Croatiae auctores Latini: inventa |
domum | qui sumus | textus | auxilia | tolle, lege! | |
Bibliographic criteria: none
(All documents) Search criteria: nUnqUam Your search found 1736 occurrences
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 Retrieve all occurrences (This may take some time to download)
Occurrences 1501-1600:1501. Škrlec Lomnički,... . Epistolae Nicolai Skerlecz ad... [page 11 | Paragraph | Section] M. decernente, hoc Dii omen avertant. Tu hanc Satyram vocas, dicisque hoc aculis ipsam publici status constitutionem peti . Si haec Satyra (quod non nego) vocanda est, ea ferit scriptores vestros, quos ibi nomino, non gentis Croaticae Corpus, quam ego nunquam dixi, nunquam scripsi publico aliquo Concilio Diploma illud recepisse, aut Iura sua in eo fundare. Ferit praeterea eos, qui dicunt
1502. Škrlec Lomnički,... . Epistolae Nicolai Skerlecz ad... [page 13 | Paragraph | Section] Non ego Verbis illis Croatas ad Tenebras damnari, sed indicare volui illorum ineptiam qui Croatos ad Cimerias Tenebras damnari falso sibi imaginantur, si gens illa ad Cimerium quondam Bosphorum habitasse et non nisi saeculo sexto aut septimo domicilium in Illyricam fixisse dicatur. Ego iis nunquam diem dicturus sum qui Hungaros ab Hunnis Attilianis et Avaribus distinguunt, neque gentis hujus gloriam auctum iri puto si praedones illos ac Latrones in Majoribus suis numero restatuatur. Caeterum an Prayus et Desericius rem hanc extra controversam posuerint, quid ad rem? Hoc
1503. Škrlec Lomnički,... . Epistolae Nicolai Skerlecz ad... [page 14 | Paragraph | Section] in illis prioris saeculi Litterarum Tenebris, nescio quo pacto rumor ille, quod originale privilegii Alexandri M. in Cista privilegiorum Regni hujus asservetur. Ansam credendi non nullis in Historia Patria minus versatis dedit quod cista haec ad meum usque protonotariatum centum 30 annis nunquam fuerit reserata; ego ipse, quamquam falsitas hujus Diplomatis mihi probe comperta foret, subdubidabam tamen an non in illa priorum saeculorum Caligine veterator quispiam alicui nimis credulo Protonotario adumbratum Diplomatis hujus Exemplar tanquam insigne Cimelion obtruserit;
1504. Škrlec Lomnički,... . Epistolae Nicolai Skerlecz ad... [page 19 | Paragraph | Section] denique alibi, contra tamen sentiunt Hungari Majores suos ad Cimerias damnari Tenebras, aegro animo ferentes, quare ostentant, Diploma Attilae; poterasne Tu, poteratne alius quiscunque Vir gravis me sic declamantem sustinere? Ego certe talium (ut Tu appellas) salium veniam mihi ipsi nunquam tribuissem. In particulari singulam tuam propositionem Tu ita lenire contendis: postquam Te provocassem ut remonstres ipsarum illarum, quas exposuisti, fabularum primos authores Croatas fuisse, Tu periculosam videns arenam maluisti nescio quod inter figmenta et
1505. Škrlec Lomnički,... . Epistolae Nicolai Skerlecz ad... [page 25 | Paragraph | Section] Archi-Praesulis promte substerno. Aut enim omnia me fallunt, aut ego moderationis Laudem, Tu acerbae adminus Orationis calculum reportabis. Caeterum, si finalia mea verba aequius expenderis, facili negotio deprehendes ea non minantis, sed tibi inter duas vias arbitrium deferentis fuisse. Nunquam ego authoritate, quae in me nulla est, imponere Tibi contendi. Neque enim me latet quale sit inter civilem ex Litterariam Rempublicam discrimen. In hac ego Tibi, quam promeruisti, Palmam lubens concedo, pro me vero a te imposterum nihil aliud requiro quam ut tantillo meliorem de
1506. Baričević, Adam... . Epistolae, versio electronica [Paragraph | Section]
1507. Baričević, Adam... . Epistolae, versio electronica [Paragraph | Section] Ut vero ego in periculi plena statione ista eam rerum conversionem
ignavus et improvidus operiar, quae aut stipendio me privet aut nescio in quam ingratam
regionem migrare cogat, istud profecto (quantum quidem Magnificam Dominationem Vestram novi) a
me postulabit nunquam.
sero, coepi.
coram qua de sparsis contra te calumniis te purges.
tum vero te per
sacrum amicitiae titulum obtestor ut eum disponas quo ille tecum collaboret ut eos adminus,
qui in similli casu Sigraio concessi sunt, favores consequar, nempe integrum salarium et
comendatiam.
corripuit
et per tres ferme hebdomadas tenuit.
characteri illorum competit, extrinsecus honor per nullum magistratualem negatur.
quibus lex loca
credibilia concredidit, non qua membra cleri, sed qua
fidedignitates sessionem et votum retineant.
comitatuum pro consultivis, non vero pro imperativis declarandae.
§-o 15-o
quippe… decreti] articuli et decreti numerus deesse videtur
Vladislai *** decreti formam hanc universim praescribit.
In legislatione enim in qua status partem habent, nec princeps nec
status ipsi, sed nec eorum repraesentantes aliud pro sensu et voto nationis habere possunt
nisi id, in quod maiorem statuum partem consensisse constat; in moderno confuso suffragia
edendi modo id nunquam tuto constare potest quia natura paucis illud popularis eloquentiae
donum elargita est ut ex arena de proposito sibi argumento diserte perorare possint.
opus foret, id quod minus temporis
exigeret quam vel modernae inter duas tantum Tabulas concertationes; verum nisi diversi hi
Status, postquam etiam singulus eorum se iam defixit, iterum in unum congrediantur et in
simultanea iam consultatione obiectum denuo excutiant, nunquam certe ita accommodae communi
bono leges perferentur uti perlatae fuissent si omnes in unum convenissent; potest enim et
plerumque solet unus Status ex una, alter ex alia, tertius ex tertia, ad quam alter nec
reflexit, parte idem obiectum considerare.
erunt distinctae
Tabulae, eo maior propositionum copia comitia inundabit, quae non nisi magno et temporis et
expensarum dispendio superari poterunt.
diutius perdurent.
ex servanda
et praesidi Consilii cum fine singuli mensis accurate exhiberi deberent.
pro responso innumerabilem tantum in
Ungariam militiam induxit citavitque non tanquam ad comitia vocaret, sed velut ad iudicium,
territam iam Zrinii Frangepanique carcere et tanto exercitu nobilitatem, impulitque tandem ut
in cunctas Ungariae urbes praesidia acciperent cum nunquam antea ullam Ungariae arcem
externum praesidium insedisset, acturus nempe apertis viribus si confictum perduellionis
crimen non substitisset.
commovit Europam.
patriae clerus, nobilitas innumeris affligi insultibus, suis urbes privilegiis spoliari, vis
magna mortalium redigi in servitutem, agricolae in supremam
adigi desperationem coeperunt, nimirum oportebat Ungariam in eum statum collocari nunquam
ut amplius resistere posset, sive Ungaricam (ut Austriaci dicunt) domari omnino oportebat
ferociam.
quam comitiorum Regni Ungariae iudicio subesse.
factus impudentes quidem eas condiciones iudicavit; ut tamen rem ad felicius
tempus protrahendo Ungaros ludificaret, oblata Angliae Hollandorumque, confoederatorum
videlicet suorum, mediatione exmissisque eorum in Ungariam legatis negotiationem continuavit.
profitear in cuius perspicaci mente et candido pectore praecipuam curarum Hungariae
partem Augustus deposuit; quem amica patriae fata sublimi illo subsellio collocarunt, et cuius
patrocinio me non modo munus hoc, sed et restitutam muneri pristinam dignitatem potissimum
debere nunquam intermoritura gratitudine agnosco.
volueris.
diplomata in epocha suae
emanationis aliud institutum viguisse ostendere possint.
apud Pasquali impressa
anno 1766. Sed quum nulla sint studiis praemia proposita, nullae pene
laudes, nisi quae ab ignotis et toto, ut ita dicam, orbe divisis sperari
possunt, ardor ille se totum quibusdam studiis dedendi aut nunquam
excitatur, aut citissime extinguitur. Hinc fit, ut plurima perpetuo
desiderentur, paucissima semper fiant. Haec sunt quae de Illyrica lingua, de
qua potissimum Patricius ordo apud Rhacusanos optime promeruit, habui
debet nobilitatis ratio ne sibi armorum usum adimi paciatur; iam quod id
nec Principis intersit, videamus. Praeclarus (ut alias semper)
tamen exinde illud inferre licet per
legem ergo illam veterem praestandorum a decimis per ecclesiasticos, ex nonis
per magnates banderiorum obligationem reductam fuisse; nam id quidem, quod onus
intertenendi banderii beneficio nonae nunquam inhaeserit,
doceri non potest. Cum nona non ab aliis, quam a propriis rusticis obveniat,
sitque, et semper fuerit proventus urbarialis, Ludovici I. articulo 6.,
Vladislai Decreti I. articulo 48., adeoque una cum reliquis
numeris et intendi, et remitti posse, atque inde factum ut 30. amplius
insurgendi modi in lege nostra constitui, horumque singulis periculi gradibus
commensuratus comperiatur. Ita fixum esse legum nostrarum systema apparet
insurectionem nunquam determinate figi debere a quo
erit, nunc praecipere certumque aliquem
determinare numerum, eo minus necessarium videtur quod, utcumque res ad
vivum resecetur, id certum sit circumstantias futuri temporis rationemque,
quae emergere potest, periculi nunquam debite posse praevideri, neque aliud
interesse discrimen videtur in hac, an illa, quae pro tali casu convocanda
esset, diaeta specificata illa naturalis defensionis norma determinetur,
nisi quod posse per inprovisum et
Quinto statui, ut in casu pure talis improvisi et repentini
periculi norma defensionis illius ad conformitatem articuli 8. 1715. per
concursum determinetur, ita tamen, ut e converso materia, quasi nunquam
amplius per concursum, verum in publicis semper diaetis vel ex eo tractetur,
quod pro materia contributionis casus repentini periculi vix aequa ratione
militare posse videatur; caeterum
totius christianitatis de hoc
antemurali expectationi omnino respondeant.
Quia vero summae huius necessitatis varia, eaque multiplex ratio evenire
potest, quae veluti pure eventualis in antecessum debite praevideri nunquam
posset, media vero procurandae saecuritatis ad realem periculi statum
accomodari deberent, hinc pro quovis sinistro eventu cum id, an casus sit
ordinarii periculi vel vero summae necessitatis, tum vero, si extrema sit
industriae, etc, rem
item sanitatis publicae tempore epidemiarum etc.
19.
septem, qui sub Arpado gentem ex Asia
eduxerant, capitanei cum duce hoc iniverunt pactum; licet enim nec capitanei illi id depacti
sint ut officia sua ad heredes transmittere possint, cum tamen tertia pacti
conditio ita sonet: Ut ipsi et filii eorum nunquam a consilio ducis et honore Regni
excludantur, apparet quod hereditarium consilio ducis interveniendi honorem
stirpibus suis asseruerint, adeoque eas supra reliquam nationem evexerint.
proprietatis de lege Hungariae in eo consistit, ut impetrator et sui usque ad
defectum stirpis successores possessa bona vendendi donandi, aut alio quocunque titulo
alienandi habeant potestatem; quo quidem iure in terras suas conditionarii
nunquam gavisi sunt, cum, ut §-o 1 et 11 insinuavimus, in Hungaria soli nobiles terras
iure proprietatis possidere potuerint.
haec verba continentur: "de progenie almi ducis".
alii id inde evenisse dicunt, quod
metuerunt proceres ne sub Andrea in Christianis sacris necdum satis firmato, religio pessum
eat.
(d).
si pragmatice defixus fuisset succesionis ordo, non potuisset
Emanuel ambitiosis suis consiliis illud obtinere quasi receptum esset apud Hungaros illud
institutum, ut non filiis, sed fratribus regis successio deferatur.
successoresque etiam
suos ad ejus observationem obstrinxerit (a).
easdem inde a
Sigismundi temporibus in usu suffragiorum permansisse dubitari nequit.
ejusdem 1462. comitiis status pro redimenda a
Friderico corona unum florenum auri a singula porta sponte contulerunt.
(k); constat etiam eum et in
comitiis Vacii 1485. et in comitiis Budae 1486. celebratis unius floreni subsidium a
statibus denuo obtinuisse (l), quamquam vades de eo amplius non exigendo sistere debuerit.
capitales plerumque in locis limitaneis fuerint constitutae, Budensem tamen, Albensem, et
Pákaiensem licet in meditullio ferme regni sitas, quia a Zapolio palatino in pignore
tenebantur, non sunt ausi continuo abrogare, verum, postquam a rege redemptae fuerint (quod
nunquam eventurum esse pronum erat existimare), ut aboleantur, decrevere 1498. articulo 29.
§ 2-o.
aliquot optimatum in reliquas etiam civium conditiones luxus exemplo, publicos proventus
depeculandi studium, quodve adhuc deterius est, venalitas ministrium invaluit.
moliebantur, seu
consilii, seu senatus officium sub vinculo invigorositatis largiri valeat, immemores indubie
quod id etiam primitivae in capitulationis Albertinae articulis 15. et 26. diserte renovatae
constitutioni adversetur.
libertates eorum ipsis (...) a
serenissimo Andrea II rege confirmatas (...) in compluribus suis articulis diminutas (...)
confirmari renovareque (...) promiserimus, forent tamen plerique privatum potius quam
commune bonum sectantes, per quorum impedimenta hactenus nunquam assequi potuissent."
audiebanturque ut perpetua illic Bachanalia celebrari existimares.
explanandum puto quod regi ante coronationem regiae
potestatis exercitium non competat.
quam in usu
deduci instemus.
Tametsi quidem Diploma regium, quo hanc praerogativam
Zagrabiensi Academiae pridem concessam esse palam ostendi posset,
in praesens producere nequeamus, quod illud Archivo literariae
Directionis Zagrabiensis nunquam illatum sit, se cum reliquis literariis documentis hujatis Collegii abolitae Societatis Jesu, ut par est,
credere, per Commissionem
est praecipuum oeconomiae publicae movens.
Et hoc est genuinum oeconomiae publicae movens unicumque efficax et augendae et perficiendae industriae medium. Quidquid seu legislatio seu administratio publica ad promovendam industriam agat, nisi in hac basi fundetur, optatum effectum nunquam producet; sicut vicissim enata utilitate, industria suapte etiam solet excitari. Ipsa praemia cum pro una tantum vice decerni soleant, ut industriae, cui praemium propositum est, primum specimen producatur, efficere possunt, ut eadem industriae species radices defigat, nisi industria illa
industria suapte etiam solet excitari. Ipsa praemia cum pro una tantum vice decerni soleant, ut industriae, cui praemium propositum est, primum specimen producatur, efficere possunt, ut eadem industriae species radices defigat, nisi industria illa praesentem continuamque adferat utilitatem, nunquam efficient.
§ XCV.
gnarae familiae, quae e Turcia eductae fuerant, denuo eo reversae sunt; educantur denuo plures et tales, quae ad figendas in Hungaria stabiles sedes se resolverint. Hae vero non in uno loco, sed sparsim per districtus, ubi tabaccae cultura viget, illocentur.
Eductio tabaccae nunquam prohibeatur. Cum enim productum hoc non sit primae necessitatis, nec cadere potest sub categoriam eorum, quorum eductionem prohiberi ratio boni publici quandoque exposcit. Deinde si sterilem contingat esse annum, alioquin ipsi domestici quaestores illud cultori pretium offerrent, quod
institutum adstringebantur. Rustici ad parcendum foetis caballis et hinnulis exstimulabantur. Coëmptio maiorum caballarum, praesertim in iis locis, quae distinctos pro vecturis communitatis equos intertenere solent, admittebantur. Assecurabantur rustici, quod procreandi eiusmodi maiores hinnuli nunquam limitato pretio, sed erga liberam conventionem pro militari accipiendi sint; curatores instituti huius agasones et periti fabri erga moderata salaria conducendi admittebantur; denique permittebatur, quod elustratae e regiminibus caballae, foetus adhuc capaces comitatibus moderato admodum
Hungaria emergat. Sane dum Angli et Hispani eductionem delicatae suae lanae prohibuerunt, debuit apud hos quoque lanae pretium principio vehementer diminui. Verum temporaneum hoc malum per introductas non multo post fabricas abunde compensatum est. Quodsi fabricae nobilioris panni in Hungaria nunquam introduci possent (quod tamen vix sustineri potest) adhuc interesset, ut quo maior delicatioris lanae quantitas in Hungaria producatur; productum enim hoc eius est generis, quod paratam semper in septemtrionales provincias, nimirum ubi oves eiusmodi ali non possunt, habeat distractionem.
De progressu collectionis diplomatum perinde gratulor. Supono tamen te
accepisse consilium meum ut de his non edendis, sed chronologice
describendis et ad Archivum Regni deponendis cogites. Secus tute pronuncio
te nunquam voti damnandum fore. Unde enim necessariae pro tam sumptuoso
opere expensae? Quarum vix centesimam partem defectus emptorum compensaret.
Eadem prorsus ratio est Collectionis Tractatuum Publicorum. De Collectione
viriliter ut Supplementum 1-ae periodi censurae tandem eripias. Secus et hac
solatii parte frustrari possum.
Opus de subsidiis ad legislationem Hungaricam admodum probo, licet certus sim
illud te vivo nunquam lucem aspecturum. Unde enim iterum sumptus? Unde
tempus? Erit tamen insigne, etiamsi in manuscripto tantum remaneat,
litteraturae Hungaricae cymelion. Unum adhuc caput adiici desiderarem. Nempe
de iis, quae in diaetis
constitui.
Quae de 3-tio tomo scribis, non satis assequor. Voluistine id indicare quod
dissertatio, quam tibi transmisi, ideo in illo locum habere non possit, quia
iam tua lucubratio 120 vel 130 phyleras explebit? Verum nunquam mihi mens
fuit, ut illa tomum 3-tium ingrediatur. Si moles operis admisisset ut 2-dum
tomum, eo loco quo tu primam Ludovici 1. donationem producis, ingrediatur,
gratum mihi omnino fuisset. Tertio minus sane opportune
Millossium, qui circa 18-vam Augusti Pesthinum pertinget.
Ad commentationem, quam meditaris, de civitatibus tavernicalibus, ego nihil
conferre possum, quia in nulla iuris nostri parte sum ita peregrinus uti in
tavernicali; nunquam enim vel practice in eo versatus sum nec pro eius
theoria aliquam collectionem faciendi cogitatio me subivit.
Si Codici Iuris Municipalis edendo porro etiam insistis, remittam tibi, quod
a te receperam, Mathaei Bani
Feudale tamen systema, quod praeter principem
dominorum tantum et subditorum conditionem
agnoscit, omnem commercii progressum natura sua morari debet.
Hungaria nunquam habuit strictam feudalis regiminis formam, nunquam in hac
viguit illa magnorum vasallorum, horum sub-feudatorum, et horum iterum
sub-vasallorum graduatio: nunquam nobilibus ad nutum et sub vexillis baronum
arma
quod praeter principem
dominorum tantum et subditorum conditionem
agnoscit, omnem commercii progressum natura sua morari debet.
Hungaria nunquam habuit strictam feudalis regiminis formam, nunquam in hac
viguit illa magnorum vasallorum, horum sub-feudatorum, et horum iterum
sub-vasallorum graduatio: nunquam nobilibus ad nutum et sub vexillis baronum
arma corripiendi officium incubuit: nunquam hi aut iure
commercii progressum natura sua morari debet.
Hungaria nunquam habuit strictam feudalis regiminis formam, nunquam in hac
viguit illa magnorum vasallorum, horum sub-feudatorum, et horum iterum
sub-vasallorum graduatio: nunquam nobilibus ad nutum et sub vexillis baronum
arma corripiendi officium incubuit: nunquam hi aut iure tutoratus in
pupillos inscripti cualistarum suorum, aut filias earum elocandi
praerogativa gaudebant.
feudalis regiminis formam, nunquam in hac
viguit illa magnorum vasallorum, horum sub-feudatorum, et horum iterum
sub-vasallorum graduatio: nunquam nobilibus ad nutum et sub vexillis baronum
arma corripiendi officium incubuit: nunquam hi aut iure tutoratus in
pupillos inscripti cualistarum suorum, aut filias earum elocandi
praerogativa gaudebant.
Cum exordio Regni nemo nobilium aut iudicium alterius quam ipsius Regis
Transportus prae aquatico sit magis
sumptuosus, collaterales eiusmodi et extrinsecae seu
Impositiones seu Prohibitiones eo magis Commercium Hungaricum premere
debent, quod in Vectigali nunquam exprimantur, Quaestores vero Hungaros
eo magis confundunt, quod ab ipsis plerumque ignorentur: atque ita
Hungarica Producta, gravem reipsa Censum dependunt, dum Germanicis
Provinciis inferuntur, ubi e contra
Canalem iam dudum proiectaverat, verum
proiectum hoc Hydraula Freman e Hydraulicis motivis reiecit, et
alioquin res ipsa ostendit, quod procurandum per id Commercii emolumentum,
necessariam in id Aeris Summam nunquam compensaret.
Dravus Legradino usque Eszekinum, ubi se Danubio infundit iam
ita moderatum Cursum habet, ut repulsualem etiam viam recipere possit. Verum
hoc etiam spatio copiosis
recentissimi Belli Turcici Statum militarem
necessitas ipsa adegit, ut per fluvium hunc Commeatum Militarem usque
Kosztajniczam adversa aqua transponere debuerit, licet construendis per hunc
tractum repulsualibus viis, nunquam hactenus manus admota fuerit. Cum
Kosztajnicza Segniam brevior sit, quam Carlostadio per
Continentem via, Segnienses regulationem fluvii huius efflagitarunt. Verum
cum totus hic fluvius per Statum Militarem
deservire.
De Pallude Alba paucisque aliis quae in Banatu adhuc
supersunt stagnis exsiccandis proiecta saepius proposita, formata Plana,
Schaemata Sumptuum elaborata: nunquam tamen operi manus admota fuit.
Omnia haec quorum meminimimus Plana et Schaemata in Archivo Litteralis
Consilii exstant, quae licet moderno fluviorum Stagnorumque Statui planê
non correspondeant, poterant
Francisco, et per hanc
renunciationem etiam res publica Geneva in libertatem restituta est.
et 3000 mar. auri infecti,
seu crudi; facti vero argenti 20,000, auri vero 2000, 1538. anno; fertur in his omnibus
provinciis ab anno 1520. usque '38. 12 milliones hominum caesos fuisse.
Africam contra piratos, et in
specie contra Hairadium Barbarossam; hic potens et superbus bello fracta respublica Tunaetana
Muleasem ducem dejecit trono suo; Carolus ergo refugientem ad se Muleasem ipse in persona
reposuit dignitati suae fracto Barbarossa, et tunc Muleassem promisit nunquam se velle esse
hostem Christianorum, nunquam amicum Turcarum; praesidium tamen Colletanum sibi servavit, ut
pedem fixum in Africa haberet, Tunaetanos vero tributarios fecit.
Hairadium Barbarossam; hic potens et superbus bello fracta respublica Tunaetana
Muleasem ducem dejecit trono suo; Carolus ergo refugientem ad se Muleasem ipse in persona
reposuit dignitati suae fracto Barbarossa, et tunc Muleassem promisit nunquam se velle esse
hostem Christianorum, nunquam amicum Turcarum; praesidium tamen Colletanum sibi servavit, ut
pedem fixum in Africa haberet, Tunaetanos vero tributarios fecit.
ob experientiam rerum gerendarum dignitatem hanc deferrent; non obstante hoc
Ludovicus non cessit, sed se ingessit in curatelam et hinc totum regnum dividebatur in
Burgundicam et Aurelianensem factionem, inter quas ad arma quoque deventum est
non nunquam.
erat proavus Henrici 6-ti, quartus vero
Eduardi filius erat Edmundus, ex quo descendit Richardus Eboracensis; sed Richardus hic per
sexum femineum descendit ex Lionello secundogenito filio Eduardi 3-ii, ergo duplici ex jure
petiit et postulavit successionem, quamquam Lionellus nunquam ad successionem devenisset; erupit
ergo bellum inter hos duos; ad initium Richardus Henricum devicit, et ipsum quoque cepit, et
tunc Richardus protector renunciatus est; interim Henricus ex carceribus elapsus est
restauratisque rebus suis vicit et profligavit Richardum ad
Bononiensi urbe expugnanda adhaesit,
dein plane pacem fecit retenta urbe tamdiu, donec redimeretur a Gallis 800,000 aureorum;
Henricus hic utut primis annis charum se omnibus reddiderit, tamen ultimis vitae annis se
odiosum coepit reddere per severitatem suam, in crudelitate non nunquam exorbitantem; inivit in
ordine 6 matrimonia; primum erat cum Chatharina Arragonica cum qua 20 annis vixit, et genuit
Mariam cum ea; divortium cum ea fecit; haec usque '536-tum annum vixit.
quae non ubique recepta est; tandem est
homagii praestatio, ubi et subditi homagium praestant, et imperans jurejurando promittit se
leges fundamentales observare velle inviolatas; haec omnia tantum in monarchicis regiminis
formis locum habent, nam in aristocratia et democratia nunquam emoritur imperans, proin nec
inaugurari debet.
et opificiis, tardius etiam ex rebus
fungibilibus desumebantur taxae, ultimatim per capita taxabantur homines, et secundum
facilitates omnes imponebantur civibus taxae; huc pertinent extraordinariae contributiones e.g.
Kriegssteuer tempore belli; huc dona gratuita spectant, quae non nunquam etiam exiguntur; huc
pertinent debita publica authoritate contracta, quae a civibus tardius solvi debent; huc
schaedae bancales, assignationes, quae in casu necessitatis sint, huc lotteriae majores, ollae
fortunae nomine principis erectae.
Monticolae in omnibus differunt a Scotis et Anglis, sunt enim
rudes, inculti et asperes; et haec etiam de Hibernis septentrionalibus vera sunt; meridionales
Scotis inferioribus aequales, audaces, optimi milites, hinc saepissime emigrant bellatum ad
alias gentes; Angli tamen nunquam, aut rarissime exeunt.
curiam superiorem, et inferiorem; non obstante tamen restrictione regis conspicua sunt tamen
eius jura; et quidem leges per parlamentum latae sine regis confirmatione vim legis non
habent, et provisio per regem facta in curia inferiori examinatur primo; si rejiciatur,
nunquam legem efficiet; si adprobetur, tunc a curia superiori investigatur; etiam haec
rejicere potest; si non placeat ei, regi propria est executio legum independenter; regis est
praecipua officia et munera conferre independenter, et ad arbitrium suum, omnes militares
stipatus ministris suis, oratione ipsos salutat, commendat salutem, et facit suos
provisiones, dein abit; status vero separati respondent ipsi et gratias agunt pro salutatione;
hoc responsum, vulgo Danksagungs-Addrese, per deputationem solemnem submittitur regi; alias
rex nunquam comparet in parlamento, sed si peculiaris provisio ardua facienda est, comparet
etiam in parlamento; tandem comparet cum provisionibus decretis vim legis tribuit; ultimo in
abolitione vel cassatione comparet etiam rex.
et ad finalem sententiam opus est ut omnes 12 jurati cives consentiant; et hi 12
cives debent decidere semper quaestionem facti; judex vero seu tribunal decidit quaestionem
juris.
ex his est Ambuina,
quae 3 adnexas habet insulas, quae communi nomine Uliasse veniunt; altera est insula Bandai,
quae etiam 4 minoribus constat insulis, in his insulis cariofili, nuces et flos miristicus
unice crescit, proin soli Belgae suppeditant toti Europae haec aromata; nunquam autem plus
invehunt in Europam quam sciunt consumendum, cetera comburunt, ne aut vilescant pretium, aut
nimis extollatur; Termata, Tido, Timo et Bastian sunt etiam insulae in quibus tantum supremum
dominium habent Belgae.
artifices et opifices, 6--am navigatores et piscatores; 7--am
rustici et agricolae.
§ 4 De ceteribus iuribus etc.
procuratores et emporia; Amsterodamum est sedes totius commercii, bilanx
commercii tam numerica, quam utilitatis summa est in Belgio; pannus, tela, aromata et pisces
sunt praecipuae rubricae commercii Belgici; quaevis natio libenter commercium exercet cum
Belgis, quia Belga nunquam ad credit accipit, sed potius anticipat pecunias; magnam etiam
facilitatem in eo habent, quod omnes Europeae aulae sint debitores Belgarum ob ingentem vim
pecuniarum praesentium.
suam accepit partim
ab abusibus monachorum et ignorantia iuris, partim etiam ab instructionibus Roma acceptis;
tribunal hoc distinctum et independens est ab omni forma, ab omni rectoris civilis influxu,
proin in eo nec rex, aut quodpiam aliud tribunal influit, nec causae nunquam
coarctanda vel potius sufferenda, tolerantia inducenda, populus ad saniora et
priora religionis principia reducendus, superstitio exstirpanda; classis et exercitus
campestris meliorem formam deposceret quoque, amicitia cum exteris colatur, praesertim cum
Hispanis contra quos nunquam semper satis tuti erunt, ipsis Magnae Brittaniae amicitiam
conservare studeant, hi enim ipsis auxilio esse poterunt semper contra Hispanos et Gallos;
ceterae gentes magis indifferentes sunt intuitu Portugallorum, amicitiam tamen cum illis medio
Magnae Brittanniae
taedii in se habent. Egomet certe homines nimis officiosos numquam valde humanos
esse credidi. Tu vero Mikoczijum meo nomine saluta, redde gratias tales, quales
ab obstrictissimo homine reddere par est, simulque promittito meo nomine, me
nunquam illi eo officiorum genere, quo utilis esse possem, defore. Blaskovichio,
cujus Historiae tamen I modo tomum accepi, ipse scripsi, teque
virum humanissimum rogo, atque obtestor, digneris non quidem tabellarius, sed
τέχνη potest.
Doleo tantum sinistra me auguria pro dextris coepisse. Nam ecce Carniolia tanta
quanta iam Gallica est, scholaeque, quod me propius tangit, clusae. Audio eas
statim post Pascha esse aperiendas, et sane nunquam claudenda fuissent.
Subdubito tamen. Cum enim studiosorum multi e perperam sic dictis stipendiis
vivant, quae ante discessum Gallorum numquam solventur, puto hos omnes
Zagrabiam, Gracium, Vindobonam etc. migraturos,
XVIII.
hiantia quaereres,
Duae cum in uno prodiissent tempore
Violae ex eodem fertilis terrae solo,
Harum quae aperto vernat una in pratulo
Ajebat alteri in vepreto absconditae:
Quam dura sortis conditio, soror, est tuae, 5
Spinas ad omne quae rigidas habes latus,
Coeloque nunquam liberum exeris caput!
Educta in auras dum patentes aetheris
Heic ipsa dego servitutis nescia.
Huic illa: scito, me libenter hoc loci, 10
Quo primum in auras prosilivi, degere;
Statusque vitae siqua fors habet hic mala,
Leviora facta jam mihi
praestitisset alteri,
Quantum, Roma, Petro debes! Quo sub duce majus,
Non freta sanus
Baričević, Adam Alojzije; Škrlec Lomnički, Nikola (1756-1806; 1729-1799) [1780], Epistolae, versio electronica (), Verborum 2018, Ed. Teodora Shek Brnardić [genre: prosa oratio - epistula] [word count] [baricevaaepist].
Škrlec Lomnički, Nikola (1729-1799) [1782], Operum omnium tomus II, versio electronica (), Verborum 46753, Ed. Neven Jovanović [genre: prosa oratio - epistula; prosa oratio - oratio; prosa oratio - tractatus] [word count] [skrl2].
Sorkočević, Miho; Malinius Sandecensis, Gasparus; Asirelli, Pierfilippo; Fortis, Alberto; Marullo, Michelle (1739-1796) [1790], De illustribus familiis quae hodie Rhacusae exstant, versio electronica (), 121 versus, verborum 3295, Ed. Miho Sorkočević 1739-1796 [genre: poesis - carmen; poesis - elegia; poesis - epigramma; prosa - tractatus; prosa - notae] [word count] [sorkocevicmfam].
Škrlec Lomnički, Nikola (1729-1799) [1790], Discursus in secundum membrum propositionum regiarum seu opinio de insurectione in Regno Hungariae, versio electronica (), Verborum 10693, Ed. Neven Jovanović [genre: prosa oratio - tractatus] [word count] [skerlendisc].
Škrlec Lomnički, Nikola (1729-1799) [1790], Operum omnium tomus III, versio electronica (), Verborum 71764, Ed. Neven Jovanović [genre: prosa oratio - tractatus] [word count] [skrl3].
Anonymus (1790) [1790], Ad Inclytos Dominos Status et Ordines Regnorum Dalmatiae, Croatiae et Sclavoniae generaliter congregatos, versio electronica. (), 442 verborum, Ed. Franjo Fancev [genre: prosa - acta] [word count] [nnpredstavka1790].
Škrlec Lomnički, Nikola (1729-1799) [1791], Descriptio physico-politicae situationis Regni Hungariae, editio electronica (), Verborum 26295, Ed. Neven Jovanović [genre: prosa oratio - tractatus] [word count] [skerlendesc].
Škrlec Lomnički, Nikola (1729-1799) [1791], Quindecim epistulae ad Martinum Georgium Kovachich, editio electronica (), Verborum 12898, epistulae 15, Ed. Neven Jovanović [genre: prosa oratio - epistula] [word count] [skrlepistkov].
Škrlec Lomnički, Nikola (1729-1799) [1791], Status actualis oeconomiae publicae, versio electronica (), Verborum 39967, Ed. Neven Jovanović [genre: prosa oratio - tractatus] [word count] [skerlenstatus].
Barić, Adam Adalbert (1742-1813) [1792], Statistica Europae, versio electronica (), Verborum 91598, Ed. Neven Jovanović [genre: prosa oratio - tractatus] [word count] [baricastat].
Baričević, Adam Alojzije (1756-1806) [1793], Epistulae XVI invicem scriptae, versio electronica (), Verborum 7902, Ed. Luka Vukušić [genre: prosa oratio - epistula] [word count] [baricevaaepistpenzel].
Ferić Gvozdenica, Đuro (1739–1820) [1794], Fabulae, versio electronica (), 2266 versus, verborum 52873, Ed. Sanja Perić Gavrančić [genre: poesis - fabula] [word count] [fericdfab].
Kunić, Rajmund (1719-1794) [1794], Epigrammata, versio electronica (), 20870 versus, verborum 170058, Ed. Irena Bratičević [genre: poesis - epigramma] [word count] [kunicrepigr].
Retrieve all occurrences (This may take some time to download)
|
Zbirka Croatiae auctores Latini, rezultat Znanstvenog projekta "Digitalizacija hrvatskih latinista", dostupna je pod licencom Creative Commons Imenovanje-Nekomercijalno-Dijeli pod istim uvjetima 3.0 Hrvatska.
Podatke o projektu vidi na www.ffzg.hr.
Za uporabe koje prelaze okvire ove licence obratite se na http://www.ffzg.unizg.hr/klafil/dokuwiki/doku.php/z:digitalizacija-hrvatskih-latinista.