Your search found 6555 occurrences

Retrieve all occurrences (This may take some time to download)

Click here for a KWIC Report

Occurrences 1201-1300:

si perpetuo in eis habitaturi essemus auro et marmoribus incrustamus. Quid preciosa suppellex? Et aurum, quod ad captiuorum redemptionem habere debet Ecclesia, ne in hostium potestatem deueniat (ut de templo Domini Assyrios sustulisse refert Ambrosius), in sacro quid facit, si prophanantur templa, sacraria spoliantur, uirgines corrumpuntur, sanctuarium Dei polluitur, si sacratissimum Christi corpus sacrilega hostium manu de tabernaculis educi et pedibus conculcari nullo uindice uidemus et patimur? Duo – per Deum omnipotentem! – pueri ex Modrusiensi nouissima praeda sex tantillis auenae

preciosa suppellex? Et aurum, quod ad captiuorum redemptionem habere debet Ecclesia, ne in hostium potestatem deueniat (ut de templo Domini Assyrios sustulisse refert Ambrosius), in sacro quid facit, si prophanantur templa, sacraria spoliantur, uirgines corrumpuntur, sanctuarium Dei polluitur, si sacratissimum Christi corpus sacrilega hostium manu de tabernaculis educi et pedibus conculcari nullo uindice uidemus et patimur? Duo – per Deum omnipotentem! – pueri ex Modrusiensi nouissima praeda sex tantillis auenae modiis, tertius uno, quartus una placenta a Turcis redempti sunt, ita ut

quod ad captiuorum redemptionem habere debet Ecclesia, ne in hostium potestatem deueniat (ut de templo Domini Assyrios sustulisse refert Ambrosius), in sacro quid facit, si prophanantur templa, sacraria spoliantur, uirgines corrumpuntur, sanctuarium Dei polluitur, si sacratissimum Christi corpus sacrilega hostium manu de tabernaculis educi et pedibus conculcari nullo uindice uidemus et patimur? Duo – per Deum omnipotentem! – pueri ex Modrusiensi nouissima praeda sex tantillis auenae modiis, tertius uno, quartus una placenta a Turcis redempti sunt, ita ut minima auri aut argenti parte,

Qua si infaelix illa patria frustrabitur, supremum hoc Sanctitati tuae legationis munus exoluimus. Nostri enim faedus aliquid icere pacemue cum Turcis facere et censum illis pendere coguntur. Priscae tamen nobilitatis memores (ut acerrimos Christianae fidei defensores decet), Sanctitate tua et hac sacrosancta Sede Apostolica inconsulta, Ex inconsuta correxit Gortan licet moniti saepius et hortati sint ab ipsis, facere id noluerunt.

Adę. Eiecti de paradiso, ne de ligno uitę comedant, passionibus subditi mortique addicti. Cherub ad paradisi custodiam constitutum. Et illi quidem genuerunt primo Cayn agricolam, deinde Abel, ouium pastorem. Qui, eo quod sacrificia sua gratiora essent, a fratre Cayn per inuidiam interficitur. Cayn vero tanti parricidii conscius de misericordia Dei desperauit hintrauitque in terra Edom. Ibi genuit Enoch, hic Iared, hic Mauiahel, hic

iumentaque infestabant. Malefici, cum hoc efficere nequiuissent, dixerunt: Digitus Dei est hic. In domum regis et super Aegyptum Dominus misit muscas, pręter terram Iessen, ubi populus Israhel erat. Volebat rex, ut coram se sacrificarent. Moyses uero detrectauit, ne immolando ea, quę Aegyptii adorant, animos eorum magis irritarent. Petiit ergo trium dierum in solitudinen secessum. Promisit rex id se permissurum, et orante Moyse Dominus depulit nuscas.

illud. Nec poterat Moyses ingredi tectum. Nubes per diem incubabat tabernaculo et ignis per noctem. LEVITICVS Moysi de tabernaculo loquens disponit Dominus de sacrificiis faciendis et oblationibus et primitiis et uictimis et hostiis et aliis huiusmodi. Ipse Moyses deinde Domino iubente congregauit coetum ad ostium tabernaculi obtulitque Aaronem et

obtulitque Aaronem et filios eius. Lauit illos pontificalibusque indutos unxit et consecrauit, sicut pręceperat Dominus. Die septimo peracta est consecratio. Die autem octauo dixit Moyses ad Aaronem: Iube populum offerre sacrificium, hodie Dominus apparebit eis. Consummato sacrificio Leuitę populo benedixerunt, et apparuit gloria Domini. Ignis inde egressus holocaustum adipesque deuorauit super altare. Turbę in faciem ruentes laudauerunt

pontificalibusque indutos unxit et consecrauit, sicut pręceperat Dominus. Die septimo peracta est consecratio. Die autem octauo dixit Moyses ad Aaronem: Iube populum offerre sacrificium, hodie Dominus apparebit eis. Consummato sacrificio Leuitę populo benedixerunt, et apparuit gloria Domini. Ignis inde egressus holocaustum adipesque deuorauit super altare. Turbę in faciem ruentes laudauerunt Dominium. Nadab et Abiu, Aaronis filios, quia

XL per solitudinem errantes. Mane primo uerticem montis ascenderunt Moyse castrisque relictis. Amalechitę et Chananei persecuti sunt eos cędendo usque Horma. Dominus pręcepit, ut ingressi terram oblationem offerant et pro peccato sacrificium. Quendam sabbato ligna colligentem lapidibus Domino iubente obruerunt. Pręcepit Dominus, ut faciant fimbrias in memoriam mandatorum suorum. Insurrexerunt aduersus Moysen filii Leui

uirga illius. Germinauit uirga Aronis in tribu Leui et relata est in tabernaculum in signum rebellium filiorum Israhel. Questi sunt, quod, quicunque accedit ad tabernaculum Domini, moriatur. Aaronem et filios eius Dominus pręfecit sacrario, Leuitas ministerio, pręcipiens, ne accedant ad uasa sanctuarii neque ad altare. Dixitque ad Aaronem: In terra eorum nihil possidebitis: ego pars et hereditas tua in medio filiorum Israhel.

regis aduersariis ac de iisdem prophetauit. Morabantur in Sethim, quando cum filiabus Moab fornicati sunt. Deos earum adorauerunt; initiati sunt Belphegor. Ex Domini iussu dixit Moyses: Occidat unusquisque proximos suos, qui sacrificarunt Belphegor! Phinees, Eleazari filius, uidit Israhelitam palam intrantem ad scortum Madianitidem, et inuadens ambos pugione confodit in genitalibus cessauitque plaga a filiis Israhel. Occisa sunt autem uigintiquatuor milia

per annos VII oppręssi fuissent et poenitentes clamassent ad Dominum, apparuit angelus sub quercu in Ephra dicens, quod per ipsum Dominus liberaturus esset Israhel et Madianitas oppręssurus. Petiit Gedeon signum et, dum sacrificium offert sub quercu, tetigit illud angelus uirga, et igne de petra micante consumptum est. Angelus non comparuit. Gedeon ędificauit altare uocauitque illud Domini pax.

moratus est. Tunc demum ab iis, qui ab Roboamo defecerant, uocatus regnum ultro sibi oblatum accępit. Aedificauit Sichem in monte Ephraim ibique habitauit. Condidit Phanuel ac, ne populus ad sacrificandum Ierosolymam sępius petendo ad Roboam conuerteretur, fecit duos uitulos ęneos; alterum posuit in Bethel, alterum in Dan, ut illos adorarent. Struxit phana in excelsis, constituit sacerdotes, qui non erant de

Duos et LXX fratres Ochozię, regis Iuda, iugulari iussit, cum uenientibus occurrisset. Ingressus autem urbem reliquias domus Achab tolli imperauit. Et quod a Domino per prophetam iussum fuerat, impleuit. Deinde, cum fingeret sacrificare se uelle idolo Baal et congregati essent sacerdotes et prophęte Baal in templo, misit milites, qui illos occiderunt. Statuam Baal combusserunt et eodem in loco fecerunt latrinas. Iehu igitur deleuit quidem Baal de

annis III. Successit illi in regno Asa filius. ASA ASA, Abię filius, rex Iuda, iustus fuit. Abstulit effoeminatos, idola exclusit, matrem a sacris Priapi auertit, simulachra confregit. Intulit in templum argentum, aurum, uasa, quę pater Abia dedicauerat. Habebat secum scutatorum hastatorumque de Iuda trecenta milia, de Beniamin scutatorum et

regnantibus Cyro, Dano, Assuero, qui et Artaxerxes, usque ad tempora secundi Darii. Quo regnante ipsi Zorobabel et Iosue templum ędificare coepere. Anno autem Darii VI opus coeptum absoluerunt. Eo perfecto obtulerunt sacrificia, pasca et azima cum lętitia et exultatione celebrarunt. ESDRAS ESDRAS, Saraię filius, de genere Aaron, cum filiis Israhel et

pro peccato XII. Esdras, cum audisset, quod populus Israhel miscuerit semen cum gentibus connubia cum illis contrahendo, ingenti affectus dolore scidit palium et tunicam, capillos uellicauit et barbam, sedit moerens usque ad sacrificium uespertinum. Surgens flexit genua, manus ad Dominum expandit et orauit pro populo. Populus ad orantem conuenit et fleuit. Esdras uero die illo neque comedit neque bibit lugens

et Idumeę. Prophetat de iudicio, de Antichristo, de diabolo. In fine describit ciuitatem cum templo in monte positam, hoc est Ecclesiam super montem, qui Christus est, fundatam. Per singulas ędificii partes singula Ecclesię sacramenta designat pręceptaque uirtutum et institutiones ad Dei cultum pertinentes. Quomodo autem uita defunctus sit, uel ubi sepultus, nusquam memini me legere. Reor tamen illic eum obisse, ubi et prophetant, atque illic

Ego redemi eas, et ipsi locuti sunt de me mendacia. Et ob hoc quidem propheta regnum eorum per Romanos prędixit euertendum. In Christo autem credituris Dei misericordiam pollicetur. Pręterea de eucharistię sacramento in salutem fidelium instituendo uaticinatur dicens: Viuent tritico et germinabunt quasi uinea; memoriale eius sicut uinum Lybani. Atque hęc de propheta isto memorię prodita in prophetarum libello

destruendum, Christum Iudeis pro pecunia tradendum: Appenderunt, inquit, mercedem meam XXX argenteis. Prophetauit postremo de Antichristi aduersus Ecclesiam decertatione et eius interitu fideliumque salute, de sacramento baptismatis, de Iudeorum repudio, de Christi passione, de martyrum fide, de ultimo Christi ad iudicandum aduentu, de Hierusalem cęlesti a sanctis hominibus perpetuo perenniterque habitanda.

inquit Dominus, dilexi, Esau autem odio habui. Hinc arguere coepit propheta sacerdotum uitia: in cogitanda cordis immunditiam, in operando quęstus cupiditatem, in sacrificando erga diuina irreuerentiam. Docet autem, qualem oporteat esse sacerdotem: pacis cupidum, pietatis cultorem, ueri studiosum, iustitię incumbentem, alios ab iniquitate auertentem legisque diuinę non ignarum:

ut idola adorarent. Multis ergo subuersis Mathatias cum liberis constanter magnoque animo restitit nec promissis nec minis ullis motus, ut Antiocho obtemperaret. Quin etiam eo processit audacię, ut Iudeum quendam, idolo palam sacrificantem, inuadens super aram trucidaret simulque illum, qui ab Antiocho missus fuerat, occideret aramque idoli demoliretur ac destrueret. Cum iis, qui in fide permanserant, fugit in montes. Antiochi milites, qui

castrorum spolia reuersus est. Iterum non ultra decemmilia militum secum habens Lysiam cum LV milibus peditum et V milibus equitum in aciem egressum superauit ad Bethoron. Hinc Hierosolymam profectus expiauit sancta, obtulit sacrificium, adorauit Dominum gratias agens pro uictoria. In monte Syon posuit pręsidium. Idumeos Arabasque afflixit. Filios Bean in turrim compulsos igni absumpsit, Timothei, Amonitarum ducis, copias contriuit, ciuitatem

uirorum exercitu uenit ad Modin. Primo mane surgens cum ad torrentem Cedronem applicuisset, uidit exaduerso in ulteriore ripa stare ingentes Cendebei copias. Continuo citato equo torrentem pertransiit, quem cęteri secuti cum sacris tubis increpuissent, Cendebeus et qui cum illo erant in fugam uersi Cedronem castellum intrant. Ioannes ad portas usque fugientes insecutus cędebat. Inde uictor decedens castella in agro Azothi cum iis, qui ad ea

autoritati atque imperio obsequendum esse asseuerabat. Dies ergo statuta exequendi tam impium regis mandatum ubi affuit, fit in ciuitate tumultus miserandaque trepidatio. In templo ab omnibus pariter Deo supplicatum, uti sacra deposita salua inuiolataque tueri uellet. Tunc ostendit Deus humanas uires frustra aliquid conari ipso aduersante. Etenim Heliodoro cum armatis satellitibus circa ęrarium iussa regis exequente, ecce, apparuit equus cum

censeret: Hostem , inquit, tuum mitte, o rex, ut flagellatum, si tamen uiuus euaserit, recipias. Diuina quippe loco illi uirtus inest, quę ęrarii depeculatores acerrime punit. Post hęc Symon ille, sacrilegii huius impulsor, falsa quadam delatiome Oniam suspectum reddidit Seleuco regi. Venit Onias, ut delata confutando se purgaret. Neque emim difficile erat falsum crimen diluere. Sed interim mortuo Seleuco Antiochus,

vestigiis inhaerendo, partim praeceptis obsequendo veram ac immortalem gloriam iam diu nobis praeparatam atque per Prophetas pollicitam caetera plaebs consequeretur. At hi dumtaxat auariciae / gulae / inuidentiae inhiantes / blanditissimis ac detestandis illecebris abutuntur. Sacrerdotum scelera. Quid ita? vt pessundatis virtutibus nos secum in aethernos luctus adigant. Quamobrem? quoniam nec virtutibus praemia / nec flagitiis poenae desunt. Multi frustra magnis titulis infularumque insignibus confidunt: sed omnia mors aequabit / grauioraque delicta / grauioribus

sonum effectum: nonnullis in extremo suorum complexu cohaerentibus / aliis ante aras ac ipsa dei puluinaria iugulatis: hic mater frustra retinere conata infantem: illic virgines in conspectu parentum constupratae. Ruina Christianorum. Dii immortales quanta prophanorum sacrorumque direptio? quantus efferentium praedas repetentiumque discursus? Interea nihil audiri praeter gemitus eiulatusque / ac impios hostes aut gladium vibrantes, aut fores effringentes, aut aedes dirruentes. Alia tunc forma ciuitatis saeuiente igne ac profluentibus riuis sanguinis, vt ipsam

dextra loetali hastilia ferro:
Accaedantque trucem terrentia Classica Martem.
Hinc quoque victrices Aquilas moueamus in hostem?
Vt ferus in patrias iterum / Duce et Auspice Christo /
Transfugiat latebras: posita formidine demum
Plebs Christum venerata sacrum foelicia captet
Ocia: et Astraeo semper potiatur Amore. In officina excusoria Iohannis Miller Augustae Vindelicorum. Sexto Kalendas Iunias Anno salutifero M.D.XVIII.

Isocrates uiginti talentis uendita, tum etiam quod Gorgias Gorgias. orator primus auream statuam in templo Apollinis Delphici posuerit. Idcirco nobiles certatim tradebant suos liberos eloquentiae sacris iniciandos. Nec postea quidam ex Caesaribus Romanis erubuerunt in utraque lingua declamare, Quidam ex Caesaribus in utraque lingua declamauerunt. ac publica frequentare declamantium auditoria.

omnia facienda, quae ad rei publicae priuatamque utilitatem spectare uidentur. Quid aliud seditionem in graecorum exercitu compressit, quam robusta Vlyssis Vlysses. facundia? Quid aliud plebem Romanam, quando in sacrum montem secesserat, patribus conciliauit, quam efficax Menenii Agrippae Menenius Agrippa. oratio? Neque turpissimae perniciosissimaeque seruituti populus Romanus renunciauisset, nisi

ut caeteris longe anteponatur. Et profecto, nullius est tantum flumen ingenii, nullius tanta uis et ubertas orationis, ut hanc praestantissimam uirtutem, hoc inquam excellentissimum dei et naturae munus, satis dignis laudibus possit extollere. Quis enim tuum sacratissimum numen non admiretur eloquentia? Conclusio per enumerationem. Quem tuus splendor non obnubilet? Quis tua suauitate non obmutescat? Tu decus humani ingenii sermonem

Vitus Verlerus
1  Sunt quibus alta placet / turritaque tecta domorum
2  Erigere: et Triuiae marmora celsa Deae
3  Pyramidum moles: vasti rhodos aurea Phoebi
4  Laudantur Solymi templaque sacra iugi.
5  Nec non belligeris Babylon pulsata quadrigis:
6  Et mausolei saxa superba rogi
7  Et Nasamonicas qui iactet cornibus aras /
8  Praescia quas fontis saepius vnda rigat.
9  Haec quamquam nimis est

olympi
2  Et loca pura tenes nullum metuentia finem:
3  Qui quatis imperio terram / coelumque profundum:
4  Horrida Neptuni miscentemque aequora ventis
5  Compescis: rursusque iubes attollere fluctus.
6  Sacratam accinctus candenti fulmine dextram.
7  Das animum / vitamque bonis / mentemque pudicam.
8  Ad scelera innumeris sectaris perdita semper
9  Suppliciis / iusta mundum sub lege gubernans.
10  Huc precibus conuerte meis

25  Pars ante ora patrum / patrios pars ante penates
26  Interfecta iacet: neque liuida busta paratis
27  Conduntur tumulis: optataque funera desunt.
28  Templa quibus careant maculis? aut denique quas non
29  Sacrilegas sensere manus? expromere verbis
30  Difficile est / magnosque cient suspiria luctus.
31  Vel meminisse piget: modo sancto quaelibet aedes
32  Nomine plena tuo fuerat: tibi thura. precesque
33  Fundebat populus multo

Tauri /
93  Caucaseumque iugum longas protendit habenas
94  Imperii: cui diues Arabs / cui thure Sabaens
95  Insignis / simul et septemplicis ostia Nili
96  Deflexere caput: manibus tua sacra prophanis
97  Sunt monumenta Pater / quae polluit improbus hostis /
98  Et natale solum / et quas tu legeris vrbes.
99  Haud Asia contentus erat / Lybiamque parauit
100  Atque Europaeae seruit sibi frigida terrae

insequimur / tibi longo foedere iunctam /
222  Adiectaque fide firmasti tempus in omne.
223  Non haec interpres diuum Cillenius Ales /
224  Nuncia non tulerat Iunonia discolor Iris:
225  A facie ad faciem manibus mandata sacratis
226  In tabulis descripta tuis / et amore paterno
227  Cum ductore loquens Hebraeae gentis ad unguem
228  Perpetuo dederis: nostros semperque labores
229  Tollere pollicitus: quod vel ratione suprema

Supplicii satis est: seruato has denique paruas
250  Relliquias hominum: nostris quoque viribus adde
251  Virtutem / qua nos hostis. vesana prophani
252  Agmina ad interitum redigamus: siue subactus
253  Legibus / et sacrae supplex obtemperet aulae:
254  Quisque tuum laudet nomen / votisque precetur /
255  Quatenus excelso contingit vertice olympum
256  Maurus Atlas lybiae / atque extremi Garamantes:
257  Atque vbi Tithoni linquens Aurora

ut nos a diaboli seruitute liberaret. Vincula, alapas, probra, sputa, flagella, spinarum aculeos, arundinis ictus, felis pocula, clauos denique et lanceam et per uerberum uulnerumque tormenta mortem ipsam subire dignatus est, ut nos, per peccatum alienatos, per corporis sui sacrificium Deo Patri reconciliaret et in gratiam, quam nobis olim interdictam dolebamus, restitueret. Eramus enim filii irę, et per Christum facti sumus filii Dei. Ab inferis reuocati fuimus ad paradisum, de potestate diaboli redempti beatorum

ait: Non est opus ualentibus medicus, sed male habentibus. Quasi diceret: Medicus animarum sum; publicani et peccatores pharmaco indigent disciplinę spiritalis, ut corrigantur. Et subiunxit: Euntes autem discite, quid est: Misericordiam uolo, et non sacrificium. Disce, pharisee — inquit — cęce et dux cęcorum, quid hoc sit, quod in Osee* propheta legis: Misericordiam uolo, et non sacrificium. Tua te scriptura conuinco, tuo te gladio iugulo. Deus tuus per prophetam clamat: Misericordiam

indigent disciplinę spiritalis, ut corrigantur. Et subiunxit: Euntes autem discite, quid est: Misericordiam uolo, et non sacrificium. Disce, pharisee — inquit — cęce et dux cęcorum, quid hoc sit, quod in Osee* propheta legis: Misericordiam uolo, et non sacrificium. Tua te scriptura conuinco, tuo te gladio iugulo. Deus tuus per prophetam clamat: Misericordiam uolo, et tu ab his, quibus maxime miserandum est, auerteris, dum iustus non esse, sed uideri expetis. Misericordiam uolo — inquit —

Tua te scriptura conuinco, tuo te gladio iugulo. Deus tuus per prophetam clamat: Misericordiam uolo, et tu ab his, quibus maxime miserandum est, auerteris, dum iustus non esse, sed uideri expetis. Misericordiam uolo — inquit — non sacrificium. Tu autem econtrario te facere satis putas nolle miserescere et uelle sacrificare. Misericors autem medicus: Non ueni — inquit — uocare iustos, sed peccatores. Hoc est non eos, qui non indigent, sed eos, qui indigent

Misericordiam uolo, et tu ab his, quibus maxime miserandum est, auerteris, dum iustus non esse, sed uideri expetis. Misericordiam uolo — inquit — non sacrificium. Tu autem econtrario te facere satis putas nolle miserescere et uelle sacrificare. Misericors autem medicus: Non ueni — inquit — uocare iustos, sed peccatores. Hoc est non eos, qui non indigent, sed eos, qui indigent miseratione. Proprium enim bonitatis diuinę est misereri et parcere, misereri peccatoribus,

fuisse sciamus, alterum in initio, alterum in fine. Vel fortasse uerior est Burgensis sententia, qui huius quęstionis nodum ita soluit, ut dicat iuxta antiquam Hebreorum consuetudinem duplicem tunc decimam quartam lunę occurrisse, et in prima quidem Christum perfecisse uetus sacrificium nouumque instituisse; in secunda semet in sacrificium Deo Patri obtulisse. Quam computationem idem autor late explicat in Additionibus commentariorum Nicolai Lyrę super Bibliam. Non ergo inter se differunt Euangelistę, sed cum duplex Pascha tunc

uerior est Burgensis sententia, qui huius quęstionis nodum ita soluit, ut dicat iuxta antiquam Hebreorum consuetudinem duplicem tunc decimam quartam lunę occurrisse, et in prima quidem Christum perfecisse uetus sacrificium nouumque instituisse; in secunda semet in sacrificium Deo Patri obtulisse. Quam computationem idem autor late explicat in Additionibus commentariorum Nicolai Lyrę super Bibliam. Non ergo inter se differunt Euangelistę, sed cum duplex Pascha tunc contigisset, Ioannes alterius, alterius alii mentionem fecerunt.

molliet duritiam? Creator omnium fit famulus eorum, quos creauit. Et aliquem pudebit erga alterum sese gerere submissius? Lauat autem Dominus et extergit discipulorum suorum pedes, ut nos instruat, quam emundati accedere debeamus ad sumendum corporis et sanguinis eius sacramentum. Qui enim manducat et bibit indigne, iudicium sibi manducat et bibit. Venit ergo ad Symonem Petrum. Et dicit ei Petrus: Domine, tu mihi lauas pedes? Non lauabis mihi pedes in ęternum. Et Petrus igitur tantam Domini humilitatem admiratus non sinit sibi

tantum ne me a te separes. Dicit ei Iesus: Qui lotus est, non indiget, nisi ut pedes lauet, sed est mundus totus. Qui enim Christi baptismo lotus est, totus mundus est. Confirmatione tamen ei opus est, ne inquinetur. Vnde baptizatos in ecclesia sacro deinde chrysmate inungi ab episcopo cernimus. Vel hoc est illud, quod Paulus ait: Nihil mihi conscius sum, sed non in hoc iustificatus sum; qui iudicat* me, Dominus est. Non enim sufficit nostra emundatio, id est a peccatis abstinentia; nisi Christi meritum

in sepulchro recubuit. Et rursum uestem carnis humanę, quam exuerat, a mortuis resurgendo assumpsit. Nunc illo nostra redeat oratio, ubi dicitur: Et cum recubuisset. Ex quo satis constat, quia post pedum lotionem ad mensam resedit, ut peracto Veteris Legis sacrificio *corr. ex iustificat Nouę sacramentum institueret, sicut ab aliis Euangelistis est relatum. Nam in Luca Dominum ad discipulos sic dicentem audimus: Desyderio desyderaui hoc Pascha manducare uobiscum, antequam

assumpsit. Nunc illo nostra redeat oratio, ubi dicitur: Et cum recubuisset. Ex quo satis constat, quia post pedum lotionem ad mensam resedit, ut peracto Veteris Legis sacrificio *corr. ex iustificat Nouę sacramentum institueret, sicut ab aliis Euangelistis est relatum. Nam in Luca Dominum ad discipulos sic dicentem audimus: Desyderio desyderaui hoc Pascha manducare uobiscum, antequam patiar. Signanter hoc Pascha inquit, quod ad salutem omnium credentium

Signanter hoc Pascha inquit, quod ad salutem omnium credentium instituitur; desyderaui manducare uobiscum, ut ante mortem meam discatis, quomodo uos idem oporteat aliis ministrare in mei memoria et qualiter uobis conueniat corporis et sanguinis mei sacrificium offerre Deo pro omnium, qui in me credunt, salute. Coenantibus ergo eis accepit Iesus panem et benedixit ac fregit deditque discipulis suis et ait: Accipite et comedite! Hoc est corpus meum. Et accipiens calicem gratias egit et dedit illis

curandi demoniaque eiiciendi potestatem acceperat, cuius corpus et sanguinem iam gustauerat, cuius sanctis manibus lutulentos pedes ablui sibi uiderat, Iudeis in mortem uendidit, osculo prodidit, in manus tradidit impiorum. Quid egisti, teterrime Iuda? Quantum criminis, quantum sacrilegii commisisti? Iesum uendidisti pro argento, pecunię cupiditate superatus; pro argento, inquam, Dominum tuum, benefactorem tuum, et eo quidem modico admodum atque exili. Triginta argentei tibi chariores fuerunt quam uita illius, cuius erga te benignitatem

illum? Quibus uerbis aperte monstrauit sponte se pati uelle, quod impii per uim inferre decreuerant. Igitur ne iniuriam quidem sustinens a benignitatis suę officio abstinuit. Adductoque ad se Malcho abscissam auriculam tactu restituit ac sanauit. Deinde ad sacrilegos conuersus: Tanquam ad latronem existis — inquit — cum gladiis et fustibus comprehendere me. Quotidie apud uos sedebam docens in templo, et non me tenuistis. Hoc autem — inquit — totum factum est, ut adimplerentur scripturę

in re facto opus sit, ne nimis inconsulte natos suos amando et semetipsos et quos genuerunt perditum eant. Hoc certe ideo admonendum duximus, quia multos in hanc erroris foueam pręcipites ire uidemus, ignaros quidem, quanto sese implicent cum in filios parricidio, tum in Deum sacrilegio. Cui soli seruire multo est pręstabilius quam toti terrarum orbi imperare. Sed iam ad id, unde digressi sumus, redeamus! Comprehensum Iesum ligauerunt (ut Ioannes ait) et adduxerunt eum ad Annam primum, Caiphę pontificis

igni imperare, ut exurat percussorem, sicut exussit*** quinquagenarios regis Achab, qui comprehendere uenerant Heliam prophetam; uel terrę mandare, ut repenti illum hiatu absorbeat, sicut absorbuit Datan et Abiron, cum Moysi procaciter insultassent. Poterat denique qualicunque sacrilegi huius nece iniuriam uindicare. Sed quia pro nostra omniumque salute perferre grauiora uenerat, et hoc non indignanter tulit. Ne enim**** fecisse aliter ac docuerat uideretur — pręceperat autem: Qui te percusserit in unam maxillam, offer ei et alteram —

aquas ambulat; qui quinque panibus quinque milia hominum satiat; quem natum angeli nunciant, pastores adorant, stella indicat, magi cum muneribus quęrunt* et in puero Deum honorant. Debes tamen mori, Domine Iesu, non iniquorum odio, sed tua ipsius uoluntate, ut tui corporis sacrificio nos Deo Patri reconcilies, ut tua morte credentibus salutem tribuas, ut tuis denique fidelibus plus gratię conferas quam quod primorum parentum culpa amissum fuerat. De terreno enim paradiso pulsos ad cęleste regnum reuocas. Volens itaque, non inuitus hominem assumis,

disserere libuit, non sępe, sed semper quidem ante oculos mentis habenda. Nihil est enim, quod sic superbos humiliet, peccatores emundet, iustos conseruet et in proposito uitę perfectioris corroboret atque affirmet. Et quoniam ad fideles tantum spectat ista simplex et nuda sacrę passionis rememoratio, proximo uolumine singula retexenda sunt et ostendendum cuncta hęc multo ante et in Lege fuisse significata e t a prophetis prędicta*, ut Iudeorum non solum prisca ista malicia, sed etiam pręsens** confundatur incredulitas, cum iam

operatione et uirtute Altissimi, cui nihil est impossibile, Virgo peperit et post partum Virgo permansit. Neque enim aliter nasci debuit ille, qui in delicto originis humanę nascentibus subuenire ueniebat. Purum, inquam, omni culpa esse oportuit eum, qui pro omnium culpa in sacrificium Deo Patri erat offerendus. Quod autem desponsata fuerit Ioseph, diuina factum est prouidentia, ut per genealogiam Ioseph origo quoque Marię nosceretur, Lege iubente de eadem tribu fieri connubia; deinde, ne ut adultera lapidaretur a populo, cum hoc quoque Lex

oportere, postquam illuxit ueritas. Dicamus igitur, quę olim pręcesserunt baptisma istud, quo nunc credentes sanctificantur, ut futurum significarent, deinde reliqua, quę proposuimus, tractaturi. *corr. ex qui Huius sacramenti figura fuit arca Noe in aquis seruata, ex qua nouum hominum genus prodiit, ueteri per diluuium deleto; Mare rubrum aduersarias enecans potestates et in tutum transmittens populum fidelem; Iordanis fluuius, quo transmisso Dei populus Terram promissionis ingressus est;

aqua cinere uaccę **corr. ex uacce ruffę aspersa mundos efficiebat illos, quos ex tactu rei immundę inquinari contigisset. Ita et nos, qui in Adam ex tactu uetitę arboris peccauimus, in Christo baptizati a peccato purgamur. Tunc quoque baptismi sacramentum pręparabat Dominus, cum in Esaia diceret: Lauamini, mundi estote! Idque rursum mundandis pollicebatur dicens: Aperiam in supinis collibus flumina et in medio camporum fontes; *corr. ex ille ponam

dimittuntur peccata et ad beatitudinem consequendam aditus aperitur. Vnde in psalmis canitur: Fluminis impetus lętificat ciuitatem Dei. Lętificat utique Ecclesiam spe futuri boni. Quod frustra quidem ab illis speratur, qui extra Ecclesiam sunt. Porro sacramentum hoc per illud quoque significari certum est, quod in alio psalmo dicitur: Super montes stabunt aquę. Non dicit stant, sed stabunt. Futurum enim erat, ut omnem seculi altitudinem baptismi superaret altitudo, per quem fideles

habetis argentum, properate, emite et comedite. Emite absque argento et absque ulla commutatione uinum et lac! Neque enim fas est, ut spiritale donum uenale sit. Gratis accepistis — inquit Dominus — gratis date! Et quoniam corporis Christi sacramentum non nisi baptizatis datur, uerbum comedite non ad aquas refertur, sed ad altaris sacrificium, quod sub uini panisque specie offerri solet. Lac autem pro pane posuit propheta, ut ostenderet animas hoc cibo digne nutritas candorem consecuturas angelicę

lac! Neque enim fas est, ut spiritale donum uenale sit. Gratis accepistis — inquit Dominus — gratis date! Et quoniam corporis Christi sacramentum non nisi baptizatis datur, uerbum comedite non ad aquas refertur, sed ad altaris sacrificium, quod sub uini panisque specie offerri solet. Lac autem pro pane posuit propheta, ut ostenderet animas hoc cibo digne nutritas candorem consecuturas angelicę puritatis. Cęterum sitientes, id est cupidos salutis, uenire ad aquas iubet, quia, qui c redunt,

inquit — soluere Legem, sed adimplere. Ideo autem dicitur sicut in principio, quia — ut *corr. ex. filiae Apostolus ait — Lex spiritalis est, quę sub uelamento litterę cęlat Euangelii sacramenta. Atque ita imber iste, qui descendit in principio, in uerbis matutinus est, in sensu serotinus. Tunc enim purior fluere coepit, cum terra dedit fructum suum, id est, cum Maria Virgo genuit Dei Filium, qui ea, quę de se prędicta fuerant, adimpleuit et adimpleta esse

Facies hominis Mattheus fuit, qui ab humanitate Christi exorsus est Euangelium. Facies leonis in deserto rugientis Marcus. Ego uox — inquit — clamantis in deserto. Facies uituli Lucas, a sacerdotio Zacharię incipiens. Per uitulum enim sacrificium a sacerdote offerendum designatur. Facies aquilę Ioannes, qui cęteris altius uolans: In principio erat uerbum, inquit, et uerbum erat apud Deum, et Deus erat uerbum. Hi sunt quatuor quadrigę illę, quas de medio duorum montium, Veteris

quidem Matheus et Marcus testantur, in domo Symonis leprosi, quando mulier, ut supra diximus, non pedes unxisse, sed super caput recumbentis Domini unguentum effudisse uisa fuit. Iudas Iudę autem Scariothis nefandum sacrilegium atque perfidiam Dominum suum prodentis Zipheos portendisse non inepte sentient, qui legerint *corr. ex legerit Dauidis latebras ab iis proditas Sauli regi ipsum persequenti. Dauidem autem regem sępe diximus typum gessisse Christi. Prophetasse

secundam a cęteris tribus memoratam. Hoc futurum prospexit Zacharias dicens: Non erit mercator ultra in domo Domini exercituum in die illo. Hoc in psalmis prędictum fuerat dicente ad Patrem Filio: Tabescere me fecit zelus domus tuę. Zelo igitur loci sacri compunctus Dominus aduersus prophanos flagello est usus. Quod enim in ecclesia non sit negociandum aut aliquid aliud pręter rem diuinam agendum, Veteris quoque Scripturę autoritate docemur. Psalmista inquit: Exaudi, Domine, uocem deprecationis meę, dum

cum discipulis celebrat. Tunc panem et uinum benedicens obtulit discipulis hortatusque est eos, ut sub panis uinique specie corpus ipsius et sanguinem comederent ac biberent. Cuius quidem rei multis ante seculis factum fuerat signum in Melchisedech sacerdotis earundem rerum sacrificio. Offerens enim panem et uinum, Abrahę tunc aduersariorum uictori benedixit, ut in Genesi est scriptum. Abraham autem dedit ei decimas omnium. Ex quo significatum uidetur Christi corpore et sanguine illos uesci debere, qui uitia uicerint seque ad capessendas

uenit Hierusalem, stetit coram arca, obtulit holocausta et, sicut est scriptum, fecit uictimas pacificas et grande conuiuium uniuersis famulis suis. Sapientia igitur nobis opus est ad examinandam conscientiam, ad purganda peccata, ad pacem cum Deo et proximis habendam, quoties ad sacrum altaris conuiuium sumus accessuri. Quicquid in male purgatum stomachum ingeritur, ęgrotationis incrementum est, non remedium. Qui ergo indigne manducat, iudicium sibi manducat. Offendit enim Deum* in uas immundum cibum mundissimum reponendo. Hic cibus totus cęlestis est,

caput fuerint, impune sit, subiungit: Cadent in gladio principes eorum. Gladius iste non corpus interimit, sed quod multo acrius est, animam condemnat. Hic est enim, quem Ioannes in Apocalypsi uidit procedentem de ore Dei. Porro idem propheta de iis, qui fide sacramentum hoc suscipiunt:* Viuent — inquit — tritico, et germinabunt quasi uinea; memoriale eius sicut uinum Libani. Memoriale passionis Dominicę est, quod nunc in altare a sacerdote consecratur. Et qui de illo digne fideliterque pascitur, uiuet in

iis, qui credunt in eum, quasi ignis conflans — ut Malachias ait — et quasi herba fullonum; et sedebit conflans et emundans argentum; et purgabit filios Leui, hoc est apostolos, et collabit eos quasi aurum et quasi argentum. Et erunt Domino offerentes sacrificia in iustitia. Qua in re instruimur, quam puros ac mundos esse oporteat Dei sacerdotes, quando ne pedes quidem, id est nec ipsos humanę imbecillitatis motus, in discipulis inquinatos relinqui passus est Dominus. Deinde de Iudę proditione prędicit, ut nihil sibi

mutatus ad tam execrandum deuolutus sit flagitium, ut Dominum suum uenderet et se perderet, in illum impius, in se crudelis. Hunc figurabat Achan, qui auaritię stimulis concitatus de anathemate urbis Hierico ausus est siclos argenti aureamque regulam furto surripere. Quam ob rem sacrilegii conuictum lapidibus obruerunt. Eo interempto Deus placatus est et Iesus Naue aduersus hostem uictoria est potitus. Ita et Iesus noster Iuda perdito diabolum uicit atque de illo triumphauit in cruce moriendo et de sepulchro resurgendo et de terra in cęlum angelis

trucident. Non sunt condignę passiones huius temporis ad futuram gloriam, quę reuelabitur in uobis. Vos enim terra relicta cum Christo Domino occupabitis cęlum. Illi autem momentaneo isto dominatu parumper usi ad ęternos descendent cruciatus in infernum. Porro, fidei sacrę in Christo credentium perpetuitatem in hoc seculo futuram — in alioenim non erit fides, sed fidei retributio — Scriptura quoque Vetus testatur, quę ait: Omne munus et iniquitas delebitur, et fides in seculum stabit. Et in Hieremia est

sanę mentis habes, esse intelligis? Egredimini igitur de littera, quę occidit, et uenite ad spiritum, qui uiuificat. Vultis circumcidi? Quod secundum Legem fecistis in carne, secundum Euangelium facite in spiritu. Circumcidite uitia et uirtutibus inherete! Vultis offerre sacrificia? Non uitulorum sanguine uobis opus est, sed mentis puritate, dicente Propheta: Sacrificium Deo spiritus contribulatus; cor contritum et humiliatum Deus non despiciet. LIBER TERTIVS

ad spiritum, qui uiuificat. Vultis circumcidi? Quod secundum Legem fecistis in carne, secundum Euangelium facite in spiritu. Circumcidite uitia et uirtutibus inherete! Vultis offerre sacrificia? Non uitulorum sanguine uobis opus est, sed mentis puritate, dicente Propheta: Sacrificium Deo spiritus contribulatus; cor contritum et humiliatum Deus non despiciet. LIBER TERTIVS GLORIOSVS Peracta tandem secunda operis huius parte reliquam Domino fauente

insinuaret et cum lapsam hominis naturam errigeret angelicamque damnaret, cum uiam uitę doceret et credentibus cęlestis regni ianuam aperiret. Omnia enim per ipsum facta sunt, et sine ipso factum est nihil. Hoc ergo psalterium, hęc cythara, id est, hoc Dei uerbum, caro sacrum est, et habitauit in nobis, et uidimus gloriam eius, gloriam quasi unigeniti a Patre, plenum gratię et ueritatis. Quo autem plenius atque distinctius et resurgentis uirtutem et ascendentis maiestatem contemplari possimus, Euangelii textum inspiciamus. In Mattheo

Nam hypocritę quoque adorant et precibus insistunt et humilitatem uultu, uoce, habitu pręferunt, non tamen Iesum quęrunt, sed hominum gloriam, non Iesum adorant, sed pecuniam piscantur. Talia quidem comparandi gratia pulpita conscendunt, uerbum Dei populo prędicant, in altare sacrificia offerunt, ecclesiasticas appetunt dignitates, quibus adeptis, quorsum tendebant, eorum studia, facile apparet. Quandoque e tiam in dignitate positi sub sanctitatis habitus mores suos cęlant, donec ad eam dignitatem, quę summa in terris habetur,

panem benediceret et frangeret et porrigeret, cognouerunt. Cognouerunt utique, quod ipse sit, quem prophetę uenturum prędixerunt, quem uenisse miracula testabantur. Magis itaque cognitus est Iesus in Euangelio pręsentia corporali quam in Lege uaticiniis prophetarum aut figuris sacrificiorum rerumque gestarum, in quibus designabatur uenturus. Vis et tu cognoscere eum in pane isto benedicto? Crede, et cognouisti. Verum est enim, quod dictum est a propheta: Nisi credideritis, non intelligetis. Porro, quoniam Dominum iam passibili

orauerat in cruce. Pręterea iis primum ostendi debuit, qui de ipsius aduentu Scripturas habebant, ut* cognita diuinorum sententia eloquiorum facilius crederent, et ipsę gentes, cum eos, qui Iesum crucifixerunt, a morte suscitatum adorare uidissent, promptius ad eiusdem fidei sacramentum confluerent. Inexcusabilis est igitur Iudeorum error, qui, primi ad coenam patrisfamilias uocati uenire contempserunt, et grande profecto gentilium meritum, qui, quod primi Legis et prophetarum munere donati refutarunt, hoc ipsi, cum nullam Scripturarum cognitionem

gentibus Euangelium prędicaturi, doctrinę, ut Scripturas intelligerent, audacię, ne persecutores timerent, miraculorum, quibus ea, quę docent, uera esse testarentur, prophetię, ut futura quasi pręsentia cernerent et, cum res exigeret, prędicerent, baptismi denique sacri, quo illi, qui conuersi catethizatique essent, Ecclesię, cuius caput est Christus, membra fierent. Primum ergo insufflauit ad peccatorum remissionem propter eos, qui iam *corr. ex uestre c rediderant. Deinde misit, propter

panis datur de cęlo uiuus, deinde piscis in ara crucis ardore proprię charitatis assatus et mortuus. Huius communione, qui perditi eramus, inuenti sumus, qui mortui fuimus, reuiximus, Hunc Christus credentibus porrigit, ut secum eos coniungat utque ipsi fide suscipientes panis sacramentum in pisce asso consequi mereantur redemptionis effectum. Nam* semper eis apparebat, ut ostenderet non iam mortale corpus se habere sicut illi, sed mortis expers. Vnde subdit Euangelista dicens: Hoc iam tertio manifestatus est Iesus discipulis suis, cum

Hos infantes dicimus in fide parentum baptizari solere et eorum, qui paruulum, ut baptizetur, tenent, quos compatres appellamus et commatres. Tunc enim a sacerdote prius interrogantur, et cum illi se credere dixerint, puer inter eorum manus errectus baptizatur. Sacramentum autem baptismi totius Trinitatis donum est. Credentes quippe et baptizatos Pater suscipit, Filius diligit, Spiritus Sanctus uiuificat. Trium tamen personarum una substantia est, concors operatio, eadem uirtus. Deus ergo trinus et unus, quos creauit ad uitam, recreare

Euangelium omni creaturę. Hoc nempe illud est, quod ante dixerat: Docete omnes gentes. Et quomodo baptizare deberent, iam satis eos instruxerat, baptismi nunc explicat uirtutem et credentium meritum, ut ad fidem baptismumque uenire uolentes, quid sibi hęc sacramenta collatura essent, intelligant. Qui crediderit — inquit — et baptizatus fuerit, saluus erit. Quid, si crediderit et non fuerit baptizatus? Respondeo: Iste non baptizatus et iam credens aut uoluit baptizari, et non potuit, aut potuit, et

Qui non fuerit baptizatus, quia etiam non baptizati, ut diximus, saluari queunt. Non credentes autem nihil iuuat lauacrum baptismi. Non abluuntur sordes animę nisi per fidei confessionem, quanuis aliquis milies baptizetur. Credenti uero satis est semel baptizari neque iteratur sacramentum istud. Semel enim Christus passus est, ut nos redimeret. Cuius redemptionis gratiam per fidem baptismumque participamus. Signa autem eos — inquit — qui crediderint, hęc sequentur: In nomine meo demonia eiicient, linguis loquentur

ubi uult, spirat, et uocem eius audis, sed nescis, unde ueniat aut quo uadat. Quod si de cęlo mitti dicitur, si Esaias quoque ait: Donec effundatur super nos Spiritus de excelso, quomodo nescimus, unde ueniat? Hoc ita soluendum reor: De baptismi sacramento interrogatus Dominus ista respondit. Nam idem subiunxit: Sic est omnis, qui natus est ex Spiritu. Cum enim baptizamur et sacerdos uerba profert, quę in baptismo requiruntur, per os eius uocem Spiritus Sancti audimus. Et quoniam inuisibilis Spiritus,

ipsa ecclesię sanctę structura, quę per istorum simpliciter philosophantium negligentiam pene nuda erat, pristinis reclarescit pigmentis rhetoricisque coloribus linita illustratur. Gaudere igitur et exultare maxime nos decet, quod iam Deo propicio res restitui in integrum coepit. Rursum sacrarum litterarum schola suos habitura est Hieronymos, suos Ambrosios, si modo, qui Erasmum emulari uoluerint, reperientur. Cuius uenustas admodum conscriptiones cum abs Te nuper acceperim, ne omnino ingratus uidear, Herculem, Ioue quondam natum, sed iterum proxima foetura apud nos ęditum, ad

habuisse memorantur. Et tu nostri temporis homines antiqui sęculi hominibus anteferre uel ęquare contendes? Dixisses saltem de illa ętate, in qua Sansonem uixisse constat, qui et ipse leonem correptum manibus enecasse dicitur et asini maxilla unus mille occidisse uires et alia, quę de illo sacra indicat historia. Dic, quęso, ubi nunc aliquem inuenies tanta uirium firmitate, tanta animi magnitudine pręditum, ut uel Herculi uel Sansoni ipsi comparandus sit? THEOLOGVS: Ego sane tibi non dico prisci, sed pręsentis ęui uiros ostendam, si

Scripturę sententiis uelut imbribus illos opprimimus. Nec inepte ineleganterue philosophos Neptunni liberis comparamus, cum Neptunnus quandoque mare intelligatur et sal pro sapientia usurpetur. Sal autem maris filius est, et philosophus salis, hoc est, sapientię professor est. Cęterum, sacrę Scripturę autoritati semper magis credere expedit quam philosophorum ueritatem implicantium sophismatis atque pręstigiis. (Centauri) Hercules semiferam etiam Centaurorum gentem in Thessalia pręlio superauit. Et nostri quidem semiferas diaboli confringunt

Romani imperii, ut sunt omnia orta occasui obnoxia, exhaustis. Tandem cum sacerdotis cuiusdam Epidaurii, cuius nomen non traditur, praecibus, qui et ipse patrio forte superfuerat excidio (coeperant enim iam Slauini quoque, licet nondum sacris nostris initiati, Christianam admirari religionem ob illius seculi sanctitatem: nempe illis temporibus Christiani sacerdotes cultui diuino summopere dediti erant, uitaque eorum et mores consumati omnes gentes ad religionem

esse constat. Rex igitur, priusquam urbis iaceret fundamenta, arcem in praealtis rupibus mari subiecto imminentibus, ubi nunc Diuae Virginis aedes est ac monasterium, quod Sacrae uirgines incolunt, exaedificauit, munimentum et aduersus hosteis futurum et urbanis facilius in officio continendis. Locum Rhacusani Diuam Mariam Castellanam uocant, quamquam sunt qui existiment hanc arcem non a Belo a fundamentis

inierant. Hunc autem in modum Docleates Rhacusanis operam tunc nauarunt. Importauerant Docleates naui Rhacusam inter alias fruges aliquot uini amphoras, appetente festo die, quem Christiani Sacrosanctam ressurrectionem appellant, quo sane solemni lustrari solent religiosi uiri, et quicquid piaculo dignum per totum annum admiserint ritu Christiano expiare. Hoc eodem die Slouini, ceterorum more barbarorum, non tam sacris

Christiani Sacrosanctam ressurrectionem appellant, quo sane solemni lustrari solent religiosi uiri, et quicquid piaculo dignum per totum annum admiserint ritu Christiano expiare. Hoc eodem die Slouini, ceterorum more barbarorum, non tam sacris precationibusque quam epulis et largiore uino uti solebant. Docleates animaduertentes Rhacusanos ita a Slouinis obsidione pressos ut neque appellentibus nauibus in portum Rhacusanum tutus aditus esset, neque inde soluentibus

commune bonum prouidet: unusquisque priuatis inhiat lucris, marsupium suum implere festinat publico damno. Nemo egeno porrigit manum, omnes rapinis prędęque student, ita ut exclamare liceat: Quid non mortalia pectora cogis, auri sacra fames? Nemo alteri subiici patitur, unusquisque supereminere conatur, dedignatur parem, cuncta agit insolenter, superbe, arroganter. Quibus ante sęculis magis nomen Domini blasphematum sit sanctorumque omnium, et id quidem

cunctis pręferendus redarguisset. Eos ille iudaizare dixit, qui mille annorum regnum in fine constituunt. Iudei enim tunc se in regnum restituendos aiunt et in Hierusalem auro gemmisque constructa collocandos, et rursum nuptias, sacrificia, circumcisiones, sabbata seruanda, liberos educandos, rursum epulis deliciisque indulgendum, nationes, ut ipsis seruiant, subiugandas. Et si talia futura sint, frustra in Euangelio prędicantur beati pauperes, beati, qui se

more Scripturarum: ut, quod prędicitur, non minus certum habeat euentum, quam illa, quę pręterierunt. At uero si de pręsenti igne accipiendum sit, transierunt fideles Dei serui per ignem multarum tribulationum et per aquam baptismatis sacri intraueruntque in refrigerium beatitudinis ęternę. Cuncta autem, quę in mundo sunt, in fine seculorum igne dissolui oportere, etiam Heraclyto gentili philosopho placuit,

ante tribunal Christi sistentur, sed non ideo, ut omnes judicentur; illi uidelicet, quorum iam factum est pręiudicium, non solum a Deo, sed etiam ab Ecclesia Dei, quę multorum reliquias in terra uenenatur et eos, qui non crediderunt, in sacrario sepeliri prohibet, ut iam iudicatos demonstret. Absurdum quoque uidetur, Ut, quos Christus secum iudicaturos dixit, nos iudicandos dicamus. Quod autem Christus iudex est uiuorum et mortuorum, testatur Petrus in sua Epistola

aspectum irati Iudicis ferre diutius nequeunt. Vel quos in uita cum Deo loqui minimum delectauit, ne tunc quidem, cum judicabuntur, delectare poterit. Pigebat eos diuinas legere Scripturas, molestum erat in Ecclesia missalibus interesse sacris, prędicationes audire, cęlestia contemplari. Ideo tunc quoque tedebit eos cum Christo loquendo multum immorari. Tunc respondebit illis dicens: Quandiu non fecistis uni de minoribus his, nec mihi fecistis .

iecore uolucres pascentem, Sysiphum toto pectore saxa iterum ruitura in altum impellentem, Tantalum quoque inter aquas et poma siti fameque laborantem atque alia id genus multa. Nos non de poeticis figmentis, sed de ueritatis fonte, de sacrę Scripturę fidelibus testimoniis colligimus, quę in medium proferamus, ut nemo dubitet, quin uera sint, nisi qui de Deo quoque dubius est et infidelitate desipit, ut pereat, quodque modo non credit corde, experiatur postea re atque

supersint. Quis enim fando explicet illud bonum, quod oculus non uidit, auris non audiuit , mens non capit humana? Operęprecium erit tamen, quę hac de re nobis sacrę Scripturę tradunt, pauca de multis delibare, ne cui prolixior sermo oneri sit. Beatorum locum non in insulis fortunatis, non in Elysiis campis, ut poetę fabulantur, sed in cęlo esse credimus. Hoc nobis Saluatoris nostri indicat

scriptorum quidem monimentis illam mea sententia haud supra ueri fidem illustratam, caeterum iamdiu uetustate obsoletam, militiaeque extinctam fere desuetudine. Qui posteaquam rex creatus est, ante omnia ad diadema recuperandum, utpote quod Hungari inter sacra religione haud postremum habent, animum adiecit, eo magis quia illum, dum diademate careret, legitimum regem ferme haud arbitrabantur. Tanta inest ignorantiae uitio humanis mentibus superstitionis, rei ad impellendos uulgi animos efficacissimae, auctoritas,

Bibliographia locorum inventorum

Marulić, Marko (1450-1524) [1517], De Veteris instrumenti uiris illustribus, versio electronica (), Verborum 29840, Ed. Branimir Glavičić [genre: prosa oratio - vita] [word count] [marulmarvirill].

Andreis, Franjo Trankvil (1490-1571) [1518], Oratio Tranquilli Parthenii Andronici Dalmatae contra Thurcas ad Germanos habita, versio electronica (, Augsburg), 35 versus, verborum 5015, Ed. Neven Jovanović [genre: prosa oratio - oratio] [word count] [andreisfthurcgerm].

Andreis, Franjo Trankvil (1490-1571) [1518], Oratio de laudibus eloquentiae auctore Tranquillo Parthenio Andronico Dalmata in Gymnasio Lipsensi pronuntiata, versio electronica (, Leipzig), Verborum 4822, Ed. Neven Jovanović [genre: prosa oratio - oratio] [word count] [andreisfeloq].

Andreis, Franjo Trankvil (1490-1571) [1518], Ad Deum Contra Thurcas Oratio Carmine Heroico, versio electronica (, Nürnberg; Ingoldstadt), 326 versus, verborum 2269, Ed. Neven Jovanović [genre: poesis - carmen; poesis - silva] [word count] [andreisfthurcher].

Marulić, Marko (1450-1524) [1519], De humilitate, versio electronica (), Verborum 81625, Ed. Branimir Glavičić [genre: prosa oratio - tractatus] [word count] [marulmarhumil].

Marulić, Marko (1450-1524) [1519], Dialogvs de Hercule a Christicolis superato, versio electronica (), Verborum 8236, Ed. Branimir Glavičić [genre: prosa oratio - dialogus] [word count] [marulmardial].

Crijević Tuberon, Ludovik (1458-1527) [1520], Commentariolus de origine et incremento urbis Rhacusanae, versio electronica (), Verborum 5404, Ed. Vladimir Rezar [genre: prosa oratio – historia] [word count] [tuberocommrhac].

Marulić, Marko (1450-1524) [1520], De ultimo Christi iudicio sermo, versio electronica (), Verborum 16879, Ed. Branimir Glavičić [genre: prosa oratio - sermo] [word count] [marulmarultiudic].

Crijević Tuberon, Ludovik (1458-1527) [1522], Commentarii de temporibus suis, versio electronica (), Verborum 118743; librorum 11, capitum 165, Ed. Vladimir Rezar [genre: prosa oratio - historia] [word count] [tuberocomm].

Retrieve all occurrences (This may take some time to download)

Click here for a KWIC Report