Your search found 1166 occurrences

Retrieve all occurrences (This may take some time to download)

Click here for a KWIC Report

Occurrences 401-500:

verte bonorum,
373  Suppeditare tibi quaecumque haec vita videtur;
374  Haud unquam summa votorum in fine quiesces;
375  Semper erit, quod deficiat, semperque quod optes.
376  Vis ea nimirum, qua nos impellit agitque
377  In summum Natura Bonum, movet irrequietam
378  Assiduo mentem, nunc hac nunc jungier illa
379  Semper ut exoptet cum re, quam credit habere,

superare videtur
398  Caetera; post aliud, cum contigit illud, avemus;
399  Et sitis in vita semper nos torret hiantes.
400  Haud tamen hoc ipsum longe non utile nobis;
401  Quaerere nimirum semper, quod deficit, aegroque
402  Esse animo, nullisque diu requiescere rebus,
403  Ex omni nequeant quae reddere parte beatos;
404  Ut sic jam specie falsorum et fraude bonorum

592  Prima tibi aeternae Praescriptaque Scitaque Legis
593  Sunt ea, quae memori fac pressa in pectore semper
594  Fixaque sint, tota vi mentis et impete cordis
595  Atque animo ex omni nimirum Numinis, omne
596  Unde Bonum, summi supremam semper amare
597  Naturam, atque in eam votis ardentibus ire,
598  Et nihil hanc extra, verum nos nostraque rerum
599  Mortalesque

at usque
619  Ut vigeat sanum, mensura temporis aequa
620  Compositos semper motus cor edat, oportet;
621  Est itidem nostro mensura in amore modusque,
622  Est ratio, ultra omnem nimirum Numen amare
623  Mensuramque modumque, et nullo sine teneri.
624  Huc Amor, huc quantus quantusque est, impeto toto
625  Currat, uti nusquam tenuis vel rivus ab illo
626  Divertat

oblita Rectique in mente cupido.
710  Omnem sic igitur nostrum nos cordis Amorem
711  Pro pudor! in miseras res vertimus inque creatas,
712  Vertimus a summo nimirum Auctore bonorum.
713  Haud aliam, credo, ob causam jam stulta Vetustas
714  Numina thuricremis olim sacraverat aris
715  Ingenti numero: siquidem, quodcumque videbant
716  Esse

ortas
739  Sic temere in mundum, ut nullo donârit egentes
740  Lumine lucis, uti valeant agnoscere, quidquid
741  Consonet Atrificis summo, contraque repugnet
742  Fini, nimirum quid turpe et constet honestum.
743  Illinc propterea novit Mens, non faciendum
744  Esse aliis id, quod fieri sibi nolit ab illis:
745  Proin odisse homines, furari, occidere, sanctam

Germania; plausibus illos
757  Tollebant magnis, veluti pro re bene gesta,
758  Fortiter insidiis qui grassarentur, et auro
759  (Magna erat haec virtus) possent ditescere rapto:
760  Nimirum moresque feri corruptaque vita
761  Barbarie aeternae poterant confundere formam
762  Legis, et umbratum Rationis condere lumen.
763  Si tamen iterea vel dira in Mente latentem

scelera haec patrantem dira videbat.
881  Si vero Sapiens hoc aurum possit habere,
882  Num putet idcirco sibi plus peccare licere,
883  Quam si non habeat? Nimirum semper honesta,
884  Non occulta sibi quaerit; clam solus id audet
885  Tantum, quod fieri coram quoque Judice possit.
886  Nunc age, tam varii in nobis jam deinde quid ipsos

malis, et pravos odimus actus.
935  His Ratio certe munita Affectibus, acri
936  Circumseptus uti Dux milite, forcior atque
937  Vividior prodit; langueret sola sine illis.
938  Nimirum stimulos opera in praeclara moventes
939  Injiciunt animis, facilesque per ardua gressus
940  Expediunt, sternuntque viam, minuntque laborem,
941  Virtutesque artesque juvant: novitate velut cum

quidem perstat, velut ardua ponto
1012  In medio circum latrantes sustinet undas
1013  Rupes, et pelagi furias immota repellit.
1014  Arte etiam faciet, nequeat vi saepe quod ipsa:
1015  Nimirum magnus sese cum concitat aestus;
1016  Tunditur atque gravi Mens oppugnata procella,
1017  In res ipsa alias si vertitur, atque ita motus
1018  Si ciet

qua possit tangere Finem,
1102  Fungitur officio; sin contra devius erret,
1103  Audiat adductas neque tum Rationis habenas,
1104  Pro! quam multiplices metuet Mens saepe ruinas.
1105  Nimirum desiderium metus ardor amoris
1106  Caeteraque, in vita, genus hoc, queis saepe ciemur,
1107  Convertant animum si in terram, projiciantque,
1108  Semper ut in vita nos prave errabimus omni

mores, et amorem in pectora sancti
1153  Ordinis insinuet. Quin est Amor Ordinis ipsa,
1154  Quo summe rebus praefertur summa creatis
1155  Nimirum Natura Boni: quare una, necesse est,
1156  Sit Virtus; quoniam est Amor immutabilis Aequi:
1157  Namque ab amore suam debent fortita videri
1158  Naturam, actarum quae sunt bona pravaque rerum:

implicitos contra nos inque peditos
1188  Extremo valeant prohibere a Fine Bonorum.
1189  Hae tibi sunt arcto sese inter foedere junctae
1190  Virtutes adeo, nimirum ut nulla suarum
1191   Spča choro Comitum possit divellier unquam:
1192  Namque Amor aeterni pariter complectitur omnes
1193  Aequi, quo sequimur rationi consona

fraudesque dolique,
1295  Fallere queis alios hominum gens improba gaudet.
1296  Virtutis medio contra Mens excidit ejus
1297  Deficiens; quasvis temere illa et praecipitanter
1298  Nimirum aggreditur cum res, neque cogitat ante,
1299  Quid sit opus facto; proinde et mutatur in horas
1300  Sive levem ob causam seu nullam, nec sibi constat;
1301  Nec non et rebus quoque cum pigratur

omne,
1309  Si caret hac, foedus; sine quo quis posse putabit
1310  Vivere vulgivago Gentes de more ferarum?
1311  Ipsa etenim genus humanum Natura coëgit,
1312  Alter ut alterius nimirum semper egeret
1313  Auxilii, inter se caperentque et mutua ferrent
1314  Subsidia, et solis unquam non esse liceret:
1315  Propterea in pagos urbes et regna coacti
1316  Convenere

se crimine; pejus
1383  Quo nullum queat esse malum, nec reddere possit
1384  Proinde magis miserum: quare fatearis oportet,
1385  Vulnera quo graviora animi, quam corporis extant
1386  Nimirum, laedi tanto crudelius illum,
1387  Qui scelus infelix faciendo suscipit in se,
1388  Cogitur alterius quam qui subjisse furorem:
1389  Et veluti multo est id honestius auxiliante

1475  Doctrina qui sunt aetate et honore priores,
1476  Propterea, quoniam debet reverentia dignos
1477  Usque sequi. Nunquam velle et pugnantia veris
1478  Dicere, Justitiae est: nimirum indebita reddit
1479  Ille aliis, ut decipiat, qui falsa profatur,
1480  Et simulat factis ficto et mendaciter ore.
1481  Justitiae est etiam benefactis reddere semper

immota tenetur
1598  Utraque, Diva tibi Rectum pronunciat illud:
1599  Quod si quid magna sursum levitate feratur;
1600  Vel contra nimii momento ponderis ipso
1601  Peccet; ut excedat nimirum, deficiatve
1602  Justitiae a medio; debes utrumque fateri,
1603  Lancibus in mediis cum non libretur, iniquum.
1604  Injustum est igitur, majora minorave Princeps
1605  Praemia

reddere Fortem;
1616  Quandoquidem superanda manent tot dura laborum,
1617  Totque pericula sunt tot magna incommoda vulgo,
1618  Queis misere vita semper tentamur in omni.
1619  Provida nimirum Mens Numinis, exilii hujus
1620  Vili forte capi ne nos possimus amore,
1621  Sed Patriae expectata in gaudia suspiremus
1622  Caelestis Patriae atque aeternat in munera pacis,

subeundis ista perîclis
1641  Exercet persaepe suos, pulcherrima certe
1642  Inter Bellantum vultus praefulget et arma
1643  Inter perdendae tot certa pericula vitae,
1644  Justo ubi nimirum certatur Marte, velut cum
1645  Pro Rege et Patria pro Relligione geruntur
1646  Bella Viris: nam virtutem pugnare necesse est
1647  Hanc pro Justitia: proin insidiasque dolosque,

1705  Proptereaque, quod hoc minus est, haud aestimat hili.
1706  Ille tibi triplici Virtutis robore tectum
1707  Pectus habet circum, quem nec praevisa, nec ipsa
1708  (Hoc opus hic labor est) nimirum inopina manenti
1709  Concutiunt animo; magno Virtutis ab usu
1710  Quandoquidem solidae tum mentis habere necesse est
1711  Confirmatum habitum; ne protinus illa vacillet,

cordis posuisse rigorem,
1731  Atque immoto animo atque immoto cernere vultu,
1732  Quod fors cumque ferat, nihil hostilique moveri
1733  Fortunaque sua: nimirum hoc vivere Fortem est.
1734  Praetrea Fortem non possis dicere, tantum
1735  Quem levis interdum furiali injuria taeda
1736  Exagitat, contra privato ut cernere bello
1737  Sponte

1745  Gliscet in abruptum rapiens; gelidive Timoris
1746  Concutiet mentem torpens natura paventem.
1747  Virtuti oppositum est, Fortem quae reddit, utrumque
1748  Hoc vitium; excessu nimirum Audacia magno
1749  Tollitur hinc, humilique Timor pede claudicat illinc.
1750  En tibi jam complet numerum, clauditque coronã
1751  Ultima Virtutum, nimias quae temperat omnes

1780  Virtuti; siquidem id, quod dicimus, ipsa Decorũ est.
1781  Nam quaedam ipsius species ut amabilis extat
1782  Corporis, inter se partes cum suaviter omnes
1783  Una conveniunt nimirum, et proinde videntum
1784  Delectant oculos quodam capiuntque lepore;
1785  Sic lepor est quidam vitae morumque venustas;
1786  Ordine quae constat factorum convenienti

leve furtum
1820  Aut nucis aut vilis mensa de divite frusti
1821  Exaequare queat gemmata atque aurea furta,
1822  Templa domos urbes vi funditus expoliantum.
1823  Atque ea diversa nimirum ab origine pendent
1824  Errorum Mentis, sed quae non fallitur insons:
1825  Quandoquidem perculsa bono quocumque Voluntas
1826  Stare loco haud perfert, donec Mens parte revolvat

1844  Consimile est etiam modo quod delectat, et esse
1845  Nunc sibi quod valde Mens utile fingit, amare et
1846  Velle frui subito, nec, quae sint consequa, prorsus
1847  Noscere; nimirum quanti vexare fluentes
1848  Ex illo possint animum corpusque dolores;
1849  Omnem qui dira superent gravitate bonorum
1850  Laetitiam, vita queis Mens gavisa priore est.

multum onerosus esse atque sensim irrepsisse nobis videatur) interimaliter attamen stabiliendum, una porro ordinandum duximus: Ut judices nobilium comitatuum, in quos districtus banalis jurisdictionis potestas subdivisa existit, praeallegatum robotarum usum, quis nimirum, in quo dominio hactenus et a quo tempore fuerit, in quantum is quoad hoc aut illud dominium per commissionem hand erutus et in commissionalibus actis specifice designatus non habetur, investigent, suamque desuper fidelibus nostris regni statibus et ordinibus relationem faciant. Per hos

demisse repraesentandum. Praeterea vero per comitem banalem locumtenentem quoad praecavendos omnes ulteriores, quoad robotarum exactiones, excessus omnis solicita vigilantia adhibeatur. Quo taliter stabilito, omnes e contra supernumerarios laboratores ab ordinariis sessionibus, unde nimirum alioquin jam robota aliaque onera dominalia praestare tenentur sub quocunque seu haurigarum seu venationis, neturae vel alio titulo introductos, velut excessum redolentes, simpliciter cassandos et abrogandos praecipimus. Prouti nec dies festos non dispensatos, quos utpote pari modo dominus

Haec enim est positiva et seria voluntas nostra, in reliquo etc. Datum Viennae 31. Maji 1765, M. T. C. T. E. Projectum. Procurandae interimalis pacis intra controversa intra generalatum Varasdinensem et statum provincialem loca nimirum. (Demio incipiendo a Czirqueno.) Incipiendo a Czirqueno controversa sylva Polchensis pagis confinariis Herszovo, gorni i dolni Markovecz, Majur gorni i dolni, Bolch, Farkassevecz, Zvonik, Sarampov et Rebel, quemadmodum et sylva

Ruskovicza praecise pro confiniariorum et familiae Habianchianae ejusdemque colonorum communi usu. (Quod concernit differentias cum episcopatu Zagrabiensi.) Differentiae episcopatus Zagrabiensis possent interea modalitate sequenti componi nimirum. Ut secundum commisionalem conventionem episcopus in Ivanics nullum educillum habeat. Piscatio ex parte dominii Dubrava in fluvio Chasma in tantum duntaxat communis sit, in quantum praeattactum dominium praeattacto fluvio conter-

quod tum praesertim facile potest evenire si, ut sunt apud nos nonnullae, Italicas litteras teneat. Cogor hic invitus licet in eam descendere quaestionem quae ut contrariis studiis maxime agitatur, ita plurimum invidiae apud illum, contra quem sentias, afferat: nimirum an rei tantum familiaris administratio mulieris opus sit? Longus sim, si per auctorum testimonia et per rationum ambages rem vellem subtilius resecare Aristotelisque et Xenophontis dubias super eo opiniones examinare. Ista praetereant: rem ut nostrates inter agitatur

expediam. Laudant illi vetustos mores priscamque severitatem praedicant. Et ita (inquiunt) oportuit ut viri illi mulieres sibique ad ea, quae ipsorum sunt, facienda subiectas haberent, nos molles et mulierum plus quam virorum speciem habentes nimirum eiusmodi habere coniuges necessum est quae nobis e contra imperent opusque quod ipsis proprium, quia nonnihil durius est, fastidiant, et ista otii potius refugia quam veros labores consectentur. Eludendam reponunt alii simulacris istis mulierum vanitatem ut integra

nostras probari monitiones intellexerimus, ingerendo; quae res ubi deinde in plures, ut fieri solet, exierit, dubitari non potest quin minor invidiae locus sit futurus ubi eius fomentum subtrahetur. Ceterum id inter praecipua utilissimaque vitae praecepta referri potest, nimirum ne unquam inveteratas popularium nostrorum opiniones oppugnemus nisi coram iis quos aut ex integro instituendos accepimus, aut quibus nos oraculi loco esse prorsus tenemus; quippe tum primum se contemni Croatae existimant cum eorum

solum, ad proprios Lares, ad amicorum propinquorumque consortium redeunti evenire solet, ut quo acerbius diuturnam a tam caris obiectis separationem toleravit, eo maius deinde ex iis sibi redditis solacium persentiscat, id mihi hodierna die usu venire debeo ingenue profiteri; nimirum sextus iam labitur annus quo eversis patriis legibus, invectis peregrinis institutis, inducto exotico idiomate, omnis personae proprietatisque securitas ita evanuit ut tum postremum me vivere, liberum hominem esse, et patriam habere senserim; sextus denique iam labitur

Sed quid nos e reali potestatis legislativae exercitio adeo facile emovit? Huius enim vero causae partim in potestate executiva, partim in primis eius instrumentis, partim in nobis ipsis et, ne quid dissimulemus, partim in ipsa etiam constitutione nostra sita fuit. Nimirum ea est humani animi indoles ut, qui executivam, id est supremam, obtinet potestatem, limitibus potestatis legislativae se constringi illibenter patiatur; ut comitia differre, et nomine provisionalium ordinationum ipse leges ferre gestiat; denique ut potestatem

vero palam est, quod solus magistratus, nisi statuum et ordinum praesidio fulciatur, usurpationibus potestatis executivae obsistere non possit. Ipsa denique constitutio nostra rimas habet, per quas potestas executiva ad usum leges ferendi facile eluctari potest; nimirum disiecta per totum corpus iuris legislationis obiecta nullibi compendio et sub unum obtutum ita collocantur, ut ex sola constitutionis inspectione et executiva potestas limites suos perspicere et, si illos excesserit, per legislativam sine ambagibus ad eos possit

opus nil defuerit aliud quam ut eadem e latebris in lucem protraherentur et ad supremam Regiam revocarentur inspectionem. Verum consilio huic eotum ipsa circumstantiarum cum systemate ferme gubernii complicata latio obsistebat. Nimirum injuria vetustiorum temporum munus docendi uni ordini ita addixerat, ut, suppressa per id ipsum aliorum aemulatione, ordo hic scholas et quidquid eo refertur velut privatum diuturna adeo possessione legitimatum peculium suum consideraret. Atque inde factum licet

institutionis consilium suppetat, quaeritabo, id tamen antequam praestem, pauca tantum quodam ad vos praefanda existimavi. 4. Doctrinae facundiaeque vestrae, clarissimi professores, testem me ipsum habetis; unum adhuc est quod a vobis maiorem in modum contendo, nimirum ut vestram dicendi explicandique rationem ad mediocrium usque discipulorum captum demittatis, ut attentionem iuvenum saepius omnique meliori ratione excitare studeatis, denique ut non tam id spectetis quam copiose ornateque vos materiam persequi valeatis, verum potius

celebratorum Academicorum Consessuum protocolla fine eo ut an, quae in iisdem salutariter constituta fuere, in effectum etiam ire possint, aut reapse iam iverint, videretur. 13. Quibus relectis communis fuit de eo DD. professorum praesertim altiorum querella, nimirum haud suppetere sibi efficax aliquod remedium excitandi in discipulis: 1-mo diligentiam in frequentando, 2-do attentionem sub explicatione, 3-tio habendi moralem aliquam certitudinem de pietatis erga Deum exercitiis. Tricipiti huic impedimento totidem efficacia, ut

ejusmodi manipulationem teneat. Quo Patria reale inde emolumentum capere possit, debet illa in vulgus propagari. Id autem non secus, quam per gradualem illam subinstructionem praestari potest. Unicum est quod salutari huic scopo obverti solet, nimirum quod Plebs sumtibus ejusmodi aggravetur, et tamen instituta ejusmodi raro eo perducantur, ut enata exinde utilitas sumtus hos compenset; verum si quis est justus aliquid a Plebe exigendi titulus, tunc hic certe est, utpote cum omnes hi sumtus potissimum in

dependatur. Qui vero comitatus sub hanc categoriam cadant, via Consilii Locumtenetialis definiri debet. Verum ne haec quidem sola distractionem tabacae Hungaricae facilitabunt, nisi memorati eodem status actualis §-pho defectus sufferantur, nimirum: ut terra debite praeparetur, plantae in debita distantia collocentur, spina, folia, cacumen, et pistilli in tempore decerpantur: denique ut et bonum semen adhibeatur, et tam inseminatio, quam et collectio tempestive fiat. Ut autem id in effectum perducatur,

In monarchia quae tota ex unico corpore consistit portorium tricesimale tres tantum species habet; nempe consumtionale, essituale, et transituale. Cum Monarchia Austriaca e duobus ad invicem independentibus membris, nimirum Hungaria et Germanicis Provinciis conflata, haec vero per lineam tricesimalem interclusa sint, singula haec portorii species iterum in haereditarium et exoticum dividi, sicque vectigal sex portorii classes determinare debet.

ad eam per leges stabiliri non potuerunt. Verum remota per aliquod tempus ab influxu conficiendi Hungarici vectigalis legislatione, ipsa ferme haec principia partim Germanici, partim etiam Hungarici vectigalis via indirecte inducta sunt: nimirum, nulla lex fabricas in Hungaria prohibet: per elevata tamen necessariorum ad eas (si, quod saepe evenit, ab exotico, aut e Haereditariis Provinciis peti debeant) materialium inductionis portoria impeditamque artefactorum Hungaricorum in Germanicis Provinciis

principia haec generaliter ad omnes, uti quoad colonias usu venit, articulos extendi non potuerint, neque oeconomiae commercium in Germanicas Provincias poterant adhuc derivare. Verum scopo huic alia iterum via in vectigali prospectum fuit; nimirum invectum et pro Germanicis tantum quaestoribus reservatum naturalisationis beneficium, eum, ut in provocato Elaborato §-pho 55. 57. et 59. ostendimus, produxit effectum, quod maxima pars commercii

Ostendimus in Elaborato Status Actualis §-pho 59. quod ad impediendam vini Hungarici in Austriam inductionem, praeter graves illas impositiones provinciales, ea insuper coactio adhibeatur, ut illud nonnisi per axem inducere liceat, nimirum quia transportus hic sumtuosior est, quam si vinum adverso licet Danubio promoveatur. Donec coactio haec quoad vinum Hungaricum durabit, justum est ut legislatio Hungarica reciprocum constituat; si ab adverso recessum fuerit, ipsa iterum

articulo reciprocum semper constituatur. Motiva. Quam quoad inductionem exoticam §-pho Projecti hujus 97. attulimus rationem, eadem etiam quoad eductionem ad extra subversatur. Nimirum hujus quoque intuitu viget principium illud ut talium articulorum evectio, quibus domestica aut consumtio aut industria opus habet, per gravia portoria difficilior efficiatur, talium e contra exportatio, quibus Regnum

secus in omnibus politicis negotiis haec manipulatio ideo tantum per eos, quorum interfuit, impedita fuisse videtur, quia pleraeque hae mutationes unice ad deprimendum commercium Hungaricum dirigebatur, prouti id civitas Soproniensis specificis duobus exemplis edocuit. Nimirum refert illa quod ut primum globos et stratagemata in Hungaria fabricari Directio Tricesimalis Viennensis observavit, statim inductionem plumbi uno floreno per centenarium gravaverit. Ita etiam quod ad suffocandas, quae in

circumstantiis faciet provisionem. In moderno etiam vecturisationis statu ratio promovendi commercii omnino deposcit ut exortae inter mercatores et vectores differentiae quo citius superentur, nimirum ne seu unus, seu alter longum in his discutiendis tempus perdere debeat. Questiones autem circa id: an allegatum per vectorem impedimentum seu reale, seu sufficiens sit? uti et de eo: an merces seu in promotione, seu in depositionis loco deterioratae sint? et

proximius inducendi spes adsit, stabilitis vero semel foris mercantilibus alia circa objectum hoc provisio fieri debeat, Deputatio ejus est demissae opinionis, ut in Carolina modernus differentias ejusmodi dirimendi modus in suo esse relinquatur; nimirum, ut has Camerales, qui in singula statione defixi sunt, Officiales summarie cognoscant, succumbens vero ad magistratualem personam, quarum una in Herszina, alia in Ravnagora residet, ita provocare possit, ut harum

cum hac Deputatione consessu perfici. Inducta semel completa nautarum regulatione progressus instituti hujus dirigenti Dicasterio utique constare debet. Ad hunc autem cognoscendum ipsa matricula non est opus, sufficit si extractus hujus eidem annue submittatur, nimirum quot Flumine? quot Buccari? quot e Portu Regio, aliisque seu immediate littoralibus, seu propius adjacentibus locis professionem hanc exerceant? quot Tergesti, aut apud exteras nationes servitium assumserint? et vicissim. Ex annuis enim ejusmodi

§ 113. In Littorali in scholis nationalibus elementa eorum etiam objectorum pertractentur, quae ad artem navigandi navesque construendi conducunt. In capitali vero Littoralis loco, sede nimirum Gubernii, cathedra nautices omniumque eorum objectorum, quae haec praerequirit, constituatur. Motiva. Si juvenes infimae incolarum plagae illius classis objecta navigationis, veluti geographiae maritimae,

Et vero tota hec classificatio contra minores quaestores, tuguristas videlicet ( Ständler ) ostiarios ( Hausirer ) et proletarios, nempe sclavos rusticos, et Gottscheenses dirigitur. Nimirum ut his sensim sublatis pauci tantum majores mercatores supersint, qui deinde publicum pro arbitrio tractare possint. Ubi tamen si res practice consideretur, majores mercatores suapte et absque ullo legis praesidio illis praevalere possunt. Certum

obstante status mercantilis Pestiensis non postulet, ut abusus jus quaestum vendendi aboleatur, sed tantum ut certa quoad illum principia defigantur. Ubi e contra alii abolitionem abusus hujus Deputationi diserte proposuerunt. Nimirum erunt e Pestiensibus complures, qui jus quaestus ipsi emerunt, adeoque nollent lucello illo privari, quod e venditione ejus, si circumstantiae eorum id postulent, sibi promittunt; alii vero mercatores extra casum ejus rei forte versantur. Verum Legislatio non

si primum, quis mensuram voluminis? si secundum, quis pretium singulae mercis in singulo casu determinabit? Quare Deputatio discrimen inter fixum et vagum ejusmodi domalem quaestum tantum in mercium quantitate defigendum esse existimavit, nimirum quantum quis seu dorso portare, seu leviori curriculo secum devehere potest. Nisi enim restrictio haec statuatur, possent onerario curru merces, quae pro integra officina sufficiant, per Regnum circumvehi, sicque major commercii pars vaga effici,

Motiva. Augustus Josephus II. ipsam etiam articulorum primae necessitatis limitationem aboleverat, eo nixus argumento, quod naturalis commercii cursus ipsorum etiam horum articulorum pretia ad justum aequilibrium suapte reducat. Nimirum cum pretia rerum a proportione auctae circulantis pecuniae sensim increscere, etsi pretia victualium eleventur, artefacta ab eadem proportione assurgere soleant. An enormia, quae non multo post enata sunt articulorum horum pretia, ordinationi huic, vel vero mox

bello adscribi debeant, tuto quidem statuere non licet: quodsi tamen aliorum temporum populorumque experientiam consulamus, facile apparebit quod limitationem pro variis status commercii epochis jam extendere, jam restringere, jam etiam simpliciter abolere intersit. Nimirum tres epochae hac in re universim defigi possunt. Prima dum tenui adhuc populatione, nationalis industria et opificia quasi pullulare primo incipiunt, et tunc, cum nulla adhuc sit venditorum concurrentia, administratio publica vigilare

ex ipsa libera fundo suo utendi potestate deducitur. Non possunt itaque cogi domini terrestres ut singulo, qui in bonis eorum officinam aperire vult, fundum pro illa assignare teneantur. Verum sub praetextu legitimi hujus juris formales subinde abusus emergunt; nimirum offerunt quandoque cupidi ejusmodi officinarii majorem locali domino censum, si quaestum cum iis articulis, qui in tali officina prostant, per terrenum suae jurisdictionis interdicat, et dominus terrestris id ad liberam de rebus suis disponendi facultatem

dominalis excedat, et nocivum commercio publico monopolium inducere possit, interest ut id diserta lege interdicatur. Quod autem dominalis jurisdictio ad coactiones illas se non extendat, facile apparebit, si ad genuina hujus principia reflectatur. Nimirum dominus fundi, quem rusticus colit, proprietatem tantum habet, et ideo hic de illo sine dominii consensu nihil disponere potest. De fructibus e converso colonus de lege plenam habet disponendi facultatem: hanc itaque dominus nullo

cassa in parata promte exsolvantur. Ultra hoc debet certa inter massam circulantis pecuniae et schedarum harum quantitatem proportio observari, quae ad nullum quidem fixum principium reduci, per usum tamen ipsum facile determinari potest. Nimirum interest ut principio haud adeo magna schedarum summa emittatur, sed prouti eas amplius quaeri observatur, ita earum numerus sensim augeatur, donec apparuerit, quod plures jam sint, qui eas in paratam convertere student, quam qui eas quaerunt. Quodsi proportio

§ 151. Vice-Comes Arvensis eosdem, qui in Diaeta 1741. jam propositi fuere, fundos projectat. In quo hi consistant, jam in Elaborato status actualis §-pho 88. ostendimus, nimirum: 1. In elevatione taxae indigenatus. 2. In augmento taxae, quam exteri ecclesiastici, si in Hungaria beneficia obtineant, persolvere debent. 3. In distincta a censu tricesimali imposita, quam animalia, lana et

extendere. Quia tamen secundum naturalem rerum cursum sperari non potest, ne aliquando exteri beneficiis ecclesiasticis admoveantur, censet Deputatio, quod ex hac fundamentalis legis contraventione alia et certiori via fundo publico emolumentum procurari possit; nimirum si constituatur, ut exteri beneficiis ecclesiasticis admoti tertiam, aut quartam proventuum suorum partem pro fundo publico dependere debeant. Ut eductio domesticorum productorum distinctis impositis gravetur, id nationali

pretiosorum mobilium, curruum, ac praesertim vini extranei, cujus surrogato Regnum alioquin redundat, distinctis impositis gravetur, et conflanda inde summa in augmentum fundi publici convertatur. De Jazygibus jam post annum 1741. res transacta est; nimirum redemti sunt illi per Principem ejusdemque proventibus applicati, neque res haec jam aliquam subire posse mutationem videtur. Pretium etiam salis ab eo tempore jam auctum, et auctio haec ad usus hydraulicos destinata est, uti

etiam haec intra hos limites, nisi eidem Legislatio completum constabiliendi Commercii systema elaborandum demandasset. Cum hoc alia etiam objecta, quae sumtus requirunt, complectatur, officii illa sui esse existimavit omnia haec suo loco in superioribus proponere. Nimirum elaborandum per Deputatos regnicolares et aliquem magni nominis hydraulam generale et ordinatum navigationis planum, quod et regulationem fluviorum et majorum stagnorum exsiccationem, et canales communicationis exhauriat. Ut autem necessaria hunc in finem

Deputationi huic fundi publici elaborationem etiam apud exteros excitarunt exspectationem, ultro expleturi sint. Superest ut quoad ultimam etiam, quae circa hoc objectum moveri potest, quaestionem Deputatio demissum sensum suum aperiat; nimirum: an fundus ejusmodi in Diaeta offerri? vel vero in hac projectum tantum ejus elaborari illudque seorsivae singulorum comitatuum determinationi substerni debeat? Non deerunt fortasse, qui posteriorem sententiam tueantur, eo potissimum nixi fundamento, quod objectum

redundabit, suas etiam in hunc finem operas tamdiu conferat, donec, ut §-pho 99. statuimus, cassa publica omnibus commercialibus necessitatibus sufficiat. Circa ipsum tantum Projecti hujus calculum Deputatio pauca aliqua observanda existimavit. Nimirum, verum quidem est, quod ultra assumtos per projectantem fundos accedet eorum fundorum proventus, quos e projectatis per Deputationem hanc §-pho 40. Legislatio stabiliet, et qui idealiter forte in 100 000 assumi possunt. Verum etiam est, quod praecipuam

altam
Opportuna lupis jam praeda voracibus errant. Lyc.
Solus ego, Arcadiae extremis e finibus omnis
Ad sacrum dum turba nemus volat agmine denso,
10  Namque imo ciet inclamans Myrhaeus enim, nimirum doctissimus Abbas Michael Joseph Morejus, nunc est tertius Generalis Arcadiae Custos. Myrhaeus ab antro,
Tytire, solus, iners patria sub rupe manerem?
Non ita praerupti genitum sub vertice montis,
Heu puero, heu nimium raptus cito! durus

Arcadici nemoris? Veterum quo jura parentum,
Servati et longos mores abiere per annos? Tyt.
Di dederunt meliora boni. Myrhaeus avitos,
80   O Lycida, mores mitescere jussit, agresti Mutavit nimirum ludorum olympicorum genus, et jaculis substituit illustrium Arcadum, qui jam obierint, effigies.
Arcadiae ingenuas et providus intulit artes.
Sic et qui steterat succis oleaster amaris
Improbus, et foliis alte pungentibus asper,

tum deinde labori
Adjungat dextram: Arcadicis haec cura colonis
125  Digna magis, longe et jaculorum dignior usus,
Haec nostros meliora decent certamina ludos.
Praemia digna dabo victoribus. Alphesibaei Primi nimirum Arcadiae Custodis Jo. Marii Crescimbeni
Illa manu primum quae consita laurus in auras
Intonsum aerias tollit caput, illa virentes,
130  Ipse ego sublimi quas carpam in vertice frondes,
Victuro aeternos serto praebebit in

Ah! ruit, et fractos praeceps alliditur artus. Lyc.
Hic vero P. Guidonem Grandium hic proponimus summum geometram. Innuimus eius sectiones Conicas, Flores Geometricos et varia calculorum genera. Sectionum conicarum prima, nimirum ellipsis, in orbem redit, ac planetae et cometae omnes in eiusmodi orbe motus suos peragunt. Secunda, nimirum parabola, unicum habet ramum, quo in infinitum protenditur binis cruribus in eandem plagam tendentibus: eam gravia corpora describunt oblique proiecta. Tertia, sive hyperbola binos

P. Guidonem Grandium hic proponimus summum geometram. Innuimus eius sectiones Conicas, Flores Geometricos et varia calculorum genera. Sectionum conicarum prima, nimirum ellipsis, in orbem redit, ac planetae et cometae omnes in eiusmodi orbe motus suos peragunt. Secunda, nimirum parabola, unicum habet ramum, quo in infinitum protenditur binis cruribus in eandem plagam tendentibus: eam gravia corpora describunt oblique proiecta. Tertia, sive hyperbola binos habet ramos oppositos, quorum singuli in infinitum protenduntur binis cruribus. Eius plurimi sunt usus per

Opere, quod aliquot ante annis Auctor ipse Cartesianam secutus Rationem vulgaverat: ac tum dici vere potuit ex recentioribus selectiora Auctorem suis exponere versibus voluisse. At in nova hac Editione cum idem retinendus sit Titulus, ne nimirum ipso mutato diversum esse hoc Opus appareat, rogandus est Lector, ut hunc Titulum ad ea referat tempora, quibus decem hi Libri ab Auctore scripti sunt, neque hic alia requirat, quam quae inter potiora erant Philosophorum ad illam

flavis compleverit horrea donis. Aut si velocitatem esse, ut spatium divisum per tempus, in hunc modum exprimas?
exoritur mensura hinc mobilitatis,
Si loca nimirum referas ad tempora, sic ut
Quo fuerit spatium productius, et vice tempus
Mutata fuerit contractius, hoc tibi constet
Major mobilitas; producto a tempore contra
Illa

delabitur, easque inductione probat, nempe, impenetrabilia, extensa esse, ad figuras omnes, motusque recipiendos idonea, atque in immensum divisibilia. Deinde a vers. 1420 proprietatem a Recentioribus detectam explicat, nimirum vim inertiae quae corpus conservat in eodem statu quietis, vel motus uniformis in directum, nisi aliqua vis externa cogat eum statum immutare: exponit hujusmodi vires statum immutantes, quae et agentes vocantur,

extrinsecus quibusdam viribus dimoveantur, velut variis motibus, ac affectibus, qui tranquillitati nostra obsunt plurimum, ac pacatam vitae rationem perturbare consuerunt, eoque, quo maxime nobis opus est, ad summas nimirum, perennesque res assidua meditatione dirigendi. LIBRI SECUNDI A Studiorum in Europa praesertim mutationibus incipiens, nostram aetatem

elastica, qualia revera sunt corpora, devenit, ad versum 679. Hic refellit quaedam, quae aequalitati actionis, et reactionis repugnare videri possint. A vers. 727 postremam generalem materiae proprietatem aggreditur, mutuam nimirum Gravitatem, a Newtono primum detectam. In gravitate generali continetur haec nostra terrestris gravitas, cujus a Galileo leges proditae; ad vers. 816. Gravitas continuis impulsibus corpora deorsum pellit, unde tempori

circulum, parabolam, in motu gravium inspexit; nunc infinita, ait, esse alia curvarum genera, quas in classes distribuit; aliae Geometricae sunt, aliae Transcendentes; ex his unam eligit, quam consideret, Cycloidem, his nimirum rebus pernecessariam. Igitur a vers. 266. Cycloidis genesim explicat, quae describitur motu puncti in circumferentia circuli revoluti super rectam lineam. Tum paulum ad ea, quae ad Cycloidis historiam pertinent,

colorum naturam primus detexit, expositaque partitione totius operis a vers. 93. lumen recta propagari via affirmat, probatque cum observationibus, tum ratione; unde consequitur propagata lucis densitatem progrediendo minui eo nimirum modo, quo crescunt quadrata distantiarum: Ad vers. 173. Consequitur item ab illapsis per exiguum foramen radiis in opposito clausi cubiculi pariete suis expressas coloribus pingi rerum externarum imagines, de quibus

tantorum naturae operum, quae in tam mira subtilitate aeque mirum artificium praeseferunt. Hic nonnulla enumerantur, ac cum eximiis hominum artibus comparantur, quae in ea contentione pretium omne videntur amittere. Cuncta nimirum in natura sunt omni ex parte admiranda, ad quae nulli unquam nostrae mentis conatus possint pertingere. LIBRI NONI.

Inventoribus idcirco debent tribui, interque hos potissimum Newtono, cujus in hoc opere egregia inventa exponuntur. Jam a vers. 77. proponit pertractandum in hoc libro argumentum, de nova scilicet luminis proprietate, vicium nimirum facilioris reflexionis, et facilioris transmissus, quas explicat, ac earum mutationis intervalla valde brevia esse declarat. Ea mutatio ab his tribus pendet, a natura nimirum luminis, seu radii colorati, a natura

de nova scilicet luminis proprietate, vicium nimirum facilioris reflexionis, et facilioris transmissus, quas explicat, ac earum mutationis intervalla valde brevia esse declarat. Ea mutatio ab his tribus pendet, a natura nimirum luminis, seu radii colorati, a natura corporis, in quod radius ingreditur, et ab angulo, sub quo ingreditur. A vers. 117. afferuntur leges, juxta quas intervallorum mutatio iis respondet tribus conditionibus ad vers.

multis difficultatibus obsitam dicens eam demum seligit causam, quam probabilem prae ceteris existimat. Postremo a vers. 1661. aliam quandam in lumine proprietatem esse affirmat, quam diffractionem appellant, radiorum nimirum inflexionem prope corpora quaevis transeuntium, cujus etiam rationem reddit. Varia experimenta affert; agit de fimbriis coloratis, easque multis observationibus illustrat ad vers. 1945. tum paulum in eas hypotheses,

irritant atque inflammant. LIBRI DECIMI. Aggredi se profitetur Auctor argumentum minus, quam superiora, certum, de primis nimirum corporum elementis, ducemque sibi in hac etiam parte potissimum assumit Newtonum, ejusque in laudes excurrit. A vers. 81. incipit ab attractione mutua particularum in exiguis distantiis, ac ejusdem affert exempla in

invicem sibi succedentium pro auctis distantiis virium nunc repellentium, nunc attrahentium cum intersitis limitibus; quae proprietas, ut Geometris est in usu, exprimitur ope cujusdam curvae lineae ad axem relatae per rectas nimirum lineas ab ipsa ad axem perpendiculariter ductas ad v.1719. Ab ejus lineae curvae, quae ab auctoris sui nomine Boscovichiana dici debet, natura, quomodo corporum proprietates deriventur, exponitur, ac primo agitur de

116  Percipimus, quia nostra intra sentimus eandem,
117  Corpore quae juncta est cum nostro, animamque vocamus;
118  Et sentimus item, quid in interiore recessu
119  Rerum agat: ipsa intus nimirum et cogitat, et vult.
120   At, qui percipimus peragentem haec intus, an omnem
121  Perlustrare datum est, et ab omni parte tueri?
122  An penitus, mentis quae sit natura, videmus?

178  At cur non etiam sic omnia, scilicet omni
179   Novimus in vita quaecumque, aut nosse queamus
180  Mortales? certe est nobiscum haec nata facultas,
181  Interior nostris nimirum in mentibus alma est
182  Haec ratio, cujus paulatim possumus usu
183  Omnia percipere, et veri cognoscere formas,
184   Rerum notitiis per sensus omnibus haustis.

307  Mens formarum opifex nectit, disjungit, et auget,
308   Extendit, minuit, transformat, et undique versat
309  Omnimodis certo, certo sine fine, sine ordine certo,
310  Olli ut collibitum est nimirum, aut fors tulit ipsa.
311  Non tot monstra parit nutrix invisa ferarum
312  Inter arenosos montes, exustaque saxa
313   Africa, quot nostro portenta informia surgunt

seque inter nectier omnes
690  Continua serie, et constanti denique fluxu.
691   Propterea quid erit nobis durare, nisi ipsa
692  Nostrarum inter se distantia notitiarum,
693  Nimirum sibi quae succedunt ordine quodam?
694  Significatur ab hoc nobis existere nosmet
695  Continuò, res et nobiscum existere multas,
696   Notitiis quas cum nostris simul esse tuemur,

ordine quodam?
694  Significatur ab hoc nobis existere nosmet
695  Continuò, res et nobiscum existere multas,
696   Notitiis quas cum nostris simul esse tuemur,
697  Aëra nimirum, terras, atque aequora ponti,
698  Et nemora, et montes, et flumina multa, lacusque,
699  Urbes, et late populis florentia regna.
700  Si quando tamen haec specierum abrumpitur ipsa

magisve citati.
903  Aequales tum sunt illi, spatia aequa locorum
904  Aequis temporibus cum prorsus corripiuntur.
905  Protinus exoritur mensura hinc mobilitatis;
906   Si loca nimirum referas ad tempora, sic ut
907  Quo fuerit spatium productius, et vice tempus
908  Mutata fuerit contractius, hoc tibi constet
909  Major mobilitas; producto a tempore contra

943  Protinus a numero punctorum, et corporis auctu
944  Percipies, quid sit densum; quod debet haberi,
945  Omnia si moli confers in corpore puncta:
946   Densior illa tibi nimirum materies est,
947  Cui plus punctorum, contra minus augminis insit.
948  Ergo viae spatio puncti cujusque peracto
949  Metimur motum; quoniam sed pendet ab ipsa
950  

952  Pluribus e punctis corpus; jam motus in ipso
953  Corpore tantus erit, quantus de motibus exit
954  (Sed sibi qui constent aequales scilicet) ejus,
955   Queis se puncta cient nimirum, corporis unam
956  Omnibus in summam conjunctis: proinde movetur
957  Cum corpus; genus hoc, motùs mensura profecto est,
958  Si toties repetas, quot sunt in corpore puncta,

962  Propterea non hìc tempus plerumque putamus;
963  Dicimus atque illum prodire in corpore motum,
964  Quem gignat toties repetita, in corpore puncta
965   Quot sunt, mobilitas, nimirum tantus is extat,
966  Quanto materies respondet, mobilitasque.
967  Has tibi dum rerum primas mea Musa recenset
968  Notitias, quales non intus habere necesse est,
969  Ne

et subverti victa ruinâ,
1030   Tantaque dissolvi facili molimina casu.
1031  Non fortuna potest, ut dites, sic sapientes
1032  Efficere, et clausi thesauros pandere veri.
1033  Nimirum causas rerum cum noscere primas
1034  Non sit opis nostrae, varios sed cernere tantùm
1035   Motus, qui valeant diversis pluribus omnes
1036  A causis, quarum numerum comprendere non est,

ab una,
1165   Ni plures nova fors ratio, manifestaque poscat.
1166  Simplex propterea causa est, animalia vulgò
1167  Omnia vitalem qua reddunt, atque reducunt
1168  Aëra, nimirum qua nos, hac caetera quaeque.
1169  Simplex cur etiam tibi non erit, unaque prorsus,
1170   Qua cadit in terram deorsum demissus ab alto
1171  Hic lapis ad colles septem, et Tyberina fluenta,

vitam.
1189  Sic in natura simili ratione videmus
1190   Quae peragi, valeant non causa existere ab una;
1191  Idem possit enim varia vi motus oriri
1192  Corporis, aut parti nimirum corpus ab una
1193  Quae trahat, opposita vel idem quae parte repellat.
1194  Ergo licet multis sat causa sit unica rebus
1195   Saepe, tamen quoniam nos inde excludere clara

1259  Materiae officium est, ut non penetrarier ulla
1260   Parte queat, corpus neque corpore possit adiri,
1261  Ut duo tunc unâ simul in statione locentur:
1262  Omni quod nosmet nimirum ediscimus a re.
1263  Nostris, cum gradimur, pedibus proin terra resistit;
1264  Vel si mollis, ut a splendenti prodit aratro, est,
1265   Cedit mota loco, et vestigia pressa receptat.

recentes,
1433  Aut alia transire via, et procurrere cogat.
1434  Jamque hinc ipse potes per te cognoscere, jungi
1435   Haud frustra cum vi tam distans nomen inertis;
1436  Nimirum, quoniam a nisu vim dicimus ipso,
1437  Corpora quo servare statum conantur; inertem
1438  Addimus idcirco, per se discedere eodem
1439  Quod nequeant, veluti torpentia, fixaque in uno,

1492  Tanto major erit, quanto et, qui gignitur, ipse
1493  Auctior est motus, contractior et mora contra
1494  Temporis. Et veluti gemina re dicimus omnes
1495   Confieri motus, nimirum mobilitate,
1496  Materiaque; ita vis eadem pro tempore certo,
1497  Quanto est materies majorve, minorve, minorem
1498  Contra, et majorem tanto edet mobilitatem.

1742  Eductis radiis, spatium et signare triforme:
1743  Hoc subitò agnosces geminorum aequare secundum
1744  Illorum (quoniam et lateri nituntur utrumque
1745   Communi, radio nimirum, qui situs inter
1746  Jam prius eductos medius; tolluntur et aeque
1747  Summi utriusque apices, et quo vi corpus inerte
1748  Nempe advenisset sola, et vis extera quo nunc

1888  Vim dicunt, pugnas, librari, vincere, vinci,
1889   Esse potestatem, longe illi errare videntur.
1890  Nam quid erit fugiens vis haec, nisi rebus in ipsis,
1891  Quae tum contingunt nimirum, istius inertis
1892  Vis ratio quaedam? hac ipsa ratione referre
1893  Quippe illam ad vires, quas non perhibemus agentes,
1894   Collibuit; verùm non per se pugnat, et obstat

Bibliographia locorum inventorum

Krčelić, Baltazar Adam (1715-1778) [1748], Annuae 1748-1767,versio electronica (, Zagreb), Verborum 244601, Ed. Tadija Smičiklas [genre: prosa oratio - historia] [word count] [krcelicbann].

Škrlec Lomnički, Nikola (1729-1799) [1749], Operum omnium tomus I, versio electronica (), Verborum 68552, Ed. Neven Jovanović [genre: prosa oratio - dialogus] [word count] [skrl1].

Bošković, Ruđer (1711-1787) [1753], Ecloga recitata in publico Arcadum consessu, versio electronica (), 325 versus, verborum 3023 [genre: poesis - ecloga] [word count] [boskovicrecl].

Stay, Benedikt (1714-1801) [1755], Philosophiae recentioris versibus traditae, versio electronica (, Rim), 24209 versus (24170 epici), verborum 184044, Ed. Neven Jovanović [genre: poesis - epica; poesis - epigramma; prosa oratio - dialogus] [word count] [staybphilrec].

Retrieve all occurrences (This may take some time to download)

Click here for a KWIC Report