Your search found 209 occurrences

Retrieve all occurrences

Click here for a KWIC Report

Occurrences 1-209:

Hymnus De Translatione SS. Anastasii et Domnii.
Sacra scrutantur pignora,
Pia Sanctorum corpora
Domnii, et Anastasii
Jussu devoti populi.
At Praesul venerabilis
Joannes Deo amabilis
Confortat cives nobiles,
At laudat et ignobiles,
Inter ruinas vepribus
Condensus atque frondibus
Urbis Salonae fodere,
Nutu divinae gratiae.
Muneris tanti praemium
Repertum Anastasium
Primo transferunt Spalatum,
Deinde Patrem Domnium.
Ubi multa miracula,
Virtutes, et

totas terras illas incipiente a Geseniza usque ad Tessemil dub pertinet a sancto Moysen. E contra ego hęc respondebam: non est uerum. Nam sunt ibi terre de sancto Domnio et de sancto Martino et de sancto Gregorio, et alię sunt de nobilibus Chroatensis et ignobilibus insuper et de priore Valiza. Et contra ipse dicebat: habetis testes? Ego

autem Bela rex omne malum, quod regina Spalatensibus irrogauerat, ualde indoluit et protinus misit duos uiros sapientes et religiosos de ordine fratrum minorum, qui eam a seuitia sua compescerent et ad Hungariam celeriter reuocarent. Sed ipsa in suo rigore perdurans captos nobiles et ignobiliter ac inhumaniter ad castrum tractos in obscuro carcere fecit detrudi. At Spalatenses mestiores effecti, quod de talibus fraudulentiis oportunam nescierunt adhibere cautelam, cum eis sepius ab amicis persuasum fuisset, ut sibi circumspectius precauerent, tristes iam et confusi miserunt et

est ecclesiam Sancti Grisogoni de Iadra in medio reverendissimorum patrum dominorum archiepiscopi iadrensis et domini abbatis Sancti Grisogoni petivit plateam et euntibus secum usque ad domum ser Michae de Soppe praedictis dominis, rectore et examinatoribus cum magna comitiva nobilium et ignobilium et tunc immediate elevata fuerunt vexilla regis et regni antedictorum una simul cum vexillo Sancti Grisogoni cum magna solemnitate et vociferatione laudis; et nocte sequenti fuerunt magni ignes per totam civitatem in signum laetitiae et cras ante prandium processio solemnis et missa in

a piscatoribus, aucupes etiam capiebant ranunculas paucas cum digitis sive pedibus desiccatis frigore et gelu maximo, et inde circa finem mensis martii proxime sequentis, cecidit quaedam caligo in partibus istis, et tunc immediate et quasi eodem die apud nos multi civium nostrorum nobilium, ignobilium, pauperum, divitum, laicorum, clericorum ac religiosorum et cunctorum hominum utriusque sexus ceciderunt in aegritudinem cum ingenti tussa et capitis dolore, febricitantes, ita ut eodem die similiter circa 15 nobiles de potioribus et populares plusquam 20 iacuerunt infirmati,

ducum, pontificumque parens.
3.11.23  Cui victrix fortes transcripsit Roma colonos,
3.11.24  Nar fluvius nomen, mons Nituusque dedit.
3.11.25  Haec tibi sat clarae, genus haud ignobile, stirpis
3.11.26  Praebuit, et quantas, exigit usus, opes.
3.11.27  Quae cum corda fero producat idonea Marti,
3.11.28  Bella quibus semper sanguinolenta placent;

Ignorantia Insidię Ignis Infernus Interpres Ingratus, ingratitudo Inimicus, inimicicia Indoctus Incontinens Ignobilis Ignauus Inualidus Iracundia Incertum Hierusalem Iuramentum Infamia Hypocrita Impatientia

prophetarum. Ego sum genus et radix Dauid, stella splendida et matutina XXII.
Derisio. AD CORINTHIOS I: Spectaculum facti sumus mundo, et angelis, et hominibus. Nos stulti propter Christum, infirmi, ignobiles etc. IIII. IVD: Prędictum ab apostolis, quoniam in nouissimis temporibus uenient illusores, secundum desideria sua ambulantes in impietatibus etc. I.

339 . Discordiam faciens infernus dicitur 37 . Schisma 37 . Refrigescet charitas 176 . Tumultuabitur puer contra senem et ignobilis contra nobilem 196 . EX SECVNDA COMMENTARIORVM HIERONYMI
Diligentia. Sollicitudo 302.

Vtrum lucrum bonum sit ex sacrilegio 37 . Filii. Incertum quales futuri filii 66 . Ames parentem, si ęquus est, sin aliter, feras 85 . Adoptio filiorum ignobilium cum nobilibus uel pauperum cum diuitibus 124 . Raptor nisi suum et raptę patrem intra XXX dies exorauerit, pereat. Raptor raptę patrem exorauit, suum non exorauit, accusat eum

ut semper utamur modicis, sed nisi multa habeamus, utamur paucis 109 . Filii. Quęcunque, ait, stipendia parentibus intuleris, eadem ipse a filiis expecta 6 . Solonis lex: Siquis parentes non enutrierit, is ignobilis et obscurus esto 8 . Aristippus causante quodam quod filium quasi non ex se natum proiiceret: An uero, inquit, ignoramus et pituitam et pediculos ex nobis gigni, quę tamen uelut inutilia a nobis proiicimus

132. Glorię cupiditas, si non continuo rationem aduoces, hęret altius. Fama popularis non habenda inbonis 149. Cai Cęsaris laus 150. Sua quemque magis delectant 151. Democritus gloriatus se Athenis ignotum fuisse 157. Nec gloriam per se expetendam nec ignobilitatem extimescendam. Demosthenes mulierculę susurro delectatus. Gula. Repleti cibis nec mente recte uti possumus 156. Platonis epistola dicit sibi non placere bis in die saturum fieri. Epitaphium Sardanapali 157. Lex Gręcorum in

39. Difficilius est sibi imperare quam hostem expugnare. 55. Ingratus. Si offendit affectus beneficio, quid faciet lęsus iniuria? 16. Malum pro bono referens 47. Si malum reddunt pro bono, quid pro malo redderent? 76. Ingratus 10. Ignobilis si oratur, tardius concedit 41. Ignaui ciues urbem munitam debilitant 27. Ignauus et armatus ignauus est 32. Ignauus domino inutilis, quamdiu seruit, sibi uero semper 43. Ignauus cultor in agro bono 15. Iners hostis contemptui est 28.

pro his quę de diis dixere 82. Inimicus. Thales rogatus, quomodo aduersa quis ferat facillime: Si inimicos, inquit, uiderit deterius affectos 6. Indoctus. Diogenes debiles dicebat, non surdos aut cęcos, sed imperitos 56. Ignobilis. Bion, Boristhenites philosophus, ab Antigono interrogatus de patria ac parentibus: Pater, inquit, meus libertus fuit cubito se tergens. Significabat illum succidam et laridum uenditasse. Boristhenites genere non habens faciem, sed in facie scripturam acerbissimi domini. Mater autem,

breuis est 4. Hypocrita 15. Tunicanon facit monachum 19. Imprudens. Doluit sanus factus, quod careret insanię uoluptate 28. TERTVLLIANVS Ignobilis. Terrę filius dicitur incerto patre natus 4. Inimicos diligere 12. Oratio pro inimicis 11. Infernus impiis deputatus 3. Damnati 16. VERGILIVS Ignis primo paruus 30.

cytharam et psalterium 435. Mors. Morticinum 28. Poliandron 95, 96. Mortuo homini impio nulla erit ultra spes 266. Ad locum unde exeunt flumina reuertuntur 290. Mors communis 292. Quare uita breuis homini 294. Mors ignobilis 297. Mors resoluit libertatem animę 298. Vitę mortisque arbiter Deus 301. Mors communis 301, 302. Ante quam rumpattur funiculus argenteus 307. Mors peccatorum pessima 346. Cum uiderint sapientes morientes, simul

Non ignorari a multis quam multos nosse gloriosius est 42. Clarus ex infimo 47. Idem 23. Vereor, ne ignores, quis sim. Captiuus egre ferens se ignorari duplum promisit quam petebatur pro redemptione 48. Nobilitat uir locum, non locus uirum 54. Nobiles ignobilesque facit institutio, non genus 70. Nobilis humile nomen erubescit 80. Nobilis uir locum ignobilem nobilitat 87. Ingenium pudet nominari seruiliter 92. PLINIVS DE VIRIS ILLVSTRIBVS Nobilis. Marcus Emilius

Vereor, ne ignores, quis sim. Captiuus egre ferens se ignorari duplum promisit quam petebatur pro redemptione 48. Nobilitat uir locum, non locus uirum 54. Nobiles ignobilesque facit institutio, non genus 70. Nobilis humile nomen erubescit 80. Nobilis uir locum ignobilem nobilitat 87. Ingenium pudet nominari seruiliter 92. PLINIVS DE VIRIS ILLVSTRIBVS Nobilis. Marcus Emilius Scaurus ex infimo nobilis euasit 28. FABIVS QVINTILIANVS IN

marinas uersę. Vlixis nauis fracta XIIII . SENECA Nobilis. Patres clari uirtute filiorum. Exemplum Xenophontis, Platonis, Socratis, Marci Agrippę, Octauii. Ex ignobili familia nobiles: Marius, Pompeius, Seruius rex 121. Habet enim hoc optimum in se generosus animus, quod concitatur ad honesta etc. 13. De uera nobilitate. Patricius Socrates non fuit. Cleantes aquam traxit et rigando horto locauit manus.

AVLVS GELIVS Nobilis. Qui ex seruis nobilissimi philosophi euaserunt 15. Cecilius poeta fuit seruus 32. Prothagoras, acerrimus sophista, prius uecturas onerum corpore suo factitauit 33. Ventidius Bassus ex humili et ignobili nobilissimus factus 89. Nauta. Quid obseruatum in undarum motibus austro flante uel aquilone 20. Nauium genera apud ueteres 62. Transfretationem, transgressum et transgredi apud Salustium dici 63. Sparta quibus naues insuunt

Eupatridę Athenis dicti 3 . Themistocles Themistocles Seriphio cuidam dicenti eum non sua, sed patrię gloria splendorem assecutum - Vera, inquit, ais. At tamen neque ego, si Seriphius essem, ignobilis forem, neque tu, si Atheniensis esses, clarus unquam fuisses 43 . Non quo genere, sed qua uirtute quis sit, inspiciendum est 127 .
Nauta. Sexdecimremis,

Scythię uetustatis argumenta 3. Palmam uetustatis Egyptii Phrygibus concessere 13. Quantum libera corpo ingenia cęteris pręstent prudentia 54. Romulus et Remus primo pastores 67. Ęgypti fabulosa uetustas 81. Quomodo Amasis, cum ignobilis esset, ostendit se honore dignum 98. Nobilem non locus facit, sed uirtus 132. Fabia inuidens sorori, quod nobili locata esset, ipsa plebeio 196. Decii uerba contra nobilitatem 238. Volonum ignobilitas 281. Pompeius satius sibi esse dixit ignobilem

Ęgypti fabulosa uetustas 81. Quomodo Amasis, cum ignobilis esset, ostendit se honore dignum 98. Nobilem non locus facit, sed uirtus 132. Fabia inuidens sorori, quod nobili locata esset, ipsa plebeio 196. Decii uerba contra nobilitatem 238. Volonum ignobilitas 281. Pompeius satius sibi esse dixit ignobilem nasci quam nobilem, si semper in militari cura uersandum sit 362. Maximinus princeps omnes suę ignobilitatis conscios occidit, ne ab iis obscuritas generis proderetur 441. Cyneę testimonium apud Pyrrhum: Romę non

cum ignobilis esset, ostendit se honore dignum 98. Nobilem non locus facit, sed uirtus 132. Fabia inuidens sorori, quod nobili locata esset, ipsa plebeio 196. Decii uerba contra nobilitatem 238. Volonum ignobilitas 281. Pompeius satius sibi esse dixit ignobilem nasci quam nobilem, si semper in militari cura uersandum sit 362. Maximinus princeps omnes suę ignobilitatis conscios occidit, ne ab iis obscuritas generis proderetur 441. Cyneę testimonium apud Pyrrhum: Romę non ciues se uidisse, sed reges 456. Nauta.

inuidens sorori, quod nobili locata esset, ipsa plebeio 196. Decii uerba contra nobilitatem 238. Volonum ignobilitas 281. Pompeius satius sibi esse dixit ignobilem nasci quam nobilem, si semper in militari cura uersandum sit 362. Maximinus princeps omnes suę ignobilitatis conscios occidit, ne ab iis obscuritas generis proderetur 441. Cyneę testimonium apud Pyrrhum: Romę non ciues se uidisse, sed reges 456. Nauta. Duo milia nauigiorum bello instructa. Camelli curribus impositas naues in Indiam usque per longa terrarum spacia

THVCIDIDES Nauis. Trierarchę, triremium pręfecti 47. PHALARIS Nobilitas sola uirtus 17. ORATIVS IN EPISTOLIS Nobilem se ex ignobili factum iactat 20. VERGILIVS Nauibus contendunt ad cursum 109. Neptunni comites. Nauigatio 121. Naues Eneę in Nereidas conuersę 166. PRIMA COMMENTARIORVM

turpia, re honesta. Quędam econtra 284. Nominum interpretatio 314. Nominum portenta apud hereticos 321. Nomina mutata signant rerum mutationem 365. EX SECVNDA COMMENTARIORVM Nobilitas in ignobilitatem uertitur ob peccatum 45. Nautę, uectores, remiges, proretę 74. Natura. In eos qui diuersas asserunt esse naturas in hominibus 125. Iterum. Idem in dictione hereticus 221,224. Numerus XV nunquam in bonam partem 39.

persequentibus uos, benedicite et nolite maledicere. Nulli malum pro malo reddentes. Pacem habentes, non uos metipsos defendentes, sed date locum irę. Noli uinci a malo, sed uince in bono malum XII. AD CORINTHIOS I: Nos stulti propter Christum, infirmi, ignobiles. Esurimus, sitimus, nudi sumus, colaphis cędimur, instabiles sumus, laboramus operantes manibus nostris, maledicimur et benedicimus etc. tanquam purgamenta huius mundi facti sumus, omnium peripsima usque adhuc IIII. II: Sicut abundant

causam pro Sexto Roscio dixit. Itidem de Demosthene 93 . Contra eos qui Ciceronem improprie locutum ausi sunt dicere 99 . Poetę nobiles ab ignobilibus in certamine comediarum uicti indigne 100 . Quibus temporibus fuerint Solon, Homerus, Hesiodus, Pythagoras, Archilochus, Aeshilus, Fabii, Empedocles, XII tabulę, Sophocles, Euripides, Hippocrates, Democritus, Socrates, a Gallis Roma

potentissimi: Cesar, Pompeius, Crassus 20, 22 . Patrię tyrannidem affectantem fratrem Thimophanem Timoleon interfici fecit, quem prius capitis sui periculo ex hostibus eripuerat 97 . Sertorius malle se Romę ignobilissimum ciuem quam exulem, omnium aliarum ciuitatum imperatorem nuncupari 144 . Agesilaus nullum periculum neque laborem pro patria recusans 29 . Cato pro republica adiuturum Pompeium publice, etiam si

Papyrium dictatorem dixit 235 . Decius se deuouet 240 . Phileni fratres, ut patrię fines promouerent, uiuos se ibi obrui passi sunt 345 . Sertorius malle se dixit Romę ignobilem haberi quam procul a patrię conspectu multarum gentium principatum tenere 358 . Cato pro patria 367 .
Peccatum. Apud Persas, qui semel

regna 159 . Angulus 168 . Princeps puer 196 . Cornu 199, Angulus pro regno iuxta idioma Scripturarum 224 . Persę ante Cyrum ignobiles. Medi semper potentissimi 225 . Reges Assyriorum 267 . Merodach 271 . Reges terrę quasi nihili 274 . Christi

apud Lacones 63 . Extinctam in Alexandro stirpem, quia sepulchri locum mutauerit 76 . Periander ueritus, ne insepultus iaceret 82 . Mos humandi diuersus. Thales Milesii ignobili loco humari noluit 86 . Persę sepeliunt corpora cera oblita. Cadauera non prius humare quam a canibus aut alite traherentur 91 . Babylonii in melle sepeliunt 92 .

indutus fuerat, nunquam lauans 237 . Humilitas uirtutum fundamentum et custos 58 . Humiles, nouissimi, extremi idem. Ante omnia humilitatem dilige 135 . Ne te pręponas ignobilioribus 166 . In omnibus seruanda humilitas 179 . Nihil habeas humilitate pręstantius 188 . Purpuratorum propinquus neminem contempsit 194 .

I: Ineptas et inanes fabulas deuita IIII. Humilitas. AD ROMANOS: Non alta sapientes, sed humilibus consentientes XII. Omnis anima potestatibus sublimioribus subdita sit XIII. AD CORINTHIOS I: Stulta mundi elegit Deus, infirma, ignobilia, contemptibilia et ea quę non sunt, ut glorietur omnis caro in conspectu eius I. Ego enim sum minimus apostolorum etc. Gratia autem Dei sum id quod sum XV. AD EPHESIOS: Mihi autem omnium sanctorum minimo data est gratia etc.

13. Epitaphium Aeli
1.13.1  Obscuris iaceo siluis inglorius et me
1.13.2  Indeploratum, deuia terra, tegis.
1.13.3  Nec queror: ignotos cineres ignobilis Aeli
1.13.4  Parcet in abstruso laedere Fama loco. 14. Epitaphium eiusdem

17. Epitaphium
1.17.1  Haec certe deserta meis et idonea bustis,
1.17.2  Haec loca sunt nullo deuia trita pede.
1.17.3  Hic subitus nobis ignobile funus obumbret
1.17.4  Cespes et exiguo puluere terra tegat.
1.17.5  Ignotus iaceam atque inglorius, ipse sepulcri

iucundius exigis leuamen,
4.23.38  Quotquot sunt medicas per officinas,
4.23.39  Succos praecipuos legasque gramen
4.23.40  Non ignobile, Thessalis quod aruis
4.23.41  Amphrysum prope nascitur, quod Indus
4.23.42   Carpit decolor aut Arabs perustus,

6.1.5  Quicquid eras, nusquam poterat constare: ruebat
6.1.6   Mordicus in uersus inuida blatta tuos,
6.1.7  Hinc insultabat scriptorum ignobile uulgus;
6.1.8   Littera de toto nulla fidelis erat.
6.1.9  Sic male peruerso quadrabant singula sensu
6.1.10   Inque tuo fueras

tibi, Farnesi, Marinum;
6.38.3  Nanque est dignus in intimis haberi
6.38.4  Cultu, moribus, elegante lingua,
6.38.5  Non ignobilis, et decenter ornat
6.38.6  Maiorum titulos, genus Bonorum,
6.38.7  Et quouis melior Bono: meretur
6.38.8  

obstrictus ex non mediocri beneficio olim ab eiusdem Baptistini patre cum iannuae negociaretur accepto: uicis reddendae gratia summo eum in honore habuit: domique sepius uisit: atque increbrescente murmure male opinantis populi eo quod ignobilium familiaritate gauderet: admitteretque postea et tibicines: ac cum quibuscumque ipse profugus et domi et extra pranderet Lacromam (quae insula cum celebri monachorum coenobio mille circiter passus e regione urbis est) animi cum

stupeo quam gloriam illum et honorem calcare potuisse. Concurrebant episcopi, presbyteri, clericorum et monachorum greges, matronarum quoque Christianarum grandis tentatio, et hinc et inde ex urbibus et agris uulgus ignobile, sed et potentes uiri et iudices, ut benedictum ab eo panem uel oleum acciperent. At ille nihil aliud quam solitudinem meditabatur. In hac salutarium uirtutum parte foeminas quoque sua laude fraudare non decet.

ut uidit se non iam ut stultam contemni, sed potius ut sanctam honorari, clam discedens monasterium pariter honoremque dereliquit et in solitudine uitam duxit. Maria, natione Gallica, de uico Niuella episcopi Leodiensis, ignobilis genere, celebris sanctitate, frequentiam hominum illuc ad se uisendam turmatim accurrentium moleste ferens precata est ostendi sibi locum sanctę quieti magis opportunum. Et reuelatione accepta discedens tridui iter

Prędicatorum futurum institutorem pręsagiis quibusdam ante monstratum fuit. Mater eo foecunda catellum se peperisse somniauit, qui faculam mordicus arreptam pręferens mundum incendere uidebatur. Eodem iam nato cuidam non ignobili matronę uisum est stellam fronti eius insedisse, cuius fulgore perinde ac solaribus radiis totus terrarum orbis lucescebat. Breui ergo effectum est, ut ab eo plurima euangelizantium turba per omnes fere prouincias

nulli Christianos perniciosius lędunt. Eadmundo, Cantuariensi archiepiscopo, die quadam in uisu apparuisse ferunt late patentem campum squalentibusque aruis uastum et in eo rustici cuiusdam sola uitę prauitate non ignobilis exanime corpus ab ingenti coruorum multitudine certatim impeti distrahique et dilacerari. Deinde compertum ea ipsa die rusticum illum fuisse uita defunctum. Quid mali, quid iniurię usquam esse potest, quod nequissimi

igni flagrat inextinguibili. Prosequamur adhuc ignis huius non leuia uisa, ut aliorum casus repetentes discamus nobis cauere. Quo tempore Gothi Italiam uastabant, Reparatus Romanus, improbus magis quam ignobilis uir, dum defunctus plangeretur, reuixit et: »Mittite — inquit — ad ecclesiam Laurentii martyris sciscitatum, quid Tiburtius presbyter agat. Vidi enim eum rogo impositum acriter torreri. Vidi et alium rogum, qui

ad Christianam credulitatem conuersi sunt; iam certi animam eius cęlesti perfrui beatitudine, in cuius cadauere contra aliorum cadauerum naturam et lux pro pallore erat et odor pro foetore. Marcellus, Tudertinę urbis non ignobilis ciuis, magis tamen animi probitate notus (ut in Dialogo beati Gregorii relatum legimus) cum mortuus iaceret, a Fortunato episcopo ad uitam reuocatus est. At uero non dissimulauit hoc se oppido quam ęgre ferre, quod

14. in detractores pro magnifico Petro Triuisano, Spalatensium rectore
14.1  Mens mala, corrupti mores, ignobile uulgus
14.2  Et cum periura lingua canina fide:
14.3  Hei duo pacificam turbantia carmina mentem,

quod illa
7.3.156  Indaganda fuit. Vasto tamen orbe latere
7.3.157  Quid mirum, ignotis tot gentibus inque repertis,
7.3.158  Hanc unam? Quod si iam copia nulla fuisset
7.3.159  Scriptorum, celebris quaecunque ignobilis esset
7.3.160  Nobilitas; omnis terrarum, omnisque perisset
7.3.161  Cognitio rerum et cunctae sine nomine gentes,
7.3.162  Ignotae, uiles, orbisque obscurior esset.
7.3.163  Ergo adeo notus celebris

in primis mortis nostrę testatur conditio. de qua peropportune quidem nunc tractabitur. De mortis conditione. Caput XVIII Non est ibi stabilis gloria, ubi non est uita diuturna. Nobilem ignobili, liberum seruo, diuitem pauperi, strenuum ignauo, doctum indocto, sapientem stulto, regem denique priuato ęquat mors. Et si fama superstes uiuat, quid ad te? quam uoluptatem ex eo

de morte nobis transitus est ad uitam, non est cur mortalitatem exui timeamus mox immortalitate induendi. tanto-que minus cum etiam corpus nostrum rursum assumpturi simus, non quale deponimus | tetrum tardum graue ignobile terrenum fragile mortale, sed lucidum agile leue gloriosum, omni pristina fece carens, nullis casibus obnoxium, beatitudinis capax, mortis expers. dicente Apostolo: Phil3 Nostra conuersatio in cęlis est, unde et Saluatorem

nudum granum, ut puta tritici aut alicuius cęterorum. Deus autem dat illi corpus, sicut uult, et unicuique seminum proprium corpus. Postremo de corporibus humanis loquens: Seminatur — inquit — in corruptione, surget in incorruptione. Seminatur in ignobilitate, surget in gloria. Seminatur in infirmitate, surget in uirtute. Seminatur corpus animale, surget corpus spiritale. Corpus animale uocat Apostolus hoc, quod nunc corruptioni est obnoxium. Fiet autem post resurrectionem spiritale, id est, simile spiritui, ne

profanos proceres fortunis ac familiae dignitate nulli secundus; Sigismundus Chanzeres, Quinque ecclesiarum antistes; Bartholomeus Berislauus, Varanensis prior, eiusque collegii sacerdos, quod Rhodum Lyciae insulam imperio obtinet; Iacobus Scytha, et ipse ex regiis praefectis non ignobilis; Paulus Choruates, multique alii bello assueti, genereque ac diuitiis clari. Quod ubi uulgatum est, Stephanus Bather cum omni exercitu, qui secum in Pestano campo consederat, Danubium confestim traicit regulum insecuturus, prius tamen Iäno Varadinensium pontifice ad Stephanum

prius quam praelium committeretur, huiuscemodi uerba apud suos fecisse dicitur: Etsi, milites, haec terra, quam nunc Hungariam dicunt, natura ipsa, quę quidem singulis fere gentibus suas atribuit regiones, antiqua nostrae nationis patria est ― Hungari nempe, ignobilis gens Scythiae Asiaticae, depulsis olim partim Dacis, partim Pannoniis atque Illyricis, progenitoribus nostris, quum hi essent in plures diuisi principatus, has demum occupauere sedes, dum hos modo, modo illos separatim agrediuntur ― atque iccirco nostro et optimo

Tanti fuit profecto apud barbaros illos, alioqui omnis ferme humanitatis expertes fidei, datae ac iuramenti religio. Sub idem fere tempus accidit res euentus rari atque ideo haud tacenda. Turcae assueti, ut diximus, Dalmatas incursionibus uexare, quoddam ignobile castellum ad Vrpanum amnem situm ditionis Hungaricae, qua forte praedabundi ibant, oppugnare ex itinere statuunt. In ipso castello tres tantummodo uiri, siue loco freti, siue subito hostium superuentu a fuga interclusi substiterant, caeteris in proximos monteis metu hostili dilapsis.

nunquam ullam aduersus Christianos alicuius momenti expeditionem Bazethes suscipere ausus est. Nam cum sexdecim prope annos usque ad fratris obitum regnasset, nulla ferme arma in Christianos mouit, nec quenquam de his locum caepit, praeterquam duo ignobilia circa Istrum castella, Cellias Moncastrumque, quae quidem in Carabogdanis, ut dictum est, fuerunt ditione, magisque ab incolis destituta sunt quam ab hostibus ui capta. Sed ante quam ad Christianorum clades accedam, quae Gemii interitum consecutae sunt, eius uiri fortunam,

praesertim eum haud lateret Christianis, qui in eius ditione essent (est autem horum maxima per uniuersum regnum multitudo) non animum, sed ducem ad defectionem deesse. Habebant autem in potestate Veneti praeter quaedam ignobilia in Illyrico oppida Naupliam, Methonem, et Coronem in Peloponeso, in Aetolia Naupactum, Corciram quoque insulam Epeiro adiacentem. Ad haec accedebat suspicio aduersus ipsos Venetos nuper exorta: audiuerat enim Bazethes eos cum Gallis pace facta nouum foedus percussisse, atque

Ibi bona copiarum parte uni ex purpuratis, Musthaphae Argiuo, atributa, eum in Aetholiam Naupactum oppugnatum proficisci iussit. Ipse castris positis non procul ab Othri monte circa Peneum amnem substitit, euentum oppugnationis expectaturus, ratus oppugnationem ignobilis, ut nunc est, urbis, quam per se subiret, regi parum conuenire, simul ut ex proximo, si usus postulasset, auxilia suis posset submittere. Statuerat enim non nisi ui capta, aut oppidanorum uoluntate dedita Naupacto ex illis regionibus abscedere. Nam quum totum Corinthiacum sinum, quem

regum opibus, totius Italiae facilius potirentur. Quae quidem Venetorum cupiditas non modo stultitiam ipsorum indicat, quoniam quum mercaturae dediti sint, alienis armis conductisque uiribus imperium Italiae obtineri posse putarunt, sed etiam Italorum principum socordiam atque ignobilitatem arguit, quorum sane ignauia Veneti fraeti tam improbam spem concępisse feruntur. Comisso igitur praelio Itali, utpote magna ex parte collectitii milites, primo hostium impetu pulsi fugantur, amissis ex suo

eorum locum totidem ex gregariis militibus, qui primi murum ascenderant, suffecti: adeo apud Turcas uirtus uel infimae fortunae uiris gloriam ac decus conciliat. Methonis expugnatio Coronem quoque, duodecim millibus passuum inde distantem, cum quibusdam ignobilibus castellis, uoluntaria traxit ad Turcam deditione. Coronaeis praeter libertatem, si quid tamen ea amissa reliqui sit mortalibus, nihil ereptum. His rebus in Peloponneso gestis Bazethes, classe Hellespontum repetere iussa,

ex eodem fonte bifariam effusi, mox magno interuallo disiuncti Adriatico mari uterque accipitur. Vnde diuersos esse amneis, nec usquam commisceri ex hoc etiam satis constat, propterea quod Drinon in monte Scardo, qui Dalmatiam a Dardanis disterminat, exoritur quibusdamque ignobilibus amnibus accaeptis per confinia Illyrici ac Macedoniae fluit, duobusque ostiis in mare euolutus insulam, in qua Lyssum oppidum nostra aetate, ut supra diximus,

sub aquis uisuntur. Ego autem Docleae excidium in aquas terrae motu exortas haud quaquam contulerim, sed potius in Gothos, Hungaros, Slauenos, Sarracenos, quae quidem gentes non modo Docleam, sed et Salonas clarissimam Dalmatiae urbem, multasque alias Illyrici non ignobiles Latinas colonias fractis Romanis opibus deleuere. Huius praeterea tempestatis acerbitas Epidaurum quoque euertit, unde quaedam antiquae familiae a Romanis ciuibus originem ducentes cremata patria ad munitiorem locum commigrauere, in quo haud multis post annis Polimirum Belum

Caeterae prouinciae uestrae uirtuti patebunt, uestram fortunam, ac dignitatem aucturae sunt. Achimatis uero liberorum turbae ne tota quidem Asia ad uictum sufficit, atque ita, si ille regnum obtinuerit, Asiatica uectigalia regiae duntaxat familiae sumptus ministrabunt: uos reliqui uulgus ignobile, spectatores potius alienae fortunae quam possessores eritis. Quare si, quod nolim, cum paterno exercitu necessario pugnandum fuerit, mementote eo nostram causam deductam, ut non nisi dimicatione et uictoria non modo tuti, sed etiam innocentes esse possimus. Nam

quum e contrario Transmontana nobilitas procul ab urbibus in suis praediis uicatim habitet, solius regis sui dicto audiens. Atque hanc puto causam regi Matthiae Chugniadi Coruino extitisse, ut Venetos, quoties in eos ira accenderetur, non ignobiles modo plebeosque, sed etiam rusticos uocitaret, asserens fortunam genus haud quaquam mutare, quum praesertim Veneti nulla ex parte nobilibus essent adaequandi, et quia omnes mercaturae student, et quia militiae, quae est potissima, quod satis constat, nobilium ars,

simul excepit deiectum stramine uili
3.71  Tellus, plorantem, et trepidantem mater adorat,
3.72  Velauitque artus teneros, et lactea mammis
3.73  Ora suis fouit, non mollibus inclyta cunis
3.74  Membra reponuntur, sed stratum ignobile gramen
3.75  Et praesepe fuit, nec frigora repulit ignis,
3.76  Sed Bos, uique gelu Muli pater horret Asellus,
3.77  Dant fotum tepida spirantes nare uapores.
3.78  Foelix paupertas, luxuque beatior omni
3.79  Iudice facta Deo, patiens

ad austros,
3.91  Aut gemina ascendens signum boreale sub Arcto,
3.92  Vreret octipedem conuerso sidere cancrum.
3.93  Tunc agere excubias, et relligione uetusta
3.94  Insomne est solitum totas producere noctes,
3.95  Mollibus in pratis, ignobile uulgus agrestum,
3.96  Cogere multa suis armenta ab ouilibus, unaque
3.97  Excubuisse simul solita est custodia late.
3.98  Huic igitur studio uigiles ex more uacabant
3.99  Ductores pecudum, superis quum lapsus ab astris

7.248  Ast ego terrarum princeps et rector Auerni
7.249  Numina cui parent stygiis accincta procellis,
7.250  Imperia, et reges, et agentes humida nimbi,
7.251  Et mors atra, uiro sic uno uincat? et illo
7.252  Mortali, socios glomerante ignobile uulgus.
7.253  Dallida si uicit mulier Samsona iacentem,
7.254  Mille uiros unus potuit qui sternere inermis,
7.255  Sanctus et ille Dei fuerit, promissaque proles.
7.256  Te quoque tempestas, et bellua deuorat ingens,
7.257  Ne somno

3.628  Vt pandam arcani terris misteria sacri,
3.629  Et uestra auspicium cantus ope prouehe cępti!
3.630  Illud natura fuit haud ignobile corpus,
3.631  Nec qualis nostrę lex est ingloria carnis.
3.632  Principio aetheria conceptum dote refulsit
3.633  Immortale,

ardescunt animi, redit impetus acer,
6.278  Et tempestiue titubantibus aduenit Annas,
6.279  Vnde sui caperent exordia prima furoris.
6.280  Inter Iudęos genus huic ignobile quondam,
6.281  Antiqua Babilone domus paruique penates:
6.282  Antistes templi ascitus, dum gloria gentis
6.283  Obliqua inuidia atque odiis uexaret iniquis

76  Pauperie lecta, Francisci veste recinctus.
77  O felix animi, o Croesi iam ditior aura,
78  Qui pedibus pressit fastus Acherontis avari.
79  Et famam spernit, degitque ignobilis aevi
80  Ut legat, ipse Deus quae nobis abdidit intus.
81  Cuncta quibus despecta semel mortalia sordent
82  Quotidie ambrosia divino et nectare pastus.

petam iuuenes tot sola, putabunt (145)
146   Quaesitum Veneris me in nemus isse iocos.
147  O si quae nostrum tegerent velamina corpus
148   Rustica, velamen nunc mihi molle nocet!
149  O facies, quae me laedet, si ignobilis esset:
150   Vae miserae, contra me mea forma facit! (150)
151  Vt formosa suo facies fert tempore fructus
152   Tempore non apto sic quoque damna capit.
153  Esto, vim patiar, mentem vis

atque adeo conspectu viri sapientis, ciuibus pudore deterritis, cecidisse arma de manibus, restincta seditione, Quod sapientissimus poaeta significanter et graphice descripsit his verbis.
Ac veluti magno in populo cum saepe coorta est.
Sedicio, saeuitque animis ignobile vulgus.
Iamque faces, et saxa volant, furor arma ministrat.
Tum pietate grauem, ac meritis si forte virum quem
Conspexere, silent, arrectisque auribus astant.
Ille regit dictis animos, et pectora mulcet: Haec plerisque inquit videbuntur paradoxa, et

ratio quidem et intellectus corporis omnino expertes? Quo fit vt cum anima multo praestet nobilitate stellis, regaturque a semetipsa. Siquidem anima, vt tradit Pythagoras, numerus est se ipsum mouens, caelorum potestatem nullam esse in animam rationalem existimemus: nam contra naturam est, vt ignobilius agat in nobiliorem naturam. Vnde fit igitur inquit vt tanta studiorum varietas in mortalibus appareat: si animae simplices nudaeque demittuntur in corpora: nec quicquam ex superioribus corporibus intra conuexa mundi in eas agit? Nulla inquam hic

Verum quotannis eo excusso, identidem illis reficitur. Ab Izcare ad Tarnaw pagum promovimus, Tarnaw. qui est ad radices montis Haemi, unde conscendi incipit, habetque rivum exiguum et ignobilem, nec tanti ut in litteris ponatur. Quamquam quidam in nova tabula apud Ptolomaeum apposuerint, pinxerintque currentem in Danubium, quum in Izcarem influat. Addito illi etiam lacu in medio, quum nos ne ipsum quidem conspeximus,

est in caput anguli. Psal. 118, Matt. 21, Act. 4. 1. Petri 2. Sic et Iob 38. Isaiae 28. Ephes. 2, lapis angularis praedicatur, et pro Christo ponitur. Angulus aliquando nobilem et conspicuum locum significat. Sic dicitur, pharisaeos orasse in angulis platearum. Aliquando contra ignobilem ac obscurum. Sic negat Paulus Act. 26, ea in angulo acta esse, quae ipse de Christo concionaretur. ANGUSTIA, pro omni maiore afflictione, praesertim autem pro animi anxietate. De quo vocabulo, sicut et de Contractione, in vocibus Dilatare et Latitudo, agetur: quoniam

21: id est, ne minimam quidem eius partem laedendam esse, nedum maximam. Simili occasione aut natura capillorum dicitur Matth. 5. Non potes unum capillum facere album: id est, ne minima quidem nostra recte mutare possumus, nedum maxima. In hisce ergo omnibus loquutionibus, capilli pro quavis ignobilissima hominis parte ponuntur. Porro funda iacere ad capillum Iud. 20, est directissime ac certissimo ictu scopum tangere, Psal. 40 et 69. a numerositate loquutio sumitur, cum dicuntur peccata aut hostes nostri multiplicati esse super capillos capitis nostri. Denique de

110. id est, praepotentes tyrannos late regnantes. Errare fecit capita populi instar ebrii, Iob. 12. id est, summos gubernatores reddit incertos, quid agendum aut omittendum sit in summis meis difficultatibus. In hoc sensu adiungitur et opponitur ei Cauda, quod sit et ultimum et ignobilissimum membrum. ut Isa. 19, Nec erit Aegypto opus, quod faciet caput vel cauda: pro, neque magnates neque plebeii facient quicquam salutare. Peregrinus evadet in caput, et tu in caudam, Deut. 28. pro, ipse fiet tuus dominus aut superior, et tu eius subditus aut servus. Fuerunt inimici

Episcopus sedit tot annis. De hac voce etiam in verbo SEDENDI, et SEDIS, aliquid addetur. CATENA: de hac voce in IUGO, aut VINCULO agetur. CATULUS LEONIS, in voce LEONIS exponetur. CAUDA, cum sit ultima, minime necessaria, et sordidissima pars animalis, aliâs ignobilissimos et vilissimos subditos, servos aut mancipia significat: ut supra in voce CAPITIS ostendi. Saepe enim Capiti opponitur, et dicitur alius futurus in caput, alius in caudam. Esa. 9 interpretatur de seductoribus: sive id fiat ob extremam vilitatem vitae, ac inscitiam veritatis: sive

et curent, quam ea quae ad ipsos pertinent quaeque eis maxime sunt necessaria, quaeque potissimum eis agenda essent. Indicat ergo, esse tragos mente, et oculis totoque vultu ac gestu. Extremitas fratrum aut populi, alias quidem exponitur de quovis ex ea multitudine, alias de vilissimis aut ignobilissimis: ut Genesis 47, De extremitate fratrum suorum accepit: id est, quosdam. Et 1. Reg. 12. Fecit de extremitatibus populi sacerdotes excelsorum qui non erant de tribu Levi. Quod exponunt aliqui, de extremis ordinibus populi, divitibus et pauperibus. Extremificatos anguli: Hieremiae

laudatur, quod docendo in nullius faciem respiciat: id est, pronunciet, ac tueatur veritatem, et reprehendat vitia ac errores, nullius potentis aut imbecillis habita ratione. Deus quoque negatur esse acceptor personarum, Romanorum secundo: id est, perinde ac ex aequo omnes credentes, nobiles et ignobiles, doctos, sapientes, praestantes, ac cuiusvis gentis iudicare. Qua sententia moti Synergistae, ignarique quidnam sit proprie prosopolepsia, perperam inde pro libero arbitrio argutantur, atque ita ex falsissimae definitionis principio maximum errorem liberi arbitrii contra manifestam

ex illa tristi exinanitione atque humiliatione, seu forma servi, restituatur in illam pristinam formam Dei, quam apud patrem habuit ante conditum mundum. Utriusque significationis exemplum habetur in illo celebri dicto 1. Sam. 2, Glorificantesque glorificabo et ego, contemnentes autem me erunt ignobiles. nos enim Deum verbo ac testimonio tantum glorificamus, ille vero nos re ipsa simul et fama. GLUMA, Hebraice Moz, est folliculus grani frumentarii, cuius cum sit summa levitas, longissime a vento in frumenti ventilatione et repurgatione aufertur. Quod

ipsam, una cum suis adulteris. Gressus effundi, supra in verbo Effundo explicatum est. Ratio autem metaphorae fundi aut fluere gressus aut genua, supra in voce GENV exposita est. GREX, per metaphoram crebro in veteri ac novo Testamento significat plebem, seu imperitum ignobiliusque hominum vulgus. Sic nonnulli illud Cant. 1 exponunt: Egredere, et abi post vestigia gregum. Gregis filii, pro hoedis et agnis, Exodi 12 ponitur: ubi Grex proprie accipitur. Sed Hierem. 49. Si non traxerint eos parvuli gregis. pro ignobilissimis et imbecillissimis Chaldaeorum

Testamento significat plebem, seu imperitum ignobiliusque hominum vulgus. Sic nonnulli illud Cant. 1 exponunt: Egredere, et abi post vestigia gregum. Gregis filii, pro hoedis et agnis, Exodi 12 ponitur: ubi Grex proprie accipitur. Sed Hierem. 49. Si non traxerint eos parvuli gregis. pro ignobilissimis et imbecillissimis Chaldaeorum accipitur. Dicit enim Dominus, se effecturum ut vel lixae ac calones soli affligant ac perdant Aedomeos: adeo timidos ac ignavos debilitatosque eos futuros esse. Sic et Ezech. 36, praedicit Propheta, civitates desertas fore plenas gregibus. id est,

15 et 19, ac Mar. 10 exponit, quod videlicet sint omnibus officiis ac beneficiis sublevandi, non solo quodam quasi caeremoniario honore. Hac de causa et Latinis praemium amplioris dignitatis viro, praesertim docto exhibitum, Honorarium vocatur: contra vero ignobiliori mercenario aut manuario artifici, Merces. Eadem ratione accipiendum est, quod Paulus inquit Rom. 12, Honore vos invicem praevenientes. i. non tantum externa quadam reverentia sed etiam mutuis officiis ac beneficiis. Sic et Lucas Act. 28 narrat, Melitenses multis honoribus

i. non tantum externa quadam reverentia sed etiam mutuis officiis ac beneficiis. Sic et Lucas Act. 28 narrat, Melitenses multis honoribus honorasse Paulum ac comites. i. multa eis beneficia praestitisse. In eadem significatione credo accipiendum esse, quod Paulus 1 Cor. 11 dicit, nos ignobiliora membra magis honorare: i. plurib. beneficiis ut sunt tegmina vestium, afficere. Idem vult etiam ei 1 Thes 4 dicit, unum quemque debere possidere vas suum sanctificatione et honore. Vas vocat corpus: id vult nos abstinendo ab omni genere peccatorum, praesertim corpore patratorum

eos sagittas. HUMILITAS vox plura significata habet. Nam primum humilitas nunc quidem, et etiam olim. Theologis plerunque significavit virtutem, quam vocant modestiam. At vera erus nocis significatio est vilitas pravitas. aut infima sors aut conditio, ad quam sis deductus vel generis ignobilitate ac paupertate, vel donorum dotiumque tenuitate, vel denique casu aliquo adverso cruce aut afflictione. Quare in cantico Mariae, Quia respexit ad humilitatem ancillae suae, diva Virgo non suam modestiam praedicat: sed Dei immensam beneficentiam, qui tam abiectam et omnibus despectam

aut candoris in iudicando, ut in tantis rebus fieri necesse est. ¶ Duplex est imputatio. altera est in re ipsa, altera in rei translatione ab alio ad alium. In re est imputatio, cum res non vera, pro ipsa vera re, quae adesse debebat, suo quodam modo ab aliquibus habetur aut accipitur: ut ignobili ac pauperi puellae forma excellens, saepe loco opum ac nobilitatis, aut etiam probitatis est, ut nobilem ac praedivitem sponsum nanciscatur, aut fiat reginae pedissequa. Sic indocto, aut etiam ignavo, rerumque imperito nobili, saepe nobilitas est aut imputatur apud regem loco eruditionis,

Homil. decimatertia, Infirmitatem pro peccato et morte intelligit. Infirmus, pro impio et adversario Dei. Roman. 5. Christus, cum adhuc imbecilli aut infirmi essemus, pro tempore, pro impiis mortuus est. Ita addita voce Impii exponit, quid dicat infirmum. Eadem haec vox significat etiam ignobile, aut nulla eximia virtute praeditum. primae Corinthiorum duodecimo: Infirmiora membra magis sunt necessaria. Tribuit Paulus etiam Christo infirmitatem. 2. Corinthiorum decimotertio, cum dicit, Eum ex infirmitate crucifixum esse: ubi per infirmitatem videtur significare mortalitatem.

manus meas: pro, frustra innocenter vixi, cum impiis et iniustis bene sit, contra autem bonis male. Idem valet Lavare cor, Hier. 4. Contraria plane vis est locutionis, Manus aliquorum esse contaminatas, praesertim si addatur Sanguine. Isa. 1. Lavare pedes, significat sordidissima et ignobilissima quaeque munera obire. Sic Abigail post mortem Nabal respondet Davidi, ipsam in uxorem ambienti. Sic enim 1. Sam. 25 legitur: Quae surgens incurvavit se facietenus in terram dicens: Ecce ancilla sit tua famula, ut lavet pedes servorum domini mei. In eodem sensu utitur et Paulus hac

] deo aliam legem in membris meis, rebellantem legimentis meae. Et mox, Ego ipse quidem mente servio legi DEI, carne autem legi peccati. Dixi rationem supra, [?: ] mens vocetur ille novus homo. Sed posset et ea causa esse, quod sicut in quovis homine nobilior pars vocatur mens, ignobilior autem caro aut corpus: ita eadem vocabula per metaphoram in pio homine, ad novum et [?: ] rem Adamum transferantur. Eadem huius vocis [?: ] esse videtur, cum Paulus dicit Rom. 12, Reformemini renovatione mentis vestrae: i. novi Adami: seu crescat subinde magis

declaret correctionem, non comparationem. Verum Paulus simpliciter [?: ] illa membra vegetative servientia esse magis necessaria, quia sine illis constare homo prorsus nequeat: [?: ] oculis et auribus, olfactu, gustu aut sermone [?: ] consistat. Illa enim ignobilia membra pertinent (ut Philosophi loquuntur) ad esse: haec vero [?: no--- ] ad bene esse. Sic et in metaphorico corpore [?: i--- ] membra sunt magis necessaria (constituunt [?: e--- ] ipsum corpus, aut totum coetum) quam pauci aliqui valde

abducentur. Sic Ezech. 33, Et tulerit populus virum unum de novissimis suis. Sic et Latini novissimos, pro infimae sortis dicunt. Cicero pro Roscio: Itaque perbrevi tempore qui ne in novissimis quidem erat histrionibus ad primos pervenit comoedos. Sic Lucae 14, Novissimus locus, pro infimo ignobilissimoque. Et 1. Corinth. 4, Puto quod Deus nos Apostolos novissimos designarit: id est, infima ignobilissimaque et miserrima sorte collocavit, cum nemo non praenobis infletur, sibique sapientior nobis videatur. Novissimum ira: Dan. 8, Docebo te quid sit futurum in novissimo irae: id

pro infimae sortis dicunt. Cicero pro Roscio: Itaque perbrevi tempore qui ne in novissimis quidem erat histrionibus ad primos pervenit comoedos. Sic Lucae 14, Novissimus locus, pro infimo ignobilissimoque. Et 1. Corinth. 4, Puto quod Deus nos Apostolos novissimos designarit: id est, infima ignobilissimaque et miserrima sorte collocavit, cum nemo non praenobis infletur, sibique sapientior nobis videatur. Novissimum ira: Dan. 8, Docebo te quid sit futurum in novissimo irae: id est. in fine, seu cum desiner Deus irasci. Marc novissimum, Deuteron. 11 et 34. id est, mediterraneum,

sunt. Ex adiunctis igitur ista locutio intelligi potest: sicut et ex sequenti, Similis efficior descendentib. in foveam. Coram obscuris aut regibus stare, Proverb. vigesimosecundo: Vidi virum industrium in opere suo, coram regibus stabit, et non coram obscuris: id est, fiet minister regis, non ignobilis aut pauperis alicuius. Sic et Latini vocant Obscuros, ignobiles ac tenues. Obscure ambulare, id est, tristem incedere. Malach. tertio: Dixistis, Frustra servitur Deo: et quae est utilitas, quod custodivimus custodias eius, quodque ambulavimus obscure ante faciem Domini exercituum?

ex sequenti, Similis efficior descendentib. in foveam. Coram obscuris aut regibus stare, Proverb. vigesimosecundo: Vidi virum industrium in opere suo, coram regibus stabit, et non coram obscuris: id est, fiet minister regis, non ignobilis aut pauperis alicuius. Sic et Latini vocant Obscuros, ignobiles ac tenues. Obscure ambulare, id est, tristem incedere. Malach. tertio: Dixistis, Frustra servitur Deo: et quae est utilitas, quod custodivimus custodias eius, quodque ambulavimus obscure ante faciem Domini exercituum? Poenitentes, contriti, sic solebat olim sordido vestitu et tristi

aut regione in specie. ut cum Luc. 2 dicitur exiisse edictum ab Augusto Caesare, ut censeretur universus orbis, πᾶσα οἰκουμένη, tota habitata terra. Intelligitur tantum de terra Romano imperio subiecta: aut etiam de sola Iudaea, ut aliqui non ignobiles interpretes exponunt. Sic Terra, aut tota terra, non raro pro sola Iudaea ponitur: ut postea dicetur. Sic Isa. 13 dicitur, Visitabo super orbis mala: cum de solo Babylonico regno agatur, eique Deus minetur, quod velit scelera eius punire. Sic mox in sequenti dicitur: Posuit rex

crebro pii queruntur, praesertim in Psalmis: de hac etiam est conscriptus Psal. 102, cuius [?: ] est, Oratio pauperis cum anxio esset animo, et effunderet coram Deo precationem suam. Verum de hac spirituali paupertate plura in sequentib. dicemus. Pauper etiam alioqui ignobilem ac vilem, seu infimae sortis hominem notat, 1 Sam. 2. Ipse erigit de pulvere pauperem, et [?: ] stercore suscitat egenum, ut eum collocet cum [?: princi- ] populi sui. Sic Hier. cap. 5 dicit, Forsitan pauperes sunt et stulti, ignorantes viam

Hier. cap. 5 dicit, Forsitan pauperes sunt et stulti, ignorantes viam Domini, et iudicium Dei sui, ibo ergo ad magnates vel optimates, et dicam eis [?: ] . Ubi voce Pauperis, pro infima conditione hominum utitur: sicut ista duo plerunque coniuncta sunt, nempe paupertas et ignobilitas. Zachar 9 dicitur Christus venire Sioni aut suae Ecclesiae iustus, servator, pauper [?: ] et equitans super asinam. Videtur omnino recte illud עני versum esse a Ioan. et Matthaeo, πραός

ubi solae res ac lites considerantur, nullum habet prorsus locum. ibi enim, sicut et in contractibus, unicuique suum dandum est, sive personae sunt aequales, sive inaequales. Non habet quoque haec descriptio locum in officio doctorum, qui omnes arguere tenentur, doctos et indoctos, nobiles et ignobiles potentes et pauperes. Sic non habet locum, cum quis nullo debito, sed sponte, suas res largitur, quas liberum est illi pro arbitrio distribuere, cui et quo modo mensuraque velit. Hinc est illa lis pattis familiâs cum suis vinitoribus, qui iniquum putabant, tantundem dari una hora

stellis. Populus est in malo, id est, malus, pravus ac perversus. Exod. 32, Ne irascatur Dominus meus, tu scis istum populum, quod sit in malo: id est, pravus. aut forte idem dicit quod Iohannes, Totus mundus in maligno positus: id est, quasi immersus in diabolum. Populus terrae, plerunque ignobile vulgus est, aut alioqui communes aliqui homines, qui non sunt in magistratu aut summa dignitate. 2. Reg. 25, Et septuaginta viros de populis terrae. Ezech. 22, Populus terrae opprimebantur oppressione. id est, vulgus. Dan. 9. Qui locuti sunt regibus, principibus et patribus

vilissimus eius servus sim. Sic Latini dicunt, aliquem non esse dignum qui alicui matulam porrigat. Eundem sensum Marcus paulo aliis verbis expressit, nempe non esse dignum qui corrigiam calceamenti eius de pede solvat. Vicinum quid habet, quod Christus Apostolorum pedes lavit: id est, ignobile et plane servile officium praestitit, sese extreme demittens. talia enim infimis servulis aut ancillis mandamus. POSSIDERE alias significat primum acquirere rem aliquam, alias firmiter tenere ac frui ea. Ponitur autem haec Latina vox pro variis Hebraeis. Genes. 4: Possedi

autem cur nomen Rachel eis tribuatur, est, quia Rachel ibi mortua et sepulta est. Alioqui tribus Beniamin non procul inde fuit, cuius autorem Beniamin Rachel mater peperit. RACEMUS aliquando non totum botrum, sed partem tantum aliquam eius, ac veluti ramulum significat. Aliquando etiam ignobiliores et secundarios bonos, qui serius maturescunt. Hinc Racemare, et Racematio, in Sacris literis significat illam secundariam collectionem botrorum, post vindemiam, quae et pauciora et peiora prioribus colligit. In quo genere et illud observandum est, quod in meridionalibus locis, et

ut revelentur ex multis cordib. cogitationes. Matth. 11, Beatus qui non fuerit scandalizatus in me. Sic illi qui male agunt radices in Christo, perinde persecutionibus scandalizari dicuntur, ac culmi in loco petroso crescentes aestu solis exarescunt. Matth. 13. Ubi etiam multi dicuntur ignobilitate Christi scandalizati. Matth. 15 scandalizantur Pharisaei sententia Christi, quôd nihil externum reddat hominem impurum. cap. 17 Matth. Christus solvit censum, ne det scandalum cuiquam. Praecedenti autem capite dixerat Petro: Vade post me satana, scandalum mihi es: id

Ecce populus solus sedebit, et inter gentes non computabitur. id est, quietus tranquillusque habitabit et erit, tum religione, tum coniugio a reliquis gentibus seiunctus, nec habebit cum eis foedera. Sedere in pulvere, aut terra, significat tristem et calamitosum, aut alioqui ignobilem esse. Isaiae quadragesimoseptimo. Descende, et sede in pulvere virgo filia Babel, sede in terra, non est solium filiae Chaldaeorum. Sic mox: Sede tacita, et intra in tenebras. Hieremiae 13. Humiliamini, sedete in terra. Iere. quadragesimonono, Profunde sede filia Hazor. id est, sede

ibi Hieremias diebus multis. id est. captivus ibi est detentus. Isaiae quadragesimosecundo. De domo carceris sedentes. id est, agentes in tenebris. Hierem. 48. Descende de gloria, et sede in siti habitatoris filiae Dibon. Psalm. 137. Illic sedimus, et flevimus. Sedere viduam, aut ignobilem et orbam. Isaiae 47, Ego sum, et non est praeter me: non sedebo vidua, nec sciam orbitatem. Sed venient tibi ambo ista die una, viduitas et orbitas. Sic ferme Germani, einen sitzen lassen: pro, negligere eum. Sedere in tenebris, significat alias afflictiones et calamitates

in luce: et quod vobis dixi in [?: au- ] , in tectis praedicate. ubi tenebras vocat aedes et cu [?:-cul- ] . Isaiae quadragesimo quinto: Non sum locutus [?:-co ] terrae tenebrarum. id est, in loco et terra [?: tene-sa ] , ignota, obscura et ignobili. Psal. 107. Qui sedent tenebris et umbra mortis, constricti afflictione et ferro: id est, in carceribus capti. 1. Corinthiorum 4, Dominus manifestabit abscondita tenebrarum, et revelabit consilia cordium: id est, abscondita secretorum, quae clam habentur et occultantur.

Videri aliquando pro esse ponitur, opinio pro existentia. Marc. 10, Qui videntur dominari gentibus. id est, qui dominantur. 1. Cor.11. Si quis videtur contentiosus esse, id est, Si quis est contentiosus. Quae videntur membra corporis imbecilliora esse: 1. Corinth. 12. id est, quae sunt ignobiliora. VIDUA, et Pupillus, item Peregrinus, admodum saepe pro quovis misero ac calamitoso ponitur. Quare admodum saepe Deus dicitur defensor viduarum et pupillorum: id est, omnium miserorum: saepe easdem personas eadem synecdoche potentibus commendat: [?: ]

esse ibid. 47. 48 Sedere ibid. 58 sedere solum 1111. 1. 2 sedere in pulvere aut terra ib. 16 sedere in angulo tecti ib. 22 sedere alicubi ib. 26 sedere viduam, aut ignobilem et orbam ibid. 32 sedere in tenebris ibid. 36 sedere in cinere ibid. 47 sedere absque rege ib. 48 sedere in solio ibid. 58. 59 sedere in monte

populi vastitate. Sic Petrus, ac Iesus: ubi tum Etymologiae nominum, tum et historiae negligendae non sunt. Saepe enim maxima rerum momenta in iis continentur. Sic quoque Graeci et veteres Germani nomina significantia liberis suis imposuerunt: at Romani non item, sed qualiacunque nihil ferme nisi ignobilem Etymologiam habentia: ut alius a pisis, alius a fabis, alius a cicere aut lente dictus est. 16 Nomina propria, et etiam alia multo recentiora, tribuuntur interdum rebus vetustioribus per prolepsin, seu anticipationem: de quo sic annotat Augustinus lib. Quaest. super Levit.

contemnens literalem sensum, allegorias, aut somniorum potius figmenta pro libitu excogitavit, eumque esse verum ac genuinum loci sensum et Dei sententiam contendit. Quod nihil aliud fuit, quam pro Dei omnipotentis voce ac oraculis humanae vanitatis sensa sententiasque obtrudere. Sicut quidam non ignobilis pater scripsit: Origenes sui ingenii lusus pro Dei mysteriis venditat. 3 Secundo, secutis postea temporibus, et praesertim intra quadringentos annos, inolevit ac usu receptissimum fuit, ut quatuor sensus Scripturarum in plerisque confingerentur, ferme citra omne discrimen

cum pluralibus, perinde, ut collectiva per Synthesin, Gen. 33, Et morientur omnis ovis. Gen. 1, Faciemus hominem, et: Imperent in pisces, etc. Exod. 34, Et omnis sapiens corde inter vos venient, et facient omne quod praecepit Deus. Esa. 3, Impudenter agent, puer contra senem, ignobilis contra honoratum. Esa. 2, Homo fecerunt. 1. Tim. 2. Mulier servabitur per procreationem liberorum, si manserint in fide: scilicet mulieres, non liberi, de quibus Chrysostomus ignarus huius phraseos, locum exponit. Sic alibi praecipitur, In speciebus animalium: Singulare pro Plurali

ac servos: iuxta illud iuridicum: Accessoria sequuntur naturam principalium. Sic Matth. 14, dicuntur saturata esse quinque millia, exceptis mulieribus et pueris Exod. 12, tantum viri numerantur 600000. Sic Dan. 11, tantum quatuor reges Persarum florentiores indicantur, praeteritis aliis ignobilioribus: tametsi ibi etiam in verbo Stare Hebraismus sit, pro florere. De supputatione temporum postea in proprio Capite dicetur. 67 Venantur aut fingunt potius, ac somniant homines quidam semifanatici in numeris mysteria: quinetiam ubi nulli sunt numeri, mutant literas in

vult ipse propalam esse. pro, Nemo volens innotescere aut inclarescere, occulte sua miracula aut praeclara facta facit. Quare si et tu vis innotescere Israeli pro Meschia, abi Hierosolymam ad Pascha ad illam frequentiam clarorum et sapientum, ac ibi tua miracula facito, non hic in angulis et locis ignobilibus te nobis imperitis iactato. Prius enim est finis, velle inclarescere, postea media eo tendentia, nempe miracula. Sic Ioan. 10, simili inversione definitur fur et bonus pastor: Amen amen dico vobis, qui non intrat per ostium in stabulum ovium, ille fur est, et latro. Qui autem intrat

subiectarum in sacris libris multiiuga varietas diligenter observata ac expensa plurimum proderit ad observationem ordinis sententiarum. D. Paulus quoque et alii sacri scriptores solent transire ab ignobilioribus materiis ad nobiliores, a personalibus ad realia, ab hypothesibus ad theses, ab externis ad interna: et contra. ut 2 Cor. 1, a suorum consiliorum constantia ad doctrinae et Dei ipsius veritatem. Eph. 5, a coniugii celebratione ad mysterium coniunctionis Christi et Ecclesiae.

quo explicato, reditur ad illud prius, intermissumque: ut Ephes. 3 fit digressio ad explicationem functionis Paulinae, sed sub finem eius reditur ad institutum. Sic toto 9 capite 1 Cor. videtur digredi ad suum exemplum, qui moderate sit sua libertate usus. Cupide a personalibus et ignobilioribus ad realia, nobiliora et magis utilia ac generalia transit. Sic 2 Cor. 1 de suorum consiliorum ac profectionum ratione agendo, subito transit ad celebrandam veritatem ac certitudinem promissionum divinarum. In institutoriis digressiones, admonitiones, praecepta et

hac substantia gloriae: quoniam quidem multi gloriantur secundum carnem et ego gloriabor. Libenter enim sustinetis insipientes, cum sitis ipsi sapientes. Toleratis enim, si quis vos in servitutem redigit, si quis devorat, si quis accipit, si quis extollitur, si quis in faciem vos caedit. Secundum ignobilitatem dico, quasi nos infirmati simus. In quo quis audet, in insipientia dico, audeo et ego. Hebraei sunt? et ego. Israelitae sunt? et ego. Semem Abrahae sunt? et ego. Ministri Christi sunt? et ego. Ut insipiens dico, super ego. In laboribus plurimum, in carceribus abundantius:

quintus habet duo: Libenter enim sustinetis insipientes, cum sitis ipsi sapientes. Etiam sextus bimembris est: Toleratis enim, si quis vos in servitutem redigit. Sequuntur tria caesa: Si quis devorat, si quis accipit, si quis extollitur. Deinde tria membra: Si quis in faciem vos caedit, secundum ignobilitatem dico, quasi nos infirmati simus. Additur trimembris circumitus: In quo autem quis audet in, insipientia dico, audeo et ego. Hinc iam singulis quibusque caesis interrogando positis, singula itidem caesa responsione redduntur tria tribus: Hebraei sunt? et ego. Israelitae sunt? et ego.

in angustiis, in plagis, in carceribus, in seditionibus, in laboribus, in vigiliis, in ieiuniis, in castitate, in scientia, in longanimitate, in benignitate, in Spiritu sancto, in charitate non ficta, in verbo veritatis, in virtute Dei: per arma iustitiae, a dextris et a sinistris, per gloriam et ignobilitatem, per infamiam et bonam famam, ut seductores et veraces, ut qui ignoramur et cognoscimur, quasi morientes et ecce vivimus, ut coerciti, et non mortificati: ut tristes, semper autem gaudentes: sicut egentes, multos autem ditantes; tanquam nihil habentes, et omnia possidentes. Vide adhuc

Phalereo) multo significantius res quae+piam, persona, negotium aut factum depingitur, quam alioqui longa oratione fieri posset. Proponit ipse in exemplum suum quoddam dictum, quod cum Craterus Macedo antea ignobilior, postea insolens factus audiret Graecorum legationes, purpura indutus, et in aureo lecto sedens dixerit: Et nos aliquando hunc Craterum legatum suscepimus: ibi per illud demonstrativum pronomen magis putat fastum eius ineptum esse depictum, quam si prolixior oratio fuisset adhibita. Sic

Hebraei, qui tunc potissimum in Orientalibus partibus fuerunt, audiverint, doluerint: idque ita, ut etiam ipsi captivo eorum dolor innotuerit. Talem sane longam captivitatem nemo Apost. in Italia sustinuit, nisi Paulus. Septimo, illud item evidenter ostendit, non esse aliquem ignobilem authorem huius Epistolae, quandoquidem scribit doluisse Hebraeos de eius captivitate. Eodem facit quod iubet eos orare pro se, ut illis celerius restituatur, quodque pollicetur se invisurum eos brevi. Ex quibus omnibus patet, hunc fuisse quendam primarium doctorem, qui etiam ab Ecclesiis

ex Sacris vitio temporum aut seductorum in abusum deductas explicaverunt, in pristinum nitorem verumque usum reduxerunt: ut cum pontificii vocem sacram Concupiscentiae intelligunt tantum de inferioribus affectibus praesertim de rebus venereis, eoque peccatum originale tantum ferme ad corpus et ignobiliores potentias restrinxerunt, cum id vel maxime in rationali anima regnet: vel cum reliquias peccati in piis, quae Rom. 6 et 7, peccatum vocantur, non vere peccatum esse, ut concilium Tridentinum

ut אל Aeloim, Schadai, etc. quae non tantum esse aliquem aliquid, aut existere, sed etiam robustum esse, et sibi et creaturis ad omnem beatitudinem sufficientem, significant. Nihil ergo novi Mosi Deus hac voce indicasset, quin potius longe ignobilius nomen pro nobiliori antea usitato assumpsisset: cum ille contra ostendit, se nunc quoddam eximium ac singulare nomen assumere velle. Postquam ergo omnino constat, vocem Iehova proprie Erit significare: nunc invocato spiritu, Dei, nos in omnem veritatem ducente, videamus, cur

penitus substantialiterque immutata ac transformata esset. Ut igitur maxime remaneat adhuc aliquid in homine a Deo creatum, quod proprie ac per se bonum est, ac peccatum dici nequit, sicut et in diabolis adhuc aliqua praestans Dei creatura superest: tamen illud ipsum est veluti illa ignobilior materia, ac veluti lutum de testa: interim nihilominus illa nobilissima forma substantialis, in quam homo fuit initiô exaedificatus, et quia fuit propriissime conformis imago Dei, est tota inversa in foedissimam statuam aut laruam cacodaemonis infernalis. Ea igitur ipsa inversa forma,

Fuimus Troes, sicut Milo de suis Lacertis dixerat: At hi olim fuerunt. Et Scriptura physicissime emortuam vuluam Sarae nominat, quia non amplius erat idonea ad conceptionem, extinctis prorsus naturalibus viribus, etiamsi adhuc (salvo pudore) urinam proiicere poterat. Nec obstat quod ignobiliores vires ac functiones hominis utcunque supersunt: quae tamen ipsae nihil sunt, si conferantur ad id quod ante lapsum fuerunt, cum summae ac primariae sint corruptae, quae proprie

contra audiamus Dominum ac servatorem nostrum dicentem: Noli timere pusille grex, quia in vobis complacitum est patri caelesti. Saepe etiam ipse Christus desertus ab auditoribus, vix paucissimos retinere potuit: neque tamen ob paucitatem verba vitae suos discipulos docere destitit: saepe etiam in ignobilibus pagis, atque adeo et in solitudinibus rude ac ignobile vulgus maxima cum alacritate docuit. Utinam vel ea esset diligentia et fervor tractandi sacra, retinendique religionem in nobis, quae est in caecis istis reprobatisque Iudaeis, qui nulla paucitate nullisque

timere pusille grex, quia in vobis complacitum est patri caelesti. Saepe etiam ipse Christus desertus ab auditoribus, vix paucissimos retinere potuit: neque tamen ob paucitatem verba vitae suos discipulos docere destitit: saepe etiam in ignobilibus pagis, atque adeo et in solitudinibus rude ac ignobile vulgus maxima cum alacritate docuit. Utinam vel ea esset diligentia et fervor tractandi sacra, retinendique religionem in nobis, quae est in caecis istis reprobatisque Iudaeis, qui nulla paucitate nullisque afflictionibus, non omni propriae politiae ac gubernatorum carentia, a

refutare, omnesque eius impietates, quae innumerae plane sunt, recensere ac redarguere. Hoc enim tum a nobis, tum et aliis doctoribus saepius prolixissime factum est. Illud tantum iam observetur quod Canon, in quo caput Papisticae missae est, longe post Apostolos, annis amplius 500, a quodam ignobili scholastico (teste D. Gregorio Papa) compositus est. Tanta etiam varietas Missarum subinde in authenticis libris reperitur, ac ab ipsismet Pontificiis non ita dudum Coloniae, Antuerpiae, Parisiis ac Venetiis editur ac edita est, ut vel ex hoc solo liquidssime appareat, tum

hominis bonam malamve facultatem agendi quid philosophi statuant 369. coniunctionem aut disiunctionem solam Scripturam monstrare 443. corruptio unde veniat 348. corruptionem originalem philosophiam ignorare 377. forma substantialis initio quae fuerit 377. 378. functiones ignobiliores quatenus nihil sint. ibid. natura a Deo inimica 372. nobilissima pars quomodo a Deo formata 381. et substantia corrupta 377 hominis non solum accidentia, sed novi creatio quid patribus 342. obsessi saevitia 280. pii synedochica descriptio 305.

ausit contemnere myrtos
3.85.2  Sistit fluentes bacca rivos sanguinis. Blitum.
3.86.1  Vile licet dicas, et vulgo ignobile blitum,
3.86.2  Non erat ingratus, Baucidos ille cibus. Spinaca.
3.87.1  Quae spinaca vocant, iamdudum

Est dubietatis, ex Responsionibus Litigantium, coram Iudice factis, emergentis; ideoque de sede saepe Exmissae ad partes, per attestationes vicinorum, commetaneorum, et comprovincialium, utriusque sexus, Nobilium et ignobilium, Spiritualiumque ac saecularium hominum, Comitatuum, quorum partes voluerint in loco et termino, quos sibi accedente authoritate Iudicis, elegerint, coram testimonio alicuius Capituli, vel Conventus, in quorum

sed per Fidedignitates excludantur. Item, quod ad huiusmodi attestationem faciendam, Periuri, Infames et qui honorem et humanitatem perdiderunt: non admittantur. Praeterea: Ignobiles quoque etiamsi possessionati fuerint: nisi per Regiam Maiestatem Nobilitati extiterint, acceptari non debent. 6. Matth. art. 14. et infra quaest. 25. huius cap. Vide plura:

possessionati fuerint: nisi per Regiam Maiestatem Nobilitati extiterint, acceptari non debent. 6. Matth. art. 14. et infra quaest. 25. huius cap. Vide plura: Licet de facto iam, etiam Ignobiles, Ex partium consensu, admitti soleant. Et maxime in Causis Novarum Violentiarum, et Occupationum, art. 35. et 36. anni 1587. Item Constitutionibus novissimis Annorum 1608. 1609. et 1613.

fieri numero, 2. tit. 31. (nisi fortassis interdum Iudex sic deliberavit.) Vel quia huiusmodi testium Inquisitio fit communiter per quoscunque Vicinos, Commetaneos, et Comprovinciales, Nobiles, et Ignobiles, Spiritualesque ac saeculares, utriusque sexus, Bonae tamen et honestae conditionis homines, 2. tit. 27. Ubi Nota quod de omni Iure, omnium aliarum Nationum, Regulariter, In omnibus

etiam Testes? Fiunt maxime duobus praecipue hisce modis. Primo si uti Nobiles attestati fuerint, vel deposuerint; et tamen veri Nobiles non extiterint. Ubi Nota, quod bene Nobilis, pro, et contra Ignobilem, non autem e contra, iurat. 2. tit. 33. Secundo: si aliqua infamia notati: ex eoque inhabiles ad testandum, vel deponendum fuerint. Quae autem poena sit illius, qui Nobilem aliquem dixerit esse

contra Ignobilem, non autem e contra, iurat. 2. tit. 33. Secundo: si aliqua infamia notati: ex eoque inhabiles ad testandum, vel deponendum fuerint. Quae autem poena sit illius, qui Nobilem aliquem dixerit esse Ignobilem, vel Infamem, vide 2. tit. 36. et sequente quaestione 28. An vero Magistratus contra eos excipere possit; vide infra quaest. 33. Cap. 9.

Quae specialis Qualitas esse debet, in istis vicinis, Commetaneis, et Comprovincialibus? Haec videtur, ex isto textu decreti colligi, quod vicini et commetanei possunt esse homines Nobiles, et ignobiles, utriusque sexus, illius Comitatus, in quo bona occupata adiacent propinquiores et quibus de re constat. Comprovinciales autem solum Nobiles, et ex aliquo Comitatu, dicto alteri Comitatui in quo talia bona occupata

alteri Comitatui in quo talia bona occupata sita sunt, viciniore; eo quod Nobiles etiam plurium Comitatuum maiorem inter se coniunctionem, et ad invicem congressum habent, ex eoque melius de tali re scire possunt, quam ignobiles, plusque fidei Nobilium creditur, quam rusticorum. QUAESTIO QUARTA. Sed posteaquam huiusmodi Oculata Revisio, et Demonstratio in facie facta

literarum Praeceptoriarum Compulsoriarum, alicuius ordinarii Iudicis, sub onere sedecim marcarum in loco et termino, per exponentem assignando, per vicinos, commetaneos, et comprovinciales utriusque sexus, Nobiles et ignobiles, Spiritualesque et saeculares homines, Comitatuum quorum exponens voluerit, sub iuramento quidem saecularium corporali, Spiritualium autem ad conscientiae puritatem, necessaria exploratio. Ubi Nota, exponentem locum

per quem, et quomodo praedicta poena, exigi debeat? Per Comitem, vel Vice-comitem (ac Iudicem Nobilium etiam de facto Styl.) illius Comitatus, in quo talis attestari, nolens, Nobilis vel ignobilis existens, residentiam habuerit, vel si nullam certam residentiam habuerit, in quo deprehendi poterit, vigore literarum Praeceptoriarum birsagialium (et non iam adiudicatoriam, ut titulus 28. part. 2.

ex parte eorundem, si praesentes sunt, et comprehendi possunt, Iudicium et Iustitia impendatur, et sic eisdem debita poena infligatur, Iure mediante. 1. Vlad. art. 91. et art. 2. anni 1608. ignobiles autem ubique capi possunt. Ibidem. Postremo Dicatores, solutionem recusantes, ad Cameram citati, in personis tamdiu detineri possunt, donec satisfactionem impenderint, art. 15. anno 1601.

passim. Postea autem per Comites, vel Vice-Comites quorumcunque Comitatuum, una cum Iudicibus Nobilium, ac electis Nobilibus, singulis Anni quartalibus, diligens Inquisitio super omnibus Dominis, Nobilibus, et ignobilibus, fieri solita erat, ut si qui videlicet latrones fovere, vel si latrocinari comperientur, illico Comites, vel Vice-Comites, si per se sufficientes fuissent, tales omnes ex merito punivissent; sin minus, ea de re

supplementum attestationis alterutri partium iuramentum decerni solet. Saepe fiunt exceptiones contra Coniuratores, si videlicet Coniurator fuerit periurus, infamis, vel ignobilis (penes et contra Nobilem, non valet iuramentum ignobilis) uti in Attestationibus quoque. Si exceptio rationabilem causam sortita fuerit, causa solet subverti ab imo. Hinc post latum iudicium, et pronunciatam

decerni solet. Saepe fiunt exceptiones contra Coniuratores, si videlicet Coniurator fuerit periurus, infamis, vel ignobilis (penes et contra Nobilem, non valet iuramentum ignobilis) uti in Attestationibus quoque. Si exceptio rationabilem causam sortita fuerit, causa solet subverti ab imo. Hinc post latum iudicium, et pronunciatam sententiam appellatur causa soepe in Curiam Regiam; ibi

Quinto, novissimarum occupationum causae, nec non violentiarum, damnorum, verberationum, captivationumque, tam in factis minoris, quam etiam maioris potentiae uniformiter, tum contra Nobiles seu Dominos, cum contra famulos ignobiles, et colonos, strictissime sunt privilegiatae, ut patet art. 3. et 4. anni 1608. et art. 29. anni 1609. Item art. 23. anni 1613. Caetera huc spectantia, ad pleniorem processus huius cognitionem, petenda sunt semper ex

retrô abierint saecula; et jam tum is, à quo ESTORADUM nomen in Hungariam translatum, summa rerum inter Hunnos potitus fuerit, jam tum Majorum Excellentia Stemmatis TUI Nobilitatem vetustissimam, et vetustatem nobilissimam, ignobilem nunquam deprehendimus. Atque ita Prosapia TUA infantiam gloriae nescit; nam ut primum enata nunquam repebat, cunae illius fuêre solium, et quae aliis senectus, illi infantia. Felix profecto

3.190  Lugendum est, vani pretium quod ludat honoris
3.191  Non viles partus; quos cum servilibus Orbis
3.192  Legibus absolvat, divina lege teneri
3.193  Ducunt esse nefas, et eodem ignobilis Iri,
3.194  Praecepti servire metu: vesania gentis
3.195  Humanae! certum statuo: quos condidit uno
3.196  Fine Deus, vitae stadium quoque dirigit una

inuictaque magni
3.333  Foedere ne rupto tentasses Caesaris arma,
3.334  Perfide regnorum latro) feruilia mordet,
3.335  Pars populi, iam fraena: angusto et carcere clausus,
3.336  Carnificis dextram, laqueique ignobile fatum
3.337  (En regni pretium) iugulo impenere tremiscit.
3.338  10. Atque vtinam meritos tantùm sors illa tyrannos
3.339  Plecteret, indigni neque tristius Anglia fati

27  27. Nec te ideo vacius nemorum penetralibus aeuum
5.665  Abdere, cessantem penitùs, vitaeque remotum
5.666  Officijs iubeam, vel rege exempla cauendi
5.667  Sumere ab Ismario, oblata haud ignobilis artis, [a] Plut. in Apophth.
5.668  Materiae sed sollicitae, minimèque fidelis
5.669  Pocula comminui qui

Nullum quippe Vitae genus occurrere, quod omni fructu, omni incommodo careat, et vnde Sapiens laetitiae argumenta; stultus maeroris causas non ducat. Neque indignandum proprio statui, quòd naturâ obscurus, atque ignobilis sit: cum vbiuis Sapienti gloriae campus pateat, vt Epaminondae, aliorumque praestantium virorum exempla testantur. Vitam quippe hominum dramati similem esse, in quo non plus laudis refert, qui praestantiores partes accepit, sed qui suas, quaecunque illae

„Bosphoron 20 implacidum, Phryxeaque 21 claustra recludent.
114   „Et sternent properum Byzanti ad moenia callem.
115  115 „Tu tamen audendo maiora, ignobile cursu
116   „Despice Taurunum, captamque Themesuaris arcem,
117   „Et tumidum spolijs Themesim 22 refugoque Tibiscum 1 )

occasione ista securitate obtinere quam et ilia privari et istos non eximere. 5to. Exolutionem hanc officialium ad domesticas regni necessitates pertinere, ad cassam autem domesticam etiam nobiles unius sessionis in Hungaria contribuere, quare praediales episcopi, alias ignobiles vix eximendos iri a contributione. (Subjiciuntur Suae Majestati praediales ignobiles.) Quibus in utramque partem consideratis, tam capitulum quam et episcopus censebant, praestare ut Suae Majestati suprascripti praediales aliique

ad domesticas regni necessitates pertinere, ad cassam autem domesticam etiam nobiles unius sessionis in Hungaria contribuere, quare praediales episcopi, alias ignobiles vix eximendos iri a contributione. (Subjiciuntur Suae Majestati praediales ignobiles.) Quibus in utramque partem consideratis, tam capitulum quam et episcopus censebant, praestare ut Suae Majestati suprascripti praediales aliique subditi subjiciantur, praecipue postquam ut amicus ecclesiae comes cancellarius Leopoldus Nadasd_respondisset, fieri nullatenus posse,

uti hactenus. 7. Ut in iis non alii quam ex regno et Hungaria accomodarentur. | 8. Ut officiales rango haberent aequale cum aliis 9. Ut salaria instar propositi schematis. 10. Ut contributionem et dicationem subeant ecclesiae Zagrabiensis subditi praediales ignobiles decimalistae Trauscolapiani, cives areae capitularis, Pottok, Nova villa, vicus Latinorum, Lupoglav, Dombra aliique, civitates illius et oppida. 11. Ut eandem dominium Sztenichnak, partes maritimae, bona cameratica, inquilini, opifices, molitores, verbo hactenus exempti, etiam generalatus

Kercselich Viennae manserunt. Ergo concinnatae utrinque postulatorum repraesentationes, et primum domino comiti bano exhibitae, qui capitularium repraesentationem dominis regni ablegatis communicavit, non autem vicissim. Illi ut ex illa subjectos ad contributionem subditos et praediales ignobiles viderunt, narratae bano scissionis cleri confirmationem sumpserunt asserentes, cur hanc subjectionem clerus ipsis non aperuit? cur in regno non publicavit? | Quod domino comiti bano videbatur omnino magnum, quamvis ex suprascriptis rationibus nec

Administratione tricesimarum ad statum legalem reducta existente, ut auctio juxta ineundas cum administratione rationes incassaretur impositum. 3. Ut omnia hactenus taxata tantum et nondum dicata loca praevia conscriptione in fumos redigantur. 4. Transcolapiani omnes a Kamenszko usque Topolovecz ignobiles domatim fl. 1 taxati sunt. Libertini autem Transcolapiani propter sterilitatem per xg. 30. Subditi vero et cameratica bona ultra 300 fl. hactenus praestitos alios 300 contribuerent. 5. Vinicolae per processuales intra bis quindenam conscriberentur. 6. Ignobiles,

Topolovecz ignobiles domatim fl. 1 taxati sunt. Libertini autem Transcolapiani propter sterilitatem per xg. 30. Subditi vero et cameratica bona ultra 300 fl. hactenus praestitos alios 300 contribuerent. 5. Vinicolae per processuales intra bis quindenam conscriberentur. 6. Ignobiles, nobiles uxores ducentes ad fumos reducerentur. 7. A molis in Dravo fl. 2, in Savo fl. 1 xg. 30, in Colapi fl. 1, in reliquis porro fluviis a primae clasis rota xg. 30, a secundae 15, tertiae 7 1/2 exolverentur. 8. Emolumenta confiniaria utpote boves

remittere debeat, lectum. In quo diplomate admodum generalibus terminis sequentia continebantur. Primo. Ut regnum octo milia hominum pugnare et bellare capacium habeat et interteneat. 2. Officialibus de stipendiis provideat. 3. Ad id contribuant omnes, etiam civitates liberae regiaeque, praediales ignobiles. 4. Pro media tricesima, quam Sua Majestas attribueret, cum camera tractent et arendent. 5. Ut emolumenta confiniorum omnia in idem applicentur. Canonicus Zagrabiensis, per capitulum electus et per banum confirmandus, vicecolonelli caractere gaudeat et praesidii commandam

AD5 In eadem possessione pertinens ad dominum N. aut ad priorem: Praediales Libertini Decimalistae Inquilini cum domibus Subinquilini sine domibus Talium viduae Arendatores Censualistae Molitores Servitores ignobiles communitatis vel privatorum Extranei Vinicolae BA2 1. BB2 5. BC2 3. CA2 - CB2 - CC2 3. DA2 8. DB2 4. DC2 6. EA2 6. EB2

mactaret et venderet, erat dicendum, quod in observationibus scribebatur; arendatori, quid et a qua re arendas solveret; censualistae aeque, una cum tenutis, quae habuit. Molitores, quantum ex mola annue perciperent, revelabant, et ubi venderent, tandem in quali fluvio mola esset. Officialium ignobilium, si quas tenerent, facultates conscribebantur cum expressione officii, v. g. spanus, hortulanus. provisor, praefectus etc. Extranei habebantur montanistae, qui hujus dominii subditi non sunt, sed propter jus montanum, decimam, censum etc. pertinent.

illico Januarii mensis diebus, nempe 2. Januarii, regni, ut vocamus, congregatio Zagrabiae est habita. Lecta promulgataque mandata plura regia, ac inter caetera illud, quo conscriptionis methodus a principe probabatur. Et quia conscriptores ipsi difficultates plures scripto proposuissent, uti: an ignobiles cum nobilibus uxorati et jure uxoreo bona possidentes conscribi debeant? an item in possessionibus nobilium unius sessionis degentes et olim nobilibus succedentes, quamvis ipsi nobiles non essent sed notorie rustici, qualium elenchum a se comperti produxerunt etc. Quoad modum

cum dominis terrestribus convenire solent, qua ratione ultra contractum intra partes initum procedi posset, nisi praevie omnes tales contractus cassentur et inhibeantur, cum nihilominus lex conventiones cum subditis admitteret. Circa 13tium. Sunt et ecclesiarum praediales et quidem etiam ignobiles, unde utrum et his imponendae obligationes? Addebat in fine, censeri necessariam esse ad Suam Majestatem ablegationem, judicarique, mitti posse ex nobilitate aut dominum Franciscum Kussevich aut vero dominum Jursich. Haec erat in substantia tametsi diffusius deducta domini

(ad genealogiam videlicet comprobandam) exhibere praetextu eo, ut videat, num revera ad eos aquirendae armales pertineant; pactare demum juxta petentis facultates certisque terminis pactatam deponere pecuniam, occasione autem traditionis armalium totum exsolvere. Erat ingens ditiorum rusticorum et ignobilium cura de hoc sibi procurando thesauro. Vendebant animalia, tenuta sua inscribebant aliis, mutuoque ubivis conquerebant pecuniam. Accidit, ut quidam ad fratrem meum Ignatium, parochum Kravarszkensem, mutuas orantes ecclesiae illius pecuniae adessent. Iste, cum mutui necessitatem rogaret,

disputaretur taliterque capacitas bonorum possessorii, repertis Sztubiczae, sibi per matrem cessae, Chikulinianis pecuniis, partim etiam mutuatis, Viennam venit. Et cum natus in Croatia ipse fuisset, opera domini comitis cancellarii Leopoldi Nadasd armales clam accepit exsolvitque. Tum ne ignobilis existimetur, cum jam hactenus pro barone fuisset habitus, indigenatus expeditionem accepit comitisque titulum solvit. Indigenatum remonstravit tabulae, cum quaestionem illi in processu habito violentiali cum Joanne Rauch, tum vicebano, idem vicebanus formavisset. Hac ratione Sermage in

(Electi vicecomitis comitatus Zagrabiensis notitia.) Petrus Spissich, factus vicecomes, in limine statim quaedam bona, quaedam mala exhibuit. Inter bona sunt: primo, ordinata taxandorum conscriptio, puta opificum, artificum, arendatorum ac possessionatorum ignobilium vel extraneorum; quos inter, quia cives etiam liberarum regiarumque civitatum fuissent, exemplo tam Hungariae quam vigore diplomatis 1750. regii, postquam Vienna eatenus venisset rescriptum, conscripti fuere. Verum civibus Viennam profectis atque immolantibus, anterius statibiis regni

Congregatio regni Zagrabiae 23. Circa praediales exemptos quaestio. Cur regulatio acceptata 24. Rationes pro praedialibus 24. Rationes contra praediales 24. Subjiciuntur Suae Majestati praediales ignobiles 24. In deputatione disputatio 25. Puncta Suae Majestati regnotenus posita 25. Quaestio de ablegatis. Student clerum ejicere 25. Canonici Zagrabiensis ecclesiae ab ablegatione exmissi

Verum in casu ejusmodi hanc tota communitas certe non flagitabit: ubi vero latifundia adsunt, et tota communitas id postulat, nulla ratio subversatur, cur ejus desiderio deferri non debeat. Possessores enim civilium foenilium sunt perinde proprietarii, sicut alii ignobiles, qui foenilia sua condam a dominiis emerunt, nunc vero eadem intra se emunt et vendunt. Articulus VII. De vineis in campis

240  Quem miserum vixisse magis mortalibus, illo 240
241  Me genitore satum, quando haec vis noscere, dicunt.
242  Haec ubi Telemachus, rursum sic diva loquuta est:
243  Non tibi di generis spondent ignobile nomen,
244  Spero equidem, talem genuit quum te inclita fama
245  Penelope. sed pauca mihi precor insuper addas.
246  Quodnam epulum, quaenam turba haec? sollemnia sacra,
247  Connubia anne paras?

per aequora vectus
439  Appulit huc longis repetens compendia terris? 440
440  Ut citus eripuit sese, neque noscier ulli
441  Sustinuit! vis magna tamen se corpore magno
442  Prodebat, nec erat deformi ignobilis ore,
443  Haec ubi finierat, juvenis sic orsa vicissim
444  Ore refert. reducem jam spes mihi nulla videndi,
445  Eurymache, est misero patrem, nec nuncius ultro
446  Si veniat, nec fida reor fatis

clarissime in omni,
443  Nunc equidem tua jussa sequar, veniamque precabor,
444  Atque ensem hunc ex aere dabo, cui lucidus аrdet
445  Argento capulus, totumque nitens elephanto
446  Includit vagina; haud est ignobile donum.
447  Haec dicens rutilum manibus simul accipit ensem,
448  Pаucа simul fatur. sis, o pater optime, felix,
449  Fudimus et verbum si quod male, ventus in undas
450  Abripiat vanum. sic o tibi

telluris in undas
257  Continuo heic tractu vergit, pelagoque residit?
258  At dea quaerenti: vel te dementia versat,
259  Hospes, ait, vel longa procul, si talia nescis,
260  Huc via te duxit. non haec ignobilis ora, 260
261  Aut adeo deserta: ipsam novere, quot almam
262  Auroramque vident gentes, solemque cadentem
263  Parte sub adversa, qua nox fert atra tenebras.
264  Terra quidem praerupta, citisque

nobili declaratae sunt; ac in hoc quidem constitutio Hungarica ab omnibus aliis temperatarum monarchiarum constitutionibus, praeter Polonicam, multum abludit. 2 Postremis tandem comitiis agnitum fuit interesse ipsius constitutionis ut aliquae florentiores etiamsi ignobiles communitates iure suffragii donentur, hocque oppida Haidonicalia nec non Iaziges et Cumani donati sunt; exemplum hoc plures indubie futuris comitiis eiusmodi casus producet. 3 Ne novitas instituti aliquam organizandae Diaetae difficultatem adferat,

qui alioquin honoris tantum praerogativa differunt, in unum redigatur. 16 Numerus Statuum post illum, quem ultima Diaeta iam fecit, passum ad quinque ea ratione augeri posset ut ab exemplo oppidorum Haidonicalium et Iazigum omnibus florentioribus ignobilibus communitatibus ius suffragii tribuatur et ex eorum repraesentantibus quintus Status efformetur. 17 In primo casu tria, in posteriori quinque plane distincta conclavia erigenda forent ad hoc ut suffragia

cum magnatibus unito Statui ius propositionis deferatur, Status praelatorum, cui solum reliquorum Statuum conclusis intercedendi ius relinqueretur, ipsius etiam inter Principem et nationem aequilibrii arbiter efficeretur. 30 Si e repraesentantibus ignobilium quintus Status efformetur, eaedem perinde redeunt quaestiones, eadem responsa, etsi in hoc etiam systemate ius propositionis omnibus Statibus ex aequo attribuatur. 31 Illud insuper incoveniens consequetur quod aucto proponentium numero comitia et

admissa sunt. 34 Ut aliquod etiam de vicinis populis exemplum adferamus, apud Polonos onera publica per constitutionalem legem ita partita fuerunt ut cura externae securitatis, id est onus militandi, clero, magnatibus, et nobilibus, onus vero tributorum solis ignobilibus incubuerit; et tamen illi haud ante multos menses constitutionale hoc institutum commutarunt, aequalemque publicorum onerum partitionem adoptarunt. 35 Omnia tamen haec non nisi consentientibus sponte omnibus legislativis corporibus facta

De aequa contributionis repartitione. (3tiae) 27-o De systemate conscriptionis, dicationis, et repartitionis quanti. (4tae) 28-o De querelis contra improportionatam contributionem positis. (4tae) 29-o De ignobilibus etiam in locis praedialibus ad ecclesias pertinentibus contributioni subiiciendis. (4tae) 30-o De armalistarum conscriptione et taxatione. (3tiae) 31-o De rectificatione portarum.

conditionariam receperant, terras ab omni alio praeter militiam onere eximendo eosdem ad statum militum elevent; cum hac ratione singulares familiae ad privilegiatum militum statum evectae sint, ignoto licet adhuc nobilis vocabulo usus ignobiles ad statum privilegiatum elevandi in substantia iam tum invaluit; in modo tamen illud discrimen intercessisse videtur quod nullo adhuc apud Hungaros litterarum usu omnes hae terrarum seu collationes, seu exemptiones verbo tantum coram

Latine comes appellabatur, habuit. 10 Hic itaque compillator diplomatis sicut in aliis bene multis locis se improprie expressit. 11 Nec mirum quod ex ipsis his comitibus aliqui, prouti impetrator praesentis privilegii, ignobilis fuerit; nam hoc aevo non tantum praefecti castrorum dicebantur comites castri, id est, ut nunc loquimur, supremi comites, verum affectabant et reipsa obtinuerunt hunc titulum omnes vilissimae etiam rei regiae praefecti, ita ut plane comes

reor. 8 3-o. Prostant quidem complura regum primae periodi diplomata quibus certa castri terra ab huius servitio eximitur et iure nobilitari confertur. 9 In nullo tamen eorum id exprimi recordor quod impetrator antea ignobilis fuerit. 10 Quare omnes illae donationes iam nobilibus factae fuisse videntur, domestici vero plebeii debuerint sibi statum conditionarii antea procurare, et sic demum per exemptionem impetratae eo nomine

usum fuisse vidimus, terram etiam iure nobilitari impetrare potuerit. 15 Atque ita apparet 4-o: Quod nunc inter veterem et modernam per donationem nobilitandi formam discrimen tantum in eo versetur quod olim in ipsa terrae alicuius ignobili per regem facta donatione, eius ad statum nobilium elevationis et collatae terrae a prioribus oneribus exemptionis diserta mentio inici consveverit. 16 Nunc vero adoptato subinde principio illo quod omnis terrae alicuius

donatione, eius ad statum nobilium elevationis et collatae terrae a prioribus oneribus exemptionis diserta mentio inici consveverit. 16 Nunc vero adoptato subinde principio illo quod omnis terrae alicuius per principem ignobili facta collatio nobilitet, id in donatione non exprimatur, sed suapte subintelligi supponatur; cuius usus ratio ut intelligatur, meminisse oportet quod olim omnis terra Hungarica pro libera fuerit reputata, usum vero eius conditio, sub qua illam

si autem terra antea sub conditionaria servitute possessa iure nobilitari conferebatur, eius a prioribus oneribus exemptio diserte indicari debuerit. 18 Nunc invecto inter terras liberas, quas nobiles, et publicis oneribus obnoxias, quas ignobiles possident, discrimine, cum possesiones princeps nemini amplius iure nobilitari conferre soleat, necessitas inserendae donationi de exemptione terrae suapte evanuerit. 19 Itaque olim conditio possessoris modum

21 Haec de prima periodo. § 44 Forma nobilitandi per donationem in secunda periodo. 1 Quod alteram attinet, Caroli I nullam hactenus factam ignobili donationem deprehendi. 2 Prima est de hac epocha, quam Kovachich Supplementorum ad vestigia diaetarum part. 2 pag. ** 44.2 ** spatium vacuum in MS-to relictum. produxit, Ludovici I

obnoxias, de quo § 43 sermo fuit, invaluit, quod quidem, nisi me omnia fallunt, in tertia primum periodo evenit; cum enim in hoc systemate nonnisi terrae liberae collatae sint, debuit inde principium illud enasci quod omnis terrae per principem ignobili facta collatio nobilitet; hoc autem invecto, clausula de impetratoribus ad statum nobilium evectione, tamquam natura sua subintellecta, utique superflua evasit, adeoque e stylo donationalium tanto magis exmitti debuit quod inducto subinde

earum substantiam effecerit. 2 Usus hic tota ferme tertia periodo perduravit. 3 Tandem sub augusta Maria Theresia illud per cancellariam regiam principium adoptatum est quod donatio nonnisi nobili conferri possit, ut adeo si nihilominus alicui ignobili donationem fieri contingat, hic antea nobilitatem sibi per armales debuit procurare. 4 Haec de forma nobilitandi per donationem. 5 Iam de armalibus. § 46 Scuta gentilitia jam

necdum plene exploratum est; Bajtay in sua Arcana historia morem hanc Ferdinando I adscribit traditque tantam in hoc genere sub rege isto viguisse facilitatem ut nobilitas per armales pro 25 florenis pensione impetrari potuerit. 3 Alii hunc ignobilem absque omni terrae collatione nobilitandi usum a Sigismundo, rege una et imperatore e Germanico, ubi ille antea viguit, Imperio, Hungariae illatum arbitrantur, nullum tamen hactenus, quod sciam, pragmaticum pro alterutra e his sententiis

suae impetravit, praesertim cum magister compellitur; verum quidem est quod, ut supra ostendimus, complures, qui comites compellantur, postea primum nobilitatem adepti sunt, adeoque sicut comitis, ita etiam magistri compellatio potuerit cum statu ignobili componi. 6 Illa etiam diplomatis clausula tamquam sub regio nostro vexillo militare debentibus, quod impetrator nunc primum nobilitatus fuerit indicare videatur; omnia tamen haec incertum satis evincunt Carolum I usus nobilitandi per

vidimus, 1440. nobilibus impossessionatis lucrum camerae revocarunt. 2 Dum enim articulo 10 taxas inconsvetas abrogant, nil aliud intelligere potuerunt quam impositum nobilibus impossessionatis, ut supra vidimus, lucrum camerae. 3 Pro ignobilibus enim taxa haec jam inde a Carolo I publicis legibus stabilita adeoque consveta fuit. 4 Decretum 1454. ex ipso autographo descriptum esse indicat illa ingressus ejus clausula "universis praelatis, baronibus, nobilibus... in comitatu N.N.

alio quam nobili conferre possit, ordinatur articulo 15-o; nempe adeo jam eviluisse debuit Sigismundaei decreti ii articulus 15-us, quo officium judicis nobilium nonnisi nobili possessionato conferri posse decernebatur, ut ipsum plane supremi comitis officium ignobilibus conferri coeperit. 18 Regi jus in privatorum foris et nundinis censum exigendi, quo reges primae periodi indubitate gaudebant, adimitur articulo 20. 19 Excessibus regii stipendiarii militis poena dictatur articulo 21-o. 20

exerceat. 3 Mathias potestate executiva in officiis extraneis conferendis non est abusus. 4 Nulla enim hac de re lex sub eo perlata est, cum sub omnibus ejus decessoribus id frequentissime prohibitum fuerit. 5 Debuit tamen ille ignobiles muneri supremorum comitum admovere, cum id art. 15:1471. prohibentur (a). Itaque arbitrarii imperii nomine unice ideo notabatur quia competentem sibi executivam potestatem mascule exercuit. 6 De remissione

esse queant ut restituendo tanto, quod Iosephus II inde percepit, donatariis aeri pares non sint, sufficit si irritae hae donationes in lege specifice exprimantur, singuloque civi bona haec a donatariis, depositis pecuniis, recipiendi facultas attribuatur; interea vero qua ignobiles oneribus publicis subjiciantur. 9 Ita etiam cum in montanis, salinariis, 30-libus et postalibus officiis tot exteri applicati esse possint ut idonea nativa individua tanto numero nec adsint,

libertas preli non possit stabiliri? Denique: 30 q) Constitutio eo firmior evadit, quo major pars populi ejus beneficium sentit illiusque conservationem tuendi causam habet. 31 Quare non possent aliqui hujus favores ad liberos, sed ignobiles homines extendi, quare rusticis ipsis ad majorem eorum libertatem gradus aliquis sensim parari non posset? § 16. Principia per quae contrariantes sententiae conciliari possunt.

quae originem ducit ex diverso statu; incolae nempe unius territorii ex diversitate status, conditionis et classis habent diversam relationem; consequenter sic et factiones noscuntur, si quae adsint. 12.1 Iam status generatim vel est nobilitaris vel ignobilis; illi cives ad quos certi honores, beneficia et praerogativae restringuntur, illi sunt nobiles; qui his non gaudent, ignobiles. 2 Nobilium et ignobilium variae sunt subdivisiones, quatenus nempe praerogativa nobilium magis vel minus est restricta.

relationem; consequenter sic et factiones noscuntur, si quae adsint. 12.1 Iam status generatim vel est nobilitaris vel ignobilis; illi cives ad quos certi honores, beneficia et praerogativae restringuntur, illi sunt nobiles; qui his non gaudent, ignobiles. 2 Nobilium et ignobilium variae sunt subdivisiones, quatenus nempe praerogativa nobilium magis vel minus est restricta. 3 In Hungaria a parte rei est tantum nobilitas una, abusus et consuetudo invexit modicam differentiam, in titulis,

noscuntur, si quae adsint. 12.1 Iam status generatim vel est nobilitaris vel ignobilis; illi cives ad quos certi honores, beneficia et praerogativae restringuntur, illi sunt nobiles; qui his non gaudent, ignobiles. 2 Nobilium et ignobilium variae sunt subdivisiones, quatenus nempe praerogativa nobilium magis vel minus est restricta. 3 In Hungaria a parte rei est tantum nobilitas una, abusus et consuetudo invexit modicam differentiam, in titulis, homagiis, praecedentiaque honoris.

Nobilitas apud diversas gentes est realis et personalis; sic apud Turcas, Chinenses est personalis et extinguitur cum persona. Apud omnes cultas gentes est realis, quae ad posteros extenditur, et per solam nativitatem sine ullis propriis meritis adquiritur. 2 Ignobiles alii sunt rustici, alii libertini, alii personae civicae. 3 Alia disparitas inter incolas habet locum ex vario vitae genere; alii enim publica reipublicae munia obeunt, alii pro privata utilitate vivunt. 14.1 Privatae vitae

Dein sunt Bannerets (Banner Herrn), sunt sicut equites aliarium gentium; hi utuntur titulo Sir cum prioribus, nempe Baronets. 4 Alii sunt proprie equites qui Knikt bakelurs vocantur, hoc titulo gaudent etiam ignobiles in oficiis aut aliis honestioribus opificiis constituti, uti celebres horopei, mercatores etc; alii sunt Eskir (Schild Träger); hi audent gestare scutum nobilitare. 5 Alii sunt Gent le mens (Sánt le mán), vulgo nobiles; haec

9.1 Utrajectensis provincia 3 status numerat, repraesentantes capitulorum et episcopatus Utrajectensis; deputati nobilitatis et urbis unicae Utrajectensis deputati. 2 Repraesentates capitulorum olim erant 8; 4 nobiles, 4 ignobiles; tardius nobilibus adjectus est unus, omnes hos deputatos nominat vicarius. 10.1 In Frisia sunt duo status, deputati 3--um quarteriorum, et 11 urbium; 3--a quarteria haec distribuuntur in 30 jurisdictiones, quorum quaelibet suum praesidem

unus, omnes hos deputatos nominat vicarius. 10.1 In Frisia sunt duo status, deputati 3--um quarteriorum, et 11 urbium; 3--a quarteria haec distribuuntur in 30 jurisdictiones, quorum quaelibet suum praesidem habet, et deputatos 2 mittunt, nobilem et ignobilem, ad conventus generales. 2 Locus conventus est Leobarda, consident in 4 salis, omnes nempe distinctim et separatim. 11.1 Transisalana habet nobilitatem et 3 urbes; haec provincia praeterea in 3--a quarteria est divisa;

est consilium regium, huic omnia tribunalia subsunt. 10 Iustitiae administratio multis obest naevis, multae futiles locum habent exceptiones, praecipue in criminalibus cavillantur judices; pleni ibi semper carceres nocentibus et innocentibus, nobilibus et ignobilibus; omnis, qui ad judicis dignitatem levari intendit, 9 annis juri studuisse debuit, 6 rigorosa subivisse, et 3 publice disputasse ex jure. § 7 De reditibus publicis 1.1 Olim reditus Portugalliae

Equum pasce ut amicum, illi ut inimico inside. Equi duo.
Equus gracilior a domino ad ignobile
Tantum trahendum destinatus essedum
Sic inquiebat alteri, quem splendido
Videbat habitu pinguiorem corporis.
5  Sodes, mihi illud explica, cur accidat,

multum cum vorassent asperae,
In laeta campi se patentis aequora
5  Tulere, prima cujus ad divortia
Occurrit alter ecce conterraneus
Equo, ut videbant, vectus haud ignobili,
Parum sed hilaris furti conscientia.
Una ire statuunt, utque medium jam fere
10  Campum tenebant, plurimo vir cum grege
Prodire visus obviam: hic

unice
Memoria fastus est invisi: at inclytam
Post se relinquens nominis famam sui
Formica vivit succini in pellucida
25  Inclusa lacryma, regiae splendor domus.
Qui genere digna nobilis non gessit suo,
Obscurus moritur; virque saepe ignobilis
Virtute nomen clarum acquisivit sibi. Priciza XXXVIII. Pr. Nie plemena do slavna imena. Muha, i Mrav. Beſocno tasctima Muha uſch?ogljena,

Namque hac, atque illac apparent candida tecta,
Hic Sanctus Parochialis Ecclesiae praecipuus Patronus est. Et Viti templum haud ignobile, et addita templo
Turris, fonsque maris miscens se argenteus undae.
Hîc gemina mora facta mihi cum luce fuisset,
Ad Barsecinem me adduxit tertia, ubi Annae

et cognosce superbos.
Nulla licet jactare queant patrum inclyta facta,
Nec magnis generatim opibus natura beavit,
Longo illi inter se tamen ordine stemmata ducunt.
Nobilis hic erit, ille ignobilis audiet, ambo
Uno rure sati cum sint, et vilibus orti
A patribus, pariterque rudi, crassaque Minerva.
Interea hic cum patricio Praetore sedebit,
Consiliumque dabit, removebitur ille, quod absit

ita commodius, prisco quam more, beati. De Scopulo Daxae VI.
Et te Daxa canam pelagi haud ignobile saxum,
Quò me post Majas pietas tulit orta Kalendas Die inventionis Sanctissimae Crucis.
Cum dulci, rapuit quem

Io non invidio i fiori
Al molle Anacreonte:
Si vaga rosa in fronte
Esso non ebbe un dì.

Questa non è del campo
Ignobile fatica.
La nostra dolce Amica
Di propria man la ordì.

Ne gli orti d' Amatunta,
Credilo, Irene mia,
Natura non avria

volumina chartis
1.15.110  Accedunt Volusi, et caeco periere sub hoste.
1.15.111   Ast alii, quam densa cohors! Juvenesque, senesque
1.15.112  Faex sophiae, servum pecus, atque ignobile vulgus
1.15.113  Prisca novis, mirum! Mutati corpora formis
1.15.114  Abjecere hominum vultis. Hic simia factus
1.15.115  Obscenos pandit rictus, nuda et nate turpis

generosa tulit felici Gallia partu,
3.1.31  Gallia doctorum mater fecunda virorum,
3.1.32  Quae potis et socco scenam et calcare cothurno.
3.1.33  Post hunc nonnulli, quorum haud ignobile nomen,
3.1.34  Ad Tamesin Gaeus, Tuscum Pignottus ad Arnum
3.1.35  Par opus aggressi miseram fecere ruinam;
3.1.36  Nec pulcrum ingenium, numerorum aut mira venustas

centum Furias alias agnoscere quibat,
Quae motae zephyro risus in corde superbo
Iucundos fodiunt sibi nidos ungue cruento.
Flamma cruenta prius tumidas exarsit in iras
Illo in corde calens adversum ignobile vulgus, 800
Contra Christiadas viles haud quippe merentes,
Ut iuxta Turcas calefiant solis ab aestu.
Ferra, venena, capistra, truces palos gladiosque
Fervescens oleum, flammam tormentaque centum

Bibliographia locorum inventorum

Auctores varii (1080-1105) [1080], Jura sancti Petri de Gomai, versio electronica (, Split), 6348 verborum, Ed. Petar Skok Viktor Novak [genre: prosa - charta] [word count] [aavvsupetarski].

Toma Arhiđakon (1200-1268) [1268], Historia seu cronica Salonitanorum atque Spalatinorum pontificum, versio electronica (, Split), Verborum 40426, Ed. Olga Perić [genre: prosa oratio – historia] [word count] [thomashistsalon].

Pavlović, Pavao (1347-1416) [1371], Memoriale, versio electronica (), Verborum 12550, Ed. Ferdo Šišić [genre: prosa oratio - chronica] [word count] [paulopmemoriale].

Jan Panonije (1434-1472) [1447], Epigrammata et elegiae, versio electronica (, Italia; Hungaria), 5735 versus, verborum 37748, Ed. Sándor Kovács [genre: poesis - epigramma; poesis - elegia; poesis - carmen] [word count] [ianpanepigreleg].

Marulić, Marko (1450-1524) [1480], Repertorium, versio electronica (), Verborum 315700, Ed. Branimir Glavičić [genre: prosa oratio - loci communes] [word count] [marulmarrepert].

Crijević, Ilija (1463-1520) [1484], Carmina e cod. Vat. lat. 1678, versio electronica (, Dubrovnik), 7675 versus, verborum 46525, Ed. Darko Novaković [genre: poesis - elegia; poesis - epigramma; poesis - lyrica; poesis - epica] [word count] [crijevicarm1678].

Gundulić, Fran Lucijan; Crijević, Ilija (1451/2-1505; 1463-1520) [1490], Baptistinus, versio electronica (, Dubrovnik), 13 versus, verborum 3401, Ed. Dora Ivanišević Petra Šoštarić [genre: prosa oratio - novella; poesis - epigramma] [word count] [gondolflbapt].

Marulić, Marko (1450-1524) [1496], De institutione bene vivendi per exempla sanctorum, versio electronica (, Split), Verborum 186963, Ed. Branimir Glavičić [genre: prosa oratio - tractatus] [word count] [marulmarinst].

Božićević Natalis, Frano (1469-1562) [1497], Francisci Natalis Carmina, versio electronica (), 3135 versus, verborum 19055, Ed. Miroslav Marcovich [genre: poesis - carmen; poesis - elegia; poesis - epigramma] [word count] [natalisfcarmina].

Crijević, Ilija (1463-1520) [1506], De Epidauro, versio electronica (, Dubrovnik), 573 versus, verborum 3825, Ed. Darko Novaković [genre: poesis - epica] [word count] [crijeviepidauro].

Marulić, Marko (1450-1524) [1516], Evangelistarium, versio electronica (), Verborum 155872, Ed. Neven Jovanović [genre: prosa oratio - tractatus] [word count] [marulmareuang].

Marulić, Marko (1450-1524) [1519], De humilitate, versio electronica (), Verborum 81625, Ed. Branimir Glavičić [genre: prosa oratio - tractatus] [word count] [marulmarhumil].

Crijević Tuberon, Ludovik (1458-1527) [1522], Commentarii de temporibus suis, versio electronica (), Verborum 118743; librorum 11, capitum 165, Ed. Vladimir Rezar [genre: prosa oratio - historia] [word count] [tuberocomm].

Bunić, Jakov; Cortonus de Vtino Minorita, Bernardinus; Petrus Galatinus; Colonna Galatino, Pietro (1469-1534; m. post 1539.) [1526], De vita et gestis Christi, versio electronica (), 10155 versus; verborum 68245, Ed. Neven Jovanović [genre: poesis - epica] [word count] [bunicjvgc].

Beneša, Damjan (1476-1539) [1534], De morte Christi, versio electronica (, Dubrovnik), 8402 versus, verborum 61948, Ed. Vladimir Rezar [genre: poesis - epica] [word count] [benesaddmc].

Beneša, Damjan (1476-1539) [1534], Epicedion in morte Jacobi Boni, versio electronica (, Dubrovnik), 263 versus, 1707 verborum, Ed. Đuro Körbler [genre: poesis - carmen; poesis - epicedion] [word count] [benesadepicedbun].

Vrančić, Mihovil (1507 - ante 1571) [1535], Error devius virginis Ruthenae, versio electronica (), 1194 verborum, 178 versus, Ed. Darko Novaković [genre: poesis - elegia] [word count] [vrancicmerror].

Andreis, Franjo Trankvil (1490-1571) [1544], Dialogus philosophandumne sit, versio electronica. (), Verborum 8149, Ed. Neven Jovanović [genre: prosa oratio - dialogus] [word count] [andreisfphilos].

Vrančić, Antun (1504-1573) [1553], Iter Buda Hadrianopolim, versio electronica (), Verborum 10368, Ed. László Szalay [genre: prosa oratio - itinerarium; prosa oratio - diarium] [word count] [vrancicaiter].

Vlačić Ilirik, Matija (1520-1575) [1581], Clavis scripturae sacrae, pars prima, versio electronica (), 600000 verborum, Ed. Neven Jovanović [genre: prosa - tractatus; prosa - vocabularium; poesis - elegia; poesis - epigramma] [word count] [flaciusmclavis1].

Vlačić Ilirik, Matija (1520-1575) [1581], Clavis scripturae sacrae, pars secunda, versio electronica (), 600000 verborum, Ed. Neven Jovanović [genre: prosa - tractatus; prosa - vocabularium; poesis - elegia; poesis - epigramma] [word count] [flaciusmclavis2].

Pir, Didak (1517 – 1599) [1596], Cato minor, sive disticha moralia, versio electronica (), versus 5366, verborum 40443, Ed. Neven Jovanović [genre: poesis - carmen; poesis - elegia; poesis - epigramma; poesis - ode] [word count] [didacuspcato].

Kitonić, Ivan (1561-1619) [1619], Directio Methodica processus iudiciarii iuris consuetudinarii Inclyti Regni Hungariae, versio electronica (), 154 versus, verborum 69145; 12 epigrammata, 12 capita, Ed. Neven Jovanović [genre: prosa oratio - tractatus] [word count] [kitonidirmeth].

Belostenec, Ivan; Glavinić, Sebastijan; Anonymus (1593./1594. - 1675) [1675], Gazophylacii dedicatio et prologus, versio electronica (), 3558 verborum, 12 versus, Ed. Damir Boras [genre: prosa - dedicatio; prosa - epistula; prosa - prologus; prosa - paratextus; poesis - epigramma] [word count] [belostenecigazophylaciumded].

Vičić, Kajetan (?-ante 1700) [1686], Thieneidos libri sex, versio electronica (), 5415 versus, verborum 33672, Ed. Gorana Stepanić [genre: poesis - epica] [word count] [vicickthien].

Rogačić, Benedikt (1646–1719) [1690], Euthymia sive De tranquilitate animi. Carmen didascalicum, versio electronica (), 8211 versus, verborum 111.074 [genre: poesis - epica; prosa - praefatio; prosa - summa] [word count] [rogacicbeuthym].

Đurđević, Ignjat (1675-1737) [1717], Eugenii a Sabaudia... epinicium, versio electronica (), versus 984, verborum 8618, Ed. Đuro Körbler [genre: poesis - epica; paratextus prosaici] [word count] [djurdjeviepinicium].

Krčelić, Baltazar Adam (1715-1778) [1748], Annuae 1748-1767,versio electronica (, Zagreb), Verborum 244601, Ed. Tadija Smičiklas [genre: prosa oratio - historia] [word count] [krcelicbann].

Škrlec Lomnički, Nikola (1729-1799) [1749], Operum omnium tomus I, versio electronica (), Verborum 68552, Ed. Neven Jovanović [genre: prosa oratio - dialogus] [word count] [skrl1].

Homerus; Zamanja, Bernard (1735-1820) [1777], Homeri Odyssea Latinis versibus expressa, versio electronica (), 13633 versus, verborum 95,658, Ed. Petra Šoštarić [genre: poesis - versio; poesis - epica; poesis - elegia; poesis - carmen; poesis - argumentum; prosa - paratextus; prosa - epistula] [word count] [zamagnabodyssea].

Škrlec Lomnički, Nikola (1729-1799) [1782], Operum omnium tomus II, versio electronica (), Verborum 46753, Ed. Neven Jovanović [genre: prosa oratio - epistula; prosa oratio - oratio; prosa oratio - tractatus] [word count] [skrl2].

Škrlec Lomnički, Nikola (1729-1799) [1790], Operum omnium tomus III, versio electronica (), Verborum 71764, Ed. Neven Jovanović [genre: prosa oratio - tractatus] [word count] [skrl3].

Barić, Adam Adalbert (1742-1813) [1792], Statistica Europae, versio electronica (), Verborum 91598, Ed. Neven Jovanović [genre: prosa oratio - tractatus] [word count] [baricastat].

Ferić Gvozdenica, Đuro (1739–1820) [1794], Fabulae, versio electronica (), 2266 versus, verborum 52873, Ed. Sanja Perić Gavrančić [genre: poesis - fabula] [word count] [fericdfab].

Ferić Gvozdenica, Đuro (1739–1820) [1803], Periegesis orae Rhacusanae, versio electronica (, Dubrovnik), 3368 versus, verborum 28363 [genre: poesis - epica; poesis - praefatio; prosa - index] [word count] [fericdperiegesis].

Sivrić, Antun (1765 - 1830) [1803], Traduzione latina delle Anacreontiche ... e dei sonetti, versio electronica (), Verborum 42047, 5086 versus, Ed. Neven Jovanović [genre: poesis epigramma; poesis versio; paratextus prosaici] [word count] [sivrichaanacreont].

Rastić, Džono; Appendini, Franjo Marija; Zamanja, Marija; Zamanja, Bernard; Ferić, Đuro; Appendini, Urban (1755-1814; 1768-1837) [1816], Carmina, versio electronica (), Versus 6583, verborum 46647, Ed. Neven Jovanović [genre: poesis - satura; poesis - elegia; poesis - epistula; poesis - carmen] [word count] [rasticdzc].

Mažuranić, Ivan [1957], Mors Smail-Agae Čengić (, Split), Verborum 6318, versus 916, Ed. Baković, Ivan [genre: poesis - epica; poesis - versio] [word count] [mazuranicbakovicmors].

Retrieve all occurrences

Click here for a KWIC Report