Your search found 1048 occurrences

Retrieve all occurrences (This may take some time to download)

Click here for a KWIC Report

Occurrences 401-500:

patribus propositis, adscribam: ut tanto uberiorem huius instructionis cognitionem Christiani lectores habeant, tantoque felicius in sacris Bibliis versari queant. Hieronymus non viros modo cupit sacros codices legendo conterere, verumetiam ut virgines, ut matronae rei domesticae curis implicitae, ut viduae iisdem studiis sese dedant hortatur, praecipit, vehementer contendit. Sic autem ad Demetriadem, in epistola seu libro de Virginitate servanda: Unum illud tibi, nata Deo, praeque omnibus unum praedicam, et repetens iterumque monebo, ut animum tuum sacrae

occultius numeris indicatur aliquid: sicut Apoc. 13. numerus bestiae aut Antichristi dicitur esse 666. quod correspondentibus literis Irenaeus dicit significare Latinus, quasi ille mysticus numerus indicet Antichristum fore Latinum, aut in Latio seu Romae. Aliae numerorum observationes ociosae, curiosae, aut etiam superstitiosae sunt. Numerus finitus plerunque ponitur in sacris Literis pro infinito. Tantundem etiam valet, varie multiplicatus: unde multae quaestiones solvuntur. August. 3. de doctrina Christiana, cap. 35.

EXPLICATIO.

Callimachus usurpavit. In alia quoque epistola Menandri ponit senarium, φθείρουσιν [?: ] ὁμιλιαι κακαι: id est, corrumpunt enim bonos mores colloquia mala. Et apud Athenienses in Martis curia disputans, Aratum testem vocat: ipsius enim et genus sumus. Quod Graece dicitur, τοῦ γὰρ ἐγενος ἐσμεν. Et est clausula versus heroici. Ac ne parum hoc esset, ductor Christiani exercitus et orator invictus pro Christo causam agens, etiam

sanctorum vocibus prophetatus ait: In capitulo libri scriptum est de me. Quicquid ergo dixeris, si ad eum referatur, qui in principio erat apud Deum, et Deus erat verbum: unum volumen est, et innumerabiles libri, una lex, unum Evangelium nominantur. Quod si diversa discrepantia disputaveris, et curiositate nimia huc atque illuc animum diduxeris, etiam in uno libro multi libri sunt. Unde dictum est: Ex multiloquio non effugies peccatum. Cum ea quae non accidunt Deo, tanquam illi accidant, loquimur, eum facere agnoscimus, ut vobis accidant ea duntaxat, quae laudabilia sunt. Et

magis intelligenda sint de ipsarum rerum perspicuitate, nempe de ipso Deo ubique obvio ac palpabili, sicut Act. 14 et 17 declarantur, quam de ipsorum hominum intelligentia aut perspicacitate; quos mox dicit habere cor non intelligens, et evanescere ratiocinando. De quali ratiocinatione etiam Vel curio in libro de anima eum locum intellexit, ut immeritum me de hoc Synergistae accusent. Non raro vocabula aut sermo de internis animi motibus alicuius sonans magis respicit externam eius speciem, quae tales animi motus praese fert, quam veritatem internarum motionum. quod etiam supra

aut quatuor horas de necessario dimenso sui somni subtraxerint, tota die ad studia erunt ineptiss. Deinde molestia illa corporis animi quoque intentionem interturbat, et ad sui curam evocat, sicut verissime Ulysses Odyss. 5 inquit, non esse aliud importunius malum ventre esuriente, qui etiam magna curis occupatos ante omnia sui meminisse necessitate quadam compellat. Sicut et Cato olim dixerat pro concione, ventrem auribus carere. Sed nihil est necesse hoc tantorum virorum authoritate probari, cum quotidiana experientia doceat, praecipue studiosos, qui magis in animi actionibus

futuram liberationem pingebat et significabat, ut quaecunque in hac tantarum rerum inchoatione aguntur aut dicuntur, tanquam eximia, spiritualem liberationem adumbrantia, scituque necessaria, summa diligentia observanda sint. Deinde, quod quaerit Moses de nomine Dei, non humana quadam curiositate aut temeritate fit, alioqui Deus ei non tam diligenter respondisset, nec rem tantam ob eius stultam quaestionem suscepisset exponendam, sed divina plane voluntate ac afflatu, qui per eius interrogationem voluit habere occasionem nobis innotescendi, et nostram diligentiam attentionemque

humano generi promissum. Hinc forte est Latinum nomen Iovis, sicut et multa alia Hebraica vocabula in hac et aliis linguis sparsa reperiuntur. Haec potissimum digna putavi, quae de mystico Dei nomine Iehova annotarem, tanquam et certiora, et utiliora aliis. Nam plerique aut curiosa ac superstitiosa, aut certe valde humilia et inutilia de eo disserunt: quae accuratiore confutatione, ne mihi aliisque tempus perderem, digna esse non censui. Orandus autem est pater Domini nostri Iesu Christi, ut et patefaciat nobis perspicue salutaria filii sui mysteria: et cor nostrum

ratiunculas Osiander conquisiverit: omnia tamen sint ita frigida, manifeste vana et non verisimilia, ut cuivis etiam rudi, modo communi iudicio praedito, sermonemque intelligenti, facile Siculis gerris vaniora levioraque appareant, eoque nulla plane confutatione indigeant. Hisce curis cogitationibusque hac ratione saepius sumptis, depositisque tandem victus novis istis erga veram pietatem Osiandri iniuriis de iustificatione peccatoris, non per Christi mediatoris meritum, sed per solam substantialem divinae maiestatis iustitiam, aliisque quibus iam Ecclesia Christi flagrat,

de originali peccato loquatur, tanquam de substantia quadam: cur ergo hoc nomine accusor, aut cur etiam quisquam reclamare audet, quasi novitas quaedam in caelestem doctrinam hac opinione invehatur? Accedit huc, quod nullis verbis perinde clare sensus verus proponi possit. Proinde non curiositate quadam aut alio pravo vitio ista verba a me usurpantur, sed ipsa evidente rei necessitate id postulante. Denique cum videamus, id tum olim in sophistarum scholis et scriptis plane obtinuisse, ut peccatum originale sit dictum tantum quoddam accidens, ut Luth. eos accusat, tum etiam nunc

praecepit omnibus scholis, collegiis et monasteriis, ut peritos linguarum doctores conducant. Sic enim ait: Ut igitur peritia linguarum huiusmodi possit habiliter per instructionis efficaciam obtineri, hoc sacro approbante Concilio, scholas in subscriptarum linguarum generibus, ubicunque Romanam curiam residere contigerit, nec non in Parisiens. et Oxon. Bon. et Salaman. studiis providemus erigendas: statuentes, ut in quolibet locorum ipsorum, teneantur viri Catholici, sufficientem habentes Hebraicae, Arabicae et Caldaeae linguarum noticiam, duo videlicet uniuscuiusque linguae periti, qui

cur dis exosa voluptas?
13  Acceptique hominum gemitus, cur mixta profusis
14  Vota iuvent lacrymis et multus pallor in ore?
15  Cur dolor et moestis aequata silentia curis, 15
16  Ancipitesque metu noctes, somnique fugaces?
17  Nec compressa fames, Veneris neque gaudia castis
18  Accersita thoris? At enim sine murmure mundus

tectis volitabit hirundo?
1.4.97.2  Iam scio, suspecta est garrula lingua domi.
1.4.98.1  Turbida cum mens est, et cum iacet anxia curis,
1.4.98.2  Mollior interdum sermo ministrat opem.
1.4.99.1  Qui caelum, et terras lustrat sol aureus omnes,

1.7.86.2  Tam bene qui loquitur, lumina coecus habet.
1.7.87.1  Cursitat huc, illuc, effossaeque incubat aulae
1.7.87.2  Curio, ut haerendi linquat avarus opes.
1.7.88.1  Qui precibus venit favor, haud syncerus habetur.
1.7.88.2  Nec me

ni meliore queas.
1.7.97.1  Qui vicus quondam Martis memoratur Athenis.
1.7.97.2  Nunc ea praeclaris Curia Parrhisiis.
1.7.98.1  Lais, ut in speculo rugas conspexit aniles,
1.7.98.2  Heu ubi nunc centum nox ait, empta minis?

solers hic dextera vincit.
3.228.2  Cum niger, et niveus miles in arma ruit. Febris quartana.
3.229.1  Affectam curis febris quartana senectam.
3.229.2  Si premat, heu longa est, et iugulare solet. Febris quartana (inquiunt medici) iuveni innoxia, seni plerumque letalis.

pisce Tagus. Burgos.
4.3.5.1  Burgos ego. Burgo cedit regale Toletum.
4.3.5.2  De magnis quoties curia rebus agit. Toletum.
4.3.6.1  Iactat se Regum sedem sublime Toletum,
4.3.6.2   Iactat opes,

pictore expressa.
11.27.14.1  Hoc quodcunque vides hospes, quae magna Rhacusa est.
11.27.14.2  Expressit paucis ingeniosa manus.
11.27.14.3  Virginis hoc templum est, haec ingens Curia patrum,
11.27.14.4  Hic pius aurata Blasius arce sedet.
11.27.14.5  Hic saliunt vivi latices e virgine cruda.
11.27.14.6  Excipit hic cives area lata suos.

parvo tempore crevit honos.
16.3.17  Vos maris indigetes, et vobis cognita porro,
16.3.18  Quaeque est, quae fuerit, quaeque futura dies.
16.3.19  Vita brevis nobis, et mens obnoxia curis,
16.3.20  Scire negant longi temporis historiam.
16.3.21  Sic ego, sic viridis Cidippe filia Glauci.
16.3.22  Dum sedet, et madidas exprimit imbre comas.

Ad nobilissimam urbem Sici Nicolai Tranquilli nobilis Sicensis.
Curia te maior, Michaelis maxima diui
Te tutela facit non nituisse minus
Inclita quam uirtus Donati et gloria, caelum
Quem tibi donauit qui tibi tutor erit.
Vrbs o fortunata,

Generalis Capitaneus, conversis in te omnium oculis, amoribus, atque laudationibus, pluribus annis gubernasti; magnam et frequentem fortunae varietatem, animi tui magnitudine, prudentia, et aequanimitate, superasti; Curiae Regiae Iudex, quae tertia est a Rege, inter Civiles dignitates, tanti tui Magistratus atque officii, quasi animam, iustitiam habuisti; a qua licet nunquam vel lato ungue deflexeris, cum illa tamen lenitatis atque

hanc ego aestimationum diversitatem, quae si rectae sint, conatum meum non improbabunt, si obliquae atque corruptae, ipsae sunt improbandae, non ut evitarem, quis enim posset prohibere tantam libertatem? Neque ut declinarem, ita enim sunt curiosae neque tam ad intelligendum, quam ad aliquid semper et ubique censendum sagaces, ut ille tantum in illas non impingat, qui nihil agat, nihil dicat, nihil scribat. Sed ut esset, unde scrupulum caperent, si quem unquam capiunt

super praefata paupertate eorundem, sub fide et fidelitate Regiae Maiestati debita, authentice confectas, quas postmodum ipsi pauperes, dum eorum causae servandae fuerint; in documentum paupertatis suae producant, tam in Curia Regia, quam etiam in Sedibus Comitatuum: in quibus primo sedis die tantum discutiuntur: art. 51. et 52. anni 1563. Et si aliquando, ob vetustatem testimonii, exceptum fuerit contra eos, quod scilicet a

art. 2. anni 1555. Et art. 18. anni 1574. Item, defectus seminis, ex speciali Constitutione Regni, art. 21. anni 1566. Nec non viduarum: art. 28. anni 1552. Et Iudicis Curiae, uti ordinarie iam omnes causae defectus seminis, et omnes transmissiones, ex Regno Sclavoniae, citato iam art. 18. anni 1574. Et 4. Vlad. art. 6. Imo huiusmodi revidendis transmissionibus, gratia

anni 1574. Et 4. Vlad. art. 6. Imo huiusmodi revidendis transmissionibus, gratia quatuor dierum extra terminum iudiciorum superaddita habetur: 5. Vlad. art. 30. Causam vero facti honoris, praesens Iudex Curiae, alias Locumtenens, vel cui Rex demandat, adiudicat: fol. 738. Maioris Decreti. Et alia communis ac indifferens, quales sunt aliae omnes, ad quemlibet iudicem, seu magistrum, protonotarium pertinentes.

Iustitia in sese virtutes continet omnes. De qua placet celebre illud dictum, ultimi illius ex antiquissima Bathoreorum familia, Comitis Stephani de Nyirbáthor dicti, haereditarii olim Domini in Eched, et alias Iudicis Curiae Regiae, subiungere: quo dictitabat, se, dum adhuc scholas visitasset, bene scivisse, quid sit Iustitia: sed iam omnino nescire, et an ad caelum, ut antiquitas dicebat,

dictum est. Ne tamen horum Iudiciorum omnino ignari videamur, processus eorum talis fuisse colligitur: quod partes summarie agebant contra se, coram Iudicibus, Comitibus videlicet, Iudice Curiae, qui tunc Curialis dicebatur, vel alicuius Comitatus, et Pristaldo, olim Executore Iudicis; ita postea mittebantur ad Examen Ferri candentis, ad aliquod Capitulum,

Ne tamen horum Iudiciorum omnino ignari videamur, processus eorum talis fuisse colligitur: quod partes summarie agebant contra se, coram Iudicibus, Comitibus videlicet, Iudice Curiae, qui tunc Curialis dicebatur, vel alicuius Comitatus, et Pristaldo, olim Executore Iudicis; ita postea mittebantur ad Examen Ferri candentis, ad aliquod Capitulum, et potissimum

Licet antea etiam per Regium, et Palatinalem homines fiebat: 2. tit. 19. Qui nunc quoque in Personali citatione procedere solent, de Curia Regia Scribae, seu Iurati Notarii: quales solent esse apud Dominum Personalem, et Magistros Protonotarios (ac non privati Dominorum Superiorum Iudicum Secretarii,) 2. tit. 20. De quibus infra, cap. 6. quaest. 2.

quod item si veniat a Cio, significat voco: sin a Cieo, denotat moveo. Atque sic Citatio complectetur utrumque, vocationem scilicet Rei, et motionem causae; latiusque patet, quam Evocatio, cum aeque ad causas Comitatuum, atque Curiae se extendat. Evocatio vero dicitur, quasi ab extravocando, quod per eam, Causarum motiones, extra Comitatus, solum ad Curiam Regiam fieri soleant: 3. tit. 26. et 27. Unde et Decreta quoque Regni, quae ad

Rei, et motionem causae; latiusque patet, quam Evocatio, cum aeque ad causas Comitatuum, atque Curiae se extendat. Evocatio vero dicitur, quasi ab extravocando, quod per eam, Causarum motiones, extra Comitatus, solum ad Curiam Regiam fieri soleant: 3. tit. 26. et 27. Unde et Decreta quoque Regni, quae ad dictam Curiam Regiam imprimis diriguntur, frequentius de Evocatione, quam de Citatione sonare videntur. Et Stylus etiam potius

se extendat. Evocatio vero dicitur, quasi ab extravocando, quod per eam, Causarum motiones, extra Comitatus, solum ad Curiam Regiam fieri soleant: 3. tit. 26. et 27. Unde et Decreta quoque Regni, quae ad dictam Curiam Regiam imprimis diriguntur, frequentius de Evocatione, quam de Citatione sonare videntur. Et Stylus etiam potius Literas Evocatorias, quam Citatorias continet. Tertio: quod nemo nisi legitime

sucessores condescensio causae fiat maturius: Stylus. III. Quod in huiusmodi causis, ex continentia praescriptorum Articulorum, seu publicarum Regni Constitutionum, in Curia Regia, Inhibitio, et Repulsio (nisi sola Iurium, et Literalium instrumentorum productio, ad secundas tantum Octavas) admitti non deberent, potissimum autem in

Regni, unico termino Octavali non terminarentur. Ex quo, non alia de causa Maiores nostri, Inhibitionem etiam in Literis Divisionalibus praecluserunt: Repulsionem autem in partibus statim fieri admiserunt, quam ut postea in Curia Regia, locus ipsis non daretur; prout et Quadrip. 2. tit. 14. continet. De quibus vide etiam infra, Quaest. 2. cap. 5. Secunda Evocatio, est Simplex, earum

(vel etiam alterius alicuius sui morte) in et sub terminis Octavalibus, tam Generalium, quam Brevium Iudiciorum, aut etiam Diaetalibus Regni, medio solius dicti Scribae, vel Notarii Curiae Regiae, absque ullis literis Evocatoriis, in praesentiam sui, personaliter ad tertium statim diem vocatio. Dicta Personalis, quia Reus, sola sua in persona, et non per alium citari debet.

capitis et bonorum poenam statuere. Cum neque in facto honoris, neque in violatione Sedis Iudiciariae, id observari soleat. Tertio: sive Citatio fiat statim, sub praedictis terminis, per Scribam Curiae Regiae; sive postea elapso ipso, per testimonium Capituli, aut Conventus alicuius; vel etiam per Magistrum Protonotarium: semper tamen extra omnem seriem huiusmodi causae levantur, sicuti et aliae quae sub Diaetis

solebant, levantur; cum hac subsumptionis clausula: Quia autem huiusmodi novi Actus potentiarii, per quoscunque patrati, iuxta contenta Articulorum, novarum Constitutionum publicarum (anni 1527. art. 5.) in Curia regia, per nos caeterosque Iudices regni ordinarios pro Decimo quinto die, diei Evocationis exhinc fiendae computando, discuti debeant et adiudicari, etc. Styl. Et non ad 32. diem,

seu loco solitae suae residentiae. Specialiter autem, nolens assumere pecuniam, et remittere pignus, vel levare dotem, quartam, paraphernum, non personaliter, nec de sua Curia (alioquin Actor, in homagio contra Evocatum convincetur) sed de Iure possessionario, aut pignoratitiis, si habet; sin minus, etiam de Curia, citatur, 2. tit. 24. Ubi Nota, quod

remittere pignus, vel levare dotem, quartam, paraphernum, non personaliter, nec de sua Curia (alioquin Actor, in homagio contra Evocatum convincetur) sed de Iure possessionario, aut pignoratitiis, si habet; sin minus, etiam de Curia, citatur, 2. tit. 24. Ubi Nota, quod aliquando (ut iam non raro usu venit) quando testimonium, neque citandi, neque vero suorum quorumpiam praesentiam habere potest; et

iam usus et consuetudo litigantium, magis in posteriorem hanc generali Decreto constitutam, inclinavit. Ubi Nota: I. Quod Literae Evocatoriae soleant deponi, Sex Marcis levis ponderis, totidem Florenos auri facientibus, in Curia: ast in Comitatu, Tribus tantum florenis: Stylus. II. Quod huiusmodi Depositio causae, post receptum prius aliquod onus, seu Birsagium, non venientiae videlicet, vel Repulsionis, aut Revocationis

alicuius domestica. Quia captivi pro mortuis reputantur. De Captivitate autem hostili, vide infra, quaest. 22. Item tempore Diaetae, Iudicia, neque in Curia, neque in Sedibus Spiritualibus, neque vero in Comitatibus celebrantur: 6. Ulad. art. 12. Et tempore Messis, atque Vindemiae cessant: art. 20. anni 1553. Item, grassante

(T) Adiudicatoriarum sententionalium inhibere, ipsumque Actorem, pro habendo, Causa in praemissa, Novo Iudicio contra sese, ad Decimum quintum diem, in dictam Curiam Regiam, annotati (T) in praesentiam legitime evocare, et cum eo gravamine, quo de Regni consuetudine conveniret, eidem denuo respondere vellet, promptusque esset et paratus, Styl. Et non ut

quintum diem, a die huiusmodi Ammonitionis, ipsi ex hinc fiendae computando, causa in ipsa Novum Iudicium, novamque Iuris revisionem, recepturam; simulque literas Adiudicatorias Iuramentales, vel Attestatorias producturam, in Curiam Regiam evocet: Stylus. Quod ipsum et Prohibens, de se ipso intelligat, necesse est. Secundo: Et si in una et eadem causa, tam Inhibitio in sententia per Nonvenit, quam Prohibitio a Iuramentali

prouti super hoc conclusum est, in Octava Poson. Anno 1612. Ubi Nota quod etiamsi plures fuerint, quorum nominibus, et in Personis facta fuisse dignoscatur, omnes tamen nonnisi unum onus deponere debebunt, in Curia quidem florenos 72. in Comitatu florenos 36. tantum, 2. tit. 73. et 74. Et si pluribus vicibus quoque facta fuerit, pro una tantum reputari debet. Ibidem, sed in una

denotatur hoc adverbio (Vtrum) quod est simul Interrogantis et Dubitantis, et communiter iam a Iuristis dici solet (De Vtrum.) Styl. IV. Quod tales Regii et Palatinales homines de Curia Regia non debent transmitti, contra voluntatem partium litigantium. Lud. Secundi art. 58. anni 1523. quive sint illi, vide supra quaest. 1. cap. 2. Deinde licet Domini

Regia non debent transmitti, contra voluntatem partium litigantium. Lud. Secundi art. 58. anni 1523. quive sint illi, vide supra quaest. 1. cap. 2. Deinde licet Domini Iudicis Curiae quoque Scribae, de Curia Regia ad huiusmodi Executiones exmittantur: non tamen nomine illius, sed tantum Regio, cum Regis Curiae Iudex sit, denominantur, de Iure et consuetudine Regni. 2. tit. 19. Et nisi

transmitti, contra voluntatem partium litigantium. Lud. Secundi art. 58. anni 1523. quive sint illi, vide supra quaest. 1. cap. 2. Deinde licet Domini Iudicis Curiae quoque Scribae, de Curia Regia ad huiusmodi Executiones exmittantur: non tamen nomine illius, sed tantum Regio, cum Regis Curiae Iudex sit, denominantur, de Iure et consuetudine Regni. 2. tit. 19. Et nisi Tales Executores, de

illi, vide supra quaest. 1. cap. 2. Deinde licet Domini Iudicis Curiae quoque Scribae, de Curia Regia ad huiusmodi Executiones exmittantur: non tamen nomine illius, sed tantum Regio, cum Regis Curiae Iudex sit, denominantur, de Iure et consuetudine Regni. 2. tit. 19. Et nisi Tales Executores, de Curia Regia fuerint, debent esse Possessionati, in eodem Comitatu, in quo huiusmodi Executiones faciunt.

Regia ad huiusmodi Executiones exmittantur: non tamen nomine illius, sed tantum Regio, cum Regis Curiae Iudex sit, denominantur, de Iure et consuetudine Regni. 2. tit. 19. Et nisi Tales Executores, de Curia Regia fuerint, debent esse Possessionati, in eodem Comitatu, in quo huiusmodi Executiones faciunt. Lud. Primi art. 22. et 6. Matth. art. 10. Alioquin condescendit Executio.

per partem in ea succumbentem, a praesentia et Iudicio Iudicis pedanei, vel inferioris, cum honestate, honore, et reverentia (addo etiam modestia) maturioris revisionis gratia, ad superiorem et ordinarium suum Iudicem, in Curiam Regiam, provocatio; et per literas Adiudicatorias transmissionales, authentice superinde confectas, per dictum pedaneum Iudicem, legitima transmissio. 1. Vlad. art. 70. et 6. Matt. art. 54. et 3. tit. 35.

Croatiae, et Sclavoniae, nec non olim Transylvaniae 3. tit. 3. quia solum Regnum Hungariae, propter sacram Coronam est principale, et caeteris praeeminens, reliqua eidem annexa et subiecta. II. Quod ex Curia quoque Regia, sive Tabula fieri solet Appellatio, in continenti, et sine ullis literis Transmissionalibus, solum referente ipsam Magistro Protonotario, in praesentiam Domini Locumtenentis Regii; atque inde vicissim ad

post ultimam et finalem Adiudicationem, primitus celebranda, si commode fieri poterit; aliter enim Appellans in sede secundario celebranda, excipere; et ad terminum per Iudicem sibi praefigendum causam illam, in ipsam Curiam Regiam deducere, tenetur. Nam si id facere neglexerit, eadem causa in rem adiudicatam transibit, et in tertia sede Iudiciaria literae Adiudicatoriae, iuxta latam sententiam, parti victrici atque triumphanti reddi, et

utrobique in suo vigore permanere debebit. Sed apud nos, etsi praemisso praescripto 3. tit. 35. tempore, Appellatio a Iudice extrahitur, et in Curiam transmittitur, atque ad tricesimum secundum diem exinde reportanda scribitur. Styl. Nihilominus tamen tale fatale tempus, quo revideri deberet omnino non habet, sed multis reiectis, in infinitum

Iudex in illis, cum sint propriae illius, ex Officio Palatinatus sibi incumbente. VIII. Causae liquidorum debitorum, passim. IX. Causae quoque Rusticorum iuxta modernorum usum, ex sedibus Comitatuum ulterius in Curiam Regiam, non transmittuntur. Ex eo fortassis, quod posterior Tripartito articulus 28. anni 1556. in migratione colonorum, eam non admittat: quanquam id aliter habeatur 3. tit. 35. ratione

annis 1608. 1609. et 1613. QUAESTIO QUINTA. / Potestne utraque pars appellare? Potest semel; sed postquam iam remissionem ex Curia Regia Novo iudicio cum gratia, usa est aliqua, aut Procuratorem revocaverit, amplius non licet illi appellare, et neque transmittitur, sed quomodocunque

plane esse videtur. Super quo vide etiam tit. 6. partis 3. Tripartiti: ubi licet causae iuxta responsiones partium, deliberatione iuridica, et sententia lata (ut plurimum) in Curiam Regiam ad approbandum, vel reprobandum, transmittantur; Nihilominus tamen aliquando etiam ante latam huiusmodi sententiam, aliquae peremptoriae exceptiones videntur transmitti solere; quod per parenthesin illam (ut

et emendando, et sic remitti ad exequendum Pedaneis, sive prioribus Iudicibus, si aliqua Iudiciaria onera habent annexa, quae ipsis cedunt: sin nulla, immediate statim de Curia Regia debitae Executioni demandari possunt, 3. tit. 7. et infra quaest. 3. cap. 10. priora tamen declarari permittuntur.

art. 72. et art. 48. Anni 1563. Vide infra quaest. 3. cap. 11. QUAESTIO NONA. / Estne illa Transmissio causarum, quae in Curia Regia, ex praesentia unius Magistri Protonotarii fit in praesentiam alterius 3. tit. 7. eadem cum Praescripta iam Transmissione? Non est eadem; quia haec fit de sedibus Iudiciariis Comitatuum post factam

tit. 7. eadem cum Praescripta iam Transmissione? Non est eadem; quia haec fit de sedibus Iudiciariis Comitatuum post factam convictionem, cum poena Appellantis centum florenorum; illa autem fit in Curia, saltem per modum translationis, ab uno Iudice ad Alterum, sola partis voluntate ita postulante, sine omni onere eiusdem, idque semel tantum, tam per Actorem, quam Reum, cum omni plenitudine Iuridicorum gravaminum,

est, quod ita publice in sede facta, huiusmodi translatio, vergeret Iudici in contumeliam. QUAESTIO DECIMA. / Quot modis solet Transmissio reportari ex Curia Regia? Tribus. Primo, Novo Iudicio, quando succumbens dicit se Novum nondum habuisse in processu causae, ideo peteret illud sibi dari; quod et datur illi statim, de Iure et consuetudine Regni; quia in

hoc casu rarior esse videtur, ac an usu roboratus sit, dubitetur. QUAESTIO UNDECIMA. / Sed si Octavae non celebrabuntur in Curia Regia, possuntne revideri tales Transmissiones? Antiquitus partium ipsarum fatigiis et expensis indulgebatur, litibusque brevius finis imponebatur, dum etiam medio tempore extra Octavas, ad

tales Transmissiones? Antiquitus partium ipsarum fatigiis et expensis indulgebatur, litibusque brevius finis imponebatur, dum etiam medio tempore extra Octavas, ad quoscunque terminos competentes, huiusmodi causae in Curiam Regiam deductae, per Iudices suos ordinarios, in quorum praesentiam transmitti solebant, revidebantur. 1. Vlad. art. 73. et 7. eiusdem art. 55. Nunc autem solum vel in ipsis terminis Octavalibus, vel etiam

partium, tantum superius, inferiorum vero tantum hic inferius. Ast Transmissiones Regni Sclavoniae, in utroque termino Iudiciorum revideri possunt, art. 40. Anni 1569. Et ratio est, quia cum transmittatur in Curiam Regiam 3. tit. 3. ubicunque illa fuerit in toto Regno Hungariae, vel Iudicia in ipsa celebrabuntur, recte huiusmodi Appellationes, in ipsa revideri possunt; quandoquidem ad nullum certum locum, sed

3. tit. 3. ubicunque illa fuerit in toto Regno Hungariae, vel Iudicia in ipsa celebrabuntur, recte huiusmodi Appellationes, in ipsa revideri possunt; quandoquidem ad nullum certum locum, sed tantum ad dictam Curiam appellantur. Regni autem Hungariae Iudicia, ad certa duo loca, alterum Posonium, et Eperiessinum, ex publicis Regni constitutionibus, alligantur; ut iam dictum est, supra quaest. 3.

iudicabat; et tam Veteres; quam Novae causae, mixtim et indifferenter levabantur. QUAESTIO DUODECIMA. / Post remissionem illarum ex Curia Regia quis tenetur illas exequi? Posteaquam huiusmodi Transmissiones, sive revisae Appellationes, ad exequendum remissae fuerint; tunc si Comites ipsi, vel Vice-Comites, cum literis Iudicis

ut prius huiusmodi executionem reexequantur; et bona per illam exponenti adempta, eidem restituant, tandem Novum iudicium causa in eadem, iuxta priores literas Novi iudicii, faciant; alioquin coram eodem Iudice, in Curia Regia decimo quinto die, comparere debeant. Ex quo liquido apparet, tale simplex Novum iudicium, recte dici intra dominium fieri debere; etiamsi cum clausula ex superabundanti fuerit, uti iam praemissum est.

Fit, etiam post latam sententiam coram Comitibus, aut Vice-comitibus, et Iudicibus Nobilium, vel altero eorum, cum tribus florenorum in duabus Iudiciariis, in tertia parte adversae. Post factam autem in Curia Regia eiusdem Causae ratificationem, et post remissionem ad eosdem Comites, vel Vicecomites, ac Iudicialium, propter huiusmodi approbationem per Iudicem superiorem factam, tale onus duplicatur et in sex florenis

QUAESTIO QUINTA. / Quid est sententia Capitalis? Est quae inter; et contra Nobiles lato modo sumptos 1. tit. 2. et 2. tit. 11. saeculares duntaxat, alienos a sanguine, et virilis sexus homines, in Curia Regia, ratione quinque casuum, utpote Occupationis bonorum, Invasionis domorum Nobilitarium, nec non Verberationis, et sine Iusta causa Detentionis, atque Interemptionis Nobilium; sub amissione capitis, et

vero contradictoria Inhibitione, nec violenta Repulsione admittetur ei uti, sed absolute donatio regia, executioni in hac parte demandabitur. 2. tit. 75. Quinto. Nota infidelitatis condemnatus in Curia, amittit bona, non Hungarica tantum, sed etiam in subiectis eidem partibus, existentia, 2. tit. 65. Sexto, Nota condemnato, post factam ei gratiam, nec filii ante sententiam nati, nec adoptivi

autem si aliquando occurrerit, non tanquam Calumnia iudicatur, sed tanquam Emenda linguae, eo quod Comitatus, non possunt ultra centum florenos iudicare, amissio tamen causae perpetua, pronunciatur. Si tamen causa in Curiam Regiam transmittetur, et ibi approbabitur Iudicium, omnino poena Calumniae (et non Emendae linguae) apponi solet, cuius duae partes non iam Pedaneis, sed superioribus Iudicibus cedent, quod videlicet ipsi eam

illicita verba, in sede prolata, vel dehonestationem in sede ipsa existentium, committi solet, et viginti quinque marcis, hoc est, centum similiter florenis compensatur, neque de sede Iudiciaria, in Curia, Suae Maiestatis Regia, huiusmodi violator sedis exmittitur, donec de onere convictionis satisfaciat. Vide supra quaest. 10. cap. 1. ad finem. Neque vero onus hoc, uti multi putavere, viginti

Iudicum Regni ordinariorum, in Iudicio contradictorio, vel alias ubilibet, etiam in necessariis quorumlibet exponentium rebus et negotiis, Iudicibus et iusticiariis pedaneis exhibitorum. Quae facta legitima Citatione in Curiam Regiam irrogatur, et tales convicti perpetuo fiunt infames, nunquam amplius ad simile officium assumendi; ac insuper ducentis quoque mulctantur florenis, art. 78. anni 1563. inter Iudicem et

etiam diversis generibus diiudicari? Possunt omnino, alia atque interposita consideratione, videlicet; interemptio personae Nobilis, quae est materia Capitalis sententiae, potest diiudicari etiam extra proprium forum Curiae Regiae, in sede Comitatus, uti casus criminalis, vel minor potentia, usque ad centum florenos, supra quos Comitatus iudicandi maiorem authoritatem non habet. Similiter et causa facti honoris, potest discuti

1608. et art. 34. anni 1613. QUAESTIO TERTIA. Quotuplex esse solet? Duplex. Alia enim fit immediate de Curia suae Maiestatis Regiae, in iis causis, quae vel ibi inchoantur, et debito fine clauduntur. Vel autem eo per viam Appellationis deducuntur, et statim revisa Appellatione, si nulla annexa habuerint birsagia, quae Iudicibus

Vel autem eo per viam Appellationis deducuntur, et statim revisa Appellatione, si nulla annexa habuerint birsagia, quae Iudicibus pedaneis, sive prioribus cederent, ad Executionem per Regium, aut Palatinalem homines, de dicta Curia Regia cum testimonio alicuius Capituli, vel Conventus, qui Fide dignitates dicuntur, (aut etiam per eundem Magistrum protonotarium passim) ad partes exmittitur. 1. Vlad. art. 53. et 6.

Vlad. art. 9. Alia autem mediata, quae fieri solet in partibus, per Comites, Vice-Comites, ac Iudices Nobilium, reportata per Actorem a superiori Iudice, de Curia Regia, revisa iam Appellatione, in literis Remissionalibus ipsius Iudicis ad exequendum extradatis, ex eo, quod birsagia ipsis cedentia in se contineat. 3. tit. 7. Vide supra quaest. 7.

QUAESTIO QUINTA. Quomodo haec per Comites, vel Vice-Comites fieri debeat? Sic videlicet, quod reportata per Actorem remissione, sive literis Adiudicatoriis remissionalibus, de Curia Regia emanatis, debet idem Actor, huiusmodi Comites vel Vice-Comites, ac Iudices Nobilium, in quorum praesentiam rursus causa remissa est, cum praetactis literis Iudicis remittentis, requirere, petereque ut sibi infra

QUAESTIO SEXTA. Sed quae poena statuta, si Vice-Comites huiusmodi Executionem facere noluerint? Evocati ad tricesimum secundum diem, a die Evocationis in Curiam Regiam, in praesentiam scilicet Iudicum Regni ordinariorum, ac potissimum eiusdem, cum cuius huiusmodi literis Remissoriis, requisiti fuerunt, extra omnem seriem regesti, si culpabiles reperti fuerint, convincuntur in

et contra se, allegans, respondens, ac iudicans erit, quod est (inquiunt) absurdum, ac cum Iuribus Regni pugnans. Atque haec quidem ista melius, illi vero frustra in scyrpo nodum quaeritant; resoluta enim iam pridem est haec curiositas publicis Regni statutis. 6. Sigis. art. 1. et 6. Matth. art. 73. et 1. Vlad. art. 33. ubi iuramento per Iudices praestando, omnis haec favoris, iuxtaque odii suspitio, ab eis

huius. QUAESTIO DECIMA QUARTA. Qui, et quot sunt Ordinarii Iudices Regni? Hi tres. Dominus Palatinus, Dominus Iudex Curiae, et Dominus Secretarius Cancellarius, tanquam personalis Regiae Maiestatis praesentia. art. 15. anni 1536. (qui hodie est, Dominus Archiepiscopus Strigoniensis) si praesens fuerit; sin autem non,

Qui habent ex istis Vice-gerentes, et qui etiam Magistros Protonotarios, et an semper integro numero Iudiciis interesse debeant? Duo habent Vice-gerentes, Dominus Palatinus, Vice-Palatinum, et Dominus Iudex Curiae, Vice-Iudicem Curiae; omnes autem habent suos Magistros Protonotarios, videlicet Dominus Palatinus unum suum, Dominus Iudex Curiae, similiter unum suum, et Dominus Personalis praesentia duos suos; ac quando etiam

habent ex istis Vice-gerentes, et qui etiam Magistros Protonotarios, et an semper integro numero Iudiciis interesse debeant? Duo habent Vice-gerentes, Dominus Palatinus, Vice-Palatinum, et Dominus Iudex Curiae, Vice-Iudicem Curiae; omnes autem habent suos Magistros Protonotarios, videlicet Dominus Palatinus unum suum, Dominus Iudex Curiae, similiter unum suum, et Dominus Personalis praesentia duos suos; ac quando etiam Locumtenens suae Maiestatis

debeant? Duo habent Vice-gerentes, Dominus Palatinus, Vice-Palatinum, et Dominus Iudex Curiae, Vice-Iudicem Curiae; omnes autem habent suos Magistros Protonotarios, videlicet Dominus Palatinus unum suum, Dominus Iudex Curiae, similiter unum suum, et Dominus Personalis praesentia duos suos; ac quando etiam Locumtenens suae Maiestatis Regiae, persona Spiritualis erat, et ille quoque habebat suum, ita ut universe quinque fuerint. Quod autem

Baro, duo homines Domini Archiepiscopi, et quatuor Iurati Nobiles, sive Assessores, ita ut ultimo assumptus praecedat priores. Ab interiori vero parte, sive ad parietem, attingunt ipsum Domini, Vice-Palatinus, Vice-Iudex Curiae, et Magistri Protonotarii, Palatinalis, Iudicis Curiae, et duo eiusdem. Et hoc ideo, ut vel directo intuitu litigantes aspiciant, deliberationesque versa ad eos facie pronuncient, vel ne a frequentia astantium

Iurati Nobiles, sive Assessores, ita ut ultimo assumptus praecedat priores. Ab interiori vero parte, sive ad parietem, attingunt ipsum Domini, Vice-Palatinus, Vice-Iudex Curiae, et Magistri Protonotarii, Palatinalis, Iudicis Curiae, et duo eiusdem. Et hoc ideo, ut vel directo intuitu litigantes aspiciant, deliberationesque versa ad eos facie pronuncient, vel ne a frequentia astantium protrudantur; vel vero ne liceat partibus, vel aliis astantibus,

Dei, et hominum legem adimplebit. Super quibus refert Sylvius, Magnanimum illum Alphonsum Aragonum et Siciliae Regem, ante annos 176. dixisse: Quod si tempore veterum Romanorum vixisset, se constructurum fuisse, contra Curiam, templum Iovi Positorio, in quo Senatores, priusquam in Senatum venirent, odium, amorem, ac privatos affectus omnes deponerent. Et Gell. lib. 14. cap. 4. Iudicem ex Iustitiae imaginis

VIGESIMA SEXTA. Ubinam fieri solet Procuratoria constitutio, et huiusmodi literae Procuratoriae quamdiu durant? Regulariter, omnis Literaria Procuratoris constitutio, qua in Curia Regia, vel alibi etiam ubique uti solemus, fieri solet, vel coram personis autenticis, hoc est, Dominis Ordinariis Regni Iudicibus, et eorundem Magistris Protonotariis vel in locis credibilibus, uti Capitulis et

Protonotariis vel in locis credibilibus, uti Capitulis et Conventibus; et talis a data praesentium, durat per anni circulum. Verbalis autem potest fieri etiam coram Vice-gerentibus, Palatinali, et Iudicis Curiae, et haec durat pro eo tantum termino, nisi ad relationem eorundem, per Magistrum Protonotarium, in formam literarum redigatur, quae similiter, uti et literatoria per annum robur suum obtinet. Ubi Nota. I. Quod ex

de Batthyán, dicitur Parisiis ex Gallia, tales Procuratorias misisse. Id tamen observatum vidi, quod si coram Regia Maiestate, fieri non potuit, hinc missus Scriba de Curia Regia, ad illas, huiusmodi Procuratoriam constitutionem, audivit ab illis, et postea retulit coram Iudice Regni, literasque in solita forma superinde idem Iudex extradedit. Melius autem omnino foret, huiusmodi

Facti honoris, ratione dictae et expositae causae, ad secretas aures, fol. 738. Maioris decreti, et 6. Matth. art. 18. Item 1. Vlad. art. 37. Vel autem via iniuriarum, aut damnorum, in Curia Regia, vel etiam in Comitatibus. Extranei vero Procuratores, in foro Spirituali colludentes, amissione beneficii, per Ordinarium puniuntur, et etiam si beneficiati non fuerint; tam beneficiati, quam non, perpetuis

constitutiones Regni factis, uti paulo post declarabitur. Similiter quod Appellationes omnium fere causarum ex Sedibus Comitatuum, maturioris revisionis gratia, in Curiam Regiam transmittantur, et non e contra. Item, quod tot Prohibitis, propter paucitatem dierum, non utantur, neque in Inhibitione et Repulsione, praemissis respondendi cautelis, seu modis, gaudere permittantur, sed

iuxta Regni consuetudinem, lata superinde sententia, etiam medio Capitaneorum Executioni demandata, sine omni exceptione, poenam tamen violentiae, ultra centum florenos infligere nequaquam possunt, quae in Curia duplicatur, quando ibi quoque appellans succubuerit, et nihilominus Actor, post recuperationem talium bonorum, et fructuum Perceptorum, ad Capitalem quoque sententiam, contra Reum agere valet, si volet in Curia,

quae in Curia duplicatur, quando ibi quoque appellans succubuerit, et nihilominus Actor, post recuperationem talium bonorum, et fructuum Perceptorum, ad Capitalem quoque sententiam, contra Reum agere valet, si volet in Curia, art. 48. anni 1563. Deinde haec authoritas solum quoad usum, et non quoad proprietatem, adaucta est, anno 1587. art. 35. et 36. facta intra anni spatium Citatione; nec non

QUAESTIO QUINTA. / Sed an liceat in communi aestimatione etiam infra Centum Florenos Comitatui procedere? Nequaquam, tum quia praecise expresso Iure Regni, 1. tit. 60. spectat ad Curiam Regiam, tum quod in ea literarum fassionalium invalidatio fieri deberet, quae nihil ad Comitatum pertinet, tum quia usus quoque id obtinuisse videtur, in Curia Regia, etiam in minutoribus causis, solum ad duodecim

praecise expresso Iure Regni, 1. tit. 60. spectat ad Curiam Regiam, tum quod in ea literarum fassionalium invalidatio fieri deberet, quae nihil ad Comitatum pertinet, tum quia usus quoque id obtinuisse videtur, in Curia Regia, etiam in minutoribus causis, solum ad duodecim florenos se extend. Imo vero neque in Curia usus eius iam admitti videtur, quod magna pars bonorum impignoratorum, per eam labefactaretur.

invalidatio fieri deberet, quae nihil ad Comitatum pertinet, tum quia usus quoque id obtinuisse videtur, in Curia Regia, etiam in minutoribus causis, solum ad duodecim florenos se extend. Imo vero neque in Curia usus eius iam admitti videtur, quod magna pars bonorum impignoratorum, per eam labefactaretur. QUAESTIO SEXTA. / Per quos fieri solet

Iudiciaria, coram Comite Parochiali, mota terminetur, sana inter se praehabita deliberatione. Sed tamen his cautelis, ne scilicet huiusmodi constitutio, generali decreto totius Regni, et vetustae ac approbatae consuetudini Curiae Regiae in Iudiciis observari solitae, praeiudicet, et deroget; neve alios Nobiles aliorum Comitatuum ad observationem talium privatarum constitutionum suarum

suos Iudices. Adveniente termino Iudiciorum, post Prohibitionem, Actor cupit rationem dari Prohibitionis; responderetur per Reum si quid tale est, per exceptiones prius repetitas, et postea quoque adinventas. Vitat tamen curiosus Procurator diligenter, ne ad litis contestationem, quoquo modo accedat; accumulat itaque verborum ambages, quas potest; quibus quantum fieri poterit, partem alteram et Iudicem, a consideratione propositae materiae

tamen nonnunquam haec, quod oblitus fuisset Reus tempore adiudicationis praemissae, poenam indebitae actionis annectere, sine qua inanes facere expensas, coactus fuisset. Alias vero aliae quandoque rationes adquiruntur, sed curiosus Procurator solet obviare talibus dilationibus, admonendo In-causam-attractum etiam cum poena solita. Et relata serie communis attestationis, fiunt literae, post calculantur testes. Exinde fieri debebit Iudicium,

iuramentum ignobilis) uti in Attestationibus quoque. Si exceptio rationabilem causam sortita fuerit, causa solet subverti ab imo. Hinc post latum iudicium, et pronunciatam sententiam appellatur causa soepe in Curiam Regiam; ibi petenti conceditur Novum, si antea non fuerat impetratum. Penes novum Iudicium, causa iterum redit, ad priores suos Iudices. Ibi necesse est, tandem pars Novo utens iudicio, Novum quid in medium proferat,

Bibliographia locorum inventorum

Pir, Didak (1517 – 1599) [1583], De divo Blasio Rhacusanae reipublicae patrono carmen, versio electronica (, Dubrovnik), 326 versus, verborum 2571, Ed. Irena Bratičević [genre: poesis - epica; poesis - epigramma; prosa - epistula] [word count] [didacuspblasio].

Pir, Didak (1517 – 1599) [1596], Cato minor, sive disticha moralia, versio electronica (), versus 5366, verborum 40443, Ed. Neven Jovanović [genre: poesis - carmen; poesis - elegia; poesis - epigramma; poesis - ode] [word count] [didacuspcato].

Tihić, Nikola (fl. 1608) [1608], In librum statutorum Sibenicensium epigramma, versio electronica (), Verborum 47, versus 6, Ed. Neven Jovanović [genre: poesis - epigramma] [word count] [tihicnepigr].

Kitonić, Ivan (1561-1619) [1619], Directio Methodica processus iudiciarii iuris consuetudinarii Inclyti Regni Hungariae, versio electronica (), 154 versus, verborum 69145; 12 epigrammata, 12 capita, Ed. Neven Jovanović [genre: prosa oratio - tractatus] [word count] [kitonidirmeth].

Retrieve all occurrences (This may take some time to download)

Click here for a KWIC Report