Your search found 611 occurrences

Retrieve all occurrences (This may take some time to download)

Click here for a KWIC Report

Occurrences 1-6363:

eum in Seremo. Nesciente autem rege, nocte irruerunt Hungari in eius castra, et captus est rex Ciaslavus, et omnes parentes illius, quos iussit uxor Kys ligatis manibus, et pedibus proiici in flumen Saum, sicque factum est, conversus est dolor eius in peccatum, quod exercuit circa patrem suum super caput eius, et periit ipse, et domus eius tota. XXIV Post haec remansit terra sine rege, et bani coeperunt dominari

applicuerunt. 2Ergo de nauibus exeuntes ceperunt singuli familias suas inquirere, per alias et alias insulas mittere, seseque per tribus iungere; qui se inueniebant, letabantur tantum periculum euasisse, qui uero non inueniebantur, pro mortuis plangebantur. Vbi autem tanti mali dolor et mestitia conquieuit aliquantulum, ceperunt se ad inuicem consolari. Tunc omnes incipiunt tuguria ex frondibus uiminibusque contexere seseque per loca competentia collocare. Ceperunt alii alia negotia exercere. Hi terram incolunt, hi nauibus negotiantes per mare discurrunt. Pro dolor, quot

tanti mali dolor et mestitia conquieuit aliquantulum, ceperunt se ad inuicem consolari. Tunc omnes incipiunt tuguria ex frondibus uiminibusque contexere seseque per loca competentia collocare. Ceperunt alii alia negotia exercere. Hi terram incolunt, hi nauibus negotiantes per mare discurrunt. Pro dolor, quot opulenti et delicati in Salona fuerant, qui tunc ad aliena hostia panem miserabiliter mendicabant! Tunc electi iuuenes armatis liburnis ceperunt per Dalmatie litora discurrentes hostibus insidiari. Tantas enim cedes et predas de ipsis cotidie faciebant, quod nullus Sclauorum erat ausus

tertio intrante die Iulii, a partibus Iadrę amota militia discesit, in finesque Aurane suam callem cepit festinare, deinde aliquot dies ibidem ferre inducias ammoto vniuerso exercitu equitare non cessabat ad Panonię partes. Geminatur nunc obsessis dolor relictis agone nullumque ergo salubris consilii ualent perspicaciter pre tristitia speculari. Incedunt ut a uita priuati, tandem dolum illius tam excelsi principis et tam appetibilem suorum baronum auaritiam, quodsi illo die unanimiter omnes capite mutilati fuissent, maiori merore non

doctrinis, tuis prudentissimis praeceptis, tuis accuratis institutis non flecteretur? Ad tuae igitur laudis cumulum accedit quicquid in me putas esse laudabile. Et quia finaliter ais tibi ad me laeta in materia scribere non licere ne laetis uerbis dolor augeretur, precor te simul ac licite, mi Baptista, ut etiam laeta conscribas; turbinem reppulisti et animum meum ad laeta etiam audienda disposuisti. Iam in cicatricem uersum est uolnus, tua potius prudentissima sollertique in me cura quam meo aliquo opere. Et licet cotidie saeuientis in me

clarissimi, item venerandi toti mundo patris, Domini Juliani Legati, quorum solidae virtutis digna auctoritas salutem huius populi propriis humeris gestare videbatur. Sed cum suasum mihi saepius reminiscor, nihil magni in bello sine periculo confici posse, iterum habeat nutans fortuna regressum, dolor ipse incitabit audaciam ad futura, quamquam et id, quod nunc accidit, neque malitia nostra, neque Teucrorum virtus effecerit, dum pene vacue facto viris et armis campo non hostilis militiae, sed iudicii divini plagam retulimus, nostrisque peccatis barbari tunc mansere fortiores.

18  Ipse etiam in fluctus saliit conterritus Evan.
19  Quem Thetis humenti gremio miserata recepit,
20  Quippe Deum, turbante viro, metus acer habebat. 20
21  Inde dolor, facilem ducentia Numina vitam
22  Asperat, et visum misero Saturnius aufert,
23  Nec longo, infensus Divis post, tempore vixit.
24  Haud igitur cupiam cuiquam certare Deorum.

formose Telesphore, tecum,
1.248.2  Non tamen illa foro, verum agitanda toro.
1.248.3  Quid frustra ambigimus? testes admitte, probabo.
1.248.4  Nec tibi magnus erit succubuisse dolor. 249. AD LUCIAM
1.249.1  Quid nos, Lucia, temnis et repellis?
1.249.2  Nunquam displicuisse me puellae,

vivat ut ille, rogo. 276. AD NUMMOS
1.276.1  Palponum patres, curarum pignora nummi,
1.276.2  Vos habuisse, timor; non habuisse, dolor. 277. E GRAECO
1.277.1  Nudus humum scandi, nudus terrae ima subibo,
1.277.2  Quid frustra afflictor, nuda suprema videns?

3.16.26  Tu mihi, tu semper pectore fixus eris;
3.16.27  Tu pariter fixum serves sub corde Ioannem,
3.16.28  Et nobis facito mutuus adsit amor.
3.16.29  Dicere plura vetor; dolor obstruit ora loquentis,
3.16.30  Extremumque tibi nil nisi dico: Vale. 17. EPITHALAMIUM IN LIBERAM GUARINAM ET SALOMONEM SACRATUM

ago? veniam, Dea magna, precamur,
4.6.140  Offendit numen, si mea lingua, tuum.
4.6.141  Parce, ita non unquam tenebrescas obice terrae,
4.6.142  Non ego, sed saevus protulit ista dolor.
4.6.143  Ille domat fortes, ille impia saepe coëgit
4.6.144  Improbus, in sanctos dicere verba Deos.
4.6.145  Illo, quid deceat, mens obruta, cernere nescit,

4.8.7  Tu generi humano tantorum causa malorum,
4.8.8  Abs te feralis gentibus orta lues.
4.8.9  Ante nec insani vexabant corpora morbi,
4.8.10  Lurida nec macies nec dolor ullus erat.
4.8.11  Avia tunc nemorum mortalis turba colebat,
4.8.12  Inter montanas inviolata feras.
4.8.13  Quippe cibos rami praebebant, pocula rivi,

mihi, quae ad eam rem instituta sunt, non ab re visum est in hoc procinctu cum ipso oratore nostro miscere sermonem, eum videlicet, qui plus animum solicitat, urgetque, et quo magis urget, eo minus taceri, minusque in animo meo oblitterari potuit, nihil novi vel ignoti addens, sed ut refricatus dolor malorum publicorum sensum, tot malis duratum reficiat, magisque notum fiat, belli huius causam maiorem esse quam bellum. Lustrum prope vicesimum, si apte memini circumagitur, quo Europae oras infesta Teucrorum arma, Deum, hominesque violatura pervolarunt, eaque post subactam plusquam brevi

Alius circumspiciendus est, cum quo possimus conferre manum; pudet congredi cum homine uinci parato. Ignominiam indicat gladiatore cum inferiore componi. Ecce quam constans est gentilis uox! Sed Christiani qualis esse debeat illa nempe citharoedi illius diuini: Ego uero in flagella paratus sum et dolor meus in conspectu meo est semper.

Flagellat praeterea Deus delinquentes, ut uerberibus emendati consultius sibi in futurum prospiciant. Nam plerique uix tandem sub flagello se peccasse sentiunt. Afflicti enim Israelitae a serpentibus ignotis dixerunt ad Moysen:

Tu mihi sola decens, tu cara et pulcra videris,
judice me nulla est anteponenda tibi.
Tu mihi te referas tam dulcem tamque suauem
et tam jocundam miror ut ipse quidem
an sum percupidus te. Longo tempore uixi
a te, luce mea, dissociatus enim.
An dolor et morbi grauuiter quos passa fuisti
te reddunt quod sis carior inde mihi,
Ac uelut alba dies in noctem uertitur atram,
cum uenit ex alto sceua procella mari,
insurgunt tenebrae, uentorum magna furit uis,
mixtaque cum crebro fulgure grando

Sic et Ouidius, quando Hecubam describit uulnera Polydori intuentem:
Troades exclamant, obmutuit illa dolore
et pariter dolorem lacrimasque introrsus abortas
deuorat ipse dolor duroque simillima saxo
torpet et aduersae figit sua lumina terrae,
interdum toruos extollit ad aethera uultus,
nunc positi spectat uultum, nunc uulnera nati,
uulnera praecipue.

pulcherrime seruauit; sic enim exorsus est: Etsi unus ex omnibus minime sum ad te consolandum accommodatus, quod tantum ex tuis molestiis cepi doloris ut consolatione ipse eguerim, tamen, cum longius a summi luctus acerbitate meus abesset dolor quam tuus, statui nostrae necessitudinis esse meaeque in te beniuolentiae non tacere tanto in tuo maerore tam diu, sed adhibere aliquam modicam consolationem, uel quae leuare tuum dolorem posset, si minus sanare potuisset.

II 1 Quomodo et quibus rationibus sit consolandum Nunc dicere superest qua ratione quibusue modis mitigandus sit dolor amici; et quidem hac de causa, ut Cicero in Tusculanis quaestionibus narrat, uarie sapientes censuerunt. Cleanthes enim putauit unam illam ac simplicem esse consolandi rationem docere

Iam sinet et ueris uocibus aptus erit Quis matrem nisi mentis inops in funere nati Flere uetet? Non hoc illa monenda loco est; Cum dederit lacrimas animumque impleuerit aegrum Ille dolor uerbis emoderandus erit. Temporibus medicina ualet, data tempore prosunt Et data non apto tempore uina nocent. Quin etiam accendis uitia irritasque uetando Temporibus si non aggrediare suis.

ac siti urgeris, nec eas amplius tolerare ualens pergis ad potum ac cibum, quae aut insipida fastidis, aut si sapient, uentrem saginis oneratum uix a mensa refers ad thalamum. Hinc rictus aut uomitus exsecrandi, hinc stomachi uentrisque grauis dolor. Age rursum post somnum meridianum redi ad opus, rursum fames, rursum capiendus cibus. Interea nox uenit; deponendus est iterum ornatus, detrahenda uestimenta, et iam iterum ad plumae otia

inhabitat; laboris fortasse, praecipue in hoc postremo, plurimum. Vnde Posidonium philosophum, cum uehementius dolore articulorum laboraret et quasi facibus admotis crebrius ureretur, saepius dixisse ferunt: Nihil agis, dolor, quamuis sis molestus, numquam tamen confitebor te esse malum. De qua ratione multa a Cicerone in secunda Tusculanarum quaestionum egregie ac

ac siti urgeris, nec eas amplius tolerare ualens pergis ad potum ac cibum, quae aut insipida fastidis, aut si sapient, uentrem saginis oneratum uix a mensa refers ad thalamum. Hinc rictus aut uomitus exsecrandi, hinc stomachi uentrisque grauis dolor. Age rursum post somnum meridianum redi ad opus, rursum fames, rursum capiendus cibus. Interea nox uenit; deponendus est iterum ornatus, detrahenda uestimenta, et iam iterum ad plumae otia

ac siti urgeris, nec eas amplius tolerare ualens pergis ad potum ac cibum, quae aut insipida fastidis, aut si sapient, uentrem saginis oneratum uix a mensa refers ad thalamum. Hinc rictus aut uomitus exsecrandi, hinc stomachi uentrisque grauis dolor. Age rursum post somnum meridianum redi ad opus, rursum fames, rursum capiendus cibus. Interea nox uenit; deponendus est iterum ornatus, detrahenda uestimenta, et iam iterum ad plumae otia

ac siti urgeris, nec eas amplius tolerare ualens pergis ad potum ac cibum, quae aut insipida fastidis, aut si sapient, uentrem saginis oneratum uix a mensa refers ad thalamum. Hinc rictus aut uomitus exsecrandi, hinc stomachi uentrisque grauis dolor. Age rursum post somnum meridianum redi ad opus, rursum fames, rursum capiendus cibus. Interea nox uenit; deponendus est iterum ornatus, detrahenda uestimenta, et iam iterum ad plumae otia

inhabitat; laboris fortasse, praecipue in hoc postremo, plurimum. Vnde Posidonium philosophum, cum uehementius dolore articulorum laboraret et quasi facibus admotis crebrius ureretur, saepius dixisse ferunt: Nihil agis, dolor, quamuis sis molestus, numquam tamen confitebor te esse malum. De qua ratione multa a Cicerone in secunda Tusculanarum quaestionum egregie ac

inhabitat; laboris fortasse, praecipue in hoc postremo, plurimum. Vnde Posidonium philosophum, cum uehementius dolore articulorum laboraret et quasi facibus admotis crebrius ureretur, saepius dixisse ferunt: Nihil agis, dolor, quamuis sis molestus, numquam tamen confitebor te esse malum. De qua ratione multa a Cicerone in secunda Tusculanarum quaestionum egregie ac

ut nemo possit maerore uacare. Quo magis est aequum tumulis mandare peremptos firmo animo et luctum lacrimis finire diurnis. Vanus est enim dolor, ut sapientissime inquit Hieronymus, "qui nec primus uidetur esse nec solus." Hinc et philosophia ait apud Boethium: delicias tuas ferre non possum, qui abesse aliquid

quando id, quod accidit, reuera exiguum esse detrimentum contingit. Quod Iuuenalis amico suo, cui depositum negatum fuerat, persuadere est conatus illo carmine quo ait: Ponamus nimios gemitus. Flagrantior aequo non debet esse dolor uiri nec uulnere maior: tu quamuis leuium minimam exiguamque malorum particulam uix ferre potes Sic et nos dicere uulgo solemus: "Quid tu faceres si

aut iusto tempore illatum, aut cito abiturum, aut paulo post necessario futurum. III 13 Primus locus a tempore debito. Extenuatur enim haud modicum detrimenti cuiusuis dolor si id tempore debito aut iusto accidisse docebitur. Vt Seruius Sulpicius fecit cum inquit: ab hisce rebus animum ad cogitationem tuam aduoca atque ea reminiscere potius quae digna tua persona sunt: illam, quam dicis opus fuerat

haud parum adhuc malorum existimatio si peioribus, quae patimur, memoriam refricuerimus uel manifestauerimus quae imminent longe esse perniciosiora. Hoc egit optime Sulpicius scribens ad Ciceronem: Quid est quod tantopere te commoueat tuus dolor intestinus? Cogita quem ad modum adhuc nobiscum fortuna egerit: ea nobis erepta esse quae hominibus non minus quam liberi cara esse debent, patriam honestatem dignitatem, honores omnes; hoc uno incommodo addito quid ad dolorem adiungi

enim ira ad angorem ulciscendi spem. Siquidem irascimur nemini nisi de quo uindictam aliquo pacto sumere speramus. Hinc nemo maioribus, ut regi aut principi, ob illatam succenset iniuriam, maerere tamen et dolere potest, quoniam dolor ex sui ratione spem uindictae non habet. Ex his igitur locis omnibus lenire malum poteris et minus quam putabatur persuadere; quae extendere studio breuitatis obmittimus et ne nobilibus ingeniis fastidium ingeramus, quibus

Huic sententiae accedit et Seneca qui ad Lucilium ita ait: Hoc tibi scribo, is qui amicum Serenum carissimum tam immodice fleui ut (quod minime uelim) inter exempla sim eorum quos dolor uicit. Hodie tamen factum meum damno et intelligo ut maximam mihi causam sic lugendi fuisse quod numquam cogitaueram mori eum ante me posse. Hoc unum mihi occurrebat minorem esse et multo minorem, tamquam ordinem fata seruarent. Itaque

sed ne diutius: uiris nullum legitimum tempus est quia nullum honestum. Quam tamen mihi ex illis mulierculis dabis uix retractatis a rogo, uix a cadauere reuulsis, cui lacrimae in totum mensem durauerunt? Nulla res citius in odium uenit quam dolor, qui recens consolatorem inuenit et aliquos ad se adducit, inueteratus uero deridetur, nec immerito: aut enim simulatus aut stultus est. et rursum in eadem

educere ualebis ad compescendum omnem languorem; ualent enim omnes uirtutes ad comprimendum quemuis angorem, ut Cicero praeclare in Tusculanis quaestionibus docuit. Vbi ait: Quare si (ut mihi initio concessisti) turpitudo peius est quam dolor, nihil est plane dolor. Nam tibi dum turpe nec dignum uiro uidebitur gemere eiulare lamentari frangi debilitari dolore, tum honestas, tum dignitas, tum decus aderit; cum in ea intueberis, te continebis. Cedet profecto uirtuti dolor et

languorem; ualent enim omnes uirtutes ad comprimendum quemuis angorem, ut Cicero praeclare in Tusculanis quaestionibus docuit. Vbi ait: Quare si (ut mihi initio concessisti) turpitudo peius est quam dolor, nihil est plane dolor. Nam tibi dum turpe nec dignum uiro uidebitur gemere eiulare lamentari frangi debilitari dolore, tum honestas, tum dignitas, tum decus aderit; cum in ea intueberis, te continebis. Cedet profecto uirtuti dolor et animi inductione

est quam dolor, nihil est plane dolor. Nam tibi dum turpe nec dignum uiro uidebitur gemere eiulare lamentari frangi debilitari dolore, tum honestas, tum dignitas, tum decus aderit; cum in ea intueberis, te continebis. Cedet profecto uirtuti dolor et animi inductione languescet. Aut enim nulla uirtus est, aut contemnendus est dolor. Prudentiamne uis esse sine qua ne intelligi quidem ulla uirtus potest? Quid ergo ea? Patieturne te quicquam facere nihil

frangi debilitari dolore, tum honestas, tum dignitas, tum decus aderit; cum in ea intueberis, te continebis. Cedet profecto uirtuti dolor et animi inductione languescet. Aut enim nulla uirtus est, aut contemnendus est dolor. Prudentiamne uis esse sine qua ne intelligi quidem ulla uirtus potest? Quid ergo ea? Patieturne te quicquam facere nihil proficientem et laborantem? An temperantia sinet te immoderate quicquam facere? An coli iustitia ab homine poterit

patientiae, rerum humanarum despicientiae? Quomodo respondebis afflictusne et iacens et lamentabili uoce deplorans audieris 'O uirum fortem'; te uero ita affectum ne uirum quidem quisquam dixerit. Amittenda igitur fortitudo est aut sepeliendus dolor. Et quid scis igitur, si quid de Corinthiis tuis amiseris, posse te habere reliquam supellectilem saluam; uirtutem autem si unam amiseris (etsi amitti uirtus non potest) sed, si unam confessus eris te non habere, nullam esse te habiturum.

miserias animus infortunia sua recensendo et cum lamentis partem uirus haud minimam euomit. Quod intelligens Ouidius scribit uxori: flere meos casus; est quaedam flere uoluptas Expletur lacrimis egeriturque dolor. Quod consilium et ipse usurpans frequentissimo carmine suas calamitates deplorabat, ut est illud quod ad urbem scribit: Siquis adhuc istic meminit

habere genas; est aliquid fatale malum per uerba leuare: hoc querula Procnes Alcyonesque facit. Hoc erat in gelido quare Poeantius antro uoce fatigaret Lenia saxa sua. Strangulat inclusus dolor atque cor aestuat intus, cogitur et uires multiplicare suas. Id uero ista ratione contingere praedicant quoniam, cum maeror duplicem habeat sedem,

urbes prodigiis acti caelestibus ossa piabunt et statuent tumulum et tumulo sollemnia mittent aeternumque locus Palinuri nomen habebit." His dictis curae emotae pulsusque parumper corde dolor tristi; gaudet cognomine terrae. Eruditissimus poeta uigilanter ad rem solacii causam quoque adiecit et quo pacto spe futurorum ademptus est

locum sapientis. Quippe cuius memoria facit cuncta uilescere et reuelato fuco sordes uanitatesque cuiusque deprendere, ita ut liquido cognoscatur in his inferioribus nihil esse dignum quod ametur; ubi autem abest amor, certe abest et dolor, siquidem nullius rei iacturam aegro animo toleramus nisi eius quam dileximus. Alia quoque ratione mortis consideratio nonnumquam adimit languores: puta cum quispiam iniuriam passus est, aut alteri nimias opes uel potentiam

plurimum pertinet, ita prouocatio minime. Valet enim ad consolandum mortis recordatio propter curas quae dictae sunt, praecipue autem propter terrorem quem incutit mentibus humanis. Est enim ita natura comparatum ut fortior dolor minorem excludat et leuia mala in conspectu sileant grauiorum. Vnde tenuiora leuius portantur quom difficiliora recordamur. Hinc

II.8.15 ante suem delevit ut II.8.16 post Exsurgenti delevit igitur | post oneratum delevit et tumidum | hinc... dolor deest in V1 II.8.20 Vulg. Rom. 7,24 II.8.21

II.8.15 ante suem delevit ut II.8.16 post Exsurgenti delevit igitur | post oneratum delevit et tumidum | hinc... dolor deest in V1 II.8.20 Vulg. Rom. 7,24 II.8.21

II.8.15 ante suem delevit ut II.8.16 post Exsurgenti delevit igitur | post oneratum delevit et tumidum | hinc... dolor deest in V1 II.8.20 Vulg. Rom. 7,24 II.8.21

II.8.15 ante suem delevit ut II.8.16 post Exsurgenti delevit igitur | post oneratum delevit et tumidum | hinc... dolor deest in V1 II.8.20 Vulg. Rom. 7,24 II.8.21

III.6.4 deest in V1 | Ps. Plut. Cons. ad Apol. 103 | Trophimum ex Trophinum | isdem ] hisdem V2 III.6.5 Cic. Tusc. 3,25 (59), ubi attingat dolor / morbusque, multis sunt humandi; rursum; morsque est finita; nequicquam afferunt; terrae est terra | post humandi addidit sunt | omnibus ex hominibus

III.12.3 ea... consequemur pro efficere dabitur | docebimus pro docere poterit III.12.4 Iuv. 13,11-14, ubi 12 dolor esse III.12.5 adeo iniquo pro ita ęgro ] tam ęgro V1 | tenuia pro ieiuna (V1 ieiuna) | friuolis moueri addidit

III.12.7 iactura deest in 1 | uehementius franguntur ] molestius ferunt V1 III.13.1 haud modicum ] aut modicum V1 | dolor ] dolor habebit V1 | cum pro ubi (ubi V1) | Cic. fam. 4,5,5, ubi ac pro ad; auoca pro aduoca; diu ei pro dicis; fuerit pro fuerat; post fuerit pro et nonnulla alia

III.12.7 iactura deest in 1 | uehementius franguntur ] molestius ferunt V1 III.13.1 haud modicum ] aut modicum V1 | dolor ] dolor habebit V1 | cum pro ubi (ubi V1) | Cic. fam. 4,5,5, ubi ac pro ad; auoca pro aduoca; diu ei pro dicis; fuerit pro fuerat; post fuerit pro et nonnulla alia

IV.4.5 tria loca V1 IV.4.6 Cic. Tusc. 2,13-14 (31-33), ubi mihi om. Cic; tuque in ea intuens pro cum... intueberis omnis dolor Cic. pro est dolor; Quid ergo? ea patieturne; despicientiae quomodo respondebis?; ecquid Cic. pro et quid; post patientem add. num grauem; potes IV.4.7 post

IV.4.5 tria loca V1 IV.4.6 Cic. Tusc. 2,13-14 (31-33), ubi mihi om. Cic; tuque in ea intuens pro cum... intueberis omnis dolor Cic. pro est dolor; Quid ergo? ea patieturne; despicientiae quomodo respondebis?; ecquid Cic. pro et quid; post patientem add. num grauem; potes IV.4.7 post animus delevit uero

est illis uerbis quę V1 | scripsit pro perscripsit | Cic. fam. 4,3,1, ubi doleo tamen IV.10.14 Cic. Tusc. 3,25(61), ubi uixerint; post pungat add. Cic. animi dolor IV.11. tit. quintę rationis ] rationis ultimę V1 IV.11. tit. quintę rationis

51  Vtraque sparsa leues per candida colla capillos
52  Vtraque purpureas ungue notata genas.
53  Sed primum subito uelut obriguere dolore
54  Nullaque sunt gemitus uerba secuta suos;
55  Mox, ubi uerba dolor laxauit, prima Dione
56  Incepit tales ore tenere tremente sonos modos al. modos:
57  "Tene ego care

Esse iubet, non quam nunc habitamus humum.
Propterea quicunque gemit dispendia terrę,
Fallitur hęc patrię si putat esse suę.
Hic lugenda tamen prauę sunt crimina mentis, 75
Vt dolor iratum mitiget iste Iouem.
Hic culpas deflere docet, scandamus ut illo,
Illo ubi tristities non habet ulla locum;
Illo ubi lęta salus, pax candida, uita perennis,
80   Et sine lite quies, et sine

Quod si quem ne summa quidem iam pręmia tangunt,
Terreat ęterni carceris exilium,
Ignis inextinctus, nunquam discussa tenebra,
Semper edax uermis, semper amara lues,
35   Horrendi gemitus, dolor acer, moesta querela,
Assidui luctus et sine fine malum.
Talia quippe manent quos desertura uoluptas
Nunc tenet et blandis decipit illecebris,
Diuitias cupidis ostentans, ocia pigris,

est Te uocitare deam,
Tu uirtute potens, altę Tu munere mentis
Prędita, Tu cunctis condecorata bonis,
Da mihi quod per se non nostra potentia pollet,
Vt mea iam cesset corda agitare dolor,
Vtque uelim quod uelle decet, quia certa salutis
Spes erit inde mihi, gloria magna Tibi.
Nam Tibi posse datum quantum Tibi uelle supersit,
Erigere afflictos, pręmia ferre piis.

2.5.2   Maxime diuorum Iuppiter, ipse queror.
2.5.3   Insequitur me sceua nouo fortuna dolore,
2.5.4   Me dolor inclusus pectore dilacerat.
2.5.5   Meque premunt lachrymae moesto de corde fluentes
2.5.6   Et macerat tristes flebilis unda genas.

2.7.6   Spes erat hec Myniis ipse poeta uiris.
2.7.7   Et me solatur tenui mea fistula cantu,
2.7.8   Cum me forte dolor uel premit ipse labor.
2.7.9   Inter tot nostros est hec mea cura poetas,
2.7.10   Panphile Castalios inter habende choros.

2.29.13   Delia, te cultus cantat, formosa, Tibullus
2.29.14   Et dolet ingratas semper habere faces.
2.29.15   Non erat ille dolor uatis sine uulnere ceco,
2.29.16   Attamen ille dolor plenus amoris erat.
2.29.17   Naso, pulsus eras patria cariturus, amicis,

2.29.14   Et dolet ingratas semper habere faces.
2.29.15   Non erat ille dolor uatis sine uulnere ceco,
2.29.16   Attamen ille dolor plenus amoris erat.
2.29.17   Naso, pulsus eras patria cariturus, amicis,
2.29.18   Sollatio multo, coniuge et ipse tua.

erat.
2.29.17   Naso, pulsus eras patria cariturus, amicis,
2.29.18   Sollatio multo, coniuge et ipse tua.
2.29.19   Ille dolor cunctos uincebat, Naso, dolores,
2.29.20   Quem uincit certe nunc meus iste dolor.
2.29.21   Praetereo fratres crudeli morte peremptos,

2.29.18   Sollatio multo, coniuge et ipse tua.
2.29.19   Ille dolor cunctos uincebat, Naso, dolores,
2.29.20   Quem uincit certe nunc meus iste dolor.
2.29.21   Praetereo fratres crudeli morte peremptos,
2.29.22   Quos fleuit misero nostra querella sono,
2.29.23   Et

suo.
3.5.19   Mors rapuit nuptam, mors omnia nata prophanat,
3.5.20   Hei mihi, crudelis mors cita, cruda nimis.
3.5.21   Te dolor inclusus constanti pectore uexat,
3.5.22   Et fers pullatam, pretor, in urbe togam.
3.5.23   Nam dolor iste tuus dolor est communis in urbe,

nimis.
3.5.21   Te dolor inclusus constanti pectore uexat,
3.5.22   Et fers pullatam, pretor, in urbe togam.
3.5.23   Nam dolor iste tuus dolor est communis in urbe,
3.5.24   Moestitiam populus luget et ipse tuam.
3.5.25   Certe elegos lusi semper, miserabile carmen,

3.5.21   Te dolor inclusus constanti pectore uexat,
3.5.22   Et fers pullatam, pretor, in urbe togam.
3.5.23   Nam dolor iste tuus dolor est communis in urbe,
3.5.24   Moestitiam populus luget et ipse tuam.
3.5.25   Certe elegos lusi semper, miserabile carmen,

Clamor
D Diligentia Derisio Deformis Docilis Domatio Dolus Diuitię, diues Dolor Degener Defensor, defensio Deprecatio Desperatio Deus, Deus Christus, dii gentilium Depositum Debitum Donum

in horreis lateat, quantum pascat aut foeneretur, si alieno imminet, si non acquisita, sed acquirenda concupiscit? 63 .
Aduersa. Exilium, amissio pecunię, naufragium, mors, exilium, luctus, dolor 3 . Maxime commouent quę contra spem expectationemque euenerunt 52 . Quare mala accidunt bonis 57. 58 . Quod non sint quę uidentur mala et pro ipsis esse quę

non indigeat, Romam tamen indigere Catone 67 . Siracusis et boni optimi et mali pessimi 78 . Honestas per se ipsam expetenda 86 . Virtutes gloria sequitur, uoluptates dolor 137 . LACTANTIVS FIRMIANVS
Beneficium. Benefacere quid sit 129 . Quod omnia tam bona quam

est quę nos cruciat 67 . De consolatione ad Albinam 78 . Maximum ergo solatium est cogitare id sibi accidisse quod ante se passi sunt omnesque passuri 81 . Si dolor torquet, non adiuuat, primo quoque tempore deponendus est 81 . Dolor dissimulandus 82 . Consolatio in morte Ciceronis 115 . Consolatio de morte amici

Maximum ergo solatium est cogitare id sibi accidisse quod ante se passi sunt omnesque passuri 81 . Si dolor torquet, non adiuuat, primo quoque tempore deponendus est 81 . Dolor dissimulandus 82 . Consolatio in morte Ciceronis 115 . Consolatio de morte amici 21 . Consoatio in morte 30 . Indignare,

cursum exercendi 301 .
Consilium. Demonium Socratis semper dissuadens, siquid non boni euentus futurum esset 5 . Duo consiliarii contrarii atque amentes, uoluptas et dolor 270 . Confidendum illi qui obtemperaturus est. Nolentem obtemperare relinque 333 . Contemplationi deditum nihil ulla ex parte uel gaudere uel angi 32 . Alienatio

usque ad alterum mane 157 . Ante moralem purgationem aggredi speculationis officium non est tutum 174 . Ratiocinatur animus tunc optime, quando horum nihil eum perturbat: neque auditus, neque uisus neque dolor neque uoluptas, sed quam maxime se ipsum in se recipiens deserit corpus neque quicquam, quoad fieri potest, cum illo communicans neque attingens ipsum quod uere est, affectat 177 . Contemplatiua uita quanto pręstat actiuę

Xerxis copias excepit epulo Cresus rex. Gemma Polycratis. Achates Pyrrhi 346 . Gemmiferi amnes: Axis, Macer, Ganges; terrarum autem omnium maxime India 355 .
Dolor. Nepenthes herba obliuionem tristitię ueniamque afferens 247 .
Degener. Vappę nomen accepit, qui degenerauit 146 . Myrtus patricia,

Torquatus ob ingenii tarditatem et hębitudinem rus relegatus 13 . APOPHTHEGMATA PLVTARCHI
Dolor. Fletus continentia 24 . Leuchothoe sacrificium luctu peragitur 73 . FABIVS QVINTILIANVS IN DECLAMATIONIBVS

Dolus. Responsum ambiguum 19 . Diuitis et pauperis comparatio 64 . Dolorem sola impatientia facit 53 . Dolor ex uerecundia 76 . Dolor acrior improuisi mali 78 . Desperatio non est semper summus affectus 73 . TVLLIVS IN TVSCVLANIS

Responsum ambiguum 19 . Diuitis et pauperis comparatio 64 . Dolorem sola impatientia facit 53 . Dolor ex uerecundia 76 . Dolor acrior improuisi mali 78 . Desperatio non est semper summus affectus 73 . TVLLIVS IN TVSCVLANIS
Diuitię.

148 . Exemplum: quid Lacon mercatori respondit. Non sunt bona dicenda, quibus abundantem licet esse miserrimum. Diuitię non habendę in bonis quod eas et mali habent 149 .
Dolor. An dolor sit malorum maximum 109 . Sententię philosophorum de dolore. Epicurus dedecus quam dolorem pręoptat 111 . Stoici: quod non sit malum dolor. Dolor contemnendus est

Exemplum: quid Lacon mercatori respondit. Non sunt bona dicenda, quibus abundantem licet esse miserrimum. Diuitię non habendę in bonis quod eas et mali habent 149 .
Dolor. An dolor sit malorum maximum 109 . Sententię philosophorum de dolore. Epicurus dedecus quam dolorem pręoptat 111 . Stoici: quod non sit malum dolor. Dolor contemnendus est 112 .

Dolor. An dolor sit malorum maximum 109 . Sententię philosophorum de dolore. Epicurus dedecus quam dolorem pręoptat 111 . Stoici: quod non sit malum dolor. Dolor contemnendus est 112 . Inter laborem et dolorem. Sit ne malum dolor, ostendit rationibus 113 . Epicuri sententia de dolore 114 . Vlixis lamenta in dolore apud

Dolor. An dolor sit malorum maximum 109 . Sententię philosophorum de dolore. Epicurus dedecus quam dolorem pręoptat 111 . Stoici: quod non sit malum dolor. Dolor contemnendus est 112 . Inter laborem et dolorem. Sit ne malum dolor, ostendit rationibus 113 . Epicuri sententia de dolore 114 . Vlixis lamenta in dolore apud Sophoclem

Sententię philosophorum de dolore. Epicurus dedecus quam dolorem pręoptat 111 . Stoici: quod non sit malum dolor. Dolor contemnendus est 112 . Inter laborem et dolorem. Sit ne malum dolor, ostendit rationibus 113 . Epicuri sententia de dolore 114 . Vlixis lamenta in dolore apud Sophoclem 113 . In dolore prouidendum, nequid fiat indecenter

Quali utendum gemitu. Heracleotes philosophus doloris impatiens 115 . Possidonius contra patientissimus. Multi uulnerum dolorem tolerant, morbi uero non possunt 116 . Morsus pestilentię. Quare dolor minuitur tempore 124 . Dolor corporis perfertur proposita spe boni 126 . Lugendi genera detestabilia. Qui in moerore uellunt sibi capillum. Item exempla eiusmodi. Luctum et moerorem non esse uiri

impatiens 115 . Possidonius contra patientissimus. Multi uulnerum dolorem tolerant, morbi uero non possunt 116 . Morsus pestilentię. Quare dolor minuitur tempore 124 . Dolor corporis perfertur proposita spe boni 126 . Lugendi genera detestabilia. Qui in moerore uellunt sibi capillum. Item exempla eiusmodi. Luctum et moerorem non esse uiri 127 . Causę

Qui in moerore uellunt sibi capillum. Item exempla eiusmodi. Luctum et moerorem non esse uiri 127 . Causę suscipiendi doloris. Artemisia luctu contabuit. Officia consolantium in dolore 128 . Dolor est ęgritudo crucians 131 . Lamentatio ęgritudo cum eiulatu. Molestia ęgritudo permanens. Afflictio ęgritudo cum uexatione cordis. Publius Rutilius fratris repulsam usque adeo ęgre tulit, ut moreretur 134 .

est ęgritudo crucians 131 . Lamentatio ęgritudo cum eiulatu. Molestia ęgritudo permanens. Afflictio ęgritudo cum uexatione cordis. Publius Rutilius fratris repulsam usque adeo ęgre tulit, ut moreretur 134 . Dolor uidetur uirtuti aduersarius 153 .
Defensor. Caius Gracchus uerbis defendebat ęrarium, re uero effundebat 124 . Piso contra legem frumentariam

Diuitię. Ad uirtutes pecunia dux esse potest, continere uero eas non potest. Diogenes 47 . Diuitias Zeno in prępositis, Aristoteles in bonis ponit 66 . Dolor iuxta Epicurum, si longus, leuis, si grauis, breuis 8 . Tullius contra quod et summus possit esse diuturnus 31 . Saxum Lemnium flebiles uoces refert 32 . Quod dolor non

Dolor iuxta Epicurum, si longus, leuis, si grauis, breuis 8 . Tullius contra quod et summus possit esse diuturnus 31 . Saxum Lemnium flebiles uoces refert 32 . Quod dolor non sit summum malum 34 . Non dolere summum bonum secundum Hieronymum 81 . Dolorem non esse malum 43 . Dolorem maiorem opinio facit, non natura 46 .

secundum Hieronymum 81 . Dolorem non esse malum 43 . Dolorem maiorem opinio facit, non natura 46 . Pręparatio ad ferendum dolorem 59 . Dolor quiddam asperum, sed quia carens culpa, ideo non malum 63 . Quomodo Philoctetes suum solatus est dolorem 72 . Stoici dolorem non malum esse, Peripatetici malum esse, sed ferendum docent

Diuiti quo pacto uiuendum 20 . Crates philosophus auri pondus proiecit in mare 45 . Quomodo saluatur diues 201 .
Dolor. Cor non comedendum 151 . Niobe fletu in lapidem uersa 160 . Abelsattym interpretatur luctus spinarum, id est luctus peccatorum 196 .

Gorgias, qui stabat in montibus, opprimeret 218 . Simon clypeum aureum mnarum mille Romanis misit 223 .
Dolor. Benoni, id est filius doloris mei 6 . Aaron uetitus dolorem pręferre in morte filiorum, eo quod oleum unctionis esset super eum. Aaron mente lugubri comedere non potuit de oblatione, licet teneretur

populus. Neemias: Fleui et luxi diebus multis 85. 90 . Anna flet Thobiam discedentem 91 . Factus est fletus et ululatus in ecclesia per multas horas clamantium ad Deum 95 . Dolor et exclamatio subita Vagaonis et Assyriorum uiso Olophernis trunco 96 . Iudith defunctam luxit populus diebus septem 97 . Dolor Mardochei et Iudeorum apud Persas, cum edictum regis exisset delendi eos

per multas horas clamantium ad Deum 95 . Dolor et exclamatio subita Vagaonis et Assyriorum uiso Olophernis trunco 96 . Iudith defunctam luxit populus diebus septem 97 . Dolor Mardochei et Iudeorum apud Persas, cum edictum regis exisset delendi eos 98 . Iob quoque nunciis calamitatis exceptis scidisse dicitur uestimenta sua, et tonso capite corruisse in terram 101 . Verba mea

sua, et tonso capite corruisse in terram 101 . Verba mea dolore sunt plena etc. 102 . Dimitte me, ut plangam dolorem meum 103 . Si locutus fuero, non quiescet dolor meus, et si tacuero, non recedet a me 104 . In doloribus consolabitur a Domino. Psalmus XCIII 117 . Exitus aquarum deduxerunt oculi mei. Psalmus [118] CXVIII

a Domino. Psalmus XCIII 117 . Exitus aquarum deduxerunt oculi mei. Psalmus [118] CXVIII 120 . Lamentatio populi in captiuitate. Psalmus CXXXVI 123 . Dolor 127 . Lugens consolabitur 128 . Risum dolor sequitur 128 . Tristitia 130 . Afflictus 131 .

[118] CXVIII 120 . Lamentatio populi in captiuitate. Psalmus CXXXVI 123 . Dolor 127 . Lugens consolabitur 128 . Risum dolor sequitur 128 . Tristitia 130 . Afflictus 131 . Melior tristitia quam lętitia 134 . Sapientia a doloribus liberat

die ac nocte interfectos filię populi mei 169 . Lamentatio Hieremię: Non sedi in concilio ludentium etc. Solus sedebam, quia amaritudine replesti me; quare factus est dolor meus perpetuus etc. 171 . Rachel plorans filios suos etc. 175 . Nequaquam calcator uuę solitum celeuma cantabit 180 . Lamentatio Hieremię:

in tecto sunt, non descendant etc. XXIIII.
Dolus. Vulpes foueas habent, et uolucres cęli nidos VIII. Vinum cum felle mixtum porrigunt XXVII.
Dolor. Herodis dolor simulatus circa Ioannem XIIII. MARCVS
DEVS. Christi diuinitas, in potestate spiritibus immundis imperat I. Mare et uenti obediunt ei

etc. XXIIII.
Dolus. Vulpes foueas habent, et uolucres cęli nidos VIII. Vinum cum felle mixtum porrigunt XXVII.
Dolor. Herodis dolor simulatus circa Ioannem XIIII. MARCVS
DEVS. Christi diuinitas, in potestate spiritibus immundis imperat I. Mare et uenti obediunt ei IIII. Demones torquentur

VIII. Quam difficile est confidentes in pecuniis in regnum Dei introire X.
Dolus. Laudant eum palam, quem occulte in uerbo capere cogitant, ut accusent XII.
Dolor. Azima cum lactucis agrestibus comeditur, quando lętis miscentur tristia XIIII.
Diabolus. Demones non posse nocere nisi ex permissione diuina; sic nec in porcos intrare non poterant, donec non

quia non omnes diuites impii XVII. Diuitias non esse malas per se. Diues audito perfectionis pręcepto contristatus est XVIII. Zacheus diues et publicanus XIX. Sed nunc, qui habet sacculum, tollat, similiter et peram XXII.
Dolor. Flendo uidua misericordiam impetrauit a Domino, ut filium sibi iam elatum suscitaret. Flendo mulier peccatrix obtinuit ueniam VII. Iesum multa turba populi et mulierum sequebatur, qui plangebant et lamentabantur eum. Petrus fleuit amare, et primus ex dicipulis

de doctrina, utrum ex Deo sit etc. VII. Qui ex Deo est, uerba Dei audit VIII. Ego in hoc natus sum, et ad hoc ueni in mundum, ut testimonium perhibeam ueritati; onmis qui est ex ueritate, audit uocem meam XVIII.
Dolor. Infremuit spiritu et turbauit se ipsum etc. et lachrimatus est Iesus XI. Qui gemunt spiritaliter et qui non Augustinus. Maria autem stabat ad monumentum foris plorans. Dum fleret, inclinauit se, et prospexit in monumentum, et uidit duos angelos

flebunt et lugebunt etc. quoniam merces eorum nemo emet amplius; merces auri, et argenti, et lapidis preciosi etc. discesserunt a te; et omnia pinguia et pręclara perierunt a te etc. XVIII.
Dolor. AD CORINTHIOS II: Quę secundum Deum tristitia est, penitentiam in salutem stabilem operatur; sęculi autem tristitia mortem operatur VII. AD HEBREOS: Christus in passione sua orauit pro nobis cum clamore et lachrimis

tangebant, in segetem uuasque uertebatur. Agamemnon uoluit eas adducere, ut exercitum alerent; uersę in columbas euaserunt. Crater, quem Ęneę Anius dedit, ab Alcone conflatus et sculptus XIII .
Dolor. Sorores Phetontem flendo uersę in populos arbores, lachryme earum in electrum. Cygnus ipsum deflendo in auem sui nominis mutatus est II . Naiades fratrem Narcisum flentes

Primo habere quod necesse est, secundo quod satis est. Sanus diues est, qui, licet habeat diuitias, eas tamen ut contingentes habet. Multas diuitias parasse non finis miseriarum fuit, sed mutatio 63 .
Dolor. Heraclitus semper lugens, Democritus ridens 50 . Octauia Marcellum filium inconsolabiliter luxit, reprehenditur; Liuia Drusum usque dum sepeliuit, laudatur 64 . Luctus inanis. Quod

sit naturalis. Quod bruta quoque breui tempore dolent amissos foetus 65 . Fleant delicati, non fortes 68 . Maiores decem mensium spacium lugentibus uiros dederunt 70 . Dolor contra remedium contumax 71 . Bion eleganter ait non minus molestum esse caluis quam comatis pilos uelli 73 . Dolori tantum des, quantum poscit. Qui non flendi? Hercules, Regulus, Cato

Dolens mortem fratris 81 . Muliebre est se dolori consumendum comittere 82 . Non exigit, ne ex toto moereat, quamuis quidam negent doliturum esse sapientem 84 . Dolor et timor uim suam perdit in eo qui ultra sensum mali miser est 99 . Imbecillis et ignauus est, qui propter dolorem moritur, stultus qui doloris causa uiuit 20 . Annus ad lugendum

Peripatetici dicunt sapientem non uinci moerore, sed tamen tangi 35 . Optimam doloris esse naturam, quod non potest nec qui extenditur magnus esse nec qui magnus extendi 43 . Dolor quomodo temperandus. Sępe salua sapientis autoritate fluunt lachrymę 49 .
DEVS. Natura, Iuppiter Stator, Fatum, Liber pater, Hercules, Mercurius. Nomina multa, Deus unus

nutrire 331 . Locupletes uero beatos appellare sermo amens est et infelix, mulieribus puerisque conueniens atque eos qui id credunt tales efficiens 337 .
Dolor. Non exigendum a uiro, ut nihil doleat, sed ut nascentem dolorem rationibus consoletur. Rationes IIII pręcipue contra dolorem 233 . Quod obstare dolori iubet ratio est lex, quod autem ad dolores rapit, perturbatio

agitati sunt. Prolis etiam decimam soluere illis persuasum fuit. Discordia inter fratres Romulum et Remum 29 . PROBLEMATA ALEXANDRI APHRODISEI
Dolor. Cum in digitorum unguibus passiones summum dolorem excitant 13 . PROBLEMATA ARISTOTELIS

PROBLEMATA ARISTOTELIS
Diuitię. Cur diuitię hominibus potius prauis quam bonis sunt 66 .
Dolor. Cur lachrimę moeroris calidę sunt, oculorum autem male affectorum frigidę 70 .
Depositum. Cur depositum denegare iniquius sit quam mutuum

Necessarium est, qui multa habeat, multis indigere 52 . Iam tonsiles tapetes ebrii fuco, quos concha purpura imbuens uenenauit 120 .
Dolor. Polus histrio Athenis Helectram Sophoclis acturus fratris interitum complorantem, ut dolorem mulieris plenius exprimeret, tulit ossa filii recens mortui, et ea amplexus non simulatis, sed ueris doloribus lamentisque oppleuit omnia

histrio Athenis Helectram Sophoclis acturus fratris interitum complorantem, ut dolorem mulieris plenius exprimeret, tulit ossa filii recens mortui, et ea amplexus non simulatis, sed ueris doloribus lamentisque oppleuit omnia 49 . Dolor apud Stoicos indifferens. Dolor pugnat contra rationem 70 . Anaglisia, id est indolentia, et apathia, id est impassibilitas doctorum iudicio improbata 71 . Hęredis fletus sub persona risus est

Sophoclis acturus fratris interitum complorantem, ut dolorem mulieris plenius exprimeret, tulit ossa filii recens mortui, et ea amplexus non simulatis, sed ueris doloribus lamentisque oppleuit omnia 49 . Dolor apud Stoicos indifferens. Dolor pugnat contra rationem 70 . Anaglisia, id est indolentia, et apathia, id est impassibilitas doctorum iudicio improbata 71 . Hęredis fletus sub persona risus est 104 .

Platonis sententia: Ei, inquit, qui uelit esse diues, non cumulandam pecuniam, sed minuendam cupiditatem censeo 99 . Cleopatrę opes 111 .
Dolor. Egeus falso credita Thesei filii nece pręcipitio uitam finiuit 3 . Lugendi tempus apud Lacedemonios XI dies 14 . Numa statuit puerum triennio minorem non lugere, maiorem uero tot

Chrysippus quęrit, quo pacto sapienti quęstus sectandus sit et cuius rei gratia 79 . Porro, inanium opinionum diuitię in infinitum excidunt 110 .
Dolor. Solon flens obitum filii, cum sibi diceretur, quod nihil flendo proficeret, ob hoc enim se flere dixit, quia nihil proficeret 9 . De dolore et uoluptate

occurrit precioso indumento insignis 55 . Orsines satrapes gentis Persagatarum nobilitate ac diuitiis inter omnes barbaros eminens 62 .
Dolor Darii nunciato sibi uxoris obitu 15 . Nabarzanis fictę lachrymę 26 . Matris Darii luctus audita Alexandri morte, ita ut cibum nolens capere moreretur

Caligulę nummorum acerui 414 . Decebali inuentum in occultando thesauro 428 . Vniones Memię, Alexandri imperatoris uxori, donatę 441 . Dolor Herculis 28 . Hippoliti apud patrem accusati dolor 35 . Herculis dolor ex ueneno Nessi 36 . Solon dolore uictus morte filii audita

Decebali inuentum in occultando thesauro 428 . Vniones Memię, Alexandri imperatoris uxori, donatę 441 . Dolor Herculis 28 . Hippoliti apud patrem accusati dolor 35 . Herculis dolor ex ueneno Nessi 36 . Solon dolore uictus morte filii audita 86 . Sammeti dolor in clade domestica sine lachrymis, sed cum fletu in amici miseria

Vniones Memię, Alexandri imperatoris uxori, donatę 441 . Dolor Herculis 28 . Hippoliti apud patrem accusati dolor 35 . Herculis dolor ex ueneno Nessi 36 . Solon dolore uictus morte filii audita 86 . Sammeti dolor in clade domestica sine lachrymis, sed cum fletu in amici miseria 98 . Fabius

Hippoliti apud patrem accusati dolor 35 . Herculis dolor ex ueneno Nessi 36 . Solon dolore uictus morte filii audita 86 . Sammeti dolor in clade domestica sine lachrymis, sed cum fletu in amici miseria 98 . Fabius triumphare noluit ob collegę et fratris necem 124 . Comploratio mulierum cum diceretur Darius periisse

sine lachrymis, sed cum fletu in amici miseria 98 . Fabius triumphare noluit ob collegę et fratris necem 124 . Comploratio mulierum cum diceretur Darius periisse 212 . Dolor in morte amici 232 . Matris Darii in morte Alexandri 233 . Phila, Demetrii uxor, doloris impatiens ueneno sibi mortem consciuit 244 . Harsicoras audita filii morte

uicit Romanos, caput IIII.
Diuitię. Cęteris res suas efferentibus Bias nihil ferens omnia bona se sua secum ferre dixit, liber VII, caput II.
Dolor. Pictor quidam summi moeroris acerbitatem exprimere non ualens Agamemnonis in Ephigenię immolate nece lugentis caput inuoluit, liber VIII, caput XI.
Degener. Qui a parentibus

Diabolus. Demon Socratis. Demonum operatio 8 . De spiritu demoniaco 10 .
Dolor. Epicurus omnem cruciatum doloremque depreciat, modicum quidem contemptibilem pronunciando, magnum uero non diuturnum 14 . VERGILIVS

Alecto 143 .
Doli. Sinon 70 . Dolus an uirtus quis in hoste requirat 75 . Dolor Annę in morte sororis 106 . Matris Euriali 172 . Mezentii in cęde Lausi filii, quo se hosti opponente euaserat 192 . Euandri ad Pallantis filii cadauer

Veh uobis diuitibus 343 . Aurum ophaz, quod nos obrizum possumus dicere 347 . Vbertas securitatem, securitas negligentiam, negligentia contemptum parit 380 . Dolor parturientis 37 . Planctus pęnitentię, carmen innocentię. Veh obstinatis 69 . Tristis est anima mea usque ad mortem 93 . Luctus indicium barbę capitisque rasura

375 . Iniquus mamona. Diues aut iniquus aut hęres iniqui 383 . Diabolus diuitias promittit, Christus exigit paupertatem 430 .
Dolor. Compunctio cordis, lachrymę, caluicium 33 . Mulieres plangentes Adonidem 36 . Lugentes solent abiicere calciamenta. Gręci perilimia uocant cibos, quos lugentes a consolatoribus

IVDEORVM
Diuitię. Lapides preciosi in ueste Aaron 22 . Pecunia de sepulchro Dauid prolata 115 .
Dolor. Dies XXX satis ad luctum 33 . Dauid luget filio ęgrotante, mortuo consolatur 59 . Deflet necem Absalonis 61 .

Aurum, uestes 55 . Cadmus auri metalla primus excogitauit 65 . Diuitię et paupertas 83 .
Dolor. Canis mors lugetur apud Ęgyptios 8 . Luctus Cereris 10 . Deus cęlum et terram implens 15 . Deus locutus per os prophetarum

opulentia orta 18 . Diues miser 25 . Iuppiter pecunia nuncupatur 48 . Diuisio inter Loth et Abraham 123 . Dolor raro in bono 101 . Tristitia. bona 101 . Fletus 168 .
Dii. Sacra Matri deum obscena 10 .

est in Iudeos, et sicut stilicidia stilantia super terram, id est super reliquas gentes 181 . HIGINVS
Dolor. Canis prę dolore defecit. Orpheus lugens Euridicen 1 . Promethei iecur aquila exedens 3 . Hyades et Pleiades 4 .

Dolus. Prometheus Iouem decepit 2 . Symphonia 3 . HOMERVS
Dolor. Penelope non potest audire cantum de Vlissis erroribus. Vlissi quoque lachrimas ellicit citharedus. Deformis Thersites.

ualitudinis laborare, ut ipsi sibi uideantur occurrere 89 . Suspirium uocat ęgritudinem, qua implicitus erat; medici meditationem mortis uocant 18 . Distilationes et febriculę. Tria in morbo grauia: metus mortis, dolor corporis, intermissio uoluptatum 30. 31 . Innumerabiles morbos innumerabiles coquinę faciunt 46 . Morbi faciunt, ut mors minus timeatur 60 . Exercitatio animi in

nostrę 247 . Aperite portas, et ingrediatur gens iusta 248 . Fulgebunt sicut sol 260 . Habitat in excelsis 264 . Fugiet dolor et gemitus 266 . Regia uiuentium. Lux uiuentium. Felicitas seculi 270 . Vera bona 294 . Hierusalem cęlestis 299 . Hęc est

Adam positum est 162 . Paternitas in cęlo et in terra 227 . Filius sapiens lętificat patrem 265 . Filios corripe 269 . Dolor patris filius stultus 273 . Pupillus. Orphanus 326 . Festum. Sabbatismus 109 . Kalendę. Neomenię 116 . Sabbati litteram

ad ciuitatem Dei accedunt 94 . Hierusalem cęleste 100 . Beati 104 . Bona promissa 104 . Non erit labor in Iacob neque uidebitur dolor in Israel 112 . Tabernaculum quod fixit Doninus 113 . Carnis et animę beatitudo 115 . Maior numerus minus beatorum quam magis beatorum

Christo sunt resurgent primi. Deinde nos qui uiuimus, qui relinquimur, simul rapiemur cum illis in nubibus obuiam Christo in aera; et sic semper cum Domino erimus IIII. Dies Domini sicut fur in nocte ita ueniet. Cum enim dixerint pax et securitas, tunc repentinus eis superueniet interitus, sicut dolor in utero habentis, et non effugient V. II: In reuelatione Domini Iesu de cęlo cum angelis uirtutis eius, in flamma ignis dantis uindictam his qui non nouerunt Deum et qui non obediunt Euangelio etc. Cum uenerit glorificari in sanctis suis et admirabilis fieri in omnibus qui

SENECA Iudex. Ad penitendum properat, qui cito iudicat 85. Conflagratio futura. Diluuium 100. Iudicium fallax 27. Inuidia. Si inuideris, maior es. Nam qui inuidet, minor est. Inuidia est dolor animi ex alienis commodis 87. Cestius Ciceronem litteras nescire dixerat; a Ciceronis filio flagris punitus est 116. Nihil est inuidia periculosius 136. Ira. Muliebre est furere in ira 20. Liber de ira. Facies irati 46. Ferarum furor 46.

edentes et bibentes in gaudio 71. Illata archa in sancta sanctorum egressisque sacerdotibus de sanctuario Leuitę et cantores uocibus musicisque instrumentis insonuerunt 75. Dimissi a Cyro benedixerunt Deum, exultauerunt cum musicis et lętitia diebus VII. Lętitia iuniorum et dolor seniorum in reędificatione templi 89. Lętitia Annę, cum a longe uidit Thobiam filium aduentantem 92. Lętitia populi de uictoria Iudith et ipsius ludith inter eos concionantis 96. Lętitia Iudeorum, cum Assuerus reuocaret edictum, quo iubebantur occidi permittens

VI 109 . Lętentur quęrentes Deum. Psalmus LXVIIII 114. Repletum est gaudio os nostrum etc. Psalmus CXXV 122. Lętetur Israe! in eo qui fecit eum etc. Psalmus CXLVIIII 125. Stultorum exultatio ignominia 126. Risum dolor, gaudium sequitur luctus 128. Gaudium 130. Nihil est melius quam lętari in opere suo etc. 133. Melior tristitia lętitia 134. Adolescentia et uoluptas uana sunt 135. Occurristi letanti 166. Factum est mihi uerbum tuum in gaudium et

283. Priscum prouerbium: Vere amicorum omnia esse communia 286. Vectigal nullum rerum importandarum neque exportandarum. Frugum distributio 303. Quod dii non placentur muneribus iniquorum 313. Luxus. Cur quis a uoluptate uincatur 87. Voluptas atque dolor animam corpori subiiciunt et corpoream efficiunt 180. Turpior est qui uoluptatibus cędit quam qui succumbit doloribus 267, 269. Leges circa tollendas uoluptates doloresque oportere uersari 267. Sępius detrimentum et dolorem homini affert uoluptas, hebetudinem in

despiciunt, nisi quis fictus, non uerus philosophus sit 215. Voluptas philosophi. Voluptas uiri sapientis et iusti. Voluptas luxuriosi 225. Maior uoluptas philosophi quam auari uel ambitiosi 231. A uoluptatibus ludisque cauendum 269. Amentes consiliarii uoluptas et dolor 270. A uoluptate et dolore primum uirtus et uitium animo innascuntur 272. A risu nimio et lachrimis abstinendum. Voluptas et dolor 285. Nec uoluptas sequenda nec fugiendus dòlor 295. Sophocles et Dionysius, Sicilię tyrannus, obiere repente uterque accepto

Maior uoluptas philosophi quam auari uel ambitiosi 231. A uoluptatibus ludisque cauendum 269. Amentes consiliarii uoluptas et dolor 270. A uoluptate et dolore primum uirtus et uitium animo innascuntur 272. A risu nimio et lachrimis abstinendum. Voluptas et dolor 285. Nec uoluptas sequenda nec fugiendus dòlor 295. Sophocles et Dionysius, Sicilię tyrannus, obiere repente uterque accepto tragicę uictorię nuncio 400. Liberum arbitrium 377. Quod nec intellectus cęlo subditur nec uoluntas 378.

de uoluptate 122. Idem 123. Item 124. Voluptatis partes maliuolentia etc. 132. Lasciui poetę: Alceus, Anacreon, Ibicus, Plato 140. Xerxes pręmium proposuit, siquis inuenisset nouam uoluptatem 145. Quomodo uoluptas appetenda aut dolor fugiendus secundum Epicurum 156. Mulcta. Inferiorum supplicia 90. Militaris uirtus. Qui, ut fortiter agerent, mortem contempserunt 101. Aiax, Torquatus, Marcellus, Affricanus , Lucius Brutus, Hercules, Theseus, Scipio 136. Non est fortitudo,

TVLLIVS DE FINIBVS Nobiiis. Cincinatus ex aratore dictator 16. Loca nobilitata memoria clarorum uirorum 68. Omnium rerum principia parua, progressibus usa augentur 78. Natura. Tria in natura: uoluptas, dolor, medium 17. Ad magna nos genuit natura 35. Omnes natura bona appetere, contraria deuitare 41. Principium naturę diligendi sui. Progressus naturę: ęstimabile, officium, selectio, conuenientia. Prima naturę non propter se expetenda 42. Cognitio naturę 54.

Homines pręter capita toto corpore hirti coriisque piscium tantum uestiti. Aglaum Prophodium, parui agelli cultorem, Gyge rege tunc amplissimo feliciorem oraculo iudicatum 81 . Vulneratis neruis summus dolor, pręcisis nullus 126 . Nec minus propicii erant mola salsa supplicantibus dii 133 . Manius Curius imperator uisus a legatis rapum torrere 196 . Scipioni non fuit in

Penitentia. Anima nigra propter peccata, formosa propter penitentiam 27 . Contra Nouitianos, quod Deus recipit penitentes 61 . Penitentię dolor non sit supra mensuram 93 . Mortificatio carnis 125 . Conuersio latronis in cruce et regis Nabuchodonosor 127 . Penitentia secunda post naufragium tabula

XXX ll. Iusti exaudientur, mali punientur. Psalmus XXXIII. Pete, et accipies. Psalmus XXXVI. Exaudi orationem et lachrymas, ut consoler. Psalmus XXXVIII 111 . Carnis fragilitas, peccatorum confessio ac dolor impetrant ueniam. Psalmus L 112 . Iustus exauditur et liberatur. Psalmus LIIII. Orans in mortis periculo et soluens uota liberatus. Psalmus LV 113 . Exauditus

populum incredulum 166 . Ego quasi agnus mansuetus qui portatur ad uictimam, et non cognoui, quia cogitauerunt super me consilia dicentes: Mittamus lignum in panem eius etc. 170 . Quare factus est dolor meus perpetuus, et plaga mea desperabilis renuit curari? Facta est mihi quasi inundatio aquarum infidelium 171 . Venite, percutiamus eum in lingua et non attendamus ad uniuersos sermones eius etc. Foderunt foueam animę

ueniunt, qui alio spectatum abeunt, qui publici alicuius negocii causa commeant 321 . Passiones animi. Passiones qui superauerit, iuste uicturum, iniuste uero, qui ab his fuerit superatus 255 . Voluptas et dolor 258 . Voluptas, dolor, audacia, metus, iracundia, spes, amor 259 . Voluptas dolorque uehemens morbus animę grauissimus est 262 . Sunt natura maxime humana uoluptates,

negocii causa commeant 321 . Passiones animi. Passiones qui superauerit, iuste uicturum, iniuste uero, qui ab his fuerit superatus 255 . Voluptas et dolor 258 . Voluptas, dolor, audacia, metus, iracundia, spes, amor 259 . Voluptas dolorque uehemens morbus animę grauissimus est 262 . Sunt natura maxime humana uoluptates, dolores, cupiditates 285 .

amodo uoca me, Pater meus. Reuertere, auersatrix Israel. Conuertimini, filii reuertentes, et sanabo auersiones uestras 337 . Ecce uenimus ad te. Veh nobis, quoniam uastati sumus. Laua a malicia cor tuum 338 . Dolor fugiet 344 . Resina Galaad pro penitentia 345 . Date gloriam Deo, antequam contenebrescat 351 . Doletis peccata aliorum 352 . Si

Penitentia. Quomodo sedet sola ciuitas. Plangit animę de uirtute in uitia lapsum 8 . Deduc quasi torrentem lachrymas 13 . Scrutemur uias nostras 16 . Dolor de peccatis alienis 17 . Casus fidelium deploratur 19 . Lamenta penitentium, carmen iustorum, ueh damnatorum 25 . Secunda post naufragium tabula 50,

2.2.64  Carnificis populi, quod nec fera Tartara possint
2.2.65  Suppliciis aequare suis? Mihi protinus omnes
2.2.66   Horror habet sensus, mentem dolor eripit, ut Te,
2.2.67  Immortale iubar, tignis pendere cruentis
2.2.68  Aspicio! Quis enim tantum praedator acerbus
2.2.69  Sustinuit

2.2.270  Sic gladio fodienda fui? Haec uentura canebat
2.2.271  Visceribus Simeon fatalia uulnera nostris?
2.2.272  O nate, immodicus matris dolor, ante uoluptas
2.2.273  Et mea sola quies et lux clarissima, sic Te
2.2.274  Subfixum aspicio lacrimis manare cruentis?
2.2.275  Sic

2.10.6   Peneque complexu est exanimata suo.
2.10.7  Funebri ex mensa fit connubialis; ita auget
2.10.8   Gaudia praemissus saepe inopina dolor. 11.
2.11.1  Rhacusium, quod me ueteri praeponis Homero,
2.11.2   Quid nisi

3.7.2   Par quasi funereum, laesus uterque sumus.
3.7.3  Nec moerore pari consors iactura leuatur,
3.7.4   Sed grauat alternus mutua damna dolor.
3.7.5  Acceduntque meis aliena incommoda, si quid
3.7.6   Plus sese ulterius nostra ruina capit.
3.7.7  Intacta nam tu uiduatus

5.3.43  Cessaret, non ungue genas, quae amplexa cadauer
5.3.44  Haud facile auelli posset; non Flauia, quamuis
5.3.45  Hanc deceat sine teste dolor, tamen aestibus impar
5.3.46  Caelandis aegros affectus proderet ultro,
5.3.47  Tristior et tumidis inuita ruberet ocellis

praetereuntis eram.
6.20.3  Nunc ego pullatus pullatam conspicor Vrbem,
6.20.4   Qualem defuncti principis esse decet,
6.20.5  Funereusque dolor tristi moerore fugauit
6.20.6   Excussitque omnes pectore laetitias.
6.20.7  Immo ego nunc mutus surdusque rigesco, gelauit

6.28.3  Qui procul, heu, magnos misit trans aequora planctus,
6.28.4   Forsitan et flentes audiit inde suos;
6.28.5  Matris et immodicus patris dolor, aduena Pallas
6.28.6   Gondola, Rhacusio sanguine progenitus.
6.28.7  Ergo felicem sic te contingat humari
6.28.8   Inter cognatos

toris Gemitus, infaustaque lugent
1.45  Funera, nec longe fugientia Gaudia distant,
1.46  Et macie confecta graui flagrantibus alis
1.47  Agmina Curarum uolitant, gressuque propinquat
1.48  Exangues inter Morbos odiosa Senectus.
1.49  Hic Dolor, hic Metus, hic immanem pandit hiatum
1.50  Improba Auarities, nullo saturabilis auro,
1.51  Et miseranda Fames humilique infirma grabato
1.52  Pauperies recubat foedo turpissima uisu.
1.53  Postibus aduersis stimulo Bellona cruento

uocat, quae postquam nocte cruenta
2.219  Prodiit, indignum uita nec amabile uulgus
2.220  In senio marcere sinit floresque iuuentae,
2.221  Immatura legit populo lachrymanda domoque
2.222  Funera praecipuosque immani absumit hiatu.
2.223  Et Dolor inclaemens aegro uestigia gressu
2.224  Admouet; his toto non est deformior ulla
2.225  Pestis in inferno nec monstrum dirius ullum.
2.226  Quos his exacuit dictis ac uoce superba:
2.227  "O mihi bellorum comites, Erebi effera proles,

Hoc pacto incensi dictis furialibus alas
2.252  Concutiunt gaudentque dolis. Mors falce cruenta
2.253  Terribilis praecepta facit pharetramque silentem
2.254  Induit atque implet calamis. Hanc pone sequuntur:
2.255  Luctus et algificus Pallor, Dolor improbus ipsam
2.256  Praeuolat innumeros portans in proelia Morbos.
2.257  Sed neque Cocyti nox importuna nec Orci
2.258  Ianitor et moesto mors inuitabilis arcu,
2.259  Non alius labor aut aduersis prodiga damnis
2.260  Fata uirum

pro caesis in eodem sanguine natis
3.159  Nelidae auxilium ferret, uix saucius iram
3.160  Herculis aufugit moestas Acherontis in aedes.
3.161  Haec obiectabat timor, at calcaria demens
3.162  Ira deo uesana dabat maiorque feroci
3.163  Corde dolor flammis urgebat pectus anhelis.
3.164  Ipse tamen tacitus memorabat talia secum:
3.165  "Tu genitor, Saturne, mihi, tu, regia Iuno,
3.166  Es soror, est frater mundum qui fulmine terret,
3.167  Es mater tu, Rhea, mihi, non foemina pellex.

in optimis urbe legibus ornata incidimus: cum istius modi animalia nullis delinimentis: nec quamquis seuerissimis sanctionibus a semel imbibita ferino isto cum lacte rabie si mero praesertim incaluere cohiberi possint. Haec ad te pauca dolor qualia permisit ueteri nostra inductus familiaritate aegritudinis ex animo pellendae causa dedi: nec ambigo te (si cultissimas camaenas tuas noui) illico mihi responsurum: maerorique huic meo gratissimum leuamen praebiturum.

tam armis valatum, ad Europę montes maritimos, qui Dalmatię supereminent, declinavit cupiens nostrorum manus effugere vel potius finxit fugam, dolis et fraudibus, ut solet, pugnatura. Sed quid plura moror, Pater Sanctissime, iam iam renovabo dolores et fari cogor, quę tacere suadebat dolor. Et quis tam facundus et tam rerum verborumque copia instructus existet, quę oratio tanta affluentię ubertate decurrens, ut hanc cladem deploret merito? Attamen ut moesticia dictaverit, elloquar. Quinto Idus mensis instantis, hora diei prima, in campis Corbavię sub oppido Vduina, unde ad

pane eius: et cornua in manibus eius. foderunt manus eius et pedes eius: dinumerauerunt omnia ossa eius. distillant manus eius mirrham: et digiti eius guttas. Eleuatio enim manuum suarum sacrificium uespertinum. De cuius supplicii atrocitate quid ego multa dicam? cum omnes sciant quantus sit dolor eas corporis partes ferro transfigi: que plurimis sunt contexte neruorum coeuntium fibris: ubi pene omnis uiuacitas sedes suas: et quasi arcem quandam retinere uidetur. Ecce autem paulo post horrenda adesse prodigia: et subita rerum insensibilium mutatio: que opifici et

et Mariam uirginem nihil aliud nisi uerba illa notissima orbitatis clamantem nobis ante oculos proponamus: Mi Jesu dulcissimum quondam: nunc uero amarissimum mihi nomen: sic tu obsecro sponsam tuam deseris? Sic matrem miseram destituis fili? Quomodo factus es mihi amaritudo et dolor? quid igitur faciam? quo iam amisso te reuertar? quo me recipiam? domumne? at que ibi poterit esse uita nisi acerbissima? nisi dolori perpetuo obnoxia? Anne igitur ad Petrum. Andream. Philippum. Jacobum: ceterosque tuos discipulos: qui te derelicto aufugerunt omnes. At uero adest

misericordie tue. per eternum parentem tuum: cur miserrimam matrem in tot angustiis non adiuuas? Cur tormenta hec uel morte subita non tollis? An uero clementissime aures tue: que cunctis hominibus patent mihi uni precluduntur? O uos omnes qui transitis per uiam attendite et uidete si est dolor sicut dolor meus. Nonne hec uerba omnes comprehendunt calamitates? Non uidemini nunc uobis uniuersos audire miseros? Quis tam fuit tempore illo durus et ferreus: quis tam inhumanus preter impios iudeos. preter sceleratos iudeos. preter sacrilegos iudeos: qui non eius fletu ac

tue. per eternum parentem tuum: cur miserrimam matrem in tot angustiis non adiuuas? Cur tormenta hec uel morte subita non tollis? An uero clementissime aures tue: que cunctis hominibus patent mihi uni precluduntur? O uos omnes qui transitis per uiam attendite et uidete si est dolor sicut dolor meus. Nonne hec uerba omnes comprehendunt calamitates? Non uidemini nunc uobis uniuersos audire miseros? Quis tam fuit tempore illo durus et ferreus: quis tam inhumanus preter impios iudeos. preter sceleratos iudeos. preter sacrilegos iudeos: qui non eius fletu ac querelis

bibere simul calicem Christi et calicem demoniorum. Eadem sentire si quem non mouet admonentis autoritas, moueant saltem patientis flagella, quę ille experrectus, cum et uibices in corpore apparerent et discedente somno dolor non discederet, intellexit non soporis fuisse, sed punitionis. Augustinus, dum inter dialecticorum sophismata Christum quęreret, heresi se implicaverat Manicheorum. Tandem Pauli apostoli epistolas euoluens reperit

candentia et rubentes rosas lectuloque compositum, leni aquarum murmure iuxta labente riuulo mollisque sibili uento arborum stringente folia, ita ut locus ipse turpem uoluptatem mouere posset, nisi dissectę dentibus linguę dolor etiam thori mollitiem et meretriculę procacitatem blandimentaque contempsisset. Ferunt etiam quendam in deserto Aegypti solitarium, singularis probitatis uirum, ad quem corrumpendum cum uenisset meretrix (acceperat

cum adulterio, homicidium iunxisset, et statim meretur audire: Dominus quoque transtulit peccatum tuum; non morieris. Magnum peccatum magna remissum est misericordia. Haud dubium, quin et magnus poenitentis dolor extiterit, qui tam repente uenia dignus fuit. Quomodo enim minante propheta tanti delicti conscius non uehementer doluisset, qui paruulo ęgrotante, quem de illicito generauerat coitu, fleuit, ieiunauit, in terra iacuit,

tersit, osculata est, unguento perfudit. Condonan‑ turque ei peccata multa, quia dilexit multum. Aduenerat peccatrix, et poenitudinis humiliatione abiit sancta. Denique dimittitur in pace, quam turbauerat dolor uitę nequioris. Ploranti ad monumentum Marię Dominus ante quam apostolis apparuisse dicitur, quia illa prior consolari meruit, quę lachrymas huberius fudit. Cum fleret (ut Ioannes inquit)

iam fari nequibat, Philibertus, Rothomagensis abbas, Deum precatus linguam expediuit, ob hoc solum, ne sine confessione decederet. Vbi enim confessus est, illico expirauit. Satis esset in tali necessitate intimus peccatorum dolor et ipsa cordis contritio. Sed sanctus abbas nescius, an ille conuenienter doleret, a confitente discere uoluit, ut pro eius salute confidentius oraret simulque ostenderet, quam necessaria sit confessio his, qui loqui

lęsa caro sanitatem reciperet. Parum erat solitudinis necessitatem ferre, quotidianas uigilandi, precandi, ieiunandi fatigationes pati. Vulnus insuper quasi diuinitus inflictum manere uoluit incuratum, ut additus corpori dolor ab animo procul arceret uoluptatis cogitationes. Stephanus uero, Mareotidis regionis anachoreta, cum uerendas corporis partes exhulceratas taboque diffluentes haberet, curationem quidem non recusauit,

deorum contemptores. Postremo capite cęsi martyrium consummauerunt. Martha post illos in Nympha aqua suffocata et ipsa ęque constantis in tolerando animi exemplum posteris reliquit. Quam, dum suorum supplicia spectaret, non dolor solicitauit, sed timor, ne forte ipsi cruciatuum acerbitate superati prius a fide quam a uita decederent. Itaque tanto alacrius ad necem ruit, quanto de illorum uictoriis facta est securior. Pontianus martyr sub

et aceto Anolini pręsidis iussu potatę gaudebant, quod dignę habitę essent eam iam bibere pro Domino amaritudinem, quam ante pro ipsis Dominus biberat in cruce. Inde uerberibus diruptę calceque confricatę, ut plagarum dolor duplicaretur, ad hęc etiam in equuleo extentę, compelli non potuere, ut idolo immolarent. In quod cum expuissent, super craticula torrentur, deinde ad bestias damnantur. Sed igne bestiisque parcentibus non parcit

intermiserit institutum. Exemplo est, cum nos in laqueos paulatim labi remissius agendo senserimus, resipiscentes etiam pristinę perfectioni aliquid addamus, et potius in laqueos incidat, qui illos parauerat, et conuertatur dolor eius in caput eius. Plurimum autem circa conuersationis nostrę initia demonum in nos concitatur indignatio. Quibus si eo tempore minime cesserimus, facilior erit reliquarum postea congressionum uictoria.

defunctus est. Et quoniam in tali errore defecerat, uix illi a Pafnutio abbate multorum precibus exorato inter dormientium in Domino fratrum (sepulchra) *coni. sepultura memoriaque concessa est. Proh dolor! Tot tantosque uiri labores una destruxit sanctitatis pręsumptio. Ea impostorem suum non agnouit, ea nulli de se nisi sibi credidit. Sic, sic uirtutum quanuis alte structum ędificium repente labi solet, ubi subtraxeris

Sed nos pro tempore breuiter perstringimus, ut uel hinc cęteri patres discant talium potius institutionum quam multarum opum filios suos relinquere hęredes. Videndum quoque, ut deficienti animę succurrat proprii reatus dolor et culpam prius abluat fletus quam flamma exurat. Ezechias rex morbo correptus, cum mortis suę nuncium accepisset, orauit et fleuit diuinaque miseratione additi fuere uitę eius quindecim anni, dicente Domino: Audiui

fratres, non indigemus, ut scribamus uobis. Ipsi enim diligenter scitis, quia dies Domini sicut fur in nocte ita ueniet. Cum enim dixerint: Pax et securitas, tunc repentinus eis superueniet interitus, sicut dolor in utero habenti, et non effugient. Et, ut ostenderet, qui sunt, quos repente ueniens opprimet: Vos autem, fratres — inquit — non estis in tenebris, ut uos dies illa tanquam fur comprehendat.

sic uiuimus, tanquam longissimum sit? Si irreparabile, cur ętatem ocio conterimus, tanquam ea ignauiter transacta repuerascere liceat et non eo concedere necesse sit, ubi et omnis labor irritus est et omnis dolor perennis? Ecce uenio sicut fur — inquit Dominus. Beatus, qui uigilat et custodit uestimenta sua, ne nudus ambulet et uideant turpitudinem eius. Vestimenta sua custodit, qui gratiam in baptismo

ex artibus toto corpore contremiscent. Alii in terram proni corruent, alii horrore attoniti rigebunt, alii limphatico pauore acti, huc illuc ueluti amentes discurrent. Ora pallor, corda dolor, mentem stupor, membra tremor langorque occupabunt atque interea incessabilis immugiet gemitus, personabit planctus, obstrepet eiulantium nunquam moestior auditus clamor. Et, ut Ioannes ait: Quęrent mortem, et non

uritur, in equuleo suspenditur, ungulis raditur, uirgis uerberatur, cruci affigitur, membratim discerpitur, omnia denique, quę crudelium tyrannorum furor adinuenit tormenta, in suo ipso corpore excipit, quanto uehementior dolor est, tanto citius finem affore doloris confidit et totum, quem intolerabiliter sustinet angorem, se morte mox effugiturum gaudet. Soli illi, qui ad Tartarum delegantur, nihil penitus habere possunt, unde conquiescant,

ullus ęstus: quoniam Agnus, qui in medio throni est, reget illos et ducet eos ad uitę fontes aquarum. Et absterget Deus omnem lachrymam ab oculis eorum. Et mors ultra non erit, neque luctus, neque clamor, neque dolor erit ultra, quia *corr. ex quę prima abierunt. Et dixit, qui sedebat in throno: Ecce noua facio omnia. Et, uti sciamus gratię munera ista esse, non naturę, ait:

ab omnibus illa honoratur, hic colitur et adoratur! O, plenum perpetui gaudii spectaculum et nullius unquam aduersi particeps felicitas! Procul est a te omnis solicitudo, omnis metus, omne periculum, procul omnis labor, omnis dolor, omne tedium. Nullus tibi proximat morbus, nullus te infestat ęgritudo, nullus inquietat hostis, nulla conturbat contentio, nullum uexat odium, nullum tentat uitium. Abest ęstus, abest hyems, abest tempestas, abest

quatuor animalia Deum laudantia et uigintiquatuor seniores, honorem officiumque deferentes sedenti in throno. Vidit sanctam ciuitatem Hierusalem tanquam sponsam ornatam uiro suo Christo. In qua neque luctus neque clamor neque dolor neque mors erat, sed gaudium, pax, quies uitaque sempiterna. Cuius muri ex lapide precioso, ipsa aurum mundum, templum eius Deus omnipotens et Agnus. Claritas Dei illuminat illam, et lucerna eius est

fulminibus scindier omne solum.
1.47  Tristis ubique gemat luctus, suspiria, tristis
1.48  Sit timor et lacrimis mixtus ubique dolor.
1.49  Hippotades soluat tumidos nunc impiger utres
1.50  Aeolus et uentis uim ferat ipse suis.

1.79  Quas ego non poenas, quae non discrimina ferrem,
1.80  Dummodo tot mortes clauderet ima dies.
1.81  Quid dolor humanos non iussit ferre? Manerem
1.82  Nunc Ixioniis in miser ipse rotis.
1.83  Sint mihi signa deum contraria, nil ego curo

obducto contumulata situ.
9.13  Nullus adest tantum pulchro qui carmine numen
9.14  Ponere flammigera (proh dolor!) arte uelit.
9.15  Imperium sine fine mihi, mea regna sub aequor;
9.16  Iura

37.47  Regna uetusta fluant: grauius sub corde fouemus
37.48  Vulnus et est gemitus altera causa mei,
37.49  Altera cura; dolor non hic mea pectora uersat;
37.50  Parcimus excidiis funeribusque rogis.
37.51  Saeua iubes nostri retegam monumenta doloris,

46.88  Exonerant animas exonerata graues.
46.89  Numina surripiunt humanae pabula uitae:
46.90  Proh dolor! heu laesos turba piate deos.
46.91  Deucalioneis genus est mortale sub undis,
46.92  Exitiale nefas persoluisse satis.

50.42  Obuia pectoribus quot coiere suis.
50.43  Hic gemitus, graue murmur erat, suspiria, luctus;
50.44  Hic dolor, hic tetricae tristis imago necis.
50.45  Quocumque aspiceres, duro sub Marte cadebant;
50.46  Omnia liuentis plena cruoris

60.19  Publicus hostis ad haec nulla oblectamina uitae
60.20  Suggerit, horrisonas incutiendo minas.
60.21  Nocte dieque dolor, circum discrimina mille,
60.22  Mille sonant; hinc nos angit et inde metus.
60.23  Tempora temporibus subeunt grauiora;

78.6  Vt merito quisquis dicere posset anum.
78.7  Si uixisse diu potuisset, moribus istis
78.8  - Proh dolor!- huic similis femina nulla foret.
78.9  Inuidit tantis fortuna parentibus; hinc est
78.10  Dictum de fatis quod meliora

79.26  Vrbibus euersis nocte dieque gemit.
79.27  Sensimus aduersam diuini numinis iram;
79.28  - Proh dolor!- iratos sensimus esse deos. Christicolarum ob eorum delicta afflictio:
79.29  Barbaries truculenta, ferox, immanis, acerba

79.39  Omnia plena madent lacrimarum fontibus, urgent
79.40  Nos mala tot, luctus perpetuusque dolor. Turcarum erga cultum veri Dei irreverentia:
79.41  Turba ferox urunt rapidis quaeque obuia flammis:

79.64  Libera uenduntur corpora capta dolo. Fidei Christianae indignitas:
79.65  Proh dolor!- ut pecudes agimur ratione carentes,
79.66  Pro quibus est caeli gloria passa crucem.
79.67  Crux ueneranda quibus summum

Infantes matrum gremiis et ab ubere raptos
104  Excutiunt duro membra tenella solo,
105  Quos in frusta secant canibusque trementia praebent.
106  Ah miserae matres, quae genuere feris!
107  Proh dolor immensus, nullo medicabilis aevo,
108  Virginis Intactae templa verenda ruunt,
109  Atque ubi, Christe, tuae fulgebat imago figurae
110  Hic canibus locus est, hic stabulantur equi.
111  Quare age,

VIRGINIVS FILIAE MEAE KARIS- SIMAE VIRGINIAE NIMIAM OB PIETATEM PROPRIIS MEIS MA- NIBVS INTEREMPTAE. PROH Correxi ex PRHO DOLOR. QVANTVM FVIT CARIS- SIMA IN ANNO. XVI. IVVENTVTIS EIVS. MS. V. D. III. 33.1. Patet lectio. Hac de re autem scriptores ita tradunt: (Apius

adversis vacuus; rutilantia flammis
1.174  Aurorae croceis sibi sunt sine fine benignis
1.175  Ora locis, solusque plaga defensus iniqua, 175
1.176  Possidet intactas aegris animalibus oras.
1.177  Non dolor, aut gemitus, vel mens incerta futuri
1.178  Advenire tibi poterunt, vel mortis imago.
1.179  Illic pura dies, illic saluberrimus placidissimus annus,
1.180  Omnia te cingent quae

rebus pulchre, iuvenemque superbum
2.4  Consortis propriae socium posuisset in oris
2.5  Eois, semper tot opimis dotibus auctum, 5
2.6   Invocat fletu Proh dolor, invidit miseris mox callidus anguis,
2.7  Ex quo sulcarunt Stygii mala numina Ditis.
2.8  Flere licet mecum simul, heu! Nunc grandis Apollo,
2.9  Flete, sacri nemoris lauri, quia flere necesse est.

2.147  Mortales fecit miseros; spaciosa gemendi
2.148  Tempora non desunt longum mansura per aevum.
2.149   Subiicitur ratio sensui. Proh dolor! Hi subito norunt pudibunda magistro
2.150  Angue sacro; faciunt membris femoralia tristes 150
2.151  Ex ficus foliis. Senserunt protinus alto
2.152   Adventus dei ad miseros

2.270  In vos ipse volo!”, dicebat nuntius alti 270
2.271  Consilii. Pepulit primo Evam limine sacro.
2.272   Fletus poetae. Proh dolor, heu pietas, proh tristia fata parentis
2.273  Nostra! Quae fuerit tanti olim causa doloris,
2.274  Quo nullus major memorabitur orbe sub isto
2.275  Lunari, oppressi sub quo caligine tetra 275

laurus
2.293  Arescat; namque Aonios rudis incola montes
2.294  Ecce habitat juvenis depressus sidere tetro,
2.295  Jam fletu saxum omne madet, turbantur ubique 295
2.296   Dolor omnium Adami peccato Cuncta Deus fragili quae pulchra creaverat orbi.
2.297  Phoebus luce sua caruit, soror ore cruento
2.298  Infera regna

Subito capistratos more capillos
2.307  Foemineo curvat Pluto ad se, cardine forti
2.308  Quos stringit madidus quo surgit in arbore dulcis
2.309  Tempore quisque suo viridi cum gramine fructus.
2.310  Ecce dolor sequitur, macies, pallorque, situsque, 310
2.311   Conditio mala humani generis addami admiso Implenturque cavae mox toto in corpore rugae,
2.312  Horrida

fructus producunt omnia passim,
2.449  Cuncta sibi parent, nihilo qui cuncta creavit.
2.450  Sors hominum sterilis, superum quae sola retardat 450
2.451  Amplexus dulces tanti sine fine Tonantis.
2.452  Proh dolor, heu pietas, proh crimina tanta virorum!
2.453  Solus imago Dei es, soli tibi numina cedunt,
2.454  Gratia sola tibi est, soli solatia praebet
2.455  Conditor hic rerum, solum tu Numen adora. 455

Solymae, quo murmure caelum 215
3.216  Intremuit Phoebusque suis mortalia temnit
3.217   Christi resurrectio. Corpora tunc radiis, multo concussa pavore.
3.218  Proh dolor, heu pietas, pro nobis occidit ille,
3.219  Qui mare, qui caelum, terras, qui sidera torquet.
3.220   Christi ascensio. Tertia lux venit caelo, qua Conditor

Importuna moues. Data nobis foedera frangis,
5.180   Fracta dolo sarcire paras. Ostendis amicum
Fronte palam, sęuum seruas in cordibus hostem.
Quis furor hic, o rex? Ignoscas, talia fari
Compellit me quippe dolor, tibi semper honori
Quum fuerim, quum nostra tuos euerterit hostes
5.185   Dextra. Palestinę memorant mea gesta phalanges
Nec mihi se cęssisse negant, certamen inire
His quoties placuit. Nunc tuti gaudia

Quicquid erit, curate mihi responsa referri.
Interea latebras desertę quęrere terrę
Est animus, donec noscam, quid numina summi
10.505   Me iubeant regis." Tunc demum rettulit arcam Dauidis dolor
Sacra tribus. Porro turba comitatus ab omni,
Montis oliueti cliuum quum scandere Dauid
Coepisset, nudis pedibus calcabat arenas,
Ora rigans lachrymis, nigro uelamine tectus.
10.510   Hoc

mulcta dolore
Compensanda foret sub lucis tempore primę
Delictum lugente reo. Peccata merebant nota
Supplicium tridui, sed poenam temperat omnem
13.375   Pro male commissis dolor acer sponte receptus.
Pręterea pietas Dauidis tanta mereri
Quid iam non potuit, populum qui morte suorum
Atque sua cupiit dira de labe redemptum?
Ad Dauida die properans accessit in illo

quidem omnes eos, qui deliquerant, neque necesse erat, ut aliquid ex ipsorum confessione disceret. Sed hoc iccirco exigebat, ut illi seipsos accusando ostenderent, quantum de perpetrata culpa dolent, quantum de perpetranda cauere decernant; ut scilicet sponte susceptus peccatorum dolor dolorem supplicii, qui peccantibus debebatur, submoueret sontesque ad innocentiae statum poenitentiae merito reformarentur. Talis in Ecclesia lex Dei est. Nihilque factu facilius poenam perennem uitare uolentibus quam ut eos et peccati poeniteat et

clades et inopinatus furor afflixit (id enim temeritati fortunae ascribebam), quam quum cogitem, nunc eo me locorum esse, ubi nec quispiam magnitudine mearum miseriarum tangitur neque locus virtuti datur. Quas igitur spes mihi est habenda, quomodo leniendus est dolor, plane non video. Ad patriamne, quę remotissima est et in hostium faucibus, an ad fratres amicosve confugiam, quibus nihil est de mea vita exploratum? Unicum profecto auxilium in tua Dominatione mihi relictum est. Quod quidem non postulo ex ipsius fortunis;

animi consternatione?-- Hoc elegidium vero coacta natura vix excussi; quod, ut ingenue fatear, non implet aures meas. Illud autem una cum mea salute iudicio atque consilio tuae Dominationis subiicio. De his plenius coram tua Dominatione acturus eram, nisi me capitis dolor prohibuisset. Quid decreverit tua Dominatio, significet mihi, et suum Tranquillum solito prosequatur amore, rogo. Ego, quamprimum hac molestia liberabor, ad tuam Dominationem accurram,
pulveris Euboici felix quae vivat in

Quis enim nostra memoria centesimum uitę attigit annum? cum pręsertim psalmista dicat: ps89 Dies annorum nostrorum in ipsis septuaginta anni, si autem in potentatibus, octoginta anni , et amplius eorum labor et dolor. Quęre siquem inuenire potes octogenarium senem sanum. neminem certe reperies, cui uel aures non obsurduerint | uel uisus non hebetauerit | uel pedes non titubent, manus non tremant, dorsum non curuetur, dentes siqui

Cayn Nihil profuit Cayno fratricidę, quod a Domino coargutus doleret, quia clementię diuinę derogauit dicens: Maior est iniquitas mea quam ut ueniam merear. Iudas Nihil Iudam proditorem iuuit suus pro commisso dolor | neque confessio cum diceret | peccaui tradens sanguinem iustum. Quoniam cum de Dei misericordia desperasset, tristitia superatus laqueo mortem sibi consciuit. Poenitenti

quidam dicunt, cum in fine seculi hominum animę suis iunctę corporibus fuerint. Ego uero etiam ea significari reor, quę tunc erunt impio, cum primum diuidi eum a corpore contigerit. Non quod animę dentes osseos | aut oculos habeant carnales, sed quod inter uiuentes acerrimus dolor sit, qui hominem flere et dentibus inter se collisis stridere cogit. Vt ergo intelligas poenarum grauitatem quę sunt in inferno, per eius poenę similitudinem tibi loquitur, quam in hac uita grauissimam esse non ignoras. Hęc autem consuetudo est diuinę

quibus in Euangelio respondet Dominus: Ioan. 6 Amen amen dico uobis, quęritis me non quia uidistis signa, sed quia manducastis ex panibus et saturati estis. Et quoniam uoluptariam uitam ęterni supplicii dolor sequitur, iisdem dicitur: Luc. 6 Vę uobis qui saturati estis, quia esurietis. De perseverantia virtvtvm. Caput XXVI

cum malum quod cogitauerant peregerint, se quieturos confidunt? Audiant ergo Apostolum dicentem: Ad Thesal. I. V Cum dixerint: Pax et securitas, tunc repentinus eis superueniet interitus | sicut dolor in utero habentis, et non effugient. Quod si cuiquam consummato scelere lętari contigerit, momentanea profecto ac breuissima est cuiusque flagitii delectatio | sed nisi poenitudo intercesserit,

dolor in utero habentis, et non effugient. Quod si cuiquam consummato scelere lętari contigerit, momentanea profecto ac breuissima est cuiusque flagitii delectatio | sed nisi poenitudo intercesserit, dolor subsequetur perennis | et nullo prorsus fine claudenda poenarum inquietudo. Quoniam pro peccato quo Deus infinitus offenditur, infinita debet esse punitio. Ista nobiscum reuoluentes

nominatur. Fuit et hęc nomine Maria, Salomę quidem filia, sed Iacobi Maioris et Ioannis parens. Hoc ideo exposuimus, ne cuiquam Euangelistę diuersa uideantur locuti. Stabant ergo iuxta crucem de nece Domini Marię matris dolor sui acerrimo affectę dolore. Et ipsum toto corpore crudeliter contusum atque confossum lamentis prosequebantur. Pręcipue uero mater ipsa in passione dulcissimi filii moerore repleta. Immo ex corde tristes ędebat gemitus, lachrymis

utrique ut Deum adorarunt, ut hominem oculis intuiti sunt. Scio te, fili dulcissime, Deum de Deo ante secula natum, de me assumpta humanitate in tempore genitum, et utrunque in te confitens me Dei et hominis matrem esse agnosco. Veruntamen, quanto hęc mihi gratia maior, tanto et dolor meus acrior atque acerbior. Itaque pręteritorum recordatio beneficiorum pręsentis calamitatis grauitatem non mitigat quidem, sed auget. Veluti cum diuitis alicuius opes uis hostilis diripit, eo plus doloris ei accedit, quo plus habuit facultatum. Heu, quid agam misera

electi, cum quibus multitudinis gubernandę onus partiret. Ad hunc discipulorum numerum potest per tropologiam et illud octogesimonono psalmo referri: Dies annorum nostrorum in ipsis septuaginta anni.* Si autem in potentatibus octoginta anni, et amplius eorum labor et dolor. Summa quippe discipulorum in octogenarium extenditur, si primis duodecim reliquos iunxeris. Hi sunt operarii missi in messem. Ab his uita nostra perficitur, si per ipsorum doctrinam dirigatur. Quicquid est extra illam amplius, labor et dolor est. Frustra enim ad

et amplius eorum labor et dolor. Summa quippe discipulorum in octogenarium extenditur, si primis duodecim reliquos iunxeris. Hi sunt operarii missi in messem. Ab his uita nostra perficitur, si per ipsorum doctrinam dirigatur. Quicquid est extra illam amplius, labor et dolor est. Frustra enim ad beatitudinem adipiscendam nititur, qui contempto Euangelio per philosophorum pręcepta illam se adepturum putat. Euangelistę Ex discipulis his quatuor quoque Christi, Domini nostri, Euangelistas in prophetis

— inquiunt — non es amicus Cęsaris. Pilatus igitur, ne apud Cęsarem populi aduersus se delatio aliqua fieret, Iesum flagellis cędi iubet ostenditque flagellatum. Id futurum indicabat Dauid in persona Christi dicens: Ego autem in flagella paratus sum, et dolor meus in conspectu meo semper. Alibi immanitatem flagellantium exprimit et irridentium procacitatem dicens: Dum confringuntur ossa mea, exprobrauerunt mihi inimici mei. Hyperbole est. Confracta enim ossa ideo dicuntur, ut grauissime

A planta pedis — inquit — usque ad uerticem non est in eo sanitas. Eius futurum dolorem expressisse mihi uidetur Hieremias, cum inter lamenta Hierusalem in persona Christi diceret: O uos omnes, qui transitis per uiam, attendite et uidete, si est dolor sicut dolor meus. Qui enim omnium portabat iniquitatem, omnium etiam dolores ipse suo dolore debuit superare. Eius uero fidelium in tam tristi spectaculo gemitum ac moerorem prospiciens Esaias ait: Rugiemus quasi ursi omnes, et quasi columbę

pedis — inquit — usque ad uerticem non est in eo sanitas. Eius futurum dolorem expressisse mihi uidetur Hieremias, cum inter lamenta Hierusalem in persona Christi diceret: O uos omnes, qui transitis per uiam, attendite et uidete, si est dolor sicut dolor meus. Qui enim omnium portabat iniquitatem, omnium etiam dolores ipse suo dolore debuit superare. Eius uero fidelium in tam tristi spectaculo gemitum ac moerorem prospiciens Esaias ait: Rugiemus quasi ursi omnes, et quasi columbę meditantes

astus et insidias, taceo crudelitates quas contra nos faciunt, enarrare. Ambiguum est an majus nos potentia an dolis et fraudibus urgeant. Waiwodas captis arcibus et Castellis praeficiunt qui sponsionibus et possessionibus Christianos subditos alliciunt ut sibi obnoxii sint. Proh dolor, Beatissime Pater, jamjam cum Turcis vicini Christiani matrimoniam contrahunt, atque ita conveniunt ut Domino meo inter Christianos et subditos agenti debito dubitandum sit. Affirmare tibi possum, clementissime Pater, illum hostium fraudes multo majus quam arma

felicitate semper perfruentur. Absterget Deus omnem lachrymam , inquit , ab oculis eorum, et mors ultra non erit, neque luctus, neque clamor, neque dolor erit ultra . Hoc ipsum uidit Esaias et ait: Non esurient, neque sitient, et non percutiet eos ęstus et sol; quia miserator eorum reget eos, et ad fontes

: Erit lux lunę sicut lux solis, et lumen solis erit septuplum, sicut lux septem dierum, in die, qua alligauerit Dominus uulnus populi sui et dolorem plagę eius sanauerit . Hoc est in die, quando dolor uertetur in gaudium, et labor in requiem, et mortalitas in immortalitatem. Ad [t]estandam ergo augendamque iustorum beatitudinem etiam cęli luminaria maiorem recipient fulgorem plusque contrahent lucis. Fulgebunt autem

id temporis praesulem eundemque epistolarum magistrum, oratores ad Maximilianum confestim mittit. His mandat, ut tota fere conditione cum illo pacem componant, neque eum pacis etiam conditiones eius arbitrio dicere recusent. Tantus sane dolor fraternae iniuriae animum alioqui satis placidum inuaserat, tametsi non tam irae quam socordiae atque ignauiae suae indulsisse uisus sit. Etenim uires res Hungarica iam recoeperat, si animum rege dignum gerere uoluisset. Maximilianus hac legatione ex sui animi sententia

latus hostium equis incurrere quam maxime concitatis, licet essent et pauci ― quingenti enim fuisse dicuntur ― et fere leuis armaturae. Itaque redintegrato proelio momento fortuna mutatur: nox Hungaros adiuuat, locorum notitia, studium resarciendae acceptae ex recenti fuga ignominiae, dolor iniuriarum, causae aequitas, que quidem mortalibus addit magnopere fiduciam. Igitur Boëmi dum nimium insolenter et ab re bene gesta securi hostem iniuriis exagitatum contemnunt, audacia Hungarorum insperata perculsi illico fugantur, multi in fuga

aequale prope emolumentum cum his acciperet, qui acerbissimos labores ac erumnas in expeditione passi fuissent, ille collectam iram haudquaquam uerbis effundens, stricto ense in quaestorem irruit, occisurus eum, ni circumstantes inhibuissent commilitones. Atqui licet huius uiri dolor ac indignatio haud omnino iniqua foret, modo citra rixam et gladii eductionem, quod apud Turcas capitale est, extitisset, mox tamen factus laesae maiestatis reus dignas audacia sua poenas dedit. Palo enim, nemine hoc supplitium deprecari audente, Bazethis iussu affixus est. Eadem nimirum

insolescat. Quin etiam oportere aliis quoque uirtutis explicandae dari occasionem, quo exteris nationibus testatum sit non unum duntaxat, sed complures esse apud Turcarum regem duces, qui aliqua polleant uirtute. Quum his uocibus, quas scilicet cuique sua cupiditas, aut alienae gloriae dolor effuderat, regem moueri Marconius intellexisset, haud mediocriter animo turbatus regem adiit, atque dicendi impetrata potestate ita disseruit: Etsi superuacaneum puto, rex Bazethes, apud te suspitionem refellere, qua in

populationes, spolia, raptus exerceant, nihil tuti arma deponentibus relinquant, quippe queis nihil ueri, nihil sancti, nulla prorsus iurisiurandi religio inesset. Haec aut his similia, prout dolor animi iratis uerba suppeditabat, ab Hungaris tum in Vuladislauum, tum in Turcas merito iactabantur. Nam sicut Turcae priuatim fidem egregie colunt, ita ubi publica affulsit utilitas, omne ius fasque prae ea contemnitur. Tantum

dictum est, satrapae, per literas, quod ipse ultro postulauerat, mandat, ut per Dalmatiam, ac Liburnos Istrosque terrestri itinere ad intimas Italiae Venetaeque ciuitati appositas regiones cum exercitu penetraret, agrosque eorum omni clade peruastaret, quo et amissae Naupacti dolor hostibus alia insuper augeretur calamitate, magisque hostiles infringeret animos, et militibus suis praede non deesset occasio. Alexander igitur coactis circiter decem millibus equitum haud satis prosperam suscepit expeditionem. Non enim mediocri detrimento, ut paullo post

Ratio quare poeta cupit ut principi Muse faueant.
2.27  Nil ualet, heu, dura superrarier ardua montis
2.28  Saxa, et supremum crudo sudore cacumen
2.29  Proh dolor, heu pietas, proh tristia fata deorum
2.30  Vatibus omne bonum promittitis atque quietem
2.31  Veram, sed quid ego dicam, clamoribus implens

Laus olim Augusti et Mecenatis.
2.81  Dixit uera quidem, quamuis sint ore prophano
2.82  A felicone uiro uerba impia uatibus aucta Poete dolor propter conuicia quae mali bonis inferunt.
2.83  Iam pridem memini superans ego munera uestra,
2.84  Purpureos penetrare lares, regumque ducumque
2.85  Atria quum magno curarum fluctuat estu

2.90  Atque etiam uilles offas micasque cadentes
2.91  E mensa exciperem, ut faciunt pleno ore catelli Magna poetarum calamitas.
2.92  Edibus in mediis uatum est dolor, hei mihi, quare
2.93  Credite, credite, Pierides, ego uera fatebor
2.94  Maior amor numi est nunc, quam uirtutis ubique, Poetae pulchra sententia contra auaros.

auxilio vestro in praesentia a Turcarum feritate nequaquam tuti esse possimus. Igitur si unquam adversus truculentum hostem evigilandum fuit, nunc maxime evigilandum est. Illi siquidem animi pariter ac vires tanquam crevere, ut iure optimo metuendus sit. Nanque (proh dolor ac dedecus nostrum) supra mille Hungarica milliaria imperium suum auxit iamque christianis omnibus crudele iugum horrendaque supplicia minitatur. Memoria dolenter repeto supra centum arces, castella, oppida ab illo esse nobis tum deleta, tum

corpore nomen habet. 8 Presbyteri Donati Pasqualitii.
8.1  Proh dolor, heu pietas, quis nunc non pectora tundat,
8.2   Et laceret duris unguibus ora simul:
8.3  Occidit heu quoniam nullo moriturus in aeuo
8.4   Marulus,

Aequora sint nullis exagitata notis.
Ut tibi Nestoreos tribuant pia numina fastos,
Dent tibi Cumaeos fata benigna dies.
Plenus ut hac uita uita potiare perhenni
Hic, ubi mors ultra nec dolor ullus erit,
Sed uer perpetuum, sed pleno copia cornu,
Sed Deus et genitus ingenitusque simul.
Ille pater rerum, totum qui condidit orbem,
Spiritus ille sacer trinus et unus idem.

dicam.
1.147  Foemineus sexus sine partu, infandaque passi
1.148  Heu miseri accelerant fatum, et qui semina uitae
1.149  Irrita disperdunt (hominum praeposterus ordo).
1.150  Sunt haec signa Dei uenturi, hinc Daemonas angit
1.151  Insolitus dolor, et gemitu, tristique ululatu
1.152  Moeret inops Acheron, hinc praescius aethere toto
1.153  Coelestum Chorus exultat, mundique salutem
1.154  Stellifer optatam fato portendit Olympus.
1.155  Cernis ut ex utero terrai, nocte

4.390  Intenti pendent coelestis ab ore magistri.
4.391  Isque ubi conticuit, riuosque in se ipse reclusit
4.392  Ambrosiae Coeli, sat enim sua prata biberunt,
4.393  Surgit, et optatis ad matrem gressibus ibat.
4.394  Quoi mater, nec enim dolor amplius, ore recessit
4.395  Triste supercilium, sed non amor obticet, inquit.
4.396  Nate quid hoc actum per te est? sic anxia mater,
4.397  Sic Pater ipse dolens te quaerebamus euntes
4.398  Men? quae causa fuit?

hospes,
7.84  Non mea digna domus rege est et principe tanto.
7.85  Hinc ego dedignor tali qui munere fungar.
7.86  Qui coram praesens affari numina possim.
7.87  Sat mihi, dic tantum, puer ipse leuabitur atro
7.88  Funere, Tartareas mors, et dolor ibit ad umbras.
7.89  En ego constituor domino qui praeside princeps
7.90  Militiae nostrae, puer et mea iussus obaudit
7.91  Imperia, obsequioque obtemperat, ille recedit,
7.92  Ille uenit iussu nostro, fitque omne quod illis
7.93  Impendo

Emicat, apposito feretro laeuum super armum.
10.399  Qualis ab hostili quum carcere libera praeda
10.400  Euolat, et calybem quo nexa cohaeserat, aufert
10.401  Explicitum, nec enim fluitantia membra uacillant
10.402  Amplius, aut animum tristem dolor angit acerbus.
10.403  Tum genus infensum inuidia, quibus aspera corda
10.404  Liuore obliquo furiis agitata coquuntur,
10.405  Et laus inuisa est, odiosaque gloria Christi,
10.406  Obiicitur, talique incessit uoce, feretrum
10.407  Festiuo

euntes
12.603  Procidit ante pedes Christi sitibunda uirago,
12.604  Tunc ait o, summo dominator ab aethere Iesu,
12.605  Lazarus esset adhuc, hic si mea uita fuisses,
12.606  Et lachrymis miseranda genas implebat honoras.
12.607  Et fletum fletus, dolor elicit ipse dolorem.
12.608  Complorant alii, lachrymarum efunditur imber.
12.609  Haec satus aspiciens ab amore et uirgine Christus,
12.610  Se ciet, et turbat, tum spiritus infremit alto
12.611  Pectore, uoce petens in quo iacet ille sepulchro?

14.386  Vestra sed anxietas in gaudia uultibus olim
14.387  Laeta serenatis omnis conuersa nitescet.
14.388  Haud aliter mulier partu concussa propinquo
14.389  Quum gemit, et tristi pro corporis angitur aestu.
14.390  Sed postquam enixa est foetum, dolor euolat omnis,
14.391  Nec meminisse potis pressurae gaudia propter,
14.392  Quod nouus aetherias homo luminis exiit oras.
14.393  Ac uos moeror habet, uorat, obruit, et premit alte.
14.394  Ast ego uos iterum uisam, et iucunda uoluptas

Petrus, gemii zebedaeaque fratres
14.505  Pignora, quos secum comites ductabat Iesus.
14.506  Hic iras omenis animo collegit amaro,
14.507  I noua ab aeterno pro iusto membra reatu,
14.508  Et super ipse suae posuit praecordia mentis.
14.509  Vnde dolor tristis coepit percurrere, tanti
14.510  Pertaesumque mali, quo protinus ossa pauescunt
14.511  Intima, quae tales fudere e pectore uoces.
14.512  Assiliunt animam fluctus, agitantque procellae,
14.513  Tristis et usque minas ad morte moeror

genam signauit uerbere palmae.
14.683  Haeccine pontifici tute responsa dedisti?
14.684  Trux ait ingrato sanatus uulnere Malchus.
14.685  Vnde dei fuso manauit sanguine nasus.
14.686  Diaque syderii, rubuerunt lumina uultus,
14.687  Proh dolor an solis par sit, lunaeque labores.
14.688  Ad similem sceleri tanto? quum splendidus alto
14.689  Deficit ore nitor mutato luminis astro,
14.690  Terraque defectum tantae stupet anxia lucis.
14.691  En Christi uirtus innotuit alma ferentis,

tygribus ursos,
15.115  Flendi etiam superis esset si copia, flerent
15.116  Coelestes, illo concussaque numina fletu.
15.117  Labitur infoelix, illam ni robore uallet
15.118  Interno genetor, frustra tam membra labantis
15.119  Fulsissent, animam dolor extinxisset hiantem.
15.120  Dumque fouent illam sociae, et solantur anhelae
15.121  Singultu, strepitu concurritur undique magno,
15.122  Auditur Iesum damnatum ad funera duci.
15.123  Sibila clamores, Coelum simul omne remugit.

rorat,
15.320  Candida liuescit permixto sanguine nubes,
15.321  Atque hominum in mortem scelus induit omne cadendo,
15.322  Vinceret ut, decor omnis abit se corpore toto,
15.323  Flagrant e torto dum tonsae uerbere carnes,
15.324  Dum coquit ossa dolor, confractaque membra labascunt.
15.325  Quid memorem hic uatem? quem diua Bethulia uidit
15.326  Arboris ad stirpem manibus, pedibusque ligatum?
15.327  Phassurius seu quem neruo percussit iniquus,
15.328  Brachia tum lassi tot per tormenta

medius processit Iesus,
15.477  Horrenti cinctus diademate tempora circum,
15.478  Atque sub ingenti cruce pressos intulit armos
15.479  Languidus, et sparso liuentem sanguine uultum
15.480  Matris ad aspectum, sese uidere uicissim
15.481  Proh dolor immensi per acerba strage dolorum,
15.482  Cladis in extremae, postremi in fine profundi.
15.483  Non secus ac coelum uerso si lumine noctem
15.484  Induat, et magnum super aethera dulce deorum
15.485  Nectar amarescat, felque imbuat astra decora,

utinam conuersa cadatis
15.511  O, iuga, nos etiam colles et saxa tegatis.
15.512  Arbore nam uiridi si sic accenditur ignis,
15.513  Arida quae tandem tum robora flamma cremabit?
15.514  Haec ubi lenta gradu tardo uestigia duxit,
15.515  Nam dolor, atque sua crux illum mole premebant.
15.516  Stans igitur gemitum, et suspiria mixta profundo
15.517  Pectore dat, leuat inde humero graue pondus onusto.
15.518  Funestam interea uilla uenientis in urbem
15.519  Ferre crucem Domini sunt dorsa subacta

texit, et omnem
15.666  Insolita sub nocte dedit terramque, polumque.
15.667  Mundus et ipse sui factoris funera luxit,
15.668  Vulnera mutatoque exhorruit impia uultu.
15.669  Pullato interea curru deuexus Olympo
15.670  Sol ruit, atque ingens dolor horrida uiscera Christi
15.671  Ossaque tormento circundata deuorat acri.
15.672  Quum gemitu magno maiori uoce sacratum
15.673  Aurorae insonuit carmen, prece questus, et imo
15.674  Pectore conduplicat uocem, et deus intonat Hely

procellae,
15.734  Ni faciat, tot uicta malis extincta peribat.
15.735  Iam iam pendentis nati miserabile corpus
15.736  Spectaclumque uidens tam flebile, tota refusas
15.737  Soluitur in lachrymas ululantibus ora querelis.
15.738  Hei mihi morte dolor, mihi funere acerbior omni,
15.739  Non licet ah te nate sequi me caede peremptam,
15.740  Nam sine te mea uita mihi quae uita futura est?
15.741  Quae mater, uel quis fuit unquam talia passus?
15.742  Et potui superesse maris

SyL. Tua mihi, Cęsar, imponit necessitatem interrogatio ut inuitus in hanc dissertationem descendam, qua Marium uehementer affectum iri sat scio, siquidem recordatione dolor recrudescit ac ueteris erroris noua pęnitentia cruciatus augentur. Hic nulla sunt malorum solatia pręter obliuionem, quae hauritur ex Lętheo flumine: non absunt autem crudelissimi Plutonis ministri qui, ut torqueant, in memoriam

SyL. Fateor his animos plębis deliniri ac in seruitutem addictę nummo pertrahi, sed aemulorum, quibus honores libertatem omnem uiuendi iucunditatem ademeras, fuit insanabilis dolor. Nolim existimes nobilitatem Romanam stoliditati Capadocum auctoratam esse quibus persuasum erat uiuere populum sine rege non posse: excelsi nostris hominibus semper animi fuerunt et insueti iugum pati. Caeterum de his satis est, redi ad

tutatus: non dolerent hodie tui ciues impunitas Crassiana clade legiones. CAES. nimirum iste dolor nunquam ad me peruenit. SyL. Ergo tibi soli uiuebas, qui nec bonis tuorum lętareris nec malis

Apostolicoque palatio stabulati equi, Martyrum effossae reliquiae, aperta imo fracta mortuorum sepulchra, et denique quod animus luctu abhorret, dicere, sacratissimum saluatoris corpus, uasculis pro more aureis argenteisue reuerenter conditum, cum ob praedam uasorum, tum propter contemptum (proh dolor, proh nephandum scelus omnibus seculis detestandum) terrae collisum pedibusue plus quam sacrilegis calcatum. Heu nos miseros, uisio Apostoli in Apocalypsi poenas minatur huic urbi, ut diximus, admodum graues, at certe his nostris quas passi sumus longe mitiores. Magna est

Chao,
Ecquem vidistis tam longo tempore tantis
Cladibus oppressum seditione sinum,
Ecquem tot quondam populis opibusque superbum
(Hei mihi!) vidistis tam subito ruere?
Si mihi causa mali tanti foret advena quisquam,
Leniri posset forsitan iste dolor.
Nunc cum consumunt heu me mea viscera, quaenam,
Quae lachrimis nostris esse medela potest?
Nam quod quaeso malum, quod non sum experta? bonum, quod
Ex tantis quod non perdiderim, superi?
Clara viris, armisque potens, opibusque beata,
Consiliisque fui

reuinctum
1.28  Reste trahi, exhaustas uires confectaque menbra,
1.29  Non tulit et fuso procumbit corpore pręceps.
1.30  Quis dolor, hic stratos et natum et cernere matrem!
1.31  Interea causas cędis memorare iuuabit,
1.32  Exorsu ut seriem repetito mortis iniquę
1.33  Mente sequi ualeam, coeloque

1.284  Israel Aegypto Pharaonis compede uinctum.
1.285  Iudicium periit, periit clementia Legis,
1.286  Et sectrix decimę diuina, proh dolor, aede
1.287  Sedit auarities, nec prorsus uilia linquunt.
1.288  Quis uos aeterno damnatos eximet igni?
1.289  Non aurum colitis? Vestris Deus exulat

qua stillat ab inguine uirus.
1.931  Nam misero gemitu in saltus et lustra recedit,
1.932  Dumque uagam siluis passim dolor angit acerbus
1.933  Vlceris, hic duro rescindit stipite plagam,
1.934  Deliquat impressu tunc urgens, funditur unde
1.935  Cui par non alius terris manauerit humor

2.251  Ille Ille. . . 258 Chami] Gn 6, 5-10 dolor tetigit uehemens et cura Tonantem.
2.252  Damnato spectat qua uindex irruat orbi:
2.253  Impuros inter miseratur et excipit unum.

Heu. . . 346 aras] tres versus additi e marg. dolor optatę postrema in tempora prolis!
2.345   Attamen et sic stat iussis parere supernis.
2.346  Accinctus ferro puerum mox sistit ad aras:

2.556  Ille Ille. . . montes] II Sm 1, 17-27 dolor uatis, uatis] s in uatis suprascr

2.964  Index et ueluti totius lemma libelli.
2.965  Hunc hominem uiles hodie nos cernimus ipsi."
2.966  Vt dixit, lachrimisque genas simul implet obortis,
2.967  Pręclusitque dolor fauces, non hiscere quiuit
2.968  Amplius: o pietas ac aeui pectora primi!
2.969  Quę lux tunc fuerat, quis lectę gentis et ardor?
2.970  Sed quia nunc coepto decurrens

pro dudum
4.662  Impellent, sceleri quęsita heu uictima uotis
4.663  Tunc eritis cunctis penitus regionibus acti.
4.664  Hic dolor et moesti tam pectoris anxia cura
4.665  Mutabit tandem diuturno gaudia luctu,
4.666  Cum coelo mecum uictoria lęta reducet
4.667  Emeritos terris, petitis dum insignia

5.360  Tanta malis dabitur? Cur non incedere calle
5.361  Hoc libeat mortale genus, constricta catenis
5.362  Iustitię improbitas rigido ut sub iure dometur?
5.363  Ah dolor hic grauiter uenis impressit, et ima
5.364  Tot mala uoluenti dudum decumbit ad ossa!
5.365  Non tamen id moueo, sic sedit quando, iuuatque
5.366  Moeroris cumulo fato parere

elapsus simul ac pia tecta Ioannes,
5.809  Confestim totis penetralibus omnia uersa:
5.810  Exoritur clamor, gemitu domus alta remugit.
5.811  Tunc formidatus multum dolor ossibus imis
5.812  Incubuit matri et perculsam strauit: "Amorem
5.813  Plebs Iudęa", inquit, "precio pensabit acerbo.
5.814  Scilicet hęc hodie

J. AJ 18, 2 non ille diu tanto tamen usus honore,
6.286  Quem sibi mox de more nouo lugebat ademptum.
6.287  Vsque adeo quocunque dolor deflexit et ira,
6.288  Obtinuit leges uel contra foemina semper.
6.289  Sed nunquam male cępta diu mansere, caditque

6.547  Tot mala namque hominum miseratus condolet atque
6.548  Nulli enarrandas pergit duplicare querelas.
6.549  Dum docet et reuocans errantes admonet, ipsum,
6.550  Proh dolor, inuitus uirtutum impegit in hostem.
6.551  Hinc diuersi abeunt, contra et contendit uterque.
6.552  Exorare Patrem hic gemitu certatque dolore,
6.553  Vellet mortalis clemens

Foedarat, ne forte dolo iactauerit ullus
7.131  Sese, perfidiam ualeatue ascribere lucro.
7.132  Ah miserę matri Marianę cędis iniquę,
7.133  Qui nocuit, sedit nimium dolor ossibus imis,
7.134  Atque indigna domus iniuria facta paternę!
7.135  Ille dolor primum mouit, post culpa penates
7.136  Vertit non cessans, tabo et maduere suorum.

7.132  Ah miserę matri Marianę cędis iniquę,
7.133  Qui nocuit, sedit nimium dolor ossibus imis,
7.134  Atque indigna domus iniuria facta paternę!
7.135  Ille dolor primum mouit, post culpa penates
7.136  Vertit non cessans, tabo et maduere suorum.
7.137  Demum foeda lues turpi tentigine regem
7.138  Corripiens toto serpebat corpore

8.58  Atque alia occursu reddunt bona uerba uicissim.
8.59  Hic tunc auditum, qui tota nocte labores,
8.60  Quo ductus fuerat: demum ut sententia dicta est,
8.61  Et dolor heu moestis gemitus iterabat acerbos:
8.62  "Heus Pater Omnipotens, aliena ut crimina purges,
8.63  Exigis insonti si nunc a sanguine poenas,
8.64  Et sinis humano si tanta in

8.241  Mortales casus multum miserata dolensque!
8.242  Offerri potuit quid tam miserabile uisu,
8.243  Vna quam gnatum et moestam procumbere matrem?
8.244  Proh dolor immensus, nec dictu effabilis ulli!
8.245  Heus soror, hoc monitu communis tangere sortis,
8.246  Non minus hęc nobis est urbis filia sacrę
8.247  Nostra soror, tristi casu

Afflictam uires sensim roburque relinquunt.
8.597  Non animi compos iuxta tristisque Ioannes
8.598  Languentemque sinu excępit tenuitque cadentem.
8.599  Conspectusque dolor pendentem sauciat: utque utque. . . 602 aceto] Io 19, 28-29

Christiano uiro quanto dolori esse debeat, quę iactura cotidie fidei recipitur ob male gestam rempublicam, dum diu, ex quo in mutuas cędes ruunt, semper Christianorum peius rabies efferatur, nemoque sit, qui dissidentium animos componeret, uerbis exprimi nequit. Sed dolor omnium communis, at cura, ut malis prouideatur, propria principum, ut eos ratio in hoc reipublicae Christianę statu pręfecit. Atque cum apud diuos imperatores uniuersalis totius Christianismi dominatus resideat, tecumque imperium hodie degat, non ab re uisum, si litteris

] communis nemini priuatim imputanda Fe: omnium nemini priuatim imputanda Fr priuatim nemini imputetur. Cęterum, Imperator Auguste, ne mihi ulli, obsecro, arrogantię uel leuitati tribuas, qui tam pusilus pusilus sic tantę Maiestati consulam: dolor me cogit et labentium rerum commiseratio. Subeat tamen memorię duos pisces Euangelii repertos et septem panes ordeaceos apud puerum, dum cibandis hominum tot millibus prouidetur, qui ex tam modico pane saturati sunt, ut etiam tot fragmentorum cophini superessent. Atqui uolui ego in medium

Plus puto nunc homines posse nocere feris. (130)
131  Sed fera nec verbis nec fletibus vlla mouetur,
132   Dilacerat medio gutture surda preces.
133  Humanas poterunt aures mollire precantis
134   Verba, dolor, gemitus, cordolium, lacrymae.
135   Accedam supplex, homines insana verebor? (135)
136   An melius saeuis hisce perire locis?
137   Forsitan infelix vitam seruabo, sed

contentione contendat, et quasi immortale bellum gerat. Sed mihi ista eo faciliora videntur, quanto assuetiora. Pro triumpho habeo, quod mihi Deus in eo misericors fuit, quod nullius sceleris mihi sum conscius. Jam ut omittam mea, ad tua venio. Iste meus dolor nihil est respectu illius, quem capio ex tuis adversitatibus. Tuae etiam rationes apud ipsum avunculum pessimo loco sunt, propterea quod Petrus Croata palam et gravissime conquestus sit de te illi. Quare? puto, intelligis. Avunculus ob id miris modis in te excandescit et implacabiliter

exagitant? Nequaquam: Neque mare tranquillum dixeris quam diu ventis perturbatur? Nempe: Qui vbi considerint, mare quoque placari? Haud dubium: Similiter nec animus dum aut eferuescit ira, aut premit dolor, aut extrariae cupiditates vrgent, illam assequitur tranquillitatem quam querimus: quod tanquam hostibus in eius possessionem irruentibus, confusus distrahitur, Caeterum vbi sedatae fuerint aegretudines animae, tum primum securitatem assequitur: An tu aliter existimas? Nunc

turbae concitarentur, quanta confusio, quantum certamen esset inter ipsos affectus: quotidie, signis collatis, dimicaretur, nulla vi animus erigi posset quo minus proteruis illis et effrenibus beluis geminata eorum potestate, perpetuo succumberet. Itaque ratio persuadet, vt ira, dolor, metus, voluptas, caeterique turbidi affectus animae sensitiue inhaereant: quam vt habemus communem cum caeteris animantibus, ita et affectiones nostrae similes sunt brutorum affectionibus, existuntque citra omnem dubitationem in locis affectis. Nam et dum excandescimus, liuidus quidam color

horrificasque cruces?
Quantaque sub rabidis (res uera) afflictio Turcis
Captiuos maneat, hei mihi, Christiadas?
Hunc legitote auidi rursum hunc legitote libellum,
Et motu mentis uoluite cuncta pio.
Dispeream, nisi tum lachrymae, gemitusque, grauisque
Corde dolor uobis uiscera quassa premant. Aliud ad Lectorem.

Afflictum a Turcis uis Christum noscere Lector?
Membra libro hoc Christi dilaniata leges.
Christiadûm

istis se addit Graecus ignauia perditus, Asiaticus luxu corruptissimus, Aegyptius non minus animo quam corpore euiratus, Arabs excoctus, minutus, et exanguis. Quis a tali milite crederet Gallos ferocissimos, Germanos animosissimos, Italorum ingenia, Hispanorum solertiam vinci posse? et tamen, proh dolor, vincimur: et vincimur ab ijs, qui in seruitutem vincunt, et serui pro seruitute bella gerunt contra nos, qui in libertate geniti a proauis, et atauis, nobis in delibata relicta. Quod si instituta et leges vtriusque nationis inspicias, neque hac in parte inferiores sumus. Quid enim

Non uindicta magis quam te miseratio tangit,
Atque ea, quum nostrum peccatum ulcisceris olim,
40  Supplicia ingentes palam uertuntur in usus.
Non etenim ut cruties, sed, qua bonitate refulges,
Castigas, pariat nobis dolor iste salutem.
Te regem et dominum, te laetabunda parentem
Haec tua progenies inflexo poplite adorat,
45  Authorem mundi seruatoremque stupescit, Textus in f. 181 continuatur

et excors
Horreret plausumque frequens geminaret ut amens,
Perpetuo superi nos damnauere labore
85  Assiduisque dies statuerunt degere poenis.
Quid memorem ingentes terrae pelagique procellas?
Inuictae lacerant curae, dolor, ira, cupido,
Praesertim mortis timor inuidiosaque multis
Imperii malesana Corr. ex malesona fames et cognita paucis.
90  Si regere imperio iustoque asuescere gentes
Regum opus haud dubie

dies vitae fluxerit huius iners.
1.2.63  Dum licet hic igitur charos iungamus amores;
1.2.64   Nullaque, neve tibi, post funera, segniter olim
1.2.65  Temporis elapsi fit meminisse dolor. AD MARIUM BRUTUM
1.3.1  DUM MEA Pegasei versatur in aggere fontis,
1.3.2   Et vacat Aoniis prima iuventa

1.5.28   Et mala, quae saevus plurima mittit amor.
1.5.29  Non mea iucundo declinat lumina somno,
1.5.30   Nec venit (heu misero) noctis amica quies:
1.5.31  Seu dolor, et lachrymae, tristesque ante omnia curae
1.5.32   Exagitant animum per freta vasta meum:
1.5.33  Nec faciunt nostri finem cum nocte dolores,
1.5.34  Sed magis est stimulo

versarem pectore curas,
3.2.24   Ureret haec animam nec fera flamma meam.
3.2.25  Sed quid ego haec repeto? repetam tamen omnia demens,
3.2.26   Ut meus ex Dominae crescat honore dolor.
3.2.27  Qualis in eoo color est perfusus olympo
3.2.28  Humida phoebeis quum Dea cedit equis;
3.2.29  Qualis in opposita coeli regione videtur,

rarus honos, vulgataque gloria lumen
3.6.4   Astruit Illirico non mediocre solo.
3.6.5  Legimus assiduis tua carmina plena querelis,
3.6.6   Elicit e medio quas tibi corde dolor;
3.6.7  Coniugis extinctae dum tristia funera defles,
3.6.8   Abstulit a thalamo quam fera parca tuo.
3.6.9  Me quoque crede tui partem sentire doloris:

foret, placuit tibi coniugis umbra,
3.6.78   Iamque tui levior pectoris aestus erat.
3.6.79  Ast ubi se tenues fugiens dissolvit in auras,
3.6.80   Te ferus armavit in tua damna dolor:
3.6.81  Aeneam pietas; pietas deduxit Ulixem,
3.6.82   Cernere ut extinctum posset uterque patrem:
3.6.83  Innumerosque alios, quorum vulgata per orbem

suspirans Solis amores
3.6.106  Vertitur, igniferum qua rotat ille caput;
3.6.107  Nec minus et pompis feralibus apta Cupressus,
3.6.108   Quam iuvat assiduus nunc velut ante dolor.
3.6.109  Haec dixisse sat est, quanvis et plura supersint,
3.6.110  Quae foret hic ingens enumerare labor.
3.6.111  Haec subeant exempla tibi, luctuque represso

3.6.110  Quae foret hic ingens enumerare labor.
3.6.111  Haec subeant exempla tibi, luctuque represso
3.6.112  Solentur casus damna aliena tuos.
3.6.113  Est dolor hic magnus (dices) et causa doloris
3.6.114   Maior, et humanae negligit artis opem.
3.6.115  Difficile est fateor, tantos compescere luctus:
3.6.116  Convenit at cunctis rebus

Helaei nec Barbarus accola Ponti
4.1.96  Dardanii cineris rumpet clamore quietem.
4.1.97  Proiice tela manu sanguis meus: aspice quo te
4.1.98  Extra aequi rectique vias dolor impius aufert;
4.1.99  Et bellis accinge tuos melioribus ausus,
4.1.100  Iustaque in Ismarias infer tua signa Phalanges.
4.1.101  Quod fortuna decus? quales tibi fata

4.1.135  Vertite in Eoos vexilla infesta tirannos,
4.1.136  Et CHRISTI proferte fidem Christique sepulchrum
4.1.137  Priscorum nobis exemplo reddite avorum.
4.1.138  Pro dolor, ah pietas, Domini cunabula vestri
4.1.139  Linquitis indecores genti tractanda prophanae
4.1.140  At vos interea, quo vos agit ira, furorque
4.1.141  Alter in alterius

3.53  Forte Iovi patrias votum sacrarat ad aras,
3.54   Extaque iam flammis impositurus erat:
3.55  Abdita cum tabes miseros depascitur artus,
3.56   Et premit indomitus fortia membra dolor.
3.57  Qualis ad Apidanum choreis exercita Menas
3.58   Errat; et in molli gramine fessa cadit:
3.59  Oechaliae talis domitor, Iovis inclyta proles

uirtutem animi generosaque fata
316  Iudicio cadet ille meo, licet intonet ardens
317  Tullius et largo defendat flumine causam.
318  Hic mihi, qui nati crudeli sorte perempti
319  Funera magnanimus deflet pater, o superi, o mors,
320  O dolor, o matri primis erepte sub annis
321  Balthasar, unanimes spargant tibi cana sorores
322  Lilia et humentes flores; nos carmina demus.
323  Hic bonus occurrit Miscinius, hic Ludouicus,
324  Diues opum Ludouicus, et haud minor egregia

et simul ore minantur
449  Exitium; laetatus abis quod uerbera cessent.
450  Multaque praeterea surgunt incommoda. Quod si
451  Paupertate grauis cursu fallente senectus
452  Accedat nec sit qui consoletur egentem:
453  Hae uerae lacrymae, dolor hic extremus in omnes
454  Transcendit gemitus et curis conficit aegrum.
455  Sed me maiorum moueant exempla uolentem
456  Vrbe procul patria peregrinis ossa sepulchris

clarus et eloquio. De lacrymis Pridoevii in obitum Ioannis Lucari Mazzarellus
Funera dum defles LVCARI immatura IOANNIS,
Proh dolor, heu pietas, funera amara nimis,
Vidimus et flentes Parnasia numina, Musas.
Exprimis, en, lachrimas, culte poeta, deis. Ad

ultro,
20   Nostra tum libuit claudere sponte chelim.
Non mihi caussa fuit lachrymabile scribere carmen,
Sed grates laeto corde referre Deo.
Immo fui quondam miratus ualde poetis
Qui fleuere dolor certe ubi nullus erat,
25  Forti animo fratrem ac magno lenire studentes
Germanęque obitum plangere; uiuit enim
Nulla ubi sunt mentis fastidia, nulla senectus
Nulli ubi sunt morbi, debita nulla necis,

morte futuras
Imergat divis sub Phlegetonte vadis.
Devictis Devictis Z: divitis D Asiae, Libiaeque collentibus arva
Christiadis, poterat barbarus esse satur.
Quin et in Europa tot regnis (proh dolor) haustis
debuerat nostri jam cohibere sitim.
Dum redimi potuit pax auro solvimus aurum
Nec sitis extincta est, nec saturata fames.
Non pudet a nobis extremo margine Cyprum
poscere, nec pacis (proh) violare fidem.

de quo infra suo loco agetur. Porro accedere ad mulierem, Levit 18, Deuteron. 22, Isaiae 8, usitata et nota phrasis est. ACCINGERE SE SACCO, indicium maximi doloris et luctus est, et per Synecdochen significat veram poenitentiam ac precationem: quia in vera poenitentia est dolor et luctus de peccato, et offenso Deo: solebantque Asiatici, tali specie suum luctum et animi moerorem testari. Quare cum Deus hortatur ad talem speciem, ad veram poenitentiam et preces hortatur: Ioelis 1. De qua phrasi, ac coniunctis, in tractatu de Ieiunio plenius disservi. Accinctus et

super te: pro, non indueris ea. Ascendere facere aliquid super caput laeticiae, Psal. 134. pro, habere pro summo ac principali gaudio. Adhaeret lingua mea palato, si non ascendere fecero Hierusalem super caput laeticiae meae: id est, ut sicut eius calamitas est summus meus dolor, nec sine eius restitutione gaudere possum: sic contra, ipsius restitutio sit meum solidum gaudium. Ascendere post aliquem, est eum sequi. 1. Sam 25. Ascendere facere aliquem, est eum educere aut reducere. Genes. 27. 46. Psal. 40. Ascendere facere aliquid, significat

syllogismi, nostrum aliquod factum, dictum, institutum aut conatum accommodamus: ac denique concludimus, quid de eo nostro opere aut consilio, atque adeo de nobis ipsis sentiendum sit. Unde ulterius sequitur vel securitas ac laeticia aliqua, si id recte factum esse deprehendimus: vel etiam terror, dolor ac moeror, si quid prave, iniuste aut impie egimus. ut si quis sic secum ratiocinetur: Quod tibi non vis fieri, hoc alteri ne feceris: Tu proximo tuo hoc aut illud mali fecisti: Igitur contra ius ac fas egisti. Conscientiam igitur primum Scriptura et Ecclesia vocat, ipsam vim hoc modo

necessaria. Cuius vocis aliquot phrases exponemus, ut ex contrarii consideratione tanto rectius verbum Dilatationis intelligi queat. Angustus est locus a nobis, 1. Reg. 6. pro, angustior est quam ut commode omnes simul habitare queamus. Hic vox haec proprie accipitur. Angustia loci: pro, dolor aut tribulatio. [1.] Sam. 26. Angustia mihi super te frater mi, dulcis mihi fuisti valde. pro, crucior de tua morte. Sic et 1. Samuel. 28. In angustia ambulare. Psal. 138. Si ambulavero in medio angustiae; vivificabis me. id est, si in summis periculis ac difficultatibus

dono et facultate Spiritus, sine quo nulla omnino ratione sacra percipi possunt. Atque hinc iam liquet, praesentem Ecclesiam, ut de doctorib per Spiritum Dei formatis gloriari possit, de prophetis certe non posse: quos si omnino nullos, certe perpaucos, eosque nimis obscuros habet. DOLOR, vox nota, saepe significat etiam causas doloris, idque externas: ut sunt pericula, clades, et similia. Quare aliquot eius Hebraismos recensebo. Christus recensens Matthaei 24. et Marci 13 gravissima pericula, clades ac poenas postremorum temporum, dicit ea tantum esse principia dolorum:

Circum dederunt me dolores mortis. id est, clades, et pericula excitantia dolorem cordis, et ipsissimam mortem intentantia, me circumsteterunt. Sic Psal. 32. Multi dolores impio. id est, poenae, clades. Sic et Psalm. 10. Multiplicentur dolores eorum, qui post alienum sequuntur. Dolor manuum, est molestia quotidiani laboris, et infinitarum difficultatum ac adversitatum, quae se nostris conatibus ob maledictionem, et etiam furorem diaboli obiiciunt: sicut parentes Noach dicunt Gen. 5. Iste consolabitur nos a dolore manuum nostrarum. id est, levabit, liberabit. Dolores

diligenter observanda est: ut conspecta duorum Testamentorum summa symphonia, eo magis illustretur veritas, et unitas verae doctrinae: ac illi duo Cherubini super arcam Ecclesiae impositi, amabilius suaviusque, nostro maximo bono ac gaudio, sese invicem aspiciant: velumque cordis nostri, quo (proh dolor) nimium teguntur, auferant, aut illuminent. Papistae multas fides docent, cum unam illam veram ignorent. Aliam vocant fidem acquisitam, quam ex lectione historiae carnalibus viribus nobis paramus: aliam infusam, quae divinitus per Spiritum sanctum datur aliam informem,

sive in suppliciis crucientur, sive in campis Elisiis delicientur: quod et Augustin. notavit Sic videtur accipere Iacob Gene. 37. Descendam lugens in infernum ad filium meum. tametsi hic posset pro ipso sepulchro aut morte accipi, quemadmodum et supra dictum est. Sensus enim huius loci est: Hic dolor aut tristis casus amissi filii erit mihi causa mortis, nec me dedet, interficiet me, non autem ut communiter intelligunt, Non desinam flere, dolere ac lugere toto meae vitae tempore. Sic et Isaiae 38 accipitur infernus, de communi loco aut statu morientium, bonorum et malorum tametsi ibi

tuarum comedes, beatus es, et bene tibi erit. Eccl. 2, Dominabitur omni labori meo. i. reb. ac substantiae magno meo labore partae. Ezech. 23. Tollent omnem laborem tuum, et dimittent te nudam Isa. 45. Labor Aegypti, et negociatio Aethiopiae super te, vel ad te transibunt. Labor, et dolor aut vanitas saepe coniunguntur, praesertim in Prophetis: ut Psal. 10 Maledictione os eius plenum est, dolis ac fraude, et sub lingua eius labor et vanitas. Quae locutio videtur indicare primum quidem laborem. i. molestam ac laboriosam actionem, aut etiam ipsam molestiam ac

molestam ac laboriosam actionem, aut etiam ipsam molestiam ac dolorem: deinde etiam carentiam omnis fructus. Haec igitur dicuntur esse sub lingua impii, quia impius talia incommoda aliis gignit, aut efficit. Psal. 90 dicitur, quod id tempus quod est ultra 80 annos, sit labor aut dolor et vanitar..i. tum cum summa molestia agatur, tum etiam plane frustra, sine omni fructu ac profectu tales prorsus exhausti senes vivunt. Posset tamen talis locutio exponi etiam de labore et impietate, quia id vox און Aven crebro significat, quandoquidem

quam ad domum convivii. Et 2 Sam. 19. Et fuit salus aut victoria in die illa in luctum: i. speciem moeroris publici, et non laeticiae adduxit ob mortem Absalonis, quem David tantopere extinctum doluit. Christo Matt. 9 idem valet Lugere et ieiunare: quia ieiunium Hebraeis fuit proprie dolor animi de peccatis, una cum illa externa lugubri vitae specie, quae in Achabo post obiurgationem ac minas Dei apparet. 1 Reg. 21. Quod autem Christo idem duae istae voces valeant, perspicuum est. Interrogatus. n. a discipulis Iohannis, qua re sui quoque discipuli non ieiunent? respondit, non

intelligit originalem corruptionem. Ibidem dicit, se invitum facere mala: id est, peccare, de actualibus peccatis loquendo. Malum porro crebro etiam, malum poenae notat: id est, quoduis incommodum aut insuave, quod ex rebus homini accidit, et etiam res ipsas tales: ut sunt morbi, mors, labor, dolor, tristicia, et quicquid contrarium est utili, suavi ac commodo. Hierem. 49. Adducam manum super omnem carnem: id est, varias poenas. Zachar. 1. Iratus eram parum, ipsi vero adiuverunt malum. Eccles. 8 Qui custodit praeceptum, non cognoscet rem malam. id est, non punietur, sed

esset Abner, debilitatae sunt manus eius, id est, coepit despondere animum. Ezech. 7, Omnes manus debilitabuntur. Zoph. 3, Ne debilitentur manus tuae. pro, sis bono animo, et ne desistas ab incoepto. Idem valet et Nutare manum, Levit. 25. Sic Iob 4. Manus lassas corroborasti. Manuum dolor, aut labor, omnigenam difficultatem vitae notat. Genes. 5. Iste consolabitur nos a dolore manuum nostrarum de terra, cui Deus maledixit. id est, isto nos liberabit a tristi difficultate huius vitae, quae proficiscitur ex maledictione Dei. putabat enim esse semen benedictum mulieris,

similitudo admodum prolixe Ezech. 13 tractatur et explicatur. vide totum illud Caput. Parietis artifices, 2. Sam. 2 vocantur latomi, et [?: fabri- ] rii. Parietes cordis, vocantur Hieremiae quarto praecordia, quin et latera ipsa, in quibus sub hypochondriis in magno moerore dolor sentitur, inquit enim Propheta de suo dolore in maxima calamitate populi: Ventrem meum doleo, et parietes cordis mei. Mingens ad parietem, est canis: de qua voce supra. Sic enim illi solent ad parietem, aut arborem, aut aliud aliquid elevatum proiicere urinam. Parietem nudabit clypeus:

Priusquam pariat decretum, Zoph. 2. id est, priusquam Deus incipiat sententiam suam contra vos exequi: seu, ut alibi inquit, priusquam exarserit ira eius. Parere, pro spirituali filiorum seu fidelium partu accipitur. Isaiae sexagesimosexto: Antequam parturiat, peperit: et antequam ei veniat dolor, enixa est masculum. Quis audivit tale, et quis vidit huic simile? Nunquid corripietur terra die uno, aut nascetur gens vice una? Parturientis dolores et angustiae, valde crebro leguntur in Sacris literis: quibus summi et acerbissimi dolores ac moerores, calamitatesque notantur. Hieremias

Iob pro exemplo huius patientiae propositus sit: nisi velimus dicere vocari eam silentium. ut cum dicit Deus Isa. 30, In silentio et spe erit fortitudo vestra. i. si patienter ferendo crucem vestra, in me sperare perrexeritis, vincetis. Sic etiam Psalm. 39. Obmutui silentio. tacui a bono, et dolor meus exacerbatus est. Sic et Isaiae 53, haec eadem virtus in Christo crucifigendo per ovem silente, cum tondetur, describitur: qui locus in Actis et a Petro citatur. Sic eadem Christi virtus pingitur Isa. 42. Non clamabit, nec levabit vocem suam, nec faciet au diri in platea vocem suam.

redire, seu a Satana seductore ad Deum benignissimum patrem reverti, ut supra dictum est. Significat vero alias solum animi dolorem de malefactis, quam partem Theologi Hebraica voce contritionem vocant. Marci primo: Poenitentiam agite, et credite Evangelio. ubi per poenitentiam designatur dolor de malefacto, et terror de ira Dei ac poenis aeternis, quibus securus, superbus ac erectus animus instar procerae arboris in suae impietatis radicibus stans ac virens frangitur, comminuitur, et veluti contunditur ac conteritur. Sic Luc. 10, in sacco et cinere poenientiam agere, potissimum

secundae Corinthiorum septimo, ubi de duplici dolore agit, secundum mundum, et secundum Deum quasi ibi de duplici poenitentia agat. Verum Paulus non vocat illum carnalem dolorem hominum non renatorum, de acceptis damnis aut aliis molestiis, poenitentiam: sicut etiam non est, sed est aliquis dolor de suis damnis. Quidam hoc tempore partiuntur poenitentiam in contritionem, fidem, et novam obedientionem quae divisio tum per se falsa est (nam Scriptura novam obedientiam vocat fructus aut effectus poenitentiae, Matthaei tertio, Actorum vigesimosexto. non est igitur de eius essentia: tum

Secundae ad Timotheum quarto: Erit tempus, cum sanam doctrinam non tolerabunt: sed auribus prurientes, ipsi sibi pro suis cupiditatibus coacervabunt doctores. Sicut enim scabie laborantes non possunt conquiescere, sed captant perversam voluptatem ex fricatione, unde porro sequitur noxius dolor: sic pravo spiritu laboran tes, ac perversa conscientia, mire desiderant subinde novos impostores, qui aliqua novitate aures illis demulceant. PSALLERE verbum Graecum, proprie quidem significat. pulsando citharam melodiam excitare. Sed quia olim Israelitae ad pulsum citharae etiam

operis, quandoquidem absolverat omnia quae facere voluerat. Sic Exodi trigesimoprimo: Sex diebus fecit Iehova caelum et terram, et die septima cessavit Deus, et quievit. id est, desiit porro aliquid novi creare. Exodi trigesimosecundo: Quiescat ira tua, id est, desinat. Iob decimosexto: Dolor meus non quiescet. Oseae 1, Quiescere faciam regnum Israel. id est, finem ei imponam. Quiescere et [?: Q-- ] saepe pacem significat, quia bellum omnia turbat: sicut et Latini aliquando hanc vocem usurpant. Iudicum tertio: Et quievit terra. id est, coepit pacifice incoli,

compunctio pro moerore, contritione ac poenitentia ponatur. Sic et Ieremias indicat de magno moerore ac terrore dolere renes et lumbos, inquit enim cap. 30. Quare omnis vir habet manus [?: ] super lumbos, quasi parturiens? id est, unde ille tam [?: ] stis dolor viris accidit? Grana tritici, per metaphoram ob similitudinem quandam dicuntur renes. Deus [?: ] Cum adipe renum tritici. pro, cum farina optima grnorum triticeorum. forma enim renes cum granis [?: ] veniunt, quod in uno latere veluti cavitatem quaedam habent.

in re desperata frustra se locuturos vident. Psalmo trigesimonono: Mutus factus sum, et non aperui os meum, quia tu fecisti. Sic Christus noluit loqui sed obmutuit, testibus Evangelistis et Isaiae quinquagesimotertio. In eodem Psal. est etiam, Obmutui silentio, et tacui a bono, ac dolor meus irritatus est: ubi Tacere a bono, idem valere videtur, quod Carere bono, non frui eo, nihil cum eo rei habere. Tacere etiam ponitur pro nolle sua peccata coram Domino confiteri. Psalmo trigesimosecundo:

vide Regulas Universales, in cap. de Similitudinibus. TRIBULATIO, omnis generis afflictio et calamitas vocatur. 1. Cor. 7. Tribulationem autem carnis habebunt huiusmodi: id est, affligentur. Tribulantes dicuntur hi, qui pios affligunt. Tribulatio cordis, est dolor ac cura cordis. Psalmo 25. Dies tribulationis ac tempus tribulationis, est crebro in Psalmis, pro tempore quo quis affligitur. Tribulatio impii, Psalmo 55, qua ille aliquos tribulat et affligit. Psalmo 91, Cum ipso sum in tribulatione. TRIEUS fuerunt quaedam subdivisiones

TRISTIS, pro moestus. Aliquando etiam id dicitur triste, quod moerorem aliis incutit. Psalm. 42, Quare tristis es anima mea? Et sequenti: Quare tristis incedo, dum affligit me inimicus. id est, cur tu Deus hoc permittis? Matth. 26. Tristis est anima mea usque ad mortem. id est, ingens animi dolor ita me cruciat, ut me quasi interficiat. Paulus 2. Cor. 7 duplicem tristiciam nominat: tristiciam secundum Deum, cum dolemus nos peccasse: et tristiciam mundi, quam de aliqua calamitate aut incommodo huius vitae concipimus, quae operatur mortem, id est enecat hominem, quia (ut est in

Epulo ille vestiebat se quotidie bysso. Pro vestimento habere saccum. supra in Sacco dixi significare moerorem ac luctum Psalmo 35, cum aegrotarent ipsi, vestimentum meum saccus. Sic Psal. 69. Vestem scindere, dolorem ac impatientiam significavit Iudaeis: undecunque demum is dolor accessit, sive ex suis aut alienis peccatis, sive ex aliquo tristi damno: ut Caiphas scindit vestes suas ob blasphemiam (ut putabat) Christi: Paulus et Barnabas scindunt vestes prae indignatione, quod Lystrii sibi ut diis sacrificare volebant. Sic 1. Reg. 21, Achab metu minarum scidit

zelatus est zelum meum in medio filiorum Israel. Secundo Regum decimosexto: Veni mecum, et vide zelum meum pro Iehova, dicit Iehu. id est, quam severiter vindicem gloriam Dei in idololatrias. Psal. centesimo decimonono: Consumpsit me zelus meus, quod obliti sunt verbi tui. id est, dolor de neglects tua religione. Sic Elias dicit primo Regum decimonono: Zelando zelatus sum pro Iehova Deo exercituum. Sic et de Christo ipso dicit Psalm.Evangel. et Paulus: Zelus domus tuae consumpsit me. Zelare facere Deum, est, ad zelum eum per idololatrias et peccata provocare.

earum usu est, adscribam etiam alterius cuiusdam accuratam eius expositionem. Est vox Graeca ζῆλος, ἀπὸ τοῦ ζηλοῦν. Significat autem istud verbum diligere, sed vehementer, ita ut dilectionem sequatur admiratio, admirationem imitatio, atque dolor, si re amata potiri non detur vel si admittantur alii in consortium. Haec est propria vocis significatio. Sic ergo rem definire possumus. Est sane zelus affectio, quae in parte animi consistit concupiscenti: ad quam sequitur ob vehementiam dolor, cum ex consortio aliorum, tum ex defectu rei

sequatur admiratio, admirationem imitatio, atque dolor, si re amata potiri non detur vel si admittantur alii in consortium. Haec est propria vocis significatio. Sic ergo rem definire possumus. Est sane zelus affectio, quae in parte animi consistit concupiscenti: ad quam sequitur ob vehementiam dolor, cum ex consortio aliorum, tum ex defectu rei quae desideratur. At non simplex eius ratio. est enim quidam zelus bonus, quidam vero malus. De bono loquutus est Paulus, cum diceret: Aemulor vos Dei aemulatione: despondi enim vos uni viro, virginem castam exhibere Christo. Item meliora. Ipse

30 Divitiae ib. [?:-7 ] Dives ib. 47 Docere [?: 24- ] . [?: ] Docere Deum aliquem [?: bon- ] ib. [?: ] Doctrina sana ib. [?: 3- ] Dolor 249. [?: ] dolor manuum ib. 26 dolores inferni ib. 32. 32 dolores mortis ib. 35 doloris panis ib. 39. [?: 4- ] dolores [?: parturienti- ] ib. [?: ]

] Dives ib. 47 Docere [?: 24- ] . [?: ] Docere Deum aliquem [?: bon- ] ib. [?: ] Doctrina sana ib. [?: 3- ] Dolor 249. [?: ] dolor manuum ib. 26 dolores inferni ib. 32. 32 dolores mortis ib. 35 doloris panis ib. 39. [?: 4- ] dolores [?: parturienti- ] ib. [?: ] doloris verbum ib. [?: 4- ]

alicuius diffusam esse gratiam ib. 48 [?: ] aut labrum operire ib. 57 [?: ] contectio 511. 3 [?: L-or ] ib. 12 [?: ] facere aliquem ib. 48 [?:-or ] et dolor [?: s-ul ] ibidem [?: ] 512. 26 [?: ] ib. 37 [?: ] agnus ib. 51 [?: ] [?:-o-o ] Testamento 513. 1 [?: ] ib. 8. 9

in innocentia lavare ib. 16 in Manibus iniquitatem esse ib. 19. 20 manus sanguine plenae ib. 28 manus levare ib. 35 manuum debilitas, aut remissio ib. 41. 42 manum nutare ib. 52 manuum dolor aut labor ib. 53 manus fortitudo ib. 59 manus missio ib. 61 manuum suarum laborem manducare 624. 5 manus lapis ib. 7 manus mutuum ib. 9. 10 manus alicuius negociatio ib. 13

et humore suo humectatae, consumentur 1159. 11. 12 2. Portae flumenis apertae sunt 919. 4 Exterminabo de terra praedam tuam 936. 49 2. Ninive tanquam piscina aquae a diebus 896. 22. 23 Cor liquefactum erit, et collisio genuum, et dolor in cunctis renibus 360. 45 3. Ostendam gentib. turpitudinem tuam 1232 Hauri aquas obsidionis 1232. 8. 9
HABACUC. 1. Opus ego operor in diebus vestris, quod non credetis, etc. 795. 33. 34

in regno caelorum vere parvuli, vel potius plane nihil. Sic et Paulus Rom. 7 disserens de lege Dei, eiusque effectibus, magna quadam catachresi incipit originale peccatum vocare legem in membris suis, quasi dicat: Audio quidem quid Lex Dei dicat, praecipiat ac flagitet: sed ego, proh dolor, sentio aliam quandam legem, contraria nimium efficaciter mihi mandantem. Simili tropo etiam initio 8, agens de lege et liberatione ab ea, incipit beneficium Christi vocare legem Spiritus. Sic Matth. 18 dicit Christus eos fore maximos in regno caelorum, qui se humiliaverint instar

Italia scribit. Nemo enim Apostolus perinde in Italia versatus est, nemo ibi, praesertim diu captivus fuit. Diu autem hunc necesse est captivu fuisse, de cuius captivitate Hebraei, qui tunc potissimum in Orientalibus partibus fuerunt, audiverint, doluerint: idque ita, ut etiam ipsi captivo eorum dolor innotuerit. Talem sane longam captivitatem nemo Apost. in Italia sustinuit, nisi Paulus. Septimo, illud item evidenter ostendit, non esse aliquem ignobilem authorem huius Epistolae, quandoquidem scribit doluisse Hebraeos de eius captivitate. Eodem facit quod iubet eos orare pro

affectus vita delectantur, frontem exporrigimus, lavamur, ungimur, splendide induimur, suavissimas dapes quaerimus, convivia instauramus, coronas sumimus, canimus, saltamus, ac in aliis huiusmodi laetis actionibus debacchamur. Contra, cum tristibus affectibus cruciamur, cuiusmodi sunt dolor, odium, timor, deiectio animi, quae tunc accidit praecipue, cum nobis ipsis in contritione displicemus: tum, quia hi affectus vitam oderunt ac fugiunt, demittimus caput, intermittimus lotiones, unctiones, sordide induimur, cibos aut omnino vitamus, aut certe parcius et viliores sumimus,

Meridionaliores ac simul Orientaliores magis adfectibus, ardent, magis eos etiam foris producunt, quam Septentrionales, sive laeti, sive etiam tristes adfectus sunt: magis amant, magis irascuntur, magis oderunt, magis concupiscunt, magis etiam metuunt. Praeterea suos tristes adfectus, ut sunt dolor de aliquo magno malo, ut de morte liberorum, coniugum, parentum, aut fratrum, maioribus luctibus, lamentationibus et aliis externis indiciis tristantis animi: ut sunt inedia, sordidus vestitus; laceratio crinium et vestium, percussio pectoris, iacêre humi in cinere et cilicio, ac similibus

aut typicum tentorium illius veri ac caelestis tabernaculi fabricare, et populo proponere: ubi tantûm umbrae, typi, aut picturae verborum iustitiae ac vitae continerentur, non res ipsae. non ut homines cernentes istud terrenum, in eo serviliter haererent, aut ibi salutem quaererent, sicut (proh dolor) a plerisque factum est: sed ut per hoc terrenum tabernaculum ac sacerdotium de illo caelesti archetypo tabernaculi sacerdotis et totius sacerdotii admonerentur, et per hanc picturam aut figuram fides et corda eorum sursum ad illud ascenderent. In quod caeleste tabernaculum Scriptura illum

tamen sunt hae: Ante omnia, quod iam longo tempore nihil in eam sententiam hoc loco ex professo dictum est, quo studiosa iuventus ad desiderium huius linguae excitata fuisset. Postea, quod, proh dolor, sunt nimis pauci hoc tempore, qui Theologica studia curent, dum unusquisque potius lucrosas, quam pias ac Ecclesiae et verae religioni salutares artes sectatur: tum ii ipsi qui Theologiam sequuntur, nimis compendiaria via, neglectis necessariis mediis ac instrumentis, ad eam pervenire

libertas ab illo iugo longe durissimo: accesserunt omnes bonae ac liberales literae et artes: inter quas et praecipuarum linguarum noticia ac instauratio est, frustra contra frementibus Sophistis, Monachis, Sacrificis et Antichristo ipso cum omnibus suis satellitibus. Verum nunc, proh dolor, contra adeo detestanda ingratitudo ac veluti nausea aut fastidium tantorum bonorum, passim in hominibus exoritur, ut et caelestem veritatem scientes ac volentes, aut negligamus, aut facile corrumpi sinamus, aut denique eam ipsimet tetris errorum tenebris, corruptelis ac depravationibus

oraculorum, quo sese patefecit, contra istorum θεομάχων gigantum furorem, qui sua industria, veluti coaceruatis montibus caelum irrito conatu scandere conantur. Obstat et illud non parum, imo vero plurimum genuinae Theologiae, quod, proh dolor, etiam ii qui cupidi eius sunt, varia commendatione scriptorum, prolixisque commentationibus, aliisque Theologicis voluminibus adeo abducuntur a puro salutarique fonte Israel, ad limosas hominum lacunas, ut vix primis labris sacras Literas degustent, earumque sermo sit eis prorsus peregrinus

efficite, ut semper vobis in promptu esse possit, quo cunque inde dicto indigueritis. Deploranda profecto ac etiam detestanda est nostrae naturae pravitas, quod plerunque nescio quomodo magis afficiamur capiamurque hominum scriptis, quam ipsius Spiritus sancti: imo etiam quod, proh dolor, nescio quo distorto iudicio a sacris Literis prorsus abhorreamus, easque si quando attingimus, quasi cum quadam nausea fastidioque legamus. At pii iuvenes istam nefariam veteris Adami malitiam cohibere ac reprimere debent, ne in eorum corpore regnet: siquidem plane eiicere eam ac

Nec enim est quod hanc operam, docendique rationem et pleniorem iuventutis in Theologia institutionem amplius tantum in scholas Academiasve ablegemus, cum nec omnes discendi cupidi vel ob paupertatem, vel ob alia impedimenta in Academiis versari possint: nec nunc amplius, proh dolor, ulla ferme, excepta una et altera satis sincera, ac ab omnibus corruptelis incontaminata reperiatur. Ubique ferme variae errorum pestes, de quibus ex aliis meis libellis plenius cognosci potest, regnant, grassanturque. Necessitas ergo tandem coget pios gubernatores, concionatores

Ephesinis ministris proponit, inquiens: Attendite vobis et universo gregi, cui vos Spiritus sanctus episcopos praefecit. Surgent enim lupi graves, non parcentes gregi. Et ex vobisipsis exorientur viri loquentes perversa aut distorta, ut abducant discipulos post se. Videmus sane, proh dolor, a morte viri Dei Lutheri, plurimos vere distorta loquentes exortos esse, novasque corruptelas in Ecclesiam Dei inducere conatos, ut modo viderentur ipsi aliquid melius Luthero reperisse, ipsi doctrinae Ecclesiarumque instauratores ac praeceptores esse, non Luth. censerentur.

Lutherum piae memoriae, gloriose instaurata, ac per eundem etiam aliosque retusis perpetua pugna omnibus seductoribus defensa, conservata, ac contra impetum omnium repugnantium difficultatum feliciter promota. At eo mortuo, cum nostri remiges et naucleri partim brachia remiserunt, aut etiam, proh dolor, in contrarium remigare inceperunt: Deus bone, quam subito praecipites sumus deorsum in horrendos vortices, cautes et syrtes tot defectionum et corruptelarum abrepti et praecipitati? Saepe igitur mihi hanc tristissimam rerum faciem contemplanti, venit in mentem ille

in aeternos carceres tenebrasque ut colloquia cum Papistis, concludantur. Vigesimosecundo, ante omnia verô id omnino statuatur, ut quae manifeste ex verbo Dei decreta fuerint, serio constanterque observentur: in primis tamen, ne errores semel damnatos liceat renovare, ut nunc, proh dolor, a quibusdam doctis et potentibus maxima cum Ecclesiae perturbatione et conscientiarum pernicie factitatur. Plura de forma synodi in protestatione contra conciliabulum reperies. REGULAE DISPUTATIONIS. Quo vero omnia meliori ordine ac modo, et ad

12  Scire prius libeat, cur dis exosa voluptas?
13  Acceptique hominum gemitus, cur mixta profusis
14  Vota iuvent lacrymis et multus pallor in ore?
15  Cur dolor et moestis aequata silentia curis, 15
16  Ancipitesque metu noctes, somnique fugaces?
17  Nec compressa fames, Veneris neque gaudia castis
18  Accersita thoris? At enim sine

locavi, ut cum inportuni fuerint, Germani auferant ut rapinam. Dominus decanus quae vendenda erunt, eorum habebit curam. Dominus banus ab eo tempore quo venit non nisi Helenam meam bibit, ob id illi nullum vas vini oblatum. Et atioquin satis vini habet ex Kravarzka. Plura prohibet dolor scribere ob querelas colonorum eorumque rapinas, conficeret omnes maerore non timore. Cum his reverendae dominationes vestrae valeant foeliciter orantes Deum pro nobis. Ex castris ad pontem 20. Aprilis 1592.

3.1  Ioannes canis rugisque senilibus albam
3.2  Ornarat faciem, meritis ornatior amplis,
3.3  Et senium diri oppressit violentia morbi
3.4  Iamque dolor laterum fragiles consumpserat artus
3.5  5 Parcarumque diem senior cernebat adesse.
3.6  Advocat ergo greges hominum iam morte propinqua.
3.7  Quos proprius stantes

spina mihi digitum penetravit acuta
4.228  Et tumuit venis crudeli dextera subo
4.229  Nec vulnus potuit medica sanarier arte
4.230  230 Iamque dolor pęnitus vires extranserat altus
4.231  Cumque pretiosa gemens Ioanni vota dicavi
4.232   Ut parcat nostrumque levet miserando laborem.

quaeque minatur, at cum militiam castri animos minus territos animadverteret, se vero suosque ob negatam pugnam ludibrio exponi, tandem gravi facta communicatione facit obsidionem, castrumque praeter triduanam circumquaque per ignem populationem, fortiter quinque continuis diebus tormentis (proh dolor! Quae pridie occuparat) nostris a parte meridionali ex quodam colliculo damnose turres, cum inter mediis, domibus quatit, latusque muri inter duas turres penes Colapim ducti, graviter labefactat, ab oriente ultra favem facto fossato ad ripam, aquationem prohibet, a Septemtrione vero

ac metuent, actum erit brevi non solum de nobis, verum etiam de aliis vicinis provinciis. Dux nobis et Author opus est. Ulricus Scherloghus domum discesserit, optima nobis daretur occasio reoccupandi Sciscium antequam bene communiatur pariter et Petriniam expugnandi. Sed proh dolor! sumus testudine tardiores. Hec sunt quae de statu dulcissimae patriae iamiam periturae V. D. significanda esse duxi. Valeat felicissime. Datum Zagrabiae 6. die mensis Sept. A. D. 1593.

sera posteritate frui.
1.8.122.1  Non infleta mihi sit mors. solatia praestat
1.8.122.2   Manibus, ut perhibent, ultimus ille dolor.
1.8.123.1  Cui sua libertas anima prior, ille ruenti
1.8.123.2   Pro patria, seu vir, seu puer, arma gerat.

Mars, ferro qui regna exscindis et urbes,
10.72.2  Quique ducum misces funera funeribus.
10.72.3  Haec quoque culpa tua est, quod patre superstite Lausus
10.72.4  A dolor. Inferna cogitur ire rate. Animi generosi quibus in rebus cognoscantur.
10.73.1  Augustine puer tu prisca numismata regum,

qua dedit furtim, si qua est male saucia virgo,
12.5.10  Protinus artifice vulnera curat acu.
12.5.11  Virgo tamen timet, et conceptus creditur infans.
12.5.12  (A dolor) exemplo pellitur ille malo.
12.5.13  Dicta quoque effusis per noctem errare capillis
12.5.14  Quinque dies totos delitet illa domi.
12.5.15  Caetera de genere hoc, ridet tamen

Eois
15.9.4  Lotus ab undis.
15.9.5  Iam graves menti subeunt labores.
15.9.6  Iam premunt somno fugiente cura.
15.9.7  Omnis (heu) vitae dolor in renata
15.9.8  Luce resurgit.
15.9.9  Nemini faelix sua sors videtur.
15.9.10  Nec satis constat sibi quisque, versat
15.9.11  Cura

pharetram insignem, et lunatis cornibus arcum,
16.2.4.4  Et gladium, quo se cinxerat acer Halis,
16.2.4.5  Ioanni Austriadae moestae statuere cohortes.
16.2.4.6  Tunc dolor in castris, et grave murmur erat
16.2.4.7  Ioannes iacet hic. quod si tuba nunciet arma,
16.2.4.8  Exerat e tumulo protinus ille caput.

fortis Ulysses
16.2.12.10  Condidit occidui littus ad Oceani.
16.2.12.11  Tu ne iugum Hispanum, et dominos dignabere Belgas?
16.2.12.12  Impleor lachrymis: claudit et ora dolor. Torquati Umbri, qui in acie Africana periit Epitaphium
16.2.13.1  Occidat (heu) libycis Umber

Lillensis Epitaphium
16.2.27.1  Dilphe senex quidquid pote clarum, et nobile dici,
16.2.27.2  Hoc poterat de te dicere Lilla tua.
16.2.27.3  At dolor, et tristes prohibent in pectore curae.
16.2.27.4  Et tua iam longum lingua diserta silet.
16.2.27.5  Lilla dolet, tua lingua silet. ne funeris ergo
16.2.27.6  

diem.
16.2.58.5  Vere est, ut olim dicitur proverbio,
16.2.58.6  Homo liquescens bulla, et umbra somnii.
16.2.58.7  At nunc sodali (pro dolor) lectum, et faces
16.2.58.8  Parant sodales, funebremque naeniam. Symonis Aurii Dominici Filii

16.3.175  Ecce senex clara Gradii de stirpe Marinus, Gradii.
16.3.176  Da lachrymas, sobolis pignora quisquis habes.
16.3.177  O dolor, o fessae suspiria longa parentis,
16.3.178  Exstruit ante diem quattuor ille rogos.
16.3.179  Qua lacus Epiri, Labeates B irrigat agros,
16.3.180  Et mediae surgunt

Quae sileat Pozzas invida posteritas? Pozza.
16.3.205  Eripuit nobis Prodanellam ripa Naronae, Prodanelli.
16.3.206  Ah dolor, invidia non caret ille locus.
16.3.207  Unus adest, praecepta vetant quem dicere versu. Buccignola.
16.3.208  O pereant Latii dura magisteria,

debebit, si id et deinceps ipso sic sciente et connivente frequentare non intermiserit; ne inde publicum scandalum, alios quoque ad malam vitam inducens, suboriri possit. Quod si vero Adulterium nocte fiet: nox, et Iustus dolor, permittunt marito (servata tamen inculpata thori tutela, 3. tit. 22. ) adulterum impune occidere, quo ad Forum fori. Licet in Foro conscientiae, Deo de se rationem reddere debeat: lib. 1. S. Ladislai

Undecima, est Septem annorum: cuius onus olim apud Gentiles, uxores captivorum ad hostes, in quasi viduitate reditum maritorum abinde expectantes, de laudabili coniugalis continentiae consuetudine, portabant. Sed iam, Proh dolor! vix Septimum diem expectare possunt, nedum Penelopes telam per decem annos retexere velint: ideo primo statim occurrenti proco maritantur. Atque sic si forte fortuna miseri mariti aliquando ex tali captivitate redeunt,

In obitu Michaelis Gradii Epicedion Junii Palmottae.
4.1  Iam satis obstrictam tenuere silentia uocem,
4.2  Et latuit squallens cordis torpentibus aegro
4.3  Corde dolor, potuitque pias differre querelas
4.4  Musa suo deiecta gradu, quo tuta cacumen
4.5  5 Scandere Pyerium, doctasque accedere rupes,
4.6  Aoniosque audax fontes haurire solebat.

4.16  Vulneribus, sparsique fluunt per colla capilli
4.17  Et deiecta graui spectantur lumina fletu.
4.18  Causa mali tanti mortis fera cuspis auarae,
4.19  Quae, dolor, insanis furiarum agitata uenenis
4.20  20 Eripuit Gradium, quo non praestantior alter
4.21  Pyeriam tractare chelym, doctaeque canoras
4.22  Vocis opes,

4.34  Phoeboeis animata oculis ex quo impia nobis
4.35  35 Te rapuit mors ense truci; sed parce dolenti
4.36  Ingenio, clari uiduatum luce magistri,
4.37  Heu dolor, in tacitis iacuit sine honore tenebris
4.38  Confectum grauibus curis; proh quanta per urbem
4.39  Percussam miseri dedit argumenta doloris
4.40  40 Ille dies, quum te cassum uitalibus

4.545  545 Vera hic Bistonidum uideas exordia Regum,
4.546  Acribus unde Genus Turcis, qua parte tremendis
4.547  Arrexere iubis Traces capita alta colubri,
4.548  Et male possessum (dolor) incubuere per orbem
4.549  Bellorum series nostris notissima terris.
4.550  550 Num taceam, doctis uidi quae plurima cartis
4.551  Christiadum monumenta

fustibus manibus irrunt, donec lamentabili casu aliquorumque ruina spiritus concitati remittant ac fatigati procumbant. Post vetulae se se invicem per crines arripientes in gyrum saltitant suosque filios aut consanguineos vulneratos aut emortuos deflent. Sic festa finem sortiuntur, nec ullus inde dolor aut emendatio exsurgit, sed proxime iterum eadem attentant. Cum Deum non timeant, nec de Deo cogitent, mentiri non erubescunt, inde mendacione mille effugia. Secretorum suorum sunt tenacissimi; ita, quod unus inter illos dicit, neminem externum scire fas est priusque se mactari sinent,

Nunc Amythaonii cuperem generosa Melampi
2.441  Pharmaca, stultiloquam docti curare phrenesim:
2.442  Ferte modo, tribuit quales Epidaurius undas
2.443  Morborum domitor: sed proh dolor! ista reposcunt
2.444  Vulnera maiores, quas unica sydera norunt
2.445  Mittere suppetias: non hos domat unda furores,
2.446  Opprimit atractum panacis nec id herba venenum.

et quamplurima fingere gaudet,
2.699  Nec caelo decreta, nec vllis debita causis.
2.700  Quae tibi sollicito quid tandem pectoris aestu
2.701  Voluere profuerit; nisi, somnia vana trementem
2.702  Vt certus dolor, et praesens aerumna fatiget?
2.703  Nonne vides, speculâ aerij qui montis ab altâ,
2.704  Nubibus admotae vel summo è vertice turris
2.705  Despiciunt vasti praeceps immane Profundi,
2.706  Offundente

vicissim:
2.744  Nec simul aut hodie venturus littora gurges
2.745  Alluit; aut praesens, illo subeunte, manebit.
2.746  Ergo, diu quamvis teneat, rabiemque malignam
2.747  Protrahat in seros, qui nunc dolor ingruit, annos;
2.748  Longior ille quidem, sed non violentior aequè
2.749  Hinc fuerit: neque re verâ te immitiùs anget,
2.750  Vsque nouus fodiens, iterumque, iterumque renascens;
2.751  In primo

ire iubebis,
3.221  Quaesitum stolidae purgamina mentis? Ineptas
3.222  Non risu excipies lacrymas, annique niualis
3.223  Perpetuum hunc morem, certa haec constare docebis
3.224  Tot saeclis iam iura? Tuus dolor ille, receptas
3.225  Dum grauiùs vitae leges, humanaque fata
3.226  Excipis: oftensâ ficti sub imagine luctùs
3.227  Ipse lates, moresque tuos tibi fabula verax
3.228  Obtulit. Anticyram (quid cessas?)

genus, neque seciùs ijsdem
3.250  Vsque sub extremos aeui superantia cursus
3.251  Saecla premet. Solus communis in ordine vitae
3.252  Exemplum si triste fores; non prorsus egeret
3.253  Tunc veniâ causâque dolor: nunc lumina vastum,
3.254  Quà Phoebo sub vtroque iacet, dimitte per Orbem:
3.255  Mentiar, innumeris si de Mortalibus vllum
3.256  Inuenias, liquido caeli quem munere vesci
3.257  Fata sinant impunè.

modumque
3.538  Caeperat immotus fati tenor. Ergo seuerum
3.539  Sollicitus Nemesis numen, Diuûmque piare
3.540  Inuidiam, cupiensque aliquo, inter prospera rerum,
3.541  Quid dolor, explorare, et quid sors altera, gustu,
3.542  Auulsam digito, sibi quae carissima, gemmam
3.543  Aequoreas iecit, pretium maeroris, in vndas.
3.544  Sed vani iactus: neque sic lugere, volenti,
3.545  Fas

quae tam miseri (libeat perpendere) luctus
3.703  Materies? Teneris illusit bruma racemis,
3.704  Palladios foetus decoxit fortior aestus,
3.705  Invida spem largae Cereris rubigo fefellit.
3.706  Hinc dolor, hinc lacrymae: Qui conclamatus, et omni
3.707  Deiectus spe viuam? O foeda inscitia, necdum,
3.708  Qui viuas, didicisse! At pronum discere. Viues,
3.709  Omnis vt artificum pubes, vt nauita, sutor,

Mala, vix Mala, quorum
3.1186  Principio finis tam proximus. Indue laetas
3.1187  Spes igitur, neu cede animis. Post pauca dierum,
3.1188  Fòrs etiam spatia horarum, qui nunc grauis instat,
3.1189  Aufugiet dolor, et vacuas soluetur in auras.
3.1190  Erudiunt annos anni, praebetque sequenti
3.1191  Transactus documenta dies. Metire volutae
3.1192  Hactenus aetatis seriem: quot casibus aegram,
3.1193  Quàm varios

3.1194  Comperies? Rapido ablati qui temporis aestu,
3.1195  Nunc vbi? Quaque Sui minimâ iam parte supersunt?
3.1196   37. Esto tamen, feros cursum producat in annos;
3.1197  Sic quoque dicendus brevis est dolor. Vltima fati
3.1198  Nempe vbi lux aderit; cum vitâ finiet omnes,
3.1199  Vita quibus premitur, casus. At quàm prope distans
3.1200  Terminus is, tangique celer? Non publica vulgi,
3.1201  Doctorumque

caput! Heu nimiùm crudelia fata!
3.1273  Talia cum semel, atque iterum, cum nocte, dieque
3.1274  Assiduus, totoque dolens iactaueris anno;
3.1275  Perdita num res, aut soboles, vel fama redibit?
3.1276  Num dolor, aut rabidi ponet violentia morbi?
3.1277  Nil minùs. Inconcussa suo stant pondere fata:
3.1278  Irascique licet, non irascendo mederi:
3.1279  Quin potiùs querulis clamoribus experrectus,

ira Molossi,
3.1339  Spirantemve minas, et squamea colla tumentem
3.1340  Thessalus arcanis sopit concentibus anguem.
3.1341   42. Nec mihi displiceat, qui, vulnere fixus acerbo,
3.1342  Dum nouus in cursu dolor est, dum cruda cicatrix,
3.1343  Seu doctis animum studijs inuoluit; opaci
3.1344  Seu virides ruris latebras per Tuscula Tempe,
3.1345  Perque tuas Anio sequitur placidissime ripas:
3.1346  Quà tepidi

medios produxit cultibus annos.
4.110  Cum subito, ignarum quo, versis turbi e fatis,
4.111  Iniecit sors nigra manum, luxùsque prioris
4.112  Nil misreo, ingratum praeter meminisse, reliquit.
4.113  Hinc dolor: hoc stimulis praecordia tristibus vrit.
4.114   8. At genus id stimulos facili ratione retundes,
4.115  Si nihil exacto noris praesentia damna
4.116  Augeri, quin et multùm decrescere fructu.
4.117  Nam

Sen. Epist. 9 et Laert. in eius vita.
4.158  Direptis patriae, qui, moenibus, vndique planctus.
4.159  Vndique dum tristis volitat dolor, et sua nemo
4.160  Ciuibus e reliquis non deflet damna; rogatus,
4.161  Quae sua priuatim communi in turbine clades,
4.162  Dij meliora, iniquit. Clades procul omnis. Auarus
4.163  Nil rerum eripuit

subitò, et nares sese prorumpat aduncas?
4.437  Arguti nullus me certè Roscius oris
4.438  Plûs mouet: Eupolidis nulli maiore cachinno
4.439  Sollicitant lusus, Thymeleave pulpita, vanus
4.440  Quam dolor, et genus hoc lacrymae. In praecordia totus
4.441  Irruit extemplo, pulmonemque occupat imum
4.442  Democritus. Frustra est labijs infigere dentes,
4.443  Frustra animae effugia et laxos operire meatus.

per vacuum, solido sine pondere, verbi,
4.492  Haud aliter, quám tormento displosa curuli,
4.493  Excidium muris, ac turribus, aenea moles,
4.494  Sternit humi. Lamenta, miser, quìd inania perdis?
4.495  Quò dolor, et lacrymae? Vocis, non fulminis ictu
4.496  Laederis. Erraui: neque vox te laesit, inermi
4.497  Allabens sonitu. Numerasis corporis artus;
4.498  Nullus abest: nusquam minimi vestigia praefers

ais, haud, intra fatuas iniuria voces
4.558  Constitit: illisus tergo quoque fustis: in ipsum
4.559  Irruit os foribunda manus, pugnoque trabali
4.560  Marcentes oculos, gingiuam liquit inermem.
4.561  Nec dolor hic mentem fodiat. Plagasque superbi,
4.562  Et turpes ignominias victoris multus
4.563  Dissimulem? Expleti successibus ille furoris
4.564  Iactabundus, ouans, indigno e crimine plausus
4.565  Colligat,

Patriae, carisque Propinquis
4.720  Diuulsos alio sub sole senescere, gentes
4.721  Inter inhumanas, et linguâ, moribus, omni
4.722  Dissimiles vitae cultu. Sulmone creati
4.723  Quanta hinc materies elegis? Dolor ipse canenti
4.724  Ingenium facit, et maior, quia tristis, Apollo est.
4.725  Nasoni Senecam, Sapientem opponere vati
4.726  At licet. O, patrio, vitam, seclusus ab orbe,
4.727  Vitalem quicunque negas,

4.970  Non similes sese tyronibus: vndique vastum
4.971  Crescere iter: refugos portus, semperque petendi
4.972  Plus aliquid? Tam duro hic certè pectora morsu
4.973  Splendidus absumit dolor; vt vix altera vitae
4.974  Occurrat ratio grauioribus anxia curis:
4.975  Laetius et pingues insulsi ruris alumni
4.976  Saepe trahunt aeuum, quàm Palladis, Aonidumque
4.977  Ingeniosa cohors. Adeo per

vultus. Si tetrica namque dolori
4.1053  Est facies; torui cur hanc impensiùs atrâ
4.1054  Nube supercilij horrifices? Neque sedulus omni,
4.1055  Quà licet, ingenio et nisu mollire labores?
4.1056  Ira, dolor, rugae vel pulchrum Nirea mutant.
4.1057  Thersitem an deceant? Quantò distortior ergo
4.1058  Contigerit vultus; tantò hunc diffundere maior
4.1059  Cura sit. Haud tali desunt solatia formae.

tenues in corpore vires
4.1102  Sorte sua prohibent contentos viuere: tanquam
4.1103  Robore vique lacertorum tranquilla parentur
4.1104  Gaudia, non Sophiae nisu mentisque vigore.
4.1105   59. Vanus et iste dolor. Quid enim? Titania membra,
4.1106  Immanesque toros; et brachia Polydamantis
4.1107  Sors negat. Athletam Pisaeum fingere nempe
4.1108  Noluit, aut duris operam te addicere pensis.
4.1109  Cur ideo mens

frontis sub nube serenus
4.1310  Deficiat: mens nixa suo sibi robore constet.
4.1311   70. Nec ratio procul, id liceat qui ducere robur.
4.1312  Vel siquidem parcente manu sua spicula torquet:
4.1313  Vel totis dolor aduersum se viribus infert.
4.1314  Si primum; pudeat mediocria vulnera, quaeque
4.1315  Vix summam strinxere cutem, Sapiente, Viroque
4.1316  Indignis deflere modis. Vbi fortia dicta?
4.1317  Pectus vbi

efingat, et omni
4.1366  Corporeâ tersos ad purum faece, beatis
4.1367  Coetibus adscribat Superûm. Quis vulnera tanti
4.1368  Hórreat auspicium decoris? Saeuissimus vt sit;
4.1369  Iam celeri fugiet cursu dolor: ocyùs ille,
4.1370  Qui grauior: nullâ sed tempestate, dolores
4.1371  Quam refugi pariunt, Diuum est cessura voluptas.
4.1372  Aeternùm, piguit quae ferre, tulisse iuuabit.

tandem Natura Malis ratione mederi?
4.1429  Dum munus, Mala quo vitae simul omnia tolit,
4.1430  Ceu summum, reliquisque Malum par omnibus vnum
4.1431  Horretis. Cur vota sibi contraria pugnant?
4.1432  Cur dolor est, citiùs causas transire dolendi?
4.1433  Candida si fati series, optandaque molli
4.1434  Tramite vita fluit; sit magnis gratia Diuis:
4.1435  Carpite, io, laeti felicia munera, amiciam

vitae syncera quies! Libare Deotum
6.852  Ambrosiam, puro satiari Numinis haustu,
6.853  Aeternumque auidis illud constringere votis,
6.854  Vnum implet quod vota, exceditque omnia, Pulchrum.
6.855  Quis dolor, aut quae tam laeto intercedat amori
6.856  Anxietas? Vllamne sitim, aut fastidia norit,
6.857  Nectaris aetherei potor, conuiua Tonantis?
6.858  40. Finitis quicunque Bonis amor imminet,

temporis puncto totam eorum longitudinem colligat, collectâque adeo vehementiùs animos torqueat. Quae vltimo loco proposita ratio vt planior ad intelligendum sit; statuitur quauis in re aliud esse amplitudinem spatij, aliud vim, et vehementiam naturae, nec, qui dolor sit longior, eum esse propterea acriorem censendum. Nam, cum nullo temporis puncto praeteriti, futurique cruciatus, vtpote absentes, sensu percipi valeant; nullo etiam temporis puncto plus doloris re ipsâ percipitur, quàm, si vnicum intra temporis punctum ille totus desineret.

tum aliae haud prorsus dissimiles, quarum varietatem et in plurimis passim videmus, et in nobis saepe experimur. Immo, quamuis per vniuersam hominis vitam se dolor porrigeret; adhuc parui faciendus esset, vt breuis: cum, omnium confessione breuissima humani aeui sint spatia: quin etiam quiduis finitum, quantumcunque pateat, si cum aeternitate conferatur; vix puncto possit longius videri. Vt sanè manifestò sibi homines contradicant, dum hinc de vitae

omnem ab animo, et vultu aegritudinis sensum, ac speciem excludant. Nam id fortitudinis insolitae genus, à Christianis Martyribus pluries exhibitum, ex gratuito Dei dono potest contingere, non humanae artis praesidio parari. Hoc igitur solùm conamur euincere, vt dolor quicunque, si minùs hilariter, et citra gemitus; at viriliter saltem, et citra imbelles querelas, animique deiectionem, feratur. Cuius constantiae ratio in promptu est. Nam vel mediocris vrget dolor; vel summus: Si mediocris; pudeat Virum fortem ab eo superari:

Hoc igitur solùm conamur euincere, vt dolor quicunque, si minùs hilariter, et citra gemitus; at viriliter saltem, et citra imbelles querelas, animique deiectionem, feratur. Cuius constantiae ratio in promptu est. Nam vel mediocris vrget dolor; vel summus: Si mediocris; pudeat Virum fortem ab eo superari: cum in tali certamine querendum potiùs sit, parum esse gloriae, quàm multum laboris. Sin verò summis idem viribus premit; ipsamet illius magnitudo erigere animum debet: vt dignum aduersarium,

iuvat, prius hic si criminis ingens
Quam veniat domitor, cunctos premat effera Ditis
Ultio terrigenas miserosque Orcina Tyrannis
Solvenda numquam concludat compede manes?
Vidi ego (proh qualis tristem dolor, atraque mentem
Invasit nubes!) me refragante nocentes
Involvi poenis, saevo glomerata profundo
Agmina sorberi, quorum numerantibus atrum
Aeternis spatiis ignem, tormenta nefandis

Nunc, Bethlem, laetare! Tuis iam postibus haeret
Admittique suis Davidis postulat heres
Non falsus rectis: aperi tua limina, Bethlem,
Iesseumque datis portis admitte nepotem!
Proh dolor! Immitis Bethlem, crudelia tecta!
Infelix regio, tantus tibi spernitur hospes:
Reicis urbe sua depulsum ad bruta Tonantem.
Iosippus siquidem Solymis digressus ab oris
Molle legebat iter facilique labore

Laeta cui tandem sobolem connixa gemellam
Dorcas, utrumque marem primumque vocavit Abelum.
Alter erat Samuel, sed quem legalè cruentus
Occidit culter puerumque a lege gementem
Praeputii dolor extinxit; maestaeque remansit
Dorcadi tunc solus spes posteritatis Abelus.
Iam Phaeton bissena anni compleverat astra
Crescenti puero, sed qui ne cresceret ultra,
Obfuit Herodes. Illo mandante

Et dubius sua quo vertat valitura parentis
Auxilia, ut sobolem genitor, dum Dorcada fidus
Ingeminat coniux, fatum complevit uterque.
Ense puer cecidit, periit sine cuspide mater:
Hanc animi dolor, hunc regnandi insana cupido,
Hanc mentis pietas, illum perversa tyranni
Sustulit ambitio. Tanta pietate parentis
Exitus infelix; tanta impietate triumphat
Filius: hanc melior rapuit, felicior istum

Hannus utrumque una maestus collegit in urna;
Unum utroque etiam signavit nomine marmor.
Hic Dorcas genetrix et Abelus filius, ambo
Exanimes a morte iacent: ruit illa dolore,
Hic ferro; duplexque dolor patrisque virique
Mollius hoc saxum quam sit dolor ipse, paravit. 49.
Quis reliquos matrum casus obiectaque ferro
Pectora, quis raptos ipsis

Unum utroque etiam signavit nomine marmor.
Hic Dorcas genetrix et Abelus filius, ambo
Exanimes a morte iacent: ruit illa dolore,
Hic ferro; duplexque dolor patrisque virique
Mollius hoc saxum quam sit dolor ipse, paravit. 49.
Quis reliquos matrum casus obiectaque ferro
Pectora, quis raptos ipsis tortoribus enses,
Quis patrum oppositas Solymis

Anxietas tristisque repertum ingressa mapale
Consedit depressa animo maestosque volutat
Pectore, divinus fatum quod pertulit infans.
Et prope par animi, casu conflatus acerbo
Iosippum tenuit dolor, importuna vocantem
Sidera, nocturnis solem remorantia flammis.
Quaerendi studio iuvenis, lentum ille putabat
Plus solito, Arctorum currus agitare Bootem.
“Exorere ô citius, nove sol” aiebat, “et

mortalem non plus lacrymantia natum.” 25.
Huic genetrix maesto nimium sic ore reponit:
“Nate, mihi supremus amor, suprema voluptas
Supremusque dolor! Quis matrem occumbere ferro,
Atque odium populi pro te sufferre rogantem
Nate dabit? Levior proprii mihi funeris esset
Impietas, quam, nate, tuae tristissima mortis
Cernere maternis discrimina praevia

Filius aspexit, talem me primus habebis.
Barbara si patulum feriet tibi lancea pectus,
Me gladius caedet. Cuspis tamen illa futura
Qualis, adhuc dubito. Fuerit quaecumque, sed illa
Et dolor et vulnus fiet crudele sub illa.”
Haec memorans largo fletu simul ora rigabat
Inque recedentem ad suprema pericula natum,
Dum licuit, vultus oculosque immota ferebat.

potestas.
Subtracto aut veluti solari lumine Phoebe,
Postquam interpositae nimio telluris opaco,
Tot velata umbris maeret fraterna negari
Ora sibi, pro more volat, tantumque nigrello
Est dolor in vultu, sed qui praecesserat, idem
Est vigor in motu: genetrix augusta gemebat
Prole quidem capta, ast eadem permansit in illa
Vis animi, semper iustis sua vota Tonantis
Arbitriis librare tenax nutuque

quicumque ignis comprendet abyssum
Virginei, materna illi quoque plaga patebit
Pectoris: hac levior vatum est facundia poenâ. 32.
Quis dolor est, divina parens, conferre dolori
Quem potis est natura tuo? Sunt luctibus omnes
Fetae urbes: nurus haec sobolem gemit, illa parentem,
Ista virum deflet; morbis cruciantibus alter,
Carceris hic gravibus

Hanc posset, virtus animi nisi firma stetisset,
Una fuit Virgo. Poenarum filius esse
Rex voluit, propriae fluxit cui purpura venae;
Pallore emicuit genetrix, Regina dolorum:
Si dispar color est, dolor est communis utrique. 33.
Ecce novum matris volat in praecordia telum.
Verbera perpesso dicta est sententia nato,
Tormentum fatale trabis:

Ultima restabat matri, contorta doloris
E pharetra cuspis, qua nulla potentior, unum
Excipias mortis perimens si corpora telum.
Iamque suis omnem pharetram vacuaverat armis
Ipse dolor, cui sola necis remanebat arundo;
Hanc etiam matris damno torquere paratum
Non patitur vibrare Deus, ne sole sepulto
Extinctae tellus Phoebes splendore careret.
Saevius hoc reliquis vulnus fuit arbore

cum lacte dedi peperique, sepulchrum
Ut premeres: genetrix o tanti prodiga nati!
At scio certa tua est eadem cum Patre voluntas
Atque ea iusta quidem generique piissima nostro;
Nec tamen iniustus meus est dolor: omnis in isto
Terrarum et caeli luctu natura laborat,
Non flebo mater, dum sic meus occidis author
Et natus, pupilla tuae luxque una parentis?”
Hic tacuit, tum caelo oculis affixa profatur:

Nox erat et quartis plausit Phoebeius ales
Excubiis, cum suetae etiam praeire canoras
Noctis aves, summo dare vota precantia Patri,
Et rerum colere authorem, qua solvere matrem
Religione dolor rapti sibi funere nati
Tristitiaeque ingens potuit non sistere torrens,
Fundenti pro more preces pars noctis abacta est.
Interea chorus Aligerûm dare nuntia matri
Laeta volat; primumque calet praeire,

Auxilia et iussis vires exposcere coeptis.
Illa animos addit cunctis et Numine firmat
Propitio, tantoque aperit non posse potentem
Deesse operi natum, quos ille sequetur euntes.
His hilares dolor invadit, quod nulla profectis
Sors ultra matris promitteret ora tueri.
Queis illa: “Ite, viri, me non meus ante relinquet
Spiritus, extremi quam vos ex partibus orbis
Collectos videam. Vestrum sed

Quae fuit haec lethi species visque ultima corpus
Exanimans? Qua tabe peti morboque resolvi
Hanc decuit? Num febris edax absumpserat aegra
Viscera lethalique artus extinxerat igne?
Num stomachi dolor, aut lateris pleuritide costas
Pressit et iliacum vexans praecordia virus?
Virgineos petiit nephritis barbara lumbos,
Aut sua convulsi traxerunt funera nervi?
Omnibus his nato damnatis iudice morbis,

urbes,
30  Victima pro raptis non periisse queror.
31  Si populos ferit atra lues, mea pectora pulsat
32  Editus e magno magnus amore dolor.
33  Devia si gravidas merserunt flumina messes,
34  Certat cum lacrymis tanta procella meis.
35  In me cur proprias laxavit prodiga

esse videri,
40  Quam durum est lacrymis non reperire fidem!
41  Sic placitum caelo, cui recta placere necesse est,
42  Auctore a tanto vel dolor ipse tumet.
43  Quae superis placuere, feram, dum vita manebit,
44  O mea sic vobis dicta placere queant!

11  Quam merito expressit Domini pia gutta dolores
12  Membraque et Isacio verbere tergus hians.
13  Nam dum submergi poenis gravioribus ardet,
14  Iste dolor cupido nil nisi gutta fuit. XI. D. THOMAS AQUINAS IMPUDICAM MULIEREM TITIONE FUGAT. EPIGRAMMA

ipsi in funere trunci
4  Et tam clara nitens vulnera gemma gemit.
5  Gaure, vide, tristes Domini qui comprimit artus, 5
6  Quam merito in lacrymis sculpitur iste dolor. XXVIII. CLEPSYDRA EX AMICI CINERIBUS EPIGRAMMA

32  Indomitos placida spectabat ab arce furores
33  Horrebatque tuens nec non miserata iacentes
34  Adamidas tali rupit suspiria quaestu:
35  »O dolor, o clades, quoties mea lumina foedas
36  Aspectu, toties gemitus luctantur ab imo
37  Pectore, et ingratae carpunt sibi pabula curae.
38  Tune meis quondam

natis
51  Posse mori meruisse fuit; cum lumine letum
52  Damnatumque bibunt primo cum lacte parentem.
53  O dolor, o clades, o prisca ex arbore nunquam
54  Interitura lues, tristi vis indita malo
55  Usque adeo, et veteris producitur ira veneni? 55
56  Sat caedi Furiisque

quam quisque nitet florente iuventa
40  Mollior ad cunas commodiorque tuas,
41  Tum mihi et obliquus livor precordia mordet,
42  Et salit impatiens corde micante dolor,
43  Et mens est totos nebula corrumpere soles,
44  Ut niger utque mihi concolor annus eat,
45  Et mens est auctor late turbare flagello

miser videar tibi; caelitus a te
10  Invoco Paeoniam tristis et aeger opem.
11  Mens turbata gemit, pergunt mala mentis in artus,
12  Imaque difusus sauciat ossa dolor.
13  Quo tamen usque feris? Patrio nam pectore quando
14  Cedet cum rigida victa bilance Themis?
15  O vultus adverte pios, o lumine frontis

iuvat, heu, longos gemitu transmittere soles
10  Et procul a domina iudicis aure queri?
11  En linquit meus ossa vigor viresque residunt
12  Et quatit arcanus conscia corda dolor.
13  Talia dicebam, dum me tua, maxime rerum,
14  Ingenti premeret pondere dextra minax.
15  Hinc, mea dum trepidum me dura silentia terrent

40  »Eia age, ne cessa«, dico, »favensque veni!«
41  Forsitan imbrifera contractus fronte December
42  Et tibi nascenti nuda placebit hyems.
43  Proh dolor! Ah tibi parce, precor, mihi parce, nec urat
44  Heu nimis egelidus membra tenella rigor.
45  Et potero nostri spectare e cardine mundi,
46  Cum tua Parrhasium

cum lacrymis nostrae concordia vitae:
12  Cum redeunt lacrymae, tum mea vita redit.
13  Sic gemitus vita est, sic sunt mea pabula luctus,
14  Sic mihi corde viget, spirat ab ore dolor.
15  Quot scelera et scelerum quot sentio pectore motus,
16  Non sunt tot nostrae tenuia fila comae.
17  Mergor: sunt Austri suspiria, crimina fluctus.

haud impune agitatum sorte mihique
78  Haud impune suos iecerit ante sales.
79  Sed quo me veteris rapiunt contagia lapsus,
80  Quo caecus, sceleris poena relicta, dolor?
81  Quid queror haec merito passus? Nam crimine crimen
82  Plectitur et magno saepe furore furor.
83  Contempsi auctorem, contemptum ulciscitur orbis.

face Tartarea nigrisque armata colubris
96  Considet ante oculos horrida culpa meos.
97  »Poenitet« exclamo, turbant suspiria vocem
98  Et verba ulterius non sinit ire dolor.
99  Sed medicina mei sic est doluisse doloris,
100  Dum vulnus retego, vulneris ardor abit.
101  »Poenitet« ergo iterum clamo et, dum vita manebit,

immensus redimita altaria sanguis,
110  Fumabit patria merce superbus Arabs.
111  Ostendent positae mea crimina et ora tabellae
112  Et vivet pictus tempus in omne dolor.
113  Interea tumidus numeroque et viribus hostis
114  Vivit et indignum polluit ore diem.
115  Hic poscit nostrae per probra et vulnera famae

103  Mox nova spectandi cupidus sua tecta reliquit
104  Et solvit celerem patrio de littore pinum.
105  Proh dolor! ut fugit, viridem perculsus Arion
106  Divulsit cum fronde comam secumque revulsas
107  Naiadas immenso petiit demergere ponto.
108  Luxerunt nemora et

79  Noctem mille rogi raptaeque ardentibus olim
80  Inferiis domuere faces. Stillantia tabo
81  Tela locum torvaeque lues Furiaeque coronant
82  Et centum causae exitii: dolor, ambitus, cura,
83  Immodicaeque dapes et sparsi sanguine nummi
84  Et medicae tormenta manus. Simulacra vagantur
85  Nuda necis totidem, quot messibus Appulus albet,

fera transversae crispant hastilia dextrae
4  Et coniuratus promovet arma furor.
5  Ferrum utrinque minax intrat per vulnus et exit
6  Atque decussatus permeat exta dolor.
7  Pectore inest nova crux clausmnque urgendo cruorem
8  Imam quadrifido flumine plangit humum.
9  Unde haec, lictor, habes, puduit quae nosse Neronem,

Munera, si vestro pectore digna petam,
3  O rogo, tortores, tristi mea figite ligno
4  Brachia, perque pedes ferrea cuspis eat.
5  Sit, rogo, solamen nostro dolor ipse dolori,
6  Sitque modus poenae non reperire modum.
7  Figite me clavis, utque olim vita creatrix
8  Deposuit vitam, sit mihi vita mori.

placito quondam ut pugnabat amori
66  Callida Dardanias ante Lacena rates.
67  Omnia cernebam, dumque omnia cerno, parabam
68  Omnia, quae subitus scit properare dolor.
69  Busirin ultra saevumque Cyclopa ruebat
70  Tendere sanguineas ultio nostra manus.
71  Nempe ter ingratos pugnavi solvere lusus

44  Posse mori, sed non prava docere Patrem.
45  Silverium grandisque animae spolia inclyta testor,
46  Quae tegit ignota cespes inanis humo.
47  Proh dolor! o qualem vexasti heroa! Cadendo
48  Ostendit, caelo iudice, quantus erat.
49  In te visceribus Phlegeton coniurat ab imis,
50  In te molitur fulmine celsa manus.

1.18  Exitio vicina meo; contenta recentes
1.19  Fatorum plorare vices: postrema duorum
1.20  Sęclorum memoranda gemam mea vulnera: lenit
1.21  Longa aetas veterem, praesens dolor acriùs urit.
1.22   Postquam nostra jugo captivum Bossnia Turco
1.23  Submisit collum, Regum damnata suorum
1.24  Seditione magìs quàm Thraci marte coacta,

1.591  Esse memor; morbo hoc vicinia tota laborat.
1.592   Haec inter Malkoç praedarum avidissimus, armis
1.593  Totius Bossnae, mediaeque Croatiae (ò ingens
1.594  Materno cordi dolor) almae rura Topuskae
1.595  Perñae et Steniçñak terras ac praedia latè
1.596  Pervolat, expilat, flammisque ruinat, et inde
1.597  Captivis rediit

locum concedere; dedecus, inquam,
1.810  Praeclarae morti miseram praeponere vitam. 1567.
1.811   Amissi Bani, simul amissique Sigeti,
1.812  Et dolor est et plaga recens in pectore nostro:
1.813  Ac tanto major, quòd mille pericla saluti
1.814  Insultent nostrae: plagis cùm nemo medetur,
1.815  Afflictam nemo

1.1559  Nam peregrinus erat Fabia Praefectus in arce,
1.1560  Pro modica vita mortem vitabat honoram,
1.1561  Non evasurus turpi quam ritè merebat.
1.1562  Sed dolor et crimen Kanizae majus in arce
1.1563  Accidit! ista potens telis obsistere multis,
1.1564  Et durare annis contra fera fulmina Thracum:
1.1565  Attamen ante diem

2.621  Illyricam pubem: sic patrum exempla sequendo
2.622  Nunc simul in Coelo gaudet sortita coronam.
2.623   At novus invadit materna haec pectora moeror,
2.624  Infandusque dolor contorquet viscera; Prorex
2.625  Magnus ab immani laceratur Zriñius apro,
2.626  Heroamque animam supero transmittit Olympo,
2.627  Corporis exuvias mihi de pietate

dubiae. prudenter, non temerè ausis
2.856  Se comitem fortuna solet praebere faventem.
2.857   Dum sic membrorum contemplor moesta dolores
2.858  A capite nivadit dolor intima pectora summo;
2.859  Niclaus Prorex, Comes Erdeodius, annis
2.860  Non tantum àc curis consumptus, deserit orbam
2.861  Se Patre me Patriam: quo tempore prorsus egena

95   95 Terga tegit phrygiata Tyros, gemmataque magnam
96   Sceptra manum cumulant triplicem terrentia mundum;
97   Et quamuis animum torquet dolor, anxia uota
98   Magnanima grauitate premit: stat nobile uultu
99   Pondus, et arcanae geminat uiolentia curae

„Perfidiam: in Danaum res ab radice recisae
333   „Saltem funesti referant solatia casus".
334   Dein tacet, erumpens subitus dolor alligat ora,
335  335 Clausaque cura stupet: tamen acrius ore diserto
336   Exanimis languor, pallorque in fronte perorant,

241  Pallentemque reum se teste, et vindice damnas.
242  Nunc video post damna malum: qui debuit ante
243  Absterrere timor, nunc me post vulnus acerbat:
244  Incautam segnis dolor urget, et agnita serò
245  Intempestivum geminat jactura pudorem.
246  En per te in Nihilum (quis credat!) adacta relabor;
247  Nam (fas vera loqui) nihil es,

344  Sudoresque sacros, castique fluenta cruoris,
345  Exclamare libet: Heu tanto e Vindice sanguis
346  Pharmacon est nostri, verùm et mensura pericli.
347  Hinc metus, inde dolor. Quid agendum denique restat
348  Maxima debenti? Parili vellem, Optime, vellem
349  Id pretium pretio, poenasque rependere poenis;
350  Virtus cassa negat. Si non est, posse quod

habenas,
29  Ast alios fictis fallebat subdola Circe
30  Verborum officiis, et spe lactabat inani. 30
31  Hinc dolor impatiens Rivalibus invida strinxit
32  Pectora, nec saevus potuit lentescere livor,
33  Donec ad insidias conversus, et horrida caedis
34  Consilia, aggressusque nefas hostilibus

86  Et sibi dilectos extincto in corpore vultus
87  Deprehendit juvenis, quem deperit. Ilicet omnis
88  Fugit ab ore color, riguitque in pectore sanguis,
89  Et subitus dolor attonitam stupefecit amantem.
90  Horret in obtutu defixa jacentis, et aegram 90
91  Atrocis lethi genus, excidiique cruenti
92  Improvisa oculis mentem percellit imago:

, at lacrymis haec invidiosa referri
363  Praemia, et hos tribui meretrici audivit honores.
364  Quid reliquas memorem, mea quae vexilla sequuntur,
365  Quasque dolor vindex evexit ad aethera Nymphas? 365
366  Harum ut tu vitae insanos imitata prioris
367  Hactenus es risus, nunc sanum imitare dolorem,
368  Et scelerum ultrices poenas. Dolor intima

dolor vindex evexit ad aethera Nymphas? 365
366  Harum ut tu vitae insanos imitata prioris
367  Hactenus es risus, nunc sanum imitare dolorem,
368  Et scelerum ultrices poenas. Dolor intima cordis
369  Occupet, et calidum distillent lumina rorem.
370  Non etiam gemmis Caelum est venale, nec auro, 370
371  At

48   Fundentem ad superos quae videt hora preces.
49  Mox sat ut illusum me liquit amabilis error,
50   Protinus ex oculis bina fluenta cadunt.
51  Bina fluenta cadunt, quorum hinc dolor elicit unum,
52   Inde aliud, tanti causa doloris, amor.
53  Meque ipsum incuso, quod sim tam stultus, et amens,
54   Et pascam aerumnas crudelitate meas:

fruantur
1152  Impia Gens; tanta est scelerosae audacia mentis:
1153  Quod metuunt, tollunt Numen, longeve remotum
1154  A nostris arcent rebus nil scire volens, ne
1155  Infestet dolor aut aeternam cura quietem,
1156  Ac si, quod Summum est possit non omnia scire,
1157  Aut summam res ulla queat turbare quietem:
1158  Justitiamque nihil rentur, nisi nomen inane.

multis,
480  Nimirum Trojae non funera Trojugenûmque
481  Unam harum Electram memorant potuisse tueri,
482  Aversamque ideo vultus, oculisque pudicas
483  Opposuisse manus: quantus dolor iste fuisset,
484  Nunc quoque qui terris avertere cogeret ora!

485   Adde, quod illa ipsa poterit ratione repente
486  Apparere novum radiis orientibus Astrum,

humor
650  Quandoquidem laxat fibras, ictusque madore
651  Debilitat; sensus motu languente cietur
652  Propterea, pertingat uti vix plaga cerebrum.
653  Hoc etiam in nobis pacto dolor atque voluptas
654  Gignitur: hic geminus quanquam pugnare videtur
655  Sensus, ut in mente est, atque in contraria ferri:
656  Namque dolor Mentem facit aegram, hilaremque voluptas:

plaga cerebrum.
653  Hoc etiam in nobis pacto dolor atque voluptas
654  Gignitur: hic geminus quanquam pugnare videtur
655  Sensus, ut in mente est, atque in contraria ferri:
656  Namque dolor Mentem facit aegram, hilaremque voluptas:
657  Attamen haud prima distant in origine multum
658  Inter se; prope enim causis oriuntur ab isdem.
659  Namque cutis tenuis textus cum tangitur extra,

percita sensu
681  Vim partes ad eas referat dirumque dolorem,
682  A queis commotae diduntur vulnere fibrae,
683  Commotae haud aliter, quam si manus adsit: oportet
684  Quapropter, dolor in digitis videatur et ipsa,
685  Quae trunco est avulsa, manu, longeque relicta.
686  Nunc qui fiat, ut hac vita defuncta relictis
687  Corporis exuviis Animae vis igne cremetur,

atque
1928  Verba recusamus, quae non sint apta dolenti
1929  Suaviter unam animo, quae laesit, commeditantes
1930  Rem, neque ab hac patimur distracti avellier unquam
1931  Proinde Dolor magno tantum medicina Dolori est:
1932  Nam facile aurarum est et sanguinis ire secundis
1933  Motibus; at contra pugnando obsistere velle,
1934  Sistere

jure pari concedere posset,
1957  Protinus Invidia misere marcescimus aegri:
1958  Qua monstrum in nobis non extat saevius ullum;
1959  Nam facit alterius re tabescamus opima.
1960  Hinc Dolor infestat quoque mentem, scilicet alter
1961  Quod rem posîdat, qua nos gaudere velimus,
1962  Omnibus expulsis, soli, totaque potiri.
1963  Praeterea insontem cum cernimus inque merentem

Suae Majestatis resignavit, qui ab eadem Sua Majestate (primatiali sede vacante) collatus est reverendissimo domino Ignatio Koller. (Princeps quoque Saxoniae Carolostadiensem et Capronczensem praefecturam, quam tamen antea reformavit, resignavit. Nullus dolor in resignation principis.) Serenissimus quoque dux Saxoniae Hildspurgshausen, cui ab augustissimo condam imperatore Carolo VI. suprema generalatuum Carolostadiensis et Varasdinensis, postea dicti Capronczensis, praefectura fuerat atributa, quiuque utrumque horum

fuere sequentes 12. Episcopus Transylvanie creatus 14. Episcopus canonicatum Strigoniensem resignat 14. Princeps quoque Saxoniae Carolostadiensem et Capronczensem praefecturam, quam tamen antea reformavit, resignavit. Nullus dolor in resignatione principis 14. Reformatio in politicis et militaribus 15. Commissio ad Sclavoniam 15. Commissio in civitate Varasdinensi, reformans civitatem 16. Commissio Zagrabiae mixta celebrata

elementa didicisse mox compotationibus aut servitiis etiam quandoque foedis, et ad honores et ad vitam optime (ut putant) agendam satis est, non ut nostris praeceptis egeant. Neque vero de iis quidquam dicturus sum qui seu nimio litterarum amore (quamquam hi paucissimi, proh dolor! et fuerint, et vero futuri sint) seu negotiorum incertitudinem pertaesi ad otium sapientiae confugerunt: istis propositum suum persequi satis est, nec ultra indigent. Nobis contentio, nobis labor paratur quibus et rempublicam capessere neque iis, quibus

293   Percipit ipsa suos; atque hac ab origine mille
294  Exsurgunt etiam species et nomina mille,
295  Noscere uti, dubitare, et credere, velle, probare,
296  Spes, et amor, dolor, atque odium, timor, ira, voluptas;
297  Dicere quaeque foret longum, vel queis data nondum
298   Nomina sunt, vel quae communi voce fruuntur.
299  His ergo geminis tantum de fontibus omnes

500  Ni per se, similis queis sensus inesse videtur.
501  Has neque notitias non intus habere valemus,
502  Cum res poscit, uti cum sensus afficiuntur,
503   Aut mutare aliis; nec, cum dolor urget, eundum est
504  Non sentire potis mens, aut laetarier inde.
505  Quare in materia sensus, animumque movendi
506  Vires esse quidem has cognoscimus: at quid eadem

saepe
1270   Corporibus: veluti populo stipante per aedes
1271  Cum premimur; vel cum validi percellitur ictu
1272  Verberis indocilis puer, et resonante flagello,
1273  Ut dolor excutiat lacrymas, suspiriaque aegra;
1274  Quandoquidem nequeat penetrari a corpore corpus.
1275   Quod si mixta videns, confusaque plurima, credas
1276  Corporis idcirco penetrari a corpore posse

invida natum,
2099   Insomnes ducit noctes, saevoque tenetur
2100  Sponte amens luctu, quaerit loca sola dolori,
2101  Mixta levant lacrymis animum suspiria tristem;
2102  Quippe dolor juvat, et quaedam venit inde voluptas.
2103  Plurima sic itidem petere ipse exempla valebis
2104   Pluribus a rebus, nostros ut constet inertes
2105  Esse, statuque animos in eodem velle teneri,

2148  Quaeque mala esse videt, sequitur, quaeque improbat ipse;
2149   Nam violentius his, quae sunt praesentia circum,
2150  Mens quatitur, sensus quaeque illabuntur in ipsos;
2151  Et dolor expertem praesens est esse quiete:
2152  Quippe, carere illo praesente, atque excruciante,
2153  Hoc primum est certe, quod connitamur; hic extat
2154   Princeps nempe gradus vitaï, fonsque beatae.

domari,
2462  Istum et avaritia, et viso impallescere ab auro,
2463  Multos ira, odiis, caecaque libidine multos
2464  Correptos, spes ante oculos, et gaudia vana,
2465  Et dolor, et lacrymae, et tristes nova nomina curae,
2466   Omnia turbarum plena undique, et omnia victa
2467  A ratione repulsa, in eo confusa tumultu.
2468  Dum stupet, et sana se solum mente potiri

2.8.31  Pro molli narcisso, pro languenti hyacintho
2.8.32   Iste tuus ponat lactea membra puer?
2.8.33  Humani ille salus generis spesque unica, longe
2.8.34   Proh dolor! Humano pulsus ab hospitio est;
2.8.35  Et tremit et gelida vagit projectus in ulva,
2.8.36   Aurea sidereo cui micat axe domus.
2.8.37  Te tamen haud pudeat vili peperisse sub

2.10.14   Quid, nati postquam [c] sanguineas retulit
2.10.15  Exuvias fraterna manus, patrem externatum
2.10.16   Et gemitu et luctu perdito? Uterque dolor
2.10.17  Magnus, at aequandus non isti: vincis ut omnes
2.10.18   Prolis amore, ipsa et moestitia superas,
2.10.19  O mater, quid jam mater? Tune illa beata,

stat, et aegrescens pallet ceu saxea, fletus
2.10.58   Et premit [e] aegrescens saxea uti effigies.
2.10.59  Nempe et verba dolor, moesta et suspiria magnus
2.10.60   Obruit, atque ipsis clausit iter lacrymis,
2.10.61  Ne quod sollicitae lenimen forte veniret,
2.10.62   Neu minor in penito cura animo

2.11.1  Quod mihi curarum saevis tot fluctibus acto
2.11.2   In vita reliquum dulce levamen erat,
2.11.3  Coeperat et quo uno mitescere tristis amaror,
2.11.4   Atque dolor fieri in pectore jam levior,
2.11.5  Sollicitum qui me tenuit, qui mi expulit omnem
2.11.6   Laetitiam ac suaves delicias animi,
2.11.7  Ex quo deseruit tua nos illa aurea

3.4.78  Perfundens: sed non bene olent jam balsama, Alexis
3.4.79  Quum periit, quum fugit odor tuus optime Alexi.
3.4.80   Mollis puniceo jacet en velamine tectus
3.4.81  Ah dolor, et puerum pueri lacrymantur Amores:
3.4.82  Detonsique comas, invisa hic spicula spargit,
3.4.83  Ille arcum iratus pedibus premit, ille pharetram
3.4.84  Pennigeram frangit;

228  Ut volui infelix, dicere ut institeram.
229  Quippe alter fratrum tristi, haec dum scribimus ipsa,
230  Ereptus fato, proh dolor! occubuit.
231  Et caros luctu nec opina morte parentes,
232  Germanos luctu et perdidit unanimos,
233  Et fidum attonitae perculsa mente sorori

fluctu, seditque in litore gnati
1.438  Ad latus, atque manu flentem permultis amica.
1.439  Tum roseo, blande compellans, ore locuta est:
1.440  Quid fles? quis menti subitus dolor incidit aegrae? 440
1.441  Dic age, die, caram nec cela, nate, parentem.
1.442  Ille refert, imo gemitum de pectore ducens:
1.443  Scis, mater, scis ipsa. jubes quid nota profari

3.109  Talia Priamides; arrectis turba silebat
3.110  Auribus, atque animis. Menelaus talia contra. 110
3.111  Me quoque, Grajugenae, Troesque, audite, molestus
3.112  Quem dolor hic tangit prae cunctis, quique dirempta
3.113  Vestra velim tandem certamina. multa tulistis
3.114  Nanque mala ob rixamque meam, Paridisque nefandum
3.115  Ob scelus, unde omnis

4.23  Quae, mala Trojugenis irato in corde parantes,
4.24  Contiguae divūm coetu in fulgente sedebant.
4.25  Nata quidem, indomitus licet intus ferveat atro
4.26  Felle dolor, nihil ausa tamen patrem hiscere contra:
4.27  Juno iram haud tenuit, rupitque has pectore voces:
4.28  Immitis quidnam dixti Saturnie? longus

illis caelo regnans pater aegida saeva
4.189  Horrendam quatiet dextra, male percitus ira
4.190  Hanc propter fraudem, et perjuria foeda. futurum 190
4.191  Hoc scio: at infandus perdet dolor, o Menelaë,
4.192  Me tamen, e vita fato si functus abibis.
4.193  Quippe etenim patrium remeabo turpis ad Argos.
4.194  Namque domus Grajos incesset cura paternae;

Non Troas contra nam gens jam pugnat Achaea,
5.459  Sed fera cum magnis exercet praelia divis.
5.460  Haec fantem, blanda solatur voce Dione: 460
5.461  Dulcis nata, licet mentem dolor anxius urat,
5.462  Fer tamen. humana duros a gente labores
5.463  Saepe alii tulimus laedentes mutua divi.
5.464  Mars tulit; implicitum duris cum fortia vinclis

5.841  Semper Hylan habitans lympha Cephisside septus,
5.842  Hos ubi conspexit duro in certamine stratos
5.843  Juno, confestim sic est affata Minervam:
5.844  Pro dolor! altisoni Jovis inclyta filia; quorsum
5.845  Nostra ibunt promissa (olim nam diximus ambae
5.846  Atridae Menelao, altae post moenia Trojae
5.847  Versa solo ad patrias rediturum

vides placida? nec diro irascere Marti,
5.900  Nil laesus miseros foede qui perdit Achivos, 900
5.901  Totque mala et tales absumit clade phalanges?
5.902  Me gravis interea cura, et dolor angit. Apollo,
5.903  Atque Venus placidique sedent, pascuntque cruenta
5.904  Caede oculos, postquam dementem in praelia verbis
5.905  Exacuere deum, qui nil jus, fasque veretur.

et gens inclyta bello.
6.539  Sed mihi non clades Troum, extremique labores;
6.540  Ipsius aut Hecubae, aut Priami, fratrumve remordet 540
6.541  Tantis corda dolor curis. qui pulvere in atro
6.542  Multique et fortes Grajo sub Marte jacebunt:
6.543  Quam crucior, quod te captam, vinclisque gravatam
6.544  Grajūm aliquis flentem hinc abducet;

ac talia fatur:
7.123  Insanis, Menelaë Jovis genus. haud decet istaec
7.124  Tanta animi talem dementia. fer, licet angat
7.125  Cura animum: nec te caecus dolor efferat, armis
7.126  Deterior stulta meliorem ut mente lacessas
7.127  Hectora Priamiden; quem nemo haud horret Achivūm;
7.128  Cujus et occursum saepe ipse timebat Achilles,

humeris fidi abstraxere sodales.
7.140  Nestor at, in mediis exsurgens, talibus infit: 140
7.141  Pro dī! quantus adest tibi ludus, Achaica tellus!
7.142  Quantus erit, Peleu, tibi jam dolor, optime quondam
7.143  Bello, consiliis nunc et sermone diserto!
7.144  Qui me multa, domo exceptum, de gente rogabas
7.145  Grajugenum, exquirens omnes natosque, patresque,

decus et nobis magnum feret; ulla virorum
8.169  Nec potis est summo virtus pugnare Tonanti.
8.170  Haec Nestor: contra Tydides: vera profecto 170
8.171  Ista, senex: mihi corde dolor sed tristis in imo
8.172  Ardet. Trojugenas inter nam verba frequentes
8.173  Cum faciet, sese jactans hoc improbus Hector
8.174  Dicet: Me viso, Diomedes tuta petivit

e curru. pavidi extimuere fragorem
8.367  Horrendum alipedes: vita olli, visque soluta est
8.368  Una omnis. rapto auriga ingemuit bonus Hector,
8.369  Et gravis incubuit menti dolor: attamen illinc
8.370  Abscessit stratum linquens non sponte sodalem. 370
8.371  Tum fratrem, nam juxta aderat, conscendere currus
8.372  Cerbionem, et manibus moliri jussit

8.534  Haec genitor: Juno compresso Pallas et ore
8.535  Mussabant juxta, iratae, dirumque sub alto
8.536  Exitium Teucris meditantes corde. profari
8.537  Nil ausa est Pallas, quamvis dolor aestuet intra
8.538  Indomitus: Juno haud tenuit sub pectore vocem
8.539  Longius, impatiens irarum; ac talibus infit:
8.540  Nam quae istaec, rerum

9.1  Sic laeti excubias pro moenibus urbis agebant
9.2  Trojugenae: at Danais pectus fuga concitat imum,
9.3  Terroris comes atra. ducum moerentia saevus
9.4  Usque dolor penitus fodit alto vulnere corda.
9.5  Horrendi ceu vasta cient cum caerula venti,
9.6  Trux Boreas, Zephyrusque, ambo de finibus orti
9.7  Threïciis; subito propulsu attollitur

10.181  Cur naves propter soli et per castra sub alma
10.182  Itis nocte? urget quae res, cogitque vagari?
10.183  Cui Nestor: Parce irasci, tam saevus Achivis,
10.184  O Laërtiade, dolor ingruit. en age, nobis
10.185  I comes, hortatu nostro ut jam surgat et alter,
10.186  Consiliumque una capiat, pugnamne subire
10.187  Praestet, caeruleas

saxo horrendum pugnans, manabat ab alto
11.339  Sanguis adhuc tepidus dum vulnere; dehinc, ubi vulnus
11.340  Siccatum, et sanguis tandem stetit, altus acuto 340
11.341  Figebat miserum telo dolor; Ilithyiae
11.342  Junonis proles, duris quae partubus adsunt,
11.343  Quali saepe solent, partus ubi venerit hora,
11.344  Telo aerumnosas stimulare ac figere matres.

ille: interea, trepidusque accurrit Ulysses,
11.495  Atque hosti adversus carum stetit ante sodalem.
11.496  Ille autem seditque solo post terga, sagittam
11.497  Et volucrem talo extraxit. dolor ingruit ingens
11.498  Continuo. ergo aeger currum conscendit, et altas,
11.499  Aurigam ad puppes cursum contendere jussit.
11.500  Solus ibi, avecto Diomede, relictus Ulysses,

11.1022  Duc aegrum; femorique haerentem excide sagittam,
11.1023  Ac tepidos adhibe latices, nigrumque cruorem
11.1024  Elue: sparge super dehinc lenia pharmaca, sistat
11.1025  Queis dolor, ipse tuus tibi quae monstravit Achilles,
11.1026  Ut perhibent, docuit quem, Chiron, optimus ille
11.1027  Inter centauros, et servantissimus aequi,
11.1028  Qui duo sunt medici,

hasta manum, excepit sed corpore missam
14.529  Grajūm aliquis; possit certe vestigia firmans
14.530  Qua niti, obscuri sedes dum pergit ad Orci. 530
14.531  Sic ait: Argivis mentem dolor, imaque fodit
14.532  Corda; sed ante alios magno Telamone creatum
14.533  Impulit Ajacem, juxta quem saucius heros
14.534  Planxit humum: citus ergo, refert vestigia in agmen

Filius at, fraterve Antenoris: huic reor esse:
14.550  Nam similem facie, atque humeris, et corpore toto. 550
14.551  Sic ait, ille virum noscens: praecordia Teucris
14.552  Ima dolor subiit, morsu et perfodit acuto.
14.553  Boeotum heic Achamas Promachum longa ferit hasta,
14.554  Fertque citus fratri auxilium; quem scilicet ille
14.555  Arreptum pedibus, cupiens

maris: O dea, dicis
15.249  Vera istaec; bene habet res et se, mente sagaci,
15.250  Quid deceat quid non, cernit cum nuncius: atro: 250
15.251  Sed mihi felle dolor subit in praecordia, natum
15.252  Sorte pari ac fato, verbis cum saevus acerbis
15.253  Increpat, imperitans aequali. at, percita quamvis
15.254  Fervent corda furore, placet nunc

simul omnia norim.
16.25  Haec ille: at gemitu Patroclus talia reddit:
16.26  O Pelida ingens, Grajūm fortissime, Achille,
16.27  Parce irae, atque audi; tantus dolor urget Achivos.
16.28  Quotquot enim, eximia clari virtute, juvabant
16.29  Rem Danaūm, longave hasta volucrive sagitta
16.30  Vulnus habent, aegrique jacent in puppibus altis. 30

quid ais, Patrocle, deūm genus? haud ego vito
16.62  Augurium nunc triste ullum, nec diva creatrix
16.63  Ab Jove mi retulit quidquam; sed corda subivit
16.64  Ima gravis mentemque dolor, par me orbat iniquus
16.65  Aequalem quod forte pari, largitus et ipse
16.66  Quod fuerat, fretus non jure, at viribus, aufert.
16.67  Hic me angit miserum misere dolor; hic mihi

gravis mentemque dolor, par me orbat iniquus
16.65  Aequalem quod forte pari, largitus et ipse
16.66  Quod fuerat, fretus non jure, at viribus, aufert.
16.67  Hic me angit miserum misere dolor; hic mihi pectus
16.68  Moeror habet noctesque diesque. olim mihi Graji
16.69  Quam dederant munus famulam, mihi Marte pararam
16.70  Urbe olim eversa quam victor, rursus eandem 70

16.621  Myrmidones regis bijugos tenuere, frementes,
16.622  Atque fugam fracto rapidam temone parantes.
16.623  At Glauco, audivit cari cum verba sodalis,
16.624  Ingens corda dolor fodit; cupidusque juvare,
16.625  Haud poterat; vulnusque manu pressabat acerbum,
16.626  Quo Teucer, murum conanti scandere in altum,
16.627  Fixit nudatum telo stridente

Qui Lyciam, ante alios omnes et fortis et aequus.
16.662  Patrocli domuit miserum Mars nempe sub hasta.
16.663  Verum agite, o socii, justus nunc fortia cunctis
16.664  Corda dolor stimulet, ne jam fulgentibus armis
16.665  Nudent, ac stratum nigra tellure, cadaver
16.666  Myrmidones foedent, irati ob funera Grajūm,
16.667  Qui Lycio

tibi confossum crudeli morte peremit,
17.730  Clarum Marte Poden, dium genus Eetionis. 730
17.731  Sic ait: huic subita mentem et praecordia texit
17.732  Nube dolor: fulvo ante aciem volat aere coruscus.
17.733  Tum pater auratis Saturnius aegida villis
17.734  Sustulit, ac densis late omnem nubibus Idam
17.735  Involvit, saevis implens

celeret, si forte queat, servare sodalis,
17.860  Nudum; nanque armis potitur Mavortius Hector. 860
17.861  Sic ait. Antilochus perculso at pectore totus
17.862  Horruit: ora diu pressit dolor altus; oborto
17.863  Fletu oculi maduere, imis vox faucibus haesit.
17.864  Nec tamen Atridae neglexit jussa; capessit
17.865  Sed cursum; datque arma celer servanda sodali

mater
18.89  Adstitit, ac tollens ploratum, dulce prehendit
18.90  Gnati diva caput manibus; dehinc talia fatur 90 
18.91  Quid fles, nate? angit quis te dolor? en age matri
18.92  Dic; ne cela animo quidquam. facta omnia summo
18.93  Ab Jove sunt certe, manibus quaecunque supinis
18.94  Orasti supplex; ad curvas omnis Achivūm

means animum, stillanti dulcior ipso
18.138  Melle, sinu in medio capit auctus major in horas.
18.139  Ceu mihi totum ira pectus complevit Atrides.
18.140  Sed quae facta, licet dolor angat, mittere praestat; 140
18.141  Ac durae mentem domitos vi subdere sorti.
18.142  Nunc abeo, capitis cari si caede superbum
18.143  Hectora nanciscar; nigraeque occumbere

Exhaustas longo vires, per castra frequentes
18.367  Divisi in turmas; dehinc sic custodia cordi,
18.368  Nec pigeat somni expertem producere noctem.
18.369  Quod si quem nimius dolor angit, curaque rerum,
18.370  Quas habet aggestas dives, simul omnia caris 370
18.371  Civibus apponat large. nam praestat amicos
18.372  Hisce frui, Grajos quam vi pugnaque

19.421  In medio armabat sese; cui saeva paranti
19.422  Praelia frendebant dentes, flammaeque corusci
19.423  In speciem ardebant oculi; tum corde sub imo
19.424  Gliscebat dolor indomitus. sic turbidus ira
19.425  In Teucros divina, dedit quae Mulciber, arma
19.426  Induitur. suras ocreis ingentibus ambit,
19.427  Multa nitens claro argento quas fibula

cui tot florenti aerate peremit
22.512  Heu misero gnatos. quos luctu mersus acerbo
22.513  Non tamen una omnes tam ploro, quam Hectora solum.
22.514  Hic me orbum, saevus dolor hic me trudet ad Orcum.
22.515  Ille meis saltem in manibus, quando ultima fata
22.516  Urgebant, auras jucundi et lumina Solis
22.517  Liquisset moriens! fletu quissemus amaro,

huic capiti, non fas, affundere lympham, 60
23.61  Patroclum extremos quam ponam tristis in ignes,
23.62  Et statuam tumulum, sectamque a vertice donem
23.63  Rite comam. huic alius nunquam dolor ingruet ullus
23.64  Nam similis, misero infelix dum vita manebit.
23.65  Nunc tamen ingratae reddamus tempora mensae.
23.66  Mane novo silvam, rex, caedi et secta jubeto

Audiet ante omnes); mentem satiare licebit
23.202  Tristi alias etiam luctu: secedere Grajos
23.203  Hinc alios, oro, coenamque parare jubeto.
23.204  Nos, propius tangit quos hic dolor, omnia rite,
23.205  Quae restant, soli curabimus. heic tamen opto
23.206  Nobiscum reges maneant. Haec fatus Achilles.
23.207  Ille autem dicto confestim paret, Achivos

24.852  Laetitia. Has moesto jactavit pectore voces; 
24.853  Nec vir nec mulier tota usquam est urbe relicta
24.854  Ulla. omnes ingens invasit moeror; et arsit
24.855  Corde imo dolor indomitus. magno agmine portis
24.856  Effusi occurrunt venienti, ac triste cadaver
24.857  Vectanti. primae conjux atque anxia mater
24.858  Vellebantque comas manibus; carumque

aliquid modulare precor, dum pocula pubes
362  Haurit plena sedens: jamque isto desine cantu,
363  Qui miserae laniat jamdudum рectorа curis.
364  Meme hic luctificus nimium tabescere cogit
365  Heu dolor ante alias cupientem cernere frustra
366  Conjugis amissi carum caput, inclita cujus
367  Hellada per totam, mediumque it fama per Argos.
368  Sic ea; Telemachus referens sed talia reddit:
369  O

praeco Pisenor; et ille
45  Longaevum ante alios compellans incipit ore.
46  O senior, non ille procul, qui cogere jussit
47  Concilium, vir abest. ego sum quem lumine cernis
48  Praesentem, me namque unum dolor acrior urget.
49  Nec vero audivi, quae vobis arma reportem
50  Ipse prior, nec dicam aliud commune periclum, 50
51  Sed mihi quas misero peperit vis aspera curas.
52  Scilicet et saevo genitor mihi

queror amissos, saepe in penetralibus aeger
118  Desideo, luctuque animum depascor amaro,
119  Si qua mihi hinc veniant solatia: luctus at ipse 120
120  Deserit interdum miserum, vivitque sub imo
121  Corde dolor. neque enim longa est speranda voluptas
122  Tristibus a lacrimis; vix sensibus hausta recedit.
123  His tamen heu miserum me frustra ex omnibus unus
124  Ante alios cogit tabescere, qui neque dulces