Your search found 330 occurrences

Retrieve all occurrences

Click here for a KWIC Report

Occurrences 1-270:

Romanum, uirum ualde egregium et omni preditum bonitate. XVII. Qualiter Hungari ceperunt dominium Dalmatie et Chroatie 1Eo namque tempore rex Suinimirus mortis debitum soluit nullumque sue posteritatis heredem reliquit. Sic ergo tota regalis sanguinis deficiente prosapia, non fuit ulterius, qui in regno Chroatorum rite succedere debuisset. 2Cepit itaque inter omnes regni proceres magna discordia suboriri. Et cum diuisim modo hic modo ille regnandi ambitione sibi terre dominium uendicaret, innumerabiles rapine,

post uita decessit. 13Spalatenses autem facta inquisitione de interfectoribus archiepiscopi, aliquos inuenerunt, quos statim patibulis suspenderunt. Sed Deus omnipotens non diu permisit tam nefarium scelus sine manifesta ultione manere, nam quotquot in effusionem innocentis sanguinis impias extenderunt manus, post modicum tempus alii fame, alii gladio, alii peste cum sua posteritate consumpti sunt. Obiit autem uenerabilis Raynerius secundo nonas Augusti anno Domini millesimo centesimo octogesimo. Prefuit uero ecclesie annis quinque. 14Post cuius

Sed cum pars regis fere nulla esset comparatione alterius, cepit plurimum anxiari huc illucque mentem exagitans, querebat, quale consilium in tanto discrimine reperiret. Et tandem celitus inspiratus, multum solerti industria utilem uiam inuenit, qua et regni iura resumeret et ab effusione sanguinis innoxius permaneret. Tunc ait ad suos: Nolite me sequi, sed paulisper subsistite . Moxque depositis armis accepit dumtaxat uirgam in manu et ingressus leniter in agmina hostium, ibat per mediam armatorum multitudinem intensa uoce clamando: Nunc uidebo, quis erit ausus manum

uero uerborum eius discurrebat materies ad extinguendas inimicitias et ad pacis federa reformanda. Sordidus erat habitus, persona contemptibilis et facies indecora. Sed tantam Deus uerbis illius contulit efficatiam, ut multe tribus nobilium, inter quas antiquarum inimicitiarum furor immanis multa sanguinis effusione fuerat debachatus, ad pacis consilium reducerentur. Erga ipsum uero tam magna erat reuerentia hominum et deuotio, ut uiri et mulieres in eum cateruatim ruerent, satagentes uel fimbriam eius tangere, aut aliquid de paniculis eius auferre. 14Sed iam ad

ad suos fugere, cum essent pene inhermes, lentis gressibus recedebant. Et ecce repente inimici eorum irruerunt super eos et primo inuadentes Gregorium, filium Gallone, totum iaculis et mucronibus confoderunt, alterum uero Domitium ei succurrere properantem cede simili mactauerunt. Et sic sui sanguinis ultione patrata ad turris sue presidium sunt cum exultatione reuersi munientes se undique, ne qua ex parte ab aduersariis possent inuadi. Iohannes uero, maior ex filiis Vitalis, cum sua sotietate apud portum monasterii positus audiens miserabilem casum fratrum suorum cepit tristis et

tota se pestis immersit. Ibi diuine ultionis gladius in Christianorum cruore quam maxime debachatus est. Introgressis itaque Tartaris, quid misere plebi restabat consilii, nisi complicare brachia, ponere genua, flectere sub mucrone ceruices? At uero cruenta barbaries non satiabatur inundatione sanguinis copiosa, non deficiebat cedis instantia indefessa. Tantus audiebatur fragor cedentium, ac si ingentium siluarum robora securium multitudine detruncarentur ad terram. Tollebatur ad celum rugitus et ululatus plangentium mulierum, uociferantium puerorum, qui tam acerbe mortis furiam coram

limi profunditatem inuadibilis erat, retraxit se inde et ad suos reuersus misit quendam nuntium ad ciuitatem mandans, que uerba effari deberet. Qui ueniens prope pontem, exclamauit uoce magna Sclauonice dicens: Hec dicit uobis diuinus Caydanus, inuicte militie princeps. Nolite reatum alieni sanguinis uobis apropriare, sed tradite aduersarios ad manus nostras, ne forte inuoluamini uindicte eorum et pereatis frustra. Sed murorum custodes nil ad eorum uerba respondere sunt ausi. Mandauerat enim rex, ut nullum eis redderent uerbum. Tunc uniuersa multitudo eorum inde consurgens uia,

famosus et magne sanctitatis titulo reuerendus, per quem Deus multa dicebatur iam miracula ostendisse. Hic uidens inter has ciuitates crudele odium agitari ualde condoluit. Et uerens, ne forte instigatione dyabolica intestini et nefarii belli succrescens incendium, inter consanguineos et uicinos sanguinis effusionem induceret, cepit benigna partes allocutione demulcens eas ad concordiam multifarie inuitare. Unde factum est, ut ob tanti uiri reuerentiam utraque ciuitas de facili ad concordiam declinaret. Resignantes itaque Tragurienses quicquid ex bonis Spalatensium iure priuilegii

Seniensis episcoporum anno Redemptionis millesimo ducentesimo quadragesimo septimo, XII Kal. Octub., gerens annos natu circiter XL. Fuit autem utraque preditus dignitate, archiepiscopatus et comitatus, nec his contentus ad altiora semper et ditiora toto mentis desiderio hanelabat. Erat autem sanguinis nobilitate turgidus, iuuenili calore pomposus, stature proceritas et faciei uenustas, quibus ceteros precellebat, non permittebant eum mediocria de se sentire. Secularibus quidem negotiis totus intentus, ecclesiastica uelud superflua quedam et minoris cure indigentia segniter procurabat.

19. Quomodo Delphinus imposuit vires suas ad iniendum aliquod fędus inter partes, ad quod Iadertini aquiescere non curarunt Existente sole immediate subsequentis diei in medio polo, egregius Delphinus, naturalis dominus Vienensis, qui arcta sanguinis affinitate dicto Lodouico regi fuerat alligatus, cum duabus suis galleis congruenter apparatis, cum quibus versus partes Turchenas cupiebat transfretare, eo quod iussu apostolico erat dux et capitaneus exercitus Christianę gentis, et ad sticatum Venetorum applicauit et ibidem cum Venetis

1.256.10  Succurrant animo, munera nostra, tuo. 257. IN UGONEM
1.257.1  Divitior cum sim, cum sim te iunior, Ugo,
1.257.2  Sanguinis et clari nobilitate prior,
1.257.3  Cum melius cantem, cum pulchro pectore praestem,
1.257.4  Cur dat nulla mihi? cur tibi nulla negat?
1.257.5  An te tam gratum fecerunt

quam salutaris fuit illa leprae percussio! Et breuiter nullum adeo graue malum fuit, quin ex ipso multo maius eliciatur bonum. Callet enim oppido sapientissimus artifex etiam ex spinis rosas colligere. Quantos enim grauia exempla in Anthiochum, Herodem, Neronemque diuinitus edita a crudelitate sanguinis humani prohibuerunt! Quantos plaga Adam, Chore, Dathan, Abiron, Mariae sororis Moysi ab inuidia temperauit! Quantos in regem Naboth Hiezrahelitam, Hiezrahelitam] correxi ex Iezi Simonem, Ananiam et Saffiram uxorem eius animaduersio aliena non modo non

ob maeroris acerbitatem poetae scripserunt; etenim aegritudo uehementior cerebrum exsiccat et consumit ac spiritus illos animales enecat, qui imagines rerum a sensibus ad fantasiam adferunt. Succidit quippe eis neruos, dum florem sanguinis, quo uehuntur, siccibunda depascit. Nonnullos praeterea cura intestina apprehensos extemplo enecat, ut de Periandro Arcadiae tyranno perhibent, qui ob necem filii Corcyrenses ulcisci

propagare uult fines, perdidit propagatos. Iouinianus gustatis tantum regalibus bonis fetore prunarum suffocatus interiit ostendens hominibus quid sit humana potentia. Valentinianus uasto genitali solo et inultam patriam derelinquens uomitu sanguinis extinctus est. Huius germanus Valens Gotico bello uictus in Tracia eundem locum et mortis habuit et sepulchri. Gratianus ab exercitu suo proditus et ab obuiis urbibus non receptus ludibrio hosti fuit. Cruentataeque manus uestigia

dumque suis uictrix omnem de montibus orbem
prospiciet domitum Martia Roma, legar. Ista eadem ratione et complures Dominici sanguinis testes, dum ab impiis tortoribus uariis cruciatibus eum negare compellerentur, se ipsos consolati sunt illudendo hostibus suis ac dicendo: Frustra laboratis, nec quod cupitis ullo poenarum

VIII. Lucernę ardentes in manibus uestris XII.
Baptisma. Ioannis pręparatorium tantum ad fidem Christi suscipendam. Baptismatum quinque genera: figurale, pręparatorium, spiritale, sanguinis et lachrimarum. Inter baptisma Ioannis et Christi. Baptisma Iudaicum, Ioannis, nostrum. Baptizato Iesu apertum est celum. Signat baptizatis in Christo patere paradisum et donari Spiritum Sanctum et filios Dei fieri per gratiam III.

Bellum. Lacedemonii in bello tibiis, non tuba usi, rex Haliates fidicinis 5 . Quid sint inducię 10 . In ignominias militares fuisse sanguinis dimissionem. Quibus modis acies Romana instrui solita sit:/frons, subsidia, cuneus, orbis, globus, forfices, serra, alę, turres 57 . Telorum, iaculorum gladiorumque uocabula 62 . Nerio uel

Absalonn suadente Achitophel palam ingreditur ad concubinas patris sui Dauid 53 . Assuerus queritur se consiliis Aman deceptum uoluisse Iudeos perdere 100 . Ne acquiescas consilio sanguinis 126 . Consilium bis 128 . Consilium ter 130 . Ordo et consilium 131 . Consilia amici

humano saginabat 21 . In Alexandrum, quod Lysimacum leoni [dederit] obiecerit 22 . Crudelitatis diffinitio. Busiris, Proclus, pyratę, Phalaris 23 . Hannibal spectaculo sanguinis delectatus. Volesus CCC una die securi percussit 49 . Sęuitia Darii, Xerxis, Alexandri, Lysimachi, Syllę, Marii, Cęsaris 55 . Nedius Polio seruum, qui crystallinum fregerat, murenis proiici misit, sed

Aspicientes in auctorem fidei et consumatorem, Iesum, qui proposito sibi gaudio sustinuit crucem, confusione contempta atque in dextra sedis Dei sedet etc. XII. Iudicem omnium Deum et spirituum iustorum perfectorum, et testamenti noui mediatorem Iesum, et sanguinis aspersionem melius loquentem quam Abel. Deus noster ignis consummens est XII. Iesus Christus heri et hodię, ipse et in sęcula XIII. ACTVVM: Christus apparuit diebus XL. Assumptus est

postea festucam de oculo fratris. Hic prohibetur iudicium proueniens ex od odio, non correctio ex caritate VII. Faciem cęli diiudicare nostis, signa autem temporum non potestis XVI. Princeps sacerdotum iudicauit, quod Iesus blasfemauerit XXVI. Argenteos execrantur, quod precium sanguinis sit, se uero sanguinis effusores esse non agnoscunt XXVII. Ingratus. Iudas Scarioth in apostolum eligitur, accipit potestatem expellendi dęmonia et curandi infirmos X. Suum cophinum fragmentorum tulit XIIII. Seruo debitum Dominus dimisit; ille non

fratris. Hic prohibetur iudicium proueniens ex od odio, non correctio ex caritate VII. Faciem cęli diiudicare nostis, signa autem temporum non potestis XVI. Princeps sacerdotum iudicauit, quod Iesus blasfemauerit XXVI. Argenteos execrantur, quod precium sanguinis sit, se uero sanguinis effusores esse non agnoscunt XXVII. Ingratus. Iudas Scarioth in apostolum eligitur, accipit potestatem expellendi dęmonia et curandi infirmos X. Suum cophinum fragmentorum tulit XIIII. Seruo debitum Dominus dimisit; ille non dimisit conseruo; dat poenas

Mulcta. Qui scandalizat fidelem, bonum est ei magis si circumdaretur mola asinaria collo eius et in mare mitteretur IX. Malus. Quanta tantum pars seminis saluata est, ex quo patet plures malos esse quam bonos IIII. Mollis. Saltatrici Herodiadis filię sanguinis pręmium datum est VI. LVCAS Matrimonium. Vxorem duxi et ideo non possum uenire XIIII. Erunt duo in lecto uno: unus assumetur et alter relinquetur XVII. Magnanimus secundum Basilium. Omnia quęcunque habes uende et

uxores communes 3. Sarmaticis Scytharum uirginibus non prius nubere mos fuit quam hostem peremissent 4. Menon dolore percitus adempta sibi coniuge collum laqueo implicuit 4. Arabes cum matre et sororibus coeunt pecudum ritu. Adulter capite plectitur. Alterius sanguinis congressus pro adulterio est 16. Polixena ab Achille adamatur 40. Dido post uirum mori maluit quam uel regi nubere 55. Gorgo, Leonidis uxor, cum audiret Laconicas mulieres solas uiris imperare: Merito, inquit. Nam solę uiros pariunt. Nubendi mos

quoque uirgę regitur, ignauus ne calcari quidem concitari potest 38 . POLIBIVS Oratio. Antigonus tantis inter certandum clamoribus usus, ut profluuio sanguinis paucos post dies interiit 38. Obstinati animi morbus ad corporis morbum, qui nullo tollitur remedio, comparatur 21. MARCVS ANTONIVS SABELLICVS Oratio. Expertum in pueris quo idiomate

Penitentia. Compertum agnita uoce suarii furto abactos porcos merso nauigio inclinatione lateris unius remeasse 95 . Hippopotamus sacietate obesus profluuio sanguinis corpus exonerat 90 . Anguis hyberno situ membranam corpori obductam foeniculi succo exuit. Idem hyberna latebra uisu obscurato marathro herbę se se affricans oculos

Patientię institutio ad Marcellam 248 . De perferendis obprobriis ad Oceanum 255 . In patientia uestra possidebitis animas uestras 273 . Quotidianum martyrium est non solum sanguinis effusio in confessione, sed etiam deuotę mentis seruitus 275 . Martyrium duplex 301 . Patientia et fortitudo connexa sunt 305 . Peccator dicitur esse ultra

id est a ueritate auersam. Falsi testes contra Iesum. Trina Petri negatio sunt tria hereticorum genera: alii errant circa diuinitatem, alii circa humanitatem, alii circa utrumque XXVI. Peregrinus, id est alienus a ueritate. In agro sepelitur figuli lutum operantis et in agro sanguinis. Calamo caput Christi percutiunt, qui diuinitati eius contradicunt. Exuunt eum ueste propria et fucata operiunt qui negant eum habuisse corpus uerum. Vinum cum felle mixtum dant ei bibere. Diuidunt uestimenta scismatum auctores. Prętereuntes, id est a uia ueritatis

Christianus agnum. Illis Barrabas soluitur, nobis agnus immolatur XV. Camellus transiens per foramen acus, Christus per passionis angustias et tormentorum punctiones XVIII. Hic est hęres, occidamus illum. Eiectum extra uineam occiderunt XX. Et factus est sudor eius sicut guttę sanguinis decurrentis in terram. Illudebant ei cędentes, et uelauerunt eum, et percutiebant faciem dicentes: Prophetiza, quis te percussit XXII. Hunc inuenimus subuertentem gentem nostram. Commouit populum docens per uniuersam Iudeam. Quid signat crucis latitudo, altitudo et

tempore passionis 148 . Vir ascendens super equum ruffum 152 . XXX argentei 171 . Planctus in passione Christi 173 . Aspersio sanguinis Domini signat 174 . Quare adhęres patibulo? 174, 175 . De passione 186 . Verbera, plagę, uulnera 190 . De passione 195,

XXI. Operarii quos conduxit domi nus in uineam suam XX. Ecce prandium meum paraui.Venite ad nuptias XXII. Petrus mori uolebat cum Domino etc. Non sufficit habere desiderium, nisi diuino aliquis potiatur auxilio. Non sicut ego uolo, sed sicut tu XXVI. In agro sanguinis Christi requiescunt peregrini, id est sęculo renunciantes. Item consepulti sunt in monumento nouo exciso in petra. De monumentis spurcicię mundanę ueniunt in sanctam ciuitatem, id est in Ecclesiam XXVII.

terrori sunt leonibus 108 . Ęgithus auis minima rudentis asini uoce audita adeo terretur, ut oua eiiciat, pulli ipsi metu cadant 116 . Animalia timidiora quibus minimum sanguinis 126 . Tiberium principem tonante cęlo coronari lauro solitum ferunt contra fulminum metus 153 . Terra. Tellurem egregie laudat 30 . Forma terrę orbicularis

equo;
1.4.11  Illa rubet, ceu sponsa nouo spectante marito,
1.4.12   Quale micat uesper connubiale iubar.
1.4.13  Vtraque siderei dea sanguinis, utraque rores
1.4.14   Pascitur aequoreos, utraque nata mari.
1.4.15  Nec genere absimiles, siue hanc uxorius amnis
1.4.16  

1.15.17  Frangas impetuosius,
1.15.18  Et Titania dissipa
1.15.19  Templis arma minantia
1.15.20  Et Christi rea sanguinis.
1.15.21  Nos praedam pius eripe
1.15.22  Diris faucibus hostium,
1.15.23  Nos humanitus impares

rubentes
2.2.59  Sidereos arctus? Quos nec laniare pepercit
2.2.60  Gens Iudaea ferox, immanior omnibus una
2.2.61  Gentibus et tanti rea sanguinis, ausa nefandam
2.2.62  Christo inferre necem mortalia membra gerenti.
2.2.63  Quis uero expediat facinus crudele, nefandum

uicissim
3.12.4  Hesperus atque Arctos hanc meruere ducem.
3.12.5  Nam primum Arctoae censetur origine stellae,
3.12.6  Sed mox Hesperii sanguinis illa fuit.
3.12.7  Moesta quid ergo tuam ploras, Isabella, parentem?
3.12.8  Quae regina fuit, nunc Leonora dea est.

pectus,
4.5.34   Haec laqueis animos implicuere meos:
4.5.35  Nec mihi uentosi fastus animique superbi,
4.5.36   Nec mihi patritii sanguinis altus honos,
4.5.37  Nec mihi nunc Phoebus cultisque Elegia capillis,
4.5.38   Nec prodest rauco Calliopaea sono.
4.5.39  Omnia

Aequato sese librans examine uirtus.
Quid referam proauos et stemmata longa tuorum
Antiquamque domum, cuius se iactat et ipse
55   Nobilitate Pharos? Superas uirtute decorem
Sanguinis, et toto laudum iam uertice supra es.
O mihi si qua forent prisci modulamina cantus,
Pieriamque tubam concederet o mihi si quis,
Qua pius Aeneas, uel qua cantatus Vlysses,

pertinet, eique uelut soli huic lumen perpetuo adheret. Nec tamen motum hunc more humano aut cum passione uel turbatione aliqua nature illi excellentissime euenire dixerim. Quis enim deo iram hanc nostram, hoc est nostre huic similem, attribuerit, cum eam physici asserant ex sanguinis circa cor accensione causari, et deus omnino tam corde, quam sanguine careat? Neque enim nunc de Christo, qui et ipse uerissimus est deus ex humana carne et diuina essentia constans, disputamus. Aliter enim de eo loquendum esset et alia ratione incedendum. Sed

dictis ipsius que mysteriorum sunt plena ab oratione tanquam uero passionis sue initio potissimum exordiar: fuit enim oratio illa tam sedula, tam ardens, tam laboriosa: ut non modo gemitum: non modo lachrymas: sed etiam sudorem et quod omne anxietatis genus plurimum exuperat: guttas sanguinis ex sacro illo uenerandoque corpore expresserit: et factus (inquit Lucas) in agonia: hoc est in timore et sollicitudine (id enim agonia significat) erat namque Saluator noster in maxima perturbatione: summaque affectuum sollicitudine: ut sic assumptam humanitatem

quibus a somno excitatis ait: Dormite iam et requiescite: ecce qui me tradet prope est. Dormiebant enim preter Judam ceteri omnes: is nanque accepto iam facinoris sui stipendio: coactaque pessimorum hominum manu properabat infelix ad agni sanctissimi proditionem: ad sanguinis iustissimi effusionem: ad templi illius sacratissimi destructionem: non ex parietibus manufactis: sed ex lapidibus preciosis e uiuis constructi: quod tamen triduo post instaurari debebat: ut si omnibus gentibus: omnibus populis: atque etiam ipsi misero si uoluisset refugium foret

Itaque redeamus illuc unde nostra diuertit oratio. Educitur Jesus ad supplicium eo quo narrabam uultu: eoque corporis habitu: crucem ipsemet humeris deferens. confectus flagellis: sanguine: et sordibus squallens. capite sentibus coronato. Cumque peruentum esset ad locum: qui caluarie idest sanguinis dicitur: rursus hic Saluator noster denudatur: et corpus illud sanctissimum: quod paulo post omnia ad se trahere debebat: quod a terra exaltatum ueluti eneus ille Moysi serpens singulare presidium: et saluberrimum medicamen futurum omnibus gentibus erat. Iterum inquam sub aperto celo

feritas quod addat et dolori dolorem. uulneribus uulnera adiicient: quibus satis non fuit Christi captiuitas. non iurgia. non irrisiones. non maledicta. non uerbera. non fellis acetique potus. non spinea illa corona. non manuum pedumque atrocissima uulnera. non crucis patibulum non generosi sanguinis effusio. non denique ipsa mors: in qua omnis pena et omnia supplicia cessant: in qua inimicorum odia concidunt. hostium furor sedatur. ferarum impetus conquiescit. Non fertur inimicus in cadauer inimici. non hostis in euersa menia concitatur. non item fera quantumlibet ferox in mortua

date nihil inde sperantes, et erit merces uestra multa, et eritis filii Altissimi, quia ipse benignus est super ingratos et malos. Quod autem uerbis pręcepit, exemplo pręstitit. Proditori quippe suo corporis et sanguinis sui sacramentum obtulit, pedes lauit, osculum non negauit. Illis etiam, a quibus cruci affigebatur, ueniam dari petiit: Pater, inquit, ignosce eis, quia nesciunt, quid faciunt. Si tam clemens erga tantam

potuisse quam quod sine illo tot dierum, quod dictum est, inediam tolerarit. Tali uitę tenore cucurrit ad martyrium. Et alii quidem martyres unam martyrii coronam receperunt, hic duas, ieiunii martyrium sanguinis martyrio copulando. Iuonem presbyterum, et ipsum solicitum imprimis abstinentię cultorem, omnia ab Ecclesia indicta ieiunia sola panis et aquę refectione obseruare solitum legimus, ut plus aliquid faceret, quam

uixerat abstinentius. Sancto Liberali, cuius ossa Taruisii posita honorantur, uitę merito de cęlo concessum fuit (omne enim donum perfectum desursum est), uti Dominico quoque die percepta spiritali alimonia corporis et sanguinis Christi sine ullo alio cibo reliquum tempus perduraret. Itaque, quod ad animę salutem sumptum erat, illius uirtute etiam caro sustentabatur. Ioannes quoque abbas in Thebaidis eremo, quem sub rupe quadam manentem

tres obseruauit. Eandem ferunt aliquando quinque et triginta dies absque cibo perseuerasse, diuinis fruentem colloquiis; tres item et quinquaginta dies ante obitum suum nihil aliud gustasse pręter uitale uiaticum carnis et sanguinis Christi; hint defunctę animam ab angelis in cęlum ferri uisam, ut, quę a terrenis alimentis identidem abstinuerat, cęlesti pabulo repleretur in ęternum. Cęcilia, uirgo et martyr, biduanis et

malis sęuiendi darent. Quę quidem danda fuisset, nisi pudiciciam simul periclitari posse dubitassent, ne uitę parcendo animę dispendium incurrerent. A mendacio sane excusantur, quoniam consuetudo erat, ut quibus aliqua sanguinis intercedebat cognatio, fratres et sorores inter se quandoque uocarentur. Sarra autem Abrahę ex patre neptis erat, Rebecha autem Bathuel filia, qui Isaac frater patruelis fuit. Non autem eos a simulatione defenderim,

castitatem, ambo soli Deo seruire proposuerint. Quod iste expertus, eo iam profugerat, ubi nec nomen foeminę audire posset. Primum Leonem, pontificem maximum, ferunt, dum solenni Paschę die sacrosanctam corporis et sanguinis Christi communicationem populo daret, a quadam matrona in mane osculum accepisse et, cum ex hoc intimis in medullis improbę cupidinis excitatum sensisset incendium, in semet iratum manum illam abscidisse. Verissimum

rebus interdum contingere alterius rei saporem, colorem, odorem, tactum. Nec tamen ideo reris illas esse alias quam quę sunt, et de Christi corpore dubitas, quia, quę panis et uini sunt, in se conseruat, non quę carnis et sanguinis, cum tamen caro et sanguis sit, immo idem ille, qui natus est de Virgine, qui pependit in cruce, qui surrexit de sepulchro, qui ad dexteram Dei sedet in cęlo? Denique, noli sensibus tuis credere, qui falli decipique

sed utrunque sola intuetur fides, dum de utriusque pręsentia nihil hęsitat. Credendum ergo est et citra omnem rei ambiguitatem firmiter tenendum panis uinique substantiam in substantiam transire corporis et sanguinis Christi, et hoc quidem uirtute uerborum Cristi, quę per illos duntaxat proferuntur, quibus ipse dixit: Hoc facite in meam commemorationem, iam tum sacerdotes instituens, per quorum ministerium ipse

est in cęlo? Diuus Hieronymus moriturus humi se collocari iussit saccoque, quo induebatur, operiri. Tum discipulis conuocatis eos, ut in Dei seruitii perseuerarent, multum exhortatus est. Deinde sacramentum corporis et sanguinis Domini in genua errectus et lachrymis perfusus reuerenter hausit. Mox terram prono ore petens, dispessis manibus: Nunc dimittis — inquit — seruum tuum, Domine, secundum uerbum tuum in pace. Quia

per loca et terrores de cęlo. Hęc autem omnia initia sunt dolorum. Quomodo, Domine, initia dolorum et non dolores, ubi tot ac tanta mala, ubi hominum odia, opum rapinę, urbium excidia, liberorum seruitus, sanguinis sitis, cędes mutuę; ubi statim perimens morbus, repente multas domus perimens lues et super terram putrescentia humana cadauera, deficientibus qui ea sepeliant; ubi etiam illos, qui gladio, qui pestilentię

parentibus magis? Equum quendam admissarium detracto oculorum operimento (Plinius autor est) cognito cum matre coitu petisse pręrupta atque exanimatum. Cf. Plin. Hist. nat. 8,56 Bestię igitur sanguinis cognationem sentiunt, homo non intelligit? Non ne, qui talis fuerit, bestiis omnibus et insipientior et impudentior erit habendus omnique damnabilior deuotione? 94.3. Verum enim uero tam abominandum flagitium multo magis imputabitur illis quibus

terram reddant terrę. O admirandam hominis humilitatem: cum tantus esset, ut omni honore dignus haberetur, in puluere iacere uoluit, non in lapideo sepulchro quod parauerat! Mox carnis et sanguinis Domini sacramento (sicuti iusserat) sibi allato pronus in terram prosternitur, et indignum se confitens multa cum humilitate ueniam precatur nec a pectoris cessat uerberibus, donec ipsum Dominum suum et

pro cuius amore tot labores tam libenti animo sustinuisti! . Alij dicebant suis auribus ipsius Hieronymi uerba se hausisse cum diceret: Ecce iam ad te uenio, pijssime Domine Jesu, suscipe seruum quem sanguinis tui precio redemisti! Lux abijt et ipse cum luce relicto corpore cęlum ascendit, ab eo feliciter susceptus cui tam fideliter seruiuit. Per dies multos eodem loci ubi iacuerat odor suauissimus

Censuit atque alium, regni cui tradat habenas,
Iam sibi prospexit successoremque regendo
Constituit populo, notum pietate fideque, nota
1.35   Quanquam humili de plebe uirum. Sed sanguinis omnes
Exuperat tenebras cum laudum lumine uirtus.
Hęc effatus abit moestum tristemque relinquens
Iam Saulem et multa perculsum pectora cura.
At quia continuo tali pro crimine poena

1.250   Expers porrecto quicquid cratere refundit,
Hauriat e puris sacrati fluminis undis?
Reddita mens fuerat Saulo, quum regia tecta Dauidis fratres
Tres adiere uiri, cognati sanguinis omnes
Atque uno genitore sati, quo natus et ipse est,
1.255   Sed mage felici postremus germine Dauid. Heliab
Natu inter fratres Heliabus maximus hastam,
Hastam, qua

fertur.
Tum ualide illisum perfracta casside frontem
1.460   Diffindit mediam. Lethali saucius ictu
Mugiit ut taurus sacras mactatus ad aras.
Per uultus perque arma fluens miserabilis humor
Sanguinis admixto coepit manare cerebro.
Ille labans tereti iam frustra innititur hastę,
1.465   Frustra stare cupit. Mox pręceps corpore toto
Labitur in terram. Tremuit sub pondere tellus
Armaque labentis magno

quęso,
Qua demum culpa lęsi quandoque parentem,
3.80   Dic mihi, chare, tuum? Non cessat flumina, montes,
Omnia solicita perlustrans quęrere cura,
Hac ut me miserum priuet per uulnera uita?
Sanguinis ergo mei tenet illum tanta cupido,
Cuius ego toties affeci cladibus hostes?
3.85   Hęccine uirtuti soluuntur pręmia nostrę?" Ionathas respondet
Respondit Ionathas: "Quicquid,

Protinus ad patulas Dauidis murmurat aures,
Pressa illi sed uoce loquens humilique susurro:
"Ecce dies uenit uatum promissa relatu
Responsisque dei. Vis, Dauid, protinus istum
Tradamus letho, quem solum sanguinis urget
4.215   Tanta sitis nostri nullo unquam crimine lęsum?
Nunc, nunc nos omni solui permitte periclo
Hosteque sublato tibi debita sceptra rependi." Dauid non permisit lędi Saulem sibi

Nunc secura uale, cuius sapientia rara,
4.490   Pręstans eloquium, mens mitis teque tuosque
A tam uicinę reuocauit limine mortis."
Hęc ubi dicta, pius conuerso milite Dauid
Ad sua castra redit gaudens, quod sanguinis expers
Innocuasque manus pacataque tela referret.
4.495   Ipsa quoque Abigail Carmeli pascua montis
Magnorum compos uotorum lęta reuisit.

Me regnumque meum commissi criminis huius
Non esse autorem, nec iniquę conscia cędis
Corda tulisse unquam. Veniat uindicta Ioabum
7.330   Infidum supra morbisque infecta nepotum
Corpora conspiciat, corrupti sanguinis ęgra
Profluuio et sanie squalentis putida leprę!
Non desint illi, quos panis inopia uexet
Consummatque fames aut bellicus hauriat ensis!
7.335   Vt uero Abneri celebrari funera uidit,

Ammon uitiat Thamarim
Eflagitat retinens et iam uiolentus inhęrens.
10.80   Obstupuit miseranda nefas tam grande puella
Seque trahens retro "Quid me sic opprimis?" inquit
"Quod molire scelus, cognati sanguinis, Ammon,
Oblitus legisque dei iurisque pudici
Connubii? Sine me, sine me!" clamabat. At ille
10.85   Luctantem toto contendit uincere nixu
Et tandem uincit. Miseram sceleratus amator

assensu suscipiamus. Ut iacto rectę fidei fundamento | cęteras quibus beata uita comparatur, uirtutes superędificare possimus | et de nobis dici queat: Jo. 20. Beati qui non uiderunt, et crediderunt! Vnde etiam sacramentum corporis et sanguinis sui Dominus sub panis uini-que specie instituit, ut non quod cernimus | neque quod tangimus, sed quod credimus in terra adorantes, hoc ipsum uidere in cęlo mereamur exultantes. Et quoniam unus fidei nostrę

est, quod ille qui perierat inuentus esset, et qui mortuus fuerat reuixisset. Diu multum-que in nequitię coeno immersus iacuisti, expergiscere tandem et erige te ut munderis. Mar9 Mulier quę duodecim annos profluuio sanguinis laborauerat, cum Christi fimbriam tetigisset, sana discessit. Luc13 Altera duodeuiginti annos morbi ui inclinata, Domino manum ei imponente curatur | et cęlum aspicere incipit, quę tanto tempore pecudum more terram tantum

uim irrumpat. neminem uincit nisi uolentem. De illis duntaxat, qui se in potestatem eius non inuite dedunt, triumphare consueuit | et eos ad interitum usque perducere. Nihil itaque aliud est impurę cogitationi totum animi assensum prębere | quam ab hoste nobis infensissimo sanguinis-que nostri imprimis cupido superari uelle. Manifesta autem stultitia est | ei sponte cedere, a quo nil nisi necem speres. Hoc tibi testatur Salomon dicens:

| morbo liberatur. Lepra in Scripturis peccatum designat. Peccati ergo lepra Domino iubente ab animo poenitentis fugatur, ut ibi uirtutes inserantur, unde uitia pullulabant. Mat. 9 In huiusce rei figura et paralyticus de lecto surgit et mulier a sanguinis profluuio curatur et, qui mortui erant, reuiuiscunt et alii multi uariis langoribus grauati eleuantur. Nam quemadmodum hi credendo et poenitendo corporis consecuti sunt salutem, ita animę fideles a peccatorum ęgritudine per poenitentiam liberatę saluantur.

Nos itaque corpus tuum, clementissime Domine, et tuum sanguinem aliena specie uelatum fideliter accipimus | nec omnino qua ratione id fieri possit quęrimus | aut quomodo panis uini-que substantia in substantiam corporis et sanguinis tui transeat, cum accidentia non mutentur, scrutamur. Maius est enim miraculum istud | quam ut humano ingenio uel scientia comprehendi possit | te tamen tradente uerum esse credimus | etiam quod intelligere quomodo uerum esse possit nequimus.

est igitur, qui tanti mysterii altitudinem se deprehendisse putet, nisi ipse reueles, ipse aperias, ipse illum tam signularis intelligentię efficias capacem. Nos interim non ideo credimus panem et uinum in substantiam tui corporis et sanguinis transmutari, quia et uxor Loth uersa sit in statuam salis | et uirga Moysi in colubrum | et cibus atque potus in carnem et sanguinem animalis. Nam simul cum accidentibus ista mutata sunt | sed quia nihil uerius esse nouimus his, quę te docente discere

humanitas, ubicunque diuinitas est, illic si uolueris, et humanitatem tuam esse necesse est. Quid ergo mirum, si in multis locis es qui in uno, si in pluribus hostiis qui in una? Porro cum tibi placuisset | ineffabili corporis et sanguinis tui sacramento fideles tuos pascere et tibi unire, sub panis uini-que figura latere uoluisti, ut nemo horreret gustare, quod fideliter gustatum beatitudinem confert. Primus Melchisedech in sacrificio panem et uinum obtulit.

tua te accusat, cur pollutus Agni purissimi carnem gustando inquinas? Non culpam sic agendo diluis sed grauas | et in maximum te pręcipitas scelus. audi Apostolum dicentem: Quicunque manducauerit panem | et biberit calicem Domini indigne, reus erit corporis et sanguinis Domini. Probet autem seipsum homo, et sic de pane illo edat | et de calice bibat. Qui enim manducat et bibit indigne, iudicium sibi manducat et bibit | non diiudicans corpus Domini . Quid est reum esse corporis et sanguinis Domini | nisi illis fieri similem, qui

biberit calicem Domini indigne, reus erit corporis et sanguinis Domini. Probet autem seipsum homo, et sic de pane illo edat | et de calice bibat. Qui enim manducat et bibit indigne, iudicium sibi manducat et bibit | non diiudicans corpus Domini . Quid est reum esse corporis et sanguinis Domini | nisi illis fieri similem, qui Saluatorem contumeliis affectum crucifixerunt? Verbis illi petulantibus insultabant, tu gustu temerario offendis; flagellis illi percutiebant, tu manibus immundis

| ac tandem Iesu duce Promissionis Terram intrare. Hic est leo rugiens, qui circuit quęrens quem deuoret. Hic est fur et latro, qui non uenit nisi ut furetur et mactet. hic est denique lupus rapax, Dominico ouili semper insidians rapiens et dispergens, et nullo unquam sanguinis haustu satiatus. nunc promissis allicit, nunc terret minis, nunc assentatione blanditur, nunc etiam uerberibus compellit. Promissis quidem primos nostros parentes prostrauit | Eritis inquit sicut dii, scientes bonum

dicitur: II Egrediatur sponsus de cubili suo et sponsa de thalamo suo . Leuit. XV. XV II Ad menstruatam quoque uxorem accedere Lex uetat, ne concepti foetus uitium corrupti sanguinis trahant, et morbosi liberi sanie-que confecti nascantur. Videant igitur uir et mulier ne coitus desyderio uicti menstruorum tempore congrediantur, ne plus molestię accipiant ex natorum foeditate | quam ex

fieres, cuius fueras discipulus, ut eum crucifigendum inimicis offerres, cuius eras natura famulus, beneficio socius, dilectione frater, promissione cohęres, non terreni patrimonii, sed cęlestis. Nunquid te cum coenaret, a mensa repulit? cum sacramentum corporis et sanguinis sui discumbentibus porrigeret, pręteriit? cum iisdem pedes lauaret, nunquid non se ad tuos inclinauit? nunquid cum amplecti eum uelles | restitit? cum osculum offerres, faciem auertit? Omnia quidem ille tanquam sibi charissimo indulsit. sed tu

Ne quem autem scrupulum patiantur erroris orandum est, ut mittat Dominus operarios in messem suam. Quicquid interim patiuntur, pastorum culpa fit, qui pręsunt ecclesiis, et dum seipsos pascunt, gregis esurientis periculum negligunt. Quod si eorum incuria ouis aliqua perierit, sanguinis eius rei erunt. Dominus Iesus Redemptor noster aluit turbam in deserto, ne deficiant in uia. ut ostenderet | eos in uia uitę deficere, qui non habent ducem, a quo perduci possint ad uitam.

Saul Saul rex sacerdotes Nobę impie perimi imperauit, quia illi pii erga Dauidem extiterant. Athalia Athalia Iorami regis uxor defuncto Ochozia nepote regiam cędibus impleuit, neminem regii sanguinis relinquens uiuum, pręter unum Ioam, qui furtim subtractus fuit neci. Manahen Manahen Samarię rex Thersa oppido capto, ne quem in eo uirilis sexus uiuum relinqueret, mulieres etiam pręgnantes scidisse fertur.

sydera adorauit et coluit, filium traduxit per ignem, auguria obseruauit, idolum luci posuit in templo Domini. Propterea quidem Dominus minatus est inducturum se mala super Hierusalem eamque deleturum. Cęterum ille multum sanguinis innoxii effudit in Hierusalem. Post hęc captus ab Assyriis poenitentiam egit coram deo patrum suorum, et restituit eum Dominus in regnum. Correctus igitur omnem impietatem abiecit, fit ex pessimo optimus. Altare

uenit de Edom, tinctis uestibus de Bosra, iste formosus in stola sua, gradiens in multitudine fortitudinis suę? Edom rubeus interprętatur, Bosra angustia siue tribulatio. Veniebat autem Dominus de rubedine sanguinis, quem in cruce fudit, tinctis uestibus non colore coccini uel purpurę, sed patientia angustiarum et tribulationum, quas pro nostra sustinuit salute. Formosus uero erat in stola corporis, immortalitatis et

asinum et super filium asinę. Subiungit inde prophetans de cruce Christi, de Spiritu Sancto apostolis mittendo, de prędicatione miraculisque eorum ac de gentibus religionem Christi suscepturis, de corporis quoque et sanguinis Christi futuro mysterio: Quid, inquit, bonum est et quid pulchrum nisi frumentum electorum et uinum germinans uirgines? Prędixit hoc secundum templum armis Romanorum destruendum, Christum Iudeis pro

quanta prophanorum sacrorumque direptio? quantus efferentium praedas repetentiumque discursus? Interea nihil audiri praeter gemitus eiulatusque / ac impios hostes aut gladium vibrantes, aut fores effringentes, aut aedes dirruentes. Alia tunc forma ciuitatis saeuiente igne ac profluentibus riuis sanguinis, vt ipsam quoque diceres lamentari suam suorumque ruinam. Demum quanto cum horrore illa vox excipitur, quum iis, qui pauci ferrum atque incendium euaseint / vnoquoque ante suum praedonem cathenato / proclamatur: Veteres migrate coloni: tunc

Poloni et Lituani contra infideles dimicantes infidelibus Valachis / Vallachi. Tartaris / Tartari. Moschis Moschi acerrime resistentes / Pruteni quidem et Liuones gens vestri nominis et vestri sanguinis non solum fidem aduersus Scythas fortissime tutantur: Prutenorum et Liuonum aduersus Scythas fortitudo. verum etiam Balthei maris littora et mediterranea gloriose occupauerunt / ac hodie possident. Tibi vero caesar Maximiliane Caesar

non cordis molliet duritiam? Creator omnium fit famulus eorum, quos creauit. Et aliquem pudebit erga alterum sese gerere submissius? Lauat autem Dominus et extergit discipulorum suorum pedes, ut nos instruat, quam emundati accedere debeamus ad sumendum corporis et sanguinis eius sacramentum. Qui enim manducat et bibit indigne, iudicium sibi manducat et bibit. Venit ergo ad Symonem Petrum. Et dicit ei Petrus: Domine, tu mihi lauas pedes? Non lauabis mihi pedes in ęternum. Et Petrus igitur tantam Domini humilitatem admiratus

patiar. Signanter hoc Pascha inquit, quod ad salutem omnium credentium instituitur; desyderaui manducare uobiscum, ut ante mortem meam discatis, quomodo uos idem oporteat aliis ministrare in mei memoria et qualiter uobis conueniat corporis et sanguinis mei sacrificium offerre Deo pro omnium, qui in me credunt, salute. Coenantibus ergo eis accepit Iesus panem et benedixit ac fregit deditque discipulis suis et ait: Accipite et comedite! Hoc est corpus meum. Et accipiens calicem gratias egit et dedit

quem profitendo morimur, saluamur. Oranti apparuisse angelum Lucas testatur: Apparuit illi angelus — inquit — de cęlo confortans eum. Et factus in agonia prolixius orabat. Et factus est sudor eius sicut guttę sanguinis decurrentis in terram. Hic angelus apparens, dum moestum consolatur, humanam in Domino Iesu naturam ostendit. Alias accedentes et eidem ministrantes angeli diuinam in eo naturam testati sunt. Dei enim Verbum nostra assumpsit et sua non dereliquit, ut in nostris

— inquit — in agonia prolixius orabat. Hoc est, contentione quadam animi in oratione perseuerabat, ut et tu morte imminente feruentius ores, cupidius ueniam postules Iudici te mox offerendum sciens, qui, quicquid de te statuet, ęternum erit. Sudans autem Dominus sanguinis guttas nemine uerberante, nonne ostendit, quod uolens passioni sese offerat, quod sponte uerberantibus quoque corpus suum subiiciat, ut susceptis uulneribus pro nobis sanguinem huberius fundat et redemptionis nostrę precium tanto plenius persoluat, quanto nos magis

crudelis quam in Dominum ingratus. Vtrunque grande flagitium, sed uenię diffidentia maioris in Deum infidelitatis signum. Sequitur: Principes autem sacerdotum acceptis argenteis dixerunt: Non licet eos mittere in corbonam, quia precium sanguinis est. Interrogemus principes istos, si sanguinis precium usque adeo execrabile est, ut non liceat illud mittere in gazophilatium, quod Hebraice corbona dicitur, qua ratione precio illo sanguinem emere licuit? Quo fit, ut suo ore proprium damnent facinus; quia, dum

sed uenię diffidentia maioris in Deum infidelitatis signum. Sequitur: Principes autem sacerdotum acceptis argenteis dixerunt: Non licet eos mittere in corbonam, quia precium sanguinis est. Interrogemus principes istos, si sanguinis precium usque adeo execrabile est, ut non liceat illud mittere in gazophilatium, quod Hebraice corbona dicitur, qua ratione precio illo sanguinem emere licuit? Quo fit, ut suo ore proprium damnent facinus; quia, dum precium abhominantur, non solum Iudam, qui illud

dum precium abhominantur, non solum Iudam, qui illud accepit, accusant, sed etiam seipsos, qui dederunt. Consilio autem inito — inquit — emerunt ex illis agrum figuli in sepulturam peregrinorum. Propter hoc uocatus est ager ille Acheldemach, hoc est, ager sanguinis usque in hodiernum diem. Ager figuli est mundus iste, ager Dei conditoris. Hic redemptus est precio sanguinis Christi. In sepulturam peregrinorum — in requiem non Iudeę gentis incredulę, sed alienigenorum, qui in Christum crediderunt. Quibus

autem inito — inquit — emerunt ex illis agrum figuli in sepulturam peregrinorum. Propter hoc uocatus est ager ille Acheldemach, hoc est, ager sanguinis usque in hodiernum diem. Ager figuli est mundus iste, ager Dei conditoris. Hic redemptus est precio sanguinis Christi. In sepulturam peregrinorum — in requiem non Iudeę gentis incredulę, sed alienigenorum, qui in Christum crediderunt. Quibus dicitur: Iam non estis hospites et aduenę, sed estis ciues sanctorum et domestici Dei. Hi sepulti sunt cum

non estis hospites et aduenę, sed estis ciues sanctorum et domestici Dei. Hi sepulti sunt cum Christo et cum illo resurgunt in gloria. Cuncta itaque, quę Iudei inimico in Christum animo faciunt, in nostrum uergit commodum. Sanguinem illi comparant precio; cuius quidem sanguinis lauacro nostri mundantur animi, ut ęterna *corr. ex etęrna beatitudine digni habeantur. Illos igitur ubique condemnat male agendi uoluntas, quanuis ex eorum actionibus diuina benignitate nobis bona proueniant. Quin etiam illis, quod impie

*corr. ex pretermittatur **corr. ex consummeris ***corr. ex precordia partim liuore, partim cruore foedatę apparent. Manus pedesque sanctissimi clauis crudeliter perforati sanguinis riuos demittunt in terram, totum in ligno distentum languet corpus, laxantur cohęrentium iuncturę membrorum et circumquaque distractorum artuum soluitur compago. Cogor obliuisci bonorum, quę inde secutura sunt, dum te, fili mi, tot mala humiliter tolerantem intueor.

et tamen Iudeos a perfidię obstinatione non recessuros. De illis, qui in passione Domini surrexerunt, arbitror in Esaia fuisse prędictum: Expergiscimini — inquit — et laudate, qui habitatis in puluere, quia ros luminum ros tuus. Ros quippe sanguinis Christi illuminat credentes et in peccatis mortuos per poenitentiam reuocat ad uitam. In Ezechiele quoque habetur: Hęc dicit Dominus Deus: Ecce ego aperiam tumulos *corr. ex scisse uestros, et educam uos de

cui iam apparuerat Dominus, credunt, ingenti afficiebantur gaudio; quod quidem istorum duorum insecuta auxit narratio ordine cuncta referentium, et quę in uia ambulantes audierant, et quę in conuiuio cognouerant. Nos quoque, si in fractione panis, in communicatione corporis et sanguinis Domini nosse ipsum uolumus, confiteri cum poenitentię dolore oportet peccata nostra, quę in huius uia uitę commissa perpetrataque fuisse recordamur, atque ita ueniam consecuti usque ad uidendam resurrectionis eius immensam ineffabilemque gloriam perueniemus.

et piscem superpositum et panem. Verbum caro factum iste piscis fuit. Descendit de cęlo, natauit in nostrarum miseriarum mari, laborum iniuriarumque amaritudinem pertulit, et summi erga nos amoris igne succensus in ligno crucis assari et mori uoluit, ut nos corporis et sanguinis sui uitali pasceret alimento. Ideoque et panis est, de quo dixerat: Panis, quem ego dabo, caro mea est pro mundi uita. Antequam discipuli quicquam gustassent, dicit eis Iesus: Afferte de piscibus, quos prehendidistis.* Hoc spiritaliter

regem dixere. Satis ergo constat neque Alberto Sigismundi genero, neque Vuladislauo Casimiri germano, neque Ladislauo Posthumo Alberthi filio, ultimis legitimis regibus uestris, alium quam Vuladislauum Boemorum regem iustiorem superesse heredem. Sed hoc cognationis ius, simulque tantum sanguinis splendorem, quum ea magis superbiam hominibus suggerere soleant quam rebuspublicis prodesse, missa faciamus, eo magis quia ista regem quidem constituunt, sed nisi adsint uirtutes, regno haud dignum efficiunt. Ad uirtutes nostri principis, queis certo regna stant atque augentur,

apud se habent, quorum sane opera belli tempore maxime utuntur. His alii, sicut censu, ita dignitate inferiores sunt, licet et ipsi genere haud obscuri, et fortunis etiam mediocribus prediti sint. Postremi sunt nullo ferme honore, nisi quem uirtute propria compararunt, utpote qui neque sanguinis nobilitate, neque prouentibus, quos quidem nullos ex possessionibus capiunt, satis censeri possunt. Ad hos cum Gemius quinquaginta circiter fidis clientibus comitatus profugisset, credens apud Christianos, et

iuris sit tuoque nomine teneatur, uicinarumque praefectos prouinciarum admonebis ac etiam nouo sacramento astringes, ne illi te inconsulto ulla in re, quae maioris momenti sit, morem gerant. Quo facto et ille praefectum magis quam regem aget, et citra tui sanguinis effusionem, quem uolueris, regem facies. Nam cuicunque legiones tuas una cum thesauro tradideris, is non modo uolentibus pariter et inuitis procul dubio imperabit, sed etiam totas regni uires ad se trahet, adempta uiuo quoque tibi regia auctoritate. Nempe regium per se nomen uiribus

tam collationem quam confirmationem studio pecuniae congerendae sibi uendicauit ― siue legatus a Sede Apostolica in aliquam regionem missus fuerit, onustum auro per omne nefas quaesito Romam regredi. Fatetur praeterea uanus homo, ut furorem suum, quo tantum Christiani sanguinis in Rauennati agro effusum est, excusaret, se nulla alia causa Gallis hostem fuisse, quam ut rebus Italicis consuleret, quum neminem fugeret Italiam sine rege armis ac magnis opibus instructo nequaquam posse foelicem esse, atque ob id maxime crebro turbari, ac plurimum tyrannide uexari,

dimicant, ab infideli tyranno oppressa pereant, tuae sapientiae est, Pater sacrosancte, tuaeque dignitatis prospicere ut, qui secum dissident, sine cunctatione in gratiam redeant, iniurias remittant, pacem quam bellum malint et simul uniti a lupo illo luporum omnium rapacissimo, qui nullo sanguinis nostri haustu satiatur, se suaque defendant, laborantibus magno atque alacri animo succurrant, amissa repetant, recepta Deo propicio tueantur et conseruent. Ac ne ego pluribus utens uel prudentiae uel uirtuti tuae diffidere uidear, finem faciam, si tamen adhuc pauca quaedam

sed stultum Dei sapientius est hominibus. Achis interpretatur frater meus. Et Dominus ait: Qui fecerit uoluntatem Patris mei qui in cęlis est, hic frater meus et soror et mater mea est. Gethei dicuntur torcularia; quia gentiles conuersi fuderunt sanguinis sui mustum pro confessione nominis Christiani instar torculorum.

Venit Dauid ad speluncam Odollam. Illic sui ad ipsum conueniunt. Deinde a Gad propheta monitus uenit in terram Iuda. Odolla interpretatur testimonii approbatio. Ostendere se coepit Christus ad

abiit. Ingreditur Iesus Saulis tentorium, dum aperit Iudeis abdita Scripturarum, et sensuum noctem sua expositione facit lucescere. Saulem dormientem non permittit interimi, Iudeos incredulos non statim punit, sed interim donec conuertantur, aufert ab eis cyphum et hastam; quia nec calicem sanguinis Domini bibere nec hasta defensionis ueritatem tueri possunt qui adhuc non credunt. Saul hoc uidens placatus abiit. Iudei quippe, qui dormiunt, placari nequeunt: qui uident, illi placantur. Non enim uiderent, nisi crederent: increduli cęci sunt.

defendite. Etenim si Croatia (quod Deus avertat) amitteretur, propter asperitatem montium, sylvarum, fluminum, castellorum munitissimorum ac validissimorum situm inexpugnebilem, vix tota christiana respublica longo annorum intervallo, maximisque sumptibus et plurima sanguinis effusione eam recuperaret. Nos certe mendicare nolimus, quemadmodum ipse Romae Graecos, Misos, Servianos, Albanenses plerosque magnos ac principes viros mendicare vidi, et in paupertate mori. Proinde Celsitudinibus Vestris coram intimamus, significamus,

uices, decoratque hoc ordine rerum,
4.160  Quo multos tenebris splendores elicit atris,
4.161  Quo magis immensae decor elucescat Abyssi.
4.162  Pandite uos Helicona nouum mihi, dicite cantus
4.163  Veridicos primae uernantis sanguinis arae, ❦
4.164  Expectata sacro quo floruit hostia templo.
4.165  Postquam conceptos a pectore triste nefandi
4.166  Consilium regis tetros Acheronte furores
4.167  Tartareo peperit, regem quibus aetheris alti

7.423  Vertit iter, pressant populi, sociique sequuntur,
7.424  Iaire teque sequi est haud aspernatus euntem.
7.425  Interea tacita, exanguis, pudibunda retrorsum
7.426  Caesarea mulier subit Emoroyssa Philippi.
7.427  Illa laborabat tabo, cui sanguinis atri
7.428  Profluuium semper sanie putebat olenti.
7.429  Nequicquam medicas artesque uanosque labores
7.430  Passa diu, magis atque magis miseranda fluebat.
7.431  Fuderat aes totum proprio cum sanguine frustra,
7.432  Hoc experta

7.438  Huic uestem tantum limbo tenus attigit imo,
7.439  Hoc secum meditata, manu si tangere solum
7.440  Fas erit, externi tactu seruabor amictus.
7.441  Haud delusa fide est, nec spe decaepta, repente
7.442  Aruit interne fons omnis sanguinis atri,
7.443  Quo fit tabe mala putrique grauedine sospes.
7.444  At Iesu ut tacito mouit praecordia tactu,
7.445  Sydeream ut frontem, conuersaque lumina uidit,
7.446  Extimuit tremebunda, pedes ac lapsa sub imos
7.447  Procubuit,

celebrata suo sapientia regi
10.282  Sic ait, emittam uates, missosque fideles
10.283  Ad populum, hinc alios scelerata morte necabunt,
10.284  Ast alios trudent infesta Gorgone Ditis,
10.285  Omnis ut a primo cruor ille innoxius aeuo
10.286  Sanguinis efusi, iustas uos pendere poenas
10.287  Cogat, ab immiti nece prima insontis Abelli,
10.288  Vsque cruentatum delubra, altariaque inter
10.289  Caede Barachiadem, cecidit qui uulnere uestro,
10.290  Supplicium graue uos, tormentaque dura

prophetes.
11.586  Sciscitat, at quo me uos nomine rite coletis?
11.587  Concilii columen Petrus respondit Iesu.
11.588  Tuque dei uiuo uenerabere numine germen.
11.589  Tu quoque Christus ait Simeon Bariona beatus,
11.590  Nam tibi non carnis, non sanguinis ulla facultas
11.591  Edidit hoc, coelo pater at meus indicat alto.
11.592  En tu Petrus ades, super hanc ego condita petram
11.593  Templa dabo, aduersus quae non uis ulla barathri
11.594  Tartarei inualeat, nec porta insurgat auerni,

uidere coloni,
13.368  Exarsere simul, ueluti de uertice pastor
13.369  Videt ubi inuadi caulas accurrerat alto,
13.370  Tum furor irritat misereri nescia corda,
13.371  Praedonumque truces animos in uiscera iusti
13.372  Sanguinis, innocuumque efudunt ense cruorem.
13.373  Dispersae palantur oues pastore cadente.
13.374  Sic dictis acuunt iras, stimulantque furentes
13.375  Agricolae, rapiunt extra uineta, necantque,
13.376  En haeres dicunt, huius potiamur opum ui.

Vt tua sancta fides in te sic nota fathiscat,
l8.6  Vtque tuo gentes et regna in sine nouentur.
l8.7  Da pater, hocque nouum per me tibi perfice carmen,
l8.8  Veridicosque tui Iesu mihi pande recessus.
l8.9  A cruce funde deum, et diuini sanguinis imbrem,
l8.10  Surgentem in populum, et Mundo ostende redempro. Iacobi Boni Rac. Donum Sextum Pastoralis / Tibiae Iesu Christo dei filio dedicatum.

laudis honorem.
16.149  Ego sacerdotum feralis curia motu
16.150  Concita tartareo iri exitiale senatus
16.151  Concilium uocat, orba duces sententia falsos
16.152  Discutit, et multo mendacia comparat auro.
16.153  Improba non satis est iniuria sanguinis empti
16.154  In te Iuda, tibi fallacia uenditur auro.
16.155  O, scelus, o, uani dementia caeca furoris,
16.156  Solem odisse recens nitido quum surgit ab ortu
16.157  Eniti fraudare die terramque, polumque.

Neque tuis honoribus inuidemus, neque magnitudine terremur, quin potius haud parum miramur te accepta tanta clade, quam hoc tuum lancinatum uulneribus corpus indicat, quum tantum denique uirium et sanguinis amiseris, nondum resipuisse, atque ex longa tanquam peregrinatione non remigrasse domum. Atqui oportet alios posthac mores induas: nam hic et alio iure uiuitur et aliis legibus coercemur. Fortuna res

fore destinatam. At hoc lachrymoso nostro tempore, templa, orationes et sacrificia nostra despexit et aspernatus est. Cur quaeso tam seuere, et absque ulla pietate et misericordia? Profecto audiamus ipsum Dominum per Prophetam tantae seueritatis suę reddentem causam. Quoniam inquit manus uestrae sanguinis plenae sunt. Quo mihi multitudo uictimarum uestrarum? Plenus sum, ne offeratis ultra sacrificium frustra. Incensum abominatio est mihi,

et arreptum subito ad prętoria duci.
1.505  Pestis tanta premit, totusque insederat Orcus
1.506  Visceribus! Pretio nam sanguinis aere recepto
1.507  Proditor intranti mox limen adhęserat urbis,
1.508  Consilio procerum ueniens mercator

sumi sibi sensit et iras
7.517  Acrius intendi, ac uanos in plebe tumultus,
7.518  Aduocat huc, manibus laticem qui fundat, et inquit:
7.519  "Vos mihi nunc testes, insons quia sanguinis huius."
7.520  His dictis utramque manum simul abluit unda.
7.521  Illico

Haud] e marg. pro non fas inferri, precium quia sanguinis esset,
7.565  Censebant, unde est egressa pecunia nuper.
7.566  Heu hominum mentem

ne tibi propediem vel ab helleboro petendum auxilium, vel cum pestiferis morbis de vita dimicandum sit. Hic ego subridens, num tibi videmur minus capris circa propriam salutem sapere? illae quidem grauatae nimia pinguedine palpebras in aliquem rubum impingunt, ac missione sanguinis grauedine leuantur. Nos uero cauere a perniciae manifesta nesciemus? Non agnoscimus inquit istam sagacitatem in facie squallore situque pene confectam: saepe vsu venit vt ii, qui sibi oculatissimi videntur, suis tamen in rebus plurimum caecutiant:

voluptas, caeterique turbidi affectus animae sensitiue inhaereant: quam vt habemus communem cum caeteris animantibus, ita et affectiones nostrae similes sunt brutorum affectionibus, existuntque citra omnem dubitationem in locis affectis. Nam et dum excandescimus, liuidus quidam color ex accensione sanguinis circa cor, extrema corporis et ipsam faciem occupat, decaedente ira, ille quoque abit, ac pristinus reuertitur color. Similiter in metu atque laetitia manifesta signa in corde existunt: illo contrahitur, et proinde sanguis ex toto corpore subsidio eius accurrit, quia in eo principium

age magnanimis iam tandem accingere factis,
2.6.64   Sentiat ut vires Barbara turba tuas,
2.6.65  Teque proba verum Phrygia de stirpe nepotem,
2.6.66   Autoremque tui sanguinis esse Capim. F. CLEMENTI DE RAGNINA.
2.7.1  O qui fers triplicem proavito in stemmate Arachnen,

tuae domus constituendas, degendaeque totius vitae, sed etiam ad ornamenta reipublicae. Interim ego ea erga te fide, quam semper perspexisti sinceram et singularem, profero de scrinio meorum amicorum sacerdotem Xistum nostri generis et sanguinis, Jadra oriundum; virum aetate maturum, et in sacris litteris exercitatum, multaque experientia praestantem. Versatus est cum praecipuis Principibus in Europa, tractavitqne res magnas cum laude; huic vero Pontifici, quem tu

aliae redacta prepravljeno iz redactae erat, ut Zernovaeam rus urbi proximum incoleret. Ex ea Pater Vincentius Theologiae Magister insignis ex ordine Praedicatorum fuit Archidiacono amicissimus, et jure sanguinis quarto gradu conjunctus, propter cujus benevolentiam Rosenei domi suae primo Jacobum, quem mors decennem immatura praeripuit, deinde hunc Antonium utrumque Marci filium utroque parente orbatum educaverunt literis, et moribus imbuendum

lustraturum, purgaturum, mundaturum. Et Psal. 51, David se aspergi hysopo petit, quo super nivem dealbetur. 1. Petr. 1. et Hebr. 10. dicimur sanguine Christi aspersi: id est purificati cordibus a conscientia mala. Similis phrasis est et Hebraeorum 12. Fiebant etiam aspersiones sanguinis in sacrificando, erga tabernaculum et altare. Praeterea in foederis cum Deo sanctione, aspergebatur populus sanguine. Lagana, et alia quoque farinacea, oleo aspergebantur, cum Deo offerebantur. Conspersio, nimium Hebraice est versum 1. Corinth. 9, cum ibi sit proprie

se audivisse clamorem Israelitarum. Sic 1. Sam. 5 dicitur clamor asoendisse in caelum. Sexto, clamor significat etiam grande scelus, provocans et flagitans a Deo poenas. ut Iob 31. Si adversum me terra mea clamet: id est, accuset me, quod eam iniuste possideam. Sic in Genesi de clamore sanguinis aut caedis Abel habetur. Item de Sodomaeorum clamore, Genes. 18. et 19 ubi tamen aliqui famam aut rumorem interpretantur. Sed nobis libuit potius Augustini sententiam sequi, qui inquit: Clamor

ad dandum, Rom. 13. 2. Corinth. 8 et 9, tum ad accipiendum. ut Philip. 2. Communio passionum CHRISTI: id est, participatio crucis et persequutionum Christi. Nomen κοινωνία eodem modo ambigue accipitur. Sed 1. Corinth. 10, communionem corporis et sanguinis CHRISTI, certum est significare participationem. agit enim Paulus de eo, quod nemo possit simul participare de sacris idolorum, et de mensa, corpore et sanguine Christi. Quin et Calvinus in quibusdam suis scriptis affirmat significare μετοχὴν,

meum ultra: pro, non sinam pollui, Pollui nomen Dei, et sanctificari, contraria sunt, et exponuntur prolixe Ezech. 36. Pollui eos in muneribus suis: id est, permisi ut laberentur in scelus idololatriae. Actor. 15 praecipiunt Apostoli gentilibus conversis, ut abstineant a contaminationibus sanguinis, suffocati, et scortationis In quo praecepto etiam ad veterem morem pollutionum Iudaicarum respiciunt. Volunt alioqui scriptores, eam legem etiam antiquitus solitam imponi a Iudaeis gentilibus conversis, aut alioqui subiugatis. CONTEMNERE verbum, in Sacris literis non habet

ibi esse sanguinem victimarum aut foederalem, simulque eius usum exponit. Quasi diceret: Ecce hic sanguis victimarum, â me separatus ac depromptus, in hunc ipsum usum iam in vos spargetur, ut hîc foedus inter vos ac Deum feriatur, idque foedus hac dispersione, aut quasi quadam communicatione sanguinis confirmetur. Attente igitur considerate, tum quid hoc sit, tum quid hoc sanguine agatur: non ociosam enim, sed practicam quandam monstrationem sanguinis significat, ut foedus sancientes auditores et rem ipsam quid sit, et usum eius vera fide agnoscant ac amplectantur. Propterea illud

in hunc ipsum usum iam in vos spargetur, ut hîc foedus inter vos ac Deum feriatur, idque foedus hac dispersione, aut quasi quadam communicatione sanguinis confirmetur. Attente igitur considerate, tum quid hoc sit, tum quid hoc sanguine agatur: non ociosam enim, sed practicam quandam monstrationem sanguinis significat, ut foedus sancientes auditores et rem ipsam quid sit, et usum eius vera fide agnoscant ac amplectantur. Propterea illud adverbium Ecce, aut pronomen Hic, certitudinem et affirmationem continet, arctissimeque connectit rem monstratam cum sanguine: vel potius ipsum sanguinem

vitam agere, ponit Christus, cum extremorum temporum luxum notat Luc. 17. Quod genus loquutionis etiam Latinis et Graecis est usitatum. Edere et Bibere. Apoc. 7, est, feliciter vivere. Edere et bibere carnem et sanguinem Christi, Iohan. 6, est fide frui merito Christi, passione carnis ac sanguinis ipsius acquisito. Edere panem cum aliquo, est ius intimae familiaritatis et amicitiae ipsius habere, Psal. 40. Edere panem in regno caelorum, est aeterna felicitate perfrui, Luc. 22. Edere stercora sua, et Bibere urinam, Isaiae 36, significat extremam et

me. id est, nulli usquam fuerunt, desierunt superesse. Sic, Aquae eius non fallent aut mentientur: pro, suppetent, aderunt. FAMILIA, varia significata habet. Aliquando tantum eos complectitur, qui in una domo sunt: ut Psal. 46. Aliquando eos omnes, qui eiusdem sanguinis aut cognominis sunt: ut, domus aut familia Fabiorum. Aliquando totam unam gentem, aut tribum: ut Iudicum 18, De tota tribu Dan. Denique Genesis octavo dicitur, Iuxta familias egressae sunt animae de arca. id est, iuxta species egressa sunt animalia. Psal. 7. Ponit

optime consentit. Nihil enim magis convenit gratuito favori, aut misericordiae, etiam in ista communi vita, quam condonare culpam ac poenam reo cui faves. Hanc eandem vim argumentationis obtinet etiam, quod ibidem Paulus istam iustificationem collocat in redemptione Christi, propitiatione eius sanguinis, et peccatorum remissione: quae omnia rectissime ex favore aut misericordia Dei proficisci dicuntur, ex renovationo autem minime. II. Cap. 4, ubi pergit diligenter de iustitia Gratiae disserere, itidem excludit ab ea opera, excludit meritum: et denique dicit, impium

Iudaei in sacris, ex mandato Dei: ut Exod. 12 iubentur fasciculo hysopi sanguinem agni paschalis spargere super postes aedium, in quib. erant Israelitae. Sic etiam aqua lustralis ex cinere vitulae ruffae confecta, aspergebatur hysopo, ad mundandos immundos. Significabatur autem eo ritu aspersio sanguinis aut meriti passionis Christi, quo pii perfidem mundantur. In hunc sensum orat David se aspergi hysopo, ut supra nivem dealbetur Psal 51. Narrat et Epistola ad Hebraeos, Mosen hysopo, sanguine foederis madefacto, aspersisse totum populum Iohan. 19 scribitur, quod

ut in utero illi duo gemelli Esau et Iacob collidi caeperunt, ac ipsi postea inimicitias exercuerunt, ita et posteri eorum fuerunt perpetuo sibi invicem infensi. Isaiae 34 et 63. Significat porro typice hoc idem nomen Idomitarum, omnes impios et adversarios verae Eccles. IECUR, fons sanguinis est, in quo porro a Scriptura anima et vita collocatur. Effundi iecur: id est, fontem vitae, pro exanimari poni solet. Thren 2 Effusum est in terram iecur meum, propter contritionem filiae populi mei. i. prorsus exanimatus, et quasi mortuus sum Alio qui pro fonte amoris, ac

igne, calore, incendio, flamma: sive quia sit quandam similitudo, dum subito excitatur veluti flamma quaedam: dumque instar ignis ruit, et nulli parcit: sive quia, ut Physici definiunt, ira sit inflammatio sanguinis, facta circa cor, ex cholera effusa. IRRIGARE, notum verbum et significatio est. Deut. 11 negat Deus talem esse terram Canaan, ut Aegypti, quam irrigare queas ad pedem tuum. id est, in qua possis aquam irriguam ex Nilo deducere quocunque velis, ob planiciem, aut lenem

et magistratus causas discernant, discutiant et pronuncient. Exod. 24. Narravit populo omnia iudicia: id est, iura. Levi. 18. Iudicia mea facietis: id est, opera quae ego iure et regibus a vobis requiro, aut vobis praescribo. Numer. 5 Et iudicabit Synagoga inter percussiorem et vindicem sanguinis super iudiciis huiusmodi: id est, super casibus, quos ordine istic commemoravit. Sexto, accipitur pro interrogatoriis dubiis, seu quaestionibus et disputationibus de rebus et casibus, de quibus nihilo certi constat, quales in iudiciis et causis tractandis incidere et exerceri solent.

iudicium: id est, recte iudicatae, non temerariae, non violentae ac iniustae. Iudicium mortis esse alicui, est, eum admisisse facinus capitale, reum esse capitis aut mortis. Deut. 21. Hier. 28. Iudicium sanguinis. Ezech. 7, Terra plena est iudicio sanguinum: id est, criminibus capitalib. vel potius homicidiis, seu reatu capitali. Statera et bilances iudicii: id est, iustae. Prov. 16, Statera et bilances iudicii sunt Iehovae: id est, Dominus iuste iudicat, iusta iudicia, mensuras, et omnia

sensu constanter utitur hoc verbo et in sequentibus, ut capite 4, Credenti in eum qui iustificat impium. et capite 5: Iustificati igitur ex fide, pacem habemus erga Deum. Et, Multo igitur magis iustificati nunc in sanguine eius. In sanguine Christi iustificari, quid aliud est, quam merito sanguinis Christi a peccatis absolui? Et Roman. 6. Qui mortuus est, iustificatus est a peccato: hoc est, liberatus et absolutus est a peccati imperio, ne huic amplius ad serviendum sit obstrictus. Roman 8. Quos vocavit, eos (inquit) et iustificavit. Simpliciter quidem utitur hic iustificandi

Propter remissionem peccatorum. Rom. 4. Beati quorum remissae sunt iniquitates, et quorum obtecta sunt peccata. Ephes. 1. Habemus redemptionem per sanguinem eius, remissionem peccatorum. Col. 2. Condonans nobis omnia delicta. Iacobi 5. Si in peccatis sit, remittentur ei. Hebr. 9. Sine sanguinis effusione non fit remissio peccatorum. Delere peccata. Actor. 3. Ut deleantur peccata vestra. Abluere peccata. Actor. 22. Exurge baptizare, et ablue peccata tua, invocato nomine Domini. Emundare a peccato. 1 Iohan. 1. Sanguis IESU Christi emundat nos ab omni peccato. Item: Iustus

desperatione victitare. Cinerem tanquam panem manducavi: pro, in magno dolore aut luctu existens, iacui in cinere. Manducare met et butyrum, expositum est supra in comedere, exponetur quoque infra in voce Mel. Hac supra notata metaphora volunt quidam accipi etiam manducationem corporis et sanguinis in coena Domini: sed certum est, ibi agi de externa acceptione et datione aut porrectione Christi, item de externa acceptione Apostolorum, igitur et de externa manducatione. Id enim ipsum eodemque modo edere ac bibere iubentur, quod et quo modo accipere, nempe externo opere. Nam

in terra. Et quod sanguinem fudisse referuntur super siccam petram, ubi sanguis non absorbetur, nec tegi potest pulvere: significat, illos publice et posito omni timore grassatos in pios homines, qui eorum noluerunt acquiescere impietati. Nisi quis hoc ultimum exponat de clamore conspicui sanguinis et irae Dei. Ezechielis undecimo, contemptores minarum propheticarum dicebant, non imminere adeo brevi illas calamitates: se debere aedificiis et munitionibus civitatem exornare, et in ea parare ad ferendam omnem sortem casumque et obsidionem. Utebantur igitur ista locutione aut

essent. Non intelligitis, nec meministis illos quinque panes, et septem panes: id est, illius satiationis tot milium hominum, paucis panibus factae? Rem, pro adiuncta actione ponit. Panis quem frangimus, nonne participatio corporis Christi est: et poculum quod benedicimus, nonne participatio sanguinis Christi est? Ubi, panis quem frangimus, et poculum cui benedicimus, idem prorsus valet, ac panis fractio seu esus, et poculi haustio. Eam igitur dici esse participationem, aut comestionem et haustionem corporis et sanguinis Domini. Argumentatur enim [?: ] ab ipsis elementis

corporis Christi est: et poculum quod benedicimus, nonne participatio sanguinis Christi est? Ubi, panis quem frangimus, et poculum cui benedicimus, idem prorsus valet, ac panis fractio seu esus, et poculi haustio. Eam igitur dici esse participationem, aut comestionem et haustionem corporis et sanguinis Domini. Argumentatur enim [?: ] ab ipsis elementis per se, sed a sumptione illorum: sicut mox dicit, Non potestis poculum Domini bibere, et poculum daemoniorum: mensae Domini participes esse, et mensae daemoniorum. Panem in regno Dei comedere, est, aeterna vita frui: Luc.

forma Dei, in ignominiosissimam servi, atque adeo peccatoris omnium maximi descendens. Haec passio saepe etiam mors et sanguis Christi vocatur, quia in hac passione sanguinem fundendo mortuus est. Est vero Hebraeis perusitatum, sanguinem pro violenta, et praesertim iniusta morte ponere, ut in voce SANGUINIS dicetur. Porro, qua ratione passione, morte ac sanguine Christi iustificari, salvari, redimi, mundari ac salvari dicamur, et quomodo passio eius nostra iustitia esse dicive queat, non est huius loci exponere. Dictum vero est de tota hac re in Libello maiore, titulo de Iustitia. Hac

Christi. Comprobatigitur tota Scripturs, et ipsemet Paulus eo ipso loco, Monhemii sententiam: et denique maxime usitata significatio praepositionis PER, quae rarius causam efficientem notat. Formalis vero causa iustificationis, est modus applicandi illam materiam passionis, redemptionis aut sanguinis Christi, seu etiam eius persolutionis, ad nostrum debitum aut iniustitiam: qui modus est ipsa imputatio. Volunt vero ipsi eam praepositionem ibi significare causam efficientem, sicut et Osiander contendit: ut eo quasi precio sit nobis iustificatio empta, quae (ipsorum opinione) est

10. Non potestis poculum Domini bibere, et poculum daemoniorum: non potestis mensae Domini participes esse, et mensae daemoniorum: scilicet iuste ac salutariter. Nam de facto poterant, et re ipsa nimium praestabant. Hinc inepti ratiocinatores volunt negare indignorsi manducationem corporis et sanguinis, quasi de impossibilitate facti, et non iuris, Apostolus ibi loquatur. Actor. 10. Num aquam quis prohibere potest eis? id est, non iuste ac licite potest, alio qui de facto potest. secundae Corinthiorum decimotertio: Non enim possumus aliquid adversus veritatem, sed pro veritate:

me. Aliquando vero noticiam efficacem, et ordinantem efficientemque futura indicat. Actor. 2. Hunc Iesum definito consilio et praescientia Dei deditum, accipientes interfecistis. 1. Pet. 1. Electi secundum praescientiam Dei patris, in sanctificatione Spiritus, in obedientiam et aspersionem sanguinis Christi. Rom. 11. Non abiecit Deus populum suum, quem prae cognovit, aut praescivit. Quod alii de aeterna praedestinatione intelligunt: alii, quod Iudaicum populum sibi prius adsciverit aut adiunxerit, quam [?: ge-lem ] : sicut inquit Deus ad Israelitas Amos 3: Tantum non

Vendidisti populum tuum sine precio, nec auxisti valorem eorum, id est, facile ac sine ulla cunctatione nos tradidisti aliis gentibus, nullam legitimam causam contra nos habentibus. Sic dicit Deus Isaiae quinquagesimosecundo: Gratis venundati estis, gratis etiam redimemini. Precium sanguinis est, dicunt Pharisaei de proditoria illa pecunia Indae, Matt. vigesimoseptimo: ideo non licere eam inferre in templum Precium sanguinis autem dicitur, quia data fuit pro exitio aut interitu IESU. Precio empti estis: primae ad Corinth. sexto, et septimo: non ocioso pleonasmo

nullam legitimam causam contra nos habentibus. Sic dicit Deus Isaiae quinquagesimosecundo: Gratis venundati estis, gratis etiam redimemini. Precium sanguinis est, dicunt Pharisaei de proditoria illa pecunia Indae, Matt. vigesimoseptimo: ideo non licere eam inferre in templum Precium sanguinis autem dicitur, quia data fuit pro exitio aut interitu IESU. Precio empti estis: primae ad Corinth. sexto, et septimo: non ocioso pleonasmo dicitur, sed cum singulari quadam emphasi: ut, Hisce oculis, aut propriis oculis vidi. Isaiae vigesimooctavo, et prima Petri secundo: Ecce

iudicium complectatur. De simili repurgatione etiam Isaias loquitur capite primo: Repurgabo ad purum scoriam tuam, et auferam omne stannum tuum, restituamque iudices tuos, sicut ab initio, etc. Tertia repurgatio est singulorum imputativa, quae fit fide applicato nobis merito sanguinis Christi, qui nos mundat ab omnibus peccatis nostris: 1. Iohan. 1. Sicut lanam et nivem: Isaiae primo. Imo et supra nivem dealbat, Psalmo 51. Fit autem hoc, dum ipsius persolutio iustitiae obediendo et patiendo praestitae, nobis imputata et attributa, obruit et abolet omnia nostra

Deus dicitur peccatorum, cum non remittit, sed punit ea. Psalm. 79, Ne recorderis iniquitatum nostrarum priorum. id est, condona clementer. Recordare diei Sabbati, ut sanctifices illum, id est, observa diligenter ut sanctifices Subbatum, Deuteronomii 5. Recordari dicitur Deus sanguinis innocentis. id est, ulcisci, Psalmo 9. Recordari dicitur Deus sacrificiorum, cum ei accepta sunt, ac nobis propter ea benedicit. Sic Actorum 10 dicuntur ascendisse in memoriam Dei eleemosynae et preces Cornelii centurionis. Contra etiam peccata Babyloniae meretricis dicuntur

accipitur, cum saepe Spiritui sancto sanctificatio tribuitur. Romanorum primo, Declarato filio Dei per Spiritum sanctificationis: id est, per Spiritum nobis ad renovationem donatum. Primae Petri primo: Secundum propositum Patris, in sanctificatione Spiritus, ad obedientiam et aspersionem sanguinis Iesu Christi. ubi Aspersio significat iustificationem: Sanctificatio verô, Spiritus renovationem. Quarta significatio est activa, qua nostram vitam et actiones nostras sanctificamus, aut sanctas facimus. Secundae Corinthiorum septimo: Has igitur promissiones cum habeamus

ad altare fusa, altera vero media super populum aspersa, clara voce testante ac dicente Moyse eadem ferme verba quae Christus in sua sacra Coena instituenda dixit: Hic est sanguis testamenti, quod Deus erga vos praecepit, Exodi vigesimo quarto, et Hebraeorum nono notum est. Fons aut vena sanguinis. pro menstruis, Levit. vigesimo. Sic et in Evangelio de Haemorrhousa. Secundo, sanguis significat semen virile, unde homines propagantur. Actorum decimoseptimo: Deus fecit ex uno sanguine omne genus hominum, ut habitaret per superficiem universae terrae. id est, ex semine unius

idem valent istae locutiones, passione Christi redimi ac salvari, et sanguine Christi nos liberari, mundari aut iustificari. Si fuissemus tempore patrum nostrorum, non fuissemus socii eorum in sanguine prophetarum: id est, in caede eorum. Matt. 23. Sic Matt. 27: Haec pecunia est precium sanguinis. Et Pilatus lavans manus inquit: Innocens ego sum a sanguine iusti huius. id est, ab iniusta caede huius insontis. Sic dicitur Vindex sanguinis id est, caedis. Non stabis super sanguine proximi tui: Levit. decimonono. id est, non promovebis caedem eius. Sanguis iste polluet terram:

tempore patrum nostrorum, non fuissemus socii eorum in sanguine prophetarum: id est, in caede eorum. Matt. 23. Sic Matt. 27: Haec pecunia est precium sanguinis. Et Pilatus lavans manus inquit: Innocens ego sum a sanguine iusti huius. id est, ab iniusta caede huius insontis. Sic dicitur Vindex sanguinis id est, caedis. Non stabis super sanguine proximi tui: Levit. decimonono. id est, non promovebis caedem eius. Sanguis iste polluet terram: Num. trigesimoquinto id est, ista iniusta caedes. Sic secundo Paralipom. vigesimo quarto: Propter sanguinem filiorum Ioiada. id est, caedem.

uvae lavabit vestem, et Deuterono. trigesimo secundo, Sanguinem uvae bibisti: id est, merum. Metaphorae huius potest esse duplex ratio, sive ob colorem: sive quia perinde fluit liquor violatis vuis, sicut sanguis laesa cute. Vir sanguinum, idem quod homicida, aut etiam crudelis, et fundendi sanguinis cupidus. Sic Semei dicebat ad Davidem: Egredere egredere vir sanguinum, 2 Sam. 16, imputans ei calamitates domus Saul. Sic Psalm. 5, Virum sanguinum et doli abominatur Iehova. Psalm. 55. Viri sanguinum et dolosi non dimidiabunt dies suos. et Proverbiorum 29, Viri sanguinum

terra abscondi, Iob 16, est, non fieri caedis alicuius ultionem: quasi si terra ita eum devorasset et absumpsi [?: ] ut nihil amplius inde prorsus superesset. Sic Isaiae vegesimosexto tum extrema dies ac resurrectio, tum [?: ] vindicta antea in terra caelati martyrum sanguinis, [?: ] simili phrasi describitur hisce verbis: Ecce enim Dominus egredietur de loco suo, ut visitet iniquitatem [?: h- ] tatorum terrae contra ipsum et discooperiet terra sanguines suos, et non cooperiet amplius super hisce quaesunt interfecti in ea. Hic indicatur

sanguinem in terra coopertum iacere: sed tunc in emma die resurrecturos pios, et ultionem sanguines [?: ] flagitaturos ac consecuturos: sic ut et illi in Apocalipsi vindictam flagitantes, iubentur adhuc modicum expectare, donec numerus piorum martyrum exple-tur. Contraria opertioni sanguinis a terra factae, est illa locutio Genesis quarto: Sanguis fratris tui Abel [?: ] mat de terra ad me. id est, vindictam flagitat de tam a iusta caede, qua fratrem tuum insontem iugulasti. [?: ] ri aliquem sanguinem furoris ac zeli. Ezek. decimosexto: Iudicabo

et obligaret: et alteram partem sparsit in populum, ac Israelitas tum confirmaret de certitudine illius foederis, tum etiam eos obligaret ad id servandum. Sic et Christus hic duplicem usum sui corporis ac sanguinis monstrat, et reipsa praestat, dum et nobis se eum dare in confirmationem novi Testamenti ac foederis dicit, et patri se eundem offerre, dum is traditur, et effunditur pro nobis in remissionem peccatorum. Quare diligenter sunt observandae istae duae diversae res actionesve in istis Christi

dum is traditur, et effunditur pro nobis in remissionem peccatorum. Quare diligenter sunt observandae istae duae diversae res actionesve in istis Christi verbis novi foederis, HIC EST SANGUIS MEUS NOVI TESTAMENTI, QUI PROMULTIS EFFUNDITUR IN REMISSIONEM PECCATORUM. primum enim indicatur usus sanguinis Christi erga nos: nempe ut nobis propinatus sanciat ac confirmet novum foedus, nos de eius certitudine confirmet, et ad id sanctissime observandum arctissime obliget. Deinde erga Deum, ut videlicet in cruce fusus pro peccatis mundi satisfaciat, eorumque abolitionem impetret, atque ita

sensus est utriusque recitationis, sive cum Matthaeo et Marco dicas, Hic est sanguis novi testamenti aut foederis: sive, Hoc poculum aut potio est novum testamentum in meo sanguine, quo ibi dato confirmatur ac sancitur. Porro Paulus primae Corinthiorum undecimo exigit diiudicationem corporis ac sanguinis Domini in sumenda sacra Coena: id est ut cum iudicio sumamus sacrum corpus ac sanguinem Domini, diiudicantes et praeparantes nosmet, et stantes ac facientes ingens discrimen inter ea quae ibi sumuntur, et inter alias epulas. Quod Corinthii non iudicabant aut discernebant, sed perinde

ut si domi suae ad epulas prophanas, aut etiam in idolorum templis ad illa impia convivia proruerent. Quare tales non diiudicantes corpus ac sanguinem Domini, seu sine iudicio sumentes ac abutentes, dicit Paulus illa ipsa abusione adeo reos fieri male sumptarum preciotissimarum rerum corporis ac sanguinis Domini, ut sibimet iudicium ac exitium bibant et comedant. Ioannes primae Capite quinto dicit, Christum venisse per aquam et sanguinem: idque bis repetit et inculcat. id est, egisse et agere cum mundo et hominibus per [?: su- ] verbum ac sacramenta. Haec enim sunt veluti

qui itidem de iisdem reb. testentur: nempe spiritum sanctum. in singulorum cordib. clamantem et loquentem per os doctorum, ac per scripturas, et deinde aquam et sanguinem: i. duo sacramenta seu foedera, quorum prius quidem lotione aquae peragitur et confirmatur, posterius vero distributione sanguinis. Sanguis igitur Iohanni ibi necessario sacrosanctum foedus aut sacramentum Coenae Domini significat. Primae Corinthiorum decimo: Poculum cui benedicimus, non ne communio (id est, participatio) sanguinis Christi est? Hoc est, fractio aut sumptio panis, et sumptio corporis Domini, et

quorum prius quidem lotione aquae peragitur et confirmatur, posterius vero distributione sanguinis. Sanguis igitur Iohanni ibi necessario sacrosanctum foedus aut sacramentum Coenae Domini significat. Primae Corinthiorum decimo: Poculum cui benedicimus, non ne communio (id est, participatio) sanguinis Christi est? Hoc est, fractio aut sumptio panis, et sumptio corporis Domini, et sumptio benedictae potionis, est participatio sanguinis Domini. Hebraeorum decimo: Qui abiecerit legem Moysis. absque misericordia ad duorum aut trium testimonium moritur: quanto putatis acerbiore supplicio

sacrosanctum foedus aut sacramentum Coenae Domini significat. Primae Corinthiorum decimo: Poculum cui benedicimus, non ne communio (id est, participatio) sanguinis Christi est? Hoc est, fractio aut sumptio panis, et sumptio corporis Domini, et sumptio benedictae potionis, est participatio sanguinis Domini. Hebraeorum decimo: Qui abiecerit legem Moysis. absque misericordia ad duorum aut trium testimonium moritur: quanto putatis acerbiore supplicio dignus censebitur, qui filium Dei conculcarit, et sanguinem foederis, per quem fuerat sanctificatus, prophanum duxerit et spiritum

scelera morte punita sunt, quam putaverunt quasi quandam illorum expiationem esse. Quam sententiam et Deus statim initio pronunciavit, mortem fore peccati stipendium, et veluti compensationem, aut etiam expiationem. Sic et ubique gentium sacrificia pro hominum peccatis oblata sunt, quae plerunque sanguinis effusione et caede animalium, aliquando etiam hominum constiterunt. Quin et nunc adversarii nullo modo assentiri possunt, absurdissimumque eis videtur, quod passio Christi debeat esse iustitia quaedam, nosque ea nobis imputata iustificari. Quare usque ad furorem contendunt, iustitiam esse

Scripturam audiamus, quae contrarium docet. At primum quidem observetur illud nobile dictum Levitici decimoseptimo: Ego dedi vobis sanguinem super altare ad expiandum animas vestras: sanguis enim animas expiat. Et Hebraeor. nono: Omnia fere secundum legem sanguine purificantur. Et, Absque sanguinis effusione non fit remissio peccatorum. Ordinatio sane Dei iusta est, ut inobedientia seu peccatum morte puniatur. sed nullius creaturae mors inobedientia aut peccato aequivalet, multo minus illud superare, aut plene expiare potest. Quare peccatores peccati magnitudine victi, et

sanguine id est, cum ullo homine, contentus institutione ac patefactione veritatis, quae mihi abunde a Christo ipso contigerat. Sed de hac locutione, cum caro et sanguis coniunguntur, supra in voce CARNIS prolixius disserui. Hebraeorum secundo: Quoniam igitur pueri participes fuerunt carnis et sanguinis, et ipse quoque similiter particeps factus est eorundem. id est, quandoquidem habuerunt non tantum animam, sed et corpus. Pontifex et Christus dicitur intrare in tabernaculum, cum sanguine, per sanguinem, et in sanguine: id est, offerendo simul sanguinolentum sacrificium, atque ita quasi

sicut hodie: id est, pro ut nunc reipsi experimur. Non sum sicut una ex ancillis tuis. Ruth. 2. id est non sum digna quae comparer alicui ancillarum tuarum, non sum ei conferenda. Sicut aliquando non confert, sed rem ipsam exprimit. ut, Sudor Christi [?:--- ] sicut guttae sanguinis. id est, erant revera guttae sanguinis. Oseae 5. Principes tui fuerunt sicut qui tranferunt terminos. id est, revera aut reipsa transferunt terminos, occupantes vicinorum agros. Vidimus gloriam eius, ut unigeniti a patre: Ioh. 1. id est, utpote unigeniti

reipsi experimur. Non sum sicut una ex ancillis tuis. Ruth. 2. id est non sum digna quae comparer alicui ancillarum tuarum, non sum ei conferenda. Sicut aliquando non confert, sed rem ipsam exprimit. ut, Sudor Christi [?:--- ] sicut guttae sanguinis. id est, erant revera guttae sanguinis. Oseae 5. Principes tui fuerunt sicut qui tranferunt terminos. id est, revera aut reipsa transferunt terminos, occupantes vicinorum agros. Vidimus gloriam eius, ut unigeniti a patre: Ioh. 1. id est, utpote unigeniti

ad perdendas gentes in nihilum. Psalm. 139. Quo ibo a spiritu tuo, et quo a facie tua fugiam? 2. Vel cum epitheto: ut, Spiritus furoris, Exodi 15. In spiritu furoris tui congregatae sunt aquae, etc. Spiritus iudicii, et Spiritus ardoris: Isai. 4, Lavabit Dominus reatus sanguinis Hierusalem in spiritu iudicii, et spiritu ardoris. Psal. 18: Revelata sunt fundamenta orbis terrarum ab increpatione tua Iehova, a flatu spiritus irae tuae. Spiritus soporis: Isaiae 29, Miscuit vobis Dominus spiritum soporis. pro, stupore et gravi poena vos afflixit.

testamenti, qui pro multis effunditur: id est, hoc sanguine confirmatur et sancitur hoc praesens novum testamentum, quod iam inter vos ac Deum instituo ac confirmo. ¶ Eadem plane verba sunt etiam Hebr. 9, et Exod. 24. Nam Moyses sanciens foedus ad montem Synai inter Deum et populum, dimidium sanguinis victimae ibi caesae fundit aut spargit super altare, et dimidium spargit super populum, dicens: Hic est sanguis testamenti aut foederis, quod Deus praecepit ergavos. ¶ Quare eodem modo etiam hic angelus aut mediator foederis Christus Iesus, eundem suum sanguinem et populo in Sacra coena

quae etiam eodem modo sicut ibi intelligenda sint. De qua re prolixius dictum est in proprio Libello. ¶ Porro Lucas et Paulus habent, Hoc poculum est novum testamentum in meo sanguine: id est, haec potio et tota actio est initiatio aut sanctio novi foederis, seu ipsum foedus, quod praesenti sanguinis mei distributione ac sumptione confirmatur. Ita optime inter sese verba Evangelistarum consonant. ¶ Zachariae quoque prophetae verba cum hoc sensu verborum coenae Domini aptissime conveniunt, ubi Deus Syonem,

vero aspergebantur. Quinetiam ipsa verba veteris foederis prorsus cum Sacra coena aut novi foederis conveniunt: Hebraeorum 9. et Exodi 24: Hic est sanguis Testamenti, quod praecepit aut instituit Deus erga vos. Verûm adscribamus verba foederis ex Exodo plenius. Et accepit Moses dimidium sanguinis, et posuit in crateris, et dimidium sanguinis sparsit super altare. Et accipiens librum foederis, legit in aurib. populi: qui dixerunt, Cuncta quae locutus est Dominus faciemus, et obediemus. Tulit quoque Moses sanguinem, et sparsit super populum, dicens: Sanguis foederis, quod pepigit

veteris foederis prorsus cum Sacra coena aut novi foederis conveniunt: Hebraeorum 9. et Exodi 24: Hic est sanguis Testamenti, quod praecepit aut instituit Deus erga vos. Verûm adscribamus verba foederis ex Exodo plenius. Et accepit Moses dimidium sanguinis, et posuit in crateris, et dimidium sanguinis sparsit super altare. Et accipiens librum foederis, legit in aurib. populi: qui dixerunt, Cuncta quae locutus est Dominus faciemus, et obediemus. Tulit quoque Moses sanguinem, et sparsit super populum, dicens: Sanguis foederis, quod pepigit Dominus vobiscum super cunctis sermonibus his.

vocatur Vena vitae: id est, causa multorum ac magnorum bonorum. Vena Israel, aut scaturigo, appellatur vera religio ac doctrina, quae sicut homines rigat ac refocillat, ita etiam Deum glorificat. Psal. 68, Benedicite Domino de fonte aut vena Israel. Vena aut scaturigo sanguinis, Levit. 20, significat fluxum sanguinis muliebrem, seu menstrua: Si venam eius nudaverit, et ipsa revelaverit venam sanguinis sui. Sic Marc. 5. dicitur mulieri confestim a tactu vestis Christi exaruisse fons aut scaturigo sanguinis. VENATIO habet simile quiddam bello,

ac magnorum bonorum. Vena Israel, aut scaturigo, appellatur vera religio ac doctrina, quae sicut homines rigat ac refocillat, ita etiam Deum glorificat. Psal. 68, Benedicite Domino de fonte aut vena Israel. Vena aut scaturigo sanguinis, Levit. 20, significat fluxum sanguinis muliebrem, seu menstrua: Si venam eius nudaverit, et ipsa revelaverit venam sanguinis sui. Sic Marc. 5. dicitur mulieri confestim a tactu vestis Christi exaruisse fons aut scaturigo sanguinis. VENATIO habet simile quiddam bello, teste Xenophonte in Cyri paedia: imo est

doctrina, quae sicut homines rigat ac refocillat, ita etiam Deum glorificat. Psal. 68, Benedicite Domino de fonte aut vena Israel. Vena aut scaturigo sanguinis, Levit. 20, significat fluxum sanguinis muliebrem, seu menstrua: Si venam eius nudaverit, et ipsa revelaverit venam sanguinis sui. Sic Marc. 5. dicitur mulieri confestim a tactu vestis Christi exaruisse fons aut scaturigo sanguinis. VENATIO habet simile quiddam bello, teste Xenophonte in Cyri paedia: imo est species quaedam belli, et vicissim bellum est tanquam venatio quaedam servilium hominum, ac

Domino de fonte aut vena Israel. Vena aut scaturigo sanguinis, Levit. 20, significat fluxum sanguinis muliebrem, seu menstrua: Si venam eius nudaverit, et ipsa revelaverit venam sanguinis sui. Sic Marc. 5. dicitur mulieri confestim a tactu vestis Christi exaruisse fons aut scaturigo sanguinis. VENATIO habet simile quiddam bello, teste Xenophonte in Cyri paedia: imo est species quaedam belli, et vicissim bellum est tanquam venatio quaedam servilium hominum, ac parere nolentium: ut Aristoteles Politic. 1. disserit. Quare merito, cum dicitur Nembrot fuisse robustus

est. Ioannes cap. 5 suae epistolae dicit, Christum venire per aquam et sanguinem. Et mox dicit, aqua et sanguine: quod etiam valde significanter accipiendum est. Sensus enim est, Christum non ocio se per ista venire, sed efficaciter nos accedere ita, ut per Sacramenta aquae et sanguinis, quae una cum spiritu, ut mox sequitur, de eo testentur, nos convertat, regeneret, mundet, ac ad vitam aeternam ducat. Christus dicitur in carnem venisse, et hoc Antichristum negare: ubi etiam Venire significanter accipiendum est, nempe quod filius Dei sit non tantum incarnatus, sed

vindemiam relicto, comparatur Syon et Ierusalem, post illas tot clades ob summam solitudinem ac devastationem. Iob 24 legitur, Nemo illorum recedit via vinearum: id est, via frequentiore, ne agnoscatur. VINUM laetificat cor hominis, et panis sortificat: quia vinum gignit abundantiam sanguinis et bonorum spirituum, Psal. 104 Zach. 10 Laetabitur cor eorum ut bibentis vinum: de piorum laeticia tempore Meschiae loquitur. Vinum bibere alias significat laute vivere Iob 1, Comedebant et bibebant vinum. Sic Esth. 5, In convivio vini dixit rex. Alias significat

oculis [?: ] torum subiiciat. Virginitates invenire, Deut. 22, agitur de dirimenda lite, si forte quis velit obiicere uxori, se, cum eam primûm duceret, non reperisse in ea virginitates praecipit igitur Scriptura patri, ut depromat linteamina primae noctis, in quibus si sint notae sanguinis, quae indicent virginem fuisse, tueatur innocentiam suae filiae. Illam ergo virginitatem et signa eius vocat ibi testus bethule virginitates. Virgo aut Virgines aliquanda ii dicuntur, qui puram et incorruptam doctrinam, fidem ac pietatem erga Deum servant: sicut contra Sacra et

Producat terra herbam virentem. Item in malam partem, Mane sicut herba transeat. Flores, Christus, vel specimen iustitiae. In Psal. Iustus ut palma flurebit. Lilium, Christus, vel angeli candore iustitiae In Salomone: Ego flos campi, et lilium convallium. Rosae, martyres, a rubore sanguinis. In Salomone. Sicut rosa germinat super humida fluenta. Violae, confessores, ob similitudinem lividorum corporum. In cantico [?: cantico--- ] flores in terra visi sunt. Sylvae, gentes. In Psalm. invenimus eam in campis sylvae. De his sylvis egressi sunt [?: d- ]

quaerere ib. [?: ] iudicium scire ib. [?: ] iudicium ac viam alicuius [?: absco- ] [?: ] se ab aliquo ib. [?: ] iudicium mortis esse alicui ib. [?: ] iudicium sanguinis 483. [?: ] iudicii statera, et bilances [?: ] . [?: ] iudicium et iustitiam dare [?: De- ] [?: ] ib. 8. 9 iudicium arripere [?: ] . [?: ]

esse aliquid 947. 8 preciositas ibid. 31 preciosum a vili separarae ibid. 58 Precium 948. 7 precium alicuius rei nescire ib. 14 sine Precio vendere ib. 17 precium sanguinis ibid. [?: ] preciosus lapis ibid. [?: ] Presbyter ibid. [?: ] presbyterium ibid. [?: ] Primitiae ibid.

Dei ib. 38 Recordari ibid. 59 recordari Deum alicuius, vel aliquorum 1014. 3. 4 recordare diei sabbati, ut sanctifices illum ibid. 23 recordari Deum peccatorum ib. 20 recordari Deum sanguinis innocentis ib. 25 recordari Deum sacrificiorum ib. 26 Rectum ibid. 36 rectum aliquid esse, aut videri in oculis alicuius ibid. 56 rectus homo 1015. 15 rectum cor

Vectes ib. 48 Velamen ib. 61 velamen seu tegmen oculorum 1239. 3 Vena ib. 31 vena maris ib. 37. 38 vena vitae ib. 41 vena aut scaturigo Israel ib. 45 vena aut scaturigo sanguinis ib. 48. 49 Venatio ib. 54 venari animam alicuius 1240. 1 venari gressus alicuius ib. 4 venationem adurere ib. 7 Vendo ib. 13 Venenum 1241. 14 Venio ib. 26

quendam quasi splendorem circa caput pingant 747 63. 64 etc. item 748. 15 sanctus quare Meschias dicatur 1073. 44 sanctus quare spiritus Dei vocetur ibid. 60 sanctificatio Dei, qua nos sanctificat duplex 1077. 35 sanguinis voce in Scripturis quid veniat. vide vocem SANGUIS. in Sanguine anima, imo ipse sanguis anima 1080. 53. 54 sanguis aut passio Christi quomodo nos mundet, seu iustificet 496. 11 sanguis Christi vere dicitur novum Testamentum 339. 62

et fidem eius agnitionis implores: venia confitenti datur, et credenti ingentia salutaris de divina pietate conceditur, et ad immortalitatem sub ipsa morte transitur. Hanc gratiam Christus impartit, hoc munus misericordiae suae tribuit, subigendo mortem trophaeo crucis, redimendo credentem precio sanguinis sui, reconciliando hominem Deo patri, vivificando mortalem regeneratione caelesti. Hunc, si fieri potest, sequamur omnes, huius Sacramenti signo censeamur: hic nobis viam vitae aperit, hic ad Paradisum reduces facit, hic ad caelorum regna perducit: cum ipso sempervivemus: et facti per

et, Venite descendamus, confundamus linguas eorum: pluralis numerus Trinitatis indicium est: qui novo Testamento apertius praedicatur. Et cum dicitur: Singuis fratris tui clamat ad me de terra: passio Domini nostri Iesu Christi praedicitur: Apostolo teste, in Epistola ad Hebraeos: Quia conspersio sanguinis Christi, plus potuit ad Dominum clamare pro nobis, quam Abel sanguis clamaverat contra fratrem. Quot modis sub lege praedictiones factae sint. Caput XXIX. Sub lege praedictiones duobus modis factae sunt: 1 Aut pro his rebus, quae sub lege factae

sicut haec, id est, haec. Rom. 9, Quia non ex fide, sed tanquam ex operibus legis. Non similitudinem, sed rem ipsam indicat. Omnino enim ex operibus legis iustificari volebant. 1 Corint. 4. Sic nos existimet homo, ut ministros Christi, et oeconomos. Luc. 22, Erat sudor ipsius tanquam guttae sanguinis: id est, erant guttae sanguinis. Eodem modo etiam καθὼς sicut, usurpatur. 2 Corinth. 1. Quemadmodum et cognovistis. Graeca scholia habent δι ὦν. sed multo magis is sensus est 1 Corinth. 1, Quemadmodum

9, Quia non ex fide, sed tanquam ex operibus legis. Non similitudinem, sed rem ipsam indicat. Omnino enim ex operibus legis iustificari volebant. 1 Corint. 4. Sic nos existimet homo, ut ministros Christi, et oeconomos. Luc. 22, Erat sudor ipsius tanquam guttae sanguinis: id est, erant guttae sanguinis. Eodem modo etiam καθὼς sicut, usurpatur. 2 Corinth. 1. Quemadmodum et cognovistis. Graeca scholia habent δι ὦν. sed multo magis is sensus est 1 Corinth. 1, Quemadmodum testimonium Christi confirmatum

surget autem in incorruptibilitate, gloria et potentia, pro corruptibile, imbecillum, gloriosum ac potens, 1 Cor. 15. 15 Aliquando et alia nomina sic adiunguntur substantivis. Marc. 5, Homo in spiritu immundo occurrit Christo: id est, habens spiritum immundum: Mulier in fluxu sanguinis. 16 Sic et per praepositionem Cum. Psal. 89. Tibi est brachium cum fortitudine, id est forte. 17 Saepe per praepositionem Ex aut De, annectunt accidens suo subiecto: ut Psal. 10, Homo de terra, pro terrenus. Psal. 72,

nequeat. Sic Dominus in verbis sacrae coenae: Hoc est corpus meum: et, Hic est sanguis meus, novi Testamenti: summa brevitate duas sententias in utraque parte complectitur. Quarum priore docet, quid nam det in cibum ac potum: posteriore, quid agat illa distributione corporis ac sanguinis sui: nempe, quod feriat aut sanciat novum foedus inter Deum et homines. Sensus ergo est, perinde ac si dixisset: Hoc quod do vobis in cibum ac potum, est corpus ac sanguis meus: qua distributione tantarum rerum novum foedus inter vos ac Deum ferio et sancio: quas easdem res mox etiam pro

meo sanguine: quo homines scirent, illa distributione rerum maximarum etiam ingentem rem agi, nempe sanciri ac fieri novum foedus inter Deum ac homines. Nec tamen obluiscuntur illi etiam prioris sententiae, dum ea uno verbo adiiciunt, in meo sanguine: qua voce indicant, ibi praesenti distributione sanguinis ac corporis constabiliri illud foedus novum inter Deum ac homines. Nam idem valet illud In, quod Per, seu causam efficientem, aut instrumentalem. Verum de hoc genere Hebraismi plenius dicetur infra, sub titulo, Quod interdum tractentur duo ut unum, et contra. 20 Duo aut plura

faciat: id est, insimulet, aut conetur eum mendacii arguere. Ezech. 24, Quia mundavi te, et non es mundata ab immunditie tua, ideo non mundaberis amplius, donec posuero supra te iram meam. Ubi primum mundavi te, significat conatus sum te mundare: vocando te verbo, et offerendo tibi lotionem sanguinis filii mei. Secundum, non es mundata, significat noluisti recipere mundationem aut remissionem peccatorum credendo. Tertio, non mundabo te, significat non expiabo aut condonabo, sed puniam: id est, primum est conatus actionis, secundum actio, tertium plenitudo actionis cum suo fructu,

adoretur, invocetur, et veluti praesentissimus quidam Deus nobiscum adservetur, et apud nos habitet. Contra, aliis videtur omnis externa praesentia aut exhibitio in coena Domini esse inutilis: aliis denique videtur, id ad illud foedus necessario requiri, quia ea exhibitione et participatione sanguinis ac corporis sanciatur, sitque id certissimum pignus spiritualium Christi beneficiorum. Quare illa verior regula est, Verba sacrarum Literarum proprie accipienda esse, nisi loci sensus in aliquem articulum fidei aut charitatis praeceptum propalam incurrat, et simul alio multo

resurgent. Ad hoc genus tropi aut locutionis referri posset et illud Paulinum 1 Cor. 10, Panis quem frangimus, nonne participatio corporis Christi est, et poculum quod benedicimus: id est. fractio aut comestio panis, est participatio corporis, et benedicti potus haustio aut sumptio, participatio sanguinis est. Panis igitur ibi et poculum aut potus non ratione substantiae, sed ratione illius accidentis aut circumstantiae, nempe ratione sumptionis consideratur. Quod est diligenter observandum, propter varias interpretationes et elusiones eius dicti: quia panis benedicti comestio vera

haec, id est, haec. Rom. 9, Quia non ex fide, sed tan quam ex operibus legis. Non similitudinem, sed rem ipsam indicat: omnino enim ex operibus legis iustificari volebant. 1 Cor. 4, Sic nos existimet homo, ut ministros Christi et oeconomos. Lucae 22, Et erat sudor ipsius tan quam guttae sanguinis, id est, erant guttae sanguinis. Eodem modo etiam καθὼς usurpatur. 2 Cor. 1. Quemadmodum et cognovistis. Graeca scholia habent δι ὦν, sed multo magis is sensus est. 1 Corinth. 1, Quemadmodum testimonium

Quia non ex fide, sed tan quam ex operibus legis. Non similitudinem, sed rem ipsam indicat: omnino enim ex operibus legis iustificari volebant. 1 Cor. 4, Sic nos existimet homo, ut ministros Christi et oeconomos. Lucae 22, Et erat sudor ipsius tan quam guttae sanguinis, id est, erant guttae sanguinis. Eodem modo etiam καθὼς usurpatur. 2 Cor. 1. Quemadmodum et cognovistis. Graeca scholia habent δι ὦν, sed multo magis is sensus est. 1 Corinth. 1, Quemadmodum testimonium Christi confirmatum est in

Accidentis improprie de omni eo quod quoquomodo alicui subiecto adiungitur, ut supra in constructione Nominum exposui. ut Isaiae 1, Si peccata vestra erunt sicut coccinum, sicut nix albescent: id est, si vos ipsi ob peccata rubebitis, aut maculati eritis, lavabimini et dealbabimini aspersione sanguinis agni Dei. Tribuitur id peccatis seu accidenti, quod convenit subiecto seu substantiae. Homo enim rubet aut maculatur peccatis, et vicissim liberatur aut abluitur a peccatis, ut sit candidus. Non autem ipsa peccata rubent aut albent. Sic saepe propitium esse peccatis alicuius, id est,

Unde enim, dic mihi, confundebat Iudaeos, qui erant in Damasco, cum adhuc signa facere non coepisset? Unde gentiles superabat? Cur autem etiam in Tharsum dirigebatur? Nonne quia erat in verbo fortissimus, propter quod adeo irritabantur, ut victoriam eius non ferentes, de effusione sanguinis illius cogitarent? Et certe, ne tunc quidem inchoaverat monstrare miracula, ne quis dicat mirabilem Paulum tantummodo gloria signorum fuisse, atque convenienter miris signis eius cessisse, non verbis. Ideo ostendi illis eum adhuc temporibus sola disputatione superasse: cum eis vero qui in

Scriptura, imo et contra expressam Scripturam, quidvis pro suo tyrannico libitu decernere. In prima sessione decernunt, omnes episcopos ac sacerdotes Tridenti existentes, crebro Missarum sacrificia offerre debere. At contra sacra Scriptura clarissime ostendit, sacrosanctum corporis et sanguinis Domini sacramentum, non ad sacrificium Missae a Christo esse Ecclesiae ordinatum ac datum, sed tantum ad communionem. Testatur item, omne sacerdotium esse in Christum translatum, qui sit perpetuus Ecclesiae sacerdos: et denique eum solum plene sacrificasse, perlitasse et Deum placasse.

non solum nihil accipere, sed etiam extreme Deum offendere ac irritare, sibique aeternum exitium attrahere. In quinta sessione, sub isto impio IIII habita 16 Iulii, anni 1562 (quae forte in numero octavo est) manifestissime contra expressum Dei verbum de Sacramento corporis et sanguinis Domini decernunt. Quod clare ac crasse omnibus demonstrari potest. Haec enim sunt ipsorum verba ex impressa eorum charta descripta. Laicos et clericos non conficientes, non adstringi iure divino ad communionem sub utraque specie, Cap. 1. Itaque sancta ipsa

isti propalam et coram sole ac mundo hoc pronunciare, nullum divinum mandatum esse de communione sub utraque specie a laicis sumenda. O' Deus vide horrendam tyrannidem Antichristi, eiusque mancipiorum. An'non tu clare per filium tuum instituisti sacrosanctum Sacramentum corporis et sanguinis Christi, simul sub pane et vino? An'non etiam iteratis vicibus per eundem severissime iussisti, sub utraque specie (ut vulgo loquuntur) ritum hunc observari, clare etiam dicendo, Bibite ex hoc omnes? non rasi tantum in missificando, sed plane omnes Christiani: ut ipsemet Christus

sed etiam repetitis vicibus, teste Paulo, qui addit praecedenti mandato secundum, inquiens: Hoc facite, quoties biberitis, in mei commemorationem. Tertium: Quoties de hoc pane comederitis, et de hoc calice biberitis, mortem Domini annunciate. Quartum: Qui biberit de hoc calice indigne, reus erit sanguinis Christi. Quintum: Qui enim bibit indigne, iudicium sibimet bibit. En sexies audimus, severum Domini mandatum et institutionem de bibendo ex calice Domini, recitari ac iterari. Qua ergo conscientia ac pietate, (sed mitto conscientiam) qua saltem fronte ac verecundia audent

aut integrum Sacramentum percipiant, aut ab integris arceantur. Quia divisio unius eiusdemque mysterii, sine grandi sacrilegio non potest provenire. Glossa ibidem: Nec superflue sumitur sub utraque specie. Nam species Panis ad carnem, et species Vini ad animam refertur: cum unum sit Sacramentum Sanguinis, in quo est sedes animae. Iamque sumitur sub utraque specie, ut significetur, quod utrunque Christus assumpserit, carnem et animam: et quod tam ad animae quam corporis tuitionem eius participatio valeat: unde, si sub una tantum specie sumeretur, ad tuitionem alterius tantum valere

et Antichristi synagogae, persequenti veram et manifestam vocem sui unici servatoris, coniungent. Taceo infinita scandala: taceo et ipsorum propriam ac perpetuam infamiam in hoc quoque mundo. Paulus accusat suos Corinthios, ac clamat, eos indigne sumere, reos fieri corporis ac sanguinis, ac sibimet exitium sumere: quia iusto largius sumebant, pauperes non expectabant et deliciabantur. At isti, ô bone Deus, isti, inquam, millecuplo indignius sument, qui tot et tam ineffabilia crimina, tam indigna, imo et detestanda ac execranda sumptione, sibi ad aeternum et prorsus

inevitabile exitium accipient. Satius ergo illis infinities esset, nequaquam communicare aut communicasse, imo et ipsum Christum eiusque veram Religionem non agnovisse, et denique (quod Christus de Iuda suo proditore exclamat) nec natos quidem un quam fuisse. Nam sacrosancta communio corporis ac sanguinis Domini non ipsamet tota pietas est, sed tantum foedus ac obligatio ad veram pietatem. Quid ergo talibus apostatis, deficientibus denuo ab agnito Christo, ad agnitum anathematizatumque Antichristum, aliud talis communicatio erit, quam foedus ac obligatio ad extremam impietatem, ad omnes

sua diabolica ambitione et inani gloria posset, cedere: at nos contra tanto constantius in hoc et aliis istum convictum et superatum Dei hostem urgeamus. Agnoscamus etiam hinc istius summi hostis Dei vere Luciferianam superbiam, quod illa ingentia bona, ut est etiam donatio corporis et sanguinis Christi, quae ex eius immensa benignitate habemus, iste vellet facere sua beneficia, ut scilicet ipsi, non filio Dei, propterea gratias ageremus. Agnoscamus eandem vere diabolicam ambitionem et in eo, quod iste conatur toti mundo persuadere, non satis esse quod filius Dei et instituit et

probant? Quo, inquam, oraculo sacrarum Literarum id confirmant? Contra vero eos, pro nobis, tria sacrosancta Evangelia et Paulus disertissime redarguunt: quae ostendunt et afferunt illa verba, Hoc facite in meam commemorationem, dicta esse de proxime antecedente communione Corporis et Sanguinis. nam illi testantur, quod statim ubi Dominus accepto datoque Pane et Vino dixisset, Accipite et comedite, Hoc est corpus meum: mox adiecerit, Hoc facite in mei commemorationem: ut impossibile sit aliter illa verba recte intelligi, quam de ipsa sumptione Corporis ac Sanguinis Domini, quae

communione Corporis et Sanguinis. nam illi testantur, quod statim ubi Dominus accepto datoque Pane et Vino dixisset, Accipite et comedite, Hoc est corpus meum: mox adiecerit, Hoc facite in mei commemorationem: ut impossibile sit aliter illa verba recte intelligi, quam de ipsa sumptione Corporis ac Sanguinis Domini, quae ibi in re praesenti, manibusque erat, instituebatur, mandabatur et peragebatur. Verum praeter hoc sacrosanctorum Evangeliorum testimonium Spiritus sanctus per Paulum selectum Christi organon adhuc evidentius istam horrendam corruptelam et sacrilegam falsationem

biberitis, in meam commemorationem. Quoties enim panem hunc comederitis, et poculum biberitis, mortem Domini annunciate. Clare ergo hîc Paulus cum Corinthiis de sacra Coena sumenda agens, iteratisque vicibus illud, Hoc facite, de comedere ac bibere, seu de esu ac potu Corporis ac Sanguinis Domini, qui a tota Ecclesia fiebat, exponit. Inquit enim: Hoc facite: Quoties biberitis, Audite Spiritum S. per os Pauli loquentem, ô misera Antichristi mancipia. Non dicit, Quoties obtuleritis, aut quoties sacrificaveritis, ut vos id viventis Dei verbum violenter torquetis: sed

me, et non odit patrem suum 186 16. Aut enim alterum odio habebit, et alterum diliget. ibid. Pater Abraham misereri mei, etc. 98 17. Cum omnia feceritis, dicite: Servi inutiles sumus 239 22. Et erat sudor ipsius tanquam guttae sanguinis 201 Orate ne intretis in tentationem 221 23. Porro dies erat parasceves, etc. 183. 184 24. Christus aperuit Apostolis Scripturam 190 Tunc aperuit illis sensum, ut intelligerent Scripturas 424. 425 ¶ Ioan. 1. Deus erat

Scriptura notet 304. velamen duplex 348 per Cor quid intelligatur 86. 87 Corinthiorum tumorem quomodo Paulus exaggeret 175 Corpus doctrinae Vulgandi, veteris et novi Testamenti 22. 23. quomodo tranquillum fiat 308 corporis et sanguinis Domini sacramentum cur ecclesiae datum 428. molestia animi quoque intentionem interturbare 308 correctio 176 correctionis nomine quid intelligendum. 393 correlativa interdum pro se invicem poni. 190 corruptio hominis

Imbue laudatis pueriles vocibus aures,
1.4.12.2  Fragret ut infuso nectare testa diu.
1.4.13.1  Non Lusitani sitientem sanguinis aeque
1.4.13.2  Odi, atque accepti muneris immemorem.
1.4.14.1  Quidquid agas, seu luce palam, seu nocte profunda,

ut ampla tibi tempus in omne fides.
1.7.124.1  Non bene coelestes caesus placare iuvencus.
1.7.124.2  Creditur immunis sanguinis ara litat.
1.7.125.1  Paullus habet nummos, et vestem. exercuit artem,
1.7.125.2  Nudus, inops errat Fulvius. arte

3.25.2  It comes arsuro cum pia nupta viro. Alicecca lapis Indicus in supprimendo sanguine mire efficax. Lege Gratianum Hortensium.
3.26.1  Sanguinis, ut sistat chirurge e vulnere rivos,
3.26.2  Vincat acus omnes haec Alicecca tuos. Myrrha.
3.27.1  Myrrha

datur. Myrtus ex Dioscoride.
3.85.1  Nemo mihi virides ausit contemnere myrtos
3.85.2  Sistit fluentes bacca rivos sanguinis. Blitum.
3.86.1  Vile licet dicas, et vulgo ignobile blitum,
3.86.2  Non erat ingratus, Baucidos ille

6.6.16  Militiae) proceres iussit habere suos. De origine ordinis Divi Stephani apud Tuscos.
6.7.1  Antoni pius ille senex, cui sanguinis ergo
6.7.2  Largius effusi prima corona datur.
6.7.3  Quique modo Alphaeas sublimis respicit arces,
6.7.4   Et nova turritae moenia Cosmopolis.

et has olim terras cum vertet arator
11.25.14  Ossa videns magnis eruta vomeribus.
11.25.15  Hac puer imparibus cecidit rex inquiet armis.
11.25.16  Ultimus Henricii sanguinis ille fuit. Ad Iustretum medicum. *
11.26.1  Si quid forte meae possunt promittere chartae

13.52.5  Sic gratus venies, venire ut arvis
13.52.6  Africae solet hymber aestuosae. Ad Scipionem Lucarem patritii sanguinis adolescentem, moribus praeterea, et litteris ornatissimum
13.53.1  Lucar luce magis Pyrrho dilectae poetae
13.53.2   O qui praesidium es,

15.2.21  Non sic turbidus imbribus
15.2.22  Hibernis Athesis praecipitat Pado.
15.2.23  Ut dulces abeunt dies,
15.2.24  Atque effoeta situ, et frigida sanguinis
15.2.25  Aetas deterior subit.
15.2.26  Annis debilior fis, neque pristinae
15.2.27  Vires sufficiunt sacris
15.2.28  Intento

Tibi quidem, Archi-praesul amplissime, cuius si genus, et proavos, antiquissimamque prosapiam retexerim, facile omnibus testatam redderem illustris ac generosi sanguinis tui claritatem. Vidi egomet originales literas Caroli Regis Hungariae, anno 1319. datas, quibus Magistro Stephano, filio Comitis Gregorii de genere Pázmány, ob impensa maiorum ac sua obsequia, nominatim

Deus mentem iniecerit, ut te conspirantibus votis, in Archi-Episcopum Strigoniensem deligerent? Tibi vero Comes Palatine, ex omni parte clarissime, cuius magni sanguinis nobilitas, exactos iam quadringentos annos, quin et plures praeteritorum temporum series atque cursus antevertit; et quemadmodum vetera non desunt generis tui quaedam velut

est Hungaria; illa quidem quia ex illa et in illa natus es, parens tua; quia vero in illam tuendam atque amplificandam natus es, alumna tua. Nostri temporis sunt, tuae gentis sunt, et patriae nostrae, tua quidem communione sanguinis, nostra vero imitationis utilitate, et tua, et nostra lumina, Simon, et Franciscus Forgach, ille quidem pater tuus, et eius quem iam honoris causa nominavi, Francisci; Pater inquam tuus, et plurium a Patria virtute

persolutione Praescriptio admittitur: 1. tit. 78. Imo Dotalitium, etiam de Bonis pignori obligatis exsolvitur: 1. tit. 103. Ratio huius est; quia sicut inter Fratres, unitas propagationis sanguinis, excludit Praescriptionem: ita quoque unio Coniugalis vinculi, inter maritum et uxorem, 1. tit. 48. arcet ipsam. Et si Uxor ipsa demortua extiterit: nihilominus tamen liberi; si quos post se reliquerit,

cum Iudex iuxta eam inter partes iudicium pronunciaverit, quia haec ex vi obligaminis robur suum trahit. 6. Matth. art. 17. Octavo ex proditione fraterni sanguinis. 1. tit. 39. Reliqua huc pertinentia, vide loco citato, 2. tit. 36. et infra quaest. 28. cap. 9.

Quid vice-versa Actor faciat contra ipsum? Cautus esse debet, ne ipsum de generatione sua, temere, intra quartum gradum neget, quia hoc faceret illum proditorem fraterni sanguinis, ex eoque infamem, praeter aliam poenam amissionis omnium bonorum, in proditum fratrem transferendorum. 1. tit. 39. Extra quartum vero gradum si negaverit, in nullo propterea

et insuper de damnis per hoc illatis, ad duplum obligantur. 1. tit. 123. Sicque non solum honoris Infamiam subeunt, sed etiam damnorum recompensam facere coguntur. Tertio, ex proditione fraterni sanguinis, quae est fratris, vel sororis, iustis suis Iuribus per alterum fratrem, aut sororem, dolosa, adumbrataque et fraudulenta privatio, et exhaereditatio. Vel vero de Genealogia, aut de generatione et familia sua,

anni 1543. 6. Matth. art. 51. et 1. Vlad. art. 82. Item art. 38. anni 1563. Similiter et in causa non observationis mandatorum, atque male administratae tutelae, periurii, proditionis fraterni sanguinis, perpetua et sempiterna Infamia, dedecusque ponitur, et in Nota infidelitatis perpetua bonorum, seu Iurium possessionariorum, et rerum mobilium, atque etiam capitis amissio; quae omnia id ostendere videntur, quod

Ad Stephanum Gradium Junii Palmottae Ode.
2.1  Gradi, Camoenae grande decus meae,
2.2  Non tam corusci lumine sanguinis
2.3  Conjuncte nobis, quam perenni
2.4  4 Dulcis amicitiae tenore,
2.5  En rursus ora sospes ab Itala
2.6  Urbi paternae creditus, inclyto

ordinum magistratus obiri, et explicari non possint: hac in re praecipue censeri, spectarique dignitatem Vestram omnes intelligunt: hac maxime potestate fortunam Vestram in aliorum Ecclesiae Antistitum numero excellere atque eminere: nec aliunde fieri, quod mortalium nemo tantum sibi, aut sanguinis, aut opum, aut gloriae magnitudine tribuat; ut accessione Purpurae Vestrae dignitatem suam in immensum auctam, amplificatamque non putet. Frustra itaque ad debitam Ordini Vestro gloriam comparandam in reliqua Ecclesiae procuratione strenuus, et fidelis, et officii diligens quisquam

in arce TUA Sintaviensi à confoederatis Rakoczij obsessus, non tam ad arcis, quàm animi deditionem invitareris, sed non è molliori Constantiam TUAM, quam arcem compactam petra hostis reperit, juratam Regi fidem nec agnati etiam sanguinis amor prodere valuit, machinas bellicas Dux ipse et Miles dextre adeô in hostiles copias librâsti, ut desperatâ loci expugnatione pudore suffusas abscedere compulerus. Procurristi alias adversùm 500. è Confoederatis, omnem

loco senes et iuvenes, vetulae et puellae conveniunt obscaenosque inter cantus vino se se tantum 78 replent, ut mortuorum instar ibi iaceant. Mentisque impotes aliqui in quaevis carnis peccata incidant, nec filia tunc 79 secura a patre, nec mater a filio, nec ibi distinctio sanguinis aut personarum, sed bestiarum instar promiscue veneri indulgent. Et quod plus est, alii dum post haustus ac saltus calefacti ad pugnam se se excitant, se invicem mactant, sagittis vulnerant, fustibus manibus irrunt, donec lamentabili casu aliquorumque ruina spiritus concitati remittant ac

73  Luxuriare solum, camposve madere cruento
74  Imbre, probante sibi late data pabula messe.
75  Per Scythicos calcata pedes, atque arida sulcis
76  Spissatis multi cupido mollescit ab haustu
77  Sanguinis, ulta suae Tellus incommoda glebae.
78   Qui tibi Luna rubor rapido cum concita telo
79  Respiceres fugiens strages, ac damna tuorum,
80  Errantesque metus, et sparsa per agmina questum.
81  Cantatis

2.56  Ille piis, dicent: paribus sua nomina fastis
2.57  Scribat, ab antiquis quibus est pia gloria ceris.
2.58  Ignavum te fama canet; tibi inesse nec unam
2.59  Sanguinis heroi, dicet rea nuntia, guttam.
2.60  Ipse tamen nec mendacis convitia famae,
2.61  Non agnatorum questus, nec vana loquacis
2.62  Extimuit vulgi dicteria; fervidus ista

4.119  Vel saltem tuus error erat, quod pectus iniquum
4.120  Liligero Regi, fidum tibi ferre putares
4.121  Obsequium: et quem nec natura, nec ullus Iberi
4.122  Sanguinis affectus, sed splendida Maiestatis
4.123  Delusae improbitas tibi commendavit amicum,
4.124  Infidum Austriacis pectus praefeceris armis.
4.125  Borbonius propriae mentis malesana

Consilio posset, probat irrequieta Thienis
4.140  Maerentis pietas: trucis obsecrare furorem
4.141  Militis aggressus, leni prosternere suada,
4.142  Tentavit rabiem, tantum quo sanguinis imbrem
4.143  Sisteret; immitemque regi ratione, monebat
4.144  Militiam, proprio mulcens fera pectora damno.
4.145  Hircanas tigres; Scythicas mollescere

Fortuna, et solii robur, collectaque bello
4.538  Gloria, et illustres debet Victoria palmas.
4.539  Caesorum impuro qui non nisi sanguine Thracum,
4.540  Regibus a nostris, divini sanguinis orat
4.541  Hostia vindictam, suetos saevire propinquis
4.542  Visceribus, Thracum iunctos in funera, supplex
4.543  Christiadum Christi sanguis non impetrat enses?

4.543  Christiadum Christi sanguis non impetrat enses?
4.544  O hominum pigrae mentes, tardumque fidelis
4.545  Militiae robur! Coelo demissa rubete,
4.546  Sanguinis Eoi vos fortunata reflexu
4.547  Stemmata, ne tantam innocuo decus audeat imbre
4.548   21 Offuscare cruor. Quando cingentur Ibero

5.558  Tellure excivit: visum te stemmatis optat
5.559  Posteritas generosa tui: pia vota repelli
5.560  Nec stirpis permittit amor, nec sustinet acer
5.561  Sanguinis impulsus, nisi te sine sanguine fingas
5.562  Vivere, vel gelido rigeat cruor abditus astro.
5.563   19 Redde vicem flammis: si quis fortassis oberrat

5.589  Et simplex atomo quovis pupilla laborat.
5.590  Affatus illi suasit natura benignos,
5.591  Gratia disuasit; vicit quae iura propinqui
5.592  Sanguinis, et carnis; cum certavisset amoris
5.593  Divini humanique ardor: magis ipse serenam
5.594  Ut coleret mentem; cognati umbracula fastus
5.595  Extimuit, nubes vitantem imitatus

6.360  Infraenis levitas; pyriae laxata procellae
6.361  Tempestas docuit: duro violenta metallo
6.362  Ferrea prosiliit grando; quae plebis acerbo,
6.363  Sanguinis ingentes, fato, praeverterat imbres.
6.364  Innocuos unaque reos promiscua cladis
6.365  Obruit asperitas: iugulo, vitaque nocentum
6.366  Insontumque simul, ferienti mucro

6.619  Haeretico signare tulit, (a) cum perdidit uno
6.620  Hos populi vindicta die, tamen horrida nullo
6.621  Pestis adhuc extincta die: bibit ipse rebellem
6.622  Sanguinis infidi, pollutis Sequana ripis
6.623  Illuviem, laetusque: isto squallore cucurrit:
6.624  Nec tamen est exhausta lues. Rupella momordit
6.625  Regia fraena quidem, iusti sed nescia

Impia non fratrum caderent per vulnera fratres,
5.511  Certantesque duos inter lacerata ruinas
5.512  Plorarent tot regna suas. Tu buccina Martis,
5.513  Irarum fomes, Libitinae calcar, hirudo
5.514  Sanguinis innocui, fraudum scelerumque magistra,
5.515  Per versum fas atque nefas, per publica damna,
5.516  Ad solium properare iubes. Tu, conditus imo
5.517  Terrarum ceu saepe sinu, rapidumque sub auras

Cuius universi successores, legitimi Pannoniae sive Ungariae Reges, in generalis Croatiae, et particularium Dalmatiae, Ramae, Serviae, Regnorum Dominio ad hunc usque diem in interrupta serie perseverarunt. Etenim uti Croatiae olim nomen et Regni eius Iurisdictio sub Ducibus suis Regibusque Slavi sanguinis longe amplius extendebatur , Danubio, Thracia et Alta sinu Adriae conterminis vix contentum: tamen ab Ungaricis deinde in plura divisum, intra Savum, montes Pineos et Cetinae fluminis ostia, restrictum est; ita tamen quod et Cetinae et Hlivniae Comitatus Croatiae

rorem.
E rubeis veluti, quae sunt in corpore, venis
Feminea elapsus concurrit ad ubera sanguis;
Sed lactis candore color propriusque cruoris
Mutatur sapor et guttas quas mamma recepit
Sanguinis, has dulci variant humore papillae-
Non aliter fons iste salo dilapsus abibat
Profluus in dulcem placituram faucibus undam.
Hanc prata et flores et fetae germine plantae
Mansuetumque pecus pictaeque

dederat Chaldaeus ager, se gurgite pleno
Fundit ubi laetisque Euphrates volvitur undis.
Hunc populum, cui ille pater, prout fluxit ab illo
Carnalis soboles (quae credulitate paternam
Sectatae fluxere fidem, non sanguinis huius
In numerum veniunt gentes) aeterna Voluntas
Extulit, e cuius regali stemmate proles
Susciperet divina viri sine semine corpus.
Inde legenda fuit Virgo, cui regius esset

Praetulit hanc terris, Natus quam praetulit ipse,
Fixit ubi solida fidei munimina petrâ. 34.
Ista Ioachimi sedes, regalis avitum
Sanguinis hoc tectum; sed quo pia stirpis egestas
Non indigna suae, parvo contenta penatum
Limine, pro tenui censu felicius ista
Iessei generis proles Davidica vixit
Quam Salomon: cui invicto Mavorte

Non aliter fuit illa patrum, quos Numinis aequa
Vis tenuit, captiva cohors, his carceris umbris,
Quos Adami terror, multos quoque propria vitae
Improbitas, quamvis lacrymis expuncta ligarat.
Sanguinis eiusdem, culpae potentior omni
Hos fratris spe fovit amor quem robore fortem
Emissura domus fuerat Iessea Leonem.
Proque secutura fraternam in pignus adepti
Libertate fidem, votis promissa

lege securis.
O decus Isacidum fratres, Machabaea propago!
O asperse caput canis Eleazare, digno
Funere felices animae, quëis causa cadendi
Numen erat! Veniet tempus, cum castus amator
Sanguinis occisusque suis consortibus Agnus
Victrices referet tali pro sanguine palmas.” 29.
Talia dicenti, consuetus adesse, puellam
Aliger

stirpe diremptas
Connubiis miscere tribus Mariaeque tribulis
Progenies Iudae medio Davide fuisset,
Hinc erat augusto Iudae de sanguine natis
Virginei spes facta thori; nec segnibus iste
Sanguinis eiusdem caluit rivalibus Hymen. 34.
Ut vero thalami Mariam vox attigit, haesit
Anxia Virgo, suum constans servare pudorem
Et voti memor

9.
Regia progenies, altae virtutis Ioseph
Exemplum; cuius, sed avo propiore Mathane
Progenitor Salomon, vera a Davide propago
Inde parens Iacobus, uti soror Anna recenset
Sanguinis eiusdem proavos. Dedit Anna Mariam,
At soboles Iacobe tua est Iosippus; et istum
Iosippum fratris prolem sicut Anna Nepotem,
Sic habet et generum: Mariae est cognatus Iacob,
Cui eadem nurus et neptis,

Alloquitur: “Flectat saltem te, nate, paternus
Sanguis et antiquae proavis a regibus ortae
Stemma domus, quam tu postremo haerede labentem
Innixamque parum valida radice relinquis.
Sanguinis ille leo nostri Iesseia proles,
Si canitur nostra venturus origine Princeps,
Quid Iosippe tuos fraudas hac luce futuros
Seminis haeredes? Bona sit; rerum attamen isto
Ordine virginitas non est bona.”

Respiciat me Virgo suo, si cura Tonantis
Est Virgo, mecum curam si dividat author
Omnipotens, laus quanta mihi est? Pulcherrima caeli
Portio si Virgo est, terrae si gloria, Iudae
Splendor et Isacii melior si sanguinis 755 sanguinis: sanguis heres,
Caelicus indutus carnem si dicitur Ales,
Si non effigies, sed virtus ipsa, stuporis
Materies, et forma Dei (de Virgine dici

Est Virgo, mecum curam si dividat author
Omnipotens, laus quanta mihi est? Pulcherrima caeli
Portio si Virgo est, terrae si gloria, Iudae
Splendor et Isacii melior si sanguinis 755 sanguinis: sanguis heres,
Caelicus indutus carnem si dicitur Ales,
Si non effigies, sed virtus ipsa, stuporis
Materies, et forma Dei (de Virgine dici
Haec etenim saepe aure tuli) quo munere Numen

in nullos qui transiit hactenus orbis
Articulos emptoque rubens amethystus in auro,
Iam tuus est, Iosippe. Thori quod iussa iugalis
Non invita dabit, deero nec fidus ituro
In templum comes. Agnati quoque sanguinis idem
Est animus: venient, festi quos annuus ignis
Excivit Solymam propriis e sedibus ardor.
Hic venerandus adest grata cum coniuge mystes
Melchi Hebronites, qui sanguine tangit Elisam,

Coniugio semperque animis concordibus ite
Quo virtus probitasque vocat. Sis nupta fideli
Grata viro, fecunda utero partusque benigna
Expediat Lucina tuos serosque nepotes
Aspicias longaeva parens, quos sanguinis ordo
Quartus et ulterior proprio de stipite natis
Ob sobolem laetis numeret descendere ramis.
Sis pia, sis prudens felixque attingere primas
Isacias virtute nurus: sollerte Rebeccam

Sepphora dedit: comes ibat Abelus,
Filius et soboles materni nominis una;
Mater erat Glaphyre, partus extincta labore. 5.
Collecti templo cognati sanguinis omnes
Iessigena sacros pacta pro Virgine mystas
Laeti adeunt. Fidi nil connubiale morati
Reddere depositum mystae, sublimius ipso
Templo opus, educunt Mariam traduntque stupendam

Adamus
Unigenamque meum aeterno splendore micantem
Suscipiat terrena caro, cui funeris expers
Prima manet, sed origo dabit succumbere letho
Altera, complentem vacuam pretioque prementem
Sanguinis, inde gravem casuram in funere lancem
Iamque reperta parens carnem praebebit iturae
In terram soboli tempusque advenit eundi.” 22.
Hic

Invisum populis statuit deponere laetus
Ad secura Deae reducis solacia ferrum
Extremaque iubet Martem sic lege feriri.
Fas ultra humani sitiens 637 sitiens: fitiens quod sanguinis, asper
Gradivus: vita cives spoliavit et urbes
Civibus ac opulentorum populator iniquus
Regnorum, nimius caedis nimiusque cruoris
Latro, nurus castas thalamosque impune iugales

Bethleme est nobis communis utrique petita
A Iesse genitore domus, quae murice regum
Tecta olim, nunc tecti expers. Illa urbe Latinis
Imperiis nos stare decet: tribus altera quosvis
Sanguinis externos illuc vetat ire nepotes.
Nos vero decimus proavitis sistere tectis
Debebit mensis; te illius propria Phoebes
Quam vereor ne laedat hiems, ignota petentem
Limina! Teque etiam memini dixisse

Sanguine divino lucem discriminat anni.
En tibi, Roma, novus scribi quo murice Consul
Postulet, Hebraeo fusus spectatur in antro!
Si tamen istius pretium tibi vile cruoris
Creditur, adveniet tempus cum sanguinis isto,
Non modo conscriptos laetaberis imbre Quirites
Perfusos primas anni signare Kalendas;
Idem divinus fieri petet iste tuorum,
Nobilior Tyriâ dominorum purpura, sanguis.

Edictum fer tale volo, quo tota gravetur
Ephratae regio: puerum Davidis ab alma
Stirpe ortum accepisse refer partusque recentis
Esse locum Bethlem latebrasque morantis ibidem
Rumor habet; te servandi quia sanguinis alti
Cura tenet, puerum regali limine sistant,
Regales habiturum aedes, ne casus eundem
Invidus extinguat: quod si parere recusent,
Bima cadat soboles ferro Ephrataea minore.

ardor. Scripti signavit protinus astum
Edicti, quo tota alto ceu fulmine tacta
Intremuit regio et Bethlem funusque daturae
Ephrataeae ululant percussae pectora matres:
“Quis puer hic, aiunt, soboles quae sanguinis ista
Iessiaci, nostrae prolis tradenda periclo
Quaeritur? Ignaram pueri quae territa urbem
Pernicies? Non is puerum, vult iste cruentus
Parricida suo speciem praebere furori,
Quo

amori
Cedo lubens horae, quae te moriente salutis
Adveniet, cuius nocuum spes torquet Adamum.
Si ventura movet generis te gloria nostri,
Ah nate, ah, pretium sceleris depone tuosque
Sanguinis immenso numera pro foenore rivos.
Laeta tuae mortis fructum, sed maesta dolensque
Triste feram pretium: patiar crudele meisque
Luctibus immoriar, quorum praesaga laborant
Viscera, quae saevus fati iam

Flos novus et toti species mirabilis orbi
Barbara vicini praeferret symbola fati.
Subiecta primum sacer est tellure receptus
Ut cruor, immisso tellus pro sanguine florem
Reddidit, esse decens rata si pro sanguinis hausto
Divini pretio, donum non vile referret.
At quia purpurei caedis feralis imago
Causa fluoris erat, manans servavit eandem
Effigiem sanguis, quo vivae occulta latebant

flagrarent rumpi vitalia fato.
Iam prope stabat atrox, rabidam quo poscat Idumen
Ad meritas, Nemesis, Christi pro funere poenas,
Sanguineo mala saeva minans armata flagello:
Iamque potens belli divini sanguinis ultor
Surgebat Romae princeps, Solymaea Latinis,
Perfidiam ulturis subiturus moenia signis.
Spectaret Latias, urbi Temploque vocatas
Ne caeli Regina faces coetusque suorum

14  »Si nescis«, ait, »in reliquis, quae mira fuissent,
15  Seu pietas animi Martisve aut dona Minervae
16  Sunt Augustini consuetae sanguinis artes:
17  Sic vigor insolitus, sic tantae mascula gentis
18  Ingenia haud norunt alienae cedere laudi.
19  Se soli superare

flavo placat fera saecla metallo.
11  Nec dum pugnaces animos nec ponitis arma,
12  Regnantum cognata manus? Non frangere vestra
13  Pectora, non avidos fraterni sanguinis enses
14  Ignea semideae valuerunt fulmina linguae?
15  Arma tenete tamen, iunctis nam concita signis
16  Agmina ab Europa Solymum devolvit in hostem

Bibliographia locorum inventorum

Anonymus (floruit 1346-1353) [1346], Obsidio Iadrensis, versio electronica (), Verborum 22573, Ed. Veljko Gortan; Branimir Glavičić; Vladimir Vratović [genre: prosa oratio – historia] [word count] [anonymusobsidioiadrensis].

Jan Panonije (1434-1472) [1447], Epigrammata et elegiae, versio electronica (, Italia; Hungaria), 5735 versus, verborum 37748, Ed. Sándor Kovács [genre: poesis - epigramma; poesis - elegia; poesis - carmen] [word count] [ianpanepigreleg].

Nikola Modruški (c. 1427-1480) [1463], Nauicula Petri, versio electronica (), Verborum 6607, Ed. Luka Špoljarić [genre: prosa - tractatus; prosa - epistula] [word count] [modrnnavic].

Nikola Modruški (c. 1427-1480) [1465], De consolatione liber, versio electronica (, Italija), Verborum 79291, Ed. Neven Jovanović [genre: prosa oratio - tractatus] [word count] [modrncons].

Marulić, Marko (1450-1524) [1480], Repertorium, versio electronica (), Verborum 315700, Ed. Branimir Glavičić [genre: prosa oratio - loci communes] [word count] [marulmarrepert].

Crijević, Ilija (1463-1520) [1484], Carmina e cod. Vat. lat. 1678, versio electronica (, Dubrovnik), 7675 versus, verborum 46525, Ed. Darko Novaković [genre: poesis - elegia; poesis - epigramma; poesis - lyrica; poesis - epica] [word count] [crijevicarm1678].

Selimbrić, Šimun (m. 1496) [1490], Vitum Ruschium laudat, versio electronica (), 70 versus, verborum 554, Ed. Neven Jovanović [genre: poesis - carmen] [word count] [selimbricsvit].

Nimira Rabljanin, Martin (floruit 1494) [1494], Sermo de passione Domini, versio electronica (), Verborum 7331, Ed. Neven Jovanović [genre: prosa oratio - sermo] [word count] [nimiramsermo].

Marulić, Marko (1450-1524) [1496], De institutione bene vivendi per exempla sanctorum, versio electronica (, Split), Verborum 186963, Ed. Branimir Glavičić [genre: prosa oratio - tractatus] [word count] [marulmarinst].

Marulić, Marko (1450-1524) [1503], In epigrammata priscorum commentarius (), Verborum 25316, Ed. Bratislav Lučin [genre: prosa oratio - commentarius] [word count] [marulmarinepigr].

Marulić, Marko (1450-1524) [1507], Vita diui Hieronymi, versio electronica (), Verborum 10681, Ed. Darko Novaković [genre: prosa oratio - vita] [word count] [marulmarvita].

Marulić, Marko (1450-1524) [1510], Dauidias, versio electronica (), 6765 versus, verborum 45407, Ed. Branimir Glavičić [genre: poesis - epica] [word count] [marulmardauid].

Marulić, Marko (1450-1524) [1516], Evangelistarium, versio electronica (), Verborum 155872, Ed. Neven Jovanović [genre: prosa oratio - tractatus] [word count] [marulmareuang].

Marulić, Marko (1450-1524) [1517], De Veteris instrumenti uiris illustribus, versio electronica (), Verborum 29840, Ed. Branimir Glavičić [genre: prosa oratio - vita] [word count] [marulmarvirill].

Andreis, Franjo Trankvil (1490-1571) [1518], Oratio Tranquilli Parthenii Andronici Dalmatae contra Thurcas ad Germanos habita, versio electronica (, Augsburg), 35 versus, verborum 5015, Ed. Neven Jovanović [genre: prosa oratio - oratio] [word count] [andreisfthurcgerm].

Marulić, Marko (1450-1524) [1519], De humilitate, versio electronica (), Verborum 81625, Ed. Branimir Glavičić [genre: prosa oratio - tractatus] [word count] [marulmarhumil].

Crijević Tuberon, Ludovik (1458-1527) [1522], Commentarii de temporibus suis, versio electronica (), Verborum 118743; librorum 11, capitum 165, Ed. Vladimir Rezar [genre: prosa oratio - historia] [word count] [tuberocomm].

Marulić, Marko (1450-1524) [1522], Epistola ad Adrianum VI Pontificem Maximum, versio electronica (), Verborum 2644, Ed. Darko Novaković [genre: prosa oratio - epistula] [word count] [marulmarepistadr].

Marulić, Marko (1450-1524) [1522], Tropologica Dauidiadis expositio, versio electronica (), Verborum 5871, Ed. Neven Jovanović [genre: prosa oratio - expositio] [word count] [marulmartrop].

Frankapan, Bernardin (1453-1529) [1522], Bernardini de Frangepanibus comitis Segniae, Vegliae, Modrusiique etc. Oratio pro Croatia Nürenbergae in Senatu Principum Germaniae habita XIII. Cal. Decemb. An. Ch. M.D.XXII, versio electronica (, Nürnberg), Verborum 2137, Ed. Violeta Moretti [genre: prosa oratio - epistula; prosa oratio - oratio] [word count] [frankapanboratiocroatia].

Bunić, Jakov; Cortonus de Vtino Minorita, Bernardinus; Petrus Galatinus; Colonna Galatino, Pietro (1469-1534; m. post 1539.) [1526], De vita et gestis Christi, versio electronica (), 10155 versus; verborum 68245, Ed. Neven Jovanović [genre: poesis - epica] [word count] [bunicjvgc].

Andreis, Franjo Trankvil (1490-1571) [1527], Dialogus Sylla, versio electronica. (), Verborum 15372, Ed. Neven Jovanović [genre: prosa oratio - dialogus] [word count] [andreisfsylla].

Štafilić, Ivan; Ioannes Staphileus (1472-1528) [1528], Oratio ad Rotae auditores excidii Vrbis Romae, sub annum Christi 1527. causas continens (, Roma), 4294 verborum, Ed. Neven Jovanović [genre: prosa - oratio] [word count] [stafilicioratioroma].

Beneša, Damjan (1476-1539) [1534], De morte Christi, versio electronica (, Dubrovnik), 8402 versus, verborum 61948, Ed. Vladimir Rezar [genre: poesis - epica] [word count] [benesaddmc].

Andreis, Franjo Trankvil (1490-1571) [1544], Dialogus philosophandumne sit, versio electronica. (), Verborum 8149, Ed. Neven Jovanović [genre: prosa oratio - dialogus] [word count] [andreisfphilos].

Paskalić, Ludovik; Camillo, Giulio; Molza, Francesco Maria; Volpe, Giovanni Antonio (c. 1500–1551; c. 1480–1544; 18. 6. 1489 – 28. 2. 1544; 1515–1558) [1551], Carmina, versio electronica (), 2642 versus, verborum 17191, Ed. Sanja Perić Gavrančić [genre: poesis - elegia; poesis - sylva; poesis - epigramma] [word count] [paskaliclc].

Andreis, Franjo Trankvil (1490-1571) [1570], Reverendissimo et observandissimo d. Domino meo Antonio Verantio Archiepiscopo Strigoniensi etc. in Hungaria, versio electronica (, Tragurii), Verborum 1755, Ed. László Szalay Gusztáv Wenzel [genre: prosa oratio - epistula] [word count] [andreisfepist15700202].

Rozanović, Antun (1524-1594?) [1571], Vauzalis sive Occhialinus Algerii Prorex, Corcyram Melaenam terra marique oppugnat nec expugnat, versio electronica (), 15122 verborum, 255 versus, Ed. Nives Pantar [genre: prosa oratio - historia; poesis - ode] [word count] [rozanavauz.xml].

Vlačić Ilirik, Matija (1520-1575) [1581], Clavis scripturae sacrae, pars prima, versio electronica (), 600000 verborum, Ed. Neven Jovanović [genre: prosa - tractatus; prosa - vocabularium; poesis - elegia; poesis - epigramma] [word count] [flaciusmclavis1].

Vlačić Ilirik, Matija (1520-1575) [1581], Clavis scripturae sacrae, pars secunda, versio electronica (), 600000 verborum, Ed. Neven Jovanović [genre: prosa - tractatus; prosa - vocabularium; poesis - elegia; poesis - epigramma] [word count] [flaciusmclavis2].

Pir, Didak (1517 – 1599) [1596], Cato minor, sive disticha moralia, versio electronica (), versus 5366, verborum 40443, Ed. Neven Jovanović [genre: poesis - carmen; poesis - elegia; poesis - epigramma; poesis - ode] [word count] [didacuspcato].

Kitonić, Ivan (1561-1619) [1619], Directio Methodica processus iudiciarii iuris consuetudinarii Inclyti Regni Hungariae, versio electronica (), 154 versus, verborum 69145; 12 epigrammata, 12 capita, Ed. Neven Jovanović [genre: prosa oratio - tractatus] [word count] [kitonidirmeth].

Palmotić, Junije (1607.-1657.) [1645], Carmina Latina, versio electronica (), 6731 verborum, versus 1094, Ed. Milivoj Šrepel [genre: poesis - ode; poesis - carmen; poesis - epicedion] [word count] [palmoticjcarm].

Gradić, Stjepan (1613. — 1683.) [1667], Oratio de eligendo Summo Pontifice, versio electronica (), 2879 verborum, Ed. Neven Jovanović [genre: prosa oratio - oratio] [word count] [gradicsoratio].

Belostenec, Ivan; Glavinić, Sebastijan; Anonymus (1593./1594. - 1675) [1675], Gazophylacii dedicatio et prologus, versio electronica (), 3558 verborum, 12 versus, Ed. Damir Boras [genre: prosa - dedicatio; prosa - epistula; prosa - prologus; prosa - paratextus; poesis - epigramma] [word count] [belostenecigazophylaciumded].

Rattkay, Ivan (1647–1683) [1683], Relatio Tarahumarum Missionum eiusque Tarahumarae Nationis Terraeque Descriptio, editio electronica (), 9250 verborum, Ed. Ludwig Fladerer [genre: prosa oratio - relatio] [word count] [rattkayitarahum].

Matijašević Karamaneo, Antun (1658-1721) [1686], In Budae a Turcarum tyrannide libertatem, versio electronica (), 234 versus, verborum 1555, Ed. Gorana Stepanić [genre: poesis - carmen; poesis - epica; paratextus poetici] [word count] [matiasevcaramaninbudae].

Vičić, Kajetan (?-ante 1700) [1686], Thieneidos libri sex, versio electronica (), 5415 versus, verborum 33672, Ed. Gorana Stepanić [genre: poesis - epica] [word count] [vicickthien].

Rogačić, Benedikt (1646–1719) [1690], Euthymia sive De tranquilitate animi. Carmen didascalicum, versio electronica (), 8211 versus, verborum 111.074 [genre: poesis - epica; prosa - praefatio; prosa - summa] [word count] [rogacicbeuthym].

Ritter Vitezović, Pavao (1652–1713) [1700], Dissertatio regni Croatiae, versio electronica (, Zagreb), Verborum 780, Ed. Zrinka Blažević [genre: prosa oratio - historia] [word count] [vitezovritterpdiss].

Vičić, Kajetan (?-ante 1700) [1700], Jesseidos libri XII, editio electronica (), 13523 versus, verborum 84448, Ed. Gorana Stepanić [genre: poesis - epica] [word count] [viciccjess].

Đurđević, Ignjat (1675-1737) [1700], Poetici lusus varii, versio electronica (), versus 5453, verborum 35062, Ed. Veljko Gortan [genre: poesis - epigramma; poesis - elegiacum; poesis - ode; poesis - sonetto; poesis - idyllium; poesis - metamorphosis; poesis - paraphrasis] [word count] [djurdjevipoe].

Retrieve all occurrences

Click here for a KWIC Report