Croatiae auctores Latini: inventa |
domum | qui sumus | textus | auxilia | tolle, lege! | |
Bibliographic criteria: none
(All documents) Search criteria: AUgUst.* Your search found 1503 occurrences
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 Retrieve all occurrences (This may take some time to download)
Occurrences 301-400:301. Brodarić, Stjepan. Epistulae, versio electronica. [page 57 | Paragraph | Section] that Pál Tomori accepts arcbishopric of Kalocsa. (Compare: Fraknói Vilmos, Tomori Pál élete, Századok, 1881, 310.) Brodarics might have had such an assignment but it cannot be justified with the text of this letter. 2 Hadrian VI (1522–1523) was elected Pope on 9 January 1522. 3 On 31 August. privata unacum reverendissimo domino cardinale Medices, 4 deditissimo Vestrae Maiestati, satis multa cum Sua Sanctitate egerimus de mittendo illo nuntio sive legato, quem Vestra Maiestas cupit mitti ad dietam Norembergensem, 5 de
302. Brodarić, Stjepan. Epistulae, versio electronica. [page 58 | Paragraph | Section] of the Signoria about the aid to Hungary. He got an answer on 2 May, and Sanuto says he continued his trip to Rome on 3 May. (Compare: Wenzel Gusztáv, Marino Sanuto világkrónikájának Magyarországot illető tudsításai III., Magyar Történelmi Tár XXV. 268–269.) Marsupino writes on 8 August 1522 that he was waiting for Brodarics to arrive in Rome but 3 months have passed since his arrival. Thus Brodarics might have reached Rome in the second half of May. 7 Brodarics and Marsupino were heard at a consistory session on 4 September. See Magyarországi pápai követek
303. Brodarić, Stjepan. Epistulae, versio electronica. [page 59 | Paragraph | Section] Stephanus praepositus Quinqueecclesiensis
304. Brodarić, Stjepan. Epistulae, versio electronica. [page 59 | Paragraph | Section] They had several branches in Hungary too. More on their activities: Richard Ehrenberg, Das Zeitalter der Fugger. Geldkapital und Creditverkerhr im 16. Jahrhundert, Jena, 1963. 14 Brodarics’ planned legation in France did not happen. 15 In the first part of the letter Brodarics says August is the current month, yet the date at the end of the letter is 1 September. This highlights the nature of diplomatic letters: they are summaries, and writing them often took several days as suspected here.
305. Brodarić, Stjepan. Epistulae, versio electronica. [page 62 | Paragraph | Section] and Jan Boner from the end of October demonstrate this (see: AT VI. 145–147.) Anton Fugger must have written to the Polish ruler on this matter. 7 Hungarian King Louis II was the cousin of Sigismund. 8 Nándorfehérvár (Belgrade, today: Beograd, Serbia) was occupied by the Turks on 29 August 1521. This was a serious blow to Hungary, since this fortress was central in their Southern defence line. One of the main purpose of sending Brodarics to Rome as an envoy was to obtain support of the papal court to the campaign to reconquer Nándorfehérvár.
306. Brodarić, Stjepan. Epistulae, versio electronica. [page 76 | Paragraph | Section] to the Płock bishopric, so that the King can decide about it freely. (Compare: AT VI. 132–133.) 2 1 Another 21 István Brodarics to Ferenc Várdai 1 Rome, 18 August 1523 Manuscript used: MOL DF 82611 Published: Lukcsics Pál, XVI. századi magyar irodalomtörténeti vonatkozású újabb levelek a zsélyi levéltárból, Irodalomtörténeti Közlemények, 1930, 222–223. In Hungarian: V. Kovács Sándor, Magyar humanisták levelei XV–XVI.
307. Brodarić, Stjepan. Epistulae, versio electronica. [page 76 | Paragraph | Section] in Rome János Lászai has been buried. Brodarics wants to recommend Imre Kálnai for the position to the Pope. He requests Várdai’s support so that the position does not fall into the hands of foreigners. – 2. He assumes, Várdai has learnt about the pact among Christian rulers reached on 5 August, which is favourable to Hungary.
308. Brodarić, Stjepan. Epistulae, versio electronica. [page 76 | Paragraph | Section] Treasurer, later Bishop of Vác, then of Transylvania. Compare: Borsa Gedeon, Bornemisza Pál megemlékezése Várdai Ferencről és a többi Mohács előtti bolognai, magyar vonatkozású nyomtatvány. Irodalomtörténeti Közlemények, 1983, 48–58. 2 János Lászai (Lazo, 1448?–Rome, 17 August 1523), Humanist, poet, member of the Gyulafehérvár chapter, Archdean of Telegd. He had a chapel built in the Gyulafehérvár cathedral in Renaissance style in 1512. Hungarian confessor of the St. Peter’s Basilica in Rome from 1517 until his death. More on Lászai: V. Kovács Sándor, Egy
309. Brodarić, Stjepan. Epistulae, versio electronica. [page 77 | Paragraph | Section] publicata, credo iam Vestram Dominationem audiisse. Eam credo ego rebus nostris, si tandem expergisci voluerimus, fore procul dubio salutarem. Haec raptissime.
eius. 7 Quod si per illud tempus Dominatio Vestra Reverendissima pecuniam illam non miserit, ut liceat illis rursus de integro contra Dominationem Vestram Reverendissimam procedere et litigare. Quapropter Dominatio
On Várdai see the note for Brodarics’ letter on 18 August. The text in the document is severely damaged at several places. 3 Concerning János Lászai, we only know a letter from Brodarics to Várdai on 18 August. The conflict concerning the will is not mentioned in that one, so here Brodarics is referring to two lost letters. 4 Imre Kálnai.
Vestram Reverendissimam procedere et litigare. Quapropter Dominatio
On Várdai see the note for Brodarics’ letter on 18 August. The text in the document is severely damaged at several places. 3 Concerning János Lászai, we only know a letter from Brodarics to Várdai on 18 August. The conflict concerning the will is not mentioned in that one, so here Brodarics is referring to two lost letters. 4 Imre Kálnai. About him also see the notes for the letter on 18 August 1523. 5 Cardinal Giulio de Medici, cousin of the previous Medici Pope, Leo X. 6 After the
at several places. 3 Concerning János Lászai, we only know a letter from Brodarics to Várdai on 18 August. The conflict concerning the will is not mentioned in that one, so here Brodarics is referring to two lost letters. 4 Imre Kálnai. About him also see the notes for the letter on 18 August 1523. 5 Cardinal Giulio de Medici, cousin of the previous Medici Pope, Leo X. 6 After the death of Hadrian VI the conclave gathered on 1 October. Exactly the above mentioned Giulio de’ Medici was elected Pope on 19 November, three days after this letter was written. 7 János
244–246. 11 János Szapolyai, Count of Szepes, Transylvanian Voivod, Hungarian King after the death of Louis. 12 The enclosures mentioned by Louis are unknown. There is no further data on Theodor Vafer, Notary of the Apostolic Chamber. Hungarian confessor in Rome János Lászai died on 17 August 1523. Regarding his death see two letters by Brodarics to Transylvanian Bishop Ferenc Várdai. 13 The banking house operated by Bindo Altoviti of Florence was a leading bank in contemporary Rome. More on the banking house and Altoviti: Coriolano Belloni, Un banchiere del rinascimento,
Solymosi László (ed.), Az esztergomi székeskáptalan jegyzőkönyve (1500–1502, 1507–1527), Budapest, 2002., 22. Regarding the trial, see the following documents: ASV, Archivum Arcis (AA) Arm. XI, caps I. Nr 156., 2527., and ASV, Archivum Arcis XI, caps I. Nr 168. 2533., and Theiner Augustin, Vetera monumenta Slavorum meridionalium historiam illustrantia, Romae, 1863, 601–602. 5 Vincenzo Baldi de Pistoria. Arrived in Hungary as a member of the retinue of papal legate Cardinal Pietro Isvalies. He soon became Canon of Veszprém, altar director of the St. John altar, at the
imperial assembly in Nuremberg in 1524, and tried to talk the Christian rulers into cooperation against the Turks. Because of the conflicts between the European powers nothing would be realised from the Persian alliance that engaged the political public. By the time Charles V made up his mind in August 1525 and responded to the offer of Shah Sophi, the latter was dead. More on the issue: Tardy Lajos, Perzsia és a Nyugat Mohács előtt, Budapest, 1977, 728–735; idem., Régi magyar követjárások Keleten, Budapest, 1983, 81–93. 8 Louis II.
1
of the army crossed the Alps under the leadership of a much more experienced commander, Count St. Pol. 6 See the letter by Brodarics on 3 May 1524.
34 István Brodarics to Clement VII Vienna, 21 August 1524
Manuscript used: ASV, Principi, vol. 2. fol. 233r–v, 237v. Published: Theiner Augustin, Vetera monumenta historica Hungariam sacram illustrantia II., Romae, 1860, 639. 1. King Louis sent him to Vienna to meet papal legate Campeggio and inform the latter about matters in
6 See the letter by Brodarics on 3 May 1524.
34 István Brodarics to Clement VII Vienna, 21 August 1524
Manuscript used: ASV, Principi, vol. 2. fol. 233r–v, 237v. Published: Theiner Augustin, Vetera monumenta historica Hungariam sacram illustrantia II., Romae, 1860, 639. 1. King Louis sent him to Vienna to meet papal legate Campeggio and inform the latter about matters in Hungary and Bohemia. – 2. He assures the Pope that he and Chancellor Szalkai are both loyal to him. –
nisi praesentia reve rendissimi domini legati, et istorum trium principum 3 summa in Sedis Apostolicae ac religionis Christianae auctoritate tuenda constantia adesset, longe in maiora mala decidissemus.
1 Brodarics returned from Rome in July 1524. (Compare: Theiner Augustin, Vetera monumenta hi torica Hungariam sacram illustrantia II., Romae, 1860, 638.) Louis II. informed Ferdinand Habsburg on s 14 August 1524 that he had sent Brodarics to Vienna to run some errands. (“Misimus ad Serenitatem Vestram fidelem nostrum, reverendum Stephanum doctorem
auctoritate tuenda constantia adesset, longe in maiora mala decidissemus.
1 Brodarics returned from Rome in July 1524. (Compare: Theiner Augustin, Vetera monumenta hi torica Hungariam sacram illustrantia II., Romae, 1860, 638.) Louis II. informed Ferdinand Habsburg on s 14 August 1524 that he had sent Brodarics to Vienna to run some errands. (“Misimus ad Serenitatem Vestram fidelem nostrum, reverendum Stephanum doctorem praepositum Quinqueecclesiensem, secretarium nostrum Serenitati Vestrae nomine nostro nonnulla dicturum. Quam rogamus, velit praefato secretario
ad Serenitatem Vestram fidelem nostrum, reverendum Stephanum doctorem praepositum Quinqueecclesiensem, secretarium nostrum Serenitati Vestrae nomine nostro nonnulla dicturum. Quam rogamus, velit praefato secretario nostro in dicendis de nobis plenam fidem adhibere.) One day later, on 15 August, Queen Mary also wrote to her brother about Brodarics’ mission in Vienna (Rex dominus et maritus noster carissimus misit ad Serenitatem Vestram hunc fidelem suum et nostrum, venerabilem Stephanum Brodaricum [...] cui nos quoque commisimus nonnulla Vestrae Serenitati nostro nomine
benignitatis Vestra Sanctitas antea in me contulisset, fatear me ei perpetuo obligatissimum non aliter, quam si omnia, quae petebantur, fuissent impetrata. 7 Me ac meam servitutem ad pedum pulveres Vestrae Sanctitatis humillime commendo, quam Deus felicissimam esse velit. Viennae XXI. Augusti 1524. [4.] Serenissimus princeps Ferdinandus mirabilem devotionem et affectum ostendit in Vestram Sanctitatem et in Sanctam Sedem. Qua de re multa mecum est hodie locutus asserens se eam religionem, in qua natus ipse sit, in qua maiores sui mortui sint, non solum constantissime
intercessiones immo contentiones quoque acerrimas domini baronis pro mea promotione nomine Vestrae Sanctitatis factas, factum esse longe addictiorem et obstrictum vinc 1 Louis II informed the Pope already on 20 October 1524 that Brodarics would be sent back to Rome. Compare: Theiner Augustin, Vetera monumenta Slavorum meridionalium historiam illustrantia, Romae, 1863, 584. 2 Papal legate Cardinal Campeggio stayed in Hungary and then in Vienna from 18 July 1524. 3 László Szalkai had held the title Archbishop of Esztergom since May 1524. 4 In fact, Brodarics could
appointment of Brodarics already in 1524, but they failed due to the resistance of Archbishop Szalkai. Brodarics was compensated by a prebend as Canon of Esztergom. Louis II., however, made a promise to the Pope that he would raise Brodarics to Bishop status as soon as possible. Compare: Theiner Augustin, Vetera monumenta Slavorum meridionalium historiam illustrantia, Romae, 1863. 585.
The manuscript is damaged at some places. Louis invited Papal Legate Cardinal Campeggio to Buda in November, and Brodarics’ travel was postponed until his arrival. See the
nunquam minus prudentes, quam tunc, cum consilia pacis cum Turco Vestris Dominationibus non suadentibus solum, sed hortantibus ac rogantibus etiam, non suscepimus.” See the letter by Brodarics on 6 September 1526.) 11 Nándorfehérvár (today: Beograd, Serbia) was occupied by the Turks on 29 August 1521; Bey of Nándorfehérvár Bali occupied Szörényvár (today: Turnu-Severin, Romania) in September 1524. 12 Reference to the German peasants’ war. 13 Brodarics had done services to Sigismund in connection to the Duchy of Bari before. (More on the case of the Duchy of Bari: AT,
Legate Tomasso Vio, and they went to the court of Louis II from there. He was appointed Royal Secretary for his services. As such, he visited Rome as an envoy already before 1525. The two credentials that King Louis and Queen Mary issued to Berri as their envoy are dated 31 May 1524. See Theiner Augustin, Vetera monumenta Slavorum meridionalium historiam illustrantia, Romae, 1863, 580–581. 11 Maria Habsburg (1505–1558), wife of Louis II from 1522.
17
16
5 July to make moves with the Emperor in connection to the issue of the Duchy of Bari, and to utilise Brodarics’ help. Compare: AT VII. 297–298.
intelligimus ire cum copiis suis ad liberandum ab obsidione dominum cardinalem Salczpurgensem obsessum a subditis suis. 3 Ego meam fidelem servitutem in gratiam Vestrae Maiestatis supplex commendo. Quam Deus conservare dignetur diu et incolumem et victoriosam.
princes, not of Ferdinand drove out the peasant army from Salzburg.
2 1
50 István Brodarics to Clement VII Buda, 13 September 1525
Manuscript used: ASV, Principi, vol. 3. fol. 279r–v. Published: Theiner Augustin, Vetera monumenta historica Hungariam sacram illustrantia II., Romae, 1860, 653–654.; Bessenyei József, Lettere di principi (1518–1578), Roma–Budapest, 2002, 79–81. 1. He arrived at Buda 21 days after leaving Rome. He found the King and the Queen on Csepel Island. He passed on the
nunquam ero immemor. De comite Christophoro, 9 de regiae maiestatis peregrinatione, 10 de principum 9 post maiestatem: nondum del.
11 Regarding this see the letter by Louis II to the Pope on 30 September 1525. Compare: Theiner Augustin, Vetera monumenta Hungariam... 655. 12 Archbishop of Esztergom László Szalkai. 13 Brodarics had a letter of recommendation from the Pope addressed to Szalkai. Compare: Theiner Augustin, Vetera monumenta Hungariam... 651–652. 14 István
see the letter by Louis II to the Pope on 30 September 1525. Compare: Theiner Augustin, Vetera monumenta Hungariam... 655. 12 Archbishop of Esztergom László Szalkai. 13 Brodarics had a letter of recommendation from the Pope addressed to Szalkai. Compare: Theiner Augustin, Vetera monumenta Hungariam... 651–652. 14 István Werbőczy (around 1458–1541), scholar of law, leading figure of the party of lesser noblemen. He was elected Palatine on 6 July 1525 replaced István Báthori. He was in office until April 1526. More on his life:
Mohács Magyarországa... 19–24. 17 Quite probably, this refers to the appointment of Brodarics as Chancellor. The major obstacle was Szalkai himself who did not want to resign and wanted Bishop of Veszprém Tamás Szalaházy to replace him. Clement VII, in his letter on 8 August 1525, recommended Brodarics to the position. Compare: Theiner Augustin, Vetera monumenta Hungariam... 651. 18 See Burgio’s report on 13 September 1525. Magyarországi pápai követek jelentései 1524–1526. Budapest, 2001, 263–266. 19 Since Kristóf
this refers to the appointment of Brodarics as Chancellor. The major obstacle was Szalkai himself who did not want to resign and wanted Bishop of Veszprém Tamás Szalaházy to replace him. Clement VII, in his letter on 8 August 1525, recommended Brodarics to the position. Compare: Theiner Augustin, Vetera monumenta Hungariam... 651. 18 See Burgio’s report on 13 September 1525. Magyarországi pápai követek jelentései 1524–1526. Budapest, 2001, 263–266. 19 Since Kristóf Frangepán entered into an argument with Archbishop Szalkai that ended in
alia quędam quę minime tacenda esse duxi, adijcere decreui, breuiter
quidem cuncta perstringens, pręter illa quę uel ipsum de se loqui
continget uel aliorum testimonijs affirmare oportebit, hoc est
Augustini, Eusebij, Cyrillij, Seuerique Sulpicij. Nihil intactum
prętermittam quod de illo usquam legere potui, ne tantus ac talis uir
sua laude (quantum in me est) fraudetur; non quod illi quicquam nostra
addere
malorum inuidiam, qua nusquam caruit, eum
pertimuisse, quam locum ubi liberius expeditiusque Deo seruiret quęrere
uoluisse. Hanc suam ab urbe profectionem ad Ruffinum ita ipse
describens Mense , inquit, augusto, flantibus
ethesijs, cum sancto Vincentio pręsbitero et adolescente fratre et
alijs monachis, qui nunc Hierosolymę commorantur, nauim in Romano
portu conscendi, maxima me sanctorum frequentia
Quantum autem uel eloquio uel eruditione pręstiterit, opera eius quę in
manibus habentur indicio sunt. Quid tamen et alij insignes doctrina
uiri de illo senserint, hic referre operę precium puto.
Beatus Augustinus episcopus in Iulianum hereticum scribens ita illum
alloquitur: Nec sanctum Hieronymum pręsbiterum contemnendum
arbitreris, qui Gręco et Latino insuper et Hebreo eruditus eloquio,
ex
solis lampadis
resplenduit. Omnes denique, qui ante illum aliquid ex utraque orbis
parte de doctrina ecclesiastica scripserant, legit. Nec aliam hac de re
quam prędixi tenuit prompsitque sententiam. Si sic Augustinus, quis
aliter audet uel dicere uel sentire?
Seuerus quoque Sulpicius, qui ijsdem temporibus fuit, in suo de beati
Martini episcopi miraculis dialogo (eius enim discipulus fuit)
locum suum suffectum pręesse iussit.
Cęterum quanuis ad proximiorem humano cultui sedem transisset, nihil
tamen de pristinę uitę rigore remisisse uidetur, cum epistolam illam
legimus, quę Augustini ad Cyrillum episcopum esse creditur. In ea
quidem ab ipso Eusebio Cremonensi sibi de Hieronymo significatum
scribit, quod postquam in solitudinem secessisset, uinum nunquam
gustarit, carnem nullam
lugentes satis consolatus esset, ad Eusebium conuersus eum quoque
qualiter fratribus pręesse debeat docuit. Et uidens ecclesiam Christi
adhuc hereticorum impietate non parum infestari, gaudere se dixit quod
Augustinum acerrimum post se illi relinqueret propugnatorem. Tunc
Eusebio mandat ut eidem Augustino et Theodonio senatori et omnibus
orthodoxis plurimum se commendet rogetque ut pro ueritate stent,
erroribus
pręesse debeat docuit. Et uidens ecclesiam Christi
adhuc hereticorum impietate non parum infestari, gaudere se dixit quod
Augustinum acerrimum post se illi relinqueret propugnatorem. Tunc
Eusebio mandat ut eidem Augustino et Theodonio senatori et omnibus
orthodoxis plurimum se commendet rogetque ut pro ueritate stent,
erroribus resistant et dum Christum ducem sequantur nullius uim
formident. Consolatis rursum discipulis
pręsbiteri modo uita defuncti; proinde ire Bethleem maturaret
et quę uiderat referendo discipulos eius consolaretur. Visio disparuit,
et episcopus ad se reuersus iussa nihil moratus peregit.
Eadem hora et Augustinus in epistola, cuius fecimus mentionem, sibi
Sancti animam Hippone apparuisse fatetur. Dum enim ad eum scribere
coepisset nosse uolens qualis quantaque illi uideretur esse beatorum
gloria, lux in cubiculo
autem Deus uult, illud et haberi; quicquid ergo uolunt, habent. Aut
quid unquam eis deesse potest qui omnia habentem habent- Deum uidelicet
- a quo, in quo, et per quem omnia et sine quo nihil?
Post hęc Augustinus ijsdem litteris illa ipsa hora Turone Sęuerum
Sulpicium cum duobus monachis audisse scribit canentium et
cytharizantium choros multa cum luce cęlum uersus euntium, uocemque inde
delapsam quę nunciaret,
choros multa cum luce cęlum uersus euntium, uocemque inde
delapsam quę nunciaret, Hieronymi pręsbiteri animam ab angelis ad
beatitudinis loca tunc portari pro laboribus pręmia recepturam.
Subiungit etiam Augustinus quarta deinde nocte post primam uisionem sibi
dormienti magnum angelorum agmen apparuisse. Inter quos duo uidebantur
luculenta admodum ac uenusta effigie uiri, per omnia pene similes, nisi
quod alter
docuerit ac uirginitatem seruarit, sed insuper pro asserenda ueritate
tuendaque iustitia occisus esset; tertiam itaque laureolam fuisse
martyrij.
Tale est etiam quod Cyrillus ad Augustinum scribit, post laudes
matutinales ante altare Ioannis Baptistę (erat enim solennis natiuitatis
eius dies) obdormienti sibi uisum. Vidit enim (ut ipse ait) multos
ecclesiam intrare luce quadam cęlesti
uitę gloria maior erat.}
Miracula eius post obitum
Post felicem uiri obitum Cyrillus Hierosolymitanus episcopus per
epistolam quę nota est omnibus Augustino sciscitanti miracula eius longo
admodum sermone studuit recensere. Ea ego in summam redacta breuiorem
hoc loco subiungam.
Heresim quandam inquit iam inualescentem, quod nec
ubi
primum sepultum fuerat, recubiturum, donec ab infidelibus Hierosolyma
capta seruire coeperit; inde ad Italiam translatum Romę diu permansurum.
Et hęc quidem Cyrillus partim uidisse se, partim audisse ad Augustinum
scribens testatus est.
Opera quae scripsit
Nequid autem huic lucubratiunculę nostrę deesse uideatur, libet in fine
In detractores librorum suorum aduersum Iouinianum ad Pamachium.
In garulum monachum detractorem ad Domnionem.
De fide et heresi ad Marcellam.
Ad Alipium et Augustinum episcopos gratulatoria, quod Cęlestinam
heresim extinxerint.
In Ruffinum ad Pamachium et Oceanum.
In eundem quod dolose ipsum laudarit.
Ad eundem et Pamachium exhortatoria.
Ad Pamachium de optimo interpretandi genere.
Ad eundem consolatoria de morte Paulinę coniugis.
Ad Augustinum Hipponensem episcopum de zelo fidei contra
hereticos.
Ad eundem de hereticorum perfidia.
Ad eundem de sua ex Hebreo scripturarum translatione.
est ingens ut sese tibi pro perpetua seruitute dedat. Vale, nostrae Romanae fidei et gloriae future Caesar, Vale et fauste.
sacros postes, quos servat anili
stetu a fletu, uxores conditio uxoris
permixtim confuseque
constipari et eos suis quenque locis suisque legibus distinguere maturabat. Sed dum seniorum
sapientumque uocato concilio super ea re deliberat nec quisquam, quid facto opus esset, satis
compertum haberet, legatos Romam ad Stephanum pontificem et Constantinum Augustum misit; ab his
rei quam facere decreuerat consilium auxiliumque petens et aliquos de sapientum numero uiros
cum ueteribus locorum urbiumque scripturis regnique sui finium atque iurium, qui disponere
omnia rite edocti scirent et in statum suum redigere, quo religionis a se
omnibus regni sui pręfectis
decurionibusque ciuitatum conuentuque habito ad Quinque ecclesias in campo qui Cossouus
nuncupatur litteras aperiri fecit et cunctis cum silentio audientibus publice recitari; quę in
hęc fere uerba scriptę erant: Romanus pontifex et Cęsar Augustus Zuonimero regi
populoque eius salutem. Rem certe indignam et Christianorum principum ignauię adscribendam
existimamus ut Hierosolymę sanctaque loca, in quibus Christus Dominus pro nobis nasci, pro
nobis mori uoluit, ab infidelibus tam diu possideantur, possessa
ait. »Latia de gente parentes
bellum incumbentem non delectavit modo, atque commovit, sed etiam affecit, et adversus illas gentes armorum ardore vehementer inflammavit, ac omnium concursantium conatus perfregit. Caesar voluit ut impressoribus ederetur. Ego sicuti dicta est, quae certe extemporanea est, pro ea, quae mihi tecum est gratia atque familiaritate eam ad te mitto, quem scio hoc dicendi genere delectari,
Venetis: si Vicerex et Helvetii vel una pars progredietur contra Venetos spero cito habebimus finem belli Veneti et in hoc statu res sunt Italie: que ulterius contingent scribam Serenitati Vestrae cujus benignitati me humillime commendo:
interminati sunt se redituros cum magnis viribus ad occupandum totam Croatiam;
Regis et hic substiterunt.
reliqua Italia, que iterum cogitur subire jugum Gallicum et Venetum,
que ulterius contingent, qualicumque erunt scribam Serenitati Vestrae cujus benignitati me humillime commendo, et quam diu faeliciter valere cupio:
unum mensem vel per duos ad plus, vel novas faciendi ad biennium, sub certis tamen conditionibus:
Non dubito quin Serenitas Vestra viderit litteras Serenissimi Regis Anglie quas jam ad Caesarem scripsit imo non mitto copias earum:
ut toti terrarum orbi uelint imperare. Verum tametsi multo difficiliora sunt obscuris, ut ait Sed poenitet me interea, quod librum emendauerim, dixisse: maioris operae id est, quod nos non dicam
gaudere,
uirginitatem uiduitatem-que nuptiis pręferre.
Pontifices. Episcopi. Abbati. Monachi. Eremi. Virgines
Sic egerunt inter summos pontifices |
Syluester,
Gregorius,
Leo |
et Cęlestinus;
inter episcopos Martinus,
Nicolaus,
Ambrosius et Augustinus;
inter abbates Antonius,
Hilarion,
Hieronymus et Benedictus;
inter monachos Dominicus,
Vincentius,
Franciscus et Bernardinus;
inter eremitas Paulus Thebeus,
Honophrius,
Arsenius,
Archebius et Theonas;
Arrius ab Euangelio alienatus |
impie-que de Trinitate sentiens uentris profluuio extinctus est.
Olympius
Olympius Arrianus dum blasphemias in sanctam Trinitatem ore sacrilego proferret,
fulmine ictus conflagrauit.
Anastasius augustus
Anastasius augustus Euticetis erroribus implicatus,
uerbum Dei in carnem mutatum |
et in Christo incarnato unam tantum esse naturam asserebat.
cum-que ab hac impietate ne Hormisdę quidem summi pontificis admonitione solicitatus recederet,
ipse
|
impie-que de Trinitate sentiens uentris profluuio extinctus est.
Olympius
Olympius Arrianus dum blasphemias in sanctam Trinitatem ore sacrilego proferret,
fulmine ictus conflagrauit.
Anastasius augustus
Anastasius augustus Euticetis erroribus implicatus,
uerbum Dei in carnem mutatum |
et in Christo incarnato unam tantum esse naturam asserebat.
cum-que ab hac impietate ne Hormisdę quidem summi pontificis admonitione solicitatus recederet,
ipse etiam fulmine afflatus periit.
Vicecancellario, et Magnifico Domino Cancellario, et Domino Bernardino Gallo conteraneo meo.
meis scripsi et si aliquando ad me scripserit Dominatio Vestra, semper ei rescribam et si poterit sumptibus meis mihi mittere Cosmographiam Partium Septentrionalium et commendo me Dominationi Vestrae, quae diu feliciter valeat et incolumem Dominus conducat.
atque ruffam defricare gingiuam
HABITA
et oppressos liberaturus es Christianos / et omnem imminentis calamitatis metum dissipaturus. Hac via imprimis tui caesares inter deos recepti sunt: his tu summotis periculis / et fides nostra est verior et sanctior / eo certius recta in coelum es euolaturus.
Aphricam / atque Asiam ad Caucasum montem tenuerunt. Termini Romani imperii. Quorum victricibus armis Indi Indi. Seres / Seres. ac nonnulli Scytharum Scythae. territi legatos ad Caesarem Augustum Caesar Augustus cum muneribus miserunt. Idcirco Thurcae inter omnes prouincias praecipue in Italiam transire anhelant: ad hoc eos inuitante rerum omnium copiosissima ac opulentissima praeda. Thurcarum cupido in Italiam traiiciendi.
tenuerunt. Termini Romani imperii. Quorum victricibus armis Indi Indi. Seres / Seres. ac nonnulli Scytharum Scythae. territi legatos ad Caesarem Augustum Caesar Augustus cum muneribus miserunt. Idcirco Thurcae inter omnes prouincias praecipue in Italiam transire anhelant: ad hoc eos inuitante rerum omnium copiosissima ac opulentissima praeda. Thurcarum cupido in Italiam traiiciendi. Sed quid opus est tot coniecturis
hastilia ferro:
Maximiliani Caesaris
Maximilianus Caesar. adhibuit, quam
tuae uires efficacissimae? Tu et Conrado Peuttinger Conradus Peuttinger. sic obsequuta es, ut Senatui Augustano Senatus Augustanus. presideret, et negocia
Caesaris exequeretur. Tuam uim demum esse potentissimam docuit Cuspinianus Cuspinianus. obscuris quidem ortus
Maximilianus Caesar. adhibuit, quam
tuae uires efficacissimae? Tu et Conrado Peuttinger Conradus Peuttinger. sic obsequuta es, ut Senatui Augustano Senatus Augustanus. presideret, et negocia
Caesaris exequeretur. Tuam uim demum esse potentissimam docuit Cuspinianus Cuspinianus. obscuris quidem ortus
parentibus: at paulatim, te aspirante sic emersit, ut nullum
DE HVMILITATE ET GLORIA CHRISTI
Chrysostomus uero eandem mulierin esse putat apud Mattheum, Marcum et Lucam, aliam autem apud
Ioannem, hoc est Lazari et Marthę sororem Mariam. Porro Gregorius pontifex eandem arbitratur
fuisse, quam Lucas peccatricem, Ioannes Mariam nominat, et hanc quidem bis hoc fecisse.
Augustinus etiam pene idem dicit et ad unam mulierem utrunque factum refert: primum, quod
Lucas recitat in domo Symonis non leprosi, alterum, quod Mattheus et Marcus aiunt domi Symonis
leprosi. Vnde duos Symones fuisse putat, apud quos conuiuatus est Dominus. Matthei autem et
hominibus bonę uoluntatis.
Bonę autem uoluntatis esse nequeunt, quicunque illum, qui summum bonum est, ignorant. Ipse
uero, qui pacem inter Deum et homines ponere ueniebat, tunc in carne nasci uoluit, cum sedatis
bellis totus fere terrarum orbis pacem agitaret, Cęsare Augusto monarchiam tenente;
quadragesimo enim primo imperii eius anno natus est in Bethlem Christus.
Vide igitur, Euangelica ueritas quam bene prophetarum tuorum respondeat uaticiniis, ut
Messiam tuum in Euangelio inuenias, cum in prophetis ante tot secula monstratum fuisse
et flagello de funiculis
facto inde negociantes eiecit, mensas nummulariorum euertit et in illos iratus: Scriptum
est — inquit — Domus mea domus orationis uocabitur, uos autem fecistis illam
speluncam latronum. Hoc a Domino bis factum sentit Augustinus, et primam quidem
eiectionem de templo a Ioanne descriptam, hanc uero secundam a cęteris tribus memoratam. Hoc
futurum prospexit Zacharias dicens: Non erit mercator ultra in domo Domini exercituum in
die illo. Hoc in psalmis prędictum fuerat dicente ad
Melior est patiens uiro forti et qui dominatur animo suo
expugnatore urbium. Cęterum, cum Gygantibus pugnare, aduersus Iouem insurgentibus, quid
est aliud quam cum hereticis Ecclesię Dei infestis certare et perniciosos eorum errores ueri
assertione repellere? Hoc egit noster Hieronymus, hoc Augustinus, hoc alii ex doctoribus
Euangelicę ueritatis quamplurimi. Tales Gygantes prosternere gloriosior est uictoria quam
illos ferire, quibus in deorum subsidium Hercules adueniens insultauit. (Prometheus)
Prometheum, inquis, ab aquilę iecur eius lacerantis
Cuius quidem operis a Slouinis procul dubio euersi adhuc extant
uestigia atque quibusdam in locis inscriptiones Latinis literis nomina curatorum
indicantes.
Per idem quoque tempus Sigismundus Augustus, Hungarorum ac
Bohemorum rex, Phariam, quam quidam Lesinem, ut dictum est, uocant,
Bratiam, et Corcyram Nigram, insulas habitatoribus satis frequentes, singulari
benignitate in Rhacusanos usus ditioni Rhacusanae
Erat Iaxias et per se Rhacusanis infensus, ut est inter plerosque uicinos
ex aemulatione odium. Itaque profectus in Hungariam adit Barbaram,
Sigismundi uxorem, cui se cordi esse haud quaquam ignorabat. Erat enim et
ipse ex aulicis Augusti, florentique aetate ac forma corporis eximia, et regina
feminarum uitia uergens etiam annis non exuerat. Itaque compositis criminibus
in Rhacusanos persuadet reginae ut cum imperatore agat ut insulae Rhacusanis
nuper attributae
manauit.
quo scilicet Hungari regem suum
maiori colerent ueneratione, ab insignibus quoque imperii regi maiestatem quaesisse,
putantes afficta
regio diademati religione regem ipsum fore multo augustiorem. Quem
quidem morem Graecis quoque, genti quondam eruditissimae, omniumque fere artium,
queis animi corporaque hominum excoluntur, inuentoribus, fuisse Homerus testis est,
qui Agamemnonem sceptro a Vulcano fabrefacto insignem reddit.
in fraudem Hungarorum incidisse, quo omni
ex parte patris eius Ferdinandi domus corrueret. Ab hac autem familia regnum
Neapolitanum per idem tempus transactum, primo a Gallis, deinde ab Hispanis occupatum, mox in Ostriciam gentem iure affinitatis concessit. Nempe Carolus Augustus,
Maximiliani Augusti ex filio nepos, in regnum Hispanum Neapolitanumque Ferrando
auo materno successit. Et quoniam eo uentum est ubi opportune narrari potest, quo ritu
Hungari suis regibus sceptra tribuere consueuerunt, id paucis absoluendum putaui.
incidisse, quo omni
ex parte patris eius Ferdinandi domus corrueret. Ab hac autem familia regnum
Neapolitanum per idem tempus transactum, primo a Gallis, deinde ab Hispanis occupatum, mox in Ostriciam gentem iure affinitatis concessit. Nempe Carolus Augustus,
Maximiliani Augusti ex filio nepos, in regnum Hispanum Neapolitanumque Ferrando
auo materno successit. Et quoniam eo uentum est ubi opportune narrari potest, quo ritu
Hungari suis regibus sceptra tribuere consueuerunt, id paucis absoluendum putaui.
consulite. Quum autem status Italiae tranquilior
fuerit, Hispanique ac Galli, quod propediem futurum est, inter se foedus inierint, curae
nobis res Hungarica erit.
Porro id temporis Romanus pontifex iusti exercitus auxilia aere suo conducta et
Caroli Augusti copiis iungenda in Circumpadanam Italiam miserat, eo consilio, ut Galli,
qui tunc Mediolanum tenebant, ex Italia eicerentur, filiusque Lodouici Mauri Sfortiae in
auitum regnum restitueretur. Nam et Augustus, eundem belli titulum praetendens, aequum censebat pulso inde Gallo Sfortiam
id temporis Romanus pontifex iusti exercitus auxilia aere suo conducta et
Caroli Augusti copiis iungenda in Circumpadanam Italiam miserat, eo consilio, ut Galli,
qui tunc Mediolanum tenebant, ex Italia eicerentur, filiusque Lodouici Mauri Sfortiae in
auitum regnum restitueretur. Nam et Augustus, eundem belli titulum praetendens, aequum censebat pulso inde Gallo Sfortiam Mediolanum reducere. Plane iam solemne est
Romanis pontificibus bellum gerere, non autem, ut olim factitatum est, controuersias
iure ac iudicio disceptare. Coeterum quum legibus pontificiis prohibitum
Quamquam plaerique Hungarorum suam culpam, ut fit, in alios transferentes crimen
amissi Tauruni in Venetos, falso, ut ego sentio, coniciunt, quos suspicantur Salomoni
persuasisse, ut Taurunum oppugnaret, ne Hungari et Boëmi bello in se ipsos auerso
Carolo Augusto, eidemque Hispaniarum regi, adiungi possent, dum is aduersus Gallos
in Circumpadana Italia per duces suos bellum gerit, admonendo Turcam et affinitatis
inter Hungarorum regem et Caesarem contractae, et docendo nimiam Augusti potentiam
e re haudquaquam esse Turcaica, putantes eo
ne Hungari et Boëmi bello in se ipsos auerso
Carolo Augusto, eidemque Hispaniarum regi, adiungi possent, dum is aduersus Gallos
in Circumpadana Italia per duces suos bellum gerit, admonendo Turcam et affinitatis
inter Hungarorum regem et Caesarem contractae, et docendo nimiam Augusti potentiam
e re haudquaquam esse Turcaica, putantes eo consilio suae reipublicae egregie consultum iri. Quam quidem atrocitatem apud Hungaros sermonibus iactatam magis attigi, ne
uiderer omisisse, quam quod crederem a Venetis admissam.
suo externo
adesse quam suae gentis competitorem in fastigio sibi negato conspicere. Tanta plane uis
inuidiae est, qua naturae uitio animus humanus multo uehementius in ciuem quam in
externum accenditur. Quamquam in hoc pontifice designando quidam cardinalium
Carolo Augusto gratificari uoluerunt, quippe satis creditur Romanum imperatorem
intentiore cura operam dedisse, ut Hadrianus Romanus pontifex crearetur: erat enim ei
charissimus amicorum.
Porro hic uir in Morinis humili genere, utpote patre opifice natus est. Qui quum et
moribus optimis
partim opere arcuato. Cuius quidem
operis a Slauinis procul dubio euersi adhuc extant uestigia, atque quibusdam
in locis inscriptiones latinis literis nomina curatorum indicantes. Per idem
quoque tempus Sigismundus Augustus, Hungarorum ac Boemorum rex, Phariam,
quam quidem Lesinam, ut dictum est, uocant, Braciam, et Corcyram nigram,
insulas habitatoribus satis frequentes, singulari benignitate in Rhacusanos
usus, ditioni Rhacusanae
Iaxias et per se Rhacusinis infensus, ut est inter plerosque uicinos ex
aemulatione odium. Itaque profectus in Hungariam adit Barbaram, Sigismundi
uxorem, cui se cordi esse haud quaquam ignorabat: erat enim et ipse ex
aulicis Augusti, florentique aetate, ac forma corporis eximia, et regina
feminarum uitia, uergens etiam annis, non exuerat.
Itaque compositis criminibus in Rhacusanos, persuadet reginae, ut cum
Imperatore agat, ut insulae Rhacusanis
Christum regem et glorificantes. Vtrumque enim
significat Iuda.
137r
I Cor 10,11
137v
Verba Daniheli prophetae ascribuntur (cf. Dan 9.24--26), leguntur autem apud pseudo-Augustinum (PL 42.1124ff.), in medio aevo apud Ptolomaeum Lucensem
(Bartolomeo Fiadoni, 1240--1327) in Continuatione S. Thomae De regno, Johannem Duns
Scotum (1266--1308) in Ordinationis Prologi parte secunda, De sufficientia sacrae Scripturae Quaestione unica: Utrum cognitio supernaturalis
Marulić, Marko (1450-1524) [1507], Vita diui Hieronymi, versio electronica (), Verborum 10681, Ed. Darko Novaković [genre: prosa oratio - vita] [word count] [marulmarvita].
Severitan, Ivan Polikarp (1472 - c. 1526) [1509], Solimaidos libri III, versio electronica (), 1154 versus, verborum 9287, Ed. Irena Bratičević [genre: poesis - epica; poesis - epigramma; poesis - carmen; prosa - epistula - praefatio] [word count] [severitanipsolimaidos].
Marulić, Marko (1450-1524) [1510], Dauidias, versio electronica (), 6765 versus, verborum 45407, Ed. Branimir Glavičić [genre: poesis - epica] [word count] [marulmardauid].
Marulić, Marko (1450-1524) [1510], Quinquaginta parabolae, versio electronica (), Verborum 13330, Ed. Branimir Glavičić [genre: prosa oratio - parabola] [word count] [marulmarquinqu].
Marulić, Marko (1450-1524) [1510], Regum Delmatiae atque Croatiae gesta, versio electronica (), Verborum 4606, Ed. Neven Jovanović [genre: prosa oratio – historia] [word count] [marulmarrdcg].
Marulić, Marko; Dante Alighieri (1450-1524; 1265-1321) [1510], Principium operis Dantis Aligerii de Fluentino sermone in Latinum conuersum, versio electronica (, Split), 138 versus, verborum 974, Ed. Bratislav Lučin ; Darko Novaković [genre: poesis - epica; poesis - versio; poesis - fragmentum] [word count] [marulmardante].
Baničević, Jakov (1466-1532) [1510], Epistula ad Stephanum Ponchierium, versio electronica. (, Augsburg), Verborum 143, Ed. Alexander Apponyi [genre: prosa oratio - epistula] [word count] [banicjepisthel].
Baničević, Jakov (1466-1532) [1513], Epistulae anni 1513, versio electronica. (), Verborum 5324, Ed. G. Amboise [genre: prosa oratio - epistula] [word count] [banicjepist1513].
Beneša, Damjan (1476-1539) [1514], Epistolae dedicatoriae ex opere de secundo bello Punico, versio electronica (, Lyon), verborum 1502, Ed. Rezar, Vladimir [genre: prosa - epistula dedicatoria] [word count] [benesadepistolaededic].
Marulić, Marko (1450-1524) [1516], Evangelistarium, versio electronica (), Verborum 155872, Ed. Neven Jovanović [genre: prosa oratio - tractatus] [word count] [marulmareuang].
Baničević, Jakov (1466-1532) [1516], Spectabili et egregio Domino Ioanni de Curijs Dantisco, versio electronica. (, Augsburg), Verborum 189, Ed. Neven Jovanović [genre: prosa oratio - epistula] [word count] [banicjepistdantisc15160106].
Baničević, Jakov (1466-1532) [1516], Magnifico domino Ioanni de Curiis Dantisco, versio electronica. (, Augsburg), Verborum 197, Ed. Neven Jovanović [genre: prosa oratio - epistula] [word count] [banicjepistdantisc15160110].
Marulić, Marko (1450-1524) [1517], Catulli carminis epitomae, versio electronica (), Verborum 1474, Ed. Bratislav Lučin [genre: prosa oratio - epitome] [word count] [marulmarcatull].
Andreis, Franjo Trankvil (1490-1571) [1518], Oratio Tranquilli Parthenii Andronici Dalmatae contra Thurcas ad Germanos habita, versio electronica (, Augsburg), 35 versus, verborum 5015, Ed. Neven Jovanović [genre: prosa oratio - oratio] [word count] [andreisfthurcgerm].
Andreis, Franjo Trankvil (1490-1571) [1518], Oratio de laudibus eloquentiae auctore Tranquillo Parthenio Andronico Dalmata in Gymnasio Lipsensi pronuntiata, versio electronica (, Leipzig), Verborum 4822, Ed. Neven Jovanović [genre: prosa oratio - oratio] [word count] [andreisfeloq].
Marulić, Marko (1450-1524) [1519], De humilitate, versio electronica (), Verborum 81625, Ed. Branimir Glavičić [genre: prosa oratio - tractatus] [word count] [marulmarhumil].
Marulić, Marko (1450-1524) [1519], Dialogvs de Hercule a Christicolis superato, versio electronica (), Verborum 8236, Ed. Branimir Glavičić [genre: prosa oratio - dialogus] [word count] [marulmardial].
Crijević Tuberon, Ludovik (1458-1527) [1520], Commentariolus de origine et incremento urbis Rhacusanae, versio electronica (), Verborum 5404, Ed. Vladimir Rezar [genre: prosa oratio – historia] [word count] [tuberocommrhac].
Crijević Tuberon, Ludovik (1458-1527) [1522], Commentarii de temporibus suis, versio electronica (), Verborum 118743; librorum 11, capitum 165, Ed. Vladimir Rezar [genre: prosa oratio - historia] [word count] [tuberocomm].
Marulić, Marko (1450-1524) [1522], Tropologica Dauidiadis expositio, versio electronica (), Verborum 5871, Ed. Neven Jovanović [genre: prosa oratio - expositio] [word count] [marulmartrop].
Retrieve all occurrences (This may take some time to download)
|
Zbirka Croatiae auctores Latini, rezultat Znanstvenog projekta "Digitalizacija hrvatskih latinista", dostupna je pod licencom Creative Commons Imenovanje-Nekomercijalno-Dijeli pod istim uvjetima 3.0 Hrvatska.
Podatke o projektu vidi na www.ffzg.hr.
Za uporabe koje prelaze okvire ove licence obratite se na http://www.ffzg.unizg.hr/klafil/dokuwiki/doku.php/z:digitalizacija-hrvatskih-latinista.