Your search found 347 occurrences

Retrieve all occurrences

Click here for a KWIC Report

Occurrences 1-347:

signa Christi fulgida
Deferret ipse Dalmatis.
Quanto labore nuntiat
Veram fidem, quam coelitus
In carne Verbum detulit,
Acres nec horret daemones.
Conatur hostem expellere
Ex arce Regni nobilis,
Cruenta bella praeparat
In saeva monstra Tartari.
Aspirat ipsi praepotens
Caelestis aulae sceptriger
Dum mira in aegris efficit,
Majora vero in mortuis.
Praetor furit Maurilius
Ditis minister impius,
Ferit securi Domnium,
Ut victor

non dicebatur fuisse. Eodem anno uisa est stella crinita, id est cometa, que imminebat septentrionali regioni, quasi supra regnum Hungarie, et mansit diebus multis satisque magne rei portendi uidebatur presagium. His etenim diebus crebrescebat iam per aures hominum tristis rumor, quod pestifera Tartarorum gens fines iam Christianorum inuaserant in Ruthenie partibus; sed quasi pro ludo reputabatur a multis. XXXIV. De regimine Gargani 1Interea Garganus in administrandis rebus publicis ualde circumspectus et cautus, ubicunque opus erat pro

Venetorum et Anconitanorum; imperatori namque obsides dederant, ut nullam in toto regno Appulie lesionem inferrent. Iurauerunt etiam, ut omnibus amicis et iuratis Spalatensium eadem pacis federa obseruarent. Et sic eorum captiui relaxati sunt omnes. XXXVI. De peste Tartarorum 1Anno quinto regnante Bela, filio Andree regis Hungarie, secundo anno Gargani, genus pestifera Tartarorum ad partes Hungarie propinquauit. Etenim a pluribus iam annis rumor et timor gentis ipsius in totum processerat orbem. Venerant namque ex partibus orientis

etiam, ut omnibus amicis et iuratis Spalatensium eadem pacis federa obseruarent. Et sic eorum captiui relaxati sunt omnes. XXXVI. De peste Tartarorum 1Anno quinto regnante Bela, filio Andree regis Hungarie, secundo anno Gargani, genus pestifera Tartarorum ad partes Hungarie propinquauit. Etenim a pluribus iam annis rumor et timor gentis ipsius in totum processerat orbem. Venerant namque ex partibus orientis depopulando prouincias, per quas habuerunt transitum, usque ad confinia Rutenorum. Sed Rutenis fortiter resistentibus non potuerunt

millesimo CCXLI sexto die intrante Octobri, die dominica, iterum factus est solis defectus totusque aer obscuratus est, fuit orror magnus in omnibus, uelud in ea ecclipsi, que facta est tertio anno precedente, ut supra tetigimus. 2Igitur cum rumor exitialis aduentus Tartaree gentis ad aures perstreperet Hungarorum, quasi ludus quidam uel inane sompnium uidebatur eis, tum quia tales rumores frustra sepe audiuerant, tum etiam quia de copiosa sui regni militia confidebant. Erant tamen longa pace dissoluti, armorum asperitate desueti, non nisi carnalibus gaudentes

Hugrinus Collocensis archiepiscopi, uterque cum suffraganeis suis. Quos secuta est magna multitudo prelatorum et relligiosorum, qui omnes ad castra regia congregati sunt, quasi oues ad uictimam. Tunc ceperunt uniuersale consilium agitare diebus non paucis contractantes, qualiter aduentantibus Tartaris esset consultius occurrendum. Et cum diuersi diuersa sentirent, nullum uolebant consilium concorditer stabilire. Alii terrore torpentes nimio dicebant cedendum eis fore ad tempus, nec esse confligendum cum eis, utpote cum hominibus barbaris et desperate salutis, qui non pro regnandi

esse in fugam uertendos. Sic autem quibus repentinus parabatur interitus, non ualebant in unum consilium concordare. 4Illis ergo consulendo cunctantibus, morasque inaniter protrahentibus, ecce nuntius inopinatus ad regem cucurrit, nuntians ex certo, quod infinita iam multitudo Tartaree gentis regnum intrauerat et iam prope esset. Tunc omisso consilio rex et regni principes ceperunt arma parare, ordinare duces super legionibus, maiorem pugnantium copiam conuocare. Exeuntes autem a Strigonii partibus transierunt Danubium et uenerunt uersus Pestium, que erat maxima uilla.

et regni principes ceperunt arma parare, ordinare duces super legionibus, maiorem pugnantium copiam conuocare. Exeuntes autem a Strigonii partibus transierunt Danubium et uenerunt uersus Pestium, que erat maxima uilla. Igitur peractis iam fere diebus quadragesime, prope Pasca, uniuersa multitudo Tartarei exercitus in Hungarie regnum irrupit. Habebant autem quadraginta milia securigeros, qui preibant exercitum siluas cedentes, uias sternentes et omnia offendicula ab ingressibus remouentes. Quam ob rem indagines, quos rex parari fecerat, tam facile transcenderunt, ac si non ex ingentium

castra propinquantes et se ipsos frequentius ostentantes, eos ad prelium prouocabant experiri uolentes, utrum Hungari pugnandi haberent animum contra eos. At uero Hungarorum rex selectis militibus imperat in eos exire. Qui armatis cuneis et bene dispositis ceperunt egredi contra ipsos. Sed Tartarorum aties non expectans manuale certamen suo more sagittarum iacula emittentes in hostes cursu precipiti fugiebant. Tunc rex cum uniuerso exercitu suo, quasi fugitantium insequens terga, uenit usque ad flumen Tysiam, quam transuadentes, leti iam et uelud hostiles turmas extra sua confinia

in hostes cursu precipiti fugiebant. Tunc rex cum uniuerso exercitu suo, quasi fugitantium insequens terga, uenit usque ad flumen Tysiam, quam transuadentes, leti iam et uelud hostiles turmas extra sua confinia propellentes, uenerunt usque ad aliam aquam, que uocatur Solo. Uniuersa uero multitudo Tartarorum castra posuerat ultra aquam illam in locis abditis inter condensas siluas, unde non totaliter, sed in parte ab Hungaris conspici poterant. Videntes autem hostilia agmina ultra fluuium descendisse, castrametati sunt citra. Tunc precepit rex, ut non sparsim sed confertim tentoria figerent.

funiculi in tantum connexi et concatenati ad inuicem stringebantur, ut uia esset omnino perplexa nec liceret per castra discurrere, sed omnes essent ueluti quodam retinaculo intercepti. Hoc reputabant Hungari munimen, sed in maximum eis cessit discrimen. 6 Tunc Bath, maior dux Tartarei exercitus, in quendam collem conscendens, speculatus est diligenter omnem dispositionem exercitus et reuersus ad suos dixit: Bono animo nos esse oportet, o sotii, quia licet magna sit multitudo gentis istius, tamen quia improuido reguntur consilio, non poterunt effugere manus nostras.

interclusos . Tunc eadem nocte uniuersis legionibus suo more dispositis iussit aggredi pontem, qui inter utramque fluminis ripam distentus non multum ab Hungarorum castris distabat. Quidam uero transfuga ex Rutenis ad regem cucurrit et nuntiauit dicens, quod Hac nocte ad uos transituri sunt Tartari. Estote itaque cauti, ne forte subitanei et improuisi irruant in uos! Tunc Colomannus rex armatis suorum cuneis e castris processit, quem secutus est Hugrinus archiepiscopus cum agmine suo. Erat enim et ipse uir bellicosus et ad pugnandum satis promptus et audax. Venerunt autem medio

eis plurimos trucidauerunt, alios uero urgentes ad pontem in flumen submergi fecerunt. Et positis custodiis ad caput pontis, cum magna exultatione redierunt ad suos. Hungari ergo ex euentu uictorie ualde letificati, quasi iam omnino uictores, abiectis armis tota nocte dormierunt securi. At uero Tartari in pontis capite septem erigentes machinas custodes Hungarorum longius abegerunt, ingentes in eos lapides intorquendo et sagittarum iaculis insistendo. Fugatis ergo custodibus libere et secure alii per pontem, alii per uada aluei transierunt. Et ecce summo diluculo apparuit uniuersa

in pontis capite septem erigentes machinas custodes Hungarorum longius abegerunt, ingentes in eos lapides intorquendo et sagittarum iaculis insistendo. Fugatis ergo custodibus libere et secure alii per pontem, alii per uada aluei transierunt. Et ecce summo diluculo apparuit uniuersa multitudo Tartarorum per campum diffusa. Custodes uero fugientes ad castra magnisque clamoribus perstrepentes uix excitare poterant securo somno sopitos. Tandem tristi nuntio expergefacti non, ut oportebat in summo discrimine, concite arma arripere, equos ascendere et in hostes exire, sed lente e stratis

sub armis ducentes peruigilem mox ut clamorem persentiunt, statim e castris erumpunt. Tunc militaribus armis accinti et in unum cuneum conglobati, audacter in hostiles aties irruerunt et cum eis aliquandiu multa fortitudine pugnauerunt. Sed cum essent paucissimi respectu infinite multitudinis Tartarorum, qui locustarum more paulatim ebulliebant de terra, pluribus iam de sua societate peremptis redierunt ad castra. Hugrinus ergo, ut erat uir constanti libertate intrepidus, eleuata uoce cepit regem de negligentia increpare et omnes barones Hungarie de ignauie torpore arguere, quod in

Sed impetum multitudinis iam non ualentes sufferre, Colomannus et archiepiscopus acriter uulnerati uix euaserunt ad suos. Magister uero templarius cum tota atie Latinorum occubuit, multi etiam Hungarorum in illo certamine perierunt. Hora autem diei quasi secunda et ecce uniuersus exercitus Tartaree multitudinis, ueluti quadam chorea, circumdedit omnia castra Hungarorum et intentis arcubus ceperunt undique saggittare, alii uero in circuitu castrorum ignem apponere properabant. 8 Videntes autem Hungari ex omni parte hostilibus se cuneis circumseptos, periit mens et

aditus funiculorum conexione et tentoriorum densitate forent periculosissime prepediti, dum cursim exire festinant, alter ruebat in alterum nec minor uidebatur ruina, quam ex sui pressura exercitus faciebat, quam ea, quam hostes sagittarum ictibus inferebant. 9 Videntes autem Tartari, quod in fugam uersus esset exercitus Hungarorum, quasi hostium quoddam aperuerunt eis et permittentes eos abire, non impetuose, sed pedetentim insequebantur eos ex utraque parte non sinentes eos huc aut illuc diuertere. Iacebant autem per uias infelicium opes, uasa aurea et argentea,

exercitus Hungarorum, quasi hostium quoddam aperuerunt eis et permittentes eos abire, non impetuose, sed pedetentim insequebantur eos ex utraque parte non sinentes eos huc aut illuc diuertere. Iacebant autem per uias infelicium opes, uasa aurea et argentea, purpurea indumenta et arma copiosa. Sed Tartarorum inaudita crudelitas nil curans de spoliis omnem pretiosarum rerum parui pendens predam in sola hominum cede crassatur. Cum enim uiderent iam itineris labore defessos nec posse ad arma manus extendere nec pedes ulterius ad fugam laxare, tunc ceperunt hinc et inde iaculis infigere, gladiis

feraliter trucidare. Cadebant a dextris et a sinistris ybernalium foliorum instar, iacebant per totam uiam miserorum prostrata cadauera, fluebat sanguis more torrentis fluuii. Infelix patria filiorum infecta cruore longe lateque rubebat. Tunc miserabilis multitudo, quam nondum deuorauerat gladius Tartarorum, ad quandam paludem uenire compulsa, non est permissa diuersam ingredi uiam, sed urgentibus Tartaris in eam ingressa est. Pars maxima Hungarorum ibique ab aqua et luto pene omnes absorti sunt et extincti. Ibi ille famosissimus uir Vgrinus periit, ibi Mathias Strigonensis, ibi Gregorius

uiam miserorum prostrata cadauera, fluebat sanguis more torrentis fluuii. Infelix patria filiorum infecta cruore longe lateque rubebat. Tunc miserabilis multitudo, quam nondum deuorauerat gladius Tartarorum, ad quandam paludem uenire compulsa, non est permissa diuersam ingredi uiam, sed urgentibus Tartaris in eam ingressa est. Pars maxima Hungarorum ibique ab aqua et luto pene omnes absorti sunt et extincti. Ibi ille famosissimus uir Vgrinus periit, ibi Mathias Strigonensis, ibi Gregorius Ioriensis episcopus, ibi multa prelatorum et clericorum turba occubuit. 10Heu, heu,

agrestes belue nil nisi humanum sanguinem sitiebant. Tunc uideres omnes uias, cuncta diuerticula densis cadaueribus repleta. 12Transierat iam prima communis exitii dies, quam alie nichilominus acerbiori sunt auspicio secuture. Etenim facto uespere defessis iam et cessantibus Tartaris non patebat liber transitus uolentibus fugere quocumque mediis tenebris diuertebant, impingebant in corpora miserorum spirantium adhuc aut sub uulnere gementium. Iacebant ex maiori parte letali sompno immobiles, uelud utres flatibus tumefacti. Horror ingens erat prima nocte cernere tam

senum et infantium congirantes faciebant uno ordine consedere et, ne uestes macularentur sanguine, neue carnifices lassarentur, indumenta prius omnibus detrahebant et tunc missi carnifices singulorum brachia eleuantes figebant leniter telum in corde et extinguebant omnes. Preterea mulieres Tartarorum uirili more armis accinte in pugnam audacter ferebantur, ut uiri, he in mulieres captiuas atrotius seuiebant. Si quas enim uenustiores uultu cernebant, ex quibus zelotypie motum possent aliquatenus formidare, statim extracto gladio perimebant uel si quas uidebant ad seruiendum habiles,

habebatur locus. 14Predicta uero popularium turba, ut talium se habet presumptio, ceperunt locum munire, uallum effodere, componere aggerem, uimineas crates circumplectere et inaniter omnia preparare. Sed antequam ad medium operis processisset principium, ecce repentini adsunt Tartari, timor et ebitudo mentis peruadit multitudinem Hungarorum. Tunc truculenti duces, ueluti rapaces lupi, quos rapide famis exagitat ingluuies, caulas solet ouium ad predam inyando lustrare, ita isti beluino more furentes totam uillam trucibus oculis circumspiciunt, feroci animo pertractantes,

lupi, quos rapide famis exagitat ingluuies, caulas solet ouium ad predam inyando lustrare, ita isti beluino more furentes totam uillam trucibus oculis circumspiciunt, feroci animo pertractantes, qualiter Hungaros uel ad exteriora traherent uel ad eos ingredi per atiem gladii preualerent. Igitur Tartarorum acies suis castris circa totam uillam defixis, ceperunt eam undique impugnare sagittantes acriter et telorum ymbrem interius iacientes. E contrario uero Hungarorum infausta rebellio totis se uiribus defendere conabatur intendentes balistas et arcus plurima in hostiles cuneos iacula

ceperunt eam undique impugnare sagittantes acriter et telorum ymbrem interius iacientes. E contrario uero Hungarorum infausta rebellio totis se uiribus defendere conabatur intendentes balistas et arcus plurima in hostiles cuneos iacula emittebant multos e machinis lapides intorquendo. Sed letifere Tartarorum sagitte infallibiliter penetrantes certiorem inferebant mortem. Non enim erat torax, clipeus, uel lorica quam non transfoderet ictus Tartarea manu uibratus. Cum ergo altrinsecus duobus aut tribus diebus pugnatum fuisset et plurima iam strages ex miseranda plebe foret peracta, ne quicquam

uiribus defendere conabatur intendentes balistas et arcus plurima in hostiles cuneos iacula emittebant multos e machinis lapides intorquendo. Sed letifere Tartarorum sagitte infallibiliter penetrantes certiorem inferebant mortem. Non enim erat torax, clipeus, uel lorica quam non transfoderet ictus Tartarea manu uibratus. Cum ergo altrinsecus duobus aut tribus diebus pugnatum fuisset et plurima iam strages ex miseranda plebe foret peracta, ne quicquam infelices dextris languentibus resistebant. Et quia locus non satis erat munitus, die quadam uno impetu Tartari irruperunt, nec fuit ultra

uel lorica quam non transfoderet ictus Tartarea manu uibratus. Cum ergo altrinsecus duobus aut tribus diebus pugnatum fuisset et plurima iam strages ex miseranda plebe foret peracta, ne quicquam infelices dextris languentibus resistebant. Et quia locus non satis erat munitus, die quadam uno impetu Tartari irruperunt, nec fuit ultra congressio, nec resistentia ulla. 15Tunc furor et impietas, ultra quam dici potest, in miseros deseuire cepit. Reuera in Pestio tota se pestis immersit. Ibi diuine ultionis gladius in Christianorum cruore quam maxime debachatus est. Introgressis

irruperunt, nec fuit ultra congressio, nec resistentia ulla. 15Tunc furor et impietas, ultra quam dici potest, in miseros deseuire cepit. Reuera in Pestio tota se pestis immersit. Ibi diuine ultionis gladius in Christianorum cruore quam maxime debachatus est. Introgressis itaque Tartaris, quid misere plebi restabat consilii, nisi complicare brachia, ponere genua, flectere sub mucrone ceruices? At uero cruenta barbaries non satiabatur inundatione sanguinis copiosa, non deficiebat cedis instantia indefessa. Tantus audiebatur fragor cedentium, ac si ingentium siluarum robora

in conspectu hostium absque ulla mora uorax flama consumpsit. Ad locum predicatorum pars quedam miserande plebis cum uxoribus et filiis confugerant putantes se murorum ambitu interclusos summum frustrari discrimen. Sed nil profuit loci munitio, quibus non aderat diuina protectio. Nam uenientibus Tartaris et locum fortiter impugnantibus communi exitio traditi sunt appositoque igni ad decem milia ferme hominum cum loco et rebus miserabiliter conflagrarunt. Huius tam grandis et orribilis cedis testis est multitudo inhumatorum ossium, que in magnos coadunata tumultos, magnum spectaculum

exitio traditi sunt appositoque igni ad decem milia ferme hominum cum loco et rebus miserabiliter conflagrarunt. Huius tam grandis et orribilis cedis testis est multitudo inhumatorum ossium, que in magnos coadunata tumultos, magnum spectaculum cernentibus prestant. 17Interea Tartarorum exercitus depopulata omni regione Transiluana, cesis ac fugatis Hungaris ex Transdanubialibus horis, composuerunt se in locis illis totam ibi estatem et yemem peracturi. Et ut metum incuterent his, qui erant ex altera parte Danubii, collectam multitudinem occisorum in aceruos plurimos

trium episcoporum nequaquam potuit tollerare. De quibus tamen hoc dictum sit, mihi non est compertum. 19Tunc Bela rex de Austria reuersus uenit cum omni familia sua et demoratus est in partibus Zagrabie. Congregati uero sunt circa eum omnes, qui effugere poterant gladium Tartarorum et erant ibi per estatem rei exitum prestolantes. XXXVII. De natura Tatarorum 1Nunc uero de natura et habitu gentis illius, prout ab his audire potui, qui rem curiosius indagarunt, pauca narrabo. Est enim regio illorum in ea parte

exercitus sui precipiens eis, ut ad debellandas totius mundi prouincias exire deberent. Exierunt ergo et triginta fere annis perambulauerunt omnia regna orientalium et aquilonarium regionum, donec uenirent ad terram Rutenorum et demum ad Hungariam descenderunt. 2Hoc autem nomen Tartari non nomen est gentis proprium, sed a quadam aqua, que illorum preterfluit regionem, sic appellati sunt uel secundum quosdam tatar idem sonat quod multitudo. Licet autem maxima esset multitudo eorum, maior tamen in illo certamine fuisse dicitur copia Hungarorum, sed non est gens in mundo,

autem ex diuersis nationibus, quas bellis edomuerunt, multitudinem maximam pugnatorum et precipue Cumanorum, quos ad pugnandum subigunt uiolenter. Si quem uero ex his paululum trepidare conspiciunt nec in mortem sese tota mentis insania precipitare absque ulla cunctatione eius amputant caput. Ipsi Tartari non se libenter morti exponunt, sed si quem eorum in bello mori contingat, statim rapiunt et efferentes in occultissimo loco terre infodiunt complanantes tumulum et locum equorum pedibus conculcantes, ne quod sepulture appareat signum. Nulla pene rapidorum fluminum eis aqua obsistit,

ueteres scrutantes scripturas, coniciebant maxime ex dictis Methodii martiris, has fore illas gentes, que precedere debent Antichristi aduentum. Ceperunt autem munire ciuitates et castra suspicantes quod ad urbem Romam uellent omnia uastando transire. 4Porro Bela rex ueritus, ne Tartari transuadato Danubio reliquam regni partem contererent, misit ad ciuitatem Albensem et suscepto corpore beati Stephani regis, susceptis etiam multarum ecclesiarum thesauris, misit omnia cum domina Maria uxore sua et cum paruo filio Stephano, adhuc bimulo, ad maritimas regiones, rogans et

due filie ipsius puelle uirgines, et in ecclesia beati Domnii honorifice tumulate. 8Licet autem barbarica rabies totum regnum Hungaricum immoderato gladio attriuisset, e uestigio tamen famis subsecuta pernities miserabilem plebem tabo inedie deuastauit. Instante namque furore Tartareo, non licuit colonis miseris aruis semina tradere, non ualuere preterite messionis recolligere fruges. Sic ergo non extantibus alimentorum subsidiis cadebant infelicium corpora clade famis absorta. Iacebant per campos, per uias innumera uulgi cadauera, ut non minus credatur hec acerba lues

aliquot tubiculas equestres per vniuersam militiam tibicinare iussit. Parant se omnes de exercitu festinare iter in regis fidelium. Nunc Iadertini ueraciter concipiunt rumores de futuro regis remedio, ipsum prestolantur eo ineffabili tripudio, quo sancti et iusti patres in lymbo locati Tartareo pii Saluatoris aduentum flexis genibus, nudatis capitibus et pronis expectarunt. Ex quo igitur ipsi obsidentes concipiunt, quod rex iam properabat succurere Iadertinis, muniunt sticcatum fortioribus propugnaculis et die viceno octauo Madii illa

fueras medicae doctor celeberrimus artis,
1.317.2  Hoc situs in tumulo, Bartholomaee, iaces.
1.317.3   Credo te Stygias, mundo invidisse, sorores,
1.317.4  Miratas raros Tartara ad ima trahi.
1.317.5  Quippe incredibiles poteras depellere morbos,
1.317.6  Et vitae, exanimes reddere paene viros.
1.317.7  At licet extinctus sis corpore, nomine

2.100.6  Decorator hominum; consecrator Numinum;
2.100.7  Gradive, ferro tecte semper fulgido,
2.100.8   Vastator agrum, dissipator urbium,
2.100.9  Vacuator orbis; Tartari impletor trucis,
2.100.10  Potor cruorum; devorator corporum;
2.100.11  Lues virorum; mulierum execratio;
2.100.12  Ditator inopum; pauperator divitum;

corruit omne genus.
4.15.59  Nos neque iam norunt, nec coelo vivere credunt,
4.15.60  Aut quenquam aetherei sceptra tenere poli.
4.15.61  Fulmina contemnunt, poenas et Tartara rident,
4.15.62  Et quisquam in terris Numina nostra colat?
4.15.63  Heu! genus ingratum, nostra sub imagine cretum
4.15.64  Poenitet, e facili compositumque luto.

ille
30   Atque adamanteus temporis ordo queat
Confiteor: decor iste hominis non sorte teneri
Dignus et humana conditione premi.
Doloris expers Lethi Stygiique profundi
Horrida Tartarei iura levare fori.
35  Scilicet ut per te pateat non omnia mortis
Esse nec inferna conditione trahi.
Sed quia Parcarum firmata lege negatur
Aevo hominis semper dexteriore frui,
Dum

uermes acerbissimos in hac uita praegustauit. Sic Sodomitae sulphureos inferni ignes, quibus perpetuo cruciandi sunt, uiuentes senserunt. Sic Pharao caliginosas tenebras, ardorem, uermes et alia flagella, quibus torquendus a daemonibus erat, in carne expertus est. Sic rex Asuerus uniuersas paene Tartari acerbitates in carne sustinuit, quas erat post mortem sempiternis legibus passurus, cuius peccatum narrat Dominus per Isaiam dicens: Visitabo super fructum magnifici cordis regis Assur et super gloriam altitudinis oculorum eius; dixit enim: “In fortitudine

– idem et in alio loco fecit, ubi per insomnium inducit umbram Anchisae Aeneae ex obitu patris maesto haec solacia referentem:
Non me impia namque
Tartara habent, tristes umbrae, sed amoena piorum
concilia Elysiumque colo. In tali ergo ratione admonendi sunt amici ut aequo animo ferant,

Adueniam et rutila nube sedebo super.
Circumfusa aderunt sanctorum milia multa,
60  Multa coruscantum milia spirituum.
Extemplo horrificum sonitum tuba fundet ab alto
Diffindens terras Tartara et ima ciens.
Nec mora, consurgent omnes quos lumine cassos
Excepit magno magna parens gremio.
65   Stabit et ante meum rediuiua caterua tribunal
Expectans pauido iussa tremenda metu.

1.1.36   Inter delitias blanditiasque sacras.
1.1.37   Hei mihi, nunc cogor rupes habitare rigentes
1.1.38   Inter barbaricos Tarthareosque choros.
1.1.39   Illa ego gaudebam lauro sacroque corymbo,
1.1.40   Candidulis etiam purpureisque rosis,

1.2  Diis geniti potuere, inter quos te connumero, suavissime Georgi, quem crinitus Apollo cythara donavit, qua nedum umbras Tartareas, sed etiam tricipitem Cerberum delinire ac demulcere potuisses, neque ut Orpheus, si tibi recuperanda fuisset, dimisisses Euridicem. Macte virtute, pro quo insuper et iura pontificia intercessere, quibus te frustra

undam
2.13.14   Et penam saxi, Sysiphe, saepe tui,
2.13.15   Atque scelestarum caua dolia saepe sororum,
2.13.16   Tartareos latices anguigerasque comas.
2.13.17   Omnia que paterer, faciles in amore puelle
2.13.18   Quod caueant, non possum hoc ego ferre tamen.

3.6.62   Et uates lyricis ipse sonabo modis.
3.6.63   Nec me iam laceres, nec me, sceuissima, uexes,
3.6.64   Nec des Plutoni Tartareoque cani.
3.6.65   Ipse relegatum Nasonem saepe beaui
3.6.66   Inter Sauromatas barbaricosque Getas.
3.6.67   Filia

Infernus. Quicunque non expiatur, migrabit ad inferos; eum iacere in luto, qui purgatus, cum diis habitare 177. / Damnatorum animę 179. Damnatę animę consortium omnes declinant 184. Quorum scelus insanabile, hi mersi in Tartarum nunquam egrediuntur 185. Damnatorum poena. Centum errant annos etc. 234. Poena decupla animę iniuriantis 239. Poena tyranni 240. Animarum poenę ac pręmia 313. Scelerum post mortem supplicia 322. Necesse est animam, quę

corpore nudis semper pedibus ibat, qui maxime Socratem amabat 150 . Socrates per hyemem nihil uestium adiungens nudis pedibus per glaciem facilius incędebat quam cum calceis alii 157 . Penitentia ad Tartarum damnatorum efficax, si exorauerint eos, quos iniuria affecerunt 185 . Miles nudo capite et pedibus incedęre assuescat 319 . Palemon, quo die audiuit Xenocratem de pudicicia disputantem, subtraxit se

fera uipera pandit hyatus,
1.1.158   Infęlix morsu deperitura suo.
1.1.159  Te, lucemque tuam tremit Orcus et intima Ditis
1.1.160   Tartara, portentis exanimata nouis:
1.1.161  Vtque aegros Furiae suspirant crinis aceruos,
1.1.162   Serpentisque gemunt fata propinqua feri,

2.2.62  Christo inferre necem mortalia membra gerenti.
2.2.63  Quis uero expediat facinus crudele, nefandum
2.2.64  Carnificis populi, quod nec fera Tartara possint
2.2.65  Suppliciis aequare suis? Mihi protinus omnes
2.2.66   Horror habet sensus, mentem dolor eripit, ut Te,

2.3.58  Gentium custos, hominum saluti
2.3.59  Nata, qua mortem moriens peremit
2.3.60   Auspice Christus,
2.3.61  Tartara et manes spoliauit imos,
2.3.62  Crux salutaris, mihi rite salue,
2.3.63  Sola uictoris Domini trophaeum,
2.3.64   Sola

in se 3,14 Teque … se suprascriptum: Seque... te scelerum obice nullo
2.4.15  Archetypumque noua mirantur imagine numen,
2.4.16  Quo sine Tartareo caligo informis amictu
2.4.17  Torpet et horrendis nigrum Chaos incubat umbris.
2.4.18  Nec mora, cuncta tuae pulcrescunt munere lucis

amens,
3.18.30   Liuor, auarities, foenora, furta, neces,
3.18.31  Te metuat scelus, infęlix trudetur Erynnis
3.18.32   Ad debellatis Tartara nigra comis.
3.18.33  Regnabit nutrix rerum Concordia, surgent
3.18.34   Sancta relegatis saecula criminibus.
3.18.35  Interea

4.9.10   Ipse uel Enomai currere lege uolo,
4.9.11   Ipse uel Arpyias insopitosque draconas
4.9.12   Vel Styga percurram Tartareumque canem.
4.9.13  Quae non monstra libens patiar, modo segnius ire
4.9.14   Nolit in amplexus Flauia uicta meos?

ferox sacraria regni
1.27  Et caligantes Erebi deuenit ad umbras.
1.28  Quamuis inferni trita est uia, uos tamen Orci
1.29  Numina diique omnes, animis qui limen utrumque
1.30  Panditis et Phlegeton quos gurgite lustrat adusto,
1.31  Et uos Tartareae secreta silentia noctis
1.32  Adsitis: sequor Andini uestigia uatis.
1.33  Principio ad fauces tetri stabulantur Auerni
1.34  Centauri, gens mixta feris partusque biformes,
1.35  Scyllaque, Circaeis quoi latrant inguina monstris,

iugales.
1.292  Et celer annexis uenerat aderat talaribus Arcas,
1.293  Cum patulo pennata gerit qui crura galero
1.294  Atque soporiferam laetali cuspide uirgam
1.295  Qua regit Elysium, qua Tartara quaque sub imo uoraci
1.296  Fas Phlegetonte tenet placidoque in flumine Laethes
1.297  Elicit hinc manes, hic suffocat suprimit impius

calamique leues et thyrsus Iaccho;
2.121  Mercurio sic uirga datur. Nonne ipse tridentem
2.122  Pluto tenet gestatque suam Diana pharetram?
2.123  Quisque deus sua signa gerit.--- Proserpina quondam
2.124  Quod statuit ferri ipsa sibi sub Tartara munus
2.125  Ecce uides, ramum fuluui cognosce metalli!"
2.126  Dixit, et unguifero ramum detexit amictu.
2.127  His placata senis mitescunt pectora dictis
2.128  Sedatusque timor nautae laetusque coruscae
2.129  Suspicit admirans donum

et titubans tranauit flumina tandem.
2.137  Alcides postquam ripa ulteriore potitus,
2.138  Qua minus adgeritur limi fluuiique refusis
2.139  Languet margo uadis et glauca sordet in ulua,
2.140  Protinus hic ingens apparuit aula tyranni
2.141  Tartarei: hanc longo suspendit porticus arcu
2.142  Sublimesque alto tollunt adamante columnae
2.143  Et circum obductos obductas atra fuligine turres
2.144  Diis ueneranda palus liuenti personat unda.

uinctum duxere cateruae;
2.282  Atque tot humanos crudelis manderet artus,
2.283  Me quoque Gnosiaci qui quaesitoris acerbum
2.284  Iudicium expecto tristis sortesque tremisco.
2.285  Sed te si qua manet priscae pietatis imago,
2.286  Eripe Tartareis miserandum Thaesea uinclis!
2.287  Hoc facilis labor: est praeduro adamante reuinctus
2.288  Praeque uiam quae te superas educet ad auras.
2.289  Haec te facta decent; isto tuo gloria gressu
2.290  Scandit ad aetherium tecum sublimis

crudelia lugent
2.330  Funera, crudeles Parcas matrumque hymenaeos."
2.331  "Rex Lapitum, armisoni proles a sanguine Martis,
2.332  Anne etiam infantes miserae dispendia uitae
2.333  Suscipiunt? Quidnam angusto meruere sub aeuo?
2.334  Tantane Tartareum tenet inclaementia regem?
2.335  Anne alium? Tantos animas quid mergat in ignes?
2.336  Quis deus infesto condemnet numine manes?!"
2.337  "Heu, male nota rogas huc descendentibus umbris.
2.338  Verum equidem dicam, dictis te et uera

3.60  Quum glomerant Euri pluuia impendente sub aethra
3.61  Obscura, foeti rixantur in aethere nimbi.
3.62  Mox subitum nigra caligine uoluier agmen
3.63  Aspexere procul spissamque insurgere nubem.
3.64  En quae castra uomit Phlegeton, quod Tartarus agmen
3.65  Ructat in Alciden, en quas globus exerit alas!
3.66  "O Phlegyda", Alcides inquit, "quid tanta gerat uis?"
3.67  Exin Gorgoneis serpentibus hirta Megaera
3.68  Et Stygiae dant signa canes. Quis nube cruenta
3.69  Ductor

Quis nube cruenta
3.69  Ductor erat? Quo tanta lues inuaserit Orcum
3.70  Diua mihi Pimplea refer!--- Dux agmine Pluto
3.71  Primus quadrupedum curru est inuectus equorum,
3.72  Quoi caput armatur galea flammisque relucent
3.73  Tempora Tartareis ardentque in uertice cristae.
3.74  Proximus it iuxtaque Satan, quo nulla barathro
3.75  Peior pestis inest nec saeuior ira deorum:
3.76  Mille deos Acherontis agit. Hinc arduus instat
3.77  Laeuiathan, crines flauos arrectaque pulchrae

caput lateque uidentes
3.140  In tenebris acies plenas formidinis atrae,
3.141  Et uidet Alcmenae et Iouis omnipotentis alumnum
3.142  Faucibus e mediis mediisque ex ignibus Orci
3.143  Tergeminum rapuisse canem contraque cateruas
3.144  Tartareas audere et contra daemonas omnes.
3.145  Tunc ambage noua Stygii timor iraque mentem
3.146  Inuasere ducis: praedam seu pace reposci
3.147  Seu durum Mauortis opus, certamen iniri
3.148  Expediat laesa pro maiestate barathri.

et manes certatim et daemonas omnes
3.233  Conspexisse iuuat diuersi numina regni
3.234  Ingenteisque deos acri coiisse duello.
3.235  Postquam autem rapido procursu comminus armis
3.236  Inuadunt Martem, crebris sonat ictibus omnis
3.237  Tartarus et tonitru longe domus alta remugit.
3.238  Alcides multa pollens ui et Palladis arte
3.239  Exponit laeuum pedem pectusque sinistrum
3.240  Ditis ad insultum telique tricuspidis ictum.
3.241  Dis impune putans ad apertos emicat artus

tuos in die sancto Penthecostes illuminasti spiritum claritatis roremque misericordie tue eis desuper infundens. Domine sancte: pater omnipotens, eterne deus: qui intueris abyssum: qui sedes super cherubin: qui extendis celum sicut pellem: qui rotas orbem, illuminas solem, regis mundum, calcas tartarum: ostende queso faciem tuam et uidebimus: porrige dexteram tuam et surgemus: infunde spiritum tuum et renouabimur: Atque hunc quem ego oculis nunc meis aspicio tue ciuitatis Hierusalem Vicarium, tue hereditatis conseruatorem, tuarum ouium pastorem: Hunc tu inquam nobis clementissime

adinuenit tormenta, in suo ipso corpore excipit, quanto uehementior dolor est, tanto citius finem affore doloris confidit et totum, quem intolerabiliter sustinet angorem, se morte mox effugiturum gaudet. Soli illi, qui ad Tartarum delegantur, nihil penitus habere possunt, unde conquiescant, nedum unde gaudeant. Quis enim illic miserebitur, ubi omnes miseri sunt? Quis consolabitur, ubi omnes lugere non cessant? Quando dabitur uel modica

1.19  Si lacrimis uocem confundimus, hei mihi nullus
1.20  Mitiget alloquio tot mala nostra pio.
1.21  Huc age, Tartareus foedi regnator Auerni,
1.22  Huc tuus aduertat portitor ipse ratem
1.23  Meque per obscurum traducat ad infera pontum

1.64  Verteret in patriam quisquis et arma suam.
1.65  O utinam caelum fieret Plutonia sedes
1.66  Et fierent summi Tartara regna Iouis.
1.67  Filius et patrem manibus trucidaret iniquis,
1.68  Interimat fratrem frater ubique suum.

17.18  Quid ualeant leges, quid pia iura monent.
17.19   lurrida Lurida Tartareo depellis corde uenena,
17.20  Fumiferos motus tu ratione domas.
17.21  Eloquio superas praecordia ferrea

2.27  Et Danai proles solito uacat illa labore
2.28  Dolia dum fusis uana reportat aquis.
2.29  Interdum Stygii manes umbraeque quiescunt
2.30   Nec tenet assiduus Tartara regna labor.
2.31  Quando blanda Venus miseros non uexat amantes?
2.32  Quando uincla suis saeua remittit amor?
2.33  Ille retardantes stimulat deus, ille sedentes

est coactus. Cum igitur haec provincia in hostium sit potestate, cogita, quantum Transsilvaniae ac Severino aut ne quid de partibus loquamur, quantum universo regno nostro impendeat periculi. Adiungere enim hostes sibi poterunt Valachiae utriusque populos et, si libitum fuerit, ipsos etiam Tartaros in belli ac praedae societatem allicere. Quibus etiam si resistere possimus, quomodo resistamus eodem tempore Turcarum caesari, quem constans fama est intra hos dies paucos regnum nostrum a partibus illis inferioribus cum omnibus suis et terrestribus et navalibus copiis invasurum. Habet

aliud agebatur, quam ut nos securos et imparatos possunt opprimere. Habemus 2 enim recens ex waywodis Moldavo 3 et Transalpino, 4 aliisque exploratoribus nuntium destinasse Turcas omni genere apparatuum instructissimos proximo mense Martio regnum hoc nostrum Tartaris etiam in societatem belli adiunctis invadere. [2.] Quod ubi ex auctoribus certis serenissimus quoque frater noster, archidux Austriae 5 cognovisset, misit et ipse ad Sanctissimum Dominum Nostrum 6 oratorem, 7 quod pro avertendis

7.3.479  Terrestris patriae et uitae dispendia tangant,
7.3.480  Quos uita meliore frui patriaque licebit
7.3.481  Caelesti. Neque enim nos Turcae Arabesque profani,
7.3.482  Nec Sarrana manus, quos impia Tartara iustis
7.3.483  Expectant poenis, sed uiscera numinis alti
7.3.484  Et Christi pia membra sumus nunc sancta futuri
7.3.485  Victima et aetheream merituri sanguine laurum.
7.3.486  Ergo, passuri ciues

Hominum sydera celsa dedit
f3.13  Huic Generi tandem. Nullus perversa susurret
f3.14  Hoc opus inspiciens, si caruisse licet
f3.15  Invidia, quae tristis summa cacumina clarae 15
f3.16  Virtutis petiit Tartara tetra colens;
f3.17  Nam nunquam moritur vita senescente caduca
f3.18  Livor edax, semper conscia corda premens.
f3.19  Quare pergratum, noster Deus, accipe munus,
f3.20  Sperge nec, exiguum sit licet;

Aligeros, quorum primus fuit ille superbus
1.22  Lucifer, ex nihilo dependens ordine pulchro;
1.23  Mox tamen at cecidit Coelorum cardine ab alto
1.24  Ambitione ferus, qua nullus sidera cernit
1.25  Tartareis detenta jugis; tegit alta cacumen 25
1.26  Virtutis durum; Stygias hac namque Paludes
1.27  Effera mens Hominum facile descendit ad imas,
1.28  Hic ubi lintre Charon rimosa canus, et algens

, nullo turpata pudore
1.82  Sit sibi Conjugii, quo sedes impleat illas
1.83  Prole sua, felix superi de culmine Mundi,
1.84  O miserum! quas perdidit imperiosa voluptas,
1.85  Tartarei Plutonis onus, temeraria virtus 85
1.86  Innumeris comitata rogis per saecla cremandi
1.87  Perpetuo sine fine virens constructor Olympi.
1.88  Talia sic fatus; stat mox sententia dictis:
1.89  

sors male fida!), popelle!
2.214   Pulchra sententia. O quam stulta quies superum contemnere fata,
2.215  Tartareos penetrare lacus, Stygiasque paludes 215
2.216  Hic cupit et celsis pavidus terrebitur astris.
2.217  Quid sit nunc, pauper, vel quid tu candida quondam
2.218  Proles extiteras, debebas scire, miselle:

tu credideras, nullis laudande triumphis 220
2.221  Tristis Adam, nunquam coelum sudore parari?
2.222  Ipse tibi referam, ignavum quae vulgus habere
2.223  Deberet, quod jam latuerunt sidera coeli
2.224  Tartara qui cupiunt nulla splendentia luce
2.225  Cernere, pauperiem semper tristesque labores 225
2.226  Promittens miseris victuros saecula divûm,
2.227   Facile est ire ad inferos, ad caelum

paciscet
2.285  Discessum ex illis miserandus postibus. Ipse 285
2.286  Tandem pulsus ait: “Laniatus mergar in undis
2.287   Clauditur caelum mortalibus Adami crimine Tartareis pauper!”, conjuxque miserrima flebat,
2.288  Pectora pectoribus contundunt. Clauditur heu mox
2.289  Porta loci, quem purum lux aeterna serenat.
2.290   Jam genus humanum

sub obscura latitabat lucida Juno, 300
2.301  Fletibus assiduis cum fulgure saepe tonando.
2.302  Neptunus spumans gemit et caligine pressa
2.303  Tellus moesta jacet, prospectans pectore prono
2.304  Tartareae regionis aquas Stygiasque paludes,
2.305  Crinibus extensis moerens sub mole soporis 305
2.306  Obruitur. Subito capistratos more capillos
2.307  Foemineo curvat Pluto ad se, cardine forti

heu pietas, mutato jure tumescit
2.377  Venter natorum turpi genitricis amore.
2.378   Fabula Terra parens quondam tristes miserata dolores
2.379  Titanum voluit compleri Tartara facto
2.380  Monstrifero vastos et in aethera protulit hostes 380
2.381  Dira prole tumens: quo coelo magnus ab alto
2.382  Juppiter iratus lethali fulmine damnat.

Foemineo saltem miserans ignosce fauori.
Ille minax stricto nuper mihi dixerat ense:
'Si me non tacita emittas secretaque serues
2.500   Quęrentesque dolo fallas, mea dextera letho
Te dabit et nostro mittere ad Tartara telo.'
Arma uiri euasi, quoniam mandata peregi.
Sed falli te forte putas? Animi tibi pandam
Intima sensa mei, seu parcis uera fatenti
2.505   Seu minus ignoscis. Non tam terrore minarum

Quę bene uestigans cura studioque sagaci
3.125   Nosse quidem potero sensus arcana paterni,
Siue bonum fuerit quod norim siue sinistrum.
At siquid simulanter agam, si fallere nitar,
Ignifero tunc me trudat sub Tartara telo
Omnipotens Saulisue sinat decedere dextra.
3.130   Nil igitur dubites de me, charissime Dauid,
Nec de Saule quidem. Nullum tam corde latenti
Ducere consilium poterit, quin detegat ore

Discernens mites agnos hedosque petulcos
Hosque uocans sursum, quo iam cęlestia carpant
Pabula et ęternę degustent gaudia uitę,
4.190   Ast illos sceleris conuictos atque prophanę
Mentis damnatos ad Tartara tristia trudens,
Acribus ut pensent commissa piacula poenis.
Post hęc Iesseides liquit deserta Maonis,
Cum sociis rapidum per plana et pascua gressum Engadi

Nec potis est illos animo memorare quieto.
Liber erat poena Dauidis munere Nabal.
Sed mulctante deo stultę commissa loquellę
5.50   Et benefactori mala probra relata, repenti
Post bis quinque dies rapitur sub Tartara letho.
Morte luisse scelus Nabalem nuncius aures
Protinus impleuit Dauidis. Sustulit ille
Ad cęlum geminas gemino cum lumine palmas Dauid ad deum

Hunc ergo mulier primum uenerata "Quid" inquit
"Ludere me uili uoluisti uestis amictu,
Vt, precibus commota tuis, quum carmina lege
Interdicta canam, sumas de crimine nostro
Supplicium captamque dolis sub Tartara mittas?
5.400   Nam scio te esse uirum, cui certe summa regendi est
Israhelitanam plebem donata potestas." — Saul respondet
"Fare, age, ne timeas" respondit Cisius heros:

Esse quidem nobis, nequando blanda uoluptas
Illecebris adoperta suis nos temnere cogens
13.65   Vitalis uirtutis iter perque inuia ductos
Calcata ratione trahat sub iura prophanę
Mortis et incautos ad tristia Tartara mittat,
Contexit seriem clarorum Marte uirorum,
Vt uelut hi magnis connixi uiribus hostem
13.70   Corporis oppressum superantes, pręmia laudis
Indepti fuerint, sic nos certamina contra

Ille super niuea sublimis nube sedebit,
14.275  Maiestate potens, patria uirtute uerendus,
Numine conspicuus, terrarum ut iudicet orbem.
Completo arbitrio iustos ad sydera ducet,
Iniustum prauumque genus sub Tartara mittet.
Talia diuino cantauit carmine Dauid
14.280  Inque suis psalmis nobis cantanda reliquit.
Illic perlegitur quicquid uenisse fatemur,
Quicquid uenturum postremo creditur ęuo,
Tam

propter fortis in armis
Turnus et ipsa pii notissima nomina amoris,
Nysus et Eurialus. Primi hinc exordia cursus
Sumet et hoc monstrum campos atque oppida circum
Indefessus aget donec depellat ad antri
D110  Tartarei latebras, unde hęc emissa superne
Bellua ab Inuidia terras atque ęquora late
Infecit tabo sparsitque uenena per orbem.
Interea tu parce metu, compesce querelas
Et me pone sequens mea iam uestigia serua!

mea iam uestigia serua!
D115  Hinc ego te per regna traham pallentia Ditis
Vmbrarumque domos, ubi semper triste reorum
Lamentum fremit, infelix ubi personat horror.
Expediet uidisse semel. Mox impia linquens
Tartara te ad manes adsistam protinus illos
D120  Iniocunda quibus non sunt tormenta nec ignis,
Criminibus quoniam post sęcula certa piatis
Sydereas penetrant sedes et regna beatum.
Ad quę, siqua tibi suberit properare cupido,

necis-que metu uidetur Christum negaturus; tunc tu debes animum eius in spem uitę melioris errigere | nec pati, ut te tacente et mortis uitante periculum ille separetur a Christo | iungatur-que diabolo | et in ęternum pereat. Mori tibi multo magis expedit, ne frater tuus in Tartarum corruat | quam uiuere | et ei in tanto animę periculo fluctuanti non succurrisse. Quod nisi ita affectus erga proximum tuum fueris, pręceptum (ut ego reor) non implesti charitatis. Quomodo enim alterum diligis sicut teipsum, si tibi parcis | et

ueterem, et super Leuiathan serpentem tortuosum, et occidet cętum qui in mari est . Qui enim nunc uel circa aera istum nubilosum uel circa terram hanc mortalium sedem uersantur, tunc omnes in barathro Tartari terribili atque horrendo concludentur. At tu si nolis cum his habere sortem, consortium quoque fuge superborum. Rarum est enim ut quis illorum mores non imitetur, quorum consuetudine utitur. Vnde psalmista:

silentio inuoluam. Quantae tamen maiores eorum pietatis, relligionis et auctoritatis fuerint, non ab re erit pauca commemorasse.

3. Federicus et Bartholomaeus Fregepanes Belam, Vngarorum regem, anno Domini millesimo ducentesimo quinquagesimo sexto campestri praelio a Tartaris profligatum, regno deinde expulsum et ad maritima latibula fugientem (quo tempore Veglia insula potiebantur) benignissime excaeperunt et uiginti quattuor auri atque argenti facti marcharum millibus donauerunt. Quo auxilio ille se suosque colligens, adiuuantibus maxime Fregepanum copiis,

a Tartaris profligatum, regno deinde expulsum et ad maritima latibula fugientem (quo tempore Veglia insula potiebantur) benignissime excaeperunt et uiginti quattuor auri atque argenti facti marcharum millibus donauerunt. Quo auxilio ille se suosque colligens, adiuuantibus maxime Fregepanum copiis, Tartarorum rabiem repressit eorumque imperatore et multis millibus una acie caesis amissum paulopost regnum recuperauit.

4. Ioannes, Bernardini proauus, Sigismundo, tunc Vngarorum regi – quo tempore triceps illud schisma uigebat – quadraginta duo ducatorum

denique sensus / ne ipse quidem animus huius laudis dulcedine satiabitur. Exemplum sane pulcherrimum habetis. Praeter ennim Polonos et Lituanos Poloni et Lituani contra infideles dimicantes infidelibus Valachis / Vallachi. Tartaris / Tartari. Moschis Moschi acerrime resistentes / Pruteni quidem et Liuones gens vestri nominis et vestri sanguinis non solum fidem aduersus Scythas fortissime tutantur: Prutenorum et Liuonum aduersus Scythas

animus huius laudis dulcedine satiabitur. Exemplum sane pulcherrimum habetis. Praeter ennim Polonos et Lituanos Poloni et Lituani contra infideles dimicantes infidelibus Valachis / Vallachi. Tartaris / Tartari. Moschis Moschi acerrime resistentes / Pruteni quidem et Liuones gens vestri nominis et vestri sanguinis non solum fidem aduersus Scythas fortissime tutantur: Prutenorum et Liuonum aduersus Scythas fortitudo. verum etiam Balthei

/ liceat modo vitam dicere / quando
48  Libertas commune bonum / preciosius auro
49  Atque opibus Lydis / Scithicis longeque Smaragdis
50  Pulchrius eripitur: varios tamen adde labores
51  Continuosque simul: quosdam prope Tartara nigra:
52  Haerentesque locos Diti / Stygiaeque paludi /
53  Insatiatus amor / lucri quoque dira cupido
54  Viscera telluris miseros detrudit in ima
55  Vnde Hecatem / et grata praecinctum lampade Phoebum

bestias inoffensus de lacu eductus est incolumis. Itidem Ionas propheta missus in mare, ut alii, qui in mari erant, saluarentur et in uentrem descendens cethi nihilque passus nocumenti. Saluator *corr. ex quidam igitur in baratrum Tartari delapsus ignis compescuit, leonum infernalium furorem frenauit, donec de tenebrosa abyssi aluo sanctos suos educeret ad lucem, reserans omnibus in se credentibus ianuam regni cęlestis, quam nemo alius claudere, nemo potuit aperire, pręter ipsum, cui data est omnis

statim animo consilia uolutare coepit Christianos aperte oppugnandi, atque opportunitate rerum gerendarum, quae ad illam diem haudquaquam patuerat, uti. Turcae cum Moldauis et Tartaris Poloniam misere depopulantur. Itaque ubi Turcae, qui in Bazethis regno alicuius numeri erant, regis animum iam erectum, atque ad bellum inclinatum animaduertunt, spe nouarum expeditionum ― hi enim nihil minus quam ocium ferunt ― confestim pro se

utrinque desideratis latrones in proximos montes se contulere, regius uero exercitus haud effusa fuga castra repetiit. Selynes interea Tauricam chersonesum subigit, Tartarorum auxilia impetrat; cum exercitu ad Istrum in Triballorum agro considet; simulato odio patri blanditur et stationem sibi in Hungarorum finibus concedi postulat. Interea Selynes, natu ultimus regulorum, magni uir spiritus, cognito patris consilio, insita

ad hanc diem consecutus est, domum de Hungaris reportaturi sumus, modo cunctatio nostra eorum socordiam ac negligentiam non stimulauerit, torporemque, quo iam trigesimum annum marcescunt, excusserit. Hungarorum in regem suum improbitas; Tartari a Turcis in Polonos immissi magnam suorum cladem patiuntur; Hungarorum nomen Turcis formidabile; Machmet Alys cum exercitu a Hungarorum finibus inglorius reuertitur; Turcae Taurunum et Sabaczium oppugnaturi magnis itineribus ad Sauum contendunt; Moesorum et Hungarorum animos sibi

1.51  Pugna diu stabit longoque subacta labori
1.52  Infando, miles nec corrumpetur auarus
1.53  Auro, quo sacre preciosa silentia linguae
1.54  Vndique prosternunt mortales Tartara adusque.
1.55  Hic sapiens, hic prudens et pius, omnibus extans Laus amoribus illustris principis Guidobaldi.
1.56  Laudibus heroum claros cumulabit honores

clari, ferro quos aspera Martis
1.155  Pugna uocat uolitant auro atque ostroque decori
1.156  Pontificum celebranda domus quibus ethera fulgent
1.157  Qui coelum terramque regunt, qui Tartara soluunt
1.158  Systus erat celebris, puraque in ueste sacerdos Systus pontifex.
1.159  Gloria pontificum, magne spes altera Rome

tristia fata deorum
2.30  Vatibus omne bonum promittitis atque quietem
2.31  Veram, sed quid ego dicam, clamoribus implens
2.32  Ethera, Tartaries summens et pocula rippis
2.33  Spernuntur docti, dites monstrantur ubique
2.34  Quanto quisque datur melior, tam peior habetur
2.35  Quique datur peior, melior datur ipse nocenti

2.129  Displicet hoc uitium superis atque omnibus his qui Quare superbi non placent deo.
2.130  Nolunt pestifero comitari turbine ad umbras
2.131  Tartareas, uel uanos ambitione parari
2.132  Fastus calle sibi illicito, uel pegmata celsa Que pena est malorum quando nocent bonis.
2.133  Constitui in laudem hec hominum, mala praemia

2.159  Ambitione fera uitae male sana libido Finis malorum.
2.160  Quod nisi tu facies, fies decliuis ad ipsos
2.161  Manes praecipiti tendens in Tartara cursu,
2.162  Nescio si uagor incassum, dixi hec tibi namque
2.163  Pierides uoluere mee quod talia dicam,
2.164  Pierides mea corda quidem, mea summa uoluptas,

3.56  Permanet inconstans tandem finemque reponit,
3.57  Causa huius datur haec, tempus namque omnia uergit
3.58  Aut credis quod ibi sint ditis numina nigri
3.59  Aut sit Tartareis tellus decorata uenenis,
3.60  Dira uel horriferis ornata haec terra figuris,
3.61  Regio quippe micans flammis et sulphure feta
3.62  Horridus hic premeris semper dolorose

uoraginis auceps Cerberus
3.105  Irruit in miserum secli qui captus amore
3.106  Dulcibus in uiciis monstrauit seque suosque,
3.107  Est uia Tartarei que fert Phlegetontis ad undas
3.108  Obscenas squallore Charon qua ducit inertes
3.109  Terribilis uisus quibus aut auditus ubique
3.110  Extitit in peius, quam conditor ille

Franciscus Maria dux esse uerus cristianus.
3.351  Cui deus omnipotens, natus de uirgine pura,
3.352  Ipse deus sine fine manens in corpore uisus:
3.353  Te genus humanum cernens in Tartara tendi
3.354  Incolui terras, manans de corde parentis,
3.355  Subsistens uerbum, socius cum patre coeuus
3.356  Vnica progenies, concors,

patrimonium s. Petri ecclesiae Roma. dono dedit. Libet solum Sigismundi Polonici regni Sigismundus rex Polonorum uictorisissimus. nostra hac tempestate habenas modestissime ac felicissime moderantis reminisci, qui ualidissimas Tartarorum copias Tamburlani ac Batti auspitiis, quemadmodum Vicentius Belluacensis Vin. in Spe. Hist. li. XXXII. et Thomas Spalatinus Tho. de euersione Salonarum. (121) ac Mechouita refferunt,

24  Tu mihi sancte pater faueas, qui maximus alta
25  Sede Dei resides, et Numinis instar haberis,
26  Bissena aetherio qui limina pandis Olympo,
27  Qui tua tartareum sub frena Acheronta coerces,
28  Huc ades, et toti Christi uice praeside mundo,
29  Et uice pastoris triplices age, tende choraeas.
30  Tu quoque Romani imperii qui iura

nouae incipient ad pulpita surgere classes
12  Te duce per totum choreis uictricibus orbem,
13  Doctaque ueraces celebrabunt ora camoenas,
14  Tetraque falsiloquos abigent in tartara uates.
15  Hinc ego magnus ero, non ut Berecynthia falso
16  Mater erat partu, sed nati numinis author,
17  Auctor et ille meus, mea lucis origo salubris,

cum materno lacte imbibere soliti, et per abrupta uitiorum exinde collabentes quottidieque nudari, non tantum pelle nudari ab Apolline ueluti Marsias tibia inflatus, sed a Cacodemonibus in horrida fuerant detrudendi tartara. Transeo quod tu non ut illi musarum caetui, uerum nouem Angelorum choris interfuisse, et nedum Aristeam, Socratemue agas, sed Mosen atque in sinu olim dormientem Ioannem referas, dum angelica ministeria Heroico politissimo carmine

omnia Coelo
1.276  Acta trahi suades, unde hoc rogo diua probandum
1.277  Consilium summo fers acceptabile Regi?
1.278  Quin etiam omnigenis oppleri sydera monstris,
1.279  Et lucem fieri tenebras, age, dirue mundi
1.280  Moenia subducas Coelo fera Tartara, cunctos
1.281  Et tibi coelicolis liceat miscere profanos.
1.282  Haec inuisa dabat placidae responsa sorori
1.283  Iustitia, auertitque suos contraria uultus.
1.284  Dissensere duae uario sermone sorores,
1.285  Nec superis accaepta

mundi, summi quoque Ianua Coeli,
2.119  Et freta sulcantum non declinabile sydus,
2.120  Tu Dea coelesti reparas loca celsa Theatro,
2.121  Aedificas tu templa Deo, mundumque labantem
2.122  Concilias, genus humanum tu reddis Olympo.
2.123  Per te Tartareae caput haud explebile mortis
2.124  Sternitur, et lux est uitai reddita mundo.
2.125  Laude tua Coelum resonet, tua gloria terram
2.126  Impleat, ipsa tuo nam salua est munere tellus,
2.127  Et superi augescunt, et clarius omnia fulgent.

triplici mediae cinxere phalanges.
2.380  Quarum aliae praesunt populis, et regna capessunt,
2.381  Maiestate uigent aliae, Dominique potentis
2.382  Imperia exercent, et diis sua munea ponunt.
2.383  Pars alia aduersis obstitit uiribus orci
2.384  Tartarei, cogitque feros in frena nocentes.
2.385  Tertia coelicoum mira uirtute relucent
2.386  Agmina, quorum alii naturae incognita Matri
2.387  Acta ferunt, rebusque docent insistere sacris.
2.388  Ast arcana cohors mundo consulta reuelans

3.147  Credidit huic totus, pariterque hunc orbis adorat.
3.148  At contra inuidia infoelix Acheronte superbo
3.149  Iniecit noctem miseris mortalibus atram,
3.150  Ne uideant lucem, superis quos traxit ab astris
3.151  Mortis in insidias,tenebrosa tartara Ditis.
3.152  Et propria steriles defregit ab arbore ramos.
3.153  Hinc phlegethonteis cinctus serpentibus error
3.154  Bacchatur late, stygiamque eructat Erinnym.
3.155  Effugite ha miseri, Christumque capessite, dum fas,

per colla tumentia uoluunt.
3.323  Centum dira suis uulsos e crinibus angues,
3.324  Vibratosque manu per totam dissipat urbem,
3.325  Sibila congeminant uulgo, stridentque colubris
3.326  Omnia Gorgoneis, ii pectora in intima lapsi
3.327  Tartaream inspirant animam, penitusque uenenis
3.328  Inficiunt stygiis. Ast altera matris operta
3.329  Effigie Alecto se tristibus induit umbris,
3.330  Scribarumque gregi media se coniicit aula,
3.331  Effuditque Chaos tenebrosum, omnisque repente

cantus
4.163  Veridicos primae uernantis sanguinis arae, ❦
4.164  Expectata sacro quo floruit hostia templo.
4.165  Postquam conceptos a pectore triste nefandi
4.166  Consilium regis tetros Acheronte furores
4.167  Tartareo peperit, regem quibus aetheris alti
4.168  Appeteret ferro, scelerata et morte necaret.
4.169  Decreto nimis audaci, iussusque superbo
4.170  Imperat occidi sugentes ubera natos,
4.171  Bima solo allidens infra cunabula Bethlem,

sugentes ubera natos,
4.171  Bima solo allidens infra cunabula Bethlem,
4.172  Neu lactens ulla uiuus nutrice supersit.
4.173  Addit acerba fremens magis ac magis impia iussa,
4.174  (Horrendum facinus) genitis orbare Rachelem,
4.175  Crudus tartareum quos deferat ensis ad orcum,
4.176  Quos uoret una dies. Exin se ferrea tollunt
4.177  Agmina carnificum, et crudelia iussa facessunt.
4.178  Desaeuit fusus late sine nomine miles
4.179  Agmen in infantum, turbaeque imbelle parentum.

4.277  Venerat ille tibi nitidis formosus in astris,
4.278  Insignis trabea roseo bis murice tincta.
4.279  Ah demens, quo te caligo inuoluit amara?
4.280  Quo decus omne tuum, quo gloria tota recessit?
4.281  Altera Tartarei facta est Proserpina regni,
4.282  Alter ab excelso ruis ordine Lucifer, illi
4.283  Ast electa suos magno regina triumpho,
4.284  Stellantes thalamos altis subit acta trophaeis.
4.285  Interea templi sacratas itur ad arces,

non mente Deus, sed carne caduca,
5.34  Nam gesisse uirum meminit se panis egentem,
5.35  Coelicolumque qui panis erat, Cererisque creator.
5.36  Ecce autem horrendum stygiis caput exerit umbris ❦
5.37  Tartareus coluber, princeps, homicida uetustus.
5.38  Ille malae mortis pater est, et criminis auctor,
5.39  Ille dolis, et fraude potens, exuberat omni
5.40  Semine uipereo mendax, astuque, maloque
5.41  Pruritu intentat diuersis arma uenenis.

Dei, uolucri delabere saltu.
5.70  Vt pia fatidici testantur carmina Vatis,
5.71  Angelicis manibus portabere comminus, illud
5.72  Coelitibus genitor de te mandauit agendum,
5.73  Obtundat ne forte tuas humus aspera plantas,
5.74  Spicula Tartareo rursus suffusa ueneno
5.75  Frangit, et inuicto scripturae umbone repellit,
5.76  Tentari qua se prohibet Deus ore uerendo.
5.77  Hinc illum primi rapido super alta uolatu
5.78  Deserti iuga restituit, summoque locauit
5.79  Vertice, quo

6.233  Inclyta uirtutum series, et laudis honestas
6.234  Innumerae, quae uult huic porrigit armiger ales
6.235  Tela suis portans oratio concita pennis.
6.236  His orbes aperit celsos, et sydera tranat,
6.237  His fugat hostiles acies, et Tartara claudit.
6.238  Forsitan et magno quae nam gerat arma tonanti
6.239  Quaeritis? illa suis oratio concita pennis,
6.240  Aethera quae penetrat, Cocyti et claudit abyssum,
6.241  Ostendam breuibus, paucis et magna docebo.
6.242  O,

6.305  Dedecet usque homine brutorum uiuere ritu,
6.306  Quin magis horrendum, arboreos imitantur amictus.
6.307  Monstrum derisu dignum, quae coelica primo
6.308  Arbor erat, modo serpit humi radicibus imis,
6.309  Vertice prona suo uerso, qui in tartara tendit.
6.310  Vos uero, quibus aetheriis sublimior astris
6.311  Ambrosiam uertex haesit radicibus altis,
6.312  Quae uegetat mentes, moribundaque corpora fingit.
6.313  Scitis ut ad propriam nemo queat addere formam,

6.389  Quod scelus hoc? homines alieno a crimine frustra
6.390  Improba conciliare uagi praeconia uulgi.
6.391  Falleris orba phalanx, ac decidis auia, ni tu
6.392  Eiicis obiectum purgando a lumine tignum.
6.393  Mersa hinc tartareas longe trudere sub umbras.
6.394  Disce docenda sequi faciendo, facta doceto
6.395  Ipse quibus laudis gestas exemplar honestae.
6.396  At quibus infensa est uirtus, et spreta Deorum
6.397  Sancta fides, hos arce adytis penetralibus omnes,

forti contendite bello
6.440  O, ciues superi, coelum sudore parandum
6.441  Angusto ingressu summis iter arcibus arctat,
6.442  Inuentum paucis, huc intro pergite ciues.
6.443  Ianua nam larga est, stygii et uia lata profundi,
6.444  Multa hac Tartareum descendit turba sub orcum.
6.445  Induite hinc Argos, et acutas lumine Lynces,
6.446  A personatis procul his absistite monstris.
6.447  Lanigerae simulantur oues, at corde rapaces
6.448  Sunt penitus latitante Lupi, teterrima pestis.

tecta illabier hospes,
7.84  Non mea digna domus rege est et principe tanto.
7.85  Hinc ego dedignor tali qui munere fungar.
7.86  Qui coram praesens affari numina possim.
7.87  Sat mihi, dic tantum, puer ipse leuabitur atro
7.88  Funere, Tartareas mors, et dolor ibit ad umbras.
7.89  En ego constituor domino qui praeside princeps
7.90  Militiae nostrae, puer et mea iussus obaudit
7.91  Imperia, obsequioque obtemperat, ille recedit,
7.92  Ille uenit iussu nostro, fitque omne quod illis

innumeri cedent in regna uocati,
7.100  Cum patribus superum coelesti sede recumbent,
7.101  Quattuor hi lati uenient a partibus orbis,
7.102  Magnaque consurget gens alto a sanguine Iacob.
7.103  At regni soboles est eiicienda sub atra
7.104  Tartara, per caecam tenebrae exterioris Abyssum,
7.105  Flent ubi deformes, et strident dentibus umbrae.
7.106  Porro omni puer ille tuus langore leuetur,
7.107  Hoc fidei Romane tuae par suscipe munus.
7.108  Hoc dicto illius fugit omnis corpore langor,

nutu stat messis, et omnis
8.21  Floret ager, uoti animi, precibusque uocandus,
8.22  Vt noua demessas componat in horrea fruges.
8.23  Vos autem me nunc firmas appraendite uires,
8.24  Donaque thesauris haurite suprema beatis.
8.25  Pellite tartareas acies obsessa nefandis
8.26  Castra satellitibus solo hoc euincite uerbo,
8.27  Quo tremit omne nemus, cuius stat terra, fretumque
8.28  Imperio paret, diuumque aeterna potestas.
8.29  Hoc obiter morbos euellite funditus omnes,

uitreique ad fluminis undam
8.104  Insidias caute speculatur, et oscula blando
8.105  Intentat uultu charo sociata iugali.
8.106  Hei malus humano cataphratus corpore Daemon
8.107  Arma mouet uiolenta dolis, et fraude, cauete,
8.108  Talia tartareus trahit in uos agmina Mauros,
8.109  Concilio infando uos haecin funera tradent
8.110  Impia, consessu uobis et caesa profano
8.111  Membra flagellabunt, hinc uos ad regia ducent
8.112  Limina me propter, causas, et foedera uestro

tamen uestris poena tormenta minori
8.355  Saeua minus capient orbis flagrante ruina.
8.356  Tuque capharnati gens, o, pulcherrima cultu,
8.357  Nunquid sydereas penes exaltabere sedes?
8.358  Infoelix, ingrata, superba, sub alta recumbes
8.359  Tartara quum Barathro stygis immergere profundo
8.360  Quandoquidem Sodomis, aut gens infanda Gomorris
8.361  Tempore tunc illo si tot uirtutibus ingens
8.362  Hausisset facinus, clarum et memorabile lumen
8.363  Auribus atque oculis, in te quod fulsit

8.385  Sex bissena phalanx, et regi talia iactat.
8.386  Nos ut Marte tuo, sic nomine uincimus omnem
8.387  Militiam, subsunt etiam stygia agmina nobis.
8.388  Christus ad haec, Diabolum de primo oriente uidebam
8.389  Fulminis instar agi per tartara nigra cadentem.
8.390  Ecce premunt fallos animo calcante cerastas
8.391  Me tribuente datae uobis in praelia uires,
8.392  Et septem nodem caudam, qua Scorpius ardet,
8.393  Brachia laetali et subremigat apta ueneno.

exercitus ingens
9.269  Coelitus aetherias subter labetur in oras,
9.270  Impia de mediis ut separet agmina iustis.
9.271  Quae sine fine fero flagrantibus igne caminis
9.272  Deglutit flegeton, et mors depascit amara
9.273  Aeterno interitu. quo tartara nigra dehiscunt.
9.274  Omnis scriba docens interni lumine regni
9.275  Est uelut oeconomus, famulis qui diuitis Arcae
9.276  Promit uasa suae noua uasis mixta uetustis,
9.277  Hic etiam populis certantibus arma ministrat,
9.278  Et nouat

infamare laborant.
10.50  Tum furiae mentem diris concaeptibus implent,
10.51  Hinc phariseorum talis blasphemia gliscit.
10.52  Hoc fit in excelsis qui praesidet arcibus atro
10.53  Daemone, cui reliqui parent, hoc principe pugnat
10.54  In styga, tartareus fugit hac uirtute satelles.
10.55  His postquam ultricum stimulis, hac arte nefandi
10.56  Criminis urgeri, sacrasque efferuere mentes
10.57  Viderat, haec inquit soboles pulcherima regum.
10.58  Omnia dissidio durus quatit oppida Mauors,

super alta tegunt ornatu aulaea superbo,
10.155  Permundata domus scopis nitet omnis adactis.
10.156  Concitus unde ruit, septem quoque Daemonas orco
10.157  Euocat, ii coeunt, sociumque agglutinat agmen,
10.158  Agmen tartarei deterrima pestis auerni,
10.159  Mox illam penetrant, et pristina regna resumunt,
10.160  Cuius et acta facit peiora nouissima primis,
10.161  En popule instar habes huius tibi pessime monstri.
10.162  Dixerat, exultat media Marcella caterua

10.182  Et quicunque sua me concipit aure fideli,
10.183  Cordeque prosequitur custos operosus amoris.
10.184  Interea magno stygii iouis aula tumultu
10.185  Concutitur, turbata fremit domus ignea Ditis.
10.186  Nomen enim Iesu ut fragor horrida tartara pulsat
10.187  Fulminei iactus, horrendumque intonat orco.
10.188  Namque orbata fugat regnis a sedibus altis
10.189  Agmina nigra noua ui uerbi, et nomine solo
10.190  Omnia perdomitat, quibus imperat, omnia parent
10.191  Imperio, quis tam

erit, quo cuncta tonantis
10.464  Corpora uoce data, et reserata sepulchra patebunt.
10.465  Procedent operata manu uictrice triumphos
10.466  Agmina paliferos uitae in coelestia templa.
10.467  Parte alia uictos, Ditisque imane trophaeum
10.468  Tartarus inuoluet, flammisque horrenda gehaenna.
10.469  Haud ego de memet, populis audita facesso
10.470  Iudicia, unde meum iusta stat lance tribunal.
10.471  Nam mihi nil aliud petitur, nisi mentis ab alto
10.472  Principio patriae quicquid iubet ipsa

sic incipit, arduus alta
11.72  Protinus astra peto, me quaeritis, aspera crimen
11.73  Vestrum fata manent. Ego quo modo limite migro,
11.74  Huc uestros inferre pedes mors arcet acerba.
11.75  Nunquid sponte sibi laetum consciscet aiebant
11.76  Tartaridae insani, quibus hic uos terra profundo
11.77  Detinet astra suo, superis ego uersor in oris.
11.78  Vos hebetat, uoluitque rapax ab origine mundi
11.79  Alea praecipites, ego sum, et feror omnia supra.
11.80  Et nisi

11.310  Sermones Christi diuino fonte fluenteis.
11.311  Verba audistis aiunt lymphata mente furentis.
11.312  Ast alii dicunt haud haec lymphantis ab ore
11.313  Verba sonant, haud ulla soror furibunda Megaerae
11.314  Talia fert, oculos aperit num tartarus orbos?
11.315  Sic quibus aegroto sub corpore tabidus humor
11.316  Feruet, et ardenti riget arrida lingua palato,
11.317  Dira dapes lautae sunt toxica, sic quibus aegri
11.318  Sunt oculi, fugiunt auerso lumina uultu.

11.373  Ioannem qui signa ferunt haud ulla dedisse,
11.374  Omnia uera tamen dixisse oracula Christo.
11.375  Haec multis asserta fides, et credita res est.
11.376  Interea stygii caecis Acherontis in umbris ❦
11.377  Tartareo Rhadamante tumens uenit agmen opacum,
11.378  Nomen habens scribae, Tygres uenere rapaces,
11.379  Christo inferre parant simulato nomine bellum.
11.380  Taliaque insanis intentant arma sagittis.
11.381  Discipuli cur cana tui non dogmata

Bariona beatus,
11.590  Nam tibi non carnis, non sanguinis ulla facultas
11.591  Edidit hoc, coelo pater at meus indicat alto.
11.592  En tu Petrus ades, super hanc ego condita petram
11.593  Templa dabo, aduersus quae non uis ulla barathri
11.594  Tartarei inualeat, nec porta insurgat auerni,
11.595  Et tibi siderei claues dabo, regnaque coeli,
11.596  Et quaecunque rata uirtute ligaris Olympi
11.597  Clauiger in terris, coelo quoque et ipse ligabo.
11.598  Sic etiam quaecunque

11.717  Quatenus hos patiar populos? gentemque nefandam
11.718  Quatenus inter ero? Quin huc mihi sistitis illum?
11.719  Nec mora ductus adest, et spiritus ater in ipso
11.720  Tendit agens hyemem, totusque inuoluitur umbris
11.721  Tartareis, agitatque graues in corpore pugnas.
11.722  Sternitur infoelix, et uerberat artubus artus
11.723  Ipse suos, terram subter fera pectora tundit,
11.724  Spumeus et siccis albescit faucibus humor.
11.725  Herbida non aliter carpenti prata

cape, quem inuenies medio tunc ore staterem,
11.790  Ille mihi, sitque ille tibi uectigal, et ipsum
11.791  Pro me teque dabis, tali et procul ex me censu.
11.792  At dira ambitio nigrantes sustulit alas,
11.793  Infernumque chaos, tenebrosaque tartara mouit,
11.794  Ausaque coelestes in proelia poscere diuos
11.795  Aura illam, leuiumque ingens attollit honorum
11.796  Pluma uolans atque hac altum super aethera fertur.
11.797  Praecedit liuor, sequitur contentio,

serpat, eadem
12.11  Sin forte est comprensa manus tua, pesue laboret,
12.12  Tolle cito, mutilus neu membro horresce reciso.
12.13  Sydera nam melius trunca metabere dextra.
12.14  Seu pede, quam manibus, pedibusque sub alta residas
12.15  Tartara cum geminis, flammis sine fine cremandus.
12.16  Quin tuus hic oculus si recto obliquat, eundem
12.17  Tolle, spectaclum procul abs te reiice nefandum.
12.18  Nam coelum melius super exaltabere luscus,
12.19  Lumine quam duplici tristem trudare per

liber,
12.468  Excoeptus superis fertur super alta maniplis
12.469  Lumina, foelicique sinu circundatur Abrae.
12.470  Occupat et finis, diuersaque fata Naballem
12.471  Praecipitant, ruit infoelix in tristia ditis
12.472  Tartara, terribili quem deuorat Orcus hiatu.
12.473  Interea poenis ultrix accincta gehena
12.474  Dum furit aeternis, illumque exercet abunde.
12.475  Dumque aeterna bibit puteo tormenta profundo,
12.476  Vertitur, ex imoque oculos attollit abysso.

Aut illi ad superos dubio procul omnia credent.
12.506  Nam quae audita tepent animis, ea uisa calescunt.
12.507  Visa fidem faciunt, experto credere fas est.
12.508  Haec simul et tormenta sonant ex ore, lacuque
12.509  Tartareo, simul haec habuit responsa suprema.
12.510  Mosea si et uates, qui sunt oracula coeli
12.511  Audita aerii discerpunt irrita uenti,
12.512  Haud alia euenerint his qui de morte redibunt.
12.513  Talia diuersis ultro citoque ferebant

qui praesidet astris.
13.544  Dicere neu libeat uos ullo iure magistros,
13.545  Namque magister adest hic unus origine Christus.
13.546  Et qui uos inter praestat, sit ut ille minister.
13.547  Nam super aerias qui se euehit arduus arces,
13.548  Tartara nigra ruet subter, sublimis in aethere migrat.
13.549  Continuo facies, et in ignis lumina flammas ❦
13.550  Versa micant, ictus cit ab imo pectore in hostes
13.551  Fulguribus crebris, horrendumque intonat, illos

Vt dammae laqueis, laqueis capientur, ut apri,
13.668  Tantus amor fraudum per mutua crimina surget.
13.669  Hinc Antichristos uideas, hinc feruere uates
13.670  Falsidicos, odio nostrique inuoluere multos.
13.671  Frigida tum horrentes spirabunt tartara cauros,
13.672  Coelicus unde gelu passim coit humor acuto.
13.673  Sed quicunque suae perstabit ad ultima uitae
13.674  Tempora labe procul, superas euadet in oras.
13.675  Hocque euangelion, cuncto celebrabitur orbi,
13.676  Omnibus ut

uertant.
13.704  En uobis praedicta patent ea fata uidetis.
13.705  Dicet eum syluis, aut uerticibus desertis
13.706  Esse aliquis, ne exite foras, neu tendite gressus.
13.707  Vel quis eum occultis penetralibus asserit, illi
13.708  Credite, tartareo fas est si credere monstro.
13.709  Regna sed aduentu Christi manifesta secundo
13.710  Fulguris instar erunt, quum Coelo oriente coruscans
13.711  Emicat, omnis eo tonitruque immumurat axis.
13.712  Vel quum solis equi glomerant urgentis ab

ut sit amor quo te transfusus amabar.
14.461  Inde foras abiit diuina laude peracta,
14.462  Egressique ducem socii de more sequuntur.
14.463  Ille noua uirtute nouis inuictus in armis
14.464  Ibat, in audito qui praelia Marte gerebat,
14.465  Tartara quo, et totum terrarum uincere orbem.
14.466  Iuit et alcides inuictae robore clauae
14.467  Terribilis, stygis et terrae fera monstra donauit,
14.468  Solus et immensos tenuit ceruicibus axes,
14.469  Brachia magna super magnis, et numina diuum.

me cur coedis acerbe?
14.697  Ecce dedit se diua manu maxilla profanae,
14.698  Tristibus ut threnis uates Anathonte canebat,
14.699  Victima sed trahitur uinclis ad limina Cayphae,
14.700  Quo stygii coiere duces, orboque senatu
14.701  Excetra tartareis insibilat atra colubris.
14.702  It uiduus domino Petrus, maeretque, sed illum
14.703  Hinc stimulabat amor, timor hinc retrahebat inertem
14.704  Longo interuallo, sequitur tamen, atria tandem
14.705  Inuolat. Et mystae feralem principis

Lucernis,
15.3  Moestaque supremum timuerunt sydera finem,
15.4  Quum uitae et mortis tellus expauit Agonem,
15.5  Obstupuitque dies, et uersa luce refugit.
15.6  At mors infernis accincta doloribus instat,
15.7  Sollicitatque duces solymos, et tartara miscet.
15.8  Conuenere trucem furia cogente senatum,
15.9  Sacrilegi mystae, quibus infula constitit auro,
15.10  Et precio uenalis honos, sacrasanctaque sedes,
15.11  Et scribae, quibus est templo cathedrata facultas,
15.12  Moseo et

redimi uitae auctor Daemone Iuda.
15.54  Stare nec hic tanta pro mole grauante barathro,
15.55  Nec synagoga suo resipiscere coeca reatu.
15.56  Ergo expes ueniae et solaminis ater Iudas
15.57  Mente ruit tota, tristi quem sorbet hiatu
15.58  Tartarus, inuisam suadens abrumpere lucem,
15.59  Et fugit in laqueum, quem tum pro morte pararat
15.60  Efferus, atque gulam nodo sibi fregit adacto,
15.61  Quum patruit iactu deformi, et fune pependit.
15.62  At subito ruptus patefacto uiscere uenter

15.827  A coelo et terra defleti corpus Iesu.
15.828  Hunc stulti signis, custode et milite uallant. Dedicatio Doni Sexti ad Iesum Christum Dei filium.
l9.1  Christe triumphato qui tartara pandis Abyso,
l9.2  Manibus ereptis diti, coelumque recludis,
l9.3  Suscipe uictor ouans haec quae tibi scripta icamus.
l9.4  Mille per exhaustos et uulnera mille labores,
l9.5  Stat tua parta tibi uictoria Marte cruento.
l9.6  Conditaque

mira reportant,
16.146  Tanta ducis lux est, tanta est ea gloria nostri.
16.147  Hostibus ut mediis, mediis ut regnet in umbris,
16.148  Nec tamen hae lucis capiunt, aut laudis honorem.
16.149  Ego sacerdotum feralis curia motu
16.150  Concita tartareo iri exitiale senatus
16.151  Concilium uocat, orba duces sententia falsos
16.152  Discutit, et multo mendacia comparat auro.
16.153  Improba non satis est iniuria sanguinis empti
16.154  In te Iuda, tibi fallacia uenditur auro.
16.155  O,

inquit uobis, ut me pater aequus in omnem
16.316  Sic ego uos mitto terram, discrimen in omne.
16.317  Dicto hoc sufflauit diuinitus, atque ita fatur.
16.318  Accipite hoc sanctum coelesti numine flamen,
16.319  Aeterno ualidas in tartara robore claues.
16.320  Hinc quibus ipsa uiris peccata remittitis, illis
16.321  Sunt dimissa quidem, contra quibus ipsa tenetis.
16.322  Mox hinc subtrahitur uisu ceu fulgur in altum
16.323  Aethera. ceu speculo quum lux eiecta refugit.

hoc tempore non satis apud te ponderis habitura, quam oculorum sensu non cernantur, cui te maiorem auctoritatem quam animi iudicio tribuere nuper indicasti? Ecce Plutonem aspice, qui licet deus inferorum et princeps uastissimi Tartari nigris tenebris ac tetra mucidaque caligine sit amictus, ad haec quamuis Herebi, Terrę, Stygis, Acherontis, Cocyti, Lethes maxima pariter et horrenda sobole Demomorgonisque tota muniatur

debet esse, ut aliis literis meis scripsi, duo milia equites Poloni boni, quingenti pedites. Item per dnum. Lanczkoronski ducendi quingenti sagittarii Lithwani sicut sibi scripsit dnus. Jaroslaus Laski, et mille vel duo milia Tartari ducendi per dnum. Eustachium, qui de hoc scripserat regiae Mti. In his est insistendum mgcae. Dtioni. vrae.; nam regia Mtas. misit me huc, ut gentes ipsas exspectem vel veniant ad

1.19  Pendentem tignis, lacerum Caluaria pandit:
1.20  Sustinet affixum tollens iam certa subacto
1.21  Signa Herebo uictas leges et Tartara rupta.
1.22  Inde crucis tam grandis onus iam tollere iussus,
1.23   Iam

1.522   Quidnam fata parant? Quid uult aeterna potestas?
1.523   Vidimus huic umbras ubi Tartara iussa remittunt,
1.524  Amplius assueto indulsit se gratia pręsens
1.525  Extolli tantum, solus qui debeat, unquam

1.601  Iam tunc ille recens uestigia rettulit Orco.
1.602  O nimium dilecte Deo, o iam tempore natus
1.603  Optato, eductum rursus fera Tartara coelo
1.604  Restituunt! Totas ea fama uagata per urbes,
1.605  Mira canit facta uiris;

Astitit, et lapidem auferri pręcepit Iesus.
1.611  Clamorem tollit, quo maximus insonat aether,
1.612  Et perculsa procul geminarunt Tartara uocem:
1.613  "Lazare, surge!" Viro sese patefecit Abissus,
1.614  Atque alias

1.892  Hinc iam liuor edax Pharisęos cogit, et inde
1.893  Ira diu coctis exęstuat atra uenenis,
1.894  Insinuatque metus odiumque his Tartarus una.
1.895  Vtque accita omnis seniorum curia sedit,
1.896  Protinus a Christo sermonum exordia sumunt.
1.897  Huius signari maledictis sępe

lucem referebant insuper aeuo,
1.993  Quodque expectatum est tam longo tempore, regnum
1.994  Venturum, ut laxent patribus fera Tartara claustrum:
1.995  Esse quidem rupto sublata repagula coelo,
1.996  Plurimaque ostensę uulgabant signa salutis,
1.997  Et respondebant iam facta ingentia dictis.

animaduersus miseris rationis habenas.
3.362  Tunc captus media uersatur protinus amens
3.363  Eumenidum turba, ludumque existimat ille
3.364  Omne scelus demersa ruens in Tartara pręceps.
3.365  Quis metus hic, nostrę sunt quanta pericula uitę?
3.366  Aut fraudem tantam quis demum euadere possit?
3.367  Tu prohibe genus

3.672  Verum Verum. . . 676 ullam] Mt 28; Mc 16; Lc 24; Io 20- 21 post obitus direptaque Tartara et Orco
3.673  Exemptos Manes, rursus cum menbra reuersus
3.674  Sumeret et fatis defunctos scilicet artus,
3.675  

aderit, terras sub luce redarguet alma
4.613  Damnati sceleris, quod prodita pignora Veri
4.614  Frustra auersantur sub Tartara nigra ruentes,
4.615  Iustitiamque hominum mox explorabit amusi
4.616  Iam nullo sensu percepta, examine pensat

quę mox iam postera conuehet aetas,
5.247  Et pro conspectu pręsentia tempora cernit.
5.248  Intereratque Dei medius gentisque sequester
5.249  Humanę, raptasque uidet sub Tartara turbas
5.250  Innumeras hominum, quis mortis inutile fatum
5.251  Esse dolet proprię, cępti tędetque laboris,
5.252  Seque refert humilis tunc ad penetralia cordis,

5.458  Cui solitum populi uarios miscere tumultus
5.459  Turbas Orcus agit tenebra circundatus atra.
5.460  Haud alias unquam post ortum tempus et annos
5.461  Agmina Tartarei maior furor ordinis aegit,
5.462  Dum cernunt antiqua Patrum subsidere claustra
5.463  Orantis precibus, subitumque erumpere lumen,
5.464  Quale alias nunquam regione erupit

nouis adeo exemplis turbantur, aperta
6.74  Aethra mouet trepidos impressaque semita coelo,
6.75  Et nigri toties dicto lex irrita lęti.
6.76  Mirati faciles dimittere Tartara Manes
6.77  Pręsidium tantum decernunt tollere terris
6.78  Demones, ac odiis instigant aemula corda.
6.79  Ergo et tunc

protinus omnem,
6.126  Prodigiis operata nouis ingentia facta.
6.127  Non pudet huic testem naturam opponere fraudi,
6.128  Surda alias soli dum iam fera Tartara parent,
6.129  Et dicto citius Manes ad iussa remittunt?
6.130  Ne referam mala tot nullis curata medelis,

cętus Vatum et gentis ueneranda uetustę
7.407  Canities miro sub lumine cogitur una:
7.408  "Sedibus insolitum his tantam splendescere lucem,
7.409  Atque, animo duco, meliori Tartara causa
7.410  Lustrantur circum: nostra et uicina propinquat
7.411  Spes hodie; lęto superato huc uictor adibit,
7.412  Cuius progeniti cunabula nouimus olim,

sceptra tyrannus.
9.168  Fraude ratus melius mortales lęderet illa,
9.169  Procliues cernit qua iam obrutescere posse,
9.170  Humanum tali temerabat Tartarus arte
9.171  Ingenium uitęque errores aggerit ultra.
9.172  Hinc animi tenebras terris inuexerat atras
9.173  Atque sibi tandem dominatum uindicat orbis.

redarguet] redarguat A inquit,
9.489  "Optatam frustratus opem: nam Tartara subter
9.490  Frenantur, tandem et capiunt sua gaudia Manes,
9.491  Ignotumque diu uerum notescet in orbe,
9.492  Quando cruci

9.591  Dum tempus pugnę superas instabat ad auras,
9.592  Hos tunc asseruit uictoris gloria regno.
9.593  Et mox pręscriptum, dehinc uires quatenus irent
9.594  Tartareę, multa patuit nam semita menti
9.595  Luce, salus reduci tenebras qua parta fugaret,
9.596  Vnde homini licuit commertia noscere coeli.
9.597  Nil fas misceri hac, nec iam

Virga venenato perlita melle tenet.
65  Quid faciat? Solum quod restat, pectora palmis (65)
66   tundit et effuso proluit imbre genas.
67  Omnia flebilibus complet miseranda querelis,
68   Et crudele nemus Tartareumque vocat,
69  Indignum, faciem quod cernat virginis vllam,
70   Aut quod serta legens vlla puella petat. (70)
71  Nec puto florilegas habitare hęc lustra Napaeas,
72  inquit, at incertum his, vt mihi,

50  Ne quis forte furor, siue inconcessa uoluptas,
Aut immane scelus iunctaeque cupidine fraudes
Rursum conuellant rabide, populumque fidelem
A gremio, metuende, tuo, tua iussa trementem,
Eripiant, extemplo et ad impia Tartara trudant.
55  Ergo in diuinis meditemur legibus usque
Assidueque tuum celebretur, perfice, nomen;
Cum diuis hominum fiat una eademque uoluntas,
Vnus et in terris regat unum pastor ouile.

mille neces: morte infelicior ipsa est
Vita hominum, liceat modo uitam dicere, quando
Libertas, comune bonum preciosius auro
Atque opibus Lidiis Scithicis longeque smaragdis
50  Pulchrius, eripitur. Varios tamen adde labores
Continuosque simul: quosdam prope Tartara nigra
Haerentesque locos Diti Stygiaeque paludi
Insatiatus amor Lucri quoque, dira Cupido
Viscera telluris miseros detrudit in ima,
55  Vnde Hecatem et grata percinctum lampade Phaebum
Conspicere- at frustra!- sublato lumine tentant.
Occupat

3.65  Ingemit; eque imo vellens suspiria corde
3.66   Saepius haec secum tristia verba refert.
3.67  Hae ne manus raptum alte, vinclisque petitum
3.68   Tartareum quondam perdomuere canem?
3.69  Et toties laeto sternendam viribus anguem
3.70  Frangere Lernaeam non timuere suis?
3.71  Brachia Centauros nostra haec pressere furentes,

in Gehennam, in ignem inextinguibilem: ubi quasi explicatur, quid Gehenna sit. Infernus igitur varia habet nomina in Sacris literis: ut est, Sepulchrum, ignis inextinguibilis. Lucas vocat Abyssum: Apoc. puteum abyss. Paulus inter alia etiam infima terrae. Petrus secundae secundo, Tartarum. Isaias, Tophet: Christus, Gehennam. Appellatur et tenebrae exteriores, pars cum hypocritis, etc. GENERATIO, a gignendo, sicut et Graecum γεινεὰ, et Hebraeum תולדת Tholedet.

obedientiam ac passionem fieremus iustitia et benedictio apud Deum. Ipse constitit coram patre reus omnium peccatorum totius mundi, perinde ac si ea ipsemet patrasset: ipse patris iram portavit, ipse denique illo reatu ac poenis iudicio Dei ita exinanitus ac humiliatus est, ut a summo caelo ad ima tartara aut inferos deprimeretur: tandem vero suae illius ineffabilis exinanitionis ac humiliationis, seu obedientiae ac passionis magnitudine aut merito, legis iustitiaeque Dei accusationem et exactionem, reatum iram et poenas a Deo inflictas persolvendo superavit, assecutusque est longe

ac de furore, Pharaonis in medio maris rubri. PROFUNDO verbum, ab hoc nomine formatum, reperitur Isaiae 7. Profunda petitionem, aut extolle sursum. id est, pete aliquod signum vel miraculum a Deo in confirmationem huius promissionis liberandae Ierosolymae ac Iudaeae, vel infra in imo tartaro, vel superius in summo caelo, etc. PROGENIES, a progenerando ducta vox, significat primum stirpem aut familiam aliquam, seu totam cognationem. Sic filii Iacob ex Aegypto reversi dicunt patri, se a praefecto Aegypti per ordinem interrogatos esse de tota sua progenie:

atque adeo quae intimis visceribus et latebris cordis scrutaretur deprehenderet, ac gravissime vexaret et persequeretur illum summum Dei et suum debitorem ac hostem veterem Adamum: eumque collo arreptum ad tribunal severae Dei iustitiae traheret, accusaret et condemnaret, indeque damnatum in ima tartara praecipitem protruderet. Si quis etiam diligeutius legat Paulum, animadvertet profecto, quomodo ille vere acuat faciem et ignitos ardentesque oculos Mosis eiusque legis, revelans quid ille sibi revera velit, ac veluti addens quae eius Decalogo deesse videbantur: quo acies eius,

facie detectus Moses te aspicit, ac conficit. Hoc modo detrahit Paulus laruam Mosis: eiusque, vel potius irati Dei ac iustitiae ipsius intimum sensum et iratum cor, fulmineosque oculos, in miserum peccatorem dirigit: quae ita terrent, protelant et conficiunt ipsum, ut eum ad infima tartara protrudant: ubi iam desperans peccator de se, suis viribus, totaque legis iustitia, ad alium servatorem confugit. Hisce et similibus rationibus, Paulus, ut vere divinus artifex, quasi praescripta aliqua simplicissima ac perspicuissima methodo aut introductione isagogica

Rex: "Agedum, quis tantum Marte valebat
2.100  100 Ut conscendentem muros detruderet hostem?"
2.101  "Ioannes", aiunt, "nulli pietate secundus,
2.102  Pugnavit virtute patris quę tartara vincit."
2.103  Ille accersitum rogat: "Unde repente furorem
2.104  Hausisti, lapide et funda quod nostra domare
2.105  105 Arma potes? vel non tibi regia sceptra timenda?"

4.259  Et mea prę nimio lacerabam membra furore,
4.260   260 Sed iubeo castam deferri pręsulis ulnam;
4.261  Mox nigra expulsus rediit sub Tartara dęmon.
4.262  Freycius Veneto cum Principe bella Tyrannus
4.263  Gessit et armigeri dubio in certamine Divum
4.264   Inspecie Senis expugnantem

est oculis postquam Lucaeia nostris,
16.2.43.2  Perpetuis miseri volvimur in tenebris.
16.2.43.3  Abstulit illa simul lucemque diemque sub umbras.
16.2.43.4  Nostraque Tartareus sidera mundus habet. Mauri Vetranii Epitaphium
16.2.44.1  Nymphae, Caeruleae nimphae,

QUAESTIO VIGESIMA SECUNDA. / Quibus temporibus Praescriptio currere non soleat? Hisce: nempe, cum quis in Turcarum, Sarracenorum, Tartarorum, aut aliorum infidelium captivitatem incideret, tum postea ex ea elapsus, vel etiam aliter, ad propria veniens, poterit illa, nulla obstante Praescriptione, Iuridico processu acquirere; quod, Secundum Civiles, Iure

4.709  Non tulero? poteritque meo superesse furori
4.710  710 Fama recens tracta longo cum nomine uita,
4.711  Letheas quae me ignauam detrudat in Vmbras?"
4.712  Est prope Tartarei spatiosum limen Auerni
4.713  Tectum horrendum ingens, densisque infame tenebris,
4.714  Hoc circum impuris uitiata paludibus aura
4.715  715 Obsidet et foedi late dominantur

postmodum Hungaria, et Italia à TE fieri spectavit, singulis enarrandas minimè sufficimus, quare compendium ceterorum teneat victoria illa ad Vipalancam de 30. Turcorum, Tartarorûmque millibus exiguô TUORUM 600. manipulô relata, ubi insigni stratagemate ad summam Nomini TUO accessionem tam numerosum hostem in fugam vertisti, et victrici TUORUM dextrâ (ad caedendum tumultuarié, fugientem primà aliis

fortissime. Eadem die decima quarta Julij circa horam tertiam pomeridianam apud Scotenses incendium exortum fuit. Monasterium, Ecclesia, maximo cum damno ac circumvicinae domus omnes incineratae. Illa die eadem, et tempore eodem, ignoratur utrum per nostros aut uero Tartaros, crederem citius per Tartaros, etiam Leopoldina Ciuitas accensa fuit. In Ciuitate omnes fuimus in maxima confusione et consternatione, ex omnibus enim partibus timebamus; credo plurimos fuisse, qui prae timore nec

circa horam tertiam pomeridianam apud Scotenses incendium exortum fuit. Monasterium, Ecclesia, maximo cum damno ac circumvicinae domus omnes incineratae. Illa die eadem, et tempore eodem, ignoratur utrum per nostros aut uero Tartaros, crederem citius per Tartaros, etiam Leopoldina Ciuitas accensa fuit. In Ciuitate omnes fuimus in maxima confusione et consternatione, ex omnibus enim partibus timebamus; credo plurimos fuisse, qui prae timore nec nomen suum dicere potuissent.

1.13  Devotaque tuum Musa describere nomen
1.14  Fert animus; Fidei primos quo lumine patres
1.15  Prospiciens, antiqua novo vestigia Clero
1.16  Monstrasti, quali grassantia tartara Marte,
1.17  Cocytique dolos quibus imperterritus armis,
1.18  Quo Stygias fraudes pressisti robore, dicam.
1.19   3 Sed

fastiditas certas, dabo carmine messes.
1.28   4 Ingemuit maestus nuper cum cerneret Aether
1.29  Coelestes hominum, diri Plutonis ob iram,
1.30  Tartareis fractas odiis, Acheronte furentum
1.31  Portentosa pati Furiarum incendia mentes.
1.32  Miserat immitem rabies inferna Megaeram,
1.33  Quae miserum obrueret taedis fatalibus

1.187  Ne timeas; quamvis vultu iracunda minaci,
1.188  Funesto exiliens obstet Phlegetonte Megaera,
1.189  Viperei horrendo strident cui vertice crines:
1.190  Impia tartareas si iungat in arma cohortes
1.191  Immitis Pluto, vel Cerberus ore trifauci
1.192  Allatret, horrificos Styx ipsa vel evomat ignes,
1.193  Nil metuas; vobis validum pia sydera

1.192  Allatret, horrificos Styx ipsa vel evomat ignes,
1.193  Nil metuas; vobis validum pia sydera robur,
1.194  Herculeasque addent vires; vestro impia marte
1.195  Tartara supremos parient prostrata triumphos.
1.196  Sic hortata suos praeclara ad praelia natos
1.197  Ausonia, exosos sic pergere iussit in hostes:
1.198  Sic probra ulcisci superum, sic

Arripere insignes spreto pro Numine pugnas.
1.200  Solicitis primum Pietas gemebunda Thienem
1.201  Vocibus excivit, verae quae infudit amorem
1.202  Laudis, Avernales trusuro in tartara larvas.
1.203  Nunc opus est plena Heroem describere penna.
1.204   11 Urbs est quae Venetum veneratur fida Leonem,

2.517  Insidias moliri Erebo: nova castra figurat,
2.518  Intrepidoque novum meditatur robore Martem.
2.519  En veluti in pulchras animat proclivia pugnas
2.520  Pectora, tartareas debellatura phalanges;
2.521  Ille pios ritus sanctas revocabit ad aras,
2.522  Coelicolisque suum, Ditis livore sepultum,
2.523  Restituet decus: hoc morum censore, superba

Amphytrite!
2.537   17 Caietane suis iam te nec viribus aequet
2.538  Monstrorum Alcides domitor, cui Cerberus olim
2.539  Tergeminus cessit: cedent tibi tartara, cedent
2.540  Impia vaniloqui terrarum monstra sophistae.
2.541  Iam video tibi mille parat victoria palmas,
2.542  Mille trophaea notat; cuius iam extrema minantem

2.567  Ferreus aut nullo thorax penetrabilis aere?
2.568  Qualis erit, quam docta tua victoria Pallas
2.569  Aegide promittis? rident has horrida curas
2.570  Tartara, Gorgoneos styx non lapidescit ad angues.
2.571  Certandum est animis: nec quo munimine corpus,
2.572  Quove calens pectus ferrato umbone tegatur,
2.573  Consilium capio: nuda meus

2.656  Quae sibi transvecti retulerunt praelia manes,
2.657  Quas novus insidias Erebo descripserit Heros,
2.658  Audiit: et perculsa gravi tenebrosa timore
2.659  Curia, tartarei timuit dispendia regni.
2.660  Tum pater umbrarum: capiendum quale putatis
2.661  Consilium stygiae proceres, quo vestra ferantur
2.662  Arbitria? o fidae semper mihi tale

2.672  Nec mora, Tisiphone furialibus ebria flammis,
2.673  Ad mandata novas sumit Plutonia taedas,
2.674  Accensura animos, quorum fatalia Diti
2.675  Consilia, invisum ducunt in tartara Martem.
2.676  Ocyus ut dirae teneant sua vota sorores,
2.677  Irritant rabidos qui stant pro crinibus angues,
2.678  Alternisque acuunt odiis: fluviique iacentes

quoniam prae Maiestate verendum
2.788  Dedecuit propius lethaeum accedere nautam:)
2.789  Ad postes vigili, exponens funesta Megaerae
2.790  Fata, insperato turbavit tartara Marte.
2.791  Caietanus, ait, cuius fama impigra pergit
2.792  Ausonias clarum nomen vulgare per urbes,
2.793  Bello Erebum, bello Plutonia regna lacessit.

pulchra in verbis pandam mysteria linguae.
2.807  Est antiqua, simul nullaque piabilis unda,
2.808  Improbitas hominum, quos summus in astra vocatos
2.809  Coelicolum rector, sontes sub tartara trudit;
2.810  Quod mentis decus, et iustae rationis habenas
2.811  Exuerint brutali animo; aeternique nitorem
2.812  Luminis infusum, caecis mutaverit umbris,

sed prona quo te magis audiat aure,
3.22  Dic: nil divitias, Coeli quo Numen adoret,
3.23  Officere; et Coelum reges, et Sydera calcant;
3.24  Cum malesuada tamen multos sub tartara trudat
3.25  Pauperies, quae saepe lucrum praeponit honesto.
3.26  Ancipitem cum forte istis titubare videbis
3.27  Illiciis, non huic subito cui fidis Achilli

3.34  Sulphuream lethem, picei vada turbida stagni
3.35  Ascensura, dolis nunquam exarmata, recenti
3.36  Nequitia solidat pectus; subitura duellum,
3.37  In quod tartareas fraudes, omnesque lacesset
3.38  Vipereos morsus, ipsumque armare furorem
3.39  Sollicita, orcinis animum versantibus hydris.
3.40  Tisyphone stygiam male sic animata paludem

Stat pietas: etiam pinguis Mammona coronat
3.106  Prudentes animos, quorum felicia norunt
3.107  Ingenia, et Coelo, et laeto florescere Mundo.
3.108  Forte putas inimica omnes sub tartara mitti
3.109  Terrigenas, quos dives opum felicibus addit
3.110  Gloria Lucullis? non his Stygis aequa vorago
3.111  Esse potest, totum dispar quae sorbeat

3.124  Nam subito ut Stygia, Divus praecordia sensit
3.125  Fraude peti, rabidamque imis advertit Erynnem
3.126  Serpere visceribus; sublato ad sydera vultu,
3.127  Tartareum pressit flammis coelestibus ignem:
3.128  Seque colubriferae ne dederet arte Megaerae,
3.129  Immotum hoc statuit veri dictamine pectus:
3.130  Ergo meis, inquit, sic invidet atra

3.228  Orcus, et anguicomae rabies inferna sororis,
3.229  Deposuit palmas; quas non mihi, debile robur,
3.230  Deberi, nihilque mei persuadet abyssus;
3.231  Reddo tibi: quod tartareo non concidit aestu
3.232  Prona meae levitas mentis; quos vana probanti
3.233  Gaudia, te IESU verae dulcedinis unum
3.234  Praetulerim fontem; facilis quod labile vulgi

3.255  Servata Caietanus sine vulnere vita,
3.256  Non sibi, sed soli, cedit cui laurea Christo,
3.257  Perpetuae laudi, prostrati cordis in ara,
3.258  Tartarei appendit constans anathema triumphi.
3.259   8 At fera Tisyphone moestum remeabat in Orcum,
3.260  Lenta gradu, laesaeque dolens dispendia famae,

palmae,
3.307  Culpat Avernales, segnes ad damna sorores.
3.308  Quem tamen ipsa furens, hac spe placavit Erynnis:
3.309   9 Magne pater, devota suum quem tartara Numen,
3.310  Quem lethea palus, tenebrae quem Ditis adorant;
3.311  Si mihi sublimes, virtus prosternere cedros
3.312  Non fuerit, domuique meo nec robora flatu,

3.331  Imperia; inceptam cognata a Dipsade luctam
3.332  Ut proprio marte erigeret, quo forsan Erynni
3.333  Ereptam, maiore sibi revirescere cernat
3.334  Nequitia laurum, turbataque tartara cogat,
3.335  Felicem laeto reditu sperare triumphum;
3.336   10 Excepit mandata libens: quam pluribus ipse
3.337  Instructam Pluto tali sermone

tremor in membris, frontem rugosa senectus
3.426  Asperat, et duras succi penuria malas
3.427  Sulcat, nativus nigris stat dentibus orcus.
3.428   13 Tartareis demum velox se proripit antris,
3.429  Ambitio; superasque auras, Phaebumque salutat:
3.430  Mox Latias urbes, Romanaque moenia lustrat,
3.431  Et signata suis olim delubra

3.636  Significent, quo ne reducem praestantibus ornet
3.637  Styx festiva sonis; spectanti ingloria Diti,
3.638  Talia funestae memorabo nuntia sortis:
3.639  Tartareae veniant uno si Marte phalanges,
3.640  Adversamque parent supremo robore luctam;
3.641  Prodeat ipsa etiam Ditis Bellona; Thienem,
3.642  Vanus erit superare labor: quem laurea

4.651  Quae bello nunquam cecidit, tibi maxime Caesar,
4.652  Buda cadet: Mahometanae solvetur acerba
4.653  Perfidiae sedes: flebunt hanc maesta ruinam
4.654  Tartara, et immitis discet plorare reversos
4.655  Ad sacra Christiadum fraternos Attila muros.
4.656  Caesareae ultra ultra, constantibus ite triumphis
4.657  Victrices Aquilae, vesterque

Spartano gratior illi,
4.839  Dictus ubi innumeris Solem occultare sagittis,
4.840  Hostis Achaemeniis veniens de finibus, olim
4.841  Umbra fuit; nos ignitis cum tartara telis
4.842  Insiliunt, tunc seu umbra, seu nube latentem
4.843  Mentiti septum quando sub imagine panis
4.844  Aeternum colimus Solem, generosius inde

4.964  Ingenium, fictus cui dictat hypocrita praeceps
4.965  Suffragium: quos sanctorum persaepe putamus
4.966  E numero, fortasse suis legionibus ater
4.967  Tartarus adscripsit: Coelo cui teste litamus,
4.968  Non fallit probitas: Divos sola astra revelant.
4.969   35 Ausoniae populis, claros spectata Thienis

6.65  Hoc telo aggreditur: mitem sacratior Agnum
6.66  Impressum quem cera gerit, spumantibus undis
6.67  Iniicit: ut Ditis furias, tot clara triumphis
6.68  Hostia Tartareis, signatae aenigmate cerae
6.69  Comprimeret; rabidumque Agnus compesceret aequor
6.70  Nec fortunato caruit generosa Thienis
6.71  Successu pietas: segnes cecidere procellae;

positis, dedit aethere laurum.
6.411   20 Sed prius infidae iuvat ipsa ab origine plebis
6.412  Flagitium, motaeque urbis cognoscere causas.
6.413  Impia tartareis emerserat haeresis umbris,
6.414  Germanamque scidit deluso Aquilone nefandus
6.415  Mysta fidem: sacrasque Petri, furiosus Averni,
6.416  Sacrilego Claves pede conculcabat

6.489  Styx quod laeva fugit; lucis, quam serus honestat
6.490  Naturae splendor, Ditis cortina repellit.
6.491  Horrida quis referet mediis celebrata tenebris
6.492  Orgia, tartareis aptas congressibus umbras?
6.493  Ore premo quales Romae Paculla sacerdos
6.494  Instituit, lucique dedit Pecenia noctes, (a)
6.495  Pierio vetitas calamo:

6.527  Culpat religio; facile accusabit Iberis
6.528  Principibus promissa fides: qui fulmina Coeli,
6.529  Et castigandis decreta immitia noxis
6.530  Tartara vana putat; terreni principis iras
6.531  Non minus eludet, credetque impune Monarcham
6.532  Fallere, et ultrices tuto irridere secures.
6.533  

6.611  Candoremque trahit: Latiae quoque lacte papillae
6.612  Perfusus, Coeli albentem servare pruinam
6.613  Felix: et primum Romae lac Virginis ipse,
6.614  Tartaream pressit stimulo candoris Erynnim:
6.615  Haereticos fidei quantumvis luce Dynastas
6.616  Subiicere exemplis fuerit regalibus impos.
6.617  Hosce Palatinis si Nupta Valesia

compage sepulti
1.554  Terrenae molis, supra caput Aeacon vmbris
1.555  Reddentem iura, Eumenidasque horrenda sonantes
1.556  Verbera, Lethaeaeque seuerum inamabile murmur
1.557  Audiretis aquae, scandendaque Tartara vobis?
1.558  Quis furor heu, caeci, diro pallore nocentes
1.559  Cocyti spumas proiectâ luce pacisci?
1.560  Semina qùid scelerum iuuat, infoecunda, nec vlli
1.561  Noxia, dum tellure latent, in

modum, et dignum sancite piamen.
2.320  14. Dixerat: et vario Comites rumore fremebant:
2.321  Sunt, trifido quibus igne placet, caelique ruinâ
2.322  Inuisum properata caput sub tartara trudi.
2.323  Haec velit, abruptâ mersum tellure, necemque
2.324  Sortiri, tumulumque simul; velit Altera, captum
2.325  Sensibus, ac membris, longâ sub morte relinqui,
2.326  Seminecis miserum vitae,

furti
4.835  Me potiùs, vel caedis, ait, pro crimine turpem
4.836  Optâris meritae poenam exorbere cicutae?
4.837  Quid virtus moresque iuuant? Vt luce peractâ
4.838  Triste chaos Erebi, funestaque Tartara vitans,
4.839  Insontem Elysijs assignem coetibus vmbram:
4.840  Vt, qui iudicio infando nil tale merentem
4.841  Addixere neci, damnandi hominumque, Deûmque
4.842  Iudicijs nullo causam non tempore

5.282  Cura, timent, neu riualis felicior aegri
5.283  Fòrs sibi praeripiat fructum, aut delibet amoris;
5.284  Dicere vix vlli promptum, quae corde sub imo
5.285  Poenarum miseri exempla, et quae Tartara claudant.
10  10. At morbi fòrs languor iners, soloque veneni
5.287  Defidis afflatu, et segni marcore timendus.
5.288  Fallimur. Haud pestis violentior altera caedes

ignis fuit ille: omnis comitata Malorum
5.333  Hunc series. Longè tamen, vt de sedibus haustus
5.334  Credatur superis: tetro quin sulphure pinguem,
5.335  Et picei glomerantem vndosa volumina fumi
5.336  Tartareus Phlegeton superas in luminis oras
5.337  Euomuit: nostroque luto admouere sorores
5.338  Anguicomae, ne quid tellus differret auerno.
13  13. At quaenam aerijs haec turgida plausibus,

flagello
5.541  Vipereo insultans, Acherusia torquet Erinnys:
5.542  Haec rota, tergeminusque canis, iecorique renato
5.543  Penniger assiduus tortor. Quid plura? Manentis
5.544  Tartarus haec vitae. Proh dirum, triste, nec vllo
5.545  Non lethale magis fatorum vulnere, vulnus!
5.546  Fidum alijs ratio solamen casibus: ipsâ
5.547  Ex ratione, qibus mentem crudeliùs angat,
5.548  Culpa

ima fatigat
5.561  Ossa tremor, moto ne cardine terra laboret,
5.562  Praecipites impulsa trahant ne tecta ruinas.
5.563  Concubiá fòrs increpuit de nocte tigillus;
5.564  Heu stygij lemures adsunt, in tartara viuos
5.565  Iam rapient. Iter ingressi, virgulta moueri,
5.566  Exiguâ dumos inter trepidante lacertâ,
5.567  Audierint; spiris horrendum immanibus anguem
5.568  Caecus adesse pauor fingit. Quae tuta

nefandi,
5.893  Exitium mentis, vitae pudor, halitus Orci.
5.894  Quid nobis heu verba damus? Compsisse decoram
5.895  Quid scelus in speciem iuuat, et superaddere claris
5.896  Syderibus, cuius pudeat vel Tartara, monstrum?
5.897  Scilicet egregios inspiret cordibus ignes,
5.898  Heroumve calor posst, geniusque videri
5.899  Tetra lues. Brutis hominem quae miscet, inerti
5.900  Affigitque Solo diuinae semina

reciprocus ardor
5.1105  Numinis: o totas animorum illabere fibras.
5.1106  Quid tum, si Stygius flammantia tela Cupido
5.1107  Ingeminet? Quid tum, ruptis fornacibus aestus
5.1108  Fumiferos inimica vomant si Tartara? Flatùs
5.1109  Vna tui mentes leniuerit aura: caloris
5.1110  Vna tui totum scintilla extinguet auernum.
53  53. Ambitio superest. Huius releuare superbo

infert? Quidue animum, nisi ipsemet animus, fodit? Reprehensio eorum stultitiae, qui vano, et inutili futurorum, immo et nunquam fortasse futurorum discriminum metu, omnem sibi praesentium Bonorum laetitiam, atque fructum corrumpunt, perpetuisque seipsos, ac penè tartareis cruciatibus torquent. Et sequuntur vsque ad 26. Quos ideo cruciatus in fabulosâ Mycenaei Andremonis imagine expressos proponimus. Quanquam parùm poeticis, ad eos adumbrandos, commentis sit opus: cum plurimorum

Pro culpa pretium moriensque in stipite primam
A vetito lueret venientem stipite noxam.
Plausit io Caelum: et tantae pietatis ovantes
Caelicolae decreta probant et carmine Numen
Concelebrant, quod Tartarei livore cerastae
Prostratum aeterno damno solvisset Adamum.
Verbum tunc hominem fieri, tunc carnis amictum
Vellere divinum similem peccantibus Agnum
Spectandum terris voluit Pater, unde perennem

profundo
Aere ligate caput flammasque ardentis abyssi
Sustineat duris oneratus colla catenis.
Et comites par poena premat: trudantur Olympo
Infidae mentes, quarum partem hauriat ater
Tartarus, extorrisque polo pars altera terrae
Ima petat: quae nubiferas diffusa per auras
Agmina Tartareae tolerent incendia poenae,
Aetherea donec veniens a sede supremus
Flammivomo cunctos Iudex includat

Et comites par poena premat: trudantur Olympo
Infidae mentes, quarum partem hauriat ater
Tartarus, extorrisque polo pars altera terrae
Ima petat: quae nubiferas diffusa per auras
Agmina Tartareae tolerent incendia poenae,
Aetherea donec veniens a sede supremus
Flammivomo cunctos Iudex includat Averno.
Tu, Michaël dilecte, autem poenalia iussa
Exequere, aeternaque polo proscribe ruinâ.

faciat pendere quod illam
Non habeo: iam dicta reis laesae arboris, est mors.
Et mors illa quidem, non quae terrestre resolvit
Corpus et in cineres vertit; manet altera peior,
Atque aeterna animi ruituri in Tartara tabes.
Peccati quod homo reus est, iam debita carni
Vindicta est tumulus, mentem infelicior Orci
Flamma manet; vetita prior haec peccavit in esca:
Mens est tota nocens. Restat conferre nocenti

Una quidem specus, at multis horrenda cavernis,
Quas atrae efformant rupes, nexuque coercet
Triste minax ex lege silex; ubi flumine pleno
Ignis inextincti vomit immortalia tellus
Sulphura, Tartareum flammis stagnantia centrum.
Hic divinae ingens, nigrique adamantis opertus
Fornice Iustitiae carcer, clausurus abysso
Immani, quotquot servatae pectore labis
Inveniat post fata reos. Si dicere

Imbellisque animi crudeles femina poenas
Adverso Plutone ferat. Ruat illius alto
Reginae titulo temere insignita potestas.” 34.
Nec mora, Tartareus non unus inane satelles
In spatium iunctum terris ascendit et omnes
Convocat in vacua palantes Daemonas aethra.
Altus Idumaeis surgit mons saxeus oris,
Herbarum steriles rupes, prope mortua,

35.
Nox 802 nox: non erat, adversoque suos absconderat ignes
Luna polo; tenebrisque niger vestitus horizon
Ardua Tartareos ad saxa vocare Cyclopes
Incipit: atque dato numerosa per agmina signo,
Conveniunt Erebi Larvae, casumque minantes
Insedere altas rupes; sed maxima circum
Pars vacuum obsesso volitabant aëra saxo.

aëra saxo.
Quis fando evolvat numerum? Quibus omnibus ipsa
Thetys arenosis minor est Egea lapillis.
Hic montis medium missus Plutone satelles
Occupat et simili fauces sermone fatigat:
“Tartarei fratres, quos provida iussa secutos,
In vacua posuit Dominari Lucifer aura,
Ad nova crudeles animos convertite Ditis
Imperia: Hebraeis infans iacet edita cunis,
Flore ubi nativo sese Galilaea

Ditis
Imperia: Hebraeis infans iacet edita cunis,
Flore ubi nativo sese Galilaea coronat
Nazareth et rubeis cingit caput alta rosetis.
Hanc, meministis enim, nobis habitanda dedisse
Tartara et illustres (turpis victoria!) lauros
Dite relaturam praeformidare necesse est.
Illius siquidem cum vi detractus Olympo
Lucifer, infernas melius ratus ire sub umbras,
Imperiosa suam premeret quam femina

Orbibus aethereis, etiam postrema subivit
Fata Ioachimus, cuius rarissima terris
Non obscura fuit probitas: inferna petentem
Antra tamen nox atra tegit, tenebrisque Nepotem
Poenali expectat domiturum Tartara ligno.
Hunc animi postquam insolito splendore micantem
Aspexere rei Isacidae, nova provenit unde
Hospitis, inquirunt, virtus: num forte propinquum
Nuntiat authorem lucis? Quibus ista reponit

Expectant, venture, tuos, mitissime caeli
Splendor, ut adversos tandem tua ventilet hostes
Dextera, quem manibus torquentem cornua noster
Aspexit Vates. Propera, lux nostra, venique
Inclite Tartareo Dux certature tyranno.
Prodeat in campum et bello tota fulguret hasta,
Quâ saevum Phlegetonta premas trepidetque potestas
Ante tuos inimica pedes. Fortissime surge.
Bellator, femorique, Stygem qui

Aggrediar? Damnetur opus, tellure furentis
Initium sceleris: quid ego paro reddere vitam
Funeris authori, danti rea pabula, ramo?
Mens horret, nec dextra audet versare nocentis
Germinis effigiem: gaudet quo Tartara pomo,
Caligant oculi, languescit dextera, pectus
Ingeniumque labat, cervix onerosa fatiscit,
Stamen et ars titubat, digiti torpore stupescunt.
At scio quid faciam, quo nostrae hoc utile telae

Exercetque furor. Divina poposcerit aequi
Id ratio, non obnitor. Sed sola Tonantem
Iustitiae si fama levat, laus integra non est,
Altera si patris hunc miserantis fama relinquat.
Iam tua Tartareas pervenit ad usque cavernas
Fama, soror. Qua lege vetor procul aethere summo
Et nomen proferre meum, fiet unus utrique
Cum genitor, mihi par tecum et communis origo?
Quae iusti haec virtus, ego sola ut

caeleste salutis
Protuleris robur servi Davidis in aede,
Quod Patres cecinere pii, pridemque sepulto
Ore prophetarum seri didicere tribules.
Hoste triumphato pacem dabit ille, nec ultra
Tartareis in nos odiis exercita vincet
Saevities maestoque patrum servata profundo
Agmina propitia victor pietate reducet.
Huic memora aeterni pacti stat firma voluntas,
Prout tua Thariadae sancto servoque

infans
Nec mulier) saturare animas: ubi quinque per omnem
Partiti populum panes pleneque soluta
Esurie, collecta gulam superantia stabunt
Undecimo plusquam Cereris fragmenta canistro.
Tartareos hostes, homini insidiantia semper
Orci mancipia, humanis figentia sedem
Corporibus, nutu eiciet tristemque iubebit
Aut Erebum petere, aut sorbendos aequore foedos
Infestare sues. Morborum nomina

te matre nocentis
Posteritas Evae, felix cui tanta potestas,
Tanto hominum, quibus aequa faves, accessit amori. 22.
Hoc taedae auspicio domituro Tartara iacta est
Alea Messiae. Sed non Rubiconis ab undis
Victor agit celeres ad proxima proelia currus;
Prima Galilaeis commutans Massica lymphis,
(Hic suus est Rubicon, rubeos ubi iussa liquores

illas
Membrorum exuvias) turbis praesentibus Heros
Divinus, plagarum orbes illataque ferro
Vulnera et exanimes pandit descripta per artus
Saevitiae monumenta. Stupent ad singula mentes
Tartareo reduces antro; pro labe solutam
Mirantur pretii molem, mirantur amoris
Prodigium, tantus quod tam crudele subisset
Humana fatum pro libertate Redemptor.
Mirandam fati seriem rectamque paternae

grata animi Dismae pro laude reponit,
Suspirans primum, in caelum pia lumina vibrans:
“Nate, meae vires, mea tota potentia solus!”
Tum vero Dismae faciem conversa profatur:
“Non ego te, Disma ruiturum in Tartara poenis
Eripui, non aeratis ego nexibus Orci
Exolvi Stygioque orans a Dite reduxi,
Sed pia te Nati virtus graviumque profusus
Poenarum pretium sanguis plagaeque dolorque
Servarunt.

Petra; sui meliore parens cum parte, profundo
Telluris gremio, aeternum Plutonis averni
Imperium, Nato sceptrum praebente teneret.
“En tibi, mater” ait Natus, “iam subdita parent
Tartara; nobilior titulo tibi debitus aequo,
Poscit honor solii reginam: proxima Patri
Et mihi, stat rutilis sedes instructa pyropis,
Quem genitor tibi, supremum testatus amorem,
Sessurae caelo aptavit,

gravis est hinc spiritus herbae,
61  Hinc illam tenerae metuunt tetigisse Napeae.
62  Iuppiter at fremitu, tonitrum quod vinceret omnem,
63  »Te primae«, dixit, »rapuerunt Tartara poenae,
64  Te nemo servabit ab hac (sic nomina germen
65  Traxit et hinc plantam Satyri dixere Tabaccum),
66  Te nemo servabit ab hac, qua saevius artus

sceptro factum ex adamante tribunal.
26  Mox ait: »O nostrae gentis pudor! Occidit omnis
27  Gloria Taenaridum, praesepibus abditus infans
28  O quantos laxat per Tartara nostra timores!
29  At sacrae vada caeca Stygis, stagna horrida iuro
30  Arcanumque Chaos atque hospita regna dolori,
31  Non impune feret, veteris placet

19  Infernas merui sedes, loca nigra, subire
20  Atque Acheronthaei torrida claustra lacus.
21  Verum (si qua fides misero est) non debita sonti
22  Tartara nec trepidum me mea poena movet.
23  Hoc unum horresco, quod te sub Dite silerem
24  Cogerer et Domini non memor esse mei.
25  Hinc timor, hinc lacrymae,

44  Et reliquus mesto tergitur imbre sopor.
45  Commerui, fateor, quod te linquente iacerem,
46  Utque iocus fierem, queis modo terror eram.
47  Tartara me vincunt Furiaeque impune minaces,
48  Namque vident vires consenuisse meas.
49  Sed quae flamma meas, sed quae (nam sentio) fibras

92  Insurgat gravibus turbida Doris aquis.
93  Cuncta libens patior meque ad maiora paravi,
94  Nam poena poenam plus meruisse dolet.
95  Nam face Tartarea nigrisque armata colubris
96  Considet ante oculos horrida culpa meos.
97  »Poenitet« exclamo, turbant suspiria vocem
98  Et verba ulterius non sinit ire dolor.

populis miranda exempla daturos
36  Exemplum tam grande daret! Vastata potenti
37  Clade superstitio Saberique repulsa lacerto
38  Nunc Diti queritur, nunc fletu Tartara terret,
39  Nunc Acherontea sua vulnera cernit in umda.
40  Arctantur superi spoliis, iam servit Iapon
41  Malanaresque pii, iam lato flumine Ganges

miles postrema latronum
1.1186  Agmina Crovatus: duro et certamine victor
1.1187  Nostrorum captos centum quater eripit: hostes
1.1188  Septuaginta duos coepit, sub tartara missis
1.1189  Mille aliis: vexilla tulit bis dena duoque
1.1190  Hostica, et ob pluvias tormenta immersa paludi.
1.1191   Est aliquod maestę laeso solamen in

526   „Adde haec dicta super:,Pronepos inuicte, futuri
527   „,Sperne hostis numerum: uirtus, non copia uincit.
528   „,Tartara consurgent: tibi monstra frementia Auerni
529   ,„Impinget patefacta palus, et Dite recluso
530  530 „,Barbara Othomani current ad classica manes

24 Ludouicus Sabaudiae Dux Charlottam Lusignanam Cyprij Regis filiam unicam in matrimonium suscepit. Hinc in Sabaudiam familiam iura ad Cypri Regnum, et ad Hierosolymitanum, quod iuribus Cyprijs annectebatur, defluxerunt. 25 Tartari sic dicuntur a maximo suorum amnium Borystene, qui faucibus suis hinc Praecopitas Tartaros disterminat, illinc eos quos de Buziak, et de Ozakouo aiunt. 26 Nunc Cairo. 27 Nempe Alexandri Magni, cui Pella urbs

unicam in matrimonium suscepit. Hinc in Sabaudiam familiam iura ad Cypri Regnum, et ad Hierosolymitanum, quod iuribus Cyprijs annectebatur, defluxerunt. 25 Tartari sic dicuntur a maximo suorum amnium Borystene, qui faucibus suis hinc Praecopitas Tartaros disterminat, illinc eos quos de Buziak, et de Ozakouo aiunt. 26 Nunc Cairo. 27 Nempe Alexandri Magni, cui Pella urbs Macedoniae Regia sedes fuerat, et Regni caput. 28

Fit mihi imago mei sceleris, faciesque malorum
232  Exercens rabidos animo concredita morsus.
233  Me fulgur sine nube ferit, sine fulgure fulmen:
234  Ante diem nex, ante necem me Tartara sorbent,
235  Quando inter lacrymas infortunata recordor,
236  Quod Superis invisa fui, quodque avius a me,
237  Ah, rerum dominum detorserit horror Amorem.

Quae sunt, quae fuerant, fieri quae posse feruntur.
313  Mors nunquam emoriens, semperque immota dolori:
314  Styx gravior, Styx ipsa Stygis, quae sola petisti
315  Tartareos aditus, et flammea condere regna.
316  Te sine Cocitus Coelum foret; una beantes
317  Tu Domini Miseris defendis cernere vultus.
318  Et tantam potui malesana

mea non patitur vitiorum emergere turpi
173  Colla volutabro. Sequar ergo nocentibus amens
174  Perdere blanditiis homines, contemnere Divos,
175  Crimina criminibus cumulare, in Tartara prono 175
176  Praecipitare gradu, corpusque, animumque nefandis
177  Commaculare notis, miserosque involvere tristi
178  Clade Procos? Nec me patefacti limina

27  Unam te in sylvis, unam in florentibus hortis,
28  Per juga, per valles quaero, nec invenio.
29  Nec magis Eurydice est Vati quaesita marito,
30   Tartareum quamvis viderit ille canem:
31  Nec magis est Cephalo Procris defleta, videnti
32   Deceptae errorem, flagitiumque manus;
33  Quam totas ego te noctes, mea vita, diesque

1165  Exultent illi regnis auroque potiti?
1166  Scilicet his caelum contendunt impetere ausis.
1167  At veniet tempus, cum expertem consilii vim
1168  Discutiet Pater, atque aeternum in Tartara mittens
1169  Justitiam invitos coget regnare fateri.

1170   Attamen id ne quid nostris rationibus obsit,
1171  Contemplator, uti bene provida cura Medentum

cum Mens sine corpore constat,
699  Numinis ultricem quoque disposuisse putemus
700  Justitiam, ut nigris Erebi damnata cavernis
701  Mens tristes agitet curas, perquamque molesto
702  Tartareae ad motum flammaї conficiatur
703  Infandi sensu veluti combusta doloris?
704  Gustus item a tactu quoque gignitur, inque palato
705  Isque fit in lingua, multis quae tota videtur

vocem,
544  Uxorisque suae miser, ah miser! ora notavit,
545  Oraque, supremaque errantia lumina morte.
546  Causa quidem lethi Cephalus fuit; attamen insons
547  Invitusque suos sub Tartara misit Amores.
548  Mens porro vult sponte tamen non libera semper
549  Plurima: Libertas siquidem nihil esse videtur,
550  Quam res posse agere, et contra, velut ipsa tulit Mens,

ab attractione mutua particularum in exiguis distantiis, ac ejusdem affert exempla in ebullitione, fermentatione, dissolutione, praecipitatione, caeterisque hujusmodi chemicis experimentis, ac primo agit de attrahentibus salis Tartari viribus, tum olei vitrioli, ac item salis nitri et sulphuris: unde exhalationum variarum e terra ortus, effectusque deducitur, ac aquae tam fortis, quam regiae natura, partiumque fixarum, et volatilium et acidarum,

2415  Pro regione loci varia. Nos turpia fuemus
2416  Aethiopum, quia sunt fusca, et nigrantia membra,
2417  Dicere, et haec pueris monstramus, ut horrida longe;
2418   Illi horrent, vultumque avertunt, tartareisque
2419  Erupisse putant specubus, stygiaque palude.
2420  At suus Aethiopi est color optimus; illinit hic se
2421  Contuso carbone, nigrantior ut sit, eoque

LIBER NONUS
1  Pectora saepe Virûm furialibus incita taedis
2  Corripit Ambitio, atque in caedes, bellaque mittit
3  Tristia, tartareo subigens, domitansque flagello,
4  In patriae excidium terrae, generisque ruinam
5  Humani, cupiunt dum regnum in caetera soli
6  Praeripere, et toti leges imponere mundo,

2485  Urbibus ora frequens: stabant hic Hercule structa
2486  Moenia; tergemino veniens cum victor ab hoste
2487  Per terras famae monumenta relinqueret omnes
2488  Grandia: tartareis post eructata caminis
2489  Omnia contexere ardentis flumina massae,
2490  Et tumulo cives uno abscondere, domosque.
2491  Jam subito in duram silicem concreta, recentem

tenebris
3.543  Illa etiam inficiet frontem Phoebusque latebit
3.544  Saepe etiam, quin se divaeque deique labores
3.545  Exhibeant tibi spectandos; si scilicet infra
3.546  Telluris magnae gremium, infra Tartara et imos
3.547  Elysii campos coeli regione feratur
3.548  Aversa a nobis, quam suspicit India felix
3.549   Oceanusque patens et ditibus aurea venis
3.550  Viscera quae

nimbiferos vertens contraria ad austros. 265
1.2.265  Hujus ope haud unquam, tellus procul avia quamvis
1.2.266  Fugerit ex oculis, stygioque excita lacu nox
1.2.267  Tartareis caelumque diemque obduxerit umbris,
1.2.268  Errabis recto excedens de tramite callis:
1.2.269  Tantus in arcadicam rapit urgens impetus ursam! 270
1.2.270   Non tyriis

166  Augusto ille graves intonat ore minas:
167  Divūm audax quicunque suo sine numine Troum,
168  Gentem, vel gentem juverit Argolicam,
169  Dejecturum infra Titanas Tartara in ima
170  Supremo caeli e vertice praecipitem,
171  Horret ubi obscuro longe depressior Orco
172  Immani carcer ferreus in barathro.
173  Haec

Actutum, dictoque Jovis paremus uterque,
5.48  Dum licet? irarum scis quantos pectore fluctus
5.49  Neglectus volvat genitor, caeloque minetur
5.50  Dejecturum omnes ut caeca in Tartara divos. 50
5.51  Sic ait; eque acie deceptum callida Martem
5.52  Seduxit; placidusque rigat qua prata Scamander,
5.53  Propter aquam viridi riparum in sede locavit.

posse aliquid, seu mas, seu foemina. Si quis,
8.9  Auxilio veniens dura inter praelia, Troas
8.10  Juverit, aut Danaos, foede remeabit Olympum 10
8.11  Saucius: arreptumve obscura in Tartara longe
8.12  Demittam ipse manu jaciens; immane barathrum
8.13  Alte ubi sub terram vasto descendit hiatu,
8.14  Orcum infra, quantum jacet infra sidera tellus:

maris; Iapetusque, et Saturnus jacet atro
8.560  Exsul ubi longe in barathro: nec luce fruuntur 560
8.561  Laetifica Solis supera in regione vagantis,
8.562  Nec dulci ventorum anima. nam Tartarus ambit
8.563  Inclusos tenebris, alta et caligine mersos.
8.564  Illo etiam si forte, ira stimulante, ferare,
8.565  Nil movear, vesana, omnemque exsuta pudorem.

Pasitheam, coetu praecellit in omni
14.322  Quae Charitum prima florentum aetate, daturam.
14.323  Haec Somnus: dictis paret dea; jurat et omnem
14.324  Vim divūm infernam, subter quos Tartara tellus
14.325  Ima tenet clausos; Titanas nomine dicunt.
14.326  Ut jurata fidem fecit, testataque divos,
14.327  Festinant ambo, Lemnoque Imbroque relictis,

absistam Troas mactare superbos
21.270  Ante, metu includam pavidos quam moenibus, ipsum 270
21.271  Hectora et experiar, seu me leto dabit ille,
21.272  Illum ego seu potius victor sub Tartara mittam.
21.273  Sic ait, ac Teucris rursum se turbidus infert.
21.274  His Phoebum interea compellat vocibus amnis.
21.275  Heu heu, Arcitenens Jove nate, ut jussa parentis

in vertice crines.
47  Tum celerans ovibus mactatis tergora jussi
48  Deripere et sacris imponere viscera flammis,
49  Votaque ferre diis caeloque ereboque potenti
50  Persephone, et stygio regi, cui tartara parent 50
51  Umbrarumque domus. stricto non immemor ense
52  Interea imbellem vetui succedere turbam
53  Sanguinis ad rivum, thebani oracula vatis
54  Dum peterem, placidusque idem consulta

neu resciat alter
552  Ista, veto. superi nam si mihi sternere diram
553  Adnuerint pubem, nutrice iratus ab ipsa
554  Supplicia exposcam, nec fallo; ubi triste piabo
555  Caede nefas, famulasque alias sub Tartara mittam.
556  Haec ubi fatus erat minitans: quidnam excidit ore
557  Gnate, tibi, nutrix subdit? scis pectore in isto
558  Qualis inest vis dura, animum quam robore forti
559  Septa feror; ceu muta

rapuere puellas
93  Horrificae, Eumenidumque jugo pressere superbo.
94  Sic o! me superi tollant; vel compta capillos
95  Transadigat cupidam Dyctinna, ut per loca nigro
96  Senta metu visura abeam sub Tartara Ulyssem,
97  Nec me deterior conjux laetetur adepta.
98  Triste quidem, fateor; tamen est utcumque ferendum
99  Nempe malum, cui luce urit praecordia luctus,
100  Dein placidus sub nocte venit sopor,

aethera notum
30  Indomita pariter virtute et grandibus ausis; 30
31  Qui miserum dulci spoliavit lumine vitae
32  Improbus, haud superos veritus, mensamque sacratam,
33  Quam posuit venienti, ipsoque in Tartara misso
34  Cornipedes violentus equas impune subegit,
35  Detinuitque diu clausas praesepibus altis.
36  Ille has tum quaerens domibusque exceptus eisdem
37  Ferre Ithaco dederat lunatis frontibus

oblita peribit
225  Dis etiam celebranda ipsis, qui carmina condent
226  Illius in laudem tardos mansura nepotes.
227  Non ita Tyndaridi placitum: scelus ausa nefandum
228  Ipsa virum exstinxit, letoque in Tartara misit
229  Insontem. tanti semper monumenta vigebunt
230  Flagitii, quin et nomen muliebre per omne 230
231  Fama eadem indignae labis contagia sparget,
232  Si qua etiam exstiterit studiis

alta caligine mersit

Infra Erebum iaciens pavitantem, ubi Tartarus horret
Aeterna sub nocte ingens, pars ultima rerum.
Hinc Iovis auspicio regni

xxIII statuatur, ante Olympiadas floruisse debuerunt: tot enim anni sunt ad Olympiadis quinquagesimae quartae exitum, qua (1) Vide hac de re doctissime disserentem Ioan. Rinaldum Carlium in Epistola ad Hieron. Tartarottum data, a qua ego fere haec omnia mutuatus sum; et Prideauxium in Notis ad Marm. Arund.

autem sua vi agitatum impressit amorem, ut homogenea sociarentur, separarentur heterogenea. Is motus sive amor, quum e sinu dei profluxerit, et ratione et sapientia fuit plenus. Ita agitata materiae mole, leviora ascenderunt, graviora descenderunt in tartarum. Hoc autem pacto dispulsa nocte ex levioribus emicuit aether atque lux, ex hisque sol genitus: ex gravioribus terra atque montes exstiterunt. Terra vero nupta et coniuncta Caelo pelagus genuit exhalationibus atque imbribus in se decidentibus,

seu rerum principia exstiterunt? A deo certe, quem quum non omnino neget Hesiodus, potius supponere dicendus est; ita enim vetus ferebat traditio. A celebri autem Chao, ut ceteri omnes theogoniarum scriptores, initium facit, terramque ubi nominavit, tartarumque et amorem, erebi atque noctis e Chao, rursumque aetheris dieique ex nocte atque erebo generationes auspicatur. Tellus rite iam efformata ac ab aere segregata caelum produxisse, id est aspectui hominum exhibuisse, dicitur, quumque eadem in

Musae, ii tantum nesciunt, qui numquam ad huiusmodi studia animum adplicuerunt, aut severioribus litteris toti occupati omnem animi hilaritatem voluptatemque aurium exuerunt morosi ac tetrici, et digni ( sententia Pindari, qui in Tartaro cum Iovis osoribus torqueantur. 64 circumvolventibus horis etc. Horae et apud Graecos et apud Latinos varias anni tempestates significant. Exempla multa

131  Terra domus sedesque deum secura, quot alti
132  Immortale agitant aevum per culmina Olympi,
133  Tartaraque immenso subter tenebrosa recessu, ille Homil. vl. Sed si hoc cogitasset poeta, dicit optime Clericus, caussam aliquam commeatus esset, a qua genitum Chaos dixisset. Addo ego,

esse quamdam personam, et ex caeli congressa, velut feminam ex mare, producere quamplura. Id fortasse allegorice fictum, quod terra pluviis irrigata ac sole calefacta fit frugifera. 133 Tartaraque immenso etc. Quid Tartarus? Guieto est v7to rm yrjv iiegog rov xaaq ; immo potius per Hesiodum terrae pars nobis aversa, quum sit jxu%w %0<jvo?

caeli congressa, velut feminam ex mare, producere quamplura. Id fortasse allegorice fictum, quod terra pluviis irrigata ac sole calefacta fit frugifera. 133 Tartaraque immenso etc. Quid Tartarus? Guieto est v7to rm yrjv iiegog rov xaaq ; immo potius per Hesiodum terrae pars nobis aversa, quum sit jxu%w %0<jvo? evqvoleiriq • Sed alio in

rm yrjv iiegog rov xaaq ; immo potius per Hesiodum terrae pars nobis aversa, quum sit jxu%w %0<jvo? evqvoleiriq • Sed alio in loco ab eodem Hesiodo sub terra, seu, ut clarius dicam, trans terram Tartarus col
134  Atque Amor, ille deos inter pulcherrimus omnes,

tarahh tarahh derivari a radice hebraea et arabica tarakh , et sianificare mo lestiam creare et longe amovere. Itaque Tartarus erit molestissimus ac remotissimus locus, quum repetitio radicalium sit apud Hebraeos superlativi loco. Huic explicationi ea, quae Hesiodus de Titanum carcere dicit, favere maxime videntur. 134

142  Ac sua firmarent stabiles vestigia divi. et ipse apud Aristophanem productus est ab ovo illo ventoso: apud Hesiodum improductus est, ut Chaos, ut Terra, ac Tartarus. Quae quatuor a quo sunt genita, plane ignoramus ope huius Theogoniae, nisi fortasse ipsa statuantur r\ $ti]Uaf>y{x.7) Svvccjak; , quum ex

» Quod sanguine quondam » Vltus, et ingenti miserorum caede piabit. alludit ad bellum, quod contra Iovem gessuri erant, et in quo victi fugatique aeternis erant in Tartaro suppliciis cruciandi. 240 Nox autem Fatumque ferum etc. Si haec tot tantaque monstra regnante Saturno Nox edidit, recte petit Clericus, quando illa

furentum
753  Impete Caelicolum tremuere cacumina Olympi
754  Sedibus ex imis convulsa. immissus in ipsa
755  755 Pervenitque tremor nigrantia tartara, et ingens
756  A pedibus, iactisque una fragor excitus armis,
757  Omniaque indomito penitus concussa tumultu.
758   Sic illi alternos

in carcerem caliginosum coniiciuntur, cuius ut horrorem squalloremque magnum esse doceat poeta, dicit eos tantum sub terra. fuisse demersos, quantus ad aetherium caeli suspectus Olympum, ut verbis utar Virgilii. Vnde etiam constat, Hesiodum tartara non intra terram, sed infra
798  Deiecere solum, vinclisque et compede nexos

nexos
799  Tantum infra terram subter traxere superbos,
800  800 Quantum alto caeli tellus a vertice distat.
801  Par etenim spatium est a terra in tartara: noctes
802  Acta novem totidemque dies de culmine caeli
803  Luce gravis decima in terram descenderet incus
804  Ferrea. rursum eadem

caeli
803  Luce gravis decima in terram descenderet incus
804  Ferrea. rursum eadem totidem noctesque diesque
805  805 E terra fugiens tenebrosa in tartara subter,
806  Lapsa die incideret decimo. stant moenia ferro
807  E solido circum, triplicique affusa meatu
808  Horrida nox umbris

notionem, fortasse propter ignorantiam formae Telluris eiusdemque constitutionis, quam et hemisphaericam, ut videtur, non sphaericam arbitrabatur, et non circumquaque septam ab aere ac a sole illustratam, sed basi quadam veluti insistentem tartaro atque Chao, lucique imperviam.
818  Insomnes aerata, Iovis custodia fida.
819  Heic

818  Insomnes aerata, Iovis custodia fida.
819  Heic terra et pontus caelumque et tartarus ipse
820  820 Accipiunt fontes, extremaque litora signant 819 Heic terra et pontus etc. Mens poetae

» Aedibus e divum, terraeque extrema capessas, » Et maris, Iapetusque et Saturnus iacet atro » Exul ubi longe in barathro; nec luce fruuntur » Laetifica solis supera in regione vagantis, » Nec dulci ventorum anima. nam tartarus ambit » Inclusos tenebris, alta et caligine pressos. unde et Virgilius Aen. lib. vl ait: » tum tartarus ipse » Bis patet in praeceps tantum, tenditque sub umbras, »> Quantus ad

Laetifica solis supera in regione vagantis, » Nec dulci ventorum anima. nam tartarus ambit » Inclusos tenebris, alta et caligine pressos. unde et Virgilius Aen. lib. vl ait: » tum tartarus ipse » Bis patet in praeceps tantum, tenditque sub umbras, »> Quantus ad aetherium etc. Ex quibus omnibus patet, quod iam superius monui, et Hesiodum et alios veteres poetas in ea fuisse opinione, ut unam tantum

resonant quae fonte perennes,
891  Scrupea labentes per saxa. heic ultima origo
892  Fontibus, heic fines caelumque, et pontus, et horrens
893  Tartarus, et tellus habet atra: extremaque rerum
894  Meta, situ loca plena, ipsique invisa Tonanti.
895  895 Terribiles portae squallent, atque aerea surgunt

905 At simul e caeli stellata Iupiter arce
906  Titanas victor deiecit, Terra Typhoeum
907  Gnatorum extremum partu tulit, illa cubile
908  Tartari, inexstincta Veneris vi saucia, scandens.
909  Olli dura inerant, nullo frangenda labore,
910  910 Brachiaque, indomitique pedes: centum aspera colla

Hoc novum atque indictum antea, fuisse Briareo a Neptuno in coniugem datam suam filiam Cymopoliam ob egregiam eius virtutem. 906 Titanas victor etc. Typhoeus ultimus Telluris filius e Tartaro susceptus, cuius heic a poeta fit descriptio, maxima fuit vi corporis animique praeditus, se*d scelestissimus idem atque impudentissimus. De eodem ferme omnes loquuti sunt poetae et mythologi. Nos autem, quoniam alibi de Typhone agentes

non fucatis distincta luminibus, interque Longini exempla de Sublimi referenda.
929  Pontusque, oceanusque, et fundo tartarus imo.
930  930 Terrae inter gemitus tremuere cacumina Olympi
931  Sub pedibus regis, quoties infestus ad arma
932  Adsiliit. gravis ardor

certantibus, aestu.
942  Extimuit Pluto, imperium qui noctis opacae,
943  Vmbrarumque tenet regnum; Titanes et ipsi
944  Saturnum circa affusi sub tartaro atro
945  945 Diriguere metu trepidi, certamine tanto.
946  At postquam cunctas irarum effudit habenas
947  Iupiter, excivitque animos, fera

961  Liquitur in varios, quos iussit Mulciber, usus.
962  Sic tellus liquefacta fluebat: nec mora; tristis
963  Pectore, correptum tenebrosa in tartara iecit.
964  Humida vis autem ventorum est nata Typhoeo 954 Flammeus, ac saltus etc. Situs

Regnator, niveis quae te, Proserpina, palmis
1011  Edidit insignem, et pulcram genitricis amato
1012  E gremio rapuit nutu Iovis arbiter orci
1013  Tartareis invectus equis. dein captus amavit
1014  Mnemosynen flavis spectandam in fronte capillis,
1015  1015 Produxitque novem Musas, quibus aurea vittis

105  Virtutisque viam sua per vestigia vidit
106  Carpere non usquam deficiente pede.
107  Vidit et ingenuos, duce se, florescere mores
108  Tartareum pulsis in barathrum vitiis,
109  Et late gentes optata in pace reliquit
110  Caraque longinquis caraque finitimis.

89  Illa ciens hominum, cunctisque avertere mentem
90  90 Sueta, ausi Alcidem quicumque lacessere bello.
91   Horum animae nigri subierunt ostia Ditis
92  Tartareosque lacus iampridem, at corpora terram
93  Foeda super calidi putrescunt sideris aestu.
94  Adsunt Incursusque Fugaeque Necesque Tumultusque
95  95 Horribiles visu formae,

bello habiles stipendia merebuntur, neque Domi, nisi bello minus idonei remanebunt, hi, etiamsi insurgerent, parum vel nihil utilitatis inde pro bello emergeret, quid quod in articulo 3. 1601. appareat, Peste, Turcarumque et Tartarorum grassationibus incolas Regni ad eas deductos fuisse angustias, tantamque redactos paucitatem ut vix amplius pristina Regni facies apparuerit. Quid itaque mirum adeo comminutae nobilitatis personalem insurectionem

nihilomius et quomodo ad cathegoriam nobilium sint eluctati; ante Belam IV nullum hactenus prolatum est instrumentum e quo appareat iobbagyiones seu castri seu ecclesiae sub axiomate nobilium venire. 2 Hujus primum de 1224. adeoque ante cladem Tartaricam editum diploma in hunc sensum, ut §-ho 52-o vidimus, emanavit quo familias iobbagyionum castri Zagrabiensis in campo tunc Zagrabiensi nunc Turopolyensi dicto habitantes cum ambigua illa clausula minoris officii de honesta societate

nunc Turopolyensi dicto habitantes cum ambigua illa clausula minoris officii de honesta societate servientium regis in album nobilium retulit. 3 Aliud ejusdem regis eodem §-ho provocatum diploma est de 1269. adeoque jam post cladem Tartaricam, in quo iobbagyiones etiam ecclesiae Albensis aliquem nobilitatis statum habuisse agnoscit. 4 Praeter hoc nullum hactenus alicujus regis diploma prolatum est in quo iobbagyiones seu ecclesiae seu castri alicujus in Hungaria

certe etiam iobbagyiones castri eadem praerogativa gaudere. 20 Videtur itaque usus iobbagyiones castri licet speciali diplomate nobilitatis non donatos pro nobilibus imperfectis reputandi jam sub hoc rege, et forte post Tartaricam cladem, quae ingentem verorum nobilium numerum absumpsit, etiam in Hungaria adoptatus 57.20 adoptatus: adoptatos MS fuisse. § 58 Donatarii, qui onerosas

praesertim vero per internecinam Augustanam cladem admodum accisus fuit. 2 Frequentibus etiam tota prima regum periodo civilibus bellis magna utique semper pars nobilitatis, praesertim minoris, atterebatur. 3 Successit demum tristis sub Bela IV Tartarica clades, quae nobilitatem ad exiguum plane numerum redegit. 4 Parte ex alia jam prima Hungarorum eruptio magnam indigenae Populi, qui tum regnum habitabat, partem absumsit. 5 Parte denique ex tertia, cum nobiles tam in externis,

Andrea II parum de iis superesset. 13 Processerat quidem jam Andreas ipse ad castrensium populorum revindicationem (b). 14 Ast perturbato toto regiminis sui cursu vix aliquid hac in re praestitisse videtur, cum irruentibus postea sub filio ejus Bela IV Tartaris hic vix exiguum proprii militis numerum cogere potuerit. 15 Et haec causa fuerit, quod deinde, in comitiis nempe 1262. (c), jam status ipsi, ut occupato per privatos castrorum terrae restituantur, decreverint. 16 Et poterat certe Bela post

eripuit, vivere desinat
1.1.3.25  25 Prussus; quive dedit 4 pacis amantibus
1.1.3.26  Vilhelmi Austriacis praelia filius, [6]
1.1.3.27  tollatur Lachesi, nigrave Tartara,
1.1.3.28  in matres sobolesque impius, oppetat. 1 U В je natpis pjesmi: Ode III. carmine asclepiadeo, in qua mater deplorat filium ad bellum

1.2.1.82  ne patria infausto Marte, videte, ruat. 33
1.2.1.83  Terna ferox Prussum facilis gens conteret unum,
1.2.1.84  Tartara, si vires iungitis, ille 34 petet.
1.2.1.85  85 Audaces animis (lituo resonante canoro) 35 [25]
1.2.1.86  adversa in Prussum figite tela manu.

instituto non profitetur, simplicem, qui vero ut ditescat vendit, qui quaestum reipsa exercet, dupplicem fori censum persolvere teneatur. Tandem post desolationem Tartaricam (antea enim paucas admodum villas libertate donatas fuisse comperimus) Bela IIus ut Regnum citius restauret, systema liberarum villarum coepit propagare. Cum systema libertatis huius in eo

1.27.5  Illa hominum generi pacem et latura salutem.
1.27.6   Haeva parens, culpae desine damna queri;
1.27.7  Qui tibi porrexit pomum fatale, draconis
1.27.8   Tartarei dirum conteret illa caput. 28. In idem argumentum
1.28.1  Vitales prodit Virgo Jessaea sub auras,
1.28.2   Illa, Deum puro

serena dies.
1.28.5  Aurora exoritur: jam pleno lumine coeli
1.28.6   Sol quoque ab astriferis sedibus exiliet. 29. Ad Tartareum serpentem de ortu Beatae Mariae Virginis
1.29.1  Saeve quid exultas coluber; felicibus hortis
1.29.2   Est, quod pulsa tuo foemina prima dolo?
1.29.3  Quod miserae afflasti virus

In ineptos vates, a Cinna laudatos.
5.1333.1  Vestros, Cinna, effers nequidquam ad sydera vates,
5.1333.2   Atque facis Flacco, Virgilioque pares.
5.1333.3  Vestri etenim se se mergunt sub Tartara vates,
5.1333.4   Et te, quae dicis, dicere vera negant.
5.1333.5  Hercle negant; quaeris, quo pacto denique? Ineptis,
5.1333.6   Quae prostant luci jam data,

Europa salubre
Grata animi recolit mente magisterium;
Jam tibi posteritas summos largitur honores
Divum, teque piis addit imaginibus,
Ex quo insperatae populo haec via aperta salutis
Tartarei ad ripas fluminis horrisonas
Rarior umbrarum glomeratur turba silentum,
Nec tam saepe nigras itque reditque vias
Terribili squallore Charon, quoque litore opaco
Sutilis interdum cymba quiescit

grando
Pallentes violas deciduasque rosas.
Tempus erit, nec vana loquor, volventibus annis
Quando posteritas sedula pervolüet
Saeclorum annales, veterum et benefacta parentum,
Tartareo discet pestiferam e barathro
Evasisse luem, quae, ceu feralis Erinnys,
Quam labor, et metus, et pallida mors sequitur,
Occulto inficiens auras malesana veneno
Heu! immaturis perdere funeribus

pius Aeneas olim, quoque usus Ulysses.
1.15.25  Hoc et Virgilii, hoc et Homeri e carmine noto
1.15.26  Perdiscas facile: repetitae ego taedia crambes
1.15.27  Non addo. Infernis me Tartara vallibus ima
1.15.28  Excepere, situ loca squalida, opaca tenebris.
1.15.29  In medio rupes: solido riget ardua ferro
1.15.30  Arx rupe in celsa, tenditque ad sidera

Effultusque latus violis, et flore rosarum
1.24.179  Inter aquae fontes se Epicurus molliter infert,
1.24.180  Concilioque locat sapientum. Est dia voluptas,
1.24.181  Tartaraque explosi mittuntur in ima dolores.
1.24.182  Interpres Divûm falsus! Casu ille, atomisque
1.24.183  Victitat. Heu stomacho non esca ferenda valenti!
1.24.184  Quis te

8  Virgo potens coeli, quae fulgido in aethere regnas,
9  Numinis aeterni Mater, dilectaque Nata,
10  Quaeque sacrum recolis Templum, quo turpia quondam,
11  Tartareis instructa dolis simulacra nitebant,
12  Auxilio praesens adsis; vim trade canenti.
13  Grande scelus, fraudesque malas, artesque profanas
14  Exere, regalique erecta

306  Mente cupit sceptrum. Diri quae barbara cordis
307  Saevities? Vel quae rabies furibunda tyrannum
308  Exagitat, torquetque simul, vexatque furore
309  Tartareo? Libyca veluti cum tigris arena
310  Si catulos rapuere specu trepidaeque dedere
311  Venantes sua terga fugae, tum protinus illa
312  Egreditur quaerens natos, inclamat,

malignos
175  Hos usus hominum reasque pompas,
176  Et mores fuge, sperne turpiores
177  Vanas illecebras fugacis orbis
178  Hostis tartarei dolos nefandos.
179  Laudat Anastiades salubria dicta, sed istinc
180  Egrediamur ait; cernis quae nobile callis
181  Ducat ad usque Forum 11 .; grandi quo mole

143  Sic vos Illyridum sicco, fera numina, Parcae,
144  Lumine spectastis longos sine fine labores,
145  Dum furiosus agros, homines populatus et urbes
146  Tartarus horrendam sparsit super omnia mortem."

147  „Nec mala longa cadunt, variant mala pristina tantum,
148  Dum patriae titubant Musae maria omnia

ut vidit variis distincta figuris
Spectra, fero quodam patefecit gaudia risu,
Inque suas sedes Satyros cum laude remisit:
120   «Sit restis mihi mors, a corvis devorer!»inquit
«Si non possideo dignos diplomate fabros!»
Deinde novos adhibet nervos, per Tartara carum
Corbovium adjurat, longam illi vellicat aurem:
«I! Defer curvo feliciter omnia dorso,
125   Et memor imperii terras, Acheronta fatiga!»
Haec dicens solitam petiit pro nocte popinam.
Corbovius Domini facturus jussa potentis
Ignito curru

75  Nigrâ se circum virgâ describit et orbem. 75
76  Dein monstra, et tristes adpellat nomine diros,
77  Tartareosque ciet manes, verba impia iactans.
78  Illam lactantes pueros est fama necare,
79  E coctis succos extis componere noctu,

177  Illa oculis, roseus micat ut Pallantidos ortus,
178  Atque oris specie, Titan ceu fulget ab axe.
179  Illius hanc rapuit patri dux Tartarus audax,
180  Atque tuo ut formâ praestantem misit habendum,
181  Vestibus auratis nitidam, gemmisque micantem,

92  Pelle, invade, urge, ferro populare, vel igne.
93  Dextrae qui vigiles, quaenam ardua valla resistent?
94  Tartareas valido superares robore portas.
95  Horrens castus amor saevi discrimina belli 95
96  Ipsi mentem aliam versando talia suadet.

207  Ulnis amplexae transfigam pectus amatae.
208  Corde o vir ficto, periuri et criminis auctor,
209  Non hoc tu barathrum, sed tartara nigra mereris,
210  Ignea tela ruant caelo, tonitrusque tremiscant, 210
211  Sterne hos Omnipotens sceleratos, destrue flammis!

1  Terrarum in medio, barathro mage panditur imo
2  Aeternae noctis sedes, et caeca vorago,
3  Regni ubi tartarei Princeps deiectus ab alto,
4  Flagitii horrifici quem insana superbia sontem
5  Reddidit, obruitur torrentibus undique flammis. 5

23  Sit licet in barathrum praeceps detrusus ab illâ,
24  Ausus quippe Deo caput exaequare superbum.
25  Tartarei ad sonitum corna ruit impia turba, 25
26  Ingens quâ abruptus patet imo gurgite hiatus.
27  Intremuere cavae, gemitumque dedere cavernae,

93  Sed nova prospicio maiora, et tristia damna.
94  Imperium in praeceps ruat ut, quum exsurgit eoum,
95  Tartara surda loco poterunt immota manere? 95
96  An VLADISLAVI mortalis dextera sola
97  Regnatori erebi terrarum subtrahet orbem?

121  Acceptat leges, victor quas ponit iniquas.
122  Sponte, vel invite sint talia foedera pacta,
123  Devicta haud ullâ cedent vi Tartara nigra.
124  Fors oblita manent quae grandia gessimus olim,
125  Nostra experta fuit virtus, perspectaque caelo. 125

153  Irae, nequities, luctus, curaeque, metusque
154  Nubilus offusi, flammâ, et caligine mixti
155  Undique tartareum turbam comitantur euntem. 155
156  Lethum pone subit glacies, pestisque, famesque.
157  Nymphae Castalides, Parnassi et culmina celsa,

159  Antris quae vario Dites sermone movebant,
160  Pandite nunc oro, quae gesserit horrida turba 160
161  Illa ubi tartareis latebris erupit ab imis.
162  Tristia gesta equidem tenebrosae noctis in umbrâ
163  Abdita, sed vobis manifestâ in luce retecta.

Bibliographia locorum inventorum

Toma Arhiđakon (1200-1268) [1268], Historia seu cronica Salonitanorum atque Spalatinorum pontificum, versio electronica (, Split), Verborum 40426, Ed. Olga Perić [genre: prosa oratio – historia] [word count] [thomashistsalon].

Anonymus (floruit 1346-1353) [1346], Obsidio Iadrensis, versio electronica (), Verborum 22573, Ed. Veljko Gortan; Branimir Glavičić; Vladimir Vratović [genre: prosa oratio – historia] [word count] [anonymusobsidioiadrensis].

Jan Panonije (1434-1472) [1447], Epigrammata et elegiae, versio electronica (, Italia; Hungaria), 5735 versus, verborum 37748, Ed. Sándor Kovács [genre: poesis - epigramma; poesis - elegia; poesis - carmen] [word count] [ianpanepigreleg].

Andreis Trogiranin (c. 1500?) [1450], Ad puerum forma superbientem elegia, versio electronica (), 48 versus, verborum 298, Ed. Bratislav Lučin; Neven Jovanović [genre: poesis - elegia] [word count] [andronictragelegia].

Nikola Modruški (c. 1427-1480) [1463], Nauicula Petri, versio electronica (), Verborum 6607, Ed. Luka Špoljarić [genre: prosa - tractatus; prosa - epistula] [word count] [modrnnavic].

Nikola Modruški (c. 1427-1480) [1465], De consolatione liber, versio electronica (, Italija), Verborum 79291, Ed. Neven Jovanović [genre: prosa oratio - tractatus] [word count] [modrncons].

Marulić, Marko (1450-1524) [1477], Carmina Latina, versio electronica (, Split), 2206 versus, verborum 14802, Ed. Bratislav Lučin ; Darko Novaković [genre: poesis - carmen; poesis - epigramma; poesis - epistula; poesis - hymnus; poesis - elegia] [word count] [marulmarcarmina].

Šižgorić, Juraj; Marulić, Marko; Mihetić, Ambroz; Tideo Acciarini; Andrea Banda di Verona; Hilarion di Vicenza; Raffaele Zovenzoni; Giliberto Grineo (c. 1445-1509?; 1450-1524; c. 1420-post 1487) [1477], Elegiarum et carminum libri tres, versio electronica (), 1585 versus, verborum 10077, Ed. Veljko Gortan [genre: poesis - carmen; poesis - elegia] [word count] [sisgorgeleg].

Marulić, Marko (1450-1524) [1480], Repertorium, versio electronica (), Verborum 315700, Ed. Branimir Glavičić [genre: prosa oratio - loci communes] [word count] [marulmarrepert].

Crijević, Ilija (1463-1520) [1484], Carmina e cod. Vat. lat. 1678, versio electronica (, Dubrovnik), 7675 versus, verborum 46525, Ed. Darko Novaković [genre: poesis - elegia; poesis - epigramma; poesis - lyrica; poesis - epica] [word count] [crijevicarm1678].

Bunić, Jakov (1469-1534) [1490], De raptu Cerberi, editio electronica (, Dubrovnik), 1034 versus, verborum 6750, Ed. Branimir Glavičić [genre: poesis - epica] [word count] [bunicjder].

Nimira Rabljanin, Martin (floruit 1494) [1494], Sermo de passione Domini, versio electronica (), Verborum 7331, Ed. Neven Jovanović [genre: prosa oratio - sermo] [word count] [nimiramsermo].

Marulić, Marko (1450-1524) [1496], De institutione bene vivendi per exempla sanctorum, versio electronica (, Split), Verborum 186963, Ed. Branimir Glavičić [genre: prosa oratio - tractatus] [word count] [marulmarinst].

Božićević Natalis, Frano (1469-1562) [1497], Francisci Natalis Carmina, versio electronica (), 3135 versus, verborum 19055, Ed. Miroslav Marcovich [genre: poesis - carmen; poesis - elegia; poesis - epigramma] [word count] [natalisfcarmina].

Pucić, Karlo (1458-1522) [1499], Elegiarum libellus de laudibus Gnese puellae, versio electronica (, Dubrovnik), Versus 194, verborum 1177, Ed. Đuro Körbler [genre: poesis - elegia; poesis - carmen; poesis - cyclus] [word count] [pucicklibellus].

Brodarić, Stjepan (1490-1539) [1505], Epistulae, versio electronica. (), Verborum 166, Ed. Petrus Kasza [genre: prosa oratio - epistula] [word count] [brodaricsepistulae].

Crijević, Ilija (1463-1520) [1506], De Epidauro, versio electronica (, Dubrovnik), 573 versus, verborum 3825, Ed. Darko Novaković [genre: poesis - epica] [word count] [crijeviepidauro].

Severitan, Ivan Polikarp (1472 - c. 1526) [1509], Solimaidos libri III, versio electronica (), 1154 versus, verborum 9287, Ed. Irena Bratičević [genre: poesis - epica; poesis - epigramma; poesis - carmen; prosa - epistula - praefatio] [word count] [severitanipsolimaidos].

Marulić, Marko (1450-1524) [1510], Dauidias, versio electronica (), 6765 versus, verborum 45407, Ed. Branimir Glavičić [genre: poesis - epica] [word count] [marulmardauid].

Marulić, Marko; Dante Alighieri (1450-1524; 1265-1321) [1510], Principium operis Dantis Aligerii de Fluentino sermone in Latinum conuersum, versio electronica (, Split), 138 versus, verborum 974, Ed. Bratislav Lučin ; Darko Novaković [genre: poesis - epica; poesis - versio; poesis - fragmentum] [word count] [marulmardante].

Marulić, Marko (1450-1524) [1516], Evangelistarium, versio electronica (), Verborum 155872, Ed. Neven Jovanović [genre: prosa oratio - tractatus] [word count] [marulmareuang].

Kožičić Benja, Šimun [1516], De Corvatiae desolatione, versio electronica (, Roma), verborum 1764, Ed. Bratislav Lučin [genre: prosa oratio - oratio] [word count] [begniusscorvatiae].

Andreis, Franjo Trankvil (1490-1571) [1518], Oratio Tranquilli Parthenii Andronici Dalmatae contra Thurcas ad Germanos habita, versio electronica (, Augsburg), 35 versus, verborum 5015, Ed. Neven Jovanović [genre: prosa oratio - oratio] [word count] [andreisfthurcgerm].

Andreis, Franjo Trankvil (1490-1571) [1518], Ad Deum Contra Thurcas Oratio Carmine Heroico, versio electronica (, Nürnberg; Ingoldstadt), 326 versus, verborum 2269, Ed. Neven Jovanović [genre: poesis - carmen; poesis - silva] [word count] [andreisfthurcher].

Marulić, Marko (1450-1524) [1519], De humilitate, versio electronica (), Verborum 81625, Ed. Branimir Glavičić [genre: prosa oratio - tractatus] [word count] [marulmarhumil].

Crijević Tuberon, Ludovik (1458-1527) [1522], Commentarii de temporibus suis, versio electronica (), Verborum 118743; librorum 11, capitum 165, Ed. Vladimir Rezar [genre: prosa oratio - historia] [word count] [tuberocomm].

Severitan, Ivan Polikarp (1472 - c. 1526) [1522], Feretreidos libri tres, versio electronica (), 807 versus, verborum 8510, Ed. Neven Jovanović [genre: poesis - epica] [word count] [severitanipferetr].

Pribojević, Vinko (mortuus post a. 1532) [1525], Oratio de origine successibusque Slauorum, versio electronica (, Hvar), verborum 14680, Ed. Veljko Gortan [genre: prosa oratio - oratio; poesis - epigramma; poesis - carmen] [word count] [pribojevvor].

Bunić, Jakov; Cortonus de Vtino Minorita, Bernardinus; Petrus Galatinus; Colonna Galatino, Pietro (1469-1534; m. post 1539.) [1526], De vita et gestis Christi, versio electronica (), 10155 versus; verborum 68245, Ed. Neven Jovanović [genre: poesis - epica] [word count] [bunicjvgc].

Andreis, Franjo Trankvil (1490-1571) [1527], Dialogus Sylla, versio electronica. (), Verborum 15372, Ed. Neven Jovanović [genre: prosa oratio - dialogus] [word count] [andreisfsylla].

Statilić, Ivan [1527], Joannes Statilius, praepositus Budensis, Joanni de Tarnow, comiti, palatino Russiae, exercituum regni Poloniae capitaneo generali, versio electronica (, Homona), Verborum 331, Ed. Zygmunt Celichowski [genre: prosa oratio - epistula] [word count] [statiliciepist15271108].

Beneša, Damjan (1476-1539) [1534], De morte Christi, versio electronica (, Dubrovnik), 8402 versus, verborum 61948, Ed. Vladimir Rezar [genre: poesis - epica] [word count] [benesaddmc].

Vrančić, Mihovil (1507 - ante 1571) [1535], Error devius virginis Ruthenae, versio electronica (), 1194 verborum, 178 versus, Ed. Darko Novaković [genre: poesis - elegia] [word count] [vrancicmerror].

Andreis, Franjo Trankvil (1490-1571) [1550], Carmina Tranquilli Andronici in ms-to Budapestensi H46, versio electronica (), 229 versus, verborum 1547, Ed. Bratislav Lučin [genre: poesis - carmen; poesis - epigramma] [word count] [andreisfcarmh46].

Andreis, Franjo Trankvil (1490-1571) [1550], Carmina in manuscripto Budapestensi H46, versio electronica (), 462 versus, verborum 3075, Ed. Bratislav Lučin [genre: poesis - carmen; poesis - epigramma] [word count] [andreisfcarminavd].

Paskalić, Ludovik; Camillo, Giulio; Molza, Francesco Maria; Volpe, Giovanni Antonio (c. 1500–1551; c. 1480–1544; 18. 6. 1489 – 28. 2. 1544; 1515–1558) [1551], Carmina, versio electronica (), 2642 versus, verborum 17191, Ed. Sanja Perić Gavrančić [genre: poesis - elegia; poesis - sylva; poesis - epigramma] [word count] [paskaliclc].

Vlačić Ilirik, Matija (1520-1575) [1581], Clavis scripturae sacrae, pars prima, versio electronica (), 600000 verborum, Ed. Neven Jovanović [genre: prosa - tractatus; prosa - vocabularium; poesis - elegia; poesis - epigramma] [word count] [flaciusmclavis1].

Vlačić Ilirik, Matija (1520-1575) [1581], Clavis scripturae sacrae, pars secunda, versio electronica (), 600000 verborum, Ed. Neven Jovanović [genre: prosa - tractatus; prosa - vocabularium; poesis - elegia; poesis - epigramma] [word count] [flaciusmclavis2].

Mladinić, Sebastijan (c. 1561 - c. 1621) [1590], Vita beati Ioannis episcopi Traguriensis, versio electronica (), Verborum 4659, versus 746, Ed. Mladen Ivanišević [genre: poesis - epica; poesis - epigramma; poesis - ode; prosa - epistula - praefatio] [word count] [mladinicsvita].

Pir, Didak (1517 – 1599) [1596], Cato minor, sive disticha moralia, versio electronica (), versus 5366, verborum 40443, Ed. Neven Jovanović [genre: poesis - carmen; poesis - elegia; poesis - epigramma; poesis - ode] [word count] [didacuspcato].

Kitonić, Ivan (1561-1619) [1619], Directio Methodica processus iudiciarii iuris consuetudinarii Inclyti Regni Hungariae, versio electronica (), 154 versus, verborum 69145; 12 epigrammata, 12 capita, Ed. Neven Jovanović [genre: prosa oratio - tractatus] [word count] [kitonidirmeth].

Palmotić, Junije (1607.-1657.) [1645], Carmina Latina, versio electronica (), 6731 verborum, versus 1094, Ed. Milivoj Šrepel [genre: poesis - ode; poesis - carmen; poesis - epicedion] [word count] [palmoticjcarm].

Belostenec, Ivan; Glavinić, Sebastijan; Anonymus (1593./1594. - 1675) [1675], Gazophylacii dedicatio et prologus, versio electronica (), 3558 verborum, 12 versus, Ed. Damir Boras [genre: prosa - dedicatio; prosa - epistula; prosa - prologus; prosa - paratextus; poesis - epigramma] [word count] [belostenecigazophylaciumded].

Sidić, Šimun Juda (floruit 1683) [1683], Antonii Judae Sidić, canonici zagrabiensis et rectoris collegii Croatici Viennae, de obsidione Viennensi per Turcas A. 1683. relatio (Viennae, 1683-09-16), versio electronica (, Vienna), Verborum 2322, Ed. Ivan Kukuljević Sakcinski [genre: prosa oratio - epistula] [word count] [sidicepistola1683].

Vičić, Kajetan (?-ante 1700) [1686], Thieneidos libri sex, versio electronica (), 5415 versus, verborum 33672, Ed. Gorana Stepanić [genre: poesis - epica] [word count] [vicickthien].

Rogačić, Benedikt (1646–1719) [1690], Euthymia sive De tranquilitate animi. Carmen didascalicum, versio electronica (), 8211 versus, verborum 111.074 [genre: poesis - epica; prosa - praefatio; prosa - summa] [word count] [rogacicbeuthym].

Vičić, Kajetan (?-ante 1700) [1700], Jesseidos libri XII, editio electronica (), 13523 versus, verborum 84448, Ed. Gorana Stepanić [genre: poesis - epica] [word count] [viciccjess].

Đurđević, Ignjat (1675-1737) [1700], Poetici lusus varii, versio electronica (), versus 5453, verborum 35062, Ed. Veljko Gortan [genre: poesis - epigramma; poesis - elegiacum; poesis - ode; poesis - sonetto; poesis - idyllium; poesis - metamorphosis; poesis - paraphrasis] [word count] [djurdjevipoe].

Ritter Vitezović, Pavao (1652–1713) [1703], Plorantis Croatiae saecula duo, versio electronica (), 2815 versus, verborum 19809 [genre: poesis - epica; poesis - elegia; paratextus prosaici] [word count] [vitezovritterpplorantis].

Đurđević, Ignjat (1675-1737) [1717], Eugenii a Sabaudia... epinicium, versio electronica (), versus 984, verborum 8618, Ed. Đuro Körbler [genre: poesis - epica; paratextus prosaici] [word count] [djurdjeviepinicium].

Đurđević, Ignjat (1675-1737) [1728], Magdalidos liber primus, versio electronica (), versus 426, verborum 2792, Ed. Matea Mrgan [genre: poesis - epica; poesis - versio; prosa - epistula] [word count] [djurdjevimagdalidos].

Đurđević, Ignjat (1675-1737) [1738], Sanctae Margaritae Cortonensis... conversio, versio electronica (), versus 437, verborum 2735, Ed. Martin Muhek [genre: poesis - epica; poesis - carmen] [word count] [djurdjevimargarita].

Petrović, Vice [1743], Amissa uxore orbitatem suam rursus deflet, versio electronica (), verborum 688, versus 96, Ed. Đuro Körbler [genre: poesis - elegia] [word count] [petrovicvamissaux].

Stay, Benedikt (1714-1801) [1747], Philosophiae versibus traditae libri sex, versio electronica (), 11229 versus, verborum 82047, Ed. Neven Jovanović [genre: poesis - epica; poesis - didactica] [word count] [staybphilos].

Stay, Benedikt (1714-1801) [1755], Philosophiae recentioris versibus traditae, versio electronica (, Rim), 24209 versus (24170 epici), verborum 184044, Ed. Neven Jovanović [genre: poesis - epica; poesis - epigramma; prosa oratio - dialogus] [word count] [staybphilrec].

Bošković, Ruđer (1711-1787) [1761], De solis ac lunae defectibus, versio electronica (), 5828 versus, 91294 verborum, Ed. Branimir Glavičić [genre: poesis - epica; poesis - epistula; paratextus prosaici - commenta] [word count] [boskovicrdsld].

Zamanja, Bernard; Kunić, Rajmund (1735-1820; 1719-1794) [1768], Navis aeria et elegiarum monobiblos, versio electronica (), 3251 versus, verborum 26001; carmen epicum, hendecasyllabum 1, elegiae 10, idyllia 4, Ed. Neven Jovanović [genre: poesis - epica; poesis - elegia; poesis - idyllium; poesis - epigramma] [word count] [zamagnabnavis].

Kunić, Rajmund (1719-1794) [1776], Ad Balthassarem Odescalchium elegia (Ilias Latinis versibus expressa), versio electronica (), 268 versus, verborum 2176, Ed. Petra Šoštarić [genre: poesis - elegia; paratextus] [word count] [kunicriliaselegia].

Kunić, Rajmund (1719-1794) [1776], Homeri Ilias, Latinis versibus expressa, versio electronica (), 18.330 versus, verborum 126.883, Ed. Petra Šoštarić [genre: poesis - epica; poesis - versio] [word count] [kunicriliaslibri].

Homerus; Zamanja, Bernard (1735-1820) [1777], Homeri Odyssea Latinis versibus expressa, versio electronica (), 13633 versus, verborum 95,658, Ed. Petra Šoštarić [genre: poesis - versio; poesis - epica; poesis - elegia; poesis - carmen; poesis - argumentum; prosa - paratextus; prosa - epistula] [word count] [zamagnabodyssea].

Hesiodus; Zamanja, Bernard (1735-1820) [1785], Hesiodi Ascraei opera, versio electronica (), 2747 versus, verborum 58425 [genre: poesis - versio; poesis - epica; poesis - elegia; poesis - carmen; prosa - epistula; prosa - commentarius] [word count] [zamagnabhesiod].

Škrlec Lomnički, Nikola (1729-1799) [1790], Discursus in secundum membrum propositionum regiarum seu opinio de insurectione in Regno Hungariae, versio electronica (), Verborum 10693, Ed. Neven Jovanović [genre: prosa oratio - tractatus] [word count] [skerlendisc].

Škrlec Lomnički, Nikola (1729-1799) [1790], Operum omnium tomus III, versio electronica (), Verborum 71764, Ed. Neven Jovanović [genre: prosa oratio - tractatus] [word count] [skrl3].

Katančić, Matija Petar (1750-1825) [1791], Fructus autumnales, versio electronica (), 948 versus, verborum 7599, Ed. Tomo Matić [genre: poesis - ode; poesis - carmen; poesis - elegia; poesis - epigramma; prosa - paratextus; prosa - dedicatio; prosa - praefatio] [word count] [katancicmpfructus].

Škrlec Lomnički, Nikola (1729-1799) [1791], Status actualis oeconomiae publicae, versio electronica (), Verborum 39967, Ed. Neven Jovanović [genre: prosa oratio - tractatus] [word count] [skerlenstatus].

Kunić, Rajmund (1719-1794) [1794], Epigrammata, versio electronica (), 20870 versus, verborum 170058, Ed. Irena Bratičević [genre: poesis - epigramma] [word count] [kunicrepigr].

Stulli, Luko (1772-1828) [1804], Vaccinatio carmen elegiacum, versio electronica (), 254 versus, verborum 1548, Ed. Neven Jovanović [genre: poesis - elegia] [word count] [stullilvaccin].

Rastić, Džono; Appendini, Franjo Marija; Zamanja, Marija; Zamanja, Bernard; Ferić, Đuro; Appendini, Urban (1755-1814; 1768-1837) [1816], Carmina, versio electronica (), Versus 6583, verborum 46647, Ed. Neven Jovanović [genre: poesis - satura; poesis - elegia; poesis - epistula; poesis - carmen] [word count] [rasticdzc].

Čobarnić, Josip (1790-1852) [1835], Dioclias carmen polymetrum, versio electronica (, Split; Zadar; Makarska), Versus 2345, verborum 17608, Ed. La Redazione del Bullettino di Archeologia e Storia Dalmata [genre: poesis - epica; poesis - carmen; prosa - vita; prosa - praefatio; prosa - adnotationes] [word count] [cobarnicjdioclias].

Mažuranić, Ivan (1814-1890) [1837], Honoribus Magnifici Domini Antonii Kukuljević , versio electronica. (, Zagreb), versus 315; Verborum 3140, Ed. Vladimir Mažuranić [genre: poesis - carmen; prosa oratio - commentarii] [word count] [mazuranicikukuljevic].

Milašinović, Franjo (1808-1883) [1843], Martini Sarcastii Pseudo-Nasonis Ilirici Metamorphosis unica artis poeticae amatoribus et osoribus ad novum annum dicata 1843, versio electronica (, Zagreb), 360 versus, verborum 2540, Ed. Senia Belamarić [genre: poesis - satura] [word count] [milasinfmet].

Gundulić, Ivan; Getaldić, Vlaho (1588-1638; 1788 - 1872) [1865], Osmanides, versio electronica (), Verborum 42047, 5086 versus, Ed. Neven Jovanović Juraj Ozmec Željka Salopek Jan Šipoš Anamarija Žugić [genre: poesis epica; poesis versio; paratextus prosaici; carmen heroicum] [word count] [getaldibosmanides].

Retrieve all occurrences

Click here for a KWIC Report