Croatiae auctores Latini: inventa |
domum | qui sumus | textus | auxilia | tolle, lege! | |
Bibliographic criteria: none
(All documents) Search criteria: habet Your search found 2637 occurrences
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 Last Retrieve all occurrences (This may take some time to download)
Occurrences 601-700:601. Pribojević, Vinko. Oratio de origine successibusque... [Paragraph | SubSect | Section] stadiorum centum et quadraginta, totius insulae potior, undecim uicis septus, Ager in medio insulae optime cultus, circa quem undecim sunt uile. ex quibus minimus quadraginta, medius autem uiginti supra centum, nonnullus ducentas et triginta, supremus autem quingentas habet domos, altas et amplas, laquearibus caeterisque urbanis ornamentis optime distinctas sic, ut nihil ei praeter murum in circuitu desit ad satas pulchre dispositae speciem ciuitatas. Quo in loco urbem olim pulcherrimam fuisse non ambigimus,
602. Pribojević, Vinko. Oratio de origine successibusque... [Paragraph | Section]
Leonardi Ales Taurinensis Poetae Laureati Tetrasticon.
603. Frankapan, Bernardin. Bernardinus de Frangepanibus... [Paragraph | Section] filius meus ab alio lateribus in custodiam et deffensionem comitatus mei invigilamus et sepe preliamur. Hoc anno Turchi ultra duas mille animas in captivitatem a comitatu meo abduxerunt. Alter filius meus, Christoforus est in Hungaria et a Serenissimo Rege habet stipendium. Et alia plurima pericula nobis imminent, ut hic nuntius meus plenius Sanctitati Vestre exponet. Et, quoniam amplius resistere non valeo, ego cum comitatu meo sub Sanctitatis Vestre vestreque Sanctę Sedis Apostolice presidium confugio et sub suis
604. Brodarić, Stjepan. Stephanus Brodericus secretarius... [Paragraph | Section] faciendum atque ipsum dominum Strigoniensem omni gratia prosequendum. Non sum ego nescius earum rerum, quę hic hiis diebus preteritis contigere, non sermonum, quos multos cum Vestra Sanctitate et quidem liberrimos habui, sed res ita se habet, ut a domino Francisco Marsupino Vestra Sanctitas intelliget. Ad quem plura scribo, ut dixi, et certe omnia verissima. In summa: maiestas regia omnino optat a Vestra Sanctitate ac ei enixe suplicat, ne dominus Strigoniensis in hac
605. Kružić, Petar. Petrus Crusich capitaneus Segniae... [Paragraph | Section] Tua et illos et castrum sub protectione sua in posterum recipiet et tutabit tam in castro, quam extra. Quare, Sanctissime Pater, Sanctitatem Tuam ex parte Iesu Christi, salvatoris nostri enixissime rogo, quantum subsidium (si quod habet in animo Sanctitas Tua transmittere et in beneficium istius castri et populi conferre) cito transmittat, quia periculum est in mora. Hostes in diu noctuque circa moenia insultant et hii miselli non habentes unde vivere
606. Bunić, Jakov;... . De vita et gestis Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]
607. Bunić, Jakov;... . De vita et gestis Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section] iuxta,
608. Bunić, Jakov;... . De vita et gestis Christi, versio... [Paragraph | Section] infans,
609. Bunić, Jakov;... . De vita et gestis Christi, versio... [Paragraph | Section] egerit? Ecce necesse est
610. Bunić, Jakov;... . De vita et gestis Christi, versio... [Paragraph | Section] dolia musto.
611. Bunić, Jakov;... . De vita et gestis Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]
612. Bunić, Jakov;... . De vita et gestis Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]
613. Bunić, Jakov;... . De vita et gestis Christi, versio... [Paragraph | Section] nemorum secreta petamus.
614. Bunić, Jakov;... . De vita et gestis Christi, versio... [Paragraph | Section] insolitis moduletur diua choraeis,
615. Bunić, Jakov;... . De vita et gestis Christi, versio... [Paragraph | Section] in arcam,
616. Bunić, Jakov;... . De vita et gestis Christi, versio... [Paragraph | Section] noua uiuentis templi sibi festa sacraret.
617. Bunić, Jakov;... . De vita et gestis Christi, versio... [Paragraph | Section] uiuaci stipite raptum
618. Bunić, Jakov;... . De vita et gestis Christi, versio... [Paragraph | Section] insana uoce Leones,
619. Bunić, Jakov;... . De vita et gestis Christi, versio... [Paragraph | Section]
620. Bunić, Jakov;... . De vita et gestis Christi, versio... [Paragraph | Section] solo cathedras, mensasque profuit,
621. Bunić, Jakov;... . De vita et gestis Christi, versio... [Paragraph | Section] si quis mihi Marte ministrat,
622. Bunić, Jakov;... . De vita et gestis Christi, versio... [Paragraph | Section] omne metallum
623. Bunić, Jakov;... . De vita et gestis Christi, versio... [Paragraph | Section]
624. Bunić, Jakov;... . De vita et gestis Christi, versio... [Paragraph | Section] et auara libido.
625. Bunić, Jakov;... . De vita et gestis Christi, versio... [Paragraph | Section] in te omnis, qua te seu tollere tigno
626. Kružić, Petar. Petrus Crusich capitaneus Segniae... [Paragraph | Section] parvam erga me provisionem fecit nec salaria debita mihi dedit,
Maiestas Regia hoc anno pene nullam de salario meo fecit mihi provisionem et cum
ab amicis
627. Brodarić, Stjepan. Stephanus Brodericus electus... [Paragraph | Section] Duo sunt potissimum magistratus in Hungaria, quorum prudencia, authoritate, industria hoc regnum regi consuevit: cancellariatus et the saurariatus – nam de palatinatu nunc nihil loquor. Cancellarium habet Vestra Sanctitas illum, quem voluit, si nulla alia re, certe integritate et fide tam erga Se, quam erga regem et regnum nemini cedentem, id, quod ego de eo constantissime polliceor. Sed cancellarius, qualiscumque et quantuscumque
628. Andreis, Franjo... . Dialogus Sylla, versio electronica. [page xx | Paragraph | Section] magis quoniam nobiles
uiri, qui ubique locorum in pręcio habentur, et natura, et institutione, et
suorum exemplis (quos rari sunt qui non imitari uelint) ad uirtutem
accenduntur. At uilis et indocta multitudo nulla maiorum habet uestigia quę
sequatur nisi turpia, quorum magis conduceret obliuisci: quocirca ingenuis
disciplinis
629. Andreis, Franjo... . Dialogus Sylla, versio electronica. [page xx | Paragraph | Section] deprehenditur: illi studio persequendarum ferarum allecti laboribus haud animum intendunt, hi, quum pretermodum uocis harmonia capiantur, plęrumque fidium discordiam non recte percipiunt; utcumque tamen sęse res habet, quoniam modo Zeusis, Phidię, Timantis copia caremus, nec ipse arti pingendi sum initiatus, ea conspectu uicissim tibi describam, et in breui formula collocabo. Haec igitur adiiciantur ad opes et fastus imperatorios,
630. Štafilić, Ivan;... . Oratio ad Rotae auditores excidii... [page 1859 | Paragraph | SubSect | Section] illius descriptione, si introspicimus, in aperto est, dum exponens Ioannes, seu uerius unus de septem Angelis, Ioanni uisionem, quam uidit super damnatione mulieris meretricis, sub nomine Babylonis intelligit hanc urbem. Mulier inquit, quam uidisti, est ciuitas magna, quę habet regnum: Quod de regno spirituali uult intelligi, super reges terrae .
631. Štafilić, Ivan;... . Oratio ad Rotae auditores excidii... [page 1861 | Paragraph | Section] minus illius calamitate commoueor, quam eius ipsius oppidi, quo me primum nascentem excepit, aduersis rebus perturbarer. Cum igitur esset hoc in loco mihi pro more dicendum, non potui, cum esset animus dolore occupatus alia de re orationem instituere. Vbi dolet, inquiunt, ibi manum habet. Quare cum assidue aduersaretur ob oculos eius urbis direptio atque incendium, Romana beneficia. quae nobis leges, quae religiones, quae omnes honestas disciplinas tradidit, denique a qua plura beneficia, quam ab ipsa patria, in qua quisque genitus est, omnes
632. Štafilić, Ivan;... . Oratio ad Rotae auditores excidii... [page 1861 | Paragraph | Section] atque ornare potest. Longe igitur fallitur, si quis tale ingenium tantam iracundiam cadere existimat, ut ullas quamuis magnas iniurias hoc modo ulcisse uoluisse uideatur. Ille uero priuatim dolorem, uel urbi ipsi, a qua imperii nomen habet, uel tot sanctissimis aris, uel aliarum gentium quae suas Respublicas sine huius urbis consilio tenere non possunt, utilitati condonassent, quamuis iratus, si licuisset ei praesenti, rem subitam minimeque expectatam regere ac gubernare. Quare Caesar nullo modo in hac
633. Vrančić, Mihovil. Carmina in actis Tomicianis... [page 11_202 | Paragraph | Section]
634. Vrančić, Mihovil. Carmina in actis Tomicianis... [page 12_413 | Paragraph | Section] eligitur, regni te insignia vivo
635. Andreis, Franjo... . Epistolae ad Thomam Nadasdinum,... [Paragraph | Section] in patria: nam postquam nihil ad me huc scripsisti, putabis me non mouisse pedem e domo. presertim quando addidisti in tuis litteris ut a te expectarer.
Aduersa ualetudo
636. Vrančić, Antun. Memoriale Antonii Verantii de... [Paragraph | Section] apud regem
637. Frankapan, Franjo. Franciscus de Frangepanibus... [Paragraph | Section] Sanctitatis Vestre neque accedet neque decedet sue maiestati de regno transierunt enim tempora illa. Accedet tamen multum et Vestre Sanctitati et sedi apostolice, quia autoritas Vestre Sanctitatis, que nunc pene nulla est hec reminiscet, habet enim hic Sanctitas Vestra servitores sinceros, paucos tamen, qui hanc rem sincere promovebunt, cum enim viderit rex meus et Hungari partem suam sequentes, qui multo plures sunt adversariis, Sanctitatem Vestram curam de eorum salute
638. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section] pictus sistit formidine terror.
639. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]
640. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]
641. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]
642. Bolica, Ivan. Descriptio Ascriviensis urbis,... [Paragraph | Section] suffulta columnis
643. Vrančić, Antun. Epistulae anni 1538, versio... [page 20 | Paragraph | Section] quam pro tot officiis meis et tua modestia, reposcis; Statilium fortunae tuae eversorem, regem fortunarum direptorem appellas; vindictas tuas in Deum, nunc demum Christianus effectus, rejicis; Grittumque, idolum illud tuum amplissimum et spei tuae cornucopiam, indigne, quemadmodum habet epistola tua, peremptum obtrudis ac declamitas. Vide quam opportune, quam egregie pro reditu tuo in Hungariam laboras; quas principi pro gratia nuper per Hieronymum Lasky tibi impetrata gratias habeas; quas Statilio referas, qui te quingentis ducatis a captivitate, jam morti destinatum, et
644. Vrančić, Antun. Epistulae anni 1538, versio... [page 12 | Paragraph | Section] reddantur, ipse vero commodius arma ipsorum sustinere atque arcere possit, sciens Hungariae regnum semper christianae reipublicae fortissimum ac indefessum exstitisse propugnaculum. Venire itaque maturat cum ingenti exercitu et bombardarum apparatu, nec tamen, ut ab exploratoribus affertur, habet ultra quam centum quinquaginta millia equitum, janizariorum ad summum octo. Iter per Transalpinos instituit, Moldaviam prius subacturus, deinde in Transsylvaniam cogitat. Una omnium vox est, ibi personaliter hiematurum, utinam non cum maximo nostro malo. Dicitur etiam jam et sanzachatus ex
645. Vrančić, Antun. Petro de Gamratis episcopo... [page 55 | Paragraph | Section] tanti episcopi probe in tuo servitio gerere. Si usui tibi non fuerit, dignabere saltem mea gratia alibi de loco honesto illi providere. Quod si mea hac commendatione Marinus Caboga apud te consequitur, Antonius Wrancius praecipui favoris loco accipiet, cognoscetque fiduciam suam, quam in te habet collocatam, firmam, veram et constantem esse, nec minus fructuosam, tibique omni studio, opera atque observantia sedulo gratificari conabitur.
nos et vos pax constare poterit, si vel a
vobis vel a nobis non castigabitur. Perfidiam eius accusabat.
[Verba Rustan Bassa] Dixit etiam: Nonne melius est regi tuo dare illas quatuor civitates
et habere pacem ethernam, quam et alia que habet in periculum adducere? Melius, inquam, si
defendere illas non valet. Possetne, inquam, de pace transigi equis conditionibus? Hic diu
cogitavit, et omnino nihil respondit. Sic finito colloquio ego discessi, nec amplius ad
eum redii, nisi postquam fui
inveni tabellarium
Ragusinorum ferentem literas ad Thurcum de clade regis Francie ad Parpininum facta-, unus
ipsius regis nuntius precesserat uno die, quatuor magnis itineribus eum sequebantur,
dicebant, missos esse petitum auxilium a Thurco. Nam et per alios, quos habet
Constantinopoli, mirabiliter sollicitat pro classe, ut fecit anno superiore ad impediendam
Cesaream M.tem divertendumque malum a Gallia, vereor, ne Apuliam classe invadant, quod
sperant sibi ex sententia successurum opera exulum. Nam et Murat Beg ex
sagacitatem in facie squallore situque pene confectam: saepe vsu venit vt ii, qui sibi oculatissimi videntur, suis tamen in rebus plurimum caecutiant:
quae res multos mortales omnibus temporibus perdidit, ac in futurum perdet.
Quod si inquam ita se res habet, in quo tamen opere praeclarius extinguar?
At vide inquit, ne sit hominis inconsulti, dum quaerit aliena, ne etiam ea, quae domi habet, amittat: haec est illa Thaletis sapientia metientis coelorum spacia, et non cernentis fossam ante pedes in quam prolapsus cecidit:
quae res multos mortales omnibus temporibus perdidit, ac in futurum perdet.
Quod si inquam ita se res habet, in quo tamen opere praeclarius extinguar?
At vide inquit, ne sit hominis inconsulti, dum quaerit aliena, ne etiam ea, quae domi habet, amittat: haec est illa Thaletis sapientia metientis coelorum spacia, et non cernentis fossam ante pedes in quam prolapsus cecidit: Quorsum attinet vmbram quandam sic appetere, vt obliuiscaris tui ipsius? Quod si qua sapientia inter mortales habetur, illa certe, vel alias nulla est, suis in
doctoribus, tanquam virgula diuina suppeditari sibi gloriabuntur? quae esset aequitas, quum vna eademque cunctis mortalibus et caelestis et terrena origo est. Si virtus ab aliis pararetur maximis laboribus, aliis oscitantibus, et crapulam eructantibus sponte per os incurreret, res longe aliter habet: nam in arduo sita est, ac vallatur vndique locis asperis et praecipitibus: plurimum sane sudandum est, priusquam eo quispiam pertingat, quamuis radices amaras habeat: fert tamen fructus suauissimos:
ergo inquit superuacua sunt munera legesque parentis naturae ad vitam
in tantam animi atque ingenii claritatem euasisse, vt ex iis Tyrannus ille Turcorum eligat, quibus cum de statu rerum suarum consultet, quos classibus et exercitibus praeficiat: quum fratres eorum et cognati rudes homines non magnopere vincant prudentia bestias, inter quas degunt. Sic profecto res habet, vt homines caeteris praestant animantibus, ita literarum imperitis eruditos antecellere. Quid tu ad haec vir optime? contradicere pergis? an satis factum putas?
Commode inquit plaeraque ad persuadendum attigisti: Verum adhuc vrget me quidam scrupulus.
At nos
maior labes existimatur nimia copia ocii, quo et animi quoque vis et acies vehementissime labefactatur et obtunditur, et quasi rubigine quadam obducitur, stuporemque contrahit: haud aliter ac neglectus et incultus ager, qui sentes et spinas noxiasque solet herbas producere. Et mens quidem ita se habet ad perturbationes, vt arx ad hostes: Nam et ab illis facillime irrumpitur in animum stupentem desidiaque corruptum, et ii absque negotio arcem neque custodiis, neque vigiliis munitam occupant.
Iam plane inquit intelligo te dicturum remedia compescendis perturbationibus a
varietatem, et iniurias hominum ac temporum, omnes denique casus externos floccifaciet: vtpote qui cunctas res humanas se ipso ducit inferiores, omniaque sua, non in cuiusquam praesidiis, sed in suaipsius virtute collocauit. Tanta quidem reuerentia sapientiae non priuatim modo, sed publice quoque habet, vt nullus mortalium, quantumuis audacia opibusque polleat, possit tamen conferri cum illius authoritate. Accaepimus saepe inter ciues grauiter tumultuatum factis interdum secessionibus. Ceterum interuentu atque adeo conspectu viri sapientis, ciuibus pudore deterritis, cecidisse arma de
vis, et inclinatio nunc ad has, nunc ad alias res per seminis propagationem haberentur, nonne partus sequerentur vndequaque naturam progenitorum? Et a sapientibus sapientes, fortes a strenuis, et rursus dementes ab insanis, Ingavi procrearentur ab inertibus? Caeterum longe secus res habet: exemplis siquidem contrariis scatent monumenta omnium temporum: et nobis quotidie ante oculos obuersantur stirpium huiusmodi et fructuum varietates: quippe frequenter iucundi proueniunt ex acerbis, salubres ex pestiferis, nec stolidis filiis assequentibus acumen parentum, et ex mentibus
a sensibus: quippe hominibus quibusdam vel a die natali, vel in cursu aetatis mente captis, sensus tamen integros manere non ignoramus. Libet autem quaerere, quo tum ratio abiit? vbi exulat intellectus? an peregrinantur apud Anthipodas? Anima, igitur quum excesserit e corpore, nihil commune habet cum corruptione, vtpote quae existat separata prorsus a materia: quid aliud dicemus nisi migrantem e corpore ad alias sui similes in caelum subuolare animas? Quod genus hominum apud Thurcos obseruatur summa cum veneratione,
mysterium est, propter uerba confessionis, quae ante circuncisionem requiruntur, erecto pollice manus PARMACH dicto, haec uidelicet, quae supra ostendimus in templis descripta. Puer ob id non defertur in templum, sed in domibus parentum circunciditur. Huic solennitati saepe interfui, quae ita se habet. Primo conuocatis amicis ad conuiuium, quibus satis delicata parantur fercula, ex omni genere carnium, quo ipsis uesci licet, et passim (ut apud ditiores) bos caeditur, in hunc excoriatum et exenteratum includunt ouem, in qua gallinam, et in illa ouum, quae integre assantur ad splendorem
DE MATRIMONII contractione.
MAtrimonium eorum lingua EVLENMECH uocatum, tale est. Coeunt nuptiae sine iuramento, accipiunt plane indotatas, propemodum emere coguntur, contrario (quam olim apud Romanos) more, ubi
DE TVRCARVM DE MILITIA Cap. II.
HAbent omnes unum Regem qui illorum uocabulo HVNCHER OTHMANLARDAN SAHI TSVLTAN TSVLEIMAN, modernus ita appellatur ab eis, id est, Imperator ex Othmannis Sahi Princeps Solomon, qui nunc habet filium primogenitum, uiginti (uel circiter) trium annorum MVTSTAFA uocatum, excellentem suos antecessores tyrannide, atque crudelitate, saepe insidiantem patri, ut si quomodo posset illum occidere, ob libidinem dominij. Habet
ab eis, id est, Imperator ex Othmannis Sahi Princeps Solomon, qui nunc habet filium primogenitum, uiginti (uel circiter) trium annorum MVTSTAFA uocatum, excellentem suos antecessores tyrannide, atque crudelitate, saepe insidiantem patri, ut si quomodo posset illum occidere, ob libidinem dominij. Habet
negocijs, in dubio est. Omittam quoque omnes electores Romani Imperij, Satrapas, Consiliarios, et summi
magnatibus post Imperatorem et Regem. Praeterea et
rex Persarum eodem nomine ab ipsis solet appellari, sed saepius fit, vt vocetur Sultan) quod nomen designat principem, vt Sahi Sultan Zmail) quia hic modernus rex Persarum Sophi, habet proprium nomen Zmail) quod significat Ismaelem. Habent et aliud nomen dignitatis regum, Hunker) sed hoc nomine nullum audiui vnquam, vel ex Christianorum vel infidelium regibus appellari, praeterquam ipsum Suleimannum eorum regem qui nunc rerum
siue Kaur) id est, Christianus: Gyaular siue Kaular) id est, Christiani. Sed Csiafer) etiam sine illa terminatione quae plurali attribuitur numero, multitudinem nationum designat: sed quia textus habet Csiaferun) estque genitiui casus per additionem un, vt Csiafer) id est,
gentilis in nominatiuo, Csiaferun) id est, gentilis in genitiuo, quasi dicerent gentilis regis.
anno? Quamobrem sunt inter eos qui singulos an nos computant pro singulis annis Iubilei, qui quinquaginta annis olim constabat, alij singulos annos singulas centurias annorum significare credunt. Nec desunt qui vnum annum trecentos quinquaginta sex annos continere existimant, quot nimirum dies habet annus solaris. Caeterum quemadmodum oracula non nisi ex euentis recte intelliguntur,
ita certum et diffinitum temporis spatium intelligetur cum res extiterit.
Eufi iapar) id est, domum aedificabit. Per aedificationem domus significari putant,
non minus Constantinopolitano quam Romano imperio insignis sit futurus? Ferdinandus non minus in Hungaria quam apud Getas, Dacos, Scythas regnaturus, atque itidem rex Franciae suis ditionibus Asiam minorem ad diturus: Lusitani Aegypto potituri: Hispani tota Africa, Itali omnia littora quae cunque habet mare mediterraneum in sua potestate habituri. Angli quoque inter Turcas suum imperium amplificaturi. Nunc digladiamur
pro vno et altero oppidulo, et post acerrimas praeliorum conflictationes, post exhaustas opes, nihilo imperio auctiores efficimur. Heu quantum pelagi
Frisiae, vna cum
inquietus et seditiosus nebulo, qui primo quoque tempore, ne tota gens pereat, de medio tollendus esset.
Quibus respondeo me satis probe Turcicae tyrannidis asperitatem nosse, sed tamen iam multos Christianos gubernatores ita se male gerere ut sint ipsis Turcis longe deteriores. Sua habet Deus consilia et iudicia, et nos homines nostra a diuinis illis plurimum diuersa. Ego hodierna die cum aliis hominibus dicerem, quod longe satius esset Christianos monarchas habere Budam, quam Turcum, et tamen ibi iam regnante Turco praedicatur Euangelium Iesu Christi; si Christiani eam urbem
adhuc inter tantarum pondera rerum
neque ventosae laedunt te frigora brumae,
occiduis properabat Classis ab oris,
quo nota tibi sint omnia, percipe causas,
nec docti versus celebrata Catulli,
Dalmaticae rarum decus Attice gentis,
tandem poteris iam carpere somnos.
ad inferias, turtur nos ille vocabat,
SCULPTUM PETRI HECTOREI MATRIS.
hoc oppidum mons Almus, antiquis nostris Frusca appellatus, desinit, qui ab
ora, quae Atthyam et Uylacchum arces discriminat, incipit, vinoque singulari
notus est, cujus vitem Probus imperator primus ex Italia allatam plantasse
dicitur. Habet hic mons XII. circiter milliaria longitudinis, latitudinis tria
ubi latissimus, totusque omni ex parte per latera et radices vinetis cultus,
juga sylvis amoenis virent ac densantur citra horrorem. Nunc, quod deplorandum
maxime est,
sed id quidem ex auditu, quia sub
ipsis muris Zalonkemeni transivimus, Titulium a
longe inspeximus. Nec refert de ruinis, excidioque, ut putamus, dicere, quia
cuncta ruinae, desolatio et solitudo habet. Hoc tantum adjiciendum duxi, quod
Tibiscus amnis ex Carpato monte per comitatum primo Maromarusianum fluens,
deinde per Cumanorum campos in superiore Pannonia sitos lapsus, Titulii alluit
promontorium, quod habet in dextro latere.
desolatio et solitudo habet. Hoc tantum adjiciendum duxi, quod
Tibiscus amnis ex Carpato monte per comitatum primo Maromarusianum fluens,
deinde per Cumanorum campos in superiore Pannonia sitos lapsus, Titulii alluit
promontorium, quod habet in dextro latere. Inde paulo ultra cursu provectus et
in paludes sparsus, uno tandem ostio, Zalonkemeno opposito in Danubium cadit.
Adjacet in hoc loco Titulio longior quaedam quam latior palustris planities,
eaque adeo humilis et
sed nec violento nec praecipiti. Sine aestu veluti in amicitiam quandam et
consanguinitatem invicem copulantur. Jam hoc loco eminet ripa paulo in aquas
prominens, pendensque a septentrione et ortu et occiduo. Quicquid a meridiana
plaga habet continens, id planum est et late fusum, nec nisi in tumulos et
mediocres colles assurgens. Ubi vero Belgradum sedet, porrectum et aequale jugum
est, quod et arcem et urbem simul sustinet. Verum in oriente ipsa urbs quadrata,
in
in vetustum morem patentibus
opertis,(?) tabulatorumque serie distinctis, magnitudine
mediocri, Sopronio tamen nostro paulo amplior. Caeterum cornu tertio adverso
amni opposita, in secundo, quo aquis alluitur, arcem habet, prorsus civitati
insertam, et validioribus atque altioribus tribus turribus emunitam. Foris vero,
qua in montem respicit, tota vallatur pomerio, quod in quolibet latere tria
ostendit propugnacula, fossaque muro incrustata ac longe
in qua duo etiam colles existunt insignes et vicini inter se, alter
Mezew-Somlio, alter Er-Somlio nuncupatus, hoc totum Varadino Petri et Zmiderovio
velut sub oculis aut sub specula quapiam situm est, facileque ad occurrendum
omni hosti habet facultatem. Unde quandocumque etiam in ditiones sinistri
lateris Danubii Turcae excurrere solent, semper ad Varadinum Petri vadum habent,
ut nullo alio loco commodius.
Verum hic prorsus nos
retulerunt. Graecum
fuisse imperatorem, qui quum tutelare numen una cum uxore divam Sophiam
habuisset, maritus Constantinopoli, uxor Ulpiani templa illi condidere, ab eoque
tempore Ulpiani suppresso nomine Zophiae successit. Fluvium autem habet
bipartito divisum propter molendina, quae intra urbem posita sunt, et ab ipsa
urbe nomen obtinuit, magnus non est, nisi quum imbribus intumescit. Nos alterum
ejus cursum in urbis limine, sicca rota pene, alterum parvo ponte
milliaribus confectis, occurrit pons, tenui, ut tunc erat tempus caniculae, amni
impositus, quo perspecto cura diligenti, dignum descriptione judicavi.
Ex quadrato lapide constructus longue est CXVIII. passus, latus minus IX. Quinque
habet fornices, medias
isque in linguae modum porrectus ac sinuatus ea ex parte, qua
Strymonem respicit, et urbem recepit, in dextro
latere Strymonis sedet una cum aliis. Urbs autem ipsa magnum occupat spatium,
nec disjectas habet domos ut pleraeque aliae, quamquam hortis immixtas, et
latiores quam altiores pro gentis suae moribus. Si quid insigniorum habeat
aedificiorum, quod de omnibus civitatibus turcis dicendum est, id templa,
balinea, sacerdotum
Pons longus est passus CCCXXV., latus VIII., altus sesqui hasta velitari in
medio, ubi est altissimus, quia ad utrumque caput in declive pendet
confixus est
creberrimis vallis, et glarea exaggeratus in tumorem non impense altum, sed eo
tenus, quo quum subita fluminis incrementa ingruerint, fundamenta pilarum ejus
denudare ac subruere non valeant. Ab utroque autem latere vicum habet, et
Trajanae viae jungitur, quae summo studio tenetur, et identidem reformatur.
Vocatur autem Muztaphae pons ab authore Muztapha. Hic enim Bajazitti principis
temporibus, gravi jam senectute effoetus et opulentus, quum
longa jam
indigenarum industria in complures, easque amplas paludes infusae, ac in meatus
derivatae plurium amnium speciem praebent. Quo fit ut mediis etiam caniculae
fervoribus luto ea vita foedatur. Nomina autem Strymon tria habet:
Hoc primum, quod et Graecis et Latinis commune est. Secundum Mariza, quod
illyricum est. Tertium Mericz, quod turcicum. Caeterum, quum hodiernum ejus
nomen recentiores quidam authores Hebro ascripserunt, Marizam appellantes, minime
deinde jussit, ut nomine peterem a dominatione vestra reverendissima opus ejus historiarum de rebus Hungaricis, promisitque se solum tantummodo visurum et lecturum, nemine participe facto; quare autem id optet, mihi non aperuit. Quod reliquum est, dominatio vestra reverendissima habet hic famam satis illustrem, meque hic viderunt quasi testem ejus magnitudinis splendide cum hac comitiva. Tamen mihi constitit, ita ut ferme exhaustus hinc abibo. De ejus legatione futura plena est civitas, et multi exoptant, praesertim amici. Ego hinc hoc triduo discedam in Dalmatiam, unde
erat, et pulchre accommodata ad ministeria sacra, et
habitum sacerdotum ad talos usque indutorum tunicis ex bysso. Templum autem spectat ad
ortum, posterioribus eius ad occasum tendentibus. et pavimentum totum est lapide
constratum, tractusque habet aquae immittendae ad loca certa, quae immititur ad
abluendum sanguinem hostiarum: quia in solemnibus festis multa millia iumentorum
offeruntur. Aquae vero confluxus nunquam deficit: et quia fons intrinsecus magnus
naturalem, et eam perennem scaturiginem
habet aquae immittendae ad loca certa, quae immititur ad
abluendum sanguinem hostiarum: quia in solemnibus festis multa millia iumentorum
offeruntur. Aquae vero confluxus nunquam deficit: et quia fons intrinsecus magnus
naturalem, et eam perennem scaturiginem habet, et quia subtus terram sunt mira et
inenarrabili arte aquarum receptacula, confecta per quinque stadia, quemadmodum
apparebat undequaque circum templum, quorum singula habent fistulas infinitas, utrinque
in se invicem emittentes fluxus: atque haec omnia in
et prospectum ab illo, qui primus hanc praemunitionem extruxerat.
Urbis Hierosolymorum situs descriptio Civitatis vero amplitudo est
mediocritate quadam temperata: quae, quantum colligere potuimus, in circuitu quadraginta
stadia habet. Turres eius subtus videntur esse pervię, supra vero transitus usitatos
habent, et sunt ad formam theatralem dispositę. nam quia civitas in monte est sita, sunt
reflexae, et in se invicem pronae. Ad illos transitus sunt etiam parati ascensus graduum
qui
abunde suppeditent res et Ascalonae, et Ioppae, et Iazae, Ptolemais
similiter etiam Ptolemaidis, civitatis a rege conditae. Iam in medio istorum locorum est
sita, nec ab illis multum distat, sed ipsa per se omnia abunde habet, cum sit et irrigua
undique regio, et ad magnam securitatem munita. Iordanus fluvius Nam
Iordanus, fluvius ille perennis, circumfluit ipsam, in se ab antiquo continentem non
minus arvorum quam sex millia myriadum. Deinde ex
ad ipsorum nutrimentum
attinet: sed etiam, quia quę invadunt, illa omnino corrumpunt, et reddunt homini
inutilia. Et mustelę natura est peculiaris, quia hoc animal praeter iam commemoratam
nocendi inclinationem et facultatem, hoc etiam proprium habet, ut auribus concipiat, ore
vero pariat foetum suum. Quo significatur, hanc naturam et consuetudinem hominum esse
impuram, qua quae auribus percipiant, verbis exaggerata, efferant ad alios malis
involvendos, inquinantes in hoc se immundicia non levi, dum
alicui praeter
rationem, neque potentia confisus ius tollis. Fere autem, quibus in negociis quis
vigilans multum versatur, in illis etiam in somno animus eius occupatur. Hinc ergo, qui
vigilans omnem cogitationem et actionem suam ad honestissima et optima habet destinatam,
ille etiam in somno inde rectas habet commotiones: sicut et tu Rex perpetua es animi
aequabilitate praeditus.
Hoc etiam cum applausu audito, ad sequentem dixit: Quoniam tibi decimo loco est
respondendum, ubi pronunciaris
ius tollis. Fere autem, quibus in negociis quis
vigilans multum versatur, in illis etiam in somno animus eius occupatur. Hinc ergo, qui
vigilans omnem cogitationem et actionem suam ad honestissima et optima habet destinatam,
ille etiam in somno inde rectas habet commotiones: sicut et tu Rex perpetua es animi
aequabilitate praeditus.
Hoc etiam cum applausu audito, ad sequentem dixit: Quoniam tibi decimo loco est
respondendum, ubi pronunciaris sententiam tuam, convertemur ad coenationem. Ex te
tuam amicitiam pertrahere studes.
Hoc etiam approbato, sciscitabatur ex sequenti: 27 QUID esset dignum
cultu decente, et exornatione? Ille inquit: Pietas. haec enim et ipsa est excellens
quaedam pulchritudo, quae vim suam sitam habet in charitate, dono Dei: quam tu
etiam possides, et in ea omnia bona complecteris.
Ad hęc amico admodum applausu edito, ad sequentem dixit: 28 QUOMODO
offensione aliqua imminutam gloriam recuperare posset? Ille
Frankapan, Bernardin (1453-1529) [1525], Bernardinus de Frangepanibus Clementi papae VII, versio electronica (, Modruš), Verborum 544, Ed. Bessenyei József [genre: prosa oratio - epistula] [word count] [frankapanbepist15250215].
Brodarić, Stjepan (1490-1539) [1525], Stephanus Brodericus secretarius regius Clementi papae VII, versio electronica (, Budim), Verborum 579, Ed. Bessenyei József [genre: prosa oratio - epistula] [word count] [brodaricsepist15250930].
Kružić, Petar (m. 1537) [1525], Petrus Crusich capitaneus Segniae Clementi papae VII, versio electronica (, Klis), Verborum 490, Ed. Bessenyei József [genre: prosa oratio - epistula] [word count] [kruzicpetarepist15251005].
Bunić, Jakov; Cortonus de Vtino Minorita, Bernardinus; Petrus Galatinus; Colonna Galatino, Pietro (1469-1534; m. post 1539.) [1526], De vita et gestis Christi, versio electronica (), 10155 versus; verborum 68245, Ed. Neven Jovanović [genre: poesis - epica] [word count] [bunicjvgc].
Kružić, Petar (m. 1537) [1526], Petrus Crusich capitaneus Segniae Clementi papae VII, versio electronica (, Senj), Verborum 555, Ed. Bessenyei József [genre: prosa oratio - epistula] [word count] [kruzicpepist15260130].
Brodarić, Stjepan (1490-1539) [1526], Stephanus Brodericus electus episcopus Sirmiensis, cancellarius Clementi papae VII, versio electronica (, Budim), Verborum 653, Ed. Bessenyei József [genre: prosa oratio - epistula] [word count] [brodaricsepist15260317].
Andreis, Franjo Trankvil (1490-1571) [1527], Dialogus Sylla, versio electronica. (), Verborum 15372, Ed. Neven Jovanović [genre: prosa oratio - dialogus] [word count] [andreisfsylla].
Štafilić, Ivan; Ioannes Staphileus (1472-1528) [1528], Oratio ad Rotae auditores excidii Vrbis Romae, sub annum Christi 1527. causas continens (, Roma), 4294 verborum, Ed. Neven Jovanović [genre: prosa - oratio] [word count] [stafilicioratioroma].
Vrančić, Mihovil (1507 - ante 1571) [1529], Carmina in actis Tomicianis (1529-1530), versio electronica (), 258 versus, Ed. Zygmunt Celichowski [genre: poesis - epigramma; poesis - elegia] [word count] [vrancicmtomiciana].
Andreis, Franjo Trankvil (1490-1571) [1532], Epistolae ad Thomam Nadasdinum, versio electronica (, Venecija; Beč; Beč; Beč; Venecija; Venecija; Venecija; Trogir; Rab; Sarvar; Venecija; Trogir; Bakar; Sarvar; Trogir; Sarvar; Trogir; Venecija; Trogir), Verborum 5603 (pro tem), Ed. Neven Jovanović [genre: prosa oratio - epistula] [word count] [andreisfepistnadasd].
Vrančić, Antun (1504-1573) [1532], Memoriale Antonii Verantii de statu rerum Hungaricarum a morte regis Ludovici II. usque ad finem anni 1529, versio electronica (), Verborum 1364, Ed. Bessenyei József [genre: prosa oratio - historia] [word count] [vrancicamemoriale1532].
Frankapan, Franjo (m. 1543) [1533], Franciscus de Frangepanibus Clementi papae VII, versio electronica (, Budim), Verborum 805, Ed. Bessenyei József [genre: prosa oratio - epistula] [word count] [frankapanfepist15330705].
Beneša, Damjan (1476-1539) [1534], De morte Christi, versio electronica (, Dubrovnik), 8402 versus, verborum 61948, Ed. Vladimir Rezar [genre: poesis - epica] [word count] [benesaddmc].
Bolica, Ivan (c. 1520 – 1572) [1538], Descriptio Ascriviensis urbis, versio electronica (), 2842 verborum, 331 versus [genre: poesis - epica; poesis - descriptio] [word count] [bolicaidesc].
Vrančić, Antun (1504-1573) [1538], Epistulae anni 1538, versio electronica (), Verborum 4332, Ed. László Szalay [genre: prosa oratio - epistula] [word count] [vrancicaepist1538].
Vrančić, Antun (1504-1573) [1539], Petro de Gamratis episcopo Cracoviensi, versio electronica (, Buda), Verborum 300, Ed. László Szalay [genre: prosa oratio - epistula] [word count] [vrancicaepist15391220].
Andreis, Franjo Trankvil (1490-1571) [1543], Commentarius rerum actarum Constantinopoli anno 1542. Versio electronica (), Verborum 4922, Ed. Srećko M. Džaja Guenter Weiss [genre: prosa oratio - epistula] [word count] [andreisfconst].
Vrančić, Antun (1504-1573) [1543], Paulo Murany epistula, versio electronica (, Alba Iulia), Verborum 101, Ed. László Szalay [genre: prosa oratio - epistula] [word count] [vrancicaepist15430516].
Andreis, Franjo Trankvil (1490-1571) [1544], Dialogus philosophandumne sit, versio electronica. (), Verborum 8149, Ed. Neven Jovanović [genre: prosa oratio - dialogus] [word count] [andreisfphilos].
Đurđević, Bartul (c. 1506 - c. 1566) [1545], De Afflictione, Tam Captivorum Quam Etiam Sub Turcae tributo viventium Christianorum : cum figuris res clarè exprimentibus ; Similiter de Ritu, deque Caeremoniis domi, militiaeque ab ea gente usurpatis ; Additis nonnullis lectu dignis, linguarum Sclavonicae & Turcicae, cum interpretatione Latina, libellus (, Leuwen), Ed. Đurđević, Bartul [genre: prosa oratio - epistula; prosa oratio - libellus; poesis - epigramma] [word count] [djurdjevicbafflictio].
Đurđević, Bartul (c. 1506 - c. 1566) [1545], Prognoma, sive Praesagium Mehemetanorum : primùm de Christianorum calamitatibus, deinde de suae gentis interitu, ex Persica lingua in Latinum sermonem conversum. (, Leuwen), Ed. Đurđević, Bartul [genre: prosa oratio - epistula; prosa oratio - libellus; poesis - epigramma] [word count] [djurdjevicbprognoma].
Vlačić Ilirik, Matija; Zigerius, Emerik (1520-1575) [1549], Epistola cuiusdam pii concionatoris, ex Turcia, ad M. Illy. missa, qualis nam status Euangelii et Ecclesiarum sub Turco sit indicans, cum Praefatione Illyrici (1549), versio electronica (, Tolna; Magdeburg), Verborum 1772, Ed. Stanko Andrić [genre: prosa oratio - epistola; poesis - epigramma] [word count] [zigeriuseepist].
Paskalić, Ludovik; Camillo, Giulio; Molza, Francesco Maria; Volpe, Giovanni Antonio (c. 1500–1551; c. 1480–1544; 18. 6. 1489 – 28. 2. 1544; 1515–1558) [1551], Carmina, versio electronica (), 2642 versus, verborum 17191, Ed. Sanja Perić Gavrančić [genre: poesis - elegia; poesis - sylva; poesis - epigramma] [word count] [paskaliclc].
Hektorović, Petar (1487-1572) [1552], Epigrammata, versio electronica. (), 34 versus, verborum 271, Ed. Sebastijan Žepić [genre: poesis - epigramma] [word count] [hektorpcarm].
Vrančić, Antun (1504-1573) [1553], Iter Buda Hadrianopolim, versio electronica (), Verborum 10368, Ed. László Szalay [genre: prosa oratio - itinerarium; prosa oratio - diarium] [word count] [vrancicaiter].
Vrančić, Mihovil (1507 - ante 1571) [1558], Antonio fratri epistula, versio electronica (, Venezia), verborum 699, Ed. László Szalay [genre: prosa - epistula] [word count] [vrancicmepist15580822].
Grbić Ilirik, Matija (1503/1512 - 1559) [1559], Aristeae historia cum conversione Latina, versio electronica (), Verborum 3353, Ed. Nino Zubović [genre: prosa oratio - historia; prosa oratio - versio] [word count] [grbicmaristea].
Retrieve all occurrences (This may take some time to download)
|
Zbirka Croatiae auctores Latini, rezultat Znanstvenog projekta "Digitalizacija hrvatskih latinista", dostupna je pod licencom Creative Commons Imenovanje-Nekomercijalno-Dijeli pod istim uvjetima 3.0 Hrvatska.
Podatke o projektu vidi na www.ffzg.hr.
Za uporabe koje prelaze okvire ove licence obratite se na http://www.ffzg.unizg.hr/klafil/dokuwiki/doku.php/z:digitalizacija-hrvatskih-latinista.