Croatiae auctores Latini: inventa  
   domum |  qui sumus |  textus |  auxilia |  tolle, lege! |   
Bibliographic criteria: none (All documents)
Search criteria: Io.*

Your search found 10295 occurrences

More search results (batches of 100)
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 Last

Retrieve all occurrences (This may take some time to download)

Click here for a KWIC Report

Occurrences 1-10295:


1. Adam Parižanin. Tres hymni perantiqui de Laudibus... [Paragraph | SubSect | Section]

Et tulit abominationem impietatis. Allel. Lectio S. Evangelii secundum Matthaeum. In illo tempore Cap. 10. dixit Jesus Discipulis suis: Euntes praedicate docentes, quia appropinquavit regnum coelorum, et reliqua. Homilia S. Jo: Chrysostomi. Jam quaeritur, quare Christus contraria praeceperit, nam et c. Ad laudes Antiph. et Cap. ut in I. Vesp. Hymnus

Exaltent alii saxa minacia
Turrita, et Spalati moenia nobilis,
Templum mirificum, magnificas


2. Adam Parižanin. Tres hymni perantiqui de Laudibus... [Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

Per Dominum nostrum et c. Alter Hymnus De Translatione SS. Anastasii et Domnii.
Sacra scrutantur pignora,
Pia Sanctorum corpora
Domnii, et Anastasii
Jussu devoti populi.
At Praesul venerabilis
Joannes Deo amabilis
Confortat cives nobiles,
At laudat et ignobiles,
Inter ruinas vepribus
Condensus atque frondibus
Urbis Salonae fodere,
Nutu divinae gratiae.
Muneris tanti praemium
Repertum Anastasium
Primo transferunt


3. Adam Parižanin. Tres hymni perantiqui de Laudibus... [Paragraph | Section]

sit gloria,
Laus quoque sit perpetua
Filio Unigenito
Cum Spiritu Paraclito. Amen. CAPUT XVIII. De templo et cultu S. Domnii in insulis Diomedaeis. § I. Cultus S. Domnii per B. Joannem e Fulgineo Monachum ac Martyrem in Diomedaeas insulas allatus esse videtur. B. Joannes natus est Fulginei anno secundi saeculi circiter vigesimo, loco honesto, et oppido Umbriae in primis nobili, unde illi a Fulgineo cognomen obvenit. Is anno quarto et sexagesimo ejusdem saeculi


4. Adam Parižanin. Tres hymni perantiqui de Laudibus... [Paragraph | Section]

Amen. CAPUT XVIII. De templo et cultu S. Domnii in insulis Diomedaeis. § I. Cultus S. Domnii per B. Joannem e Fulgineo Monachum ac Martyrem in Diomedaeas insulas allatus esse videtur. B. Joannes natus est Fulginei anno secundi saeculi circiter vigesimo, loco honesto, et oppido Umbriae in primis nobili, unde illi a Fulgineo cognomen obvenit. Is anno quarto et sexagesimo ejusdem saeculi Joannes a Fulgineo in Diomedaeas insulas se recepit. cum ecclesia sub


5. Adam Parižanin. Tres hymni perantiqui de Laudibus... [Paragraph | Section]

ac Martyrem in Diomedaeas insulas allatus esse videtur. B. Joannes natus est Fulginei anno secundi saeculi circiter vigesimo, loco honesto, et oppido Umbriae in primis nobili, unde illi a Fulgineo cognomen obvenit. Is anno quarto et sexagesimo ejusdem saeculi Joannes a Fulgineo in Diomedaeas insulas se recepit. cum ecclesia sub Marco Aurelio crudelem in modum exagitari rursus coepisset, patria profugus se recepit in hasce insulas, ab littore Apuliae haud ita late interjecto mari disjunctas, quas olim Veteres appellabant Diomedaeas, quod illuc


6. Adam Parižanin. Tres hymni perantiqui de Laudibus... [Paragraph | Section]

essent, modico interfluente Euripo discretae, ex eo Trimitum, seu Trimitarum insulae nominari coeperunt; quamquam verius eas hoc vocabulo appellatas dixeris ab una earum principe, quam Tacitus Annal. lib. 4. Trimerum vocat. Tenet fama, litterisque multorum est memoriae traditum, hunc Joannem a Fulgineo fuisse illum ipsum Eremicolam, de quo in tabulis Trimitanis mentio fit sane honorifica. Huic ergo, ut illae tabulae memorant, nocte quadam vigilanti augustissima specie, ac beatissimo lumine fulgens Virgo Deipara sese palam ostendit, Templum ibidem Deiparae


7. Adam Parižanin. Tres hymni perantiqui de Laudibus... [Paragraph | Section]

censuit, quam ut templum exstrueret, quod Deiparae in coelum assumptae titulo exornavit. Hoc templum deinde saeculo quarto jam inito Alexander quidam Episcopus veteri solemnique ritu consecravit, cum S. Sylvester Romanum Pontificatum gereret, imperium vero Constantinus Magnus administraret. Joannes autem asperrimae vitae institutum aggressus brevi apud incolas magnam virtutis et sanctimoniae laudem sibi conciliavit. Quocirca celebritatem hominum, famamque sanctitatis ut vitaret, in patriam redeundi consilium cepit; quo cum venisset, egregiam religionis causa mortem oppetiit.


8. Adam Parižanin. Tres hymni perantiqui de Laudibus... [Paragraph | Section]

cepit; quo cum venisset, egregiam religionis causa mortem oppetiit. rediit in patriam, et Martyrii palmam adipiscitur. Ex Antonio Beatillo de Sanctis Umbriae Tom. I. pag. 63. et Tomo 3. pag. 239. sub die 29. Decembris. Jam vero haud est improbabile B. Joannem a Fulgineo virum eximia religione et sanctitate primum auctorem Trimitantis fuisse, ut S. Domnium praecipuo quodam studio ac veneratione prosequerentur. Joannes auctor cultus S. Domnii in Diomedaeis insulis. Etenim cum antiquissimus sit cultus, qui ab illarum


9. Adam Parižanin. Tres hymni perantiqui de Laudibus... [Paragraph | Section]

de Sanctis Umbriae Tom. I. pag. 63. et Tomo 3. pag. 239. sub die 29. Decembris. Jam vero haud est improbabile B. Joannem a Fulgineo virum eximia religione et sanctitate primum auctorem Trimitantis fuisse, ut S. Domnium praecipuo quodam studio ac veneratione prosequerentur. Joannes auctor cultus S. Domnii in Diomedaeis insulis. Etenim cum antiquissimus sit cultus, qui ab illarum insularum incolis S. Domnio hodieque adhibetur, et omnem superiorum temporum memoriam antecedat; nisi ejus initium ad B. Joannem referatur, nihil usquam reperies, unde ejusdem originem


10. Adam Parižanin. Tres hymni perantiqui de Laudibus... [Paragraph | Section]

studio ac veneratione prosequerentur. Joannes auctor cultus S. Domnii in Diomedaeis insulis. Etenim cum antiquissimus sit cultus, qui ab illarum insularum incolis S. Domnio hodieque adhibetur, et omnem superiorum temporum memoriam antecedat; nisi ejus initium ad B. Joannem referatur, nihil usquam reperies, unde ejusdem originem repetere possis. Quocirca conjectari licet ab ipsomet Joanne una cum Deiparae templo aediculam exstructam fuisse S. Domnio, cui etiam construxit aediculam. quem et ipse ingenti honore coleret, et ab aliis


11. Adam Parižanin. Tres hymni perantiqui de Laudibus... [Paragraph | Section]

Etenim cum antiquissimus sit cultus, qui ab illarum insularum incolis S. Domnio hodieque adhibetur, et omnem superiorum temporum memoriam antecedat; nisi ejus initium ad B. Joannem referatur, nihil usquam reperies, unde ejusdem originem repetere possis. Quocirca conjectari licet ab ipsomet Joanne una cum Deiparae templo aediculam exstructam fuisse S. Domnio, cui etiam construxit aediculam. quem et ipse ingenti honore coleret, et ab aliis pari religione cultum esse vellet. Joannis inde auctoritas et exemplum apud posteros valuit. Credibile porro est ipsimet


12. Adam Parižanin. Tres hymni perantiqui de Laudibus... [Paragraph | Section]

unde ejusdem originem repetere possis. Quocirca conjectari licet ab ipsomet Joanne una cum Deiparae templo aediculam exstructam fuisse S. Domnio, cui etiam construxit aediculam. quem et ipse ingenti honore coleret, et ab aliis pari religione cultum esse vellet. Joannis inde auctoritas et exemplum apud posteros valuit. Credibile porro est ipsimet Joanni Salonitanos auctores fuisse colendi S. Domnii, quippe cum ad eas insulas e regione obversas littori urbique Salonitanae, sive commercii causa, sive ex itinere appellare consueverint. Praeterea a quibus de


13. Adam Parižanin. Tres hymni perantiqui de Laudibus... [Paragraph | Section]

una cum Deiparae templo aediculam exstructam fuisse S. Domnio, cui etiam construxit aediculam. quem et ipse ingenti honore coleret, et ab aliis pari religione cultum esse vellet. Joannis inde auctoritas et exemplum apud posteros valuit. Credibile porro est ipsimet Joanni Salonitanos auctores fuisse colendi S. Domnii, quippe cum ad eas insulas e regione obversas littori urbique Salonitanae, sive commercii causa, sive ex itinere appellare consueverint. Praeterea a quibus de sanctitate et miraculis S. Domnii multa et praeclara accepisset, ab iisdem, ut opinari


14. Anastazije,... . Confirmatio Radovani, versio... [Paragraph | Section]

Cui donationi et facto interfuerunt hi testes: Desinna, Nonensis iupanus, testis, Cerminicus Breberschico testis, Uocinna Zatinscico testis, Dalizo Poliscico testis, Cosma Luscico testis, Mutimir Sidrascico testis, Saracino sitinico testis, Iacobico Castobriscico testis, Bolano tepciza testis, Iohannes dat testis, Iohannes capellanus testis, Budicio postelnico testis, Desimir Smulie filius testis, Tolimir psar testis, Vitomir duornic. Hii omnes testes fuerunt coram rege. Suchouare uero: Tribigoi grascik. Croatin, Zelodrag, Dragouit, Dobrogoi, Negouan.


15. Anastazije,... . Confirmatio Radovani, versio... [Paragraph | Section]

facto interfuerunt hi testes: Desinna, Nonensis iupanus, testis, Cerminicus Breberschico testis, Uocinna Zatinscico testis, Dalizo Poliscico testis, Cosma Luscico testis, Mutimir Sidrascico testis, Saracino sitinico testis, Iacobico Castobriscico testis, Bolano tepciza testis, Iohannes dat testis, Iohannes capellanus testis, Budicio postelnico testis, Desimir Smulie filius testis, Tolimir psar testis, Vitomir duornic. Hii omnes testes fuerunt coram rege. Suchouare uero: Tribigoi grascik. Croatin, Zelodrag, Dragouit, Dobrogoi, Negouan.


16. Auctores varii. Jura sancti Petri de Gomai, versio... [page 213 | Paragraph | SubSect | Section]

3. +. Ibidem iuxta eandem terram emimus terras a Zulo pro IIII. modiis frumenti et I. argenteum pro fine; coram Johanne Mesagalina et Stephano Curano, Boledrugo de Tugari. 4. +. Insuper emimus Semianum a suis inimicis


17. Auctores varii. Jura sancti Petri de Gomai, versio... [page 213 | Paragraph | SubSect | Section]

scilicet presbitero Lasca, et alio presbitero Lasca, presbitero Prodano, presbitero Picna et Girgi de Tugari, et Dragonego, et Habraham, et fratre suo Andrea, et omnibus eiusdem loci uillanis, ac coram testibus aliis quos a Spalato mecum duxi: Johanne filio Gastano, Petro filio Salati et Bilza filio Girdeo. 5. +. Post hęc uero Miraslauus cum filiis Michahelis


18. Auctores varii. Jura sancti Petri de Gomai, versio... [page 215 | Paragraph | SubSect | Section]

+. Et comparauimus terram aliam a Dobrouito et filio suo Dedomiro, quę est super terras sancti Stephani, sub rupe quę uulgo dicitur lao, pro VI. galetas uini et media pro fine, coram presbitero Urso et diacono Dabro, Iohanne Mesagalina et Petro Carboni 9. +. Adhuc comparauimus promunctorium, qui dicitur Pissi Rit, a filiis


19. Auctores varii. Jura sancti Petri de Gomai, versio... [page 215 | Paragraph | SubSect | Section]

10. +. Ibidem prope uinea Nycolay comparauimus uineam a Girgi fratre Nycole pro II. solidis et I. modium frumenti pro fine, coram Gregorio Cimpli et Iohanne Cotini. 11. +. Ibidem comparauimus uineam a presbitero sancto Maximo pro I. solido et I. argenteum


20. Auctores varii. Jura sancti Petri de Gomai, versio... [page 215 | Paragraph | SubSect | Section]

Bolano, terra quę fuit de sancto Maximo, infra territorium sancti Petri; nam prefatus Drugana et Bolano mutauerunt suam terram a sancto Maximo quę habuerunt sursum et mihi ista deorsum uendiderunt pro IIII. solidis, et I. modio de sale pro fine; presbiter Iohannes Raguseus testis, Anastasius presbiter testis, et alius Iohannes testis, Iohanne filio Paulelle Isti sunt testimonia Raguseorum: Sabatius subdiaconus filius Gepuci, Uelconiza8" filio Dabraza, testes, Andreas


21. Auctores varii. Jura sancti Petri de Gomai, versio... [page 215 | Paragraph | SubSect | Section]

mutauerunt suam terram a sancto Maximo quę habuerunt sursum et mihi ista deorsum uendiderunt pro IIII. solidis, et I. modio de sale pro fine; presbiter Iohannes Raguseus testis, Anastasius presbiter testis, et alius Iohannes testis, Iohanne filio Paulelle Isti sunt testimonia Raguseorum: Sabatius subdiaconus filius Gepuci, Uelconiza8" filio Dabraza, testes, Andreas presbiter et Dretillo celararius, testes.


22. Auctores varii. Jura sancti Petri de Gomai, versio... [page 215 | Paragraph | SubSect | Section]

terram a sancto Maximo quę habuerunt sursum et mihi ista deorsum uendiderunt pro IIII. solidis, et I. modio de sale pro fine; presbiter Iohannes Raguseus testis, Anastasius presbiter testis, et alius Iohannes testis, Iohanne filio Paulelle Isti sunt testimonia Raguseorum: Sabatius subdiaconus filius Gepuci, Uelconiza8" filio Dabraza, testes, Andreas presbiter et Dretillo celararius, testes.


23. Auctores varii. Jura sancti Petri de Gomai, versio... [page 215 | Paragraph | SubSect | Section]

18. +. Et alia terra comparaui de Bolano filio Dabrouito supra terras sancto Maximo pro II. solidis et I. modio de grano pro fine; duornico Dragonego et Iohannes Calendulo filio, testes. 19. +. Et emi tres pezze de terra, supranominata terra, de fratre eius Dragano


24. Auctores varii. Jura sancti Petri de Gomai, versio... [page 217 | Paragraph | SubSect | Section]

R. 132: comparauerunt. 117 R. 132 izostavlja, S. 281 nije stavio zarez ispred Metazza, te je tako od dva brata, Vraskana i Metace. ucinio Vraskana Metacu. 118 C. 56, K. 173: Velcai. 119 R. 132: dodaje uz et jos a. 120 C. 56: prodsuppo. 121 R. 132: Tomedrago, ali u b. 55, 137: togedrago. 122 C. 56: villana; S. 281: Ui(l)cana — posve bez potrebe stavlja / u zagradu, jer pisar sasvim pravilno


25. Auctores varii. Jura sancti Petri de Gomai, versio... [page 217 | Paragraph | SubSect | Section]

Cotino. 36. Deinde post multos annos insurrexerunt contra me nepus suus et filius Uilcane brauari Iohannes, uolentes per iniustitiam tollere prefatum molendinum. Vnde preiudicauit eos Vilcana brauaro ita dicente: Fili sine 141 requirere prefatum mulendinum quia praue illum requiris; nam ego scio quod pretium tulit exinde, et pretium dedit


26. Auctores varii. Jura sancti Petri de Gomai, versio... [page 217 | Paragraph | SubSect | Section]

40. +. Denique comparaui medietatem de ipsum supra scriptum locum a presbitero ueterano qui cantat missam in sancto Iohanne a Cremen pro II. solidis et I. galeta uini pro fine; coram Prodano nepus de Mattana, presbiter Marco, diaconus Dabro, Duymo de Tule, testes.


27. Auctores varii. Jura sancti Petri de Gomai, versio... [page 219 | Paragraph | SubSect | Section]

+. Adhuc uero comparaui seruum nomine Cyprianum, cum filiis et filiabus, et uineis quę sunt super callem sub ęcclesia sancti Maximi pro fine a Nycola pro XV. solidis; coram Petro Cegayta, Iohanne de Porta, Dabro Laudula, Fusco Pucipani. 42. In eadem Ęcclesia dedimus seruum nomine Nycolaum cum uxore sua Dabrina, cum


28. Auctores varii. Jura sancti Petri de Gomai, versio... [page 219 | Paragraph | SubSect | Section]

III. solidis. 47. Comparaui Zorgi Dracculum a Bartholei setnico pro VII solidis; coram archiepiscopo et Ioahanne capellano, pro fine 48. Comparaui seruum Andriulum nomine, quod dedi patri suo XL. solidos ad laborem et non


29. Auctores varii. Jura sancti Petri de Gomai, versio... [page 223 | Paragraph | SubSect | Section]

dedit omnibus qui eam quesierint; ante Laurentium archiepiscopum, abbatem sancti Bartholomei, Duymum priorem, abbatem sancti Stephani, Dabrum Platichlebi, et Iacobum Marsticum, Dauarado duornicum, Ulcina sagorsticum, presbiterum Petrum cardinalem, Iohannem capellanum, Duymo podsuppum. 82. +. Ad hęc emi terras a filiis Uiseni, Desizo et Bogdano, et


30. Auctores varii. Jura sancti Petri de Gomai, versio... [page 224 | Paragraph | SubSect | Section]

Grasso et totas terras quę pertinent de Tamali pro III. solidis et medium pro fine; coram his testibus: Nyciforo nepote Cini, Gauzulo filio Scanacani et Cegayta, Trunzanni filio Rugate, nec non Paulo Acina, Dominicus abbas sancti Stephani, Iohannes filius Putipani, et Sennica atque Cicla 84. +. Emi uineas de Uilcumiro, fratre Prede suptus


31. Auctores varii. Jura sancti Petri de Gomai, versio... [page 225 | Paragraph | SubSect | Section]

uinxeritis terra a Belay quę terra incipiente a muris usque ad meas terras, quas emi a Tomizay et de fratre suo Sbina. Denique dederunt michi totam hereditatem ipsorum et ipsa terra a Belay; ante presentia horum testimoniorum, presbiterorum Iohannes Kerne filio, Micha de Suliza, Michune monacho, Sauida, Uratinna de Malla. Nam ipsi prenominati testes, presbiter Iohannes et filio Suliza, et Sauida et filio Malla Uratina, ambulauerunt per totam terras, quas michi dederunt


32. Auctores varii. Jura sancti Petri de Gomai, versio... [page 225 | Paragraph | SubSect | Section]

dederunt michi totam hereditatem ipsorum et ipsa terra a Belay; ante presentia horum testimoniorum, presbiterorum Iohannes Kerne filio, Micha de Suliza, Michune monacho, Sauida, Uratinna de Malla. Nam ipsi prenominati testes, presbiter Iohannes et filio Suliza, et Sauida et filio Malla Uratina, ambulauerunt per totam terras, quas michi dederunt parentes illorum. Postea iuimus


33. Auctores varii. Jura sancti Petri de Gomai, versio... [page 226 | Paragraph | SubSect | Section]

interpellaui cum Teobaldo preposito Laurentii Strigonensis archiepiscopi in synodo Iaderensis, coram archiepiscopo Crescentio et Gregorio Iaderensi episcopo, nec non Lupo Arbensi episcopo, atque Petro Absarensi episcopo, et Dominico Ueclensi episcopo, et Iohanne Tragurensi episcopo, et Duymo abbate sancti Stephani, et Desa sancti Grisogoni abbate, et Damiano Tragurensi abbate, et alii plures qui ibi interfuerunt. Nam Teobadus dicebat, quod totas


34. Auctores varii. Jura sancti Petri de Gomai, versio... [page 227 | Paragraph | SubSect | Section]

presbiter Ponesa, et frater eius Belzo, Pradano domiquo, presbiter Clemente de Srenina, et omnes Srenani. Isti testificauerunt coram Crescesntio archiepiscopo et Dabro diacono et presbitero Iohanne filio Kerna, et presbitero Ulcina, et Fusco iudicatore, Nicyforo filio Cino, Lucaro filio Benetie, Gaudio Frucci. 97.


35. Auctores varii. Jura sancti Petri de Gomai, versio... [page 227 | Paragraph | SubSect | Section]

laudabile fore asseritur, ut quecumque sunt digna memoria, ea sollicitudine et cautela priuilegiis annotentur, quod presentibus fidem faciant, et pro his que scripta fuerint, omnem ambiguitatem et errorem a cordibus audientium plane remoueant. Eapropter ego Johannes sancti Domnii sacrista et procurator monasterii sancti Petri de Gomai, una cum Roberto eiusdem monasterii preposito et cum iuppano Talmazo, et cum consensu omnium fratrum predicti monasterii et de uoluntate uniuersorum parentum hoc memoriale scribere


36. Auctores varii. Jura sancti Petri de Gomai, versio... [page 228 | Paragraph | SubSect | Section]

in presentia omnium assistentium perlecta fuit. Auditis igitur utriusque partis allegationibus et uisa carta confirmationis pariter, et audita ratione ac iuistitia dictante dominus Rainerius uenerabilis Spalatensis archiepiscopus iudicauit: quod ego Johannes sancti Domnii sacrista et procurator cenobii sancti Petri de Gomai et iuppanus Talmazo, predictam cartam confirmationis ueram esse, iuramento firmaremus et terre sepedicte, sicut prius fuerant date et confirmate predicto manasterio ita essent in


37. Pop Dukljanin. Regnum Slavorum, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

suscepti sunt. Tunc rex iussit congregari in eadem planitie Dalmae omnes populos terre, et regni sui. Inter haec dum populi congregarentur, advenerunt legati nobiles, et sapientes missi ab imperatore Michaele, Leo, et Joannes, et alii sapientes, qui a rege, et cardinalibus honorifice suscepti sunt. Igitur omnes congregati, tam latina, quam et sclavonica lingua qui loquebantur, iussu Honorii apostolici vicarii, ei christianissimi regis


38. Pop Dukljanin. Regnum Slavorum, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

coactus eorum praecibus accepit uxorem Romanam, valde nobilibus ortam natalibus, de' qua genuit filium, quem Petrislavum vocavit. Post haec in senectute bona mortuus est, et sepultus in ecclesia Sancti Ioannis Lateranensis cum magna honorificentia. XXVI Accepit post haec Petrislavus uxorem puellam nobilem Romanam, de qua genuit filium, quem Pavlomirum vocavit.


39. Pop Dukljanin. Regnum Slavorum, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

peregit bonum opus. Inter haec cernens Vladimirum, et videns quod esset pulcher in aspectu humilis, rnansuetus, atque modestus, et quod esset repletus sapientia, et prudentia Domini, morata locuta est cum illo, videbatur namque ei Ioquela illius dulcis super mel, et favum. Igitur non causa libidinis, sed quia condoluit iuventuti, et pulchritudini illius, et quoniam audiret eum esse regem, et ex regali prosapia ortum dilexit eum, et salutato eo recessit, volens post


40. Pop Dukljanin. Regnum Slavorum, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

filios Branislavi, sed minime valuit, nam innotuit eis quoddam consilium, et ipsi abierunt Durachium ad patruum suum Goyslavum, solus Grubessa comprehensus est, et positus in custodia in Scodarim. Tempore illo dux Calo Joannes Cumano congregans fortem exercitum venit cum Goyslavo, et nepotibus eius supra regem Georgium. Rex etiam congregans populum paravit eis bellum. Committentes itaque bellum cecidit pars Georgii regis et multi interfecti


41. Pop Dukljanin. Regnum Slavorum, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

XI annis in regno ingressus est viam cunctorum et dormivit cum patribus suis in pace. Sepultus est honorifice et cum magnitudine in monasterio Sanctorum martyrum Sergii, et Bachi manibus filiorum suorum Radaslavi knesii, Ioannis et Bladimiri. XLVII Post haec Radaslavus knesius perexit ad imperatorem Hemanuelem, et benigne ab eo susceptus est, deditque ei totam terram dominandam


42. Toma Arhiđakon. Historia seu cronica Salonitanorum... [Paragraph | Section]

que nunc Seruia seu Rasia nuncupatur, prope stagnum quoddam ciuitatem fecit construi, quam ex suo nomine Diocliam appellauit. Et quia Dalmatinus erat origine, nobilius edificium prope Salonam edificari iussit in modum urbis munitissime, quasi imperiale palatium, in quo templa facta sunt ydolorum Iouis, Asclepii, Martis, sicut apparet usque in hodiernum diem. In hoc edificio Dioclitianus matrem suam habitare fecit tradens ei Salonam cum tota prouincia. Hoc scilicet edificium Spalatum dictum est a pallantheo, quod antiqui spaciosum dicebant palatium. 3Huius temporibus


43. Toma Arhiđakon. Historia seu cronica Salonitanorum... [Paragraph | Section]

ceperunt per Dalmatie litora discurrentes hostibus insidiari. Tantas enim cedes et predas de ipsis cotidie faciebant, quod nullus Sclauorum erat ausus ad mare descendere. His etenim modis Salonitani erumnosam uitam ducentes multo tempore in insulis comorati sunt. 3Eodem tempore Iohannes summus pontifex apostolice sedis, cum esset Dalmatinus natione, audiens sue gentis miserabilem casum ualde condoluit missitque abbatem quendam, Martinum nomine, cum multa pecunie quantitate pro redimendis captiuis. Qui ueniens ad partes Dalmatie multos redemit captiuos de Sclauis eosque ad


44. Toma Arhiđakon. Historia seu cronica Salonitanorum... [Paragraph | Section]

cum multa pecunie quantitate pro redimendis captiuis. Qui ueniens ad partes Dalmatie multos redemit captiuos de Sclauis eosque ad parentes suos remisit. Iste Martinus ex apostolica iussione multorum sanctorum reliquias accepit in partibus Dalmatie et Ystrie et detulit eas Romam ad predictum papam Iohannem. Qui uenerabilis pontifex eas reuerenter suscipiens recondidit apud ecclesiam beati Iohannis Lateranensis, ubi est fons baptisterii et ibidem iuxta fecit depingi ymaginem beati Domnii cum pallio et ceteris pontificalibus indumentis totum ex musio aureo. Similiter fecit ymaginem beati


45. Toma Arhiđakon. Historia seu cronica Salonitanorum... [Paragraph | Section]

redemit captiuos de Sclauis eosque ad parentes suos remisit. Iste Martinus ex apostolica iussione multorum sanctorum reliquias accepit in partibus Dalmatie et Ystrie et detulit eas Romam ad predictum papam Iohannem. Qui uenerabilis pontifex eas reuerenter suscipiens recondidit apud ecclesiam beati Iohannis Lateranensis, ubi est fons baptisterii et ibidem iuxta fecit depingi ymaginem beati Domnii cum pallio et ceteris pontificalibus indumentis totum ex musio aureo. Similiter fecit ymaginem beati Anastasii inter alios sanctos. 4Per idem fere tempus quidam aduene, ut ferunt,


46. Toma Arhiđakon. Historia seu cronica Salonitanorum... [Paragraph | Section]

ergo iussione principum non fuerunt ausi ulterius contra Spalatenses arma mouere. Tunc inter eos pace composita ceperunt Spalatenses cum Sclauis paulatim conuersari, comertiorum negocia exercere, conubia iungere ac paccatos eos sibi et familiares reddere. XI. De Iohanne primo archiepiscopo Spalatino 1Interea summus pontifex misit quendam legatum Iohannem nomine, patria Rauenatem, qui partes Dalmatie et Chroatie peragrando, salutaribus monitis christicolas informaret. In ecclesia autem Salonitana a tempore subuersionis presul non


47. Toma Arhiđakon. Historia seu cronica Salonitanorum... [Paragraph | Section]

composita ceperunt Spalatenses cum Sclauis paulatim conuersari, comertiorum negocia exercere, conubia iungere ac paccatos eos sibi et familiares reddere. XI. De Iohanne primo archiepiscopo Spalatino 1Interea summus pontifex misit quendam legatum Iohannem nomine, patria Rauenatem, qui partes Dalmatie et Chroatie peragrando, salutaribus monitis christicolas informaret. In ecclesia autem Salonitana a tempore subuersionis presul non fuerat ordinatus. Venerabilis ergo Iohannes cepit clerum et populum exortari, ut archiepiscopatum ciuitatis


48. Toma Arhiđakon. Historia seu cronica Salonitanorum... [Paragraph | Section]

1Interea summus pontifex misit quendam legatum Iohannem nomine, patria Rauenatem, qui partes Dalmatie et Chroatie peragrando, salutaribus monitis christicolas informaret. In ecclesia autem Salonitana a tempore subuersionis presul non fuerat ordinatus. Venerabilis ergo Iohannes cepit clerum et populum exortari, ut archiepiscopatum ciuitatis antique intra se instaurare deberent. Quod illis ualde gratum extitit et acceptum. Tunc coadunato clero, ut moris erat, electio in persona predicti Iohannis concorditer ab omnibus celebrata est. Qui per dominum papam


49. Toma Arhiđakon. Historia seu cronica Salonitanorum... [Paragraph | Section]

a tempore subuersionis presul non fuerat ordinatus. Venerabilis ergo Iohannes cepit clerum et populum exortari, ut archiepiscopatum ciuitatis antique intra se instaurare deberent. Quod illis ualde gratum extitit et acceptum. Tunc coadunato clero, ut moris erat, electio in persona predicti Iohannis concorditer ab omnibus celebrata est. Qui per dominum papam consecratione suscepta tamquam bonus pastor ad proprias oues accessit non animo cumulandi pecunias, cum ecclesia tunc esset pauperrima, sed caritatis studio de animarum salute lucrum spirituale querere satagebat. Ipsi concessum


50. Toma Arhiđakon. Historia seu cronica Salonitanorum... [Paragraph | Section]

et paulatim rudes populos ad informationem catholicam attrahebat. 3Tunc prenominatus Seuerus domicilium suum, quod in Spalato sortitus fuerat, quando de insulis redierunt, donauit ecclesie cum turri angulari et palatio episcopium ibi fieri statuens ibique uenerabilis presul Iohannes primitus habitare cepit. Videns ergo populum in diuini cultus amore succrescere statim aggredi cepit opus laudabile et templum Iouis, quod in ipso augustali edificio excelsioribus fuerat structuris erectum, ab ydolorum mundauit figmentis ianuas in eo serasque constituens. Tunc solempnitate


51. Toma Arhiđakon. Historia seu cronica Salonitanorum... [Paragraph | Section]

in Spalato sortitus fuerat, quando de insulis redierunt, donauit ecclesie cum turri angulari et palatio episcopium ibi fieri statuens ibique uenerabilis presul Iohannes primitus habitare cepit. Videns ergo populum in diuini cultus amore succrescere statim aggredi cepit opus laudabile et templum Iouis, quod in ipso augustali edificio excelsioribus fuerat structuris erectum, ab ydolorum mundauit figmentis ianuas in eo serasque constituens. Tunc solempnitate dedicationis indicta magnus undique populus coadunatus est. Fecit ergo ex phano illo ecclesiam consecrans eam in magna deuotione et


52. Toma Arhiđakon. Historia seu cronica Salonitanorum... [Paragraph | Section]

eam in magna deuotione et tripudio omnium, qui conuenerant, ad honorem Dei et gloriose Virginis Marie. Clerum autem ibi statuit, qui diuini cultus obsequia diebus singulis exerceret. XII. De translatione sanctorum Domnii et Anastasii 1Eodem tempore Iohannes reuerendus antistes cepit tractare cum ciuibus, ut corpus beati Domnii pontificis, quod Salone remanserat, leuaretur translatumque in ecclesia, que nuper dedicata fuerat, locaretur. Et ualde placuit omnibus. Explorata itaque temporum uice, quando possent hoc comode atemptare, abierunt


53. Toma Arhiđakon. Historia seu cronica Salonitanorum... [Paragraph | Section]

autem in ecclesia Spalatensi archiepiscopi multi, quibus ex priuilegio Salonitane ecclesie omnes episcopi superioris et inferioris Dalmatie obediebant utpote suffraganei ab antiquo. Ipsi autem archiepiscopi non Spalatenses sed Salonitani appellabantur. Postquam autem per predicationem predicti Iohannis ac aliorum presulum Salonitanorum duces Gothorum et Chroatorum ab Arriane hereseos fuerant contagione purgati, preter episcopos Dalmatie in Sclauonia fuerunt alique statute episcopales ecclesie: uidelicet ab oriente fuit episcopus Delmitanus, unde Dalmatia dicta est, ab occidente fuit


54. Toma Arhiđakon. Historia seu cronica Salonitanorum... [Paragraph | Section]

martir quondam extitit presul. 3Denique post Salone interitum in Spalato hos inuenimus antiquiores fuisse antistites: Iustinus archiepiscopus extitit anno incarnationis octingentesimo quadragesimo, Marinus archiepiscopus fuit tempore Caroli regis et Branimiri ducis Sclauonie, Iohannes archiepiscopus fuit anno Domini nongentesimo quartodecimo tempore Tamislaui ducis. Martinus archiepiscopus fuit anno Domini nongentesimo septuagesimo tempore Theodosii imperatoris et Dirscisclaui regis. Iste Martinus fuit Spalatinus natione, hic fecit ecclesie unum calicem magnum cum sua


55. Toma Arhiđakon. Historia seu cronica Salonitanorum... [Paragraph | Section]

in archiepiscopali palatio tenebat, totum uero episcopium nonnisi uagitibus paruulorum et ancillarum tumultibus erat plenum. Negotiis quippe secularibus implicatus, modicum spiritualia procurabat. Cum autem tam enormis uita pontificis summo fuisset pontifici nuntiata, statim misit quendam legatum, Iohannem nomine, uirum ualde prouidum et discretum. Qui ad partes illas accedens congregata synodo inquisitionem cepit facere in capite et in membris. Et cum crimen Dabralis archiepiscopi esset notorium, cepit se friuolis allegationibus excusare. Ducebat enim predicatam mulierem sibi fore


56. Toma Arhiđakon. Historia seu cronica Salonitanorum... [Paragraph | Section]

et ad ampliandum christiane fidei cultum ualde intentus, totum regnum suum ita nobiliter episcopatibus, monasteriis et ecclesiis ordinauit tamque copiose dotauit, ut in toto pene mundo uix status ecclesie uigere melius et dignius uideatur. 6Denique post Dabralem fuit quidam Iohannes archiepiscopus Spalatensis de ipsa ciuitate oriundus. Ipse edificauit ecclesiam sancti Felicis super riuum. Et cum pre senectute iam factus esset inutilis, cessit ab onere pastorali et in eadem ecclesia non longo tempore degens ibidem mortis debitum soluit. XVI.


57. Toma Arhiđakon. Historia seu cronica Salonitanorum... [Paragraph | Section]

corde consentit sumptoque temate a ueteribus ystoriis legendas utriusque martiris lepido satis dictamine innouauit. Ymnos etiam composuit et quicquid de beato Domnio musice canitur metrico sermone conscripsit. 4Per idem tempus uacante ecclesia Traguriensi electus est quidam Iohannes, natione Ytalicus, et presentatus Laurentio episcopo munus ab eo consecrationis accepit. Hic pre ceteris episcopis aput Laurentium maioris dilectionis et familiaritatis prerogatiua gaudebat, quia erat uir litteratus et bonus. Pro amore siquidem celestis patrie cuncta carnis blandimenta


58. Toma Arhiđakon. Historia seu cronica Salonitanorum... [Paragraph | Section]

Vnde et in uita et post mortem in magna ueneratione habitus est a ciuibus suis. 5Temporibus domni Laurentii archiepiscopi quedam execrandi scismatis fuit suborta contentio in Dalmatie et Chroatie regno. 6Fuerat siquidem tempore domini Alexandri pape et Iohannis decessoris Laurentii supradicti a domino Maynardo quondam Pomposiano abbate, postea episcopo cardinali, quedam synodus omnium prelatorum Dalmatie et Chroatie multum solempniter celebrata, in qua multa fuerunt conscripta capitula. Inter que siquidem hoc firmatum est et statutum, ut nullus


59. Toma Arhiđakon. Historia seu cronica Salonitanorum... [Paragraph | Section]

exercendis diuina officia prophanare. 13Sed omnipotentis uirtus non diu passa est fraudem diabolice ludificationis animas decipere infelices. Statim namque cum hec impia gesta summi fuissent pontificis auribus intimata, graui merore confectus, absque omni mora quendam legatum Iohannem cardinalem mittere festinauit ad extirpandam nefandi scismatis fomitem de partibus Sclauonie. Itaque cardinalis ad illas partes adueniens multitudinem populi et cleri coadunari iussit ipsumque pseudoepiscopum coram suis Gothis de tante temeritatis nequitia durissime increpauit, denuntians


60. Toma Arhiđakon. Historia seu cronica Salonitanorum... [Paragraph | Section]

et conuocauit suffraganeos Salonitane metropolis uniuersos. Qui cum conuenissent, prouincialem cum eis synodum aput Salonam debita maturitate celebrauit. Interfuerunt autem isti suffraganei ecclesie Spalatensis: primo Laurentius archiepiscopus, secundus post eum Stephanus episcopus Iaderensis, Iohannes Traguriensis, Forminus Nonensis, Gregorius Arbensis, Theodosius Belgradensis, Gregorius Chroatensis, Basilius Absarensis et alii quidam. In hac synodo restauratus est episcopatus Nonensis, cuius episcopus Gregorius multas olim molestias Iohannem Spalatensem archiepiscopum sustinere fecit,


61. Toma Arhiđakon. Historia seu cronica Salonitanorum... [Paragraph | Section]

secundus post eum Stephanus episcopus Iaderensis, Iohannes Traguriensis, Forminus Nonensis, Gregorius Arbensis, Theodosius Belgradensis, Gregorius Chroatensis, Basilius Absarensis et alii quidam. In hac synodo restauratus est episcopatus Nonensis, cuius episcopus Gregorius multas olim molestias Iohannem Spalatensem archiepiscopum sustinere fecit, debitam ei subtrahendo obedientiam et sibi ius metropolicum indebite uendicando. 15Interea uenerabilis Girardus legatus, Spalati positus, inuenit ibi supra memoratum Vlfum presbiterum, cui Golfancus agnomen erat, ab annis iam


62. Toma Arhiđakon. Historia seu cronica Salonitanorum... [Paragraph | Section]

quod satis abundanter temporalibus preditum subsidiis regularibus instituit disciplinis, ponens ibi religiosas feminas, que iuste casteque uiuentes, sancta conuersatione deberent deo et hominibus complacere. 17His temporibus celebrata fuit synodus in ciuitate Nonensi sub Iohanne cardinali apostolice sedis legato. Vbi proclamationem faciente Laurentio archiepiscopo illustris uir Demetrius, cognomento Suinimir, rex Chroatorum, restituit ecclesie sancti Domnii ecclesias sancti Stephani et sancte Marie in Salona cum omnibus earum bonis. Has siquidem ecclesias


63. Toma Arhiđakon. Historia seu cronica Salonitanorum... [Paragraph | Section]

2Defuncto tandem Micha episcopo successit alter in ecclesia Iaderensi, qui decessoris sui sequens uestigia inobediens Spalatine ecclesie permansit. 3Tunc Spalatenses elegerunt quendam Gregorium clericum Iaderensem. Ipse edificari fecit ecclesiam sancti Iohannis, que est capella curie. Sed antequam munus consecrationis suscepisset, morte preuentus est. 4Erat autem eo tempore Gaudius clericus, natione Spalatensis, plebanus ecclesie sancte Anastasie, eleganti statura et inter ceteros litteratior habebatur. Erat autem filius


64. Toma Arhiđakon. Historia seu cronica Salonitanorum... [Paragraph | Section]

ceteros litteratior habebatur. Erat autem filius Cotini, nepos Carochule, potens homo, multorum enim erat cognatorum et affinium populositate preditus. Hic ergo Spalatine ecclesie archiepiscopus est effectus. Plebanatum ero ecclesie sancte Anastasie contulit nepoti suo Madio primicerio, fratri Iohannis Mesagalia, quia patronatus iure spectabat ad eum. 5Fuit autem Gaudius iste gratiosus satis aput reges Hungarie, quippe ut elatus homo eorum curias frequentabat. Ordinatus fuit anno Domini millesimo centesimo tricesimo sexto, tempore Cerneche comitis. Vixit autem in


65. Toma Arhiđakon. Historia seu cronica Salonitanorum... [Paragraph | Section]

eo tempore congregaretur clerus Spalatine ecclesie pro archiepiscopo eligendo. Et tandem premisso tractatu de electione cuiusdam in archiepiscopum, ut moris est, omnia uota in personam eiusdem cardinalis concorditer conuenerunt. Itaque electionis solempnitate deuote ab omnibus celebrata protinus Iohannes comes, coadunata populari multitudine, sicut solet interdum laycalis ruditas, notos contempnere, ignotos appetere, certa respuere, incerta diligere, ueniunt ad eundem legatum, labiis ex ira trementibus clamosisque uocibus et tunc concionari incipiunt dicentes, quod alias eum diligerent et


66. Toma Arhiđakon. Historia seu cronica Salonitanorum... [Paragraph | Section]

De Raynerio archiepiscopo 1Mortuo tandem bone memorie Girardo archiepiscopo in hoc totius ecclesie Spalatine resedit consilium, ut neminem eligerent, sed a sede apostolica pastorem ydoneum postularent. Tunc miserunt legatos suos ad curiam, sacerdotem quendam Ionium sacristam et quendam alium. Qui accedentes ad pedes domini Alexandri pape petitionem Spalatensis ecclesie humiliter porexerunt. 2Erat autem tunc temporis magna controuersia inter clericos Callenses Tuscie ciuitatis ex una parte et Raynerium eorum episcopum ex parte altera


67. Toma Arhiđakon. Historia seu cronica Salonitanorum... [Paragraph | Section]

ad banum. 5Cum autem rex Henricus haberet filium paruulum cuperetque eum regni successorem habere, uoluit eum se uiuente in regem inungi. Inuitatus autem Bernardus a rege in Hungariam est profectus. Ibique cum aliis prelatis ecclesiarum regni Hungarie qui ad solempnitatem iocunditatis regie confluxerant, regis filium coronauit multisque a rege honoratus muneribus ad ecclesiam suam reuersus est. 6Eo tempore facta est dissensio inter Henricum regem et Andream ducem, fratrem eius fugatusque est bis Andreas ad maritimas regiones, cui Bernardus


68. Toma Arhiđakon. Historia seu cronica Salonitanorum... [Paragraph | Section]

satisque ditauit eos in uita sua. Fecit autem quandam compilationem contra hereticos, composuit etiam librum sermonum. Iste extraxit corpus beati Anastasii ab altari ueteri et collocauit in eodem loco in altari nouo anno Domini millesimo CCIX-o. 12Ordinauit autem uno die Iohannem nepotem Cucille Nonensem episcopum et Bartholomeum nepotem Titionis in episcopum Scardonensem. Hi ambo erant Iaderenses, nec satis legitime in eorum fuerat promotione processum, quippe in etate et in scientia non modicum patiebantur defectum. Unde quia Bernardus non qua debuit


69. Toma Arhiđakon. Historia seu cronica Salonitanorum... [Paragraph | Section]

manebant inclusi in turri Calende. Factum est autem, ut quadam die, aduesperascente iam hora, cum uiderent quosdam eorum quasi insultando eis prope ciuitatem accedere, magnum sibi oprobrium fieri extimantes, si in conspectu inimicorum suorum tota die manerent inclusi. Exierunt ergo de turri: Iohannes Cegaida, Lampridius filius Duimi cum ceteris complicibus suis, et uenerunt uersus montem, non quasi pugnandi animo, sed gratia spatiandi. Et ecce, inimici eorum sedebant absque pauore post ecclesiam sancti Felicis. Videntes autem inimicos suos contra se uenientes illico surrexerunt et, ut


70. Toma Arhiđakon. Historia seu cronica Salonitanorum... [Paragraph | Section]

filium Gallone, totum iaculis et mucronibus confoderunt, alterum uero Domitium ei succurrere properantem cede simili mactauerunt. Et sic sui sanguinis ultione patrata ad turris sue presidium sunt cum exultatione reuersi munientes se undique, ne qua ex parte ab aduersariis possent inuadi. Iohannes uero, maior ex filiis Vitalis, cum sua sotietate apud portum monasterii positus audiens miserabilem casum fratrum suorum cepit tristis et anxius ad ciuitatem reuerti. 7Tunc communitas congregata cepit fouere partem alteram, partem uero Duimi compulit ire Tragurium


71. Toma Arhiđakon. Historia seu cronica Salonitanorum... [Paragraph | Section]

cum sua sotietate apud portum monasterii positus audiens miserabilem casum fratrum suorum cepit tristis et anxius ad ciuitatem reuerti. 7Tunc communitas congregata cepit fouere partem alteram, partem uero Duimi compulit ire Tragurium destructis eorum domibus omnia bona ipsorum Iohanni et eius complicibus adiudicauit, cum ergo ambe partes assidue armate incederent et ex uicinitate ciuitatum sese ad inuicem oculte ac palam crebrius infestarent, ita ut homicidia, rapine, cedes in eos etiam comitterentur, qui neutri parti fautores erant. 8Erat autem tota


72. Toma Arhiđakon. Historia seu cronica Salonitanorum... [Paragraph | Section]

omnibus bonis locuplex et fecunda causam prestabat suis filiis ex rerum copia immoderatis delitiis delectari. Quod enim aliud erat iuuenilis etatis studium, nisi polire cesariem, cutem mundare, uirilem habitum in muliebrem cultum mutare? Tota dies exquisitis conuiuiis aut mollibus expendebatur iocis. Nocturnos sopores uix hora diei tertia terminabat. Cuncta quidem sue uite tempora in apricis siluis et amenis pratis cum uxoribus transigentes non de bellorum strepitu cogitare poterant qui non seria sed ludicra cotidie contrectabant. At uero, quibus erat mens sanior, feralibus nuntiis


73. Toma Arhiđakon. Historia seu cronica Salonitanorum... [Paragraph | Section]

Tartarorum, ad quandam paludem uenire compulsa, non est permissa diuersam ingredi uiam, sed urgentibus Tartaris in eam ingressa est. Pars maxima Hungarorum ibique ab aqua et luto pene omnes absorti sunt et extincti. Ibi ille famosissimus uir Vgrinus periit, ibi Mathias Strigonensis, ibi Gregorius Ioriensis episcopus, ibi multa prelatorum et clericorum turba occubuit. 10Heu, heu, domine Deus, cur ecclesiastica dignitate preditos tuoque ministerio deputatos, tam acerbo fine concluseris, tam uili sepulchro dampnaueris? Vere iudicia tua abyssus multa. Infelices et miseri, qui


74. Toma Arhiđakon. Historia seu cronica Salonitanorum... [Paragraph | Section]

Nicolaum Scardonensem quo defuncto alium ibidem consecrauit episcopum nomine Bartholomeum. Fuerunt autem ambo isti de Spalatensi ciuitate assumpti. In episcopatu Farensi consecrauit Nicolaum, qui erat canonicus Spalatensis. In episcopatu Seniensi consecrauit Borislaum, quo defuncto substituit ei Iohannem. In Nonensi ecclesia consecrauit Samsonem. Omnes hi tres fuerunt Hungari natione. In Corbauia fecit episcopum quendam iuuenem, qui erat de parentella Domaldi comitis, nomine Sarracenum. 2In illis diebus coadunato capitulo et clero ecclesie Spalatensis factus est


75. Toma Arhiđakon. Historia seu cronica Salonitanorum... [Paragraph | Section]

toto illo tempore indeterminata permansit. XLI. De seditione apud S. Stephanum 1Interim autem Garganus completo regiminis sui triennio ad propria repedauit. Spalatenses uero fecerunt potestatem quendam iuuenem de domo Vegliensium comitum, nomine Iohannem. Hic, quantum sibi dabatur scire, per Gargani uestigia gradiens rem publicam gubernabat, sed etatis fluide mobilitate lasciuus facile ad inscitiam flectebatur. 2Eo tempore uacante monasterio sancti Stephani rogatus est Thomas archidiaconus et capitulum, quatenus illuc


76. Toma Arhiđakon. Historia seu cronica Salonitanorum... [Paragraph | Section]

aliis trucidatis infelix dies luctuosa satis nobis et nimis amara transiuit. Neque tunc finem habuit infausta congressio, sed multis postea dampnis et doloribus affecti luximus et uix tandem flamma huius discordie restincta est et finita. 9Transacto autem sui regiminis anno Iohannes potestas recessit, cui successit Bernardus Tergestinus, uir etate maturus, sed quem assuetudo bellandi asperum effecerat et inquietum. Erat enim homo magnanimus et glorie cupidus, ad arma promptus, ad ciuile regimen tardus. XLII. De secunda captione Iadre


77. Toma Arhiđakon. Historia seu cronica Salonitanorum... [Paragraph | Section]

terra marique uertebant, letis successibus exultabant. E contrario Spalatensibus cuncta cedendo sinistre de die in diem ad deteriora uergebant. Nam quasi miraculose gestum est, ut recte tricesimo die, quo ecclesie iura perturbare temere presumpserunt, in illo nautico bello succumberent. Et cum die Iouis post Epifaniam temeratus ab eis fuerit status priuilegii clericalis, die Iouis in carnipriuio, die Iouis in Albis Pascalibus, die Iouis in octauis Pentecostes, pessimos belli euentus et infelices casus personarum et rerum passi sunt. Et quorum antecessores nudis pedibus a Spalatensibus pacis


78. Toma Arhiđakon. Historia seu cronica Salonitanorum... [Paragraph | Section]

cuncta cedendo sinistre de die in diem ad deteriora uergebant. Nam quasi miraculose gestum est, ut recte tricesimo die, quo ecclesie iura perturbare temere presumpserunt, in illo nautico bello succumberent. Et cum die Iouis post Epifaniam temeratus ab eis fuerit status priuilegii clericalis, die Iouis in carnipriuio, die Iouis in Albis Pascalibus, die Iouis in octauis Pentecostes, pessimos belli euentus et infelices casus personarum et rerum passi sunt. Et quorum antecessores nudis pedibus a Spalatensibus pacis federa olim rogauerant plurima seruitia et honoris obsequia tamquam maioribus


79. Toma Arhiđakon. Historia seu cronica Salonitanorum... [Paragraph | Section]

de die in diem ad deteriora uergebant. Nam quasi miraculose gestum est, ut recte tricesimo die, quo ecclesie iura perturbare temere presumpserunt, in illo nautico bello succumberent. Et cum die Iouis post Epifaniam temeratus ab eis fuerit status priuilegii clericalis, die Iouis in carnipriuio, die Iouis in Albis Pascalibus, die Iouis in octauis Pentecostes, pessimos belli euentus et infelices casus personarum et rerum passi sunt. Et quorum antecessores nudis pedibus a Spalatensibus pacis federa olim rogauerant plurima seruitia et honoris obsequia tamquam maioribus impendentes, nunc uice


80. Toma Arhiđakon. Historia seu cronica Salonitanorum... [Paragraph | Section]

Nam quasi miraculose gestum est, ut recte tricesimo die, quo ecclesie iura perturbare temere presumpserunt, in illo nautico bello succumberent. Et cum die Iouis post Epifaniam temeratus ab eis fuerit status priuilegii clericalis, die Iouis in carnipriuio, die Iouis in Albis Pascalibus, die Iouis in octauis Pentecostes, pessimos belli euentus et infelices casus personarum et rerum passi sunt. Et quorum antecessores nudis pedibus a Spalatensibus pacis federa olim rogauerant plurima seruitia et honoris obsequia tamquam maioribus impendentes, nunc uice uersa ciues nostri, dati eis in


81. Toma Arhiđakon. Historia seu cronica Salonitanorum... [Paragraph | Section]

decreuit, sed nullo modo prius ire acquieuit, donec ipsimet temeritatis auctores proprio confiterentur ore, quod in subreptione bulle et in cunctis falsitatis processibus contra Deum et contra animas suas presumpsissent. Sic ergo abiit archidiaconus non tam uoluntarius quam coactus et sociatus Iohanne Vitalis layco in Hungariam est profectus. Ibi in presentia domini Bele regis et eius curie qualitercumque Hugrinum denuo elegit. Cui rex ibidem concessit comitatum ciuitatis Spalatensis et dominium insularum cum quibusdam aliis rebus. 17Reuersus igitur archidiaconus ad


82. Toma Arhiđakon. Historia seu cronica Salonitanorum... [Paragraph | Section]

Scardonensis episcopi eidem archiepiscopo asignandum. Idem tamen episcopus, licet iam relicto seculo fratrum minorum religionem intrasset, uocatus tamen Spalatum uenit pallioque, ut ei mandatum fuerat, Hugrinum archiepiscopum inuestiuit. 18Hiis diebus contigit quemdam fratrem Iohannem natione Hungarum, de ordine predicatorum, eligi in episcopum ecclesie Scardonensis. Qui presentatus archiepiscopo in illis tunc partibus existenti, confirmationem ab eo suscepit secumque duxit ad metropolitanam ecclesiam consecrandum misitque et uocauit suffraganeos, cum quibus eadem erat


83. Toma Arhiđakon. Historia seu cronica Salonitanorum... [Paragraph | Section]

corpus Biblie cum commentis et glosis, sicut solet legi a magistris in scolis. 20Quo defuncto et aput ecclesiam fratrum predicatorum honorifice tumulato suffraganei, qui ad consecrandum Scardonensem episcopum conuenerant, eiusdem archiepiscopi exequias celebrarunt et frater Iohannes, qui in episcopum uenerat consecrari, per electionem unanimem in archiepiscopum extitit postulatus. Prefuit autem Hugrinus a die consecrationis sue usque ad diem sepulture anno uno, mensibus duobus, diebus decem. XLVI. De Rogerio archiepiscopo


84. Toma Arhiđakon. Historia seu cronica Salonitanorum... [Paragraph | Section]

cum plenitudine pontificalis officii mitteret secundum sue arbitrium uoluntatis. Sicque factum est, ut cassata postulatione predicta, mitteret Apulum quemdam de partibus Beneuentanis, Rogerium nomine, ex oppido, quod Turris Cepia uocatur. Fuerat autem clericus, capellanus cuiusdam cardinalis Iohannis Toletani, quem frequenter pro suis et ecclesie negotiis procurandis in Hungariam mittere solitus erat. Idem autem Rogerius tempore Tatarorum ibidem inuentus est, et in eorum manus incidens et inter ipsos per biennium fere sub spetie alicuius uilis et pauperis serui delitescens uix euasit


85. Toma Arhiđakon. Historia seu cronica Salonitanorum... [Paragraph | Section]

Sedentes autem cum eis et uerbis pacificis de concordia contractantes Hungari mox dato signo insiluerunt et extractis gladiis arripuerunt quinque de ciuibus, uidelicet Desam Michaelis, iudicem, uirum senem et grandeuum, cum suo filio Nicolao ac nepote Michaele, filio Leonardi, iudicem Iohanem Vitalis et iudicem Petrum, filium Cerneche. Quibusdam uero uulneratis alii omnes Deo prestante auxilium de manibus illorum elapsi sunt et euaserunt. 5Audiens autem Bela rex omne malum, quod regina Spalatensibus irrogauerat, ualde indoluit et protinus misit duos uiros


86. Toma Arhiđakon. Historia seu cronica Salonitanorum... [Paragraph | Section]

non deberet prelatus testamentum de iure condere, nisi de rebus dumtaxat non ratione ecclesie acquisitis. Sed ciues miseratione comoti permiserunt ipsum suam facere uoluntatem. 9Istos uero episcopos, dum uiueret, consecrauit in prouincia ecclesie Spalatensis, uidelicet dominum Iohannem Scardonensem, dominum Ladislauum Tiniensem. Dominus Columbanus consecratus est in Romana curia, sed ueniens, ut moris est, metropolico iure sibi prestitit iuramentum. Consecrauit etiam dominum Dobroniam episcopum Farensem. 10Obiit autem octauo decimo Kalendis Mai, anno


87. Perceval Ivanov iz... . Prohemium statutorum Spalati,... [Paragraph | Section]

Hęc sunt statuta et ordinamenta communitatis et hominum ciuitatis Spalati, facta, edita et condita per nobilem et sapientem uirum, dominum Perceualum Johannis, de nobili et honorabili ciuitate Firmana, peritum in iure canonico et ciuili, honorabilem potestatem ciuitatis Spalati sub anno domini Millesimo trecentesimo duodecimo, indictione decima; tempore sanctissimi principis domini Clementis papę quinti, ad laudem et reuerentiam omnipotentis


88. Milecije. Miletii versus, versio electronica [Paragraph | Section]

forte subintrant
Portum Dalmatiae, qui Gravosius vocatur.
Hic pariter inopes fugientes ex Epidauro,
In magnis ripis, tibi nunc est urbs Ragusina,
Castellum statuunt monitis actuque Ioannis,
Qui iam praedictae fuit archiepiscopus urbis.
Atque arcem, vivi tutam munimine saxi,
Aspectu horrendo, praecelso in vertice montis,
Hoc castrum vocitat Epidaurica lingua Labusa,


89. Anonymus. Obsidio Iadrensis, versio... [page 7 | Paragraph | SubSect | Section]

subiecta. Quo in Croatia existente cum exercitu iuxta sui domini edictum, cepit per ipsam percurere ac discurere regionem. Tandem cum incolumitate in fines Tnini peruenit ibidemque conatus est ipsum Tnini castrum, quod tunc possidebat Vladislaua, relicta Neliptii generationis Suadcich, cum Iohanne, eius filio, sacrę subicere ditioni, quod minime obtinere ualuit; nam ipsum oppidum nullum genus agonis pati poterat eo, quod mire altitudinis necnon et fortitudinis est conualatum. Quod uidens ipse banus cum comitiua castri fasceninas ac


90. Anonymus. Obsidio Iadrensis, versio... [page 9 | Paragraph | SubSect | Section]

et subditos fideles tractare cum gratia nostra pollicemur. Finitoque regis famine (ipse)met nuntius multorum baronum in presentia hos prorupit sermones. Verba legati ad regem “Serenissime domine princeps! Vladislaua et genitus eius Iohannes, pro quibus ad uos sum legatus, plicatis manibus ac ambobus genibus flexis totos se offerunt eorumque bona, ita oppida quam etiam arua et quasque fortilicias et que et quas regalis Benignitas duxerit acceptandas iuxta mayestatis regię uoluntatem atque mandatum.” Cum rex patefecit sui


91. Anonymus. Obsidio Iadrensis, versio... [page 10 | Paragraph | SubSect | Section]

formidinem, atque ad eum omnes Croati preter tantum duos, quos confestim nominabo, transmearunt debitam reueren- tiam impendentes ac claues castrorum cunctarumque suarum uallationum et possessionum offerentes. Quas rex gratanter suscepit illumque Iohannem cum sua genitrice offendentes iam bis ad sui gratiam benigne conuocauit ab eis recipiens Tnini oppidum cum suis pertinentiis, quod et ipse rex suo nutu feliciter regit et gubernat. Eidemque Iohanni prefatus rex pro brauio quandam diocesim in Cetina premiauit, preterquam tria


92. Anonymus. Obsidio Iadrensis, versio... [page 10 | Paragraph | SubSect | Section]

uallationum et possessionum offerentes. Quas rex gratanter suscepit illumque Iohannem cum sua genitrice offendentes iam bis ad sui gratiam benigne conuocauit ab eis recipiens Tnini oppidum cum suis pertinentiis, quod et ipse rex suo nutu feliciter regit et gubernat. Eidemque Iohanni prefatus rex pro brauio quandam diocesim in Cetina premiauit, preterquam tria castra idem rex nequiuit possidere, videlicet Ostrouicam, Clissam et Scardonam, tunc temporis eo, quod comes Paulus Banich seu generationis Subichieuich, cuius brachio oppidum Ostrouice manutenetur, nec non comes


93. Anonymus. Obsidio Iadrensis, versio... [page 22 | Paragraph | SubSect | Section]

et in deffensionem ipsorum et tutellam nauigiorum et galearum iuxta portum quandam cathenam mire grossitiei ex tredecim tignis adinuicem ferro connexis ac confibulatis, que pęnultimo prefati mensis Augusti in dicto maritimo portu extitit firmata et protensa. Nam a puncta S. Ioannis Euangeliste, constructa vltra portum, erat extensa vsque ad aliam partem, versus vrbem, aliquantulum a uia rectitudinis deuiando versus plagam austri. Tantę enim industrię et virtutis eadem cathena erat stabilita in ęquore, quod eius stipitem nullus architectorum poterat cum speculatione


94. Anonymus. Obsidio Iadrensis, versio... [page 34 | Paragraph | SubSect | Section]

de Sloradis, Nicolaum Madii Galleli, quem in presenti graphia recolimus nominasse, destinauerunt. Et facta est tregua illo die, que vsque ad vesperarum cantum durauit. Et cum idem legati Iadrenses conspectui ipsius Delphini se manifestassent, honorem decentem impenderunt, quos ille iocunde suscepit et eisdem verba in hunc explicauit tenorem. Prouisione Sedis apostolice et mandato nos elegisse in generalem capitaneum fidei Catholice contra Turcos et paganos. Cuius imperium humiliter duximus acceptandum copiosaque turba disposita est hoc


95. Anonymus. Obsidio Iadrensis, versio... [page 39 | Paragraph | SubSect | Section]

prosperitatem, tanto ipsi asperius contra hostes acuunt vires. Custodes spargunt nocte arctius, ne victus prebeatur inimicis. Sed ut ipsis leuior habeatur custodia, alium sticatum vltra portum Iadrę extensum ab ecclesia Sancti Petri versus ecclesiam Sancti Ioannis siti ad puntam procedendo a parte transuersali plage, quem vigesimo pręfati mensis die fabricare inchoauerunt. In quo duos trabuchos confecerunt, qui vrbem aduersariorum teterrime deuastabant, vnum quidem situm ex austro, reliquum ex borea. Quodsi Iadertini vires suas cum industria


96. Anonymus. Obsidio Iadrensis, versio... [page 56 | Paragraph | SubSect | Section]

pontes magnarum classium et aliquorum plathorum penes littus versus męnia se adheserant, quod eorum pontes, scilicet nauium, altitudinem Iadertinorum edificiorum excedebant, que erant mensure vltra passus duodecim. Quibus Iadertini inspectis non territi valde sunt, sed in multa animositate vultu iocundo ad eorum tuendam patriam viriliter super sua ascendunt edificia, audacter pugnant, hostes obsessorum nemini parcunt, impressione ictuum crebrorum cruenter eos percutiunt, multorum missilium percussione recentes sepius assummunt bellatores, nunc istos, nunc illos eligunt aptiores. Sed


97. Anonymus. Obsidio Iadrensis, versio... [page 61 | Paragraph | SubSect | Section]

suo ualido exercitu vltra centum milia equitum, qui dignabantur in quocumque agone permisceri, in confinio Semelnici districtus Iadrę distans ab urbe fere per spatium septem miliarium castramentatus est. Et Idus quarto ipsius mensis pręfatus rex cum electis duobus milibus equitum penes fines S. Ioannis Baptistę, fundati in capite vallis portus, equitauit intuens vrbem alacri vultu et sincero cordis affectu, quam tenerrime gliscebat a manibus eripere hostium. Ad quem ingens congeries nobilium et mediocrum uirorum conuenerat, multa reuerentia genibus flexis inclinabant, manus pariter et


98. Anonymus. Obsidio Iadrensis, versio... [page 63 | Paragraph | SubSect | Section]

quam ipse suus naturalis herus patiatur. Non cessant continuis clamoribus ad perpetuum Sabaoth pro ipsius incolumitate humiliter deprecare. Quis ergo tanta perspicacitate decoratus, qui libraret lancem in corde nec in humano sensu quiescere potest tam ingentem Iadertinorum iocunditatem? Iam Iadertinis lata et spatiosa uia conceditur, tuti gradiuntur, iam repellitur a Iadra spernibilis penuria omnique bono fęcundatur. Sed in breui tempore durabilis, nec plus constantiores in regis fidelitate persistunt. Nunc firmiores


99. Anonymus. Obsidio Iadrensis, versio... [page 78 | Paragraph | SubSect | Section]

poterat propter rupium et altitudinem saxorum in vallatione dicti castri existentium, sed gratia illius proditoris Zoilli in tanta clade pugilles se disponebant, cum idem sceleris confictor signum eis dederat. Pugillatores seu defensores oppidi, licet coacti per reliquum capitaneum castri nomine Ioannem de Scherbeç, conciuem, austerrime defenssabant et viriliter hostes imprimebant, nec eo die valuerunt ipsum superare. Adusque horam sextam ipse agon dicitur perdurasse. Atque eodem Idus insontes quosdam infantullos et inocentes egenos, qui valuas


100. Anonymus. Obsidio Iadrensis, versio... [page 81 | Paragraph | SubSect | Section]

admirrari uidebantur taliaque ad illos eructarunt verba: Studemus, penitus negamus aliquem ad uos legasse nec nostro scitu fuisse ea, quę per uos narrantur, neminique per nos imperatum fuisse aliquem vestrum ad nostri conspectum debere conuenire nec iota vnum ommittere primęue petitioni. Confestim ipsi legati cum obtenta licentia ciuitatem propriam ingrediuntur. Prętoribus reliquisque consulibus aduersariorum verba distincte patefecerunt. Sed quamuis Iadertini tremefacti, nihilominus aliquale gerebant hortamen de quodam auxilio, quod


101. Anonymus. Obsidio Iadrensis, versio... [page 88 | Paragraph | SubSect | Section]

et infusa penitentia offensa crimina delentur. Denique manibus Venetorum se tradendum. Et ingrediuntur isti vrbem Venetiarum. Omnes eius conciues concurrunt festinanter ad intuendam Iadertinorum mansuetudinem et multa admirratione cordis commouentur. Ingens iocunditas multiplicatur in ipsa ciuitate, exponunt honorem manthelis extortis ac humili sermone suę legationis seriem coram Duce Andrea Dandolo ac ceteris consiliariis eiusdem in hac forma et tenore: Errauimus sicut ouis, que periit. Parcite deuiatoribus! Veniam petimus, gratiam postulamus. O


102. Anonymus. Obsidio Iadrensis, versio... [page 89 | Paragraph | SubSect | Section]

priuilegia interueniente hoc fędere nuntiato ratificantesque mutuo pacta et conditiones Iadertinorum, quos Veneti sub potenti deputarent custodia. Vnus eorum Iadram adiuit, ut quod per illos roboratum fuerat, per hos efficaciter impleatur. Et dum iste patriam introiuit, vniuersum vulgus iocundatur. Adherent velle parere quicquid sindici et legati Venetis compromiserunt. Ipsosque die, quo idem nuntius vrbem est reuersus, videlicet solemmitate apostoli Thomę seu vicesima prima die mensis Decembris, circa horam vesperorum vniuerse value, quę erant in ciuitate Iadre clausę


103. Pavlović, Pavao. Memoriale, versio electronica [page 3 | Paragraph | SubSect | Section]

7. mensis aprilis natus fuit filius meus. 1378. Die 7. mensis decembris, iam intrante crepusculo noctis, deruinavit pars quirinalis domus habitationis Ioannis de Gallo. 1380. Die 17. martii applicuit Iadram frater Stephanus de Faventia, ordinis praedicatorum, legatus pontificis Vrbani, ad praedicandum crucem


104. Pavlović, Pavao. Memoriale, versio electronica [page 4 | Paragraph | SubSect | Section]

regem, Ianuenses et Venetos, quae confirmata fuit die 8. dicti mensis. Die 10. mensis septembris venit nova (Iadram, quod) dominus Carolus rex repulit et captivavit (dominum Ottonem ducem Brunsvicensem), virum dominae reginae Ioannae, et cras (die 11. dicti mensis), fuit facta magna festivitas in Iadra. Ea die de nocte, videlicet circa primum somnum, combusta fuit domus magistri Tomani pilliparii cum certis aliis domibus, et cras hora tertiarum fuit ignis in quadam domo seu solario, quae est prope


105. Pavlović, Pavao. Memoriale, versio electronica [page 6 | Paragraph | SubSect | Section]

(quinqueecclesiensis, Stephano de Lindua, regni Sclavoniae bano et Stephano) Lazchovich bano nostro et multis aliis. Die 28. mensis octobris castrum Vranae reddidit se, quod modicum prius rebellaverat iussu Ioannis de Palisna, olim prioris Auranae. Die ultimo mensis octobris domina regina antedicta praecepit domino (Stephano) bano pracdicto, ut acciperet unam clavem arcae argenteae super arcam Sancti


106. Pavlović, Pavao. Memoriale, versio electronica [page 6 | Paragraph | SubSect | Section]

praedictarum, ego fui. 1384. Die 8. mensis februarii fuit rixa inter Iadrenses et Ungaros, qui debebant transfretari in Apuliam in subsidium regis Caroli cum Ioanne bano et nepote dicti prioris Auranae. Die 19. praedicti mensis, Iadrenses defenderunt bladum, carnes et ceteras alias res, quas antedicti Ungari depraedati erant in villis Iadrensium; et hoc fuit in campo


107. Pavlović, Pavao. Memoriale, versio electronica [page 8 | Paragraph | SubSect | Section]

et capita eorum fuerunt amputata in platea Iadrae et corpora ipsorum, separata a capitibus, ibi steterunt per totam diem usque ad vesperas. Die 18. dicti mensis creati fuerunt iudices inter creditores dictorum proditorum: ser Ioannes de Petrizo, ser Damianus de Begna et ego Paulus de Paulo, quibus data fuit auctoritas vendendi bona eorum et solvendi creditoribus. — Die 18. mensis iulii contracta fuit unitas inter dominum Thomam de Sancto Georgio, Dalmatiae et Chroatiae banum, et commune


108. Pavlović, Pavao. Memoriale, versio electronica [page 10 | Paragraph | SubSect | Section]

Die 22. mensis februarii dominus episcopus sagrabiensis et comes Thomasius, frater domini prioris et bani, iter arripuerunt versus Apuliam, cum quibus ivit dominus Paulus de Georgiis et certi alii nobiles de Iadra et cras die sequenti recessit versus Chroatiam dominus Ioannes banus. Die 5. mensis martii hora tertiarum, fuit in Iadra terraemotus magnus. Die 4. mensis iunii de mane


109. Pavlović, Pavao. Memoriale, versio electronica [page 11 | Paragraph | SubSect | Section]

recessi a Nona, licentiatus ab ea. Inde postea sequenti die sabbati, scilicet 15. praedicti mensis, recessit a Nona cum galeis Venetorum et applicuit Segniam cras die dominico, unde recessit die lunae primo mensis iulii, et die iovis in nomine Sanctae Trinitatis coniunxit se cum rege illustrissimo consorte eius. Die lunae 11. mensis novembris venit usque territorium Iadrae exercitus bosnensis magnus, et depraedatus est animalia, ut fertur, scilicet


110. Pavlović, Pavao. Memoriale, versio electronica [page 11 | Paragraph | SubSect | Section]

se deviavit, et dominus Albertus electus prior, ductor dicti exercitus domini regis, in civitatem nonensem se reduxit. Et die 18. praedicti mensis novembris bosnensis exercitus, ut fertur, ipsum territorium egressus est, deinde reversus est idem exercitus cum bano Ioanne et stetit usque die 17. mensis decembris. In illis diebus castrum Ostroviza reddidit se regi Bosnae. Die veneris 27. mensis decembris in Tragurio,


111. Pavlović, Pavao. Memoriale, versio electronica [page 12 | Paragraph | SubSect | Section]

17. mensis decembris. In illis diebus castrum Ostroviza reddidit se regi Bosnae. Die veneris 27. mensis decembris in Tragurio, ad vocem populi interfecti fuerunt ser Petrus Ioseph et ser Stephanus Doymi dictus Chernuch, et cras 28. dicti mensis, incisum fuit caput ser Augustino de Casotis in platea civitatis Tragurii et multis aliis nobilibus diversae iniuriae fuerunt illatae, videlicet Zcgae Ioseph cum filiis, ser Nicole Avelini cum


112. Pavlović, Pavao. Memoriale, versio electronica [page 12 | Paragraph | SubSect | Section]

vocem populi interfecti fuerunt ser Petrus Ioseph et ser Stephanus Doymi dictus Chernuch, et cras 28. dicti mensis, incisum fuit caput ser Augustino de Casotis in platea civitatis Tragurii et multis aliis nobilibus diversae iniuriae fuerunt illatae, videlicet Zcgae Ioseph cum filiis, ser Nicole Avelini cum filiis, ser Zoro cum filiis et nonnulis aliis, qui vix aufugerunt Spaletum diversis modis. Tunc etiam transmissae fuerunt duae barchae armatae a Tragurio, causa quaerendi et capiendi ser Casotum, dicti quondam ser Augustini, ac ser Petrum dicti quondam ser


113. Pavlović, Pavao. Memoriale, versio electronica [page 13 | Paragraph | SubSect | Section]

in Dalmatia, ac etiam vicarius comitis nostri, scilicet domini comitis palatini regni Ungariae. Idem dominus episcopus recessit die 25. augusti de sero, anno proximo sequenti. Die ultimo mensis septembris circa mediam noctem, Ioannes de Palisna, asserens se priorem Auranae, concremavit certas domunculas Iadretinorum nostrorum et certas metas, fori extrahentes ante portas Iadrae, a parte boreali Sancti Martini. Die sabbati 16. mensis


114. Pavlović, Pavao. Memoriale, versio electronica [page 13 | Paragraph | SubSect | Section]

Iadrae, a parte boreali Sancti Martini. Die sabbati 16. mensis octobris (recessimus) quattuor ambasciatores communitatis Iadrae ad comitem Anz, pro habendo exercitu equitum ad destructionem Ioannis de Palisna, asserentis se priorem Auranae. Die martis 19. mensis octobris reversus sum Iadram et die iovis 21. saepedicti mensis pro eadem causa rursum ivi ad comitem praedictum, et


115. Pavlović, Pavao. Memoriale, versio electronica [page 13 | Paragraph | SubSect | Section]

communitatis Iadrae ad comitem Anz, pro habendo exercitu equitum ad destructionem Ioannis de Palisna, asserentis se priorem Auranae. Die martis 19. mensis octobris reversus sum Iadram et die iovis 21. saepedicti mensis pro eadem causa rursum ivi ad comitem praedictum, et die iovis 4. mensis novembris proximi reversus sum Iadram una cum domino Iacobo de Raduchis, qui eadem causa missus fuerat ad eundem comitem Anz.


116. Pavlović, Pavao. Memoriale, versio electronica [page 13 | Paragraph | SubSect | Section]

se priorem Auranae. Die martis 19. mensis octobris reversus sum Iadram et die iovis 21. saepedicti mensis pro eadem causa rursum ivi ad comitem praedictum, et die iovis 4. mensis novembris proximi reversus sum Iadram una cum domino Iacobo de Raduchis, qui eadem causa missus fuerat ad eundem comitem Anz. Die martis 16. mensis novembris prima hora noctis, applicuit Iadram exercitus


117. Pavlović, Pavao. Memoriale, versio electronica [page 14 | Paragraph | SubSect | Section]

Die mercurii 15. mensis decembris, castrum Clissii reddidit se regi bosnensi. Die primo mensis decembris factus fui rector civitatis Iadrae una cum domino Iacobo de Raduchis et cum ser Ioanne de Grisogonis, qui ser Ioannes die 17. mensis ianuarii renuntiavit offitio, causa absentandi se ex districtu pro negotiis suis, in cuius loco eodem die cessit in rectorem una nobiscum, scilicet cum domino Iacobo praedicto (et me), ser Ioannes de


118. Pavlović, Pavao. Memoriale, versio electronica [page 14 | Paragraph | SubSect | Section]

mercurii 15. mensis decembris, castrum Clissii reddidit se regi bosnensi. Die primo mensis decembris factus fui rector civitatis Iadrae una cum domino Iacobo de Raduchis et cum ser Ioanne de Grisogonis, qui ser Ioannes die 17. mensis ianuarii renuntiavit offitio, causa absentandi se ex districtu pro negotiis suis, in cuius loco eodem die cessit in rectorem una nobiscum, scilicet cum domino Iacobo praedicto (et me), ser Ioannes de Victor.


119. Pavlović, Pavao. Memoriale, versio electronica [page 14 | Paragraph | SubSect | Section]

et cum ser Ioanne de Grisogonis, qui ser Ioannes die 17. mensis ianuarii renuntiavit offitio, causa absentandi se ex districtu pro negotiis suis, in cuius loco eodem die cessit in rectorem una nobiscum, scilicet cum domino Iacobo praedicto (et me), ser Ioannes de Victor. 1390. Die scilicet 16. mensis ianuarii, nostri regiminis praedicti, exportatum fuit corpus dominae reginae Elizabeth, facto obsequio in


120. Pavlović, Pavao. Memoriale, versio electronica [page 14 | Paragraph | SubSect | Section]

obsequio in ecclesia Sancti Grisogoni, in uno brigentino per mare usque in Obrovaz, et cum societate eius corporis fuerunt tres nobiles, scilicet ser Benedictus de Gallo, ser Marinus de Matafaris et ser Gregorius de Nassis. Die iovis 10. mensis februarii creatus fui procurator conventus minorum Sancti Francisci de Iadra, exeunte guardiano religioso, venerando domino fratre Benedicto, quondam Lucae de Iadra. Die martis 24. mensis madii, in


121. Pavlović, Pavao. Memoriale, versio electronica [page 15 | Paragraph | SubSect | Section]

Die sabbati 10. mensis septembris, una cum domino Paulo milite de Georgiis, creati ambasciatores ad dominum Detricum Bubech, banum Sclavoniae, existentem cum exercitu sub castro Tinini, recessimus et applicuimus die iovis 15. eiusdem mensis et die veneris immediate sequenti, remanente ibi ipso domino Paulo, inde recessi et Iadram applicui die lunae 19. mensis septembris. Die primo mensis decembris factus fui


122. Pavlović, Pavao. Memoriale, versio electronica [page 16 | Paragraph | SubSect | Section]

quo venerat novum Iadram die 19. (eiusdem) mensis (februarii) . Die (23. mensis martii) obiit Ioannes de Palisna, prior Auranae. Die resurrectionis Domini nostri Iesu Christi 26. mensis martii, obiit dominus abbas Sancti Grisogoni, scilicet dominus frater Grisogonus de Soppe.


123. Pavlović, Pavao. Memoriale, versio electronica [page 16 | Paragraph | SubSect | Section]

Die primo mensis augusti creatus fui rector Iadrae una cum domino Raphaele de Sorba et ser Frederico de Grisogonis. 1392. Die iovis 11. mensis iulii hora meridiei, Tragurini praedicti intraverunt Tragurium et fuerunt homines circa triginta quattuor intrantes, qui caute venerant in quattuor barchis piscaritiis et tunc per eos interfectus extitit Lompre Micatii in platea.


124. Pavlović, Pavao. Memoriale, versio electronica [page 16 | Paragraph | SubSect | Section]

Iadrae una cum domino Tibaldo de Nassis et ser Thomasio de Petrizo. Die 8. mensis septembris recepti fuerunt in cives et consiliarios civitatis Jadrae magnificus Vulch banus, quondam domini Vulchi vojvodae de Bosna, ac comes Ioannes Mislenovich vicebanus eius, qui vicebanus nominibus praedicti domini bani et proprio praestitit iuramentum fidelitatis et civilitatis communis nostri Iadrae, super reliquias existentes in procuratoria dicti communis apud ecclesiam Sanctae Anastasiae, praesente comite Nelipitio quondam


125. Pavlović, Pavao. Memoriale, versio electronica [page 16 | Paragraph | SubSect | Section]

praestitit iuramentum fidelitatis et civilitatis communis nostri Iadrae, super reliquias existentes in procuratoria dicti communis apud ecclesiam Sanctae Anastasiae, praesente comite Nelipitio quondam comitis Constantini et Michaele (Doycich familiari domini comitis Yvani et comitis Ioannis de Nelipitio et aliis. Et ego Paulus de Paulo nomine proprio et consortiorum meorum in offitio rectoratus, videlicet dominorum Tibaldi de Nassis et Thomasii de Petrizo, ac totius communitatis nostrae, interfui.


126. Pavlović, Pavao. Memoriale, versio electronica [page 17 | Paragraph | SubSect | Section]

fratrem eius, comitem Ostrovize, et voluit habere castra Vranae et Ostrovize. — Eodem die venit Iadram, causa visitandi corpus beati Simeonis, comes Draghissa, frater praedicti domini bani, cum uxore sua et quibusdam aliis. Die iovis 6. mensis martii, ivi ambasciator ad comitem Sibenici una cum ser Mazolo de Fanfogna et idem ambasciator (eundo) solus ad magnificum dominum Vulch banum Clissiam, recessit a Iadra. Die martis 6. mensis


127. Pavlović, Pavao. Memoriale, versio electronica [page 18 | Paragraph | SubSect | Section]

veneris 10. mensis octobris applicuit Iadram dominus Antonius Cicchi de Arimino, iudex ad civilia Iadrae deputatus. Die mercurii 12. mensis novembris applicuerunt Iadram domini Nicolaus episcopus corbaviensis et Ioannes episcopus nonensis pro tractanda pace et concordia inter dominum banum Ioannem, comitem Segniae, et communitatem nostram. Die vero sabbati sequenti, electus fui una cum dominis Iacobo de Raduchis, ser Crescio de Nassis


128. Pavlović, Pavao. Memoriale, versio electronica [page 18 | Paragraph | SubSect | Section]

de Arimino, iudex ad civilia Iadrae deputatus. Die mercurii 12. mensis novembris applicuerunt Iadram domini Nicolaus episcopus corbaviensis et Ioannes episcopus nonensis pro tractanda pace et concordia inter dominum banum Ioannem, comitem Segniae, et communitatem nostram. Die vero sabbati sequenti, electus fui una cum dominis Iacobo de Raduchis, ser Crescio de Nassis et ser Cosa de Begna per consilium sapientum Iadrae ad contirmandam dietam


129. Pavlović, Pavao. Memoriale, versio electronica [page 18 | Paragraph | SubSect | Section]

et me Paulo de Paulo. Die mercurii 11. mensis martii rebellaverunt nobis Pagenses et eodem die eligerunt inter se tres rectores pro regimine eorum, videlicet Dissicium, Rastigna dictum Palaz et Cernucum, et praeceperunt ser Ioanni de Soppe, tunc comiti nostro ibidem, poena capitis usque diem tertiam recedere ab insula Pagi, et captivaverunt duos nostros nobiles, ser Ioannem filium quondam Dominici de Nassis et ser Simeonem de Pechiaris et cancellarium per nos eis datum, tunc ibi existentem.


130. Pavlović, Pavao. Memoriale, versio electronica [page 19 | Paragraph | SubSect | Section]

die eligerunt inter se tres rectores pro regimine eorum, videlicet Dissicium, Rastigna dictum Palaz et Cernucum, et praeceperunt ser Ioanni de Soppe, tunc comiti nostro ibidem, poena capitis usque diem tertiam recedere ab insula Pagi, et captivaverunt duos nostros nobiles, ser Ioannem filium quondam Dominici de Nassis et ser Simeonem de Pechiaris et cancellarium per nos eis datum, tunc ibi existentem. Die crastina, videlicet die iovis, hora circa vesperarum, nova attigerunt Iadram. Ergo immediate interposuimus curam parandae ultionis.


131. Pavlović, Pavao. Memoriale, versio electronica [page 19 | Paragraph | SubSect | Section]

nostro ibidem, poena capitis usque diem tertiam recedere ab insula Pagi, et captivaverunt duos nostros nobiles, ser Ioannem filium quondam Dominici de Nassis et ser Simeonem de Pechiaris et cancellarium per nos eis datum, tunc ibi existentem. Die crastina, videlicet die iovis, hora circa vesperarum, nova attigerunt Iadram. Ergo immediate interposuimus curam parandae ultionis. Die dominico proxime sequenti, circa horam meridiei, pro nasciscenda ultione expedivimus unam galearum nostrarum minorum, scilicet optime ad


132. Pavlović, Pavao. Memoriale, versio electronica [page 19 | Paragraph | SubSect | Section]

cum consiliariis post horam tertiam in Pago unum praedictorum rectorum Pagi, scilicet Dissicium, in platea suspenderunt per gulam. Die martis sequenti 24. mensis martii, domini rectores Iadrae erectis furcis super iactum portus, tres praedictorum Pagensium, videlicet Ioannem Tutnich, fratrem Damiani Striani et Jacobum Marangonum suspenderunt per gulam et eodem die duobus ipsorum captivorum, ser Ballio filio Damiani Tutnich et filio Lucae Leonis de Iadra eruerunt oculos. Die 11. mensis aprilis,


133. Pavlović, Pavao. Memoriale, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

Die mercurii 29. mensis iulii recessit a Iadra ser Bandinus de (Padua), olim cancellarius Iadrae. Die prima augusti una cum ser Damiano de Nassis et ser Ioanne de Victor, creatus fui in rectorem Iadrae pro duobus mensibus. Die martis penultimo septembris, iam hora mediae noctis, combusta fuit canonica Sanctae Anastasiae.


134. Pavlović, Pavao. Memoriale, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

canonica Sanctae Anastasiae. 1395 Die dominicali penultimo madii, accepta fuit nobis per regem terra Pagi, quam dicto die, mandato eiusdem regis, intromisit Ioannes Cubretich de genere Cubrianorum. Die martis in festo Sancti Viti, 15. mensis iunii, exeuntibus rectoribus Iadrae, ser Georgio de Zadulinis. ser Thomasio de Petrizo et me Paulo de Paulo, nos habendum


135. Pavlović, Pavao. Memoriale, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

nos praedicti rectores et antedicti quattuor adiuncti, una cum domino archiepiscopo praedicto, domino vicebano recipienti nomine regio, restituimus, dedimus et consignavimus thesauros et res pagensium ecclesiarum, quae erant in manibus domini archiepiscopi praedicti, et hoc in praesentia comitis Ioannis Cubretich, tunc praesidentis in Pago; et hoc fuit in sacristia ecclesiae Sanctae Anastasiae de Iadra, quos thesauros et res idem vicebanus eodem die in duobus capsis clausis aftixis et sigillatis tribus sigillis, videlicet domini archiepiscopi praedicti, sui, ac nostrae communitatis, suo


136. Pavlović, Pavao. Memoriale, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

res idem vicebanus eodem die in duobus capsis clausis aftixis et sigillatis tribus sigillis, videlicet domini archiepiscopi praedicti, sui, ac nostrae communitatis, suo nomine, praesentibus nobis rectoribus et adiunctis, in monasterio Sancti Nicolai monialium de Iadra depositavit, praesente comite Ioanne praedicto. 1396 Die martis 21. (28.) mensis martii, ivi pro ambasciatore communis una cum ser Marino de Ginanis Sibenicum, pro tractanda


137. Pavlović, Pavao. Memoriale, versio electronica [page 21 | Paragraph | SubSect | Section]

ivi pro ambasciatore communis una cum ser Marino de Ginanis Sibenicum, pro tractanda unione cum Spaleto, Tragurio et Sibenico. Die mercurii 5. mensis aprilis factus fui rector Iadrae cum ser Ioanne de Soppe et cum ser Damiano de Begna. Die martis 23. mensis madii applicuit Iadram reverendissimus pater dominus Ioannes episcopus sagrabiensis, una cum domino Ioanne de Gara, fratre domini bani et comite


138. Pavlović, Pavao. Memoriale, versio electronica [page 21 | Paragraph | SubSect | Section]

Die mercurii 5. mensis aprilis factus fui rector Iadrae cum ser Ioanne de Soppe et cum ser Damiano de Begna. Die martis 23. mensis madii applicuit Iadram reverendissimus pater dominus Ioannes episcopus sagrabiensis, una cum domino Ioanne de Gara, fratre domini bani et comite Corbaviae. Die martis penultimo mensis madii secesserunt a Iadra euntes Nonam, causa ibi faciendi synodum, et cras die mercurii


139. Pavlović, Pavao. Memoriale, versio electronica [page 21 | Paragraph | SubSect | Section]

5. mensis aprilis factus fui rector Iadrae cum ser Ioanne de Soppe et cum ser Damiano de Begna. Die martis 23. mensis madii applicuit Iadram reverendissimus pater dominus Ioannes episcopus sagrabiensis, una cum domino Ioanne de Gara, fratre domini bani et comite Corbaviae. Die martis penultimo mensis madii secesserunt a Iadra euntes Nonam, causa ibi faciendi synodum, et cras die mercurii dominus Paulus de Georgiis, ser Marinus de Ginanis et


140. Pavlović, Pavao. Memoriale, versio electronica [page 21 | Paragraph | SubSect | Section]

martis penultimo mensis madii secesserunt a Iadra euntes Nonam, causa ibi faciendi synodum, et cras die mercurii dominus Paulus de Georgiis, ser Marinus de Ginanis et ego Paulus, ambasciatores et syndici communitatis nostrae ivimus Nonam post dominum episcopum et comitem Ioannem de Gara, pro defendendis iuribus nostrae insulae Pagi, cum multis aliis popularibus nostris sociati. Et die sabbati in festo Sancti Ioannis Baptistae, 24. mensis iunii, lata fuit per supradictos dominum episcopum et comitem Ioannem sententia contra nos et in


141. Pavlović, Pavao. Memoriale, versio electronica [page 21 | Paragraph | SubSect | Section]

ser Marinus de Ginanis et ego Paulus, ambasciatores et syndici communitatis nostrae ivimus Nonam post dominum episcopum et comitem Ioannem de Gara, pro defendendis iuribus nostrae insulae Pagi, cum multis aliis popularibus nostris sociati. Et die sabbati in festo Sancti Ioannis Baptistae, 24. mensis iunii, lata fuit per supradictos dominum episcopum et comitem Ioannem sententia contra nos et in favorem Pagensium, videlicet quod dominium ipsius insulae regiae maiestati applicetur. Quo instanti nos ab ipsa sententia appellavimus ad ipsam regiam maiestatem,


142. Pavlović, Pavao. Memoriale, versio electronica [page 21 | Paragraph | SubSect | Section]

post dominum episcopum et comitem Ioannem de Gara, pro defendendis iuribus nostrae insulae Pagi, cum multis aliis popularibus nostris sociati. Et die sabbati in festo Sancti Ioannis Baptistae, 24. mensis iunii, lata fuit per supradictos dominum episcopum et comitem Ioannem sententia contra nos et in favorem Pagensium, videlicet quod dominium ipsius insulae regiae maiestati applicetur. Quo instanti nos ab ipsa sententia appellavimus ad ipsam regiam maiestatem, praesentibus ambasciatoribus Dalmatinorum, videlicet Spalatensium, Traguriensium, Sibenicensium et


143. Pavlović, Pavao. Memoriale, versio electronica [page 21 | Paragraph | SubSect | Section]

Sibenicensium et Nonensium et aliorum quamplurimorum ibi in ipsa prolatione sententiae existentium et eodem die recessimus a Nona et venimus Iadram. Die vero dominicali proxime sequenti, idem dominus episcopus et comes Ioannes de Gara, ac comes Butcho de Corbavia secesserunt de Nona in barchis Pagensium et iverunt Pagum. Die lunae sequenti 26. mensis iunii sex nobiles, videlicet dominus Paulus de Georgiis, dominus Iacobus de Raduchis, ser


144. Pavlović, Pavao. Memoriale, versio electronica [page 21 | Paragraph | SubSect | Section]

iam in primo crepusculo noctis, recessit galea nostra a portu, causa eundi ad partes orientales ad servitium domini nostri regis, in qua ivit dominus admiratus regius ser Philippus de Georgiis, dominus Raphael de Sorba pro ambasciatore nostro ad dictum dominum regem et ser Ioannes pro patrono dictae galeae cum commissione per nos supradictos sex eis data: quae galea fuit soluta pro tribus mensibus. Die sabbati 29. mensis iulii recessimus a civitate Iadrae una cum


145. Pavlović, Pavao. Memoriale, versio electronica [page 22 | Paragraph | SubSect | Section]

credentialibus exposuerunt eorum ambasciatam, videlicet quod domini rectores darent ex se eidem domino regi omnes culpabiles seu participes mortis quondam dominae Elizabeth suae socrus, et eos qui alium dominium introducere in Dalmatia (voluerint), et eos qui participati sunt cum Ioanne Ioannis de Palisna, olim priore in Vrana, et cum Ioanne bano; pro quo inquirendo praecipiebant in praesentia reverendi patris domini Leonardi episcopi segniensis, pro hoc a domino nostro rege specialiter destinati, ut statim mitterent Tininium decem nobiles potiores ex se, et


146. Pavlović, Pavao. Memoriale, versio electronica [page 22 | Paragraph | SubSect | Section]

credentialibus exposuerunt eorum ambasciatam, videlicet quod domini rectores darent ex se eidem domino regi omnes culpabiles seu participes mortis quondam dominae Elizabeth suae socrus, et eos qui alium dominium introducere in Dalmatia (voluerint), et eos qui participati sunt cum Ioanne Ioannis de Palisna, olim priore in Vrana, et cum Ioanne bano; pro quo inquirendo praecipiebant in praesentia reverendi patris domini Leonardi episcopi segniensis, pro hoc a domino nostro rege specialiter destinati, ut statim mitterent Tininium decem nobiles potiores ex se, et quod


147. Pavlović, Pavao. Memoriale, versio electronica [page 22 | Paragraph | SubSect | Section]

quod domini rectores darent ex se eidem domino regi omnes culpabiles seu participes mortis quondam dominae Elizabeth suae socrus, et eos qui alium dominium introducere in Dalmatia (voluerint), et eos qui participati sunt cum Ioanne Ioannis de Palisna, olim priore in Vrana, et cum Ioanne bano; pro quo inquirendo praecipiebant in praesentia reverendi patris domini Leonardi episcopi segniensis, pro hoc a domino nostro rege specialiter destinati, ut statim mitterent Tininium decem nobiles potiores ex se, et quod unus eorum essem ego Paulus, et insuper quod


148. Pavlović, Pavao. Memoriale, versio electronica [page 23 | Paragraph | SubSect | Section]

segniensis, pro hoc a domino nostro rege specialiter destinati, ut statim mitterent Tininium decem nobiles potiores ex se, et quod unus eorum essem ego Paulus, et insuper quod omnino mitterent eidem regi tres nobiles, scilicet ser Andream Nicolai, ser Maurum Petri et ser Doycum olim domini Ioannis, omnes de Grisogonis, qui inculpati veniebant de praedictis, pro adventu quorum praefixus fuit terminus usque ad secundam dominicam proxime venturam; et die 14. eiusdem mensis creati fuimus in ambasciatores praemissa causa ser Crescius de Varicassis, ser Simon


149. Pavlović, Pavao. Memoriale, versio electronica [page 23 | Paragraph | SubSect | Section]

venturam; et die 14. eiusdem mensis creati fuimus in ambasciatores praemissa causa ser Crescius de Varicassis, ser Simon Detrici et ego Paulus, qui die 16. praedicti mensis recessimus in ambasciatam et die iovis 17. pervenimus Tininium, praevenientes dominum regem. (Alii nobiles Iadrae) qui per unam horam die veneris proxime venerunt post nos, fuerunt ser Benedictus de Gallo, ser Ioannes de Victor, ser Damianus de Nassis, dominus Tibaldus de Nassis,


150. Pavlović, Pavao. Memoriale, versio electronica [page 23 | Paragraph | SubSect | Section]

mensis recessimus in ambasciatam et die iovis 17. pervenimus Tininium, praevenientes dominum regem. (Alii nobiles Iadrae) qui per unam horam die veneris proxime venerunt post nos, fuerunt ser Benedictus de Gallo, ser Ioannes de Victor, ser Damianus de Nassis, dominus Tibaldus de Nassis, ser Elia de Grubogna, ser Marcus de Fanfogna, ser Georgius de Rosa et ser Gabriel de Nosdrogna. Deinde die dominico venerunt ser Andreas (Nicolai), ser Maurus (Petri) et ser Doyco (quondam


151. Pavlović, Pavao. Memoriale, versio electronica [page 23 | Paragraph | SubSect | Section]

Gallo, ser Ioannes de Victor, ser Damianus de Nassis, dominus Tibaldus de Nassis, ser Elia de Grubogna, ser Marcus de Fanfogna, ser Georgius de Rosa et ser Gabriel de Nosdrogna. Deinde die dominico venerunt ser Andreas (Nicolai), ser Maurus (Petri) et ser Doyco (quondam Ioannis), omnes de Grisogonis, praedicti. Prima die mei adventus ut supra, exposui meam ambasciatam praedicto domino nostro regi et die veneris 2. mensis februarii recesserunt quasi omnes praedicti nobiles, videlicet ser Benedictus, ser Ioannes, ser Marcus, ser


152. Pavlović, Pavao. Memoriale, versio electronica [page 23 | Paragraph | SubSect | Section]

ser Doyco (quondam Ioannis), omnes de Grisogonis, praedicti. Prima die mei adventus ut supra, exposui meam ambasciatam praedicto domino nostro regi et die veneris 2. mensis februarii recesserunt quasi omnes praedicti nobiles, videlicet ser Benedictus, ser Ioannes, ser Marcus, ser Gabriel, ser Andreas, ser Maurus et ser Doyco et die sabbati sequenti recessi ego Paulus, et die martis 6. mensis februarii recessit dominus rex et ivit ad Comichium. Die primo


153. Pavlović, Pavao. Memoriale, versio electronica [page 24 | Paragraph | SubSect | Section]

nostri regis Sigismundi, interfectus fuit Stephanus Lazchovich cum nepote suo per certos barones Ungariae, de quo venit novum Iadram die 6. mensis martii sequentis. Die iovis 22. mensis februarii venerunt Iadram Adamus castelanus tininiensis et Petricia familiaris domini Nicolai de Gara, Dalmatiae et Chroatiae bani, cum litteris credentialibus scriptis in Toplicia die 13. praedicti mensis et cum duabus litteris regiis, scriptis in Tinino die 3. iam dicti


154. Pavlović, Pavao. Memoriale, versio electronica [page 24 | Paragraph | SubSect | Section]

quod in instrumentis publicis quae conficiuntur in Iadra, non ponatur a modo nomen archiepiscopi, sed instrumenta valeant de cetero facta ac si nomen fuisset impositum, quemadmodum prius imponebatur. Die 11. mensis octobris, die iovis, ivi Nonam nuntius ad dominam Annam, comitissam Segniae et die crastina sum reversus. Eodem anno die dominico iam circa primum somnum, combusta fuit domus olim ser Damiani de Zadulinis, quae est in contrata Sancti Michaelis.


155. Pavlović, Pavao. Memoriale, versio electronica [page 24 | Paragraph | SubSect | Section]

quae est in contrata Sancti Michaelis. 1398. Die primo mensis martii factus sum rector Iadrae ego Paulus de Paulo, una cum ser Marino de Ginanis et cum ser Ioanne de Fumatis. Die sabbati 9. mensis martii, regimini nostro, intromisimus abbatem Sancti Grisogoni in palatio communis, pro excessu quem fecerat eodem die contra homines regios exactores, (qui colegerunt


156. Pavlović, Pavao. Memoriale, versio electronica [page 24 | Paragraph | SubSect | Section]

pecuniam) pro subsidio exercitus regii, et hoc deliberatione consilii sapientum Iadrae et praelatorum et sacerdotum Iadrae. Die mercurii scilicet (27.) mensis martii, per ser Andream Marulae de Spaleto et ser Ioannem de Fumatis de Iadra, in praesentia ser Andreae de Grisogonis, dominae Marchitae suae sororis, et dominae Colizae de Varicassis, fuerunt aestimatae res ac vestes pro dote dominae Michlinae, quas portavit ad virum suum, ducatis centum quadraginta octo.


157. Pavlović, Pavao. Memoriale, versio electronica [page 25 | Paragraph | SubSect | Section]

Andreae de Grisogonis, dominae Marchitae suae sororis, et dominae Colizae de Varicassis, fuerunt aestimatae res ac vestes pro dote dominae Michlinae, quas portavit ad virum suum, ducatis centum quadraginta octo. Die iovis hora circa vesperarum 28. mensis martii, venit Iadram ser-Matthaeus quondam ser Petri de Tragurio pro parte ser Ioseph, filii ser Colani de Tragurio consanguinei sui, ad contrahendum matrimonium cum filia mea Michlina et supradictis die et hora in domo mea, praesente ser Marco de


158. Pavlović, Pavao. Memoriale, versio electronica [page 25 | Paragraph | SubSect | Section]

ac vestes pro dote dominae Michlinae, quas portavit ad virum suum, ducatis centum quadraginta octo. Die iovis hora circa vesperarum 28. mensis martii, venit Iadram ser-Matthaeus quondam ser Petri de Tragurio pro parte ser Ioseph, filii ser Colani de Tragurio consanguinei sui, ad contrahendum matrimonium cum filia mea Michlina et supradictis die et hora in domo mea, praesente ser Marco de Cippico de Tragurio et uxore mea Grubula, coepit primo meam, deinde statim filiae meae Michlinae manum, in nomine Spiritus Sancti,


159. Pavlović, Pavao. Memoriale, versio electronica [page 25 | Paragraph | SubSect | Section]

ad contrahendum matrimonium cum filia mea Michlina et supradictis die et hora in domo mea, praesente ser Marco de Cippico de Tragurio et uxore mea Grubula, coepit primo meam, deinde statim filiae meae Michlinae manum, in nomine Spiritus Sancti, contrahendi illud matrimonium inter praedictos ser Ioseph et dominam Michlinam. Die 12. mensis aprilis dominus Ioannes de Marino miles, ser Marinus Slovi, ser Dessa Iacobi et eiusdem mensis die 22. ser Marinus de Martino, ser Duymus Andreae, omnes de Spaleto, creati fuerunt


160. Pavlović, Pavao. Memoriale, versio electronica [page 25 | Paragraph | SubSect | Section]

et uxore mea Grubula, coepit primo meam, deinde statim filiae meae Michlinae manum, in nomine Spiritus Sancti, contrahendi illud matrimonium inter praedictos ser Ioseph et dominam Michlinam. Die 12. mensis aprilis dominus Ioannes de Marino miles, ser Marinus Slovi, ser Dessa Iacobi et eiusdem mensis die 22. ser Marinus de Martino, ser Duymus Andreae, omnes de Spaleto, creati fuerunt per maius et generale consilium Iadrae, de consilio civitatis Iadrae, existentibus rectoribus Iadrae ser Marino de Ginano, ser Ioanne


161. Pavlović, Pavao. Memoriale, versio electronica [page 25 | Paragraph | SubSect | Section]

dominus Ioannes de Marino miles, ser Marinus Slovi, ser Dessa Iacobi et eiusdem mensis die 22. ser Marinus de Martino, ser Duymus Andreae, omnes de Spaleto, creati fuerunt per maius et generale consilium Iadrae, de consilio civitatis Iadrae, existentibus rectoribus Iadrae ser Marino de Ginano, ser Ioanne de Fumatis et me Paulo de Paulo, licet supradictus ser eodem regimine nostro, de eodem consilio, aliquibus diebus per consilium sapientum ceatus fuerit . Die martis 7. mensis madii, ante


162. Pavlović, Pavao. Memoriale, versio electronica [page 25 | Paragraph | SubSect | Section]

regimine nostro, de eodem consilio, aliquibus diebus per consilium sapientum ceatus fuerit . Die martis 7. mensis madii, ante prandium, supradictus ser Matthaeus quondam ser Petri cum procuratione eiusdem Joseph a Spaleto revenit Iadram, et eadem hora in praesentia ser Andreae de Grisogonis, ser Marculi Petri de Cippicho de Tragurio, domini presbyteri Marchuli canonici traguriensis, ser Artivitii de Rivignano cancellarii Iadrae, dominarum Marchete viduae quondam ser Ioannis de Calzina,


163. Pavlović, Pavao. Memoriale, versio electronica [page 25 | Paragraph | SubSect | Section]

procuratione eiusdem Joseph a Spaleto revenit Iadram, et eadem hora in praesentia ser Andreae de Grisogonis, ser Marculi Petri de Cippicho de Tragurio, domini presbyteri Marchuli canonici traguriensis, ser Artivitii de Rivignano cancellarii Iadrae, dominarum Marchete viduae quondam ser Ioannis de Calzina, Vladislavae uxoris praedicti ser Andreae de Grisogonis, Margaretae uxoris ser Doyci domini Ioannis de Grisogonis, dominae Catharinae uxoris ser Francisci domini Pauli de Georgiis, Perutiae uxoris ser Mazoli Petri Andreae et quamplurimum aliorum procuratorio nomine, cum filia mea


164. Pavlović, Pavao. Memoriale, versio electronica [page 25 | Paragraph | SubSect | Section]

Marculi Petri de Cippicho de Tragurio, domini presbyteri Marchuli canonici traguriensis, ser Artivitii de Rivignano cancellarii Iadrae, dominarum Marchete viduae quondam ser Ioannis de Calzina, Vladislavae uxoris praedicti ser Andreae de Grisogonis, Margaretae uxoris ser Doyci domini Ioannis de Grisogonis, dominae Catharinae uxoris ser Francisci domini Pauli de Georgiis, Perutiae uxoris ser Mazoli Petri Andreae et quamplurimum aliorum procuratorio nomine, cum filia mea Michlina matrimonium per verba de praesenti contraxit, alter alterius manum in nomine Patris et Filii et


165. Pavlović, Pavao. Memoriale, versio electronica [page 25 | Paragraph | SubSect | Section]

Marcus filius ser Petri dicti Pecira et alius nomine Marinus Gavazulich similiter vulneratus extitit cum sagitta ab arcu; ceteri autem nobilium quidam absconderunt se et quidam etiam extra fugierunt Tragurium per moenia civitatis efumsantes se. Cras vero die iovis 27. dicti mensis iunii, quadraginta octo de popularibus fecerunt consiliarios, volentes omnes ipsos de cetero posse fieri iudices, et tunc in eodem consilio Marcolinum Slovi, qui principalis auctor dicitur fuisse huius nefandi sceleris, capitaneum generalem eligerunt atque rectorem,


166. Pavlović, Pavao. Memoriale, versio electronica [page 26 | Paragraph | SubSect | Section]

cooperientes, quodque iam quarta die permiserunt suis inde extractum sepeliri in monumento eius. Consiliarii vero facti per eos sunt hi: Bernardus Clerius Perusinus, filius eius, Bartholomaeus etiam nepos eius, Marcus Crisani, Crisan filius dicti Marci Crisani, Nicolaus et Marinus filii Bercich, Ioannes Ioannis de Bononia, Mladinus recevo de Tragurio, Dominicus Mlinich, Daniel Barbanus et filius eiusdem Danielis, Petrulus Satnich, Franciscus et Nicolaus eiusdem Petruli nepotes, duo Natalichi, Dominicus Prodanicus Bergomensis, Dominicus filius Marci Barberii, Laurentius Cyma,


167. Pavlović, Pavao. Memoriale, versio electronica [page 26 | Paragraph | SubSect | Section]

quodque iam quarta die permiserunt suis inde extractum sepeliri in monumento eius. Consiliarii vero facti per eos sunt hi: Bernardus Clerius Perusinus, filius eius, Bartholomaeus etiam nepos eius, Marcus Crisani, Crisan filius dicti Marci Crisani, Nicolaus et Marinus filii Bercich, Ioannes Ioannis de Bononia, Mladinus recevo de Tragurio, Dominicus Mlinich, Daniel Barbanus et filius eiusdem Danielis, Petrulus Satnich, Franciscus et Nicolaus eiusdem Petruli nepotes, duo Natalichi, Dominicus Prodanicus Bergomensis, Dominicus filius Marci Barberii, Laurentius Cyma, Bosichius


168. Pavlović, Pavao. Memoriale, versio electronica [page 26 | Paragraph | SubSect | Section]

cum 70 hominibus super eam, quae (chocha) dicebatur capacitatis 1200 vascellorum, cuius longitudo erat, ut egomet mensuravi, vargorum meorum 52, praeterea corridorum quod excedebat proram per quattuor vargos, vel longitudo eius erat cum ipso corridorio, quantum est ab angulo domus ser Ioannis et ser Blasii fratrum, filiorum quondam ser Georgii de Soppe, procedendo usque portas bechariae et usque ad finem domus domini Pauli militis de Georgiis, vel quantum distat ab angulo domus alterae, quae est in platea haeredum domini Iacobi de Cesanis militis, procedendo usque


169. Pavlović, Pavao. Memoriale, versio electronica [page 26 | Paragraph | SubSect | Section]

furnos pro coquendo pane 3. 1399 Die lunae, hora quasi tertiarum, 21. mensis aprilis, filia mea Michlina recessit a Iadra causa eundi Tragurium ad virum eius Ioseph, qui venerat cum septem barchis pro ipsa, et eodem die fecit instrumentum dotale 300 ducatorum auri ser Artivitius de Rivignano, cancellarius Iadrae, et etiam instrumentum obligationis centum ducatorum, quos restavi ad dandum viro suo pro residuo dictae dotis, quia quamvis vir


170. Pavlović, Pavao. Memoriale, versio electronica [page 26 | Paragraph | SubSect | Section]

dotale se recipisse omnes trecentos ducatos, tamen non recipit nisi ducatos ducentos igitur, et examenat ser Gregorius de Zivalellis dictus Corizma. Die primo mensis madii intravi rector Iadrae una cum ser Ioanne de Soppe et ser Mauro de Grisogonis, et die 20. eiusdem mensis nos incarceravimus Antonium filium ser Damiani de Nassis, propter uxorem Iacobi merzarii, cum qua adulterium commisit: die 22. dicti mensis condemnavimus ipsum ad


171. Pavlović, Pavao. Memoriale, versio electronica [page 26 | Paragraph | SubSect | Section]

madii mensuravi arborem alterius navis chochae, quae pridie venerat de Segnia, cuius longitudo est vargorum meorum 42 et passuum communis 21 1/2, et arbor eius est per girum palmorum 66. Die 8. mensis madii, scilicet die iovis, post horam coenae fuit facta rixa inter homines suprascriptae chochae, ita quod unus eorum interfecit alium, videlicet quendam Flammengum, et eadem hora bannivimus ipsos de civitate. Die 22. mensis madii de mane


172. Pavlović, Pavao. Memoriale, versio electronica [page 28 | Paragraph | SubSect | Section]

pecuniam et mille ducatos pro aliis expensis ultra eam, et post haec eodem die in consilio secreto et decem adiunctis, creati fuerunt quattuor coritatores et exactores coniectus, qui deberent coniectare dictos quinque milia ducatos, vel pignora aurea, argentea et perlatum, ac aliorum iocalium pro eis, inter quinquaginta nobiles et totidem populares, commissarias et viduas pro libito voluntatis, ac etiam inter monasteria et ecclesias. Die martis 3. eiusdem mensis iunii idem coniectus fuit et coepit exigi


173. Pavlović, Pavao. Memoriale, versio electronica [page 28 | Paragraph | SubSect | Section]

regiae maiestati, etiam si veniret in persona, requirentes ab ipso domino nostro rege, quod, si sic fieret, nos facturi sumus. Die mcrcurii 11. eiusdem mensis venerunt pro parte communitatis Arbi, scilicet Cerne et Cernota et Ioannes de Segna, nuntii ad nos, oferentes se ad beneplacitum nostrum contra Pagenses si expediret. Die sabbati post meridiem, 15. mensis iunii, expedivimus galeam nostram maiorem cum ducatis quattuor milia ducentis decem et


174. Pavlović, Pavao. Memoriale, versio electronica [page 28 | Paragraph | SubSect | Section]

quolibet. Die mercurii 25. mensis iunii creavimus patronum alium pro dicta galea armanda, causa eiusdem insulae Pagi et fuit creatus ser Georgius de Zadulinis. Eodem die 25. mensis iunii, existente rectore me Paulo cum ser Ioanne de Soppe et Mauro de Grisogonis, praedicta creatio revocata fuit per consilium secretum, in quo fuerunt consiliarii undecim, videlicet domini Georgius de Georgiis, ser Benedictus de Gallo, ser Andreas Nicolai de Grisogonis, ser Ioannes de Victor, ser Cosa de Begna, ser Crescius


175. Pavlović, Pavao. Memoriale, versio electronica [page 29 | Paragraph | SubSect | Section]

mensis iunii, existente rectore me Paulo cum ser Ioanne de Soppe et Mauro de Grisogonis, praedicta creatio revocata fuit per consilium secretum, in quo fuerunt consiliarii undecim, videlicet domini Georgius de Georgiis, ser Benedictus de Gallo, ser Andreas Nicolai de Grisogonis, ser Ioannes de Victor, ser Cosa de Begna, ser Crescius Raynorii, ser Bartolomeus de Milano, ser Gregorius de Nassis, ser Georgius de Rosa, ser Simon de Detrico et ser Simon de Fanfogna. Die ultimo eiusdem mensis iunii ante


176. Pavlović, Pavao. Memoriale, versio electronica [page 29 | Paragraph | SubSect | Section]

electus fui in comitem dictae civitatis. Die 29. dicti mensis, venit cursor ad me cum litteris quorundam amicorum, nuntians mihi dictam electionem. Die iovis ultima dicti mensis, ser Thomasius Dominici de Sibenico portavit mihi electionem dicti comitatus. Die iovis 7. mensis augusti venit idem cursor cum litteris regiminis Sibenici, concernentibus ut veniam omnino ad


177. Pavlović, Pavao. Memoriale, versio electronica [page 29 | Paragraph | SubSect | Section]

amicorum, nuntians mihi dictam electionem. Die iovis ultima dicti mensis, ser Thomasius Dominici de Sibenico portavit mihi electionem dicti comitatus. Die iovis 7. mensis augusti venit idem cursor cum litteris regiminis Sibenici, concernentibus ut veniam omnino ad dictum offitium exercitandum per totum mensem augustum, vel prius, si mihi commoditas aderit. Die lunae 18. mensis


178. Pavlović, Pavao. Memoriale, versio electronica [page 29 | Paragraph | SubSect | Section]

lunae 20. octobris, de mane, applicuit Sibenicum uxor, filia et tota familia mea. Die mercurii 26. mensis novembris, existente me in Sibenico in offitio comitatus, ipsa filia mea Michlina una cum praedicto viro suo Joseph et cum una servitiola visitavit me Sibenicum veniens per mare, et die veneris 5. decembris reversa est Tragurium. Die dominico 14. mensis decembris recepi in solutionem mei salarii


179. Pavlović, Pavao. Memoriale, versio electronica [page 30 | Paragraph | SubSect | Section]

Die 27. mensis decembris recepi a ser Florio Tavilich in dicta solutione libros quinquaginta. 1400. Die iovis 8. mensis ianuarii venit ser Andreas Zege, cognatus meus, missus per regimen Traguriense ad confinem Sibenicum per tempus sex mensium. Die 16. mensis ianuarii, recepi a eodem ser Paulo de grano quartas 150 ad


180. Pavlović, Pavao. Memoriale, versio electronica [page 30 | Paragraph | SubSect | Section]

Die 27. mensis martii bannivi unum popularem Miterchum nomine, per tempus unius anni extra civitatem et territorium Sibenici. Die 29. mensis martii condemnavi ser Ioannem Crustionacich in libras ducentum. Die 5. mensis aprilis in generali consilio creati fuerunt quattuor nobiles qui una mecum et cum curia provideant de iactu fiendi inter portas portus Sibenici, data et concessa eis omni


181. Pavlović, Pavao. Memoriale, versio electronica [page 31 | Paragraph | SubSect | Section]

audeat et praesumat accedere Sibenicum sine licentia et permissione nostra speciali, sub certa poena et similiter quod nullus Sibenicensis audeat nec praesumat accedere Spaletum, sub eadem poena. Die 15. mensis aprilis, et fuit iovis sancta, fecimus pacem inter ser Stephanum Dragani cum attinentibus suis et inter Ioannem Naplavich et Georgium Draganich etc., et haec pax fuit facta in palatio comitatus, praesentibus multis nobilibus Sibenici et consanguineis utriusque partis.


182. Pavlović, Pavao. Memoriale, versio electronica [page 31 | Paragraph | SubSect | Section]

certa poena et similiter quod nullus Sibenicensis audeat nec praesumat accedere Spaletum, sub eadem poena. Die 15. mensis aprilis, et fuit iovis sancta, fecimus pacem inter ser Stephanum Dragani cum attinentibus suis et inter Ioannem Naplavich et Georgium Draganich etc., et haec pax fuit facta in palatio comitatus, praesentibus multis nobilibus Sibenici et consanguineis utriusque partis. Die 18. mensis aprilis, in die resurrectionis


183. Pavlović, Pavao. Memoriale, versio electronica [page 31 | Paragraph | SubSect | Section]

Die 18. mensis aprilis, in die resurrectionis Christi, in palatio praedictae communitatis, coram pluribus nobilibus Sibenicensibus, fecimus pacem inter ser Stephanum Dragani et ser Paulum Petrovich. Die iovis penultimo mensis aprilis, ser Ioannes Naplavich iudex et ego comes ivimus ad protomagistrum Sibenici, ad locum ubi debet esse iactus ultra scriptus, et misimus signaculos in mari, inter quos iactari debent lapides et proiectus.


184. Pavlović, Pavao. Memoriale, versio electronica [page 31 | Paragraph | SubSect | Section]

in die resurrectionis Christi, in palatio praedictae communitatis, coram pluribus nobilibus Sibenicensibus, fecimus pacem inter ser Stephanum Dragani et ser Paulum Petrovich. Die iovis penultimo mensis aprilis, ser Ioannes Naplavich iudex et ego comes ivimus ad protomagistrum Sibenici, ad locum ubi debet esse iactus ultra scriptus, et misimus signaculos in mari, inter quos iactari debent lapides et proiectus. Die veneris 7. mensis madii,


185. Pavlović, Pavao. Memoriale, versio electronica [page 31 | Paragraph | SubSect | Section]

transmisi unam barcham cum rebus meis Iadram. Die 2. mensis augusti recepi totum residuum dicti mei salarii. Die 20. mensis augusti intervenit casus Ioannis nepotis mei, scilicet filii ser Andreae de Grisogonis, videlicet quia nocte praeterita inventus in domo ser Zanini Barbae de Sibenico, et eodem die expedivi eum Iadram, ne deterius contigeret dicta occasione, cui dedi de pecunia mea, quando recessit, libras solidos octo.


186. Pavlović, Pavao. Memoriale, versio electronica [page 31 | Paragraph | SubSect | Section]

ne deterius contigeret dicta occasione, cui dedi de pecunia mea, quando recessit, libras solidos octo. Die lunae 23. mensis augusti recessi a Sibenico et ivi Tragurium et venit in societate mea ser Daniel Marini, ser Ioannes Naplavich et ser Nicolaus Dissote. Die iovis 26. praedicti mensis augusti, pervenimus in Tragurium. Die sabbati 2. mensis octobris, recessi a


187. Pavlović, Pavao. Memoriale, versio electronica [page 31 | Paragraph | SubSect | Section]

Die lunae 23. mensis augusti recessi a Sibenico et ivi Tragurium et venit in societate mea ser Daniel Marini, ser Ioannes Naplavich et ser Nicolaus Dissote. Die iovis 26. praedicti mensis augusti, pervenimus in Tragurium. Die sabbati 2. mensis octobris, recessi a Tragurio. Die mercurii 6. mensis octobris


188. Pavlović, Pavao. Memoriale, versio electronica [page 32 | Paragraph | SubSect | Section]

Zore filius Marmaz, Vitus Mazardich et Paparocich; et Augustinus quondam ser Nicolae Avelini, per Spalatenses a manu salva in civitate Spaleti fuit trucidatus et deinde pro maiori contemptu submersus in mari prope civitatem. Die iovis 2. mensis decembris, comes Nicolaus, filius quondam domini comitis Anz, applicuit Iadram, veniens per terram bene cum centum equitibus, cum quo fuerunt plures nobiles Chroatiae, inter quos reverendissimus pater dominus episcopus corbaviensis et dominus Bernhardus vice-comes Segniae.


189. Pavlović, Pavao. Memoriale, versio electronica [page 32 | Paragraph | SubSect | Section]

ser Andreas Mazoy, ser Nicola Maricich et Iusca Petracchis, nobiles cives spalatenses, ac ser Stipe Petri Zegis, nobilis civis traguriensis, qui eodem die intraverunt cum multis equitibus Chroatorum, videlicet Cetinae, Clissii et aliis Dalmatis, videlicet Sibenicensibus, inter quos fuerunt ser Ioannes Miscich, ser Georgius Draganich et ser Stephanus Cicchini fuerunt per Spalatenses intrinsecos interfecti et similiter nonnuli Chroatorum, videlicet Cetinensium, quorum cadavera iacuerunt in platea dictae civitatis Spaleti per duos dies et ultra.


190. Pavlović, Pavao. Memoriale, versio electronica [page 33 | Paragraph | SubSect | Section]

In festo Sancti Nicolai, scilicet die 6. mensis decembris, amputatum fuit caput in platea Iadrae Antonio sartori pro eo, quia tractaverit cum Angelo quondam Nicolai cimatoris et quibusdam aliis forensibus, interficere nobiles Iadrae, et hoc fuit tempore regiminis dominorum Ioannis de Victor, Cosae de Begna et Luciani de Georgiis. 1402. Die sabbati 7. mensis ianuarii, captum fuit in consilio generali Iadrae in quo fuerunt


191. Pavlović, Pavao. Memoriale, versio electronica [page 33 | Paragraph | SubSect | Section]

Die dominico 19. mensis februarii in generali consilio Iadrae, captum fuit quod ser Gaspinus Damianus quondam iudicis Moysi de Segnia, et ser Nicola Theodosii de Spaleto, sint de consilio Iadrae. Die iovis 23. mensis februarii de nocte ante primum somnum, fuit in Iadra grando maxima, ita quod fuerunt grana magnitudinis unius magnae avelanae et quasi unius parvae nucis et eadem nocte fuit portata una creatura unius infantis vivi circa trium mensium apud ecclesiam Sancti Martini ante


192. Pavlović, Pavao. Memoriale, versio electronica [page 33 | Paragraph | SubSect | Section]

fuit cometa in coelo. Die martis 16. mensis madii in consilio generali Iadrae, electus fui in rectoratus offitio loco ser Thomae de Petrizio, qui renuntiaverat offitium eiusdem rectoratus, remanentibus in ipso offitio ser Ioanne quondam ser Mauri de Grisogonis et ser Ancha de Soppe. Die 26. mensis iunii, et fuit dies lunae, in Tragurio obiit ser Stipe, filius ser Zege Ioseph et die martis sequenti fuit sepultus et die


193. Pavlović, Pavao. Memoriale, versio electronica [page 33 | Paragraph | SubSect | Section]

renuntiaverat offitium eiusdem rectoratus, remanentibus in ipso offitio ser Ioanne quondam ser Mauri de Grisogonis et ser Ancha de Soppe. Die 26. mensis iunii, et fuit dies lunae, in Tragurio obiit ser Stipe, filius ser Zege Ioseph et die martis sequenti fuit sepultus et die dominico scilicet 2. mensis iulii proxime sequentis de hoc applicuit novum in Iadra. Die lunae, hora completorii, 3. mensis iulii, recessit


194. Pavlović, Pavao. Memoriale, versio electronica [page 33 | Paragraph | SubSect | Section]

Die lunae, hora completorii, 3. mensis iulii, recessit Grubula et ivit Tragurium pro condolendo se de praedicta morte et ivit cum ipsa ser Petrus de Calzina, gener eius et die mercurii de meridie reversa est Iadram, quam associavit ser Ioseph, gener eius. Die 27. mensis augusti, existentibus rectoribus civitatis Iadrae, videlicet domino Guidone de Matafaris et Paulo quondam domini Francisci de Georgiis, ac ser Simone de Fanfogna, duobus eorum absentibus a


195. Pavlović, Pavao. Memoriale, versio electronica [page 33 | Paragraph | SubSect | Section]

civitatis Iadrae, videlicet domino Guidone de Matafaris et Paulo quondam domini Francisci de Georgiis, ac ser Simone de Fanfogna, duobus eorum absentibus a civitate, scilicet praedictis dominis Guidone et Paulo, militibus, qui una cum ser Damiano de Nassis et ser Georgio de Rosa die praecedenti iovis, scilicet 24. eiusdem mensis augusti iverunt ambasciatores pro communi Iadrae ad Harvoye voyvodam sub castro Ostrovize existentem et eorum loco duobus examinatoribus, videlicet ser Crescio de Grubogna et Gabriele de Nosdrogna ut moris est per tesseram subrogatis usque ad


196. Pavlović, Pavao. Memoriale, versio electronica [page 34 | Paragraph | SubSect | Section]

Iadrensium. Die lunae sequentis, 28. dicti mensis augusti, in consilio sapientum deliberatum fuit, quod ipsae galeae libere intrent in portum Iadrae. Die iovis sequentis 31. mensis augusti, idem dominus capitaneus cum certa comitiva Bosnensium et cum fratre voyvodae et cum aliquibus Iadrensibus equitavit ad voyvodam in Semunich, postulante ipsum cum prandio, causa habendi inter se colloquium de factis regis.


197. Pavlović, Pavao. Memoriale, versio electronica [page 35 | Paragraph | SubSect | Section]

ser Philippi de Georgiis, quae est apud ecclesiam Sanctae Anastasiae et cepit habitare in ea. Die mercurii 18. mensis octobris idem capitaneus cum circa 50 equis et tres galeae eius, iverunt sub castrum Lyube et cras die iovis habuit illud castrum et die veneris iam in crepusculo rediit Iadram. Die sabbati 21. mensis octobris Marculus et Ioannes Garbiza secesserunt de Spaleto, euntes versus Ungariam, ut dicitur.


198. Pavlović, Pavao. Memoriale, versio electronica [page 35 | Paragraph | SubSect | Section]

idem capitaneus cum circa 50 equis et tres galeae eius, iverunt sub castrum Lyube et cras die iovis habuit illud castrum et die veneris iam in crepusculo rediit Iadram. Die sabbati 21. mensis octobris Marculus et Ioannes Garbiza secesserunt de Spaleto, euntes versus Ungariam, ut dicitur. Die mercurii sequentis, scilicet 25 mensis octobris, dominus capitaneus praedictus cum tribus galeis, in quibus fuerunt circa 40 homines, scilicet


199. Pavlović, Pavao. Memoriale, versio electronica [page 35 | Paragraph | SubSect | Section]

Die mercurii sequentis, scilicet 25 mensis octobris, dominus capitaneus praedictus cum tribus galeis, in quibus fuerunt circa 40 homines, scilicet Pagensium, iam de sero profectus est versus Spaletum. Die iovis 9. mensis novembris applicuit Iadram unus barcussius cum circa 30 armigeris domini nostri regis Ladislavi. Die dominico 12. mensis novembris venit Iadram cum una galea dominus Anzulinus, frater domini capitanei


200. Pavlović, Pavao. Memoriale, versio electronica [page 36 | Paragraph | SubSect | Section]

Die sabbati 9. mensis decembris, dominus capitaneus praedictus intromisit domum ser Philippi de Georgiis et ipsam pro parte domini regis Ladislavi donavit Harvoye voyvodae. Die iovis 21. mensis decembris praedictus dominus capitaneus cum litteris credentialibus praefati domini regis praecepit domino abbati Sancti Cosmae et Damiani, ser fratri Frederico de Georgiis, domino Paulo et ser Luciano de Georgiis, Damiano de Begna, ser Georgio de Zadulinis, ser Simone


201. Pavlović, Pavao. Memoriale, versio electronica [page 36 | Paragraph | SubSect | Section]

regis praecepit domino abbati Sancti Cosmae et Damiani, ser fratri Frederico de Georgiis, domino Paulo et ser Luciano de Georgiis, Damiano de Begna, ser Georgio de Zadulinis, ser Simone (Detrico), (ser) Bontiole et Nicole Gregorii, ser Antonio et Cresciolo Damiani, ser Ioanni Michaelis, omnium de Nassis, ser Misciolo de Calzina filiis ser Magioli de Gallo, ut vadant in Apuliam ad praedictum dominum regem, qui omnes in eadem galea domini capitanei antedicti, die mercurii 27. eiusdem mensis decembris, recesserunt a porta


202. Pavlović, Pavao. Memoriale, versio electronica [page 36 | Paragraph | SubSect | Section]

ser Magioli de Gallo, ut vadant in Apuliam ad praedictum dominum regem, qui omnes in eadem galea domini capitanei antedicti, die mercurii 27. eiusdem mensis decembris, recesserunt a porta Iadrae. Die iovis 21. mensis decembris, Spalatenses exititii per concordiam intraverunt Spaletum; quinque illorum de civitate expulsi fuerunt, scilicet duo nobiles et tres populares, et unus fuit privatus oculis. 1403


203. Pavlović, Pavao. Memoriale, versio electronica [page 38 | Paragraph | SubSect | Section]

Die sabbati 25. mensis augusti obiit ser Colanus de Begna. 1404. Die iovis 7. mensis februarii de nocte ante crepusculum, Arbensium exititii intraverunt civitatem Arbi, in quo introitu interfecti fuerunt ser Damianus et ser Stephanus de Dominis, ser Nicolaus de Zaro, eius filius adhuc puer mortaliter fuit vulneratus; interfectus etiam fuit quidam presbyter


204. Pavlović, Pavao. Memoriale, versio electronica [page 38 | Paragraph | SubSect | Section]

domini Pauli de Georgiis, qui etiam ambasciator pro parte nostri comitis ad ipsos intrantes ivit in favorem ipsorum Arbensium, qui aufugerunt una cum domino Lodovico de Matafaris eunte cum brigentino in quo eodem die redierat a Cherso, recessit a portu Iadrae et die iovis eiusdem mensis februarii 21, ipsa galeotta nostra, ipso domino Lodovico adhuc remanente, reversa est Iadram et eodem die iam de sero, ipse dominus Lodovicus similiter applicuit. Die sabbati 22. mensis martii,


205. Pavlović, Pavao. Memoriale, versio electronica [page 38 | Paragraph | SubSect | Section]

remanente, reversa est Iadram et eodem die iam de sero, ipse dominus Lodovicus similiter applicuit. Die sabbati 22. mensis martii, existentibus rectoribus Iadrae dominis Guidone de Matafaris, Antonutio de Grisogonis et ser Ioanne de Victor, bannitus fuit Ioannes filius ser Andreae de Grisogonis extra districtum Iadrae per 50 milliaria et per tempus unius anni, qui die crastina, quae fuit dominica Palmarum 23. eiusdem mensis, quia sic sententiatum fuit et determinatum per ipsos dominos


206. Pavlović, Pavao. Memoriale, versio electronica [page 38 | Paragraph | SubSect | Section]

et eodem die iam de sero, ipse dominus Lodovicus similiter applicuit. Die sabbati 22. mensis martii, existentibus rectoribus Iadrae dominis Guidone de Matafaris, Antonutio de Grisogonis et ser Ioanne de Victor, bannitus fuit Ioannes filius ser Andreae de Grisogonis extra districtum Iadrae per 50 milliaria et per tempus unius anni, qui die crastina, quae fuit dominica Palmarum 23. eiusdem mensis, quia sic sententiatum fuit et determinatum per ipsos dominos rectores, recessit a Iadra in


207. Pavlović, Pavao. Memoriale, versio electronica [page 38 | Paragraph | SubSect | Section]

Die lunae 7. mensis aprilis, religiosa domina Francischina de Zivalellis, abbatissa monialium Sancti Nicolai monialium de Iadra, obiit et cras die sequenti sepulturae tradita fuit. Die iovis 17. mensis aprilis, religiosa domina soror Coliza, filia quondam domini Francisci de Georgiis, monialis eiusdem monasterii, electa et pronuntiata fuit in abbatissam praedicti monasterii et die sabbati eiusdem mensis aprilis 26., ipsa domina soror Coliza


208. Pavlović, Pavao. Memoriale, versio electronica [page 39 | Paragraph | SubSect | Section]

homines praesertim nocte non audebant morari. De quo die veneris (4.) mensis iulii proxime sequentis, me ibi existente (una cum) dominis Iacobo de Raduchis et Blasio de Soppe rectoribus Iadrae, per filios dicti Venturini, scilicet Petrum et Ioannem et per plures insulanos querimonia porrecta extitit et petita licentia, ut possent sepulturam excoperire et infigere cugnum in pectus eius, quoad praedicta iam cessaretur, quibus hoc concessum extitit. Die veneris 3. mensis


209. Pavlović, Pavao. Memoriale, versio electronica [page 40 | Paragraph | SubSect | Section]

veneris 12. mensis martii, existentibus rectoribus Iadrae domino Antonio de Grisogonis tunc absente, ser Colano de Matafaris et ser Gabrieli de Nosdrogna, in secreto consilio Iadrae, in quo fuerunt tredecim nobiles, videlicet domino Guidone da Matafaris, domino Cresciolo de Zadulinis, ser Ioanne de Nassis, ser Cosa de Begna, ser Elia de Grubogna, ser Georgio de Rosa, ser Francisco de Georgiis, ser Iacobo de Ferro, ser Simone de Fanfogna, ser Colano de Galello, ser Crescio de Rainerii, ser Colano de Gnaro examinatore loco domini Antonii rectoris praedicti, et me Paulo de Paulo,


210. Pavlović, Pavao. Memoriale, versio electronica [page 40 | Paragraph | SubSect | Section]

Colano de Gnaro examinatore loco domini Antonii rectoris praedicti, et me Paulo de Paulo, captum et deliberatum fuit per omnes, quod insula Novaliae intromittatur pro communi Iadrae et ibi prope reparetur quoddam fortalitium. Die iovis 4. scilicet mensis iunii sequentis, adhuc unus Pagensis, qui captus fuerat pridie in Scrixa, nomine Zorcus, fuerit coactus ad caudam equi usque furcas et inde suspensus ad furcas prope Iadram. Die sabbati 20. mensis


211. Pavlović, Pavao. Memoriale, versio electronica [page 40 | Paragraph | SubSect | Section]

concordiae cum intrinsecis intraverunt Arbum hora vesperarum, et cras post celebrationem missae solemnis in ecclesia cathedrali, pacem et unionem inter utrosque sacramento solemni firmaverunt. Die 22. mensis iunii, in festo Sancti Ioannis Baptistae exercitus communis Venetiarum intravit Veronam per partem. Die 7. mensis iulii vidi quoddam animal parvulum, non bene poterat discerni an gatta fuisset, quod habebat pedes octo caput unum et caudas


212. Pavlović, Pavao. Memoriale, versio electronica [page 41 | Paragraph | SubSect | Section]

et notarius (extitit) Theodorus Prandinus. Die sabbati 27. mensis martii, existentibus rectoribus Iadrae ser Antonutio de Grisogonis, ser Colano de Matafaris et ser Crescolo de Cressavis, ser Ioannes filius ser Andreae de Grisogonis vulneratus fuit super fronte per famulum ser Cresole de Zivallelis. Die dominicali 6. mensis iunii, existentibus rectoribus dominis Guidone de Matafaris, Crescio de Zadulinis et ser


213. Pavlović, Pavao. Memoriale, versio electronica [page 41 | Paragraph | SubSect | Section]

sabbati 26. mensis februarii exercitus noster per mare, munito castro Novigradi, recessit et ivit versus Scrissia et intromisso fero Scrissiae ac fortificato turribus, die sabbati 12. mensis martii reversus est Iadram. Ser Ioannes, filius ser Andreae de Grisogonis, in exercitu sub castro Novigradi die iovis 10. mensis februarii sagittatus fuit in cosa dextra. Die martis 8. mensis martii, Petrus vir Milize


214. Pavlović, Pavao. Memoriale, versio electronica [page 41 | Paragraph | SubSect | Section]

versus Scrissia et intromisso fero Scrissiae ac fortificato turribus, die sabbati 12. mensis martii reversus est Iadram. Ser Ioannes, filius ser Andreae de Grisogonis, in exercitu sub castro Novigradi die iovis 10. mensis februarii sagittatus fuit in cosa dextra. Die martis 8. mensis martii, Petrus vir Milize servitialis meae, de sera, per quosdam Vlacorum, dum solus pergeret ad molendina, mortaliter super caput


215. Pavlović, Pavao. Memoriale, versio electronica [page 41 | Paragraph | SubSect | Section]

Die primo iulii intravimus electi rectores Iadrae, dominus Andreolus de Dominis, Madius de Fanfogna et ego Paulus de Paulo. Die 16. eiusdem mensis iulii dominus Ioannes de Lusignano, Bareti dux, in generali consilio Iadrae confirmatus fuit per unum annum in comitem Iadrae, cum salario consueto ducatorum auri, ad rationem solidorum septuaginta duo pro ducato. In festo


216. Pavlović, Pavao. Memoriale, versio electronica [page 42 | Paragraph | SubSect | Section]

Iacobi, existentibus rectoribus Iadrae dominis Andreolo de Dominis de Arbo, Mazolo de Fanfogna et me Paulo de Paulo. Die martis 26. mensis iulii proxime sequentis, filius ser Budoli de Rusco vulneravit cum gladio sub barba Ioannem de Casol cancellarium Iadrae. Die martis mensis augusti, electus et constitutus fui procurator monasterii Sanctae Mariae monialium de Iadra. Notarius (extitit) Theodorus de Prandino.


217. Pavlović, Pavao. Memoriale, versio electronica [page 42 | Paragraph | SubSect | Section]

archiepiscopus iadrensis per homines Cyofi castellani Iadrae, captus in archiepiscopatu suo et ductus in castrum extitit, quo facto per omnes ecclesias siluerunt campanae et ecclesiarum aditus, clausis portis, nulli patuit. Die iovis 28. eiusdem mensis iunii, quibusdam pactis et conditionibus liberatus fuit. Die sabbati 14. mensis iulii, existentibus rectoribus ser Simeone Detrici, ser Simeone de Fanfogna et Simeone de Zadulinis, electus fui


218. Pavlović, Pavao. Memoriale, versio electronica [page 42 | Paragraph | SubSect | Section]

quibusdam pactis et conditionibus liberatus fuit. Die sabbati 14. mensis iulii, existentibus rectoribus ser Simeone Detrici, ser Simeone de Fanfogna et Simeone de Zadulinis, electus fui comes Pagi. Die mercurii 25. eiusdem mensis iulii, recessi a Iadra, causa eundi Pagum et die iovis ante vesperas applicui Pagum et cras die veneris in mane elegi vice comitem et iudices.


219. Jurjević, Juraj. Doctrina rebusque gerendis... [page 34r | Paragraph | Section]

in me fortunae iacula perpetiar, his tamen a te instructus clipeum oppono ne laedant et, dum me offendere temptat, ambone percusso fracta resiliunt. Dumque eas concludere curarem, nobilis uir affinitate et caritate mihi coniunctus Joannes etc tuas ad me litteras detulit, quas paulo ante Kalendas Iunii amicissime conscripsisti; his enim amantissimis litteris tuis denotas etiam non occurrente causa scribendi te mihi scribere maluisse ut amicitia scriptis saltem augeatur indies, et te mihi sospitem


220. Jurjević, Juraj. Doctrina rebusque gerendis... [page 34v | Paragraph | Section]

mutua repraesentatio. Colloquia dulcia et suaues litteras caritas componit amica, abunde scribendi materiam habet fraterno nexu colligata beniuolentia neque ad alienos fontes necesse habet exire cum in se iocundissimo fluento scateat; semper enim inter amicos inest causa scribendi. Scribe igitur, exoro, etiam si abest causa, licet putem causam semper adesse ut scribamus, et, si aliquod commercium non resistat, saepissime scribe; tuis igitur litteris ita


221. Sobota, Ivan. Epistulae V ad Mapheum... [page 56 | Paragraph | Section]

Neven Jovanović 2012-04-29 Prva verzija. Johannes Sobote Mapheo Valaresso salutem Pompa nuptialis clarissimi tui Senatus tantae amplitudinis ac maiestatis mihi visa est, ut si coelum ac pulchritudinem beatorum contempleris. Nescio si ibi quicquam illustrius comperies, qua ex re, Maphee


222. Sobota, Ivan. Epistulae V ad Mapheum... [page 56 | Paragraph | Section]

III martii, ex Civitate. Idem ad eumdem. Maxima laetitia affectus fui, Maphee suavissime, ex iocundissimis tuis litteris, quas hisce diebus veluti quoddam excellens munus deorum suscepi, quibus scribis Patavinam urbem adhuc pestifero sidere commoveri: nullum tamen ex domesticis sociis meis hoc morbo occubuisse: qua ex re


223. Sobota, Ivan. Epistulae V ad Mapheum... [page 58 | Paragraph | Section]

me scribis tantae voluptati esse ut nihil supra meque saepenumero solet exorare, ut cum litteris meis te ad scribendum excitem; qua ex re, si patrem tuum magna voluptate explere vis, saepius illo tuo stilo litterali ad me scribas; mihi etiam tuis litteris nihil iocundius ex Italia afferi potest, praesertim si ad me scribes quo pacto animosissimus Gatamelata sua egregia virtute ac suo ductu nobis excellentem victoriam peperit, quae nobis maximae voluptati esse debet, hostibus vero ad aeternum terrorem. Reliquum est, ut


224. Sobota, Ivan. Epistulae V ad Mapheum... [page 58 | Paragraph | Section]

trogirski je knez 1438. Idem ad eumdem. Superiori die cuidam de Campolongo commisi, ut meis verbis te exoraret, disertissimus iuris consultus Johannes de Prato ut aliquid ipso dignum adderet ad subtile consilium Francisci de Capitibusliste: pecuniam quam miseram. Nihil postea certi habui, quare, si homo ille ad te venerat, me certum facias. Reliquum est, ut luculentam illam


225. Sobota, Ivan. Epistula ad Mapheum Vallaressum... [Paragraph | Section]

Neven Jovanović 2012-04-29 Prva verzija. Iohannes Traguriensis suo suauisssimo Mapheo Vallaresso salutem Heri vesperi humanissimę tuę litterę mihi oblatę fuerunt: quas sane tanta cum voluptate lectitavi ut,


226. Vitez od Sredne,... . Joannis de Hunyad virtus et... [Paragraph | Section]

unificirano zaglavlje. Neven Jovanović 2011-12-30T11:22:06 Epistolae tres Ioannis Vitezii de Zredna (1445-1448) XXI. Joannis de Hunyad virtus et character militaris, una rei praelio ad Varnam gestae series, sinistri exitus causae ac subsidiorum petitio. An.


227. Vitez od Sredne,... . Joannis de Hunyad virtus et... [Paragraph | Section]

Epistolae tres Ioannis Vitezii de Zredna (1445-1448) XXI. Joannis de Hunyad virtus et character militaris, una rei praelio ad Varnam gestae series, sinistri exitus causae ac subsidiorum petitio. An. 1445. Beatissime Pater et Sanctissime Domine. Communem casum communi voto relevandum, etsi


228. Vitez od Sredne,... . Joannis de Hunyad virtus et... [page 82 | Paragraph | Section]

et devote. Conservet altissimus sanctitatem vestram feliciter. Data in Pesth die XI. Mensis Maii Anno Domini MCCCCXLV. Joan. de Zredna. Script. Rer. Hung. Tom. II. epistola I. – Dedit has ad Eugenium IV. PP. litteras e Comitiis Pestini celebratis, in quibus Ladislaus Posthumus, technis Laurentii de Hederwara, Palatini, haud obstantibus, communi voto Rex agnitus, postulatusque fuit; legatis ad Fridericum


229. Jan Panonije. Epigrammata et elegiae, versio... [Paragraph | Section]

EPIGRAMMATA IN ITALIA SCRIPTA 1. DE IMMUTATIONE SUI NOMINIS
1.1.1  Joannes fueram, Janum quem pagina dicit,
1.1.2  Admonitum ne te, lector amice, neges.
1.1.3  Non ego per fastum sprevi tam nobile nomen,
1.1.4  Quo nullum toto clarius orbe sonat.


230. Jan Panonije. Epigrammata et elegiae, versio... [Paragraph | SubSect | Section]


1.8.4   Huic nam quilibet obligatur uni;
1.8.5   Unus sit licet, obligamur omnes. 9. DE EODEM
1.9.1  Rursus, io! quae tot iacuit sopita per annos,
1.9.2  Guarini studio lingua Latina viget.
1.9.3  Dulcia Maenaliae cedant inventa parentis!
1.9.4  Progenerare leve est, vivificare grave


231. Jan Panonije. Epigrammata et elegiae, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

27. REFELLIT GUARINICAM EXCUSATIONEM
1.27.1  Seria sunt, quae dura vocas, gratissima nobis,
1.27.2  Nec poterunt nostris, illa nocere, iocis,
1.27.3   Immo tua haud parvum, mensae praesentia nostrae,
1.27.4  Splendorem, poterit, clare Guarine, dare.
1.27.5  Frenaque ne nostro nimium sint libera ludo,


232. Jan Panonije. Epigrammata et elegiae, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

quis gravior fuit, aut quis sanctior unquam?
1.27.14  Lusit cum pueris saepius ipse suis.
1.27.15   Isse datur quondam, (non est ea fabula falsa,)
1.27.16  Stoicus ad Florae sacra iocosa Cato.
1.27.17   Tantorum exemplis igitur moveare virorum,
1.27.18  Et quae saepe probas, ne fuge facta sequi.
1.27.19  Ne fuge, sed quamvis cum dispare, iungere turba,


233. Jan Panonije. Epigrammata et elegiae, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

digitum mordes, et saeva minaris;
1.30.8  Quod scripsi, scripsi; quidlibet, i, facias. 31. DE SUO LIBRO
1.31.1  Ludimus ecce iocus, ades huc non tetrice Lector,
1.31.2  Tu procul hinc contra, tetrice Lector, abi.
1.31.3  Triste supercilium cum sit tibi, ne lege nugas,
1.31.4  Aut, si forte legis, pone


234. Jan Panonije. Epigrammata et elegiae, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

quando rapis, te convasare facetus
1.43.2  Dicis, et hoc risu sordida furta premis.
1.43.3   Convasatorem nos te invasabimus ergo,
1.43.4  Videris, an laedat poena iocosa minus. 44. IN FUREM VERGILIANUM
1.44.1  Non te ex Vergilio, sed magno dicis Homero
1.44.2  Furari, furtum quando poeta facis.


235. Jan Panonije. Epigrammata et elegiae, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

Poma nec
1.48.9   Alcinous misisset talia nobis.
1.48.10  Carmina nec Clarius, tam bene culta, Deus. 49. DE PORCELLIO ET IOVINIANO
1.49.1  Disceptant, sit uter poeta peior,
1.49.2   Hinc Porcellius, hinc Iovinianus.
1.49.3   Parcamus patris Aeaci senectae,
1.49.4   Nec


236. Jan Panonije. Epigrammata et elegiae, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

Clarius, tam bene culta, Deus. 49. DE PORCELLIO ET IOVINIANO
1.49.1  Disceptant, sit uter poeta peior,
1.49.2   Hinc Porcellius, hinc Iovinianus.
1.49.3   Parcamus patris Aeaci senectae,
1.49.4   Nec tantam pigeat secare litem.
1.49.5   Est peior reliquis Iovinianus,
1.49.6  


237. Jan Panonije. Epigrammata et elegiae, versio... [Paragraph | SubSect | Section]


1.49.2   Hinc Porcellius, hinc Iovinianus.
1.49.3   Parcamus patris Aeaci senectae,
1.49.4   Nec tantam pigeat secare litem.
1.49.5   Est peior reliquis Iovinianus,
1.49.6   Sed Porcellius et Ioviniano. 50. AD IULIUM
1.50.1  Gratum est, quod mea perlegenda poscis,


238. Jan Panonije. Epigrammata et elegiae, versio... [Paragraph | SubSect | Section]


1.49.3   Parcamus patris Aeaci senectae,
1.49.4   Nec tantam pigeat secare litem.
1.49.5   Est peior reliquis Iovinianus,
1.49.6   Sed Porcellius et Ioviniano. 50. AD IULIUM
1.50.1  Gratum est, quod mea perlegenda poscis,
1.50.2   Iuli, carmina; gratius sed illud


239. Jan Panonije. Epigrammata et elegiae, versio... [Paragraph | SubSect | Section]


1.56.3  Verum simia Martialis haec est,
1.56.4   Cui tu, non quoties sacro poetae,
1.56.5   Sed duntaxat ea vacabis hora,
1.56.6   Qua cum simiola voles iocari. 57. AD LAURENTIUM
1.57.1  Quod mea, Laurenti, placide munuscula sumis,
1.57.2  Quam si tu tribuas, plus, mihi crede, facis,


240. Jan Panonije. Epigrammata et elegiae, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

negant humeri pondera ferre mei.
1.63.15  Postmodo maturis fuero cum doctior annis,
1.63.16  Si potero monitus forte subibo tuos,
1.63.17  Interea fixum teneas sub corde Ioannem,
1.63.18  Digna Maronea carmina voce canens. 64. DE SE IPSO
1.64.1  Laudas me nimium, priscis et vatibus aequas,


241. Jan Panonije. Epigrammata et elegiae, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

vita, tuos, quoties contemplor, ocellos,
1.92.2  Sidera me toties bina videre puto;
1.92.3   Sidera sed toto, longe pulcherrima, coelo,
1.92.4  Qualia sunt nitido cum Iove nostra Venus,
1.92.5  Aut inter fixos stellarum Sirius ignes,
1.92.6  Sirius Arcturo si coeunte micet.


242. Jan Panonije. Epigrammata et elegiae, versio... [Paragraph | SubSect | Section]


1.93.14  Quo iucundius esse nil putatur.
1.93.15  Primo quod dare virgines recusant,
1.93.16  Aeternum dare deinde concupiscunt,
1.93.17  Quod dat Iuno Iovi, Venus Gradivo,
1.93.18  Quod mortalibus et Deae dederunt.
1.93.19  Quod tu si dederis, lucrum assequeris,
1.93.20  Quod si non dederis, diu dolebis.


243. Jan Panonije. Epigrammata et elegiae, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

Abaddir edas. 112. IN CRESSAM
1.112.1  Lacte tuum nutris caprino, Cressa, puellum,
1.112.2  Numquid vis alium tollere, Cressa, Iovem? 113. DE URSO CINAEDO
1.113.1  Nemo est Etrusco iuvenum lascivior Urso,
1.113.2  Possedit mollem tanta libido virum.


244. Jan Panonije. Epigrammata et elegiae, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

Obtrectes, miniteris, insequaris,
1.158.8  Dum tantum mihi creditum refundas. 159. DE SACRILEGO
1.159.1  Terreus iste Iovem spectans, quasi talia fatur:
1.159.2  Terra, volo, mea sit, tu, pater, astra tene. 160. IN ADULTERUM
1.160.1  Dum quasses


245. Jan Panonije. Epigrammata et elegiae, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

quantos moveat Fortuna tumultus?
1.179.4  Nec sperare sinat nos meliora timor?
1.179.5  Tempore sollicito tragicos deponere luctus
1.179.6  Convenit, et levibus pellere maesta iocis. 180. RESPONSIO
1.180.1  Causaris senium, ne mecum carmine certes,
1.180.2  Sed plus


246. Jan Panonije. Epigrammata et elegiae, versio... [Paragraph | SubSect | Section]


1.208.1  Fingis te, miser, esse morionem,
1.208.2  Vivas scilicet ut labore nullo.
1.208.3  Nobis morio non tamen videris;
1.208.4  Nunquam morio taliter iocatur,
1.208.5  Nullus morio litigare novit,
1.208.6  Nescit morio corrogare numos,
1.208.7  Nil non morio praestat exigenti,


247. Jan Panonije. Epigrammata et elegiae, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

Paule, Corinthon adis. 219. IN CYPRIANUM
1.219.1  Quod toties ficta tua velas ora figura,
1.219.2  Non solo facis hoc, tu Cypriane, ioco;
1.219.3   Sed magis ut foedus tali sub imagine vultus
1.219.4  Deliteat; larvam sic tibi larva tegit. 220.


248. Jan Panonije. Epigrammata et elegiae, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

scribat bona carmina lingua?
1.226.4  Laudamus mutam, si bene cantat, avem. 227. MANUELI
1.227.1  Accipe quaeso tui munuscula parva Ioannis,
1.227.2  Exhilares frontem, dum capis, ipse tuam.
1.227.3  Ante tamen nobis memor esto ignoscere, quod non
1.227.4  Redduntur meritis praemia digna tuis.


249. Jan Panonije. Epigrammata et elegiae, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

pugnas,
1.232.8  Dedecet ingenuos vincere ventre viros. 233. IN FORMOSUM NOMINE BALTHASAREM
1.233.1  Cum tibi sit facies, qualis Iovis alite rapto,
1.233.2  Convenietque tuis moribus ipsa Charis.
1.233.3   Tertia si extremae vanescens littera cedat,
1.233.4  Rectius etrusco nomine dictus eris.


250. Jan Panonije. Epigrammata et elegiae, versio... [Paragraph | SubSect | Section]


1.261.1  Quantum nec Titus Anthia flagravit,
1.261.2  Nec Marusius arsit Angelinam,
1.261.3  Nec Lauram Sicula satus Panormo.
1.261.4  Anthia pulchra Titum, Jovianum Cinnama torquet,
1.261.5  Aut odorati strue cinnamomi. 262. AD ANTIMUM
1.262.1  Quid frustra miseros vitta tegis Anthyme


251. Jan Panonije. Epigrammata et elegiae, versio... [Paragraph | SubSect | Section]


1.268.4   Laeta fuit, quamvis Caesariana foret. 269. CUR AETATEM EXUANT SERPENTES, CUM SENIO INTEREANT HOMINES
1.269.1  Ab Iove perpetuam, mortalis turba, iuventam
1.269.2  Cum peteret, vanas audiit ille preces.
1.269.3   Impositum tardo, reserabat munus, asello,
1.269.4  Ad liquidas, sitiens flexit


252. Jan Panonije. Epigrammata et elegiae, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

fit dulcior, ast ubi tardat,
1.283.2  Tota perit, nec iam nomine digna suo est. 284. VENUS AD PALLADEM
1.284.1  Tu quid me Venerem Iovis edita vertice virgo,
1.284.2  Laedis? et arripiens praemia nostra tumes?
1.284.3   Esto memor quod me, frondenti nuper in Ida,
1.284.4  Non te, formosam censuit ipse Paris.


253. Jan Panonije. Epigrammata et elegiae, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

ego mortalem, nec me esse ignoro diurnum,
1.285.2  At cum sidereas, mente requiro vias,
1.285.3  Non iam tellurem pedibus contingo, sed alma,
1.285.4  Cum Iove discumbens impleor ambrosia. 286. VERBA TROIAE AD PALLADEM
1.286.1  Parce, precor, Pallas; colui nam semper honores,


254. Jan Panonije. Epigrammata et elegiae, versio... [Paragraph | SubSect | Section]


1.292.3   Proximus ingentem traxit per pulpita pallam,
1.292.4  Aeschylus, et fictas addidit arte genas. 293. HYMNUS IN MUSAS, APOLLINEM IOVEMQUE, AB HOMERO PUERO EDITUS, LATINUS FACTUS JANO PANNONIO INTERPRETE. AD LUDOVICUM CYPRIUM
1.293.1  Vos o Thespiades, et carminis auctor Apollo,
1.293.2  Et tu stelliferi pater ac moderator Olympi,


255. Jan Panonije. Epigrammata et elegiae, versio... [Paragraph | SubSect | Section]


1.293.13  Cui dedit ipse suum, iaculator Apollo, furorem.
1.293.14  Illi nectareus sacro de pectore sermo
1.293.15  Svavio et flavi manat dulcedine mellis;
1.293.16  De Iove nunc igitur genitae salvete sorores! 294. AD LUDOVICUM CYPRIUM, DE HYMNO
1.294.1  Nos tibi versiculos, Ludovice, dicavimus istos,


256. Jan Panonije. Epigrammata et elegiae, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

Arimineae modicus Malatesta tyrannus,
1.316.2  Caesaribus summis maior in orbe sonat.
1.316.3  Sic e formica faciunt elephanta poetae,
1.316.4  Cogunt et muscas fulmina ferre Iovi. 317. EPITAPHIUM IN BARTHOLOMAEUM MONTAGNAM PHYSICUM
1.317.1  Qui fueras medicae doctor celeberrimus artis,
1.317.2  Hoc situs


257. Jan Panonije. Epigrammata et elegiae, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

Nil tibi, quin caderes, iuvenilis profuit aetas,
1.319.8  Nec genus et mores, ingeniumve capax. 320. IOANNI SAGUNDINEO
1.320.1  Ioannem pete, Musa, Chalcidensem:
1.320.2  Pontani hendecasyllabos poetae
1.320.3  Ad nos mittere ne moretur, insta;


258. Jan Panonije. Epigrammata et elegiae, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

aetas,
1.319.8  Nec genus et mores, ingeniumve capax. 320. IOANNI SAGUNDINEO
1.320.1  Ioannem pete, Musa, Chalcidensem:
1.320.2  Pontani hendecasyllabos poetae
1.320.3  Ad nos mittere ne moretur, insta;
1.320.4  Illos nam cupio videre plus quam


259. Jan Panonije. Epigrammata et elegiae, versio... [Paragraph | SubSect | Section]


1.320.6  Ut non insipidos nec invenustos,
1.320.7  Sed quales tenero prius Catullo,
1.320.8  Aut Marso lepidove Martiali
1.320.9  Dictavit iocus et levis Cupido.
1.320.10  Quodsi mittere forsitan gravatur
1.320.11  Pontani hendecasyllabos poetae,
1.320.12  Saltem mittere ne suos gravetur.


260. Jan Panonije. Epigrammata et elegiae, versio... [Paragraph | SubSect | Section]


1.321.3  Agnosco in tenero sinu latentem
1.321.4  Pontani lepidum tui libellum,
1.321.5  Qui plus quam fueram precatus affers
1.321.6  Ioannis pariter gerens tabellas.
1.321.7  O dulces lyricos et elegantes
1.321.8  Ac plenos salis et facetiarum!
1.321.9  Hos nobis dedit ille corrigendos?


261. Jan Panonije. Epigrammata et elegiae, versio... [Paragraph | SubSect | Section]


1.321.21  Nec sane mea tam potens Thalia est,
1.321.22  Ut magnae Veneris levet catenas,
1.321.23  Quae Martis validos ligant lacertos,
1.321.24  Et telo spoliant Iovem trisulco.
1.321.25  Ipse, inquam, potius lyra sonanti
1.321.26  Blandas, eia iterum canat querelas,
1.321.27  Exoretque sibi suam puellam:


262. Jan Panonije. Epigrammata et elegiae, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

pridem tua certat Oreste
1.322.2  Longius aut ipso si quid Oreste fuit.
1.322.3  Parcere iam sacro debes, Basine, furori,
1.322.4  Iam dudum requiem fessus Apollo petit! Qualis, io,
1.322.5   Latiis ea lux fulgebit in oris:
1.322.6  Quantus in Aonio vertice risus erit!
1.322.7  Hesperis illa tuas quotiens compassa lituras,


263. Jan Panonije. Epigrammata et elegiae, versio... [Paragraph | SubSect | Section]


1.329.11  Hoc tu magnanimo, nunc es, Marcelle, Renato,
1.329.12  Felix, qui regum dignus amore venis. 330. EPITAPHIUM IOANNIS HUNYADI, MATTHIAE REGIS PATRIS
1.330.1  Pannoniae murus, Turcorum terror in armis,
1.330.2  Si qua, Ioannes hac tegeretur, humo;
1.330.3  Sed sub Belgrado mundi superavit ut


264. Jan Panonije. Epigrammata et elegiae, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

venis. 330. EPITAPHIUM IOANNIS HUNYADI, MATTHIAE REGIS PATRIS
1.330.1  Pannoniae murus, Turcorum terror in armis,
1.330.2  Si qua, Ioannes hac tegeretur, humo;
1.330.3  Sed sub Belgrado mundi superavit ut hostem,
1.330.4  Morte simul domita, sidera vivus adit.
1.330.5  Multi laurigeris Capitolia celsa


265. Jan Panonije. Epigrammata et elegiae, versio... [Paragraph | SubSect | Section]


1.338.3  Sed Phoenice tamen melius iacet Ilia tellus,
1.338.4  Maiorem cinis hic rettulit, ille parem. 339. EPITAPHIUM IOANNIS HUNIADIS
1.339.1  Ioannes iacet hic, Turcorum ille horror in armis,
1.339.2  Ille gubernatae gloria Pannoniae.
1.339.3   Huniadum creat hunc, comitem Bistricia sumit,


266. Jan Panonije. Epigrammata et elegiae, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

Phoenice tamen melius iacet Ilia tellus,
1.338.4  Maiorem cinis hic rettulit, ille parem. 339. EPITAPHIUM IOANNIS HUNIADIS
1.339.1  Ioannes iacet hic, Turcorum ille horror in armis,
1.339.2  Ille gubernatae gloria Pannoniae.
1.339.3   Huniadum creat hunc, comitem Bistricia sumit,
1.339.4  Nandoris Albe rapit,


267. Jan Panonije. Epigrammata et elegiae, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

eram. 341. CUR STELLATUM SIT COELUM?
1.341.1  Ante fuit simplex coeli color; ast ubi furto
1.341.2  Titanum, paene est regia capta Iovis,
1.341.3  Arcis Olympiacae tum demum in turribus altis,
1.341.4  Astrorum excubias disposuere Dei.


268. Jan Panonije. Epigrammata et elegiae, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

DE MORTE AMICI
1.343.1  O nunquam mihi mors odiosior! o mihi nunquam
1.343.2  Stamina Parcarum flebiliora trium! 344. AD IOANNEM ANTONIUM
1.344.1  Quod tibi, Ioannes Antoni, nulla refertur
1.344.2  Tam magnis in me gratia pro meritis;
1.344.3  Ne crede ingratum, neve admirere; referri


269. Jan Panonije. Epigrammata et elegiae, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

nunquam mihi mors odiosior! o mihi nunquam
1.343.2  Stamina Parcarum flebiliora trium! 344. AD IOANNEM ANTONIUM
1.344.1  Quod tibi, Ioannes Antoni, nulla refertur
1.344.2  Tam magnis in me gratia pro meritis;
1.344.3  Ne crede ingratum, neve admirere; referri
1.344.4  Gratia tunc debet, cum satis aequa


270. Jan Panonije. Epigrammata et elegiae, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

canes, dum viscera victor
1.349.6  Devorat et praeda pascitur ille sua. 350. EPITAPHIUM ALFONSI, REGIS NEAPOLITANI
1.350.1  Si Iovis ossa iacent Dictaeo condita busto,
1.350.2  Alfonsi hic regis condita membra iacent.
1.350.3   Iuppiter aethereas sin possidet integer arces,
1.350.4  Integer Alfonsus, sidera


271. Jan Panonije. Epigrammata et elegiae, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

mox rite locandis,
2.10.8  Commodiora novi tempora veris erunt. 372. DE CAPTIVITATE DRAGULAE WAIVODAE TRANSALPINI
2.11.1  Dicite, Io Paean! captus fert vincla tyrannus,
2.11.2  Si modo non falsum publica fama sonat.
2.11.3   Dicite rursus, Io Paean! et carmina festis,
2.11.4  Pierides Nymphae, iungite festa


272. Jan Panonije. Epigrammata et elegiae, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

372. DE CAPTIVITATE DRAGULAE WAIVODAE TRANSALPINI
2.11.1  Dicite, Io Paean! captus fert vincla tyrannus,
2.11.2  Si modo non falsum publica fama sonat.
2.11.3   Dicite rursus, Io Paean! et carmina festis,
2.11.4  Pierides Nymphae, iungite festa choris.
2.11.5  At tu, cui nullo decus hoc cum sanguine venit,
2.11.6  Ut quid iam medio frigore victor abes?


273. Jan Panonije. Epigrammata et elegiae, versio... [Paragraph | SubSect | Section]


2.25.3   Sed frustra conata animam retinere volucrem,
2.25.4  Hic cupido, pressit corpus inane, sinu. 387. DE TRANSLATIONE IOANNIS EPISCOPI VARADIENSIS IN ECCLESIAM STRIGONIENSEM
2.26.1  Pangite laurigerae, laetum Paeana, sorores,
2.26.2  Festius et solito, Calliopea sonet.
2.26.3   Metropolitanae


274. Jan Panonije. Epigrammata et elegiae, versio... [Paragraph | SubSect | Section]


2.26.7  Cedat Strigonio Varadinum, Chrysius Histro,
2.26.8  Sit patrum primus, qui modo quartus erat. 388. DE TECTIS PER IOANNEM ARCHIEPISCOPUM STRIGONIENSEM INSTAURATIS
2.27.1  In cathedra Petri, Paulo residente Secundo,
2.27.2  Tertius imperium dum Fridericus habet,
2.27.3  Haec instauravit Ioannes tecta


275. Jan Panonije. Epigrammata et elegiae, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

DE TECTIS PER IOANNEM ARCHIEPISCOPUM STRIGONIENSEM INSTAURATIS
2.27.1  In cathedra Petri, Paulo residente Secundo,
2.27.2  Tertius imperium dum Fridericus habet,
2.27.3  Haec instauravit Ioannes tecta Sacerdos,
2.27.4  Funditus obruerat quae prius ignis edax.
2.27.5  Pro quibus officiis aeternum vivat Olympo,
2.27.6  Sed postquam in terris vixerit ille diu.


276. Jan Panonije. Epigrammata et elegiae, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

389. INVITAT REGEM MATTHIAM AD HOSPITIUM SUUM
2.28.1  Sic tibi, sed sero, pateat domus aurea Divum,
2.28.2  Matthia regi, rex adamate, Iovi;
2.28.3  Huc ades, et nostris succede penatibus hospes,
2.28.4  Nec modicum Princeps, despice magne, larem.
2.28.5  Fertur et immensi pacator maximus orbis,


277. Jan Panonije. Epigrammata et elegiae, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

exectis duo grandia dona tonanti
2.73.2  Obtuleras nuper religiose pater.
2.73.3  Munera coelestes dum conspexere puellae,
2.73.4  Versa est in risum regia celsa Jovis.
2.73.5  Juppiter exclamat: Mentem castrare necesse est,
2.73.6  Haec obscoena lupis tradere membra potes. 435.


278. Jan Panonije. Epigrammata et elegiae, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

439. GRATULATUR DE DUPLICI VICTORIA MATTHIAE
2.78.1  Nunc age, si quando, sacrum Paeana, Camenae,
2.78.2  Tollite dulcisonis, sidera ad alta, modis;
2.78.3   Qualem Phlegra Iovi cecinit, vel Lydia Baccho,
2.78.4  Sub iuga, cum tigres India victa, dedit.
2.78.5   Sed Iovis et Bacchi felix victoria quondam
2.78.6  Magna licet fuerit, non duplicata


279. Jan Panonije. Epigrammata et elegiae, versio... [Paragraph | SubSect | Section]


2.78.2  Tollite dulcisonis, sidera ad alta, modis;
2.78.3   Qualem Phlegra Iovi cecinit, vel Lydia Baccho,
2.78.4  Sub iuga, cum tigres India victa, dedit.
2.78.5   Sed Iovis et Bacchi felix victoria quondam
2.78.6  Magna licet fuerit, non duplicata fuit.
2.78.7   Matthiae gemini simul accessere triumphi,
2.78.8  Una simul fixit, bina tropaea,


280. Jan Panonije. Epigrammata et elegiae, versio... [Paragraph | SubSect | Section]


2.78.15  Quid nunc sancte, tuis optemus, Iane, calendis?
2.78.16  Talibus auspiciis proximus annus eat! 440. DE SIGNO IOANNIS VITÉZII ARCHIEPISCOPI
2.79.1  Dum fera Matthiae premitur Moldavia regi,
2.79.2  Ioannis signum praesulis istud erat.
2.79.3  Rettulit hoc domino, fusis, sua turma, Valachis,


281. Jan Panonije. Epigrammata et elegiae, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

auspiciis proximus annus eat! 440. DE SIGNO IOANNIS VITÉZII ARCHIEPISCOPI
2.79.1  Dum fera Matthiae premitur Moldavia regi,
2.79.2  Ioannis signum praesulis istud erat.
2.79.3  Rettulit hoc domino, fusis, sua turma, Valachis,
2.79.4  Devota templis obtulit ille manu.


282. Jan Panonije. Epigrammata et elegiae, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

DE MUNITIONIBUS AB ARCHIEPISCOPO STRIGONIENSI CONSTRUCTIS
2.89.1  Pannonici dum sceptra tenet felicia regni
2.89.2  Matthias clarum stirps imitata patrem;
2.89.3   Condidit hoc pastor Ioannes nobile saeptum.
2.89.4  In patulo positae ne raperentur oves.
2.89.5  Pro quibus officiis, superae tu ianitor aulae,
2.89.6  Sidera, Petre, duci,


283. Jan Panonije. Epigrammata et elegiae, versio... [Paragraph | SubSect | Section]


2.89.5  Pro quibus officiis, superae tu ianitor aulae,
2.89.6  Sidera, Petre, duci, sidera pande gregi. 451. AD IOANNEM ARCHIEPISCOPUM STRIGONIENSEM
2.90.1  Quo tibi tot duros et luce et nocte labores,
2.90.2  O nunquam curis non agitate pater?
2.90.3  Hoc ave Caucasia est sine fine Promethea rodi,


284. Jan Panonije. Epigrammata et elegiae, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

aerumna fatiget,
2.90.8  Nec tua perpetuo membra adamante rigent.
2.90.9  Trux quondam Alcides, vagus et requievit Ulixes,
2.90.10  Credimus et dominum saepe vacare Iovem.
2.90.11  Si sapis, ex aliqua, tuus esto, parte, nec unquam
2.90.12  Sic aliis vivas, ut tibimet pereas.


285. Jan Panonije. Epigrammata et elegiae, versio... [Paragraph | Section]

ut vasti pingas pallatia coeli,
3.1.32  Stellarum flammis sint variata licet.
3.1.33  Cum coelum ornaris, coelum, tibi praemia, fiet,
3.1.34  Pictorum et, magno sub Iove, Numen eris.
3.1.35  Nec tamen his fratres cedent pietate poetae,
3.1.36  Sed tibi post Musas proxima sacra ferent.
3.1.37  Nos duo praesertim; quorum tua dextera formas


286. Jan Panonije. Epigrammata et elegiae, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

Interea haec gratam testentur carmina mentem,
3.1.40  Vilior his Arabi turis acervus erit. 2. AD BORSIUM ESTENSEM, MARCHIONEM FERRARIAE, IOANNES DE GAIBANA, PER IANUM PANNONIUM
3.2.1  Marchio, magnorum, decus immortale parentum,
3.2.2  Marchio, Ferrariae, portus et aura, tuae;
3.2.3   Unde meum sumet primordia debita


287. Jan Panonije. Epigrammata et elegiae, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

meas, simulans extollere, nugas?
3.4.10  An potius nostri falsus amore fuit?
3.4.11  Non est tanta eius levitas in pectore, non est,
3.4.12  Ut soleat similes ille referre iocos.
3.4.13  Ipsum praeterea non cari fallit amici,
3.4.14  Sed qui blanda manu spicula torquet, amor:
3.4.15  Quodsi tale nihil fas est me credere, solum


288. Jan Panonije. Epigrammata et elegiae, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

vel progenie totum quae temperat orbem,
3.7.64  Plura, vel officio promereare tuo?
3.7.65  Gentiles Divos mendax Rhea protulit, et quem
3.7.66  Utilius fuerat non peperisse, Iovem.
3.7.67  Editus, alma, tuo summus de ventre sacerdos,
3.7.68  Laudibus Oceanum tangit et astra suis.
3.7.69  Iura velint, et sancta fides, donabere templis,


289. Jan Panonije. Epigrammata et elegiae, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

te magni venerabor Numinis instar,
3.8.12  Virbius in lucem, quo revocante, redit.
3.8.13   Fulmina nec metuas; perhibent nam saepe Cyclopes,
3.8.14  Vindictae illius poenituisse Iovem.
3.8.15   Iussa viri properant; sed quo tamen omine, laeva
3.8.16  In terram e quercu, fusca volavit avis?
3.8.17   Nimirum vitam notat arbor opima Tonantis,


290. Jan Panonije. Epigrammata et elegiae, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

Delphos, Triviaeve incenderat aedem!
3.8.96  Mactaratve boves, Sol venerande, tuas!
3.8.97  Poenigenaeve sacrum mento deraserat aurum!
3.8.98  Dempserat aut summo, pallia fulva, Iovi!
3.8.99  Scilicet hic Veneris violarat vulnere dextram!
3.8.100  Pallada sanguinea surpueratve manu!
3.8.101  Sanctarum aut thalamos tentarat inire Dearum!


291. Jan Panonije. Epigrammata et elegiae, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

similem continget habere ministrum?
3.8.142  Moribus, ingenio, sedulitate, fide?
3.8.143  Morte tua totam, resonant lamenta, per urbem,
3.8.144  Muta nec assuetis perstrepit aula iocis.
3.8.145  Morte tua attoniti, senior simul et puer, horrent,
3.8.146  Ille suis eadem dum timet, ille sibi.
3.8.147  Sed mea praecipua formidine corda tremiscunt,


292. Jan Panonije. Epigrammata et elegiae, versio... [Paragraph | SubSect | Section]


3.9.8  Ast ego continue, grammasin invigilo,
3.9.9  Aut pingues turdos iucunda fallitis arte,
3.9.10  Ast ego continue, grammasin invigilo.
3.9.11  Vos iocus et ludus, vos blanda fronte voluptas,
3.9.12  Vos requies et pax, vos comitatur amor.
3.9.13  Adsunt conspicuae, formoso corpore, Nymphae,
3.9.14  Quae vobis possunt oscula


293. Jan Panonije. Epigrammata et elegiae, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

grata puella, viro.
3.14.17  Quem probat effectus; doctorem insignia monstrant,
3.14.18  Hoc tibi sacra decus philosophia dedit.
3.14.19  Accedit quod avus Calefina e stirpe Ioannes,
3.14.20  Est tibi, quem gravitas lustrat et alma fides.
3.14.21  In quo tanta viget virtutis opinio, tantum
3.14.22  Iustitiae nomen cuncta per ora volat,


294. Jan Panonije. Epigrammata et elegiae, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

artes, Penelopea, tuas.
3.14.39  Cum quid acu insignit, Coas superare videtur,
3.14.40  Sidoniasque simul Dardaniasque nurus.
3.14.41  Huic regina Deum, coniux Iovis, aurea Iuno,
3.14.42  Matronale decus cum gravitate dedit.
3.14.43  Cernitis eximias specioso in corpore dotes,
3.14.44  Qualis et in niveo splendeat ore decor?


295. Jan Panonije. Epigrammata et elegiae, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

per freta longa vias.
3.16.25  Qui me cunque status, quisquis feret orbis in alto,
3.16.26  Tu mihi, tu semper pectore fixus eris;
3.16.27  Tu pariter fixum serves sub corde Ioannem,
3.16.28  Et nobis facito mutuus adsit amor.
3.16.29  Dicere plura vetor; dolor obstruit ora loquentis,
3.16.30  Extremumque tibi nil nisi dico: Vale.


296. Jan Panonije. Epigrammata et elegiae, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

dubitat nostras barba operire genas.
3.18.7  Iam satis est; depono lyram, depono coronam,
3.18.8  Ac flavis hederas detraho temporibus.
3.18.9  Nescio, quae graviora iocis concepimus istis,
3.18.10  Advocat et nostros area maior equos.
3.18.11  Grande patet pelagus, quod littora nulla coercent
3.18.12  Saevius Euxino.............


297. Jan Panonije. Epigrammata et elegiae, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

Cleonaeos ne tentet Scorpius ungues,
3.18.24  Dividis iratas blanda sequestra feras,
3.18.25  Sive Deos inter sceptro veneranda superbo
3.18.26  Appares magno fida ministra Iovi;
3.18.27  Leges ecce tuas et Romula iura capesse,
3.18.28  Huc ades et coeptis aurea virgo fave.
3.18.29  Sic rursus terras possis habitare relictas,


298. Jan Panonije. Epigrammata et elegiae, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

desposito Siculis in ruribus optem
3.19.14  Iugera fecundi mille tenere soli;
3.19.15  Non digitis Hebes porrectum haurire liquore,
3.19.16  Ipsius in solio non residere Iovis.
3.19.17  Dum calido nostrae fervebunt sanguine venae,
3.19.18  Dum mea vitalis spiritus ossa reget,
3.19.19  Huius amicitiae stabit venerabile foedus,


299. Jan Panonije. Epigrammata et elegiae, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

Phoebi Stella nitore micat.
4.3.13  Quantus conspicuo rutilans fulgore cometes,
4.3.14  Nuntiat horrenda, bella cruenta, iuba.
4.3.15  Sed tu, (sive Iovem mavis te forte vocari,
4.3.16  Grata est Idaliae, seu tua flamma, Deae,
4.3.17  Sive novum coelo modo te Deus addidit ignem,
4.3.18  Ac solis fessae, iussit


300. Jan Panonije. Epigrammata et elegiae, versio... [Paragraph | SubSect | Section]


4.5.130  Lumina, nec nomen deerat in ore meum.
4.5.131  Cum subito in vacuas discedens spiritus auras,
4.5.132  Destituit tepido, frigida membra, toro.
4.5.133  Mater io cur me rerum inter prospera linquis?
4.5.134  Hoc tibi vivendum tempore, mater, erat.
4.5.135  Cum me florentem, cum me spectare beatum,
4.5.136  Cum poteras omni commoditate


301. Jan Panonije. Epigrammata et elegiae, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

26. INVEHITUR IN LUNAM, QUOD INTERLUNIO MATREM AMISERIT
4.6.1  Vos divini ignes, mundi quibus ima reguntur,
4.6.2  Aurea quis magni pingitur aula Iovis;
4.6.3  Tam quos legitimus propriis agit orbibus error.
4.6.4  Quam quorum coelo lumina fixa micant;
4.6.5  Vos inquam aeternis animati mentibus ignes,


302. Jan Panonije. Epigrammata et elegiae, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

et letiferas equidem tibi iure sagittas,
4.6.84  Crediderim priscos attribuisse patres.
4.6.85  His quondam innocuae Niobes cecidere puellae,
4.6.86  Dilecta et summo Laodamia Iovi.
4.6.87  Sed longe est ipso, gravior dementia, leto,
4.6.88  Cum torquet miseros, te stimulante, furor.
4.6.89  Nam nec philtra magis, nec pocula mixta veneno,


303. Jan Panonije. Epigrammata et elegiae, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

Pannonicam mecum pariter descendere pubem,
4.7.6  Ac procerum coetus regia signa sequi.
4.7.7  Vera quidem nostros vulgarat fama paratus,
4.7.8  Nec quicquam vani finxerat illa ioci.
4.7.9  Hoc siquidem toto, castris indulsimus, anno,
4.7.10  Gessimus et Musis non reticenda tuis.
4.7.11  Nam patrium iuxta vires dum cogimus Histrum,


304. Jan Panonije. Epigrammata et elegiae, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

postquam aetheria nitidi de lampade solis,
4.8.26  Subduxti astuto, lumina adempta, dolo,
4.8.27  Mox letum et leti causas diffudit in orbem,
4.8.28  Vindex decepti scilicet ira Iovis.
4.8.29  Iure igitur Scythica vinctus sub rupe sedebas,
4.8.30  Qua riget aeterno squalida zona gelu.
4.8.31   Nec quicquam Alcides minus hoc


305. Jan Panonije. Epigrammata et elegiae, versio... [Paragraph | SubSect | Section]


4.8.70  Tolle molesta procul pallia, tolle puer.
4.8.71  Num me flammivoma, quisquam Deus obruit, Aetna?
4.8.72  Per mea num Phlegethon viscera forte fluit?
4.8.73  Uror io, immensum restinguite fluctibus ignem,
4.8.74  Da gelidum laticem, siquis amicus ades.
4.8.75  Nunc quicquid volvunt Tagus, et Pactolus et Hermus,
4.8.76  Vilius est gutta


306. Jan Panonije. Epigrammata et elegiae, versio... [Paragraph | SubSect | Section]


4.9.37  Nam quid me tam dura inter tormenta iuvarent,
4.9.38  Ambrosiaeve dapes, nectareusve latex?
4.9.39  Ipsa ministraret nobis licet Herculis uxor,
4.9.40  Pennatove Iovi raptus in astra puer.
4.9.41  Vita valetudo est; jugi qui peste laborat,
4.9.42  Non vivit, lenta sed mage morte perit.


307. Jan Panonije. Epigrammata et elegiae, versio... [Paragraph | SubSect | Section]


4.10.2  Axe sub occiduo mollia strata premis;
4.10.3  Seu tua, gentili madidum te nectare, Lemnos,
4.10.4  Pasitheae tepido detinet in gremio;
4.10.5  Seu Iovis ad mensas, resides conviva, supernas;
4.10.6  Inter siderei, Numina sancta, poli;
4.10.7  (Nam quis tam mitem crudelibus inferat umbris,
4.10.8  Orci qua fauces,


308. Jan Panonije. Epigrammata et elegiae, versio... [Paragraph | SubSect | Section]


4.10.74  Sensit et anguineis torva Medusa comis.
4.10.75  Dum tibi victa victa: iuncta Delitiae poet. Hung, Windau fovet Tithonum longius Eos,
4.10.76  In Iovis officium Nox geminavit iter.
4.10.77  Huc ades, o hominum, simul et rex, Somne, Deorum!
4.10.78  Huc ades, et placidus languida membra leva!
4.10.79  Non ego te hostiles


309. Jan Panonije. Epigrammata et elegiae, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

suprema alti convexa tegentes,
4.12.20  Aetheris, in terras praecipitantur aquae;
4.12.21  Ingeminant densi, valido sic turbine, nimbi,
4.12.22  Sic agit abruptum, machina laxa, Iovem.
4.12.23  Infelix deflet non unum rusticus annum;
4.12.24  Nam tritura simul cum satione perit.
4.12.25  Squalentes nuda marcent in vite racemi,


310. Jan Panonije. Epigrammata et elegiae, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

sed levius, pelago cessante, nocerent,
4.12.120  Eminet e totis, insula nulla, fretis.
4.12.121  Non pomosa olim Corcyra, nec impia Lemnos,
4.12.122  Non indeprensi, conscia Creta, Iovis.
4.12.123  Non Sardo sunt Cyrnos; nullos, restincta profundo,
4.12.124  Flammarum eructat Sicelis Aetna, globus.
4.12.125  Vasto iterum Rhodos est, iterum sub gurgite


311. Vitez od Sredne,... . Epistolae duo a. 1448, versio... [Paragraph | Section]

unificirano zaglavlje. Neven Jovanović 2011-12-30T11:22:06 Epistolae tres Ioannis Vitezii de Zredna (1445-1448) XLV. Idem Gubernator aetatis suae annum prodit. An. 1448. Beatissime Pater et Domine metuendissime!


312. Vitez od Sredne,... . Epistolae duo a. 1448, versio... [page 125 | Paragraph | Section]

Ecclesiae suae sanctae. Datum in terra Rasciae alias Serviae, in ipso progressu exercituali prope vadum Danubii, quod vulgo lapideum dicitur, die XVII. Sept. Anno Domini MCDXLVIII. Joann. de Zredna epist. 35. XLVII. Joannis de Hunyad victoria, in campo Kossovo seu merularum amissa, relatio et animi constantia. An. 1448. Venerabilis Pater, Frater nobis dilecte!


313. Vitez od Sredne,... . Epistolae duo a. 1448, versio... [page 125 | Paragraph | Section]

progressu exercituali prope vadum Danubii, quod vulgo lapideum dicitur, die XVII. Sept. Anno Domini MCDXLVIII. Joann. de Zredna epist. 35. XLVII. Joannis de Hunyad victoria, in campo Kossovo seu merularum amissa, relatio et animi constantia. An. 1448. Venerabilis Pater, Frater nobis dilecte! Quo pacto eventum rerum nostrarum tuleris, facile coniicimus, quandoquidem eas multo prius gestas


314. Vitez od Sredne,... . Epistolae duo a. 1448, versio... [page 129 | Paragraph | Section]

hoc; quod summe optamus, maturasse videberis. Sanctissimo Domino nostro et Sacro Collegio nos recommissos facias, certificando rem nostram minoris esse periculi, quam famae. Vale. – Data Segedini die penultima Decembris. Anno Dom. MCCCCXLVIII. Ad Nicolaum Cracoviensem Decanum, regni et suum ad romanum Papam Eugenium IV. epistola Joannes de Hunyad. Apud Zredna I. c. epist. 39.


315. Grad Šibenik. Documenta de ecclesia Sibenicensi... [page 52 | Paragraph | Section]

partem ipsius Consilii, remaneant firme et capte. Et facto scruptinio in predicto Consilio pro eligendo supra scriptos novem nobiles et balotati omnes illi qui fuerunt nominati in scruptinio, remanserunt electi nobiles infrascripti, videlicet, ser Jacobus Naplavich, ser Johannes Tobolovich, ser Ambrosius Michetich, ser Dobroius Johannis, ser Stephanus Draganich, ser Raphael Dragoevich, ser Simon Lubich, ser Thomasius de Mirsa, ser Johannes Mlednich. Qui novem nobiles electi acceptaverunt electionem suam et officium eis impositum.


316. Grad Šibenik. Documenta de ecclesia Sibenicensi... [page 52 | Paragraph | Section]

scruptinio in predicto Consilio pro eligendo supra scriptos novem nobiles et balotati omnes illi qui fuerunt nominati in scruptinio, remanserunt electi nobiles infrascripti, videlicet, ser Jacobus Naplavich, ser Johannes Tobolovich, ser Ambrosius Michetich, ser Dobroius Johannis, ser Stephanus Draganich, ser Raphael Dragoevich, ser Simon Lubich, ser Thomasius de Mirsa, ser Johannes Mlednich. Qui novem nobiles electi acceptaverunt electionem suam et officium eis impositum.


317. Grad Šibenik. Documenta de ecclesia Sibenicensi... [page 52 | Paragraph | Section]

qui fuerunt nominati in scruptinio, remanserunt electi nobiles infrascripti, videlicet, ser Jacobus Naplavich, ser Johannes Tobolovich, ser Ambrosius Michetich, ser Dobroius Johannis, ser Stephanus Draganich, ser Raphael Dragoevich, ser Simon Lubich, ser Thomasius de Mirsa, ser Johannes Mlednich. Qui novem nobiles electi acceptaverunt electionem suam et officium eis impositum.


318. Biličić, Stjepan. Scripta varia, versio electronica [Paragraph | Section]

1444. die 26 mensis septembris. Consecrata fuit ecclesia in nomine sancti Petri in villa Grebac 1444. die 11 mensis octobris. Consecrata fuit ecclesia in monte supra Sibenicum in nomine sancti Johannis baptiste. 1445. die 14. mensis nouembris. Consecrata fuit ecclesia in Barchagno in nomine sancti Martini. 1448. die 8 mensis aprilis. Consecrata fuit


319. Sobota, Katarina. Sobotarum epitaphium, versio... [Paragraph | Section]

Neven Jovanović Početna verzija. Ioanni Sobbotte iuris consulto clarissimo oratorique eximio et Simeoni Sobbotte adolescenti omnibus virtutibus predito quorum alter acerbo funere interemptus, alter ferro per


320. Rastić, Nikola. Clarissimo Equiti D. Francisco... [page 198 | Paragraph | Section]

visitari exopto. Quod si pro tua humanitate alterum impetravero, alterum vero jam impetratum conservari intellexero, munus divitiarum multarum pretiosius me adquisivisse fatebor. Erit namque mihi hoc praestantissimum munus et ad animi jocunditatem et apud nostros homines ad memoriae dignitatem quam maximam, si in his partibus tua mihi scripta pervenerint. Quamobrem te plurimum exorare ac magnopere obtestari non desinam ne clarissimam auctoritatem spectatissimi et pro maximis gravissimisque causis a toto orbe terrarum cogniti


321. Sobota, Ivan. Johannes Sobotae Mapheo... [Paragraph | Section]

1451-06-28, Venetiis, ad M. Vallaressum Johannes Sobotae Mapheo archiepiscopo Hyadrensi. Bona est epistola et cuilibet legenti digna Novi excellens ingenium tuum, quam cupidissimus sis magnarum rerum, praecipue


322. Sagudinus, Nicolaus. Fragmentum epistulae, versio... [Paragraph | Section]

Neven Jovanović 2012-09-30 Prva verzija. Nicolai Sagudini fragmentum epistolae ad Joannem Subotam Traguriensem. Per loca angusta, qua nemo solitus esset iter facere: hostis collecta manu derepente irrupit in vallem Cetinam: ubi per omnia currens predam ingentem bovium et cuiusque modi pecudum egit: ut qui improviso facile omnia invasisset. Erat


323. Sobota, Ivan. Johannes Sobotae Mapheo... [Paragraph | Section]

1452-08-02, Tragurio, ad M. Vallaressum Johannes Sobotae Mapheo archiepiscopo Hyadrensi. Omnes qui excellens ingenium tuum novere, clara voce et predicant et fatentur, te iustitiae esse accerimum patronum, nec unquam ullius auctoritas tantum efficere potuit; ut a


324. Sobota, Ivan. Johannes Sobote Clarissimo P. M.... [Paragraph | Section]

1453-05-20, Tragurio Johannes Sobote Clarissimo P. M. S. P. D. Ex Alobrogibus domum salvum te venisse magna laetitia affectus sum. Novi excellens ingenium tuum et magnarum rerum cupidissimum; si quod priscarum illustrium litterarum vel vetustatis


325. Sobota, Ivan. Johannes Sobotae Mapheo... [Paragraph | Section]

Jovanović Početna verzija. 1453-06-30, Tragurio, ad M. Vallaressum Johannes Sobotae Mapheo archiepiscopo Hyadrensi. Multis de causis, vir clarissime, Stephanus Cige a me et diligitur et amatur; qua ex re maiorem in modum te rogo atque etiam rogo, ita illum suscipias, ut intelligat meam


326. Sobota, Ivan. Joannes Sobote Clarissimo P. M. S.... [Paragraph | Section]

Jovanović Početna verzija. 1453-07-24, Tragurio Joannes Sobote Clarissimo P. M. S. P. D. Postquam nobis nunciatum est, Bizancium urbem cristianissimam a Machometo Teucrorum principe ingenti cum iactura cristiane rei captam, tanquam ex percepto vulnere vehementer consternati


327. Augustin... . Epistola ad Nicolaum Ostphi,... [Paragraph | Section]

nec meae nec Heliae, uti istic accepimus, litterae tibi redditae fuerant — meque paene ignotum, qui absens tuae humanitati notus esse cupieram, reddidit. Nihilominus tamen, ut uterque nostrum istuc advenit, tanta te humanitate praeditum conspeximus, ut mox nobis visis te hilarem vultuque iocundo erga nos praebueris nosque tuum in contubernium, ac si sexcentis annis antehac convixissemus, gaudens accepisti iusque hospitii more priscorum colere videbare. Illi etenim maximum aliquid consequi se putabant, si aliquos iure hospitalitatis sibi coniunxissent: tantaeque venerationis id


328. Augustin... . Epistola ad Nicolaum Ostphi,... [Paragraph | Section]

si aliquos iure hospitalitatis sibi coniunxissent: tantaeque venerationis id nomen ipsis erat, ut nil foedius, nil turpius, nil denique taetrius admitti posse crederent, quam hospitem violare seu quavis affici molestia. Cuius rei et ipse Maro clarissimus omnium vates non ignarus ipsum Iovem summum deorum gentilium, etiam hospitio praefectum memorat. Inquit etenim: Iupiter, hospitibus nam te dare iura loquuntur. Unde et sanctum et inviolatum maximeque religionis ac observantiae nomen hospitii apud illos habebatur. Tua vero benignitas nos non ut hospites, immo ut amicos


329. Augustin... . Epistola ad Nicolaum Ostphi,... [Paragraph | Section]

re prorsus inepti fuerimus, nobis persuademus, tuus etenim ingenuus animus, tua mansuetudo, tua facilitas hoc nobis pellicere videtur. Cumque tot dies permanserimus, unius tamen instar diei istic moram habuisse nobis creditum est. Sed quid te teneo verbis? Omnia nobis iocunda, omnia suavia, omnia, quae nos oblectabant, dies, quo a te abiimus, praecidit, ademit et absiulitabstulit. Eius etenim consuetudinis usu, qua cottidie fruebamur quamque in noctem, quam maxime potis fuerat, protrahere conabamur,


330. Augustin... . Epistola ad Nicolaum Ostphi,... [Paragraph | Section]

visendum istuc accedere pollicitus est. Tua me humanitas commendatum habeat, tuam praeterea magnificentiam oro, dominis Petro et Gregorio dominoque Marcello Romano nomine meo dic salutem. Marcello pro suis calamis, quibus me donaverat, age singulares gratiarum actiones dominoque Ioanni Treverensi me commenda. Vale et salve. Ferrariae, octavo Idus Iulias. Litteras iam dudum tuam ad amplitudinem dedissemus, si tabellarios, quibus eas fide committeremus, nos habere contigisset, verum plurimos metuentes,


331. Sobota, Ivan. Joannis Sobote Dalmate epistola,... [Paragraph | Section]

Jovanović Početna verzija. 1454-07-27, Tragurio Joannis Sobote Dalmate epistola. Superioribus diebus literis significavi illa, que rumore quodam ad nos referri videbantur: secundum Macometum, Teucrorum principem superbissimum, ingenti cum audacia Serviam invasisse. Parvo deinde


332. Sobota, Ivan. Joannis Sobote Dalmate epistola,... [Paragraph | Section]

disciplina cedendum esse. Alii vero sunt, qui affirmant, nunc inter Panonnes ingentem de principatu contentionem esse, mulieris ritu inter se desides altercantur. Haec sunt, quae mihi digna relatu visa sunt. Audio Johanem Albertum iurisconsultum a senatu praetorem Traguriensem designatum esse. Hortare virum dignissimum, ut veniat, expectatus mihi crede veniet in praesentiarum. Apud nos aer saluberrimus est, valetudo optima, urbs pristine sanitati


333. Sobota, Ivan. Johannes Sobote clarissimo... [Paragraph | Section]

Jovanović Početna verzija. 1454-08-14, Tragurio Johannes Sobote clarissimo Patricio P. M. S. P. D. Perpetuis occupationibus factum est, quod hisce diebus nihil ad te scripserim, praecipue gravi aegritudine uxoris, de cujus salute medici desperaverant, dei beneficio ab inferis


334. Sobota, Ivan. Clarissimo patricio Petro M.... [Paragraph | Section]

verzija. 1454-12-24, Tragurio Clarissimo patricio Petro M. Joannes Sobote S. P. D. Rumore quodam nobis significatum est, (ut opinio mea feret, non vano) inter Panoniae regem et Macometum Teucrorum principem fedus per trienium ictum esse. Panones, et si optimo consilio hoc


335. Jan Panonije. Epistulae, versio electronica [page 70 | Paragraph | Section]

epistolis Matthiae regis passim intermistae leguntur. I. Epistola praeposita libello Plutarchi, De capienda ex hostibus utilitate, in Latinum converso. Ioannes Pannonius Marco Aurelio. S. D. Multa sunt, Marce Aureli, quae me unum in tanta interpretantium copia, ne quid ipse interpretarer, sunt hactenus dehortata, verum illud in primis, quod mea proferre quam aliena transferre, semper duxi praestantius: tamen


336. Jan Panonije. Epistulae, versio electronica [page 72 | Paragraph | Section]

Kal. Decemb. M.CCCC.LVI. Montanianae. II. Ante libellum Plutarchi, De curiositate, Latine versum. Ioannes Pannonius Marco Aurelio. S. Iterum me acerrimis cohortationibus tuis, Marce aureli, ad interpretandi officium, quod antea constantissime deprecari consveveram, impulisti. Accipe ergo iterum ex eodem Plutarcho libellum, mores negotiosorum hominum comice depingentem;


337. Jan Panonije. Epistulae, versio electronica [page 74 | Paragraph | Section]

Kal. Mart. M. Quadringentesimo Quinquagesimo septimo. III. Epistola praemissa Loco Homerico Iliados Z. Latinis versibus reddito. Ioannes Pannonius Galeotto Martio Narniensi. S. D. Cum incidissent in manus meas Homerici cujusdam interpretis aliquot libri; tertius, puta, quartus et quintus; nolui quicquam de illo temere judicare, nisi prius et meas ipse vires, in


338. Jan Panonije. Epistulae, versio electronica [page 76 | Paragraph | Section]

quippe et Lycurgi illius fabula intercurrenti narratione inseritur, quem Baccheo furore instinctum, genua sibi succidisse, complures nostratium poetarum prodiderunt, et omnis locus famosa illa Diomedis et Glauci armorum permutatione clauditur; in qua Martialis more suo jocatur, inquiens:
Tam stupidus quondam nec tu, puto, Glauce, fuisti,
Χάλκεα donanti χρύσεα qui dederas. Verum, mea quidem sententia, jam nihil aeque


339. Jan Panonije. Epistulae, versio electronica [page 78 | Paragraph | Section]

confirmatur. Proinde, ut ad eam partem unde sequentia dependent, regrediar, Hector quidem, inquit, cohortatis suis, Ilium profectus est.
Glaucus at Hippolocho satus etc. IV. Ioannes Episcopus Quinque-ecclesiensis Cardinali Diacono S. Eustachii. Reverendissime Pater! Accensus fama eminentissimarum virtutum R. P. V. quae jam pridem plurimorum sermone longe ac late praedicantur, accensus inquam hujusmodi


340. Jan Panonije. Epistulae, versio electronica [page 79 | Paragraph | Section]

Hungaria, cui omnia suo arbitratu valeat imperare. Altissimus R. P. V. diu servet incolumem ac felicem! cui cupio esse quam commendatissimus. 1460. V. Ioannes Varadinensis, et alter Ioannes Quinque-ecclesiensis, Episcopi, Gregorio Comiti de Blaga. Magnifice Frater, nobis honorande! Quia tam Apostolica Sedes, quam regia Majestas Episcopatum Tinniniensem R. in Christo P. D. Marco Episcopo, amico


341. Jan Panonije. Epistulae, versio electronica [page 79 | Paragraph | Section]

valeat imperare. Altissimus R. P. V. diu servet incolumem ac felicem! cui cupio esse quam commendatissimus. 1460. V. Ioannes Varadinensis, et alter Ioannes Quinque-ecclesiensis, Episcopi, Gregorio Comiti de Blaga. Magnifice Frater, nobis honorande! Quia tam Apostolica Sedes, quam regia Majestas Episcopatum Tinniniensem R. in Christo P. D. Marco Episcopo, amico nostro speciali contulerunt;


342. Jan Panonije. Epistulae, versio electronica [page 81 | Paragraph | Section]

naturae, quam meritorum meorum contemplatione. Altissimus R. P. V. diu servet incolumem ac felicem! 1462. VII. Episcopus Quinque-ecclesiarum Ioannes, ad Cardinalem S. Angeli. Satisfacturus eram debito meo erga R. P. V. literis longioribus, si non earum portitorem contigisset esse R. P. D. Marcum Episcopum Tinniniensem, quem satis scio et ornatius et copiosius omnia relaturum, quae a me


343. Jan Panonije. Epistulae, versio electronica [page 81 | Paragraph | Section]

putavi, plurimam videlicet mei commendationem apud P. R. V. Quam Altissimus servet diu felicem! Budae. 20. die April. 1462. VIII. Joannes Episcopus Quinque-ecclesiensis ad Cardinalem Papiensem. Laetus intellexi R. P. V. novam benevolentiam et humanitatem erga fratrem meum D. Varadinensem; quem ut primum sensi ex his jam esse, quos R. P. V. pro suis


344. Jan Panonije. Epistulae, versio electronica [page 83 | Paragraph | Section]

initium auspicetur. Nemo est, cui pro tanto in me collato beneficio malim obligari quam R. P. V. Quam Altissimus servet diu feliciter! 1462. IX. Ioannes Episcopus Quinque-ecclesiensis ad Cardinalem S. Susannae. Reverende Pater! Nisi mihi jam dudum famae praeconio cognita esset illa R. P. V. humanitas singularis, miratus profecto fuissem, quod is, qui et virtute et doctrina et auctoritate,


345. Jan Panonije. Ad Galeottum epistula, versio... [Paragraph | Section]

Ego, mi Compater, excusationem tuam facile accipio. Tu vero illa, quae per Plebanum scripsi, non debebas tam alte intelligere. Scripsi, non quia omnino tibi diffiderem, sed partim ioco, partim ut te exstimularem, quo citius satis faceres desiderio D. N. qui ut scis, propemodum avidior est laboris quam vitae. Cui cum narrassem, quemadmodum tibi scripserim de non tangenda pecunia, indignatus dixit: Tu illum bonum virum facies cadere in aliquam desperationem. Respondi. Sinite


346. Jan Panonije. Ad Galeottum epistula, versio... [Paragraph | Section]

exstimularem, quo citius satis faceres desiderio D. N. qui ut scis, propemodum avidior est laboris quam vitae. Cui cum narrassem, quemadmodum tibi scripserim de non tangenda pecunia, indignatus dixit: Tu illum bonum virum facies cadere in aliquam desperationem. Respondi. Sinite me cum Compatre meo iocari. Nos bene novimus alter alterum. Age igitur, ut melius nosti; nihil opus habes commonefactione nostra, quippe qui virum hunc intus, et in cute noris. Illud scito, quod quanto diligentius morem gesseris, tanto tibi erit utilius. De Magistro Bartholomaeo, quamvis ego non sim bonus Astrologus,


347. Nikola Modruški. Nauicula Petri, versio electronica [Paragraph | Section]

arguit dicens: Π Deus est boni et mali per se auctor not. lector A2 in marg. Ego Dominus, et non est alter formans lucem et creans tenebras, faciens pacem et creans malum; ego Dominus faciens omnia. Π nota not. lector A2 in marg. Vel Iob, in tantis malis positus, cur Deo gratias agebat dicens: Si bona de manu Domini suscipimus, mala autem quare non recipiemus? Et iterum: Dominus dedit, Dominus abstulit; sicut Domino placuit, ita factum est; sit nomen Domini benedictum. – Irrisoria siquidem


348. Nikola Modruški. Nauicula Petri, versio electronica [Paragraph | Section]

not. lector A2 in marg. Figunt cutem claui, claui] correxi ex clauis et quocumque fatigatum corpus reclinauit uulneri incumbit, in perpetuam uigiliam suspensa sunt lumina; quanto plus tormenti, tanto plus gloriae.

Sed utroque horum Iob, ille noster constantissimus, spectabilius multo dedit spectaculum, multoque Deo gratius et iucundius, Π Iob constantissimus not. lector A2 in marg. qui non mundi gloria accensus, ueluti hi quos modo enumerauit Seneca, sed Dei ipsius spectatoris reuerentia;


349. Nikola Modruški. Nauicula Petri, versio electronica [Paragraph | Section]

corpus reclinauit uulneri incumbit, in perpetuam uigiliam suspensa sunt lumina; quanto plus tormenti, tanto plus gloriae.

Sed utroque horum Iob, ille noster constantissimus, spectabilius multo dedit spectaculum, multoque Deo gratius et iucundius, Π Iob constantissimus not. lector A2 in marg. qui non mundi gloria accensus, ueluti hi quos modo enumerauit Seneca, sed Dei ipsius spectatoris reuerentia; spoliatus lautissima substantia, carissimis filiis orbatus, uniuersa priuatus familia, esca uermibus factus, atque in ipso omni miseriarum


350. Nikola Modruški. Nauicula Petri, versio electronica [Paragraph | Section]

inimicos quibus eos coerceret retinuit: Π populum Hebraeum inimicis afflixit not. lector A2 in marg. Quia, inquit, irritum fecit gens ista pactum meum quod pepigi cum patribus eorum, et uocem meam audire contempsit, et ego non delebo gentes quas dimisit Iosue et mortuus est, ut in ipsis /212r/ experiar Israel, utrum custodiant uiam Domini et ambulent in ea sicut custodierunt patres eorum, an non. Et subdit scriptura: Hae Hae] corr. lector A1 ex Haec sunt gentes quas Dominus dereliquit, ut


351. Nikola Modruški. Nauicula Petri, versio electronica [Paragraph | Section]

in futurum prospiciant. Nam plerique uix tandem sub flagello se peccasse sentiunt. Afflicti enim Israelitae a serpentibus ignotis dixerunt ad Moysen: Peccauimus, quia locuti sumus contra Dominum et contra te; ante uero nec peccatum suum recognoscebant, nec diuinum implorabant auxilium. Fratres Ioseph locuti sunt ad inuicem: Merito haec patimur, quia peccauimus in fratrem nostrum et idcirco uenit tribulatio. Et Dauid uidens Dominum propter peccatum elationis eius iratum humiliter culpam suam recognouit et petiit, ut ipsemet puniretur, populo autem


352. Jan Panonije. Galeotto suo epistula, versio... [Paragraph | Section]

Neven Jovanović 2012-08-23 Prva verzija. Latinski spellcheck. Ioannes Episcopus Quinque-ecclesiensis, Galeotto suo. S. Scribis mihi, quanta malignatus sit inimicus in Sancto . Hic vero parce quaeso, si quae praeter ingenium meum loquar confidentius. Ignorat ille miser, ignorat quanta et ego remachinatus fuerim in eum. Si quid


353. Jan Panonije. Galeotto suo epistula, versio... [Paragraph | Section]

ducerem! Sed iam sequere fortunam tuam et nata sine cucurbitis. Semper tamen in memoria habeas, ad quid huc veneris? Nempe ut doceas indoctos, exhilares moestos, teipsum locupletes. Cave ergo quidquam dicas agasve contrarium. Proinde nec tuum illud mihi placet, quod de Imperatore et de Rendolo iocaris. Nonne subiit, quam grave sit in eos scribere, qui possunt proscribere, et in eos dicere, qui possunt edicere? Tu tamen in his utere iudicio tuo, et prudentiorum; mihi pro amicitia satis fuerit admonuisse. Quod legationem meam ex te quaeritat rex, mediocriter laetor. Scio voluptati sibi


354. Lipavić, Ivan. Joannes Lipauich post pestem... [Paragraph | Section]

Neven Jovanović 2008-08-27T00:50:28 Joannes Lipauich post pestem Tragurium rediens composuit
Salue terra tuo populo priuata, diu quae
crudeli morbo languida facta sedes
Salue iterum quoniam pestis demissa periclo es
et quia concessa est iam tibi grata quies,
Salue etiam quod nec


355. Lipavić, Ivan. Joannes Lipauich post pestem... [Paragraph | Section]

in celo candida luna nitet,
magnifica et quamvis stet lucida marmore et auro
non est illa tamen te mihi cara magis.
Tu mihi sola decens, tu cara et pulcra videris,
judice me nulla est anteponenda tibi.
Tu mihi te referas tam dulcem tamque suauem
et tam jocundam miror ut ipse quidem
an sum percupidus te. Longo tempore uixi
a te, luce mea, dissociatus enim.
An dolor et morbi grauuiter quos passa fuisti
te reddunt quod sis carior inde mihi,
Ac uelut alba dies in noctem uertitur atram,
cum uenit ex


356. Nikola Modruški. De consolatione liber, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

ad speculandum minime esse idoneum, quamuis hoc ipsum et aliter confirmare poteramus: sed in re aperta sine uitio immorari non potest. Nos quoque forsan altius in arcem huius rei inuecti sumus quam praesens ratio postulabat, ut iocunda magis quam apta uideantur. Ad alia ergo, quae magis ad nostrum propositum spectant, ueniamus, et quo discrimine ista aegritudo mortalium pectora perturbet,


357. Nikola Modruški. De consolatione liber, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

et non debita pati, ab his uero affectio contraria omne abigit solacium. At uero homines pii et Deum metuentes, quoniam ea, quibus premuntur omnipotentis iudicio destinata recte arbitrantur, ut Iob, Thobias, et alii sanctorum plerique aequo animo ferunt et consolationem lubentes amplectuntur. Similiter et illi facile maerorem reiciunt, quos natura ipsa finxit hilariores, ut sanguineos aut liberales aut


358. Nikola Modruški. De consolatione liber, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

gestis tuis atque in tua grauitate positam existimare." Et recte sane; quicumque enim aliter agit, id agit ne umquam quietus esse possit, nec ullis iocundis fruatur diebus uniuersamque uitam suam sollicitam transigat ac miseram; quippe cuius uota et desideria ab extra pendere incipiunt, mox fortunae praebet dominae uenale caput, illi se subicit, illius


359. Nikola Modruški. De consolatione liber, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

satis. Ad alios, quos consolari difficile est, reuertamur. Illis igitur, qui multis tempestatibus frequentius contriti sunt, enumerare oportunum erit plerosque qui post uarias multiplicesque iacturas et aerumnas laetos tandem ac iocundos expleuerunt dies multifaria felicitate exuberantes. Vt P. Rutilium, Lucium Lentulum, Cn. Cornelium. Quamuis aptius recentiorum adduci memoria et praecipue eorum, quos


360. Nikola Modruški. De consolatione liber, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

fastum animi ingenio illorum apprime congruat ipsosque summopere delectet. Extremi uero uidelicet melancholici et natura truces aut duriores uariarum uoluptatum pollicitatione oblectationeque demulcendi sunt et aliis iocundioribus cogitationibus releuandi. De quibus omnibus et aliis plerisque, cum ad medelas aegritudinis ueniemus, latius disputabimus; nunc ista congrua singulis generibus sigillatim assignasse sufficiat.


361. Nikola Modruški. De consolatione liber, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

animique magnitudinem diligentius essem mecum recordatus, non putaui esse alienum institutis meis haec ad te scribere. Sic dicit Scriptura et amicos Iob septem diebus ac noctibus, qui ad consolandum uenerant, cum eo in terra et in puluere iacuisse, "et nemo", inquit "loquebatur ei uerbum. Videbant enim dolorem esse uehementem."


362. Nikola Modruški. De consolatione liber, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

beneficiis sedulo auctori suo gratias agere cernimus? Quod nequaquam facerent nisi bona esse intelligerent. Irrisoria quidem esset illa gratiarum actio si pro eo, quod noxium malumque est, gratiae agerentur. Et tamen legimus Iob pro morte filiorum et iactura uniuersae substantiae suae, quin immo et pro ulceribus grauissimis molestissimisque uermibus quibus totus laniabatur et discerpebatur gratias Deo cantantem atque dicentem: Dominus dedit, Dominus abstulit;


363. Nikola Modruški. De consolatione liber, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

inuenire ualeas aliud quam sollicitudines, labores, curas, molestias, anxietates, dolores, et omnis generis miserias? Intuere in omnes aetates eius; nullibi pacem, nullibi quietem, nullibi tranquillitatem, nullibi aliquam reperies iocunditatem quae facile non plus molestiae habeat quam uoluptatis. Nam si ab ipso exordio uitae incipias (est enim opere pretium per singulas discurrere aetates), nonne id plenum tristitia, fetore, et pudore est? Quae si diuina


364. Nikola Modruški. De consolatione liber, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

malum. Haec tibi affert morbos, haec omnes adimit, si quae fuerunt, uoluptates: iam cibus non sapit, gratus somnus aufugit, distillant oculi simul et nasus, languescit caput, genua manusque tremunt. Sed haec ut iocundius legas, satyri tibi egregium senectutis carmen referam, quo merito deridet eos qui ad eam peruenire precantur: "Da spatium uitae, multos da, Iuppiter, annos." Hoc recto uultu solum, hoc et pallidus optas


365. Nikola Modruški. De consolatione liber, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

At non ita apostolus, sed gemitibus, fletibus, rugitibusque magnis clamabat: Infelix ego homo, quis me liberabit de corpore mortis huius? Et recte sane, quandoquidem, ut ait Augustinus Ioannis tractans euangelium: Ista uita nec est nominanda uita quia non est uera uita. Hoc enim nostrum uiuere, ut ait Gregorius, cotidie est a uita transire; quippe dum


366. Nikola Modruški. De consolatione liber, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

qui plangat quod ad tempus acceperat: commodaueras ut haberes quantocumque tempore uoluisset et, cum uellet, rursum auferret. Nihil abstulit tuum cui recipere decuit creditorem, et nihil aliud decet quam creditori gratias agere mutuantem. Sic Iob legimus quam sequamur deuotissimam uocem dicentis: "Dominus dedit, Dominus abstulit, sicut Domino placuit ita factum est. Sit nomen Domini benedictum." Parum non erat haec consolatio contra luctum quod nemo lugere debeat cum aliquid


367. Nikola Modruški. De consolatione liber, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

Zenonis uero et Cleanthis clarius nomen Phalaris eculei quam omnium rerum scientia fecerunt. Sed istos, si libet, omittamus, quandoquidem illustriores ut in ceteris, ita in hoc uirtutis genere plurimos ex nostris habeamus! Nae Iob quidem, illius omnis patientiae exempli, quid aliud praedicatur quam omnium bonorum iactura, orbitas filiorum, fetidissima ulcera, uermes et totius corporis miseranda laceratio? Quo spectabiles et conspicui tres illi gloriosissimi pueri


368. Nikola Modruški. De consolatione liber, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

ignis camino, quem tanta constantia intrepidi subierunt? Quo celebrantur tanta cum omnium dignitate strenuissimi illi Machabaei; nonne furiosis Antiochi cruciatibus? Vel persecutio impiissime Hiezabel Heliae quantae laudi ac splendori fuit? Aut Ioanni Baptistae nonne insanus Herodis gladius supremum honoris ac gloriae cumulum adiecit? Et apostoli quo alio quam sanguine fuso ecclesiae matris nostrae et totius Christianae religionis fundamenta solidissima iecerunt? Quid Stephano,


369. Nikola Modruški. De consolatione liber, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

testimonio spinae sunt diuitiae bonumque semen excrescere non sinunt, sed suffocant et obruunt. Verum dices, fuerunt tamen diuites plerique dilecti amicique dei, ut Abraham, Isaac, Iacob, Ioseph, Dauid, Ezechias, Constantinus, duoque gloriosissimi Vngariae reges Stephanus eiusque filius Ladislaus, et alii tam cum magistratu quam priuati uiri santissimi complures. Minime, inquam, aliquis horum diues fuit, licet omnes


370. Nikola Modruški. De consolatione liber, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

communibus suggestis consistere non auderet, contionari e turri alta solebat. Atque is cum pila ludere uellet, (studiose enim id factitabat) tunicamque poneret, adolescentulo, quem amabat, tradidisse gladium dicitur; hic cum quidam familiaris iocans dixisset: "Huic quidem certe uitam tuam committis", arrisissetque adolescens, utrumque iussit interfici: alterum quia uiam demonstrasset interimendi sui, alterum quia dictum id risu approbauisset. Atque eo facto sic doluit nihil ut


371. Nikola Modruški. De consolatione liber, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

beatus nollet esse. Quo commento calidissimo satis declarauit Dionysius nullas rerum fortunas, nullas diuitiarum copias, nullam denique potentiam illi esse iocundam, cuius animus grauioribus curis sedulo coquitur; quod quidem usu uenire solet uniuersis qui rem publicam administrare aut aliis quorumque modo imperare consueuerunt. Tyranni enim sibi metuunt, legitimos autem principes


372. Nikola Modruški. De consolatione liber, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

meum. Optime enim nouerat quod scriptum est: Vae uobis diuitibus, qui habetis consolationem uestram. Vae uobis, qui saturati estis, quia esurietis. Vae uobis, qui ridetis et iocatis, quia lugebitis et flebitis. Vae cum benedixerint uobis homines, quoniam nemo laudat nisi quae diligit; homines autem mundani, nisi quae mundi sunt, aliud


373. Nikola Modruški. De consolatione liber, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

beneficiis sedulo auctori suo gratias agere cernimus? Quod nequaquam facerent nisi bona esse intelligerent. Irrisoria quidem esset illa gratiarum actio si pro eo, quod noxium malumque est, gratiae agerentur. Et tamen legimus Iob pro morte filiorum et iactura uniuersae substantiae suae, quin immo et pro ulceribus grauissimis molestissimisque uermibus quibus totus laniabatur et discerpebatur gratias Deo cantantem atque dicentem: Dominus dedit, Dominus abstulit;


374. Nikola Modruški. De consolatione liber, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

beneficiis sedulo auctori suo gratias agere cernimus? Quod nequaquam facerent nisi bona esse intelligerent. Irrisoria quidem esset illa gratiarum actio si pro eo, quod noxium malumque est, gratiae agerentur. Et tamen legimus Iob pro morte filiorum et iactura uniuersae substantiae suae, quin immo et pro ulceribus grauissimis molestissimisque uermibus quibus totus laniabatur et discerpebatur gratias Deo cantantem atque dicentem: Dominus dedit, Dominus abstulit;


375. Nikola Modruški. De consolatione liber, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

inuenire ualeas aliud quam sollicitudines, labores, curas, molestias, anxietates, dolores, et omnis generis miserias? Intuere in omnes aetates eius; nullibi pacem, nullibi quietem, nullibi tranquillitatem, nullibi aliquam reperies iocunditatem quae facile non plus molestiae habeat quam uoluptatis. Nam si ab ipso exordio uitae incipias (est enim opere pretium per singulas discurrere aetates), nonne id plenum tristitia, fetore, et pudore est? Quae si diuina


376. Nikola Modruški. De consolatione liber, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

malum. Haec tibi affert morbos, haec omnes adimit, si quae fuerunt, uoluptates: iam cibus non sapit, gratus somnus aufugit, distillant oculi simul et nasus, languescit caput, genua manusque tremunt. Sed haec ut iocundius legas, satyri tibi egregium senectutis carmen referam, quo merito deridet eos qui ad eam peruenire precantur: "Da spatium uitae, multos da, Iuppiter, annos." Hoc recto uultu solum, hoc et pallidus optas


377. Nikola Modruški. De consolatione liber, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

At non ita apostolus, sed gemitibus, fletibus, rugitibusque magnis clamabat: Infelix ego homo, quis me liberabit de corpore mortis huius? Et recte sane, quandoquidem, ut ait Augustinus Ioannis tractans euangelium: Ista uita nec est nominanda uita quia non est uera uita. Hoc enim nostrum uiuere, ut ait Gregorius, cotidie est a uita transire; quippe dum


378. Nikola Modruški. De consolatione liber, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

qui plangat quod ad tempus acceperat: commodaueras ut haberes quantocumque tempore uoluisset et, cum uellet, rursum auferret. Nihil abstulit tuum cui recipere decuit creditorem, et nihil aliud decet quam creditori gratias agere mutuantem. Sic Iob legimus quam sequamur deuotissimam uocem dicentis: "Dominus dedit, Dominus abstulit, sicut Domino placuit ita factum est. Sit nomen Domini benedictum." Parum non erat haec consolatio contra luctum quod nemo lugere debeat cum aliquid


379. Nikola Modruški. De consolatione liber, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

inuenire ualeas aliud quam sollicitudines, labores, curas, molestias, anxietates, dolores, et omnis generis miserias? Intuere in omnes aetates eius; nullibi pacem, nullibi quietem, nullibi tranquillitatem, nullibi aliquam reperies iocunditatem quae facile non plus molestiae habeat quam uoluptatis. Nam si ab ipso exordio uitae incipias (est enim opere pretium per singulas discurrere aetates), nonne id plenum tristitia, fetore, et pudore est? Quae si diuina


380. Nikola Modruški. De consolatione liber, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

malum. Haec tibi affert morbos, haec omnes adimit, si quae fuerunt, uoluptates: iam cibus non sapit, gratus somnus aufugit, distillant oculi simul et nasus, languescit caput, genua manusque tremunt. Sed haec ut iocundius legas, satyri tibi egregium senectutis carmen referam, quo merito deridet eos qui ad eam peruenire precantur: "Da spatium uitae, multos da, Iuppiter, annos." Hoc recto uultu solum, hoc et pallidus optas


381. Nikola Modruški. De consolatione liber, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

At non ita apostolus, sed gemitibus, fletibus, rugitibusque magnis clamabat: Infelix ego homo, quis me liberabit de corpore mortis huius? Et recte sane, quandoquidem, ut ait Augustinus Ioannis tractans euangelium: Ista uita nec est nominanda uita quia non est uera uita. Hoc enim nostrum uiuere, ut ait Gregorius, cotidie est a uita transire; quippe dum


382. Nikola Modruški. De consolatione liber, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

qui plangat quod ad tempus acceperat: commodaueras ut haberes quantocumque tempore uoluisset et, cum uellet, rursum auferret. Nihil abstulit tuum cui recipere decuit creditorem, et nihil aliud decet quam creditori gratias agere mutuantem. Sic Iob legimus quam sequamur deuotissimam uocem dicentis: "Dominus dedit, Dominus abstulit, sicut Domino placuit ita factum est. Sit nomen Domini benedictum." Parum non erat haec consolatio contra luctum quod nemo lugere debeat cum aliquid


383. Nikola Modruški. De consolatione liber, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

inuenire ualeas aliud quam sollicitudines, labores, curas, molestias, anxietates, dolores, et omnis generis miserias? Intuere in omnes aetates eius; nullibi pacem, nullibi quietem, nullibi tranquillitatem, nullibi aliquam reperies iocunditatem quae facile non plus molestiae habeat quam uoluptatis. Nam si ab ipso exordio uitae incipias (est enim opere pretium per singulas discurrere aetates), nonne id plenum tristitia, fetore, et pudore est? Quae si diuina


384. Nikola Modruški. De consolatione liber, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

malum. Haec tibi affert morbos, haec omnes adimit, si quae fuerunt, uoluptates: iam cibus non sapit, gratus somnus aufugit, distillant oculi simul et nasus, languescit caput, genua manusque tremunt. Sed haec ut iocundius legas, satyri tibi egregium senectutis carmen referam, quo merito deridet eos qui ad eam peruenire precantur: "Da spatium uitae, multos da, Iuppiter, annos." Hoc recto uultu solum, hoc et pallidus optas


385. Nikola Modruški. De consolatione liber, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

At non ita apostolus, sed gemitibus, fletibus, rugitibusque magnis clamabat: Infelix ego homo, quis me liberabit de corpore mortis huius? Et recte sane, quandoquidem, ut ait Augustinus Ioannis tractans euangelium: Ista uita nec est nominanda uita quia non est uera uita. Hoc enim nostrum uiuere, ut ait Gregorius, cotidie est a uita transire; quippe dum


386. Nikola Modruški. De consolatione liber, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

qui plangat quod ad tempus acceperat: commodaueras ut haberes quantocumque tempore uoluisset et, cum uellet, rursum auferret. Nihil abstulit tuum cui recipere decuit creditorem, et nihil aliud decet quam creditori gratias agere mutuantem. Sic Iob legimus quam sequamur deuotissimam uocem dicentis: "Dominus dedit, Dominus abstulit, sicut Domino placuit ita factum est. Sit nomen Domini benedictum." Parum non erat haec consolatio contra luctum quod nemo lugere debeat cum aliquid


387. Nikola Modruški. De consolatione liber, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

Zenonis uero et Cleanthis clarius nomen Phalaris eculei quam omnium rerum scientia fecerunt. Sed istos, si libet, omittamus, quandoquidem illustriores ut in ceteris, ita in hoc uirtutis genere plurimos ex nostris habeamus! Nae Iob quidem, illius omnis patientiae exempli, quid aliud praedicatur quam omnium bonorum iactura, orbitas filiorum, fetidissima ulcera, uermes et totius corporis miseranda laceratio? Quo spectabiles et conspicui tres illi gloriosissimi pueri


388. Nikola Modruški. De consolatione liber, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

ignis camino, quem tanta constantia intrepidi subierunt? Quo celebrantur tanta cum omnium dignitate strenuissimi illi Machabaei; nonne furiosis Antiochi cruciatibus? Vel persecutio impiissime Hiezabel Heliae quantae laudi ac splendori fuit? Aut Ioanni Baptistae nonne insanus Herodis gladius supremum honoris ac gloriae cumulum adiecit? Et apostoli quo alio quam sanguine fuso ecclesiae matris nostrae et totius Christianae religionis fundamenta solidissima iecerunt? Quid Stephano,


389. Nikola Modruški. De consolatione liber, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

Zenonis uero et Cleanthis clarius nomen Phalaris eculei quam omnium rerum scientia fecerunt. Sed istos, si libet, omittamus, quandoquidem illustriores ut in ceteris, ita in hoc uirtutis genere plurimos ex nostris habeamus! Nae Iob quidem, illius omnis patientiae exempli, quid aliud praedicatur quam omnium bonorum iactura, orbitas filiorum, fetidissima ulcera, uermes et totius corporis miseranda laceratio? Quo spectabiles et conspicui tres illi gloriosissimi pueri


390. Nikola Modruški. De consolatione liber, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

ignis camino, quem tanta constantia intrepidi subierunt? Quo celebrantur tanta cum omnium dignitate strenuissimi illi Machabaei; nonne furiosis Antiochi cruciatibus? Vel persecutio impiissime Hiezabel Heliae quantae laudi ac splendori fuit? Aut Ioanni Baptistae nonne insanus Herodis gladius supremum honoris ac gloriae cumulum adiecit? Et apostoli quo alio quam sanguine fuso ecclesiae matris nostrae et totius Christianae religionis fundamenta solidissima iecerunt? Quid Stephano,


391. Nikola Modruški. De consolatione liber, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

Zenonis uero et Cleanthis clarius nomen Phalaris eculei quam omnium rerum scientia fecerunt. Sed istos, si libet, omittamus, quandoquidem illustriores ut in ceteris, ita in hoc uirtutis genere plurimos ex nostris habeamus! Nae Iob quidem, illius omnis patientiae exempli, quid aliud praedicatur quam omnium bonorum iactura, orbitas filiorum, fetidissima ulcera, uermes et totius corporis miseranda laceratio? Quo spectabiles et conspicui tres illi gloriosissimi pueri


392. Nikola Modruški. De consolatione liber, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

ignis camino, quem tanta constantia intrepidi subierunt? Quo celebrantur tanta cum omnium dignitate strenuissimi illi Machabaei; nonne furiosis Antiochi cruciatibus? Vel persecutio impiissime Hiezabel Heliae quantae laudi ac splendori fuit? Aut Ioanni Baptistae nonne insanus Herodis gladius supremum honoris ac gloriae cumulum adiecit? Et apostoli quo alio quam sanguine fuso ecclesiae matris nostrae et totius Christianae religionis fundamenta solidissima iecerunt? Quid Stephano,


393. Nikola Modruški. De consolatione liber, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

testimonio spinae sunt diuitiae bonumque semen excrescere non sinunt, sed suffocant et obruunt. Verum dices, fuerunt tamen diuites plerique dilecti amicique dei, ut Abraham, Isaac, Iacob, Ioseph, Dauid, Ezechias, Constantinus, duoque gloriosissimi Vngariae reges Stephanus eiusque filius Ladislaus, et alii tam cum magistratu quam priuati uiri santissimi complures. Minime, inquam, aliquis horum diues fuit, licet omnes


394. Nikola Modruški. De consolatione liber, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

communibus suggestis consistere non auderet, contionari e turri alta solebat. Atque is cum pila ludere uellet, (studiose enim id factitabat) tunicamque poneret, adolescentulo, quem amabat, tradidisse gladium dicitur; hic cum quidam familiaris iocans dixisset: "Huic quidem certe uitam tuam committis", arrisissetque adolescens, utrumque iussit interfici: alterum quia uiam demonstrasset interimendi sui, alterum quia dictum id risu approbauisset. Atque eo facto sic doluit nihil ut


395. Nikola Modruški. De consolatione liber, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

beatus nollet esse. Quo commento calidissimo satis declarauit Dionysius nullas rerum fortunas, nullas diuitiarum copias, nullam denique potentiam illi esse iocundam, cuius animus grauioribus curis sedulo coquitur; quod quidem usu uenire solet uniuersis qui rem publicam administrare aut aliis quorumque modo imperare consueuerunt. Tyranni enim sibi metuunt, legitimos autem principes


396. Nikola Modruški. De consolatione liber, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

meum. Optime enim nouerat quod scriptum est: Vae uobis diuitibus, qui habetis consolationem uestram. Vae uobis, qui saturati estis, quia esurietis. Vae uobis, qui ridetis et iocatis, quia lugebitis et flebitis. Vae cum benedixerint uobis homines, quoniam nemo laudat nisi quae diligit; homines autem mundani, nisi quae mundi sunt, aliud


397. Nikola Modruški. De consolatione liber, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

testimonio spinae sunt diuitiae bonumque semen excrescere non sinunt, sed suffocant et obruunt. Verum dices, fuerunt tamen diuites plerique dilecti amicique dei, ut Abraham, Isaac, Iacob, Ioseph, Dauid, Ezechias, Constantinus, duoque gloriosissimi Vngariae reges Stephanus eiusque filius Ladislaus, et alii tam cum magistratu quam priuati uiri santissimi complures. Minime, inquam, aliquis horum diues fuit, licet omnes


398. Nikola Modruški. De consolatione liber, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

testimonio spinae sunt diuitiae bonumque semen excrescere non sinunt, sed suffocant et obruunt. Verum dices, fuerunt tamen diuites plerique dilecti amicique dei, ut Abraham, Isaac, Iacob, Ioseph, Dauid, Ezechias, Constantinus, duoque gloriosissimi Vngariae reges Stephanus eiusque filius Ladislaus, et alii tam cum magistratu quam priuati uiri santissimi complures. Minime, inquam, aliquis horum diues fuit, licet omnes


399. Nikola Modruški. De consolatione liber, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

communibus suggestis consistere non auderet, contionari e turri alta solebat. Atque is cum pila ludere uellet, (studiose enim id factitabat) tunicamque poneret, adolescentulo, quem amabat, tradidisse gladium dicitur; hic cum quidam familiaris iocans dixisset: "Huic quidem certe uitam tuam committis", arrisissetque adolescens, utrumque iussit interfici: alterum quia uiam demonstrasset interimendi sui, alterum quia dictum id risu approbauisset. Atque eo facto sic doluit nihil ut


400. Nikola Modruški. De consolatione liber, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

beatus nollet esse. Quo commento calidissimo satis declarauit Dionysius nullas rerum fortunas, nullas diuitiarum copias, nullam denique potentiam illi esse iocundam, cuius animus grauioribus curis sedulo coquitur; quod quidem usu uenire solet uniuersis qui rem publicam administrare aut aliis quorumque modo imperare consueuerunt. Tyranni enim sibi metuunt, legitimos autem principes


401. Nikola Modruški. De consolatione liber, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

communibus suggestis consistere non auderet, contionari e turri alta solebat. Atque is cum pila ludere uellet, (studiose enim id factitabat) tunicamque poneret, adolescentulo, quem amabat, tradidisse gladium dicitur; hic cum quidam familiaris iocans dixisset: "Huic quidem certe uitam tuam committis", arrisissetque adolescens, utrumque iussit interfici: alterum quia uiam demonstrasset interimendi sui, alterum quia dictum id risu approbauisset. Atque eo facto sic doluit nihil ut


402. Nikola Modruški. De consolatione liber, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

beatus nollet esse. Quo commento calidissimo satis declarauit Dionysius nullas rerum fortunas, nullas diuitiarum copias, nullam denique potentiam illi esse iocundam, cuius animus grauioribus curis sedulo coquitur; quod quidem usu uenire solet uniuersis qui rem publicam administrare aut aliis quorumque modo imperare consueuerunt. Tyranni enim sibi metuunt, legitimos autem principes


403. Nikola Modruški. De consolatione liber, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

meum. Optime enim nouerat quod scriptum est: Vae uobis diuitibus, qui habetis consolationem uestram. Vae uobis, qui saturati estis, quia esurietis. Vae uobis, qui ridetis et iocatis, quia lugebitis et flebitis. Vae cum benedixerint uobis homines, quoniam nemo laudat nisi quae diligit; homines autem mundani, nisi quae mundi sunt, aliud


404. Nikola Modruški. De consolatione liber, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

meum. Optime enim nouerat quod scriptum est: Vae uobis diuitibus, qui habetis consolationem uestram. Vae uobis, qui saturati estis, quia esurietis. Vae uobis, qui ridetis et iocatis, quia lugebitis et flebitis. Vae cum benedixerint uobis homines, quoniam nemo laudat nisi quae diligit; homines autem mundani, nisi quae mundi sunt, aliud


405. Nikola Modruški. De consolatione liber, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

filii Saruiae dimitte eum ut maledicat! Dominus enim praecepit ei ut malediceret Dauid. Quis est qui audeat dicere quare sic fecit? Posteriore uero ratione utebantur fratres Ioseph quando dicebant: Merito haec patimur quoniam peccauimus in fratrem nostrum et idcirco uenit tribulatio. Et Iudith obsessum ab Holoferne populum


406. Nikola Modruški. De consolatione liber, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

Et nos non ulciscamur nos pro his quae patimur, sed reputantes peccatis nostris haec ipsaque supplicia minora esse flagello quod meremur. Amicus quoque Iob idem attigit cum ait: Numquid homo Dei comparatione iustificabitur, aut factore suo purior erit uir? Ecce qui serui sunt ei non sunt stabiles et in angelis suis repperit prauitatem; quanto magis hi qui habitant domos luteas.


407. Nikola Modruški. De consolatione liber, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

erit uir? Ecce qui serui sunt ei non sunt stabiles et in angelis suis repperit prauitatem; quanto magis hi qui habitant domos luteas. Quibus uerbis prudenter Iob adducit et ad reputandum condicionis suae infirmitatem, quae apud Deum non potest esse nitida aut omnino noxa immunis; quippe, ut ipsemet postea fatetur, in cuius oculis neque caeli mundi sunt. Vnde Isidorus: Scito, o


408. Nikola Modruški. De consolatione liber, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

iubet." Quod nimirum ideo ad consolandum ualet quoniam principi licet quaecumque libet. Vnde Isaac, ut refert Ioseph, ubi cognouit se tam diuina quam paterna uoluntate ad mortem deposci, confirmato magnoque animo parenti respondit: "Iniustus equidem essem, o parens, si uobis duobus auctoribus uitae meae eam reposcentibus denegarem, aut illis, a


409. Nikola Modruški. De consolatione liber, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

7 Sextus locus a societate. Huic loco uicinus ille est quo monstramus non esse hunc aut primum aut solum qui talia sustineat, sed multos habere socios. Hanc rationem pulchre Mantuanus attigit illo carmine quo Iouem induxit Herculem de morte Pallantis consolantem: Tum genitor natum uerbis affatur amicis: "Stat sua cuique dies, breue et irreparabile tempus omnibus est uitae; sed famam extendere factis,


410. Nikola Modruški. De consolatione liber, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

transit ad Abraham illum patriarcharum sanctissimum, eiusque aduersitates carptim perstringendo mirificis conspergit floribus. Simili ratione calamitates Isaac prosequitur, cui subnectit acerbitates Iacob et ueritus sermonis prolixitatem in Ioseph iniuriis finem orationi imponit. In aliis quoque consolatoris epistulis eius paene omnibus exemplorum adhibet patrocinium. Et Antimachus, poeta minime contemnendus, dum se ipsum consolari cuperet de coniugis


411. Nikola Modruški. De consolatione liber, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

ad Lentulum ait: Illustrabit, mihi crede, tuam dignitatem hominum iniuria. Et Ouidius uxorem aptissime consolatur: Nec tibi, quod saeuis ego sum Iouis ignibus ictus, purpureus molli fiat in ore pudor. Sed magis in curam nostri consurge tuendi exemplumque mihi coniugis esto bonae, materiamque tuis tristem uirtutibus imple: ardua per


412. Nikola Modruški. De consolatione liber, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

labores ex quibus lucri aliquid se relaturos arbitrantur? Similiter et militum ducumque genus uel impensas uel inediam, sitim, uigilias, uulnera, cedes referrem, quibus utilitatis gratia sponte se dedunt atque haec cuncta iocundissima putant si optata praeda uel desideratis spoliis potiri concedatur. Deinde quis non uidet languentes et imbecillioribus uiribus morbis confractos, quas


413. Nikola Modruški. De consolatione liber, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

Vnde ne et diuinum illud ingenium sua laude fraudarem et studiosis clarissimum imitandi exemplum proponerem, non putaui superfluum aut absurdum totum illum locum uerbis ipsius in medium afferre. "Ita ergo", inquit, "nos quoque iocundos ac laetos esse oportet dum spei nostrae signa conspicimus, cum probatores eius sumimus, cum per mala praesentia futura bona indubitatae fidei manibus iam teneamus. Siquidem et dictum est: Salus nostra in tempore tribulationis. Nullam


414. Nikola Modruški. De consolatione liber, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

utilitatem patientum semper fere dispensat. Nam ut ait is ipse diuus orator Marcellam de aegrotatione Blesillae consolando: Abraham tentatur in filio et fidelior inuenitur. Ioseph in Aegyptum uenditur ut patrem pascat et fratres. Ezechias uicina morte terretur ut fusus in lacrimas quindecim annorum proteletur spatium ad uitam. Petrus apostolus Domini passione concutitur ut amare flens audiat: Pasce oues meas.


415. Nikola Modruški. De consolatione liber, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

Denique nullum est calamitatis genus quod diuina maiestas summa ratione non distribuat atque alios uerberibus emendat, ut sororem Moysi Mariam; alios exercet, ut Iob; alios cohibet, ne uirtutem eorum per lasciuiam efflui sinat, ut Paulum, cui datus est stimulus carnis ad colaphizandum, ne multitudo reuelationum ipsum extolleret. Plerosque etiam Deus fatigat, ut erudiat, laboribus quos


416. Nikola Modruški. De consolatione liber, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

magis ad Epicuri rationem, quam ad calcem reiecimus, pertinere, propterea quod diuerti quodammodo animus per eorum uoluptatem a dolore uidetur. Verum si omnem locum, qui uoluptatem aut aliquam iocunditatem ingerit, Epicuro deputabimus, nullus fere erit quem aliis relinquere possimus; quandoquidem nullus est qui non aliqua demulceat uoluptate. Istae enim duae animi affectiones, uoluptas scilicet et tristitia, perpetui


417. Nikola Modruški. De consolatione liber, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

cum omnium bonorum est in culmine, cum omnibus est carus atque acceptus, cum nondum et sibi ipsi et aliis est odiosus, ut solet accidere omnibus fere senibus et infortunatis et quacumque aduersa ualitudine laborantibus, quorum omnium iocundior mors esse consueuit quam uita. Praestat quoque desiderium sui amicis quam nausiam aut satietatem relinquere. Praeterea, ut recte Seneca inquit, Quicumque ad extremum sui fati uenit, senex moritur. Non enim refert


418. Nikola Modruški. De consolatione liber, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

in Mopsi uiculo moriens magno dolore hosti reliquit imperium. Iulianus proditor animae suae et Christiani iugulator exercitus Christum sensit in Media quem primum in Gallia denegarat, dumque Romanos propagare uult fines, perdidit propagatos. Iouinianus gustatis tantum regalibus bonis fetore prunarum suffocatus interiit ostendens hominibus quid sit humana potentia. Valentinianus uasto genitali solo et inultam patriam derelinquens uomitu sanguinis extinctus est. Huius germanus Valens


419. Nikola Modruški. De consolatione liber, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

commendaueritque illam quae in sepulturam suam unguento eum perunxerat. Vel Abrahae quanta cura sepulturae et suae et uxoris fuit? Similiter et Iacob qui iussit tot dierum itinere corpus suum ab Aegypto ad sepulchrum suorum referre; Ioseph moriens mandauit, cum ab Aegypto exirent, ossa sua non relinquere; Thobias, quod mortuorum corpora proiecta diligentius colligendo humaret, ab angelo laudatus est, a Domino autem


420. Nikola Modruški. De consolatione liber, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

Proinde ista omnia, id est curatio funeris, conditio sepulturae, pompa exsequiarum, magis sunt uiuorum solacia quam subsidia mortuorum. Licuit hac de re et poetis iocari: Caelo tegitur qui non habet urnam. Et hanc mortalium uanam curam prudentissimo sale ille cynicus derisit Diogenes, qui ab amicis rogatus ubi et


421. Nikola Modruški. De consolatione liber, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

triumphum patris quarto die decessit, alter in triumphali curru conspectus post diem tertium defunctus est, procedens in contionem constantissimi pectoris protulit sententiam: "Quirites", inquit, "cum essem, ne quid mali fortuna moliretur, Iouem Optimum Maximum Iunonemque reginam et Mineruam precatus, ut, si quid aduersi populo Romano immineret, totum in meam domum conuerteretur. Quapropter bene habet: annuendo enim uotis meis id egere ut uos potius casum meum doleatis quam ego


422. Nikola Modruški. De consolatione liber, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

etiam huic rei nobis seruiendum sit, noli committere ut quisquam te putet non tam filiam quam rei publicae tempora et aliorum uictoriam lugere. Simili ratione Ioab a luctu Dauid regem reuocauit, quo ob necem Absalom filii sui uehementius cruciabatur. Cum enim rex capite uelato resideret et filii casum ingemisceret, introiuit ad eum Ioab hisque uerbis allocutus est: "O rex, aperte demonstras ex


423. Nikola Modruški. De consolatione liber, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

Simili ratione Ioab a luctu Dauid regem reuocauit, quo ob necem Absalom filii sui uehementius cruciabatur. Cum enim rex capite uelato resideret et filii casum ingemisceret, introiuit ad eum Ioab hisque uerbis allocutus est: "O rex, aperte demonstras ex his, quae geris, te odio habere et abhorrere eos qui te diligunt et pro te pericula sustinent, immo et te ipsum tuamque generationem uniuersam aspernaris, inimicos autem tuos


424. Nikola Modruški. De consolatione liber, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

quod probe noui, ut si in huiusmodi actu perstabis neque ab eo quam primum reuoces, futurum esse ut hodie uniuersus a te discedat populus et regnum ad alium conferat, et tunc uerum atque amarissimum cognosces luctum." "His dictis," inquit Iosephus, "regem a tristitia reuocauit et ad causas utilitatesque rei publicae adduxit;" – et merito quidem. Eruditissime enim omnes fere partes perstrinxit quae unumquemque inducere possunt ut


425. Nikola Modruški. De consolatione liber, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

Sed ante quam ad proprios locos huius rationis ueniamus, illum nunc locum praemittamus qui et huic quintae rationi et illius, quam secundam posuimus, communis est. Mulcet enim pariter angorem et animum ad uoluptatem iocundissimam abducit a luctu. Hic locus a compassione gignitur, qui ob praestantiam suam (ut mihi quidem probatur) in omni ratione consolandi praecedere debet. Plurimum enim


426. Nikola Modruški. De consolatione liber, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

IV 9 Secundus locus a lamentatione Age nunc huic illum subiciamus qui huius loci, de quo iam disseruimus, aptissimus est comes, immo, cum res postulat, nullus conuenientior aut iocundior. Hic est qui a lamentatione afflicti petitur, cum maerentem prouocamus uel petimus nobis casum infortunii sui exponat. Qua in re fit mirum quoddam ut maestum ad dolorem inuitando dolore tamen leuemus: id quidem fit, uerum


427. Nikola Modruški. De consolatione liber, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

et querelis opinionem malorum oppido extenuari, cuius multiplex causa est, sed praecipua quoniam in lamentatione pergit homo enumerando praeterita bona, quorum sicut possessio fuit iocunda, ita et recordatio, quo fit ut omnis lamentatio, ueluti et ira, admixtam habeat cum dolore uoluptatem. Hinc uenit ut homo, si uel solus apud se ipsum queratur, leuetur miseria. Sed multo melius si apud alium fuerit lamentatus,


428. Nikola Modruški. De consolatione liber, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

sed multo magis laudes ipsorum maerentium. Nemo est enim qui earum commendatione mirifice non tangatur aut cuius aures simul et corda non demulceat. Vnde animus ingenti dulcedine illectus uolens ac lubens ab illa maeroris imaginatione ad iocundissimam laudum suarum speciem adducitur. Quod Hieronymus cum saepe tum Pammachium de morte Paulinae consolando et longo quidem sermone diligentissime exsecutus est, cuius nunc uerba referre studio breuitatis omitto.


429. Nikola Modruški. De consolatione liber, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

uerba referre studio breuitatis omitto. Hoc ipsum et Cicero ingenue fassus est rescribens Lucio Lucceio ipsum de rei publice calamitate consolanti: "Das mihi", inquit, "iocundas recordationes conscientiae nostrae rerumque earum, quas te imprimis auctore gessimus; praestitimus enim patriae non minus certe quam debuimus, plus profecto quam est ab animis cuiusquam aut consilio hominum postulatum. Ignosces mihi de


430. Nikola Modruški. De consolatione liber, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

IV 12 Secundus locus a facete dicto uel facto Amplius diuerti animus plerumque a luctu potest aliquo faceto dicto aut facto seu alia uel grata uel iocunda confabulatione. Qualia sunt apud Senecam complura. Nam dicenti "Peregre morieris," respondit "Vndecumque ad inferos una uia est;" item: "Nulla aliena terra mortuo est."


431. Nikola Modruški. De consolatione liber, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

quantum ualeat, uel ex illo Veneris cognosce: Hoc equidem occasum Troiae tristesque ruinas solabar fatis contraria fata rependens. Quoniam ab Ioue audierat hinc fore ductores reuocato a sanguine Teucri qui mare, qui terras omni ditione tenerent, et alibi hac eadem ratione Iuppiter Venerem consolatur: "Parce metu, Cytherea, manent immota tuorum


432. Nikola Modruški. De consolatione liber, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

Non solum autem haec, sed et alia ex hac ratione exempla apud Vergilium passim comperies. Similiter et in epistulis apud Ciceronem, ut est illud ad Publium Figulum: "Familiares eius," id est Caesaris, "et hi quidem qui illi iocundissimi sunt, familiariter et admirabiliter de te locuntur et sentiunt. Accedit eodem uulgi uoluntas uel potius consensus omnium; etiam illa quae nunc minimum quidem potest, sed ut possit, non cessat res publica, quantascumque uires


433. Nikola Modruški. De consolatione liber, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

hoc proprium esse uiri officium, muliercularum uero et puerorum lites litibus conserere et quibuscumque causis rixas concitare; contra quorum deliramenta et poetae illi placuit disputare qui ait: "At uindicta bonum et uita iocundior ipsa." Ad quod respondit dicens: Nempe haec indocti quorum praecordia nullis interdum aut leuibus uideas flagrantia causis;


434. Nikola Modruški. De consolatione liber, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

Similes sunt et ille indignationes aut exclamationes quas homines contra fortunam, contra imbres, maria, tempestates, proditiones, iniustitias malitiasque, ac perfidias humanas intorquere ac iaculari consueuerunt. Ex quorum numero est illud Iob: Pereat dies in qua natus sum et nox in qua dictum est conceptus est homo. Dies illa uertatur in tenebras non requirat eum Dominus desuper et non sit in recordatione nec illustretur in lumine.


435. Nikola Modruški. De consolatione liber, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

ureretur: Assatum est; uersa et manduca . Non sine uoluptate ac solacio putamus Anaxarchum dentibus suam praecidisse linguam quam ei tyrannus ille amputare minabatur. Itidem et aliis plerisque, quos enumerare praetermittimus, iocundam bonorum suorum fuisse non dubitamus iacturam, quam ipsi sponte fecerunt, ne illa in manus aut potestatem uenirent inimicorum, et, si eis ex sententia contigit, pro magno solacio habuisse. Ex hoc genere solacii est et


436. Nikola Modruški. De consolatione liber, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

hora meum;
nunc quia fallacem mutauit nubila uultum,
protrahit ingratas impia uita moras. Idem queritur Iob: Quare misero data est lux et uita his qui in amaritudine animae sunt, qui expectant mortem et non uenit, quasi effodientes thesaurum gaudentque uehementer cum inuenerint sepulchrum.


437. Nikola Modruški. De consolatione liber, versio... [Paragraph | Section]

meam Cic. fam. 6,13,1, ubi haberemus pro haberem; post quin tibi add. et sententiam | Non obliuione... scribere Cic. fam. 5,17,1 II.2.5Vulg. Iob. 2,13 II.2.6 post uerum delevit decernere | cernere addidit II.2.7 Ov. rem. 119-134, ubi


438. Nikola Modruški. De consolatione liber, versio... [Paragraph | Section]

II.6.5 post questionibus add. V1 bonis uidelicet omnibus | negligi ] neglectum iri V1 II.6.7 gratias addidit | Vulg. Iob 1,21 II.7.1 post ualidissimus addidit est | inire immutavit ex inuenire II.7.2 disseremus


439. Nikola Modruški. De consolatione liber, versio... [Paragraph | Section]

deest in V1 II.8.20 Vulg. Rom. 7,24 II.8.21 Aug. De Eu. Ioan.... II.8.22 iuuentam ] iuuentutem V1 | senecta ] senectus V1 | Greg. Mor. 25,3,4


440. Nikola Modruški. De consolatione liber, versio... [Paragraph | Section]

] uicesimumque V1 | Aug. enarr. in ps. 131 II.14.6 est pro et II.14.8 Auis... labores Vulg. Iob 5,7; Vniuersa... terram Vulg. Iob 7,1 II.14.9 Cic. Tusc. 1,48 (115) (= Eur. Cresph. fr. 449), ubi omni pro omnes


441. Nikola Modruški. De consolatione liber, versio... [Paragraph | Section]

II.14.6 est pro et II.14.8 Auis... labores Vulg. Iob 5,7; Vniuersa... terram Vulg. Iob 7,1 II.14.9 Cic. Tusc. 1,48 (115) (= Eur. Cresph. fr. 449), ubi omni pro omnes


442. Nikola Modruški. De consolatione liber, versio... [Paragraph | Section]

II.6.5 post questionibus add. V1 bonis uidelicet omnibus | negligi ] neglectum iri V1 II.6.7 gratias addidit | Vulg. Iob 1,21 II.6.1 dederunt tamen addidit tamen II.6.2 toto... opere pro in toto ipsorum opere


443. Nikola Modruški. De consolatione liber, versio... [Paragraph | Section]

II.6.5 post questionibus add. V1 bonis uidelicet omnibus | negligi ] neglectum iri V1 II.6.7 gratias addidit | Vulg. Iob 1,21 II.7.1 post ualidissimus addidit est | inire immutavit ex inuenire II.7.2 disseremus


444. Nikola Modruški. De consolatione liber, versio... [Paragraph | Section]

deest in V1 II.8.20 Vulg. Rom. 7,24 II.8.21 Aug. De Eu. Ioan.... II.8.22 iuuentam ] iuuentutem V1 | senecta ] senectus V1 | Greg. Mor. 25,3,4


445. Nikola Modruški. De consolatione liber, versio... [Paragraph | Section]

deest in V1 II.8.20 Vulg. Rom. 7,24 II.8.21 Aug. De Eu. Ioan.... II.8.22 iuuentam ] iuuentutem V1 | senecta ] senectus V1 | Greg. Mor. 25,3,4


446. Nikola Modruški. De consolatione liber, versio... [Paragraph | Section]

deest in V1 II.8.20 Vulg. Rom. 7,24 II.8.21 Aug. De Eu. Ioan.... II.8.22 iuuentam ] iuuentutem V1 | senecta ] senectus V1 | Greg. Mor. 25,3,4


447. Nikola Modruški. De consolatione liber, versio... [Paragraph | Section]

] uicesimumque V1 | Aug. enarr. in ps. 131 II.14.6 est pro et II.14.8 Auis... labores Vulg. Iob 5,7; Vniuersa... terram Vulg. Iob 7,1 II.14.9 Cic. Tusc. 1,48 (115) (= Eur. Cresph. fr. 449), ubi omni pro omnes


448. Nikola Modruški. De consolatione liber, versio... [Paragraph | Section]

II.14.6 est pro et II.14.8 Auis... labores Vulg. Iob 5,7; Vniuersa... terram Vulg. Iob 7,1 II.14.9 Cic. Tusc. 1,48 (115) (= Eur. Cresph. fr. 449), ubi omni pro omnes


449. Nikola Modruški. De consolatione liber, versio... [Paragraph | Section]

] uicesimumque V1 | Aug. enarr. in ps. 131 II.14.6 est pro et II.14.8 Auis... labores Vulg. Iob 5,7; Vniuersa... terram Vulg. Iob 7,1 II.14.9 Cic. Tusc. 1,48 (115) (= Eur. Cresph. fr. 449), ubi omni pro omnes


450. Nikola Modruški. De consolatione liber, versio... [Paragraph | Section]

II.14.6 est pro et II.14.8 Auis... labores Vulg. Iob 5,7; Vniuersa... terram Vulg. Iob 7,1 II.14.9 Cic. Tusc. 1,48 (115) (= Eur. Cresph. fr. 449), ubi omni pro omnes


451. Nikola Modruški. De consolatione liber, versio... [Paragraph | Section]

] uicesimumque V1 | Aug. enarr. in ps. 131 II.14.6 est pro et II.14.8 Auis... labores Vulg. Iob 5,7; Vniuersa... terram Vulg. Iob 7,1 II.14.9 Cic. Tusc. 1,48 (115) (= Eur. Cresph. fr. 449), ubi omni pro omnes


452. Nikola Modruški. De consolatione liber, versio... [Paragraph | Section]

II.14.6 est pro et II.14.8 Auis... labores Vulg. Iob 5,7; Vniuersa... terram Vulg. Iob 7,1 II.14.9 Cic. Tusc. 1,48 (115) (= Eur. Cresph. fr. 449), ubi omni pro omnes


453. Nikola Modruški. De consolatione liber, versio... [Paragraph | Section]

42,21 III.2.6 Vulg. Iudith 8,26 III.2.7 Vulg. Iob 4,17-19 III.2.8 Isid. Syn. (PL83, 835,482,32-836,484,37)


454. Nikola Modruški. De consolatione liber, versio... [Paragraph | Section]

III.4.2 quęcumque ex quę III.4.3-4 in V1 in margine, fortasse manu ipsius auctoris, adscriptum, paulo aliter: Vnde Isac, ut refert Iosephus, uidens se tam dei quam patris uoluntate ad mortem deposci, confirmato ac magno animo... o pater... et non minus parentes quam se prudentissimo dicto consolatus est.


455. Nikola Modruški. De consolatione liber, versio... [Paragraph | Section]

patris uoluntate ad mortem deposci, confirmato ac magno animo... o pater... et non minus parentes quam se prudentissimo dicto consolatus est. III.4.3 cf. Ios. Flav. antiq. Iud. 1,14,4 | eam pro hanc III.4.4 sapientissimo pro prudentissime | post consolatus delevit est


456. Nikola Modruški. De consolatione liber, versio... [Paragraph | Section]

III.16.3 capti ex capiti III.16.3 deest in V1; Hier. ep. 60,15-17, ubi quod de tantis malis; Iulianus perditor; Iouianus; uastato genitali solo; cruentaeque; post exilia; cadauer exanimis; ceteros pretermittam; exulat pro exultat; manus dextera; in Oase pro aduerse; Epiros; cunctasque Pannonias; beluis fuere; ęnea ad altaria; tibi pro et ibi;


457. Nikola Modruški. De consolatione liber, versio... [Paragraph | Section]

III.24.8 mortales pro mortalis III.24.20 Ioseph... Êgypto ] Ioseph quoque moriens iussit ut quom ex Êgypto V1 | relinquere ] relinquerent V1 III.24.11 declarabimus pro referamus


458. Nikola Modruški. De consolatione liber, versio... [Paragraph | Section]

III.24.8 mortales pro mortalis III.24.20 Ioseph... Êgypto ] Ioseph quoque moriens iussit ut quom ex Êgypto V1 | relinquere ] relinquerent V1 III.24.11 declarabimus pro referamus


459. Nikola Modruški. De consolatione liber, versio... [Paragraph | Section]

IV.5.5 Cic. fam. 4,5,6, ubi si qui;; in omnes suos pro tuos; opera et consilio IV.5.6 deest in V1 | cf. Ios. Flav. antiq. Iud. 7,11,5 IV.5.10 Hier. ep. 40,11 IV.5.11 Boeth. Cons. phil. 2P5,26-27,


460. Nikola Modruški. De consolatione liber, versio... [Paragraph | Section]

IV.17.7 inuida pro in uincla; Theophrasti... erudiretur cf. Cic. Tusc. 3,28 (69) IV.17.8 intorquere ac deest in V1 | Vulg. Iob 3,3-4 IV.18.1 tamquam... sumpsissent ] et quasi aliquam ultionem ex hoste se sumpsisse putant si V1


461. Nikola Modruški. De consolatione liber, versio... [Paragraph | Section]

IV.21.6 inquit pro dicebat ] diceret V1 | Boeth. Cons. phil. 1v1,15-20, ubi eheu IV.21.7 Vulg. Iob 3,20-22 IV.21.8 Hannibal, Antonius, et alii V1 IV.21.9


462. Jan Panonije. Oratio legatorum Matthiae regis ad... [Paragraph | Section]

qui experientiae testimonium perhibere possunt. Ne singula percurrendo sim longior, semper gens nostra et principes nostri, huius sacratissimae Sedis auctoritatem longe plurimi fecerunt, et ad eius nutum, inter cetera, pacem pariter ac bellum temperarunt. Novissime illustris Gubernator noster Ioannes, cuius supra mentionem fecimus, cohortantibus et assistentibus legatis Apostolicis, quam saepe cum Turco dimicavit, ac tandem magno praelio victor, inter ipsa trophaea sua, triumphantem spiritum reddidit creatori. Parentis igitur sui et praedecessorum suorum regum sequens vestigia


463. Jan Panonije. Serenissimo Hungarorum regi... [Paragraph | Section]

Neven Jovanović 2012-08-23 Prva verzija. Latinski spellcheck. Serenissimo Hungarorum regi Matthiae Iohannes episcopus Quinqueecclesiarum. Lectitanti mihi, Rex Matthia, nuper apud graecum auctorem Plutarchum multa praeclara, ut est homo in omnium bonarum artium disciplinis copiosus ac elegans, occurrit inter alia liber de dictis regum et imperatorum. Quem cum aliquotiens


464. Šižgorić, Juraj. Prosopopeya, versio electronica [page 264 | Paragraph | Section]

tenentis iter.
A tergo postquam decedent lumine turres,
Ante oculos crescent moenia littorea.
Prospicies factam lętis in collibus arcem:
Non simili iactant se loca Dalmatię.
Post arcem Agniferi cernes in uertice templum
Quod tetigit celsi saepius ira Iouis.
Hei mihi quod nostri fulmen prędixerat altam
Perniciem populi, tristia bella, famem!
Ast ubi tetigeris moeste pede littora terrę
Pręcepti caueas immemor esse mei.
ibis, sed pedibus claudis uellataque cultu
Conueniente locis luctibus atque


465. Nikola Modruški. Oratio in funere Petri Riarii,... [Paragraph | Section]

episcopo Modrusiensi. Cum in omni funebri celebratione duo praecipue dicendi genera a maioribus nostris usurpari soleant, amplissimi patres, alterum quo tristes amicorum animos merore leuarent, quibus, cum amici uita suauissima extitit, mors ipsa iocunda esse non potuit, alterum quo extremum amici munus rebus ab eo bene gestis uirtutumque ipsius copia ac splendore amplissimis laudibus exornarent, illud ego prius consolationis genus ita prorsus in omne tempus perdidi ut magis ipse solatio egeam quam ut


466. Nikola Modruški. Oratio in funere Petri Riarii,... [Paragraph | Section]

erat ut irasceretur perraro, iratus autem extemplo animum ad tranquillitatem reuocaret. De nullo obloquebatur, detrahebat nemini, et, nisi familiarium suorum, aliorum uitae minime erat curiosus. Maximum eius conuitium putabatur si quem, quod tamen parcissime fiebat, per iocum aliquo urbanitatis sale respersisset. Cibi uinique moderatissimi, somnolentiae nullius, immo uero peruigil, et qui multis quotidie horis auroram solitus esset praeoccupare, quod totum tempus usque ad solis exortum


467. Nikola Modruški. Oratio in funere Petri Riarii,... [Paragraph | Section]

semperque intentus auribus atque oculis in ea quae legebantur, etiam deficiente spiritu, perstitit, donec lector dominicae passionis ad illum locum peruenit ubi scriptura inquit et inclinato capite emisit spiritum. Cf. Io 19, 30: et inclinato capite tradidit spiritum. Ad hanc uocem illa dilecta deo anima ueluti certo accepto signo ad dominum suum confestim euolauit.


468. Nikola Modruški. Oratio in funere Petri Riarii,... [Paragraph | Section]

doloribus superuixisset et laboribus; quibus quoniam eum diuina clementia misericorditer subduxit, gratias illi agamus atque dicamus Dominus dedit, dominus abstulit; sicut domino placuit, ita factum est; sit nomen domini benedictum. Cf. Iob 1, 21: Dominus dedit Dominus abstulit sit nomen Domini benedictum ; Noua Vulgata, ibid: Dominus dedit, Dominus abstulit; sicut Domino placuit, ita factum est: sit nomen Domini benedictum. Amen.


469. Cipiko, Koriolan. Petri Mocenici imperatoris... [Paragraph | Section]

ipse cum classe circum Aegeas insulas obnauigat. Timebat enim ne hostis, nactus opportunitatem, aliquam ex foederatis ac subditis insulis opprimeret: nam multa in eis oppida debilia ac male munita sunt. Dum in his locis cum classe moratur, accepit uicum Ioniae opulentissimum temere sine praesidio esse. Situs est in continenti, ex aduerso Chiorum oppido (Passagium incolae uocant), in quem totius paene Asiae prouinciae merces comportantur, inde Chium deuehuntur. Ea urbs his temporibus, sub


470. Cipiko, Koriolan. Petri Mocenici imperatoris... [Paragraph | Section]

iussu classem expectabant. Et quoniam autumni ultimum tempus erat, regius dux accepta missione cum sua classe domum profecturus recessit. Pontificis legatus cum imperatore nostro, antequam hiems ingrueret, aliquod egregium facinus edere statuunt. Edoctus enim erat imperator Smyrnam, urbem Ioniae opulentissimam, male munitam esse. Cuius maxima pars murorum ob uetustatem corruerat, quos ciues, longa pace usi, restituere neglexerant. Et quoniam in longissimo sinu urbs sita est, et a frequenti nauigatione multum recedens, bellum ne senserat quidem. Ciues eius


471. Cipiko, Koriolan. Petri Mocenici imperatoris... [Paragraph | Section]

Thomam ex Imola, oppido Flaminiae, quod olim Forum Cornelii dicebatur. Praeterea ad haec regi deferenda oratorem designant uirum patricium Iosephum Barbarum, aetate grauem et linguae Persicae haud ignarum. Tum omnia parata in tres naues magnas imponunt, quae, etsi remis aguntur, onerariae potius quam actuariae dicendae sunt. Habent enim Veneti huius generis naues multas, quas mercaturae exercendae gratia ad omnes


472. Cipiko, Koriolan. Petri Mocenici imperatoris... [Paragraph | Section]

atque dux suo ductu atque auspiciis Venetorum imperium longe lateque propaget. Impressum est hoc opusculum Venetiis per Bernardum pictorem et Erhardum Ratdolt de Augusta una cum Petro Ioslein de Langencen correctore ac socio. Laus Deo. M. CCCC. LXXVII.


473. Marulić, Marko. Carmina Latina, versio electronica [Paragraph | Section]

Latinski stihovi MITOLOŠKI EPIGRAMI In Titanas contra Iouem coniuratos
Tu dabis ęternas, proles Titania, poenas:
Sic eat in dominum qui uolet ire suum! De Lycaone in lupum
Haud docuit feritas sic te


474. Marulić, Marko. Carmina Latina, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

De Daphne in laurum
Hęc laurus quondam uirgo Peneia Daphne
In lauro mulier, ni latuisset, erat. Io siue Isis
Isida nunc uocitant, pater Inacus Iona dixit:
Bosque fui Argoę tradita custodię. Io in uaccam
Buccula sum, fueram uirgo dilecta


475. Marulić, Marko. Carmina Latina, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

De Daphne in laurum
Hęc laurus quondam uirgo Peneia Daphne
In lauro mulier, ni latuisset, erat. Io siue Isis
Isida nunc uocitant, pater Inacus Iona dixit:
Bosque fui Argoę tradita custodię. Io in uaccam
Buccula sum, fueram uirgo dilecta Tonanti.
Idem sexus inest: Iuppiter, ergo ueni!


476. Marulić, Marko. Carmina Latina, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

Io siue Isis
Isida nunc uocitant, pater Inacus Iona dixit:
Bosque fui Argoę tradita custodię. Io in uaccam
Buccula sum, fueram uirgo dilecta Tonanti.
Idem sexus inest: Iuppiter, ergo ueni! Io in uaccam
Inachidos si flamma tuę te, Iuppiter,


477. Marulić, Marko. Carmina Latina, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

Io in uaccam
Buccula sum, fueram uirgo dilecta Tonanti.
Idem sexus inest: Iuppiter, ergo ueni! Io in uaccam
Inachidos si flamma tuę te, Iuppiter, urit,
Qualis ad Europam diceris isse, ueni. Phoeton
Quo tibi, parue puer, Phoebei munera


478. Marulić, Marko. Carmina Latina, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

fratris,
Creuerunt plumę, mansit et albus olor. Calisto, Lycaonis filia
Vrsus ista tibi, Iuno, non ursa Calisto
Fiat, ne rursum iuncta sit illa Ioui. Coruus
Quid nisi uerbosę dedit hoc petulantia linguę,
Corue, tibi? Niger es, qui prius albus eras!


479. Marulić, Marko. Carmina Latina, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

Tyresias
Tyresias quondam sexus expertus utrosque
Vno eodem fui foemina uirque modo. Idem
Cęssit Iuno Ioui me iudice: lumine priuor,
Sed pro luminibus scire futura datur. Echo
Arsit amans Echo Cęphiso flumine natum:
Nunc agit extremos deficiendo


480. Marulić, Marko. Carmina Latina, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

De Antheo ab Hercule superato
Antheus Herculea sublatus in aera dextra
Defecit: uictor, si cecidisset, erat. De Męra, Proethi filia, a Ioue uitiata et a Diana interfecta
Cinthia, Proethidem quid curuo confodis arcu?
Parce, satis telum quod tulit illa Iouis! Pluto
Dux Herebi Pluton


481. Marulić, Marko. Carmina Latina, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

uictor, si cecidisset, erat. De Męra, Proethi filia, a Ioue uitiata et a Diana interfecta
Cinthia, Proethidem quid curuo confodis arcu?
Parce, satis telum quod tulit illa Iouis! Pluto
Dux Herebi Pluton superas peruenit ad auras
Frugiferęque rapit pignora chara deę.


482. Marulić, Marko. Carmina Latina, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]


Antheus terrę dum cadit usus ope,
35  Oechalię regno fidens Euritus – ab illo
Victi omnes dirę damna tulere necis.
Neptunno natos saxis prostrauit, ut aiunt,
Saxa hęc e cęlo suppeditante Ioue.
Sed licet hic semper uictor superauerit olim
40  Terribilesque feras terribilesque uiros,
Fortior est illo quisquis se uicerit ipsum
Addideritque malis frena cupidinibus,


483. Marulić, Marko. Carmina Latina, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

De Sancto Stephano Protomartyre
Primum pro patria cęlesti uulnera passum,
Stephane, te dicunt: tu, Protomartir, aue! De templo S. Domnii olim Ioui dicato
Hęc sunt templa tibi, Domni, data: Iuppiter absit —
Vanus cum ritu Iuppiter ille suo! De dracone marmoreo
In magnum


484. Marulić, Marko. Carmina Latina, versio electronica [Paragraph | Section]

POHVALNI EPIGRAMI I EPIGRAMSKE POSLANICE Ad Ioannem Asclepianum poetam de eius Ariminea in qua Robertum Ariminensium ducem Latium Achillem appellat
Pyerios cantus Latiumque sonantia plectra
Eacidem superis, Asclepiane, parem
Legimus. Ipsa suas tibi tanta


485. Marulić, Marko. Carmina Latina, versio electronica [Paragraph | Section]


Diuinumque dedit Calliope ingenium.
5  Sic, puto, Phlegreę referens certamina pugnę
Increpuit resonam Cinthius ipse lyram
Et toto plaudente polo, mirantibus astris,
Victoris cecinit fortia facta Iouis. Ad Franciscum Sricham saltatriculum
Exercere choros et molli ludere saltu
Et terram tremulo uix tetigisse gradu
Et pede lasciuo


486. Marulić, Marko. Carmina Latina, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

sim uerbaque uentus
10   Nostra ferens auras dissipet in tenues!
Sed nisi discordes iungat commune periclum,
Phoebea fient uera magis tripode! Domino Ioanni Baptistę de Molino Spalati prętori bene merito
Qui Christum profudit aqua Baptista uocatur
Atque eadem noster nomina prętor habet.
Alter sanctus erat, iustus nunc dicitur alter:
Ergo ut nominibus,


487. Marulić, Marko. Carmina Latina, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]


Quid Phoebum Musasque uocas Heliconis ab antro
Pyerium quotiens scribere sumis opus?
Non uenient: Cipci celebrant nam tecta poetę
Qui canit antiquo carmina culta sono.
5  Hęc illis iocunda domus: non Tempe lacusque
Bellorophonteos plus pia turba colit.
At tu Vulcanum pete Neptunumque madentem
O, Iacobe, modis numina digna tuis! In


488. Marulić, Marko. Carmina Latina, versio electronica [Paragraph | Section]

EPIGRAMI Ad Symonem fratrem ut a talorum ludo abstineat
Talorum uetitum tandem fuge, Symone, ludum:
Dedecet ingenuos, dedecet iste iocus.
»Lucror,« ais, »talis doctus subuertere talos
Fallacique dolum composuisse manu.«
5  Id fateor, sed tu meliorem quęrito lucrum:
Lucri habuit semper fama pudica satis.


489. Marulić, Marko. Carmina Latina, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]


Vatibus antiquis annumerandus erat. Epitaphium Xarci Draxoeuii
Qui toties sęuum saturauit sanguine Martem
Obtulit et magno parta trophea Ioui,
Hic iacet insidiis Turcarum uictus et astu:
Xarcus, Dalmaticum gloria prima ducum.
5  Hic potius uoluit ferro confossus obire
Pectora, quam turpi uertere terga fuga.
Quod


490. Marulić, Marko. Carmina Latina, versio electronica [Paragraph | Section]

Esse iubet, non quam nunc habitamus humum.
Propterea quicunque gemit dispendia terrę,
Fallitur hęc patrię si putat esse suę.
Hic lugenda tamen prauę sunt crimina mentis, 75
Vt dolor iratum mitiget iste Iouem.
Hic culpas deflere docet, scandamus ut illo,
Illo ubi tristities non habet ulla locum;
Illo ubi lęta salus, pax candida, uita perennis,
80   Et sine lite quies, et sine nocte dies.


491. Marulić, Marko. Carmina Latina, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

erat.
Omnibus ex illis fuit hic charissimus unus
Quę quandoque animo grata fuere meo.
5  Non sic ipse suum dilexit Castora Pollux,
Eurialus Niso non ita gratus erat.
Illius affatu iocundo sępe fruebar,
Nullo me facto lęserat ille suo.
Promptus et urbanis fuerat disponere rebus
10   Et regere inde suos sedulus usque lares.
Illius cultu largo magis ubere glebę


492. Marulić, Marko. Carmina Latina, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]


Perdidit innocuum? Cui male notus eras?
Dente minax nulli fueras nec uoce molestus,
Sed cunctis lusu gratus et obsequio.
5  Tu mihi blanda dabas festiuo gaudia gestu
Et caudę crebra mobilitate iocum.
Tu custos nostrę fueras fidissimus aulę,
Hesperidumque magis, Fusce, dracone uigil.
At nunc uulnifico traiectus uiscera ferro
10   In dura recubas sanguinolentus humo.
Dextera


493. Marulić, Marko. Carmina Latina, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]


Si uis tanto igitur non execrarier ore,
Nec tribuas precio sacra nec accipias.
Hinc Lyddam ueniens Aeneam curat hiantem
20  Vi morbi nodis membra soluta suis.
Tabitha mox Ioppe fato collapsa resurgit
Atque iterum illius uiuere coepit ope.
Post hęc Cęsareę Cornelius incipit illi
Gentili posita credere perfidia.
25  Inde abiens Petrus sanctam remeauit ad urbem,


494. Marulić, Marko. Carmina Latina, versio electronica [Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

uia.
Post hęc occisi rapuit Hispania corpus:
20  Spiritus ętheria lętus in arce sedet.
Passus est anno a Dominica passione X. Ioannes
Iacobi frater cęlebs et uirgo Ioannes,
Charus prę cunctis, optime Christe, Tibi,
Ille uolans summi super ardua culmina cęli
»Verbum In Principio« uidit et exposuit.


495. Marulić, Marko. Carmina Latina, versio electronica [Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

corpus:
20  Spiritus ętheria lętus in arce sedet.
Passus est anno a Dominica passione X. Ioannes
Iacobi frater cęlebs et uirgo Ioannes,
Charus prę cunctis, optime Christe, Tibi,
Ille uolans summi super ardua culmina cęli
»Verbum In Principio« uidit et exposuit.
5  Commemorans pia gesta sui Dominique Deique


496. Marulić, Marko. Carmina Latina, versio electronica [Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

Ephesum rediens Drusianam suscitat, ipsum
Cratonem Christo fecit habere fidem.
Credidit hic gemmas quas dudum fregerat ipse
Sanatas cernens illius esse manu.
15  Inde duos iuuenes conuersos forte Ioannes
Pauperibus gazam qui tribuere suam
Vt uidit tristes, formans de sentibus aurum,
De scrupis gemmas fecit utrique satis.
Ast illi uisis moniti post fata loquentis


497. Marulić, Marko. Carmina Latina, versio electronica [Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]


Ignoscique suis hostibus usque petens,
Vt ueri ignaris; orantis fuste cerebrum
Percussum excutiunt: sic obit ille diem.
35  Tanta autem pietas fuit illi et gratia uitę
(Si quid Iosepho credere teste licet)
Illius ut propter cędem deleta putauit
Hebrea gens urbis tecta fuisse suę.
Martyrii lętus nunc tempora cincta corona
40  Ostentans Christo iungitur ille suo.


498. Marulić, Marko. Carmina Latina, versio electronica [Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

esse deos, sed de mortalibus ambos
Mortalique illis conditione pares,
15  Atque ideo uenisse quidem ut per deuia lapsos
Ad rectum reuocent religionis iter.
Mox Paulum iratum post quędam facta Ioanni,
Qui iam discipulus nomine Marcus erat,
Barnabas alio uertens uestigia liquit.
20  Non tamen improbitas dissociauit eos:
Hic pius, ille magis contra commissa seuerus


499. Marulić, Marko. Carmina Latina, versio electronica [Paragraph | Section]

cui dicata sunt, sanctitudinem maiestatemque contemplans. Id si feceris, non Orphea non Lynum non Thamiram non Amphionem, neque Echiona neque Ariona neque Demodocum neque Terpandrum, nec Simonidem nec Timotheum nec crinitum a Vergilio nostro Iopam desyderabimus. Tu unus pro omnibus satis eris. Vale! Ad Virginem beatam
O pręstans facie Virgo, quam clara coronant


500. Marulić, Marko. Carmina Latina, versio electronica [Paragraph | Sub2Sect | Section]

stelliferi semper aperta poli,
Filius ille Tuus, Virgo, Regisque deorum
Aetheria ad nostras uenit ab arce domos
Teque unam elegit per quam conuerteret Euę
In lusum planctus inque iocos lachrymas.
Ergo Tui nati tanto me munere dignum
Effice, nanque Tibi talia posse dedit.
Iam Tu gemmato regni diademate fulges,
Iam Tibi submittunt castra superna caput.


501. Marulić, Marko. Carmina Latina, versio electronica [Paragraph | Section]

Fragmentum Panegyris ad Iohannem Antonium Dandolum
O ego si tali condenda in carmina cantu
ire queam qualem... Biblioteca Colombina, Sevilla, Abecedarium B (columna 1200, nota


502. Šižgorić, Juraj;... . Elegiarum et carminum libri tres,... [Paragraph | Section]


1.1.64   Nil nisi cum studio tedia magna graui.
1.1.65   Ast ego prestabam placidos sine fine uigores,
1.1.66   Vatibus est doctis Musa iocosa suis.
1.1.67   Quid, rogo, cum Baldo ciuilia iura docente?
1.1.68   Arguit hic alios arguiturque simul.
1.1.69   Nescio


503. Šižgorić, Juraj;... . Elegiarum et carminum libri tres,... [Paragraph | SubSect | Section]

qui mores hominum diserta
1.3.11   Scripsit et uicit ueteris poete
1.3.12   Scripta Menandri.
1.3.13   Et sales Plauti memoro iocosi,
1.3.14   Qui Iouem priscum faceretque Musas
1.3.15   Concuti magno penitus cachinno
1.3.16   Arte faceta.


504. Šižgorić, Juraj;... . Elegiarum et carminum libri tres,... [Paragraph | SubSect | Section]


1.3.11   Scripsit et uicit ueteris poete
1.3.12   Scripta Menandri.
1.3.13   Et sales Plauti memoro iocosi,
1.3.14   Qui Iouem priscum faceretque Musas
1.3.15   Concuti magno penitus cachinno
1.3.16   Arte faceta.
1.3.17   Barbyton Flacci potuit


505. Šižgorić, Juraj;... . Elegiarum et carminum libri tres,... [Paragraph | SubSect | Section]


2.2.4   Dedico dum carmen, dum tibi, uirgo, meum.
2.2.5   Perfoelix esset, si te nouisset Homerus,
2.2.6   Qui cecinit placidis plurima ficta iocis.
2.2.7   Te caneret solam, soli tibi carmina libans
2.2.8   Te solam, uirgo, crederet esse deam.
2.2.9   Tu pia, tu


506. Šižgorić, Juraj;... . Elegiarum et carminum libri tres,... [Paragraph | SubSect | Section]


2.9.51   Hec uiolis implet calathos, hec altera gaudet
2.9.52   Flore papauereo et flore, Hyacinthe, tuo.
2.9.53   Saepe Iouem timui, ne formam mutet in illas
2.9.54   Florum delicias, ut solet, ipse suam.
2.9.55   Parte alia pueri currentes gramine gaudent,


507. Šižgorić, Juraj;... . Elegiarum et carminum libri tres,... [Paragraph | SubSect | Section]

Ad Azzonem Phorestum medicum
2.10.1   Docte Phoreste, tuo nato mea Musa puello
2.10.2   Gratatur uotis, carmine, mente, ioco.
2.10.3   Democrito cui nomen erit per secla, puelle,
2.10.4   Sit tua foelici ferrea lana colo.
2.10.5   Sit tibi forma


508. Šižgorić, Juraj;... . Elegiarum et carminum libri tres,... [Paragraph | SubSect | Section]

forum.
2.11.5   Vidi ego Castalio lotum bene flumine carmen
2.11.6   Et redolens laurum, pulcher Apollo, tuam.
2.11.7   Io, tua cygneas imitantur guttura uoces,
2.11.8   Cogis et Aonio saxa mouere sono.


509. Šižgorić, Juraj;... . Elegiarum et carminum libri tres,... [Paragraph | SubSect | Section]

Iudicium Paridis
2.12.1   Pulchrior docta, Venus, es Minerua
2.12.2   Et Iouis dura nimium sorore;
2.12.3   Praemium tante, Citherea, forme
2.12.4   Accipe pomum!
2.12.5   Regna, uirtutem renuo


510. Šižgorić, Juraj;... . Elegiarum et carminum libri tres,... [Paragraph | SubSect | Section]


2.20.4   Preda puelli.
2.20.5   Herculem fregit domuitque, Phoebum
2.20.6   Vicit hic nudus frameamque Martis
2.20.7   Et Iouis pictis iecur occupauit
2.20.8   Saepius alis.
2.20.9   Hic Iouem taurum puer, hic et aurum
2.20.10   Fecit et cygnum,


511. Šižgorić, Juraj;... . Elegiarum et carminum libri tres,... [Paragraph | SubSect | Section]


2.20.6   Vicit hic nudus frameamque Martis
2.20.7   Et Iouis pictis iecur occupauit
2.20.8   Saepius alis.
2.20.9   Hic Iouem taurum puer, hic et aurum
2.20.10   Fecit et cygnum, Cererisque natam
2.20.11   Pluto deformis rapuit, sed huius


512. Šižgorić, Juraj;... . Elegiarum et carminum libri tres,... [Paragraph | SubSect | Section]

Ad Ioannem Chrisanum Hyaderensem
2.21.1   Tu quia pollicitus Musae tua uota daturus,
2.21.2   Ingenium Curis subleuet illa tuis.


513. Šižgorić, Juraj;... . Elegiarum et carminum libri tres,... [Paragraph | SubSect | Section]


2.21.14   Et proceres magnos ad iuga dura trahit.
2.21.15   Hec lacerat si forte tuum sceuissima pectus,
2.21.16   Nulla tibi poterit, io, medicina dari.
2.21.17   Scribe elegos, quales fertur scripsisse Tibullus
2.21.18   Et quales Naso composuisset amans,


514. Šižgorić, Juraj;... . Elegiarum et carminum libri tres,... [Paragraph | SubSect | Section]

Maro.
2.31.13   Ecce Venus sparso deflet tua funera crine,
2.31.14   Qui fuerit nati, Cypria, preco tui.
2.31.15   Heu, Iouis inuidiam referunt nocuisse poete,
2.31.16   Cui, Maro, certabas ingenio ipse tuo.


515. Šižgorić, Juraj;... . Elegiarum et carminum libri tres,... [Paragraph | SubSect | Section]


3.11.23   Cornua tu lunas et turmam figis inertem,
3.11.24   Sentit ut in magno uulnera facta rogo.
3.11.25   Sceue Cupido, Iouem domuisti uulnere ceco,
3.11.26   Miles erat quando Iuppiter ipse tuus.
3.11.27   Tu ductor Martis Mauortia pectora laedis,


516. Šižgorić, Juraj;... . Elegiarum et carminum libri tres,... [Paragraph | SubSect | Section]


3.11.48   Occurrunt misero somnia multa uiro.
3.11.49   Dormit miles amans et clausis cernit ocellis
3.11.50   Saepius et loquitur uerba iocosa tacens.
3.11.51   Saepe audit gratas uoces fallente sopore,
3.11.52   Saepius et lachrymas fudit ineptus amans.


517. Šižgorić, Juraj;... . Elegiarum et carminum libri tres,... [Paragraph | SubSect | Section]

tua.
3.11.63   Omnia tu superas et sunt sine lege ministri,
3.11.64   Quos retines signo, dure Cupido, tuo.
3.11.65   Ipse Iouem magnum fecisti, perfide, taurum,
3.11.66   In Veneris lecto Martia corda domas.
3.11.67   Cecus amor docuit fratrem te, Biblis, amare,


518. Šižgorić, Juraj;... . Elegiarum et carminum libri tres,... [Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]


3.12.12.13   Stephanus inmensum sequitur natalis honorem
3.12.12.14   Nomine pro Christi plurima saxa ferens.
3.12.12.15   Post sequitur uolitans alti Iouis alta uolucris
3.12.12.16   Numine prestante celica multa canens.
3.12.12.17   Infantum pia turba deum sine labe sequuntur


519. Gučetić, Ivan. Epigramma in morte Domiti... [Paragraph | Section]

Neven Jovanović 2012-07-02 Početna verzija Ioannes Gotius Ragusinus
Flete nouem sacrę decima cum Pallade Musae,
(Nam decet) incomptis nunc ululate comis:
Heu Domiti rapidae sparserunt funera flammae
In cineres! Vestris hunc aluistis aquis,


520. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk1_4 | Paragraph | Section]

Tertullianus. Vergilius. Beati Hieronymi commentaria. Iosephus. Eusebius De pręparatione euangelica. Aurelius Augustinus De ciuitate Dei.


521. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk1_15 | Paragraph | SubSect | Section]

PLINIVS
Agricola. Binę messes in anno 65 . Procerissimę arbores in India 75 . Ex una uite Iouis simulachrum 141 . Natura ligno nulli ęternior 142 . Agriculturam quam mercaturam plus conferre 143 . Lucio Opimio consule omnium generum ubertas. Libari uina diis ex


522. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk1_23 | Paragraph | SubSect | Section]

Amicus amico uas factus in tempore occurrit ad sententiam capitis. Dionysius: Vtinam tertius uobis asscriberer 151 . Fructus amiciciarum in quo consilium uitę omni consentiens et iocunditas quotidiano cultu atque uictu 153 .
Agricola. Arbores a natura in suo quęque genere perfectae 147 .


523. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk1_23 | Paragraph | SubSect | Section]

Indigentia est libido inexplebilis 132 . Auaricię diffinitio. Quę res peccatum, cupiditatem afferunt 155 .
Aduersa. Non tam cumulus bonorum iocundus esse potest quam molesta decessio 105 . Nihil in malis habendum quod a Deo uel natura constitutum 106 . Videntur enim omnia repentina grauiora 121 . Malum opinionis,


524. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk1_29 | Paragraph | SubSect | Section]

uictis Moabitis agrum eorum optimum lapidibus repleuerunt, ligna, fructus succiderunt. In transmigratione Babylonis relicti tantum agricolę 69 . Ozias, Amasię filius, rex Iudę agriculturę deditus 80 . Iob: Si aduersum me terra mea clamat etc. 106 . Non oderis laboriosa opera er rusticationem creatam a Domino 142 . Sationes uirides 149 . Hieremias uidit calathos


525. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk1_29 | Paragraph | SubSect | Section]

oderis laboriosa opera er rusticationem creatam a Domino 142 . Sationes uirides 149 . Hieremias uidit calathos ficubus plenos, alterum bonis, alterum malis 173 . Filii Ionadab, filii Rechab patris iussa seruantes nec uinum/biberunt, nec domum ędificarunt, nec sementem fecerunt, nec uineam plantauerunt nec habuerunt 177 . Nabuzardan reliquias


526. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk1_30 | Paragraph | SubSect | Section]

Iudei agricolare coeperunt 218 .
Amicicia. Laban hostili animo persecutus Iacob cum apprehendisset, inierunt amiciciam inter se 5 . Ioseph pientissimus erga fratres, magis tamen erga Beniamin, quia sibi uterinus erat 8 . Iudas se offerebat, ut Beniamin dimitteretur, ne pater dolore confectus deficeret. Diliges amicum sicut te ipsum 17 .


527. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk1_30 | Paragraph | SubSect | Section]

sibi uterinus erat 8 . Iudas se offerebat, ut Beniamin dimitteretur, ne pater dolore confectus deficeret. Diliges amicum sicut te ipsum 17 . Charitas erga proximum 28 . Ionathas diligebat Dauid quasi animam suam 45. 46 . Idem firmauerunt inter se foedus iam tertio 47 . Heliseus sequebatur Heliam etiam ipso inuito 62 . Raguel Tobiam osculatur


528. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk1_31 | Paragraph | SubSect | Section]

difficile rumpitur 133 . Qui enim tetigerit uos, tangit pupillam oculi mei 212 . Vnusquisque malum contra amicum suum ne cogitetis 213 . Triphon simulata amicicia cępit Ionatam etc. 223 . Auxilium petitur contra inimicos. Psalmus LXVIIII 114 . Item Psalmus LXX 114 . Auxilium meum a Domino, Psalmus CXX.


529. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk1_32 | Paragraph | SubSect | Section]

218 . Vidit Iudas in somnis Hieremiam sibi porrigentem gladium in quo deiecturus esset inimicos 229 .
Adulatio. Prophetę idoli Baal prophetarunt prospera Iosaphat, regi Iuda, ut gratificarentur ei. Micheas autem, propheta Dei, omnia aduersa missusque est in carcerem 61 . Sedechię adulatio erga regem Achab 78 . Petit a Deo, ne credat adulantibus.


530. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk1_35 | Paragraph | SubSect | Section]

tu flagellas et saluas, non est qui effugiat manum tuam. Castigauit nos propter iniquitates nostras; saluabit nos propter misericordiam suam 93 . Per aduersa hominem tentari an diligat Deum 95 . Aduersa Iob alia super aliis. Dominus dedit, Dominus abstulit 101 . Eliphaz ait aduersa contingere propter peccatum 101 . Beatus homo qui corripitur a Domino. Ipse uulnerat et medetur. Auferat a me uirgam suam; loquar,


531. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk1_36 | Paragraph | SubSect | Section]

Si impius fuero, ue mihi est, et si iustus, non leuabo caput saturatus afflictione et miseria. Si subuerterit omnia uel in unum coarctauerit, quis contradicet ei, uel dicere poterit, cur ita facis 103 . Iob: Hęc passus sum absque iniquitate manus meę. Item: Non peccaui, et in amaritudinibus moratur oculus meus. Miseremini mei saltem uos etc. 104 . Pharetram suam aperuit et afflixit me 106 .


532. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk1_39 | Paragraph | SubSect | Section]

181 . Petite a Domino pluuiam etc, et Dominus faciet niues et pluuiam imbris, et dabit eis singulis herbam in agro 214 .
Audacia. Iosue et Caleb cęteris perterritis excitabant populi animos, propter quod ingressi sunt Terram promissionis 21 . Helias Achab, prophetarum interfectori, respondit: Non ego turbaui Israel, sed tu etc.


533. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk1_39 | Paragraph | SubSect | Section]

Audax ad malum 128 . Iustus confidit 131 . Qui amat periculum, in illo peribit 141 .
Accusator. Ioseph accusauit fratres criminis pessimi 6 . Siba seruus accusauit dominum innocentem 53 . Contra delatores. Psalmus LI 112 . De eodem.


534. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk1_40 | Paragraph | SubSect | Section]

Comedit me, deuorauit me Nabuchodonosor 181 . Quęrela Hierusalem contra delicta populi 183 . Danielis accusatores talione perierunt 198 . Accusatores Ionatę noluit rex audire, sed induens illum purpura edixit, nequis quicquam in eum diceret 221 . Menelaus nocens liberatur, accusatores innocentes ad mortem damnantur 226 . Menelaus accusatus e turri iussu


535. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk1_43 | Paragraph | SubSect | Section]

ego suscitabo pastorem in terra, qui derelicta non uisitabit etc. 214 . De persecutione Antichristi contra Ecclesiam; et iterum 215 .
Auaritia. Ioram, ut solus possideret bona, occidit fratres suos gladio 78 . Ammonites et Moabites non permittit intrare ecclesiam, qui non occurrerunt filiis Israel cum pane et aqua 87 . Ignis deuorabit tabernacula


536. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk1_45 | Paragraph | SubSect | Section]

XIIII. Apostoli quare mittuntur bini XI.
Adulatio. Adulatores sicut apes mel portantes in ore, aculeum in tergo XII. Aduersa euenire quinque de causis: propter merita augenda ut Iob; propter humilitatem conseruandam ut Paulo, quem collafizat angelus Sathanę; propter peccata intelligenda et corrigenda ut Marię, sorori Moysi; propter gloriam Dei ut cęco nato et Lazaro; quinto ad initium damnationis sicut Herodi III.


537. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk1_46 | Paragraph | SubSect | Section]

Annuerunt socii qui erant in alia naui, ut uenirent et adiuuarent eos; uenerunt et impleuerunt ambas nauiculas V.
Adulatio. Ve cum benedixerint uobis omnes homines VI. Dominus Ioannem laudaturus expectauit donec discederent discipuli eius, ne ipsis pręsentibus adulari putaretur VII.
Auaritia. Publicanis pręcipitur, ut nihil amplius, quam quod constitutum est eis, faciant


538. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk1_47 | Paragraph | SubSect | Section]

mali timor permanet. Ego sum Gabriel, qui asto ante Deum I. Angelus Domini stetit iuxta pastores, et claritas Dei cirumfulsit illos. Olim angeli ad puniendum missi, nunc econtra canunt pacem in terra II. Inter natos mulierum non surrexit maior Ioanne Baptista; qui autem minor est ex angelis, maior est illo VII. Apparuit autem illi angelus de cęlo confortans eum XXII. IOANNES
Amicitia.


539. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk1_47 | Paragraph | SubSect | Section]

pacem in terra II. Inter natos mulierum non surrexit maior Ioanne Baptista; qui autem minor est ex angelis, maior est illo VII. Apparuit autem illi angelus de cęlo confortans eum XXII. IOANNES
Amicitia. Samaritana reliquit hydriam et abiit in ciuitatem, ut Iesum sibi reuelatum aliis nunciet. Sic interest nostra omissis corporeis satagere ad impartiendum aliis de commodis acquisitis IIII.


540. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk1_49 | Paragraph | SubSect | Section]

in sapientem cadere perturbationem animorum etc. Turbetur plane animus Christiani non miseria, sed misericordia XIII.
Apostoli. Tu es Simon, filius Ioanna; tu uocaberis Cephas, quod interpretatur Petrus. Erat Philippus a Bethsaida, ciuitate Petri et Andreę I. Apostoli XII quia per quattuor cardines mundi Trinitatem fuerant denunciaturi VI. Apostoli prius serui, deinde filiolli, postmodum


541. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk1_49 | Paragraph | SubSect | Section]

postmodum fratres XIII. Insufflauit et dixit eis: Accipite Spiritum Sanctum! Quorum remiseritis peccata, remittuntur eis; et quorum retinueritis, retenta sunt. Discipulorum dignitas. Petro agnorum et ouium cura committitur XXI. De Ioanne: Sic, uel si, eum uolo manere, quid ad te etc. XXI. PAVLVS AD ROMANOS
Amicicia. Multi unum corpus sumus in Christo, singuli autem alter alterius


542. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk1_50 | Paragraph | SubSect | Section]

incorruptibili per uerbum Dei I. Fraternitatem diligite II. Ante omnia autem mutuam in uobis metipsis caritatem continuam habentes, quia caritas operit multitudinem peccatorum IIII. IOANNIS I:
Qui diligit fratrem suum, in lumine manet, et scandalum in eo non est II. Qui non diligit fratrem suum etc.--- de dilectione proximi. Non diligamus lingua, sed opere


543. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk1_51 | Paragraph | SubSect | Section]

se in apostolos Christi etc. XI. An experimentum quęritis eius, qui in me loquitur Christus? XIII. AD GALATAS: Qui operatus est Petro in apostolatum circumcisionis, operatus est et mihi inter gentes. Iacobus et Cephas et Ioannes, qui uidebantur columnę esse, dextras dederunt mihi et Barnabę societatis II. ACTVVM: Cecidit sors super Mathiam I. Per apostolos fiebant miracula; etiam per umbram Petri ab infirmitatibus sanabantur V.


544. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk1_54 | Paragraph | SubSect | Section]

Audacia. Gygantes bellum intulerunt diis. De sanguine eorum fulminatorum nati tyranni inter quos Lycaon I . Pheton solis currum agitare ausus periit II . Semele putauit se Iouem ferre posse, qualis congreditur cum Iunone III . Pyeri filię Musas cantu prouocare ausę. Typheus cum diis pugnare ausus othnę subiectus erructat ignem V . Aracne contendit cum


545. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

Pyeri filię Musas cantu prouocare ausę. Typheus cum diis pugnare ausus othnę subiectus erructat ignem V . Aracne contendit cum Minerua, cessit in araneam VI . Rodope et Hemus Iunonis et Iouis sibi nomina uindicantes uertuntur in montes. Nyobe filiorum foetu elata sacra Latonę contempsit. Marsyas tybiis cum Apolline contendit VI . Iacinthus puer disci lusum cum Apolline ausus exercere, eo elisus est. Adon a Venere monitus, ut


546. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk1_55 | Paragraph | SubSect | Section]


Auxilium. Prodesse debemus multis; si hoc non possumus, at paucis, at proximis, at uel soli sibi 63 .
Adulatio. Laberii iocus in Ciceronem, quod duabus sellis sederet 14 . Adulatio quantum mali faciat 42 . Adulatores fugiendi 100 . Laberius in Ciceronem ut supra


547. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk1_55 | Paragraph | SubSect | Section]

Laberius in Ciceronem ut supra 133 . De assentatione cauenda 12 . Adulatio eo ipso gratiosa quo lędit 15 . Alexander sagitta ictus: Omnes, inquit, iurant esse me Iouis filium sed uulnus hoc hominem esse clamat. Idem nos facimus, pro sua quemque portione adulatio infatuat 21 . Sermo adulantium diutius hęret quam auditur 62 .


548. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk1_73 | Paragraph | SubSect | Section]

Asiatico, protulit librum et, cum, ut palam recitaretur, postulatum esset, concerpsit, ęgre passus, ut, cui salus imperii accepta esse deberet, ab eo ratio prędaceę2 /posceretur 32 . Cum obiectum est quod negari non queat, responsione ioculari eludas exemplo Tullii 72 . VITĘ PLVTARCHI
Agricola. Plantandi ratio a Solone constituta 23 .


549. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

in Italia nouellaret 426 .
Amicicia. Amicicię inimicicięque animalium 13 . Congressus Thesei et Pyrithoi 35 . Ionathę et Dauidis inter se amor 48 . Omnia communia 62 . De delphini et hominis commercio 82 . Adrastus Atyn a se incaute occisum deprehendens, uenia a rege impetrata


550. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

388 .
Accusatio. Tarquinius Herdonium coniurationis accusat, cum gladios in domum eius ante clam inferri iussisset 95 . Phoenices supplicio affecti, cum Iones proditionis accusassent 131 . Manlius ab inuidis accusatus. Item Scipio Aphricanus 318 . Titus delatores grauissime


551. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk1_88 | Paragraph | SubSect | Section]

ab illo resciri potuit, liber VII, caput IIII.
Adulatio. Aristoteles Calistenem ad Alexandrum mittens monuit, cum eo aut rarissime aut quam iocundissime loqueretur, liber VII, cap. II.
Auaritia. De auaritia, liber IX, caput IIII. Quintus Fabius Labeo, finium arbiter inter Nolanos et Neapolitanos, utrosque decepit, liber VII,


552. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

nostra est. Quisque nobis proximus est 308 . Charitatis opera 309 . Aquillarum amor in pullos 329 .
Auxilium. In Ioppe, portu Iudeę, Andromeda a Perseo liberata 88 . Cadet Assur in gladio non uiri 262 .
Adulatio. Maliciis suis lętificauerunt regem et in mendaciis suis


553. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk1_94 | Paragraph | SubSect | Section]

afflictione 43.50. 65 . Dominus misit uentum magnum in mare 88 . Animę spes in aduersis 100 . De torrente in uia bibit 125 . De Iob expressum uinum et oleum 144 . Aduersa ad correctionem 162 . Igne nos examinasti 175 . Lazarus pauper 184 . Per diem sol non


554. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

mane 248 . In angustia requirimus te 249 . Stulta Epicuri sententia, qui asserit recordatione pręteritorum bonorum mala pręsentia mitigari 270 . Lazarus. Iob, nec bona nec mala 301 . In tempore afflictionis dicent: Surge et libera nos 336 . Peruenit gladius usque ad animam 338 . Nostro uitio accidunt mala


555. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk1_96 | Paragraph | SubSect | Section]

Montes et colles 193 . Reliquię sunt apostoli et qui ex Iudeis per eos crediderunt 198 . Nubes prophetę uel apostoli 199 . Lucas, Matheus, Ioannes 204 . Signa legem in discipulis meis 209 . Beniamin lupus rapex 216 . Apostoli per orbem prędicantes 217 . Paulus nauigans


556. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk1_96 | Paragraph | SubSect | Section]

Super muros tuos constitui custodes 317 . Lupus et agnus pascebuntur simul. Paulus et Ananias 327 . Filii Zebedei. Banerehem, id est filii tonitrui 317 . Ioannes Baptista in uentre sanctifitatus 333 . Dabo uobis pastores iuxta cor meum 337 . Et constitui super uos speculatores 342 . Nebulę apostoli


557. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

corripuisti hominem 351 . Propter te mortificamur tota die 355 . Deus inuocandus 359 . Ostendisti populo tuo dura 364 . Iob 368 . In tribulatione inuocasti me et liberaui te 380 . Omnia in hoc sęculo in commune patimur 393 . De torrente in uia, bibit 407 .


558. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk1_100 | Paragraph | SubSect | Section]

131 . Gabriel, Raphael, Michael 132 . Ecce uir Gabriel. Quomodo uir, si angelus 133 . Angelis commissę prouincię 136. 141 . Ioannes dictus angelus, id est nuncius 153 . Serui patris familias 158 . Angeli in custodiam deputati 165 . Principatus cęlestium 222 .


559. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk1_100 | Paragraph | SubSect | Section]

potestates, Seraphin, Cherubin 434 .
Apostoli. Euangelista. Quatuor facies uni 23 . Pauli conuersio 73 . Ioannes Euangelista 25 . Montes Israel, Moyses, prophetę, apostoli 90 . Petrus et Ioannes columnę 102 . In omnem terram exiuit sonus eorum 107 .


560. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk1_100 | Paragraph | SubSect | Section]

Quatuor facies uni 23 . Pauli conuersio 73 . Ioannes Euangelista 25 . Montes Israel, Moyses, prophetę, apostoli 90 . Petrus et Ioannes columnę 102 . In omnem terram exiuit sonus eorum 107 . Iacobus et Stephanus 108 . Piscatores 119 . Paulus


561. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk1_100 | Paragraph | SubSect | Section]

120 . Filii Zebedei, filii tonitrui, id est bariarehem, et non boanerges 123 . Euangelistę 143 . Thadeus ad Abagarum missus 151 . Ioannes est Helias 153 . Iudices 155 . Apostoli dii. Petrus petra 162 . Quod etiam Ioannes martyr 167 . Varia dona discipulorum


562. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk1_100 | Paragraph | SubSect | Section]

Thadeus ad Abagarum missus 151 . Ioannes est Helias 153 . Iudices 155 . Apostoli dii. Petrus petra 162 . Quod etiam Ioannes martyr 167 . Varia dona discipulorum 173 . Simon, Andreas, Iacobus, Ioannes 184 . Apostolicorum nominum interpretatio 184 .


563. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk1_100 | Paragraph | SubSect | Section]

155 . Apostoli dii. Petrus petra 162 . Quod etiam Ioannes martyr 167 . Varia dona discipulorum 173 . Simon, Andreas, Iacobus, Ioannes 184 . Apostolicorum nominum interpretatio 184 . Apostolus Hebraice, Latine missus. Quattuor apostolorum genera. Christus apostolus 191 . Duo Iacobi


564. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk1_100 | Paragraph | SubSect | Section]

Alii apostoli pręter XII 195 . Columnę Ecclesię 196 . Cęphas Petrus 197 . Apostoli philosophis pręlati 210 . Ioannes Euangelista 217 . Paulus dictus e Saulo 251 . Viscera 253 . De origine Pauli 254 . Gaudent pro nomine Iesu pati


565. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk1_101 | Paragraph | SubSect | Section]

405 . Arietes 409 . Cęli 410 . Vię, apostoli et prophetę 412 . Apostoli sedes Dei 420 . Ioannes Baptista lucerna 422 . Nubes 425 . Luminaria magna 425 . Petrus negat 430 . Nubes prophetę et apostoli. Celum mysteria


566. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk1_101 | Paragraph | SubSect | Section]

Persecutio. Antichristus contra Deum. Oratio contra Antichristum 326 . Contra Antichristum 326 . Aquilo 387 . IOSEPHVS DE HISTORIA IVDEORVM
Agriculturę studiosus Ozias 83 . Adulatoribus suis exprobrauit rex Agrippa 175 .
Auaritia.


567. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk1_101 | Paragraph | SubSect | Section]


Aduersa. Manasses per flagella corrigitur 86 . Agrippa de carcere gradum fecit ad regnum 164 .
Apostoli. Ioannis Baptistę nex 161 . Iacobus Alphei martyrio coronatur 180 . IDEM DE ANTIQVITATE IVDEORVM
Auaritia contemnit supplicium


568. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk1_109 | Paragraph | SubSect | Section]

possit uirtus ad beate uiuendum 143 . An sit aliquid bonum pręter uirtutem 145 . Epicurus aliquid benedixit, inconstanter tamen: nam et tenuem uictum laudauit, et nisi honeste quis uixerit, non posse iocunde uiuere 146 . Omnes bonos semper beatos esse. Boni beati, improbi miseri iuxta Socratem 147 . Vna honestate uitam contineri beatam 148 . Critolaus in lance


569. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk1_111 | Paragraph | SubSect | Section]

Andabatę gladium in tenebris uentilantes 55 . Andabatę digladiantes 141 .
Bonus. Iustorum non ęqualis gloria contra Iouinianum 49 . Sicut in templo partes diuersę, sic iustorum merita 51 . Sic et operarii diuersarum horarum in Euangelio 52 . Iusti in Scripturis appellati non quod omni


570. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk1_111 | Paragraph | SubSect | Section]

Omne bonum, quod gerimus, a Deo est 85 . Oneratis superponendum onus; deponentibus non cominunicandum 151 . Bonę operationes cęlandę 178 . Ioannis Baptistę conuersatio 181 . Apostoli Iacobus, Ioannes, Matthęus. Christus 182 . Apostoli sal terrę etc. 186 . Iustitia mundi ad comparationem


571. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk1_111 | Paragraph | SubSect | Section]

Oneratis superponendum onus; deponentibus non cominunicandum 151 . Bonę operationes cęlandę 178 . Ioannis Baptistę conuersatio 181 . Apostoli Iacobus, Ioannes, Matthęus. Christus 182 . Apostoli sal terrę etc. 186 . Iustitia mundi ad comparationem iustitię Dei non est iustitia 200 . Et in sanctos cadere


572. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

Qui unam uirtutem habet, habet omnes 238 . Baptismo non corpora, sed conscientiam mundari 9 . Baptisma non est sine Spiritu Sancto 63 . Baptisma Ioannis quid differat a baptismate Christi 63 . Presbiteri etiam habent ius baptizandi, non solum episcopi 63 . Quare baptizantur infantes 90 . Quare circumcisio non in


573. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

baptizantur infantes 90 . Quare circumcisio non in alia parte corporis, et de uera circumcisione 177 . Moyses lauit Aaron et filios eius. Baptisma 189 . Baptizati Ioannis baptismate rebaptizantur 205 . IDEM IN PARTE SECVNDA
Bonum in quibus consistitur 18 . Iusto dici


574. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk1_112 | Paragraph | SubSect | Section]

calore concepto et ad iuuentutem redit 205 . BIBLIA
Beneficium. Definit Dominus terminos terrę populo Israel obtinendę et per Iosue diuidendę 30 . Termini terrę adhuc acquirendę 32 . Axa, filia Caleph, uxor Othoniel, accepit a patre agrum superius et inferius irriguum 33 . Beneficia Dei


575. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk1_113 | Paragraph | SubSect | Section]

de Lyra, Numeri, cap. II. Iubet Dominus prędam ex ęquo diuidi, partem autem quinquagesimam dari sacerdotibus et Leuitis 25 . Quomodo se habeant pugnaturi uel ciuitatem oppugnantes 28 . Iosue simulata fuga cępit insecutos ex Hai 31. Iosue iussit prędam diuidi etiam iis qui in custodiam possessionis relicti fuerant 34 . Restitutioni non teneri quod iusto bello partum sit quodque Deus concessit et quod diu


576. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

ex ęquo diuidi, partem autem quinquagesimam dari sacerdotibus et Leuitis 25 . Quomodo se habeant pugnaturi uel ciuitatem oppugnantes 28 . Iosue simulata fuga cępit insecutos ex Hai 31. Iosue iussit prędam diuidi etiam iis qui in custodiam possessionis relicti fuerant 34 . Restitutioni non teneri quod iusto bello partum sit quodque Deus concessit et quod diu nemo repetiuit 37 . Dauid


577. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk1_114 | Paragraph | SubSect | Section]

Ezechias fidelis Domino omnes abominationes sustulit de Iuda 67 . Salomoni regnum perpetuum promittitur, si ambulauerit sicut Dauid; sin uero neglexerit, contraria denunciantur 76 . Iosaphat ambulauit in uiis Dauid. Et dicitur ei, quod iram Dei meruerit quia communicauerat Achab regi, sed propter bona opera sua placatum fuisse Dominum 78 . Amasias fecit bonum, sed non in corde perfecto


578. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk1_114 | Paragraph | SubSect | Section]

Dominum 78 . Amasias fecit bonum, sed non in corde perfecto 79 . Ezechias bonus de patre malo Achaz 81 . Manasses primo malus, deinde castigatus bonus euasit. Iosias bonus de patre pessimo Ammon, rege Iuda 82 . Iob usque adeo innocentię suę conscius fuit, ut ausus sit dicere grauiorem se habere calamitatem quam peccata 102 . Iob


579. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk1_115 | Paragraph | SubSect | Section]

Ezechias bonus de patre malo Achaz 81 . Manasses primo malus, deinde castigatus bonus euasit. Iosias bonus de patre pessimo Ammon, rege Iuda 82 . Iob usque adeo innocentię suę conscius fuit, ut ausus sit dicere grauiorem se habere calamitatem quam peccata 102 . Iob iustus coram Deo 107 . Beatus uir qui ingreditur sine macula. Psalmus


580. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk1_115 | Paragraph | SubSect | Section]

Iosias bonus de patre pessimo Ammon, rege Iuda 82 . Iob usque adeo innocentię suę conscius fuit, ut ausus sit dicere grauiorem se habere calamitatem quam peccata 102 . Iob iustus coram Deo 107 . Beatus uir qui ingreditur sine macula. Psalmus XIIII 109 . Quibus homo promeretur a Deo. Psalmus XXV 110 . Via iusti.


581. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk1_117 | Paragraph | SubSect | Section]

Benedictio super monte Garizim 27, 29, 31 . Benedictio qua Moyses benedixit Israel in fine 30 . Rex benedixit omni ecclesię Israel 57 . Iehu benedixit Ionadab et duxit in Samariam 65 . Dauid benedixit populo 72 . Item Salomon 75 . Benedictio Gabelli in nuptiis Thobię 92 . Sic


582. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk1_117 | Paragraph | SubSect | Section]

aspersus immundus die III. et VII. mundabatur 12 . Eleazar iussit, ut quę per flammam transire possint, flamma purgentur, cętera aqua 25 . Die III. transierunt Iordanem, quoniam baptisma in nomine sanctę Trinitatis perficiendum erat 31. Helias quattuor hidrias aquę ter infudit super ligna holocausti, et inuocato Deo Abraham, Isaac et Iacob cecidit ignis et uorauit holocaustum 60 .


583. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

Trinitatis perficiendum erat 31. Helias quattuor hidrias aquę ter infudit super ligna holocausti, et inuocato Deo Abraham, Isaac et Iacob cecidit ignis et uorauit holocaustum 60 . Naaman leprosus septies lauit in Iordane, et mundatus est a lepra 63 .
Baptisma. Psalmus XXVIII 110 .


584. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk1_118 | Paragraph | SubSect | Section]

MATTHEVS
Bonus. Beati qui esuriunt et sitiunt iustitiam. Nisi abundauerit iustitia uestra etc. Estote perfecti. Caput V. Inter natos mulierum non surrexit maior Ioanne Baptista XI. Elegerunt bonos in uasa XIII. Quis bonus nisi solus Deus XIX. Operari in uinea est iustitiam facere XXI. Multi sunt uocati, pauci uero electi XX. Iustus cadit et resurgit;


585. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk1_118 | Paragraph | SubSect | Section]

bibere XXVII. Iustis gratia datur pro uiribus; ibunt iusti in uitam ęternam XXV. Pilatus lauit manus dicens: Innocens ego etc. XXVII.
Baptisma. Trans Iordanem sanat turbas, quia baptismo sanantur infirmitates spiritales XIX. Docete gentes et baptizate XXVIII. MARCVS
Bonus.


586. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk1_119 | Paragraph | SubSect | Section]

III. Centurionis fides et humilitas VII.
Bonus. Zacharias et Helizabet iusti ambo ante Deum, incedentes in omnibus mandatis et iustificationibus Domini sine querela. De Ioanne Baptista:Multi in natiuitate eius gaudebunt. Spiritu Sancto replebitur adhuc ex utero matris suę. Puer autem crescebat et confortabatur spiritu. Iustorum enim est ire de uirtute in uuirtutem I. Symeon iustus et timoratus. Difficulter enim iustitia sine


587. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk1_119 | Paragraph | SubSect | Section]

iustitia sine timore custoditur. Timorem dico non quo poena formidatur, sed quo cauetur Domini offensio II. Parate uiam Domini--- per conuersationem bonam. Rectas facite semitas eius--- non deuiando a ueritate, ut in te sermo Dei absque offensa perambulet. Ioannes Baptista in tantam opinionem meritis uirtutis ascendit, ut plerisque Christus putaretur III. Non est arbor mala faciens fructum bonum. Bonus homo de thesauro cordis sui profert bonum


588. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

Bonus homo de thesauro cordis sui profert bonum VI. Terra bona suscipiens semen et faciens fructum centuplum VIII. Lucernę ardentes in manibus uestris XII.
Baptisma. Ioannis pręparatorium tantum ad fidem Christi suscipendam. Baptismatum quinque genera: figurale, pręparatorium, spiritale, sanguinis et lachrimarum. Inter baptisma Ioannis et Christi. Baptisma Iudaicum, Ioannis, nostrum. Baptizato Iesu apertum est celum. Signat baptizatis


589. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

ardentes in manibus uestris XII.
Baptisma. Ioannis pręparatorium tantum ad fidem Christi suscipendam. Baptismatum quinque genera: figurale, pręparatorium, spiritale, sanguinis et lachrimarum. Inter baptisma Ioannis et Christi. Baptisma Iudaicum, Ioannis, nostrum. Baptizato Iesu apertum est celum. Signat baptizatis in Christo patere paradisum et donari Spiritum Sanctum et filios Dei fieri per gratiam III. Parant pasca, ubi aquę infertur


590. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]


Baptisma. Ioannis pręparatorium tantum ad fidem Christi suscipendam. Baptismatum quinque genera: figurale, pręparatorium, spiritale, sanguinis et lachrimarum. Inter baptisma Ioannis et Christi. Baptisma Iudaicum, Ioannis, nostrum. Baptizato Iesu apertum est celum. Signat baptizatis in Christo patere paradisum et donari Spiritum Sanctum et filios Dei fieri per gratiam III. Parant pasca, ubi aquę infertur amphora; quia tempus adest quo ueri pascę


591. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

Eleuatis manibus suis benedixit eis. Et factum est, dum benediceret illis, recessit ab eis. Instruit nos, ut quotiens recedimus, benedictionibus subditos Deo comendemus XXIIII. IOANNES
Bonus. De Nathanael: Ecce uere Israelita, in quo dolus non est I. De Ioanne Baptista: Ille erat lucerna ardens et lucens; uos autem uoluistis ad horam exultare in luce eius V.


592. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

benedictionibus subditos Deo comendemus XXIIII. IOANNES
Bonus. De Nathanael: Ecce uere Israelita, in quo dolus non est I. De Ioanne Baptista: Ille erat lucerna ardens et lucens; uos autem uoluistis ad horam exultare in luce eius V. Sancti homines dii appellati in Scripturis X. Siquis ambulauerit in die, non offendit, quia lucem huius mundi uidet; si autem


593. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk1_121 | Paragraph | SubSect | Section]

regnum Dei. Nisi quis renatus fuerit ex aqua et spiritu, non potest introire in regnum Dei. Quod baptisma non potest repeti. Augustinus. Quomodo natiuitas spiritalis carnali comparetur. Figurę: Heliseus eduxit de aqua, ferrum. Iudei mare Rubrum transierunt. Naaman Syrus in Iordane purgatus est. Erat Ioannes baptizans in Ennon iuxta Salim, qui aquę multę erant illic III. Piscina probatica. typus baptismi: illic sanabantur corpora, hic animę; illic operatio angeli, hic Spiritus Sancti V.


594. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk1_121 | Paragraph | SubSect | Section]

ex aqua et spiritu, non potest introire in regnum Dei. Quod baptisma non potest repeti. Augustinus. Quomodo natiuitas spiritalis carnali comparetur. Figurę: Heliseus eduxit de aqua, ferrum. Iudei mare Rubrum transierunt. Naaman Syrus in Iordane purgatus est. Erat Ioannes baptizans in Ennon iuxta Salim, qui aquę multę erant illic III. Piscina probatica. typus baptismi: illic sanabantur corpora, hic animę; illic operatio angeli, hic Spiritus Sancti V. Natatoria Syloe in qua cęcus uisum


595. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk1_121 | Paragraph | SubSect | Section]

typus baptismi: illic sanabantur corpora, hic animę; illic operatio angeli, hic Spiritus Sancti V. Natatoria Syloe in qua cęcus uisum recepit signat baptisma per quod genus humanum a natiuitate cęcum illuminatur IX. Abiit iterum trans Iordanem, ubi erat Ioannes baptizans, et mansit illic, id est transiit de Iudea ad baptizatos ex gentibus X. Iam uos mundi estis propter sermonem, quem locutus sum uobis. Augustinus: Accedit uerbum ad aquę elementum et fit sacramentum. Vnde ista tanta uis


596. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk1_121 | Paragraph | SubSect | Section]

illic sanabantur corpora, hic animę; illic operatio angeli, hic Spiritus Sancti V. Natatoria Syloe in qua cęcus uisum recepit signat baptisma per quod genus humanum a natiuitate cęcum illuminatur IX. Abiit iterum trans Iordanem, ubi erat Ioannes baptizans, et mansit illic, id est transiit de Iudea ad baptizatos ex gentibus X. Iam uos mundi estis propter sermonem, quem locutus sum uobis. Augustinus: Accedit uerbum ad aquę elementum et fit sacramentum. Vnde ista tanta uis aquę, ut corpus tangat


597. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk1_122 | Paragraph | SubSect | Section]

II:
Vos autem curam omnem subinferentes etc. ad opera spiritalia hortatur et subiungit: cui enim non pręsto sunt hęc, cęcus est etc. I. IOANNIS I:
Si autem in luce ambulamus, sicut et ipse est in luce, societatem habemus adiuicem, et sanguis Iesu Christi, filii eius, emundat nos ab omni peccato I. Si scitis quoniam iustus est, scitote quoniam et omnis qui facit


598. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk1_122 | Paragraph | SubSect | Section]

iustitiam ex ipso natus est II. Omnis qui non est iustus, non est ex Deo. Si cor nostrum non reprehenderit nos, fiduciam habemus ad Deum etc. III. IOANNIS II:
Qui benefacit, ex Deo est; qui malefacit, non uidet Deum. APOCALYPSIS:
Vestiti lino mundo et candido, id est induti Christum, et


599. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk1_123 | Paragraph | SubSect | Section]

ROMANOS: Quicunque baptizati sumus in Christo Iesu, in morte ipsius baptizati sumus VI. AD CORINTHIOS I: Omnes nos in unum corpus baptizatis sumus, siue Iudei, siue gentiles etc. XII. ACTVVM: Petrus et Ioannes baptizatis imponunt manus, et illi accipiunt Spiritum Sanctum VIII. Paulus baptizatos Ioannis baptismate rebaptizat in nomine Iesu, et accipiunt Spiritum Sanctum XIX. PETRI I: In archa Noe octo animę saluę factę sunt per aquam,


600. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk1_123 | Paragraph | SubSect | Section]

CORINTHIOS I: Omnes nos in unum corpus baptizatis sumus, siue Iudei, siue gentiles etc. XII. ACTVVM: Petrus et Ioannes baptizatis imponunt manus, et illi accipiunt Spiritum Sanctum VIII. Paulus baptizatos Ioannis baptismate rebaptizat in nomine Iesu, et accipiunt Spiritum Sanctum XIX. PETRI I: In archa Noe octo animę saluę factę sunt per aquam, quod et uos nunc baptisma etc. III.


601. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

cum spiritu tuo. Gratia uobiscum. Amen. AD TITVM: Gratia Dei cum omnibus uobis. Amen III. AD HEBREOS: Orate pro nobis. Gratia cum omnibus uobis. Amen XIII. IOANNIS II: Sit uobiscum gratia, misericordia, pax a Deo Patre et a Christo Iesu, Filio Patris in ueritate et caritate 1 . IOANNIS III: Pax tibi.


602. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

pro nobis. Gratia cum omnibus uobis. Amen XIII. IOANNIS II: Sit uobiscum gratia, misericordia, pax a Deo Patre et a Christo Iesu, Filio Patris in ueritate et caritate 1 . IOANNIS III: Pax tibi. METHAMORPHOSES


603. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

Summum bonum. Honestum in omnibus par. Virtus 26 . Magna pars profectus est uelle proficere 27 . Bona uera ad unumquenque tota perueniunt 27 . Iouem plus non posse quam bonum uirum. Nulla mens bona sine Deo. Vnum bonum quod honestum. Virtus nullo eget. Aut ista bona non sunt quę uocant aut homo felicior Deo est. Quę uera bona. Summum bonum in animo, non in corpore. Bona externa. Quomodo bonum perit. Quamdiu


604. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

Maiores esse animi quam corporis uoluptates. Voluptatis causa uirtutes quoque eligi, et a uoluptate solam uirtutem inseparabilem esse, cętera separari. Non potest iucunde uiui, nisi prudenter ac honeste iusteque uiuatur, neque prudenter, honeste ac iuste, nisi iocunde 110 . QVINTVS CVRTIVS
Beneficiorum gratia sempiternna est


605. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk1_145 | Paragraph | SubSect | Section]

peruenitur 369 . Perfectionem non esse in hoc sęculo 374 .
Baptisma. De torrente in uia bibit 7 . Ionas missus in Niniuen itinere trium dierum 91 . Chrisma baptismi oleum exultationis 132 . Fons de domo Dei 174 . Aqua uiua 176 .


606. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk1_145 | Paragraph | SubSect | Section]

Cum abluerit Dominus sordem filiarum Syon 198 . Noua creatura 199 . Occurrentes sitienti ferte aquam, qui habitatis terram austri 242 . Exultabunt deserta Iordanis 266 . Aperiam in montibus flumina 275 . Effundam aquas super sitientem 280 . Diluuium 299 .


607. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk1_146 | Paragraph | SubSect | Section]

Creatus in Christo 223 . Lapides sancti 224 . Inter iustum simplicem et iustum sapientem 233 . Filii lucis, filii Dei 235 . Ioseph unum propositum habens placere Deo. Item Iob. 235 . Indutus lorica iustitię 240 . Incorrupti, 241 . Seruus Dei est, qui non est seruus peccati


608. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk1_146 | Paragraph | SubSect | Section]

Lapides sancti 224 . Inter iustum simplicem et iustum sapientem 233 . Filii lucis, filii Dei 235 . Ioseph unum propositum habens placere Deo. Item Iob. 235 . Indutus lorica iustitię 240 . Incorrupti, 241 . Seruus Dei est, qui non est seruus peccati 242 . Electi Dei


609. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk1_148 | Paragraph | SubSect | Section]

Vnum baptisma 229 . Super aquam refectionis educauit me 336 . Dauid ter unctus 338 . Vox Domini super aquas 340 . Iordanis pro baptisma 354 . Fluminis impetus lętificat ciuitatem 356 . Dedisti metuentibus significationem 364 . Flumen Dei repletum est aquis


610. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk1_149 | Paragraph | SubSect | Section]

218 . Vnguentum pro benedictione 422 . Benedicat te Dominus ex Syon, qui fęcit celum et terram 424. IOSEPHVS DE HISTORIA IVDEORVM
Beneficium. Beneficia Dei in Hebreos 20 . Beneficii exprobratio molesta 175 . Belli gerendi leges


611. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk1_149 | Paragraph | SubSect | Section]

Blandus. Herodes in extraneos mitis, in suos durus 142 . IDEM DE ANTIQVITATE IVDEORVM
Bellum. Iosippi stratagemma scaphis uacuis rebelles terruit et recepit 33 . Romanę militię instituta 35 . Acies Nicena 59 . Cęde potentiori 60 .


612. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk1_152 | Paragraph | SubSect | Section]

Trinitatis 75 . Quidam cathecumini digni, quidam baptizati indigni 94 . Baptismi figura 99 . Renunciat diabolo 112 . Transitus Iordanis 140 . A baptismo exaltatur Iesus 150 . In Mari rubro et in Iordane 151. Secunda circumcisio 152 . Baptisma peccata aufert 164 .


613. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk1_152 | Paragraph | SubSect | Section]

figura 99 . Renunciat diabolo 112 . Transitus Iordanis 140 . A baptismo exaltatur Iesus 150 . In Mari rubro et in Iordane 151. Secunda circumcisio 152 . Baptisma peccata aufert 164 . Martyrium pro baptismo 180 . Qui ad aquam probanur 181 .


614. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk1_152 | Paragraph | SubSect | Section]

Sagitta Apollinis cum frugibus 3 . Delphin in cęlo 3 . Piscis notius 6 .
Bruta. Capra Iouis et hedi 2 . Aquila 3 . Asini 4 . HOMERVS


615. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk1_154 | Paragraph | SubSect | Section]

Vxor a marito perempta, quod uinum bibisset. Matrona inedia mori coacta. Propinquos foeminis osculum dare mos fuit, ut scirent, an temetum olerent. Dote mulctauit mulierem, quę plus uini bibisset quam ualitudinis causa. Lucius Papirius imperator uotum uouit Ioui pocillum uini. Cato: "Non aliud", inquit, "uinum bibi quam remiges". Lucius Lucullus puer apud patrem nunquam lautum conuiuium uidit, in quo plus semel Gręcum uinum daretur. De uitanda ebrietate, caput XXII 147 . Saporum genera


616. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

Misericordia Dei 293 .
Cibus ac potus moderatus. Carnium et uini abstinentia 31 . De cibi ac potus discretione contra Iouinianum 43 . Ieiunium et abstinentia Deo grata 44 . Quibus sit aptior esus carnium. De eo exempla 44 . In cibis moderatio. Ieiunium 44.46.


617. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk1_162 | Paragraph | SubSect | Section]

ascenderunt montem et ab hostibus percussi sunt 22 . Quicquid tetigerit immundus, immundum faciet 23 . Saul dixit Ceneis, ut discederent ab Amalechitis 44 . Classes Iosaphat naufragauerunt, quoniam eas communicauerat Ochozię, filio Achab 61 . Arguitur Iosaphat impiis iungi amicicia 78 . Non comunicantes matrimonia cum externis 87 .


618. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk1_162 | Paragraph | SubSect | Section]

immundum faciet 23 . Saul dixit Ceneis, ut discederent ab Amalechitis 44 . Classes Iosaphat naufragauerunt, quoniam eas communicauerat Ochozię, filio Achab 61 . Arguitur Iosaphat impiis iungi amicicia 78 . Non comunicantes matrimonia cum externis 87 . Neemias eiecit uasa thesauri Tobię de gazophilatio, quę ibi posuerat Eliasib


619. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk1_164 | Paragraph | SubSect | Section]

202 . Nolite quęrere Bethel in Galgala nolite intrare etc. 204 . O, o, o, fugite de terra aquilonis 212 .
Callidus. Iosue oppidum Hai simulata fuga ex insidiis cępit 31 . Gedeon Madianitas cum tubis et lampadibus aggressus astu conuertit in fugam 36 . Sanson uulpes facibus ad caudas ligatis immittens incendit segetes


620. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk1_165 | Paragraph | SubSect | Section]

Columna in porticu templi dicta Iachin, id est firmitas 57 . Propheta missus a Domino in Bethel ea lege, nequid ibi comederet aut biberet, prandium et munera sibi oblata refutauit 58 . Iob: Donec deficiam, non recedam ab innocentia mea 105 . Per diem sol non uret te neque luna per noctem. Psalmus CXX. 121 . Non confundetur dum loquetur inimicis suis in porta. Psalmus CXXVI


621. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk1_165 | Paragraph | SubSect | Section]

Diligas Dominum Deum tuum. Ipse enim uita tua et longitudo dierum tuorum. Hortatur Moyses, ut adhęreant Domino semper. Increpat ab ipso recedentes tanquam ingratos et imprudentes 30 . Multis hortatur Iosue, ut Deum timeant 34 . Samuel prophetat populo regem et ipsos bene habituros, si timuerint Dominum 43 . Dauid proponens ędificare templum Domino se metipsum reprehendit, quod ipse habitet in domo


622. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

faciant quę placita sunt Deo 93 . Neminem Iudeis resistere potuisse, nisi cum Deum reliquissent 94 . Magnus es, Domine; qui timent te, magni erunt apud te per omnia 97 . Iob surgens diluculo offerebat pro filiis holocausta 101 . Quis Deum digne colat. Psalmus XIIII. Anima timentis Deum habebit bona. Psalmus XXIIII. Inuitat ad offerendum et seruiendum Deo. Psalmus


623. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk1_168 | Paragraph | SubSect | Section]

49 . Clementia Dauid in Absalon 53 . Clementia Salomonis in Adoniam 55 . Crudelis Cayn occidit fratrem suum Abel 1 . Fratres Ioseph proiecerunt in cisternam; inde extractum uendiderunt Hysmaelitis 6 . Pharao iussit obstetricibus, ut foetus mares populi Israel necarent; iterum, ut in fluuium proiicerent 9 . Non eris sanguinarius


624. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk1_168 | Paragraph | SubSect | Section]

9 . Non eris sanguinarius 17 . Lex: Qui sanguinem nolens fuderit. Item qui uolens. Item qui lapide uel ligno uel manu percusserit 25 . Tres ciuitates trans Iordanem ad confugium eorum qui nolentes occiderint proximum suum 26 . Ammonites et Moabites non intrabunt in ecclesiam, quia noluerunt uobis occurrere cum pane et aqua 28 . Iudas et Symeon


625. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk1_169 | Paragraph | SubSect | Section]

et Symeon comprehenso Adonibezech absciderunt summitates manuum ac pedum, quod ipse prius fecerat LXX regibus 24 . Abimelech LXII fratres suos super unum lapidem occidit; Ioathan solus euasit 36 . Idem euersa urbe Sichem sparsit sal. Habitatores in fano Berith compulsos fumo necauit. Ipse a muliere percussus periit. Iepte filiam unigenitam immolauit 37 . Naas


626. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk1_169 | Paragraph | SubSect | Section]

Capita LXX filiorum Achab in cophinis posita missa sunt ad Iehu in Iezrael 64 . Iehu Ochozię, regis Iuda, XLII fratres iugulauit 65 . Athalia interfecit omne semen regium in Hierusalem pręter Ioas, filium Ochozię, quem abscondit Iosaba 65 . 79 . Athalia, interficitur opera Ioiadę sacerdotis, et regnat Ioas 65 . Manahem, rex Israel, percussit Thersa et


627. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk1_169 | Paragraph | SubSect | Section]

in cophinis posita missa sunt ad Iehu in Iezrael 64 . Iehu Ochozię, regis Iuda, XLII fratres iugulauit 65 . Athalia interfecit omne semen regium in Hierusalem pręter Ioas, filium Ochozię, quem abscondit Iosaba 65 . 79 . Athalia, interficitur opera Ioiadę sacerdotis, et regnat Ioas 65 . Manahem, rex Israel, percussit Thersa et terminos eius, quoniam noluerunt aperire ei;


628. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk1_169 | Paragraph | SubSect | Section]

iugulauit 65 . Athalia interfecit omne semen regium in Hierusalem pręter Ioas, filium Ochozię, quem abscondit Iosaba 65 . 79 . Athalia, interficitur opera Ioiadę sacerdotis, et regnat Ioas 65 . Manahem, rex Israel, percussit Thersa et terminos eius, quoniam noluerunt aperire ei; interfecit pręgnantes scindens eas. Achaz, rex Iuda, consecrauit filium iuxta ritum gentium


629. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk1_169 | Paragraph | SubSect | Section]

Athalia interfecit omne semen regium in Hierusalem pręter Ioas, filium Ochozię, quem abscondit Iosaba 65 . 79 . Athalia, interficitur opera Ioiadę sacerdotis, et regnat Ioas 65 . Manahem, rex Israel, percussit Thersa et terminos eius, quoniam noluerunt aperire ei; interfecit pręgnantes scindens eas. Achaz, rex Iuda, consecrauit filium iuxta ritum gentium 66 .


630. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk1_170 | Paragraph | SubSect | Section]

obediens Deo 73. Dauid fatetur non se electum ad ędificationem templi, quia fuderit sanguinem humanum, sed Salomonem, quia pacificus 73 . Ioram fratres suos occidit gladio; ipse percussus a Domino alui profluuio consumptus est 78 . Filii Israel crudelitatis coarguti ab Obed propheta restituerunt captiuos 80 . Aman, ut Iudeos deleret


631. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk1_173 | Paragraph | SubSect | Section]

et comederunt filii prophetarum 63 . Dauid sitiens aquam sibi allatam, quam perrumpentes hostium castra hauserant, noluit bibere, quod periculo suorum sublata esset 71 . Iosaphat indixit ieiunium, cum expectaret aduentum inimicorum 78 . Esdras dolens peccatum populi panem non comedit et aquam non bibit 85. 90 . Triduo ieiunauerunt pro itinere redeuntes cum Esdra de Babylone


632. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk1_174 | Paragraph | SubSect | Section]

140 . Cibabit illum pane uitę et intellectus, et aqua sapientię salutaris potabit illum 144 . Initium uitę hominis aqua et panis. Super mensam esto moderatus etc. Splendidus in panibus. Vinum in iocunditate, non in ebrietate creatum est ab initio 147 . Conuiuium moderatum. Hora surgendi non te contristet 148 . Qui abstinens est, adiiciet uitam 149 . Signum


633. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk1_174 | Paragraph | SubSect | Section]

Cum ieiunauerint impii, non exaudiam preces eorum 171 . Inebriaui animam lassam, et omnem animam esurientem saturaui 176 . Rechabitę absthemii 177 . In anno V Ioachin prędicauerunt ieiunium omnibus qui erant in Hierusalem 177 . Hieremię in carcere torta panis data etc. 178 . Ezechiel comedit uolumen, et factum est in ore quasi mel dulce. Dominus ad eum:


634. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk1_179 | Paragraph | SubSect | Section]

Tollite uobiscum uerba, et conuertimini ad Dominum 203 . Conuertentur sedentes in umbra eius. Conuertimini ad me, et scindite corda uestra, et non uestimenta 204 . Iona merso in mari timuerunt uiri Dominum; hostias immolauerunt, et uouerunt uota 207 . Erit mons domus Domini etc. et fluent ad eum populi 208 . At tamen timebis me, suscipies disciplinam


635. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk1_181 | Paragraph | SubSect | Section]

Moysi, circumcidit filium, quia Dominus eunti occurrens uolebat eum occidere 10 . Die VIII. circumcidetur infans 16 . Circumcidite prępucium cordis uestri 27 . Iosue circumcidit secundo filios Israel 31 . Circumcidimini Domino, et auferte prępucia cordium uestrorum 168 . Incircumcisus corde et incircumcisus carne 194 .


636. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk1_184 | Paragraph | SubSect | Section]

calices; et uenient omnes immolantes, et sument, et coquent in eis 215 . In omni loco sacrificatur et offertur nomini meo oblatio munda 216 .
Consilium. Ionadab consilium dedit Ammon, quomodo stupraret sororem Thamar quam adamarat; quę res illi attulit necem scelere commisso 52 . Roboam iuuenum potius quam senum consilium secutus coegit rebellare populum, et diuisum est regnum


637. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk1_184 | Paragraph | SubSect | Section]

toto XXII. Mulier effudit unguentum super caput Domini, et agnoscitur bonum opus operata. Caritas erga Deum ungit caput, erga proximum pedes. Petrus repugnans pro Domino amputat auriculam seruo XXVI. Ingreditur in atrium, ut uideat finem. Ioseph ab Arimatia sepeliuit corpus Domini XXVII. Mulieres ementes aromata perueniunt ad monumentum XXVIII.
Consortium uel communicatio. Nolite sanctum dare canibus, neque mittatis margaritas uestras


638. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk1_185 | Paragraph | SubSect | Section]

induxerunt. In atrio negat, foris egressus plorat XXVI. Magi ad Herodem diuertentes stellam amittunt, recedentes inueniunt II.
Cibus ac potus. Non in solo pane uiuit homo IIII. Esca Ioannis locustę et mel siluestre III. Discipuli esurientes uellunt spicas et manducant XII. Cum duodecim essent, quinque tantum panes habuerunt. Dominus in deserto pascit turbam, aspiciens in cęlum benedixit ac fregit,


639. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk1_185 | Paragraph | SubSect | Section]

Ieiunabunt cum auferetur ab eis sponsus IX. Dimittere eos ieiunos nolo, ne deficiant in uia XV. Hoc genus non eiicitur nisi per orationem et ieiunium. Ieiunium unguentum est quo caput Domini ungitur XVII. Venit Ioannes neque manducans neque bibens, Filius hominis manducans et bibens XI. Ne solliciti sitis quid manducetis VI.
Communio. Iudam etiam communicat Dominus, docens neminem a societate ecclesię expellendum


640. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

carnem et sanguinem suum tradidit sumendum, ut fides haberet meritum. Fides enim de his est quę non uident XXVI. Sindone munda inuoluit Iesum qui mente pura eum suscipit XXVII.
Crudelis. Herodes Ioannem Baptistam decolauit XIIII. Agricolę occiderunt domini sui seruos et filium eius XXI. Ioannes pharisaeos et sadducaeos progeniem uiperarum uocat III. Herodes occidit pueros innocentes II.


641. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

Sindone munda inuoluit Iesum qui mente pura eum suscipit XXVII.
Crudelis. Herodes Ioannem Baptistam decolauit XIIII. Agricolę occiderunt domini sui seruos et filium eius XXI. Ioannes pharisaeos et sadducaeos progeniem uiperarum uocat III. Herodes occidit pueros innocentes II.
Conuersi. Multi ab oriente et occidente uenient, id est conuertentur alii in iuuenta,


642. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk1_188 | Paragraph | SubSect | Section]

X. Ve uobis qui ędificatis monumenta prophetarum etc. XI. Hierusalem Hierusalem, quę occidis prophetas, et lapidas eos qui mittuntur ad te XIII.
Cibus, potus. Ioannes Baptista uinum et siceram non bibet. et Spiritu Sancto replebitur adhuc ex utero matris suę I. Ieiunabat Dominus cum tentatorem uicit, ostendens, quod ei qui se uult ad pugnas tentationum accingere, sobrietas est necessaria.. Ieiunium possibilitati


643. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk1_190 | Paragraph | SubSect | Section]

circumcisus. Circumcisio fuit signum futuri per Christum baptismi II.
Contemplatio. Contemplatiua uita exprimitur per Mariam, actiua per Martham X. IOANNES
Caritas. Petrus: Domine, ad quem ibimus? Verba uitę ęternę habes VI. Siquis sitit, ueniat ad me, itemet bibat etc. VII. Dixit Thomas Didymus ad condiscipulos: Eamus et nos, et


644. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

nomine Domini, rex Israel XII. Petrus: Domine, tu mihi lauas pedes? Si non lauero te etc. Domine, non tantum pedes, sed et manus et caput. Iesus: Vnus ex uobis tradet me. Petrus quasi statim in traditorem irruiturus, innuit Ioanni, quis esset, de quo Dominus dicerret XIII. Petrus: Animam meam pro te ponam XIII. Si diligitis me, mandata mea seruate. Qui habet mandata mea et seruat ea, ille est qui diligit me. Qui autem diligit me, diligetur a Patre meo, et ego


645. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk1_193 | Paragraph | SubSect | Section]


Caritas. Ipse enim Pater amat uos, quia uos me amastis, et credidistis quia a Deo exiui XVI. Tunica inconsutilis desuper contexta caritatem signat indissolubilem et supereminentem XVIII. Prior Ioannes pręcurrit ad monumentum, sed Petrus prior introiuit XX. Petrus tanquam feruentior cęteris interrogatur a Domino: Simon Ioannis, diligis me plus his? Iterum et tertio interrogato ac confitenti cura pascendarum ouium demandatur XXI.


646. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk1_193 | Paragraph | SubSect | Section]

Tunica inconsutilis desuper contexta caritatem signat indissolubilem et supereminentem XVIII. Prior Ioannes pręcurrit ad monumentum, sed Petrus prior introiuit XX. Petrus tanquam feruentior cęteris interrogatur a Domino: Simon Ioannis, diligis me plus his? Iterum et tertio interrogato ac confitenti cura pascendarum ouium demandatur XXI. Contemplatio significata per Ioannem, actio per Petrum XXI. PAVLVS AD CORINTHIOS


647. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk1_193 | Paragraph | SubSect | Section]

ad monumentum, sed Petrus prior introiuit XX. Petrus tanquam feruentior cęteris interrogatur a Domino: Simon Ioannis, diligis me plus his? Iterum et tertio interrogato ac confitenti cura pascendarum ouium demandatur XXI. Contemplatio significata per Ioannem, actio per Petrum XXI. PAVLVS AD CORINTHIOS I
Consortium. Nescitis quia modicum fermentum totam massam corrumpit. Non commisceamini fornicariis huius mundi,


648. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk1_194 | Paragraph | SubSect | Section]

non commisceamini cum illo, ut confundatur, et nolite quasi inimicum existimare, sed corripite ut fratrem III. AD TITVM: Hereticum hominem post unam et secundam correptionem deuita III. IOANNIS II: Siquis uenit ad uos, et hanc doctrinam non offert, nolite recipere eum in domum, nec aue ei dixeritis. Qui enim dicit illi aue, communicat operibus eius malignis I. APOCALYPSIS: Angelo Pergami:Non negasti fidem meam, sed habeo


649. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk1_195 | Paragraph | SubSect | Section]

Paulus ait: Non solum alligari, sed et mori paratus sum pro nomine Iesu XXI. PETRI I: Deum timete II. In omnibus honorificetur Deus IIII. Caritas operit multitudinem peccatorum IIII. IOANNIS I: Perfecta caritas foras mittit timorem, quoniam timor poenam habet IIII. Omnis qui diligit eum qui genuit, diligit et eum qui natus est ex eo. Hęc est caritas Dei, ut mandata eius custodiamus; et mandata eius grauia non sunt V.


650. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk1_195 | Paragraph | SubSect | Section]

Perfecta caritas foras mittit timorem, quoniam timor poenam habet IIII. Omnis qui diligit eum qui genuit, diligit et eum qui natus est ex eo. Hęc est caritas Dei, ut mandata eius custodiamus; et mandata eius grauia non sunt V. IOANNIS II: Et hęc est caritas, ut ambulemus secundum mandata eius I. APOCALYPSIS: Vox engeli: Timete Dominum, et date illi honorem etc. V.
Crudelis. IACOBI:


651. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk1_198 | Paragraph | SubSect | Section]

Circumcisionem non esse necessariam fidelibus XV. Paulus assumpsit Thimoteum et circumcidit propter Iudeos XVI. Confitemini alterutrum peccata uestra, et orate pro inuicem et saluemini: IACOBI V. IOANNIS I: Si confiteamur peccata nostra, fidelis est et iustus, ut remittat nobis I.
Communio. AD CORINTHIOS I: Reprehendit eos qui pransi sumebant eucharistiam; demum de eius institutione


652. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

Vertumnus quoque, ut Pomonę potiretur concubitu XIIII .
Crudelis. Tyranni de Gigantum sanguine nati. Lycaon, Archadię tyrannus, hospites trucidabat, Ioui hospitio suscepto humana membra comedenda apposuit. Versus est in lupum et eius causa factum est diluuium I . Penthea mater Agaue, Ino et Auctonoe sorores sua interemerunt manu III .


653. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk1_199 | Paragraph | SubSect | Section]

Alcmanus uel Alcmeus matrem Eriphylen interemit, Alcmeum Phegeus, cuius filiam desponsatam contempserat. Lygdus uxori Theletusę iusserat, si puellam pareret, necaret IX . Omathus, oppidi Cypri, incolę soliti aduenas immolare in ara Iouis; a Venere in boues uersi sunt X . Orpheus a mulieribus interemptus, lyra, et caput in Hebrum proiecta. Peleus Phocum fratrem interfecit. Lupus armenta et pastores interimens. Thetidis ira in Peleum, quia fratrem occiderat


654. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk1_230 | Paragraph | SubSect | Section]

211 . Charitatis rara possessio 212 . Qui diligit proximum, totam legem implet 212 . Inter fructus spiritus prima charitas 213 . Ioannis iam decrepiti uox: Filioli, diligite alterutrum 217 . Charitas scientię 228 . Sufferentes inuicem in charitate 228 . Ambulate in charitate


655. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

294 . Ne quęras maiora te 298. 299 . De absconditis tuis adimpletus est uenter eorum 330 .
Concordia. Ecce quam bonum et quam iocundum 422 . Communio sanctorum. Panis qui de cęlo descendit 29 . Similam et mel et oleum comedisti 47 . Panis iusti 55. 185 .


656. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

et contremuit terra 376 . Et in eos qui conuertuntur ad cor 384 . In conuertendo populos 398 . Saciauit animam inanem 402 . Iordanis conuersus est retrorsum 409 . A facie Domini mota est terra 409 . In conuertendo Dominus captiuitatis Syon 420 . Super flumina Babylonis illic sedimus et


657. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

quoniam bonus 425 . Confitebor tibi, Domine, in toto corde meo 426 . Ad excusandas excusationes in peccatis 427 . IOSEPHVS DE HISTORIA IVDEORVM
Charitas in Deum. Matathias pro lege Dei 106 . Mori maluerunt quam sabbatum uiolare 106 .
Crudelis.


658. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk1_247 | Paragraph | SubSect | Section]

Christus fons aquę uiuę, panis, nardus, unguentum, lumen, uerbum 35 . Deus non oculis,sed mente uidetur et spiritu 44 . De X Dei nominibus apud Hebreos 79 . Iosephus, XVIII. Antiquitatum liber de Christo 84 . Incarnationis promissio 115 . Christus sapientia, iustitia, sanctitas 126 . Dii nationum explosi succedente crucis tropheo


659. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk1_249 | Paragraph | SubSect | Section]

Vestem ex duobus contextam non indueris 17 . Dominus iubet percuti Madianitas, quia deceperunt Israel per idolum Belphegor et Zochi, filiam ducis Madian 24 . Gabaonitę dolo impetrarunt sibi salutem coram Iosue 31 . Aioth uenit cum muneribus ad regem Eglon, et seorsum in colloquium euocatum interimit. Sysaram latere cupientem operuit Iahel, mox adacto tempori clauo interfecit 35 . Vulpes Sansonis ignem ferentes in


660. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk1_249 | Paragraph | SubSect | Section]

ferentes in cauda 38 . Saul sepę simulata reconcilatione tetendit insidias Dauid; ubi id parum processit, aperto odio persecutus est eum 45 . Dauid simulat insaniam 46 . Ioab dolose euocatum Abner interfecit 49 . Siba seruus insimulatus dominum suum defectionis possessionem bonorum illius impetrauit a rege 53 . Ioab Amasam, collegam suum dolo interfecit


661. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk1_249 | Paragraph | SubSect | Section]

Dauid simulat insaniam 46 . Ioab dolose euocatum Abner interfecit 49 . Siba seruus insimulatus dominum suum defectionis possessionem bonorum illius impetrauit a rege 53 . Ioab Amasam, collegam suum dolo interfecit 54 . Ioab utriusque homicidii regnante Salomone dedit poenas 55 . Mulier alteri furata uiuum filium supposuit suum mortuum 56 .


662. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk1_249 | Paragraph | SubSect | Section]

Abner interfecit 49 . Siba seruus insimulatus dominum suum defectionis possessionem bonorum illius impetrauit a rege 53 . Ioab Amasam, collegam suum dolo interfecit 54 . Ioab utriusque homicidii regnante Salomone dedit poenas 55 . Mulier alteri furata uiuum filium supposuit suum mortuum 56 . Prophetes senex de Bethel decepit alterum dicens angelum sibi locutum etc.


663. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk1_250 | Paragraph | SubSect | Section]

Alchimas itidem percussit Assideos. Nicanor euocatum Iudam ad pacem ineundam inter se uoluit eum comprehendere 220 . Rex Ęgypti quasi amicus ingressus Syriam dolo eam occupauit, ciuitates Alexandri, generi sui. Ionathas dolis Triphonis circumuentus periit 222 . Idem Triphon Antiochum regem, dum simul pergerent, dolo interemit 223 . Menelaus sibi impetrauit sacerdotium, cum Iason eum, ut pro se impetraret, misisset


664. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk1_251 | Paragraph | SubSect | Section]

57 . Attulerunt de Ophir ad Salomonem CCCCXX talenta auri. Scuta, peltę, uasa, supellex, omnia de auro purissimo. Tanta fuit copia argenti in Hierusalem, quanta lapidum, tanta cedrorum, quanta et sicomorum 58 . Ioas Azaheli, regi Syrię, uenienti extra Hierusalem uniuersum argentum de palatio et thesauris templi dedit, et inde eum fecit recedere 65 . Achaz, rex Iuda, misit aurum et argentum Assyriorum regi, et percussit >Syros


665. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

reges terrę diuitiis et gloria 76 . Appensa sacerdotibus per Esdram post transmigrationem 84 . Vix per dies XXX collecta sunt Assyriorum spolia 96 . Diuitię Iob 101 . Diues cum dormierit, nihil secum auferet etc. 105 . Non dabitur aurum obrizum pro sapientia, nec appendetur argentum in commutatione eius 106 .


666. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk1_254 | Paragraph | SubSect | Section]

ululatus percussorum in cęlum 42 . Dauid fleuit uxores captas ab hostibus Achinoe et Abigail 48 . Habitatores Iabes mortem Saul et filiorum eius dolentes ieiunauerunt VII diebus. Dauid dolens mortem Saul et Ionatę scidit uestimenta sua, sui lugentes ieiunauerunt ad uesperam 49 . Dauid Ammonis filii nece audita scidit uestimenta, reliqui fleuerunt ploratu magno 52 . Idem Absalonem uitę suę insidiantem grauissime fleuit


667. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk1_254 | Paragraph | SubSect | Section]

Respha a filiis in cruce pendentibus abigebat aues per diem et bestias per noctem 54 . Heliseus fleuit, dum prophetaret Azahelem super Syriam regnaturum et mala facturum filiis Israel 64 . Iosias fleuit mala uentura super Hierusalem; propterea requieuit in pace, ne uideat illa 68 . Iosiam luxerunt Iuda et Hierusalem. Hieremias fecit lamentationes 82 . In reędificatione templi sub Zorobabel populus


668. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk1_254 | Paragraph | SubSect | Section]

Heliseus fleuit, dum prophetaret Azahelem super Syriam regnaturum et mala facturum filiis Israel 64 . Iosias fleuit mala uentura super Hierusalem; propterea requieuit in pace, ne uideat illa 68 . Iosiam luxerunt Iuda et Hierusalem. Hieremias fecit lamentationes 82 . In reędificatione templi sub Zorobabel populus pars gaudebat, pars lugebat clamore mixto 83. 89 . Esdras scidit


669. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk1_255 | Paragraph | SubSect | Section]

et Assyriorum uiso Olophernis trunco 96 . Iudith defunctam luxit populus diebus septem 97 . Dolor Mardochei et Iudeorum apud Persas, cum edictum regis exisset delendi eos 98 . Iob quoque nunciis calamitatis exceptis scidisse dicitur uestimenta sua, et tonso capite corruisse in terram 101 . Verba mea dolore sunt plena etc. 102 . Dimitte me, ut plangam dolorem meum


670. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk1_256 | Paragraph | SubSect | Section]

Operiebatis lachrimis altare Domini fletu et mugitu, ita ut non respiciam ultra ad sacrificium etc., quia nihil prosunt lachrimę, ubi non cessat peccatum 216 .
Degener. Ioram pessimus, de Iosaphat optimo. Ioatham rex rectum fecit coram Domino, Achaz uero, filius eius, male operatus est 80 . Manasses in fine optimus; Ammon, filius eius, semper per omnia pessimus fuit. Vinea electa conuersa in prauum


671. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk1_256 | Paragraph | SubSect | Section]

lachrimis altare Domini fletu et mugitu, ita ut non respiciam ultra ad sacrificium etc., quia nihil prosunt lachrimę, ubi non cessat peccatum 216 .
Degener. Ioram pessimus, de Iosaphat optimo. Ioatham rex rectum fecit coram Domino, Achaz uero, filius eius, male operatus est 80 . Manasses in fine optimus; Ammon, filius eius, semper per omnia pessimus fuit. Vinea electa conuersa in prauum


672. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk1_256 | Paragraph | SubSect | Section]

Domini fletu et mugitu, ita ut non respiciam ultra ad sacrificium etc., quia nihil prosunt lachrimę, ubi non cessat peccatum 216 .
Degener. Ioram pessimus, de Iosaphat optimo. Ioatham rex rectum fecit coram Domino, Achaz uero, filius eius, male operatus est 80 . Manasses in fine optimus; Ammon, filius eius, semper per omnia pessimus fuit. Vinea electa conuersa in prauum 167 .


673. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk1_270 | Paragraph | SubSect | Section]

dedit uobis doctorem iustitię etc. Dominus de Syon rugiet 204 . De tempore Christi: In die illa suscitabo tabernaculum Dauid, quod cecidit 206 . Et erit in monte Syon saluatio, et erit sanctus. Ionas, ut cęteri euadant, sustinet se in mare mitti. Fuit in uentre ceti tribus diebus etc. 207 . Congregatione congregabo Iacob. Ascendet enim pandens iter ante eos; diuidet, et transibit portam; et transibit rex eorum coram eis; et


674. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

eum? 216 . MATTHEVS
DEVS. Christi diuinitas. Natum in Bethlem Magi adorant, aurum offerunt regi, thus Deo, myrrham homini. Angelus ad Ioseph: Quod in ea natum est, de Spiritu Sancto est. Vocabis nomen eius Iesum; ipse enim saluum faciet populum suum a peccatis eorum II. Ioannes: Qui autem post me uenturus est, fortior me est. Baptizato Iesu cęli aperti sunt, Spiritus Sanctus in specie columbę apparuit, uox


675. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

DEVS. Christi diuinitas. Natum in Bethlem Magi adorant, aurum offerunt regi, thus Deo, myrrham homini. Angelus ad Ioseph: Quod in ea natum est, de Spiritu Sancto est. Vocabis nomen eius Iesum; ipse enim saluum faciet populum suum a peccatis eorum II. Ioannes: Qui autem post me uenturus est, fortior me est. Baptizato Iesu cęli aperti sunt, Spiritus Sanctus in specie columbę apparuit, uox Patris de cęlo audita est III. Demoniacos, lunaticos, paraliticos curauit IIII. Admirantur super doctrina eius. Erat


676. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk1_272 | Paragraph | SubSect | Section]

leprosi mundantur, surdi audiunt, mortui resurgunt, pauperes euangelizantur. Confiteor tibi, Pater, Domine cęli et terrę. Omnia mihi tradita sunt a Patre meo. Nemo nouit Filium, nisi Pater XI. Iesus autem sciens cogitationes eorum. Prędicit de sua resurectione exemplo Ionę XII. Mirantur unde huic sapientia et uirtutes XIII. De V panibus V milia hominum saciat. Venit ad discipulos? ambulans super mare. In naui adorantes eum dicunt: Vere Filius Dei es. In Genezareth infirmi tacta fimbria sanatur XIIII. Secus mare Galileę in monte sanat mutos,


677. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk1_273 | Paragraph | SubSect | Section]


Dolus. Vulpes foueas habent, et uolucres cęli nidos VIII. Vinum cum felle mixtum porrigunt XXVII.
Dolor. Herodis dolor simulatus circa Ioannem XIIII. MARCVS
DEVS. Christi diuinitas, in potestate spiritibus immundis imperat I. Mare et uenti obediunt ei IIII. Demones torquentur pręsentia eius V.


678. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk1_276 | Paragraph | SubSect | Section]

quia sciebant ipsum esse Christum IIII. Paralitico dimittit peccata V. Vt cognouit Iesus cogitationes eorum V. Omnis turba quęrebat eum tangere, quia uirtus de illo exibat et sanabat omnes VI. Suscitauit uiduę filium VII. IOANNES
Docilis. Samaritanę reuelauit Dominus, quod ipse esset Messias. Iudeis non ita manifeste, quia illa quęsiuit affectu discendi, illi occasione calumniandi. Leuate oculos uestros, et uidete regiones, quia albę sunt


679. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk1_277 | Paragraph | SubSect | Section]

etc. Deum nemo uidit unquam; unigenitus Filius, qui est in sinu Patris, ipse enarrauit. Ecce Agnus Dei, ecce qui tollit peccatum mundi. Ego uidi et testimonium perhibui, quia hic est Filius Dei. Quem scripsit Moyses in Lege et prophetę, inuenimus Iesum, filium Ioseph a Nazareth. Rabbi, tu es Filius Dei, tu es rex Isralel I. Quomodo corpus Christi templum intelligitur II. Nemo ascendit in cęlum, nisi qui descendit de cęlo, Filius hominis, qui est in cęlo. Qui habet sponsam, sponsus est; amicus autem sponsi, qui stat et audit eum,


680. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk1_282 | Paragraph | SubSect | Section]

ęternam suam gloriam in Christo Iesu, modicum passos etc. Ipsi gloria et imperium in secula sęculorum. Amen V. PETRI II: Hic est Filius meus dilectus etc. Hanc uocem nos audiuimus de cęlo allatam, cum essemus cum ipso in monte sancto I. IOANNIS I: Et uidimus, et testamur, annunciamus uobis uitam ęternam, quę erat apud Patrem, et apparuit nobis. Deus lux, et tenebrę in eo non sunt ullę I. Hic est, qui uenit per aquam et sanguinem, Iesus Christus, et Spiritus est qui testificatur quoniam Christus est


681. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk1_284 | Paragraph | SubSect | Section]

sua ambulantes in impietatibus etc. I.
Docilis. IACOBI: Esto uelox ad audiendum. In mansuetudine suscipite uerbum, quod potest saluare animas. Estote factores uerbi, et non auditores tantum I. IOANNIS I: Qui nouit Deum, audit nos; qui non est ex Deo, non audit nos IIII.
Dolus. Ad COLOSSENSES: Videte nequis uos decipiat per philosophiam et inanem fallaciam, secundum traditionem homiinum, secundu


682. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk1_284 | Paragraph | SubSect | Section]

non sublime sapere neque sperare in incerto diuitiarum VI. IACOBI: Diues sicut flos feni transibit I. Diuites plerunque mali; diues tamen diligendus ut proximus II. Agite nunc, diuites, plorate ululantes etc. contra auaritiam diuitum, et dolum, et luxuriam V. IOANNIS I: Nolite diligere mundum neque ea quę in mundo sunt etc. II. APOCALYPSIS: Dicis diues sum etc. et nescis quia tu es miser. Suadeo tibi emere a me aurum ignitum probatum, ut locuplex fias etc.


683. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk1_286 | Paragraph | SubSect | Section]

Thetis in formas uarias Peleum eludebat XI . Periclimenes in multas species se mutans, dum pugnat cum Hercule, postremo in aquilam uersus sagitta occubuit XII . Cecropes semper insidiati bonis in simias a Ioue uersi sunt. Circe uenefica in bestiarum formas homines mutans. Vertumnus se multipliciter mutans, ut Pomonam fugientem se caperet XIIII .
Diuitię. In Colcho pellis aurea


684. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk1_287 | Paragraph | SubSect | Section]

Horam XIIII . Ęgeria Numę mortem lugens in ualle Aricina uersa est in fontem sui nominis XV .
Degener. Anigris fluuius aliquando potantibus iocundam aquam prębuit, deinde in amarissimam conuersus est, quia Centauri ab Hercule uulnerati suum ibi cruorem abluerunt. Hyppanis, Sicilię fluuius, ab initio dulcissimus, deinde marini liquoris XV .


685. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk1_287 | Paragraph | SubSect | Section]


DEVS. Iuppiter, Diespiter, ęther, Saturni ex Rhea uel Ope filius, patrem regno expulit. Lycaonem, Archadię tyrannum ob sęuitiam conuertit in lupum et hominum genus diluuio deleuit. Ionem, Inachi amnis filiam, stuprauit, in uaccam uertit et in pristinam figuram reuocatam Isim deam fecit I . Phoetontem, ne orbem incenderet, fulmine a Solis cursu deturbauit. In Dianę formam mutatus Calistonem, Lycaonis filiam, uitiauit. Esculapium


686. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk1_288 | Paragraph | SubSect | Section]

III . Ex Danae, Acrisii filia, genuit Persea IIII . Bello Gygantum timens Typheum dicitur uersus in arietem V . Rhodopen et Hemum, quod Iunonis Iouisque nomina sibi usurpauerant, in montes mutauit. Cum Antigone Laomedontis filia, concubuit. In aquillam uersus compressit Asterien, in olorem Ledam, Tyndari filiam, in equam Medusam Gorgonem, in delphinum Melanthon. Ex Latona genuit Dianam et Apollinem. Rusticos, qui


687. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk1_289 | Paragraph | SubSect | Section]

Cecropes fraudulentos et bonorum insidiatores in simias transfudit. Veneris rogatu Ęneam, eius et Priami filium, deum fecit, quem Indigetem nuncuparunt XIIII . Iuno, Iouis et soror et coniunx, Argum a Mercurio occisum uertit in pauonem. Calistonem cum Arcade filio in ursam uersos inter sydera collocauit II . Semelen in anum uersa decepit ad necem ob pellicatum. Tyresiam pro Ioue contra se iudicantem


688. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk1_289 | Paragraph | SubSect | Section]

Iuno, Iouis et soror et coniunx, Argum a Mercurio occisum uertit in pauonem. Calistonem cum Arcade filio in ursam uersos inter sydera collocauit II . Semelen in anum uersa decepit ad necem ob pellicatum. Tyresiam pro Ioue contra se iudicantem luminibus orbauit. Echo nympham, quod se garrulitate sępe morata fuisset, ne Iouem in adulterio nympharum deprehenderet, a Narcyso contemni et in saxum uerti curauit III . In Athamantem


689. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk1_289 | Paragraph | SubSect | Section]

cum Arcade filio in ursam uersos inter sydera collocauit II . Semelen in anum uersa decepit ad necem ob pellicatum. Tyresiam pro Ioue contra se iudicantem luminibus orbauit. Echo nympham, quod se garrulitate sępe morata fuisset, ne Iouem in adulterio nympharum deprehenderet, a Narcyso contemni et in saxum uerti curauit III . In Athamantem et Inoem, eius coniugem, euocatis Eumenidibus in furorem uertit eo quod numen suum contempserant.


690. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk1_289 | Paragraph | SubSect | Section]

filio in mare se pręcipitauit. Comites quoque Inoos uertit in saxa IIII . Bello Gygantum Typhonem timens uersa est in uaccam V . Pygmeam conuertit in gruem, Antigonam in ciconiam, quod cum Ioue coisset. Cynarę et regis Assyriorum filias ob earum insolentiam in gradus templi sui lapideos mutauit. Latonam in partu Dianę et Apollinis grauiter laborare et per diuersas regiones errare fecit V . Iasonem iuuit cum Minerua in


691. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk1_289 | Paragraph | SubSect | Section]

coniugi, exorata Morpheum, Somni filium, misit, qui ei mariti naufragium in quiete repręsentauit XI . Hersiliam, Romuli coniugem, deam fecit, quam Horam Quirini nuncuparunt XIIII . Neptunnus, Iouis frater, Cornici, Coronei filię, uim intulisset, nisi prius a Pallade ob uirginitatem tenaciter custoditam in auem sui nominis mutata cessisset. Inoem et Melicertam Veneris rogatu in Leucothoen et Palemonem, deos marinos, recepit. Cum Medusa in templo Mineruę concubuit


692. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk1_290 | Paragraph | SubSect | Section]

a Peleo delata necabat. Tandem precibus eius placata lupum in saxum conuertit X . Saturnus uersus in equum Philiram, Oceani filiam, lusit eiusque concubitu Chironem genuit VI . Ditis siue Pluton, Iouis frater, Proserpinam, Cereris filiam rapuit. Cyanen nympham in fontem sui nominis uertit V . Orpheo Euridicen coniugem ad superos reducendam concessit, si modo, donec euaderent, sequentem illam non respexerit. Cum Mente nympha concubuit,


693. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk1_290 | Paragraph | SubSect | Section]

si modo, donec euaderent, sequentem illam non respexerit. Cum Mente nympha concubuit, quam Proserpina propter adulterium in herbam sui nomnis mutauit X . [Anii sacerdotis filiabus...uirginibus donauit, ut earum] Bacchus, Iouis et Semeles filius, nymphis in Nysa, Indię monte, nutriendus clam traditus. Versus in Acesten elusit Penthea, contemptorem suum et ab Agaue matre et sororibus in furorem uersis interimi curauit. Tyrenos nautas, qui se raptum nauigio imposuerant,


694. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk1_291 | Paragraph | SubSect | Section]

IIII . Ex Bistonide nympha genuit Tereum, Tracum regem VI . Romę urbis conditorem Romulum ex Ilia siue Rhea procreauit XV . Apollo, Iouis et Latonę filius, Phytonem serpentem sagittis interemit. In Daphnen, Penei fluminis filiam, exarsit I . Sol idem ex Climene, Oceani et Thethios filia, Phetontem genuit, currum suum illi regendum concessit, quod illi uersum est in


695. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk1_292 | Paragraph | SubSect | Section]

direxit XII . Sybillę, Glauci filię, pro concubitu longeuitatem et uaticinium dedit XIIII . Esculapius, Apollinis et Coronidis filius, Hyppolitum defunctum herbis in lucem reduxit. A Ioue fulminatus ob ausum tanti facinoris poenas dedit. Romę pestilentia laboranti per legatos ab Epidauro in serpentis forma aduectus saluti fuit, si fabulis creditur XV . Vulcanus, Iouis et Iunonis filius, ob deformitatem e cęlo in Lemnum


696. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk1_292 | Paragraph | SubSect | Section]

Hyppolitum defunctum herbis in lucem reduxit. A Ioue fulminatus ob ausum tanti facinoris poenas dedit. Romę pestilentia laboranti per legatos ab Epidauro in serpentis forma aduectus saluti fuit, si fabulis creditur XV . Vulcanus, Iouis et Iunonis filius, ob deformitatem e cęlo in Lemnum pręcipitatus claudusque factus. Ibi, ut alii dicunt, nutritus a simiis, ut alii, a Thetide et Hermione, Oceani filia, Ioui fabricauit fulmina, diis contra Gygantes arma, monile Hermioni, coronam Ariadnę, Achilli et


697. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk1_292 | Paragraph | SubSect | Section]

aduectus saluti fuit, si fabulis creditur XV . Vulcanus, Iouis et Iunonis filius, ob deformitatem e cęlo in Lemnum pręcipitatus claudusque factus. Ibi, ut alii dicunt, nutritus a simiis, ut alii, a Thetide et Hermione, Oceani filia, Ioui fabricauit fulmina, diis contra Gygantes arma, monile Hermioni, coronam Ariadnę, Achilli et oneę arma. A Minerua spretus ex solo complexu genuit Erictonium. Venerem habuit uxorem. Quę cum Marti obsequeretur, in adulterio deprehensos cathenis tenuissimis ligauit et


698. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk1_292 | Paragraph | SubSect | Section]

coronam Ariadnę, Achilli et oneę arma. A Minerua spretus ex solo complexu genuit Erictonium. Venerem habuit uxorem. Quę cum Marti obsequeretur, in adulterio deprehensos cathenis tenuissimis ligauit et spectaculum prębuit diis. Sic Tortellius. Mercurius, Iouis et Maię filius, deorum nuncius, Argum Iouis iussu sopitum interemit. I . Apollini poscenti Admeti regis boues furto subduxit. Bathum perfidia eius offensus in saxum mutauit. Hersen, Cecropis filiam, sorore eius


699. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk1_292 | Paragraph | SubSect | Section]

A Minerua spretus ex solo complexu genuit Erictonium. Venerem habuit uxorem. Quę cum Marti obsequeretur, in adulterio deprehensos cathenis tenuissimis ligauit et spectaculum prębuit diis. Sic Tortellius. Mercurius, Iouis et Maię filius, deorum nuncius, Argum Iouis iussu sopitum interemit. I . Apollini poscenti Admeti regis boues furto subduxit. Bathum perfidia eius offensus in saxum mutauit. Hersen, Cecropis filiam, sorore eius Aglaura precio corrupta ac operam nauante subegit.


700. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk1_293 | Paragraph | SubSect | Section]

iussu sopitum interemit. I . Apollini poscenti Admeti regis boues furto subduxit. Bathum perfidia eius offensus in saxum mutauit. Hersen, Cecropis filiam, sorore eius Aglaura precio corrupta ac operam nauante subegit. In Iouis gratiam, cum Europam rapere uellet, armenta Phoenicię regionis ad littus compulit II . Ex Venere Hermaphroditum genuit IIII . Cum Ioue in Phrygia a Philemone et Baucide hospitio suscepti bene eis


701. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk1_293 | Paragraph | SubSect | Section]

eius Aglaura precio corrupta ac operam nauante subegit. In Iouis gratiam, cum Europam rapere uellet, armenta Phoenicię regionis ad littus compulit II . Ex Venere Hermaphroditum genuit IIII . Cum Ioue in Phrygia a Philemone et Baucide hospitio suscepti bene eis fecerunt, reliquis ciuibus propter inhospitalitatem male VIII . Chionen, Dedalionis filiam, dormientem compressit ex eaque genuit Auctolicum furacissimum


702. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

hospitio suscepti bene eis fecerunt, reliquis ciuibus propter inhospitalitatem male VIII . Chionen, Dedalionis filiam, dormientem compressit ex eaque genuit Auctolicum furacissimum XI . Hercules, Iouis et Alcumenę filius, iussu Euristei descendit ad inferos, Cerberum inde in Ponticam regionem eduxit, cuius uomitus uersus est in uenenum aconitum VII . Cum Acheloo pro Deianira luctatus uicit, fracto ei altero cornu. Nessum Centaurum


703. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

ui ueneni. Lycam famulum, qui uestem attulit a Deianira missam, arreptum proiecit in mare. Sagittas reliquit Philotetę, Peantis filio, sine quibus Troia capi non potuit. Exustus pyra, quam ei Philotetes struxerat, deificatus est. Hebben, Iunonis filiam, sibi copulauit; ex qua Iolaum genuit; genitus pręuenit ętatem adultu IX . Hesionen, Laomedontis filiam, belluę marinę expositam liberauit. Equos pro mercede pollicitos cum dare Laomedon diferret, Ilium expugnauit et Hesionen abreptam Thelamoni, militię


704. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk1_294 | Paragraph | SubSect | Section]

dicitur. Nam illa rudente asello excita effugit, ac ne ille fugientem consequi posset, uersa est in lothon arborem. Cuius trunco infixa inhęsit Driope, quod ramum eius ausa fuit decerpere IX . Pallas, Minerua, Trytonia, Bellona, e uertice Iouis armata prosiluit. Pręses bellorum, uirgo et innupta. Pallanta, Gygantem, cum sibi uim inferret, interemit. Apud Trytoniam paludem primum reperta. Sapientię dea, omnium artium inuentrix. Illi arces consecrantur. Erictonium ex Vulcani complexu natum sustulit, in cistella


705. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk1_294 | Paragraph | SubSect | Section]

cędente Neptuno. Oliuam inuenit. Tibias quoque inuenisse dicitur VI . Cum Iunone Iasonem iuuit ad uellus aureum asportandum. Perdicem a Dedalo e muro deturbatum in uolucrem sui nominis mutauit VIII . Diana, Iouis et Latonę filia, Acteonem, qui nudam casu aspexit, uertit in ceruum III . Cum Proserpina erat ad Pegusam lacum Ęthnę, cum rapta est a Dite. Affuit Aretusę Alpheum fugienti et sub terra raptam in insulam


706. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk1_295 | Paragraph | SubSect | Section]

fontem sui nominis mutauit XV . Aurora Cephalum, Procris maritum, adamauit. Diana Procri canem cursu inuictum et iaculum sine errore dedit, illa Cephalo VII . Aurora Memnoni filio ab Achille occiso ab Ioue impetrauit, ut ipse et sorores in uolucres Memnonides uerterentur. Ipsius autem Aurorę lachrimę uerse sunt in rorem matutinum XIII . Lucina siue Elicia a parturientibus inuocatur. Alcumena parturiente nexis manibus Iunoni


707. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk1_295 | Paragraph | SubSect | Section]

Elicia a parturientibus inuocatur. Alcumena parturiente nexis manibus Iunoni obsequens partum tardabat. Galantidem, eius ministram, quę illam mendacio deceperat, in mustellam uertit et ore, quo mentita est, partum edere iussit IX . Ceres, Iouis soror, Proserpinam illi genuit. Quam raptam quęrens cum sitiret, Mysena anu aquam porrigente auide sumpsit. Quod iridentem Stellem puerum in stellionem uertit. Proserpinę. filię reditum ab inferis impetrauit, si ibi nihil gustasset. Ascalaphum, quia illam granum mali


708. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk1_295 | Paragraph | SubSect | Section]

quęrens cum sitiret, Mysena anu aquam porrigente auide sumpsit. Quod iridentem Stellem puerum in stellionem uertit. Proserpinę. filię reditum ab inferis impetrauit, si ibi nihil gustasset. Ascalaphum, quia illam granum mali Punici edisse indicauit, in bubonem uertit. A Ioue tamen impetrauit, ut illa sex menses apud Ditem et totidem apud se esset. Triptolemum ad fruges ubique disseminandas misit. Lincem, cum dormienti Triptolemo necem illaturus esset, in feram sui nominis mutauit. Eristonem cum filia Mestra, quod in Thessalia lucum eius


709. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk1_295 | Paragraph | SubSect | Section]

ad fruges ubique disseminandas misit. Lincem, cum dormienti Triptolemo necem illaturus esset, in feram sui nominis mutauit. Eristonem cum filia Mestra, quod in Thessalia lucum eius uastauerat, fame grauissima affecit VIII . Venus, Iouis et Dionę filia, Narcysum ob duritiam, qua in nympham Echo usus fuerat, in amorem proprię formę impulit, ita ut defecerit III . Pro Inone et Melicerta Neptunnum precata, ut in marinos deos reciperentur, impetrauit.


710. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

donauit, quibus ille Athalantam uicit. Sed erga se ingratum experta effecit, ut in luco matris deum concumberent. Cuius odio mutati sunt in leones X . Comites Diomedis se contemnentes uertit in aues cygnis similes. Pro onea rogauit Iouem, et factus est deus, quem Indigetem dixerunt. Anaxareten puellam ob duritiam in Iphim, qui ab ea contemptus defecerat, in saxum mutauit XIIII . Cęsarem in senatu occisum rapuit de medio, in cęlum tulit, qui in stellam emicuit


711. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk1_302 | Paragraph | SubSect | Section]

sunt ex uno igne genita. Orpheus grammaticus: Fortis necessitas omnibus dominatur 345 . Deus agit per suum esse quicquid agit. Deus intelligit se ipsum primo ac etiam singulum. Deus est mens mentium et lumen luminum. Orpheus grammaticus: Iouis perfectus est oculus. Grammaticus: Oculus infinitus. Deus intelligit infinita 346 . Deus per uoluntatem extra se efficit omnia. Orpheus grammaticus: Iuppiter species omnium 347 . Voluntas Dei


712. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

Pater et Filius 390 . Vtrum Deus, quia facturus erat omnia, cuncta cognouit? Non 390 . Deus in se ipsum respiciens nouit omnia 390 . Plato Deum comparat soli. Ioannes: Videbimus Deum sicuti est 395 . Deus principium, finis, species 396 . Vnum super ens. Vnum bonum, pulchrum 396 . Deus apud multos esse uocatur


713. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk1_303 | Paragraph | SubSect | Section]

Demon Socratis. Quam ob causam demones solita olim miracula nostris sęculis non efficiant? Quia Christus et uim demonum et artem demoniacam hominibus et cultum demonum suo aduentu abstulit. Quomodo demones in statuas et homines se se insinuant. Demones a Ioue ad inferos deturbati 167 . Demonum genera quinque: cęlestes, ętherei, aerei, aquei, terreni. Sub his orphici 236 . Demones, quorum corpora aliquando uidentur 353 .


714. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk1_303 | Paragraph | SubSect | Section]

Sextus, Tarquini Superbi filius, ex industria a patre uirgis cędi et contumelia affici passus, ut ad Gabinos transfugiens eos proderet et subiiceret patri 99 .
DEVS. Ara Iouis inuentoris 13 . Consus deus ara subterranea colitur 40 . Decimas prouentuum uouerunt Pelasgi Ioui et Apollini ob soli sterilitatem; non persoluentes morbis agitati sunt. Prolis etiam decimam soluere


715. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk1_303 | Paragraph | SubSect | Section]

99 .
DEVS. Ara Iouis inuentoris 13 . Consus deus ara subterranea colitur 40 . Decimas prouentuum uouerunt Pelasgi Ioui et Apollini ob soli sterilitatem; non persoluentes morbis agitati sunt. Prolis etiam decimam soluere illis persuasum fuit. Discordia inter fratres Romulum et Remum 29 . PROBLEMATA


716. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk1_304 | Paragraph | SubSect | Section]

Cur depositum denegare iniquius sit quam mutuum 66 . PROBLEMATA PLVTARCHI
Dolus. Chalcidenses uel Eoles pueros interfecerunt, qui iocis decepti pugillum terrę dederant Choto. Quo accepto ibi regnaturum responsum erat 84 .
Donum. Quid est quod uir ab uxore, uxor a uiro dono aliquid accipere prohibentur


717. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk1_308 | Paragraph | SubSect | Section]

DEVS unus an multi 3.4.5.6. 7 . Contra eos qui plures putauerunt 8 . De Hercule 9 . De Esculapio, Apolline, Neptunno, Marte, Castore, Polluce, Mercurio, Ioue 10 . Iupiter, Neptunus, Pluto 12 . Iupiter, Saturnus 13 . Vesta, Vulcanus, Sol, Rhea, Ops 14 . Vranus ante Saturnum


718. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

Venus calua, Venus amata, Iupiter pastor, fornax, muta, Lares, Lara, Larunda, cęca, cuna, Sterculius, Ticinus, Terminus 22 . De deorum sacrificiis 22.23. 24 . Autores colendorum deorum 25.26. Iouis cognomina 26 . Bellus, Saturnus 26 . Causa fingendi simulachra 28 . Quod etiam qui uidebantur saipientes ad gratiam uulgi errauerunt 29 .


719. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

an deos esse crederet: "Quomodo", inquit, "non credo, qui te diis inimicum puto" 57 . Zeno per caparim, Socrates per canem deierabant 66 . Stoici unum deum esse eumque appellari mentem, fatum, Iouem 74 . Deum esse animal immortale, rationale, perfectum siue intellectuale, beatum, a malo omni remotissimum, prouidentia sua mundum, et quę sunt in mundo disponens omnia; non tamen inesse illi humanę formę liniamenta


720. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk1_316 | Paragraph | SubSect | Section]

nemo sua ętate capitales causas melius egit 175 . Fabius, populi Romani clypeus, Marcellus ensis 283 .
DEVS. Saturnns, Cęli filius. Tres Ioues. Iouis sepulchrum 7 . Ęgyptii primi deos commenti 13 . Dionysius Bacchus 21 . Ceres, Vesta, Neptunus, Pluto, Iuppiter 21 .


721. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk1_316 | Paragraph | SubSect | Section]

ętate capitales causas melius egit 175 . Fabius, populi Romani clypeus, Marcellus ensis 283 .
DEVS. Saturnns, Cęli filius. Tres Ioues. Iouis sepulchrum 7 . Ęgyptii primi deos commenti 13 . Dionysius Bacchus 21 . Ceres, Vesta, Neptunus, Pluto, Iuppiter 21 .


722. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk1_316 | Paragraph | SubSect | Section]

Ęgyptii primi deos commenti 13 . Dionysius Bacchus 21 . Ceres, Vesta, Neptunus, Pluto, Iuppiter 21 . Mortalitatis argumenta in Ioue 21 . Alladius in deorum contemptum fulgura et tonitrua imitatus 62 . Deorum uanitas 76 . Tullus Pallori et Pauori ędem uouit 78 .


723. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk1_319 | Paragraph | SubSect | Section]

omnem cruciatum doloremque depreciat, modicum quidem contemptibilem pronunciando, magnum uero non diuturnum 14 . VERGILIVS
DEVS. Iouis omnia plena 4 . Iam noua progenies cęlo demittitur alto 5 .
Diabolus. Cyclopes fabricantes fulmina 46 .


724. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

Christus humiliatus 76 . Christus post passionem uictor 83 . Arcistrathgos pręliorum ad gentes legatus missus 83 . Ionas Christus, Niniue mundus 87 . Christus relinquens Patrem, ut gentium iungatur ecclesię 88 . Descendit ad inferos, tertia die resurrexit 89. 90 . Descensus ad


725. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk1_323 | Paragraph | SubSect | Section]

134 . Christi redemptio fidelibus, gaudium 144 . Zorobabel typus Saluatoris. Siquis sitit, ueniat ad me. Iesus, filius Iosedech. Iesus magnus sacerdos. 145 . Christus rex er sacerdos 147 . Zorobabel 150 . Post gloriam misit me ad gentes 155 .


726. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

283 . Funiculus triplex difficile rumpitur 296 . De Deo supra quam licet loqui periculosum est 296 . Affectus diuinus. Ira Dei 321 . Ioth, he, uau, he, Gręce, tetragrammaton. Adonai commune est 324 . Thronus Gręce Latine sedes Dei 325 . Et caligo sub pedibus eius, quia incomprehensibilis 33l. Aspectus diuinitatis. Sancta Trinitas


727. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk1_334 | Paragraph | SubSect | Section]

Dei. Redemptor 376 . Petra 378 . Elegit Dauid, seruum suum. Deus uirtutum Christus. Filius hominis 379 . Ostende faciem tuam, id est Christum, et salui erimus. Christus Ioseph. Christus liberator 380 . Saluator. Deus salutum nostrarum 384 . Christus Deus et homo 385 . IOSEPHVS DE


728. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk1_334 | Paragraph | SubSect | Section]

Christus Ioseph. Christus liberator 380 . Saluator. Deus salutum nostrarum 384 . Christus Deus et homo 385 . IOSEPHVS DE HISTORIA IVDEORVM
Diuitię. Lapides preciosi in ueste Aaron 22 . Pecunia de sepulchro Dauid prolata 115 .


729. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk1_336 | Paragraph | SubSect | Section]

Saturnus, Terra, deum mater. De officiis deorum 43 . Nomina, 44. 45 . Quod ęternam uitam nemini pręstent. Dii selecti 45. 46 . Hercules. Lares. Genii. Ianus. Terminus. Iouis et Iani comparatio 47. 48 . Mercurius, Mars 48 . Apollo, Diana, Vesta, Iuppiter, Iuno, Minerua. Vnde de diis error inoleuerit. Saturnus. Cereris sacra. Liberi sacra. 49 .


730. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

Christus templum Dei, hircus dimissus in eremum 80 . Christus sacerdos magnus 82. 83 . Christus quomodo unctus. Pater et Filius. Solus sine peccato 83 . Ioseph pater Domini. Iesus in sanctis 82 . Sponsus 84 . Sol iustitię 85 . Anima Dei Christus. Iesus contriuit peccatum 92 .


731. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk1_340 | Paragraph | SubSect | Section]

4 .
Diuitię. Corona Ariadnę 1 . Aries Phrixi 4 .
Dolus. Prometheus Iouem decepit 2 . Symphonia 3 . HOMERVS
Dolor. Penelope non potest


732. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk1_344 | Paragraph | SubSect | Section]


Ęger. Claudicauit Iacob, quoniam luctator tetigerat neruum foemoris eius. Ob id non comedunt neruum Iudei 6 . Infirmum fratrem nutri sine usura 19 . Iosue uictis hostibus equos eorum subneruauit 32 . Sansoni apprehenso Philistei eruunt oculos 38 . Saul recedente spiritu Domini agitatur a spiritu nequam 45 . Miphiboseth,


733. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk1_344 | Paragraph | SubSect | Section]

Iosue uictis hostibus equos eorum subneruauit 32 . Sansoni apprehenso Philistei eruunt oculos 38 . Saul recedente spiritu Domini agitatur a spiritu nequam 45 . Miphiboseth, Ionatę filius, debilis pedibus 49 . Dauid subneruauit iugales curruum quos cęperat centum tantum derelictis 50 . Miphiboset a Siba seruo claudus derelictus 54 . Abia,


734. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk1_344 | Paragraph | SubSect | Section]

59 . Ochozias ęgrotus consuluit Belzebub, ideo mortuus est 61 . Benadab, rex Syrię, eger consuluit Helizeum per Azahelem, et morituro dicitur quod sanabitur 64 . Ioram in pręlio uulneratus rediit, ut curetur in Iezrahel. Egrotat Heliseus. Ioas, rex Israel, ad eum descendit et flet 65 . Azarias, Amasię filius, rex Iuda, in omnibus Deo acceptus, sed tantum quia excelsa non est demolitus,


735. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk1_344 | Paragraph | SubSect | Section]

ideo mortuus est 61 . Benadab, rex Syrię, eger consuluit Helizeum per Azahelem, et morituro dicitur quod sanabitur 64 . Ioram in pręlio uulneratus rediit, ut curetur in Iezrahel. Egrotat Heliseus. Ioas, rex Israel, ad eum descendit et flet 65 . Azarias, Amasię filius, rex Iuda, in omnibus Deo acceptus, sed tantum quia excelsa non est demolitus, lepra percutitur 66 . Ezechias moriturus


736. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

est demolitus, lepra percutitur 66 . Ezechias moriturus fleuit, et propagatum est ei uitę spacium annorum XV 68 . Dauid equos curruum subneruauit, ut supra 72 . Ioram, filius Iosaphat, pessimus regum Iuda, pręter cętera aduersa, langore premitur, donec egrediantur uitalia 79 . Ezechias egrotauit usque ad mortem, ut supra 81 . Tobias factus cęcus gratias agit Deo


737. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

lepra percutitur 66 . Ezechias moriturus fleuit, et propagatum est ei uitę spacium annorum XV 68 . Dauid equos curruum subneruauit, ut supra 72 . Ioram, filius Iosaphat, pessimus regum Iuda, pręter cętera aduersa, langore premitur, donec egrediantur uitalia 79 . Ezechias egrotauit usque ad mortem, ut supra 81 . Tobias factus cęcus gratias agit Deo


738. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

Tobias factus cęcus gratias agit Deo 90 . Tobias filius piscis felle liniuit oculos eius, et uidit 92 . Tobias cęcitatem passus annos quattuor 93 . Iob percutitur ulcere pessimo 101. 102 . Deus per dolorem in lectulo increpat, per poenitentiam liberat 107 . Psalmus: Ad te, Domine, clamabo; ęger petit liberari 110 .


739. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk1_345 | Paragraph | SubSect | Section]

Genesis. Hominis uita CXX. Genesis VI. Leui 137, Crath 133, Amram 137 . Exodi VI. Dies mei uelocius transierunt quam a texente tela succiditur 102 . Vixit Iob post flagella CXL annis 108 . Vita hominis breuis. Psalmus XXXVIII 111 . Timor Domini apponet dies, et anni impiorum breuiabuntur 127 . Iuuenes. Senes


740. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk1_348 | Paragraph | SubSect | Section]

per Antichristum 215 . MATTEVS
Eger. Paralitico prius peccata dimittuntur, ut causa debilitatis sublata sanitas restituatur IX. Trans Iordanem sanat turbas, quia baptismo sanantur infirmitates spiritales XIX. Non est opus ualentibus medicus, sed male habentibus VIIII. MARCVS
Eger. Emoroissa omnia


741. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk1_349 | Paragraph | SubSect | Section]

quieta, quę non auferetur ab ea X. Domus mea domus orationis est XIX. Perdet colonos istos, et dabit uineam aliis XX. In templo non extendistis manus in me XXII. IOANNES
Eger. Ecce sanus factus es; iam noli amplius peccare, ne deterius tibi aliquid contingat. Hinc apparet eum propter peccata egrotasse V. Alias non propter hanc causam, ut de cęco nato: Neque hic peccauit, nec parentes eius, ut


742. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk1_350 | Paragraph | SubSect | Section]

I: Vt aliis exemplo sint ad uirtutem IIII. AD THIMOTEVM I: Exemplum esto fidelium in uerbo et in conuersatione etc. IIII. AD TITVM: In omnibus te ipsum prębe exemplum bonorum operrum II. IOANNIS III: Carissime, noli imitari malum, sed quod bonum est I. Ecclesia Dei uiui, columna et firmamentum ueritatis AD THIMOTEVM I, III. APOCALYPSIS: Vidi VII candelabra aurea,


743. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk1_351 | Paragraph | SubSect | Section]

Marci. Arriani Christum esse Deum negant, sed tamen peccata posse dimittere concedunt II.III.XIIII. Lucę I. Iterum I, V, IX. Filium non esse de substantia Patris. Item Patrem non uideri a Filio X.XI.XII. Ioannis contra Arrium I. Iterum, tertio et quarto, quinto et sexto I. Arriani II.V. Iterum et tertio V. Arrius VI.VIII. Iterum VIII. Item X. Iterum et tertio


744. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

nihil de Virgine sumpsisse I. [Idem Lucę] Contra Lucę II. Contra istos Lucę XI. Contra Apollinarem qui unam tantum uoluntatem, id est diuinam ponit in Christo XXII. Idem quod diuinitatem habuerit pro anima carne tantum hominis assumpta. Ioannis I.II. Quod de cęlo corpus attulerit VI. Item VIII. Quod non habuerit animam humanam X. Basilides, Valentinus et Martion respuunt Legem et prophetas. Lucas XI. Item Manichei XVI.


745. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

quorum auctor Montanus, Prisca et Maximilla, etiam post Pentecosten faciunt quadragesimam, eo quod ablato Sponso filii Sponsi debeant ieiunare. Matthei. IX. Idem promissum paraclytum se suscepisse dixerunt. Manichei uero id de Manicheo prędictum asserunt. Ioannis VII. Donatistę localiter Christum concludere cupientes dixerunt eum tantummodo in Africa esse. Matthei XXVIII. Hebion et Cherintus Christum hominem tantum dixerunt. Item Martion, Paulus Samosatanus et Photinus. Matthei I.


746. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk1_353 | Paragraph | SubSect | Section]

unam. Sic et Heluidius I. Vnam naturam esse in Christo XV. Idem Marci VIII. Idem quod Iesus et Maria unius naturę sint. Lucę I. Euticius corpus nostrum post resurrectionem impalpabile futurum dixit. Ioannis XX. Heluidius de uiri coitu natum dixit. Item Hebion. Matthei I. Item habuisse fratres XII. Contra eundem XXVII. Item Marci II. Euichitę opinantur monacbis non licere


747. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk1_353 | Paragraph | SubSect | Section]

oblatus Lucę IIII. Hereticus et dyabolus utitur exemplis Scripturarum, non ut doceat, sed ut fallat V. Vulpibus comparantur. Item lapis IX. Dicunt: Ego sum Christus. Idem Antichristi XXI. Lapidant Dominum Iesum. Ioannis X. Contra hęreticos XVI. Eunomius se nosse Patrem et Filium dixit, sicut noti sunt inter se. Matthei IX. Eunomiani, Arriani, Macedoniani dicunt Spiritum Sanctuum creaturam esse. Contra Eunomium et Arrium XXIIII.


748. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk1_354 | Paragraph | SubSect | Section]

Spiritum Sanctum XII. Idem ex Virgine dant ei principium. Lucę I. Dominus leproso dixit: Volo curare. Hoc contra Photinum V. Photinus purum hominem dixit. Ioannis VI. Iudeorum pharisei et saducei. Matthei XVI. Iulianus tollit peccatum originale. Marci IX. Idem uitanda esse sepulchra dixit. Lucę XI. Martion etc. ut supra Hebion. Matthei I.


749. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

Martion, Basilides et Valentinus respuunt Legem et prophetas X. Martion et Manicheus destruunt Vetus Testamentum XVI. Contra Martionistas qui dicunt Christum bonum Deum, Veteris autem Testamenti deum malum XIX. Idem Ioannis I. Martion et Tatianus nuptiis detrahunt II. Martion dixit Christum non esse genitum secundum carnem XVIII. Manichei phantasma esse Christum nec femineo posse nasci ex utero I. Legem non accipiunt nec prophetas


750. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

Martion et Tatianus nuptiis detrahunt II. Martion dixit Christum non esse genitum secundum carnem XVIII. Manichei phantasma esse Christum nec femineo posse nasci ex utero I. Legem non accipiunt nec prophetas nec euangelistas pręter Ioannem, qui fuit cum Iesu in morte V. Item uirgultum uellere etc. huiusmodi putant contra pręceptum fieri: Non occides. Nos de homine tantum accipimus V. Dicunt hominem neque posse effici malum neque ex malo bonum VII.


751. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

Manicheum et Martionem X. Animam a Deo, carnem a diabolo creatam dicunt XI. Manicheus et Martion contra Testamentum Vetus XVI. Manicheorum error de corpore phantastico XXIIII. Manicheus nos a malo creatos ait. Ioannis I. Item Martion I. Quod uisibilia creata sint a malo deo VI. De promissione mittendi paraclyti aiunt de


752. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk1_355 | Paragraph | SubSect | Section]

Contra eos, eo quod unum ouile et unus pastor sit Noui et Veteris Testamenti X. Mathematici Priscilianistę nasci unum quemque hominem sub constitutionibus stellarum putant. Sic de stella, quę magis apparuit, iudicant I. Mathematici. Ioannis II. Contra mathematicos VIII. Macedoniani, Arriani, Eunomiani dicunt Spiritum Sanctum creaturam. Mathei XII. Macedonius Spiritum Sanctum seruum esse dixit. Ioannis III. Mannes non ueraciter


753. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk1_355 | Paragraph | SubSect | Section]

stella, quę magis apparuit, iudicant I. Mathematici. Ioannis II. Contra mathematicos VIII. Macedoniani, Arriani, Eunomiani dicunt Spiritum Sanctum creaturam. Mathei XII. Macedonius Spiritum Sanctum seruum esse dixit. Ioannis III. Mannes non ueraciter Christum carnem assumpsisse. Marci IX. Martianus et Apollinaris aiunt, quod de cęlo corpus attulerit. Ioannis VII.VI. Nestorius hominem tantum de Virgiine natum, quę uerbum


754. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

creaturam. Mathei XII. Macedonius Spiritum Sanctum seruum esse dixit. Ioannis III. Mannes non ueraciter Christum carnem assumpsisse. Marci IX. Martianus et Apollinaris aiunt, quod de cęlo corpus attulerit. Ioannis VII.VI. Nestorius hominem tantum de Virgiine natum, quę uerbum Dei non in unitatem personę, sed in societatem separabilem recepisset I. Geminam personam dat Filio. Lucę V. Nestorius unde subuercus sit. Ioannis I.


755. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

attulerit. Ioannis VII.VI. Nestorius hominem tantum de Virgiine natum, quę uerbum Dei non in unitatem personę, sed in societatem separabilem recepisset I. Geminam personam dat Filio. Lucę V. Nestorius unde subuercus sit. Ioannis I. Dixit, quod Iesus in uirtutibus crescebat et proficiebat III. Dixit Christum prius fuisse hominem, postea assumpsisse diuinitatem VI. Quod in simplici homine Dei Filius habitabat VIII.


756. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk1_356 | Paragraph | SubSect | Section]

Contra eos qui a Virgine principium dant Christo et alium Veteris, alium Noui Testameniti Deum esse dicunt XI. Contra eos qui Christum magicis artibus usum dicunt XXIIII. Qui dicunt phantasma fuisse omnia quę incarnationis sunt. Ioannis I. Quidam quod Iesus non fuerit natus de Maria Virgine II. Quidam de cęlo corpus attulisse et per Virginem transisse III. Quidam dicunt Deum annunciatum in Veteri Testamento non esse Patrem Christi, sed nescio


757. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk1_356 | Paragraph | SubSect | Section]

Dei manens non in natura formam accepit serui XX. Sabellius, Noeti discipulus, dixit Christum eundem esse Patrem et Filium et Spiritum Sanctum I. Item XII. Sabellius dixit, quod Pater et Filius et Spiritus Sanctus sit una persona. Ioannis I. Item III. Contra VIII. Iterum et tertio VIII.XIII. Contra Sabellianos de pluritate personarum XVII. Tatianus et Martion nuptiis detrahunt. Ioannis II.


758. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk1_356 | Paragraph | SubSect | Section]

Sanctus sit una persona. Ioannis I. Item III. Contra VIII. Iterum et tertio VIII.XIII. Contra Sabellianos de pluritate personarum XVII. Tatianus et Martion nuptiis detrahunt. Ioannis II. Valentinus Christum a Patre missum dixit spiritale uel cęleste corpus attulisse, nihil de Maria Virgine sumpsisse I. Item transisse per Virginem quasi per aquę ductum. Lucę I. Contra II. Valentinus,


759. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk1_360 | Paragraph | SubSect | Section]

cęteri ad eam inclinarentur 130 . Duces pręstantissimi altero carentes oculo: Philippus, Antigonus, Hannibal, Sertorius, qui oculo in pręlio amisso gloriabatur se testem secum ferre uirtutis 142 . Ętas. Iocus in senes, qui ita aliquid moliuntur, quasi diu uicturi essent. Crassi et Deiotari exemplum 23 . Enygma Homero propositum a piscatoribus: Quod, inquiunt, cępimus, dimisimus, quod non cępimus, habemus. Hoc ille soluere non ualens prę


760. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk1_363 | Paragraph | SubSect | Section]

Samosatenus 448 . Arrianę heresis origo. Ebionitana. Sabelliana 454 . Arrii interitus 455 . Donatiana. Eunomiana 456 . Iouiniana aboletur 457 . Apollinaris dogma 460 . Pelagiana 461 . Emptio. Persę forensem usum non norunt neque uendunt quicquam neque emunt 91 .


761. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk1_374 | Paragraph | SubSect | Section]

434 . Qui Filium Patre minorem esse asserunt 434 . Ad faciendam uindictam in nationibus. Et nobiles eorum in manicis ferreis 435 . IOSEPHVS DE HISTORIA IVDEORVM
Ęger. Herodis morbus uehemens 152 . Ecclesia. Templum ab Herode conditum 139 . Heresis. Sectę quattuor apud Iudeos 158 .


762. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk1_382 | Paragraph | SubSect | Section]

et libatis super eam; numerabo uos in gladio etc. 166 . Felicitas. Enoch non apparuit, quia tulit eum Deus 1 . Iacob uidit scalam, angelos, Dominum 5 . Ioseph eductus de carcere pręficitur domui pharaonis et populo 7 . Germinauit uirga Aaron in tribu Leui. Dedit Dominus Israeli omnem terram quam patribus promiserat, et fuit pax nemine cum eis congredi auso 34 .


763. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk1_382 | Paragraph | SubSect | Section]

Hierusalem, et benedicitur eis 87 . Quare impii aliquando prosperantur 104 . Videbunt iusti et lętabuntur; et innocens subsannabit eos. Saluabitur innocens 105 . Prospera Iob per quę beatificabatur ab hominibus 106 . Addidit Dominus omnia quęcunque fuerant Iob duplicia 108 . Iustorum remuneratio. Psalmus III 108 .


764. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk1_382 | Paragraph | SubSect | Section]

Videbunt iusti et lętabuntur; et innocens subsannabit eos. Saluabitur innocens 105 . Prospera Iob per quę beatificabatur ab hominibus 106 . Addidit Dominus omnia quęcunque fuerant Iob duplicia 108 . Iustorum remuneratio. Psalmus III 108 . Domine, quis habitabit in tabernaculo tuo. Psalmus XIII. Vita ęterna. Psalmus XXII.


765. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk1_384 | Paragraph | SubSect | Section]

commutabit. Bene erit timentibus Deum. Vniuersa ęque ueniunt bono et malo, malis aliquando bene, et bonis male 134 . Iam hiems transiit, imber abiit. Surge, ueni etc. 135 . Montes ultra Iordanem, de quorum speculis cernitur terra Iudę. Sponsus ait se pręparasse bona ab amicis comedenda. LX reginę sunt patres descendentes ab Abraham, concubinę a Noe usque ad Abraham. Foecunditas regeneratorum per baptismum 136 . In


766. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

non esurient etc. 175 . Inebriaui animam lassam, et omnem animam esurientem saturaui. Adhuc possidebuntur domus et agri et uineę in terra ista. Conuertam captiuitatem eorum, ait Dominus 176 . Ioachin, rex Iuda, educitur de carcere et ponitur tronus eius super tronos regum; uictum recipit perpetuum in Babylone 181 . Vt scias, ubi sit longiturnitas uitę et uictus, ubi sit lumen


767. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk1_386 | Paragraph | SubSect | Section]

uictum recipit perpetuum in Babylone 181 . Vt scias, ubi sit longiturnitas uitę et uictus, ubi sit lumen oculorum et pax. Circumdabit te Deus dyploide iustitię, et imponet mytram capiti tuo honoris ęterni. Adducet deus Israel cum iocunditate in lumine maiestatis suę, cum misericordia et iustitia quę est ex ipso. Beati sumus, Israel, quia quę Deo placent, manifesta sunt nobis. O Israel, quam magna est domus Dei etc. 183 . Eleuata est gloria Domini


768. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk1_387 | Paragraph | SubSect | Section]

timentibus nomen meum Sol iustitię et sanitas in pennis eius. Filii Israel inudentes felicitati gentium susceperunt ritus eorum 217 . Fides. Credidit Abraham, et reputatum est ei ad iustitiam 3 . Fratres Ioseph, cum in saccis frumenti etiam pecuniam, quam pro eo penderant, reperissent, Iacob iterum eos ad coemendum mittens duplicem dedit, alteram, ut redderent, alteram, qua frumentum compararent 8 . Sanson iis qui propositum enygma soluerant,


769. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk1_387 | Paragraph | SubSect | Section]

Baal deduntur neci. Azahel ungitur rex super Syriam in perditionem filiorum Israel, pręter VII milia qui non adorarunt Baal. Iehu, rex Israel, occidit sacerdotes idoli Baal, templum destruxit, sed tamen non dereliquit uitulos Hieroboam. Ob hoc Azahel percussit Israel. Ioiada sacerdos pepigit inter Deum et regem et populum. Sustulerunt Baal de Iuda 65 . Asa subuertit altaria peregrini cultus in cunctis urbibus Iuda; percussit othiopum exercitum decies centenamilia et currus CCC. Asa simulachrum


770. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk1_391 | Paragraph | SubSect | Section]

Iudith pulchra, diues, nobilis 95 . Dominus auxit decorem eius proficiscentis ad Holophernem 95 . In specie faciei suę dissoluit eum etc. 97 . Tres filię Iob, quarum nomina Dies, Cassia, Cornu stibii; omnium pulcherrimę et fratrum cohęredes 108 . Mulier pulchra et fatua 128 . Os alienę, id est meretricis 131 .


771. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk1_392 | Paragraph | SubSect | Section]

Sicut cynamomum et balsamum aromatizans odorem dedi 146 . Curam habe de bono nomine etc. 149 . Memoria Iosię in compositione odoris facta, opus pigmentarii. In omni ore quasi mel indulcabitur eius memoria, et ut musica in conuiuio uini 151 . Fames. Somnium pharaonis: VII anni famis et septem ubertatis 7 . In


772. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

prima mensis septimi Dies clangoris et tubarum. Decima expiationis, quinta decima solennis etc. 24 . De festis 27 . Festum dedicationis templi 57 . Iosias fecit Phase Domino quale non fuit factum a diebus Iudicum 69 . Phase non fecerunt in tempore suo, sed mense secundo Ezechia regnante 81 . Iosias fecit Phase 82 .


773. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

dedicationis templi 57 . Iosias fecit Phase Domino quale non fuit factum a diebus Iudicum 69 . Phase non fecerunt in tempore suo, sed mense secundo Ezechia regnante 81 . Iosias fecit Phase 82 . Fecerunt solennitatem tabernaculorum 83 . Fecerunt Pasca et Azima 84 . Nolite lugere, dies sanctificatus est Domino; comedite etc.


774. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk1_398 | Paragraph | SubSect | Section]

tenebantur, ne eum agnoscerent. Nos autem sperabamus, quia ipse esset redempturus Israel. O stulti, et tardi corde ad credendum etc. XXIIII. IOANNES
Fides. In Iesum credunt qui angustam uiam uadunt ducentem ad uitam; qui autem credunt signis, non in eum, sed in nomine eius credunt II. Qui credit in eum, non iudicatur; qui autem non credit, iam iudicatus est, quia non


775. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

Deus etc. qui secundum misericordiam suam magnam regenerauit nos in spem uiuam, per resurrectionem Iesu Christi ex mortuis in hęreditatem incorruptibilem, incontaminatam, immarcessibilem, conseruatam in cęlis etc. I. IOANNIS I: Videte, qualem caritatem dedit nobis Pater, ut filii Dei nominemur et simus. Scimus quoniam, cum apparuerit, similes ei erimus, quoniam uidebimus eum sicuti est III. APOCALYPSIS: Vincenti dabo edere de ligno uitę, quod est in


776. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk1_405 | Paragraph | SubSect | Section]

cor unum et anima una IIII. In Antiochia discipuli primum dicti Christiani XI. IACOBI: Fides, si non habeat opera, mortua est in se metipsa. Abraham ex operibus iustificatus est et Raab meretrix II. PETRI I: Qui crediderit in eum, non confundetur II. IOANNIS I: Vos unctionem habetis a Sancto, et nostis omnia II. Hoc est mandatum eius, ut credamus in nomine Filii eius Iesu Christi, et diligamus alterutrum III. Nolite omni spiritui credere, sed probate spiritus, si ex Deo sint etc.


777. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk1_406 | Paragraph | SubSect | Section]

COLOSSENSES: de eodem III. METHAMORPHOSES
Formosus. Gygantes terrigenę. Daphne omnium in Thesalia speciosissima ab Apolline adamata, Io a Ioue, Syringa a Pane I . Calisto a Ioue, Herse, Cecropis filia, a Mercurio, Europa a Ioue II . Diana nuda se lauans in ualle Gargaphię. Narcisus propria forma captus contabuit in florem


778. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk1_406 | Paragraph | SubSect | Section]

de eodem III. METHAMORPHOSES
Formosus. Gygantes terrigenę. Daphne omnium in Thesalia speciosissima ab Apolline adamata, Io a Ioue, Syringa a Pane I . Calisto a Ioue, Herse, Cecropis filia, a Mercurio, Europa a Ioue II . Diana nuda se lauans in ualle Gargaphię. Narcisus propria forma captus contabuit in florem


779. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk1_406 | Paragraph | SubSect | Section]

METHAMORPHOSES
Formosus. Gygantes terrigenę. Daphne omnium in Thesalia speciosissima ab Apolline adamata, Io a Ioue, Syringa a Pane I . Calisto a Ioue, Herse, Cecropis filia, a Mercurio, Europa a Ioue II . Diana nuda se lauans in ualle Gargaphię. Narcisus propria forma captus contabuit in florem III . Bacchus puer propter


780. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk1_406 | Paragraph | SubSect | Section]


Formosus. Gygantes terrigenę. Daphne omnium in Thesalia speciosissima ab Apolline adamata, Io a Ioue, Syringa a Pane I . Calisto a Ioue, Herse, Cecropis filia, a Mercurio, Europa a Ioue II . Diana nuda se lauans in ualle Gargaphię. Narcisus propria forma captus contabuit in florem III . Bacchus puer propter formam a Tyrenis captus


781. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

Forma. Colossus magnus apud Rhodios, qui motu terre prostratus est 95 . Fames. Lybici exercitus ab Amilcare obsessi inuicem corporibus uescebantur 22 . Finis rei agendę esse debet uel iocundum uel utile uel honestum. Inter principium et causam 39 . MARCVS ANTONIVS SABELLICVS
Fortunę mutatio in Ioseph


782. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

rei agendę esse debet uel iocundum uel utile uel honestum. Inter principium et causam 39 . MARCVS ANTONIVS SABELLICVS
Fortunę mutatio in Ioseph 9 . Victus uictorię erexit tropheum 75 . Volubilitas fortunę in Demetrio 243 . Fortuna regum uaria 256 . Difficilius reges


783. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk1_418 | Paragraph | SubSect | Section]

222 . Fama. Nuncius cladis Atheniensium ueniens foeminarum incursu de casu suorum sciscitantium pressus periit 112 . Dionis felicitas in tabellario 200 . Fames ingens a Iosippo pręuisa. Caput asini LXXX nummis ueniit. Mulieres filios comederunt 60 . Cambisis milites fame adacti decimum quemque inter se mandere occipiunt 99 . Obsessi lectorum funibus elixis nutriti


784. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

348 . Impii felicitas breuis. Delectabuntur in multitudine pacis 348 . Hęreditabunt terram. Inhabita in sęculum sęculi 349 . IOSEPHVS DE HISTORIA IVDEORVM
Fortuna. Agrippę uaria 174 . Felix. Quidam propter aream prosperatur 57 . Successus rerum Dei facit obliuisci 72 .


785. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk1_431 | Paragraph | SubSect | Section]

Filii. Contra parentum contemptores 33 . Heli punitur, quod neglexerit punire filios 43 . Caius filiam sibi esse dixit cum Ioue communem 168 . Festum. Herodis ludi quinquennales 137 . IDEM DE ANTIQVITATE IVDEORVM
Fortuna uaria Agrippę


786. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

Etiam Legis sanctos sub fide Christi iustificatos 73 . Credidit Deo Abraham, et reputatum est ei ad iustitiam ante circumcisionem 123 . Populus Dei 134 . Iob de alienigenis fidelis 150 . Quomodo uiuunt ex fide 159 . Non possunt esse ibi uerę uirtutes, ubi non est uera religio 161 . In eos qui propter fidem etiam peccatores


787. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk2_4 | Paragraph | SubSect | Section]

83. Laudatione non indiget, quem nemo uituperat. Idem 30. Idem 84. In laudatione uicti uictor commendatur 85. Laudatione non indiget, ut supra 86. Deus concessus fieri ab hominibus 87. Glorię cupidi Musis immolabant 89. Idem 96. Laus iocundior saluis parentibus 31. De gloria stultum est certare cum diis 42. Laus communis priuatę anteponenda 27. Gratus beneficii memor 19. / Honorem meritis maiorem dedit 32. Gratus plus quam patiantur


788. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk2_7 | Paragraph | SubSect | Section]

edi uetat, quia anima carnis est. Ne comedatis quę immunda sunt 27. Postquam saturati fuerint, abibunt post deos alienos 30. Comederunt de frugibus terrę, et manna defecit 31. Filii Heli sacerdotis tollebant carnes de cacabo, et a Deo morte mulctati sunt 41. Ionathas contra edictum regis gustauit de melle, et Deus non dedit responsum. Ipse uero ad mortem damnatus uix multorum precibus liberatus est 44. Dauid inebriauit Vriam uólens eum concitare ad concubitum uxoris. Nouerat enim uinum stimulos esse ad libidinem 51. Absalon inuitauit


789. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk2_9 | Paragraph | SubSect | Section]

suę prospicerent 224. Gratus. Noe egressus de archa ędificauit altare et obtulit holocaustum 2. Moyses mersis Ęgyptiis cecinit canticum Domino 11. Oblatio pro gratiarum actione panes absque fermento etc. 16. Transierunt Iordanem per siccum et in memoriam miraculi tulerunt XII lapides de Iordane etc. 30. Gratiarum actio Delborę et Barach pro uictoria 35. Dauid amplexus est Abiathar seruans eum sicut se ipsum, qui solus euaserat de sacerdotibus propter eum a Saule occisis 46.


790. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk2_9 | Paragraph | SubSect | Section]

egressus de archa ędificauit altare et obtulit holocaustum 2. Moyses mersis Ęgyptiis cecinit canticum Domino 11. Oblatio pro gratiarum actione panes absque fermento etc. 16. Transierunt Iordanem per siccum et in memoriam miraculi tulerunt XII lapides de Iordane etc. 30. Gratiarum actio Delborę et Barach pro uictoria 35. Dauid amplexus est Abiathar seruans eum sicut se ipsum, qui solus euaserat de sacerdotibus propter eum a Saule occisis 46. Dauid uoluit facere misericordiam domui Saul propter Ionatham 51.


791. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk2_9 | Paragraph | SubSect | Section]

XII lapides de Iordane etc. 30. Gratiarum actio Delborę et Barach pro uictoria 35. Dauid amplexus est Abiathar seruans eum sicut se ipsum, qui solus euaserat de sacerdotibus propter eum a Saule occisis 46. Dauid uoluit facere misericordiam domui Saul propter Ionatham 51. Dauid benemeritus de regibus Ammon accepit ab eis necessaria conflicturus cum Absalon. Et licet illi de uictoria dubitarent, non dubitarunt tamen etiam interdum fugienti subuenire capitis sui periculo, tantum ne in eum ingrati esse uiderentur 53. Dauid reliquis Saul in


792. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk2_9 | Paragraph | SubSect | Section]

de regibus Ammon accepit ab eis necessaria conflicturus cum Absalon. Et licet illi de uictoria dubitarent, non dubitarunt tamen etiam interdum fugienti subuenire capitis sui periculo, tantum ne in eum ingrati esse uiderentur 53. Dauid reliquis Saul in crucem actis pepercit Miphiboseth, Ionathę filio, memor beneficiorum Ionatę. Dauid gratias egit Domino, quod unxerit ipsum in regem, deiecerit inimicos, peccata dimiserit 54. Dauid commendat Salomoni Berzelai Galaditis filios, quia occurrerunt ei fugienti a facie Absalon 55. Salomon Deo gratias egit pro beneficiis


793. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk2_9 | Paragraph | SubSect | Section]

necessaria conflicturus cum Absalon. Et licet illi de uictoria dubitarent, non dubitarunt tamen etiam interdum fugienti subuenire capitis sui periculo, tantum ne in eum ingrati esse uiderentur 53. Dauid reliquis Saul in crucem actis pepercit Miphiboseth, Ionathę filio, memor beneficiorum Ionatę. Dauid gratias egit Domino, quod unxerit ipsum in regem, deiecerit inimicos, peccata dimiserit 54. Dauid commendat Salomoni Berzelai Galaditis filios, quia occurrerunt ei fugienti a facie Absalon 55. Salomon Deo gratias egit pro beneficiis acceptis accipiendisque


794. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk2_14 | Paragraph | SubSect | Section]

peccatis impedientibus ad eum peruenire non possumus nostra uirtute, nisi ipse occurrens sua adiuuet gratia XV. Non sufficit humanum propositum absque diuino subsidio. Petrus enim, quamuis feruens esset, derelictus tamen a Deo supplantatus fuit ab hoste XXII. IOANNES Gloria. Contra uanam gloriam Chrisostomus III. Quomodo uos potestis credere qui gloriam ab inuicem accipitis et gloriam, quę a solo Deo est, non quęritis? Magnum igitur uitium est iactantia etc. V. Discipuli adhuę terrena sapientes


795. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk2_16 | Paragraph | SubSect | Section]

gratia secundum mensuram donationis Christi etc. de diuersitate donorum IIII. AD PHILIPPENSES: Deus est enim qui operatur in uobis et uelle et perficere pro bona uoluntate II. AD THESSALONICENSES I: Spiritum nolite extinguere V. AD HEBREOS: Optimum est enim gratia stabilire cor XIII. IOANNIS I: Tenebrę transierunt, et uerum lumen iam lucet II. Gentiles. ACTVVM: Petro reuelatum etiam gentes mundari a Deo X. Paulo dixit Dominus: Exi longe ad nationes XXII. PETRI I: Prophetę de futura in uobis gratia prophetauerunt etc. I.


796. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk2_24 | Paragraph | SubSect | Section]

gratia inquit 46. QVINTVS CVRTIVS
Gloria. Sed fortuna, quos uni sibi credere coegit, magna ex parte auidos glorię magis quam capaces facit. Alexander Iouis filium non solum appellari / passus, sed et iussit 13 . Nauigia, quę modum excedunt, regi nequeunt 15 . In uanitatem Alexandri, qua se Iouis filium dici uoluit


797. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk2_24 | Paragraph | SubSect | Section]

capaces facit. Alexander Iouis filium non solum appellari / passus, sed et iussit 13 . Nauigia, quę modum excedunt, regi nequeunt 15 . In uanitatem Alexandri, qua se Iouis filium dici uoluit 35 . Alexander, immodicus ęstimator sui, celebrare in conuiuio, quę gesserat, coepit, Clitum aliquanto glorię suę obterentem occidit 44 . Hermolaus, puer nobilis ex regia cohorte,


798. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk2_26 | Paragraph | SubSect | Section]

432. Albinus prodigiosę edacitatis 435. Heliogabali conuiuia 439. Maximini bibacitas 441. Corpulentia Maximini 441. Firaius strutionem uno die comedit, duas uini situlas bibit 448. Phagonis uoracitas 448. In Bonosum bibacem 450. Iouinianus ciborum crapula extinctus 456. Gratus. Theseus erga liberatorem suum Herculem 36. Gratus Dauid erga Ionatę filium ob patris merita 51. Gratus Arbacis animus erga Belesum. Romanorum gratitudo in Coclytem 104. In Manlium 187. Darius


799. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk2_26 | Paragraph | SubSect | Section]

441. Firaius strutionem uno die comedit, duas uini situlas bibit 448. Phagonis uoracitas 448. In Bonosum bibacem 450. Iouinianus ciborum crapula extinctus 456. Gratus. Theseus erga liberatorem suum Herculem 36. Gratus Dauid erga Ionatę filium ob patris merita 51. Gratus Arbacis animus erga Belesum. Romanorum gratitudo in Coclytem 104. In Manlium 187. Darius gratias agit moriens ei qui sibi aquę potum obtulit 221. Minucii gratitudo in Fabium 272. Gratus populus Romanus in Apiam et


800. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk2_29 | Paragraph | SubSect | Section]

per gratiam. Vnde propheta: Conuerte me, Dominę, 1 et conuertar 376. Templum Dei estis 378. Gratia Dei 379. Gentiles conuersi 14. Allophili, id est alienigenę 61. Gentium uocatio 80,297. Gentes crediderunt 91. Ionas dolet, non quod gentes saluentur, sed quod Israel pereat 92. Nox pręcessit, dies appropinquauit 93. Mulier inclinata, quam Dominus erexit 97. De thiopia mihi uictimę deferentur 143. Electa de gentibus Ecclesia 148. Et confugient


801. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk2_33 | Paragraph | SubSect | Section]

Mare uidit et fugit 409. Laudate Dominum omnes gentes 411. Inuenimus eum in campis siluę 422. Iacob et Israel 424. Et dedit terra eorum hęreditatem 425. Christiani. Pulli coruorum, id est filii gentilium 432. IOSEPHVS DE HISTORIA IVDEORVM Gula. Concupiscentię sepulchra 25. Quid Hircanus responderit conuiuis, qui ante eum ossa carnium posuerant, uolentes illum uoracitatis notare 109. Alexander crapula periit 120. Gratus Dauid erga Ionatam 57.


802. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk2_33 | Paragraph | SubSect | Section]

IOSEPHVS DE HISTORIA IVDEORVM Gula. Concupiscentię sepulchra 25. Quid Hircanus responderit conuiuis, qui ante eum ossa carnium posuerant, uolentes illum uoracitatis notare 109. Alexander crapula periit 120. Gratus Dauid erga Ionatam 57. Erga Berzelaum 65. Artabanus erga Iazatum 177. AVGVSTINVS DE CIVITATE DEI Glorię cupidi Romani 35. Amor laudis et de resecando hoc amore 36. Quanta effecerint Romani pro


803. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk2_34 | Paragraph | SubSect | Section]

Promissio gratię in Isaac 124. Quod omne opus gratię ad futuri sęculi pertineat nouitatem 180. Sub gratię legibus omnis ętas 180. Deus operatur uelle 186. Gentium uocatio in Isaac 124,125. Duę gentes in utero Rebeccę 126. Filii Ioseph 128. Fides gentium 137. Vocatio gentium 146. ORIGENES Gula. Quam mala ebrietas 11. Ebrietas uitiorum mater, sobrietas uirtutum 68. Quę sunt quę animam inebriant 68.


804. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk2_39 | Paragraph | SubSect | Section]

est 81. Ira 6. Iram compesce 27. Inter iratum et insanum 39. Iratus nihil agas 50. Prę iracundia pręteriisse legem doluit 51. Scies me alium esse longe quam putasti 23. Minis non terretur qui non timuit arma 43. Minatus ioco, serio perfecit 48. Iratus neminem punias 79. Iniuria occulta 9. Iniuria per ignorantiam 10. Iniuria iusta 11. Iniurię patientia 16. Idem 17. Idem 19. Lędere inimicum et se ipsum simul nihil prodest. Iniuriam patitur


805. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk2_45 | Paragraph | SubSect | Section]

tribunis, centurionibus, quinquagenariis, decanis 12. De iudicio 13. Iuste iudica 17. Peccanti peregrino sicut et ciui ęquum iudicium sit 18. Non accipies personam nec munera, quia munera excęcant oculos sapientum et mutant uerba iustorum 27. Iudices Iohel et Abias peruerterunt iudicium pro muneribus 42. Quia Dauid partem bonorum Miphiboseth concessit Sibę, seruo eius, Dominus diuisit regnum illius inter Roboam et Hieroboam 54. Populus timuit regem Salomonem uidens sapientiam Dei esse in eo ad faciendum


806. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk2_46 | Paragraph | SubSect | Section]

seruo eius, Dominus diuisit regnum illius inter Roboam et Hieroboam 54. Populus timuit regem Salomonem uidens sapientiam Dei esse in eo ad faciendum iudicium 56. Achab, quia pepercit homini morte digno, dicitur ei: Erit anima tua pro anima illius 61. Iosaphat constituit iudices pręcipiens, ut iuste iudicarent 78. Causam quam nesciebam diligentissime inuestigabam 106. De iniquis iudicibus. Psalmus LVII 113. Contra iniquos iudices inuocat iustitiam Dei. Psalmus LXXXI 116. Malum aliquis iudicans bonum. Iudex


807. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk2_47 | Paragraph | SubSect | Section]

Palestini inuidentes opulentiam Isaac obstruxerunt puteos potum negantes pecori eius 4. Esau uoluit occidere fratrem Iacob inuidens ei paternam benedictionem 5. Iacob propter opulentiam inuisus filiis Laban, cognatis suis, etiam ab ipso Laban persecutionem patitur. Ioseph, quia plus diligitur a patre, fratribus odio habetur 6. Onan, ne fratri suscitet semen, ingressus ad Thamar proiicit semen in terram 7. Prophetantibus Heldad et Medad Iosue ait Moysi: Prohibe eos. Respondit: Quid emularis pro me? 21. Ephraim ingrati in


808. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk2_47 | Paragraph | SubSect | Section]

propter opulentiam inuisus filiis Laban, cognatis suis, etiam ab ipso Laban persecutionem patitur. Ioseph, quia plus diligitur a patre, fratribus odio habetur 6. Onan, ne fratri suscitet semen, ingressus ad Thamar proiicit semen in terram 7. Prophetantibus Heldad et Medad Iosue ait Moysi: Prohibe eos. Respondit: Quid emularis pro me? 21. Ephraim ingrati in Gedeonem inuident uictorię eius, et ipse cęssit eis laudem belli 36. Ephraim inuidentes uictorię Ieptę insurrexerunt in eum, et percussi sunt 37. Inuidia Saul erga Dauid, quia dicitur:


809. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk2_47 | Paragraph | SubSect | Section]

Saul mille et Dauid X milia. Percussit Dauid CC Philisteos, ut gratificaretur Sauli. Ille magis timuit eum, et factus est ei inimicus cunctis diebus 45. Viri Israel lamentantur, quod Iudas sibi pręripuerit, ut traducarent regem; illi e contra durius loquuntur ] 54. Ioab, princeps militię, Amasam collegam interfecit indignatus cum illo partiri dignitatem 54. Inuidia Samaritarum de reędificatione templi 83. dificato muro congregati sunt, ut pugnarent contra eos 86. Thobias regi ob pietatem in suos minus carus insidias effugit nudus.


810. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk2_47 | Paragraph | SubSect | Section]

congregati sunt, ut pugnarent contra eos 86. Thobias regi ob pietatem in suos minus carus insidias effugit nudus. Illo uero mortuo pristinę dignitatis recuperauit sibi locum 90. Aman inuidet Mardocheo, sed quam in eum perniciem parat, ipse patitur 98. Inuidia Sathan contra Iob timentem Deum. Paruulum occidit inuidia 101. Si gauisus sum ad ruinam eius qui me oderat 106. Contra persecutores et inuidos. Psalmus XVI 109. Petit liberari a persecutione Absalon filii. Psalmus XXVII 110. Turbatio Herodis ac principum de prędicatione


811. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk2_49 | Paragraph | SubSect | Section]

in die perditionis eorum etc. 207. Viduam et pupillum et aduenam nolite calumniari. Et malum uir fratri suo non cogitet in corde suo 213. Esau odio habui. Quare despicit unusquisque uestrum fratrem suum 216. Symon Triphoni petenti pro Ionatha capto C talenta argenti misit, non quod maligni fraudem ignoraret, sed ne suspicionem suis relinqueret imputantibus sibi auaritiam, si non misisset 223. Ira. Iratus Moyses confregit tabulas 14. Iratus est contra filios Aaron, quod hyrcum oblatum pro peccato non


812. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk2_49 | Paragraph | SubSect | Section]

osculumque dedit ei 52. Achitophel indignatus, quod Absalon Chusi potius quamsuum consilium in bello secutus sit, laqueo sibi mortem consciuit 53. Achab indignatus, quod uineam Naboth nullo pacto habere possit, panem eo die non comedit quo eam sibi denegarat ille 61. Ioram urgente fame in furorem uersus uoluit interficere Heliseum, mox penituit. Ille autem in crastinum futuram frumenti copiam prędixit et liberationem ciuitatis ab obsidione 63. Asa, hostium uictor, ira uictus est. Anani prophetam se corripientem misit in neruum etc. 77.


813. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk2_49 | Paragraph | SubSect | Section]

141. Ne sis in domo tua sicut leo 142. Superborum rixa. Ira et furor execrabilia. Non irascaris proximo. Zelus et iracundia minuent dies 147. Sicut parturiens loquar: dissipabo et absorbebo simul 160. Iratus Hieremias maledixit diei in qua natus est 172. Ioachim rex iratus scidit uolumen prophetę 177. Ionas iratus non euenisse quod prophetauerat petiit tolli a se animam suam, et Dominus ad eum: Putas ne, quam bene irasceris tu? etc. 207. Ira magna ego irascor super gentes opulentas 212.


814. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk2_49 | Paragraph | SubSect | Section]

rixa. Ira et furor execrabilia. Non irascaris proximo. Zelus et iracundia minuent dies 147. Sicut parturiens loquar: dissipabo et absorbebo simul 160. Iratus Hieremias maledixit diei in qua natus est 172. Ioachim rex iratus scidit uolumen prophetę 177. Ionas iratus non euenisse quod prophetauerat petiit tolli a se animam suam, et Dominus ad eum: Putas ne, quam bene irasceris tu? etc. 207. Ira magna ego irascor super gentes opulentas 212. Zelatus sum Syon zelo magno 213.


815. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk2_50 | Paragraph | SubSect | Section]

non euenisse quod prophetauerat petiit tolli a se animam suam, et Dominus ad eum: Putas ne, quam bene irasceris tu? etc. 207. Ira magna ego irascor super gentes opulentas 212. Zelatus sum Syon zelo magno 213. Iniuria. Ioseph fratribus beneficium reddidit pro iniuria 7. Qui percusserit hominem uolens occidere, moriatur 12. Item de percutientibus. Item si percussus conualuerit 12. Qui calumniam fecerit 15. Ne calumniam facias. Ne ui opprimas. Incauto ne noceas 17. Qui


816. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk2_51 | Paragraph | SubSect | Section]

oppressorem suum pauper exauditur 148. Opprimentes pauperes per legem iniquam 153. Phassur percussit Hieremiam prophetantem et misit in neruum. Cras eductus prophetat contra eum 172. Hieremias apprehensus a populo ad mortem poscitur 174. Vriam prophetantem rex Ioachim interfecit gladio 174. Sedechias rex posuit Hieremiam in carcere 176. Baruch et Hieremias iubentur comprehendi, abscondit autem eos Dominus. Deinde Hieremias in carcerem missus sedit ibi diebus multis 177. Hieremiam proiecerunt in lacum luti. Liberatur ab Ethiope


817. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk2_52 | Paragraph | SubSect | Section]

puer. Regnauit duobus annis legitime, reliquis contra legem 43. Ammon adamauit Thamar, uiolatam eiecit. Tam cito magnum amorem cum magno odio commutauit 52. Roboam tribus annis ambulauit / in uiis Dauid, deinde reliquit legem Domini 76. Ioas fecit bonum, dum uixit Ioiada sacerdos; eo mortuo deprauatus est uitiis 70. Nihil permanet 132. Non sis uarius in opinionibus 142. Bonus mutatus in malum 147. Precordia fatui quasi rota carri, et quasi axis uersatilis cogitatus illius 148. Iustitia. Pondus


818. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk2_52 | Paragraph | SubSect | Section]

legitime, reliquis contra legem 43. Ammon adamauit Thamar, uiolatam eiecit. Tam cito magnum amorem cum magno odio commutauit 52. Roboam tribus annis ambulauit / in uiis Dauid, deinde reliquit legem Domini 76. Ioas fecit bonum, dum uixit Ioiada sacerdos; eo mortuo deprauatus est uitiis 70. Nihil permanet 132. Non sis uarius in opinionibus 142. Bonus mutatus in malum 147. Precordia fatui quasi rota carri, et quasi axis uersatilis cogitatus illius 148. Iustitia. Pondus et mensuram iustam habebis


819. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk2_52 | Paragraph | SubSect | Section]

fatui quasi rota carri, et quasi axis uersatilis cogitatus illius 148. Iustitia. Pondus et mensuram iustam habebis 29. Dauid a Semei maledictis lacessitus tunc quidem patienter tulit. Deinde, ne crimen maiestatis lęsę impunitum abiret, causę cognitionem successori commisit. Ioab quoque principem militię, qui occidit Abner et Amasam dolose, non statim puniuit, sed confecto bello successori puniendum mandauit. Ita et comuni utilitati et legibus fecit satis 55. Amasias, Ioe filius, rex Iuda, percussit interfectores patris sui. Filios autem eorum non interfecit


820. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk2_52 | Paragraph | SubSect | Section]

ne crimen maiestatis lęsę impunitum abiret, causę cognitionem successori commisit. Ioab quoque principem militię, qui occidit Abner et Amasam dolose, non statim puniuit, sed confecto bello successori puniendum mandauit. Ita et comuni utilitati et legibus fecit satis 55. Amasias, Ioe filius, rex Iuda, percussit interfectores patris sui. Filios autem eorum non interfecit 66. Verebar omnia opera mea, sciens, quod non parceres delinquenti 102. Tu quidem gressus meos dinumerasti, sed parce peccatis meis 103. Semper enim quasi tumentes super me fluctus


821. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk2_52 | Paragraph | SubSect | Section]

Semper enim quasi tumentes super me fluctus timui Deum, et pondus eius ferre non potui 106. Deus enim opus hominis reddet ei, et iuxta uias singulorum restituet eis. Iustus est: non accipitpersonas principum nec cognouit tyrannum, cum disceptaret contra pauperem 107. Dominus ad Iob: Nunquid irritum facies iudicium meum et condemnabis me, ut iustificeris? 108. Iustitia Dei aduersum peccatores. Psalmus X 109. Iustus improbis, clemens bonis. Psalmus C 117. Iustus es, Domine, et rectum iudicium tuum. Psalmus CXVIII 120. Diligit iustos. Psalmus


822. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk2_53 | Paragraph | SubSect | Section]

Psalmus LVI 113 . Posuerunt peccatores laqueum mihi. Psalmus CXVIII 120. Frustra iacitur rete ante oculos pennatorum 126. Insidię 124. Insidiator 131. Impii insidiantes quasi aucupes laqueos ponentes et pedicas ad capiendos uiros 160. Ionathas sibi insidiantes interfecit 221. Infernus. In diem perditionis seruatur malus et ad diem / furoris ducetur. Dulcis fuit glareis Cocyti 104. Ad nimium calorem transiet ab aquis niuium et usque ad inferos peccatum illius 105.


823. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk2_55 | Paragraph | SubSect | Section]

Psalmus L 112. Declaratio sermonum tuorum illuminat etc. Psalmus CXVIII 120. De expositoribus qui elucidant me 146. Helias et Helyseus. Isaias, XII prophetę 151. Isaias soluto sacco et discalciatis pedibus 155. Ioannes Baptista: Ego uox clamantis in deserto 160. Abraham: Quis suscitauit ab oriente iustum? 160. Hieremias in utero sanctificatus 167. Propheta qui habet somnium, narret somnium, et qui habet sermonem meum, loquatur sermonemmeum uere 173. Hieremias fecit uincula


824. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk2_55 | Paragraph | SubSect | Section]

Quis suscitauit ab oriente iustum? 160. Hieremias in utero sanctificatus 167. Propheta qui habet somnium, narret somnium, et qui habet sermonem meum, loquatur sermonemmeum uere 173. Hieremias fecit uincula et cathenas captiuitatem Babylonicam designans 174. De Ioanne Baptista: Ecce ego mitto angelum meum, et pręparabit uiam ante faciem meam etc. 216. Ingratus. Agar ancilla opera Sarę, dominę suę, iuncta Abram, cum grauida facta esset, exprobrauit ei sterilitatem, calumniam reddens pro beneficio 3. Pincerna


825. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk2_55 | Paragraph | SubSect | Section]

uiam ante faciem meam etc. 216. Ingratus. Agar ancilla opera Sarę, dominę suę, iuncta Abram, cum grauida facta esset, exprobrauit ei sterilitatem, calumniam reddens pro beneficio 3. Pincerna liberatus de carcere oblitus est interpretis somnii sui Ioseph 7. Donec pręfuit Gedeon, in pace erant filii Israel. Mortuo auersi sunt post Baalim, et erga domum eius ingrati impiique extitere 36. Samuel recolit ingratitudinem populi erga Deum 43. Dauid benemeritus de Nabal tutando pastores gręgemque eius, cum parum quidem ab


826. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk2_55 | Paragraph | SubSect | Section]

populi erga Deum 43. Dauid benemeritus de Nabal tutando pastores gręgemque eius, cum parum quidem ab eo poposcisset, nihil nisi repulsam tulit et conuitia pro benefìcio 47. Absalon capitalis criminis ueniam a patre acceperat, ille uero ipsum regno spoliare conatus est 52. Ioas Ioiadę sacerdotis opera rex factus, Zachariam, eius filium, prophetantem lapidari iussit 79. / Populus Israel ingratus erga Deum. Psalmus LXXVII 115. Habitatores Ceilę, quos Dominus ab inimicis protexerat et Ziphei, a quibus trahebat


827. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk2_55 | Paragraph | SubSect | Section]

erga Deum 43. Dauid benemeritus de Nabal tutando pastores gręgemque eius, cum parum quidem ab eo poposcisset, nihil nisi repulsam tulit et conuitia pro benefìcio 47. Absalon capitalis criminis ueniam a patre acceperat, ille uero ipsum regno spoliare conatus est 52. Ioas Ioiadę sacerdotis opera rex factus, Zachariam, eius filium, prophetantem lapidari iussit 79. / Populus Israel ingratus erga Deum. Psalmus LXXVII 115. Habitatores Ceilę, quos Dominus ab inimicis protexerat et Ziphei, a quibus trahebat originem,


828. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk2_56 | Paragraph | SubSect | Section]

redemi eos, et ipsi locuti sunt contra me mendacia. Portabam eos in brachiis meis, et nescierunt, quod curarem eos. De ingratitudine Israel in Deum 205. Popule meus, quid feci tibi aut quid molestus fui tibi 209. Ingrati erga Dei beneficia 214. Demetrius Antiochię per Ionatham a pernicie coniuratorum liberatus, postquam regno potitus est, liberatorem suum uexare coepit 222. Inimicus. Inimicos dilige 13. Querela de inimicis. Psalmus XL 111. Circumdatus inimicis dominum deprecatur. Psalmus LV. Orat ab inimicis liberari.


829. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk2_58 | Paragraph | SubSect | Section]

Inobediens filius lapidabitur 28. Si audire nolueris uocem Domini Dei tui, maledicetur tibi 29. Israel quosdam de gentibus noluit delere contra pręceptum Domini, et ipsi fuerunt eis in ruinam. Dominus suscitauit iudices, qui liberarent eos, sed nec ipsi obedierunt 35. Ionathas inscius interdicti regii gustauit parum mellis. Propterea Dominus de euentu belli consultus responsum non dedit. Saul iussus funditus perdere Amalechitas non obediuit. Scinditur ab eo regnum dicente Domino: Obedientiam uolo, et non sacrificium 44. Viro Dei a Domino interdicitur


830. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk2_58 | Paragraph | SubSect | Section]

contra uerbum Domini reędificauit Hierico, et simul cum filiis mortuus est 60. Quidam non obediuit prophetę dicenti: percute me, et a leone percussus est. Alter obediens uulnerauit eum 61. Assyrii, Samarię coloni, cum non timerent Dominum, a leonibus lacerabantur 67. Iosias legens maledictiones inobedientis populi, scidit uestimenta sua 68. Mittebat eis prophetas, ut reuerterentur; nolebant audire 79. Amasias noluit obedire prophetę; captus atque interfectus est 80. Multi ex Israel subsannauerunt nuncios Ezechię, cum uocarentur ad


831. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk2_59 | Paragraph | SubSect | Section]

uocem Domini non audierunt, perierunt 179. Faeti sumus subtus et non super, quia peccauimus Deo nostro non obediendo uoci ipsius 183. Hierusalem arguitur inobedientię 185. Educam uos de medio et gladium inducam super uos, quia in pręceptis meis non ambulastis 186. Ionas non obediens uoci Domini a pisce deglutitur 207. Faciam in furore et indignatione ultionem in omnibus gentibus, quę non audierunt, id est obedierunt uerbo Dei 208. Ceciderunt die una duo milia uirorum, qui non obedierunt Iudę Machabeo et fratri eius 219.


832. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk2_59 | Paragraph | SubSect | Section]

iurauit Abimelech et Phicol nihil se eis nociturum. Ibi dicitur Puteus iuramenti 4. Per deos externorum non iurabis 13. Qui audierit uocem iurantis et non indicauerit peccatum 15. Non periurabis. Ne polluas nomen Domini 17. Iosue licet decęptus tamen propter iusiurandum pepercit Gabaonitis 32. Filii Israel iurauerunt filias suas se non daturos filiis Beniamin. Postea poenitentia ducti raptum earum concesserunt eis, ne, si solenniter traderent, iusiurandum uiolarent 40. Fames


833. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk2_63 | Paragraph | SubSect | Section]

est dies Domini, et quasi uastitas a potente ueniet. Vlulate, quia prope est dies tenebrarum et caliginis. A facie eius contremuit terra, moti sunt cęli, sol et luna obtenebrati sunt, et stellę retraxerunt splendorem suum etc. Iterum congregabo omnes gentes, et adducam eas in ualle Iosaphat, et disceptabo cum eis etc. 204. Dies Domini ista, tenebrę, et non lux. Quomodo si fugiat uir a facie leonis etc. Reuelabitur quasi aqua iudicium, et iustitia quasi torrens fortis 205. Vidi uocantem iudicium ad ignem etc. 206.


834. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk2_67 | Paragraph | SubSect | Section]

corde II. Si oculus tuus nequam fuerit etc. VI. Attendite a falsis prophetis qui ueniunt ad uos in uestimentis ouium, intrinsecus autem sunt lupi rapaces. A fructibus eorum cognoscetis eos VII. Vulpes foueas habent et uolucres cęli nidos VIII. Verbum contra Spiritum Sanctum. Herodes Ioannis necem dolet palam, intra se lętatur XIIII. / Pharisei Dominum palam laudant, occulte capere in sermone quęrunt. Saducei tentantes de resurrectione. Legis doctor de mandato XXII. Veh uobis hypocrite. Veh uobis qui mundatis quod foris


835. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk2_68 | Paragraph | SubSect | Section]

iratus scidit uestimenta sua XXVI. Inuidia. Herodes quęrit animam pueri II. Improperant Domino, quod cum publicanis et peccatoribus manducat. Irrident, quod puellam suscitaturus dixit: Non est mortua, sed dormit. Pharisei dicunt: In principe demoniorum eiicit demonia IX. De Ioanne ieiunante dicunt: Demonium habet. De Domino manducante: Ecce homo uorax et potator uini et peccatorum amicus XI. Tentantes interrogant. Consilium faciunt, quomodo perderent eum. Non eiicit demones, nisi in Belzebub XII. Non ne hic est fabri filius XIII. Herodes decolauit


836. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk2_68 | Paragraph | SubSect | Section]

Ioanne ieiunante dicunt: Demonium habet. De Domino manducante: Ecce homo uorax et potator uini et peccatorum amicus XI. Tentantes interrogant. Consilium faciunt, quomodo perderent eum. Non eiicit demones, nisi in Belzebub XII. Non ne hic est fabri filius XIII. Herodes decolauit Ioannem Baptistam XIIIL Exprobrant, quod discipuli non lauant manus XV. Tentantes interrogant XIX. Murmurant primi, quia nouissimis datur denarius sicut et ipsis XX. Indignantur contra pueros Dominum laudantes XXI. Sciebat Pilatus, quod per inuidiam tradidissent eum XXVII. Cum persequentur uos in


837. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk2_70 | Paragraph | SubSect | Section]

inhibet ab opere bono. Ideo Dominus pręcipit, ne prohibeant illum qui nomine ipsius inuocato eiiciebat demonia, licet non sequeretur ipsum IX. Date quę sunt Cęsaris Cęsari et quę Dei, Deo XII. Inuidia diaboli mors intrauit in orbem terrarum contra ipsum I. Tradito Ioanne recessit Iesus in Galilea. Docet in persecutionibus non expectare, sed cum inciderimus, manere I. De Domino dicunt: In furorem uersus est, et Belzebub habet III. Ventus et mare persecutores sunt IIII. Iesum uocant fabrum et fabri filium VI. Quęrunt Dominum perdere,


838. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk2_71 | Paragraph | SubSect | Section]

disperiit. Christi tunica mansit integra. Ipse enim factus est sacerdos in ęternum secundum ordinem Melchisedech XIIII. LVCAS Iudicium Dei. Et uidebit omnis caro salutare Dei III. / Sicut Ioannes baptizat alios, alios repellit, sic stabit in igneo flumine Dominus Iesus iuxta flammeam rumpheam etc, ut qui purgatione indiget, eum igne baptizet et ad paradisum transmittat III. Cuius uentilabrum in manu eius, et purgabit aream suam, et congregabit


839. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk2_74 | Paragraph | SubSect | Section]

a longe, hi Iudeos signant, ille gentiles XXIII. Iudei phariseus superbus. Gentiles publicanus humilis XVIII. Ciues autem eius oderant eum et miserunt legationem post illum dicentes: Nolumus hunc regnare super nos. Ob id iussu eius interfecti sunt ante eum XIX. IOANNES Iudieium Dei. Amen dico uobis, uidebitis cęlum apertum et angelos Dei ascendentes et descendentes supra Filium hominis I. Bis in Galileam accedens Iesus significat duos aduentus ipsius in mundum: primus pietatis aqua in uinum conuersa, quo exhilarantur


840. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk2_77 | Paragraph | SubSect | Section]

quę consumptura est aduersarios etc. X. Adhuc semel et ego mouebo non solum terram, sed et cęlum XII. PETRII: Et si iustus quidem uix saluabitur, impius et peccator ubi parebunt? IIII. II: Adueniet autem dies Domini ut fur etc. de die Iudicii III. IOANNIS I: Nouissima hora est. Antichristi multi facti sunt II. APOCALYPSIS: Ecce ueniet cum nubibus; et uidebit eum omnis oculus, et qui eum pupugerunt; et plangent se super eum omnes tribus terrę. Etiam. Amen I. Et habebant super se regem angelum abyssi


841. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk2_79 | Paragraph | SubSect | Section]

ab aduersariis; quę est illis causa perditionis, uobis autem salutis, et hoc a Deo etc. I. AD THESSALONICENSES II: Iustum est apud Deum retribuere retributionem his qui uos tribulant; et uobis qui tribulamini, requiem nobiscum in reuelatione Domini Iesu etc. I. IOANNIS I: Qui fratrem suum odit, in tenebris est usque adhuc II. IVDĘ: Turbulenti I. Ira. AD EPHESIOS: Sol non occidat super iracundiam uestram. Nolite irasci in malicia IIII. AD PHILIPPENSES: Omnia autem facite sine murmurationibus etc. II. AD COLOSSENSES: Deponite


842. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk2_81 | Paragraph | SubSect | Section]

XI. AD THESSALONICENSES I: Peruenit ira Dei super illos usque in finem II. / METHAMORPHOSES
Iudex. Tyresias de contentione Iouis et Iunonis pro Ioue tulit sententiam. A Iunone luminibus orbatur, a Ioue diuinandi munus accipit III . Mydę asininę aures addite, quia Thmolo pro Apolline contra Pana iudicante ipsi displicuit


843. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk2_81 | Paragraph | SubSect | Section]

I: Peruenit ira Dei super illos usque in finem II. / METHAMORPHOSES
Iudex. Tyresias de contentione Iouis et Iunonis pro Ioue tulit sententiam. A Iunone luminibus orbatur, a Ioue diuinandi munus accipit III . Mydę asininę aures addite, quia Thmolo pro Apolline contra Pana iudicante ipsi displicuit XI .


844. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk2_81 | Paragraph | SubSect | Section]

METHAMORPHOSES
Iudex. Tyresias de contentione Iouis et Iunonis pro Ioue tulit sententiam. A Iunone luminibus orbatur, a Ioue diuinandi munus accipit III . Mydę asininę aures addite, quia Thmolo pro Apolline contra Pana iudicante ipsi displicuit XI .
Inuidia et


845. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk2_81 | Paragraph | SubSect | Section]

XII . Vertumnus XIIII .
Ignis. Incendium Phoetonte currum Solis regente II . Domus cum Semele arsit Ioue ad eam ingresso tonitribus et fulminibus instructo III . Stipes Meleagri fatalis, quo consumpto et ipse defecit VIII . Pyra qua arsit Hercules VIIII .


846. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk2_83 | Paragraph | SubSect | Section]

duo Scipiones. 7 Irasci pro suis non est pii animi, sed infirmi. Malis non irasci, sed misereri oportet. Socrates seruo ait: Cęderem te, nisi irascerer. Ira sępe misericordiam retro egit. Cnęi Pisonis furor contra innocentes 48. Cai Cęsaris ira in Iouem. Vtrum ira animo assentiente moueatur an inuito. Ira uitium uoluntarium. Quid sit ira 49. Contra illos qui iram utilem esse dicunt 50. In crassatoribus feritas, non ira 49. Necesse est prius uirtutem ex animo tollas quam iracundiam recipias. Pyrrhus,


847. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk2_96 | Paragraph | SubSect | Section]

Autoritatem ad iram Dei probandam 184. Effectus iracundię infelei 197. Imprudens. Stultitia quid sit 114. Inconstantia. Philosophię genus assistatum, id est instabile siue inconstans 52. Iustitia terras incoluit regnante Saturno; sub Ioue fugata est 103. Iustitia, pietas, ęquitas non potest esse in eo qui Deum uerum non colit 111. Carneades argumentatur iustitiam ciuilem sapientem esse, sed iniustam, naturalem iustam esse, sed stultam 12. Confutatur 113. Infernus. Quomodo aperientur


848. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk2_101 | Paragraph | SubSect | Section]

MARCVS ANTONIVS SABELLICVS Iudici corrupto corium detractum 111. Turpe iudicium a Romanis factum de ambiguo sole inter / Aricinos et Ardeates 147. Inuidia fratrum in Ioseph 9. Saulis in Dauid 47. Ioabus Amasam interimit 53. Inuidię uitium semper sublimia petens 77. Aristides ob inuidiam uirtutis eiectus 136. Manlii in Camillum inuidia 190. Antisthenis est illud: Ita inuidum


849. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk2_101 | Paragraph | SubSect | Section]

ANTONIVS SABELLICVS Iudici corrupto corium detractum 111. Turpe iudicium a Romanis factum de ambiguo sole inter / Aricinos et Ardeates 147. Inuidia fratrum in Ioseph 9. Saulis in Dauid 47. Ioabus Amasam interimit 53. Inuidię uitium semper sublimia petens 77. Aristides ob inuidiam uirtutis eiectus 136. Manlii in Camillum inuidia 190. Antisthenis est illud: Ita inuidum consumi inuidia ut ferrum rubigine 192.


850. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk2_102 | Paragraph | SubSect | Section]

/ moerore finiuit 192. Titus Manlius, Lucii filius, tardus ingenio 198. Xenocrates 233. Hannibal leges et iura ciuitatis parum se callere dixit 308. Fuluio Flacco mens parum constare coepit, cum tegulas de templo Iunonis asportasset 323. Catonis iocus in publicam legationem, quod nec caput nec pedes nec cor haberet 330. Herbę genus ad insaniam adducens 400. Stultitię argumenta in Claudio 415. Domitianus muscas aucupatur 427. Traianus furiosi occursu pene interfectus 429. Stulta Heliogabali opera


851. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk2_108 | Paragraph | SubSect | Section]

VERGILIVS Ignis primo paruus 30. Illicet ignis edax 81. Incendium nauium 118. Ira. Illis ira modum supra est lęsęque uenenum morsibus inspirant et spicula cęca relinquunt affixę uenis animasque in uulnere ponunt 48. Dirę Ioui assistentes 224. Infernus. Tenarias etiam fauces alta hostia Ditis etc. 51. Crudelis ubique luctus, ubique pauor et plurima mortis imago 75. Ęthnę descriptio 92. Facilis descensus Auerni 124.


852. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk2_109 | Paragraph | SubSect | Section]

infensus, quem glorię Turni obliqua inuidia stimulisque agitabat amaris 200. PRIMA COMMENTARIORVM HIERONYMI Iudicium ultimum 41. Tuba, dies Domini 42. Dies Domini magnus et horribilis. Vallis Iosaphat 45. Regnum mille annorum 46, 47, 178. Dies tenebrarum 54, 71. Et reuelabitur quasi aqua iudicium 54, 72. Iudex causas, non personas considerat 55. Ventilabrum tenebit in manu et purgabit aream 59, 79. Ignis iudicii 75. Misericors et


853. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk2_111 | Paragraph | SubSect | Section]

Iudex iustus 70. lustum iudicium iudicate 161. Non est omnium recte iudicare 191. Nullius personam accipit in iudicio 215. Semita iusti recta est 248. Iustus, iustitia 321. Iudicate mane iudicium et erruite ui oppressum 361. Iosias rex iustus 362. Iustitia mixta misericordia 380. Ignis natura duplex. Lumen habet credentibus, tenebras incredulis 45. Ignis tribulationis 175. Ignis 203. Infernus. Mors 37. Cor maris 90, Lacus non habens aquas 166.


854. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk2_112 | Paragraph | SubSect | Section]

121. Si isti tacuerint, lapides clamabunt 124. Sela, diapsalma, id est semper ęternum 127. Historia sępe metaphorice texitur 132. Rhamnus plena sentibus pungens simul et urens 134. Defìcere quattuor modis intelligere 135. Iona columba uel Gręcia, unde Iones 141. Aurum, sensus 157. Obscuritas 160. In pręceptis quę ad uitam pertinent et sunt perspicua non debemus quęrere alegoriam, ne iuxta comicum nodum / quęramus in scirpo 164. Explanatio


855. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk2_112 | Paragraph | SubSect | Section]

lapides clamabunt 124. Sela, diapsalma, id est semper ęternum 127. Historia sępe metaphorice texitur 132. Rhamnus plena sentibus pungens simul et urens 134. Defìcere quattuor modis intelligere 135. Iona columba uel Gręcia, unde Iones 141. Aurum, sensus 157. Obscuritas 160. In pręceptis quę ad uitam pertinent et sunt perspicua non debemus quęrere alegoriam, ne iuxta comicum nodum / quęramus in scirpo 164. Explanatio laci uisa, tricę inextricabiles


856. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk2_112 | Paragraph | SubSect | Section]

et maxime in prophetis difficilem intellectum facit. Quę si suis locis et causis temporibusque reddantur, plana fient quę uidentur obscura 345. Amen, fiat, Domine 348. LXXinterpretes quanta omiserint 370. Multa in Scripturis dicuntur non ut sint, sed ut esse uidentur, ut Ioseph pater Domini 371. Euangelistę secuti Hebraicam ueritatem, non alicuius interpretationem 376. Qui Scripturas aliter intelligit quam ueritas habet, uuam acerbam comedit 377. Ingratus contra beneficia Dei 199. Iniustitia. Qui conuertitis in


857. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk2_112 | Paragraph | SubSect | Section]

acerbam comedit 377. Ingratus contra beneficia Dei 199. Iniustitia. Qui conuertitis in absintium iudicium et iustitiam relinquitis 70. Qui iratus iudicat 74. Iudicium peruersum 120. Veh qui dicitis malum bonum et bonum malum 201. Ioachim rex iniustus 362. Inimicus. Omnes socrus oderunt nurus 109. Diligite inimicos 328. Incertum. Saul deceptus uerbi ambiguitate 249. Hierusalem. Helius Adrianus ita muros Hierusalem subuertit, ut de urbis


858. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk2_120 | Paragraph | SubSect | Section]

134,137. Expositores Euangeliorum 143. Aurum sensus, argentum sermo, ęs uox 151. Commatica interpretatio 158. Fugiendum de Iudea ad montes, de littera, ad spiritum 174. Parabola. Similitudo 185. Corpus Ioannis sepelitur, caput in disco collocatur. Littera humo tegitur, spiritus in altari honoratur et sumitur 185. Victorinus, Origenes, Dydimus, Porphyrius 191. Tertullianus, uir doctissimus 192. Littera caro, mysterium spiritus 199. LXX fiat, Aquila uere, Symachus et


859. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk2_124 | Paragraph | SubSect | Section]

Contra Iesum 362,363. Disperge eos in uirtute tua. Deus, repulisti nos 364. Qui exasperant, non exaltentur 367. Canes 370. Increduli. Iterum. Iudeorum dispersio 371. Signa defecerunt et prophetę 374. Obstinati 375. Filii Iacob Iudei, filii Ioseph gentes. Iudei uiderunt Terram promissionis et non intrauerunt 376. Generatio praua et exasperans. Tribus tres in Hierusalem: Iuda, Beniamin, Leui. Reges Samarię de tribu Ephraim 377. Iacob et Israel carnalis. Quoties exacerbauerunt eum in deserto. Non


860. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk2_124 | Paragraph | SubSect | Section]

a peccatoribus salus. Quia iustitias tuas non exquisierunt 418. Inimicos eius induam confusione. Noe maior filius irrisit patrem 422. Quia iudicabit Dominus populum suum non credentem et in seruis suis consolabitur, gentilibus credentibus 425. IOSEPHVS DE HISTORIA IVDEORVM Inuidia regis in Dauid 49. Ioab in Amasam 62. Aman in Mardocheum 96. Hircanus fratribus inuisus ob ingenii solertiam 104. Frater fratrem occidit inuidens eius glorię 119. Interpres.


861. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk2_124 | Paragraph | SubSect | Section]

induam confusione. Noe maior filius irrisit patrem 422. Quia iudicabit Dominus populum suum non credentem et in seruis suis consolabitur, gentilibus credentibus 425. IOSEPHVS DE HISTORIA IVDEORVM Inuidia regis in Dauid 49. Ioab in Amasam 62. Aman in Mardocheum 96. Hircanus fratribus inuisus ob ingenii solertiam 104. Frater fratrem occidit inuidens eius glorię 119. Interpres. Quid signat tabernaculum et quę in eo 23. LXX interpretes


862. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk2_126 | Paragraph | SubSect | Section]

EVSEBIVS DE PRĘPARATIONE EVANGELICA Ignis creator 15. Incertum dogma Heraclitiorum 92. Nihil certi 92. Iurandum nullo pacto 86. Interpres. Iouis et Iunonis dissidia quid signant 12. De regnis significatis in Daniele 40. De allegorico sensu Scripturę 52. Nominum Hebraicorum interpretatio 71. Fabularum significatio 79. De Salomonis parabolis 83. In Ezechiele similitudo quattuor animalium


863. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk2_126 | Paragraph | SubSect | Section]

uera pietas 42. Sanctorum uitę ex Hebreis 42. Theologia 43. Abraham 44. Gentes externę admiratę Iudeos [59] 57. Alieni conueniunt cum historia Iudeorum 59. Abraham, Melchisedech, Enoch, Isaac 59. Iacob, Israel, Ioseph, alter Abram, Esau, Iob 60. Moyses 60. Iosue, Samuel, Dauid, Sâlomon 61. De antiquitate Moysi et prophetarum 66. Migratio in Babylonem. Exitus ab Ęgypto 67. Infernus. 78. Infernus apud poetas 88. Hierusalem 61. Hierosolimę


864. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk2_126 | Paragraph | SubSect | Section]

Sanctorum uitę ex Hebreis 42. Theologia 43. Abraham 44. Gentes externę admiratę Iudeos [59] 57. Alieni conueniunt cum historia Iudeorum 59. Abraham, Melchisedech, Enoch, Isaac 59. Iacob, Israel, Ioseph, alter Abram, Esau, Iob 60. Moyses 60. Iosue, Samuel, Dauid, Sâlomon 61. De antiquitate Moysi et prophetarum 66. Migratio in Babylonem. Exitus ab Ęgypto 67. Infernus. 78. Infernus apud poetas 88. Hierusalem 61. Hierosolimę magnitudo 62.


865. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk2_126 | Paragraph | SubSect | Section]

42. Theologia 43. Abraham 44. Gentes externę admiratę Iudeos [59] 57. Alieni conueniunt cum historia Iudeorum 59. Abraham, Melchisedech, Enoch, Isaac 59. Iacob, Israel, Ioseph, alter Abram, Esau, Iob 60. Moyses 60. Iosue, Samuel, Dauid, Sâlomon 61. De antiquitate Moysi et prophetarum 66. Migratio in Babylonem. Exitus ab Ęgypto 67. Infernus. 78. Infernus apud poetas 88. Hierusalem 61. Hierosolimę magnitudo 62. Iudicium. Diluuium 58.


866. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk2_133 | Paragraph | SubSect | Section]

Lex seruanda. Leges Lycurgi 19. Idem 64. Instituta pro tempore mutanda 71. Leges dominari oportet 77. Idem 85. Leges regibus potiores 87. Ordini officiunt superflua 88. Vetus institutum non transgrediendum 96. Ne ioco quidem admittendum quod contra leges admitti uidetur 97. Patere legem, quam ipse tuleris 32. Libertas uita charior 24. Libertatis donatę insigne 36. Libertatem custodit parsimonia 56. Liberi soli fortes; ignaui serui 77. Liber est qui


867. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk2_135 | Paragraph | SubSect | Section]

Lege descensus ad inferos, in Euangelio ad paradisum transmigratio 194. Nabo , id est conclusio. Ibi Moyses moritur, id est Lex finitur 195. Quot genera legis in Scripturis 211. Siquis in uno offendat, factus est omnium reus 237. Luxuria. Iouiniani uita luxuriosa 53. Luxuriosa potatio atque uinolentia 162. Voluptas insatiabilis 198. Luxuria libidinis mater 216. Liberalitas erga quos exercenda 60. Pamphilus martyr necessaria et codices indigentibus largiri solitus 132. Dona Dei


868. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk2_136 | Paragraph | SubSect | Section]

quę duo ęra misit in gazophilacium 264. Elemosyna in pauperes 265. Pars sacrilegii est rem pauperum dare non pauperibus. Elemosynę Fabiollę 267. Liberalitas excedens modum in Paula 272. Lectio fidelis: Psalmi, Prouerbia, Ecclesiastes, Iob, Euangelia, Acta apostolorum, Epistolę, Prophetę, Pentateuchos, Reges, Paralipomena, Hesdras, Ester, Canticum canticorum, opuscula Cypriani, Athanasii epistolę, Hilarii libri. Caue Apochrypha 129. Nunquam de manu tua sacra lectio deponatur 131. De lectionibus ad mensam 156.


869. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk2_137 | Paragraph | SubSect | Section]

et prohibendi. Lex diuina perdiscenda 187. Lex Noua quanto perfectior Veteri 197. Pręcepta Decalogi 290. Diem sabbati non ad litteram obseruare iubemur. Consuetudo non sit contra fidem et bonos mores, et plus utilitatis habeat quam scandali 292. Libido. Iob: Virtus eius in lumbis et potestas in umbilico 163. Sampson , Dauid, Salomon, Ammon etc. Virgines quę apud Manicheos quasi scorta 168. Libido et gula maxime decipiunt 178. Syrenarum cantus, Orphei cytharę 184.


870. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk2_139 | Paragraph | SubSect | Section]

Insuper mortuum sibi filium Helias suscitauit 60. Dauid obtulit in templum III milia talenta auri, VII argenti etc, quę alii obtulerunt 74. Multa donauit populo Ezechias, cum celebraret phase, et multa principes eius 81. Item post eum Iosias et principes 82. De transmigratione reuersos adiuuerunt finitimi rebus suis. Cyrus restituit omnia uasa quę abstulerat Nabuchodonosor 83. Artaxerxes concessit Esdrę multas impensas et pręrogatiuas in reędificatione templi 84, 89. Quantum dederunt in thesauris


871. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk2_139 | Paragraph | SubSect | Section]

et uestitu, preceptis et sepultura 90. Raguel Thobię dedit partem alteram bonorum, alterius uero instituit eum hęredem 91. Elemosina et oratio 92. Holocausta et uota obtulerunt. Iudith obtulit uasa bellica et conopeum 97. Addidit Dominus omnia quęcunque fuerant Iob duplicia 108. Honora Deum de tua substantia. De primitiis omnium frugum da pauperibus 126. Liberalis 128. Donum. Elemosina bis 130. Elemosina 131. Liberalis. Qui dat pauperi etc. 132. Manum suam aperuit inopi et palmas suas extendit ad


872. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk2_142 | Paragraph | SubSect | Section]

ingreditur ad concubinas patris Dauid 53. Salomoni fuerunt DCC uxores, CCC concubinę. Conuersus est ad idola earum. Scissum est regnum de manu filii sui Roboam datumque est seruo suo Hieroboam 58. Primogenita Ruben, quoniam uiolauit thorum patris, data sunt filiis Ioseph 74. Roboam duxit uxores XVIII, concubinas LX, genuit filios XXVII et LX filias 76. Quid possunt mulieres, exemplum de Apame, filia Bezacis, concubina regis 88. Demonium pręualet iis qui tantum libidinis causa duxerunt uxores 91. Visa Iudith concussum est cor


873. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk2_146 | Paragraph | SubSect | Section]

Factum est mihi uerbum tuum in gaudium et lętitiam cordis mei, quoniam inuocatum est nomen tuum super me, Domine Deus exercituum 171. Celeuma quasi calcantium concinetur aduersum omnes habitatores terrę 174. Nuptię filiorum Iambri conuersę sunt in luctum Ionatha et Symone ulciscentibus fratrem suum, quem illi tenebant captiuum 221. Liberum arbitrium. Hodie proposui in conspectu tuo uitam et bonum, mortem et malum etc. 29. Anima mea in manibus meis semper. Psalmus CXVIII 121. Nisi


874. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk2_148 | Paragraph | SubSect | Section]

eos, et uentus cessauit V. Simon iste qui portat crucem in anguria, is est qui laborat pro laude humana. Cogunt enim homines hunc laborare, quem non cogit timor et dilectio Dei XV./ Libido. Herodias reliquit uirum, adhęsit adultero; Ioannem scelus arguentem necandum curauit VI. Libidinosa uoluntas coegit in illum manum mittere, quem sciebat iustum et sanctum VI. Lis. Regnum in se diuisum, domus, Sathanas non possunt stare III. Liberum arbitrium. Vltro terra fructificat, id


875. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk2_149 | Paragraph | SubSect | Section]

quia, dum uiuimus, debemus semper operari XVII. Lex. Duo denarii dati stabulario sunt duo Testamenta uel duo pręcepta dilectionis X. Regnum Dei, id est Euangelium simile grano synapis. Item fermentum quod mulier abscondit in satis tribus farinę XIII. Lex et prophetę usque ad Ioannem. Facilius est cęlum et terram pręterire quam de lege unum apicem cadere XVI. Morus eradicata et in mare translata est Euangelium translatum ad gentes XVII. In Lege non esse perfectionem patet ex eo quod cum adolescens se Legis mandata implesse diceret, subiunxit Dominus: Si uis perfectus


876. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk2_150 | Paragraph | SubSect | Section]

noctem mundanę scientię laborantes nihil cępimus. In uerbo autem tuo laxabo rethe, id est in profundo sacrę Scripturę. Vnde tanta piscium copia hauritur, ut ambę nauiculę impleantur, altera dilectionis Domini, altera promimi V. IOANNES Liberalitas. Vngit pedes Iesu qui sequitur uestigia eius. Capillis tergit qui habens superflua dat pauperibus. Capilli enim superflua cor poris uidentur XII. Qui accipit siquem misero, me accipit. Siquis autem me accipit, accipit eum qui me misit XIII. Esto Ioseph et


877. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk2_150 | Paragraph | SubSect | Section]

IOANNES Liberalitas. Vngit pedes Iesu qui sequitur uestigia eius. Capillis tergit qui habens superflua dat pauperibus. Capilli enim superflua cor poris uidentur XII. Qui accipit siquem misero, me accipit. Siquis autem me accipit, accipit eum qui me misit XIII. Esto Ioseph et tege in paupere Christi nuditatem non semel, sed in tuo tumulo spiritali considerando reconde et cooperi et misce myrrham et aloen amaricantia considerando uocem illam: Ite, maledicti in ignem ęternum, qua nihil amarius XVIII. Labor. Operamini non cibum qui perit, sed


878. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk2_152 | Paragraph | SubSect | Section]

suscepit fidei reuelationem et a Petro baptizatus est X. Dominus dixit beatius esse magis dare quam accipere XX. IACOBI: Religio munda uisitare pupillos et uiduas in tribulationibus eorum I. Si indigentibus et nudis quis dixerit: Calefacimini et saturamini; non dederit autem, quid proderit? II. IOANNIS I: Qui necessitatem patienti non subuenit, cum possit, caritas Dei in eo non manet III. Libido. AD CORINTHIOS I: Omnino auditur inter uos fornicatio etc. V. Nolite errare: fornicarii, idolatrę, adulteri,


879. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk2_155 | Paragraph | SubSect | Section]

cadente grauiter in pede uulneratus fuit IX . Munera mutua inter Anchisem, Ęneam et Anium apud Delphos XIII .
Libido. Apollo arsit uisa Daphne, Iuppiter Ione, Pan Syringa I . Iuppiter uitiauit Calistonem, Apollo Clymenen, Neptunnus Cornicem, Iuppiter Europam. Nictimene Lesbia patri ignaro se supposuit. Mercurius adamauit Hersen, Cecropis filiam II .


880. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk2_155 | Paragraph | SubSect | Section]

Europam. Nictimene Lesbia patri ignaro se supposuit. Mercurius adamauit Hersen, Cecropis filiam II . Acteon Dianam nudam tantum uidit et in ceruum uersus a suis canibus laceratur. Semele Iouis concubitum, quo cum Iunone coit, appetiit. Maior uoluptas feminarum quam uirorum iudice Tyresia utrunque sexum experto. Echo amore Narcisi tabuit uersa in lapidem. Narcysus forma propria captus in florem uertitur


881. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk2_156 | Paragraph | SubSect | Section]

inferre uoluit; casu elisus moritur. Dites rapuit Proserpinam. Alpheus insecutus Arethusam per subterraneos meatus ab Elide usque in Orthigiam, Sicilię insulam V . Hemus et Rhodope pari amore flagrantes. Iouis, Apollinis, Bacchi, Saturai amores. Latona persecutionem Iunonis passa ob commissum cum Ioue adulterium. Thereus propter Philomenam stupratam sęua passus. Aquilo rapuit Orithiam VI . Medeę et Iasonis amor. Cygnus, Heries


882. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk2_156 | Paragraph | SubSect | Section]

insecutus Arethusam per subterraneos meatus ab Elide usque in Orthigiam, Sicilię insulam V . Hemus et Rhodope pari amore flagrantes. Iouis, Apollinis, Bacchi, Saturai amores. Latona persecutionem Iunonis passa ob commissum cum Ioue adulterium. Thereus propter Philomenam stupratam sęua passus. Aquilo rapuit Orithiam VI . Medeę et Iasonis amor. Cygnus, Heries filius, amore pueri se pręcipitauit et in olorem uersus est. Semper ab eo elusus, cum


883. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk2_175 | Paragraph | SubSect | Section]

446. Circensium apparatus 447. Libido. Semiramis filium incęsti appellare ausa, tentati sceleris odio ab eo interfecta. Item equum ad coitum adamasse dicitur 6. De Sodomę excidio 7. Sicimitarum cędes ob Dinam raptam 8. Foeminę impudicicia in Ioseph 9. Leuitę uxoris in Gabaa stupratio 24. Iason Medea relicta Glaucam superduxit 30. Ariadna Theseum secuta 34. Phedra Hippolitum priuignum adamauit 35. Helenę raptus 35. Augen ab Hercule uitiatam pater mergi iussit 36. Nessi libido in


884. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk2_175 | Paragraph | SubSect | Section]

30. Ariadna Theseum secuta 34. Phedra Hippolitum priuignum adamauit 35. Helenę raptus 35. Augen ab Hercule uitiatam pater mergi iussit 36. Nessi libido in Deianiram exitio illi fuit 36. Sanson uoluptate uincitur 38. Io, Europa, Medea rapta 39. Helenę raptus 40. Dauid arsit Bersaben 51. Ammon uitiata Thamar interficitur 52. Absalon in patris concubinas 52. Mos apud Cyprios uirgines prius quam nuberent prostitui 54. Roboam duodeuiginti


885. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk2_178 | Paragraph | SubSect | Section]

constaret 98. Mulieres Pęonię operosę 111. Contumelia apud Persicas mulieres habebatur, si lanę manus admouere cogerentur 219. Laborem equitibus remittere se dixit Papyrius, ut cum ex equis descenderint, ne dorsum demulceant 226. Vt uita per laborem ageretur, a Ioue statutum 232. Eumenis exercitatio in obsidione 237. Demetrius rex machinas fabricare solitus, Europus abacos et lucernas 243. Desultores 281. Laboris perferendi impatientes Galli 317. Herbę genus, qua gustata operi intentus fatigabatur 400.


886. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk2_181 | Paragraph | SubSect | Section]

quinque dat doti Philodemi filię 44. Ędes donat 46. Filii in amicos liberalitatem commendat 60. Lis. Controuersia, uter nequior de duobus 19. ORATIVS IN EPISTVLIS Luxus. Voluptarii 3. Amor iocique 7. Quem damnosa Venus, quem pręceps alea nudat 17. Luxus oritur ex ocio 22. Libido. Meretricis acumina 16. Lis. Alter rixatur de lana sępe caprina 17. Diuersi natura inter se dissident 18. Ludus in


887. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk2_184 | Paragraph | SubSect | Section]

doctrinam signat Saluatoris 176. Frenum equi 179. Lex naturę 184. Lex spiritalis. Moyses lex. Helias propheta 187. Transitus de Lege ad Euangelium 190. De Syon egredietur lex 193. Forceps duo Testamenta 203. Lex et prophetę usque ad Ioannis Euangelium 209. Lex iniqua 212. Confìrmatio abreuiata sermo euangelicus 214. Fons Saluatoris doctrina euangelica 217. Piscina uetus, Legis umbra, duo muri, Vetus et Nouum Testamentum 227. Lex naturę 245. Panis arctus et


888. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk2_187 | Paragraph | SubSect | Section]

295. A iusto ne subtrahas manum tuam 299. Mitte panem tuum super transeuntes aquas 305. Omni petenti te tribue 306. Beatus uir qui intelligit super egenum et pauperem 352. Precium redemptionis animę suę 358. Iocundus homo qui miseretur et commodat. Dispersit, dedit pauperibus 408. Elemosina quomodo debeat fieri. Sicut aqua extinguit ignem 424. Qui non indiget, elemosinam non accipiat 431. Luxus. Facta est Hierusalem quasi polluta menstruis 10. Qui uescebantur


889. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk2_188 | Paragraph | SubSect | Section]

Vanus mundi labor 289. Boues 291. Labor spiritalis 292. Dulcis somnus operanti. Labor qui perit 297. Lex. Euangelia sibi coherentia 23. Euangelia. Duo Testamenta 24. Lex Iudeis panis subcinericius 20. Lex et prophetę usque ad Ioannem 32. Iudei non possunt habere Legis obseruantiam 49. A porta usque ad portam, id est a Lege usque ad Euangelium 100. Quattuor Euangelia 108. Lex et prophetę sale Euangelii condiuntur. Lex et prophetę, priusquam Christus uenisset, erant porta clausa et liber


890. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk2_191 | Paragraph | SubSect | Section]

dilexit illud 418. Corpus et sanguis sermo Christi 433. Locus. Epechnus, locus inter Tygrim et Euphratem. In Elimaide prouincia templum Dianę 140. Sicima, Samaria 365. Ephrata regio Bethlem 422. IOSEPHVS DE HISTORIA IVDEORVM Lis. Seditio magna ex causa parua 180. Libido. Mundus iuuenis amore captus Paulinę, Saturnini uxoris, ęgrotat 160. Herodes Herodiadem deperit 161. Leges Moysi 31. Iusiurandum pro legum custodia 34.


891. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk2_191 | Paragraph | SubSect | Section]

52. Tale flagitium Vliaci et Thebei approbarunt 91. Paulina 160. Lex Iudeorum omnium antiquissima. Legum differentia 88. Locus. Ptolomaidis descriptio 23. Delmatia 27. Galileę duę 34. Locus Genezar. Fons Iordanis. Phiala 42. Lacus Asphaltus. Tyberiensis. Fons apud Hiericuntem pestilens oratione Elisei saluber factus 50. Sodoma 51. Ęgyptus 53. Portus Alexandrię 53. EVSEBIVS DE PRĘPARATIONE EVANGELICA Lex


892. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk2_203 | Paragraph | SubSect | Section]

disce quo usurus es uir 61. Laconum disciplina: parere, laborare, uincere aut perire 95. Doctores mali expellendi 96. Qui filios non curant instituere 97. Minę. Scies me alium esse quam putasti 23. Minis non terretur qui non timuit arma. Minatus ioco, serio perfecit 48. Militaris uirtus. Exercitus sine duce 16. Fortis est qui a fortibus non superatur 18. Viribus exercendis campum reliqui 20. Virtutis honos etiam desides excitat. Virtus pręfertur diuitiis. Mordes ut foemina; immo ut leo 22.


893. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk2_209 | Paragraph | SubSect | Section]

Christus natus de uirgine 79. Libellus de conceptu Virginis Marię 218. Matrimonium. Primas et secundas nuptias licitas esse 10. Vir cum uxore qualiter uiuat 20. Institutio viri et uxoris 21. Iouinianistę matrimonium ęquant uirginitati 27. Non esse repudii locum inter coniugatos 28. Quidam ex apostolis habuerunt uxores, sed ante Euangelium. De malis uxoribus et uitiis earum 33. Vtrum ducenda uxor, Theophrastus 40. Vxor quo affectu amanda 41. Cur


894. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk2_213 | Paragraph | SubSect | Section]

Moyses uirgam uertit in serpentem, manum percussit lepra, aquam uertit in sanguinem 10. Facies Moysi apparuit cornuta 14. Egressus ignis a Domino deuorauit holocaustum et adipes 16. Asina Balaam loquitur. Cur percutis me etc. 23. Transierunt Iordanem per siccum 30. Muri Hierico corruerunt ad clangorem bucinę 31. Iosue hostes persequente lapidibus pluit super eos. Stetit sol et luna 32. Sacrificium Gedeon igne de petra egrediente consumptum est 35. Ros in uellere terra circa illud sitiente; rursum sicco


895. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk2_213 | Paragraph | SubSect | Section]

10. Facies Moysi apparuit cornuta 14. Egressus ignis a Domino deuorauit holocaustum et adipes 16. Asina Balaam loquitur. Cur percutis me etc. 23. Transierunt Iordanem per siccum 30. Muri Hierico corruerunt ad clangorem bucinę 31. Iosue hostes persequente lapidibus pluit super eos. Stetit sol et luna 32. Sacrificium Gedeon igne de petra egrediente consumptum est 35. Ros in uellere terra circa illud sitiente; rursum sicco uellere terra madens 36. Egresse aquę de molari maxillę asini 38.


896. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk2_217 | Paragraph | SubSect | Section]

Qui detraxerunt Moysi, non uiderunt Terram promissionis. Cadauera eorum iacebunt in solitudine, filii uagabuntur XL annis in deserto 21. Balaam ariolus pro mala dictione inuitus benedicebat populo Israel 23. Maledictio super monte Nebal trans Iordanem 27. Fenenna Annę exprobrauit sterilitatem. Igitur Anna Deo concedente peperit Samuelem 41. Dauid maledixit montibus Gelboe, ubi ceciderunt fortes Israel 49. Semei, quia maledixerat Dauid regi, a Salomone iussus non egredi


897. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk2_217 | Paragraph | SubSect | Section]

Dauid maledixit montibus Gelboe, ubi ceciderunt fortes Israel 49. Semei, quia maledixerat Dauid regi, a Salomone iussus non egredi urbem, post triennium egressus morti addicitur 55. Maledictio Neemię excutientis sinum 86. Conduxerunt Balaam ad maledicendum 87. Iob maledixit diei natiuitatis sue 101.Quare detraxistis sermonibus ueritatis? 102. Muti fiant qui locuntur aduersus istum iniquitatem. Psalmus XXX 110. Compesce linguam. Psalmus XXXIII 111. Contra detractores. Psalmus LVI, item Psalmus LVII 113.


898. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk2_219 | Paragraph | SubSect | Section]

173. Sume calicem furoris huius de manu mea et propinabis de illo cunctis gentibus ad quas ego mittam te 174. Ponam eos quasi ficus malas, quę comedi non possunt, eo quod pessimę sint 175. Mulcta in Sedechiam et populum propter pręuaricationem. Item in Ioachin, qui scidit uolumen prophetę 177. Vsque quo concideris, o mucro Domini etc. quomodo quiescet, cum Dominus pręceperit ei. Qui fugerit a facie pauoris, cadet in foueam, et qui conscenderit de fouea, capietur laqueo. Ve tibi, Moab 180. Contra Babylonios. Quomodo


899. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk2_220 | Paragraph | SubSect | Section]

in diem malum. Percutient domum maiorem ruinis, et domum minorem scissionibus. Punitio bis contra Israel. Conuertam festiuitates uestras in luctum. Mulcta contra superbos 206. Sicut fecisti, fiet tibi. Retributionem tuam conuertam in caput tuum. Preparauit Dominus piscem qui deglutiuit Ionam. Sol percussit super caput Ionę, et dum ęstuaret, petiit mortem. Comminatio contra Israel et Iudam 207. Coepi percutere te perditione super peccatis tuis. Tu comedes, et non saturaberis 209. Angelus contra eos qui Israel in seruitutem redegerant 212.


900. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk2_221 | Paragraph | SubSect | Section]

domum minorem scissionibus. Punitio bis contra Israel. Conuertam festiuitates uestras in luctum. Mulcta contra superbos 206. Sicut fecisti, fiet tibi. Retributionem tuam conuertam in caput tuum. Preparauit Dominus piscem qui deglutiuit Ionam. Sol percussit super caput Ionę, et dum ęstuaret, petiit mortem. Comminatio contra Israel et Iudam 207. Coepi percutere te perditione super peccatis tuis. Tu comedes, et non saturaberis 209. Angelus contra eos qui Israel in seruitutem redegerant 212. Vindicta in Ioram, Ochoziam et Iezabel propter


901. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk2_221 | Paragraph | SubSect | Section]

super caput Ionę, et dum ęstuaret, petiit mortem. Comminatio contra Israel et Iudam 207. Coepi percutere te perditione super peccatis tuis. Tu comedes, et non saturaberis 209. Angelus contra eos qui Israel in seruitutem redegerant 212. Vindicta in Ioram, Ochoziam et Iezabel propter idolatriam 214. Contra fidelium persecutores. Caro et oculi eorum contabescent et linguę etc. Alter alterum interficiet, reliqui conuertentur 215. Iudas ulciscitur desertores. Nicanoris caput et manum dexteram suspenderunt contra


902. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk2_221 | Paragraph | SubSect | Section]

propter superbiam 220. Andronicus ibidem, ubi Oniam sacerdotem occiderat, necatus est. Iason fugiens peregre periit et sepultura caruit 226. Antiochus ob superbiam uiscerum dolore contabuit. Iudas milites, qui pro pecunia captiuos dimiserant, perfidię damnatos occidit 227. Ioppitę CC Iudeos submergunt. Ob hoc Iudas portum eorum cum nauigiis incendit, euadentes ignem gladio peremit 228. Nicanoris caput et cum humero manus Hierusalem allata, lingua frustatim concisa auibusque proiecta etc. 229. Militaris uirtus. Abraham


903. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk2_221 | Paragraph | SubSect | Section]

est Iepte 37. Saul cum DC uel X milibus uirorum confudit Philistinos triginta milia curruum, sex milia equitum, reliquum uulgus sicut harena. Idem persequens Philisteos maledixit, qui comederit usque ad uesperam, donec se ulciscatur de inimicis suis. Hinc Ionatham filium, quia parum quid mellis obiter gustauerat, morte puniturus fuit, nisi multorum precibus exoratus pepercisset 44. Dauid cum baculo et funda superauit Goliath armatum 45. Robustissimi Israel XXXVII 54. Fortissimi in exercitu Dauid 71. Iaculantes saxa


904. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk2_222 | Paragraph | SubSect | Section]

deinde Ammonitarum copias fregit. Cum X milibus Lysiam superauit, qui habebat electorum VI milia, equitum V milia 218. Eleazar, filius Saura, per mediam irrumpens aciem ac elephantem, super quo regem ferri credidit, subiens in uentre confodit belluęque casu pressus periit 219. Ioannes in Gazara uiros, qui ad se perdendum uenerant, interfecit 224. Medicus. Isaias posuit massam ficorum super ulcus Ezechię regis, et curatus est 68. Thobias felle piscis liniuit patris cęci oculos et uisum ei restituit. Eiusdem piscis cordis suffitu demones


905. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk2_222 | Paragraph | SubSect | Section]

resipiscit percutiente cytharam Dauid 45. Ex lignis thinis cytharę et lyrę Salomonis 58. Heliseus scrobibus cauatis educturus aquas psalten adesse iussit 62. Leuitę et cantores concrepant cymbalis, psalteriis et cytharis. CXX canebant tubis etc. 75. Iosaphat statuit cantores, qui pręcedentes exercitum laudarent Dominum; quibus canentibus aduersarii inter se cęsi sunt 72. Leuitę musicis diuersi generis personabant. Sacerdotes concrepabant tubis 81. Sacerdotes cum tubis, Leuitę cum cymbalis cecinerunt


906. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk2_222 | Paragraph | SubSect | Section]

Lętitia in choris, in tubis uasisque et canticis 87. Instrumenta musica quibus Deus laudatur. Psalmus CL 125. Musica instrumenta circa statuam quam adorari iusserat Nabuchodonosor 197. Mors. Caro omnis consumpta super terram 1. Ioseph patrem defunctum fleuit, aromatibus conditum sepeliuit 9. Cadauer hominis inuenti deferetur ad urbem proximiorem. Cadauer in patibulo suspensum, eadem die sepelietur 28. Dauid egrotante puero ieiunauit iacuitque super terra, mortuo uero surrexit,


907. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk2_223 | Paragraph | SubSect | Section]

inuenti deferetur ad urbem proximiorem. Cadauer in patibulo suspensum, eadem die sepelietur 28. Dauid egrotante puero ieiunauit iacuitque super terra, mortuo uero surrexit, adorauit Dominum et comedit 51. Helias sedens sub iunipero petiit a Domino, ut moreretur 60. Iosias moritur, ne uideat mala Hierusalem 68. Asę regis cadauer posuerunt super lecto aromatibus pleno 77. Lamentatur Iob, quod non statim natus mortuus sit, quoniam morte duriora iudicauit ea quę uiuens patiebatur 101. Memoria uestra comparabitur cineri et redigentur in


908. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk2_223 | Paragraph | SubSect | Section]

ieiunauit iacuitque super terra, mortuo uero surrexit, adorauit Dominum et comedit 51. Helias sedens sub iunipero petiit a Domino, ut moreretur 60. Iosias moritur, ne uideat mala Hierusalem 68. Asę regis cadauer posuerunt super lecto aromatibus pleno 77. Lamentatur Iob, quod non statim natus mortuus sit, quoniam morte duriora iudicauit ea quę uiuens patiebatur 101. Memoria uestra comparabitur cineri et redigentur in lutum ceruices uestrę 103. Lignum habet spem, pręcisum uirescit etc. Homo uero, cum consumptus fuerit, ubi,


909. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk2_224 | Paragraph | SubSect | Section]

De mendacio 13. Ne mentiaris 17. Falsus testis talionis poena punietur 28. Gabaonitę mendacio sibi salutem quęsierunt 31. Dauid Achi, regi Geth, seruiens prędas ex gentibus agebat, referens autem id mali se inferre Israelitis 48. Latentes in puteo Ionatham et Achimam seruis Absalon eos quęrentibus mulier dixit pertransisse et mendacio seruauit 53. Gezi mentitur se non discessisse prophetę, mentitus prius Aman ad captandum ab eo munus; sic dum auaritię miscet mendacia, lepra perfusus est 63. Iudith


910. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk2_225 | Paragraph | SubSect | Section]

uita cędere coactus est, cum increpasset Abner, principem militię. Castigandus enim non exasperandum est sic!, penes quem rei fere summa est 49. Dauid Salomonem educandum tradidit Nathan prophetę 51. Dauid ante mortem pręcepta dat Salomoni, ut ambulet in uiis Domini 55. Ioas, rex Iuda, fecit rectum coram Domino quamdiu docuit eum Ioiada sacerdos 65. Iosias legit coram omnibus uerba libri foederis et acquiescente populo pepigit pro eis cum Domino 69. Anani propheta Asam regem arguit peccati. Ille iratus misit eum in neruum. Dominus percussit


911. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk2_225 | Paragraph | SubSect | Section]

Castigandus enim non exasperandum est sic!, penes quem rei fere summa est 49. Dauid Salomonem educandum tradidit Nathan prophetę 51. Dauid ante mortem pręcepta dat Salomoni, ut ambulet in uiis Domini 55. Ioas, rex Iuda, fecit rectum coram Domino quamdiu docuit eum Ioiada sacerdos 65. Iosias legit coram omnibus uerba libri foederis et acquiescente populo pepigit pro eis cum Domino 69. Anani propheta Asam regem arguit peccati. Ille iratus misit eum in neruum. Dominus percussit populum, ipse mortuus est 77. Iosaphat misit Leuitas et


912. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk2_225 | Paragraph | SubSect | Section]

exasperandum est sic!, penes quem rei fere summa est 49. Dauid Salomonem educandum tradidit Nathan prophetę 51. Dauid ante mortem pręcepta dat Salomoni, ut ambulet in uiis Domini 55. Ioas, rex Iuda, fecit rectum coram Domino quamdiu docuit eum Ioiada sacerdos 65. Iosias legit coram omnibus uerba libri foederis et acquiescente populo pepigit pro eis cum Domino 69. Anani propheta Asam regem arguit peccati. Ille iratus misit eum in neruum. Dominus percussit populum, ipse mortuus est 77. Iosaphat misit Leuitas et sacerdotes, ut peragrantes urbes


913. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk2_225 | Paragraph | SubSect | Section]

Domino quamdiu docuit eum Ioiada sacerdos 65. Iosias legit coram omnibus uerba libri foederis et acquiescente populo pepigit pro eis cum Domino 69. Anani propheta Asam regem arguit peccati. Ille iratus misit eum in neruum. Dominus percussit populum, ipse mortuus est 77. Iosaphat misit Leuitas et sacerdotes, ut peragrantes urbes Iuda docerent populum Legem 78. Esdras parauit cor suum, ut inuestigaret Legem Domini et doceret Israel 84. Thobias filium docuit Deum timere et a peccato abstinere 90. Thobias mortem sibi imminere ratus filio dat


914. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk2_227 | Paragraph | SubSect | Section]

, fulgebunt quasi splendor firmamenti, et qui ad iustitiam erudiunt multos, quasi stellę in perpetuas ęternitates 200. In gutture tuo sit tuba, quasi aquila super domum Domini etc. 202. Nolens prę timore prędicare maliciam populi, exemplum de Iona 207. Iesus sacerdos arguebatur negligentię circa delictum filiorum, sicut dictum estdeHeli 212. Mora. Ioab uocatus distulit uenire. Venit autem cum messes suas incensas accepit. Id mulcta more fuit 52. Noli tardare, quia nescis opera Dei


915. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk2_227 | Paragraph | SubSect | Section]

200. In gutture tuo sit tuba, quasi aquila super domum Domini etc. 202. Nolens prę timore prędicare maliciam populi, exemplum de Iona 207. Iesus sacerdos arguebatur negligentię circa delictum filiorum, sicut dictum estdeHeli 212. Mora. Ioab uocatus distulit uenire. Venit autem cum messes suas incensas accepit. Id mulcta more fuit 52. Noli tardare, quia nescis opera Dei 134. Malus. Her, Iudę filius, nequam fuit in conspectu Domini nec uixit 7. Non sequeris turbam ad malum 13.


916. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk2_227 | Paragraph | SubSect | Section]

Domini nec uixit 7. Non sequeris turbam ad malum 13. Malorum supplicia 54. Si auersi fueritis, auferam Israel de superficię terrę, quam dedi eis et templum proiiciam 57. Achab pessimus regum Israel, peior eo uxor eius Iezabel fuit 59. Ioram, filius Iosaphat, rex Iuda, de bono patre ipse malus, quia uxor eius fuit filia Achab pessimi omnium 64. Manasses perfidus in omni abominatione. Pater eius Ezechias fidelis et optimus fuit 68. Si impius fuero, ue mihi est 103. Nonne lux impii extinguetur?


917. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk2_227 | Paragraph | SubSect | Section]

uixit 7. Non sequeris turbam ad malum 13. Malorum supplicia 54. Si auersi fueritis, auferam Israel de superficię terrę, quam dedi eis et templum proiiciam 57. Achab pessimus regum Israel, peior eo uxor eius Iezabel fuit 59. Ioram, filius Iosaphat, rex Iuda, de bono patre ipse malus, quia uxor eius fuit filia Achab pessimi omnium 64. Manasses perfidus in omni abominatione. Pater eius Ezechias fidelis et optimus fuit 68. Si impius fuero, ue mihi est 103. Nonne lux impii extinguetur? etc. In diem


918. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk2_229 | Paragraph | SubSect | Section]

etc. 203. Exuberant torcularia, quia multiplicata est malicia eorum 204. Adhuc ignis in domo impii. Periit sanctus de terra et rectus in hominibus non est etc. 209. Iniquitas principum, iudicum, sacerdotum 211. Ionathas iudicauit populum et exterminauit impios ex Israel 221. Iason, frater Onię sacerdotis sancti, ipse in omni turpitudinis genere sceleratissimus 225. Minę. Roboam minatur populo: Cedam uos, inquit, non flagellis, sed scorpionibus. Omnes ab eo recesserunt pręter II


919. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk2_231 | Paragraph | SubSect | Section]

uetatur palam flere, sed tacitus ingemiscere 189. Sacerdotes ad mortuum non ingredientur, nisi ad patrem, matrem, filium, fratrrem et sororem uniuiram et ab iis mundabitur VII diebus etc. 194. MATTHEVS Matrimonium. Ioseph iustus suspectam relinquere uoluit, non accusare; occulte, ne infamaret I. Omnis qui dimiserit uxorem excepta fornicationis causa, facit eam mechari; et qui dimissam duxerit, adulterat V. Fructus tricesimus sancto matrimonio deputatur XIII. Quod Deus coniunxit, homo non separet XIX. Moyses


920. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk2_232 | Paragraph | SubSect | Section]

uos estis qui loquimini etc. X. Ex abundantia cordis os loquitur XII. Exiit qui seminat seminare semen bonum. Semina ceciderunt secus uiam, in petrosa in spinis, in terram bonam. Scriba doctus in regno cęlorum similis patrifamilias, qui profert de thesauro suo noua et uetera XIII. Ioannes Baptista arguebat Herodem regem XIIII. Vnde nobis in deserto panes, ut saturemus turbam? Quos tamen habemus, iubet Dominus dare ipse facturus incrementa frugum, ut sufficiat multitudini XV. Operarii in uinea Domini XX. Ite in castellum, quod contra uos est, asinam soluite etc.


921. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk2_235 | Paragraph | SubSect | Section]

nunquam resurrecturos VIII. Mors triplex, id est naturę et culpę et in qua morimur peccato, uiuimus Deo IX. Pater, in manus tuas commendo spiritummeum. Et hęc dicens expirauit XXIII. Magister. Pręibis ante faciem Domini parare uias eius ad dandam scientiam etc. I. Ioannes mirabilior quod non formidauit interitum corripiens Herodem quam quod uirtutis meritis Christus sit putatus III. Laxate retia uestra in capturam V. Nunquid potest cęcus cęcum ducere? Non ne ambo in foueam cadunt? Non est


922. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk2_236 | Paragraph | SubSect | Section]

Neque enim de spinis colligunt ficus neque de rubo uindemiant uuam. Malus homo de malo thesauro profert malum VI. Discedite a me omnes operarii iniquitatis XIII. Maria, mater Domini. Beatus uenter qui te portauit et ubera quę suxisti XI. IOANNES Mundus. Spiritum ueritatis quem mundus non potest accipere, id est mundi dilectores. Non enim habet inuisibiles oculos humana dilectio, per quos uideri spiritus, scilicet nisi inuisibiliter non potest. Mundus iam me non uidet, uos autem uidetis me XIIII.


923. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk2_236 | Paragraph | SubSect | Section]

Spiritum ueritatis quem mundus non potest accipere, id est mundi dilectores. Non enim habet inuisibiles oculos humana dilectio, per quos uideri spiritus, scilicet nisi inuisibiliter non potest. Mundus iam me non uidet, uos autem uidetis me XIIII. Miracula. Dicebant, quia Ioannes quidem signum fecit nullum X. Iesus Lazarum quadriduanum suscitauit XI. Matrimonium. Iesus uocatus ad nuptias uenit et discubuit in Chana Galileę, fecit ex aqua uinum II. Magnanimus. Qui odit animam suam in hoc mundo etc. Dulcis quidem est


924. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk2_239 | Paragraph | SubSect | Section]

dedit nobis Deus spiritum timoris, sed uirtutis et dilectionis et sobrietatis I. AD HEBREOS: Confitentes quia peregrini et hospites super terram. Ideo non confunditur Deus uocari Deus eorum. Parauit enim illis ciuitatem. Moyses magis eligens affligi cum populo Dei quam temporalis peccati habere iocunditatem, maiores diuitias existimans thesauro Ęgyptiorum imperium Christi. Aspiciebat enim remunerationem. Fide reliquit Ęgyptum non ueritus animositatem regis. Inuisibilem enim tanquam uidens sustinuit XI. Maledicus. AD CORINTHIOS I: Maledici regnum Dei non possidebunt VI.


925. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk2_239 | Paragraph | SubSect | Section]

I: Maledici regnum Dei non possidebunt VI. ACTVVM: Vipera apprehendens manum Pauli, in ignem excutitur, quia detrahentes aliorum operibus inuidię igne contabescunt XXVIII. PETRI I: Qui enim uult uitam diligere et dies uidere bonos, coherceat linguam suam a malo. Psalmus III. IOANNES III: Diotrepes uerbis malignis garrit in nos, et nec suscipit nec suscipi permittit fratres I. Mollis. AD EPHESIOS: De scurrilitate et sultiloquio uitando V. APOCALYPSIS: Ve, ue, ue habitantibus in terra VIII. Qtiantufm


926. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk2_241 | Paragraph | SubSect | Section]

et mors missi sunt in stagnum ignis. Hęc est mors secunda XX. Mendacium. AD EPHESIOS: Deponentes mendacium loquimini ueritatem unusquisque cum proximo suo, quoniam sumus inuicem membra IIII. AD COLOSSENSES: Nolite mentiri III. AD TITVM: Cretenses semper mendaces I. IOANNIS I: Quis est mendax nisi is qui negat quoniam Iesus [non] est Christus etc. II. APOC AL YPSIS:pmnibus mendacibus pars in stagno ardenti XXI. Foris omnis qui amat et facit mendacium XXII. Magister AD ROMANOS: Gręcis ac barbaris sapientibus et


927. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk2_243 | Paragraph | SubSect | Section]

aurea et argentea, sed et lignea et fictilia, quędam quidem in honorem, quędam in contumeliam etc. II. In nouissimis diebus erunt homines se ipsos amantes, cupidi, elati etc. III. AD HEBREOS: Malus similis terrę, proferenti spinas et tribulos. VI. IOANNIS I: Si in tenebris ambulamus, mentimur nos societatem habere cum Deo I. III : Ve illis qui in uia Chain abierunt et errore Balaam mercede effusi sunt et in contradictione Chore perierunt I. APOCALYPSIS: Foris canes et uenefici et


928. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk2_244 | Paragraph | SubSect | Section]

.XXI. Mandata. AD HEBREOS: Viuus est enim sermo Dei et efficax et penetrabilior omni gladio ancipiti et pertingens usque ad diuisionem animę ac spiritus, compagumque ac medullarum et discretor cogitationum et intentionum cordis etc. IIII. IOANNIS PRIMA: Et mandata eius grauia non sunt V. METHAMORPHOSES
Mundi creatio ex chao I . Mundus Athlanti impositus in


929. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk2_246 | Paragraph | SubSect | Section]

decepit deam, eo partum edit IX .
Mutatio rerum. Sęculum aureum in argenteum, hoc in ęneum, hoc in ferreum. Licaon in lupum. Post diluuium saxa in homines. Daphne in laurum. Io in uaccam. Argus in pauonem. Syringa in harundinem. Io ex uacca in Isidem deam I . Phoetontis sorores in populos arbores. Cygnus in auem sui nominis. Calisto cum Arcade filio in ursam. Coruus candidus in nigrum. Cornix in


930. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk2_246 | Paragraph | SubSect | Section]


Mutatio rerum. Sęculum aureum in argenteum, hoc in ęneum, hoc in ferreum. Licaon in lupum. Post diluuium saxa in homines. Daphne in laurum. Io in uaccam. Argus in pauonem. Syringa in harundinem. Io ex uacca in Isidem deam I . Phoetontis sorores in populos arbores. Cygnus in auem sui nominis. Calisto cum Arcade filio in ursam. Coruus candidus in nigrum. Cornix in auem sui nominis. Nictimene in noctuam. Ochiroe


931. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk2_248 | Paragraph | SubSect | Section]

in templum. Philemon in fruticem, Baucis in tiliam. Oppidum in stagnum. Protheus in diuersa. Mestra in piscatorem senem et in uaria VIII . Achelous in diuersa. Galantis in mustelam. Dryope trunco lothos arboris inhęsit. Iolaus ut natus in antiquam pueritiam transfunditur. Item Chalyroes filii in adolescentes. Biblis lachrime in Biblim, fontem Carię. Iphis ex femina in marem IX . Quidam Cerbero uiso in saxum. Celenus


932. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk2_261 | Paragraph | SubSect | Section]

121. Socrates: Non humanum certe esse uidetur, quod ego mea quidem omnia omnino neglexerim etc. uestro intentus bono, dum singulos adeo tanquam pater aut frater natu maior, suadens curam uirtutis habere; neque hoc se facere mercede, sed gratis ait 170. Pueri iocis honestis dumtaxat assuefaciendi 205. Pręstantissimo ingenio pręditi, si male fuerint educati, pessimi fiunt 216. Qualiiter puerorum paulatim procedat institutio 217. Non tanquam coactos pueros in disciplinis, sed tanquam ludentes enutrias, ut et magis, ad quod


933. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk2_275 | Paragraph | SubSect | Section]

137. Quo usque discipulus esse uellet interrogatus: Quo ad, inquit, meliorem ac peritiorem esse me non penitebit 137. Malus. Sulpitius nulli flagitiosissimo secundus 122. Demades reipublicę naufragium 58. Aristogytonem nullibi iocundius quam in carcere sibi uisendum dixit Phocion 60. Plato: Pręclara, inquit, ingenia, quemadmodum uirtutes maximas, eodem pacto uitia quoque maxima producere solent 94. Minę. Alcybiades, cum percepisset se a populo Atheniensi morte damnatum: At ego, inquit,


934. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk2_276 | Paragraph | SubSect | Section]

Magister debet ipse facere quod aliis pręcipit, sicut fecit Christus. Quod cęlestem doctorem perfectum esse oporteat 92. Pręstantissimum esse homines ad ueritatem et iustitiam erudire 124. Malus. Prauitatis causa ignoratio sui 2. Quod impietas sub Ioue coeperit, quę aureum sęculum exclusit 103. Quod mali omnes malos esse putant 106. MARIA. De conceptu et partu Virginis prędicto a philosophis 81. Mulieres uirorum officiis fungi non decere, contra Platonem 68. Themiste sola philosophiam


935. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk2_286 | Paragraph | SubSect | Section]

esse demonumque omnia plena 112. Multitudo. Semiramidis copię quinquies supra tricies centummilia hominum 5. Vndecies centummilia Iudeorum censa, qui arma ferre poterant, pręter tribum Beniamin et Leui 53. Asę exercitus quingentaquinquagintamilia 58. Iosaphati nouies centummilia 59. In castris Ozię CCCLXXX hominum milia 64. Scythicę multitudinis argentum sagittarum, cuspides cum singulę a singulis offerrentur , conflatę ahenum sexcentarum amphorarum capax confecerunt 105.


936. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk2_290 | Paragraph | SubSect | Section]

licebat sacerdotibus 347. Tullianum locus in carcere 365. Ignominiosa animaduersio in milites 434. Militaris uirtus. Ninus uir ferox, militaris glorię cupidus 4. Thesei gesta 33. Sanson maxilla asini pugnat 38. Patrocli et Merionis cędes 40. Ionathę facinus 46. Dauid Goliam sternit 47. Laconum chori tres ad uirtutem instituti 63. Spartiatę 74. Trigemini Curiatii, Horatii 77. Pisistrati lex, ut qui oculos in bello amisisset, publice aleretur 87. A quinto anno pueri discunt equitare,


937. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk2_294 | Paragraph | SubSect | Section]

421. Vitelius foedissime trucidatur 423. Acorius de templo se pręcipitauit, heredem faciens Lucium, si cadentem exciperet. Heres elisus periit, ipse uixit 424. Messanę oppidani se et sua perdunt, ubi expugnari se uident 425. Moriens Vespasianus ioco non abstinuit 426. Heliogabali pręparatio, ut mors sua esset preciosa 439. Ormisdas de Roma quid sentiret rogatus, tantum respondit placere sibi unum, quod didicisset in ea quoque homines mori 456. Mendacium. Mentiri apud Persas omnium turpissimum putatur 91.


938. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk2_301 | Paragraph | SubSect | Section]

factus secundum Pythagoram, factus secundum Platonem 4. Magorum phantasmata 9. Matrimonium. Qui uxores suas amicis communicauerunt 13. VERGILIVS Musica. Pan primus calamos 3. Cithara crinitus Iopas personat aurata 68. Matrimonium. Sparge, marite, nuces 11. Amata sollicita de connubio Lauinię filię 143. Magus. Carmina uel cęlo possunt deducere lunam. Carminibus Cyrce etc. 12. Medicus Iapis 217. Venus


939. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk2_312 | Paragraph | SubSect | Section]

gloriam suam 401. Mulier litigiosa 274. Foemina sublimia non capit 292. Mulier caput malorum 300. Mulier pronior ad malum 300. Mutuum. Qui accipit mutuum, seruus est foenerantis 276. IOSEPHVS DE HISTORIA IVDEORVM Miracula. Alexandro mare Pamphilicum se diuidens prębuit iter 16. Iordanis Iudeis 35. Sol stetit 36. Pons CCC stadiorum a Caio constitutus 168. Matrimonium. Tharbis uxor Moysi 15. Nobiles


940. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk2_312 | Paragraph | SubSect | Section]

caput malorum 300. Mulier pronior ad malum 300. Mutuum. Qui accipit mutuum, seruus est foenerantis 276. IOSEPHVS DE HISTORIA IVDEORVM Miracula. Alexandro mare Pamphilicum se diuidens prębuit iter 16. Iordanis Iudeis 35. Sol stetit 36. Pons CCC stadiorum a Caio constitutus 168. Matrimonium. Tharbis uxor Moysi 15. Nobiles ne ducant uxores ancillas 32. Nabal durus et stupidus. Abigail, uxor eius, optima et sagacissima 52.


941. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk2_312 | Paragraph | SubSect | Section]

hosti cogantur 130. Maledicus Semei dat poenas 66. Mors. Tyberius filii defuncti familiares uetuit ad se accedere, ne eius recordatione moueretur 162. Mendacium Abrahę de Sara coniuge 5. Magister. Ioas mortuo Ioiada sacerdote, cuius disciplina continenter uixit, ad uitia delabi coepit 81. Militia. Abraham parua manu Assyrios aggressus uicit 5. Ionatas 47. Dauid Goliam interimit 49. Fortissimi milites Eusebius, Eleazar, Abysai, Banaias 63.


942. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk2_312 | Paragraph | SubSect | Section]

130. Maledicus Semei dat poenas 66. Mors. Tyberius filii defuncti familiares uetuit ad se accedere, ne eius recordatione moueretur 162. Mendacium Abrahę de Sara coniuge 5. Magister. Ioas mortuo Ioiada sacerdote, cuius disciplina continenter uixit, ad uitia delabi coepit 81. Militia. Abraham parua manu Assyrios aggressus uicit 5. Ionatas 47. Dauid Goliam interimit 49. Fortissimi milites Eusebius, Eleazar, Abysai, Banaias 63.


943. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk2_312 | Paragraph | SubSect | Section]

recordatione moueretur 162. Mendacium Abrahę de Sara coniuge 5. Magister. Ioas mortuo Ioiada sacerdote, cuius disciplina continenter uixit, ad uitia delabi coepit 81. Militia. Abraham parua manu Assyrios aggressus uicit 5. Ionatas 47. Dauid Goliam interimit 49. Fortissimi milites Eusebius, Eleazar, Abysai, Banaias 63. IDEM DE ANTIQVITATE IVDEORVM Magnanimus. Quidam latrones mori maluerunt quam se hosti dedere 9. Symon


944. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk2_313 | Paragraph | SubSect | Section]

IDEM DE ANTIQVITATE IVDEORVM Magnanimus. Quidam latrones mori maluerunt quam se hosti dedere 9. Symon uxorem, filios, parentes se ipsum interemit, ne inimicis subiaceret 30. Eleazarus. Veciras. Philippus 38. Iotapateni urbe amissa se ipsos interficiunt 39. Supplicia et mortem pati maluerunt quam dicere Cęsarem dominum 78. Militia. Antipater ostensis uulneribus quam fidelis fuerit Cęsari, testatus est 6. Longinus 59. Testeus. Magassarius. Adiabenus 62.


945. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk2_313 | Paragraph | SubSect | Section]

Supplicia et mortem pati maluerunt quam dicere Cęsarem dominum 78. Militia. Antipater ostensis uulneribus quam fidelis fuerit Cęsari, testatus est 6. Longinus 59. Testeus. Magassarius. Adiabenus 62. Sabinus Syrus. Iulianus 65. Pedanius. Ionatas. Loguston 67. Malus. Alexander ob improbitatem ciuibus inuisus, cum placatiore oratione sibi eos placare uellet, quęsiuit, quomodo eis satisfaceret si moreretur, audiuit 3. Catulus deo ulciscente morbo expauescendo periit 79. Mors. Timidus est


946. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk2_322 | Paragraph | SubSect | Section]

ad Samuelem ungitur in regem 45. De plebe exaltatus ad regnum. Psalmus LXXXVIII 116. Ancilla hęres dominę suę 132. Salomon suam natiuitatem fatetur similem esse reliquorum hominum 138. Honestas a Deo est 144. Nauta. Iosaphat, rex Iuda, fecit classes, quę naufragauerunt, quia in partem earum acceperat Ochoziam 61. Pericula nauigationis. Psalmus CXII 118. In sermone Dei siluit uentus et cogitatione sua placauit abyssum. Qui nauigant mare, enarrant pericula eius. Animalia


947. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk2_322 | Paragraph | SubSect | Section]

Exploratores XII missi ad terram Chanaan. Post dies XL reuersi 21. Virgę XII cum nominibus tribuum 22. Tribus uicibus singulo anno, id est tribus festis apparebit omne masculum in loco quem elegerit Dominus 27. Plagę flagellati XL numerum non excedant 29. Iosue die III transit Iordanem. Electi XII sustulerunt XII lapides de Iordane, alios autem posuerunt in Iordane 30. Reges a Moyse et a Iosue superati XXXI 32. Dauid fugiens ante faciem Absalonis reliquit domi XII concubinas 52. Vir de genere Gygantum VI


948. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk2_322 | Paragraph | SubSect | Section]

Post dies XL reuersi 21. Virgę XII cum nominibus tribuum 22. Tribus uicibus singulo anno, id est tribus festis apparebit omne masculum in loco quem elegerit Dominus 27. Plagę flagellati XL numerum non excedant 29. Iosue die III transit Iordanem. Electi XII sustulerunt XII lapides de Iordane, alios autem posuerunt in Iordane 30. Reges a Moyse et a Iosue superati XXXI 32. Dauid fugiens ante faciem Absalonis reliquit domi XII concubinas 52. Vir de genere Gygantum VI digitos in singulis manibus ac pedibus


949. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk2_322 | Paragraph | SubSect | Section]

XII cum nominibus tribuum 22. Tribus uicibus singulo anno, id est tribus festis apparebit omne masculum in loco quem elegerit Dominus 27. Plagę flagellati XL numerum non excedant 29. Iosue die III transit Iordanem. Electi XII sustulerunt XII lapides de Iordane, alios autem posuerunt in Iordane 30. Reges a Moyse et a Iosue superati XXXI 32. Dauid fugiens ante faciem Absalonis reliquit domi XII concubinas 52. Vir de genere Gygantum VI digitos in singulis manibus ac pedibus habens a Ionatha interficitur 54. Annis VII


950. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk2_322 | Paragraph | SubSect | Section]

Tribus uicibus singulo anno, id est tribus festis apparebit omne masculum in loco quem elegerit Dominus 27. Plagę flagellati XL numerum non excedant 29. Iosue die III transit Iordanem. Electi XII sustulerunt XII lapides de Iordane, alios autem posuerunt in Iordane 30. Reges a Moyse et a Iosue superati XXXI 32. Dauid fugiens ante faciem Absalonis reliquit domi XII concubinas 52. Vir de genere Gygantum VI digitos in singulis manibus ac pedibus habens a Ionatha interficitur 54. Annis VII ędificata domus Domini 56.


951. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk2_322 | Paragraph | SubSect | Section]

tribus festis apparebit omne masculum in loco quem elegerit Dominus 27. Plagę flagellati XL numerum non excedant 29. Iosue die III transit Iordanem. Electi XII sustulerunt XII lapides de Iordane, alios autem posuerunt in Iordane 30. Reges a Moyse et a Iosue superati XXXI 32. Dauid fugiens ante faciem Absalonis reliquit domi XII concubinas 52. Vir de genere Gygantum VI digitos in singulis manibus ac pedibus habens a Ionatha interficitur 54. Annis VII ędificata domus Domini 56. Heliseus arat XII iugis boum 60.


952. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk2_322 | Paragraph | SubSect | Section]

Electi XII sustulerunt XII lapides de Iordane, alios autem posuerunt in Iordane 30. Reges a Moyse et a Iosue superati XXXI 32. Dauid fugiens ante faciem Absalonis reliquit domi XII concubinas 52. Vir de genere Gygantum VI digitos in singulis manibus ac pedibus habens a Ionatha interficitur 54. Annis VII ędificata domus Domini 56. Heliseus arat XII iugis boum 60. Triduo quęsitus Helias, cum sustulisset eum Dominus 62. Ioas ter percussit terram sagitta. Si quinqnies aut sexies percussisset, Syriam uastationibus


953. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk2_322 | Paragraph | SubSect | Section]

domi XII concubinas 52. Vir de genere Gygantum VI digitos in singulis manibus ac pedibus habens a Ionatha interficitur 54. Annis VII ędificata domus Domini 56. Heliseus arat XII iugis boum 60. Triduo quęsitus Helias, cum sustulisset eum Dominus 62. Ioas ter percussit terram sagitta. Si quinqnies aut sexies percussisset, Syriam uastationibus consumpsisset 66. Familię sacerdotum XXIIII. Totidem doctores de Leuitis 73. Conchę X in quibus offerenda in holocaustum lauabantur 75.


954. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk2_323 | Paragraph | SubSect | Section]

193. Holocaustum Domino VII diebus. In die VIII pro pace 194. Fodi eam mihi XV argenteis, id est XV prophetis et choro ordei et dimidio, id est XLV modiis, id est totidem patribus in analogia Christi contentis computatis tribus, qui a Mattheo omittuntur inter Ioram et Oziam 202. Zacharias uidit IIII cornua et IIII fabros, ut deiiciant ea. Super lapidem unum VII oculi, id est dona Spiritus Sancti uel uniuersi angeli 212. Volumen uolans longum cubitorum XX, latum X 213. Nouum. Nihil sub sole nouum 132. Deus instaurat


955. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk2_323 | Paragraph | SubSect | Section]

pauci essent, admissi sunt et Leuitę 81. Initium necessarię rei uitę hominum aqua, ignis et ferrum, sal, lac et panis similagineus et mel et botrus uuę et oleum et uestimentum 149. MATTHEVS Nobilis. Petrus et Andreas, Iacobus et Ioannes piscatores erant, et primi uocati sunt ad apostolatum. Petro datę et claues regni cęlorum IIII. MARCVS Nobilis. Granum synapis ex paruo magnum IIII. Numerus. Septenarius perfectus. Quattuormilia


956. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk2_324 | Paragraph | SubSect | Section]

centenarius quod de leua transfertur ad dexteram, beatitudinem signat VII. Denarius numerus perfectus, centenarius perfectissimus VIII. Septuaginta duo discipuli, septuaginta a Moyse electi. In Helim duodecim fontes aquarum et septuaginta palmę X. Bini mittuntur discipuli, bini Moyses et Aaron, Iosue et Caleph X. Ficulnea annis tribus non fecit fructum. Mulier inclinata annis decem et octo XIII. Vocauit decem seruos et dedit eis decem mnas XIX. IOANNES Nobilis. Si filii Abrahę estis, opera Abrahę facite VIII. Numerus.


957. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk2_324 | Paragraph | SubSect | Section]

In Helim duodecim fontes aquarum et septuaginta palmę X. Bini mittuntur discipuli, bini Moyses et Aaron, Iosue et Caleph X. Ficulnea annis tribus non fecit fructum. Mulier inclinata annis decem et octo XIII. Vocauit decem seruos et dedit eis decem mnas XIX. IOANNES Nobilis. Si filii Abrahę estis, opera Abrahę facite VIII. Numerus. Sex hydrię sex ętates. XL et VII annis ędificatum est templum hoc, et tu in tribus diebus excitabis illud II. Hora autem erat quasi sexta: signat sextam ętatem,


958. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk2_336 | Paragraph | SubSect | Section]

Hebrea nomina ad similitudinem Gręcorum et Romanorum casuum declinari 251. Nomina Salomonis 289. Nabuchodonosor. Locusta 307. Dauid. Asaph. Filii Chorę, Heliseus 380. Iesus Naue 436. IOSEPHVS DE ANTIQVITATE IVDEORVM Nomen. Cleopatra in Ęgypto 86. EVSEBIVS DE PRĘPARATIONE Nominum impositio apud Hebreos 70. Hector, Agamnemon , Horestes 71.


959. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk2_342 | Paragraph | SubSect | Section]

SECVNDA Oratio. Vox suauis contra uerbum ociosum 47. Qualis debeat esse uirginis sermo 179. Sermo moderatus et parcus 188. Verbum ociosum est illud quod sine utilitate dicentis et audientis profertur 231. Stultiloquium quid sit. Quod non iocando locuti sint sancti homines 299. Honos. De parentibuus honorandis sermo 129. Irreuerens filius confundetur. Quanto sit periculosius pręesse quam subesse 151. Honora patrem tuum, si te a uero Patre non separat 191. Indignior fit dignitas, quando ab


960. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk2_344 | Paragraph | SubSect | Section]

BIBLIA Oratio. Dominus confudit linguas ędificantium turrim Babel, et cessarunt ab incepto 2. Iussi dicere seboleth dicebant chebolet, et si deprehensi esse de tribu Ephraim, iugulabantur 37. Iob: Non inuenietis in lingua mea iniquitatem 102. Cum uix paruam scintillam sermonis eius audierimus, quis poterit tonitrum magnitudinis eius intueri? 105. Plenus sum sermonibus et coarctat me spiritus uteri mei. En uenter meus quasi mustum absque spiraculo 107.


961. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk2_346 | Paragraph | SubSect | Section]

me, ut non egrediar; aggrauauit compedem meum 182. Iniquitas Sodomę ocium et impietas 187. Honor. Sem er Iaphet operuerunt pudenda patris Noe, Cham irrisit. Hunc maledixit, illos benedixit 2. Fratres capitali odio exarserunt in Ioseph, quia se pręferendum eis somniasse dixerat 6. Parentes timete 17. Coram cano capite consurge 18. Gedeon uolentibus filiis Israel ipsum dominari eorum non acquieuit etc. 36. Saul, cum sortitus esset regnum, latuit, sed


962. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk2_346 | Paragraph | SubSect | Section]

timete 17. Coram cano capite consurge 18. Gedeon uolentibus filiis Israel ipsum dominari eorum non acquieuit etc. 36. Saul, cum sortitus esset regnum, latuit, sed inuentus adductusque suscepit 43. Samuel exposuitlegem regni 43. Ioabiam expugnaturus urbem Rabbat, uocauit Dauid mallens regi quam sibi dari uictorię laudem 51. Assuerus sedens in solio extendit uirgam, et Hester regina accedens summitatem illius osculata est. Aman inuitus honorauit Mardocheum iussis regis urgentibus et pedes ante


963. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk2_346 | Paragraph | SubSect | Section]

tui, Deus. Psalmus CXXXVIII 124. Ne des alienis honorem tuum 126. Honor 128. Honor tributus sapienti 131. Qui stultus apparuerit , postquam exaltatus est 132. Sicut qui thesaurizat, ita qui honorificat matrem suam. Qui honorat patrem suum, iocundabitur in filiis etc. Parentibus quasi dominis seruiendum. Honor patris filii gloria. Seni humilia animam tuam et magnato caput tuum 141. Noli quęrere ab homine ducatum neque a rege cathedram honoris. Honora patrem tuum, et gemitus matris tuę ne obliuiscaris 142.


964. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk2_347 | Paragraph | SubSect | Section]

Domini et feceris, quot bona consequeris, uide 26. Seruantibus mandata promittit ubertatem campi, non seruantibus autem minatur contraria 27. Si pręcepta Dei audieris, benedicetur tibi etc. 29. Dixerunt se paratos obedire losue sicut ante Moysi 30. Iosue commemorat populo beneficia Dei et insuper alia sperare iubet, si custodierint legem; sin uero contrafecerint, funditus delendos denunciat 34. Saul sine sacerdote obtulit holocaustum, et ait Samuel: Si Domini pręcepta seruasses, Dominus confirmasset regnum tuum in sempiternum


965. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk2_348 | Paragraph | SubSect | Section]

eos 56. Si in pręceptis meis ambulaueris, ero tecum et tradam tibi Israel 58. Dixit Dominus Iehu regi Israel: Quia omnia, quę erant in corde meo fecisti contra domum Achab, filii tui usque ad quartam generationem sedebunt super thronum Israel 65. Dominus per prophetam ad Iosiam minatur se deleturum populum propter perfidiam et inobedientiam, ipsum autem, quoniam audierit uerba Legis et perterritum sit cor eius et fleuit, collecturum ad patres suos in pace, ne uideat mala uentura super Hierusalem 68. Amasias obediens uerbis uiri Dei percussit parua manu


966. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk2_349 | Paragraph | SubSect | Section]

patri, Iudei non obedientes Deo 177. Sollicitus ambula cum Deo tuo 209. Nicanor fugiens confitetur Iudeos a Deo protegi, eo quod parerent legibus ab ipso constitutis 227. Opus dignum ędificatio templi per Salomonem 47. Reędificatio per Zorobabel et Iosue cępta et biennio intermissa inuidia Samaritarum 84, 89. Operatio 128. Opera magnifìca, domus, uineę etc. uanitas et afflictio animi 133. Omne opus corruptibile in fine deficiet, et qui illud operatus ibit cum illo. Et omne opus electum iustificabitur,


967. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk2_354 | Paragraph | SubSect | Section]

et nutrientibus illis diebus, quia grauati peccatis non poterunt effugere iudicium XXI. Clamant tolli Iesum et dimitti sibi Barrabam . Repellentes pręcepta salutis et admittentes sedicionis et homicidiorum consilia XXIII. IOANNES Obedientia. Meus cibus est, ut faciam uoluntatem eius qui misit me, ut perficiam opus eius IIII. Venit hora, et nunc est quando mortui audient uocem Filii Dei. Et qui audierint, uiuent. Non quęro uoluntatem meam, sed uoluntatem eius qui misit me,


968. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk2_357 | Paragraph | SubSect | Section]

esse patri spiritus quam patri carnis XII. Mementote prępositorum uestrorum. Obedite prępositis uestris XIII. ACTVVM: Obedire oportet Deo magis quam hominibus V. PETRI I: Adolescentes, subditi estote senioribus V. IOANNIS I: In hoc scimus, quoniam cognouimus eum, si mandata eius obseruemus. Qui seruat uerbum eius, uere in hoc caritas Dei perfecta est. Qui facit uoluntatem Dei, manet in ęternum II. Qui seruat mandata eius, in illo manet et ipse in eo III. Homo. AD


969. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk2_357 | Paragraph | SubSect | Section]

quia templum Dei estis? III. Hospitalitas. AD HEBREOS: Hospitalitatem nolite obliuisci XIII. ACTVVM: Lidia purpuraria Paulum et Thimoteum suscepit hospitio ab eisdem baptizata XVI. PETRI I: Hospitales inuicem IIII. IOANNIS III: Carissime, fideliter facis quicquid operaris in fratres, et hoc in peregrinos etc. Nos ergo debemus suscipere huiusmodi , ut cooperatores simus ueritatis I. Ordo. AD CORINTHIOS I: Omnia autem honeste et secundum


970. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk2_357 | Paragraph | SubSect | Section]

Asserit per Isaiam prophetatum de obstinatione Iudeorum capite sexto XXVIII. METHAMORPHOSES
Oratio. Echo, quia sua garrulitate Iunonem sępe morata fuerat, ne Iouem in nympharum stupro deprehenderet, Narcisi amore frui non potuit et in saxum mutata est III . Lapis uocalis in turri Megarensi, super quem posita fuit cythara Apollinis


971. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk2_373 | Paragraph | SubSect | Section]

elephanti uoce nihil territus 247. Antigonus ex clamore extinctus 264. Arathus dicendo a se inuidiam uertit in aduersarios 275. Carbilii oratio in senatu pro non dicta habetur 280. Infans in utero matris "io triumphe" exclamat 283. Flamma ex Martii concionantis capite arsit 288. Clamore aues ad terram ruere 310. Bos locuta est 311. Tyberii et Cai diuersę acciones et gestus et uox in dicendo 335. Antonius orator suauitate sermonis


972. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk2_382 | Paragraph | SubSect | Section]

secundum desideria cordis eorum 380. Vsque quo peccatores gloriabuntur 392. Obstinatio Iudeorum 401. Constitue super eum peccatorem 404. Coagulatum est sicut lac cor eorum 416. Cadent in retinaculo eius peccatores 427. IOSEPHVS DE HISTORIA IVDEORVM Honor. Saulem ex mansueto crudelem dignitas fecerat' 51. Daniel honoratus patuit inuidię 91. De his qui in officio positi sibi commissos male habent 162. Hedias honorem inuidens fratri Agrippę 164.


973. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk3_2 | Paragraph | SubSect | Section]

arbore dicti 164 . Zenonis statuam non uendidit Cato ob id solum, quia philosophi erat 322 . Methrodorus Atheniensis pictor et philosophus 333 . Hipponax poeta eos qui ioci causa imaginem eius effinxerant carmine distrinxit usque adeo, ut aliquos ex iis ad laqueum compulisse dicitur 337 .
Pictor. Honos picturę et imaginum


974. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

Partus facilis leuisque 69 . Ęgyptię mulieres multiparę 266 .
Poeta. Phidias a Paudeno interrogatus, quod nam ad exemplar Iouis statuam facturus esset: Ad Homeri imaginem, respondit 141 . Phidiam Iouem pinxit ad Homeri fictionem.
Pictor. Pictura Prothogenis de Ialio satyro et


975. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

266 .
Poeta. Phidias a Paudeno interrogatus, quod nam ad exemplar Iouis statuam facturus esset: Ad Homeri imaginem, respondit 141 . Phidiam Iouem pinxit ad Homeri fictionem.
Pictor. Pictura Prothogenis de Ialio satyro et perdice quem deleuit 251 . Phidias Iouem pinxit 141 .


976. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

141 . Phidiam Iouem pinxit ad Homeri fictionem.
Pictor. Pictura Prothogenis de Ialio satyro et perdice quem deleuit 251 . Phidias Iouem pinxit 141 .
Piscator. Pisces effosiles. Idem 76 . Pisces fossiles in Paphlagonia 220 .


977. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk3_11 | Paragraph | SubSect | Section]

160 . Foenum habet in cornu; longe fuge. Bos lassus fortius figit pedem 230 . Litus melle gladius.
Pudicicia. Castitas pręfertur nuptiis, contra Iouinianum 27 . Bonum est mulierem non tangere. Ioseph castitatis exemplum. Castitatem suaderi, matrimonium tantum permitti 29 . Eunuchi qui se castrauerunt propter regna cęlorum. Horum typus Abdemelech


978. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk3_11 | Paragraph | SubSect | Section]

fortius figit pedem 230 . Litus melle gladius.
Pudicicia. Castitas pręfertur nuptiis, contra Iouinianum 27 . Bonum est mulierem non tangere. Ioseph castitatis exemplum. Castitatem suaderi, matrimonium tantum permitti 29 . Eunuchi qui se castrauerunt propter regna cęlorum. Horum typus Abdemelech eunuchus in Hierosolyma, spado reginę Candacis in Actibus apostolorum. De his extat


979. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk3_11 | Paragraph | SubSect | Section]

Testamenti non imitamur in circumcisione, sic nec in pluritate uxorum 31 . Quando iussi abstinere ab uxoribus Israelitę. Aquę nuptiarum arefactę 32 . Iesus Nauę nec uxorem habuit nec filios. Virginitas Ioannis Baptistę et Ioannis Euangelistę 33 . Virginitas pręferenda matrimonio 35, 36 etc. Sapere ad pudiciciam in epistola Pauli dici debere non


980. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk3_11 | Paragraph | SubSect | Section]

in circumcisione, sic nec in pluritate uxorum 31 . Quando iussi abstinere ab uxoribus Israelitę. Aquę nuptiarum arefactę 32 . Iesus Nauę nec uxorem habuit nec filios. Virginitas Ioannis Baptistę et Ioannis Euangelistę 33 . Virginitas pręferenda matrimonio 35, 36 etc. Sapere ad pudiciciam in epistola Pauli dici debere non sic scriptum est, ad


981. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk3_11 | Paragraph | SubSect | Section]

etc. Sapere ad pudiciciam in epistola Pauli dici debere non sic scriptum est, ad sobrietatem 37 . Philippi filię uirgines prophetarunt etiam post Ioannem 38 . Iacobus, frater Domini. Exempla castitatis a gentilibus collecta 39, 40 . Pudicicia amissa omnis uirtus ruit 42 . Castitatis cultus inter gentiles


982. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

Concupiscentiam passiones esse 212 .
Peccatum. Quod etiam post baptismi gratiam tentamur et peccamus et per penitentiam surgimus. Et quod nemo sine peccato, contra Iouinianum 42, 43 . Dauid primo in innocentia gloriatur, deinde, cum peccasset, penitens misericordiam implorat. Item patres etiam sancti aliquando peccarunt. Peccatores non ęqualiter puniri, contra Iouinianum 48 et. Peccatum ad mortem


983. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

Et quod nemo sine peccato, contra Iouinianum 42, 43 . Dauid primo in innocentia gloriatur, deinde, cum peccasset, penitens misericordiam implorat. Item patres etiam sancti aliquando peccarunt. Peccatores non ęqualiter puniri, contra Iouinianum 48 et. Peccatum ad mortem difficulter dimittitur 52 . Nemo sine peccato, contra hereticos 67 . Hominem non posse esse sine peccato 68 et. Peccamus etiam errore et ignorantia, non tantum cogitatione


984. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk3_13 | Paragraph | SubSect | Section]

Iurulentię Ęgyptiorum carmina poetarum, manna Scripturam sacram significat 192 . Siliquę carmina poetarum 198 . Patientia iniuriarum et passionum tollerantia 22 . Ioannes in feruentis olei dolium missus a Nerone 34 . Patientia erga raptores 76 . Patientia Dauit erga Semei sibi insultantem 83 . Triumphus Dei est passio martirum


985. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk3_13 | Paragraph | SubSect | Section]

34 . Patientia erga raptores 76 . Patientia Dauit erga Semei sibi insultantem 83 . Triumphus Dei est passio martirum 206 . Patientia Iob 180 . Patientia imprudens Catilinę 238 . PASSIO CHRISTI. Quare mortem elegit crucis 3 . Christus crucifixus Iudeis scandalum, gentibus stultitia, uocatis Dei ueritas et


986. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk3_13 | Paragraph | SubSect | Section]

Parsimonia Antistenis et Diogenis 46 . IDEM IN PARTE SECVNDA
PASSIO Christi. Figurę: Adam, Abel, Isaac. Eliseus, Ionas 53 . Passionis Christi contemplatio aliorumque eius mysteriorum nos coniungit Christo 116 . Ioseph a fratribus uenditur, ab


987. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk3_13 | Paragraph | SubSect | Section]

Adam, Abel, Isaac. Eliseus, Ionas 53 . Passionis Christi contemplatio aliorumque eius mysteriorum nos coniungit Christo 116 . Ioseph a fratribus uenditur, ab Ęgyptiis honoratur 143 . Passio Domini quam sit nobis fructuosa 256 . Gratias Christo qui mori uoluit, ut nos uiuificaret 257 . Christi


988. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

Perfidia Iudę proditoris 211 . De eodem et pręuaricatione Salomonis 213 . Constantius fautor Arrianę hęreseos 259 . Iulianus Apostata. Iouinianus et reliqui qui tandem digna factis receperunt. Basilidis heresis quando coeperit 269 . Contemptores uerbi Dei idolis peiores 298 . Christiani falsi 316 .


989. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk3_16 | Paragraph | SubSect | Section]

Tepidos minus placere Deo 235 . De eodem 244 . Ezechias egit penitenti am, et CLXXXV milia Assyriorum ab uno angelo una nocte deleta sunt 259 . Item Iosaphat. Item Moyses. Penitentia Petri, Aaron, Dauid, Achab, Manassę, Niniue, publicani 267 . De austeritate uitę beatę Paulę 272 . Lapsum reuocat ad penitentiam nihilque tam offendere Deum asserit quam


990. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk3_17 | Paragraph | SubSect | Section]

cuiusdam monachi 322 .
Patientia. Petrus capite ad terram uerso crucifixus. Iacobus, frater Domini, pręcipitatus de pinna templi fulonisque fuste in cerebro percussus. Paulus capite truncatus. Ioannes in dolium feruentis olei missus et in Pathmo relegatus. Ignatius ad bestias damnatus. Omnia, inquit, supplicia in me ueniant, tantum Christo fruar 82, 83, 84. Martyres in Apocalypsi 120 . Omnes qui uolunt in Christo uiuere


991. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk3_18 | Paragraph | SubSect | Section]

exosi Deo 252 . Propter peccata uenire aduersa probat 259 . Septies in die cadit iustus etc. 277 . Nullus mundus a peccato. Peccarunt Zacharias, Iob, Abraham, Isaac, Iacob, prophetę, apostoli. Ruffus ad inferna damnatus ob lusum aleę 321 .
Pietas. Deus omnia conclusit sub peccato, ut omnium miseretur 115 .


992. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk3_18 | Paragraph | SubSect | Section]

Immolantes pacifica comedetis; quod in die tertio ressiduum fuerit, igne comburatur etc. 17 . Gedeon ędificauit altare et uocauit Domini Pax 35 . Saul odio accensus contra Dauid sępe placatur per Ionatham. Saul cessabat persequi Dauid, cum tam clementem deprehendebat, ut persecutoris sui uitę parceret 47 . Ioram, filius Achab, dixit: Pax est Iehu? Ille sagitta interemit eum 64 . Ezechias pacem et


993. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk3_18 | Paragraph | SubSect | Section]

ędificauit altare et uocauit Domini Pax 35 . Saul odio accensus contra Dauid sępe placatur per Ionatham. Saul cessabat persequi Dauid, cum tam clementem deprehendebat, ut persecutoris sui uitę parceret 47 . Ioram, filius Achab, dixit: Pax est Iehu? Ille sagitta interemit eum 64 . Ezechias pacem et ueritatem expetiit in diebus suis 68 . Salomon electus, ut templum ędificaret Domino, quia pacificus


994. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

pacis erit inter illos duos, id est Iudeos et gentiles. Veritatem et pacem diligite. Veritatem et iudicium pacis iudicate in portis uestris 213 . In pace et ęquitate ambulauit mecum 216 . Pax inter Bachidem et Ionatham 221 . Siluit terra Iuda omnibus diebus Simonis Machabei 222 . Pax Antiochi cum Iudeis, postquam multa aduersa passus esset. Iudas pugna superior, cum belli quoque uictoria potiri posset, petentibus


995. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk3_20 | Paragraph | SubSect | Section]

inuiolatam reddit admonitus ab angelo 3 . Iudas nesciens concubuit cum cognata Thamar. Hęc peperit geminos. Ille deinceps non cognouit eam 7 . Ioseph non consentiens libidinosę dominę relicto palio fugit 7 . Moyses in terra Madian filias Raguel sacerdotis a uiolentia pastorum tutatus est 9 . Filii Israel in Synai uolentes audire loquentem Dominum


996. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

quam Dominus terram, Israel ab inimicis liberaret 95 . Da Holoferni, ut me concupiscat, mihi, ut illum contemnam et euertam. Dominus per angelum suum custodiuit me et non permisit coinquinari 95 . Ioachin, pontifex dixit Iudith: Eo quod castitatem amaueris et post uirum tuum alterum nescieris, manus Domini confortauit te 96 . Pepigi foedus cum oculis meis, ut ne cogitarem quidem de uirgine. Si deceptum est cor meum super mulierem


997. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

uirum tuum alterum nescieris, manus Domini confortauit te 96 . Pepigi foedus cum oculis meis, ut ne cogitarem quidem de uirgine. Si deceptum est cor meum super mulierem etc. 106 . Pudicicia Ioseph. Psalmus LXXX 115 . Errueris a muliere aliena 126 . Mulier bona 127 . Sciui, quoniam aliter [esse]4 non posse esse continens, nisi Deus det


998. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk3_21 | Paragraph | SubSect | Section]

Egrediatur sponsus de cubili et sponsus de thalamo etc. 204 . In tertia quadriga equi albi, id est casti 213 .
Pietas. Ioseph fratres impios, sed Beniamin pręter cęteros dilexit, quia sibi uterinus erat. Iudas pius in patrem uicaria seruitute uoluit redimere Beniamin, ne pater dolore confectus deficeret 8 . Deus faciens misericordiam in milia: his qui diligunt


999. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk3_21 | Paragraph | SubSect | Section]

fortes Israel. Benedixit autem uiris Iabes Galaad, eo quod sepelissent Saul. Abner fecit exequias planxitque super eum. Eos qui occiderant Isboseth, filium Saul, occidi iussit 49 . Volens misereri domui Saul agros restituit Miphiboseth, Ionathę filio, et de sua mensa panem dedit ei 51 . Cępit urbes Ammon, populum uero seruauit 52 . A filio Absalon regno expellebatur. Ille autem tribunis suis pręcepit, ut si superiores euaserint,


1000. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk3_21 | Paragraph | SubSect | Section]

cauerent Absaloni illesumque seruarent; extinctum grauiter fleuit 53 . His quoque qui Absalonis partes secuti fuerant pepercit, Amasam, ducem eius, magistrum militię fecit. Semei iniuriam non uindicauit, distulit tamen ad Salomonis tempora 53. De Ioab quoque qui Abner et Amasam dolo occiderat cognitionem Salomoni commisit 53 . Ossa Saul et Ionathę et eorum qui in crucem acti fuerant posuit in sepulchro Cis, patris Saul. Et Deus propitiatus est terrę 54 .


1001. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk3_21 | Paragraph | SubSect | Section]

secuti fuerant pepercit, Amasam, ducem eius, magistrum militię fecit. Semei iniuriam non uindicauit, distulit tamen ad Salomonis tempora 53. De Ioab quoque qui Abner et Amasam dolo occiderat cognitionem Salomoni commisit 53 . Ossa Saul et Ionathę et eorum qui in crucem acti fuerant posuit in sepulchro Cis, patris Saul. Et Deus propitiatus est terrę 54 . Cum plebs peste consummeretur, ait ad angelum: Ego sum qui peccaui; uertatur manus tua contra me et


1002. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

dignum morte, erit anima tua pro anima eius etc. 61 . Heliseus Syros qui ad se perdendum uenerant, cęcitate percussos seruauit, a rege Israel percuti uetuit, uiatico iuuit, dimisit illesos 63 . Iosaba Ioam, filium Ochozię, subduxit internitioni, qua crassata est Athalia in stirpem regiam in Hierusalem. Et ad ipsum tandem deuolutum est regnum 65 . Dauid aquam suorum periculo per media hostium castra sibi allatam noluit bibere, cum


1003. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

morte, erit anima tua pro anima eius etc. 61 . Heliseus Syros qui ad se perdendum uenerant, cęcitate percussos seruauit, a rege Israel percuti uetuit, uiatico iuuit, dimisit illesos 63 . Iosaba Ioam, filium Ochozię, subduxit internitioni, qua crassata est Athalia in stirpem regiam in Hierusalem. Et ad ipsum tandem deuolutum est regnum 65 . Dauid aquam suorum periculo per media hostium castra sibi allatam noluit bibere, cum maxime


1004. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

de Thobia absente. Opera pietatis Thobię oblata coram Deo per angelum 92 . Hester cum periculo capitis sui regem adiit, ut pro Iudeis supplicaret. Pro eorum salute suam contempsit 98 . Amici uisitant Iob et prę dolore diebus VII manent nihil loquentes ei. Pietas Iob erga proximos 101 . Quis potest facere mundum de immundo conceptum semine? Non ne tu qui solus es? Vocabis me etc. operi manuum tuarum porriges dexteram


1005. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

per angelum 92 . Hester cum periculo capitis sui regem adiit, ut pro Iudeis supplicaret. Pro eorum salute suam contempsit 98 . Amici uisitant Iob et prę dolore diebus VII manent nihil loquentes ei. Pietas Iob erga proximos 101 . Quis potest facere mundum de immundo conceptum semine? Non ne tu qui solus es? Vocabis me etc. operi manuum tuarum porriges dexteram 103 . Beatificabant me


1006. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

est Dominus terram suam et pepercit populo suo 204 . Deus annuncians homini eloquium suum 205 . Dominus placatus orationibus prophetę misertus est etc. 206 . Ionas iubet se in mare iactari, ut cęteri euadant. Misertus est Dominus super Niniuen. Scio quia tu Deus clemens et misericors es, patiens et multę miserationis et ignoscens super malicia. Dolente Iona super hederam,


1007. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk3_26 | Paragraph | SubSect | Section]

Ionas iubet se in mare iactari, ut cęteri euadant. Misertus est Dominus super Niniuen. Scio quia tu Deus clemens et misericors es, patiens et multę miserationis et ignoscens super malicia. Dolente Iona super hederam, ait Dominus: Tu doles super hederam, quę sub una nocte nata est et sub una nocte periit, et ego non parcam Niniuę? etc. 207 . Nonne uerba mea bona sunt cum eo qui recte graditur 208 .


1008. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk3_26 | Paragraph | SubSect | Section]

operis quippiam fecerit 18 . Orabunt pro impietatibus suis, et recordabor foederis mei 19 . Si penitudine ductus reuerteris ad Dominum 29 . Amissis aliquot de exercitu dux Iosue scidit uestimenta, cecidit coram archa, miserunt puluerem super capita sua. Traditi in seruitutem cum penituissent, liberauit eos Othoniel. Iterum liberauit eos Aioth. Oppressi a rege Chanaan post XX annos clamauerunt ad Dominum, et Delbora cum Barach


1009. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

et mortes in populo passus est 55 . Achab, cum aduerssa prędiceret propheta propter peccatum, scidit uestimenta sua, operuit se cilicio, dormiuit in sacco, et Dominus distulit malum in diebus filii eius 61 . Ioram, rex Ierael, oppressa ciuitate fame scidit uestimenta sua, et apparuit cilicium ad carnem. Mox prop hetante Heliseo bonis abundarunt et obsidione liberati sunt 63 . Sunamitis peregrinata annis VII reuertitur [in terra ph]3 et bona, quę


1010. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

cilicium ad carnem. Mox prop hetante Heliseo bonis abundarunt et obsidione liberati sunt 63 . Sunamitis peregrinata annis VII reuertitur [in terra ph]3 et bona, quę alieni occuparant, recuperat 64 . Ioachan, rex Israel, cum suis sequitur peccata Hieroboam. Traditi sunt in manu regis Syrię. Penitet Ioachan, orat, et liberantur 65 . Ezechias irruente Senacherib, Assyriorum rege, dixit ei: Peccaui, recede a me; et exigenti dedit CCCC talenta


1011. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

Sunamitis peregrinata annis VII reuertitur [in terra ph]3 et bona, quę alieni occuparant, recuperat 64 . Ioachan, rex Israel, cum suis sequitur peccata Hieroboam. Traditi sunt in manu regis Syrię. Penitet Ioachan, orat, et liberantur 65 . Ezechias irruente Senacherib, Assyriorum rege, dixit ei: Peccaui, recede a me; et exigenti dedit CCCC talenta auri, ut recederet. Obsessus ab Assyriis scidit uestimenta sua, sacco opertus ingreditur templum,


1012. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk3_31 | Paragraph | SubSect | Section]

in sacco, ministri Dei mei etc. Conuertimini ad me etc. et scindite corda uestra, et non uestimenta uestra 204 . Pręparare in occursum uel tui, Israel, quia ecce formans montes 205 . Ionas orta tempestate agnouit culpam: peccasse se fatetur seque in mare pręcipitari iubet, ut cęteri salui fiant. Niniuitę penitentiam egerunt et Dominus misertus est, et non fecit quod locutus fuerat 207 . Conuenite, congregamini, gens non


1013. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

pacto Saul rursum placatus discessit 47 . Dauid audita Saulis nece scidit uestimenta sua, et qui rogatus super illum manum extenderat, eum percuti iussit. Tantum reuerentię tribuit regię maiesatis 49 . Ioab placato rege Absalonem ab exilio reduxerat. Ille messem eius incendit. Ioab uero damnum pro beneficio tam patienter tulit, ut suis precibus ei et conspectum regis et osculum impetraret. Semei de cognatione Saul maledictis et lapidibus impetebat Dauid regem. Ille uero Abisai


1014. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

Dauid audita Saulis nece scidit uestimenta sua, et qui rogatus super illum manum extenderat, eum percuti iussit. Tantum reuerentię tribuit regię maiesatis 49 . Ioab placato rege Absalonem ab exilio reduxerat. Ille messem eius incendit. Ioab uero damnum pro beneficio tam patienter tulit, ut suis precibus ei et conspectum regis et osculum impetraret. Semei de cognatione Saul maledictis et lapidibus impetebat Dauid regem. Ille uero Abisai uolentem irruere in calumniatorem inhibuit sperans pro maledictis hominum


1015. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk3_33 | Paragraph | SubSect | Section]

iactata quasi ipsa per emisset uiros suos, ieiunauit et orauit pariterque infamia ac morte deinde coniugatorum sibi liberata est 91 . Thobias: Benedico te, Domine, quia tu castigasti me, et tu saluasti me 92 . Iob: Dominus dedit, Dominus abstulit etc. Si bona suscipimus de manu Domini etc. 101 . Affligens me dolore non parcat, nec contradicam sermonibus Sancti 102 . Constantia contra


1016. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

Ecclesiam a persecutionum procellis liberandam amplexatur. Etsi coram hominibus tormenta passi sunt, spes illorum immortalitate plena est. Deus tentauit eos et inuenit dignos se 137 . Vsque in tempus sustinebit patiens, et postea redditio iocunditatis 141 . Iniurię ne memineris. In omni dato non des tristitiam uerbi mali 144 . Quod ii qui hic angustiantur propter Dominum, resurgent in gloria 156 . Martyrum


1017. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk3_38 | Paragraph | SubSect | Section]

ad mortem, quia destruxerat aram Baal 36 . Adducta archa Domini cecidit idolum Dagon 41 . Ziphei prodiderunt Dauid latentem in deserto Maon. Iterum in colle Achilę 47 . Ioab amiciciam simulans occidit Abner.Postea regnante Salomone soluit poenas 49 . Seba seditionem mouit contra Dauid. Israel eum secutus est, sed Iudas mansit in fide. Ioab amice salutauit Amasam et incautum gladio transfodit


1018. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk3_38 | Paragraph | SubSect | Section]

Maon. Iterum in colle Achilę 47 . Ioab amiciciam simulans occidit Abner.Postea regnante Salomone soluit poenas 49 . Seba seditionem mouit contra Dauid. Israel eum secutus est, sed Iudas mansit in fide. Ioab amice salutauit Amasam et incautum gladio transfodit 54 . Hieroboam fecit duos uitulos, unum in Bethel, alterum in Dan etc. Vir Dei prophetauit mala domui eius 58 . Peccauit Iudas in omnibus


1019. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

corruptus contra Baasam, amicum suum, bellauit. Zambri seruus Helam, regem Israel, occidit, ut regnaret pro eo, et obsessus in Thersa ab exercitu Israel, cum effugere non posset, incendit regiam eoque incendio consumptus est 59 . Ioram regi aquam petenti Heliseus iratus: Vade, inquit, ad prophetas patris tui, nec respexissem te etc. Tam intrepide regis perfidiam increpauit 62 . Quidam Heliseo nuncianti in magna fame mox affuturam frugum copiam non credidit. Ob hoc


1020. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

Tam intrepide regis perfidiam increpauit 62 . Quidam Heliseo nuncianti in magna fame mox affuturam frugum copiam non credidit. Ob hoc euentum quidem rei uidit, sed non comedit repente mortuus 63 . Ioachan, rex Israel, cum populo sequitur peccata Hieroboam, et Dominus tradidit eos in manu Azahel, regis Syrię, et Benadab, filii eius 65 . Achaz, rex Iuda, prophanus in omni abomintione gentium. Israel gentium prophanationibus polutus


1021. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk3_39 | Paragraph | SubSect | Section]

tamen, ut promiserat, recessit. Cęso autem diuinitus exercitu abiit in Niniuen, et cum adoraret in templo, a suis occisus est. Manasse omni perfidia poluto Dominus minatur delere Hierusalem. Fecerunt phase. Non est tamen auersus furor Domini propter Manassen. Ioakim factus seruus Nabuchodonosor regis rebellauit ei. Immisit Dominus latrunculos, ut disperderet Iudam, propter peccata Manassę 69 . Roboam dereliquit legem Domini et omnis Israel cum eo. Venit Sesac, rex Ęgypti, et cępit ciuitates Iuda


1022. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk3_39 | Paragraph | SubSect | Section]

Amasias declinauit post idola, et ab inimicis captus et occisus est. Achaz seruiuit Baalim. A rege Syrię percutitur 81 . Ammon, Manassę filius, seruiuit idolis et a seruis interfectus est 82 . Ioachin, rex Iuda, fecit malum et translatus est in Babylonem cathenis uinctus. Sedechias quoque fecit malum. Sub eo facta est transmigratio Babylonis. Nam et populus pollutus erat 83 . Si solem et lunam adoraui, quę est iniquitas maxima


1023. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

conuiuio occiderunt eum et multos alios 178 . Omnes uiri qui posuerunt faciem suam, ut ingrediantur Ęgyptum, ut habitent ibi, morientur gladio, fame et peste. Iterum. Noluerunt audire sed ad idola Ęgypti conuersi sunt. Azarias et Ioanan non credentes uerbis prophetę perierunt. Quod incredulis operatio, quamuis bona, non est ad salutem. Ascende in Galaad etc. 179 . Maledictus qui facit opus Dei fraudulenter. Cessabit Moab esse populus, quonia m contra Dominum


1024. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

irrisit sacerdotes, spreuit holocausta 220 . Alchimus muros interioris templi dirrui iusserat et paralisi percussus interiit. In Azoto obsessi Dagon implorabant. Igni consumpti sunt 221 . Demetrius a Ionatha liberatus multa promiserat, sed e contra uexare coepit 222 . Perfidus Triphon accepta pecunia pro Ionatha non dimisit eum, sed occidit. Antiochum regem comitatus interfecit 223 . Ptolomeus, filius


1025. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

percussus interiit. In Azoto obsessi Dagon implorabant. Igni consumpti sunt 221 . Demetrius a Ionatha liberatus multa promiserat, sed e contra uexare coepit 222 . Perfidus Triphon accepta pecunia pro Ionatha non dimisit eum, sed occidit. Antiochum regem comitatus interfecit 223 . Ptolomeus, filius Abodi, Machabeos conuiuio acceptos, cum inebriati essent, occidit regionemque tradidit innimicis 224 .


1026. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk3_45 | Paragraph | SubSect | Section]

Ad inuocationem Helię ignis de celo descendit et eos qui ipsum comprehendere uenerant, deuorauit 62 . Orante Heliseo inimici cęcitate percussi sunt, et ciuitas obsidione liberata 63 . Orante Ioachan dedit Domi nus saluatorem Israeli, et liberatus est de manu regum Syrię 65 . Orante Ezechia pugnauit pro eo angelus Domini contra Sennacherib 68 . Idem fletu et oratione impetrauit propagationem uitę


1027. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk3_45 | Paragraph | SubSect | Section]

corruentes proni in terram adorarunt 75 . Circumdatus Iuda exercitu clamauit ad Dominum, et territus Hieroboam fugit percussitque Iudas Israelem. Asa, rex Iuda, inuocans Dominum fudit fugauitque Ęthiopes 77 . Iosaphat circumdatus multitudine inimicorum clamauit ad Dominum, et liberatus est. Idem indicto ieiunio orauit, et Dominus pugnauit pro eis contra inimicos eorum 78 . Ezechias orauit pro eis qui non sanctificati comederant phase, et placatus est


1028. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk3_46 | Paragraph | SubSect | Section]

etc. 102 . Clamo ad te, et non exaudis me, sto, et non respicis me. Mutatus es mihi in crudelem 106 . Dominus corripiens Eliphaz et reliquos non recte locutos iubet offerre sacrificium et Iob orare pro eis 108 . Cum inuocarem, exaudiuit me. Psalmus IIII 109 . Se pene cum desperasset, dicit exauditum. Psalmus XXX ll. Iusti exaudientur, mali punientur. Psalmus


1029. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk3_49 | Paragraph | SubSect | Section]

qui inuocauerit nomen Domini, saluus erit 204 . Propheta uidit Domi num paratum emittere locustas. Orauit, et Dominus misertus est. Vidit uocantem iudicium ad ignem. Orauit, et Dominus misertus est 206 . Ionas clamauit ad Dominum de uentre cethi, et piscis euomuit eum in aridam 207 . Curuabo genu Deo excelso 209 . Vsque quo, Domine, clamabo, et non exaudies? Vociferabor ad te uim patiens, et non saluabis


1030. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk3_49 | Paragraph | SubSect | Section]

Qui per patientiam probatus est, inuocabit nomen meum, et ego exaudiam eum et dicam: Populus meus es 215 . Iudas facta oratione committebat pugnam et parua manu magnas superabat copias 218, 220 . Ionathas suis iam fugientibus orauit et reuersus in pręlium uicit 222 . Iudei Ioanne duce cum Cendebeo conflicturi tubis sacris insonuerunt, ille fugit. Oratio Neemię, cum de captiuitate reuersi sacrificarent 224 .


1031. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk3_49 | Paragraph | SubSect | Section]

215 . Iudas facta oratione committebat pugnam et parua manu magnas superabat copias 218, 220 . Ionathas suis iam fugientibus orauit et reuersus in pręlium uicit 222 . Iudei Ioanne duce cum Cendebeo conflicturi tubis sacris insonuerunt, ille fugit. Oratio Neemię, cum de captiuitate reuersi sacrificarent 224 . Heliodorus gazophilatium dirrepturus cęcidit exanimis; oratione Onię sacerdotis surrexit sanus


1032. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk3_50 | Paragraph | SubSect | Section]

cum illis. Deinde orauit, et inimici percussi sunt cecitate 63 . Syrorum innumerabilis exercitus, cum obsidret Samariam, Domino sonitum in eos excitante relictis castris uersi sunt in fugam 64 . Potentia Iosaphat, regis Iuda 78 . Assuero, Persarum regi, omnis terra et insulę tributarię erant 99 . Quod potentia et diuitię non saluant hominem, sed potius contraria. Psalmus XLVIII 112 .


1033. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk3_51 | Paragraph | SubSect | Section]

Oza peccauit supponens manum archę, et mortuus est 50 . Dominus ad Hieroboam: Quia male operatus es, inducam mala super domum tuam 58 . Naaman leprosus mundatur in Iordane 63 . Ioachaz fecit malum, abducitur uinctus in Ęgyptum, ne regnet in Hierusalem. Transmigratio Iudę in Babylonem 69 . Heliu iratus contra Iob, quod iustum se diceret coram Deo


1034. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk3_51 | Paragraph | SubSect | Section]

et mortuus est 50 . Dominus ad Hieroboam: Quia male operatus es, inducam mala super domum tuam 58 . Naaman leprosus mundatur in Iordane 63 . Ioachaz fecit malum, abducitur uinctus in Ęgyptum, ne regnet in Hierusalem. Transmigratio Iudę in Babylonem 69 . Heliu iratus contra Iob, quod iustum se diceret coram Deo 107 . Peccauit Dauid numerando populum


1035. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk3_51 | Paragraph | SubSect | Section]

Naaman leprosus mundatur in Iordane 63 . Ioachaz fecit malum, abducitur uinctus in Ęgyptum, ne regnet in Hierusalem. Transmigratio Iudę in Babylonem 69 . Heliu iratus contra Iob, quod iustum se diceret coram Deo 107 . Peccauit Dauid numerando populum et patitur suorum pestilentiam 75 . Dominus per prophetam: Vos reliquistis me, et ego reliqui uos in manu Sesac


1036. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk3_59 | Paragraph | SubSect | Section]

Ei qui non habet, scilicet caritatem, et quod uidetur habere auferetur ab eo, idest meritum reliquarum uirtutum non proficiet ei ad salutem. Habenti autem dabitur et abundabit XXV. Hi dicuntur ungere pedes Domini XXVI. Ioseph petiit corpus Domini et sepeliit XXVII.
Penitentia. Magi ad Herodem diuertunt et stellam amittunt. Sic recedentes ab innocentia perdunt iumen gratię. Discedentibus ab Herode rursum apparuit


1037. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk3_59 | Paragraph | SubSect | Section]

ab Herode rursum apparuit stella, id est penitentibus restituitur gratia. Monentur, ne redeant ad Herodem, id est post penitenti am ne iterent peccatum. Igitur per aliam uiam reuersi sunt in regionem suam, id est per gradus uirtutum ascenderunt in cęlestem patriam II. Ioannes Baptista in deserto: Penitentiam agite. Apropinquabit enim regnum cęlorum. Habebat uestimentu m de pilis camellorum, zonam pelliceam; esca eius locustę et mel siluestre. Facite fructum dignum penitentię, ut fugiatis a uentura ira III. Iesus:


1038. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk3_59 | Paragraph | SubSect | Section]

Mattheus relinquit theloneum et sequitur Dominum. Iairus rogat pro filia, et mortua suscitatur.Emoroissa XII annos infirma tactu fimbrię curatur. Principis filia eiecta turba suscitatur, quia non resurgit peccator nisi auersus a turba et seclusus a uulgi consortio IX. A diebus Ioannis Baptistę, quia penitentiam prędicauit, regnum cęlorum uim patitur et uiolenti rapiunt illud XI. Niniuitę surgent in iudicio cum generatione ista et condemnabunt eam, quia penitentiam egerunt XII. Chananea clamans post Dominum misericordiam


1039. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk3_64 | Paragraph | SubSect | Section]

triduo perseuerant mecum XV. Qui perseuerauerit usque in finem, ut supra XXIIII. Mulieres primę uiderunt Dominum post resurrectionem, quia perseuerauerunt ad monumentum XXVIII. Passio Domini et humanitas. Nascitur in Bethlem II. Herodes quęrit animam pueri II. A Ioanne baptizatur III. A diabolo tentatur. Cum ieiunasset, postea esuriit IIII. Mane reuertens in ciuitatem esuriit XXI. Coepit tristari et moestus esse. Orauit tertio XXVI. Vincula, uerbera et mortem patitur XXVII.


1040. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

Puella in domo, iuuenis extra portam, Lazarus in sepulchro suscitatur, quia conuertitur peccator uel occultus uel manifestus uel iam longo peccandi usu tabescens V. Peccatum minus aliquando causa est maioris, ut in Herode libido causa fuit homicidii, cum decollauit Ioannem VI. Quę de homine procedunt, coinquinant hominem. Filia Channaneę est anima peccatrix VII. Peccatum non est ens. Est enim res absque essentia et hypostasi peccatum X. Circa negationem Petri prima ancilla titubatio est, secunda consensio, tertius uir actus est


1041. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

et tedere, et ait illis: Tristis est anima mea usque ad mortem. In domo Caiphę patitur opprobria XIIII. Flagellatur, spinis coronatur, crucifigitur, sepelitur XV. Figura: Educitur Abel in agrum a frat re, ut perimatur; Isaac cum lignis et Abraham cum ariete uepribus hęrente; Ioseph cum fasce somniato et tunica talari sanguine lita; Moyses cum uirga et serpente suspenso in ligno; botrus in ligno portatus; Heliseus cum ligno ad quęrendam securim, quę in imo demersa est et natauit ad lignum, id est genus humanum quod a ligno uetito in infernum decidit,


1042. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

et serpente suspenso in ligno; botrus in ligno portatus; Heliseus cum ligno ad quęrendam securim, quę in imo demersa est et natauit ad lignum, id est genus humanum quod a ligno uetito in infernum decidit, per lignum crucis Christi et per baptismum aquę ad paradisum natauit; Ionas de ligno sortito in mare uentremque ceti triduo missus; inuentum est mel in ore leonis mortui, id est in morte Christi nostra resurrectio et salus nostra XV.
Penitentia. Cęcus sedens iuxta uiam mendicans


1043. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk3_74 | Paragraph | SubSect | Section]

nostri XVII. Cęcus secus uiam mendicans clemat: Iesu, fili Dauid, miserere mei. Iussus tacere intentius clamabat XVIII. Conuersus Dominus respexit Petrum, et egressus foras Petrus fleuit amare XXII. IOANNES
Pax. Pacem relinquo uobis, pacem meam do uobis. Non quomodo mundus dat ego do uobis. Augustinus: Est autem pax serenitas mentis, tranquillitas animi, simplicitas cordis, amoris uinculum, consortium caritatis


1044. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk3_77 | Paragraph | SubSect | Section]

etc. Ergo Dominus loculos habebat a fidelibus oblata conser uans suorum necessitatibus et aliis indigentibus. Hinc primum ecclesiaeticę pecunię forma est instituta XIII. Iesus domum in uita non habuit; post mortem alieno sepulchro reconditur et nudus existens a Ioseph operitur XVIII.
Peruersus. Multi ergo audientes ex discipulis eius dixerunt: Durus est hic sermo, et quis potest eum audire VI. Quęritis me interficere, quia sermo meus non capit in uobis. Quare loquellam meam


1045. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

septima sequiescit Deus. Ideo sexta die pro homine patitur, sabbato quiescit in sepulchro. Baiulans sibi crucem exiuit in eum qui dicitur Caluarię locum, Hebraice autem Golgotha, ubi crucifixerunt eum. Titulus I. N. R. I. Diuidunt uestimenta. Mulieres stant iuxta crucem. Matrem Ioanni commendauit, et accepit eam discipulus in suam. Crux quid significet. De latere Domini fluxit sanguis et aqua. Latronum fregerunt crura. Figura: Iesus in latere transfixus ostium in latere archę Noe, mulier de costa Adam dormientis. Sepeliunt Iesum Ioseph et Nicodemus


1046. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

iuxta crucem. Matrem Ioanni commendauit, et accepit eam discipulus in suam. Crux quid significet. De latere Domini fluxit sanguis et aqua. Latronum fregerunt crura. Figura: Iesus in latere transfixus ostium in latere archę Noe, mulier de costa Adam dormientis. Sepeliunt Iesum Ioseph et Nicodemus XVIII. Intrat ad discipulos ianuis clausis XX. Piscis super prunas. Decies apparuisse Dominum post resurrectionem colligitur XXI. Perseuerantiam in longitudine temporis signat crucis longitudo a trauerso usque ad terram


1047. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk3_85 | Paragraph | SubSect | Section]

illam administrantes IIII. II: Nouit Deus pios de tentatione erripere, iniquos uero in die Iudicii reseruare cruciandos II. Non tardat Deus promissionem suam, sed patienter agit propter uos, nolens aliquos perire, sed omnes ad penitentiam reuerti III. IOANNIS I: Videte qualem caritatem dedit nobis Pater, ut filii Dei nominemur et simus. Deus animam suam pro nobis posuit. Et nos debemus animas pro fratr ibus ponere III. APOCALYPSIS: Ecce sto ad ostium et pulso: siquis audierit uocem meam


1048. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

hortatur ad patientiam I. Patientes igitur estote, fratres, usque in aduentum Domini. Sicut agricola patienter expectat maturitatem fructuum V. Nolite ingemiscere in alterutrum. Exemplum accipite exitus mali, longanimitatis, laboris, patientię prophetarum, sufferentię Iob et finis Domini V. PETRI I: Et quis est qui uobis noceat, si boni emulatores fueritis? Sed et siquid patimini propter iustitiam beati. Melius est benefacientes pati quam malefacientes etc. III. Communicantes Christi passionibus


1049. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

qui introducent sectas perditionis etc. contra hereticos II. Venient in neuissimis diebus in deceptione illusores iuxta proprias conscientias ambulantes dicentes: Vbi est promissio aut aduentus eius etc. III. IOANNIS I: Quis est mendax, nisi is qui negat, quoniam Iesus non est Christus? Hic est Antichristus qui negat Patrem et Filium II. II: Multi seductores exierunt in mundum. Qui non confitetur Iesum Christum uenisse in carne, hic est seductor et Antichristus. Omnis qui


1050. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk3_92 | Paragraph | SubSect | Section]

sine ira et disceptatione II. AD HEBREOS: Christus in passione sua orauit pro nobis cum clamore et lachrimis V. ACTVVM: Apostoli in oratione perseuerant simul cum mulieribus et Maria, matre Iesu I. Petrus et Ioannes ascendebant in templum ad horam orationis nonam III. Orante ecclesia Petrus ab angelo de carcere liberatur XII. Paulus positis genibus simul cum cęteris orauit XX. Positis in littore genibus orauimus XXI. IACOBI: Petitis, et non accipitis, eo quod male


1051. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

orauimus XXI. IACOBI: Petitis, et non accipitis, eo quod male petatis IIII. Orate pro inuicem, ut saluemini. Multum ualet deprecatio iusti assidua. Helias orauit, et non pluit; iterum orauit, et pluit V. PETRI I: Estote prudentes et uigilate in orationibus IIII. IOANNIS I: Qui scit fratrem suum peccare peccatum non ad mortem, petat, et dabitur ei uita peccanti non ad mortem. Est peccatum ad mortem; non pro illo dico, ut roget quis V. APOCALYPSIS: Seniores ceciderunt coram Agno habentes singuli citharas et phyalas


1052. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk3_93 | Paragraph | SubSect | Section]

rursus reuocari ad penitentiam etc. VI. Voluntarie peccantibus post acceptam notitiam ueritatis, iam non relinquitur pro peccatis hostia X. IACOBI: Qui totam legem seruauerit, offendat autem in uno, factus est omnium reus II. IOANNIS I: Si dixerimus, quonia m peccatum non habemus, ipsi nos seducimus. Si dixerimus, quia non peccauimus, mendacem facimus eum, et uerbum eius non est in nobis I. Omnis qui in eo manet, non peccat, et omnis qui peccat, non uidet eum nec cognouit eum. Qui facit


1053. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk3_93 | Paragraph | SubSect | Section]

malignus non tanget eum. Mundus totus in maligno positus est V.
Promissum. PETRI II: Non tardat Dominus promissionem suam, sed patienter agit propter uos etc. III. [Io. II.] Passio Domini. AD ROMANOS: Christus pro impiis mortuus est etc. V. Si autem mortui sumus cum Christo, credimus quia simul etiam uiuemus cum illo VI. Nam quod impossibile erat Legi etc. Deus Filium suum mittens


1054. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

retineamus III. Bonum agendum sine cessatione X. Recogitate enim Iesum etc. ut non fatigemini animis uestris deficientes XII. ACTVVM: Erant perseuerantes in doctrina, in communicatione panis et in orationibus II. IOANNIS I: Si in uobis permanserit quod audistis ab initio, et uos in filio et Patre manebitis. Manete in eo, ut, cum apparuerit, habeamus fiduciam. II. APOCALYPSIS: Vincenti dabo etc. Esto fidelis usque ad mortem. Qui


1055. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk3_96 | Paragraph | SubSect | Section]


Pudicicia. Daphne, Penei filia, nec prece nec precio corrupta. Vt uim Apollinis effugeret, in laurum est conuersa deorum auxilio; Syringa uirgo, ne a Pane uitiaretur, in arundinem I . Calisto Iouis precibus non cessit; ui et astu uicta est. Cornix, ne a Neptunno uitiaretur, in auem sui nominis uersa uirginitatem non amisit II . Diana uitę illius non pepercit qui casu tantum nudam uidit, ne eloqui posset. Narcysus Echo nympham


1056. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk3_97 | Paragraph | SubSect | Section]

et Mercurius Philemonis et Baucidis hospitiollo delectati beneficia in illos contulere. Mestra famem patitur; pro ancilla uenit VIII .
Partus. Bacchus Semeles mortuę utero exemptus Iouisque femori [exemptus] insertus expletis mensibus nutriendus traditur nymphis Nysam, montem Indię, frequentantibus III . Celinus, Adamas, Curetes ex imbribus creati IIII .


1057. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk3_98 | Paragraph | SubSect | Section]

marinę belluę obiicere coegit. Ipse autem liberatori filię Herculi equos pollicitos dare noluit, sed ille expugnata Ilio raptam Hesionen Thelamoni socio tradidit XI .
Peregrinatio. Io in uaccam [uersa] 3 terras peragrauit Furiis agitata I . Fratres missi quęsitum sororem Europam diuersas regiones peragrant III . Item Ceres quęrens Proserpinam.


1058. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

5 . Quędam uirgo a pyratis capta ei prostituta uim inferentem occidit, absoluta petit sacerdotium; contradicitur 118, 119 . Catone sedente puduit populum postulare sibi Florales iocos nudandarum meretricum 98 .
Pietas. Nihil est uenali misericordia turpius 11 . Centurio Luculli Mithridatem non potuit occidere


1059. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk3_107 | Paragraph | SubSect | Section]

36 . Ad bonorum hominum coenas boni homines et non inuitati proficiscuntur 150 . Vinum et cum pueritia et sine pueritia ueridicum est 157 . Pares cum paribus ueteri prouerbio iocundissime congregantur 160 . Quę pulchra sunt, et bis et ter recte dici possunt 321 . Colophonium suffragium 331; apud Strabonem in libro XIIII.


1060. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

uoluptatibus. Diogenes quoque, cum audiret Antistenem disserentem de libertate 401 . Patientia uulnerum. Patientia frigoris 269 . Diogenes hyeme niues et glaciem, ęstate feruentes harenas calcabat ridens ac iocans. Palemon Academicus rabidissimos canum morsus, dum sentiret, ne expalluit quidem. Anaxarcus Abderites tunsus maleis, linguam etiam ipse mordicus pręcisam expuit in tyrannum 401 .


1061. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk3_108 | Paragraph | SubSect | Section]

Parmenides de uno rerum omnium principio 22 . Poetici, id est diuini furoris species IIII. Rhapsodus, id est recitator interpresque et cantor carminum 59 . Poetę a Musis afflati. Ion de furore poetico 60 . Quod poetę insignes non arte, sed diuino afflatu canunt 60, 61 . Sophos, id est sapiens, solus Deus. Inter philosophum et sophistam 62 . Sophista


1062. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

actionem, quę ad terminum quendam per media transit, motum nominant. Si tempore transit, temporalem motum, si momento, motum appellant ęternum 355 . Inter essentiam et esse 357 . Orpheus Musas esse dicit Iouis et Memorię filias 392 . De philosophis, de poetis 401 .
Pictor. Quid sit color 6 . Quid sint colores.


1063. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk3_113 | Paragraph | SubSect | Section]

Affricanus Superior egregia forma uirginem captam productam ad se patri inuiolatam reddidit. Quęri potest, uter fuerit continentior? 40 . Flamen Dialis tunicam intimam nisi in locis tectis non exuit, ne sub cęlo tanquam sub oculis Iouis nudus sit 58 . Virgines Milesię, cum suspendio uoluntario se perimerent, cessarunt id agere, edicto deterritę, ut cum laqueo nudę efferantur; nuditatem, non mortem timuerunt 90 . Gracchi pudicicia


1064. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

Philosophi Pyrrrhonii uel Scheptici semper incerti. Item Academici 64 . Seneca male notans Ennium et Tullium circa uocabuli usum 69 . Poetę qui primum duri et acerbi, postea sunt mites et iocundi 74 . Aristoteles per uini significationem Menedemum et Theophrastum sibi successores delegit 74 . Humanitas bonarum artium scientia. Humanus, id est eruditus 78 .


1065. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk3_133 | Paragraph | SubSect | Section]

Contra Hannonem milites conspirant et eum cruci affigunt 20 . Gallorum perfidia in Romanos apud Placentiam 52 . Philippus in deos impius 74 . Dorimacus in Iouem Dodoneum 75 . Patriam defendere nulla ui deterreri decet 30 . Aratus Sycionius pat riam tyrannide liberauit 32 .
Periculum.


1066. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk3_133 | Paragraph | SubSect | Section]

201 . Cum in re aliqua laboratur dicitur: Res ad triarios rediit 207 . Cauterium in fossa 282 .
Pudicicia. Castus Ioseph 9 . Dido, ne iterum nuberet, mori pręoptauit 55 . Ilię uterus uiro suspectus 67 . Candaulis uxor, cum se cuidam in cubiculo


1067. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

Zenobia mirę castitatis 448 . Sephronia a Maxentio serupri appellata, cum suum corpus ab ea labe tueri non posset, sibi manum intulit 453 .
Pietas. Ioseph in fratres 10 . Dauidis in Saulem 48, 49 . Dauidis in Absalonem 52 . Cleobys et Bythonis fratrum inter se pietas et amborum pręcipua erga matrem. Ob hoc


1068. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk3_135 | Paragraph | SubSect | Section]

tulit adolescentis conuitium 357 . Offensarum obliuio 389 . Octauius ad oblitterandas [ophen]2 offensarum memoriam suspectorum episto las concremauit 402 . Martyres. Ioannes Baptista 411 . Stephanus. Iacobus 413 . Iacobi Minoris sanctitas 414 . Martyria 427 . Cyprianus martyrium passus 441,


1069. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk3_136 | Paragraph | SubSect | Section]

quartum annum filius non uenit in conspectum patris apud Persas 91 . Pariturę e Delo in Rheniam transferebantur 161 . Mira Gallicarum foeminarum foecunditas 185 . Alexander Iouis se filium esse mentitus est 215 . Quę de Scipionis genesi sunt prodita 290 . Masimissa nonagegenarius quadrimum filium reliquit 330 . Herotimus rex sexcentum filios


1070. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk3_141 | Paragraph | SubSect | Section]

collegium poetarum uenienti non assurexit. Euripides se in scenam progredi dixit, ut populum doceret, non ut ab eo disceret. Idem quęstus est, quod eo triduo non ultra tres uersus deducere potuisset etc. Zeuzis Helenam pinxit, Phidias Iouem finxit ad exemplar Homericę descriptionis. Liber IIII, caput VII.
Pudor. Liber IIII, caput V. Nec pater cum filio pubere aliquandiu nec socer eum genero lauabatur. Liber II, caput I.


1071. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

aliquandiu nec socer eum genero lauabatur. Liber II, caput I.
Pictor. Alexander ab Apelle tantum pingi, a Lysippo fingi uoluit etc. Liber VIII, caput II. Zeuzis Helenam pinxit, Phidias Iouem finxit ad exemplar Homericę descriptionis. Liber III, caput VII. Patrię charitas. Liber V, caput V. Taceant quibus Italia nouerca est. Liber VI, caput II.
Perfidia.


1072. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk3_148 | Paragraph | SubSect | Section]

requiescent 234 . Pauper Christus et apostoli 248 . Diuitię et paupertas ad probationem 285 . Probaui te in camino paupertatis 306 . Iob pauper, diues purpuratus 326 . Liberauit animam pauperis de manu pessimorum 360 . Peruersus. Odio habuerunt in porta corripientem 59, 70 . Fames audiendi uerbum Dei


1073. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk3_153 | Paragraph | SubSect | Section]

Accincti lumbos 285 . Byssus et purpura 286 . Virgines fatuę 307 . Memor fui tui super stratum meum 366 . Ioseph castus 400 . Zona castitatis 423 . Penitentia. Quomodo sedet sola ciuitas. Plangit animę de uirtute in uitia lapsum 8 . Deduc quasi torrentem lachrymas


1074. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk3_155 | Paragraph | SubSect | Section]

Vasa martyres 10l. Patientia in aduersis 126 . Nolite cogitare, quid loquamini. Non ueni pacem mittere, sed gladium. Qui non accipit crucem suam quotidie 152 . Audita nece Ioannis Iesus secessit, in hoc arguens temeritatem ultro se offerentium 159 . Calix martyrium 167 . Martyres mortem affectantes 190 . Iudei persequuntur Christianos,


1075. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

aduersum me. Ego sum psalmus eorum 17 . Spiritus oris nostri Chistus Dominus captus est in peccatis nostris 20 . Sanguis Christi.Vulneratus propter peccata nostra 119 . Ioseph non XXX argennteis uenditus, sed XX. Percute pastorem, et dispergentur oues 177 . Christus contristatur non propter se 178 . Mysteria passionis. Gustauit mortem, et noluit bibere, quia cito


1076. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk3_163 | Paragraph | SubSect | Section]

tuam semper in sęculum sęculi 415 . Prouidentia. In eos qui negant prouidentiam 16. Ne dicas: Non est prouidentia 296 . Cuncta iudicio Dei sunt 302 . Prouidentia Dei Ioseph uenditus 400 . Prędestinatio. Pręscientia Dei, qua alios ante quam nascantur, amat, alios odit 194 . Inter prędestinationem et propositum 220 . Prędestinatio


1077. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk3_163 | Paragraph | SubSect | Section]

Qui sanat contritos corde. Penitentia Dauid 432 . Pruinam sicut cinerem spargit. Contritio 434 . Tribulatio penitentię 437 . IOSEPHVS DE HISTORIA IVDEORVM
Pietas. Saul peccauit, dum miseretur 48 . Achab similiter 76 . Hircani pietas in matrem, quam torqueri uidens supra murum soluit


1078. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk3_164 | Paragraph | SubSect | Section]

48 . Achab similiter 76 . Hircani pietas in matrem, quam torqueri uidens supra murum soluit obsidionem castelli quod opugnabat 115 . Iozatus, Adiabenorum rex, miseratus Artabanum, Parthorum regem, in regnum restituit 177 . Prodigus. Prodigalitas compulit ad rapinam 142 . Partus. Moyses natus mirabiliter educatur


1079. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk3_165 | Paragraph | SubSect | Section]

pudicicia 123 . Virgo Vestalis cribro aquam haurit 191 . Pietas. Frater fratrem occidit in bello. Cum agnouisset, se ipsum prę dolore transfixit 15 . Patientia Iob. Regulus pręfertur Catoni 6 . Nam iustis, quicquid malorum ab iniustis dominis irrogatur, non est poena criminis, sed uirtutis examen 25 . Martyres 72, 76 .


1080. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk3_166 | Paragraph | SubSect | Section]

Poeta. Inutilia esse philosophica inuenta 10 . Plato obscenis poetis locum in ciuitate negauit 12 . Claudianus 39 . Duo philosophorum genera, Italicum et Ionicum. Philosophorum nomina. Socratica disciplina 53 . Platonis philosophia 54 . Aristoteles Platoni impar 56 . Poetę theologi 141 .


1081. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk3_168 | Paragraph | SubSect | Section]

est 170 . Penitentia pręuenias uindictam Dei 176 . Penitens interficit Sysaram 178 . Patientia Iob 16, 38 . Patientia iniurię in Moyse 99 . Vitilitas persecutionum 107 . Martyr 105 . Necesse est malos esse per quos exercentur


1082. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk3_171 | Paragraph | SubSect | Section]

esset, unum accepimus hominem Zoroastrem 77 . Crassus in Parthis interemptus nunquam risit 78 . Mortem cum risu traiecta pręcordia attulerunt 125 . Intemperantia, risus iocique constare lienis magnitudine. Gelotophylida herba, si bibatur, ridendi finem non fieri 245 . STRABO
Religio. Scipio aduersis


1083. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk3_171 | Paragraph | SubSect | Section]

casibus, quod pecuniam sacram tangere ausus fuerit 78 . Foronię2 sacrificantes supra prunas nudis pedibus illesi incedunt 87 . Iuppiter a capra nutritus 155 . Io, Pean, unde dici coeptum 169 . Massagetę solem deum putant atque illi equum mactant 203 . Qui tellurem uenerantur 205 . Qui foemininum nec ędunt nec sacrificant.


1084. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk3_172 | Paragraph | SubSect | Section]

VALERIVS MAXIMVS
Rex. Aut sapiens regnet aut rex sapiat 65 . Regum miseranda conditio. Cum rege uel rarissime uel iocundissime loquendum. Tyranni legibus dominantur 66 .
Reus. Damnatus insons minus tristari debet 65 .


1085. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk3_172 | Paragraph | SubSect | Section]

PLINIVS DE VIRIS ILLVSTRIBVS
Religio. Numa Pompilius populum ferum religione molliuit 2 . Scipio Africanus nihil prius coepit quam in cęlla Iouis diutissime sedisset 20 .
Rex. Mithridates per seditionem popularem a Pharnace filio in turri obsessus uenenum sumpsit. Quo cum consummi non posset,


1086. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk3_174 | Paragraph | SubSect | Section]

fortuna instabilis 5 . Dominandi cupido suis quoque molitur insidias 37 . Risus continentia 24 . Ridiculi non probantur 40 . Iocis non nimis indulgendum 77 . EMILIVS PROBVS
Rex. Tyrannidem deponere persuasus uoluit, mox dissuasus crudelior euasit


1087. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk3_179 | Paragraph | SubSect | Section]

Primogenita nemo uouere poterit, quia Domini sunt. Quod Domino consecratum est, non ueniet 19 . Vir et mulier cum se consecrabunt Domino, a quibus rebus debeant se abstinere 20 . Transeuntes Iordanem in terra Chanaan disperdite habitatores etc. mundantes terram. Siquos reliqueritis, infesti uobis erunt 25 . Cum quęsieris ibi Dominum Deum tuum, inuenies eum, si tamen toto corde quęsieris, et tota tribulatione


1088. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

ibi Dominum Deum tuum, inuenies eum, si tamen toto corde quęsieris, et tota tribulatione animę tuę. Cum introieris etc. VII gentes percuties ad internitionem, nec foedus nec coniugia inibis cum eis etc. 26 . Ad Iosue diicitur: Solue calciamentum de pedibus. Locus enim in quo stas sanctus est 31 . Samuel propheta fidelis in Israel 41 . Hiram mittebat Salomoni ligna cedrina et abiegna pro structura templi


1089. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

Helias filium uiduę suscitat 60 . Heliseus mulieris Sunamitidis filium 62 . Cadauer mortui, cum in sepulchro ossa Helisei tetigisset, reuixit 66 . Iob: Scio enim, quod Redemptor meus uiuit et in nouissimo die de terra surrecturus sum etc. 104 . In tempore illo eiicient ossa regum et cęterorum de sepulchris. Et eligent magis mortem quam uitam qui ressidui erunt


1090. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

reliquerit domum, fratres, sorores, patrem, matrem, filios, agros propter Euangelium accipiet centies in tempore hoc et in sęculo futuro uitam ęternam X. Qui in agro erit, non reuertaur tollere uestimentum suum XIII. Adolescens relicta syndone nudus profugit ab eis. Et Ioseph relicto palio nudus de manibns impudicę feminę auf'ugit. Qui uult effugere manus iniquorum, relinquens mente quę mundi sunt, fugiat post Iesum XIIII.
Resurrectio. Ioannem Baptistam resurrexisse


1091. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

syndone nudus profugit ab eis. Et Ioseph relicto palio nudus de manibns impudicę feminę auf'ugit. Qui uult effugere manus iniquorum, relinquens mente quę mundi sunt, fugiat post Iesum XIIII.
Resurrectio. Ioannem Baptistam resurrexisse credentes de Iesu, quia uirtutes operabantur in illo. Plane fatentur maioris potentię futuros sanctos post resurrectionem VI. Cum a mortuis resurrexerint, neque nubent neque nubentur, sed erunt sicut angeli in cęlis. Saducei negant


1092. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

quę in octaua ętate erit, mortis expers erit et indissolubilis VII. Corpus humanum in resurrectione erit subtile per effectum spiritalis potentię, palpabile autem per ueritatem naturę XXIIII. IOANNES
Religio. Oportet credentem Christo renunciare sęculo. Sic Samaritana reuelato sibi Christo reliquit hydriam, id est carnalem concupiscentiam IIII. Si uoluerimus Christum in nauiculam nostram suscipere, id est in


1093. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

AD HEBREOS: Exeamus ad eum extra castra improperium eius portantes. Non enim habemus hic manentem ciuitatem etc. XIII. ACTVVM: Habebant omnia communia II. Agros et domos uendebant ponentes pecuniam ante pedes apostolorum. Et sic fecit Ioseph Barnabas, Leuites, genere Cyprius IIII. Diaconi septem constituti qui ministrent VI. IACOBI: Religio munda uisitare pupillos etc. et immaculatum se custodire ab hoc sęculo I. PETRI I: Sicut modo geniti infantes rationabiles et sine dolo lac


1094. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

lapides uiui super ędificamini domos spiritales etc. Vos autem genus electum, regale sacerdotium, gens sancta, populus acquisitionis etc. II. II: Crescite in gratia et in cognitione Domini nostri III. IOANNIS I: Qui dicit se in Christo manere, debet sicut ille ambulauit, et ipse ambulare II.
Rex. Vide potentiam. PETRI I: Regem


1095. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk3_190 | Paragraph | SubSect | Section]

amittitur 86 . Vis habere honorem: dabo tibi magnum imperium, impera tibi 87 . Id solum fulmen quod Iuppiter mittit, placabile est. Perniciosum id quod deliberauit et aliis quoque diis autoribous misit. Quia Iouem, id est regem prodesse etiam solum oportet, nocere, non nisi cum pluribus uisum est. Discant hi quicunque magnam potentiam inter homines adepti sunt, sine consilio ne fulmen quidem mitti. Aduocent, considerent multorum sententias, nocitura temperent et hoc sibi proponant,


1096. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk3_190 | Paragraph | SubSect | Section]

solum oportet, nocere, non nisi cum pluribus uisum est. Discant hi quicunque magnam potentiam inter homines adepti sunt, sine consilio ne fulmen quidem mitti. Aduocent, considerent multorum sententias, nocitura temperent et hoc sibi proponant, ubi aliquid percuti debet, ne Ioui quidem suum satis esse consilium 96 . Regum rabies 16 . Nulli erga magistratus gratiores quam qui philosophię student 27 . Cupido dominandi ut in Alexandro,


1097. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk3_196 | Paragraph | SubSect | Section]

nouas Cereri immolabant. Item ferię precidaneę 29 . Quid signat religiosus et quod aliter dicitur dies religiosus, aliter delubra religiosa 29 . Scipionem Africanum nihil prius egisse quam in cella Iouis solus pernoctasset. Canes Capitolii semper in alios scęuientes neque latrabant eum neque incurrebant 43 . Hostię bidentes quid sint 95 .
Rex.


1098. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk3_196 | Paragraph | SubSect | Section]

Hunc uersum Plato Euripidi tribuit, Aulus Gelius Sophocli asscribit 78 . Rex Cyrus uanus, sed strenuus 86 .
Risus. Censor intempestiue coram se iocatum in ęrarios retulit 32 . Ratio contra affectus 70 . VITĘ PLVTARCHI
Religio Numę


1099. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

Quod religio sit et hominis sit 177 .
Res. Regnum non est summum bonum 57 . Moyses quo tempore Iudeis pręfuit. Item Iosue. Iudices. Reges. Cyrus 77 . Salomon pręcessit Troianum excidium CXL annis 79 . Resurrectio corporum. Resurgent mortui 164 . De carnis immortalitate post resurrectionem


1100. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk3_200 | Paragraph | SubSect | Section]

14 . Plato iuuenis adeo uerecundus, ut nunquam ridere nisi modice deprehensus sit 31 . Nimio risum aiunt Chrysippum expirasse 79 . Pythagpras abstinebat et facetiis et iocis. Risui, inquit, et tristitię non dandas manus 82 .
Ratio eorum quę ex demonstratione colliguntur 67 . Rationalibus data est ratio secundum eam uiuere, id


1101. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk3_200 | Paragraph | SubSect | Section]

non subest ratio 18 . POLIBIVS
Rex. Qui deposita tyrannide priuati uixere 32 . Columna in templo Lycii Iouis, in qua epigramma contra regem impium et hominem periurum 69 . Principum benignitas 69 . Philippi laus 77, 81 . Antigoni benignitas


1102. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

insidias patri instruit 211 . Qui regnum sibi oblatum pertinaciter recusarunt 213 . Alexndri exercitatio, cum bello uacuus esset 219 . Anaxarchus ius et fas inquit Ioui non assident, ut quicquid regibus facere libuerit, licere id et recte fieri intelligas 227 . Rex ex infimo 230 . Arideus, frater Alexandri, post eum rex declaratur 233 .


1103. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk3_203 | Paragraph | SubSect | Section]

II. Rex Darius salutatus hinnitu equi, caput III. Rex qui, cum prius quam capiti imponeret diadena, consyderasset: O nobilem, inquit, magis quam felicem pannum. Aristoteles Calistenem ad Alexandrum mittens monuit, cum eo aut rarissime aut quam iocundissime loqueretur. Eodem. Archatonius Gaditanus LXX annis regnauit, centum et triginta uixit, liber VIII, caput XIIII. Ob successionem regni fratres ad singulare certamen processerunt; interficitur qui prouocauit. Mitridates contra patrem bellauit, ut


1104. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

181 . Ratio docet et explanat, quid faciendum fugiendumque sit 95 . Vt appetitus rationi obediat 96 .
Risus. Iocus quando et qualis debet esse 96 . Iocandi genus duplex 96 . In Lucio Crasso et Philippo multus lepos. In Caio Lelio multa hilaritas 97 .


1105. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

faciendum fugiendumque sit 95 . Vt appetitus rationi obediat 96 .
Risus. Iocus quando et qualis debet esse 96 . Iocandi genus duplex 96 . In Lucio Crasso et Philippo multus lepos. In Caio Lelio multa hilaritas 97 .
Religio. Cultus deorum est optimus. Superstitio


1106. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

Iuraui et statui custodire iudicia iustitię tuę 417 . Qui confidunt in Domino, sicut mons Syon: non commouebitur in ęternum 420 . Ecce quam bonum et quam iocundum habitare fratres in unum 422 . Serui Domini 423 . Recedens de mundo Christum inuenit Iacob 424 . Qui diuisit mare Rubrum in diuisiones, qui transduxit populum suum


1107. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk3_209 | Paragraph | SubSect | Section]

resurrectionis 17l. Corpus gloriosum 217 . Consurgent ad uocem uolucris 307 . Quoniam sunt reliquię homini pacifico 349 . IOSEPHVS DE HISTORIA IVDEORVM
Rex. Saul latebram quęsiuit, ne rex constitueretur 46 . Dominandi cupiditas ad scelus prona 55 . Absalon patri regnum


1108. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

uixerunt in heremo 204 . Laudat Sebastianum, heremi cultorem 206 . De Paulo, primo heremita 209 . De habitatoribus heremi 212 . De Ioannis Baptistę conuersatione et filiorum prophetarum 213, 214 . Quantum periculi imminet solitario 214 . Si perfecta desideras, exi cum Abraham de patria tua et de cognatione tua. Et perge quo nescis


1109. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

eo quod dixeris: Non peccaui. Quam uilis facta es 167 . Filii insipientes sunt et uecordes 168 . Superbia computrescet sicut lumbare prophetę 170 . Azarias et Ionan insultarunt prophetę contemnentes eius consilium, et suo usi perierunt 179 . Abscisum est cornu Moab et brachium eius contritum est. Audiuimus superbiam Moab, superbus est ualde etc. Quonia m exultastis et magna loquimini


1110. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

cornua? Superbia cordis tui extulit te habitantem in scissuris petrarum, exaltantem solium tuum; qui dicis in corde tuo: Quis detrahet me in terram. Omnes uiri foederis illuserunt tibi, inualuerunt aduersum te uiri pacis tuę 206 . Ionas eo quod ascenderat hedera protegens eum ab ęstu solis, elatus est et in crastinum uermis ascendit, et hedera aruit. Ipse cum ęstuaret sine umbraculo, petiit sibi mortem 207 . Ve qui congregat auaritiam malam domui suę, ut sit in excelso


1111. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

Posuit uelamen super faciem et loquitur ad populum 14 . Operuit nubes tabernaculum, et gloria Domini impleuit illud, nec poterat Moyses ingredi illud 15 . Raab explorantes Iosue domi exceptos non prodidit, et saluata est 30 . Sansonis enygmatis solutionem infida prodidit uxor, et a Philistinis cremata periit 38 . Heliseus regi Israel indicabat insidias regis Syrię et eius sermones.


1112. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

Iosue domi exceptos non prodidit, et saluata est 30 . Sansonis enygmatis solutionem infida prodidit uxor, et a Philistinis cremata periit 38 . Heliseus regi Israel indicabat insidias regis Syrię et eius sermones. Ioram mittit occidi Heliseum. Ille in spiritu cognouit et hostium circa se clausit 63 . Thobias piscem exenterauit, id est de litterali sensu mysticum expressit. Piscis eum deuouare uoluit, quia littera occidit, sed exenteratus


1113. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk3_229 | Paragraph | SubSect | Section]

et sensatus honorabitur 145 . Silere iussi, ne ex colloquio inimici uel promissis corrumperentur uel terrerentur minis 159 . Somnus. Iacob in somnis uidit scalam 5 . Ioseph uidit manipulos fratrum adorare manipulum suum. Iterum: solem et lunam et stellas XI adorantes se 6 . Somnium pincernę pharaonis. Vitis cum uua trina propagine. Hinc expresso uino propinauit pharaoni. Pistor uidit tria canistra


1114. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk3_229 | Paragraph | SubSect | Section]

in mortem obduxisset oculos, si Dauid eo animo ad dormientem intrasset, quo ille ipsum persequebatur 47 . Vrias dorimiuit ante portam domus regię, nollens tunc manere sub tecto, cum archa Domini et Israel et Iuda essent sub papilionibus et Ioab cum seruis super faciem terrę 51 . Dominus apparuit Salomoni per somnium 56, 57 . Somnium Mardochei: fons mutatus in ę fluuium, duo dracones, gens ad cędem parata, gens clamans ad Dominum,


1115. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

oculus uisu nec auris auditu impletur 132 . Ascendit mors per fenestras nostras, ingressa est domos nostras 169 . Sol exurens et refulgens 150 . So percussit super caput Ionę, et dum ęstuaret, petiit mortem 207 . Stellę species cęli etc. 150 . Suspicio. Mulier suspecta. Sacrificium zelotipię 20 . Rubenitę et Gaditę ad


1116. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

et dum ęstuaret, petiit mortem 207 . Stellę species cęli etc. 150 . Suspicio. Mulier suspecta. Sacrificium zelotipię 20 . Rubenitę et Gaditę ad tumulos Iordanis ędificarunt altare. Filii Israel conuenerunt contra eos rati conuersos ad idola, cum insontes essent 34 . Philistiim cum Israel pugnaturi suspectum habuerunt Dauid qui tunc cum ipsis erat iusseruntque eum discedere


1117. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk3_235 | Paragraph | SubSect | Section]

pro pascuis 25 . Sacerdotes et Leuitę non habeant hereditatem cum reliquis Israel etc. 28 . Lex scripta data sacerdotibus, ut legant eam coram Israel 29 . Iosue tribui Leui non dedit possessionem, quoniam Dominus Deus Ierael est possessio eius 32 . Leuitę tantum urbes acceperunt ad habitandum et suburbana ad pabulum iumentorum 33 . Saulis serui iubente etiam


1118. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk3_235 | Paragraph | SubSect | Section]

Saulis serui iubente etiam rege noluerunt extendere manum in sacerdotes, sed Doech Idumeus trucidauit eos 46 . Ezechias constituit officia sacerdotum et Leuitarum 81 . Item Iosias 82 . Electi de sacerdotio, quorum non fuit scriptura inuenta in censu 86, 89 . Ad presbiteros pertinet, ut errigant corda populi, ne tentati deserant Dominum 95 .


1119. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

Vigilate ergo, quia nescitis, qua hora Dominus uester uenturus sit. Si sciret paterfamilias, qua hora fur ueniret etc. XXIIII. Quę paratę erant intrauerunt cum eo ad nuptias. Vigilate, quia nescitis diem neque horam XXV. Somnus. Ioseph in somnis admonitus fugit in Ęgyptum; rursum admonitus reuertitur. Magi responsum accipiunt in somnis II. Vxor Pilati multa per somnium patitur propter Iesum XXVII. Suspicio. Ioseph nolebat traducere


1120. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

Somnus. Ioseph in somnis admonitus fugit in Ęgyptum; rursum admonitus reuertitur. Magi responsum accipiunt in somnis II. Vxor Pilati multa per somnium patitur propter Iesum XXVII. Suspicio. Ioseph nolebat traducere Mariam, sed occulte dimittere. Ęquum existimauit suspectam repudiare, pium uero non diffamare I. Iesus uenit ad discipulos ambulans supra mare. Ipsi dixerunt, quia fantasma est XIIII. Simplex. Beati mundo corde, quoniam ipsi Deum uidebunt


1121. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

est apud Deum XVI. Phariseus se laudat et aliis detrahit. Arrogantię quattuor species. Iustus superbus super atus est a peccatore humili XVIII. Facta est autem inter illos contentio, quis eorum uideretur maior. Corriguntur a Domino XXII. Secretum. Ioannes soluere corigiam calciamenti Domini non ualet, quia incarnationis mysterium nec ipse inuestigare sufficit, qui hanc per prophetę spiritum agnouit III. Iesus, cum legisset librum, ministro plicatum reddidit, quia non omnia omnibus dicenda, sed pro


1122. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

quinque. Erunt quinque in domo una diuisi tres in duos et duo in tres: pater, mater, socrus; filius, filia, nurus XII. Iuga boum emi quinque, et eoprobare illa: Rogo te, habe me excusatum XIIII. Solitudo. Et erat Ioanes in desertis usque ad diem ostensionis suę ad Israel 1 . Factum est uerbum Domini super Ioannem, Zacharię filium, in deserto III. Iesus in deserto tentatur a diabolo IIII. Iesus secedebat in desertum


1123. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

emi quinque, et eoprobare illa: Rogo te, habe me excusatum XIIII. Solitudo. Et erat Ioanes in desertis usque ad diem ostensionis suę ad Israel 1 . Factum est uerbum Domini super Ioannem, Zacharię filium, in deserto III. Iesus in deserto tentatur a diabolo IIII. Iesus secedebat in desertum et orabat V. Inter deserta quęrentibus Christum datur alimentum, et super abundat. Zacheus prę turba non poterat uidere Iesum.


1124. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk3_243 | Paragraph | SubSect | Section]

se. Digitus Dei dicitur Spiritus Sanctus propter partitionem donorum XI. Non uenit regnum Dei cum obseruatione neque dicent: Ecce hic aut ecce illic. Ecce enim regnum Dei intra uos est XVII. IOANNES
Superbus. Quid superbis, homo: Filius Dei propter te humilis factus est VI. Secretum. Cuius ego non sum dignus, ut soluam corigiam calciamenti I. Ego cibum habeo manducare, quem uos nescitis. Perfectorum enim est solidus


1125. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk3_243 | Paragraph | SubSect | Section]

quod in hac uita plenam cognitionem habere non possumus. Quod autem dicit: Soluite eum et sinite abire, hoc est quod post hanc uitam auferuntur ualamina, ut facie ad faciem uideamus Dominum XI. Discipulus recumbit in sinu Iesu, cui reuelantur archana sapientię Dei XIII. Ioseph discipulus Iesu occultus propter metum Iudeorum. Nicodemus quoque, qui uenit ad eum nocte XVIII. Suspitio. Maria Iesum existimauit quod hortulanus esset XX. Sepultura. Corpus Iesu ligauerunt linteis cum aromatibus, sicut mos est Iudeis sepelire.


1126. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk3_247 | Paragraph | SubSect | Section]

interposito iuramento etc. Ad tenendam propositam spem, quam sicut anchoram habemus animę tutam ac firmam et incedentem usque ad interiora uelaminis, ubi pręcursor pro nobis introiuit Iesus secundum ordinem Melchisedech, pontifex factus in ęternum VI. IOANNIS I: Siquis peccauerit, aduocatum habemus apud Patrem Iesum etc. II. Seruus. AD EPHESIOS: De officio seruorum et dominorum VI. AD COLOSSENSES: De eodem. Item Domino fideliter ut Deo seruiendum III, IIII.


1127. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

I. AD HEBREOS: Nec quisquam sumit sibi honorem, sed qui uocatur a Deo tanquam Aaron. Sic et Christus etc. V. PETRI I: Seniores, pascite qui in uobis est gregem Dei etc. non lucri gratia, sed uoluntarie V. IOANNIS I: Sed uos unctionem habetis a Sancto et nostis omnia II. APOCALYPSIS: Stellę septem quę sunt angeli, id est episcopi septem ecclesiarum I. Spiritus Sanctus. AD ROMANOS: Quicunque enim Spiritu Dei aguntur, hi sunt


1128. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk3_249 | Paragraph | SubSect | Section]


Senex. Medea Esonem senem herbis reduxit ad iuuentam VII . Mestra speciosa in piscatorem senio procliuem a Neptunno mutata seruitutem euasit VIII . Iolaus et Calyroes filii ex pueris statim adulti IX . Sybillę anni arenę numero comparati XIIII .
Solis equi: Pyrrous, Eous, Ethon, Phlegron


1129. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk3_257 | Paragraph | SubSect | Section]

esse necesse est 77 . Suspicio. Circa Capitolium habitare nemini licet 81 . Seruus. Cur Idibus Sextilis diem festum agunt serui omnes ac seruę 81 . Sacerdos. Iouis sacerdoti sub diuo ungi fas non est nec equo uehi nec ab urbe plusquam tribus noctibus abesse nec pileum deponere etc. 77 . Flamini Diali iurare non licet; amissa uxore sacerdotio se abdicat


1130. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

fictum 1 . Sapientia Papyrii pueri prętextati 10 . Afranius poeta sapientiam filiam esse usus et memorię dixit. Sophia 75 . Pręstantissimos uirtute, prudentia, uiribus, Iouis filios poetę appellauerunt 92 . Carneades scripturus aduersus Zenonis decreta helleboro stomachum purgauit 104 . Contra eos qui impuri et nequam ad philosophię disciplinas accedunt


1131. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

Cato in senatu pro Rhodiensibus. Rhodienses superbos esse aiunt, id obiectantes, quod mihi de liberis meis minime dici uelim. Sint sane superbi, quid id ad nos attinet? Id ne irascimini, siquis superbior quam nos? 45 . Alexandri superbiam se Iouis filium dicentis mater reprehendit 74 . Secretum senatus Papyrius puer matri urgenti non prodidit 10 . Quomodo fiet ut inuisibilis sis 58 . Nihil occultum, quoniam omnia


1132. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]


Superbia. Vide, nedum ad cacumen peruenire contendis, cum ipsis ramis, quos comprehenderis, decidas 42 . In sella regis Persarum consedisse capitale est 47 . Iouis filium et dici et credi uoluit Alexander 47 , 49 . Saucius dixisse fertur se quidem Iouis filium dici, sed corporis ęgri uitia sentire 51 .


1133. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

42 . In sella regis Persarum consedisse capitale est 47 . Iouis filium et dici et credi uoluit Alexander 47 , 49 . Saucius dixisse fertur se quidem Iouis filium dici, sed corporis ęgri uitia sentire 51 .
Secretum. Gordii uinculum inexplicabile 1 . Persę archana regum mira cęlant fide


1134. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk3_269 | Paragraph | SubSect | Section]

Alexander se salutari non patitur nisi prostratis humi corporibus 227 . Alexander Polypercontem ad terram pręcipitem dedit, quod rideret Persas ante ipsum procumbentes 228 . Se Iouis filium dixit, uulneratum tamen dolorem sentire 228 . Superbia Demetrii concidit 244 . Vana Ptolomei insolentia 248 . Zeno: Nihil fastu et superbia indecentius


1135. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk3_269 | Paragraph | SubSect | Section]

Quinti Curii parricidium prodidit 365 . Halarico in fluminis alueo sepulchrum conditum 461 . Silentium. Mira fide Persę secreta cęlant 214 . Somniorum interpretatio per Iosephum 9 . Epimenides septem et quiquaginta annos dormiuit 86 . Mandanę somnium Asiam lotio inundans 90 . Croesus uidit per quietem fore ut Atys filius ferrea cuspide


1136. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

diripere uoluerunt, fulminibus confecti 130 . Phocensium sacrilegium 205 . Brennus templa spoliat, deos dictitans largiri hominibus oportere 248 . Dorimacus templum Dodonei Iouis hostiliter diripit 276 . Philippus sacrilegus. Alexander ab hoc crimine abhorrens 277 . Quintus Plominius Proserpinę thesauros diripuit 299 . Fuluius Flaccus tegulas


1137. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

Quintus Plominius Proserpinę thesauros diripuit 299 . Fuluius Flaccus tegulas de templo Lacinię Iunonis Romam deportat. Ob id illi mens parum constare coepit 323 . Alexander, Syrię rex, ex templo Iouis sustulit auream Victoriam 338 . Syllę sacrilegium cum Caruilio 352 . Templa a pyratis spoliata 357 . Marcus Crassus auream trabem ademit templo Hierosolymitano


1138. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk3_275 | Paragraph | SubSect | Section]

diem metuit supręmam 25 . Sacrilegium. In eos qui diis missa intercęperunt 6 . ORATIVS IN EPISTOLIS
Sapiens uno minor est Ioue. Vlixes uirtutis et sapientię exemplar 3 . Captat tempus, quo legenda scripta Augusto offerat 12 . Seni non conuenit quod decuit iuuenem 1 . Singula de nobis anni


1139. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk3_275 | Paragraph | SubSect | Section]

diuis 75 . Sol caput obscura nitidum ferugine texit 14 . Somnus ad Palinurum 121 . Sunt geminę somni portę 137 . Superbia. Salmoneus Iouis tonitrua imitatus 137 . PRIMA COMMENTARIORVM HIERONYMI
Sapiens. Philosopho difficile credunt 92 .


1140. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk3_287 | Paragraph | SubSect | Section]

Flabit spiritus eius et fluent aquę 434 . Sol oritur. In circuitu pergit spiritus 289 . Sol cognouit occasum suum 399 . IOSEPHVS DE HISTORIA IVDEORVM
Sapientiam Salomon petit a Domino 66 . Regina austri 70 . Superbia Roboam 71 . Caius se fratrem


1141. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk3_287 | Paragraph | SubSect | Section]

DE HISTORIA IVDEORVM
Sapientiam Salomon petit a Domino 66 . Regina austri 70 . Superbia Roboam 71 . Caius se fratrem Iouis esse iactabat 168 . Secretum Sansonis uxor prodidit 42 . Somnium Archelai eiusque interpretatio 157 . Suspicio Ammonitarum inconsulta de legatis Dauid


1142. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk3_287 | Paragraph | SubSect | Section]

Quidam ob formę similitudinem simulauit se esse Alexandrum, Herodis filium 156 . Sacrilegium. Antiochus moriens dixit calamitatis suę fuisse causam, quod templum Dei spoliasset 108 . Ioachim uolens murum sanctuarii diruere 109 . Pompeius pecunias sacras noluit tangere 122 . Crassus abstulit 123 . Sacerdotum principem adorauit Alexander


1143. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk3_289 | Paragraph | SubSect | Section]

sapientia a Deo est 114, 115 . Intellectus. Scientia 131 . Scientię rudimenta 135 . Sapientię ornamentum 139 . Flumen sapientię Iordanis 141 . Moysi scientia 142, 145 . Sapientia non in corporeis 145 . Prudentia carnis inimica Deo 163 . Equi a Iesu


1144. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk3_295 | Paragraph | SubSect | Section]

sunt ingressi terram 21 . Saul uisis Philistinorum castris timuit. Consuluit phitonissam 3 . Prophetante cecidit in terram prę dolore futuri mali et nolebat cibum capere 48 . Ionathas et Achimaas fugientes ante seruos Absalon latuerunt in puteo 53 . Syri fugerunt territi fragore a Domino excitato 64 . Ioas latuit absconditus in domo Domini annis VII 79 .


1145. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk3_295 | Paragraph | SubSect | Section]

futuri mali et nolebat cibum capere 48 . Ionathas et Achimaas fugientes ante seruos Absalon latuerunt in puteo 53 . Syri fugerunt territi fragore a Domino excitato 64 . Ioas latuit absconditus in domo Domini annis VII 79 . Cecidit timor regis Nabuchodonosor super omnes gentes 93 . Qui timet hominem, cito corruet 132 . Semper pręsummit


1146. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk3_295 | Paragraph | SubSect | Section]

Cor timidum 146 . Prę timore fugientes proiiciebant idola et in cauernis se abscondebant 152 . Timor obsessorum in Hierusalem, qui mox confortantur a Domino 153 . Ioannan et socii eius timuerunt, ubi non erat timor. Cum tuto esse possent in Iudea, fugerunt in Ęgyptum et ibi perierunt 179 . Ędificium aquilonare signat algorem timoris 196 . Timens Ionas fugit a facie


1147. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk3_295 | Paragraph | SubSect | Section]

Ioannan et socii eius timuerunt, ubi non erat timor. Cum tuto esse possent in Iudea, fugerunt in Ęgyptum et ibi perierunt 179 . Ędificium aquilonare signat algorem timoris 196 . Timens Ionas fugit a facie Dei et a pisce deglutitur 207 . A uerbis uiri peccatoris ne timueritis, quia etc. 217 . Iudas ad pugnam proficiscens permisit, ut, siquis cum hoste congredi timeret,


1148. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

in Gazer habitauitque inter eos 33 . Iudas habitatores uallis non potuit delere. Item alię tribus alios 34 . Angelus denunciat illos reseruatos in ruinam suam 35 . Ioas percussit Iudeos, interrupit murum Hierusa lem, spoliauit urbem, accepit obsides et reuersus est in Samariam 66 . Litteras Sennacherib minaces Ezechias expandens coram Domino orauit pro salute populi, et exauditus est


1149. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

murum Hierusa lem, spoliauit urbem, accepit obsides et reuersus est in Samariam 66 . Litteras Sennacherib minaces Ezechias expandens coram Domino orauit pro salute populi, et exauditus est 68 . Iosaphat insurgentibus contra se inimicis indixit ieiunium et orauit ad Dominum 78 . Custodia munitum inimici derelinquunt, quia uincere desperant 86 .


1150. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk3_297 | Paragraph | SubSect | Section]

ciuitatem Assyriis quam se patiatur siti perire, id est sensus carnis insultant rationi, ut cędat concupiscentiis 94 . Cadat uirtus eorum qui promittunt uiolare sancta tua 95 . Sathan non poterat nocere Iob nisi accepta licentia a Deo 101 . Militia uel tentatio est uita hominis super terram 102 . Ipse scit uiam meam, et probabit me quasi aurum, quod per ignem transit 105 .


1151. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

oportet nos ultro offerre tentationibus, sed cum inciderimus, libenter et constanter sustinere. Cum quotidie uobiscum fuerim in templo, non extendistis manus in me. Sed hęc est hora uestra et potestas tenebrarum XXII. IOANNES
Timor. Nicodemus uenit ad Iesum nocte. Signat eos qui timore humano non audent palam confiteri quę sunt Iesu Christi III. Quis eius aperuit oculos, nos nescimus. Hęc


1152. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk3_311 | Paragraph | SubSect | Section]

Fabricium improuisa elephanti uox nihil terruit 247 . Gallorum ars in posthumio opprimendo 280 . Terra. Terrę partitio secundum Iones. Terrę motus Romę 312 . Item in Syria, quo interierunt CLXX milia hominum 356 . Terre motus in Iudea 404 . Terrę motus sub Tyberio


1153. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk3_311 | Paragraph | SubSect | Section]

413 . Sub Gordiano terra concussa et urbes cum populis hiatu absorptę 444, 446, 452, 456 . Tentatio. Iabitę auxilio impetrato a Saule liberantur obsidione 45 . Tempus. Iobileus annus 18 . Olympiadis autor 67 . Annorum ratio diuersa 76 . Primum lustrum conditum 89 . Quandiu sol eodem itinere mearet


1154. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

stat 289 . Fines terrę secundum tropologiam 369 . Tentatio. Pater cogitatio, filius peccati conceptio, nepos operatio, pronepos de peccato gloriatio 53 . A diebus Ioannis Baptistę regnum cęlorum uim patitur 55 . Anima oppressa uariis perturbationibus, ad Dominum si conuertitur, liberatur 126 . Deus meus misit angelum suum et conclusit ora [ora] leonum, et non nocuerunt


1155. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk3_317 | Paragraph | SubSect | Section]

Res exitus mortis 370 . Nox in IIII uigilias diuisa 388 . Quod heri fuit, hodie non est 391 . IOSEPHVS DE HISTORIA IVDEORVM
Terrę motus in Iudea maximus 134 . Tempus. Ab Abraham usque ad diluuium anni duo milia DCLVI 2 . A captiuitate X tribuum usque ad


1156. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

Corona graminea obsidionalis ei datur qui totum exercitum seruauit 222 . Signum uictorię herbam porrigere uictos. Latinarum feriis quadrigę certant in Capitolio uictorque abscintium bibit 264 . Iouis faciem triumphantiumque corpora minio illini mos fuit 315 . Victoribus Olympię statuas dicari 318 . Insigne inter triumphales domos, ut fores extra aperirentur 342 .


1157. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk3_321 | Paragraph | SubSect | Section]

aut dimitte gratis aut omnino dele. Vtilitatis communis gratia priuatum odium deponas 64 . EMILIVS PROBVS
Veritas. Veritatis usque adeo studiosus, ut ne ioco quidem mentiretur 31 . Vigilię negligenter actę fortissimis causa fuere necis 18 . Vulgus.3 Dum uiueret, tyrannum appellabant. Postquam occisus est, patrem patrię dixere Dionem


1158. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

pręlium. Et prophetę eius in pecunia diuinabant 208 . Contra diuinos 214 . In die illa disperdam nomina idolorum, et pseudoprophetas, et spiritum immundum 215 . Victoria. Iosue circuiuit ciuitatem, et muri Hierico corruerunt 31 . Iosue persequente inimicos plures lapidibus de cęlo pluentibus per ierunt quam gladio. Sol et luna stetit, donec ipse se ulciscatur de inimicis.


1159. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

diuinos 214 . In die illa disperdam nomina idolorum, et pseudoprophetas, et spiritum immundum 215 . Victoria. Iosue circuiuit ciuitatem, et muri Hierico corruerunt 31 . Iosue persequente inimicos plures lapidibus de cęlo pluentibus per ierunt quam gladio. Sol et luna stetit, donec ipse se ulciscatur de inimicis. Magnam multitudinem parua manu uicit, et terra quieuit a pręliis


1160. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

eos Domino tonitru et fragore 42 . Quattuor de genere Gygantum uicti a filiis Israel 54 . Achab parua manu ingentes Syrorum copias fudit 60 . Heliseus prophetat uictoriam Ioę, regis Israel, contra Syros, cum Israel ualde esset oppressus ab eis 66 . Nabuchodonosor superato Arphaxat uictoria elatus multa regna aggredi deereuit 93 . Gaudium uictorię Iudith mensibus tribus


1161. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

Simon in Galilea contriuit gentes etc. Iudas Ephroneos transitum sibi negantes cecidit 219, 220 . Victorię dies celebris. Iudas pugnauit a mane usque ad uesperam et uicit 220 . Victoria Ionathę. Item eiusdem contra Apollonium. Idem post uictoriam honoratus ab Alexandro fibula aurea donatus et possessione omnium finium Acharon 221 . Gazam sibi portas claudentem deprędatus est. Apud Genesar superauit alienigenas et reuersus


1162. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

Ciuitas 127 . Mali ciues 132 . Secundum iudicem populi sic et ministri eius. Et qualis rector est ciuitatis, tales et inhabitantes in ea 144 . Veritas. Iosue et Chaleb uera referebant, et populus uolebat eos lapidibus obruere 21 . Chaleph, quia uera nunciauerat, superuixit omn ibus qui in solitudine perierunt annis XLV, id est usque ad LXXXV ętatis suę annum uiribus integris


1163. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

Flet Isaias ueritatem corruisse in plateis 165 . Hieremias prophetans uera apprehenditur et ad mortem poscitur 174 . Vriam prophetantem rex Ioachin interfecit 174 . Sedechias misit Hieremiam in carcerem, quia prophetabat aduersa 176 . Hieremię uera monenti dicunt superbi: Mendacium loqueris! Non misit te Domi nus 179 .


1164. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

Mulier Abelam deiecto capite Sebę, qui seditionem contra regem mouerat, obsidione liberauit 54 . Iudith arrepto pugione Holophernis percussit eum bis in ceruice et caput eius abscidit 96 . Venia. Ioseph fratribus non solum iniuriam condonauit, sed etiam, ut una cum patre apud se habitarent in Iesen pręcepit 9 . Annus L remissio habitatoribus terrę ipse est iubileus 18 . Dauid dedit ueniam iis qui


1165. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

Populo Israel dicitur: Nec tibi uestimentum uetustate defecit nec pes subtritus est annis XL in deserto 26 . Non induetur mulier ueste uirili nec uir feminea 28 . Palium Helię bis diuisit Iordanem, quod decedens reliquit Heliseo 62 . Omni tempore sint uestimenta tua candida 134 . Vanitas. Cupiens se seclusum a uanitate. Omnia uanitas. Cuncta quę sunt sub sole uniuersa uanitas


1166. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk3_331 | Paragraph | SubSect | Section]

Contra Idumeos appetentes uindictam de filiis Iuda. Et contra Palestinos, quod ulti sunt se toto animo 189 . Vindicate uindictam populi uestri 218 . Filii Iambri comprehenderant Ioannem, fratrem Ionathę. Ipse eos sponsam ducentes aggressus occidit 221 . Moyses Ęgyptium percutientem Hebreos occidit et in sabulo abscondit 9 . Vidua. Firmos faciet terminos uiduę


1167. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk3_331 | Paragraph | SubSect | Section]

Contra Idumeos appetentes uindictam de filiis Iuda. Et contra Palestinos, quod ulti sunt se toto animo 189 . Vindicate uindictam populi uestri 218 . Filii Iambri comprehenderant Ioannem, fratrem Ionathę. Ipse eos sponsam ducentes aggressus occidit 221 . Moyses Ęgyptium percutientem Hebreos occidit et in sabulo abscondit 9 . Vidua. Firmos faciet terminos uiduę 128 .


1168. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk3_331 | Paragraph | SubSect | Section]

uigilare XXVI. Vespere autem sabbati mulieres ueniunt uidere sepulchrum XXVIII. Vigilate, quia nescitis, qua hora Dominus uester uenturus sit. Si sciret paterfamilias, uigilaret etc. XXIIII. Vigilate, quia nescitis diem neque horam XXV. Vestis. Ioannes Baptista habebat uestimentum de pilis camellorum et zonam pelliceam IIII. Ne solliciti sitis, quid manducetis aut quid induamini VI. Ecce qui mollibus uestiuntur, in domibus regum sunt XI. Venia. Dimitte nobis debita nostra. Si dimiseritis, dimittetur uobis


1169. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

simplex, totum corpus lucidum erit. Si fuerit nequam, totum corpus tenebrorum erit VI. Tetigit oculos eorum, et confestim uiderunt. Et secuti sunt eum. An oculus tuus nequam est, [surg] quia ego bonus sum XX. Humilitas. Iesus Christus nascitur in Bethlem II. In Iordane baptizatur. Iordanis interpretatur deorsum--- quod humilitatem uidetur denotare III. Apostolos elegit de plebe pauperes, indoctos, piscatores IIII. Beati pauperes spiritu, id est humiles. Beati mites V. Centurionis seruum curat. Ille se


1170. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

lucidum erit. Si fuerit nequam, totum corpus tenebrorum erit VI. Tetigit oculos eorum, et confestim uiderunt. Et secuti sunt eum. An oculus tuus nequam est, [surg] quia ego bonus sum XX. Humilitas. Iesus Christus nascitur in Bethlem II. In Iordane baptizatur. Iordanis interpretatur deorsum--- quod humilitatem uidetur denotare III. Apostolos elegit de plebe pauperes, indoctos, piscatores IIII. Beati pauperes spiritu, id est humiles. Beati mites V. Centurionis seruum curat. Ille se indignum dicit, sub


1171. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk3_335 | Paragraph | SubSect | Section]

est, sicut ministrator. Ego in medio uestri sum, sicut qui ministrat XXII. Vsus. Nemo bibens uetus uinum statim uult nouum. Dicit enim: Vetus melius est V. Habitus ex usu, ex habitu natura, naturam autem immutare difficile VIIII. Vindicta. Iacobus et Ioannes uolebant uindicare in Samaritanos, quia non receperant Iesum, sed inhibiti discunt Filium hominis non uenisse animas perdere, sed saluare IX. Quęstio cur electi Dei se uindicare deprecentur XVIII. Vidua. Anna, filia Phanuelis, de tribu Aser, uidua usque ad


1172. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk3_335 | Paragraph | SubSect | Section]

Vidua. Anna, filia Phanuelis, de tribu Aser, uidua usque ad annos LXXXIIII, quę non discedebat de templo ieiuniis et obsecrationibus deseruiens nocte et die II. Visus. Lucerna corporis oculus XI. IOANNES
Veritas. Nihil ueritate apertius neque fortius etc. III. Veritas est quod credidisti uidere. Si ergo permaneatur in eo quod creditur, peruenitur ad id quod uideatur, ut scilicet contemplemur ipsam


1173. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

permanet. Vera autem incommutabilitas est ipsa ęternitas VIII. Hęc est ueritatis natura: per quę putatur insidias pati, per hęc fortior fit etc. IX. Venia. Soluite eum et sinite abire etc. XI. Humilitas. Ioannes interrogatus, negat se esse Christum uel Heliam uel prophetam, sed uocem clamantis in deserto. Cuius ego non sum dignus, ut soluam corigiam calciamenti. Maria uenit ad Helizabeth, Iesus ad Ioannem, ut tu digneris accedere ad


1174. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

XI. Humilitas. Ioannes interrogatus, negat se esse Christum uel Heliam uel prophetam, sed uocem clamantis in deserto. Cuius ego non sum dignus, ut soluam corigiam calciamenti. Maria uenit ad Helizabeth, Iesus ad Ioannem, ut tu digneris accedere ad minores, si ope tua indigent I. Discipuli mirantur humilitatem et mansuetudinem Domini, quod dignaretur loqui mulieri inopi et Samaritanę, tam humaniter. Iesus ad filium reguli ire noluit, ad seruum centurionis pergere uolebat, quia humilia


1175. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk3_337 | Paragraph | SubSect | Section]

comprehendisse etc. III. AD THESSALONICENSES I: Facti sumus paruuli in medio uestrum, tanquam si nutrix foueat filios uestros etc. II. Vt sint quieti IIII, ACTVVM: Petrus in Ioppe apud Symonem coriarium diu moratus est IX. Paulus creditus Mercurius et Barnabas Iuppiter sciderunt uestimenta clamantes se homines esse, non deos etc. XIIII. IACOBI: Humilis glorietur in exaltatione futura I. PETRI I: Subiecti estote omni


1176. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

exortu dies maxime uarietur. Aquilo. Auster. Cur auster non incipiens, sed desinens imbrem afferat. Cur tempore hiberno flatus ab oriente ueniunt, ęstiuo ab occidente 63 . Cur nubes maximas Fauonius agit. Cur Fauonius serenus ac iocundissimus uentorum omnium est. Cur idem horis postmeridianis, non mane spirare soleat, subsoleanus autem mane 63 . Cur aquilo et auster sepissime spirant. Cur aquilo magnus incipit, paruus desinit, auster contra. Vnde dici solet: Cum


1177. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

habens, cum opus esset, publice aues quasque porcellosque uenumdabat. Ob eiusmodi indifferentiam et lauare solitus 94 .
Vsus. Ipsius contemptus uoluptatis, si nos assuefecerimus, iocundissimus est 59 . Heraclitus, cum rogaretur a ciuibus, ut leges eis conderet, noluit, quod iam pessima consuetudine imbuti erant 89 .
Vindicta.


1178. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

Hermotimus eunuchus Poenum mangonem, a quo puer fuerat exectus, coegit quattuor liberos testibus priuare et ipsum filiis castrandum dedit 131 . Alexander paternam cędem ultus 209 . Olympiadis uindicta in Iollam defunctum ossa eius dissipantis 232 . Venti. Foeda tempestas 269 . Tempestas, qua Hannibal a Roma digredi coactus 289 . Vi uentorum milites cum armis contorti et in


1179. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

sermo Dei 89 . Et calamus mensurę in manu eius, id est gratia prophetalis 97 . Quod prophetę Dei spiritu locuti sunt 124 . Iuxta fluuium reuelatio Ezechielis, Danielis, Ioannis 135 . Prophetę usque ad Ioannem 153 . Cui reuelatur. In quo reuelatur 194 . Prophetę Noui Testamenti 229 . Pręteriti


1180. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

in manu eius, id est gratia prophetalis 97 . Quod prophetę Dei spiritu locuti sunt 124 . Iuxta fluuium reuelatio Ezechielis, Danielis, Ioannis 135 . Prophetę usque ad Ioannem 153 . Cui reuelatur. In quo reuelatur 194 . Prophetę Noui Testamenti 229 . Pręteriti futurique ignoratio 301 . Nubes


1181. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

Spiritus pro ultione 257 . Ne reddas malum pro malo 275 . Quid quęris te uindicare, si tuus ultor est Deus 392 . IOSEPHVS DE HISTORIA IVDEORVM
Vaticinium. Manaemus diuinus inter Essenos 138 . Theodas pseudopropheta 178 . Alius pseudopropheta, item alius


1182. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk3_361 | Paragraph | SubSect | Section]

Annus iubileus 25 . Vestis argento contexta animum extulit in superbiam 175 . IDEM DE ANTIQVITATE IVDEORVM
Vrbs Ioppe, ubi Andromeda exposita 36 . Victoria. Non maior laus est armis uincere quam moderatione et prudentia 49 . Triumphus Vespasiani 74 . Vaticinium. Pseudopropheta


1183. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk3_361 | Paragraph | SubSect | Section]

AVGVSTINVS DE CIVITATE DEI
Vaticinium. oraculum Apollinis. Dico te Pyrrhum uincere posse Romanos 21 . Contra astrologos 32, 35 . Ioannes heremita prophetans 39 . Prophetia defecit 138 . Sybillarum uaticinia 143 . De temporibus prophetarum 144 .


1184. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk3_363 | Paragraph | SubSect | Section]

archidiaconus. Nazarius et Celsus. Timotheus et Apollinaris. Ruffus. Euphemia. Dorothea. Tecla et Erasma uirgo. Felix presbiter et Constantia. Linus papa. Tecla uirgo. Marcellus et Apuleius. Vespasiano: Apollinaris episcopus. Domitiano: Maro. Euticetes. Victorinus. Ioannes Euangelista. Flauia Domicilla uirgo. Nireus et Achilleus. Nicomedes presbiter. Sygon episcopus. Dionysius episcopus. Piaton presbiter. Nerua: Anacletus papa. Victorinus episcopus. Traiano: Ignatius episcopus Antiochenus. Quirinus Sulpicius


1185. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk3_365 | Paragraph | SubSect | Section]

Mercurius. Syrus. Cheramon episcopus. Philippus, imperator primus Christianus et Philippus, eius filius, Cęsar. Falnanus papa. Valerianus et Gallienus: Eugenia uirgo. XL martyres. Patroclus. Fructuosus episcopus. Augurius et Eulogius, diaconi. Perpetua, Felicitas et alii. Iouinus et Basileus, Marinus et Asterius. Lucius papa. Pontius diaconus. Priscus. Malchus. Alexander. Agabus et Secundus, episcop i. Pangratius. Pontius episcopus. Babilla uirgo. Rosina et Secunda, sorores, uirgines. Nenesius et Lucilla filia uirgo. Symphronius. Olympius.


1186. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk3_365 | Paragraph | SubSect | Section]

i. Pangratius. Pontius episcopus. Babilla uirgo. Rosina et Secunda, sorores, uirgines. Nenesius et Lucilla filia uirgo. Symphronius. Olympius. Theodolus. Exuperia. Maxima. Donatilla. Secunda uirgo. Bonus presbiter. Faustus et Marcus, diaconi. Primitiuus et Calanus, subdiaconi. Ioannes. Exuperantius. Quirillus et Honoratus, clerici. Stephanus Primus papa. Tertullinus. Tharsitius acolitus. CCC martyres. Nenesianus. Felix. Litheus. Polianus. Victor. Lador. Dacius episcopus multique presbiteri et diacones. Protus et Iacynthus. Cyprianus, Cartaginiensis


1187. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk3_367 | Paragraph | SubSect | Section]

Theodora cum tribus filiis. Cyriacus. Largus ut Smaragdus. Firmus et Rusticus. Euplus. Hippolitus cum sua familia numero XIX. Maximiano, filio Diocletiani: Crescentianus. Artemia uirgo. Diocletiano: Ioannes et Chrysippus, presbiteri. Leontius et Carpophorus. Dionysius. Secundus, Alexander. Anastasius Salonę. Ioannes. Hadrianus cum aliis XXXIII. Dorotheus et Gorgonius. Niceta. Euphemia uirgo. Lucia uidua et Geminianus. Methodius episco pus. Ianuarius episcopus. Festus. Sosius et


1188. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk3_367 | Paragraph | SubSect | Section]

ut Smaragdus. Firmus et Rusticus. Euplus. Hippolitus cum sua familia numero XIX. Maximiano, filio Diocletiani: Crescentianus. Artemia uirgo. Diocletiano: Ioannes et Chrysippus, presbiteri. Leontius et Carpophorus. Dionysius. Secundus, Alexander. Anastasius Salonę. Ioannes. Hadrianus cum aliis XXXIII. Dorotheus et Gorgonius. Niceta. Euphemia uirgo. Lucia uidua et Geminianus. Methodius episco pus. Ianuarius episcopus. Festus. Sosius et Proculus, diaconi. Desiderius lector. Achacius et Eutiches. Fausta uirgo et Eulalius. Thebeorum militum legio.


1189. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

episcopus. Sub Constantino Arriano Martinus papa. Iuliano Apostata: Priscus presbiter. Priscilianus clericus. Benedicta mulier. Iulianus et Basilissa et alii. Pigmenius presbiter. Quiriacus episcopus. Ana et Amonius. Gordianus. Barbarus miles. Demetrias uirgo. Gallicanus. Ioannes et Paulus. Hilarianus monachus. Christina uirgo. Donatus episcopus. Theodoricus presbiter. Eustochium uirgo. Theodorus. [Egeas proconsul. Andreas apostolus.] Bibiana uirgo. Theogenes. XI milia uirginum. Daciano, pręside


1190. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

pręside Barchinę: Eulalia et Iulia, uirgines. Egea proconsule apud Patras: Andreas apostolus. Pascasio, pręside Alexandrię: Lucia uirgo. Vuandali et Gotthi: Thomas apostolus. Iudei: Stephanus protomartyr. Martiano: Marinus puer. Ioannes apostolus. Lotario, Lodouico, Carolo: Sabinianus et [Paternianus] Potentianus et Alanus, episcopi. De LXX discipulis. Licinio: Argeus et Marcessus et Marcellinus fratres. Theogenes. Hernia, eius filia, uirgo. XL martyres. Ianuarius et Pelagia. Theodorus.


1191. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

regina. Augusto: Gabinus presbiter. Almachio prętore: Tiburtius, Valerianus, Maximus. Sapore, Persarum rege: Symeon, Seleucię archiepiscopus et sexdecim milia militum. Anastasio: Sigismundus, rex Britannię. Theodorico, Longobardorum rege: Ioannes papa. Symacus. Boetius. Archadio: Innocentius papa. ROMANI IMPERATORES QVI PERSECVTI SVNT ECCLESIAM QVIQVE SVB SINGVLIS MARTYRES FACTI Claudio imperante martyres: Dionysius papa. Prisca uirgo. Marius et Martha cum


1192. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk3_369 | Paragraph | SubSect | Section]

et Apollinaris. Ruffus. Felix presbiter et Constantia. Linus papa. Tecla uirgo. Marcellus et Apuleius. Euphemia, Dorothea, Tecla, Erasma uirgines. Tito et Vespasiano imperantibus: Cletus papa. Apollinaris episcopus. Domitiano imperante: Maro. Euticetes. Victorinus. Ioannes Euangelista. Flauia Domicilla uirgo. Nereus et Achilleus. Nicomedes presbiter. Sygon episcopus. Dionysius episcopus. Rusticus presbiter. Pyaton presbiter. Nerua imperante: Anacletus papa. Victorinus episcopus. Traiano


1193. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk3_369 | Paragraph | SubSect | Section]

Peregrinus, Eustatius et Theopista, eius uxor. Agapithus et Theopistus, eorum filii. Getulus. Cerealis. Amantius. Primitiuus. Decemmilia martyres. Symphorosa cum septem filiis. Sophia et tres filię uirgines: Fides, Spes, Charitas. Sabina mulier. Serapia uirgo. Faustinus et Iouita. Antonino Pio imperante: Concordius presbiter. Thelesphorus papa. Pontianus. Victor et Corona mulier. Symerius presbiter cum aliis duobus et uiginti. Septem fratres: Ianuarius, Felix, Philippus, Siluanus, Alexander, Vitalis, Martialis. Zephirus papa. Marcellus.


1194. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk3_369 | Paragraph | SubSect | Section]

et duodeuiginti militibus. Demetrius. Fidentius episcopus. Romanus et Esichius. Maximus presbiter. [Germanus]. Valeriano et Gallieno: Eugenia uirgo. XL martyres Romani. Patroclus. Fructuosus episcopus. Augurius et Eulogius, diaconi. Iouinus et Basileus. Marinus et Asterius. Lucius papa. Perpetua et Felicitas et alii. Pontius diaconus. Fontius episcopus. Felix presbiter. Rosina et Secunda, sorores uirgines. Nemesius et Lucilla filia, uirgo. Symphronius. Olympius. Theodolus. Exuperia, Maxima, Donatilla, Secunda


1195. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk3_369 | Paragraph | SubSect | Section]

diaconus. Fontius episcopus. Felix presbiter. Rosina et Secunda, sorores uirgines. Nemesius et Lucilla filia, uirgo. Symphronius. Olympius. Theodolus. Exuperia, Maxima, Donatilla, Secunda uirgines. Bonus presbiter. Faustus et Maurus, diaconi. Primitiuus et Calanus, subdiaconi. Ioannes, Exuperantius, Quirillus et Honoratus, clerici. Stephanus Primus papa. Tharsitius acolytus. Trecenti martyres. Nemesianus. Felix. Lucius. Felix alter. Litheus. Polianus. Victor. Lador. Dacius episcopi. Multique presbiteri et diacones.


1196. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk3_372 | Paragraph | SubSect | Section]

Castorius. Victorinus. Symphorianus. Seuerus. Simplicius. Carpophorus. Faustinus et Beatrix. Theodora cum tribus filiis. Tiburtius. Chromatius cum sociis. Susanna uirgo. Septem dormientes, id est Maximianus, Malchus, Martinianus, Dionysius, Ioannes, Serapion et Constantinus. Euplus. Hippolitus cum sua familia numero XIX. Ioannes et Crisippus, presbiteri. Leontius et Carpoforus. Gnesius. Dionysius. Anastasius Salonę. Felix presbiter et Adauctus. Ioannes, Hadrianus cum aliis XXXIII. Dorotheus et Gorgonius. Euphemia


1197. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk3_372 | Paragraph | SubSect | Section]

et Beatrix. Theodora cum tribus filiis. Tiburtius. Chromatius cum sociis. Susanna uirgo. Septem dormientes, id est Maximianus, Malchus, Martinianus, Dionysius, Ioannes, Serapion et Constantinus. Euplus. Hippolitus cum sua familia numero XIX. Ioannes et Crisippus, presbiteri. Leontius et Carpoforus. Gnesius. Dionysius. Anastasius Salonę. Felix presbiter et Adauctus. Ioannes, Hadrianus cum aliis XXXIII. Dorotheus et Gorgonius. Euphemia uirgo. Lucia uidua et Geminianus. Metodius episcopus. Ianuarius episcopus. Festus.


1198. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk3_372 | Paragraph | SubSect | Section]

id est Maximianus, Malchus, Martinianus, Dionysius, Ioannes, Serapion et Constantinus. Euplus. Hippolitus cum sua familia numero XIX. Ioannes et Crisippus, presbiteri. Leontius et Carpoforus. Gnesius. Dionysius. Anastasius Salonę. Felix presbiter et Adauctus. Ioannes, Hadrianus cum aliis XXXIII. Dorotheus et Gorgonius. Euphemia uirgo. Lucia uidua et Geminianus. Metodius episcopus. Ianuarius episcopus. Festus. Sosius et Proculus diaconi. Desiderius lector. Acatius et Eutiches. Sosius. XLVIIII martyres. Eleuterius cum aliis multis. Probus


1199. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk3_373 | Paragraph | SubSect | Section]

Iulianus Apostata: Bibiana uirgo, Priscus presbiter. Priscilianus clericus. Benedicta mulier. Iulianus et Basilissa et alii. Pygmenius. Quiriacus episcopus. Anna et Ammonius. Gordianus. Barbarus miles. Demetrias uirgo. Gallicanus. Ioannes et Paulus. Hilarianus. monachus. Christina uirgo. Romanus episcopus. XI milia uirginum. Theodoricus presbiter. Eustochium uirgo. Theodorus. Donatus episcopus. Martiano imperante: Marinus puer. Iulia uirgo. Maxentio, Herculii Maximiani filio: Dorothea uirgo.


1200. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk3_374 | Paragraph | SubSect | Section]

Iustiniano: plurimi episcopi. Almachio prętore: Tiburtius, Valerianus et Maximus. Sapore. Persarum rege: Symeon, Seleucię archiepiscopus. Anastasio: Sygismundus, Britannię rex. Theodorico, Longobardorum rege: Ioannes papa. Symachus et Boetius, uiri doctissimi. Constantio: Paulus episcopus. Archadio: Innocentius Primus papa. Leone: Timotheus, episcopus Alexandrinus, et Proterius, eius presbiter. Theodosio seniore:


1201. Cipiko, Alviz. Panegyricus in senatum Venetiarum,... [page 331 | Paragraph | Section]

Neven Jovanović Početak rada. SERENISSIMO PRINCIPI ET EXCELLENTISSIMO DOMINO D. IOANNI MOCENICO INCLITO VENETIARUM DUCI ET DOMINO SUO ALOVISIUS CIPICUS Nec tibi quidem, serenissime princeps, inter tot publicas et privatas occupationes carmen legendi otium. Nec istius tui amplissimi imperii maiestas et


1202. Cipiko, Alviz. Panegyricus in senatum Venetiarum,... [page 337 | Paragraph | Section]


1.190  adversasque acies totasque ex ordine vires
1.191  explicuit, stupuitque hostis tacitusque timorem
1.192  prodit et attonito suspiria pectore ducit.
1.193  Sic Iovis armigerum Paphie cum forte volucres
1.194  aspexere, pavent tacitae, pennisque reductis
1.195  terga premunt humerisque caput decline reponunt;
1.196  vix bene constiterant ripa


1203. Cipiko, Alviz. Panegyricus in senatum Venetiarum,... [page 339 | Paragraph | Section]


1.254  Tu quoque iam ripa Venetus laberis utraque,
1.255  Eridane, et placidus terno laetabere ponte.
1.256  sic ait, assensu superi plausuque sequuntur,
1.257  verba Iovis sumpto Lachesis notat omnia freno. PRONOSTICON
2.1  Quod pereant Latii tot eodem tempore reges
2.2  orbaque sint ducibus


1204. Crijević, Ilija. Carmina e cod. Vat. lat. 1678,... [page 10 | Paragraph | SubSect | Section]


1.1.118   Materna functus uoce propheta puer,
1.1.119  Infantemque Deum caeca ueneratur in 1,119 in in margine: ab aluo
1.1.120   Ioannes, matris pondus anile suae.
1.1.121  Qui tamen Eoae gemmas immiscuit algae,
1.1.122   Tellurem auriferas fundere iussit aquas,


1205. Crijević, Ilija. Carmina e cod. Vat. lat. 1678,... [page 12v | Paragraph | SubSect | Section]

ferre sui.
1.1.239  Feelices culmi, feelicia stramina, feelix
1.1.240   Praesepe, infantis conscia terra Dei!
1.1.241  Idaei tibi ficta Iouis cunabula cedant,
1.1.242   Nec nisi mendacis fabula uana soli,
1.1.243  Stantia nec placeant haerentis littora Deli,
1.1.244   Latona


1206. Crijević, Ilija. Carmina e cod. Vat. lat. 1678,... [page 13 | Paragraph | SubSect | Section]

reptata Deo spurcabitur et quae
1.1.262  Diuini rubuit rore cruoris humus?
1.1.263  Praedone sacrilegus famulum bibet ore cruento
1.1.264   Iordanem, loto sacra fluenta Deo?
1.1.265  Da monimenta Tui, Regina puerpera, partus:
1.1.266   Tutus adoratum quisque uiator eat.


1207. Crijević, Ilija. Carmina e cod. Vat. lat. 1678,... [page 16 | Paragraph | SubSect | Section]


1.2.150   Ille pios inter iure locetur auos.
1.2.151  Vtque Ladislauus gentilis ab aethere summo
1.2.152   Negliget inferni tertia regna Iouis
1.2.153  Instituetque suos per saecula longa nepotes
1.2.154   Normaque uenturae posteritatis erit,
1.2.155  Sic caelo et terris te


1208. Crijević, Ilija. Carmina e cod. Vat. lat. 1678,... [page 18 | Paragraph | SubSect | Section]

cunabula sacra piabis,
1.3.82   Antraque siderea quae micuere face,
1.3.83  Praestabitque sacer cunctis purgamina terris
1.3.84   Iordanis, loto mystica lympha Deo.
1.3.85  Tigris et Euphrates sacrabitur, Indus, Hidaspes,
1.3.86   Aethereumque dabit numen Oaxis aquae,


1209. Crijević, Ilija. Carmina e cod. Vat. lat. 1678,... [page 19v | Paragraph | SubSect | Section]

Amorum,
1.4.52   Emeruit socios numen utrunque deos.
1.4.53  Illius comites efrena Licentia, Risus,
1.4.54   Vnguentum, luxus, basia, uina, iocus;
1.4.55  Huic frugi comites Probitas, Prudentia, Virtus,
1.4.56   Rursus et aethereis numina lapsa plagis.
1.4.57  Huic triplex, illi


1210. Crijević, Ilija. Carmina e cod. Vat. lat. 1678,... [page 20 | Paragraph | SubSect | Section]

degener ornas,
1.4.74  Inque uicem alternum fersque refersque decus.
1.4.75  Naualis belli testis fuga uersaque retro
1.4.76   Turpiter Ionio lintea mille mari.
1.4.77  Nam uelut accipiter pennis fugientibus instat
1.4.78   Atque auium multas impetuosus agit,
1.4.79  Sic tua


1211. Crijević, Ilija. Carmina e cod. Vat. lat. 1678,... [page 20 | Paragraph | SubSect | Section]

rerum
1.4.82   Tam, puto, rostratae dignus honore comae! 5. Ad Florentiam postulantem leuam Sancti Ioannis
1.5.1  Si ueros cineres Gothifredus et ossa Ioannis
1.5.2  E Solymo, ut perhibent, littore uera tulit,
1.5.3  Si praeter digitum, quo Christum ostenderat


1212. Crijević, Ilija. Carmina e cod. Vat. lat. 1678,... [page 20 | Paragraph | SubSect | Section]

puto, rostratae dignus honore comae! 5. Ad Florentiam postulantem leuam Sancti Ioannis
1.5.1  Si ueros cineres Gothifredus et ossa Ioannis
1.5.2  E Solymo, ut perhibent, littore uera tulit,
1.5.3  Si praeter digitum, quo Christum ostenderat ille,
1.5.4   Omnia sunt


1213. Crijević, Ilija. Carmina e cod. Vat. lat. 1678,... [page 29v | Paragraph | SubSect | Section]

30. De Thomyri
1.30.1  »Quis puer hic?« »Veneris.« »Quis circum?« »Gratia triplex.«
1.30.2  »Quis laeto ridens lusitat ore?« »Iocus
1.30.3  »Cui famulantur herae?« »Thomyri.« »Cur?« »Omnia pulchram
1.30.4  Transtulit in Thomyrim regna superba Venus.«


1214. Crijević, Ilija. Carmina e cod. Vat. lat. 1678,... [page 30 | Paragraph | SubSect | Section]

32. In eandem
1.32.1  Exequias, dubium, celebrat tedasne iugales
1.32.2  Mortua quod nubit, turpe cadauer, anus,
1.32.3  Decrepitus pariter coniunx: hinc iure iocamur
1.32.4  Efferri socio funera bina thoro.
1.32.5  Ergo quod obruitur peregrini gurgite Bacchi,
1.32.6  Et cum decrepito est Gluba


1215. Crijević, Ilija. Carmina e cod. Vat. lat. 1678,... [page 33 | Paragraph | SubSect | Section]


2.2.102  Munera portantes hominique deoque Sabaeos?
2.2.103  Nonne illum sensere Magi, sensere Sibyllae
2.2.104  Et uates cecinere tui praesensque Ioannes
2.2.105  Praesentem digito monstrarat? Nonne reuixit
2.2.106  Illius imperio et corpus uitale recaepit
2.2.107  Cuius tabuerat


1216. Crijević, Ilija. Carmina e cod. Vat. lat. 1678,... [page 33 | Paragraph | SubSect | Section]

gessit,
2.2.112  Sidereas medio nec tinxit in aequore plantas?
2.2.113  Nonne, ubi flumineo purgaret nostra lauacro
2.2.114  Crimina, Iordanis refluo conuersa refluxit
2.2.115  Vnda pede et caelo uox est audita sereno:
2.2.116   »Filius hic meus est, demissus ab aethere summo,


1217. Crijević, Ilija. Carmina e cod. Vat. lat. 1678,... [page 34v | Paragraph | SubSect | Section]


2.2.177  Cuius et auctoris circum caua tinniat ictus
2.2.178  Tempora, quis cannas adoperto in uertice frangat;
2.2.179  Scurrilesque iocos et seria uulnera miscent
2.2.180  Et salibus tormenta scatent et ludicra res est
2.2.181  Iudaeis curtis et mimica fabula Christus,


1218. Crijević, Ilija. Carmina e cod. Vat. lat. 1678,... [page 38v | Paragraph | SubSect | Section]

3. Crux
2.3.1  Mollibus seu te generauit aruis
2.3.2  Balsamo tellus potiore sylua
2.3.3  Teque Iordanis sacer irrigauit,
2.3.4   Nobile lignum,
2.3.5  Siue te flauo Sinays fluentem
2.3.6  Nectare et dulcis recreauit aura;


1219. Crijević, Ilija. Carmina e cod. Vat. lat. 1678,... [page 39v | Paragraph | SubSect | Section]

Noxii fructus furiale uirus
2.3.48   Sedula curas
2.3.49  Fonte – quid mirum? – laticis benigni
2.3.50  Et Iouis nostri pluuia ingruente
2.3.51  Arctubus sanctis saturata uiuo
2.3.52   Fonte bearis.
2.3.53  Ergo tu, tantae pietatis arbor


1220. Crijević, Ilija. Carmina e cod. Vat. lat. 1678,... [page 50v | Paragraph | SubSect | Section]


2.7.70  Illa domet rabiem et furiales temperet iras
2.7.71  Immitemque animum et saeuae corda aspra nouercae
2.7.72  Leniat, illa Iouem exarmet iam fulmine in ipso,
2.7.73  Et prece conciliet manes hominesque deosque.
2.7.74  Illa etiam somno torpentes excitat arctus


1221. Crijević, Ilija. Carmina e cod. Vat. lat. 1678,... [page 52v | Paragraph | SubSect | Section]

aegra laborat aquis,
3.1.3  Futilis et ductus culpatur inutilis undae
3.1.4   Et sitis antiquos publica damnat auos,
3.1.5  Ocia me portu iocunda morantur amoeno
3.1.6   Cultaque uinetis littora nobilibus,
3.1.7  Qua prope contiguis Media est utrinque duabus
3.1.8   Insula et


1222. Crijević, Ilija. Carmina e cod. Vat. lat. 1678,... [page 53 | Paragraph | SubSect | Section]


3.1.21   Non tamen Oleniae foedamur ab imbre capellae,
3.1.22   Sordet ab immundo semita nulla luto,
3.1.23  Sed nitet et sese pluuio Ioue terra uenustat,
3.1.24   Pulcrescit nimbis lota decenter humus.
3.1.25  Ergo uolutabres hic nulla sorde lutescunt;
3.1.26   Quo mage


1223. Crijević, Ilija. Carmina e cod. Vat. lat. 1678,... [page 57v | Paragraph | SubSect | Section]


3.4.26   Inclyta qui nostri principis ora uident.
3.4.27  Hos ego malluerim quam sydera cernere uultus,
3.4.28   Hoc ego malluerim quam Iouis ore frui.
3.4.29  Mens tamen absentem semper spectare uidetur,
3.4.30   Qua mihi te sola parte uidere licet,
3.4.31  Nec nisi solari


1224. Crijević, Ilija. Carmina e cod. Vat. lat. 1678,... [page 60v | Paragraph | SubSect | Section]


3.7.58   Nulla nec illius damna dolenda putes.
3.7.59  Feelix illa quidem, quae nunc caelestia carpit
3.7.60   Connubia, Elisii nupta superba Iouis.
3.7.61  Forsan et illius – si diis quoque talia cordi –
3.7.62   Auspicibus superis pronuba Paulla mea est.
3.7.63  Hinc bene


1225. Crijević, Ilija. Carmina e cod. Vat. lat. 1678,... [page 61 | Paragraph | SubSect | Section]


3.7.69  Non illi inuideas caelum, aut caelestibus illam,
3.7.70   Parce immortales sollicitare toros.
3.7.71  Quam tibi deposcis, digna est Ioue, Iuppiter illa:
3.7.72   Mortalis thalamos, Drage, require pares.
3.7.73  Nubilis et nostra est non una locabilis urbe,
3.7.74   Et


1226. Crijević, Ilija. Carmina e cod. Vat. lat. 1678,... [page 61v | Paragraph | SubSect | Section]


3.8.22   Quem niger extrema nouerit Indus aqua?
3.8.23  Si tamen – ut uates tradunt – nec penna nec aurum,
3.8.24   Cornua nec summum dedecuere Iouem,
3.8.25   Caelestesque decent lusus et mille figuras
3.8.26   Saecula Vertunno prisca dedere suo,


1227. Crijević, Ilija. Carmina e cod. Vat. lat. 1678,... [page 62 | Paragraph | SubSect | Section]


3.8.30   Est decor imperii clarus ubique tui,
3.8.31  Nec penitus lateas si Prothea, siue figuris
3.8.32   Vertunnum uincas Mercurium atque Iouem. 9.
3.9.1  Lucrinus puer et piscis Babylonius et qui
3.9.2   Hypponis puero terga


1228. Crijević, Ilija. Carmina e cod. Vat. lat. 1678,... [page 62 | Paragraph | SubSect | Section]


3.9.5  Verum incredibilis mendax et saepe uidetur
3.9.6   Si caret exemplo fama uetusta nouo.
3.9.7  Hinc tibi laudatus delphin, facunde Ioannes,
3.9.8   Instaurat ueterem per noua monstra fidem,
3.9.9  Qui piscatoris gratus comes atque sodalis,
3.9.10   Assecla et praesens


1229. Crijević, Ilija. Carmina e cod. Vat. lat. 1678,... [page 63 | Paragraph | SubSect | Section]


3.9.35  Tu tamen, o proles nostri maris inclyta, delphin,
3.9.36   Nec nisi Rhacusiae mitis alumnus aquae,
3.9.37  Quod te clara mei decorant monimenta Ioannis
3.9.38   Et per te renouant monstra priora fidem,
3.9.39  Feelix sorte tua: neque enim, puto, clarior esses
3.9.40   Si meritis


1230. Crijević, Ilija. Carmina e cod. Vat. lat. 1678,... [page 66v | Paragraph | SubSect | Section]


3.16.8   Acciperes mensis numina magna tuis.
3.16.9  Nil tectis uulgare tuis: conuiuia sunt haec
3.16.10   Regia, sunt magno fercula digna Ioue.
3.16.11  Quid mirum? Veneti maiestas tanta senatus
3.16.12   Cum superis digna est accubuisse deis.
3.16.13  Ambrosias haec mensa


1231. Crijević, Ilija. Carmina e cod. Vat. lat. 1678,... [page 67 | Paragraph | SubSect | Section]


3.16.26   Artificisque manus ingeniosa potest.
3.16.27  Aethiopes nigro tales perhibentur in aestu
3.16.28   Conuiuae mensas explicuisse Ioui.
3.16.29  Callida uix tales ducibus Cleopatra Latinis,
3.16.30   Splendida seu Phrygio struxit Elisa uiro,
3.16.31  Clara fuit tanto


1232. Crijević, Ilija. Carmina e cod. Vat. lat. 1678,... [page 67v | Paragraph | SubSect | Section]


3.17.4   Hic humilis serpit, grandius ille tonat.
3.17.5   Grandius ille tonat reges regumque ruinas,
3.17.6   Dulcibus hic pingit uerba iocosa modis.
3.17.7  Comoedum ridere decet, lugere tragoedum:
3.17.8   Tristior hic nobis, laetior ille placet.
3.17.9  Inde supercilio


1233. Crijević, Ilija. Carmina e cod. Vat. lat. 1678,... [page 68 | Paragraph | SubSect | Section]


3.18.12   Te praeter, si quem nostra Thalia rogat.
3.18.13  Non aliud nobis iubar aspirabile detur,
3.18.14   Non alium malim posse uidere Iouem.
3.18.15  Quid mirum? Haud alio mundus rectore teneri,
3.18.16   Viuere non alio sub Ioue Roma cupit.
3.18.17  


1234. Crijević, Ilija. Carmina e cod. Vat. lat. 1678,... [page 68 | Paragraph | SubSect | Section]

detur,
3.18.14   Non alium malim posse uidere Iouem.
3.18.15  Quid mirum? Haud alio mundus rectore teneri,
3.18.16   Viuere non alio sub Ioue Roma cupit.
3.18.17   Quin tibi uel rigidi seruirent sponte Catones
3.18.18   Et cuperent regno succubuisse tuo.


1235. Crijević, Ilija. Carmina e cod. Vat. lat. 1678,... [page 74 | Paragraph | SubSect | Section]

28a.
3.28.1.1  O munuscula nectaris beati!
3.28.1.2  O dignum Ioue poculum! Quid ergo
3.28.1.3  Certatim Mario meo redonem?
3.28.1.4  Paucos endechasyllabos, ut inter
3.28.1.5  Regales cyathos


1236. Crijević, Ilija. Carmina e cod. Vat. lat. 1678,... [page 77v | Paragraph | SubSect | Section]

retinent beatiores,
4.1.39  Sed nudum, lepidum, merum, recentem
4.1.40  Intactum, horridulum, rudem libellum,
4.1.41  Tactum Cecropiae iocis Mineruae
4.1.42  Et nostris salibus simul madentem
4.1.43  Necnon Ausonia procacitate,
4.1.44  Verum scribere quam Vitellianis


1237. Crijević, Ilija. Carmina e cod. Vat. lat. 1678,... [page 79v | Paragraph | SubSect | Section]


4.3.40   Flauia cum uires auxerit una meas.«
4.3.41  Tunc ego: »Dux toto qui solus ab orbe triumphas,
4.3.42   Fulminis oblitum qui facis esse Iouem,
4.3.43  Ne, rogo, saeuitia uictricem pollue laurum:
4.3.44   Iam tibi seruatus gloria maior ero!
4.3.45  Vlterius ne me, tantis ne


1238. Crijević, Ilija. Carmina e cod. Vat. lat. 1678,... [page 81 | Paragraph | SubSect | Section]

armorum et caede rubentes
4.4.8   Accingar pugnas et graue Martis opus,
4.4.9  Ad tua depositis praeconia uendicor armis
4.4.10   Praeque Iouis taelo forma canenda tua est.
4.4.11  Sic Venus exarmat Martemque effoeminat ipsum,
4.4.12   Proh pudor, et sexu debiliore capit!


1239. Crijević, Ilija. Carmina e cod. Vat. lat. 1678,... [page 82 | Paragraph | SubSect | Section]


4.4.54   Tristia nec duri pocula Massagethae,
4.4.55  Neue canam stratos Phlaegraea ualle Gigantes,
4.4.56   Saeua nec igniferi taela trisulca Iouis.
4.4.57   Attenuata lyra est, fortes fugere cothurni,
4.4.58   Atque Sophoclaei detumuere pedes.


1240. Crijević, Ilija. Carmina e cod. Vat. lat. 1678,... [page 82v | Paragraph | SubSect | Section]

urritur una suis.
4.4.65  Nec magis ad solem glacies nec caera liquescit
4.4.66   Cum iuuat et flammas nutrit adusta suas.
4.4.67  Vrror, io, uates! Venus o, molire triumphos,
4.4.68   Regnet et ex nostra fraude triumphet Amor!
4.4.69  At uos, Pierides, nostras expellite curas,


1241. Crijević, Ilija. Carmina e cod. Vat. lat. 1678,... [page 83 | Paragraph | SubSect | Section]

fastigia nulla grauabunt,
4.4.90   Nulla meos laedent auia saxa pedes.
4.4.91  Ensifero nec si quatietur Orione caelum
4.4.92   Et maris Ionii saeuiat ira minax,
4.4.93  Non ego terrebor, me corda Typhoia quamuis
4.4.94   Ore uel afflarit saeua Chimaera suo.
4.4.95  Stat


1242. Crijević, Ilija. Carmina e cod. Vat. lat. 1678,... [page 83v | Paragraph | SubSect | Section]

flores
4.5.18   Quaeque magis Tyrio murice labra rubent?
4.5.19  Cetera quid referam, Pallas quibus innuba posset
4.5.20   Coniuge cumque Iovis cedere nuda Venus, 5,19-20 Cetera.. Venus in margine: Caetera quid referam, quibus innuba cederet olim / Pallas cumque Iouis coniuge nuda Venus?
4.5.21  Si modo deposito certare


1243. Crijević, Ilija. Carmina e cod. Vat. lat. 1678,... [page 83v | Paragraph | SubSect | Section]

quid referam, Pallas quibus innuba posset
4.5.20   Coniuge cumque Iovis cedere nuda Venus, 5,19-20 Cetera.. Venus in margine: Caetera quid referam, quibus innuba cederet olim / Pallas cumque Iouis coniuge nuda Venus?
4.5.21  Si modo deposito certare pudore tulisses
4.5.22   Pastorique tuum credere nuda latus,


1244. Crijević, Ilija. Carmina e cod. Vat. lat. 1678,... [page 84 | Paragraph | SubSect | Section]

potest.
4.5.29  Haec me uota tenent, nec mallent sidera quam te
4.5.30   Cernere praesentem lumina nostra deam.
4.5.31  Quae conspecta Iouem solio deducere ab alto,
4.5.32   Quae possent magnos sollicitare deos.
4.5.33  Haec eadem nostrum ualuere infringere pectus,


1245. Crijević, Ilija. Carmina e cod. Vat. lat. 1678,... [page 84 | Paragraph | SubSect | Section]

trita, puella, tua.
4.5.41  Scilicet et Phoebum campis armenta Pheraeis
4.5.42   Ducere et agrestes incoluisse casas,
4.5.43  Nuncque Iouem pennas, nunc falsi cornua tauri
4.5.44   Summere – si uera est fama – coaegit amor.
4.5.45  Nec mea nunc Eratho munus seruile recusat,


1246. Crijević, Ilija. Carmina e cod. Vat. lat. 1678,... [page 84v | Paragraph | SubSect | Section]


4.5.58   Quid nequit officiis demeruisse suis?
4.5.59  Hoc, mihi crede, potest homines superare deosque,
4.5.60   Excutere et blando tęla trisulca Ioui.
4.5.61  Tu quoque, ceu docti sub pollice caera magistri,
4.5.62   Flectere adsidua numinis huius ope,
4.5.63  Flauia, si scopulis


1247. Crijević, Ilija. Carmina e cod. Vat. lat. 1678,... [page 87v | Paragraph | SubSect | Section]


4.8.34   Succiduoque tremens corpus anile gradu.
4.8.35  Gaudebunt furtim iuuenes furtimque puellae
4.8.36   Supplantare tuos turba iocosa pedes,
4.8.37  Nec baculum ancillae parcent subducere, nec te
4.8.38   Saepius in media destituisse uia.
4.8.39  Et quae nunc rides,


1248. Crijević, Ilija. Carmina e cod. Vat. lat. 1678,... [page 89 | Paragraph | SubSect | Section]


4.10.10   Nescis et memores criminis esse deas?
4.10.11  Fictum Acheronta putas? Furiarum uerbera rides?
4.10.12   Et tibi Tisiphone creditur esse iocus?
4.10.13  Quod si perfidia est nullis obnoxia poenis,
4.10.14   Innocuum crimen quodlibet esse rear.
4.10.15  Sed potius refugis


1249. Crijević, Ilija. Carmina e cod. Vat. lat. 1678,... [page 90v | Paragraph | SubSect | Section]


4.10.72   Et uento et liquida dicta notentur aqua?
4.10.73  Non tamen haec impune uident periuria diui
4.10.74   Nec sunt caelicolis crimina nostra iocus.
4.10.75  Esse quidem aetherea numen non fallimur aula,
4.10.76   Testantur summum fulmina missa Iouem.
4.10.77  Nec tanti peccare


1250. Crijević, Ilija. Carmina e cod. Vat. lat. 1678,... [page 90v | Paragraph | SubSect | Section]


4.10.74   Nec sunt caelicolis crimina nostra iocus.
4.10.75  Esse quidem aetherea numen non fallimur aula,
4.10.76   Testantur summum fulmina missa Iouem.
4.10.77  Nec tanti peccare tibi ut, Flauilla, pauescas
4.10.78   Siderea quotiens intonat arce Pater.
4.10.79  Vos tamen huic primum


1251. Crijević, Ilija. Carmina e cod. Vat. lat. 1678,... [page 92 | Paragraph | SubSect | Section]

12.
4.12.1  Gaudia, libertas spatientur, basia, risus,
4.12.2   Cantus et admixto uerba iocosa sale,
4.12.3  Nec quisquam dulces frenet conuiua cachinnos:
4.12.4   Exue morosos, sedula turba, senes,
4.12.5  Certamenque simul


1252. Crijević, Ilija. Carmina e cod. Vat. lat. 1678,... [page 93 | Paragraph | SubSect | Section]

Gethis,
4.12.55  Proelia sed nostris ineamus nexa choraeis,
4.12.56   Et dociles ducat tibia blanda pedes,
4.12.57  Vndique deiecta iocunda Licentia zona
4.12.58   Ludat et effusos Gratia laxa sinus.
4.12.59  Haec nos bella decent, haec nobis blanda, sodales,


1253. Crijević, Ilija. Carmina e cod. Vat. lat. 1678,... [page 94v | Paragraph | SubSect | Section]

quod arundine
4.15.12   Et canna Oebosia coit.
4.15.13  Tuum quilibet osculum
4.15.14  Mallet quam cyathum Iouis;
4.15.15  Tuum carpere flosculum
4.15.16  Mallet quam solium Iouis.


1254. Crijević, Ilija. Carmina e cod. Vat. lat. 1678,... [page 94v | Paragraph | SubSect | Section]


4.15.13  Tuum quilibet osculum
4.15.14  Mallet quam cyathum Iouis;
4.15.15  Tuum carpere flosculum
4.15.16  Mallet quam solium Iouis. 16.
4.16.1  Alter Erythraeas pergat mercator ad undas


1255. Crijević, Ilija. Carmina e cod. Vat. lat. 1678,... [page 97v | Paragraph | SubSect | Section]


4.19.18   Nec Venerem quam te turpia lucra sequi;
4.19.19  Nec postes, auri nisi diuite claue, recludi
4.19.20   Velle nec, auratum praeter, amare Iouem.
4.19.21  Et nisi falsa ferunt, si sit Ioue ditior ipso,
4.19.22   Carnificem uelles praeposuisse Ioui,
4.19.23  Et tibi quam


1256. Crijević, Ilija. Carmina e cod. Vat. lat. 1678,... [page 97v | Paragraph | SubSect | Section]


4.19.19  Nec postes, auri nisi diuite claue, recludi
4.19.20   Velle nec, auratum praeter, amare Iouem.
4.19.21  Et nisi falsa ferunt, si sit Ioue ditior ipso,
4.19.22   Carnificem uelles praeposuisse Ioui,
4.19.23  Et tibi quam locuplex tam pulcher habetur amator,
4.19.24   Nec


1257. Crijević, Ilija. Carmina e cod. Vat. lat. 1678,... [page 97v | Paragraph | SubSect | Section]


4.19.20   Velle nec, auratum praeter, amare Iouem.
4.19.21  Et nisi falsa ferunt, si sit Ioue ditior ipso,
4.19.22   Carnificem uelles praeposuisse Ioui,
4.19.23  Et tibi quam locuplex tam pulcher habetur amator,
4.19.24   Nec nisi nummatos respicis ipsa sinus.
4.19.25  Venales cuiquam


1258. Crijević, Ilija. Carmina e cod. Vat. lat. 1678,... [page 101 | Paragraph | SubSect | Section]

sed insitam propagat
4.22.6  Pestem nobilitas auita, quam per
4.22.7  Priscum stemmata traducem dedere.
4.22.8  Nec tanti est atauos Ioues uel ipsos
4.22.9  Reges a Ioue proximos referre,
4.22.10  Stellisque omnibus Archadas priores
4.22.11  Claro in sanguine iactitare,


1259. Crijević, Ilija. Carmina e cod. Vat. lat. 1678,... [page 101 | Paragraph | SubSect | Section]

nobilitas auita, quam per
4.22.7  Priscum stemmata traducem dedere.
4.22.8  Nec tanti est atauos Ioues uel ipsos
4.22.9  Reges a Ioue proximos referre,
4.22.10  Stellisque omnibus Archadas priores
4.22.11  Claro in sanguine iactitare, nedum
4.22.12  Maiores


1260. Crijević, Ilija. Carmina e cod. Vat. lat. 1678,... [page 103 | Paragraph | SubSect | Section]


4.23.42   Carpit decolor aut Arabs perustus,
4.23.43  Aut Syrtes medicis creant harenis,
4.23.44  Syrtes quae Ioue cornibus uerendo
4.23.45  Insignes celebrantur et poeta
4.23.46  Antiquo, ueteris nepote Batti.
4.23.47  Ergo quod Lybicis uiret


1261. Crijević, Ilija. Carmina e cod. Vat. lat. 1678,... [page 104 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

ex ocellis!
4.24.2.19  Ergo tot liquidos anhela fontes
4.24.2.20  Exaurit Venerilla et insereni
4.24.2.21  Imbres adsiduos Iouis precatur
4.24.2.22  Supplex, irrequieta, temperatque
4.24.2.23  Ardorem geminum, hinc siticulosam
4.24.2.24  Aestatem, hinc


1262. Crijević, Ilija. Carmina e cod. Vat. lat. 1678,... [page 106 | Paragraph | SubSect | Section]

perenni
5.1.45  Aeternoque adamante riget. Si ualle Promethei
5.1.46  Figar inaccessa, calidis si pascar harenis
5.1.47  Aethiopum conuiua Iouis, seu lumine fesso
5.1.48  Insignes terras seu primo sole rubentes
5.1.49  Aspiciam, nostri nequeat radice reuelli
5.1.50  Cordis


1263. Crijević, Ilija. Carmina e cod. Vat. lat. 1678,... [page 115 | Paragraph | SubSect | Section]


5.4.108  Falciferi ora senis supremo horrentia tractu.
5.4.109  Proxima te placidi claementior aula Tonantis
5.4.110  Afflauit risitque Iouis tibi flamma secundi.
5.4.111  Quin tibi fulmineus stellis flagrantibus ardens
5.4.112  Ense coruscanti rutiloque umbone refulgens


1264. Crijević, Ilija. Carmina e cod. Vat. lat. 1678,... [page 118v | Paragraph | SubSect | Section]


5.4.280  Transmittenda leui saltu, nec si qua fuerunt
5.4.281  Obuia, suspensas strinxerunt gramina plantas.
5.4.282  Non imber pluuiique Ioues nimbique minaces,
5.4.283  Horridus aut Boreas nudo deterruit axe,
5.4.284   Solstitiique grauis furor et torrentior axis,


1265. Crijević, Ilija. Carmina e cod. Vat. lat. 1678,... [page 125v | Paragraph | SubSect | Section]

elego magnum sociante cothurnum
5.7.80  Dulcior alternis respondet Gratia Musis. 8. Ioanni Gondolae Rectori
5.8.1  Rector, honestabis qui tempora praepetis aeui,
5.8.2   Ecce alter 8,2 alter suprascriptum: alius mensis dicitur esse tuus.


1266. Crijević, Ilija. Carmina e cod. Vat. lat. 1678,... [page 131 | Paragraph | SubSect | Section]


6.3.104   Siue Dei munus siue laboris opus,
6.3.105  Siue utrunque, tamen uenalis sanguine multo est
6.3.106   Virtus immensi uertice nata Iouis.
6.3.107  Ergo hanc conciliat magis irrequieta iuuentus,
6.3.108   Tempora quam Pilii desidiosa senis.
6.3.109  Crede mihi, incertam


1267. Crijević, Ilija. Carmina e cod. Vat. lat. 1678,... [page 135 | Paragraph | SubSect | Section]


6.3.287  Hei mihi, nunc laurum praeuenit nigra cupressus
6.3.288   Funereisque horret taxus opaca comis;
6.3.289  Hoc mihi turbauit choreas lususque iocosque,
6.3.290   Vestraque turbauit gaudia, Pierides!
6.3.291  Si tamen obductum non recrudescere uulnus,
6.3.292   Si licet et luctus


1268. Crijević, Ilija. Carmina e cod. Vat. lat. 1678,... [page 135v | Paragraph | SubSect | Section]


6.4.18   Vt tibi scribendi copia nulla uacet.
6.4.19  Nanque interpositis succedunt ocia curis
6.4.20   Et tempestiuis soluitur aula iocis,
6.4.21  Nec tibi, Cortesi, parua est facundia, diues
6.4.22   Vena sed eloquio nobiliore fluit.
6.4.23  Quis uero scriptor tota


1269. Crijević, Ilija. Carmina e cod. Vat. lat. 1678,... [page 141v | Paragraph | SubSect | Section]


6.19.2   Pascillum miris obstupuisse modis,
6.19.3  Nec modo delicias, solitum nec carmen hiare,
6.19.4   Et quos dictabant tempora festa iocos:
6.19.5  Nam modo dum totam contristat naenia Romam,
6.19.6   Lucet et ante oculos funus herile suos,
6.19.7  


1270. Crijević, Ilija. Carmina e cod. Vat. lat. 1678,... [page 142 | Paragraph | SubSect | Section]


6.19.12   Defuncto comes est umbra fidelis hero. 20. In eundem
6.20.1  Carmina, delicias, risusque iocosque loquebar
6.20.2   Et populi lusus praetereuntis eram.
6.20.3  Nunc ego pullatus pullatam conspicor Vrbem,
6.20.4   Qualem defuncti


1271. Crijević, Ilija. Carmina e cod. Vat. lat. 1678,... [page 143v | Paragraph | SubSect | Section]


6.23.34   Coniugis et casta sollicitere face,
6.23.35  Sit tibi formosae delectus et optio, cuius
6.23.36   Posset amatorem forma decere Iouem,
6.23.37  Ne posthac uites inamabilis oscula nuptae
6.23.38   Dissidiique graues experiare dolos
6.23.39  Cum, positus tanto in


1272. Crijević, Ilija. Carmina e cod. Vat. lat. 1678,... [page 146 | Paragraph | SubSect | Section]

Latinis,
6.29.2   Immo tui maior fertilitate soli,
6.29.3  Nec nisi quaerendis opibus praestantior, ut quam
6.29.4   Tyrrenum ditant Ioniumque mare;
6.29.5  Seu tibi Cecropios cordi est iactare colonos,
6.29.6   Siue es Missenis inclyta nobilibus,
6.29.7  Seu Mamertinis


1273. Crijević, Ilija. Carmina e cod. Vat. lat. 1678,... [page 148v | Paragraph | SubSect | Section]


6.32.26   Rursus et accipiter nubila tranat ouans.
6.32.27  Non tulit hoc Nemesis; nam rostro atque unguibus uncis
6.32.28   Efficitur summi fulua ministra Iouis,
6.32.29  Tum praeceps delapsa ferit, ceu fulminis ictu,
6.32.30   Crure manumissum liberiore reum.
6.32.31  Sic post terga uolat


1274. Crijević, Ilija. Carmina e cod. Vat. lat. 1678,... [page 154 | Paragraph | SubSect | Section]


7.1.14  Fauore debilemque alumnulum alleuas
7.1.15  Tuoque rursus educatulum in sinu,
7.1.16   Vt Bacchus gremio Iouis.
7.1.17  Quod ergo Mortis ore et inferis miser
7.1.18  Reducor, hoc tibi referre gaudeo,


1275. Crijević, Ilija. Carmina e cod. Vat. lat. 1678,... [page 204 | Paragraph | SubSect | Section]

ipsas lasciuire cupiunt. Tu, qui manicatam togam ut Cato respuis, Sicyonios calceos ut Socrates, ut Vesta Bacchanalia, Diana Floralia, austeriores Musas diligis, permittis tamen quosdam uirginibus iocos et ad puellarum puppas frontem erugas, supercilium remittis. Nam et Scipio puerilibus nugis non abstinet et calculis in littore ludit; probae etiam matronae catos et catellos amant et cum illis in


1276. Crijević, Ilija. Carmina e cod. Vat. lat. 1678,... [page 205 | Paragraph | SubSect | Section]


7.24.6   Lacteus hirsutae naris echinnus erat,
7.24.7  Stillabatque impexa coma indetonsaque barba,
7.24.8   Iamque habuere suum dicta iocosa modum.
7.24.9  Tum lac accitus qui uenditat asse, sub ipso
7.24.10   Vidit muricipem poste sedere catum.
7.24.11  Quem lactis


1277. Crijević, Ilija. Carmina e cod. Vat. lat. 1678,... [page 205v | Paragraph | SubSect | Section]

26. De quercu, lilio, aquilis et oraculo ad Iulium II. Pontificem Maximum
7.26.1  Aegra ministrabat populis alimenta uetustis
7.26.2   Chaonis antiquo silua superba Ioue;
7.26.3  Nunc meliore Iouis censetur numine nostri
7.26.4   Quercus et aethereo nectare plena fluit,
7.26.5  Proque suis aquilas gaudet


1278. Crijević, Ilija. Carmina e cod. Vat. lat. 1678,... [page 205v | Paragraph | SubSect | Section]

et oraculo ad Iulium II. Pontificem Maximum
7.26.1  Aegra ministrabat populis alimenta uetustis
7.26.2   Chaonis antiquo silua superba Ioue;
7.26.3  Nunc meliore Iouis censetur numine nostri
7.26.4   Quercus et aethereo nectare plena fluit,
7.26.5  Proque suis aquilas gaudet iactare columbis


1279. Crijević, Ilija. Carmina e cod. Vat. lat. 1678,... [page 205v | Paragraph | SubSect | Section]


7.26.4   Quercus et aethereo nectare plena fluit,
7.26.5  Proque suis aquilas gaudet iactare columbis
7.26.6   Turbato dociles fulmina ferre Ioui,
7.26.7  Accumulantque decus noua lilia flore perenni,
7.26.8   Lilia purpureis conspicienda comis:
7.26.9  Nanque interflorent sociis


1280. Crijević, Ilija. Carmina e cod. Vat. lat. 1678,... [page 205v | Paragraph | SubSect | Section]


7.26.19  O foelix ales, qui frondibus usque beatis
7.26.20   Pasceris et cono surgis in astra pari!
7.26.21  Spes uotumque poli, uobis auctoribus »Io!«,
7.26.22   Mundus »Io,« magna uoce »triumphe!« canet.
7.26.23  Nec modo liliolis querni decorantur honores,
7.26.24   Sed licet


1281. Crijević, Ilija. Carmina e cod. Vat. lat. 1678,... [page 205v | Paragraph | SubSect | Section]

usque beatis
7.26.20   Pasceris et cono surgis in astra pari!
7.26.21  Spes uotumque poli, uobis auctoribus »Io!«,
7.26.22   Mundus »Io,« magna uoce »triumphe!« canet.
7.26.23  Nec modo liliolis querni decorantur honores,
7.26.24   Sed licet auguriis scire futura piis;


1282. Crijević, Ilija. Carmina e cod. Vat. lat. 1678,... [page 206 | Paragraph | SubSect | Section]

opaca, tuis,
7.26.47  Alituumque cohors suspensa per aera summum
7.26.48   Porrigimus nostro 26,47 nostro suprascriptum: summo fulmen et arma Ioui.
7.26.49  Dumque tonat, crustis squamosus inhorruit anguis,
7.26.50   Ore nec immani lingua trisulca micat,
7.26.51  Attonitique


1283. Crijević, Ilija. Carmina e cod. Vat. lat. 1678,... [page 206v | Paragraph | SubSect | Section]


7.26.52   Et noua per mortes fertilis hydra suas,
7.26.53  Insolitusque timor furesque luposque fatigat,
7.26.54   Nec Iouis audito fulmine gryphes hyant.
7.26.55  Hinc spolia ostentant sacrae Titania quercus
7.26.56   Vittataeque decus lilia frontis ouant,


1284. Crijević, Ilija. Carmina e cod. Vat. lat. 1678,... [page 210 | Paragraph | SubSect | Section]


7.42.4   Iudicium nobis pluris honore tuum est. 43.
7.43.1  Vestra quod exoptem consortia, care Ioannes,
7.43.2   Vtilitas non me, non honor ipse capit;
7.43.3  Censeri cupio te iudice, nec mihi quanti
7.43.4   Laus tua sincaera est,


1285. Crijević, Ilija. Carmina e cod. Vat. lat. 1678,... [page 213 | Paragraph | SubSect | Section]


7.53.21  Et quamuis satur est cum dicit Oratius: »Ohe, ohe!«,
7.53.22   Nec Chii uatis buccina sicca sonat.
7.53.23   Vt reliquos sileam, num Iobque Dauidque poetas
7.53.24   Esse sacerdotes inficiere pios,
7.53.25  Et quos ueridicos diuina mente prophetas
7.53.26   Dignatus


1286. Šižgorić, Juraj. De situ Illyriae et civitate... [page 472 | Paragraph | Section]

Dominus Petrus de Canali Comes Sibenici, et ejus filius Dominus Angelus cum magna nobilium multitudine, et nos Praefati Vicarius cum quibusdam de Capitulo, et clero personaliter accedentes ad dictam ecclesiam, ibi assistente venerabile viro Domino Joanne Dorzcia capellano dictae ecclesiae, et Frattagliae, et eodem praesente, accipientes in manibus dictum crucifixum, vidimus in capite, et in brachio dextero, et in pedibus quosdam sudores sanguineos, non delusione, aut fraude aliqua effectos, sed permissione divina


1287. Šižgorić, Juraj. Odae de apostolis, versio... [page 203 | Paragraph | Section]


Inclyto regno fruitur polorum
30  Et triumphali solio Tonantis,
Cuius in laudem Sibenica tellus
Phana coronat. DE IOANNE EVANGELISTA
Fervido Christus retinens amore
Consecrat dono nimio Ioannem,
Iacobi fratrem, quibus in polorum est
Sede triumphus.
5  Quando mundani generis Redemptor


1288. Šižgorić, Juraj. Odae de apostolis, versio... [page 203 | Paragraph | Section]


Cuius in laudem Sibenica tellus
Phana coronat. DE IOANNE EVANGELISTA
Fervido Christus retinens amore
Consecrat dono nimio Ioannem,
Iacobi fratrem, quibus in polorum est
Sede triumphus.
5  Quando mundani generis Redemptor
Ultimam coenam faceret, Ioannes
Numen aspexit recubans in almo


1289. Šižgorić, Juraj. Odae de apostolis, versio... [page 203 | Paragraph | Section]


Fervido Christus retinens amore
Consecrat dono nimio Ioannem,
Iacobi fratrem, quibus in polorum est
Sede triumphus.
5  Quando mundani generis Redemptor
Ultimam coenam faceret, Ioannes
Numen aspexit recubans in almo
Pectore Christi.
Quumque penderet crucis in cupresso,
10  Caelibi curae penitus reliquit
Virginem matrem, gravidam dolore


1290. Šižgorić, Juraj. Odae de apostolis, versio... [page 203 | Paragraph | Section]


Quumque penderet crucis in cupresso,
10  Caelibi curae penitus reliquit
Virginem matrem, gravidam dolore
Funere nati.
Ephesum linquens habitare Pathmos
Insulam laetam voluit Ioannes,
15  Exul hic scripsit calamo stupendo
Apochalypsim.
Ephesum tandem rediens recepit
Totius plausum populi canentis:
Mortuae dixit: "Drusiana, surge!"


1291. Šižgorić, Juraj. De situ Illyriae et civitate... [Paragraph | SubSect | Section]

dici Scardonam, ut poeta meus Zovenzonius Zovenzonius ad me scribens:
Scardonam mea Musa cupit de rupe cadentem
cernere, spumiferis nobile flumen aquis. Verum Ioannes Bocchatius Bocchatius li° De fluminibus (17) scribit: Tyrus, Liburnorum fluvius, est Hyaderae coloniae propinquus. Nonnulli arbitrati sunt Titium appellari, quod esse non potest testimonio Plinii


1292. Bunić, Jakov. De raptu Cerberi, editio... [Paragraph | Section]

Mense Augusti, anno 2010. Validatio in TEI P5
Editio princeps (Romae 1490) Ms ONB Cod. 3111 (exaravit Johannes Cuspinianus anno 1492) MS ONB Cod. Ser. n. 12881 Editio altera (Romae 1526) Editio tertia (edidit Branimir Glavičić, Zagreb 1978)


1293. Bunić, Jakov. De raptu Cerberi, editio... [Paragraph | Section]

IACOBI BONI RACVSAEI SVB FIGVRA HERCVLIS CHRISTI PRAELVDIVM DEDICATVM LEONI X PONT. MAX. LIBER PRIMVS: AGLAIA
1.1  Taenarias fauces et debellata profundi
1.2  Regna Iouis soliumque canam, quo clauiger heros
1.3  Tergeminum traxisse canem sub sidera domuisse canem ui Marteque fertur.
1.4  Multa prius saeuae qui prodigiosa nouercae
1.5  Monstra Mycenaeo


1294. Bunić, Jakov. De raptu Cerberi, editio... [Paragraph | Section]


1.4  Multa prius saeuae qui prodigiosa nouercae
1.5  Monstra Mycenaeo domuit superat sub rege, timendus
1.6  Victor, et Oechalicas euertit funditus arces.
1.7  Adsis, o Helicona tuens Iouis alma propago,
1.8  Numine, Phoebe, potens uario, siue aurea princeps
1.9  Astra tenes, seu bella geris, seu candida circum
1.10  Pieridum te turba choro ludente coronat
1.11  Enthea uocali modulantem carmina plectro,
1.12  Seu tua Latoo


1295. Bunić, Jakov. De raptu Cerberi, editio... [Paragraph | Section]

Aethiopum.--- Postquam genitoris adiuit
1.276  Atria grandaeuus pulchra cum coniuge Nereus, ❦
1.277  Stabant ter centum currus et mille iugales
1.278  Laeta per arua ferae pastu implebantur opimo:
1.279  Quae magnum uexere Iouem rerumque parentem
1.280  Oceanum mentemque Iouis cum coniuge saeua,
1.281  Quae Tethym et Neptunum et te, Tritonia Pallas,
1.282  Insignem clypeo et picto cum cuspide peplo,
1.283  Quae prolem, Latona, tuam stridente sub ipsis


1296. Bunić, Jakov. De raptu Cerberi, editio... [Paragraph | Section]

grandaeuus pulchra cum coniuge Nereus, ❦
1.277  Stabant ter centum currus et mille iugales
1.278  Laeta per arua ferae pastu implebantur opimo:
1.279  Quae magnum uexere Iouem rerumque parentem
1.280  Oceanum mentemque Iouis cum coniuge saeua,
1.281  Quae Tethym et Neptunum et te, Tritonia Pallas,
1.282  Insignem clypeo et picto cum cuspide peplo,
1.283  Quae prolem, Latona, tuam stridente sub ipsis
1.284  Marmore quadriiugis. Et te, Gradive, tulerunt


1297. Bunić, Jakov. De raptu Cerberi, editio... [Paragraph | SubSect | Section]

dum garrula murmurat ipsis
2.95  Cyllenis fidibus uoces imitata canentis.
2.96  Ille reposcebat miserando funere raptam
2.97  Euridicen: chaos antiquum primaeuaque mundi
2.98  Semina, quae Phlegeton dias produxit in oras,
2.99  Germanosque Ioues diuisaque regna canebat.
2.100  Talia dum cantu celebrat Rhodopeius Orpheus,
2.101  Dulcia lenibant miseros solatia manes,
2.102  Tractus et Aeolides dura cum caute rotaque
2.103  Constitit Ixion, pertusas fontibus urnas
2.104  Bellides


1298. Bunić, Jakov. De raptu Cerberi, editio... [Paragraph | SubSect | Section]

genitor, me Iuno nouerca
2.115  Iussit adire domos Erebi Stygiamque paludem
2.116  Transulcare rati magnam Plutonis ad arcem.
2.117  Hoc insigne mihi gestandum: robur et ipsa
2.118  Ferrea compago, sic Marti ferreus ensis,
2.119  Tela trisulca Ioui, Neptuno fuscina, Phoebo
2.120  Corytus calamique leues et thyrsus Iaccho;
2.121  Mercurio sic uirga datur. Nonne ipse tridentem
2.122  Pluto tenet gestatque suam Diana pharetram?
2.123  Quisque deus sua signa gerit.--- Proserpina quondam


1299. Bunić, Jakov. De raptu Cerberi, editio... [Paragraph | SubSect | Section]

suburget herile,
2.172  Sic premitur fugiens uicinaque Cerberus horret
2.173  Vincla catenarum et minitantis uerbera clauae.
2.174  Iam penes Alcides aderat, iam terga premebat
2.175  Ictibus intorquens magna ui robur obesum,
2.176  Quum Iouis ante thronum Stygii collabitur atque
2.177  Colla dedit domitus duris uexanda catenis.
2.178  Haud segnis ferrum ceruicibus alligat atris
2.179  Amphitryoniades spiris immanibus omnemque
2.180  Implicat, Assacheus ueluti draco sanguine Maurum


1300. Bunić, Jakov. De raptu Cerberi, editio... [Paragraph | SubSect | Section]

inuisa propago.
2.240  Scilicet ignaui Stygia torpebimus aula
2.241  Et uictor parto remeabit praedo triumpho?!
2.242  At non hinc audax nostrae Iunonis adulter
2.243  Vt labyrintheos potuit euadere flexus,
2.244  Aequorei quanquam fuerit Iouis inclyta proles.
2.245  Nunc igitur ne fama prior neu clarus Auerni
2.246  Conculcetur honos nostrique potentia sceptri,
2.247  Sumite laetales calamos funestaque tela,
2.248  Quae nece cuncta premunt, caelum quae, terra fretumque


1301. Bunić, Jakov. De raptu Cerberi, editio... [Paragraph | SubSect | Section]

Clamosumque forum nigram stat Ditis ad aulam
2.265  Gnosius et residens celsa quaesitor in arce
2.266  Iura docet sontes saeuam et quatit horridus urnam.
2.267  Hic quoque Pirithoi sese obuia protulit umbra.
2.268  Tunc subito sic orsa loqui: "Iouis alta propago
2.269  Alcide, qui cuncta domas quae mundus ubique
2.270  Monstra creat fatique dolos fraudesque nouercae!
2.271  Quis deus haec superi praedicere posset Olympi,
2.272  Euentura mihi? Quae spes portenderet unquam
2.273  Quae


1302. Bunić, Jakov. De raptu Cerberi, editio... [Paragraph | SubSect | Section]


3.38  Tramitibus uariis Stygios merguntur in ignes.
3.39  Tunc alias subeunt leges atque altera iura.
3.40  Namque sub ingenti qua mors tellure coercet
3.41  Hoc barathrum tenditque cauum per inane sub umbras
3.42  Plutonis domus et summi Iouis alta potestas,
3.43  Dictaei fratres saeuas Acherontis habenas
3.44  Imperiumque tenent umbrarum atque impia Ditis
3.45  Iussa regunt et iura feris obnoxia poenis.
3.46  Aeacus Europae gentes, Rhadamantus Eoas
3.47  Iudicat atque Asiam


1303. Bunić, Jakov. De raptu Cerberi, editio... [Paragraph | SubSect | Section]

et calcibus auras
3.137  Sublatis feriunt uentosque lacessere gaudent.
3.138  Mox deus umbrarum curru se promouet alto
3.139  Et uertit ferale caput lateque uidentes
3.140  In tenebris acies plenas formidinis atrae,
3.141  Et uidet Alcmenae et Iouis omnipotentis alumnum
3.142  Faucibus e mediis mediisque ex ignibus Orci
3.143  Tergeminum rapuisse canem contraque cateruas
3.144  Tartareas audere et contra daemonas omnes.
3.145  Tunc ambage noua Stygii timor iraque mentem


1304. Bunić, Jakov. De raptu Cerberi, editio... [Paragraph | SubSect | Section]

praedam seu pace reposci
3.147  Seu durum Mauortis opus, certamen iniri
3.148  Expediat laesa pro maiestate barathri.
3.149  Hinc obstabat atrox atque insuperabile robur
3.150  Alcidae magni, Diti quoque cognita summi
3.151  Progenies inuicta Iouis, quem Iuppiter alto
3.152  Aethere caelitibus praedixerat unius aluo
3.153  Victorem prodire nurus terraeque polique
3.154  Infernaeque domus, quo tempore matris ab aluo
3.155  Prodiit et uenit dii sub lumen Olympi.
3.156  Praeterea


1305. Bunić, Jakov. De raptu Cerberi, editio... [Paragraph | SubSect | Section]


3.339  Ad Rhodani ripas sternis Nessumque latronemque
3.340  Acer Auentinum, tu templa Lacinia condis.
3.341  Te quoque labentem mundum superosque tenentem
3.342  Atlas obstupuit, te tela trisulca ferentem
3.343  Contremuit percussa soror Iouis. Elicis umbram
3.344  Coniugis Admeti furuis e sedibus Orci
3.345  Aequoreoque rapis tu Laomedontida monstro."
3.346  Haec et mille dei laudes et gesta canebant.
3.347  Sed lyra iam reticet lassi Cyllenia Phoebi.
3.348  Soluite, Pierides,


1306. Gundulić, Fran... . Baptistinus, versio electronica [Paragraph | Section]

accepisset. Tum petri milato aureorum milia quatuor numerent quibus aes alienum disoluat: negotiaque sua melius disponat. andreae uero bracteae inauratae fabri duabus natis mile aurei singulis dotis nomine sunto: Tantundem et petri ioanis tingendi magistri natis esto (ambo et enim ianuenses reliqorumque sodalium plerique sunt). Marci autem regiensis Ragusinae rei publicae cancellarii eo quod sit uir egregius nec cum plebe reputandus duabus


1307. Gundulić, Fran... . Baptistinus, versio electronica [Paragraph | Section]

sodalium plerique sunt). Marci autem regiensis Ragusinae rei publicae cancellarii eo quod sit uir egregius nec cum plebe reputandus duabus pariter singulis mille quingenti largiantur. Tibicinibus uero: ac triremium gubernatori: ioannique rato sericei pani textori: et Damiano cathapultario: Antonioque sutori donatis prius menstrua stipendia decernantur donec ianuae Dux iterum restitutus munera eis magistratusque et pro urbis dignitate et pro eorum uirtutibus


1308. Gundulić, Fran... . Baptistinus, versio electronica [Paragraph | Section]

eos fidei ussione obstringendo. ad hunc fere modum rebus compositis eadem nocte clandestinus lintrem quendam corcurrensium qui ligna pro fornacibus aduexerat cum meretrice quadam et pusione ac plerisque famulis conscendens: Petrumque ioannem secum pro interprete ducens: atque non pecunias modo dolo malo extortas: uerum etiam uestimenta omnia ac potiorem supellectilem auferens corcurram profectus est tanta festinatione ut lembum conscendenti suppellectilis uestiumque


1309. Gundulić, Fran... . Baptistinus, versio electronica [Paragraph | Section]

ianuensem tamen quendam nautam: qui cum Anchonitanorum naui casu ex orientis superueniens partibus. optime Baptistinum se atque Antonium ante dictos nosce afferebat. mercede proposita retinuere. Quem cum petrus milatus: petrusque ioannes (ambo enim se praeter caeteros nebuloni ita tradiderant ut aes alienum contractum sibi unde disoluere possent nihil relinquerent) corcurram secum detegendi eum causa duxissent eo die quia famuli quos inepti


1310. Gundulić, Fran... . Baptistinus, versio electronica [Paragraph | Section]

meas has istuc ad te dare nugas absterret: tua in me tamen officia innumera compulere: ut tibi uel hoc munusculo gratificarem: non ut eruditos ullatenus prouocare ausim: sed ut tibi potius familiaribusue tuis cum ab negocio cessares iocunditatis materiam exiberem: est enim fabellae ueluti huius a me ridiculae describendae sumpta prouintia: tum quod idonea qua animus auocaretur a malis in quae fortuna me (ut nosti) impegit uisa est: tum etiam ne a longinquis uel


1311. Gundulić, Fran... . Baptistinus, versio electronica [Paragraph | Section]

non disparcentes Contra uero mortis irriguis: in pratis florentibus: in campis denique elysiis piorum ac sapientum sedes statuunt: ea ratione (ut reor) adducti: quod cum in bene constitutis ciuitatibus leges ac iura uigent: pacata iocunda aequaque omnia esse oporteat: ut ciuibus sceleratis: et ganeonibus procacibus inter bonos nullus omnino locus fit: quibus in facinore perstantibus necessum est legum metu loca piorum deserere: ac inter tesqua et salebras cum feris


1312. Nimira Rabljanin,... . Epigramma ad lectorem Politicon... [Paragraph | Section]

Aristotelis Politicorum libri VIII Impressum est hoc opus Rome per Magistrum Eucharium Silber: alias Franck: Absolutumque die Jouis. xiiii. Kal. Aug. Anno dni. MCCCC.XCII.

M. Nimireus Lectori S.


1313. Nimira Rabljanin,... . Epistula Ludovico Valentiae... [Paragraph | Section]

Aristotelis Politicorum libri VIII Impressum est hoc opus Rome per Magistrum Eucharium Silber: alias Franck: Absolutumque die Jouis. xiiii. Kal. Aug. Anno dni. MCCCC.XCII.

M. Nimireus Arbensis archidyaconus magistro Ludovico Valentiae


1314. Gučetić, Ivan. Panegyris Wladislao Hungarie et... [Paragraph | Section]

Neven Jovanović 2012-03-05 Početna verzija Ioannis Gotii legati Rhagusini Panegyris Wladislao Hungarie et Boemie regi, principi invictissimo dicta. Postquam te omnes Pannonie principes, sacratissime rex, ipsa eciam universa Pannonia maximo omnium consensu ac pleno ore regem


1315. Gučetić, Ivan. Panegyris Wladislao Hungarie et... [page 158 | Paragraph | Section]

pariunt cedes, sanguinem, truncos cadaverum passim iacencium, depopulaciones, rapinas, sacrorum direpciones, captivitates puerorum ac matronarum predas, virginum stupra, iacturas denique et gencium et civitatum. Pax vero, que est cum iocunda tum salutaris, dirruta instaurat, instaurata exornat, civitatem adauget, imperia protendit, gignit ingenia, bonas artes parit, quicquid nascitur, alit, quicquid alit, educat, virtutibus


1316. Gučetić, Ivan. Panegyris Wladislao Hungarie et... [page 162 | Paragraph | Section]

de concessis etati remissionibus deque vagis voluptatibus in castrum hoc et divinum pectus admitteres. Parit namque virtutes labor, ocium gignit voluptatem, quorum alterum victuros homini dies, alterum affert perituros. Tu itaque Alciden Iove natum imitatus erexisti nomini tuo altissimam conspicuamque arcem opere magnifico, quam nulla vis, nulla unquam expugnabit etas. Si tuis igitur temporibus magnus ille Pompeius viguisset, te sibi parem ultro nimirum


1317. Gučetić, Ivan. Panegyris Wladislao Hungarie et... [page 165 | Paragraph | Section]

mare et tumidi fluctus securos, non Bosphoranos aspera hyems inmunes, non Arabes demum medius calor ab armis tuis intactos (modo animum ad hoc intenderis) reddere potest. Predicetur igitur terra Cretensis parvi Iovis illustrata cunabulis, qui terrigenas Gigantes virium inmanitate celos infestantes fulminavit, assurgat in fastus Apollinis numine reptata Delos, qui Phitona serpentem sagittis confecit, extollantur demum alumno Hercule


1318. Gučetić, Ivan. Panegyris Wladislao Hungarie et... [page 168 | Paragraph | Section]

Tu gelidum spernis fulgens, Auguste, Boeten
teque iuvat Libyes igneus ipse calor.
Mente refers Phebum, princeps, bello quoque Martem,
maiestate Iovem, Pallada consilio.
Ecce trahunt triplices felicis stamina Parce.
Aspice: nonne tuum nomen ad astra ferunt?
Te duce laurigeros capiet modo Roma triumphos,
Ister et


1319. Gučetić, Ivan. Panegyris Wladislao Hungarie et... [page 168 | Paragraph | Section]

sidus erit inter et astra tuum. Acta Bude iij-o Idus Augusti MCCCClxxxxiij. Ioannes Gotius reverendissimo in Christo patri domino Thome, electo Agriensi et supremo regis Pannonici cancellario s. d. Legite Pannegyrim nostram, reverendissime domine, invictissimo regi nostro dictam. Tua enim dicatura est et tue


1320. Nimira Rabljanin,... . Sermo de passione Domini, versio... [page 7v | Paragraph | Section]

iam perfecta et consumata esse omnia: et penarum suarum ignominiam mox triumpho mortis gloriosissime comutatum iri: ad matrem afflictam et miseram deficientes ac prope extinctos oculos deflexit: Cumque eam lachrymis pene ocnsumptam: et uix iam dolori resistentem aliquandiu intuitus esset: ad Johannem postea: qui solus discipulorum ibi remanserat se conuertit: Mulier inquiens (sic enim matrem tunc appellauit) ecce filius tuus. Deinde rursus ad illam se reuoluens: quasi capite innueret quod manibus non poterat: Joani ait: Ecce mater tua. Et ex illa hora accepit eam


1321. Nimira Rabljanin,... . Sermo de passione Domini, versio... [page 7v | Paragraph | Section]

uix iam dolori resistentem aliquandiu intuitus esset: ad Johannem postea: qui solus discipulorum ibi remanserat se conuertit: Mulier inquiens (sic enim matrem tunc appellauit) ecce filius tuus. Deinde rursus ad illam se reuoluens: quasi capite innueret quod manibus non poterat: Joani ait: Ecce mater tua. Et ex illa hora accepit eam discipulus in suam. Cogitate nunc uiri optimi et mentes uestras tanto dolori. tante pietati queso recludite: qui status: que conditio: qui erat tunc animus miserrime matri. Ego certe uidere uideor perennes lachrymas: mestissimos


1322. Nimira Rabljanin,... . Sermo de passione Domini, versio... [page 7v | Paragraph | Section]

faciam? quo iam amisso te reuertar? quo me recipiam? domumne? at que ibi poterit esse uita nisi acerbissima? nisi dolori perpetuo obnoxia? Anne igitur ad Petrum. Andream. Philippum. Jacobum: ceterosque tuos discipulos: qui te derelicto aufugerunt omnes. At uero adest orbitatis solatium Johannes: Miseram me: hunc ergo suscipiam: hunc pro te retinebo fili? hominem scilicet pro deo, seruum pro domino, cognatum pro filio? O acerbam permutationem: o luctuosum solatium et meroris perpetui monimentum. Sed queso te charissime fili per uiscera misericordie


1323. Nimira Rabljanin,... . Sermo de passione Domini, versio... [page 8r | Paragraph | Section]

plorauit in nocte et lachryme eius in maxillis eius. O si alicui ex nobis atque utinam mihi tante huic rei, tanto huic spectaculo adesse contigisset, cum deus mulieri, cum Rex ancille, cum maritus sponse, cum pater filie, cum natus parenti, cum Jesus Christus Marie uirgini in cruce pendens Joannem filium pro se retinendum tradebat. Taceat iam prisca etas et pia orbis totius facta sileant. Hoc omnes miseri cogitent: omnes orbati meditentur. omnes afflicti considerent. hoc denique et parentes uniuersi in filiorum morte: et filii in parentum funere contemplandum sibi proponant.


1324. Nimira Rabljanin,... . Sermo de passione Domini, versio... [page 8r | Paragraph | Section]

idest Christum Saluatorem nostrum et pro eo uel lachrymas emittamus qui sanguinem suum pro nobis non dubitauit effunder. Tu uero miserrime peccator quid heres? quid dubitas? quid cunctaris? Ecce nunc tempus acceptabile: ecce nunc dies salutis. Quid tibi cum auaritia? quid cum luxuria: si Johannem uis euangelistam imitari et Christo esse dilectus? matrem eius flentem associa. Si Simon es Cyreneus tolle crucem et sequere. Si optas crimina tibi remitti? procumbe cum Magdalena retro secus pedes domini. Si cupis hodie cum Christo esse in paradiso: crucifigere modo


1325. Nimira Rabljanin,... . Sermo de passione Domini, versio... [page 8v | Paragraph | Section]

ascendens super omnes celos omnium es arbiter: omniaque dispensas: Oro inquam te supplex atque obsecro uti tu hodie populum tuum hic et ubique in tui memoriam congregatum his oculis: eo uultu: eaque pietate aspicere digneris: qua sanctissime affixus cruci tunc cum omnia ad te ipsum trahebas: Joannem discipulum tuamque charissimam et pientissimam matrem aspexisti: eo munere: ea gratia illustres qua quondam apostolos tuos in die sancto Penthecostes illuminasti spiritum claritatis roremque misericordie tue eis desuper infundens. Domine sancte: pater omnipotens, eterne deus: qui


1326. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 1_287 | Paragraph | Section]

Possessores agrorum aut domorum uendentes afferebant precia eorum, quę uendebant, et ponebant ante pedes apostolorum. Diuidebatur autem singulis, prout cuique opus erat. Subiungit etiam Iosephum, Barnabam * corr. ex Barsabam cognominatum, agrum, quem habebat, uendidisse pecuniamque apostolorum conculcandam pedibus apposuisse, ut scilicet ea contempta agrum sibi illum de Euangelio parare


1327. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 1_290 | Paragraph | Section]

potentissimus Indorum rex, Bartholomei apostoli prędicationibus ad fidem conuersus atque baptizatus, relicto imperio eidem constanter adhęsit discipulusque maluit esse apostoli quam Indię dominus. Iosaphat quoque, Indię rex, Auenir regis filius, Barlaam eremitę salubri persuasu fidem amplexus Christi, postquam omnes, qui suę ditionis erant, baptismatis gratia renouandos diligenter curasset, coędificatis uicatim


1328. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 1_294 | Paragraph | SubSect | Section]

animus liberalitatis amittat mercedem, dum hominibus magis quam Deo placere studet. Neque enim immerito Cratonem philosophum, dum Ephesi contemnendarum opum ederet spectaculum, gemmas immodicę ęstimationis contundentem a Ioanne apostolo reprehensum ferunt. Nam si pietati magis quam glorię studuisset, nunquam profecto illas contriuisset, sed potius uenditarum precio indigentibus succurrisset. Quam quidem sententiam et ipse postea est


1329. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 1_295 | Paragraph | SubSect | Section]

cohortis centurionis, elemosinę (ut in Actis * corr. ex Actibus Apostolorum legimus) ascenderant in memoriam in conspectu Dei atque ad illum, adhuc gentilem, angelum de cęlo, Simonem Petrum ab Ioppe Cęsaream usque euocarunt, dignum utique reddentes, qui cum angelo colloqueretur, ab apostolo baptizaretur, a Spiritu Sancto, priusquam baptizatus sit, uisibiliter illustraretur; adeo ut, et qui aderant ex circumcisione


1330. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 1_299 | Paragraph | SubSect | Section]

deterreri, ut petenti aliquid non tribueret, dignissimus iudicatus est, cui uineę Dei manu plantatę et mundi per Christum saluati cura regimenque committeretur. Non dissimile benignę liberalitatis exemplum de Ioanne, Alexandrino patriarcha, ab his, qui uitam eius conscripsere, memoratur. Nam (ut aiunt) cum aliquando mendico sibi obuiam facto sex nummos dispensatorem dare iussisset, ille acceptis diuertit paululum de uia et


1331. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 1_299 | Paragraph | SubSect | Section]

pauperi erogari mandauit. At diues ille ab emptore redemptam iterum misit precatus, ne munus suum ultra uenale haberet, sed eo ipse frui uellet. Verum diuitis preces superabat patriarchę in egenos misericordia neque ullo modo Ioannes tenere se potuit, quin rursum itidem faceret ut prius. Diues autem iam secundo recuperatam eidem referri iussit: Videbimus, dicens, uter nostrum citius defatigabitur, tu uendendo, an ego redimendo. Ille ioculo dicta


1332. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 1_299 | Paragraph | SubSect | Section]

neque ullo modo Ioannes tenere se potuit, quin rursum itidem faceret ut prius. Diues autem iam secundo recuperatam eidem referri iussit: Videbimus, dicens, uter nostrum citius defatigabitur, tu uendendo, an ego redimendo. Ille ioculo dicta modesto admodum risum excipiens: Deo gratias ago, inquit, quod inituri simus certamen diuiti salubre, pauperi commodum, mihi iocundum. Itaque quoties id muneris missum sibi accepit, toties uendendum


1333. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 1_300 | Paragraph | SubSect | Section]

uter nostrum citius defatigabitur, tu uendendo, an ego redimendo. Ille ioculo dicta modesto admodum risum excipiens: Deo gratias ago, inquit, quod inituri simus certamen diuiti salubre, pauperi commodum, mihi iocundum. Itaque quoties id muneris missum sibi accepit, toties uendendum curauit, ut inde dominis suis, id est, Christi pauperibus subueniret, faciens sibi sacculos, qui non ueterascunt, thesaurum indeficientem in cęlis, quo


1334. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 1_307 | Paragraph | SubSect | Section]

nonne pauperum, quibus illa se benignam pręstiterat, obsecrantium uoces apostolum Petrum compulerunt, ut illi iam conclamatę ad pristinam uitam reditum a Domino impetraret? Nonne et pro Drusiana egenorum Ephesi turba Ioanni apostolo occurrens, ut, quam illi tunc efferebant, ipse protinus suscitaret, obtinuerunt, dum uestes ab ea receptas ostentant, dum illa incolumi se nunquam famem timuisse affirmant? Mulier igitur ad uocem


1335. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 1_311 | Paragraph | SubSect | Section]

mortuum tumuli honore carere non sustinuit. Deinde ad pontificale officium promotus effecit, ut omnibus ad urbem aduentantibus apud se hospitandi ius esset. Itaque * corr. ex Ita ut cum beato Iob iure suo dicere poterat: Foris non mansit peregrinus; ostium meum uiatori patuit. Gregorius uero pontifex non solum facilem ad se aditum concessit peregre aduenientibus, sed etiam per fora


1336. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 1_315 | Paragraph | SubSect | Section]

nihil sum. Quibus sane uerbis testatus est minime de se loquendum, nisi cum incumbit necessitas. Sed et tunc ita temperandum, ut et res dicatur et euitetur iactatio. Tali quidem temperamento usus Ioannes Aegyptius monachus, cum Spiritu Sancto reuelante multis futuri euentus responsa daret, inferebat non suis meritis eam reuelationem sibi factam, sed illorum, qui rogatum aduenerant. Morbo affectos coram se curationis


1337. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 1_324 | Paragraph | SubSect | Section]

quam de honoris illecebris. Veruntamen, quid abbates monachosue tantopere miramur? Ipse summus pontifex Gregorius primus se seruum seruorum Dei appelauit. Ac ne dictu id illi quam factu facilius fuisse putes, aduenienti Ioanni abbati assurrexit, et prior honoris gratia in terram prouolutus est pontifex quam abbas. Cęteri deinde maximi pontifices nomenclaturę istius titulum omnes usurparunt, opus rari. Omnes se seruos seruorum Dei dici, pauci


1338. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 1_331 | Paragraph | SubSect | Section]

fugit. Dum autem latitaret, et quęri dignus fuit et inueniri. Qui quia inuitus consecratus est, tantam promeruit gratiam, ut non solum Mutinensem ecclesiam optime gubernarit, sed etiam miraculorum fama celebris mundo fuerit. Iouiani * corr. ex louiniani imperatoris filiam a demonio liberauit. Attila Italiam uastante suos non repugnando incolumes seruauit. Ipso enim orante hostis apertis portis urbem mediam percurrens eam prorsus


1339. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 1_335 | Paragraph | SubSect | Section]

mihi uoluntas in uobis, dicit Dominus exercituum, et munus non suscipiam de manu uestra. Sed iam audiant, quam moribus eorum diuersa gesserint illi, quorum sectę se esse autumant. Petrus et Ioannes missi in Samariam baptizatis imponebant manus, et accipiebant Spiritum Sanctum. Tune Simon magus, et ipse baptizatus, sed magis ad auaritiam quam ad fidem corde conuerso, pecuniam apostolis offerre coepit, ab eis


1340. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 1_336 | Paragraph | SubSect | Section]

a quo aberat captatio lucri. Pari animi magnitudine pręditus Cyriacus martyr, cuius gloriosus exitus VI. Idus Augusti nobis celebris habetur, a Roma ad Persas usque ab Sapore, eorum rege, euocatus, cum filiam illius Iobiam a demoniaca uexatione uindicasset, dona, quibus uel longi itineris labor compensari potuisset, oblata repudiauit. Neque enim pro terreno pręmio peregrinationem illam susceperat, sed pro cęlesti. Itaque, qui mortalis


1341. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 1_340 | Paragraph | SubSect | Section]

diligit, non iustificabitur... Lignum offensionis est aurum. Vę illis, qui sectantur illud! Et omnis imprudens deperiet in illo. Deperierunt nempe in illo Achan anathematis reus, Iohel et Abias peruertentes iudicium, Saul uictis Amalechitis mandati Dei pręuaricator, Achab cum Iezabele Naboth *corr. ex Nabaoth Iezrahelitę interfector et uineę eius cruentus occupator. Deperiit in


1342. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 1_341 | Paragraph | SubSect | Section]

Hinc altera dirę cupiditati inuratur nota, dum monstratur, quam hi, qui hominibus benefacientes hominum mercedem respuerunt, paruo modicoque contenti uitam sustentarint. Petrus, Andreas, Iacobus, Ioannes piscatu sibi uictum quęrebant, relictis retibus et naui secuti sunt Christum et dixerunt: Ecce dimisimus omnia, et secuti sumus te. Constat igitur eos et ante apostolatum fuisse pauperes et in apostolatu


1343. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 1_345 | Paragraph | SubSect | Section]

irrogari ęquanimiter tulit atque eidem, quicquid sibi reliquum uel pecunię uel tegumenti fuit, tam lubenter cessit, quam auide petebatur. Simulque abdicatione impetrata, et nudus et lętus abiit; nec minus lętus quam olim Ioseph, cum de manu adulterę dominę relicto euasit palio, nec minus nudus quam adolescens ille, qui reiecta syndone pharisaicas effugit manus. Nuditatis pudorem libertatis gaudium superabat, in illam forsan erumpens uocem:


1344. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 1_348 | Paragraph | SubSect | Section]

sine quibus hic uiui non potest, nihil pręterea quęsierunt et illi, quibus res erat, eis, quibus non erat, erogabant. Multa id genus exempla posuimus, cum de elemosinis tractaremus, et nunc repetere superuacaneum est. Ioannes tamen, Alexandrinus patriarcha (a quo pauperes dominos diximus appellatos) non est silentio prętermittendus. Cum enim ex hac uita migraret, haud parum lętatus esse dicitur, dum gratias Deo ageret, quod morienti sibi


1345. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 1_350 | Paragraph | SubSect | Section]

ut liberius cęlestium contemplationi uacarent innocentiusque se haberent, delinquendi occasione sublata, relictis urbibus in solitudine uictitarunt, habentes iam olim propositi huius duces: Heliam in torrente Charith prope Iordanem a coruis nutritum, Heliseum in monte Carmeli cum prophetarum choro habitantem, filios Rechab sub tentoriis demorantes et incertis sedibus uagos, Ioannem denique Baptistam in Ennon iuxta Salim iam baptismi mysteria


1346. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 1_350 | Paragraph | SubSect | Section]

iam olim propositi huius duces: Heliam in torrente Charith prope Iordanem a coruis nutritum, Heliseum in monte Carmeli cum prophetarum choro habitantem, filios Rechab sub tentoriis demorantes et incertis sedibus uagos, Ioannem denique Baptistam in Ennon iuxta Salim iam baptismi mysteria auspicantem et eos, qui ad se confluerent, nunc arguentem, nunc docentem. Erat enim uox clamantis in deserto: Dirigite uiam Domini, rectas facite semitas


1347. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 1_354 | Paragraph | SubSect | Section]

sepeliuit. Non est enim passus Dominus serui sui, tantę sanctitudinis uiri, neque corpusculum dimitti inhumatum neque conuersationem posteros latere. Illi prouidit tumulum, nobis uirtutis exemplum. Ioannes Aegyptius, anachoreta, cuius responsis Theodosium principem in suis aduersus barbaros expeditionibus usum accepimus, habitauit in ea Thebaidis eremo, quę adiacet oppido Lyco. Spelunca eius in pręrupti montis uertice,


1348. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 1_355 | Paragraph | SubSect | Section]

etiam futura prędicere, euentu haud incerto, ut super eo quoque Helię prophetę spiritum requieuisse dicerent, cuius et nomen sortitus fuerat et secutus propositum, Deo in solitudine seruiendo. Rarissimum est, quod de Ioanne quodam relatum legimus. Dicitur enim, cum primum ad eremum secessisset, tribus continuis annis sub cuiusdam saxi rupe stans semper orasse, nunquam resedisse, tantum somni cepisse, quantum rectus capere potuit; cibum


1349. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 1_361 | Paragraph | SubSect | Section]

coeperat experiri. Rursumque tentato ingressu libere absque impedimento introiuit. Mox ante crucem Domini suppliciter prostrata tandiu flere non destitit, donec audiuit, si saluti suę consultum uellet, Iordanem transiret. Transmisso ergo Iordane desertum penetrauit, iam aliam uitam, alios mores sequens quam quos ad eam usque diem non deseruerat. Iam primum caput illud, quod sępe margaritis et auro ornauerat, cęli obiecit


1350. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 1_361 | Paragraph | SubSect | Section]

tentato ingressu libere absque impedimento introiuit. Mox ante crucem Domini suppliciter prostrata tandiu flere non destitit, donec audiuit, si saluti suę consultum uellet, Iordanem transiret. Transmisso ergo Iordane desertum penetrauit, iam aliam uitam, alios mores sequens quam quos ad eam usque diem non deseruerat. Iam primum caput illud, quod sępe margaritis et auro ornauerat, cęli obiecit iniurię, nullo tecto contenta;


1351. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 1_365 | Paragraph | SubSect | Section]

O te felicem, Germane, qui in cinere dormiens in uitam euigilasti sempiternam, ascendens ad illud Christi beatorumque omnium immensum, inęstimabile cęleste diuinumque contubernium! Quam exigui temporis labor quam ingentis iocunditatis tibi peperit quietem! Ad quam perueniendi cupiditate incensus non mediocre ordinis Prędicatorum ornamentum Vincentius diem pene totum sermonibus ad populum faciendis noctem multam obsecrationibus


1352. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 1_373 | Paragraph | Section]

aduenisse, domum, ubi erant sedentes, repleuisse, supra singulos eorum linguas tanquam ignis apparuisse, ut intelligas perseueranti ac iugi oratione Spiritus Sancti gratiam conciliari solere. Petrus et Ioannes ascendebant in templum ad horam orationis nonam, et languido ante uestibulum mendicanti pro elemosina sanitatem dederunt. Itaque documento nobis sunt, ne soli orationi uacantes misericordię in egenos obliuiscamur.


1353. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 1_375 | Paragraph | Section]

imaginibus ad illicita prouocabant. Experimento ergo didicit, quanti momenti illud Domini pręceptum sit: Vigilate et orate, ne intretis in tentationem! Stantem atque orantem et Ioannem abbatem in superioris Thebaidis eremo, sub quodam * corr. ex quadam cauę rupis fornice, annos treis perseuerasse legimus, nunquam procubuisse, ne minus orare, quam uellet, cogeretur, quoniam


1354. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 1_377 | Paragraph | Section]

perfecte integreque audiuit. Atque eodem equo statim, quo optabat, est auectus. Et in tempore domum reuersus rei gerendę occasionem non amisit, sed promptiorem expeditioremque, quasi pręuenisset, habuit. Hac eadem in re Ioannis, patriarchę Alexandrini, imprimis laudanda est solertia, qua populum, audito Euangelio mox ab ecclesia delabi solitum, curauit continere. Et ipse enim intermissa celebratione sequi egredientes coepit, dicens, ubi oues,


1355. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 1_382 | Paragraph | SubSect | Section]

comprehendendum missos consumpsit. Inuocauit autem ille, non ut se uindicaret, sed ut Dei ueri immensam expauescendamque potentiam contra pręuaricatores, qui eo relicto Belzebub, deum Acharon, adorabant, ostenderet. Post hęc Iordanem transiturus, comitante se Heliseo, palio percussit flumen, et diuisis aquis per siccum aluei tramitem ambo ad ripam ulteriorem peruenere. Eodemque rursum palio Heliseus, cum solus reuerteretur, eandem expertus est


1356. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 1_383 | Paragraph | SubSect | Section]

eundem puerum postea exanimum ad uitam reuocauit. Reuersus in Galgala pulmentum amarissimum in dulce conuertit. Panibus uiginti ordeaceis uiros centum satiauit, et superfuit. Naman Syrum a lepra curauit. Securis ferrum in Iordanem delapsum enatare fecit. Obsessus in Dothaim, aduersariis subita cęcitate percussis, liberatus est. Super ossa eius, defuncti proiectum cadauer statim reuixit, ut uel hinc facile disci possit, quantę ille uirtutis


1357. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 1_383 | Paragraph | SubSect | Section]

qui mortuus alteri uitam dedit. Quid mirum autem, quod sanctorum quandoque uel meritis cedant uel inuocationibus pareant terrena corpora, cum iisdem ad obsequendum inclinentur etiam cęlestia? Iosue orante sol et luna immoti steterunt, donec ipse ulcisceretur de inimicis suis. Non fuit, inquit Scriptura, ante et postea tam longa dies, obediente Domino uoci hominis, et pugnante pro Israhel.


1358. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 1_383 | Paragraph | SubSect | Section]

inimicis suis. Non fuit, inquit Scriptura, ante et postea tam longa dies, obediente Domino uoci hominis, et pugnante pro Israhel. Porro, de inimicorum potestate atque iniuria oratione liberari posse Ioachan quoque, regis Israhel, exemplo apparet. Qui cum suos, eo quod se idolorum cultura polluerant, in ditionem Syrorum redactos uidisset, ad Dominum conuersus pro ipsis deprecatus est et a seruitutis iugo misericorditer


1359. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 1_384 | Paragraph | SubSect | Section]

cęsi sunt. Quia Domino cędentę, sicut in secundo Paralipomenon libro scriptum legimus, contriti sunt, et exercitu illius pręliante. Aeque sane, sed aliquanto mirabilius, et Iosaphat regi diuinus propiciatus est fauor. Nam cum innumera pene multitudo Moab et Ammon et Idumeorum uenissent contra Iudam proximeque Hierosolymam castrametati fuissent, Iosaphat metu perculsus nihil aliud nisi Deum


1360. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 1_384 | Paragraph | SubSect | Section]

Aeque sane, sed aliquanto mirabilius, et Iosaphat regi diuinus propiciatus est fauor. Nam cum innumera pene multitudo Moab et Ammon et Idumeorum uenissent contra Iudam proximeque Hierosolymam castrametati fuissent, Iosaphat metu perculsus nihil aliud nisi Deum deprecari indictoque ieiunio se et sua illi impensius commendare. Denique urbem egressus gladium non eduxit nec pugnam iniit, et hostes mutuis inter se uulneribus ante eum


1361. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 1_385 | Paragraph | SubSect | Section]

egressum se dixit, ut doceret illum. Ab exordio precum tuarum, inquit, egressus est sermo; ego autem ueni, ut indicarem tibi. Is igitur gratiam recipiet, qui deuotius rogarit. Ionam prophetam de uentre cęti ad Dominum, Deum suum, clamasse legimus, et die tertia Domini iussu a pisce in aridam uomitu effusum. Grande profecto miraculum, tum quod deglutitus tandiu intra aluum


1362. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 1_387 | Paragraph | SubSect | Section]

Et cum spiculatoris gladius ceruici suę immineret, necis proprię oblitus pro alterius sanitate orauit. Vtrunque autem uera charitas faciebat, ut et proximi misereretur et pro Christo mori non timeret. Ioannes, frater eius (quem Iesus amasse plurimum dicitur) cum a Pathmo Ephesum reuerteretur, Drusianam defunctam ab ipso feretro, quo ad sepeliendum portabatur, sanam surgere ac domum redire fecit. Virgulta in aurum, littorales


1363. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 1_391 | Paragraph | SubSect | Section]

dignę habeantur, uiuentium oratonibus iuuari, non solum Ecclesię traditione, sed etiam reuelationibus exemplisque sanctorum constat. Benedictus Octauus, pontifex maximus, postquam uita defunctus est, apparuit Ioanni, Portuensi episcopo, seque, ne ęternis poenis addiceretur, Odilonis, Cluniacensis abbatis, intercessionibus consecutum dixit et tantummodo temporarię afflictioni, donec uitę maculas diluat, deputatum. Id ubi resciuit


1364. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 1_404 | Paragraph | SubSect | Section]

Domini? Aut quis consiliarius eius fuit? Aut quis prior dedit illi, et retribuetur ei? Quoniam ex ipso, et per ipsum, et in ipso sunt omnia. Ipsi, gloria in secula. Amen. Ioannes apostolus: Fui, inquit, in spiritu Dominica die, et audiui, et uidi, ea utique, quę in Apocalypsi commemorat. Quorum pręstantiam diuus Hieronymus admirans ait: Apocalypsis Ioannis tot habet


1365. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 1_404 | Paragraph | SubSect | Section]

Amen. Ioannes apostolus: Fui, inquit, in spiritu Dominica die, et audiui, et uidi, ea utique, quę in Apocalypsi commemorat. Quorum pręstantiam diuus Hieronymus admirans ait: Apocalypsis Ioannis tot habet sacramenta, quot uerba. Parum dixi: in uerbis singulis multiplices latent intelligentię et pro merito uoluminis laus omnis inferior est. Apostolici quoque uiri cęlum ipsum animo transcendentes et uiderunt


1366. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 1_406 | Paragraph | SubSect | Section]

ueritatis locupletissimum dissertorem, dum de Deo diu multumque cogitat, a solo attolli et altitudine fere cubitali in aere pendere uisum ferunt neque deinde tantę contemplationis fructum dissimulare potuisse, uultu prodente iocunditatem, quam intima conceperant pręcordia. Extasi autem tam profunda rapi solitum, ut interdum candelam accensam tenens, ea demum ad manum usque absumpta, flammę calorem non senserit. Quem prorsus non sensisse, iis


1367. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 1_409 | Paragraph | SubSect | Section]

possunt. Quod ne tunc quidem, cum ad se redisset, dissimulare poterat; tantam etiam tacita facies hilaritatem pręferebat. Eadem, cum aliquando nimio labore fatigata lassaque resedisset, oculis in cęlum intentis fronte modo iocunda, modo tristi apparuit. Et confessa est se in nubibus uidisse Iesum, qui nunc se ostendens lętam reddebat, nunc tegens, moestam. Denique ipsum sibi dixisse: Bono animo esto, filia! Ego tecum sum. Et se respondisse: Ita,


1368. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 1_416 | Paragraph | SubSect | Section]

pauidi imbecillesque sint. At seruulus noster mundi calamitates ridens, inopiam diuitiis, ęgritudinem sanitati pręferebat, quia lectiones audiendo didicerat: Vsque in tempus sustinebit patiens, et postea redditio iocunditatis. Quam uero grata acceptaque Deo sit sanctę lectionis cura, miraculorum quoque testimoniis probari potest. Eadmundus, Cantuariensis archiepiscopus, dum Bibliam legit, soporatur.


1369. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 1_419 | Paragraph | SubSect | Section]

sortis perpetuam infelicitatem deuoluerentur? Quam tunc uellent animarum suarum saluti, non inani glorię comparandę operam impendisse, cum iam pro cantu personatus fletus et pro cythara dentium stridor, cum iam pro iocis et lusibus et risu prement tenebrę, torrebit ignis, rodet uermis, nunquam conquiescent dira atque horrenda supplicia. Hic fructus, hęc merces operis eorum erit, qui poesim pręponunt Euangelio, id est, Barrabam Christo.


1370. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 1_424 | Paragraph | SubSect | Section]

quondam orbi terrarum imperitans. Basilius Magnus eo quidem maior, quod iam desperatę pertinacię uirum euidentissimi tandem experimenti argumento ad credulitatem egit. Cum enim morbo grauiter affectum Ioseph, Iudeus medicus, adiens, deprehensis mortis signis, eum uesperi illius diei decessurum dixisset: Quid, inquit, si et alterum diem superuixero? Ille tunc Christianum fore, cum id contigisset, respondit. Igitur Basilius


1371. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 1_424 | Paragraph | SubSect | Section]

molliuit. Mox deinde ad stratum suum rediens extemplo expirauit, ita ut dubium non sit, quin hora illa, qua prędictum erat, fuerit moriturus, nisi mortis suę mora uitam medico esset allatura. Iosephi huius cęterorumque conuersionem minus mirabitur, qui animum attenderit, quod Ioannes Damascenus, Mesuę Iudei filius, Iudeorum omnium doctissimus, Hebreis Gręcisque litteris ęque eruditus, nemine


1372. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 1_424 | Paragraph | SubSect | Section]

sit, quin hora illa, qua prędictum erat, fuerit moriturus, nisi mortis suę mora uitam medico esset allatura. Iosephi huius cęterorumque conuersionem minus mirabitur, qui animum attenderit, quod Ioannes Damascenus, Mesuę Iudei filius, Iudeorum omnium doctissimus, Hebreis Gręcisque litteris ęque eruditus, nemine cogente, contulerit sese ad Christianitatem. Nunquid nesciuit Legem? Ignorauit


1373. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 1_426 | Paragraph | SubSect | Section]

Polemius *corr. ex Polemus rex baptizatus relicto regno apostolum sequitur; ut in paupertate Christum adoret, qui in diuitiis et potentatu adorauerat diabolum. Ephesii quoque fidem a Ioanne apostolo prędicatam recepturi, ut eam signis approbaret, petierunt. Qui Christi nomine inuocato uetustum Dianę templum ruere fecit, ut, in qua illi plus confidebant, minus pro ipsis ualere intelligerent, quando quidem


1374. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 1_426 | Paragraph | SubSect | Section]

fustibus uerberari iussit; uerberantium brachia aruerunt. In carcere conclusis cibum denegat; ab angelo aliti sunt. Eductos super candentes prunas ambulare nudis pedibus cogit; ut super harenam ierunt illęsi. Allato Iouis simulachro, ut adorarent, minaciter hortatur. Illis autem Iesum inuocantibus ęneus Iuppiter in puluerem solutus periit. Parum nempe fuerat Tiburtii sęuitiam immanitatemque calcasse, nisi et deos eius


1375. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 1_427 | Paragraph | SubSect | Section]

Cumque pauore perculsus repente euigilasset, nihil moratus ad ecclesiam confugit et baptismate suscepto eremum petiit. Tantęque sanctitatis fama breui illustratus est, ut aliquando iter faciens solem stare (sicut de Iosue et Ezechia legimus) fecisse feratur. Iactent se gentiles Romani orbem subegisse terrarum, uirtute ac robore ante omnes semper stetisse; syderibus imperare non nisi fidelium fuit. Pręter hęc etiam, licet


1376. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 1_428 | Paragraph | SubSect | Section]

repente mutati conuertebantur et iam credentes in martyrum numero censeri gaudebant. Ita unius supplicium conuersionis multorum causa erat. Videbant enim signa inde sequi, pro quibus uitam hanc deseri non graue uidebatur, sed iocundum. Aut si nihil uiderint (ut quidam calumniati sunt) maius profecto miraculum est nullo apparente miraculo simplici nudoque sermoni credidisse mundum et ipsos quoque Romanos imperatores iis tandem cessisse, quos


1377. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 1_435 | Paragraph | SubSect | Section]

nostrę confessionem declarauit. Verum Dominus noster, ut fidei ueritatem ostenderet, sicuti sępe ab impiis hereticis prauitatis poenas exegit, ita ab eorundem insidiis tutatus est seruos suos. Ioannes Chrysostomus, episcopus Byzantinus, quoniam Gainę, militię magistro, uolenti in dioecesi ipsius ecclesiam ponere Arrianorum obnixe restitit, ab illo capitali odio petitus Dei beneficio protectus est. Gainas enim irę


1378. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 1_435 | Paragraph | SubSect | Section]

uolenti in dioecesi ipsius ecclesiam ponere Arrianorum obnixe restitit, ab illo capitali odio petitus Dei beneficio protectus est. Gainas enim irę impatiens quibusdam ex militibus suis negocium dederat, ut domum, in qua Ioannes erat, noctu aggressi incenderent atque ipsum, si forte flammas euasisset, ferro perimerent. Qui ubi domui appropinquassent, uisis circa eam angelorum copiis territi fugam petierunt. Iterum nocte insequenti missi eadem


1379. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 1_435 | Paragraph | SubSect | Section]

ratus episcopum conductitios habere; qui sibi pręsidio essent, cum ualidiore militum manu ad eum inuadendum profectus est. Sed et ipse simili modo perterrefactus celerius abiit quam uenerat. Et quoniam putauit ciuitatem cum Ioanne stare, furore percitus perrexit in Thraciam, coegit exercitum et reuersus deuastabat Byzantinum agrum, etiam urbi proxima incursans. Arcadius uero imperator molestiam hanc absque hominum cęde auertere cupiens, cum ad


1380. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 1_435 | Paragraph | SubSect | Section]

exercitum et reuersus deuastabat Byzantinum agrum, etiam urbi proxima incursans. Arcadius uero imperator molestiam hanc absque hominum cęde auertere cupiens, cum ad illum placandum legationem destinare uellet, Ioannem ultro se offerentem misit. Eius aduentu Gainas consternatus humi procidit et ab eo, quem interempturus putabatur, ueniam supplex petiit. Tum preda restituta amouit, exercitum matureque recessit, tam


1381. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 1_439 | Paragraph | SubSect | Section]

sese dedidere. Et perniciosissimus error (qui iam late manare coeperat) una cum suo autore extinctus defecit. Cum eiusmodi hominibus ne communicandum quidem duorum exemplo docebimus: Ioannis apostoli et discipuli eius Polycarpi. Ioannem Eusebius, ecclesiasticę historię scriptor, tradit, dum Ephesi moram traheret, balnea ingressum. Viso ibi Cherinto heretico statim retulisse pedem et ad suos conuersum


1382. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 1_439 | Paragraph | SubSect | Section]

una cum suo autore extinctus defecit. Cum eiusmodi hominibus ne communicandum quidem duorum exemplo docebimus: Ioannis apostoli et discipuli eius Polycarpi. Ioannem Eusebius, ecclesiasticę historię scriptor, tradit, dum Ephesi moram traheret, balnea ingressum. Viso ibi Cherinto heretico statim retulisse pedem et ad suos conuersum dixisse: Fugiamus hinc, ne balnea nos ruina


1383. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 1_439 | Paragraph | SubSect | Section]

ad Titum scribens monet ac dicit: Hereticum hominem post unam et secundam correptionem deuita, sciens, quia subuersus est, qui eiusmodi est, et delinquit, cum sit proprio iudicio condemnatus. Et ipse Ioannes Epistola secunda: Siquis , inquit, uenit ad uos, et hanc doctrinam non affert, nolite recipere eum in domum nec »Aue« ei dixeritis. Qui enim dicit illi »Aue«, communicat operibus eius malignis.


1384. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 1_441 | Paragraph | SubSect | Section]

expiauit et unum Deum Israhel impense coluit. Quis igitur ueniam desperet, si Manasses inuenit? Aut quis adeo pessimis moribus uiuit, ut euadere bonus non possit, si ille euasit? Niniuitę, cum Iona prophetante urbis excidium imminere didicissent, peccatorum, ob quę id passuri erant, poenitentiam agentes dixerunt: Quis scit, si conuertatur et ignoscat Deus et reuertatur a furore irę suę, et non


1385. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 1_442 | Paragraph | SubSect | Section]

Cuius spem non incitat atque accendit latro in cruce poenitens? Quam quidem crucem, si nihil mali commisisset, si nemo cogeret, ipse sua sponte hac mercede ascendere debuit, ut a Domino audiret uocem illam, qua nihil iocundius: Hodie mecum eris in paradiso! Ob latrocinia noxę deditus mortique addictus, dum moriens dignum se supplicio confitetur, dum in Christum credit, dum iuxta se pendentem deprecatur, transiuit de morte ad uitam,


1386. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 1_442 | Paragraph | SubSect | Section]

aiunt iis, qui post baptismi lustrationem peccati maculam contraxerunt, gratię recuperandę non esse locum. Petrus, de piscatore apostolus, iam carni et sanguini Domini communicauerat, iam speciali priuilegio cum Iacobo et Ioanne eiusdem Domini gloriam in monte uiderat, iam Iesum Dei Filium confessus fuerat, et tamen Dominicę passionis tempore, dum homines timet, Deum negauit. At quoniam post negationem amare fleuit, non solum


1387. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 1_447 | Paragraph | SubSect | Section]

meretricio quęstu diu infamis, cum aditu etiam ecclesię indignam se diuinitus eo prohibita cognouisset, post lachrymas eremique labores ad tantam uitę perfectionem deuenit, ut orans in terra terram non tangeret et Iordanem transiens super aquas ambularet. Ad Dominum migratura a sanctissimo uiro Zozima sacrosanctam communionem accepit, a leonibus sepulturam, cum scrobem in terra carptim unguibus excauassent, sanctę corpusculi capacem.


1388. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 2_375 | Paragraph | Section]

qui in Iudea regnauerant, pręferretur, non erubuit, dum arca a Leuitis portatur, omni regię dignitatis ornata deposito et ephod lineo sumpto pedester incedere, saltare, ludere et quasi unus e plebe iocunditatis gesticulationibus uti, donec illa in urbem inuecta sub tabernaculo, quod ipse tetenderat, uenerabiliter collocaretur. Ex quanta autem in Deum pietate quantoque amore ea regis exultatio proueniret, Michol, uxoris


1389. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 2_379 | Paragraph | Section]

ne quam ob causam consuetudine eius, qua sibi nihil dulcius neque suauius erat, carere cogeretur. Quid illud? Cum audisset, quod unus ex Discipulis conspiraturus esset aduersus Dominum suum et a Ioanne quęreret, quis ille esset, quo eum animo quęsisse crederemus? Nonne in ipsum protinus irruendi, ipsum membratim discerpendi et in frusta concidendi laniandique, si cognouisset? Quando quidem nec armatorum cohortem


1390. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 2_380 | Paragraph | Section]

resurrectionem Saluatoris in eo apparuisse Euangelica ueritas docet. Cum igitur singulari cultu atque obseruantia Dominum usque ad crucem prosecutus fuisset, mortuum quoque ac sepultum quęrere non cessauit. Cucurrit una cum Ioanne ad monumentum, ut citius cęteris uideret illum, quem cęteris ardentius amabat. Pręcurrit quidem Ioannes, sed ante introiuit in monumentum Petrus, corpore tardior, sed amore aliquanto feruentior.


1391. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 2_380 | Paragraph | Section]

Dominum usque ad crucem prosecutus fuisset, mortuum quoque ac sepultum quęrere non cessauit. Cucurrit una cum Ioanne ad monumentum, ut citius cęteris uideret illum, quem cęteris ardentius amabat. Pręcurrit quidem Ioannes, sed ante introiuit in monumentum Petrus, corpore tardior, sed amore aliquanto feruentior. Ita et, cum piscationem facerent, Dominum ipsos de littore alloquentem prior agnouit Ioannes, sed ad eum prior uenit Petrus.


1392. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 2_380 | Paragraph | Section]

quidem Ioannes, sed ante introiuit in monumentum Petrus, corpore tardior, sed amore aliquanto feruentior. Ita et, cum piscationem facerent, Dominum ipsos de littore alloquentem prior agnouit Ioannes, sed ad eum prior uenit Petrus. Sic quippe traditum est : Simon Petrus, cum audisset, quia Dominus est, tunica succinxit se (erat nudus) et misit se in mare. Alii autem Discipuli nauigio uenerunt. Non enim


1393. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 2_382 | Paragraph | Section]

ut sit sensus: eum in aduentu Iudicis a fidelium consortio separandum, qui a Christi charitate inuentus fuerat alienus. Charitatem autem Dei habet, quisquis ea, quę ab illo pręcepta sunt, ante omnia exequi studet. Ioannes apostolus: Hęc est charitas Dei, inquit, ut mandata eius custodiamus. Ac nequid excuses, subiungit: Et mandata eius grauia non sunt. Idem alibi: Et hęc est charitas, ut ambulemus


1394. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 2_384 | Paragraph | Section]

prędicarent atque extollerent. Petrus, Andreas, Philippus crucifigi non recusarunt, Iacobus et Paulus capite truncari, Iacobus alter de pinna templi deiici et fullonis fuste mactari, Ioannes in bullientis olei dolium nudus demitti, Thomas et Mattheus lanceis confodi, Stephanus lapidibus obrui, Matthias securi percuti, Simon et Iudas irruenti sacrilegorum impetu ellidi atque obteri, reliqui omnes Discipuli


1395. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 2_385 | Paragraph | SubSect | Section]

quisquis non dilexerit proximum suum, discamus sanctorum exemplis, ipsi quoque proximi, id est omnes homines - omnium enim unus pater est Deus- quali amore quantoque animi affectu prosequendi sint. Ionathę erga Dauid amicitiam non imminuit Saulis patris indignatio, sed auxit. Pater sępe uitę Dauid insidiatus est; semper filius detexit insidias patris, frequenter iratum placauit et a persecutione amici


1396. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 2_386 | Paragraph | SubSect | Section]

excepit, lancea ab eo petitus, sed a Deo protectus. Exurgens ergo ne gustatis quidem solennibus epulis latebras adiit David eumque monuit, ut fuga sibi salutem quęreret. Denique (ut Scriptura testatur) diligebat Ionathas David sicut animam suam, intantum de salute eius solicitus, ut potius patrem regem sibi infensum sustineret quam illum desereret. Documento est non oportere parentum aliorumue dissidiis aut insultationibus nos moueri,


1397. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 2_387 | Paragraph | SubSect | Section]

quę sibi sublata fuerant, recuperauit, ne benefaciendi materia deesset, cui non deerat animus. Pius ergo in medio inimicorum seruari meruit, crudelis autem nec inter filios tutus fuit. Et beati Iob pietatis opera percensentur, dum ad eum dicitur: Ecce docuisti multos, et manus lassas roborasti; uacillantes comfirmauerunt sermones tui, et genua trementia confortasti. Cur


1398. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 2_388 | Paragraph | SubSect | Section]

in eiusmodi deposito seruando nec cunctatus conscenso equo ad grassatorum latibula abiit solus, periculi immemor, dum perditam ouem uestigat inter lupos. Eo uiso iuuenis commissi conscientia uerecundatus fugere coepit, Ioannes insequi consecutusque eum blanditiis promissisque allicit et ad spem uenię animat; se pro illo rationem redditurum, modo poenitere ac secum redire ne detrectaret. Itaque reuersum sic instituit, ut lucraretur Christo.


1399. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 2_394 | Paragraph | SubSect | Section]

capite puniretur. At ille pro diacono mori paratus fugam persuadet eumque noctu emittit. Qua de causa ad necem petitus prębuit ceruicem. Cęterum iam ad feriendum elatam uidens spiculatoris manum protinus exclamat: »Sancte Ioannes, tene illam!« Immota mansit et rigentibus neruis deflecti nequiuit. Reliqui miraculo territi abbatem liberum fecere. Qui mox rogatus male affectam manum oratione curauit. Multiplicia dona certatim offerebant,


1400. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 2_397 | Paragraph | SubSect | Section]

discamus nulli malum pro malo reddere, ne male agenti pares simus et, quę ab aliis facta reprehendimus, eadem ipsi faciamus. Tempore, non opere differunt inferens et uindicans iniuriam. Ioseph ingentem fratrum inuidiam ingenti rependit beneficio. Occidere eum uoluerunt, in cisternam deiecerunt, Ismahelitis uendiderunt. At ille, cum deinde Pharaonis prępositus esset et fames septennis premere coepisset terram,


1401. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 2_399 | Paragraph | SubSect | Section]

Decio cęsare Aretii martyrium passi, cum fustigarentur et uerberantium brachia repente obriguissent, ut illi sanitatem recuperarent, orarunt, inimicorum potius quam suę poenę remedium exquirentes. Ioannes et Paulus Iuliano Apostata imperante Romę passi sunt. Eorum corpora humi defossa Terentiani, militum pręfecti (cuius manu cęsi erant) filium ad tumulum ipsorum adductum a demonica uexatione liberum reddidere. Hinc patet,


1402. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 2_403 | Paragraph | SubSect | Section]

potuerant, mane inuentos de proposito quidem corripuit, sed quasi hospites prandio excepit et collectis hortuli fructibus, quos furatum uenerant, donauit atque abeuntes deduxit. Memorabilis admodum et Ioannis Elemosinarii episcopi contra iniuriam gratia. Conquerenti nepoti de uillico conuitiatore respondit se ita in eum uindicaturum, ut nemo non miratus sit. Accersitumque uillicum annuis pensionibus liberum fecit, docens hoc


1403. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 2_403 | Paragraph | SubSect | Section]

quam habebat, pecuniam coram effudit, ut, quanta sibi opus esset, suo arbitrio sublatam ferret. Alius ab ingrato data repetiisset, ille contumeliam passus datis etiam superaddendum existimauit. Ioannes Damascenus pro eo, cuius occulta calliditate perfidię in Theodosium imperatorem innocens damnatus dexteram amiserat manum, diu intercessit, ne in dolo deprehensus capite puniretur. Imperator admiratus hominis patientiam


1404. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 2_410 | Paragraph | SubSect | Section]

enim, ubi uult, spirat cordaque hominum, non annos metitur, quibus lumen sapientię suę infundat. Et interdum quidem, ut uirtutem suam ostendat, ex ore infantium et lactentium perfecit laudem. Ionas ad Niniuitas prophetare iubetur, et fugit. Quam autem inconsyderate divinę reluctatus uoluntati sit, casus ostendit. Nauigat, tempestate concutitur, in mare pręcipitatur, a pisce deglutitur. Sed cito poenitens liberator


1405. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 2_410 | Paragraph | SubSect | Section]

tam dignum diuina ultione doctorem, qui dissimulat populi crimina, cum ad prędicandum mittitur, quam populum, qui ab his auerti negligit, cum redarguentem audierit. Neque enim tantam calamitatem Niniuitę tunc effugissent, si Ionę minas contempsissent. Ioannis quoque Baptistę uox clamantis in deserto puchre nobis modum formamque prędicandi uidetur exhibuisse. Vitia primum omnium acriter increpanda maximeque eorum, quos in iis obstinatiores


1406. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 2_410 | Paragraph | SubSect | Section]

dissimulat populi crimina, cum ad prędicandum mittitur, quam populum, qui ab his auerti negligit, cum redarguentem audierit. Neque enim tantam calamitatem Niniuitę tunc effugissent, si Ionę minas contempsissent. Ioannis quoque Baptistę uox clamantis in deserto puchre nobis modum formamque prędicandi uidetur exhibuisse. Vitia primum omnium acriter increpanda maximeque eorum, quos in iis obstinatiores cernimus, docuit, phariseis


1407. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 2_410 | Paragraph | SubSect | Section]

declarauit corripiendo Herodem regem, uincula, carcerem, necem perferre satius sibi existimans quam illicitum illius coniugium adulatione obtegere et pręceptorum Dei immemorem se prębere. Post Ioannem autem coepit prędicare ipse olim prędicatus semperque prędicandus, mundi Saluator ac Dominus. Lex enim et prophetę usque ad Ioannem, exinde Euangelium Christi, et hactenus quidem terrenorum pręmium


1408. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 2_410 | Paragraph | SubSect | Section]

obtegere et pręceptorum Dei immemorem se prębere. Post Ioannem autem coepit prędicare ipse olim prędicatus semperque prędicandus, mundi Saluator ac Dominus. Lex enim et prophetę usque ad Ioannem, exinde Euangelium Christi, et hactenus quidem terrenorum pręmium bonorum, nunc iam cęlestis regni ęterna promittitur poenitentibus beatitudo. Poenitentiam, inquit, agite, appropinquabit


1409. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 2_414 | Paragraph | SubSect | Section]

et, qui cum illo domi erant, credentes baptizauit. Qui ergo paulo ante una tantum atque altera prędicatione tam multos conuerterat, idem etiam paucos non contempsit, ita ut neque itineris laborem ab Ioppe Cęsaream usque euocatus recusaret. Illi igitur, qui in magna etiam auditorum frequentia non suam gloriam, sed alienum profectum quęrunt, tunc quoque, cum rariores conuenerint, docere non erubescunt. Paulus


1410. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 2_415 | Paragraph | SubSect | Section]

Reliqui etiam apostoli dimissa Iudea in diuersas prouincias idolorum cultores at religionem Christi conuersuri disperguntur. Andreas Achaiam, Philippus Scythiam, Bartholomeus Lycaoniam, Iacobus Zebedei Hispaniam, Ioannes Ephesum, Thomas Parthiam Hyrcaniamque et Indiam, Mattheus Macedoniam et Aethiopiam, Iacobus Alphei Hierosolymam, Iudas Thadeus Mediam, Mesopotamiam, Pontum et cum Simone fratre Persidem in sortem prędicationis


1411. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 2_417 | Paragraph | SubSect | Section]

corporis habitum paulo ante subsannauerant, scientiam amplexi sunt Christo credentes. Nesciebant utique sub terra latere aurum et interdum sub uili panno habitare sapientiam. Regulus episcopus, Ioannis apostoli discipulus, in Gallia cęlestis frumenti granum oppidatim disseminat et plurimis baptizatis fructum huberrimum in horreis Ecclesię recondendum cogit. Cęterum, cum apud quendam uicum in magna uirorum ac


1412. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 2_419 | Paragraph | SubSect | Section]

incremento ponti supereffusus uiam incluserat. Mox in sese collectus ac subsidens, uelut ueritus tam salubrem operam remorari, transitum prębuit rursumque operuit aquis. Huic simili miraculo olim Leuitis arcam ferentibus Iordanis ad fontem reuersus aridum cessit iter, sed qui illos secuti sunt, in Terram promissionis peruenerunt, qui uero Iuonem, in cęlum ascenderunt; alterum Legi, alterum Euangelio datum. Eadmundus,


1413. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 2_424 | Paragraph | SubSect | Section]

huiusmodi instruite in spiritu lenitatis, consyderans teipsum, ne et tu tenteris. Illos tamen, qui plus nimio duri uidentur et delinquendi assuetudine iam occaluerunt, acrius increpandos esse cum Ioannis Baptistę tum Salauatoris nostri exemplo docemur. Dum enim phariseos palam arguerent, alter illos uiperarum progeniem appellauit, alter hypocritas generationemque peruersam et adulteram dixit. Et cum in


1414. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 2_425 | Paragraph | SubSect | Section]

autem non possunt occidere. Quantum porro expediat mortalibus, cum supersunt illis boni doctique prędicatores, quantumue obest, cum desunt, Niniue seruata, Sodoma et Gomorra euersę docent. Illa Iona prophetante poenitentiam egit, hę absque doctore in omne scelus pręcipites iere Deoque ulciscente ad internitionem redactę sunt implentes illud Salomonis oraculum: Cum propheta defecerit, dissipabitur


1415. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 2_430 | Paragraph | SubSect | Section]

illo iudicans nunquam promoueri passus sit soloque diaconatus officio contentus, quoad uixit, fuit. Cogitent nunc sacerdotes, qualis eos decet perfectio, si Franciscus non sufficere credidit. Ioannes primus, qui Hormisdę, in summo pontificatu successit, Constantinopolim uersus pergens, cum Corinthum diuertisset, equum ei, a quo commodatum acceperat, restituit. Hoc equo, quod inter manus mansuetior esset, uti


1416. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 2_431 | Paragraph | SubSect | Section]

contemnat? Proferamus in medium alterius quoque sexus huic pręceptioni congruens exemplum. Mariam Aegyptiacam Zosimas abbas in deserto orantem corpore supra terram attolli uidit, supra aquas Iordanis ambulantem non mergi, et stupefactus congenuare ante illam reuerentię gratia uoluit. At mulier sacerdotalem in ipso dignitatem animaduertens non permisit, sed econtra honorem, quo se indignam censuit, ei detulit,


1417. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 2_437 | Paragraph | SubSect | Section]

pacem et persequere eam! Eundem dicere solitum accepimus iracundos Deo atque hominibus odio esse. Sicut enim humilitas pacem conseruat, ita iracundia concitat lites, concordiam dissipat. Hinc et Ioannes, monasterii in Scythi positi abbas, cum ad Pesium anachoretam uisendum uenisset et ab eo quęreret, quantum in solitudine per annos quadraginta, quibus in ea permanserat, profecisset, isque referret, quod sol omnia


1418. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 2_439 | Paragraph | SubSect | Section]

Est pręterea pacis genus, quę conspiratio sine coniuratio dicitur. Mala hęc et detestanda odiumque potius eligendum quam consentiendum iis, a quibus in societatem sortemque flagitti uocamur. Talis pax filios Iacob in Ioseph fratris necem concordes fecerat, nisi quod Ruben Deo inspirante in cisternam deiiciendum censuit et Iudas Ismahelitis uendendum. Vixit ille Dei beneficio, qui fratrum malignitate perierat. At quanto melius erat talem


1419. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 2_440 | Paragraph | SubSect | Section]

principibus Israhel persuaserat, ut eiecto Isboseth, Saulis filio, regem sibi acciperent Dauid in Hebron regnantem, cum ob hoc ipsum negocium illuc uenisset seque ipsi Dauid foedere iunxisset et re peracta iam discederet, Ioab, Dauidici ductor exercitus, ad colloquium reuocatum interemit. Quid hac perfidia nequius, ut regis seruus regis amicum amicicię simulatione supplantet et occidat et duplicis criminis reum se constituat, capitalis fraudis


1420. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 2_441 | Paragraph | SubSect | Section]

aduersariorum partes secutum non ignorabant. Quomodo enim periurare homini timeret, qui apostatare a Deo non pertimuit? Triphon, Antiochi adolescentis, Syrię regis, prępositus, dominandi cupidine incensus, Ionathę, Israhel duci socioque et amico regis, quem sibi impedimento fore spectabat, quamprimum imponere deliberat. Ad ipsum uenit in Bethsan, dona offert, Ptolomaidem ei se traditurum spondet, utque eo secum


1421. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 2_442 | Paragraph | SubSect | Section]

persuadet, cum non aliam ob causam se illum adisset diceret. Ingressus una cum eo in urbem, claudi portas, ipsum comprehendi, reliquos, qui cum illo uenerant, ad unum cędi fecit. Acceptis deinde centum talentis et duobus Ionathę filiis, quę, ut ipsum dimitteret, poposcerat, nequaquam dimisit, sed simul cum filiis interimi iussit. Antiochum deinde, dominum suum, dum confabulando cum illo iunctis lateribus incederet, transfigit ac regnum


1422. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 2_443 | Paragraph | SubSect | Section]

discordia maximę dilabuntur . Sed et Veritas, quę falli omnino non potest, ait: Omne regnum contra se diuisum desolabitur. Et omnis ciuitas uel domus diuisa contra se non stabit. At uero in pace omnia lęta, iocunda, suauia sunt. Siquid aduersi incidit, pax eleuat moerorem; si prosperi quid contingit, pace gaudium augetur. Hanc itaque eleganter definiuit Augustinus dicens: Pax est serenitas mentis, tranquillitas animi,


1423. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 2_445 | Paragraph | SubSect | Section]

esset et an uiam, quę in Mediam ducit, sciret. Huius exemplo eos nobis comites admittere debemus, quorum nota est fides et compos ueri scientia, nequando errore aliorum seducti ab itinere deuiemus uirtutum. Iosaphat, rex Iuda, licet recte uixisse prędicetur coram Domino, quia tamen amicicia illi intercesserat cum Ochozia, rege Israhel, omnium pessimo, per prophetam arguitur et classis, quam cum ipso communem habebat, priusquam in


1424. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 2_445 | Paragraph | SubSect | Section]

Quia scilicet ego uita sum, mecum uiue et dimitte mortuos, ne forte et ipse simul moriaris. Ab iis etiam, qui heresi aliqua deprauati sunt, ut declinemus, ipsa sanctorum exempla nos monent. Ioannes apostolus balnea cum discipulis ingrediens, ut eos, qui illo conueniunt, Euangelium doceret, uidit inter lauantes Cherintum hereticum atque inde relato statim gradu ad suos conuersus: Fugiamus hinc , ait,


1425. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 2_449 | Paragraph | SubSect | Section]

superbo, induet superbiam . Neque cum rationis impote ac deliro. Ait enim Scriptura: Cum stulto ne multum loquaris, et cum insensato ne abieris! Neque cum iis, qui semper iocis cachinnisque indulgent scurrilique leuitate iugiter delectantur, quando quidem Hieremias propheta gloriatur dicens: Non sedi cum concilio ludentium . Et Salomon ipse dicit: Risum reputaui errorem et


1426. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 2_449 | Paragraph | SubSect | Section]

dicens: Subtrahatis uos ab omni fratre ambulante inordinate et non secundum, traditionem, quam acceperunt a nobis . Et ad Titum ait: Hereticum hominem post unam et secundam correptionem deuita . Ioannes quoque apostolus: Siquis uenit ad uos, inquit, et hanc doctrinam non affert, nolite recipere eum in domum nec »Aue« ei dixeritis. Qui enim dicit illi »Aue«, communicat operibus eius malignis .


1427. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 2_451 | Paragraph | SubSect | Section]

adeo conditionis humanę obliti sunt, ut carnem iam morti obnoxiam luxuriose uestiendam putarent; consuerunt folia ficus et fecerunt sibi perizomata. Tunicis denique pelliceis contenti uixerunt. Ioannes Baptista, quo non surrexit maior inter natos mulierum, de pilis camellorum uestem contextam et pelliceam zonam circa lumbos habuisse dicitur. Et de illo ad turbam Dominus: Quid existis, ait, in desertum,


1428. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 2_453 | Paragraph | SubSect | Section]

attonsus est nec oleo unctus nec balneo usus. Sic indutus etiam apud Iudeos in tanta ueneratione fuit, ut soli permissum sit Sancta sanctorum intrare et Deo laudis sacrificium pro populo offerre. Ioannem etiam apostolum sola syndone amictum Hierosolymis aliquando incessisse ex Euangelio constat, quoniam, dum a Iudeis apprehenderetur, ea relicta nudus effugisse dicitur. Nudi ergo nudum Christum sequamur, ne ab


1429. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 2_454 | Paragraph | SubSect | Section]

optionem daret, multo magis eligerem tunicam Pauli cum meritis eius quam regum purpuram cum regnis suis. Palmeis quidem tegminibus et illi quatuor in uastissima Aegypti eremo a Pafnutio inuenti: Ioannes, Andreas, Thaddeus et Philippus amicti erant. Hunc tamen tam syluestrem uestitum haud multo tempore post cum ueste immortalitatis commutarunt. Tanto nunc felicius cęlesti lumine illustrantur, quanto antea perusta solis


1430. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 2_460 | Paragraph | SubSect | Section]

orate! Sic ergo nobis opus aliquod faciendum erit, ut, dum manus artificio occupatur, animus ipse interim oret et in cęlestium meditatione iugiter uersetur. Petrum et Thomam et Iacobum et Ioannem post susceptum etiam apostolatus officium piscatione se exercuisse, quin immo iubente Domino laxasse rete in Euangelio legimus. Quis tale opus reprehendere audeat, si Dominus iubendo approbauit? Iam de elemosinis eorum,


1431. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 2_461 | Paragraph | SubSect | Section]

suppeteret, sportulas de palmarum foliis texebat, ut suo potius labore quam alieno impendio sibi necessaria in solitudine compararet. Eos autem, qui nihil agendo nihil sibi defuturum sperant, pręsumptione falli Ioannis abbatis monstrabimus exemplo. Huic in Scythiotica eremo ętatem agenti incidit in animo, ut diuinę contemplationi absque aliqua corporis operatione cibiue cura iam quasi angelus Dei uacaret. Itaque cęllam deserens per


1432. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 2_461 | Paragraph | SubSect | Section]

per uastam solitudinem euagari coepit, sed die tandem septimo fame urgente, cum iam uesper esset, rediit. Et cum cęllę fores occlusas offendisset, contubernalem suum, quem ibi reliquerat, ut sibi aperiret, inuocauit se Ioannem esse contestans. At ille: »Nequaquam — inquit — nam Ioannes in angelum mutatus est nec cibo illi opus est nec cum hominibus commorari necessarium.« Tali exprobratione taxatum dimisit, passus eum nocte illa sub


1433. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 2_461 | Paragraph | SubSect | Section]

fame urgente, cum iam uesper esset, rediit. Et cum cęllę fores occlusas offendisset, contubernalem suum, quem ibi reliquerat, ut sibi aperiret, inuocauit se Ioannem esse contestans. At ille: »Nequaquam — inquit — nam Ioannes in angelum mutatus est nec cibo illi opus est nec cum hominibus commorari necessarium.« Tali exprobratione taxatum dimisit, passus eum nocte illa sub diuo ante ianuam iacere. Mane vero concesso aditu, cum longa inedia


1434. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 2_461 | Paragraph | SubSect | Section]

ne detrectaret. Eo enim non solum corpori opportuna facile parari, sed etiam animum ipsum recreari solere, ut semper quasi nouus ad agendas Deo gratias laudesque persoluendas redire cum alacritate festinet. Correctus igitur Ioannes diuina deinceps negocia fabrilis operis uicissitudine impensius est executus et, quantum sua pręsumptione lapsus fuerat, tantum consilio alieno usus profecit. Ioannes, alius abbas, qui in Thebaidis eremo uitam


1435. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 2_461 | Paragraph | SubSect | Section]

alacritate festinet. Correctus igitur Ioannes diuina deinceps negocia fabrilis operis uicissitudine impensius est executus et, quantum sua pręsumptione lapsus fuerat, tantum consilio alieno usus profecit. Ioannes, alius abbas, qui in Thebaidis eremo uitam duxit, singulis Dominicis diebus pane ab angelo delato se sustentasse perhibetur, cęteris uero diebus fiscellas texendo uictum sibi parauisse. Quod si et aliis diebus,


1436. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 2_472 | Paragraph | SubSect | Section]

hominem ueluti rabidum canem ferreis uinculis constrictum permanere, sed multo difficilius compede soluto longius abeundi uoluntatem semper tenere ligatam. Vtranque autem difficultatem superauit amor Christi. Ioannem monachum sub caua montis rupe annos treis rectum perstitisse tradunt talique corporis gestu et cibum et somnum cepisse. Et diutina tandem immobilique statione tibias imas intumuisse hulceraque fecisse. Quid hac


1437. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 2_472 | Paragraph | SubSect | Section]

somnum cepisse. Et diutina tandem immobilique statione tibias imas intumuisse hulceraque fecisse. Quid hac patientia intolerabilius, si quicquam intolerabile est, quo beatitudinis ęternę pręmia compensantur? Ac ne dubites Ioannem nunc in cęlesti gloria esse cum angelis, angeli ministerio pedum eius langor in terra curatus est. Pacomius abbas per dumeta et obducta sentibus loca nudis uestigiis deambulabat, ut uoluptatis aculeos spinarum


1438. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 2_478 | Paragraph | Section]

fugientes persecutus est a Machmis usque in Hailon multisque interfectis preda potitus est. Inermis erat et ieiunio se muniens armatos uicit. Quippe neminem ex Israhelitis arma tunc habuisse asserit Scriptura pręter Saulem et Ionatham. Non ergo armis, sed ieiunii uirtute pręualuerunt. Et cum uix decem milium numerum implerent, aduersariorum autem exercitus essent triginta curruum, sex equitum, reliquum uulgus sicut harena, fauente


1439. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 2_479 | Paragraph | Section]

milium numerum implerent, aduersariorum autem exercitus essent triginta curruum, sex equitum, reliquum uulgus sicut harena, fauente Domino multitudo cessit paucitati, armatura nuditati, saturitas ieiunio. Iosaphat etiam, Iudę regem, legimus ieiunium cunctis, quibus pręerat, indixisse, cum Moab et Ammon et Idumei innumera pene multitudo contra illum uenientes mutuis inter se uulneribus concidere. Et qui cibo uacui erant, non


1440. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 2_479 | Paragraph | Section]

spoliis inimicorum. Achab rex, scelere quondam quam regno insignior, impietatis suę poenam, sacco et ieiunio humiliatus, distulit in posteros. Illo defuncto Ochozias filius cecidit per cancellos coenaculi, et mortuus est. Ioram filius a Iehu sagitta percussus periit. Iezabelem uxorem ui de fenestra pręcipitatam equorum ungulę contriuerunt, contritam dilacerauerunt frustatim canes, reliqui septuaginta filii in Samaria occisi sunt. Et qui in


1441. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 2_481 | Paragraph | Section]

ieiunium . Ne autem abstinentię bono abutamur ad iactantiam et uirtutem in uitium commutemus, sit: Cum ieiunatis nolite fieri sicut hypocritę tristes . Et ut potius sub aliquo iocunditatis uelo lateat alios corporis nostri maceratio: Tu, inquit, cum ieiunas, unge caput tuum et faciem tuam laua, ne uidearis hominibus ieiunans, sed Patri tuo, qui est in absconso. Et Pater tuus, qui uidet in


1442. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 2_481 | Paragraph | Section]

offeras. Post Dominum Iesum primi inter Christianos apostoli ieiunio usi sunt. Ipse enim, ut in Euangelio legimus, cum in Matthei domo accubuisset, quibusdam interrogantibus, quare discipuli eius, sicut Ioannis et phariseorum, non ieiunarent, respondit: Nunquid possunt filii nuptiarum, quandiu sponsus cum illis est, ieiunare? Venient autem dies, cum auferetur ab eis sponsus, et tunc ieiunabunt in illis diebus.


1443. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 2_484 | Paragraph | Section]

singulo pane diuinitus sibi allato nutritum accepimus, aliis uero diebus absque cibo ieiunum permansisse. Illos quatuor, quos Pafnutius abbas in remotissima Aegypti eremo commorantes reperit: Ioannem, Andream, Thaddeum et Philippum, hebdomadarum continuata ieiunia Dominicis diebus soluere solitos ferunt, angelo tunc iuxta eorum numerum panes deferente. Et in aduentu Pafnutii quintum panem additum fuisse dicunt. Nec


1444. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 2_485 | Paragraph | Section]

die percepta spiritali alimonia corporis et sanguinis Christi sine ullo alio cibo reliquum tempus perduraret. Itaque, quod ad animę salutem sumptum erat, illius uirtute etiam caro sustentabatur. Ioannes quoque abbas in Thebaidis eremo, quem sub rupe quadam manentem toto triennio nunquam sedisse diximus, ipsam sacrosanctam communionem Dominicis diebus a sacerdote sibi delatam sumens, nihil aliud gustabat. Hoc illi et


1445. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 2_494 | Paragraph | SubSect | Section]

Salomon cogitasset. Rechabitę etiam patris pręceptis obsequentes, cyphos et calices uino plenos, cum sibi propinaretur, respuerunt. Et, non bibemus uinum — inquiunt — quia Ionadab, filius Rechab, pater noster, pręcepit nobis dicens: Non bibetis uinum uos et filii uestri usque in sempiternum! Quamobrem merentur a Domino audire: Non deficiet uir de stirpe Ionadab, filii Rechab,


1446. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 2_494 | Paragraph | SubSect | Section]

— inquiunt — quia Ionadab, filius Rechab, pater noster, pręcepit nobis dicens: Non bibetis uinum uos et filii uestri usque in sempiternum! Quamobrem merentur a Domino audire: Non deficiet uir de stirpe Ionadab, filii Rechab, stans in conspectu meo cunctis diebus . Tobię in comedendo laudatur continentia, quod in Niniue urbe captiuus et iugo seruitutis pressus nunquam, ut gentilium escis inquinaretur, animum


1447. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 2_495 | Paragraph | SubSect | Section]

non corpus. Nam post resurrectionem quoque, ut ueritatem resuscitati corporis approbaret, cum Discipulis comedit, non carnem tamen nec quicquam aliud pręter panem, piscem, fauum. Eius pręcursor Ioannes Baptista Spiritu Sancto repletus, antequam natus, locustis in deserto et syluestri melle pascitur. Ob quam uictus austeritatem a phariseis demonium habere dicitur. A Domino neque comedens neque bibens appellatur, non


1448. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 2_500 | Paragraph | SubSect | Section]

Sic occultabat uictus angustioris usum, ostentationem fugiens et soli Deo placere affectans, tametsi ciuitas in monte posita latere non potuit semperque fugientem sequitur gloria, sequentem fugit. Ioannem presbyterum, qui in Gallia apud Castresium pagum martyrio coronatus est, crudis herbis et aqua frigida sustentatum ferunt. Qui sponte corpus suum sic afflixerat, illud et martyrio exponere sine hęsitatione potuit,


1449. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 2_507 | Paragraph | SubSect | Section]

de Israhel, cum triginta milibus suorum copias hostium inuadens superauit, cum utraque multitudine simul uincendus, nisi paruisset. Cęterum hac elatus uictoria, cum eiusdem prophetę monita contempsisset, a rege Israhel Ioas uictus captusque cognouit, quantum sibi prius profuerit obedisse, cum tantum postea non obedisse nocuerit. Rechabitę patris Ionadab institutionem secuti, uinum non bibunt, domos non ędificant,


1450. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 2_507 | Paragraph | SubSect | Section]

uictoria, cum eiusdem prophetę monita contempsisset, a rege Israhel Ioas uictus captusque cognouit, quantum sibi prius profuerit obedisse, cum tantum postea non obedisse nocuerit. Rechabitę patris Ionadab institutionem secuti, uinum non bibunt, domos non ędificant, non serunt, non plantant, sed in tabernaculis semper uagi peregrinantesque habitant. Et, si illi tam difficilia patris pręcepta impense


1451. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 2_510 | Paragraph | SubSect | Section]

mulierem, quę languenti ministrabat, cum conualuisset, uitiauit. Quanto illi melius erat morbo perisse quam peccato! Mori timuit, et multo grauiorem mortem incurrit, dum obedire negligit. Iccirco quidem Ioannes abbas in Scythi, quem sol iratum non uidit, ex hac uita ad meliorem migraturus, pręcipuum discipulis suis documentum relinquere uolens nunquam quicquam se ex sententia sua egisse dixit, sed seniorum, nunquam aliquid


1452. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 2_510 | Paragraph | SubSect | Section]

fecisset. Hoc erat proprię renunciare uoluntati et in docendo nihil pręsumere. In hoc ille summam pene uirtutum putauit, qui, dum decederet, fratres suos plura monere necessarium non esse censuit. Ioannem alterum apud Lycum, Thebaidis oppidum, commorantem obedientię uirtus eo prouexit, ut futurorum pręscium faceret. Huic obsequii experiundi causa abbas pręcepit, ut palum aridum in terra defixum aqua, quę duo milia passuum


1453. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 2_511 | Paragraph | SubSect | Section]

mouere non ualerent, soli, ut aduolueret, abbas pręcepit. Tunc ille quidem toto conatu frustra nitens, uires experiri non cessauit, donec multo sudore madentem iam quiescere idem abbas iussit. Hac obsequiorum simplicitate Ioannes prophetandi donum consecutus, in magnis bellorum difficultatibus Theodosium principem, ne cum hoste congredi timeret, suis animauit oraculis, certissimo uictorię euentu, ita ut ille deinceps certamen nullum iniret,


1454. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 2_514 | Paragraph | SubSect | Section]

quidem brumę tempore, ut multi mirarentur, quomodo algore contractus non expirasset. Mane semiuiuum reduxerunt, et abbas ueniam petiit, affirmans nunquam se putasse hoc monachorum aliquem facturum, nedum episcopum, ideoque ioco magis quam serio uerbum protulisse. Hac tamen obedientię subiectione Lambertus meruit et in episcopatus sui sedem restitui et tandem martyrio coronari. Non minus constantis, licet minus prudentis, obedientię est


1455. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 2_514 | Paragraph | SubSect | Section]

Hac tamen obedientię subiectione Lambertus meruit et in episcopatus sui sedem restitui et tandem martyrio coronari. Non minus constantis, licet minus prudentis, obedientię est exemplum, quod sequitur. Ioannes abbas eremique Scythi oeconomus ficus de Mareota * corr. ex Mareote Lybię sibi muneri missas duobus adolescentulis ad senem quendam procul in ulteriore deserto manentem deferendas dedit. Quos,


1456. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 2_519 | Paragraph | SubSect | Section]

eundem pro instauranda manu supplex rogaret. Vsque adeo is, qui uera prędicere ausus fuerat, ipso etiam rege tunc maior fuit: lędi non potuit, lęsum sanauit. Micheas quoque propheta, cum de belli euentu, quod Achab et Iosaphat reges contra Syrię regem parabant consuleretur, nihil ad gratiam est locutus. Prędixit Israhelitici exercitus fugam et Achab regis necem, ipso audiente ac pseudoprophetis e diuerso prospera omnia pollicentibus. Sed


1457. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 2_519 | Paragraph | SubSect | Section]

truditur. Cum autem euenissent, quę prędixerat mendacium interiit, ueritas mansit et qui uera uaticinanti manus intulerant, ab aduersariis cęsi poenas dedere, ipse uinculis liberatus est. Zacharias, Ioiadę sacerdotis filius, ueritate, id est, Dei spiritu imbutus non dubitauit Ioam, regem Iuda, palam arguere, quod patrię ritu relicto ad idolorum cultum conuersus fuisset. Prophetantem in atrio domus Domini lapidibus


1458. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 2_519 | Paragraph | SubSect | Section]

mansit et qui uera uaticinanti manus intulerant, ab aduersariis cęsi poenas dedere, ipse uinculis liberatus est. Zacharias, Ioiadę sacerdotis filius, ueritate, id est, Dei spiritu imbutus non dubitauit Ioam, regem Iuda, palam arguere, quod patrię ritu relicto ad idolorum cultum conuersus fuisset. Prophetantem in atrio domus Domini lapidibus obruerunt. At uero Deo innocentis necem ulciscente ingentes illorum copię a paucis


1459. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 2_519 | Paragraph | SubSect | Section]

arguere, quod patrię ritu relicto ad idolorum cultum conuersus fuisset. Prophetantem in atrio domus Domini lapidibus obruerunt. At uero Deo innocentis necem ulciscente ingentes illorum copię a paucis Syris prostratę sunt, Ioas a seruis interfectus. Qui autem pro ueritate mori non timuit, uitę ęternę pręmia recepit. Quoniam uero os, quod mentitur, occidit animam, iccirco Ananias, Azur Gabaonitę filius, mendaciter prophetans per Hieremiam


1460. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 2_522 | Paragraph | SubSect | Section]

sed mysterium. Et si mysterium non essent, procul dubio delicti aliquid haberent, sed — ut reor — in tali casu non cauendi propter commodorum, quę iure quęrebantur, magnitudinem atque fructum. Ioseph apud Pharaonem in Aegypto primo loco habitus fratres, a quibus uenditus fuerat, eo uenientes, ut frumenta emerent, se non agnoscere ipsis incognitus fingit obiectoque, quod exploratores essent, in carcerem compulit.


1461. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 2_523 | Paragraph | SubSect | Section]

patre totaque familia ad se in Aegyptum transmigrare maturent, persuadet. Eos, cum aduenissent, alulit, possessione terrę optimę donauit, bonis multis affecit. Euacuata est igitur mendacii culpa finis merito, dum per illam Ioseph eis plurimum prodesse nititur, a quibus grauissime offensus fuerat. Aegyptię obstetrices iussę pręfocare mulierum Hebrearum mares pueros obtemperaturas se Pharaoni monstrabant nec tamen obtemperauerunt. Et quoniam


1462. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 2_523 | Paragraph | SubSect | Section]

eis domos . Per quas alii temporalia, alii ęterna bona illis repensa intelligunt. Quicquid tamen horum sit, mercedem meruit pietas etiam mendacio uelata. Raab meretrix, certa Israhelitas Iosue duce urbem Hierico, in qua erat, funditus euersuros, exploratores eorum domi receptos non prodidit, quin immo operuit lini stipula et quęrentibus abisse dixit. Cumque Hierico solo ęquata omnes passim trucidarentur,


1463. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 2_523 | Paragraph | SubSect | Section]

coniugium infamis mulier nunquam peruenisset, ut inter illas censeretur, de quibus per successionis lineam nasci uoluit Dei filius Iesus Christus. Mendacium Gabaonitis attulit salutem, sed abstulit libertatem. Dederat illis Iosue in castris Galgalę iusiurandum, quod uitę illorum parceret, ratus eos (quemadmodum ipsi referebant) gentem magis longinquam esse quam quę Terrę promissionis finibus concluderetur. Mox falsos fuisse


1464. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 2_524 | Paragraph | SubSect | Section]

non frustra composite pellacique sermone usi sunt. Quod autem seruari debuerit, ex secundo Regum uolumine apparet, ubi dicitur ideo iam trium annorum fame laborare populum. Israhel, qui rex Saul Gabaonitas contra fidem, quam a Iosue acceperant, interfecisset. Sed si pręceperat iampridem Dominus omnes gentes illas internitione deleri, cur solis deinde mendacibus parci uoluit? Quod scilicet nulli obesse, sed tantum sibi prodesse mendacio quęsierant.


1465. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 2_526 | Paragraph | SubSect | Section]

oollocuta sermone, promissis, uultu fallit atque eundem, quem adorauerat, cuius se ancilla dixerat, captata occasione incautum interemit. Nemo illi dolos uitio uertit, factum omnes laudibus extulerunt. Summus ipse sacerdos Ioachin cum magno presbyterorum comitatu de Hierusalem Bethuliam uenit, ut faciem eius uideret, cuius famam admirabatur. Quid multa? Omnes uni foeminę gratias agere et eius uirtute beneficioque salutem, quam iam desperauerant,


1466. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 2_532 | Paragraph | SubSect | Section]

causę. Cętera uero mendaciorum genera perniciosa mortiferaque habentur. Sicuti fuit mendacium Gezi, pseudoprophetarum, Ananię et Saphirę, pontificum in Euangelio et phariseorum et his similium; simulatio quoque ac dolus Ioab in Abner et Amasam, Triphonis in Ionatham et in Antiochum, Ismahelis in Godoliam, Andronici in Oniam, Iudę in Dominum. De talibus dicitur: Simulatores et callidi prouocant iram Dei. His et Propheta imprecatur


1467. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 2_532 | Paragraph | SubSect | Section]

perniciosa mortiferaque habentur. Sicuti fuit mendacium Gezi, pseudoprophetarum, Ananię et Saphirę, pontificum in Euangelio et phariseorum et his similium; simulatio quoque ac dolus Ioab in Abner et Amasam, Triphonis in Ionatham et in Antiochum, Ismahelis in Godoliam, Andronici in Oniam, Iudę in Dominum. De talibus dicitur: Simulatores et callidi prouocant iram Dei. His et Propheta imprecatur dicens: Disperdat Dominus uniuersa


1468. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 2_535 | Paragraph | SubSect | Section]

Iccirco, quem ille perdere cogitauerat, amplexatus osculatusque est adeo tenere, ut fleret. Itaque magnum interdum odium magna frangit mansuetudo et ira alterius alterius humilitate coercetur. Ioseph quoque, mitissimi ingenii adolescens, in cisternam a fratribus deiicitur et externis in seruitutem uenditur. Et tamen eos, a quibus talia passus fuerat, benigne suscipit, large educat, non malum pro malo reddens, sed


1469. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 2_542 | Paragraph | SubSect | Section]

silentium, et, cum loqui expediet, pensitare. Quando quidem Salomonis sententia est: In multiloquio non deerit peccatum. Qui autem moderatur labia sua, prudentissimus est. Iob a Domino arguitur, quod contendere ac disputare secum concupierit, dum calamitatum suarum causam anxie perquireret. Et respondens ait: Qui leuiter locutus sum, respondere quid possum? Confitetur se non habere,


1470. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 2_545 | Paragraph | SubSect | Section]

aliquis, non susurrus, non saltem screatus audiebatur, denique multitudo solitudinem taciturnitate ęquabat. Libet hoc loco apponere, quanta diligentia qualique circumspectione hoc idem ab Aegyptiis monachis olim seruatum Ioannes Cassianus de coenobiorum institutis tractans dicat: Cum solennitates — inquit — (quas illi synaxeis uocant) celebraturi conueniunt, tantum a cunctis silentium prębetur, ut, cum in unum tam numerosa fratrum


1471. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 2_550 | Paragraph | SubSect | Section]

continuissent? Antehac Moysi in monte Oreb de rubo loquens Dominus dixisse scribitur: Non appropies huc; solue calciamentum de pedibus tuis! Locus enim, in quo stas, terra sancta est. Itidem dictum est ad Iosue, cum transmisso Iordane in agrum urbis Hierico peruenisset. Calciamentum autem solui ei, qui nuptiis propinquitatis iure sibi oblatis renunciasset, mos erat dicebaturque domus discalciati. Igitur Deo appropinquare uel in


1472. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 2_550 | Paragraph | SubSect | Section]

Moysi in monte Oreb de rubo loquens Dominus dixisse scribitur: Non appropies huc; solue calciamentum de pedibus tuis! Locus enim, in quo stas, terra sancta est. Itidem dictum est ad Iosue, cum transmisso Iordane in agrum urbis Hierico peruenisset. Calciamentum autem solui ei, qui nuptiis propinquitatis iure sibi oblatis renunciasset, mos erat dicebaturque domus discalciati. Igitur Deo appropinquare uel in loco sancto stare


1473. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 2_551 | Paragraph | SubSect | Section]

non licebat. Et si hoc olim in pane illo seruatum est, quanto nunc mundiores esse decet, quibus sub eadem specie sumendum datur purissimum Christi corpus, spiritalis caro, ineffabile sacramentum. Iohel propheta uastationem atque excidium per Caldeos futurum prędicens, diuinam leniri iram posse sperat populi ieiunio et fletu et supplicationibus iisque addens: Egrediatur — inquit- sponsus de cubili suo et


1474. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 2_551 | Paragraph | SubSect | Section]

indixit, ut precatio ieiuniumque et poenitentium gemitus puriora offerrentur, nec illa sufficere putauit sine hac castitatis obseruatione. His testimoniis congrua quoque exempla subdantur. Ioseph, forma insignis adolescens ab Aegyptia domina adamatus, cum consentire libidini impudenter se ingerentis nollet, uim inferre conantem, relicto, quo apprehensus fuit, palio, effugit. O fortem et inuicti anima iuuenem. Cum id


1475. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 2_552 | Paragraph | SubSect | Section]

honoreque affecerunt, ut hinc agnoscas hominem, qui castitatis professione Deo sese dedicat, omni templo sanctiorem esse. Ac ne etiam coniugatis pudicicię seruandę ratio desit, non minus continentiam quam patientis Iob exemplum in medium adducam. Hic unica uxore contentus, ac monogamus: Pepigi — inquit — foedus cum oculis meis, ut ne cogitarem, quidem, de uirgine. Quam, enim partem, haberet in me Deus desuper et


1476. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 2_553 | Paragraph | SubSect | Section]

et in Apocalypsi, qui canticum cantant nouum, quod nemo, alius canere potest, et sequuntur Agnum, quocunque ierit. Sine macula enim sunt ante thronum Dei, et cum mulieribus non fuerunt coinquinati. Ioannem Baptistam, ut illum baptizaret, uirginitate meruisse credimus, cum maxime decuerit, ut baptizari uolens castus Dominus, casta editus matre, casti serui opera ministerioque uteretur. Itaque Ioannes plus quam propheta


1477. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 2_553 | Paragraph | SubSect | Section]

non fuerunt coinquinati. Ioannem Baptistam, ut illum baptizaret, uirginitate meruisse credimus, cum maxime decuerit, ut baptizari uolens castus Dominus, casta editus matre, casti serui opera ministerioque uteretur. Itaque Ioannes plus quam propheta est, quoniam plus est uirginem esse quam futura prędicere. Ipse est Helias, id est, robustus dominator, qui carnis lasciuiam animi puritate superauit. Denique inter natos mulierum nemo maior est


1478. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 2_553 | Paragraph | SubSect | Section]

erat. De ipso enim dictum est: Ecce ego mittam angelum meum, et pręparabit uiam ante faciem meam. Angeli igitur magis quam homines sunt, qui uirginitatem sancte integreque custodiunt. Ioannem apostolum, quoniam et ipse uirgo erat, prę ceteris a Domino dilectum Euangelia testantur. Ob hoc ab eodem Domino illi matrem commendatam et illum matri. Virginitatis etiam priuilegium fuit, quod idem et apostolus est et


1479. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 2_553 | Paragraph | SubSect | Section]

castitate sanctitateque pręstitisse ferunt, ut etiam Iudeis incredulis admirationi esset. Soli Sancta sanctorum intrare permittebant. Plerique deinde ob illius necem Hierosolymam euersam putauerunt. Hunc Paulus et Cepham et Ioannem, ueluti reliquorum pręsides, columnas uocat et ab iisdem sibi dexteras datas societatis gloriatur. Ac nequis calumnietur Petrum non sine uxore fuisse, nec nos imus inficias, cum et socrum habuisse


1480. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 2_557 | Paragraph | SubSect | Section]

se fecit. Sed nemo Legem putet unicum exemplum, ut repudiet inuitam. Nescis enim, an sic uoceris, ut hic uocatus est, singulari quadam uocatione, non communi. Quippe qui breui tanta profecit sanctitudine ac scientia, ut sub Ioanne abbate monasterium ingressus, in successoris eius Helię locum omnium suffragiis suffici meruerit, cunctis pręlatus, qui uxori prętulerat Christum. Ad Ioannem abbatem quendam seculari habitu hominem uenisse autor


1481. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 2_557 | Paragraph | SubSect | Section]

profecit sanctitudine ac scientia, ut sub Ioanne abbate monasterium ingressus, in successoris eius Helię locum omnium suffragiis suffici meruerit, cunctis pręlatus, qui uxori prętulerat Christum. Ad Ioannem abbatem quendam seculari habitu hominem uenisse autor est Cassianus primitiasque obtulisse. Cuius aduentu demon ab obsesso, quem sanare abbas non potuerat, repente effugit, propter eum se fugere confessus. Admiratus


1482. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 2_557 | Paragraph | SubSect | Section]

Ioannem abbatem quendam seculari habitu hominem uenisse autor est Cassianus primitiasque obtulisse. Cuius aduentu demon ab obsesso, quem sanare abbas non potuerat, repente effugit, propter eum se fugere confessus. Admiratus Ioannes, unde ex illo seculi homine tanta uirtus emicuisset, curiosius percunctari coepit. Atque audiuit eum olim, dum monasticę professionis desyderio afficeretur, a parentibus compulsum ducere uxorem et iam annum undecimum


1483. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 2_559 | Paragraph | SubSect | Section]

sententiam esse perhibent: Malum est mulierem uidere, peius alloqui, pessimum tangere. Ex sensibus igitur corporis nostri, ut quisque periculo proximior, ita magic continendus. Propterea quidem Ioannes anachoreta in quadam Aegypti pręrupte rupis spelunca obtruso * corr. ex obstruso aditu degens, cum foeminis nunquam est locutus, raro cum uiris, ad se tamen intrare permisit neminem. Tribuno


1484. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 2_569 | Paragraph | SubSect | Section]

sęuire uelle, cui tam atroces bestię pepercerant, et liberam dimisit. Philippi apostoli quatuor filię, quia uirgines erant, prophetandi donum accipere meruerunt, etiam post Ioannem, cum prophetas cessare oportebat. Agatham, Cathanensem uirginem, nec Aphrodisię meretricis illecebrę nec Quintiani prętoris promissa, minę, supplicia ad impudiciciam trahere patuerunt. Omnia contempsit, ut


1485. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 2_575 | Paragraph | SubSect | Section]

habitaculum est impolluta uirgo, quę perpetuę sese dedicat castitati. Maria Decegnies, puellula duodecim annos nata parentum (non sua) uoluntate cuidam Ioanni nuptui tradita, uitę districtione ac sanctitate commouit uirum, ut intactam dimitteret. In uirginitate ergo perseuerans, multa uirtute multisque miraculis celebris euasit. E uita decedenti Christus, angeli, apostoli in


1486. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 2_575 | Paragraph | SubSect | Section]

ac sanctitate commouit uirum, ut intactam dimitteret. In uirginitate ergo perseuerans, multa uirtute multisque miraculis celebris euasit. E uita decedenti Christus, angeli, apostoli in uisu apparuerunt. Quorum consolationibus iocundata mortis angustias non sensit. Solutam deinde a corpore animulam a Beata Virgine cum angelorum comitatu in cęlum ferri conspexit episcopus Tolosanus. Haud immerito tantam consecuta est beatitudinem, quę ne uiro quidem


1487. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 2_584 | Paragraph | SubSect | Section]

PER EXEMPLA VETERVM Hactenus de castitate. Nunc iis, qui culpa aliqua lapsi sunt, demus poenitentię locum, ut resurgant. Et quidem, nemo est, qui non peccet. Septies in die cadit iustus, ait Scriptura. Et Ioannes apostolus: Si dixerimus — inquit — quia peccatum non habemus, nosipsos seducimus et ueritas in nobis non est. Igitur, quoniam omnia Deus conclusit sub peccato, ut omnium misereatur, omnibus


1488. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 2_585 | Paragraph | SubSect | Section]

erumnis uastationibusque affectos. Rursum, cum poenitendo sese correxissent eodem miserante liberatos, ut et iustum in puniendo agnoscas et facilem in remittendo. Cum ergo Iosue duce iam defuncto alienigenas sibi iunxissent et (quod execrabilius est) immolassent eorum diis Baalim et Astaroth, obliti Dei sui, a quo multa, magnaque acceperant beneficia bellis oppressi Cusanrasathaim, Mesopotamię


1489. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 2_588 | Paragraph | SubSect | Section]

possit, minante sibi Domino per Heliam prophetam pertimuit et scissis uestibus texit se cilicio, ieiunauit, in sacco iacuit. Iccirco Dominus malum, quod illi interminatus fuerat, distulit post eum in diebus Ochozię et Ioram, filiorum eius. Hinc per Ezechielem prophetam ait: Impietas impii non nocebit ei, in quacunque die conuersus fuerit ab impietate sua. Iosaphat, rex Iuda, irruentibus aduersum se Moabitis et Ammonitis et


1490. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 2_588 | Paragraph | SubSect | Section]

fuerat, distulit post eum in diebus Ochozię et Ioram, filiorum eius. Hinc per Ezechielem prophetam ait: Impietas impii non nocebit ei, in quacunque die conuersus fuerit ab impietate sua. Iosaphat, rex Iuda, irruentibus aduersum se Moabitis et Ammonitis et Idumeis indixit ieiunium atque orauit. Omnesque de Iuda steterunt coram Domino cum paruulis et uxoribus ac liberis et in terram proni ado‑ *corr. ex


1491. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 2_589 | Paragraph | SubSect | Section]

proni ado‑ *corr. ex Iudę rauerunt. Cantores pręcedentes exercitum Deo laudes personabant, cum illi, quos pertimuerant, in seipsos conuersi mutuis uulneribus concidere. Iosaphat et Iuda diripuerunt spolia et gratias Deo egerunt, quod sic pro ipsis depugnasset. Cor enim contritum et humiliatum Deus non spernit. In tribulatione — inquit — inuocasti me, et liberaui te.


1492. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 2_589 | Paragraph | SubSect | Section]

liberaui te. Benadab, Syrię rege, Samariam obsidente oppidani fame laborabant, ita ut quędam mulieres a filiorum esu non abstinerent, quando poenitentia et humiliatione Ioram, Samarię regis, qui cilicio se induerat, die uno summa inopia in summam uersa est copiam. Syri enim horrendo armorum strepitu diuinitus excitato uehementer perterriti relictis impedimentis omnique supellectili dimissa


1493. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 2_589 | Paragraph | SubSect | Section]

supellectili dimissa fugam fecere. Samaritę uero egressi direptis castris insperata preda ditati sunt, et modius similę stetit statere uno sicuti prędixerat Heliseus, et duo modii ordei statere uno. Rex Israhel Ioachan cum suis, quos pręuaricari fecerat subditus Azaheli, Syrię regi, et Benadab, filio eius, poenitentiam egit orauitque ad Dominum, et sicut Scriptura ait: Datus est illis saluator, cuius ope liberati sunt.


1494. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 2_590 | Paragraph | SubSect | Section]

captiuo, quia poenitens ac dolens ad Dominum clamitauit, eodem Domino per Esaiam dicente: In indignatione mea percussi te, et in reconciliatione tua misertus sum tui. Iosię regi Iuda, quoniam, cum Legis librum perlegisset, patrum populique transgressione uehementer tristatus est, Olda prophetis respondit: Hęc dicit Dominus: Ecce ego adducam mala super locum istum et habitatores


1495. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 2_591 | Paragraph | SubSect | Section]

inducturus sum super locum istum. Itaque propter unius poenitentiam communis omnium calamitas, quoad ipse uixit, dilata est. Vixit autem posthac duodecim annos. Sed plerique sane peccatum suum doluerunt, Iosias uero et post illum Esdras etiam alienum. Nam hic quoque, cum intellexit, quod ipsi, qui secum a Babylone Hierosolymam remigrauerant, miscuissent semen sanctum cum exteris nationibus connubiorum copulatione, scidit palium


1496. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 2_592 | Paragraph | SubSect | Section]

homines, iumenta, boues, pecora gustent quicquam usque mane utque unusquisque conuertatur a uia sua mala. Id uidens Deus auertit omnem perniciem illam, quam eis comminatus fuerat se illaturum. Quis ergo dubitet, quin a diebus Ioannis regnum cęlorum, uim patiatur et uiolenti rapiant illud, si etiam ante Ioannem hominum poenitentia mutare potuit Dei sententiam? Mardocheus ad Susa abductus, cum Aman Persę odio in ipsum ac simultate factum


1497. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 2_592 | Paragraph | SubSect | Section]

conuertatur a uia sua mala. Id uidens Deus auertit omnem perniciem illam, quam eis comminatus fuerat se illaturum. Quis ergo dubitet, quin a diebus Ioannis regnum cęlorum, uim patiatur et uiolenti rapiant illud, si etiam ante Ioannem hominum poenitentia mutare potuit Dei sententiam? Mardocheus ad Susa abductus, cum Aman Persę odio in ipsum ac simultate factum esset, ut rex Persarum Assuerus edicto iuberet interfici Iudeos omnes, qui


1498. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 2_593 | Paragraph | SubSect | Section]

errutus, primum apud regem obtinuit dignitatis locum et, quantum poenitentię humiliationibus se submiserat, tantum fuit exaltatus. At etiam iusti interdum, quasi qui peccauerint, poenitentię districtione se coartant. Iob, quem diabolus omnium aduersitatum mole premens uincere non potuit. Saccum consui — inquit — super cutem meam, et operui cinere carnem meam. Facies mea intumuit a fletu, et palpebrę meę


1499. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 2_594 | Paragraph | SubSect | Section]

impletum est illud, quod per Esaiam dicitur: Vias eius uidi, et sanaui eum, et reduxi eum et ipsi reddidi consolationes. In Zacharia legimus Satan accusatione aduersari parantem Iesu, filio Iosedech, sacerdoti prohibitum fuisse a Deo, eo quod ipse Iesus poenitentiam egisset. Qui deinde sordidis tegumentis, in quibus iam se submiserat, exui et cidari munda operiri iussus desyderabilem illam Domini uocem audiuit:


1500. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 2_595 | Paragraph | SubSect | Section]

locustis syluestrique melle uescebatur. Lugubris et asper uestitus peccatorum tristitiam indicat, zona pellicea carnis mortificationem testatur, ciborum uilitas ieiunium abstinentiamque commendat. Post Ioannem eadem sane uox Dominicę prędicationis initium fuit: Poenitentiam agite! Appropinquabit enim regnum cęlorum. Sola peccati turpitudo ad poenitentiam mouere debuit peccatorem, quanto magis cum etiam ea


1501. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 2_602 | Paragraph | SubSect | Section]

et ipse abutitur eo in superbia. Hinc est, quod sanctis uiris maximę semper curę fuit, ut peccantes traherent ad poenitentiam, quoniam et sine illa infelices et per illam beatos fore non ignorabant. Ioannes apostolus (ut quidam tradunt) peregre proficiscens, iuuenem conuersum apud episcopum reliquit et ut grande quoddam depositum custodiendum commendauit. At cum redisset, illum discessisse comperit et commeantium itinera


1502. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 2_607 | Paragraph | SubSect | Section]

quam turbauerat dolor uitę nequioris. Ploranti ad monumentum Marię Dominus ante quam apostolis apparuisse dicitur, quia illa prior consolari meruit, quę lachrymas huberius fudit. Cum fleret (ut Ioannes inquit) inclinauit se et prospexit in monumentum, et uidit duos angelos, unum ad caput et unum ad pedes. Paucis uerbis tota poenitentis ratio comprehensa est. Qui enim ad poenitentiam conuertitur, primo se peccasse


1503. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 2_611 | Paragraph | SubSect | Section]

— et agite poenitentiam ab omnibus iniquitatibus uestris, et non erit uobis in ruinam iniquitas. Et rursum: Impietas impii non nocebit ei, in quacunque die conuersus fuerit ab impietate sua. In Iohele quoque propheta legimus: Dicit Dominus: Conuertimini ad me in toto corde uestro, in ieiunio, et fletu, et planctu, et scindite corda uestra, et non uestimenta uestra, et conuertimini ad Dominum Deum uestrum,


1504. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 2_619 | Paragraph | SubSect | Section]

cupit ad pristinę innocentię statum et construere ciuitatem sanctam in cęlo preciosis lapidibus uirtutum auroque puritatis. Quoniam non intrabit in eam aliquod* coinquinatum. Confitebatur et Iob dicens: Peccaui; quid faciam tibi, o custos hominum? Quare posuisti me contrarium tibi, et factus sum mihimetipsi grauis? Cur non tollis peccatum meum et quare non aufers iniquitatem meam? Ecce nunc in


1505. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 2_619 | Paragraph | SubSect | Section]

et urget, ut citius ueniam consequatur, incertus, an usque mane uita sibi suppetet, certus autem post mortem non esse uenię locum, sed iudicio, ut quisque recipiat, prout gessit in corpore, siue bonum siue malum. Et, si Iob, qui Dei sententia iustus habebatur, non negat se peccatorem, quis existimabit se expertem esse peccati? Aut si ille, qui nihil graue commiserat, sic efflagitat dimitti sibi, ut usque mane differri periculosum arbitretur,


1506. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 2_623 | Paragraph | SubSect | Section]

ne qua nimis acerba increpatione conturbet confitentem, et uulnus, quod leni fotu curandum est, durius contrectans exasperet ac suppurare cogat, ne forte et ipsi contingat, quod contigisse seni cuidam in Aegypto refert Ioannes Cassianus. Qui monachum adolescentem cum in confessione audisset libidinis incentiuis identidem urgeri, immoderata reprehensione prope ad desperationem compulit, indignum monachi nomine contestans, cuius pectus


1507. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 2_626 | Paragraph | SubSect | Section]

plenus ait) abscondit scelera sua, non dirigetur; qui autem confessus fuerit et reliquerit ea, misericordiam consequetur. Idem dicit: Reuela Domino opera tua, et dirigentur cogitationes tuę. Et Ioannes apostolus, cui futurorum arcana spiritalibus oculis licet intueri: Si confiteamur — inquit — peccata nostra, fidelis est et iustus, ut remittat nobis. Quid autem opus est cęlare hominem, quod non


1508. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 2_636 | Paragraph | SubSect | Section]

reuerentię erga se metum panis ipse Trinitatis, cum tam mirabiliter etiam ab angelis porrigi uisus est. Non minori adimiratione dignum nec minus ad huius sacramenti spectans dignitatem illud fuit, quod in uita Faustini et Iouitę martyrum legimus. Hi nanque cum Secundum militem Mediolani conuersum baptizassent et communione quoque membrum Ecclesię facere uoluissent nec haberent panem, ex quo sacramentum conficerent, a columba alite rostro


1509. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 2_645 | Paragraph | SubSect | Section]

digni, ut intres sub tectum nostrum. Comparantesque aromata poenitentię et humiliationis exemplo sanctarum foeminarum, ad ungendum illum in odore unguentorum eius festinemus, unctum tandem ritu piissimi Iospeh syndone conscientię nostrę pura mundaque inuoluamus. Et cum sic inuolutum in monumento pectoris nostri nouo reposuerimus, passionis eius poenas mente recolentes, ad resurrectionis quoque eius gloriam nos peruenturos


1510. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 3_372 | Paragraph | Section]

aliquem unius tantum uerbi fidem adhibet. Sed manifestum quoque aliorum opus, quod ita bono ut malo animo agi potest, qualiter accipiendum sit, sequenti exemplo satis patebit. Diuisa Promissionis terra uictisque hostibus Iosue duce et iam militię missione accepta tribus Ruben et Gad et dimidia tribus Manasse de Sylo, ubi tabernaculum fixerant, ad Galaad, possessionem suam, quę ultra Iordanem erat, reuertentes in ripa fluminis citeriore altare


1511. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 3_372 | Paragraph | Section]

patebit. Diuisa Promissionis terra uictisque hostibus Iosue duce et iam militię missione accepta tribus Ruben et Gad et dimidia tribus Manasse de Sylo, ubi tabernaculum fixerant, ad Galaad, possessionem suam, quę ultra Iordanem erat, reuertentes in ripa fluminis citeriore altare construxerunt, ob hoc duntaxat, ut posteris fidem facerent se commeandi ius habere ad offerendum in Sylo, nequando separati reliquis tribubus sicuti possessione ita


1512. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 3_372 | Paragraph | Section]

amarum! Semper quidem tutius est honesta potius quam turpia de ambiguis coniectari. Quod cum quidam terrę Hus habitatores minus obseruarent, simplicem illum et rectum Deoque probatum uirum Iob, eo quod calamitatibus opertus fuerat, iudicarunt iniustum. Ipsi Dominus inter aduersa patientię meritum exaggerat, sed falsi rerum existimatores non habentes, in quo eum manifesto arguant, occulti


1513. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 3_374 | Paragraph | Section]

in illum animaduertens, cuius suggestione deceptus fuerat, tam ęquus iniqui hominis ultor factus quam sęuus fuisset innocentum interemptor, si ante dictam internitioni diem, id quod erat, non resciuisset. Quam itaque recte Iob: Causam — inquit — quam nesciebam, diligentissime inuestigabam. Sunt, qui suis de rebus alios consulunt, sed cum sibi recte consultum est, contemnunt


1514. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 3_374 | Paragraph | Section]

consultum est, contemnunt quosque amauerant, odisse incipiunt, si illos quicquam secum dissentire animaduertunt, eorum iudices facti, quorum iudiciis usuri uidebantur. Horum peruersitatem secuti Iohanan, Careę filius, et qui cum illo erant, cum post Babylonicam captiuitatem in terra Chanaan iuxta Bethlehem resedissent et Caldeos timentes, quo fugam uertere sibi expedisset, Hieremiam prophetam


1515. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 3_375 | Paragraph | Section]

Nunc Euangelicę institutionis exempla, quę ad propositum quicquam spectare uidebuntur, colligemus. Dominus noster Iesus Christus Iudeorum in iudicando maliciam arguens: Venit -inquit- Ioannes Baptista neque manducans panem neque bibens uinum, et dicitis: Demonium habet. Venit Filius hominis manducans et bibens, et dicitis: Ecce homo deuorator et bibens uinum, amicus publicanorum et peccatorum!


1516. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 3_378 | Paragraph | Section]

diuinę in percussorem miraculum illę ipsę mulieres, apud quas aliquando pernoctauerat, palam confiterentur atque idem percussorem suum miseratus oratione sanitati restituisset. Nos tam anceps iudicium facile uitabimus, si Ioannis Alexandrini episcopi prudentiam imitari uoluerimus. Qui ipsius Vitalis delatoribus ita fidem adhibuit, ut sanctum uirum ne in lustris quidem impudice uersari crederet. Tutius nanque consilium, ęquior


1517. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 3_379 | Paragraph | Section]

uirum ne in lustris quidem impudice uersari crederet. Tutius nanque consilium, ęquior deliberatio, certius iudicium- semper bene pręsumere de iis, quos nunquam in crimine nouimus deprehensos. Idem sanctus Ioannes episcopus illos etiam, qui publice peccauerant, absentes carpi taxarique prohibuit: fieri enim posse, ut peccatum poenitendo diluissent, et iniquum esse id a homine petulanter exprobrari, quod a Deo clementer fuerit


1518. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 3_379 | Paragraph | Section]

fuerit condonatum. Itaque domesticos suos grauiter increpuit, cum quendam uirginis raptorem morte dignum dixissent. Et: »Qui scitis- inquit- si ille iam peccare desistit, cum uos fortasse non cessetis?« Iure quidem ista Ioannes. Cum enim Scriptura diuina dicat: Nescit homo, utrum amore an odio dignus sit. Qua ratione homo in altero sciet, quod in se nescit, utrum scilicet aliquis odio uel amore dignus sit? Beatus uero Franciscus


1519. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 3_383 | Paragraph | Section]

Itaque non semper ex utensilium aliquo decore mens hominis erit metienda, sed ex operibus potius uitęque conuersatione. Neque enim, qualis quęque arbor sit, folia ostendunt, sed fructus. Machetes abbas in Aegypto (sicut a Ioanne Cassiano traditum est) fratres incusare solitus, quod uuam in faucibus tumentem tolerare non possent, sed pręciderent, quod in cęllulis sagum haberent, quod secularibus hominibus oleum pro medicamento consecrarent; duo


1520. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 3_387 | Paragraph | SubSect | Section]

uita prius quam a iustitię cultu discedere. Opportune itaque eorum nunc proponemus exempla, quos in perseueranda iniuria fortes fuisse accepimus, deinde de reliquis patientię generibus suo ordine dicturi. Ioseph fratrum in se inuidiam beneficiorum relatione compensauit. Fame, qua laborabant, interiissent, nisi ille eos aluisset, in cuius necem conspirauerant, quem in cisternam, ut ibi extingueretur, deiecerant, quem mox, ut


1521. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 3_387 | Paragraph | SubSect | Section]

nisi ille eos aluisset, in cuius necem conspirauerant, quem in cisternam, ut ibi extingueretur, deiecerant, quem mox, ut seruus potius quam liber moreretur, inde exemptum alienigenis uendiderant. Non esset magna in Ioseph patientię et benignitatis uirtus, nisi et magnum in illum sęuientium fratrum extitisset odium; tanto plus laudis meruit, quanto maiorem iniuriam remisit. Moyses illatam sibi non leuem uerborum contumeliam et fratri


1522. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 3_389 | Paragraph | SubSect | Section]

Deum dixit. Post hęc enim ab inimicorum suorum molestiis liberatus gratias egit dicens: Accinxisti me fortitudine ad pręlium, incuruasti resistentes mihi subtus me. Iob quoque confitentem audimus ab omni prorsus uindictę appetitione semper se fuisse alienum. Ait enim: Si gauisus sum ad ruinam eius, qui me oderat, et exultaui, quod inuenisset eum malum; non enim dedi ad peccandum


1523. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 3_390 | Paragraph | SubSect | Section]

peccauimus Deo. Quicquid patimur, non est offensa, sed uindicta. Idem omnis patientię et exemplar et magister et remunerator Iesus Dominus, cum a Samaritanis non fuisset in urbem receptus, tam leniter tulit, ut Iacobum et Ioannem ulcisci iniuriam uolentes increpuerit. Vis — inquiunt — dicimus, ut ignis descendat de cęlo et consumat illos? Et responsum accipiunt: Nescitis, cuius spiritus estis. Filius hominis non uenit


1524. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 3_403 | Paragraph | SubSect | Section]

Si peccauimus, uult, ut castigati ad poenitentiam conuertamur; si non peccauimus, ut sustinendo humilitate proficiamus. Non est ibi querelę locus, ubi exercendę occasio datur uirtutis. Iob inter omnes Orientales magnus (ut scribitur) pecori utique copia et seruorum familięque nobilitate. At uero his repente amissis, non solum inter Orientales, sed etiam Occidentales magnus fuit. Patientia eius in aduersis


1525. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 3_403 | Paragraph | SubSect | Section]

Nudus egressus sum - inquit- de utero matris meę; nudus illuc reuertar. Dominus dedit, Dominus abstulit. Sicut Domino placuit, ita factum est. Sit nomen Domini benedictum! In omnibus his non peccauit Iob labiis suis neque stultum quid contra Deum locutus est. Quia certe uel labiis peccare Deo maius damnum maioremque miseriam esse existimauit quam cuncta, quę habuit, simul amittere. Ezechias, cum


1526. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 3_404 | Paragraph | SubSect | Section]

et peccati poenam admisit dicens: Bonus sermo Domini, quem locutus est. Sit tantum pax et ueritas in diebus meis. Qua patientię humilitate meruit, ut illa regię gazę direptio ad successores suos Ioachin *corr. ex Ioachim et Sedechiam usque differretur, quando etiam populus ipse ob delicta ductus est in captiuitatem. Non sensit damnum, qui eo se dignum confessus animum statim ad sustinendum parauit.


1527. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 3_404 | Paragraph | SubSect | Section]

dicens: Bonus sermo Domini, quem locutus est. Sit tantum pax et ueritas in diebus meis. Qua patientię humilitate meruit, ut illa regię gazę direptio ad successores suos Ioachin *corr. ex Ioachim et Sedechiam usque differretur, quando etiam populus ipse ob delicta ductus est in captiuitatem. Non sensit damnum, qui eo se dignum confessus animum statim ad sustinendum parauit. Qui uero sępe aduersa


1528. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 3_408 | Paragraph | SubSect | Section]

rerum suarum deductionem factam nouerant, ignoscendum duxerunt, quomodo nos non ignoscemus hominibus? Eustachius Romanus aduersis casibus in uita multum conflictatus et semper superior, ita ut non immerito post beatum Iob alterum patientię dicatur exemplar, amissis fortunis, seruis, uxore, liberis Christum suum (cuius fidem miraculo edoctus acceperat) nunquam dimisit. Qua animi constantia meruit post annos aliquot dure miserabiliterque


1529. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 3_410 | Paragraph | SubSect | Section]

dominum constituit fratrum suorum, cuius propaginem in Christo claudendam cognouit. Iacob quoque, cum et ipse corpore ęgroto uisuque per ętatem caligante nihil ferme cerneret, uidit tamen, quem ex duobus filiis filii sui Ioseph alteri pręferret. Vtrique enim benedicturus cancellatis brachiis dexteram capiti eius imposuit, qui sinistrę adstiterat. Ei uero, qui dexterę se obtulerat, porrexit leuam. Lippientibus oculis prospexit, quod


1530. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 3_410 | Paragraph | SubSect | Section]

benedicturus cancellatis brachiis dexteram capiti eius imposuit, qui sinistrę adstiterat. Ei uero, qui dexterę se obtulerat, porrexit leuam. Lippientibus oculis prospexit, quod prospicere non potuit, qui habebat sanos. Nempe Ioseph dexteram eius apprehensam super Manassen transferre frustra conatus, ab eodem audiuit, quia Ephraim Manasse *corr. ex Manassen maior erit, licet Manasses natu prior esset. Idem


1531. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 3_411 | Paragraph | SubSect | Section]

uidisse se Dominum facie ad faciem gloriatur. Vnde illi nomen Israhel, id est, De um uidens inditur. Nequaquam illud malum putauit, quod se a colloquiis diuinis non arcebat. Ideo nec lamentari uoluit. Miphiboset, Ionathę filius, deleta Saulis domo solus superfuit, quia utroque pede claudus non potuit interesse bello, quo ceciderunt fortes Israhel. Insuper auitos agros solus possedit et regis Dauid mensę particeps fuit.


1532. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 3_412 | Paragraph | SubSect | Section]

fuit, sed nequitia serui; quem fugientem fortasse peremisset, si consequi potuisset. Innocentior fuit, quia ingredi nequiuit. Multo autem satius est debiles pedes habere quam manus cruentas. Iob ipse non tantum pedibus aut manibus aut aliquo membrorum ęger erat, sed toto prorsus corpore tabidus atque putridus et a planta pedis usque ad uerticem foedissimis hulceribus confectus. Testa saniem radebat iacebatque in


1533. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 3_412 | Paragraph | SubSect | Section]

labiis peccaret. Vxor iacenti assidebat, non quę consolaretur afflictum, sed petulantia sua grauius exasperaret. Nanque tantarum impatiens erumnarum iubebat, ut iam in suam ille necem maledictis Deum prouocaret. At uero Iob non ignarus longe maiorem esse miseriam Deo peccare quam ista pati, in ipsam indignatus: Quasi - inquit- una de stultis mulieribus locuta es. Si bona sus cepimus de manu Domini, mala quare non


1534. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 3_416 | Paragraph | SubSect | Section]

omnibus prębuit, ut dialecticam et geometriam (quę uel maxime uisu indiget) usque ad perfectum didicerit. Addit etiam plurima opera ab eo nobilia scripta: Commentarios in Psalmos omnes, Commentarios in Euangelium Matthei et Ioannis, De dogmatibus contra Arrianos libros duos, De Spiritu Sancto librum unum, In Esaiam decem, In Osee octo, In Zachariam quinque, et infinita alia, quę digerere proprium indicis est. Quod si tanta nosse cęcus potuit,


1535. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 3_425 | Paragraph | SubSect | Section]

tibi uersum est ad gloriam. Nam cum omnibus pręceptum sit: Non occides! — tibi dispensatum est, ut te percuteres et uinceres, occideres te et uiueres. Hęc de ueteribus; ad noua ueniamus! Ioannes, pręcursor Domini et plus quam propheta et quo non surrexit maior inter natos mulierum, Herodis Antipę iussu in gratiam adulterę carceri mancipatur obtruncaturque ac medius inter Legem et Euangelium, huius initium,


1536. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 3_426 | Paragraph | SubSect | Section]

tenebris relinquens, qui increduli in ipsum sęuierunt. Philippum apostolum Hieropoli, Phrygię urbe, crucifixum ac lapidibus interemptum constat, Bartholomeum apud Armeniam in oppido Albano uiuum excoriatum decollatumque; Ioannem apostolum Romę in feruenti oleo decoctum nec tamen lęsum Christo protegente, qui sic eum uoluit manere, donec ipse ueniret; Thomam Didymum apud Indos carceri traditum, nudis uestigiis per candentes laminas ductum et


1537. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 3_431 | Paragraph | SubSect | Section]

faces, prunas toto corpore dilacerato constanter exciperet, ait: »Frustra fatigaris, Daciane! Non potes tam horrenda excogitare tormenta, quam ipse paratus sum sustinere. Carcer, ungulae, candentes laminę morsque ipsa ludus iocusque Christianis sunt, non tormentum.« Post hęc aliis atque aliis confectus poenis cum uictorię palma migrauit ad cęlum. Et qui talia pro Christo pati optauit, nunc regnat cum Christo.


1538. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 3_434 | Paragraph | SubSect | Section]

terreri non posse. Siquidem Marcus quoque et Marcellianus, Romę passi, gaudenter ad supplicium ibant et, quoniam fratres germani erant, stipitibus infixi Psalmum illum alternatim decantarunt: Ecce quam bonum et quam iocundum habitare fratres in unum! Cumque non modo ferrent, sed etiam irriderent tormenta, erubuit Diocletianus contemptui se habere ab iis, quos torqueret, et ambos lanceis confodi iussit atque interimi. Et pręclare


1539. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 3_436 | Paragraph | SubSect | Section]

beatus factus in sempiternum. Maximus martyr sub Decio imperatore ab Opimio proconsule in Asia passus, cum fustibus cęsus et in equuleo extensus ungulis quoque laniaretur, tormenta hęc non dolori sibi esse dicebat, sed iocunditati. Inde extra urbem tractus lapidibusque obrutus, iocunditate illa, quam inter cruciatus capiebat, iam omni molestia liber frui plenius coepit, fruiturus sine fine. Cyriacum, Hierosolymitanum episcopum, qui ante


1540. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 3_436 | Paragraph | SubSect | Section]

imperatore ab Opimio proconsule in Asia passus, cum fustibus cęsus et in equuleo extensus ungulis quoque laniaretur, tormenta hęc non dolori sibi esse dicebat, sed iocunditati. Inde extra urbem tractus lapidibusque obrutus, iocunditate illa, quam inter cruciatus capiebat, iam omni molestia liber frui plenius coepit, fruiturus sine fine. Cyriacum, Hierosolymitanum episcopum, qui ante Iudas dictus est et beatę Helenę lignum Dominicę crucis


1541. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 3_439 | Paragraph | SubSect | Section]

carceris custodes ad Christum conuertit eosque in fide stabiles imperator capite cędi pręcepit; porro Victorem in equuleo tolli fustibusque et nervis duriter cędi ac rursum in uincula coniici. At ipse, cum simulachrum Iouis ante se constitutum adorare iuberetur, id abominatus pede statuam euertit. Iacuitque resupinatus Iuppiter suis etiam ridendus cultoribus. Cęterum Maximianus fortiorem se deo suo ostendens ulcisci uoluit eius iniuriam,


1542. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 3_440 | Paragraph | SubSect | Section]

defendere, ne saltem caderet, nequiuit. Victorem igitur, cum pedem illi prius abscidisset, molendini rota subiectum conteri et adhuc spirantem gladio feriri iussit. Et hic quidem martyr efficitur, sed euersi Iouis ignominia non aboletur. Ac ne imperator quidem tantum uirium fuit, ut torquendo hominem fidem extorqueret. Et quem uincere non potuit, interemit. Hadrianus martyr Nicomedię passus, cum esset militum pręfectus,


1543. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 3_449 | Paragraph | SubSect | Section]

apparuit, et quidem brumę tempore, quando nihil in aruis florere solet, easque sibi a Dorothea de sui Sponsi paradiso missas dixit. Et cum obtulisset, ex oculis euanuit. Videns ergo ille serio factum, quod ioco poposcerat, quia fieri posse non credebat, et altius rem consyderans, Christianum se fecit martyriumque sustinuit, post rosas fructum quoque uerę perfectęque beatitatis percepturus. Si Theophilum rosę mouerunt, moueant


1544. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 3_450 | Paragraph | SubSect | Section]

nuda suspenditur. Nubes autem ab alto delapsa nuditatem eius texit. Ferreis nexibus constricta in teterrimo carcere compingitur. At uero ueniente ad ancillam suam Christo illuxit carcer, uincula confracta sunt, ipsa uirgo iocunditate perfusa. Deinde saxo ad collum ligato in mare pręcipitatur, sed ab eo soluta ad littus enatauit. Tum etiam leopardis exponitur, sed bestię, quam illico dilaniaturę putabantur, non attigerunt. Denique pręses


1545. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 3_455 | Paragraph | SubSect | Section]

initio — ut Saluator ait — et in ueritate non stetit, quia non est ueritas in eo. Cum loquitur mendacium, expropriis loquitur, quia mendax est, et pater eius. Laudatur a Domino Iob. Sathanas inuidet, sed nocere nisi permissus non potest. Vbi uero potestatem nocendi accepit, iustum hominem omnibus afficit erumnis, postremo et mala corporis ualitudine terribiliter uexat. Sed fortis Dei athleta semper


1546. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 3_456 | Paragraph | SubSect | Section]

trahat, quem prosperis in rebus modestum, pium ac Deum timentem uidet. Quod si etiam in aduersis patientem esse cognouerit, iam illum ultra infestare erubescit, quem tot uirtutum armis munitum cernit. Duplicia autem Iob post probationem recepisse dicitur, ut et tu te multo plura adepturum speres, si amissa ęquo animo pertuleris. Quem autem hominum omnino intentatum relinquet ille, qui Dei Filium Iesum tentare non timuit? Cum enim


1547. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 3_458 | Paragraph | SubSect | Section]

contemptis religiose uitam instituere decernunt. Iccirco pręceptum est: Fili, accedens ad seruitutem Dei, sta in iustitia et timore, et prępara animam tuam ad tentationem. Duo iuuenes Ioannem apostolum secuti (ut alibi diximus) cum deinde angi animo coepissent, quod facultates suas in pauperum usus erogassent nec iam apostolo meliora certioraque sperare iubenti acquiescerent, uirgis in aurum mutatis et


1548. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 3_460 | Paragraph | SubSect | Section]

deinceps perpetuo contentum uicturum affirmaret. Quippe diabolus orantis abbatis uirtutem sustinere non ualens, ab impugnatione fratris illico desiit et ipse spiritalis gratię luce perfusus, causam agnouit, ob quam gaudere iocunditateque affici deberet et non conturbari neque moestus esse. Nec precationibus tantum sanctorum, uerum etiam rebus, quas ipsi contrectauerint, terrentur demonia et fugiunt. Siquidem Medericus, abbas apud Edunum


1549. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 3_473 | Paragraph | SubSect | Section]

terribilis draco late patenti faucium hiatu ferociter inuadens deglutierat. Verum ubi illa signum crucis edidisset, draco crepuisse uisus est, quaque crepuerat, uirginem uiuam sanamque euomuisse, sicuti euomitus a pisce Ionas propheta legitur. Iterum eidem in specie humana apparens imponere tentauit. At illa per capillos apprehensum humi allisit. Et cum quęreret, cur tam infensus infestusque Christi cultoribus


1550. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 3_477 | Paragraph | SubSect | Section]

interdum morte pręciditur, diuertere periculosissimum est, continuare semper tutissimum. Continuauere ex prophetis Samuel, Nathan, Helias, Heliseus, Esaias, Hieremias, Ezechiel duodecimque alii; ex regibus Ezechias et Iosias, nisi quod Ezechias opulentię suę ostentatione deliquit. Cęterum, quia a Deo puniendus mulctę denunciationem submisse tulit, mulcta ad posteros dilata, ipse pacem habuit, quam optauit. Vsque adeo


1551. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 3_478 | Paragraph | SubSect | Section]

tolerat, nunquam ab exercitatione uirtutum quietus, ut ab ea nunquam quiescendum esse doceret, dicens: Non, qui inceperit, sed qui perseuerauerit usque in finem, saluus erit. Ioannes Baptista, eius pręcursor, quia perseuerauerat in abstinentię proposito, nunquam opiparos cibos uentri suo indulgens, nunquam uinum aut siceram bibens, nunquam mollibus indutus, assidue in deserto baptismum prędicans,


1552. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 3_482 | Paragraph | SubSect | Section]

tantam gratię claritudinem peruenisset, nisi etiam nebula fraternę fatuitatis circumseptus currere perseuerasset, in proposito firmus, in tentationibus inuictus. Illa quoque duorum perseuerantia imprimis memoratu digna, Ioannis abbatis et Pesii eremitę. Hunc (sicut a Cassiano relatum est) quadraginta annis, quos in solitudine exegerat, comedentem sol non uidit; quod occaso duntaxat sole ieiunium soluere consueuisset. Illum uero nunquam uidit


1553. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 3_482 | Paragraph | SubSect | Section]

ac pręsidi punire conuenit, ut iuuet, non irasci, ne noceat. Quod autem et ille iuuetur, qui punitur, hinc patet, quia impunitus plus deliquisset. Et ubi plus delicti est, ibi poenę grauioris exactio est. Hoc quidem modo Ioannem hunc nunquam fuisse iratum crediderim. Alioquin, si peccantem fratrem nunquam corripuisset, si nullo poenę genere affecisset, irato nocentior esset. Malum enim, quod, quantum in ipso est, pręcidere debet, crescere


1554. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 3_484 | Paragraph | SubSect | Section]

quęsiuit. Sarra, in Scythiotico uirginum monasterio abbatissa, iuxta quod fluuius molliter labens perspicuisque limpidus aquis intuentium oculos mira amoenitate detinere solebat, cum tantam in eo cernendo iocunditatem esse audisset, sibiipsi imperauit, nequando illum aspiceret, ne quam ex eo caperet uoluptatem. Itaque annos sexaginta, quibus ibi uixit, nunquam fenestram adiit, nunquam tam prope fluentem fluuium uidit, ut potius


1555. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 3_485 | Paragraph | SubSect | Section]

dicitur, mox deinde legem Domini reliquisse. Ob quod a Sesac, Aegypti rege, capti, spoliati, in seruitutem redacti sunt, dicente Domino per prophetam: Vos reliquistis me, et ego reliqui uos in manu Sesac. Rex quoque Ioas, Ochozię filius, quandiu uixit Ioiada sacerdos, a quo unctus fuerat, recte ac laudabiliter se gessit. Eo autem defuncto ad idola declinauit et a seruis suis interemptus periit. Sed et hęc leuis inconstantię poena, nisi


1556. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 3_485 | Paragraph | SubSect | Section]

Ob quod a Sesac, Aegypti rege, capti, spoliati, in seruitutem redacti sunt, dicente Domino per prophetam: Vos reliquistis me, et ego reliqui uos in manu Sesac. Rex quoque Ioas, Ochozię filius, quandiu uixit Ioiada sacerdos, a quo unctus fuerat, recte ac laudabiliter se gessit. Eo autem defuncto ad idola declinauit et a seruis suis interemptus periit. Sed et hęc leuis inconstantię poena, nisi post eam ęternis etiam addicti


1557. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 3_487 | Paragraph | SubSect | Section]

exponere aggrediemur, quemadmodum hi quoque, quos imitari cupimus, ultimum uitę diem semper ante oculos habuerint menteque uersarint, plurimum in eo curę ponentes, ne mors offenderet imparatos. Iob omnia uincens patientia, nullis fractus est erumnis, nulla collapsus aduersitate, ut qui non ignoraret breui iis se expeditum iri, eo quod diu hic uiuere non posset et deinceps multo beatius perenniusque uiuere speraret.


1558. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 3_488 | Paragraph | SubSect | Section]

et Helias propheta iam uita defungi optabat dicens: Sufficit mihi, Domine. Tolle animam meam! Neque enim melior sum quam patres mei. Sic et Dauid: Hei mihi, quia incolatus meus prolongatus est. Et Ionas: Domine, tolle, quęso, animam meam a me, quia melior est mihi mors quam uita. Ex quo patet, quantis hic premimur miseriis, cum etiam illi, quibus non nisi ad inferos descensus erat, hinc decedere tantopere


1559. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 3_488 | Paragraph | SubSect | Section]

animam meam a me, quia melior est mihi mors quam uita. Ex quo patet, quantis hic premimur miseriis, cum etiam illi, quibus non nisi ad inferos descensus erat, hinc decedere tantopere concupierint. Cui sane argumento Iob sententia astipulatur dicentis: Homo natus de muliere, breui uiuens tempore, repletur multis miseriis. Qui quasi flos egreditur et conteritur, et fugit uelut umbra, et nunquam


1560. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 3_490 | Paragraph | SubSect | Section]

Beatus, qui uigilat et custodit uestimenta sua, ne nudus ambulet et uideant turpitudinem eius. Igitur, nequando uigiliam hanc aliqua obliuionis dormitatione intermitteret, Ioannes Elemosinarius, patriarcha Alexandrinus, dum sibi ędificaretur sepulchrum, imperfectum relinqui iussit. Porro ministris suis iniunxit, ne ulla die pręterirent se de illo perficiendo interpellare. Itaque nunquam ab eo


1561. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 3_495 | Paragraph | SubSect | Section]

sempiternus uiuat. Hoc etiam eiusmodi uiris curandum erit, ut, sicut in uita, ita et in hora mortis alios pie informent, quo ipsi decedentes plus meriti secum ferant, dum ne in fine quidem proximis prodesse recusent. Etenim Iosue, Naue filius, cum diem suum esset obiturus, tribubus Israhel conuocatis enumerauit Dei erga illos beneficia, et ut legem eius obseruarent eumque solum, non deos alienos perpetuo colerent, hortatus est.


1562. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 3_498 | Paragraph | SubSect | Section]

anima mea, quid dubitas? Septuaginta prope annis seruisti Christo, et mortem times? In hęc uerba beatum exhalauit spiritum. Statimque terra obrutum ante urbi sepultum quam mortuum nunciauerunt. Ioannes, Aegyptius anachoreta, pręter uitę sanctitatem futurorum etiam uaticiniis clarus, cum diem postremum sibi imminere cerneret, toto triduo neminem ad se admisit, ut Deum, ad quem gaudens proficiscebatur, liberius


1563. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 3_508 | Paragraph | SubSect | Section]

O omni melle dulcior coena mannaque suauior, cui cęlestis conuiuii nunquam defuturę dapes tam feliciter successere! Salaberga quoque, apud Lugdunum abbatissa, cum diem clausura esset extremum, iocundissima uisione, ne mortem timeret, roboratur. Vidit enim se ad locum immensi fulgoris adductam et in eo pratum multiplici florum pictura decoratum mirabilique odorum suauitate fragrans, et id sibi pręparatum audiuit.


1564. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 3_509 | Paragraph | SubSect | Section]

— non morior modo. Postea uero die quarto, cum sanctam communionem accepisset, pro foribus cęllulę eius psallentium chori auditi, et illa corporis uinculis expedita cum eisdem cęlum petiit. Quis dicere queat, quam illi iocunda mors erat, quę moriendo supernę felicitatis tantam pręgustabat dulcedinem? Trasillę, beati doctoris ac pontificis Gregorii amitę, in uisu sanctus Felix pontifex apparuit. Qui sedem illi ostendens multa luce


1565. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 3_515 | Paragraph | SubSect | Section]

Qui Germanus, ut causam didicit, abiit et per dies aliquot pro illo supplicationes fecit, sicuti ipse rogauerat. Atque eodem rediens liberatum onere illo cognouit, quem iam ibi non comparere animaduertit. Hoc est illud, quod Ioannes apostolus pręcipit dicens: Qui scit fratrem suum peccare non ad mortem, petat, et dabitur ei uita peccanti non ad mortem. Presbyter quidam Centumcellis, cum ad balnea lauatum


1566. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 3_517 | Paragraph | SubSect | Section]

ipse primus obseruauit, deinde obseruandum uniuersa recepit Ecclesia. Et quisnam tam temerarię perfidię est, ut negare audeat esse post mortem expiationi locum? Decimus Benedictus, pontifex maximus, cum mortem obiisset, Ioanni, Portuensi episcopo, apparens confessus est se Odilonis abbatis precibus ab ęternę mortis periculo seruatum; se autem ideo tunc ei apparuisse, ut ipse eundem abbatem rogatum iret, ne sibi in flammis purgatorii ardenti


1567. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 3_527 | Paragraph | SubSect | Section]

terrę iacebunt. Diuina enim permissione fiet, ut diabolus contra Ecclesiam sęuiendi potestatem accipiat. Oportet ergo illum, quem Christus nunc uinctum tenet, nouissimo tempore dies aliquot solui ac dimitti. Quod Ioannes in Apocalypsi cernens ac dolens clamat: Vę terrę ac mari, quia descendit diabolus ad uos, habens iram magnam, sciens, quod modicum tempus habet. Et idem rursum ait: Soluetur Sathanas de carcere


1568. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 3_530 | Paragraph | SubSect | Section]

est sol in ortu suo, et luna non splendebit in lumine suo. Hieremias ait: Ipse Deus uiuens et Rex sempiternus, ab indignatione eius commouebitur terra, et non sustinebunt gentes comminationem eius. Et Iohel propheta: A facie eius — inquit — contremuit terra, moti sunt cęli, sol et luna obtenebrati sunt, et stellę retraxerunt splendorem suum. Et iterum: Sol conuertetur in tenebras et luna in


1569. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 3_532 | Paragraph | SubSect | Section]

diem iam instare cernentes. Sed memoriam repetent Dominum sibi in Euangelio dixisse: His autem fieri incipientibus, respicite et leuate capita uestra, quoniam appropinquabit redemptio uestra. Et in Iohele propheta: Eum, qui ab aquilone est, procul faciam a uobis, et expellam eum in terram inuiam et desertam. Qui ergo adhuc reliqui cum Antichristo erunt, limphatico quodam furore acti ueluti dementes discurrent


1570. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 3_532 | Paragraph | SubSect | Section]

egrediens et procella ruens in capite impiorum conquiscet. Non auertet iram indignationis Dominus, donec faciat et compleat cogitationem cordis sui. In nouissimo dierum intelligetis ea. Eadem illis obnuncians Iohel propheta ait: A, a, a, diei! Quia prope est dies Domini, et quasi uastitas a potente ueniet. Caput


1571. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 3_534 | Paragraph | SubSect | Section]

spacium id prorogatum scirent? Vtiliter ergo diem hunc, de quo loquimur, occultum nobis esse Dominus uoluit. Diceret enim quispiam: Hinc ad annos quinquaginta iudicandus sum; cur non interim ocio deliciisque me oblectem iocis risibusque, lusibus uacem, gaudiis pręsentibus non fruar, si tantum temporis ad poenitendum mihi restat? Itaque, dum uitę spacia secum computaret, cupidinibus frena permitteret. Quamobrem hunc secundi aduentus Domini


1572. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 3_535 | Paragraph | SubSect | Section]

est dies Domini, quia uastitas a Domino ueniet. Et iterum: Hęc dicit Dominus: Custodite iudicium et facite iustitiam, quia iuxta est salus mea, ut ueniat, et iustitia mea, ut reueletur. Iohel quoque prophea ait: Conturbentur omnes habitatores terrę, quia ueniet dies Domini, quia prope est dies tenebrarum et caliginis. Idem et Sophonias affirmat dicens: Iuxta est dies Domini magnus, iuxta est


1573. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 3_535 | Paragraph | SubSect | Section]

affirmat dicens: Iuxta est dies Domini magnus, iuxta est uelox nimis. Ante hos etiam Abdias propheta dixit: Iuxta est dies Domini super omnes gentes. Et hunc quidem constat prophetare coepisse anno quinto Iosaphat, regis Iuda, et quarto Achab, regis Israhel. Ex quo ad hanc usque diem, qua ista scribimus, computantur duo milia quadringenti triginta septem anni. Quod si tam multo nobis propior factus sit Iudicii dies, quam illis


1574. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 3_539 | Paragraph | SubSect | Section]

ad nefandissimum illum impostorem bonorumque interemptorem Antichristum et impietatis ministros conuersus clamabit et dicet: Dies ultionis meę in corde meo, annus retributionis meę uenit. Hunc clamorem pręuidens Iohel propheta admiratur et ait: Dominus dedit uocem suam ante faciem exercitus sui, quia multa sunt nimis castra eius, quia fortia et facientia uerbum eius. Magnus enim dies Domini et terribilis ualde, et quis


1575. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 3_539 | Paragraph | SubSect | Section]

uocem suam ante faciem exercitus sui, quia multa sunt nimis castra eius, quia fortia et facientia uerbum eius. Magnus enim dies Domini et terribilis ualde, et quis sustinebit eum? Vox ista gladius ille est, quem Ioannes in Apocalypsi uidit ex utraque parte acutum procedere de ore fidelis et ueracis, ut in ipso percutiat gentes, et de quo Iob ait: Fugite a facie gladii, quoniam ultor iniquitatum est gladius, et scitote esse


1576. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 3_539 | Paragraph | SubSect | Section]

enim dies Domini et terribilis ualde, et quis sustinebit eum? Vox ista gladius ille est, quem Ioannes in Apocalypsi uidit ex utraque parte acutum procedere de ore fidelis et ueracis, ut in ipso percutiat gentes, et de quo Iob ait: Fugite a facie gladii, quoniam ultor iniquitatum est gladius, et scitote esse iudicium. Hoc ergo gladio, id est, hoc spiritu oris sui, Dominus Iesus transuerberabit impiissimum tyrannum et eos, qui illum


1577. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 3_546 | Paragraph | SubSect | Section]

in eo. Ante faciem indignationis eius quis stabit? Et quis resistet in ira furoris eius? Indignatio eius effusa est ut ignis et petrę dissolutę sunt ab eo. Quis denique non concidet prę timore, cum Iohel propheta conqueratur dicens: Clamate ad Dominum. A, a, a, diei! Quia prope est dies Domini et quasi uastitas a potente ueniet. Et rursum idem: Ad te, Domine, clamabo, quia ignis comedit speciosa deserti


1578. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 3_549 | Paragraph | SubSect | Section]

terrę, quia iudicium Domini cum gentibus. Dicens super decorem suum et aduersus habitatores terrę iustos et iniustos complexus est. Quia omnes quidem resurgemus, sed non omnes immutabimur. Sic et Iohel propheta: Dominus — inquit — de Syon rugiet, et de Hierusalem dabit uocem suam, et mouebuntur cęli et terra, hoc est, boni et mali simul resurgent. Longe tamen diuersa erit horum illorumque


1579. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 3_550 | Paragraph | SubSect | Section]

destructor est, ipse et resurrectio nostra. Vnde per eundem prophetam dicit: De manu mortis liberabo eos, de morte redimam eos. Ero mors tua, o mors! Ero morsus tuus, inferne! Quę res nequaquam latuit uirum iustum Iob, qui futuram corporum resurrectionem et constanter credidit et firmiter sperauit et fideliter confessus est: Scio — inquit — quod Redemptor meus uiuit, et in nouissimo die de terra surrecturus sum. Et


1580. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 3_551 | Paragraph | SubSect | Section]

in ęternum. Qui credit ergo, uiuet. Incredulus autem, quanuis et ipse resurget et uiuet, inter mortuos tamen, non inter uiuentes deputabitur. Atque, ut apertius intelligas neminem non resurrecturum, Ioannes in Apocalypsi ait: Et dedit mare mortuos suos, qui in eo erant, et mors et infernus dederunt mortuos suos, qui in ipsis erant, et iudicatum est de singulis secundum opera ipsorum . Paulus quoque


1581. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 3_551 | Paragraph | SubSect | Section]

plena fide sequimur, sic resurrectionem futuram mente agitemus, ut prius nobis resurgere a uitiis curę sit. Male illam expectat, qui hanc, quę prior esse debet, non peregerit. Beatus autem et sanctus — ut Ioannes in Apocalypsi ait — qui habet partem in resurrectione prima; in eo secunda mors non habet potestatem. Tales enim cum suis corporibus de limo terrę sese ad sonitum tubę cęlestis errigentes atque in altum


1582. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 3_553 | Paragraph | SubSect | Section]

quia opera illorum sinistra sunt; illi uero ad dexteram concedent, quia semper dexteritas quędam atque agilitas ad bene beateque uiuendum in ipsis effulsit. Locus uero iudicandorum, ad quem congregabuntur, uallis Iosaphat assignatur, dicente Domino per Iohelem: Congregabo omnes gentes et deducam eas in uallem Iosaphat, et disceptabo cum eis ibi. Et iterum: Consurgant et ascendant gentes in uallem Iosaphat,


1583. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 3_553 | Paragraph | SubSect | Section]

concedent, quia semper dexteritas quędam atque agilitas ad bene beateque uiuendum in ipsis effulsit. Locus uero iudicandorum, ad quem congregabuntur, uallis Iosaphat assignatur, dicente Domino per Iohelem: Congregabo omnes gentes et deducam eas in uallem Iosaphat, et disceptabo cum eis ibi. Et iterum: Consurgant et ascendant gentes in uallem Iosaphat, quia ibi sedebo, ut iudicem omnes


1584. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 3_554 | Paragraph | SubSect | Section]

in ipsis effulsit. Locus uero iudicandorum, ad quem congregabuntur, uallis Iosaphat assignatur, dicente Domino per Iohelem: Congregabo omnes gentes et deducam eas in uallem Iosaphat, et disceptabo cum eis ibi. Et iterum: Consurgant et ascendant gentes in uallem Iosaphat, quia ibi sedebo, ut iudicem omnes gentes in circuitu. Sed quoniam uallis illius angustię non ita multorum


1585. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 3_554 | Paragraph | SubSect | Section]

uallis Iosaphat assignatur, dicente Domino per Iohelem: Congregabo omnes gentes et deducam eas in uallem Iosaphat, et disceptabo cum eis ibi. Et iterum: Consurgant et ascendant gentes in uallem Iosaphat, quia ibi sedebo, ut iudicem omnes gentes in circuitu. Sed quoniam uallis illius angustię non ita multorum hominum capaces sunt, credimus alios in ualle, alios circa uallem confluxuros atque ideo in ea omnes


1586. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 3_554 | Paragraph | SubSect | Section]

non parcet in die uindictę nec acquiescet cuiusquam precibus nec suscipiet pro redemptione dona plurima. Sera enim nimis est poenitentia, cum iam pro delictis paratur poena. Tunc flesse decuit, cum uacabant iocis, tunc tristari operęprecium erat, cum irrefrenato animi appetitu uoluptatibus indulgebant, cum denunciabatur eis: Vę uobis, qui nunc ridetis, quoniam flebitis! Vę ergo illis, quibus nunc ueritatis uerba pro


1587. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 3_556 | Paragraph | SubSect | Section]

omni melle dulcior, omni cibo suauior, omni auro et omni lapide precioso desyderabilior, omni terreno regno felicior, uox perpetui gaudii, immensę lętitię cęlestis *corr. ex fugiet iocunditatis, uox omnia superans desyderia, omni uoto maior, omni spe plenior! Venite, benedicti Patris mei, possidete regnum! Vere benedicti et beati, quibus contigerit, ut sic euocentur. Quibus autem operibus tam


1588. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 3_559 | Paragraph | SubSect | Section]

uobis. Ad hęc, ut illum etiam, qui uel unum tantum ex mandatis Dei pręuaricatus fuerit, morte dignum ostendat, inquiet: Quicunque totam Legem seruauerit, offendit autem in uno, factus est omnium reus. Ioannes deinde, frater eius, de peccatoribus deffiniet in hęc uerba: Qui facit peccatum, ex diabolo est, quoniam ab initio diabolus peccat... Omnis, qui non est iustus, non est ex Deo, et qui non diligit fratrem


1589. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 3_563 | Paragraph | SubSect | Section]

subsistent. Postremo dicet: Conuertantur peccatores *add. *corr. ex decipiant in infernum, omnes gentes, quę obliuiscuntur Deum. Iob quoque, uir iustus et timens Deum, impios et malos damnabit et execrabitur dicens: Quoties lucerna impiorum extinguetur, et superueniet eis inundatio, et dolores diuidet furoris sui? Erunt sicut paleę ante


1590. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 3_563 | Paragraph | SubSect | Section]

fratres discordias. Iterum aduersus mendaces proclamabit: Abominatio est Domino labia mendacia. Et rursum: Testis falsus non erit impunitus, et qui mendacia loquitur, non effugiet. Illis quoque, qui in iocos risusque plus ęquo effusi sunt, ita denunciabit: Risus dolore miscebitur, et extrema gaudii luctus occupat. Et, quoniam occultę cogitationes examinabuntur, dicet: Abominatio Domini cogitationes malę.


1591. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 3_568 | Paragraph | SubSect | Section]

hinc decedentes nihil ex his ferre secum possunt, dicet: Desyderabile argentum eorum urtica hę reditabit, lappa in tabernaculis eorum. Cum uenerunt dies uisitationis, uenerunt dies retributionis. Hunc sequetur Iohel propheta, et helluones meribibulosque arguens inquiet: Expergiscimini, ebrii! Flete et ululate omnes, qui bibitis uinum in dulcedine, quoniam periit ***corr. ex perit ab ore uestro.


1592. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 3_571 | Paragraph | SubSect | Section]

amentes discurrent. Ora pallor, corda dolor, mentem stupor, membra tremor langorque occupabunt atque interea incessabilis immugiet gemitus, personabit planctus, obstrepet eiulantium nunquam moestior auditus clamor. Et, ut Ioannes ait: Quęrent mortem, et non inuenient eam; et desyderabunt mori, et fugiet mors ab eis. Quod si populus Israhel, qui ad montem Synai, ut pręcepta Dei audiret, sanctificatus accesserat, eo loquente adeo


1593. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 3_572 | Paragraph | SubSect | Section]

inter filios Dei, et inter sanctos sors illorum est. At nos, ubi decidimus? Quo perduxere nos concupiscentię nostrę, delicię molles, lauta conuiuia, obscoenę libidines, auarę opes, blandi sopores, ignaua ocia, ioci, risus, luxus, luxuria, uoluptas? Illa ocyssime desiere, et successit nunquam desitura calamitas. Felices nobis uidebamur, et heu quam repente in quantam collapsi sumus miseriam! Cur concepti fuimus? Aut


1594. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 3_575 | Paragraph | SubSect | Section]

noui cęli et noua terra dicente apostolo: Cęli ardentes soluentur, et elementa ignis ardore tabescent. Nouos uero cęlos et nouam terram et promissa Domini expectamus, in quibus iustitia habitat. Vnde et Ioannes in Apocalypsi: Vidi — inquit — cęlum nouum et terram nouam. Primum enim cęlum et prima terra abiit, et mare iam non est. Interim omnes sancti Christum ad cęlum comitantes, una cum angelicis


1595. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 3_576 | Paragraph | SubSect | Section]

illo uidebitur, sicut scriptum est: Et in lumine tuo uidebimus lumen. Inde iam gloria in excelsis Deo concinetur, neque in terra ut olim, sed in cęlo pax hominibus bonę uoluntatis erit. Inde uoces illę magnę, quas Ioannes in Apocalypsi audiuit, personabunt dicentes: Factum est regnum huius mundi, Domini nostri et Christi eius, et regnabit *corr. ex regnabunt in secula seculorum. Amen. Et iterum


1596. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 3_581 | Paragraph | SubSect | Section]

peruersum, Belzebub, demoniorum principem. Videbunt et illos beluinos ferosque spiritus, quos Esaias propheta bestias, dracones, struthiones, pilosos, ululas, syrenas appellat. Videbunt Beemoth illum immanem, cuius — ut in Iob legitur — Fortitudo in lumbis et uirtus in umbilico uentris, qui stringit caudam quasi cedrum et absorbet flumina et depascitur montium foenum. Videbunt parem illi, uel eo etiam uastiorem, Leuiathan,


1597. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 3_583 | Paragraph | SubSect | Section]

pedes eius sicut pedes ursi, et os eius sicut os leonis. Ac ne plura huiuscemodi prosequi longum sit, flamma illa ad hoc tantum lucebit, ut hęc uel his similia monstra obiiciat obtutibus impiorum. Etsi enim ista, quę a Ioanne uel prophetis relata sunt, ad allegoricos sensus referri soleant, nihil tamen obstat, quin ipsi impurissimi spiritus in hasce formas (uel potius deformitates) uertere sese et possint et uelint, ut homines, quibus semper


1598. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 3_584 | Paragraph | SubSect | Section]

tales apparuere, quomodo non apparebunt damnatis? Et, si illis iniuriam inferre ausi sunt, quibus nocere Christo protegente non poterant, quanto magis eos infestabunt, in quos iam sęuiendi ius accipient? Iob iustum Sathan, humani generis inimicus, impetrata in eum potestate, opibus exuit, liberis orbauit, seruis priuauit, hulcere percussit. Insuper quosdam, qui calamitatibus eius insultarent, concitauit. Idem beatos apostolos


1599. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 3_586 | Paragraph | SubSect | Section]

dicente ad Pilatum Domino: Non haberes potestatem aduersum me ullam, nisi tibi datum est desuper. Propterea, qui me tradidit tibi, maius peccatum habet. Quod autem aliud alio leuius sit minusque noxę habeat, Ioannes apostolus declarat dicens: Qui scit fratrem suum peccare peccatum non ad mortem, petat, et dabitur ei uita peccanti non ad mortem. Est peccatum ad mortem, non pro illo dico, ut roget quis. Grandis


1600. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 3_590 | Paragraph | SubSect | Section]

moribus uiuere quam ipse uixerat. Non ergo satis est flammis excoqui et ne linguam quidem tanti ardoris habere expertem. Multiplicium insuper curarum perpetua anxietudine exęstuandum est. Stacteum Ephesium Ioannes apostolus, dum efferretur, ad uitam reuocatum percunctatus dicitur, quid in alio orbe de illis duobus fratribus, discipulis suis, uiderit, qui sibi aliquandiu religiose adherentes rursum per inconstantiam


1601. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 3_591 | Paragraph | SubSect | Section]

ipsa die rusticum illum fuisse uita defunctum. Quid mali, quid iniurię usquam esse potest, quod nequissimi spiritus animabus illic in inferno non irrogent, si hic in cadauera eorum tam auide debachantur. Iosaphat, Auenir, Indorum regis, filius, Barlaam eremitę industria et disciplina ad Christianitatem conuersus, meretriculę cuiusdam forma blanditiisque et procacitate captus fuisset, nisi diuina miseratione contigisset, ut


1602. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 3_593 | Paragraph | SubSect | Section]

Italię regem, Arrianum, ne in interitum rueret ęternum, sua tenere uis suusque ualuit potentatus. Quem solitarius quidam in Lipara, Sicilię insula, Deo seruiens, in foueam illam, quę flammas eructat, uinctum deiici uidit a Ioanne papa Symmachoque patritio, quos ille catholicam tuentes fidem non multo ante occiderat. Merito ab ipsis pręcipitari uisus est, quos ipse pręcipitatos in mortis ignominiam putauit, dum martyrio


1603. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 3_603 | Paragraph | SubSect | Section]

est casta generatio, cum claritate! De hac sane illorum claritate prophetabat Baruch dicens: Stellę dederunt lumen in custodiis suis, et lętatę sunt. Vocatę sunt, et dixerunt: Adsumus. Et luxerunt ei cum iocunditate, qui fecit illas. Hic est Deus noster. Et Daniel: Fulgebunt — inquit — quasi splendor firmamenti, et quasi stellę in perpetuas ęternitates. Hoc idem testatus est ipse Dominus, et ait:


1604. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 3_604 | Paragraph | SubSect | Section]

expectamus — inquit — Dominum nostrum Iesum Christum, qui reformabit corpus humilitatis nostrę configuratum corpori claritatis suę, secundum operationem, qua etiam possit subiicere sibi omnia. Ioannes quoque, apostolus ille, qui in sepulchro positus fulgere coepit: Scimus — inquit — quoniam, cum apparuerit, similes ei erimus, quoniam uidebimus eum, sicuti est. Et omnis, qui habet spem in eo,


1605. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 3_607 | Paragraph | SubSect | Section]

cęlos est, et terra uiuentium dicitur, ut terram istam, in qua nunc sumus, morientium, non uiuentium esse intelligas et eo ascendere, ubi uera uita est, concupiscas et enitaris. Quod si in ista etiam terra quędam et uisu iocunda et usu grata esse non negamus, quanto in illa, quę supra est, omnia tum iocundiora, tum gratiora existere dixerimus? Laudantur multis in partibus florentes campi, foecundi colles, amoenę *corr. ex


1606. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 3_607 | Paragraph | SubSect | Section]

non uiuentium esse intelligas et eo ascendere, ubi uera uita est, concupiscas et enitaris. Quod si in ista etiam terra quędam et uisu iocunda et usu grata esse non negamus, quanto in illa, quę supra est, omnia tum iocundiora, tum gratiora existere dixerimus? Laudantur multis in partibus florentes campi, foecundi colles, amoenę *corr. ex amoeni ualles, montes argenti, auri gemmarumque feraces, piscosa maria,


1607. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 3_610 | Paragraph | SubSect | Section]

Hic sunt angeli, illic archangeli, alibi throni, alibi dominationes, alibi uirtutes, alibi potestates, alibi Cherubin, alibi Seraphin, Gabriel, Raphael, Michael, et si qua alia sunt illorum nomina, qui in cęlo sunt. O, iocundissimum spectaculum, in quo licebit nobilissimam Dei creaturam ineffabili uisionis dono clare intueri et cum ea fraterna iam charitate coniungi consortioque eius perpetuo frui et una cum ipsa communem Dominum semper


1608. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 3_610 | Paragraph | SubSect | Section]

non cymbala, non tympana, non nabla, non organa, non symphonię, non sambucę, non psalterium, non cornu, non ulli, qui in terra sunt, hominum auiumue cantus illi ualent comparari. Cunctis dulcius est angelicum melos, cunctis iocundior beatorum uox, cunctis delectabilior canticis cęlestis festiuitas Alleluiaque sempiternum. Sed quid tandem de ipsa Virgine Beata loquar? Quam etiam iocundum erit sacram eius


1609. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 3_611 | Paragraph | SubSect | Section]

est angelicum melos, cunctis iocundior beatorum uox, cunctis delectabilior canticis cęlestis festiuitas Alleluiaque sempiternum. Sed quid tandem de ipsa Virgine Beata loquar? Quam etiam iocundum erit sacram eius micantemque faciem cernere, quę pulchrior est quam luna, fulgentior quam sol, cuius decorem angeli mirantur, sancti obstupescunt, utrique honorant! Hęc est cęli Regina, stellis coronata, sole


1610. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 3_612 | Paragraph | SubSect | Section]

Abest ęstus, abest hyems, abest tempestas, abest omnis uentorum hymbriumque procella omnisque maligni aeris intemperies. Nemo est, qui de casu aliquo sorteue conqueratur nec qui sibi pręter id, quod habet, amplius optet, iocundius desyderet, melius concupiscat. Tecum est quies et securitas, gaudium et gratia, salus et pax, concordia et charitas, iustitia et uirtus, uer perpetuum, amoenitas perennis et indicibili suauitate cuncta permulcens


1611. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 3_612 | Paragraph | SubSect | Section]

exultant, omnes iubilant, omnes omnibus bonis plenos esse ac semper fore se agnoscunt. Hoc illis pręstat clara uisio inuisibilis Dei et lucis illius inaccessibilis gratuitus conspectus. Quanquam diuinus Euangelista Ioannes dicat: Deum nemo uidit unquam. Et uas electum Paulus. Quem nullus hominum uidit, sed nec uidere potestę. Quę quidem dicta sic accipienda sunt, ut uel ad maiestatis eius immensitatem


1612. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 3_617 | Paragraph | SubSect | Section]

sint, qui gloriam ipsam uidentes exultant, si hic similitudinem tantummodo eius uidens tam uehementer timuit. Porro, ut iam perfectioris gratię utamur documentis, ipse Dominus noster Iesus Christus coram Petro et Iacobo et Ioanne in monte transfiguratus refulsit, ita ut splendorem illius cernentes futurę beatitudinis dulcedinem degustarent et bonum est nobis hic esse dicerent. Nondum plene gloriam eius uidebant, sed tantum quoddam glorię


1613. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 3_618 | Paragraph | SubSect | Section]

gloriam Dei et Iesum stantem a dextris Dei et ait: Ecce uideo cęlos apertos et Filium hominis stantem a dextris uirtutis Dei. Plenus igitur Spiritu sancto sit oportet, qui uult uidere Christi gloriam. Cuius uisę iocunditate captus Stephanus, cum lapidaretur, non, ut mortem euaderet, orauit, sed ut per mortem cum Christo uiuere inciperet, dicens: Domine Iesu, suscipe spiritum meum! Paulus quoque apostolus


1614. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 3_618 | Paragraph | SubSect | Section]

quę non licet homini loqui. Profecto, si aure audisset, et lingua eloqui ualuisset. Sed supernę glorię bonum maius est, quod ut iis instrumentis aut percipi queat aut exprimi possit. Ioannes in Apocalypsi se in cęlo fuisse testatur, non tamen cum corpore, sed in spiritu. Ibi uidit sedentem in throno, uoces audiuit, sensit tonitrua, lampades conspexit et quatuor animalia Deum laudantia et uigintiquatuor


1615. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 3_619 | Paragraph | SubSect | Section]

et integer eo perueniret, quo ipsa, cui commendatus fuerat, integra abiit. En, quanto largior Noui quam Veteris Testamenti gratia! Tulit Deus cum corpore Enoch, tulit Heliam, sed ut differret mortem eorum, non ut auferret. Ioannes uero ita sublatus est, ut amplius mori non posset. Illi futuram in fine corporum resurrectionem expectant, hic multo ante pręuenit, prius resurgens quam esset sepultus, prius cęlum penetrans quam


1616. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 3_623 | Paragraph | SubSect | Section]

beatitudinem, testatum est duorum uisione, Guali, prępositi conuentus Brixiensis, et Rhaonis fratris. Alteri somnianti apparuit cęlum apertum et angeli Dominicum eo de terra transferentes et Iesus Christus multa cum iocunditate eundem suscipiens ac susceptum Marię matris offerens amplexibus. Alter, cum missam celebraret, sensibus corporis consopitis tantum, spiritu uigilans, illum cum reuerendo quodam uirorum comitatu ab urbe Bononia


1617. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 3_623 | Paragraph | SubSect | Section]

Domine, Dominicus tuus, neminem latere uoluisti. Quoniam pręuenisti eum in benedictionibus dulcedinis, posuisti in capite eius coronam de lapide precioso. Cęlum illi sicut protomartyri tuo Stephano patere fecisti et, sicuti Ioannem, apostolum tuum, ita et hunc, seruum tuum, Virgini Matri uirginem commendasti, ut pariter ostenderes, quantum ipse meruisset et prędicandi officio et proposito castitatis. Francisci etiam


1618. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 3_627 | Paragraph | SubSect | Section]

angustia constricti, beatę uitę spe gaudebant. Et cum prior Bachus per tormenta consumptus animam exalasset, Sergius relictum se querens ualde animo affligebatur hubertimque flebat. Flenti noctu Bachus apparuit, uisu iocundus, luce decorus, gemmea corona insignis. Tum, ne lugeret, iussit; mox enim fore, ut ipse quoque poenis conficiatur sibique iungatur. Non immerito igitur Sergio supplicii dilatio supplicium erat, si post supplicia ad


1619. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 3_629 | Paragraph | SubSect | Section]

eos, qui Deo seruiunt, tunc demum feliciter ac beate uiuere incipere, cum contingit mori. Neque hoc omnino prętermittendum, quod beato Gregorio testante uerum fuisse non ambigitur. Quidam religiosę uitę uir moriens Ionam et Ezechielem et Danielem prophetas uidit, uisos cognouit, cognitos salutauit et, dum reuerentię illis, quos nemo alius cernebat, cum multi adessent, officium exibet, mortem oppetiit. Si hic corpore adhuc grauatus eos,


1620. Marulić, Marko. De institutione bene vivendi per... [page 3_634 | Paragraph | SubSect | Section]

in cęlo, qui ad consolandum descendere dignatus est in terram? De Musa puellula idem autor Gregorius tradit ei per uisionem nocturnam Dei Genitricem Mariam cum uirginum choro apparuisse atque iniunxisse, uti risu iocisque et omni uanitate abstineret; futurum enim, ut post trigesimum diem suo suarumque uirginum consortio gauderet. Tota itaque immutata est tantoque promisso illecta nihil egit, ob quod eo indigna uideri posset. Inde morbo


1621. Božićević... . Francisci Natalis Carmina, versio... [Paragraph | Section]


1.64  Verteret in patriam quisquis et arma suam.
1.65  O utinam caelum fieret Plutonia sedes
1.66  Et fierent summi Tartara regna Iouis.
1.67  Filius et patrem manibus trucidaret iniquis,
1.68  Interimat fratrem frater ubique suum.


1622. Božićević... . Francisci Natalis Carmina, versio... [Paragraph | Section]

An fuerint Martis falciferique senis.
1.85  Ite procul Veneris felicia sidera faustae,
1.86  Ite procul placidi candida signa Iouis.
1.87  Augurium nigro sit nostrum nomine tinctum
1.88  Semper et auspiciis sint maledicta meis.


1623. Božićević... . Francisci Natalis Carmina, versio... [Paragraph | Section]

deus aut quisquis Iuppiter esse potest.
1.135  Quod si forte alios possem mihi sumere uultus,
1.136  Si facies posset nostra referre Iouem,
1.137  Ipse darem finem tam longo nempe dolori,
1.138  Nec fieret fletus ulla querella mei.


1624. Božićević... . Francisci Natalis Carmina, versio... [Paragraph | Section]

felices et loca laeta fuge.
1.205  Cum mare, cum terras lustraueris ordine longo,
1.206  Descendas nigri regna profunda Iouis.
1.207  Nos ubi tum cernes cum maestis uana gerentem
1.208  Saecula mundanam spemque fidemque leuem.


1625. Božićević... . Francisci Natalis Carmina, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

pectoribus hei male nota meis.
5.35  Haec magis est multo socio populata medullas,
5.36  Qui totiens Paphios spreuerat ante iocos.
5.37  Dum laudat uultus, miratur brachia, gratum
5.38  Pectus et exigui crura rotunda pedis;


1626. Božićević... . Francisci Natalis Carmina, versio... [page 12r | Paragraph | SubSect | Section]


7.22  Vulneris illati: cedito, sanus eris. 8. Insomnium de reditu Ioannis Victurii ad Musas
8.1  Per iuga montiuagas, Parnasia numina, nymphas
8.2  Vidi ego praeterita ducere nocte choros.


1627. Božićević... . Francisci Natalis Carmina, versio... [page 12r | Paragraph | SubSect | Section]

ego praeterita ducere nocte choros.
8.3  Dulcia dulcisonis nec non perstringere uerbis
8.4  Carmina, festiui maxima signa ioci.
8.5  Et dextras dextris coniungere quaeque uolebant,
8.6  Et roseo dulces excipere ore notas.


1628. Božićević... . Francisci Natalis Carmina, versio... [page 12r | Paragraph | SubSect | Section]

erat cuius docta Talia Thalia reor):
8.13  "Cesserat a nostro duro coetu sacra Ioannis
8.14  Gloria, quae felix tempus in omne uiget,
8.15  Tristis erat Phoebus, tristes Heliconia Musae


1629. Božićević... . Francisci Natalis Carmina, versio... [page 21v | Paragraph | SubSect | Section]

liceat tanti gesta referre ducis.
9.19  Proh scelus! imperium cuius non despicit aether,
9.20  Cum Ioue Neptunus quem timet: ecce rogat.
9.21  


1630. Božićević... . Francisci Natalis Carmina, versio... [page 19r | Paragraph | SubSect | Section]


17.26  Conuenit: hic multo celsior inuidia est. 18. in laudem Ioannis Baptistae Mullini, Spalatensium praetoris dignissimi
18.1  Bella, fames, morbus totum sub legibus orbem
18.2  Constituisse suis, cum uoluere, queunt:


1631. Božićević... . Francisci Natalis Carmina, versio... [page 19r | Paragraph | SubSect | Section]

suberat Cereris non parua penuria flauae,
18.18  Dura fames, rigido durius ense malum.
18.19  Hanc bonus extinxit propria uirtute Ioannes,
18.20  Ingenio, studio consilioque graui.
18.21  Ecce uides tibi quid felix uindemia profert:


1632. Božićević... . Francisci Natalis Carmina, versio... [page 19r | Paragraph | SubSect | Section]

et hos leui subdere colla iugo.
23.9  Mulla, tuum decus hoc, decus hoc, Nauageria proles,
23.10  Suggerit aligero grata trophaea Ioui.
23.11  Felices quibus est concessum sidere fausto
23.12  Munera tot patriae ferre beata suae.


1633. Božićević... . Francisci Natalis Carmina, versio... [page 19r | Paragraph | SubSect | Section]

Phrygiis plura referta notis,
26.11  Accipe pauca, sacros ne perdas forte penates,
26.12  Te Latii fallant limina neue Iouis:
26.13  Ingrederis dominam nitidae regionis, onustam
26.14  Fascibus, imperiis, nobilitate uiris;


1634. Božićević... . Francisci Natalis Carmina, versio... [page 19r | Paragraph | SubSect | Section]


30.58  Applaudet, frater sic mihi saluus erit. 31. ad augustissimum dominii Veneti decemuiratum de laudibus Ioannis Antonii Danduli, Spalatinae urbis prouisoris dignissimi
31.1  Curia sancta uirum bis quinque, tremenda potestas,
31.2  Cuius in arbitrio stat dicionis apex,


1635. Božićević... . Francisci Natalis Carmina, versio... [page 19r | Paragraph | SubSect | Section]


35.4  Ne rigidus uidear Caucaseusque nimis.
35.5  Non mortalis amor decente forma,
35.6  Virgo sed supero de Ioue nata fuit.
35.7  Haec dum florigeros odore campos
35.8  Perlustrat similis Persephonae et Triuiae,


1636. Božićević... . Francisci Natalis Carmina, versio... [page 19r | Paragraph | SubSect | Section]


37.24  Protinus adueniat causa dolenda tibi.
37.25  Moenia semiruto prodibunt Martia uultu
37.26  Et Capitolini limina quassa Iouis.
37.27  Tum ueteris fractae surgent Pandionis arces,
37.28  Cecropis hospitium Palladiumque uetus.


1637. Božićević... . Francisci Natalis Carmina, versio... [page 19r | Paragraph | SubSect | Section]

39. Tabellas alloquitur, ut eundem Franciscum secure adeant
39.1  An quia magna times intrare palatia forsan
39.2  Et domino mixtis oscula ferre iocis,
39.3  Retrahis iccirco, fidissima littera, passus,
39.4  Fida ministerii munera ferre mei?


1638. Božićević... . Francisci Natalis Carmina, versio... [page 19r | Paragraph | SubSect | Section]


42.29  Iam mihi mens rigidae surgit recitare puellae
42.30  Lumina, luminibus insidiosa meis;
42.31  Proelia ficta, iocos, commixto melle uenena,
42.32  Oscula, liuidulas, lactea colla, notas.
42.33  Iam mihi nocturnae ueniunt ad carmina rixae,


1639. Božićević... . Francisci Natalis Carmina, versio... [page 60r | Paragraph | SubSect | Section]

Venetae dum dicionis erit.
46.23  Tertia messis adest forsan uel quarta quod ad te
46.24  Scripsit inornatis nil mea Musa iocis.
46.25  Quid miser heu feci? Debebat carmina mille,
46.26  Mille tibi uersus mittere noster amor?


1640. Božićević... . Francisci Natalis Carmina, versio... [page 60r | Paragraph | SubSect | Section]


46.92  Exitiale nefas persoluisse satis.
46.93  Nunc aliud surgit damnum, grauiora timemus
46.94  Supplicia iratum constituisse Iouem.
46.95  Iam Phaethonteas meruerunt nostra fauillas
46.96  Crimina, tormentis perdimur ecce nouis:


1641. Božićević... . Francisci Natalis Carmina, versio... [page 97r | Paragraph | SubSect | Section]


77.16  Praepetibus, fuero dum memor ipse mei. 78. epitaphium Lucietae, filiae magnifici Ioannis Diedi, prouisoris Dalmatiae dignissimi
78.1  Hic Lucieta iacet, natalibus edita claris,
78.2  Vt rosa, quae uerno tempore lapsa fluit.


1642. Dragišić, Juraj;... . Oratio funebris habita pro... [Paragraph | Section]

intuebitur. Nunquam senio, nunquam morbo, nunquam afficietur vel parvulo dolore. Fugiet mors, abstergeatur lacrimae, non erit luctus. Priora enim haec et huiusce miserabilis vitae conditiones, posteriora sunt gaudia exultationes tripudia. Tunc laetabimur, tunc exultabimus, tunc iocundabimur, si nostra crimina hic primum defleverimus, si ea sponte reliquerimus, si divinis mandatis atque praeceptis animum applicuerimus. Non ergo humanum corpus ea conditione in terram revertetur, tanquam non ita noster animus redibit


1643. Pucić, Karlo. Elegiarum libellus de laudibus... [Paragraph | Section]


1.9  Qui modo liber eram curaque solutus ab omni,
1.10   Non ego sum iuris perditus ipse mei,
1.11  Sed teneor duris dura sub lege catenis
1.12  Captus; io, pharetra, tela repone, puer.
1.13  Non ita captiuus remanet sub iure tyranni
1.14  Vt mea seruitio uita subacta tuo est.
1.15   Et merito: celsas quis non transcenderet


1644. Pucić, Karlo. Elegiarum libellus de laudibus... [page 177 | Paragraph | Section]

pro te sumpsisset mille figuras:
1.20   Pro te pauisset pulcher Apollo greges.
1.21  Non Elenam, sed te Phrygius rapuisset adulter:
1.22  Te Iouis ob Danaen destituisset amor.
1.23  Gnosida Nyctileus Daphnen spreuisset Apollo,
1.24  Lux mea, si talem saecula prisca darent.
1.25   Quae species coelo? quae forma decentior


1645. Pucić, Karlo. Elegiarum libellus de laudibus... [page 180 | Paragraph | SubSect | Section]


4.31  Sic Gnesae tenerum rapit decorem
4.32  Aetas per grauior leuisque morbus.
4.33  O formam fragilem meae puellae,
4.34  O risus nimium iocosque uanos
4.35   Qui sic praetereunt gradu citato,
4.36  In qua spem posui nimis fugacem,
4.37  Quae tempus placidae tulit iuuentae.


1646. Dragišić, Juraj. De natura angelica, libri... [Paragraph | Section]

accurateque (dei optimi et sanctorum suffragio spirituum) excogitaueram, legentium animis satis aperte infundere curaui. Quicquid prisci illi gręci latinique theologi quicquid et iuniores, presertim Thomas ille angelicus sum Alexandro et Bonauentura seraphico: hi enim in docendo conueniunt: Et Ioannes sublimis dunsiensis studii Oxoniensis doctor unicus cum Francisco Landulfoque et cęteris imitatoribus, Et solennis Henricis Gandauensis cum Godfredo de fontibus. Tres nanque precipue iuniorum theologorum docendi uię: Quicuqid inquam hac in re ab his omnibus egregie dictum hic reperies,


1647. Dragišić, Juraj. De natura angelica, libri... [Paragraph | Section]

descripsimus. Et quia quedam alias conscripta etiam cum primo induximus deinde ciuium interrogationes successerunt, hic quoque ordine utemur eodem. Quam quidem disputationem mouerat prius dignissimus pręsul noster et Archiepiscopus uir moribus et utroque iure maximaque rerum experientia insignis Iohannes Saccius Anconitanus mihi in domibus suis quom plerique et patrum et ciuium adessent. Et ipse suo acutissimo atque solido ingenio plurima, et quidem acutissima in re hac tunc declarauit.


1648. Bunić, Jakov;... . Carmina minora ex libro De vita et... [Paragraph | Section]


5  Sancte Leo hos meditans referas tecum ipse colores,
6  Haec crucifer domuit, clauiger illa deus. Ioanes Gotius Iacobo Bono.
1  Seu tibi Pegasides ueniunt in uerba sorores,
2  Pollice seu docto thracia plectra moues.
3  Dic quibus in syluis, quibus es nutritus


1649. Bunić, Jakov;... . Carmina minora ex libro De vita et... [Paragraph | Section]


7  Occidet armipotens dum bellua bella minatur.
8  Fata palam fient Henrici a sanguine regis. M. Io. Policarpi Seueritani Sibenicensis Predicatorii theologi carmen ad lectorem
1  Nullus adhuc cecinit tam clare dogmata Christi
2  Carmine grandiloquo, quam fecerit ipse Iacobus,


1650. Crijević, Ilija. Oratio funebris in Joannem Gotium... [Paragraph | Section]

Prva verzija. [Aelius Lampridius Ceruinus poeta laureatus et canonicus. Oratio funebris in Joannem Gotium] Idem Aelius in Ioannem Gotium Consideranti mihi duplicem hominis naturam:


1651. Crijević, Ilija. Oratio funebris in Joannem Gotium... [page 349 | Paragraph | Section]

[Aelius Lampridius Ceruinus poeta laureatus et canonicus. Oratio funebris in Joannem Gotium] Idem Aelius in Ioannem Gotium Consideranti mihi duplicem hominis naturam: alteram corporis, alteram animi, malum et bonum Pythagorae, lis et amicitia Empedoclis, discors ex anthitetis concordia Crisyppi, natura


1652. Crijević, Ilija. Oratio funebris in Joannem Gotium... [page 352 | Paragraph | Section]

conformatur? Sed cum duplicis animae mentio facta sit Cur igitur Joannis Gotii, viri clarissimi atque integerrimi tristes atque luctuosi cives funus prosequimur? Quid complexa tui corpus miserabile nati, atque deos atque astra vocas crudelia mater? Quid superstitum fletus, quid uxorium clamorem et


1653. Crijević, Ilija. Oratio funebris in Joannem Gotium... [page 353 | Paragraph | Section]

quis sanctissimum uirum Hieronymum, ut linguarum ita doctrinae et integritatis et omnium virtutum genere cumulatissimum, non admiratur? Ut taceam Gothos nobis conterraneos qui rerum potiti sunt, ut pontificem maximum Romanum Caium et Joannem. Quis sanctissimum regem Wladislavum, cui caelitus corona delapsa est, quis illum, qui se victimam pro re christiana devovit, nostri regis patruum, satis praedicare potest; ut innumerabiles omittam; hunc nostrum regem Wladislavum


1654. Crijević, Ilija. Oratio funebris in Joannem Gotium... [page 353 | Paragraph | Section]

dignum non iudicet? Sed taceo nostri temporis homines, ne cuius adulandi capere videar occasionem. Hunc etiam inter illustres viros referendum Illuria, ut imperii ita ingeniorum parens, genuit, Joannem Gotium, urbe Dalmatarum urbe primaria, gente a conditis Rhacusiis, semper patritia et familiarum adfluentissima, et cui maternum genus Gradiorum sthemmate et tui splendore nominis,


1655. Crijević, Ilija. Oratio funebris in Joannem Gotium... [page 353 | Paragraph | Section]

nonnulla epigrammata) quae lusit omittam diuerso genere carminum lepidissime concionnauit, quos Angelus Policianus uir undecumque doctissimus non solum laudat, sed etiam admiratur; cuius in eosdem libellos huiuscemodi extate epistula: Ang. Pol. Ioan. Got. Rag. S. D. Quom per hos quadragesimę proximos dies enarrandis populo sacris litteris essem occupatus, perlegi tamen libros carminum tuorum, quos mihi tu pro singulari humanitate tua mutuoque inter nos amore dedicaueras. Ei me scilicet cum uoluptate maxima tum maiore prorsus admiratione


1656. Crijević, Ilija. Oratio funebris in Joannem Gotium... [page 353 | Paragraph | Section]

uendundisque occupatum florentibus adhuc annis tantos in omni poeticae fecisse progressus ut non solum cum suae aetatis hominibus, sed cum ipsa plane antiquitate conferri possit; persequerer nimirum singula, mi Ioanne, quae ego in tuis poematis audacter contra ueteres statura deprehenderim ni metuam ne aut plus paulo indulgere amori aut assentatiuncula aliqua uidear te uelle demereri. Sed plane ita sentio esse hos libellos, ita ex amusim perfectos ad summum absolutos ut ne ab


1657. Niger, Toma. Divina electio ac tempestiva... [Paragraph | SubSect | Section]

fulgebat imago figurae
110  Hic canibus locus est, hic stabulantur equi.
111  Quare age, rumpe moras, Christi generosa propago,
112  Lauriger ut toto regnet in orbe leo.
113  Tuque prior, cui signa sacer Iovis ales obumbrat,
114  Inclyte rex sacri, Maximiane, fori.
115  Pelle moras rabidumque ruas furibundus in hostem,
116  Qui toties Latiis intulit arma focis.
117  Faucibus ecce subit Latii portisque


1658. Andreis, Matej. Epithalamium in nuptias Vladislai... [Paragraph | Section]

iterum heroum redeunt felicia secla,
25   Rursus faustus Hymen et festae vincula taedae
26   Aspicis, aerea sonus ut prorumpat ab Alpe
27   Parrhasiique celer ripas festinet ad Istri.
28   Ducitur Arctoo Rhodani armipotentis alumna
29   Nupta Iovi, geminae cui Gratia nexa sorori
30   It comes et teneri pariter famulantur Amores,
31   Astat et usque novae lateri Cytherea maritae.
32   Aspice, ut Ausoniae geminatis plausibus urbes
33   Exultent, citharae coniunctaque tympana buxo
34  


1659. Andreis, Matej. Epithalamium in nuptias Vladislai... [Paragraph | Section]

post caerula regni
82   Ad motus concussa tuos, post ferrea Ditis
83   Pectora lascivis tandem mollita sagittis
84   Torpet hebes telum, languet tibi dextera segnis!?
85   Quin, age, maioris spectat te pompa triumphi,
86   Auriflui cui nec Iovis aequiperaveris imbres
87   Nec molles habitus Lydae sub lege puellae
88   Clavigeri Alcidae nec amantis pascua Phoebi.
89   Sume arcum atque illo rursus praecingere telo,
90   Cui nec multiplici connexae adamante catenae,
91   Invius ipse


1660. Andreis, Matej. Epithalamium in nuptias Vladislai... [Paragraph | Section]

rursus praecingere telo,
90   Cui nec multiplici connexae adamante catenae,
91   Invius ipse mei non thorax Martis et aegis
92   Pallados obsistat, furvi non ora profundi,
93   Imperiurato qua Styx devolvitur amne.
94   Pannonii pete regna Iovis, qui coniugis expers
95   Contemnit mea regna; tuis hunc, nate, sagittis
96   Vince, truces animos, impervia pectora telis
97   Concute et ignotos, fac, sentiat ille calores!
98   Suspiret thalamos, mens tota in coniuge aberret
99  


1661. Andreis, Matej. Epithalamium in nuptias Vladislai... [Paragraph | Section]


360   Hic coniunx fatis, hic dis acceptus et astris
361   Iam pridem te, virgo, manet, quo nupta marito
362   Sidera sublimi caelestia vertice tanges."

363   Inde capit ceston, quo ventos illa furentes
364   Sistit et irati rapidos Iovis edomat ignes
365   Aspiratque faces et connubialia iura.

366   Senserat insolitos ignes non conscia amoris
367   Virgo prius; iam iam gaudet regina vocari,
368   Iam cupit e tanti collo pendere mariti
369   Incusatque moras


1662. Andreis, Matej. Epithalamium in nuptias Vladislai... [Paragraph | Section]

parentis
378   Sorte sua Libycis tandem sese appulit oris.
379   Dum pendet dubioque labant praecordia motu,
380   Spesque timorque instat: "Quae dis donaria vovit
381   Quaeve tulit?" — Sed pone metum, tam regia coniunx
382   Parrhasii tu sola Iovis visura cubile es.
383   Astat castus Hymen, tua qui connubia sanxit;
384   Duceris et tecum per devia saxa cohortes
385   Lingonicae properant; extrema tendit ab ora
386   Santonis Oceani. Lateri comes haeret euntis
387   Rex regum: Non ille


1663. Marulić, Marko. In epigrammata priscorum... [page 3 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

Manicula (alia manu?)
.M. ORATIVS CONSVL EX LEGE TEM-
PLVM IOVIS OPTIMI MAXIMI DEDI-
CAVIT. ANNO POST REGES EXACTOS.
A CONSVLIBVS POSTEA AD DICTA-
TORES. QVIA MAIVS IMPERIVM ERAT
SOLENNE CLAVI FIGENDI TRANS-
LATVM EST.


1664. Marulić, Marko. In epigrammata priscorum... [page 10v | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

Valerius Maximus libro II: Venerabilibus, inquit, erga Addidi deos obsequiis iuuentus rudi atque incomposito motu corporum iocabunda gestus adiecit eaque res ludium ex Etruria accersendi causam prębuit. Cuius decora pernicitas uetusto ex more Curetum Lydorumque, a quibus Hethrusci originem traxerunt, nouitate grata Romanorum oculos permulsit. Et quia ludius apud eos istrio


1665. Marulić, Marko. In epigrammata priscorum... [page 11v | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

fuit sepultus. 23. A 82v/5; cf. CIL VI 418 Trans Tyberim ad S. Benedictum IOVI. O. M. CLOLICILENO. Pro DOLICHENO C. FRONTINIVS NICRINVS LV- CIVS POSVIT ARMA. 23.1. Mos enim erat ut emeriti militiam et a labore


1666. Marulić, Marko. In epigrammata priscorum... [page 11v | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

Pro DOLICHENO C. FRONTINIVS NICRINVS LV- CIVS POSVIT ARMA. 23.1. Mos enim erat ut emeriti militiam et a labore soluti in templo Iouis offerrent arma, et hi quidem post septuagesimum ętatis annum non cogebantur militare. 24. A 72v/1?, ub i Extra urbem; cf. CIL VI


1667. Marulić, Marko. In epigrammata priscorum... [page 13v | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

(Sphinx) Sphingos genitiuus Gręcus. Sphinx monstrosum animal fuisse poetę fabulantur, faciem habens uirginis, pennas auis, pedes leonis. De hac Sphinge ita est traditum. Laius, Thebarum rex, Apollinis responsum accepit ab eo se periturum quo Iocasta uxor grauida erat. Id uitare uolens puerum natum tradit pastori in siluis necandum. Pastor per pedes in arbore suspensum dimittit. Inuentum puerum sibique allatum Polybius, Corinthiorum rex, pro suo nutriuit et a tumore pedum, per quos pependerat,


1668. Marulić, Marko. In epigrammata priscorum... [page 13v | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

allatum Polybius, Corinthiorum rex, pro suo nutriuit et a tumore pedum, per quos pependerat, Oedipodem uocauit. (Oedipus) Oedipus autem grandior factus Laium, nesciens suum esse genitorem, interimit. (Sphingis enigma) Deinde Iocasta iubente Sphinx proposuit enygma quod qui soluet, Iocastam cum regno acciperet uxorem, qui autem se soluturum offerret et nesciret, capite mulctaretur. Ab eis itaque qui Iocastę nuptias petebant quęrebatur quodnam esset animal quadrupes, bipes et


1669. Marulić, Marko. In epigrammata priscorum... [page 13v | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

pedum, per quos pependerat, Oedipodem uocauit. (Oedipus) Oedipus autem grandior factus Laium, nesciens suum esse genitorem, interimit. (Sphingis enigma) Deinde Iocasta iubente Sphinx proposuit enygma quod qui soluet, Iocastam cum regno acciperet uxorem, qui autem se soluturum offerret et nesciret, capite mulctaretur. Ab eis itaque qui Iocastę nuptias petebant quęrebatur quodnam esset animal quadrupes, bipes et tripes. Oedipus hominem esse dixit, qui infans manibus


1670. Marulić, Marko. In epigrammata priscorum... [page 13v | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

Laium, nesciens suum esse genitorem, interimit. (Sphingis enigma) Deinde Iocasta iubente Sphinx proposuit enygma quod qui soluet, Iocastam cum regno acciperet uxorem, qui autem se soluturum offerret et nesciret, capite mulctaretur. Ab eis itaque qui Iocastę nuptias petebant quęrebatur quodnam esset animal quadrupes, bipes et tripes. Oedipus hominem esse dixit, qui infans manibus pedibusque obrepat, adultus pedibus tantum incedat, senior titubantem gressum firmet scipione. Soluto enygmate


1671. Marulić, Marko. In epigrammata priscorum... [page 14 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

nuptias petebant quęrebatur quodnam esset animal quadrupes, bipes et tripes. Oedipus hominem esse dixit, qui infans manibus pedibusque obrepat, adultus pedibus tantum incedat, senior titubantem gressum firmet scipione. Soluto enygmate Oedipus Iocastam matrem inscius capit uxorem et Thebarum regnum. Putabatur enim Polybii, Corinthiorum regis, esse filius. Sphinx monstrosum eqs.: cf. Per. 28,42,1- 28,44,10


1672. Marulić, Marko. In epigrammata priscorum... [page 21v | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

Lepidus Bibulus V. S. L. P., id est Publius Bibulus uotum soluit legata pecunia ea lege ut Bromio, et reliquua. 38.2. (BACCHVS) Bacchi hęc nomina uel cognomina sunt. Bacchus ex Semele, Cadmi filia, Iouis filius, ut poetę fabulantur. Bacchus a βρομω, quod est insanio, dicitur. Vini enim inuentorem fuisse aiunt, quo inebriati homines furere consueuerunt. Bacchi hęc eqs.: cf. Tort. 'Bacchus'


1673. Marulić, Marko. In epigrammata priscorum... [page 21v | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

fuisse aiunt, quo inebriati homines furere consueuerunt. Bacchi hęc eqs.: cf. Tort. 'Bacchus' Dionysius: nomen compositum ex dios et Nysa, urbe Ęgypti ubi colebatur, quasi Iouis Nysius. Cf. Tort. 'Dionysius' Nyseus: ab eadem Ęgypti urbe, uel a Nysa, altero Parnasi colle ei sacro. Bromius: a βρομω, quod est consummo, quia uinum intemperanter sumptum debilitat


1674. Marulić, Marko. In epigrammata priscorum... [page 27v | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

cf. CIL V 5785 Ibidem apud ecclesiam S. Michaelis I. O. M. DIS DEABVSQVE OMNIBVS PLO. TERTIVS CVM SVIS. V. S. L. M. 58.1. Integrum sic: Ioui optimo maximo, dis deabusque omnibus, Plotius Tertius cum suis uotum soluit libero munere. 58.2. Quęri potest cur adiectum sit "libero munere". Vel quia libere uouerat, nulla necessitate compulsus, uel quia non ante factus est uoti reus


1675. Marulić, Marko. In epigrammata priscorum... [page 31v | Paragraph | SubSect | Section]

ut ossa ipsa, quanuis diuersis locis, in terra iaceant, dummodo animis una uiuere detur in cęlo. 64. A 81v/3, ubi Ibidem ad Sanctum Ioannem Euangelistam; cf. CIL XI 158 Ad S. Ioannem AVRELIAE MATERNIANAE CON-


1676. Marulić, Marko. In epigrammata priscorum... [page 31v | Paragraph | SubSect | Section]

detur in cęlo. 64. A 81v/3, ubi Ibidem ad Sanctum Ioannem Euangelistam; cf. CIL XI 158 Ad S. Ioannem AVRELIAE MATERNIANAE CON- Manicula (alia manu?)


1677. Marulić, Marko. In epigrammata priscorum... [page 32v | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

pecunia sua fecit. 66.2. Fanum aliquod Mercurio posuisse illum credo atque ita inscripsisse. Inscriptio ipsa in quo fixa stabat illud ab eo factum esse indicio erat. (Mercurius) Mercurius autem, Iouis filius ex Maia, Athlantis filia, mercaturę deus putabatur et deorum interpres. Palestram docuit et lyram inuenit. Mercurius autem eqs.: cf. Per. 2,141,1-5


1678. Marulić, Marko. In epigrammata priscorum... [page 34v | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

(Flamen) FLAMINIS Augustalis: Numa Pompilius singulis diis singulos flamines dedit, per quos sacra fiebant. Cf. Pomp. Laet. 'De flaminibus', f. [Biv] Fuit ergo Iouis sacerdos flamen Dialis, Martis Martialis, Quirini Quirinalis, Augusti itaque in deos relati factus est flamen Augustalis. Dicti autem sunt flamines uel a pileo quem gerebant, qui pilamines, uel ab infulis, quas flaminea uocabant.


1679. Marulić, Marko. In epigrammata priscorum... [page 41v | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

P. 87.1. Id est: Isidi sacrum ex monitis eiusdem deę. Lucius Valerius Memor, sex uir Augustalis, locum dedit publicum. In quo uidelicet ei ędes poneretur. 87.2. (Isis, Io) ISIS autem fuit Inachi, Argiuorum regis, filia, dicta prius Io, quę a Ioue stuprata fugit in Ęgyptum. (Osiris) Hanc Osiris, Iouis filius, quum Phoroneo auo in Argiuorum regno successisset et regnum Aegilao fratri


1680. Marulić, Marko. In epigrammata priscorum... [page 41v | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

eiusdem deę. Lucius Valerius Memor, sex uir Augustalis, locum dedit publicum. In quo uidelicet ei ędes poneretur. 87.2. (Isis, Io) ISIS autem fuit Inachi, Argiuorum regis, filia, dicta prius Io, quę a Ioue stuprata fugit in Ęgyptum. (Osiris) Hanc Osiris, Iouis filius, quum Phoroneo auo in Argiuorum regno successisset et regnum Aegilao fratri reliquisset Ęgyptiosque subiugasset, sibi copulauit. Illa Ęgyptios litteras


1681. Marulić, Marko. In epigrammata priscorum... [page 41v | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

deę. Lucius Valerius Memor, sex uir Augustalis, locum dedit publicum. In quo uidelicet ei ędes poneretur. 87.2. (Isis, Io) ISIS autem fuit Inachi, Argiuorum regis, filia, dicta prius Io, quę a Ioue stuprata fugit in Ęgyptum. (Osiris) Hanc Osiris, Iouis filius, quum Phoroneo auo in Argiuorum regno successisset et regnum Aegilao fratri reliquisset Ęgyptiosque subiugasset, sibi copulauit. Illa Ęgyptios litteras docuit,


1682. Marulić, Marko. In epigrammata priscorum... [page 41v | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

ei ędes poneretur. 87.2. (Isis, Io) ISIS autem fuit Inachi, Argiuorum regis, filia, dicta prius Io, quę a Ioue stuprata fugit in Ęgyptum. (Osiris) Hanc Osiris, Iouis filius, quum Phoroneo auo in Argiuorum regno successisset et regnum Aegilao fratri reliquisset Ęgyptiosque subiugasset, sibi copulauit. Illa Ęgyptios litteras docuit, ipse agriculturam. Deinde Osirim a Tiphone fratre clam laniatum Isis perquisiuit flens


1683. Marulić, Marko. In epigrammata priscorum... [page 41v | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

in fonte sacro submergunt et alium ei similem cum luctu quęrunt, inuento letantur et post annum similiter mergunt, atque ita annua sacra Osiridi persoluunt. ISIS autem fuit eqs.: cf. Tort. 'Io'; 'Isis'; 'Osiris'; cf. Per. 2,21-24 87.3. (Templum Isidis) Erat Romę templum Isidis iuxta campum Martium, cui sacra faciunt sacerdotes.


1684. Marulić, Marko. In epigrammata priscorum... [page 42v | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

ad. S. Germanum; cf. CIL V 13 Ibidem .I..O..M. C. IVLIVS CRYSOGONVS EX VOTO FECIT. 92.1. I. O. M. Ioui optimo maximo. Aram aut templum posuit Ioui, soluens quod uouerat. 93. Cf. CIL V 74 Ibidem


1685. Marulić, Marko. In epigrammata priscorum... [page 42v | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

CIL V 13 Ibidem .I..O..M. C. IVLIVS CRYSOGONVS EX VOTO FECIT. 92.1. I. O. M. Ioui optimo maximo. Aram aut templum posuit Ioui, soluens quod uouerat. 93. Cf. CIL V 74 Ibidem Q. SIRTIVS


1686. Marulić, Marko. In epigrammata priscorum... [page 46 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

cf. CIL IX 2860 ISCONI Pro Histonii L. PVDENTI. HIC QVOM ESSET ANNOR. XIII. ROMAE CERTAMINE SACRO IOVIS CAPITOLINI LVSTRO. VI. CLARITATE INGENII CORONATVS EST INTER PO- ETAS LATINOS OMNIB. SENTENTIIS IVDICVM. HVIC PLEBS VNIVERSA MVNICIPVM ISCONENSIVM STATV- AM AERE CONLATO DECREVIT


1687. Marulić, Marko. In epigrammata priscorum... [page 50 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

dicitur et deum mater et Berecinthia et Rhea et Bona dea et Pales. Eam terrę pręesse fabulantur. Magna ergo mater quę mortalibus pręstat alimenta; Cybele a Cybelo, Phrigię oppido, in quo colebatur; Ops quod opem ferat agricolis; deorum mater quia Saturno Iouem et alios deos genuisse dicitur; Berecinthia a Berecintho, monte Phrigię; Rhea Gręce Ops est Latine; Bona dea quia fruges largitur; Pales quia gregibus pabula subministrat.


1688. Marulić, Marko. In epigrammata priscorum... [page 51v | Paragraph | Section]

in parte deintegratum, murorum tamen ac turrium pulchritudine portarumque affabre structarum decore ostendens qualia etiam illa fuerint quę uel uetustate uel inimicorum iniuria defecere. (Templum S. Domnii, archiepiscopi Salonensis) Stat adhuc templum Ioui quondam sacrum, nunc Domnio martyri dedicatum, magnę turris instar, rotunda specie angulatum, cuius murus (ut uides) quadrato lapide rethiculataque structura constat. Octo columnis ingentibus intus fulcitur, quibus alię insident minores, quorum quattuor e


1689. Marulić, Marko. In epigrammata priscorum... [page 58v | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

Euseb. Chron., ibid. Primus dominum se et deum appellari pręcepit. Cf. Euseb. Chron., A. D. 87 [= 88] Christianos persecutus est, Ioannem apostolum in Pathmos ipse relegauit. Cf. Euseb. Chron., A. D. 97 [= 96] Sicut Quintilis mensis a Iulio Iulius et Sextilis ab Augusto Augustus dicti sunt, ita ille


1690. Marulić, Marko. In epigrammata priscorum... [page 60v | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

Helius imperauit menses sex. Cf. Euseb. Chron., A. D. 195 [= 194] 127.2. Eo igitur imperante Caius Domitius Valens duum uir apud Salonas Ioui aram dedicat hac lege ut siquis ibi hostia sacrum faxit, id est pecude ita sacrificet, quod magmentum – magmentum antiqui maius augmentum dicebant Cf. Per. 6,395,3 – nec


1691. Marulić, Marko. In epigrammata priscorum... [page 61 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

– nec protollat, id est nec proferat, Cf. Mai. 'Protollere'? quędam quę augeri solent sacrificium, libamenta, etiam sine his probe factum esto et rite sacrificatum putetur. Pro arę autem dedicatione Iouem postulat ut sibi ac suis uolens propiciusque sit. Hostia dicitur pecus quod in sacrificio occiditur, hostire enim dicebant ferire. Ollis antique dictum pro illis; Cf. Per. 115,6,10-11 dico


1692. Marulić, Marko. In epigrammata priscorum... [page 61 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

colle fuit templum Dianę, Romę collis eqs.: cf. Tort. 'Rhoma'; Mai. 'Auentinus' cuius leges huic arę communes esse iubet, ut eodem sacrificandi ritu utatur qui hic Ioui sacrificat quo utuntur qui in Auentino sacrificant Dianę. 127.3. II. VIR. Duum uir. I. D. Primo die uel imo die. O. M. Optime maxime. Cętera patent. 128.


1693. Marulić, Marko. In epigrammata priscorum... [page 62v | Paragraph | Section]

Iulius Clemens fieri iusserat, hoc faciundum curauit, ut ostenderet quantum uiuo obsequens fuerit genitori quę mortuo quoque obediuit. V. Peroratio V.1. Hęc habui, Dominice iocundissime, quę de ueteribus collecta monumentis tuo rogatu tibi exponerem. In quibus (ut uides) manifesto apparet illis qui aliquo uirtutis studio claruerunt et uel foris uel domi magni habiti sunt honorem publice exhibitum laudemque litteris, quo perennior fieret,


1694. Marulić, Marko. In epigrammata priscorum... [page 63v | Paragraph | Section]

ascendit quam grande bonum illud sit quod pręparauit Deus iis qui diligunt eum. Cf. 1 Cor 2,9 Nihil enim aut maius cogitare aut pulchrius cernere aut dulcius gustare aut suauius audire aut iocundius odorari aut perennius possidere quam eum possumus in quo uno sunt omnia et a quo omnia et per quem omnia. in quo eqs.: cf. Rm 11,36 Semel denique statuendum est, qui Deum habet, eum nullius


1695. Marulić, Marko. In epigrammata priscorum... [page 64 | Paragraph | Sub2Sect | Section]

.I. O. M. Q. RAONIVS DIODORVS EX VOTO POSVIT LIBES MERI- TO. IIII. IDVS MAIAS. PRONI- ANO ET BRADVA. COSS. 131.1. Ioui optimo maximo. Libes pro libens: quędam enim huiusmodi uocabula subtracto "n" scribebant antiqui. 131.2. Hic Quintus Raonius Diodorus posita Ioui ara siue templo uotum soluerat. Quando autem id egerit, per Idus diem, per consules annum ostendit. Nos


1696. Marulić, Marko. In epigrammata priscorum... [page 64 | Paragraph | Sub2Sect | Section]

MAIAS. PRONI- ANO ET BRADVA. COSS. 131.1. Ioui optimo maximo. Libes pro libens: quędam enim huiusmodi uocabula subtracto "n" scribebant antiqui. 131.2. Hic Quintus Raonius Diodorus posita Ioui ara siue templo uotum soluerat. Quando autem id egerit, per Idus diem, per consules annum ostendit. Nos autem tunc Deo gratissimum soluimus uotum cum uitę cursum ita ut ipse pręcipit dirigere studemus.


1697. Crijević, Ilija. Epistula ad Marinum Bonum... [Paragraph | Section]

xxx lapidem semotus es, magis magisque in singulas horas in tuo ore et sermone conquiescere cupio; et quia non possum hoc facere moleste fero. Quare Iunium auunculum tuum crebro conuenio, quicum congresus, et deambulatiunculę per forum et mutui de te sermones, qui salibus et iocis habundant, mihi pergrati sunt. Qui cito redibis plena et onusta scapha conchiliis, quibus bimare Stagnum affluit. Tanti est illud custodire ne pereant tot deliciae, quibus nec Lucrina littora, nec amoenitas Baiarum aut insignes Capreae praeferantur. Quare te tot habere


1698. Brodarić, Stjepan. Epistulae, versio electronica. [page 49 | Paragraph | Section]

huc Budam ad nundinas Sancti Nicolai 2 venturos mittere. Id quod scio me apud Vestras Dominationes servitiis meis posse praeter dominum nostrum gratiosissimum centies promereri. Easdem Vestras Dominationes optime cupio valere. Ex Buda in festo decollationis Beati Iohannis Baptistae Anno 1512. Vestrarum Dominationum in omnibus Stephanus Brodarych decretorum doctor, secretarius reverendissimi domini Quinqueecclesiensis etc.

On the outer side: Prudentibus et circumspectis dominis, iudici,


1699. Brodarić, Stjepan. Epistulae, versio electronica. [page 50 | Paragraph | Section]

d’Alde Manuce. Matériaux nouveaux d’histoire littéraire 1485–1514. Rome, 1888, 242.; In Hungarian: V. Kovács Sándor (ed.), Magyar humanisták levelei XV–XVI. század, Budapest, 1971, 558. Six years ago he left a manuscript of Janus Pannonius with a book merchant by the name of Jordan so that the latter would forward it to Aldus Manutius in order to print it. He requests Aldus to give the volume to the Hungarian King’s envoy, who is to arrive at Venice, if it has been printed. Excellentissime Vir, Amice Observandissime. Salutem ac


1700. Brodarić, Stjepan. Epistulae, versio electronica. [page 50 | Paragraph | Section]

order to print it. He requests Aldus to give the volume to the Hungarian King’s envoy, who is to arrive at Venice, if it has been printed. Excellentissime Vir, Amice Observandissime. Salutem ac prosperitatem. Iusseram cuidam librario Alemanno Iordano nomine 3 Venetiis agenti sexto iam circiter abhinc anno tum videlicet, cum ego ex gymnasio Patavino 4 in patriam redirem, ut quaedam opuscula Ioannis illius Pannonii, 5 pro quorum impressione et ego tunc et Manutius


1701. Brodarić, Stjepan. Epistulae, versio electronica. [page 50 | Paragraph | Section]

Excellentissime Vir, Amice Observandissime. Salutem ac prosperitatem. Iusseram cuidam librario Alemanno Iordano nomine 3 Venetiis agenti sexto iam circiter abhinc anno tum videlicet, cum ego ex gymnasio Patavino 4 in patriam redirem, ut quaedam opuscula Ioannis illius Pannonii, 5 pro quorum impressione et ego tunc et Manutius (Bassion, 1449–Venice, 1515), Humanist, an emblematic printer of the Renaissance. On his Hungarian connections see: Gerézdi Rabán, Aldus Manutius és magyar barátai,


1702. Brodarić, Stjepan. Epistulae, versio electronica. [page 50 | Paragraph | Section]

we do not add 17 days to the Kalendae, 1 October, but distract 17 days, and this is how we get the real date of the letter, 15 September. This way of dating can be reconciled with Csulai’s trip, who was already in Zengg at the end of September, where he embarked on a ship to Venice. 3  Jordan von Dinslaken, printer from Cologne. He was banned from Venice in 1520 for distributing Luther’s works. Compare: Boda Miklós, Pécs–Medvevár–Pécs. Janus Pannonius a pécsi utóélet tükrében = Bartók István, Jankovits László, Kecskeméti Gábor (ed.), Humanista műveltség


1703. Brodarić, Stjepan. Epistulae, versio electronica. [page 51 | Paragraph | Section]

et amico optimo.

7 István Brodarics to citizens of Kassa Pécs, 20 August 1515 Manuscript used: MOL, DF 269209 Published: Tóth-Szabó Pál, Oklevelek a kegyúri jog történetéhez, Történelmi Tár, 1903, 105–106. 1. Having heard that the position of the Provost of Jászó is vacant, he asks those in Kassa to give it to scribe Péter. Kristóf Darholczi also wrote about this to them. – 2. He and Darhoczi could have achieved with the Bishop that the


1704. Brodarić, Stjepan. Epistulae, versio electronica. [page 51 | Paragraph | Section]

worthy of recommendation. Brodarics’ formulation is ambiguous here. Already secretary of György Szatmári at the time. In 1505–1506, probably the patronage of Tamás Bakócz was behind the plans for publication, but the manuscript in question got into the hands of the young Humanist from his original patron Osvát Tuz. (On this compare: Kasza Péter, Egy karrier hajnala. Adalékok Brodarics István tanulmányainak és családi viszo nyainak történetéhez, Századok, 2008, 1193.) Szatmári, on the other hand, undoubtedly supported the publication of Janus’


1705. Brodarić, Stjepan. Epistulae, versio electronica. [page 52 | Paragraph | Section]

Karácsondi was later confirmed by Szatmári himself as Provost. The document about this is dated 23 September 1515. (Compare: MOL DF 269210) Regarding the Jászó convent see: Tóth-Szabó Pál, Szathmári György prímás (1457–1524), Budapest, 1906; and Tóth-Szabó Pál, Jász a főkegyúri jog történetében II., Századok, 1905, 223–247. 3  An unknown employee of György Szatmári who did not attain Provostship. 4  Brodarics was already the secretary of Szatmári. 5  It is about nobleman Kristóf Darholczi from Sáros County, about whom we have several pieces of data


1706. Brodarić, Stjepan. Epistulae, versio electronica. [page 53 | Paragraph | Section]

IV. cc. 142v–143r. Published: V. Kovács Sándor, Egy humanista a mohácsi vész korában (Kálnai Imre), Irodalomtörténeti Közlemények, 1970, 372. In Hungarian: V. Kovács Sándor, Magyar humanisták levelei XV–XVI. század, Budapest, 1971, 596. Brodarics calls Cospi’s attention to a youngster who prepares for studies in Italy, even though he is not an old acquaintance of Cospi. Eximie ac Doctissime Vir, salutem et commendationem. Etsi nulla mihi vel parva admodum cum Tua Dominatione intercessit familiaris necessitudo, qua fretus liberius illi


1707. Brodarić, Stjepan. Epistulae, versio electronica. [page 58 | Paragraph | Section]

Brodarics and Ferenc Frangepán both considered him a close friend. In 1542 he still served Ferenc Frangepán. Paul III wanted to send him on a mission to Ireland in 1541 but it did not happen (see Thomas Maccogg, The Society of Jesus in Ireland, Scotland, and England 1541–1588, Leiden–New York–Köln, 1996, 15.) His brother Joannes (Giovanni) Marsupino was Abbot of Kapornak in 1532 and entered the service of Pál Várday in 1548. Regarding the Marsupino brothers see: ETE I. 232., 309., 310.; ETE II. 186–188.; ETE III. 269., 284., 291., 350., 380., 416., 474.; ETE IV. 131.


1708. Brodarić, Stjepan. Epistulae, versio electronica. [page 58 | Paragraph | Section]

considered him a close friend. In 1542 he still served Ferenc Frangepán. Paul III wanted to send him on a mission to Ireland in 1541 but it did not happen (see Thomas Maccogg, The Society of Jesus in Ireland, Scotland, and England 1541–1588, Leiden–New York–Köln, 1996, 15.) His brother Joannes (Giovanni) Marsupino was Abbot of Kapornak in 1532 and entered the service of Pál Várday in 1548. Regarding the Marsupino brothers see: ETE I. 232., 309., 310.; ETE II. 186–188.; ETE III. 269., 284., 291., 350., 380., 416., 474.; ETE IV. 131. ex


1709. Brodarić, Stjepan. Epistulae, versio electronica. [page 60 | Paragraph | Section]

agatque apud illius Sanctitatem, ne quem alium ad episcopatum Plocensem provehere velit praeter reverendissimum dominum Raphaelem, episcopum Premisliensem, virum ecclesiae et reipublicae perquam idoneum et nobis (Old) Sigismund I (1506–1548), King of Poland, the youngest brother of Vladislaus II, uncle of Louis II. He had no child from her first wife Borbála Szapolyai. Izabella, wife of János Szapolyai was born from his second marriage to Bona Sforza. More on his life: Zygmunt Wojciechowski, Zygmunt Stary (1506–1548), Warszawa, 1979. [Bibliography in


1710. Brodarić, Stjepan. Epistulae, versio electronica. [page 61 | Paragraph | Section]

collectorio. 4 9  After the death of Bishop of Płock Erazm Ciołek the King of Poland wanted to install Rafał Leszczyński, Bishop of Przemiśl into the vacant position. However, Hadrian VI did not wait for Sigismund’s recommendation but appointed Johann Albrecht, brother of Albrecht von Brandenburg, Grand Master of the Teutonic Order which had a hostile relationship with Poland. (Compare: AT VI. 154–155.) The Polish ruler protested angrily. Since neither party would budge, a one-year-long diplomatic struggle began. Brodarics played an


1711. Brodarić, Stjepan. Epistulae, versio electronica. [page 64 | Paragraph | Section]

26 victoriosam correxi ex: victoriosum From Sigismund‘s answer below it seems he had not received de Grassis’ letter. Essentially the Pope refused all of Sigismund’s requests. His candidate for the bishopric of Płock remained Marquis Johann Albrecht, he reduced the period of the kermess to half a year, and wanted to charge his own people with the collection of the Peter’s pence. Naturally, Sigismund protested indignantly. See his letter to Cardinal de Grassis: AT VI. 207. 4  Against this argumentation, the Polish court


1712. Brodarić, Stjepan. Epistulae, versio electronica. [page 66 | Paragraph | Section]

gratia Dei cessimus, neque cessuros nos ipso Deo iuvante confidimus. Datum. 16 Andrzej Krzycki 1 to István Brodarics Cracow, 18 February 1523 Manuscript used: BK 243fol. 222v–223r. 2 1. Krzycki expresses his joy over Brodarics’ letter to him. Neither long years nor distance made him forget their old friendship. – 2. He thanks for Brodarics’ congratulation to him for his appointment as Bishop of Przemiśl. He did not strive for it, did not even think of it. He is afraid, however, that a bishopric


1713. Brodarić, Stjepan. Epistulae, versio electronica. [page 69 | Paragraph | Section]

suum Romae. Datum Budae prima Iunii 1523. 2  Another reason to date the letter for May is that the same arguments appear in a letter to Cardinal Bernardo Carvajal sent on 15 May 1523. (Compare: AT VI. 275.) 3 Sigismund sent Hieronym Łaski to Rome to protest raising Marquis of Brandenburg Johann Albrecht Bishop of Płock. (Compare: AT VI. 214–216.) 1  The same manuscript can be found in the HHStA in Vienna (HHStA, Ung. Akt. Fasc. 1. Konv. D, fol. 96–97.) 2  Only the first third of the letter (Redditum nobis... societatem allicere.) is included in Veress’ documentary


1714. Brodarić, Stjepan. Epistulae, versio electronica. [page 72 | Paragraph | Section]

atque adeo in arcem Sancti Angeli coniectum puto Maiestatem Vestram iam pridem intellexisse. De eo adhuc nihil est aliud decretum. 1 Lorenzo Pucci (1458–1531), Bishop of Melf, Cardinal from 1513. Offspring of an influential prelatic family, protonotary apostolic. 2  John Clerk (?–1541), Bishop of Bath. Carried out diplomatic missions in the service of Cardinal Wolsey several times. Cardinales tres, quibus cognitio huius causae demandata fuerat, fere quotidie per multas horas hanc rem in arce ventilant. Quid futurum sit,


1715. Brodarić, Stjepan. Epistulae, versio electronica. [page 74 | Paragraph | Section]

Urbe X. Iunii. 1523. Eiusdem Maiestatis Vestrae servitor et capellanus humillimus Stephanus Brodericus praepositus Quinqueecclesiensis, orator 8  9 King English King Henry VIII (1509–1547). of Portugal John III (1521–1557). 20 Sigismund I to István Brodarics [Cracow], [July 1523] Manuscript used: BJ 6556 fol. 74v–75r. 1 1. Brodarics is thanked for his help so far regarding the matters of the


1716. Brodarić, Stjepan. Epistulae, versio electronica. [page 76 | Paragraph | Section]

not fall into the hands of foreigners. – 2. He assumes, Várdai has learnt about the pact among Christian rulers reached on 5 August, which is favourable to Hungary. Reverendissime et Colendissime Domine. Post humilem commendationem. [1.] Hodie sepelivimus dominum Ioannem archidiaconum Vestrae Dominationis Reverendissimae penitentiarium. 2 Eius archidiaconatus ne ad manus alienas perveniret, et ne inde successu temporis maiora aliqua incommoda et molestias Vestra Reverendissima Dominatio habere possit, ago nunc apud pontificem, ut Emericus de


1717. Brodarić, Stjepan. Epistulae, versio electronica. [page 76 | Paragraph | Section]

Imre Kálnai (1493?–1544), Humanist. He finished his lower school between 1505–1510 in Várad, together with Miklós Oláh. He earned Magister degree in Bologna. Royal secretary in 1525–26, member of Jakab Piso’s circle. Withdraws from politics after Mohács, but remains adherent of King John. More on his l m life: V. Kovács Sándor, Egy humanista a mohácsi vész korában (Kálnai Imre), Irodalomtörténeti Köze é nyek, 1970, 661–667. adipiscatur. 4 Nam nisi hanc viam tenerem, nescio, cui conferretur, penitus extraneo


1718. Brodarić, Stjepan. Epistulae, versio electronica. [page 77 | Paragraph | Section]

Adalékok a pápaság magyar személyi politikájához Mohács előtt, Századok, 2010, 411–431. 5 Várdai had to be familiar with the way such benefices were awarded because 10 years earlier he got bishopric of Transylvania essentially after a foreign beneficiary, elected Bishop of Bordeaux Johannes de Fuxo. See Lukcsics Pál, A gróf Zichy-család okmánytára XII., Budapest, 1931, 368. 1  The letter mentions neither the death of Hadrian VI (14 September) nor the following conclave (1 October–19 November), so presumably it was written before the Pope’s death.


1719. Brodarić, Stjepan. Epistulae, versio electronica. [page 80 | Paragraph | Section]

this. He suggests accepting the agreement offered, since he cannot expect a better deal: the Pauline Fathers should get their 60 forints that is due, and the 200 forints that Lászai owed them according to his will. – 2. He asks Várdai to send also the 16 forints that Kálnai borrowed for the journey home and for which Brodarics vouched. – 3. There is still no Pope; the French are stationed at Milan; the Emperor is about to intrude in France from Navarra. – 4. Kálnai is brought into his attention again. Kálnai’s loyalty and knowledge make him worthy of becoming Archdean of


1720. Brodarić, Stjepan. Epistulae, versio electronica. [page 81 | Paragraph | Section]

litem extingui pontificis auctoritate sperabat contra voluntatem executorum, mihi non modo difficile, verum etiam impossibile videtur, alioqui iniustum [...] De ducentis quoque florenis et nuper scripsi et nunc idem scribo. De illis [...] dominus Ioannes archidiaconus piae memoriae testamento Dominationem Tuam Reverendissimam [...] debere scripsit. Etiam si ego (qui minimus sum inter ceteros huius testamenti executores) subticere vellem, tamen alii nullo modo tacebunt, neque cessabunt, quousque illa summa reddatur. Proinde de illis quoque


1721. Brodarić, Stjepan. Epistulae, versio electronica. [page 82 | Paragraph | Section]

[3.] Reverendissime et colendissime Domine. Haec propter occupationes manu aliena mihi scribendae fuerunt, ignoscat igitur, quaeso, Vestra Reverendissima Dominatio. De his autem curam geram, ne rursus novas habeat curas. Res uti Vestrae Dominationi videt [...] deducta est ad bonum portum. Illum Ioannem [...]rum commendo rursus Vestrae Dominationi Reverendissimae dignetur me facere certiorem, quidnam sit ei sperandum. De quo et per hunc ip[...] [...]um. Nova alia non sunt. Pontificem nondum habemus. Neque scio, quando habituri


1722. Brodarić, Stjepan. Epistulae, versio electronica. [page 82 | Paragraph | Section]

Transsylvano, Domino observandissimo. This means that the afterword, too, was written before 19 November. did not support appointment of Kálnai in spite of the recommendation of Brodarics and the Pope’s decree, so the young Humanist could receive the income coming from the archdeanship only two years later, when the bishop was János Gosztonyi. Compare: V. Kovács Sándor, Egy humanista a mohácsi vész korában (Kálnai Imre), Irodalomtörténeti Közlemények, 1970, 663. 10 Várdai


1723. Brodarić, Stjepan. Epistulae, versio electronica. [page 87 | Paragraph | Section]

VI. 9  Pope Hadrian promised aid of 100,000 gold pieces for the fight against the Turks. He really sent 50,000 by Cardinal Vio. [4.] Misimus ad te litterarum vice wayvodae 10 ad fidelem nostrum spectabilem et magnificum Ioannem comitem Scepusiensem wayvodam nostrum Transsylvaniensem 11 exempla, accipies insuper, quae ex legatione ad nos utriusque wayvodae sunt exceptae, ex quibus fusius omnia, quae ad conatum caesaris cognoscendum pertinent, intelliges. 12 Datum Posonii,


1724. Brodarić, Stjepan. Epistulae, versio electronica. [page 87 | Paragraph | Section]

MOL, DL 47545 The inheritance of Hungarian confessor in Rome János Lászai, 147 ducats, should be deposited in the Altoviti bank according to the wishes of Philippus de Senis and Vincenzo Baldi. Domine Theoderice. Ego sum contentus, quod illa pecunia domini Ioannis penitenciarii 2 Hungari, ducati videlicet centum quadraginta septem deponantur in Banco Altoviti 3 iuxta voluntatem Identification is not so simple because Lénárt Barlabási filled the position of Vice-Voivod in Transylvania from as early as 1501 until


1725. Brodarić, Stjepan. Epistulae, versio electronica. [page 88 | Paragraph | Section]

2533., and Theiner Augustin, Vetera monumenta Slavorum meridionalium historiam illustrantia, Romae, 1863, 601–602. 5 Vincenzo Baldi de Pistoria. Arrived in Hungary as a member of the retinue of papal legate Cardinal Pietro Isvalies. He soon became Canon of Veszprém, altar director of the St. John altar, at the same time Vicar of Isvalies who became Bishop of Veszprém in 1508. Compare: Lakatos Bálint, Kálnai Imre királyi titkári és főesperesi kinevezése (1523–1525). Adalékok a pápaság magyar személyi politikájához Mohács előtt, Századok, 2010, 423. 1  The text of


1726. Brodarić, Stjepan. Epistulae, versio electronica. [page 94 | Paragraph | Section]

Archbishop of Esztergom György Szatmári died on 7 April 1524. 3  In the letter to Cracow the word here is nepote because Sigismund was the uncle of King Louis II while Ferdinand was his brother-in-law. 4  Brodarics had stayed in Rome since the spring of 1522 as an envoy of Louis II. 5  Johann Schnaidpeck von Schönkirchen, an envoy of the Emperor, stayed in the Buda castle since the autumn of 1523. He had huge influence and was the permanent target of attacks from the opposition of lesser nobility. The part magnificum dominum oratorem suum et is missing from the Cracow letter,


1727. Brodarić, Stjepan. Epistulae, versio electronica. [page 94 | Paragraph | Section]

obsideri, et ad exeundum ex Italia vehementer urgeri. [3.] Novum Soltanum dicunt se contra Turcas diligenter munire. Credo Maiestatem 2  Archbishop of Esztergom György Szatmári died on 7 April 1524. 3 Louis II was a younger cousin of King Sigismund. 4  Brodarics had stayed in Rome since the spring of 1522 as an envoy of Louis II. 5 László Szalkai, Bishop of Eger, Chancellor. He got archbishopric of Esztergom and the attached position of High Chancellor after


1728. Brodarić, Stjepan. Epistulae, versio electronica. [page 96 | Paragraph | Section]

Further manuscripts: BK 213 fol. 52–53; BOss 177 fol. 40 r–v; Libri Legationum vol. XXIII, fol. 38–39. 2 Suleyman pensioned off his chief officer Píri Mehmed in 1523 and gave the position to his friend of his youth Ibrahim. He also transferred Pasha Ahmed one-time second officer to Egypt. Ahmed, feeling put aside, revolted against Suleyman as soon as he arrived in Cairo and declared himself Sultan. However, the riot was suppressed and Ahmed was beheaded. Compare: Káldy-Nagy Gyula, Szulejmán, Budapest,


1729. Brodarić, Stjepan. Epistulae, versio electronica. [page 101 | Paragraph | Section]

Chancellor László Szalkai. 5  Pope Clement VII. 2  1  [3.] Ego videor iam esse in procinctu. Non satis tamen certus adhuc, quando sim iter ingressurus. 6 Nuntiavi aliqua per Ioannem Marsupini 7 fratris mei, quem his diebus dimisi. Dominatio Vestra Reverendissima, supplico, dignabitur in illis me habere commendatum. Quam cupio felicissimam esse atque incolumem. Buda, IIII. Novembris 1524. Eiusdem Vestrae Reverendissimae Dominationis humilis


1730. Brodarić, Stjepan. Epistulae, versio electronica. [page 101 | Paragraph | Section]

remanserant, sunt vel apud Egidium Zephirum 9 sollicitatorem meum vel inter reculas meas istic relictas. Quibus tamen ubicunque sint, iam non est opus istis aliis nuper missis.

On the outer side: Reverendissimo domino meo, domino Ioanni cardinali de Salviatis Regni Hungariae protectori etc., domino mihi semper observandissimo.
In fact, Brodarics could leave for Rome in February 1525 only. Giovanni Marsupino, brother of Francesco


1731. Brodarić, Stjepan. Epistulae, versio electronica. [page 103 | Paragraph | Section]

can set out for Rome. He would regret if he didn’t find Salviati in Rome. Reverendissime Domine, Domine Colendissime. Servitutis humillimam commendationem. [1.] De pecuniis meis, supplico, Vestra Reverendissima Dominatio iubeat dari ei, cui dominus Ioannes Antonius baro nuntius Apostolicus commisit, vel qui eas nomine ipsius petierit, ducatos in auro Hungaricales centum et decem. [2.] Alia nunc non sunt. Exspectamus reverendissimum dominum cardinalem Campeium 2 ad diem Nativitatis huc venturum. Ego post festa credo me iter


1732. Brodarić, Stjepan. Epistulae, versio electronica. [page 106 | Paragraph | Section]

which he heard with satisfaction knowing Brodarics’ loyalty. – 2. He asks Brodarics to keep representing him and his subjects in their affairs and to keep informing him about developments. Reverende sincere nobis Dilecte. [1.] Retulit nobis reverendus Ioannes Statilius, praepositus Eursiensis 2 et serenissimi domini Ludovici Hungariae et Bohemiae regis nepotis nostri carissimi apud nos orator te iterum Romae oratorem agere, quae res sint nobis acceptissima, experti enim sumus tuam erga nos fidem et propensionem, experti diligentiam et


1733. Brodarić, Stjepan. Epistulae, versio electronica. [page 108 | Paragraph | Section]

1. He received several letters from Sigismund in recent days in which he is requested to intervene in certain affairs; he is happy to do this. – 2. He thanks for Sigismund’s intervention on his behalf with Louis II; he strives to repay Sigismund’s goodwill. – 3. According to Johannes Rudniczki’s report, the King’s request has been in part fulfilled, in part it will be put forward to the Pope tomorrow by Brodarics and Cardinal Pucci; Sigismund will be informed about the Pope’s answer promptly. – 4. The Pope is relentless in his attempts to create peace between


1734. Brodarić, Stjepan. Epistulae, versio electronica. [page 109 | Paragraph | Section]

Vestram Maiestatem, quod in me conferet, in gratum ac fidelissimum servitorem collaturam, et quicquid mihi accessionis contigerit, id soli Vestrae Maiestati libens debebo. 3 [3.] Verum ut ad ea redeam, de quibus Vestra Maiestas scribit, ea partim sunt expedita, sicut mihi dominus Joannes Rudniczki rettulit, partim cras, unacum reverendissimo domino cardinale Sanctorum Quattuor, 4 sicut Vestra Maiestas iubet (de praelatorum huc missione loquor) Sanctissimo Domino Nostro referentur. De cuius voluntate faciam Vestram Maiestatem ilico certiorem. [4.] Pontifex


1735. Brodarić, Stjepan. Epistulae, versio electronica. [page 111 | Paragraph | Section]

to Rome; on the other hand, he hasn’t received any news from Hungary. – 2. King of Poland made peace with the Grand Master of the Teutonic Order; more detail in the attached document. – 3. He hopes that Salviati’s mission for peace is on the right track. The Pope ordered Brodarics to join him for the time of the talks. – 3. Pietro Antoni Berri of Parma, envoy of Louis II to Salviati, has arrived in Rome. He asks Salviati to arrange a smaller benefice for Berri in his birthplace. Reverendissime Domine, Domine Colendissime. Servitutis


1736. Brodarić, Stjepan. Epistulae, versio electronica. [page 115 | Paragraph | Section]

the case of the Duchy of Bari to Charles. He was deprived of it without explanation, even though it was the Emperor himself who put him into its possession. He wrote about it to Cardinal Salviati as well as to his envoy to the Emperor Johannes Dantiscus. – 2. He also informed the envoy about how he had reached an agreement with the Grand Master of the Order and about his peace agreement with the Turks. He asks Brodarics to represent the Polish point of view in this case too. 5


1737. Brodarić, Stjepan. Epistulae, versio electronica. [page 115 | Paragraph | Section]

nos et serenissimum nepotem nostrum, dominum regem Ludovicum, ista spes generalis expeditionis adduxerit et quantas nos hic citra ullius auxilium 25 adduxerit correxi ex: adduxerunt. See the notes for Brodarics’ letter on 17 May 1525. Johannes Dantiscus (German form: Johann von Höfen or Johann Flachsbinder, Polish form: Jan Dantyszek), (1485–1548) humanist, diplomat, Bishop of Kulm, then of Warmia, legate of Sigismund I in the court of Charles V for long years. Parts of his very precious diplomatic correspondence have been


1738. Brodarić, Stjepan. Epistulae, versio electronica. [page 115 | Paragraph | Section]

dominum regem Ludovicum, ista spes generalis expeditionis adduxerit et quantas nos hic citra ullius auxilium 25 adduxerit correxi ex: adduxerunt. See the notes for Brodarics’ letter on 17 May 1525. Johannes Dantiscus (German form: Johann von Höfen or Johann Flachsbinder, Polish form: Jan Dantyszek), (1485–1548) humanist, diplomat, Bishop of Kulm, then of Warmia, legate of Sigismund I in the court of Charles V for long years. Parts of his very precious diplomatic correspondence have been published in Acta Tomiciana.


1739. Brodarić, Stjepan. Epistulae, versio electronica. [page 115 | Paragraph | Section]

ista spes generalis expeditionis adduxerit et quantas nos hic citra ullius auxilium 25 adduxerit correxi ex: adduxerunt. See the notes for Brodarics’ letter on 17 May 1525. Johannes Dantiscus (German form: Johann von Höfen or Johann Flachsbinder, Polish form: Jan Dantyszek), (1485–1548) humanist, diplomat, Bishop of Kulm, then of Warmia, legate of Sigismund I in the court of Charles V for long years. Parts of his very precious diplomatic correspondence have been published in Acta Tomiciana. Preparations for the


1740. Brodarić, Stjepan. Epistulae, versio electronica. [page 115 | Paragraph | Section]

very precious diplomatic correspondence have been published in Acta Tomiciana. Preparations for the publication of the whole correspondence are under way. A sample volume has been published so far which includes correspondence from the year 1537 (Jerzy Axer–Anna Skolimowska, Corpus epistolarum Ioannis Dantisci, Part I. Ioannis Dantisci epistulae latinae, Warsaw–Cracow, 2004). 5  Centuries-old Polish-Prussian rivalry came to an end when Albrecht von Brandenburg turned Teutonic Knights into a secular Lutheran state in 1525 and gave fealty to the Polish ruler on 10 April.


1741. Brodarić, Stjepan. Epistulae, versio electronica. [page 115 | Paragraph | Section]

correspondence have been published in Acta Tomiciana. Preparations for the publication of the whole correspondence are under way. A sample volume has been published so far which includes correspondence from the year 1537 (Jerzy Axer–Anna Skolimowska, Corpus epistolarum Ioannis Dantisci, Part I. Ioannis Dantisci epistulae latinae, Warsaw–Cracow, 2004). 5  Centuries-old Polish-Prussian rivalry came to an end when Albrecht von Brandenburg turned Teutonic Knights into a secular Lutheran state in 1525 and gave fealty to the Polish ruler on 10 April. See Statileo’s letter on


1742. Brodarić, Stjepan. Epistulae, versio electronica. [page 117 | Paragraph | Section]

est nescius. Totam hanc rem, quomodocunque cadat, non Vestris Maiestatibus, quae a tot annis hostes Christianae reipublicae solae sustineretis, sed principibus Christianis, qui nullo modo ad pacem induci possent, esse inputandam. 4  5  Johannes Dantiscus. On him see notes for the previous letter. Paulo Emilio Cesi (1481–1537), Cardinal of Umbrian origin. 6  Cardinal Lorenzo Pucci. [4.] De negotio vero Prutenico repetivit illa eadem, quae


1743. Brodarić, Stjepan. Epistulae, versio electronica. [page 118 | Paragraph | Section]

Later he became Evangelical Lutheran, secularised estates of the Knighthood, and created a secular state in its place by the name of Prussian Duchy. In April 1525 he gave fealty to the Polish King. More about this: Marian Biskup, Das Ende des Deutschordensstaates Preussen im Jahre 1525 = Josef Flenckenstein–Manfred Hellman (hrsg.), Die geistlichen Ritterorden Europas, Sigmaringen, 1980, 403–416. 19  In the decoded text there is a graphic sign in the middle of the group of characters decoded as illum illum that is not a letter. We might conclude than that illum


1744. Brodarić, Stjepan. Epistulae, versio electronica. [page 119 | Paragraph | Section]

It is not placed with the text of the letter but in a separate volume (BN. T. 28. fol. 164r). We do not have the slip of paper with the cipher, only the deciphered text can be read. At the same time, the legate mentioned is definitely Brodarics, since the reference is to the younger cousin of Sigismund, Louis II, and his envoy was Brodarics. The fact that this slip of paper belongs to this particular letter follows from subsequent manuscripts (BK 213 fol. 539; BJ 6549 fol. 572). Another manuscript: BCzart TN 37. fol. 869.


1745. Brodarić, Stjepan. Epistulae, versio electronica. [page 120 | Paragraph | Section]

48 Bona Sforza 1 to István Brodarics Cracow, 5 July 1525 Manuscript used: BCzart TN 37. fol. 355. 2 Published: Acta Tomiciana VII. 299. Brodarics has been very industrious in the matter of the Duchy of Bari. Bona Sforza is asking him to help their envoy Johannes Dantiscus in every possible way. 5 Bona, Dei gratia regina Poloniae, magna dux Lithvaniae, Russiae, Prussiaeque etc. domina. Reverende Pater, Domine sincere nobis Dilecte. Scimus nos Paternitatem Tuam negotiis nostris


1746. Brodarić, Stjepan. Epistulae, versio electronica. [page 120 | Paragraph | Section]

esse ex corde affectum, eo maxime, quod id ab utraque maiestate sua in commissis habeat, ut nomine illarum maiestatum hoc idem apud caesaream et catholicam maiestatem efficaciter promoveret. Nunc cupimus, et si par sit, rogamus, assistet ibi oratori nostro, magnifico Ioanni Dantisco, 3 et in quibus auxilium suum postulaverit, ita illud impendere velit, quemadmodum rebus nostris prodesse noverit. Nos enim praefato oratori nostro ad Tuam Paternitatem singulare iussimus habere refugium, nam illam scimus ibidem non parvi valere et reputari. Nos, quando


1747. Crijević, Ilija. De Epidauro, versio electronica [page 162 | Paragraph | Section]

egregium et uenturae stemmata gentis:
7.3.341  Nec tibi caelabo quae sit mihi fixa uoluntas.
7.3.342  Hellespontiaco quae nunc uolat aequore classis,
7.3.343  Alterius Romae longa obsidione relicta
7.3.344  Ionium postquam enabit, mox praepete cursu
7.3.345  Ad dextram conuertet iter, te protinus urbem
7.3.346  Incustoditam rapiet, dum sacra frequentant
7.3.347  Et ciues genio indulgent nil tale uerentes,


1748. Crijević, Ilija. Epistula ad Marinum Bonum (1506),... [Paragraph | Section]

viribus operam dare quo litteris quas nunc multum desideras explearis. Interim de meis rebus paucis accipe: quod illud praediolum insulare ultra mille aureos vendiderim et hoc sorti meae accessit, immo tuae, nam mea tua sunt atque ideo tibi illa minus offero: quis enim tibi tua offerat? Quod si me iocari putas, periculum fac, videbis me totum et res meas in tuo censu esse. De publicis rebus habe: duas crinitas quas quidem cometas vocant sub septentrione moveri ex illo genere quas breviores et in mucrones fastigiatas xiphias appellant. Quid mali portendant nescio, tamen altera sese in partes


1749. Grisogono, Federik. Speculum astronomicum, versio... [page 6 | Paragraph | SubSect | Section]

ut tuarum speculationum eam participem facias et ad felicitatem speculativam dirigas. Tibi certe sunt omnes virtutes morales; tibi habitus practici et speculativi; tibi mens sana in corpore sano cum bona fortuna; tibi omnis felicitas politica atque speculativa; tibi sermo gratus, amoenus et iocundus. Tu vel paucis omnes ad te allicis. Tu quidem unicus in omni genere laudum materiam praebes te extollendi et tamen numquam es satis laudatus. Tu denique Chrisogonus es, quod Latine sonat aureum genus, quia vere aureus es intus et extra. O nos felices, quibus contigit in haec tempora


1750. Grisogono, Federik. Speculum astronomicum, versio... [page 140 | Paragraph | SubSect | Section]


Additi: et fulvis velut applicata.
Lilia calthis.
Noscis excelsi numerosa coeli
Sidera: et flammas vitreo vagantes
Aethere: hirsutae pluviosa nosti
Signa capellae.
Nota sunt tardi tibi plaustra lapsus
25 Quos vehat pennis Iovis ales imbres.
Quo fretum motet Procyon furore et
Litora Delphin.
Tu soli calles animo sagaci
Puncta, secessus variasque gentes
30


1751. Grisogono, Federik. Speculum astronomicum, versio... [page 142 | Paragraph | SubSect | Section]

dictis Lybicos serenis
Corniger Ammon.
Nos tuum Oenotri genium precemur
Supplices thure et saliente mica
Ut canat quicquid miseris minantur
20 Postera saecla.
Quicquid et laeti Iovis aula spondet
Nam leve est illi reserare fata
Coelitum qui nunc tenet astra solus
Natus Atlante. P. Nardinus Celineus ad


1752. Grisogono, Federik. Speculum astronomicum, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

nec tenuisse potest.
Progressus natura suos tibi dedita pandit,
Atque per ignotas consulit ire vias.
Pythagorae sacros numeros, quibus omnia nectis
Sese multiplicans ordine prima monas.
Et res in propria discernis origine cunctas
Ideasque omnes et Iovis ora vides.
Principio causas rerum deducis ab uno,
Atque priora sciens posteriora doces.
Clam te nil Superi coelis operantur in altis
Et nihil inferior te sine mundus agit.
Nos autem segnes animi caligine mersi
Longius a tanti luminis orbe sumus.


1753. Marulić, Marko. Vita diui Hieronymi, versio... [Paragraph | Sub2Sect | Section]

apparuisse. Inter quos duo uidebantur luculenta admodum ac uenusta effigie uiri, per omnia pene similes, nisi quod alter unam plus altero laureolam capite pręferret. Hos autem quodam de turba referente didicit Ioannem Baptistam et Hieronymum pręsbiterum esse, atque hunc duas quidem coronas accepisse, alteram doctrinę, alteram castitatis, illum autem tres, eo quod et ipse quidem docuerit ac uirginitatem seruarit, sed


1754. Marulić, Marko. Vita diui Hieronymi, versio... [Paragraph | Sub2Sect | Section]

ueritate tuendaque iustitia occisus esset; tertiam itaque laureolam fuisse martyrij. Tale est etiam quod Cyrillus ad Augustinum scribit, post laudes matutinales ante altare Ioannis Baptistę (erat enim solennis natiuitatis eius dies) obdormienti sibi uisum. Vidit enim (ut ipse ait) multos ecclesiam intrare luce quadam cęlesti insignitos. Inter quos duo pręcipui pręclarique


1755. Marulić, Marko. Vita diui Hieronymi, versio... [Paragraph | Sub2Sect | Section]

(erat enim solennis natiuitatis eius dies) obdormienti sibi uisum. Vidit enim (ut ipse ait) multos ecclesiam intrare luce quadam cęlesti insignitos. Inter quos duo pręcipui pręclarique uidebantur et hi erant Ioannes Baptista et beatus pręsbiter Hieronymus qui solus omnibus cęteris considere iussis exurgens de Ioannis laudibus, ut natalem eius diem honoraret, sermonem fecit. Deinde se erigens Ioannes gratias illi egit


1756. Marulić, Marko. Vita diui Hieronymi, versio... [Paragraph | Sub2Sect | Section]

intrare luce quadam cęlesti insignitos. Inter quos duo pręcipui pręclarique uidebantur et hi erant Ioannes Baptista et beatus pręsbiter Hieronymus qui solus omnibus cęteris considere iussis exurgens de Ioannis laudibus, ut natalem eius diem honoraret, sermonem fecit. Deinde se erigens Ioannes gratias illi egit et cum multis ipsum uerbis coram commendasset, in omnibus fere sibi similem fuisse dixit. Cyrillus


1757. Marulić, Marko. Vita diui Hieronymi, versio... [Paragraph | Sub2Sect | Section]

uidebantur et hi erant Ioannes Baptista et beatus pręsbiter Hieronymus qui solus omnibus cęteris considere iussis exurgens de Ioannis laudibus, ut natalem eius diem honoraret, sermonem fecit. Deinde se erigens Ioannes gratias illi egit et cum multis ipsum uerbis coram commendasset, in omnibus fere sibi similem fuisse dixit. Cyrillus postea uisionem hanc, quę quanta essent Hieronymi merita testabatur, publice populo


1758. Marulić, Marko. Vita diui Hieronymi, versio... [Paragraph | Sub2Sect | Section]

pictum iugularim!. Quam ob rem, ante quam ad damnatorum locum deductus esset, lapidibus a plebe obrutus interijt et ab imagine illa in testimonium perpetrati sceleris cruor effluxit. Ioannes ipsius Cyrilli, qui ista quę recitamus miracula memorię prodidit, nepos ac forma ęgregius iuuenis a Persis captus Persarum regi annum seruiuit. Tedio tandem seruitutis affectus beato Hieronymo identidem


1759. Marulić, Marko. Vita diui Hieronymi, versio... [Paragraph | Sub2Sect | Section]

fideliterque enarrauit. Denique nato filio Petrus gratias egit quod beati Hieronymi meritis ipse diutinę sterilitatis ignominiam iam pater factus deleuisset. Sequitur illa Cyrilli uisio, qua Ioanni Baptistę Hieronymus noscitur comparandus. Quam quoniam supra suo loco descripsimus, hic repetere superuacaneum foret. Reliqua ergo uideamus. Peracto, inquit, mense post depositionem, postridie ab


1760. Marulić, Marko. Vita diui Hieronymi, versio... [Paragraph | Sub2Sect | Section]

in Micheam explanationum lib II. In Sophoniam lib. I. In Naum lib. I. In Abacuch lib. II. In Aggeum lib. I. Multaque alia de opere prophetali, quę nunc habeo in manibus et necdum expleta sunt. Aduersum Iouinianum lib. II et ad Pamachium apologeticum et epitaphium. Hęc Hieronymus. Postea uero uixit annos XXVII, si Prospero credimus dicenti anno Theodosij iunioris XII ipsum


1761. Marulić, Marko. Vita diui Hieronymi, versio... [Paragraph | Sub2Sect | Section]

apponendo. Ad eundem de oblationibus altaris et elemosynę. In Montanum hereticum ad Marcellam. In Montanum iterum. In Iouinianum lib. II. In Helvidium de beatę Marię uirginitate perpetua. In Vigilantium de reliquijs sanctorum uenerandis. In Vigilantium iterum.


1762. Marulić, Marko. Vita diui Hieronymi, versio... [Paragraph | Sub2Sect | Section]

In Pelagianos de libero arbitrio. In eosdem dialogus lib. III. In errores 'Peri archon' Origenis ad Auitum. In Ioannem Hierosolymitanum episcopum et Ruffinum pręsbiterum, assertores Origenis. In eundem Ioannem ad Theophilum papam Alexandrinum. In Origenianos ad eundem.


1763. Marulić, Marko. Vita diui Hieronymi, versio... [Paragraph | Sub2Sect | Section]

In errores 'Peri archon' Origenis ad Auitum. In Ioannem Hierosolymitanum episcopum et Ruffinum pręsbiterum, assertores Origenis. In eundem Ioannem ad Theophilum papam Alexandrinum. In Origenianos ad eundem. De uictoria contra Origenianos gratulatoria ad eundem. Iterum de uictoria ad eundem.


1764. Marulić, Marko. Vita diui Hieronymi, versio... [Paragraph | Sub2Sect | Section]

In hereticos quęrimonia ad Marcum pręsbiterum. Contra Origenianos de Theophili episcopi strenuitate ad Pamachium et Marcellam. In detractores librorum suorum aduersum Iouinianum ad Pamachium. In garulum monachum detractorem ad Domnionem. De fide et heresi ad Marcellam. Ad Alipium et Augustinum episcopos gratulatoria, quod Cęlestinam


1765. Marulić, Marko. Vita diui Hieronymi, versio... [Paragraph | Sub2Sect | Section]

pręsbiteri et diaconi dignitate Ad eundem obiurgatoria quod Leuitam lapsum eiecerit et non potius corripuerit cum charitate. Ad Cromatium et Heliodorum episcopos translatio historię Ioachim. Ad eosdem de Eusebij Cęsariensis martyrilogio. Ad Cromatium et Eusebium de Bonoso. Ad Paulinum quod occupatus nondum responderit duabus quęstionibus


1766. Marulić, Marko. Vita diui Hieronymi, versio... [Paragraph | Sub2Sect | Section]

Pręterea commentarij eius quos perlegi hi sunt: In Genesim Hebraicarum quęstionum lib. III. In Osee prophetam lib. I. In Iohelem lib. I. In Amos lib. I. In eundem lib. II. In Abdiam lib. II. In Ionam lib. I. In


1767. Marulić, Marko. Vita diui Hieronymi, versio... [Paragraph | Sub2Sect | Section]

prophetam lib. I. In Iohelem lib. I. In Amos lib. I. In eundem lib. II. In Abdiam lib. II. In Ionam lib. I. In Micheam lib. II. In Naum lib. I. In Abacuch lib. II. In Sophoniam lib. II. In


1768. Crijević, Ilija. In Junium Sorgium avunculum suum... [Paragraph | Section]

Hieronymum aeque linguarum, atque doctrinae et integritatis et omnium virtutum genere cumulatissimum non admiretur? ut taceam Gothos nobis Conterraneos: qui rerum potiti sunt: quorum etiam foeminas fuisse bellicosas ex Amazonum genere memoriae proditum est, ut Pontifices Romanos Cajum et Joannem etiam Martyrio coronatos omittam: quis sanctissimum Regem Vladislavum cui coelitus corona delapsa est? quis illum qui se victimam pro re Christiana devovit nostri Regis Patruum satis praedicare posset? ut innumerabiles taceam. Hunc nostrum Regem Vladislavum cum bello, tum pace


1769. Crijević, Ilija. In Junium Sorgium avunculum suum... [Paragraph | Section]

0. Dubrovnica. ^" U. o. Comniertiorum. " U. 0. ditionis. Sanctisque quorum reliquias secum attulerant suadentibus hic esse standum: nec usquam sanctiorem locum esse; nam nostri Majores in Epidauro Joannem Episcopum habuerunt; et ab inde profugi Christianis manibus huius Civitatis fundamenta jecerunt. Semper enim ab incunabulis Ragusa Christum professa, nec ullo vicinarum gentium contaminata est contagio: quibus expurgandis sacrae fidei lavacro nunquam desiit esse studiosa. Nam et feras


1770. Crijević, Ilija. In Junium Sorgium avunculum suum... [Paragraph | Section]

sol annorum, luna mensium vices iteravit: ubi illi neque fortitudo constansque perseverantia neque ulla tolerantia sive confidentia neque justitia sive aequitas continentia clementia modestia neque ipsa mater omnium ' A keziratban: sine. Igy sincs sokkal jobb ertelnie. E szo teljesen folosleges. - U. o. II. Mahomet szultan. ' Balazs vedszent. * A keziratban: tollerantia. ' U. 0. claementia.


1771. Severitan, Ivan... . Solimaidos libri III, versio... [Paragraph | Section]

Neven Jovanović 2014-06-20T00:43:17.752280110
Joannis Barbulae Pompilii
Sibenicensis Dalmatae
Theologi Praedicatorum Ordinis
Solimaidos
Libri Tres.
In quibus tradidit
Creationem, Lapsum, et Reparationem
Humani Generis.
Opus Aureum.


1772. Severitan, Ivan... . Solimaidos libri III, versio... [Paragraph | Section]

Sibenicensis Dalmatae
Theologi Praedicatorum Ordinis
Solimaidos
Libri Tres.
In quibus tradidit
Creationem, Lapsum, et Reparationem
Humani Generis.
Opus Aureum. M. Io. Policarpi Seueritani Sibenicensis Dalmate predicatorii Ad illustrem Guidobaldum Ruerium Castri Duranti comitem inuictissimi Vrbini et Sorre Ducis Francisci Marie filium Solimaidos Libri tres. +


1773. Severitan, Ivan... . Solimaidos libri III, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

creantem, ex adoptione tanti Viri filius Jacobi Sacrati tui olim Genitoris Barbula, in quo Creationem, Lapsum, et Reparationem Humani Generis adeo concinne cecinit, ut alter suo carmine Maro videatur; nec miror, studuisse potuit, ut id, et majora efficeret; habuit enim Praeceptorem clarissimum Joannem Raphanellum Ferrariensem, utriusque Philosophiae facile Principem dixerim, et hac nostra tempestate Musarum decus, a teneris unguiculis colentem Fontes Aonios, nunc Sacri Palatii Apostolici Magistrum, Fidei Nostrae, ut ita dicam, jam collapsae timonem validum, et Georgium Babbam


1774. Severitan, Ivan... . Solimaidos libri III, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

accipe munus,
f3.20  Sperge nec, exiguum sit licet; inde vale. 20 Ad Reverendum Patrem Stephanum Stancharium Praedicatorum Ordinis Fratrem, Familiarem, et Comitem gloriosi Patris Joannis Raphanelli Ferrariensis, acutissimi Theologiae Doctoris ejusdem Ordinis, Magistri Sacri Palatii Apostolici, Pompilius scribit Carmen, quocum hortatur, ut roget illum, quod facile permittat, ut hoc Opus imprimatur.
f4.1  Quo Probitas, quo sanctus amor, quo vera


1775. Severitan, Ivan... . Solimaidos libri III, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

Ferrariensis honos, et gloria Gentis
f4.8  Hesperiae Raphanus: hoc precor, ut facias. Ad utriusque Philosophiae facile pricipem, Theologorum Decus, et Vatem clarissimum, Magistrum Joannem Raphanellum Ferrariensem, Ordinis Praedicatorum, Sacri Palatii Apostolici Magistrum, Pompilii Carmen, quo rogitat, ut Opus imprimatur, sine cujus venia nihil Romae aere cavo stringi potest.
f5.1  Perge, Liber, propera, nec te sera vita moretur,


1776. Severitan, Ivan... . Solimaidos libri III, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

auctis,
f5.18  Semper Apollineae clarus in arte Lyrae.
f5.19  Imprimat hoc opus, ecce petit nunc Barbula Vates,
f5.20  Et notet artifici ruga magisterio. 20
f5.21  Villa dedit genitum Nova nobis ecce Joannem,
f5.22  Haec cavo prudens ipse subibit onus.
f5.23  Quasi Tu dederis sibi prospera vota precanti,
f5.24  Perpetuo vives carmine namque suo.


1777. Severitan, Ivan... . Solimaidos libri III, versio... [Paragraph | SubSect | Section]


f7.18  Hoc precor oblatum tranquillo pectore munus
f7.19  Hospitio dignare tuo, cognoscere sacros
f7.20  Instituit ritus, quibus atria sacra coluntur. 20 Ma. Io. Policarpus Seueritanus Sibenicensis Dalmata predicatorus Illustri principi Guidobaldo Ruerio, Castriduranti Comiti inuictissimi, Vrbini et Sorre Ducis, Francisci ma. filio. S. P. D.


1778. Severitan, Ivan... . Solimaidos libri III, versio... [page aiii_r | Paragraph | Section]

Kal. Augusti MDXXII Joannis Barbulae Pompilii Sicensis Dalmatae Theologi Ordinis Praedicatorum Solimaidos Liber I Magistri Joannis Policarpi Severitani Sibenicensis Dalmatae Predicatorii Solimaidos. Liber I Argumentum


1779. Severitan, Ivan... . Solimaidos libri III, versio... [page aiii_r | Paragraph | Section]

Joannis Barbulae Pompilii Sicensis Dalmatae Theologi Ordinis Praedicatorum Solimaidos Liber I Magistri Joannis Policarpi Severitani Sibenicensis Dalmatae Predicatorii Solimaidos. Liber I Argumentum in primum librum Papirii Viterbiensis
Narrantur primo pulchre primordia mundi
Vnde sibi caelum


1780. Severitan, Ivan... . Solimaidos libri III, versio... [page aiii_r | Paragraph | Section]

pulchritudo Splendida praefulget facies, oculusque Smaragdo
1.97  Vel similis fulgore ferit vulgata per Orbem
1.98  Aethera, post nitido solvi redolentia verba
1.99  Vertice, spectabat laetus Jovis ore sereno
1.100  Hunc pedibus properare sacris, circumtonat Orbis 100
1.101  Gaudens, excelsi cupiat quod jussa Tonantis
1.102  Unicus in terris Fenix


1781. Severitan, Ivan... . Solimaidos libri III, versio... [page aiii_r | Paragraph | Section]


1.148  Numinibus: loquor haec nunc fulgidus ore benigno
1.149  Cunctorum ex voto, quae rerum Conditor ingens
1.150  Fecerit ex nihilo, omnia tandem dives habeto. 150
1.151   Oratio Iovis Conticuit dictis, grates persolvit et ille
1.152  Omnibus. At Rector Superum, Telluris, et Alti
1.153  Talia dicta movet: Nostrum generosa propago,
1.154  Sit tibi nomen Adam; felicis tempora vitae


1782. Severitan, Ivan... . Solimaidos libri III, versio... [page aiii_r | Paragraph | Section]


1.269  Lucida perpetuo splendebat lumine virtus. Liber II. M. Io. Policarpi Sibenicensis Dalmatae Praedicatorii Solimaidos. Liber II. Argumentum in secundum librum Papirii Viterbiensis
Fallaces mores Adami fletusque secundo
Erroresque suos narrat


1783. Severitan, Ivan... . Solimaidos libri III, versio... [page aiii_r | Paragraph | Section]

Argumentum in secundum librum Papirii Viterbiensis
Fallaces mores Adami fletusque secundo
Erroresque suos narrat mundique ruinam.

2.1  Postquam rex superum Jovis altus cuncta creavit
2.2  Ex nihilo magnumque chaos depressit ad ima,
2.3  Distinctis rebus pulchre, iuvenemque superbum
2.4  Consortis propriae socium posuisset in oris
2.5  Eois, semper tot opimis


1784. Severitan, Ivan... . Solimaidos libri III, versio... [page aiii_r | Paragraph | Section]

terrae
2.409  Dura tridente suo; post fontibus ora relaxant,
2.410  Omnibus hinc amnes, subito occupat omnia pontus. 410
2.411  Crimina sic purgat rapidis urgentibus Austris
2.412  Ipse Jovis, secumque trahit pecudesque virosque
2.413  Unda domusque ruunt, vasto sub gurgite turres
2.414  Hinc latitant, tellus nullum discrimen habebit
2.415  Cum ponto, volucris vaga lassis decidit alis 415


1785. Severitan, Ivan... . Solimaidos libri III, versio... [page aiii_r | Paragraph | Section]

mortale genus longa assuetudine fecit, 460
2.461  Quisque locum sanctos heroidas inter haberet. Magistri Ioannis Policarpi Severitani Sibenicensis Dalmatae praedicatorii Solimaidos. Liber III. Liber III. Argumentum in tertium librum Papirii Viterbiensis.


1786. Severitan, Ivan... . Solimaidos libri III, versio... [page aiii_r | Paragraph | Section]

tympana Phoebus
b1.19  Mecum, vita meos virides dum rexerit artus.
Impressum Romae
Auctoritate theologorum principis reverendi
magistri Joannis Raphanelli Ferrariensis, Ordinis
praedicatorum, Sacri palatii apostolici magistri;
Arte Stephani Guilliretti, impensis vero integerrimi
viri Joannis de Villa Nova Hispani librarii.


1787. Severitan, Ivan... . Solimaidos libri III, versio... [page aiii_r | Paragraph | Section]


Auctoritate theologorum principis reverendi
magistri Joannis Raphanelli Ferrariensis, Ordinis
praedicatorum, Sacri palatii apostolici magistri;
Arte Stephani Guilliretti, impensis vero integerrimi
viri Joannis de Villa Nova Hispani librarii.
XVI. Kalend. Junii MDIX.
Triumphante divo Julio Secundo
Pontifice Maximo.


1788. Severitan, Ivan... . Solimaidos libri III, versio... [Paragraph | Section]

uagum mundum seruat et ipse deus
b5.3  Hoc opus assidue Policarpi nobile carmen
b5.4  In quo tu, lector, discere multa potes. Ad inuidum. Io. Francisci Cartharii Forisemproniensis Policarpi discipuli Carmen.
b6.1  Si tu non mordi pro scriptis, inuide, queris
b6.2  Hinc abs te intactus nunc Policarpus eat
b6.3  Error si quis erit, Policarpo nec tribuatur


1789. Severitan, Ivan... . Solimaidos libri III, versio... [Paragraph | Section]

mihi menia cingunt
b9.10  Saltantes satyri, driades quoque sepe puelle
b9.11  Hortulus ipse uocor Romanae uita iuuente
b9.12  Quicquid enim Parthus, quicquid tenet Indus Arabsque
b9.13  His opibus letor, Ioue, celo, menibus altis
b9.14  Vita mihi foelix superum comes atria celsa
b9.15  Templa deum semper fumant quoque thure Sabeo
b9.16  Quo mihi commissus populus per secula uiuet.


1790. Severitan, Ivan... . Solimaidos libri III, versio... [Paragraph | Section]

Titan qui celum pro cui deceptio paradisi pro descriptio consiliis quid consilii, nautra pauonis pro natura. Errores ex secundo, inuocat stetu a fletu, uxores conditio uxoris
Impressum Venetiis per Ioannem
Franciscum et fratrem eius filios
quondam Georgii de Rusconi
bus. Anno Domini M. D.
XXII. Die V. Augusti.
Regnante Inclito Prin
cipe Antonio Gri
mano


1791. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

offerat ultro." Dauid
1.140   Iussis ille patris parens et pascua linquens
Accitus properauit iter seque obtulit ultro,
Insignis forma iuuenis facieque decorus,
Iocundo aspectu, suffusus et ora rubore
Atque manu promptus, uiridis tamen apta labori
1.145   Ętas et dubio uirtus matura periclo
Armorum ac belli, grauibus thoracibus artus
Subdendi gladioque latus clypeoque


1792. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

tanto
1.150   Esse quidem, cui fata dari sublime tribunal
Israhelitarum regnique insigne iubebant,
Nec mora, repletum diuino chrismate cornu
Effudit Dauida super, plaudente corona
Fratrum. Iocundo genitor magis astitit ore.
1.155   Rege salutato Samuel sua tecta petiuit,
Ad Ramatęque lares passu properante recessit.
Ex illo adridere deus, dare sydera cęlo
Dextera Dauidi, hunc ipsum seruare periclis,


1793. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | Section]

Liber II
ARGVMENTVM Regum lib. I, cap. XVIII. Amicicia inter Dauidem et Ionatham, Saulis filium. Saul Dauidem pręficit militibus. Sed quoniam plebis cantibus illum sibi pręferri audiuit, uoluit eum interficere. Gratiam simulat. Despondet ei filiam Michol. XIX. Dauid


1794. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

a Michola eluduntur. Coram patre coarguta factum excusat. Lib. II Inter Dauidem et Ionatham amicicia
Ingenti excepit rex Saul Dauida fauore
Accumulatque bonis. Ionathas quoque, regia proles,
Amplecti hunc unum fraterno coepit amore,
Officiis animoque colens super omnia fido.


1795. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

Lib. II Inter Dauidem et Ionatham amicicia
Ingenti excepit rex Saul Dauida fauore
Accumulatque bonis. Ionathas quoque, regia proles,
Amplecti hunc unum fraterno coepit amore,
Officiis animoque colens super omnia fido.
2.5   Ęquali Dauid studio flagrabat in illum,
Ne uictus summi meritis uideretur amici.


1796. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]


Ambos una parens grauido si uentre tulisset
Fudissetque simul partu foecunda gemellos,
Haud maiora quidem poterant ostendere amoris
2.10   Argumenta pii inter se mentisque benignę. Ionathę dona Dauidi oblata
Iam primum Ionathas donauit uestibus illum,
Purpura quas Tyrio feruens infecit aheno
Quasque Semyramia diuersis foemina filis
Pinxit acu, dono tali testatus amorem


1797. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]


Fudissetque simul partu foecunda gemellos,
Haud maiora quidem poterant ostendere amoris
2.10   Argumenta pii inter se mentisque benignę. Ionathę dona Dauidi oblata
Iam primum Ionathas donauit uestibus illum,
Purpura quas Tyrio feruens infecit aheno
Quasque Semyramia diuersis foemina filis
Pinxit acu, dono tali testatus amorem
2.15   Ipse suum meritumque uiri. Tunc splendida panni


1798. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

captus amore Micholę
2.130   Mox etiam Dauid bellis inuictus ab isto
Igne fuit uictus coepitque ardere Micholam,
Regis et hanc prolem. Cupidis modo nutibus illi,
Et modo blandiri uerbis, pręsente iocari,
Absentem per crebra quidem suspiria cordis
2.135   Quęrere soliciti, nullam sentire quietem,
Donec ad aspectum sese transferret amatę. Saul
Hoc ubi Cisides


1799. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]


Affectos aliqua quum cernunt laude merentes. Nox
2.330   Iam Nox atra diem terris dimouerat almum
Humentesque super tendens diffuderat umbras,
Quando Cisides Ionatham reliquosque uocauit
Custodes lateris uulgoque in parte remoto Saul in Dauidem
Alloquitur stantes: "Quis tam temerarius" inquit
2.335   "Extat, ut ille meis penitus parere negabit


1800. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]


Interimi uestris armis. Ne quęrite quare.
Ille meus fiet, qui iussa refugerit, hostis.
Experiar, seruone magis seruire velitis
2.340   An domino." Tales rabidus dabat ore loquellas.
Discessit tristis Ionathas moestusque periclo
Illius, magno fuerat cui iunctus amore.
Ergo solicitus Dauidis tecta petiuit.
Illi aperit secreta patris metuendaque cędis
2.345   Consilia, his ipsum affatus pro tempore dictis:


1801. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]


Illius, magno fuerat cui iunctus amore.
Ergo solicitus Dauidis tecta petiuit.
Illi aperit secreta patris metuendaque cędis
2.345   Consilia, his ipsum affatus pro tempore dictis: Ionathas ad Dauidem
"Infensum uites, Dauid charissime, regem
Infestumque tibi. Lictoribus ille uocatis
Dat mandata tui, quum Sol illuxerit orbi,
Quo te cunque loco poterunt reperire, necandi.


1802. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]


Lęsus eris si quo (deus hoc auertat) ab ictu,
Effluet ex illo noster quoque uulnere sanguis,
2.360   Commixtos animos communeque corpus habemus." Dauid
Talia dicentem Ionatham complectitur ille,
Oscula dat, summas tali pro munere grates
Lętus agit, non ipse suę discrimina uitę
Sic timet, ut fidi gratatur amore sodalis.
2.365   Mox festinatis regales passibus ędes


1803. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

ille,
Oscula dat, summas tali pro munere grates
Lętus agit, non ipse suę discrimina uitę
Sic timet, ut fidi gratatur amore sodalis.
2.365   Mox festinatis regales passibus ędes
Ingressus Ionathas iam fessa labore metuque
Nocte silente dedit placidę sua membra quieti.
Atque iacens, quali, quum crastina fulserit hora,
Mulceat affatu genitoris, cogitat, iram,
2.370   Cogitat et somno cura uigilante


1804. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

cura uigilante repugnat. Mane
Sol uagus Eoa nitidum caput extulit unda
Exutusque nigros apparuit orbis amictus
Atque suus rebus rediit color. Obuius illo
Excepit Ionathas uenientem tempore regem
2.375   Ante fores thalami. Tunc illum uertice prono,
Sicut moris erat, supplex et mitis adorat Ionathas ad Saulem
Atque his alloquitur dictis: "Certissima,


1805. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]


Atque suus rebus rediit color. Obuius illo
Excepit Ionathas uenientem tempore regem
2.375   Ante fores thalami. Tunc illum uertice prono,
Sicut moris erat, supplex et mitis adorat Ionathas ad Saulem
Atque his alloquitur dictis: "Certissima, salue,
Spesque salusque tui populi! Quis, quęso, tuarum
Esse potest laudum cupidus magis atque decoris,
2.380   O rex, prole tua? Quare tibi dicere cogor


1806. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

regni,
Incolumi hoc, fines urbesque lacessere bello
2.395   Insidiisque tuas. Quem si patiare perire,
Mutatas uereor reuoluto cardine sortes
Et conuersa retro fata indignata referri."
Sic fatur Ionathas, et rex placatus in ipsum
Dauidem iurat se nullas deinde nocendi
2.400   Illi intensurum fraudes, nihil amplius esse,
Quod sibi formidet: conspectum horrescere regis
Desistat, notos inter numerandus amicos.


1807. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]


Dauidem iurat se nullas deinde nocendi
2.400   Illi intensurum fraudes, nihil amplius esse,
Quod sibi formidet: conspectum horrescere regis
Desistat, notos inter numerandus amicos.
Lętus ad hęc Ionathas grates persoluit et ipsi
Talia Dauidi gaudens ex ordine pandit. Dauid
2.405   Securus latebris Dauid post terga relictis
Regia festino gradiens pede limina scandit


1808. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

pandit. Dauid
2.405   Securus latebris Dauid post terga relictis
Regia festino gradiens pede limina scandit
Erectosque gradus surgentis ad ęthera tecti.
Tum Ionatha comitante petit fulgentia Saulis
Atria. Rex illum placido satis accipit ore
2.410   Atque data dextra charum sibi tempore in omni
Iam fore promittit promissaque foedere sancit, nota


1809. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | Section]

lib. I, cap. XIX. Dauid fugiens uenit ad Samuelem. Satellites missi, quum illuc uenissent, prophetabant. Venit Saul, sed etiam ipse prophetare coepit nihil ei inferens mali. XX. Dauid fugit. Cum Ionatha collocutus latebras petit. In conuiuio quęritur regis. Ionathas absentiam eius excusans a patre lancea impetitur. Fugit. Dat signum Dauidi paterni odii. XXI. Dauid fugit Nobem. Ab Achimelech sacerdote accipit


1810. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | Section]

Satellites missi, quum illuc uenissent, prophetabant. Venit Saul, sed etiam ipse prophetare coepit nihil ei inferens mali. XX. Dauid fugit. Cum Ionatha collocutus latebras petit. In conuiuio quęritur regis. Ionathas absentiam eius excusans a patre lancea impetitur. Fugit. Dat signum Dauidi paterni odii. XXI. Dauid fugit Nobem. Ab Achimelech sacerdote accipit panes et gladium Golię. Profectus ad Achim, Getheorum regem,


1811. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]


Insultus etiam manifestaque bella furentis.
Cędere nequitię tunc uate iubente tyranni,
Excessere loco. Ruralem deinde profecti
3.10   Secessum capiunt, ubi uicus nomine Naioth,
Cuius culta suis Iordanis perluit undis
Atque alit assidua lętos uligine campos.
Hic sedem posuere sibi Samuelque propheta
Bellatorque simul Dauid uitare uolentes
3.15   Insanamque iram Saulis rabiemque furentem.


1812. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]


Intra Sanctorum coetum numerandus habetur?"
Quisque adeo fera corda viri mollita stupebat.
3.75   At uero Dauid, quanta inconstantia menti
Insita regis erat, non inscius, inde recessit.
Quumque loco quodam Ionatham reperisset, ad illum David ad Ionatham
Cum gemitu conuersus ait: "Quo crimine, quęso,
Qua demum culpa lęsi quandoque parentem,
3.80   Dic mihi, chare, tuum? Non cessat flumina, montes,


1813. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

adeo fera corda viri mollita stupebat.
3.75   At uero Dauid, quanta inconstantia menti
Insita regis erat, non inscius, inde recessit.
Quumque loco quodam Ionatham reperisset, ad illum David ad Ionatham
Cum gemitu conuersus ait: "Quo crimine, quęso,
Qua demum culpa lęsi quandoque parentem,
3.80   Dic mihi, chare, tuum? Non cessat flumina, montes,
Omnia solicita perlustrans quęrere cura,


1814. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]


Hac ut me miserum priuet per uulnera uita?
Sanguinis ergo mei tenet illum tanta cupido,
Cuius ego toties affeci cladibus hostes?
3.85   Hęccine uirtuti soluuntur pręmia nostrę?" Ionathas respondet
Respondit Ionathas: "Quicquid, charissime Dauid,
Te grauat, hoc ipsum nostram solet angere mentem.
Nulla tua in regem fuit unquam iniuria certe,
Sed me teste merens quam maxima pręmia


1815. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

uita?
Sanguinis ergo mei tenet illum tanta cupido,
Cuius ego toties affeci cladibus hostes?
3.85   Hęccine uirtuti soluuntur pręmia nostrę?" Ionathas respondet
Respondit Ionathas: "Quicquid, charissime Dauid,
Te grauat, hoc ipsum nostram solet angere mentem.
Nulla tua in regem fuit unquam iniuria certe,
Sed me teste merens quam maxima pręmia uirtus.


1816. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

Vt mihi non pandat. Quare tibi numina iuro
Sancta dei, quicquid moliri coeperit ille,
Omne tibi arcanum penitus reserabo paternum."
Talibus auditis respondit talia Dauid: David ad Ionatham
"Credo equidem, Ionatha, nostrę discrimina uitę
3.100   Esse molesta tibi teque affectare salutem
Non mage, chare, tuam quam totis uiribus ut me
A cunctis pariter saluum tueare periclis.


1817. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]


Sancta dei, quicquid moliri coeperit ille,
Omne tibi arcanum penitus reserabo paternum."
Talibus auditis respondit talia Dauid: David ad Ionatham
"Credo equidem, Ionatha, nostrę discrimina uitę
3.100   Esse molesta tibi teque affectare salutem
Non mage, chare, tuam quam totis uiribus ut me
A cunctis pariter saluum tueare periclis.
Sed quia noster amor regi quoque notus


1818. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

more furenti nota
Infensoque mihi. Non ęquo examine uerum
Iudicat iratus, nescit moderamina mentis
3.120   Et rationis egens nec amicis parcere nouit." Ionathas respondet
Tunc Ionathas manibus geminis ad sydera tensis
"Testor" ait "diuum regem, me mente fideli
Cuncta relaturum tibi, Dauid, protinus illa,
Quę bene uestigans cura studioque sagaci


1819. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]


Infensoque mihi. Non ęquo examine uerum
Iudicat iratus, nescit moderamina mentis
3.120   Et rationis egens nec amicis parcere nouit." Ionathas respondet
Tunc Ionathas manibus geminis ad sydera tensis
"Testor" ait "diuum regem, me mente fideli
Cuncta relaturum tibi, Dauid, protinus illa,
Quę bene uestigans cura studioque sagaci
3.125   Nosse quidem potero sensus arcana


1820. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]


Nec de Saule quidem. Nullum tam corde latenti
Ducere consilium poterit, quin detegat ore
Aut moesto aut hilari. Nec prodest fingere uerbis
Diuersum, quando mentem frons indicat ipsa.
3.135   Tu memor esto tui Ionathę, quum uiuere liber
Coeperis absque metu, quum summum culmen honoris
Ascendes populo plaudente, fauentibus astris." Dauid
Iesseides animum erexit lętatus amici


1821. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]


Aduexit iam festa nouę celeberrima lunę
Et coepit nitidę diffundere lumina lucis
Atque hilari clarere die. Conuiuia mensis
Ecce parant positis, epulas et munera Bacchi
3.155   Apponunt famuli. Iocundo tecta tumultu
Tota strepunt. Ipso tunc demum rege sedente,
Ordine seruato proceres accumbere iussi,
Quisque suum tenuere locum. Dauidica sedes
Sola suo sessore uacat. Cur defuit ille,


1822. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]


Tota strepunt. Ipso tunc demum rege sedente,
Ordine seruato proceres accumbere iussi,
Quisque suum tenuere locum. Dauidica sedes
Sola suo sessore uacat. Cur defuit ille,
3.160   Quęrenti regi Ionathas respondit abisse
Ad solenne sacrum Bethlemi forte futurum.
Hoc a se precibus multum obnixeque rogantem
Impetrasse suis atque hęc conuiuia festa,
Absens quum fuerit, penitus seruare nequisse.


1823. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]


Hoc a se precibus multum obnixeque rogantem
Impetrasse suis atque hęc conuiuia festa,
Absens quum fuerit, penitus seruare nequisse.
3.165   Tunc rex iratus respexit lumine toruo Saul ad Ionatham
In Ionatham clamans: "Quid me, mea spuria proles
Et non uera, tuis uafre uis ludere dictis?
Mene latere putas, quantum tu diligis ipsum
Iesseo natum? Nescis, stupidissime, nescis,


1824. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

obnixeque rogantem
Impetrasse suis atque hęc conuiuia festa,
Absens quum fuerit, penitus seruare nequisse.
3.165   Tunc rex iratus respexit lumine toruo Saul ad Ionatham
In Ionatham clamans: "Quid me, mea spuria proles
Et non uera, tuis uafre uis ludere dictis?
Mene latere putas, quantum tu diligis ipsum
Iesseo natum? Nescis, stupidissime, nescis,
3.170   Quanto amor exitio tibi sit


1825. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]


Exiget infelix, si non extincta recedet.
I nunc et talem mentis male compos amicum
3.180   Abde sinu oblitusque mei defende tuique!"
Sic fatur tumidaque minax exęstuat ira. Ionathę fides
Quem, rogo, suspicio talis non protinus arma
Sumere et aduersum quosuis suaderet amicos
Bella mouere palam, tacitas uel texere fraudes?
3.185   Absalon expetiit genitorem pellere regno,


1826. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

fraudes?
3.185   Absalon expetiit genitorem pellere regno,
Seba suum dominum, multos ad uulnera fratrum
Interitumque patrum dominandi dira cupido
Impulit et patribus iussit disperdere natos.
At Ionathas regno antetulit Dauidis amorem
3.190   Obsequioque patris, contempsit quippe pericla
Cuncta status uitęque suę, dum functus amici
Officio charum curat seruare sodalem
Mallebatque mori fidus quam uiuere


1827. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]


3.195   Ex hoc rara uiris pręsentibus atque futuris. Comparatio
Non sic Argolicum Pylades dilexit Orestem,
Castora non Pollux. Priscorum fabula uatum
Tales nulla refert, Ionathę quos ęquet amori.
Ergo idem pietate sui commotus amici
3.200   Mox ita submissa respondit uoce parenti: Ionathas ad Saulem
"Ne sęui, genitor! Iam tandem mitior esto


1828. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]


Castora non Pollux. Priscorum fabula uatum
Tales nulla refert, Ionathę quos ęquet amori.
Ergo idem pietate sui commotus amici
3.200   Mox ita submissa respondit uoce parenti: Ionathas ad Saulem
"Ne sęui, genitor! Iam tandem mitior esto
Atque animo perpende tuo, si iustius illum
Conseruare tibi est quam perdere." Plura paratum
Dicere correpta genitor perterruit hasta


1829. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]


Emisit celerem neruo stridente sagittam.
Vtque hanc ad dominum referat tellure reuulsam,
3.220   Currebat seruus, quum rursum cornua curuans
Atque aliud iaciens telum, sed longius, ipsi
Clamauit Ionathas puero: "Cito tolle sagittam
Vltra te missam collectaque spicula defer.
Pelle moras, celera!" Seruus parere paratus
3.225   Apportat iacula, arcanę sed conscia uocis
Mens tantum Dauidis erat Ionathęque


1830. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]


Clamauit Ionathas puero: "Cito tolle sagittam
Vltra te missam collectaque spicula defer.
Pelle moras, celera!" Seruus parere paratus
3.225   Apportat iacula, arcanę sed conscia uocis
Mens tantum Dauidis erat Ionathęque loquentis.
Cum iaculis arcuque puer dimissus in urbem
Nil remoratus abit. Seruato tempore Dauid
Prosilit e latebris et ter procliuus adorat.
3.230   Amplexi inter se lachrymas atque oscula miscent.


1831. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]


Cum iaculis arcuque puer dimissus in urbem
Nil remoratus abit. Seruato tempore Dauid
Prosilit e latebris et ter procliuus adorat.
3.230   Amplexi inter se lachrymas atque oscula miscent.
Insuper hęc Ionathas "Vade hinc, dulcissime Dauid,
Vade" ait "atque uale! Firmati foedere amoris
Sis memor et quicquid promisimus ambo uicissim
Teste deo, nobis nostrisque nepotibus illud
3.235   Vsque ratum maneat, nullo


1832. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]


Sis memor et quicquid promisimus ambo uicissim
Teste deo, nobis nostrisque nepotibus illud
3.235   Vsque ratum maneat, nullo uiolabile sęclo."
Post hęc digressi. Quo uisum tutius, illo
Dauid uertit iter Ionathasque reuersus ad urbem
Sępe pericla sui secum meditatur amici
Quoque magis metuit, magis hoc pia numina uotis
3.240   Solicitat certam absenti poscendo salutem. Noba urbs Levitarum


1833. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]


Aruaque nota feris incerta sede peragrat
Auia quęque petens, nequando uiribus impar
4.95   Ingenti occurrat Saulis ualidęque cateruę.
Quumque illum dumeta procul Ziphea tenerent, Ionathas ad Dauidem
Aduenit Ionathas et sic solatur amicum:
"Ne dubita, Dauid! Diuino numine tectus
Eripiere malis uitęque pericula uinces.
4.100   Te manet eximium regni diadema superbi


1834. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]


Auia quęque petens, nequando uiribus impar
4.95   Ingenti occurrat Saulis ualidęque cateruę.
Quumque illum dumeta procul Ziphea tenerent, Ionathas ad Dauidem
Aduenit Ionathas et sic solatur amicum:
"Ne dubita, Dauid! Diuino numine tectus
Eripiere malis uitęque pericula uinces.
4.100   Te manet eximium regni diadema superbi
Israhelitarum. Ionathas tibi honore secundus


1835. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

Dauidem
Aduenit Ionathas et sic solatur amicum:
"Ne dubita, Dauid! Diuino numine tectus
Eripiere malis uitęque pericula uinces.
4.100   Te manet eximium regni diadema superbi
Israhelitarum. Ionathas tibi honore secundus
Tunc erit iste tuus, si uiuet." Dixit, et ipse
Dicta hilari Dauid firmauit protinus ore Dauid respondet
Amplexusque illum "Regno mihi charior" inquit


1836. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]


4.110   Perpetuę labor iste fugę releuatur et ipsa,
Ipsa meam cessant terrere pericula mentem."
Talibus alloquiis inter se mutua iungunt
Oscula et inuitos digressus separat. Ibat
Suspirans Ionathas, flens Dauid mansit in illo,
4.115   Quo sese iunxere, loco, pręsentia quippe
Ambos reddebat lętos, absentia moestos.
Ziphei Prodidit interea gens impia Zipheorum
Dauidis latebras Sauli, "Rex inclyte,"


1837. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

offas
Decreuitque mori. Precibus uix deinde suorum
Mens est mota uiri. Mutauit quippe rogatus
Propositum lethi porrectaque prandia tandem
5.480   Delibans hausit. Tunc ipse illique, refecti
Iocundis epulis pariter dulcique Lyeo,
Surgentes abeunt mensis post terga relictis. Nox
Iam multum noctis processerat atque uolucrum
Coeperat audiri uox undique cristatarum,


1838. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | Section]

in Gelboe uicti. Saul cum filiis periit. Ciuitates a Palestinis occupatę. Iabitę sepelierunt Saulem cum liberis. Regum lib. II, cap. I. Dauid in Sicelech accipit nuncium cladis. Luget Saulem et Ionatham et reliquos. Nuncios interimi iussit. Maledixit montibus Gelboę. Lib. VI


1839. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]


Sternuntur passim, colles clamore resultant
Armorumque sono, cruor effluit undique riuis.
Inde globum Saulis legio pilata feroci
Impete perrumpunt. Contra stetit acer in armis Ionathas occiditur
6.85   Et Dauidis amor Ionathas: conuersus in hostem
Se tegit ingenti clypeo simul et rotat ensem.
Mox tamen hostili circumdatus ille corona,
Corruit accepto transfixa per ilia ferro.


1840. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]


Armorumque sono, cruor effluit undique riuis.
Inde globum Saulis legio pilata feroci
Impete perrumpunt. Contra stetit acer in armis Ionathas occiditur
6.85   Et Dauidis amor Ionathas: conuersus in hostem
Se tegit ingenti clypeo simul et rotat ensem.
Mox tamen hostili circumdatus ille corona,
Corruit accepto transfixa per ilia ferro.
Infelix iuuenis moriens Dauida uocabat,


1841. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

campo
Natorum, moriensque suam spectare nequiuit
Prolem Cisides, seruo comitatus obiuit.
6.135   Deuictum Saulem quum nuncia fama referret,
Incessit populos terror: fugit accola uallis
Et qui Iordanis seruabant proxima ripis
Oppida desertis subita formidine mortis
Effugere procul. Vacuas ingreditur urbes
6.140   Victrix turba uirum et coepit dominarier illis.
Ergo Palestinę concessit subdita genti


1842. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]


Pręsidio tantum super oppida capta relicto,
Nota retro petiit Gelboę culmina rupis
Iudeas lecturus opes atque arma iacentum.
6.160   Illic uisa trium natorum corpora primum Ionathas
Cisidę Saulis. Ionatham recubare supino
Corpore conspiciunt. Clypeum gladiumque tenebat
Tunc etiam infelix ineratque ferocia uultu
Exangui gelidosque iacens disiecerat artus.


1843. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

capta relicto,
Nota retro petiit Gelboę culmina rupis
Iudeas lecturus opes atque arma iacentum.
6.160   Illic uisa trium natorum corpora primum Ionathas
Cisidę Saulis. Ionatham recubare supino
Corpore conspiciunt. Clypeum gladiumque tenebat
Tunc etiam infelix ineratque ferocia uultu
Exangui gelidosque iacens disiecerat artus. Aminadab


1844. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

diis dona dicauit. Iabitę
6.190   Corpora Iabitę furati nocte tulerunt
Ad patriam Iabim (Galada stabat in ora
Vrbs Iabis summo sublimis et ardua colle
Trans Iordanis aquas). Frondes ramosque cupressi
Congessere super suppostoque igne cremarunt.
6.195   Deinde, pyra extincta, legerunt ossa calenti
De cinere atque eadem candentibus erruta prunis
Conspicuo posuere loco, quem


1845. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

nomen iuuenesque senesque canebant
Per fora perque domos, per compita cuncta uiarum:
Solum hunc inuictum, quo sospite nullius arma,
6.325   Nullius insidias metuant, sed iam omnia sperent
Ad uotum fluxura sibi iocundaque semper.
His aliisque simul celebrabant undique uerbis
Virtutem animumque ducis. Tamen ipse suorum
Gestorum laudem cęli terręque potenti
6.330   Attribuit domino semper gratesque peregit.


1846. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

nuncius illi
(O quam festino turbantur gaudia luctu!)
6.355   Aduenit memorans Gelboi funera belli
Innumerasque neces magno certamine plebis
Iam dudum uictę, Saulis quoque regis acerbam
Et Ionathę sęuam per plurima uulnera mortem.
Horum de casu quęsitus plura duorum
6.360   "Ecce fugam capiens" inquit "per deuia saxa
Montanę rupis, regem tunc forte iacentem
Offendi proprio transfixum pectora ferro.


1847. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]


Vestes ipse suas. Hoc ipsum cętera turba
6.385   Tunc imitata, sinus pariter lacerare fluentes,
Flebilibus lamenta modis componere, corde
Suspirare graui, lachrymis perfundere uultus,
Nil toto gustare die Ionathęque dolendo
Cisidęque uicem, casus clademque nefandam
6.390   Israhelitarum, populi plebisque ruinas.
Deterso fletu Dauid sublata parumper
Ora hominem uersus flexit cuiasque rogauit
Ille


1848. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

"Ecce caput pressere tuum, quum tu ipse locutus
Te contra fueris, coram confessus iniquum
Atque immane scelus, sacro perfusa liquore
Membra perisse tua, seruorum pessime, dextra."
Mox inde auersus, Ionathę Saulisque cruenta
6.415   Secum fata dolens tales dabat ore querelas: Dauidis lamenta
"Heu generis miseranda mei fortuna! Feroces
Robustique uiri, Iudeę fortia bello


1849. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]


In te strata iacent Saulis sublimia membra
Vili humilique loco, ueluti de plebe prophana
Vnus et ipse foret, qui dudum insignia regni,
6.435   Sceptra manu gessit, sancto sacratus oliuo.
In te procubuit Ionathas quoque, regia proles,
Victor et ipse uirum. Ionatha charissime, quo te
Prosequar affatu? Quali lamenta mouebo
Ore miser? Quanto referam tua funera fletu?
6.440   Cuncta simul periere mihi solatia tecum.


1850. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]


Vili humilique loco, ueluti de plebe prophana
Vnus et ipse foret, qui dudum insignia regni,
6.435   Sceptra manu gessit, sancto sacratus oliuo.
In te procubuit Ionathas quoque, regia proles,
Victor et ipse uirum. Ionatha charissime, quo te
Prosequar affatu? Quali lamenta mouebo
Ore miser? Quanto referam tua funera fletu?
6.440   Cuncta simul periere mihi solatia tecum.
Tu mihi in aduersis requies, dulcedo secundis,


1851. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

orbis,
6.455   Qui non plenus erit tam diri murmure belli,
Tam grauis erumnę tristi moestoque relatu
Barbaricis etiam populis gentique ferinę.
Me si tantarum capient obliuia rerum,
Nulla tamen Ionathę nomen mihi subtrahet ętas,
6.460   Non robur iuuenile uigens, non ęgra senectus.
Quumque uolet nexus mors soluere corporis huius
Infernosque uidere locos me iusserit, illic
Tunc primum, Ionathas noster qua


1852. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]


Nulla tamen Ionathę nomen mihi subtrahet ętas,
6.460   Non robur iuuenile uigens, non ęgra senectus.
Quumque uolet nexus mors soluere corporis huius
Infernosque uidere locos me iusserit, illic
Tunc primum, Ionathas noster qua sede moratur,
Inquiram daboque amplexus atque oscula, siquid
6.465   Tale dari poterit iam carne carentibus umbris.
Illi me comitem, quoquo se uerterit idem,
Pręstabo laterique latus sociabitur


1853. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | Section]

ascendit in Hebron. Vngitur in regem. Benedixit Iabitis, qui sepelierunt Saulem. Abnero autore Isbosethus, Saulis filius superstes, regnauit annos duos super Isręl. Dauid autem regnauit in Hebron super Iudam annos VII, menses VI. Abner et Ioab inter se pugnant. Ibi Asahel, Ioabi frater, ab Abnero inerficitur. Interfectus in Bethleem sepelitur. Ioab cum suis redit in Hebron. III. Dauidi in Hebron nati sunt filii. Isbosethus dissidens


1854. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | Section]

Benedixit Iabitis, qui sepelierunt Saulem. Abnero autore Isbosethus, Saulis filius superstes, regnauit annos duos super Isręl. Dauid autem regnauit in Hebron super Iudam annos VII, menses VI. Abner et Ioab inter se pugnant. Ibi Asahel, Ioabi frater, ab Abnero inerficitur. Interfectus in Bethleem sepelitur. Ioab cum suis redit in Hebron. III. Dauidi in Hebron nati sunt filii. Isbosethus dissidens cum Abnero Micholam Dauidi


1855. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | Section]

Saulis filius superstes, regnauit annos duos super Isręl. Dauid autem regnauit in Hebron super Iudam annos VII, menses VI. Abner et Ioab inter se pugnant. Ibi Asahel, Ioabi frater, ab Abnero inerficitur. Interfectus in Bethleem sepelitur. Ioab cum suis redit in Hebron. III. Dauidi in Hebron nati sunt filii. Isbosethus dissidens cum Abnero Micholam Dauidi restituit. Abneri persuasu Isręl recępit Dauidem regem.


1856. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | Section]

suis redit in Hebron. III. Dauidi in Hebron nati sunt filii. Isbosethus dissidens cum Abnero Micholam Dauidi restituit. Abneri persuasu Isręl recępit Dauidem regem. Dauid ipsum amice suscepit. Ioab superueniens Abnerum per dolum interimit. IIII. Isbosethum filii Renon dormientem interficiunt. Caput afferunt Dauidi in Hebron, qui eos iussit interfici et caput sepeliri. V. Vniuersę


1857. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]


Sceptra tenens regni. Meliori carmina nobis
Digna lyra donate, deę! Non numina celsi
7.5   Inuoco Parnasi lotasue Helicone sorores,
Sed uos, diuinas Charites, quę culmine lapsę
Ętherio colitis Iordanis fluminis undas
Et loca nota piis. Saulis post fata tyranni
Accepit responsa dei Iesseius heros
7.10   Atque his admonitus Iudę migrauit in urbem
Hebronem, quondam populis opibusque potentem,


1858. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

Israhelemque omnem. Domus unica Iuda fauebat
Dauidi, magna qui tunc Hebronis in aula
Sex menses septemque sui moderaminis annos
Exegit, placidam fatis sibi flantibus auram. Pugna inter Ioabum et Abnerum duces
Audax interea cuneos Abnerus agebat
7.90   Per Gabaonis humum. Dauidis castra Ioabus
Mouit in aduersum Gabaonis ad usque lacunas.
Ambos exiguus paruo discrimine campus


1859. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

menses septemque sui moderaminis annos
Exegit, placidam fatis sibi flantibus auram. Pugna inter Ioabum et Abnerum duces
Audax interea cuneos Abnerus agebat
7.90   Per Gabaonis humum. Dauidis castra Ioabus
Mouit in aduersum Gabaonis ad usque lacunas.
Ambos exiguus paruo discrimine campus
Separat et spacio diuersos diuidit arcto.
Consedere loco. Leuibus procurrere primum
7.95   Inter se


1860. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

fugientibus ingerit hastas
Saxaque prensa manu aut fundę uertigine torta.
Pars percussa cadit, celeri pars euolat ultra
Lapsa fuga atque ipsos etiam metus urget inertes.
Abnerum tunc forte ducem ducis ipse Ioabi
7.120   Frater pone sequens, Asahel, premit, ille retorta Asahel cadit
Post tergum facie clamat: "Diuerte uolatum
Hunc alio atque alios, Asahel, comprendere cura.
Quos


1861. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]


Post tergum facie clamat: "Diuerte uolatum
Hunc alio atque alios, Asahel, comprendere cura.
Quos modo despolies, ne te mea dextera telis
Irritata tuis cogatur tradere letho
7.125   Offendamque tua germanum cęde Ioabum!"
Surdis hoc Asahel concludens auribus urget
Cursu terga uiri. Conuersus protinus ille,
Aduersa rapide uenientem perculit hasta
Visceraque inguinibus fluxerunt cuspide apertis.
7.130   Sic


1862. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]


Siluestres capreas uenando ęquare solebat
7.135   Atque anteire canes. Nocuit tamen ecce misello
Pernices habuisse pedes. Fortasse caueret
Dirę tela necis, si corpore tardior esset.
At post Abnerum properare Ioabus Abisasque
Exurgunt pariter, fraternę cędis acerbi
7.140   Vltores, nisi nox finisset bella, futuri.
Tunc iuga tuta superscandens Abnerus, et illos,
Qui reliqui fuerant, ad se collegit et inde


1863. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

pariter, fraternę cędis acerbi
7.140   Vltores, nisi nox finisset bella, futuri.
Tunc iuga tuta superscandens Abnerus, et illos,
Qui reliqui fuerant, ad se collegit et inde
Victorem alloquitur blando sermone Ioabum: Abnerus ad Ioabum
"Quonam hic usque tuus perget sęuire, Ioabe,
7.145   Districtus gladius? Nullumne relinquere uiuum
Decernis penitus? Sed desperantibus una
Velle


1864. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

Vltores, nisi nox finisset bella, futuri.
Tunc iuga tuta superscandens Abnerus, et illos,
Qui reliqui fuerant, ad se collegit et inde
Victorem alloquitur blando sermone Ioabum: Abnerus ad Ioabum
"Quonam hic usque tuus perget sęuire, Ioabe,
7.145   Districtus gladius? Nullumne relinquere uiuum
Decernis penitus? Sed desperantibus una
Velle mori fiet collato Marte uoluntas.
Si


1865. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

tuta superscandens Abnerus, et illos,
Qui reliqui fuerant, ad se collegit et inde
Victorem alloquitur blando sermone Ioabum: Abnerus ad Ioabum
"Quonam hic usque tuus perget sęuire, Ioabe,
7.145   Districtus gladius? Nullumne relinquere uiuum
Decernis penitus? Sed desperantibus una
Velle mori fiet collato Marte uoluntas.
Si uinces, uinces magna cum strage tuorum,
Si uictus


1866. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]


Si uictus fueris, uictum te nonne pudebit
7.150   A uictis? Desiste igitur reuocaque phalanges
Iam cessent urgere suos certamine fratres
Et tandem parcant cedentibus atque fugatis!" Ioabus respondet
His placide auditis sedata mente Ioabus
Respondit: "Si me rem talem, Abnere, petisses
7.155   Principio pugnę, cognato nemo cruore,
Me prohibente, manus foedasset. Criminis autor


1867. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

A uictis? Desiste igitur reuocaque phalanges
Iam cessent urgere suos certamine fratres
Et tandem parcant cedentibus atque fugatis!" Ioabus respondet
His placide auditis sedata mente Ioabus
Respondit: "Si me rem talem, Abnere, petisses
7.155   Principio pugnę, cognato nemo cruore,
Me prohibente, manus foedasset. Criminis autor
Quis fuerat nisi tu, qui uoce lacessere nostros


1868. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

maniplos
Ad sua dimisso certamine castra redire,
Inspirans tumidis resonantia cornua buccis.
Dux Abnerus iter Moabitica uertit in arua,
Per campos sub nocte means peruenit ad amnem
7.165   Iordanis facilisque uado caua flumina transit.
Omnes lustrato properatis passibus agro,
Cui nomen Bethoron erat, tentoria uelis,
Isbosethe, tuis subierunt tecta dolentes,
Sexaginta uiris amissis atque


1869. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

tamen bis corpora dena
Cęsa modo, ipse Asahel si sit numerandus in istis,
Quem ducis Abneri fugientis dextra peremit,
Ante alios celerem et fraterno sanguine Abisę
Coniunctum notoque simul uirtute Ioabo.
7.175   Hunc illo extinctum bello studuere gementes
Ad natale solum Bethlemaque tecta referre
Et positum patrio digne decorare sepulchro.
Nocte autem tota uictor ductorque Ioabus
Quum


1870. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]


Coniunctum notoque simul uirtute Ioabo.
7.175   Hunc illo extinctum bello studuere gementes
Ad natale solum Bethlemaque tecta referre
Et positum patrio digne decorare sepulchro.
Nocte autem tota uictor ductorque Ioabus
Quum fecisset iter, coepisset et aurea uultus Mane
7.180   Ostentare suos tenebris Aurora fugatis
Eoa de parte poli lucemque propinquam
Solis puniceo iam


1871. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]


Iam discedentem Dauid deducit amici
7.300   Officio fungens, pariter gradiuntur ad usque
Valuarum spacium et extremę limina portę.
Ille "Vale" dicto, turba comitante, recessit.
Ecce autem uictor cęso latrone Ioabus
Cum spoliis prędaque redit, delatus in urbem.
7.305   Audiit Abnerum blande cum rege locutum
Excessisse recens curaque accensus acerba Ioabus ad regem
Exclamat:


1872. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]


Ecce autem uictor cęso latrone Ioabus
Cum spoliis prędaque redit, delatus in urbem.
7.305   Audiit Abnerum blande cum rege locutum
Excessisse recens curaque accensus acerba Ioabus ad regem
Exclamat: "Quęnam te, rex, fiducia fecit
Incolumem sinere ire tuis ex ędibus hostem?
Hanc Abnerus enim quare penetrauerat urbem?
7.310   Nonne uolens dare uerba tibi? Tum discere, quicquid


1873. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

enim quare penetrauerat urbem?
7.310   Nonne uolens dare uerba tibi? Tum discere, quicquid
Ipse agites rerum, quantos concire paratus
Moliris. Quibus inspectis ad tuta recessit."
Hęc fatus regi, coepit secreta Ioabus
Voluere consilia. Emisit, qui nomine regis
7.315   Abnerum reuocet dicens superesse, quod illi
Dicere secreto rex uellet. Nescius ergo
Ille Ioabinę fraudis, regressus in urbem


1874. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

tuta recessit."
Hęc fatus regi, coepit secreta Ioabus
Voluere consilia. Emisit, qui nomine regis
7.315   Abnerum reuocet dicens superesse, quod illi
Dicere secreto rex uellet. Nescius ergo
Ille Ioabinę fraudis, regressus in urbem Abnerum perimit Ioabus
Venit. At exceptum lęto satis ore salutat
Seque arcana loqui simulauit uelle Ioabus
7.320   Indeque semotum confodit. Corruit illic


1875. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]


Voluere consilia. Emisit, qui nomine regis
7.315   Abnerum reuocet dicens superesse, quod illi
Dicere secreto rex uellet. Nescius ergo
Ille Ioabinę fraudis, regressus in urbem Abnerum perimit Ioabus
Venit. At exceptum lęto satis ore salutat
Seque arcana loqui simulauit uelle Ioabus
7.320   Indeque semotum confodit. Corruit illic
Accepto incautus transfixa per ilia ferro,
Non uictus


1876. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]


Dicere secreto rex uellet. Nescius ergo
Ille Ioabinę fraudis, regressus in urbem Abnerum perimit Ioabus
Venit. At exceptum lęto satis ore salutat
Seque arcana loqui simulauit uelle Ioabus
7.320   Indeque semotum confodit. Corruit illic
Accepto incautus transfixa per ilia ferro,
Non uictus uirtute uiri, sed fraude nefanda
Infidę mentis cordisque ad iniqua maligni.
Hoc


1877. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

uictus uirtute uiri, sed fraude nefanda
Infidę mentis cordisque ad iniqua maligni.
Hoc immane scelus quum rex audisset, iniqua
7.325   Mente tulit gemituque graui de corde uoluto, Dauid maledicit Ioabum
Moestus ait: "Testor diuumque hominumque parentem
Me regnumque meum commissi criminis huius
Non esse autorem, nec iniquę conscia cędis
Corda tulisse unquam. Veniat uindicta Ioabum


1878. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

maledicit Ioabum
Moestus ait: "Testor diuumque hominumque parentem
Me regnumque meum commissi criminis huius
Non esse autorem, nec iniquę conscia cędis
Corda tulisse unquam. Veniat uindicta Ioabum
7.330   Infidum supra morbisque infecta nepotum
Corpora conspiciat, corrupti sanguinis ęgra
Profluuio et sanie squalentis putida leprę!
Non desint illi, quos panis inopia uexet


1879. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

Mos erat, indixit, nequis sua pabula gustet
Ore prius, quam Solis equos demergier undis
Viderit Oceani et stabulis se condere in imis.
Talibus indiciis patuit non rege uolente
Abnerum gladio sęui periisse Ioabi.
7.360   Et licet ipsius germanum sustulit ille,
Sustulit in bello urgentem urgentique resistens.
Ergo non ideo compostę tempore pacis
Iam cum rege simul decuit sęuisse Ioabum


1880. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]


Abnerum gladio sęui periisse Ioabi.
7.360   Et licet ipsius germanum sustulit ille,
Sustulit in bello urgentem urgentique resistens.
Ergo non ideo compostę tempore pacis
Iam cum rege simul decuit sęuisse Ioabum
Vindictamque dolis et turpi fraude petisse.
7.365   Nuncius hunc rumor casum portauit ad aures,
Isbosethe, tuas. Poteras gaudere repenti
Cęde uiri, cuius metuebas territus iram


1881. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]


7.445   Multimodos fudere simul cecinitque sacratos
Turba sacerdotum modulatis uocibus hymnos.
Deduxere alii per compita lata choreas
Saltibus et uario cursu uarioque recursu.
Semita quęque iocis et lusu feruere lęto
7.450   Cernitur, ipsa polo ridebant astra sereno.
Ridebat placidis mitis Neptunus in undis,
Risit humus uario florum depicta colore
Vberiusque suo pascens animantia foetu.


1882. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | Section]

Moabitis exegit tributum. Fregit Adadeserum, Sobę regem. Equos eius subneruauit. Fregit Syros fecitque tributarios. Cum spoliis Adadeseri rediit Hierosolymam. Thou, rex Emath, gratulatur ei de uictoria aduersus Adadeserum. Vastauit Idumeos. Ioab erat dux militum. Lib. VIII
Rex fuit Hiramus Tyrię memorabilis aulę.


1883. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

Dauidi nati Hierosolymis
8.75   Quam prius Hebrona genuit foecundus in urbe.
Samua nomen erat primo Sobabque secundo,
Nathan post illos, Salomon quoque pacis amator,
Iabir et Helisua et Nepheg liberque Iophias
Helisamasque, dei speculator, et Heldas acutus,
8.80   Perfidus Heliphelech horum postremus habetur.
Fama Palestinas uolitans penetrauit ad oras,
Israhelitani quod tandem insignia regni


1884. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]


8.455   Vna Beroth quarum uocitata est, altera Bethe. Thous rex gratulatur Dauidi
Nobilis Emathi Thous rex Adadesero
Hostis erat. Postquam uictum resciuit ab armis
Israhelitanis, Ioramum mittere natum
Curauit regi Dauidi, lętus ut ipsi
8.460   Victori laudes meritas et munera ferret.
Obtulit adueniens diuersi uasa metalli:
Crateres auro fulgentes, ęre lebetes,
Argento


1885. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]


8.475   Omnia uasa deo, spoliorum cuncta metalla
Consecranda dedit temploque arisque futuris.
Inde gubernandi statuens moderamina regni,
Publica summarum distinxit munia rerum: Ioab
Dux bellatorum fuerat princepsque Ioabus
8.480   Saruiades, animo pręsens et fortis in armis.
Gestorum sed cura fuit conscribere fastos Iosaphat
Sola Iosaphato,


1886. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]


Consecranda dedit temploque arisque futuris.
Inde gubernandi statuens moderamina regni,
Publica summarum distinxit munia rerum: Ioab
Dux bellatorum fuerat princepsque Ioabus
8.480   Saruiades, animo pręsens et fortis in armis.
Gestorum sed cura fuit conscribere fastos Iosaphat
Sola Iosaphato, Solymis Achiludus in oris
Quem genuit. Qui sacra


1887. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

munia rerum: Ioab
Dux bellatorum fuerat princepsque Ioabus
8.480   Saruiades, animo pręsens et fortis in armis.
Gestorum sed cura fuit conscribere fastos Iosaphat
Sola Iosaphato, Solymis Achiludus in oris
Quem genuit. Qui sacra dei ritusque colendi Sadoch
Curarent, fuerant Sadochus, filius almi


1888. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

Ioab
Dux bellatorum fuerat princepsque Ioabus
8.480   Saruiades, animo pręsens et fortis in armis.
Gestorum sed cura fuit conscribere fastos Iosaphat
Sola Iosaphato, Solymis Achiludus in oris
Quem genuit. Qui sacra dei ritusque colendi Sadoch
Curarent, fuerant Sadochus, filius almi Achimelech


1889. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

numerosa uolumina scriptis, Saraias
Pręses erat ueterum Saraias maximus olim Banaias
8.490   Interpres legum. Banaias, de patre natus
Ioiada, electus, scelerum qui cognitor esset,
Vt capitis damnare reos et soluere posset. Filii regis
Post regem regis natis reuerentia prima,
Primus honos habitus, ueluti succedere regno


1890. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | Section]

Liber VIIII
ARGVMENTVM Regum (lib.) II, cap. IX. Dauid Ionathę filio Miphiboseto agros auitos concessit et ipsum mensę suę participem fecit. Sibam seruum cum filiis terram illius colere iussit. X. Anon, Amonitarum rex, male accepit legatos Dauidis. Ioab fudit


1891. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | Section]

IX. Dauid Ionathę filio Miphiboseto agros auitos concessit et ipsum mensę suę participem fecit. Sibam seruum cum filiis terram illius colere iussit. X. Anon, Amonitarum rex, male accepit legatos Dauidis. Ioab fudit illius conducticios Syros. Dauid quoque Syros Adadeseri fregit. Sobabum militię principem interfecit. XI. Ioabus uastat fines Amonitarum. Obsidet Rabbam. Dauid Bersaba, Vrię coniuge


1892. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | Section]

X. Anon, Amonitarum rex, male accepit legatos Dauidis. Ioab fudit illius conducticios Syros. Dauid quoque Syros Adadeseri fregit. Sobabum militię principem interfecit. XI. Ioabus uastat fines Amonitarum. Obsidet Rabbam. Dauid Bersaba, Vrię coniuge abutitur. Vriam interimi fecit. Bersaben uiduam accepit et ex ea suscepit filium. XII. Nathan arguit Dauidem de peccato. Illum penitet et


1893. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | Section]

accepit et ex ea suscepit filium. XII. Nathan arguit Dauidem de peccato. Illum penitet et dominus ignoscit. Dauid puero egrotante dolet, mortuo consolatur. Post quem Bersabe genuit ei Salomonem. Ioab expugnaturus Rabbam uocauit Dauidem, et ille ueniens capit Rabbam. Regis diadema tollit, populum trucidat, Hierosolymam redit.


1894. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]


Hunc accersitum rex percunctatus, an ullus
Esset adhuc ipsa Saulis de gente superstes,
Cui conferre aliquid posset modo muneris ipse,
9.5   Ingratus ne quippe foret, protectus amici
Excubiis Ionathę. Quanuis iniuria Saulis
Non minor extiterat, Dauid tamen esse uolebat
Accepti memor officii oblitusque malorum. Miphiboseth Ionathę filius
E Ionatha genitum percepit


1895. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

Ingratus ne quippe foret, protectus amici
Excubiis Ionathę. Quanuis iniuria Saulis
Non minor extiterat, Dauid tamen esse uolebat
Accepti memor officii oblitusque malorum. Miphiboseth Ionathę filius
E Ionatha genitum percepit Miphibosetum
9.10   Viuere, sed lęso quondam coxendice claudum
Infirmumque pedes, Lodobari moenia qui nunc
Incoleret clarique simul penetrale Machiri.


1896. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]


Excubiis Ionathę. Quanuis iniuria Saulis
Non minor extiterat, Dauid tamen esse uolebat
Accepti memor officii oblitusque malorum. Miphiboseth Ionathę filius
E Ionatha genitum percepit Miphibosetum
9.10   Viuere, sed lęso quondam coxendice claudum
Infirmumque pedes, Lodobari moenia qui nunc
Incoleret clarique simul penetrale Machiri.
Misit eo Dauid quosdam, qui limine ab illo


1897. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]


Atque pedum plantis hęrens tremebundus adorat.
Surgere mox iusso rex inquit: "Miphibosete, Dauid ad illum
9.20   Ne timeas! En ipse tui probitate parentis
Et meritis motus Ionathę, te sistere iussi
Me coram. Multum nanque ipse obnoxius illi,
Quem doleo amissum, tibi saltem soluere grates
Fasque piumque puto. Quare gaudere paternis
9.25   Te uolo, chare, bonis et auitę copia gazę


1898. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]


Roobi Sobique soli, sed mille Maachi,
9.100   Mille etiam decies Bistobi, horrentibus armis
Omnes instructos animisque ad bella paratis.
Hos contra Dauid Iudeas ire phalanges
Armatosque uiros iussit ductore Ioabo. Ioab superat Amonitas et Syros
Qui celeri penetrans hostiles agmine campos,
9.105   Stare aduersa sibi prospexit castra Syrorum,
Hannonis uero cuneos post terga sedere.


1899. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]


9.100   Mille etiam decies Bistobi, horrentibus armis
Omnes instructos animisque ad bella paratis.
Hos contra Dauid Iudeas ire phalanges
Armatosque uiros iussit ductore Ioabo. Ioab superat Amonitas et Syros
Qui celeri penetrans hostiles agmine campos,
9.105   Stare aduersa sibi prospexit castra Syrorum,
Hannonis uero cuneos post terga sedere.
In tam pręsenti nil territus ille periclo,


1900. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]


Consilium penitus prudens pro tempore cępit
Extemploque Syros contra direxit et unam
9.110   Tradit Abisę aciem, retro conuersus ut hostem
Distineat clamore fero post terga minantem, Ioab hortatur suos
Tunc "Pugnemus" ait "pro sanctę moenibus urbis,
Pro populoque dei! Dabit ipse in pręlia uires
Omnipotens paruę contra tot milia plebi."
9.115   Hęc dicens certamen init. Fugere Syrorum


1901. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

"Pugnemus" ait "pro sanctę moenibus urbis,
Pro populoque dei! Dabit ipse in pręlia uires
Omnipotens paruę contra tot milia plebi."
9.115   Hęc dicens certamen init. Fugere Syrorum
Agmina per campos late diffusa. Ioabi
Sanguinolenta manus fugientibus ingruit. Ipse
Densior Hannonis cuneus, quum terga cohortem,
Qua mage fretus erat, statim uertisse uideret,
9.120   Se quoque proripuit rapido per gramina cursu.


1902. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

uenit,
9.130   Agmina multa nimis magno ductore Sobacho,
Castraque Iudeis posuerunt proxima terris. Iterum uictor Dauid
Inde suas Dauid contraxit ad arma cohortes
Et uada Iordanis raptim transgressus Helemos
Aduenit campos. Animis audacibus arma
9.135   Expediere Syri, nec segnius agmina regis
Stant illos contra. Certant et pręlia miscent
Atque utrinque ruunt. Resonat clamoribus


1903. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]


Solis uicino nimium succensa calore,
9.165   Iam spicis matura Ceres pallebat adustis
Iamque metens segetem serrata uillica falce,
Ebria lasciuos iuuenum cantabat amores,
Quando suum Dauid poscentem bella Ioabum Ioab in Amonitas
Emisit. Tunc ille uirum comitante cohorte
9.170   Discedens, alacri petit arua hostilia cursu Rabbam obsedit
Gentis Amonitę,


1904. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]


9.165   Iam spicis matura Ceres pallebat adustis
Iamque metens segetem serrata uillica falce,
Ebria lasciuos iuuenum cantabat amores,
Quando suum Dauid poscentem bella Ioabum Ioab in Amonitas
Emisit. Tunc ille uirum comitante cohorte
9.170   Discedens, alacri petit arua hostilia cursu Rabbam obsedit
Gentis Amonitę, populatur feruidus agros,


1905. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

rura, casas igni succendit et urbem
Obsedit Rabbam, regni caput. Omnis in illa
Vis fuerat congesta simul rerumque uirumque,
9.175   Quod cuiuis urbi quauis ab gente tuendę
Esse satis poterat. Sed donec bella Ioabus
Dura gerit, Solymis agit ocia mollia Dauid,
Ocia uirtutis gnauę frangentia uires, Ocii malum
In uitium propensa nimis. Si uictus in illis
9.180   Inuictus fuerit


1906. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

cui prima daret pręconia formę.
Hanc ergo ut uidit, totis ardere medullis
9.195   Iesseides coepit flammaque accensus amoris,
Quę foret illa, rogat. Bersabeen discit, Vrię
Connubio iunctam, qui tunc ductore Ioabo
Militię tolerabat onus. Nil talia regem
Compescunt: superat Veneris uesana cupido.
9.200   Bersaben iubet acciri turpique pudicam
Foedat adulterio. Quę quum sub nocte redisset
Ad talamum


1907. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

nouum commixto semine foetum. Vrias Bersabes maritus
Rettulit hoc regi. Tunc rex, cęlare prophanum
9.205   Solicitus facinus, reuocari mandat Vriam
Ad se quam primum a castris ualloque Ioabi. Dauid ad eum
Huic, postquam uenisset, ait: "Bone miles Vria,
Dic mihi, quam recte noster Dux ipse Ioabus
Sese habeat populusque meus sociique meorum
9.210   Et quo sit


1908. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

Solicitus facinus, reuocari mandat Vriam
Ad se quam primum a castris ualloque Ioabi. Dauid ad eum
Huic, postquam uenisset, ait: "Bone miles Vria,
Dic mihi, quam recte noster Dux ipse Ioabus
Sese habeat populusque meus sociique meorum
9.210   Et quo sit spes nostra loco. Quis denique finis
Pugnandi uobis Rabbę sub moenibus altis?"
Ast illi inter se dum talia uerba uicissim


1909. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

Vrias
9.215   Inuisatque suos et se soletur in illis,
Iussit et ambrosias post ipsum mittier escas
Mandat, ut his rabidam postquam satiarit orexim,
Dimissos repetat chara cum coniuge risus,
Inde iocos atque inde thori genialia iura
9.220   Interrupta nouet, mulier ne mecha putetur,
Quum grauidam partu uicino pręferet aluum.
Hęc commenta tamen casus dissoluit et aurę
Euertunt omnes cęlandi criminis astus.


1910. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]


Sic Dauid, sic ipse sequens respondit Vrias: Vrias respondit Dauidi
"Scortea sacratam diuini muneris arcam
9.240   Velamenta tegunt, tentoria parua cohortem
Israhelitanam, dura in tellure Ioabus
Distentus recubat, generis pars maxima nostri
Sub diuo carpit somnos, iustissime regum,
Et tu me nostris uis nunc succedere tectis,
9.245   His ut susceptus conuiuia festa frequentem
Et


1911. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]


Extulit, exortus quam Sol de finibus orbis
Eoi montes radiis percussit Iberos.
9.270   Conatus rex ipse dolens uanescere tantos,
Aggreditur crudele nefas: dimisit Vriam,
Vt iam castra petat, ferat et diploma Ioabo Dauid Vriam cędi exponi iubet
His intus uerbis conscriptum: "Moenia Rabbę
Oppugnare iube; tum qua plus esse pericli
9.275   Parte scies, illa fortis dic pugnet Vrias.


1912. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

cadit comitum certantis Vrię,
Ne solus tristes Herebi descendat ad umbras,
Quę quandoque suos habitantes corporis artus
Ipsę etiam peperere manu uirtutis honorem.
Nuncius inde ducis portans ea gesta Ioabi
9.290   Ad Dauida tulit. "Rabbę sub moenibus" inquit
"Non pauci cecidere uiri, missilibus illi
E muro iactis, hi cęsi comminus armis
Illorum, quos Rabba suis effundere portis
Ausa est ad


1913. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

contra certans Ętheus Vrias
Oppetiit potiusque mori decreuit in armis
Quam per probra fugę turpem seruare salutem.
Atque hęc lęta parum fatisque peracta sinistris,
Inclyte rex, tibi me iussit narrare Ioabus,
9.300   Moestus et ipse quidem tali se strage suorum,
Et rogat, an iubeas Rabbam obsidione leuare
An sperare tuę mage fata fauentia sorti."
Ingemuit rex ipse suę dispendia gentis,
At


1914. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]


Et rogat, an iubeas Rabbam obsidione leuare
An sperare tuę mage fata fauentia sorti."
Ingemuit rex ipse suę dispendia gentis,
At tamen optata miseri nece lętus Vrię Dauid ad Ioabum
9.305   "Vade" ait "atque duci referas mea dicta Ioabo:
Ista, Ioabe, tuum frangat committere noli
Res animum. Varia est belli fortuna: uicissim
Qui uictus fuerat, uincit rerumque potitur.


1915. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

tuę mage fata fauentia sorti."
Ingemuit rex ipse suę dispendia gentis,
At tamen optata miseri nece lętus Vrię Dauid ad Ioabum
9.305   "Vade" ait "atque duci referas mea dicta Ioabo:
Ista, Ioabe, tuum frangat committere noli
Res animum. Varia est belli fortuna: uicissim
Qui uictus fuerat, uincit rerumque potitur.
Exhortare tuos, ne dudum coepta relinquant


1916. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]


Ingemuit rex ipse suę dispendia gentis,
At tamen optata miseri nece lętus Vrię Dauid ad Ioabum
9.305   "Vade" ait "atque duci referas mea dicta Ioabo:
Ista, Ioabe, tuum frangat committere noli
Res animum. Varia est belli fortuna: uicissim
Qui uictus fuerat, uincit rerumque potitur.
Exhortare tuos, ne dudum coepta relinquant nota


1917. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]


Magno animo pugnate, uiri! Vexata superbum
Inclinat iam Rabba caput. Perstate parumper,
Illaque sub nostras mox ibit subdita leges."
9.315   Interea totam uulgatur fama per urbem
In castris quosdam nuper periisse Ioabi. Bersabe luget cędem mariti
Cęde uiri audita, Bersabe moesta capillos
Carpsit et in nigro consedit tristis amictu,
Ora lauans lachrymis et plangens pectora palmis,


1918. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

Quod cernunt oculi quam quod caua percipit auris. nota
Qualibus exemplis monitisque imbuta iuuentus
Paruula adhuc fuerit, tales dabit aucta colores.
Interea longo labefactam Marte Ioabus
Iam capturus erat Rabbam misitque uocatum Rabba expugnatur
9.440   A Solymis regem. "Veni," inquit "moenia Rabbę
Tormentis concussa ruunt rimisque fatiscunt.


1919. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | Section]

Regum lib. II cap XIII. Ammon, Dauidis filius, uitiat Thamar, Absalonis sororem. Rex moleste fert. Absalon uocatum Ammonem in conuiuio interimit. Fugiens uenit in Gessur. XIIII. Ioab per mulierem Thecuitem placato rege reduxit eum in Hierusalem, ubi ille per biennium uitauit conspectum regis. Ioabi messem incendit. Rex exoratus Absalonem ad se uenientem osculatur. XV. Absalon affectat regnum.


1920. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | Section]

Rex moleste fert. Absalon uocatum Ammonem in conuiuio interimit. Fugiens uenit in Gessur. XIIII. Ioab per mulierem Thecuitem placato rege reduxit eum in Hierusalem, ubi ille per biennium uitauit conspectum regis. Ioabi messem incendit. Rex exoratus Absalonem ad se uenientem osculatur. XV. Absalon affectat regnum. Dauid fugit. Cliuum oliuarum flens ascendit. Chusum misit, ut iungatur Absaloni et Achitophelis consiliis


1921. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

ducit,
Stat, sedet, huc illuc errat secumque susurrat nota
Amenti similis. Quid enim nisi uita furentis
10.30   Immoderatus amor? Fuit illi sanguine iunctus Ionadab
Ingenio prudente satis pręstans Ionadabus,
Dauidis de fratre nepos. Qui factus amato
Obuius Ammoni, faciem miratus et ora
Demutata "Satin ualeas, charissime," dixit
10.35   "Sisne


1922. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

susurrat nota
Amenti similis. Quid enim nisi uita furentis
10.30   Immoderatus amor? Fuit illi sanguine iunctus Ionadab
Ingenio prudente satis pręstans Ionadabus,
Dauidis de fratre nepos. Qui factus amato
Obuius Ammoni, faciem miratus et ora
Demutata "Satin ualeas, charissime," dixit
10.35   "Sisne satis sanus? Macies pallorque decorem
Deformat


1923. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

in pectore curam
Indicat aspectus. Quid habes? Mihi dicito, forsan
Opportuna dabo pellendi pharmaca morbi." Ammon
Suspirans Ammon: "Non est medicabile nostrum,
10.40   O Ionadabe, malum. Sed quid tibi demoror" inquit
"Secretum proferre meum? Me Thamaris intus
Vrit amor tenuatque iugi membra extima cura.
At tu siquid habes, tanto succurre labori.
Nam mihi siue mori est


1924. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]


Vrit amor tenuatque iugi membra extima cura.
At tu siquid habes, tanto succurre labori.
Nam mihi siue mori est decretum siue potiri
10.45   Virgine dilecta, frater licet Absalon illi
Sit simul atque mihi." Miserans Ionadabus amantem
Tam propenso animo iuuenem, tam mente procaci, Ioanadabi consilium perniciosum
Hęc responsa dedit: "Iubeo sperare quod optas
Te, nate Achinoa. Quoniam, quam diligis,


1925. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]


Nam mihi siue mori est decretum siue potiri
10.45   Virgine dilecta, frater licet Absalon illi
Sit simul atque mihi." Miserans Ionadabus amantem
Tam propenso animo iuuenem, tam mente procaci, Ioanadabi consilium perniciosum
Hęc responsa dedit: "Iubeo sperare quod optas
Te, nate Achinoa. Quoniam, quam diligis, ipsam
10.50   In manibus tibi trado tuis. Aduerte, docebo
Qui fieri id possit. Tetrius te finge


1926. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

fratri obsequium pręstet soror, ipsa ministret
Et pulmenta paret, manibus quoque porrigat ultro
Vina cibosque mihi. Solet euanescere docto
Sępe ministerio lentus de corpore langor'." In Ionadabum male consulentem
10.60   Hos monitus, Ionadabe, dabas prudensque uaferque
Iam tibi uisus eras? At non seruatur amicus nota
Consultore mali. Finem prudentia rerum


1927. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

paret, manibus quoque porrigat ultro
Vina cibosque mihi. Solet euanescere docto
Sępe ministerio lentus de corpore langor'." In Ionadabum male consulentem
10.60   Hos monitus, Ionadabe, dabas prudensque uaferque
Iam tibi uisus eras? At non seruatur amicus nota
Consultore mali. Finem prudentia rerum
Metitur. Tunc coepta probat, quum mente sagaci


1928. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

refertur
Sola leuis contra prauam correptio prolem?
Inde per immensum Sol circumductus Olympum Bis ęstas
Iam bis Oebalios curru contingere fratres
10.160   Visus erat, iocunda noui bis tempora ueris
Aduexisse suo foecundans arua calore.
Absalon accedens tunc regem supplice uoto
Et fratrum turbam ad conuiuia festa uocauit,
Lanigeras tonsurus oues Balasoris in agro,


1929. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]


Nec quenquam superesse patri. Perculsus atroci
Erumna genitor nudauit pectora scissis
10.195   Vestibus et moerens in terram corruit. Omnes
Hoc ipsum fecere simul, qui forte sedebant
Circa illum proceres. Ionadabus surgit et inquit: Ionadab regem consolatur
"Haud uerum trepidus narrauit talia rumor.
Salui aderunt omnes Ammonem pręter, ademptum
10.200   Germani insidiis et fraudibus Absalonis.


1930. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]


Erumna genitor nudauit pectora scissis
10.195   Vestibus et moerens in terram corruit. Omnes
Hoc ipsum fecere simul, qui forte sedebant
Circa illum proceres. Ionadabus surgit et inquit: Ionadab regem consolatur
"Haud uerum trepidus narrauit talia rumor.
Salui aderunt omnes Ammonem pręter, ademptum
10.200   Germani insidiis et fraudibus Absalonis.
Ille quidem, memori uiolatę probra sororis


1931. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]


In reliquis moderare tuo, rex magne, dolori."
10.205   Vix ea fatus erat, summa speculator ab arce
Aduentare uiros exclamat, peruia montis
Ingressos properare gradum factisque propinquis
Constitit esse ipsos, Ionadabus dixerat ante
Quos esse incolumes, pręsagę lumine mentis
10.210   Nondum uisa sciens. Postquam uenere, peremptum
Lugentes fratrem moestis clamoribus ędes
Implerunt. Magnos agit omnis curia fletus,


1932. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]


Exegisse procul tris totos dicitur annos.
Dauidis iam longa dies molliuerat iram,
10.225   Iam magis atque magis miti placabilis ore
Esse uidebatur, Thecuites foemina quando,
Magnanimi monitis uerbisque instructa Ioabi,
Lugubres induta togas simulansque dolorem,
Accessit supplexque illi sic ore locuta est: Mulier Thecuites ad Dauidem
10.230   "Affer opem miserę, si qua est tibi, maxime


1933. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

lymphis et iussi haurire, meracum
Effluere aspicerent Bacchi mox inde liquorem.
Ergo admiratus muliebris callida sexus
Elloquia, hęc alio prolata autore putauit
10.290   Et rogat, an illi suggesserit ista Ioabus
Absalona uolens fidum de gente prophana
Transferri ad patrias post longa exilia sedes.
"Verum ais, o Dauid," respondit illa "Ioabus,
Pro pulchro quoniam nimis anxius Absalone,
10.295  


1934. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

hęc alio prolata autore putauit
10.290   Et rogat, an illi suggesserit ista Ioabus
Absalona uolens fidum de gente prophana
Transferri ad patrias post longa exilia sedes.
"Verum ais, o Dauid," respondit illa "Ioabus,
Pro pulchro quoniam nimis anxius Absalone,
10.295   Talia me iussit tibi dicere. Spiritus iste
Diuinare tuus certe satis omnia nouit.
Hanc tibi, credo, dei confert sapientia mentem,
Vt


1935. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

sensu. Quicquid decreueris ergo
10.300   Iudicio, complere stude. Quum certa uoluntas
Ista dei fuerit, non est obsistere tutum.
Perfice, diuino quod iam promiseris ore,
Atque ignosce mihi, simul ipsi ignosce Ioabo.
Si meus offendit te quicquam sermo, coegit
10.305   Suggerere hunc pietas, me dicere cura sequendi
Ipsius imperium, per quem tua castra reguntur."
Dimissa Thecuite pius rex ipse uocato


1936. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

meus offendit te quicquam sermo, coegit
10.305   Suggerere hunc pietas, me dicere cura sequendi
Ipsius imperium, per quem tua castra reguntur."
Dimissa Thecuite pius rex ipse uocato
Hęc mandata dabat ductori forte Ioabo: Dauid ad Ioabum, ut Absalonem reuocet
"Ecce, Ioabe, tuis cędens, charissime, uotis,
10.310   Compressi posuique animos, reuocetur ut ipse
Absalon, admitto." Vultu lętante Ioabus


1937. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

Suggerere hunc pietas, me dicere cura sequendi
Ipsius imperium, per quem tua castra reguntur."
Dimissa Thecuite pius rex ipse uocato
Hęc mandata dabat ductori forte Ioabo: Dauid ad Ioabum, ut Absalonem reuocet
"Ecce, Ioabe, tuis cędens, charissime, uotis,
10.310   Compressi posuique animos, reuocetur ut ipse
Absalon, admitto." Vultu lętante Ioabus
Atque solo fixis genibus persoluere grates


1938. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]


Ipsius imperium, per quem tua castra reguntur."
Dimissa Thecuite pius rex ipse uocato
Hęc mandata dabat ductori forte Ioabo: Dauid ad Ioabum, ut Absalonem reuocet
"Ecce, Ioabe, tuis cędens, charissime, uotis,
10.310   Compressi posuique animos, reuocetur ut ipse
Absalon, admitto." Vultu lętante Ioabus
Atque solo fixis genibus persoluere grates
Solicitus fatur: "Multum tibi debeo,


1939. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

ductori forte Ioabo: Dauid ad Ioabum, ut Absalonem reuocet
"Ecce, Ioabe, tuis cędens, charissime, uotis,
10.310   Compressi posuique animos, reuocetur ut ipse
Absalon, admitto." Vultu lętante Ioabus
Atque solo fixis genibus persoluere grates
Solicitus fatur: "Multum tibi debeo, Dauid,
Rex uirtute potens, clarus pietate fideque,
10.315   Quod me militię primo dignaris honore,
Nec


1940. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

sibi pręsentia quippe parentis
Quum foret, exilium grauius tolerabat ibidem
Quam quum Gessuris fugiens latitauit in oris.
10.340   Pertesus uenię molimina tarda futurę
Conspectumque patris cupiens precibusque Ioabi
Venturum hoc sperans, accersere iusserat illum,
Cunctantemque iterum rursumque uenire negantem.
Postremo iratus seruos in prędia mittit, Messem Ioabi incendit Absalon


1941. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

patris cupiens precibusque Ioabi
Venturum hoc sperans, accersere iusserat illum,
Cunctantemque iterum rursumque uenire negantem.
Postremo iratus seruos in prędia mittit, Messem Ioabi incendit Absalon
10.345   Qui iam maturam flammis incendere messem
Illius iussi, torrem iecere: Perustę
Collucent paleę, culmos comprendere flamma
Festinat, crepitantem ignis consummit aristam.


1942. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

Comparatio
10.350   Muscarum in morem, quales fornacibus olim
Viuere fama fuit, quoties Cithereia Cypros
Conflaret multo Themesea calore metalla.
Exciti damno famuli uenere Ioabi
Et scissis tunicis domino coepere referre
10.355   Vastati facinus flammis torrentibus agri.
Tunc Absalonis subiens cito tecta Ioabus Ioabus ad Absalonem
Aggreditur


1943. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]


Conflaret multo Themesea calore metalla.
Exciti damno famuli uenere Ioabi
Et scissis tunicis domino coepere referre
10.355   Vastati facinus flammis torrentibus agri.
Tunc Absalonis subiens cito tecta Ioabus Ioabus ad Absalonem
Aggreditur iuuenem dictis: "Tibi fidus ut essem,
Me meus egit amor. Placaui irata parentis
Corda tibi, externis duce me translatus ab oris,
10.360  


1944. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

metalla.
Exciti damno famuli uenere Ioabi
Et scissis tunicis domino coepere referre
10.355   Vastati facinus flammis torrentibus agri.
Tunc Absalonis subiens cito tecta Ioabus Ioabus ad Absalonem
Aggreditur iuuenem dictis: "Tibi fidus ut essem,
Me meus egit amor. Placaui irata parentis
Corda tibi, externis duce me translatus ab oris,
10.360   Natali gaudes terra. Quo crimine tandem,


1945. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

hoc merui, segetes ut iusseris igni
Deuastare meas? Nec me mea damna fatigant,
Sed furor iste tuus." Subridens Absalon inquit: Absalon respondet
"Haud hoc iratus feci, sed nostra, Ioabe,
10.365   Mens animusque tui cupiens, quum sępe uocatum
Non uenisse quidem cognouit, talia secum
Commentans egit. Te nunc pręsente fruetur
Et tibi multiplici damnum mercede rependet,
Si


1946. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

mihi dignetur. Vel si delebile crimen
Esse meum nullo sęclorum iudicat ęuo,
Iam perimat miserum. Non tam graue luce carere
Est mihi quam facie uiui charique parentis."
Hęc mandata dedit. Mox continuoque Ioabus
10.380   Hęc eadem defert regi mollique precatu
Illius inflexit mentem ueniamque petenti Absalon uenit in conspectum patris
Impetrat et uotis optatę munera pacis.


1947. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]


Absalon et quicquid tractauerit, auribus abde Sadoch Abiathar
Sadochi sociique eius simul Abiathari.
Hi mihi cuncta quidem per natos reddere semper Achimas Ionathas
10.530   Curabunt, Achimas qui sunt Ionathasque uocati." Liber XI


1948. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

Sadoch Abiathar
Sadochi sociique eius simul Abiathari.
Hi mihi cuncta quidem per natos reddere semper Achimas Ionathas
10.530   Curabunt, Achimas qui sunt Ionathasque uocati." Liber XI
ARGVMENTVM


1949. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | Section]

post se uenire Absalonis milites, et latuerunt in puteo. Recedentibus egressi ueniunt ad regem et suadent fugam. Achitophel repudiatę suę sententię dolore laqueo sibi mortem consciuit. Dauid ingreditur oppidum Castra. Absalon transit Iordanem. Amasam pręficit exercitui. Castrametatur in Galad. Dauid auxilia accipit a regibus Amonitarum. XVIII. Constituit tribunos Ioabum, Abisam et Etheum. Hi direxerunt aciem aduersus Absalonem. Rex in oppido


1950. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | Section]

laqueo sibi mortem consciuit. Dauid ingreditur oppidum Castra. Absalon transit Iordanem. Amasam pręficit exercitui. Castrametatur in Galad. Dauid auxilia accipit a regibus Amonitarum. XVIII. Constituit tribunos Ioabum, Abisam et Etheum. Hi direxerunt aciem aduersus Absalonem. Rex in oppido remansit. Commisso proelio Absaloniani cęduntur. Ipse Absalon fugiens per capillos implicatur et confoditur. Rex audita uictoria lugere coepit Absalonis


1951. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | Section]

Absaloniani cęduntur. Ipse Absalon fugiens per capillos implicatur et confoditur. Rex audita uictoria lugere coepit Absalonis necem. XIX. Omnibus qui cum Absalone fuerant pepercit. Amasam eius ducem Ioabi collegam fecit. Lib. XI
Iam uix ingresso Solymarum moenia Chuso
Absalon ecce etiam magna


1952. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

uenerande, tuus tibi pauper porrigo Siba.
Plura daturus eram, si fors mihi plura dedisset.
Res angusta domi largis affectibus obstat,
Sit uoluisse satis." Postquam rex omnia uultu
11.20  Accepit placido, "Donis iocundior" inquit
"Es mihi, Siba, tuis, animum dum penso fidelem
Solicitumque mei. Sed dic, ubi natus amici
Est nostri Ionathę, cui seruis, Miphibosetus?"
Ille ex composito meditatas ante loquellas


1953. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]


Sit uoluisse satis." Postquam rex omnia uultu
11.20  Accepit placido, "Donis iocundior" inquit
"Es mihi, Siba, tuis, animum dum penso fidelem
Solicitumque mei. Sed dic, ubi natus amici
Est nostri Ionathę, cui seruis, Miphibosetus?"
Ille ex composito meditatas ante loquellas Siba in dominum suum
11.25   Tempore captato multa cum fraude ferebat:
"Absit, ut hic dominus mihi sit, qui mente


1954. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]


11.180  Curarent regi rexque ut transiret ab illo,
Quo posuit sua castra, loco, ne uiribus idem
Vix numerandorum uicina nocte uirorum
Oppressus pereat. Tunc hi misere fidelem
Ancillam, ferat hoc Ionathęque Achimęque, manebant
11.185  Qui tunc urbe procul, Rogelis adusque fluenta.
Ancillę instructi uerbis mox ambo profecti
Absalonis ubi post se decurrere seruos
Viderunt, abiere citi ingressique


1955. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]


Hi quoque de puteo surgentes iam modo coeptam
Tendunt ire uiam pariter castrisque recepti
Rem sibi commissam Dauidi ex ordine pandunt
11.200  Persuadentque fugam. Iussit rex signa mouere
Sub noctis tenebris, Iordanis protinus amne
Transmisso sese festinans sistit in urbe. Vrbs Castra
Castra fuit nomen munitę moenibus urbi,
Illic cum tota sedit rex ipse cohorte.


1956. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]


11.210   Confringens laqueo. Tales habet exitus ira
Immodicusque furor. Si, quo se effundere possit,
Non est, autorem contra crudescere sueuit.
Absalon innumeram ducens ad bella cateruam
Transmisso Iordane ferox Gallada citato
11.215  Contigit arua gradu properans fessusque resedit
Pręfecitque ducem poscenti pręlia turmę Amasa dux
Expertum bellis Amasam, genitore


1957. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]


Subsidio fidens diuino denique Dauid,
11.235  Quando dei nutu sibi talia missa putabat
Munera et externę solertia corpora gentis
Auxilio uenisse suis, ad bella cohortes
Iam subeunda parat. Legio data prima Ioabo,
Altera Abisę, sed reliquam sortitur Etheus,
11.240  Olim Gethea Solymas qui uenit ab ora.
Prępositis ducibus quum tandem signa moueri
Cerneret, ipse etiam cum primo exire parabat


1958. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]


Velocis muli fodiens calcaribus armos.
Quadrupes elapsus subter querceta repente
Pendentem ramis dominum implicitumque capillis
11.290  Vltra pręteriens nodatum uertice liquit.
Suspensum quidam uidit currensque Ioabum
Effecit certum. Contracta fronte Ioabus
"Miles iners," inquit "cur illum cęde merentem
Afficere es veritus? Cuius fera pectora ferro
11.295  Si transfixisses, siclis donatus abires
Bis


1959. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

elapsus subter querceta repente
Pendentem ramis dominum implicitumque capillis
11.290  Vltra pręteriens nodatum uertice liquit.
Suspensum quidam uidit currensque Ioabum
Effecit certum. Contracta fronte Ioabus
"Miles iners," inquit "cur illum cęde merentem
Afficere es veritus? Cuius fera pectora ferro
11.295  Si transfixisses, siclis donatus abires
Bis quinque argenti. Lumbos argentea zona


1960. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

"cur illum cęde merentem
Afficere es veritus? Cuius fera pectora ferro
11.295  Si transfixisses, siclis donatus abires
Bis quinque argenti. Lumbos argentea zona
Cingeret inde tuos."—"Haud tanti dona, Ioabe,"
Respondit "sunt hęc, ut nostra regia proles
Occumbat dextra. Nunquid non talia nobis
11.300  Rex mandata dabat, quum nos spectaret ab urbe
Propensis animis ad pręlia Martis euntes:


1961. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

mandata dabat, quum nos spectaret ab urbe
Propensis animis ad pręlia Martis euntes:
'Absalona meum nullis ego lędier armis
Pręcipio, parili si non succumbere fato
Me quoque percupitis'?"—"Mitte" inquit "uana" Ioabus
11.305  "Argumenta modo! Dic: quo manet ipse locorum
Sic pendens?" Tunc ille manum porrexit et ipsum
Ostendit digito. Rapiens tria pila Ioabus Absalon occiditur


1962. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

fato
Me quoque percupitis'?"—"Mitte" inquit "uana" Ioabus
11.305  "Argumenta modo! Dic: quo manet ipse locorum
Sic pendens?" Tunc ille manum porrexit et ipsum
Ostendit digito. Rapiens tria pila Ioabus Absalon occiditur
Accessit propius, quę uibrans torsit in illum,
Perforat et trina pendentis cuspide pectus.
11.310  Atque ubi iam moriens agitaret in ęre crura


1963. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

quę uibrans torsit in illum,
Perforat et trina pendentis cuspide pectus.
11.310  Atque ubi iam moriens agitaret in ęre crura
Motibus alternis, eductis ensibus illum
Armigeri pariter feriunt cęduntque Ioabi,
Donec distento dilapsa est corpore uita.
Hanc illata patri passa est iniuria poenam!
11.315  Denique sublato tunc Absalone Ioabus,
Nolens reliquias fugientis perdere turbę,
Insonuit


1964. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]


Motibus alternis, eductis ensibus illum
Armigeri pariter feriunt cęduntque Ioabi,
Donec distento dilapsa est corpore uita.
Hanc illata patri passa est iniuria poenam!
11.315  Denique sublato tunc Absalone Ioabus,
Nolens reliquias fugientis perdere turbę,
Insonuit cornu raucoque reducta canore
Agmina cęssarunt armis urgere fugatos.
Absalon exanimis depostus ab arbore, terrę
11.320  Redditur et


1965. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]


Quum iam reliquias uictę certamine gentis
Ad patrium rediisse solum constaret, Achimas
Sadochides petiit, domitos ut nunciet hostes,
Passibus ad regem gradiens Dauida citatis.
11.335  "Nolo," Ioabus ait "nolo, charissime Achima,
Nuncius ut fias casus sortisque dolendę,
Dauidis quoniam crudeli uulnere natus
Absalon interiit. Regi tamen omnia narret
Chusus Arachites." Dixit dictumque recepit


1966. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]


Et frustra ingeminans iterumque iterumque uocabat.
Morte sua cupiens defuncto reddere uitam
Si posset nato, quanuis offensus ab illo.
11.365  Huius tristitię diffusus rumor ad ipsum
Induperatorem clarum uirtute Ioabum
Peruenit primum, mox agmina tota repleuit
Lętaque turbabat uictricis corda cateruę.
Demissis uenere animis atque ore silenti
11.370  Illorum in morem, qui duro Marte fugati
Amisso ad


1967. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]


11.370  Illorum in morem, qui duro Marte fugati
Amisso ad patrios redeunt ductore penates.
Iamque indignati nolebant moenibus urbis
Introferre pedem sparsusque per agmina murmur
Ibat damnantum regem dubitansque Ioabus,
11.375  Ab Dauide uelitne iam secedere miles
Iratusque alium sibi tandem quęrere regem,
Ingreditur portas et adhuc Dauida gementem
Talibus affatur dictis atque increpat ultro:


1968. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]


11.375  Ab Dauide uelitne iam secedere miles
Iratusque alium sibi tandem quęrere regem,
Ingreditur portas et adhuc Dauida gementem
Talibus affatur dictis atque increpat ultro: Ioabus ad Dauidem
"Quo tibi mens abiit tantum indulgere dolori,
11.380  O rex, ut nolis lętos admittere lęto
Victores uultu? Turbat nanque ista maniplos,
Quam pręfers, facies. Tibi fidos uertis in


1969. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]


Indigneque ferent et te (mihi crede) relicto
Constituent alium, cuius mox iussa sequantur."
Talibus auditis, iam facto fine querelę,
Descendit Dauid portęque ad limina sedit
11.395  Purpureę uestis iocundo tectus amictu.
Conspicuus cunctis, diademate tempora cinctus,
Aurea sceptra tenens, inuito gaudia uultu
Ostentans cęlansque suo sub corde dolorem.
Conuenere uiri uictricia signa ferentes


1970. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]


Fraternoque libens omnes amplector amore. Amasas
11.420   Non Amasas metuat ductoris munere functus
Me contra, nostrę uolo sit dux ille cohortis
Et collega meo noto uirtute Ioabo.
Ergo securi ueniant regemque reducant.
Prima tribus Iuda accedat reliquęque sequantur,
11.425  Victores uictique simul. Rex omnibus unus
Quum sit, cuncti unum comitantes moenibus urbis


1971. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | Section]

reliquit. Reliquę tribus altercantur cum Iuda, quod sine se occurrerit regi. XX. Seba mouit seditionem. Rex ingreditur urbem, Concubinas ab Absalone pollutas a se separat. Ducibus iniungit, ut persequantur Sebam. Ioab Amasam collegam per amicicię simulationem interimit et cum Abisa fratre profectus obsedit Abellam, quo Seba confugerat. Seba mulieris persuasu a ciuibus interempto reccessit et reuersus est Hierosolymam.


1972. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | Section]

obsedit Abellam, quo Seba confugerat. Seba mulieris persuasu a ciuibus interempto reccessit et reuersus est Hierosolymam. XXI. Fames triennis fuit, eo quod Saul non seruauerat iusiurandum a Iosuo Gabaonitis datum. Dauid tradidit eis septem uiros de domo Saulis, quos illi suspenderunt. Respha mater ibi sedit custodiens eorum corpora. Dauid transtulit ossa Saulis et Ionathę a Iabitis ad terram Beniamin et cessauit fames. Pugna


1973. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | Section]

Fames triennis fuit, eo quod Saul non seruauerat iusiurandum a Iosuo Gabaonitis datum. Dauid tradidit eis septem uiros de domo Saulis, quos illi suspenderunt. Respha mater ibi sedit custodiens eorum corpora. Dauid transtulit ossa Saulis et Ionathę a Iabitis ad terram Beniamin et cessauit fames. Pugna inita cum Palestinis Iesbenodob percussurus regem excipitur telo Abisę et cadit. Dauid ultra non est permissus exire ad pręlium. Secunda pugna Saboch interimit Zaphum. Tertia


1974. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | Section]

Beniamin et cessauit fames. Pugna inita cum Palestinis Iesbenodob percussurus regem excipitur telo Abisę et cadit. Dauid ultra non est permissus exire ad pręlium. Secunda pugna Saboch interimit Zaphum. Tertia Adeodatus Goliam. Quarta Ionathas, Samę filius, hominem XXIIII digitos habentem. Lib. XII
Iam noctis tenebris Phoebo


1975. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

humor
Deficeret, Dauid Castris post terga relictis
12.5   Ibat ouans Solymas, cunctis comitantibus ipsum. Tribus Iuda
Primaque Iuda tribus properauit prępete cursu
Ad Iordanis aquas et sacra repente fluenta
Irrumpens, regem transuexit protinus ultra.
Dum rex aduersę iam staret in aggere ripę, Semeus
12.10   Aduenit Semeus, comitatus gentibus


1976. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]


12.40   Gerra nate, metum" dixit. "Mala cuncta remitto,
Quę commissa doles. Post hęc peccare caueto: nota
Supplicium grauius delicta iterata merentur."
Siba etiam regi iocundos obtulit ultro
Dauidi uultus, Tyrio quem palla colore
12.45   Ornabat, cui turba latus munibat utrumque,
Viginti famuli, nati ter quinque, uideri
Dum uellet magnus. Seruorum scilicet iste


1977. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]


Diuies enim pecudum fuerat frugumque redundans. Dauid ad Berzelaum
12.100   Ad quem rex inquit: "Charissime Berzelę,
Quum modo tu mecum non sis transire grauatus
Iordanem, mecum Solymas accedere sanctas
Vt dignere, rogo, laribus requiescere nostris
Teque tuosque uelim. Tu nostra semper in aula Respondet
12.105   Post me primus eris."—"Grates


1978. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

thori, donec sua tempora Dauid
Viuendo impleret gelidosque relinqueret artus.
Post hęc solicitus, Sebę discordia regni
Ne turbet fines, Amasam uocat et simul illum Rex Amasam iubet cum Ioabo persequi Sebam
Talibus affatur: "Ductor charissime nobis,
12.185  Nonne uides, Amasa, quanto mihi Seba superbus
Extiterit probro? Mea nam consortia liquit
Submouitque tribus. Vereor, ne nostra


1979. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

Ithireis, fundis Balearibus, hastis
Cuspidis Etholę, gladiis, quos Norica tellus
Quosque Calibs gelida fulgentes mittit ab Arcto.
12.200  Hos ita munitos iussit rex agmina Abisę
Iam dudum dimissa sequi cuneosque Ioabi,
Viribus ut iunctis Sebę molimina frangant
Marte magis facili. Portis glomerantur apertis
Armatęque ruunt Amasa moderante phalanges
12.205  Lataque festinis permensę passibus arua,


1980. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]


12.205  Lataque festinis permensę passibus arua, Gabaon
Perueniunt Gabaon, mediis ubi saxea campis
Exurgit moles et sydera uertice pulsat.
Illic occurrens Amasę collega Ioabus
Succinctus gladio "Salue, charissime" dixit Amasam dolo perimit Ioab
12.210   Apposuitque manum mento, quasi grata daturus
Oscula, sed ferro, cui se manus altera iunxit,


1981. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]


Perueniunt Gabaon, mediis ubi saxea campis
Exurgit moles et sydera uertice pulsat.
Illic occurrens Amasę collega Ioabus
Succinctus gladio "Salue, charissime" dixit Amasam dolo perimit Ioab
12.210   Apposuitque manum mento, quasi grata daturus
Oscula, sed ferro, cui se manus altera iunxit,
Perforat aduersi uentrem. Tunc corpore aperto
Intestina fluunt, trepidat percussus et albo


1982. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

humi et subita depressus morte quieuit. Inuidia
Proh scelus! Inuidiam quis digne carpserit? Illa
Imbuti insidias, fraudes, incendia, cędes
Immeritos contra meditantur. Quippe Ioabus
Collati socium sibi consortemque nequiuit
12.220  Ferre magisterii, miserum nil tale timentem
Innocuumque Amasam ficto decępit amore
Et nimis indigna properauit perdere morte.
Non alia


1983. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

laqueos palpando callidus aptat,
Melle uenena linit, ientacula mittit in hamo,
Oscula dans perimit. Media recubare cadauer
12.230  Conspexere uia. Quidam magis ore procaci
Insultans misero "Vade," inquit "quęre Ioabi
Esse loco et primos, Amasa, tibi poscito honores!"
Indeque sublatos extincti transtulit artus
Veste tegens, ne plebs gressum compesceret ipso
12.235  Illic conspecto, qua transitus esset eunti


1984. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

sublatos extincti transtulit artus
Veste tegens, ne plebs gressum compesceret ipso
12.235  Illic conspecto, qua transitus esset eunti
Ad bellum turmę. Submotaque agmina mora
Hac inter inceptum peragunt post signa Ioabi
Postque sui pariter uestigia fratris Abisę.
Qui Sebam Sebęque manum gentemque superbam
12.240  Marte sequi iussi infestoque inquirere bello,
Bethmaca regione suas posuere cohortes,


1985. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]


Postque sui pariter uestigia fratris Abisę.
Qui Sebam Sebęque manum gentemque superbam
12.240  Marte sequi iussi infestoque inquirere bello,
Bethmaca regione suas posuere cohortes, Ioabus obsidet Sebam in Abella
Turritas circum structuras urbis Abellę.
Illic inclusum toto conamine Sebam
Oppugnant. Duris tandem coepere dolabris
12.245  Subruere urbanę sublimia moenia molis,


1986. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

dum non segni studio laceratur Abella,
Principibus matrona uiris ęquanda, feroci
Nixa animo dubiisque simul bene prouida rebus,
12.265  Inscendit muros, patrię poscente periclo,
Et clamore ducem propius uocat inde Ioabum.
Mox ita de summis affatur turribus illum: Muliear Abellaana ad Ioabum
"O pręstans multa uirtutis laude Ioabe,
Cur fidam regi subuertere funditus urbem


1987. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

simul bene prouida rebus,
12.265  Inscendit muros, patrię poscente periclo,
Et clamore ducem propius uocat inde Ioabum.
Mox ita de summis affatur turribus illum: Muliear Abellaana ad Ioabum
"O pręstans multa uirtutis laude Ioabe,
Cur fidam regi subuertere funditus urbem
12.270  Aggrederis? Tentanda, prius quam bella moueres,
Conditio tibi pacis erat, sic lege iubente.
Cur


1988. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

muros, patrię poscente periclo,
Et clamore ducem propius uocat inde Ioabum.
Mox ita de summis affatur turribus illum: Muliear Abellaana ad Ioabum
"O pręstans multa uirtutis laude Ioabe,
Cur fidam regi subuertere funditus urbem
12.270  Aggrederis? Tentanda, prius quam bella moueres,
Conditio tibi pacis erat, sic lege iubente.
Cur nondum experta pergis nos perdere pace?


1989. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]


Quid petis his armis? Nunquid peccauimus omnes,
Omnes ut duro statuas delere duello?
12.275  Quando seu dicto seu facto lęsimus ullo
Vel te uel regem, mala talia culpa mereri Ioabus respondet
Nostra ut credatur?" Respondit ad ista Ioabus:
"Nullius uestrum, mulier, me crimen adegit,
Vt uobis hęc bella feram uel moenia uexem
12.280  Vestra modo. Si non istam fugisset in urbem


1990. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

ut duro statuas delere duello?
12.275  Quando seu dicto seu facto lęsimus ullo
Vel te uel regem, mala talia culpa mereri Ioabus respondet
Nostra ut credatur?" Respondit ad ista Ioabus:
"Nullius uestrum, mulier, me crimen adegit,
Vt uobis hęc bella feram uel moenia uexem
12.280  Vestra modo. Si non istam fugisset in urbem
Seba satus Bochro, cuius mens perfida regem


1991. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

hęc bella feram uel moenia uexem
12.280  Vestra modo. Si non istam fugisset in urbem
Seba satus Bochro, cuius mens perfida regem
Offendit grauiter, nequaquam milite muros
Oppugnare suos uidisset Abella Ioabum.
Sebam posco mihi: quem si conceditis unum,
12.285  Hęc procul a laribus discedent agmina uestris."
Foemina responsum iocundo tale Ioabi
Excipiens uultu "Sebę caput ecce, Ioabe,
Ne


1992. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]


Offendit grauiter, nequaquam milite muros
Oppugnare suos uidisset Abella Ioabum.
Sebam posco mihi: quem si conceditis unum,
12.285  Hęc procul a laribus discedent agmina uestris."
Foemina responsum iocundo tale Ioabi
Excipiens uultu "Sebę caput ecce, Ioabe,
Ne dubita, dabitur" dixit retroque reuersa,
Consuluit populo uerbis sapientibus ipsi. Seba occiditur
12.290  


1993. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]


Offendit grauiter, nequaquam milite muros
Oppugnare suos uidisset Abella Ioabum.
Sebam posco mihi: quem si conceditis unum,
12.285  Hęc procul a laribus discedent agmina uestris."
Foemina responsum iocundo tale Ioabi
Excipiens uultu "Sebę caput ecce, Ioabe,
Ne dubita, dabitur" dixit retroque reuersa,
Consuluit populo uerbis sapientibus ipsi. Seba occiditur
12.290   Illius monitis


1994. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]


Oppugnare suos uidisset Abella Ioabum.
Sebam posco mihi: quem si conceditis unum,
12.285  Hęc procul a laribus discedent agmina uestris."
Foemina responsum iocundo tale Ioabi
Excipiens uultu "Sebę caput ecce, Ioabe,
Ne dubita, dabitur" dixit retroque reuersa,
Consuluit populo uerbis sapientibus ipsi. Seba occiditur
12.290   Illius monitis commoti, protinus armis
Circumstant


1995. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

populo uerbis sapientibus ipsi. Seba occiditur
12.290   Illius monitis commoti, protinus armis
Circumstant perimuntque uirum truncantque cadauer
Abscissumque caput de muro in castra Ioabi
Proiiciunt et "Tolle," aiunt "quod iure petisti,
Magne uirum ductor! Sic sic, quicumque molesti
12.295  Dauidi fuerint, pereant et crimina tali
Cęde luant." Vidit Sebę tunc ora Ioabus


1996. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

caput de muro in castra Ioabi
Proiiciunt et "Tolle," aiunt "quod iure petisti,
Magne uirum ductor! Sic sic, quicumque molesti
12.295  Dauidi fuerint, pereant et crimina tali
Cęde luant." Vidit Sebę tunc ora Ioabus
Sanguine foeda suo reliquisque carentia membris.
Hoc quoque iudicio factum reor esse Tonantis,
Diuiso ut iaceat tumulans corpore, cuius
12.300  Seditione pium plebis pars altera regem


1997. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]


Hoc quoque iudicio factum reor esse Tonantis,
Diuiso ut iaceat tumulans corpore, cuius
12.300  Seditione pium plebis pars altera regem
Deserere ausa fuit seruoque fauere superbo.
Iamque sui compos uoti lętusque Ioabus
Dat signum clangore tubę properatque recessum.
Impedimenta legunt iussi, uexilla reuellunt,
12.305  Conuertunt currus, fustes uallosque refigunt,
Obsidione leuant urbem retroque uolutis


1998. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]


Obsidione leuant urbem retroque uolutis
Passibus abscedunt. Tandem peana canendo
Ingressi Solymas, regem clamore salutant.
Pręfectura datur totius militiai
12.310  Post confecta quidem iam talia bella Ioabo.
Ast ipsis tantum Celetheis et Pheletheis Banaias
Banaias pręfectus erat, non tardus ad arma,
Ioiada genitore satus. Sed cura tributi


1999. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

militiai
12.310  Post confecta quidem iam talia bella Ioabo.
Ast ipsis tantum Celetheis et Pheletheis Banaias
Banaias pręfectus erat, non tardus ad arma,
Ioiada genitore satus. Sed cura tributi Aduranus
Fertur Adurano commissa fuisse legendi. Iosaphat
12.315   Natus Ahiudo Iosaphatus gesta notare


2000. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]


Banaias pręfectus erat, non tardus ad arma,
Ioiada genitore satus. Sed cura tributi Aduranus
Fertur Adurano commissa fuisse legendi. Iosaphat
12.315   Natus Ahiudo Iosaphatus gesta notare
Annua iussus erat. Scribarum maximus unus Siba Sadoch
Nomine Siba fuit. Curabant sacra Sadochus


2001. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

non tardus ad arma,
Ioiada genitore satus. Sed cura tributi Aduranus
Fertur Adurano commissa fuisse legendi. Iosaphat
12.315   Natus Ahiudo Iosaphatus gesta notare
Annua iussus erat. Scribarum maximus unus Siba Sadoch
Nomine Siba fuit. Curabant sacra Sadochus Abiathar
Atque


2002. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]


Aduersus genus omne suum stirpemque cruentam,
Quandoquidem diuum sedet hęc sententia regi,
12.350  Vt Saulis facinus purgetur cęde suorum.
Oro, meo tantum uos parcite Miphiboseto,
Quem genuit Ionathas, mihi fidus semper amicus." Gabaonitę ad regem
Tunc illi memores, quę quondam funera passi,
Quas hominum clades, contra ipsos Saule furente,
12.355  "Rex uenerande uiris, rex" aiunt


2003. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]


12.395  Illius patulas tandem uenisset ad aures.
Tam miseranda igitur commotus sorte, Iabinam,
Quę regione sita est Gallada, pergere certos
Iussit et his mandat, non digno condita quondam
Illic ossa loco Ionathę Ionathęque parentis
12.400  Vt tollant. Etenim Gelboo monte peremptos
Turma Palestinę Bethsanam transtulit urbem
Suspenditque foro medio, furtimque Iabitę
Sublatos tulerant secum tumuloque


2004. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]


12.395  Illius patulas tandem uenisset ad aures.
Tam miseranda igitur commotus sorte, Iabinam,
Quę regione sita est Gallada, pergere certos
Iussit et his mandat, non digno condita quondam
Illic ossa loco Ionathę Ionathęque parentis
12.400  Vt tollant. Etenim Gelboo monte peremptos
Turma Palestinę Bethsanam transtulit urbem
Suspenditque foro medio, furtimque Iabitę
Sublatos tulerant secum tumuloque locarant.


2005. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]


Terribiles artus et brachia singula senos
Tendebant digitos, eadem quoque summa supremis
In pedibus fuerat reliquique simillima forma
Corporis erecto priscorum more colosso.
12.460  Hunc alacer Ionathas, Sameę notissima proles
Dauidisque nepos, contento perculit arcu,
Et penetrans costas intra pręcordia ferrum
Delituit. Tunc ille ferox immania torquens
Membra dedit tristes gemitus uictusque dolore


2006. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | Section]

laudes Domino et pro beneficiis gratias egit. XXIII. Iam morti proximus psalmos cantauit, in quibus mysteria Christi prędixit. Contexit cathalogum robustissimorum in Isręl. XXIIII. Ioab iussus numerat uiros bello idoneos per omnes tribus. Dauid hac in re se peccasse fatetur. In poenam peccati proposita trium malorum optione eligit pestilentiam. Vidit angelum percutientem. Statuit altare in area Areunę. Obtulit


2007. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]


Ipsa sitis, gaudente animo uirtute uirorum,
Quorum nulla quidem reticebunt sęcula laudem.
Pręterea reliqui fortes certamine belli
13.125   Cantandi occurrunt, tribus his sed laude minores: Ioab
Saruiades nostri dux agminis ipse Ioabus
Bellator robustus erat, qui sępius istam
Hostibus euictis gaudens remeauit ad urbem.
Sed quia fraude suos astuque peremit amicos,
13.130  


2008. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]


Quorum nulla quidem reticebunt sęcula laudem.
Pręterea reliqui fortes certamine belli
13.125   Cantandi occurrunt, tribus his sed laude minores: Ioab
Saruiades nostri dux agminis ipse Ioabus
Bellator robustus erat, qui sępius istam
Hostibus euictis gaudens remeauit ad urbem.
Sed quia fraude suos astuque peremit amicos,
13.130   Corrupit laudis uitii foetore decorem.


2009. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]


Illo igitur maior censendus frater Abisas,
Qui quondam forti uibrans hastile lacerto
Hostilem fudit cuneum strauitque trecentos. Banaias
Et tu Ioiadę, Banaias, uiuida proles,
13.135   Tu Moabitarum geminos, acerrima quorum
Vis erat, audaci potuisti uincere pugna.
Tu cum terribili solus certasse leone
In foueam saliens, in quam delapsus et ille


2010. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

uitam illi atque arma tulisti. Reliqui XXX
13.145   Restant pręterea post hos memoranda uirorum
Nomina ter denum, quorum promptissima bello
Semper dextra fuit: frater sociusque Ioabi
Asahel atque illi cognato iure propinquus
Eleanan magnus, magnus quoque nomine Semma,
13.150   Finibus ex Araris. Quibus annumeremus Elicham,
Arodia de gente satum, de Phaltibus Ellen,


2011. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]


Essatus pariter, Carmeli montis alumnus,
Farrais Arbites, Igais, confinia Sobę
Quo genito gaudent, et Gadda natus in urbe
Bonnius et Selech, cultor regionis Amonę,
13.170   Naraisque, ducem gestans post arma Ioabum,
Hiras et Gareb, terrę Chiatritidis ambo,
Ętheusque meis lachrymis deflendus Vrias."
Talia commemorans clarorum gesta uirorum
Clarorumque minus rex Dauid nomina tantum


2012. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

deum lachrymis culpamque leuasse dolore. Numerare iubet populum
Nunc quoque subuersus tumidę tentigine mentis
13.235   Atque supercilio laudis per uana cupitę,
Partes regni omnes iussit peragrare Ioabum,
Vt numeret populos a Dani fontibus usque
Bersabę fines, perlustrans omnia late
Oppida cum uicis hominum non indiga cultu,
13.240   Scilicet ut pateat, quam multis milibus unus
Imperet et


2013. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

fines, perlustrans omnia late
Oppida cum uicis hominum non indiga cultu,
13.240   Scilicet ut pateat, quam multis milibus unus
Imperet et quanti pariter sua iussa facessant.
Ast animum dictis aduertens ipse Ioabus
Deque animi fastu noscens ea uerba uenire,
Hoc salubre et prudens responsum reddidit illi: Ioabus ad Dauidem
13.245   "Augeat innumeris tua gentibus, optime princeps,


2014. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]


Imperet et quanti pariter sua iussa facessant.
Ast animum dictis aduertens ipse Ioabus
Deque animi fastu noscens ea uerba uenire,
Hoc salubre et prudens responsum reddidit illi: Ioabus ad Dauidem
13.245   "Augeat innumeris tua gentibus, optime princeps,
Regna deus tribuatque tibi felicius ęuum
Quam tua uota petunt! Quorsum tamen ista cupido
Irrepsit menti? Quid enim numerare


2015. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

tua uota petunt! Quorsum tamen ista cupido
Irrepsit menti? Quid enim numerare necesse est
Tot coetus hominum sedatis undique bellis?
13.250   Nonne istud fiet captatio laudis inanis,
Ira digna dei?" Frustra decreta Ioabus
Inconsulta sui nisus dissoluere regis,
Mandatis paret comitatusque agmine magno
Transit Iordanem, transit uallem quoque Gaddam,
13.255   Vrbis Aroerę non longe a sede iacentem,
Pazerosque


2016. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

undique bellis?
13.250   Nonne istud fiet captatio laudis inanis,
Ira digna dei?" Frustra decreta Ioabus
Inconsulta sui nisus dissoluere regis,
Mandatis paret comitatusque agmine magno
Transit Iordanem, transit uallem quoque Gaddam,
13.255   Vrbis Aroerę non longe a sede iacentem,
Pazerosque adiit campos montisque Galadi
Oppida lustrauit. Protentis passibus ultra
Per loca Sydoniis Tyriisque propinqua


2017. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]


Luna suum, nouies argentea lampade terras
Lustrarat, bis dena dies processerat ultra.
13.265   Tum demum Solymas rebus rediere peractis.
Nomina per multas porrexit scripta papyros
Iesseidę regi ductor numeranda Ioabus.
Israhelitarum bello matura iuuentus
Robustique uiri, numerus quorum inde repertus
13.270   Millia mille fuit cum centum milibus una
Et quingenta, tribus post illos milia Iudę.
Beniamina


2018. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]


Et quingenta, tribus post illos milia Iudę.
Beniamina cohors turbę subducitur isti
Gensque Leuitarum sacris arisque dicata.
Pertransisse quidem numerum tunc fertur eorum
13.275   Improba pertesus Dauidis iussa Ioabus
Et posuisse minus quam quod numeratio plena
Sufficeret plenusque daret tunc calculus illi.
Nomina quum legeret reuolutis scripta libellis
Tam grandis numeri, sensit se mente proterua


2019. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | Section]

regem et in solio collocatur. Qui cum Adonia erant, territi fugerunt. Adonias ad tabernaculum confugiens impetrat ueniam, egressus Salomonem adorat. II. Dauid moriens dat pręcepta Salomoni: ut deum colat, ut in Ioabum animaduertat, qui in pace duos principes: Abnerum et Amasam interemerat, ut Semeum, maledicum et seditiosum hominem, metu poenę compescat, peccantem puniat, ut Berzelai filios charos habeat, optime de se meritos. Obiit et sepultus est in


2020. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]


Et mente elatus regnique cupidine captus
14.5   Ędificat currus, equitum peditumque cateruam
Comparat et iussit, se iam pro rege salutent.
Pręcipui fuerant illius signa secuti
Militię princeps dimisso rege Ioabus
Atque Abiatharus pura cum ueste sacerdos.
14.10   At uero fidei sanctę mentisque probatę
Inuenti, firmata quibus sententia mansit,
Ab Dauide suo nunquam discedere rege:


2021. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

pura cum ueste sacerdos.
14.10   At uero fidei sanctę mentisque probatę
Inuenti, firmata quibus sententia mansit,
Ab Dauide suo nunquam discedere rege: Banaias, Sadoch
Ioiada natus Banaias atque Sadochus Nathanus
Flamen cumque illo uates Nathanus et ipsi, Celethi, Phelethi
14.15   Nomine Celethos quos dicunt atque Phelethos,


2022. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]


Promissum turbare tuum pactumque fidele
Ausus, Adonias regnat. Tu nescius horum,
Quę nunc te uiuo fiunt. Mactauit opimos
Ecce boues ouiumque gregem fratresque uocauit
14.55   Militięque ducem pręcepit adesse Ioabum
Atque Abiatharum. Spreuit Salomona superbus
Ille tuum pariterque meum spretumque reliquit.
Ergo tuo post te sceptro potietur et idem
Nos tua proiectos longe de sede repellet?"
14.60  


2023. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

Mactauit pingues uitulos ouiumque bidentum
Veruecumque gregem, mensis epulisque paratis
Iussit adesse suos lauta ad conuiuia fratres
Egregiosque uiros, curandis Abiatharum
Addictum sacris bellatoremque Ioabum.
14.75   Vescentum uox illa fuit: Rex omnibus unus
Pręsit Adonias! Quos fidos esse sciebat
Ipse tibi, cauit tales ad sacra uocare:
Ioiada genitum Banaiam meque tuumque
Sadochum, cui sunt


2024. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

curandis Abiatharum
Addictum sacris bellatoremque Ioabum.
14.75   Vescentum uox illa fuit: Rex omnibus unus
Pręsit Adonias! Quos fidos esse sciebat
Ipse tibi, cauit tales ad sacra uocare:
Ioiada genitum Banaiam meque tuumque
Sadochum, cui sunt adolenda altaria curę,
14.80   Atque abs te genitum Salomonem. Talia forsan
Permissu sunt acta tuo, nec dicere nobis,
Rex, tibi cura fuit, quem post te sceptra


2025. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

resultant
Et rupes egressa cauas simul assonat eccho.
Vrbana intrarunt cum tali tecta triumpho.
Sensit Adonias, cuncti sensere tumultum
Conuiuę. Fuerant lecti mensęque remotę.
14.150   Inde Ioabus ait: "Quorsum nunc clamor in urbe
Ille uirum clangorque tubę? Quidnam ista requirit
Lętitię species?" Nec adhuc cessauerat ipse
Velle loqui, nunc hoc, nunc illud mente uolutans,
Ecce Ionathanus,


2026. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

Inde Ioabus ait: "Quorsum nunc clamor in urbe
Ille uirum clangorque tubę? Quidnam ista requirit
Lętitię species?" Nec adhuc cessauerat ipse
Velle loqui, nunc hoc, nunc illud mente uolutans,
Ecce Ionathanus, sacri puer Abiathari,
14.155   A Solymis ueniens illuc accessit, et ipsi Adonias
Dixit Adonias: "Huc adsis, sancte Leuita,
Nuncius esto boni, felicis et omine sortis


2027. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]


Dixit Adonias: "Huc adsis, sancte Leuita,
Nuncius esto boni, felicis et omine sortis
Consolare tuos, quando fortuna secundo
Successu mea uota fouet." Respondit at ille: Ionathan
14.160   "Fallit, Adonia, tua te spes, optime, fallit,
Aduersa est fortuna tibi. Salomona locauit
In solio Dauid. Sadochus quippe sacerdos
Et Nathanus eum uates ad Gyona ductum


2028. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

nepotes
In te finita, si talia foedera franges
14.315  Et pia scita dei uitio dominante repelles.
Ergo memor legis cura punire nocentes
Et seruare pios. Causas examine iusto Ioab
Perpendas semper. Facinus crudele Ioabi
Nosti, credo, satis, fuerit quam perfidus ille
14.320  Israhelitanę geminis ductoribus alę:
Alloquio miti et uultu simulante fidelem
Ambobus


2029. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]


14.315  Et pia scita dei uitio dominante repelles.
Ergo memor legis cura punire nocentes
Et seruare pios. Causas examine iusto Ioab
Perpendas semper. Facinus crudele Ioabi
Nosti, credo, satis, fuerit quam perfidus ille
14.320  Israhelitanę geminis ductoribus alę:
Alloquio miti et uultu simulante fidelem
Ambobus nutum decęptos perdidit ictu
Mucronis duri,


2030. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]


Est etiam Semeus, Geminina stirpe superbus,
Qui me sacrilego lęsit temerarius ore,
Probra uomens, maledicta tonans, conuitia fundens,
14.330  Quando iter arripui Castrorum moenia uersus.
Talia dimittas, quoniam Iordanis ad amnem
Occurrit supplex nobis ueniamque precanti
Ignoui crimen. Sed quid, rogo, moribus istis
Ignouisse iuuat? Freno compesce pauoris
14.335  Dissidiis assuetum animum turbasque cientem.


2031. Marulić, Marko. Quinquaginta parabolae, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

Haec est spei nostrae anchora. Quam si in Deo fixam et locatam habuerimus, nihil in nobis ipsis confidentes, quia imbecilles et infirmi sumus, ipsius auxilio subleuati, superatis mundi huius turbinibus, portum intrabimus salutis. Si peccauimus, aduocatum habemus (ut Ioannes inquit) apud Patrem Iesum Christum iustum; et ipse est propiciatio pro peccatis nostris, non pro nostris tantum, sed etiam pro totius mundi. Si periculum aliquod imminet, ab ipso liberari speremus, qui ait: Quoniam in me sperauit, liberabo eum, et


2032. Marulić, Marko. Quinquaginta parabolae, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

carperet, earum aculeis manum cruentauit. Neque tamen iccirco minus auide naribus applicatas odorabat. Id cernens alius: Miror te, inquit, rosas diligere, quae te tam foede laeserunt. Ad quem ille: Si ob hoc ipsas relecissem, respondit, nunquid ista suaueolentiae iocunditate perfrui possem? Has itaque aequo animo feram, a quibus plus uoluptatis quam iniuriae capio. Haec parabola docet juxta Euangelium et inimicos diligere. Diligite, inquit Dominus, inimicos uestros, benefacite his qui oderunt uos, et orate pro


2033. Marulić, Marko. Quinquaginta parabolae, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

pendulae ludere, uirgis postremo insidere tenacibus. Quarum aliae ita penitus inhaeserunt, ut accurrentis aucupis manu captae perimerentur; aliae tam leuiter, ut, antequam caperentur, inde expeditae auolarent aucupemque eluderent. Auceps iste diabolus est. Noctua, quae iocunda quadam gesticulatione aues ad se allicit, corpori nostro blandiens uoluptas est. Hac illecti uisco septem capitalium peccatorum comprehendimur: alius uana superbit elatione, alius feruet iracundia, alius pecuniae cupiditate trahitur, alius fornicatione sordescit, alius


2034. Marulić, Marko. Quinquaginta parabolae, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

quae ad eam ducit, quinque diuersi generis bestiae insederant, omnes quidem magnarum uirium horrendaeque ferocitatis. Cum his certandum erat cuicunque ad pacis urbem transire collibuisset neque omnino nisi ferarum uictoribus dabatur accessus. Qui uicerant, reliquum uitae tempus iocunde agebant. Victi belluinis morsibus atque ungibus laniabantur. Tantumque incommodi succumbentibus accedebat, quantum uincentibus gloriae. Nobis texitur haec parabola. Cum quinque corporis nostri sensibus assidue nobis pugnandum est, et ita pugnandum, ut


2035. Marulić, Marko. Quinquaginta parabolae, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

squalentem, feris rapacibus et mortiferis anguibus plenam deportarentur exilio nunquam finiendo. In insula ergo, in qua primitus positi fuerant, alii propositum sibi praemium affectantes relegationemque timentes nauiter operi incumbebant. Alii uero ociosam uitam actitantes iocis risibusque tempus terebant praesentiumque uoluptatum illecebris deliniti nihil de his, quae futura erant, cogitabant, in eo duntaxat sibi beatitudinem constituentes, quod mox relinquere compellebantur. Illi autem, quibus mens sanior erat, semper futura, quae


2036. Marulić, Marko. Quinquaginta parabolae, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

quibus ager ille abundat, morsibus patent: hunc leones, illum lupi, alium ursi comprehensum laniant atque alios aliae bestiae carptim lacerando interimunt. Cunque hoc ita sit, caeteri perinde ac si ab omni prorsus periculo procul sint, inter se ludunt, rident, iocantur, uoluptatibus indulgent nec ante eidem exitio se obnoxios animaduertunt, quam experimento didicerint. Adeo mens uitiis dedita nihil, quod cauendum sit, prospicit, nisi forte cum iam caueri non possit. Haec parabola bonorum malorumque hominum uitam comprehendit. Arduus est et


2037. Marulić, Marko. Quinquaginta parabolae, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

ubi in Euangelio domini iussu seruus nequam in tenebras mittitur exteriores. Quod autem ignis in malorum supplicium diro semper ardeat incendio, terribilis illa Iudicis sententia ostendit dicentis: Discedite a me maledicti in ignem aeternum! Quod ibi fumus etiam tedio sit, ex Apocalypsi Ioannis constat: De puteo, inquit, ascendit fumus sicut fumus fornacis magnae. Et iterum: Fumus tormentorum eorum ascendet in secula seculorum. Quod praeterea poenas intollerabilis grauet foetor, eorum libro legitur: Pars illorum erit in stagno ardenti igne et sulphure.


2038. Marulić, Marko. Quinquaginta parabolae, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

Et iterum: Fumus tormentorum eorum ascendet in secula seculorum. Quod praeterea poenas intollerabilis grauet foetor, eorum libro legitur: Pars illorum erit in stagno ardenti igne et sulphure. Non solum autem ignis, uerum etiam frigoris tormenta ibidem esse credimus, quia in Iob scriptum est: Ad calorem nimium transibunt ab aquis niuis. Et in Euangelio: Ibi erit fletus et stridor dentium. Fletum fumus excitat, stridorem dentium frigus. Ventos uero et ignitam grandinem et procellas psalmista indicat, dum ait: Pluet super peccatores


2039. Marulić, Marko. Quinquaginta parabolae, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

pars calicis eorum. Porro, quod plurimi ad inferna descendant nec inde exire possint quodque prae magnitudine cruciatus mortem optent et mori nequeant, partim ab Esaia discimus, ubi ait: Congregabuntur congregatione unius fascis in lacum et claudentur ibi in carcere, partim a Ioanne in Apocalypsi dicente: Quaerent mortem, et non inuenient eam; et desyderabunt mori, et fugiet mors ab eis. Quod postremo ibi serpentes bestiaeque habitent, id est infensi humano generi spiritus, Dominus in Euangelio de aeterno inferni igne loquens omnibus manifestum fecit, cum dixit:


2040. Baničević, Jakov. Epistula ad Alouisium Brengier... [page 203 | Paragraph | Section]

satis magnam cladem ab Duce Ferrariae hiis proximis diebus; quae omnia placebit declarare Serenissimae Dominae et me in suam bonam gratiam humillime commendare, similiter placebit Dominationi Vestrae me commendare Domino Joanni Marnix heae erunt cum eo communes si est vobiscum, et commendo me Dominationi Vestrae quae diu faeliciter valeat. Ex Tibinga die xxviiij. Aprilis anno Domini M. D X I. Excellentissimae


2041. Brodarić, Stjepan. Epistula ad Aldum Manutium, versio... [Paragraph | Section]

Clarissimo uiro Domino Aldo Manucio Romano, impressorum summo, fratri et amico optimo. Excellentissime uir, amice obseruande, salutem ac prosperitatem. Iusseram cuidam librario Alemanno, Iordano nomine, Veneciis agenti sexto iam circiter abhinc anno, tum uidelicet cum ego ex gymnasio Patauino in patriam redirem, ut quaedam opuscula Ioannis illius Pannonii, pro quorum impressione et ego tunc et herus meus preterea apud te egerat, in manus tuae dominationi daret. Quod si factum ab


2042. Brodarić, Stjepan. Epistula ad Aldum Manutium, versio... [Paragraph | Section]

uir, amice obseruande, salutem ac prosperitatem. Iusseram cuidam librario Alemanno, Iordano nomine, Veneciis agenti sexto iam circiter abhinc anno, tum uidelicet cum ego ex gymnasio Patauino in patriam redirem, ut quaedam opuscula Ioannis illius Pannonii, pro quorum impressione et ego tunc et herus meus preterea apud te egerat, in manus tuae dominationi daret. Quod si factum ab illo est, rogo tuam dominationem uelit libellos ipsos ad manus magnifici ac reuerendi domini oratoris Regis nostri, qui tibi praesentes reddet, dare.


2043. Baničević, Jakov. Epistulae anni 1513, versio... [page 106 | Paragraph | Section]

tuebantur Sophiani, convertere omnia arma contra Rhodios et parare classem maritimam et terrestrem pro obsidione Rhodi imo milites Ordinis, qui maxime formidant exitium rerum suarum, miserunt ad Italiam ad parrandam classem que subveniat eis, Turci etiam intrarunt Crovatiam et expugnatis Comiti Jo. de Corbavia, tribus oppidis, abduxerunt ei ultra duo milia et quingentos homines et interminati sunt se redituros cum magnis viribus ad occupandum totam Croatiam; que ulterius contingent scribam Serenitati Vestrae cujus bone gratie me humillime


2044. Baničević, Jakov. Epistulae anni 1513, versio... [page 216 | Paragraph | Section]

suum, ad Franciam et Angliam etiam. Reverendissimum Dominum Archiepiscopum Gnesnensem Polonum, qui est Rome Orator ejusdem Regis Polonie. Preparabatur Romae Julianus frater Pontificis ad eundum ad Regnum Neapolitanum ad capiendam in conjugem filiam condam Joannis Geleatii Ducis Mediolani, * *Ce mariage ne s' est pas fait Julien de Medicis ayant epouse Philiberte de Savoye, et la fille de ce Duc de Milan ayant esté mariée à Sigismond Roy de Pologne. et cum eo volebant ire cum magno apparatu


2045. Beneša, Damjan. Epistolae dedicatoriae ex opere de... [page aiv | Paragraph | Section]

Jovanović 2014-01-27T16:03:25 DAMIANVS BENESSA RHACVSAEVS IOANNI BAPTISTAE SODORINO SALVTEM PLVRIMAM DICIT

Si quis rerum naturam, Ioannes Baptista, cogitatione percurrat, paruis quibusdam et leuibus oriri principiis quaeque magna cognouerit. Cuius rei exemplum humani uis


2046. Beneša, Damjan. Epistolae dedicatoriae ex opere de... [page aiv | Paragraph | Section]

DAMIANVS BENESSA RHACVSAEVS IOANNI BAPTISTAE SODORINO SALVTEM PLVRIMAM DICIT

Si quis rerum naturam, Ioannes Baptista, cogitatione percurrat, paruis quibusdam et leuibus oriri principiis quaeque magna cognouerit. Cuius rei exemplum humani uis ingenii satis amplum praebuerit, quod intelligendis statim sublimioribus rebus hebes tenuiora quaedam prius oportet addiscat. Porro nihil alienum


2047. Beneša, Damjan. Epistolae dedicatoriae ex opere de... [page bbii | Paragraph | Section]

lectione solari: multa te poterit iuuare, et uitae proderit et litteris, si manu illum non dimiseris. Vale. DAMIANVS BENESSA IOANNI BAPTISTAE SODORINO SALVTEM DICIT

Ad finem perducto iam opere fateor mihi contigisse quod non persaepe nauigantibus euenit, ut, quas oras animo concoeperant antea, perlustratis postea conspectisque ipsa oculorum acie multo certiora


2048. Beneša, Damjan. Epistolae dedicatoriae ex opere de... [page bbiiv | Paragraph | Section]

omisit , ut par sit credere codices non esse corruptos, sed ultimam operi manum impositam non fuisse. Nam eo loco creticum apud latinos poetas reperiri non memini. Sed de huiusmodi plura uiderint doctiores.

Me uero cum primis, Ioannes Baptista, recreat quoddam ueluti omen huiusce impressionis beneque sperare facit de rege Francorum bellum hoc, quo Romana res concussa penitus fuit, quae deuictis hostibus postea totius orbis imperium consecuta est. Sed utinam quicquid


2049. Beneša, Damjan. Epistolae dedicatoriae ex opere de... [page bbiiiv | Paragraph | Section]

Laurentioque uiris heroica uirtute praeditis dici poterant, epistolae breuitas non sinit, uerum alias tecum saepenumero licebit eorumque aegregie facta beniuolorum saltem memoria prosequemur.

Vnice te amo, Ioannes Baptista, meamque tibi officio et hac parua opera utcunque uolui fidem obstringere. Monumentum igitur apud te habebis, quo diu mei memineris. Nam quando iterum nos uidebimus, nescio: tu enim in Italiam rediturus es, aut in Gallia


2050. Andreis, Franjo... . Epistolae III, versio electronica [Paragraph | Section]

diligentiam adhibuerit. Hoc est in causa. Quum nescio quo turbine quave procella violenter actus per tot discrimina rerum tandem inops consilii et auxilii huc appulerim tuaeque Dominationis beneficio hunc locum nactus sim, ubi perbenigne a venerabili magistro Ioanne Kilmair teneor, nullum tamen fructum ex meis laboribus capere potui; et quum fuisset mihi animus interpretandi aut oratorias institutiones Quintiliani aut divinas Ciceronis orationes, omnino sententiam mutavi. Namque me faciliores exponentem auctores


2051. Andreis, Franjo... . Epistolae III, versio electronica [Paragraph | Section]

aut divinas Ciceronis orationes, omnino sententiam mutavi. Namque me faciliores exponentem auctores suspicabantur quidam (hi quales sint, quilibet coniicere potest), me aut Getice aut Caldee loqui, — opinor, quum conspexerunt me cum monachis Caldeis in platea iocutum; in difficilioribus profecto non modo atticissare, sed etiam punicissare me dicerent. Ceterum quod in amplissimis curiis principum ab adolescentia non in ultima fortuna versatus sum, optimum esse reor, si apud aliquem dominum possem habere locum. Sed


2052. Andreis, Franjo... . Ode in triumpho reuerendissimi... [page 34 | Paragraph | Section]

Sarmatieque Europee dominum et heredem, apud aras Alexandri Magni peracta, s. l., s. a. [Romae, 1515] Ode F. Andronici in triumpho reuerendissimi atque amplissimi domini Ioannis de Lasko, archiepiscopi Gneznensis, de uictoria inuictissimi Sigismundi, Polonie regis, contra Moscos habito
Grandis immensi pietas Tonantis,
Gentis antiquę miserata casus,
Post tenebrosas lachrimas metumque
Postque


2053. Andreis, Franjo... . Quattuor epigrammata in libris,... [Paragraph | Section]


Quicquid sub gelido sydere desidet
Telluris solidae, quicquid et aestuans
Cancri perpetuis zona caloribus
Atque vrget medii circulus aetheris
5  Et quicquid geminis sunt regionibus
Subiecta, aut placidi sub gremio Iouis,
Descripsit serie Pomponius breui,
Auro Pomponius pulchrior Indico,
Hortis Pomponius Mela beatior,
10  Seu vis Hesperidum, seu mare quos vagum
Latis Ionium fluctibus abluit.
Nec quicquam occeani


2054. Andreis, Franjo... . Quattuor epigrammata in libris,... [Paragraph | Section]

sunt regionibus
Subiecta, aut placidi sub gremio Iouis,
Descripsit serie Pomponius breui,
Auro Pomponius pulchrior Indico,
Hortis Pomponius Mela beatior,
10  Seu vis Hesperidum, seu mare quos vagum
Latis Ionium fluctibus abluit.
Nec quicquam occeani partibus vltimi
Orsus praeteriit quod placet auribus
Excultis: aperit nobilis gentium
15  Iucundumque solum. Nempe cubilibus
Ipsius Zephiri et precipitis Noti


2055. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

percussionis et bonorum ablationis c. 15 De patientia morbi et aduersitatum c. 16 Quantum prosint res aduersę c. 17 De patientia Iob | et quare bonis accidant mala c. 18 De patientia martyrii c. 19 De exhortationibus ad patientiam martyrii c. 20 Verba sanctorum martyrum ad tyrannum in


2056. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | Section]

Sancto instructi diuini homines de iis quę non uidimus, nobis testati sunt, indubitatę credulitatis assensu suscipiamus. Ut iacto rectę fidei fundamento | cęteras quibus beata uita comparatur, uirtutes superędificare possimus | et de nobis dici queat: Jo. 20. Beati qui non uiderunt, et crediderunt! Vnde etiam sacramentum corporis et sanguinis sui Dominus sub panis uini-que specie instituit, ut non quod cernimus | neque quod tangimus, sed quod credimus in terra adorantes, hoc ipsum uidere in


2057. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | Section]

diuinitus reuelatę firmiter adhęrent, humanam doctrinam diuinę semper posthabentes. Iccirco quidem et ad Samaritanam mulierem, id est ad animam per fidem saluandam ipse ueritatis magister Christus dixit: Jo. 4. crede mihi mulier quasi diceret: mihi crede qui Dei sapientia sum, non philosophis qui humana sapiunt, non poetis priscę fatuitatis scriptoribus, qui in deorum vix numeranda multitudine delyrant . neque Iudeis qui Trinitatem


2058. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | Section]

faterentur | et nobiscum simul sentirent. Crede mihi inquit. distantiam quidam faciunt | inter credere Deo | et credere in Deum, ut credere in Deum sit per fidem operari | et eius cui credimus pręcepta exequi. Hinc idem ait: Joan. 6. hoc est opus Dei, ut credatis in eum quem misit ille Prius tamen credimus, deinde operi accingimur. alterum sine altero nihil proficit ad salutem. Cęterum fieri solet, ut ad sectę huius professionem accedentes nonnihil


2059. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | Section]

Porro qui iam de religione nihil dubitant, continuo de Iudea ad montes transmigrare cupiunt, ad altiora uirtutum culmina conscendere nituntur | et credendo in Filium peruenire festinant ad Patrem | ipso Filio dicente: Jo. 12. Qui credit in me, non credit in me, sed in eum qui misit me . Fide enim penetramus usque ad inuisibilia Dei. Ne autem ipsum qui est missus, minus aliquid habere putares | quam eum qui mittit, rursum ait:


2060. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | Section]

credit in me, non credit in me, sed in eum qui misit me . Fide enim penetramus usque ad inuisibilia Dei. Ne autem ipsum qui est missus, minus aliquid habere putares | quam eum qui mittit, rursum ait: Jo. 14 creditis in Deum, et in me credite! ęqualem se illi testatur, dum eandem ipse de se fidem exigit, quę habetur de Deo Patre. Cui sententię et illud dictum congruit: Jo. 10.


2061. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | Section]

Jo. 14 creditis in Deum, et in me credite! ęqualem se illi testatur, dum eandem ipse de se fidem exigit, quę habetur de Deo Patre. Cui sententię et illud dictum congruit: Jo. 10. Ego et Pater unum sumus; non propter assumptam humanitatem, in qua minor sum Patre, sed propter substantię unitatem, in qua illi ęqualis sum. Cum ergo Patris et Filii et Spiritus Sancti unam eandem-que


2062. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | Section]

ad Christum peruenitur, ducem pręstet | atque alios doceat, quod ipse prius et didicerit et fecerit. Semper tamen meminerit | ad fidei perfectionem non nisi Deo adiuuante se posse peruenire. cum Saluator dicat: Joan. 6. Nemo potest uenire ad me, nisi Pater qui misit me, traxerit eum. Illi ad Christum trahuntur, qui trahi uolunt | qui-que orant ut trahantur. nemo saluatur


2063. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | Section]

Illi ad Christum trahuntur, qui trahi uolunt | qui-que orant ut trahantur. nemo saluatur inuitus. Vt uelimus nostrum est, ut autem uelimus et possimus, Dei est. Joa. 7 Siquis sitit inquit, ueniat ad me et bibat. Sitiant igitur et esuriant iustitiam, qui iustitię pabulo saturari uolunt | et tunc demum ex abundantia cordis os


2064. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | Section]

quo iam plenus saluberrimis uitę pręceptis incipit scaturire. Minime quippe ociosi sunt, qui diuino aguntur Spiritu. Hic idem Christum Dominum in se manentem habet | dicente illo: Jo. 15. manete in me, et ego in uobis. et rursum: qui manet in me, et ego in eo. Quantum autem boni ex hoc consequamur , continuo declarat dicens: hic fert fructum multum. Ne quis tamen quicquam suę


2065. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | Section]

Et super hanc petram ędificabo Ecclesiam meam. Quam petram ille qui primus confessus est, Petri nomen accipere meruit. et inter apostolos tenere principatum. Hoc igitur quod Iudeis dictum est: Jo. 8. Si filii Abrahę estis, opera Abrahę facite, nobis quoque dictum putemus. gen. 15. Credidit Abraham Deo, et reputatum est ei ad iustitiam . Fides sola nunquam ei ad iustitiam reputaretur, nisi


2066. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | Section]

gen. 15. Credidit Abraham Deo, et reputatum est ei ad iustitiam . Fides sola nunquam ei ad iustitiam reputaretur, nisi congruis fidei uirtutum ornamentis sese excoluisset. Et hoc est quidem quod alibi ait Dominus: Jo. 14. Qui credit in me, opera quę ego facio, et ipse faciet, et maiora horum faciet. Maius enim est | pie iuste-que uiuere | quam miracula facere, quę etiam per impios quandoque fiunt. Sed Jo. 18.


2067. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | Section]

Jo. 14. Qui credit in me, opera quę ego facio, et ipse faciet, et maiora horum faciet. Maius enim est | pie iuste-que uiuere | quam miracula facere, quę etiam per impios quandoque fiunt. Sed Jo. 18. qui ex ueritate est inquit, audit uocem meam. hoc est, qui in me credit, qui sum ueritas, hic pręceptis meis obtemperat | et me imitari pro uiribus contendit. De


2068. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

credens responsum accipit: Fiat tibi sicut uis. quod multo plus est, quam si audisset: fiat tibi sicut petisti. Minus enim interdum petimus quam uolumus, ne impudens uideatur petitio. Et illud profecto ad credulos est dictum: Io. 8. cognoscetis ueritatem, et ueritas liberabit uos . Casso nimirum labore tota gentilium philosophorum schola desudauit in quęrenda ueritate, quam sola Christi aperuit fides. Frustra Romani liberos se


2069. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

sane fuit granum illud synapis quod minimum erat omnium seminum, postquam autem creuit, maius factum est omnibus oleribus | euasit-que arbor grandis, in cuius ramis uolucres cęli habitarunt. Nusquam enim alibi cęlestia contemplantium mentes iocundius conquiescunt | quam in ipsa euangelicę doctrinę lectione. Matth. 17 Mar. 4 Luc. 13. Luc. 17 Si habueritis inquit fidem | sicut est granum synapis. Ad naturam seminis


2070. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

quę iam exanimis plangebatur, uiua in pedes se erexit . Fidei denique merito Martha et Maria Lazarum fratrem, quem mortuum sepultum-que et iam fetentem fleuerant, iterum uiuum receperunt. dicente Domino: Joan. 11 qui credit in me, etiam si mortuus fuerit uiuet. et rursum: Si credideritis inquit, uidebitis gloriam Dei . Pręcessit ergo fides, et subsecutus est tam grandis miraculi effectus. Omnium tamen quę per fidem Christi facta sunt |


2071. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

eius cognatę ad eam dixit: Luc. 1. beata quę credidisti quoniam perficientur ea quę dicta sunt tibi a Domino . Porro nequis quasi propinquę ad propinquam dictum cauilletur, audiat ipsum Dominum dicentem: Joan. 5. Amen amen dico uobis, quia qui uerbum meum audit | et credit ei qui misit me , habet uitam ęternam, et in iudicium non uenit, sed transit a morte in uitam. Vnde etiam latroni in cruce credenti atque confitenti respondit:


2072. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

autem leuius crucietur, ęternę tamen morti, sicut et illi, qui alienę subuersionis autores sunt, obnoxius est. Si non credideritis inquit, quia ego sum, in peccato uestro moriemini. Quid sit ita mori, Ioannes in Apocalypsi ostendit dicens: Apoc21 timidis et incredulis et execratis et homicidis et fornicatoribus et ueneficis et idolatris et omnibus mendacibus | pars illorum erit in stagno ardenti


2077. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

| pars illorum erit in stagno ardenti igne et sulphure, quod est mors secunda. Qui ergo in peccato incredulitatis moriuntur, inferni ardoribus traditi sunt. Hoc ut magis manifestum faceret Dominus ait: Io15 Siquis in me non manserit, mittetur foras sicut palmes; et arescet, et colligent eum, et in ignem mittent, et ardet. Tritici pręterea et zizaniorum parabola distantiam fidelis et infidelis demonstrat. dicente Domino:


2078. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

patre diabolo estis. aut prorsus in errore ita obdurati, ut nec ratione | nec autoritate | nec miraculis moueantur, facti lapides, in quibus semen uerbi Dei arescit, et spinę in quibus pręfocatur, et uia in qua conculcatur. quibus Dominus ait: Io3 Quod scimus loquimur, et quod uidimus testamur, et testamentum nostrum non accipitis. Hi sunt qui lapides cordis sui tollunt, ut his obstinationis telis Christum repellant | et ipse abscondit se, nequando ueritatem agnoscant,


2079. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

cum etiam ab aliquo fideli doctore quę uera sunt audierint, non satis intelligunt, et tenebris repleti lucis disciplinam suscipere nequeunt. In tenebris ergo et in umbra mortis sedent | et diligunt magis tenebras quam lucem. quibus ait Dominus: Io 13 quęritis me, et non inuenietis. Quęrentes quippe eum in Scripturis, dum sanę intelligentię sensum peruertunt, minime ipsum inueniunt | terrenarum-que rerum impediti curis cęlestia capere nequeunt. mundum-que magis quam mundi


2080. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

es, et illi te tradis cuius non es? Dictum est: Date Deo quę Dei sunt. Et tu quę Dei sunt, porrigis diabolo? Quid tunc dicturus es, cum ipsum, cuius doctrinam contemnis, te iudicantem uideris? tibi-que dicentem audieris: Jo. 1 In propria ueni et mei me non receperunt. Qua fronte, qua fiducia tunc rogabis, ut ipse te recipiat, quem omnino negare non poteris | abs te receptum non fuisse? Quid de illorum incredulitate dicam, qui ne


2081. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

qua fiducia tunc rogabis, ut ipse te recipiat, quem omnino negare non poteris | abs te receptum non fuisse? Quid de illorum incredulitate dicam, qui ne miraculis quidem mouentur. quos tamen admonens Dominus ait: Jo. 10 Si mihi non uultis credere, operibus credite. quę si ab homine fieri nullo modo possunt, cur non creditis in me aliquid esse supra hominem? Cęci uident, claudi ambulant, leprosi mundantur, mortui resurgunt, et uos me hominem esse confitemini, Deum


2082. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

quibus respondens Dominus ait: Matth. 12 Generatio praua et adultera signum quęrit. et quoniam qui dubitant, indigni sunt ut tale aliquid cernant: Signum inquit non dabitur ei nisi signum Ionę prophetę. Quęri potest, cur dictum sit: et signum non dabitur ei , cum Iudeis incredulis multa signa data fuerint? Sed qui signo, id est miraculo Dominicę resurrectionis, cuius typus Ionas fuit, non crediderunt, quod maximum erat ,


2083. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

sunt ut tale aliquid cernant: Signum inquit non dabitur ei nisi signum Ionę prophetę. Quęri potest, cur dictum sit: et signum non dabitur ei , cum Iudeis incredulis multa signa data fuerint? Sed qui signo, id est miraculo Dominicę resurrectionis, cuius typus Ionas fuit, non crediderunt, quod maximum erat , multo minus aliis non ita magnis credere poterant. Maius est enim semet a morte reuocare ad uitam quam alios, et ad uitam incorruptibilem atque immortalem | quam ad corruptibilem et mortalem.


2084. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

uideritis, non creditis. Et, si non credideritis inquit, quia ego sum, moriemini in peccato uestro. mori autem in peccato (ut supra ostendimus) omni alia morte peius est. Qui dubitat, Christi aduersarius esse conuincitur | ipso dicente: Io.4 / 8 Qui non est mecum, contra me est. Matth. 12 Petrus dubitando coepit mergi. discipuli non potuerunt eiicere demonium. Zacharias factus est mutus. et hi quidem


2085. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

accedentes ad coenaculum grande stratum id est ad altare | nomini eius consecratum, ut non nostro quod exiguum est sed Christi merito uitam consequamur ęternam. In ecclesia Deo preces offerimus | dicente Domino: Io. 10 Domus mea domus orationis est. Luc. 10 In ecclesia per baptismum renouamur | et encęnia facimus, Io. 16 dum nouum hominem induimur, qui secundum Christum natus est.


2086. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

In ecclesia Deo preces offerimus | dicente Domino: Io. 10 Domus mea domus orationis est. Luc. 10 In ecclesia per baptismum renouamur | et encęnia facimus, Io. 16 dum nouum hominem induimur, qui secundum Christum natus est. In ecclesia peccatorum nobis vincula relaxantur. Hęc est enim stabulum illud, in quod homo a latronibus in uia uulneratus | curandus infertur. In ecclesia


2087. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

habent. Caput VII Cęterum meminisse debemus | illis in ecclesia non esse locum, qui terrenis intenti negociis | corpus non animum in eam afferunt. ne tunc quidem uanis colloquiis et nugis inutilibus abstinentes | iocis-que et risu, cum a Sacerdote diuina peraguntur. Sciant eos minus fortasse culpabiles fuisse , qui Domini flagello eiecti fuere de templo dicentis: Jo. 2.


2088. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

| iocis-que et risu, cum a Sacerdote diuina peraguntur. Sciant eos minus fortasse culpabiles fuisse , qui Domini flagello eiecti fuere de templo dicentis: Jo. 2. Nolite facere domum Patris mei | domum negociationis! Illi uero eam latronum speluncam faciunt, qui ineffrenatę libidinis ardore, nulla loci aut sacrificiorum habita ratione pudicicię insidiantur alienę uel oris nutu |


2089. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

Dei adiissent | quam ut ingressi sic in ea quasi in prostibulo uersari non dubitent. Deterius tamen adhuc peccant, qui ea mente illuc conueniunt, ut simpliciorum fidem perniciosis quęstionibus peruertant, zizania superiacientes, ubi satum est triticum. Jo. 18 Hi scindunt tunicam Domini inconsutilem | Ecclesię turbantes unitatem | se-que ipsos deprauato Scripturarum sensu in errorem implicantes. Longe sese ab his faciat, qui matris Ecclesię, cuius Christus sponsus est, filius esse desyderat.


2090. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

ut bonis quę habebat, in usus pauperum distractis cęlestes diuitias parare sibi maturet. hoc ergo Legi deesse apparuit, ut terrenarum rerum cura contempta cęlestibus tantum bonis comparandis inhiemus. Lex enim et prophetę usque ad Ioannem, quia illi pręsentem tantummodo felicitatem obseruatoribus Legis promittebant | Ioannes autem primus regnum cęlorum coepit euangelizare. Atque ideo dicitur: Luc16 A diebus Ioannis usque nunc regnum cęlorum uim patitur, et


2091. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

hoc ergo Legi deesse apparuit, ut terrenarum rerum cura contempta cęlestibus tantum bonis comparandis inhiemus. Lex enim et prophetę usque ad Ioannem, quia illi pręsentem tantummodo felicitatem obseruatoribus Legis promittebant | Ioannes autem primus regnum cęlorum coepit euangelizare. Atque ideo dicitur: Luc16 A diebus Ioannis usque nunc regnum cęlorum uim patitur, et uiolenti rapiunt illud. Tunc enim primum uim intulimus cęlesti regno, cum pro nobis


2092. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

Lex enim et prophetę usque ad Ioannem, quia illi pręsentem tantummodo felicitatem obseruatoribus Legis promittebant | Ioannes autem primus regnum cęlorum coepit euangelizare. Atque ideo dicitur: Luc16 A diebus Ioannis usque nunc regnum cęlorum uim patitur, et uiolenti rapiunt illud. Tunc enim primum uim intulimus cęlesti regno, cum pro nobis pugnante Christo uictus est ille, qui omnes ab Adam descendentes ob delictum uinctos tenuit. Disce tamen quod uiolenti


2093. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

uinctos tenuit. Disce tamen quod uiolenti rapiunt illud non ignaui | nec qui a uitiis superantur, sed qui his repugnando uictores euadunt. Nullibi autem certior uincendi spes quam in Euangelio, in quo certantibus suffragatur gratia. Io 1 Quia Lex per Moysen data est, gratia et ueritas per Iesum Christum facta est. Hoc certe optimum uinum in fine conuiuii reseruauit nobis benignissimus sponsus, cui dicitur: Io2


2094. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

Io 1 Quia Lex per Moysen data est, gratia et ueritas per Iesum Christum facta est. Hoc certe optimum uinum in fine conuiuii reseruauit nobis benignissimus sponsus, cui dicitur: Io2 Tu autem seruasti bonum uinum usque adhuc, id est usque ad sextam ętatem, quam sex hydrię figurabant. Prima enim ętas fuit ab Adam usque ad Noe, secunda a Noe ad Abraham, tertia ab Abraham ad Dauid, quarta a Dauid ad transmigrationem Babylonis, quinta a


2095. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

Tu autem seruasti bonum uinum usque adhuc, id est usque ad sextam ętatem, quam sex hydrię figurabant. Prima enim ętas fuit ab Adam usque ad Noe, secunda a Noe ad Abraham, tertia ab Abraham ad Dauid, quarta a Dauid ad transmigrationem Babylonis, quinta a transmigratione ad Ioannem, sexta a Ioanne usque in finem seculi . In hac igitur postrema ętate, in qua nos sumus, aquę uersę sunt in uinum, quia Scripturarum litteralis intelligentia alegorici sensus recepit saporem.


2096. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

bonum uinum usque adhuc, id est usque ad sextam ętatem, quam sex hydrię figurabant. Prima enim ętas fuit ab Adam usque ad Noe, secunda a Noe ad Abraham, tertia ab Abraham ad Dauid, quarta a Dauid ad transmigrationem Babylonis, quinta a transmigratione ad Ioannem, sexta a Ioanne usque in finem seculi . In hac igitur postrema ętate, in qua nos sumus, aquę uersę sunt in uinum, quia Scripturarum litteralis intelligentia alegorici sensus recepit saporem.


2097. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

minimum erat, quod postea acceptum homo misit in hortum suum, et creuit | et factum est in arborem magnam. In omnem enim terram sparsit se ueri Dei sonus, qui prius Judeę tantum finibus arctabatur. Et uolucres cęli inquit, requieuerunt in ramis eius. Illis quippe in Euangelio iocunda quies est, qui spem suam de terra tollentes in cęlo collocant. neque quicquam de promissionibus Christi dubitantes aiunt: Io. 17 Sermo tuus ueritas est. Luc. 13


2098. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

finibus arctabatur. Et uolucres cęli inquit, requieuerunt in ramis eius. Illis quippe in Euangelio iocunda quies est, qui spem suam de terra tollentes in cęlo collocant. neque quicquam de promissionibus Christi dubitantes aiunt: Io. 17 Sermo tuus ueritas est. Luc. 13 Cauent itaque a fermento phariseorum, quod est perniciosa hereticorum doctrina, et ei fermento penitus inhęrent, quod acceptum mulier abscondit in farinę satis tribus. hoc est, ad


2099. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

ausu ita audiunt, ut ea econtrario arguere pręsumant, et ueritatis uerba quę non intelligunt, peruertere aliquo modo conantur. De primis conqueritur Dominus ad eosdem dicens: Io. 8 Quare loquelam meam non cognoscitis? quia non potestis audire sermonem meum. Et ut ostenderet eos, qui audire diuina dedignantur, ex parte diaboli esse: Mar. 7 Qui ex Deo est inquit, uerba Dei audit.


2100. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

opifex pręcipere? Siquis tam prophana pręsumptione ducitur, inter hereticos erit habendus | et de fidelium coetu repellendus, ne sanum gregem morbida contaminet pecus. Adeunt ecclesiam, audiunt epistolas, audiunt euangelia et sicut in Ioanne scriptum est, dicunt: Io6 Durus est hic sermo | quis potest eum audire? Nihil credunt nisi quod naturę consentaneum putant, et nesciunt omnium auctorem supra naturam


2101. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

ducitur, inter hereticos erit habendus | et de fidelium coetu repellendus, ne sanum gregem morbida contaminet pecus. Adeunt ecclesiam, audiunt epistolas, audiunt euangelia et sicut in Ioanne scriptum est, dicunt: Io6 Durus est hic sermo | quis potest eum audire? Nihil credunt nisi quod naturę consentaneum putant, et nesciunt omnium auctorem supra naturam esse | et ut se talem probet, super naturalia loqui


2102. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

est, ut Dei omnipotentiam deneget | fateatur-que quod naturaliter fieri nequit, id nec diuinitus fieri posse. Qua in re naturam deum alterum constituere uidentur, si nihil maius Deo quam naturę tribuendum censent. Quibus Dei uerbum respondens ait: Jo. 8 quęritis me interficere, quia sermo meus non capit in uobis; hoc est, quia non estis capaces a me prędicatę ueritatis, ideo in me diuinitatem natura potentiorem | et humani ingenii captu maiorem esse non creditis.


2103. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

Jo. 8 quęritis me interficere, quia sermo meus non capit in uobis; hoc est, quia non estis capaces a me prędicatę ueritatis, ideo in me diuinitatem natura potentiorem | et humani ingenii captu maiorem esse non creditis. Io9 Ego autem quod uidi apud Patrem hoc loquor. Ego enim et Pater unum sumus, una substantia, eadem natura licet non eadem persona. alia quippe persona est geniti, alia genitoris, et tamen


2104. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

fimbriam tetigisset, sana discessit. Luc13 Altera duodeuiginti annos morbi ui inclinata, Domino manum ei imponente curatur | et cęlum aspicere incipit, quę tanto tempore pecudum more terram tantum spectauerat. Io5 Plus dicam: octo et triginta annorum languorem sustinuit ille quem ad probaticam piscinam sanum surgere iussit Dominus. ita ut qui tam diu fracto debilitato-que corpore immobilis in lectulo decubuerat, illum ipsum lectulum, quo ferebatur, ipse humeris suis referret |


2105. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

libra examinabuntur, luporum feritatem quam induerunt, cum agnorum mansuetudine commutabunt. Nunc ergo tempus acceptabile, nunc dies salutis, nunc accessus ad eum datur, a quo dictum est: Io6 Qui uenit ad me non eiiciam foras. Non aliter ad eum uenitur | nisi desinendo a malis et quod bonum est operando. Itaque non solum iniqui, sed etiam ocio indulgentes | ab eo qui saluare potest, procul sunt.


2106. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

foras. Non aliter ad eum uenitur | nisi desinendo a malis et quod bonum est operando. Itaque non solum iniqui, sed etiam ocio indulgentes | ab eo qui saluare potest, procul sunt. Mar18 Io1 Ficum illam quę foliorum tantum luxuria exuberans fructu carebat, maledicendo Dominus ariditate damnauit. Sub qua cum lateret Nathanael Israhelita licet dolo carens, non poterat loqui cum


2107. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

aures eius, et solutum est uinculum linguę eius, et loquebatur recte. Postremo quibuscunque uitiis corruptus uiuis, ita ut mortuus sis cum uiuas, quantum potes ad illum qui uiuificat mortuos te uerte. Io10 Nam et mortui audient uocem Filii Dei | et qui audierint uiuent. modo ne tardes tibi iam in morte posito quęrere salutem, dum inueniri potest. Fugit tempus, dies aduentat extremus | atque hic fortasse crastinus est aut hodiernus, et tu tibi


2108. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

Fugit tempus, dies aduentat extremus | atque hic fortasse crastinus est aut hodiernus, et tu tibi tutum putas diferre turpis uitę correctionem? Noli iuuentę confidere. omni ętati communis est mors. nec prosperę ualetudini crede. quidam dum rident, dum iocantur, dum cum aliis colloquuntur, repente concidere. Pelle igitur moras omnes | et prauas cupidines de pectore proiicere festina | atque de spelunca latronum fac domum orationis in qua habitare


2109. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

uel in uia ubi conculcatur et atteritur. Coram praua assuetudine corruptis hominibus quoties de Deo, de sanctis, de uitę honestate incidit sermo, corrugant nares, contrahunt frontem, os distorquent, uultum auertunt, et taciti etiam dicere uidentur: Io6 Durus est hic sermo | quis potest eum audire? Tales erant pharisei illi ac Legis periti, quorum scelera cum argueret Dominus, coeperunt (ut Lucas ait) Luc11 grauiter insistere et os eius opprimere. De quibus in


2110. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

Durus est hic sermo | quis potest eum audire? Tales erant pharisei illi ac Legis periti, quorum scelera cum argueret Dominus, coeperunt (ut Lucas ait) Luc11 grauiter insistere et os eius opprimere. De quibus in Ioanne conquęritur Saluator et ait: Io8 Non potestis audire sermonem meum. Dextera igitur aure carent, ne bona audiant, ueluti Malchus ille cum a Petro uulnus accepisset. Is tamen adduci ad Iesum ut curaretur


2111. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

Tales erant pharisei illi ac Legis periti, quorum scelera cum argueret Dominus, coeperunt (ut Lucas ait) Luc11 grauiter insistere et os eius opprimere. De quibus in Ioanne conquęritur Saluator et ait: Io8 Non potestis audire sermonem meum. Dextera igitur aure carent, ne bona audiant, ueluti Malchus ille cum a Petro uulnus accepisset. Is tamen adduci ad Iesum ut curaretur sustinuit | Isti uero peruicatius


2112. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

peruicatius auditum obdurasse uidentur, ut aspis, ne intelligant uocem sapienter incantantis. Quod si ultra eis pręcepta salutis ingerere perseueraueris indignantur | et iam in contumeliam prorumpunt. Ioa9 Totus in peccatis natus es inquiunt et doces nos? Vnde autem fit, quod tam obstinato proposito cęlestem aspernentur disciplinam, parabola Euangelii de nuptiis recitata docet. Ad quas inuitati | quoniam uenire noluerunt,


2113. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

male desinere | et nunc hoc nunc aliud uelle, alię quoque in Euangelio similitudines indicio sunt. Matth11 Inconstantis quippe hominis uolubilitas comparatur arundini uento agitatę, dum Ioannes Baptista talis non esse asseritur. Adde quod arundo ipsa et fragile lignum sit | et infructuosum uacuum-que intus ac nodis quidem plurimis intersectum. Ita uir sibi minus constans | tentationibus succumbit, bonarum


2114. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

Matth. 17 Qui uult uenire post me, abneget semetipsum, et tollat crucem suam, et sequatur me! Ac ne quis crucis nomine, quod dura aspera-que significat turbetur, discipulos suos consolatus est dicens: Jo. 16 In mundo pressuram habebitis, sed confidite, ego uici mundum. quasi diceret: Sicut ego propria uirtute calcaui mundi huius erumnas , ita et uobis uincendi facultatem conferam, ut per me mala omnia


2115. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

Christo humiliari. Quid enim esse potest maius Christo? qui ejuscemodi humilitatem sic in se commendauit, ut Dei filius non dedignaretur esse hominis filius | et formam serui assumere, cum esset omnium dominus. Io6 denique fugisse dicitur in Euangelio, cum eum regem facere uellent. et Io.18 non est regnum meum de hoc mundo inquit. ut suo exemplo non in terra regnare, sed in cęlo desyderemus. Vnde et mercedem humilitatis


2116. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

non dedignaretur esse hominis filius | et formam serui assumere, cum esset omnium dominus. Io6 denique fugisse dicitur in Euangelio, cum eum regem facere uellent. et Io.18 non est regnum meum de hoc mundo inquit. ut suo exemplo non in terra regnare, sed in cęlo desyderemus. Vnde et mercedem humilitatis | et non humilitatis poenam proposuit dicens: Matth10 Qui se humiliat


2117. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

magnificant fimbrias. amant autem primos recubitus in coenis | et primas cathedras in synagogis | et salutationes in foro | et uocari ab hominibus rabbi . Ergo et inanis glorię cupido arrogantibus dominatur. de quibus in Euangelio Ioannis dicitur: Io11 Dilexerunt gloriam hominum magis quam gloriam Dei . Statuit ergo eos diabolus supra elatę iactantię pinnaculum , ut quo


2118. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

in coenis | et primas cathedras in synagogis | et salutationes in foro | et uocari ab hominibus rabbi . Ergo et inanis glorię cupido arrogantibus dominatur. de quibus in Euangelio Ioannis dicitur: Io11 Dilexerunt gloriam hominum magis quam gloriam Dei . Statuit ergo eos diabolus supra elatę iactantię pinnaculum , ut quo altius ascenderint, grauius elidantur


2119. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

animi indicium est ociositas. Nonnulli quippe uirtutis operibus ideo exerceri nolunt, quia uerentur ne labori succumbant. malunt-que ignauo ocio torpescere | quam ullam religiosę uitę fatigationem subire. Io25 Hi sunt palmites illi infructuosi | a uera uite abscindendi | et cum nullum sanctę actionis humorem habentes exaruerint, mittendi in ignem ut ardeant. Tempus enim ad bene agendum datum | nihil agendo consumpserunt. defoderunt-que in terra talentum | a


2120. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

committat. Quod quoniam frequenter contingit, semper tutius existima | nihil de te prędicare, nihil quod Deo teste agis, ab aliis inspici uelle. Glorię quippe mundanę cupiditate duci omnino nefas esse etiam tunc monstrauit Dominus cum diceret: Io8 Ego non quęro gloriam meam. Qui illum uere imitari desyderat, non quęrat gloriam suam, sed gloriam Dei, monente Apostolo ac dicente: Cor1.10 Siue manducatis siue bibitis | uel aliud quid


2121. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

hereticorum prauitatem declinare timent, ut aliquid se acutius inuestigasse rudi plebeculę persuadeant | et apud indoctos doctorum laudem sibi comparent. Quam ob rem talibus est dictum: Io5 Quomodo uos potestis credere, qui gloriam ab inuicem accipitis, et gloriam quę a solo Deo est non quęritis? Plerique autem eodem appetendę glorię uitio superati, tametsi fideles sint, si tamen ab infidelibus


2122. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

autem eodem appetendę glorię uitio superati, tametsi fideles sint, si tamen ab infidelibus honorantur, cauent ore confiteri, quod corde credunt, et humanam laudem fide ipsa potiorem habent. Siquidem tales illi erant, de quibus Ioannes memorat dicens: Io12 Ex principibus multi crediderunt in eum, sed propter phariseos non confitebantur, ne de synagoga eiicerentur. dilexerunt enim gloriam hominum magis quam gloriam Dei.


2123. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

tametsi fideles sint, si tamen ab infidelibus honorantur, cauent ore confiteri, quod corde credunt, et humanam laudem fide ipsa potiorem habent. Siquidem tales illi erant, de quibus Ioannes memorat dicens: Io12 Ex principibus multi crediderunt in eum, sed propter phariseos non confitebantur, ne de synagoga eiicerentur. dilexerunt enim gloriam hominum magis quam gloriam Dei. Quam ergo perniciosum uitium est inanis gloria,


2124. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

Audiamus et Dominum pręcipientem: Luc17 Cum omnia feceritis quę pręcepta sunt uobis, dicite serui inutiles sumus. fecimus enim quod facere debuimus. Ad hęc semper peccatores nos esse meminerimus. Io1.1 Si enim dixerimus, quia peccatum non habemus, nosipsos seducimus, et ueritas in nobis non est. Denique nihil boni uel in nobis | uel extra nos esse, de quo quasi de nostro gloriari possimus , dicente Apostolo:


2125. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

tedere et pauere , ex natura passibili et infirma, ex eadem paulo post dixit: Pater mi, si possibile est, transeat a me calix iste! Sed quoniam ratio ipsa in nobis uincere debet naturalem carnis motum, nihil moratus intulit: Io14 Veruntamen non sicut ego uolo, sed sicut tu. Ut semper Dei uoluntas pręferatur hominis uoluntati. Vis non timere mortem? crede in illum qui ait: Ego sum uia ueritas et uita. Hic est


2126. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

Vis non timere mortem? crede in illum qui ait: Ego sum uia ueritas et uita. Hic est enim uia morum, ueritas fidei, uita retributionis. Propterea quidem etiam hortatur nos dicens: Io5 Amen, amen dico uobis, quia qui uerbum meum audit | et credit ei qui misit me, habet uitam ęternam | et in iudicium non uenit, sed transit a morte in uitam. Quod si in Adam morimur et in Christo reuiuiscimus,


2127. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

mori optarint? Ingemiscens Dauid ait: ps119 Hei mihi quia incolatus meus prolongatus est! et Helias : reg2.19 Sufficit mihi Domine, tolle animam meam! et Iob: Iob3 Quare non in uulua mortuus sum? egressus ex utero non statim perii? et Ionas: Domine tolle quęso animam meam a me, quia melior est mihi mors quam uita . Quod si hi quibus adhuc clausus erat aditus


2128. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

Dauid ait: ps119 Hei mihi quia incolatus meus prolongatus est! et Helias : reg2.19 Sufficit mihi Domine, tolle animam meam! et Iob: Iob3 Quare non in uulua mortuus sum? egressus ex utero non statim perii? et Ionas: Domine tolle quęso animam meam a me, quia melior est mihi mors quam uita . Quod si hi quibus adhuc clausus erat aditus regni cęlestis, hinc


2129. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

prolongatus est! et Helias : reg2.19 Sufficit mihi Domine, tolle animam meam! et Iob: Iob3 Quare non in uulua mortuus sum? egressus ex utero non statim perii? et Ionas: Domine tolle quęso animam meam a me, quia melior est mihi mors quam uita . Quod si hi quibus adhuc clausus erat aditus regni cęlestis, hinc decedere optarunt, nos timebimus, quibus per Christum a maladicto iam liberatis


2130. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

dormitionem appellat, ut quiete eos et uita simul frui significet. Puellam suscitaturus Dominus: Luc8 Non est mortua inquit, sed dormit. et de Lazaro: Io11 Lazarus amicus noster dormit, sed uado ut a somno excitem eum. Paulus quoque cum de mortuis loqueretur: Thes1.4 Fratres inquit nolo uos ignorare de dormientibus. Et in psalmo habetur:


2131. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

quę cuncta corrumpere consueuit, beneficium. Quod Ecclesiasticus testatur dicens: Eccl46 Dedit Dominus ipsi Caleph fortitudinem | e t usque in senectutem permansit illi uirtus. In Iob etiam legimus: Iob32 Sperabam quod ętas prolixior loqueretur et annorum multitudo doceret sapientiam | sed ut uideo spiritus est in hominibus, et inspiratio Omnipotentis dat intelligentiam. Denique in Euangelio Dominus:


2132. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

Quod Ecclesiasticus testatur dicens: Eccl46 Dedit Dominus ipsi Caleph fortitudinem | e t usque in senectutem permansit illi uirtus. In Iob etiam legimus: Iob32 Sperabam quod ętas prolixior loqueretur et annorum multitudo doceret sapientiam | sed ut uideo spiritus est in hominibus, et inspiratio Omnipotentis dat intelligentiam. Denique in Euangelio Dominus: Luc12 Dabo


2133. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

Stella enim a stella differt in claritate. sic et resurrectio mortuorum . Quanto quis plenius in se Christi similitudinem expresserit eum hic imitando, tanto illi proximior est futurus in cęlesti regno. Hoc certe ipso pollicetur dicens: Io12 Siquis mihi ministrat, me sequatur, et ubi ego sum, illic et minister meus erit. Siquis mihi ministrauerit, honorificabit eum Pater meus . Hęc talia si recte perpenderis, profecto iam nihil tibi aut factu


2134. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

certe dulcedine affecti erant apostoli, cum inter flagella gauderent, quoniam digni habiti sunt pro nomine Iesu contumeliam pati. Et cum sęuissimi tyranni tormenta proponerent, necem minarentur, ne Iesum euangelizarent, tacere omnino non poterant. tanto illis nomen Domini sui iocundius fuit | quam uitę pręsentis usus | aut doloris per supplicia infligendi euasio. Tales itaque esse debent qui uolunt montem excelsum conscendere cum Petro | et operarii fieri uineę Domini | et abiecta seculi huius sarcina


2135. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

habere. ascendit ergo arborem sicomorum ut uideret Iesum, altius-que sese cęteris errexit, non superbia sed cogitatione, extra turbam quęrens, quod in turba inuenire non poterat. Ioannes quoque Baptista in matris aluo sanctificatus, ut sanctior fieret, desertum incoluit. ibi manens Christum baptizare meruit | et de illo prophetare | et ab illo testimonium accipere dicente: Luc7 Inter natos mulierum non surrexit


2136. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

quoque Baptista in matris aluo sanctificatus, ut sanctior fieret, desertum incoluit. ibi manens Christum baptizare meruit | et de illo prophetare | et ab illo testimonium accipere dicente: Luc7 Inter natos mulierum non surrexit maior Ioanne Baptista. atque hunc eundem, quem homines ut prophetam honorabant, ipse plus quam prophetam esse asseruit. Postremo ipse Dominus Petro Iacobo Ioanni diuinitatis suę claritatem ostensurus, non solum in montem, sed in montem excelsum duxisse eos dicitur.


2137. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

ab illo testimonium accipere dicente: Luc7 Inter natos mulierum non surrexit maior Ioanne Baptista. atque hunc eundem, quem homines ut prophetam honorabant, ipse plus quam prophetam esse asseruit. Postremo ipse Dominus Petro Iacobo Ioanni diuinitatis suę claritatem ostensurus, non solum in montem, sed in montem excelsum duxisse eos dicitur. Tanta uisione non poterant esse digni, nisi a turba secederent | et humana transgressi sublimitate contemplationis cęlestibus


2138. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

in Scripturis angelus est appellatus. ut illud Malachię: Mlc2 Labia sacerdotis custodiunt scientiam, et legem requirent ex ore eius, quia angelus est Domini exercituum. Ioannes etiam in Apocalypsi Apoc2 septem angelis, septem in Asia ecclesiarum episcopis scribere iubetur. hoc est, Ephesi, Smyrnę, Pergami, Thiatyrę, Sardis, Philadelphię et Laodicię. In his singulis singuli episcopi


2139. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

rexit, multis inter sanctos honorabilior magnificentior-que habeatur. charitatem etiam pręcipue amplecti debet sacerdos, ut cui uni commissa cura animarum est, pro earum salute, si ita casus inciderit, nec supplicia recuset | nec mortem metuat. Io10 Bonus enim pastor ponit animam suam pro ouibus suis. Idem pręterea justitiam omnem, quam alios docet, prior impleat, ne quod uerbis ędificat, si aliter ac pręcipit uixerit, exemplo destruat atque dissipet. Matth5


2140. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

peruersa doctrina fideli gregi insidiantem | et illius dolo alios rapi, alios dispergi, alios mactari | nec tamen it obuiam perfidię, sed auersus fugit. ita ut fugiendo ostendat se pastoris nomine indignum. vnde dicitur: Io10 Mercenarius fugit, quia mercenarius est; et non pertinet ad eum de ouibus. Non quia non pertineat ad eum, sed qua sic agat, tanquam si nihil omnino ad eum pertineat. quandoquidem non animarum lucrum sed pecunię quęritet |


2141. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

hauritur. De studio lectionis. Caput XXIV Igitur ad Scripturę diuinę studium omnes qui perfectionis iter ingredi cupiunt conuocamus | cum Ioanne in Apocalypsi: ap2 Qui sitit ueniat, et qui uult accipiat aquam uitę gratis. Beati sunt qui sitiunt et esuriunt iustitiam. sed nisi Scripturarum lectioni operam impendant,


2142. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

auertunt. Nos contempta illorum stultitia in quibus nulla solida sapientia est, illis tantummodo lectionibus incumbamus, quę nobis iter, quo ad immortalitatem peruenitur ostendunt. Alioquin aquam istam uitę, ad quam nos Ioannes apostolus inuitat, haurire non poterimus. Veteris igitur Noui-que Instrumenti litteras assidue perscrutemur. In his plenissime discitur, quid facere, quid uitare, quid credere, quid


2143. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

humanę sapientię altitudinem excedit | fide percipitur. sine qua ad beatorum ęternitatem nemo transfertur. Audiamus autem in Euangelio Dominum Iesum Patri suo loquentem ac dicentem: Io17 Hęc est uita ęterna, ut cognoscant te solum Deum uerum et quem misisti, Iesum Christum. Vt igitur fide ac uirtutibus proficere possimus, abeamus cum Iesu per Scripturarum sata uellicantes Veteris Nouę-que


2144. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

Quicquid autem Nouum continet instrumentum , ad Euangelium pertinere censemus. Itaque cum Euangelio et Pauli Epistolę et aliorum apostolorum | et Lucę Actus | et Ioannis Apocalypsis | et eruditorum hominum approbati de religione tractatus frequenter in manibus habendi legendi-que tibi erunt, ut fide stabiliaris, ut uirtutibus pręstes | et in Christi domini meditatione perseuerans in Deo tandem conquiescas. Nihil ita


2145. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

illa suscipit, alius tametsi donec audit aliquantulum compungitur, mox tamen inde discedens ad consuetas nequitię sordes reuertitur, tanto nequitior factus, quanto inexcusabilior. Talibus dicit Dominus: Io8 Qui ex Deo est uerba Dei audit. propterea uos non auditis, quia ex Deo non estis. Non ergo omnes qui in auditorio sunt, audiunt uerbum Dei, sed is qui illud quod audit, opere perficere contendit. et hic quidem ex Deo est | illi uero non ex Deo,


2146. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

sed is qui illud quod audit, opere perficere contendit. et hic quidem ex Deo est | illi uero non ex Deo, sed potius ex diabolo sunt, qui diaboli obstinationem duritiam-que imitantur | nec omnino a uitiis resipiscere quicquam pensi habent. Itidem tibi diuini prędicatores cum Ioanne apostolo respondebunt, si eorum monita contempseris, dicentes: Io1.4 Nos ex Deo sumus | qui nouit Deum, audit nos; qui non est ex Deo, non audit nos. Omnes natura ex Deo sumus, uitio autem nostro fit, ut ex


2147. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

non ex Deo, sed potius ex diabolo sunt, qui diaboli obstinationem duritiam-que imitantur | nec omnino a uitiis resipiscere quicquam pensi habent. Itidem tibi diuini prędicatores cum Ioanne apostolo respondebunt, si eorum monita contempseris, dicentes: Io1.4 Nos ex Deo sumus | qui nouit Deum, audit nos; qui non est ex Deo, non audit nos. Omnes natura ex Deo sumus, uitio autem nostro fit, ut ex Deo non sumus . Porro dici non potest, quam pessime cum homine illo agitur,


2148. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

Illos ergo magis ad hanc rem idoneos esse certum est, qui uitę probitate perfectioni euangelicę propius accedunt. Hinc apostolis ipsis datur nosse mysterium regni Dei. Hinc Paulus ad tertium usque rapitur cęlum. Hinc Ioanni futura quibus referta est Apocalypsis reuelantur | et unica sanctę Trinitatis diuinitas in principio sui Euangelii declarata plenissime innotescit. Iccirco Saluator noster illum, quem a


2149. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

ps85 Lętifica animam serui tui, quia ad te Domine animam meam leuaui, quia tu Domine suauis et mitis et multum misericors omnibus inuocantibus te. Hac ipsa cęlestium meditationum iocunditate temperari calamitatum suarum moerorem humilis Iob optabat, cum diceret: Iob23 Quis mihi tribuat ut cognoscam | et inueniam illum | et ueniam usque ad solium eius? Tutissimum sibi refugium ratus in miseriis celsitudinis


2150. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

Lętifica animam serui tui, quia ad te Domine animam meam leuaui, quia tu Domine suauis et mitis et multum misericors omnibus inuocantibus te. Hac ipsa cęlestium meditationum iocunditate temperari calamitatum suarum moerorem humilis Iob optabat, cum diceret: Iob23 Quis mihi tribuat ut cognoscam | et inueniam illum | et ueniam usque ad solium eius? Tutissimum sibi refugium ratus in miseriis celsitudinis diuinę contemplationem. Qui enim cęlestis ęternitatis


2151. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

meam leuaui, quia tu Domine suauis et mitis et multum misericors omnibus inuocantibus te. Hac ipsa cęlestium meditationum iocunditate temperari calamitatum suarum moerorem humilis Iob optabat, cum diceret: Iob23 Quis mihi tribuat ut cognoscam | et inueniam illum | et ueniam usque ad solium eius? Tutissimum sibi refugium ratus in miseriis celsitudinis diuinę contemplationem. Qui enim cęlestis ęternitatis bonum mente complectitur, caduca omnia facile contemnit.


2152. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

cor2-12 Hunc passus Paulus transcendit cęlos | et audiuit arcana uerba, quę non licet homini loqui, nescire-que se fatetur, utrum cum corpore an extra corpus raptus fuerit, cum id sibi contigisset. Ioannes quoque in Apocalypsi se in spiritu non in corpore fuisse ait, cum Dominum uidit. apoc1 Et cum uidissem eum, inquit, cecidi ad pedes eius tanquam mortuus. Sed quo uiso per se stare non poterat, ab eo errectus mirabili


2153. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | Section]

Porro, si Venereę uoluptatis obscoenitatibus es pollutus | et tua te accusat conscientia, ingemisce compunctus, ora ut munderis. mundata autem conscientia per confessionis poenitentię-que sacramentum | dicet tibi Dominus, quod ante dixit adulterę: Io. 8. Vbi sunt qui te accusabant? Nemo te condemnauit nec ego te condemnabo. vade, et noli amplius peccare! Pręterea si forte odio habes fratrem tuum, si rapuisti, si percussisti, si occidisti, confitere crimen, dic te dignum supplicio,


2154. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | Section]

sed cum finem iniquitatibus fecisset, meruit fieri discipula Christi. Luc. 13. Remissorem autem ut magnorum ita multorum peccaminum se esse ostendere uolens Dominus, mulierem duodeuiginti annos inclinatam errexit | Io. 11. Lazarum post quadridui sepulturam iam foetentem ad uitam reuocauit. Quanuis ergo diu te Sathanas alligatum tenuerit, quanuis longo peccandi usu iam obdurueris | et toto tempore in scelerum tuorum monumento iacens contabueris, exolue tandem uincula, rumpe


2155. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

illud in Dei laudem cultum-que expendat. Cum ergo Dominicis feriatis-que ab Ecclesia institutis diebus maxime a scelere abstinendum sit, cur uos infrenis ac petulans iuuentus tunc pręcipue in ganeis crapulamini? in choreis lasciuitis? in iocis et ludis diffluitis? alearum tesserarum-que lusionibus tempus diuino honori dedicatum impie consumitis? In quo quidem lusu nec amissę pecunię damnum sine infamia | nec lucrum sine restitutionis debito | nec usus est sine peccato. nisi forte periurare | et dolos intendere |


2156. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

noceat, leuis est culpa. Interdum ne culpa quidem, sed potius meritum. ut cum finguntur parabolę siue apologi ad pręcepta uirtutis. Nemo quippe ignorat ea conficta esse, non ut mendacium dicatur, sed ut ueritas disciplinę salutaris iocundius exprimatur, gratius acceptetur | tenacius-que menti discentis insideat. Hoc me fecisse nullo modo poenitet | edito illo quinquaginta parabolarum libello, dum prodesse plurimis cupio, non commento sed ueritate. De pernicioso


2157. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

philosophi! Vera sapientia est Deum nosse et tam edicta quam interdicta eius tota animi sedulitate obseruare. Cęterum, nequis obseruandorum difficultatem ignauię suę fauens insipienter excuset et impossibilia esse prędicet, audiat Ioannem Apostolum dicentem: Hęc est charitas Dei: ut mandata eius custodiamus. Et mandata eius grauia non sunt. Audiat et Moysen in Deuteronomio sibi loquentem: Mandatum hoc quod ego pręcipio tibi hodie,


2158. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

proximum dilige, ut Deum non offendas. Ita Deum ama, ut nihil magis, nihil ęque | amasse arguaris. Pma 15. Et si charitas Dei hęc est, (sicut Ioannes apostolus testatur) ut mandata eius custodiamus, mendax est profecto, qui se Deum diligere dictitat | et pręcepta eius non seruat. Quę quo diligentius adhuc studiosius-que amplectamur, cum de obseruatorum pręmio satis dictum sit, de transgressorum quoque poena


2159. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

per se agere possit | et suis affectibus ad malum pronis anhelet, continuo in omne nefas pręceps feratur necesse est. Iccirco non solum a paradisi expectatione excluditur, verum etiam in dies grauius futurum sibi supplicium comparat in inferno. Io. 12 Ille enim seruus, (ut in Euangelio legitur) qui cognouit uoluntatem Domini sui, et non se pręparauit et non fecit secundum uoluntatem eius, plagis uapulabit multis. Ne igitur ęterni ignis magis omnibus


2160. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

in monte Oliueti exiens orasse perhibetur. Noctu ergo surgentes meditando atque orando quęramus cum sanctis mulieribus uirtutum aromata, ut illis ungamus Iesum. Si cum sanctimonię odore ad se uenientes conspexerit, qua pietate est, iocunde gratanter-que suscipiet. In nobis implebitur dictum illud: Beati sunt serui illi, quos cum uenerit Dominus, inuenerit uigilantes. Pręterea quemadmodum ętas uitę nostrę breuis


2161. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

obdormisset, uidit cęlestem scalam | angelos-que ascendentes et descendentes. Et a Domino audiuit | terrę in qua dormiret, se possessorem fore | semen-que suum per orbem esse propagandum. Gen. 37 Hoc in Genesi legimus | et ibidem de Iosepho eius filio, cuius somnio cognitum est | ipsum patri matri-que ac fratribus honorabilem futurum, manipulorum et stellarum quę uidit, solis quoque et lunę argumento. Ab his enim per quietem se adoratum dixerat. Idem Ioseph magistri pincernarum pharaonis et pistorum


2162. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

Hoc in Genesi legimus | et ibidem de Iosepho eius filio, cuius somnio cognitum est | ipsum patri matri-que ac fratribus honorabilem futurum, manipulorum et stellarum quę uidit, solis quoque et lunę argumento. Ab his enim per quietem se adoratum dixerat. Idem Ioseph magistri pincernarum pharaonis et pistorum prępositi, cum quibus tunc in carcere erat, somnia interpretatus est, diuersę quidem sortis, sed certissimi euentus | ac nihil prorsus ab interpretationis sententia discrepantis. Pręterea


2163. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

de uentis pugnantibus ac bestiis de mari ascendentibus | et aliis quę leguntur, nisi futurę ueritatis signa extitissent, ne scripta quidem in uoluminibus diuinis fuissent. Veniamus ad Euangelium. Magi ne ad Herodem reuerterentur somnio admoniti capitis periculum euaserunt. Iosephus in somniis accepto responso, cum puero Iesu et matre eius uirgine fugit in Aegyptum, ut ipsum Iesum neci subtraheret, qua Herodes ipsum solum quęritans aduersus insontem multorum infantiam erat sęuiturus. Ad hęc non pauca in


2164. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

Pharao rex cum dormiret, boues uidit septem crassas | et totidem alias macilentas. eodem-que numero triticeas spicas, alias turgentibus aristis plenas, alias effoetas exiles ac prorsus uanas | Et quemadmodum ista disserens Ioseph sanctitate notus prędixerat, septennem annonę copiam septennis fames est subsecuta. Nabuchodonosori quoque regis dirum ac triste somnium, siue statuam quam uidit consideres | uario metallo compactam | siue arborem supra modum proceram atque amplam. Vtroque enim


2165. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

Pilati etiam uxor in Euangelio multa per uisum se passam conquęritur propter Christum, et marito ut missum illum faceret, nititur persuadere. Hoc quoque obseruandum, quod iniqui insomniorum suorum quid portendant ignari a sanctis interpretationem accipiunt, ut pharao a Iosepho | et Nabuchodonosor a Daniele. Vnde apparet | somnia ista quę diuino fiunt consilio, et impiis obiici quandoque, sed non nisi electis Dei seruis reuelari. Taceant igitur peccatores ad quos non pertinet iudicium somniorum, aut eos


2166. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

facilius ad assequendam beatitudinem uoti nostri compotes simus, expediet quidem eos etiam, quos Deo charissimos esse constat, ut pro nobis deprecentur, obsecrare, ut, quod ipsi non meremur, illorum, qui digni sunt, suffragiis obtineamus. Ita fecisse gentiles quasdam in Euangelio Ioannis legimus. Cupiditate enim affecti uidendi Iesum rogauerunt Philippum, Philippus Andream, ambo Dominum. Quid secutum sit, euangelista non explicat. Non tamen dubito, quin ipse Dominus per apostolos exoratus hoc concesserit, quod


2167. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

diu sterili prolem a Domino exorauit et, qui natus fuerat, puerum uita defunctum reuiuiscere fecit. Postremo Naman Syrum leprę morbo laborantem sanitati restituit. Nec terrenis corporibus modo, uerum etiam cęlestibus iusti atque fidelis hominis pręualet oratio. Iosue, Israhelitici exercitus dux, oblatis Deo precibus solem et lunam stare compulit, donec inimicos ad fugam conuersos persecutus internicione delerat. Pro Ezechia rege supplicante angelus e cęlo delapsus pugnauit et Assyrios, qui ipsum obsederant, concidit: centum octoginta quinque


2168. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

et cum pro tua oraueris salute, uoti compos ut efficiare pręstabit. In tantum autem obstinatorum non acceptat orationem, ut etiam pro eis orare uetet, pręsertim si incorrecti inpoenitentes-que decesserint, quod Ioannes apostolus in epistola testatur dicens: Est peccatum ad mortem. Non pro illo dico, ut roget quis . Ipse quoque Dominus Iudeorum pertinacię iratus, ad Hieremiam prophetam loquens ait: Tu ergo noli orare pro populo hoc, nec assumas pro eis laudem et orationem. Et non


2169. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

continet, hoc Regum gesta testantur. Roboam. Sic Roboam, ne Aegypti armis disperderetur, obtinuit. Achab Sic Achab malum, quod capiti suo mox incubiturum per prophetam didicerat, distulit ad posteros. Iosaph. Sic Iosaphat Ammonitas Idumeos-que uicit et numero et armis impar. Ioram. Ioachan Sic Ioram Assyriorum obsidione | et Ioachan eorundem seruitute liberantur. Ezech. Ob hoc pro Ezechia stans angelus Domini


2170. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

testantur. Roboam. Sic Roboam, ne Aegypti armis disperderetur, obtinuit. Achab Sic Achab malum, quod capiti suo mox incubiturum per prophetam didicerat, distulit ad posteros. Iosaph. Sic Iosaphat Ammonitas Idumeos-que uicit et numero et armis impar. Ioram. Ioachan Sic Ioram Assyriorum obsidione | et Ioachan eorundem seruitute liberantur. Ezech. Ob hoc pro Ezechia stans angelus Domini concidit Assyrios.


2171. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

disperderetur, obtinuit. Achab Sic Achab malum, quod capiti suo mox incubiturum per prophetam didicerat, distulit ad posteros. Iosaph. Sic Iosaphat Ammonitas Idumeos-que uicit et numero et armis impar. Ioram. Ioachan Sic Ioram Assyriorum obsidione | et Ioachan eorundem seruitute liberantur. Ezech. Ob hoc pro Ezechia stans angelus Domini concidit Assyrios. Manases Ob hoc Manases Babylonio iugo errutus | regno


2172. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

obtinuit. Achab Sic Achab malum, quod capiti suo mox incubiturum per prophetam didicerat, distulit ad posteros. Iosaph. Sic Iosaphat Ammonitas Idumeos-que uicit et numero et armis impar. Ioram. Ioachan Sic Ioram Assyriorum obsidione | et Ioachan eorundem seruitute liberantur. Ezech. Ob hoc pro Ezechia stans angelus Domini concidit Assyrios. Manases Ob hoc Manases Babylonio iugo errutus | regno quod


2173. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

Achab Sic Achab malum, quod capiti suo mox incubiturum per prophetam didicerat, distulit ad posteros. Iosaph. Sic Iosaphat Ammonitas Idumeos-que uicit et numero et armis impar. Ioram. Ioachan Sic Ioram Assyriorum obsidione | et Ioachan eorundem seruitute liberantur. Ezech. Ob hoc pro Ezechia stans angelus Domini concidit Assyrios. Manases Ob hoc Manases Babylonio iugo errutus | regno quod amiserat restituitur.


2174. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

Sic Achab malum, quod capiti suo mox incubiturum per prophetam didicerat, distulit ad posteros. Iosaph. Sic Iosaphat Ammonitas Idumeos-que uicit et numero et armis impar. Ioram. Ioachan Sic Ioram Assyriorum obsidione | et Ioachan eorundem seruitute liberantur. Ezech. Ob hoc pro Ezechia stans angelus Domini concidit Assyrios. Manases Ob hoc Manases Babylonio iugo errutus | regno quod amiserat restituitur.


2175. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

liberantur. Ezech. Ob hoc pro Ezechia stans angelus Domini concidit Assyrios. Manases Ob hoc Manases Babylonio iugo errutus | regno quod amiserat restituitur. Iosias Ob hoc Iosias non uidit malum, quod uidisset, si delicti eum non poenituisset. Eius poenitentię merito ne impoenitens quidem populus Dei uindictam sensit, quamdiu ille uixit. Quin etiam poenitentię tanta uis est, ut


2176. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

Ezech. Ob hoc pro Ezechia stans angelus Domini concidit Assyrios. Manases Ob hoc Manases Babylonio iugo errutus | regno quod amiserat restituitur. Iosias Ob hoc Iosias non uidit malum, quod uidisset, si delicti eum non poenituisset. Eius poenitentię merito ne impoenitens quidem populus Dei uindictam sensit, quamdiu ille uixit. Quin etiam poenitentię tanta uis est, ut immutabilis Dei mutare posse


2177. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

impoenitens quidem populus Dei uindictam sensit, quamdiu ille uixit. Quin etiam poenitentię tanta uis est, ut immutabilis Dei mutare posse sententiam uideatur. Niniuitę Post dies quadraginta subuertendam Niniuen Ionas a Domino iussus prędixerat, et tamen Niniuitis in cilicio cinere atque ieiuniis poenitentiam agentibus ignoscitur. et quoniam illi peccandi superbiam in poenitendi humilitatem conuerterant, diuinum decretum reuocatur.


2178. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

seruus fuerat. Sed si ne iustus quidem, nisi se humiliauerit exaudietur , quanto minus peccator ueniam impetrare poterit, nisi simul et poeniteat et humilietur? Hoc ipsum Dominus a nobis exigens clamat: Iohel. 2 Conuertimini ad me in toto corde uestro, in ieiunio et fletu et planctu, et scindite corda uestra, et non uestimenta uestra! Cor autem humiliatum | et intus poenitentię dolore scissum | lachrymę (si fieri potest) foris per ora manantes testentur.


2179. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

quę ducit ad uitam. Quod si per uiam istam sanctos ac pios homines cęlum ascendisse credimus, quomodo qui peccarunt id assequi posse sperant, nisi et ipsi per eam incesserint? Iob iustus nullius mortiferi delicti conscius | et qui summi Dei uerbis laudatus fuerat, pręter illa quę ad patientię probationem pertulit: Iob 16 Saccum consui inquit super cutem meam


2180. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

sperant, nisi et ipsi per eam incesserint? Iob iustus nullius mortiferi delicti conscius | et qui summi Dei uerbis laudatus fuerat, pręter illa quę ad patientię probationem pertulit: Iob 16 Saccum consui inquit super cutem meam | et operui cinere carnem meam. facies mea intumuit a fletu | et palpebrę meę caligauerunt. Daniel inter prophetas egregius habitus est, uisionum


2181. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

Daniel 10 Ego Daniel inquit lugebam trium hebdomadarum diebus, panem desyderabilem non comedi, et caro et uinum non introierunt in os meum, sed neque unguento unctus sum. Ioannes Baptista Quid de Ioanne Baptista dicam? in matris utero sanctificatus, de muliere genitis pręlatus, plus quam propheta habitus, deserti angustias uolens patitur, pilis camellorum uestitur, zona pellicea pręcingitur | et in tam uili habitu uilius


2182. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

inquit lugebam trium hebdomadarum diebus, panem desyderabilem non comedi, et caro et uinum non introierunt in os meum, sed neque unguento unctus sum. Ioannes Baptista Quid de Ioanne Baptista dicam? in matris utero sanctificatus, de muliere genitis pręlatus, plus quam propheta habitus, deserti angustias uolens patitur, pilis camellorum uestitur, zona pellicea pręcingitur | et in tam uili habitu uilius nutritur | locustas et mel syluestre comedens | et


2183. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

Nam si humana fragilitas ad agendam poenitentiam diuino non indigeret auxilio, Hieremias non orasset: Hier. 5 Conuerte nos Domine ad te et conuertemur! nec Saluator dixisset: Io. 15 Sine me nihil potestis facere. et: Io. 6 Nemo potest uenire ad me nisi Pater qui misit me traxerit eum. cui sententię Pauli apostoli dictum concordat, ubi ait: Ad Cor. 1 4


2184. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

auxilio, Hieremias non orasset: Hier. 5 Conuerte nos Domine ad te et conuertemur! nec Saluator dixisset: Io. 15 Sine me nihil potestis facere. et: Io. 6 Nemo potest uenire ad me nisi Pater qui misit me traxerit eum. cui sententię Pauli apostoli dictum concordat, ubi ait: Ad Cor. 1 4 Non uolentis neque currentis, sed


2185. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

sperantes in Domino misericordia circumdabit. dum te poenitet, dum speras, dum precaris, etiam sancti pro te orant, angeli uota tua offerunt Deo | Christus ipse pro te Patrem interpellat | dicente Ioanne apostolo: Epistula Ioann. 21 Aduocatum habemus apud Patrem Iesum Christum iustum | et ipse est propiciatio pro peccatis nostris; non pro nostris autem tantum, sed etiam pro totius mundi. Desperantium uero Christus non


2186. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

circumdabit. dum te poenitet, dum speras, dum precaris, etiam sancti pro te orant, angeli uota tua offerunt Deo | Christus ipse pro te Patrem interpellat | dicente Ioanne apostolo: Epistula Ioann. 21 Aduocatum habemus apud Patrem Iesum Christum iustum | et ipse est propiciatio pro peccatis nostris; non pro nostris autem tantum, sed etiam pro totius mundi. Desperantium uero Christus non aduocatus est, sed iudex. Considera igitur utrum


2187. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

est enim medico ęgritudo, ut ille adhibitis remediis instauret sanitatem. Illi autem animarum nostrarum medici sunt, quibus concessa est soluendi ligandi-que potestas ab eo qui dixit : Io. 20 Accipite Spiritum Sanctum | quorum remiseritis peccata remissa erunt, et quorum retinueritis retenta sunt. ab eo inquam qui est sacerdos in ęternum | qui-que in cęlum ascendens uicarios nobis in terra reliquit ipsos sacerdotes,


2188. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

ut uolentes moneat, ut sustinere paratos castiget | mulcta-que pro delictis, quę sibi aptior uidebitur, imposita | mundos puros-que restituat, Ecclesię Deo-que reconciliet. Epistula Ioannis 1 Si enim confiteamur peccata nostra (ut Ioannes apostolus inquit) fidelis est et iustus Dominus, ut remittat nobis peccata nostra | et emundet nos ab omni iniquitate. Remissio minuit


2189. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

castiget | mulcta-que pro delictis, quę sibi aptior uidebitur, imposita | mundos puros-que restituat, Ecclesię Deo-que reconciliet. Epistula Ioannis 1 Si enim confiteamur peccata nostra (ut Ioannes apostolus inquit) fidelis est et iustus Dominus, ut remittat nobis peccata nostra | et emundet nos ab omni iniquitate. Remissio minuit culpam, emundatio tollit poenam et confert beatitudinem, dicente


2190. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

siquis ex ipso manducauerit non moriatur. Ego sum panis uiuus qui de cęlo descendi. siquis manducauerit ex hoc pane, uiuet in ęternum. Et panis quem ego dabo, caro mea est pro mundi uita. Nihil est Domine tua ista oblatione melius, nihil pulchrius, nihil dulcius, nihil iocundius. Quid est bonum eius, inquit Zacharias, et quid pulchrum eius, nisi frumentum electorum et uinum germinans uirgines? Bonus et pulcher es, non reprobis sed electis et fidei uirginitatem consecutis, non hereticis a sponsa tua Ecclesia alienatis atque


2191. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

polluti accedere, magis libet abstinere | quam operam dare ac moliri | ut digni accedant. Timent scilicet Domino communicare, et eiusdem minas imperterrita aure excipiunt. Ait enim: Ioan. 6 Nisi manducaueritis carnem Filii hominis | et sanguinem eius biberitis, non habebitis uitam in uobis. Verentur itaque diuinis libamentis uesci, et in peccato perseuerando Deum offendere non uerentur.


2192. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

iuuamenti subministrant. Vnde quosdam uini usu se abdicare uilioribus-que cibis uitam sustentare minime piget. 35 Abstemii semper fuere filii Ionadab (ut in Hieremia est scriptum) et audiunt a Domino: Non deficiet uir de stirpe Ionadab filii Rechab, stans in conspectu meo cunctis diebus. Fore se sapientiorem credit Salomon, si abstemius uiueret | et: Eccl. 1


2193. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

cibis uitam sustentare minime piget. 35 Abstemii semper fuere filii Ionadab (ut in Hieremia est scriptum) et audiunt a Domino: Non deficiet uir de stirpe Ionadab filii Rechab, stans in conspectu meo cunctis diebus. Fore se sapientiorem credit Salomon, si abstemius uiueret | et: Eccl. 1 Cogitaui inquit in corde meo abstrahere a uino carnem meam, ut animum meum transferrem


2194. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

donec uotum perficerent. Daniel 1 Daniel, Anania, Azaria et Misahel, cum Babylonię captiui essent , leguminibus aliti et aqua potati habitiores apparuerunt cęteris, qui uino regis-que epulis nutriti erant. Ioanni Baptistę in deserto locustę et mel syluestre cibus fuit, uinum et siceram non gustauit. 1: 5 Paulus apostolus Timotheo discipulo scribens monet, ne aquam biberet sed modico uino uteretur.


2195. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

At nos fabam ipsam respuimus tanquam Pythagorę, non Christi discipuli. nos triticum nisi in similaginem redactum fastidimus | et uina delicatiora conquirimus | nulla in parte sanctis prophetis istis comparandi. Sed etiam Ioannes plus quam propheta, in matris adhuc aluo sanctificatus, non pepones esitauit sed locustas, nec uinum gustauit, sed haustas de Iordane aquas. Non grauabunt nos ieiunia nostra, si sanctorum


2196. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

| nulla in parte sanctis prophetis istis comparandi. Sed etiam Ioannes plus quam propheta, in matris adhuc aluo sanctificatus, non pepones esitauit sed locustas, nec uinum gustauit, sed haustas de Iordane aquas. Non grauabunt nos ieiunia nostra, si sanctorum parsimoniam cogitabimus, ut saltem imitari eos non pigeat, quos ęquiparare nequimus. Apostoli quoque Domini spicas manibus conterentes esuriem sedant | neque ab ordeaceis


2197. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

puerum a pernicie seruauit. Sanson nazareus, cum et ipse siti enectus clamasset ad Dominum, egressis de molari maxillę asinę aquis seruatus est. Elias in torrente Charith latens Deo procurante a coruis pascitur. Cum per deserta Idumeę arida arenosa-que ducerent exercitum Achab et Iosaphat reges aduersus Moabitas | et siti plurimum laborarent, excauarunt scrobes , quę orante Eliseo aquis repletę multitudinem ab imminente periculo liberarunt . Olim quoque cum ab Aegypto


2198. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

si in Christo tecum regeneratus est | Unum habetis patrem Deum, unum caput Christum, unum corpus Ecclesiam. Hoc igitur erit ieiunium electum, pium, fidele, sanctum. de quo etiam Iohel propheta dixit: Sanctificate ieiunium. Non enim sufficit cibi abstinentia, nisi et a peccatis abstineamus | et piis actionibus exerceamur | nos-que in omnibus fidei synceritate sanctificemus.


2199. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

quantę uirtutis sit | quanti-que emolumenti, exempla in diuinis scripturis relata testantur. Esdras sacerdos, cum a Caldea dimissus Hierosolymam rediret, triduo cum suis ięiunasse | preces-que pro itinere obtulisse dicitur | uoti-que compos factus fuisse. Iosaphat rex Iuda uiribus impar ieiunio et oratione superauit inimicos. Iudit uidua eisdem armis munita Olophernem Assyriorum ducem interfecit. Et Iudas Machabeus ingentes gentilium exercitus post triduanum ieiunium parua manu aggressus


2200. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

Hoc demonium inquit non eiicitur, nisi in ieiunio et oratione. Prodigus filius, qui bona scortando luxuriando-que abligurierat, tunc ad patrem flagitii sui poenitens rediit, cum esurire coepisset. Deus Iudeis placari paratus, per Iohelem clamabat: Conuertimini ad me in toto corde uestro, in ieiunio et fletu et planctu! Et Niniuitis ieiunantibus pepercit, quos-que minatus fuerat se funditus euersurum, seruauit. Danieli ieiunanti et oranti Christi uenturi mysteria reuelantur.


2201. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

Hiere. 14 Noli orare pro populo isto in bonum. cum ieiunauerint, non exaudiam preces eorum, et si obtulerint holocausta et uictimas, non suscipiam ea. Reg. 1 14 Quod si propter unum Ionatham, qui contra Saulis patris interdictum parum mellis gustauerat, Deus iratus non dedit responsum, quomodo eum exaudiet, qui suę Ecclesię iussa contemnit? De vitio ieivnare nolentivm ventriqve indvlgentivm. Caput


2202. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

spes est. Iccirco alibi idem hortatur dicens: Nolite inebriari uino in quo est luxuria, hoc est, uino quod gulę blanditur | et impudenter lasciuire compellit. Quamobrem etiam Dominus ita affectos ad poenitentiam reuocat per Iohelem prophetam et ait: Expergiscimini ebrii et flete et ululate omnes | qui bibitis uinum in dulcedine! Poenitere autem nolentibus per Hieremiam minatur dicens: Bibite et inebriamini et uomite et cadite | neque surgatis a facie gladii, quem ego mittam


2203. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

Igitur quoties tibi in conuiuio esse contigerit, ubi et uina preciosa et sapidę exquisitę-que dapes proponantur, ne talium dulcedine captus ad intemperantiam declines, cogita quanto dulcius iocundius-que sit Deo frui | quam istis obrui. Rursum cum tibi molesta esse coeperit abstinentia, mente reuolue, quanto molestius sit | in inferno torqueri | quam hic uentri multa exigenti modica tribuere. Ita enim et quę grauant


2204. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

Plurimi quippe ideo clericatum profitentur | et ecclesiasticas ambiunt dignitates, ut ditentur. et cum ditati fuerint, ut deliciis uoluptatibus-que fruantur. quibus in Euangelio respondet Dominus: Ioan. 6 Amen amen dico uobis, quęritis me non quia uidistis signa, sed quia manducastis ex panibus et saturati estis. Et quoniam uoluptariam uitam ęterni supplicii dolor sequitur, iisdem dicitur: Luc. 6


2205. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

in fide perseuerandum est, ne labescente fundamento quicquid superędificatum fuerit corruat. Nam sicut fides absque operibus mortua est, ita opera sine fide uana sunt, et licet temporaria mercede non fraudentur, ęterna tamen remuneratione priuantur. Fidei autem perseuerantiam Ioannes apostolus nobis commendat dicens: Quod audistis ab initio, in uobis permaneat. | quia si in uobis permanserit, quod audistis ab initio, et uos in Filio et Patre permanebitis. Dominus etiam in Apocalypsi: Esto fidelis inquit usque ad mortem, et dabo tibi coronam


2206. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

Aliorum exemplis disce cautius incedere. Sauli regi fauit Deus, quamdiu ille legi eius obediendo uixit. Post biennium regni sui innocenter exactum a mandatis diuinis desciuit, et Deo ulciscente translatum est de domo familia-que eius regnum, ipse hostium ui oppressus periit. Ioam et ipsum Hierosolymę regem, donec Ioiada sacerdos uixit, pie sancte-que regnasse constat, postea uero insolenter elatus adorari se iussit, Deum reliquit, idola simul cum suis coluit. quamobrem illi ab inimicis uicti poenas dedere, ipsum uero dum in lecto distentus recumberet,


2207. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

Sauli regi fauit Deus, quamdiu ille legi eius obediendo uixit. Post biennium regni sui innocenter exactum a mandatis diuinis desciuit, et Deo ulciscente translatum est de domo familia-que eius regnum, ipse hostium ui oppressus periit. Ioam et ipsum Hierosolymę regem, donec Ioiada sacerdos uixit, pie sancte-que regnasse constat, postea uero insolenter elatus adorari se iussit, Deum reliquit, idola simul cum suis coluit. quamobrem illi ab inimicis uicti poenas dedere, ipsum uero dum in lecto distentus recumberet, serui inuadentes trucidarunt.


2208. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

proprium peccatorum est. Non simus igitur sicut lunaticus ille de Euangelio, nunc cadens in ignem, nunc in aquam, sed simus templi sancti columna Iachin, quę interpretatur firmitas . Qui enim sic stabilitus fuerit, poterit dicere cum constantissimo uiro Iob: Donec deficiam non recedam ab innocentia mea. Pręterea meminerimus pręceptum esse: Si spiritus potestatem habentis ascenderit super te, locum tuum ne dimiseris! Infestet licet antiquus hostis, insidietur,


2209. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

hostis, insidietur, tendat laqueos, uenena melle oblita propinet | et omnibus nitatur fallaciis, nos tamen a lege pręceptis-que Domini nostri nusquam recedamus, nos nihil seruituti, quam semel Deo obtulimus, pręferendum existimemus. Quia seruitus ista omni terrena libertate iocundior, utilior, gloriosior est. Hanc ne deseramus, occurrant semper menti nostrę Saluatoris monita dicentis: Qui in Iudea sunt, fugiant ad montes; et qui in tecto, non descendat tollere aliquid de domo sua; et qui in agro,


2210. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | Section]

ut non simplices modo, uerum etiam recti sint | et assequantur, quod in Prouerbiis Salomon pollicetur dicens: Prouer. ii. Custodiet rectorum salutem Dominus | et proteget gradientes simpliciter. Ipsius Dei ore laudari meruit Iob, quod simplex et rectus esset | et timens Deum | et a malo recedens. Prudentis postremo officio fungeris, si postquam cuncta consideraueris, quę ab imprudentibus concupiscuntur, cum Salomone clamabis: Vanitas uanitatum et


2211. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

et certam uitę uiam prorsus ignorat. Quis enim nouit Filium nisi Pater | uel Patrem nisi Filius | et cui uoluerit Filius reuelare? Vnde et Petro Christum confitenti idem respondit: Beatus es Simon Bar Iona, quia caro et sanguis non reuelauit tibi, sed Pater meus qui in cęlis est. Decuit autem, ut qui homini quem formauit, beatitudinem dare decreuerat, doctrinę quoque esset autor, per quam beatitudo ipsa acquiri posset. In


2212. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

discendi studio incumbere, sed etiam uotis precationibus-que poscere debemus. cum Iacobus apostolus dicat: Iacob I Siquis uestrum indiget sapientia, postulet a Deo, qui dat omnibus affluenter et non improperat; et dabitur ei. In Iob quoque legimus: XXXII Inspiratio Omnipotentis dat intelligentiam. Cęterum uas mundum sit oportet, in quo diuinę sapientię thesaurus recondi debet.


2213. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

ipsam appetitionum quietudinem esse putauerunt , et hanc ad sapientem pertinere uolebant. At nos uerę quoque ęternęque beatitudini gaudium attribuimus et in Deo lętitiam perpetuam-que iocunditatem, amorem etiam et mutuam inter beatos charitatem atque perfectam. Repudiata itaque gentilium fatuitate | sapientiam quam non homo sed Deus docuit sequamur. hanc diuitiis, hanc rebus omnibus anteponamus. Melior est acquisitio eius (ut recte


2214. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

quanto diutius expectati sunt ut redirent. Pręterea si demonis potentiam ex testimonio Scripturarum pensare uolumus, profecto homini intolerandam insuperabilem-que esse inueniemus. Iob. XI Hunc Beemoth et Leuiathan dici legimus. quorum alterum elephantum, cętum alterum interpretantur. quę duo animalium genera cum omnium que in mari terra-que habentur, maxima sint, maximam demonis uim significare uidentur. et elephas


2215. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

coercens illorum robur | et nostram simul adiuuans imbecillitatem. Stultus est igitur, qui non totam resistendi spem atque uincendi in Deo posuerit. Sit ille licet Abraham uel Moyses uel Dauid uel Ioannes Baptista uel aliquis apostolorum, si propria uirtute | et non ope diuina niteretur, statim succumberet. in Deo autem sperans uictoria potiretur. Beemoth, inquit, quasi bos foenum comedet, hoc est paleas igni comburendas;


2216. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

De Leuiathan idem fere aliis uerbis prędicatur | et uis naturę demoniacę exprimitur, supra modum potens atque uersuta. quę utique cuncta humana subuerteret, nisi freno arbitrii diuini compesceretur. Iob XLI. Per gyrum inquit dentium eius formido | corpus eius quasi scuta fusilia, compactum squamis se prementibus. denique flammas fumum-que de illo procedere ait. Ignita enim sunt iacula diaboli, quibus illi uulnerantur


2217. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

diabolo estis, et desyderia patris uestri uultis facere. Sicut enim qui opera Abrahę faciunt, filii Abrahę sunt, ita qui diabolum imitantur, filii eius dicendi sunt, non natiuitate, sed uoluntatis corruptę similitudine. Io. 8. Ille inquit homicida erat ab initio, et in ueritate non stetit, quia non est ueritas in eo | cum loquitur mendacia, ex propriis loquitur, quia mendax est et pater eius. Mendacio quippe et fraude primos homines deduxit in interitum.


2218. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

condidisset, etiam mala quędam his contraria fieri iussit, ut bona malorum comparatione optabiliora redderet. Paradisum itaque magis desyderamus, quia scimus et infernum esse; uitam propter metum mortis plus diligimus. Lucem iocundiorem nobis facit molestia tenebrarum. sanitatem anxietas ęgrotationis pręstat gratiorem. et ut ad uirtutis culmen studiosius niteremur proposita peccatoribus supplicia compulere. Ergo et diabolus ideo creatus, ut eius foeditate offensi magis affectaremus inseri consortio


2219. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

viro autem iusto dicitur: Super aspidem et basiliscum ambulabis | et conculcabis leonem et draconem. Beemoth / Leuiatan Beemoth et Leuiathan in historia Iob legitur, quos elephantum et cętum uocari diximus | alter tamen proprie bestialis interpretatur, alter persequens eos; quasi enim ferocissima bestia nunquam ab hominum persecutione conquiescit. Vulpis


2220. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

peccati poeniteat. Rex autem est Babylonis, in illos exercens imperium, qui errore aliquo confusi sunt. nam Babylon confusio dicitur. Hic obsedisse Hierusalem describitur, hoc est homini fideli tetendisse insidias | propriis tamen uiribus ciuitatem capere nequiuit, donec rex Ioachin, id est, rationalis animę pars ultro se illi tradidit. Captus igitur Ioachin iste, quia capi uoluit, de Hierusalem transfertur in Babylonem, de uirtutibus ad uitia. Itaque nisi nostra sponte manum dederimus diabolo | et eius


2221. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

qui errore aliquo confusi sunt. nam Babylon confusio dicitur. Hic obsedisse Hierusalem describitur, hoc est homini fideli tetendisse insidias | propriis tamen uiribus ciuitatem capere nequiuit, donec rex Ioachin, id est, rationalis animę pars ultro se illi tradidit. Captus igitur Ioachin iste, quia capi uoluit, de Hierusalem transfertur in Babylonem, de uirtutibus ad uitia. Itaque nisi nostra sponte manum dederimus diabolo | et eius malignę suggestioni consenserimus, oppugnare quidem arcem animę nostrę poterit,


2222. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

necesse est. Propterea quidem in Ecclesiastico est scriptum: ii. Fili accedens ad seruitutem Dei, sta in iustitia et timore, et prępara animam tuam ad tentationem. et in Iob: vii. Tentatio est uita hominis super terram. Ille uero qui uitam magis religiose ducere decernit, maiorem sustinet demonum inuidiam. Nam cum ipsi a Deo recesserint, ei


2223. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

| et modis omnibus ad perpetrandum scelus urgent. in summa facere nequimus, quin illi omni loco, omni tempore circa nos sint, nobiscum-que commorentur. Iosue. xv. Sic filii Iuda superare quidem Iebuseum potuerunt, delere non potuerunt | vnde cum eis etiam habitasse dicitur . xvi. / xvii. Sic filii Ephraim et Manasse


2224. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

est, qui innocentiam seruat et in Deo confidit. li. 15 notandum Quod si etiam uerus tibi de cęlo angelus uel sanctus aliquis apparuerit, nihil offendes inquirendo, an uere sit qui uidetur. Iosue v. Iesus Naue uir multę pietatis atque fidei, cum uisibili specie angelus ei occurrisset, non dubitauit interrogare illum dicens: Noster es an aduersariorum? nec ante iussis eius obediuit | quam quod angelus Dei esset, compertum habuit.


2225. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

Veruntamen siqua solito grauior ingruerit tentatio, non cadamus animis | imminutę sunt diabolo uires Saluatoris nostri aduentu, ipso dicente: Io. VI Nunc iudicium est mundi, nunc princeps huius mundi eiicietur foras. Eiectus est enim de cordibus multorum qui idola colebant. desiit ille nequam ita late regnare ut solebat, nec iam tantum in se confidentię alit, licet arrogantissimus sit, et audito


2226. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

uincendi spe ad pugnam accingamur. Dominus noster non sinet nos tentari supra id quod ferre possumus, sed faciet (ut Apostolus ait) cum tentatione prouentum, ut possimus resistere. Iob Permisit sane etiam patientissimum uirum Iob tentari et calamitatibus affici, non ut diabolo faueret, sed ut hominis uirtutem manifestam faceret. Non potuit inimicus neque opum rapina | neque filiorum


2227. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

Dominus noster non sinet nos tentari supra id quod ferre possumus, sed faciet (ut Apostolus ait) cum tentatione prouentum, ut possimus resistere. Iob Permisit sane etiam patientissimum uirum Iob tentari et calamitatibus affici, non ut diabolo faueret, sed ut hominis uirtutem manifestam faceret. Non potuit inimicus neque opum rapina | neque filiorum orbitate | neque corporis in tabem conuersi morbo |


2228. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

Quod si sanctus Propheta sic orabat, quomodo peccator poterit resistere, nisi et ipse instanter orauerit? Igitur quanto uiolentiorem motum intra se senseris, tanto ardentius auxilium inuoca. Iosaphat ab inimicis circumdatus clamauit ad Dominum, et illis protinus auersis liberatus est. Ita et tu si toto cordis affectu precatus fueris, inimici aduersum te machinamenta statim dissoluentur | te-que omni molestia liberum ac pristinę quieti restitutum continuo


2229. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

Si spiritu, inquit, uiuimus, spiritu et ambulemus! Qui sit autem iste spiritus quo uiuimus, declarat Saluator in Euangelio dicens: Io. VI Verba quę ego locutus sum uobis, spiritus et uita sunt; caro non prodest quicquam. Domini igitur nostri pręcepta spiritus et uita sunt. ea obseruando uiuemus. carni autem quę non prodest, consentiendo | mori necesse est. Caro enim absque spiritu


2230. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

uincimus. quoties autem quiescimus non quiescente aduersario superamur. et irruentibus malis dissipantur bona | nihil-que homini illi relinquitur, qui carnis cupiditatibus ultro se subiicit. euenit-que ei quod dictum est per prophetam: Iohel. i. Residuum erucę comedit locusta, residuum locustę comedit bruchus, residuum bruchi comedit rubigo. aut quid boni in illo remanere poterit, cui uitia dominantur? Strenuis autem et accinctis | assidue-que contra improbę uoluptatis illecebras luctantibus


2231. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

reuocasset, taceri iussit. Nonnulli ex discipulis adhuc terrena sapientes: Luc. 8 Manifesta te inquiunt mundo. Ille autem ostendens quod non quęreret mundi gloriam, sed mundi salutem, dixit: Io. 8 Ego gloriam meam non quęro | est qui quęrat et iudicet. Hic gloriam suam non quęsiuit, qui se ultro ignominię ab impiis perferendę exposuit. Ille tamen gloriam eius quęsiuit, qui cum illo erat.


2232. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

Castitas Cęlebs pręterea et castus sit oportet Christi discipulus. Virgo est | et de Virgine genitus | et a uirgine baptizatus, quem sequeris. ut-que quanti sit apud ipsum uirginitas scias , de Ioanne apostolo quia uirgo erat, in Euangelio dicitur: Discipulus ille quem diligebat Iesus. Nam licet Iesus etiam reliquos omnes diligeret, de nullo tamen sic est expressum | sicut de isto, quem mentis


2233. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

Omnium uirtutum exemplum unus Christus Ac ne singula perquirere nimis prolixum sit, omnium uirtutum | omnis-que sanctitatis cum pręceptum | tum exemplum | a Saluatore nostro ac Domino | et tutius petitur | et iocundius consideratur. Christus enim quia ueritas est non errat, quia bonitas est non fallit, quia sapientia est nouit omnia, quia uirtus Dei est potest omnia, quia denique saluatio populi sui est, quicquid egit, quicquid dixit, ad omnium spectat salutem. Seruiamus igitur


2234. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

enim estis templum Dei uiui. Et ad Titum scribens ait: Hereticum hominem post unam et secundam correptionem deuita, sciens quia subuersus est qui eiusmodi est, et delinquit, cum sit proprio iudicio condemnatus. Eiusdem sententię est, quia et eiusdem spiritus Ioannes apostolus cum dicat: Siquis uenit ad uos | et hanc doctrinam non affert, nolite recipere eum in domum | nec Aue ei dixeritis. qui enim dicit illi Aue, communicat operibus eius malignis.


2235. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

tantę constantię, ut cum flagitiosis conuersando lapsum non timeat ? Vis nosse quia scelestis et prophanis hominibus iungi displiceat ipsi Deo? Paralip. secundo XX Iosaphati regis Iudę naues tempestate confractę sunt, Deo indignante | quod in sortem earum admisisset Ochoziam impiissimum Samarię regem. Id quidem hac ipsa de causa Eliezer filius Dodau de Maressa prędixerat futurum. Iterum requisitus Iosaphat noluit iungi


2236. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

Iosaphati regis Iudę naues tempestate confractę sunt, Deo indignante | quod in sortem earum admisisset Ochoziam impiissimum Samarię regem. Id quidem hac ipsa de causa Eliezer filius Dodau de Maressa prędixerat futurum. Iterum requisitus Iosaphat noluit iungi illi, satis damno suo edoctus | uiride lignum arido applicatum simul comburi solere | et temerarium esse rursum committere, quod iam aperte intellexerat Deo non placere.


2237. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

eris, et cum peruerso peruerteris. Inter innocentes autem manus lauare | est eos imitando iustitię operationibus exerceri. Altare autem Domini circumdat, qui sacramenta eius alta mente contemplatur | et cęlestium meditationum fruitur iocunditate. Sed nisi cum magis discedere curaueris ab Herode | et illos comitari, illis adhęrere studueris, quorum uitę splendor et sanctimonię claritudo tibi dux esse poterit usque ad Christum, neque manus digne lauare | neque


2238. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

Denigratur enim boni uiri fama hospitio infami. honesto autem ac pudico commendabilis redditur. et quali quisque consortio gaudet, talis esse et ipse iudicatur. Optimorum similitudo morum Ionatham iunxerat Dauidi, Eliseum Elię, Paulum Petro, reliquos etiam apostolos innocentia inter se animi-que simplicitas copulauerat. Solus cum illis nequiuit permanere sacrilegus Iudas, quia eum, quem illi amabant, ipse uendidit.


2239. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

animi est caduca contemnere | et ea quę stabilia ęterna-que sunt sectari. Si Christi discipuli fieri cupimus, meminerimus quod non de diuitum turba sibi discipulos elegit Dominus, sed de pauperum grege et egenorum. Petrus, Andreas, Ioannes, Iacobus | piscatione uictum sibi quęrebant. relictis retibus et naui secuti sunt Christum. Ex his postea Petrus cum Ioanne cuidam claudo elemosinam petenti respondit: Act. 3 Aurum et argentum non est mihi, quod autem habeo hoc


2240. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

non de diuitum turba sibi discipulos elegit Dominus, sed de pauperum grege et egenorum. Petrus, Andreas, Ioannes, Iacobus | piscatione uictum sibi quęrebant. relictis retibus et naui secuti sunt Christum. Ex his postea Petrus cum Ioanne cuidam claudo elemosinam petenti respondit: Act. 3 Aurum et argentum non est mihi, quod autem habeo hoc tibi do | In nomine Iesu Christi surge et ambula! Quis diuitum talem elemosinam dare


2241. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | Section]

Cęteri enim post eum nauigio applicuisse dicuntur. Et quoniam semper pręcipui erga Dominum suum amoris ardore flagrauit, dignus iudicatus est, cui cura Dominici gregis committeretur. Io. xxi Atque ut charitatis merito id sibi tribui intelligeret, interrogatur a Domino an ipsum amaret, et affirmanti statim dicitur, ut eius quem se amare confessus est, oues custodiret | ecclesiastici-que pastoris officio fungeretur.


2242. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | Section]

Quod si hę ut in sepulchro tunc iacentem honorarent, omne contempserunt periculum. quantum culpandi sunt illi, qui dum aliquid tale metuunt, iam in cęlo regnantem offendere non formidant? Ioseph Matth. 27. Eandem animi magnitudinem pro eius amore pręstitit Ioseph, qui de sepeliendo corpore anxius | non est ueritus illud a Pilato poscere | et concessum tollere | et sindone inuolutum in nouo condere monumento.


2243. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | Section]

dum aliquid tale metuunt, iam in cęlo regnantem offendere non formidant? Ioseph Matth. 27. Eandem animi magnitudinem pro eius amore pręstitit Ioseph, qui de sepeliendo corpore anxius | non est ueritus illud a Pilato poscere | et concessum tollere | et sindone inuolutum in nouo condere monumento. Nicodemus. Hunc in amore audacia, Nicodemum


2244. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | Section]

fertur, quasi libras centum. Non pepercit impensę, dum suo erga Dominum satisfacere nititur affectui. Hi ergo cum in finem usque Christum suum dilexissent, ostenderunt perseuerantia opus esse in amando. Io. xx. Perseuerauit Maria ad monumentum plorans, et prima resurgentis Domini gloriam uidere meruit | et quia proposuerat, nisi inuento dilecti corpore inde non recedere, digna fuit cum reuiuiscente prius quam cęteri colloqui | et tam admirandę eius resurrectionis


2245. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | Section]

inde non recedere, digna fuit cum reuiuiscente prius quam cęteri colloqui | et tam admirandę eius resurrectionis nuncia fieri. Hanc charitatis continuationem ipse etiam Dominus pręcipit Discipulis dicens: Io. xv. Manete in dilectione mea . et qua ratione in illa permanere queant docet subiungens: Si pręcepta mea seruaueritis, manebitis in dilectione mea. Quisquis ergo se Dei sui amatorem profitetur | et mandatis eius non obtemperat, mendax


2246. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | Section]

Quanto autem usui nobis existat ista charitas, testis est peccatrix illa, de qua dictum est: Luc. 7 Remittuntur ei peccata multa quia dilexit multum. testes sunt Discipuli, quibus Dominus dixit: Io. xvi Ipse Pater amat uos, quia uos me amastis. Amando igitur et a peccatis absoluimur | et Deo chari efficimur. non ea charitate qua etiam improbos diligere dicitur ut creator, sed qua electos duntaxat


2247. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

dirigatur charitas. qui si malus fuerit, quicquid uel sibi uel amico blanditus egeris, non charitas est, sed sub charitatis persona latens exitiale odium. A quo quidem discipulos suos cauere uolens Dominus ait: Io. XIII Mandatum nouum do uobis, ut diligatis inuicem, sicut dilexi uos. Igitur sicut Christus Dominus nos diligit, ita et nos diligamus nosipsos proximos-que nostros, non ad pompam, non ad honores, non ad


2248. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

ut ardeat, discipulum Christi probant, sed sola ista talis, qualem debere esse diximus, dilectio. Quam ut auidius capiamus, iterum idem Dominus superiorem sententiam repetit dicens: Io. XV Hoc est pręceptum meum, ut diligatis inuicem sicut dilexi uos. et sequitur: Maiorem hac dilectionem nemo habet, quam ut animam suam quis ponat pro amicis suis. deinde paulo post: Hęc mando inquit


2249. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

infamet: iniurię patientem timidum uocat, ecclesię limen terentem hypocritam appellat, subditos corripientem iracundum esse criminatur, et quod uirtuti ascribere deberet, hoc ad proxima ei uitia trahere nititur. Tales erant illi qui de Ioanne neque edente neque bibente | demonium ei inesse dixerunt. et de Domino edente cum aliis ac bibente: Ecce uorator et potator uini et publicanorum amicus. Qui ergo sic odit


2250. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

Quem certe nisi corde odisse desinis, quanuis re atque opere non offenderis, tanti criminis reus comprobaberis, quantum mali ei optabis. Cuicunque enim ex odio perniciem concupieris, eius interemptor es | dicente Ioanne apostolo | prima 3 Omnis qui odit fratrem suum, homicida est. Nemo itaque odio erit habendus, qui ad imaginem et


2251. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

est, quędam priuata. Publicam pacem dicimus, cum ab armis foedere intercedente quies est | et nec offensam metuit ciuitas | nec offendere exteros parat, sed multa status sui tranquillitate gaudet | ac rebus quas possidet fruitur perquam iocunde. Cęterum huic tantę ciuium quieti subrepere ocium solet atque ignauia. Exinde luxurię uitia scaturiunt, quibus corrupti multorum animi, dum externam pacem fouent, domesticam perturbant | et inter se dissidere incipiunt, postquam foris hostem diu non


2252. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

prospere succedet, dum copiam pręstat inopię subueniendi alienę | Deum-que demerendi. Pax priuata Pax autem priuata illa dicitur, quę singulis iungit singulos | reddit-que concordes, ueluti fuit Dauid et Ionathas, Elias et Eliseus, Paulus et Barnabas. Hac tu iocunde frui poteris, si omnibus facilem mitem-que se pręstabis, si neminem lędes | et omnibus quantum in te est, prodesse studebis. si iniuriam magis pati quam inferre disces, ut


2253. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

Pax priuata Pax autem priuata illa dicitur, quę singulis iungit singulos | reddit-que concordes, ueluti fuit Dauid et Ionathas, Elias et Eliseus, Paulus et Barnabas. Hac tu iocunde frui poteris, si omnibus facilem mitem-que se pręstabis, si neminem lędes | et omnibus quantum in te est, prodesse studebis. si iniuriam magis pati quam inferre disces, ut dicere possis: Cum his qui oderunt pacem, eram pacificus. si denique tecum ipsemet pacem


2254. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

concurrunt. Quid hac pace dulcius? quid utilius? quid laudabilius dici queat? Hanc admirans psalmista exclamat: ps. 132 Ecce quam bonum et quam iocundum habitare fratres in unum. Talis pax atque consensio uel in coenobio | uel in solitudine procul a turbis commorantium si fuerit, gaudeant, quia et preces eorum exaudiuntur | et contubernalem suum habent Christum. ipso dicente: Matth. 18


2255. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

habete, et Deus pacis et dilectionis erit uobiscum. Consensus in eandem fidem, in eundem inuicem diligendi, inuicem iuuandi affectum | facit pacem istam. De hac dicebat Saluator: Io. 14 Pacem relinquo uobis, pacem meam do uobis, non quomodo mundus dat, ego do uobis. Mundana enim pax non de Deo idem sentire | nec iisdem moribus uiuere, sed tantum ab iniuria offensis-que iubet inter se abstinere. Christi uero pax in quibus fuerit


2256. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

dicens: Matth. X Intrantes domum salutate eam dicentes: Pax huic domui. Et ipsemet post resurrectionem suam apparens Discipulis: Pax uobis, inquit. Et in cęlum ascensurus: Io. 14 Pacem relinquo uobis, pacem meam do uobis. Esa. II Quin etiam tunc in carne nasci uoluit, cum terrarum orbis cessantibus bellis pacem agitaret, quando gladii iuxta


2257. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

Gratia uobis et pax a Deo Patre et a Domino nostro Iesu Christo. et similiter in fine. A pace ergo exordia sumebant, pace postrema concludebant. Nec aliter Ioannes Apocalypsim orditur | nec Petrus epistolas. usque adeo iam trita ac peruulgata erat inter Christi discipulos pacis offerendę salutatio. Quod nostris quoque temporibus obseruari cernimus | ab iis qui Christum apostolos-que eius imitantur. Pręterea in


2258. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

erat inter Christi discipulos pacis offerendę salutatio. Quod nostris quoque temporibus obseruari cernimus | ab iis qui Christum apostolos-que eius imitantur. Pręterea in Lege ueteri nomen pacis celeberrimum fuisse apparet, et res ipsa ante omnia optabilis ac iocunda. Leui. 7 Fuit olim hostia, quę dicebatur pacificorum. Iud. 6 Fuit Gedeonis altare uocatum Domini pax.


2259. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

illis ipsa sordet uirtus. effoeminati-que et enerues duriora poenitentię officia obire nequeunt. Gustus Gulę etiam impera. et si cibos ganeacos uina-que preciosa tibi concupiscenda proposuerit, tu illi e contrario recole | Ioannis locustas et mel siluestre et sicerę uini-que abstinentiam | et panes ordeaceos apostolorum, quibus Dominus turbam satiauit in deserto. Obiice et multorum qui in solitudine Christo seruierunt, crudas herbas atque radices | uel siluestrium arborum fructus et


2260. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

Saul Talis pax Saulis fuit erga Dauidem. cui se pacatum ideo respondebat, ut occasionem nancisceretur ipsum perimendi. quod certe perfecisset | nisi lanceę ictus ab eo, qui petebatur, fuisset euitatus. Ioab Talis pax et Ioabi in Amasam, collegam suum, fuit. erant enim ambo Dauidici exercitus duces. amice ac familiariter ipsum alloquendo pugione transfixit. Ismahel Hiere. XLI Talis pax et Ismahelis extitit, qui amicissimum se


2261. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

Saul Talis pax Saulis fuit erga Dauidem. cui se pacatum ideo respondebat, ut occasionem nancisceretur ipsum perimendi. quod certe perfecisset | nisi lanceę ictus ab eo, qui petebatur, fuisset euitatus. Ioab Talis pax et Ioabi in Amasam, collegam suum, fuit. erant enim ambo Dauidici exercitus duces. amice ac familiariter ipsum alloquendo pugione transfixit. Ismahel Hiere. XLI Talis pax et Ismahelis extitit, qui amicissimum se ostendens ad Godoliam cum


2262. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

prior 7 Alchimas Sic et Alchimus pacem Assideis iureiurando firmatam cum dedisset, sexaginta ex eis die uno interimi fecit. Triphon Et Triphon, Antiochi regis adolescentis exercitus pręfectus, primo Ionathan, regis amicum, simulatę beniuolentię blanditiis illectum interfecit, deinde regem ipsum. atque hac tanta usus perfidia Asię regnum possedit. p. XII. XVI. Ptolomeus Et Ptolemeus, Abobi


2263. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

Prover. 8 Arrogantiam et superbiam et uiam prauam et os bilingue detestor. Displicet igitur illi, cui nullum placere potest malum, simulata pax, non solum illorum qui factis offendunt, sed etiam istorum qui de absente uerbis obloquuntur. de quibus in Iob est scriptum : XXXVI Simulatores et callidi prouocant iram Dei . Ne ergo in iram istam, qua nihil est horribilius, incidere tibi contingat, noli


2264. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

subiici malum. Virtutum autem armis opus est ut uincamus | et cum his nos munierimus, omnis uincendi spes in Deo collocanda erit. Io. XV Sine me, inquit, nihil potestis facere. ipsę quoque uirtutes donum Dei sunt | dicente Apostolo | Ad cori. prima IIII Quid habes, quod non accepisti? Si non accepisti, ora ut accipias. Petenti datur,


2265. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

Sume scutum fidei, in quo possis omnia tela nequissimi ignea extinguere. Sine fide placere Deo impossibile est. Fides autem sine operibus mortua est. Vtrunque seruemus, ut uitę ęternę spem habere possimus. Quoniam ut Ioannes ait: prima 3 Si cor nostrum non reprehenderit nos, fiduciam habemus ad Deum. Vt autem cuncta pie recte-que facta atque cogitata prosint, charitate fundata sint. ea


2266. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

sequantur | et perfectionis iter ingredi incipiant. Matth. XIX Si uis inquit esse perfectus, uende omnia quę habes, et da pauperibus, et sequere me. Io. VI Perfectionis est igitur contemptis diuitiis Christi imitari paupertatem | spreta-que inanis glorię ambitione humilitate se deiicere. quia et ipse cum eum regem uellent facere, recusauit dicens | non esse regnum suum de hoc mundo.


2267. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

Veruntamen si Deo placuerimus, nihil nobis nocere poterunt hominum iniustę persecutiones. Quin immo beati sunt qui persecutiones tolerant propter iustitiam. Abel. Ioseph Abel a fratre ob inuidiam occiditur. et idem liuor in Iosephum innocentem fratres compulit sęuire. Dauid. Prophetę. Iob Armauit et Saulem inuidia aduersus Dauidem, reges iniquos aduersus Dei seruos prophetas | et communem humani generis


2268. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

nihil nobis nocere poterunt hominum iniustę persecutiones. Quin immo beati sunt qui persecutiones tolerant propter iustitiam. Abel. Ioseph Abel a fratre ob inuidiam occiditur. et idem liuor in Iosephum innocentem fratres compulit sęuire. Dauid. Prophetę. Iob Armauit et Saulem inuidia aduersus Dauidem, reges iniquos aduersus Dei seruos prophetas | et communem humani generis inimicum aduersus Iob iustissimum incitauit.


2269. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

sunt qui persecutiones tolerant propter iustitiam. Abel. Ioseph Abel a fratre ob inuidiam occiditur. et idem liuor in Iosephum innocentem fratres compulit sęuire. Dauid. Prophetę. Iob Armauit et Saulem inuidia aduersus Dauidem, reges iniquos aduersus Dei seruos prophetas | et communem humani generis inimicum aduersus Iob iustissimum incitauit. Horum autem si finem consyderes, fatearis necesse est | non ipsis


2270. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

Abel a fratre ob inuidiam occiditur. et idem liuor in Iosephum innocentem fratres compulit sęuire. Dauid. Prophetę. Iob Armauit et Saulem inuidia aduersus Dauidem, reges iniquos aduersus Dei seruos prophetas | et communem humani generis inimicum aduersus Iob iustissimum incitauit. Horum autem si finem consyderes, fatearis necesse est | non ipsis nocuisse mala quę passi sunt, sed profuisse. Apostoli Ideo


2271. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

Qua confirmatus intelliges contra Stoicorum sententiam | posse alium alia uirtute magis excellere | neque necesse esse, ut qui unam habuerit | eum habere omnes. Abel. Enoch. Noe. Abraham. / Isaac. Iacob. Ioseph. Moyse. Iosue. Iob. Dauid. Salomon. prophetę. In Abel ante omnia quę in illo erant, laudatur simplicitas, in Enoch munditia, in Noe longanimitas, in Abraham obedientia, in Isaac pudicicia, in Iacob laboris toleratio, in Ioseph pro iniuria


2272. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

confirmatus intelliges contra Stoicorum sententiam | posse alium alia uirtute magis excellere | neque necesse esse, ut qui unam habuerit | eum habere omnes. Abel. Enoch. Noe. Abraham. / Isaac. Iacob. Ioseph. Moyse. Iosue. Iob. Dauid. Salomon. prophetę. In Abel ante omnia quę in illo erant, laudatur simplicitas, in Enoch munditia, in Noe longanimitas, in Abraham obedientia, in Isaac pudicicia, in Iacob laboris toleratio, in Ioseph pro iniuria beneficii


2273. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

intelliges contra Stoicorum sententiam | posse alium alia uirtute magis excellere | neque necesse esse, ut qui unam habuerit | eum habere omnes. Abel. Enoch. Noe. Abraham. / Isaac. Iacob. Ioseph. Moyse. Iosue. Iob. Dauid. Salomon. prophetę. In Abel ante omnia quę in illo erant, laudatur simplicitas, in Enoch munditia, in Noe longanimitas, in Abraham obedientia, in Isaac pudicicia, in Iacob laboris toleratio, in Ioseph pro iniuria beneficii repensio


2274. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

/ Isaac. Iacob. Ioseph. Moyse. Iosue. Iob. Dauid. Salomon. prophetę. In Abel ante omnia quę in illo erant, laudatur simplicitas, in Enoch munditia, in Noe longanimitas, in Abraham obedientia, in Isaac pudicicia, in Iacob laboris toleratio, in Ioseph pro iniuria beneficii repensio , in Moyse mansuetudo, in Iosue de Dei promissione fiducia, in Iob inuicta calamitatum patientia, in Dauide uindictę abstinentia, in Salomone sapientia | in prophetis ad arguendos reges


2275. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

ante omnia quę in illo erant, laudatur simplicitas, in Enoch munditia, in Noe longanimitas, in Abraham obedientia, in Isaac pudicicia, in Iacob laboris toleratio, in Ioseph pro iniuria beneficii repensio , in Moyse mansuetudo, in Iosue de Dei promissione fiducia, in Iob inuicta calamitatum patientia, in Dauide uindictę abstinentia, in Salomone sapientia | in prophetis ad arguendos reges animi magnitudo. Petrus. Ioannes. Paulus Inter apostolos


2276. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

simplicitas, in Enoch munditia, in Noe longanimitas, in Abraham obedientia, in Isaac pudicicia, in Iacob laboris toleratio, in Ioseph pro iniuria beneficii repensio , in Moyse mansuetudo, in Iosue de Dei promissione fiducia, in Iob inuicta calamitatum patientia, in Dauide uindictę abstinentia, in Salomone sapientia | in prophetis ad arguendos reges animi magnitudo. Petrus. Ioannes. Paulus Inter apostolos quoque eminuit in Petro erga Dominum


2277. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

, in Moyse mansuetudo, in Iosue de Dei promissione fiducia, in Iob inuicta calamitatum patientia, in Dauide uindictę abstinentia, in Salomone sapientia | in prophetis ad arguendos reges animi magnitudo. Petrus. Ioannes. Paulus Inter apostolos quoque eminuit in Petro erga Dominum pietas, in Ioanne puritas, in Paulo charitas, in omnibus ueritatis prędicandę studium patientia-que persecutionum. Et cum ita sit,


2278. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

calamitatum patientia, in Dauide uindictę abstinentia, in Salomone sapientia | in prophetis ad arguendos reges animi magnitudo. Petrus. Ioannes. Paulus Inter apostolos quoque eminuit in Petro erga Dominum pietas, in Ioanne puritas, in Paulo charitas, in omnibus ueritatis prędicandę studium patientia-que persecutionum. Et cum ita sit, tollitur omnino illa necessitas omnium pariter habitarum uirtutum una habita |


2279. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

caruit. mortuus mortuum hominem tactu solo suscitauit, et qui iam in corpore non uiuebat, alterum uiuificare meruit. Quid multa? Diuini homines adhuc in terra degentes cęlo imperant. Iosue X Sol et luna ad orationem Iosue ducis cursum suum frenare coacti sunt, donec ille hostem persecutus ulcisceretur. Et si celestia sanctis tuis, Domine, seruiunt, quanto magis terrena? Non immerito igitur tibi


2280. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

et qui iam in corpore non uiuebat, alterum uiuificare meruit. Quid multa? Diuini homines adhuc in terra degentes cęlo imperant. Iosue X Sol et luna ad orationem Iosue ducis cursum suum frenare coacti sunt, donec ille hostem persecutus ulcisceretur. Et si celestia sanctis tuis, Domine, seruiunt, quanto magis terrena? Non immerito igitur tibi seruiendo regnant, tibi famulando dominantur.


2281. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

eadem post illos miracula per sanctos tuos factitata uere fideliter-que referuntur. Ex quo satis patet, quantum diligentes te diligas, cum per eos tuam potentiam tuam-que bonitatem mundo manifestes. Petrus. Ioannes. Mattheus. Paulus Petrus Dorcam, Ioannes Drusianam, Mattheus Aegippi regis filium, Paulus Eutychum a morte ad uitam suscitarunt. Quę terrena potestas, quę naturę uis efficere hoc potuisset, quod electi tui, Domine, te


2282. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

uere fideliter-que referuntur. Ex quo satis patet, quantum diligentes te diligas, cum per eos tuam potentiam tuam-que bonitatem mundo manifestes. Petrus. Ioannes. Mattheus. Paulus Petrus Dorcam, Ioannes Drusianam, Mattheus Aegippi regis filium, Paulus Eutychum a morte ad uitam suscitarunt. Quę terrena potestas, quę naturę uis efficere hoc potuisset, quod electi tui, Domine, te pręstante potuerunt? Per te igitur et regibus


2283. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

unde dicitur: ps. 97 Flumina plaudent manu, simul montes exultabunt in conspectu Domini, quoniam uenit iudicare terram. Neque enim de insensibilibus intelligi potest manuum plausus aut letitię exultatio. Io. 7 Qui autem Euangelio credit, ei promittitur, quod de uentre eius flumina fluent aquę uiuę. Et in diuersis diuersę effulgent uirtutes, ut decentius cultius-que Ecclesiam, Christi sponsam, exornent. cui quidem ipse Sponsus per Ezechielem:


2284. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

est: ps. CXV Preciosa in conspectu Domini mors sanctorum eius. non esset mors eorum preciosa, nisi pręcessisset uita sancta. Ob quam quidem etiam filii Dei effici merentur et domus in qua habitet Deus. Quod filii Dei fiant, Ioannes in epistola testatur dicens: prima II Si scitis quoniam iustus est Deus, scitote quoniam et omnis, qui facit iustitiam ex ipso natus est. Idem in Euangelio:


2285. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

in epistola testatur dicens: prima II Si scitis quoniam iustus est Deus, scitote quoniam et omnis, qui facit iustitiam ex ipso natus est. Idem in Euangelio: Io. I Quotquot autem receperunt eum, dedit eis potestatem filios Dei fieri, qui non ex sanguinibus neque ex uoluntate carnis neque ex uoluntate uiri, sed ex Deo nati sunt. Quod pręterea domus Dei sint, apostolus


2286. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

de ea hominem et iumentum. quod si multiplicentur scelera, grauabitur uindicta. Sępe autem contingit ut unum peccatum plurium causa sit. Dauid adulterium cum Bethesabee commissum celatum uolens Vriam, uirum eius, obtulit hostibus interimendum. Herodes Ioannem a quo illiciti connubii arguebatur, in carcerem misit et capite cędi iussit. Nonne illa etiam quę filię suggessit ut hoc peteret, coniugii fefellerat fidem | et matrimonio prętulerat concubinatum? ut-que illo liberius uteretur, iustitię


2287. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

Ex omnibus tamen malis quę in se habet peccatum, hoc teterrimum est, quod nos a Deo separet, et qui per gratiam adoptionis filii Dei sumus, per peccatum efficimur serui diaboli. Quod a Deo separetur qui peccat, audi Ioannem apostolum dicentem: prima epistola I Deus lux est et tenebre in eo non sunt ullę. si dixerimus quod societatem habemus cum eo, et in tenebris ambulamus, mentimur et ueritatem non facimus. Idem innuunt Prophetę


2288. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

uos et Deum nostrum; et peccata uestra absconderunt faciem eius a uobis ne exaudiret. Quę enim communicatio lucis ad tenebras (ut Apostolus inquit) quę societas Christi cum Belial? Cum autem a Deo quis recedit, continuo fit diaboli seruus. Io. 8 Nam si omnis (ut Saluator ait) qui facit peccatum seruus est peccati, nonne etiam diabolo seruit, qui eum ut peccet stimulat? Iudei uitiis dediti cum se iactarent Deum habere patrem audiunt: Io. 8 Vos ex patre


2289. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

seruus. Io. 8 Nam si omnis (ut Saluator ait) qui facit peccatum seruus est peccati, nonne etiam diabolo seruit, qui eum ut peccet stimulat? Iudei uitiis dediti cum se iactarent Deum habere patrem audiunt: Io. 8 Vos ex patre diabolo estis et desyderia patris uestri uultis facere. Quam sententiam secutus Ioannes apostolus ait: prima 3 Qui facit peccatum ex diabolo est, quoniam ab initio diabolus


2290. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

peccati, nonne etiam diabolo seruit, qui eum ut peccet stimulat? Iudei uitiis dediti cum se iactarent Deum habere patrem audiunt: Io. 8 Vos ex patre diabolo estis et desyderia patris uestri uultis facere. Quam sententiam secutus Ioannes apostolus ait: prima 3 Qui facit peccatum ex diabolo est, quoniam ab initio diabolus peccat. Quanta igitur infelicitas est, ut homo a Deo factus, ad imaginem


2291. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

auiditas urget. Ab his tribus tantum fontibus cuncta quę sub cęlo fiunt crimina oriri quidem reor. Etenim uoluptatis germina sunt: ocium, uentris ingluuies, iocandi incontinentia, scortandi inexplebilis cupido, stupri, adulterii | alię-que libidinis, quę ne dici quidem honeste potest, perpetratio, et illa quę libidinem incitent: obscoeni cantus, molles musicorum soni, uirorum cum mulierculis lasciuientia tripudia | alia-que


2292. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

dicuntur, sed de operibus ex intentione animi profectis. Luc. 6 Alioquin falsa esset arboris parabola, si hoc significaret, quod pater bonus bonos gignat filios et malus malos. Achab enim, regum Israhel pessimus, optimi filii ac piissimi Iorami pater fuit. et e contrario Ezechias, rex Iuda iustus ac sanctus, Manassen genuit iniquum atque scelestum. Nemo itaque suum peccatum patris prauitate excuset. Pater non portabit iniquitatem filii | nec filius nequitiam patris. anima


2293. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

sunt | a sede animi per corporis foramina patentes. per has hostes intrare desyderant, ut uirtutum ciuitatem expugnent | et his expulsis ipsi ibi dominentur. Visus Oculos quęcunque uisu pulchra iocunda-que sunt infestant. quę si concupiscere coeperit animus, per ianuam oculorum irrumpit siue Venereę uoluptatis turpis appetitio | siue pompę luxurię-que sectandę cura | corporis-que ornandi stulta sedulitas. Auditus Auribus insidiantur


2294. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

| absque pręsentium uoluptatum usu ad ęternas transire delicias | quam tota uita per omnes uoluptatum illecebras deducta suppliciis mancipari sempiternis. Vt ergo regni potius heres quam poenę reus inueniaris, imitare sanctissimi Iob continentiam, qui ait: Iob 31 Pepigi foedus cum oculis meis ut ne cogitarem quidem de uirgine. Conuenerat quippe cum oculis ne aspicerent, secum ne cogitaret. Spectaculis quoque illis adesse caue, in quibus lasciua


2295. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

delicias | quam tota uita per omnes uoluptatum illecebras deducta suppliciis mancipari sempiternis. Vt ergo regni potius heres quam poenę reus inueniaris, imitare sanctissimi Iob continentiam, qui ait: Iob 31 Pepigi foedus cum oculis meis ut ne cogitarem quidem de uirgine. Conuenerat quippe cum oculis ne aspicerent, secum ne cogitaret. Spectaculis quoque illis adesse caue, in quibus lasciua inhonesta-que aguntur.


2296. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

ergo spiritui conducunt, illa audias. quę autem carni blandiuntur, ueluti mortifera non admittas. Porro ut ex Deo te esse testeris, uerba Dei audi. Illis qui hoc contemnunt, dicitur: Io. 8 Propterea uos non auditis, quia ex Deo non estis. Aperi aures sapientię et scientię salutari, et in ea delectare, ut proficias magis. Interesse prędicationibus ac sacris ecclesię lectionibus stude,


2297. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [page 505 | Paragraph | SubSect | Section]

Pauper sum ego et in laboribus a iuuentute mea. Ad hęc seruorum eius id est omnium sanctorum totam uitam, qua cęlum meruerunt percurre, et siquid in ea molle, siquid uoluptuosum, siquid corpori iocundum delectabile-que inueneris, audacter imitare. Sin uero e contrario cuncta dura, aspera, inquieta, tristia et acerba | fuisse non ignoras, cur tu ad hauriendas conuerteris uoluptates, sicut Domino tuo, ita et seruis eius dissimilis | tibi-que metipsi perniciosus?


2298. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

etiam pręter imperium quod ipsum delectet. Quamobrem plurimi sanctorum uirginitatem suam inuiolatam conseruarunt, ut qua se imprimis Deo placere posse non ignorabant. Ioannes Baptista. Ioannes apostolus. Iacobus apostolus. Paulus apostolus Virgines fuere | Ioannes Baptista, quo inter natos mulierum non erat maior, Ioannes apostolus, quem singulariter Iesus dilexisse dicitur, Iacobus qui frater Domini nuncupatus est, Paulus uas electionis,


2299. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

quod ipsum delectet. Quamobrem plurimi sanctorum uirginitatem suam inuiolatam conseruarunt, ut qua se imprimis Deo placere posse non ignorabant. Ioannes Baptista. Ioannes apostolus. Iacobus apostolus. Paulus apostolus Virgines fuere | Ioannes Baptista, quo inter natos mulierum non erat maior, Ioannes apostolus, quem singulariter Iesus dilexisse dicitur, Iacobus qui frater Domini nuncupatus est, Paulus uas electionis, alii-que multi ex


2300. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

plurimi sanctorum uirginitatem suam inuiolatam conseruarunt, ut qua se imprimis Deo placere posse non ignorabant. Ioannes Baptista. Ioannes apostolus. Iacobus apostolus. Paulus apostolus Virgines fuere | Ioannes Baptista, quo inter natos mulierum non erat maior, Ioannes apostolus, quem singulariter Iesus dilexisse dicitur, Iacobus qui frater Domini nuncupatus est, Paulus uas electionis, alii-que multi ex discipulis. Inter foeminas autem |


2301. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

ut qua se imprimis Deo placere posse non ignorabant. Ioannes Baptista. Ioannes apostolus. Iacobus apostolus. Paulus apostolus Virgines fuere | Ioannes Baptista, quo inter natos mulierum non erat maior, Ioannes apostolus, quem singulariter Iesus dilexisse dicitur, Iacobus qui frater Domini nuncupatus est, Paulus uas electionis, alii-que multi ex discipulis. Inter foeminas autem | Martha, Petronilla, Tecla ,


2302. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

Hoc quidem pręcipuis, hoc electis Dei Christi-que discipulis iniungitur, non uulgaribus, non terrena temporalia-que appetentibus, sed ad cęlestem gloriam aspirantibus et ęternam. Helias. Ioannes Baptista Vnde Eliam prophetam et Ioannem Baptistam zona cinxerat pellicea, quę significabat in carne mortificatos | nulli-que obscoenę cupidini subiectos. quam autem magni spiritus hi ambo fuerint, nemo fidelis ignorat. Dauid


2303. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

hoc electis Dei Christi-que discipulis iniungitur, non uulgaribus, non terrena temporalia-que appetentibus, sed ad cęlestem gloriam aspirantibus et ęternam. Helias. Ioannes Baptista Vnde Eliam prophetam et Ioannem Baptistam zona cinxerat pellicea, quę significabat in carne mortificatos | nulli-que obscoenę cupidini subiectos. quam autem magni spiritus hi ambo fuerint, nemo fidelis ignorat. Dauid Ille etiam uir sanctus ista continentię


2304. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

talia legere uel audire neglexerit, Spiritu Sancto impleri non poterit. Et quomodo castitatem seruare ualebit, si Spiritus Sancti auxilio fuerit destitutus? Porro quid iocundius | aut quid optabilius | quam Dei sapientiam in Scripturis audire loquentem | et illius doctrinę inhęrere, qui solus nec falli possit | nec uelit fallere? Huius potissime lectionibus delectetur,


2305. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

ab amplexibus. Tunc igitur a coniugii opera Venereę-que uoluptatis usu continere sese debent coniugati, cum ciuitas opprimitur calamitate, ne communi malo aliis tristantibus ipsi gaudere uideantur. Sic enim in Iohele propheta imminente captiuitate ad Iudeos dicitur: II Egrediatur sponsus de cubili suo et sponsa de thalamo suo . Leuit. XV. XV II Ad menstruatam quoque uxorem accedere Lex


2306. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

consumpsit. Zambri Zambri Israhelitę cędes et Madianitidis meretricis, cui ille se coniunxerat, Deo populo iratum placauit. Adulteri Lex quoque adulterii conuictos lapidibus obrui iubebat. Io. 8 Et licet postea clementissimus Dominus Legis rigorem Euangelii gratia temperarit, indemnatam dimittendo adulteram, ne poenitentibus adimere spem uideretur salutis, uade tamen inquit et noli amplius peccare, nequid grauius tibi contingat.


2307. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

speratur finienda. Quorsum igitur illa mortiferę cupidinis fomenta? amatorias missitare tabellas, delinificis blandiri uerbis, nutu nictu sibilis allicere, comere caput, uestimenta componere, fores obsidere aliorum, ludis interesse, choreis cantibus sonis iocis diem consumere, modis omnibus effoeminari ac mollescere? Quorsum etiam tot ornandi corporis instrumenta: speculum, pecten, uolsellę, calamistrum, discernicula, bullę, crepitula, segmenta, inaures, monilia, armillę, anuli, reticulę, uittę, margaritę,


2308. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

sic Esdras sacerdos. Parali. 29 Pręterea quoties ciuitas annonę caritate laborat | aliaue rerum molestia affligitur, plebi succurrendum esse a potentioribus docent | Ioseph Aegyptiis distribuens frumenta, Ezechias et Iosias offerentes pro regno, pro sanctuario, pro Iuda tauros, arietes, oues, hircos, ut eis quibus pręerant miserando, ipsi a suo pręside Deo misericordiam consequerentur. Docuit


2309. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

Parali. 29 Pręterea quoties ciuitas annonę caritate laborat | aliaue rerum molestia affligitur, plebi succurrendum esse a potentioribus docent | Ioseph Aegyptiis distribuens frumenta, Ezechias et Iosias offerentes pro regno, pro sanctuario, pro Iuda tauros, arietes, oues, hircos, ut eis quibus pręerant miserando, ipsi a suo pręside Deo misericordiam consequerentur. Docuit hoc et Saluator noster | hominum multitudinem


2310. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

imitemur patris Abrahę atque Loth liberalitatem, qui sedentes in foribus ciuitatis aduenas ut ad se diuerterent rogabant. et qui tam benigne homines acceptauerant | digni fuere hospites fieri angelorum. Imitemur Iob, qui calamitatem suam hospitalitatis ante actę recordatione consolabatur dicens: Iob 31 Foris non mansit peregrinus, ostium meum uiatori patuit. Sunamit Imitemur Sunamitidem


2311. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

rogabant. et qui tam benigne homines acceptauerant | digni fuere hospites fieri angelorum. Imitemur Iob, qui calamitatem suam hospitalitatis ante actę recordatione consolabatur dicens: Iob 31 Foris non mansit peregrinus, ostium meum uiatori patuit. Sunamit Imitemur Sunamitidem illam magnam, quę coenaculum fecerat, ut quoties Heliseus propheta Sunam transiret, inuitatus in eo


2312. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

usuras ab eo, nec amplius quam dedisti. et in Ecclesiastico: Non te pigeat uisitare infirmum . Non piguit illam quę mundi Dominum erat paritura, montana ascendere, cognatam adire, ęgrotanti assidere, quę grauida Ioanne Baptista tedia iam uicini partus patiebatur. Quod si Dei mater hominis matri infirmę ministrauit, nec te pudeat inferiores tua non solum ope, sed etiam pręsentia consolari. Captiuos quoque et in uinculis coniectos


2313. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

nostri, et saluti eorum consulere non minus accurate quam nostrę consultum uellemus, si idem mali pati contigisset. Tunc enim siqua calamitate ipse oppressus fueris, siqua uiolentia uexatus, non te pudebit opem implorare, quam alias pręstitisti. Da modo operam, ut cum beato Iob dicere possis: 29 Oculus fui cęco et pes claudo | pater eram pauperum, et causam quam nesciebam | diligentissime inuestigabam. conterebam molas iniqui, et de dentibus illius auferebam predam.


2314. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

de diuitiis istis exiturus citius quam putas. Quod si perituris conferre semper duratura soleres, melius tecum actum duceres carere opibus | et esuriendo panem ostiatim quęrere | quam illis affluere in immensum, illis tota ętate iocunde perfrui | et in pauperum usus quantum debes non contulisse. Iudicium enim illi sine misericordia fiet, qui non fecerit misericordiam. Superest ut uideamus, pro quibus


2315. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

ut postea paulo plenius quam dictum est | elemosinarum quęstum commoda-que consyderemus. Pro qvibvs facienda est elemosina. Caput XV Pro filiis offerebat holocausta Iob dicens: Iob I Ne forte peccauerint in cordibus suis. Exemplo nobis est, ut pro iis qui grauiter lapsi sunt, non solum precemur, sed etiam elemosinas offeramus.


2316. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

est | elemosinarum quęstum commoda-que consyderemus. Pro qvibvs facienda est elemosina. Caput XV Pro filiis offerebat holocausta Iob dicens: Iob I Ne forte peccauerint in cordibus suis. Exemplo nobis est, ut pro iis qui grauiter lapsi sunt, non solum precemur, sed etiam elemosinas offeramus. Offerenda erit


2317. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

Pro ęgrotantium quoque sanitate | ac pro delictis mortuorum elemosinarum liberalitas utilis habetur. Act. 9 Quod si Tabitam Petrus et Drusianam Ioannes de morte ad uitam reuocarunt, pauperum precibus permoti, quorum inopiam illę sua ope sustentauerant , quanto facilius creditu est | eos de ęgritudine ad sanitatem esse reuocandos, si eis expedierit, qui eadem beneficentia in egenos usi fuerint?


2318. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

| quam quod ipse pauperibus erogat. Idem Salomon alibi ait: Prouer. 11 Alii diuidunt propria et ditiores fiunt . Iob Ditior factus est Iob post erumnam: duplicia recepit omnium, quę inuitus amiserat, quia partem eorum uolens distribuerat egenis. Sareptana Vidua Sareptana non partem sed totum quod habuit olei atque farinę protulit in


2319. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

Idem Salomon alibi ait: Prouer. 11 Alii diuidunt propria et ditiores fiunt . Iob Ditior factus est Iob post erumnam: duplicia recepit omnium, quę inuitus amiserat, quia partem eorum uolens distribuerat egenis. Sareptana Vidua Sareptana non partem sed totum quod habuit olei atque farinę protulit in medium, ut prophetam pasceret,


2320. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

Quam male cum illis agitur | nosse operęprecium erit, nequis opulentię eorum inuidendo | mores imitari decernat | perdat-que Dei gratiam, cum diuitias acquisierit. Non est enim amator Dei, quem non miseret pauperis. dicente Ioanne apostolo: prima epistula 3 Qui habuerit substantiam huius mundi, et uiderit fratrem suum necesse habere, et clauserit uiscera sua ab eo,


2321. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

diligunt | eius-que causam potiorem habent qui plus dederit. His per prophetam dicitur: Esa. 5 Vę qui iustificatis impium pro muneribus | et iustitiam iusti aufertis ab eo. Et in Iob est scriptum: Iob 15 Ignis deuorabit tabernacula eorum, qui munera libenter accipiunt. Illi quidem libenter munera accipiunt, quos cupiditas illicit , non quos


2322. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

qui plus dederit. His per prophetam dicitur: Esa. 5 Vę qui iustificatis impium pro muneribus | et iustitiam iusti aufertis ab eo. Et in Iob est scriptum: Iob 15 Ignis deuorabit tabernacula eorum, qui munera libenter accipiunt. Illi quidem libenter munera accipiunt, quos cupiditas illicit , non quos necessitas constringit.


2323. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

tabernacula eorum, qui munera libenter accipiunt. Illi quidem libenter munera accipiunt, quos cupiditas illicit , non quos necessitas constringit. Ioseph. Daniel Neque enim peccauit Ioseph a pharaone accipiens dona | neque Daniel a rege Babylonis. Vtrunque diuina prouidentia contigit, ut populus Israhel prius in Aegyptum confugiens principem suę gentis haberet a quo aleretur. deinde in Caldea captiuus, a quo


2324. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

Illi quidem libenter munera accipiunt, quos cupiditas illicit , non quos necessitas constringit. Ioseph. Daniel Neque enim peccauit Ioseph a pharaone accipiens dona | neque Daniel a rege Babylonis. Vtrunque diuina prouidentia contigit, ut populus Israhel prius in Aegyptum confugiens principem suę gentis haberet a quo aleretur. deinde in Caldea captiuus, a quo protegeretur. Ideo isti nec honorem nec dona


2325. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

Pręsbiter Hęc sors etiam illorum erit, qui se Dei seruitio ideo dedicant, ut mammonę, non ut Deo seruiant. Quibus ipse in Euangelio respondens ait: Io. 6 Quęritis me non quia uidistis signa, sed quia manducastis de panibus et saturati estis. Ab his enim episcopatus quęritur, ut nummis arca impleatur, non ut bonum opus exerceatur.


2326. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

Reg. 3. 15. Tabremon quoque Syrię rex (ut in libro Regum legitur) ex amico inimicus factus Baasę Israhelitarum regi ab Asa rege Iuda pecunia corruptus. Parali. secundo 21 Ioram uero ne fratribus quidem pepercit | ut eorum bona usurparet, uita ipsos priuauit. Iudas Ichar. Iudas etiam (ut ueteribus noua copulemus) a Domino ascitus apostolus, miracula operandi facultate ab eodem donatus,


2327. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

magis cruentum exemplum, sed minus rationis compotis uulgi. Titi milites. (!) Tito Hierosolymam obsidente | plurimi ex Iudeis fame compulsi ad Romanos transfugiebant (ut Iosephus autor est) percrebuit fama transfugas aurum haustum uentre gestare cum a suis nequid efferrent excuterentur. ob hoc a militibus Romanis clam excepti laniati-que exenterabantur. quęrebatur-que aurum intra cęsorum uiscera | nec fortasse inueniebatur. hac tamen de causa ad duo milia


2328. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

Hic sane hydropici est morbus, qui eo plus sitit quo plus biberit. Sed si accesserit ad Iesum curabitur, sin contempserit peribit. Iosu. 7 Achan quia de anathemate tulerat palium argenti-que aliquid et auri, Dei iussu lapidatur. Iud. 8 Principes Sochot qui Gedeoni panem negauerant, super spinas et tribulos conteruntur.


2329. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

Mach. secundo 3 Heliodorum qui a Seleuco missus templi thesaurum auferre moliebatur, equites diuinitus apparentes flagellis ceciderunt. Seleucus Ipse Seleucus dum pecunias a Mopsuestenis (ut Iosephus tradit) cupide exigeret, cum regia cum-que omnibus qui in ea conuenerant, simul concrematur. Cessauit in illo ardere auaritia maiore ignis ardore extincta. Hęc in Lege, illa in


2330. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

ingrati silentium si acceperis. Illud quod tua causa pręstas, non est beneficium, sed seipsum amantis consilium. Non enim pręstares, nisi tibi profuturum sperasses. Quod autem te tua et mea causa mihi donaueris, iniustus forem, nisi pro eo me tibi debere faterer. immo eo iocundius esse debet donum quod commodo atque usui est, et tibi dare et mihi accipere. Inuidi est enim suam tantum utilitatem spectare | et cum acceperis, quod aliis quoque profuturum sit, nolle beneficii loco ducere. Recte autem


2331. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

Porro nullum maius beneficium homini ab homine pręstari potest | quam siquis pro aliorum salute suam uitam periculis obiecerit, cum inter pręsentia bona nihil uita charius habeatur. Io. 15 Maiorem inquit Dominus | charitatem nemo habet | quam ut animam suam ponat quis pro amicis suis. Hanc profecto charitatem ipse nobis primus exhibuit, qui nobis sua morte aditum uitę ęternę reserauit. Hunc


2332. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

sustinendę audacter exponentes. Proximi ergo animę periculum (si possumus) pręsentis uitę nostrę impendio propulsare debemus. Ionas Et si Ionas propheta tempestatem in mari passus mergi uoluit ne alii mergerentur, quanto magis pręferenda est cuiusque hominis animę salus corporis nostri saluti? Omne tamen beneficium non tam res ipsa magnum facit |


2333. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

exponentes. Proximi ergo animę periculum (si possumus) pręsentis uitę nostrę impendio propulsare debemus. Ionas Et si Ionas propheta tempestatem in mari passus mergi uoluit ne alii mergerentur, quanto magis pręferenda est cuiusque hominis animę salus corporis nostri saluti? Omne tamen beneficium non tam res ipsa magnum facit | quam uoluntas.


2334. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

beneficiis accipiendis. Caput XXIV Ab illo accipere beneficia oportebit, cui nos debere delectat. Molesta res est | his quibus nolis esse deuinctum. E contrario autem iocundissimum est | ei quem nullo etiam intercedente beneficio diligeres, accepto obligari | et causam referendę gratię habere. Ab optimo quoque beneficium accipere tam gratum est | quam testimonium habere ipsorum erga nos amoris.


2335. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

beniuolentia esse solutum, qui dignus est odio. Alia quoque causa est accipiendi beneficii etiam ab impiis. cum uidelicet eo accepto datur facultas benefaciendi bonis ac iustis. Sic Ioseph accepit a pharaone, sic Daniel a Nabuchodonosoro. non hoc quidem ut ipsis gratiam deberent, sed ut suis prodessent. De beneficiis reddendis. Caput XXV


2336. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

De beneficiis reddendis. Caput XXV Porro in referenda gratia tales nos pręstemus, quales esse decuit in beneficio accipiendo. Cui refertur, sentiat quam libenter quam iocunde sibi referatur. ut lętus sit | se quoque prudenter egisse, quod in homine tam grato suum collocarit beneficium. Nihilominus soluta etiam gratia | nos ei debere fateamur, quia dignos nos suo beneficio iudicauit, quia prior ad


2337. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

nomen dederunt | coeptus-que est uocari Israhel, hoc est, Deum uidens. et, vidi inquit Dominum facie ad faciem. In Aegyptum transmigrans multiplicatur. Liberis quę euentura erant moriens prophetauit. Ioseph Gen. 39 Gratus fuit Ioseph. In Aegypto dum seruus esset et iuuenis impudenter se ingerentis dominę libidini non consensit | maluit-que uitam suam periclitari | quam castitatem pollui, cum ab illa irata tentati adulterii insimularetur. Magnam deinde


2338. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

hoc est, Deum uidens. et, vidi inquit Dominum facie ad faciem. In Aegyptum transmigrans multiplicatur. Liberis quę euentura erant moriens prophetauit. Ioseph Gen. 39 Gratus fuit Ioseph. In Aegypto dum seruus esset et iuuenis impudenter se ingerentis dominę libidini non consensit | maluit-que uitam suam periclitari | quam castitatem pollui, cum ab illa irata tentati adulterii insimularetur. Magnam deinde fratrum in se iniuriam cum ulcisci posset, magnis


2339. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

nemo tam familiariter cum Deo colloquebatur | nemo tam ardenter ab eo ad idola desciscentes puniuit. Ipso saxum percutiente fluxerunt aquę. ipso orante Amalech superatus est. Iosue Numeri 14 Gratus fuit Iosue. diuinis enim credens promissionibus populum reges terrę quam ingressurus erat metuentem spe uictorię animauit. Proinde dignus fuit, qui in demortui Moysi locum sufficeretur | et uictis hostibus


2340. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

| nemo tam ardenter ab eo ad idola desciscentes puniuit. Ipso saxum percutiente fluxerunt aquę. ipso orante Amalech superatus est. Iosue Numeri 14 Gratus fuit Iosue. diuinis enim credens promissionibus populum reges terrę quam ingressurus erat metuentem spe uictorię animauit. Proinde dignus fuit, qui in demortui Moysi locum sufficeretur | et uictis hostibus regionem a Domino promissam obtineret | eam-que per


2341. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

reges terrę quam ingressurus erat metuentem spe uictorię animauit. Proinde dignus fuit, qui in demortui Moysi locum sufficeretur | et uictis hostibus regionem a Domino promissam obtineret | eam-que per tribus diuideret. Ad hanc transeunti Iordanis refrenato aquarum cursu in sicco alueo uiam cessit. Hiericuntem obsidente muri corruerunt. Inimicos persequente sol et luna steterunt, ne noctis interuentu qui fugiebant elaberentur. Tot igitur miraculis testatum est, quantum ei Dominus faueret. quia erga se in


2342. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

agite inquit | et appropinquabit regnum cęlorum. Et ad latronem: Hodie mecum eris in paradiso. Quod si tandem | non ut olim ad inferos animę iustorum descendant, sed in sublime angelorum sedibus inferantur, iocundissimo Domino sui conspectu fruiturę, nonne multo nos causatius quam prisci illi, de quibus paulo ante est dictum, Deo seruire debemus | et soli nauare operam | contemptis-que omnibus ipsum unum, absque quo nihil est beatum, tota mente concupiscere?


2343. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

gratiam primo Deo retulere apostoli, deinde martyres cęteri-que Christi serui, uirgines quoque et uiduę | omnes-que illi qui ecclesię autoritate in sanctorum collegio numerantur. Petrus. Paulus. Ioannes. Bartholomeus. Thomas. Iacobus maior. Iacobus minor. Stephanus. Laurentius Pro Christi nomine non dubitauit Petrus crucifigi, Paulus capite truncari, Ioannes in feruentis olei dolium nudus demergi, Bartholomeus uiuus excoriari, Thomas lanceis


2344. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

in sanctorum collegio numerantur. Petrus. Paulus. Ioannes. Bartholomeus. Thomas. Iacobus maior. Iacobus minor. Stephanus. Laurentius Pro Christi nomine non dubitauit Petrus crucifigi, Paulus capite truncari, Ioannes in feruentis olei dolium nudus demergi, Bartholomeus uiuus excoriari, Thomas lanceis perfodi, Iacobus Maior decollari, Minor fuste fullonis interimi, Stephanus lapidibus obrui, Laurentius igne cremari, omnes denique per tormenta consumi.


2345. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

prębuit iter, et aquę quę illis hinc inde pro muro erant, Aegyptios cum armis hostiliter insequentes operuere. In solitudine manna cęlestis cibus pabulum illis prębuit | et de saxo uirga percusso scaturiens amnis potum. Iordanis ad fontem suum reuersus perstitit donec transirent. terram denique promissionis lacte et melle manantem, perdomitis eius incolis possederunt. Quis denique explicet


2346. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

tot de hoste uictorias? tot a seruitute liberationes? uel quoties a periculis erruti, a cladibus protecti? Moyse orante (ut ante diximus) uictus est Amalech; buccinis clangentibus Hiericuntis moenia corruerunt; Iosue inimicos persequente lapidibus pluit de cęlo super fugientium ceruices, ac ne noctis interuentu elaberentur, sol et luna motum suum continuerunt. Nulla unquam fuit longior dies | quam ista in qua quinque regum Cananeorum prostratus est exercitus. Balaam pręterea prophetes


2347. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

et fragore de cęlo territi. Olophernes Caldeorum dux, cum urbes aliorum prouincias-que expugnasset, in Iudea unius foeminę manu uictus occubuit. Regnante Hierosolymis Asa innumerabiles Aethiopum copias ad internicionem conciderunt. Regnante Iosaphato cum ingentem Ammonitarum Idumeorum-que exercitum formidarent, inimicos inter se digladiantes conspexerunt | mutuo-que cęsorum tulerunt spolia tam securi | quam paulo ante pauefacti. Regnante Ezechia cum ab Assyriis duce Senacheribo obsiderentur, angeli manu una nocte centum


2348. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

Regnante Ezechia cum ab Assyriis duce Senacheribo obsiderentur, angeli manu una nocte centum octuaginta quinque milibus hostium cęsis | obsidione soluti sunt. Omitto nunc Machabeos | Iudam, Simonem, Ionatham. qui Dei sui nomine inuocato parua manu ingentes hostium copias pluries fudere. Magna quidem et immensa beneficia hęc, maiora tamen accepturi erant, si istorum quę acceperant largitorem non deseruissent.


2349. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

Multo tamen grauius deliquerunt, qui ad deos alienos conuersi fuerant Deo suo derelicto | nec mirabilium eius memores | nec erga beneficia grati. Tempore iudicum Transeamus ad tempora iudicum. Iosue defuncto degenerauit populus. Colere coepere Baal et Astaroth, non numina sed monstra. Ob hoc passi sunt direptiones rerum-que detrimenta | nec omnino pares esse poterant uiribus aduersariorum. Deinde quoniam Palestinis et Cananeis


2350. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

milia eorum desyderata sunt. Ciuitates tres amissę: Bethel Hiesana et Ephron. Deinde regnum de familia Hieroboami ad alios translatum. Postea regnante Achab aduersum Syros profecti, ob hanc ipsam idolatrię culpam superantur. Achab quoque sagittę ictu interficitur. Regnante Ioachan seruierunt Azahelo , regi Syrię. Regnante Phacee | Theglatphalasar Assyriorum rex Samariam inuadens magnam quidem populi partem captiuam secum duxit Niniuen. Regnante Osee | una cum rege omnes translati sunt in Assyriam


2351. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

dixit-que eis per prophetam Dominus: Vos dereliquistis me, et ego reliqui uos in manu Sesac. Hic captam Hierosolymam subdidit seruituti. Templi thesauros regiam-que gazam omnem sustulit et asportauit. Sub Ioram rege, quia gentilium ritus secuti fuerant, Palestinorum atque Arabum magna in parte pręda facti sunt. Tunc enim et regis domus direpta | et eius uxores liberi-que capti. Ipse autem Ioram, quia ab impietate non recesserat, alui profluuio consumptus est. Ob idem crimen


2352. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

subdidit seruituti. Templi thesauros regiam-que gazam omnem sustulit et asportauit. Sub Ioram rege, quia gentilium ritus secuti fuerant, Palestinorum atque Arabum magna in parte pręda facti sunt. Tunc enim et regis domus direpta | et eius uxores liberi-que capti. Ipse autem Ioram, quia ab impietate non recesserat, alui profluuio consumptus est. Ob idem crimen Ioa regnante ingentes militum copias parua Syrorum manu prostratas amisere. ipse Ioas a seruis domi fuit interemptus. Rursum sub Amasia rege deos alienos adorabant, cum a Ioa Samaritarum


2353. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

Ioram rege, quia gentilium ritus secuti fuerant, Palestinorum atque Arabum magna in parte pręda facti sunt. Tunc enim et regis domus direpta | et eius uxores liberi-que capti. Ipse autem Ioram, quia ab impietate non recesserat, alui profluuio consumptus est. Ob idem crimen Ioa regnante ingentes militum copias parua Syrorum manu prostratas amisere. ipse Ioas a seruis domi fuit interemptus. Rursum sub Amasia rege deos alienos adorabant, cum a Ioa Samaritarum rege superati sunt. pars Hierosolymitani muri diruta,


2354. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

in parte pręda facti sunt. Tunc enim et regis domus direpta | et eius uxores liberi-que capti. Ipse autem Ioram, quia ab impietate non recesserat, alui profluuio consumptus est. Ob idem crimen Ioa regnante ingentes militum copias parua Syrorum manu prostratas amisere. ipse Ioas a seruis domi fuit interemptus. Rursum sub Amasia rege deos alienos adorabant, cum a Ioa Samaritarum rege superati sunt. pars Hierosolymitani muri diruta, thesauri ablati, ipse Amasias captus, nobilium liberi pro obsidibus abducti.


2355. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

Ipse autem Ioram, quia ab impietate non recesserat, alui profluuio consumptus est. Ob idem crimen Ioa regnante ingentes militum copias parua Syrorum manu prostratas amisere. ipse Ioas a seruis domi fuit interemptus. Rursum sub Amasia rege deos alienos adorabant, cum a Ioa Samaritarum rege superati sunt. pars Hierosolymitani muri diruta, thesauri ablati, ipse Amasias captus, nobilium liberi pro obsidibus abducti. Tunc etiam regnante Achaz colebant Baal, cum et a rege Syrię spoliati sunt | et a rege


2356. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

Domino miserante restitutus est regno. Quod si Manassę poenitentiam suscepit Deus, quis tam impius est, ut ueniam desperet, si ad illum a quo alienatus est recurrerit? Ioacha Ioahazo quoque impio super impios regnante Nechao rex Aegypti eosdem tributa sibi pendere compulit. ea erant | centum argenti talenta in singulos annos, unum auri . Eliachim Tunc Ioahazo


2357. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

est regno. Quod si Manassę poenitentiam suscepit Deus, quis tam impius est, ut ueniam desperet, si ad illum a quo alienatus est recurrerit? Ioacha Ioahazo quoque impio super impios regnante Nechao rex Aegypti eosdem tributa sibi pendere compulit. ea erant | centum argenti talenta in singulos annos, unum auri . Eliachim Tunc Ioahazo sublato Heliachinum


2358. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

Ioacha Ioahazo quoque impio super impios regnante Nechao rex Aegypti eosdem tributa sibi pendere compulit. ea erant | centum argenti talenta in singulos annos, unum auri . Eliachim Tunc Ioahazo sublato Heliachinum eius fratrem pręfecit regno. Sed cum neque isto ad regni gubernacula sedente populus ab erroribus resipuisset, Nabuchodonosoro Babyloniorum regi seruierunt | atque etiam latronum infestationes passi sunt.


2359. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

Heliachinum eius fratrem pręfecit regno. Sed cum neque isto ad regni gubernacula sedente populus ab erroribus resipuisset, Nabuchodonosoro Babyloniorum regi seruierunt | atque etiam latronum infestationes passi sunt. Ioachim Et ne tunc quidem ab idolatrię cultura desistentes Ioachino Ioachimi filio regnante obsessi a Caldeis una cum rege potestati illorum sese dedidere . Tunc omnes fere in Caldeam traducti sunt, pręter pauperes uulgi agricolationi relictos.


2360. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

Sed cum neque isto ad regni gubernacula sedente populus ab erroribus resipuisset, Nabuchodonosoro Babyloniorum regi seruierunt | atque etiam latronum infestationes passi sunt. Ioachim Et ne tunc quidem ab idolatrię cultura desistentes Ioachino Ioachimi filio regnante obsessi a Caldeis una cum rege potestati illorum sese dedidere . Tunc omnes fere in Caldeam traducti sunt, pręter pauperes uulgi agricolationi relictos. Mathatias Hinc Matathias urbi pene desertę


2361. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

Sed cum neque isto ad regni gubernacula sedente populus ab erroribus resipuisset, Nabuchodonosoro Babyloniorum regi seruierunt | atque etiam latronum infestationes passi sunt. Ioachim Et ne tunc quidem ab idolatrię cultura desistentes Ioachino Ioachimi filio regnante obsessi a Caldeis una cum rege potestati illorum sese dedidere . Tunc omnes fere in Caldeam traducti sunt, pręter pauperes uulgi agricolationi relictos. Mathatias Hinc Matathias urbi pene desertę iussus est


2362. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

(!) Cum enim Matathias iste qui et Sedechias est dictus, a Caldeis defecisset, obsedit eos Nabuchodonosor Caldeorum rex, urbe potitus est, Sedechiam cum liberis fugientem comprehendit, liberos illo spectante trucidare iussit. ei uero nequid deinde iocundi uideret, oculos erruit | et uinctum secum Babylonem abduxit. Post hęc Nabuzardan ducem cum ualida militum manu misit, qui moenia urbis demolitus solo ęquauit, domos templum-que incendit, ciues in seruitutem


2363. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

XI Docere in ecclesia episcopi officium est | et illorum sacerdotum, qui pręsidis autoritate probati sunt. Paralip. 2.17 Iosaphat Hierosolymarum rex Leuitas misisse dicitur et sacerdotes, ut peragrando urbes Iudeę instruerent populum pręceptis Legis. Mar. 16 Christus ut gentibus Euangelium prędicarent, apostolos, quos ipse instituerat, destinauit.


2364. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

Mat. X Gratis accepistis inquit Dominus | gratis date. Eos autem qui in templo uendunt columbas, hoc est dona Spiritus Sancti, eiicit flagello | ut fidelium consortio indignos. et, Io. 2 non est domus Dei inquit domus negociationis sed orationis. Quid ergo? nihilne accipere oportet? immo oportet, sed quantum necessitas postulauerit.


2365. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

confundebar. et in Esaia euangelico doctori pręcipitur: 40 Super montem excelsum ascende tu | qui euangelizas Syon | noli timere. Ionas 2 Ionas propheta prędicare iussus, dum homines timet, Deo nolebat obedire | et cum naui fugeret, orta tempestate in mare pręcipitatur | atque a pisce uiuus deglutitur. Satius illi tunc


2366. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

euangelico doctori pręcipitur: 40 Super montem excelsum ascende tu | qui euangelizas Syon | noli timere. Ionas 2 Ionas propheta prędicare iussus, dum homines timet, Deo nolebat obedire | et cum naui fugeret, orta tempestate in mare pręcipitatur | atque a pisce uiuus deglutitur. Satius illi tunc fuerat incidere in manus


2367. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

Hier. 1 Tu ergo accinge lumbos tuos, et surge et loquere ad eos omnia quę ego pręcipio tibi | ne timeas a facie eorum. nec enim timere te faciam uultum eorum. Ioannes Baptista Mat. 14 Non timuit Ioannes arguere Herodem regem, ut ostenderet | non esse timendos qui occidunt corpus, sed unum illum, qui corpus et animam simul potest mittere in gehennam. Apostoli ac martyres Domini, ne Christum prędicarent, nec minis


2368. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

Tu ergo accinge lumbos tuos, et surge et loquere ad eos omnia quę ego pręcipio tibi | ne timeas a facie eorum. nec enim timere te faciam uultum eorum. Ioannes Baptista Mat. 14 Non timuit Ioannes arguere Herodem regem, ut ostenderet | non esse timendos qui occidunt corpus, sed unum illum, qui corpus et animam simul potest mittere in gehennam. Apostoli ac martyres Domini, ne Christum prędicarent, nec minis principum deterreri, nec tormentis inhiberi potuerunt.


2369. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

est mensę diuinę esse conuiuam, sed magnificentius ab ipso mensę domino dignum iudicari, ut sis conuiuarum inuitator et ad Sponsi nuptias conuocator multorum atque collector. Cui hoc fuerit concessum, dici de illo poterit quod de Ioanne Baptista fuit dictum: Luc. 1 Et tu puer propheta Altissimi uocaberis; pręibis enim ante faciem Domini parare uias eius, ad dandam scientiam salutis plebi eius in remissionem peccatorum eorum.


2370. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

uelociter currit sermo eius. de hoc sermone est scriptum: Prouerb. 16 Fauus mellis uerba composita, dulcedo animę, sanitas ossium. Omnis quippe sermo cęlestis animę fideli et iocundus est et gratus. quando quidem et delectat multum | et uirtutum studio plurimum confert. Quoties autem altiora repetitis | et mentis indagine illa quę in mysterio condita sunt, ellicitis et in lucem


2371. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

Aqua profunda uerba ex ore uiri et torrens inundans fons scientię. Quoties uero audacter et intrepide in uitia inuehimini, columnę estis firmę fulcientes ueritatem. Ad Gal. 2 Ob hoc Paulus apostolus | Petrum, Iacobum et Ioannem uocauit columnas, quarum stabilimentum a Domino est, qui in psalmo de Ecclesia loquens ait: Ego confirmaui columnas eius. ps. 74 Ad hęc etiam montes estis, quos nulla uentorum uis concutit, nullus


2372. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

Vos denique non solum montes uel nubes uel cęli, sed quę omnium nobilissima creatura est, angeli Dei estis. non naturę commercio, sed officii dignitate. Nuncius Dei angelus est, nuncii Dei sancti prędicatores sunt. Vnde sicut de Ioanne Baptista in Malachia dixit Deus: 3 Ecce ego mitto angelum meum, qui pręparabit uiam ante faciem meam, ita et uobis dicitur: 2 Parate uiam Domino!


2373. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

Excitet uos Dei amor, proximorum charitas | promissa-que uobis beatitudinis merces. Qui enim fecerit et docuerit sic | magnus uocabitur in regno cęlorum. Io. 41 Et qui metit, mercedem accipit | et congregat fructum in uitam ęternam. Et qui talentis domini totidem alia lucratus fuerat, dixit dominus; Mat. 25 Euge serue bone et fidelis, quia super


2374. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

pręceptorem, et e contrario quantum noceat si defuerit. Pręsente illo errigimur, stamus, proficimus. absente illo labi atque cadere solemus. Reg. quinto 12 Ioas Ioas rex Iuda donec Ioiadę sacerdotis consuetudine consiliis-que usus est, pie probe-que uixit; illo morte sublato ad uitia declinauit. Cęteros reges omnes, qui fidei morum-que sanctitate probantur, educatos institutos-que uel a sacerdotibus uel a prophetis fuisse


2375. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

et e contrario quantum noceat si defuerit. Pręsente illo errigimur, stamus, proficimus. absente illo labi atque cadere solemus. Reg. quinto 12 Ioas Ioas rex Iuda donec Ioiadę sacerdotis consuetudine consiliis-que usus est, pie probe-que uixit; illo morte sublato ad uitia declinauit. Cęteros reges omnes, qui fidei morum-que sanctitate probantur, educatos institutos-que uel a sacerdotibus uel a prophetis fuisse constat.


2376. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

noceat si defuerit. Pręsente illo errigimur, stamus, proficimus. absente illo labi atque cadere solemus. Reg. quinto 12 Ioas Ioas rex Iuda donec Ioiadę sacerdotis consuetudine consiliis-que usus est, pie probe-que uixit; illo morte sublato ad uitia declinauit. Cęteros reges omnes, qui fidei morum-que sanctitate probantur, educatos institutos-que uel a sacerdotibus uel a prophetis fuisse constat.


2377. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

Cęteros reges omnes, qui fidei morum-que sanctitate probantur, educatos institutos-que uel a sacerdotibus uel a prophetis fuisse constat. Esdrę primo 10 Samuel docuit Dauidem, Nathan Salomonem, Micheas Iosaphatum, Osee Ioathanum, Esaias Ezechiam, Hieremias Iosiam, Esdras populum, ita ut illo monente repudiarint uxores | filios-que abdicarint, quia contra dei Legem alienigenas acceperant | prolem-que cum his multam


2378. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

qui fidei morum-que sanctitate probantur, educatos institutos-que uel a sacerdotibus uel a prophetis fuisse constat. Esdrę primo 10 Samuel docuit Dauidem, Nathan Salomonem, Micheas Iosaphatum, Osee Ioathanum, Esaias Ezechiam, Hieremias Iosiam, Esdras populum, ita ut illo monente repudiarint uxores | filios-que abdicarint, quia contra dei Legem alienigenas acceperant | prolem-que cum his multam susceperant.


2379. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

institutos-que uel a sacerdotibus uel a prophetis fuisse constat. Esdrę primo 10 Samuel docuit Dauidem, Nathan Salomonem, Micheas Iosaphatum, Osee Ioathanum, Esaias Ezechiam, Hieremias Iosiam, Esdras populum, ita ut illo monente repudiarint uxores | filios-que abdicarint, quia contra dei Legem alienigenas acceperant | prolem-que cum his multam susceperant. Difficile


2380. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

ps. 115 Credidi propter quod locutus sum: ego autem humiliatus sum nimis. Quanto maiora sperat, tanto magis humiliatur. Non enim euehit mortales ad cęlum superbia sed humilitas. Iob Iob patientissimus cum fortunę simul et corporis bona amisisset, ad extremam redactus miseriam | humilitatis uirtutem non amisit. Folium se quod uento rapitur et stipulam siccam uocat, dum Dominum alloquitur, et tot tantis-que


2381. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

115 Credidi propter quod locutus sum: ego autem humiliatus sum nimis. Quanto maiora sperat, tanto magis humiliatur. Non enim euehit mortales ad cęlum superbia sed humilitas. Iob Iob patientissimus cum fortunę simul et corporis bona amisisset, ad extremam redactus miseriam | humilitatis uirtutem non amisit. Folium se quod uento rapitur et stipulam siccam uocat, dum Dominum alloquitur, et tot tantis-que calamitatibus


2382. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

habitant, facti domestici Dei ciues-que sanctorum. De exaltatione hvmilivm in evangelio. Caput XXIII Ne tamen nouorum exempla omnino pręterisse uidear, Ioannis Baptistę Petri-que et Pauli apostolorum humilitatem in medium proponam. de his enim disertius expressum in Scripturis comperio. Ioannes Baptista Ioannes interrogatus quis esset, negauit se esse Christum,


2383. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

Ne tamen nouorum exempla omnino pręterisse uidear, Ioannis Baptistę Petri-que et Pauli apostolorum humilitatem in medium proponam. de his enim disertius expressum in Scripturis comperio. Ioannes Baptista Ioannes interrogatus quis esset, negauit se esse Christum, malens ueritate submitti | quam efferri mendacio | et neque Heliam neque prophetam se esse asseruit dum humiliatur. proinde Christi testimonio extollitur quod uidelicet in spiritu Helię uenisset,


2384. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

Ne tamen nouorum exempla omnino pręterisse uidear, Ioannis Baptistę Petri-que et Pauli apostolorum humilitatem in medium proponam. de his enim disertius expressum in Scripturis comperio. Ioannes Baptista Ioannes interrogatus quis esset, negauit se esse Christum, malens ueritate submitti | quam efferri mendacio | et neque Heliam neque prophetam se esse asseruit dum humiliatur. proinde Christi testimonio extollitur quod uidelicet in spiritu Helię uenisset, quod


2385. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

quod uidelicet in spiritu Helię uenisset, quod plus quam propheta esset, quod denique inter natos mulierum nemo illo maior surrexisset. Ille tamen modis omnibus deiicere se et humiliare non destitit, cum de Christo diceret: Io. 1 Ipse est qui post me uenit, qui ante me factus est, cuius ego non sum dignus, ut soluam corrigiam calciamenti. Petrus Petrus piscator erat, et in Christum credens indignum se eius consortio iudicauit |


2386. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

se eius consortio iudicauit | Luc. 5 Exi a me inquit Domine, quia ego homo peccator sum. Ob hoc ad apostolatum uocari meruit ut qui retibus pisces capiebat, prędicatione ueritatis homines caperet. Io. 13 Solus non sinebat sibi a Domino lauari pedes. postquam autem se cum illo partem non habiturum nisi lauaretur intellexit, non solum inquit pedes, sed et manus et caput. Prima


2387. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

sed sanctificata, ut purius niteat in foecunda | quam nitebat in sterili. De hvmilitate Christi. Caput XXIV ICXC Io. 1 Dei uero Filius factus est Hominis Filius. Verbum caro factum est, et habitauit in nobis. Quid deinde? Et uidimus inquit gloriam eius, gloriam quasi Vnigeniti a Patre | plenum gratię et ueritatis. Qui


2388. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

Vir arrogans igitur et inani gloria tumens dum persuadere nititur se esse quod non est, siquis contradixerit, impatiens irę ne manibus quidem temperat | nihil-que pensi habet meliores se atque honorabiliores afficere iniuria. Ioab Dauidici exercitus ductor non potuit pati pręfecture honorem laudem-que militię cum aliis partiri, et Amasam collegam suum amice alloquens incautum interemit. Nullo itaque scelere abstinet superbia | nec


2389. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

et ipse predaberis? et qui spernis, nonne et ipse sperneris? Certissimum quippe est, quod malum a iusto Iudice recipiet, qui malum proximo suo machinabitur. Hier. 42 Spreuerunt Hieremiam Iohanan et qui cum illo erant | contempto-que eius consilio abierunt in Aegyptum | et gladius regis Babylonis, quem fugiebant, ibi concidit illos, cum in terra Iuda si prophetam audissent, a periculo tuti forent.


2390. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

ob hoc ab angelo percussus uermibus scaturire coepit | ac tam infelici exitu is qui sibi felicissimus uidebatur, uitam obiit, adhuc deterius ab immortali uerme in inferno carpendus quam a quibus consumptus est. C. Cęsar Gaius Cęsar (ut Iosephus refert) cultum sibi tanquam Deo exhiberi iussit, statuam in Capitolio posuit | se Ioui parem dictitans | deinde in senatu interemptus Deus esse desiit, ita ut ne hominis quidem in eo facies aliqua superesset toto tandem in cineres conuerso.


2391. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

felicissimus uidebatur, uitam obiit, adhuc deterius ab immortali uerme in inferno carpendus quam a quibus consumptus est. C. Cęsar Gaius Cęsar (ut Iosephus refert) cultum sibi tanquam Deo exhiberi iussit, statuam in Capitolio posuit | se Ioui parem dictitans | deinde in senatu interemptus Deus esse desiit, ita ut ne hominis quidem in eo facies aliqua superesset toto tandem in cineres conuerso. Talibus imprecatur Ecclesiasticus dicens: Eccli 36


2392. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

Ille pręterea qui tumide arroganter-que sese gerere non desierit, hic diaboli discipulus simul et seruus erit. 41. Diabolus quippe (ut in Iob legimus) rex est super uniuersos filios superbię . Quid autem uilius, despectius, miserius, infelicius | quam eius esse mancipium, qui et ipse propter superbiam cęlo deturbatus lucem amisit | et in


2393. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

cecidisti de cęlo Lucifer, qui mane oriebaris? corruisti in terram . hoc in Euangelio testatur Dominus dicens: Luc. 10 Videbam Sathanam sicut fulgur de cęlo cadentem . et Ioannes in Apocalypsi: apoc. 9. Vidi stellam de cęlo cecidisse in terram, et data est ei clauis putei abyssi . Idem alibi: apoc. 12 Factum est inquit pręlium magnum in cęlo | Michael et


2394. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [page 129r | Paragraph | SubSect | Section]

est eorum amplius in cęlo | et proiectus est draco ille magnus, serpens antiquus, qui uocatur diabolus et Sathanas, qui seducit uniuersum orbem | et proiectus est in terram, et angeli eius cum illo missi sunt. de quibus in Iob dicitur: Iob. 4 Et in angelis suis Deus reperit prauitatem; in his uidelicet | qui una cum dracone in profundum ceciderunt. Itaque etiam illi, qui eum sequuntur superbe et elate se gerendo | et sub potenti manu Dei humiliari


2395. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [page 129r | Paragraph | SubSect | Section]

est draco ille magnus, serpens antiquus, qui uocatur diabolus et Sathanas, qui seducit uniuersum orbem | et proiectus est in terram, et angeli eius cum illo missi sunt. de quibus in Iob dicitur: Iob. 4 Et in angelis suis Deus reperit prauitatem; in his uidelicet | qui una cum dracone in profundum ceciderunt. Itaque etiam illi, qui eum sequuntur superbe et elate se gerendo | et sub potenti manu Dei humiliari contemnendo, eodem loci corruant necesse


2396. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [page 129r | Paragraph | SubSect | Section]

Itaque etiam illi, qui eum sequuntur superbe et elate se gerendo | et sub potenti manu Dei humiliari contemnendo, eodem loci corruant necesse est. Sordet enim uita eorum nauseam-que facit Domino, qui in superbiam erriguntur. Iohele propheta teste qui ait: iohel. 2 Ascendet foetor eius | et ascendet putredo eius, quia superbe egit . Superborum igitur foetor ascendit, quia dereliquerunt odorem humilitatis fragrantiam-que uirtutis | et elato incedentes


2397. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [page 129r | Paragraph | SubSect | Section]

elate se gerendo | et sub potenti manu Dei humiliari contemnendo, eodem loci corruant necesse est. Sordet enim uita eorum nauseam-que facit Domino, qui in superbiam erriguntur. Iohele propheta teste qui ait: iohel. 2 Ascendet foetor eius | et ascendet putredo eius, quia superbe egit . Superborum igitur foetor ascendit, quia dereliquerunt odorem humilitatis fragrantiam-que uirtutis | et elato incedentes supercilio Aduersarii sequuntur uestigia, ut cum eo damnentur in


2398. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

quattuor milium passuum erat, ut Strabo, trecentorum et octoginta stadiorum. quod pene idem est. Niniue Multo Babylone maiorem fuisse Ninum aiunt, quam nos Niniuen dicimus. cuius ambitum trium dierum itinere constitisse Ionę prophetę liber testatur. quam cum ille subuertendam prędixisset, Niniuitę poenitentię humilitate ueniam impetrarunt. Postea uero cum ad pristinas superbię sordes reuerterentur, quod ante timuerant, passi sunt a Cyaxare


2399. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

subuertendam prędixisset, Niniuitę poenitentię humilitate ueniam impetrarunt. Postea uero cum ad pristinas superbię sordes reuerterentur, quod ante timuerant, passi sunt a Cyaxare Medorum rege, regnante Hierosolymis Iosia filio regis Amon a seruis interempti. De ista Niniuę uastatione prophetauerat Zacharias dicens: 10 Humiliabitur superbia Assur . et Sophonias:


2400. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

ne Christum prędicarent responderunt | Deo magis quam hominibus obedire oportere. Et nisi Domino nostro obedierimus, ne diligere quidem illum conuincemur. Io. 14 Si diligitis me inquit mandata mea seruate. et iterum: Qui habet mandata mea et seruat ea, ille est qui diligit me. Idem rursum ait: Qui non diligit me, sermones meos non seruat. Mentitur


2401. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

Non utique super hanc terram, in qua et obedientes possunt cito mori | et inobedientes diu uiuere. sed super illam de qua Propheta dixit: ps. 26 Credo uidere bona Domini in terra uiuentium. filii Ionadab Quod etiam filiis Ionadab a Domino promissum esse credimus. Vt enim pręceptum patris perficerent uini potu abstinebant | et meruerunt audire Domino dicente: Hier. 35 Non


2402. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

| et inobedientes diu uiuere. sed super illam de qua Propheta dixit: ps. 26 Credo uidere bona Domini in terra uiuentium. filii Ionadab Quod etiam filiis Ionadab a Domino promissum esse credimus. Vt enim pręceptum patris perficerent uini potu abstinebant | et meruerunt audire Domino dicente: Hier. 35 Non deficiet uir de stirpe Ionadab filii Rechab stans in conspectu meo cunctis diebus.


2403. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

Quod etiam filiis Ionadab a Domino promissum esse credimus. Vt enim pręceptum patris perficerent uini potu abstinebant | et meruerunt audire Domino dicente: Hier. 35 Non deficiet uir de stirpe Ionadab filii Rechab stans in conspectu meo cunctis diebus. Tunc autem conspectum Domini merebimur, cum totius obedientię nostrę unus finis fuerit, ut uidelicet hominibus obediendo Deo placeamus.


2404. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

inter eos qui inuocant nomen eius; inuocabant Dominum et ipse exaudiebat eos | in columna nubis loquebatur ad eos. Quare autem hęc | continuo subiunxit: Custodiebant testimonia eius | et pręceptum quod dedit illis. eadem Ioannis apostoli sententia est in Epistola dicentis: prima 3 Quicquid petierimus accipiemus ab eo, quoniam mandata eius custodimus | et ea quę sunt placita coram eo facimus.


2405. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

sunt placita coram eo facimus. Obedientia postremo facit, ut inter amicos et discipulos Christi censeri mereamur, postea tandem cum Christo quoque beati futuri. Io. 15 Vos inquit amici mei estis, si feceritis quę pręcipio uobis. Alibi autem ait: Io. 8 Si manseritis in sermone meo, uere discipuli mei eritis. Vis audire maius his?


2406. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

Christi censeri mereamur, postea tandem cum Christo quoque beati futuri. Io. 15 Vos inquit amici mei estis, si feceritis quę pręcipio uobis. Alibi autem ait: Io. 8 Si manseritis in sermone meo, uere discipuli mei eritis. Vis audire maius his? Mat. 15 Quicunque fecerit uoluntatem Patris mei qui in cęlis est, ipse meus frater et


2407. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

Hiere. 7 Audite uocem meam, et ero uobis Deus, et uos eritis mihi populus. et ambulate in uia quam mandaui uobis | ut bene sit uobis. Hoc apertius discimus in Euangelio dicente Saluatore: Io. 8 Siquis sermonem meum seruauerit, mortem non uidebit in ęternum. et iterum: Io. 10 Oues meę inquit | uocem meam audiunt, et ego cognosco eas, et sequuntur me | et ego uitam ęternam do eis, et non


2408. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

ut bene sit uobis. Hoc apertius discimus in Euangelio dicente Saluatore: Io. 8 Siquis sermonem meum seruauerit, mortem non uidebit in ęternum. et iterum: Io. 10 Oues meę inquit | uocem meam audiunt, et ego cognosco eas, et sequuntur me | et ego uitam ęternam do eis, et non peribunt in ęternum, et non rapiet eas quisquam de manu mea. Cauillabitur aliquis et


2409. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

grassabatur, quia Deum Israhel contempserant. Iccirco in Esaia dicitur: Esa. 45 Vę qui contradicit factori suo! Et in Euangelio ipse Factor noster ac Dominus: Io. 12 Qui spernit me inquit | et non recipit uerba mea, habet qui iudicet eum, hoc est condemnet. iuxta illud : Linguis suis dolose agebant, iudica illos Deus! Et in multis aliis


2410. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

| et prophetę iubenti uulnus infligere recusaret, protinus leonis morsibus peremptum legimus. quod futurum ipse propheta docuerat dicens: Quia noluisti audire uocem Domini, ecce recedes, et percutiet te leo. parali. 2 24 Ad Ioam regem et populum Iuda, quia post gentilium ritum conuersi fuerant, mittebat Dominus prophetas ut reuerterentur. tantum autem abfuit ut obedirent, ut etiam ad se missis necem inferrent. Etenim Zachariam Ioiadę sacerdotis filium, prophetantem lapidibus in atrio templi obruerunt,


2411. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

te leo. parali. 2 24 Ad Ioam regem et populum Iuda, quia post gentilium ritum conuersi fuerant, mittebat Dominus prophetas ut reuerterentur. tantum autem abfuit ut obedirent, ut etiam ad se missis necem inferrent. Etenim Zachariam Ioiadę sacerdotis filium, prophetantem lapidibus in atrio templi obruerunt, rege ipso iubente. Sed non multo post maxima pars illorum in pręlio a Syris prostrata | et rex a seruis suis domi interemptus poenas dedere. parali. 2 25 Amasias


2412. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

neque post peccatum poenitentiam suscipiendo. Dominis pręterea siue pręfectis non iniqua iubentibus obtemperare nolle perniciosum est. reg. primo 14 Saulis regis filius Ionatas nescius regii edicti, quo cautum erat, nequis prius aliquid gustaret | quam cum inimicis confligeretur, de fauo mellis casu reperto comedit. et cum ob hoc regi de euentu belli consulenti Dominus non daret responsum, Ionatas morti addicitur, Sed quoniam


2413. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

reg. primo 14 Saulis regis filius Ionatas nescius regii edicti, quo cautum erat, nequis prius aliquid gustaret | quam cum inimicis confligeretur, de fauo mellis casu reperto comedit. et cum ob hoc regi de euentu belli consulenti Dominus non daret responsum, Ionatas morti addicitur, Sed quoniam ignoratione excusabatur, populo intercedente liberatus est. Quod si etiam ignoranter peccanti irascitur Deus, quanto magis


2414. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

effugiamus | et simul bona consequamur sempiterna, Christus Dominus ut in omnibus, ita et hac in parte nobis imitandus est. Ipse ad Patrem | Mat. 26 Non sicut ego uolo inquit sed sicut tu. et alibi: Io. 14 Sicut mandatum dedit mihi Pater, sic facio. Christus itaque Dominus noster factus est obediens usque ad mortem, mortem autem crucis. propter quod et Deus exaltauit illum.


2415. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

Breue est quod patimur, ęternum quod speramus. Ideo Ecclesiasticus ait: eccl. 1. Vsque ad tempus sustinebit patiens, et postea redditio iocunditatis. et Apostolus: ad ro. 8 Existimo inquit | quod non sint condignę passiones huius temporis ad futuram gloriam, quę reuelabitur in nobis. Quamobrem idem exclamat et ait:


2416. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

Iesu Christus malorum inuidiam passus est. Cum ab hominibus expelleret immundos spiritus, dixerunt: mat. 12 In Belzebub eiicit demonia . Idem sola uerbi uirtute morbos curat, mortuos suscitat, et aiunt: ioan. 9. Non est hic homo a Deo qui sabbatum non custodit . Si ergo pro benefactis male audit iustus et innocens Dominus, quare cum detractiones accipit, irascitur peccator seruus?


2417. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

Si ergo pro benefactis male audit iustus et innocens Dominus, quare cum detractiones accipit, irascitur peccator seruus? Ille apostolis suis dicebat: ioan. 15. Si mundus uos odit, scitote quia me priorem uobis odio habuit. si de mundo fuissetis, mundus quod suum erat diligeret. quia uero de mundo non estis, sed ego elegi uos de mundo, propterea odit uos mundus. Quoties


2418. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

act. 6, 7 ICXC Stephanus pro illis a quibus lapidabatur orauit, sicut et pro suis crucifixoribus Dominus, ne illis imputaretur ad peccatum, quod ignoranter commisissent. Luc. 23 Io. 18 Iubemur pręterea maxillam nostram alapa percutientibus et alteram offerre, ut semper parati simus pro ueritate, pro iustitia, pro nomine Domini Iesu plura pati quam patimur. Alapa ille a seruo percussus non repercussit, sed humili responso ruborem iniecit


2419. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

impatientię peste lędatur? Gratias Deo age ęger, gratias age sanus, et tolerantię merito ad ęternam peruenies salutem, ubi nec morbos ultra timebis | nec mortem. Iob Hęc sunt illa duplicia, quę accepisse Iob memoratur post humiliter toleratas erumnas. Cum enim ditissimus inter municipes suos fortunatissimus-que esset, amisit simul facultates, iumenta, seruos, liberos, omnium in suo corpore membrorum sanitatem | et tamen nihil


2420. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

Gratias Deo age ęger, gratias age sanus, et tolerantię merito ad ęternam peruenies salutem, ubi nec morbos ultra timebis | nec mortem. Iob Hęc sunt illa duplicia, quę accepisse Iob memoratur post humiliter toleratas erumnas. Cum enim ditissimus inter municipes suos fortunatissimus-que esset, amisit simul facultates, iumenta, seruos, liberos, omnium in suo corpore membrorum sanitatem | et tamen nihil interea stultum de ore eius prodiit. sed: Si bona


2421. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

| et illum ipsum confitens, cuius confessores fuerat persecutus. Quod si tantum prodesse queunt aduersa, nonne fallitur, qui illa in malis ponenda arbitratur? De patientia Iob. et qvare bonis accidant mala. Caput XVIII Vt autem omnium pręsentium tempestatum magnitudinem superes, quanta passus fuerit uir Deo charissimus Iob | et quam ad omnem erumnarum impetum immobilis permanserit,


2422. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

De patientia Iob. et qvare bonis accidant mala. Caput XVIII Vt autem omnium pręsentium tempestatum magnitudinem superes, quanta passus fuerit uir Deo charissimus Iob | et quam ad omnem erumnarum impetum immobilis permanserit, semper tibi occurrat. et si multo grauiora illum leuiter placide-que pertulisse inuenies, pudeat te in leuioribus minus esse fortem. Si quam


2423. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [page 140r | Paragraph | SubSect | Section]

nulla cogente necessitate. Vnde pręcipit Dominus dicens: Matth. 14. Cum uos persecuti fuerint in ista ciuitate, fugite ad aliam. Et ipse secessisse in desertum dicitur, cum Ioannem Herodis gladio peremptum audisset. Quando etiam Iudei ad feriendum illum lapides corripuissent, Io. 8 abscondit se (ut euangelista ait) et exiuit de templo | Poterat omnes unico nutu interimere, et maluit fugere, ut nos


2424. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [page 140r | Paragraph | SubSect | Section]

fuerint in ista ciuitate, fugite ad aliam. Et ipse secessisse in desertum dicitur, cum Ioannem Herodis gladio peremptum audisset. Quando etiam Iudei ad feriendum illum lapides corripuissent, Io. 8 abscondit se (ut euangelista ait) et exiuit de templo | Poterat omnes unico nutu interimere, et maluit fugere, ut nos doceret etiam imbecilliorum iracundiam potius deuitare | quam resistendo magis accendere. ad cor. 2.


2425. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

| siue aliud aliquid aduersi acciderit de omnibus gratias agere nos oportebit | et in omnibus confiteri ac dicere: Iustus es Domine, et rectum iudicium tuum. Scriptum est enim: Iob. 5. Increpationem Domini ne reprobes; quia ipse uulnerat et medetur; percutit et manus eius sanabunt. act. 16 Paulus et Sylas in Macedonia uirgis cęsi, carceri


2426. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

Abimelech Fratres suos interfecit Gedeonis filius Abimelech. Saul Saul rex sacerdotes Nobę impie perimi imperauit, quia illi pii erga Dauidem extiterant. Athalia Athalia Iorami regis uxor defuncto Ochozia nepote regiam cędibus impleuit, neminem regii sanguinis relinquens uiuum, pręter unum Ioam, qui furtim subtractus fuit neci. Manahen Manahen Samarię rex Thersa oppido capto, ne quem in eo uirilis sexus


2427. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

Saul rex sacerdotes Nobę impie perimi imperauit, quia illi pii erga Dauidem extiterant. Athalia Athalia Iorami regis uxor defuncto Ochozia nepote regiam cędibus impleuit, neminem regii sanguinis relinquens uiuum, pręter unum Ioam, qui furtim subtractus fuit neci. Manahen Manahen Samarię rex Thersa oppido capto, ne quem in eo uirilis sexus uiuum relinqueret, mulieres etiam pręgnantes scidisse fertur. Herodes Herodes


2428. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

Manahen Manahen Samarię rex Thersa oppido capto, ne quem in eo uirilis sexus uiuum relinqueret, mulieres etiam pręgnantes scidisse fertur. Herodes Herodes non minus in filios crudelis quam in hostes fuit, ut Iosephi historia testatur. et ut in Euangelio discimus, indigne ferens Christum puerum a magis adoratum, omnes Bethlemi infantulos qui bimatum non excesserant, interimi iussit, ipsum simul perdere uolens, quem qui ex illis esset ignorabat. Herodes


2429. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

ut in Euangelio discimus, indigne ferens Christum puerum a magis adoratum, omnes Bethlemi infantulos qui bimatum non excesserant, interimi iussit, ipsum simul perdere uolens, quem qui ex illis esset ignorabat. Herodes Huius uero successor Ioannis Baptistę plus quam prophetę caput ad se deferri mandauit, ne de nece eius, a quo de adulterio se argui indigne ferebat, incertus esset. Ad talem ergo ac tantam animi truculentiam facile perueniet impatiens, nisi


2430. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

noluerit, sibiipsi suspendio mortem consciuit. Quis insanus unquam in alterum foedius desęuit | quam in seipsum irę impatiens Achitophel? Recte itaque dicitur: Iob. 5 Stultum interficit iracundia. quando quidem eo usque insaniunt, ut nec suę uitę parcant, et dum in alterum sęuiendi negatur facultas, in semetipsos grassantur. maledicti in sanctos


2431. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

famulari uident abstineant, cum indignantur. Quanuis enim eiusdem religionis sint cum his quos infestant, diuersis tamen moribus uiuunt | semper-que melioribus inuident atque aduersantur. Reg. quinto 6 Ioram Hinc est quod Ioram Samarię rex a Syris obsessus, cum fames urbem inuasisset, quid ageret nesciebat | et ex dolore in furorem uersus mandauit interimi Heliseum prophetam | qui nisi pręscius cauisset, innocens regis male indignantis culpa perisset.


2432. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

cum indignantur. Quanuis enim eiusdem religionis sint cum his quos infestant, diuersis tamen moribus uiuunt | semper-que melioribus inuident atque aduersantur. Reg. quinto 6 Ioram Hinc est quod Ioram Samarię rex a Syris obsessus, cum fames urbem inuasisset, quid ageret nesciebat | et ex dolore in furorem uersus mandauit interimi Heliseum prophetam | qui nisi pręscius cauisset, innocens regis male indignantis culpa perisset. Rex uero quia poenitentia


2433. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

mitti in neruum, et Dei nuncium in uincula coniicere non fuit ueritus. Sed male illi cessit ista audacia: plurimi de populo perierunt, ipse anno deinde tertio pedum dolore consumptus est. Hier. 36 Ioachim Sed neque Ioachimo Iudeę regi fuit impune | Hieremię uolumen per manum Baruch scriptum, in quo mala super regno suo uentura prędicebantur, manibus discerpsisse tradidisse-que igni | ipsos-que uoluminis autores comprehendi


2434. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

nuncium in uincula coniicere non fuit ueritus. Sed male illi cessit ista audacia: plurimi de populo perierunt, ipse anno deinde tertio pedum dolore consumptus est. Hier. 36 Ioachim Sed neque Ioachimo Iudeę regi fuit impune | Hieremię uolumen per manum Baruch scriptum, in quo mala super regno suo uentura prędicebantur, manibus discerpsisse tradidisse-que igni | ipsos-que uoluminis autores comprehendi iussisse. quęsitos ad necem (ut


2435. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

cum populo adductus est Babylonem catenis uinctus | atque in captiuitate periit. lib. 18 ca. 14 Herodis tetrarchę exercitum parua quidem Arabum manu ad internicionem pene cęsum ideo fuisse quibusdam ex Iudeis uisum est (ut Iosephus refert) quia Ioannem Baptistam precipuę sanctitatis uirum interficere ausus fuerit, ut liberius sceleratis nuptiis, quas ille arguebat, abuteretur. His exemplis discant superbi quam male indignentur aduersus eos, qui sese


2436. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

est Babylonem catenis uinctus | atque in captiuitate periit. lib. 18 ca. 14 Herodis tetrarchę exercitum parua quidem Arabum manu ad internicionem pene cęsum ideo fuisse quibusdam ex Iudeis uisum est (ut Iosephus refert) quia Ioannem Baptistam precipuę sanctitatis uirum interficere ausus fuerit, ut liberius sceleratis nuptiis, quas ille arguebat, abuteretur. His exemplis discant superbi quam male indignentur aduersus eos, qui sese Christi seruitio dedicarunt.


2437. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

Hi tamen excusabiles uidentur, quia in delinquentes animo extiterint indignato | nec sine causa irati fuerint. Hier. 20 Hieremias Sed quo pacto excusabitur nescio ipse in utero matris sanctificatus Hieremias? Iob 3 uel ipse ore Domini laudatus Iob. Ambo enim ob indignationem impatientiam-que mentis | diei in qua nati sunt, maledixisse referuntur. Alter conquestus est quod probra irrisiones-que perferret pro


2438. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

indignato | nec sine causa irati fuerint. Hier. 20 Hieremias Sed quo pacto excusabitur nescio ipse in utero matris sanctificatus Hieremias? Iob 3 uel ipse ore Domini laudatus Iob. Ambo enim ob indignationem impatientiam-que mentis | diei in qua nati sunt, maledixisse referuntur. Alter conquestus est quod probra irrisiones-que perferret pro sermonibus Dei, quos in populum uulgabat, alter quod supra modum


2439. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

irrisiones-que perferret pro sermonibus Dei, quos in populum uulgabat, alter quod supra modum miseriis calamitatibus-que oppressus esset. Quasi uero non liceat Domino quicquid uult de seruis suis facere? Ion. 4 Ionas Ionas etiam sanctus propheta mortem sibi expetiuit | indigne ferens, quod Niniue seruata suam fefellerit diuinationem. Vnde arguitur a Domino dicente: Putas-ne bene irasceris tu? Quis autem excusare


2440. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

perferret pro sermonibus Dei, quos in populum uulgabat, alter quod supra modum miseriis calamitatibus-que oppressus esset. Quasi uero non liceat Domino quicquid uult de seruis suis facere? Ion. 4 Ionas Ionas etiam sanctus propheta mortem sibi expetiuit | indigne ferens, quod Niniue seruata suam fefellerit diuinationem. Vnde arguitur a Domino dicente: Putas-ne bene irasceris tu? Quis autem excusare illum audet,


2441. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

Dei, quos in populum uulgabat, alter quod supra modum miseriis calamitatibus-que oppressus esset. Quasi uero non liceat Domino quicquid uult de seruis suis facere? Ion. 4 Ionas Ionas etiam sanctus propheta mortem sibi expetiuit | indigne ferens, quod Niniue seruata suam fefellerit diuinationem. Vnde arguitur a Domino dicente: Putas-ne bene irasceris tu? Quis autem excusare illum audet, qui increpatione


2442. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

de ore, de corde exeunt | hominem-que coinquinant. eccl. 19 E diuerso autem scriptum est: Qui odit loquacitatem, extinguit maliciam. Tacitus et sensatus honorabitur. Recordatus est Iob | duo quędam se fando emisisse, quę emissa nollet, et ait: iob. 39. Manum meam ponam super os meum. vnum locutus sum, quod utinam non dixissem, et alterum, quibus ultra non addam.


2443. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

eccl. 19 E diuerso autem scriptum est: Qui odit loquacitatem, extinguit maliciam. Tacitus et sensatus honorabitur. Recordatus est Iob | duo quędam se fando emisisse, quę emissa nollet, et ait: iob. 39. Manum meam ponam super os meum. vnum locutus sum, quod utinam non dixissem, et alterum, quibus ultra non addam. Hunc igitur imitemur | et poeniteat nos uerbositatis, qua certe non bis, sed millies


2444. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

Quę igitur malum dementia est , cum tui arbitrii sit linguam facere bonam, committere potius ut facias malam? Beatus es si cum beato Iob dicere poteris: Iob 6. Non inuenietis in lingua mea iniquitatem | nec in labiis meis stulticia personabit. Beatus es, si tibi ad Dominum conuerso cum Hieremia gloriari licebit dicente:


2445. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

malum dementia est , cum tui arbitrii sit linguam facere bonam, committere potius ut facias malam? Beatus es si cum beato Iob dicere poteris: Iob 6. Non inuenietis in lingua mea iniquitatem | nec in labiis meis stulticia personabit. Beatus es, si tibi ad Dominum conuerso cum Hieremia gloriari licebit dicente: Hie. 17. Quod egressum est


2446. Baničević, Jakov. Spectabili et egregio Domino... [Paragraph | Section]

scripserit ad me D. V. ex patria semper rescribam sibi; et me ad omnia vota sua offero. Auguste, Die VI. Mensis Januarii. Anno Domini MDXVI. E. D. V. Semper ad vota Jacobus de Bannissis.

Spectabili et egregio Domino Ioanni de Curijs Dantisco Serenissimi Polonię Secretario Domino honorando


2447. Baničević, Jakov. Magnifico domino Ioanni de Curiis... [Paragraph | Section]

Partium Septentrionalium et commendo me Dominationi Vestrae, quae diu feliciter valeat et incolumem Dominus conducat. Augustae, die X Ianuarii anno Domini MDXVI.. Eiusdem Dominationis Vestrae semper ad vota Iacobus de Bannissis.

Magnifico domino Ioanni de Curiis Dantisco, serenissimi regis Poloniae secretario, domino honorando


2448. Niger, Toma. Epigramma in piam curam Ioannis... [page 16 | Paragraph | Section]

Thomae Nigri Dalmatae, protonotarii Apostolici, in piam curam Ioannis Statilii Traguritae
1  Hoc tibi, diue pater praesul, uenerande Ioannes,
2   Statilius propriis sumptibus optat opus,
3   Vt tua


2449. Niger, Toma. Epigramma in piam curam Ioannis... [page 16 | Paragraph | Section]

Thomae Nigri Dalmatae, protonotarii Apostolici, in piam curam Ioannis Statilii Traguritae
1  Hoc tibi, diue pater praesul, uenerande Ioannes,
2   Statilius propriis sumptibus optat opus,
3   Vt tua quae fuerint miracula facta Traguri
4   Hic


2450. Kožičić Benja,... . De Corvatiae desolatione, versio... [Paragraph | Section]

dignissimi in omni uita uiri prodiere. Quorum qui domi claruerint, nemo est qui scire non possit, si perquirere libet. Ex his autem qui lustrandi studio et Romani nominis propagandi causa Italia egressi sunt, deuotissimi Sanctitatis tuae et sacrosanctae Sedis Apostolicae filii Bernardinus, Ioannes, Nicolaus et Michael descendere. Quorum res gestas et merita, quoniam uitali aura adhuc perfruuntur, silentio inuoluam. Quantae tamen maiores eorum pietatis, relligionis et auctoritatis fuerint, non ab re erit pauca commemorasse.

3. Federicus et Bartholomaeus


2451. Kožičić Benja,... . De Corvatiae desolatione, versio... [Paragraph | Section]

auri atque argenti facti marcharum millibus donauerunt. Quo auxilio ille se suosque colligens, adiuuantibus maxime Fregepanum copiis, Tartarorum rabiem repressit eorumque imperatore et multis millibus una acie caesis amissum paulopost regnum recuperauit.

4. Ioannes, Bernardini proauus, Sigismundo, tunc Vngarorum regi – quo tempore triceps illud schisma uigebat – quadraginta duo ducatorum millia mutuo dedit. Qua pecunia adiutus Sigismundus innumeras fere ad rempublicam Christianam ex uoto componendam impensas fecit, perniciosissimum schisma


2452. Kožičić Benja,... . De Corvatiae desolatione, versio... [Paragraph | Section]

– quadraginta duo ducatorum millia mutuo dedit. Qua pecunia adiutus Sigismundus innumeras fere ad rempublicam Christianam ex uoto componendam impensas fecit, perniciosissimum schisma extinxit et eam qua nunc quoque fruimini pacem uobis comparauit.

5. Nicolaum uero, huius Ioannis filium, praecipua laude et omni commendatione dignum quis iure non estimauerit? Nam cum ditissimus esset, magna in Deum et sacra loca pietate flagrauit, complura diuersorum Post diuersorum


2453. Marulić, Marko. Catulli carminis epitomae, versio... [page 177 | Paragraph | Section]

za elegia pojavljuje elegidion ili elegidarion (obje samo po jedan put u cjelokupnom klasičnom korpusu; usp. za prvu Pers. 1,51, a za drugu Petr. 109,8). Deminutivi na -uncula redovito se prave od apstraktnih imenica na -io (npr. indignatio – indignatiuncula; occasio – occasiuncula; oratio – oratiuncula; ratio – ratiuncula itd.). U humanizmu eligidion je potvrđeno u Angela Poliziana (Misc. 11,8) i Konrada Celtisa


2454. Marulić, Marko. Catulli carminis epitomae, versio... [page 177 | Paragraph | Section]

indignatio – indignatiuncula; occasio – occasiuncula; oratio – oratiuncula; ratio – ratiuncula itd.). U humanizmu eligidion je potvrđeno u Angela Poliziana (Misc. 11,8) i Konrada Celtisa (Od. 1513 sig. a4r). Usp. Johann Ramminger, Neulateinische Wortliste: Ein Wörterbuch des Lateinischen von Petrarca bis 1700, na adresi: http://www.lrz-muenchen.de/~ramminger/words/start.htm (pristupljeno 26. XII. 2006).


2455. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | SubSect | Section]

eius. Abram de Aegypto cum suis ascendit ad plagam australem. Auri argentique diues erat. Reuersus est ad montem, ubi posuerat altare. Illic rebus auctis rixaque inter Abraę et Loth pastores orta diuisi sunt. Loth circa Iordanem sibi regionem elegit habitauitque Sodomis, Abram autem consedit in terra Chanaan. Pollicitus est ei Dominus daturum se terram omnem multiplicaturumque semen eius.


2456. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | SubSect | Section]

obtulit Lyę matri. Has illa prębuit Racheli pro concubitu cum Iacob, et enixa est quintum filium Isachar, sextum Zabulon et filiam Dinam. Rachel deinde a Domino exaudita peperit Ioseph. Post hęc Iacob, cum in patriam redire pararet, a Laban accepit partem gregis uelleris uarii, ne discederet, seruiuitque ei annis sex. Hinc quidem ualde ditatus est pecudum foetu, camellis, asinis, seruis, ancillis.


2457. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | SubSect | Section]

frumenta. Deinde ipse quoque cum reliqua familia profectus in Aegyptum consedit in Gessen. Cęssit ei pharao rex possessionem optimo in loco Ramesses. Ibi generatione multiplicatus permansit annos XVII. Inuisit eum filius Ioseph egrotantem. Ille duobus eius filiis benedixit, Effraim et Manasse, minoremque primogenito maiorem fore dixit. Tunc ad Ioseph conuersus: Do tibi, inquit, partem unam extra sortem, quam armis


2458. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | SubSect | Section]

Ramesses. Ibi generatione multiplicatus permansit annos XVII. Inuisit eum filius Ioseph egrotantem. Ille duobus eius filiis benedixit, Effraim et Manasse, minoremque primogenito maiorem fore dixit. Tunc ad Ioseph conuersus: Do tibi, inquit, partem unam extra sortem, quam armis uendicaui de ditione Amorrei. VIII. Post hęc morte imminente de


2459. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | SubSect | Section]

Zabulon, inquit, habitabit in littore maris. Isachar, asinus fortis. Dan iudicabit populum suum. Fiat Dan coluber in uia. Gad accinctus pręliabitur. Asser, pinguis panis eius. Neptalin, ceruus emissus. Joseph accrescens et decorus, benedixitque ei. Benjamin, lupus rapax, mane comedet prędam et uespere diuidet spolia. Hi duodecim capita duodecim tribuum. Idem mandauit, ut in Spelunca duplici sepeliatur.


2460. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | SubSect | Section]

et decorus, benedixitque ei. Benjamin, lupus rapax, mane comedet prędam et uespere diuidet spolia. Hi duodecim capita duodecim tribuum. Idem mandauit, ut in Spelunca duplici sepeliatur. Sepeliuit eum Ioseph. Locus uocatus Planctus Aegypti. Vixit annos CXLVII. ESAV ESAV, Abrahę filius primogenitus, sua primogenita uendidit (ut diximus)


2461. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | SubSect | Section]

Rahuel, ex Olibama Iehus, Iehedon et Chore. Discedens a fratre Iacob habitauit in monte Seyr. Ipse est Edom. Hinc Idumei. Nihil pręterea de illo memorat Scriptura. IOSEPH IOSEPH, de Rachel filius Iacob, fratres suos criminis pessimi apud patrem accusauit. Fratribus odio erat, quod magis a patre diligeretur. Somnium uidit, manipulos fratrum adorantes manipulum suum; iterum solem


2462. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | SubSect | Section]

Iehedon et Chore. Discedens a fratre Iacob habitauit in monte Seyr. Ipse est Edom. Hinc Idumei. Nihil pręterea de illo memorat Scriptura. IOSEPH IOSEPH, de Rachel filius Iacob, fratres suos criminis pessimi apud patrem accusauit. Fratribus odio erat, quod magis a patre diligeretur. Somnium uidit, manipulos fratrum adorantes manipulum suum; iterum solem et lunam et


2463. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | SubSect | Section]

uendidere XX argenteis. Tunicam autem eius in sanguine hedi intinctam obtulerunt patri a fera deuoratum mentientes. Madianitę secum abductum uendunt Phutifaro eunucho, militię pharaonis magistro. Ioseph igitur, cum domini sui domum gubernaret, ab uxore eius adamatus manuque pręhensus relicto effugit palio. Ab eadem tentati adulterii insimulatus mittitur in carcerem.


2464. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | SubSect | Section]

Contigit autem, ut duo, qui illic erant, pincerna et pistor regis, dormiendo somniassent. Pincerna uitem uidit cum trina uuas ferente propagine seque expressum inde in calice uinum regi obtulisse. Id Ioseph interprętatus post triduum liberandum dixit obsecrans, ut tunc meminisset sui apud regem. Pistori uero uisum fuit, quod tria canistra farinę in capite gestaret, quam aues aduolantes certatim consumpsere. Hoc Ioseph


2465. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | SubSect | Section]

Id Ioseph interprętatus post triduum liberandum dixit obsecrans, ut tunc meminisset sui apud regem. Pistori uero uisum fuit, quod tria canistra farinę in capite gestaret, quam aues aduolantes certatim consumpsere. Hoc Ioseph significare ait pistorem capite mulctandum et in patibulo suspensum ab auibus lacerandum. Pincerna liberatur, sed prę lętitia oblitus est interpretis sui. Veruntamen cum pharao uidisset per quietem boues de fluuio


2466. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | SubSect | Section]

septem crassas et septem macras atque ab his illas deuorari, alias etiam conspicatus esset in culmo uno septem spicas plenas et septem tenues moxque illarum pulchritudinem in harum transisse exilitatem, suggessit ei de Ioseph, qui erat in carcere. Qui eductus dixit septem annos fore ubertatis et septem famis. Ob hoc monuit, ut frugum ubertatis pars quinta in horreis reponeretur. Rex pręfecit illum domui suę plebisque regendę. Dedit


2467. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | SubSect | Section]

illum domui suę plebisque regendę. Dedit annulum in manu eius uestibusque donatum saluatorem mundi appellauit. Despondit ei uxorem Assenez, Phutifar filiam, sacerdotis Heliopoleos. Tunc Ioseph erat annorum XXX. Nati sunt ei liberi Manasses et Ephraim. Transactis ubertatis annis fameque succedente distribuebat Aegyptiis frumenta pro pecunia. Per illud tempus Iacob decem filios suos frumentatum misit in


2468. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | SubSect | Section]

ubertatis annis fameque succedente distribuebat Aegyptiis frumenta pro pecunia. Per illud tempus Iacob decem filios suos frumentatum misit in Aegyptum. Beniamin apud se manere iussit. Cum uenissent, cognouit eos Ioseph ipse ab illis incognitus. Dissimulans, qui esset, objicit eis, quod loca exploratum aduenerint et captos mittit in carcerem non inde exituros, donec fratrem, quem reliquum esse dixerant, uenire facerent. Deinde, ut hoc


2469. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | SubSect | Section]

storacis, stactes, terebinti et amigdalarum ac pro comparando frumento X. duplam pecuniam, ratus errore factum, ut illa superior in saccis relicta esset. Ioseph omnes domi exceptos perquam laute aluit. De pecunia reperta fecit gratiam. De epulis, quę ante singulos ponebantur, quincuplum positum est ante Beniamin. Erat enim frater Ioseph uterinus. Bibentes inebriati sunt.


2470. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | SubSect | Section]

ut illa superior in saccis relicta esset. Ioseph omnes domi exceptos perquam laute aluit. De pecunia reperta fecit gratiam. De epulis, quę ante singulos ponebantur, quincuplum positum est ante Beniamin. Erat enim frater Ioseph uterinus. Bibentes inebriati sunt. Ille interim impleri saccos frumento iubet et in his ęs pro eo solutum includi, insuper in sacco Beniamin cyphum suum argenteum. Cum abiissent, misit post illos dispensatorem, qui


2471. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | SubSect | Section]

saccos frumento iubet et in his ęs pro eo solutum includi, insuper in sacco Beniamin cyphum suum argenteum. Cum abiissent, misit post illos dispensatorem, qui cypho in sacco Beniamin inuento furti coargutum reduxit ad Ioseph pro seruo. Tunc et reliqui reuersi sunt. Quorum Iudas ad genua Ioseph prouolutus rogauit, ut uicaria seruitute fratrem sibi redemptum iri concederet, ne forte pater ipse, cui saluum Beniamin reducturum se promiserat,


2472. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | SubSect | Section]

in sacco Beniamin cyphum suum argenteum. Cum abiissent, misit post illos dispensatorem, qui cypho in sacco Beniamin inuento furti coargutum reduxit ad Ioseph pro seruo. Tunc et reliqui reuersi sunt. Quorum Iudas ad genua Ioseph prouolutus rogauit, ut uicaria seruitute fratrem sibi redemptum iri concederet, ne forte pater ipse, cui saluum Beniamin reducturum se promiserat, nimio dolore deficeret. Ioseph tandem fratribus se manifestum fecit.


2473. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | SubSect | Section]

et reliqui reuersi sunt. Quorum Iudas ad genua Ioseph prouolutus rogauit, ut uicaria seruitute fratrem sibi redemptum iri concederet, ne forte pater ipse, cui saluum Beniamin reducturum se promiserat, nimio dolore deficeret. Ioseph tandem fratribus se manifestum fecit. Iniuriam ab his olim acceptam remisit. Iussit, ut simul cum patre sese in Aegyptum transferant quam primum, quod adhuc quinque anni famis restarent. Dimisit eos cum plaustris,


2474. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | SubSect | Section]

quam primum, quod adhuc quinque anni famis restarent. Dimisit eos cum plaustris, asinis et stolis. Exinde Iacob moerorem in lętitiam conuertit. Vadam inquit, et uidebo filium meum Ioseph, antequam moriar. Aduentanti patri occurrit Ioseph in Iessen amplexatusque est eum. Eidem concessit rex pharao terram Iessen et possessionem Ramesses. Ioseph Aegyptiis iam pecunia uacuis pro pecore commutabat


2475. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | SubSect | Section]

eos cum plaustris, asinis et stolis. Exinde Iacob moerorem in lętitiam conuertit. Vadam inquit, et uidebo filium meum Ioseph, antequam moriar. Aduentanti patri occurrit Ioseph in Iessen amplexatusque est eum. Eidem concessit rex pharao terram Iessen et possessionem Ramesses. Ioseph Aegyptiis iam pecunia uacuis pro pecore commutabat frumentum. Deficiente pecore accepit possessiones, ita ut


2476. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | SubSect | Section]

conuertit. Vadam inquit, et uidebo filium meum Ioseph, antequam moriar. Aduentanti patri occurrit Ioseph in Iessen amplexatusque est eum. Eidem concessit rex pharao terram Iessen et possessionem Ramesses. Ioseph Aegyptiis iam pecunia uacuis pro pecore commutabat frumentum. Deficiente pecore accepit possessiones, ita ut cuncta subiiceret regi pręter terram sacerdotum. Distribuit fundos ad sementem faciendam quinta parte


2477. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | SubSect | Section]

Deficiente pecore accepit possessiones, ita ut cuncta subiiceret regi pręter terram sacerdotum. Distribuit fundos ad sementem faciendam quinta parte prouentus debita regi. Ea possessionum conditio deinceps seruata. Joseph patrem defunctum fleuit, aromatibus conditum sepeliuit. Ipse autem uixit annos CX. Sepultus in Aegypto et postea, sicut mandauerat, ad Terram promissionis a Moyse translatus.


2478. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | Section]

hoc cibo usi sunt. De Syn uenerunt in Raphidin. Iterum murmurarunt ob aquę penuriam. Moyses percussit uirga petram Oreb, et fluxerunt aquę. Nomen loco inditum Tentatio. Cum Amalechitis ibi pugnatum est Iosue duce. Oratio Moyse manibus elatis orante uincebant Israhelitę, demissis succumbebant. Sustinere coeperunt Aaron et Hur manus eius atque ita uictoria potiti sunt, dicente Domino: Delebo memoriam


2479. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | Section]

ascendam tecum, quia populus durę ceruicis es, ne forte disperdam te in uia. Hoc audito populus fleuit. Ingrediente Moyse tabernaculum columna nubis descendebat et ad ostium stabat. Loquebatur Dominus Moysi facie ad faciem. Iosue non recedebat de tabernaculo. Moyses petiit ostendi sibi faciem Domini, qui respondit: Ostendam omne bonum tibi et miserebor cui uoluero et clemens ero in quem mihi libuerit. Non poteris autem uidere faciem meam. Non enim


2480. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | Section]

timuistis detrahere ei? Hic Maria lepra perfusa Moysi pręcibus curatur. De Asseroth pergentes fixerunt tentoria in deserto Pharan. Mandante Domino misit Moyses XII uiros ad explorandum terram Chanaan. Appellauit Osee, filium Nun, Iosue. Illi ergo pergentes usque ad Torrentem botri absciderunt palnitem cum uua, quem duo uiri in uecte portauerunt; adeo grandis erat. De malis quoque granatis et ficis attulerunt. Post dies XL ad Moysen reuersi in Pharan, quod est


2481. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | Section]

terrę. Populus de uictoria desperatus aduersus Moysen musitauit. Chaleb unus de explooratoribus ad spem rei potiundę hortabatur, sed alii intercessere. Turba fleuit. Moyses et Aaron proni ceciderunt coram populo. Cumque Iosue et Chaleb eos confidere iuberent, parum abfuit, quin a concione commota lapidarentur. Apparuit gloria Domini super tabernaculum, et Dominus per Moysen increpuit incredulitatem eorum. Minabatur eis pestilentiam, quando Moyse


2482. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | Section]

incredulitatem eorum. Minabatur eis pestilentiam, quando Moyse supplicante pepercit. Dixit tamen illos, qui Moysen petulanter lacessierunt, terram patribus promissam non uisuros, quodque tantum seruum suum Chaleb inducet in eam et Iosue et paruulos populi, reliquorum cadauera in solitudine iacebunt. Sed et filii eorum uagi erunt annos XL per solitudinem errantes. Mane primo uerticem montis ascenderunt Moyse castrisque relictis. Amalechitę et Chananei persecuti


2483. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | Section]

numerent filios Israhel a XXX annis supra et per tribus diuidant terram. Filii Leui in his non sunt censi. Nullus in isto censu inuentus est ex illis, qui olim numerati erant a Moyse et Aarone in Synai pręterquam Chaleb et Iosue. Lex a Domino dicta est de successionibus. Iubetur Moyses ascendere montem Abarim, ut consyderet terram, quam Dominus daturus est filiis Israhel, et cum uiderit eam, moriatur sicut et Aaron. Quia, inquit, offendisti me


2484. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | Section]

montem Abarim, ut consyderet terram, quam Dominus daturus est filiis Israhel, et cum uiderit eam, moriatur sicut et Aaron. Quia, inquit, offendisti me in deserto Syn in contradictione multitudinis. Moyses iussu Domini Iosue, filium Nun, statuit in locum suum coram populo. Dominus pręcipit, quę holocausta quotidie offere debeant filii Israhel, quę die sabbati, quę in Kalendis mensium. Phase Domini solemnis, azima, dies septimus sanctus, dies


2485. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | Section]

aqua purgationis diluantur. Mandat Dominus prędam ex ęquo diuidi, quinquagesimam dari sacerdoti ac Leuitis. Pugnatorum ne unus quidem defuit. Aurum Domino obtulerunt. Moyses tribui Gad, Ruben et Manasse possessionem dedit citra Iordanem. Iubet per Moysen Dominus, ut in terra Chanaan trans Iordanem ad internicionem disperdant habitatores. Siquos, inquit, reliqueritis, infesti uobis erunt. Et quicquid illis cogitaueram facere, aduersum uos


2486. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | Section]

diuidi, quinquagesimam dari sacerdoti ac Leuitis. Pugnatorum ne unus quidem defuit. Aurum Domino obtulerunt. Moyses tribui Gad, Ruben et Manasse possessionem dedit citra Iordanem. Iubet per Moysen Dominus, ut in terra Chanaan trans Iordanem ad internicionem disperdant habitatores. Siquos, inquit, reliqueritis, infesti uobis erunt. Et quicquid illis cogitaueram facere, aduersum uos conuertam. Diuiditur per tribus terra Chanaan. Leuitis dantur


2487. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | Section]

Moyses ad populum uerba faciens dicta factaque eis a Domino recenset, a monte Oreb usque huc. Admonet pręterea, ut pręcepta Dei obseruent et ea doceant posteros. De morte sua prędicit. Tres ciuitates separat trans Iordanem ad confugium illorum, qui nolentes occiderint proximum suum. Hę fuerunt: Bosor, Ramoth et Golan. Docet populum cerimonias et iudicia eosque ad pręcepta perficiunda hortatur. Prędicit de uictoria aduersus gentes futura.


2488. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | Section]

et reliqua. Sacerdotes, inquit Dominus, et Leuitę non habeant hęreditatem cum aliis; ego hęreditas eorum. Moyses pręterea ait: CXX annorum sum hodie; non possum ultra ingredi. Prędicit de uictoria Iosue duce consequenda terraque possidenda. In tabernaculo ei et ipsi Iosue in columna nubis apparens Dominus futura reuelauit. Cantauit Moyses canticum: Audite, cęli, quę, loquor ... et cętera quę sequuntur. De Christi


2489. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | Section]

habeant hęreditatem cum aliis; ego hęreditas eorum. Moyses pręterea ait: CXX annorum sum hodie; non possum ultra ingredi. Prędicit de uictoria Iosue duce consequenda terraque possidenda. In tabernaculo ei et ipsi Iosue in columna nubis apparens Dominus futura reuelauit. Cantauit Moyses canticum: Audite, cęli, quę, loquor ... et cętera quę sequuntur. De Christi aduentu prophetauit, tribubus benedixit. Ipse Domini iussu de


2490. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | Section]

ibi mortuus et sepultus est. Non cognouit homo sepulchrum eius usque in pręsentem diem. Vixit annos CXX. Mortem eius luxerunt per dies XXX. Non surrexit propheta in Israhel sicut Moyses. IOSVE IOSVE, filius Nun, repletur spiritu sapientię, dux Israhel constituitur post Moysem. Hortatur eum Dominus, ut cum populo transeat Iordanem, ostenditque ei terminos terrę per eum obtinendę. Mittit ille duos exploratores in


2491. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | Section]

Non cognouit homo sepulchrum eius usque in pręsentem diem. Vixit annos CXX. Mortem eius luxerunt per dies XXX. Non surrexit propheta in Israhel sicut Moyses. IOSVE IOSVE, filius Nun, repletur spiritu sapientię, dux Israhel constituitur post Moysem. Hortatur eum Dominus, ut cum populo transeat Iordanem, ostenditque ei terminos terrę per eum obtinendę. Mittit ille duos exploratores in urbem


2492. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | Section]

Non surrexit propheta in Israhel sicut Moyses. IOSVE IOSVE, filius Nun, repletur spiritu sapientię, dux Israhel constituitur post Moysem. Hortatur eum Dominus, ut cum populo transeat Iordanem, ostenditque ei terminos terrę per eum obtinendę. Mittit ille duos exploratores in urbem Hierico, quos domi exceptos Raab meretrix quęrentibus non prodidit. Et hi quidem periculo liberati post triduum reuersi sunt ad Iosue


2493. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | Section]

Iordanem, ostenditque ei terminos terrę per eum obtinendę. Mittit ille duos exploratores in urbem Hierico, quos domi exceptos Raab meretrix quęrentibus non prodidit. Et hi quidem periculo liberati post triduum reuersi sunt ad Iosue trans Iordanem. Ipse mouit castra de Sethim mansitque apud Iordanem tribus diebus. Transiturus iussit Leuitas pręcedere cum arca, reliquum neminem appropinquare arcę ad spacium duum milium cubitorum. Pręeunte arca Domini


2494. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | Section]

ostenditque ei terminos terrę per eum obtinendę. Mittit ille duos exploratores in urbem Hierico, quos domi exceptos Raab meretrix quęrentibus non prodidit. Et hi quidem periculo liberati post triduum reuersi sunt ad Iosue trans Iordanem. Ipse mouit castra de Sethim mansitque apud Iordanem tribus diebus. Transiturus iussit Leuitas pręcedere cum arca, reliquum neminem appropinquare arcę ad spacium duum milium cubitorum. Pręeunte arca Domini transierunt


2495. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | Section]

Mittit ille duos exploratores in urbem Hierico, quos domi exceptos Raab meretrix quęrentibus non prodidit. Et hi quidem periculo liberati post triduum reuersi sunt ad Iosue trans Iordanem. Ipse mouit castra de Sethim mansitque apud Iordanem tribus diebus. Transiturus iussit Leuitas pręcedere cum arca, reliquum neminem appropinquare arcę ad spacium duum milium cubitorum. Pręeunte arca Domini transierunt Iordanem per siccum diuidentibus se aquis. Iosue iubente


2496. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | Section]

trans Iordanem. Ipse mouit castra de Sethim mansitque apud Iordanem tribus diebus. Transiturus iussit Leuitas pręcedere cum arca, reliquum neminem appropinquare arcę ad spacium duum milium cubitorum. Pręeunte arca Domini transierunt Iordanem per siccum diuidentibus se aquis. Iosue iubente Domino XII uiros per tribus delectos XII tollere lapides iussit de Iordane in memoriam miraculi seruandos et alios XII de terra in Iordane colloocare. Magnificauit eum Dominus, et


2497. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | Section]

mansitque apud Iordanem tribus diebus. Transiturus iussit Leuitas pręcedere cum arca, reliquum neminem appropinquare arcę ad spacium duum milium cubitorum. Pręeunte arca Domini transierunt Iordanem per siccum diuidentibus se aquis. Iosue iubente Domino XII uiros per tribus delectos XII tollere lapides iussit de Iordane in memoriam miraculi seruandos et alios XII de terra in Iordane colloocare. Magnificauit eum Dominus, et obedierunt ei sicut Moysi. Illis de alueo


2498. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | Section]

arca, reliquum neminem appropinquare arcę ad spacium duum milium cubitorum. Pręeunte arca Domini transierunt Iordanem per siccum diuidentibus se aquis. Iosue iubente Domino XII uiros per tribus delectos XII tollere lapides iussit de Iordane in memoriam miraculi seruandos et alios XII de terra in Iordane colloocare. Magnificauit eum Dominus, et obedierunt ei sicut Moysi. Illis de alueo ascendentibus reuersę sunt aquę ad cursum suum. Die decimo castrametati sunt in


2499. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | Section]

cubitorum. Pręeunte arca Domini transierunt Iordanem per siccum diuidentibus se aquis. Iosue iubente Domino XII uiros per tribus delectos XII tollere lapides iussit de Iordane in memoriam miraculi seruandos et alios XII de terra in Iordane colloocare. Magnificauit eum Dominus, et obedierunt ei sicut Moysi. Illis de alueo ascendentibus reuersę sunt aquę ad cursum suum. Die decimo castrametati sunt in Galgalis. Ibi posuerunt lapides, quos de Iordane tulerant.


2500. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | Section]

XII de terra in Iordane colloocare. Magnificauit eum Dominus, et obedierunt ei sicut Moysi. Illis de alueo ascendentibus reuersę sunt aquę ad cursum suum. Die decimo castrametati sunt in Galgalis. Ibi posuerunt lapides, quos de Iordane tulerant. Gentes miraculo audito timuerunt. Iosue iussu Domini circumcidit secundo filios Israhel, quia, qui supererant, non erant circumcisi. Manserunt eodem in loco, donec sanarentur. Loco inditum nomen Galgala. Ibidem


2501. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | Section]

eum Dominus, et obedierunt ei sicut Moysi. Illis de alueo ascendentibus reuersę sunt aquę ad cursum suum. Die decimo castrametati sunt in Galgalis. Ibi posuerunt lapides, quos de Iordane tulerant. Gentes miraculo audito timuerunt. Iosue iussu Domini circumcidit secundo filios Israhel, quia, qui supererant, non erant circumcisi. Manserunt eodem in loco, donec sanarentur. Loco inditum nomen Galgala. Ibidem fecerunt Phase, in campestribus Hierico. Comederunt de


2502. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | Section]

circumcisi. Manserunt eodem in loco, donec sanarentur. Loco inditum nomen Galgala. Ibidem fecerunt Phase, in campestribus Hierico. Comederunt de frugibus terre, et manna defecit. Apparuit angelus cum gladio euaginato adorantique Iosue dixit: Solue calciamenta de pedibus! Locus enim, in quo stas, sanctus est. Hierico corruit Inde monitu Domini obsessam Hierico


2503. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | Section]

ciuitas. Aurum, argentum, uasa auri ferrique Domino dedicata ac reposita in thesauris eius. Reliqua omnia igni consumpta ciuesque interfecti. Raab Sola Raab meretrix ob meritum pietatis cum suis conseruata. Iosue maledixit illi, quicumque ciuitatem var quincunque ciutatem Hierico reędificare uoluerit. Achan Achan, filius Charni, de tribu Iuda, tulit de anathemate


2504. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | Section]

ciutatem Hierico reędificare uoluerit. Achan Achan, filius Charni, de tribu Iuda, tulit de anathemate palium coccineum, CC siclos argenti, regulam auream quinquaginta siclorum. Mox Iosue misit tria uirorum milia ad oppidum Hay oppugnandum. Fugati fuere sex et triginta amissis. Iosue per responsum didicit rei male gestę causam fuisse peccatum Achan. Hunc lapidauerunt et cuncta quę illius erant, filii, pecudes,


2505. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | Section]

Achan, filius Charni, de tribu Iuda, tulit de anathemate palium coccineum, CC siclos argenti, regulam auream quinquaginta siclorum. Mox Iosue misit tria uirorum milia ad oppidum Hay oppugnandum. Fugati fuere sex et triginta amissis. Iosue per responsum didicit rei male gestę causam fuisse peccatum Achan. Hunc lapidauerunt et cuncta quę illius erant, filii, pecudes, tabernaculum, supellex igni exusta. Tunc lapidum aceruo super Achan congesto placatus est Dominus.


2506. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | Section]

super Achan congesto placatus est Dominus. Vallis, in qua iacuit, uocata Hachor. Vrbem Hay captam incenderunt, uiros interfecerunt, prędam inter se diuiserunt, regem suspenderunt, super depositum lapides congesserunt. Iosue de illis Iordanis duodecim lapidibus ędificauit altare in monte Hebal obtulitque holocaustum. Scripsit super lapidem Moysi legem. Quę autem scripta erant in Volumine, exposuit. Sex reges in illum conspirauerunt. Gabaonitę se de


2507. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | Section]

Achan congesto placatus est Dominus. Vallis, in qua iacuit, uocata Hachor. Vrbem Hay captam incenderunt, uiros interfecerunt, prędam inter se diuiserunt, regem suspenderunt, super depositum lapides congesserunt. Iosue de illis Iordanis duodecim lapidibus ędificauit altare in monte Hebal obtulitque holocaustum. Scripsit super lapidem Moysi legem. Quę autem scripta erant in Volumine, exposuit. Sex reges in illum conspirauerunt. Gabaonitę se de longinquo


2508. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | Section]

aduenisse fingentes pacem ab illo sibi inpetrarunt. Conuictos mendacii noluit perire, ne pactum uiolaret, sed in seruitutem redegit ad populi usum. Quinque reges uenerunt oppugnatum Gabaon, quia Gabaonitę Israhelitis iuncti erant, sed a Iosue fusi fugatique sunt. Lapidibus pluit. Sol et luna steterunt Persequente eos Iosue de cęlo lapidibus pluit pluresque hostium ea pluuia quam gladio periere. Iubente Iosue sol et luna steterunt. Quinque


2509. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | Section]

seruitutem redegit ad populi usum. Quinque reges uenerunt oppugnatum Gabaon, quia Gabaonitę Israhelitis iuncti erant, sed a Iosue fusi fugatique sunt. Lapidibus pluit. Sol et luna steterunt Persequente eos Iosue de cęlo lapidibus pluit pluresque hostium ea pluuia quam gladio periere. Iubente Iosue sol et luna steterunt. Quinque reges in spelunca concludi iussit saxis ad ostium aduolutis, reliquos internicione tolli imperat. De spelunca


2510. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | Section]

Israhelitis iuncti erant, sed a Iosue fusi fugatique sunt. Lapidibus pluit. Sol et luna steterunt Persequente eos Iosue de cęlo lapidibus pluit pluresque hostium ea pluuia quam gladio periere. Iubente Iosue sol et luna steterunt. Quinque reges in spelunca concludi iussit saxis ad ostium aduolutis, reliquos internicione tolli imperat. De spelunca eductos calcari super colla fecit dicens sic se cęteros conculcaturum. Eosdem interfectos


2511. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | Section]

subsidium Lachis uenerat, fudit in Heram. Cepit etiam Eglon, Ebron, Dabir, omnem terram montanam, meridianam atque campestrem et cum regibus Assaroth uno impetu reuersusque est in Galgala. Reges Iabin, Iobab, Semeron, Acsaph, reges quoque aquilonis, Chananeus ab oriente et occidente et Amoreus et Etheus et Pherezeus et Iebuseus et Eueus congregati sunt ad aquas Meron aduersus Israhel. Iosue autem ope diuina fretus inuasit eos, fudit


2512. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | Section]

uno impetu reuersusque est in Galgala. Reges Iabin, Iobab, Semeron, Acsaph, reges quoque aquilonis, Chananeus ab oriente et occidente et Amoreus et Etheus et Pherezeus et Iebuseus et Eueus congregati sunt ad aquas Meron aduersus Israhel. Iosue autem ope diuina fretus inuasit eos, fudit fugauitque et persecutus est usque ad Sydonem magnam. Equos eorum Domino sic iubente subneruauit, currus conbussit. Reuersus expugnat Asor atque incendit. Reliqua oppida capta


2513. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | Section]

Hierusalem, non potuerunt filii Iuda delere habitaruntque cum illis usque in pręsentem diem. Singulis tribubus datę possessiones. Tabernaculum testimonii in Sylo fixerunt. Peracta terrę diuisione dederunt filii Israhel possessionem Iosue duci. Rubenitę et Gaditę et dimidia tribus Manasse dimissi, ut redirent in terram possessionis suę trans Iordanem, ad tumulos fluminis in terra Chanaan posuerunt altare. Filii ergo Israhel, rati eos idolatriam commisisse, parabant


2514. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | Section]

datę possessiones. Tabernaculum testimonii in Sylo fixerunt. Peracta terrę diuisione dederunt filii Israhel possessionem Iosue duci. Rubenitę et Gaditę et dimidia tribus Manasse dimissi, ut redirent in terram possessionis suę trans Iordanem, ad tumulos fluminis in terra Chanaan posuerunt altare. Filii ergo Israhel, rati eos idolatriam commisisse, parabant se ad pugnam. Cęterum comperta condendi altaris causa desierunt. Posuerant enim illud in signum, quod ius


2515. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | Section]

parabant se ad pugnam. Cęterum comperta condendi altaris causa desierunt. Posuerant enim illud in signum, quod ius haberent ad ipsos accedendi. Vocauerunt altare Testimonium nostrum, quod Dominus ipse sit Deus. Iosue iam ętate confectus beneficia a Domino collata coram populo recenset et alia insuper sperari iubet, si ea, quę in lege Moysi scripta sunt, obseruare conentur. Sin autem ad gentium ritum declinauerint eisque se iunxerint per


2516. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | Section]

collocauit sub quercu in sanctuario Domini in testimonium percussi inter se foederis. Tunc demum dimisit tribus in possessiones earum. Post hęc mortuus est, cum esset annorum CX. Sepelitur in Thamnat Sarę in monte Ephraim. Ossa uero Ioseph, quę tulerant de Aegypto, sepelierunt in Sychem. IVDICVM IVDA IVDA tribus in locum successit Iosue ducis, quę iuncta sibi tribu Symeon


2517. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | Section]

in monte Ephraim. Ossa uero Ioseph, quę tulerant de Aegypto, sepelierunt in Sychem. IVDICVM IVDA IVDA tribus in locum successit Iosue ducis, quę iuncta sibi tribu Symeon subiugarunt Chananeum et Pherezeum. Interfecerunt in Bezech uirorum decemmilia. Adonibezech fugientem consecuti sunt. Capto absciderunt summas manuum pedumque partes, et ipse confessus


2518. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | Section]

in Saphath. Angelus Domini in Galgalis increpuit Israhelem, quod ex gentibus quosdam delere noluerint dicens in ruinam ipsorum reseruatos. Fleuit populus et Locus flentium appellatus. Post obitum Iosue fornicati sunt in Baal et Astaroth; ideoque passi direptiones nec resistere aduersariis ualebant. Dominus autem suscitauit iudices, qui illos de angustiis liberarent. Sed ne his quidem paruerunt. Itaque seruatę sunt


2519. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | SubSect | Section]

exclamassent, liberauit illos. Hic nempe ad regem Eglon cum muneribus missus finxit se habere aliquid secreti, quod soli loquatur, atque seorsum euocatum interemit. Inde uenit in Seyrath coactaque Israhelitarum manu uada Iordanis occupat et decemmilia Moabitarum interficit. Terra a pręliis quieuit annos LXXX. SENGAR SENGAR, filius Anath, in demortui Aioth locum


2520. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | SubSect | Section]

Delbora et Barach canticum Domino pro uictoria cecinerunt de omnibus laudem Deo tribuentes. Quieuit terra per annos XL. GEDEONI GEDEONI, Ioas filio, de tribu Manasse, cum ob idolatrię peccatum filii Israhel a Madianitis per annos VII oppręssi fuissent et poenitentes clamassent ad Dominum, apparuit angelus sub quercu in Ephra dicens, quod per ipsum Dominus


2521. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | SubSect | Section]

aram Baal et cognomentum accępit Hierobaal, id est Fortis contra Baal. Succidit lucum, ędificauit altare in uertice petrę, obtulit duos tauros holocaustum Domino. Ciues poscebant Gedeonem ad mortem a Ioa, patre eius, qui ait: Si deus est Baal, uindicet se de illo, qui suffodit aram ipsius. Madian et Amalech castrametati sunt in ualle Iezrahel. Gedeon uero conuocatis filiis Abiezer et Manasse et Asser et Zabulon


2522. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | SubSect | Section]

tuba, simul omnes insonuerunt fractisque lagenis fulserunt lampades. Territi hostes terga dedere, fugientes mutua se cęde trucidabant atque Gedeon uictoria est potitus. Qua audita illi, qui erant in monte Ephraim, uada Iordanis pręoccuparunt, ubi interfectis Oreb et Zeb, ducibus Madian, capita eorum detulerunt trans Iordanem ad Hierobaal et aduersus eum iurgati sunt, quod ipsos ad id bellum non uocauerit. Ille uero, ut sedaret tumultum,


2523. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | SubSect | Section]

fugientes mutua se cęde trucidabant atque Gedeon uictoria est potitus. Qua audita illi, qui erant in monte Ephraim, uada Iordanis pręoccuparunt, ubi interfectis Oreb et Zeb, ducibus Madian, capita eorum detulerunt trans Iordanem ad Hierobaal et aduersus eum iurgati sunt, quod ipsos ad id bellum non uocauerit. Ille uero, ut sedaret tumultum, cęssit eis partem prędę, eo quod et ipsi inimicorum duces interemissent. Transiuit Iordanem et a


2524. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | SubSect | Section]

detulerunt trans Iordanem ad Hierobaal et aduersus eum iurgati sunt, quod ipsos ad id bellum non uocauerit. Ille uero, ut sedaret tumultum, cęssit eis partem prędę, eo quod et ipsi inimicorum duces interemissent. Transiuit Iordanem et a uiris Sochoth panem petiit. Ab his irrisus recessit. Venit in Phanuel, sed ibi quoque passus est repulsam. Zebee et Salmana, Madianitarum reges, fuso eorum exercitu cępit. Regressus ad Socoth septem et


2525. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | SubSect | Section]

suos persuasit Sichimitis, ut eis dominaretur. Accepit ab illis LXX pondo argenti de phano Baal Berith. Ex eo conduxit milites uenitque ad domum patris sui in Ephra. LXX fratres suos interfecit super lapidem unum. Euasit Ioathan, minimus fratrum, qui conscendens montem Garizim in parabola locutus est: Ierunt ligna, inquit, ut ungerent super se regem ... Inde illis, qui Abimelech regem constituerant, maledixit fugitque in Bera.


2526. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | SubSect | Section]

cerebrum eius molaris fragminis ictu sauciauit. Ipse uero, ne a muliere interemptus diceretur, ab armigero suo se interfici iussit. Atque hic quidem tales pro fratricidio poenas dedit. Super Sichimitas quoque uenit Ioathami maledictio, eo quod Abimelechum passi essent dominari. THOLA THOLA, filius Phua, patrui ipsius Abimelechi, de tribu Isachar, post eum dux


2527. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | SubSect | Section]

Rediens patris uotum impleuit. Exin mos fuit, ut filię Israhel annuatim conuenientes lugeant Ieptę filiam diebus quatuor. Post hęc Iepte filios Ephraim cum uiris Galad aduersum se uenientes fudit ac, nequis effugeret, uada Iordanis pręoccupauit. Capti Ephraimitę iugulabantur. Siquis enim iussus dicere seboleth, quod interprętatur spica, respondisset cheboleth,


2528. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | SubSect | Section]

Palestinorum exercitum fudit persecutusque est eos a Machmis usque Haialon. Ionatam filium morte damnauerat, quod contra edictum die illo, quo inimicos fugientes persequebatur, parum melis gustasset, sed ille populi intercessione liberatus est. Saul autem firmato regno uicinas gentes infestabat. Graue


2529. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | SubSect | Section]

amiciciam simulans Merob filiam ei despondit. Mox ea alteri data tradidit ei Michol, magis a Dauide dilectam. Sed rursum a Palestinis deuictis redeunti lancea minatus est. Ille fugiens uenit ad Samuelem in Ramatha. Saul autem Ionatham filium transfigere telo uoluit, quod insidias a se factas Dauidi indicaret. Sacerdotes Nobę interfecit, quod Dauidem fugientem suscepissent. Cumque rescisset Dauidem uersari in deserto Maon, obsedit montem, sed


2530. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | SubSect | Section]

est in regem futurum. Hic Saulem spiritu immundo agitatum cytharę sono refocillabat. Fit deinde armiger eius. Goliam Palestinum ad certamen prouocantem interfecit. Reliqui in fugam conuersi regi Sauli cęssere uictoriam. Cum Ionatha, Saulis filio, amiciciam iniit. Dux magisterque militum fuit. Et quoniam magis eius uirtus in plebe laudabatur, incidit in regis inuidiam. Rex primo uoluit eum interimere, deinde per


2531. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | SubSect | Section]

coepere nihil ei iniurię inferentes. Eo iratus Saul et ipse accedens nihil ei nocuit, sed prophetans nudus incessit. Vnde natum est prouerbium: Num et Saul inter prophetas? Mox inde quoque Dauid fugiens a Ionatha admonitus latebram petiit. Ob id sane parum abfuit, quin Ionathas ipse a patre interficeretur. Dauid transtulit se Noben. Ab Achimelech sacerdote panes accepit et Golię gladium. Abiit ad Achim, Getheorum regem, apud


2532. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | SubSect | Section]

ipse accedens nihil ei nocuit, sed prophetans nudus incessit. Vnde natum est prouerbium: Num et Saul inter prophetas? Mox inde quoque Dauid fugiens a Ionatha admonitus latebram petiit. Ob id sane parum abfuit, quin Ionathas ipse a patre interficeretur. Dauid transtulit se Noben. Ab Achimelech sacerdote panes accepit et Golię gladium. Abiit ad Achim, Getheorum regem, apud quem insanię simulatione capitis uitauit periculum. Venit ad


2533. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | SubSect | Section]

manu inimicos assecutus pręda recuperata uictor rediit in Sicelech, ubi accepto Israhelitanę cladis nuncio, quę in Gelboe contigerat, uictorię suę lętitam uertit in luctum perditionis alienę. Flere coepit Saulem et Ionatham et reliquos, qui tunc cęsi erant. Illum, qui Saulem saucium ab ipso Saule rogatus percusserat, interfici iussit. Montibus Gelboę maledixit. Ascendit in Hebron, ungitur in regem. Iabitis, qui Saulem sepelierunt,


2534. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | SubSect | Section]

in Hebron super Iudam. Illic nati sunt ei fillii. Tandem Iesbosetus cum Abnero dissidens Micolam Dauidi restituit. Abnero quoque suadente Israhel ipsum Dauidem regem recepit. Atque inde Abnerum ab Dauide amice susceptum Ioab per inuidiam interemit. Iesbosetum etiam filii Renon dormientem in lecto interficiunt. Caput eius afferunt ad Dauidem in Hebron, qui eos quidem morte mulctauit.


2535. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | SubSect | Section]

ille Domino templum ędificare, sed per Nathan prophetam didicit id filio reseruari. Domuit Palestinos. A Moabitis exegit tributum. Fregit Adadezerum, Sobę regem, equosque eius subneruauit. Syros fecit tributarios et per Ioabum, magistrum militię, Idumeos uastauit. Ionathę, filio Miphiboseto, agros auitos concessit et eundem mensę suę consortem fecit. Sibam seruum cum filiis arua illius colere iussit. Anon, Ammonitarum regis, conducticios


2536. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | SubSect | Section]

prophetam didicit id filio reseruari. Domuit Palestinos. A Moabitis exegit tributum. Fregit Adadezerum, Sobę regem, equosque eius subneruauit. Syros fecit tributarios et per Ioabum, magistrum militię, Idumeos uastauit. Ionathę, filio Miphiboseto, agros auitos concessit et eundem mensę suę consortem fecit. Sibam seruum cum filiis arua illius colere iussit. Anon, Ammonitarum regis, conducticios fudit Ioabo duce, cum ille legatos eius male


2537. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | SubSect | Section]

magistrum militię, Idumeos uastauit. Ionathę, filio Miphiboseto, agros auitos concessit et eundem mensę suę consortem fecit. Sibam seruum cum filiis arua illius colere iussit. Anon, Ammonitarum regis, conducticios fudit Ioabo duce, cum ille legatos eius male accepisset. Sobabum, Adadezeri militię principem, exercitu eius profligato interfecit. Eius auspiciis Ioab uastat Ammonitarum fines, Rabbam obsidet. Interea Dauid Bersaba, Vrię


2538. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | SubSect | Section]

cum filiis arua illius colere iussit. Anon, Ammonitarum regis, conducticios fudit Ioabo duce, cum ille legatos eius male accepisset. Sobabum, Adadezeri militię principem, exercitu eius profligato interfecit. Eius auspiciis Ioab uastat Ammonitarum fines, Rabbam obsidet. Interea Dauid Bersaba, Vrię coniuge, abutitur, grauidam facit et uirum eius ab inimicis interficiendum destitui iubet. Per Nathan prophetam sceleris


2539. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | SubSect | Section]

sceleris commissi arguitur; poenitenti ignoscitur. Puero de adulterio genito ęgrotante dolet, mortuo consolatur. Post hęc Bersabe iam ei legitime iuncta genuit Salomon Salomonem. Dauid obsessam a Ioabo Rabbam superuenies capit, regi diadema aufert, populum trucidat. Hierosolymam uictor redit. Patitur dissidia suorum inter se liberorum. Ammon uitiat Thamar, Absalonis sororem. Absalon uocatum in conuiuio intermit et fugit


2540. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | SubSect | Section]

Achitophel doloris impatiens, cum sententiam Chusi suę pręlatam uidisset, suspendio sibi mortem consciuit. Dauid cum suis oppidum Castra ingreditur. Absalon Iordane transmisso cum Amasa, militum pręfecto, castrametatur in Galad. Dauid a regibus Ammonitarum accipit subsidia. Tribunos constituit Abisan et Etheum. Hi direxerunt aciem in Absalonem. Rex in oppido subsedit. Commisso


2541. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | SubSect | Section]

accipit subsidia. Tribunos constituit Abisan et Etheum. Hi direxerunt aciem in Absalonem. Rex in oppido subsedit. Commisso pręlio Absaloniani cęduntur. Ipse Absalon fugiens subter arborem per capillos ramis implicatur, Ioabi telis confoditur. Rex nece eius audita lachrymas fudit et omnibus, qui factionis eius erant, pepercit. Amasam, eius ducem, Ioabi sui collegam fecit. Victori Hierosolymam reuertenti occurrit prima tribus Iuda. Semeus


2542. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | SubSect | Section]

pręlio Absaloniani cęduntur. Ipse Absalon fugiens subter arborem per capillos ramis implicatur, Ioabi telis confoditur. Rex nece eius audita lachrymas fudit et omnibus, qui factionis eius erant, pepercit. Amasam, eius ducem, Ioabi sui collegam fecit. Victori Hierosolymam reuertenti occurrit prima tribus Iuda. Semeus supplex pro maledictis impetrat ueniam. Deinde fit ei obuiam Siba cum filiis. Miphiboset habitu adueniens lugubri de Sibę serui


2543. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | SubSect | Section]

aliis regi occurrere maturassent. Seba, Bochri filius, mouit seditionem. Rex Ierosolymam ingreditur. Concubinas ab Absalone dudum pollutas a se separat. Ducibus, ut Sebam persequantur, negocium dat. Ioab Amasam collegam per dolum interficit et cum Abisa fratre Abelam obsidet, quo Seba confugerat. Seba autem ab Abelanis interempto recessit et reuersus est Hierusalem. Famem iam triennem patiente populo, eo quod Saul non


2544. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | SubSect | Section]

interficit et cum Abisa fratre Abelam obsidet, quo Seba confugerat. Seba autem ab Abelanis interempto recessit et reuersus est Hierusalem. Famem iam triennem patiente populo, eo quod Saul non seruauerit fidem Gabaonitis olim a Iosue datam, iisdem Gabaonitis rex Dauid tradidit ad supplicium uiros de dono Saulis septem, quos illi suspenderunt. Respha mater ibi sedit eorum custodiens corpora, ne ab auibus lacerarentur. Dauid transtulit ossa Saulis a


2545. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | SubSect | Section]

rege Salomon inungitur et in solio collocatur. Id uidentes qui cum Adonia erant, metu perculsi effugere. Adonias uero supplex exorat ueniam et Salomonem regem salutat. Dauid moriens dat pręcepta Salomoni: ut Deum colat, in Ioabum animaduertat, Semeum terrore compescat et, si peccauerit, puniat, ut denique Berzelai liberos in charis habeat. Obiit et in arce Syon est sepultus. Regnauit annis XL, in Hebron VII, Hierosolymę XXXIIII.


2546. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | SubSect | Section]

iussit. Abiatarum sacerdotem, qui illum secutus fuerat, eiecit iubens, uthabitet in Anatoth, in agro suo, expers sacerdotii. Et impletum est diuinum oraculum super domum Heli in Sylo. Ioabum per manum Banaię mulctauit, Banaiam ipsum militię ducem fecit, Abiatari sacerdotium Sadocho contulit. Semeo sub capitis periculo, extra moenia ne egrediatur, imperauit. Post triennium egressum capite puniuit. Filiam


2547. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | SubSect | Section]

totum propter Dauidem, seruum meum. Suscitauitque illi aduersarios Adad Idumeum et Razon, filium Eliada, regem Syrię, et Hieroboam, filium Nabath, Ephrateum, seruum eius, quem ipse constituerat super tributa domus Ioseph. Hunc Salomon decreuit perdere. Ideo ipse fugit ad Sesac, Aegypti regem, mansitque apud illum usque ad obitum Salomonis. Salomon autem regnauit annis XL. Sepultus est in ciuitate Dauid. Successit in regno Roboam, filius


2548. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | Section]

REGES ISRAHEL HIEROBOAM HIEROBOAM, filium Nabath, Ephrateum, Salomon constituerat super tributa domus Ioseph. Huic obuiam factus Ahias Sylonites, propheta, palium nouum, quo indutus erat, scidit in partes decem et ait: Dominus locutus est: scindam regnum de manu filii Salomonis et dabo tibi X tribus, illi


2549. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | SubSect | Section]

et Baasę. Canes quoque comedent Iezabel in agro Iezrahel. Achab scidit uestimenta sua, operuit se cilicio, ieiunauit, dormiuit in sacco. Et quia humiliauit se, distulit Dominus malum domus eius in diebus filii eius. Iosaphat, rege Iuda, et Achab, rege Israhel, parantibus recuperare Ramoth Galad de manu regis Syrię prophetę Baal illis prospera concinebant, quando Iosaphat suadente uocatus est propheta Domini


2550. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | SubSect | Section]

Dominus malum domus eius in diebus filii eius. Iosaphat, rege Iuda, et Achab, rege Israhel, parantibus recuperare Ramoth Galad de manu regis Syrię prophetę Baal illis prospera concinebant, quando Iosaphat suadente uocatus est propheta Domini Micheas, filius Iemla. Tunc Sedechias, filius Chanaan, cornua sibi fecit ferrea et ad Achab conuersus ait: His uentilabis Syriam, donec deleas eam. Micheas econtra fugam


2551. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | SubSect | Section]

adueniens flexit genua et ueniam est pręcatus. Tunc Helias angeli monitu descendit securus et simul cum illo adiit regem atque ita fatus est, sicut antea dixerat. Mortuus est igitur Ochozias, cum regnasset annis II. Ioram frater successit ei in regno. IORAM IORAM, Achabi filius, Ochozię frater, rex Israhel, sustulit statuas Baal, quas posuerat pater suus, sed ab impietate Hieroboami


2552. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | SubSect | Section]

securus et simul cum illo adiit regem atque ita fatus est, sicut antea dixerat. Mortuus est igitur Ochozias, cum regnasset annis II. Ioram frater successit ei in regno. IORAM IORAM, Achabi filius, Ochozię frater, rex Israhel, sustulit statuas Baal, quas posuerat pater suus, sed ab impietate Hieroboami non recessit. Cum Iosaphat, rege Iuda, et rege Edom perrexerunt per desertum Idumeę


2553. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | SubSect | Section]

regem atque ita fatus est, sicut antea dixerat. Mortuus est igitur Ochozias, cum regnasset annis II. Ioram frater successit ei in regno. IORAM IORAM, Achabi filius, Ochozię frater, rex Israhel, sustulit statuas Baal, quas posuerat pater suus, sed ab impietate Hieroboami non recessit. Cum Iosaphat, rege Iuda, et rege Edom perrexerunt per desertum Idumeę aduersus


2554. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | SubSect | Section]

IORAM IORAM, Achabi filius, Ochozię frater, rex Israhel, sustulit statuas Baal, quas posuerat pater suus, sed ab impietate Hieroboami non recessit. Cum Iosaphat, rege Iuda, et rege Edom perrexerunt per desertum Idumeę aduersus Mosam, Moabitarum rege, eo quod noluerit ultra dare tributum regi Israhel. Cunque defectu aquę laborarent, petierunt Heliseum, ut sitientibus


2555. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | SubSect | Section]

et rege Edom perrexerunt per desertum Idumeę aduersus Mosam, Moabitarum rege, eo quod noluerit ultra dare tributum regi Israhel. Cunque defectu aquę laborarent, petierunt Heliseum, ut sitientibus subueniret. Qui iratus in Ioram regem: Vade, inquit, ad prophetas patris tui! Ne respexissem quidem te, nisi uultum Iosaphat, regis Iuda, erubescerem. Ipso tandem Heliseo iubente adduxerunt psaltem, fossas fecerunt, et continuo


2556. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | SubSect | Section]

dare tributum regi Israhel. Cunque defectu aquę laborarent, petierunt Heliseum, ut sitientibus subueniret. Qui iratus in Ioram regem: Vade, inquit, ad prophetas patris tui! Ne respexissem quidem te, nisi uultum Iosaphat, regis Iuda, erubescerem. Ipso tandem Heliseo iubente adduxerunt psaltem, fossas fecerunt, et continuo repletę sunt aquis. Prędixit eis uictoriam de Moab. Moabitę congregati steterunt in terminis; aquas


2557. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | SubSect | Section]

Israhel latrones Syrię. Porro Benadab, rege Syrię, Samariam obsidente caput asini in ciuitate uenumdabatur LXXX argenteis, quarta pars cabi stercoris columbini V argenteis. Mulier quędem coram Ioram aduersus alteram exclamauit, quod, cum inter se conuenissent, ut filios comederent, suo iam comesto illa subtraxerit eum, qui ipsius erat. Ioram dolore affectus scidit uestimenta sua et apparuit cilicium ad carnem


2558. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | SubSect | Section]

pars cabi stercoris columbini V argenteis. Mulier quędem coram Ioram aduersus alteram exclamauit, quod, cum inter se conuenissent, ut filios comederent, suo iam comesto illa subtraxerit eum, qui ipsius erat. Ioram dolore affectus scidit uestimenta sua et apparuit cilicium ad carnem intrinsecus. Mox dolore in furorem uerso misit satellites, qui Heliseum interficerent. Ille in spiritu rem intelligens clauso


2559. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | SubSect | Section]

sua et apparuit cilicium ad carnem intrinsecus. Mox dolore in furorem uerso misit satellites, qui Heliseum interficerent. Ille in spiritu rem intelligens clauso domus ostio necem euasit. Poenituit Ioramum propositi sui in Heliseum et ab eodem prophetante audiuit Hęc dicit Dominus: In tempore hoc cras modius simile uno statere erit et duo modii hordei statere uno in porta Samarię. Cuidam de principibus


2560. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | SubSect | Section]

excitasset, relictis omnibus diffugerunt. Egressus populus diripuit castra Syrię et de uictus copia ita euenit, sicut prędixerat Heliseus. Atque ille incredulus ad portam urbis turba irruente ellisus animam efflauit. Ioram deinde cum Ochozia, rege Iuda, pugnans aduersus Azahel, regem Syrię, in Ramoth Galad saucius rediit uenitque, ut curetur, in Iezrahel. Ochozias inuisit ęgrotantem. Interim Heliseus Iorami seruum Iehum ungi fecit in regem


2561. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | SubSect | Section]

irruente ellisus animam efflauit. Ioram deinde cum Ochozia, rege Iuda, pugnans aduersus Azahel, regem Syrię, in Ramoth Galad saucius rediit uenitque, ut curetur, in Iezrahel. Ochozias inuisit ęgrotantem. Interim Heliseus Iorami seruum Iehum ungi fecit in regem Israhel, ut disperdat domum Achab. Iehu igitur coniurauit contra Ioram et profectus est in Iezrahel. Ioram autem cum Ochozia, rege Iuda, exiens occurrit ei in agro Naboth Iezrahelitę et


2562. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | SubSect | Section]

Syrię, in Ramoth Galad saucius rediit uenitque, ut curetur, in Iezrahel. Ochozias inuisit ęgrotantem. Interim Heliseus Iorami seruum Iehum ungi fecit in regem Israhel, ut disperdat domum Achab. Iehu igitur coniurauit contra Ioram et profectus est in Iezrahel. Ioram autem cum Ochozia, rege Iuda, exiens occurrit ei in agro Naboth Iezrahelitę et ait: Pax est Iehu? Respondit ille: Quę pax? Territus Ioram conuertit se, ut fugeret.


2563. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | SubSect | Section]

uenitque, ut curetur, in Iezrahel. Ochozias inuisit ęgrotantem. Interim Heliseus Iorami seruum Iehum ungi fecit in regem Israhel, ut disperdat domum Achab. Iehu igitur coniurauit contra Ioram et profectus est in Iezrahel. Ioram autem cum Ochozia, rege Iuda, exiens occurrit ei in agro Naboth Iezrahelitę et ait: Pax est Iehu? Respondit ille: Quę pax? Territus Ioram conuertit se, ut fugeret. Iehu fugientem percussit sagitta. Mortuum


2564. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | SubSect | Section]

Achab. Iehu igitur coniurauit contra Ioram et profectus est in Iezrahel. Ioram autem cum Ochozia, rege Iuda, exiens occurrit ei in agro Naboth Iezrahelitę et ait: Pax est Iehu? Respondit ille: Quę pax? Territus Ioram conuertit se, ut fugeret. Iehu fugientem percussit sagitta. Mortuum iussit proiici in agro Naboth. Venit in Iezrahel. Pręcipitari fecit Iezabelem per fenestram,


2565. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | SubSect | Section]

sagitta. Mortuum iussit proiici in agro Naboth. Venit in Iezrahel. Pręcipitari fecit Iezabelem per fenestram, quod plenius mox exponemus, cum de Iehu tractabimus. Ioram regnauit annis XII. Successit Iehu. IEHV IEHV per unum de filiis prophetarum ab Heliseo missum in Ramoth Galad ungitur, ut in Samaria regnet, diciturque ei: Hęc


2566. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | SubSect | Section]

ut in Samaria regnet, diciturque ei: Hęc dicit Dominus: Vnxi te regem super Israhel. Percuties domum Achab, domini tui. Iezabel autem comedent canes in agro Iezrahel nec erit, qui sepeliat eam. Tunc serui Ioram posuerunt palia sub pedibus Iehu, cecinerunt tuba atque dixerunt: Regnabit Iehu! Hinc igitur coniuratione facta in Ioram profectus est in Iezrahel, ubi erat Ioram. Quem obuiam egressum moxque in fugam conuersum


2567. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | SubSect | Section]

tui. Iezabel autem comedent canes in agro Iezrahel nec erit, qui sepeliat eam. Tunc serui Ioram posuerunt palia sub pedibus Iehu, cecinerunt tuba atque dixerunt: Regnabit Iehu! Hinc igitur coniuratione facta in Ioram profectus est in Iezrahel, ubi erat Ioram. Quem obuiam egressum moxque in fugam conuersum appetiit sagitta atque confecit iussitque proiici cadauer in agro Naboth. Ochozias autem, rex Iuda, qui cum Ioram erat, fugit in


2568. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | SubSect | Section]

agro Iezrahel nec erit, qui sepeliat eam. Tunc serui Ioram posuerunt palia sub pedibus Iehu, cecinerunt tuba atque dixerunt: Regnabit Iehu! Hinc igitur coniuratione facta in Ioram profectus est in Iezrahel, ubi erat Ioram. Quem obuiam egressum moxque in fugam conuersum appetiit sagitta atque confecit iussitque proiici cadauer in agro Naboth. Ochozias autem, rex Iuda, qui cum Ioram erat, fugit in Iezrahel. Illo ingressus Iehu Iezabelem,


2569. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | SubSect | Section]

coniuratione facta in Ioram profectus est in Iezrahel, ubi erat Ioram. Quem obuiam egressum moxque in fugam conuersum appetiit sagitta atque confecit iussitque proiici cadauer in agro Naboth. Ochozias autem, rex Iuda, qui cum Ioram erat, fugit in Iezrahel. Illo ingressus Iehu Iezabelem, Achabi uxorem, de fenestra pręcipitari iussit. In uia iacentem equi ungulis conculcauerunt. Mandauit, ut mortuam sepelirent, sed non inuenerunt nisi eius caluariam


2570. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | SubSect | Section]

g[e]nerationem sedebunt super thronum Israhel. Cęterum, cum non recederet a peccato Hieroboam, Dominum offendit et Azahel, rex Syrię, uastauit fines Israhel. Regnauit Iehu in Samaria annis XXVIII. Successit ei filius Ioachan. IOACHAN IOACHAN, Iehu filius, Samarię rex, fecit malum secutus impietatem Hieroboam, et Dominus tradidit Israhel in potestatem


2571. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | SubSect | Section]

cum non recederet a peccato Hieroboam, Dominum offendit et Azahel, rex Syrię, uastauit fines Israhel. Regnauit Iehu in Samaria annis XXVIII. Successit ei filius Ioachan. IOACHAN IOACHAN, Iehu filius, Samarię rex, fecit malum secutus impietatem Hieroboam, et Dominus tradidit Israhel in potestatem Azahel, regis Syrię, et Benadabi,


2572. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | SubSect | Section]

Dominum offendit et Azahel, rex Syrię, uastauit fines Israhel. Regnauit Iehu in Samaria annis XXVIII. Successit ei filius Ioachan. IOACHAN IOACHAN, Iehu filius, Samarię rex, fecit malum secutus impietatem Hieroboam, et Dominus tradidit Israhel in potestatem Azahel, regis Syrię, et Benadabi, filii eius. Deinde ad pręces Ioachan


2573. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | SubSect | Section]

IOACHAN, Iehu filius, Samarię rex, fecit malum secutus impietatem Hieroboam, et Dominus tradidit Israhel in potestatem Azahel, regis Syrię, et Benadabi, filii eius. Deinde ad pręces Ioachan dedit Dominus saluatorem Israheli et liberatus est. Nec adhuc tamen recesserunt ab errore Hieroboam lucusque permansit in Samaria. Non erant reliqui Ioachan regi nisi L equites, X currus et X milia peditum. Vsque adeo


2574. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | SubSect | Section]

et Benadabi, filii eius. Deinde ad pręces Ioachan dedit Dominus saluatorem Israheli et liberatus est. Nec adhuc tamen recesserunt ab errore Hieroboam lucusque permansit in Samaria. Non erant reliqui Ioachan regi nisi L equites, X currus et X milia peditum. Vsque adeo attriuerat eos rex Syrię. Regnauit Ioachan annis XVII. Suscepit regnum Ioas, eius filius. IOAS


2575. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | SubSect | Section]

et liberatus est. Nec adhuc tamen recesserunt ab errore Hieroboam lucusque permansit in Samaria. Non erant reliqui Ioachan regi nisi L equites, X currus et X milia peditum. Vsque adeo attriuerat eos rex Syrię. Regnauit Ioachan annis XVII. Suscepit regnum Ioas, eius filius. IOAS IOAS, filius Ioachan, non deseruit stultitiam Hieroboam in uitulis adorandis. Inuisit


2576. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | SubSect | Section]

recesserunt ab errore Hieroboam lucusque permansit in Samaria. Non erant reliqui Ioachan regi nisi L equites, X currus et X milia peditum. Vsque adeo attriuerat eos rex Syrię. Regnauit Ioachan annis XVII. Suscepit regnum Ioas, eius filius. IOAS IOAS, filius Ioachan, non deseruit stultitiam Hieroboam in uitulis adorandis. Inuisit Heliseum aduersa ualitudine


2577. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | SubSect | Section]

reliqui Ioachan regi nisi L equites, X currus et X milia peditum. Vsque adeo attriuerat eos rex Syrię. Regnauit Ioachan annis XVII. Suscepit regnum Ioas, eius filius. IOAS IOAS, filius Ioachan, non deseruit stultitiam Hieroboam in uitulis adorandis. Inuisit Heliseum aduersa ualitudine laborantem et miseratione motus fleuit. Cui Heliseus iussit accipere arcum superponensque manus


2578. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | SubSect | Section]

equites, X currus et X milia peditum. Vsque adeo attriuerat eos rex Syrię. Regnauit Ioachan annis XVII. Suscepit regnum Ioas, eius filius. IOAS IOAS, filius Ioachan, non deseruit stultitiam Hieroboam in uitulis adorandis. Inuisit Heliseum aduersa ualitudine laborantem et miseratione motus fleuit. Cui Heliseus iussit accipere arcum superponensque manus manibus regis atque


2579. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | SubSect | Section]

et X milia peditum. Vsque adeo attriuerat eos rex Syrię. Regnauit Ioachan annis XVII. Suscepit regnum Ioas, eius filius. IOAS IOAS, filius Ioachan, non deseruit stultitiam Hieroboam in uitulis adorandis. Inuisit Heliseum aduersa ualitudine laborantem et miseratione motus fleuit. Cui Heliseus iussit accipere arcum superponensque manus manibus regis atque ita emissa


2580. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | SubSect | Section]

Si quinquies percussisses aut sexies, percussisses Syriam usque ad internicionem. Nunc autem tribus uicibus percuties eam. Mortuo rege Syrię Azahel successit in regno Benadab, eius filius. Quo regnante recuperauit Ioas oppida Israhel, quę Azahel subegerat regnante Ioachan. Ad hęc tribus uicibus percussit Syriam et oppida reddidit Israheli. Postea capto in pręlio Amasia, rege Iuda, uictor irruit Ierosolymam,


2581. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | SubSect | Section]

Syriam usque ad internicionem. Nunc autem tribus uicibus percuties eam. Mortuo rege Syrię Azahel successit in regno Benadab, eius filius. Quo regnante recuperauit Ioas oppida Israhel, quę Azahel subegerat regnante Ioachan. Ad hęc tribus uicibus percussit Syriam et oppida reddidit Israheli. Postea capto in pręlio Amasia, rege Iuda, uictor irruit Ierosolymam, murorum partem demoliuit, diripuit thesauros, obsides accepit et in Samariam


2582. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | SubSect | Section]

obsides accepit et in Samariam rediit. Regnauit annos XVI. In demortui locum successit filius eius Hieroboam. HIEROBOAM HIEROBOAM, filius Ioas, Samarię rex, male operatus est, sed terminos Israhel restituit, quod futurum prędixerat dominus per bonam prophetam. Regnauit annis XLI. Eo defuncto regnauit filius eius Zacharias.


2583. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | SubSect | Section]

in rege Syrię magis quam in Domino fiduciam haberet, mitti iussit in neruum. Ob hoc quidem Dominus plurimos de populo morte mulctauit. Ille autem anno XXXVIIII regni sui pedum dolore decessit. Cum aromatis sepelierunt eum et Iosaphat, filius eius, successit in regno. IOSAPHAT IOSAPHAT, Asę filius, rex Iuda, urbes muniuit, pręsidia disposuit. Dominus fuit cum eo, quia


2584. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | SubSect | Section]

populo morte mulctauit. Ille autem anno XXXVIIII regni sui pedum dolore decessit. Cum aromatis sepelierunt eum et Iosaphat, filius eius, successit in regno. IOSAPHAT IOSAPHAT, Asę filius, rex Iuda, urbes muniuit, pręsidia disposuit. Dominus fuit cum eo, quia in uiis Dauidis ambulauit. Munera sibi ultro oblata a populo accepit; diuitiis pręstitit et gloria. Misit Leuitas et


2585. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | SubSect | Section]

Ille autem anno XXXVIIII regni sui pedum dolore decessit. Cum aromatis sepelierunt eum et Iosaphat, filius eius, successit in regno. IOSAPHAT IOSAPHAT, Asę filius, rex Iuda, urbes muniuit, pręsidia disposuit. Dominus fuit cum eo, quia in uiis Dauidis ambulauit. Munera sibi ultro oblata a populo accepit; diuitiis pręstitit et gloria. Misit Leuitas et sacerdotes, ut


2586. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | SubSect | Section]

iram Domini merebaris, sed intercesserunt opera tua bona, eo quod abstuleris lucos de terra Iuda et pręparaueris cor tuum, ut requireres Dominum, Deum patrum tuorum. Porro ipse Iosaphat iudices constituit, Amariam sacerdotem rebus, quę ad Dei cultum pertinent, pręfecit, Zabadiam pręesse iussit iis, quę ad regem spectarent. Cum hoste congressurus indixit ieiunium, ad Dominum orauit. Coram Domino


2587. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | SubSect | Section]

orauit. Coram Domino ceciderunt proni et adorauerunt eum. Ipse statuit cantores, qui exercitum pręcedendo Deum laudarent. Contigit ergo Domino pro Iuda stante, ut inimici inter se digladiantes mutuis uulneribus conciderent. Iosaphat et Iuda uix per triduum colligere ualuerunt spolia. Die quarto in ualle benedixerunt Dominum (inde dicta est Vallis benedictionis) quieuitque regnum. Sed quoniam cum Ochozia, impiissimo rege


2588. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | SubSect | Section]

Sed quoniam cum Ochozia, impiissimo rege Israhel, societatem fecerat, classis, quam struxerant in Asiongaber, ut mitterent in Tharsis, naufragio interiit, quod futurum prophetauerat Eliezer, filius Dodau de Maresa. Regnauit Iosaphat annis XXV. Successit ei Ioram, eius filius. IORAM IORAM, filius Iosaphat, rex Iuda, fratres suos interemit, ut bona eorum usurparet.


2589. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | SubSect | Section]

rege Israhel, societatem fecerat, classis, quam struxerant in Asiongaber, ut mitterent in Tharsis, naufragio interiit, quod futurum prophetauerat Eliezer, filius Dodau de Maresa. Regnauit Iosaphat annis XXV. Successit ei Ioram, eius filius. IORAM IORAM, filius Iosaphat, rex Iuda, fratres suos interemit, ut bona eorum usurparet. Athaliam, regis Achab filiam, duxit uxorem. In Deum


2590. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | SubSect | Section]

ut mitterent in Tharsis, naufragio interiit, quod futurum prophetauerat Eliezer, filius Dodau de Maresa. Regnauit Iosaphat annis XXV. Successit ei Ioram, eius filius. IORAM IORAM, filius Iosaphat, rex Iuda, fratres suos interemit, ut bona eorum usurparet. Athaliam, regis Achab filiam, duxit uxorem. In Deum impietate lapsus est. Rebellarunt ab eo Edom et Lobna. Dereliquerat enim Deum


2591. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | SubSect | Section]

interiit, quod futurum prophetauerat Eliezer, filius Dodau de Maresa. Regnauit Iosaphat annis XXV. Successit ei Ioram, eius filius. IORAM IORAM, filius Iosaphat, rex Iuda, fratres suos interemit, ut bona eorum usurparet. Athaliam, regis Achab filiam, duxit uxorem. In Deum impietate lapsus est. Rebellarunt ab eo Edom et Lobna. Dereliquerat enim Deum patrum suorum,


2592. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | SubSect | Section]

quod futurum prophetauerat Eliezer, filius Dodau de Maresa. Regnauit Iosaphat annis XXV. Successit ei Ioram, eius filius. IORAM IORAM, filius Iosaphat, rex Iuda, fratres suos interemit, ut bona eorum usurparet. Athaliam, regis Achab filiam, duxit uxorem. In Deum impietate lapsus est. Rebellarunt ab eo Edom et Lobna. Dereliquerat enim Deum patrum suorum, excelsa


2593. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | SubSect | Section]

langore affectum emissis uitalibus periturum. Palestini igitur et Arabes afflixerunt Iudam, domum regis desolauerunt, liberos quoque et uxores diripuerunt. Vnus ex liberis, qui minimus natu fuerat, reliquus ei fuit, nomine Ioachaz. Ipse autem alui profluuio consumptus extabuit. Non fecit ei populus, sicut aliis consueuerat, exequias nec in sepulchro regum sepeliuit. Regnauit annis VIII. Successit in regno filius eius Ochozias.


2594. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | SubSect | Section]

ei populus, sicut aliis consueuerat, exequias nec in sepulchro regum sepeliuit. Regnauit annis VIII. Successit in regno filius eius Ochozias. OCHOZIAS OCHOZIAS, filius Ioram, rex Iuda, impius in Deum fuit et id quidem impulsu Athalię, suę matris, Achabi filię. Perrexit cum Ioram, filio Achab, rege Israhel, aduersum Azahel, Syrię regem, in Ramoth Galad. Ioram uulneratus rediit in Iezrahel.


2595. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | SubSect | Section]

in regno filius eius Ochozias. OCHOZIAS OCHOZIAS, filius Ioram, rex Iuda, impius in Deum fuit et id quidem impulsu Athalię, suę matris, Achabi filię. Perrexit cum Ioram, filio Achab, rege Israhel, aduersum Azahel, Syrię regem, in Ramoth Galad. Ioram uulneratus rediit in Iezrahel. Ochozias inuisit eum. Ambo egressi obuiam Iehu, filio Namsi, a quo insidias passi, cum fugerent, Ioram


2596. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | SubSect | Section]

OCHOZIAS, filius Ioram, rex Iuda, impius in Deum fuit et id quidem impulsu Athalię, suę matris, Achabi filię. Perrexit cum Ioram, filio Achab, rege Israhel, aduersum Azahel, Syrię regem, in Ramoth Galad. Ioram uulneratus rediit in Iezrahel. Ochozias inuisit eum. Ambo egressi obuiam Iehu, filio Namsi, a quo insidias passi, cum fugerent, Ioram configitur sagitta, Ochozias periculum elapsus intrat Iezrahel. Deinde eum Iehu


2597. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | SubSect | Section]

cum Ioram, filio Achab, rege Israhel, aduersum Azahel, Syrię regem, in Ramoth Galad. Ioram uulneratus rediit in Iezrahel. Ochozias inuisit eum. Ambo egressi obuiam Iehu, filio Namsi, a quo insidias passi, cum fugerent, Ioram configitur sagitta, Ochozias periculum elapsus intrat Iezrahel. Deinde eum Iehu compręhendit in Samaria latitantem atque interfecit. Sepelierunt illum, eo quod esset de domo Iosaphat. Athalia autem, mater eius,


2598. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | SubSect | Section]

Namsi, a quo insidias passi, cum fugerent, Ioram configitur sagitta, Ochozias periculum elapsus intrat Iezrahel. Deinde eum Iehu compręhendit in Samaria latitantem atque interfecit. Sepelierunt illum, eo quod esset de domo Iosaphat. Athalia autem, mater eius, perdidit omnem stirpem Ioram, pręter Ioam, Ochozię filium, quem internicioni subtractum absconderat Iosabeth, regis Ioram filia, Ioadę sacerdotis uxor et ipsius Ochozię soror.


2599. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | SubSect | Section]

Ochozias periculum elapsus intrat Iezrahel. Deinde eum Iehu compręhendit in Samaria latitantem atque interfecit. Sepelierunt illum, eo quod esset de domo Iosaphat. Athalia autem, mater eius, perdidit omnem stirpem Ioram, pręter Ioam, Ochozię filium, quem internicioni subtractum absconderat Iosabeth, regis Ioram filia, Ioadę sacerdotis uxor et ipsius Ochozię soror. Ioas itaque latuit in domo Domini annis VIII, quibus regnauit


2600. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | SubSect | Section]

Iezrahel. Deinde eum Iehu compręhendit in Samaria latitantem atque interfecit. Sepelierunt illum, eo quod esset de domo Iosaphat. Athalia autem, mater eius, perdidit omnem stirpem Ioram, pręter Ioam, Ochozię filium, quem internicioni subtractum absconderat Iosabeth, regis Ioram filia, Ioadę sacerdotis uxor et ipsius Ochozię soror. Ioas itaque latuit in domo Domini annis VIII, quibus regnauit Athalia. Ochozias


2601. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | SubSect | Section]

atque interfecit. Sepelierunt illum, eo quod esset de domo Iosaphat. Athalia autem, mater eius, perdidit omnem stirpem Ioram, pręter Ioam, Ochozię filium, quem internicioni subtractum absconderat Iosabeth, regis Ioram filia, Ioadę sacerdotis uxor et ipsius Ochozię soror. Ioas itaque latuit in domo Domini annis VIII, quibus regnauit Athalia. Ochozias regnauit anno uno. Athalię ergo successit Ioas.


2602. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | SubSect | Section]

Sepelierunt illum, eo quod esset de domo Iosaphat. Athalia autem, mater eius, perdidit omnem stirpem Ioram, pręter Ioam, Ochozię filium, quem internicioni subtractum absconderat Iosabeth, regis Ioram filia, Ioadę sacerdotis uxor et ipsius Ochozię soror. Ioas itaque latuit in domo Domini annis VIII, quibus regnauit Athalia. Ochozias regnauit anno uno. Athalię ergo successit Ioas.


2603. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | SubSect | Section]

illum, eo quod esset de domo Iosaphat. Athalia autem, mater eius, perdidit omnem stirpem Ioram, pręter Ioam, Ochozię filium, quem internicioni subtractum absconderat Iosabeth, regis Ioram filia, Ioadę sacerdotis uxor et ipsius Ochozię soror. Ioas itaque latuit in domo Domini annis VIII, quibus regnauit Athalia. Ochozias regnauit anno uno. Athalię ergo successit Ioas.


2604. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | SubSect | Section]

autem, mater eius, perdidit omnem stirpem Ioram, pręter Ioam, Ochozię filium, quem internicioni subtractum absconderat Iosabeth, regis Ioram filia, Ioadę sacerdotis uxor et ipsius Ochozię soror. Ioas itaque latuit in domo Domini annis VIII, quibus regnauit Athalia. Ochozias regnauit anno uno. Athalię ergo successit Ioas. IOAS IOAS, Ochozię, regis Iuda, filius,


2605. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | SubSect | Section]

subtractum absconderat Iosabeth, regis Ioram filia, Ioadę sacerdotis uxor et ipsius Ochozię soror. Ioas itaque latuit in domo Domini annis VIII, quibus regnauit Athalia. Ochozias regnauit anno uno. Athalię ergo successit Ioas. IOAS IOAS, Ochozię, regis Iuda, filius, ab amita Iosabeth et Ioiada pontifice occultatus, ne ab auia sua Athalia interficeretur, cum reliquos fratres eius


2606. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | SubSect | Section]

sacerdotis uxor et ipsius Ochozię soror. Ioas itaque latuit in domo Domini annis VIII, quibus regnauit Athalia. Ochozias regnauit anno uno. Athalię ergo successit Ioas. IOAS IOAS, Ochozię, regis Iuda, filius, ab amita Iosabeth et Ioiada pontifice occultatus, ne ab auia sua Athalia interficeretur, cum reliquos fratres eius ipsa regnandi causa occidisset. Deinde anno regni Athalię VII


2607. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | SubSect | Section]

soror. Ioas itaque latuit in domo Domini annis VIII, quibus regnauit Athalia. Ochozias regnauit anno uno. Athalię ergo successit Ioas. IOAS IOAS, Ochozię, regis Iuda, filius, ab amita Iosabeth et Ioiada pontifice occultatus, ne ab auia sua Athalia interficeretur, cum reliquos fratres eius ipsa regnandi causa occidisset. Deinde anno regni Athalię VII Ioiada


2608. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | SubSect | Section]

latuit in domo Domini annis VIII, quibus regnauit Athalia. Ochozias regnauit anno uno. Athalię ergo successit Ioas. IOAS IOAS, Ochozię, regis Iuda, filius, ab amita Iosabeth et Ioiada pontifice occultatus, ne ab auia sua Athalia interficeretur, cum reliquos fratres eius ipsa regnandi causa occidisset. Deinde anno regni Athalię VII Ioiada pontifex cum in illam coniurasset, produxit e


2609. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | SubSect | Section]

domo Domini annis VIII, quibus regnauit Athalia. Ochozias regnauit anno uno. Athalię ergo successit Ioas. IOAS IOAS, Ochozię, regis Iuda, filius, ab amita Iosabeth et Ioiada pontifice occultatus, ne ab auia sua Athalia interficeretur, cum reliquos fratres eius ipsa regnandi causa occidisset. Deinde anno regni Athalię VII Ioiada pontifex cum in illam coniurasset, produxit e latebris Ioam


2610. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | SubSect | Section]

IOAS, Ochozię, regis Iuda, filius, ab amita Iosabeth et Ioiada pontifice occultatus, ne ab auia sua Athalia interficeretur, cum reliquos fratres eius ipsa regnandi causa occidisset. Deinde anno regni Athalię VII Ioiada pontifex cum in illam coniurasset, produxit e latebris Ioam diademaque imposuit ei et palam inunctum regem salutauit. Omes, qui aderant, manibus plaudentes dixerunt: Viuat rex! Hoc clamore consternata Athalia


2611. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | SubSect | Section]

et Ioiada pontifice occultatus, ne ab auia sua Athalia interficeretur, cum reliquos fratres eius ipsa regnandi causa occidisset. Deinde anno regni Athalię VII Ioiada pontifex cum in illam coniurasset, produxit e latebris Ioam diademaque imposuit ei et palam inunctum regem salutauit. Omes, qui aderant, manibus plaudentes dixerunt: Viuat rex! Hoc clamore consternata Athalia uenit in templum. Tunc Ioadę pontificis iussu centuriones


2612. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | SubSect | Section]

in illam coniurasset, produxit e latebris Ioam diademaque imposuit ei et palam inunctum regem salutauit. Omes, qui aderant, manibus plaudentes dixerunt: Viuat rex! Hoc clamore consternata Athalia uenit in templum. Tunc Ioadę pontificis iussu centuriones iniecerunt ei manus et extra templum tractam iuxta pallatium occiderunt. Ioada autem inter Deum et regem et populum pepigit, quod ab eius cultura non recederent. Itaque aras Baal


2613. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | SubSect | Section]

qui aderant, manibus plaudentes dixerunt: Viuat rex! Hoc clamore consternata Athalia uenit in templum. Tunc Ioadę pontificis iussu centuriones iniecerunt ei manus et extra templum tractam iuxta pallatium occiderunt. Ioada autem inter Deum et regem et populum pepigit, quod ab eius cultura non recederent. Itaque aras Baal destruxerunt, simulachra contriuerunt, sacerdotem Baal Mathan interfecerunt. Posuit Ioiada custodes in domo Domini. Ioas


2614. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | SubSect | Section]

tractam iuxta pallatium occiderunt. Ioada autem inter Deum et regem et populum pepigit, quod ab eius cultura non recederent. Itaque aras Baal destruxerunt, simulachra contriuerunt, sacerdotem Baal Mathan interfecerunt. Posuit Ioiada custodes in domo Domini. Ioas uero in regiam translatus super throno regum sedit, et lętatus est populus et ciuitas quieuit. Septem annorum erat Ioas, quando regnare coepit. Rectus fuit coram


2615. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | SubSect | Section]

Ioada autem inter Deum et regem et populum pepigit, quod ab eius cultura non recederent. Itaque aras Baal destruxerunt, simulachra contriuerunt, sacerdotem Baal Mathan interfecerunt. Posuit Ioiada custodes in domo Domini. Ioas uero in regiam translatus super throno regum sedit, et lętatus est populus et ciuitas quieuit. Septem annorum erat Ioas, quando regnare coepit. Rectus fuit coram Domino, quandiu erudiuit eum


2616. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | SubSect | Section]

sacerdotem Baal Mathan interfecerunt. Posuit Ioiada custodes in domo Domini. Ioas uero in regiam translatus super throno regum sedit, et lętatus est populus et ciuitas quieuit. Septem annorum erat Ioas, quando regnare coepit. Rectus fuit coram Domino, quandiu erudiuit eum Ioiada. Excelsa tamen non abstulit. Iussit, ut pecuniam pro pręcio animę uel sponte oblatam accipiant sacerdotes et ex ea sarta tecta templi


2617. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | SubSect | Section]

Ioas uero in regiam translatus super throno regum sedit, et lętatus est populus et ciuitas quieuit. Septem annorum erat Ioas, quando regnare coepit. Rectus fuit coram Domino, quandiu erudiuit eum Ioiada. Excelsa tamen non abstulit. Iussit, ut pecuniam pro pręcio animę uel sponte oblatam accipiant sacerdotes et ex ea sarta tecta templi reficiant. Hoc illi neglexere usque ad tertium et uigesimum regis annum. Quare


2618. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | SubSect | Section]

templi reficiant. Hoc illi neglexere usque ad tertium et uigesimum regis annum. Quare uetuit quidem rex eos ultra pecuniam accipere, sed in gazophilatium inferri. Inde dabatur pręfectis cementanorum per manum scribę regii et Ioiadę pontificis. Pecunia uero pro peccatis oblata sacerdotum erat. Porro defuncto Ioiada pontifice adorauerunt regem ipso renuente, dereliquerunt Dominum, idolis seruierunt. Zachariam, Ioiadę filium,


2619. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | SubSect | Section]

uetuit quidem rex eos ultra pecuniam accipere, sed in gazophilatium inferri. Inde dabatur pręfectis cementanorum per manum scribę regii et Ioiadę pontificis. Pecunia uero pro peccatis oblata sacerdotum erat. Porro defuncto Ioiada pontifice adorauerunt regem ipso renuente, dereliquerunt Dominum, idolis seruierunt. Zachariam, Ioiadę filium, Zacharias lapidatus prophetantem lapidauerunt in a trio templi Ioa rege iubente,


2620. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | SubSect | Section]

per manum scribę regii et Ioiadę pontificis. Pecunia uero pro peccatis oblata sacerdotum erat. Porro defuncto Ioiada pontifice adorauerunt regem ipso renuente, dereliquerunt Dominum, idolis seruierunt. Zachariam, Ioiadę filium, Zacharias lapidatus prophetantem lapidauerunt in a trio templi Ioa rege iubente, tametsi patris eius beneficio tum uitam tum regnum fuerit assecutus. Deo autem tot impietates


2621. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | SubSect | Section]

Porro defuncto Ioiada pontifice adorauerunt regem ipso renuente, dereliquerunt Dominum, idolis seruierunt. Zachariam, Ioiadę filium, Zacharias lapidatus prophetantem lapidauerunt in a trio templi Ioa rege iubente, tametsi patris eius beneficio tum uitam tum regnum fuerit assecutus. Deo autem tot impietates ulciscente Syri numero pauci ingentes Iuda copias superant atque prosternunt. Rex etiam Syrię Azahel expugnata


2622. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | SubSect | Section]

eius beneficio tum uitam tum regnum fuerit assecutus. Deo autem tot impietates ulciscente Syri numero pauci ingentes Iuda copias superant atque prosternunt. Rex etiam Syrię Azahel expugnata Geth obsedit Hierosolymam, sed a Ioa omni argento, quod in templo et in pallatio erat, accepto recessit. Non multo post Iosachar filius Semath, et Iosaphat, filius Somer, conspirantes


2623. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | SubSect | Section]

Syri numero pauci ingentes Iuda copias superant atque prosternunt. Rex etiam Syrię Azahel expugnata Geth obsedit Hierosolymam, sed a Ioa omni argento, quod in templo et in pallatio erat, accepto recessit. Non multo post Iosachar filius Semath, et Iosaphat, filius Somer, conspirantes interfecerunt Ioam. Ioas itaque regnauit annis XL. Sepultus est in ciuitate Dauid, sed non in


2624. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | SubSect | Section]

copias superant atque prosternunt. Rex etiam Syrię Azahel expugnata Geth obsedit Hierosolymam, sed a Ioa omni argento, quod in templo et in pallatio erat, accepto recessit. Non multo post Iosachar filius Semath, et Iosaphat, filius Somer, conspirantes interfecerunt Ioam. Ioas itaque regnauit annis XL. Sepultus est in ciuitate Dauid, sed non in sepulchro regum. Successit filius eius


2625. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | SubSect | Section]

argento, quod in templo et in pallatio erat, accepto recessit. Non multo post Iosachar filius Semath, et Iosaphat, filius Somer, conspirantes interfecerunt Ioam. Ioas itaque regnauit annis XL. Sepultus est in ciuitate Dauid, sed non in sepulchro regum. Successit filius eius Amasias. AMASIAS AMASIAS,


2626. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | SubSect | Section]

quod in templo et in pallatio erat, accepto recessit. Non multo post Iosachar filius Semath, et Iosaphat, filius Somer, conspirantes interfecerunt Ioam. Ioas itaque regnauit annis XL. Sepultus est in ciuitate Dauid, sed non in sepulchro regum. Successit filius eius Amasias. AMASIAS AMASIAS, Ioę,


2627. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | SubSect | Section]

Ioam. Ioas itaque regnauit annis XL. Sepultus est in ciuitate Dauid, sed non in sepulchro regum. Successit filius eius Amasias. AMASIAS AMASIAS, Ioę, regis Iuda, filius, iustus fuit coram Domino. Interemit interfectores patris, filiis autem eorum pepercit, ne derogaret legi. Decemmilia Idumeorum strauit in Valle salinarum. Expugnauit Petram et appellauit eam Iezechel.


2628. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | SubSect | Section]

Ioę, regis Iuda, filius, iustus fuit coram Domino. Interemit interfectores patris, filiis autem eorum pepercit, ne derogaret legi. Decemmilia Idumeorum strauit in Valle salinarum. Expugnauit Petram et appellauit eam Iezechel. Ioam, regem Israhel, ad certamen prouocauit. Illis ducibus acies concurrerunt ad Bethsames, oppidum Iudę. Copię Iudę fugientes in castra se recęperunt. Ioas uictor Amasiam captum duxit Hierosolymam, interrupit murum,


2629. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | SubSect | Section]

in Valle salinarum. Expugnauit Petram et appellauit eam Iezechel. Ioam, regem Israhel, ad certamen prouocauit. Illis ducibus acies concurrerunt ad Bethsames, oppidum Iudę. Copię Iudę fugientes in castra se recęperunt. Ioas uictor Amasiam captum duxit Hierosolymam, interrupit murum, spoliauit urbem, obsides accepit et rediit in Samariam. Amasias post mortem Ioę, regis Israhel, uixit annos XXV. Coniurauerunt in eum, et fugit in Lachis. Illo


2630. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | SubSect | Section]

ad Bethsames, oppidum Iudę. Copię Iudę fugientes in castra se recęperunt. Ioas uictor Amasiam captum duxit Hierosolymam, interrupit murum, spoliauit urbem, obsides accepit et rediit in Samariam. Amasias post mortem Ioę, regis Israhel, uixit annos XXV. Coniurauerunt in eum, et fugit in Lachis. Illo ibi interfecto Azariam, eius filium, constituerunt regem Iuda. Amasias autem regnauit annis XXIX.


2631. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | SubSect | Section]

ad bellum apti. Sed idem elatione mentis Deum neglexit; incensum super altare Azaria sacerdote reclamante adolere uoluit, quod sacerdotum officium erat, et lepra in facie eius est orta ac deinceps uixit leprosus. Ioatan filius gubernabat pro illo populum, defuncto successit in regnum. Ipse autem Azarias regnauit annis LII. IOATHAN IOATHAN, Azarię filius, rex Iuda, pietate in Deum


2632. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | SubSect | Section]

in facie eius est orta ac deinceps uixit leprosus. Ioatan filius gubernabat pro illo populum, defuncto successit in regnum. Ipse autem Azarias regnauit annis LII. IOATHAN IOATHAN, Azarię filius, rex Iuda, pietate in Deum ac bene gestis rebus clarus, portam domus Domini sublimissimam ędificauit, urbes et castella construxit. Regem Ammonitarum in pręęlio uicit. Pendebant ei


2633. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | SubSect | Section]

orta ac deinceps uixit leprosus. Ioatan filius gubernabat pro illo populum, defuncto successit in regnum. Ipse autem Azarias regnauit annis LII. IOATHAN IOATHAN, Azarię filius, rex Iuda, pietate in Deum ac bene gestis rebus clarus, portam domus Domini sublimissimam ędificauit, urbes et castella construxit. Regem Ammonitarum in pręęlio uicit. Pendebant ei Ammonitę talenta


2634. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | SubSect | Section]

talenta argenti C, chororum tritici decemmilia et totidem hordei. Huic uita defuncto successit filius Achaz. Ipse regnauit annis XVI. ACHAZ ACHAZ, Ioathani filius, rex Iuda, impie in Deum se gessit. Filium suum iuxta ritum gentium consecrauit. In lucis et excelsis uictimas immolauit incensumque adoleuit. Deo scelus hoc ulciscente Razin, Syrię rex, et Phacee, rex Israhel,


2635. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | SubSect | Section]

male operatus est, idola coluit et domi sedens a seruis fuit interfectus. At uero populus uicem eius dolens in coniuratos, qui em interfecerant, insurrexit et ad unum trucidauit. Ammon ipse annis duobus regnauit et loco eius Iosiam filium crearunt regem. IOSIAS IOSIAS, filius Ammon, rex Iuda, patrię religionis studiosissimus fuit. Anno regni sui XVIII misit Saphan scribam ad Helchiam,


2636. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | SubSect | Section]

populus uicem eius dolens in coniuratos, qui em interfecerant, insurrexit et ad unum trucidauit. Ammon ipse annis duobus regnauit et loco eius Iosiam filium crearunt regem. IOSIAS IOSIAS, filius Ammon, rex Iuda, patrię religionis studiosissimus fuit. Anno regni sui XVIII misit Saphan scribam ad Helchiam, sacerdotem magnum, iubens, ut pecunia a populo in templum illata daretur fabris per


2637. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | SubSect | Section]

qui em interfecerant, insurrexit et ad unum trucidauit. Ammon ipse annis duobus regnauit et loco eius Iosiam filium crearunt regem. IOSIAS IOSIAS, filius Ammon, rex Iuda, patrię religionis studiosissimus fuit. Anno regni sui XVIII misit Saphan scribam ad Helchiam, sacerdotem magnum, iubens, ut pecunia a populo in templum illata daretur fabris per prępositos domus


2638. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | SubSect | Section]

ad Helchiam, sacerdotem magnum, iubens, ut pecunia a populo in templum illata daretur fabris per prępositos domus Domini ad instaurandum sarta tecta templi. Tunc repertus est Liber legis in domo Domini. Quo perlecto rex Iosias uestimenta sua scidit dicens: Magna ira Domini in nos est accensa, quia non audierunt patres nostri pręcepta libri huius. Et continuo misit consultum Oldam propheten, quę respondit: Hęc dicit


2639. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | SubSect | Section]

fuit factum a diebus iudicum. Non fuit rex, qui huic esset pręferendus. Veruntamen non est auersus furor Domini contra Iudam propter impietates Manassę regis. Ascendit ergo pharao, rex Aegypti, aduersus Assyriorum regem. Iosias autem profectus ei obuiam inito certamine uulneratur, ex uulnere in Magedo moritur. Hierosolymis sepelitur. Octo annorum erat, quando regnum adiit. Regnauit annis XXX. Successit filius eius Ioachaz.


2640. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | SubSect | Section]

aduersus Assyriorum regem. Iosias autem profectus ei obuiam inito certamine uulneratur, ex uulnere in Magedo moritur. Hierosolymis sepelitur. Octo annorum erat, quando regnum adiit. Regnauit annis XXX. Successit filius eius Ioachaz. IOACHAZ IOACHAZ, Iosię filius, rex Iuda, Deo Israhel contempto gentium idola coluit atque Deo ulciscente impietatis suę poenas dedit. Vinxit eum pharao Nechao


2641. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | SubSect | Section]

inito certamine uulneratur, ex uulnere in Magedo moritur. Hierosolymis sepelitur. Octo annorum erat, quando regnum adiit. Regnauit annis XXX. Successit filius eius Ioachaz. IOACHAZ IOACHAZ, Iosię filius, rex Iuda, Deo Israhel contempto gentium idola coluit atque Deo ulciscente impietatis suę poenas dedit. Vinxit eum pharao Nechao in Reblata; inde transtulit in Aegyptum, ne Hierosolymis


2642. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | SubSect | Section]

in Magedo moritur. Hierosolymis sepelitur. Octo annorum erat, quando regnum adiit. Regnauit annis XXX. Successit filius eius Ioachaz. IOACHAZ IOACHAZ, Iosię filius, rex Iuda, Deo Israhel contempto gentium idola coluit atque Deo ulciscente impietatis suę poenas dedit. Vinxit eum pharao Nechao in Reblata; inde transtulit in Aegyptum, ne Hierosolymis regnet. Ciuitati


2643. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | SubSect | Section]

Magedo moritur. Hierosolymis sepelitur. Octo annorum erat, quando regnum adiit. Regnauit annis XXX. Successit filius eius Ioachaz. IOACHAZ IOACHAZ, Iosię filius, rex Iuda, Deo Israhel contempto gentium idola coluit atque Deo ulciscente impietatis suę poenas dedit. Vinxit eum pharao Nechao in Reblata; inde transtulit in Aegyptum, ne Hierosolymis regnet. Ciuitati


2644. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | SubSect | Section]

regnet. Ciuitati mulctam imposuit centum talentorum argenti, unius auri. Loco illius regem creauit Heliachin, fratrem eius, quem mutato nomine appellauit Ioakim. Ioachaz autem regnauit mensibus III, donec fuit translatus. IOAKIM IOAKIM, Iosię filius, rex Iuda, ipse quoque fratris Ioachaz impietatem


2645. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | SubSect | Section]

regnet. Ciuitati mulctam imposuit centum talentorum argenti, unius auri. Loco illius regem creauit Heliachin, fratrem eius, quem mutato nomine appellauit Ioakim. Ioachaz autem regnauit mensibus III, donec fuit translatus. IOAKIM IOAKIM, Iosię filius, rex Iuda, ipse quoque fratris Ioachaz impietatem


2646. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | SubSect | Section]

auri. Loco illius regem creauit Heliachin, fratrem eius, quem mutato nomine appellauit Ioakim. Ioachaz autem regnauit mensibus III, donec fuit translatus. IOAKIM IOAKIM, Iosię filius, rex Iuda, ipse quoque fratris Ioachaz impietatem secutus Deum offenderat. Vriam prophetam interfecerat. Inde compulsus est pendere tributum Nechao pharaoni, Aegypti domino, deinde annis


2647. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | SubSect | Section]

fratrem eius, quem mutato nomine appellauit Ioakim. Ioachaz autem regnauit mensibus III, donec fuit translatus. IOAKIM IOAKIM, Iosię filius, rex Iuda, ipse quoque fratris Ioachaz impietatem secutus Deum offenderat. Vriam prophetam interfecerat. Inde compulsus est pendere tributum Nechao pharaoni, Aegypti domino, deinde annis III seruire


2648. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | SubSect | Section]

eius, quem mutato nomine appellauit Ioakim. Ioachaz autem regnauit mensibus III, donec fuit translatus. IOAKIM IOAKIM, Iosię filius, rex Iuda, ipse quoque fratris Ioachaz impietatem secutus Deum offenderat. Vriam prophetam interfecerat. Inde compulsus est pendere tributum Nechao pharaoni, Aegypti domino, deinde annis III seruire


2649. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | SubSect | Section]

nomine appellauit Ioakim. Ioachaz autem regnauit mensibus III, donec fuit translatus. IOAKIM IOAKIM, Iosię filius, rex Iuda, ipse quoque fratris Ioachaz impietatem secutus Deum offenderat. Vriam prophetam interfecerat. Inde compulsus est pendere tributum Nechao pharaoni, Aegypti domino, deinde annis III seruire Nabuchodonosor, Babylonis regi. Et cum


2650. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | SubSect | Section]

domino, deinde annis III seruire Nabuchodonosor, Babylonis regi. Et cum ab eo contra iusiurandum desciuisset, Deus iratus latrunculos immisit, qui Iudam disperderent propter scelera Manassę. Regnauit Ioakim annis XL. Mortuo successit filius Ioachin. IOACHIN IOACHIN, qui et Iechonias, filius Ioakim, rex Iuda, etiam ipse gentillium errore pollutus diuinam in se


2651. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | SubSect | Section]

seruire Nabuchodonosor, Babylonis regi. Et cum ab eo contra iusiurandum desciuisset, Deus iratus latrunculos immisit, qui Iudam disperderent propter scelera Manassę. Regnauit Ioakim annis XL. Mortuo successit filius Ioachin. IOACHIN IOACHIN, qui et Iechonias, filius Ioakim, rex Iuda, etiam ipse gentillium errore pollutus diuinam in se prouocauit iram. Ob hoc quidem Caldeorum


2652. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | SubSect | Section]

eo contra iusiurandum desciuisset, Deus iratus latrunculos immisit, qui Iudam disperderent propter scelera Manassę. Regnauit Ioakim annis XL. Mortuo successit filius Ioachin. IOACHIN IOACHIN, qui et Iechonias, filius Ioakim, rex Iuda, etiam ipse gentillium errore pollutus diuinam in se prouocauit iram. Ob hoc quidem Caldeorum exercitus Hierosolymam uallauit obsidione. Et cum ipse rex


2653. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | SubSect | Section]

Deus iratus latrunculos immisit, qui Iudam disperderent propter scelera Manassę. Regnauit Ioakim annis XL. Mortuo successit filius Ioachin. IOACHIN IOACHIN, qui et Iechonias, filius Ioakim, rex Iuda, etiam ipse gentillium errore pollutus diuinam in se prouocauit iram. Ob hoc quidem Caldeorum exercitus Hierosolymam uallauit obsidione. Et cum ipse rex Nabuchodonosor urbem


2654. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | SubSect | Section]

immisit, qui Iudam disperderent propter scelera Manassę. Regnauit Ioakim annis XL. Mortuo successit filius Ioachin. IOACHIN IOACHIN, qui et Iechonias, filius Ioakim, rex Iuda, etiam ipse gentillium errore pollutus diuinam in se prouocauit iram. Ob hoc quidem Caldeorum exercitus Hierosolymam uallauit obsidione. Et cum ipse rex Nabuchodonosor urbem oppugnaturus superuenisset, egressus


2655. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | SubSect | Section]

rex Iuda, etiam ipse gentillium errore pollutus diuinam in se prouocauit iram. Ob hoc quidem Caldeorum exercitus Hierosolymam uallauit obsidione. Et cum ipse rex Nabuchodonosor urbem oppugnaturus superuenisset, egressus Ioachin se suaque eius tradidit potestati. Nabuchodonosor igitur anno regni sui VIII uinctum illum abduxit in Caldeam transtulitque omnia ab Hierosolymis ad Babylonem pręter pauperes plebis. Constituit autem


2656. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | SubSect | Section]

in Caldeam transtulitque omnia ab Hierosolymis ad Babylonem pręter pauperes plebis. Constituit autem Matthaniam, patruum eius, Iudę regem, et hoc suppresso nomine uocauit Sedechiam. Ioachin autem, siue Iechonias, regnauit mensibus III, diebus X. Post hęc, cum eum peccati sui poenituisset, anno XXXVII translationis ab Euilmerodach, Babylonis rege, eductus de carcere super


2657. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | SubSect | Section]

super throno regum collocatur, donantur ei uestes, datur panis, constituitur annona in diem, toto tempore uitę suę. SEDECHIAS SEDECHIAS, qui ante Matthanias, patruus Ioachin, rex Iuda, in Deum impius, Hieremiam aduersa prophetantem contempsit, a rege Babylonis desciuit. Anno IX regni eius Nabuchodonosor rex obsedit Hierosolymam et ad XI Sedechię annum inualuit fames in ciuitate. Fugerunt


2658. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | Section]

Populus repentino tumultu consternatus transtulit se in Aegyptum. Hactenus de regibus, nunc dicendum de transmigratis. ESDRAS IOSVE IOSVE, filius Iosedech, et Zorobabel, filius Salathiel, per Cyrum, Persarum regem, de Babylone dimissi ędificauerunt altare Hierosolymis Deo Israhel, obtulerunt holocausta, egerunt solennitatem, tabernaculorum,


2659. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | Section]

transtulit se in Aegyptum. Hactenus de regibus, nunc dicendum de transmigratis. ESDRAS IOSVE IOSVE, filius Iosedech, et Zorobabel, filius Salathiel, per Cyrum, Persarum regem, de Babylone dimissi ędificauerunt altare Hierosolymis Deo Israhel, obtulerunt holocausta, egerunt solennitatem, tabernaculorum, fundauerunt


2660. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | Section]

se in Aegyptum. Hactenus de regibus, nunc dicendum de transmigratis. ESDRAS IOSVE IOSVE, filius Iosedech, et Zorobabel, filius Salathiel, per Cyrum, Persarum regem, de Babylone dimissi ędificauerunt altare Hierosolymis Deo Israhel, obtulerunt holocausta, egerunt solennitatem, tabernaculorum, fundauerunt templum. Plebs


2661. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | Section]

Hierosolymitis rebellionis iniecerunt suspicionem. Vnde compulsi sunt intermittere templi ędificationem regnantibus Cyro, Dano, Assuero, qui et Artaxerxes, usque ad tempora secundi Darii. Quo regnante ipsi Zorobabel et Iosue templum ędificare coepere. Anno autem Darii VI opus coeptum absoluerunt. Eo perfecto obtulerunt sacrificia, pasca et azima cum lętitia et exultatione celebrarunt.


2662. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | Section]

duce amisso conterriti uertuntur in fugam. Hi persecuti sunt eos cędendo usque ad fines regni. Interim reliqui ciues descendunt et castra ab Assyriis derelicta spoliant. Alii autem a pręlio redeuntes exuuias uicti hostis referunt secum. Ioachin, pontifex maximus, de Hierosolymis uenit, populo gratulatur, Iudit uiduę benedicit, pudiciciam eius laudibus effert, cuius merito uictoriam ei concesserit Dominus de tam graui aduersario, qui omnia terrore


2663. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | SubSect | Section]

apud Iudeos per annos omnes. Hic dicendum restat: Iustus es, Domine, qui iniustos persecutores iuste punis et in te sperantes nunquam deseris. IOB IOB in terra Hus simplex et rectus ac timens Deum fuit. Erant ei VII filii, III filię, VII milia ouium, III milia camellorum, D iuga boum, D asinę, familia multa nimis.


2664. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | SubSect | Section]

annos omnes. Hic dicendum restat: Iustus es, Domine, qui iniustos persecutores iuste punis et in te sperantes nunquam deseris. IOB IOB in terra Hus simplex et rectus ac timens Deum fuit. Erant ei VII filii, III filię, VII milia ouium, III milia camellorum, D iuga boum, D asinę, familia multa nimis. Magni habitus fuit inter orientalis.


2665. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | SubSect | Section]

Filii eius quotidie mutua inter se actitabant conuiuia. Ille summo mane surgens pro singulis holocausta offerebat. Sed dum a Domino laudatur, Sathanas inuidit: Nunquid, ait, frustra Iob timet Deum? Accepta igitur potestate in cuncta, quę eius erant, boues, asinos et pueros illius tradidit Sabeis in prędam, oues et pueros igne consumpsit, camellos et custodes dedit Caldeis, filios et filias euersa


2666. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | SubSect | Section]

asinos et pueros illius tradidit Sabeis in prędam, oues et pueros igne consumpsit, camellos et custodes dedit Caldeis, filios et filias euersa domo, in qua conuiuabantur, oppręssit ruina. Tot calamitatum acceptis nunciis Iob scidit uestimenta sua et tonso capite in terra prostratus adorauit dicens: Nudus egressus sum de utera matris meę, nudus illuc reuertar; Dominus dedit, Dominus abstulit; sicut Domino placuit, ita factum est; sit


2667. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | SubSect | Section]

meę, nudus illuc reuertar; Dominus dedit, Dominus abstulit; sicut Domino placuit, ita factum est; sit nomen Domini benedictum. Iterum Sathanas exibita sibi potestate in corpus eius, ulcere pessimo totum uulnerauit. Iob ergo a planta pedis usque ad uerticem capitis putridus, testa saniem deradebat iacens in sterquilinio. Obprobratus increpitusque ab uxore ait: Si bona suscepimus de manu Domini, mala quare non suscipiamus? Ab amicis


2668. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | SubSect | Section]

dissimulaui? Nonne quieui? Et uenit super me indignatio. Cęterum ad miserię cumulum ab amicis etiam non tam consolatur quam arguitur dicentibus, quod Deus aliquo offensus peccato tot mala ipsi inflixerit. Respondit Iob grauius esse quod patitur quam pro magnitudine peccatorum, quę commisit. Et tamen: Affligens me, inquit, dolore non parcat, nec contradicam uoluntati Dei mei. Deinde ait: Militia est uita hominis


2669. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | SubSect | Section]

fretus: Indica mihi, inquit, cur me ita iudices? Manus tuę fecerunt me et plasmauerunt me totum in circuitu et sic repente pręcipitas me? Responderunt amici minora eum pati quam eius meretur iniquitas. Iob autem ait occulta esse Dei iudicia: Veruntamen etiam si occident me, inquit, in ipso sperabo. Vias meas in conspectu eius arguam et ipse erit saluator meus. Quis potest facere mundum de immundo conceptum


2670. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | SubSect | Section]

Quis potest facere mundum de immundo conceptum semine? Nonne tu, qui salus es? Rursum amicorum contumeliam sustinet repręhendentium, quod nimis arroganter Deum alloquatur et superbe. Respondit Iob: Consolatores onerosi estis. Denique: Hęc passus sum, inquit, absque iniquitate manus meę, cum haberem mundas ad Deum pręces. Non peccaui et in amaritudinibus moratur oculus meus. Libera me,


2671. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | SubSect | Section]

et in carne mea uidebo Deum. Quem uisurus sum ego ipse, et oculi mei conspecturi sunt, et non alius. Reposita est hęc spes mea in sinu mea. Dicunt ei, quod impii prosperitas cito mutetur in contrarium. Respondet Iob: Quare ergo impii quandoque usque in finem prosperitatibus perfruantur? Seruantur ergo in diem perditionis et post mortem puniuntur. Rursum illi exprobrant, quod nonnisi ob peccatum tanta mala


2672. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | SubSect | Section]

enumerat opera pietatis, in quibus, cum sanus esset, exercebatur. Proinde conqueritur, quod iniuste de ipso iudicant amici. Deus postremo interrogat ipsum Iob de occultis rerum causis, quasi arguens eum, quod inquisient, cur ipsum ita afflixerit. Hinc ille se in hoc peccasse fatetur: Insipienter, inquit, locutus sum. Ipse me repręhendo et ago poenitentiam in


2673. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | SubSect | Section]

cur ipsum ita afflixerit. Hinc ille se in hoc peccasse fatetur: Insipienter, inquit, locutus sum. Ipse me repręhendo et ago poenitentiam in fauilla et cinere. Post hęc omnia laudauit Dominus seruum suum Iob reddiditque illi, quęcunque olim amissa fuerant, duplicia. Contigerunt enim ei quatuordecim milia ouium, sex milia camellorum, mille iuga b[ou]m, mille asinę, sed tamen ut olim septem filii et tres filię. Gratulati sunt


2674. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | SubSect | Section]

ei quatuordecim milia ouium, sex milia camellorum, mille iuga b[ou]m, mille asinę, sed tamen ut olim septem filii et tres filię. Gratulati sunt ei amici eius, et quem ante exasperauerant, eidem nunc blandiuntur. Vixit autem Iob post flagella hęc annis CXL. Mortuus est senex et plenus dierum. HELIAS ET HELISEVS HELIAS HELIAS


2675. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | Section]

quinquagenarios cum iis, qui cum illis erant, ad inuocationem Helię ignis de cęla descendens afflauit atque interemit. Tertium, quia submisse se gesserat, non attigit. Postremo, cum tollendus esset a Domino, percussit palio Iordanem et diuidentibus se aquis per siccum transiuit. Heliseo discipulo contulit duplicis spiritus sui uirtutem et igneo curru sublatus abiit. Toto triduo quęsitus inueniri nequiuit, quia Dominus transtulerat eum cum


2676. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | SubSect | Section]

arantem (sicut dictum est) comperisset. Quando autem Helias a Domino fuit sublatus, ipse uirtute magistri sui repletus clarere miraculis coepit. Reuertens Helię palio percussit Iordanem et ad secundum ictum diuisis aquis pertransiit. Dum esset Hierico, fonti mortifero ac pestilenti salubritatem impertiuit. Terram sterilem foecunditate donauit. Ascendit in Bethel. Ibi pueros ipsum irridere ausos


2677. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | SubSect | Section]

mortifero ac pestilenti salubritatem impertiuit. Terram sterilem foecunditate donauit. Ascendit in Bethel. Ibi pueros ipsum irridere ausos duo leones lacerarunt. Ille perrexit ad montem Carmellum, deinde in Samariam. Ioram, rex Israhel, et Iosaphat, rex Iuda, in expeditionem profecti aduersum Mesam, regem Moab, in itinere solitudinis aquę defectu laborabant. Heliseus, fossas ut facerent, iussit. Et impletę sunt aquis. Victoriam quoque eis


2678. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | SubSect | Section]

pestilenti salubritatem impertiuit. Terram sterilem foecunditate donauit. Ascendit in Bethel. Ibi pueros ipsum irridere ausos duo leones lacerarunt. Ille perrexit ad montem Carmellum, deinde in Samariam. Ioram, rex Israhel, et Iosaphat, rex Iuda, in expeditionem profecti aduersum Mesam, regem Moab, in itinere solitudinis aquę defectu laborabant. Heliseus, fossas ut facerent, iussit. Et impletę sunt aquis. Victoriam quoque eis de hoste futuram


2679. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | SubSect | Section]

pulmentum amarissimum missa farina in ollam, in qua coctum erat, dulce reddidit. Viginti panibus ordeaceis centum uiros satiauit, ita ut pransis adhuc cibus superesset. Naman, regis Syrię principem, a lepra curauit septies in Iordane lotum. Munera ab eodem oblata noluit accipere, ne uenale faceret, quod gratis acceperat. Cunque illa Gezi per cupiditatem et dolum ellicuisset, lepram, qua Naman liberatus fuerat, incurrit uixitque leprosus. Quodam ad


2680. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | SubSect | Section]

Iordane lotum. Munera ab eodem oblata noluit accipere, ne uenale faceret, quod gratis acceperat. Cunque illa Gezi per cupiditatem et dolum ellicuisset, lepram, qua Naman liberatus fuerat, incurrit uixitque leprosus. Quodam ad Iordanem fluuium materiam cędente ferrum securis excussum cum in aquis mergeretur, Heliseus misso ligno ferrum ab imo fundo enatare fecit et lignario restitui. Idem obsessus a Syris in Dothaim Deum pręcatus cęcos reddidit et


2681. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | SubSect | Section]

prędixit famem septem annorum futuram. Cum esset Damasci, prędixit Benadab, Syrię regis, mortem et Azahelem in eius locum successurum. Idem Domino iubente unxit Iehu in regem Israhel ad disperdendam domum Achab. Prędixit Ioram, regis Israhel, interitum et uxoris Achab Iezabelis crudelem quidem necem, sed pro mentis minime indignam. Aduersa ualitudine affectus cum a Ioa, rege Israhel, inuiseretur, prędixit Syriam ter ab eo affligendam. Post


2682. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | SubSect | Section]

iubente unxit Iehu in regem Israhel ad disperdendam domum Achab. Prędixit Ioram, regis Israhel, interitum et uxoris Achab Iezabelis crudelem quidem necem, sed pro mentis minime indignam. Aduersa ualitudine affectus cum a Ioa, rege Israhel, inuiseretur, prędixit Syriam ter ab eo affligendam. Post hęc uita decessit. Veruntamen sepultus quoque miraculo non caruit. Hominis quippe cadauer in sepultura cius deiectum, cum sepulti ossa tetigisset,


2683. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | Section]

QVATVOR PROPHETAE ESAIAS ESAIAS, filius Amos, uir nobilis a regibus Iuda originem trahens, prophetauit in diebus Ozię, Ioathan, Achaz et Ezechię regum Iuda. Hic Ezechiam regem, cum Syrorum exercitus urbem obsedisset et ciuitatem magis fames quam arma pręmerent, tum cibi copiam tum obsidionis liberationem propediem futuram sperare


2684. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | Section]

prorsus delicti onere grauatam) et ingredietur Aegyptum. Et mouebuntur simulachra Aegypti a facie eius. Aiunt enim ipso Aegyptum ingresso simulachra deorum, quos Aegyptus colebat, corruisse. Vaticinatur etiam de Ioanne, Domini pręcursore, dicens: Vox clamantis in deserto: Parate uiam Domino, rectas facite in solitudine semitas Dei nostri! Quin etiam, cum ipse Dominus a Ioanne baptizaretur, Patris uocem ad eum de cęlo


2685. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | Section]

colebat, corruisse. Vaticinatur etiam de Ioanne, Domini pręcursore, dicens: Vox clamantis in deserto: Parate uiam Domino, rectas facite in solitudine semitas Dei nostri! Quin etiam, cum ipse Dominus a Ioanne baptizaretur, Patris uocem ad eum de cęlo lapsam, sicut in Euangelio legimus, ita in hoc propheta audimus: Ecce, inquit, seruus meus, suscipiam eum, electus meus, complacuit sibi in illo anima mea.


2686. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | SubSect | Section]

qui fuerunt in Anathot, in terra Beniamin. Anathot erat uiculus tribus milibus ab Hierosolyma distans. Hic in matris utero sanctificatus dicitur; uirginitatem seruauit. Puer adhuc prophetare coepit. Prophetauit autem in diebus Iosię et Sedechię, regum Iuda. Visiones eius fuere: uirga uigilans, olla succensa, mulier adultera, lumbare putridum, duo calathi pieni ficubus, alter malis, alter bonis. In his figurationibus designabatur futura


2687. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | SubSect | Section]

suscipiendi atque saluandi. Multo antehac populo Israhel in Assyriam translato alienigenarum colonię Samariam possederunt. Etenim a captiuitate decem tribuum (ut Iosephus tradit) usque ad transmigrationem duarum fluxere anni CXXX, menses VI, dies X. Cum ergo Hieremias collo cathenis obuoluto captiuitatem per Caldeos futuram prędicaret, Ananias pseudopropheta cathenas eius confregit


2688. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | SubSect | Section]

tueri eos crederetur, cum olim uiuus a pharaone rogatus de loco quodam serpentum multitudinem effugasset. EZECHIEL EZECHIEL, Buzi filius, cum Ioachin, rege Iuda, qui et Sedechias dicitur, captiuus ductus est in Babylonem. Trigesimo ętatis suę anno, captiuitatis quinto, exorsus est ad concaptiuos prophetare. Fuit de sacerdotali genere, sicut et Hieremias. Vidit


2689. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | Section]

Cyri, regum. XII PROPHETAE OSEE OSEE, filius Beri, syncronos Esaię fuit. Prophetauit temporibus Ozię, Ioathan, Achaz, Ezechię, regum Iuda, et Hieroboam, filii Iohę, regis Israhel. Ex his Achaz, regem Iuda, et Hieroboam, regem Israhel, arguit idolatrię sub figura uxoris fornicarię et filiorum fornicationum. Ob hoc utrumque


2690. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | Section]

XII PROPHETAE OSEE OSEE, filius Beri, syncronos Esaię fuit. Prophetauit temporibus Ozię, Ioathan, Achaz, Ezechię, regum Iuda, et Hieroboam, filii Iohę, regis Israhel. Ex his Achaz, regem Iuda, et Hieroboam, regem Israhel, arguit idolatrię sub figura uxoris fornicarię et filiorum fornicationum. Ob hoc utrumque regnum prędicit a gentibus euertendum. Prophetat de


2691. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | SubSect | Section]

dicens: Viuent tritico et germinabunt quasi uinea; memoriale eius sicut uinum Lybani. Atque hęc de propheta isto memorię prodita in prophetarum libello habentur. IOHEL IOHEL, filius Fatuel, denunciauit Iudeorum terram ab inimicis uastandam atque consumendam, et hoc sub metaphora erucę, bruci, locustę, rubiginis. Prędixit populi a captiuitate dimissi ad suum natale solum


2692. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | SubSect | Section]

quasi uinea; memoriale eius sicut uinum Lybani. Atque hęc de propheta isto memorię prodita in prophetarum libello habentur. IOHEL IOHEL, filius Fatuel, denunciauit Iudeorum terram ab inimicis uastandam atque consumendam, et hoc sub metaphora erucę, bruci, locustę, rubiginis. Prędixit populi a captiuitate dimissi ad suum natale solum reuersionem.


2693. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | SubSect | Section]

pastor, a Domino iussus est prophetare. Fuit de pastoribus Thecuę, quod oppidum sex milibus passuum distare dicitur a Bethlem. Fuit ille magis pręditus scientia quam politus sermone. Prophetauit iisdem temporibus quibus Iohel, Naum, Ionas, Osee, Esaias. Prędixit aduersa decem tribubus in Samaria. Illis quoque aduersa cecinit, qui crudeliter se habuere in filios Israhel, hoc est Gazę, Palestinę, Tyro, Idumeę. Christi aduentum prędicauit


2694. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | SubSect | Section]

a Domino iussus est prophetare. Fuit de pastoribus Thecuę, quod oppidum sex milibus passuum distare dicitur a Bethlem. Fuit ille magis pręditus scientia quam politus sermone. Prophetauit iisdem temporibus quibus Iohel, Naum, Ionas, Osee, Esaias. Prędixit aduersa decem tribubus in Samaria. Illis quoque aduersa cecinit, qui crudeliter se habuere in filios Israhel, hoc est Gazę, Palestinę, Tyro, Idumeę. Christi aduentum prędicauit dicens:


2695. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | SubSect | Section]

in specubus latentes persequente eos Achab, Samarię rege, et impiissima Iezabele, eius uxore, eo quod non curuassent genua ante Baal. Et quia prophetas pauerat, meruit gratiam accipere prophetandi. Prophetauit autem sub Iosaphat rege ipse et Micheas. Locutus est contra Edom, id est contra populo Israhelitico infestos. Edom enim dictus est Esau, qui persecutus est fratrem Iacob. Mystice uero aduersum illos est sermo, qui heretica subuersi


2696. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | SubSect | Section]

Iacob. Mystice uero aduersum illos est sermo, qui heretica subuersi prauitate catholicam Christi perturbant Ecclesiam. In Sebaste sepultum ferunt, quę tunc Samaria nuncupata est, et nunc quidem iuxta sepulturas Helię et Ioannis Baptistę monumentum eius cerni uenerationique haberi. IONAS IONAS, Amathi filius et (ut Hebrei aiunt) uiduę Sareptanę, quem puerum Helias


2697. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | SubSect | Section]

In Sebaste sepultum ferunt, quę tunc Samaria nuncupata est, et nunc quidem iuxta sepulturas Helię et Ioannis Baptistę monumentum eius cerni uenerationique haberi. IONAS IONAS, Amathi filius et (ut Hebrei aiunt) uiduę Sareptanę, quem puerum Helias propheta mortuum reuocauerat ad uitam, iussus ire Niniuen, ut eos, qui illic erant, arguat delicti, nauim conscendit, ut Tharsum


2698. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | SubSect | Section]

quę tunc Samaria nuncupata est, et nunc quidem iuxta sepulturas Helię et Ioannis Baptistę monumentum eius cerni uenerationique haberi. IONAS IONAS, Amathi filius et (ut Hebrei aiunt) uiduę Sareptanę, quem puerum Helias propheta mortuum reuocauerat ad uitam, iussus ire Niniuen, ut eos, qui illic erant, arguat delicti, nauim conscendit, ut Tharsum fugeret, sed sęuiente


2699. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | SubSect | Section]

Niniuen; prędixit eius euersionem, sed poenitentiam agentibus Dominus pepercit. Qua quidem in re significat nationes in prędicatione apostolorum relictis idolis Christum suscepturas et Iudeos inuisuros. Quod in se figurauit Ionas egre ferens non euenisse illa, quę prędixerat. Prophetauit sub Ozia, rege Iuda, quando et Osee et Amos et Esaias. MICHEAS MICHEAS Morasthites prophetauit in


2700. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | SubSect | Section]

egre ferens non euenisse illa, quę prędixerat. Prophetauit sub Ozia, rege Iuda, quando et Osee et Amos et Esaias. MICHEAS MICHEAS Morasthites prophetauit in diebus Ioathan, Achaz et Ezechię, regum Iuda. Prędixit mala Samarię et Hierusalem, captiuitatem atque intentum. Coram Iosaphat, rege Iuda, et Achab, rege Israhel, expeditionem in regem Syrię parantibus,


2701. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | SubSect | Section]

MICHEAS MICHEAS Morasthites prophetauit in diebus Ioathan, Achaz et Ezechię, regum Iuda. Prędixit mala Samarię et Hierusalem, captiuitatem atque intentum. Coram Iosaphat, rege Iuda, et Achab, rege Israhel, expeditionem in regem Syrię parantibus, prophetę Baal prospera eis canebant. Micheas autem, propheta Domini, prędixit fugam eorum et


2702. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | SubSect | Section]

Niniue euersa propheta, a uico Galileę Helcheseus dictus, aduersus Niniuen acerbe admodum declamat et Deo grauiter irascente funditus euertendam nunciat. Prędicauerat hoc idem Ionas, sed Niniuitę poenitentiam agendo ueniam impetrauerant et Dominus excidium, quod per prophetam minatus fuerat, inferre noluit. Illi uero, cum a periculo liberati essent, audaciores facti iterum pristinis uitiis sese


2703. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | SubSect | Section]

crimen iterum offendere non ueretur. Porro in annalibus ueterum legimus Niniuen (alii Ninum appellant) ab Arbace Medo dirutam ac solo ęquatam et Assyriorum imperium in Medos fuisse translatum Hieroboam, Ioas filio, Samarię regnante et Hierasolymis Ozia, Amasię filio. Post hęc propheta Saluatoris pręuidens aduentum et simul gentilium deorum interitum credentes consolatur et ait: Ecce super montes pedes euangelizantis


2704. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | SubSect | Section]

prophetę super Babylonios uaticinium. SOPHONIAS SOPHONIAS, filius Chusi, filii Godolię, filii Amarię, filii Ezechię, prophetasse traditur in diebus Iosię filii Ammon, regis Iuda. Hic in suis uaticiniis prędicit Hierosolymam Romanorum uiribus casuram. Sacerdotibus praue uiuentibus exprobrat, idolatras maledictione lacessit, principum increpat superbiam, damnat auaritiam,


2705. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | SubSect | Section]

AGGEVS AGGEVS propheta locutus est ad Zorobabel, filium Salathiel, ducem earum, qui de Babylone a Cyro dimissi Hierosolymam redierant, et ad Iesum, filium Iosedech, sacerdotem magnum, qui tunc cum Zorobabele erat. Increpat primo ignauiam eorum, quod post uetus destructum iactis iam noui templi fundamentis deseruerint ędificationem rati nondum uenisse tempus eius instaurandi, eo


2706. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | SubSect | Section]

repręhendit impietatem earum, qui, dum improbis rem prospere cędere uident, Deum uel iniustum uel humana non curare dicere audent. Porro, ut errorem hunc refellat, uaticinatur de aduentu Christi iudicioque futuro. Prędicit Ioannem Baptistam in primo Domini aduentu uiam pręparaturum atque ita uenturum illum ad templum suum- Virginis Intactę uterum- ut, qui ante tempora natus est Deus ex Deo, hic idem in tempore homo nascatur ex homine. Hunc


2707. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | Section]

de Machabeis, ducibus prępositisque Iudeorum. EX LIBRIS MACHABEORVM MATHATIAS MATHATIAS sacerdos, Ioannis, filii Symeonis, sacerdotis, filius fuit. Huic fuere quinque filii: Ioannes, Symon, Iudas, Eleazarus et Ionathas. Consedit in monte Modin. Quo cum uenissent Antiochi regis legati (sub illo enim erat tunc Iudea),


2708. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | Section]

EX LIBRIS MACHABEORVM MATHATIAS MATHATIAS sacerdos, Ioannis, filii Symeonis, sacerdotis, filius fuit. Huic fuere quinque filii: Ioannes, Symon, Iudas, Eleazarus et Ionathas. Consedit in monte Modin. Quo cum uenissent Antiochi regis legati (sub illo enim erat tunc Iudea), compellere populum coeperunt, ut idola adorarent. Multis ergo subuersis Mathatias


2709. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | Section]

EX LIBRIS MACHABEORVM MATHATIAS MATHATIAS sacerdos, Ioannis, filii Symeonis, sacerdotis, filius fuit. Huic fuere quinque filii: Ioannes, Symon, Iudas, Eleazarus et Ionathas. Consedit in monte Modin. Quo cum uenissent Antiochi regis legati (sub illo enim erat tunc Iudea), compellere populum coeperunt, ut idola adorarent. Multis ergo subuersis Mathatias cum liberis constanter magnoque animo


2710. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | SubSect | Section]

Bean in turrim compulsos igni absumpsit, Timothei, Amonitarum ducis, copias contriuit, ciuitatem Iazer cępit. Symone fratre Galileis in subsidium misso gentium, quę illum inuaserat, exercitum profligauit. Ipse uero cum Ionatha, fratre altero, capit Besor, expugnat Masphat et alias quidem subiugat Galaditidis ciuitates. Iterum cum Timotheo congressus superat. Venit in Syon nemine ex iis, quos secum duxerat, amisso. Deinde regem Antiochum cum


2711. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | SubSect | Section]

Iudeos. Cum Bachide et Alchimo, Antiochi militum pręfectis, congressus plurimis interemptis multitudine inimicorum obrutus periit. Cęteri fuga dilapsi sunt. Corpus precio redemptum sepelierunt in oppido Modin Symon et Ionathas fratres. Atque talis finis Iudę Machabei, fortissimi uiri ac bello strenui ducis, fuit. IONATHAS IONATHAS, Mathatię filius, in demortui Iudę locum omnium


2712. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | SubSect | Section]

dilapsi sunt. Corpus precio redemptum sepelierunt in oppido Modin Symon et Ionathas fratres. Atque talis finis Iudę Machabei, fortissimi uiri ac bello strenui ducis, fuit. IONATHAS IONATHAS, Mathatię filius, in demortui Iudę locum omnium suffragiis subfectus, ut Bachidis, Antiochenorum pręfecti, uitaret insidias, recessit cum suis et in deserto Thecuę ad lacum Asphalti consedit. Vbi


2713. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | SubSect | Section]

sepelierunt in oppido Modin Symon et Ionathas fratres. Atque talis finis Iudę Machabei, fortissimi uiri ac bello strenui ducis, fuit. IONATHAS IONATHAS, Mathatię filius, in demortui Iudę locum omnium suffragiis subfectus, ut Bachidis, Antiochenorum pręfecti, uitaret insidias, recessit cum suis et in deserto Thecuę ad lacum Asphalti consedit. Vbi uero audiuit


2714. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | SubSect | Section]

filius, in demortui Iudę locum omnium suffragiis subfectus, ut Bachidis, Antiochenorum pręfecti, uitaret insidias, recessit cum suis et in deserto Thecuę ad lacum Asphalti consedit. Vbi uero audiuit Bachidem copias ultra Iordanem traduxisse, Ioannem fratrem ad Nabatheos auxilia petitum misit. Sed in itinere filii Iambri ex Mada illum adorti intercępere. Neque hoc eis cęssit impune. Ionathas enim et Symon


2715. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | SubSect | Section]

ut Bachidis, Antiochenorum pręfecti, uitaret insidias, recessit cum suis et in deserto Thecuę ad lacum Asphalti consedit. Vbi uero audiuit Bachidem copias ultra Iordanem traduxisse, Ioannem fratrem ad Nabatheos auxilia petitum misit. Sed in itinere filii Iambri ex Mada illum adorti intercępere. Neque hoc eis cęssit impune. Ionathas enim et Symon ipsos, puellam sponsam a Mada ad uirum deducentes, ex


2716. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | SubSect | Section]

Bachidem copias ultra Iordanem traduxisse, Ioannem fratrem ad Nabatheos auxilia petitum misit. Sed in itinere filii Iambri ex Mada illum adorti intercępere. Neque hoc eis cęssit impune. Ionathas enim et Symon ipsos, puellam sponsam a Mada ad uirum deducentes, ex insidiis aggressi trucidarunt festiuusque illis nuptiarum dies uersus est in luctum. Hinc peracta fraternę cędis ultione reuersi sunt ad Iordanem.


2717. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | SubSect | Section]

impune. Ionathas enim et Symon ipsos, puellam sponsam a Mada ad uirum deducentes, ex insidiis aggressi trucidarunt festiuusque illis nuptiarum dies uersus est in luctum. Hinc peracta fraternę cędis ultione reuersi sunt ad Iordanem. Commisso pręlio fuderunt Bachidis aciem. Ionathas fugientes insecutus mille ferme ex illis cędendo prostrauit. Cum reliquis Bachides Hierosolymam contendit (Antiocho enim tunc seruiebat ciuitas) Iudeorumque ueritus


2718. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | SubSect | Section]

a Mada ad uirum deducentes, ex insidiis aggressi trucidarunt festiuusque illis nuptiarum dies uersus est in luctum. Hinc peracta fraternę cędis ultione reuersi sunt ad Iordanem. Commisso pręlio fuderunt Bachidis aciem. Ionathas fugientes insecutus mille ferme ex illis cędendo prostrauit. Cum reliquis Bachides Hierosolymam contendit (Antiocho enim tunc seruiebat ciuitas) Iudeorumque ueritus uires oppida muniuit et locis opportunis, ut hostis


2719. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | SubSect | Section]

ueritus uires oppida muniuit et locis opportunis, ut hostis accessum impediret, pręsidia posuit. Ipse in Syriam ad regem abiit ac per biennium ab armis est cessatum. Quinquaginta Iudei a Bachide pecunia corrupti insidiabantur Ionathę duci, quos ille depręhensos occidi iussit et cum suis Bethbeson oppidum ingressus uictu atque armis illud muniuit Symoneque fratre cum pręsidio ibi relicto profectus oppressit aduersarios Odaren et fratrem eius et


2720. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | SubSect | Section]

fudit fugauitque. Bachides ergo retrocędens et iam periculo liber illos, quorum consilio ad oppugnandam accesserat ciuitatem, ut parum sibi fidos morte mulctauit. Deinde toties belli fortunam tentare haud tutum ratus, cum Ionatha pacem iniit. Post hęc Ionathas Machmis consedit pręsidens populo et a suorum consortia impios repellens. Postea Alexandra cognomento Nobili, Antiochi filio, Ptolomaidem occupante Demetrius aduersus illum moturus


2721. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | SubSect | Section]

retrocędens et iam periculo liber illos, quorum consilio ad oppugnandam accesserat ciuitatem, ut parum sibi fidos morte mulctauit. Deinde toties belli fortunam tentare haud tutum ratus, cum Ionatha pacem iniit. Post hęc Ionathas Machmis consedit pręsidens populo et a suorum consortia impios repellens. Postea Alexandra cognomento Nobili, Antiochi filio, Ptolomaidem occupante Demetrius aduersus illum moturus Ionatham per litteras petiit, ne


2722. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | SubSect | Section]

cum Ionatha pacem iniit. Post hęc Ionathas Machmis consedit pręsidens populo et a suorum consortia impios repellens. Postea Alexandra cognomento Nobili, Antiochi filio, Ptolomaidem occupante Demetrius aduersus illum moturus Ionatham per litteras petiit, ne Alexandrum ope aliqua iuuaret, pacisque obsides misit. Ionathas remissis obsidibus ei expediendi exercitus potestatem fecit, pacem ita habiturus, ut neutri neque oneri neque iuuamento existat.


2723. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | SubSect | Section]

consortia impios repellens. Postea Alexandra cognomento Nobili, Antiochi filio, Ptolomaidem occupante Demetrius aduersus illum moturus Ionatham per litteras petiit, ne Alexandrum ope aliqua iuuaret, pacisque obsides misit. Ionathas remissis obsidibus ei expediendi exercitus potestatem fecit, pacem ita habiturus, ut neutri neque oneri neque iuuamento existat. Iam ipse Ionathas Hierosolymam receperat ab hoste destitutam; muros, qui demoliti


2724. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | SubSect | Section]

per litteras petiit, ne Alexandrum ope aliqua iuuaret, pacisque obsides misit. Ionathas remissis obsidibus ei expediendi exercitus potestatem fecit, pacem ita habiturus, ut neutri neque oneri neque iuuamento existat. Iam ipse Ionathas Hierosolymam receperat ab hoste destitutam; muros, qui demoliti fuerant, instaurandos curauit, arcem Syon muniuit. Cęterum Alexander quoque Ionathę amiciciam quęrens regia illi dona destinauit, purpureum indumentum


2725. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | SubSect | Section]

pacem ita habiturus, ut neutri neque oneri neque iuuamento existat. Iam ipse Ionathas Hierosolymam receperat ab hoste destitutam; muros, qui demoliti fuerant, instaurandos curauit, arcem Syon muniuit. Cęterum Alexander quoque Ionathę amiciciam quęrens regia illi dona destinauit, purpureum indumentum aureamque coronam. Ionathas autem non tam donis captus quam malorum memor, quę Iudei olim a Demetrio passi fuerant, iunxit se Alexandro. Alexander


2726. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | SubSect | Section]

receperat ab hoste destitutam; muros, qui demoliti fuerant, instaurandos curauit, arcem Syon muniuit. Cęterum Alexander quoque Ionathę amiciciam quęrens regia illi dona destinauit, purpureum indumentum aureamque coronam. Ionathas autem non tam donis captus quam malorum memor, quę Iudei olim a Demetrio passi fuerant, iunxit se Alexandro. Alexander igitur manum conserens cum Demetrio superat. Deinde Ptolomei,


2727. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | SubSect | Section]

Demetrio passi fuerant, iunxit se Alexandro. Alexander igitur manum conserens cum Demetrio superat. Deinde Ptolomei, Aegypti regis, filiam Cleopatram accipit uxorem. Cum utroque Ionathas Ptolomaide illos conueniens contrahit societatem. Emuli ex Israhel accusabant Ionatham coram rege. Rex uero repulsis accusatoribus induit eum purpura et, ne cui aduersus illum interpellare liceret, edixit. Ionathas


2728. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | SubSect | Section]

manum conserens cum Demetrio superat. Deinde Ptolomei, Aegypti regis, filiam Cleopatram accipit uxorem. Cum utroque Ionathas Ptolomaide illos conueniens contrahit societatem. Emuli ex Israhel accusabant Ionatham coram rege. Rex uero repulsis accusatoribus induit eum purpura et, ne cui aduersus illum interpellare liceret, edixit. Ionathas ergo tali honore affectus Hierosolymam rediit. Per idem tempus Apollonius, a Demetrio


2729. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | SubSect | Section]

Cum utroque Ionathas Ptolomaide illos conueniens contrahit societatem. Emuli ex Israhel accusabant Ionatham coram rege. Rex uero repulsis accusatoribus induit eum purpura et, ne cui aduersus illum interpellare liceret, edixit. Ionathas ergo tali honore affectus Hierosolymam rediit. Per idem tempus Apollonius, a Demetrio Celesyrię pręfectus, Ionatham ad pugnam prouocauit. Ionathas autem cum fratre Symone et X milibus militum expugnat Ioppen. Mox cum


2730. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | SubSect | Section]

Rex uero repulsis accusatoribus induit eum purpura et, ne cui aduersus illum interpellare liceret, edixit. Ionathas ergo tali honore affectus Hierosolymam rediit. Per idem tempus Apollonius, a Demetrio Celesyrię pręfectus, Ionatham ad pugnam prouocauit. Ionathas autem cum fratre Symone et X milibus militum expugnat Ioppen. Mox cum Apollonia castris ad Azotum positis sedente committit pręlium. Victi Apolloniani terga uertunt et fugientes intra


2731. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | SubSect | Section]

induit eum purpura et, ne cui aduersus illum interpellare liceret, edixit. Ionathas ergo tali honore affectus Hierosolymam rediit. Per idem tempus Apollonius, a Demetrio Celesyrię pręfectus, Ionatham ad pugnam prouocauit. Ionathas autem cum fratre Symone et X milibus militum expugnat Ioppen. Mox cum Apollonia castris ad Azotum positis sedente committit pręlium. Victi Apolloniani terga uertunt et fugientes intra Azoti muros sese recipiunt


2732. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | SubSect | Section]

edixit. Ionathas ergo tali honore affectus Hierosolymam rediit. Per idem tempus Apollonius, a Demetrio Celesyrię pręfectus, Ionatham ad pugnam prouocauit. Ionathas autem cum fratre Symone et X milibus militum expugnat Ioppen. Mox cum Apollonia castris ad Azotum positis sedente committit pręlium. Victi Apolloniani terga uertunt et fugientes intra Azoti muros sese recipiunt Dagonis dei, qui ibi colebatur, opem frustra implorantes. Ionathas


2733. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | SubSect | Section]

expugnat Ioppen. Mox cum Apollonia castris ad Azotum positis sedente committit pręlium. Victi Apolloniani terga uertunt et fugientes intra Azoti muros sese recipiunt Dagonis dei, qui ibi colebatur, opem frustra implorantes. Ionathas enim capit ciuitatem, captam incendit, idoli templum dirruit, cuncta flammis cędibusque compleuit; suntque armis atque igni octo fere milia hominum absumpta. Hac uictoria potitus uenit Ascalonem, deinde


2734. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | SubSect | Section]

insigne stirpis regię erat, dono misit ei. Acharon quoque cum eius agro in possessionem concessit. Per dies illos rex Aegypti Ptolomeus Philometor occupauerat oppida Syrię, quę erant ditionis generi sui Alexandri. Huc regem Ionathas adiens salutauit. Idem Ptolomeus filiam suam Alexandro ablatam tradidit Demetrio et ingressus Antiochiam geminum diadema sibi imposuit, Aegypti atque Asię. Alexander erat in Cilicia, metuens autem Ptolomeum abiit in


2735. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | SubSect | Section]

geminum diadema sibi imposuit, Aegypti atque Asię. Alexander erat in Cilicia, metuens autem Ptolomeum abiit in Arabiam. Zabdiel Arabs eum interemit, interempti caput mittit Ptolomeo. Mortuo Ptolomeo regnat Demetrius. Ionathas oppugnare coepit arcem Syon. Eam tunc tenebant Macedones et transfugę Iudei. A Demetrio desistere iussus illum cum muneribus Ptolomaide adiit. His acceptis Demetrius arcis recipiendę ipsi gratiam fecit. Ille arce


2736. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | SubSect | Section]

tria milia. Triphon quippe id agebat, ut Antiocho, Alexandri filio, paternum regnum restitueretur. Demetrius autem, cum Antiohię esset, plurimorum, qui in ipsum coniurauerant, insidias passus ad auxilium Iudeorum, quos Ionathas miserat, confugit. Hi repente arreptis armis pro rege stant, coniuratos et ciues coniurationis conscios trucidant, res diripiunt, regem periculo liberant, urbem incendunt. Qui


2737. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | SubSect | Section]

liberant, urbem incendunt. Qui internicioni superfuere, a Demetrio necem eorum miserante impetrant ueniam. Sed tamen rerum potitus erga illos, quorum uirtute seruatus fuerat, ingratus fuit. Ipsis absque stipendio dimissis Ionatham quoque uexare coepit. Interim Triphon Antiochiam ingressus Antiochum puerum in solio regni collocat. Antiochus per nuncios commendat se Ionathę et Symoni, eius fratri, quos Demetrius infestabat. Ionathas autem oppida


2738. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | SubSect | Section]

quorum uirtute seruatus fuerat, ingratus fuit. Ipsis absque stipendio dimissis Ionatham quoque uexare coepit. Interim Triphon Antiochiam ingressus Antiochum puerum in solio regni collocat. Antiochus per nuncios commendat se Ionathę et Symoni, eius fratri, quos Demetrius infestabat. Ionathas autem oppida Iudę rebus necessariis munire non cessabat. Venit ei auxilio exercitus Syrię. Ascalonem ueniens amice suscipitur. Gazam portas sibi claudentem


2739. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | SubSect | Section]

stipendio dimissis Ionatham quoque uexare coepit. Interim Triphon Antiochiam ingressus Antiochum puerum in solio regni collocat. Antiochus per nuncios commendat se Ionathę et Symoni, eius fratri, quos Demetrius infestabat. Ionathas autem oppida Iudę rebus necessariis munire non cessabat. Venit ei auxilio exercitus Syrię. Ascalonem ueniens amice suscipitur. Gazam portas sibi claudentem obsedit, suburbana deprędatus est, uicos incendit,


2740. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | SubSect | Section]

obsedit, suburbana deprędatus est, uicos incendit, submittentibus se fide data acceptisque obsidibus pergit Cades Galileę aduersus eos, qui Antiocho regnum inuidebant. Interea Symon in Iudea relictus capit Bethsuram. Ionathas autem ad lacum Genesar cum aduersariis confligit. Suis ad fugam conuersis Dei opem inuocat. Substitit acies, et in pręlium reuersus uictor euadit. Fugientes persecutus usque Cades ac tribus hominum milibus cęsis


2741. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | SubSect | Section]

Romanis et Spartiatis redintegrat amiciciam. Post hęc Demetrii pręfectis occurrit in Amathite regione. Qui territi focis per noctem succensis, quo fugam dissimularent, antequam illuxisset, discessere. Mane re comperta Ionathas eas insecutus, cum assequi nequiuisset, iam enim flumen Eleuterum transmiserant, diuertit iter ad Arabas Zabadeos improuidosque oppręssit. Interim, dum ille Damasci fines perlustrat, Symon frater ad Ascalonem usque


2742. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | SubSect | Section]

eas insecutus, cum assequi nequiuisset, iam enim flumen Eleuterum transmiserant, diuertit iter ad Arabas Zabadeos improuidosque oppręssit. Interim, dum ille Damasci fines perlustrat, Symon frater ad Ascalonem usque perueniens Ioppen occupat et ei pręsidium imponit. Ionathas Hierosolymam reuersus deliberatione cum senioribus habita castella locis opportunis ędificat, muro interiecto urbem ab arce separat, moenium partem, quę orientem spectabat,


2743. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | SubSect | Section]

enim flumen Eleuterum transmiserant, diuertit iter ad Arabas Zabadeos improuidosque oppręssit. Interim, dum ille Damasci fines perlustrat, Symon frater ad Ascalonem usque perueniens Ioppen occupat et ei pręsidium imponit. Ionathas Hierosolymam reuersus deliberatione cum senioribus habita castella locis opportunis ędificat, muro interiecto urbem ab arce separat, moenium partem, quę orientem spectabat, collapsam reparat. Symon Adiada et Sophala


2744. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | SubSect | Section]

ędificat, muro interiecto urbem ab arce separat, moenium partem, quę orientem spectabat, collapsam reparat. Symon Adiada et Sophala construit. Porro Triphon in animo habens Antiochum ab Asia pellere Bethsan ire contendit ibi Ionatham per dolum opprimendi causa. Processerat obuiam Ionathas cum ingenti militum manu. Ille uenientem amice atque humaniter excepit aliud lingua foris promens, aliud celans in corde. Multis denique blanditiis persuadet, ut


2745. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | SubSect | Section]

orientem spectabat, collapsam reparat. Symon Adiada et Sophala construit. Porro Triphon in animo habens Antiochum ab Asia pellere Bethsan ire contendit ibi Ionatham per dolum opprimendi causa. Processerat obuiam Ionathas cum ingenti militum manu. Ille uenientem amice atque humaniter excepit aliud lingua foris promens, aliud celans in corde. Multis denique blanditiis persuadet, ut dimisso exercitu secum cum paucis ad Ptolomaidem pergat,


2746. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | SubSect | Section]

foris promens, aliud celans in corde. Multis denique blanditiis persuadet, ut dimisso exercitu secum cum paucis ad Ptolomaidem pergat, ob hoc se uenisse testatus, ut eam ipsi traderet. Vbi autem Ptolomaidem ingressi sunt, Ionathas compręhenditur et, qui illum comitati fuerant, mille uiri interficiuntur. Militum phalanx a Triphone missa ad reliquum Ionathę exercitum persequendum pugnę se credere diffidens


2747. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | SubSect | Section]

ut eam ipsi traderet. Vbi autem Ptolomaidem ingressi sunt, Ionathas compręhenditur et, qui illum comitati fuerant, mille uiri interficiuntur. Militum phalanx a Triphone missa ad reliquum Ionathę exercitum persequendum pugnę se credere diffidens reuertitum. Illi autem in Iudeam regressi ducem dolo sibi ereptum planxere. Aduersarii uero ad delendum Iudeorum regnum occasionem sibi datam gaudebant. Sed Iudei


2748. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | SubSect | Section]

sibi datam gaudebant. Sed Iudei Symonem, et ipsum strenuum bello uirum, sibi ducem constituunt. De quo nunc dicemus. SYMON SYMON post fratris Ionathę captiuitatem dux creatus collegit exercitum, muros urbis muniuit pręsidiaque disposuit. Ionatham, Absalomi filium, cum militum manu misit Ioppem. Quo ille ueniens eiectis, qui in arce erant, ipse in pręsidium


2749. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | SubSect | Section]

ducem constituunt. De quo nunc dicemus. SYMON SYMON post fratris Ionathę captiuitatem dux creatus collegit exercitum, muros urbis muniuit pręsidiaque disposuit. Ionatham, Absalomi filium, cum militum manu misit Ioppem. Quo ille ueniens eiectis, qui in arce erant, ipse in pręsidium mansit. Tryphon a Ptolomaide mouit Ionatham captiuum secum trahens. Cum Iudeis collocutus eum pro


2750. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | SubSect | Section]

SYMON SYMON post fratris Ionathę captiuitatem dux creatus collegit exercitum, muros urbis muniuit pręsidiaque disposuit. Ionatham, Absalomi filium, cum militum manu misit Ioppem. Quo ille ueniens eiectis, qui in arce erant, ipse in pręsidium mansit. Tryphon a Ptolomaide mouit Ionatham captiuum secum trahens. Cum Iudeis collocutus eum pro argento Demetrio regi debito se retinuisse dixit


2751. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | SubSect | Section]

collegit exercitum, muros urbis muniuit pręsidiaque disposuit. Ionatham, Absalomi filium, cum militum manu misit Ioppem. Quo ille ueniens eiectis, qui in arce erant, ipse in pręsidium mansit. Tryphon a Ptolomaide mouit Ionatham captiuum secum trahens. Cum Iudeis collocutus eum pro argento Demetrio regi debito se retinuisse dixit dimissurus, si sibi pendantur argenti talenta centum et duo eius liberi obsides dentur. Symon,


2752. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | SubSect | Section]

Symon, tametsi maligni hominis insidias ac dolos non ignoraret, decipi tamen ab eo quam a suis ut nimium crudelis odio haberi maluit, et quod petebatur, persoluit. Ille uero solita usus perfidia non dimisso Ionatha mouit exercitum per uiam, quę ducit Ador, Symeone cum suis uestigia eius subsequente. Et accessit proxime Hierosolymam uolensque illis, qui in arce Syon erant, Symonis aduersariis, prębere annonam, sed niue alta


2753. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | SubSect | Section]

suis uestigia eius subsequente. Et accessit proxime Hierosolymam uolensque illis, qui in arce Syon erant, Symonis aduersariis, prębere annonam, sed niue alta impeditus diuertit item Baschamam uersus. Quo cum peruenisset, Ionatham, quem simulata amicicia deceperat, simulque liberos eius morte sustulit et Ptolomaidem rediit. Eorum corpora Symon in Modin patrio sepulchro condidit superposuitque ędificium cum pyramide, uirtuti memorięque eorum


2754. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | SubSect | Section]

Gazam et in deditionem acceptam ab idolis expiauit. Illi post hęc qui in arce Syon erant, cum fame compellente sese ei tradidissent, fide sibi data recesserunt. His eiectis ipse ibidem habitauit. Et iam ętate grauatus Ioannem filium militibus pręfecit. Is Gazaram habitatum concessit. Post hęc in Iudea diu a bello cessatum est. Symon igitur Gazarę, Bethsurę, Hierosolymę et arci Syon dominatus est nemineque eum armis lacessere auso


2755. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | SubSect | Section]

ante appellauerat, cum castra ad Doram fixisset ibique obsedisset Triphonem, duo auxiliorum milia donaque plurima sibi a Symone missa repudiauit. Et occasionem indicendi belli quęrens per Attenobium legatum repetiit ab eo Ioppem, Gazaram, arcem Syon urbemque Hierosolymam. Cunque tam improbę petitioni Symon nequaquam acquieuisset, ille cum classe et pedestri equestrique exercitu misit Cendebeum, ut Iudeam inuaderet. Cum his copiis Cendebeus


2756. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | SubSect | Section]

exercitu misit Cendebeum, ut Iudeam inuaderet. Cum his copiis Cendebeus uenit Iamniam et incursionibus uastare Iudeę fines coepit. Aedificauit Cedronem ibique posito pręsidio commeatum Iudeis, qui frequens erat, interclusit. Ioannes a Gazara Hierosolymam ascendens nunciauit Cendebeum circa Iudeę oppida hostiliter agere. Tunc Symon ipsi Ioanni ac Iudeis omnibus, ut pro patrio solo libere pugnarent, pręcipit. Ioannes igitur cum XX milium uirorum


2757. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | SubSect | Section]

fines coepit. Aedificauit Cedronem ibique posito pręsidio commeatum Iudeis, qui frequens erat, interclusit. Ioannes a Gazara Hierosolymam ascendens nunciauit Cendebeum circa Iudeę oppida hostiliter agere. Tunc Symon ipsi Ioanni ac Iudeis omnibus, ut pro patrio solo libere pugnarent, pręcipit. Ioannes igitur cum XX milium uirorum exercitu uenit ad Modin. Primo mane surgens cum ad torrentem Cedronem applicuisset, uidit exaduerso in ulteriore


2758. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | SubSect | Section]

qui frequens erat, interclusit. Ioannes a Gazara Hierosolymam ascendens nunciauit Cendebeum circa Iudeę oppida hostiliter agere. Tunc Symon ipsi Ioanni ac Iudeis omnibus, ut pro patrio solo libere pugnarent, pręcipit. Ioannes igitur cum XX milium uirorum exercitu uenit ad Modin. Primo mane surgens cum ad torrentem Cedronem applicuisset, uidit exaduerso in ulteriore ripa stare ingentes Cendebei copias. Continuo citato equo torrentem


2759. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | SubSect | Section]

in ulteriore ripa stare ingentes Cendebei copias. Continuo citato equo torrentem pertransiit, quem cęteri secuti cum sacris tubis increpuissent, Cendebeus et qui cum illo erant in fugam uersi Cedronem castellum intrant. Ioannes ad portas usque fugientes insecutus cędebat. Inde uictor decedens castella in agro Azothi cum iis, qui ad ea confugerant, concremauit. Duobus hostium milibus interemptis in Iudeam rediit. Illis diebus Ptolomeus, Abobi


2760. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | SubSect | Section]

inuitatos per dolum suscepit. Postquam enim cibo potuque sese repleuissent, incautos armis oppressit ac trucidauit scripsitque regi sublatis tandem inimicis ei se regionem traditurum. Certos cum armis Gazaram mittit, qui Ioannem, tertium Symonis filium, militię ducem, interficerent. Ioannes autem, insidiarum huius Ptolomei non ignarus, captos illos, qui se proditum uenerant, occidi iussit. Reliqua Ioannis gesta finisque eius in libris


2761. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | SubSect | Section]

repleuissent, incautos armis oppressit ac trucidauit scripsitque regi sublatis tandem inimicis ei se regionem traditurum. Certos cum armis Gazaram mittit, qui Ioannem, tertium Symonis filium, militię ducem, interficerent. Ioannes autem, insidiarum huius Ptolomei non ignarus, captos illos, qui se proditum uenerant, occidi iussit. Reliqua Ioannis gesta finisque eius in libris bibliacis, unde ista conlegimus, non habentur. Atque ut extremam operi


2762. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | SubSect | Section]

Certos cum armis Gazaram mittit, qui Ioannem, tertium Symonis filium, militię ducem, interficerent. Ioannes autem, insidiarum huius Ptolomei non ignarus, captos illos, qui se proditum uenerant, occidi iussit. Reliqua Ioannis gesta finisque eius in libris bibliacis, unde ista conlegimus, non habentur. Atque ut extremam operi manum imponamus, breuiter deinceps explicabimus Onię sacerdotis et aliorum quorundam in Deum pietatem, qui occidi


2763. Andreis, Franjo... . Lectori verum describit... [Paragraph | Section]

nec vanus amor metusve rodit:
5  Ignarusque animi furoris: atqui
Nec vitae cupidus, sibi nec ipsi
Indulgens nimium: sed usque constans.
Quem nec frigora, nec gelu, nec aestus,
Imbres nec madidi, niuesque dirae,
10  Ventorum aut rabies trucisque saeua
Non fati series mouere possunt:
Quin semper putet esse se beatum,
Fortunae dominus, suique rector.
Hunc si partibus assequi licebit
15  Cunctis: Quis neget Herculem, Iouemque
Caessuros animo tuo decenti?


2764. Andreis, Franjo... . Oratio Tranquilli Parthenii... [Paragraph | Section]

de Iaxamatis / Iaxamatae aliisque intra suos fines pari viris animo proeliantibus: Amazones patrios limites egressae armis non modo sedes acquisiuere / sed bellicosissimas gentes sibi tamdiu parere coegerunt / Amazonum virtus. donec Hercules Iouis filius Euristei iussu profligatis amazonibus Amazones ab hercule profligatae. Hyppolitem reginam non abduxerit / atque Panthesilea demum bello troiano ab Achille non sit interfecta: Panthesilea ab Achille interfecta. tametsi comperio


2765. Andreis, Franjo... . Oratio Tranquilli Parthenii... [Paragraph | Section]

breui spacio temporis aliis ferociae barbarorum metu caedentibus: aliis / qui se pro patria opibus / ac libertate opposuerant crudeliter trucidatis, Prouinciae a thurcis in asia occupatae. Colchos, Cappadociam, Paphlagoniam, Gallaciam, Asiam, Phrygiam, Meoniam, Lydiam, Ioniam Cariam, Lyciam, Pamphiliam, Ciliciam, Armeniam, ac omnes oras, omniaque littota sinistri lateris ab ostio Tanais, ac Cimerio Bosphoro vsque ad Amanum montem et Eufratem fluuium partim vi / partim dolo subaegerunt. Sic rebus ad orientem succaedentibus non cogitantes sordida sui


2766. Andreis, Franjo... . Oratio Tranquilli Parthenii... [Paragraph | Section]

/ Babiloniam / Iudaeam Palestinam / Aegiptum vsque ad Cinammiferam Arabiam et Persidem victorem exercitum circumtulit. Quantum vero nauali bello valeant Thurcarum virtus in mari. testimonio sunt Lesbos / Samothracia / Euboaea / Salamis / Cyclades / omnesque in Aegaeo et Ionio mari praeter Cretam et Corcyram e manibus Christianorum ereptae insulae. Insulae a Thurcis subiugatae Nouissime autem ingenti classe mare Siculum / Tyrrhenum / Ligusticum / Lybicum / Balcaricum infestis populationibus littora legendo / contortis in


2767. Andreis, Franjo... . Oratio Tranquilli Parthenii... [Paragraph | Section]

/ Germana cohors / florentibus annis
Molliter in choreis religatos tempora mirto
Ad tibias numerosque pares producere longa
Ocia: vel noctique diem / tenebrasque diei
Iungere / diuersi referente Dione tenoris
Et lusus / dulcesque iocos: dum cuncta benignis
Tempora sub fatis agerentur laeta: nec vllis
Hostibus afflicti / nullam morbique / famisque
Experti rabiem securis lusimus horis.
Iam mutat fortuna vices / praecepsque sub imum
Turgentes cotracta sinus / deuoluitur


2768. Andreis, Franjo... . Oratio Tranquilli Parthenii... [Paragraph | Section]

hastilia ferro:
Accaedantque trucem terrentia Classica Martem.
Hinc quoque victrices Aquilas moueamus in hostem?
Vt ferus in patrias iterum / Duce et Auspice Christo /
Transfugiat latebras: posita formidine demum
Plebs Christum venerata sacrum foelicia captet
Ocia: et Astraeo semper potiatur Amore. In officina excusoria Iohannis Miller Augustae Vindelicorum. Sexto Kalendas Iunias Anno salutifero M.D.XVIII.


2769. Andreis, Franjo... . Oratio de laudibus eloquentiae... [Paragraph | SubSect | Section]

excelsus animus: Magnus animus gloriae cupidus. atque spretis rerum terrenarum cupiditatibus per omnes casus et pericula sine ulla intermissione arduum eius ac sudatum uerticem attingere anhelat. Huius cupido Iouem, Iupiter. liberum Patrem, Liber pater. Mercurium, Mercurius. Apollinem,


2770. Andreis, Franjo... . Oratio de laudibus eloquentiae... [Paragraph | SubSect | Section]

Mercurius. Apollinem, Apollo. Cererem, Ceres. Palladem Pallas. in coelum extulit. Nihil aliud Herculem filium Iouis Hercules filius Iouis. fecit, quam quod immensis aerumnis tot monstra sustulerit, quibus mortales infestabantur: quos quidem iuuando deum procul dubio imitamur, et hac certissima et compendiaria uia itur ad


2771. Andreis, Franjo... . Oratio de laudibus eloquentiae... [Paragraph | SubSect | Section]

Apollo. Cererem, Ceres. Palladem Pallas. in coelum extulit. Nihil aliud Herculem filium Iouis Hercules filius Iouis. fecit, quam quod immensis aerumnis tot monstra sustulerit, quibus mortales infestabantur: quos quidem iuuando deum procul dubio imitamur, et hac certissima et compendiaria uia itur ad gloriam. Compendiarium


2772. Andreis, Franjo... . Ad Deum Contra Thurcas Oratio... [Paragraph | SubSect | Section]


8  Parthenius / vitae nostra pericla docens.
9  Hoc et Pierii latices in carmine sparsi /
10  Et contorta manu tela trisulca uigent.
11  Non humana putes moturum pectora tantum
12  Cogere sed summum sub sua vota Iouem: Theodericus Spett Prepositus Stushardiensis.
1  Horrida Thurcarum / minitantiaque agmina sanctis
2  Christicolis / magno vix memoranda metu /


2773. Marulić, Marko. De humilitate, versio electronica [page 419 | Paragraph | SubSect | Section]

pulli columbarum. Hostia hęc inopię et paupertatis indicium erat. Leuitici enim lex iubet offerri agnum in holocaustum pro filio et pullum columbę siue turturem. Si agnum — inquit — non poterit, offerat duos turtures uel duos pullos columbarum. Ioseph ergo et Maria intantum inopes erant, ut agnum, quem offerrent, non haberent pręter Agnum ipsum, qui tollit peccata mundi, non in templo, sed in cruce offerendum. Non sit tibi, Christiane, grauis paupertas. Hęc te Dei filio magis similem facit quam diuitem suę


2774. Marulić, Marko. De humilitate, versio electronica [page 420 | Paragraph | SubSect | Section]

uenturo tot ante seculis fuerat prophetatum. Iam primum Herodis persecutionem patitur. Cum enim ille a magis didicisset natum esse regem Israhel, dubitauit illo saluo se de regni solio deturbatum iri et cęde ipsum tollere decreuit. Angeli autem monitu Ioseph cum puero et Maria, matre eius, fugit in Aegyptum. In Aegyptum, idolis deditam, iam tum Dominus inferebatur colendus, Iudeam relinquens incredulam. Fugit ergo Saluator noster Herodem, ut se nobis exiberet in salutem, nos gentilitio errore liberaret et in uiam ueritatis


2775. Marulić, Marko. De humilitate, versio electronica [page 420 | Paragraph | SubSect | Section]

potestis facere. Sed iam, quid aduersus eum ipsi Iudei, inuidię ueneno imbuti, dixerint siue fecerint, uideamus. Et cum omnia pro nostra salute passus sit, credamus nihil esse tam durum, tam asperum, quod pro nomine eius perferre non debeamus. In Ioannis Euangelio legimus: Persequebantur Iudei Iesum, quia sanabat in sabbato et quia patrem suum dicebat Deum, ęqualem se faciens Deo. Cum morbos pelleret, cum demoniis imperaret et multa mira faceret, negare manifesta non poterant; hanc ipsam arguendi ansam


2776. Marulić, Marko. De humilitate, versio electronica [page 423 | Paragraph | SubSect | Section]

parere non possent. Hic igitur, qui tantę potentię erat, poterat impios detractores repente perdere, sed nostrę infirmitati maluit consulere, ut discamus pati potius iniuriam quam referre. Pręterea, cum multa uera salutiferaque admonuisset, dissensio — ut Ioannes ait — facta est inter Iudeos propter sermones hos. Dicebant autem multi ex ipsis: Demonium habet et insanit. Quid eum auditis? Alii dicebant: Hęc uerba non sunt demonium habentis; nunquid demonium potest cęcorum oculos aperire? Nihil hic respondit


2777. Marulić, Marko. De humilitate, versio electronica [page 424 | Paragraph | SubSect | Section]

ciuitatem Galileę ibique docebat populum. Qua certe in re instruit nos ne tunc quidem, cum aduersariorum persecutionem patimur, cessandum esse ab operibus iustitię. Ad hęc frequenter etiam lapidibus eum obruere concupierunt. Nam cum in templo eos docuisset, ut Ioannes ait, dixissetque: Antequam Abraham fieret, ego sum. Tulerunt — inquit — lapides, ut iacerent in eum. Iesus autem abscondit se et exiuit de templo; illud nempe implens, quod in psalmo est dictum: Odiui ecclesiam malignantium, et cum


2778. Marulić, Marko. De humilitate, versio electronica [page 428 | Paragraph | SubSect | Section]

enim, quoniam in furorem uersus est. Suos appellat Euangelista, uel qui ex eadem tribu erant uel ex eadem familia, Iudeos. Hi igitur uincire** eum quasi furiosum parabant, ut sequentium eum animos auerterent. Tantum odii in illum propinqui quoque conceperant. Quos Ioannes Iudeorum more fratres eius nuncupat, cum ait: Neque enim fratres eius credebant in eum. Et quoniam magni liuoris unum propositum est, quicquid dixeris, quicquid egeris, non uirtuti dare, sed uitio uertere, de talibus queritur in Mattheo et in Luca


2779. Marulić, Marko. De humilitate, versio electronica [page 428 | Paragraph | SubSect | Section]

eius nuncupat, cum ait: Neque enim fratres eius credebant in eum. Et quoniam magni liuoris unum propositum est, quicquid dixeris, quicquid egeris, non uirtuti dare, sed uitio uertere, de talibus queritur in Mattheo et in Luca ipse Dominus: Venit Ioannes — inquit — neque manducans neque bibens, et dicitis: Demonium habet. Venit Filius hominis manducans et bibens, et dicitis: Ecce homo uorax et potator uini, publicanorum et peccatorum amicus. Conuincit eos in diuersę uitę sanctos iniusti iudicii.


2780. Marulić, Marko. De humilitate, versio electronica [page 428 | Paragraph | SubSect | Section]

neque bibens, et dicitis: Demonium habet. Venit Filius hominis manducans et bibens, et dicitis: Ecce homo uorax et potator uini, publicanorum et peccatorum amicus. Conuincit eos in diuersę uitę sanctos iniusti iudicii. Si enim asperius uiuendi modus displicet in Ioanne, cur in Filio hominis communis reprehenditur? Si nec uinum nec siceram bibens et locustas tantum ac mel siluestre comedens demonium habet, quare pane ac uino utens homo uorax et ebrius dicitur? Si in solitudine habitans quasi Sathanę filius reputatur, quare Christus cum


2781. Marulić, Marko. De humilitate, versio electronica [page 429 | Paragraph | SubSect | Section]

**corr. ex uinciri ieiunanti, cauillantur comedentem, et dum uitiis suis fauent, uirtutis cultores linguę procacitate lacessunt. Hinc est, quod Iudei nullo placati Christi miraculo, murmurabant de illo — Ioannes ait — eo quod dixisset: Ego sum panis uiuus, qui de cęlo descendi. Nihil ergo, quod ad diuinitatem eius referri posset, admittere poterant, quanuis multa etiam ab eo fieri conspicerent, quę supra uim humanam erant, et nulli nisi Deo factu possibilia esse


2782. Marulić, Marko. De humilitate, versio electronica [page 429 | Paragraph | SubSect | Section]

laudabilior apparebat, tanto ipsi magis per inuidiam indignabantur modisque omnibus iam ad necem eius conspirabant. Lazarum ille de monumento ad uitam excitauerat. Et cum plurimi, qui spectaculo affuerant, in eum credidissent, pontifices et pharisei — ut Ioannes ait — collegerunt concilium et dicebant: Quid facimus, quia hic homo multa signa facit? Si dimittimus eum sic, omnes credent in eum, et uenient Romani et tollent locum nostrum et gentem. Timent Romanos et Deum non uerentur, ut iustum et


2783. Marulić, Marko. De humilitate, versio electronica [page 431 | Paragraph | SubSect | Section]

nostra nullum imminet credentibus fidei periculum; sicuti modo, cum solum Iesum quęsierunt et in eum credentes nondum infestarent. Alioquin contemnenda est uita, dum defenditur ueritas, quoties proximus tuus Christum, qui ueritas est, negare compellitur. Post talia, ut Ioannes testatur, ante sex dies Paschę Iesus uenit Bethaniam. Ibi fecerunt ei coenam — inquit — et Martha ministrabat. Maria autem, soror eius, accepit libram unguenti nardi pistici, preciosi, et unxit pedes Iesu, et extersit pedes eius capillis suis, et


2784. Marulić, Marko. De humilitate, versio electronica [page 431 | Paragraph | SubSect | Section]

coenam — inquit — et Martha ministrabat. Maria autem, soror eius, accepit libram unguenti nardi pistici, preciosi, et unxit pedes Iesu, et extersit pedes eius capillis suis, et domus impleta est ex odore unguenti. Idem dicere uidentur Mattheus et Marcus, Ioannes aliud. Hic enim ait: pedes unguento perfusos, illi: caput; hic: ante sex dies Paschę, illi: ante biduum; hic: in domo Marię et Marthę, illi: in domo Symonis leprosi. Quas ob res non


2785. Marulić, Marko. De humilitate, versio electronica [page 431 | Paragraph | SubSect | Section]

et Marthę, illi: in domo Symonis leprosi. Quas ob res non parua inter Euangeliorum interpretes dissensio est. Origenes sensit operis huius tres mulieres fuisse autrices: unam, de qua scripserunt Mattheus et Marcus, alteram, de qua Lucas, aliam, de qua Ioannes. Hieronymus quoque aliam fuisse censet, quę iuxta Mattheum et Marcum unguento perfudit Domini caput, aliam, quę iuxta Ioannem unxit pedes et capillis extersit. Ambrosius posse *add. fieri asserit, ut eadem sit, quę et ante dies sex Paschę in


2786. Marulić, Marko. De humilitate, versio electronica [page 431 | Paragraph | SubSect | Section]

est. Origenes sensit operis huius tres mulieres fuisse autrices: unam, de qua scripserunt Mattheus et Marcus, alteram, de qua Lucas, aliam, de qua Ioannes. Hieronymus quoque aliam fuisse censet, quę iuxta Mattheum et Marcum unguento perfudit Domini caput, aliam, quę iuxta Ioannem unxit pedes et capillis extersit. Ambrosius posse *add. fieri asserit, ut eadem sit, quę et ante dies sex Paschę in domo Marię et Marthę pedes unxerit et postea in domo Symonis leprosi ante biduum Paschę perfuderit caput. Chrysostomus


2787. Marulić, Marko. De humilitate, versio electronica [page 432 | Paragraph | SubSect | Section]

fieri asserit, ut eadem sit, quę et ante dies sex Paschę in domo Marię et Marthę pedes unxerit et postea in domo Symonis leprosi ante biduum Paschę perfuderit caput. Chrysostomus uero eandem mulierin esse putat apud Mattheum, Marcum et Lucam, aliam autem apud Ioannem, hoc est Lazari et Marthę sororem Mariam. Porro Gregorius pontifex eandem arbitratur fuisse, quam Lucas peccatricem, Ioannes Mariam nominat, et hanc quidem bis hoc fecisse. Augustinus etiam pene idem dicit et ad unam mulierem utrunque factum refert: primum, quod Lucas


2788. Marulić, Marko. De humilitate, versio electronica [page 432 | Paragraph | SubSect | Section]

domo Symonis leprosi ante biduum Paschę perfuderit caput. Chrysostomus uero eandem mulierin esse putat apud Mattheum, Marcum et Lucam, aliam autem apud Ioannem, hoc est Lazari et Marthę sororem Mariam. Porro Gregorius pontifex eandem arbitratur fuisse, quam Lucas peccatricem, Ioannes Mariam nominat, et hanc quidem bis hoc fecisse. Augustinus etiam pene idem dicit et ad unam mulierem utrunque factum refert: primum, quod Lucas recitat in domo Symonis non leprosi, alterum, quod Mattheus et Marcus aiunt domi Symonis leprosi. Vnde duos Symones fuisse putat,


2789. Marulić, Marko. De humilitate, versio electronica [page 432 | Paragraph | SubSect | Section]

idem dicit et ad unam mulierem utrunque factum refert: primum, quod Lucas recitat in domo Symonis non leprosi, alterum, quod Mattheus et Marcus aiunt domi Symonis leprosi. Vnde duos Symones fuisse putat, apud quos conuiuatus est Dominus. Matthei autem et Marci narrationi ipsam Ioannis copulat, ut prius, sicut hic dixit, integro alabastro pedes unxerit, deinde fracto perfuderit et caput. Sed hoc plane fieri non potuit, ut eadem hora utrunque factum sit, si ante dies sex Paschę et in domo Marię et Marthę pedes peruncti sunt et in domo Symonis caput


2790. Marulić, Marko. De humilitate, versio electronica [page 432 | Paragraph | SubSect | Section]

esset. Mihi tamen uidetur ista quoque exponi posse, ut dicamus unam Mariam diuersis locis et temporibus officio isto erga Christum uiuentem non bis, sed ter fuisse functam: semel, quod Lucas memorat, quando dimissa sunt ei peccata multa, quia dilexit multum; iterum, quod Ioannes tradit ante sex dies Paschę; tertio, de quo Mattheus et Marcus pariter scribunt. Et hi quidem unguenti dispendium quosdam ex discipulis indigne tulisse aiunt. Ioannes autem in solum Iudam id reiecit. Et fortasse alii discipuli a Iuda persuasi bono erga pauperes


2791. Marulić, Marko. De humilitate, versio electronica [page 432 | Paragraph | SubSect | Section]

semel, quod Lucas memorat, quando dimissa sunt ei peccata multa, quia dilexit multum; iterum, quod Ioannes tradit ante sex dies Paschę; tertio, de quo Mattheus et Marcus pariter scribunt. Et hi quidem unguenti dispendium quosdam ex discipulis indigne tulisse aiunt. Ioannes autem in solum Iudam id reiecit. Et fortasse alii discipuli a Iuda persuasi bono erga pauperes animo hoc egerunt, sed ipse Iudas malo, ut rei docuit euentus. Maria ergo, cum se peccatricem agnosceret, tunc lachrymis lauit pedes Domini et capillis extersit et


2792. Marulić, Marko. De humilitate, versio electronica [page 434 | Paragraph | SubSect | Section]

Quamquam ille pro salute omnium tradi uoluit, tu tamen electus es, qui non obsequio, sed cupiditate traderes et auaritię studio ipse subuersus perires. Iam tandem ad exponendam Iudeorum infandam atrocitatem nostra dirigatur oratio. Cogitauerunt — Ioannes inquit — principes sacerdotum, ut Lazarum interficerent. Quare hoc? Nempe, quia (ut idem ait) multi propter illum abibant ex Iudeis et credebant in Iesum. Lazarum occidere cogitauerunt; quasi uero Iesus ipse, qui suscitauit


2793. Marulić, Marko. De humilitate, versio electronica [page 435 | Paragraph | SubSect | Section]

Cęterum nequaquam egerunt, quod cogitarant. Et tamen, quasi qui egissent, sic diuinę iustitię damnationem incurrerunt. Quoties enim decernenti male agere deficit facultas, ipsum uelle pro actione imputatur. Post hęc illa quidem fiunt, quę Ioannes commemorat. In crastinum — inquit — turba multa, quę conuenerat ad diem festum, cum audissent, quia uenit Iesus Hierosolymam, acceperunt ramos palmarum et processerunt obuiam ei, et clamabant: Osanna, benedictus, qui uenit in nomine Domini, rex


2794. Marulić, Marko. De humilitate, versio electronica [page 436 | Paragraph | SubSect | Section]

te et filios tuos, qui in te sunt, et non relinquent in te lapidem super lapidem, eo quod non cognoueris tempus uisitationis tuę. Debuit profecto Iudeorum peruicatiam uel poenę denunciatę certissimus euentus confringere. Talia quippe cuncta eis postea accidisse Iosephus in historia locupletissimus testis est. Et ne ipsi quidem negant per Vespasianum et Titum, Romanorum duces, euersam fuisse Hierusalem, per Hadrianum instauratam. Eos uero et adhuc cernimus patria extorres incertis sedibus per orbem uagari dispersos. Nunquam


2795. Marulić, Marko. De humilitate, versio electronica [page 437 | Paragraph | SubSect | Section]

uendentium columbas euertit et dixit eis: Domus mea domus orationis est, uos autem fecistis illam speluncam latronum. Mira res! Vnum multi fugiunt, nemo resistit. Necdum tamen diuinitatis uim in homine consyderant, cum pręsertim bis hoc egisset, semel, quod Ioannes, iterum, quod reliqui tradunt. Sed in eum, quem toties formidarunt, elapso mox pauore magis indignantur (ut Marcus et Lucas aiunt) et, in qua potestate hoc faceret, interrogant. Quasi uero non satis eos edocere possit ipse metus, quo perculsi repugnare non sunt ausi. Et


2796. Marulić, Marko. De humilitate, versio electronica [page 438 | Paragraph | SubSect | Section]

inconstantię, crudelitatis in prophetas et in uiros sanctos. In quo quidem ostendit nihil se timere uim insidiasque illorum, quando, quod illi inique moliebantur, hoc ultro ipse passurus aduenerat, ut pro peccatis omnium satisfaceret. Vnde et clamabat (sicut in Ioanne est scriptum): Nunc princeps huius mundi eiicietur foras. Mundi princeps erat diabolus, cum late in omnes idolatras regnaret. Qui tunc de eiusmodi regno est eiectus, cum gentes conuersę unum uerum Deum colere coepere. Et


2797. Marulić, Marko. De humilitate, versio electronica [page 439 | Paragraph | SubSect | Section]

ipso adiuuante operamur, ipso trahente exequimur. Hinc iam Domini nostri cum discipulis conuersationem, qua paulo ante, quam ab impiis supplicium pateretur, uti uoluit, erit nobis operęprecium consyderare. Ante diem festum Paschę (ut in Ioanne legimus) sciens Iesus, quia uenit hora eius, ut transeat ex hoc mundo ad Patrem, Pascha cum discipulis celebraturus hęc dicit. Sed quomodo ante diem festum Paschę, Quęstio cum Mattheus dicat:


2798. Marulić, Marko. De humilitate, versio electronica [page 439 | Paragraph | SubSect | Section]

et Lucas: Venit autem dies azimorum, in qua necesse erat occidi Pascha. Prima autem dies azimorum quartadecima dies mensis primi est (ut Hieronymus ait), quando agnus immolatur et luna plenissima est et fermentum abiicitur. Intelligendum ergo, quod Ioannes iuxta uulgarem locutionem diem uocauit solis ortum. Alii uero Euangelistę secundum Iudeorum ritum a uespera ad uesperam diem dixerunt. Licet igitur diuersum aliquid sonent uerba, idem tamen tempus designant. In uespera itaque quintę ferię coena hęc facta est, et in


2799. Marulić, Marko. De humilitate, versio electronica [page 440 | Paragraph | SubSect | Section]

nouumque instituisse; in secunda semet in sacrificium Deo Patri obtulisse. Quam computationem idem autor late explicat in Additionibus commentariorum Nicolai Lyrę super Bibliam. Non ergo inter se differunt Euangelistę, sed cum duplex Pascha tunc contigisset, Ioannes alterius, alterius alii mentionem fecerunt. Sed iam, quod instituimus, prosequamur! Per idem ergo tempus, cum discipuli rogarent Dominum, ubi uellet parari sibi, ut comedat Pascha (magis enim opipare* tunc conuiuari mos erat): Ite in ciuitatem —


2800. Marulić, Marko. De humilitate, versio electronica [page 441 | Paragraph | SubSect | Section]

contemptis omnibus illo pręceps ruit, ubi se lucri aliquid facturum sperat. Hic ergo aliis tristantibus et singulis: Nunquid ego sum, Domine, respondentibus, audacter reclamat: Nunquid ego sum, Rabbi? Post esum agni illa, ut reor, quę Ioannes narrat, fiunt. Surgit — inquit — Iesus a coena et ponit uestimenta sua. Et cum accepisset linteum, pręcinxit se. Deinde misit aquam in peluim et coepit lauare pedes discipulorum et extergere linteo, quo erat pręcinctus. O admirandam


2801. Marulić, Marko. De humilitate, versio electronica [page 446 | Paragraph | SubSect | Section]

paratus sum et in carcerem et in mortem ire. At ille (ut Lucas ait) dixit: Dico tibi, Petre, non cantabit hodie gallus, donec ter abneges nosse me. Et in Mattheo similiter dicitur: In hac nocte, antequam gallus cantet, ter me negabis. Itidem in Ioanne: Non cantabit gallus, donec ter me neges. In Marco autem aliter habetur: In nocte hac, priusquam gallus uocem bis dederit, ter me es negaturus. Quęstionem ita equidem soluendam reor, quod alii Quęstio


2802. Marulić, Marko. De humilitate, versio electronica [page 447 | Paragraph | SubSect | Section]

ipso Dei Verbo: Sine me nihil potestis facere. Deinde secundum eosdem Euangelistas — uenit Iesus cum illis in uillam uel in prędium, cui nomen Gethsemani. Et hic est locus monti Oliueti proximus, ubi fuit hortus, in quem eos ingressos ait Ioannes trans torrentem Cedron. Multa tamen idem pręmittit, quę locutus est Iesus ad discipulos et ad Patrem. Quę consulto prętermittimus, ut tantum passioni congrua explicemus. Videamus primum, quid hoc sit, quod Ioannes ait: Egressus est trans torrentem Cedron


2803. Marulić, Marko. De humilitate, versio electronica [page 447 | Paragraph | SubSect | Section]

ubi fuit hortus, in quem eos ingressos ait Ioannes trans torrentem Cedron. Multa tamen idem pręmittit, quę locutus est Iesus ad discipulos et ad Patrem. Quę consulto prętermittimus, ut tantum passioni congrua explicemus. Videamus primum, quid hoc sit, quod Ioannes ait: Egressus est trans torrentem Cedron et intrauit in hortum. Cedron moerorem sonat. Transit ergo Christus torrentem moeroris, ut ad regnum ascendat gaudii sempiterni. Oportuit enim pati Christum et sic intrare in gloriam suam. Falluntur itaque luxurię


2804. Marulić, Marko. De humilitate, versio electronica [page 447 | Paragraph | SubSect | Section]

duce postliminio reuertimur in patriam, non terrenam, sed cęlestem, non temporalem, sed ęternam. Illic autem ubi conuenerat Iesus cum discipulis, iussit eos residere, donec ipse paulo longius digressus preces offeret Deo Patri. Et assumpto Petro filiisque Zebedei Ioanne et Iacobo abiit. Coram his coepit contristari et moestus esse dicens: Tristis est anima mea usque ad mortem. Sustinete hic et uigilate mecum. Et progressus pusillum, procidens in faciem suam orauit dicens: Pater mi **add. , si possibile *corr. ex


2805. Marulić, Marko. De humilitate, versio electronica [page 450 | Paragraph | SubSect | Section]

plenius persoluat, quanto nos magis diligit? Vna talis gutta satis erat ad eluendum humani generis peccatum, sed ad testandam sui erga nos amoris magnitudinem, quicquid restabat in corpore, dispersit in cruce. Qualiter autem ab impiis comprehensus fuerit, quoniam a Ioanne accuratius copiosiusque describitur, quid ille dicat, consyderemus. Sciebat — inquit — et Iudas, qui tradebat eum, locum, quia frequenter Iesus conuenerat illuc cum discipulis suis. Iudas sciebat hortum illum, in quem Iesus cum


2806. Marulić, Marko. De humilitate, versio electronica [page 453 | Paragraph | SubSect | Section]

quoque irruere parantem inhibuit. Conuerte — inquit — gladium tuum in locum suum. Omnes enim, qui acceperint gladium, peribunt. An putas, quia non possum rogare Patrem meum, et exibebit mihi modo plus quam duodecim legiones angelorum? Vel sicut Ioannes ait: Calicem, quem dat mihi Pater, non uis, ut bibam illum? Quibus uerbis aperte monstrauit sponte se pati uelle, quod impii per uim inferre decreuerant. Igitur ne iniuriam quidem sustinens a benignitatis suę officio abstinuit. Adductoque ad se Malcho


2807. Marulić, Marko. De humilitate, versio electronica [page 454 | Paragraph | SubSect | Section]

gladio Quęstio percutit, gladio peribit, quęritur, quomodo hoc uerum sit, si multi gladio percutientes aut morbo aut naufragio aut aliquo alio casu pereant. Non de gladio temporali intelligendum est, sed ęterno, quem Ioannes in Apocalypsi uidit procedere de ore Dei, ex utraque parte acutum. Potens est enim corpus et animam mittere in gehennam et totum hominem perdere perditione sempiterna. De hoc satis; cętera uideamus! Iesu comprehenso discipuli timore perculsi diffugerunt illo


2808. Marulić, Marko. De humilitate, versio electronica [page 454 | Paragraph | SubSect | Section]

Et tenuerunt eum. At ille relicta syndone nudus profugit ab eis. Quis fuerit adolescens iste, incertum est. Quidam aiunt fuisse hunc de domo illa, ubi Pascha celebrauerant, nonnulli Iacobum, fratrem Domini dictum et Iustum cognominatum. Gregorius pontifex putat fuisse Ioannem apostolum. Quem tunc quidem iuuenem fuisse longa post ascensionem Domini ętas testatur. Cęterum, quicunque ille fuerit, *corr. ex queri **corr. ex Solus ***corr. ex iuerat


2809. Marulić, Marko. De humilitate, versio electronica [page 456 | Paragraph | SubSect | Section]

ignaros quidem, quanto sese implicent cum in filios parricidio, tum in Deum sacrilegio. Cui soli seruire multo est pręstabilius quam toti terrarum orbi imperare. Sed iam ad id, unde digressi sumus, redeamus! Comprehensum Iesum ligauerunt (ut Ioannes ait) et adduxerunt eum ad Annam primum, Caiphę pontificis socerum; mox ad ipsum Caipham, deinde ad Pilatum et Herodem, ut omnium inique iudicantium contumelias sustineret, qui omnes redimere uenerat, et eo maiore beneficio nos obligaret, quo plura pro nobis


2810. Marulić, Marko. De humilitate, versio electronica [page 456 | Paragraph | SubSect | Section]

quia timebat, negauit, sed quia sequebatur, poenitentiam egit ac ueniam meruit. Foris substitit, illo alio discipulo atrium ingresso, quo iubente et ipse introductus atque ab ancilla hostiaria rogatus, an et ipse esset discipulus hominis illius, respondit: Non sum. Hoc ita Ioannes. Mattheus uero et alii de falsis testibus narrationem pręmittunt. **corr. ex premittunt Principes — inquit — sacerdotum et omne concilium quęrebant falsum testimonium contra Iesum, ut eum morti


2811. Marulić, Marko. De humilitate, versio electronica [page 460 | Paragraph | SubSect | Section]

Sed iam reliqua prosequamur! Post illa, quę superius dicta sunt, trinam Petri negationem Mattheus et Marcus enarrant, Lucas uero pręmittit.* Nihil tamen refert, quo ordine aliquid factum sit, cum ab omnibus totum commemoratur. Nos, nequid, quod gestum est, omittamus, Ioannis potius narrationem sequamur. Et quoniam de prima apostoli negatione diximus, nunc de secunda est dicendum. Stabant — inquit — serui et ministri ad prunas, quia frigus erat, et calefaciebant se. Erat autem cum eis et Petrus stans et


2812. Marulić, Marko. De humilitate, versio electronica [page 462 | Paragraph | SubSect | Section]

contumeliis et Petri negatione coram Anna gestum arbitrantur. Sed hęc opinio repugnaret omnino aliorum autoritati Euangelistarum. Sensus autem superior ęque congruit cunctis quatuor. In atrio igitur Caiphę et Iesum contumelias passum asserimus et Petri negationes factas. Vnde Ioannes, postquam ab Anna ad Caipham missum Dominum dixit, subdit continuo Petri negationes reliquas interpositis quibusdam post primam. Sequitur ergo: Erat autem Symon Petrus stans et calefaciens se. Dixerunt ergo ei: Nunquid et tu de discipulis eius es? Negauit ille


2813. Marulić, Marko. De humilitate, versio electronica [page 465 | Paragraph | SubSect | Section]

proueniant. Quin etiam illis, quod impie egerunt, in bonum cederet **corr. ex cęderet , si de commissis dolerent et in Christum credere uoluissent. Sed uideamus peruersitatem illorum! Mittunt Iesum cum militibus in prętorium (ut Ioannes ait) et ipsi non introierunt in prętorium, ut non contaminarentur, sed ut manducarent Pascha. Tunc ergo intrantes hominis alienigenę domum immundi erant. Veruntamen multo maior animi immundities erat innocentem hominem, tametsi Christum esse ignorarent, in


2814. Marulić, Marko. De humilitate, versio electronica [page 470 | Paragraph | SubSect | Section]

non aliam ob rem, nisi quia Christum, quem Iudei repudiarunt, gentilitas susceptura erat. Iudei ergo continuis clamoribus instabant, ut Barraba dimisso Christus crucifigeretur. Aestuabat Pilatus, quid sibi agendum esset, incertus. Introiuit ergo (ut Ioannes ait) iterum in prętorium, et uocauit Iesum et dixit ei: Tu es rex Iudeorum? Iesus autem, qui prius tacuerat, tunc respondit dicens: A temetipso hoc dicis, an alii dixerunt tibi de me? Quare, quem nihil latere potest, quasi rerum


2815. Marulić, Marko. De humilitate, versio electronica [page 472 | Paragraph | SubSect | Section]

et, quem iam pluries insontem esse promulgarat, eum indumento exutum flagris diuerberauit, deinde spinis pungentibus a militibus coronari arundineque percuti, alapis cędi et omnibus affici iniuriis passus est, postremo, ut crucifigatur, sustinuit. Sic enim in Ioanne est scriptum: Exiuit iterum Pilatus foras et dicit eis: Ecce adduco (uobis) **add. eum foras, ut cognoscatis, quia nullam inuenio in eo causam. Exiuit ergo Iesus portans spineam coronam et purpureum uestimentum. Et dicit eis: Ecce


2816. Marulić, Marko. De humilitate, versio electronica [page 476 | Paragraph | SubSect | Section]

est, quos saluat. Hunc tamen effundi permisit Pilatus ueritus populi aduersum se reclamantis seditionem. Sed aliud etiam formidando id egit, ne uidelicet apud Cęsarem accusaretur, si resisteret his, qui Cęsari fauere uidebantur. Iudei enim (ut in Ioannis Euangelio habetur) clamabant dicentes: Si hunc dimittis, non es amicus Cęsaris. Omnis enim, qui se regem facit, contradicit Cęsari. Pilatus autem, cum audisset hos sermones, adduxit foras Iesum et sedit pro tribunali, in loco, qui dicitur litostrotos, * Hebraice


2817. Marulić, Marko. De humilitate, versio electronica [page 477 | Paragraph | SubSect | Section]

opere, quod patrarat. Septima die Christus requieuit in sepulchro et resurrexit, ut et nos post pręsentium laborum finem cum Christo resurrecturos speremus in gloria. Quęstio Porro de hora nascitur quęstio, quomodo Ioannes hic horam sextam memoret, cum Marcus dicat: Erat hora tertia, quando crucifixerunt eum. Alii respondent, quod Marcus attenderit horam, quando Iudei petierunt, ut crucifigatur, Ioannes, quando crucifixerunt eum milites Romani. Marcus ergo, ut Iudeis autoribus


2818. Marulić, Marko. De humilitate, versio electronica [page 477 | Paragraph | SubSect | Section]

Quęstio Porro de hora nascitur quęstio, quomodo Ioannes hic horam sextam memoret, cum Marcus dicat: Erat hora tertia, quando crucifixerunt eum. Alii respondent, quod Marcus attenderit horam, quando Iudei petierunt, ut crucifigatur, Ioannes, quando crucifixerunt eum milites Romani. Marcus ergo, ut Iudeis autoribus factam crucifixionem ostenderet, illud tempus designauit, quando instare coeperunt Pilato, ut eam fieri permitteret. Alii uero ita soluunt, ut dicant scriptorum culpa id contigisse apud Gręcos. Nam


2819. Marulić, Marko. De humilitate, versio electronica [page 480 | Paragraph | SubSect | Section]

Barrabam habent diabolum, qui in eos latrocinia sua exercens credere in Christum non sinit, ut animas perdat. Messiam autem non habent, qui eos hoc periculo liberet, quia, quem occiderunt, Messiam fuisse negant. Neminem autem ille saluat nisi credentem. Deinde Ioannes narrans ait: Susceperunt Iesum et duxerunt. Et baiulans sibi crucem exiuit in eum, qui dicitur, Caluarię locum, Hebraice autem Golgotha, ubi crucifixerunt eum et cum eo alios duos hinc inde, medium autem Iesum. Pro maiori ludibrio ipsius, qui crucifigendus


2820. Marulić, Marko. De humilitate, versio electronica [page 483 | Paragraph | SubSect | Section]

ne Christus rex eorum nuncuparetur. Et certe in eo, quod inuidię uitio seruiebant, non erat eis rex Christus, in eo autem, quod Creator et Sustentator erat, ubique dominabatur. Propterea titulus non est mutatus dicente Pilato: Quod scripsi, scripsi. Tunc iuxta Ioannis narrationem milites acceperunt uestimenta eius et fecerunt quatuor partes, unicuique militi partem, et tunicam. Erat autem tunica inconsutilis, desuper contexta per totum. Dixerunt ergo ad inuicem: Non scindamus eam, sed sortiamur de illa, cuius sit. Milites


2821. Marulić, Marko. De humilitate, versio electronica [page 486 | Paragraph | SubSect | Section]

saluatus, alter condemnatus; saluatus, qui ad dexteram erat, damnatus, qui ad sinistram. Dextri igitur latronis fidem poenitentiamque sequamur, si cum illo paradisum adipisci cupimus. Leui autem obstinationem deuitemus, ne cum eo damnemur. Prosequamur reliqua! In Ioanne legimus: Stabant autem iuxta crucem Iesu mater eius et soror matris eius Maria Cleophę et Maria Magdalene. ****corr. ex Magdalenę Quę hic dicitur Maria Cleophę, alibi dicta est Iacobi. Fuit enim filia Cleophę et Iacobi Minoris


2822. Marulić, Marko. De humilitate, versio electronica [page 486 | Paragraph | SubSect | Section]

legimus: Stabant autem iuxta crucem Iesu mater eius et soror matris eius Maria Cleophę et Maria Magdalene. ****corr. ex Magdalenę Quę hic dicitur Maria Cleophę, alibi dicta est Iacobi. Fuit enim filia Cleophę et Iacobi Minoris mater et Ioseph Iusti. Additur a Mattheo: Et mater filiorum Zebedei, quę a Marco Salome *****corr. ex Salomę nominatur. Fuit et hęc nomine Maria, Salomę quidem filia, sed Iacobi Maioris et Ioannis parens. Hoc ideo exposuimus, ne cuiquam


2823. Marulić, Marko. De humilitate, versio electronica [page 486 | Paragraph | SubSect | Section]

Fuit enim filia Cleophę et Iacobi Minoris mater et Ioseph Iusti. Additur a Mattheo: Et mater filiorum Zebedei, quę a Marco Salome *****corr. ex Salomę nominatur. Fuit et hęc nomine Maria, Salomę quidem filia, sed Iacobi Maioris et Ioannis parens. Hoc ideo exposuimus, ne cuiquam Euangelistę diuersa uideantur locuti. Stabant ergo iuxta crucem de nece Domini Marię matris dolor sui acerrimo affectę dolore. Et ipsum toto corpore crudeliter contusum atque


2824. Marulić, Marko. De humilitate, versio electronica [page 487 | Paragraph | SubSect | Section]

Vt morte saltem dolorem meum finiam et amorem meum Iesum in tormentis morientem ultra non uideam. Heu, heu me miseram et infelicem, quod Domino meo moriente uiua relinquor, quod ipso destituor, in quo uno totum cor meum, totam spem meam fixeram et collocaram. Cum ergo omni uitę iocunditate, omni solatio, omni denique interioris gaudii bono priuata sim, cur uitę quoque huius usu non priuor? Violentas manus uestras in me quoque iniicite, o Iudei, et uel raptam protinus hic ante crucem interimite uel in ima crucis parte clauis configite, ut sub pedibus


2825. Marulić, Marko. De humilitate, versio electronica [page 490 | Paragraph | SubSect | Section]

lętificare resurrectio meque ingenti anxietudine pene deficientem ab interitu liberare. Dum his aliisque huiusmodi querelis ante crucem filii sui Beata Virgo fatigaretur, mulieres, quę aderant, tristem consolari nitebantur. Nam discipuli metu perculsi diffugerant, pręter Ioannem, qui et ipse lachrymans a latere eius non discedebat. Tunc Saluator et Dominus noster maternorum uiscerum magis quam membrorum suorum dolorem sentiens, ne illa se penitus ab ipso deseri putaret, de *corr. ex predixisti c ruce


2826. Marulić, Marko. De humilitate, versio electronica [page 491 | Paragraph | SubSect | Section]

fuga dilapsis permanentem remuneraret, eam, quę Dei et hominis mater erat, illi in matrem reliquit. Ex illa — inquit — hora accepit eam discipulus in suam; ei se utique in seruitium tradens, ne saltem famulo careret, quę iam carebat filio. Ob hoc autem Dominus Virginem Ioanni commendauit, quia et ipse uirgo erat. Palam itaque fecit, quam magni precii esset apud Deum uirginitas. Hanc Christus in se seruauit, in matre elegit, in discipulo dilexit. Et quoniam inter poenarum, quas patiebatur, angustias de matre curam habuit, nonne in se


2827. Marulić, Marko. De humilitate, versio electronica [page 492 | Paragraph | SubSect | Section]

an ipse esset redempturus Israhel. Pręterea, si Moyse manum suam in cęlum extendente tenebrę *corr. ex preceptum horribiles operuerunt terram Aegypti, ita ut per triduum nemo alterum uidere aut se mouere de loco, in quo erat, potuerit; si Iosue iubente sol et luna refrenato cursu, donec ille fugientem prosterneret hostem, perstiterunt ipsum tunc diem multo longius, quam alias solent, protrahentes; si reuersus est sol decem lineis per gradus, per quos descenderat, in signum protelatę uitę regis Ezechię, cum


2828. Marulić, Marko. De humilitate, versio electronica [page 493 | Paragraph | SubSect | Section]

sit et Deum signet, sicut etiam Euangelista interpretatur. Vbi discimus proprium inuidorum esse omnia dicta atque facta eorum, quos odere, ad deteriorem partem trahere et, quod alii laude dignum putant, praua uerborum fuligine denigrare. Non est hoc loco prętereunda Ioannis quoque narratio. Ait enim: Postea sciens Iesus, quod omnia consummata sunt, ut consummaretur Scriptura dixit*: Sitio. Sciens Iesus omnia sibi contigisse, quę prophetę** de passione eius prędixerant, ut etiam illud perficeretur, quod in psalmo dicitur:


2829. Marulić, Marko. De humilitate, versio electronica [page 497 | Paragraph | SubSect | Section]

sunt, pertransitis, pręsentia tantum curantes. Corpora mortuorum surrexerunt, et uos de morte peccati surgere negligitis. Et quoniam in scelerum sepulchro iacere uos iuuat, in sanctam ciuitatem, cęlestem Hierusalem, non intrabitis, sicut isti introierunt. De hoc satis. Nunc Ioannis narrationem subiungamus! Iudei — inquit — quoniam Parasceue erat, ut non remanerent in cruce corpora sabbato (erat enim magnus dies ille sabbati), rogauerunt Pilatum, ut frangerentur (eorum)* crura et tollerentur.


2830. Marulić, Marko. De humilitate, versio electronica [page 500 | Paragraph | SubSect | Section]

subdit Euangelista Mattheus: Erant autem ibi mulieres multę a longe *corr. ex longę , quę secutę erant Iesum a Galilea, ministrantes ei. Inter quas erat Maria Magdalene **corr. ex Magdalenę et Maria Iacobi et Ioseph mater et mater filiorum Zebedei. De his supra fecimus mentionem iuxta Ioannis Euangelium, qui illas una cum Maria, matre Domini, iuxta crucem stetisse dixit. Quomodo Quęstio ergo Mattheus ait, quod erant ibi non


2831. Marulić, Marko. De humilitate, versio electronica [page 500 | Paragraph | SubSect | Section]

ex longę , quę secutę erant Iesum a Galilea, ministrantes ei. Inter quas erat Maria Magdalene **corr. ex Magdalenę et Maria Iacobi et Ioseph mater et mater filiorum Zebedei. De his supra fecimus mentionem iuxta Ioannis Euangelium, qui illas una cum Maria, matre Domini, iuxta crucem stetisse dixit. Quomodo Quęstio ergo Mattheus ait, quod erant ibi non iuxta, sed a longe? Vel quia prius iuxta constiterant, deinde, cum eum iam expirasse


2832. Marulić, Marko. De humilitate, versio electronica [page 501 | Paragraph | SubSect | Section]

inopię tua ope succurre et, sicut hę, quem flebant mortuum, meruerunt mox uidere resurgentem, tu uidebis in cęlo regnantem et post breuem laborem ęternę beatitudinis felici quiete perfrueris. Et ecce uir (ut Lucas inquit) nomine Ioseph, qui erat decurio, uir bonus et iustus; hic non consenserat consilio et actibus eorum, ab Arimathia, ciuitate Iudeę, qui expectabat et ipse regnum Dei. Ioannes discipulum Iesu eum appellat, occultum autem propter metum Iudeorum. Hic accessit ad


2833. Marulić, Marko. De humilitate, versio electronica [page 501 | Paragraph | SubSect | Section]

beatitudinis felici quiete perfrueris. Et ecce uir (ut Lucas inquit) nomine Ioseph, qui erat decurio, uir bonus et iustus; hic non consenserat consilio et actibus eorum, ab Arimathia, ciuitate Iudeę, qui expectabat et ipse regnum Dei. Ioannes discipulum Iesu eum appellat, occultum autem propter metum Iudeorum. Hic accessit ad Pilatum, et petiit corpus Iesu, et depositum inuoluit syndone. Venit autem et Nicodemus (ut Ioannes testatur) qui uenerat ad Iesum nocte


2834. Marulić, Marko. De humilitate, versio electronica [page 501 | Paragraph | SubSect | Section]

Iudeę, qui expectabat et ipse regnum Dei. Ioannes discipulum Iesu eum appellat, occultum autem propter metum Iudeorum. Hic accessit ad Pilatum, et petiit corpus Iesu, et depositum inuoluit syndone. Venit autem et Nicodemus (ut Ioannes testatur) qui uenerat ad Iesum nocte primum, ferens mixturam myrrhę et aloes quasi libras centum. Acceperunt ergo corpus Iesu et ligauerunt linteis cum aromatibus, sicut mos est Iudeis sepelire. Et prosequitur Ioannes dicens: Erat autem


2835. Marulić, Marko. De humilitate, versio electronica [page 501 | Paragraph | SubSect | Section]

autem et Nicodemus (ut Ioannes testatur) qui uenerat ad Iesum nocte primum, ferens mixturam myrrhę et aloes quasi libras centum. Acceperunt ergo corpus Iesu et ligauerunt linteis cum aromatibus, sicut mos est Iudeis sepelire. Et prosequitur Ioannes dicens: Erat autem in loco, ubi crucifixus est, hortus et in horto monumentum nouum, in quo nondum quisquam positus erat. Ibi ergo propter Parasceuen Iudeorum, quia iuxta erat monumentum, posuerunt Iesum. His insuper additum est in Mattheo: Altera


2836. Marulić, Marko. De humilitate, versio electronica [page 501 | Paragraph | SubSect | Section]

eum et dicant plebi: Surrexit a mortuis. Et erit nouissimus error peior priore. Ait illis Pilatus: Habetis custodiam, ite, custodite, sicut scitis. Illi autem abeuntes munierunt sepulchrum, signantes lapidem, cum custodibus. Quem quidem lapidem Marcus a Iosepho ad ostium monumenti aduolutum dixit. Lucas etiam addit mulieres, quę eum secutę fuerant, reuertentes parasse aromata et unguenta et sabbato quidem siluisse, hoc est, cessasse ab opere secundum mandatum. Quęri hoc potest, quomodo Ioseph, cum


2837. Marulić, Marko. De humilitate, versio electronica [page 501 | Paragraph | SubSect | Section]

Quem quidem lapidem Marcus a Iosepho ad ostium monumenti aduolutum dixit. Lucas etiam addit mulieres, quę eum secutę fuerant, reuertentes parasse aromata et unguenta et sabbato quidem siluisse, hoc est, cessasse ab opere secundum mandatum. Quęri hoc potest, quomodo Ioseph, cum Quęstio esset occultus* discipulus Iesu propter metum Iudeorum, ausus sit petere corpus eius a pręside *corr. ex ocultus Pilato et palam de cruce deponere illud. Quam rem ne


2838. Marulić, Marko. De humilitate, versio electronica [page 502 | Paragraph | SubSect | Section]

uidens tam immane in eum odium Iudeorum. Peracta autem eiusdem nece consyderauit illos iam uoti sui compotes factos, et nemini ultra graues fore putauit. Pręterea, cum etiam ipsi ideo latronum fregissent crura, ne suspensi remanerent in sabbato, sed mortui deponerentur, potuit Ioseph, dum isto pietatis officio fungatur, uideri morem gerere uoluntati eorum. Sed iam cuncta, quę postremo narrata sunt, per tropologiam explicare operęprecium erit. Ioseph, uir iustus, a Pilato impertrauit , ut tolleret corpus Domini iam exanime,


2839. Marulić, Marko. De humilitate, versio electronica [page 502 | Paragraph | SubSect | Section]

latronum fregissent crura, ne suspensi remanerent in sabbato, sed mortui deponerentur, potuit Ioseph, dum isto pietatis officio fungatur, uideri morem gerere uoluntati eorum. Sed iam cuncta, quę postremo narrata sunt, per tropologiam explicare operęprecium erit. Ioseph, uir iustus, a Pilato impertrauit , ut tolleret corpus Domini iam exanime, depositum Nicodemus unxit odoribus; mundis linteaminibus inuolutum posuerunt illud in monumento nouo, quod erat in horto. Pharisei autem munierunt sepulchrum cum custodibus,


2840. Marulić, Marko. De humilitate, versio electronica [page 508 | Paragraph | SubSect | Section]

in terra. In diebus illis saluabitur Iuda, et Israhel habitabit confidenter. Et hoc est nomen, quod uocabitur eum: Dominus iustus noster. Non potest hoc referri ad Salomonem. Hieremias enim, ut Scriptura testatur, prophetare coepit tertiodecimo anno Iosię, regis Iuda, qui a Salomone quintusdecimus fuit ex iis, qui Hierosolymis regnarunt; non ad Zorobabel, quod Iudei conantur asserere Domini Saluatoris glorię inuidentes. Nam licet Zorobabel de stirpe Dauid fuerit et dux populi de Babylonica captiuitate reuertentis, non tamen


2841. Marulić, Marko. De humilitate, versio electronica [page 510 | Paragraph | SubSect | Section]

prophetarum, ab omnibus adoretur, reliqua, quę de Messia scripta sunt, explicabimus, ut appareat ex his, quę Christo olim crucifixo contigerunt, iam impleta esse nec oportere quidem, ut iterum redintegrentur, quę semel sunt peracta. Euangelica tradit historia Ioseph, de tribu Puer et stirpe Dauid exortum, uirum fuisse Marię, de qua natus est Iesus, qui uocatur Christus. Maria erat uirgo, et Ioseph quidem non cognouit eam: maritus tantum nomine fuit. Ioannes uero Baptista de Zacharia et


2842. Marulić, Marko. De humilitate, versio electronica [page 510 | Paragraph | SubSect | Section]

ut iterum redintegrentur, quę semel sunt peracta. Euangelica tradit historia Ioseph, de tribu Puer et stirpe Dauid exortum, uirum fuisse Marię, de qua natus est Iesus, qui uocatur Christus. Maria erat uirgo, et Ioseph quidem non cognouit eam: maritus tantum nomine fuit. Ioannes uero Baptista de Zacharia et Elizabeth nascitur. Maria itaque ab angelo salutata de Spiritu Sancto concepit et non uiolata uirginitate filium peperit, genitum in pręsepio reclinauit. Illo nato angeli cantantes


2843. Marulić, Marko. De humilitate, versio electronica [page 510 | Paragraph | SubSect | Section]

Euangelica tradit historia Ioseph, de tribu Puer et stirpe Dauid exortum, uirum fuisse Marię, de qua natus est Iesus, qui uocatur Christus. Maria erat uirgo, et Ioseph quidem non cognouit eam: maritus tantum nomine fuit. Ioannes uero Baptista de Zacharia et Elizabeth nascitur. Maria itaque ab angelo salutata de Spiritu Sancto concepit et non uiolata uirginitate filium peperit, genitum in pręsepio reclinauit. Illo nato angeli cantantes dixerunt: Gloria in excelsis Deo, et in terra pax


2844. Marulić, Marko. De humilitate, versio electronica [page 510 | Paragraph | SubSect | Section]

duce quęsitus, inuentus quoque et salutatus, myrrha, auro thureque donatus, in templo deinde pręsentatus, a Symeone iusto susceptus atque circumcisus et ab eodem lumen ad reuelationem gentium et gloriam plebis Israhel appellatus. Ab Herode, ut interficeretur, petitus fugit cum Iosepho et Maria matre in Aegyptum. Interim Herodes pueros Bethlem, qui bimulam ętatem non excederent, omnes interfici iussit. Eo uita defuncto Iesus cum matre et Iosepho reuersus est in Galileam. Duodecim annorum erat, quando in templo mirantibus Legis doctoribus disputauit.


2845. Marulić, Marko. De humilitate, versio electronica [page 510 | Paragraph | SubSect | Section]

ad reuelationem gentium et gloriam plebis Israhel appellatus. Ab Herode, ut interficeretur, petitus fugit cum Iosepho et Maria matre in Aegyptum. Interim Herodes pueros Bethlem, qui bimulam ętatem non excederent, omnes interfici iussit. Eo uita defuncto Iesus cum matre et Iosepho reuersus est in Galileam. Duodecim annorum erat, quando in templo mirantibus Legis doctoribus disputauit. Remanserat enim Hierosolymis, Iosepho et matre insciis. Cum enim adorassent in t emplo, festo Paschatis iam peracto redibant in Galileam putantes eum


2846. Marulić, Marko. De humilitate, versio electronica [page 510 | Paragraph | SubSect | Section]

Interim Herodes pueros Bethlem, qui bimulam ętatem non excederent, omnes interfici iussit. Eo uita defuncto Iesus cum matre et Iosepho reuersus est in Galileam. Duodecim annorum erat, quando in templo mirantibus Legis doctoribus disputauit. Remanserat enim Hierosolymis, Iosepho et matre insciis. Cum enim adorassent in t emplo, festo Paschatis iam peracto redibant in Galileam putantes eum esse in comitatu cum pueris siue cognatis, qui sequebantur. Sed ubi aduesperascente die animaduertissent puerum abesse, anxii cura studioque


2847. Marulić, Marko. De humilitate, versio electronica [page 511 | Paragraph | SubSect | Section]

ut Iudeorum confundatur incredulitas et hunc ipsum fuisse uel inuiti agnoscant, quem hactenus uenturum stulte admodum contenderunt. Iamprimum genealogiam a Mattheo contextam non negant Iudei, sed neque negare possunt, attestante eam Veteris Instrumenti scriptura. Ioseph itaque, uir Marię, de tribu et stirpe Dauid fuit. Sed ingeritur Quęstio nobis quęstio: Si Iesus Marię tantum sit filius, quid ad eum spectet generationis ista series ad Iosephum deducta? Hoc soluitur Hieronymo autore:


2848. Marulić, Marko. De humilitate, versio electronica [page 511 | Paragraph | SubSect | Section]

attestante eam Veteris Instrumenti scriptura. Ioseph itaque, uir Marię, de tribu et stirpe Dauid fuit. Sed ingeritur Quęstio nobis quęstio: Si Iesus Marię tantum sit filius, quid ad eum spectet generationis ista series ad Iosephum deducta? Hoc soluitur Hieronymo autore: primo, non esse moris Scripturarum, ut mulierum in generationibus ordo obseruetur; deinde, ex una tribu fuisse Iosephum et Mariam atque de eadem cognatione. Hęc enim fuit matrimonii lex, ut in Numeris habetur: Omnes uiri


2849. Marulić, Marko. De humilitate, versio electronica [page 511 | Paragraph | SubSect | Section]

nobis quęstio: Si Iesus Marię tantum sit filius, quid ad eum spectet generationis ista series ad Iosephum deducta? Hoc soluitur Hieronymo autore: primo, non esse moris Scripturarum, ut mulierum in generationibus ordo obseruetur; deinde, ex una tribu fuisse Iosephum et Mariam atque de eadem cognatione. Hęc enim fuit matrimonii lex, ut in Numeris habetur: Omnes uiri ducent uxores de tribu et cognatione sua, et cunctę foeminę de eadem tribu maritos accipient, ut hereditas permaneat in familiis nec sibi misceantur tribus, sed


2850. Marulić, Marko. De humilitate, versio electronica [page 511 | Paragraph | SubSect | Section]

consuetudinem a plurimis filius Dauid uocitatus est in Euangelio, cum tamen ante tempora esset ex Deo Patre et in tempore ex Maria matre generatus, Deus ex Deo, ex homine homo, unus tamen atque idem Iesus, omnium in se credentium redemptor omniumque saluator. De Ioanne autem Baptista, qui Domini Ioannes Baptista natiuitatem semestri spacio sua pręcessit natiuitate, dicitur in Euangelio: Et tu, puer, propheta Altissimi uocaberis; pręibis enim ante faciem Domini parare


2851. Marulić, Marko. De humilitate, versio electronica [page 511 | Paragraph | SubSect | Section]

cum tamen ante tempora esset ex Deo Patre et in tempore ex Maria matre generatus, Deus ex Deo, ex homine homo, unus tamen atque idem Iesus, omnium in se credentium redemptor omniumque saluator. De Ioanne autem Baptista, qui Domini Ioannes Baptista natiuitatem semestri spacio sua pręcessit natiuitate, dicitur in Euangelio: Et tu, puer, propheta Altissimi uocaberis; pręibis enim ante faciem Domini parare uias eius. Hoc sane istud est, quod multo ante per Malachiam


2852. Marulić, Marko. De humilitate, versio electronica [page 512 | Paragraph | SubSect | Section]

referunt, quasi de se loquente, sed cum dicat: Et statim ueniet ad templum suum Dominator, uidetur ad alium uertere sermonem. Quare mihi quidem accomodatius uerique similius uidetur, ut Deus* Pater de Filio proferat hęc et dicat se mittere angelum, hoc est nuncium Ioannem Baptistam, ante faciem suam, id est ante Filium. Sicut enim Filius imago est Patris, ita et facies. Et statim ueniet — inquit — ad templum suum Dominator, quem uos quęritis. Hoc Christo puero in templum pręsentato est impletum.


2853. Marulić, Marko. De humilitate, versio electronica [page 512 | Paragraph | SubSect | Section]

Templum Dei est — Apostolus ait — quod estis uos. Angelus autem Testamenti Christus est, euangelicę disciplinę autor, qui in Esaia quoque iuxta septuaginta interpretum translationem magni consilii angelus est dictus. Pręcessit ergo Ioannes, et secutus est Saluator, ne prophetas cum Euangelistis dissidere quis dicat. Electus est autem, ut pręcederet, quando quidem omni sanctitate eum pręstare oportuit, qui constitui deberet Sancti sanctorum pręcursor et omnium Domini anteambulo, qui illum et uenientem


2854. Marulić, Marko. De humilitate, versio electronica [page 513 | Paragraph | SubSect | Section]

post partum Virgo permansit. Neque enim aliter nasci debuit ille, qui in delicto originis humanę nascentibus subuenire ueniebat. Purum, inquam, omni culpa esse oportuit eum, qui pro omnium culpa in sacrificium Deo Patri erat offerendus. Quod autem desponsata fuerit Ioseph, diuina factum est prouidentia, ut per genealogiam Ioseph origo quoque Marię nosceretur, Lege iubente de eadem tribu fieri connubia; deinde, ne ut adultera lapidaretur a populo, cum hoc quoque Lex iuberet; postremo, ut in Aegyptum fugiens eius uteretur obsequio, qui


2855. Marulić, Marko. De humilitate, versio electronica [page 513 | Paragraph | SubSect | Section]

ille, qui in delicto originis humanę nascentibus subuenire ueniebat. Purum, inquam, omni culpa esse oportuit eum, qui pro omnium culpa in sacrificium Deo Patri erat offerendus. Quod autem desponsata fuerit Ioseph, diuina factum est prouidentia, ut per genealogiam Ioseph origo quoque Marię nosceretur, Lege iubente de eadem tribu fieri connubia; deinde, ne ut adultera lapidaretur a populo, cum hoc quoque Lex iuberet; postremo, ut in Aegyptum fugiens eius uteretur obsequio, qui maritus nomine erat, non opere. Vnde et ipse continentię suę


2856. Marulić, Marko. De humilitate, versio electronica [page 514 | Paragraph | SubSect | Section]

u idisset, uoluit dimittere eam. Sed angeli monitu cognouit diuinum esse, non humanum, quod illa uentre gerebat. Hanc ob rem Euangelista: Antequam conuenirent — inquit — inuenta est (in utero)* habens de Spiritu Sancto. Ioseph ergo, quam dudum repudiare cogitabat, protinus accipere non dubitauit atque eam reuelato sibi tanto mysterio non ut sponsam habuit, sed coluit ut dominam. Genuit itaque filium, et Ioseph putabatur pater eius. Propterea quidem, cum Iesus ipse se de cęlo descendisse diceret,


2857. Marulić, Marko. De humilitate, versio electronica [page 514 | Paragraph | SubSect | Section]

— inquit — inuenta est (in utero)* habens de Spiritu Sancto. Ioseph ergo, quam dudum repudiare cogitabat, protinus accipere non dubitauit atque eam reuelato sibi tanto mysterio non ut sponsam habuit, sed coluit ut dominam. Genuit itaque filium, et Ioseph putabatur pater eius. Propterea quidem, cum Iesus ipse se de cęlo descendisse diceret, musitarunt Iudei — ut Ioannes ait — dicentes: Nonne hic est filius Ioseph, cuius nos nouimus patrem et matrem? Quomodo ergo dicit hic: De cęlo descendi? Nouerant


2858. Marulić, Marko. De humilitate, versio electronica [page 514 | Paragraph | SubSect | Section]

cogitabat, protinus accipere non dubitauit atque eam reuelato sibi tanto mysterio non ut sponsam habuit, sed coluit ut dominam. Genuit itaque filium, et Ioseph putabatur pater eius. Propterea quidem, cum Iesus ipse se de cęlo descendisse diceret, musitarunt Iudei — ut Ioannes ait — dicentes: Nonne hic est filius Ioseph, cuius nos nouimus patrem et matrem? Quomodo ergo dicit hic: De cęlo descendi? Nouerant utique Ioseph maritum esse Marię, sed ignorabant, quod Iesus non de Ioseph, sed de Spiritu Sancto natus esset et


2859. Marulić, Marko. De humilitate, versio electronica [page 514 | Paragraph | SubSect | Section]

eam reuelato sibi tanto mysterio non ut sponsam habuit, sed coluit ut dominam. Genuit itaque filium, et Ioseph putabatur pater eius. Propterea quidem, cum Iesus ipse se de cęlo descendisse diceret, musitarunt Iudei — ut Ioannes ait — dicentes: Nonne hic est filius Ioseph, cuius nos nouimus patrem et matrem? Quomodo ergo dicit hic: De cęlo descendi? Nouerant utique Ioseph maritum esse Marię, sed ignorabant, quod Iesus non de Ioseph, sed de Spiritu Sancto natus esset et Virgine. Ex Virgine autem natum, uirilis copulę nescia,


2860. Marulić, Marko. De humilitate, versio electronica [page 514 | Paragraph | SubSect | Section]

putabatur pater eius. Propterea quidem, cum Iesus ipse se de cęlo descendisse diceret, musitarunt Iudei — ut Ioannes ait — dicentes: Nonne hic est filius Ioseph, cuius nos nouimus patrem et matrem? Quomodo ergo dicit hic: De cęlo descendi? Nouerant utique Ioseph maritum esse Marię, sed ignorabant, quod Iesus non de Ioseph, sed de Spiritu Sancto natus esset et Virgine. Ex Virgine autem natum, uirilis copulę nescia, testatur angelus, Ioseph cognoscit, Maria confitetur dicens: Fecit mihi magna, qui potens est, et sanctum


2861. Marulić, Marko. De humilitate, versio electronica [page 514 | Paragraph | SubSect | Section]

de cęlo descendisse diceret, musitarunt Iudei — ut Ioannes ait — dicentes: Nonne hic est filius Ioseph, cuius nos nouimus patrem et matrem? Quomodo ergo dicit hic: De cęlo descendi? Nouerant utique Ioseph maritum esse Marię, sed ignorabant, quod Iesus non de Ioseph, sed de Spiritu Sancto natus esset et Virgine. Ex Virgine autem natum, uirilis copulę nescia, testatur angelus, Ioseph cognoscit, Maria confitetur dicens: Fecit mihi magna, qui potens est, et sanctum nomen eius. Hęc est igitur uirgo illa, de qua Esaias


2862. Marulić, Marko. De humilitate, versio electronica [page 514 | Paragraph | SubSect | Section]

nouimus patrem et matrem? Quomodo ergo dicit hic: De cęlo descendi? Nouerant utique Ioseph maritum esse Marię, sed ignorabant, quod Iesus non de Ioseph, sed de Spiritu Sancto natus esset et Virgine. Ex Virgine autem natum, uirilis copulę nescia, testatur angelus, Ioseph cognoscit, Maria confitetur dicens: Fecit mihi magna, qui potens est, et sanctum nomen eius. Hęc est igitur uirgo illa, de qua Esaias prophetauit dicens: Ecce uirgo concipiet et pariet filium, et uocabitur nomen eius Emanuel, quod interpretatur:


2863. Marulić, Marko. De humilitate, versio electronica [page 520 | Paragraph | SubSect | Section]

turbatus est et alienum metuens successorem, computato natiuitatis eius tempore, crudele secum iniit consilium, omnes Bethlem pueros biennium et eo minus natos interfici iubet et, ne quo errore forte deceptus unum illum, quem timebat, pręteriret, in plurimos grassatur. Ioseph autem ab angelo admonitus cum puero et matre eius fugit in Aegyptum. Nec ante in Iudeam sunt reuersi, quam Herodes morte sublatus Archelao filio regnum reliquisset. Et hęc quidem in Christo euentura Spiritu Sancto afflati prędixerant prophetę, nequis Iesum, Dominum


2864. Marulić, Marko. De humilitate, versio electronica [page 524 | Paragraph | SubSect | Section]

descripta ordine rerum seruato recensenda accedamus, ea q uidem, antequam euenissent, prędicta demonstrando, ut omnibus pateat Iesum crucifixum uerum fuisse Messiam et illos mortifero nimis errore labi, qui uenturum putant, cum uenisse constet. Baptizabat Ioannes, Zacharię filius, ad Iordanem, ut, qui natiuitate Christum pręuenerat, baptismo quoque pręueniret. Sed Ioannis baptismus figura fuit baptismi Christi. Ego baptizo in aqua — inquit — medius autem uestrum stetit, quem uos nescitis. Ipse est, qui


2865. Marulić, Marko. De humilitate, versio electronica [page 524 | Paragraph | SubSect | Section]

recensenda accedamus, ea q uidem, antequam euenissent, prędicta demonstrando, ut omnibus pateat Iesum crucifixum uerum fuisse Messiam et illos mortifero nimis errore labi, qui uenturum putant, cum uenisse constet. Baptizabat Ioannes, Zacharię filius, ad Iordanem, ut, qui natiuitate Christum pręuenerat, baptismo quoque pręueniret. Sed Ioannis baptismus figura fuit baptismi Christi. Ego baptizo in aqua — inquit — medius autem uestrum stetit, quem uos nescitis. Ipse est, qui post me uenit, qui ante me


2866. Marulić, Marko. De humilitate, versio electronica [page 524 | Paragraph | SubSect | Section]

demonstrando, ut omnibus pateat Iesum crucifixum uerum fuisse Messiam et illos mortifero nimis errore labi, qui uenturum putant, cum uenisse constet. Baptizabat Ioannes, Zacharię filius, ad Iordanem, ut, qui natiuitate Christum pręuenerat, baptismo quoque pręueniret. Sed Ioannis baptismus figura fuit baptismi Christi. Ego baptizo in aqua — inquit — medius autem uestrum stetit, quem uos nescitis. Ipse est, qui post me uenit, qui ante me factus est, cuius ego non sum dignus, ut soluam corrigiam calciamenti. Deinde


2867. Marulić, Marko. De humilitate, versio electronica [page 524 | Paragraph | SubSect | Section]

Iesum uenientem ad se, mente uidit, quod oculis uidere non poterat, in homine humili diuinitatis maiestatem et ait: Ecce Agnus Dei, ecce qui tollit peccata mundi. Hic est, de quo dixi: Post me uenit uir, qui ante me factus est, quia* prior me erat. Sic in Ioanne est scriptum. Mattheus uero magis succincto sermone rem constringit et Baptistam ita locutum refert: Ego quidem baptizo uos in aqua in poenitentiam; qui autem post me uenturus est, fortior me est, cuius non sum dignus calciamenta portare. Ipse uos


2868. Marulić, Marko. De humilitate, versio electronica [page 524 | Paragraph | SubSect | Section]

uos baptizabit in Spiritu Sancto et igni. Aqua tantum se baptizare dicit, ne putes illo baptismo peccata remitti, sed ad eum suscipiendum, per quem peccata tolli oportebat, corda hominum pręparari. Vt igitur Saluator noster uerum baptisma in se incoharet, uenit ad Ioannem et ab eodem in Iordane uoluit baptizari, non ut mundaretur ipse, in quo nihil inquinatum erat, sed ut aquis uim mundificandi sua conferret diuinitate. Circumcisus ergo uetera finiuit, baptizatus noua incohauit, ut illa horum typum atque figuram fuisse agnoscas et Legem —


2869. Marulić, Marko. De humilitate, versio electronica [page 524 | Paragraph | SubSect | Section]

et igni. Aqua tantum se baptizare dicit, ne putes illo baptismo peccata remitti, sed ad eum suscipiendum, per quem peccata tolli oportebat, corda hominum pręparari. Vt igitur Saluator noster uerum baptisma in se incoharet, uenit ad Ioannem et ab eodem in Iordane uoluit baptizari, non ut mundaretur ipse, in quo nihil inquinatum erat, sed ut aquis uim mundificandi sua conferret diuinitate. Circumcisus ergo uetera finiuit, baptizatus noua incohauit, ut illa horum typum atque figuram fuisse agnoscas et Legem — ut Apostolus inquit —


2870. Marulić, Marko. De humilitate, versio electronica [page 525 | Paragraph | SubSect | Section]

*corr. ex qui Huius sacramenti figura fuit arca Noe in aquis seruata, ex qua nouum hominum genus prodiit, ueteri per diluuium deleto; Mare rubrum aduersarias enecans potestates et in tutum transmittens populum fidelem; Iordanis fluuius, quo transmisso Dei populus Terram promissionis ingressus est; quatuor illę* ad Euangelii numerum hydrie aquę, quas super lignorum struem euertit Helias, et ignis (qui est Spiritus Sanctus) de cęlo lapsus exhausit uictimam, ut Deo acceptabilem probaret; aqua


2871. Marulić, Marko. De humilitate, versio electronica [page 525 | Paragraph | SubSect | Section]

Iordanis fluuius, quo transmisso Dei populus Terram promissionis ingressus est; quatuor illę* ad Euangelii numerum hydrie aquę, quas super lignorum struem euertit Helias, et ignis (qui est Spiritus Sanctus) de cęlo lapsus exhausit uictimam, ut Deo acceptabilem probaret; aqua Iordanis, in qua Naman Syrus septies lotus a lepra curatus est. Hęc illa aqua, ille fons est, de quo Zacharias prophetabat dicens: In die illa erit fons patens domui Dauid et habitantibus Hierusalem, in ablutionem peccatoris et menstruatę. Ipso quippe Christi


2872. Marulić, Marko. De humilitate, versio electronica [page 527 | Paragraph | SubSect | Section]

Consenuit aliquis in peccatis? Credat et baptizetur in Christo, et renouabitur in spiritu. Et sicut aquila, cum nouas induerit pennas, altius euolat, ita baptizatus ad cęlestia contemplanda cupidius errigetur. Multa diximus, nondum tamen hoc, quod Christo contigit, dum a Ioanne baptizatur, in Scripturis ueteribus olim reuelatum fuisse monstrauimus. Ac ne in perquirendo plura, quam necesse sit, tempus teramus magisque tedio simus lectori quam oblectamento, unum illud memorabimus, quod Dauid in psalmis cecinit dicens: Vox Domini super aquas;


2873. Marulić, Marko. De humilitate, versio electronica [page 528 | Paragraph | SubSect | Section]

quos inimicus tenet captiuos. Quod autem post ieiunium uincere diaboli tentamenta debuerit, illos hoc significasse reor, qui, cum ieiunassent Dei auxilium implorando, commisso cum aduersariis pręlio uictoria potiti sunt: Samuel ieiunus placato Domino concidit Palestinos, Iosaphat, rex Iuda, Ammonitas et *corr. ex. hęc Idumeos. Iudas Machabeus parua manu magnos Antiochi exercitus fudit, per triduum ante ieiunans. Igitur, sicut isti suos hostes abstinentię armis muniti uicerant, ita eodem munimine


2874. Marulić, Marko. De humilitate, versio electronica [page 529 | Paragraph | SubSect | Section]

mors in orbem terrarum introiuit. Sed mortem istam Christi crucifixi mors expulit et eiusdem resurrectio nobis uitam donauit, ut suo loco disseremus. Nunc occurrentia explicari oportet, ne dicendorum seriem confundamus. Igitur in Euangelio post hęc ita est scriptum: Ioannes uidens eum uenire ait: Ecce Agnus Dei, ecce qui tollit peccata mundi. Ipse hoc testatus est, qui illum baptizauerat, qui Spiritum Sanctum uertici eius insidentem uiderat, qui Dei Patris uocem, quod esset Filius suus, audierat. Videamus, quibus in Euangelio


2875. Marulić, Marko. De humilitate, versio electronica [page 529 | Paragraph | SubSect | Section]

ait: Ecce Agnus Dei, ecce qui tollit peccata mundi. Ipse hoc testatus est, qui illum baptizauerat, qui Spiritum Sanctum uertici eius insidentem uiderat, qui Dei Patris uocem, quod esset Filius suus, audierat. Videamus, quibus in Euangelio dimiserit peccata, ne uanum Ioannis testimonium fuisse quis putet. Deinde ipsum figuris ueterum uaticiniisque confirmare curabimus. Mulieri in adulterio deprehensę ueniam dedit. Vade — inquit — et iam amplius noli peccare! Damnauit ergo peccatum pręcipiens


2876. Marulić, Marko. De humilitate, versio electronica [page 532 | Paragraph | SubSect | Section]

Dei erat, demoniis non tribuere. In Esaia est scriptum: Deus ipse ueniet, et saluabit nos. Tunc aperientur oculi cęcorum, et aures surdorum patebunt. Tunc saliet sicut ceruus claudus, et aperta erit lingua mutorum. Nonne hoc est illud, quod in Mattheo discipulis Ioannis quęrentibus, an ipse esset, qui uenturus erat, respondit dicens: Euntes renunciate Ioanni, quę audistis et uidistis: cęci uident, claudi ambulant, leprosi mundantur, surdi audiunt, mortui resurgunt, pauperes euangelizantur. Et beatus est, qui non fuerit


2877. Marulić, Marko. De humilitate, versio electronica [page 532 | Paragraph | SubSect | Section]

Tunc aperientur oculi cęcorum, et aures surdorum patebunt. Tunc saliet sicut ceruus claudus, et aperta erit lingua mutorum. Nonne hoc est illud, quod in Mattheo discipulis Ioannis quęrentibus, an ipse esset, qui uenturus erat, respondit dicens: Euntes renunciate Ioanni, quę audistis et uidistis: cęci uident, claudi ambulant, leprosi mundantur, surdi audiunt, mortui resurgunt, pauperes euangelizantur. Et beatus est, qui non fuerit scandalizatus in me! Et hęc quidem iuxta historiam. Moralem uero sensum utrobique de


2878. Marulić, Marko. De humilitate, versio electronica [page 533 | Paragraph | SubSect | Section]

ad uitam, id est ad ipsum, qui ait: Ego sum uia, et* ueritas, et uita. Cui tamen inuidentes Iudei iniquo animo ferebant, quod sabbatis curaret quodque patrem suum diceret Deum, se Deo faciens ęqualem. Hoc relatum in Euangelio legitur Ioannis, et impletur illud in psalmis: Quare fremuerunt gentes, et populi meditati sunt inania? Discunt tamen ab ipso, quem arguebant, licere etiam sabbatis bene agere. Quod autem esset ęqualis Deo Dei filius, quomodo contradicere poterant, si ille, quod de se


2879. Marulić, Marko. De humilitate, versio electronica [page 534 | Paragraph | SubSect | Section]

Ille enim uere sabatum Domini sanctificat, qui a uitiis abstinet et capessendis uirtutibus operam impendit. Sed antequam ad reliquas eidem illatas iniurias ueniam, operęprecium erit uidere in prophetis, qualiter suscepto baptismate et suggestionibus diaboli superatis et Ioanne carceri tradito coeperit prędicare et docere in synagogis et apostolos sibi asciscere. Ingressus est synagogam — ut in Lucę Euangelio est scriptum — et accepto libro reuoluit et legit de Esaię uaticiniis, ubi dicitur: Spiritus Domini super me, propter


2880. Marulić, Marko. De humilitate, versio electronica [page 536 | Paragraph | SubSect | Section]

psalmis proposita sunt et nondum satis intellecta, cum illa impleuero, aperta faciam omnibusque manifesta. Porro de eius doctrina, in qua est Legis perfectio, Osee propheta ait: Tempus requirendi Dominum cum uenerit, qui docebit uos iustitiam. Quod quidem et Iohel pręuidens ad lętitiam hortatur et ait: Filii* Syon, exultate et lętamini in Domino Deo uestro, quia dedit uobis doctorem iustitię, et descendere faciet ad uos imbrem matutinum et serotinum, sicut in principio. Doctor iustitię Christus est, imber matutinus Lex,


2881. Marulić, Marko. De humilitate, versio electronica [page 537 | Paragraph | SubSect | Section]

Israhel, duodecim tituli a Moyse positi, duodecim uituli in holocaustum oblati, duodecim panes similę super mensam a sacerdote Aaron ponendi, duodecim exploratores ad terram Chanaan* a Moyse missi, duodecim uirgę singularum tribuum nominibus inscriptę, duodecim lapides de Iordane sublati, cum Iordanis aqua siccum transeuntibus prębuit iter, duodecim iuga boum, in quibus Helias arantem reperit Heliseum. Denique ipse Iesus duodecim annorum erat, quando coepit disputare, significans per duodecim apostolos prędicationem suam se per orbem sparsurum.


2882. Marulić, Marko. De humilitate, versio electronica [page 537 | Paragraph | SubSect | Section]

tituli a Moyse positi, duodecim uituli in holocaustum oblati, duodecim panes similę super mensam a sacerdote Aaron ponendi, duodecim exploratores ad terram Chanaan* a Moyse missi, duodecim uirgę singularum tribuum nominibus inscriptę, duodecim lapides de Iordane sublati, cum Iordanis aqua siccum transeuntibus prębuit iter, duodecim iuga boum, in quibus Helias arantem reperit Heliseum. Denique ipse Iesus duodecim annorum erat, quando coepit disputare, significans per duodecim apostolos prędicationem suam se per orbem sparsurum. Et cum diceret:


2883. Marulić, Marko. De humilitate, versio electronica [page 538 | Paragraph | SubSect | Section]

Christi exorsus est Euangelium. Facies leonis in deserto rugientis Marcus. Ego uox — inquit — clamantis in deserto. Facies uituli Lucas, a sacerdotio Zacharię incipiens. Per uitulum enim sacrificium a sacerdote offerendum designatur. Facies aquilę Ioannes, qui cęteris altius uolans: In principio erat uerbum, inquit, et uerbum erat apud Deum, et Deus erat uerbum. Hi sunt quatuor quadrigę illę, quas de medio duorum montium, Veteris Nouęque legis, egredi uidit Zacharias et ab equis diuersi


2884. Marulić, Marko. De humilitate, versio electronica [page 548 | Paragraph | SubSect | Section]

quęcunque uult, facit in cęlo et in terra. Si ergo mortiferarum cupidinum tempestate pulsatus periclitaris, excita illum ac precare, et senties ipso imperante procellam conuersam in auram et pristinam tibi redditam tranquillitatem. In Luca habetur, quod, dum Iesus Ioannem Baptistam laudibus efferret et populus publicanique baptismo Ioannis baptizati Deo gratias agerent, pharisei et legisperiti consilium Dei spreuerint in semetipsis, non baptizati ab eo. Spreuerunt igitur increduli Saluatoris monita excęcatique malignitate inuidię in eum,


2885. Marulić, Marko. De humilitate, versio electronica [page 548 | Paragraph | SubSect | Section]

tempestate pulsatus periclitaris, excita illum ac precare, et senties ipso imperante procellam conuersam in auram et pristinam tibi redditam tranquillitatem. In Luca habetur, quod, dum Iesus Ioannem Baptistam laudibus efferret et populus publicanique baptismo Ioannis baptizati Deo gratias agerent, pharisei et legisperiti consilium Dei spreuerint in semetipsis, non baptizati ab eo. Spreuerunt igitur increduli Saluatoris monita excęcatique malignitate inuidię in eum, quem colere et uenerari debebant, odio concitari coeperunt. Et


2886. Marulić, Marko. De humilitate, versio electronica [page 549 | Paragraph | SubSect | Section]

Andream Egeas, Achaię proconsul in crucem egit; Phillippum Phrygię pręses lapidibus obrui iussit; Bartholomeum Armenię rex uiuum decoriauit; Iacobus Maior Hierosolymis Herodis iussu capite truncatur, Minor de pinna deiicitur et fuste fullonis fracto cerebro interimitur; Ioannes Traiano iubente in oleo coquitur, sed non lęditur, in Pathmo relegatus mortem obiit; Thomas Indię regis iussu lanceis confossus occubuit; Mattheum in Perside Hirtacus* rex orantem post tergum ferro transfixit: Iudas Thaddeus et Symon Cananeus siue Zelotes in urbe


2887. Marulić, Marko. De humilitate, versio electronica [page 553 | Paragraph | SubSect | Section]

prophetę, ut uiginti panibus ordeaceis centum uiri saturarentur. Aliquid etiam cibi superfuit, ut indicio esset illud, quod exhauserant, satis fuisse. Post hęc Iesus Petro confitenti, quod ipse esset Christus, Filius Dei uiui, respondit: Beatus es Symon Bar Ionna, quia caro et sanguis non reuelauit tibi, sed Pater meus, qui in cęlis est. Et ego dico tibi, quia tu es Petrus, et super hanc petram ędificabo Ecclesiam meam, et portę inferi non pręualebunt aduersus eam. Et tibi dabo claues regni cęlorum. Et quodcunque


2888. Marulić, Marko. De humilitate, versio electronica [page 559 | Paragraph | SubSect | Section]

pręcipites ruunt. Nos his relictis, qui semetipsos reliquerunt, de Domini nostri Ecclesia, extra quam nemo saluatur, adhuc aliquid dicere pergamus. Hęc cęlum illud nouum est et terra noua, Ecclesia Christi quam Ioannes in Apocalypsi uidit. Primum enim cęlum et prima terra abiit. Vetera ergo abierunt, et quę in figura futuri fiebant, in aduentu expectatę nouitatis cessarunt. Hanc nouam sponsam sibi Christus copulauit, cui olim per Hieremiam loquebatur dicens: In


2889. Marulić, Marko. De humilitate, versio electronica [page 561 | Paragraph | SubSect | Section]

Ecclesię filii esse cupiunt, in operibus bonis fidei seruare debent uirginitatem. Qui secus fecerint, casso labore exercebuntur. Non enim ad illos pertinere poterit hęreditas regni a iure filiorum alienatos. Huius Ecclesię felicitatem uidit Ioannes in Apocalypsi: Vidi — inquit — sanctam ciuitatem, Hierusalem nouam, descendentem de cęlo, a Deo paratam, sicut sponsam ornatam uiro suo. Ad hanc in Esaia loquentem Dominum audimus: Restituam iudices tuos, ut fuerunt prius, et


2890. Marulić, Marko. De humilitate, versio electronica [page 562 | Paragraph | SubSect | Section]

non sequuntur suę confidentes scientię, unquam ad illam peruenient dicente Ecclesiaste: Labor stultorum affliget eos, qui nesciunt in urbem pergere, hoc est, in Ecclesiam Christi et collegium sanctorum. Huius urbis duodecim portę in Esaia et in Apocalypsi Ioannis numerantur, quę sunt duodecim apostoli. Per eorum quippe doctrinam nos intrare in Ecclesiam oportet, cum Spiritus Sanctus dicat: Diligit Dominus portas Syon super omnia tabernacula Iacob. In Lege enim simulachra ueritatis et umbrę, in Euangelio ipsa


2891. Marulić, Marko. De humilitate, versio electronica [page 564 | Paragraph | SubSect | Section]

in Christo mundum reconcilians sibi. Neminem autem Deus reconciliat sibi nisi credentem. Mundus ergo, cui reconciliationis confertur beneficium, credentium est Ecclesia, Et quoniam Christus erat lux uera, quę — ut Ioannes ait — illuminat omnem hominem uenientem in hunc mundum, illic etiam mundum Ecclesiam dici reor. Illi enim, qui extra Ecclesiam sunt, a luce ista non illuminantur, sed in tenebris cęcutiunt errorum. Saluum ergo fac populum tuum, Domine, et benedic


2892. Marulić, Marko. De humilitate, versio electronica [page 564 | Paragraph | SubSect | Section]

moriendo tecum in cęlesti regno uiuamus, cumque infidelium persecutionem passi fuerimus, tuę tandem miserationis dono consolemur. Hactenus de Ecclesia. Nunc sequentia consyderemus. In Mattheo, in Marco et in Luca legitur, quod Iesus assumpsit Petrum et Iacobum et Ioannem duxitque illos in montem excelsum seorsum, et transfiguratus est ante eos. Quomodo transfiguratus? Resplenduit — inquit — facies eius sicut sol, uestimenta autem eius facta sunt alba sicut


2893. Marulić, Marko. De humilitate, versio electronica [page 566 | Paragraph | SubSect | Section]

soluere, sed adimplere. Idem alibi: Nolite arbitrari — inquit — quia uenerim pacem mittere in terram. Non ueni pacem mittere, sed gladium. In Marco quoque ait: Eamus in proximos uicos, ut ibi prędicem; ad hoc enim ueni. Et in Ioanne: Descendi de cęlo, non ut faciam uoluntatem meam, sed uoluntatem eius, qui me misit. Et alibi: Ego lux — inquit — in mundum ueni, ut omnis, qui credit in me, in tenebris non maneat. Ad hęc singula respondendum puto, quod


2894. Marulić, Marko. De humilitate, versio electronica [page 569 | Paragraph | SubSect | Section]

quod futurum erat, prędictum intelligatur, facile noscitur peccatis pręcedentibus non meruisse eos, ut illuminentur ad intelligentiam spiritalem et ad Messiam, qui iam uenerat, agnoscendum, ut ex hac eorum cęcitate et Christus pro salute hominum crucifigeretur — si enim, ut Ioannes ait, intelligerent, nunquam Dominum glorię crucifixissent — et ipsis post eius resurrectionem locus poenitentię relinqueretur integrumque esset illis credere et saluari per eum, quem ignorando crucifixerant. Ad communem igitur utilitatem spectat, quod ignorarint, sed


2895. Marulić, Marko. De humilitate, versio electronica [page 569 | Paragraph | SubSect | Section]

miraculis credere uoluerunt. Hęc de impia aduersus Iesum Iudeorum consultatione ac de cęcitate eorum dixisse pro loco et tempore satis sit. Ad illa, quę sequuntur explicanda descendamus. Dum Iesus Bethanię in domo Symonis leprosi recumberet, accessit mulier, quam Ioannes Mariam nominat, ferens in alabastro unguentum nardi spicati preciosi et, ut alii aiunt, effudit super caput eius, ut Iudas Ioannes, unxit eo pedes eius et capillis suis extersit. Iudas autem, qui erat eum tradituras,


2896. Marulić, Marko. De humilitate, versio electronica [page 569 | Paragraph | SubSect | Section]

Dum Iesus Bethanię in domo Symonis leprosi recumberet, accessit mulier, quam Ioannes Mariam nominat, ferens in alabastro unguentum nardi spicati preciosi et, ut alii aiunt, effudit super caput eius, ut Iudas Ioannes, unxit eo pedes eius et capillis suis extersit. Iudas autem, qui erat eum tradituras, auaritię stimulo agitatus inuidit unguentique impensam ęgerrime tulit, perinde ac de suo factam. Oeconomus enim erat collegii et pecunię, quę offerebatur, dispensator, plus autem sibi


2897. Marulić, Marko. De humilitate, versio electronica [page 570 | Paragraph | SubSect | Section]

tribus simul, cum ad illum ibidem conuenissent. Ita Dominus noster Iesus ter unctus in Euangeliis apparet: primo, quod Lucas refert, a muliere peccatrice in domo pharisei, quę pedes eius lachrymis lauit, capillis tersit, unguento unxit et ueniam meruit peccatorum; iterum, quod Ioannes narrat de Maria, in domo Marthę, ubi erat Lazarus ex conuiuis, quem de monumento suscitauerat Dominus; tertio quidem Matheus et Marcus testantur, in domo Symonis leprosi, quando mulier, ut supra diximus, non pedes unxisse, sed super caput recumbentis Domini unguentum


2898. Marulić, Marko. De humilitate, versio electronica [page 570 | Paragraph | SubSect | Section]

ait: Hęc dicit Dominus: Super tribus sceleribus Israhel, et super quatuor non conuertam eum, pro eo, quod uendiderit pro argento iustum, et pauperem pro calciamentis; hoc est uili triginta argenteorum precio. Aeque autem paruo, uel etiam minori, fratres Iosephum uendiderunt Ismahelitis, cum ipse se ab illis adorandum prędixisset. De eadem Iudę proditione, multo antequam facta sit, in psalmis conquestus est Dominus dicens: Etenim homo pacis meę, in quo speraui, qui edebat panes meos, magnificauit super me


2899. Marulić, Marko. De humilitate, versio electronica [page 571 | Paragraph | SubSect | Section]

eiecit, mensas nummulariorum euertit et in illos iratus: Scriptum est — inquit — Domus mea domus orationis uocabitur, uos autem fecistis illam speluncam latronum. Hoc a Domino bis factum sentit Augustinus, et primam quidem eiectionem de templo a Ioanne descriptam, hanc uero secundam a cęteris tribus memoratam. Hoc futurum prospexit Zacharias dicens: Non erit mercator ultra in domo Domini exercituum in die illo. Hoc in psalmis prędictum fuerat dicente ad Patrem Filio: Tabescere me fecit zelus domus


2900. Marulić, Marko. De humilitate, versio electronica [page 574 | Paragraph | SubSect | Section]

chirographo ad benedictionis transtulit lucem. Hunc de diabolo superato triumphum in tertio uolumine suo loco, qualiter a prophetis prędictus fuerit, exponemus. Nunc, quę sequuntur, indagabimus. Iudeis negantibus ipsum esse Christum et insultantibus ille — ut Ioannes refert — abiit et abscondit se ab eis. Hac de causa hoc factum esse reor, ut discamus furente aduersario recedere potius quam manere, ut, quem pręsentia nostra ad iracundiam inflammat, absentia mitiget. Huius autem absconsionis typus pręcessit in rege


2901. Marulić, Marko. De humilitate, versio electronica [page 576 | Paragraph | SubSect | Section]

ruminabant, et recesserunt a me. Ac ne illis, qui tanti erroris causa et caput fuerint, impune sit, subiungit: Cadent in gladio principes eorum. Gladius iste non corpus interimit, sed quod multo acrius est, animam condemnat. Hic est enim, quem Ioannes in Apocalypsi uidit procedentem de ore Dei. Porro idem propheta de iis, qui fide sacramentum hoc suscipiunt:* Viuent — inquit — tritico, et germinabunt quasi uinea; memoriale eius sicut uinum Libani. Memoriale passionis Dominicę est, quod


2902. Marulić, Marko. De humilitate, versio electronica [page 576 | Paragraph | SubSect | Section]

est Dominus. Deinde de Iudę proditione prędicit, ut nihil sibi occultum, nihil ignotum ostendat. Amen dico uobis — inquit — unus uestrum me traditurus est. Et: Qui intingit mecum manum in paropside, hic me tradet. Pręterea iuxta Ioannis Euangelium propter Iudam dixit, quia mundi erant, sed non omnes. Item: Ego scio, quos elegerim, hoc est, non illum, qui non mea pręscientia, sed sua culpa periturus est. Et ut ante de illo prophetatum doceret, subiunxit: ut adimpleatur Scriptura: qui


2903. Marulić, Marko. De humilitate, versio electronica [page 579 | Paragraph | SubSect | Section]

tuorum habitabunt, et semen eorum in seculum dirigetur. Quos dixit patres, eos nunc appellat seruos. Filii autem et semen sunt illi, ad quos etiam Apostolus dicebat: Filioli mei, quos iterum parturio, donec formetur in uobis Christus. Post multa, quę in Ioannis Euangelio habentur, de persecutione Iudeorum et impietate conqueritur dicens: Qui me odit, et Patrem meum odit. Inseparabilis enim substantia Pater et Filius est. Quicquid igitur Filio fit, simul et Patri fit secundum substantię unitatem. Si opera


2904. Marulić, Marko. De humilitate, versio electronica [page 586 | Paragraph | SubSect | Section]

sponso suo copulari poterat, nisi ille in hortum ueniens impiorum se manibus obtulisset capi endum, nisi fructum salutis nostrę et poma passionis de arbore crucis collecta comedisset. Hinc est, quod sponsa ipsa sponsi sui aduentum uehementer desyderabat, ut iam cius consortio iocundissime frui posset. Atque ideo sane, postquam se uoti compotem esse animaduertit, ingenti affecta lętitia: Dilectus meus — inquit — descendit in hortum suum ad areolam aromatum, ut pascatur** in hortis, et lilia colligat. Areola aromatum odor


2905. Marulić, Marko. De humilitate, versio electronica [page 586 | Paragraph | SubSect | Section]

pomarium, id est pomorum hortum dicimus. In quem primus Redemptor noster ingressus est, ut se cęteris in ipsum credentibus ingrediendi ducem atque autorem pręstaret. Porro Iuda ductore aduenit cohors prętoriana, ut illum comprehenderet. Iesus uero — sicut in Ioanne scriptum est — processit obuiam, interrogat, quem quęrerent. Respondent: Iesum Nazarenum. Vbi autem audierunt dicentem: Ego sum, ueluti turbine repulsi retrocedentes*** ceciderunt in terram. Quid hoc est nisi illud, quod olim contigit Iudeis


2906. Marulić, Marko. De humilitate, versio electronica [page 587 | Paragraph | SubSect | Section]

est et dixit: Homo pacis meę, in quo speraui, qui edebat panes meos, magnificauit super me supplantationem, ex amico factus proditor, ex conuiua insidiator, ex discipulo sui magistri in crucem agendi minister. Hic fuit Ioab, qui Abnerum amice allocutus interemit, et Amasam perinde ac sibi charissimum salutans. Salue, mi frater, inquit, dumque illum amplexus osculatur, sicca, quę sub ueste latebat, educta in latus transfodit. Cauissent forsitan isti dolos, nisi simulata amicicia capti fuissent.


2907. Marulić, Marko. De humilitate, versio electronica [page 590 | Paragraph | SubSect | Section]

relicta *corr. ex quęritur **corr. ex queramus syndone aufugit nudus. Videtur hunc indicare nobis Amos propheta dicens: Et robustus corde inter fortes nudus fugiet in die illa, dicit Dominus. Typum huius expresserat Ioseph, qui relicto in manibus foeminę impudicę palio effugit, ne adulterium exigenti consentiret. Adulterium iuxta mysticum sensum fugere est hereticorum cauere prauitatem nec sinere eorum capi argutiis. Palium uero relinquere terrenarum rerum curę renunciare est et his


2908. Marulić, Marko. De humilitate, versio electronica [page 590 | Paragraph | SubSect | Section]

est hereticorum cauere prauitatem nec sinere eorum capi argutiis. Palium uero relinquere terrenarum rerum curę renunciare est et his expeditum Christo seruire. Tunc igitur Christus innocens uinculis constrictus, ueluti maximi criminis reus, ducitur primum — ut Ioannes ait — ad Annam, Caiphę pontificis socerum. Petrus Petrus et Ioannes Iesum secuti in atrium introierunt. Iesus alapa percutitur. Petrus interrogatus se discipulum eius esse negat et, sicut Iesus prędixerat, gallus cantu eum


2909. Marulić, Marko. De humilitate, versio electronica [page 590 | Paragraph | SubSect | Section]

renunciare est et his expeditum Christo seruire. Tunc igitur Christus innocens uinculis constrictus, ueluti maximi criminis reus, ducitur primum — ut Ioannes ait — ad Annam, Caiphę pontificis socerum. Petrus Petrus et Ioannes Iesum secuti in atrium introierunt. Iesus alapa percutitur. Petrus interrogatus se discipulum eius esse negat et, sicut Iesus prędixerat, gallus cantu eum commissi criminis admonuit. Tunc ipse culpę conscius fleuit amare seque sibi per poenitentiam Domino miserante


2910. Marulić, Marko. De humilitate, versio electronica [page 591 | Paragraph | SubSect | Section]

Si cum lachrymis ueniam petieris, respondebit Dominus, sicut respondit Ezechię regi: Audiui orationem tuam, uidi lachrymas tuas*, et ecce sanaui te. Cęterum, antequam Petrus tertio negasset, Iesus a pontifice de sua doctrina interrogatus — ut Ioannes tradit — quid me interrogas, respondit, cum palam docuerim et in occulto locutus sum nihil. Tunc unus ministrorum dedit alapam Iesu dicens: Sic respondes pontifici? Hoc prędictum legimus in Iob: Aperuerunt super me ora sua, et


2911. Marulić, Marko. De humilitate, versio electronica [page 591 | Paragraph | SubSect | Section]

a pontifice de sua doctrina interrogatus — ut Ioannes tradit — quid me interrogas, respondit, cum palam docuerim et in occulto locutus sum nihil. Tunc unus ministrorum dedit alapam Iesu dicens: Sic respondes pontifici? Hoc prędictum legimus in Iob: Aperuerunt super me ora sua, et exprobrantes percusserunt maxillam meam; satiati sunt poenis meis. Hoc idem in Hieremia: Dabit percutienti se maxillam, saturabitur opprobriis. Christi ita percussi typus fuit Micheas propheta, qui uera prędicens a


2912. Marulić, Marko. De humilitate, versio electronica [page 591 | Paragraph | SubSect | Section]

percutienti se maxillam, saturabitur opprobriis. Christi ita percussi typus fuit Micheas propheta, qui uera prędicens a Sedechia pseudopropheta colaphum accepit dicente: Mene ergo dimisit spiritus Domini, et locutus est tibi? Contraria enim uaticinabatur Iosaphat et Achab regibus adulatus. Ita et ipsi Christo ab impio illo alapa est illata uolente assentari pontifici seque prę ceteris fidum studiosumque ostendere. Post talia tam impia ac nefanda Dominus noster falsis testibus circumuenitur, conspuitur, alapis cęditur


2913. Marulić, Marko. De humilitate, versio electronica [page 597 | Paragraph | SubSect | Section]

Arundine autem sanctissimum et angelis uenerabile caput percutiunt, ut Micheę impleant uaticinium dicentis: In uirga percutient maxillam iudicis Israhel. Postquam ludibriis contumeliisque omnia sustinentem affecissent, educunt foras et — ut Ioannes testatur — exiuit Iesus baiulans sibi crucem. Sic Isaac quoque immolari iussus portauit holocausti ligna. Hoc autem futurum innuebat Esaias dicens: Filius datus est nobis, cuius principatus factus est super humerum eius. Crux itaque, per quam


2914. Marulić, Marko. De humilitate, versio electronica [page 600 | Paragraph | SubSect | Section]

autem blasfemabant eum mouentes capita sua et dicentes: Vah, qui destruis templum Dei et in triduo illud reędificas. De his in psalmo queritur** dicens: Subsannauerunt me subsannatione, frenderunt super me dentibus suis. Crucifixerunt eum et — sicut Ioannes ait — cum eo alios duos hinc et inde, medium autem Iesum. Hi latrones erant, ut Euangelistę tradunt. Et impletum est Esaię uaticinium dicentis: Cum sceleratis reputatus est. Idem significare uidetur illa Zacharię uisio: Vidi in nocte


2915. Marulić, Marko. De humilitate, versio electronica [page 601 | Paragraph | SubSect | Section]

dimitte illis; non enim sciunt, quid faciunt. Ante docuerat discipulos, ut diligerent inimicos et pro persequentibus orarent, nunc doctrinam suam confirmat exemplo, perficiens opere, quod faciendum uerbis pręceperat. Hanc Christi erga inimicos charitatem figurabant: Ioseph fratribus beneficia conferens, a quibus uenditus fuerat in seruitutem; Moyses pro illis in terra prostratus orans, quorum insultibus ad tabernaculum coactus fuit confugere; Dauid persecutori suo Sauli *corr. ex Saule semper parcens lugensque


2916. Marulić, Marko. De humilitate, versio electronica [page 602 | Paragraph | SubSect | Section]

sanctus. De quo in psalmis Deus Pater: Super ipsum — inquit — florebit sanctificatio mea. Vere quoque rex erat Iudeorum, quod est laudantium et confitentium. Incredulorum enim rex diabolus est. Ipse quippe Leuiathan — ut in Iob est scriptum — rex est super uniuersos filios superbię. Sic ergo Pilatus titulum hunc posuit, sicut et Caiphas prophetauit, hic confessus sacerdotem et regem, ille Saluatorem pro populo moriturum. Mysterii tamen, quod in uerbis latebat, uterque ignarus


2917. Marulić, Marko. De humilitate, versio electronica [page 602 | Paragraph | SubSect | Section]

Postquam autem crucifixerunt eum, diuiserunt uestimenta eius sortem mittentes, ut impleretur, quod dictum est per prophetam dicentem: Diuiserunt sibi uestimenta mea, et super uestem meam miserunt sortem. Legimus hoc in psalmo vigesimoprimo. Et conuenit cum eo, quod Ioannes dixit, quod uestimentis in partes quatuor diuisis tunicam inconsutilem non diuiserunt, *corr. ex suos **add. sed ei, cui sorte obuenisset, cessere.* Vide, quam bene consonent, quam apte quadrent Euangelio Prophetę


2918. Marulić, Marko. De humilitate, versio electronica [page 603 | Paragraph | SubSect | Section]

prędictum. Iccirco autem plurima de illo prędicta sunt, ut per ea, cum euenerint, Messiam agnoscamus. Quęnam igitur stulticia est alium uenturum expectare, in quo nihil aliud cernere possis, quam quod in isto uides? Stabant iuxta crucem - ut Ioannes tradit — Iesu mater eius, et Maria Cleophę, et Maria Magdalene.** Videns — inquit — Iesus matrem et discipulum stantem, quem diligebat, dicit matri suę: Mulier, ecce filius tuus. Deinde dicit discipulo: Ecce mater tua. Se de illa carnem


2919. Marulić, Marko. De humilitate, versio electronica [page 604 | Paragraph | SubSect | Section]

est Iesus, sed etiam uolens in mortem pro nobis oblatus, pro nobis traditus, ut per agni immaculati immolationem Deo placato tollerentur peccata mundi, dicente Apostolo: Pascha nostrum immolatus est Christus. Post hęc — ut in Euangelio Ioannis legitur — dixit: Sitio. Et obtulerunt ori eius spongiam aceto plenam hysopoque circumtextam. Ille uero, cum accepisset acetum, dixit: Consummatum **corr. ex Consumatum est. Et inclinato capite tradidit spiritum. Ante


2920. Marulić, Marko. De humilitate, versio electronica [page 606 | Paragraph | SubSect | Section]

populus meus, et inducam uos in terram Israhel. Hoc illud est, quod in Euangelio dicitur: Et uenerunt in sanctam ciuitatem, et apparuerunt multis. Deinde latronum crura frangunt, ut citius animas exalent. Iesu autem (crura)* — ut Ioannes refert — eo quod iam mortuus esset, non fregerunt crura, sed unus militum lancea latus eius aperuit, et continuo exiuit sanguis et aqua. Facta autem sunt heç — inquit — ut Scriptura impleretur: Os non comminuetis ex eo. Et iterum alia Scriptura


2921. Marulić, Marko. De humilitate, versio electronica [page 606 | Paragraph | SubSect | Section]

baptizati sumus in Christo Iesu, in morte eius baptizati sumus. Christi sanguis nos redemit, aqua Christi redemptos purificauit. Aqua ista mundari nequeunt, qui in Christum non credunt. Quandiu autem immundi sunt, beatitudinem consequi non poterunt. Post hęc Ioseph ab Arimathia, ciuitate Iudę, nobilis decurio, discipulus Iesu occultus, permittente Pilato tulit de cruce corpus eius, Nicodemus myrrha et aloe perunxit *om. a cceptumque corpus et munda syndone inuolutum cum aromatibus in monumento nouo


2922. Marulić, Marko. De humilitate, versio electronica [page 607 | Paragraph | SubSect | Section]

cceptumque corpus et munda syndone inuolutum cum aromatibus in monumento nouo deposuerunt et aduoluerunt saxum magnum ad ostium monumenti. Iudeis quoque suggerentibus Pilatus custodiri iussit sepulchrum a militibus usque ad diem tertium. In typum sepulturę Domini pręcesserunt: Ioseph a fratribus in cisternam demissus; Ionas in mari mersus et a cetho deglutitus et tertia die inde exiens uiuus. Ipsum etiam Dominum in Hieremia prędicentem audimus: Lapsa est in lacum uita mea, et posuerunt lapidem super me. Nunc in fine uoluminis


2923. Marulić, Marko. De humilitate, versio electronica [page 607 | Paragraph | SubSect | Section]

cum aromatibus in monumento nouo deposuerunt et aduoluerunt saxum magnum ad ostium monumenti. Iudeis quoque suggerentibus Pilatus custodiri iussit sepulchrum a militibus usque ad diem tertium. In typum sepulturę Domini pręcesserunt: Ioseph a fratribus in cisternam demissus; Ionas in mari mersus et a cetho deglutitus et tertia die inde exiens uiuus. Ipsum etiam Dominum in Hieremia prędicentem audimus: Lapsa est in lacum uita mea, et posuerunt lapidem super me. Nunc in fine uoluminis huius consyderemus parumper in cruce


2924. Marulić, Marko. De humilitate, versio electronica [page 607 | Paragraph | SubSect | Section]

cuius docentis dulcedine capiebantur, cuius uirtute sanitatem receperant, cuius pietate peccata sibi remissa iam audierant. Tantorum ergo beneficiorum memores ipsum sibi erripi molestissime ferebant. Christum igitur toto corpore flagris contusum uulneribusque confectum figurauit Iob, a planta pedis usque ad uerticem capitis exhulceratus sanieque perfusus. Prophetauit Esaias dicens: Et nos reputauimus eum quasi leprosum, et percussum a Deo, et humiliatum. Et alibi idem: A planta pedis — inquit — usque ad uerticem non


2925. Marulić, Marko. De humilitate, versio electronica [page 614 | Paragraph | SubSect | Section]

immo, qui inter flammarum globos Deo laudes decantabant, et illęsi inde Deo protegente exierunt; Abacuch etiam propheta cum prandio ad Danielem in lacum leonum delatus. Et ille quidem* cibo refectus et inter ferocissimas bestias inoffensus de lacu eductus est incolumis. Itidem Ionas propheta missus in mare, ut alii, qui in mari erant, saluarentur et in uentrem descendens cethi nihilque passus nocumenti. Saluator *corr. ex quidam igitur in baratrum Tartari delapsus ignis compescuit, leonum infernalium furorem


2926. Marulić, Marko. De humilitate, versio electronica [page 616 | Paragraph | SubSect | Section]

demorabitur fletus, et ad matutinum lętitia. Patrem quoque olim dicentem sentimus: Exurge, gloria mea, exurge psalterium et cythara. Et filium respondentem: Exurgam diluculo. Exurge, gloria mea — hoc equidem cum eo conuenire reor, quod in Ioannis Euangelio dicitur: Nunc clarificatus est Filius hominis, et Deus clarificatus est in eo. Resurrectio enim Filii gloria fuit Dei Patris. Homines quippe resurgentis Christi miraculo commoti crediderunt et glorificauerunt Deum, et per apostolorum prędicationem


2927. Marulić, Marko. De humilitate, versio electronica [page 617 | Paragraph | SubSect | Section]

et Maria Iacobi, et Salome** emerunt aromata, ut uenientes ungerent Iesum. Et ualde mane una sabbatorum ueniunt ad monumentum orto iam sole. Lucas quoque ait: Vna autem sabbati ualde diluculo uenerunt ad monumentum portantes, quę parauerant, aromata. Ioannes uero Magdalenę tantummodo faciens mentionem: Vna — inquit — sabbati Maria Magdalene*** uenit mane, cum adhuc tenebrę essent, ad monumentum. Tacuit de unguento, cętera autem, ut uidebimus, latius explicauit. Porro Marcus nonnihil diuersum


2928. Marulić, Marko. De humilitate, versio electronica [page 618 | Paragraph | SubSect | Section]

**corr. ex Salomę ***corr. ex Magdalena p eruenerint. Sed huic sententię Lucę* dictum repugnat, qui eas ualde diluculo ad monumentum peruenisse affirmat. Idem est autem ualde diluculo et ualde mane. Ioannes quoque docet, quomodo intelligendum sit istud ualde mane dicens: Cum adhuc tenebrę essent. Restat ergo, ut hoc, quod Marcus dixit, orto iam sole, non ad tempus, quo mulieres ad monumentum accesserunt, referendum sit, sed ad ipsam Christi


2929. Marulić, Marko. De humilitate, versio electronica [page 619 | Paragraph | SubSect | Section]

angelos quam Dominum conspexerunt. Angeli autem — ut Marcus ait — aspectus erat sicut fulgur, uestimenta sicut nix. Per hoc patet Iesum esse angelorum dominum. Angelus nunciauit nasciturum, angeli natum glorificauerunt. Angeli monitu Ioseph cum puero et Maria, matre*** eius, fugit in Aegyptum. Angelus ad crucem eunti apparuit confortans eum. Angeli nuncii fuere resurrectionis, comites ascensionis, nunc in gloria Patris considenti pręstant famulatum. Tanto enim ipse maior factus est angelis — ut Apostolus ad


2930. Marulić, Marko. De humilitate, versio electronica [page 625 | Paragraph | SubSect | Section]

Iesus mane, prima sabbati, apparuit primo Marię Magdalenę, de qua eiecerat septem demonia. Illa uadens nunciauit iis, qui cum eo fuerant, lugentibus et flentibus. Et illi audientes, quia uiueret, non crediderunt. Qualiter autem Marię Magdalenę se ostenderit Dominus, Ioannes plene luculenterque describit. Prius ergo Marię soli ad monumentum apparuit, deinde aliis mulieribus in uia. Mulieri igitur peccatrici, cum surrexisset, quamprimum sui uisendi copiam fecit, ut se propter peccatores uenisse ostenderet. Et illa tamen, quę ardentius Dominum


2931. Marulić, Marko. De humilitate, versio electronica [page 626 | Paragraph | SubSect | Section]

Dum alię uiso angelo prę timore obstupuissent et — ut Marcus testatur — mutire non auderent, illa interim uiso aperto monumento corpus inde sublatum putauit et continuo cucurrit discipulos hac de re facere certiores rursumque rediit ad monumentum. Venerunt Petrus et Ioannes, et cum uacuum sepulchrum offendissent, transpositum corpus putarunt atque abierunt residentibus adhuc in eodem loco mulieribus. Cumque et ipsę mulieres tandem recessissent, ut angeli de resurrectione dicta discipulis referrent, Maria remansit sola ad monumentum plorans.


2932. Marulić, Marko. De humilitate, versio electronica [page 626 | Paragraph | SubSect | Section]

plorans. Dominus autem mulieribus a sepulchro redeuntibus apparuit in itinere, ut diximus, ante tamen Marię Magdalenę se ostendit ad monumentum, ne cui minus consona uideatur Euangelistarum narratio. Hanc autem Marię uisionem et duorum discipulorum ad monumentum cursum Ioannes diligentius diffusiusque describens: Vna — inquit — sabbati Maria Magdalene** uenit mane, cum adhuc tenebrę essent, ad monumentum, et uidit lapidem reuolutum a monumento. Cucurrit ergo, et uenit ad Symonem Petrum et alium discipulum, quem


2933. Marulić, Marko. De humilitate, versio electronica [page 627 | Paragraph | SubSect | Section]

Quid uidit aut quid credidit, nisi quod mulier uiderat et crediderat? Vacuum uidelicet sepulchrum et corpus inde sublatum. Ideo subditur: Nondum enim sciebant Scripturam, quia oportebat** eum a mortuis surgere. Hi duo discipuli Petrus et Ioannes erant. Vterque diligebat Dominum, et quidem Petrus in amore uidebatur flagrantior. Quam ob rem mirum uidetur, si Petrus magis quam Ioannes diligebat Dominum, quod non magis a Domino diligeretur. Non enim sic de illo quemadmodum de Ioanne dicitur: quem diligebat


2934. Marulić, Marko. De humilitate, versio electronica [page 627 | Paragraph | SubSect | Section]

subditur: Nondum enim sciebant Scripturam, quia oportebat** eum a mortuis surgere. Hi duo discipuli Petrus et Ioannes erant. Vterque diligebat Dominum, et quidem Petrus in amore uidebatur flagrantior. Quam ob rem mirum uidetur, si Petrus magis quam Ioannes diligebat Dominum, quod non magis a Domino diligeretur. Non enim sic de illo quemadmodum de Ioanne dicitur: quem diligebat Iesus. Credimus autem eum magis fuisse dilectum, qui titulo designator Quęstio


2935. Marulić, Marko. De humilitate, versio electronica [page 627 | Paragraph | SubSect | Section]

Hi duo discipuli Petrus et Ioannes erant. Vterque diligebat Dominum, et quidem Petrus in amore uidebatur flagrantior. Quam ob rem mirum uidetur, si Petrus magis quam Ioannes diligebat Dominum, quod non magis a Domino diligeretur. Non enim sic de illo quemadmodum de Ioanne dicitur: quem diligebat Iesus. Credimus autem eum magis fuisse dilectum, qui titulo designator Quęstio dilectionis. Quęstionem hanc ita soluendam reor, ut dicamus multa incidere potuisse, ob quę magis


2936. Marulić, Marko. De humilitate, versio electronica [page 627 | Paragraph | SubSect | Section]

titulo designator Quęstio dilectionis. Quęstionem hanc ita soluendam reor, ut dicamus multa incidere potuisse, ob quę magis diligens minus diligatur, et rursum minus amans magis ametur. Petrus magis diligebat, anteibat ergo Ioannem uirtute dilectionis, non tamen ita multo, ut ea dilectio cęteris Ioannis meritis esset pręferenda. Ioannes uirgo erat, Petrus maritus. Ioannes in fide permanserat, Petrus desciuerat. Quanuis igitur Petrus in amore aliquantulo pręstaret, cęteris tamen Ioannis meritis


2937. Marulić, Marko. De humilitate, versio electronica [page 627 | Paragraph | SubSect | Section]

dilectionis. Quęstionem hanc ita soluendam reor, ut dicamus multa incidere potuisse, ob quę magis diligens minus diligatur, et rursum minus amans magis ametur. Petrus magis diligebat, anteibat ergo Ioannem uirtute dilectionis, non tamen ita multo, ut ea dilectio cęteris Ioannis meritis esset pręferenda. Ioannes uirgo erat, Petrus maritus. Ioannes in fide permanserat, Petrus desciuerat. Quanuis igitur Petrus in amore aliquantulo pręstaret, cęteris tamen Ioannis meritis superabatur, intantum ut a Domino, ęquo meritorum ęstimatore magis esset


2938. Marulić, Marko. De humilitate, versio electronica [page 627 | Paragraph | SubSect | Section]

ita soluendam reor, ut dicamus multa incidere potuisse, ob quę magis diligens minus diligatur, et rursum minus amans magis ametur. Petrus magis diligebat, anteibat ergo Ioannem uirtute dilectionis, non tamen ita multo, ut ea dilectio cęteris Ioannis meritis esset pręferenda. Ioannes uirgo erat, Petrus maritus. Ioannes in fide permanserat, Petrus desciuerat. Quanuis igitur Petrus in amore aliquantulo pręstaret, cęteris tamen Ioannis meritis superabatur, intantum ut a Domino, ęquo meritorum ęstimatore magis esset diligendus. Hinc tamen alia oritur


2939. Marulić, Marko. De humilitate, versio electronica [page 627 | Paragraph | SubSect | Section]

incidere potuisse, ob quę magis diligens minus diligatur, et rursum minus amans magis ametur. Petrus magis diligebat, anteibat ergo Ioannem uirtute dilectionis, non tamen ita multo, ut ea dilectio cęteris Ioannis meritis esset pręferenda. Ioannes uirgo erat, Petrus maritus. Ioannes in fide permanserat, Petrus desciuerat. Quanuis igitur Petrus in amore aliquantulo pręstaret, cęteris tamen Ioannis meritis superabatur, intantum ut a Domino, ęquo meritorum ęstimatore magis esset diligendus. Hinc tamen alia oritur quęstio.*** *corr. ex


2940. Marulić, Marko. De humilitate, versio electronica [page 627 | Paragraph | SubSect | Section]

anteibat ergo Ioannem uirtute dilectionis, non tamen ita multo, ut ea dilectio cęteris Ioannis meritis esset pręferenda. Ioannes uirgo erat, Petrus maritus. Ioannes in fide permanserat, Petrus desciuerat. Quanuis igitur Petrus in amore aliquantulo pręstaret, cęteris tamen Ioannis meritis superabatur, intantum ut a Domino, ęquo meritorum ęstimatore magis esset diligendus. Hinc tamen alia oritur quęstio.*** *corr. ex precucurrit **corr. ex oportet ***corr. ex


2941. Marulić, Marko. De humilitate, versio electronica [page 628 | Paragraph | SubSect | Section]

ut a Domino, ęquo meritorum ęstimatore magis esset diligendus. Hinc tamen alia oritur quęstio.*** *corr. ex precucurrit **corr. ex oportet ***corr. ex questio Si Ioannes plus diligebatur, quare Petro Quęstio datus est apostolorum principatus? Ob hoc, ut ego arbitror, ut discamus deferre senectuti et eorum, a quibus iniuriam accepimus, post reconciliationem offensę obliuisci atque erga


2942. Marulić, Marko. De humilitate, versio electronica [page 628 | Paragraph | SubSect | Section]

Non sine mysterio id referre uidetur Euangelista. Vt quid enim opus erat narrare, quis citius, quis tardius cucurrerit, cum ambo eandem* rem eadem die peregerint? Videtur itaque huius Euangelii scriptor per hos duos designare uoluisse Iudeos et gentiles, in Petro gentiles, in Ioanne concludens Iudeos. Hi enim primi in fide unius ueri Dei incesserunt et uenturum quidem Messiam in Scripturis sibi promissum credebant. Sed cum uenisset, non introierunt in monumentum iustę credulitatis, negantes ipsum, qui crucifixus, mortuus et sepultus fuerat, et de


2943. Marulić, Marko. De humilitate, versio electronica [page 628 | Paragraph | SubSect | Section]

nomine describuntur, posterius quidem post Christum cucurrerunt, utpote qui neque Legem neque prophetas habebant, sed prius ad Christum ingressi sunt, in ipsum credentes, ipsum confitentes, pro ipsius nomine nec supplicia nec mortem pati recusantes. Quod autem post Petrum etiam Ioannes introisse dicatur, hoc innuit, quod Iudei quoque in fine seculi ad Christum conuertentur, iuxta illud Micheę prophetę: In die illa, dicit Dominus, congregabo claudicantem, hoc est gentiles, qui in idolorum errore claudicabant, congregabo in Ecclesia fidelis


2944. Marulić, Marko. De humilitate, versio electronica [page 629 | Paragraph | SubSect | Section]

uerborum secundum Hieronymi translationem. Apostolus autem usus est Septuaginta interpretum translatione de Hebreo idiomate in Gręcum. Quę quidem interpretatio in nonnullis dissona, sed in plurimis uel uerba eadem sunt uel sub aliis eadem intelligentia. Cęterum Petri Ioannisque curriculum possumus etiam moraliter interpretari, cum manifestum sit in Ecclesia Christi quosdam in principio uitę religiosę cursum pręcipitare et grauius, quam quod perferre possint, onus subire ideoque, antequam ad metam peruenerint, lassitudine deficere; quosdam


2945. Marulić, Marko. De humilitate, versio electronica [page 629 | Paragraph | SubSect | Section]

uti atque iccirco quidem uia recta ad propositum sibi finem indefessos peruenire. Sed quoniam plerique, etiam cum succubuerint, rursum resumpto spiritu ad cursum uegetantur atque ita pristino mentis feruore concitati et ipsi, quo contendebant, tandem perueniunt, ideo ipse Ioannes, qui ante monumentum substiterat, Petrum deinde secutus in monumentum introiuit. Non pauci tamen inueniuntur, qui, cum diu aratrum tenentes in agro Domini laborauerint, pertesi* labore post tergum respiciunt et seculi negociis rursum sese implicant atque a


2946. Marulić, Marko. De humilitate, versio electronica [page 631 | Paragraph | SubSect | Section]

te si u sque ad talos, usque ad genua, usque ad renes. Cum autem uenisset ad torrentem, nequiuit transire. Et Danieli est dictum: Vade, Daniel, quia clausi sunt signatique sermones usque ad pręfinitum tempus. Et Ioannes in Apocalypsi uidit librum signatum, quem nemo poterat aperire neque soluere. Vidit et templum apertum in cęlo, in quod nemo ualebat introire. Sunt enim quędam aperta et oculis mortalium patentia Dei opera, sed in ea intrare, ut cognoscamus, quare facta sint, nostra non


2947. Marulić, Marko. De humilitate, versio electronica [page 633 | Paragraph | SubSect | Section]

suum non uiderit Saluatorem. Quid ploras, aiunt. Respondit illa: Quia tulerunt Dominum meum, et nescio, ubi posuerunt eum. Hęc cum dixisset, conuersa est retrorsum. Non enim uehementem illius affectum mitigare poterat eorum, quos uidit, uel iocundus aspectus uel suauis affatus, quę non angelos, sed Dominum quęrebat angelorum. Neque enim de corpore mortui tam esset anxia, nisi quandoque et resurrecturum speraret et regnaturum, licet tunc eum uiuere non crediderit, quem paulo ante sepultum fuisse nouerat.


2948. Marulić, Marko. De humilitate, versio electronica [page 636 | Paragraph | SubSect | Section]

a Magdalena tangi noluit, ob hoc quia nondum Quęstio ascenderat ad Patrem. Quare ante ascensionem pedes suos a mulieribus a sepulchro redeuntibus teneri — ut Mattheus refert — permisit seque deinde a discipulis palpari, ut Ioannes testatur? Pręterea, cum dicat: Nondum enim ascendi ad Patrem, polliceri uidetur tunc se tangi concessurum, cum ascenderit ad Patrem. Sed si in terra manens a manentibus in terra non tangitur, quomodo in cęlum sublatus tangetur? Ego quidem, quantum mihi


2949. Marulić, Marko. De humilitate, versio electronica [page 640 | Paragraph | SubSect | Section]

sperarent, se ea spe destitutos uideant. Nos — inquiunt — sperabamus, quia ipse esset redempturus Israhel. Terrena adhuc eos tenebat cogitatio, quod scilicet redempturus esset Israhel de seruitute alienorum, sicut fecisse recordabantur Moysen, Iosue, Othonielem, Gedeonem et alios, qui populum aduersariorum uiribus oppressum uindicauerant in libertatem. Hanc ob rem ipsum etiam temporaliter regnaturum sperauerunt. Resurrecturum autem et in cęlum, ut illic perenniter regnet, ascensurum ne cogitabant quidem, nisi cum in


2950. Marulić, Marko. De humilitate, versio electronica [page 643 | Paragraph | SubSect | Section]

prędictus, in Euangelio inuentus et adoratus, tantummodo in cordibus infidelium non habet, ubi caput suum reclinet. Aperit autem Dominus Scripturas non ignauis, non ocio deditis, sed discendi cupidis, ut, cum didicerint et crediderint, in illis sibi habitaculum paret, dicente Ioanne apostolo: Quisquis confessus fuerit, quoniam Iesus est Filius Dei, Deus in eo manet, et ipse in Deo. Et appropinquauerunt — inquit — castello, quo ibant, et ipse se finxit longius ire. Castellum hoc paradisum


2951. Marulić, Marko. De humilitate, versio electronica [page 646 | Paragraph | SubSect | Section]

atque ita ueniam consecuti usque ad uidendam resurrectionis eius immensam ineffabilemque gloriam perueniemus. Post hęc Euangelista Lucas consequenter ait: Dum autem hęc loquuntur, stetit Iesus in medio eorum, et dixit eis: Pax uobis. Hanc eius apparitionem Ioannes diffusius exequitur. Iccirco, quid ipse referat, libet apponere, ut rem gestam plenius indicemus. Cum — inquit — sero esset die illo, una sabbatorum, et fores essent clausę, ubi erant discipuli congregati propter metum Iudeorum, uenit Iesus et


2952. Marulić, Marko. De humilitate, versio electronica [page 647 | Paragraph | SubSect | Section]

uidere, dixit eis: Quid turbati estis, et cogitationes ascendunt in corda uestra? Videte manus meas et pedes, quia ego ipse sum. Palpate et uidete, quia spiritus carnem et ossa non habet, sicut me uidetis habere. Et cum hęc dixisset, ostendit eis manus et pedes; Ioannes addit et latus. Modis omnibus nititur Dominus probare suam resurrectionem seque et Deum et hominem demonstrare; Deum, quia, quod illi intra se cogitabant, nouerat, et quia foribus clausis in domum penetrauerat, quod quidem fieri nisi diuina uirtute non potuit;


2953. Marulić, Marko. De humilitate, versio electronica [page 647 | Paragraph | SubSect | Section]

monstrauit. Ac non sum — inquit — spiritus; homo sum carne et ossibus constans. In his reuersa anima mortuum corpus uiuificauit, uiuificatum diuinitas nunquam ab eo discedens glorificauit, ne deinceps pati uel mori posset. Gauisi sunt ergo discipuli — ut Ioannes ait — uiso Domino. Veruntamen adhuc quibusdam — sicut scribit Lucas — non credentibus et mirantibus prę gaudio dixit: Habetis hic aliquid, quod manducetur? Quasi diceret: Non creditis uisui, non creditis tactui, et me


2954. Marulić, Marko. De humilitate, versio electronica [page 652 | Paragraph | SubSect | Section]

illud prauę operationis contagione corrumpunt amittuntque boni mercedem, dum plus mali perpetrando destinantur ad poenam. Sed uidendum nobis occurrit, quomodo Questio hic Dominus eos expectare iubeat Spiritum Sanctum ex alto mittendum, cum in Ioanne sit scriptum: Insufflauit et dixit eis: Accipite Spiritum Sanctum. Hoc ita soluendum reor: unum esse Spiritum Sanctum, sed bona eius plurima. Quando ergo insufflauit, tunc gratiam eis contulit remittendi peccata atque retinendi. Sequitur enim: Quorum


2955. Marulić, Marko. De humilitate, versio electronica [page 653 | Paragraph | SubSect | Section]

Euangelista et ait: Thomas autem, unus ex duodecim, qui dicitur Didymus,* non erat cum eis, quando uenit Iesus. Aberat nempe Thomas, quando uenit Iesus. Affuit autem, quando duo illi ab Amaus reuersi inuenerunt — sicut Lucas ait — undecim congregatos. Atque ita Ioannis Lucęque a uero non discrepat narratio, cum facile appareat Thomam ipsum paruo temporis momento secessisse atque abeunte Domino redisse. Sequitur: Dixerunt ergo ei alii discipuli: Vidimus Dominum. Ille autem dixit: Nisi uidero in manibus eius fixuram clauorum et


2956. Marulić, Marko. De humilitate, versio electronica [page 658 | Paragraph | SubSect | Section]

Symon Petrus, cum audisset, quia Dominus est, tunica pręcinxit se (erat enim nudus) et misit se in mare. Alii autem discipuli nauigio uenerunt (non enim longe erant a terra, sed quasi cubitis ducentis) trahentes rethe piscium. Quando ad sepulchrum cucurrerunt Petrus et Ioannes, prior Ioannes peruenit, sed Petrus prior intrauit. Ita et nunc contigit: primus Ionnes agnouit Iesum, sed primus Petrus ad eum uenit. Significare mihi uidentur — ut ante diximus — duos populos, prępucii uidelicet et circumcisionis. Lex enim et prophetę monstrabant


2957. Marulić, Marko. De humilitate, versio electronica [page 658 | Paragraph | SubSect | Section]

cum audisset, quia Dominus est, tunica pręcinxit se (erat enim nudus) et misit se in mare. Alii autem discipuli nauigio uenerunt (non enim longe erant a terra, sed quasi cubitis ducentis) trahentes rethe piscium. Quando ad sepulchrum cucurrerunt Petrus et Ioannes, prior Ioannes peruenit, sed Petrus prior intrauit. Ita et nunc contigit: primus Ionnes agnouit Iesum, sed primus Petrus ad eum uenit. Significare mihi uidentur — ut ante diximus — duos populos, prępucii uidelicet et circumcisionis. Lex enim et prophetę monstrabant futurum Christi


2958. Marulić, Marko. De humilitate, versio electronica [page 658 | Paragraph | SubSect | Section]

misit se in mare. Alii autem discipuli nauigio uenerunt (non enim longe erant a terra, sed quasi cubitis ducentis) trahentes rethe piscium. Quando ad sepulchrum cucurrerunt Petrus et Ioannes, prior Ioannes peruenit, sed Petrus prior intrauit. Ita et nunc contigit: primus Ionnes agnouit Iesum, sed primus Petrus ad eum uenit. Significare mihi uidentur — ut ante diximus — duos populos, prępucii uidelicet et circumcisionis. Lex enim et prophetę monstrabant futurum Christi aduentum; nos ab illis suscepimus monstratum. Iuxta tropologiam autem in


2959. Marulić, Marko. De humilitate, versio electronica [page 658 | Paragraph | SubSect | Section]

Ionnes agnouit Iesum, sed primus Petrus ad eum uenit. Significare mihi uidentur — ut ante diximus — duos populos, prępucii uidelicet et circumcisionis. Lex enim et prophetę monstrabant futurum Christi aduentum; nos ab illis suscepimus monstratum. Iuxta tropologiam autem in Ioanne figuratur fides, in Petro charitas. Credendo enim cognoscimus Dominum, cognitum amando quęrimus. Pręcedit ergo fides cognitione, charitas operatione. Fidei indicio charitas, charitatis actione indiget fides. Feruentior ergo cęteris Petrus pręcessit nauigii cursum: uado


2960. Marulić, Marko. De humilitate, versio electronica [page 663 | Paragraph | SubSect | Section]

discipulos memoratur ingressus. Tertio die ista ad mare Tyberiadis, dum ibi piscarentur. Postea, quoties uoluit, per dies quadraginta, donec in cęlum gloriose triumphans ascendit. Cum ergo prandissent — inquit — dixit Symoni Petro Iesus: Symon Ioannis, dilligis me plus his? Dicit ei: Etiam, Domine, tu scis, quia amo te. Dicit ei: Pasce agnos meos. Hoc exemplo instruimur eis Ecclesiam esse committendam, qui amore in Deum magis inflammantur. Plerique enim ingenio eruditioneque excellunt, sed quia non minus


2961. Marulić, Marko. De humilitate, versio electronica [page 664 | Paragraph | SubSect | Section]

trinam deleat negationem. Quam quoniam lachrymis ante deleuerat, nihil ei exprobratur, quin immo aliis pręfertur in Ecclesię sanctę gubernatione, Iampridem ei dixerat: Tu es Petrus, et super hanc petram ędificabo Ecclesiam meam. Nunc dicit: Symon Ioannis, pasce oues meas. Petrus interpretatur cognoscens, quia cognouit peccatum suum, Symon obediens, Ioannes gratia. Obediuit autem poenitentiam agendo, gratiam adeptus est Christum amando. Vel quia Ioannes Symonis est pater, gratia genuit


2962. Marulić, Marko. De humilitate, versio electronica [page 664 | Paragraph | SubSect | Section]

Ecclesię sanctę gubernatione, Iampridem ei dixerat: Tu es Petrus, et super hanc petram ędificabo Ecclesiam meam. Nunc dicit: Symon Ioannis, pasce oues meas. Petrus interpretatur cognoscens, quia cognouit peccatum suum, Symon obediens, Ioannes gratia. Obediuit autem poenitentiam agendo, gratiam adeptus est Christum amando. Vel quia Ioannes Symonis est pater, gratia genuit obedientiam, ut pascere* agnos uel oues Domini non meriti pręmium putet, sed gratię donum. Porro contristatus est Petrus, cum


2963. Marulić, Marko. De humilitate, versio electronica [page 664 | Paragraph | SubSect | Section]

meam. Nunc dicit: Symon Ioannis, pasce oues meas. Petrus interpretatur cognoscens, quia cognouit peccatum suum, Symon obediens, Ioannes gratia. Obediuit autem poenitentiam agendo, gratiam adeptus est Christum amando. Vel quia Ioannes Symonis est pater, gratia genuit obedientiam, ut pascere* agnos uel oues Domini non meriti pręmium putet, sed gratię donum. Porro contristatus est Petrus, cum tertio interrogaretur. Recordatus est enim, quod, cum promisisset se in mortem cum illo iturum, pręstare


2964. Marulić, Marko. De humilitate, versio electronica [page 667 | Paragraph | SubSect | Section]

ut, quemadmodum ego feci, ita et uos faciatis. Hoc autem, quod nunc Petro dicit: Sequere me, de morte, quam ei futuram prędixerat, intelligi uoluit. Sequere me suspensus in patibulo, sicut et ego fui suspensus. Quod etiam ipse Petrus intelligens ac iam de se certus, de Ioanne interrogat. Sequitur enim: Conuersus Petrus uidit illum discipulum, quem diligebat Iesus, sequentem, qui et recubuit in coena super pectus eius, et dixit: Domine, quis est, qui tradet te? Conuersus Petrus Ioannem uidit sequentem, quem uirginitatis


2965. Marulić, Marko. De humilitate, versio electronica [page 667 | Paragraph | SubSect | Section]

ipse Petrus intelligens ac iam de se certus, de Ioanne interrogat. Sequitur enim: Conuersus Petrus uidit illum discipulum, quem diligebat Iesus, sequentem, qui et recubuit in coena super pectus eius, et dixit: Domine, quis est, qui tradet te? Conuersus Petrus Ioannem uidit sequentem, quem uirginitatis merito diligebat Iesus, magis familiariter eum amplexus quam cęteros. Et hoc testatus est reclinando eum super pectus suum in coena, ueluti filium mater. Sed etiam Ioannes diligebat Iesum, quod tunc primum ostendit, cum ab eo quęsiuit


2966. Marulić, Marko. De humilitate, versio electronica [page 667 | Paragraph | SubSect | Section]

et dixit: Domine, quis est, qui tradet te? Conuersus Petrus Ioannem uidit sequentem, quem uirginitatis merito diligebat Iesus, magis familiariter eum amplexus quam cęteros. Et hoc testatus est reclinando eum super pectus suum in coena, ueluti filium mater. Sed etiam Ioannes diligebat Iesum, quod tunc primum ostendit, cum ab eo quęsiuit dicens: Domine, quis est, qui tradet te? Nisi enim uehementer diligeret, non esset tam solicitus de eius proditore. Quem ideo — ut mihi uidetur — nosse expetiit, ut ipsum a tam nefando


2967. Marulić, Marko. De humilitate, versio electronica [page 667 | Paragraph | SubSect | Section]

tunc primum ostendit, cum ab eo quęsiuit dicens: Domine, quis est, qui tradet te? Nisi enim uehementer diligeret, non esset tam solicitus de eius proditore. Quem ideo — ut mihi uidetur — nosse expetiit, ut ipsum a tam nefando proposito aliqua ratione amoueret. Ioannem ergo cum uidisset Petrus, dicit Iesu: Hic autem quid? Estne morte sua secuturus te sicut ego an aliter de illo decreueris? Dicit ei Iesus: Sic eum uolo manere, donec ueniam. Quid ad te? Tu me sequere. Quidam hoc modo accipiunt dictum, quasi


2968. Marulić, Marko. De humilitate, versio electronica [page 667 | Paragraph | SubSect | Section]

eum uolo manere, donec ueniam. Quid ad te? Tu me sequere. Quidam hoc modo accipiunt dictum, quasi diceret Dominus: Nolo illum quemadmodum te consumi* per martyrii poenam, sed sine illa manere, donec ueniam, eum morte communi extinctum ad me recepturus. Constat enim Ioannem apostolum *corr. ex consummi n on martyrio, sed ętate confectum decedisse. Conuenientius autem mihi uidetur, quod Chrysostomus ait in Euangelio Graeco scriptum: Si eum uolo manere, donec ueniam, quid ad te, ut


2969. Marulić, Marko. De humilitate, versio electronica [page 668 | Paragraph | SubSect | Section]

cognosceret et non solum gregem sibi commissum pasceret, sed etiam pro illo, pro quo Christus mortuus est, ipse, cum oportuerit, necem subire non recusaret. Cęterum, quia dixerat Iesus: Si eum uolo manere, donec ueniam, quid ad te, cucurrit opinio Ioannem usque in aduentum Domini uicturum. Vnde dicitur: Exiit ergo sermo inter fratres, quod discipulus ille non moritur. Eos tamen non recte opinatos Euangelista docet, dum ait: Et non dixit Iesus: Non moritur, sed: Si eum uolo manere, donec ueniam, quid ad


2970. Marulić, Marko. De humilitate, versio electronica [page 668 | Paragraph | SubSect | Section]

ergo sermo inter fratres, quod discipulus ille non moritur. Eos tamen non recte opinatos Euangelista docet, dum ait: Et non dixit Iesus: Non moritur, sed: Si eum uolo manere, donec ueniam, quid ad te? Concludens autem Euangelium suum Ioannes de se ipso ait: Hic est discipulus ille, qui testimonium perhibet de his et scripsit hęc. Deinde, quoniam omnibus, quę descripta sunt, interfuit, audacter loquitur: Et scimus — inquit — quia uerum est testimonium eius. Nequis


2971. Marulić, Marko. De humilitate, versio electronica [page 669 | Paragraph | SubSect | Section]

de Christo loquens: In mundo erat — inquit — et mundus per ipsum factus est, et mundus eum non cognouit. Iste igitur mundus, qui eum non cognouit, neque cuncta, quę de illo scribenda restabant, si scriberentur, intelligeret. Hucusque Ioannes. Ad reliquas ab aliis relatas Domini a morte suscitati uisiones consyderandas ipso Domino fauente accedamus. In Mattheo ita legimus: Vndecim autem discipuli abierunt in Galileam, in montem, ubi constituerat illis Iesus. Et uidentes eum


2972. Marulić, Marko. De humilitate, versio electronica [page 673 | Paragraph | SubSect | Section]

ęgros manus imponent, et bene habebunt. Credentibus quidem discipulis data sunt signa hęc: de obsessis corporibus per inuocationem nominis Christi demonia eiiciebant; Spiritu Sancto super eos descendente uariis linguis locuti sunt; Paulo uiperę morsus nihil nocuit; Ioannes apostolus uenenum impune bibit; ęgrotos Petri umbra sanauit. Nemo dicat Christianos illos non c redere, in quibus talia signa sequi non uidet. Omnes in Christo unum corpus sumus. Quicquid membra egerunt, ad totum corpus pertinet. Nostrę religionis signa


2973. Marulić, Marko. De humilitate, versio electronica [page 674 | Paragraph | SubSect | Section]

autem dormierunt. Deinde uisus est Iacobo, deinde apostolis omnibus; nouissime autem omnium tanquam abortiuo, uisus est et mihi. Petro, nisi quando cum aliis fuit, apparuisse non scribunt Euangelistę, sed hinc discimus. Vndecim autem apostolis uisum semel et iterum in Ioanne legimus, tertio in Marco. Quingentis autem fratribus ostensum credimus Paulo, et eidem ipsi post omnes. Iacobo uero, qui frater Domini appellatus est, apparuisse diuus quoque Hieronymus testatur in eo libello, quem de uiris illustribus inscripsit. Cum enim


2974. Marulić, Marko. De humilitate, versio electronica [page 682 | Paragraph | SubSect | Section]

coepit, et illis, qui in umbra mortis sedebant, Sol iustitię ortus est. Quid eos, qui crucem iam sole clariorem pręferebant quique sequebantur, concinuisse putabimus, quo exultasse gaudio, quibus lętitiis affectos incessisse? Hęc est enim crux illa, de qua Iohel propheta dixit: Lignum attulit fructum suum. Quis est autem ligni huius fructus nisi uita ęterna populo fideli in Christo Domino? Crux ergo lignum uitę est ei, qui apprehenderit* illam, et qui tenuerit beatus. Apprehendit illam latro, et Christum, quem


2975. Marulić, Marko. De humilitate, versio electronica [page 685 | Paragraph | SubSect | Section]

in throno gloriam se uidisse fatetur Esaias propheta: Vidi dominum — inquit — sedentem super solium excelsum et eleuatum. Et plena erat domus a maiestate eius, et ea, quę sub ipso erant, replebant templum. Hoc autem de Christo dici testis est Ioannes Euangelista. Cum enim prophetę huius uaticinio probaret Iudeos Christo fore incredulos, continuo subiunxit: Hęc dixit Esaias, quando uidit gloriam eius et locutus est de eo. Hoc etiam ipsa uisionis ratio facile nobis persuadet. Dominum enim, quem sedentem


2976. Marulić, Marko. De humilitate, versio electronica [page 687 | Paragraph | SubSect | Section]

Ita enim Lucas in Actibus *corr. ex Actis Apostolorum scribit: Et conuescens pręcepit eis, ab Hierosolymis ne discederent, sed expectarent promissionem Patris, quam audistis — inquit — per os meum. Quia Ioannes quidem baptizauit aqua, uos autem baptizabimini Spiritu Sancto, non post multos hos dies. Qui enim ad prędicandum Dei uerbum delecti erant, Spiritus Sancti dono indigebant, ipso* nouę salutarisque doctrinę autore dicente: Paraclytus autem Spiritus Sanctus,


2977. Marulić, Marko. De humilitate, versio electronica [page 688 | Paragraph | SubSect | Section]

pars talia calumniabantur probroque excipiebant, musto eos incaluisse dicentes. Stans autem Petrus, ut obiectum uitium dilueret, non sicut existimatis — inquit — hi ebrii sunt, cum sit hora diei tertia. Sed hoc est, quod dictum est per prophetam Iohel: Et erit in nouissimis diebus, dicit Dominus, effundam de Spiritu meo super omnem carnem. Et prophetabunt filii uestri et filię uestrę, iuuenes uestri uisiones uidebunt et seniores uestri somnia somniabunt. Et quidem super seruos meos et ancillas meas in diebus illis


2978. Marulić, Marko. De humilitate, versio electronica [page 689 | Paragraph | SubSect | Section]

Bithyniam, et non permisit eos Spiritus Iesu. Spiritus ergo Sanctus Spiritus etiam Iesu est. Testis est et Paulus ad Galatas scribens: Misit — inquit — Deus Spiritum Filii sui in corda uestra clamantem: Abba, Pater. Tunc etiam, cum Christus a Ioanne baptizaretur, Spiritus Sanctus in columbę specie insedit uertici eius, et Patris uox audita est: Hic est Filius meus dilectus. Si ergo Filius, et hęres. Ideo ait: Omnia mea tua sunt. Spiritus itaque Sanctus non magis Patris quam Filii est


2979. Marulić, Marko. De humilitate, versio electronica [page 691 | Paragraph | SubSect | Section]

ille Spiritus intrinsecus in anima operatur, qua ratione illam emaculet, emundet, illuminet, moueat, dirigat, nisi quoties a malo desistimus et ad bene agendum inclinamur, Spiritus Sancti ope atque uirtute credimus nos adiuuari. De occulta autem eius operatione beatus quoque Iob dicebat: Si uenerit ad me, non uidebo eum, et si abierit, non intelligam. Sed quorsum tendat etiam illud Domini dictum: Expedit uobis, ut ego uadam. Si enim non abiero, paraclytus non ueniet ad uos. Si autem abiero, mittam eum ad uos.


2980. Marulić, Marko. De humilitate, versio electronica [page 692 | Paragraph | SubSect | Section]

ad Patrem referunt, ut trium una operatio esse appareat, quorum una est substantia, una maiestas. Quęcunque audiet, loquetur — inquit — et quę uentura sunt, annunciabit uobis. Et apostolis ergo reuelata sunt futura, ut Euangelistę Ioanni Apocalypsis, quę Latine Reuelatio dicitur. Sed quomodo scriptum est: Prophetę usque ad Ioannem Baptistam, si etiam post ipsum Quęstio inuenti sint, qui futura prędicerent? Nam pręter hunc, qui Apocalypsim


2981. Marulić, Marko. De humilitate, versio electronica [page 692 | Paragraph | SubSect | Section]

Quęcunque audiet, loquetur — inquit — et quę uentura sunt, annunciabit uobis. Et apostolis ergo reuelata sunt futura, ut Euangelistę Ioanni Apocalypsis, quę Latine Reuelatio dicitur. Sed quomodo scriptum est: Prophetę usque ad Ioannem Baptistam, si etiam post ipsum Quęstio inuenti sint, qui futura prędicerent? Nam pręter hunc, qui Apocalypsim scripsit, Agabum Antiochię et quatuor Philippi filias Cęsareę prophetasse in Actibus* legimus


2982. Marulić, Marko. De humilitate, versio electronica [page 692 | Paragraph | SubSect | Section]

scripsit, Agabum Antiochię et quatuor Philippi filias Cęsareę prophetasse in Actibus* legimus Apostolorum. Facilis solutio, si res temporaque distinguantur. Veteres enim prophetę Christi uenturi mysteria prędicabant. Quorum uaticinia Christo in carne ueniente impleta sunt. Ioannes autem Pręcursor eius eodem fuit tempore, quo et ipse, quem digito ostendit et uenisse nunciauit. Noui ergo prophetę, hoc est, apostoli et alii sancti uiri illa, quę post Christum futura erant, per Spiritum, quem acceperant, prędixerunt. Sequitur:


2983. Marulić, Marko. De humilitate, versio electronica [page 695 | Paragraph | SubSect | Section]

pluuiam soluuntur, ita illi orbem terrarum percurrentes doctrinam ubique diffuderunt salutarem. Tunc autem eis Dominus ianuas cęli aperuit, cum Spiritum Sanctum de cęlo misit. Quo illi repleti nobis manna cęlestem cibum ministrarunt. Quid enim suauius pręceptis Domini, quid iocundius, quid pręstantius Christo? Hic est panis, qui de cęlo descendit, quo angeli hominesque reficiuntur. Post hęc cibaria nobis in abundantia data sunt per apostolorum uicarios Ecclesięque sanctę doctores, qui Vetus Nouumque Instrumentum nobis interpretati *corr. ex


2984. Marulić, Marko. Dialogvs de Hercule a Christicolis... [Paragraph | Section]

quod iam Deo propicio res restitui in integrum coepit. Rursum sacrarum litterarum schola suos habitura est Hieronymos, suos Ambrosios, si modo, qui Erasmum emulari uoluerint, reperientur. Cuius uenustas admodum conscriptiones cum abs Te nuper acceperim, ne omnino ingratus uidear, Herculem, Ioue quondam natum, sed iterum proxima foetura apud nos ęditum, ad Te destinauimus. Quid frontem contrahis? Quid timidus pallescis? Non est, mihi crede, quod timeas. Olim ille multorum uictor fuit, nunc a nostris uictus est. Abs Te etiam uictum intelliges, cum ista, quę mittimus, perlegeris;


2985. Marulić, Marko. Dialogvs de Hercule a Christicolis... [Paragraph | Section]

corpus quiete ita et animum relaxemus aliqua non inutili confabulatione neque iniocunda. POETA: Longa est historia, longę ambages, sed summa sequar fastigia rerum, et quę plenius explicare angustia temporis non patitur, summatim perstringam. Hercules, Iouis ex Alcmena filius, Iunoni quidem inuisus, quia de pellice genitus, sed Ioue patre nequaquam indignus, siqua fides habenda est hiis, quę de illo memorantur. (Dracones) Puer adhuc duos dracones, cuiuis hominum horrendos atque graues, a Iunone ad se perdendum


2986. Marulić, Marko. Dialogvs de Hercule a Christicolis... [Paragraph | Section]

iniocunda. POETA: Longa est historia, longę ambages, sed summa sequar fastigia rerum, et quę plenius explicare angustia temporis non patitur, summatim perstringam. Hercules, Iouis ex Alcmena filius, Iunoni quidem inuisus, quia de pellice genitus, sed Ioue patre nequaquam indignus, siqua fides habenda est hiis, quę de illo memorantur. (Dracones) Puer adhuc duos dracones, cuiuis hominum horrendos atque graues, a Iunone ad se perdendum missos, per collum manibus apprehendit fortiusque ac


2987. Marulić, Marko. Dialogvs de Hercule a Christicolis... [Paragraph | Section]

perficiendę desyderio flagrans, facturum se recępit, quicquid rex Euristeus sibi faciundum imperasset. Igitur iubente rege duodecim labores maximos fertur exanclasse, pręter illa, quę interim sua sponte, non istis minora neque minus factu ardua difficiliaque cum sua uirtute tum Iouis fauore peregit. THEOLOGVS: Quo magis memoriter dicta tua teneam, memora, quęso, prius, quę ille iussus egerit, postea, quę iniussus uolensque perpetrasse dicitur. POETA: (Leo Nemęus


2988. Marulić, Marko. Dialogvs de Hercule a Christicolis... [Paragraph | Section]

in Lybiam profectus adiit fulgentes auro Hesperidum hortos. Hę sorores tres erant Athlantis filię uel, ut alii aiunt, Hesperi, eius fratris. Nemini locum adire tutum erat, peruigili dracone et supra quam quisquam credere potest immani aditum horti seruante. At iste Iouis filius nullius unquam monstri feritate conterritus, interempto dracone mala inde aurea de tam felici silua decerpta secum asportauit et ad Argiuos usque delata donauit Euristeo. Laudis enim, non auri cupidum esse oportet, qui ad immortalitatem aspirat. Hęc sunt, quę gessisse fertur


2989. Marulić, Marko. Dialogvs de Hercule a Christicolis... [Paragraph | Section]

THEOLOGVS: De his profecto, quę abs te hactenus dicta sunt, meditabar. Ea mihi quidem, ut concedam uera fuisse, mira prętermodum stupendaque uidentur, non tamen tam multi neque tam magni, ut tu censes, ęstimanda. POETA: Serione an ioco istud abs te audio? THEOLOGVS: Scies postea. Interim his, quę dixisti, addas oro et illa, quę restant. Nam ubi cuncta herois huius gesta recitaueris, quid de ipsis ego sentiam, disces. Coeptum ergo sermonem prosequere!


2990. Marulić, Marko. Dialogvs de Hercule a Christicolis... [Paragraph | Section]

lubentius, quod sciam te non nisi de omnibus recte sensurum. Quando quidem illam profiteris doctrinam, quę de rebus pertractat diuinis et cęlestis arcani abdita rimatur, nisi frustra theologum te uocant. Theologi enim proprium est uerum uestigare et, cum inuestigauerit, docere. Hic igitur Ioue natus, haud contentus tantummodo imperata facere, fecit etiam quę non imperabantur, ut magis cęlo dignus appareret. Cęterum, ne tempus terendo iter nostrum remoremur, quę a poetis latissime digeruntur, quam breuius potero, perstringam. (Ludi Olympici)


2991. Marulić, Marko. Dialogvs de Hercule a Christicolis... [Paragraph | Section]

(Arma) a Vulcano clauam et thoracem, a Neptuno equos, a Mercurio ensem, ab Apolline sagitas atque arcum. (Gygantes) His armis munitus cum Gygantibus, uasta atque ardua proceritate uiris ad Palenen certauit, cum illi aduersus Iouem pręliarentur. (Prometheus) Prometheum in Caucaso ferreis nexibus uinctum et aquilę iecur eius lacerantis feritati subiectum, eo quod ignem de cęlo furto sublatum hominibus in terra detulisset, miseratus utraque calamitate liberauit,


2992. Marulić, Marko. Dialogvs de Hercule a Christicolis... [Paragraph | Section]

petitum interemit. Ita et quod amiserat recuperauit et regionem illam a latrociniis rapacissimi hominis reddidit securam. In Gallia cum Labione et Bergione, (Neptunni filii) Neptunni liberis, dimicaut. Vbi autem inter pugnandum tela sibi deficere uidit, Ioue patre inuocato adiutus est. Continuo enim lapidum imber ex alto ruens descendit, quibus lapidibus strenue, acriter alacriterque dimicans uictoria est potitus. Etiamnum lapidum littus appellant, ubi hoc contigisse ferunt, uereque illic lapidibus pluisse cernentibus apparet; adeo multi


2993. Marulić, Marko. Dialogvs de Hercule a Christicolis... [Paragraph | Section]

regno fortunisque omnibus expulit, ita ut de duodecim fratribus, quos occidit, Neleus unus superesset. (Euritus) Euritus Oechalię rex fuit. Oechalia Laconię prouincię pars est Thessalię proxima, ab Oechalio fluuio, qui eam pręterfluit, sic denominata. Is, cum Iolen filiam Herculi despondisset, a filiis dissuasus tradere noluit. Hoc Hercules indigne iracundeque ferens, ipsum et liberos eius internicione deleuit et Iolen raptam atque ablatam ardenter medulitusque amauit. (Troia) Troiam quoque quondam


2994. Marulić, Marko. Dialogvs de Hercule a Christicolis... [Paragraph | Section]

Laconię prouincię pars est Thessalię proxima, ab Oechalio fluuio, qui eam pręterfluit, sic denominata. Is, cum Iolen filiam Herculi despondisset, a filiis dissuasus tradere noluit. Hoc Hercules indigne iracundeque ferens, ipsum et liberos eius internicione deleuit et Iolen raptam atque ablatam ardenter medulitusque amauit. (Troia) Troiam quoque quondam fertur expugnasse, quod testatus est poetarum princeps Vergilius dicens: Vt bello egregias olim euerterit urbes, Troiam Oechaliamque. Nescio an quicquam aliud a poetis de illo


2995. Marulić, Marko. Dialogvs de Hercule a Christicolis... [Paragraph | Section]

carnis et diaboli aduersus spiritum, dum ei dominari atque imperare moliuntur. Et quoniam horum tentamenta uincere, in ea pręsertim ętate, quę ad hauriendas uoluptates est procliuior, multa constantis firmique animi fortitudine opus est, ideo Herculi hec tribuitur, Iouis, ut aiunt, filio, ueluti uiro uirtutis magis quam uoluptatis studioso. Sed concedamus cuncta, quę de illo feruntur, uera esse nihilque in his fabulosum haberi, dic, quęso, quęnam uirtus sit dracones interimere, si eorum interemptoribus nullum ab ipso uirtutum remuneratore, Deo, pręmium


2996. Marulić, Marko. Dialogvs de Hercule a Christicolis... [Paragraph | Section]

etiam ridebis. (Gygantes) Post hęc abs te dictum memini illum ad Palenen cum Gygantibus decertasse. Certauit et Dauid noster cum Golia Gygante atque inermis armatum superauit. Sed magis commendatur, quod Saulis persecutionem patienti ac sedato animo pertulerit, quod Ionatham, filium eius, fratris loco habuerit, quod Semei maledictis lacessitus ipse satellites suos in illum animaduertere uolentes inhibuerit, quod denique in psalmis laudes Dei decantauerit et in omnibus obseruauerit humilitatem. Hunc nostri imitando iniuriam tollerant, offensas non


2997. Marulić, Marko. Dialogvs de Hercule a Christicolis... [Paragraph | Section]

itaque cohibere et offensarum non meminisse plus est quam cum Gygantibus contendendo uincere, dicente in Prouerbiis Salomone (Prouerbiorum XV) : Melior est patiens uiro forti et qui dominatur animo suo expugnatore urbium. Cęterum, cum Gygantibus pugnare, aduersus Iouem insurgentibus, quid est aliud quam cum hereticis Ecclesię Dei infestis certare et perniciosos eorum errores ueri assertione repellere? Hoc egit noster Hieronymus, hoc Augustinus, hoc alii ex doctoribus Euangelicę ueritatis quamplurimi. Tales Gygantes prosternere gloriosior est uictoria


2998. Marulić, Marko. Dialogvs de Hercule a Christicolis... [Paragraph | Section]

hi sexagesimum, illi centesimum fructum capiunt. Sic ergo melius, sic gloriosius cum isto Caco contenditur, cuius uictores corona beatitudinis coronantur. (Neptunni filii) Hercules pręterea Neptunni liberos lapidum imbre de cęlo obrutos, cum sibi arma defecissent, Ioue inuocato superauit. Nos uero pro Euangelii ueritate certantes, quoties cum hereticis uel philosophis congredimur, si argumenta minus sufficere cernimus, diuinę Scripturę sententiis uelut imbribus illos opprimimus. Nec inepte ineleganterue philosophos Neptunni liberis comparamus, cum


2999. Marulić, Marko. Dialogvs de Hercule a Christicolis... [Paragraph | Section]

qui plura quam necesse est concupiscunt. Propterea quidem, quod in Hercule tuo scelus fuit, in Christiano uera est uirtus. (Euritus) Postremo loco dixisti, o poeta, quod Euritum, Oechalię regem, liberosque eius inuadens interfecerit et Iolen sibi sponsam, quam illi tradere nolebant, raptam abduxerit uehementerque amarit. Haud iniquum censemus eam, quę pacta sponsaque erat, dum negatur, per uim eripuisse, sed tamen propterea cędibus in illos, quos inuasit, grassari et urbem in ciuium, qui nihil peccauerant, detrimentum atque


3000. Marulić, Marko. Dialogvs de Hercule a Christicolis... [Paragraph | Section]

et urbem in ciuium, qui nihil peccauerant, detrimentum atque erumnam solo ęquare impium immaneque fuisse dicimus. Ne tamen ignores, quam laudabili imitatione ista quoque presequatur Deo deditus Christianus, Euritum corpus suum esse intelligit, filios Euriti ipsos corporis sensus, Iolen uero animam esse decernit. Disponitque animam a corporis illecebris abductam recte copulare rationi, ne caro dominetur spiritui, sed e contrario spiritus imperet carni. Cumque sentire coeperit aliam legem in membris suis repugnantem legi mentis suę, corpus, perpetuum animę


3001. Marulić, Marko. Dialogvs de Hercule a Christicolis... [Paragraph | Section]

uigiliis fatigat, laboribus pręmit sensusque omnes a uoluptatis pestiferę cupidinibus auertere contendit. Porro, Oechaliam, hoc est, ocium, in quo quiescens corpus animę dominabatur, destruit ac dissipat. Sublato quippe ocio prauos quoque corporis affectus per laborem compescit. Ita Iolen Eurito filiisque eius ereptam et rationi mentis copulatam perpetuo amore complectitur, studens rem gratam suo efficere autori. Hoc idem uel huic simile superius disseruimus, si memoria tenes, in Pasiphes tauro, in Olympię ludis, in Ericis pugna, fortasse et in quibusdam aliis. Nec piget


3002. Posedarski,... . Oratio habita apud Leonem Decimum,... [page 105 | Paragraph | Section]

Oratio Stephani Possidarski, habita apud Leonem Decimum, Pontificem Maximum, pro Domino Joanne Torquato Comite Corbaviae defensore Crovaciae. Beatissime Pater, semper in divinis Beatissime, in humanis autem vix audeo dicere, cum rempublicam Christianam a ferocissimis hostibus lacerari et


3003. Posedarski,... . Oratio habita apud Leonem Decimum,... [page 105 | Paragraph | Section]

in divinis Beatissime, in humanis autem vix audeo dicere, cum rempublicam Christianam a ferocissimis hostibus lacerari et ludibrio iri animadverto. Quod idem Sanctitati tuae cognitum esse, cum ex nunciis Domini mei Joannis Torquati deuotissimi servuli tui, Corbaviae infelicissimi Comitis, tum ex legatis tuis ad illas provincias missis exploratum esse judicamus, quod omnibus fere Christianis, non sine magno terrore cognitum est, immanem illam Bestiam in


3004. Posedarski,... . Oratio habita apud Leonem Decimum,... [page 105 | Paragraph | Section]

ubi est veritas? ubi est amor justitiae? ubi est foedus amicitiae Christianae? Vicini Domini atque Dynastae qui nobis auxilio et sibi praesidio esse deberent, invidia nos quadam prosequuntur, et ex amaritudine nostra sibi adipes faciunt; sed Joanne Torquato deleto, tunc intelligent carnes et adipes ex invidia saginatos sine ossibus constare non posse. Verba subdola et apparentia inter gladios et frameas nullius efficaciae sunt. O quoties inter ignes villarum suarum,


3005. Posedarski,... . Oratio habita apud Leonem Decimum,... [page 105 | Paragraph | Section]

deleto, tunc intelligent carnes et adipes ex invidia saginatos sine ossibus constare non posse. Verba subdola et apparentia inter gladios et frameas nullius efficaciae sunt. O quoties inter ignes villarum suarum, et multitudinem captivorum, ipse Joannes, non sine magno sanguine suorum, tanquam Leo irritatus in medias latronum et hostium acies impetum fecit, nullaque humana ope sed divina potius evasit. Animos ejus et ausus quis enarraverit! Cogitare potes, Clementissime Pater, cum tot calamitatibus de


3006. Posedarski,... . Oratio habita apud Leonem Decimum,... [page 105 | Paragraph | Section]

munimento defensae tum foedere facto tutae aliquandiu a faucibus Turcarum fuerunt. Ceterae Mediterraneae provinciae, aut quia longius ab ipsis hostibus, aut quia prope flumina sunt, negligentius de nobis agere videntur; sed Joanni Torquato ista necessitas imposita est, ut non solum se finesque suos, sed alienos etiam tutari cogatur; nam in Tinium, et Clissiam, et Regulorum castella, quae ab aliis custodiri deberent, et maxima quidem vigilia,


3007. Posedarski,... . Oratio habita apud Leonem Decimum,... [page 106 | Paragraph | Section]

opperiuntur, in casu ejus omnino casuri. Banus in penetralia Sclavoniae secessit, et in foribus Crovatiae hostes non curat. Sed quid plura dicam, quum nemo ignoret Joannem Torquatum xxx. annos in foribus Corbaviae vigilantissimum custodem excubare, et contermina Turcis loca intrepido animo defendere. Ibi non legationibus neque verborum disceptationibus de principatu agitur; sed


3008. Posedarski,... . Oratio habita apud Leonem Decimum,... [page 106 | Paragraph | Section]

totas in se vires effundere; ut nisi tu, Beatissime Pater, qui summi Dei Vicarium agis, solita providentia Domino meo prospexeris, de rebus suis, et de tota Crovatia propediem interitum nunciet. Si prospicere, Pater sanctissime, vis, aut Joannem Torquatum militem Ecclesiae restitue de Turcarum tributario, et sicut optat, propugnatorem effice, aut aliquem de ducibus tuis mitte, cujus armis et ope Turcis vicinis secum obstare valeat, et latrocinio latrocinia repellere, aut saltem


3009. Crijević Tuberon,... . Commentariolus de origine et... [Paragraph | Section]

apud suos satis honesti, quorum quidem maiores, una cum Rhatislauo patria extorres, Romam sese recaeperant atque studio antiquae patriae repetendae una cum liberis ac coniugibus Belum in Illyricum proficiscentem sunt secuti. Eo loci a Ioanne Tribuliensium pontifice regnique principibus, qui officii gratia obuiam nouo regi frequentes progressi erant, loetis animis summoque honore est excoeptus atque in oppidum Tribulium, quod sane ea tempestate pro captu Illyrico satis


3010. Crijević Tuberon,... . Commentariolus de origine et... [Paragraph | Section]

eundem ibi honorem obtinere permisit, quem olim in antiqua habuerant patria, senatui duntaxat urbis administratione concessa. Et ne quid nouae ciuitati deesset, pontificem Epidaurium, quem quidam Ioannem nominant, amissa priori sede Burni agentem praesulem Rhacusanum Romano pontifice annuente designat, atque a ditione Salonitani antistitis, sub cuius iure omnes fere Dalmatiae praesules id temporis erant, eximi curat, licet eodem


3011. Marulić, Marko. De ultimo Christi iudicio sermo,... [Paragraph | SubSect | Section]

non fuit ab initio. Persecutiones autem fuerunt ab initio in Christianos factę plurimę. Primam suscitavit Nero, in qua Petrus et Paulus martyrio coronati sunt. Secundum exercuit Domitianus; ab eo Ioannes apostolus ad Pathmos insulam in exilium est missus. Tertiam Traianus, in qua Symon Chleophę filius, episcopus Hierosolymitanus, crucifigitur, Ignatius, Antiochenus episcopus, bestiis traditur. Post hos Hadrianus Ecclesiam


3012. Marulić, Marko. De ultimo Christi iudicio sermo,... [Paragraph | SubSect | Section]

Filii hominis in cęlo, et tunc plangent omnes tribus terrę . Quemadmodum, cum sol oritur, stellarum lux tabescit, ita Christi cruce rutilante sol et luna minus lucere uidebuntur, majoris luminis radiis euicti. Hoc futurum prophetauit Iohel dicens: A facie eius contremuit terra, moti sunt cęli, sol et luna obtenebrati sunt et stellę retraxerunt splendorem suum . Stellę quidem cadere uidebuntur, quia igneę


3013. Marulić, Marko. De ultimo Christi iudicio sermo,... [Paragraph | SubSect | Section]

est: conuertentur ad Christum, qui prius increduli erant, uel qui mortui fuerant, de terrę puluere surgent. Et in Hieremia legimus: Dominus de excelso rugiet . Et in Iohele : Canite tuba in Syon . Et in Sophonia : Dies tubę et clangoris . Ad hanc ergo tubam, ad hunc


3014. Marulić, Marko. De ultimo Christi iudicio sermo,... [Paragraph | SubSect | Section]

se transferant, staturum? Hoc tamen diuinitus contigisse populo Israhelitico credimus. Quis crederet ad tubę sonitum muros ciuitatis casuros, ad preces hominis in cęlo solem cursum suum, quo irrequietus labitur, inhibiturum? hoc tamen Iosuę Hebreorum duci, contigisse Scriptura diuina testatur. Quis, inquam, crederet, ut mortui reuiuiscant, ut cęcus natus uisum recipiat, ut leprosi statim mundentur, ut homo super aquas suspenso ambulet gradu, ut alia multa, quę a


3015. Marulić, Marko. De ultimo Christi iudicio sermo,... [Paragraph | SubSect | Section]

manda terrę, nonne unumquodque granum cum suo corpore de terra surget? Ita et mortuorum hominum cineres cum aliis cineribus mixti et carnes in aliorum animalium carnes conuersę ad suam quęque animam concurrent. Neque Petri cinis Ioannis animam uestiet; nec rursum Petri animam Ioannis cinis. Vidit hoc futurum uir Dei Iob, et carne iam a uermibus pene consumpta, se ipsum spe resurrectionis consolatur


3016. Marulić, Marko. De ultimo Christi iudicio sermo,... [Paragraph | SubSect | Section]

suo corpore de terra surget? Ita et mortuorum hominum cineres cum aliis cineribus mixti et carnes in aliorum animalium carnes conuersę ad suam quęque animam concurrent. Neque Petri cinis Ioannis animam uestiet; nec rursum Petri animam Ioannis cinis. Vidit hoc futurum uir Dei Iob, et carne iam a uermibus pene consumpta, se ipsum spe resurrectionis consolatur dicens: Scio, quod Redemptor meus uiuit,


3017. Marulić, Marko. De ultimo Christi iudicio sermo,... [Paragraph | SubSect | Section]

hominum cineres cum aliis cineribus mixti et carnes in aliorum animalium carnes conuersę ad suam quęque animam concurrent. Neque Petri cinis Ioannis animam uestiet; nec rursum Petri animam Ioannis cinis. Vidit hoc futurum uir Dei Iob, et carne iam a uermibus pene consumpta, se ipsum spe resurrectionis consolatur dicens: Scio, quod Redemptor meus uiuit, et in nouissimo die de terra surrecturus


3018. Marulić, Marko. De ultimo Christi iudicio sermo,... [Paragraph | SubSect | Section]

copulę cupiditate sublata. Quod si multi carne adhuc mortali uiuentes a carnalibus concupiscentiis sese abstinent, quanto magis illi, quibus angelorum promittitur similitudo quique de terrenis iam facti fuerint cęlestes? Idem Dominus in Ioannis Euangelio futuram resurrectionem asseuerans ait: Amen, amen dico uobis, quia uenit hora, et nunc est, quando mortui audient uocem Filii Dei, et qui audierint,


3019. Marulić, Marko. De ultimo Christi iudicio sermo,... [Paragraph | SubSect | Section]

quidem per hominem mors, et per hominem resurrectio mortuorum . Et sicut in Adam omnes moriuntur, ita et in Christo omnes uiuificabuntur. Reuiuiscent utique et qui in mari perierunt et qui in terra. Sic enim habet Apocalypsis Ioannis : Dedit mare mortuos, qui in eo erant, et mors et infernus dederunt mortuos suos, qui in ipsis erant, et iudicatum est de singulis secundum opera


3020. Marulić, Marko. De ultimo Christi iudicio sermo,... [Paragraph | SubSect | Section]

inquit, et terra transibunt, uerba autem mea non pręteribunt . Omnia itaque certissime fient, quę uel ab ipso uel ab apostolis, uel a prophetis prędicta sunt. Omnibus ergo Christus Dominus uisibilis apparebit, dicente Ioanne in Apocalypsi : Ecce uenit in nubibus et uidebit eum omnis oculus, et qui eum pupugerunt . Videbunt enim eum et Iudęi increduli, cognoscentesque Dei filium


3021. Marulić, Marko. De ultimo Christi iudicio sermo,... [Paragraph | SubSect | Section]

cum potestate magna et maiestate . Idem in Mattheo : Amodo uidebitis Filium hominis sedentem a dextris uirtutis Dei et uenientem in nubibus cęli . Et in Ioanne idem locutus est: Amen, amen dico uobis, uidebitis cęlum apertum, et angelos Dei ascendentes et descendentes supra Filium hominis . Ad tam grande spectaculum


3022. Marulić, Marko. De ultimo Christi iudicio sermo,... [Paragraph | SubSect | Section]

Iudicium erit super uiuos et mortuos, super mediocriter bonos et mediocriter malos. Electi enim non ueniunt in iudicium, et impii iam iudicati sunt. Omnes itaque resurgent, sed non omnes iudicabuntur. Sic enim in Ioanne est· scriptum: Qui credit in eum, non iudicatur; qui autem non credit, iam iudicatus est, quia non credit in nomine unigeniti Filii Dei . In eodem


3023. Marulić, Marko. De ultimo Christi iudicio sermo,... [Paragraph | SubSect | Section]

ascendit; ueniet autem in maiestate diuinitatis, cui coniunctus est, ut omnes eum hominem ac Deum esse agnoscant. Congregabuntur ad eum omnes gentes: Vbicunque , inquit, fuerit corpus, illic congregabuntur et aquilę . In Iohele autem propheta loquentem audimus: Congregabo omnes gentes et deducam eas in uallem Iosaphat, et disceptabo cum eis ibi . Et iterum ait: Consurgant et


3024. Marulić, Marko. De ultimo Christi iudicio sermo,... [Paragraph | SubSect | Section]

inquit, fuerit corpus, illic congregabuntur et aquilę . In Iohele autem propheta loquentem audimus: Congregabo omnes gentes et deducam eas in uallem Iosaphat, et disceptabo cum eis ibi . Et iterum ait: Consurgant et ascendant gentes in uallem Iosaphat; quia ibi sedebo, ut iudicem omnes gentes in circuitu . Iosaphat interpretatur Domini iudicium. Eo igitur loci, qui


3025. Marulić, Marko. De ultimo Christi iudicio sermo,... [Paragraph | SubSect | Section]

propheta loquentem audimus: Congregabo omnes gentes et deducam eas in uallem Iosaphat, et disceptabo cum eis ibi . Et iterum ait: Consurgant et ascendant gentes in uallem Iosaphat; quia ibi sedebo, ut iudicem omnes gentes in circuitu . Iosaphat interpretatur Domini iudicium. Eo igitur loci, qui iudicandi erunt, turmatim confluent, ubi Iudicis thronus positus erit. Et si is locus uallis Iosaphat erit,


3026. Marulić, Marko. De ultimo Christi iudicio sermo,... [Paragraph | SubSect | Section]

audimus: Congregabo omnes gentes et deducam eas in uallem Iosaphat, et disceptabo cum eis ibi . Et iterum ait: Consurgant et ascendant gentes in uallem Iosaphat; quia ibi sedebo, ut iudicem omnes gentes in circuitu . Iosaphat interpretatur Domini iudicium. Eo igitur loci, qui iudicandi erunt, turmatim confluent, ubi Iudicis thronus positus erit. Et si is locus uallis Iosaphat erit, quę in Iudęa est, quomodo locus tam angustus tantam capiet


3027. Marulić, Marko. De ultimo Christi iudicio sermo,... [Paragraph | SubSect | Section]

in uallem Iosaphat; quia ibi sedebo, ut iudicem omnes gentes in circuitu . Iosaphat interpretatur Domini iudicium. Eo igitur loci, qui iudicandi erunt, turmatim confluent, ubi Iudicis thronus positus erit. Et si is locus uallis Iosaphat erit, quę in Iudęa est, quomodo locus tam angustus tantam capiet multitudinem? Sed quemadmodum ingens exercitus ad ducem suum congregari dicitur, ita ad uallem illam omnes congregabuntur, sed alii in ualle, alii circa uallem. Et


3028. Marulić, Marko. De ultimo Christi iudicio sermo,... [Paragraph | SubSect | Section]

dicens: Cruciabitur in igne et sulphure, et fumus, inquit, tormentorum eorum ascendet in secula seculorum; nec habent requiem die ac nocte . At etiam ad incrementum cruciatus nunc gelu, nunc flammas passuri sunt. Sic enim in Iob est scriptum: Ad nimium calorem transeat ab aquis niuium, et usque ad inferos peccatum illius . Et hoc esse reor, quod in Euangelio dicitur: Ibi erit fletus et


3029. Marulić, Marko. De ultimo Christi iudicio sermo,... [Paragraph | SubSect | Section]

uexat timor? Erit mensis ex mense (ut ait Esaias, LXVI.), sabbatum ex sabbato . Neque temporis ergo erit finis neque beatę quietis. Dies illic erit sine nocte, lux sine tenebris, claritas intellectus, iocunditas mentis horarumque omnium cumulata retributio. Et hęc sane non absque diuini eloquii testimonia dicimus. In Apocalypsi Ioannis habetur: Nox ultra non erit, et non


3030. Marulić, Marko. De ultimo Christi iudicio sermo,... [Paragraph | SubSect | Section]

ergo erit finis neque beatę quietis. Dies illic erit sine nocte, lux sine tenebris, claritas intellectus, iocunditas mentis horarumque omnium cumulata retributio. Et hęc sane non absque diuini eloquii testimonia dicimus. In Apocalypsi Ioannis habetur: Nox ultra non erit, et non egebunt lumine lucernę neque lumine solis, quoniam Dominus Deus illuminabit illos, et regnabunt in sęculum sęculi .


3031. Marulić, Marko. De ultimo Christi iudicio sermo,... [Paragraph | SubSect | Section]

Plena ergo erit beatitudo nosse ineffabilem, uidere inuisibilem, intelligere in unitate trinum, in trinitate unum et ab ipso fonte bonorum omnium bona corporis atque animę sine fine haurire. Quid hac felicitate maius, quid melius, quid iocundius, quid suauius potest desyderari? Quas autem et quam eximias corporibus sanctorum dotes largiturus est benignissimus Dominus, breuiter cursimque dicemus, ac ne id quidem nostro sensu, sed


3032. Marulić, Marko. De ultimo Christi iudicio sermo,... [Paragraph | SubSect | Section]

cum de Deo loqueretur, dicenti : Solus habet immortalitem, et lucem habitat inaccessibilem, quem nullus hominum uidit, sed nec uidere potest ? Quid Ioanni in Euangelio , hoc ipsum affirmanti atque dicenti: Deum nemo uidit unquam; unigenitus Filius, qui est in sinu Patris, ipse enarrauit ? Sed duplex est


3033. Marulić, Marko. De ultimo Christi iudicio sermo,... [Paragraph | SubSect | Section]

mortales erant, Deum uidisse dicuntur, quanto magis illi uidebunt, qui iam immortales et incorruptibiles erunt et nihil omnino habentes fecis terrenę, sed iam cęlestes, iam ciues facti sanctorum et domestici Dei. Quod autem Paulus et Ioannes, cum hoc assererent, de corporeo carnalique uisu intellexerint, eorundem in diuersum dicta testantur. Paulus : Nunc uidemus , inquit, per speculum in ęnygmate, tunc autem facie


3034. Marulić, Marko. De ultimo Christi iudicio sermo,... [Paragraph | SubSect | Section]

per speculum in ęnygmate, tunc autem facie ad faciem . Et iterum: Reuelata facie gloriam Dei speculantes, hoc est aperte essentiam cernentes diuinam, non oculis corporeis, sed oculis mentis et intellectus . Ioannes quoque in Epistola sua dixit: Scimus, quoniam, cum apparuerit, similes ei erimus; uidebimus enim eum sicuti est . Quid est sicuti est nisi in ea essentia, in qua Deo Patri ęqualis est? Videbimus ergo eum uisione clara et


3035. Marulić, Marko. De ultimo Christi iudicio sermo,... [Paragraph | SubSect | Section]

concupiscit et deficit anima mea in atria Domini; cor meum et caro mea exultauerunt in Deum uiuum . Postremo, beati , inquit, qui habitant in domo tua, Domine, in seculum seculi laudabunt te . Hi sunt, quos uidit Ioannes stantes ante thronum in conspectu Agni, et clamabant , inquit, uoce magna, dicentes: Salus Domino nostro, qui sedet super thronum, et Agno . Fieri quippe non


3036. Marulić, Marko. De ultimo Christi iudicio sermo,... [Paragraph | SubSect | Section]

necesse est. Et si religiosos homines in hac uita plurimum delectet de Diuinis rebus loqui et die noctuque Deum laudare, quanto magis eosdem hoc ipsum delectabit, cum jam conspectu Dei fruentur et nihil sibi dulcius esse sentient, nihil iocundius quam in illius pręconiis immorari, a quo se beatificatos agnoscent? Adde, quod in hoc seculo membra nostra in diuersis negotiis occupantur, compellente uitę mortalis necessitate. Tunc autem nec cibo nec potu nec indumento opus


3037. Marulić, Marko. De ultimo Christi iudicio sermo,... [Paragraph | SubSect | Section]

micantius fulgebit sol ipse iustitię Christus Dominus noster? Cuius in morte transfigurati splendorem apostolorum oculi ferre nequiuerint, cum eo perculsi in terram concidissent. Lampas ergo immensi et ineffabilis fulgoris erit Christus, Ioanne in Apocalypsi de beatorum Ecclesia dicente: et ciuitas non eget sole neque luna ut luceant in ea . Nam claritas Dei illuminabit eam, et lucerna eius est Agnus. Quid pręterea futurum? Elementa certe ipsa illo igne, quo


3038. Marulić, Marko. De ultimo Christi iudicio sermo,... [Paragraph | SubSect | Section]

mutentur, postquam Ecclesia id, quod omnium est optimum, ęternam beatitudinem fuerit consecuta. Ipsi ergo Ecclesię iam in cęlo triumphanti totus congratulari uidebitur mundus ac de tanta eius uictoria gaudere faciemque pręseferre iocundiorem. Vnde de his, quę dicta sunt, faciemus fidem? Audi Dominum per os prophetę loquentem: Ecce ego creo cęlos nouos et terram nouam, et non erunt in memoria priora . Non quod


3039. Marulić, Marko. De ultimo Christi iudicio sermo,... [Paragraph | SubSect | Section]

permanes . Quod autem perituri non sint, sequentia demonstrant: Sicut opertorium, inquit, mutabis eos, et mutabuntur . Non ergo peribunt, sed innouabuntur eiusdemque naturę erunt, sed alterius glorię. De hac nouatione et Ioannes in Apocalypsi prophetauit dicens: et uidi cęlum nouum, et terram nouam. Primum enim cęlum et prima terra abiit, et mare iam non est . Per hęc docet aëra magis purum futurum


3040. Marulić, Marko. De ultimo Christi iudicio sermo,... [Paragraph | SubSect | Section]

sit. Ita et noua terra erit terra ipsa uiuentium, in qua mare non erit, ut nihil ibi habeatur amarum, ubi ęternę dulcedinis perpetua ministrabitur refectio perenneque conuiuium. De hac igitur sanctorum iam triumphante Ecclesia Ioannes nobis annunciauit dicens: Vidi sanctam ciuitatem, Hierusalem nouam, descendentem de cęlo, a Deo paratam, sicut sponsam ornatam uiro suo . Hęc ideo de cęlo descendere


3041. Marulić, Marko. De ultimo Christi iudicio sermo,... [Paragraph | SubSect | Section]

scies, quia ego Dominus . Hęc sponsa ornatur uiro suo, quia sancti in bonis operibus ideo proficere student, ut soli Deo placcant et soli se gratos acceptosque efficiant. Hi sunt templum, in quo habitabit Deus. Et audiui , Ioannes inquit, uocem magnam de throno dicentem: Ecce tabernaculum Dei cum hominibus, et habitabit cum eis, et ipsi populus eius erunt, et ipse Deus cum eis erit eorum Deus . Nonne nos quoque uocem magnam audimus, quoties


3042. Marulić, Marko. De ultimo Christi iudicio sermo,... [Paragraph | Section]

(XII.) (V.) (Ioann. VI.) (Pa. XV.) (XX.) (Resurrectio


3043. Marulić, Marko. De ultimo Christi iudicio sermo,... [Paragraph | Section]

(P-a. ad Tim. VI.) (XXVIII.) (Ioan. V.) (XXI.) (XXVI.)


3044. Marulić, Marko. De ultimo Christi iudicio sermo,... [Paragraph | Section]

LXXXIII.) (Quęstio.) (Ad Tim. p-a. VI.) (Ioann. I.) (Ad Cor. p-a. XIII.) (pa. IX.)


3045. Crijević Tuberon,... . Commentarii de temporibus suis,... [page 54 | Paragraph | SubSect | Section]

stuporem amicis admirationem insperata peperit oratione quam imminentis periculi dempsit metum ― nempe qui prope mutus, atque elinguis habitus esset ― praeterquam quod non infractum animum prae se tulit, haud infacundus uisus est. Ioannes Vethesius Vesprimiensem arcem Austriacis tradit; Slauorum fides Hungaris male audit; Ianus poeta de hoc genere natus Matthiae quoque regi suspectus; Maximilianus Vastonem castellum obtinet. Interea Ioannes Vethesius, Vesprimiensium praesul, ope ab


3046. Crijević Tuberon,... . Commentarii de temporibus suis,... [page 54 | Paragraph | SubSect | Section]

uisus est. Ioannes Vethesius Vesprimiensem arcem Austriacis tradit; Slauorum fides Hungaris male audit; Ianus poeta de hoc genere natus Matthiae quoque regi suspectus; Maximilianus Vastonem castellum obtinet. Interea Ioannes Vethesius, Vesprimiensium praesul, ope ab Hungaris saepius nequicquam implorata, desperato, ut arbitror, Vuladislaui reditu ― non enim deerat rumor eum hostili metu in Boëmiam aufugisse arcem


3047. Crijević Tuberon,... . Commentarii de temporibus suis,... [page 59 | Paragraph | SubSect | Section]

forte detecta eius iam fato functi seu fraude, seu suspicione fraudis. Nempe sicut ingentem gloriam saepius fortunae quam uirtutis beneficio assequimur, ita interdum nullo nostro merito, sed insperato quodam euentu incidimus in infamiam. Ioannes Dalmata, sculptor illustris, regia munificentia eluditur. Erat in Hungaria, quo tempore haec gerebantur, Ioannes Dalmata, illustris sua aetate scalptor. Hunc rex Matthias Coruinus, quum ei, ex quibusdam


3048. Crijević Tuberon,... . Commentarii de temporibus suis,... [page 59 | Paragraph | SubSect | Section]

assequimur, ita interdum nullo nostro merito, sed insperato quodam euentu incidimus in infamiam. Ioannes Dalmata, sculptor illustris, regia munificentia eluditur. Erat in Hungaria, quo tempore haec gerebantur, Ioannes Dalmata, illustris sua aetate scalptor. Hunc rex Matthias Coruinus, quum ei, ex quibusdam eximiis operibus iussu ipsius factis, multum auri deberet, castello quodam ad Sauum amnem posito, una cum agro satis lato, ac frequentia


3049. Crijević Tuberon,... . Commentarii de temporibus suis,... [page 73 | Paragraph | SubSect | Section]

nunc Thibisuarensis prouinciae, cui praeerat, uires, quae quidem ad iustum accedunt exercitum, sed quot militum aere proprio conduxerit, his copiis adnumero. Gerebii centum galeatos totidemque leuis armaturae huic exercitui addidere. Pancratii centum; totidem Morotii, despoti Georgius et Ioannes Rhassiani, iam diu auita fortuna a Turcis spoliati, atque ea tantum possidentes, quae Lupus, eodem patre genitus, uirtute sua et regis Matthiae Chugniädis liberalitate assecutus fuerat, cum sexingentis equitibus, qui quidem omnes leuis armaturae fuerunt, in auxilium regi Vuladislauo


3050. Crijević Tuberon,... . Commentarii de temporibus suis,... [page 76 | Paragraph | SubSect | Section]

in deuictos feritas. Quam quidem saepius quum caeterę nationes ― quoniam hoc agreste hominum genus saeuitiam fortitudinem esse putat ― tum nostra gens, non quidem Hungarica uirtute, sed quorundam nostratium, ut scitis, proditione experta est, eo tempore, quo frater meus, puer admodum, Ioannes Casimirus cum Matthia Chugniade de regno certauit. Quum igitur pro regno ditissimo, quod nobis, ut dixi, a Deo destinatum est, pro gloria et fama, qua quidem uiri fortes immortales efficiuntur, pro uita denique et libertate pugnandum sit, multitudo hostium magna ex parte ex


3051. Crijević Tuberon,... . Commentarii de temporibus suis,... [page 88 | Paragraph | SubSect | Section]

satis honesti, quorum quidem maiores una cum Rhatislauo patria extorres Romam sese recaeperant, atque studio antiquae patriae repetendae, una cum liberis ac coniugibus, Belum in Illyricum proficiscentem sunt secuti. Eo loci a Ioanne, Tribuliensium pontifice, regnique principibus, qui officii gratia obuiam nouo regi frequentes progressi erant, loetis animis summoque honore est excoeptus, atque in oppidum Tribulium, quod sane ea


3052. Crijević Tuberon,... . Commentarii de temporibus suis,... [page 90 | Paragraph | SubSect | Section]

duntaxat urbis administrationem concesserat, eundem ibi honorem Epidaurios obtinere permisit, quem olim in antiqua habuerant patria. Et ne quid nouae ciuitati deesset, pontificem Epidaurium, quem Docleatis authoris annales Ioannem nominant, amissa priori sede, Burni agentem praesulem Rhacusanum, Romano pontifice annuente, designat, atque a ditione Salonitani antistitis eximi curat, licet eodem fere tempore Salonae quoque ab Vcris


3053. Crijević Tuberon,... . Commentarii de temporibus suis,... [page 99 | Paragraph | SubSect | Section]

et quia, quod imprimis odium accendit, ea strage nobilitas Choruatica fere deleta est, agri uero abacto pecore una cum agricultoribus paene deserti. Maxime autem haec clades trium clarissimorum uirorum casu insignis fuit, morte Ioannis Fregepanis Zethinensium principis, Georgii Vulatcouii nobilis adolescentis e Narisio agro oriundi interitu, captiuitate ipsius praefecti. E quibus Ioannes Fregepanis, animaduertens equos suos (quod sane roboris fuit in nostro exercitu) pene omnes cecidisse, paucosque


3054. Crijević Tuberon,... . Commentarii de temporibus suis,... [page 99 | Paragraph | SubSect | Section]

una cum agricultoribus paene deserti. Maxime autem haec clades trium clarissimorum uirorum casu insignis fuit, morte Ioannis Fregepanis Zethinensium principis, Georgii Vulatcouii nobilis adolescentis e Narisio agro oriundi interitu, captiuitate ipsius praefecti. E quibus Ioannes Fregepanis, animaduertens equos suos (quod sane roboris fuit in nostro exercitu) pene omnes cecidisse, paucosque labore ac uulneribus fessos, adhuc in acie locum suum magis tenere quam pugnare, malleque mori quam hosti terga dare, ne tantae cladi superesset, quum fuga periculum


3055. Crijević Tuberon,... . Commentarii de temporibus suis,... [page 104 | Paragraph | SubSect | Section]

apud quem quum quidam florenti aetate Rhacusani mercatores forte diuersati essent, unus eorum, qui quidem sicut forma caeteris praestabat, ita et moribus lenior erat, conspicatus puellam facie, ut inter agrestes, satis eleganti, hospitumque aduentu admodum laetam, conuersus ad eam sciscitatur per iocum, uelletne Latini generis uirum habere. Macedones enim, ut et mediterranei Illyrici, maritimos Dalmatas, partim quia Romana literatura utuntur, partim quia ritu religionis cum Romanis conueniunt, Latinis hominibus adnumerant. Quam uocem tametsi puella hillari


3056. Crijević Tuberon,... . Commentarii de temporibus suis,... [page 104 | Paragraph | SubSect | Section]

ad hospitem amantis puellae nomine ferat, indicetque eius animum in ipsum hospitem. Rhacusanus acceptis floribus, quo comodiore hospitio uteretur, spe magna futuri coniugii puellam explet, affirmans nullam unquam in uxorem praeter ipsam ducturum. Nec huiusmodi iocus latuit puellae parentes. Itaque et ipsi, ut fit, puellae delectati simplicitate hilariter una cum hospitibus illum diem duxere, ignari quam magnam pestem ille iocus filiae esset allaturus. Postero die Rhacusani mercatores spe maturae reuersionis puellae iniecta abeunt. Non


3057. Crijević Tuberon,... . Commentarii de temporibus suis,... [page 104 | Paragraph | SubSect | Section]

magna futuri coniugii puellam explet, affirmans nullam unquam in uxorem praeter ipsam ducturum. Nec huiusmodi iocus latuit puellae parentes. Itaque et ipsi, ut fit, puellae delectati simplicitate hilariter una cum hospitibus illum diem duxere, ignari quam magnam pestem ille iocus filiae esset allaturus. Postero die Rhacusani mercatores spe maturae reuersionis puellae iniecta abeunt. Non ita multis post diebus quidam item Macedo, qui rem pecuariam exercebat, inter eius generis homines satis diues, accedit ad hunc uirum,


3058. Crijević Tuberon,... . Commentarii de temporibus suis,... [page 114 | Paragraph | SubSect | Section]

Gemius tandem profligatur, fugaque in Cariam, mox Alicarnassum delatus est. Inde tuto accessu impetrato Rhodum sese recepit. Insula haec Liciae adiacet, urbemque nobilem eodem nomine uocitatam habet. Eam sacerdotes, qui et equites Rhodii dicuntur, imperio obtinent. Diuum Ioannem, eum quem nostri Baptistam nuncupant, patronum habent, ac tanquam tutelarem Deum colunt, cuius et imaginem in uexillis et signis militaribus depictam gerunt. Fundos, ex quibus magna percipiunt commoda, per omnes Christianae ditionis regiones possident. Nemo


3059. Crijević Tuberon,... . Commentarii de temporibus suis,... [page 120 | Paragraph | SubSect | Section]

ante mentionem fecimus, Prusam coepisse. Iamque Orchanus ad Caramani imperium aspirabat, bellumque ei inferre parabat, solus cupiens in Minori Asia regnare, quum eum ab hac expeditione maior spes forte oblata auertit. Per idem enim tempus Ioannes Palaeologus, Constantinopolitanus imperator, bello a Thracibus ac Bulgaris (gens Rhoxolanorum est Macedoniam incolens) uehementer premebatur, nec prorsus his resistere poterat. Itaque pessimo capto consilio et quod non modo Graeciae, sed etiam bonae parti Europae pernitiem erat


3060. Crijević Tuberon,... . Commentarii de temporibus suis,... [page 125 | Paragraph | SubSect | Section]

Qui quidem, sicut perfidia, auaritia, libidine ac crudelitate, ita et imperio omnes ante se Othomanos reges superauit. Eodem anno, quo regnum iniit, Constantinopolim coepit. Deinde Peloponesum pulso inde Graeco rege occupauit, et demum quicquid terrarum Istro amne et mari Aegeo atque Ionio continetur, cum toto fere Illyrico, praeter maritimam Dalmatiae oram, atque eas regiones, quae ultra Naronem et Vrpanum amneis Hungaris regibus parent, in potestatem redegit, principibus regionum, quos interposita fide ad se euocauerat, nefarie necatis. Verum uti celeriter, ita non


3061. Crijević Tuberon,... . Commentarii de temporibus suis,... [page 138 | Paragraph | SubSect | Section]

utrum in pace a parente eius facta, deinde ab ipso renouata permaneret, et quid tanti maritimi apparatus sibi peterent, quandoquidem esset foederi adscriptum inter Venetos et Turcam facto, ne classis Turcaica per pacem inconsulto senatu Veneto Ionium pelagus attingeret. Etenim Veneti quum caeteris insulis, tum Corcyrae uehementer timentes, suspicabantur Turcam eo classem missurum: sane satis compertum habebant Bazethem ualde cupere Corcyra insula propter Italiae propinquitatem potiri. Rex, tametsi admodum insolens ea


3062. Crijević Tuberon,... . Commentarii de temporibus suis,... [page 148 | Paragraph | SubSect | Section]

traditum est, et satis constat Albanum haud obscuram Macedoniae urbem supra Dyrrachium, non procul a montibus, qui Dalmatas ac Dardanos a Macedonibus dirimunt, sitam fuisse, oramque Macedoniae a Lysso ad Ceraunios montes, quae Ionio mari abluitur, praesertim regiones Albano urbi appositas, quas Dyssarethae Bellionesque aliquando tenuerunt, Albaniam Illyricis nunc quoque appellari. His accedit, quod ipsi Albanesii praedicant Albanum urbem aeque ac


3063. Crijević Tuberon,... . Commentarii de temporibus suis,... [page 150 | Paragraph | SubSect | Section]

assertorisque humani generis Christi illud dictum, quo affirmauit unicuique eadem mensura, qua quis aliis mensus fuerit, remensum iri apertissime comprobet. Educatio pessima Ioannis Galeacii; Ludouici Sfortiae malae artes et ambitio; Isabellae Hispanae ad patrem Alfonsum querelae. Quum Alfonsus Secundus uiuente adhuc Ferrando patre regnum Neapolitanum per sese fere administraret (rex enim ingrauescente aetate haud inuitus


3064. Crijević Tuberon,... . Commentarii de temporibus suis,... [page 150 | Paragraph | SubSect | Section]

cogitationibus animum fatigasse dicitur, quonam modo sibi ac posteris regnum stabiliret, atque contra molem Venetae fortunae in dies magis, magisque crescentem sese redderet firmiorem. Is igitur, ratus adiuncta nouae affinitatis necessitudine sese in Italiam uiribus multo ualidiorem fore, Ioanni Galeacio, Mediolanensium duci, admodum puero, atque iccirco sub tutela Lodouici Sforciae patrui constituto, filiam despondet, Ferrando patre id magis improbante quam abnuente. Augurabatur enim, ut erat satis circumspectus, eam, ut euenit, affinitatem ob satis sibi cognitam Lodouici


3065. Crijević Tuberon,... . Commentarii de temporibus suis,... [page 151 | Paragraph | SubSect | Section]

regnaret, in omnia uitia illum praecipitari magnopere laetabatur, comites ei de industria attribuere, queis nullus pudor, nulla inerat continentia, quique non alienam modo, sed ne suam quidem pudicitiam magni faciebant. Quod temporis comessationibus supererat, iocis ac ludis, aut aucupio, rei aeque ac imperaturo dignissimae, dabatur. Literae quae sane humana ingenia uel maxime excolunt apud eum nullo fere in precio erant. Ab armorum et equitandi studio prorsus abhorrebat, ac si cuiuspiam mercatoris, non autem principis filius


3066. Crijević Tuberon,... . Commentarii de temporibus suis,... [page 152 | Paragraph | SubSect | Section]

nihil importune incipiendum esse, breui fore, ut uiolentum per sese ruat imperium. Mox euenturum Ludouico Sforciae , inquit, quod amicus meus Scender Albanesius, cuius sane forti ac fideli opera, ut nosti, in bello aduersus Ioannem Andum usi sumus, accipitri aliquando accidisse memorabat, eos haud sane illepida taxans fabella, qui propria minime contenti sorte ea appetunt, quae uiribus suis longe sunt maiora. Dicebat enim cuculum ab accipitre irrisum, quod quum sibi et corpore et


3067. Crijević Tuberon,... . Commentarii de temporibus suis,... [page 160 | Paragraph | SubSect | Section]

perinde ac foeminas spernat. Putat enim proprium uiri esse rem gladio comminus gerere, illatorum uulnerum foeditate suam hostiumque uirtutem metiens, quippe non praelium, sed puerorum iocum existimat, in quo abscissis manibus pedibusque, aut tota ceruice desecta, corpora minime detruncantur. Veneti, Cephalenia frustra tentata, nauem proditam incauti amittunt. Caeterum Venetus imperator


3068. Crijević Tuberon,... . Commentarii de temporibus suis,... [page 161 | Paragraph | SubSect | Section]

moueret, quocum sane non sine publico detrimento priuatam habebat simultatem, tum ne inbellem inglorius gereret magistratum, atque eo magis ut hostibus, apud quos Veneti contemptui erant, ostenderet se quoque armatos esse atque ad uim inferendam haud imparatos. Iacet haec insula in Ionio mari, fauces Rhii uno latere prospectans, hinc ab Acarnania, inde a Peloponeso pari fere spatio submota: trecenta enim circiter et uiginti stadia ab utroque distat litore. Circuitu patet centum et quadraginta millia passuum,


3069. Crijević Tuberon,... . Commentarii de temporibus suis,... [page 163 | Paragraph | SubSect | Section]

sunt et senatores et mercaturae dediti. Vnde Venetis nunquam fere contingit sua uirtute, sed hostium uitio rem bello bene gerere. Quod quum et ipsos, qua sunt prudentia, non fugeret, puderetque irriti ad Cephaleniam incoepti, missis legatis cum muneribus ad Ferrandum, Ioannis Arragonii filium, Hispaniorum regem, suppliciter petierunt, ut eius permissu liceret Consaluo Adigario, clarissimo sua aetate duci, cum his Hispanorum copiis, quas ipse in Sicilia id temporis habebat, ad Cephaleniam proficisci, atque inde pulsis Turcis Venetorum ditioni insulam


3070. Crijević Tuberon,... . Commentarii de temporibus suis,... [page 167 | Paragraph | SubSect | Section]

suae gestientis ad Deum oratio. Cum igitur praefectus Turcaicarum nauium coniunctis classibus institutum teneret iter, Venetus ad classem legatus Hieronymus Contarenus, qui, ut dictum est, locum demortui obtinebat imperatoris, aegre ferens Venetos non Aegaei solum, sed et Ionii maris pelli possessione, e Sybota soluens ― Epeiri insula est Thesprotio litori, qua Thyamis amnis in mare erumpit, adiacens ― quo, ne hostium coactu praelium committeret, cum omnibus nauibus se receperat, secundum nactus uentum postremas hostium naueis insecutus


3071. Crijević Tuberon,... . Commentarii de temporibus suis,... [page 184 | Paragraph | SubSect | Section]

aliam nuntiata iram in Venetos ob eorum infidam societatem adeo accendit, ut statim consilium coeperit de bello cum Hispano rege finiendo, quo facilius Venetorum iniurias ulcisceretur. Nihil enim regem latebat eorum, quae Veneti aduersus Gallos in Italia moliti fuerant, Ioanne Laschare, qui regii oratoris nomine apud Venetos id temporis agebat, omnia Venetorum consilia et callidissime explorante, et ad regem per occultos nuntios deferente. Itaque non modo pacem cum Hispano composuit, sed etiam affinitatem contraxit, data illi in matrimonium sororis suae filia. De


3072. Crijević Tuberon,... . Commentarii de temporibus suis,... [page 189 | Paragraph | SubSect | Section]

per se quoque in Venetos male animatum rogat, ut se octingentorum equitum auxilio ad Bononiensem expeditionem iuuaret. Decreuerat autem Iulius pontifex, quo Venetis aliena calamitate metum incuteret, ostenderetque se iam coepisse res ecclesiasticas repetere, capto aut pulso Ioanne Bentiuola importuni tyranni dominatu Bononiam liberare, atque iuri Romanae Ecclesiae urbem omnino restituere, magis irae suae in ipsum Ioannem, incertum quam ob causam concoeptae, indulgens quam ciuitati consulens. Nam Italiae ciuitatum ob


3073. Crijević Tuberon,... . Commentarii de temporibus suis,... [page 189 | Paragraph | SubSect | Section]

pontifex, quo Venetis aliena calamitate metum incuteret, ostenderetque se iam coepisse res ecclesiasticas repetere, capto aut pulso Ioanne Bentiuola importuni tyranni dominatu Bononiam liberare, atque iuri Romanae Ecclesiae urbem omnino restituere, magis irae suae in ipsum Ioannem, incertum quam ob causam concoeptae, indulgens quam ciuitati consulens. Nam Italiae ciuitatum ob factiones ac discordias omnem potestatem ad unum conferri interest. Acceptis a rege Gallo, quos postulauerat, equitibus Bononiam cum exercitu


3074. Crijević Tuberon,... . Commentarii de temporibus suis,... [page 190 | Paragraph | SubSect | Section]

esse, ut omnium sermonibus passim laceraretur. Ille uero, ut erat peruicacis ingenii, opinionem de se hominum simul et conscientiam spernens, magisque profani principis quam sacerdotis munus obiens, intra paucos dies Bononiam deditione coepit, Ioanne Bentiuola, ubi ciuium suorum uoluntatem in pontificem inclinatam cognouit, fuga cum liberis suis elapso. Ferunt Bentiuolam patriam relinquentem dixisse: Quantum mutauerint mores suos Romani pontifices uel hoc exilium argumento erit. Diuus Gregorius, ne arma in Longobardos


3075. Crijević Tuberon,... . Commentarii de temporibus suis,... [page 190 | Paragraph | SubSect | Section]

uexare, asserens se Dei timore ab armis arceri; Iulium uero pontificem exercitum per sese ad oppugnandam Bononiam, quod nemo unquam pontificum fecisset, duxisse. Quod ubi Venetis nuntiatum est, qui quidem malebant Bononiam a Bentiuola quam a Romano pontifice teneri, uocato in senatum Ioanne Laschare, Graeco homine ac Francorum regis oratore, multis uerbis expostulant eo quod rex, Veneto senatu inconsulto pontificem, Venetis infensum, in oppugnanda Bononia suis iuuisset auxiliis. Et perinde ac eo facto societas uiolata esset, homines insolentissimi adiciunt haud


3076. Crijević Tuberon,... . Commentarii de temporibus suis,... [page 191 | Paragraph | SubSect | Section]

eximeretur, atque imperator Alemanus, quem quidam Germani principes regem Romanum dictum in imperatorem Christiani exercitus designant, in sua ditione Italiam solus haberet. Vnde quidam Gallus, qui id temporis Mediolanensibus Francorum regis nomine praeerat, satis urbane in Maximilianum iocatus affirmauit illum ingentia infirmis manibus semper amplecti, atque ob id et pacis et belli iura confundere, nec pacta ulla seruare religione, aliisque, ne quid rei gerant, magis impedimento esse quam ipsum quicquam rege dignum gerere. Itaque Maximilianus contractis


3077. Crijević Tuberon,... . Commentarii de temporibus suis,... [page 213 | Paragraph | SubSect | Section]

habeat aliquos in regno saltem occultos aduersarios, qui sane quum non deest eiusdem uir stirpis, quem regi opponant, facile noua consilia uel leui intercedente offensa capere solent. Baiazethes ira fremens Selynem armis compescere statuit, sed Ionae Dalmatae consilio cedens ad Selynis postulata descendit. His auditis Bazethes non tenuit iram, conuocatisque extemplo amicis, Percipitis , inquit, Selynis improbam regnandi cupiditatem? Qui quidem nulla alia causa, ut iam pro comperto mihi est, tentauit me


3078. Crijević Tuberon,... . Commentarii de temporibus suis,... [page 214 | Paragraph | SubSect | Section]

nisi quid forte aliud uobis, quod magis e republica uideatur, in mentem uenit. Ibi dum quisque subterfugit princeps sententiam promere, ne forte aut studium suum alienum a regia uoluntate detegeret, aut uitae periculo eius consilii auctor fieret, quod postea euentus minime probaret, Ionas Dalmata, praetorianorum militum, quos Turcae Ianniciarios uocant, praefectus, fide in regem ad eam diem satis notus, et ob id minime suspectus, simulans se nullius regiorum liberorum studiosum esse, sed potius reipublicae Turcaicae curam habere, licet esset Selyni deditissimus,


3079. Crijević Tuberon,... . Commentarii de temporibus suis,... [page 223 | Paragraph | SubSect | Section]

regis, uidebaturque uelle patriis uestigiis insistere. Caeterum Selynes ueritus, ne pater rei indignitatem aegre ferens prouinciarum praefectos (nempe quos ipse ad praefecturas prouexisset) concitaret, bellumque sibi eodem tempore a patre simul et Achimathe oriretur, opera Ionae, cuius supra meminimus ― et erat illi idoneus fallendi locus, quia Bazethes ei maxime fidebat ― patrem iter Dymam uersus facientem, ueneno clam dato, sustulit, aurumque Bizantio exportatum ad se referri extemplo iubet, eo laetior, quia neminem sibi patris mortem sceleri


3080. Crijević Tuberon,... . Commentarii de temporibus suis,... [page 238 | Paragraph | SubSect | Section]

assertori uestro imposueritis, eo ad uos tuendos atque aduersarios oppugnandos utar. Qua finita a seditiosis rex promulgatur; Stephanum Bathorium uincit; mox tamen ipse a Iohanne Scepusiense uulneratur et capitur; agrestes ingentem stragem patiuntur; de Georgio horrendum supplicium sumitur; nobiles quidam a rusticis crudeliter interempti commemorantur. Vix haec finierat nefarius homo, quum uniuersi simul clamore ingenti sublato regem eum


3081. Crijević Tuberon,... . Commentarii de temporibus suis,... [page 238 | Paragraph | SubSect | Section]

capturi essent, non nisi lacessitus pugnam initurus. Itaque ubi animaduertit Scytham sublatis signis in se progredi, uix tentato certamine, utpote uiribus impar, in oppidum Thibiscense sese recepit, paucis ex suis amissis, confestimque metu obsidionis ad Ioannem Sepusiensem, Transyluanum praefectum nuntium misit, qui illi indicaret, ut in oppidum Thibiscense ab agrestibus esset compulsus, quantoque in discrimine uersaretur, ni illi subsidio acceleraret. Sepusiensis cognito tanti uiri periculo non tam succurendi studio (honoris enim, ut fit,


3082. Crijević Tuberon,... . Commentarii de temporibus suis,... [page 239 | Paragraph | SubSect | Section]

per se ineundam haud imparatum admisso equo eum inuadit, spiculumque lanceae forte in latus Scythae, qua thorax ferreus inter se non coierat (non enim suis sed raptis armis utebatur) adegit, delapsumque ex equo semianimem uinciri iubet. Duce amisso agrestes ― iam enim et Ioannes Sepusiensis cum exercitu aduenerat ― partim fugae sese mandare, partim errori ueniam petere, partim neque proelii, neque precum, neque fugae meminisse, sed metu perculsi torpere. Quos ita consternatos atque animi incertos Sepusiensis nactus magna ex parte concidit, nulla quidem ira aut


3083. Crijević Tuberon,... . Commentarii de temporibus suis,... [page 239 | Paragraph | SubSect | Section]

agrestes discerent ad nobilium officium pertinere militiam exercere, rusticorum uero esse agrum colere, et ex fructibus labore suo partis nobilitati alimenta suppeditare, quippe quae armis suis ipsos rusticos tueretur. Nec ob tam atrocem poenam uisus est Hungaris Ioannes inhumana in Scytham usus crudelitate, eo quod rustici ipsius Scythae instinctu nobilissimos Hungariae uiros, fide interposita euocatos, crudeli ac foeda morte affecerant, quemdam ex Caicia familia Canadinensium episcopum, Georgium Docium, Petrum Rhauosdium, Nicolaum Tornaeum. Ex quibus


3084. Crijević Tuberon,... . Commentarii de temporibus suis,... [page 239 | Paragraph | SubSect | Section]

Tornaeum. Ex quibus Caicium praesulem palo in uiscera eius adacto trucidarant, quamquam ferunt hunc antistitem ob libidines et stupra foeminis per uim illata meritas dedisse poenas. Agrestes eodem tempore apud Pesthinum a Iohanne Abstemio profligati; coniuratio Antonii Longi eodem modo in agro Colociensi suffocatur, Longus Budae ad poenam trahitur; plebs paullatim ad seruitium reducitur; Iohannes Scepusiensis parta huius belli gloria se regi suspectum reddit; occasio inde colloquii inter


3085. Crijević Tuberon,... . Commentarii de temporibus suis,... [page 239 | Paragraph | SubSect | Section]

meritas dedisse poenas. Agrestes eodem tempore apud Pesthinum a Iohanne Abstemio profligati; coniuratio Antonii Longi eodem modo in agro Colociensi suffocatur, Longus Budae ad poenam trahitur; plebs paullatim ad seruitium reducitur; Iohannes Scepusiensis parta huius belli gloria se regi suspectum reddit; occasio inde colloquii inter imperatorem et Hungariae regem nata; Vladislauus cum fratre Sigismundo, Poloniae rege, Viennam ad Maximilianum imperatorem ascendens, affinitate cum Austriacis iungitur; Budam


3086. Crijević Tuberon,... . Commentarii de temporibus suis,... [page 239 | Paragraph | SubSect | Section]

inde colloquii inter imperatorem et Hungariae regem nata; Vladislauus cum fratre Sigismundo, Poloniae rege, Viennam ad Maximilianum imperatorem ascendens, affinitate cum Austriacis iungitur; Budam regressus paucos post menses diem obit. Iisdem temporibus Ioannes Abstemius, Tholnensis ciuis, a rege Vuladislauo titulis ac fortunis admodum auctus, aliquot millia rusticorum in agro Pestensi magis arte et consilio quam uiribus profligauit. Nam quum assumptis secum quingentis equitibus e Buda Danubium traiecisset,


3087. Crijević Tuberon,... . Commentarii de temporibus suis,... [page 240 | Paragraph | SubSect | Section]

secernerent, atque in dexteram transirent partem. Magna eorum pars una cum Ambrosio transiere, metu magis pugnae instantis quam coniurationis poenitentia, et quia proprium rusticorum est in dimicatione ferocia magis quam fortitudine uti, et quia putabant iustum exercitum esse cum Ioanne Abstemio Pestensibus inclusum muris. Itaque extemplo in incertos sententiae signa illata, omnesque pariter non sine cęde in fugam coniecti. Eodem quoque astu ac fortuna coniuratio Antonii cognomento Longi in agro Colociensi disiecta est, de quo quidem, quum uiuus


3088. Crijević Tuberon,... . Commentarii de temporibus suis,... [page 240 | Paragraph | SubSect | Section]

sacerdotum inter coetera scelera, quae admiserant, uirum illustrem, Nicolaum Solohomium, cum tribus fratribus germanis crudelissime interfecerant, aedibusque eorum, ablatis prius omnibus rebus, quae asportari poterant, ignem iniecerant. Compositis Hungariae rebus, ingenti Ioannis Sepusiensis gloria ― is enim in comprimendo rusticorum, ut demonstratum est, tumultu optimam nauauerat operam ― suboritur regi suspicio, ne Sepusiensis gloriam suam ac populi fauorem in perniciem regiae domus conuerteret, abutendo quum regis senecta tum liberorum eius


3089. Crijević Tuberon,... . Commentarii de temporibus suis,... [page 241 | Paragraph | SubSect | Section]

Qui profecto praeterquam quod regiam prolem Hungaris ac Boemis ex se genitam reliquit, uilissimum regem egit, eo maxime, quod uisus est nulla prorsus gloriae cupidine duci, quum proprium regum sit omnia ad gloriam referre. Iohannes Scepusiensis limitaneos Turcas infestat, Caualam arcem obsidet, cum dedecore et damno fugam arripit. Dum Vuladislauus cum Maximiliano Vianae agit, Ioannes Sepusiensis, Transiluanus praefectus, ratus per Selynis Turcarum regis absentiam sibi ingentis


3090. Crijević Tuberon,... . Commentarii de temporibus suis,... [page 241 | Paragraph | SubSect | Section]

duci, quum proprium regum sit omnia ad gloriam referre. Iohannes Scepusiensis limitaneos Turcas infestat, Caualam arcem obsidet, cum dedecore et damno fugam arripit. Dum Vuladislauus cum Maximiliano Vianae agit, Ioannes Sepusiensis, Transiluanus praefectus, ratus per Selynis Turcarum regis absentiam sibi ingentis gloriae occasionem oblatam ― id enim temporis Selynes ex Europa cum magnis copiis profectus ultra Euphratem bellum, ut suo loco memorabimus, gerebat statuit Turcas, qui limitibus


3091. Crijević Tuberon,... . Commentarii de temporibus suis,... [page 243 | Paragraph | SubSect | Section]

gratiam hanc expeditionem turpi fuga consulto dedecorasse, quandoquidem Sepusiensis opes nimium eminere rex noluerit, quippe quem cogendum aequo iure cum caeteris principibus uiuere censeret. Ego autem uix adducor, ut credam Vuladislauum regem tanta suorum clade ac ignominia uoluisse Ioannem Sepusiensem in ordinem cogi, qui sane illi magis suspectus erat quam ullius sceleris compertus, nisi forte tam abiecti animi rex fuerit, ut maluerit securitati suae quam regno et gloriae, famaeque consultum esse. Selynes cum exercitu


3092. Crijević Tuberon,... . Commentarii de temporibus suis,... [page 251 | Paragraph | SubSect | Section]

Aegypto imperet pulsis inde Cercassis (ea natio Cercetarum soboles est, Ponti accola), nec permissurum mancipia aere empta Machomethanis hominibus tam impotenter dominari. Tametsi quidam affirment Turcam legatis Aegyptiis suppressa ira, cuius alioqui non erat potens, satis benigne, ioco an serio incertum, respondisse se plane officiis suis effecturum, ne Cansauus Alaudolam magnopere desyderet, neue illum poeniteat Selynem suis finibus conterminum habere. Qua profecto simulatione si usus est, a magnanimi uiri officio procul dubio recessit, magisque callidi hominis fraudem,


3093. Crijević Tuberon,... . Commentarii de temporibus suis,... [page 256 | Paragraph | SubSect | Section]

Videbatur amicis omissa Aegypto finem imperii Turcaici Gazam statuere, putantibus non nisi magna manu tam late patentes et diremptas etiam uasta solitudine terras contineri posse; tamen sententiam suam aedere nemo audebat incerta regis uoluntate. Itaque Ionas Dalmata, ex purpuratis regiis, solito adulantium more inquit militum esse iussa exequi, regum imperare; duceret, quo uellet secuturos. Rex existimans, nisi Aegiptus quoque iugum acciperet et Cercassi funditus interirent, Syriam in officio non mansuram, magnam uim camelorum ac utrium ad aquam


3094. Crijević Tuberon,... . Commentarii de temporibus suis,... [page 258 | Paragraph | SubSect | Section]

spatio, tametsi expugnatu haud difficilem, tamen non nisi ualido tuendam praesidio. Caeterum fortuna, cui confidebat, utendum ratus coepta exequi magno animo perstitit. Sinon Macedo ab hostibus transfigitur; eius fata recensentur; Selynes Ionae Dalmatae armorum curam committit; Babylon tandem duro labore cadit. Itaque postero die luce prima edicit, ut omnes cibo corpora firmarent, ne si longior pugna foret, uiribus deficerent. Deinde Sinonem Macedonem


3095. Crijević Tuberon,... . Commentarii de temporibus suis,... [page 259 | Paragraph | SubSect | Section]

dignatio retenta, sed etiam aucta. Postridie eius diei, quo Sinon ceciderat, Selynes ratus hesternum praelium magis Sinonis morte quam uirtute hostium ad spem non respondisse, repetit oppugnationem, pugnae cura Ionae Dalmatae demandata. Qui rei militaris haud imperitus, existimans non minus in rem esse suos conseruare quam hostem affligere, cum robore militum cautius ad muros succedit. Nam priusquam manum cum Cercassis consereret, magna ui tormentorum (sclopetos uulgo uocant) in


3096. Crijević Tuberon,... . Commentarii de temporibus suis,... [page 260 | Paragraph | SubSect | Section]

qui rursus, si forte in Machomethanum hominem inciderint, foeminis molliores et animo et corpore sese ostendunt. Thomas Soldanus a fuga retractus crucis supplicio afficitur; ditiores Cayri ciues Constantinopolim relegantur; Ionas Dalmata Selynis iussu praetorianorum telis obicitur; Babyloni ualidum praesidium imponitur. Thomas solidanus, quum iam nulla reliqua spes esset belli instaurandi uiriumque nouandarum, cum conscientia egregia regni defensi trans Nilum ad Saithicam regionem cum


3097. Crijević Tuberon,... . Commentarii de temporibus suis,... [page 260 | Paragraph | SubSect | Section]

Turcas haud diutius imperium Aegypti retenturos, quippe quae longo terrarum spatio, non modo ab Europa atque Asia, sed etiam ab ipsa Syria esset dirempta. Selynes interfectis aut fugatis Cercassis, qui Caërium tam pertinaciter armis tutati fuerant, castra extra urbem communiuit, deinde Ionam Dalmatam iussit pecuniam regiam conquirere, quae quidem multo maior spe et fama inuenta est, gemmarum praeterea ac praeciosae suppelectilis magna uis reperta. Caeterum Turca existimans neque Aegyptum neque Syriam Thoma incolumi nunquam quieturam, Iamberdinum, adiuncto sibi


3098. Crijević Tuberon,... . Commentarii de temporibus suis,... [page 261 | Paragraph | SubSect | Section]

Alexandriae obuersari, eo cum parte copiarum terrestri itinere ante expectatum accurit, omnesque comprehensos occidit. Regressus Caërium, qui ex Aegyptiis opibus eminebant, ne ullam occasionem nouis rebus praeberent, excitos sedibus suis Constantinopolim traducendos curauit, dato negocio Ionae Dalmatae, qui eos nauibus imponeret. Et quia Ionae spem ostenderat Selynes Caërensis satrapeae, Caërenses, ipsos praesertim diuitiis claros, Ionas sibi conciliandos ducens, loco ditium tenuiores ciues ablegauit, retentis his domi, qui eum donis, ut fama est, largiter coluerant, simul


3099. Crijević Tuberon,... . Commentarii de temporibus suis,... [page 261 | Paragraph | SubSect | Section]

terrestri itinere ante expectatum accurit, omnesque comprehensos occidit. Regressus Caërium, qui ex Aegyptiis opibus eminebant, ne ullam occasionem nouis rebus praeberent, excitos sedibus suis Constantinopolim traducendos curauit, dato negocio Ionae Dalmatae, qui eos nauibus imponeret. Et quia Ionae spem ostenderat Selynes Caërensis satrapeae, Caërenses, ipsos praesertim diuitiis claros, Ionas sibi conciliandos ducens, loco ditium tenuiores ciues ablegauit, retentis his domi, qui eum donis, ut fama est, largiter coluerant, simul quorum amicitiam aucupabatur, magis suis quam


3100. Crijević Tuberon,... . Commentarii de temporibus suis,... [page 261 | Paragraph | SubSect | Section]

ex Aegyptiis opibus eminebant, ne ullam occasionem nouis rebus praeberent, excitos sedibus suis Constantinopolim traducendos curauit, dato negocio Ionae Dalmatae, qui eos nauibus imponeret. Et quia Ionae spem ostenderat Selynes Caërensis satrapeae, Caërenses, ipsos praesertim diuitiis claros, Ionas sibi conciliandos ducens, loco ditium tenuiores ciues ablegauit, retentis his domi, qui eum donis, ut fama est, largiter coluerant, simul quorum amicitiam aucupabatur, magis suis quam regiis rationibus inseruiens. Nempe si opulentioribus sociis praeesset, maius emolumentum sibi inde


3101. Crijević Tuberon,... . Commentarii de temporibus suis,... [page 261 | Paragraph | SubSect | Section]

est, largiter coluerant, simul quorum amicitiam aucupabatur, magis suis quam regiis rationibus inseruiens. Nempe si opulentioribus sociis praeesset, maius emolumentum sibi inde prouenturum sperabat. Quae res ubi indicio eorum, qui asportabantur, ad Selynem delata est, accitum in castra Ionam indicta causa telis praetorianorum ira furens obiecit, exprobrata ei praeter inobedientiam atque auaritiam paterna nece, quandoquidem graui odio magnorum scelerum ministri, quasi facinus semper exprobrantes, aspiciuntur. Nempe Selynis iussu, ut supra demonstratum est, Ionas uenenum


3102. Crijević Tuberon,... . Commentarii de temporibus suis,... [page 261 | Paragraph | SubSect | Section]

in castra Ionam indicta causa telis praetorianorum ira furens obiecit, exprobrata ei praeter inobedientiam atque auaritiam paterna nece, quandoquidem graui odio magnorum scelerum ministri, quasi facinus semper exprobrantes, aspiciuntur. Nempe Selynis iussu, ut supra demonstratum est, Ionas uenenum Bazethi dederat. Has scelestus homo poenas luit quum ob recens flagitium, tum ob paricidium admissum in Bazethem, regum Othomanorum sanctissimum, ac de hoc ipso Iona optime meritum, quippe qui illum a puero in regia


3103. Crijević Tuberon,... . Commentarii de temporibus suis,... [page 261 | Paragraph | SubSect | Section]

Nempe Selynis iussu, ut supra demonstratum est, Ionas uenenum Bazethi dederat. Has scelestus homo poenas luit quum ob recens flagitium, tum ob paricidium admissum in Bazethem, regum Othomanorum sanctissimum, ac de hoc ipso Iona optime meritum, quippe qui illum a puero in regia sua eduxerat, liberalibusque disciplinis institutum numero praefectorum ac ducum suorum adscripserat. Vnde nemo minore hominum misericordia, quamquam et inauditus, et egregiam nuper operam in oppugnatione Caërensi Selyni nauauerat,


3104. Crijević Tuberon,... . Commentarii de temporibus suis,... [page 281 | Paragraph | SubSect | Section]

indicarant, conuersa. Igitur murus crebris ictibus petitus breui urbem inde nudauit, nemine contra ex oppido tormentis lapideas pilas ad insulam Turcarum conatibus impediendis emittente, eo quod nullum tale tormentum oppidani habebant, quo obuiam hosticis tormentis iretur. Nempe Ioannes, Sepusiensium princeps, Transyluanus praefectus, omnia ferme maiora aenea tormenta ad Chaualam oppugnandam, ut supra demonstratum est, Tauruno exportarat, atque a Turcis inde repulsus, dum inconsulte fugit, hostibus reliquerat, nec loco amissorum alia Hungarorum principum


3105. Crijević Tuberon,... . Commentarii de temporibus suis,... [page 286 | Paragraph | SubSect | Section]

Hungari, Tauruni dediti nuntio tanquam fulmine percussi; Turcarum studium conseruandi principes suos, unde; extrema gaudii Salomonis luctus filii natu maximi extincti, et discordia domestica occupat; Turcae ad dissimulandum hunc moerorem in Iazyges Hungaros praedatum missi, a Ioanne Scepusiensi primo congressu terrentur, et in Moesiam refugiunt. Ita igitur Taurunum amissum est. Quod quidem oppidum olim a Thracibus conditum, mox ab Vcris, de qua gente alio loco diximus, deletum, Stephanus


3106. Crijević Tuberon,... . Commentarii de temporibus suis,... [page 288 | Paragraph | SubSect | Section]

addita insuper manu praedatoria ex illis equitibus, quos alio loco diximus achangias appellari, ultra Danubium in agrum Iazigum Hungarorum praedatum misit. Qui quum ad fines Transyluanae praefecturae satis occulte peruenissent, haud tamen fefellere Ioannem Sepusiensem, eius regionis praefectum. Itaque Turcae ne conspectum quidem hostium sustinentes, primo congressu fusi, magna suorum parte amissa in Moesiam refugerunt. Caeterum in Inferiorem Dalmatiam, quum ea regio sine praefecto, sine imperio esset ab Hungaris destituta, a Verbosnensibus


3107. Marulić, Marko. Epistola ad Adrianum VI Pontificem... [Paragraph | Section]

principibus ecclesiae Dei dicto minus audientes eiusque statui ulla in parte iniurias habes, differ ultionem, obsecro, et iustam aduersus delinquentes poenam in aliud tempus reserua inferendam, sicuti egisse prudentissimum quondam regem Dauidem sacra testatur historia. Rex Dauid Ioabum enim ducem et Semeum Gerrae filium noluit tunc punire cum peccauerunt: et quidem alter duos sibi pares gloriae emulatione per dolum interfecerat, alter ipsi maledixerat regi. At postquam ingruentibus bellis eorum opera diu usus fuisset, domitis iam inimicis filio suo Salomoni, cum sibi


3108. Marulić, Marko. Epistola ad Adrianum VI Pontificem... [Paragraph | Section]

pax hominibus bonae uoluntatis . Ad haec, quoties discipulos suos salutaret, dicere solebat: Pax uobis . Ipsis etiam, quotiens hospitium aliquod ingrederentur, ut pacem ei domui dicerent mandauit. Postremo ad caelum iturus unde descenderat, pacem illis tanquam thesaurum omnis iocunditatis et dulcedinis plenum legauit dicens: Pacem meam do uobis, pacem meam relinquo uobis . Cum ergo Deo et Domino nostro pacem ueram tam gratam esse apparet, tam acceptam, nonne manifestum est quanto eidem odio sint discordiae simultates, irae rixae, bella, inter illos


3109. Marulić, Marko. Tropologica Dauidiadis expositio,... [Paragraph | Section]

137v Verba Daniheli prophetae ascribuntur (cf. Dan 9.24--26), leguntur autem apud pseudo-Augustinum (PL 42.1124ff.), in medio aevo apud Ptolomaeum Lucensem (Bartolomeo Fiadoni, 1240--1327) in Continuatione S. Thomae De regno, Johannem Duns Scotum (1266--1308) in Ordinationis Prologi parte secunda, De sufficientia sacrae Scripturae Quaestione unica: Utrum cognitio supernaturalis necessaria viatori sit sufficienter tradita in sacra Scriptura. Sententia postea usi sunt e. g. William Langland in The Vision of


3110. Marulić, Marko. Tropologica Dauidiadis expositio,... [Paragraph | Section]

pulsante refocillatur; hoc est Iudei in immunditia infidelitatis uersantes desipiunt, quidam tamen Christum audiendo conuertuntur.

Iam primum Dauid fit armiger Saulis; quia Christus primum docuit Iudeos, et crucem quę eius arma sunt, inter illos portauit, ut Ioannes testatur.

Goliam inter idolatras Palestinos fortissimum interemit. Christus diabolum qui gentibus dominabatur, Euangelii uulgatione contriuit.

Palestini Dauidem fugiunt, ut in illum rursum armentur. Gentiles


3111. Marulić, Marko. Tropologica Dauidiadis expositio,... [Paragraph | Section]

Christum. Palestini quippe oris confusiones interpretantur. Quid autem gentilium errore confusius deos innumeros colentium? Interpretantur etiam ora maleatorum, quia martyres Christi persecutionum maleis tundere aggressi sunt. II.

Dauid cum Ionatha Saulis filio init amiciciam, et eius reuelationibus a Saulis inuidia saluatur. Ionathas columbę donum interpretatur, quod Spiritus Sancti donum est. Spiritus autem Sancti dono Iudeis Lex data est, ideo Ionathas Saulis est filius; cuius Legis reuelatione patuerunt mysteria Christi,


3112. Marulić, Marko. Tropologica Dauidiadis expositio,... [Paragraph | Section]

confusius deos innumeros colentium? Interpretantur etiam ora maleatorum, quia martyres Christi persecutionum maleis tundere aggressi sunt. II.

Dauid cum Ionatha Saulis filio init amiciciam, et eius reuelationibus a Saulis inuidia saluatur. Ionathas columbę donum interpretatur, quod Spiritus Sancti donum est. Spiritus autem Sancti dono Iudeis Lex data est, ideo Ionathas Saulis est filius; cuius Legis reuelatione patuerunt mysteria Christi, quę in illa continentur sub uelamine figurarum. Hinc nos ipsorum Iudeorum proprię


3113. Marulić, Marko. Tropologica Dauidiadis expositio,... [Paragraph | Section]

aggressi sunt. II.

Dauid cum Ionatha Saulis filio init amiciciam, et eius reuelationibus a Saulis inuidia saluatur. Ionathas columbę donum interpretatur, quod Spiritus Sancti donum est. Spiritus autem Sancti dono Iudeis Lex data est, ideo Ionathas Saulis est filius; cuius Legis reuelatione patuerunt mysteria Christi, quę in illa continentur sub uelamine figurarum. Hinc nos ipsorum Iudeorum proprię Scripturę non credentium manifestam cernentes insaniam pericula occidentis litterę uitamus, et spiritui qui uiuificat


3114. Marulić, Marko. Tropologica Dauidiadis expositio,... [Paragraph | Section]

reuelatione patuerunt mysteria Christi, quę in illa continentur sub uelamine figurarum. Hinc nos ipsorum Iudeorum proprię Scripturę non credentium manifestam cernentes insaniam pericula occidentis litterę uitamus, et spiritui qui uiuificat adhęremus. Ob hoc Ionathas, id est Spiritus Sancti donum nostrę fidei fauet, et eorum reprobat perfidiam.

Saul tamen Dauidem pręficit militibus. Et Iudei initio patiuntur ut plebem doceat Christus et magister eorum sit.

Quum autem Saul uidisset


3115. Marulić, Marko. Tropologica Dauidiadis expositio,... [Paragraph | Section]

uidisset pręferri sibi Dauidem laude uirtutis, odio eum habuit, et uitę illius insidiari coepit. Sic Iudeorum principes quum cernerent plebem abire post Christum, et miracula eius prędicare,10 inuidentes quęsierunt eum interficere. cf. Io 10 138r cf. littera enim occidit Spiritus autem vivificat II Cor 3,6 sancti corr. ex sancto MS 138v praeditare MS


3116. Marulić, Marko. Tropologica Dauidiadis expositio,... [Paragraph | Section]

interpretatur aqua ex omnibus, quę est aqua baptismi inter omnes optabilior, qua a maledicto primorum parentum liberamur. Hęc aqua sponsa est Christi; quia nisi Christo plena fide adhęserimus, baptisma nihil nobis proderit. Saulis autem filia dicitur, quia a Iudeis coepit baptizante eos Ioanne et postea discipulis Christi, qui et ipsi Iudei erant.

Dauid pro sponsa Michol numerat Palestinorum prępucia; quia Christus incircumcisos conuersos baptismo purificat.

Saulem fugit; fugit Christus Iudeorum persecutionem, donec ueniat


3117. Marulić, Marko. Tropologica Dauidiadis expositio,... [Paragraph | Section]

accipit gladium quo Golias periit, ut in eo uincat etiam nationes idolis deditas, et Iudeis incredulis nihil prosit ablata diabolo potestas. cf. II Cor 3,6, ut supra 139r numquam sic locutus est homo Io 7,46 ab corr. ex ad MS

Dauid fugiens ad Achim Getheorum regem insaniam simulat. Et discipuli Christi a Iudeis repudiati transeunt ad gentes, et dum insanire putantur aiunt: Nos stulti propter Christum, sed stultum Dei


3118. Marulić, Marko. Tropologica Dauidiadis expositio,... [Paragraph | Section]

omnibus erroris sui sectatoribus. Ciuitates occupatę id est ecclesię a Christianis ędificatę. Sed Iabitę id est intelligentes, Iaba enim intelligentia dicitur, Saulem et filios eius sepelierunt: quia gentiles Scripturę sensum bene intelligendo dixerunt, Lex et prophetę usque ad Ioannem.

Dauid dolore afficitur ob interitum Saulis et Ionathę et populi Israel. Quia Christus flebat eos perire, pro quibus ipse mortem passurus aduenerat; mortis eorum autorem diabolum interimi iubet dum eius potestatem


3119. Marulić, Marko. Tropologica Dauidiadis expositio,... [Paragraph | Section]

Sed Iabitę id est intelligentes, Iaba enim intelligentia dicitur, Saulem et filios eius sepelierunt: quia gentiles Scripturę sensum bene intelligendo dixerunt, Lex et prophetę usque ad Ioannem.

Dauid dolore afficitur ob interitum Saulis et Ionathę et populi Israel. Quia Christus flebat eos perire, pro quibus ipse mortem passurus aduenerat; mortis eorum autorem diabolum interimi iubet dum eius potestatem sua passione compescit. VII.

Dauid ascendit in


3120. Marulić, Marko. Tropologica Dauidiadis expositio,... [Paragraph | Section]

Christus in uisione regnat ęterna, quod est in Hebron.

Adduntur menses sex, fortasse quia in sexta ętate apparuit nobis in homine assumpto. Lc 16,16 142r

Abner, Isbosethi dux, et Ioabus, dux Dauidis, inter se pugnant. Superior tamen euadit Ioabus, quia Legi pręualet Euangelium. Neque enim Ioab semper in malam partem est accipiendus.

Azahel tamen, frater Ioabi, ab Abnero interficitur. Azahel uidens Deum designat. Multi


3121. Marulić, Marko. Tropologica Dauidiadis expositio,... [Paragraph | Section]

Adduntur menses sex, fortasse quia in sexta ętate apparuit nobis in homine assumpto. Lc 16,16 142r

Abner, Isbosethi dux, et Ioabus, dux Dauidis, inter se pugnant. Superior tamen euadit Ioabus, quia Legi pręualet Euangelium. Neque enim Ioab semper in malam partem est accipiendus.

Azahel tamen, frater Ioabi, ab Abnero interficitur. Azahel uidens Deum designat. Multi enim fidei oculis uident Deum, sed uoluptatibus superati


3122. Marulić, Marko. Tropologica Dauidiadis expositio,... [Paragraph | Section]

sexta ętate apparuit nobis in homine assumpto. Lc 16,16 142r

Abner, Isbosethi dux, et Ioabus, dux Dauidis, inter se pugnant. Superior tamen euadit Ioabus, quia Legi pręualet Euangelium. Neque enim Ioab semper in malam partem est accipiendus.

Azahel tamen, frater Ioabi, ab Abnero interficitur. Azahel uidens Deum designat. Multi enim fidei oculis uident Deum, sed uoluptatibus superati pręcepta fidei non sequuntur. Hos Abner, id est


3123. Marulić, Marko. Tropologica Dauidiadis expositio,... [Paragraph | Section]

142r

Abner, Isbosethi dux, et Ioabus, dux Dauidis, inter se pugnant. Superior tamen euadit Ioabus, quia Legi pręualet Euangelium. Neque enim Ioab semper in malam partem est accipiendus.

Azahel tamen, frater Ioabi, ab Abnero interficitur. Azahel uidens Deum designat. Multi enim fidei oculis uident Deum, sed uoluptatibus superati pręcepta fidei non sequuntur. Hos Abner, id est diabolus, in ęternum trahit interitum, si in tempore non se correxerint.

Sepelitur in Bethlem,


3124. Marulić, Marko. Tropologica Dauidiadis expositio,... [Paragraph | Section]

fidei non sequuntur. Hos Abner, id est diabolus, in ęternum trahit interitum, si in tempore non se correxerint.

Sepelitur in Bethlem, id est in ecclesia tanquam fidelis. Quia de occultis ecclesia non iudicat,27 licet ille Dei iudicio damnetur.

Ioab reuertitur in Hebron, id est fidelis post carnis uel diaboli pugnam uictor ad cęlestium contemplationem redit.

In Hebron Dauidi nascuntur filii. Qui enim Christi diuinitatem humanitatemque recipiunt, filii Dei uocabuntur, non ex sanguinibus, sed ex Deo nati.


3125. Marulić, Marko. Tropologica Dauidiadis expositio,... [Paragraph | Section]

autem et caput interempti sepelitur, quum error illorum finem accipit. Et id quidem in Hebron, ut ubi Deus uidetur, inde fugiat diabolus. 142v CIC Decr. Grat. IX, lib. 5, tit. 3, cap. 34 cf. Io 1,13 143r Ps 25(26),5

Dauid uenit in Hierusalem, expulit Iebuseos, arcem Syon muniuit et appellata est Dauidis ciuitas. Hierosolyma interpretatur pacifica uel uisio pacis. Quia Christus


3126. Marulić, Marko. Tropologica Dauidiadis expositio,... [Paragraph | Section]

inflamatos,38 terreni eos qui terrenarum rerum curis implicati nihil de cęlestibus cogitant, sanguinei crudeles, quos nulla mouet erga proximos pietas. Tales Idumeos iustus iudex in malo perseuerantes damnat. VIIII.

Dauid Miphibosetum Ionathę filium bonis paternis donat, et mensę suę participem facit et Sibam seruum cum filiis terram eius colere iubet. Miphiboseth os confusum, os uerecundum interpretatur. Qui de malo erubescit, haud facile ad peccata prolabitur; et quoniam talis erubescentia de dono Spiritus Sancti


3127. Marulić, Marko. Tropologica Dauidiadis expositio,... [Paragraph | Section]

et mensę suę participem facit et Sibam seruum cum filiis terram eius colere iubet. Miphiboseth os confusum, os uerecundum interpretatur. Qui de malo erubescit, haud facile ad peccata prolabitur; et quoniam talis erubescentia de dono Spiritus Sancti uenit, ideo Miphiboseth est filius Ionathę, qui columbę donum interpretatur. Siba agros eius cum filiis colere iubetur. Siba interpretatur conuersio. Conuersionis filii sunt sensus nostri. Quum ad Deum conuertimur, de peccato uerecundamur, et sensus a turpi uoluptate auersos ad excolendum animę


3128. Marulić, Marko. Tropologica Dauidiadis expositio,... [Paragraph | Section]

et sensus a turpi uoluptate auersos ad excolendum animę agrum compellimus, et ubi abundabat peccatum, superabundat gratia; atque ita mensę Christi efficimur participes, corpori et sanguini eius communicantes.

Annon Ammonitarum rex male accipit Dauidis legatos. Ioab aduersus eum missus percussit Syros eius conductitios. Dauid quoque percussit Syros, ab Adadozero missos, et Sobabum principem militię interemit. Christus Dauid noster misit legatos suos apostolos ad gentiles conuertendos; sed Annon, qui interpretatur


3129. Marulić, Marko. Tropologica Dauidiadis expositio,... [Paragraph | Section]

Christus Dauid noster misit legatos suos apostolos ad gentiles conuertendos; sed Annon, qui interpretatur gratificationi murmurans, Ammonitis autem imperans, qui interpretantur comprimentes me murmurare infideles coeperunt, et eos persequi et per milites suos comprimere. Sed Ioab, qui interpretatur inimicus, hoc est diabolus, percussit Syros, id est superbos. Syria enim in superbiam uertitur. Quia persecutores aduersum Christianos potestati diaboli traditi erant. Hos et Dauid noster damnat; ideo et ipse cęcidisse Syros refertur, qui ab Adadozero missi erant, id


3130. Marulić, Marko. Tropologica Dauidiadis expositio,... [Paragraph | Section]

enim serra secans interpretatur. sic in MS-to 145v Adadozero sic; idem infra; sed in Adadezero em. Marcovich et post eum alii 146r

Ioab uastat fines Ammonitarum et obsidet Rabbam. Quia diabolus humani generis inimicus, genti infideli dominatur et idem obsidet Rabbam. Rabba interpretatur iudicium. Nam et illos diabolus infestat, qui iudicio in bonis malisque discernendis utuntur, dum nititur mentem eorum peruertere.


3131. Marulić, Marko. Tropologica Dauidiadis expositio,... [Paragraph | Section]

laboribus fuit.

Ex hac genitus est Salomon pacificus, quia ipsa nasciturum prędixit saluatorem. sic in MS-to qui peccatum non fecit nec inventus est dolus in ore ipsius I Pt 2,22 (Is 53,9; II Cor 5,21!; I Io 3,9) 146v scrutamini scripturas quia vos putatis in ipsis vitam aeternam habere et illae sunt quae testimonium perhibent de me Io 5,39

Ioab expugnaturus Rabbam uocat


3132. Marulić, Marko. Tropologica Dauidiadis expositio,... [Paragraph | Section]

non fecit nec inventus est dolus in ore ipsius I Pt 2,22 (Is 53,9; II Cor 5,21!; I Io 3,9) 146v scrutamini scripturas quia vos putatis in ipsis vitam aeternam habere et illae sunt quae testimonium perhibent de me Io 5,39

Ioab expugnaturus Rabbam uocat Dauidem, illi cędens uictorię gloriam. Diabolus quippe tentare potest conuersos, qui dicuntur Rabba, uincere non potest, nisi ipsi consenserint, ut uincantur. Christus autem tunc conuersos superat,


3133. Marulić, Marko. Tropologica Dauidiadis expositio,... [Paragraph | Section]

in ore ipsius I Pt 2,22 (Is 53,9; II Cor 5,21!; I Io 3,9) 146v scrutamini scripturas quia vos putatis in ipsis vitam aeternam habere et illae sunt quae testimonium perhibent de me Io 5,39

Ioab expugnaturus Rabbam uocat Dauidem, illi cędens uictorię gloriam. Diabolus quippe tentare potest conuersos, qui dicuntur Rabba, uincere non potest, nisi ipsi consenserint, ut uincantur. Christus autem tunc conuersos superat, quum ipsi non sinunt superari se a


3134. Marulić, Marko. Tropologica Dauidiadis expositio,... [Paragraph | Section]

Hęc est Lex, quę rite intelligentibus applicat lumen ueritatis, non intelligentibus tenebras erroris. Tunc ergo Iudei fugerunt in Gessur, quum nihil spiritaliter intelligentes clamabant: Legem habemus, et secundum legem nostram debet mori.

Ioab, qui dicitur inimicus, blanditur Absaloni, id est Iudeos per blandimenta decipit et eos per mulierem Thecuitem cum Christo reconciliare nititur: per somnia terrens uxorem Pilati, ita ut illa suaderet marito dimittere Christum. Thecua tuba interpretatur. Pilati itaque coniux tuba erat,


3135. Marulić, Marko. Tropologica Dauidiadis expositio,... [Paragraph | Section]

inimicus, blanditur Absaloni, id est Iudeos per blandimenta decipit et eos per mulierem Thecuitem cum Christo reconciliare nititur: per somnia terrens uxorem Pilati, ita ut illa suaderet marito dimittere Christum. Thecua tuba interpretatur. Pilati itaque coniux tuba erat, quam inflabat Ioab inimicus, ut passionem Christi, orbi salutiferam futuram, impediret. Absalon autem incendit Ioabi messem, quando Iudei non consenserunt dimitti Christum, sed cruci figi. 147r 147v cf. filios enutrivi


3136. Marulić, Marko. Tropologica Dauidiadis expositio,... [Paragraph | Section]

cum Christo reconciliare nititur: per somnia terrens uxorem Pilati, ita ut illa suaderet marito dimittere Christum. Thecua tuba interpretatur. Pilati itaque coniux tuba erat, quam inflabat Ioab inimicus, ut passionem Christi, orbi salutiferam futuram, impediret. Absalon autem incendit Ioabi messem, quando Iudei non consenserunt dimitti Christum, sed cruci figi. 147r 147v cf. filios enutrivi et exaltavi ipsi autem spreverunt me Is 1,2 cf. si ergo me quaeritis


3137. Marulić, Marko. Tropologica Dauidiadis expositio,... [Paragraph | Section]

Iudei non consenserunt dimitti Christum, sed cruci figi. 147r 147v cf. filios enutrivi et exaltavi ipsi autem spreverunt me Is 1,2 cf. si ergo me quaeritis sinite hos abire Io 18,8 nos legem habemus et secundum legem debet mori Io 19,7

Absalon deinde regnum auferre nititur Dauidi patri. Quia Iudei de Christo dixerunt: Nolumus hunc regnare super nos,51 et: Qui se regem facit, contradicit


3138. Marulić, Marko. Tropologica Dauidiadis expositio,... [Paragraph | Section]

147r 147v cf. filios enutrivi et exaltavi ipsi autem spreverunt me Is 1,2 cf. si ergo me quaeritis sinite hos abire Io 18,8 nos legem habemus et secundum legem debet mori Io 19,7

Absalon deinde regnum auferre nititur Dauidi patri. Quia Iudei de Christo dixerunt: Nolumus hunc regnare super nos,51 et: Qui se regem facit, contradicit Cęsari. Absalon abutitur concubinis patris, hoc est Iudei peruertunt


3139. Marulić, Marko. Tropologica Dauidiadis expositio,... [Paragraph | Section]

Veteris scripturę, litteram quę occidit sequentes, non spiritum qui uiuificat. Fugit Dauid Absalonem; et Christus Iudeos fugiens per medium illorum ibat, quia nondum uenerat hora eius.

Mittitur Ioab cum exercitu contra Absalonem. Semper Ioab contra impios mittitur: quia impii semper sub potestate diaboli sunt.

Defecit Absalonis uirtus, et per capillos implicatus a Ioabo transfigitur. Iudei erroribus implicati diabolo subduntur.


3140. Marulić, Marko. Tropologica Dauidiadis expositio,... [Paragraph | Section]

occidit sequentes, non spiritum qui uiuificat. Fugit Dauid Absalonem; et Christus Iudeos fugiens per medium illorum ibat, quia nondum uenerat hora eius.

Mittitur Ioab cum exercitu contra Absalonem. Semper Ioab contra impios mittitur: quia impii semper sub potestate diaboli sunt.

Defecit Absalonis uirtus, et per capillos implicatus a Ioabo transfigitur. Iudei erroribus implicati diabolo subduntur.

Dauid luget Absalonem: Christus deflet


3141. Marulić, Marko. Tropologica Dauidiadis expositio,... [Paragraph | Section]

quia nondum uenerat hora eius.

Mittitur Ioab cum exercitu contra Absalonem. Semper Ioab contra impios mittitur: quia impii semper sub potestate diaboli sunt.

Defecit Absalonis uirtus, et per capillos implicatus a Ioabo transfigitur. Iudei erroribus implicati diabolo subduntur.

Dauid luget Absalonem: Christus deflet Iudeos et pro illis solicitus orat patrem, ut ignoscat eis.

Et quoniam Christi mysteria diuino succedebant consilio, ideo Absalon


3142. Marulić, Marko. Tropologica Dauidiadis expositio,... [Paragraph | Section]

Venit ad Dauidem Siba cum muneribus, et dominum suum Miphibosetum accusauit defectionis. Quamobrem Dauid asscripsit ei bona domini sui. Sibam diximus interpretationem conuersi habere. Conuersus ad Christum sortitur domini Lc 19,14 Io 19,12 148r cf. II Cor 3,6, ut supra Io 7,30 cf. iudicium tuum abyssus multa Ps 36 (35),7 cf. Act 1,18


3143. Marulić, Marko. Tropologica Dauidiadis expositio,... [Paragraph | Section]

Sibam diximus interpretationem conuersi habere. Conuersus ad Christum sortitur domini Lc 19,14 Io 19,12 148r cf. II Cor 3,6, ut supra Io 7,30 cf. iudicium tuum abyssus multa Ps 36 (35),7 cf. Act 1,18 148v sui bona. Sic gentiles conuersi sortiti sunt bona ęterna, Iudeis ante promissa. Quos Iudeos Miphiboseth hoc


3144. Marulić, Marko. Tropologica Dauidiadis expositio,... [Paragraph | Section]

comedit laborem patrum nostrorum... dormiemus in confusione nostra Ier 3,24-25 149r cf. non est personarum acceptor Deus Act 10,34 cf. et haec est victoria quae vincit mundum fides nostra I Io 5,4

Rex ingressus Hierosolymam concubinas ab Absalone pollutas a se separat. Concubinas Dauidis Vetus testamentum diximus significare. Quod quia a plerisque Iudeorum male intellectum erat, ab Absalone pollutum dicitur, quod


3145. Marulić, Marko. Tropologica Dauidiadis expositio,... [Paragraph | Section]

dicitur, quod Christus Euangelio succedente exclusit.

Dauid ducibus pręcipit, ut persequantur Sebam, seditionis autorem. Et Christus ecclesię suę doctores dedit, qui ueritatis argumentis persecuti sunt hereticorum errorem.

Ioab Amasam per amicicię simulationem peremit et cum Abisa fratre Sebam obsedit in oppido Abela. Amasa (ut supra est dictum) interpretatur indignans ei. Et in Prouerbiis dicitur: Stultum interimit iracundia. Blanditur iracundis diabolus, ut uindictam appetant, et sic


3146. Marulić, Marko. Tropologica Dauidiadis expositio,... [Paragraph | Section]

commissio eius. Tunc hereticus in Abela obsidetur, quum ab his, quibus diuino nutu commissum est, impugnatur.

Mulieris prudentis suasu occiditur, quum Diuinę scripturę conuincitur testimoniis.

Et tunc ab eius persecutione Ioab recedit, quum iam illum sua obstinatione damnatum uidet.

Famem triennem sustinet populus pro Saulis crimine, qui contra Iosuę iusiurandum occidit Gabaonitas. Dauidis iussu satisfactum est Gabaonitis, septem hominibus traditis de genere Saulis, in quibus duo


3147. Marulić, Marko. Tropologica Dauidiadis expositio,... [Paragraph | Section]

prudentis suasu occiditur, quum Diuinę scripturę conuincitur testimoniis.

Et tunc ab eius persecutione Ioab recedit, quum iam illum sua obstinatione damnatum uidet.

Famem triennem sustinet populus pro Saulis crimine, qui contra Iosuę iusiurandum occidit Gabaonitas. Dauidis iussu satisfactum est Gabaonitis, septem hominibus traditis de genere Saulis, in quibus duo filii erant Saulis ex Respha coniuge. Hos illi suspendio necauerunt. Respha ab eis non recessit, donec sepelirentur. Gabaon


3148. Marulić, Marko. Tropologica Dauidiadis expositio,... [Paragraph | Section]

ad suspendium eos comitatur. Quibus damnatis fames cessat in populo, quia sublata usura et illicitis contractibus legis poena repressis, cessat auri sacra fames,66 ex qua omne malum oriri solet. 149v cf. stultum interficit iracundia Iob 5,2 150r Verg. A. 3,57

In pręlio cum Palestinis commisso Iesbonedob Palestinus percussurus Dauidem exceptus est telo Abisai et interemptus. Iesbenodob interpretatur


3149. Marulić, Marko. Tropologica Dauidiadis expositio,... [Paragraph | Section]

Tertio bello Adeodatus interimit Goliam. Adeodatus Latinum nomen esse, non Hebreum puto, et eos significare, qui per fidem ex Deo nati dicuntur. Hi Goliam interimunt, dum superatis diaboli tentationibus Deo uiuunt.

Quarto bello Ionathas, Samę filius, hominem XXIIII digitos habentem interficit. Ionathas (ut dictum est) Spiritus Sancti donum significat. Et quoniam sextus digitus in manibus et pedibus naturę superfluitas est, ideo talem hominem superat Ionathas. Qui enim Spiritus Sancti charismata possidet,


3150. Marulić, Marko. Tropologica Dauidiadis expositio,... [Paragraph | Section]

Adeodatus Latinum nomen esse, non Hebreum puto, et eos significare, qui per fidem ex Deo nati dicuntur. Hi Goliam interimunt, dum superatis diaboli tentationibus Deo uiuunt.

Quarto bello Ionathas, Samę filius, hominem XXIIII digitos habentem interficit. Ionathas (ut dictum est) Spiritus Sancti donum significat. Et quoniam sextus digitus in manibus et pedibus naturę superfluitas est, ideo talem hominem superat Ionathas. Qui enim Spiritus Sancti charismata possidet, superflua abiicit et, tantum necessariis contentus, Deo seruit.


3151. Marulić, Marko. Tropologica Dauidiadis expositio,... [Paragraph | Section]

Deo uiuunt.

Quarto bello Ionathas, Samę filius, hominem XXIIII digitos habentem interficit. Ionathas (ut dictum est) Spiritus Sancti donum significat. Et quoniam sextus digitus in manibus et pedibus naturę superfluitas est, ideo talem hominem superat Ionathas. Qui enim Spiritus Sancti charismata possidet, superflua abiicit et, tantum necessariis contentus, Deo seruit. XIII.

Dauid ab omnibus inimicis liber gratias agit Domino: morti proximus psalmos decantat, futura de


3152. Marulić, Marko. Tropologica Dauidiadis expositio,... [Paragraph | Section]

152r nobis corr. MS ex hominibus cf. si qua ergo in Christo nova creatura vetera transierunt ecce facta sunt nova II Cor 5,17

Dauid moriens dat pręcepta Salomoni, ut Deum colat, ut Ioabum puniat, ut Semeum coerceat, ut Berzelai filios charos habeat. Obiit et sepultus est in Syon. Regnauit annos XL. Sic Christus, passioni proximus, dedit pręcepta apostolis, ut diligantur inuicem, et potestatem dedit eis contra demonia, quod est Ioabum punire. Iussit eos Euangelium


3153. Marulić, Marko. Tropologica Dauidiadis expositio,... [Paragraph | Section]

dat pręcepta Salomoni, ut Deum colat, ut Ioabum puniat, ut Semeum coerceat, ut Berzelai filios charos habeat. Obiit et sepultus est in Syon. Regnauit annos XL. Sic Christus, passioni proximus, dedit pręcepta apostolis, ut diligantur inuicem, et potestatem dedit eis contra demonia, quod est Ioabum punire. Iussit eos Euangelium prędicare gentibus, quod est Semeum coercere, Dauidi maledicentem. Berzelai filios charos habere est in fide constantes diligere. Berzelai enim (ut diximus) interpretatur fortitudo. Dauid sepelitur in arce Syon, quę interpretatur speculatio. In illis


3154. Severitan, Ivan... . Feretreidos libri tres, versio... [Paragraph | Section]

Neven Jovanović 2009-06-01 XML formatiranje. Magistri Ioannis Policarpi Seueritani Sibenicensis Dalmate predicatorii ad illustrem Guidobaldum Ruerium, Castriduranti comitem, inuictissimi Vrbini et Sore ducis Francisci Marie filium Feretreidos libri tres.


3155. Severitan, Ivan... . Feretreidos libri tres, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

predicatorii ad illustrem Guidobaldum Ruerium, Castriduranti comitem, inuictissimi Vrbini et Sore ducis Francisci Marie filium Feretreidos libri tres. Magister Ioannes Policarpus Seueritanus Sibenicensis Dalmata predicatorius clarissimo Guidobaldo Ruerio, Castriduranti comiti, illustrissimi et inuictissimi Vrbini et Sore ducis Francisci Marie filio salutem plurimam dicit. Parthorum regem, ut inquit Calidonius, mi clarissime


3156. Severitan, Ivan... . Feretreidos libri tres, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

ex gente Malatestarum eque nobillisimam habuit inter uestales sanctissimam. Isabeta Malatesta, sancta uestalis. Tuo clarissimo parenti parens nobilissimus Ioannes fuit Clarissimus pater ducis. ex Liguris principibus oriundus ut qui a Cesarianis originem traxerit quem nullus uel rarus Romane urbis praefectus esse potuit qualis ipse fuerit nisi tali genere fulserit, germanus Iulii


3157. Severitan, Ivan... . Feretreidos libri tres, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

alios ut dei ecclesie praeessent, sed et morum probitate, et uite sanctimonia, et uirtute clari naufragantem Petri Nauim tutam in portum subduxerunt et seruarunt, et urbis Romane sparsum imperium et ad ima collapsum collegerunt et auxerunt. Mater Illustrissimi ducis Ioanna Mater clarissima ducis. extitit, Frederici Vrbinatium ducis filia, modestia admiranda et incredibili religionis obseruantia et probitate uite, ut si quis eam cum priscis mulieribus comparari uoluerit omnia secula facile


3158. Severitan, Ivan... . Feretreidos libri tres, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

mortuo pontifice maximo. magno omnium plausu, gaudio et letitia dat Malateste et oratio Germanis Inuictissimis ducibus presidium pro expugnanda Perusia, a qua et ipsi interfecto a pontifice eorum parente Ioanne Paulo credenti temere pontificis litteris, cui fidem dederat ne timeret mortem profugi fuerant. Qua facile potitus ex ea triumphat. O ingentem animi magnitudinem, o inuicti ducis Vires! Augustus septenio urbem capit dum Lucium Antonium insequitur. Huic uero biduo uictoria de tanta urbe data


3159. Severitan, Ivan... . Feretreidos libri tres, versio... [Paragraph | Section]

quippe secundo
f2.3  Tertius hunc optat perfundi Rore sereno. Magistri Ioannis Policarpi Seueritani Sibenicensis Dalmatae Predicatorii ad Illustrem Principem Guidobaldum Ruerium, Castriduranti Comitem, Illustrissimi et Inuictissimi militie ducis Vrbini Francisci Marie Filium, Feretreidos Liber Primus.
1.1  Vos precor, Aonides,


3160. Severitan, Ivan... . Feretreidos libri tres, versio... [Paragraph | Section]

letentur, quecumque sub orbe uirescunt
1.34  Ethereo, noua nam proles surrexit et orbi Poeta gaudet quod princeps Guidobaldus sit natus.
1.35  Aurea secla dabit, Cesar Ioue digna propago
1.36  Clamet, io, quisquis seclorum gaudia longa
1.37  Cernere quippe cupit, genus alto a sanguine diuum
1.38  Ecce datur princeps, tantarum gloria rerum


3161. Severitan, Ivan... . Feretreidos libri tres, versio... [Paragraph | Section]


1.34  Ethereo, noua nam proles surrexit et orbi Poeta gaudet quod princeps Guidobaldus sit natus.
1.35  Aurea secla dabit, Cesar Ioue digna propago
1.36  Clamet, io, quisquis seclorum gaudia longa
1.37  Cernere quippe cupit, genus alto a sanguine diuum
1.38  Ecce datur princeps, tantarum gloria rerum
1.39  Gonzaga de stirpe, tibi Gonzaga propago


3162. Severitan, Ivan... . Feretreidos libri tres, versio... [Paragraph | Section]

Laus amoribus illustris principis Guidobaldi.
1.56  Laudibus heroum claros cumulabit honores
1.57  Pro uobis populis umbris, qui moribus almis
1.58  Clara Iouis soboles, quos ducet culmen ad altum
1.59  Consiliis et Marte fero tolletur ad astra.
1.60  Hoc et crede mihi duras calcare procellas
1.61  Quisque pius poterit cuius moderamine culto


3163. Severitan, Ivan... . Feretreidos libri tres, versio... [Paragraph | Section]


1.171  Paruulus interea fit suges ubera matris. Poeta applaudit puerulo principi. Finis. Magistri Ioannis Policarpi Seueritani Sibenicensis Dalmate predicatorii ad illustrem principem Guidobaldum Ruerium Castriduranti comitem, illustrissimi et inuictissimi militie ducis Vrbini Francisci Marie filius, Feretreidos Liber Secundus.
2.1  Plaudite Thespiades, celebrem


3164. Severitan, Ivan... . Feretreidos libri tres, versio... [Paragraph | Section]

et uenit nunc nunc crinitus Apollo
2.178  Vrbinum perfusurus pia membra puelli
2.179  Rore sacro, in quo sint sibi fata per hemina mentis Progressus Musarum ad Iouem, ut descendat perfundere puerum principem rore sacro.
2.180  Virtutisque pie, qua uos puer inclytus ornet
2.181  Ipseque dignetur nostros celebrare penates
2.182  Cantando interea defessus,


3165. Severitan, Ivan... . Feretreidos libri tres, versio... [Paragraph | Section]


2.188  Discedunt uatemque suum tacite inde relinquunt. Finis Magistri Ioannis Policarpi Seueritani Sibenicensis Dalmate predicatorii ad illustrem Guidobaldum Castriduranti comitem, illustrissimi et inuictissimi militie Ducis Vrbini Francisci Marie filium, Feretreidos Liber Tertius.
3.1  Talia secretus quum nostra mente refferem,


3166. Severitan, Ivan... . Feretreidos libri tres, versio... [Paragraph | Section]

tandem celorum cardine ab alto,
3.12  Sola es, dic ubi sunt mihi cetera turba dearum
3.13  Nonne cito venient, que nobis talibus insit.
3.14  "O uates venerande mihi sunt ad Iouis alta
3.15  Tecta dei, uenient cito." Cui sic ipse repono,
3.16  Meonio celebranda diu clarissima uirgo,
3.17  Vera refer nobis quibus es comes atque fuisti,


3167. Severitan, Ivan... . Feretreidos libri tres, versio... [Paragraph | Section]

magna comitante caterua
3.37  Sit tibi parata lyra aurata, hanc ut pectine eburno
3.38  Percutias, uates, quum uenerit ille salutis Hortatio Muse ut poeta letetur aduentu Iouis pro principe baptizando.
3.39  Auctor et ipse deus sine quo nil uiuit in orbe
3.40  Quumque tibi dicam, solers tunc sume canoram
3.41  Sume chelym, uates, cantans ad sydera tecum


3168. Severitan, Ivan... . Feretreidos libri tres, versio... [Paragraph | Section]

Attalicis opibus, quot sint aut atria pulchra
3.163  Pestano uiole quot sunt et cana colono
3.164  Lilia, Phidiacis latio de marmore splendor
3.165  Qualis uel niteat. Sunt hic Iouis ora sereni,
3.166  Hic fuimus nos, nos, tua dulcis cura, sorores
3.167  Quae postquam uenerunt ad Iouis atria celsa
3.168  Prona humi prostrata iacens formidine magna


3169. Severitan, Ivan... . Feretreidos libri tres, versio... [Paragraph | Section]

Phidiacis latio de marmore splendor
3.165  Qualis uel niteat. Sunt hic Iouis ora sereni,
3.166  Hic fuimus nos, nos, tua dulcis cura, sorores
3.167  Quae postquam uenerunt ad Iouis atria celsa
3.168  Prona humi prostrata iacens formidine magna
3.169  Nobiscum paulum respirans talia cepit
3.170  Dicere Calliope constanti uerbula corde,


3170. Severitan, Ivan... . Feretreidos libri tres, versio... [Paragraph | Section]


3.168  Prona humi prostrata iacens formidine magna
3.169  Nobiscum paulum respirans talia cepit
3.170  Dicere Calliope constanti uerbula corde, Oratio Caliopes ad Iouem.
3.171  Rex optate tuis Musis, nos uenimus ad te,
3.172  Omnia quae dicam Charitum tibi nomine tradam,
3.173  Summe deus, qui cuncta potes, qui cuncta gubernas,


3171. Severitan, Ivan... . Feretreidos libri tres, versio... [Paragraph | Section]

candide princeps,
3.279  Lilia Parthenius post per loca strata uiarum
3.280  Spargat et assidue sibi sint dilapsa ligustra Qualis sit ornatus aule principis pro aduentu Iouis ad ipsum.
3.281  Dum fiant haec te expectabo suscipe uires.
3.282  His dictis tacuit, placidus cui talia fatur
3.283  Maria Franciscus: Diuum uenerande minister,


3172. Severitan, Ivan... . Feretreidos libri tres, versio... [Paragraph | Section]

dei subito cum diuis ipse quieuit
3.408  Ethera concutiunt bombe, in templisque sonatur
3.409  Ere cauo ludunt Fauni Driadesque puelle. Letantur populi in aduentu Iouis. Finis. Marii Seraphyci Calliensis, Policarpi discipuli ad lectorem


3173. Severitan, Ivan... . Feretreidos libri tres, versio... [Paragraph | Section]

Qui uult Feretriae bene noscere stemata gentis
b7.2   Hic Policarpus adest, Musarum gloria uates. Impressum Venetiis per Magistrum Ioannem Franciscum et Ioannem Antonium fratres de Rusconibus. MCCCCCXXII. die XXIIII. Iulii. Errores ex primo libello: mox


3174. Severitan, Ivan... . Feretreidos libri tres, versio... [Paragraph | Section]

Feretriae bene noscere stemata gentis
b7.2   Hic Policarpus adest, Musarum gloria uates. Impressum Venetiis per Magistrum Ioannem Franciscum et Ioannem Antonium fratres de Rusconibus. MCCCCCXXII. die XXIIII. Iulii. Errores ex primo libello: mox adeunt dicatur


3175. Frankapan, Bernardin. Bernardini de Frangepanibus... [page 8 | Paragraph | Section]

Philippus Palatinus episcopus Freysingensis. Ernestus Bavariae dux episcopus Pataviensis. Bernardus episcopus Tridentinus. Fridericus comes palatinus etc. Ludovicus dux Bavariae. Casimirus Brandenburgensis princeps. Heinricus dux Mechelburgensis. Joannes lantgravius Leuchtenburgensis. Nescia torporis virtus.


3176. Božićević... . Vita Marci Maruli Spalatensis per... [Paragraph | Section]

nominique suo optimo inprimis facile corespondentem: Dobrica enim Illyrico idiomate apud Latinos Bonam significat. Haec fuit Iancii Leonis Alberti soror, equitis aurati, patricii honoratissimi. Ex hac et Nicolao quem diximus aediti fuere filii sex et filia una, Marcus uidelicet, Simeon, Petrus, Ioannes, Alexander, Valerius et Birra. Quibus omnibus Marcus ut aetate ita doctrina et uitae integritate praefulsit, licet omnes uiri probi ac singulari fide insignes extiterint. Petrus, Ioannes et Valerius triremis praefectura donati naualia apud Venetos stipendia meruerunt, quamquam Ioannes


3177. Božićević... . Vita Marci Maruli Spalatensis per... [Paragraph | Section]

Ex hac et Nicolao quem diximus aediti fuere filii sex et filia una, Marcus uidelicet, Simeon, Petrus, Ioannes, Alexander, Valerius et Birra. Quibus omnibus Marcus ut aetate ita doctrina et uitae integritate praefulsit, licet omnes uiri probi ac singulari fide insignes extiterint. Petrus, Ioannes et Valerius triremis praefectura donati naualia apud Venetos stipendia meruerunt, quamquam Ioannes infelici auspicio primis praefecturae diebus ex humanis excaesserit. Simeon uero equestri militia de senatu Veneto benemeritus ex Italia rediens in patria tandem mortuus est. Alexander liberis


3178. Božićević... . Vita Marci Maruli Spalatensis per... [Paragraph | Section]

Petrus, Ioannes, Alexander, Valerius et Birra. Quibus omnibus Marcus ut aetate ita doctrina et uitae integritate praefulsit, licet omnes uiri probi ac singulari fide insignes extiterint. Petrus, Ioannes et Valerius triremis praefectura donati naualia apud Venetos stipendia meruerunt, quamquam Ioannes infelici auspicio primis praefecturae diebus ex humanis excaesserit. Simeon uero equestri militia de senatu Veneto benemeritus ex Italia rediens in patria tandem mortuus est. Alexander liberis procreandis operam dedit, qui et omnibus superuixit. Birra autem, maritale connubium


3179. Božićević... . Epitaphia Marci Maruli, versio... [Paragraph | Section]

tit. Hier-s. Mart-s. Trag. 21 Trag. f. 65v-66; v. 13 celebret: celebrat Trag.- Ioannes Lucius: Ioannes II, XV episcopus Sibenicensis, anno 1528. ad episcopatum accessit, e vivis excessit anno 1557. Cf. Farlati IV, p. 475-476.


3180. Božićević... . Epitaphia Marci Maruli, versio... [Paragraph | Section]

tit. Hier-s. Mart-s. Trag. 21 Trag. f. 65v-66; v. 13 celebret: celebrat Trag.- Ioannes Lucius: Ioannes II, XV episcopus Sibenicensis, anno 1528. ad episcopatum accessit, e vivis excessit anno 1557. Cf. Farlati IV, p. 475-476. 22 Ciccarelli


3181. Bučinjelić, Miho. Epistula ad Gerardum Planiam,... [Paragraph | Section]

Textus epistolae Illustrissime Domine post humillimam commendationem. etc. Frater Ioannes Gocius, qui istic superioribus mensibus apud Caesaream Maiestatem nonnulla Reipublicae nostrae negotia tractauerat, Ragusium ueniens, ea de uestra dignitate et publice et priuatim praedicauit, quae omnium mentes,


3182. Bučinjelić, Miho. Epistula ad Gerardum Planiam,... [Paragraph | Section]

iussit, caeteris uero qui cum eis uenerant, naribus praecisis domum redire permisit. Praefectis praetera Nicopolis Bedini, atque Cilistriae manum praedatoriam colligant, imperat, Valachiamque uastent. Quibus perceptis Valachi Ioannem Comitem Seposiensem ex transyluania accersunt, huic se suaque omnia permittunt, palam ab Turcis deficientes. Ille uero milite conducto Valachiam uenit, Turcasque parantes regionem uastare prohibet. Quod ubi Regi


3183. Pribojević, Vinko. Oratio de origine successibusque... [Paragraph | SubSect | Section]

a Noetico illo memorabili diluuio, uiri integerrimi, exordiendum mihi esse puto, post quod, quemadmodum Genesis X. Genesis X. (7) legitur, Iaphet, nouissimus filiorum Noe, inter caeteros, quos post diluuium genuit, nactus est Thyran, qui (ut Iosephus, Iosephus antiquitatum (8) Iudaicarum libro primo capite XI. Iudaicae antiquitatis relator, inquit) Thyrios uocauit suos, quorum princeps


3184. Pribojević, Vinko. Oratio de origine successibusque... [Paragraph | SubSect | Section]

uiri integerrimi, exordiendum mihi esse puto, post quod, quemadmodum Genesis X. Genesis X. (7) legitur, Iaphet, nouissimus filiorum Noe, inter caeteros, quos post diluuium genuit, nactus est Thyran, qui (ut Iosephus, Iosephus antiquitatum (8) Iudaicarum libro primo capite XI. Iudaicae antiquitatis relator, inquit) Thyrios uocauit suos, quorum princeps Thyras pater Thracum


3185. Pribojević, Vinko. Oratio de origine successibusque... [Paragraph | SubSect | Section]

(si Appiano Alexandrino credimus) Appianus de bello (11) Illyrico. putantibus esse Illyrios Thracius Illyricusque sermo conueniunt. Gethae etiam, qui (ut Isidorus et Ioannes Balbus et diuus Antoninus opinantur) Isidorus ethicorum libro IX (12) . catholi. in dictione Getha. Anto. II. par. cro. tit. XI. capi. VII. (13) postea Gotthi uocati


3186. Pribojević, Vinko. Oratio de origine successibusque... [Paragraph | SubSect | Section]

moti ex locorum (ni fallor) uicinitate fuerint arbitrati, quia Thracum Graecorumque ac Illyriorum mores et studia nec non et idiomata ac origines inter se discrepantia comperiuntur. Iauan Iauan auctor Graecorum enim quartus filiorum Iaphet, filii Noe, (quemadmodum Iosephus meminit) Iosephus lib. primo cap. II. (26) Graecorum origo fuit per Helisamque, suum primogenitum, Helisios, qui Aeolii (27) dicti sunt, produxit, quos simul cum Graecis Hebraei


3187. Pribojević, Vinko. Oratio de origine successibusque... [Paragraph | SubSect | Section]

fuerint arbitrati, quia Thracum Graecorumque ac Illyriorum mores et studia nec non et idiomata ac origines inter se discrepantia comperiuntur. Iauan Iauan auctor Graecorum enim quartus filiorum Iaphet, filii Noe, (quemadmodum Iosephus meminit) Iosephus lib. primo cap. II. (26) Graecorum origo fuit per Helisamque, suum primogenitum, Helisios, qui Aeolii (27) dicti sunt, produxit, quos simul cum Graecis Hebraei Iones ipsamque Graeciam nomine principis eorum


3188. Pribojević, Vinko. Oratio de origine successibusque... [Paragraph | SubSect | Section]

Iosephus meminit) Iosephus lib. primo cap. II. (26) Graecorum origo fuit per Helisamque, suum primogenitum, Helisios, qui Aeolii (27) dicti sunt, produxit, quos simul cum Graecis Hebraei Iones ipsamque Graeciam nomine principis eorum Iauan solent appellare. Ast Thyras, (28) septimus inter filios Iaphet, (29) (ut ex his, quae diximus, est manifestum) Thracii generis initium fuit ab ipsoque uniuersa, quae nunc Slauorum nomine censetur, cognatio egressa est.


3189. Pribojević, Vinko. Oratio de origine successibusque... [Paragraph | SubSect | Section]

Polyphaemo Illyrium ex Galatea cum Celto et Gallo, a quibus Celtae et Galli prodierunt, natum esse demonstrat. Celtus, a quo Celtae, et Gallus, a quo Galli, Illyrii fratres. Nota est fabula Polyphaemum cum caeteris Cyclopibus fulmina Ioui in Aetna, monte Siciliae, fabricasse, unde Virgilius: "
Ferrum exercebant uasto Cyclopes in antro " , Vir. Aene. VII. (37) et Theodolus: Theodolus "Fulmina Cyclopedes Iouis imperio


3190. Pribojević, Vinko. Oratio de origine successibusque... [Paragraph | SubSect | Section]

fulmina Ioui in Aetna, monte Siciliae, fabricasse, unde Virgilius: "
Ferrum exercebant uasto Cyclopes in antro " , Vir. Aene. VII. (37) et Theodolus: Theodolus "Fulmina Cyclopedes Iouis imperio fabricantes". Sed siue Cadmi, siue Polyphaemi filius fuerit Illyrius, manifeste liquet uniuersos Illyrios suae ab eo originis initia suscepisse. Quorum tam eminens pugnandi uirtus semper fuit, quod (Sabellico teste) Sab. Aene. VI. lib. IX.


3191. Pribojević, Vinko. Oratio de origine successibusque... [Paragraph | SubSect | Section]

bellis proficientes magnam Asiae partem sibi subegerunt. Getulli etiam Gethae dicuntur fuisse. Getulli Africe populi a Gethis orti. Qui ingenti agmine a locis suis naues conscendentes loca Syrtium in Lybia occuparunt et, quia ex Gethis uenerant, deriuato nomine (ut Ioannes Balbus dicit) Getulli cognominati sunt. Catholicon in dictione Getha. Quapropter (Isidoro teste) Isido. ethi. li. IX. cap. II. (41) opinio est apud Gotthos ab antiqua cognatione


3192. Pribojević, Vinko. Oratio de origine successibusque... [Paragraph | SubSect | Section]

Praecipue quia ex Graecarum eruditione literarum nullo congruentius quam Graecorum sermone loqui poterat, si Macedones Graeci essent. Quia (ut Plinius inquit) Pli. li. VII. capi. LVII. (43) gentium consensus tacitus primus omnium conspirauit, ut Ionum literis uterentur. Omnes gentes Graecorum use sunt literis. Patrius igitur Macedonum sermo a communi, quem Graecorum fuisse coniicimus, totius Alexandri Magni exercitus sermone discrepans, aperte indicat Macedones Graecis minime connumerari, quum ex antiqua


3193. Pribojević, Vinko. Oratio de origine successibusque... [Paragraph | SubSect | Section]

ubi prae caeteris eos aliquid de Slauis dixisse perspexi, nominatim citatos esse uolo, et liquido comperies Claudium cognomento Flauium Nomina imperatorum ex Slauis: Claudius, Quintilius, Probus, Carus, Carinus, Numerianus, Dioclitianus, Maximianus, Maxentius, Decii duo, Iouinianus, Valentiniani duo, Valens, Gratianus, Valentinus, Galerius, Aurelianus, Licinius, Alexander, Maximini tres; Carolus, Sigismundus, Vinceslaus. eiusque fratrem Quintilium Probumque ac Carum (testibus Onesimo ac Cerylliano) (quemadmodum Flauius Vopiscus refert)


3194. Pribojević, Vinko. Oratio de origine successibusque... [Paragraph | SubSect | Section]

Appi. de bel. Illyri. (105) ut supra diximus, Pannonii auum extitisse, oportet Maximianum una cum eius filio Maxentio Slauis connumerari. Perge ulterius et Decium Augustum simul cum Decio Caesare, eius filio, ac Iouinianum necnon et duos Valentinianos Valentemque ac Gratianum et Valentinum ex Pannonibus originem ducere tibi compertum erit. Quodsi coeptam fueris lectionem prosecutus, Gallerium eiusque sororium Maximinum et, Eutropio teste, Eutro. de Aureli. Augu.


3195. Pribojević, Vinko. Oratio de origine successibusque... [Paragraph | SubSect | Section]

ommittam), teste Sabellico post Theodolum, Sab. aenea. VII. libro VIII. Theodolus. (116) octo et quadraginta hostes una die propria manu interfecit. Aurelia. uno die XLVIII hostes occidit. Missum facio Caium et Ioannem quartum, summos Pontifices Dalmatas, Caius et Ioannes IIII. Summi Pontifices Dalmatae. de quibus infra aliqua notatu digna dicturi sumus, ac Connonem papam Thracem, Conon papa Thrax.


3196. Pribojević, Vinko. Oratio de origine successibusque... [Paragraph | SubSect | Section]

(116) octo et quadraginta hostes una die propria manu interfecit. Aurelia. uno die XLVIII hostes occidit. Missum facio Caium et Ioannem quartum, summos Pontifices Dalmatas, Caius et Ioannes IIII. Summi Pontifices Dalmatae. de quibus infra aliqua notatu digna dicturi sumus, ac Connonem papam Thracem, Conon papa Thrax. uirum (ut Platina inquit) Plat. de Connone papa.


3197. Pribojević, Vinko. Oratio de origine successibusque... [Paragraph | SubSect | Section]

Marulus de regibus Illyriorum. (118) multotiens cum Attila, rege Humnorum, feliciter pugnauit, ac Sebeslaum Gothos (ut idem inquit) apud Schodram oppidum strenue opprimentem et Sueropillum, principem Dalmatiae, qui, ut Platina meminit, Plati. de Ioanne papa papa XIII. (119) in Italia Saracenos ingenti clade superatos e monte Gargano deiecit, et Cepemirum ac multos alios uiros insignes sua ipsa fortitudine ac animi ferocitate priscam illam Slauorum strenuitatem pre se ferentes cum Mathildi ex Bohemorum (ut papa Pius


3198. Pribojević, Vinko. Oratio de origine successibusque... [Paragraph | SubSect | Section]

tantam corporis molem aptissimum, totam demum habitudinem uirilem et robustam, ad impetum ellectissamam, praestantiorem intus gestantes animum. Nam acre est eis ingenium, ad cuncta uersatile, mens ad mortem paratissima, Qualis mens Dalmatarum manus impigra, iocunda alacritas, constantia in pugna admirabilis. Qua factum est, ut grauissimus ille Arpinas Dalmatis malum imprecatus semper eos bellicosos habitos fuisse dixerit. Nouerat enim Cicero Cice. ad Vatini. lib. V. Epistolarum.


3199. Pribojević, Vinko. Oratio de origine successibusque... [Paragraph | SubSect | Section]

Plutar. de Pirho. (151) ex miseratione allumnum, cuius opera Pirhus quoque, quo infantulus fuerat spoliatus, paternum regnum est assecutus, ac per Argonem, (152) Pleurati filium, ipsiusque coniugem Theutam, quae (sicut diuus contra Iouinianum inquit Hieronymus), Hier. contra Iouinianum capi. XXVII. (153) ut fortissimis uiris Dalmatis longo tempore imperaret et Romanos saepe bello frangeret, miraculo utique meruit castitatis, et per Demetrium Pharium nostratem ac per


3200. Pribojević, Vinko. Oratio de origine successibusque... [Paragraph | SubSect | Section]

ex miseratione allumnum, cuius opera Pirhus quoque, quo infantulus fuerat spoliatus, paternum regnum est assecutus, ac per Argonem, (152) Pleurati filium, ipsiusque coniugem Theutam, quae (sicut diuus contra Iouinianum inquit Hieronymus), Hier. contra Iouinianum capi. XXVII. (153) ut fortissimis uiris Dalmatis longo tempore imperaret et Romanos saepe bello frangeret, miraculo utique meruit castitatis, et per Demetrium Pharium nostratem ac per Scerdelaidam, Illyriorum reges, de quibus, praecipue de Demetrio Phario,


3201. Pribojević, Vinko. Oratio de origine successibusque... [Paragraph | SubSect | Section]

per eos omnia bella strenuissime confecta fuisse usque eo, ut, dum Dioclitianus et Maximianus ad imperium uenissent, (quemadmodum Vegetius refert) Vegeti. de re mi. lib. primo cap. XVII. (160) pro merito uirtutis hos Martiobarbulos Iouiarios atque Herculianos censuerint appellandos eosque cunctis legionibus praetulisse dicantur? Martiobarbuli milites ex Illyris Iouiarii et Herculiani appellati. Quid quod (sicut prodit Appianus Alexandrinus) Appi. de bel Illyri.


3202. Pribojević, Vinko. Oratio de origine successibusque... [Paragraph | SubSect | Section]

Vegeti. de re mi. lib. primo cap. XVII. (160) pro merito uirtutis hos Martiobarbulos Iouiarios atque Herculianos censuerint appellandos eosque cunctis legionibus praetulisse dicantur? Martiobarbuli milites ex Illyris Iouiarii et Herculiani appellati. Quid quod (sicut prodit Appianus Alexandrinus) Appi. de bel Illyri. (161) Caesar Augustus Illyricam gentem prae caeteris bellicosissimam ad senatum detulit? Illyrii prae caeteris


3203. Pribojević, Vinko. Oratio de origine successibusque... [Paragraph | SubSect | Section]

ex Dalmatia Marcus Marulus, qui plurima christianae pietatis uolumina compilauit, et Cypicus Coriolanus Tragurita, ad quem consolatorium carmen extat Sabellici de domus deflagratione in Dalmatia, Sabel. ad Coriolanum. (170) ac Haelius et Ioannes Gotius, quorum utique meminit Sabellicus, Sabel. aenea. X. lib. VIII. (171) et Ioannes Stoicus ordinis praedicatorum Georgiusque Benignus Minorita, Ragusei, et Ioannes Staphileus Tragurita ac Ioannes Pelicarpus Sibenicensis


3204. Pribojević, Vinko. Oratio de origine successibusque... [Paragraph | SubSect | Section]

carmen extat Sabellici de domus deflagratione in Dalmatia, Sabel. ad Coriolanum. (170) ac Haelius et Ioannes Gotius, quorum utique meminit Sabellicus, Sabel. aenea. X. lib. VIII. (171) et Ioannes Stoicus ordinis praedicatorum Georgiusque Benignus Minorita, Ragusei, et Ioannes Staphileus Tragurita ac Ioannes Pelicarpus Sibenicensis Hieronymusque Priboeuius Pharius, germanus meus, ambo praedicatoriae familiae, cum Ioanne Arbensi ordinis diui Benedicti ac Paulo Paladino


3205. Pribojević, Vinko. Oratio de origine successibusque... [Paragraph | SubSect | Section]

ad Coriolanum. (170) ac Haelius et Ioannes Gotius, quorum utique meminit Sabellicus, Sabel. aenea. X. lib. VIII. (171) et Ioannes Stoicus ordinis praedicatorum Georgiusque Benignus Minorita, Ragusei, et Ioannes Staphileus Tragurita ac Ioannes Pelicarpus Sibenicensis Hieronymusque Priboeuius Pharius, germanus meus, ambo praedicatoriae familiae, cum Ioanne Arbensi ordinis diui Benedicti ac Paulo Paladino Phario, de quo infra mentio fiet, qui literarum monumentis perhennem sibi


3206. Pribojević, Vinko. Oratio de origine successibusque... [Paragraph | SubSect | Section]

(170) ac Haelius et Ioannes Gotius, quorum utique meminit Sabellicus, Sabel. aenea. X. lib. VIII. (171) et Ioannes Stoicus ordinis praedicatorum Georgiusque Benignus Minorita, Ragusei, et Ioannes Staphileus Tragurita ac Ioannes Pelicarpus Sibenicensis Hieronymusque Priboeuius Pharius, germanus meus, ambo praedicatoriae familiae, cum Ioanne Arbensi ordinis diui Benedicti ac Paulo Paladino Phario, de quo infra mentio fiet, qui literarum monumentis perhennem sibi gloriam


3207. Pribojević, Vinko. Oratio de origine successibusque... [Paragraph | SubSect | Section]

aenea. X. lib. VIII. (171) et Ioannes Stoicus ordinis praedicatorum Georgiusque Benignus Minorita, Ragusei, et Ioannes Staphileus Tragurita ac Ioannes Pelicarpus Sibenicensis Hieronymusque Priboeuius Pharius, germanus meus, ambo praedicatoriae familiae, cum Ioanne Arbensi ordinis diui Benedicti ac Paulo Paladino Phario, de quo infra mentio fiet, qui literarum monumentis perhennem sibi gloriam uendicauerunt. Exstant nostra hac tempestate in humanis magni nominis uiri Thomas Nigro Spalatinus et Simon Begnius Iaderita ac


3208. Pribojević, Vinko. Oratio de origine successibusque... [Paragraph | SubSect | Section]

qui plurima catholice fidei archana suis scriptis illustrauerunt, necnon et Federicus Grisogonius Iaderita et Hieronymus Atticus Hannibalque Lutius, Petrus Hectoreus, qui inter caetera eleganti metro Nasonem de remedio amoris in Illyricum idioma cum magna omnium admiratione transtulit uel minimum iota non ommittens, et Michael Peregrinus, hii quatuor Pharii, cum Andronico Tranquillo Tragurita et Georgio Bixantio Catharensi ac Francisco Niconitio Corculensi, multique alii, quorum uirtus et eruditio in dies elucescit. Marcus Marulus, Cypicus Coriolanus, Helius, Ioannes


3209. Pribojević, Vinko. Oratio de origine successibusque... [Paragraph | SubSect | Section]

minimum iota non ommittens, et Michael Peregrinus, hii quatuor Pharii, cum Andronico Tranquillo Tragurita et Georgio Bixantio Catharensi ac Francisco Niconitio Corculensi, multique alii, quorum uirtus et eruditio in dies elucescit. Marcus Marulus, Cypicus Coriolanus, Helius, Ioannes Stoicus, Georgius Benignus, Ioannes Staphileus, Ioannes Pelicarpus, Hieronymus Priboeuius, Ioannes Arbensis, Paulus Paladinus, Thomas Nigro, Simon Begnius, Vicentius et Dominicus Buchii, Federicus Grisogonius, Hieron. Atticus, Hannibal Lucius, Petr. Hectoreus, Michael Peregrinus, Andronicus


3210. Pribojević, Vinko. Oratio de origine successibusque... [Paragraph | SubSect | Section]

Peregrinus, hii quatuor Pharii, cum Andronico Tranquillo Tragurita et Georgio Bixantio Catharensi ac Francisco Niconitio Corculensi, multique alii, quorum uirtus et eruditio in dies elucescit. Marcus Marulus, Cypicus Coriolanus, Helius, Ioannes Stoicus, Georgius Benignus, Ioannes Staphileus, Ioannes Pelicarpus, Hieronymus Priboeuius, Ioannes Arbensis, Paulus Paladinus, Thomas Nigro, Simon Begnius, Vicentius et Dominicus Buchii, Federicus Grisogonius, Hieron. Atticus, Hannibal Lucius, Petr. Hectoreus, Michael Peregrinus, Andronicus Tranquillus, Georgius Bixantius,


3211. Pribojević, Vinko. Oratio de origine successibusque... [Paragraph | SubSect | Section]

quatuor Pharii, cum Andronico Tranquillo Tragurita et Georgio Bixantio Catharensi ac Francisco Niconitio Corculensi, multique alii, quorum uirtus et eruditio in dies elucescit. Marcus Marulus, Cypicus Coriolanus, Helius, Ioannes Stoicus, Georgius Benignus, Ioannes Staphileus, Ioannes Pelicarpus, Hieronymus Priboeuius, Ioannes Arbensis, Paulus Paladinus, Thomas Nigro, Simon Begnius, Vicentius et Dominicus Buchii, Federicus Grisogonius, Hieron. Atticus, Hannibal Lucius, Petr. Hectoreus, Michael Peregrinus, Andronicus Tranquillus, Georgius Bixantius, Fran.


3212. Pribojević, Vinko. Oratio de origine successibusque... [Paragraph | SubSect | Section]

et Georgio Bixantio Catharensi ac Francisco Niconitio Corculensi, multique alii, quorum uirtus et eruditio in dies elucescit. Marcus Marulus, Cypicus Coriolanus, Helius, Ioannes Stoicus, Georgius Benignus, Ioannes Staphileus, Ioannes Pelicarpus, Hieronymus Priboeuius, Ioannes Arbensis, Paulus Paladinus, Thomas Nigro, Simon Begnius, Vicentius et Dominicus Buchii, Federicus Grisogonius, Hieron. Atticus, Hannibal Lucius, Petr. Hectoreus, Michael Peregrinus, Andronicus Tranquillus, Georgius Bixantius, Fran. Niconitius. Fuere et alii priscis


3213. Pribojević, Vinko. Oratio de origine successibusque... [Paragraph | SubSect | Section]

Vicentius et Dominicus Buchii, Federicus Grisogonius, Hieron. Atticus, Hannibal Lucius, Petr. Hectoreus, Michael Peregrinus, Andronicus Tranquillus, Georgius Bixantius, Fran. Niconitius. Fuere et alii priscis temporibus ex Dalmatia probatissimi uiri, Caius uidelicet et Ioannes quartus summi Pontifices, Caius et Ioannes Quartus summi Pontifices. alter quorum (quemadmodum Platina Plati. de Caio papa. (172) Plati. de Ioanne IIII. papa.


3214. Pribojević, Vinko. Oratio de origine successibusque... [Paragraph | SubSect | Section]

Atticus, Hannibal Lucius, Petr. Hectoreus, Michael Peregrinus, Andronicus Tranquillus, Georgius Bixantius, Fran. Niconitius. Fuere et alii priscis temporibus ex Dalmatia probatissimi uiri, Caius uidelicet et Ioannes quartus summi Pontifices, Caius et Ioannes Quartus summi Pontifices. alter quorum (quemadmodum Platina Plati. de Caio papa. (172) Plati. de Ioanne IIII. papa. (174) Petrarchaque Petra. de


3215. Pribojević, Vinko. Oratio de origine successibusque... [Paragraph | SubSect | Section]

probatissimi uiri, Caius uidelicet et Ioannes quartus summi Pontifices, Caius et Ioannes Quartus summi Pontifices. alter quorum (quemadmodum Platina Plati. de Caio papa. (172) Plati. de Ioanne IIII. papa. (174) Petrarchaque Petra. de Pontifi. et Caesa. ac Philippus Bergomas tradunt) Supple. cron. lib. VIII. (173) Supple. cron. lib. X.


3216. Pribojević, Vinko. Oratio de origine successibusque... [Paragraph | SubSect | Section]

luce clarius manifestum esse existimo optimas Dalmatarum corporis et animi naturales dotes caelestis gratiae donis abunde perfici et augeri, quando quidem iuxta incarnati uerbi dei sententiam maiorem hac dilectionem nemo habet, nisi ut animam suam ponat quis pro amicis suis. Ioannes. XV. (179) Studia autem consuetudinesque ac leges Dalmatarum summa quadam sunt urbanitate praedite, ut pote christiana pietate condite. Tertium. Nam diuino beatissimorum Petri et Pauli


3217. Pribojević, Vinko. Oratio de origine successibusque... [Paragraph | SubSect | Section]

Romana ecclesia, Dalmatae (quemadmodum diuus testatur Thomas) Tho. IIII. sen. dist. XXIIII. q. IIII. q. III. (182) adinuenerunt. Dalmaticae in Dalmatia primum inuente. Culta enim ueste (sicuti Ioannes Balbus refert) apud Romanos utentes Dalmaticati dicebantur. Catho. in dictione Dalmatia. Hinc Lampridius de Commodo Augusto: Dalmaticatus in publicum processit. Lampri. de Commodo Augu. (183)


3218. Pribojević, Vinko. Oratio de origine successibusque... [Paragraph | SubSect | Section]

partem esse constat tum ob frequentes amplosque maris sinus, tum quia nullibi circa insulam mare est sordidum aut lutosum, sed ubique ob notabilem circa littus profunditatem clarum ac temperie quadam inter frigidum et calidum piscibus ualde grata praeditum, tum quia per late patentia aequora Ionicum Apulumque ac Illyricum saeuientes uentorum procellae uel inuitos pisces tutiora petere loca compellunt. Frequens hinc emendorum causa piscium ex diuersis mundi partibus mercatorum est ad haec loca concursus, Frequens ad


3219. Pribojević, Vinko. Oratio de origine successibusque... [Paragraph | SubSect | Section]

Quid dicam de pulcherrima praetoria aula Praetoria aula. magnificis quatuor turribus ab occidentali ciuitatis parte iuxta aedem diui Marci euangelistae uallata, portui ac foro excellenter imminente, in qua late patens est curia, duae cysterne, ampla caenacula, iocunda deambulatoria, uaria aestiua ac hyemalia iudiciorum loca, et (ut breui seimone multa complectar) magnis sumptibus regio (ut dici solet) apparatu cuncta intus forisque disposita? Consulto priuata dimitto aedificia (quoniam, si cuncta sermone cpmplecti uoluero, nimium


3220. Pribojević, Vinko. Oratio de origine successibusque... [Paragraph | SubSect | Section]

Illyria, quicquid aprica generat Aphrica, quicquid aspera affert Hispania, quicquid horrida permutat Scythia, quicquid felix prodit Arabia, quicquid uerbosa educit Graecia, frequenti hac in urbe est successione uenale. Magna rerum Phari commoditas. Iocundum spectaculum et urbana curiositate laborantibus satis expetibile singulis fere diebus diuersarum nationum uiros nauigio sibi inuicem hac in urbe succedentes intueri. Vidi frequenter portum hunc prima luce esse sine nauibus, uespere autem uiginti aut triginta naues magnas in eo numeraui.


3221. Pribojević, Vinko. Oratio de origine successibusque... [Paragraph | SubSect | Section]

ignota refferro, sed ut priscas legentes historias nouerint Romanos olim Pharum curasse funditus euertere, ne Pharenses Dalmatas Liburnisque ac Histris et Attintanis, qui (ut Strabo inquit) Strab. lib. VII. in fine. (250) in sinu Ionico Macedonibus aplicantur, magnaeque parti Epiri ac Etholiae (quemadmodum Polybius Poly. lib. II. (251) Appianusque Alexandrinus meminerunt) Appi. de bel. Illyri. (252)


3222. Pribojević, Vinko. Oratio de origine successibusque... [Paragraph | SubSect | Section]

magno pauore uniuersa perculsa Graecia (ut idem Polybius asserit), uita functus Teuce, uxori suae, quam Lucius Florus Teusam, Luci. Flo. de bel. Illy. (256) diuus autem Hieronymus Teutam appellat, Hiero. contra Iouinia. capi. XXVII. (257) Teuca, quae et Teusa ac Teuta, regina Illyriorum. imperium dereliquit. Quae (sacuti ex diuo Hieronymo supra diximus) magna praedita castitate frequenter cum Romanis


3223. Pribojević, Vinko. Oratio de origine successibusque... [Paragraph | Section]


Qualia erunt magnis inuidiosa deis. Telos Registrum. abcdefgh. Omnes duerniones. Venetiis per Ioannem Antonium et fratres de Sabio. M D X X X I I. Mense Iunio.


3224. Frankapan, Bernardin. Bernardinus de Frangepanibus... [Paragraph | Section]

nostro pro defensione rei publice Christianae contra Turchas infuso sicut cronice et iam Sanctitas Vestra scit. Scit etiam, qualiter sum pauper, et propterea omnibus mihi servientibus satisfacere non valeo. Extat enim de continuo ad Sanctitatis Vestre pedes Ioannes Andreas, procurator meus, et servitiis meis, qui etiam sunt pro fide Catholica, insistit, nullam a me, iam est annus, laboris et stipendii sui habuit mercedem. Igitur supplex deprecor, quod eadem Sanctitas Vestra dignetur mandare, ut sibi de aliquali


3225. Brodarić, Stjepan. Stephanus Brodericus secretarius... [Paragraph | Section]

de regię Maiestatis peregrinatione, de principum nostrorum conventu nihil scribo, non ignarus Vestram Sanctitatem et de hiis et de aliis omnibus 22 Stephanus de Werbewcz. 23 Iohannes Zapolianus vaivoda Transsilvaniae. 24 Buglio (Puglioni, Pulleo) Iohannes Antonius, baro Burgionis (cca. 1485–1545) origine Siculus, munere legati fungens. Aestate anni 1523 ut nuncius pontificis


3226. Brodarić, Stjepan. Stephanus Brodericus secretarius... [Paragraph | Section]

Vestram Sanctitatem et de hiis et de aliis omnibus 22 Stephanus de Werbewcz. 23 Iohannes Zapolianus vaivoda Transsilvaniae. 24 Buglio (Puglioni, Pulleo) Iohannes Antonius, baro Burgionis (cca. 1485–1545) origine Siculus, munere legati fungens. Aestate anni 1523 ut nuncius pontificis summi Hungariam profectus est, quam diebus cladem apud Mohach acceptam subsequentibus


3227. Brodarić, Stjepan. Stephanus Brodericus secretarius... [Paragraph | Section]

scribo, ut dixi, et certe omnia verissima. In summa: maiestas regia omnino optat a Vestra Sanctitate ac ei enixe suplicat, ne dominus Strigoniensis in hac petitione pretereatur, neque dubito Vestram Sanctitatem preces eius exaudituram. Ioannes Bornemÿza (pater regis et omnium nostrum) incredibile est, quante amore, observantia, servitute Vestram Sanctitatem prosequatur et colat. Credo Deum ita voluisse consulere rebus nostris labentibus, ut haberemus in hoc sene


3228. Bunić, Jakov;... . De vita et gestis Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

triumphali quae mox dabis aequora cymbae.
6  Pastor erit populis, Caesarque erit omnibus unus.
7  Nam noua purgatis implebit ut horrea granis
8  Alter ab Aegypto mundi seruator Ioseph
9  Aduenient ultro gentes, has ille minister
10  Pane salutifero saturabit, iura subactis
11  Atque reformatis ille et dabit optima terris,


3229. Bunić, Jakov;... . De vita et gestis Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

tibia inflatus, sed a Cacodemonibus in horrida fuerant detrudendi tartara. Transeo quod tu non ut illi musarum caetui, uerum nouem Angelorum choris interfuisse, et nedum Aristeam, Socratemue agas, sed Mosen atque in sinu olim dormientem Ioannem referas, dum angelica ministeria Heroico politissimo carmine concinis, dum septem Spiritus sancti dona quasi eructando depromis, utpote qui uir bonus iuxta Christi saluatoris dogma de bono corde noua et uetera redolentem thesaurum


3230. Bunić, Jakov;... . De vita et gestis Christi, versio... [Paragraph | Section]

pandi
1.255  Concessum est superis, quae uis arcana subinde
1.256  Vatibus insinuat, multaque ambage reponit,
1.257  Disce soror fatis, fatum est Diuina uoluntas.
1.258  Castores altigrado iungunt caput arce Draconis
1.259  Saturno, Lunamque Ioui Cyllenia Virgo,
1.260  Belliger arce sua stat Mauors, Arcadis ardor
1.261  Sol etiam Hellaei succendunt uellera signi,
1.262  Aurea caeruleos calcat Cytheraea natantes,
1.263  Vipereumque ungit Centauri spicula uirus.
1.264  Si datur astrorum


3231. Bunić, Jakov;... . De vita et gestis Christi, versio... [Paragraph | Section]

repercussit, terruitque exterrita tellus
1.319  Regis ab aspectu, sacras nam Virginis aedes,
1.320  Templaque respexit, Marie quibus inclyta ad aras
1.321  Munera ture pio cumulauerat, ipsaque flammis
1.322  Dona incendebat crepitantibus, illa Iohachim
1.323  Templa pater Graia curauerat arte parari.
1.324  Nanque ibi picturis paries animatus anhelat,
1.325  Cernere erat ueras facies, opera ardua mundi,
1.326  Vt conuexa poli uasta exinuarat Abysso ❦


3232. Bunić, Jakov;... . De vita et gestis Christi, versio... [Paragraph | Section]

Deucalionis aquas ulturus Marte superbo.
1.391  Inde remigrabat Caldaeis ductor ab oris
1.392  Abraamus superum iussu, et noua regna petebat,
1.393  Quem comitabatur sumptis exercitus armis.
1.394  Parte alia uictor paruas Iordanis ad undas
1.395  Sternit inaequali uictrices milite turmas.
1.396  Erigit hic aras Solymi post Xenia regis,
1.397  Post promissa Dei, circum genitalia caedit
1.398  Relligione noua, patulaeque sub arbore quercus
1.399  Tris cratere Deos,


3233. Bunić, Jakov;... . De vita et gestis Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

iugali
2.28  Ipsius obstabant, at Coeli oracla iugandum
2.29  Censebant cuicunque uiro de semine Dauid
2.30  Floruerit scisso frondens e stipite germen,
2.31  Quem super et Coelo delapsa residerit ales,
2.32  Ante aras stanti (mirum), quo uictor Ioseph
2.33  Augurio, castis firmat connubia uotis,
2.34  Mente pari, nam uota Deo paria ipse sacrarat.
2.35  Quanquam animo stabili Venerem exhorreret uterque,
2.36  Conscius alterius uoti, neutrumque iugalis
2.37  Intentaret amor, tamen ambo rite


3234. Bunić, Jakov;... . De vita et gestis Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

ferarum
2.235  Versantem, foliis et mel syluestre legentem,
2.236  Vox coelestis aget, uillosus, et asper amictu
2.237  Verba feret diuina, Dei monstrator et index,
2.238  Vir mirandus erit, flagrans et lucida lampas.
2.239  Tum gentes Solymae, Iordanisque accola fontis
2.240  Conuenient, omneis fluuio lustrabit Apellas,
2.241  Et uerbo confessa uirum peccata piabit.
2.242  Mox Agnum Domini, uolucremque uidebit aperto
2.243  Delapsam Coelo, quam uox emissa sequetur,
2.244  Filius hic meus


3235. Bunić, Jakov;... . De vita et gestis Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

credere digna fuisti,
2.260  Nam tibi magna Deus, promissaque praemia reddet.
2.261  Ipsa nouum carmen, diuinaque cantica fudit,
2.262  Cantica Virginibus dicenda sequentibus agnum
2.263  Coelestem, longe nocuos quod Daemonas arcet,
2.264  Quod Iouis extorquet iaculanti horrentia dextrae
2.265  Fulmina, quod Coelo metuenda tonitrua pellit,
2.266  Quodque iter insidiis tutum facit, atque cruenti
2.267  Funeris exequias improuida fata repulsat.
2.268  Hoc Vati tu Diua nouum da uertere carmen,


3236. Bunić, Jakov;... . De vita et gestis Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

uidit Capitoli a uertice Caesar.
2.412  Sacraque Romuleo non intellecta Senatu
2.413  Turicremam posuit Domini uiuentis ad aram,
2.414  Nec iam Diuinos temere usurpauit honores,
2.415  Quanuis Imperii fas omne, et iura teneret,
2.416  Vel Ioue nobilius statuendi templa superbo.
2.417  Hinc ubi terrarum iam pace quieuerat orbis,
2.418  Armaque conflarant mites in aratra coloni,
2.419  Imperat edicto describere regna togatis
2.420  Subdita Romulidis, quae sol metitur


3237. Bunić, Jakov;... . De vita et gestis Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

Caesareo genti adscribendus auitae.
2.426  Iam tropicus longae sub prima crepuscula noctis
2.427  Corniger arce caper gelidi ningebat Olympi. ❦
2.428  Et senior grauida cum coniuge uenit Ioseph,
2.429  Ad patria antiquae cerealis moenia Baethlem.
2.430  Tum quia nullo uiro potuitpatuit domus hospita, nullique
2.431  Ad noti patuere lares, circum omnia lustrat,
2.432  Sicubi se uacuo posset defendere


3238. Bunić, Jakov;... . De vita et gestis Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

per urbem
3.287  Turbatam, pars templa petunt, pars atria complent,
3.288  Tectaque, tum trepidi currunt ad moenia ciues.
3.289  Qualis ubi aestiuas noctes, solesque secutus
3.290  Trans gelidas alpes, trans Strymona, transque sonantes
3.291  Ionii fluctus, exercitus aduolat ingens
3.292  Raucisono clangore Gruum, et stridentibus alis
3.293  In uada precipitat sese, siue amnis Hiberi
3.294  Siue lacu Benace tuo, seque accola fontis
3.295  Anser, auesque aliae turbata in flumina mergunt,


3239. Bunić, Jakov;... . De vita et gestis Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

dux inclytus, ecce tot annis
3.313  Coelestis uates praedixerit ante Michaeas,
3.314  Atque haec dum Solymis Regali in sede geruntur, ❦
3.315  Tristior infaustas Acheron emisit Erinnes
3.316  Consilio Iouis inferni, quas protinus Orco
3.317  Egressas sistit Iudaei ad tecta tyranni.
3.318  Prima Megaera doli, fraudumque imbuta malarum
3.319  Arte, uenenatas a uertice concutit hydros,
3.320  Ii circum diris ceruicem nexibus atram


3240. Bunić, Jakov;... . De vita et gestis Christi, versio... [Paragraph | Section]

agitandus iniquis,
4.123  Exitium dirum crudeli indagine cinget.
4.124  Ploratus, lamenta, et foemineos ululatus,
4.125  Ramma, Rachelque dabunt natorum caede cruentae,
4.126  Haec ait, inde Deus Coeli se condidit astris,
4.127  Alta petens, somno Ioseph fugiente relictus,
4.128  Haud mora surgit humo cum matre, infanteque multa
4.129  Nocte uiam carpens, numenque exile ferebant
4.130  Pondere, sed magnum uirtute, potentia cuius
4.131  Omnia fert, et uterque ferens portatur eodem,
4.132  Haud


3241. Bunić, Jakov;... . De vita et gestis Christi, versio... [Paragraph | Section]

electa suos magno regina triumpho,
4.284  Stellantes thalamos altis subit acta trophaeis.
4.285  Interea templi sacratas itur ad arces, ❦
4.286   Quos quas omnis Iudaea petit, quos misit Ioppe.
4.287  Quos Hiericontea Chariotide consita tellus,
4.288  Quos lauit Sirbone lacus, quos Lydda creauit,
4.289  Quosque lacu Genesara suo, quos celsa Norine,
4.290  Quos Bethole, et Tephene, et Acrabataena, fluensque
4.291  Fontibus Emaus,


3242. Bunić, Jakov;... . De vita et gestis Christi, versio... [Paragraph | Section]

et festo defluxit turba soluto,
4.326  Hoc abeunte, Puer festum immortale diei
4.327  Aeternae haud abiit, propria sed in arce resedit.
4.328  Tum quia cuncta suae mysteria nosse parenti
4.329  Non dedit omnipotens, poteratue aduertere Ioseph,
4.330  Tum quod uterque pares animos, curasque gerebant,
4.331  Alter in alterius comitatu hunc credidit esse,
4.332  Sicque reuersuri Puerum amisere parentes.
4.333  Quo sine conueniunt sero, quum pronus aquosum
4.334  Sol petit


3243. Bunić, Jakov;... . De vita et gestis Christi, versio... [Paragraph | Section]

Sic duo Pontifices foedata templa regebant.
4.435  Quem super intonuit Coelo uox clara patenti,
4.436  Verbo in missa uirum per deuia lustra uagantem.
4.437  Flosque suum longe e lustris attraxit odorem.
4.438  Hic est Ioannes, teneris qui primus ab annis
4.439  Soliuagus iuga sacra sua ceruice gerebat,
4.440  Pura et mente Deum coetu semotus ab omni,
4.441  Primus regna canit Coeli, praeludia Christi
4.442  Primus agit, primusque uiam monstrabat Olympo.


3244. Bunić, Jakov;... . De vita et gestis Christi, versio... [Paragraph | Section]


4.443  Cingula cui cruda lumbos e pelle domabat,
4.444  Horrida quoi tetricae uelabant pectora fetae,
4.445  Lympha dabat potum, stratum terra arida, simplex
4.446  Herba cibum, talem praetendit gratia legem,
4.447  Gratia, quae Christus, Ioannes praeuia lex est.
4.448  Hinc datur una fides, nostrae uia sola salutis.
4.449  Ergo ubi Paeneados ad flumina uenit amoena,
4.450  Insonuit uerbo uox missa, uiamque parando,
4.451  Solennem populis aspersit fluminis undam,
4.452  Vnda


3245. Bunić, Jakov;... . De vita et gestis Christi, versio... [Paragraph | Section]

ore tonanti
4.462  Horrendo eloquio, modo serpit, et indicat
4.463  Agnum, non ut ego in fluuio, sed uos ardente lauabit
4.464  Flaminis igne sui, cuius praestantior, inquit
4.465  Calceus ore meo est, uestra hic peccata piabit.
4.466  Haec dum Iordanis noua coepta geruntur ad amnem, ❦
4.467  Et Nazaraeo iuueni data tempora uoluunt,
4.468  Ecce Gygas ingens accinctus, et arduus, alta
4.469  Arce Patris, matrisque humili descendit ad amnem.
4.470  Substitit unda suo


3246. Bunić, Jakov;... . De vita et gestis Christi, versio... [Paragraph | Section]

in ortus,
4.472  Qua se tam sancto contactam corpore sensit.
4.473  Contremuere undae, penitusque exterrita circum
4.474  Expauit turba, et uox in caua claustra refugit.
4.475  Quod caput in Coelo suprema Seraphin adorant,
4.476  Agmina, Ioanni curua ceruice reclinat,
4.477  Cum seruis Dominus, iudex cum sontibus adstat.
4.478  Bissenos hic dux lapides, haec arca sacrabat,
4.479  Bissenis Bobus templo mare uexit ahaenum.
4.480  Hoc aboleta malo modo quae seruatur


3247. Bunić, Jakov;... . De vita et gestis Christi, versio... [Paragraph | Section]


4.488  Spiritus unde Dei signo descendit aperto,
4.489  Alite sub niueae mitis sine felle columbae,
4.490  Pacis amatricis, ramique uirentis oliuae,
4.491  Quem super insedit, flauoque in uertice mansit.
4.492  Quo memori patuere palam data signa Ioanni,
4.493  Desuper et Coelo genitor sic intonat alto.
4.494  Hic meus est Natus, mea quo perfecta uoluntas
4.495  Cuncta facit, placet hic nostro dilectus amori,
4.496  Hunc audite, salus populis est omnibus unus.
4.497  Clauditur hinc


3248. Bunić, Jakov;... . De vita et gestis Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

rerum Dominae facta inclyta Romae,
5.88  Aeneadas magnos magno exaequabat Olympo.
5.89  Qui licet arma gerant, regnandumque aptius orbem,
5.90  Graecia sed cunctis praestantius eminet oris,
5.91  Vt melior Musis, sic bello, et Marte marino,
5.92  Ionio Aegaeoque sonat circunflua ponto.
5.93  Ipsa mari quanuis gemino strepat Itala tellus,
5.94  Classibus et quanuis multis premat aequor utrunque.
5.95  Non ego bellipotens te roboris inclyta palma
5.96  Hadria praestanti fortissima milite tellus


3249. Bunić, Jakov;... . De vita et gestis Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

patet inclyta portis,
5.155  Vrbs sacra, quaeque suum templo ueneratur Osyrim,
5.156  Nobilis et Nigri stat regia Memnonis ingens.
5.157  Adde Deos reges, urbes terrasque Deorum,
5.158  Quos uagus Ambrosio circunfluit aequore Nilus.
5.159  Nec Iouis urbs magni Meroe, quae prima metallis
5.160  Prodiga fert hebenum, nec templa Bubastide lucis
5.161  Consita te lateant, aut urbs uulcania Memphis.
5.162  Diues odoriferis cui militat India syluis.
5.163  Multaque praeterea Regum monimenta recenset,


3250. Bunić, Jakov;... . De vita et gestis Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

tereti ceruice fluentem,
5.334  Et nitida refluos aestus urgebat arena,
5.335  Vndaque pone pedes allisa remurmurat alga.
5.336  Hinc aciem intendens in caerula, retia cymba
5.337  Tendere uidit aquis geminos super aequora fratres,
5.338  Ambo Ioannidae, patriae Bethseidis ambo
5.339  Squammigero enixe uenatu incumbere sueti.
5.340  Te reti diuine Cephas accincte trahendae,
5.341  Et fortem Andream uox imperiosa uocando
5.342  Attrahit, haec mundo quicquid consistit ubique


3251. Bunić, Jakov;... . De vita et gestis Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

nati
5.357  Aptabant laqueos, et linea piscibus orsa,
5.358  In foribus per transtra ratis cum patre sedentes.
5.359  Heus Iacobe ualens animis, et corpore praestans,
5.360  Tu quoque chare Puer, mea gratia, linquite uosmet,
5.361  Vestraque Ioanni dixit, mea prehendite transtra,
5.362  Et mea post uestros uestigia figite gressus.
5.363  Hii uero extemplo exiliunt, properantque sequentes,
5.364  Naue, domo, patria, charo et genitore relictis,
5.365  Quattuor ecce rotae, quibus igneus astra


3252. Bunić, Jakov;... . De vita et gestis Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]


5.372  Non te Natanal, non te Nicodeme uocauit,
5.373  Quanuis sacratas diuinae Palladis artes
5.374  Noueris, et Christo quanuis laudatus uterque es.
5.375  Nec te regnantem praediues Abagare, nec te
5.376  Nobile Arimathiae specimen sic unxit Ioseph,
5.377  Candida simplicitas docta nam Pallade maior,
5.378  Diuite nobilior pauper fit iudice Christo.
5.379  Diuitias omneis qui possidet unus, et illas
5.380  Suscipiunt inopes, electaque uasa beati.
5.381  Vera quidem lux est, uera et


3253. Bunić, Jakov;... . De vita et gestis Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

fugat, omnia sanat
5.391  Imperio tormenta, graues curatque labores.
5.392  Agglomerant populi circum, quos dena tulerunt
5.393  Oppida, quas genuit turbas Galilaea sequaces.
5.394  Tanta uiri uirtus, et gratia, transque fluentis
5.395  Accola Iordanis, secum trahit omnia Christus,
5.396  Ipsius innumeras laudes ad sydera tollunt.
5.397  Hic illum memorat quanto decorasset honore
5.398  Connubia, et quali latices mutasset Iaccho.
5.399  Alter ut illuuiem templo expurgasset auaram,


3254. Bunić, Jakov;... . De vita et gestis Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

posse nefas Coelum, nisi mente renatos,
5.407  Sanguine qui Christi lustrantnr morte futura,
5.408  Aenea Mosei docet ut serpentis imago.
5.409  Sancta fides populis uentura in regna uocatis,
5.410  Ille renarrabat Ioanne incaepta lauacra,
5.411  Qualis Idumaeis Iesus perfecerit oris,
5.412  Qualia Ioannis praeconia, gaudia quanta.
5.413  Ille Palestinae Sycharo a fonte Sebastos
5.414  Gesta recensebat Samaritidis, illa repente ut
5.415  Ciuibus impressas


3255. Bunić, Jakov;... . De vita et gestis Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

futura,
5.408  Aenea Mosei docet ut serpentis imago.
5.409  Sancta fides populis uentura in regna uocatis,
5.410  Ille renarrabat Ioanne incaepta lauacra,
5.411  Qualis Idumaeis Iesus perfecerit oris,
5.412  Qualia Ioannis praeconia, gaudia quanta.
5.413  Ille Palestinae Sycharo a fonte Sebastos
5.414  Gesta recensebat Samaritidis, illa repente ut
5.415  Ciuibus impressas incusserit ignea flammas,
5.416  Ostenso unde nouos Christo concaeperat ignes.


3256. Bunić, Jakov;... . De vita et gestis Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]


5.503  Si quis et iis quaerit, quae sint data nomina,dicam.
5.504  Petrus init Regnum, primusque imponitur arci, ❦
5.505  Sed prior Andreas uestigia sancta secutus,
5.506  Et duo germani clarissima lumina fratres,
5.507  Ioannes it mente sacer, it maior Iacob,
5.508  Et Bethsaideus florenti pube Philippus.
5.509  Te quoque syre micans ostro, stirps regia, lati
5.510  Nominis, et diues quoque te Matthaee uocauit,
5.511  Et Dydimum Thomam manibus, uisusque fidelem,


3257. Bunić, Jakov;... . De vita et gestis Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

acri accendit fulgore micantes.
5.521  Et cereale satum surgentibus innouat aris,
5.522  Quo data principibus coalescant regna uocatis,
5.523  Regna triumphatis mundo pugnantia terris,
5.524  Explorata duces per tot, quot saxa perenni
5.525  Iordanis sicco stant littore libera fluxu.
5.526  Quotque sacro altari, quo sternitur hostia bisseno
5.527  Armento, uitulique aris fragrantibus halant,
5.528  Et totidem bobus templo mare fluxit ahaenum,
5.529  Regalique gemunt iuncti sub sede leones,


3258. Bunić, Jakov;... . De vita et gestis Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

Coeli tellure beata.
6.26  Ille beata gerit foelici pectora luctu,
6.27  Sic qui aliena mala, ac proprios flet corde labores,
6.28  Poenarumque uices exul suspirat amaras,
6.29  Laetitia ingenti uenit hunc subeunda triumpho,
6.30  Luctus io fugit omnis, abit genus omne laborum.
6.31  Se quia deiecit, luxit quos passus acerba,
6.32  Diuitiis inhiat pulchri sitibundus honesti,
6.33  Quodque colit iustum, nunquam satiatur amando.
6.34  O, foelix Coelo dapibus


3259. Bunić, Jakov;... . De vita et gestis Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

rescindere legem,
6.91  Scriptaque, ceu uanos aut irrita reddere uates.
6.92  Quin ego principium, finemque per omnia tendo,
6.93  Omnia perficio, complector et omnia circum,
6.94  Scripturae, et sacris ego lux affusa prophetis,
6.95  Qua nec Iota cadet, nec apexa uertice Iotae.
6.96  Sed rata cuncta fluent ex me, perfectaque fient
6.97  Imperia. haec alios igitur quicunque docebit,
6.98  Vel minimo tamen is iussu parere recuset,
6.99  Decidat ille gradu regni, minimusque uocetur.


3260. Bunić, Jakov;... . De vita et gestis Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

ceu uanos aut irrita reddere uates.
6.92  Quin ego principium, finemque per omnia tendo,
6.93  Omnia perficio, complector et omnia circum,
6.94  Scripturae, et sacris ego lux affusa prophetis,
6.95  Qua nec Iota cadet, nec apexa uertice Iotae.
6.96  Sed rata cuncta fluent ex me, perfectaque fient
6.97  Imperia. haec alios igitur quicunque docebit,
6.98  Vel minimo tamen is iussu parere recuset,
6.99  Decidat ille gradu regni, minimusque uocetur.
6.100  Qui uero exequitur prius


3261. Bunić, Jakov;... . De vita et gestis Christi, versio... [Paragraph | Section]


7.130  Hic uiso Iesu fremit, et mala pectore ab imo
7.131  Vociferat, domus alta quibus concussa remugit.
7.132  Quid nostra es inter Iesu Nasarene necandum
7.133  Nos uenis ante diem, quibus id molire negoci,
7.134  Scimus enim nempe es sanctus Ioue missus ab alto.
7.135  Quem contra Iesus uultusque oculosque coruscans
7.136  Tendit, et horibili ceu fulmine uoce retudit,
7.137  At tua poena manet, prodi hinc, mutesce rebellis.
7.138  Quem postquam media proiecit in aede uolutum,


3262. Bunić, Jakov;... . De vita et gestis Christi, versio... [Paragraph | Section]

si uicit mulier Samsona iacentem,
7.254  Mille uiros unus potuit qui sternere inermis,
7.255  Sanctus et ille Dei fuerit, promissaque proles.
7.256  Te quoque tempestas, et bellua deuorat ingens,
7.257  Ne somno oppressus fugeres super aequora Ionas.
7.258  Aeoliam effundam super hunc, ut fluctibus atris
7.259  Dispereat somno cum tota naue sepultus.
7.260  Haec ubi, flamatas furibundum pectus Erinnes
7.261  Euomit, et tonitrus et fulminat ore tremendos.
7.262  Incumbit Ponto nimbus,


3263. Bunić, Jakov;... . De vita et gestis Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]


8.39  Morbida, rore sacro sanate, atque igne supremo.
8.40  Ite mei fontes, emissaque flumina, primus
8.41  Sentiat orbis aquas Iudaea per arua sonantes,
8.42  Gentibus haud aliena suis his terra madescat,
8.43  Neu fluat Azotus, neu qua perfundat Ioppem.
8.44  Ah mea ne patriae pereant armenta uidentis.
8.45  Ite uagos reuocate greges, et claudite septis.
8.46  Dicite pastores noua cantica, dicite Coeli
8.47  Limina panduntur, terris noua regna patescunt.
8.48  Quisquis adhaec ueniet


3264. Bunić, Jakov;... . De vita et gestis Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]


8.246  Luminis hinc abeunt phoebaeae lampadis instar,
8.247  Aut excussa arcu diuinae tela pharetrae
8.248  Ipse etiam sua iussa facit, suaque oppida lustrat.
8.249  Audiit interea magni facta inclyta Christi, ❦
8.250  Ioannes uinclis, et carcere pressus iniquo,
8.251  Qui data discipulis tulit haec consulta duobus
8.252  Ite simul, Christo paucis haec dicta referte.
8.253  Tu ne es? quem legis, uatumque oracla canebant,
8.254  Quemue alium superis olim expectamus ab


3265. Bunić, Jakov;... . De vita et gestis Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

metallum,
8.279  Massaque pura coit solis, seu luna per aestus
8.280  Vulcano undantes, quum flammeus aestuat amnis.
8.281  Atque fide indubiis animos, et corpora sanat.
8.282  Hic missi ad Christum ueniunt, ac talia fantur.
8.283  Haec pia Ioannis de te quaesita rogamus
8.284  Tune es? quem legis, uatumque oracla canebant.
8.285  Quemue alium superis olim expectamus ab astris
8.286  Venturum? quibus ille refert, haec ite petenti
8.287  Dicite Ioanni, quae uisa, auditaque nostis.


3266. Bunić, Jakov;... . De vita et gestis Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

ac talia fantur.
8.283  Haec pia Ioannis de te quaesita rogamus
8.284  Tune es? quem legis, uatumque oracla canebant.
8.285  Quemue alium superis olim expectamus ab astris
8.286  Venturum? quibus ille refert, haec ite petenti
8.287  Dicite Ioanni, quae uisa, auditaque nostis.
8.288  Suscipiunt orbi uisum, leuis euolat instar
8.289  Claudus humo dammae, leprae perit aemula pestis,
8.290  Et surdi indociles adapertis auribus hiscunt,
8.291  Et uelut a stratis animata cadauera surgunt.


3267. Bunić, Jakov;... . De vita et gestis Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]


8.307  Quin supra uatem coelesti ardore coruscum.
8.308  Is si quidem magni est praenuncius angelus astri,
8.309  Praeuius ipse iubar qui gentibus indicat almum.
8.310  Nemo uiro et muliere satus maiore micauit
8.311  Stemmate uirtutum Ioanne, at maior eodem
8.312  Qui minor est regno, magnorum arce deorum.
8.313  Tempore non alio coeli regno intulit alter
8.314  Arma uir, aut hominum mouit uiolentia bellum,
8.315  Vsque modo hinc patitur Coelum, rapiturque uirum


3268. Bunić, Jakov;... . De vita et gestis Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

ut fuerat) pars altera contra,
8.330  At tuba triste sonans fleuit miserabils carmen,
8.331  Nostraque lugubtilugubri uox est conquesta querela,
8.332  (Par flere ut fuerat) uos flendi haud signa dedistis.
8.333  Ioannes et enim grauibus Baptista sub armis
8.334  Prodiit indomitus sub alendo corpore princeps,
8.335  Norma uiae ac tubicen, magnum qua scandere Coelum
8.336  Fas hoc iure docet, lapsa et reparatur origo.
8.337  Dicitis insanum, et lymphata mente


3269. Bunić, Jakov;... . De vita et gestis Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

amoenus ubit positus sub monte garizi,
9.45  Principe emoraeo quondam quem pinguibus agnis
9.46  Emerat Israel centu, posuitque sacerdos
9.47  Hic altare Deo, sacrataque templa dicauit,
9.48  Effoditque alte puteum, quem fonte perennem
9.49  Post Iosephe tibi genitor dimisit habendum.
9.50  Huc igitur concussa Deus, labefactaque multo
9.51  Membra labore uiae procul haud a fonte locauit.
9.52  Sic et aquae sociis abeuntibus arce sedebat.
9.53  Moenia quo adproperent, uictumque ex urbe referent.


3270. Bunić, Jakov;... . De vita et gestis Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

nubibus Hesper,
9.282  Praeuius ad manes subiturus Lucifer imos,
9.283  Horaque fatalis deuexo inclinat Olympo.
9.284  Qualis ab aeoo consurgit pestifer eurus,
9.285  Et mundum nigra conuoluit nube cadentem,
9.286  Talis et Herodes deuoluit fraude Iohannem
9.287  Natalisque suos obducit laetifer ortus,
9.288  Relligione dolum tegit et saltante puella,
9.289  Immanes epulas infanda caede cruentat,
9.290  Infert marmorea caput a ceruice recisum.
9.291  O, facinus crudele, caput sine


3271. Bunić, Jakov;... . De vita et gestis Christi, versio... [Paragraph | Section]

mali et conuitia plena furoris,
10.125  Prosequitur, iacula et contra sic fulmina torquet.
10.126  Poscit adulter opem populus noua signa uidendi,
10.127  Impia gens noua signa petit, nec signa dabuntur
10.128  Coelica. sed signum pelagi, sub gurgite Ionas
10.129  Delituit uastae spatioso pistricis aluo,
10.130  Nocte dieque fuit, donec lux tettiatertia uatem
10.131  Extulit immanis moribundo corpore Caeti.
10.132  Nam totidem alma suo tellus in corde diebus


3272. Bunić, Jakov;... . De vita et gestis Christi, versio... [Paragraph | Section]


10.133  Virgineum germen gremio complexa tenebit.
10.134  Barbarus assyriis surget Niniuita sepulchris
10.135  Cum populo hoc summi tremebundo examine finis,
10.136  Vt scelere ingratam multo condemnet Idumem.
10.137  Illum horrescentem gethaei fulmina Ionae
10.138  Paenituit culpae, quem si supereminet, astat.
10.139  Sabba quoque extremo surget pia fine uirago
10.140  Iudicii, simul hac scelerum cum gente nefendanefanda
10.141  Lancinet illa tuum non atque


3273. Bunić, Jakov;... . De vita et gestis Christi, versio... [Paragraph | Section]

frendent.
10.180  At sua sydereus iuuenis rosea ora resoluit,
10.181  Atque ait, immo etiam foelix ac faustior illa
10.182  Et quicunque sua me concipit aure fideli,
10.183  Cordeque prosequitur custos operosus amoris.
10.184  Interea magno stygii iouis aula tumultu
10.185  Concutitur, turbata fremit domus ignea Ditis.
10.186  Nomen enim Iesu ut fragor horrida tartara pulsat
10.187  Fulminei iactus, horrendumque intonat orco.
10.188  Namque orbata fugat regnis a sedibus altis
10.189  Agmina


3274. Bunić, Jakov;... . De vita et gestis Christi, versio... [Paragraph | Section]

intrudit agendis,
10.475  Legibus his homines et iure et foedere subsunt.
10.476  Iustitia ut sua iura tenet, sua lumina Phoebus.
10.477  Testis et est alius pro me, qui uera fatetur,
10.478  Nescius haud ego sum, quaenam responsa Iohannes
10.479  Ipse tulit uobis, et testatissima fecit.
10.480  Teste nec humano mea causa tuenda necesse est
10.481  Vt sit, uestra salus hoc exigit. ille lucerna
10.482  Feruida lucis erat, sed uos breuis hora remouit
10.483  Luce uiri, mihi


3275. Bunić, Jakov;... . De vita et gestis Christi, versio... [Paragraph | Section]

sese per opaca fenestris
11.366  Inserto quum sole domus laquearia fundunt,
11.367  Et mixtim certant acies in luce minutae.
11.368  Si pueri intentent illa trabe ludere solis.
11.369  Efugit, et clausis in se coit illa fenestris.
11.370  In loca Iordanis Christus traiecerat amnis,
11.371  Iam pridem sacrata sui fulgore lauacri.
11.372  Sanctaque post multi trannant uestigia uerpae,
11.373  Ioannem qui signa ferunt haud ulla dedisse,
11.374  Omnia uera tamen dixisse oracula Christo.


3276. Bunić, Jakov;... . De vita et gestis Christi, versio... [Paragraph | Section]

illa trabe ludere solis.
11.369  Efugit, et clausis in se coit illa fenestris.
11.370  In loca Iordanis Christus traiecerat amnis,
11.371  Iam pridem sacrata sui fulgore lauacri.
11.372  Sanctaque post multi trannant uestigia uerpae,
11.373  Ioannem qui signa ferunt haud ulla dedisse,
11.374  Omnia uera tamen dixisse oracula Christo.
11.375  Haec multis asserta fides, et credita res est.
11.376  Interea stygii caecis Acherontis in umbris ❦
11.377  Tartareo Rhadamante


3277. Bunić, Jakov;... . De vita et gestis Christi, versio... [Paragraph | Section]

uescuntur herili.
11.448  O, mulier stat magna fides tua, fiat ut optas,
11.449  Quo Chananea repens it sospita filia dicto.
11.450  Haud mora per fines transit Sidona syrissos,
11.451  Adque decapoleos galilaeaque culta penates,
11.452  Quos mare Iordanisque interluit amnis amoenus.
11.453  Ecce autem adducunt hominis caput oris, et auris
11.454  Expers, hoc et enim nec uox, nec lingua sonabat.
11.455  Qui precibus Christo insistunt, ut porrigat olli
11.456  Brachia factricesque manus imponat


3278. Bunić, Jakov;... . De vita et gestis Christi, versio... [Paragraph | Section]

uicum intrarit, lingua dat iussa tenendae.
11.575  Caesareae porro uenit super arua Philippi, ❦
11.576  Mons super ingenti qua libanus imminet umbra
11.577  Syluifer, undisonum qui longe eructat Orontem,
11.578  Panaeam gemino Iordanisque alluit ortu.
11.579  Tum sic discipulos scitari coepit Iesus.
11.580  Quis proles hominis uulgo, quis fertur origo?
11.581  Ioannes, aliis uates super astra flagrantem
11.582  Concutiens alto sublatos in aethere currum
11.583  Dicitur,


3279. Bunić, Jakov;... . De vita et gestis Christi, versio... [Paragraph | Section]

ingenti qua libanus imminet umbra
11.577  Syluifer, undisonum qui longe eructat Orontem,
11.578  Panaeam gemino Iordanisque alluit ortu.
11.579  Tum sic discipulos scitari coepit Iesus.
11.580  Quis proles hominis uulgo, quis fertur origo?
11.581  Ioannes, aliis uates super astra flagrantem
11.582  Concutiens alto sublatos in aethere currum
11.583  Dicitur, ast aliis tuus o, iudaea Sacerdos,
11.584  Gentibus, et uates materna addictus ab aluo,
11.585  Aut unus nostra quidam de gente prophetes.


3280. Bunić, Jakov;... . De vita et gestis Christi, versio... [Paragraph | Section]

templa.
11.643  Petrus agens animos luce in binominis astri,
11.644  Diua beatifici scandit fastigia montis.
11.645  Inuictus luctator adest, atque acer Iacob,
11.646  Ardua uictrici ducit uestigia planta.
11.647  Atque sacer uates grato candore Iohannes,
11.648  Vittifero exultat cui ceruice candida Charis.
11.649  Extemplo hos inter diuina eluxit imago,
11.650  A facie Christi, uultuque apparuit alter
11.651  Lampade phaebea multo rutilantior ignis.
11.652  Atque humeris niue candidior


3281. Bunić, Jakov;... . De vita et gestis Christi, versio... [Paragraph | Section]

quo par pueri se deiicit amplius, illo est
11.815  Altior, et celsis praestantius eminet astris.
11.816  Si quis et hunc talem (nostrum quia nomen honorat)
11.817  Suscipit, ille meo me nomine suscipit ipsum.
11.818  Tunc anima sacer, et sublimi mente Iohannes
11.819  Feruidus hoc inquit, quidam est, quem uidimus ipsi
11.820  Daemonas arcentem depellere nomine Christi,
11.821  Nos tamen haud sequitur, prohibere ne talia fas est?
11.822  Ne prohibete uiri, mea nomina quisquis honestat,
11.823  Et


3282. Bunić, Jakov;... . De vita et gestis Christi, versio... [Paragraph | Section]


12.206  Debita laxetis prompte, pater ille seuerus
12.207  Vos dabit igniuomi tetricis lictoribus orci.
12.208  Hisque peroratis sermonibus exit Iesus, ❦
12.209  E genesaraea iudaeam migrat in oram,
12.210  Trans mare, Iordanis turba comitante per aequor,
12.211  Multaque tum uariis curauit corpora morbis.
12.212  Ecce noua interea pharisaica fraude caterua
12.213  Affuit, et tetri uersutia Daemonis audax,
12.214  Coeca dolo intentant, et proelia uoce lacessunt,


3283. Bunić, Jakov;... . De vita et gestis Christi, versio... [Paragraph | Section]


12.446  Est pater exosus. Trifidi iuga fulguris ictus
12.447  Horescunt, altae trepidant a fulmine turres.
12.448  Lex autem uatumque furor qui uenit ab alto
12.449  Principe, uenturum cecinit quem pagina diues,
12.450  Vsque cruentatum scelerata caede Iohannem.
12.451  Quidam diues erat, quoi purpura mollis amictu
12.452  Desuper ardebat tyriis saturata saliuis,
12.453  Mollibatque leuem circundata bissina tactum.
12.454  Inque dies epulum lautis adolere coquinis
12.455  Semper erat studium,


3284. Bunić, Jakov;... . De vita et gestis Christi, versio... [Paragraph | Section]


12.516  Elisii, laetumque deo Poeana canentem.
12.517  At fera derisum laniarunt monstra Naballem,
12.518  Aeternum et laniant suffragia uana petentem.
12.519  Vox ea dum Christi diuinitus ore tonaret, ❦
12.520  Trans uada Iordanis baptisma sonantia sacrum,
12.521  Manantem Ambrosiam coelesti fonte bibebant
12.522  Discipuli, ardebat Bethania diua cupito
12.523  Igne sitis Christi, qua Lazarus aeger hiabat,
12.524  Assiduam patiens iuuenili in corpore febrem.


3285. Bunić, Jakov;... . De vita et gestis Christi, versio... [Paragraph | Section]


13.323  Christus anhelantes Nenas his comprimit armis.
13.324  Fas quoque uos uno mihi sit tentare uicissim,
13.325  Soluite (si uultis) pariter quoque ut ipse resoluam,
13.326  Illud ego quo authore gero, quo iure facesso.
13.327  Quis solenne dedit Ioanne auctore lauacrum?
13.328  Vir ne deus? stupet ordo sacer, populique senatus,
13.329  Qua foueam tute et laqueos euadere possint
13.330  Non ratione uident, clauumque retundere clauo.
13.331  Namque deum dixisse, negat furialis


3286. Bunić, Jakov;... . De vita et gestis Christi, versio... [Paragraph | Section]

nunc uado ait iste, nec iuit,
13.344  Vter ab imperii defecit lege duorum?
13.345  Iste minor referunt. illis ait acer Iesus.
13.346  Nimirum regnante deo uos turba latronum,
13.347  Scortaque praecedent, et publica monstra praeibunt.
13.348  Ioannes et enim sanctissima tramite lampas
13.349  Iustitiae fulsit, sed non his credita coecis.
13.350  At publicani, meretrices, et latrones
13.351  Credere non cessant, et uos ea clara uidetis,
13.352  Abiurata fides tamen est, inuisaque coecis.


3287. Bunić, Jakov;... . De vita et gestis Christi, versio... [Paragraph | Section]

arte ferox infanda, et iunxit Erinnys.
14.153  Proh scelus exultant in crimine, uenitur auro
14.154  Iustitia, et uili Christus uenalis in aula est.
14.155   Argenriargenti nummos dare tot pepigere, quot olim
14.156  Iosepho infensi fratres pro fratre tulerunt.
14.157  Proditor hinc Iudas quae nam opportuna darentur
14.158  Tempora uenatur sceleri sine murmure turbae.
14.159  Tertia iam supra denas euoluerat umbra, ❦
14.160  Martia luna sacrum


3288. Bunić, Jakov;... . De vita et gestis Christi, versio... [Paragraph | Section]


14.160  Martia luna sacrum Pascha, et lux alma parabat,
14.161  Azima tum quom prima dies apponit edenda.
14.162  Sedulus hinc Christo feruenti pectore Petrus
14.163  Mittitur, et grati candoris amabile lumen
14.164  Ioannes, sociis optatum ut Pascha pararent.
14.165  His ait ante urbem, primaeque ante hostia portae
14.166  Quidam humero undanti uobis erit obuius urnam
14.167  Inflexa ceruice gerens, uestigia cuius
14.168  In quamcunque domum concesserit, ite secuti.


3289. Bunić, Jakov;... . De vita et gestis Christi, versio... [Paragraph | Section]

matris ab aluo.
14.258  Hic immane tegens in pectore uirus Echidna,
14.259  Vt Lupus inter oues simulato uellere profert
14.260  Ballatum, mene o, Rabbi, talem esse putabis?
14.261  Ore tuo dicis, tua uox te accusat Iuda.
14.262  Interea maesti Ioannis amabile Iesu
14.263  In gremio Domini caput a ceruice recumbit.
14.264  Quale nitet malum foelicis in arbore rami,
14.265  Et sese uiridi foliorum protegit umbra.
14.266  Innuit huic Petrus, quo posceret, ille quis esset
14.267  Proditor?


3290. Bunić, Jakov;... . De vita et gestis Christi, versio... [Paragraph | Section]

tradentis, adest et enim, consurgite, eamus.
14.562  Interea luxere faces, et murmur ab umbris
14.563  Auditus, magis atque magis clarescit, et horror
14.564  Ingruit, excutiunt somnum, rapit arma iuuentus.
14.565  Qualis Amathitem pacato gurgite Ionam
14.566  Quom ratis euexi flatu spirante secundo.
14.567  Fluctibus acta repens euertitque aequora turbo,
14.568  Tindarides micuere faces, et spumea ducto
14.569  Murmurat una salo, nautas timor excitat ingens,
14.570  Incumbunt operi, uorat


3291. Bunić, Jakov;... . De vita et gestis Christi, versio... [Paragraph | Section]

Quom ratis euexi flatu spirante secundo.
14.567  Fluctibus acta repens euertitque aequora turbo,
14.568  Tindarides micuere faces, et spumea ducto
14.569  Murmurat una salo, nautas timor excitat ingens,
14.570  Incumbunt operi, uorat acrem bellua Ionam
14.571  Dux Erebi subiit sceleroso inductus Iuda,
14.572  Ceu thorace, duas agitans in bella cohortes,
14.573  Praesidi una quidem, sed principis altera mystae.
14.574  Sunt his tela sudes, accinctaque comminus enses
14.575  Arma, faces


3292. Bunić, Jakov;... . De vita et gestis Christi, versio... [Paragraph | Section]

pridem uobis ego sum professus, eundem
14.592  Me modo profiteor, quem quaeritis, ecce uidetis,
14.593  Ergo eos (si me uultis) sinite ire sodales.
14.594  Hoc perfecta dedit dicto promissa parenti,
14.595  Iactatusque mari Ionas, fluctuque tumenti.
14.596  Signa dedit Iudas, et proditor oscula fixit,
14.597  Oscula foeda Ioab, fratri quae dixit Amasae,
14.598  Quale Caime tuum crimen decussit Abellem.
14.599  Ait ea tum Iesus non aspernatus, amico
14.600  Ore


3293. Bunić, Jakov;... . De vita et gestis Christi, versio... [Paragraph | Section]


14.593  Ergo eos (si me uultis) sinite ire sodales.
14.594  Hoc perfecta dedit dicto promissa parenti,
14.595  Iactatusque mari Ionas, fluctuque tumenti.
14.596  Signa dedit Iudas, et proditor oscula fixit,
14.597  Oscula foeda Ioab, fratri quae dixit Amasae,
14.598  Quale Caime tuum crimen decussit Abellem.
14.599  Ait ea tum Iesus non aspernatus, amico
14.600  Ore uenenatam quin est affatus Echidnam,
14.601  Cuius in ore nefas simulato immane retexit.
14.602  Framea tum


3294. Bunić, Jakov;... . De vita et gestis Christi, versio... [Paragraph | Section]

indignis qui uincula digna piauit,
14.633  Aeternumque pii sacrauit foedus amoris.
14.634  Ecce deus trahitur, libertas capta ligatur,
14.635  Ducitur optatam pius en Isachus ad aram,
14.636  Vinctus ob inuidiam fraternae bilis Ioseph,
14.637  Abreptumque sibi fera pessima foedat amictum.
14.638  Qualis auara suum uinclis innodat amantem
14.639  Dalida, pro fuluo Sansonaque uendidit Auro.
14.640  Hostili socii Christo sub fauce relicto
14.641  Diffugiunt omnes, en quo


3295. Bunić, Jakov;... . De vita et gestis Christi, versio... [Paragraph | Section]


14.650  At procul insequitur lassi uestigia Christi
14.651  Sindone nuda leui qui membra tegebat ephaebus.
14.652  Hunc inimica cohors tenuit, sed nudus amictu
14.653  Euolat abiecto manibus, longeque refugit.
14.654  Qualis adulteria diuulsus fauce Iosephus,
14.655  Se male amantis herae chlaena diremit omissa.
14.656  Quis furor iste nouus leuis o, gens? haeccine pridem
14.657  Regi uota dabas undantibus agmine palmis?
14.658  Haeccine saeua deo uenienti Osanna canebas?
14.659  Vrbs ingrata


3296. Bunić, Jakov;... . De vita et gestis Christi, versio... [Paragraph | Section]


14.709  Prouocat unanimis falsos sententia testes.
14.710  Prodibant ultro multi, nec crimine quadrant,
14.711  Defecere malo reprobi scrutamine reges,
14.712  Deserit, et causam fallax examen iniquam,
14.713  Crimine testis herae iustus damnatur Ioseph.
14.714  Melchias ad mortem trahitur Susanna malignis
14.715  Iudicibus, Babylon foedis dat testibus aures.
14.716  Et duo postrema ueniunt in parte profanis
14.717  Testibus in Christum scelerata calumnia surgit.


3297. Bunić, Jakov;... . De vita et gestis Christi, versio... [Paragraph | Section]

trophaeum.
15.406  Vt puer Isaac monstratis intulit aris.
15.407  Panduntur legis mysteria, sacraque uatum,
15.408  Sidonio fert orba uiro duo ligna Sareptis,
15.409  Intertexta madet picto sub tegmine palla
15.410  Talaris, fuso simulati sanguine Ioseph.
15.411  Panditur hoc serpens atque Aenea uipera signo.
15.412  Vesteque cum grauida dependet pampinus uua,
15.413  Enatat ad lignum Iordane emersa securis.
15.414  Apprensaque humero graditur cum claue sacerdos,
15.415  Duxque noui populi


3298. Bunić, Jakov;... . De vita et gestis Christi, versio... [Paragraph | Section]

duo ligna Sareptis,
15.409  Intertexta madet picto sub tegmine palla
15.410  Talaris, fuso simulati sanguine Ioseph.
15.411  Panditur hoc serpens atque Aenea uipera signo.
15.412  Vesteque cum grauida dependet pampinus uua,
15.413  Enatat ad lignum Iordane emersa securis.
15.414  Apprensaque humero graditur cum claue sacerdos,
15.415  Duxque noui populi Moses nouus, et noua uirga.
15.416  Hoc ligno dulcescit aquis Marathus amaris,
15.417  Omnia quo Christus suspendit crimina terrae.


3299. Bunić, Jakov;... . De vita et gestis Christi, versio... [Paragraph | Section]

in arbore Christi
15.653  Stabat amara parens oculis lachrymantibus. illumque,
15.654  Immolat haud inuita deo, quin se ipsa dicabat
15.655  Pectore prompta suo pro stirpe uiraginis Heuae.
15.656  Et iuxta astabat Christi non ultima cura
15.657  Ioannes, oculis efusum undantibus imbrem.
15.658  Quos ubi prospexit, Matri sic inquit Iesus.
15.659  Filius ecce tuus mulier. Sic deinde Iohanni,
15.660  En tibi Mater adest, en quem canensis Iacchus
15.661  Quem dedit unda piae


3300. Bunić, Jakov;... . De vita et gestis Christi, versio... [Paragraph | Section]


15.655  Pectore prompta suo pro stirpe uiraginis Heuae.
15.656  Et iuxta astabat Christi non ultima cura
15.657  Ioannes, oculis efusum undantibus imbrem.
15.658  Quos ubi prospexit, Matri sic inquit Iesus.
15.659  Filius ecce tuus mulier. Sic deinde Iohanni,
15.660  En tibi Mater adest, en quem canensis Iacchus
15.661  Quem dedit unda piae monitu conuersa parentis,
15.662  Filius huic uerax fit uerbo, Mater eodem
15.663  Facta fuit nati foecundo germine uerbi.


3301. Bunić, Jakov;... . De vita et gestis Christi, versio... [Paragraph | Section]

haec sed acerba, luit Claementia sontes
15.782  Fixa duos inter, diuini exemplar amoris,
15.783  Hinc iter in coelum nobis, hinc uita beata.
15.784  Moestus in occasum lucis tendebat Apollo,
15.785  Quum bonus et iustus decurio uenit Ioseph
15.786  Diues Arimathias, et Christi dogma secutus,
15.787  Iesu dona ferens a praeside corpus humandum,
15.788  Attulit et munda niueum de sindone tegmen.
15.789  Et comes it secum, succo Nicodemus amaro.
15.790  Qui fert Myrrhaeo mixtas a


3302. Bunić, Jakov;... . De vita et gestis Christi, versio... [Paragraph | Section]

aliis efusa fluebat,
15.813  Et nati corpus lachrymarum fonte lauabat,
15.814  At syris simul ipsa pedes amplexa tenebat,
15.815  Et fascem Myrrhae super ubera plangit amatum.
15.816  Plorant et Mariae, plorat gemebundus Ioseph,
15.817  Funera doctisono luctu Nicodemus honestat,
15.818  Ioannes lachrymosa trahit suspiria matris
15.819  Eximius, quem cura coquit, tu corpus humandum
15.820  Suscipiunt, unctum sub sindone lintea nectunt.
15.821  Ast habitu assumpto


3303. Bunić, Jakov;... . De vita et gestis Christi, versio... [Paragraph | Section]


15.814  At syris simul ipsa pedes amplexa tenebat,
15.815  Et fascem Myrrhae super ubera plangit amatum.
15.816  Plorant et Mariae, plorat gemebundus Ioseph,
15.817  Funera doctisono luctu Nicodemus honestat,
15.818  Ioannes lachrymosa trahit suspiria matris
15.819  Eximius, quem cura coquit, tu corpus humandum
15.820  Suscipiunt, unctum sub sindone lintea nectunt.
15.821  Ast habitu assumpto superi lugubre canebant
15.822  Carmen, et exequias domini comitantur


3304. Bunić, Jakov;... . De vita et gestis Christi, versio... [Paragraph | Section]

canebant
15.822  Carmen, et exequias domini comitantur honoras.
15.823  Proximus ortus erat, cultuque uirebat amoeno,
15.824  Marmoreaque tenens excisum mole sepulchrum,
15.825  Imposito nondum defuncti corpore tactum.
15.826  Fecerat ipse nouum Ioseph sibi, conditur illo
15.827  A coelo et terra defleti corpus Iesu.
15.828  Hunc stulti signis, custode et milite uallant. Dedicatio Doni Sexti ad Iesum Christum Dei filium.


3305. Bunić, Jakov;... . De vita et gestis Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]


l9.4  Mille per exhaustos et uulnera mille labores,
l9.5  Stat tua parta tibi uictoria Marte cruento.
l9.6  Conditaque occisi tristi pia membra sepulchro
l9.7  Nos ah regali luctu defleuimus Abner.
l9.8  Redde mari magno raptum super aethera Ionam.
l9.9  Redde cruentata laniatum ueste Iosephum,
l9.10  Vt mea iam uento conducas uela secundo. SAPIENTIA / Iacobi Boni Rac. Donum Septimum Tibiae


3306. Bunić, Jakov;... . De vita et gestis Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

mille labores,
l9.5  Stat tua parta tibi uictoria Marte cruento.
l9.6  Conditaque occisi tristi pia membra sepulchro
l9.7  Nos ah regali luctu defleuimus Abner.
l9.8  Redde mari magno raptum super aethera Ionam.
l9.9  Redde cruentata laniatum ueste Iosephum,
l9.10  Vt mea iam uento conducas uela secundo. SAPIENTIA / Iacobi Boni Rac. Donum Septimum Tibiae Pastoralis Deo spiritui sancto dedicatum.


3307. Bunić, Jakov;... . De vita et gestis Christi, versio... [Paragraph | Section]

ardens
16.25  Framea, ne terras sublimibus arceat astris.
16.26  Laetemur, nobis superum plaudente chorea.
16.27  Excitus elusis Samson custodibus arcis
16.28  Abstulit euulsos adaperto limine postes.
16.29  Stat super Aegyptum de carcere liber Ioseph.
16.30  Lapsaque Iessidae surgit domus inclyta Dauid.
16.31  Emersit Ionas, Phoenix extincta reuixit.
16.32  Sol quoque qui densa latuit de nube refulsit.
16.33  Postquam festa quies accenderat astra, parandis ❦


3308. Bunić, Jakov;... . De vita et gestis Christi, versio... [Paragraph | Section]

nobis superum plaudente chorea.
16.27  Excitus elusis Samson custodibus arcis
16.28  Abstulit euulsos adaperto limine postes.
16.29  Stat super Aegyptum de carcere liber Ioseph.
16.30  Lapsaque Iessidae surgit domus inclyta Dauid.
16.31  Emersit Ionas, Phoenix extincta reuixit.
16.32  Sol quoque qui densa latuit de nube refulsit.
16.33  Postquam festa quies accenderat astra, parandis ❦
16.34  Prodiit unguentis muliebris ab aede caterua,
16.35  Nomen idem cunctis, et cura


3309. Bunić, Jakov;... . De vita et gestis Christi, versio... [Paragraph | Section]

uobis, ut oportuit illum
16.94  Principibus prodi sceleratis, et cruce figi.
16.95  Rursus et in proprios exurgere corporis artus,
16.96  Tertia quum nitidos aurora retexerit ortus.
16.97  His dictis excussa solo salomaea refugit,
16.98  Insequitur Ioanna comes, Zebedaeaque coniunx,
16.99  Et syris lachrymosa secus monimenta resedit.
16.100  Ah quo se uertet? dubitat, quo saucia quaeret?
16.101  Nescit amore pio Marie, ploratque, doletque, ❦
16.102  Vt uultum lachrymis,


3310. Bunić, Jakov;... . De vita et gestis Christi, versio... [Paragraph | Section]


16.158  Testibus et falsis, testes euertere sanctos.
16.159  Quos deus elisiis exurgens extulit oris,
16.160  Et sua perpetuosi corpora surgere iussit.
16.161  Quid Petri memorem lachrymas in gaudia uersas?
16.162  Ore dei uiso, collapsaque uincla Iosephi,
16.163  Marmoreo tumulo Christi qui corpus humauit,
16.164  Quid iusiurandum? quo se deuouit Iacob,
16.165  Quid reliquos testes oculatos carmine dicam? ❦
16.166  Ecce palestinam par qui tendebat Emaum,


3311. Bunić, Jakov;... . De vita et gestis Christi, versio... [Paragraph | Section]

signa exponit Abramo,
16.221  Impleta humano generi sub origine quarta.
16.222  Tum repetit luzae scalis a uertice summo
16.223  Visa soporato solymae super aequora Iacob,
16.224  Terribilis locus hic, domus enthea, portaque coeli.
16.225  Qualis Iosephus mundi saluatur ab atro
16.226  Carcere sublatus regni tractauit habenas,
16.227  Cuius adorarunt trepidi uestigia fratres.
16.228  Quid duplex hircus? quid summus templa sacerdos
16.229  Annua quum penetrat? toties qui sanguine fuso


3312. Bunić, Jakov;... . De vita et gestis Christi, versio... [Paragraph | Section]


16.237  Quem similem Mosi media de gente suorum
16.238  Excitat omnipotens, et sancti numine uerbi
16.239  Imperiis auctat, cuius pater assidet ultor.
16.240  Necnon saluifici nomen uenerabile Naue,
16.241  Trans uada qui bellans populum iordanica duxit,
16.242  Commemorat, mouit lapides et foederis Arcam,
16.243  Afflixit reges, solem frenauit habena.
16.244  Ille tubis altam disiecit funditus urbem,
16.245  Ille sacerdotum sonitu Hiericonta sacrato,
16.246  Et quasi tormentis


3313. Bunić, Jakov;... . De vita et gestis Christi, versio... [Paragraph | Section]

aequor ait, laxamque implere sagenam.
16.360  Mox ubi demerso fluitanti subere plumbo
16.361  Bellica fila mari demittunt, agmine plenum
16.362  Squammigeri pecoris concluso rete grauescit.
16.363  Defecere manus nimio prae pondere lassae.
16.364  Ioannes animi meditatus acumine fultum
16.365  Littore, cognouit Iesu sub imagine numen.
16.366  O, petrePetre en inquit Dominus, tum Petrus amictu
16.367  Cingitur, et tunica nudos accomodat artus,
16.368  Et se se


3314. Bunić, Jakov;... . De vita et gestis Christi, versio... [Paragraph | Section]

mensa,
16.384  Christus ad hos inquit, quem nemo poscere quicquam,
16.385  Hunc quamquam Iesum manifesto lumine nossent.
16.386  Quis solito ritu porrectas intulit escas.
16.387  His ubi pulsa fames, orditur talia Petro.
16.388  Anne Simon fili Ioannis chara propago,
16.389  Diligis his me tu magis omnibus? annuit ille
16.390  Sic, Iesu scis ipse, nec est te fallere cuiquam.
16.391  Scis ut amem, cui sic igitur praecaepi Iesus.
16.392  Pasce meos agnos, eadem quoque deinde petenti,


3315. Bunić, Jakov;... . De vita et gestis Christi, versio... [Paragraph | Section]

fallere cuiquam.
16.391  Scis ut amem, cui sic igitur praecaepi Iesus.
16.392  Pasce meos agnos, eadem quoque deinde petenti,
16.393  Sic eadem responsa dedit, fert iussa secundo,
16.394  Pasce meos agnos, iterum quaesiuit eodem
16.395  Mene Simon Ioannis amas? hoc territa dicto
16.396  Pectora tristantur Petri, tum dicit Iesu,
16.397   Omniaquiomnia qui, tu nonne meum bene noscis amorem?
16.398  Scis ut amem, pasce ergo meum pasce inquit


3316. Bunić, Jakov;... . De vita et gestis Christi, versio... [Paragraph | Section]

oracula poscit Iesu,
16.411  Quid uero hic? quid tu? placet hunc sic esse manentem,
16.412  Donec ego ueniam, Petro respondit Iesus,
16.413  Tu sequere, et mea pone Simon uestigia tendas.
16.414  Hinc inter fratres inoleuerat error, ab omni
16.415  Ioannem ueroque interprete morte piarat.
16.416  Hic est ille sui scripsit qui facta Magistri,
16.417  Dictaque, quem uidit, simul atque audiuit abunde.
16.418  Post autem monitos stimulat deus ire, trahitque ❦
16.419  In galilaea


3317. Brodarić, Stjepan. Stephanus Brodericus cancellarius... [Paragraph | Section]

Sanctitati, dignetur in hac non magna re preces parvuli servitoris benigne exaudire. In cuius gratiam servitutem meam humiliter commendo. Budę, XXVI Marcii, anno Domini MDXXVI. Iste amicus meus imo pro quo suplico appellatur Joannes Bonzagnus Regiensis Iuris utriusque doctor 30 Vestre Beatitudinis humilimus servulus Stephanus Brodericus cancellarius Annotatio: Pars datum subsequens ipso a Stephano Broderico scripta


3318. Brodarić, Stjepan. Stephanus Brodericus cancellarius... [Paragraph | Section]

Illud preterieram me ex episcopo Sirmiensi rursus prepositum Quinqueecclesiensem esse factum. Quia castella, villę episcopatus illius tota diocesis est in hostium potestate. Non remansit ex VIIC vasallis unicus. 31 Clementissime Clemens: iocus verborum e nomine Latino et significatione eius constans.


3319. Brodarić, Stjepan. Stephanus Brodericus cancellarius... [Paragraph | Section]

interempti. Supplico, sit Vestrę Sanctitati commendatus, meretur aliquid vel memoria avunculi, tam boni servitoris religionis Christianę et Sanctę Sedis Apostolicę. Annotatio: Litterae sunt citatae: FRAKNÓI 1902, p. 698., annot. 3. 32 Iohannes Statileus vere nepos Petri Berislavi fuit.


3320. Andreis, Franjo... . Dialogus Sylla, versio electronica. [page xx | Paragraph | Section]

Fortuna res humanas pro libidine uersat ac miscet: huic eripit, dat alteri: amicior his quos inuocata non respexit, quam quos obsequentissime ditauit: multos euehit altius ut per ludibrium ruina maiore humo illidat, minime per Iouem cęca uel bruta, ut temere a quibusdam cęcis et prorsus inexpertis taxatur; alioquin esse oculatissimam et perspicacissimam satis constat, quod mortalitate nuper deposita quam plurimis exemplis edocti sumus.


3321. Andreis, Franjo... . Dialogus Sylla, versio electronica. [page xx | Paragraph | Section]

parares diuitias et miseria multorum fieres magnus et formidabilis. SyL. Nihil minus, per Iouem, siquidem patrimonium a patre tam amplum accoepi relictum ut uel ad tutelam amicorum satis fuerit: quapropter dixeris imprudenter me rebus nouis ob inopiam studuisse.


3322. Andreis, Franjo... . Dialogus Sylla, versio electronica. [page xx | Paragraph | Section]

alii rapinarum, alii aliorum criminum (prout cuiusque animus est) insimularent. Quos malum ubi uulgi sermonibus increbuisset, haud quaquam innocentia, fide, integritate, nullis bonis artibus, ne testibus quidem ex Iouis tabulis euelli posset: illę primae conceptiones animorum tenacissimę sunt, ac etiam uita functos insequuntur. Quo pacto lucem in tanta ignominia intuerer? quos ego laqueos, quas siccas, quae pręcipitia, quę aconita


3323. Andreis, Franjo... . Dialogus Sylla, versio electronica. [page xx | Paragraph | Section]

surdis auribus principis exaudiuntur: pręmium et supplicia iudicum irrogantur arbitrio. Nunquam recordabare mortalitatis tuae? non ueniebat in mentem fragilitatis et inconstantiae rerum humanarum? non succurrebat Iouis superni tesseras nunquam non recte cadere? an tibi narium putabas affuturum, cuius satelles fędere scelerum ac nefaria societate coniunctus fuisti? At ipse porro nequicquam suos errores deplorat.


3324. Andreis, Franjo... . Dialogus Sylla, versio electronica. [page xx | Paragraph | Section]

in calumniam, si huiusmodi affectionibus dii quoque perstringantur, et qui tum facinus arbitrare mutuis odiis inter se dissideant, dolisque in fastigium nitantur? Singulis horis atque momentis inuocamus Iouem optimum Maximum, eique Vota nuncupamus, quod non minus iustus ac beneficus in omne genus hominum, nostraque salus in eius esse tutela existimatur. Atqui ille sanctissimus deorum patrem solio ac diademate per uim


3325. Andreis, Franjo... . Dialogus Sylla, versio electronica. [page xx | Paragraph | Section]

eminentissimum, aequam diis potestatem assecutum, qui ductor sis classium, exercitus imperator, multis equitum atque satellitum cohortibus uallatus in summa opulentia rerumque successu, arridentibus undecunque fortune blanditiis, nutu Iouis in morem omnia gubernes, alios terra, alios mari persequaris, castiges rebelles, superbos excidas, subiectis ignoscas, adsis pręsidis tuam opem implorantibus. Tum reges occurrant priuati abiectisque regalibus ornamentis


3326. Andreis, Franjo... . Dialogus Sylla, versio electronica. [page xx | Paragraph | Section]

flagitiosus Marianorum scelerum minister furore percitus exagitatam bellis, cladibus funestam, hebetatam uiribus et prorsus exanguem immanissimis hostibus obuiam prędam relinqueret. Porro tibi persuadeas hanc pręrogatiuam Caesari suo Venerem a Ioue impetrasse, ut illi uni mortalium omnium liceret per caedes latrocinia uastationem ad principatum proficisci, cunctis bonis artibus, imprimis boni et aequi, funditus euersis. Mihi autem longe mens aliena est nec unquam haec opinio


3327. Andreis, Franjo... . Dialogus Sylla, versio electronica. [page xx | Paragraph | Section]

SyL. Quae postremo de ui fatorum adiecisti, inexplicabiles anfractus habent: opinor haec in scrinio Iouis tantum seruari, nunquam ad mortales peruenisse. Itaque ne uideamur in tenebris palpare, satius esse puto nos quęstionem hanc silentio praetermittere. CAES.


3328. Andreis, Franjo... . Dialogus Sylla, versio electronica. [page xx | Paragraph | Section]

uitae rationem oportere haberi, quam opinionis uulgi cum in molitiem ferret armata multitudo? temperaret a conuitiis? non diris execraretur? Sed quid ego conuitia execrationesque commemorem? multi, per Iouem, inuenirentur Arbacti qui regem adeo delicatum, adeo delibutum unguentis, nidore, corollis, meroque redolentem Sycioniisque indutum calceis et ueste Coa inter mulierculas pensa parcientem una cum suis psaltriis,


3329. Andreis, Franjo... . Dialogus Sylla, versio electronica. [page xx | Paragraph | Section]

periculi obiectant, ut uno aut altero memorabili facinore inter uiros illustres connumerati frequentes praedicentur: quae res absque sudatis et anhelis laboribus, id est, quod aiunt, citra puluerem et sudorem ne Iouis quidem filio (quo tuis utar exemplis) concessum fuit. SyL. Haud facile dixerim uaniorem


3330. Andreis, Franjo... . Dialogus Sylla, versio electronica. [page xx | Paragraph | Section]

haberentur: quos tamen omnia sęcula, omnes hominum aetates uno ore infamarunt. Nam Herculis memoria summa cum ueneratione colitur, quod ex ipsius erumnis ingentia in mortales commoda redundarunt. Neque ego laudem Iouis ex eo constare putauerim quod uictor pręlio Titanas et Gygantes deleuerit (ad uindicandam impietatem necessitas impulerat), caeterum quia publicam agens utilitatem cumulauerit amplissimis beneficiis humanum genus aeque


3331. Andreis, Franjo... . Dialogus Sylla, versio electronica. [page xx | Paragraph | Section]

cum unoquoque deorum certare. Syl. Nunc, Cęsar, audi reliqua, largius ex altero dolio Iouis hausturus. Sic inter delitias uoluptuanti tristis affertur Laconica scytala hinc Syriam a Parthis uastari, illinc Gallias rebellasse, atque Hispanos ab imperio deficientes iniisse societatem cum Pęnis: alius ab Hannibale


3332. Andreis, Franjo... . Dialogus Sylla, versio electronica. [page xx | Paragraph | Section]

uitę leuiter emensus fato, non uiolenta morte perierit? CAES. Homerus tamen ait eos sub aureo Iouis clypeo consistere. SyL. Mirum quo processerit humana credulitas; quasi non gratior esset


3333. Brodarić, Stjepan. De conflictu Hungarorum cum... [Paragraph | Section]

ad eius custodiam et obsequia deputati fuerant fugae etiam eius postea comites, qui in hanc usque diem in reginae obsequiis permanserunt. Affuit et banus Croatiae die dominico, qui pugnam praecessit, cum elegantissimis copiis, fuere ad tria millia equitum ac non ita multi pedites, venerant cum eo Ioannes Tahy, Ioannes Banffy et nonnulli alii ex regni Sclavoniae proceribus. Venit postridie eius diei mane rege aciem instruente (nam eo etiam die creditus est hostis in praelium descensurus) Simon de Erdewd episcopus Zagrabiensis cum fratre Petro Erdewdy cum septingentis amplius equitibus viris


3334. Brodarić, Stjepan. De conflictu Hungarorum cum... [Paragraph | Section]

et obsequia deputati fuerant fugae etiam eius postea comites, qui in hanc usque diem in reginae obsequiis permanserunt. Affuit et banus Croatiae die dominico, qui pugnam praecessit, cum elegantissimis copiis, fuere ad tria millia equitum ac non ita multi pedites, venerant cum eo Ioannes Tahy, Ioannes Banffy et nonnulli alii ex regni Sclavoniae proceribus. Venit postridie eius diei mane rege aciem instruente (nam eo etiam die creditus est hostis in praelium descensurus) Simon de Erdewd episcopus Zagrabiensis cum fratre Petro Erdewdy cum septingentis amplius equitibus viris equis, armis


3335. Brodarić, Stjepan. De conflictu Hungarorum cum... [Paragraph | Section]

(nam eo etiam die creditus est hostis in praelium descensurus) Simon de Erdewd episcopus Zagrabiensis cum fratre Petro Erdewdy cum septingentis amplius equitibus viris equis, armis decenter instructis. Advenit eodem fere temporis momento Stephanus Aczel cum trecentis ferme equitibus, quos Ioannes Bornemyzza regi in subsidium miserat cum aliquot millibus aureorum, supremum a patre filio alumno munus. Venit circa serum eiusdem diei Ioannes Zerechen supra duo millia peditum eorum, qui circa Dravum colunt et insignes sagittarii habentur, ducens partim in suis partim in capituli


3336. Brodarić, Stjepan. De conflictu Hungarorum cum... [Paragraph | Section]

amplius equitibus viris equis, armis decenter instructis. Advenit eodem fere temporis momento Stephanus Aczel cum trecentis ferme equitibus, quos Ioannes Bornemyzza regi in subsidium miserat cum aliquot millibus aureorum, supremum a patre filio alumno munus. Venit circa serum eiusdem diei Ioannes Zerechen supra duo millia peditum eorum, qui circa Dravum colunt et insignes sagittarii habentur, ducens partim in suis partim in capituli Quinqueecclesiensis possessionibus collectorum, venerunt et alii quamplures intra illud triduum, illi praecipue, qui propinqui erant, et in his


3337. Brodarić, Stjepan. De conflictu Hungarorum cum... [Paragraph | Section]

anceps pugna imminere videretur, ut essent, qui regis servandi curam haberent, si quid gravius accidisset et regem simul ac aciem ita, ut restitui posse amplius non speraretur, inclinare viderent, ex media acie ereptum abducerent. Demandata fuit haec cura Casparo Raskay, Valentino Thörök et Ioanni Kallay, tribus praestantibus viris et regi sine ulla controversia fidissimis, dispositis etiam ad id equis velocioribus, quibus rex, si ita necessitas postulasset, in evadendo uteretur. Sed ut ad rationem disponendae aciei redeamus, erant non pauci et in his Gnoynsky, qui consultissimum


3338. Brodarić, Stjepan. De conflictu Hungarorum cum... [Paragraph | Section]

sententiam demandataque ea cura Gnoynsky et quibusdam aliis, serius tamen, quam oportebat, et eo demum vesperi, quo in sequentem diem est cum hoste pugnatum, itaque haec quoque res sicuti alia multa fuit neglecta. Aciem eo die, quo est pugnatum, qui fuit vigesimus nonus dies mensis Augusti divo Ioanni Baptistae decollato sacer, ex sententia eorum, quos paulo ante nominavimus, ita extruere placuit, ut, quanto latius extendi posset, extenderetur, in quo illud est potissimum spectatum, ne ab hoste circumveniremur. Deinde divisus est universus exercitus in duo agmina. In primo agmine duces


3339. Brodarić, Stjepan. De conflictu Hungarorum cum... [Paragraph | Section]

placuit, ut, quanto latius extendi posset, extenderetur, in quo illud est potissimum spectatum, ne ab hoste circumveniremur. Deinde divisus est universus exercitus in duo agmina. In primo agmine duces belli erant nullo certo loco, sed ubi res postulasset, dextrum eius cornu banus Croatiae cum Ioanne Tahy, sinistrum, quod wayvodae Transsylvaniae, si adesse potuisset, designatum fuerat, Petrus Pereni curabat. Erant in hoc priori agmine plures ex primoribus, in quibus Antonius Palochy, Franciscus Homonnay, Gabriel Pereni, Thomas Zechy, Andreas Bathory, Emericus Czibak et plures alii.


3340. Brodarić, Stjepan. De conflictu Hungarorum cum... [Paragraph | Section]

fidos et strenuos pro tutela corporis sui delegerat, his erat coniunctus post regem ac proceres equitum cataphractorum pulcherrimus globus mille vel paulo amplius cataphractos continens, nam alii huius generis equites per primum agmen sparsi erant. In medio huius globi erat vexillum regis, quod Ioannes Draghffy iudex curiae, quae tertia est inter seculares a rege dignitas, sustinebat. Hanc statariam aciem cingebant undique equites levis armaturae et pedites quoque a lateribus, quod superius diximus. In latere eius dextro post antistites et secretarios erant illi tres, quibus tutelam regii


3341. Brodarić, Stjepan. De conflictu Hungarorum cum... [Paragraph | Section]

truncati caesare sanguinem illorum diis suis libante, pauci ex captivis servati, ut essent, a quibus possent caesar et Himbraim bassa ea, quae opus erant, sciscitari. Inter hos Nicolaus cognomine Herczegh, quod lingua nostra ducem significat, dux re vera et thesaurarius regius existimatus, item Ioannes Prylezky et Ioannes Maczeyowzky Poloni omnes cubiculi regii ministri, a quibus postea ad reginam reversis multa cognovimus, quae brevitas historica commemorare nunc non permittit. Servatus fuit et Michael Fekethe ac Bartholomaeus Maytiny, qui postea magno aere fuerunt inde redempti.


3342. Brodarić, Stjepan. De conflictu Hungarorum cum... [Paragraph | Section]

sanguinem illorum diis suis libante, pauci ex captivis servati, ut essent, a quibus possent caesar et Himbraim bassa ea, quae opus erant, sciscitari. Inter hos Nicolaus cognomine Herczegh, quod lingua nostra ducem significat, dux re vera et thesaurarius regius existimatus, item Ioannes Prylezky et Ioannes Maczeyowzky Poloni omnes cubiculi regii ministri, a quibus postea ad reginam reversis multa cognovimus, quae brevitas historica commemorare nunc non permittit. Servatus fuit et Michael Fekethe ac Bartholomaeus Maytiny, qui postea magno aere fuerunt inde redempti. Perierunt in eo praelio et


3343. Brodarić, Stjepan. De conflictu Hungarorum cum... [Paragraph | Section]

Strigoniensis, Paulus Thomory Colocensis dux belli, Franciscus de Peren Varadiensis, Philippus More Quinqueecclesiensis, Blasius Paxy Iauriensis, Franciscus Chaholy Chanadiensis, Georgius de Palyna Boznensis episcopi, ex baronibus Georgius de Zapolia comes Scepusiensis alter belli dux, Ioannes Dragffy iudex curiae, Franciscus Orzagh cubiculariorum, Petrus Korlatkeöy et Andreas Trepka ianitorum, Simon Horvath pincernarum regalium magistri, Thomas Zechy, Gabriel Pereni, Ambrosius Zarkan, Antonius Palochy, Mathias Zetchiny, comes de Frangepanibus, Sigismundus Banffy,


3344. Brodarić, Stjepan. De conflictu Hungarorum cum... [Paragraph | Section]

curiae, Franciscus Orzagh cubiculariorum, Petrus Korlatkeöy et Andreas Trepka ianitorum, Simon Horvath pincernarum regalium magistri, Thomas Zechy, Gabriel Pereni, Ambrosius Zarkan, Antonius Palochy, Mathias Zetchiny, comes de Frangepanibus, Sigismundus Banffy, Franciscus Hampo, Ioannes de Batthyan, Stephanus Slyk Bohemus et nonnulli alii Bohemi et Moravi; ex nobilioribus et potioribus regni Franciscus Balassa, Nicolaus Tharczay, Ioannes Paxy, Ioannes Istwanffy, Emericus Warday, Michael Podmaniczky, Gregorius Orlowchich capitaneus Segniensis, Stephanus Aczel castellanus


3345. Brodarić, Stjepan. De conflictu Hungarorum cum... [Paragraph | Section]

Gabriel Pereni, Ambrosius Zarkan, Antonius Palochy, Mathias Zetchiny, comes de Frangepanibus, Sigismundus Banffy, Franciscus Hampo, Ioannes de Batthyan, Stephanus Slyk Bohemus et nonnulli alii Bohemi et Moravi; ex nobilioribus et potioribus regni Franciscus Balassa, Nicolaus Tharczay, Ioannes Paxy, Ioannes Istwanffy, Emericus Warday, Michael Podmaniczky, Gregorius Orlowchich capitaneus Segniensis, Stephanus Aczel castellanus Posoniensis, Sigismundus Pogan, Ioannes Tornaly, Ioannes et Stephanus Kalnay, Nicolaus Forgach; praeter hos nobiles potiores usque ad quingentos, equitum


3346. Brodarić, Stjepan. De conflictu Hungarorum cum... [Paragraph | Section]

Ambrosius Zarkan, Antonius Palochy, Mathias Zetchiny, comes de Frangepanibus, Sigismundus Banffy, Franciscus Hampo, Ioannes de Batthyan, Stephanus Slyk Bohemus et nonnulli alii Bohemi et Moravi; ex nobilioribus et potioribus regni Franciscus Balassa, Nicolaus Tharczay, Ioannes Paxy, Ioannes Istwanffy, Emericus Warday, Michael Podmaniczky, Gregorius Orlowchich capitaneus Segniensis, Stephanus Aczel castellanus Posoniensis, Sigismundus Pogan, Ioannes Tornaly, Ioannes et Stephanus Kalnay, Nicolaus Forgach; praeter hos nobiles potiores usque ad quingentos, equitum praeterea tria


3347. Brodarić, Stjepan. De conflictu Hungarorum cum... [Paragraph | Section]

Slyk Bohemus et nonnulli alii Bohemi et Moravi; ex nobilioribus et potioribus regni Franciscus Balassa, Nicolaus Tharczay, Ioannes Paxy, Ioannes Istwanffy, Emericus Warday, Michael Podmaniczky, Gregorius Orlowchich capitaneus Segniensis, Stephanus Aczel castellanus Posoniensis, Sigismundus Pogan, Ioannes Tornaly, Ioannes et Stephanus Kalnay, Nicolaus Forgach; praeter hos nobiles potiores usque ad quingentos, equitum praeterea tria vel quatuor millia. Pedites paucissimi evaserunt, fuerunt autem usque ad duodecim vel tredecim millia peditum, ex quorum ducibus vix evasit quisquam alius praeter


3348. Brodarić, Stjepan. De conflictu Hungarorum cum... [Paragraph | Section]

nonnulli alii Bohemi et Moravi; ex nobilioribus et potioribus regni Franciscus Balassa, Nicolaus Tharczay, Ioannes Paxy, Ioannes Istwanffy, Emericus Warday, Michael Podmaniczky, Gregorius Orlowchich capitaneus Segniensis, Stephanus Aczel castellanus Posoniensis, Sigismundus Pogan, Ioannes Tornaly, Ioannes et Stephanus Kalnay, Nicolaus Forgach; praeter hos nobiles potiores usque ad quingentos, equitum praeterea tria vel quatuor millia. Pedites paucissimi evaserunt, fuerunt autem usque ad duodecim vel tredecim millia peditum, ex quorum ducibus vix evasit quisquam alius praeter Hannibalem


3349. Brodarić, Stjepan. De conflictu Hungarorum cum... [Paragraph | Section]

quorum ducibus vix evasit quisquam alius praeter Hannibalem Cyprium. Tormenta bellica omnia et illa, quae in acie fuerunt, et ea, quae partim in castris partim in navibus remanserant, hostis habuit. Horum cura demandata fuerat sed sero et non nisi eadem illa nocte, quae pugnam praecessit, comiti Ioanni Hardegh viro strenuo et industrio et qui circa regem ab initio fuerat diligentissime versatus, regi inter paucos charus. Nocte et die, quae pugnam insequuta est, hostes in omnes partes propinquas cursu effusi obvia quaeque vastaverunt et combusserunt nulli mortalium parcentes,


3350. Statilić, Ivan. Joannes Statilius, praepositus... [page 328 | Paragraph | Section]

Neven Jovanović 2014-03-16 Prva verzija. 323. Joannes Statilius, praepositus Budensis, Joanni de Tarnow, comiti, palatino Russiae, exercituum regni Poloniae capitaneo generali. Post mei servitiorumque meorum commendationem salutem et felicitatem. Mgce. dne. et


3351. Statilić, Ivan. Joannes Statilius, praepositus... [page 328 | Paragraph | Section]

2014-03-16 Prva verzija. 323. Joannes Statilius, praepositus Budensis, Joanni de Tarnow, comiti, palatino Russiae, exercituum regni Poloniae capitaneo generali. Post mei servitiorumque meorum commendationem salutem et felicitatem. Mgce. dne. et patrone observandissime. Licet superioribus diebus et regia


3352. Statilić, Ivan. Joannes Statilius, praepositus... [page 328 | Paragraph | Section]

regiam Mtem. incassum his terere tempus. Mgcam. Dtionem. vram. diu feliciter valere opto. Ex Homona in octava Sanctorum omnium 1527. ((8. 11. 1527.)) Mgcae. Dtionis. vrae. servitor Joannes Statilius.


3353. Štafilić, Ivan;... . Oratio ad Rotae auditores excidii... [page 1858 | Paragraph | SubSect | Section]

ORATIO AD ROTAE AVDITORES ORATIO AD ROTAE AVDITORES EXCIDII VRBIS ROMAE, SVB ANNVM CHRISTI 1527. CAVSAS CONTINENS, HABITA per Reuerendissimum Episcopum Ioannem Staphyleum 15. Maii Anno Christi 1528. Mos erat illis priscis Romanis Reuerendissimi Patres uosque cęteri uiri prestantes, parta de hostibus uictoria, nec non in natalitiis Cęsarum, uel alias pro


3354. Štafilić, Ivan;... . Oratio ad Rotae auditores excidii... [page 1859 | Paragraph | SubSect | Section]

Derelinquetur filia Syon, et desolabitur sicut in uastitate hostili. Is 1, 8 Hanc filiam Syon Ioannes Apostolus in Apocalypsi interpretatur non Ierusalem. Sed Romana prorsus urbem, quod ex illius descriptione, si introspicimus, in aperto est, dum exponens Ioannes, seu uerius unus de septem Angelis, Ioanni uisionem, quam uidit super damnatione mulieris


3355. Štafilić, Ivan;... . Oratio ad Rotae auditores excidii... [page 1859 | Paragraph | SubSect | Section]

1, 8 Hanc filiam Syon Ioannes Apostolus in Apocalypsi interpretatur non Ierusalem. Sed Romana prorsus urbem, quod ex illius descriptione, si introspicimus, in aperto est, dum exponens Ioannes, seu uerius unus de septem Angelis, Ioanni uisionem, quam uidit super damnatione mulieris meretricis, sub nomine Babylonis intelligit hanc urbem. Mulier inquit, quam uidisti, est ciuitas magna, quę habet regnum: Quod de regno spirituali uult intelligi, super reges


3356. Štafilić, Ivan;... . Oratio ad Rotae auditores excidii... [page 1859 | Paragraph | SubSect | Section]

1, 8 Hanc filiam Syon Ioannes Apostolus in Apocalypsi interpretatur non Ierusalem. Sed Romana prorsus urbem, quod ex illius descriptione, si introspicimus, in aperto est, dum exponens Ioannes, seu uerius unus de septem Angelis, Ioanni uisionem, quam uidit super damnatione mulieris meretricis, sub nomine Babylonis intelligit hanc urbem. Mulier inquit, quam uidisti, est ciuitas magna, quę habet regnum: Quod de regno spirituali uult intelligi, super reges terrae .


3357. Vrančić, Mihovil. Carmina in actis Tomicianis... [page 11_199 | Paragraph | Section]

bene, quod nunquam dominae sum passa superbae
Imperium, scis te saepe fuisse meam,
Tempore Corvini, scis, quando laeta triumphum
Egi, fracta meo cum fueras populo.
Maesta triumphales tunc cum procedere currus
Jussa, orbi toto ludibrio fueras.
Tempore Joannis longe pejora videbis,
Jam poenas sceleris, jam scelerata dabis.
Improba captivam speras me reddere posse,
Undique desertam cum modo me esse vides,
Cum juvenum vires fractas, qui sanguine pro te
Complerunt campos prataque ubique mea,
Cumque vides


3358. Vrančić, Mihovil. Carmina in actis Tomicianis... [page 11_202 | Paragraph | Section]

vobis heu dira cupido
Nostra peregrino subdere colla duci?
Matthias quicquid magno sudore recepit,
Externos vidi perdere id omne duces.
Mathiae(!) similem Matthiam reddere qui scit,
Quaerite vel bello consiliove gravi.
Quaerere non opus est longe. Rex ipse Joannes,
Quem vos deseritis, credite, talis erit.
Cui si depones nomen venerabile Jani,
Mathias(!) proles ipse erit Uniadis,
Et bene si memini, talis fortuna secuta est
Illum, ut post magnum referat imperium.
Sic spero exhaustis post tandem mille


3359. Vrančić, Antun. Carmina, versio electronica [page 68 | Paragraph | SubSect | Section]


Frustra igitur pacem, frustra omnia caetera tentas,
Ense opus est, quoniam, quos timet, hos et amat. Reuerendo domino Paulo Iouio Antonius Werancius Sibenicensis
Vt bene Romanos reges clarumque senatum
Descripsit Liuius doctus et ore grauis,
Sic aeui Iouius nostri bene secla notauit
Romanosque patres pontificesque pios.


3360. Vrančić, Antun. Carmina, versio electronica [page 68 | Paragraph | SubSect | Section]

Reuerendo domino Paulo Iouio Antonius Werancius Sibenicensis
Vt bene Romanos reges clarumque senatum
Descripsit Liuius doctus et ore grauis,
Sic aeui Iouius nostri bene secla notauit
Romanosque patres pontificesque pios.
5  Quales ergo uetus Liuio tribuebat honores,
Tales et Iouio Roma datura noua est. E libro Otiorum


3361. Vrančić, Antun. Carmina, versio electronica [page 68 | Paragraph | SubSect | Section]

Romanos reges clarumque senatum
Descripsit Liuius doctus et ore grauis,
Sic aeui Iouius nostri bene secla notauit
Romanosque patres pontificesque pios.
5  Quales ergo uetus Liuio tribuebat honores,
Tales et Iouio Roma datura noua est. E libro Otiorum carminum dilectus MADREGALE CONVERSUM IN LATINUM
Sic spes sublata est mihi,


3362. Vrančić, Antun. Carmina, versio electronica [page 68 | Paragraph | SubSect | Section]

tamen non res, sed malus usus obest.
5  Improba, tolle igitur nummum, succedet egestas,
Saepe bonos etiam quae facit una malos.
Absit amor, nil dulce potest mortalibus esse,
Pax et sancta ruit, surgit et omne nefas.
Subtrahe done meri, moerebunt laeta, iocique
10  Corrumpet genas pallor et ora sitis.
Nox si non certos cursusque vicesque tenebit
Inquies occidet, continuusque dies.
Namque haec per somnum tenacem inibi sepultos
Restaurat sensus, restituitque sibi,
15  Et quos lassat opus longo sudore


3363. Andreis, Franjo... . Epistolae ad Thomam Nadasdinum,... [Paragraph | Section]

esse parata in Germania. Quoniam binas litteras ad me dederas uno exemplo, alterę paucis ante diebus redditę mihi sunt. Ex utrisque et amorem tuum agnosco, et uoluntatem tuam percipio: et in hoc sum, ut tibi praesto semper sim. Tu interim curato, ut ad diem et equos et pecuniam mittas. Paulus Jovius recens edidit librum de imaginibus clarorum virorum inter quos et nomen tuum breviter perstrinxit, quod ut perscriptum est, ad te mecum afferam, si librum ipsum ferre non potuero. Vale feliciter. Venetiis,


3364. Andreis, Franjo... . Epistolae ad Thomam Nadasdinum,... [Paragraph | Section]

Illustrissime et Magnifice domine domine obseruandissime salue. In negocio Magnifici domini Ioannis Balassa omnem curam et operam, quam potui maiorem impendi. Quod quidem feci magna cum alacritate, primum ut parerem tuę voluntati, qua re nihil est mihi antiquius, ac tum demum intelligam, me abs te perfecte amari, quum sępe studium meum et operam exercueris: deinde quod illius


3365. Andreis, Franjo... . Epistolae ad Thomam Nadasdinum,... [Paragraph | Section]

Mitto cauiarem, farcimina, butargas, acus ducentas et filum album, paria perspicillorum 14, maluasiam, duas scatulas cidoniati, et alias duas domino Georgio, pistachia quoque adiunxi maluasię. Que sane omnia curauimus, nescio an perfecimus, ut essent optima. Fideli et diligenti opera sum usus Ioanis Olassi. Nusquam potuimus inueniri tecas osseas pro perspicillis; meam tibi qualecunque mitto. Is qui in confinio Italie Ioanem Olassum benigne in tui gratiam olim acceperat dicebatur esse in aula regis, vocaturque Michael Paczner, ciuis Viennensis. Huc recens venit fama


3366. Andreis, Franjo... . Epistolae ad Thomam Nadasdinum,... [Paragraph | Section]

duas domino Georgio, pistachia quoque adiunxi maluasię. Que sane omnia curauimus, nescio an perfecimus, ut essent optima. Fideli et diligenti opera sum usus Ioanis Olassi. Nusquam potuimus inueniri tecas osseas pro perspicillis; meam tibi qualecunque mitto. Is qui in confinio Italie Ioanem Olassum benigne in tui gratiam olim acceperat dicebatur esse in aula regis, vocaturque Michael Paczner, ciuis Viennensis. Huc recens venit fama fratrem Georgium composuisse cum regina et Cassum bassam cum quatuor zanzachis vulneratos esse sub una arce. Turcus


3367. Andreis, Franjo... . Epistolae ad Thomam Nadasdinum,... [page 49 | Paragraph | Section]

te per manus Christophori Milich factoris Fucerorum superioribus diebus dederam, a tabellario regis Polonie fuerant Cracouiam negligentia ipsius tabellarii portate, deinde iterum huc, nec multo ante quam istas leges ad te uenisse puto. Pupilli bonę memorie Joannis Jacobi de Cruce plurimum sese tibi commendant, sunt in extrema egestate, quicquid illis reliqui fuit, pater in longa egritudine consumpsit, egrotus enim in lecto decubuit annum integrum. Tanta es animi magnitudine ut liberalitatis tui nullum modum reperiam, sed certe in his pupillis


3368. Vrančić, Antun. Memoriale Antonii Verantii de... [Paragraph | Section]

quos regnum est divisum et qui soli cum dominis ius creandi regis habent) cum civitatibus liberis in Alba Regali ad diem ad id communi consensu institutum conveniunt et prius – corpore regis, quod paulo ante in campo Mohaciensi inventum fuerat, honorificentissime sepulto – felicibus auspiciis Joannem de Zapolya comitem Scepusiensem vaÿvodam Transilvanum unanimi omnium consensu regem creant et sequenti die coronant. Cuius coronatione audita illi quoque, qui in Ferdinandum inclinare visi fuerant, palatino tantum et duobus aliis exceptis ad eius obedientiam certatim concurrunt.


3369. Vrančić, Antun. Memoriale Antonii Verantii de... [Paragraph | Section]

dietae nulla lege, nullo ordine servato, nullo comitatu nobilium, sine quibus talia fieri non possunt, presente post coronatum alium legitimum regem Ferdinandum elegit. 41 In originali: tractatum. Atque in hunc modum mortuo rege Ludovico prius Joannes, postea Ferdinandus fit rex Hungariae, ille favore et electione populi, hic partim 42, partim quorundam contractuum jure a tribus tantum, qui ius eligendi regis cognoscuntur habere, Posonii electus. Interponit deinde partes suas


3370. Vrančić, Antun. Memoriale Antonii Verantii de... [Paragraph | Section]

electus. Interponit deinde partes suas Sigismundus rex e Polonia, utriusque regis cognatus pro concordia, cuius autoritate fit conventus Olomucii in civitate Moravici. Ad quem cum ab his tribus regibus primores consiliarii missi fuissent tractandae concordiae gratia, re infecta inde redierunt Joanne et ibi et postea semper iustitiam implorante et ius suum cognitioni regis Poloniae gratiosissimi domini 43 pos44 alterius hominis Christiani submittente, Ferdinando ne 45 quidem juris et justitiae audire


3371. Vrančić, Antun. Memoriale Antonii Verantii de... [Paragraph | Section]

regis Poloniae gratiosissimi domini 43 pos44 alterius hominis Christiani submittente, Ferdinando ne 45 quidem juris et justitiae audire volente, sed hoc tantum dicente nolle se intrare in iudicium cum servo et vassallo, ita enim Joannem appellabat. Hic postea venitur ad arma, et nostro fato vel infelicitate Joannis primores Hungariae: Paulus archiepiscopus Strigoniensis, Petrus Veremi 46 waÿvoda Transilvanus, cui Joannes coronam regni servandam tradiderat, Andreas Bathori, Franciscus


3372. Vrančić, Antun. Memoriale Antonii Verantii de... [Paragraph | Section]

hominis Christiani submittente, Ferdinando ne 45 quidem juris et justitiae audire volente, sed hoc tantum dicente nolle se intrare in iudicium cum servo et vassallo, ita enim Joannem appellabat. Hic postea venitur ad arma, et nostro fato vel infelicitate Joannis primores Hungariae: Paulus archiepiscopus Strigoniensis, Petrus Veremi 46 waÿvoda Transilvanus, cui Joannes coronam regni servandam tradiderat, Andreas Bathori, Franciscus Bothiani 47 , et non nulli alii, in quos Joannes vires et facultates suas partitus fuerat, quibus


3373. Vrančić, Antun. Memoriale Antonii Verantii de... [Paragraph | Section]

hoc tantum dicente nolle se intrare in iudicium cum servo et vassallo, ita enim Joannem appellabat. Hic postea venitur ad arma, et nostro fato vel infelicitate Joannis primores Hungariae: Paulus archiepiscopus Strigoniensis, Petrus Veremi 46 waÿvoda Transilvanus, cui Joannes coronam regni servandam tradiderat, Andreas Bathori, Franciscus Bothiani 47 , et non nulli alii, in quos Joannes vires et facultates suas partitus fuerat, quibus maxime confidebat, ad Ferdinandum deficiunt, ea etiam spe, quod ille eis policebatur non solum certissimam


3374. Vrančić, Antun. Memoriale Antonii Verantii de... [Paragraph | Section]

postea venitur ad arma, et nostro fato vel infelicitate Joannis primores Hungariae: Paulus archiepiscopus Strigoniensis, Petrus Veremi 46 waÿvoda Transilvanus, cui Joannes coronam regni servandam tradiderat, Andreas Bathori, Franciscus Bothiani 47 , et non nulli alii, in quos Joannes vires et facultates suas partitus fuerat, quibus maxime confidebat, ad Ferdinandum deficiunt, ea etiam spe, quod ille eis policebatur non solum certissimam recuperationem omnium sub rege Ludovico et Ladislao amissorum, sed etiam longe maiora. Joannes igitur desertus a suis, licet sua regia


3375. Vrančić, Antun. Memoriale Antonii Verantii de... [Paragraph | Section]

et non nulli alii, in quos Joannes vires et facultates suas partitus fuerat, quibus maxime confidebat, ad Ferdinandum deficiunt, ea etiam spe, quod ille eis policebatur non solum certissimam recuperationem omnium sub rege Ludovico et Ladislao amissorum, sed etiam longe maiora. Joannes igitur desertus a suis, licet sua regia pulsus tam diu, tamen regnum est retinere conatus, donec habito 48 cum hoste praelio (ibi quoque non tam ab hostibus victus, quia a suis pugnare contra suos nolentibus desertus) in Poloniam profugit


3376. Vrančić, Antun. Memoriale Antonii Verantii de... [Paragraph | Section]

Tibiscum porro fluvium et Transilvaniam ad haec tota fere Sclavonia, magna parte Transilvanie ex favore occulto in animis Hungarorum per totam Hungariam sparso. Etiam Ferdinandus habita corona regni a Petro Perenÿ in Alba Regali in solennibus comitiis et ipse coronatus fuerat. Joanne porro in Polonia exulante rex Poloniae rursus concordiam tentat, sed 49 Ioanne tunc ad omnia iusta et honesta parato, et 50 parato, quae si referantur, vix fidem habebunt apud alios, quam qui rem ipsam tentaverunt, id quod pro


3377. Vrančić, Antun. Memoriale Antonii Verantii de... [Paragraph | Section]

Transilvanie ex favore occulto in animis Hungarorum per totam Hungariam sparso. Etiam Ferdinandus habita corona regni a Petro Perenÿ in Alba Regali in solennibus comitiis et ipse coronatus fuerat. Joanne porro in Polonia exulante rex Poloniae rursus concordiam tentat, sed 49 Ioanne tunc ad omnia iusta et honesta parato, et 50 parato, quae si referantur, vix fidem habebunt apud alios, quam qui rem ipsam tentaverunt, id quod pro bono et salute Christianitatis, non rerum suarum desperatione, iam enim certus erat sibi amicitiam


3378. Vrančić, Antun. Memoriale Antonii Verantii de... [Paragraph | Section]

si referantur, vix fidem habebunt apud alios, quam qui rem ipsam tentaverunt, id quod pro bono et salute Christianitatis, non rerum suarum desperatione, iam enim certus erat sibi amicitiam Thurci esse paratam. Ambo enim iam antea legationem ad Turchum miserant pacem petitum, sed Joannes non prius, quam Ferdinandi littere manu eius subscriptae fuerint interceptae, id a Turca perdamnificatum. Potentes ambo igitur fere eodem tempore cum pro hoc ad Turcam misissent, Turchus Joannis amplectitur amicitiam, 42 Litterae sex – circiter in


3379. Vrančić, Antun. Memoriale Antonii Verantii de... [Paragraph | Section]

esse paratam. Ambo enim iam antea legationem ad Turchum miserant pacem petitum, sed Joannes non prius, quam Ferdinandi littere manu eius subscriptae fuerint interceptae, id a Turca perdamnificatum. Potentes ambo igitur fere eodem tempore cum pro hoc ad Turcam misissent, Turchus Joannis amplectitur amicitiam, 42 Litterae sex – circiter in longitudine 2 cm – sunt illegibiles. 43 Abbreviatio – in longitudine circiter 0,5 cm – legi non potest. 44 Locus circiter litterarum quattuor (1 cm) exesus.


3380. Vrančić, Antun. Memoriale Antonii Verantii de... [Paragraph | Section]

nisi Ferdinandus faciat, bellum sibi paratum esse intelligat. Ferdinandus nihil iis belli rationibus deterritus bellum et ipse parat, sed ita, ut de eo illud fortasse dicere posses, quod Virgilius de Troili cum Achille congresso dixit Infelix puer atque impar congressus Achilli 51 Ubi Joannes fit certior de tanto belli apparatu Turcico veritus id, quod evenit, consulens non solum reipublice Christianae, sed etiam inimico mittit ad Thurcum medio Ibraym bassa a Christianitate avertendum. Quod ubi nullo modo impetrari potest Turca in Ferdinandum, mira et incredibili ira percito,


3381. Vrančić, Antun. Memoriale Antonii Verantii de... [Paragraph | Section]

mira et incredibili ira percito, quod reliquum erat, dat omnem operam, ut regnum suum conservat, accedens in persona propria ad Turcum in Hungariam intrantem nihil ibi pretermittens in salutem regni sui procurare, quicquid a Christiano principe 52. Etiam Thurcus habito Joanne rege colloquio Budam, postea et alia omnia penes Danubium usque Posonium capit et ad Joannis, ut promiserat, manus tradit non reperto 53 aut viso 54 adversario obvia queque ferro et igni vastat et diripit, adultos fere omnes obtruncat, adolescentes et impuberes promiscui


3382. Vrančić, Antun. Memoriale Antonii Verantii de... [Paragraph | Section]

conservat, accedens in persona propria ad Turcum in Hungariam intrantem nihil ibi pretermittens in salutem regni sui procurare, quicquid a Christiano principe 52. Etiam Thurcus habito Joanne rege colloquio Budam, postea et alia omnia penes Danubium usque Posonium capit et ad Joannis, ut promiserat, manus tradit non reperto 53 aut viso 54 adversario obvia queque ferro et igni vastat et diripit, adultos fere omnes obtruncat, adolescentes et impuberes promiscui sexus captos abducit. A Vienne obsidione temporis iniquitate repellitur, revertens


3383. Vrančić, Antun. Memoriale Antonii Verantii de... [Paragraph | Section]

tradit non reperto 53 aut viso 54 adversario obvia queque ferro et igni vastat et diripit, adultos fere omnes obtruncat, adolescentes et impuberes promiscui sexus captos abducit. A Vienne obsidione temporis iniquitate repellitur, revertens Constantinopolim cum integro exercitu Joannem Budae repertum amicissimis verbis affatus honorificentissime muneratum regem in libero regno relinquit pollicitus ei non solum sinceram amicitiam, sed et contra quoscunque inimicos maxime contra archiducem Austriae auxilia totiens, quotiens esset opus, etiam in persona propria, testatus in


3384. Vrančić, Antun. Memoriale Antonii Verantii de... [Paragraph | Section]

et aliorum etiam principum Christianorum atque inibi Paulo etiam archiepiscopo de Strigoniensi, Petro item Perenÿ tunc captivo regio, paulo ante waiwode Transilvano – quos ambos superius nominavimus – gratiam a rege impetrat. Res in hunc modum se habet. Nunc 55 Joannes in regnum restitutus regni etiam corona, quam Ferdinando traditam fuisse diximus, recuperata nihil aliud querit, nisi pacem et quietem suam et regni sui et amicitiam principum Christianorum, Sedis autem Apostolicae paternam benedictionem. Ferdinandus, si adhuc Hungariam turbare porrexerit,


3385. Vrančić, Antun. Memoriale Antonii Verantii de... [Paragraph | Section]

In origine: repente. 54 In originale: usque. 55 In originali: Hunc. 56 Locus litterarum circiter decem – in longitudine 3 cm – est illegibilis. Nec 57 est quisquam persuadeat Joanne vivo, et cum Ferdinando in concordiam non adducto Hungariam Ferdinandi fore et si Joanni mors inter ista contingat, quis dubitat Turcum vel alium regem pro voto suo Hungariae impositurum, Joanne longe ferociorem et intractabiliorem, vel Hungariam (quod magis est timendum) pro se occupaturum


3386. Vrančić, Antun. Memoriale Antonii Verantii de... [Paragraph | Section]

55 In originali: Hunc. 56 Locus litterarum circiter decem – in longitudine 3 cm – est illegibilis. Nec 57 est quisquam persuadeat Joanne vivo, et cum Ferdinando in concordiam non adducto Hungariam Ferdinandi fore et si Joanni mors inter ista contingat, quis dubitat Turcum vel alium regem pro voto suo Hungariae impositurum, Joanne longe ferociorem et intractabiliorem, vel Hungariam (quod magis est timendum) pro se occupaturum et ex regno in provinciam redacturum, quod Thurci sangiacatum vocant.


3387. Vrančić, Antun. Memoriale Antonii Verantii de... [Paragraph | Section]

decem – in longitudine 3 cm – est illegibilis. Nec 57 est quisquam persuadeat Joanne vivo, et cum Ferdinando in concordiam non adducto Hungariam Ferdinandi fore et si Joanni mors inter ista contingat, quis dubitat Turcum vel alium regem pro voto suo Hungariae impositurum, Joanne longe ferociorem et intractabiliorem, vel Hungariam (quod magis est timendum) pro se occupaturum et ex regno in provinciam redacturum, quod Thurci sangiacatum vocant. Annotatio: Cit. KOLLÁNYI 1905, p. 323.


3388. Niger, Toma. Epistula ad Clementem VII, versio... [page 43 | Paragraph | Section]

ovibus suis. Quae diu faelix bene valeat in utroque homine, et tandem plena annis vita potiatur aeterna. Venetiis, in solemnitate Divi Joannis Baptistae, millesimo D XXXII. Eiusdem Sanctitatis Vestrae Devotus orator et capellanus Thomas Nigro alias episcopus Scardonensis et Traguriensis


3389. Brodarić, Stjepan. Stephanus Brodericus Episcopus... [page 315 | Paragraph | Section]

Posonii 8-a Martii 1533. Stephanus Brodericus Episcopus Sirmiensis Nicolao Olao salutem Gratissimae mihi fuerunt tuae litterae, quas Joannes Cegledinus mihi reddidit, qui et antequam tuas litteras accepissem, mecum de his aliisque negociis diligenter fuerat locutus. Et ego illi operam meam liberaliter fueram pollicitus. Quid enim mihi pro tali fratre et amico etiam non rogato faciendum non erat?


3390. Brodarić, Stjepan. Stephanus Brodericus episcopus... [Paragraph | Section]

periculo expositum. Deus Optimus Maximus Sanctitatem Vestram semper conservet felicem et incolumem. Ex Quinqueecclesiis, 8. Maii 1533. Eiusdem Vestrę Sanctitatis humillimus servulus et capellanus Stephanus Brodericus Sirmiensis manu propria 33 Familia de Casaliis legationibus insignis fuit. Eo tempore Franciscus, Gregorius et Iohannes connexus habebant cum legatis Iohannis regis. Franciscus et Iohannes et in Hungaria versabantur, ubi hic a rege Ferdinando anno 1535 deprehensus est.


3391. Brodarić, Stjepan. Stephanus Brodericus episcopus... [Paragraph | Section]

periculo expositum. Deus Optimus Maximus Sanctitatem Vestram semper conservet felicem et incolumem. Ex Quinqueecclesiis, 8. Maii 1533. Eiusdem Vestrę Sanctitatis humillimus servulus et capellanus Stephanus Brodericus Sirmiensis manu propria 33 Familia de Casaliis legationibus insignis fuit. Eo tempore Franciscus, Gregorius et Iohannes connexus habebant cum legatis Iohannis regis. Franciscus et Iohannes et in Hungaria versabantur, ubi hic a rege Ferdinando anno 1535 deprehensus est.


3392. Brodarić, Stjepan. Stephanus Brodericus episcopus... [Paragraph | Section]

periculo expositum. Deus Optimus Maximus Sanctitatem Vestram semper conservet felicem et incolumem. Ex Quinqueecclesiis, 8. Maii 1533. Eiusdem Vestrę Sanctitatis humillimus servulus et capellanus Stephanus Brodericus Sirmiensis manu propria 33 Familia de Casaliis legationibus insignis fuit. Eo tempore Franciscus, Gregorius et Iohannes connexus habebant cum legatis Iohannis regis. Franciscus et Iohannes et in Hungaria versabantur, ubi hic a rege Ferdinando anno 1535 deprehensus est.


3393. Frankapan, Franjo. Franciscus de Frangepanibus... [Paragraph | Section]

cui supplico velit in eam partem accipere ea que a me Vestre Sanctitati scribuntur et scribentur in posterum in quam a me scribuntur et scribentur. Quali iniuria superioribus annis affectus sit serenissimus dominus meus, dominus Ioannes Ungarie rex a Vestra Sanctitate et sede apostolica omnibus notum est, quod factum licet illi, qui fuerunt dediti Sanctitatis Vestre ad latus sue maiestatis suaserunt procesisse magis ex adversariorum impulsu et temporum statu, quam


3394. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | Section]

3, 1-10; Mc 1, 1-8; Lc 3, 1-18 postquam, primo quo tunc secessit ab aeuo,
1.78  Egressus siluis in ripa apparuit amnis
1.79  Promissa barba et squallenti crine Ioannes 3
1.80  Direptoque recens indutus tergore menbra


3395. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | Section]

multum tali post uoce silentia rupit:
1.109  "Expectatus Expectatus. . . 111 resoluit] Io 1, 29 ades, nunc terra piabitur omnis:
1.110  Hic est, cuius iter componere mittimur, Agnus,
1.111  Hic delet culpas hominis nexumque


3396. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | Section]

canit, et rerum pręuertere legem.
1.156  Cognita Cognita. . . 158 Lięo] Io 2, 1-10 sic Channa est: liquidum prius hauserat amnem,
1.157  Vnda tulit, uitis cui non certauerit ulla,
1.158  Spumantem pleno


3397. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | Section]

cingunt tunica gens usa fluenti.
1.179  Ecce Ecce. . . 185 nurusque] Io 4, 1-42 autem mulier certis afflatibus amens
1.180  Vrbe stetit media, qualis furiosa Mimalon:
1.181  "Inueni quem scripta canunt, mihi


3398. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | Section]

Dilecto. . . 194 arcum] Gn 48, 22 hęc sorti superaddita terra Iosippo,
1.190  In ripis dum, Nile, tuis defungitur aeuo
1.191  Israel et meminit promissa nepotibus arua,
1.192  Quę uicto tulit


3399. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | Section]

donec fratres iniuria Dinę.
1.204  Audiit Audiit. . . fallit] Io 4, 39-42 hic illum populus uerbisque repente
1.205  Dicentis capitur, mulier nec credita fallit.
1.206  Tunc hominum noua


3400. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | Section]


1.233  Ciues Ciues. . . 244 aufert] Mc 11, 15-17; Mt 21, 12-13; Lc 19, 45-46; Io 2, 14-16 diffugiunt templo, secat ille flagello,
1.234  Impellitque uiros et humi diffunditur aurum.


3401. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | Section]


1.275  Ambitio, temere hinc iactantia uana tumenti
1.276  Mane salutantum, et nomen preciumque magistri.
1.277  Clamat: "Io Pharisęe, uides sapientia quonam
1.278  Te refugit propriosque petit sublata recessus?
1.279  Nequicquam captas: ludit defensa


3402. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | Section]


1.363  Ingenium solitos morum deflexit ad usus.
1.364  Furtim Furtim. . . reponunt] Io 12, 6 dilapidat loculis quęcumque reponunt
1.365  D[um Christum] refe[runt et] cura haud deside uitę


3403. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | Section]

uelis titubanti temperat aluo.
1.485  Pręscriptum Pręscriptum. . . 487 quotannis] Io 11, 55 et patriam stabat non temnere legem,
1.486  Quę festo passim cunctosque accersit ad urbem,
1.487  Vt


3404. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | Section]

inanes:
1.577  Quotidie Quotidie. . . omnis] Io 11, 45 sed fama magis crescebat Iesu.
1.578  Bethaniam regio ruit excita finibus omnis:


3405. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | Section]

tractum uicis populoque frequentem.
1.586  Ad Ad. . . prodis] Io 11, 43-44 uocem iussus monumento hic, Lazare, .
1.587  Nobilitate potens, ampli ditissimus agri
1.588  Lazarus, et late terras ditione tenebat.


3406. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | Section]


1.590  Ac totam ostentant ingentia tecta per urbem,
1.591  Et qua, dum placidus refugis elabitur undis,
1.592  Collectas Iordanus aquas in stagna relaxat
1.593  Atque uoluptatum gentis laudatur alumnus,
1.594  Genesaram picto uectus canit accola


3407. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | Section]

uidisse uirum, repetuntque .
1.609  Putruerant Putruerant. . . 613 surge] Io 11, 38-43 clauso defuncti menbra sepulcro:
1.610  Astitit, et lapidem auferri pręcepit Iesus.
1.611  Clamorem


3408. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | Section]


1.621  Ac quacumque ualent casum solantur acerbum.
1.622  Ecce Ecce. . . 631 caterua] Io 11, 44 autem strepitum commotaque menbra recluso
1.623  Conspiciunt tumulo, pedibusque innititur et se
1.624  Vir regit, ac totus panno consistit opertus;


3409. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | Section]

ambagem sensibus omnem
1.642  Ipse Deus; conuersi conuersi. . . Christum] Io 11, 45 animi capiuntur amore,
1.643  Agnoscuntque simul manifesto lumine Christum.


3410. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | Section]


1.648  Fraudatos templi ritus ac secula damnant.
1.649  Hinc Hinc. . . 654 periclum] Io 11, 47-50 stimulos addit Pharisęis Dira, iubetque
1.650  Rursus concilium cogi. "Quid curia deses


3411. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | Section]

plebs cuncta periclum."
1.655  Hęc Hęc. . . rursus] Io 12, 10 fatus Caiphas, et tete huc, Lazare, iungunt,
1.656  Ereptus morti occumbas uult curia rursus.
1.657  Heu iusti


3412. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | Section]

cineres semesaque menbra resumpsit:
1.688  Id Id. . . errent] Io 11, 47-48 metuunt, regno ne se Romanus auito
1.689   Exigat, et patriis eiecti finibus errent.


3413. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | Section]

tanto mussantque dolore.
1.697  Applausu Applausu. . . asello] Mt 21, 7; Mc 11, 7; Lc 19, 35; Io 12, 14 ingreditur turbarum uectus asello:
1.698  Qualis stelliferum cum possidet aethera solus


3414. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | Section]

iactantia mundo.
1.704  Omnibus Omnibus. . . 713 iungunt] Mt 21, 8-9; Mc 11, 8-10; Lc 19, 36; Io 12, 12-13 at contra uenienti partibus exit,
1.705  Vrgentisque unum seruat populi unda tenorem.
1.706  Quaque fuit facturus iter, per strata


3415. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | Section]


1.722  Iam laudes et facta canunt: "Hic Hic. . . panibus] Mt 14, 19-21; Mc 6, 41-44; Lc 9, 16-17; Io 6, 10-11 milia gentis
1.723  Multa quidem paucis saturauit panibus; idem


3416. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | Section]

lumina coecis,
1.729  Restituis Restituis. . . iussus] Io 11, 44 uiduę tu natum: Lazare, demum
1.730  Existi tumulo funebri sirmate iussus.


3417. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | Section]

populus tunc mille recenset:
1.735  Vt Vt. . . sodales] Mt 14, 22-33; Mc 6, 45-52; Io 6, 16-21 suspensa tulit tumido uestigia ponto,
1.736  Et prętergreditur cimba obnitente sodales,


3418. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | Section]

Tyrius ciuis nemus et frondentis Idumes,
1.741  Atque iugo canente procul Iudęa niualis,
1.742  Foecundęque manum glebę sensere salubrem,
1.743  Quas stringente fugax Iordanus pręfluit unda,
1.744  Qui ripa attonitus miracula uidit utraque,
1.745  Ante celer totam differt ea fama per urbem,


3419. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | Section]

area quondam
1.753  Inter Inter. . . 755 proles] Ios 18, 11-20 Beniamin et certus limes Iudam,
1.754  Obuersę in Boream latus hoc sors obuia iungit,
1.755  Et cedunt hinc iura tibi,


3420. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | Section]


1.879  Ast urbem cunctos adstringit uisere Pascha.
1.880  Et Et. . . omneis] Io 11, 55 tunc forte dies instabat proximus ille,
1.881  Ac penitus circum fines exciuerat omneis.
1.882  Omne frequens iter


3421. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | Section]


1.921  Ille Ille. . . 924 sorori] Mt 26, 6-7; Mc 14, 3; Io 12, 3 thoro iratus surrexerat, intulit aruis
1.922  Quo lectum Syrię nardum fuditque refracto
1.923  Vase,


3422. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | Section]

cruciatibus humor.
1.946  Delitias Delitias. . . 950 honesti] Mt 26, 8-9; Mc 14, 4-5; Io 12, 4-5 postquam mulier has intulit ergo,
1.947  Obloquitur Iudas: "Quorsum hęc iactura? Receptum


3423. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | Section]

leuiter repręhendit honores.
1.955  Quos Quos. . . 966 aetas] Mt 26, 10-13; Mc 14, 6-9; Io 12, 7-8 Christus roseo exorsus compescuit ore:
1.956  "Quis tantum menti facinus nunc implicat error?
1.957  Haud uobis culpanda, uiri,


3424. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | Section]

obsessis abeunt tunc demones acti.
1.992  Exortam Exortam. . . aeuo] Io 8, 12 lucem referebant insuper aeuo,
1.993  Quodque expectatum est tam longo tempore, regnum


3425. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

13, 5-12 pręculta legit, regio dum iam una reuersos
2.331  Non capit et pugnas pastorum rixa ciebat.
2.332  Et qua Iordanus pręlabitur amne, recedit
2.333  Loth patruo campos et pabula nota relinquens.
2.334  Exuuias


3426. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

sceptra regentum:
2.375  Hac late excurrit uenatu exercitus Esaus.
2.376  Accedit diuersa uirum fortuna, Iosippus Iosippus. . . 378 habenis] Gn 41, 39-41


3427. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]


2.376  Accedit diuersa uirum fortuna, Iosippus Iosippus. . . 378 habenis] Gn 41, 39-41
2.377  Per uarios casus et multa pericula rerum
2.378  Cernitur Aegypti


3428. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

per iter portantur auito.
2.386  Occubuitque Occubuitque. . . Iosippus] Gn 50, 26 ingens iam grandi aetate Iosippus.
2.387  Ambages longę ueniunt prope; tollitur


3429. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

Occubuitque. . . Iosippus] Gn 50, 26 ingens iam grandi aetate Iosippus.
2.387  Ambages longę ueniunt prope; tollitur tollitur. . . 389 aulam]


3430. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]


2.483  Delectus Delectus. . . recepit] Nm 27, 12-23 Iosue regimenque et sceptra recepit,
2.484  Conuehitur


3431. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

in mortem placidus componit .
2.494  Tantarum Tantarum. . . successor] Ios 1, 1-9 rerum molem pondusque subiuit
2.495  Ipse gubernacli Iosue successor,


3432. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

Tantarum. . . successor] Ios 1, 1-9 rerum molem pondusque subiuit
2.495  Ipse gubernacli Iosue successor, et arcam
2.496  Protinus inuexit fluuio deductaque retro
2.497  Aegit


3433. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

sustinet undam.
2.501  Transmissere omnes: imo imo. . . locantur] Ios 4, 3 de flumine sumptos
2.502  Bissenos lapides statuunt ubi castra locantur.
2.503  Tunc


3434. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

ubi castra locantur.
2.503  Tunc Tunc. . . uidit] Ios 5, 2 circumcidi populum iam Galgala .
2.504  Hinc


3435. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

circumcidi populum iam Galgala .
2.504  Hinc Hinc. . . 512 coęquans] Ios 6- 19 strauit gentes incussi fama pauoris.
2.505  Iam primam Hyericon post oppida cętera coepit:
2.506  Marte alacer fertur,


3436. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

coęquans.
2.513  Concilium Concilium. . . una] Ios 24 populi cernunt Sidone coactum:
2.514  Effertur iuxta Iosue atque Eleazarus una.
2.515  Hic


3437. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

Concilium. . . una] Ios 24 populi cernunt Sidone coactum:
2.514  Effertur iuxta Iosue atque Eleazarus una.
2.515  Hic Hic. . . 518 omneis]


3438. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

Potuit. . . 529 preces] Idc 9, 50-57 qua, ulciscitur illum
2.528   Ioathan: perimunt collisos pręlia, nec iam
2.529  Euentu caruere preces. Dehinc


3439. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

Castra. . . 541 ense] I Sm 14, 1-13 cadunt coram modo quo penetrauit adortus
2.540  Ionatas solus: sed qui comitatur euntem,
2.541  Demetit et lęto dat multos armiger ense,
2.542  Atque


3440. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

canebant.
2.592  Tunc, Tunc. . . 596 Ioas] IV Rg 11, 1-3 qualem in tragico non uidit scęna cothurno,
2.593  Exoritur casus, faciesque miserrima cędis.


3441. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

strage] e marg. pro peste ereptus Ioas,
2.597  Nec Nec. . . cruentas] IV Rg 14, 5; 14, 19


3442. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

Interea. . . 643 templa] II Par 34, 1-13 exitium tenuit aduersaque fata
2.642  Rex Iosias, ueterum nulli pietate secundus,
2.643  Instauratque aedem collapsam ac diruta templa.
2.644  Ecce


3443. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

Aegyptus. . . 652 satelles] II Par 35, 20-24 iuxta pernix in bella ruebat,
2.651  Vrget, regi obstet, Iosias festinus; at illum
2.652  De subita raptum referebat cęde satelles;
2.653  Quemque


3444. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

creat populus, pharao illum in uincla petiuit
2.654  Et secum ducit, solio pro fratre relinquit
2.655  Eliachim, Ioachim mutato nomine, regem.
2.656  Ille Ille. . . 660


3445. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]


2.705  Alter Alter. . . 707 secuti] I Esr 2 tunc Iosue populum Babilone reuexit,
2.706  Ascriptique duces acies rexere; manipli
2.707  Incedunt campis raptim sua signa secuti,


3446. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

Stat. . . 749 sacerdos] J. AJ 11, 298-312 templi in medio fratris de cęde cruentus,
2.746  Moxque luit poenas post impia facta Ioannes.
2.747  Pręficitur Iadus, de more hunc infula uestit.
2.748  Exulat at frater, peregrino et seruit amori
2.749  Colle Garizeno ponens altare


3447. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

suprascr. pro hoc delirat auarus
2.759  Princeps, ni iuuenis iam cladi obsisteret acer.
2.760  Mirantur reditum, tunc omnis terra Iosippo
2.761   Procubuit, fratrumque legunt examen et actis
2.762  Germanum


3448. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

Fata. . . 774 sensit] I Mcc 10- 12, 50 ducis luxere diu, molemque subiuit
2.772  Ionatas rerum, quas impiger euehit armis,
2.773  Insidias donec fraudemque expertus iniquam
2.774  Vsque suos cęsos


3449. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

Thomas,
2.825  Dumque leui fixus pictura pascitur, olli
2.826  Ambages retegens arcanaque mystica Christi
2.827  Cuncta quidem repetit per longa exorsa Ioannes:
2.828  "Ipse Deus uires", inquit, "pertingere mentis
2.829  Quo nequeunt, res summa quidem, rem dicere si phas,
2.830  Et non


3450. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

quamuis. . . Iesus] Mt 26, 20-26; Mc 14, 18-21; Lc 22, 21-23; Io 13, 21 monitu non parcat Iesus.
3.345  Illum ob auariciam candescens efferat ira,
3.346  Insanus nec stare potest, sed mente furebat,


3451. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]


3.537  Hęc fatus siluit, nec nec. . . coquebant] Io 13,2 dictis flectitur ullis
3.538  Iudas, conceptumque scelus fera corda .
3.539  Tunc aliam


3452. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]


3.544  Assurgens Assurgens. . . 548 sodales] Io 13, 4-5 primum tergo deponit amictus,
3.545  Pręcingitque quibus sese, tum lintea sumit


3453. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]


3.558  Vt Vt. . . 563 abesto] Io 13, 6 uentum est uoluitque pedes assumere Petri,
3.559  Continuo auersus refugit penitusque recusat:
3.560  "Ipse mihi


3454. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]


3.564  Protinus Protinus. . . 568 est] Io 13, 7 hęc olli tunc reddidit ore Magister:
3.565   "Neu


3455. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

necesse est."
3.569  Obstat Obstat. . . 573 Magister] Io 13, 8 et a sese facinus ceu grande repellit,
3.570  Ac commotus ait surgens de sede Magistro:
3.571  "Mancipio plantas Dominum lauisse iacentem


3456. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

talia perge, Magister!"
3.574  "Non Non. . . dixit] Io 13, 8 ullas mecum sibi partes, nosce, futuras
3.575  Cui latice haud luero liquido uestigia", dixit.
3.576  "Iam


3457. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

uestigia", dixit.
3.576  "Iam Iam. . . 579 regni] Io 13, 9 non sola pedum uestigia, quin super ipsum
3.577  Et caput, et luito palmas, meque ablue totum,
3.578  Si sedet, et meme si sic lauisse iuuabit,


3458. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

de limine regni."
3.580  Quippe Quippe. . . dixit] Io 17, 1-13 uiro subiit mons 12 menti, hinc talia dixit.


3459. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

talia dixit.
3.581  Ille Ille. . . 586 ille] Io 13, 10-11 refert contra respondens: "Cetera mundus,
3.582  Et qui quotidie se sedulus excutit, illum
3.583  Sola pedum lauisse decet uestigia,


3460. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]


3.591  Atque uiros niueo tergebat syrmate solus.
3.592  Iam Iam. . . 609 Magistri] Io 13, 12-17 lotis terra surgens repetebat amictus,
3.593  Cumque resedisset, rursus sic ore profatur:
3.594  "Et feci et uidistis enim modo quale Magister


3461. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]


3.669  Quin Quin. . . plantis] Mt 14, 22-33; Mc 6, 45-52; Io 6, 16-21 idem siccis incessit in aequore plantis.
3.670  Illius hę dotes, hęc unica gratia carnis,


3462. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

parebat ad omnes.
3.672  Verum Verum. . . 676 ullam] Mt 28; Mc 16; Lc 24; Io 20- 21 post obitus direptaque Tartara et Orco
3.673  Exemptos Manes, rursus cum menbra reuersus
3.674  Sumeret et fatis defunctos scilicet artus,


3463. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

sese quisque petebat.
4.29  "Neu Neu. . . 39 fidesque] Io 13, 18 dubitate rapi quemquam", inquit, "Demonis astu,
4.30  Quos mihi delegi purgatos, scilicet ollis
4.31  Immotum et fixum est coelestia regna parari.


3464. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

prodat manifesta tuenti.
4.57  Non Non. . . 65 ullus] Mt 26, 23; Io 13, 21-28 adeo solum nil stultus et impius aeque
4.58  Hic scelere erubuit compręhendi prorsus aperto,
4.59  Catinum


3465. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

effugit unquam.
4.70  Interea Interea. . . 76 esset] Io 13, 22-25 crescit certamen, uersaque rursus
4.71  In se turba uirum facinus quęrebat amarum.
4.72  Accumbens iuxta correptus mente Ioannes


3466. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

Interea. . . 76 esset] Io 13, 22-25 crescit certamen, uersaque rursus
4.71  In se turba uirum facinus quęrebat amarum.
4.72  Accumbens iuxta correptus mente Ioannes
4.73  Tunc uestigabat solus sublimia Christi.
4.74  Cognouit solitos ut raptus Petrus in illo,
4.75  Innuit atque uirum


3467. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

et impius esset.
4.77  Dumque Dumque. . . 82 est] Io 13, 26-27 una peteret submissa uoce Ioannes,
4.78  Et uiolare manu Iudas persisteret una
4.79  Catinum, Christus pariter absoluit utrumque.


3468. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]


4.77  Dumque Dumque. . . 82 est] Io 13, 26-27 una peteret submissa uoce Ioannes,
4.78  Et uiolare manu Iudas persisteret una
4.79  Catinum, Christus pariter absoluit utrumque.
4.80  Namque unum amouit, signum simul accipit alter,


3469. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

uisus nam pectore protinus omneis
4.83  Attraxisse Herebi tenebras, et cuncta nephanda
4.84  Inuiso infoelix pręceps ruit illicet Orco.
4.85  At contra lateri nixus petit alta Ioannes:
4.86  Subuehit Subuehit. . . Magister] e marg.


3470. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

celsa Magister.
4.87  Immanem Immanem. . . liberet] Io 13, 27 passus pestem non amplius una
4.88  Versari iubet hinc: peragat quęcunque liberet,
4.89  Se


3471. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

ualeant seruata tueri.
4.92  Nil Nil. . . 94 pergit] Io, 13, 28-30 animaduersum cuiquam: commissa moneri
4.93  Creditus abscessit, contempta luce tenebras
4.94  Ingressus noctis pergit: proh dira furoris


3472. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]


4.234  Alloquiturque iterum, et tales serit ore loquelas:
4.235  "En En. . . 245 ubique] Io 13, 31-32 uobis cępit iam lux clarescere, et intra
4.236  Cognatus notescit homo nunc uiscera sumptus.
4.237  Scilicet hoc fieri, quę sese ostentat in illo,


3473. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

Deus credetur ubique.
4.246  Sed Sed. . . 252 monebo] Io 13, 33 facto hoc uobis perfundunt gaudia pectus:
4.247  O meus et carus sanguis, mea pignora, non hęc
4.248  Sunt mansura diu, iam iamque excussus abibo.


3474. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

monebo.
4.253  Verum Verum. . . 270 mores] Io, 13, 34-35 quod restat, mandata hęc ultima linquo,
4.254  Quę uobis studio seruari protinus omni
4.255  Edicoque eademque optem intemerata


3475. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]


4.283  Atque ea frenabit subter sententia Manes."
4.284  Excipit Excipit. . . 290 gressus] Io 13, 36 inde petens Petrus, secedere quonam
4.285  Cogitat; hic illi uetitum, nec tempore tali
4.286  Permissum sese comitari, dicit, euntem.


3476. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

uestigia gressus."
4.291  "Quid Quid. . . 295 ensis] Io 13, 37 tandem cunctisque minis opponere uitam,
4.292  Et te", inquit Petrus, "defendere morte parato
4.293  Obstiterit? Quocunque sequi


3477. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

aut transiget ensis."
4.296  "Et Et. . . 298 negantem] Io 13, 38 me morte sequi stabit tibi scilicet olim,
4.297  Verum adeo nocte hac nunquam contendere perges
4.298  Nosse, premetque sua gallus te uoce negantem."


3478. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]


4.300  Tam moesto casu solamen lene dolentum:
4.301  "Sed Sed. . . 303 cuncti] Io 14, 1 uestrum nunc nemo metu patiatur inerti
4.302  Turbari, motusque procul de corde nocentes
4.303  Sistite et hac seruare animas incumbite cuncti.


3479. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

sit uobis quamlibet ingens,
4.305  Cura mei fuerit non impar, regia regia. . . 307 dudum] Io 14, 2 namque
4.306  Diis sedes discreta suas patet ampla Parentis:
4.307  Has, inquam, uobis componere cogito dudum.


3480. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

est mortale genus regionibus illis
4.309  Fraudari tantum; demum demum. . . 311 reuertar] Io 14, 3 cum iam exequar omne
4.310  Promissum ruptis claustris coeloque recluso,
4.311  Huc retro accelerans post regna parata reuertar.


3481. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

Quo me contulerim aeternum foeliciter aeuum
4.316  Degentes; animus animus. . . ipsum] Io 14, 4 sed quo, compręhenditis, olim
4.317  Festinat, calem comprehenditis insuper ipsum."
4.318  Dixit, et


3482. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

insuper ipsum."
4.318  Dixit, et et. . . 321 doceri] Io 14, 5 huic Thomas mox talia subdidit subdidit]


3483. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

doceri."
4.322  Subiciens Subiciens. . . 333 coelo] Io 14, 6-7 illi mox talia reddit Iesus:
4.323  "Ipse humana Pater multum beat indiga solus:
4.324  Huc studium atque omnis contendere uestra uoluntas


3484. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

et pectora coelo."
4.334  "Eia Eia. . . 337 ore] Io 14, 8 age quę nobis uotorum summa, Magister,
4.335  Neu modo coelestem pigeat ostendere Patrem,
4.336  Id solum fuerit sat nobis." Tanta Philippus


3485. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

ore.
4.338  Excipit, Excipit. . . 351 quicquam] Io 14, 9 inde docens explanat singula Christus:
4.339  "Intus uestra diu dum formo corda, Philippe,
4.340  Vobiscum hic uersans, meque ipsum prębeo coram


3486. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

origine quicquam.
4.352  Isque Isque. . . 362 factis] Io 14, 10-11 ego, qui uolui uestiri carne, Deusque
4.353  Factus opus terris uersari hac arte ferendus
4.354  Sensibus humanis, numen coeleste potenti


3487. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

confidere factis.
4.363  Quin Quin. . . 366 locaro] Io 14, 12 eadem facere et posthac maiora uacabit,
4.364  Nullaque res fuerit credentibus ardua factu,
4.365  Iam tantus uobis adiutor quando receptus


3488. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

soliumque locaro.
4.367  Tunc Tunc. . . 373 manebunt] Io 14, 13-14 quęcunque Deum deposcere uota licebit
4.368  Inscriptos intus toto mea nomina corde.
4.369  Intercessor ego nam protinus exequar ipse


3489. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]


4.374  Ast Ast. . . 376 futuris] Io 14, 15 aliqua incursat si nostri pectore cura,
4.375  Est amor et cordi, fuerit custodia legis,
4.376  Quę modo mandatur seclis seruanda futuris.


3490. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

futuris.
4.377  Illicet Illicet. . . 383 aeuo] Io 14, 16 erumnas erumnas. . . iniquas] e marg. pro ipse graues


3491. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]


4.384  Spiritus Spiritus1. . . 388 prophani] Io 14, 17 hic ueri: nam Spiritus ille tenebras
4.385  Pellit mente procul sistens ad pectora lucem,
4.386  Sordida quam tellus ignorat, sensibus ipsis


3492. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]


4.394  Atque Dei gelida pressos tellure cientis.
4.395  Iamque Iamque. . . 397 ullo] Io 14, 19 breui terris ut tollar scite futurum,
4.396  Amplius haud acies quando me lumine cernet
4.397  Mortalis, captu nocui non protinus ullo.


3493. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

non protinus ullo.
4.398  Sed Sed. . . 401 fidesque] Io 14, 18 tamen inuisam, et tristes solabor amicos,
4.399  Atque diu haud patiar desertos, sentiet insons
4.400  Vita Deum, patria meme uirtute


3494. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

fidesque.
4.402  Coelesti Coelesti. . . 411 tenebris] Io 14, 20-21 uobis tunc crescet captus ab haustu,
4.403  Vt redeo in Patrem substantia protinus una,
4.404  Quoque mihi nexu mortalis iungitur ordo.


3495. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

de mente tenebris."
4.412  Vt Vt. . . 415 doceri] Io 14, 22 siluit, dicti scrutatur sensa Tadęus: 5


3496. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

optat nostra doceri."
4.416  At At. . . 424 aedes] Io 14, 23 Christus dictis aperit tunc talibus ora:
4.417  "Pectoris hic aditus, qua sensus illico nostri
4.418  Haustus erit solito uobis sublimior usu,


3497. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

aedes.
4.425  Contra Contra. . . 429 ministrat] Io 14, 24 cui fuero curę non protinus ulli,
4.426  Huic studium prorsus despectum et uile nocentes
4.427  Purgantis uirtutis erit noctemque fugantis


3498. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

ministrat.
4.430  Atque Atque. . . 433 pectus] Io 14, 25 sinu uobis manans doctrina paterno
4.431  Promitur hęc dudum terris uersante simulque
4.432  Distinguente modos superum sub lumine


3499. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

tradita pectus.
4.434  Ecce Ecce. . . 438 salutis] Io 14, 26 autem mandante mea Genitore sub umbra
4.435  Mox aderit uobis demissus Spiritus alto
4.436  Mortalis uitę columenque, et lene laborum


3500. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

sensa salutis.
4.439  Verum Verum. . . 444 prorsus] Io 14, 27 pax hodie largitur diuite cornu:
4.440  Pacem lego meam, lectis mortalibus hausta
4.441  Luce unde aetheria uitalis carpitur aura.


3501. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

prorsus.
4.445  Audistis Audistis. . . 451 uirtutis] Io 14, 28 dudum, et dicti meminisse potestis,
4.446  Quod genus hoc abitu inuisens mortale redirem
4.447  Ocyus, occulto ueniamque repente recedens.


3502. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

pręsens et cognitus orbi
4.451  Diuinę uirtutis; et et. . . uobis] Io 14, 29 hęc iam credere facta
4.452  Vt uacet, iccirco uentura recenseo uobis:
4.453  Plurima


3503. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

recenseo uobis:
4.453  Plurima Plurima. . . 458 mundi] Io 14, 30 quę possem, linquens memorare recuso.
4.454  Vt meme spectans frustra stat scilicet olim,
4.455  Cuius mille artes et magna potentia, cuique


3504. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

crimina mundi,
4.459  Quantum Quantum. . . 463 tempus] Io 14, 31 dilexi, ut noscat sic terra, Parentem,
4.460  Qui rite obseruo Legis mandata paternę.
4.461  Verum urget properans iam uelox hora ruitque,


3505. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]


4.469  Sermonem texens iterum repetebat Iesus:
4.470  "Ecce Ecce. . . 478 acta] Io 15, 1-2 ego, quę multo redimitur palmite circum
4.471  Ceu uitis uiua teneo radice flagellos.
4.472  Agricolę


3506. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

et uita puriter acta.
4.479  Quin Quin. . . mente] Io 15, 3 modo uos nostris purgati pectora dictis
4.480  Certius en hodie iam cernitis omnia mente.
4.481  Eia


3507. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

cernitis omnia mente.
4.481  Eia Eia. . . 490 igni] Io 15, 4-6 age concordes animis coalescite mecum!
4.482  Namque fluet uobis hac ubere gratia largo,
4.483  Qua uos aeterno Genitor sibi pignora pacto


3508. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

aridus igni.
4.491  At At. . . 494 poscent] Io 15, 7 contra quos iunget amor mihi pectore casto,
4.492  Nostra quidem memores semper pręcepta tenebunt,
4.493  Vana quibus non uota cadent, quęcunque rogabunt,


3509. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

supplice poscent.
4.495  Tunc Tunc. . . 498 uitę] Io 15, 8 Deus en late terra notescet in omni,
4.496  Longe illis fuerit qui nunquam, scilicet olim
4.497  Auspice proficient quo semper mollia Legis


3510. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

aemula uitę.
4.499  Quin Quin. . . 509 uicissim] Io 15, 9-10 etiam qui sanctus amor prodiuit utroque
4.500  Dum species amor ipse Patris, dum diligit, inquam,
4.501  Ipse tuens proprium perfecta in imagine


3511. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

ipse uicissim.
4.510  Mens Mens. . . 513 prorsus] Io 15, 11 illo spectans has nunc serit ore loquelas,
4.511  Vt sim uester amor, cordi sim sola uoluptas,
4.512  Sola hęc distendant nunc uestrum gaudia pectus,


3512. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

prorsus.
4.514  Hac Hac. . . amoris] Io 15, 12 uobis coeant concordia foedera Lege,
4.515  Exemplo ut nostri sit mutuus usus amoris.
4.516  Quippe


3513. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

usus amoris.
4.516  Quippe Quippe. . . 518 patebit] Io 15, 13 mori summum est propriamque impendere uitam,
4.517  Quod uitasse quidem me nulla redarguet aetas,
4.518  Parta salus populis cum nostra morte


3514. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

patebit.
4.519  Sic Sic. . . 524 paterni] Io 15, 14-15 animo meritus iam uos amplector amico,
4.520  Degeneres hodie nec tanto pręstat honori
4.521  Vos gerere, at


3515. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

penetralia cuncta paterni.
4.525  O O. . . 531 uotis] Io 15, 16 mihi, qui nulla reperiri indagine possum,
4.526  Consilio delecta cohors, prouectaque dudum
4.527  Vsque adeo, cunctis ut par coelestibus


3516. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

cedent omnia .
4.532  Hoc, Hoc. . . usque] Io 15, 17 inquam, repetens iterumque iterumque monebo,
4.533  Vt sit certus amor uobis et mutuus usque.
4.534  Quin


3517. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

et mutuus usque.
4.534  Quin Quin. . . 540 auras] Io 15, 18 tali studio tellus infensior olim
4.535  Si fuerit, pigeat neu uos certaminis unquam:
4.536  Este uiri, duret per cuncta obstantia uirtus,


3518. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

tam mobilis auras.
4.541  Sed Sed. . . 544 aeuum] Io 15, 19 uos longe alio diuersus impetus, inquam,
4.542  Abducit, uulgo qui iam secernit inerti,
4.543  Et mecum interius purgato pectore iungit,


3519. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

aeuum.
4.545  Aspicite Aspicite. . . 550 Audierit] Io 15, 20 interea neu forte obliuia dicti
4.546  Vos nostri capiant, maiorem scilicet hero 6


3520. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

uos
4.550   Audierit; uerum uerum. . . 555 uoluptas] Io 15, 21 nostris contraria uotis
4.551  Instabit longeque piacula cuncta repellet.
4.552  Quod doctrina fugit, qua uenit origine, uisus


3521. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

procliue pararet iter mortalibus illo.
4.560  Quin Quin. . . 564 est] Io 15, 22 olim humanum illapsu nisi pectus adissem,
4.561  Factus homo nisi adhuc prompsissem plurima fando,
4.562  Dum clare doceo qua ducit


3522. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

nulla relicta est.
4.565  Oderit Oderit. . . tenebras] Io 15, 23 ille Deum quicunque auertitur auertitur ultro] averterit A


3523. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

mente tenebras.
4.567  Quin Quin. . . 571 Verum] Io 15, 24 etiam nisi facta fidem modo tanta dedissent,
4.568  Excusare scelus proprium causamque tueri
4.569  Haud frustra poterant:


3524. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

repellere Verum.
4.572  Atque Atque. . . profani] Io 15, 25 huc fatidici vatis modo pertinet illud,
4.573  Non ita promeritum quod frustra odere profani.


3525. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

profani.
4.574  Ecce Ecce. . . 579 orbi] Io 15, 26 autem uobis promissus Spiritus alto
4.575  Tandem aderit duro solamen lene labori,
4.576  Qui Patris e gremio nostra


3526. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

orbi.
4.580  Vos Vos. . . 583 feretis] Io 15, 27 etiam testes, sacris mihi rite caterua
4.581  Initiata nouis, terra tunc stabitis omni,
4.582  Cum partam populis


3527. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

feretis.
4.584  Iccirco Iccirco. . . 589 litabunt] Io 16, 1-2 huc fando processi, scilicet olim
4.585  Ingrato uobis turbari pectora motu
4.586  Neu contingat, agent quamuis aedemque recludent.


3528. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

summum uestrumque Deo sic cęde .
4.590  Verum Verum. . . 593 uisus] Io 16, 3 ideo feret hoc, fuerit quod scilicet illa
4.591  Gens ignara Dei, prognati et nescia Veri,
4.592  Quę prorsus res


3529. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

uisus.
4.594  Atque Atque. . . 599 pręsens] Io 16, 4 ea nunc refero, memores ut facta manerent,
4.595  Hęc uobis prędicta prius prouisaque dudum,
4.596  Turbabuntque


3530. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

pectora pręsens.
4.600  At At. . . 604 solus] Io 16, 5 nunc cęlestem repetendi cura Parentem
4.601  Incumbit, sublatus eo nam rursus abibo,
4.602  Vnde huc accessi ueniens, terrisque


3531. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

recedere solus.
4.605  Verum Verum. . . mentem] Io 16, 6 abitus noster reputantes angit, et inde
4.606  Stant uultu moestam referentia nubila mentem.


3532. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

mentem.
4.607  Pulsa Pulsa. . . 611 ultro] Io 16, 7 quidem quamuis abierunt gaudia uanis,
4.608  At refert uestra inprimis,


3533. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

afferet ultro.
4.612  Quando Quando. . . 622 Orcum] Io 16, 8-11 aderit, terras sub luce redarguet alma
4.613  Damnati sceleris, quod prodita pignora Veri


3534. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

nunc moeret ad Orcum.
4.623  Sed Sed. . . promptum] Io 16, 12 mandata habeo iamdudum multa referre,
4.624  Quę nondum uobis animo pertingere promptum.
4.625  Sed


3535. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

pertingere promptum.
4.625  Sed Sed. . . 635 canendo] Io 16, 13 Veri cui solus amor, despectaque sordent
4.626  Ficta simul, ueniet cum Spiritus aethere lapsus
4.627  Instruet;


3536. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

canendo.
4.636  Inde Inde. . . 638 oras] Io 16, 14 meum celebrans toto feret aethere nomen,
4.637  Hac fassus nostra quod prorsus origine manat,
4.638  Atque ea tunc omnes passim


3537. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

oras.
4.639  Cuncta Cuncta. . . 641 uulgo] Io 16, 15 Patris namque inde oriens ego protinus hausi,
4.640  Iccirco nostra quod manat origine dixi
4.641  Atque fore ut


3538. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

meme talia uulgo.
4.642  Ecce Ecce. . . 645 recondam] Io 16, 16 breui humano procul hinc ereptus abibo
4.643  Aspectu, reddarque breui, rursusque uidebor.
4.644  Quo sit inaccessum contendere nitimur


3539. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]


4.646  Hęc fatus siluit; gradientes gradientes. . . 653 teneri] Io 16, 17-18 ocyus illi 7
4.647  Instant per noctem, qua fundit Cynthia


3540. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

ambage teneri,
4.654  Cępit Cępit. . . 667 nostra] Io 16, 19-20 et ancipites compellat sponte sodales:
4.655  "Auferri rursusque breui, modo quod mihi dictum est,
4.656  Me uobis reddi: dubios id scilicet angit?


3541. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

nostra.
4.668  Maturo Maturo. . . 672 uoluptas] Io 16, 21 qualis torquetur foemina partu,
4.669  Quod pręsens iamque hora premit superantque dolores,
4.670  Ast utero foetum quam primum enixa refudit,


3542. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

recensque uoluptas:
4.673  Non Non. . . 685 ipsum] Io 16, 22 secus erumnis pressi uos temporis huius
4.674  Multa diu gemitis tristes, multumque gemetis
4.675  Donec uos iterum posita iam sede reuisam,


3543. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

euadit in ipsum.
4.686  Verum Verum. . . 691 posthac] Io 16, 23-24 ne pigeat uotis adhibere sequestrum
4.687  Me uestris, libeat quoties exposcere Patrem
4.688  Aduersis in rebus opem, nec uota timete


3544. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

omnia posthac.
4.692  Ista Ista. . . 696 aperto] Io 16, 25 per ambages serimus, dum tempus et hora
4.693  Non sinit hęc liquido narrantem promere uobis.
4.694  Sed ueniet tandem, quin et prędico


3545. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

prorsus aperto.
4.697  Illa Illa. . . 701 Polliceor] Io 16, 26 meo nunquam tunc nomine desinet aetas
4.698  Compellare Patrem et lassę deposcere uitę
4.699  Auxilia, atque fidem facio nunc prorsus apudque


3546. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]


4.701   Polliceor; uestro uestro. . . 708 relinquam] Io 16, 27-28 pridem Pater ardet amore,
4.702  Quod me complexi iamdudum pectore lęto
4.703  Accipitisque animo et sacros fere


3547. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]


4.714  Atque arcana simul patuere abscondita rerum,
4.715  Affando Affando. . . 718 ulla] Io 16, 29 dictis hinc soluunt talibus ora:
4.716  "Ecce omnis caligo animi subducta retexit
4.717  Ancipitis pridem dicti quęcunque latebant,


3548. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]


4.719  Omnia Omnia. . . 724 fidesque] Io 16, 30 scis, nec opus cunctantes quęrere quicquam
4.720  Ex tete, tibi corda patent humana, premisque
4.721  Sic nos luce Dei formans, et pectora fingis


3549. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

fidesque."
4.725  "Creditis Creditis. . . 730 unquam] Io 16, 31-32 et gliscunt hodie credentibus", inquit,
4.726  "Pectora, sed uelox haud tale timentibus hora
4.727  Ecce ruit, cunctos uos quę trepidare uidebit


3550. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

deserit unquam.
4.731  Atque Atque. . . 738 dignos] Io 16, 33 ideo uolui perstringere talia dictis,
4.732  Per casus uarios iactatis omnis in uno
4.733  Vt me spes fuerit, dum uos aduersa dolendis


3551. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

pro grandes
4.739  Hęc Hęc. . . 747 uitam] Io 17, 1-2 fatus coeloque aciem mox tollit utramque
4.740  Suspiciens aperit dictis dehinc talibus ora:
4.741  "Da, Pater, insignem toto notescere cęlo,


3552. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

carpere uitam,
4.748  Lumine Lumine. . . 751 coiuit] Io 17, 3 te certo cognoscere quando uacabit
4.749  Solum, inquam, uerumque Deum, missamque saluti
4.750  Humanę sobolem diuini pignus amoris,


3553. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

in quo natura coiuit.
4.752  Nunc Nunc. . . 759 artus] Io 17, 4-5 illustrari mortales auspice meme
4.753  Incipiunt lateque tuum clarescere nomen.
4.754  Et mihi quod dederas pręscripti lege uetusti


3554. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

artus.
4.760  Namque Namque. . . 770 regna] Io 17, 6-8 tuum nomen per meme innotuit istis,
4.761  Quos mihi mortali tribuisti semine lectos.
4.762  Sed quod, certa fides, diuino Hymenęus amori


3555. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

cęlestia regna.
4.771  Hos Hos. . . 782 uterque] Io 17, 9-10 propter curis, inquam, distringimur olim:
4.772  At nil pro reliquo populo contendimus ultra,
4.773  Haud leue cui studium uitę pręsentis amorque.


3556. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

uterque.
4.783  Oppressis Oppressis. . . 792 ardor] Io 17, 11 uerum nigra caligine terris
4.784  Hos contingit adhuc uersari, scilicet unde
4.785  Iam dudum eripior, terrestria nubila nec me


3557. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

mutuus ardor.
4.793  Namque Namque. . . 797 canebant] Io 17, 12 propulsabam fraudes hostiliaque arma,
4.794  Intereram lassis dum pręsens, protinus omnes
4.795   Hinc


3558. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

canebant.
4.798  Verum Verum. . . 801 uoluptas] Io 17, 13 ad te, Genitor, cupido modo tendere mens est:
4.799  Iccirco aethereis hęc dissero longius auris,
4.800  Cęlestis fęcunda boni non indiga quicquam


3559. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

corda uoluptas.
4.802  Sic Sic. . . 807 nephandis] Io 17, 14 illos docui terrestria temnere fortes,
4.803  Expetere et pura semper sublimia mente.
4.804  Vnde odium peperere sui, uilescere passi


3560. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

factisque nephandis.
4.808  Haud Haud. . . 811 regno] Io 17, 15 hos auferri contendo exposcere terris,
4.809  Sed contra ut nixus conantum prodeat ultra.
4.810  Eia age nunc defende malis et destrue diri


3561. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

regno:
4.812  Non Non. . . 814 forma] Io 17, 16 horum luteis elementis cępit origo,
4.813  Vt nil conueniunt prorsus terrestria mecum
4.814  Constanti humana diuino in stipite


3562. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

percussa redit cum forma decoris.
4.824  Hac Hac. . . 827 alto] Io 17, 17 illos lustra et purgata mente repelle
4.825  Quod fictum uanumque gerunt mortalia sensa,
4.826  Vt


3563. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

tibi promicat alto.
4.828  Ecce Ecce. . . 838 uitę] Io 17, 18-19 ego nunc superis cessi tibi missus ab oris,
4.829  Et mandata obeo, ut


3564. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

lumine uitę.
4.839  Hęc Hęc. . . 851 uultus] Io 17, 20-21 maneant sibi certa, precor, quoscunque per orbem
4.840  Insuper et nostris suadebunt credere dictis,
4.841  Illos sancierit uirtus et gratia manans,


3565. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

imagine uultus.
4.852  Namque Namque. . . 858 Verbi] Io 17, 22-23 ego purgatis per per corda] suprascr. pro iam


3566. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

sine tempore Verbi.
4.859  Insuper Insuper. . . 862 ] Io 17, 24 hos illo recipi mea certa uoluntas
4.860  Quo, Pater, ipse tuo niteo splendore receptus,
4.861  Luce frui ut ualeant, a te quam scilicet


3567. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]


4.863  Heus Heus. . . 870 astra] Io 17, 25 Pater, obducit fera nox caligine cuius
4.864  Iustitiam terris, populos latet unde nocentes,
4.865  Singula quam recto pensas examine rerum!


3568. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

ad astra.
4.871  Namque Namque. . . 875 gestent] Io 17, 26 a principio formaram nomen in illis,
4.872  Exprimeris quo, sancte Pater, rursusque nouabo,
4.873  Post etiam geniti teneant ut rite recussum,


3569. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]


5.1   5 His His. . . Cedri] Io 18, 1 dictis urgebat iter qua uoluitur amnis,
5.2  Saxosique simul subeunt decliuia Cedri.
5.3  Hęc quamuis humilis tamen et ruit unda


3570. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

sensit, mox emicat extra.
5.487  Carnificum Carnificum. . . 489 Secessus] Mt 26, 47; Mc 14, 43; Io 18, 3 hinc moti tollunt fera signa manipli.
5.488  Pręuolat et notos dux pręuius ille petebat
5.489   Secessus; ludit tunc scommate pone


3571. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

uestit?"
5.521  Compellatque Compellatque. . . 526 ruebant] Io 18, 4-6 uiros, quemnam cępisse paratu
5.522  Contendant tanto; tunc uoce exercitus una
5.523  Nazarenum, inquit, se missos quęrere Christum.


3572. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

concessa licentia cędis.
5.533  Non Non. . . ictu] Io 18, 10 expectato Malcum mox Petrus ad aurem
5.534  Perculit, et capitis partem tunc abstulit ictu.


3573. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

ictu.
5.535  Increpat Increpat. . . 537 unde] Io 18, 11 hunc subito factumque coarguit ardens:
5.536  "Non opus hic ferro; quam primum, Petre, reconde
5.537  Vagina ferrum, commotus strinxeris


3574. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

sententia Legis
5.546  Versa retro; pateram pateram. . . 549 Dei] Io 18, 11 Genitor quam porrigit, illam
5.547  Non sinis, ut parens mandatis pectore lęto
5.548  Epotem, et quanto doceam seruanda timore


3575. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

Hinc facti sensim serpens obliuio pressit.
5.568  Erectis Erectis. . . 571 resultat] Io 18, 7 iterum placido sic digerit ore:
5.569  "Quem petere instructi modo uos contenditis armis?"
5.570  Nazarenum iterum missos compręhendere Christum


3576. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]


5.573  Tolluntur fluctus, et littora cuncta reclamant.
5.574  "Adsum Adsum. . . tutos] Io 18, 8 quem petitis: si me ergo quęritis", inquit,
5.575  "Hos sinite et liceat per uos discedere tutos."
5.576  Illicet inde abeunt cursu per


3577. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]


5.590  Maternas, illo illo. . . nudus] Lc 14, 51-52 raptori namque Iohannes
5.591  Dimissa fugiens aduenit sindone nudus.
5.592  Ereptus turbis rupes atque aspera saxa
5.593  Vix cursu tandem superauerat,


3578. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]


5.806  Iniecisse manus sanctę compręhensus iniquas
5.807  Iustitię, aeternis dabit unde et colla cathenis."
5.808  Attigit elapsus simul ac pia tecta Ioannes,
5.809  Confestim totis penetralibus omnia uersa:
5.810  Exoritur clamor, gemitu domus alta remugit.
5.811  Tunc formidatus multum dolor ossibus imis


3579. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

medio uenerabilis autor
6.110  Auspicium cępit dicendi: "Pręstat Pręstat. . . 114 pendet] Io 7, 51 agendis
6.111  In rebus nullo turbari pectora motu,
6.112  Et bene principio concordes legibus esse
6.113  Aeternis, alium trutinę non addere


3580. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]


6.171  Pandit iter Fortuna tamen tibi prospera coelo,
6.172  Non terris contenta caput pręponere Romam.
6.173  Inuentum in tenebris captiuum ducimus ipsum
6.174  Ecce Iouem, ni mox mergemur in aequore proni,
6.175  Exeret hęc apicem summo uictoria coelo."
6.176  Rursus et ambiguo mordebat carmine scribam:


3581. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]


6.193  Mortales illum longe pręstare ferebat.
6.194  Ante Ante. . . iniquę] Io 18, 13 tamen gens plena doli diuertit ad Annam,
6.195  Vt fraudem melius strueret tam cędis iniquę.
6.196  Hic honor est habitus seniori, quippe


3582. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]


6.201  Tunc introduci iussus simul adstitit, Annas Annas. . . illo] Io 18, 19
6.202  Dogmata doctrinę quę tradat quęrit ab illo.
6.203  "Nil


3583. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

quęrit ab illo.
6.203  "Nil Nil. . . 208 potestas] Io 18, 20-21 opus ut referam, docui quęcunque, licebat
6.204  Quippe omnes audire palam; uox publica nempe
6.205  Nostra


3584. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

larga potestas."
6.209  Vix Vix. . . 215 proterue] Io 18, 22 ea fatus, adhuc dicenti sustulit alto
6.210  Et pugnum incussit deiectum robore toto
6.211  In faciem, uultuque notę saliere


3585. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

respondere, proterue?"
6.216  Cui Cui. . . 221 facti] Io 18, 23 Cui. . . dicta] e marg. pro Hęc


3586. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

uindice facti."
6.222  Protinus Protinus. . . aedes] Io 18, 24 inde agitur, uinci rursusque iubetur,
6.223  Atque petunt Caiphę preciosi marmoris ,
6.224  Vtque adeunt, captum circum fremit ore tumultus.


3587. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

circum fremit ore tumultus.
6.225  Absorbet domus alta uiros, haud protinus ulla
6.226  Obstabant turbę iam claustra foresque patebant.
6.227  Forte aderat facti audito rumore Iosippus,
6.228  Quem Ramatha alta tulit Sophinis abdita saxis,
6.229  Prędiues Ramatha Helcanę patria inclyta quondam.
6.230  Expulit hic animi generosus mente


3588. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]


6.231  Contra omnes ausus Christum defendere solus,
6.232  Notus Notus. . . 235 iubebat] Io 18, 15 principibus, cunctis et ciuibus aeque,
6.233  Erroris uani contemptor in atria fertur.
6.234  Conspecto qui mox ingressus ad ostia Petro


3589. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]


6.329  Iurat terrenti excussus de mente timore.
6.330  Ast intro ingressus coram processit et inde
6.331  Sermonem doctus facili serit ore Iosippus,
6.332  Ad mortem sperans damnari haud posse Magistrum
6.333  Si modo legitimo cognoscant limite causam.
6.334  "Non


3590. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

emendans uitiati corporis artus.
6.380  Vidi Vidi. . . 384 iussum] Io 5, 1-10 ego nam nuper tam longum tempus ad undas
6.381  Vicino frustra positum iacuisse grabato,
6.382  Neruis cui gressus contractis nulla facultas,


3591. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

Iesu
6.395  In laudes, agitur cuneis turbatus, et et. . . 406 dierum] Mt 26, 61; Mc 14, 57-58; Io 2, 13-19 alter
6.396  Succedit, iam quo conuincat ferre repertum
6.397  Protestans, subito dicenti exordia turgent.
6.398  Diruta templa solo, multo


3592. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

turbę.
6.426  Educunt Educunt. . . 437 relinquit] Mt 26, 69-75; Mc 14, 66-72; Lc 22, 55-62; Io 18, 25-27 primo tunc rursus in atria uinctum,
6.427  Egressoque oculis occurrit Petrus ad ignem
6.428  Ancilę rursus per iurgia sęua petitus:


3593. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]


6.488  Dehinc alapa obducto iam densior incidit, atque
6.489  Diuinare iubet ludens percussor opertum
6.490  Quis colaphum incussit; gliscunt iocularia plagis.
6.491  Hic aderant lapsi superum de sedibus olim
6.492  Spectantes, quonam tandem sententia


3594. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]


7.22  Postibus Postibus. . . 26 Paschę] Io 18, 28 egresso Christus mox sistitur, illum
7.23  Inde resistenti referebat ad hostia scribę
7.24  Mortis agi tunc turba reum, quem festa tenebat


3595. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]


7.42  Quidam sic medio sermonem occępit et inquit:
7.43  "Non Non. . . 47 quiuit] Io 18, 30 tam maturo frustra tot tempore, prętor,
7.44  Adsumus, et uinctum stipati milite multo
7.45  Offerimus, pridem


3596. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]


7.100  Montanę incipiens Iudęę a finibus omnem
7.101  Lustrabat tractum circum lateque iacentem
7.102  Suadebat peragrans Galilęam, sępe secundas
7.103  Qua reuocat Iordanus aquas retroque pererrat,
7.104  Hac legis documenta serens ignota recentis.
7.105  Non lassabatur populorum cogere turmas,


3597. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

stetisse fidem Iudęa in gente decusque
7.271  Egregio generi, leuius leuius. . . tueri] Io 19, 12 si puniat, illum
7.272  Cęsareas partes grata non mente tueri.
7.273  Iniectum dubium prętorem pectore mouit,


3598. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]


7.289  Vertitur ut uariare uidet mutabile vulgus.
7.290  Continuo Continuo. . . 298 ora] Io 18, 33-34 ingressus quam plurima pectore uoluit
7.291  Atque introduci dubius mandauit Iesum.
7.292  Astitit ut, placido repetens sermone rogabat:


3599. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

illico comprimit ora.
7.299  "Non Non. . . 301 illos] Io 18, 35 ego Iudęus, non uestrę legis alumnus,"
7.300  Ille refert, "populus seniorum, et detulit omne
7.301  Tete consilium: quid tantum offenderis illos?"


3600. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]


7.302  Mox Mox. . . 312 recessu] Io 18, 36 Christus nuper respondit rite petitis:
7.303  "Quid me de regno scitaris? Pręstitit amplam
7.304  Res non illa fidem castrensi robore tuta est


3601. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

semota recessu."
7.313  "Hoc Hoc. . . 318 tenebit] Io 18, 37 quodcunque tamen regnum est, regemque necesse
7.314  Temet", ait, "quamuis degas non milite septus."
7.315  "Tu me nunc regem testaris, nempe fatebor


3602. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

hic documenta tenebit."
7.319  "At At. . . uerum] Io 18, 38 quid uerum?" inquit. Dicto Dicto. . . 333 abibit] Io 18, 39


3603. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

uerum] Io 18, 38 quid uerum?" inquit. Dicto Dicto. . . 333 abibit] Io 18, 39 tunc protinus exit,
7.320  Iudęosque petit, coramque ut constitit, inquit,
7.321  Ingenio tentans hominem subducere morti:
7.322  "Non culpam


3604. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

defensus abibit?"
7.334  Impulit Impulit. . . acerbo] Io, 18, 40 in uerbo seniorum curia turbas,
7.335  Barrabas ut potius fato seruetur acerbo.
7.336  Heu mentem uesanam hominum moremque


3605. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

Christo faciam quando dimittere cędis
7.351  Vrbe reum factę libuit?" Iubet Iubet. . . miles] Io 19, 1 illico fustes
7.352  Expediat miles: talem tunc aduocat artem,
7.353  Conspectu misero si mouerit effera corda,


3606. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

circum: nostra et uicina propinquat
7.411  Spes hodie; lęto superato huc uictor adibit,
7.412  Cuius progeniti cunabula nouimus olim,
7.413  In caput et sparsos latices Iordanide ripa."
7.414  Inter selectos quidam sic ore serebat,
7.415  Cum mox cęlestis dubiis apparuit Ales.
7.416  "Commoti monstrisque nouis et luce recenti


3607. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]


7.482  Horribilis primo speciesque miserrima uisu.
7.483  Vtque Vtque. . . 488 abire] Io 19, 4-5 animo prętor ducebat corda moueri
7.484  Posse sacerdotum si demum cernere plagas
7.485  Contingat totis impressaque uerbera menbris,


3608. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]


7.491  Ipse suam tacito repetebat pectore noctem.
7.492  Hic Hic. . . 495 ponat] Io 19, 6 sonuit dudum lectis urgentibus urbis
7.493  Quę subito audita est late uox fracta per auras:
7.494  "Tolle illum, iam tolle", sonat, "damnatus agatur,


3609. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

iam totum pectus hiabat.
7.578  Constitit Constitit. . . 605 auebat] Mt 27, 27-29; Mc 15, 16-18; Io 19, 1-2 at Christus simulac deductus in aula,
7.579  Hic noua tormenti facies exorta: repertus
7.580  Saltibus incultis, inter uepreta rubosque


3610. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]


7.711  Hunc iterum optauit, coram dehinc talia fatur:
7.712  "Ecce Ecce. . . 718 ista] Io, 4-5 hic assistet, culpę prętendere causam
7.713  Quo nemo ualeat, si poenam deluat insons."
7.714  In dicto egressus cocco sertisque reuinctus


3611. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]


7.719   Eia Eia. . . 728 necandum] Io 19, 6 Eia] e marg. pro tunc


3612. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

necandum."
7.729  Instabant Instabant. . . 732 ortu] Io 19, 7 contra, patriam hic opponere legem,
7.730  Contendunt tum


3613. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]


7.738  Atque uagam lucem passim per tecta refundunt.
7.739  Multa Multa. . . 741 iuuentę] Io 19, 8-9 agitans mente ingressus prętoria Christum
7.740  Accersit, repetens dehinc ordine singula quęrit
7.741  Et genus, et patriam, et primę rudimenta


3614. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

pelago alluitur, furibundo et tunditur Euro.
7.744  Pertesum Pertesum. . . 747 uinclis] Io 19, 10 tandem frustra tentare rogando
7.745  Atque ait: "An ne


3615. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

dimittere uinclis?"
7.748  His His. . . 756 malignę] Io 19, 11 contra reddit: "Nullum, Pilate, fuisset
7.749  In me ius tibi, permissum nisi Lege superna
7.750  Hoc foret et certo constarent ordine fata.


3616. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

gentique malignę."
7.757  At At. . . 763 dicta] Io 19, 12 contra insanis populus clamoribus instat,
7.758  Non aliter uisus nisi sola prorsus Iesu
7.759  Morte satisfieri, quo circa his uocibus infit:


3617. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

dudum nos iam breuis hora morantes,
8.116  Et qua uertendum nobis, quoue usque petendum
8.117  Incerti uacua ne forte erremus in urbe."
8.118  Dixit et in dicto factus tunc ante Iohannes
8.119  Pręibat prima tinguens lanugine malas.
8.120  Interea exoritur nouus ad prętoria clamor,
8.121  Ecce foras cum ad solium processit Iesus


3618. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

iussa silentia gestu.
8.125  "Ecce Ecce. . . 129 olli] Io 19, 5 hominem uobis", inquit, "quem inuadere regnum
8.126  Est metus: heu quali nunc, quęso, accingitur arte
8.127  Tortus et horrenti redimitus tempora rubo,


3619. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

olli!"
8.130  Conspecto Conspecto. . . reclamant] Io 19, 6 populus clamorem tollit Iesu,
8.131  Atque cruci figi prętoria tota reclamant.
8.132  Crebrescit,


3620. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

reclamant.
8.132  Crebrescit, Crebrescit. . . 136 Cęsar] Io, 19, 5 dum eadem repetunt, oriturque tumultus.
8.133  Dicendi spacio correpto Pontius inquit:
8.134  "Anne


3621. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]


8.136  "Nullus rex nobis, nisi Cęsar!" Cęsaris Cęsaris. . . 139 necandum] Io 19, 16 Hecho
8.137  Arreptum referens redit illicet ultima nomen.
8.138  Vix expugnatus uesanis uocibus, ollis


3622. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

libitoque necandum.
8.140  Sed Sed. . . 144 stabat] Io 19, 19; Mt 27, 37; Lc 23, 38 memor, actorum rationem lege teneri
8.141  Reddere, cur, uisum scribi, sententia dicta est,
8.142  Hinc placet elogium simulati criminis aedi:


3623. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]


8.343  Pascit, secessus sublimis sede recepto
8.344  Proh Proh. . . retinent] Mt 27, 35; Io 19, 24 medio digitoque micant, et parta trophea
8.345  Christi ui retinent, Baratroque


3624. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

Mox tracto figuntque pedes et totus inhęsit,
8.367  Elogiumque Elogiumque. . . apte] Io 19, 19; Mt 27, 37; Lc 23, 38 caput supra deponitur apte.
8.368  Expediere crucem simulac, mox milite turba
8.369  Dimota circum uacuo stetit area


3625. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

nil prorsus perditur usquam:
8.371  Namque Namque. . . una] Mt 27, 38; Mc 15, 27; Lc 22, 37; Io 19, 18 laboratum circum non segnius ipsos
8.372  Latrones, opus et studium par perficit


3626. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

aceto:
8.425  "Romanas euade manus, et reice iussa,
8.426  Si tantum spectatus ades modo gentibus istis!"
8.427  Hęc fatus tum multa iocis addebat. At At. . . 430 prompto]† Lc 23, 34 ille
8.428  Nil


3627. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

prompto.
8.431  Iniuncto Iniuncto. . . 434 olim] Io 19, 23-24 interea perfunctus munere miles
8.432  Cessauit postquam, licuitque per ocia, ludum
8.433  Instituit, domini lęna super alea iacta est,


3628. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

prędictum uatibus olim.
8.435  At At. . . 441 esse] Io 19, 21; Ps 22, 19 simul accessit senior tunc, tunc]


3629. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

esse.
8.442  Reicit Reicit. . . 445 mouere] Io 19, 22 hos pręsesque iratus dicta refellit:
8.443  "Obiectum quoniam in causa non constitit unquam,
8.444  Atque, utcunque", refert, "potuit, sententia lata est,


3630. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

nomen, sedes angusta moranti
8.520  Engadde generi campis nemorique relegat,
8.521  Quos cernit tolli maiori in sidera raptu.
8.522  His dum ageret uotis obnoxia pectora Ioseph,
8.523  Mortales agitans iam corde relinquere curas,
8.524  Ignarum teneant ni prouida fata futuri.
8.525  At minus haud sordes purgabat pectoris ille:


3631. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]


8.574  Nubilis, hanc etiam cęlestia monstra iubebant
8.575  Nubere, uir signis certis ostenditur ultro.
8.576  Nulla mora, ecce palam tractus comparuit ipse
8.577  Ioseph, coelesti monitu consentit uterque
8.578  Et posthac casti degebant coelibe uita,
8.579  Virginitate pares et uoto pectoris uno,
8.580  Nobilitas generis quibus una et gratia


3632. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]


8.584  Fortunę quas non iniuria commouet unquam.
8.585  Non Non. . . 593 habeto] Io 19, 26 alias etiam suus expectauerat hęres,
8.586  Atque ideo, cui iam rerum possessio nulla,
8.587  Mater erat census sola hęc, et census amicus.


3633. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]


8.595  Profudit lachrimas, magnum pressitque dolorem:
8.596  Afflictam uires sensim roburque relinquunt.
8.597  Non animi compos iuxta tristisque Ioannes
8.598  Languentemque sinu excępit tenuitque cadentem.
8.599  Conspectusque dolor pendentem sauciat: utque


3634. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

tenuitque cadentem.
8.599  Conspectusque dolor pendentem sauciat: utque utque. . . 602 aceto] Io 19, 28-29
8.600  Cuncta sibi dudum ad finem perducta notauit,
8.601  Ecce sitim fassus petit alta uoce per auras.
8.602  Nec mora,


3635. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]


8.606  Quod non detrectant seruato more scelestis!
8.607  Delibans Delibans. . . fatetur] Io 19, 30 utcunque tamen clamauit Iesus,
8.608  Ac consumari in sese prędicta fatetur.
8.609  Continuo


3636. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

nec non] suprascr. pro soror non pręgrandi corde Iosippus
8.731   Haud Haud]


3637. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]


9.312  Desertasque cruces et menbra exanguia circum.
9.313  Ecce Ecce. . . 315 ora] Io 19, 34 latus subito defuncti lancea fodit,
9.314  Vtque semel via fit, largus cruor emicat inde,
9.315  Eiectusque simul ferientis perluit


3638. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

perluit ora
9.316  Protinus Protinus. . . 322 oras] Io 19, 35 Protinus. . . 322 oras] e marg.


3639. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

moles.
9.326  Protinus Protinus. . . 333 morte] Io 19, 31-32 inde alacri statuunt pręscripta tyroni,
9.327  Latronum duro qui frangat uerbere crura.
9.328  Plebs ritu nimium fraudari cauta parentum,


3640. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

Prętorem. . . 340 ferebat] Mc 15, 42-45 interea pręsenti pectore adiuit,
9.335  Affatusque simul facili sermone Iosippus
9.336  Poscebat corpus tollendi libera iura.
9.337  Ipse diu dubius, si tandem occumberet ille,
9.338  Vt nouit, serie quę rettulit omnia miles


3641. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

passim circumdata muro,
9.349  Quo Quo. . . recisum] Mt 27, 60; Lc 23, 53; Io 19,41 nondum positus quisquam, de more sepulcrum
9.350  Namque recens stabat rigida sub rupe recisum.


3642. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

positus quisquam, de more sepulcrum
9.350  Namque recens stabat rigida sub rupe recisum.
9.351  Huc iubet inferri rauca iam uoce Iosippus.
9.352  Angustus quamuis aditus de parte patebat
9.353  Eoa, spacium tamen intus latius intrat
9.354  Atque cauat circum subducta fornice saxum:


3643. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

iussum quo tunc exangue cadauer.
9.357  At At. . . 361 amictu] Io 19, 39-40 mos, corporibus regum seruatus humandis
9.358  Purpureos tellus quacunque excurrit ad ortus,
9.359  Exhibitus notis extremum in


3644. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

spectanti ea pręmia demum.
10.58  Parte Parte. . . 61 Magdalene] Mt 28, 1; Mc 16, 1-2; Lc 24, 1; Io 20, 1 alia gressus in campum et plana ferebat
10.59  Fęmineus cętus. Celeri dux pręuia passu
10.60  Incedit secumque animo diuersa uolutat


3645. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]


10.99  Et uultu lachrimę manabant talia fanti.
10.100  Villicus Villicus. . . 106 ille] Io 20, 15 huic uisus retro simul ora ferenti.
10.101  Amento pręcincta uiri uestigia pero
10.102  Ambit, cui latis humeris sua rastra locantur.


3646. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

coelauerit ille.
10.107  "Heus", Heus. . . 114 paterna] Io, 20, 16-17 inquit," Maria", in dicto caligo recessit,
10.108  Quę męstę iamdudum oculos prętenta tenebat,
10.109  Adque suos collapsa pedes ait: "Euge, Magister!"


3647. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]


10.312  Autoramentumque Autoramentumque. . . 315 secetur] Io 20, 22-23 rei modo constet ut inde,
10.313  Magni uim uobis hodie communico iuris,
10.314  Claudere, seu potius quid uisum aperire uicissim,


3648. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

culpa secetur."
10.316  Et Et. . . 327 palmam] Io 20, 24-29 tunc forte aberat conuentu scilicet illo,
10.317  Christus cui uisus, Thomas cognominis Anceps.
10.318  Huic uisum narrant et singula uerba locuti;


3649. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]


10.344  Contingat sobolem diuam agnoscentibus illum.
10.345  At At. . . 351 Natanael] Io 21, 2 postquam tristi deponens pectore curas
10.346  Piscatum Petrus iam tenderet, expedit una
10.347  Retia, deducit lembum tonsasque reponit,


3650. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

Huc secum subeunt Zebedei pignora, Thomas
10.350  Et subit, huc huc. . . Natanael] Io 1, 47 quondam laudatus uoce Magistri
10.351   Natanael. Subigunt conto, mox carbasa malo
10.352  Excutiunt; uolat illa, uiam dum persecat


3651. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

perluit unda,
10.367  Et Et. . . 369 salusque] Io 1, 28-29; Mt 3; Mc 1, 1-11; Lc 3, 1-22 qua Bethole testantis conscia Vatis
10.368  Insonuit quando late uox missa per amnem:
10.369  Ecce stetit medio rerum spes uera


3652. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

Et circum passim spumantia littora canent.
10.380  Astitit Astitit. . . 385 laborem] Io 21, 4-5 hic subito compellans uoce Magister:
10.381  "Heus pueri, recte captura an cesserit", inquit,
10.382  "Ecquid quod uobis epulis superarit habetis?"


3653. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

pensare laborem."
10.386  "Eia Eia. . . 394 cernunt] Io 21, 6 agite in dextram laxentur retia puppis,
10.387  Hac dabitur, tenuis nec uos fortuna sequetur!"
10.388  Dixit, at ut moniti, parent non segnius olli.


3654. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]


10.397  Emersere simul donec iuga prodita ponto,
10.398  Vtque Vtque. . . 403 aberant] Io 21, 7-8 prope accessum, melius diluxerat utque,
10.399  Ex uultu Dominum cognouit et ore Ioannes.
10.400  Annuit hic Petro, simul ille incingitur, atque


3655. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

Vtque. . . 403 aberant] Io 21, 7-8 prope accessum, melius diluxerat utque,
10.399  Ex uultu Dominum cognouit et ore Ioannes.
10.400  Annuit hic Petro, simul ille incingitur, atque
10.401  Insilit et pelago uestigia pressa ferebat.
10.402  Ast alii lembo remeant, duo iugera namque


3656. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

duo iugera namque
10.403  Inde aberant; simul simul. . . 415 esse] Io 21, 9-12 illati iam littore in ipso
10.404  Comperiunt prunas ac piscem desuper, una
10.405  Et panem iuxta; hinc illos affatur Iesus:
10.406  "Huc


3657. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

scilicet esse.
10.416  Vtque Vtque. . . 431 unquam] Io 21, 15-18 epulis finis, uerbis efflagitat inde,
10.417  Prę cunctis aliis si sese Petrus amaret.
10.418  Ille ait: "Haud latuit, quod sane et diligo nosti."


3658. Beneša, Damjan. De morte Christi, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

speraueris unquam."
10.432  Olli Olli. . . 439 curę] Io 21, 19-22 sic obitum pręnuntiat ore futurum,
10.433  Surgentes fidei quo iam clarauerit annos.
10.434  Hic soluens cętum surrexit, pręcipit inde


3659. Beneša, Damjan. Epicedion in morte Jacobi Boni,... [page 136 | Paragraph | Section]

Ultima, demum eadem moriens in vota quievit:
87  Et sic iam fratrum (quos condidit ante) superstes.
88  Susceptis liberis natu nam maximus horum
89  Effertur primus rara probitate Joannes,
90  Amplis iam Patriae perfunctus honoribus olim.
91  Post, utroque Simon sed iunior, occidit illum,
92  Orando quo non fuerat praestantior alter:


3660. Grangya, Petar. Epistolae duae, versio electronica [Paragraph | Section]

canonico Ecclesie Zagrabiensis fratri honorando. padwe vel Pathavij. cito. Salutem, Venerande Frater. Ne Reverendo Domino Preposito sis oneri et gravamini quoquomodo, ut ex verbis Domini Joannis Secretarij Magnifici Domini Wolffgangij Gywlay accepi, in aliam habitationem, quam hactenus pariter tenuistis, te transferas, significesque qualem pecuniam et quantum tibi ipse dedit, ut cum domino Martino Provisore in Jazka verum computum facere valeam. Nam fraus et dolus nemini


3661. Grangya, Petar. Epistolae duae, versio electronica [Paragraph | Section]

Deinde consequenter mihi describas, infra quod futurum tempus pecunia hactenus missa sustentari possis, quo per suffragia non procedamus. Item si tempus vacabit, accedas Venetias sine tumultu, et per consequens ad officinam Lucantonium de Giunta, Florentinum librarium, qui olim impensa Johannis Pap, librarij Budensis de anno Domini quingentesimo quinto sub presulatu Luce Episcopi Zagrabiensis Patroni Breviarium stampavit, interrogesque ab eo vel suis heredibus, quantum IIC imprimere vellet ad omne maius et minus, quod mihi statim describas et


3662. Vrančić, Mihovil. Error devius virginis Ruthenae,... [page q7v | Paragraph | Section]

mille cruentus aper, (120)
121  Quam mea virginitas totos seruata per annos
122   Turpiter hic adeo contemerata cadat.
123  Quis nescit iuuenum quam sit petulantia vęcors?
124   Quippe frui censent virginitate iocum.
125   Et nox ipsa nihil suadet moderabile, noctis (125)
126   'Tu quoque', clamabunt, 'praeda cupita venis.'
127  Adde quod omne nefas loca suadent abdita syluę;
128   'In syluis', dicent,


3663. Vrančić, Mihovil. Error devius virginis Ruthenae,... [page q8 | Paragraph | Section]


143  Quod si visa forem prius his, quam vidimus illos,
144   Errori posset parcere quisque meo.
145   At si sponte petam iuuenes tot sola, putabunt (145)
146   Quaesitum Veneris me in nemus isse iocos.
147  O si quae nostrum tegerent velamina corpus
148   Rustica, velamen nunc mihi molle nocet!
149  O facies, quae me laedet, si ignobilis esset:
150   Vae miserae, contra me mea forma facit!


3664. Bolica, Ivan. Descriptio Ascriviensis urbis,... [Paragraph | Section]

DESCRIPTIO SINUS ET URBIS ASCRIVIENSIS. 1) Urbs Ascriviensis = id est Ascrivium recte Acruvium, sive Catharus Per D. Ioannem Bonam de Boliris nobilem Catharensem ad Heliam Zagurium concivem suum.
Ascraei quae sacra senis, quae flumina, quaeque,
Vermanos 2) Vermanus, mons = ital. Vermano,


3665. Bolica, Ivan. Descriptio Ascriviensis urbis,... [Paragraph | Section]

Mox et templa ardua Marci 52) Templum S. Marci Ev.
Quae subito contra (nam diuidit area parua)
Praeuius ille Dei, quo nullum secla tulere
Maiorem, veteris defensat culmina templi. 53) Templ. S. Johannis Baptistae vulgo "Del Portello".
Longa via est, Vrbis cum se se in portibus effert
280  Duplex ara tibi, Christi huic Mater, 54) Templa S. Mariae et S. Luciae Virg. et M. dicta "De


3666. Bolica, Ivan. Descriptio Ascriviensis urbis,... [Paragraph | Section]


Obiicitur Benedictus. 57) Templ. S. Benedicti. Crux huic proxima sedem 58) Templ. S. Crucis.
Vendicat, atque noui reserat sacraria Coetus. 59) Monasterium Monialium S. Joseph.
Hic vbi et Andreas 60) Templ. S. Andreae Apostoli supra fontem S. Crucis, quondam in Clausura S. Joseph reseratum est. extrema in parte recondit
Non ingens templum, at plenis altaria donis.


3667. Bolica, Ivan. Descriptio Ascriviensis urbis,... [Paragraph | Section]


Vendicat, atque noui reserat sacraria Coetus. 59) Monasterium Monialium S. Joseph.
Hic vbi et Andreas 60) Templ. S. Andreae Apostoli supra fontem S. Crucis, quondam in Clausura S. Joseph reseratum est. extrema in parte recondit
Non ingens templum, at plenis altaria donis.
290  Cui propriore tholo, sed non subducta tuetur
Templa Senex, 61) Templ. S. Antonii Abatis. ipsoque viae se limite claudit:


3668. Bolica, Ivan. Descriptio Ascriviensis urbis,... [Paragraph | Section]

tholo, sed non subducta tuetur
Templa Senex, 61) Templ. S. Antonii Abatis. ipsoque viae se limite claudit:
Hic et Magdali de nomine Magdalena. 62) Templ. S. Mariae Magdalenae sub Eccl. S. Joseph.
Tum Virgo stat cincta rotis, 63) Templ. S. Catharinae. irasque minaces
Negligit. Ast arcem quae te hinc via ducit ad ipsam
295  Erigitur medio tractu, medioque recumbit.
Templum


3669. Vrančić, Antun. Epistulae anni 1538, versio... [page 37 | Paragraph | Section]

Audiens te, Valentine charissime, in patriam jam rediturum tandem, summam voluptatem accepi; majore nunc afficior tristitia, quum redire differas. Si de loco ac statu tuo dubitas, frustra id agis. Nam hic tibi omnia sunt integra et ex sententia successura. Apud Joannem Statilium, episcopum Transsylvanum, avunculum meum, quemadmodum Michael Farnae tecum perfecit, poteris habere conditionem non contemnendam, apud vero regem etiam optandam consequeris. Redeas tantummodo, nec ultra immoreris, posteaquam et quae Germanus Enyo turbaverat, pacata sint, et a


3670. Vrančić, Antun. Epistulae anni 1538, versio... [page 17 | Paragraph | Section]

negotiis consilium celeritatemque maturrimam, ubi usuvenerit, pro mediocritate mea soleo commendare, si paulo constantior et minus praeceps esset, studeretque parsimoniae, neque ex novis rebus, quas Aloisius Gritti moliebatur in Hungaria, spes suas dum festinat assequi, ingratitudine sese erga Joannem regem infecisset. Nova nulla scribo, quum ipse melius scias, si quae sunt. Sunt autem veteres ignes et incendia, novi vero luctus et angustiae ac mala universa, quae jam inde a clade Mohachiense nobis minitantur, utinam non opprimant.


3671. Vrančić, Antun. Epistulae anni 1538, versio... [page 13 | Paragraph | Section]

ex Transalpinis in aulam redeunti, litteras ad me dederis nullas. Porro, si te tam cito aut immemorem mei effectum esse, praesertim recens inter nos revocata memoria, aut ad me scribere, hominem non solum amicum verum et fratrem pene tuum gravari putarem, equidem stentoreo clamore querer et ad Jovem conciliatorem provocarem, teque tam diu fraternis stimulis lacesserem, donec istud ipsum silentium tuum necessitudinis nostrae crassatorem dirimerem, et vocalem redderem. Nam quod ad me attinet, quamquam facilius invitatus respondeo, quam invitem, invito tamen, doque operam, ut te vel ex hoc


3672. Vrančić, Antun. Epistulae anni 1538, versio... [page 13 | Paragraph | Section]

tuarum efflagitatio, tute judices, et pro amicitia nostra expendas. Caeterum si litteras tuas interdum legero, leges crebro et tu meas, ac aeque copiosas et plenas amoris, ut fuerint tuae, idque, ut ingenue de me polliceri non dubitem, ita de te sperare facile inducor. Venio ad Joannem Hontherum virum doctum et clarissimum, de quo nuper plura coram, ac de eo quid scribam? Mihi certe si vel de ipsa fama charissimus est et optatissimus, Deus bone, quantus meae erga eum dilectioni cumulus accederet, si de facie cognoscerem? Dici profecto vix potest, quam valde amicum me,


3673. Vrančić, Antun. Epistulae anni 1538, versio... [page 12 | Paragraph | Section]

existimo nova esse, quum jam inde a conciliata Turcae amicitia semper nobis et timenda et exspectanda fuere. Solimanum imperatorem Turcarum omnino irati animi erga nos esse, non dubiis argumentis percipimus, nec alia causa est, quam quod in mutuam concordiam principum christianorum proxime factam, Joannem quoque regem nostrum ivisse, et sanctissimae eorum unitati nomen dedisse, cumque Romanorum rege Ferdinando pacem composuisse intelligat. Quare potiri hoc regno festinat, quo privati, Christiani debiliores reddantur, ipse vero commodius arma ipsorum sustinere atque arcere possit, sciens


3674. Vrančić, Antun. Epistulae anni 1538, versio... [page 23 | Paragraph | Section]

dexteram suam, et procul dubio cum Solimano pugnabimus. Istic, ut confidimus, in urbe Roma orabitur ab ecclesia pro fratribus, reddetisque Hungaris saltem hoc genere officii vices gratitudinis, qui a tot saeculis pro Christianitate belligerant et certe belligerabunt, ferroque infidelium, una cum Joanne rege suo malunt interire, quam perpetuo servire tanto tyranno. Habes publicarum rerum omnium faciem, in his nunc sumus; quae succedent, Deus scit. Ennio Verulano, cardinali, inquam, nostro


3675. Vrančić, Antun. Epistulae anni 1540, versio... [page 204 | Paragraph | Section]

Vale. Albae Juliae Transylvaniae kalendis Martii M. D. XL. Antonius Verancsics Joanni Regi. Probe humano ingenio comparatum est, ut severitate senum juvenes gubernentur, hique maxime obtemperent, maxime illi imperent; quodque senibus pro eorum aetate aliquando licuit,


3676. Vrančić, Mihovil. Antonio fratri epistula, versio... [page 70 | Paragraph | Section]

Video, frater charissime, fortunam hanc meam infaustissimam qualibet hora, quolibet momento transformare se in pejorem, et in dies quaerere viam ac modum, quo me in novas indignationes avunculi nostri, Joannis Statilii, immergat. Non ignoras, arbitror, me anno elapso ea de causa Hungariam reliquisse, ut locum huic fortunae adversae darem, et quum gratiam acquirere non potuissem, odium saltem evitare pro lucro duxeram. Quum velut ex insidiis iter Gallicum mihi objicitur, mel pro veneno, album pro


3677. Andreis, Franjo... . Commentarius rerum actarum... [page 23 | Paragraph | Section]

dominus petit a domino meo, tandem edissere. Existimo, inquam, constare V.re M. dominationi quo iure Hungarie Regnum pertineat ad Sacr.Reg.Ma.; petit igitur atque etiam rogat illud ab Imperatore vestro sibi dari iis conditionibus quibus Joanni dederat. Persuasum est christianis omnibus, quod vester Imperator Hungariam per se non retinebit: nemini autem illud iustius maioreque cum laude atque securitate dabit, quam serenissimo domino meo, primo quia multo gloriosius est regna donare quam eripere;


3678. Andreis, Franjo... . Commentarius rerum actarum... [page 25 | Paragraph | Section]

Quid, inquit, estis astrologi, ut divinare potueritis, Ludovicum regem absque filiis esse decessurum? Homines, inquam, prudentes cogitant que accidere possunt, mors et vita hominis in manu Dei est. Igitur mortuo regi Ludovico serenissimus rex meus expulit Hungariam Joannem, qui in illud regnum nullo iure irrepserat, tamdiuque tenuit integrum consensu totius gentis de more patrie coronatus, donec vires vestre non prevaluissent. Deinde interrogavit de numero gentium: quis eas mitteret, an venirent cum voluntate V.re M.tis? Ego non


3679. Andreis, Franjo... . Commentarius rerum actarum... [page 25 | Paragraph | Section]

non prevaluissent. Deinde interrogavit de numero gentium: quis eas mitteret, an venirent cum voluntate V.re M.tis? Ego non potui negare, quin cum voluntate V.re M. venirent. Declaravi etiam numerum militum et unde mitterentur. Que omnia confessus est Jonus Beg, se Venetiis audisse. Addidi preterea, christianos principes et status Imperii constituisse, tandiu bellum alere, etiam si per decennium opus esset, donec Budam recuperent. Quid ita? inquit. Existente, inquam, Buda in manibus Christianorum nemo se commovit.


3680. Andreis, Franjo... . Commentarius rerum actarum... [page 25 | Paragraph | Section]

mirum in modum, magnaque presidia in ea teneatis, unde Thurci terras serenissimi domini mei crebris excursionibus vastant incenduntque, ac sub meum discessum de Vienna civitatem Jaurinum depredati sunt ac inflamaverunt, non putant se tutos in domibus suis, si Thurci Budam tenuerint. Hic Jonus Beg summissa voce dixit: Cussì, quod placeret illi, si huiusmodi rationibus induci possent, ut Budam V.re M.ti redderent. Hec omnia ad verbum iussit Bassa advocato notario perscribi. Sunt et alia verba inter nos sequuta, sed non alicuius


3681. Andreis, Franjo... . Commentarius rerum actarum... [page 27 | Paragraph | Section]

ser.mo non gravandolo con le condition troppo dure. 7. [Tertium colloquium cum Solimanno Bassa] His peractis fui multos dies in hospitio expectans responsum. Postea petii colloquium Solimani Basse. Consensit, vocatus sum. Aderat Jonus Beg et alius interpres. Diu, inquam, hic hereo, mora hec inutilis est. Serenissimus dominus meus avide meum reditum expectat, quuum videbit, sibi non responderi neque me dimitti, desperabit de pace et ipse hostilia cogitabit. Dum res integre sunt, mititte me per


3682. Andreis, Franjo... . Commentarius rerum actarum... [page 27 | Paragraph | Section]

interprete, an etiam alie fuissent litere. Negavit interpres. Tandem, quum non esset inventum quicquam, quod iure mihi obesset, nec ipse auderet fidem Imperatoris reprehendere, dixit: Hec est voluntas Imperatoris, ut tantisper hic sedeas, donec te dimittat Jonus Beg mirabatur, in quem eventum tamdiu detinerer. Hinc recta profectus sum ad Rhustam Bassam. Recensui illi verba Solimani Basse de responso Imperatoris. Non est, inquit, hoc responsum, ibis cum alio responso, fortasse cum meliore (hec autem


3683. Andreis, Franjo... . Commentarius rerum actarum... [page 28 | Paragraph | Section]

significabo tibi; credidit rex tuus, nos esse faciliores femina. Non potuit Budam recipere ab una femina, et ea quidem Polona qui vilissimi hominum sunt, et putavit, ab imperatore nostro se recepturum. Existimabam, quod de discessu nostri exercitus iocaretur, aut aliquid vellet a me expiscari. Quis enim facile crederet, exercitum tam validum, tam instructum, qui universis viribus Thurcorum opponi potuisset, vix tentata oppugnatione, nulla existente causa metus recessisse an fugisse; dixerim: haud scio. Itaque


3684. Andreis, Franjo... . Commentarius rerum actarum... [page 30 | Paragraph | Section]

ex Adrianopoli progrediatur. Credo, sic instructum fuisse ab Rhustan Bassa. Ulama Beg enim ab ipso dependet, est ei simultas cum Solimano Bassa. Hic etate, honore, opibus, rebus gestis superior est, illi spiritus addunt gratiam et affinitas principis. Jonus Beg semper est cum Solimano, Rhustan me presente nunquam eum admisit, nec permisit, ut cum eo loquerer. Itaque vellet honorem, laudem composite pacis ad se trahere. Nam si recta legati mitterentur Constantinopolim, sine dubio omnis honor ad Solimanum concederet,


3685. Vrančić, Antun. Magdalenae Millaversiae, versio... [page 214 | Paragraph | Section]

florem; mores imprimis ab omni avaritia Corynthiaca alienos, modestiam dein jucunditati, comitatemque affabilitati copulatam; musicae postea scientiam, in qua sic voce, sic pollebas fidibus, ut quum seu Lydios modos, seu Jovios addam, et reliqua, quibus facile cedunt, Venetos movere maluisses, Ariona vincere et Argum sopire posse haud dubie mihi videbaris; ingenuitatem postremo ac elegantiam actionum, quam in Te tam solidam tam raram cognovi, ut a Trojana


3686. Andreis, Franjo... . Dialogus philosophandumne sit,... [page aii | Paragraph | Section]

partim vt post ingentes erumnas tuo iucundissimo conspectu sapientique oratione recrearer: non enim abhorres ab eorum congressu (quacumque fortuna sunt) quos tui cupidissimos et obseruantissimos esse cognoscis, partim alios quoque fautores et amicos inuiserem: praecipue excellentissimum Ioannem Comitem a Tarnow Castellanum Cracouiensem, pace belloque clarissimum, Reuerendissimum et amplissimum Samuelem Episcopum Plocensem, Cancellarium Regni Poloniae, mansuetudine, pietate, eloquentia facile principem, Nec non praestantissimum Stanislaum de Lasko Palatinum Siradiensem, consilio,


3687. Andreis, Franjo... . Ad optimates Polonos admonitio,... [page 16 | Paragraph | SubSect | Section]

incrementa, et gloria gentis nostrae utamur: atque sub eo militaris disciplinae magistro, belli gerendi rationes ediscamus, ac radices eas in hoc regno agere permittamus. Habemus ducem et magistrum ad eam rem expeditum, sub quo, quam celeriter miles in rebus gerendis proficiat, clarissimi viri Ioannis Zamoscii, ingenium docile magnifice testatur. Cum quo, si Illustrissima Magnificentia vestra in Republica gubernanda, armis tractandis, regiis consiliis exequendis se coniunxerit; certam salutem et nobis, et universo regno polliceri poterimus. Quod equidem Illustrissimam Magnificentiam


3688. Andreis, Franjo... . Ad optimates Polonos admonitio,... [page 20 | Paragraph | SubSect | Section]

poenitebit in hac ingenii fortunarumque tenuitate, quidquid diu experiundo salubre cognovimus, ad publicum usum per occasionem tradere. Quod quidem fecimus, et Posnaniae nuper abs te liberaliter accepti, quum quaedam de philosophia commentaremur, et proximis diebus in meo accessu ad Illustrissimum Ioannem Comitem a Tarnov Castellanum Cracoviensem omni genere laudis cumulatissimum, quem ego (nec me fallit amor) iudico cuivis praestantissimorum huius aetatis ducem scientia rei militaris, consilio, virtute (ut modestissime dicam) aequandum, tractavi quaedam de nostris temporibus cum ipso


3689. Andreis, Franjo... . Ad optimates Polonos admonitio,... [page 45 | Paragraph | Section]

esse relictam sibi ad voluptatem, quam viam esse propositam et formam ad patrium decus aemulandum. Non solum autem argumenta in ipso magni et liberalis animi, sed pietatis, iustitiae, multarumque clarissimarum dotum elucent. Quale illud indicium futuri boni principis, quod alienus a ludis et iocis, scurras et mimos contemnit: calumniis non patet improborum: ad venena delatorum et obtrectatorum aures penitus occlusit. Intelligit non decere tanti regni Principem delinimenta sensuum et illecebras quaerere; sed quo pacto regnum, a sapientissimo iustissimoque patre per manus


3690. Đurđević, Bartul. De Afflictione, Tam Captivorum... [Paragraph | Sub2Sect | Section]

bellis assuetissimum, Illyricis et Subalpinis gentibus subnixum. Sciunt Germaniam omnem, tot Electores imperij regijs uiribus instructos auspicium Caesaris libenter sequi. Hic putant uota sua non frustrari. Te suum Esdram Caesar inuictissime, te suum Iosue existimant futurum. Talia enim non solum de te oracula inter Christianos, sed etiam inter ethnicos circunferuntur. Vtinam tua te bella illuc sinerent penetrare, uideres omnia tecum ad arma cooriri: Nulla aetas, nullus sexus, nullus ordo hominum tua arma relinqueret.


3691. Đurđević, Bartul. De Afflictione, Tam Captivorum... [Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

sunt. Et ideo impossibile est nobis latinis characteribus, ipsorum uocabulorum ueram prolationem imitari. Turcae quoque eadem lingua in aula eorum Regis, et in confinijs Sclauoniae uersantes, utuntur. Vale. IOHANNIS GOTTscalci Carmen commendatitium.

QVod uarios homines uarias quod uiderit urbeis
Neritij nomen notaque fama ducis.
Raptus at a Turcis in uincula Bartholomaeus,
Neritio errauit per loca plura duce,
Hic Asianorum, atque Arabum distractus in


3692. Đurđević, Bartul. De Afflictione, Tam Captivorum... [Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

uoluit, noluit esse canis.
Illius at socijs in monstra latrantia uersis,
Circaeis philtris forma canina manet.
Vt Plato barbatus lustrarit plurima docto
Hungare lustrasti plura Platone sagax.
Multa sane referunt Egnatius atque Philelphus.
Multaque cum Iouio Cuspiniane refers.
Turcarum at cultum, et mores sic pingis, ut illi
Nil referant scripta ad Bartholomaee tua.
Addis et istorum linguas nec grammata omittis.
Quae doctos fallunt hac regione uiros.
Impia Turcarum dum lustras regna,


3693. Đurđević, Bartul. De Afflictione, Tam Captivorum... [Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

quassando corpus in latus nihil aliud praeter haec uerba, LA ILLAH ILELLAH, id est, non est nisi unus Deus, sic media fere hora personat, ac mouetur. Huiusmodi autem orationes, et caeremoniae, ut cantus, praedicatio, non fiunt singulis diebus, nisi tempore Quadragesimali, et festiuo, utputa dic Iouis, ab hora nona noctis, usque duodecimam. Et ipsa dies Veneris, (qua MEHEMMETVM aiunt natum fuisse) a quibusdam religiosissime colitur. DE QVADRAGESIMA eorum. HAbent etiam Quadragesimam sua lingua ORVTZ appellatam,


3694. Đurđević, Bartul. De Afflictione, Tam Captivorum... [Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

id est, desideratus dominator. MVTSTAFA et similia. Ducum, PIRIN, HAIRADVN, HADER, EBRAIM. Dominorum humilioris conditionis, quemadmodum sunt TSPAHALAR, TSAVSLAR, EMINLER, BEHRAM, MEMMI, MEHEMMET, ALLI, AHMAT TCIELEBI, PAIAZITH, CHATSVN, HVTSCREF. Caeteris omnibus, MVTSA, IONVZ, TSCHENDER, PERHAT, FERRO. Captiuorum ac seruorum maiori ex parte SEREMETH, quod nomen significat audacem, atque uelocem. Postea continuato trium dierum conuiuio, circuncisus ducitur in balneum, cum maxima pompa. Cum redit domum, ducitur per conuiuas, qui parata illi munera offerunt: Alij


3695. Đurđević, Bartul. De Afflictione, Tam Captivorum... [Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

filia. Kardas, frater. Erkech, masculus. Disi, foemina. Ioldas, comes. Ygit, persona. Ghents, iuuenis. Kogsa, senex.


3696. Đurđević, Bartul. De Afflictione, Tam Captivorum... [Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

urbs. Chu, uilla. Atsar, castellum. Euf, domus. Iol, uia. Buk, magnus. Gutsuk, paruus. Kalon,


3697. Đurđević, Bartul. De Afflictione, Tam Captivorum... [Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

.i. Est netibicomes? CHR.Ioch,Ialanuzgheldum. .i.


3698. Đurđević, Bartul. De Afflictione, Tam Captivorum... [Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

ostende,si deumamas. TVR.kalchiochariturbonda. Erige


3699. Đurđević, Bartul. De Afflictione, Tam Captivorum... [Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

quemtimesquare nonuenis? CHR.Benumiolumoraadeghelder. Meum


3700. Đurđević, Bartul. Prognoma, sive Praesagium... [Paragraph | SubSect | Section]

Wolfangum Wolfgangum Episcopum Patauiensem, virum summa eruditione, pietate, et omni laude sublimem. Reuerendiss. Reuerendissimum item Praesulem Constantiensem D. Iohannem Veza, virum robore animi et corporis, sanctitateque et pietate, eruditioneque excellentissimum, multis in Caesareis rebus foelicissime obitis legationibus. Vt interim omittam Cornelium Scepperum multarum linguarum peritum Caesareae M. non solum inter Christianos, sed etiam


3701. Đurđević, Bartul. Prognoma, sive Praesagium... [Paragraph | Sub2Sect | Section]

Caeterum quia ille gladius vindex nesciatur vnde oriturus sit. Certe Turcae siue aliunde metu concepto non permittunt Christianis vllum vsum gladiorum aut armorum. Et quanquam iam magnopere degenerarunt a Christiana fide, in bellis tamen plerique eorum pro amuleto certissimo Euangelium Ioannis sub axillis portant, videlicet ἐν ἀρχῇ ἦν ὁ λόγος , id est, In principio erat verbum . totum vsque ad finem graece scriptum: putantque ea re ita se tutos esse, quasi aliqua panoplia communiti essent, quod genus scripti sua


3702. Đurđević, Bartul. Prognoma, sive Praesagium... [Paragraph | Sub2Sect | Section]

sunt Turcico generi. Nec magnifici viri Thomas Nadasdi, Franciscus Batyani, Balassea domus illustrissimae dignitatis suo officio deerunt, inter quos facile pri mus Melchior Balassa. Atque adeo nuper in gratiam regis Ferdinandi recepti Barones inclyti egregiam spem de se praebent Raphael et Ioannes Apodamian, quibus merito adiungitur Franciscus Reuai vicepalatinus regni Hungarici, de cuius consilio, prudentia, et fide, quid uis sperare licet. Sed vt omittam Nyari Franciscum, Bartholomaeum Horuat, qui saepius cum victoria, multis occisis, multisque captis, ad regem Ferdinandum


3703. Đurđević, Bartul. Prognoma, sive Praesagium... [Paragraph | Sub2Sect | Section]

prudentia, et fide, quid uis sperare licet. Sed vt omittam Nyari Franciscum, Bartholomaeum Horuat, qui saepius cum victoria, multis occisis, multisque captis, ad regem Ferdinandum redierunt. Frater quoque Georgius Episcopus Varadiensis, nunc tutor regij pueri et vxoris Ioannis Vaiuodae, ducis Transyluaniae, qui si firma subsidia contra Turcas videret, descenderet facile, et prompte, vt nunc de eo certa persuasio est, cum praedictis Baronibus Hungariae, ad minus quadraginta milia equitum in re bellica expeditissimos produ cerent, quibus hactenus perpetua bella cum


3704. Đurđević, Bartul. Prognoma, sive Praesagium... [Paragraph | SubSect | Section]

belli Constantinopolim deuehere, quam Turcae aduerso flumine Viennam. Quod vbi apud Persas inauditum fuerit, ex altera parte vsque ad Constantinopolim excurrent. Nec cessabunt praepotentes Reges Russiae, et Georgianorum, quibus non minor vis, quam odium in Turcas. Nec Imperator Indiae Ioannes presbyter otium aget, sed omni conspiratione contendet, ad communem hostem opprimendum. HAEC ad te scribere libuit Maximiliane Augustiss. Augustissime Caesarum inclyta proles: tum quia miserias Christianorum, et illas


3705. Utješenović-Martin... . Epistola ad Antonium Verantium,... [Paragraph | Section]

celebris, patrem habui Gregorium Wthyssenith [W: Wthysenith] , matrem vero Annam ex veteri et nobili prosapie [W: prosapia] Marthinusevitiorum [W: Marthynusevitiorum] natam. Octo igitur annos natus cum essem relicta patria in amplissimam Curiam Illustrissimi Joannis Corvini Ducis deductus sum, ab eoque in Transsylvaniam in arcem suam Hunyad missus, ubi tredecim annos non sine magna curialium miseria versatus sum, ad 20. vero aetatis annum in aulam honestissimam illustris, ac magnificae Dominae matris serenissimi quondam Principis mei Domini Joannis


3706. Utješenović-Martin... . Epistola ad Antonium Verantium,... [Paragraph | Section]

Joannis Corvini Ducis deductus sum, ab eoque in Transsylvaniam in arcem suam Hunyad missus, ubi tredecim annos non sine magna curialium miseria versatus sum, ad 20. vero aetatis annum in aulam honestissimam illustris, ac magnificae Dominae matris serenissimi quondam Principis mei Domini Joannis Regis Hungariae me contuli. Cumque [W: Quumque] aulica vita mihi displicere coepisset, religionem Heremitarum ingressus, quatuor annos in ordine eorum qui sine litteris erant vixi. Posteaquam vero in litteris opera cujusdam pij et eruditi Heremitae profecissem, susceptis sacris


3707. Utješenović-Martin... . Epistola ad Antonium Verantium,... [Paragraph | Section]

ipse exstaret, ruinae locum obduxerat; tanta tamen in eo erat virtus, ea animi presentia, ut cum nec loco cederet, magnamque cladem lancea versatili hostibus ex eo loco daret, pyxidis tandem ictu interiret. Itaque Ludovico Rege in clade mohacziensi [W: Mohachiensi] exstincto, cum Joannes Rex in Regem Hungariae suffragio omnium ordinum Regni enuntiatus esset, Ferdinandique exercitu regia Budensi pulsus ac ad oppidum Zina [W: Zyna] profligatus esset, vocatus sum a Rege ex monasterio Laad ut res quasdam suas pretiosas mihi ad asservandum daret, quas recipere


3708. Utješenović-Martin... . Epistola ad Antonium Verantium,... [Paragraph | Section]

Hungariae suffragio omnium ordinum Regni enuntiatus esset, Ferdinandique exercitu regia Budensi pulsus ac ad oppidum Zina [W: Zyna] profligatus esset, vocatus sum a Rege ex monasterio Laad ut res quasdam suas pretiosas mihi ad asservandum daret, quas recipere recusavi; deinde Rex Joannes desertus a suis in Poloniam profectus est; ultro in Poloniam usque eum secutus, terque ex Polonia iter pedibus causa Regis in Hungariam confeci, Regis inopiam ex liberalitate Dominorum Hungariae sustentans, adeoque ex Dominis Hungariae, inter quos primi nominis viri erant Jacobus de


3709. Utješenović-Martin... . Epistola ad Antonium Verantium,... [Paragraph | Section]

Regis inopiam ex liberalitate Dominorum Hungariae sustentans, adeoque ex Dominis Hungariae, inter quos primi nominis viri erant Jacobus de Thornalya [W: Tharnalia] , Stephanus Bathory de Somlyo, Paulus Arthandy et alij multi perduxerant [sic; W: perduxeram] , ut fidem Joannis Regis secuti, ex Hungaria officii gratia in Poloniam ad Regem venirent, et Regi in Hungariam iterum adventanti ad terminos usque Hungariae, honorifice [W: eum add.] excepturi, parato exercitu obviam ire non dubitarent. Caeteris vero rebus omnibus, quae


3710. Utješenović-Martin... . Frater Georgius episcopus... [Paragraph | Section]

Et si meam in ambiendis honoribus voluntatem Dominatio Vestra Reverendissima cognosceret, non dubito, quin aliter longe de me esset iudicatura. Ego enim mea conditione (quae etiam me invito a serenissimo quondam principe meo, domino Joanne rege Ungarie etc., domino et benefactore meo clementissimo mihi delata est) ita sum contentus, ut praeter hanc nihil omnino quaeram amplius. Illum vero episcopatum, de quo accusor immerito, usque adeo non attigi, ut,


3711. Utješenović-Martin... . Frater Georgius episcopus... [Paragraph | Section]

Sanctissimum Dominum Nostrum non solum religionis Christianae summum antistitem, verum etiam omnium, qui illius opem pio et Christiano zelo efflagitant, parentem pientissimum esse videam, filiusque serenissimi quondam principis domini Joannis regis, quem ego summa fide parique studio et diligentia memor accepturum benefficiorum educandum suscepi, ope omnium principum Christianorum ita sit destitutus, ut nemo sit, qui hunc recipiat pioque erga eum amore moveatur,


3712. Martinčić,... . Ad clarissimum uirum dominum... [Paragraph | Section]

componebat
Reddentem quotiens populo te iura uidere
Contigit, o Venetae gloria rara togae,
Iustitiam mirans, sensum, cor nobile, iuro
reddere non aliter iura solere Iouem. 13 Ad eundem, idem i. e. Nicolaus Albertus Spalatensis
Si


3713. Martinčić,... . Ad clarissimum uirum dominum... [Paragraph | Section]

f. 56; tit. Hier-s. Mart-s. Trag. 21 Trag. f. 65v-66; v. 13 celebret: celebrat Trag.- Ioannes Lucius: Ioannes II, XV episcopus Sibenicensis, anno 1528. ad episcopatum accessit, e vivis excessit anno 1557. Cf. Farlati IV, p. 475-476. 22 Ciccarelli 1811, p.


3714. Martinčić,... . Ad clarissimum uirum dominum... [Paragraph | Section]

56; tit. Hier-s. Mart-s. Trag. 21 Trag. f. 65v-66; v. 13 celebret: celebrat Trag.- Ioannes Lucius: Ioannes II, XV episcopus Sibenicensis, anno 1528. ad episcopatum accessit, e vivis excessit anno 1557. Cf. Farlati IV, p. 475-476. 22 Ciccarelli 1811, p. 18.


3715. Vlačić Ilirik,... . Epistola cuiusdam pii... [Paragraph | Section]

nobis et ardua certamina fuerunt; sed Dominus nos admirabili modo per praefectos ac magistratus Turcicos defendit, omnes enim fere magistratus Turcarum, et praecipue iurisconsulti, quos ipsi kadias uocant, nescio quomodo nobis fauent. Circa ferias Ioannis Baptistae consul Tholnensis, qui uulgo iudex uocatur Ludam Reteum, magna summa pecuniae aggressus est Caesareum quaestorem flagitans, ut ego uel interficiar uel ciuitate pellar, sed neutrum impetrauit. Interim quidam pii causam nostram ad Bassam summum


3716. Andreis, Franjo... . Carmina Tranquilli Andronici in... [page 207 | Paragraph | Section]

expers.
Quare non trepides ueluti, pars maxima mundi,
Fatalem exopta potius laetissimus horam,
15  Vt citius diuum ualeas accumbere mensis. Eiusdem [sc. Tranquilli] in Ioannis regis filium Cf. Varia Dalmatica, ff. 33v-34 c 1550.
Quo ruis, ah demens? Quibus exagitare nefandis
Eumenidum furiis? Quae te


3717. Andreis, Franjo... . Carmina in manuscripto... [page 33v | Paragraph | SubSect | Section]


Mutato ingenio populorum lumine uitae
Omnia prosternes, quae nunc horrescimus, audax
10  Barbaricaeque cadent perculsae Herebique phalanges. In filium Ioannis regis, Tranquillus
Quo ruis, ah demens? Quibus exagitare nefandis
Eumenidum furiis? Quae te fera uexat Erinnis?
Transfugis ad rabidos sacrati caesaris hostes
Exitiumque tibi populisque fidelibus urges
5  Barbaricas tenui socians cum gente phalanges.


3718. Paskalić, Ludovik;... . Carmina, versio electronica [Paragraph | Section]

Marchionem Auriae
BERNARDINUM BONIFATIUM per Ludovicum Dulcium nunc primum in lucem edita CUM PRIVILEGIO VENETIIS APUD GABRIELEM IOLITUM ET FRATRES DE FERRARIIS MDLI LUDOVICI / PASCHALIS / ELEGIARUM / LIBER PRIMUS


3719. Paskalić, Ludovik;... . Carmina, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

modo dissimili lectas de flore corollas,
1.2.16   Aptabamque meis mollia serta comis;
1.2.17  Errantesque inter nymphas spatiabar, et ipse
1.2.18  Decipiens variis tempora tarda iocis;
1.2.19  Et tranquilla mihi spirabant fata, nec umquam
1.2.20   Nostra cupidineus usserat ossa calor:
1.2.21  Quum formosa suis me Sylvia coepit ocellis,


3720. Paskalić, Ludovik;... . Carmina, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

meae quintum vitae claudentia lustrum
1.4.2   Natalis redeunt annua sacra mei.
1.4.3  Salve sancta dies multos mihi culta per annos,
1.4.4   Nunc quoque selectos inter agenda iocos.
1.4.5  Non ego te Lybicis Nomadum captivus in oris,
1.4.6   Quum premeret nostros arcta cathena pedes,
1.4.7  Non colui; tibi nanque dedi pia thura, tulique,


3721. Paskalić, Ludovik;... . Carmina, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]


1.4.49  Audiat, et pressis Erycina aspiret ocellis,
1.4.50   Et mea purpureus vota secundet Amor. AD IOANNEM BONAM.
1.5.1  Me tenet Hadriaco circum pulsata profundo
1.5.2   Terra gelu, et rigida nunc adoperta nive.
1.5.3  Hic inter glacies atque horrida frigora brumae


3722. Paskalić, Ludovik;... . Carmina, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

tenet Hadriaco circum pulsata profundo
1.5.2   Terra gelu, et rigida nunc adoperta nive.
1.5.3  Hic inter glacies atque horrida frigora brumae
1.5.4   Uror, ut Assyrio sub Iove nudus Arabs:
1.5.5  Uror ego, ut coelsum quum Syrius exerit astrum,
1.5.6   Uritur, Eoa quem rigat Indus aqua:
1.5.7  Uror ego, Aethnaeis ferrum velut uritur antris,


3723. Paskalić, Ludovik;... . Carmina, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

ego, ut coelsum quum Syrius exerit astrum,
1.5.6   Uritur, Eoa quem rigat Indus aqua:
1.5.7  Uror ego, Aethnaeis ferrum velut uritur antris,
1.5.8  Mulciber irato quum struit arma Iovi:
1.5.9  Uror ego, ut liquido perfusa bitumina lampas,
1.5.10   Flavaque supposito flagrat ut igne seges:
1.5.11  Uror ego, et vivos iam iam conversus in ignes


3724. Paskalić, Ludovik;... . Carmina, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

tuba, non litui, non illic tympana desunt,
1.9.26   Non Aegiptiacis sistra verenda Deis.
1.9.27  Haud secus Ideis resonabant aera sub antris,
1.9.28  Quae puerum morti surripuere Iovem.
1.9.29  Perque domos passim convivia laeta parantur,
1.9.30   Sternitur Attalicis mensa beata toris,
1.9.31  Libantur veteri carchesia fervida Baccho,


3725. Paskalić, Ludovik;... . Carmina, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]


1.9.32   Nec mala fumosum dilluit unda merum.
1.9.33  Tunc circum pleni calices inde vagantur,
1.9.34   Et castus toto pellitur orbe pudor,
1.9.35  Per risum, atque iocum, et cantus nox ducitur omnis,
1.9.36  Oblectat madidos alea iacta viros;
1.9.37  Sive coloratae Getulo murice chartae,
1.9.38   Quamque tenent gemini picta tabella Duces.


3726. Paskalić, Ludovik;... . Carmina, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]


1.10.11  Torva procul duri valeat censura Catonis,
1.10.12   Quaeque Cleantaea lumina nube latent:
1.10.13  Vos quoque sollicitae procul hunc discedite curae;
1.10.14  Hic iocus, et risus, mollis et adsit amor.
1.10.15  Non pudor est viridi crines praecingere serto,
1.10.16   Nec festa annoso luce calere mero.
1.10.17  Nunc decet et pressis impellere


3727. Paskalić, Ludovik;... . Carmina, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

ad sydera tollere cantus,
1.10.22   Et dare laetitiae consona verba meae.
1.10.23  Surge anime, et tantis, quantum licet, utere donis,
1.10.24   Dum vacat ad faciles blanda iuventa iocos.
1.10.25  Nam cito de nostro spargentur vertice cani,
1.10.26   Nec poterunt tremuli membra levare pedes.
1.10.27  Non dabitur laetas cantu traducere noctes,


3728. Paskalić, Ludovik;... . Carmina, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

de nostro spargentur vertice cani,
1.10.26   Nec poterunt tremuli membra levare pedes.
1.10.27  Non dabitur laetas cantu traducere noctes,
1.10.28   Fallere nec variis tempora tarda iocis.
1.10.29  At tu clara dies, nullisque obducta tenebris,
1.10.30   Saepe mihi culta es, saepe colenda redi.


3729. Paskalić, Ludovik;... . Carmina, versio electronica [Paragraph | Section]

adhuc teneris aeterno foedere ab annis
2.1.4   Una semel iunxit tempus in omne fides;
2.1.5  Abstrahor a vobis, et vix mihi cognita fama
2.1.6   Sponte sequor veteris Gnosia regna Iovis,
2.1.7  Quo mea me fortuna vocat: vos omine laeto,
2.1.8   Laeta mihi, et nostrae dicite verba viae.
2.1.9  Iungite complexus, et nostri pignus amoris,


3730. Paskalić, Ludovik;... . Carmina, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]


2.2.4   Quam modo Gnosiaco mittit ab orbe tibi.
2.2.5  Me tenent ignotis tellus Saturnia campis
2.2.6   Hic, ubi perpetuas sustinet Ida nives;
2.2.7  Ida, Iovem celsis quae iam servavit in antris,
2.2.8  Exitium nato patre parante suo;
2.2.9  Ubera cui mites admorunt blanda capellae,
2.2.10   Dulciaque Aereii munera mellis apes;


3731. Paskalić, Ludovik;... . Carmina, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]


2.2.11  Et Nymphae violas, et cornua plena tulerunt,
2.2.12   Curetum sonitu dum strepit omne nemus;
2.2.13  Multaque adhuc veterum superant vestigia rerum,
2.2.14   Nam Ionis in summo vidimus antra iugo.
2.2.15  Vidimus obscuras, quas struxit Dedalus aedes,
2.2.16  Caecaque semiviro tecta habitata bovi.
2.2.17  Vidimus et muros, ruinosaque saxa


3732. Paskalić, Ludovik;... . Carmina, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

ab assuetis nobis datur artibus oci,
2.2.40  Illud amicitiae tradimus omne tuae;
2.2.41  Et modo transactae tecum solatia vitae,
2.2.42   Et iuvat antiquos volvere mente iocos;
2.2.43  Et te, quem praesens nequeo, tamen alloquor absens,
2.2.44  Omnis in Eugenio stat mea cura meo;
2.2.45  Et modo scripta tua repetitur Epistola dextra,


3733. Paskalić, Ludovik;... . Carmina, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

Ad dum perculsos Caesar perquireret Hostes,
2.4.134   Nescius hanc turpem praeripuisse fugam,
2.4.135  Caesaris occiduis properabat Classis ab oris,
2.4.136  Iamque per Ionios dat sua vela sinus,
2.4.137  Hispani hic aderant Proceres; hic Thusca iuventus,
2.4.138   Hic maris Ausonii quos habet ora duces;
2.4.139  Quosque Rhodos Siculo misit


3734. Paskalić, Ludovik;... . Carmina, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]


2.4.140  Incola Carpathii quae fuit ante maris.
2.4.141  Hic Siculae; ligurumque rates, clarissima bello
2.4.142   Nomina, Barbaricis nobilitata malis.
2.4.143  Ut primum Ionias fulserunt signa per undas
2.4.144   Caesaris, Ismariae terga dedere rates,
2.4.145  Victa metu patrias Rhodopeia classis in oras
2.4.146   Hellaei refugit intima claustra


3735. Paskalić, Ludovik;... . Carmina, versio electronica [Paragraph | Section]


3.1.13  Ecce mihi veteres, gratissima turba, sodales
3.1.14  Obvia, ubi exceptos implicat alga pedes.
3.1.15  Qui posset nitidi radiantia sydera coeli,
3.1.16   Ioniique undas enumerare maris;
3.1.17  Ille et amicorum posset numerare meorum
3.1.18   Oscula saepe meis fixa refixa genis.
3.1.19  Quando erit illa dies meritis dignissima


3736. Paskalić, Ludovik;... . Carmina, versio electronica [Paragraph | Section]

gentes, quae nomina quaerent,
3.1.30  Quos veteres ritus Craeta, habeat ve novos.
3.1.31  Si qua etiam priscae superant vestigia famae:
3.1.32   Quid modo quae magnum iam tulit Ida Iovem.
3.1.33  Quid centum vario celebratae carmine gentes,
3.1.34   Caecaque Dedaleo structa labore Domus:
3.1.35  Multa super Craeta querent, super aequore multa,


3737. Paskalić, Ludovik;... . Carmina, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

mea cinge tuis formosis colla lacertis,
3.2.80   Et tege me tepido spes mea sola sinu.
3.2.81  Si quid et ulterius dederis, Craesumque, Midamque,
3.2.82   Vincam Divitiis; et Iove maior ero. VINDEMIA.
3.3.1  Sacra corymbifero vindemia venit Iaccho:
3.3.2   Inficiunt patulos spumea musta


3738. Paskalić, Ludovik;... . Carmina, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

putem tibi carmina Divos?
3.4.14   Et tua tam tumido nectere verba sono?
3.4.15  Fallor? an haec Siculis squallens tibi dictat ab antris
3.4.16  Mulciber, irato qui struit arma Iovi?
3.4.17  Et movet Aethnaeos intra tua pectora folles?
3.4.18   Hinc tua ceu geminis follibus ora tument.
3.4.19  Quinetiam summo postquam deiectus olympo


3739. Paskalić, Ludovik;... . Carmina, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

rota raptabit miseros Ixionis artus,
3.5.38   Nec toties Stygias urna resumet aquas:
3.5.39  Suavius haud summo (sit fas mihi dicere ) coelo
3.5.40   Delius immensum personat ante Iovem.
3.5.41  At tibi pro tali faciles sint munere Divi:
3.5.42   Audiat has placida Iupiter aure preces;
3.5.43  Ut quum Nestoreos foeliciter egeris annos,


3740. Paskalić, Ludovik;... . Carmina, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

nil tibi dulce potest.
3.6.35  Quicquid erat gratum, quicquid tibi dulce, sepultum est:
3.6.36   Delitias operit invida terra tuas.
3.6.37  Illa tegit lususque tuos, risumque, iocosque:
3.6.38   Obruit illa animi gaudia cuncta tui.
3.6.39  Sed tu,dum lachrymas, dum questus fundis inanes,
3.6.40  Surdaque dum gemitus dissipat aura tuos:


3741. Paskalić, Ludovik;... . Carmina, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

iucundo resonat nemora avia cantu,
3.6.138  Dum passim dulces dulce queruntur aves;
3.6.139  Testanturque novi foelicia tempora veris
3.6.140   Esse per assiduos semper agenda iocos.
3.6.141  Tu tamen interea tristes sub pectore curas
3.6.142   Volvis, et ingrata est brumaque verque tibi.
3.6.143  Hactenus immensi processerit ira doloris:


3742. Paskalić, Ludovik;... . Carmina, versio electronica [Paragraph | Section]

premente fugam? quum nescia vincere bello
4.1.60  Corda Phrygum, timidusque Oriens, Hispana simulque
4.1.61  Itala, Barbaricis toties assueta tryumphis
4.1.62  Rostra, per Ionias sequeretur turpiter undas.
4.1.63  At non sic patriis pollens Octavius ausis
4.1.64  Illo eodem Cleopatra loco tua signa tuasque
4.1.65  Dicitur extimuisse rates: sed fortius


3743. Paskalić, Ludovik;... . Carmina, versio electronica [Paragraph | Section]

tu sancte Leo, Veneti quo praeside gaudent
4.1.153  Terrarum, coelique decus; qui cuncta tueris
4.1.154  Littora, sollicita quae circuit Hadria cura;
4.1.155  Quae maris Ionii, Quaeque impetus alluit Aegei,
4.1.156  Regnaque Niliaco Cypri praetenta Canopo,
4.1.157  Respice mille tuae crudelia vulnera gentis;
4.1.158  Respice, quanta tuos circumstent


3744. Paskalić, Ludovik;... . Carmina, versio electronica [Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

syderibus captis per tecta Deorum
4.2.2.108  Infandas sparsisse faces, et victa timore
4.2.2.109  Numina sub variis se se occuluisse figuris,
4.2.2.110  Tum plenum terrore Iovem vix fulmina dextra
4.2.2.111  Tollere, vix tantam potuisse avertere cladem,
4.2.2.112  Et tandem summa coeli super arce fugatum
4.2.2.113  Nymborum fregisse fores,


3745. Paskalić, Ludovik;... . Carmina, versio electronica [Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

aeternam pariunt per saecula laudem;
4.2.2.179  Quo iam transactae sapienter praemia vitae
4.2.2.180  Accipiant, vivantque omnes sine fine per annos,
4.2.2.181  Delitiasque iocosque inter ludosque perennes.
4.2.2.182  Quos inter te, meque etiam, non ultima sedes
4.2.2.183  Aemiliane manet: nam tu foelicibus usus
4.2.2.184  Auspicis Venetae res


3746. Paskalić, Ludovik;... . Carmina, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

retroversis classis Rodopeia signis
4.3  Terga dedit, notasque petit Athamantidos undas.
4.3  Atque hinc auricomi victricia signa Leonis
4.3  Stant erecta polo; et pedibus Iovis armiger uncis
4.3  Aurata geminum caput exornante corona
4.3  Pone subit, coeloque alacer dominatur aperto:
4.3  Necnon et Senior, cui claudere ius datur uni


3747. Paskalić, Ludovik;... . Carmina, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]


4.4.3  Cunctarum cui rerum ingens sapientia Protheus,
4.4.4  Ibat, agens prae se meliora ad pascua Phocas:
4.4.5  Iamque mari emenso, mediis elatus ab undis
4.4.6  Obvius, Ionio qua fit vagus Hadria ponto,
4.4.7  Prospicit aereo nimbosa Ceraunia dorso;
4.4.8  Atque hic armorum strepitus, et classica rauca
4.4.9  Sensit, et insolito resonare celeumate


3748. Paskalić, Ludovik;... . Carmina, versio electronica [Paragraph | Section]

pulchre tremula in divino fonte natabant,
2.4  Ludebantque simul florum simulacra per undas,
2.5  Flores vernantis simulacra imitantia ripae:
2.6  Cum ultra pastoris vires accensus Iolas
2.7  Numine Pieridum muscoso e margine lusit.
2.8  Sit precor haec semper species tibi; sit tua, quae nunc,
2.9  Lympha repercussis fons o divine figuris


3749. Paskalić, Ludovik;... . Carmina, versio electronica [Paragraph | Section]

ultra hominis sortem: sed forsitan ipse,
2.64  Qui me extra es, longe damnabas tempora curae,
2.65  Cunctantemque diu, ut semper maiora parantem.
2.66  Hic rerum arcanis, numeroque opressus Iolas,
2.67  Obticuit, vallesque simul tacuere quietae. IO. FRANCISCI MARIAE MOLSAE AD BENEDICTUM ACCOLTUM CAR. ELEGIA


3750. Paskalić, Ludovik;... . Carmina, versio electronica [Paragraph | Section]

maiora parantem.
2.66  Hic rerum arcanis, numeroque opressus Iolas,
2.67  Obticuit, vallesque simul tacuere quietae. IO. FRANCISCI MARIAE MOLSAE AD BENEDICTUM ACCOLTUM CAR. ELEGIA
3.1  Ecquid, sepositis dum te iuvat optime veris
3.2   Hadriacis vitam ducere littoribus:
3.3  Et Venetos spectas cives, ausamque


3751. Paskalić, Ludovik;... . Carmina, versio electronica [Paragraph | Section]

clade suberbum
3.50   Oeteo memorant procubuisse iugo:
3.51  Illi Nesseo vestis cumspersa veneno
3.52  Usit dira humeris, intepuitque sinu.
3.53  Forte Iovi patrias votum sacrarat ad aras,
3.54   Extaque iam flammis impositurus erat:
3.55  Abdita cum tabes miseros depascitur artus,
3.56   Et premit indomitus fortia membra dolor.


3752. Paskalić, Ludovik;... . Carmina, versio electronica [Paragraph | Section]


3.56   Et premit indomitus fortia membra dolor.
3.57  Qualis ad Apidanum choreis exercita Menas
3.58   Errat; et in molli gramine fessa cadit:
3.59  Oechaliae talis domitor, Iovis inclyta proles
3.60  Concidit, et tristes dat sine mente sonos:
3.61  Nunc ferus exoritur, saevo nunc freno dolori
3.62   Laxat, et ipsa iecur vis generosa petit.


3753. Paskalić, Ludovik;... . Carmina, versio electronica [Paragraph | Section]


3.88  Et tandem, coeli quae tulit astra, petit.
3.89  Subdidit aversus flammam Paeantius Heros:
3.90  Praemia cui fortis tela fuere Dei.
3.91  Non tamen est moriens Ioles oblitus amorum,
3.92  Tantum infixa animo cura, Deusque valent. IO. ANT. VULPII AD LUDOVICUM DULCIUM ELEGIA
4.1  Dulci,


3754. Paskalić, Ludovik;... . Carmina, versio electronica [Paragraph | Section]

tela fuere Dei.
3.91  Non tamen est moriens Ioles oblitus amorum,
3.92  Tantum infixa animo cura, Deusque valent. IO. ANT. VULPII AD LUDOVICUM DULCIUM ELEGIA
4.1  Dulci, qui mulces aestus, ventosqu furentes
4.2   Aestuat Hadriaci cum magis unda maris:
4.3  Qui trahis ad dulces calamos ex aequore vasto


3755. Vrančić, Antun. Iter Buda Hadrianopolim, versio... [Paragraph | Section]

quibus insigniter pollebat, tum ob fidem in regem nostrum non vulgarem, dignus certe est ut ejus vivat memoria. Ut enim non obscure vixit, meritoque inter ductores belli relatus fuerat, ubi etiam obiit clara et memorabili morte, clade Joannis Cocianeri in Comitatu Valco apud arcem Ivancam, quae erat ante, quam a Turcis capta est, Francisci Zay collegae mei, dum fugientis nostri exercitus qua frontem, qua latera, et demum omnes partes unus inter duces magno animo et


3756. Vrančić, Antun. Petro Francisco Parrhisio, versio... [Paragraph | Section]

zaglavlje. Prva verzija. Antonius Verancius Petro Francisco Parrhisio suo S. Proxime quum Belgradi essem, dedi ad te litteras cuidam nobili viro, Josepho nomine, qui se dicebat in patriam profecturum. Iis litteris quoniam latius refricavi inter nos mutuam nostri memoriam, non est quod his plura scribam, intentus alioqui etiam itineri, cujus vel horam praeter nocturnas non intermitto. Ignosces itaque, et me vel spiritu tuo tecum amplectere,


3757. Vrančić, Mihovil. Antonio fratri epistula, versio... [page 222 | Paragraph | Section]

ut domini mei litteras frequentiores haberem, ut tantum sciretur me suum esse hominem. Vereor ne locum det proverbio: honores mutant etc. Nam ex Constantinopoli frequentiores recepi, nondum enim equitibus et peditibus stipabatur. Nos, quia nostro gradu continemur, contemnimur. Extra jocum, mirantur omnes de ejus taciturnitate. Hic amissa Tata, quies ut antea, solus scit princeps quid agendum fuerit. Sua majestas etsi non sine sua tertiana sit, tamen a periculo longe abest; dominus palatinus cum ad extrema pericula devenisset, utcunque convaluit, et semisanus certe invalido


3758. Vrančić, Mihovil. Antonio fratri epistula, versio... [page 224 | Paragraph | Section]

ut medio Hieronymi Jacni deinceps mittat litteras suas. Quod attinet ad vestimenta parentis, libentissimo animo fidejussionem suscepit; accepimus autem panni optimi ulnas 38, akatii ulnas 16, damasci ulnas 12, veluri ulnas 4. Summa tota quam debemus facit ducatos currentes 114, n. 9. Opera Jovii quae reperi latina mitto, historiarum scilicet duo Volumina; Leonis X-mi pontificis maximi vitam; illustrium virorum antiquorum et modernorum item vitae 12. vicecomitum Mediolanensium. Mitto etiam breviarium romanum, quo majoris impressionis


3759. Vrančić, Mihovil. Antonio fratri epistula, versio... [page 244 | Paragraph | Section]

nincsen ott; az házzal ípitéssel, kerttel, gyimücsivel, csatornakúttal és helylyel, id est, Scruanovics Péteri ki volt; de nem hiszöm, hogy annye pinznek szerit tehetem menuyét kírnek, mert tübb kelletik nigyedfél száz forintnál letennyi írette; de csak az haz odvarával és kertvel jobb kétszáz forintnál, anekül vagyon hetven mírtík fülde. Azám gonyai mind szőlö hasznos, olajmolnával. Quare summopere dominationem vestram reverendissimam rogo et supplico, ut huic negotio suppetias ferat, et quidem mature, si pro ejus ratione fieri poterit, ne tam nobilis


3760. Vrančić, Mihovil. Antonio fratri epistula, versio... [page 291 | Paragraph | Section]

vestra reverendissima per me misit, etiam cumulate; unde visus est consolari et magno animo tolerare fortunae casus; videt enim non se solummodo tactum sed etiam plures in hac civitate, qui optimos filios et juvenes amiserunt. Nuper etiam soror novercae unicum filiolum amisit; mortem obiit etiam Joannes Longus alias Misich, et Franciscus Seniunich alias Ciunteta. Vina fuere paucissima, fruges carissimo pretio acquiruntur, et alia omnia desunt, ita ut a longo tempore in pejori statu haec civitas non fuerit. Caeterum nunc si utiquam alias tempus et occasio est emendi


3761. Vrančić, Mihovil. Antonio fratri epistula, versio... [page 295 | Paragraph | Section]

initia artis transgressi nil sibi non credi volunt, ut taceam de eorum hominum curiositate, deliciis, astutiis ac insatiabilitate, ut triduo ditescere cupiant. Is noster etiam fide potior ac lingua aptior ac moribus commodior; experientia autem ejus nuper in cura Joannis Ferro Venetiis mirabilis apparuit, qui cum gravissimam aegritudinem contraxisset, eo die eum in pedes sistit, quo praedixerat; fecit hoc idem in aliis non paucis et nostris ibidem, erat enim Venetiis cum suis fratribus in defensione litis cujusdam. Tamen si aliter visum fuerit dominationi


3762. Vrančić, Mihovil. Antonio fratri epistula, versio... [page 296 | Paragraph | Section]

Tragurii retuli rationem rerum suarum, et quod ejus curam deponerent, esse enim, si probus fuerit, apud parentem potius quam dominum. Frater Vincentius Andronicus, de quo scire cupit: est naturalis filius condam Pauli Andronici, filii Joannis, qui Joannes fuit frater doctoris Jacobi, paulo longius a linea familiae Tranquilli nostri; aliud de illius moribus scribere nescio, nisi quod diu studiis incubuit et semel fuit a pyratis captus. Praeterea quae scribam pro nunc nihil est, nisi ut dominatio vestra


3763. Vrančić, Mihovil. Antonio fratri epistula, versio... [page 296 | Paragraph | Section]

rationem rerum suarum, et quod ejus curam deponerent, esse enim, si probus fuerit, apud parentem potius quam dominum. Frater Vincentius Andronicus, de quo scire cupit: est naturalis filius condam Pauli Andronici, filii Joannis, qui Joannes fuit frater doctoris Jacobi, paulo longius a linea familiae Tranquilli nostri; aliud de illius moribus scribere nescio, nisi quod diu studiis incubuit et semel fuit a pyratis captus. Praeterea quae scribam pro nunc nihil est, nisi ut dominatio vestra reverendissima


3764. Vrančić, Mihovil. Antonio fratri epistula, versio... [page 296 | Paragraph | Section]

nostri; aliud de illius moribus scribere nescio, nisi quod diu studiis incubuit et semel fuit a pyratis captus. Praeterea quae scribam pro nunc nihil est, nisi ut dominatio vestra reverendissima optime valeat una cum omnibus suis; et quia intelligo ex litteris domini Joannis Bassani futurum Posonii in diaeta per totum mensem Januarii, ex solita diligentia dignetur ad nos de prospera sua valetudine semel et iterum litteras dare, antequam longius recedat. Ipse autem juvenis Dominus Joannes Bassanus in suis ad parentem litteris miro modo se de benignitate


3765. Vrančić, Mihovil. Antonio fratri epistula, versio... [page 296 | Paragraph | Section]

optime valeat una cum omnibus suis; et quia intelligo ex litteris domini Joannis Bassani futurum Posonii in diaeta per totum mensem Januarii, ex solita diligentia dignetur ad nos de prospera sua valetudine semel et iterum litteras dare, antequam longius recedat. Ipse autem juvenis Dominus Joannes Bassanus in suis ad parentem litteris miro modo se de benignitate dominationis vestrae reverendissimae erga se laudavit ita quod et pater et omnes cives et amici nostri jubilentur, et Deum pro incolumitate sua exorent, laudant, extollunt, venerantur.


3766. Grbić Ilirik,... . Aristeae historia cum conversione... [Paragraph | Section]

In qua, praeter multa alia lectu dignissima, et pii Regis imago, et regni optime constituti forma ad unguem expressa demonstratur. Cum conversione Latina, autore Matthia Garbitio. Basileae, per Ioannem Oporinum. Illustri et generoso viro Huldricho Fuggero, Kirchpergae et Weissenhorni Domino, viro eruditione, pietate et virtute amplissimo. S. P. Si quae, ut censent, Fuggere


3767. Grbić Ilirik,... . Aristeae historia cum conversione... [page xiii | Paragraph | SubSect | Section]

mihi in Germaniam reverso, a caeteris studiis tempus reliquum erat, labori eius convertendi non invitus impendere coepi. Sed me eo, fortuna magis quam voluntate, quam citissime liberari contigit. Nam dum in eo versor, fit, ut optimo doctissimoque viro Iohanni OPORINO, hospiti et amico meo, eius conversio, authore Matthia GARBITIO pauculos ante annos in inclyta Tubingensi Academia Graece linguae professione cum vita feliciter defuncto, per doctissimum eiusdem Academiae, Physicae professorem, Georgium LIEBLERUM,


3768. Grbić Ilirik,... . Aristeae historia cum conversione... [page xviii | Paragraph | SubSect | Section]

fratri Philocrati exponit: interim magnificentiam donorum a rege pontifici missorum, civitatis Hierosolymitanae situm, terrae Iudaicae fertilitatem,templi formam, arcis munitiones, et habitum vestis pontificalis quam elegantissime describens. Transtulit ex hoc autore Iosephus ea quae sunt lib. 12. Antiquit. Iudaicarum, capite 2. ubi convivii mentione facta, tandem lectorem ad hunc Aristeae librum remittit. Meminit quoque eius Epiphanius libro de Mensuris et ponderibus, ex eo quoque non pauca ad sua transferens, ac ea


3769. Grbić Ilirik,... . Aristeae historia cum conversione... [page xix | Paragraph | SubSect | Section]

inquirendum videtur. Nam cum sacri libri duplicis sunt generis εὐδιάθετοι καὶ ἀπόκρυφοι, non modo prioris, sed et posterioris generis ab Eleazaro missos atque traductos fuisse refert: cum Aristeas, et post eum Iosephus loco praeallegato, tantum legis translatae meminerint. Verum ut quid de eo sentiendum, ex eruditissima Ioachimi explicatione Chronologiae Nicephoreae, diligens lector perspicere, simulque de interpretationibus sacrorum librorum ea quae a liberali cognitione,


3770. Grbić Ilirik,... . Aristeae historia cum conversione... [page xix | Paragraph | SubSect | Section]

ἀπόκρυφοι, non modo prioris, sed et posterioris generis ab Eleazaro missos atque traductos fuisse refert: cum Aristeas, et post eum Iosephus loco praeallegato, tantum legis translatae meminerint. Verum ut quid de eo sentiendum, ex eruditissima Ioachimi explicatione Chronologiae Nicephoreae, diligens lector perspicere, simulque de interpretationibus sacrorum librorum ea quae a liberali cognitione, et ab hoc argumento minime sunt aliena, cognoscere poterit: ita alterius praeter Epiphanium, et a Iustiniano


3771. Grbić Ilirik,... . Aristeae historia cum conversione... [page xx | Paragraph | SubSect | Section]

Caeterum haec obiter admonuisse sufficit: demonstrationes eorum qui quaerit, eas apud Epiphanium loco prius allegato inveniet. Ad Aristeam autem quod attinet, praeter hunc, et alius liber illius de Consultationibus regiis, et cellulis atque iugis, in Pharo extat: Ioachimo id quoque in Chronologia Nicephorea referente. FINIS. Aristeae, de legis divinae ex Hebraica lingua in Gręcam translatione, per Septuaginta


3772. Grbić Ilirik,... . Aristeae historia cum conversione... [page 18 | Paragraph | Section]

tuo descriptionem librorum, curabis ut isti viri rursus nobis tuto restituantur. Vale. Nomina interpretum ab Eleazaro missorum ad legis interpretationem Ex prima autem tribu hi sunt: Iosephus, Ezekias, Zacharias, Ioannes, Ezekias, Eliseus. Ex secunda tribu: Iudas, Simon, Somoclus, Adaeus, Mattathias, Eschlemias. Ex tertia tribu: Neemias, Iosephus, Theodosius, Basaeus, Ornias, Daces. Ex


3773. Grbić Ilirik,... . Aristeae historia cum conversione... [page 18 | Paragraph | Section]

ut isti viri rursus nobis tuto restituantur. Vale. Nomina interpretum ab Eleazaro missorum ad legis interpretationem Ex prima autem tribu hi sunt: Iosephus, Ezekias, Zacharias, Ioannes, Ezekias, Eliseus. Ex secunda tribu: Iudas, Simon, Somoclus, Adaeus, Mattathias, Eschlemias. Ex tertia tribu: Neemias, Iosephus, Theodosius, Basaeus, Ornias, Daces. Ex quarta: Ionathas,


3774. Grbić Ilirik,... . Aristeae historia cum conversione... [page 18 | Paragraph | Section]

Ex prima autem tribu hi sunt: Iosephus, Ezekias, Zacharias, Ioannes, Ezekias, Eliseus. Ex secunda tribu: Iudas, Simon, Somoclus, Adaeus, Mattathias, Eschlemias. Ex tertia tribu: Neemias, Iosephus, Theodosius, Basaeus, Ornias, Daces. Ex quarta: Ionathas, Abraeus, Elisaeus, Ananias, Chabrias, Satus. Ex quinta: Isacus, Iacobus, Iesus, Sabbataeus, Simon, Levis. Ex sexta:


3775. Grbić Ilirik,... . Aristeae historia cum conversione... [page 18 | Paragraph | Section]

Ioannes, Ezekias, Eliseus. Ex secunda tribu: Iudas, Simon, Somoclus, Adaeus, Mattathias, Eschlemias. Ex tertia tribu: Neemias, Iosephus, Theodosius, Basaeus, Ornias, Daces. Ex quarta: Ionathas, Abraeus, Elisaeus, Ananias, Chabrias, Satus. Ex quinta: Isacus, Iacobus, Iesus, Sabbataeus, Simon, Levis. Ex sexta: Iudas, Iosephus, Simon, Zacharias, Simoelus, Selemias. Ex septima:


3776. Grbić Ilirik,... . Aristeae historia cum conversione... [page 19 | Paragraph | Section]

Theodosius, Basaeus, Ornias, Daces. Ex quarta: Ionathas, Abraeus, Elisaeus, Ananias, Chabrias, Satus. Ex quinta: Isacus, Iacobus, Iesus, Sabbataeus, Simon, Levis. Ex sexta: Iudas, Iosephus, Simon, Zacharias, Simoelus, Selemias. Ex septima: Sabbataeus, Zedekias, Iacobus, Isachus, Isias, Natthaeus. Ex octava: Theodosius, Iason, Iesus, Theodotus, Ioannes, Ionathas. Ex nona:


3777. Grbić Ilirik,... . Aristeae historia cum conversione... [page 19 | Paragraph | Section]

Levis. Ex sexta: Iudas, Iosephus, Simon, Zacharias, Simoelus, Selemias. Ex septima: Sabbataeus, Zedekias, Iacobus, Isachus, Isias, Natthaeus. Ex octava: Theodosius, Iason, Iesus, Theodotus, Ioannes, Ionathas. Ex nona: Theophilus, Abramus, Arsamus, Endemias, Iason, Danielus. Ex decima: Hieremias, Arsamus, Iason, Endemias, Eleazarus, Dathaeus. Ex undecima: Samuelus, Iosephus, Iudas,


3778. Grbić Ilirik,... . Aristeae historia cum conversione... [page 19 | Paragraph | Section]

Ex sexta: Iudas, Iosephus, Simon, Zacharias, Simoelus, Selemias. Ex septima: Sabbataeus, Zedekias, Iacobus, Isachus, Isias, Natthaeus. Ex octava: Theodosius, Iason, Iesus, Theodotus, Ioannes, Ionathas. Ex nona: Theophilus, Abramus, Arsamus, Endemias, Iason, Danielus. Ex decima: Hieremias, Arsamus, Iason, Endemias, Eleazarus, Dathaeus. Ex undecima: Samuelus, Iosephus, Iudas, Ionathas,


3779. Grbić Ilirik,... . Aristeae historia cum conversione... [page 19 | Paragraph | Section]

Theodotus, Ioannes, Ionathas. Ex nona: Theophilus, Abramus, Arsamus, Endemias, Iason, Danielus. Ex decima: Hieremias, Arsamus, Iason, Endemias, Eleazarus, Dathaeus. Ex undecima: Samuelus, Iosephus, Iudas, Ionathas, Chabeu, Dositheus. Ex duodecima: Isaelus, Ioannes, Theodosius, Arsamus, Abietes, Ezekielus. Hi omnes fuerunt numero duo et septuaginta. Atque haec quidem ad epistolam Regis sunt ita ab Eleazaro


3780. Grbić Ilirik,... . Aristeae historia cum conversione... [page 19 | Paragraph | Section]

Ioannes, Ionathas. Ex nona: Theophilus, Abramus, Arsamus, Endemias, Iason, Danielus. Ex decima: Hieremias, Arsamus, Iason, Endemias, Eleazarus, Dathaeus. Ex undecima: Samuelus, Iosephus, Iudas, Ionathas, Chabeu, Dositheus. Ex duodecima: Isaelus, Ioannes, Theodosius, Arsamus, Abietes, Ezekielus. Hi omnes fuerunt numero duo et septuaginta. Atque haec quidem ad epistolam Regis sunt ita ab Eleazaro rescripta.


3781. Grbić Ilirik,... . Aristeae historia cum conversione... [page 19 | Paragraph | Section]

Endemias, Iason, Danielus. Ex decima: Hieremias, Arsamus, Iason, Endemias, Eleazarus, Dathaeus. Ex undecima: Samuelus, Iosephus, Iudas, Ionathas, Chabeu, Dositheus. Ex duodecima: Isaelus, Ioannes, Theodosius, Arsamus, Abietes, Ezekielus. Hi omnes fuerunt numero duo et septuaginta. Atque haec quidem ad epistolam Regis sunt ita ab Eleazaro rescripta. Porro, ut promisi, explicabo etiam Munerum a rege


3782. Grbić Ilirik,... . Aristeae historia cum conversione... [page 38 | Paragraph | Section]

et auri, importatur eo per Arabes. Nam regio et ad cultum et ad negociationem est idonea, et civitas abundat artificibus: nec deest ei quicquam eorum quae mari advehi solent, cum habeat portus opportunos, qui abunde suppeditent res et Ascalonae, et Ioppae, et Iazae, Ptolemais similiter etiam Ptolemaidis, civitatis a rege conditae. Iam in medio istorum locorum est sita, nec ab illis multum distat, sed ipsa per se omnia abunde habet, cum sit et irrigua undique regio, et ad magnam


3783. Grbić Ilirik,... . Aristeae historia cum conversione... [page 38 | Paragraph | Section]

similiter etiam Ptolemaidis, civitatis a rege conditae. Iam in medio istorum locorum est sita, nec ab illis multum distat, sed ipsa per se omnia abunde habet, cum sit et irrigua undique regio, et ad magnam securitatem munita. Iordanus fluvius Nam Iordanus, fluvius ille perennis, circumfluit ipsam, in se ab antiquo continentem non minus arvorum quam sex millia myriadum. Deinde ex vicinia sexaginta myriades hominum in ipsam pervenerunt, qui singuli possessionem centum iugerum


3784. Grbić Ilirik,... . Aristeae historia cum conversione... [page 38 | Paragraph | Section]

Ptolemaidis, civitatis a rege conditae. Iam in medio istorum locorum est sita, nec ab illis multum distat, sed ipsa per se omnia abunde habet, cum sit et irrigua undique regio, et ad magnam securitatem munita. Iordanus fluvius Nam Iordanus, fluvius ille perennis, circumfluit ipsam, in se ab antiquo continentem non minus arvorum quam sex millia myriadum. Deinde ex vicinia sexaginta myriades hominum in ipsam pervenerunt, qui singuli possessionem centum iugerum agri sunt consecuti.


3785. Grbić Ilirik,... . Aristeae historia cum conversione... [page 38 | Paragraph | Section]

ille perennis, circumfluit ipsam, in se ab antiquo continentem non minus arvorum quam sex millia myriadum. Deinde ex vicinia sexaginta myriades hominum in ipsam pervenerunt, qui singuli possessionem centum iugerum agri sunt consecuti. Iordani exundatio annua Fluvius autem, perinde ut Nilus, circa tempus messis exundans, multum terrae irrigat, et circa regionem Ptolemaeorum in alium fluvium illabitur, qui deinde in mare ingreditur. alii etiam qui vocantur Torrentes defluunt, qui loca


3786. Grbić Ilirik,... . Aristeae historia cum conversione... [page 98 | Paragraph | SubSect | Section]

interpretum ab Eleazaro Pont. missorum ad legis D. interpretationem nomina 18 inde. eorundem electio 39. adventus in Aegyptum 53 inventores rerum stulte pro diis habitos 43. 44 ab Invidię vitio quomodo liber esse possis 68 Ioannes 18. 19 Ionathas ibid. Iordanus fl. eiusque exundatio annua 38 Iosephus 18 ab Ira liber et vacuus quomodo quis esse possit 78 Isacus 19. Isachus. ibid


3787. Grbić Ilirik,... . Aristeae historia cum conversione... [page 98 | Paragraph | SubSect | Section]

ad legis D. interpretationem nomina 18 inde. eorundem electio 39. adventus in Aegyptum 53 inventores rerum stulte pro diis habitos 43. 44 ab Invidię vitio quomodo liber esse possis 68 Ioannes 18. 19 Ionathas ibid. Iordanus fl. eiusque exundatio annua 38 Iosephus 18 ab Ira liber et vacuus quomodo quis esse possit 78 Isacus 19. Isachus. ibid Isaelus


3788. Grbić Ilirik,... . Aristeae historia cum conversione... [page 98 | Paragraph | SubSect | Section]

eorundem electio 39. adventus in Aegyptum 53 inventores rerum stulte pro diis habitos 43. 44 ab Invidię vitio quomodo liber esse possis 68 Ioannes 18. 19 Ionathas ibid. Iordanus fl. eiusque exundatio annua 38 Iosephus 18 ab Ira liber et vacuus quomodo quis esse possit 78 Isacus 19. Isachus. ibid Isaelus ibid. Isias


3789. Grbić Ilirik,... . Aristeae historia cum conversione... [page 98 | Paragraph | SubSect | Section]

inventores rerum stulte pro diis habitos 43. 44 ab Invidię vitio quomodo liber esse possis 68 Ioannes 18. 19 Ionathas ibid. Iordanus fl. eiusque exundatio annua 38 Iosephus 18 ab Ira liber et vacuus quomodo quis esse possit 78 Isacus 19. Isachus. ibid Isaelus ibid. Isias ibid. Iudaeae torrentes 38


3790. Vrančić, Mihovil. Antonio fratri epistula, versio... [page 335 | Paragraph | Section]

creatus est capitaneus super viginti equites croatos, primos qui in hac provincia vacaverint, tempore vero belli super quinquaginta. Christophorus vero frater ejus cogitat mecum venire ad dominationem vestram reverendissimam, nondum tamen totaliter secum deliberavit. Joannes Bassanus, qui isthic degit penes dominationem vestram reverendissimam, huc ad parentem suum dominum Petrum dedit litteras, quibus extollit miris praeconiis favorem et gratiam ejus erga se, quando ipse pater in dies non cessat paria referre in utrumque nostrum, et licet antea quoque nos


3791. Vrančić, Mihovil. Antonio fratri epistula, versio... [page 336 | Paragraph | Section]

hisce diebus praeteritis, ipsa optime capiet consilium ex praeteritis. Servitia sua commendat Franciscus Butrisith cum debita reverentia, eamque salute impertit. Salutabit autem dominatio vestra reverendissima meo nomine omnes suos praecipuos familiae charos, praecipue autem dominum Joannem Bassanum, et Joannem Pechy, et Lackonem. De Belgramonio nihil habeo. Bene valeat. Michael Verancius frater et servitor.


3792. Vrančić, Mihovil. Antonio fratri epistula, versio... [page 336 | Paragraph | Section]

hisce diebus praeteritis, ipsa optime capiet consilium ex praeteritis. Servitia sua commendat Franciscus Butrisith cum debita reverentia, eamque salute impertit. Salutabit autem dominatio vestra reverendissima meo nomine omnes suos praecipuos familiae charos, praecipue autem dominum Joannem Bassanum, et Joannem Pechy, et Lackonem. De Belgramonio nihil habeo. Bene valeat. Michael Verancius frater et servitor.


3793. Dudić, Andrija;... . De Thucydidis historia iudicium...... [page 246 | Paragraph | Section]

ut Lacedaemoniis formidabiles essent, bellum necessario sit excitatum. quae vero palam iactabantur caussae, quibus factum est ut foedera rumperentur, et bellum inter eos gereretur, huiusmodi erant. Epidamnus est urbs ad dextram sita navigantibus in Ionium sinum. incolunt autem ipsam, Illyrica natio, barbari Taulantii. Mox, quae ad Epidamnum, ad Corcyram, ad Potidaeam gesta sunt, et Peloponnensium conventum in urbem Spartam, et orationes illic habitas adversus Atheniensium civitatem, commemorat;


3794. Dudić, Andrija;... . De Thucydidis historia iudicium...... [page 249 | Paragraph | Section]

unum coegit, scriptum reliquit: cum eas orationes ita dicat adhibitas esse, ut non modo rebus ipsis sint impedimento, verum etiam auditoribus permolestae: idque sententiam Thucydidem, nullas in ultima historiae parte orationes adiunxisse, etsi multa in Ionia, multa Athenis evenissent, quae sermonum et orationum interventu transigerentur. Quod siquis primum cum octavo libro conferat, neque idem in illis institutum, neque eandem in explicando vim inesse iudicabit. alter enim, cum paucas admodum, nec


3795. Dudić, Andrija;... . De Thucydidis historia iudicium...... [page 253 | Paragraph | Section]

illa quae Cadmo Milesio, quaeque Aristaeo Proconnesio et eiusmodi aliis adscribuntur. Scriptores autem qui ante Peloponnesiacum bellum fuerunt, atque ad Thucydidis usque aetatem pervenerunt, omnes propemodum idem consilium secuti sunt. quos quidem aut Ionica lingua, ut quae illis temporibus maxime omnium floreret, aut Attica illa vetus, non admodum ei dissimilis, oblectavit. Hi sane omnes, ut est ante dictum, sermonis proprietatem magis, quam dicendi tropos adamaverunt; tropos vero velut condimenta


3796. Dudić, Andrija;... . De Thucydidis historia iudicium...... [page 265 | Paragraph | Section]

vestrorum facitis, quod in agrum Plataeensem copias inducitis. Nam Pausanias Lacedaemonius, Cleombroti filius, qui Graeciam Medorum dominatu liberavit, cum iis Graecis qui pugnae apud nos commissae ultro subiere discrimen, victimis in foro Plataeensi Iovi liberatori immolatis, convocatisque omnibus sociis, et urbem et agrum Plataeensibus reddidit, uti suis legibus viverent, ne quis iniuste, neve dominandi caussa, arma illis inferret: alioqui eos qui aderant socios pro viribus auxilio futuros. Haec


3797. Dudić, Andrija;... . De Thucydidis historia iudicium...... [page 274 | Paragraph | Section]

non tamen nobis ipsis subvenimus, nec praesentes fallacias, in nos confictas, dissolvimus, Leontinorum scilicet propinquorum restitutiones, atque Egestanorum sociorum auxilium; ac non potius, viribus collectis, conamur ostendere illis, non esse nos Iones, neque Hellespontios, neque insulanos, qui dominum, aut Medum, aut quemlibet alium, commutantes, serviunt; sed Dores, liberos homines, e libera Peloponneso, Siciliam habitantes. an expectamus quoad omnes oppidatim capiamur; cum sciamus hac una nos


3798. Dudić, Andrija;... . De Thucydidis historia iudicium...... [page 275 | Paragraph | Section]

τιμηθήσονται, καὶ τῆς νίκης οὐκ ἄλλον τινὰ ἆθλον ἢ τὸν τὴν νίκην παρασχόντα λήψονται. Hoc est; Oramus vos, simulque protestamur, nisi persuadebimus, nos ab Ionibus quidem perpetuis nostris hostibus, insidiis appeti; a vobis autem Doriensibus, cum et ipsi Dorienses simus, prodi. qui si ab Atheniensibus superemur, propter vestra consilia superabimur: sed victoriae laus tamen penes illos tantum erit, qui


3799. Pir, Didak. Ad Paulum, versio electronica [Paragraph | Section]

fama est,
240  Saepe suum sacro mutare Helicona sorores.
241  Concordes animae fraternaque pectora quondam,
242  Messius et Gozae gentis pater, aspice ut ambo
243  Pene pares agitent uirtutibus; o mala si quis
244  Nubila in Ionium rapiat Notus. Optimus ille est
245  Bondius Hesperiis nuper digressus ab oris;
246  Ille Tagi de fonte bibit, illi alta Toleti
247  Moenia nota nimis, dum magna negotia solus


3800. Pir, Didak. Ad Paulum, versio electronica [Paragraph | Section]

carmen.
302  Cura Deum Nallus, quem dulci a matre cadentem
303  Vranie excepit puerum docuitque latentem
304  Fatorum causas et summis intulit astris.
305  Inde altum manet ingenium curaeque capaces
306  Cur placidum Veneris numen, cur a Ioue reges,
307  Insignes bello reges, cur aspera contra
308  Vulneraque et caedem Cepheia uirgo minetur,
309  Vnde tremor terris, cur formidabilis ensem
310  Exerat Orione, mutent cur regna


3801. Grauisius, Iacobus;... . Carmina occasionalia e codice... [page 8v | Paragraph | Section]


Sedem solis, honore dignus extas
5  Quo iam grandiloqui tulere uates
Ad caelum proceresque ducesque sacros.
Quapropter Maro doctus est ciendus
Qui dotes referat tuas paremque
Te reddat superis Iouique magno,
10  Qui te millibus efferat libellis.
Nititur tenuis Camena nostra
Splendorem titulis tuis parere
(Quamuis non egeat nitore Phoebus)
Vt debere putes tuae Mineruae
15  Vates


3802. Grauisius, Iacobus;... . Carmina occasionalia e codice... [page 59v | Paragraph | Section]

aura
Vescitur aetherea uenerandaque numina prae se
Omnipotentis habet fruiturque beata quiete. Ad dominum Valerium Mazzarellum in Ioannis Lucari obitum. Pridoevius
Defleo dum tristis lacrymoso lumine nati
Francisce, o nimium funera amara tui,
Nescio quis, fateor, suaui modulamine dulces
Ad vada Parnasi fundit abunde sonos.
Num


3803. Grauisius, Iacobus;... . Carmina occasionalia e codice... [page 60r | Paragraph | Section]

utrunque ferit,
MAZZARELLORUM generoso sanguine cretus,
Virtute insignis, clarus et eloquio. De lacrymis Pridoevii in obitum Ioannis Lucari Mazzarellus
Funera dum defles LVCARI immatura IOANNIS,
Proh dolor, heu pietas, funera amara nimis,
Vidimus et flentes Parnasia numina, Musas.
Exprimis, en, lachrimas, culte poeta, deis.


3804. Grauisius, Iacobus;... . Carmina occasionalia e codice... [page 60r | Paragraph | Section]


Virtute insignis, clarus et eloquio. De lacrymis Pridoevii in obitum Ioannis Lucari Mazzarellus
Funera dum defles LVCARI immatura IOANNIS,
Proh dolor, heu pietas, funera amara nimis,
Vidimus et flentes Parnasia numina, Musas.
Exprimis, en, lachrimas, culte poeta, deis.


3805. Grauisius, Iacobus;... . Carmina occasionalia e codice... [page 60r | Paragraph | Section]

dolor, heu pietas, funera amara nimis,
Vidimus et flentes Parnasia numina, Musas.
Exprimis, en, lachrimas, culte poeta, deis. Ad Ioannem Pridoevium in obitum nobilis dominae Franciscae Papalis Valerius Mazzarellus
Franciscam pietas ardens ad sydera uexit,
Recta fides, probitas, et sine labe pudor,
Sed celebrem terris reddit Pridoeua Camena


3806. Beneša, Petar. Epistula ad Ioannem II. Zapolyam,... [page xxxix | Paragraph | Section]

Jovanović 2012-12-30 Prva TEI verzija. Serenissimo ac potentissimo principi Ioanni, electo regi Hungariae, Dalmatiae, Croatiae etc. post humilem seruitiorum suorum commendationem Petrus Benessa salutem plurimam dicit. Quom ualde semper optassem, serenissime ac potentissime rex, aliqua bene nauata


3807. Rozanović, Antun. Vauzalis sive Occhialinus Algerii... [Paragraph | Section]

superstes est. Alter Nicolaus Castropileus ispravljeno iz Casropilleus domi jam oppressus, et e manibus, ac vinculis elapsus tres hostium vulneravit, et ipse levi vulnere sauciatus est. Tertius Joannes Barciottus cum jam tuta petiisset, sensit matrem plorantem respiciensque vidit ab hostibus vinctam crinibus passis distrahi, materna pietate perculsus resumpsit animum, et irruens in hostes quatuor mortifere sauciavit, matremque rescissis vinculis


3808. Rozanović, Antun. Vauzalis sive Occhialinus Algerii... [Paragraph | Section]

ibique pro mortuo relictus biduo supervixit felix filius infelici matre libera tamen relicta ob tam praeclarum facinus aeterna felicitate dignus. De hostibus quoque tunc duo exempla humanitatis referuntur visa, alterum quod Petro Petreo fratri Presbiteri Joannis, olim Patavinae Ecclesiae sacerdotis, et patri Joannis Petrei, qui fuerat inter secundos a secretis Ferrantis Gonzagae in Mediolano, et ejus uxori in extrema orbitate inopia, squallore, ac decrepitate jacentibus ingratam vitam pepercerunt. Alterum


3809. Rozanović, Antun. Vauzalis sive Occhialinus Algerii... [Paragraph | Section]

infelici matre libera tamen relicta ob tam praeclarum facinus aeterna felicitate dignus. De hostibus quoque tunc duo exempla humanitatis referuntur visa, alterum quod Petro Petreo fratri Presbiteri Joannis, olim Patavinae Ecclesiae sacerdotis, et patri Joannis Petrei, qui fuerat inter secundos a secretis Ferrantis Gonzagae in Mediolano, et ejus uxori in extrema orbitate inopia, squallore, ac decrepitate jacentibus ingratam vitam pepercerunt. Alterum quod inter eos inventus fuerit qui clam a caeteris ex


3810. Rozanović, Antun. Vauzalis sive Occhialinus Algerii... [Paragraph | Section]

substitisse, et latrones tantum facturos excursionem. Cum Praetor Rhodiensem custodiam in nos venire altercaretur. Hic autem post muros saxeos nos tutiores fore astrueret, quam hostes ligneis in navibus. Altercantibus eis supervenit cum aliis multis Joannes Baptista Rosaneus Pater Archidiaconi, vir octoginta tres annos natus, qui cum vehementer laboraret, ne Praetor destitueret Urbem, tale ab eo tulit responsum. Pater mi tu aetatem tuam vixisti, sine me quoque meam vivere. Cum igitur nequaquam ab eo


3811. Rozanović, Antun. Vauzalis sive Occhialinus Algerii... [Paragraph | Section]

illum mussitatorem, ut seditioso † nečitko Z: tumultuandi D occasionem adimeret. Non assensit Praetor in rabulam, sed in aliis secutus consilium Archidiaconi praefecit Joannem Baptistam Roseneum Hieronymum Gabrielium Marinum Obradium, et Antonium Costam Lat *** lakuna u Z: Latomum D claves urbis Joanni Baptistae tanquam seniori tradendo. His peractis circa primam horam


3812. Rozanović, Antun. Vauzalis sive Occhialinus Algerii... [Paragraph | Section]

rabulam, sed in aliis secutus consilium Archidiaconi praefecit Joannem Baptistam Roseneum Hieronymum Gabrielium Marinum Obradium, et Antonium Costam Lat *** lakuna u Z: Latomum D claves urbis Joanni Baptistae tanquam seniori tradendo. His peractis circa primam horam noctis exiit Praetor per hostiolum portae marinae cum duobus tantum Jacobo *** Jacobo *** et Marino Z: Jacobo scilicet, et Marino


3813. Rozanović, Antun. Vauzalis sive Occhialinus Algerii... [Paragraph | Section]

malefidasque stationes, et portus, et tutos, et magnos intus, et exterius efficiunt. Caput eius ad Eurum Veru dicitur, quoniam protenditur acutum spatio ulteriori per mille passuum, postea dilatatur. Sed ad Zephirum est bifidum, et vallem maximam Sancti Joannis de Gradina quinquaginta stadiorum complectitur. Aquarum dulcium inopiam pluvialibus solatur; fons tamen procul ab eadem valle maxima distat triginta stadiis in campo magno pagi Blattae, qui multoties tantis scaturire solet aquis, ut stagnum ex campo


3814. Rozanović, Antun. Vauzalis sive Occhialinus Algerii... [Paragraph | Section]

effugere ut quisque erat junior, atque expeditior prior praecipitem praecipitem Z: perspicientem D se mittere de maenibus. Nonulli Hieronimum Gabrielium, cui intempesta nocte Octogenarius Joannes Baptista Rosaneus domum se quietis causa recipiens collega collegae urbis claves commiserat verbis minis, et precibus inducebant, ut civitatis portas recluderet, neque tamen consensit, illi vero vi minima


3815. Rozanović, Antun. Vauzalis sive Occhialinus Algerii... [Paragraph | Section]

quodam divino vires nobis auctas auctas Z: acutas D nos ipsi admiraremur. Erat videre senes etiam octogenarios discurrere, hortari tela ministrare, juveniliaque opera tanquam robustissimos exercere. Joannem Baptistam Roseneum agentem octogesimum tertium annum, et ob senium inferiori debilitata mandibula aperto ore hiantem nemo est qui non viderit hastam dextera quamvis effecta vibrantem, et juniorum animos verbo, et exemplo excitantem. Mulieres non


3816. Rozanović, Antun. Vauzalis sive Occhialinus Algerii... [Paragraph | Section]

subiit, et de turri Omnium Sanctorum hostes damnis plurimis affecit. Antonius Pomeneus, sive Mamentinus Mamentinus Z: Mementinus D sacrista. Ex Patriciis fuerunt tantumodo viginti unus, videlicet Jo. Baptista Roseneus 83 annorum circa Idus Octobris explendorum, Hieronymus Gabrielius quindecim annis junior. Marinus Obradi pene paris aetatis ad Hieronime pene paris aetatis ad Hieronime Z:


3817. Rozanović, Antun. Vauzalis sive Occhialinus Algerii... [Paragraph | Section]

Nicolaus Arnerius, Nicolaus Gabrielius, Hieronymi filius, Franciscus Urbanus, Vincentius Roseneus, Lucas Baraneus, Marcus Grusius, tunc Curiae minoris judex, Franciscus Sevileus, Michael Cetineus Cosmae filius, Franciscus Prismius, Antonius Marineus, Joannes Scemanus, Joannes Petrovius, Franciscus Tulius Nicolaus Dragineus, Antonius Baptistinus, Marinus Sacneus, Joannes, alterius Marini Sacnei filius. Civium vero, et incolarum [era] scriba ipse


3818. Rozanović, Antun. Vauzalis sive Occhialinus Algerii... [Paragraph | Section]

Nicolaus Gabrielius, Hieronymi filius, Franciscus Urbanus, Vincentius Roseneus, Lucas Baraneus, Marcus Grusius, tunc Curiae minoris judex, Franciscus Sevileus, Michael Cetineus Cosmae filius, Franciscus Prismius, Antonius Marineus, Joannes Scemanus, Joannes Petrovius, Franciscus Tulius Nicolaus Dragineus, Antonius Baptistinus, Marinus Sacneus, Joannes, alterius Marini Sacnei filius. Civium vero, et incolarum [era] scriba ipse delevit seu artificum


3819. Rozanović, Antun. Vauzalis sive Occhialinus Algerii... [Paragraph | Section]

Marcus Grusius, tunc Curiae minoris judex, Franciscus Sevileus, Michael Cetineus Cosmae filius, Franciscus Prismius, Antonius Marineus, Joannes Scemanus, Joannes Petrovius, Franciscus Tulius Nicolaus Dragineus, Antonius Baptistinus, Marinus Sacneus, Joannes, alterius Marini Sacnei filius. Civium vero, et incolarum [era] scriba ipse delevit seu artificum erat numerus 66, videlicet Marcus Ressa carpentarius bombarderius ad puteum salsum, quem


3820. Rozanović, Antun. Vauzalis sive Occhialinus Algerii... [Paragraph | Section]

latomus. Marinus Suturiza cognomento Rex piscator, Franciscus Gerbinus Gerbinus Z: Garbinus D piscator. Petrus famulus Tronconeorum alias Philippinorum. Nicolaus Gurdius surdus Doliarius. Joannes Grusius piscator, et Stephanus eius filius. Nicolaus Sagedinus Doliarius. Antonius Costa latomus. Nicolaus eius filius bombarderius adustus Gregorius Doimius latomus, Marinus Surateus pede truncus truncus Z:


3821. Rozanović, Antun. Vauzalis sive Occhialinus Algerii... [Paragraph | Section]

Z: bombarderius. Andreas Riganus baiulus. Franciscus Carlius latomus. Marcus Milanconus agricola bombarderius. Andreas Vulatcotinus D Andreas Vlacotinus nauta aegrotus. Matheus Calavagna bajulus senex, Franciscus eius filius bajulus, Joannes Valentinus cerdo. Franciscus Pauli de Lesina carpentarius, et in hac expeditione papalis tormenti bombarderius valde utilis, et commendabilis, Lupus Ucatius, Franciscus Batocanius latomus bombarderius adustus. Paulus Radeteus bajulus. Vincentius


3822. Rozanović, Antun. Vauzalis sive Occhialinus Algerii... [Paragraph | Section]

et in hac expeditione papalis tormenti bombarderius valde utilis, et commendabilis, Lupus Ucatius, Franciscus Batocanius latomus bombarderius adustus. Paulus Radeteus bajulus. Vincentius Goriglavius, alias Ardentinus, Vincentius de Ragusio bajulus, Joannes Theodori grecus de Valona externus, quem licet suspectum haberent Cives, tamen experti sunt fidelem, et strenuum, et viriliter se gerentem, aliosque insuper animantem. Marcus de Paulis latomus, Marcus de


3823. Rozanović, Antun. Vauzalis sive Occhialinus Algerii... [Paragraph | Section]

Marcus de Paulis latomus. Hieronymus Pomeneus latomus. Michael faber D Michael faber ferarius septuaginta annorum, Marcus eius nepos ejusdem eiusdem D: eius Z artis faber. Joannes Pharensis gener castellani pastor. Marcus Radoevius Radoevius Z: Radomius D pastor. Petrus Cuppussina agricola, Lucas Smerchigna carpentarius, Joannes faber ferrarius ejus gener. Gaspar de


3824. Rozanović, Antun. Vauzalis sive Occhialinus Algerii... [Paragraph | Section]

Z artis faber. Joannes Pharensis gener castellani pastor. Marcus Radoevius Radoevius Z: Radomius D pastor. Petrus Cuppussina agricola, Lucas Smerchigna carpentarius, Joannes faber ferrarius ejus gener. Gaspar de Istria bajulator. Andreas Miglienovus senior orationi tantum ante aras utilis. Natalinus † nečitko Mathzi


3825. Rozanović, Antun. Vauzalis sive Occhialinus Algerii... [Paragraph | Section]

et hi quinque ultimo loco descripti erant pueri decem, aut duodecim annorum ex Blattensibus ultra patricios fuerunt dumtaxat decem decem Z: undecim D , videlicet Joannes Orebus, Nicolaus Bajus Bajus Z: Bacius D , Antonius Petrovus, Jacobus Pigeus Gregorius Cheus, Joannes Ragienus. Helius Glavocius, Franciscus Baicius Joannes Castrophilus, Antonius Sincovus,


3826. Rozanović, Antun. Vauzalis sive Occhialinus Algerii... [Paragraph | Section]

decem Z: undecim D , videlicet Joannes Orebus, Nicolaus Bajus Bajus Z: Bacius D , Antonius Petrovus, Jacobus Pigeus Gregorius Cheus, Joannes Ragienus. Helius Glavocius, Franciscus Baicius Joannes Castrophilus, Antonius Sincovus, Paulus, Bossidarus. Octo fuere Pupnatenses, videlicet Videlicet Marcus Matusius Z: videlicet Marcus Marchiosuus.


3827. Rozanović, Antun. Vauzalis sive Occhialinus Algerii... [Paragraph | Section]

videlicet Joannes Orebus, Nicolaus Bajus Bajus Z: Bacius D , Antonius Petrovus, Jacobus Pigeus Gregorius Cheus, Joannes Ragienus. Helius Glavocius, Franciscus Baicius Joannes Castrophilus, Antonius Sincovus, Paulus, Bossidarus. Octo fuere Pupnatenses, videlicet Videlicet Marcus Matusius Z: videlicet Marcus Marchiosuus. Petrus et Michael Separei. Marcus Motusius.


3828. Rozanović, Antun. Vauzalis sive Occhialinus Algerii... [Paragraph | Section]

Videlicet Marcus Matusius Z: videlicet Marcus Marchiosuus. Petrus et Michael Separei. Marcus Motusius. D Marcus Matusius, Mathqus Matheus Stanisius, Joannes Roscovius, Jacobus Angelinus, Petrus Pharius famulus Juriceorum. Totidem Lumbardini inventi sunt, ultra eos, qui cum Civitate numerati numerati Z: anumerati D fuere videlicet Joannes


3829. Rozanović, Antun. Vauzalis sive Occhialinus Algerii... [Paragraph | Section]

Stanisius, Joannes Roscovius, Jacobus Angelinus, Petrus Pharius famulus Juriceorum. Totidem Lumbardini inventi sunt, ultra eos, qui cum Civitate numerati numerati Z: anumerati D fuere videlicet Joannes [Melissae] scriba ipse delevit Buzzalinus Upisano iznad Melissae , Bernichius Jelicius, Nicolaus Musius, Marinus Radinus, Joannes


3830. Rozanović, Antun. Vauzalis sive Occhialinus Algerii... [Paragraph | Section]

videlicet Joannes [Melissae] scriba ipse delevit Buzzalinus Upisano iznad Melissae , Bernichius Jelicius, Nicolaus Musius, Marinus Radinus, Joannes Radinus, Marcus Cernogareus, Marcus Rogaceus, Stephanus Melissae. Zernovini ceteros superavere; utpote quorum numerus triginta quinque armatos explevit, et sunt isti scilicet Franciscus Ostovius, Andreas Uscocius, Jacobus eiusdem Andreae filius.


3831. Rozanović, Antun. Vauzalis sive Occhialinus Algerii... [Paragraph | Section]

Marcus Cernogareus, Marcus Rogaceus, Stephanus Melissae. Zernovini ceteros superavere; utpote quorum numerus triginta quinque armatos explevit, et sunt isti scilicet Franciscus Ostovius, Andreas Uscocius, Jacobus eiusdem Andreae filius. Antonius Barcotius, Joannes Scocandus. Antonius Zuitanus, Jacobus Cebalius, Franciscus Zagoreus, Andreas Stancovas, Franciscus Catharinus, et Hieronymus, et alter Hieronymus Banisii Roseneorum coloni, et clientes. Marcus senior, et alter Marcus Culianovi Antonius Zugareus,


3832. Rozanović, Antun. Vauzalis sive Occhialinus Algerii... [Paragraph | Section]

Joannes Scocandus. Antonius Zuitanus, Jacobus Cebalius, Franciscus Zagoreus, Andreas Stancovas, Franciscus Catharinus, et Hieronymus, et alter Hieronymus Banisii Roseneorum coloni, et clientes. Marcus senior, et alter Marcus Culianovi Antonius Zugareus, Joannes Nicolicius, Franciscus Luchinus, Antonius cum filio Joanne Joane Bericius Z: Joanne, et Marco fratre Cocchionovus, Marcus et Jacobus Radovini, Jacobus Vaceta. Marcus Bericius D


3833. Rozanović, Antun. Vauzalis sive Occhialinus Algerii... [Paragraph | Section]

Zagoreus, Andreas Stancovas, Franciscus Catharinus, et Hieronymus, et alter Hieronymus Banisii Roseneorum coloni, et clientes. Marcus senior, et alter Marcus Culianovi Antonius Zugareus, Joannes Nicolicius, Franciscus Luchinus, Antonius cum filio Joanne Joane Bericius Z: Joanne, et Marco fratre Cocchionovus, Marcus et Jacobus Radovini, Jacobus Vaceta. Marcus Bericius D Bericius, Marcus Pignatiza, Franciscus Cernogoreus, Joannes Croilo,


3834. Rozanović, Antun. Vauzalis sive Occhialinus Algerii... [Paragraph | Section]

et Hieronymus, et alter Hieronymus Banisii Roseneorum coloni, et clientes. Marcus senior, et alter Marcus Culianovi Antonius Zugareus, Joannes Nicolicius, Franciscus Luchinus, Antonius cum filio Joanne Joane Bericius Z: Joanne, et Marco fratre Cocchionovus, Marcus et Jacobus Radovini, Jacobus Vaceta. Marcus Bericius D Bericius, Marcus Pignatiza, Franciscus Cernogoreus, Joannes Croilo, Marinus Cuspilus, Michael Baranus, Petrus Cuspilus,


3835. Rozanović, Antun. Vauzalis sive Occhialinus Algerii... [Paragraph | Section]

et alter Hieronymus Banisii Roseneorum coloni, et clientes. Marcus senior, et alter Marcus Culianovi Antonius Zugareus, Joannes Nicolicius, Franciscus Luchinus, Antonius cum filio Joanne Joane Bericius Z: Joanne, et Marco fratre Cocchionovus, Marcus et Jacobus Radovini, Jacobus Vaceta. Marcus Bericius D Bericius, Marcus Pignatiza, Franciscus Cernogoreus, Joannes Croilo, Marinus Cuspilus, Michael Baranus, Petrus Cuspilus, Jacobus Businovus.


3836. Rozanović, Antun. Vauzalis sive Occhialinus Algerii... [Paragraph | Section]

Antonius cum filio Joanne Joane Bericius Z: Joanne, et Marco fratre Cocchionovus, Marcus et Jacobus Radovini, Jacobus Vaceta. Marcus Bericius D Bericius, Marcus Pignatiza, Franciscus Cernogoreus, Joannes Croilo, Marinus Cuspilus, Michael Baranus, Petrus Cuspilus, Jacobus Businovus. Nicolaus Cuspilus, Joannes Bosinovus. Stephanus Bella infirmus. Praeter hos, qui centum, et quinquaginta trium summam complent nemo alius manum


3837. Rozanović, Antun. Vauzalis sive Occhialinus Algerii... [Paragraph | Section]

fratre Cocchionovus, Marcus et Jacobus Radovini, Jacobus Vaceta. Marcus Bericius D Bericius, Marcus Pignatiza, Franciscus Cernogoreus, Joannes Croilo, Marinus Cuspilus, Michael Baranus, Petrus Cuspilus, Jacobus Businovus. Nicolaus Cuspilus, Joannes Bosinovus. Stephanus Bella infirmus. Praeter hos, qui centum, et quinquaginta trium summam complent nemo alius manum manum Z: marium D nisi forte quisque infans, ut erat Horatius, et Annibal


3838. Rozanović, Antun. Vauzalis sive Occhialinus Algerii... [Paragraph | Section]

Z: foederis nexus initi salutem P
Attulit mundo prope jam ruenti
et ministrorum peperit triumphum
Vivida virtus.
Austrium Austrium P: Austriam Z quis non celebret Joannem?
Inde quis Marci taceat taceat Z: teneat P Columnae
Grande robur? quisque Sebastiani
Gesta Veneri?
Ecquis heroas heroas Z: heroes


3839. Andreis, Franjo... . Ad Archiepiscopum Strigoniensem... [page 216 | Paragraph | Section]

praecipue nostrorum hominum nunquam defuit locus ad amplissimas dignitates honoris et fortunarum. Postea quum in virum evasisses, et viderere tractandis maioribus negotiis idoneus, multas et varias, et nobiles legationes, primum sub Joanne Rege, deinde sub Caesaribus Ferdinando et Maximiliano fideliter, prudenter, dextere, servata semper Principum auctoritate, obiisti. Quamobrem tibi externo, nec petenti, nec ambienti, merito quidem virtutis et industriae ultro donata


3840. Vrančić, Faust. Vita Antonii Werantii, versio... [page 194 | Paragraph | Section]

eundem Michaelem Statilium maternum avum una cum fratre Michaele missus est, hic aliquot annis nutritus, deinde ad Petrum Berizlavum episcopum Veszprimiensem, eumdemque praesidem Sclavoniae, ac quaestorem regni Hungariae cognatum suum delatus est. Verum Petro brevi post tempore a Turcis occiso a Joanne Statilio episcopo Transylvaniensi avunculo eodemque amitino suo in tutelam susceptus est. Apud quem aliquot annis enutritus primisque aetatis juvenilis rudimentis imbutus tandem Patavium concessit, ubi cum humanioribus literis operam navare caepisset, non diu perstitit.


3841. Vrančić, Faust. Vita Antonii Werantii, versio... [page 194 | Paragraph | Section]

concessit, ubi cum humanioribus literis operam navare caepisset, non diu perstitit. Ingruentibus enim in Hungariam post memorabilem illam cladem Mohachianam variis tumultibus, ipse etiam abruptis studiis suis ab avunculo suo revocatus est, apud quem tamdiu postea perstitit, quoad Joannes rex Hungariae cum Aloysio Gritto aliisque suis proceribus Budae ab adversae factionis exercitu, duce Guilelmo Rogendorffo obsessus est. Ubi eodem tempore, et praepositura Budae veteris donatus et a secretis regis creatus in Transylvaniam ex


3842. Vrančić, Faust. Vita Antonii Werantii, versio... [page 195 | Paragraph | Section]

et praepositura Budae veteris donatus et a secretis regis creatus in Transylvaniam ex mandato. Regis ad curam, et custodiam ejus provinciae episcopatus cui avunculus suus tunc praeerat, missus est. Inde obsidione Budensi soluta, et Joanne rege in Transylvaniam rejecto, laudatus initio quidem per biennium fere, annum agens circiter tertium et vigesimum levioribus legationibus ab ipso rege, et avunculo suo intra regni limites exercitatus est. Postea vero ad Sigismundum regem Poloniae cum justa legatione est prosectus. Ter in


3843. Vrančić, Faust. Vita Antonii Werantii, versio... [page 195 | Paragraph | Section]

regem cum mandatis prosectus est. Inde statim ad Henricum VIII. regem Anglorum in Britanniam usque secessit. Hinc reversus cum aliis regis sui oratoribus ad Ferdinandum regem Romanorum Viennam est missus. Ea legatione non satis ex voto regibus subsecuta, atque etiam ipso Joanne rege e vivis sublato ab Isabella regina ad Sigismundi augusti regis Poloniae fratris sui nuptias mittitur dato mandato, ut peractis nuptiis iis Ferdinandum regem Pragae adeat. Legationis summa ea fuit, ut oblatis regi Transylvania, Lippa, et Temesvario aliisque regni


3844. Vrančić, Faust. Vita Antonii Werantii, versio... [page 196 | Paragraph | Section]

iis Ferdinandum regem Pragae adeat. Legationis summa ea fuit, ut oblatis regi Transylvania, Lippa, et Temesvario aliisque regni Hungariae provinciis, quas ipsa tunc possidebat, vicissim ea sibi postularet restituenda, qua e Joannis filii fui patrimonii essent. His uti mandata erant, rite peractis et a rege honorifice tractatus, atque etiam convivio exceptus iterum in Transylvaniam revertitur, nec tamen destitit quin adhuc semel ad Sigismundum patrem, et iterum, ad Sigismundum augustum ejus filium in Poloniam orator


3845. Vrančić, Faust. Vita Antonii Werantii, versio... [page 199 | Paragraph | Section]

ex proprio aere triginta circiter millia florenorum Hungaricorum erogasset, eadem, qua insumpserat munificentia totum hoc debitum uno verbo sponte imperatori divo Ferdinando condonavit. Nec minor certe in eo animi fortitudo vigebat, cujus praeclarum specimen in ipso adhuc aetatis flore sub Joanne Statilio avunculo suo abunde demonstravit. Nam cum una cum fratre suo Michaele rudioribus adhuc aetatis annis apud eum ageret, ipso quidem Michaele propter immanem quamdam avunculi asperitatem haud perdurante, jugumque excutiente hic adeo animum suum contra omnes ejus procellas (tamquam jam


3846. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 4 | Paragraph | SubSect | Section]

ac nocte, et inde discat timere Deum, nec ab eo vel ad dexteram, vel ad sinistram declinet. Sic ibidem cap. 31 iubet Deus librum legis praelegi toti populo, ut inde discat timere ac colere se, non aliunde. quia alibi ipsemet inquit: Frustra me colunt mandatis hominum. Eodem modo et Iosuae praecipitur cap. 1. Quin etiam adeo totum genus humanum ad eum librum alligatur, ut maledicendus, ac aeterno exitio perdendus denuncietur, omnis qui non servaverit exactissime omnia quae scripta sunt in illo ipso libro. Sic in Novo quoque Testamento Christus, et


3847. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 4 | Paragraph | SubSect | Section]

plane peritum ad salutem, ut perfectus sit homo Dei, ad omne opus bonum integre instructus. Quin etiam tantus honos a Deo Scripturae sacrae defertur, ut inde ipsemet filius Dei suae doctrinae et personae testimonia petat: utque dicat caelum et terram potius corruituram, quam unum iota illius, aut apicem: Matth. 5. Luc. 16. utque denique suos Apostolos potissimum hoc organo aut gladio Spiritus et veritatis, ad expugnandas omnes errorum tenebras, ac convertendum totum mundum instruxerit: Luc. 24. Pro hac igitur immensa Dei philanthropia et benignitate, quod se


3848. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 5 | Paragraph | SubSect | Section]

detorta, collatione aliorum dictorum illustrat ac explicat. Sic etiam ipsi Apostoli in synodo sua, et alias in epistolis ac concionibus, dicta Scripturae inter sese conferre sunt soliti. Mandatum quoque expressum Christi est, de illustrandis Scripturarum locis mutua collatione, Ioan. 5. cum inquit: Scrutamini Scripturas. Scrutatio enim est, non tantum unius loci consideratio: sed multorum examinatio, ac inter sese collatio solers, simul et religiosa. Cur porro ex Patribus (qui alioqui sua amplissima laude minime fraudandi sunt) non possit indubitata veritas


3849. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 7 | Paragraph | SubSect | Section]

nec proverbium ullum dicis: . 16. et denique, ut omnes parabolas seu obscuriores locutiones Sacrarum literarum notas perspectasque haberemus? quod Christus a suis Apostolis flagitat et toties alias, accusans eos, quod metaphoras fermenti Pharisaeorum, dormitionis Lazari, panis caelestis ( Iohan. 6. ) cibi spiritualis ( Ioh. 4. ) novae nativitatis ( Iohan. 3. ) non intelligant. Postulat ergo, ac praecipit Deus severissime, ut sacrum sermonem textumque recte intelligamus. Sane, si verum est quod oves Dei vocem eius audiant, et audire ac intelligere quam


3850. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 7 | Paragraph | SubSect | Section]

. 16. et denique, ut omnes parabolas seu obscuriores locutiones Sacrarum literarum notas perspectasque haberemus? quod Christus a suis Apostolis flagitat et toties alias, accusans eos, quod metaphoras fermenti Pharisaeorum, dormitionis Lazari, panis caelestis ( Iohan. 6. ) cibi spiritualis ( Ioh. 4. ) novae nativitatis ( Iohan. 3. ) non intelligant. Postulat ergo, ac praecipit Deus severissime, ut sacrum sermonem textumque recte intelligamus. Sane, si verum est quod oves Dei vocem eius audiant, et audire ac intelligere quam (--)


3851. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 7 | Paragraph | SubSect | Section]

parabolas seu obscuriores locutiones Sacrarum literarum notas perspectasque haberemus? quod Christus a suis Apostolis flagitat et toties alias, accusans eos, quod metaphoras fermenti Pharisaeorum, dormitionis Lazari, panis caelestis ( Iohan. 6. ) cibi spiritualis ( Ioh. 4. ) novae nativitatis ( Iohan. 3. ) non intelligant. Postulat ergo, ac praecipit Deus severissime, ut sacrum sermonem textumque recte intelligamus. Sane, si verum est quod oves Dei vocem eius audiant, et audire ac intelligere quam (--) planissime debeant: nihil


3852. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 13 | Paragraph | Section]

praestare in aliquo alterius et hoc sequi. Hinc est quod pro illo comparativo Meo ponatur crebro Prae, quod etiam significat praecisionem quandam, seu idem quod ante: ut praeire, idem quod anteire. Hanc vero significationem, ut idem valeat quod Antea, ideo obtinere cupio, quia in prima epistola Ioannes dicens, Quod fuit ab initio, et loques de secunda persona, omnino videtur idem indicare, ac quod fuit ante omne principium. Nam et res, nempe aeternitas secundae personae, id postulat: et Ioan. 1. dicitur eadem persona fuisse non ab initio, sed in ipso mitio iam extitisse. Quare si in


3853. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 13 | Paragraph | Section]

Hanc vero significationem, ut idem valeat quod Antea, ideo obtinere cupio, quia in prima epistola Ioannes dicens, Quod fuit ab initio, et loques de secunda persona, omnino videtur idem indicare, ac quod fuit ante omne principium. Nam et res, nempe aeternitas secundae personae, id postulat: et Ioan. 1. dicitur eadem persona fuisse non ab initio, sed in ipso mitio iam extitisse. Quare si in ipso initio rerum omnium iam extitit, oportet eam iam antea fuisse, non quasi ab initio aut cum initio coepisse. Sic etiam Prover. 8, cum de aeternitate sapientiae Dei dicitur, quod etiam aliqui de


3854. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 13 | Paragraph | SubSect | Section]

A facie gladii. Sed de hac loquutione, A facie vide et infra in FACIES. At, ut Gen. 13. Profectus est Loth מקדם mikedem, ab oriente: id est, ad orientem. nam Sodoma tunc Lotho et Abraamo fuit orientalis. Sed loquitur forte Moyses respectu sui, qui ultra Iordanem istum librum scripsit. Sic saepe מרהוק merachoc, a longinquo: id est, in longin quum. Sic in Psalmo, Resonet laus eius a finibus: id est, usque ad fines terrae. Apud denotat Num. 32. Eritis innocentes a Domino, et ab Israel. 1. Sam. 20.


3855. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 14 | Paragraph | SubSect | Section]

invocationis Deum solicitantis, tum ardor gemitus solet facere, ut scilicet idem saepius ingeminet. Sed obstat articulus , qui indicat, pater poni nominative. Ad quod respondent aliqui, fieri interdum in sacris, ut rectus pro vocativo ponatur. Math. 1. Ioseph filius, ὑιός David, ne timeas accipere Mariam. de quo hebraismo in nominibus, et in voce PATER. Erasmus probat sententiam de ingeminatione ab Emphasi, Rom. 8. Contrâ Gal. 4 improbat. Verum de natura reduplicationum dicetur in Regulis


3856. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 14 | Paragraph | SubSect | Section]

abbreviata in labore Israel. Item, populi Israelitici anima est abbreviata ob laborem et longitudinem itineris: Num. 2, Et abbreviata est anima populi in via: pro, coepit eos taedere perpetuae peregrinationis, aut coeperunt dolere et animum despondere ob illas perpetuas profectiones. Sic quoque Iob 21 habetur: Quare non abbreviabitur spiritus meus? pro, quare non desponderem animum? Manum abbreviari alicuius, pro, imminui potentiam. Num. 11 Num abbreviata est manus Domini Isaiae 50, Nunquid abbreviando se abbreviavit manus Dei, ut non redimat? An non est potentia in me ad


3857. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 14 | Paragraph | SubSect | Section]

quodam odio aut nausea negligere, aut a se removere. Sic Deus dicitur per metaphoram, abiicere, aut non abiicere a se, vel totum populum, vel singulos homines. Psal. 94, Non abiiciet Deus populum suum 1. Sam. 15. Quoniam abiecisti mandatum, abiecit te Dominus, ne sis amplius rex. Ionae 2, Abiectus sum a conspectu Domini. Isa. 41: Elegi te, non abieci. Sic contrâ crebro dicitur populus abiicere legem Dei. Isaiae 5, Amos 2. Sic Paulus negat se abiicere gratiam Dei, Galat. 2. Contra


3858. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 16 | Paragraph | SubSect | Section]

quod quae abscondita sunt, tuta esse videntur ab iniuria: et quae tuta reddere volumus, abscondimus, sicut Deus abscondit Ieremiam et Baruch, ne occiderentur, Ierem. 36. Exempla huius significationis sunt innumera. ut Psal. 64: Absconde me a secreto malignorum: id est, protege. Iob 5: A flagello linguae absconderis: pro, liberaberis. Psal. 31. Abscondes eos in abscondito faciei tuae: pro, liberabis, proteges benigno favore. Psalm. 91. Qui habitat in abscondito Domini, in umbra omnipotentis Dei commorabitur. Eadem phrasis est et Psal. 27.


3859. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 16 | Paragraph | SubSect | Section]

Num. 5. pro ignoto. Saepissime autem dicitur nihil esse Deo absconditum, id est ignotum. Gen. 18. Isa. 40. Ut quid dicis Iacob, abscondita est via mea a Domino? pro, ipsi ignota. Sic Psaltes orat Psalm. 119, Ne abscondas praecepta tua a me. quod idem est ac, doce me viam tuam. Sic impii Iob 24 dicunt, Quare non essent abscondita a Deo tempora? Abscondi alium ab alio, Genes. 31, pro recedere, longius removeri alium ab alio, ne eum videre, aut de eo multa nosse queat. Sic Iob 17, absconditum cor ab intellectu, est cor carens aut privatum intelligentia. ¶ Privare.


3860. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 16 | Paragraph | SubSect | Section]

orat Psalm. 119, Ne abscondas praecepta tua a me. quod idem est ac, doce me viam tuam. Sic impii Iob 24 dicunt, Quare non essent abscondita a Deo tempora? Abscondi alium ab alio, Genes. 31, pro recedere, longius removeri alium ab alio, ne eum videre, aut de eo multa nosse queat. Sic Iob 17, absconditum cor ab intellectu, est cor carens aut privatum intelligentia. ¶ Privare. Abscondere ab aliquo superbiam, est privare eum illa, humiliare eum, Iob 33. Ut superbia a viro abscondat Deus. Sic, abscondere ab aliquo molestiam, Iob 3. ¶ Negligere. Abscondere se aliquem ab


3861. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 16 | Paragraph | SubSect | Section]

alium ab alio, Genes. 31, pro recedere, longius removeri alium ab alio, ne eum videre, aut de eo multa nosse queat. Sic Iob 17, absconditum cor ab intellectu, est cor carens aut privatum intelligentia. ¶ Privare. Abscondere ab aliquo superbiam, est privare eum illa, humiliare eum, Iob 33. Ut superbia a viro abscondat Deus. Sic, abscondere ab aliquo molestiam, Iob 3. ¶ Negligere. Abscondere se aliquem ab alio, significat aliquoties non opitulari illi. cui simile est Germanicum, cum imploras amicorum opem, Nemo domi est. De Deo sunt haec exempla. Psalm. 89. Usquequo


3862. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 16 | Paragraph | SubSect | Section]

ne eum videre, aut de eo multa nosse queat. Sic Iob 17, absconditum cor ab intellectu, est cor carens aut privatum intelligentia. ¶ Privare. Abscondere ab aliquo superbiam, est privare eum illa, humiliare eum, Iob 33. Ut superbia a viro abscondat Deus. Sic, abscondere ab aliquo molestiam, Iob 3. ¶ Negligere. Abscondere se aliquem ab alio, significat aliquoties non opitulari illi. cui simile est Germanicum, cum imploras amicorum opem, Nemo domi est. De Deo sunt haec exempla. Psalm. 89. Usquequo abscondes te Domine in seculum? Sic Psalm. 30. Abscondisti faciem tuam, et sum


3863. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 17 | Paragraph | SubSect | Section]

hominibus, praesertim carnalibus, non apparere, quibus omnia nostra sint scandalum, impietas et stulticia: sed fore, ut (si cut ipsemet ibi paulo post exponit) suo tempore, cum gloria Christi mundo palam revelabitur, ista quoque revelentur, et omnes agnoscant nos esse filios Dei: sicut initio 1. Ioan. 3 dicitur. Sic forte etiam dicuntur Absconditi Dei, Psal. 84. Abscondere manum in sinum, ignaviae indicium est, Proverb. 19. Sic enim ignavi solent manus in sinu gestare, et non depromptas ad opus laboremque habere. ¶ OCCULTUS, vox vicina huic est, de qua pauca addemus, ob


3864. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 17 | Paragraph | SubSect | Section]

Intelligit autem, ut mox exponit, varias fraudes et prava consilia. Interna peccata. Rom. 2 dicitur, Iudicabit Deus occulta hominum: id est, non tantum crassa et externa peccata, sed etiam malitiam, malas cogitationes, ac consilia intus in ipso corde latentia. Sic aliqui exponunt illud dictum Iob 20, de impiorum poenis: Omnes tenebrae sunt reconditae, aut absconditae oculis eius. id est, Omnes poenae ac calamitates reservantur, parataeque sunt in castigationem eius peccatorum. Est ibi Hebraeum טמן thaman, quod, ut ante dixi, significat nonnunquam,


3865. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 17 | Paragraph | SubSect | Section]

pro insidiari usurpatur Psal. 10: Sedebit in insidiis atriorum, vel vicorum, vel potius maceriarum, in absconditis interficiet innocentem: Oculi eius pauperi coetui abscondentur: id est, latitabunt in abscondito, pauperibus insidiantes, seu intenti in eorum exitium. Christus dicit Ioannis 18: Se in occulto nihil esse loquutum. Alibi contra iubet Apostolos, ea propalam atque adeo in tectis dicere, quae ille clam aut in occulto eis dixerat. Sensus ergo est prioris dicti, Christum nullum dogma privatim docuisse, quod non etiam publice docuerit: vel etiam si quid privatim et in


3866. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 18 | Paragraph | SubSect | Section]

mediatorem petentes, idque coram eis profitentes, absolvant, iuxta illa sua dicta Matthaei decimosexto et decimooctavo. Et dabo vobis claves caelorum: Amen dico vobis, quaecunque alligaveritis super terram, erunt alligata in caelo: et quaecunque solveritis in terra, erunt soluta in caelo. Et Iohannes vigesimo: Accipite Spiritum sanctum: quorumcunque remiseritis peccata, remittuntureis: et quorumcunque retinueritis, retenta sunt. Quare absolutio est idem quod remissio peccatorum, aut iustificatio. Absolvimur enim ibi a Deo per verbum et ministrum a peccatis seu reatu, ab ira Dei,


3867. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 18 | Paragraph | SubSect | Section]

verbum Abuti non prorsus in malam partem accipi: sed significare, vehementer uti rebus huius mundi, aut vitae. ABYSSUS תהום theom, immensam quandam profunditatem, praesertim aquarum, significat. Genesis 1. 7. Exodi 15. Proverbiorum 8. Sic et Ionas queritur, in cete existens, se abyssis vallatum esse. Exempla plurima huius significationis habentur. Per Metaphoram ponitur pro immensis calamitatibus. Psal. 71. Ex abyssis terrae rursus ascendere fecisti me. Ostendisti mihi multas et malas angustias, et conversus vivificasti


3868. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 18 | Paragraph | SubSect | Section]

et per Synecdochen significat veram poenitentiam ac precationem: quia in vera poenitentia est dolor et luctus de peccato, et offenso Deo: solebantque Asiatici, tali specie suum luctum et animi moerorem testari. Quare cum Deus hortatur ad talem speciem, ad veram poenitentiam et preces hortatur: Ioelis 1. De qua phrasi, ac coniunctis, in tractatu de Ieiunio plenius disservi. Accinctus et Discinctus, significat euntem ad bellum, ac redeuntem. 1. Reg. 20. Ne glorietur accinctus sicut discinctus. quia victor deponens gladium, certus est de victoria: sed accingens se gladio, seu vadens


3869. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 21 | Paragraph | SubSect | Section]

malitia, aut vetus Adam redarguatur et confodiatur, detractis ficulneis humanae malitiae palliationibus Sic Christus ipse (ut dixi) legem acuit, et asperos eius dentes torvosque Mosis oculos auditoribus monstrat. Acuere oculos contra aliquem, est horribiliter eum intueri, ut solent irati: Iob. 16. Acutum etiam pro noxio laedenteque ponitur. Proverb. 5, Novissimum extraneae amarum sicut absynthium, et acutum sicut gladius biceps. Acutior lupo vespertino: id est, qui prae fame instar acuti ferri penetrat in caulas et stabula. Cum enim tota die infidiando nihil praedae nancisci


3870. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 21 | Paragraph | SubSect | Section]

Ecce ad lites ieiunatis, ut pugno percutiatis impie: id est, ut ocium habeatis ad litigandum. Sic et in illo exemplo, Solatur se ad, Gen. 27. Ecce frater tuus solatur se ad te, vel de te, ad occidendum te: pro, eo animo ac spe, quod sit te brevi occisurus. Act quintam, Gen. 47. Et posuit Ioseph in decretum ad quintam:.i. ut quinta pars solveretur Pharaoni. Iuxta aut secundum vocem: Psal. 42, Ad vocem fistularum tuarum. Ad aliquem pracipere: id est, ut ipsi illa praecepta


3871. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 22 | Paragraph | SubSect | Section]

in praedicto loco, in utroque membro eodem modo accipi. Nam non raro εἰς etiam rem praecedentem notat, sicut et Latinum Ad: ut Matth. 12, Ninivitae sunt conversi εἰς, ad praedicationem: pro, praedicante Iona. Vulgata habet, In praedicatione Ionae: ubi praedicatio est causa, non scopus aut finis conversionis. Illud quoque hic sciendum est. Hebraeam literam ל lamed, pro qua saepe posuerunt Graeci εἰς, crebro admodum esse


3872. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 22 | Paragraph | SubSect | Section]

membro eodem modo accipi. Nam non raro εἰς etiam rem praecedentem notat, sicut et Latinum Ad: ut Matth. 12, Ninivitae sunt conversi εἰς, ad praedicationem: pro, praedicante Iona. Vulgata habet, In praedicatione Ionae: ubi praedicatio est causa, non scopus aut finis conversionis. Illud quoque hic sciendum est. Hebraeam literam ל lamed, pro qua saepe posuerunt Graeci εἰς, crebro admodum esse articulum Genitivi casus: ut initio


3873. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 22 | Paragraph | SubSect | Section]

vel causa efficiens potius quam finis significari. Itaque pro ratione eorum de quibus agitur considerandum est, utra interpretatio magis conveniat. Sicut illud, εὶς τὸ κήρυγμα Ιωνᾶ, noli convertere In praedicationem, sed Ad praedicationem Ionae. Vide infra praepositionem IN. VOX ADAM quadrupliciter accipitur. Alias enim est nomen appellativum, idem significans quod homo: sumpta appel atione ab Adamah. i. terra, ex qua formatus fuit: sicut Homo ab humo derivatur. Sic dicit Deus Gen. 1. Faciamus Adam, id est hominem. Et


3874. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 22 | Paragraph | SubSect | Section]

ADEPS, pro potentia, opibus aut superbia non raro metaphorice accipitur. ut Psal. 17. Adipe suo clauserunt: id est, potentia alios oppresserunt. Alii intelligunt de vita nimium delicata, qua pinguescant, et facie nimium tumente veluti oculorum fenestras concludant. Sic Iob 15 paulo plenius haec phrasis habetur: Operuit faciem suam adipe suo. Adeps quoque interdum alicuius rei, pro flore, aut etiam optimo eius generis ponitur: quia adeps et pinguedo nobilissimum quid in toto corpore est. Adeps gregis. pro, pinguissimae oves aut agni, Genes. 44, De adipe


3875. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 22 | Paragraph | SubSect | Section]

De adipe gregis offerre: pro, pinguissimas oves. Simili phrasi A deps olei, vini aut frumenti, pro pinguissimo. ut Num. 18. pro optimo oleo, musto ac frumento ponitur. Sic et Deut. 32, A deps granorum tritici. Idem exemplum et Psalmo 8, ac 147 reperitur. Sic Pharao dicit Gen. 45 ad fratres Ioseph: Venite ad me, et bonum terrae dabo vobis, ac pinguedinem terrae comedite. ADHAERERE aliquid alicui, significat ei valdo connexum ac alligatum, aut quasi affixum esse. ut de ardenti amore, Gen. 34. Adhaesit anima eius Dinae, et adamavit eam: idem utrumque valet. Sic et de


3876. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 23 | Paragraph | SubSect | Section]

ariditatem praenimia afflictione, ex longa opis divinae expectatione, sicut in aestu deficiente humore adhaeret lingua faucibus. Adhaerere bono, Rom. 12, pro, sequi recta, sana ac pia consilia et facta. ADHUC adverbium habet suos quosdam Hebraismos. ut Ionae 3, Adhuc 40 dies et Ninive subvertetur: pro, post 40 dies, aut elapsis tot diebus. Adhuc paululum, pro, si res paulo magis processerit. ut Exodi 17, Oseae 1, Adhuc paululum et lapidabunt me: pro, si paulo magis creverint difficultates, et Israelitarum furor, lapidibus me obruent. Adhuc


3877. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 23 | Paragraph | SubSect | Section]

sunt contra turmam. Adiuverunt in malum, Zach. 1. Iratus eram parum, Ipsi vero adiuverunt me in malum: pro, Ego paululum volui castigare Iudaeos, sed impii nullum modum in perdendis eis servarunt. Adiutor superbiae. pro superbus, aut etiam ad superbum, iniustum et contumeliosum conatum Iob 9. Sub Deo incurvantur adiutores superbiae. Adiutorium ponere super aliquem: pro, alicui per aliquem opitulari. Psal. 89, Posui adiutorium in potente: pro, Constitui fortem quendam, per quem ego potenter opitulabor Israeli: Efficiam ut David sit rex, eumque reddam potentem,


3878. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 23 | Paragraph | SubSect | Section]

Aliquando contra, improbationem significat. Sic miratus est Christus Marc. 6, ob incredulitatem quorundam. Admirantur saepe pii opera Dei, ea celebrantes et laudantes. Sic Matth. 9, Turbae mirantur opus Dei in sanatione paralytici, et laudant. Contra etiam increduli mirari dicuntur. Ioan. 3. Ne mireris quod dixi, Oportere vos denuo nasci. Sic Ioan. 7 mirabantur Iudaei, quod Christus nosset literas, quas non didicerat: Et ibidem Christus inquit: Unum opus feci, et omnes miramini. Sic Mar. 15, Pilatus miratus, si Christus mortuus esset, ac non credens, interrogat


3879. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 23 | Paragraph | SubSect | Section]

est Christus Marc. 6, ob incredulitatem quorundam. Admirantur saepe pii opera Dei, ea celebrantes et laudantes. Sic Matth. 9, Turbae mirantur opus Dei in sanatione paralytici, et laudant. Contra etiam increduli mirari dicuntur. Ioan. 3. Ne mireris quod dixi, Oportere vos denuo nasci. Sic Ioan. 7 mirabantur Iudaei, quod Christus nosset literas, quas non didicerat: Et ibidem Christus inquit: Unum opus feci, et omnes miramini. Sic Mar. 15, Pilatus miratus, si Christus mortuus esset, ac non credens, interrogat Centurionem. Saepe quoque per admirationem ac stuporem horrendi ac


3880. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 24 | Paragraph | SubSect | Section]

significat incurvationem corporis, qua alii solent alios dignitate praecellentes honorare: ut legimus Lothum adorasse angelos, putantem esse homines, Gen. 19 Abrahamum adorasse populum terrae, Gen. 25 Iacobum adorasse Esau septies, Gen. 33. Fratres adorasse Iosephum, Gen. 42, 43. Hic mos reverentiae aut honoris exhibendi fuit Orientalibus illis populis, teste Livio lib. 30, cum narrat, legatos Carthaginenses cernuos aut adorabundos pacem a Romanis petiisse. Quoniam autem etiam in sacro cultu eundem corporis gestum exhibebant, factum est, ut haec vox


3881. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 25 | Paragraph | SubSect | Section]

λατρεύειν de servitute dicitur, ut in Levitico: Omne opus servile no facietis, λατρευτόν. Et iterum: De semine tuo non dabis servire principi, λατρεύειν. Et in Iob, mendica λάτρις dicitur. Sed admonendi sunt Latini, Duliam, et Latriam penultimam habere longam, ne brevem faciant. Hactenus Vives. Verum illud quoque verissimum est, Papistas non multo aliter sanctos coluisse, quam ipsum Deum. Certe innumerae preculae


3882. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 26 | Paragraph | SubSect | Section]

cum iustis conferuntur, eosve metaphorice denotant, ob innocentiam et simplicitatem: sicut contra hoedi cum impiis, ob audaciam et petulantiam. Matthaei vigesimoquinto. Eadem ferme vis vocis est, cum Isaiae sexagesimoquinto dicitur, Agnos cum lupis pascituros. Agnus Dei pro CHRISTO ponitur, Iohannis 1. quia agnus paschalis Christum praefigurabat: et alias etiam erat iuge sacrificium, et pro peccato aut expiatione nonnunquam offerabatur. Typus ergo erat veri expiatoris. Dicitur autem Dei agnus, ad discrimen agnorum Leviticorum et brutorum: quia ab ipsomet Deo, non ab hominibus, haec


3883. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 26 | Paragraph | SubSect | Section]

erat sedes Dei, contegebant, Ideo Daniel capite nono dicit, Abominationem desolationis futuram iuxta alas: id est, in loco longe sanctissimo, nempe in ipsa arca, aut sede Dei. Per metaphoram significat etiam extremitatem, ut vestis, aut terrae. Isaiae 2. Ab ala terrae cantica audivimus. Item Iob trigesimooctavo. Ezechiel. 7. Vicina significatione Alae solis pro radiis ponuntur, Malach. 4. Sub alis tuis inventus est sanguis pauperum, Ieremiae 12 Significat idem ferme, quod, est sanguis in manibus, aut etiam operibus tuis. Alarum Dominus, legitur Proverbior. 1. Ecclesiast.


3884. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 28 | Paragraph | SubSect | Section]

mox illud semen consequuturam, et esse ipsummet Cainum, praeclarissimam nempe possessionem aut thesaurum suae felicitatis, ut nomen eius sonat: sed paulo post deprehendit, eius partum esse meram vanitatem. Sic et Christus petentibus miraculum, non dat praesens, sed futurum praedicit: nempe signum Ionae, seu suam mortem passionem, resurrectionem, ascensionem, sessionem ad dexteram patris. et denique adventum ad extremum iudicium. Matth. 26, Ab hoc tempore, inquit, videbitis filium hominis sedentem ad dexteram potestatis, et venientem in nubibus caeli. Verum adscribam etiam Forsteri de hac


3885. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 28 | Paragraph | SubSect | Section]

et privatam vitam agit, nec in oeconomico aut publico et politico officio et administratione existit: sed adhuc caelebs est, et privatus. 1. Sam. 17. Interroga cuius filius sit iste adolescens. et cap. 20. Et si sic dixero adolescenti: ubi de puero loquitur, quem secum sumpserat Ionathan, et paulo ante vocaverat נער niar. Et in genere feminino עלמי adolescentula, iuvencula, scilicet innupta, quae nondum est elocata viro, antequam nuptias celebravit, et publicum coniugii statum ingressa est.


3886. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 29 | Paragraph | SubSect | Section]

ad famulum, de muliere orbata filio: Sine eam, quia anima eius est amara ei. Sic Anna dicitur fuisse amaro animo, 1. Sam. 1. Et milites Davidis, 1. Sam. 30. Proverb. 31. Ezech. 3 Et abii amarus in ira spiritus mei: pro, tristis simul et iratus. Ruth 1. Amaritudine affecit me Omnipotens. Iob 21 Amaricavit animam meam. Sic et Thren. 3. Satiavit me amaritudinibus, inebriavit me absynthio. Sic fletus et planctus amaritudinum, Iere. 6 et 31 pro tristissimo et acerbissimo. Sic et Petrus dicitur flevisse amare, Matth. 26. Ezech. 27. Et plangent super te in amaritudine animae: id


3887. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 29 | Paragraph | SubSect | Section]

animo. Eadem significatione uxores Esau dicuntur fuisse amaritudo animi Isaaco et Rebeccae: pro, perpetuo eos cruciantes. 2 Regum 14 Vidit Dominus afflictionem Iudae amaram valde. Amaritudines aliquando vocantur res dolore ac moerore afficientes, et alterum ad iram provocantes. Sic dicit Iob 13, Scribis contra me amaritudines: id est, crimina contristantia et irritantia, aut etiam acerba decreta, seu crudeliter me punis et flagellas. Sic et Oseas capite 12 inquit: Irritavit Deum amaritudinibus: pro, gravissimis peccatis. Sic Proverb. 5. ultima adulterae dicuntur esse acerba


3888. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 29 | Paragraph | SubSect | Section]

et Ecclesiasticam, commutare in summam et hominibus perniciosam iniustitiam. Sic et Isaias cap. 5 inquit: Vae vobis, qui mutatis dulce in amarum, et amarum in dulce: id est, qui veram quidem doctrinam damnatis, falsam autem laudatis ac defenditis. Apocalypsis 10, dicitur liber a Ioanne devoratus, in ore quidem ei fuisse dulcis, sed in ventre amarus: quo significatur, gustum gratiae ac Christi sua quidem natura dulcem esse, sed postea habere comitem nimis acerbam crucem. Vide de hac voce aut phrasi in voce FEL. AMBULARE, per metaphoram significat vivere, tenere


3889. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 29 | Paragraph | SubSect | Section]

tenere aliquod certum curriculum vitae, sive in communi vita, functionibus aut sententiis, seu in fide. Sicut et via, vitam, functionem, aut doctrinam declarat. Adiectis diversis vocibus, significatio nonnihil variatur. Proverb. 10, Qui ambulat sincere, ambulat secure. Ambulare cum mendacio, Iob 31. Ambulare in delictis, Psalm. 68. Ambulare in duricia cordis sui, Ierem. 13. Ambulare fraudulenter, Proverb. 11. et 19 20 et 28. Cotra etiam ambulare simpliciter, crebrum est in Proverb. Sic Psalmo 15, Ingredi sine macula. Ambulare in consilio impiorum, Psalmo 1. id est, impie


3890. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 30 | Paragraph | SubSect | Section]

est, secundum eorum praescripta: Psal. 49. Ambulare in statutis gentium, Levit. 20. pro, secundum. Ambulare in luce, aut ut filii lucis, et dum lucem habetis: et contra, in tenebris, quod crebrum est in Ioanne, Paulo et Prophetis: significat pie vivere, et cognitionem Dei habere. contra, Inordinate ambulare, pro, parum pie ac honeste vivere, 2. Thess. 3. Ambulare in sapientia, Coloss. 4. pro, sapienter Ambulare in veritate et iustitia, 1 Regum 2 et 3. pro, vere, syncere, iuste. Ambulare in


3891. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 31 | Paragraph | SubSect | Section]

Sic igitur olim senserunt, quod ob alicuius unius hominis grande scelus impunitum, tot regiones punirentur gravissimis cladibus, ut etiam revera accidit, sicut Scriptura de peccatis Manassae pronunciat. Quare, tales putaverunt quamprimum esse tollendos, quo ira Dei averteretur. Sic erat Achan in Iosua, sic Ionas in navi. Saepe etiam innocentes homines in magnis publicisque calamitatibus ab sumebant, in eosque sua scelera et poenas, ut ipsi somniabant, congerebant, ac diis manib, devovebant et mactabant. Tales farme fuerunt duo Decii et Curtius, quorum apud Livium fit mentio.


3892. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 31 | Paragraph | SubSect | Section]

olim senserunt, quod ob alicuius unius hominis grande scelus impunitum, tot regiones punirentur gravissimis cladibus, ut etiam revera accidit, sicut Scriptura de peccatis Manassae pronunciat. Quare, tales putaverunt quamprimum esse tollendos, quo ira Dei averteretur. Sic erat Achan in Iosua, sic Ionas in navi. Saepe etiam innocentes homines in magnis publicisque calamitatibus ab sumebant, in eosque sua scelera et poenas, ut ipsi somniabant, congerebant, ac diis manib, devovebant et mactabant. Tales farme fuerunt duo Decii et Curtius, quorum apud Livium fit mentio. ANCILLA,


3893. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 31 | Paragraph | SubSect | Section]

De quo significationis discrimine ex textu, adiectisque vocibus iudicandum. Pro ministris hominibus accipitur in hisce Exemplis. Genes. 32, Et misit Iacob nuncios ante se ad Esau. Numer 14. Nunquid nunciis, quos misisti ad me, loquutus sum? Proverb. 16. Nuncius improbus adest in malum. Ios. 16. Quoniam Rachab abscondit nuncios, quos misimus. Sic 1. Sam. 23, et 1. Reg 19. Caeterum Malach. 2. locus insignis est, sacerdotum munus describens: Labia sacerdotis custodient scientiam, et doctrinam quaerent ex ore eius, quoniam Angelus Domini exercituum est. Sic et 3. eiusdem: Ecce


3894. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 31 | Paragraph | SubSect | Section]

in ministerium Dei ac piorum (teste Epistola ad Hebraeos) destinata. Pro malis angelis ponitur 2. Samuel. 24, de angelo perdente Ierosolymam. Psalm. 78, Misit eis immissionem angelorum malorum. Psal. 35. Sint ut pluma coram vento, et angelus Domini impellat eos. Sic Iob 4, In angelis suis posuit dedecus. 2. Corinth. 12. habetur de angelo colaphizante Paulum. 2. Pet. 2. dicitur Deus non pepercisse angelis peccantibus. Sic et in Epistola Iudae, Matth. 25, Apocalyp. 12. habetur de praelio bonorum et malorum angelorum in caelo facto. Significat vox Angelus


3895. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 32 | Paragraph | SubSect | Section]

ratione nominatur ipsemet Christus, Ex ipso angulus: pro, ex Iuda Christus, caput Ecclesiae. Sic ipsemet Dominus prophetiam de lapide angulari, de se interpretatur: Lapis quem reprobaverunt aedificantes, factus est in caput anguli. Psal. 118, Matt. 21, Act. 4. 1. Petri 2. Sic et Iob 38. Isaiae 28. Ephes. 2, lapis angularis praedicatur, et pro Christo ponitur. Angulus aliquando nobilem et conspicuum locum significat. Sic dicitur, pharisaeos orasse in angulis platearum. Aliquando contra ignobilem ac obscurum. Sic negat Paulus Act. 26, ea in angulo acta esse, quae ipse de


3896. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 32 | Paragraph | SubSect | Section]

anima vivens. Num. 11, Nunc autem anima nostra est arida: id est, vita aut corpus nostrum nullo commodo victu rigatur ac fovetur. Gen. 35, Et factum est cum egrederetur anima eius. Psal 119, Vivat anima mea, laudabit te. Tametsi haec proprie de rationali anima intelligenda sint Iob 12, In cuius manu est anima omnis viventis. 2. Sam. 1. Adhuc anima mea in me est. et 1. Reg. 17, Revertatur quaeso anima pueri in eum. Quod itidem de rationali anima dicitur. De vegetativa in sequentibus exemplis. Comedere animam. Ezech. 22. sicut leo rugiendo rapiens rapinam,


3897. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 33 | Paragraph | SubSect | Section]

animam suam in sinum matrum suarum. Luc. 9. Qui voluerit animam suam salvare, perdet eam. Posses etiam accipere de vita Luc. 12. Anima habes multa bona. Matt. 6, Non, ne anima pluris est quâm esca? Iohan. 12, Anima mea turbata est valde. Et Matth. 26, Tristis est anima mea usque ad mortem. Act. 20, Anima ipsius adhuc in ipso est. In Psalmis innumera sunt exempla: ut cum dicitur, Anima incurvavit se in pulverem, Psal. 44. id est, vis vegetativa proxima est interitui. Multa


3898. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 33 | Paragraph | SubSect | Section]

captivitas. Quarto ponitur saepe pro ipsa vita: ut Gen. 8, Requiram animam de manu fratris. sic et Exodi 4. Et Matt. 2. Mortui sunt, qui quaerebant animam pueri. Iere. 36, Erit anima sua ipsi loco praedae. Sic 1 Sam. 26. Anima mea fuit preciosa in tuis oculis: id est, pepercisti mihi. Iohannis 10, Ponere animam pro ovibus. Et, Habeo potestatem ponendi et resumendi animam. Sic et Matt. 20, tametsi ibi quoque de rationali anima accipi queat. sic et in eo, Dabit animam suam redemptionem pro multis, Iohannis 13, Animam pro te ponam. Et 15, Dilectionem maiorem hac nemo habet,


3899. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 33 | Paragraph | SubSect | Section]

1 Sam. 26. Anima mea fuit preciosa in tuis oculis: id est, pepercisti mihi. Iohannis 10, Ponere animam pro ovibus. Et, Habeo potestatem ponendi et resumendi animam. Sic et Matt. 20, tametsi ibi quoque de rationali anima accipi queat. sic et in eo, Dabit animam suam redemptionem pro multis, Iohannis 13, Animam pro te ponam. Et 15, Dilectionem maiorem hac nemo habet, quam ut ponat animam suam pro amicis suis. Ionae 2, Aquae circumdederunt me usque ad animam: id est, extremum periculum vitae. Dare alicui suam animam in praedam, id est, conservationem vitae, quam pro suo lucro aut


3900. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 33 | Paragraph | SubSect | Section]

Habeo potestatem ponendi et resumendi animam. Sic et Matt. 20, tametsi ibi quoque de rationali anima accipi queat. sic et in eo, Dabit animam suam redemptionem pro multis, Iohannis 13, Animam pro te ponam. Et 15, Dilectionem maiorem hac nemo habet, quam ut ponat animam suam pro amicis suis. Ionae 2, Aquae circumdederunt me usque ad animam: id est, extremum periculum vitae. Dare alicui suam animam in praedam, id est, conservationem vitae, quam pro suo lucro aut praeda habeat, quod nempe incolumis evasit. Iere. 20 et 45. Petere pro anima sua, Ester. 7 id est, supplicare pro vita


3901. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 33 | Paragraph | SubSect | Section]

animam odientium te. Psal. 105. Ut institueret principes eius in animam suam: id est, pro voto aut arbitrio suo. Animam suam non saturabunt, Ezech. 1. id est, cupiditatem non explebunt Ieremiae 15. Si starent Moyses et Samuel coram me, non esset anima mea ad populum istum. Sic Iohannis 10. Quousque suspendis animam nostram? id est, vota aut desideria nostra, qui cupimus aliquid certi de te cognoscere. Deuter. 23, Et comedes vuas iuxta animam tuam: id est pro desiderio tuo. Amara anima, et amarus animus, saepe pro acerbo, irato aut tristi animo ponitur. ut Iud. 18. 1.


3902. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 33 | Paragraph | SubSect | Section]

tristibus ponitur. Sic et 1. Sam. [23.] ac 2. Reg. 4, et Proverb. 3. De qua voce et phrasi supra dictum est in voce Amaritudinis. Adhaerere animam alicuius alicui, est toto pectore eum amare. ut Genes. 34, Adhaesit anima eius in Dina. 1. Sam. 18, Conglutinata est anima Ionathae cum David. Et contra, recedere animam alicuius ab alio: Ieremiae 6. Ezech. 23, id est, desinere amare eum. Sexto, pro corpore vivo, aut pro homine, sed potissimum ratione corporis. Huc pertinet phrasis illa, Affligere animam, Psalm. 38. Isaiae 58. Levit. 26 ac Deuteronom. 28, Dabit


3903. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 34 | Paragraph | SubSect | Section]

ANIMAL ita distingui solent, quod Animans etiam plantas, Animal vero tantum sensum habentia significet. ANNON, Adverbium interrogandi, crebro in Sacris literis ea quaerit, quae vel maxime vult affirmare. ut Genes. 13. Annon est universa terra coram te? Annon praecepi tibi? Iosuae 1. Annon misi te? Iud. 6. Annon unxit te Dominus super haereditatem tuam? pro, Certe fecit, ita prorsus sese res habet. ANNUNCIO Hebraice notat idem quod indico, prima et maxime propria significatione. Sed tamen crebro ad emphasin annunciationis, celebrationis et


3904. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 34 | Paragraph | SubSect | Section]

tempore, nempe pro usu ac experientia. Dies annorum, Ezech. 38. Qui prophetaverunt in diebus illorum annorum: pro, illis temporibus. Apponere annos vitae, id est, prolongare vitam. Proverb. 3, Longitudivem dierum, et annos vitae, et pacem apponet tibi. Multitudo annorum: pro, senibus, Iob 32. Dies loquentur, et multitudo annorum notam reddet sapientiam Id est, senes longo usu fiunt sapientes, et alios docere sapientia possunt. Numeri anni, pro paucis. Iob 16: Anni numeri venient, et


3905. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 35 | Paragraph | SubSect | Section]

annorum: pro, senibus, Iob 32. Dies loquentur, et multitudo annorum notam reddet sapientiam Id est, senes longo usu fiunt sapientes, et alios docere sapientia possunt. Numeri anni, pro paucis. Iob 16: Anni numeri venient, et semitam quam non revertar ambulabo: id est, moriar, non rediturus in hanc vitam. Nisi quis velit exponere, quod anni vitae nostrae sint a Deo numerati, et determinati. Alicuius anni pro tempore vitae eius, aut etiam ipsa vita, Psal. 102. et


3906. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 35 | Paragraph | SubSect | Section]

vel qui se confert Christo, aut etiam adversatur Christo. Nam αιτὶ Graecis in compositione, non solum adversationem, sed etiam quasi exaequationem et collationem denotat: sicut saepe Homero ἀντίθεος. Dicit autem Iohannes, multos Antichristos esse, vocans omnes seductores Antichristos, quia omnes sese Christo opponunt: sed tamen unum, tanquam eximium prae aliis celebrat, cui id nomen proprie vendicat. Paulus 2. Thess. 2, vocat eum ἀντικείμενον, id est,


3907. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 35 | Paragraph | SubSect | Section]

pietati adversetur. Epitheta alioqui et nomina Antichristi in Sacris literis sunt plurima, de quibus studiosus Lector alios consulet. Praedicitur igitur in Sacris literis, ut supra in voce ABOMINATIO dixi, venturus quidam singularis adversarius filii Dei, quem novum Testamentum, et praesertim Iohannes in sua Epistola cap. 2 et 4, vocat Antichristum. Definit autem eum ita, ut dicat, Antichristum esse eum qui neget IESUM esse CHRISTUM, et qui neget IESUM CHRISTUM venisse in carnem: id est, qui personae IESU adimatregnum et sacerdotium. quorum utrumque sub voce Meschiae aut


3908. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 35 | Paragraph | SubSect | Section]

largiturum. Secundum antiquitates: id est, secundum veterem statum, modum ac morem, Ezech. 36. APERIRE os, aut labra, saepe adiungitur verbis loquendi, grata quadam superfluitate aut tautologia, aut perissologia. Aliquando etiam, ipsam loquutionem in dicat. Exemplum prioris est Iob 32. Aperiam labia mea, et loquar. Et 33. Aperiam os meum, loquetur lingua mea in palato meo. Sic et in novo Testamento non raro usurpatur. ut, Christus aperiens os suum docebat eos, Mat. 5. Nec tamen ociose additur vox Aperire os. significat enim aliquando libere, aperte, plene aut


3909. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 35 | Paragraph | SubSect | Section]

oris: pro, ut pudefias, et non habeas quod contra amplius dicas. Proverb. 24, In porta non aperuit os suum. Sic Isaiae 53. Non aperuit os suum: id est, non est loquutus, non defendit se, sed tacuit. Aperire os suum, aliquando significat gestum deridentis, sicut in multis gentibus moris est. Iob. 16. Aperuerunt super me ora. De qua loquutione in vocabulo ORIS. Aliquando etiam conatum perdendi, ducta metaphora a feris et canibus ore laedentibus, significat Psal. 22. Aperuerunt super me os suum, ut leo rugiens et rapiens. Num. 16. dicitur terra aperuisse os suum, et


3910. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 36 | Paragraph | SubSect | Section]

Aperire Scripturas, Luc. 24, est earum intellectum explicare, aut etiam vim spiritus dare ad intelligendas eas. Sicut contrâ liber clausus, in Isaia et Apocalypsi, cuius sensum assequi nequimus. Ioannis 1, posthac videbitis caelos apertos: et Act. 7, Stephanus vidit caelos apertos: non intelligendum est de universalis caeli aliqua scissura: sed de oculorum spiritualium divinitus donato lumine, ut ad illa tanta mysteria penetrare potuerint. Tribuitur ergo alteri correlativo, quod proprie


3911. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 36 | Paragraph | SubSect | Section]

Ideo autem sunt sic a Christo vocati Luc. 6, quia fuerunt legati quidam a Christo, Matth. et Mar. ultimo in orbem universum ablegati, ut ubique de Christo testarentur, et legatione pro Christo fungerentur ad omnes gentes, quo se paterentur cum Deo reconciliari. 2. Cor. 5. Dominus dicit Io. 20. Sicut misit me pater, ita et ego mitto vos: ut ipse Dominus IESUS fuerit aliquo modo Apostolus, missus aut ablegatus, sicut et vocatur Hebr. 3. Dicit quidem Scriptura, mitti doctores etiam in Veteri testamento, ut in Exodo inquit Moyses: Mitte quem missurus es. Et Isaias, Domino dicente,


3912. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 36 | Paragraph | SubSect | Section]

ut legitur 1. Paral. 29. pro, te teste, tuo iudicio seu potius te ita volente ac operante. Non est apud Deum, ut auxilietur inter magnum, et eum cui non est fortitudo. 2. Paral. 14. subintellige, discrimen. Perinde facile est Domino, utrique opem ferre. Deus perfectus est scientiis apud te, Iob. 14. id est, tuo iudicio. AQUAM, pro elemento humido ac frigido accipi notum est. Natare fecit aquas super faciem eorum, Deut, 13. pro, submersit eos. Aqua refrigerii, Psal. 23. pro refrigerantibus aquis. Dicuntur autem duplices Aquae esset aliae in caelo,


3913. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 36 | Paragraph | SubSect | Section]

vocatur Ieremiae 2. et 7. de quo infra in voce VIVUS. Aqua significat etiam beneficia Christi: id est, veram doctrinam, Spiritum sanctum, et iustificationem. Isai. 55, Omnes sitientes venite ad aquas. Zach. 14, In diebus illis exibunt de Ierusalem aquae vivae: id est, doctrina caelestis. Ioan. 4 et 7. pollicetur Dominus Aquam vivam, omnia sua beneficia intelligens: licet id Evangelista cap. 7. potissimum de dono Spiritus sancti interpretetur. Ex hac metaphora dicit Dominus in Ioele, se effusurum de Spiritu suo super omnem carnem: donum spiritus, pluviae aquisque


3914. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 36 | Paragraph | SubSect | Section]

14, In diebus illis exibunt de Ierusalem aquae vivae: id est, doctrina caelestis. Ioan. 4 et 7. pollicetur Dominus Aquam vivam, omnia sua beneficia intelligens: licet id Evangelista cap. 7. potissimum de dono Spiritus sancti interpretetur. Ex hac metaphora dicit Dominus in Ioele, se effusurum de Spiritu suo super omnem carnem: donum spiritus, pluviae aquisque comparans. Ezech. 36 est plenior metaphora aut similitudo, cum inquit: Effundam super vos aquas mundas, et mundabimini. Deinde ponuntur Aquae pro adversitatibus


3915. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 37 | Paragraph | SubSect | Section]

lachrymis, ponuntur Ierem. 9, Quis dabit capiti meo aquas? Rivi aquarum descenderunt ab oculis meis, Psal. 119. pro, large flevi. Aquam fundere super manus alicuius, est ministrare illi: ut 2. Reg. 3, Elisaeus dicitur fudisse aquam super manus Eliae: Aqua pro baptismo, Iohan. 3. Nisi quis renatus fuerit ex Spiritu et aqua. Sic et 1. Iohan. 5. Vena aquarum viventium, per metaphoram vocatur ipsemet Deus. Ierem. 2 et 17. Aqua arcta et pane arcto aut angusto aliquem alere, 1. Reg. 22. pro tenui victu. Aqua aut fons fidelis, est perpetuo fluens: contra


3916. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 37 | Paragraph | SubSect | Section]

aquarum descenderunt ab oculis meis, Psal. 119. pro, large flevi. Aquam fundere super manus alicuius, est ministrare illi: ut 2. Reg. 3, Elisaeus dicitur fudisse aquam super manus Eliae: Aqua pro baptismo, Iohan. 3. Nisi quis renatus fuerit ex Spiritu et aqua. Sic et 1. Iohan. 5. Vena aquarum viventium, per metaphoram vocatur ipsemet Deus. Ierem. 2 et 17. Aqua arcta et pane arcto aut angusto aliquem alere, 1. Reg. 22. pro tenui victu. Aqua aut fons fidelis, est perpetuo fluens: contra mendax, Ierem. 15. Aquae profundae verba oris viri, Proverb. 20.


3917. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 37 | Paragraph | SubSect | Section]

aquas, aquas talorum: pro, non superantes profunditate talos. Per aquam facere transire, Num. 31, est lavare: Alibi significat magna pericula perpeti. Aquae plenae calicis, Psal. 73: pro secundo ac prospero vitae cursu, et abundantia rerum necessariarum. Sicut Aqua abire, Iob 14. Psal. 58, est plane interire. 2. Sam. 14, praeclara similitudine utitur illa subornata mulier coram Davide inquiens: Moriendo morimur, et sumus veluti aquae quae effunduntur, nec amplius congregantur. Spiritus, aqua et sanguis, testantur in terra de Christo, et eius merito.


3918. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 37 | Paragraph | SubSect | Section]

14. Psal. 58, est plane interire. 2. Sam. 14, praeclara similitudine utitur illa subornata mulier coram Davide inquiens: Moriendo morimur, et sumus veluti aquae quae effunduntur, nec amplius congregantur. Spiritus, aqua et sanguis, testantur in terra de Christo, et eius merito. 1. Iohan. 5: id est, Spiritus sanctus, ac verbum, et duo Sacramenta, testantur de Christo et eius merito: ut eum locum prolixius in Fideli admonitione mea de Coena, exposui. Voluere se aquam, copiam significat. Amos dicitur voluisse se sicut aqua, iu dicium, et iustitia veluti torrens vehemens.


3919. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 37 | Paragraph | SubSect | Section]

copiam significat. Amos dicitur voluisse se sicut aqua, iu dicium, et iustitia veluti torrens vehemens. Aquis frigidis aut refrigerantibus comparatur bonum nuncium a longe allatum, Proverb. 25. quia utrunque gratum simul ac salutare est. Laboris oblivisci, ut aquarum quae transierunt, Iob 2. Vinum mixtum aqua, id est, insincerum, dilutum, comparatur doctrinae corruptae et seducenti, Eccl. 1. Ad quam similitudinem et Paulus alludit, cum de aduterato Evangelio aut verbo Dei loquitur. Disputatur varie a scriptoribus de aquis supercaelestibus Gen. 1. Sed quod


3920. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 37 | Paragraph | SubSect | Section]

infimam regionem aeris notat, sicut et caelum saepe. Ideo in opere diei quintae dicit aves volare in facie Rakie, expansionis aut firmamenti: id est, in infima regione aeris. Quam significationem multis testimoniis probare possem, inter quae illud ad hunc locum alludens in primis illustre est, Iob 37: Num tu cum eo extendisti, aut expandisti (nam illud ipsum verbum Hebraeum Rakie ibi est) aerem, qui tam firmus est ut speculum fusum? Quod indicat istam Rakiam, expansionem aut extensionem de qua hic agitur, proprie aerem ipsum esse, super quem passim Scriptura collocat aquas. Nam vocem


3921. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 37 | Paragraph | SubSect | Section]

positam, aerem significare, ex eo manifestum est, quia Scriptura subinde dicit Nubes שחקים Sechiakim, id est nubes in aere existentes. Saepe etiam eadem vox versa est per nubes, ut Lutherus ibi vertit. Est vero in nubibus aqua. Quare explicante istum locum Iobo, ista expansio, extensio aut firmamentum, vel maxime de ista infima aeris diffusione accipi debet, super quam aquae superiores recte collocantur. Sed vulgo falso ac sine omni ratione existimant; firmamentum esse tantum supremum mobile, aut octavam sphaeram: sicque hanc vocem a Moyse accipi.


3922. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 38 | Paragraph | SubSect | Section]

dicit de separatione, et veluti subiecto fulcro aut firmamento aquarum quae sunt supra nos. Nam experientia diluvii, et etiam quotidiana, docet, nobis, totique terrae, et omnibus in ea existentibus, periculum esse ab aquis, quae in aëre miraculose suspensae sunt, et veluti in ut re conclusae, ut Iob loquitur: non ab illis quae alicubi extra totam aetheream regionem, atque adeo plane extra totum mundum sunt. Hac igitur descriptione voluit ille nos monere de providentia Dei, tum in communicandis istis caelestibus aquis, tum et in cohibendis, ne uno impetu effusae nos obruerent: eoque


3923. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 38 | Paragraph | SubSect | Section]

creationem, tum prius Dei iudicium, cum terra, aqua naturaliter alioqui ornata et quasi formata, mirabiliter tamen per aquas fuit perdita ac eversa. AQUILA, propteruarias proprietates plures idiotismos ac similitudines parit. ut ob eius velocitatem simul et infrequentem reditum, dicit Iob cap. 9, Dies mei praeterierunt cum aquila, quae volat ad escam: id est, cito, et non redituri. Ob velocitatem et impetum describit adventum hostilem. Ierem. cap. 48. Ecce tanquam aquila advolabit hostis, et expandet alas suas ad Moab. Eadem similitudo est etiam


3924. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 39 | Paragraph | SubSect | Section]

et virga Aaronis. 1. Reg. 8. ARCTO pane, et Arcta aqua aliquem alere. 1. Reg. 22. supra exposui in voce Aqua. ARCUS instrumentum militare notum est. Saepe autem ponitur pro omni armorum genere. Item provi aut potentia militari. Psalm. 44: Non in arcu meo sperabo. Iob 29, Arcus meus in manu mea roboratur. Sic Hebr. 3. Sic Zach. 9. Tetendi mihi arcum Iuda, implevi manum Ephraim. Et 1. Sam. 2, Arcus fortium est fractus. et saepe alias. Arcus aeneus aut chalybeus, saepe pro summa vi. Iob 20. Cum fugerit arma ferrea. Psal 18. Qui docet


3925. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 39 | Paragraph | SubSect | Section]

aut potentia militari. Psalm. 44: Non in arcu meo sperabo. Iob 29, Arcus meus in manu mea roboratur. Sic Hebr. 3. Sic Zach. 9. Tetendi mihi arcum Iuda, implevi manum Ephraim. Et 1. Sam. 2, Arcus fortium est fractus. et saepe alias. Arcus aeneus aut chalybeus, saepe pro summa vi. Iob 20. Cum fugerit arma ferrea. Psal 18. Qui docet manus meas ad praelium. Et, Conteritur arcus aeneus brachiis meis. Arcus pro iaculatoribus. Isaiae 22. Principes tui fugerunt, simul ab arcu ligati sunt. Iaculatores enim ac sagittarii ut levioris armaturae, celerius sequuntur


3926. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 39 | Paragraph | SubSect | Section]

aut alioqui efficacem. Psalm. 127, Ut sagittae in manu potentis ita filii iuventutum: id est, sic filii in iuventute nati patri, senes efficaces ac utiles sunt, sicut sagittae robusti hominis omnia penetrant. Sagittam et arcum alicuius redire retrorsum, 2. Samuel 1, Sagitta arcus Ionathan non rediit retrorsum: id est, non passus est Ionathan se ab hoste repelli, sed perrexit et vicit. Sagitta salutis Iehovae, 2. Reg. 12: id est, indicans et portendens opem Dei salutiferam contra hostes.


3927. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 39 | Paragraph | SubSect | Section]

in manu potentis ita filii iuventutum: id est, sic filii in iuventute nati patri, senes efficaces ac utiles sunt, sicut sagittae robusti hominis omnia penetrant. Sagittam et arcum alicuius redire retrorsum, 2. Samuel 1, Sagitta arcus Ionathan non rediit retrorsum: id est, non passus est Ionathan se ab hoste repelli, sed perrexit et vicit. Sagitta salutis Iehovae, 2. Reg. 12: id est, indicans et portendens opem Dei salutiferam contra hostes. Magister sagittarum, Genes. 49, id est,


3928. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 40 | Paragraph | SubSect | Section]

perrexit et vicit. Sagitta salutis Iehovae, 2. Reg. 12: id est, indicans et portendens opem Dei salutiferam contra hostes. Magister sagittarum, Genes. 49, id est, peritus sagittandi. Sagitta aliquando poenas ac calamitates a Deo inflictas denotat. Iob. 6, Sagittae omnipotentis apud me sunt: id est, poenae. Sic Iob. 34, Doloris plena est sagitta mea sine praevaricatione: pro, gravissime, idque praeter meritum affligor. Sagitta etiam plagam denotat. Sic Psalmus 38, Sagittae tuae descenderunt in me. Psal. 64, Iaculatus


3929. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 40 | Paragraph | SubSect | Section]

Iehovae, 2. Reg. 12: id est, indicans et portendens opem Dei salutiferam contra hostes. Magister sagittarum, Genes. 49, id est, peritus sagittandi. Sagitta aliquando poenas ac calamitates a Deo inflictas denotat. Iob. 6, Sagittae omnipotentis apud me sunt: id est, poenae. Sic Iob. 34, Doloris plena est sagitta mea sine praevaricatione: pro, gravissime, idque praeter meritum affligor. Sagitta etiam plagam denotat. Sic Psalmus 38, Sagittae tuae descenderunt in me. Psal. 64, Iaculatus est Deus sagittam in eos subito: id est, repente eos perdidit. Sic


3930. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 40 | Paragraph | SubSect | Section]

4. Sic dicitur Psalm. 78, Pluit super eos tanquam arenam maris volatile alatum. Arenae gravitate exponuntur etiam res valde molestae et onerosae. Sic Proverb. 27. dicitur ira stulti ponderosior quovis lapide et arena. ARGENTUM, alias pro pecunia, aut quovis precio ponitur. ut Iob 31. dicit, se non comedisse alienos fructus sine argento. Et Isaiae 55. Deus iubet a se petere aquas sine argento: id est, sine precio omni, aut compensatione, nempe sine nostris meritis aut operibus, salutem gratis ob Meschiae passionem accipere. Sic Genes. 17. iubet Deus Abrahamum


3931. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 40 | Paragraph | SubSect | Section]

Ita legitur in omnibus Graecis codicibus: et non dubium est, quin ἀργὺρια vocet, quae Hebraei כספים chesapem, sive denarios Romanos intelligas sive siclos Hebraeos, sive tetradrachma Attica. Iosephus autem lib. Antiquitatum 2, ἀργυρῶν meminit. non ἀργυρίων: idque rectius fortassis, ut aliquid subaudias. Sed et Symmachus et Aquila apud Zachariam


3932. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 40 | Paragraph | SubSect | Section]

meminit. non ἀργυρίων: idque rectius fortassis, ut aliquid subaudias. Sed et Symmachus et Aquila apud Zachariam ἀργυροῦς scribunt, non ἀργύρια. Ioachimus autem Camerarius, vir eruditissimus (quem, sicut debeo, honoris causa nomino) in libello quem inscripsit de Graecorum ac Latinorum numismatis, se didicisse scribit de Graecorum commentariis, singula ἀργύρια valuisse minam Atticam: quod ego


3933. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 40 | Paragraph | SubSect | Section]

causa nomino) in libello quem inscripsit de Graecorum ac Latinorum numismatis, se didicisse scribit de Graecorum commentariis, singula ἀργύρια valuisse minam Atticam: quod ego quidem optarem idonei alicuius scriptoris authoritate confirmatum. Solet enim Iosephus ἀργυρῶν appellatione Siclos intelligere, ut liquet ex lib. 9. cap. 2. si conferantur, quae illic commemorat de fame quae in Samaria erat, cum cap. 6. secundi Regum: eosque τετρους


3934. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 41 | Paragraph | SubSect | Section]

potuit numerare 1000 coronatos, etiam si omnium rerum suarum auctionem fecisset? Sic 2. Paralip. 1. est, quod usitatus communisve equus sit solitus vendi 150 argenteis. Quod iuxta supradictam supputationem faceret 1500 coronatos. Non est credibile, tanto precio mediocres equos venditos esse. Ioseph venditur a fratribus 30 argenteis. Quis veteris moris gnarus, credat 300 coronatis commune mancipium in agro esse venditum? Terentius formosam illam psaltriam, in pecuniosa simul et libidinosa civitate nimis caram esse putat, quod 20 minis, hoc est, 200 coronatis indicabatur. Verisimilior


3935. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 41 | Paragraph | SubSect | Section]

Tales credo fuisse 30. illos Iudae datos: ut summa faciat ad 20 florenos. Quôd si superior illa supputatio valeret, coactus fuisset Iudas circiter 30 Iibrarum pondus argenti circumgestare, et postea illud coram sacerdotibus ut magnos lapides iactare. consentit cum nostra sententia Iosephus, cui argenteus est idem quod siclus, et siclus idem quod stater aut tetradrachmon. Si quis animi gratia iocari vellet, dicere posset, Iudam illud fugitivum argentum, de male profuso unguento speratum, retrahere voluisse: sicut Evangelista narrat, eum inde occasionem arripuisse consultandi


3936. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 41 | Paragraph | SubSect | Section]

supputatio valeret, coactus fuisset Iudas circiter 30 Iibrarum pondus argenti circumgestare, et postea illud coram sacerdotibus ut magnos lapides iactare. consentit cum nostra sententia Iosephus, cui argenteus est idem quod siclus, et siclus idem quod stater aut tetradrachmon. Si quis animi gratia iocari vellet, dicere posset, Iudam illud fugitivum argentum, de male profuso unguento speratum, retrahere voluisse: sicut Evangelista narrat, eum inde occasionem arripuisse consultandi de proditione Domini. Cum enim unguentum illud potuerit vendi 300 denariis, Iudas, qui gestabat pecunias, et


3937. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 41 | Paragraph | SubSect | Section]

illa fuit antea Leo Dei omnes debellans, vel quia sibi eam Deus debellandam sumpserit. ARGUERE et CORRIPERE, aut increpare, significat monere et obiurgare: ut Isaiae 29, Arguentem in porta supplantant. Proverb. 9, Argue sapientem, et diliget te. Aliâs confutare aut convincere: ut Iohannis 8. Quis arguit me de peccato? Alias etiam gravi castigatione aliqua et poenis affligere significat, praesertim cum Deo tribuitur: ut Psalm. 6. Domine ne in furore tuo arguas me, neque in ira tua corripias me: id est, punias aut castiges. Argumentum rerum non apparentium, dicitur esse


3938. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 41 | Paragraph | SubSect | Section]

castiges. Argumentum rerum non apparentium, dicitur esse fides: id est, id quod nos persuadet, et veluti coarguit ac convincit, res illas non apparentes vere nobis contingere debere, certasque ac ratas esse. ARMA, pro omni genere teli aut violentiae hostilis nonnunquam accipitur. Iob 20. Cum fugeret ab armis ferreis. Genes, 49, Arma iniquitatis in habitationibus ipsorum. Sic ponitur angustior vox pro latiore. Aliquando adhuc generaliorem significationem haec vox recipit, ac simpliciter instrumenta denotat. Roman 6, Exhibere membra sua arma iniustitiae, et arma


3939. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 41 | Paragraph | SubSect | Section]

adhuc generaliorem significationem haec vox recipit, ac simpliciter instrumenta denotat. Roman 6, Exhibere membra sua arma iniustitiae, et arma iustitiae: non tamen sine causa, aut emphasi, sic ibi haec vox usurpatur. Contra etiam pro angustiori non raro usurpatur. ut 1. Sam. 20, Tradidit Ionathas puero arma sua: id est, arcum et pharetram. Dies armorum, pro pugna ac praelio. Psalm. 140. Qui operis caput meum in die armorum: id est, me protegis in summis periculis. Armabitur populus meus ad sermonem tuum: pro, constituo te summum gubernatorem post me, tempore belli ac pacis.


3940. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 42 | Paragraph | SubSect | Section]

11. Ipsae quoque cogitationes vocantur Ascensiones. Aliquando idem valet haec phrasis, quod recordari. Ezech. 14, Viri isti fecerunt ascendere idola super cor suum. Ascendere in caelum, est in caelestem gloriam exaltari. Sic Christus dicitur ascendisse in altum, Psal. 68. Iohan. 3. Nemo ascendit in caelum. Sic Christus dicitur ascendisse in caelum, et in altum, Ephes. 4. Qui descendit de caelo, idem est etiam qui ascendit super omnes caelos. Ascendere significat etiam crescere gloria, opibus, potentia: et contra Descendere. Deut. 28, Peregrinus ascendet


3941. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 42 | Paragraph | SubSect | Section]

sic contra, ipsius restitutio sit meum solidum gaudium. Ascendere post aliquem, est eum sequi. 1. Sam 25. Ascendere facere aliquem, est eum educere aut reducere. Genes. 27. 46. Psal. 40. Ascendere facere aliquid, significat asportare, praesertim in locum sublimiorem: sic orat Ioseph, ut sua osla ex Aegypto asportent, Gen. 50. Exod. 13. Sic et ossa Saulis, 2. Samuel. 21. Sic de arca legitur 2. Sam. 6. Ascendere facere alam quem, significat nonnunquam deducere, praesertim in locum superiorem: Gen. 39. ASPERGERE, in Sacris literis pro expiare ponitur:


3942. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 42 | Paragraph | SubSect | Section]

in aliis linguis, quod sic solemus in rebus dubiis alius in alium respicere: veluti consilium et auxilium ab eo petentes in rebus perditis, cum nos eius inopes esse agnoscimus. Aspicere mane, Iudic. 19. Aspicere vesperum Deut. 23, pro appetere, instare. Sic aspici aliquem a gladio, Iob 15: pro, minari illi gladium. Vicinum huic illud Canticorum 1: Nigra sum, aspexit me sol. Aspicere aliquem locum, est alicuius curam gerere. 1. Par. 2. Aspicere iniquitatem in corde suo, Psal. 66 pro, ferre, ac etiam vacare ei. Sic Iob 66. Ne aspexeris iniquitatem. Sic


3943. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 42 | Paragraph | SubSect | Section]

instare. Sic aspici aliquem a gladio, Iob 15: pro, minari illi gladium. Vicinum huic illud Canticorum 1: Nigra sum, aspexit me sol. Aspicere aliquem locum, est alicuius curam gerere. 1. Par. 2. Aspicere iniquitatem in corde suo, Psal. 66 pro, ferre, ac etiam vacare ei. Sic Iob 66. Ne aspexeris iniquitatem. Sic et Aspicere iniquitatem: pro, ferre. Abac. 1. Quare non aspicis super iniquitatem? quasi dicat: Cur tu Domine Deus fers, ut iniquitas grassetur? Sic Germani. Non possum videre, Ich mag es nicht ansaehen: id


3944. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 43 | Paragraph | SubSect | Section]

hisce phrasibus aliquid etiam in verbis Respicere et Videre adiicietur. ASPIS, vox etiam in Sacris reperitur. Celebratur autem eius praesentissimum venenum, cuius comparatione malitia humana describitur Psal. 140. Rom. 3. Venenum aspidum sub labiis eorum. sic et Iob. 20. Comparantur et impii cum aspidibus, quod perinde obturent aures ad veritatis sermonem, sicut illae ad incantationem, Psal. 58. Conferuntur et ipsa opera impiorum cum ovis aspidum et basilisci, quod sint perinde venenata ac noxia, Isaiae 59. ASSUMERE, est aliquem


3945. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 43 | Paragraph | SubSect | Section]

Et hoc modo crebro etiam in Sacris literis accipitur, ut Luc. 15, Audivit symphoniam et chorum. Exodi 19, Cum coeperint audire tonitrua. Per metaphoram saepe pro sequentibus auditum affectibus aut motibus accipitur, sicut et alia verba sensuum: ut pro audire cum studio et promptitudine animi. Iohannis 8. Oves meaevocem meam audiunt. Qui ex Deo est, verbum Dei audit 1. Iohannis 4, Qui novit Deum, audit nos. Aliquando etiam expressius credere significat, ut 1. Sam. 24. Ut quid audis verba hominum dicentium; Ecce David quaerit malum tuum? pro, Quare credis delatoribus,


3946. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 43 | Paragraph | SubSect | Section]

et chorum. Exodi 19, Cum coeperint audire tonitrua. Per metaphoram saepe pro sequentibus auditum affectibus aut motibus accipitur, sicut et alia verba sensuum: ut pro audire cum studio et promptitudine animi. Iohannis 8. Oves meaevocem meam audiunt. Qui ex Deo est, verbum Dei audit 1. Iohannis 4, Qui novit Deum, audit nos. Aliquando etiam expressius credere significat, ut 1. Sam. 24. Ut quid audis verba hominum dicentium; Ecce David quaerit malum tuum? pro, Quare credis delatoribus, etc. Simili ratione dicunt Latini, praebere aures delatoribus aut


3947. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 43 | Paragraph | SubSect | Section]

Audire ergo verbum Dei, est, non tantum utcunque auribus percipere: sed et intelligere, et credere, eo delectari, et ei obedire conari. Intelligere significat. Gens, cuius ingnorabis linguam, nec audies quid loquatur: Ieremiae 5. id est, non intelliges. Gen. 42, Et ipsi nescierunt, quod Ioseph audiret, id est, intelligeret Hebraeam linguam. Isaiae 36, Nos audimus syriace, id est, intelligimus, dicunt ministri Ezechiae quare petunt, ne hebraice, sed syriace secum loquatur. Quare mox dicunt, Ne populus qui in muris est audiat, id est, intelligat sermonem Raspaces. Sic


3948. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 43 | Paragraph | SubSect | Section]

sed syriace secum loquatur. Quare mox dicunt, Ne populus qui in muris est audiat, id est, intelligat sermonem Raspaces. Sic ferme dicitur 2. Sam. 1. ut audiat rex quod bonum est, et quod malum, idest intelligat, discernat et diiudicet iustum ab iniusto. Gen. 41. ait Pharao ad Ioseph. Dicunt de te, quod audias sermonem ad interpretandum. i. quod mox ubi audieris, intelligas ac interpreteris, seu quod non narretur tibi somnium frustra. Audite inter fratres vestros, et iudicate iuste, Deut. 1. pro, cognoscite controversias. Sic, Dominus audiet inter nos: Iudicum 2.


3949. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 43 | Paragraph | SubSect | Section]

ad interpretandum. i. quod mox ubi audieris, intelligas ac interpreteris, seu quod non narretur tibi somnium frustra. Audite inter fratres vestros, et iudicate iuste, Deut. 1. pro, cognoscite controversias. Sic, Dominus audiet inter nos: Iudicum 2. Pro credere, aut cum assensu audire. Io annis 9. Dixi vobis prius, et non audistis, quid iterum vultis audire? Ubi posterius audire in propria significatione accipitur: sed prius in figurata, pro credere. Deut. 6. Ut audiamus, et opere impleamus: Luc. 11. Beati qui audiunt verbum Dei, et custodiunt illud Num. 6. Audi Israel,


3950. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 43 | Paragraph | SubSect | Section]

vocem uxoris tuae. Id est, sequutus es, obedisti eius impiae suasioni. Gen. 21. Omnia quae dixit Sara, audi vocem eius 1. Sam. 8, Audi vocem populi in omnibus.i. obedias. 1. Timoth. 1. Hoc faciet, et temet servabit, et te audientes. i. obedientes tibi, aut sequentes tuam sententiam: Sic Iohan. 5, Mortui vocem Dei audient, et vivent. i. obedient, credent. Iosuae 1. In omnibus, ut Moysen audivimus, ita te audiemus, etc, Prover. 4 Audi fili paternam castigationem. Audiens audierit vocem buccinae, Ezech. 33. pro, quicunque audierit. Audire facere, pro indicare,


3951. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 43 | Paragraph | SubSect | Section]

Gen. 21. Omnia quae dixit Sara, audi vocem eius 1. Sam. 8, Audi vocem populi in omnibus.i. obedias. 1. Timoth. 1. Hoc faciet, et temet servabit, et te audientes. i. obedientes tibi, aut sequentes tuam sententiam: Sic Iohan. 5, Mortui vocem Dei audient, et vivent. i. obedient, credent. Iosuae 1. In omnibus, ut Moysen audivimus, ita te audiemus, etc, Prover. 4 Audi fili paternam castigationem. Audiens audierit vocem buccinae, Ezech. 33. pro, quicunque audierit. Audire facere, pro indicare, proponere. Saepe dicitur de praedicatione verbi Dei, aut aliorum


3952. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 43 | Paragraph | SubSect | Section]

id est, non praedixisset nobis talia. Iud. 13, Sic et Isaiae 42. 44. Audire facite vocem laudis eius. Psal. 66. 1. Par. 15. Psal. 26. Isaiae 58 Ne facias audire vocem tuam nobiscum, Iud. 18. Exaudire, Genes. 16, Audivit Dominus afflictionem tuam. 1. Iohan. 5. Si quid petimus secundum voluntatem eius, audit nos: et si audit nos, etc. 2. Reg. 20, Audivi orationem tuam. Idem exemplum et 1. Sam. 8. 25. est. Sic saepe in Psalmis verbum Audire pro attendere, et aures adhibere accipitur. Auditus et auditio, pro fama, aut


3953. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 43 | Paragraph | SubSect | Section]

accipitur. Auditus et auditio, pro fama, aut doctrina. Abdiae 1, Auditum audivimus a Domino. Abacuc 1, Domine auditum audivi. Isa. 11, Neque secundum auditum aurium iudicavit. Isa. 28. Quem docebit scientiam et quem faciet intelligere auditum? id est, doctrinam. Sic et Isaiae 53, Ioan. 12, et Rom. 10. Domine quis credet auditui nostro? Gal. 3, Hoc scire volo, an ex operibus, aut ex auditu fidei Spiritum acceperitis. Heb. 4, Non profuit eis sermo auditionis: id est, sermo auditus 1. Thess. 2. In Evangelistis, saepe pro fama, doctrina. Matt. 4. 14. 24. Marc. 1. 13.


3954. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 43 | Paragraph | SubSect | Section]

super auditum, Ezech. 7. pro, crebri rumores erunt. Et erit tantum pavor intelligere auditum. Isaiae 58. Ad auditum aures obtemperaverunt mihi. 2. Sam. 22 pro quamprimum audierunt, quid velim aut mandem. Ad auditum alicui esse: pro: Secretarium. 2. Sam. 23. Auditu auris audivera de te. Iob. 42. Non fuit soror tua Zodom in auditum in ore tuo, in die superbiarum tuarum: Ezech. 16. pro, Non cogitabas; aut loquebare, de exemplo poenarum ipsius O Domine audivi auditionem tuam, timui: Hab. 3. Non suscipe auditionem mendacii, Exod. 23. i. non credas, nec spargas mendacia. Ab


3955. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 44 | Paragraph | SubSect | Section]

3. per metaphoram significat purissimam doctrinam. Sed Apocal, 3. aurum significat Christi beneficia ac gratiam, nempe remissionem peccatorum, et renovationem. AURORA, notae significationis vox est: sed tamen sunt quaedam Scripturae loca, ubi haec vox nonnihil explicatione indiget. Ioelis 2. sumitur similitudo ab aurora, ad declarandam magnitudinem et subitum adventum exercitus Babyloniorum, hisce verbis: Veluti aurora expansa super montes, populus multus et fortis, similis illi non fuit. Quae similitudo perspicua est: quia sicut aurora et subito, et omnia contegit, et


3956. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 44 | Paragraph | SubSect | Section]

Isaiae 8. Ad legem et testimonium. Si non dixerint iuxta verbum hoc, non erit eis aurora. In aurora, id est, statim initio: Hoseae 10. In aurora exterminando exterminatus est rex Israel: pro, statim in principio regni Oseae, filii Ela. Palpebrae aurorae: pro igneae, scitillantes. Iob 41, Oculi Beemot sunt ut palpebrae aurorae. Ascensus aut ortus aurorae, pro, quam primum incipit aurora oriri. Nehemiae 4, Faciamus opus ab ascensu aurorae usque ad exitum stellarum: id est, a summo mane usque ad extremum vesperum, cum obcurato lumine solis stellae cernuntur.


3957. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 45 | Paragraph | SubSect | Section]

corporis sustentare possit: frangitur igitur. Ubi autem fracta est arundo in manu innitentis, sauciat eam, ob acumen illorum fragmentorum, instar vitri: Ezech. 29. sicut supra in voce Arundinis dixi. Solet. n. ita frangi, ut fragmenta sint acuminata. In baculo transire dicitur Iacob Iordanem, Gen. 32. i. extreme pauper et solitarius. quasi dicat: Nemo tunc me praeter hunc unicum baculum est comitatus, is solus fuit tunc tota mea familia. Vulgo quoque Germanis, Album baculum accipere, et abire, extremam paupertatem significat Forte a re militari apud eos sumptum est.


3958. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 45 | Paragraph | SubSect | Section]

affligo meos. Baculus Dei, dictus est baculus Moysis: quia Deus per eum miracula fecit. Psal. 72. Baculus tuus et virga tua me consolata sunt. i. cura ac gubernatio tua, sumpta loquutione a regimine pastorali. Baculum apprehendens, est claudus. 2. Sam. 3, Ne deficiat de domo Ioab apprehendens baculum, id est, mutilus ac claudus. BALTHEUS, vide in CINGULO. BAPTISMUS, vox Graeca, et in Ecclesia notissima, proprie intinctionem, (qua voce Tertullianus usus est) significat. Ducta autem est a βάπτω intingo, ac


3959. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 45 | Paragraph | SubSect | Section]

duas Baptismi significationes, nunc tertia sequitur. TERTIO Baptismus et Baptizari significat internam lotionem, remissionem peccatorum et renovationem constantem, ob similitudinem: quod sicut aquae lotio externas sordes, ita baptismus Spiritus internam immundiciem eluat. ut Marci 1. et Iohann 1. dicit Baptista, Ego baptizo vos aqua, Christus baptizabit vos Spiritu sancto, Sic Matth. 3. et Luc. 3. Christus baptizabit vos Spiritu sancto et igne. Actor. 1. Sic et 1. Pet. 3. accipitur. QUARTO significat aliquando totam institutionem aut doctrinam, ut Matt. 21. Luc. 20.


3960. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 45 | Paragraph | SubSect | Section]

1. dicit Baptista, Ego baptizo vos aqua, Christus baptizabit vos Spiritu sancto, Sic Matth. 3. et Luc. 3. Christus baptizabit vos Spiritu sancto et igne. Actor. 1. Sic et 1. Pet. 3. accipitur. QUARTO significat aliquando totam institutionem aut doctrinam, ut Matt. 21. Luc. 20. Baptismus Iohannis eratne ex caelo, aut non? i. tota eius institutio, aut functio. Act. 18, Apollo tantum baptisma Iohannis sciebat. i. solam eius institutionem de venturo iamiam Messia, eamque non satis plene


3961. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 45 | Paragraph | SubSect | Section]

3. Christus baptizabit vos Spiritu sancto et igne. Actor. 1. Sic et 1. Pet. 3. accipitur. QUARTO significat aliquando totam institutionem aut doctrinam, ut Matt. 21. Luc. 20. Baptismus Iohannis eratne ex caelo, aut non? i. tota eius institutio, aut functio. Act. 18, Apollo tantum baptisma Iohannis sciebat. i. solam eius institutionem de venturo iamiam Messia, eamque non satis plene perceperat. Sic et de illis Actorum 19 accipiendum est, quod non fuerant satis instituti de passo et resuscitato


3962. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 46 | Paragraph | SubSect | Section]

et baptismatis: quia baptismus erat ipsius initiationis ac professionis tessera. Quod ut planius fiat, sciendum est, haec dicendi genera quae in Scripturis occurrunt, quid valeant, et quatenus inter se differant: Baptizari in aliquem, ut in Mosen, 1. Cor. 10. Baptizari in baptisma alicuius, ut Iohannis, hoc in loco: Baptizari in nomen alicuius, ut patris filii ac spiritus sancti, Matt. 28 vel Christi, vel Pauli: ut 1. Cor. 1 Baptizari in mortem Christi: ut Rom. 6 seu, pro mortuis: ut 1. Cor. 15. seu, In unum corpus: ut 1. Cor. 12. seu, in remissionem peccatorum. Denique


3963. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 46 | Paragraph | SubSect | Section]

ut Rom. 6 seu, pro mortuis: ut 1. Cor. 15. seu, In unum corpus: ut 1. Cor. 12. seu, in remissionem peccatorum. Denique Baptizari aqua, et Baptizari spiritu S. Itaque Baptizari in Moysen, declarat, Moysis auspiciis ac ductu baptizari: quod dicendi genus semel tantum reperio. Baptizari in Iohannis baptisma, significat, doctrinam quam Iohannes annunciabat, ac baptismi symbolo obsignabat, profiteri ac amplecti. Baptizari vero in eius nomen dicimus, cui nos baptismum dicamus ac consecramus. Quam obrem recte Paulus negat, sese in nomen suum quempiam baptizasse. Baptizari autem dicuntur


3964. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 46 | Paragraph | SubSect | Section]

15. seu, In unum corpus: ut 1. Cor. 12. seu, in remissionem peccatorum. Denique Baptizari aqua, et Baptizari spiritu S. Itaque Baptizari in Moysen, declarat, Moysis auspiciis ac ductu baptizari: quod dicendi genus semel tantum reperio. Baptizari in Iohannis baptisma, significat, doctrinam quam Iohannes annunciabat, ac baptismi symbolo obsignabat, profiteri ac amplecti. Baptizari vero in eius nomen dicimus, cui nos baptismum dicamus ac consecramus. Quam obrem recte Paulus negat, sese in nomen suum quempiam baptizasse. Baptizari autem dicuntur fideles in mortem Christi, seu pro mortuis. i.


3965. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 46 | Paragraph | SubSect | Section]

usurpari: quarum una propria est, duae translaticiae. Propria est, cum immersionem seu tinctionem declarat, quae etiam ab effectu Ablutio seu lavacrum dicitur. una est translaticia, quum pro donorum Spiritus sancti quasi effusione accipitur, ut supra plurib. locis. altera, quum pro Iohannis doctrina: ut quum quaeritur, an Baptismus Iohannis e caelo sit, an ex hominibus? quum dicitur Apollo nihil novisse quam Iohannis baptisma. ut supra alibi. Item quum dicitur Iohannes praedicasse baptismum resipiscentiae, ut supra, et in hoc versiculo, ac proxime sequente. Quod autem de


3966. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 46 | Paragraph | SubSect | Section]

translaticiae. Propria est, cum immersionem seu tinctionem declarat, quae etiam ab effectu Ablutio seu lavacrum dicitur. una est translaticia, quum pro donorum Spiritus sancti quasi effusione accipitur, ut supra plurib. locis. altera, quum pro Iohannis doctrina: ut quum quaeritur, an Baptismus Iohannis e caelo sit, an ex hominibus? quum dicitur Apollo nihil novisse quam Iohannis baptisma. ut supra alibi. Item quum dicitur Iohannes praedicasse baptismum resipiscentiae, ut supra, et in hoc versiculo, ac proxime sequente. Quod autem de Baptismatis nomine dicimus, de ipso quoque Baptizandi


3967. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 46 | Paragraph | SubSect | Section]

ab effectu Ablutio seu lavacrum dicitur. una est translaticia, quum pro donorum Spiritus sancti quasi effusione accipitur, ut supra plurib. locis. altera, quum pro Iohannis doctrina: ut quum quaeritur, an Baptismus Iohannis e caelo sit, an ex hominibus? quum dicitur Apollo nihil novisse quam Iohannis baptisma. ut supra alibi. Item quum dicitur Iohannes praedicasse baptismum resipiscentiae, ut supra, et in hoc versiculo, ac proxime sequente. Quod autem de Baptismatis nomine dicimus, de ipso quoque Baptizandi verbo simili ratione accipiendum est. Nam Baptizare dicitur minister, qui


3968. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 46 | Paragraph | SubSect | Section]

translaticia, quum pro donorum Spiritus sancti quasi effusione accipitur, ut supra plurib. locis. altera, quum pro Iohannis doctrina: ut quum quaeritur, an Baptismus Iohannis e caelo sit, an ex hominibus? quum dicitur Apollo nihil novisse quam Iohannis baptisma. ut supra alibi. Item quum dicitur Iohannes praedicasse baptismum resipiscentiae, ut supra, et in hoc versiculo, ac proxime sequente. Quod autem de Baptismatis nomine dicimus, de ipso quoque Baptizandi verbo simili ratione accipiendum est. Nam Baptizare dicitur minister, qui aqua tingit: et baptizari, qui aqua tingitur. Item


3969. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 46 | Paragraph | SubSect | Section]

quoque Baptizandi verbo simili ratione accipiendum est. Nam Baptizare dicitur minister, qui aqua tingit: et baptizari, qui aqua tingitur. Item baptizat Deus, quum Spiritus sui dona impertitur: et baptizatur Spiritu a Deo, qui Spiritus donum accipit. Baptizavit demum baptismo resipiscentiae Iohannes, quum resipiscentiam doceret, cuius symbolum erat Baptismus, quem primus administravit. Et baptizari dicuntur in Baptismate Iohannis, quicunque eo doctrinae genere fuerunt instituti. Quum autem appareat, minime extinctam fuisse cum Iohanne ipsius existimationem: sed post eius obitum multos


3970. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 46 | Paragraph | SubSect | Section]

tingitur. Item baptizat Deus, quum Spiritus sui dona impertitur: et baptizatur Spiritu a Deo, qui Spiritus donum accipit. Baptizavit demum baptismo resipiscentiae Iohannes, quum resipiscentiam doceret, cuius symbolum erat Baptismus, quem primus administravit. Et baptizari dicuntur in Baptismate Iohannis, quicunque eo doctrinae genere fuerunt instituti. Quum autem appareat, minime extinctam fuisse cum Iohanne ipsius existimationem: sed post eius obitum multos fuisse tum qui ea docerent quae de Messiae officio ac vitae innocentia divinitus disserverat: tum etiam, qui haec audita


3971. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 46 | Paragraph | SubSect | Section]

donum accipit. Baptizavit demum baptismo resipiscentiae Iohannes, quum resipiscentiam doceret, cuius symbolum erat Baptismus, quem primus administravit. Et baptizari dicuntur in Baptismate Iohannis, quicunque eo doctrinae genere fuerunt instituti. Quum autem appareat, minime extinctam fuisse cum Iohanne ipsius existimationem: sed post eius obitum multos fuisse tum qui ea docerent quae de Messiae officio ac vitae innocentia divinitus disserverat: tum etiam, qui haec audita amplecterentur, quamvis Christi officium non nossent, ut de Apollo paulo ante Lucas testatus est: nec tamen usquam


3972. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 46 | Paragraph | SubSect | Section]

quae de Messiae officio ac vitae innocentia divinitus disserverat: tum etiam, qui haec audita amplecterentur, quamvis Christi officium non nossent, ut de Apollo paulo ante Lucas testatus est: nec tamen usquam legamus, vel etiam probabile videatur, istos, etiamsi eadem illa in genere docerent quae Iohannes, baptismum tamen Iohannis exemplo usurpasse: minime certe necesse est, ut, ubicunque fit baptismatis Iohannis mentio, ipsam baptismi caeremoniam usurpatam putemus Itaque qui, propterea quod isti paulo post dicuntur in nomine IESU Christi baptizati, colligunt, diversum fuisse baptismum


3973. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 46 | Paragraph | SubSect | Section]

vitae innocentia divinitus disserverat: tum etiam, qui haec audita amplecterentur, quamvis Christi officium non nossent, ut de Apollo paulo ante Lucas testatus est: nec tamen usquam legamus, vel etiam probabile videatur, istos, etiamsi eadem illa in genere docerent quae Iohannes, baptismum tamen Iohannis exemplo usurpasse: minime certe necesse est, ut, ubicunque fit baptismatis Iohannis mentio, ipsam baptismi caeremoniam usurpatam putemus Itaque qui, propterea quod isti paulo post dicuntur in nomine IESU Christi baptizati, colligunt, diversum fuisse baptismum Iohannis a baptismo Christi,


3974. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 46 | Paragraph | SubSect | Section]

quamvis Christi officium non nossent, ut de Apollo paulo ante Lucas testatus est: nec tamen usquam legamus, vel etiam probabile videatur, istos, etiamsi eadem illa in genere docerent quae Iohannes, baptismum tamen Iohannis exemplo usurpasse: minime certe necesse est, ut, ubicunque fit baptismatis Iohannis mentio, ipsam baptismi caeremoniam usurpatam putemus Itaque qui, propterea quod isti paulo post dicuntur in nomine IESU Christi baptizati, colligunt, diversum fuisse baptismum Iohannis a baptismo Christi, ideoque ipsos fuisse rebaptizatos: certo fundamento destituuntur. Sunt autem multo


3975. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 46 | Paragraph | SubSect | Section]

Iohannes, baptismum tamen Iohannis exemplo usurpasse: minime certe necesse est, ut, ubicunque fit baptismatis Iohannis mentio, ipsam baptismi caeremoniam usurpatam putemus Itaque qui, propterea quod isti paulo post dicuntur in nomine IESU Christi baptizati, colligunt, diversum fuisse baptismum Iohannis a baptismo Christi, ideoque ipsos fuisse rebaptizatos: certo fundamento destituuntur. Sunt autem multo ineptiores, qui rebaptizationem ex hoc loco volunt stabilire. Nam etiamsi concederem, istos bis fuisse baptizatos: non tamen consequeretur, iterandum Christi baptismum. Haec Beza. QUINTO


3976. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 46 | Paragraph | SubSect | Section]

tractatur in Theologia: nunc tantum breviter de ea re moneo, ipsum Baptistam Matt. 3. ac Luc. 3, et Iesum Act 1, sic distinguere, tanquam baptismum ministri et domini ipsius, quod minister proprie quidem tantum exterius lavet: sed Christus tunc, ac in eodem Sacramento, interius mundet. seu, Iohannem et alium quemvis Apostolum aut doctorem esse tantum administrum externi operis: sed Christum esse authorem internae efficaciae, sive exterius ipse baptizet, sive quispiam alius minister. Discrimen et in eo est, quod Iohannes in venturum aut certe iamiam venientem, vel etiam praesentem


3977. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 46 | Paragraph | SubSect | Section]

lavet: sed Christus tunc, ac in eodem Sacramento, interius mundet. seu, Iohannem et alium quemvis Apostolum aut doctorem esse tantum administrum externi operis: sed Christum esse authorem internae efficaciae, sive exterius ipse baptizet, sive quispiam alius minister. Discrimen et in eo est, quod Iohannes in venturum aut certe iamiam venientem, vel etiam praesentem Meschia aut agnum Dei baptizavit: sed Apostoli postea in passum, suscitatum, et ad dexteram patris regnantem. Reliqua omnia fuêre eadem, idemque effectus aut efficacia. OCTAVO, baptismus 1. Cor. 10, de illa miraculosa


3978. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 47 | Paragraph | SubSect | Section]

impii in suis precationibus diu multumque garriunt, nec tamen sciunt quid garriant aut blaterent. BATHUS, genus mensurae liquidorum est, continens, teste Ezec decimam partem cori: id est, 432 ova gallinacea. Eadem est cum Ephi, 1. Reg. 7 Ezech. 45. Dicunt Epha continere decem gomor. Iosephus scribit, eam continere 72 sextarios. BEATUM esse, significat in genere idem quod bene habere, felicem esse, bona commodaque vita frui. Istud autem Bene habere, non unius generis est. nam ut taceamus errantium opiniones, qui vel divitem, vel honoratum vel potentem, vel


3979. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 47 | Paragraph | SubSect | Section]

14, Beati qui in Domino moriuntur. Beatificare, pro beatum facere: Proverb 3. Gen. 30. Beatificabunt, aut beabunt me filii, Luc 1. significat, beatam praedicabunt me omnes generationes. Sic et Isa. 3. Et beatificantes, aut beatum praedicantes hunc populum, seduxerunt eum. Iob quoque 9. est, Aures audientium beatificârunt me. BEHEMOT, et Leviatham, duae ingentes beluae in Sacris literis celebrantur, quarum etiam prima origo Esd 6. (qui liber inter Apocryphos numeratur) hoc modo describitur: Tum quoque (scil. die quinta creationis) animantia duo


3980. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 47 | Paragraph | SubSect | Section]

Henoch, quae tertia die siccata est, ut habitet in ea, milleque montes eam intercurrunt. Leviatham autem tribuisti septimam partem humidam: quam bestiam parasti, ut esset quae devoraret quos velles, et quando velles. Omnino videtur indicare Satanam, qui iam veluti carnifex Dei est. Porro Iob 40, hoc modo ambae istae bestiae depinguntur: Ecce Behemot, quem feci, tecum foenum quasi bos comedet: fortitudo eius in lumbis eius et virtus illius in umbilico ventris eius: stringit caudam suam quasi


3981. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 48 | Paragraph | SubSect | Section]

qui fecit eum, applicabit gladium eius. Huic montes herbas ferunt, omnes bestiae agri ludunt ibi, sub umbra dormit in secreto calami, et locis humentibus: protegunt umbrae umbram eius, circumdabunt eum salices torrentis: ecce absorbebit fluvium, et non mirabitur: et habet fiduciam, quod influat Iordanis in os eius: in oculis eius quasi hamo capiet eum, et in sudib. perforabit nares eius. An extrahere poteris Leviatham hamo, et fune ligabis linguam eius? nunquid pones circulum in naribus eius, aut armilla perforabis maxillam eius? nunquid multiplicabit ad te preces, et loquetur tibi


3982. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 48 | Paragraph | SubSect | Section]

eum, et videntibus cunctis praecipitabitur. Verum iam de singulis istis vocibus separatim, ac primum de Behemot. Behemot igitur significat, omnes ingentes et immanes bestias terrestres: sicut Leviathan omnes immanes beluas aquaticas. Sed sub illis describit Scriptura, et praesertim Iob 40 capite, potestatem et potentiam diaboli et familiae eius, turbae scilicet impiorum, et Antichristi. Est autem Behemot Hebraeum nomen pluralis numeri, cuius singulare est Behema, Latine animal aut bestiam significans: Behemot vero, multitudinem animalium terrestrium, aut, si mavis,


3983. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 48 | Paragraph | SubSect | Section]

miraculis eductionis populi: inter alia vero et hoc recenset, quod regem Aegyptium, eiusque magnates tum in ipsa Aegypto castigaverit, tum postea in mari rubro prorsus perdiderit, eumque populo Israelitico per solitudinem erranti in praedam dederit. Significat igitur et ibi Leviathan, Pharaonem. Iob. 3. Cap. dicit de desperatis hominibus, quod parati sint excitare Leviathan: id est, Satanam ipsum ex desperatione invocare. Puto sane ibi hoc nomen per metaphoram significare ipsum cacodaemonem. Porro eiusdem 40 Cap. ita describit immensam magnitudinem ac potentiam


3984. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 49 | Paragraph | SubSect | Section]

homines, aliquando pro laudare accipitur: ut Psal. 62, Ore suo benedixerunt, corde autem maledixerunt. Item, seductores seducunt per benedictiones, Rom. 16. Sic mittuntur legati ad Davidem, qui benedicant et laudent eum, quod prospere pugnaverit contra Hadadezer. 2. Sam. 8. Sic Iob 31 dicit, Benedixerunt mihi latera pauperum, quod ea restitui: id est, pauper percepto beneficio calefactionis laterum ac membrorum, mihi gratias egit. Benedicere non raro etiam significat bene precari alicui: ut Gen. 12, pollicetur Dominus se benefacturum benedicentibus Abrahamo: id est,


3985. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 50 | Paragraph | SubSect | Section]

homini, ad multiplicationem, Gen. 1.9 1.7. Psal. 107. De hac et Gen. 49. Benedixit te benedictionibus caeli desuper, et abyssi cubantis infra. Non nunquam et in certa re, aut certis rebus alicuius hominis, Deus benedicere dicitur. Sic benedixit Dominus domui Aegypti propter Ioseph. Gen. 39. id est, auxit, ditavit et fortunavit eum in omnibus suis rebus. Sic Psal. 131, Benedicam annonae aut victui eius, et pauperes saturabo panibus. Benedixit Deus opera manuum tuarum, Deuter. 1, et Iob. 1. id est, fortunavit. Sic Gen. 49 petit Iac. ut Deus


3986. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 50 | Paragraph | SubSect | Section]

benedicere dicitur. Sic benedixit Dominus domui Aegypti propter Ioseph. Gen. 39. id est, auxit, ditavit et fortunavit eum in omnibus suis rebus. Sic Psal. 131, Benedicam annonae aut victui eius, et pauperes saturabo panibus. Benedixit Deus opera manuum tuarum, Deuter. 1, et Iob. 1. id est, fortunavit. Sic Gen. 49 petit Iac. ut Deus benedicat Iosepho benedictionibus caeli desuper, et abyssi iacentis deorsum. benedictionibus uteri et vulvae: id est, beneficiis variis afficiat. Psal. 21. Praevenisti eum benedictionibus optimis, id est, summis


3987. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 50 | Paragraph | SubSect | Section]

Gen. 39. id est, auxit, ditavit et fortunavit eum in omnibus suis rebus. Sic Psal. 131, Benedicam annonae aut victui eius, et pauperes saturabo panibus. Benedixit Deus opera manuum tuarum, Deuter. 1, et Iob. 1. id est, fortunavit. Sic Gen. 49 petit Iac. ut Deus benedicat Iosepho benedictionibus caeli desuper, et abyssi iacentis deorsum. benedictionibus uteri et vulvae: id est, beneficiis variis afficiat. Psal. 21. Praevenisti eum benedictionibus optimis, id est, summis beneficiis. SEXTO, sive ab hac significatione divina, sive quod salutantes,


3988. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 50 | Paragraph | SubSect | Section]

in suo genere effecisse, tum ad procreationem, tum et ad alia sua opera ac officia. Graeci dicunt benedicere et maledicere aliquem, Latini alicui: Hebraei et cum Accusativo et cum Dativo construunt. Denique Benedicere per antiphrasin significat etiam maledicere, aut execrari. 1. Reg. 21 Iob. 1. 2. Si forte benedixerunt filii mei. Item: Benedic Domino, et morere. Thomas de verbo Benedicere ita 2 Corint. 1. annotat: Nos benedicimus Deum, et Deus benedicit nos, sed aliter et aliter. Nam dicere Dei, est facere. Psal. 33. Dixit, et facta sunt. Unde benedicere Dei est,


3989. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 52 | Paragraph | SubSect | Section]

iubetur apparere in conspectu Domini, laminam praeferens in vertice, in qua sculptum esset SANCTUS DOMINI, ut (inquit) Dominus placetur ipsis. Nam fuisse summum illum pontificem, Christi aeterni nostri pontificis typum, in Epistola ad Hebraeos copiose declaratur. Recte igitur dicit Christus Iohan. 15, Sine me non potestis venire ad patrem. Caeterum a verbo εὐδοκεῖν, oritur verbale εὐδοκία, frequenter in novo Testamento repetitum: cuius significationes ad them a sunt exigendae, atque ad id de


3990. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 53 | Paragraph | SubSect | Section]

Pietatem volui, et non sacrificium. Psal. 40, Sacrificium et oblationem non voluisti. Similiter quando construitur cum infinitivo, Deut. 25 Et si non voluerit accipere in uxorem cognatam suam. Iud. 13. Si voluisset Deus occidere nos, non accepisset de manu nostra sacrificium. Iob 9. Si voluerit rixari cum eo. Isaiae 53. Et Iehova voluit conterere eum. Item si absolute ponitur, Iob. 33. Loquere, quia volo iustitiam tuam. Ibi accusativus referendus est ad prius verbum, scilicet Loquere. Iob. 4 Velis furores irae tuae, et vide omnem superbiam, et humilia eam. Oratio


3991. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 53 | Paragraph | SubSect | Section]

quando construitur cum infinitivo, Deut. 25 Et si non voluerit accipere in uxorem cognatam suam. Iud. 13. Si voluisset Deus occidere nos, non accepisset de manu nostra sacrificium. Iob 9. Si voluerit rixari cum eo. Isaiae 53. Et Iehova voluit conterere eum. Item si absolute ponitur, Iob. 33. Loquere, quia volo iustitiam tuam. Ibi accusativus referendus est ad prius verbum, scilicet Loquere. Iob. 4 Velis furores irae tuae, et vide omnem superbiam, et humilia eam. Oratio est ecliptica, Velis: scilicet accendere. Et mox iterum, Volet caudam suam in modum cedri: id est. Si


3992. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 53 | Paragraph | SubSect | Section]

Si voluisset Deus occidere nos, non accepisset de manu nostra sacrificium. Iob 9. Si voluerit rixari cum eo. Isaiae 53. Et Iehova voluit conterere eum. Item si absolute ponitur, Iob. 33. Loquere, quia volo iustitiam tuam. Ibi accusativus referendus est ad prius verbum, scilicet Loquere. Iob. 4 Velis furores irae tuae, et vide omnem superbiam, et humilia eam. Oratio est ecliptica, Velis: scilicet accendere. Et mox iterum, Volet caudam suam in modum cedri: id est. Si voluerit, caudam suam in modum cedri extendet. Cantic 2, Ne excitetis adamatam, donec ipsa voluerit. Sed quando


3993. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 53 | Paragraph | SubSect | Section]

perfecto; et anima volente, seu prona ac prompta, vel etiam desiderante. Inde nomen חפץ Cephez placitum, beneplacitum, conplacentia. 1 Sam. 15, Et dixit Samuel, An beneplacitum ipsi Iehova in holocaustis? Et capit. 18, Non est beneplacitum regi in dote. Iob 22, An beneplacitum omnipotenti, si te iustifices? Ecclesiast. 12; Non est mihi in eis beneplacitum: id est, non delector eis. Et mox iterum: Quaesivit Ecclesiastes, ut inveniret verba beneplaciti. Isa. 54. Et omnes limites tui in lapides beneplaciti: id est, desiderabiles. Malach. 3,


3994. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 53 | Paragraph | SubSect | Section]

5. Si calumniam pauperis, et rapinam iudicii et iustitiae videris in provincia, ne mireris super beneplacito aut instituto illo. Cap. 8, Habet enim omne beneplacitum suum tempus et modum. 2. Sam. 23. Ideo tota salus mea et omne institutum, ut nihil adeo germinet. Iob. 31, Si prohibui a beneplacito pauperes:.i. a suo voto, aut re expetita. In statu regiminis nihil mutat. Proverb. 31, Et facit beneplacitum manuum suarum. 1. Reg. 5, Ego faciam omne beneplacitum tuum. 1. Reg. 10, Rex Salomon dabat reginae omne beneplacitum illius, quicquid postulabat.


3995. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 54 | Paragraph | SubSect | Section]

1, An acceptabo eam de manu vestra? 1. [Chr.] 29. Et scio Deus meus, quod tu es probator cordis, et rectos acceptas. Psal. 51 Quoniam non cupis sacrificium, statim enim darem, et holocausta non acceptas. Psalm. 85. Acceptas Iehova terram tuam, reducis captivitatem Iocob: id est, benevolentia et favore prosequeris. Psalm. 119, Voluntaria oris mei accepta, obsecro. Malach. 1, Et oblationem non acceptabo de manibus vestris. Et cum affixis pronominibus: Genes. 33, Et receptasti me. 2. Sam. 24, Deus tuus acceptet te. 2. Paral. 10. Si eris in bonum


3996. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 54 | Paragraph | SubSect | Section]

oris mei accepta, obsecro. Malach. 1, Et oblationem non acceptabo de manibus vestris. Et cum affixis pronominibus: Genes. 33, Et receptasti me. 2. Sam. 24, Deus tuus acceptet te. 2. Paral. 10. Si eris in bonum populo huic, et acceptaveris eum, et loquutus fueris ad eos verba bona Iob 33, Orabit ad Deum, et acceptabit eum. Psalm. 44, Quia acceptasti eos. Ezech. vigesimo, Ibi acceptabo eos. SECUNDO, si cum ablativo construitur, mediante praepositione Beth, tum commode vertes, Bonam voluntatem habuit. Et non multum differt significatione, et eiusdem est


3997. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 54 | Paragraph | SubSect | Section]

im: Psalm. 50, Quando videbas furem, currebas cum eo, scilicet animo: id est, consentiebas seu colludebas cum eo. QUARTO, aliquoties absolute ponitur, et licebit vertere Acceptum, gratum, approbatum esse. Deuter. 33. Et opus manuum eius sit acceptum. Iob 14. Acceptus erit velut mercenarii dies eius. Psalm. 40. Sis bona voluntate Iehova, ut eripias me. Psalm. 49. Haec est via stulticiae eorum, attamen posteri ipsorum ore suo approbant. Participium praesens רוצה Roze: Psalm. 147, Acceptat Iehova


3998. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 54 | Paragraph | SubSect | Section]

ducti, agnitione iniquitatis afficiuntur, ea approbatur, accepta et grata est, et habent in poena poenitentiae bonam voluntatem. Simili phrasi legitur in voce activa Levit. 26, ex quo loco propheta eam desumpsit. In secunda coniugatione רצה Riza: Iob. 20, Filii eius quaerent bonam voluntatem pauperum, et manus. eius reddent laborem ipsorum. In tertia coniugatione הירצא Hirza, Levit. 26. Tunc quiescet terra, et acceptabit sabbatha sua. In quarta coniugatione


3999. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 54 | Paragraph | SubSect | Section]

simplex Volo et voluntas verterunt: ideo explicemus hic etiam ipsum Voluntatis vocabulum. Forte enim coniunctio harum vocum aliquid lucis utrique afferet. VOLO igitur interdum accipitur pro cupio. Mar. 10. Magister, volumus ut quod petierimus facias nobis: id est, cupimus, ac petimus. Sic Iohan. 8, Cupiditates eius vultis facere. Iohan. 12. Domine volumus Iesum videre: id est, desideramus. Heb. 12, Postea volens haereditare benedictionem. Aliquando videtur significare non tantum desiderium rei, sed etiam ipsum desideratum effectum. Iohann. 6, voluerunt eum accipere in navim:


4000. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 54 | Paragraph | SubSect | Section]

explicemus hic etiam ipsum Voluntatis vocabulum. Forte enim coniunctio harum vocum aliquid lucis utrique afferet. VOLO igitur interdum accipitur pro cupio. Mar. 10. Magister, volumus ut quod petierimus facias nobis: id est, cupimus, ac petimus. Sic Iohan. 8, Cupiditates eius vultis facere. Iohan. 12. Domine volumus Iesum videre: id est, desideramus. Heb. 12, Postea volens haereditare benedictionem. Aliquando videtur significare non tantum desiderium rei, sed etiam ipsum desideratum effectum. Iohann. 6, voluerunt eum accipere in navim: ut Erasmus et Vulgata habet,


4001. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 54 | Paragraph | SubSect | Section]

nobis: id est, cupimus, ac petimus. Sic Iohan. 8, Cupiditates eius vultis facere. Iohan. 12. Domine volumus Iesum videre: id est, desideramus. Heb. 12, Postea volens haereditare benedictionem. Aliquando videtur significare non tantum desiderium rei, sed etiam ipsum desideratum effectum. Iohann. 6, voluerunt eum accipere in navim: ut Erasmus et Vulgata habet, Atque ex Matthaei 14, et Marc. 6, omnino apparet, eum esse ingressum navim, et sedata tempestate ab iis adoratum, qui una


4002. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 55 | Paragraph | SubSect | Section]

Lapis perfectus voluntas Dei: pro, placet Deo pondus iustum. Terminus voluntatis, id est, meta desiderata. Psal. 107, Laetantur quod deduxeris eos ad terminum voluntatis eorum. Voluntaria sacrificia, et similes locutiones, veniunt a Nadab themate: de quo vide in SPONTANEUS. Iohannes primo capite, definit eos esse filios Dei, qui Christum recipiunt: eos vero ait nasci non ex sanguinibus, nec ex voluntate carnis, nec ex voluntate viri. Iudaei enim putabant, filios Dei eos esse, qui vel ex sanguine aut semine Abraam essent propagati, vel qui suo studio ex naturae


4003. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 55 | Paragraph | SubSect | Section]

pleno impetu ad voluntatem ferrentur. Illos enim illo suo laudabili studio ac impetu ita paulatim in bonis honestisque actionibus, et in ipsa iustitia ac meritis coram Deo proficere, ut tandem omnibus virtutibus ornati, citra ullum dubium filii Dei, iusti ac vita aeterna digni censerentur. Verum Iohannes illas opiniones aut somnia adipiscendae virtutis ac iustitiae reiicit, et docet omnes oportere renasci, adeo esse malam eorum naturam: idque ex Deo, ac per receptionem Christi. Sicut et postea Iohan. 3. Christus contra Nicodemum de eadem re disserit, totam priorem nativitatem reiiciens


4004. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 55 | Paragraph | SubSect | Section]

virtutibus ornati, citra ullum dubium filii Dei, iusti ac vita aeterna digni censerentur. Verum Iohannes illas opiniones aut somnia adipiscendae virtutis ac iustitiae reiicit, et docet omnes oportere renasci, adeo esse malam eorum naturam: idque ex Deo, ac per receptionem Christi. Sicut et postea Iohan. 3. Christus contra Nicodemum de eadem re disserit, totam priorem nativitatem reiiciens ac damnans. 2. Tim. 2. dicuntur homines teneri a satana captivi ad eius voluntatem: id est, ut praestent ac perpetrent ea quae ipse vult, et ad quae illa sua mancipia pro libitu libidineque sua


4005. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 55 | Paragraph | SubSect | Section]

instaurante bestiae regnum suum Antichristo, ope Monarchae victoris acceperant. BIBERE, notae significationis vox est: sed praeter propriam, plures habet figuratas. Primum, per metaphoram ad spiritualium beneficiorum perceptionem translata, significat idem quod frui. ut Christus dicit Iohan. 6, Omnes victuros oportere bibere eius sanguinem: id est, frui beneficiis sanguine ipsius partis. Et prius Ioh. 4, pollicitus erat Samaritanae aquam, de qua si quis biberet, non esset sititurus unquam. Et septimo capite, invitat omnes sitientes, ut veniant ac bibant. Sic Esaiae 55,


4006. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 55 | Paragraph | SubSect | Section]

vox est: sed praeter propriam, plures habet figuratas. Primum, per metaphoram ad spiritualium beneficiorum perceptionem translata, significat idem quod frui. ut Christus dicit Iohan. 6, Omnes victuros oportere bibere eius sanguinem: id est, frui beneficiis sanguine ipsius partis. Et prius Ioh. 4, pollicitus erat Samaritanae aquam, de qua si quis biberet, non esset sititurus unquam. Et septimo capite, invitat omnes sitientes, ut veniant ac bibant. Sic Esaiae 55, invitat Deus omnes sitientes, ad fruendum aqua spirituali. Eodem modo et Esaiae 65. dicit Dominus: Servi mei


4007. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 55 | Paragraph | SubSect | Section]

fruendum aqua spirituali. Eodem modo et Esaiae 65. dicit Dominus: Servi mei comedent, et vos esurietis: servi mei bibent, et vos sitietis. Sic Prover. 5 et 9. 1. Corinth. 10, Bibere spiritualem potum. De hoc significato vide supra in AQUA. Deinde, per quandam catachresin rapere significat: ut Iob 5, Bibent sitientes divitias eius. Esaiae 37. Ego fodi, et bibi aquam: id est, quae oppugnavi, ea diripui. Tertio, valet aliquando idem quod percipere aut discere, sicut et Latini sua metaphora Imbibere utuntur: ut Iob 15, Bibere iniquitatem. Et 34, Bibere subsannationem: id est,


4008. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 55 | Paragraph | SubSect | Section]

supra in AQUA. Deinde, per quandam catachresin rapere significat: ut Iob 5, Bibent sitientes divitias eius. Esaiae 37. Ego fodi, et bibi aquam: id est, quae oppugnavi, ea diripui. Tertio, valet aliquando idem quod percipere aut discere, sicut et Latini sua metaphora Imbibere utuntur: ut Iob 15, Bibere iniquitatem. Et 34, Bibere subsannationem: id est, discere aut assuefieri ad scelera et derisionem hominum. Sic et Prov. 9, bibere pro discere accipitur. Apoc. 18, De vino irae fornicationis eius biberunt omnes gentes: id est, didicerunt ab ea idololatriam, contaminarunt se


4009. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 56 | Paragraph | SubSect | Section]

fuit plagis. Cui non erat iudicium: id est, collatione tui non fuit admodum reus. Sic et in novo Testamento dicit Dominus ad filios Zebedaei: Potestis ne bibere poculum, quod bibam ego? id est, perferre crucem ac cruciatus. Matth. 20. Item Matth. 26, Transeat a me calix iste, ne bibam eum. Iohan. 18, Calicem quem mihi dedit pater, non bibam eum? Ebibere feces, significat longe gravissimas calamitates perpeti. Verum de hac significatione aliquid etiam postea in voce CALICIS, aut POCULI, Fecum et Ebrietatis, dicetur. De torrente in via bibere, Psal. 110, etiam


4010. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 57 | Paragraph | SubSect | Section]

34, videre dies bonos. Sic Marc. 9, sal bonum esse dicitur. Esaiae 1, Bona terrae comedetis: id est, fruemini omnibus fructibus et commodis huius terrae. Bona si suscepimus de manu Domini, Iob. 2. Bonum esset illi, si natus non fuisset: Matth. 26. id est, satius, utilius ei fuisset nunquam nasci, quam quod natus, et filii hominis proditor factus sit. Huc facit Regula philosophica, quod minus malum respectu maioris bonum sit. significat igitur hic Bonum esset, tolerabilius, aut


4011. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 57 | Paragraph | SubSect | Section]

8. Illis qui diligunt Deum, omnia cooperantur in bonum: id est, tandem omnia illis fiunt salutaria, etiam ipse satan, peccatum ac mors. SEPTIMO, significat suave. ut Genes. 3, Vidit mulier quod fructus esset bonus ad vescendum. 2. Par. 18, Non prophetat mihi bonum: id est, non dicit grata Iob 21, Ducunt in bonis dies suos. Prover. 24, Comede fili mi, quia bonum est. Vicina huic significatio est, cum idem valet quod formosum. ut Exod 2, Puer Moses erat bonus. Genes. 6, Filiae hominum erant bonae. OCTAVO, valet aliquando haec vox idem quod sufficiens, aut satis grande: sicut et


4012. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 57 | Paragraph | SubSect | Section]

beneficiis iniurias superare: Rom. 12. Opera bona dicuntur ea, quae in fide ac secundum verbum, in gloriam Dei et utilitatem proximi fiunt. Bonum esse aliquid alicui in alicuius facie aut oculis, est alicuius iudicio placere. Genes. 19 et 45, Bonum fuit in oculis Pharaonis, quod fratres Ioseph venerint. Non habet haec lingua aliquod verbum, quod proprie simplex placere significet, ideo hac periphrasi utuntur in eo sensu. 2 Corinth 8. Bona providere non solum coram Deo, sed etiam coram hominibus: id est, non tantum ea quae Dei iudicio probantur, sed etiam hominum honestorum.


4013. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 57 | Paragraph | SubSect | Section]

propria quaeratur. Sed figurate sunt explicandae. PRIMUM ergo, quia homines in brachiis habent robur et instrumentum actionum, ideo per metaphoram haec vox ad omnem potentiam, vim, opem, et denique gloriam transfertur. ut Psalm. 44, Brachium eorum non salvabit eos sed dextera tua. Iob. 35, Propter vim brachii tyrannorum: id est, propter eorum potentiam. Sic impiorum brachium confringendum praedicitur Iob 31, et 38. Psalm. 10 et 37. Brachia peccatorum conterentur, confirma autem iustos Domine. Sic accipitur Ierem. 48, Ezech 30, Zach 11, ubi brachium arescere dicitur.


4014. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 57 | Paragraph | SubSect | Section]

actionum, ideo per metaphoram haec vox ad omnem potentiam, vim, opem, et denique gloriam transfertur. ut Psalm. 44, Brachium eorum non salvabit eos sed dextera tua. Iob. 35, Propter vim brachii tyrannorum: id est, propter eorum potentiam. Sic impiorum brachium confringendum praedicitur Iob 31, et 38. Psalm. 10 et 37. Brachia peccatorum conterentur, confirma autem iustos Domine. Sic accipitur Ierem. 48, Ezech 30, Zach 11, ubi brachium arescere dicitur. Isaiae porro 33, orat Propheta inquiens: Brachium nostrum esto mane, et salus nostra in tempore tribulationis. id est,


4015. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 57 | Paragraph | SubSect | Section]

Ierem. 48, Ezech 30, Zach 11, ubi brachium arescere dicitur. Isaiae porro 33, orat Propheta inquiens: Brachium nostrum esto mane, et salus nostra in tempore tribulationis. id est, adiutor et corroborator. SECUNDO eodem modo etiam de Dei potentia voce Brachii Scriptura utitur: ut Iob 40, Si habes brachium sicut Deus. Et Psalm. 89, Deo est brachium cum fortitudine, robusta erit manus sua, exultabit dextera eius: id est, brachium forte. Et in magnitudine aut extensione brachii sui,


4016. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 58 | Paragraph | SubSect | Section]

feliciter peracto cursu victor praemium accipiat. Simili prorsus ratione dicit Galat. 5. Currebatis pulchre, quis vos impedivit? etc. BUTYRUM, pro deliciis et copia rerum utilium ponitur: sicut et pinguedo. ut Deuteron. 32. Butyro bovis eum aluit, et pinguedine ovium. Iob. 20. Non videbit impius rivulos et flumina torrentium mellis et butyri: id est, non fruetur copia rerum optimarum. Ibidem 29. Quondam lavabam vias meas butyro. Sed Psal. 55, praedicatur mollicies aut lenitas butyri, per quam adulatio et blandi loquentia significatur. inquit


4017. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 58 | Paragraph | SubSect | Section]

aut offensio. Proverb. 24, Septies in die cadit iustus. Et 25: Iustus cadens coram impio, est fons perturbatus. Hier. 8: An qui cecidit, non resurget? 1. Corinth. 10. Qui stat, videat ne cadat. Quarto, cadere significat quoquo modo perire, ut 1. Sam. 14, Non cadet capillus de capite Ionathae, dicit populus ad Samuelem: id est, nulla prorsus laesio vel minimae parti corporis eius inferetur, nobis eum defendentibus. Sic et 1. Reg. 1. Sic, quamvis maiorem calamitatem notat: ut si quis decidat ex sua opulentia, gloria, potentia ac dignitate. Sic toties dicitur cecidisse, id est


4018. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 58 | Paragraph | SubSect | Section]

et conatus. Eodem modo et verbum Promissio aut prophetia dicitur Cadere, si irrita fiat. 1. Sam. 5, Non cecidit ex omnibus verbis Samuelis unum: id est, omnia rata et firma fuêre, aut constitêre, verissimaque fuisse deprehensa sunt. Et Luc. 10, Non cadet de Lege apex unus. Sic Iosuae 21 et 23, Non cecidit ullum verbum bonum ex omnibus quae loquutus est Dominus de te: id est, omnes eius promissiones fuêre ratae ac impletae, omniaque promissa bona tibi contigêre. Eadem loquutio reperitur, et 1. Reg. 8, et Iud. 2, Non cadere faciebant de actis patrum, et via illorum


4019. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 58 | Paragraph | SubSect | Section]

Domini super me: id est, irruit. Et Luc. 15, Pater cecidit: id est, irruit in collum perditi filii. Sic forte et illud Luc. 11, Domus super domum cadet: id est, irruet, faciet impetum, alia familia invadet aliam, etc. Septimo, Terra cadet vobis in haereditatem, Numer. 34. Iosuae 13. Ezech. 45. Quae phrasis aut significatio inde orta est, quia proiectis sortibus partiebantur terram. Unde illud, Funes ceciderant mihi in a moenis: id est, partes aut iugera soli sunibus dimetienda


4020. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 59 | Paragraph | SubSect | Section]

phrases sunt huius verbi, quas breviter explicabimus. Cadere precationem coram aliquo: id est, proponi, ad eum pervenire, et acceptam esse ei. Ut si forte cadat precatio eorum coram Domino, Ierem. 36. Item 37 et 38, Cadat obsecro precatio mea in conspectu tuo, et redire me facias in domum Ionathan: id est, Obsecro valeant apud te preces meae. Sic et Ierem. 42, Cadat quaesumus oratio nostra in conspectu tuo, et ora pro nobis. Et mox, Misistis me ad Deum, ut cadere facerem preces meas in conspectu Dei: id est, ut orarem et exorarem Deum. Cadere ab aliquo sapientia, Iob. 12, est


4021. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 59 | Paragraph | SubSect | Section]

in domum Ionathan: id est, Obsecro valeant apud te preces meae. Sic et Ierem. 42, Cadat quaesumus oratio nostra in conspectu tuo, et ora pro nobis. Et mox, Misistis me ad Deum, ut cadere facerem preces meas in conspectu Dei: id est, ut orarem et exorarem Deum. Cadere ab aliquo sapientia, Iob. 12, est inferiorem esse. Cadere in lectum, est fieri debilem: ut Exodi 21, Si percusserit aliquis proximum suum, et ille ceciderit in lectum: id est, debilitatus fuerit, et cogetur decumbere. Cadere alicui faciem, Genes. 4, est indignari: quia in ira est etiam tristicia, et perpetua


4022. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 59 | Paragraph | SubSect | Section]

potius significare ex adverso, seu adversando. Cadere aliquando significat periclitari, prope casum esse, ac veluti inchoare casum: sicut si Latini haberent Inchoativum Cadesco. Psalm. 145, Dominus fulcit omnes cadentes, et erigit omnes incurvatos: id est, iamiam casuros. sic Iob. 4, Cadentes erexerunt sermones tui: id est, confirmaverunt consilio et consolatione. CAECUS, pro non intelligente, aut bonarum necessariarumque rerum noticia carente, per metaphoram poni solet. Sic 2 Petr. 1, qui non ferunt fructus dicuntur esse caeci, et manu viam tentare: quia


4023. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 59 | Paragraph | SubSect | Section]

qui non ferunt fructus dicuntur esse caeci, et manu viam tentare: quia scilicet carent vera, viva ac practica noticia Dei, utcunque aliquam speculativam et semimortuam habeant. Sic Christus dicit de seductoribus pharisaeis, Caeci sunt, et duces caecorum: id est, ignari veritatis caelestis. Porro Iohan. 9, pharisaei negant se caecos esse: id est, carere lumine naturali in rebus divinis, et alioqui spirituali accersitaque Dei cognitione. Porro quod ibidem Christus dicit, Si caeci essetis, peccatum non haberetis: significat, si caecitatem vestram agnosceretis, et confiteremini, eiusque


4024. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 59 | Paragraph | SubSect | Section]

etiam tum gloriose vincere, tum et contumeliose victis insultare: ut Deuteronom. 33. promittit Deus populo, quod super excelsa hostium calcaturus sit. quod Rabbi Salomon dicit idem valere, ac si dixisset, Super colla eorum. Haec promissio eadem phrasi repetitur, et opere ipso completur Iosuae 10. ubi iubet Dominus duces calcare colla captivorum regum. Similis sensus est Iob 18, Calcet super eum interitus veluti rex. Significat quoque simpliciter contumeliose aliquid tractare. ut Proverb. 27, Anima satura calcabit favum. Impios calcaturos civitatem sanctam, significat tum


4025. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 59 | Paragraph | SubSect | Section]

33. promittit Deus populo, quod super excelsa hostium calcaturus sit. quod Rabbi Salomon dicit idem valere, ac si dixisset, Super colla eorum. Haec promissio eadem phrasi repetitur, et opere ipso completur Iosuae 10. ubi iubet Dominus duces calcare colla captivorum regum. Similis sensus est Iob 18, Calcet super eum interitus veluti rex. Significat quoque simpliciter contumeliose aliquid tractare. ut Proverb. 27, Anima satura calcabit favum. Impios calcaturos civitatem sanctam, significat tum possessionem, quod per eam ambulabunt, in ea stabunt et agent: tum et contumeliosam


4026. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 59 | Paragraph | SubSect | Section]

interficitur. Possis per calcaneum intelligere etiam ipsos gressus progressiones aut vestigia. Sic exprobrare calcaneum aut vestigia Christi, impii dicuntur Psalm. 89: quia Christi doctrinam, vitam, actiones et res gestas vituperarent. Calcaneum contra aliquem levare, Psalm. 41. et Iohan. 13, est inferiorem contra superiorem exurgere, eique iniurias ac damna inferre. Sumptum opinor esse ab equis, qui cum servire ac prodesse deberent homini, calcibus eum impetunt. De loco Psalmi 49, Cum iniquitas calcaneorum meorum circumveniet me, est difficilis dubitatio. Sed placet mihi


4027. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 60 | Paragraph | SubSect | Section]

caeremoniae iniunctione, vult eum ad maiorem reverentiam timoremque excitare. Occasio autem videri posset, quod cadavera et pelles inde detractae, pro immundis habeantur. Locum autem illum vult iam Deus ob suam praesentiam pro sancto haberi: quare indicat immundos calceos removendos esse. Sic et Iosuae 5. denique Matth. 10, et Luc. 10, prohibentur Apostoli, ituri ad praedicationem, habere calceamenta, peram aut vestimenta: id est, esse solliciti de necessariis, aut semet nimium onerare commeatu et impedimentis. In calceis et cingulo posuit Ioab sanguinem belli tempore pacis, 1


4028. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 60 | Paragraph | SubSect | Section]

immundos calceos removendos esse. Sic et Iosuae 5. denique Matth. 10, et Luc. 10, prohibentur Apostoli, ituri ad praedicationem, habere calceamenta, peram aut vestimenta: id est, esse solliciti de necessariis, aut semet nimium onerare commeatu et impedimentis. In calceis et cingulo posuit Ioab sanguinem belli tempore pacis, 1 Reg. 2: id est, confossis duobus ducibus, qui publica fide venerant, totus est aspersus eorum sanguine, ita ut tum cingulum, tum calcei eius contaminarentur, seu in eos sanguis illorum influeret. CALCITRARE CONTRA STIMULUM, Act. 9, est frustra


4029. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 60 | Paragraph | SubSect | Section]

mens non est illius maiestatis capax: tum denique, quia (sicut Dionysius interpretatur) ignota sit nobis Dei essentia. Deinde, dies caliginosa pro obscura, tristi ac infelici per metaphoram ponitur: quia tenebris nihil tristius, ut postea dicetur: et contra, luce nihil laetius, Zoph 1. et Ion. 2. Sic igitur Iob. cap. 3 maledicens diei qua natus erat, imprecatur eum esse caliginosum. Sic et Esaiae 8 dicit, esse in terra angustiam et caliginem. Esaiae 6 dicitur quod alias gentes operient tenebrae et caligo, Israelitis autem exorietur lux, ubi caligo tum Dei


4030. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 60 | Paragraph | SubSect | Section]

maiestatis capax: tum denique, quia (sicut Dionysius interpretatur) ignota sit nobis Dei essentia. Deinde, dies caliginosa pro obscura, tristi ac infelici per metaphoram ponitur: quia tenebris nihil tristius, ut postea dicetur: et contra, luce nihil laetius, Zoph 1. et Ion. 2. Sic igitur Iob. cap. 3 maledicens diei qua natus erat, imprecatur eum esse caliginosum. Sic et Esaiae 8 dicit, esse in terra angustiam et caliginem. Esaiae 6 dicitur quod alias gentes operient tenebrae et caligo, Israelitis autem exorietur lux, ubi caligo tum Dei ignorantiam, tum et alias


4031. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 60 | Paragraph | SubSect | Section]

calamitates, et praesertim ignorationem Dei. Tertio, in Epistola ad Hebr. cap. 12, pro cruce ponitur: Non accessistis usque ad turbinem, caliginem et procellas. Vicina est significatio, cum pro poenis ponitur. ut cum 2 Pet. 2, diabolo servari caliginem tenebrarum indicatur. Iob. 23 est, Operire alicuius faciem caligine, pro moerore afficere. Ibidem, Iudicare per caliginem, est negligentius iudicare. Denique Caligo mortis, Iob. 10, pro extrema et exitiali calamitate habetur. Lapis caliginis est tegmen sepulchri. Iob. 28. Omni perfectioni ponit lapidem


4032. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 60 | Paragraph | SubSect | Section]

et procellas. Vicina est significatio, cum pro poenis ponitur. ut cum 2 Pet. 2, diabolo servari caliginem tenebrarum indicatur. Iob. 23 est, Operire alicuius faciem caligine, pro moerore afficere. Ibidem, Iudicare per caliginem, est negligentius iudicare. Denique Caligo mortis, Iob. 10, pro extrema et exitiali calamitate habetur. Lapis caliginis est tegmen sepulchri. Iob. 28. Omni perfectioni ponit lapidem calignis, et umbra mortis: id est, omnia facit mori, et in nihilum redigit. CALIX, frequentius quam poculum occurrit in vulgata versione: quare hic


4033. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 60 | Paragraph | SubSect | Section]

servari caliginem tenebrarum indicatur. Iob. 23 est, Operire alicuius faciem caligine, pro moerore afficere. Ibidem, Iudicare per caliginem, est negligentius iudicare. Denique Caligo mortis, Iob. 10, pro extrema et exitiali calamitate habetur. Lapis caliginis est tegmen sepulchri. Iob. 28. Omni perfectioni ponit lapidem calignis, et umbra mortis: id est, omnia facit mori, et in nihilum redigit. CALIX, frequentius quam poculum occurrit in vulgata versione: quare hic explicabitur. Est autem multiplex calix in Scripturis. Primum, est calix mysticus, quem vocat


4034. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 62 | Paragraph | SubSect | Section]

angue odisse. ut 2. Reg. 8. Quid est servus tuus canis, ut faciat rem tantam: id est, tam crudeliter Israelitas affligat? Eccles. 9. Melior est canis vivus quam leo mortuus: id est, res vilissima viva. Iob. 30, Quorum patres sprevissem ponere cum canibus gregis mei. Canem mortuum persequi, 1. Sam. 24. 2. Sam. 9. Respexisti super canem mortuum, similem mei. ubi itidem ponitur pro re vilissima. In eodem sensu est et Matth. 15. Non est bonum sumere panem filiorum, et proiicere canibus.


4035. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 62 | Paragraph | SubSect | Section]

Deum laudat. Canticum non raro causam canendi denotat, nempe liberationes ac beneficia Dei. Sic dicitur Canticum Dei esse nobiscum. Psal. 42, Nocte eius canticum meum: id est, suis subinde renovatis beneficiis me excitat ad gratiarum actionem. Idem est Dare alicui cantica, Iob. 35. Deus dat cantica in nocte. Prorsus idem valet, Ponere in alicuius ore canticum. Psal. 40, Posuit in ore meo canticum novum, laudem Deo nostro, ubi Psaltes per laudem Deo nostro, exponit canticum. intelligitur autem per utrumque causa canendi nempe liberatio. Zach. 9,


4036. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 62 | Paragraph | SubSect | Section]

cantici, 1. Par. 16. et saepe alias. pro instrumentis Musicis reperitur. Atque in hisce omnibus significationibus et phrasibus, canticum in meliorem partem accipitur, de laudatione Dei. Quarto, Canticum aliquibus esse, etiam in malam partem accipitur, nempe esse ludibrio ac risui, ut Iob. 30. Nunc autem canticum eorum sum, et factus sum eis in sermonem: id est, de me ignominiose cantillant. Sic et Thren, 3. dicitur: Sessionem et surrectionem eorum aspice, ego canticum eorum sum. Quinto, Canere pro simplici etiam sermone accipitur: ut Esa. 5, Cantabo canticum dilecto meo


4037. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 63 | Paragraph | SubSect | Section]

Quare addit Dominus, Qui potest capere, capiat: id est, qui est idoneus ad castum caelibatum, ille eum praestet. Talis significatio est Latinae vocis. Captus, sicut ille in Terentio inquit: Ut est captus servulorum. Sic Graecus poeta inquit: Non capit magnam eruditionem indoctus vir. Porro Iohan. 5. inquit Christus, Quomodo potestis vos credere gloriam ab hominibus accipientes? Quod potius videtur significare captantes, aut ambientes. Nam accipere gloriam, ubi ultro offertur, non impedit fidem. Sed qui captant hominum favorem ac gloriam, multa contra verbum, ad voluntatem hominum


4038. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 63 | Paragraph | SubSect | Section]

primores populi. Caput circumdantium me, perversitas labii sui operiat eum, Psalm. 140. pro, mendacium principis persequutorum obruat ipsum. Percutiet caput super terram multam, Psal. 110. id est, praepotentes tyrannos late regnantes. Errare fecit capita populi instar ebrii, Iob. 12. id est, summos gubernatores reddit incertos, quid agendum aut omittendum sit in summis meis difficultatibus. In hoc sensu adiungitur et opponitur ei Cauda, quod sit et ultimum et ignobilissimum membrum. ut Isa. 19, Nec erit Aegypto opus, quod faciet caput vel cauda: pro, neque


4039. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 64 | Paragraph | SubSect | Section]

est vastator tribus capitibus, 1. Samuel. 13 Porrô hinc variae phrases oriuntur, quas ordine recensebo ac exponam. Movere caput, admirantium est, super rei novitate, aut peregrinitate: ideo alias in bonam partem accipitur, pro condolere alicui. Nahum. 3. Quis non movebit super te caput? Iob. 16, Moverem super vos caput meum, roborarem vos ore meo. Alias, et crebrius, in malam partem: Posuisti me in commotionem capitis in populis, Psal. 43. et 22. Et factus sum opprobrium illis, viderunt me et moverunt capita sua. Thren. 2, Sibilaverunt et moverunt caput super


4040. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 64 | Paragraph | SubSect | Section]

Ierusalem. Sic et Christum crucifixum deriserunt impii, moventes capita. Tristes solent incedere demisso capite, laeti erecto: inde fit, ut toties Scriptura elevationem capitis ponat pro exhilaratione vel potius pro causa exhilarationis. i. liberatione, aut aliquo alio insigni beneficio Dei. Iob 1, Si impie egi, vae mihi: si vero iustus sum, non levabo caput meum saturatus ignominia: id est, nihilominus non audebo attollere vultum praepudore. Eadem fere ratione dicunt Latini Attollere vultum. Psal. 3, Et tu Domine scutum circa me, gloria mea et exaltans caput meum. Sic


4041. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 64 | Paragraph | SubSect | Section]

modo de capitis imminutione sensisse. Posset non incommode triplex Iuristarum capitis diminutio accommodari ad vocis huius significationes: sed id non ita vel necessarium, vel nostri propositi est. Caput nudare, luctum significat. Levit. 10, Capita vestra ne nudetis. Sic et Tondere caput, Iob. 1. Quare contrarii quasi ritus fuere, ut et nudare et tegere caput dolorem ac luctum illis significarit. Tegere quoque caput non raro dolorem et ignominiam significat. Sed non usitato tegmine, verum pallio, ac penitus. Ierem. 14. Pudore affecti sunt agricolae, obtexerunt caput suum:


4042. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 65 | Paragraph | SubSect | Section]

illam legis paedagogiam, patres quasi in quadam servitute detinentem: tum etiam illorum desiderium adventus Meschiae, quo cum quadam anxietate cupiverunt videre diem Christi. Verum hae interpretationes nimium violentae esse videntur. CARMEL, fuit nomen montis in Gilead, et civitatis: Iosuae 25. 1. Sam. 25. Saepe tamen est appellativum, et significat quemvis locum fertilem, quasi dicat Cheremale vinetis plenum, ubi omnia hortis ac vinetis exculta sunt. Notum est, solere celebria nomina propria, praesertim ob aliquam qualitatem, in appellativa commutari, in omnibus linguis.


4043. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 65 | Paragraph | SubSect | Section]

caro viam suam: id est, omnes homines: Esa. 40. Revelabiturque gloria Dei, et videbit omnis caro pariter quod os Domini locutum sit: ibidem. et 1. Petr. 1, Omnis caro foenum. Psalm. 56. Deo fidam, et non timebo quid faciat mihi caro. moxque idem exponit: Non timebo quid faciat mihi homo. Ioel. 2, Effundam de spiritu meo super omnem carnem. Non salvabitur omnis caro, inquit Christus, et Paulus: id est, ullus homo. Matth. 24. Rom. 3. Vide Hilar. super Psalm. 64. Tertio, ob imbecillitatem hominis, Caro crebro fragile quid et debile sonat ut Gen. 6. Non litigabit spiritus meus


4044. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 65 | Paragraph | SubSect | Section]

Aegyptii. Inquit enim: Equi eorum caro sunt, et non spiritus. Maledictus qui confidit in homine, et ponit carnem brachium suum, Ier. 17. Quarto, Caro etiam ipsas nobilissimas hominis vires, nempe rationalem potentiam, qua in religione utimur, denotare videtur, iuxta Christi definitionem Iohann. 3, Caro est, quicquid ex carne natum est. Gal. 3. Cum spiritu coeperitis, nunc carne consummamini: id est cum antea veram pietatem, vi ac energia Spiritus sancti per Evangelion accepti, inchoaveritis, nuncuultis legis observatione carnalibus viribus ac operibus vestris salvari: aut, cum


4045. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 65 | Paragraph | SubSect | Section]

Pet. 4, et Carnem suam dare pro mundi vita, significat totam humanitatem. Sic et Psal. 16, et Act. 2. caro Christi dicitur requiescere in spe, et non visura corruptionem, scilicet et carnalem et spiritualem. Item filius David secundum carnem. Rom. 1. 9. Verbum caro factum est, Iohan. 1. Christus in diebus carnis suae, Hebr. 5, Antonomasia quaedam est: id est, dum hic humanam vitam vixit. Sexto, caro, praesertim in novo Testamento, significatipsam malam hominis naturam, ratione suae corruptionis. Causa huius significationis est,' quia totus homo ex carne nascitur,


4046. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 65 | Paragraph | SubSect | Section]

quaedam est: id est, dum hic humanam vitam vixit. Sexto, caro, praesertim in novo Testamento, significatipsam malam hominis naturam, ratione suae corruptionis. Causa huius significationis est,' quia totus homo ex carne nascitur, caro est, et non est spiritus, et ad carnalia tendit: ut Iohan. 3. Quod natum est de carne, caro est. Significat autem totum hominem corpore et anima quatenus renatus non est, praesertim vero ipsum cor ac rationalem animam, quae vel maxime corrupta est: ut, Sensus carnis inimicitia est adversus Deum, Rom. 8, id est, totus homo, praesertim anima


4047. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 65 | Paragraph | SubSect | Section]

In carne seminare, id est, carnalibus aut corruptionis desideriis indulgere. Habet quidem haec significatio aliquid vicinitatis cum quarta, sed tamen ibi vires hominis per sese: hîc vero quatenus corruptae sunt, significantur. In hac significatione admodum crebro ei opponitur spiritus: ut Ioh. 6. Caro non prodest quicquam, spiritus est qui vivificat. Iohann. 3, Quod natum est ex carne, caro est: quod ex spiritu, spiritus est. Sic opera carnis operibus spiritus, Gal. 5. opponuntur. Caro et sanguis negantur possessura regnum caeleste, 1. Cor. 14: id est, corruptus ac perditus


4048. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 65 | Paragraph | SubSect | Section]

indulgere. Habet quidem haec significatio aliquid vicinitatis cum quarta, sed tamen ibi vires hominis per sese: hîc vero quatenus corruptae sunt, significantur. In hac significatione admodum crebro ei opponitur spiritus: ut Ioh. 6. Caro non prodest quicquam, spiritus est qui vivificat. Iohann. 3, Quod natum est ex carne, caro est: quod ex spiritu, spiritus est. Sic opera carnis operibus spiritus, Gal. 5. opponuntur. Caro et sanguis negantur possessura regnum caeleste, 1. Cor. 14: id est, corruptus ac perditus homo non salvabitur, non intrabit regnum caelorum, nisi fuerit


4049. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 66 | Paragraph | SubSect | Section]

hunc sensum videtur et illud Ephes. 5. dici, quod simus caro de carne, et os de ossib. Christi: licet multo arctius et magis mysticum vinculum cognatioque nobis cum Christo esse intelligenda est, quam ipsemet Paulus maximum mysterium esse pronunciat. Venisse in carnem Christus dicitur 1. Iohan. 4. id est, homo natus esse: sicut supra de humanitate hoc vocabulum saepe accipi diximus. Carnis interitus. 1. Corinth. 5, Tradidit eum satanae ad interitum carnis, ut spiritus salvetur: significat externam infamiam, quae ei apud Ecclesiam Dei exoriebatur: et praeterea afflictionem, quam


4050. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 66 | Paragraph | SubSect | Section]

Gal. 1: id est, non adii, ac quasi fundavi meam doctrinam, vocationemque super Petrum, aut alios eximios doctores, qui erant Hierosolymae, veluti ex illis pendens, aut in eos respiciens, contentus vocatione, mandato ac illuminatione Christi. Voluntas carnis, aut nativitatis ex ea, damnatur Iohan. 1. quo significatur, humanum conatum, studium ac proaeresin, et propositum, non efficere vere spirituales homines, iustos, ac haeredes vitae aeternae: sicut ii putant, qui ex viribus humanis per crebras actiones habitum virtutum, indeque iustitiam coram Deo, et denique filialitatem et


4051. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 66 | Paragraph | SubSect | Section]

et vel imbecillum quid, vel etiam extreme malitiosum sonant: sed tamen cor carneum Ier. 31. Ezech. 11. et 36 in meliorem partem accipitur, et lapideo opponitur, cum Deus dicit, se excisurum illorum cor lapideum, et daturum illis carneum ac novum. Carnem Christi comedere, et sanguinem bibere Iohan. 6. est credendo beneficiis passionis frui. Caro ibi metaleptice pro eius effectibus aut fructibus accipitur. At corpus eiusdem in verbis Coenae proprie accipiendum est, ut in libello cui titulus Fidelis admonitio, ostendi. Carnem alicuius comedere, extremae crudelitatis habetur. Iob.


4052. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 66 | Paragraph | SubSect | Section]

Iohan. 6. est credendo beneficiis passionis frui. Caro ibi metaleptice pro eius effectibus aut fructibus accipitur. At corpus eiusdem in verbis Coenae proprie accipiendum est, ut in libello cui titulus Fidelis admonitio, ostendi. Carnem alicuius comedere, extremae crudelitatis habetur. Iob. 13. 19. Esa. 9, Unusquisque carnem brachii sui vorabit. Sic etiam apud Homerum Iupiter Iunoni obiicit, quod si posset, devoraret Troianos crudos. Caro rotarum plena erat oculis, Ezech. 10: id est, corpus, aut essentia. Caro non prodest quicquam. Ioham 6. Cyrillus et Augustinus


4053. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 66 | Paragraph | SubSect | Section]

extremae crudelitatis habetur. Iob. 13. 19. Esa. 9, Unusquisque carnem brachii sui vorabit. Sic etiam apud Homerum Iupiter Iunoni obiicit, quod si posset, devoraret Troianos crudos. Caro rotarum plena erat oculis, Ezech. 10: id est, corpus, aut essentia. Caro non prodest quicquam. Ioham 6. Cyrillus et Augustinus intelligunt de carne Christi tantum carnaliter, ac sine fide manducata: Chrysostomus vero de nostra carnalitate, res divinas non percipiente: quam esse veriorem interpretationem, abunde infra in voce QUOMODO exponetur, ac probabitur. Carnis et oculorum


4054. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 66 | Paragraph | SubSect | Section]

Cyrillus et Augustinus intelligunt de carne Christi tantum carnaliter, ac sine fide manducata: Chrysostomus vero de nostra carnalitate, res divinas non percipiente: quam esse veriorem interpretationem, abunde infra in voce QUOMODO exponetur, ac probabitur. Carnis et oculorum concupiscentia, 1. Iohan. 2. Omne quid est in mundo, est concupiscentia carnis, et concupiscentia oculorum, et fastus vitae: ubi caro terrenum hoc corpus, totumque hominem terrena tantum commoda et voluptates captantem denotat. Vos secundum carnem iudicatis, Ioh. 8, potest intelligi tum de pravae mentis, tum de


4055. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 66 | Paragraph | SubSect | Section]

ac probabitur. Carnis et oculorum concupiscentia, 1. Iohan. 2. Omne quid est in mundo, est concupiscentia carnis, et concupiscentia oculorum, et fastus vitae: ubi caro terrenum hoc corpus, totumque hominem terrena tantum commoda et voluptates captantem denotat. Vos secundum carnem iudicatis, Ioh. 8, potest intelligi tum de pravae mentis, tum de externae speciei iudicio. CASTIGATIO pacis nostrae super eum, Esaiae 53: id est, ipse est castigatus, ut nos bene haberemus. Castigatio alio qui saepius pro institutione, saepe et pro punitione ponitur: quoniam illa duo coniuncta


4056. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 67 | Paragraph | SubSect | Section]

id est, doctrinam eius tradunt aut legunt: non cum sedent in cathedra pestilentiae aut derisorum. Nam de aequalitate dignitatis, aut successione in locum Moysis intelligi non potest. Non enim Moysi, sed Aaroni; illi successerant. Moyses non reliquit post se certum ordinem successorum, praeter unum Iosuam: nec quisquam illi comparandus fuit. Quod autem haec sit sententia, etiam ex eo apparet, quod alioqui, si pro sola functionis successione Cathedram acciperet, adiunctis verbis, Quicquid dixerint, facite, videretur praecipere, eos esse sine omni exceptione audiendos: atque ita illorum


4057. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 68 | Paragraph | SubSect | Section]

occultari poterit? CELSUS, alias valde munitus, ut Psal. 61, Ad petram quae est celsior me, deduc me: id est, munitior quam ut ego eam meis viribus expugnare possim: quia loca celsa valde munita, et veluti inexpugnabilia esse censentur. Alias pro dignitate ponitur, ut Iob 4, Orna te celsitudine. CENTUM, alioqui numerus certus, pro quovis magno ac incerto numero poni solet. ut Ecclesiast. 6. Si genuerit vir 100 liberos, et annos multos vixerit: id est, plurimos. Ibidem 8, Si peccaverit centuplum. Sic Lucae 8. Centuplum recipere: pro,


4058. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 69 | Paragraph | SubSect | Section]

induraverant. Cervicem obvertere, alias idem est quod Latinis similis phrasis sonat, terga vertere, aut fugere ex acie victum, ut Exod. 22, Dabo inimicos tuos tibi cervicem: scilicet vertentes. 2. Sam. 22, Et inimicorum meorum dedisti mihi cervicem. Sic et vertere cervicem coram inimicis, Ios. 7. Ier. 8. Vicina aut cognata huic phrasis est, Manum in alicuius cervice habere: id est, fugare, consectari, et consectando capere, quia hostis fugientem sic a tergo arripit. Sic Germani dicunt, Einen bei dem hals nemen. Cervicem ostendere, aut vertere etiam, Deus dicitur nobis, et


4059. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 69 | Paragraph | SubSect | Section]

eis, in die perditionis eorum: id est, non dignabor eos invocantes, et opem meam implorantes, respicere, non liberabo eos. Posterioris exemplum est Ier. 31. Et verterunt mihi cervicem, et non faciem: pro noluerunt mihi obedire, deseruerunt me. Cervix etiam pro superbia videtur accipi, Iob 13. Et redigentur in lutum cervices tuae: id est, humiliaberis, humi prosterneris. Cervicem inducere in iugum regis Babylonis, est ei servire: Ier. 27. Sic Apostoli negant conversorum cervicibus imponendum esse importabile iugum legis. Caeterum Paulus Rom. 16 inquit de quibusdam piis,


4060. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 70 | Paragraph | SubSect | Section]

quod IESUS fuerit nomen proprium Domini ac servatoris nostri: sed Meschias fuit nomen officii, aut appellativum servatoris. Cum ergo toties quaeritur aut disputatur in novo Testamento, IESUM esse Meschiam aut Christum, haec ipsa quaestio agitatur: An hic homo, qui vocatur IESUS, filius Mariae et Ioseph (ut putabatur) sit ille verus Meschias ac servator mundi, toties a Deo per patriarchas et prophetas promissus: an huic subiecto aut viro conveniat illud praedicatum vel dignitas. Iudaei id negabant. At ipse Dominus, eiusque Apostoli contra monstrabant, omnes promissiones, et descriptiones


4061. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 70 | Paragraph | SubSect | Section]

eiusque Apostoli contra monstrabant, omnes promissiones, et descriptiones veteris Testamenti de Messia, huic personae convenire, ac in ea impletas esse. Inde tam crebrae citationes et applicationes veterum prophetiarum, ad hunc IESUM, et eius facta, et ad alias eius circumstantias. Sic igitur et Iohannes Capite 20 testatur: ideo esse illa omnia scripta ut credant IESUM esse Christum, filium Dei: id est, ut credant hunc ipsum hominem IESUM, esse illum verum Meschiam. Syllogismus totius Scripturae praesertim novi Testamenti, quod ad Meschiam attinet, hic est. Maior: Quicunque vir


4062. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 70 | Paragraph | SubSect | Section]

docuit per se et suos discipulos: et nunc idem facit, dando Ecclesiae suae puram doctrinam, et varios salutares doctores. quin et Spiritu sancto tum doctores, tum et auditores intus erudiendo, aut θεοδιδάκτους faciendo. Oravit item pro Ecclesia sua Iohan. 17. orat et nunc apud caelestem patrem, pro ea perpetuo intercedendo, et nostras preces votaque ipsi proponendo. Denique et sacrificavit sua passione, obedientia ac exinanitione perfecte, hic in terris existendo: et nunc illud idem sacrificium patri offerens, aut veluti in memoriam


4063. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 70 | Paragraph | SubSect | Section]

ac servatori nostro attributum sit: nunc et de phrasibus quibusdam huius vocis dicemus. Christum igitur a patre venire in mundum, est, eum nasci hominem, hic versari, docere, et pati pro hominibus, ut ei pater ad hoc munus eum mittens iniunxit. Contra, Exire ex mundo, et abire ad patrem, Ioh. 16, est, per passionem ac mortem deserere hanc temporariam vitam, et visibilem hominum conversationem, et carnem suam in gloriam patris perducere, et ad eius dexteram considere. Agnoscere Christum, Iohan. 17, est vera fide agnoscere, quod hic sit verus Dei filius, propter nos incarnatus,


4064. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 70 | Paragraph | SubSect | Section]

ut ei pater ad hoc munus eum mittens iniunxit. Contra, Exire ex mundo, et abire ad patrem, Ioh. 16, est, per passionem ac mortem deserere hanc temporariam vitam, et visibilem hominum conversationem, et carnem suam in gloriam patris perducere, et ad eius dexteram considere. Agnoscere Christum, Iohan. 17, est vera fide agnoscere, quod hic sit verus Dei filius, propter nos incarnatus, passus, resuscitatus, et in caelestem gloriam sublatus ac glorificatus. Idem significat et Manere ac esse in Christo, nempe in tali fide perseverare, eaque beneficia Christi apprehendere: Rom. 16. Gal.


4065. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 71 | Paragraph | SubSect | Section]

Es. 2. Et elevabitur Iehova solus in die illo. Cap. 25. Ipsi videbunt gloriam Domini, decorem Dei nostri. Cap. 40. Parate viam Iehovae. Cap. 45. Israel salvatus est in Iehova. Hier. 23. Et hoc est nomen quo vocabunt eum, Dominus iustitia nostra. Ioel. 3. Dominus de Zion rugiet. Item. Dominus spes populo suo. Zachariae 14. Iehova exercituum. Esaiae 2. Item cap. 8. Dominum exercituum ipsum sanctificate. Loquitur autem ibi Esaias de Messia. Cap. 12. Confitemini Iehovae, et invocate nomen eius Et hic de Messia


4066. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 72 | Paragraph | SubSect | Section]

mirando et in explicabili foedere cum natura humana copulavit, seu univit. Estque distincta et subsistens persona a patre. Loca superius annotata sunt. Vocantur autem et credentes in Christum, filii Dei: verum longe alia ratione, nempe adoptione, gratia ac remissione peccatorum propter Christum. Ioh. 1. Dedit eis potestatem filios Dei fieri, qui credunt in nomen eius. Et huc pertinet illa periphrasis filii Dei Ioh. 1. Unigenitus qui est in sinu patris. Non enim plures habet filios consubstantiales Deus pater, quam hunc unum. Estque in sinu patris, hoc est


4067. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 72 | Paragraph | SubSect | Section]

Loca superius annotata sunt. Vocantur autem et credentes in Christum, filii Dei: verum longe alia ratione, nempe adoptione, gratia ac remissione peccatorum propter Christum. Ioh. 1. Dedit eis potestatem filios Dei fieri, qui credunt in nomen eius. Et huc pertinet illa periphrasis filii Dei Ioh. 1. Unigenitus qui est in sinu patris. Non enim plures habet filios consubstantiales Deus pater, quam hunc unum. Estque in sinu patris, hoc est ὁμοούσιος. Forte etiam in sinu patris significat, charissimum Dei filium. Filium hominis ipse


4068. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 72 | Paragraph | SubSect | Section]

verus ac naturalis homo, constans anima et corpore, natus ex Maria. Estque in hoc nomine communicatio idiomatum observanda: non enim iuxta divinam naturam filius hominis est Christus. Iesus communissima appellatio est. Divino enim consilio sic est nominatus, angelo hoc mandatum perferente ad Iosephum, ut infantem, quem Maria esset paritura, vocaret Iesum, addita insuper etymologia ac ratione nominis: Ipse enim, iniquit, salvum faciet populum suum, a peccatis suis. Matt. 1. Est igitur Iesus, officii nomen. Disputant autem ac confligunt eruditi de hoc nomine acriter. Quidam a Iehova


4069. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 72 | Paragraph | SubSect | Section]

suffultas, explodunt: et simplicissimum ac verissimum etymologiaeque e caelo prolatae maxime consentaneum iudicant, deducere a Iascha, quod salvare significat: et Ieschuah, salus aut liberatio: ac convenire cum nomine Iehosua, cum quo vocabulo nomen Iesu literis, ac ferme syllabis coincidit. nam Iota convenit cum Iod, Ita convenit cum He, Schin cum Sigma: Ain alioqui solet exilem sonum habere, et iam traductum in alienam linguam, praesertim in fine, ubi linguarum magna est libertas, facile evanescit. Est et Iehosua (Moysis famulus ac successor, qui populum Israeliticum in promissam terram


4070. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 72 | Paragraph | SubSect | Section]

et simplicissimum ac verissimum etymologiaeque e caelo prolatae maxime consentaneum iudicant, deducere a Iascha, quod salvare significat: et Ieschuah, salus aut liberatio: ac convenire cum nomine Iehosua, cum quo vocabulo nomen Iesu literis, ac ferme syllabis coincidit. nam Iota convenit cum Iod, Ita convenit cum He, Schin cum Sigma: Ain alioqui solet exilem sonum habere, et iam traductum in alienam linguam, praesertim in fine, ubi linguarum magna est libertas, facile evanescit. Est et Iehosua (Moysis famulus ac successor, qui populum Israeliticum in promissam terram perduxit, ac sorte


4071. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 72 | Paragraph | SubSect | Section]

sicut multi probati Scriptores monuerunt. Idem nomen in veteri Testamento alii quoque habuerunt. Sed ea de re peritorum libri cognoscantur. Nobis enim in hac materia non est animus, copiosius aut scrupulosius ista persequi. Messias Hebraeum est vocabulum, quod exprimitur voce graeca Christus: Ioh. 14. et significat unctum, estque officii ac honoris appellatio. Nam in politia Mosaica tum sacerdotes summi, tum reges, nempe duo summa capita Ecclesiastico et politico regimine, solebant fragranti unguento, peculiariter ex Dei praescripto confecto inungi atque initiari. Estque significatum,


4072. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 73 | Paragraph | SubSect | Section]

stupenda humilitate, quam subiturus erat. Est igitur et hoc officii nomen. Vocatur autem et pater Dominus, ut Matth. 11. Pater Domine caeli et terrae. Verum ibi paulo generalius est hoc nomen, ac significat, patrem caeli ac terrae potestatem habere, etc. Deus dicitur Christus, ut Iohan. 1. Verbum erat Deus. Iohan. 20. Dominus meus et Deus meus: quia est ὁμοούσιος et coaeternus patri ac spiritui sancto. est igitur substantiae vocabulum. Logos seu verbum a Iohanne evangelista nuncupatur, ut apparet, respectu nostri: nempe


4073. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 73 | Paragraph | SubSect | Section]

erat. Est igitur et hoc officii nomen. Vocatur autem et pater Dominus, ut Matth. 11. Pater Domine caeli et terrae. Verum ibi paulo generalius est hoc nomen, ac significat, patrem caeli ac terrae potestatem habere, etc. Deus dicitur Christus, ut Iohan. 1. Verbum erat Deus. Iohan. 20. Dominus meus et Deus meus: quia est ὁμοούσιος et coaeternus patri ac spiritui sancto. est igitur substantiae vocabulum. Logos seu verbum a Iohanne evangelista nuncupatur, ut apparet, respectu nostri: nempe propter hoc insigne officium,


4074. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 73 | Paragraph | SubSect | Section]

potestatem habere, etc. Deus dicitur Christus, ut Iohan. 1. Verbum erat Deus. Iohan. 20. Dominus meus et Deus meus: quia est ὁμοούσιος et coaeternus patri ac spiritui sancto. est igitur substantiae vocabulum. Logos seu verbum a Iohanne evangelista nuncupatur, ut apparet, respectu nostri: nempe propter hoc insigne officium, quod fuit persona proferens ex arcano consilio Dei, decretum de remissione peccatorum, ac docens de veris Dei cultibus. Subiungit enim: Unigenitus qui est in sinu patris, ipse enarravit nobis. Iohan.


4075. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 73 | Paragraph | SubSect | Section]

a Iohanne evangelista nuncupatur, ut apparet, respectu nostri: nempe propter hoc insigne officium, quod fuit persona proferens ex arcano consilio Dei, decretum de remissione peccatorum, ac docens de veris Dei cultibus. Subiungit enim: Unigenitus qui est in sinu patris, ipse enarravit nobis. Iohan. 1. pater e caelo clamans, iubet hunc audiri: ergo est Ecclesiae doctor. Et videtur Iohannes hanc vocem ex Christi responsione, Iohan. 8. mutuatus esse. Tu qui es? respondet Iesus, τὴν ἀρχὴν ὅ, τι καὶ λαλῶ ὑμῖν. Principium


4076. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 73 | Paragraph | SubSect | Section]

officium, quod fuit persona proferens ex arcano consilio Dei, decretum de remissione peccatorum, ac docens de veris Dei cultibus. Subiungit enim: Unigenitus qui est in sinu patris, ipse enarravit nobis. Iohan. 1. pater e caelo clamans, iubet hunc audiri: ergo est Ecclesiae doctor. Et videtur Iohannes hanc vocem ex Christi responsione, Iohan. 8. mutuatus esse. Tu qui es? respondet Iesus, τὴν ἀρχὴν ὅ, τι καὶ λαλῶ ὑμῖν. Principium quod loquor vobis. Ordinat praeterea ministerium, in eoque se praesentem atque efficacem


4077. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 73 | Paragraph | SubSect | Section]

arcano consilio Dei, decretum de remissione peccatorum, ac docens de veris Dei cultibus. Subiungit enim: Unigenitus qui est in sinu patris, ipse enarravit nobis. Iohan. 1. pater e caelo clamans, iubet hunc audiri: ergo est Ecclesiae doctor. Et videtur Iohannes hanc vocem ex Christi responsione, Iohan. 8. mutuatus esse. Tu qui es? respondet Iesus, τὴν ἀρχὴν ὅ, τι καὶ λαλῶ ὑμῖν. Principium quod loquor vobis. Ordinat praeterea ministerium, in eoque se praesentem atque efficacem fore testatur. Est autem


4078. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 73 | Paragraph | SubSect | Section]

verbum alias appellatur, nequaquam est substantia Christi. Quae enim dementia foret, dicere, eum suam substantiam effatum esse? Necesse foret et Apostolos, aliosque verbi ministros, meras Christi substantias eloqui: quo quid absurdius esset? Debere autem haec discerni, dicta aperte testantur. Iohan. 14. Si quis diligit me, verbum meum servabit, et pater meus diliget eum, et ad eum veniemus, et mansionem apud eum faciemus. Qui non diligit me, sermones meos non servat. Manifeste se et verba, hoc est doctrinam distinguit. Si Moysi scriptis non creditis, quomodo verbis meis credetis?


4079. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 73 | Paragraph | SubSect | Section]

Iohan. 14. Si quis diligit me, verbum meum servabit, et pater meus diliget eum, et ad eum veniemus, et mansionem apud eum faciemus. Qui non diligit me, sermones meos non servat. Manifeste se et verba, hoc est doctrinam distinguit. Si Moysi scriptis non creditis, quomodo verbis meis credetis? Iohan. 5. Sermo quem ego loquor, non est meus, sed eius qui me misit patris. Soter, Salvator ab Angelo vocatur, Lucae 2. Samaritani a Christo recens conversi, et vera fide flagrantes, eum salvatorem mundi appellant, Iohan. 4. Simeon vocat salutare Dei. Respicit autem haec appellatio ad


4080. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 73 | Paragraph | SubSect | Section]

distinguit. Si Moysi scriptis non creditis, quomodo verbis meis credetis? Iohan. 5. Sermo quem ego loquor, non est meus, sed eius qui me misit patris. Soter, Salvator ab Angelo vocatur, Lucae 2. Samaritani a Christo recens conversi, et vera fide flagrantes, eum salvatorem mundi appellant, Iohan. 4. Simeon vocat salutare Dei. Respicit autem haec appellatio ad officium Christi, nempe quod salutem toti mortalium generi adferat. Ideo iucundum est, et plenum consolatione, quod Mundi salvator, et a Simeone Dei Salutare dicitur: eo quod a Deo ad liberandos homines e carcere peccati et


4081. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 73 | Paragraph | SubSect | Section]

Dei Salutare dicitur: eo quod a Deo ad liberandos homines e carcere peccati et mortis sit missus, sicut audivimus angelum nomen Iesu interpretatum esse. Immanuel, hoc est nobiscum Deus, Matthaei primo dicitur, tum propter essentiam, tum propter officium. nam, Verbum caro factum est, inquit Iohannes: hoc est, in una persona Christi unitae sunt divina et humana natura. Deinde, habitat etiam in nobis hominibus, et est efficax: Iohan. 1. Lux mundi Iohannis 8. 12. Ego, inquit, sum lux mundi: qui sequitur me, non ambulat in tenebris, sed habebit lumen vitae. Sic et Iohannes capite


4082. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 73 | Paragraph | SubSect | Section]

esse. Immanuel, hoc est nobiscum Deus, Matthaei primo dicitur, tum propter essentiam, tum propter officium. nam, Verbum caro factum est, inquit Iohannes: hoc est, in una persona Christi unitae sunt divina et humana natura. Deinde, habitat etiam in nobis hominibus, et est efficax: Iohan. 1. Lux mundi Iohannis 8. 12. Ego, inquit, sum lux mundi: qui sequitur me, non ambulat in tenebris, sed habebit lumen vitae. Sic et Iohannes capite primo explicat: Erat lux vera, quae illuminat omnem hominem venientem in hunc mundum. id quod de doctrina, et nova luce in corde, quam


4083. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 73 | Paragraph | SubSect | Section]

hoc est nobiscum Deus, Matthaei primo dicitur, tum propter essentiam, tum propter officium. nam, Verbum caro factum est, inquit Iohannes: hoc est, in una persona Christi unitae sunt divina et humana natura. Deinde, habitat etiam in nobis hominibus, et est efficax: Iohan. 1. Lux mundi Iohannis 8. 12. Ego, inquit, sum lux mundi: qui sequitur me, non ambulat in tenebris, sed habebit lumen vitae. Sic et Iohannes capite primo explicat: Erat lux vera, quae illuminat omnem hominem venientem in hunc mundum. id quod de doctrina, et nova luce in corde, quam accendit, intelligendum


4084. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 73 | Paragraph | SubSect | Section]

factum est, inquit Iohannes: hoc est, in una persona Christi unitae sunt divina et humana natura. Deinde, habitat etiam in nobis hominibus, et est efficax: Iohan. 1. Lux mundi Iohannis 8. 12. Ego, inquit, sum lux mundi: qui sequitur me, non ambulat in tenebris, sed habebit lumen vitae. Sic et Iohannes capite primo explicat: Erat lux vera, quae illuminat omnem hominem venientem in hunc mundum. id quod de doctrina, et nova luce in corde, quam accendit, intelligendum est. Iohan. 1. Ut testimonium perhiberet de lumine. Iohannis duodecimo: Dum lucem habetis, credite in lucem. Simeon


4085. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 73 | Paragraph | SubSect | Section]

8. 12. Ego, inquit, sum lux mundi: qui sequitur me, non ambulat in tenebris, sed habebit lumen vitae. Sic et Iohannes capite primo explicat: Erat lux vera, quae illuminat omnem hominem venientem in hunc mundum. id quod de doctrina, et nova luce in corde, quam accendit, intelligendum est. Iohan. 1. Ut testimonium perhiberet de lumine. Iohannis duodecimo: Dum lucem habetis, credite in lucem. Simeon praedicat eum esse lumen: et quidem explicationem subiicit, Ad revelationem gentium. Allusum autem est ad prophetiam Esaiae nono. Et citatur Matthaei quarto: Populus qui ambulat in


4086. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 73 | Paragraph | SubSect | Section]

me, non ambulat in tenebris, sed habebit lumen vitae. Sic et Iohannes capite primo explicat: Erat lux vera, quae illuminat omnem hominem venientem in hunc mundum. id quod de doctrina, et nova luce in corde, quam accendit, intelligendum est. Iohan. 1. Ut testimonium perhiberet de lumine. Iohannis duodecimo: Dum lucem habetis, credite in lucem. Simeon praedicat eum esse lumen: et quidem explicationem subiicit, Ad revelationem gentium. Allusum autem est ad prophetiam Esaiae nono. Et citatur Matthaei quarto: Populus qui ambulat in tenebris, vidit lucem magnam: et sedentibus in


4087. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 73 | Paragraph | SubSect | Section]

gentium. Allusum autem est ad prophetiam Esaiae nono. Et citatur Matthaei quarto: Populus qui ambulat in tenebris, vidit lucem magnam: et sedentibus in regione umbrae mortis, lux orta est eis. Rex a Magis appellatur, Matthaei secundo. Et ipsemet se regem esse profitetur Iohannis decimooctavo. Sed non de hoc mundo, verum regem veritatis: hoc est, qui Ecclesiam doctrina ac spiritu sancto gubernet, ac vitam aeternam donet. Rabbi, seu magister passim vocatur, quod munus docendi gerat: item, quod perpetuus doctor velit esse suae Ecclesiae, et supremus Rabbi ab


4088. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 73 | Paragraph | SubSect | Section]

omnibus aetatibus agnosci. Dux, Matth. secundo, ex Michea appellatur: et ratio attexitur, quia recturus erat populum Israel caelesti doctrina: forte etiam, quia bellum cum hostibus generis humani gesturus, et felicem victoriam obtenturus esset. Propheta, Matthaei vigesimoprimo, Lucae 13. 24. Iohannis 5. 6. 9. Hoc nomen habet et propter autoritatem summam in docendo, et quia de rebus venturis plurima indicabat. Brachium Domini a Maria nominatur, Lucae 1. haud dubie ad imitationem Esaiae capite 53. eo quod hoc quasi valido ac potentissimo servo Deus esset vindicaturus homines ex


4089. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 73 | Paragraph | SubSect | Section]

Brachium Domini a Maria nominatur, Lucae 1. haud dubie ad imitationem Esaiae capite 53. eo quod hoc quasi valido ac potentissimo servo Deus esset vindicaturus homines ex potestate diaboli et mortis. Nullum enim humanum brachium, sed solum Domini brachium, rem tantam potuit efficere. Iohan. 12. ex Esaia allegatur: Brachium Domini cui revelatum est? Agnus Dei vocatur a Iohanne, angelo aut praecursore Messiae, idque etiam ex Esaiae capite 53 sumptum est, ubi scriptum extat, servum illum Domini ductum iri ad mactationem tanquam ovem, hoc est, futurum victimam. Ac


4090. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 73 | Paragraph | SubSect | Section]

eo quod hoc quasi valido ac potentissimo servo Deus esset vindicaturus homines ex potestate diaboli et mortis. Nullum enim humanum brachium, sed solum Domini brachium, rem tantam potuit efficere. Iohan. 12. ex Esaia allegatur: Brachium Domini cui revelatum est? Agnus Dei vocatur a Iohanne, angelo aut praecursore Messiae, idque etiam ex Esaiae capite 53 sumptum est, ubi scriptum extat, servum illum Domini ductum iri ad mactationem tanquam ovem, hoc est, futurum victimam. Ac Dei agnus nominatur, eo quod Deus in eo fecerit concurrere omnium nostrûm peccata. Pastor,


4091. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 73 | Paragraph | SubSect | Section]

a Iohanne, angelo aut praecursore Messiae, idque etiam ex Esaiae capite 53 sumptum est, ubi scriptum extat, servum illum Domini ductum iri ad mactationem tanquam ovem, hoc est, futurum victimam. Ac Dei agnus nominatur, eo quod Deus in eo fecerit concurrere omnium nostrûm peccata. Pastor, Iohannis 10. Ego sum pastor bonus. idque declarat Christus, quod non tantum salutari atque vivifica doctrina suas oviculas pascat, sed etiam animam pro iis ponat. Vitis, Iohannis decimoquinto, Ego sum vitis, vos palmites. Pulcherrima comparatione res maximas explicat, sicut inquit: Quemadmodum


4092. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 73 | Paragraph | SubSect | Section]

hoc est, futurum victimam. Ac Dei agnus nominatur, eo quod Deus in eo fecerit concurrere omnium nostrûm peccata. Pastor, Iohannis 10. Ego sum pastor bonus. idque declarat Christus, quod non tantum salutari atque vivifica doctrina suas oviculas pascat, sed etiam animam pro iis ponat. Vitis, Iohannis decimoquinto, Ego sum vitis, vos palmites. Pulcherrima comparatione res maximas explicat, sicut inquit: Quemadmodum palmes non potest ferre fructum a semetipso, nisi manserit in vite: sic nec vos, nisi manseritis in me. Panis Dei, Iohannis 6.


4093. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 73 | Paragraph | SubSect | Section]

pascat, sed etiam animam pro iis ponat. Vitis, Iohannis decimoquinto, Ego sum vitis, vos palmites. Pulcherrima comparatione res maximas explicat, sicut inquit: Quemadmodum palmes non potest ferre fructum a semetipso, nisi manserit in vite: sic nec vos, nisi manseritis in me. Panis Dei, Iohannis 6. Panis Dei est, qui descendit de caelo, et dat vitam in mundo. Sponsus dicitur Matthaei 9. 25. Marci 2. Lucae 5 Iohan. 3. Respicit autem haud dubie ad prophetiam Oseae 2. ubi sic scriptum


4094. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 74 | Paragraph | SubSect | Section]

nisi manserit in vite: sic nec vos, nisi manseritis in me. Panis Dei, Iohannis 6. Panis Dei est, qui descendit de caelo, et dat vitam in mundo. Sponsus dicitur Matthaei 9. 25. Marci 2. Lucae 5 Iohan. 3. Respicit autem haud dubie ad prophetiam Oseae 2. ubi sic scriptum est: Sponsabo te mihi in sempiternum, et sponsabo te mihi et in iustitia, et in iudicio, et in misericordia, et in miserationibus Et sponsabo te mihi in fide. Significat igitur haec vox, ardentem amorem erga Ecclesiam


4095. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 74 | Paragraph | SubSect | Section]

et in iudicio, et in misericordia, et in miserationibus Et sponsabo te mihi in fide. Significat igitur haec vox, ardentem amorem erga Ecclesiam suam, et copulationem arctissimam. Nam in sponso flagrans amor existit erga sponsam: deinde vinculum arctius in humana vita nullum est quam hoc. Iohannis octavo interrogatus Christus a Pharisaeis, Tu quis es? respondet: Principium, quod et loquor vobis. Est autem τὴν ἀρχὴν, phrasis continens seriam asseverationem. Prorsus ille ipse sum, qui loquor vobis: sum persona cuius officium fuit, et


4096. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 74 | Paragraph | SubSect | Section]

persona cuius officium fuit, et nunc est, ut caelestem doctrinam vobis adnunciem, ac videtur ad etymologiam vocabuli τὸν λόγον alludere. Nam de suo ministerio, eloquendi audita a patre, multa in eo loco disserit. Periphrasi Messiae utuntur discipuli Iohannis: Tunc es ille qui venturus est? Matth. 11. Lucae 7. Diu enim erat Messias iuxta promissiones desideratus. Quod autem esset ille ipse, probat factis miraculosis, et doctrinae genere. Et haec de nominibus Christi hoc loco breviter commemorare libuit, eo quod insignes doctrinas lectoribus


4097. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 74 | Paragraph | SubSect | Section]

quibus in Evangelica historia nuncupatur, quorum alia substantiam, alia officium personae declarant, alia vero utrunque complectuntur. Iesum Christum Deum et Dominum dici, supra est commemoratum. Filius Dei passim appellatur ab Apostolis, maxime vero Act. 8. 9. 13. Roman. 1. 8. Galat. 4. 1. Iohan. 1. 5. 2. Petr. 1. Hebr. 1. 4. 5. Estque hoc nomen substantiae. Vocantur etiam credentes in Christum, filii Dei. 1. Iohan. 3. Videte qualem charitatem de dit nobis pater, ut filii Dei nominemur. Item, Nunc filii Dei sumus. Item, In hoc manifestati sunt filii Dei et filii diaboli. Et


4098. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 74 | Paragraph | SubSect | Section]

complectuntur. Iesum Christum Deum et Dominum dici, supra est commemoratum. Filius Dei passim appellatur ab Apostolis, maxime vero Act. 8. 9. 13. Roman. 1. 8. Galat. 4. 1. Iohan. 1. 5. 2. Petr. 1. Hebr. 1. 4. 5. Estque hoc nomen substantiae. Vocantur etiam credentes in Christum, filii Dei. 1. Iohan. 3. Videte qualem charitatem de dit nobis pater, ut filii Dei nominemur. Item, Nunc filii Dei sumus. Item, In hoc manifestati sunt filii Dei et filii diaboli. Et Roman. 8. Galat. 4. Sed id fit propter adoptionem, qua Deus nobis ius filiorum suorum dedit, et dilectos in dilecto reddidit.


4099. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 74 | Paragraph | SubSect | Section]

de dit nobis pater, ut filii Dei nominemur. Item, Nunc filii Dei sumus. Item, In hoc manifestati sunt filii Dei et filii diaboli. Et Roman. 8. Galat. 4. Sed id fit propter adoptionem, qua Deus nobis ius filiorum suorum dedit, et dilectos in dilecto reddidit. Galat. 4. Ephes. 1. Unigenitus, 1. Iohan. 4. dicitur, eo quod plures non habeat Deus pater filios consubstantiales. Primogenitus inter multos fratres, a Paulo Roman. 8. Et primogenitus omnis creaturae, ab eodem, Colloss. 1. Et principium creaturae, Apocal. 3. Et primogenitus ex mortuis, Colloss 1. Et primitiae mortuorum,


4100. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 74 | Paragraph | SubSect | Section]

3. Deus manifestatus in carne. Autor epistolae ad Hebraeos, filium Dei appellat splendorem gloriae, et characterem vel expressam imaginem substantiae eius: quod quis non animadvertet de substantia filii Dei dici? Hebraeorum primo. λόγος seu verbum, 1. Iohan. 5. dicitur: et videtur eam ob causam sic dici, quia testificetur de voluntate Dei. Inquit enim: Tres sunt qui testimonium perhibent, Pater, λόγος, et spiritus sanctus. Autor epistolae ad Hebraeos, videtur huc alludere voluisse, dum 1.


4101. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 74 | Paragraph | SubSect | Section]

Nazarenus, Act. 4. Dominus noster Iesus Christus, passim in initiis et epilogis Epistolarum dicitur. Autor vitae, Act. 3. Princeps et servator, Act. 5. Servator noster, Philip. 3. 2. Timoth. 1. Tit. 3. 2. Petr. 1. 2. 3. et alibi passim. Sanctus et iustus, Act. 2. Iustus, Act. 7. 1. Iohan. 2. Sanctus et verax, qui habet clavem David: Apocal. 3. Testis fidelis et verus, Apoc. 3. Sanctus Dei, Act. 13. Minister circumcisionis, Roman. 15. Lux gentium, Act. 3. Fundamentum Ecclesiae, 1. Corinth. 3. Ephes. 2. Lapis angularis, Ephes. 2. Lapis vivus in Sion positus, et


4102. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 74 | Paragraph | SubSect | Section]

4. Caput Ecclesiae, Ephes. 1. 4. 5. Colloss. 1. Pontifex. Hebr 1. et passim Apostolus et Pontifex confessionis nostrae. Hebr. 3. Sponsor testamenti, Hebr. 7. Novi testamenti conciliator. Hebr. 9. Dux fidei et consummator. Hebr. 12. Reconciliator Roman. 3. Propitiatio nostra. 1. Iohan. 2. et 4. Conciliator Dei et hominum. 1. Timoth. 2. Advocatus noster. 1. Iohan 2. Pascha nostrum. 1 Corinth. 5. Agnus incontaminatus et immaculatus. 1. Petr. 1. Agnus ab origine mundi occisus, Apoc. 13. Agnus occisus. Apoc. 5. Agnus Dominus dominorum, et Rex regum. Apoc. 17.


4103. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 74 | Paragraph | SubSect | Section]

Apostolus et Pontifex confessionis nostrae. Hebr. 3. Sponsor testamenti, Hebr. 7. Novi testamenti conciliator. Hebr. 9. Dux fidei et consummator. Hebr. 12. Reconciliator Roman. 3. Propitiatio nostra. 1. Iohan. 2. et 4. Conciliator Dei et hominum. 1. Timoth. 2. Advocatus noster. 1. Iohan 2. Pascha nostrum. 1 Corinth. 5. Agnus incontaminatus et immaculatus. 1. Petr. 1. Agnus ab origine mundi occisus, Apoc. 13. Agnus occisus. Apoc. 5. Agnus Dominus dominorum, et Rex regum. Apoc. 17. Princeps regum terrae, Apocal. 1. Dominus omnipotens. Apocal. 1. Leo de tribu


4104. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 74 | Paragraph | SubSect | Section]

animarum. 1. Petr. 2. Princeps pastorum. 1. Petr. 5. Magnus pastor ovium. Hebr 13. Iudex vivorum et mortuorum, Act. 10. Paratus ad iudicandum vivos et mortuos. 1 Petr. 4. Iustus iudex. 2. Timoth. 4. Secundus homo ipse Dominus de caelo. 1. Corinth. 15. Christo opponunt diabolum. 1. Iohan. 3. Hebr. 2. Antichristum. 1 Iohan. 2. 4. et 2. Iohan. 2. Thessal. 2. Meretricem Babylonicam, ebriam de sanguine sanctorum. Apocal. 17. Bestiam quae portat meretricem, Apoc. 17. Et reges terrae, Apoc. 19. Et pseudopropheta, Apoc. 19. Gog et Magog, Apoc. 20.


4105. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 74 | Paragraph | SubSect | Section]

1. Petr. 5. Magnus pastor ovium. Hebr 13. Iudex vivorum et mortuorum, Act. 10. Paratus ad iudicandum vivos et mortuos. 1 Petr. 4. Iustus iudex. 2. Timoth. 4. Secundus homo ipse Dominus de caelo. 1. Corinth. 15. Christo opponunt diabolum. 1. Iohan. 3. Hebr. 2. Antichristum. 1 Iohan. 2. 4. et 2. Iohan. 2. Thessal. 2. Meretricem Babylonicam, ebriam de sanguine sanctorum. Apocal. 17. Bestiam quae portat meretricem, Apoc. 17. Et reges terrae, Apoc. 19. Et pseudopropheta, Apoc. 19. Gog et Magog, Apoc. 20. CHRISTIANUS porro a Christo deducitur, et


4106. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 74 | Paragraph | SubSect | Section]

Magnus pastor ovium. Hebr 13. Iudex vivorum et mortuorum, Act. 10. Paratus ad iudicandum vivos et mortuos. 1 Petr. 4. Iustus iudex. 2. Timoth. 4. Secundus homo ipse Dominus de caelo. 1. Corinth. 15. Christo opponunt diabolum. 1. Iohan. 3. Hebr. 2. Antichristum. 1 Iohan. 2. 4. et 2. Iohan. 2. Thessal. 2. Meretricem Babylonicam, ebriam de sanguine sanctorum. Apocal. 17. Bestiam quae portat meretricem, Apoc. 17. Et reges terrae, Apoc. 19. Et pseudopropheta, Apoc. 19. Gog et Magog, Apoc. 20. CHRISTIANUS porro a Christo deducitur, et vocatur omnis cultor


4107. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 74 | Paragraph | SubSect | Section]

in domum thesauri, et sit in domo mea cibus: id est, sufficiens copia alimenti. Cibum capere cum aliquo, significat omnem familiariorem conversationem. ut 1 Corinth. 5. prohibens Paulus cibum capere cum facinorosis, omnem familiaritatem eis interdicit, non autem communes contractus. Sic et Iohannes, prohibens salutationem seductorum. Cibare aliquem. Roman. 12, et in Proverb. Salomonis: Si inimicus tuus esuriverit, ciba eum: significat omnium rerum necessariarum subministrationem. Sic Psal. 103.


4108. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 75 | Paragraph | SubSect | Section]

et roborat brachia sua. Et 1. Sam. 2. Debiles accincti sunt robore, fiunt fortiores et victores. Sic Psalm. 76. Quanto magis irascentur, tanto magis accingeris aut armaberis. Sic accingi lumbos, est corroborari et praeparari ad aliquod opus aut negotium peragendum: 1 Regum. 19. 2. Reg. 4. Iob. 38. Ierem. 1. Lucae 12. Ephes. 6. Sic enim Dominus suos Apostolos ablegabat. Discinctus igitur contra, dicitur imbecillus: ut Esaiae 23. Non est cingulum ultra Iudaeis. Sic Iob. cap. 12 ait, quod Deus baltheum regum dissoluat: id est, eos exanimet ac debilitet. Cingulum


4109. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 75 | Paragraph | SubSect | Section]

accingi lumbos, est corroborari et praeparari ad aliquod opus aut negotium peragendum: 1 Regum. 19. 2. Reg. 4. Iob. 38. Ierem. 1. Lucae 12. Ephes. 6. Sic enim Dominus suos Apostolos ablegabat. Discinctus igitur contra, dicitur imbecillus: ut Esaiae 23. Non est cingulum ultra Iudaeis. Sic Iob. cap. 12 ait, quod Deus baltheum regum dissoluat: id est, eos exanimet ac debilitet. Cingulum fuit etiam ornamentum viris et feminis, Esaiae 3. et hodierna die est in multis locis. Inde fit per metaphoram Ioel. 1. Et accingi gaudio ac laeticia. Exultatione colles


4110. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 75 | Paragraph | SubSect | Section]

imbecillus: ut Esaiae 23. Non est cingulum ultra Iudaeis. Sic Iob. cap. 12 ait, quod Deus baltheum regum dissoluat: id est, eos exanimet ac debilitet. Cingulum fuit etiam ornamentum viris et feminis, Esaiae 3. et hodierna die est in multis locis. Inde fit per metaphoram Ioel. 1. Et accingi gaudio ac laeticia. Exultatione colles accingentur, Psalm. 65. pro, ornati erunt proventu, et laetis aut secundis rebus. Sic Psalm. 30. Soluisti saccum meum, et accinxisti me laeticia. Contraria locutio est, ACCINGI SACCO, id est, lugubri veste indui. Sed de hac phrasi


4111. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 75 | Paragraph | SubSect | Section]

proventu, et laetis aut secundis rebus. Sic Psalm. 30. Soluisti saccum meum, et accinxisti me laeticia. Contraria locutio est, ACCINGI SACCO, id est, lugubri veste indui. Sed de hac phrasi etiam in SACCO dicetur. Sic cingere bysso, Ezech. 16. pro ornare praeclaris vestimentis. Sic dicitur Iob 29. Cinxit me flagellis suis. In cingulo aut zona gestabant veteres pecunias. ideo Matth. 10. Dominus ablegans suos, iubensque eos sibi fidere, vetat ne quid argenti in zona ferant. In zona aut baltheo et calceis ponere cruorem belli, est contaminare sese iniusta caede. De Ioabo id


4112. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 75 | Paragraph | SubSect | Section]

dicitur Iob 29. Cinxit me flagellis suis. In cingulo aut zona gestabant veteres pecunias. ideo Matth. 10. Dominus ablegans suos, iubensque eos sibi fidere, vetat ne quid argenti in zona ferant. In zona aut baltheo et calceis ponere cruorem belli, est contaminare sese iniusta caede. De Ioabo id dicit David 1. Regum 2, qui duos duces Israelitarum publica fide venientes interfecerat. Exposita est haec locutio supra in CALCEIS. Idem ferme valent latinae phrases, Accinctus, id est praeparatus. Discingi aliquem, id est, privari iure militiae. Discinctus item, aut male


4113. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 75 | Paragraph | SubSect | Section]

ligno, aut alia, iam absumpta, restat. Inde fit, ut homines ob extremam vilitatem se vel pulverem, vel cinerem vocent ut Genes. 18. dicit de se Abrahamus ad Deum: Cum sim pulvis et cinis, vel terra et cinis. Sic Eccl. 10. 17 et 40. Declaratur et aliarum rerum vilitas eadem metaphora: ut Iob. 13. Comparabitur memoria vestra cineri. Malach. 4. Et diruetis impios, cum fuerint ut cinis, sub plantis pedum vestrorum. Dolentes ac lugentes in cinere iacere, eoque se aspergere solebant. Fuit hic mos non tantum apud Iudaeos, sed et apud gentiles, praesertim Asianos: ut Homerus de


4114. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 75 | Paragraph | SubSect | Section]

initio Quadragesimae, cinere aspergi, cum epiphonemate: Memento quod cinis es, et in cinerem revertêris. Eodem modo et 25. cap. eiusdem, ac Esaiae 58 et 61 accipitur. Ezech. 27. dicitur: Et ascendere facient pulverem super capita sua, in cinere volutabuntur. Sic rex Ninivae, Ionae 3, se det in cinere, poenitentiam agens. Et Iob. [42.6 ] Sic Christus dicit Matthaei undecimo: Quod si ea miracula fuissent facta in Sodomis, iam olim in cinere et cilicio poenitentiam egissent. Cinerem manducare, etiam de lugentibus et afflictis dicitur: ut Psalm. 102 Cinerem


4115. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 75 | Paragraph | SubSect | Section]

Memento quod cinis es, et in cinerem revertêris. Eodem modo et 25. cap. eiusdem, ac Esaiae 58 et 61 accipitur. Ezech. 27. dicitur: Et ascendere facient pulverem super capita sua, in cinere volutabuntur. Sic rex Ninivae, Ionae 3, se det in cinere, poenitentiam agens. Et Iob. [42.6 ] Sic Christus dicit Matthaei undecimo: Quod si ea miracula fuissent facta in Sodomis, iam olim in cinere et cilicio poenitentiam egissent. Cinerem manducare, etiam de lugentibus et afflictis dicitur: ut Psalm. 102 Cinerem tanquam panem manducavi. Et Thren 3. Cibavit me cinere.


4116. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 76 | Paragraph | SubSect | Section]

aequa parte habere conatur: Germanice admodum commode dicitur, uberfortheilen. CISTERNA, explicabitur in voce PUTEI. CITHARA, instrumentum musicum, et quidem notum est. saepe autem Psaltes iterat, laudandum esse Deum in cithara. Intelligit autem de omni modo ac ratione. Iob 30 accipitur pro omni genere laeticiae. inquit enim, Versa est in luctum cithara mea. CIVITAS, est frequentia diversorum hominum, una certis legibus habitantium, sibi ipsi ad commode vivendum sufficiens. In Sacris literis autem hoc nomen generale, etiam pro arcibus et omni robore


4117. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 76 | Paragraph | SubSect | Section]

obtulisse: id est, ferventissimo animi affectu et ardore. Sic spiritu clamamus Abba pater, Rom. 8, Gal. 4. Hinc fit, ut clamor saepe tantum gemitum aut votum cordis significet. Tertio, clamare etiam crebro significat praedicare, aut voce aliquid annunciare, sive intensa sive remissa. ut Ioel. 3, Clamate haec in gentibus. Septuaginta μηρύξατε. Sic Iohan. 1. et Isa. 1, Baptista dicitur esse vox clamantis in deserto: id est, docentis, praedicantis. Quarto, aliquando tamen Clamare proprie, magna voce aliquid publice, non sine


4118. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 76 | Paragraph | SubSect | Section]

4. Hinc fit, ut clamor saepe tantum gemitum aut votum cordis significet. Tertio, clamare etiam crebro significat praedicare, aut voce aliquid annunciare, sive intensa sive remissa. ut Ioel. 3, Clamate haec in gentibus. Septuaginta μηρύξατε. Sic Iohan. 1. et Isa. 1, Baptista dicitur esse vox clamantis in deserto: id est, docentis, praedicantis. Quarto, aliquando tamen Clamare proprie, magna voce aliquid publice, non sine singulari libertate et ardore proponere et docere indicat. Ioh. 7. Christus clamavit: Si quis sitit, veniat ad


4119. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 76 | Paragraph | SubSect | Section]

μηρύξατε. Sic Iohan. 1. et Isa. 1, Baptista dicitur esse vox clamantis in deserto: id est, docentis, praedicantis. Quarto, aliquando tamen Clamare proprie, magna voce aliquid publice, non sine singulari libertate et ardore proponere et docere indicat. Ioh. 7. Christus clamavit: Si quis sitit, veniat ad me, et ego ei dabo aquam viventem. Item 11. Lazare veni foras. Quinto, clamor significat etiam lamentationem ac eiulatum de summis miseriis ac difficultatibus, sive Deo in precatione propositum, five alioqui emissum. ut Exod. 2


4120. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 76 | Paragraph | SubSect | Section]

summis miseriis ac difficultatibus, sive Deo in precatione propositum, five alioqui emissum. ut Exod. 2 dicit Deus, se audivisse clamorem Israelitarum. Sic 1. Sam. 5 dicitur clamor asoendisse in caelum. Sexto, clamor significat etiam grande scelus, provocans et flagitans a Deo poenas. ut Iob 31. Si adversum me terra mea clamet: id est, accuset me, quod eam iniuste possideam. Sic in Genesi de clamore sanguinis aut caedis Abel habetur. Item de Sodomaeorum clamore, Genes. 18. et 19 ubi tamen aliqui famam aut rumorem interpretantur.


4121. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 77 | Paragraph | SubSect | Section]

scelera ac peccata quodammodo clamant et flagitant a Deo vindictam: sicut sanguis Abelis clamabat. Ierem. 46. Et clamor tuus implebitterram. Capiunt ergo Hebraei magnitudinem clamoris, pro magnitudine ipsius sceleris. dum enim scelera et flagitia augescunt, augescit simul et rumor et infamia. Et Iob cum ait, Et in arbores clamabat, pro manifestis peccatis ponit clamorem: ut verbum sit, quicquid corde concipitur: clamor, cum procedit in factum. Haec Augustinus: Quaestionum super Exod. libro 2, cap. 4. Illud sane et verissimum et notissimum est, quod violentis, vehementibus et


4122. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 77 | Paragraph | SubSect | Section]

aures, ut Dei, Psal. 18. id est, ab eo exaudiri querulas et clamosas preces: sicut et Christus dicitur obtulisse preces cum valido clamore. Clamorem assumere pro aliquo, est, pro eo orare. Ierem. 7. Non assumes clamorem pro populo hoc. Clamorem pervenire facere ad se, Iob. 34. Clamorem contritionis suscitare, Esaiae 15, pro, horrendum ac miserandum, seu plenum iniuria. Clamare pro accusare non raro ponitur. Sic sanguis Abel clamat ad Deum de terra contra Cainum. Sic Iacobus cap. 5 dicit, mercedem pauperum interversam clamare cotra divites.


4123. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 78 | Paragraph | SubSect | Section]

et imbellem, eo penetraturum: sed viros fortes, quales ipsi essent, etiam tales difficultates ac munitiones pro sua virtute facile expugnaturos. CLARUS, nomen etiam Latinis notum, pro eo qui est de meliore nota cognitus, ac celebratus: sicut contra Latini dicunt Obscurum Inde Iohan. 17. Pater clarifica me: id est, fac ut agnoscar pro tuo filio, et unico Meschia ac servatore mundi. Claritas, alias significat idem plane quod gloria, et in Graeco δόξα: ut Iohan. 5, Claritatem ab hominibus non accipio. Alias idem quod splendor:


4124. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 78 | Paragraph | SubSect | Section]

cognitus, ac celebratus: sicut contra Latini dicunt Obscurum Inde Iohan. 17. Pater clarifica me: id est, fac ut agnoscar pro tuo filio, et unico Meschia ac servatore mundi. Claritas, alias significat idem plane quod gloria, et in Graeco δόξα: ut Iohan. 5, Claritatem ab hominibus non accipio. Alias idem quod splendor: 1. Corinth. 15. Alia est claritas lunae, alia solis, alia stellarum. Alias denique Claritas notat illam mirabilem lucem: ut Lucae 2. Claritas Dei circumfulsit pastores. Sic Paulus Act. 22 dicit, se non potuisse videre


4125. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 78 | Paragraph | SubSect | Section]

Israelis, et non erat clausus et derelictus, neque qui auxiliaretur Israeli: id est, nemo erat usquam in clausis aut aliis locis tutus. Sic Psal. 18 dicuntur contremuisse in clausuris suis: id est, in locis aut arcibus suis munitis. Claudere viscera sua ad egestatem fratris, 1 Iohan. 3, est, non sublevare eum in sua paupertate. CLAVUM FIGERE, Esaiae 22, est, alicuius functionem ita firmare, et salutarem efficere, ut eius conatus et opera sint felicia, et multis salutaria. Metaphora est aut similitudo inde sumpta, quod in aedibus passim clavos infigimus, ut


4126. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 80 | Paragraph | SubSect | Section]

regnum, et caelestis Ierusalem, et Apostoli aliique praestantes doctores stellis caeli conferantur. Caelum, veluti posito continente pro contento, etiam ipsum Deum significat. Matth. 23. Qui iurat per caelum, iurat per ipsum Deum, ibi in throno suo sedentem. Sic Matth. 21. Baptismus Ioannis fuit ne ex caelo, aut ab hominibus? id est, a Deo. Sic aliqui exponunt illud Luc. 15, Pater peccavi in caelum: id est, contra ipsummet Deum de quo mox, et infra in voce PECCATUM. Tertia igitur Caeli significatio sit, ubi solam elementarem regionem significat: ut cum dicuntur aves


4127. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 80 | Paragraph | SubSect | Section]

id est, contra ipsummet Deum de quo mox, et infra in voce PECCATUM. Tertia igitur Caeli significatio sit, ubi solam elementarem regionem significat: ut cum dicuntur aves caeli, et nubes caeli, id est, in aere volitantes. Psal. 8, et Deut. 4. Volucres quae volant in caelum. Sic Iob 2 dicuntur eius amici scidisse vestimenta, et sparsisse pulverem in caelum: id est, in aerem. Et 1. Sam. 5 Ascendebat clam or civitatis in caelum. Sicut Latini It clamor caelo. Eadem significatione vox haec accipitur, cum dicitur Caelum clausum, aereum aut ferreum: pro aere, et


4128. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 80 | Paragraph | SubSect | Section]

Caeli de spirituali regno, manifeste plurima Scripturae loca comprobant: ut 1. Corinth. 15. Homo primus de terra terrenus, secundus de caelo caelestis. ubi de caelo et caelestis spiritualem, non ex aetherea massa confectum significat. Haec sane metaphora manifesta ac palpabilis est. Iohann. 3. Qui de caelo venit. Et 6 Panis de caelo descendens: id est, ex spirituali cohabitatione et favore Dei. Panis enim simul ibi et filium Dei, et eius beneficia complectitur. Luc. 10. dicitur satan veluti fulgur de caelo cecidisse: qui quidem non per locum cecidit, sed per gradus


4129. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 80 | Paragraph | SubSect | Section]

igitur metaphorici aut spiritualis caeli plurimus usus est in Sacris literis. Atque in hoc sensu credo etiam accipiendum esse ascensum et sessionem Christi in caelo, nempe de illa spirituali gloria ac felicitate caelestis patris, ex qua se quasi exinaniverat aut demiserat, Philip. 2. Ideo orans Ioan. 17, inquit: Glorifica me ea gloria quam habui apud te, ante quam hic mun dus existeret. Simul vero in ascensione etiam humanitatis glorificatio comprehenditur.


4130. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 81 | Paragraph | SubSect | Section]

dicuntur, de qua locutione vide in voce CATARACTARUM. Caeli exercitus, plerunque sidera dicuntur: ut Ierem. 33. Num. 8. Caeli fines, extremitates aut summitatem, significare remotas regiones, notum est. Psalm. 19. Nehem. 1. Caeli fundamenta, concussa esse, 2. Samuel. vigesimo secundo Iob 26, pro motibus concussis aliqui accipiunt: quod videtur oculis male iudicantibus, aut imperitis, quasi caelum illis inniti, sicut poetae de Atlante fabulati sunt Equitare in caelo dicitur Deus, ut ostendatur eius maiestas ac omnipotentia, ut qui tam alte feratur, et veluti tam mobili


4131. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 82 | Paragraph | SubSect | Section]

de specie visionis dicitur, quae piis ita apparet tanquam si per apertos caelos mirabilia Dei aspicerent. Ezech. 1. Matth. 3. Mar. 1. Act. 7. Apocal. 19. Aliquando tamen talis loquutio intelligenda est tantum de spirituali cognitione ac patefactione Dei, quae omnibus piis contingit. Sicut Ioan. 1. inquit Christus: Amen dico vobis, posthac videbitis caelos apertos, et angelos Dei ascendentes et descendentes super filium hominis. Haec loquutio longe aliter Gen. 28 intelligenda est, ubi Iacob. in somnio per visionem eam vidit, quam Iohan. 1. ubi de visione fidei omnium piorum


4132. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 82 | Paragraph | SubSect | Section]

Dei, quae omnibus piis contingit. Sicut Ioan. 1. inquit Christus: Amen dico vobis, posthac videbitis caelos apertos, et angelos Dei ascendentes et descendentes super filium hominis. Haec loquutio longe aliter Gen. 28 intelligenda est, ubi Iacob. in somnio per visionem eam vidit, quam Iohan. 1. ubi de visione fidei omnium piorum agitur. De caelo esse aliquid, significat divinam ordinationem: ut, Baptismus Iohannis erat ne de caelo? Luc. 20. In caelis pax, Luc. 19, Benedictus qui venit in nomine Domini rex, pax in caelis et gloria in excelsis: id est, sit nobis


4133. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 82 | Paragraph | SubSect | Section]

Dei ascendentes et descendentes super filium hominis. Haec loquutio longe aliter Gen. 28 intelligenda est, ubi Iacob. in somnio per visionem eam vidit, quam Iohan. 1. ubi de visione fidei omnium piorum agitur. De caelo esse aliquid, significat divinam ordinationem: ut, Baptismus Iohannis erat ne de caelo? Luc. 20. In caelis pax, Luc. 19, Benedictus qui venit in nomine Domini rex, pax in caelis et gloria in excelsis: id est, sit nobis Deus pacatus et propitius, ut inde per et propter hunc Meschiam pacem certam habeamus, non iram ac bellum metuamus. Laudate Deum caelorum,


4134. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 82 | Paragraph | SubSect | Section]

suis: id est, irrita fiant consilia et conatus illorum. Daniel. 11. Cogitabit ad desertores foederis: id est, illis sese adiunget. Ierem. 51. Cogitatio eius contra Babel, id est, consilia et conatus ad evertendam eam instituet. Sic contra munitiones cogitare, Daniel. 11. Sic Iob 42. Novi quod omnia potes, nec prohibetur a te cogitatio: id est, non est possibile tua consilia ac conatus impedire. Ierem. 23. Non avertatur furor Domini, donec fecerit, et donec statuerit cogitationes cordis sui: id est sua consilia ac decreta. Matth. 6. Quis vestrûm cogitans potest ad


4135. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 83 | Paragraph | SubSect | Section]

nec approbavit peccatum. Sic Psal 7. inscribitur, Sigaion David, id est, innocentia Davidis, quia in eo suam innocentiam constantissime asserit et tuetur. Sic Psal. 35. Quae non noram, interrogarunt me: id est, obiecerunt ea quorum non fui reus. Intelligere denotat Iohan. 10 Discipuli autem non cognoverunt ea: id est, non intellexerunt ea. Perpeti, sentire, experiri. ut Eccles. 8. Qui custodit praeceptum, non cognoscit rem malam: id est, non sentit poenas. Sicut et videre ac gustare mortem, simili plane phrasi dicitur. Sic Psalm. 14. An non cognoscent


4136. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 83 | Paragraph | SubSect | Section]

ac gustare mortem, simili plane phrasi dicitur. Sic Psalm. 14. An non cognoscent omnes operarii iniquitatis? id est, an non erudientur divinis poenis? an non tandem magno suo malo experientur? Significat et credere, quae est quaedam uberior cognitio: nec cognitio tantum, sed et fiducia. ut Iohan. 17. Haec est vita aeterna, ut cognoscant te verum Deum, et quem misisti IESUM CHRISTUM. Possidere, aut in sua potestate habere. ut Psalm. 50, Novi omnia volatilia. Et Num. 14. Cognoscent terram, quam vos sprevistis. Sic Gal. 4. dicimur esse cogniti a Deo. Sic et Amos 3 dicit,


4137. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 83 | Paragraph | SubSect | Section]

Psalm. 137. Et sublimem de longinquo cognoscat: id est, Deus superbos negligit, non vult eos de propinquo contemplari. Sic enim solent homines neglectim aut quasi a longe aspicere, quae contemnunt. Dicuntur et labia cognoscere scientiam, Proverb 10, id est, scienter ac prudenter loqui. Sic Iob 34 dicit, in cognitione loqui. Cognoscere faciem in iudicio, Proverb. 28, de prosopolepsia et iniquitate iudicii dicitur. Non cognoscere viam pacis, Psalm. 14, id est, non eligere, ingredi, non ire, non sequi. Cognoscere Deum, sicut cognitus sis a Deo, 1. Corinth. 13, id


4138. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 84 | Paragraph | SubSect | Section]

Praeterea, quia fruges ideo colliguntur, ut auferantur, Auferre significat. ut Gen. 30, et Esa. 4. Colligere opprobrium: pro, auferre, tollere. Psalm 58, Collegisti (id est, abstulisti) iram tuam. Sic 2. Reg. 5, saepius dicitur colligi aut auferri lepra. Sic Ioel. 3. stellae dicuntur colligere, id est retrahere splendorem suum. Colligi ad patres, aut populum suum, est mori. Num. 20. et 2. Par. 34, ut colligam te ad patres tuos. Cuius locutionis tum ea esse posset causa, quod in illis populis usque in hodiernam diem totae familiae habent unum


4139. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 84 | Paragraph | SubSect | Section]

Spiritus sanctus tali specie apparet, quia sic pios veluti pueros simplices ac synceros, et ab omni malitia alienos efficit. Vendere columbas, forte per parabolam significat, Spiritus sancti dona ac bona, totamque religionem ac veritatem eius venalem exponere. Vide et August. tractatu 10. super Iohannem. COLUMNAE munus est, primum ut sustineat totum incumbens onus, aut aedificium. Deinde, ut sit quiddam invictum, et contra omnes iniurias aut impetus firmum et consistens. Hinc igitur fit, ut per metaphoram significet alias veros doctores, quia quasi sustinent Ecclesiam et


4140. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 84 | Paragraph | SubSect | Section]

totum incumbens onus, aut aedificium. Deinde, ut sit quiddam invictum, et contra omnes iniurias aut impetus firmum et consistens. Hinc igitur fit, ut per metaphoram significet alias veros doctores, quia quasi sustinent Ecclesiam et religionem, suo quodam modo ac loco. ut Galat. 2, Petrus et Iohannes dicuntur visi esse columnae Ecclesiae: id est, quasi ferentes aut sustinentes Ecclesiam, quibus sublatis rueret Ecclesia, nisi Dominus alios synceros et praestantes doctores in eorum locum substitueret. Sic credo et Apoc. 3. accipiendam hanc vocem esse: Si quis vicerit, faciam eum


4141. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 84 | Paragraph | SubSect | Section]

quam Deus pingit hisce verbis Ieremiae, etiam tota Ecclesia Dei vocatur 1. Tim. 5. columna et firmamentum veritatis: quia perpetuo pugnet pro veritate, eam sustinendo, uti Deo eam regente ac tuente in victa permaneat. Columnarum caeli et terrae fit aliquando in Sacris literis mentio, ut Iob 9. 26. Psalm. 75. Significat autem ea vox, per metaphoram, tantarum molium stabilitatem ac firmitatem: sumpta a communi humanorum aedificiorum more, quae necesse est aliquibus fundamentis aut columnis inniti. Columnas terrae concuti, videtur significare terrae motum, et per metaphoram etiam


4142. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 85 | Paragraph | SubSect | Section]

est, precium nostrum in suam utilitatem convertit. Sic ibidem: Arietes gregis tui non comedi: id est, non verti in meam propriam aut privatam utilitatem. Comedetis medullam terrae, Gen. 45. Et Esai. 1. Bona terrae comedetis. Comedere panem in caelo, Luc. 14. et Comedere carnem Christi, Iohan. 6, per metaphoram significat frui eius spiritualibus beneficiis, ac vita aeterna Tametsi Iohan. 6 etiam pro credere exponi posset. Est vero illa fruitio, fidei effectus. Comedere fructus viae suae, Pro. 10 et Esa. 2, pro percipere ex sua vita, moribus ac operibus vel bona, vel


4143. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 85 | Paragraph | SubSect | Section]

est, non verti in meam propriam aut privatam utilitatem. Comedetis medullam terrae, Gen. 45. Et Esai. 1. Bona terrae comedetis. Comedere panem in caelo, Luc. 14. et Comedere carnem Christi, Iohan. 6, per metaphoram significat frui eius spiritualibus beneficiis, ac vita aeterna Tametsi Iohan. 6 etiam pro credere exponi posset. Est vero illa fruitio, fidei effectus. Comedere fructus viae suae, Pro. 10 et Esa. 2, pro percipere ex sua vita, moribus ac operibus vel bona, vel mala, vitae actae convenientia. Sic suo aut alterius labore frui, ut Iob. 31. Seram, et alius


4144. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 85 | Paragraph | SubSect | Section]

ac vita aeterna Tametsi Iohan. 6 etiam pro credere exponi posset. Est vero illa fruitio, fidei effectus. Comedere fructus viae suae, Pro. 10 et Esa. 2, pro percipere ex sua vita, moribus ac operibus vel bona, vel mala, vitae actae convenientia. Sic suo aut alterius labore frui, ut Iob. 31. Seram, et alius comedet. Consumere per metonymiam significat, quia qui comeduntur, consumuntur. ut Exod. 3. Rubus non est comestus: id est, consumptus. Esaiae 1 Gladio comedemini. Sic comedere inopes, Prover. 30. Psalm. 14. Gal. 5. Si vos invicem mordetis et comeditis. Zelus domus


4145. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 86 | Paragraph | SubSect | Section]

vehementer ac penitus moveri: latius plerunque de affectibus, praesertim de ira, accipitur. In hoc sensu et Psalm. 37 accipi putant aliqui, pro, Ne irascaris impiis. Forte tamen rectius vulgata, Ne aemuleris in malignantibus: id est, ne imiteris eos nam hoc significat Aemulari crebro. sic Iob 2 dicitur Tu commovisti me adversus eum. Commoveri pedem a terra, est expelli. Nec addam ut commoveri faciam pedem Israel ex terra, quam dedi ei: 2, Reg. 21. pro, non patiar eum expelli. Commovere aut commoveri terram, aut regna, significat perturbari, non tam terroribus, quâm


4146. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 87 | Paragraph | SubSect | Section]

Hinc etiam phrasis Communicare peccatis alicuius, Ephes. 5. 1. Tim. 5. Augustinus intelligit consensum, lib. 2 contra epist. Parm. Verum pluribus modis fieri possumus alienorum peccatorum participes: nempe non prohibendo ubi possumus, et saepe etiam solo silentio ac connivendo. Sicut 2. Iohann. vetatur, ne vel salutemus seductores, quia sic eorum peccatorum participes fiamus. COMPARARE. 1. Corinth. 2. Spiritualia spiritualibus comparantes: id est, conferentes, accommodantes, ne humanas cogitationes aut regulas ad res divinas conferamus, eisve illas examinemus.


4147. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 87 | Paragraph | SubSect | Section]

obruit. ut Psal. 40. Comprehenderunt me iniquitates meae. Comprehendi malos in consiliis suis dicitur, quando Deus eorum pravos conatus ac machinationes in ipsorum perniciem convertit. Psal. 9. et 1. Corin 3. Comprehenderunt tenebrae Christum, Iohan. 1. id est non intellexerunt, non receperunt. Vicinum huic est, quod Paulus Philip. 3. negat se comprehendisse, id est, satis perfecte intellexisse spiritualia mysteria et bona regni Christi. Occupare interdum notat, aut obruere, Iohan. 12. Ambulate dum lucem habetis, ne vos tenebrae


4148. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 87 | Paragraph | SubSect | Section]

9. et 1. Corin 3. Comprehenderunt tenebrae Christum, Iohan. 1. id est non intellexerunt, non receperunt. Vicinum huic est, quod Paulus Philip. 3. negat se comprehendisse, id est, satis perfecte intellexisse spiritualia mysteria et bona regni Christi. Occupare interdum notat, aut obruere, Iohan. 12. Ambulate dum lucem habetis, ne vos tenebrae comprehendant. 1. Thess 5. Dies illa tanquam fur comprehendet homines. i. subito inopinata veniet. COMPUNGI, significat aliquando dolore animi aut corporis affici. Sic Iudaei Actor. 2. accusati crucifixionis proprii Meschiae,


4149. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 88 | Paragraph | SubSect | Section]

dedit: concubinae, illarum famulae, et tamen etiam uxores fuerunt. Vide D. August. de concubina et uxore. Concubitum dare uxori alterius, Levit. 18, pro rem cum ea habere. CONCIPERE metaphorice aliquando significat cogitare: sicut parere, ipsum cogitatum opus effectum dare. Iob 15. Conceperunt afflictionem, et pepererunt iniquitatem. Sic et Psalm. 7 Parturit iniquitatem, concipit perversitatem, et pariet mendacium: id est, irritum conatum. Sic Esa. 33. Concipietis quisquilias, parietis stipulam: ubi Concipere, ipsum cogitare est. Nam bella similitudo collatioque


4150. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 89 | Paragraph | SubSect | Section]

ac charissimis ponitur. Gen. 2. Arbor concupiscibilis. Sic Ezech. 24, Deus vocat uxorem eius Desiderium oculorum. Concupitas arbores, Esai. 1, vocat eas, sub quibus Iudaei suas idololatrias exercuerunt, quibus mirifice delectabantur. Concupiscentia carnis, oculorum et mundi, 1. Iohan. 2. significat ipsa vitia, voluptates, opes, et alia concupita aut obiecta vitiorum, quae una cum mundo interire dicit. Vocantur autem concupiscentia oculorum, non tantum quia delectamur illarum rerum aspectu, sed etiam quia mox visionem eorum sequitur cupiditas: sicut Graeci dicunt, Ex


4151. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 89 | Paragraph | SubSect | Section]

cupiditate veneris ac cibi potusve peccet. Verum significat ista vox omnes pravos motus cordis: quin et ipsius summae reginae Rationis molimina, vota ac conatus. Nam Paulus Galat. 5, inter concupiscentias et opera carnis etiam ipsam idololatriam recenset, sicut et Rom. 1. Sic et Christus Iohan. 8, satanae cupiditates aut concupiscentias adscribit, inquiens: Vos vultis concupiscentias patris vestri perficere. Sic Rom. 7. Peccatum excitavit in me omnem concupiscentiam. Quod observandum est, propter errorem Sententiariorum, et quorundam nunc philosophotheologorum, qui philosophia


4152. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 89 | Paragraph | SubSect | Section]

aut sit sub te: et, Tu domineris illi. CONCUTERE, vehementer commovere aut conturbare significat, proprie quidem de rebus corporalibus: sicut Terent. in Eunucho, Qui templa caeli summo sonitu concutit. Sic saepe Deus dicitur concutere fundamenta et columnas terrae, item montes. Iob 9. Qui commovet terram loco suo, et columnas eius concutit. Sic et Esa. 14 et 24. Per metaphoram de animi perturbatione, cum affectibus, praesertim terrore, de suo loco aut statu deiicitur. ut Ezech. 20. Pavore concussi steterunt. et Iob 7. Per visiones horrore concutior. In foro autem,


4153. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 89 | Paragraph | SubSect | Section]

concutere fundamenta et columnas terrae, item montes. Iob 9. Qui commovet terram loco suo, et columnas eius concutit. Sic et Esa. 14 et 24. Per metaphoram de animi perturbatione, cum affectibus, praesertim terrore, de suo loco aut statu deiicitur. ut Ezech. 20. Pavore concussi steterunt. et Iob 7. Per visiones horrore concutior. In foro autem, seu iure, hoc vocabulum definimus, quod sit cum aliquis terrore accusationum et forensium vexationum incusso, aliquid alicui extorquet, aut etiam accusat, aut ab accusatione desistit, extorquendae pecuniae gratia. Baptista Luc. 3 hoc verbo


4154. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 90 | Paragraph | SubSect | Section]

ponitur Proverbiorum 17. Qui condemnat iustum, et iustificat impium, abominatio est coram Domino. Et Luc. 6 Nolite iudicare, et non iudicabimini: nolite condemnare, et non condemnabimini. Alias evidentem convictionem aut redargutionem significat. ut, Ex ore tuo damnaberis et iustificaberis. Iob 9 et 15. Condemnabit aliquem os suum. Rom. 2. In quo alium iudicas, temetipsum condemnas. Dan. 1. Condemnabitis caput meum regi: id est, facietis me reum mortis. Sic Matthaei 12. Ninivitae in extrema die condemnabunt Israelitas. Esa. 54. Omnem linguam quae surget in iudicio contra te,


4155. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 90 | Paragraph | SubSect | Section]

ut eum propria conscientia redarguat ac condemnet. Rom. 5, condemnatio spiritualis opponitur iustificationi aut absolutioni: Iudicium ex uno in condemnationem. Pro exitio aut interitu temporario rei alievius, aut personae: ut Psal. 94. Sanguinem innocentem condemnabitis. Et Iob 10. Noli me condemnare. 1. Sam. 14. Quocunque Saul se vertebat, condemnabat: id est, hostes Israelitarum vincebat et perdebat. Pro exitio aeterno: Esaiae 50, et Rom. 8. Deus est qui iustificat aut liberat, quis est qui condemnet? Sic toties inculcatur, Qui non crediderit,


4156. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 90 | Paragraph | SubSect | Section]

aliter habeat. Sic Psal. 58. Sagittae tuae infixae sunt mihi. Et Psal. 119. Configet in timore tuo carnes meas: a iudiciis enim tuis timui. Malach. 3. Vos configitis me. dixi, in quo configimus te, seu vim facimus? Celebre vero illud est dictum Zachariae 12. et Iohan. 19, Videbunt in quem confixerunt, aut transfixerunt: quod Evangelista de infixione lanceae in latus Christi intelligit. Sed de hoc verbo aliquid dicemus in Infigo. CONFIRMARE, per metaphoram significat aliquando constabilire in bono proposito aut pietate, ut Psalm. 51.


4157. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 90 | Paragraph | SubSect | Section]

CONFITERI, Nonius vult esse necessitatis cuisdam: profiteri vero, ultroneae voluntatis. Plurimus autem usus huius verbi est in Sacris literis, habetque varias significationes et phrases, in quibus praedicti discriminis nulla ratio habetur. Primum enim simpliciter testari significat. ut Ioannis 1. Baptista confessus est, et non negavit, et confessus est. Matt. 7. Tunc confitebor illis, nunquam novi vos: id est, certo et liquido affirmabo Tit. 1. Confitentur se nosse Deum, factis autem negant. Vicinum huic significationi est illud dictum, Si quis me fuerit confessus coram


4158. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 91 | Paragraph | SubSect | Section]

fuerit me esse verum ac unicum mundi servatorem, vicissim et ego eius partes in extrema die coram caelesti patre agam, mecum illum in vitam aeternam traducens. Secundo, significat agnitionem et confessionem peccati aut culpae coram Deo: in quo sensu valde crebro in libris Moysis reperitur. Et Iosua dicit ad Acham: Confitere quid feceris. Psal. 32. Dixi, confitebor adversum me iniquitatem meam, et tu remisisti iniquitatem peccati mei. Sic Pharisaei dicuntur venisse ad baptismum Iohannis, confitentes peccata sua: id est, agnoscentes et testantes se vere ab eo argui falsae


4159. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 91 | Paragraph | SubSect | Section]

peccati aut culpae coram Deo: in quo sensu valde crebro in libris Moysis reperitur. Et Iosua dicit ad Acham: Confitere quid feceris. Psal. 32. Dixi, confitebor adversum me iniquitatem meam, et tu remisisti iniquitatem peccati mei. Sic Pharisaei dicuntur venisse ad baptismum Iohannis, confitentes peccata sua: id est, agnoscentes et testantes se vere ab eo argui falsae doctrinae, et peccatricis naturae ac vitae. Confiteri enim, est agnoscere crimen, quod tibi obiicitur. Iacob. 5, etiam de mutua offensarum confessione et deprecatione dicitur: Confitemini alterutrum


4160. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 91 | Paragraph | SubSect | Section]

agere Deo. Confessionis vocem facere audire. Psal. 26. Ut confessionis vocem faciam audire, et narrem omnia mirabilia tua. ubi Psaltes semetipsum exponit. Confessionem dare Deo, Esaiae 10. Confessionem adducere in templum, Ieremiae 33. Vocem confessionis immolare Deo, Ionae 2. Adolete de fermento confessionem, Amos 4: id est, confitemini Deo de vestra immundicie. Alii exponunt de sacrificio fermentato. Confessionis pontifex, Hebr. 3. Considerate Apostolum et pontificem confessionis nostrae Christum IESUM: id est, doctrinae ac religionis principem et


4161. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 91 | Paragraph | SubSect | Section]

habetur de corroboratione statuarum idololatricarum. Postea admodum crebro per metaphoram ad animi confirmationem transfertur, cum vel impii fiunt in suo malo instituto animosiores ac pertinaciores, vel etiam pii ardentiores ac consolatiores. sic Dominus mandat Mosi, ut confortet ac corroboret Iosuam, nempe verbo, promissionibus ac miraculis ipsius. Sic et ipsemet Deus hortatur Iosuam cap. 1, ut semet confortet ac corroboret. Creberrimus omnino usus est huius phraseos in hac


4162. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 91 | Paragraph | SubSect | Section]

ad animi confirmationem transfertur, cum vel impii fiunt in suo malo instituto animosiores ac pertinaciores, vel etiam pii ardentiores ac consolatiores. sic Dominus mandat Mosi, ut confortet ac corroboret Iosuam, nempe verbo, promissionibus ac miraculis ipsius. Sic et ipsemet Deus hortatur Iosuam cap. 1, ut semet confortet ac corroboret. Creberrimus omnino usus est huius phraseos in hac significatione, Iudic. 20. 2. Sam 11. 1. Sam. 4. 1. Par. 28 Sic dicitur David confortari in


4163. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 92 | Paragraph | SubSect | Section]

in hac significatione, Iudic. 20. 2. Sam 11. 1. Sam. 4. 1. Par. 28 Sic dicitur David confortari in Deo, 1. Sam. 30. id est, spe certa Dei fretum, magno esse animo, ac in rebus recte praeclareque agendis strenue pergere. Sic Ionathan dicitur confortare manum Davidis in Deo, 1. Sam. 23. pro, verbo Dei eum confirmare. Sic confortari manus alicuius, 2. Sam. 2. Zach. 8. Sic et Psal. 27 dicit, Confortetur et confirmetur cor tuum, et spera in Deum. Plerunque autem talibus locutionibus describitur vera


4164. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 92 | Paragraph | SubSect | Section]

id est, colliget pios, primum in Ecclesiam vocando eos, ad veram doctrinam: deinde etiam in vitam aeternam. Allusio autem est in ista loquutione ad dispersionem Israelitarum, tempore captivitatis Babylonicae, et postea factam qualemcunque recollectionem tempore instauratae Hierosolymae. Sic Iohan. 11. Christus dicitur esse passus, ut filios Dei dispersos congreget in unum: id est, omnes electos ex omnibus partibus mundi, primum ad cognitionem Dei, seu in veram Ecclesiam congreget, postea etiam in vitam aeternam. Sic Christus dicit se habere etiam alias oves, quas sit adducturus ut


4165. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 95 | Paragraph | SubSect | Section]

enim et sacramenta praebent testimonium nostrae conscientiae et animae, quod sit Deo accepta et purificata. Verum magis probatur Lutheri sententia, quod significet stipulationem, ut supra in Baptismo exposui. Saepe coniungitur conscientia cum mente et corde, de quibus phrasibus alibi forte. 1. Iohan. 4 dicitur: Fiduciam habemus, si nos non damnat cor nostrum, scimus quod maior est Deus corde nostro. ubi cordis damnatio idem plane esse videtur, quod conscientiae accusatio ac damnatio: cui damnationi verbo Dei ac merito Christi resistimus. Deus enim per verbum et sacramenta testatur, se


4166. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 96 | Paragraph | SubSect | Section]

Psalmo 119. Testimonia tua viri consilii mei Esa. 40. Quis vir consilii eius, indicavitque illi: id est, eius consiliarius fuit? cuius ille unquam consilio indiguit? Proiici aliquem a suo consilio, Iob 18, interpretantur aliqui, pro destitui consilio. In consilio Dei stare, bis reperitur. Ierem. 23, quod est, in senatu aut consultatione Dei esse. Est ibi verbum Sed סוד, non עצה,


4167. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 96 | Paragraph | SubSect | Section]

comedere in conspectu. A conspectu regis poni decretum, Dan. 3, pro ab ipso etiam rege. Sic et A conspectu regis egredi verbum, Esther 1: pro, promulgari nomine regis sententiam. Ante conspectum non ponere Deum, Psal. 86: pro, non timere eum. Multo vero aliter accipitur Iob 16. Confregit me confractione ante conspectum confractionis: id est, crebris perpetuoque sibi succedentibus confractionibus aut afflictionibus. In conspectu alicuius aliquid esse, saepe idem valet quod in potestate. ut Ierem. 40. Omnis terra in conspectu tuo est, ad locum qui bonus et rectus


4168. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 96 | Paragraph | SubSect | Section]

gentes, Esaiae 41: pro, subiecit ei gentes. Sic et Gen. 20 et 47. In conspectu tuo est omnis terra. Aliquando explicari alicui aliquid. Exod. 19. Posuit in conspectu eorum omnia ista verba: id est, proposuit eis, explicavit eis. Stare in conspectu alicuius, alias significat resistere ei, ut Iosuae 21. Et non stetit vir in conspectu eorum: pro, nemo potuit eis repugnare. Aliquando significat precibus irae Dei resistere, ut Ierem. 18. Recordare Domine, quod in conspectu tuo steterim, ut loquerer pro eis bonum. Denique in conspectu alicuius stare, significat ei ministrare aut


4169. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 96 | Paragraph | SubSect | Section]

est summa felicitate, atque adeo etiam ipso aspectu Dei frui. Mittere nuncios ante conspectum suum, Luc. 9. pro, ante se. Gloriari in conspectu Dei, 1. Corinth. 1. pro, in iudicio. Humiliari in conspectu Dei: id est, metu ac timore eius: Iacob. 1. Suadere cordi in conspectu Dei, 1. Iohan. 3. id est verbo ac veritate Dei placare, quietamque aut tranquillam reddere conscientiam nostram, quod Deus sit nobis propitius. hoc est quod Paulus dicit, Iustificati fide pacem habemus. Concurrit autem crebro haec loquutio cum Coram, Ante, et In facie, de quibus alibi.


4170. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 97 | Paragraph | SubSect | Section]

quoque ipsa et interitus omnium rerum est quasi quaedam earum completio. Verbum Graecum τελέω, a fine venit. Finitur autem tum id quod perficitur tum id quod aboletur. Esa. 38. Per diem usque ad noctem consummasti me. Sic Consummare oculos viduae, Iob 31, pro perdere: dum enim afflictos orantes diu expectare, et in nos habere intentos oculos patimur, veluti defatigamus ac perdimus eorum oculos: de qua re in voce Oculi. Num. 6. Ut eos repente consummen. Prover. 22. Et virga irae eius consummabitur. Consummare sermonem, aut aliquid


4171. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 97 | Paragraph | SubSect | Section]

6. Ut eos repente consummen. Prover. 22. Et virga irae eius consummabitur. Consummare sermonem, aut aliquid aliud, est finire. 1. Sam. 11. et Esa. 33. Consummare civitates, Matthaei 10. est perambulare omnes civitates docendo, quasi perficere omnes in hac parte. Consummari Scripturas, Ioh. 19, pro fieri aut perfici ea omnia, quae scripturae passim praedixerunt. Consummationemfacere, est plane ac prorsus perdere. Ierem. 5. Ascendite muros eius, consummationem plane non feceritis: id est, ne omnes iugulaveritis, sed aliquos relinquite vivos aut superstites. Iere. 30.


4172. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 97 | Paragraph | SubSect | Section]

aut perfectionem deducere potuerint. Verbum autem utrobique idem est, nempe τελειόω et τελέω. Sensus ergo esset, plene esse sacrificatum ac perlitatum. Sed ille alter sensus magis convenit ipsi textui Iohan. 19. CONSUMERE, pro perdere, absumere, est verbum praecedenti tum sono tum scriptione vicinum, tum denique significatione quoque saepissime concordans. Videte ne a vobis invicem consumamini, Galat. 5. Esai. 10. Ab anima usque ad carnes consumet: pro, omnia perdet. Consumi aliquos


4173. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 97 | Paragraph | SubSect | Section]

de qua praesertim in Levit. 5. 13. et passim alibi disseritur. Contaminari igitur externa ista immundicie, aut pollui putabantur Iudaei, si cadaver attigissent, aut aliquid immundum comedissent, ut saepe in Numeris et Levitico habetur. Sic nolebant sacerdotes intrare in praetorium Pilati, Ioh. 18, ne contaminarentur, sed munde comederent Pascha. Sic Christus negat, ea hominem contaminare, quae intrent per os, sed quae ex corde exeant. Deus quoque dicitur contaminare tabernaculum, aut templum suum, cum id non defendens, ab impiis prophanari patitur. Sic et haereditatem suam


4174. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 98 | Paragraph | SubSect | Section]

sunt ex contentione: periphrasis Hebraea est, pro contentiosis aut incredulis, qui verbo ac veritati Dei contradicebant. Similes sunt phrases: Qui ex fide, qui ex praeputio, qui ex circumcisione, etc. pro, fideles, praeputiati, circumcisi, etc. Vir contentionis meae. Iob. 31: pro, meus adversarius. Eadem phrasis est etiam Iud. 12 Esaiae 41. 50, et Ierem. 15. de qua forte etiam in voce Litis aut Rixae disseretur. CONTERO, significat confringo in minutas partes. Sicut autem supra dixi de Confringo et Concido, sic et hoc verbum per


4175. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 98 | Paragraph | SubSect | Section]

prorsus in nihilum rediget. Haec eadem contritio cordis aut spiritus indicatur etiam Esaiae 48, hac similitudine, Sicut leo contrivit omnia ossa mea. Quin et Thren. 3 contritionem vocat. Paulus 2. Cor. 2 et 7, dolorem et tristiciam secundum Deum: Petrus primae quinto, humilitatem animi: Iohan. primae quarto, timorem vocare videtur. Conteri propter alicuius contritionem, Ier. 8, est, propter eius calamitates dolore summo affici. Clamorem contritionis suscitabunt, Esaiae 15: pro, horrendum et miserandum, qualis in ingenti clade exoriri et excitari solet. Deducere et reducere


4176. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 98 | Paragraph | SubSect | Section]

Clamorem contritionis suscitabunt, Esaiae 15: pro, horrendum et miserandum, qualis in ingenti clade exoriri et excitari solet. Deducere et reducere homines ad contritionem. Psal. 90: id est, in extremas miserias, ac mortem ipsam. In contritione alicuius ridere aut laetari. Iob 31. Prov. 1: est, in aliena calamitate secure gaudere, aut certe ea non affici. Sic, dies contritionis. Transiens contritio, Psal. 57. In umbra alarum tuarum spero, donec transeat contritio. Contritio post contritionem, Iere. 44. Contritio super contritionem, Ezech. 7:


4177. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 98 | Paragraph | SubSect | Section]

Ezech. 7: pro, crebrae calamitates et clades. Contritiones mortis circumdederunt me, 2 Sam. 22, pro, gravissimae tribulationes. Paulo aliter eadem locutio accipitur 1. Sam. 5. Erat contritio mortis in tota civitate: pro, lues aut pestis lethalis. Prae contritionibus purgant sese, Iob 41: pro, ob ingentia pericula et terrores soluitur eis aluus, CONTESTARI, est in Sacris literis docere, aut serio graviterque monere aliquem, de Deo ac eius voluntate, cum obtestatione aut


4178. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 99 | Paragraph | SubSect | Section]

Num. 27: ubi populus rixatus est cum Moyse et Deo, flagitans aquam. Harum aquarum et litis fit mentio etiam Psal. 81, et 106. CONTRARIUS, id est adversarius. Levit. 26. Incedam adversus vos in furore contrario. Num. 22. Perversa est via tua, mihique contraria. Iob 7. Quare posuisti me contrarium tibi, et factus sum mihimet ipsi gravis? Coloss 2. Chirographum quod erat contrarium nobis: id est, extreme adversum, repugnans et noxium nobis. CONTRISTO, significat proprie dolore afficio. Sed verbum hoc per synecdochen aut metalepsin ad varias


4179. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 99 | Paragraph | SubSect | Section]

ego non contristavi. Sic et 2. Corinth. 7 accipitur, Contristati estis ad poenitentiam: pro, dolore affecti, et perterrefacti accusatione legali. Herodes dicitur Matth. 14, et Marc. 6, contristatus, quod iuraverat filiae se ei daturum quicquid illa petierit, et quod ea postulaverit caput Iohannis. Videtur autem simulata contristatio fuisse. Praecedit enim clare in Matthaeo, quod voluerit quidem eum interficere, sed metuerit vulgus, magnifaciens Baptistam. Verum de eo loco vide caput de Synecdoche aut Metalepsi, in Regulis generalibus. Aliquando de tristicia cum scandalo coniuncta


4180. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 99 | Paragraph | SubSect | Section]

ossa dicuntur conturbata. Sic dicitur Psalm. 42. Anima mea quare conturbas me? Et Psal. 88. Terrores tui conturbant me. Alias de graviore aaliqua afflictione: ut Psalm. 46. Conturbatae sunt gentes Et Ezech. 12 Comedes panem tuum in conturbatione: id est in afflictione. Sic Iob 25 queritur, se ab omnipotente esse conturbatum. Alias significat ordinem, et tranquillum bonumque rei statum confundere ac tollere. Sic Achab obiicit Heliae 1. Reg. 18 quod conturbet Israelem: et propheta vicissim tyranno. Sic et Paulus Romanorum 1. et 5. item Act. 15 obiicit


4181. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 101 | Paragraph | SubSect | Section]

iubet nos eum diligere, confiteri, celebrare, timere ac amare ex toto corde. Ponitur ergo cor pro anima rationali. Hinc dicit Scriptura: Lacerate corda vestra, non vestimenta vestra, Ioel. 2. Et, Populus hic labiis me honorat, cor autem eorum procul est a me. Vult enim Deus, sicut recte ille scribit, potissimum pura mente coli, cum et ipse mens sit. Sic dicitur, Corde creditur ad iustitiam, Rom. 10. Hinc etiam dicuntur purificari et mundari corda sanguine et passione


4182. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 101 | Paragraph | SubSect | Section]

ut, Cor durum male habebit in novissimo. et, Qui amat periculum, peribit in eo: Eccles. 3, Ambulare in, aut post duritiem cordis, Ier. 7. 13. 16. Sic forte illud, Indurari cor Pharaonis: id est, pertinax reddi, in Exodi 11. Et, Gentium cor indurari, ut pugnent contra Israel, Ios. 11. Sic Esai. 46, Audite me duri corde: pro, pertinaci animo. Declinans et rebelle cor, Ier. 5: id est, animus Deo rebellis et adversus. Non raro vota, desideria et cogitationes ipsas videtur declarare: ut, Ubi thesaurus tuus, ibi et cor tuum: id est, affectus et cogitationes tuae.


4183. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 101 | Paragraph | SubSect | Section]

cor Dei: id est, qualem Deus sibi optabat. Idem valet, secundum cor alicuius aliquid facere. Effundere cor coram Deo: id est, vota, gemitus, ac desideria sua intima, Psal. 62, Thren. 2. Pro intellectu: ut Psal. 95, Errantes corde. Sapiens corde est Deus, Iob 9. Sic saepissime cordis sapientia et intelligentia praedicatur. Sic et Exo. 31 dicitur Deus replevisse quorundam corda sapientia, ad excogitandum omne opus, etc. Sic et in sequentibus capitibus artifices tabernaculi sapientes corde vocantur. Contra etiam, cum allqui dicuntur


4184. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 102 | Paragraph | SubSect | Section]

qua significatione dicitur aliquem suum Cor percutere, ut Davidem, cum abscidit laciniam vestimenti Saulis, 1. Sam. 24, aut cum numeravit populum, [1.] Sam. 28. Item damnare aliquem cor suum, 1. Iohann. 3. ubi simul monet Apostolus, pluris esse faciendum iudicium Dei, nos per verbum et sacramenta sua absolventis, quam conscientiae accusantis et condemnatis. Cum saepe Deus dicitur Scrutari, probare et explorare, intueri aut cognita habere corda nostra, videtur significare tum ingenium


4185. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 102 | Paragraph | SubSect | Section]

ut Deut. 32. Ezech. 40. Ponite cor vestrum ad omnia quae dixi, etc. pro, attendite, animadvertite. Sic ponere cor super antemurale, Psal. 48. Super greges Prov. 27. Pone cor tuum ad semitam per quam ambulasti Ier. 31. Annon posuisti cor tuum super servum meum? Iob 1. pro, annon considerasti eum? Sic 2. Sam. 18. Dan. 1. Hag. 1. Aliquando tamen simpliciter dicitur Ponere, subintellecta voce cordis, ut Iud. 19. Iob. 4. Quae locutio in eodem sensu accipitur. 1. Sam. 9. Asinis, quae perierunt, ne apponas cor tuum. 1. Sam. 25. Ne apponat Dominus


4186. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 102 | Paragraph | SubSect | Section]

48. Super greges Prov. 27. Pone cor tuum ad semitam per quam ambulasti Ier. 31. Annon posuisti cor tuum super servum meum? Iob 1. pro, annon considerasti eum? Sic 2. Sam. 18. Dan. 1. Hag. 1. Aliquando tamen simpliciter dicitur Ponere, subintellecta voce cordis, ut Iud. 19. Iob. 4. Quae locutio in eodem sensu accipitur. 1. Sam. 9. Asinis, quae perierunt, ne apponas cor tuum. 1. Sam. 25. Ne apponat Dominus meus cor super virum impium: pro, ne commoveatur ob impium: pro, ne commoveatur ob iniuriam huius mali hominis, seu non curet eum. Sic et Proverb. 14. Vidi,


4187. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 102 | Paragraph | SubSect | Section]

non de mutua concordia plurium dici: sed de una certa ac constanti piorum sententia, qua sint Deo suo adhaesuri et servituri, ac ne quaquam duplici corde futuri, vel huc atque illuc vacillaturi aut claudicaturi. Cum corde alicuius esse aliquid, est, eum cogitare, in animo habere, sentire. Ios. 14. 1. Par. 28. Sic et 2 Par. 29 dicitur, Est cum corde meo, percutere foedus cum Domino: id est, cogito, in animo habeo. Sic et in corde alicuius aliquid esse, Deut. 5. 1. Reg. 8. Vade fac quicquid est in corde tuo. 2. Sam. 8. Caeterum Alicuius cor cum altero esse, aut non esse,


4188. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 102 | Paragraph | SubSect | Section]

Domino: id est, cogito, in animo habeo. Sic et in corde alicuius aliquid esse, Deut. 5. 1. Reg. 8. Vade fac quicquid est in corde tuo. 2. Sam. 8. Caeterum Alicuius cor cum altero esse, aut non esse, Iud. 16, significat eum amare, aut non amare. Auferre cor, et Absque corde, Hoseae 7. Iob 12. alias vecordem, id est, stultum: alias prorsus trepidum significat. Dicit enim Iob, quod Deus aufert cor capitum populi. Dissolutum cor, Ios. 2. Sic iuvenis carens corde: pro stulto, vecorde, Proverb. 7. Cor alicuius concidere, 1. Samuel. 17: pro, perterrefieri ob Goliath. Sic et


4189. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 102 | Paragraph | SubSect | Section]

1. Reg. 8. Vade fac quicquid est in corde tuo. 2. Sam. 8. Caeterum Alicuius cor cum altero esse, aut non esse, Iud. 16, significat eum amare, aut non amare. Auferre cor, et Absque corde, Hoseae 7. Iob 12. alias vecordem, id est, stultum: alias prorsus trepidum significat. Dicit enim Iob, quod Deus aufert cor capitum populi. Dissolutum cor, Ios. 2. Sic iuvenis carens corde: pro stulto, vecorde, Proverb. 7. Cor alicuius concidere, 1. Samuel. 17: pro, perterrefieri ob Goliath. Sic et Homerus de timente dicit, quod ei cor in genua deciderit. Sic et Cor alicuius


4190. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 102 | Paragraph | SubSect | Section]

Caeterum Alicuius cor cum altero esse, aut non esse, Iud. 16, significat eum amare, aut non amare. Auferre cor, et Absque corde, Hoseae 7. Iob 12. alias vecordem, id est, stultum: alias prorsus trepidum significat. Dicit enim Iob, quod Deus aufert cor capitum populi. Dissolutum cor, Ios. 2. Sic iuvenis carens corde: pro stulto, vecorde, Proverb. 7. Cor alicuius concidere, 1. Samuel. 17: pro, perterrefieri ob Goliath. Sic et Homerus de timente dicit, quod ei cor in genua deciderit. Sic et Cor alicuius aliquem dereliquit, Ezech. 11. Psalm 40. Debilitari cor,


4191. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 103 | Paragraph | SubSect | Section]

brutorum est in cornibus, ita hominum in brachiis. Illa porro vocabula ab uno animali aut homine, ad totum regnum traducuntur, quasi et illud habeat sua brachia et cornua. Secundo, aliquando dignitatem, aut etiam ornatum significat: quia (ut dixi) cornua sunt etiam ornamenta animalium. Sic Iob ait cap. 16, se suum cornu in pulverem abiecisse. Tertio, significat etiam non raro ipsamet regna. Sic Dan. 7. de quatuor, et postea de decem cornibus disserit: intelligens per ea, mundi regna, praesertim quatuor Monarchias. ubi per cornu parvum


4192. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 105 | Paragraph | SubSect | Section]

ipsum inter gentes male audierit. Sic idem queritur, dolorem suum esse coram se semper: Psal. 34. Et ignominiam suam esse cora se omni die, Psal. 44. id est, quasi excarnificare se. 1. Sam. 20. Quod est peccatum meum coram patre tuo? pro, contra eum. Sic et illud Iohan. 10. Quotquot venerunt ante me, recte Contra exponi potest. De quo dicto vide in verbo Venio. Septimo, Caedicoram aliquo: pro, ab aliquo. Deuter. 28. Dabit te Iehova caesum cora inimicis tuis: pro, ab inimicis tuis. Populus Israel caesus est coram servis David. 2. Sam. 18. Sic et 1.


4193. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 106 | Paragraph | SubSect | Section]

CORROBORARE, est aliquem robustiorem efficere, sive id fiat in corpore, sive in animo, sive etiam in externis rebus aut praesidiis. Psal. 89 et Ierem. 1. Act. 1. Virtute indui ex alto. Nec tantum Deus corroborare dicitur, sed et homines. ut Deut. 1. Exhortare et corrobora Iosuam: ipse enim terram dividet Israeli. id est, confirma eum verbo ac promissionibus Dei. Corroborari aliquem, aut cor eius, saepe significat bono, forti, ac infracto esse animo, et praesertim fide firma in Deum munito ac constabilito. Sic dicitur Psal. 27. Expecta Dominum, et


4194. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 106 | Paragraph | SubSect | Section]

corrumpi, ut Gen. 6. Omnis caro corruperat viam suam: pro, extreme degeneraverat in pessimum statum, ac flagitia foedissima. Soph. 3, leguntur Iudaei mane surrexisse, et corrupisse omnia opera sua. CORRUPTIO, saepe simpliciter peccatum, iniustitiam, aut malum culpae significat. ut Iob 33. Ista facit Deus, ut avertat animam hominum a corruptione, et illustretur luce viventium. Sic 2. Petr. 2. Servi corruptionis. Et, In captivitatem corruptionis. Et in praecedenti Capite, Qui fugerant corruptionem concupiscentiae. Saepe etiam quamvis calamitatem aut malum poenae denotat.


4195. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 106 | Paragraph | SubSect | Section]

iustitia mea, Genes. 30. Cum interrogaverit te filius tuus cras, Deut. 6. Aliquando etiam tantum vicinum, aut iamiam imminens tempus denotat, perinde ac cito. ut Esa. 22. et 1. Cor. 15. Edamus et bibamus, cras enim moriemur: id est, citissime, ut quidem nos prophetae stulte territant. Iosuae 22. Cras dicent filii vestri filiis nostris: pro, paulo post. Sic, Nolite esse soliciti de crastino: id est, de mox sequente ac imminente tempore, Matthaei 6. Dicetur de hac vocula etiam in Hodie. CREO, verbum plerumque ac maxime proprie significat aliquid divina potentia ex


4196. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 107 | Paragraph | SubSect | Section]

physica naturalive ratione ex pessimis satanae filiis et ministris ac mancipiis, filii Dei fiunt: idque quasi prorsus ex nihilo, certe non ex carne ac sanguine, nec ex voluntate viri, sed ex ipsomet Deo. Iohan. 1. Psalm. 102. Populus qui creabitur, laudabit te. Sic Psalm. 51, petit in conversis creari cor novum. Et Paulus etiam valde significanti verbo condendi, quod saepe verbo creationis aequivalet, novam istam hominis pii formationem indicat. ut, Conditus secundum imaginem. Et, Conditi ad


4197. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 107 | Paragraph | SubSect | Section]

torrendo exustis. CRESCERE verbum nihil admodum peculiare habet in Sacris literis, prae Latino sermone. Nam et res corporeae crescere dicuntur quantitate, tum continua, tum discreta: et per metaphoram etiam de reb. incorporeis dicitur, ut honos ac nomen alicuius. Sic Baptista dicit Iohan. 3, Oportere Christum quidem crescere, se autem imminui: non quod Baptista praesentia Christi minor fieret: sed quod praefulgens gloria Christi, ipsum veluti solis splendor lunam aut stellas obscurabat. Quod porro in Genesi dicitur Crescite et multiplicamini, et replete terram: ibidem abunde


4198. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 107 | Paragraph | SubSect | Section]

achzar, peculiari quadam emphasi in Sacris literis usurpatur, pro, acerbo adversario. Proverb. 5. Ne des annos tuos crudeli: quidam interpretantur meretrici. Sed forte rectius accipies de marito adulterae, qui rivalem interficere crudeliter solet: quod ibi Salomon adultero iuveni minitatur. Iob 30. Mutatus est mihi in crudelem. Et Proverb. 17. Angelus crudelis mittatur contra eum: id est, acerbissimus hostis. CRUX, notum instrumentum supplicii est olim quidem Romanis, Graecis ac Iudaeis valde usitatum in puniendis facinorosis: sed in novo testamento, ob reverentiam


4199. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 108 | Paragraph | SubSect | Section]

aciem: 2. Paralip. 13. pro, contra eum. Pugnavit Iehova cum inimicis Israelis: pro, contra. 2. Par. 20. Haec phrasis etiam Latinae et aliis Linguis ignota non est. Cum aliquo aliquid esse: pro, esse eius consilium, opus, aut qualitatem seu naturam. Quod est cum omnipotente, non abscondam: Iob 27. pro, quae Deus facere solet. Cum Iehova est misericordia. Psal. 8. pro, Iehova est misericors. Fuit cum corde Davidis aedificare domum Domino: pro, eius consilium, mens, sententia. 1. Reg. 2. Secretum Iehovae cum rectis: Proverb. 3: pro, notum est illis. Erga. Cum


4200. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 109 | Paragraph | SubSect | Section]

aut communis quaedam ambulatio tantum requiritur, sed summa festinatio ac diligentia, in administrando tam sacro negotio. Currebant, et non mittebam eos: Ierem. 33. Ut gloriari possim quod non in vanum cucurrerim, Phil. 2. Item: Sic curro, non quasi in incertum. 1. Cor. 9. Sic, Cum impleret Iohannes cursum suum. Pro communi omnium Christianorum pictatis studio ponitur non raro. ut, Currebatis bene. Galat. 5. Sic Psal. 119. Viam mandatorum tuorum curram. Currere etiam dicitur sermo Domini, ut cum de eius propagatione agitur. 2. Thess. 3. Orate fratres pro


4201. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 109 | Paragraph | SubSect | Section]

Deo possibili. ut, Beati qui audiunt verbum Dei, et custodiunt illud. Hoc si diceretur de illa perfectissima custodia aut perfectione mandatorum Dei, nemo plane foret beatus, quia eam nemo prorsus praestare potest. Sic hoc verbum Psalmo 119 intelligendum, ubi valde crebro reperitur. Sic et Iohan. decimoquarto dicitur, quod Deus sit ad eum venturus, et cum illo mansurus, qui custodierit sermonem eius. Iohannis porro 17, etiam clarius in hoc sensu accipitur, cum Christus affirmat Apostolos custodivisse sermones Dei. Complectitur autem haec custodia primum conservationem purae


4202. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 109 | Paragraph | SubSect | Section]

aut perfectione mandatorum Dei, nemo plane foret beatus, quia eam nemo prorsus praestare potest. Sic hoc verbum Psalmo 119 intelligendum, ubi valde crebro reperitur. Sic et Iohan. decimoquarto dicitur, quod Deus sit ad eum venturus, et cum illo mansurus, qui custodierit sermonem eius. Iohannis porro 17, etiam clarius in hoc sensu accipitur, cum Christus affirmat Apostolos custodivisse sermones Dei. Complectitur autem haec custodia primum conservationem purae doctrinae: deinde serium studium credendi verbo ac promissionibus Dei, et parendi praeceptis eius. Sic et D. Virgo


4203. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 109 | Paragraph | SubSect | Section]

custodia primum conservationem purae doctrinae: deinde serium studium credendi verbo ac promissionibus Dei, et parendi praeceptis eius. Sic et D. Virgo dicitur custodivisse in corde suo omnia Christi verba. Custodire, pro cavere etiam in aliis linguis dicitur. Custodire animam in vitam aeternam. Iohannis 12, pro conservare: ubi verbum conatus pro effectu ponitur. Custodire Deum, Oseae quarto, Iehovam dereliquerunt custodire: pro, obedire ei. Custodire civitatem, plerunque in bonam partem accipitur: sed nonnunquam etiam in malam reperitur. ut 2. Samuel. 11. Ioab custodivit: pro


4204. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 109 | Paragraph | SubSect | Section]

in vitam aeternam. Iohannis 12, pro conservare: ubi verbum conatus pro effectu ponitur. Custodire Deum, Oseae quarto, Iehovam dereliquerunt custodire: pro, obedire ei. Custodire civitatem, plerunque in bonam partem accipitur: sed nonnunquam etiam in malam reperitur. ut 2. Samuel. 11. Ioab custodivit: pro obsedit civitatem. Psalmo 17, Per verbum labiorum tuorum custodivi vias dissipatoris: pro, cavi, vel etiam cohibui. Custodire aliquando alteri verbo iunctum, simpliciter diligentiam quandam in agendo notat. ut cum dicitur, Custodi ut facias, vel facere, vel faciendo, vel


4205. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 109 | Paragraph | SubSect | Section]

pro, diligenter, serio ac sollicite facias, etc. Custodire animam animabus, et custoditum esse in anima, ut hoc aut illud faciat aut omittat: pro, cavere ne semetipsum perdat, dum hoc aut illud facit aut omittit. Deuter. 4. Custodi animam tuam valde, ne obliviscaris mandatorum. Ios 23. Custodite animas vestras valde, ut diligatis Deum vestrum. CUSTODIA, alias functionem aliquam in templo significat, ut supra dixi: alias, vigilias nocturnas: nam et Iudaei noctem in quatuor custodias, ut Romani in quatuor vigilias, distribuerunt. Hinc illud, A custodia matutina


4206. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 110 | Paragraph | SubSect | Section]

corruptionem. Sic et Numer. 21, Chamos dedit filios suos fugitivos, et filias captivas. De qua significatione plura in verbo TRADERE. Est alioqui etiam propria Regula a nobis proposita, de verbis significantibus permissionem alicuius rei aut actionis. Pro impetrare aliqui exponunt illud 1. Iohan. 5, Si quis viderit fratrem peccantem non ad mortem, oret, et dabit ei vitam. Sed puto illud (Dabit) referendum esse ad Deum, quod Deus exoratus dabit vitam et poenitentiam. Dare et Ponere admodum crebro pro se invicem ponuntur in Sacris, ut prius dixi. Ierem. 5. Dedit eum


4207. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 111 | Paragraph | SubSect | Section]

caput alicuius, 1. Reg. 8. et Ezech. 9. pro, secundum opera sua aliquem iudicare, aut castigare. Aliquem dare ad confitendum: pro, constituere ut celebret ac laudet Deum, in templo et instrumentis Musicis. 1. Paral. 16. Dare servum: pro, constituere. 1. Reg. 9. Dare caesores lignorum, Ios. 9 id est, constituere, efficere. Manus dare alicui, est ei se subiicere: forte quod victi praebent semet vinciendos, aut manus ligandas porrigunt. 2. Paral. 30. Esdr. 10. Contra dare manum in Aegyptios. Exod. 7. percutere eos significat. Verba pulchritudinis dare: Genes. 49. de


4208. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 111 | Paragraph | SubSect | Section]

10. Contra dare manum in Aegyptios. Exod. 7. percutere eos significat. Verba pulchritudinis dare: Genes. 49. de facundia tribus Nephthalim dicitur. Ad mensuram dare, est parce dare. Nam qui large ac liberaliter aliquid donat, non adeo exacte ac scrupulose ponderat, metitur aut numerat. Iohan. 3. Non enim Deus dat ad mensuram Christo Spiritum sanctum. Aliis alioqui dicitur Deus dare pro sua quadam mensura. 1. Corinth. 12. quia omnes ex copia ac plenitudine Christi haurire cogimur. Aliquem dare in animam hostis: pro, in arbitrium aut libitum hostis. Ezech. 16. quia ibi et


4209. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 111 | Paragraph | SubSect | Section]

ac emundate ipsum cor: et omnia externa, in quibus mundandis et purificandis vos tantopere laboratis, sua sponte erunt munda. Dare igitur ibi, idem quod efficere aut convertere declarat. Deo gloriam dare, est glorificare eum corde, timendo ac credendo, et ore eum celebrando: Ierem. 13. Iohan. 7. Seneca epist. lib. 15. epist. 96. Primus Dei est cultus, Deum orare, deinde illi reddere maiestatem suam, reddere bonitatem, sine qua nulla est maiestas. Vis Deum propitiare? Bonus esto. Satis illum coluit, quisquis imitatus est. Dare gladium in manus alicui Exod. 5. accusant


4210. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 111 | Paragraph | SubSect | Section]

dare in aliquem: pro laedere eum, ita ut vel cicatricem habeat, vel etiam aliqua parte corporis mutiletur. Levit. 24. In misericordias dari. Psalm. 106. Dedit eos in misericordias coram omnibus qui eos abduxerunt captivos: id est, effecit ut eorum misererentur. Palatum dare ad peccandum, Iob. 31. pro, permittere ut peccet male dicendo. Dare, pro imputare. Deuteron. 21. Ne des sanguinem innocentem in medio populi tui: pro, ne imputes. Numer. 12 inquit Aaron ad Moysen: Obsecro domine ne ponas super nos peccatum, quod stulte egimus, et quod peccavimus. Dare, pro convertere.


4211. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 111 | Paragraph | SubSect | Section]

manuum suarum, Proverbiorum 31. pro, laudare mulierem ob laboriositatem ac industriam suam, aut etiam ornare eam dignis praemiis. Fortitudinem Deo date, Psalm. 68. pro, celebrate eum de fortitudine sua. Quis dabit, adverbium optantis est: pro, utinam. Quis dabit ut pro te moriar? Sed Iob 14, videtur de re impossibili dici: Quis dabit mundum de immundo? subintellige, Nemo. Verbi huius repetitio intendit significationem: sicut et aliorum. Sic Dando dare, ut Numer. 17. Dando dabis eis possessionem. Et Num. 3. Dati dati sunt a filiis Israel: pro, dono dati, aut penitus


4212. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 112 | Paragraph | SubSect | Section]

Hierusalem: pro, deformata, aut spoliata. Quae omnia supra uberius exposui, in voce Calvicii, Capitis, et Barbae. DECEM, numerus finitus pro infinito haud raro ponitur, sicut et Septenarius, Eccles. 7. Sapientia magis corroborat sapientem, quam decem principes qui sunt in urbe. Iob 19, Decies me confunditis: pro, saepius. Genes. 31, Immutasti mercedem meam decies: pro, saepius. Sic Num. 14, queritur Deus, se iam decies tentatum esse ab Israelitis: pro, saepius. Daniel. 1, dicitur decuplum sapientiae repertum esse in pueris Hebraeis, prae aliis regio sumptu ac


4213. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 114 | Paragraph | SubSect | Section]

creaturis: non delectatur autem, cum nos in eas fiduciam ponimus: non delectatur etiam ita, ut ad eas vim efficaciamque suam et victoriam alliget. DELEO, saepe significat totalem extirpationem gentium: in quo usu etiam apud Latinos scriptores reperitur. Non delebitur ex vobis servus, Ios. 9: pro, semper eritis servi, aut certe semper cogemini servire tabernaculo. De phrasi et re, Deleri ex libro viventium, dicitur in voce LIBER. Deleri peccata, aut iniquitates, Psal. 51: pro, tolli et penitus aboleri. Deleri autem peccata tali quadam phrasi, praesertim


4214. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 115 | Paragraph | SubSect | Section]

sursum, tu autem descendes deorsum deorsum: pro, Ille quidem crescet, tu autem diminuêris in omnibus commodis. Esdr. 9. Cum tu Deus prohibueris ne essemus deorsum propter iniquitates nostras: pro, non voluisti nos ita puniri, et inimicis nostris subiici, ut iniquitates nostrae meruerant. Iosuae 2. Deus facit mirabilia in caelo sursum, et in terra deorsum. DEPONERE, verbum notae et obviae significationis est, ut expositione non indigeat. Deponit potentes de sede, et exaltat humiles: Luc. 1. notus sensus est.


4215. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 116 | Paragraph | SubSect | Section]

magis proprie expiare significat. Exod. 3. 32. Levit, 9. in Num. valde crebrum est, ut cap. 6. 8. 13. 15. 16. 20. 31. Quod eo moneo, quia Hebraea vox multo significantior est. Deprecari faciem alicuius, saepe simpliciter significat eum metuere, revereri, et summe honorare. Iob. 11. Deprecabuntur faciem tuam multi: pro, te suspicient ac reverebuntur. Psal. 45. Filiae Tyri cum munere vultum tuum deprecabuntur: pro, allatis munerib: tuam gratiam favoremque ambient etiam alienigenae. Deprecationem alicuius cadere coram aliquo, aut in conspectu


4216. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 116 | Paragraph | SubSect | Section]

repereris, cum alioqui perpetuo me insecteris, et omnia mea facta vituperes, ut sic nunc me excusare nequeam. Dicitur et Sorte aliquis deprehendi, propterea quod sors plerunque monstrat aliquem, sese ob malefactum, aut etiam alio consilio occultantem. 1. Sam. 14. Et deprehensus est Saul et Ionathan: pro, sors utrumque illorum monstravit. DERELINQUO, aliquando significat simpliciter omitto, aut desino. Oseae 4. Quoniam dereliquerunt custodire Iehovam: pro, intermiserunt, aut etiam prorsus omiserunt, desierunt. Derelinquere Deum, aut eius verbum, est nota loquutio,


4217. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 116 | Paragraph | SubSect | Section]

in illa una re se liberatione Dei privatum, quod non sit amotus calix ille passionis ab eo: non ut desperantes quaerunt, se prorsus ac in universum destitutos esse a Deo. Quod ad huius loci explicationem vehementer prodest observasse, ne quasi desperatio quaedam Christo tribui videatur. Sic et Iosuae 1. Non dimittam, nec derelinquam te. s. in hoc opere et periculo occupandae terrae. Iudic. 6, Nunc autem nos dereliquit Dominus. 2. Paral. 15. Si autem dereliqueritis Dominum, derelinquet vos, quod de plena aut totali desertione accipi potest. Sic et ab hominibus derelinqui dicimur. i.


4218. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 117 | Paragraph | SubSect | Section]

curam suscipias, eumque foveas ac tueare, Derelinquere legem, pactum, aut testamentum Dei: pro, deficere a vera pietate, valde crebrum est in Sacris literis. Vicinum huic est quod supra dixi, Derelinquere Deum. Sic etiam dicitur aliquis verae pietatis desertor, Timorem Domini derelinquere, Iob 6. Derelinqui terram, Isaiae 7. Antequam puer possit eligere bonum, et reprobare malum, deseretur terra, quod nunc fastidis ob duos suos reges. Loquitur de ea desertione, ut se mox explicat, qua Assyrius erat Israelitas abducturus, et terram deserta effecturus. Clausus et derelictus, quasi


4219. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 117 | Paragraph | SubSect | Section]

fuerint deserta, variae etiam huius vocis significationes inde exortae sunt. Primum igitur, Desertum significat solitudines, prorsus hominibus carentes, et incultas. Secundo, significat loca non plane quidem solitaria, sed tamen. incultiora, minusque frequentia quam reliqua erant. Unde Ios. 15, tribui Iuda sex civitates cum suis pagis in deserto attribuuntur. Quod observandum est, ne quis a vero sensu aberret, cum audit in deserto nominari habitationes et opera hominum. In tali deserto Iudaeae praedicavit Ioannes, non in tali ubi nullus mortalium fuit aut vixit: alioqui frustra


4220. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 117 | Paragraph | SubSect | Section]

sed tamen. incultiora, minusque frequentia quam reliqua erant. Unde Ios. 15, tribui Iuda sex civitates cum suis pagis in deserto attribuuntur. Quod observandum est, ne quis a vero sensu aberret, cum audit in deserto nominari habitationes et opera hominum. In tali deserto Iudaeae praedicavit Ioannes, non in tali ubi nullus mortalium fuit aut vixit: alioqui frustra clamasset et concionatus fuisset, nemine audiente. Tertio, Desertum aliquando simpliciter meridiem, aut meridionalem plagam significat: ut Psal. 75. Non ab oriente, non ab occidente, non a deserto montium.


4221. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 118 | Paragraph | SubSect | Section]

instituere, ac diversam domum incolere. Non tamen valet id vocabulum extremam desertionem, ut et non ament aciuvent parentes. DESIDERO, praeter propriam significationem non paucos Hebraismos efficit, quos recensebo. Pro velle ponitur, nempe significantius vocabulum pro remissiore. Ionae 1. Tu Domine sicut desiderasti, fecisti. pro, sicut voluisti. Sic contra vebum Volo remissius non raro, pro vehementiore, nempe pro desidero ponitur. Nomina porro inde deducta, ut Desiderabile, et Desiderium, multo plures obscuras locutiones pariunt. Desiderabile, admodum crebro


4222. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 118 | Paragraph | SubSect | Section]

populi, sunt futura tua, cum tu sis futurus rextotius Israelis? Aliqui intelligunt, Quem tandem desiderat totus Israel, nisi te, sibi in regem? Prover. 3. Omnia desiderabilia tua non aequantur sapientiae, pro, omnia preciosa, omnia grata tibi, et quaecunque habes in deliciis. Sic Threm. 1. et Iob 20. Dan. 11 dicitur Antichristus culturus esse suum Deum Maozim auro, argento, lapide precioso, et omnibus desiderabilibus. Non est finis divitiarum ex omnibus vasis desiderabilib. Nahum 2. Desiderabile argenti sui urtica possidebit: Oseae 9. i. domos sumptuosas, aut intima cubicula, ubi


4223. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 119 | Paragraph | SubSect | Section]

in desolationem erunt: id est, nemini utiles, pereuntibus hominibus sicut si ipsae essent vastatae aut exiccatae. Torrentes desolationis, Isaiae 7. Requiescent omnes in torrentib. desolationum. i. desertorum locorum incultorum, omnia replebunt etiam inculta. Habitare in civitatib. desolatis. Iob. 15. Et habitabitis in civitatib. desolatis, pro, quae prius desolatae et vastatae fuerant, nunc autem a vobis cultae et reaedificatae. Abominatio desolationis praedicitur statura in loco sancto, Dan. 9. 11. 12. quam Machab. lib 1. cap. 2. intelligunt de illa prophanatione


4224. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 119 | Paragraph | SubSect | Section]

a terra. Gen. 17. Ascendit Deus desuper, aut de iuxta Abraham. pro ab Abrahamo. Isa. 14. Onus ipsius desuper humero eorum. pro de humero. Secundo, significat superne Gene. 27. De rore caeli desuper. pro, superne, aut caelitus. Tertio, ponitur pro adiectivo caelestis, aut supernus. ut Iob 31. Abnegasse Deum desuper. pro, supernum, aut caelestem, aut qui habitat in excelsis. Iob 3. Non requirat eum Deus desuper. pro, supernus aut caelestis, seu qui in supernis habitat. DEVOLVO, explicabitur in verbo VOLVO. Nunc pauca quaedam annotabo. Volvere ad aliquem, vel


4225. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 119 | Paragraph | SubSect | Section]

Onus ipsius desuper humero eorum. pro de humero. Secundo, significat superne Gene. 27. De rore caeli desuper. pro, superne, aut caelitus. Tertio, ponitur pro adiectivo caelestis, aut supernus. ut Iob 31. Abnegasse Deum desuper. pro, supernum, aut caelestem, aut qui habitat in excelsis. Iob 3. Non requirat eum Deus desuper. pro, supernus aut caelestis, seu qui in supernis habitat. DEVOLVO, explicabitur in verbo VOLVO. Nunc pauca quaedam annotabo. Volvere ad aliquem, vel super aliquem, significat alicui commendare aliquid. Psal. 22. Devolvit ad


4226. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 120 | Paragraph | SubSect | Section]

עשיך יהוה צבאת שמו Nam mariti aut domini tui, FACTORES tui, Dominus exercituum nomen eius, etiam redemptor tuus, sanctus Israelis, DII universae terrae vocabitur. Item Psalm. penultimo: Laetetur Israel in FACTORIBUS suis. ubi eodem modo de vero creatore agitur. Sic et Iob 35 dicitur: Et non dixit ubi est אלוהי עושי Eoloai Osai. id est, ubi sunt dii mei, factores mei. Et Iosuae 24, Quia dii sancti ipse est. Eodem modo de vero Deo dicitur, extendentes caelos. Isai. 42. 5. Ex quibus exemplis animadvertimus, Spiritum


4227. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 120 | Paragraph | SubSect | Section]

DII universae terrae vocabitur. Item Psalm. penultimo: Laetetur Israel in FACTORIBUS suis. ubi eodem modo de vero creatore agitur. Sic et Iob 35 dicitur: Et non dixit ubi est אלוהי עושי Eoloai Osai. id est, ubi sunt dii mei, factores mei. Et Iosuae 24, Quia dii sancti ipse est. Eodem modo de vero Deo dicitur, extendentes caelos. Isai. 42. 5. Ex quibus exemplis animadvertimus, Spiritum sanctum non ociose aut temere verbum plurale רעשה in creatione hominis Gen. 1 usurpasse, quandoquidem et in


4228. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 122 | Paragraph | SubSect | Section]

inferiorem potestatem habeat, sed sit supra illos ipsos summus Dominus: sicut communi more summum regem, Regem regum vocamus. Rebus quas amplificare volunt, aliquando nomen Dei in genitivo apponunt. Ionae 3. Ninive erat civitas magna Dei, aut Deo: hoc est, longe potentissima, aut magnificentissima. Tale quid forte so nat, quod Nimrod dicitur fuisse robustus venator Domino, aut coram Domino. Sic Genes. 30. Luctationibus Dei luctata sum cum sorore mea. Sic alias saepe reperitur Mons Dei,


4229. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 122 | Paragraph | SubSect | Section]

habitat: ad discrimen regum, aut etiam idolorum et cacodaemonum, qui nec condiderunt caelum, nec ibi habitant. Deum invocare aut timere, seu invocatio aut timor Dei, saepe pro toto eius cultu ponitur. Audire vocem et videre speciem Dei, est eum vere agnoscere. Christus igitur Ioan. 5, cum negat Iudaeos vel vocem Dei audisse, vel speciem vidisse, veram ac spiritualem Dei agnitionem, qua intus in corde eum agnovissent, aut auribus et oculis cordis pernovissent, eis adimit. Loquutio autem sumpta est de medio communis sermonis: quia quae res, et praesertim homines,


4230. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 122 | Paragraph | SubSect | Section]

verae pietatis, et eum invocare, ut, Quaerite Deum dum inveniri potest. Aliquando significat consulere, aut interrogare eum: ut olim soliti sunt tum Iudaei, tum gentiles, consulere de incertis aut futuris, suos deos. Exod. 18. Dei facies, postea in voce FACIES exponetur. Dei opera operari, Ioan. 6. est, facere ea omnia quae Deo probantur, quaeque ille potissimum a nobis exigit. Deus alienus, vocatur quodcunque idolum: sive quod idola non erant dii Israelitarum, sed gentilium: sive etiam, quod alienum aliquando idem ferme significat quod adulterinum, aut insincerum, impurum: sicut


4231. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 122 | Paragraph | SubSect | Section]

quasi dixisset Aaron: Ista est vera ratio colendi eum ipsum Deum, qui nos eduxit ex Aegypto. Verisimile sane est, eos non tam propalam a Deo ipso, qui eos ex Aegypto eduxerat, deficere voluisse, quam certum cultum, qui nondum erat a Deo ordinatus, suo arbitrio ordinare. Affirmat Christus Ioan. 10, etiam illos vocari deos, ad quos verbum Dei factum est. Intelligit autem de gubernatoribus ac doctoribus, ut supra monui. Citat enim Psalm. 8. Deus caeli, Gen. 21, verum aut aeternum Deum significat. Sed contra Deus seculi, 2. Corinth. 4, diabolum: in quibus Deus huius seculi


4232. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 122 | Paragraph | SubSect | Section]

significat. Sed contra Deus seculi, 2. Corinth. 4, diabolum: in quibus Deus huius seculi excaecavit mentem, etc. Coram diis psallere, Psalm 138: pro coram vere piis hominibus, et coram ipsis etiam sanctis angelis celebrare Deum. Producere deum manu sua: pro, fabricare idolum Iob 12. Secura sunt tabernacula eius, qui producit deum manu sua: pro, qui fabricat idola, id est, non metuit Deum, secure vivit, et audacter peccat. De nominibus Dei plenam tractationem, ex verbo Dei collectam, huc ex syntagmate veteris Testamenti meorum charissimorum fratrum Vulgandi et Iudicis


4233. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 122 | Paragraph | SubSect | Section]

45. Pro salute vestra misit me Elohim ante vos in Aegyptum. Cap. 49. Num pro Elohim ego sum? Exodi 2. Recordatus est Elohim foederis. Et cap. 15. Elohe patris mei, et exaltabo eum. Cap. 32 Fac nobis Elohim Deuteron. 10. Ipse est Deus tuus. Iosue 4. (Elohim) Deus sanctus. Iudic. 9. Nunquid possum deserere pinguedinem meam, qua et dii utuntur, et homines? 1. Reg. 10. Quorum tetigerit Deus (Elohim) corda. Psalm. 82. Deus stetit in Synagoga Dei, vel magna. Item hominibus tribuitur, Psal. 82, Ego dixi Elohim Eii


4234. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 123 | Paragraph | SubSect | Section]

24. Iehova benedixit Domino meo. Cap. 25. Dixit Iehova ad Rebeccam. Cap. 26. Benedixit ei Iehova. Cap. 28. Vidit Iehova innixum scalae. Cap. 29. Videns Dominus quod despiceret Liam. Cap. 39. Erat Iehova cum Ioseph. Exodi 4. Dixit Iehova. Capite 6. Et locutus est Elohim ad Mosem, dicens: Ego Iehova, qui apparui Abraham, Isaac et Iacob in (El Schaddai) Deo omnipotente, et nomen meum Iehova non indicavi eis. Hoc est: Patriarchae quidem bene Deum cognoverunt: verum eiusmodi publica, et vulgo etiam nota


4235. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 123 | Paragraph | SubSect | Section]

Scripturam occurrit, nimis operosum esset adscribere. Itaque Lector sciat, ubi Dominus in Latino textu occurrit, plerunque poni Iehova. Esaiae 42 dicitur: Ego Iehova, hoc est nomen meum. Hierem. 33. Haec dicit Iehova, qui facturus est, et formaturus illud, et paraturus. Iehova nomen eius. Ionas 4. Oravit ad Iehova. Psalm. 83. Et cognoscant quia tu, et nomen tibi Iehova, et tu solus altissimus in omni terra. Iudith 9. Dominus nomen est tibi. Iehova etiam alicubi repetitur, ut Exodi 34. Iehova, El, misericors. יהוה אלהים Iehova


4236. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 123 | Paragraph | SubSect | Section]

Deus vester. Et cap. 19. Sanctus sum Dominus Deus vester. Numer. 15. Ego Iehova Elohechem, Dominus Deus vester. Deuteron. 2. Iehova Elohecha, Dominus Deus tuus benedixit tibi. Cap. 3. 4. 5 6. Diligas Dominum Deum tuum et cap. 8. 11. 19. 21. 31. Iosuae 2. 4. 10. 3. Reg. 8. 10. Esaiae 26. Domine Deus noster. Ezech. 7. 20. Ego Dominus Deus. Psalmo 76. Vovete, et reddite Domino Deo vestro, IEHOVA et ELOHIM iunguntur Sophoniae 3. In Iehova non est confisa, neque (Eloheah) ad Deum suum appropinquavit. Iehova Adonai, Habac. 3. Dominus


4237. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 123 | Paragraph | SubSect | Section]

אלהי ישראל. Genes. 33. Invocavit fortissimum Deum, seu potius Deum deûm Israel. Num. 16. El Elohe, Domine Deus spirituum universae carnis. Deuter. 10. Deus magnus. Deut. 33. Deus aeternus. 1. Reg. 10. Deus immutavit cor eius. Esa, 43. Ego (El) Deus Ionae 4. Tu es Deus clemens. Psalmo 77. Quis Deus (El) magnus sicut Elohim. אל אביף, Genes. 49. Deus patris tui erit adiutor tuus. אל ביתאל, Gen. 31. Ego Deus Bethel, quia ibi se Deus revelarat, et


4238. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 124 | Paragraph | SubSect | Section]

Domine, princeps Elohim es. Capite 31. Rachel ad patrem inquit: Ne irascatur (Adonai) Dominus meus. Capite 32. Sic loquimini (Adonai) Domino meo Esau. Cap. 33. Dominus meus novit quod pueri sint teneri. Capite 39. Vidit id Dominus eius, quod esset Iehova cum Ioseph. Item cap. 44. Deut. 10. Dominus dominorum est Iehova. Iud. 6. Gideon tribuit angelo istam appellationem, inquiens: Obsecro (Adone) domine mi, si est Iehova nobiscum. Psalm. 138. In conspectu (Elohim) deorum psallam tibi: ubi intelliguntur potentes.


4239. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 125 | Paragraph | SubSect | Section]

Mosen et Aaron, et eduxit patres nostros de terra Aegypti. DOMINUS IEHOVA, DEUS Israel, vel Dominus Deus Israel, Exodi 34. Tribus vicibus apparebit omne masculinum in conspectu Adonai Iehovae Elohe Israel. Iosuae 10. Dominus Deus Israel pugnabit pro eo. Iud. 11. Dominus Deus Israel subvertit Amorrhaeum, pugnante populo suo Israel Ruth 1. Reddat tibi Dominus pro opere, ut plenam mercedem recipias a Domino Deo Israel, ad quem venisti, et sub cuius alas confugisti. 1. Reg. 10. Proiecistis Dominum


4240. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 125 | Paragraph | SubSect | Section]

Israel propter servum meum Iacob, et Israel electum meum Hieremiae 11. Dominus Deus Israel. Cap. 30. Haec dicit Dominus Deus Israel. Ezech. 7. Haec dicit Dominus Deus terrae Israel. Et capite 11. Haec dicit Dominus Deus Israel. Cap. 20. Ego Dominus Deus Israel Ioel 3. Laetamini in Domino Deo vestro. Psalm. 72. Benedictus Deus Dominus, Deus Israel, qui facit mirabilia solus. Psalm. 106. Benedictus Dominus Deus Israel a seculo, et usque in seculum. Esdrae. lib. 1. cap. 1. Aedificet domum Domini Dei Israel. DEUS ISRAEL. Esaiae 29.


4241. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 125 | Paragraph | SubSect | Section]

Deut. 17. Cum sederit rex in solio regni, describet sibi Misnae legis huius. Videtur autem utraque vox Hebraea et Graecaidem valere, et ideo huic libro attributa esse, quia est repetitio et veluti secunda ac summaria quaedam propositio totius legis Moysis: sicut Monsterus, olim praeceptor meus, Ios. 8. vertit. Sed de hac voce forte etiam alias, tametsi nulla explicatione indigeat. DEXTERA et SINISTRA, notisimae significationis voces sunt: sed per varios tropos non paucos Hebraismos efficiunt. Nam primum per anthropopathian dextera ad Deum translata, significat potentiam: ut


4242. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 126 | Paragraph | SubSect | Section]

aut stare, significat potenter succurrere et patrocinari. Cootra etiam Satan alicui dicitur stare a dextris alicuius, Psalmo 109. id est, exitio esse ipsi, et eius conatibus. Dextera et sinistra coniuncte aliquando alterutrum latus, aut ominio rem sententiamve ex duabus significat ut Iosuae primo: Neque declines ab eo vel ad dexteram, vel ad sinistram. Sic et libro secundo Samuelis, capite secundo: et Genesis vigesimo quarto, petit servus Abrahami, ambiens Isaaco Rebeccam, sibi certum responsum dari, ut possit ire vel ad dexteram, vel ad sinistram: id est, secum deliberare


4243. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 126 | Paragraph | SubSect | Section]

Ab hoc nomine habent Hebraei etiam verbum Dextrare, sicut et Sinistrare, pro, in alterum latus declinare. Genesis 13, Isaiae 30, 2. Samuel. 14. Dexterare et Sinistrare lapidibus, 1. Paralip. 12, est, perinde feliciter uti dextera, ac sinistra, in iaciendis lapidibus funda. In fine Ionae dicit Deus, esse in Ninive plusquam duodecim myriades, quae nesciant discrimen inter dexteram et sinistram suam; id est. parvi ac omnium rerum ignari pueri et infantes, eoque etiam innocentes. DIABOLUS, Graecum nomen, sicut et daemon, et Satan Hebraicum, usitatissime malignum


4244. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 127 | Paragraph | SubSect | Section]

in genere Christus omnes eius malas artes complectitur: ita Diabolus Graecum venit a calumniando, sive quod nos perpetuo coram Deo et nostra propria conscientia accuset. ut Apocalyp. 12, et in Iobi historia habetur (ob quam causam etiam noster ἀντίδικος, adversarius in litigando, 1. Petri 5 nominatur) sive etiam quod calumniando et homines contra sese invicem concitat, et a vero Deo eiusque religione ac veritate abducit. Complectitur


4245. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 127 | Paragraph | SubSect | Section]

tam varii errores ac corruptelae in religione, et denique etiam mira varietas et inconstantia cogitationum, animi motuum ac tentationum. Praeterea per metaphoram aut similitudinem quandam diabolicae calumniandi malitiae, etiam ad malos homines aliquando haec vox transfertur: sicut Christus Ioan. 6 Iudam vocat diabolum, qui huius sui artificii praeclarum specimen dat, cum unctionem Domini sub specie iuvandi pauperes calumniatur, tanquam intolerabilem luxum ac profusionem eleemosynae ac beneficentiae hominum: sua interim furta ac peculatum quaerens. Porro Paulus Actor. 13 vocat


4246. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 127 | Paragraph | SubSect | Section]

O plene omni dolo, et omni versutia, fili diaboli, inimice omnis iustitiae, non desinis invertere vias Domini rectas. Eodem modo sive per metaphoram, sive propter ipsam etymologiam, solent mali homines et veritati adversantes, etiam Satanae dici. Sic David 2. Samuelis 21, vocat Satanam Ioabum: quia volebat quasi invito rege interficere Semei, deprecantem culpam. Sic et Christus Patrum, dissuadentem passionem, nominat Satanam: Matthaei 18. Sic et 1. Regum 5 dicitur, non adesse regno Satanam, aut malum occursum. 1. Paralip. 21. dicitur Satan impulisse Davidem, ad numerandum


4247. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 127 | Paragraph | SubSect | Section]

tractabuntur. ¶ Haec de nomine Diaboli et Satanae. Nunc ad damus etiam alias varias eiusdem appellationes. Diaboli appellationes sunt: Deus huius seculi. Satan, id est, adversarius, 2. Corinth. 4. Princeps potestatis aeris, Ephes. 2. Potestas tenebrarum, Coloss. 1: Princeps huius mundi, Ioan. 14. Nequissimus, Ephes. 6. Malignus, malus, malum, pravus, πονηρὸς, Leo rugiens, Catulus leonis, Tentator, Matth. 4. Leviathan, id est, additamentum roboris, aut robustum: propter augmentum potestatis suae, accedens ex lapsu hominis: Serpens


4248. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 127 | Paragraph | SubSect | Section]

aut robustum: propter augmentum potestatis suae, accedens ex lapsu hominis: Serpens magnus et antiquus, qui erat in Paradiso, Genes. 3. Serpens tortuosus, propter varietatem fraudum. Accusator, Apocalyp. 12. Certe, quia regnat in mari huius mundi, agens impiorum corda quo ei libet: de quo Iob 40. Calumniator: Psalmo 71, Et humiliabit calumniatorem. id est, mendacem accusatorem qui nos accusat, et conscientiam in his confundit quae recte gessimus, et Deo placent: tum quae male gessimus, supra modum exaggerat, utrobique onerosissimus et importunissimus. Draco, propter crudelitatem:


4249. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 128 | Paragraph | SubSect | Section]

propalam indicatur, hanc esse vim illius Dicere. Inquit enim Psaltes: Ipse dixit, et facta sunt: ipse PRAECEPIT, et constiterunt, per posterius (Praecepit) declarans illud prius (Dixit.) Aliqui altius hic scrutantur maiestatem, quasi illud Dicere sit generatio filii: et volunt illud Dicere, cum Iohannis λόγος verbum conferre. quasi filius ideo dicatur verbum, quia pater dicendo ipsum, creavit caelum et terram. Verum cum unusquisque debeat in sua sententia abundare, aut de eaplane certus esse: ego ipsis suam interpretationem relinquam, et hanc


4250. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 128 | Paragraph | SubSect | Section]

potentiae suae. id est, potente. Tale igitur creativum dicere flagitat Centurio a Christo, inquiens: Dic tantum verbum. Praeterea illa eorum opinio potest esse fundamentum multorum enthusiasmorum. Promittere, Deuteronomii sexto: Quemadmodum dixit Dominus tibi. Sic pro verbo Promittendi ponitur Iohannis decimosexto: Non dico vobis, quod ego sim oraturus pro vobis: ipse pater diligit vos. id est, non volo vos abducere a perpetuo ardore precandi, hac in ani pollicitatione: quasi ego solus sim vobis omnia precando impetraturus, vobis stertentibus, et non una precantibus: aut quasi pater non


4251. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 128 | Paragraph | SubSect | Section]

vobis stertentibus, et non una precantibus: aut quasi pater non amet vos, nec vobis ad eum accessus eiusque gratia pateat. Interea non simpliciter nego, me oraturum pro vobis. Respondere: Et dixit Iehosua ad populum, Non poteritis, etc. Et dixit populus ad Iehosuam, Nequaquam: Iosuae 21. 24, pro, respondit. Genes. 22. Et dixit ad eum Abraham, et dixit, Ecce ego. id est, respondit, Significare; Exodi 18, Et dixit Ietro ad Moysen. pro, adventum suum ei significavit per nuncios. Numer. 20. Sic dicit frater tuus Israel, Ipse nosti, etc. pro, haec tibi


4252. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 128 | Paragraph | SubSect | Section]

6. et Galat. 3. Item aliquoties quum hominis doctrinam Dei autoritati opponit, ut illa isti cedat: ut 1. Corinth. 9, et Galat. 1. DIES, non tantum in Sacris, sed et in prophanis, alias significat tempus quo sol est supra horizontem, quam Mathematici diem artificialem vocant. Sic Ionas dicitur fuisse in ventre ceti tres dies et tres noctes. Alias totum tempus quo sol prorsus circumvoluitur circa terram: quam Mathematici naturalem diem appellant. Sic numerantur dies Genesis 1, Et factum est vespere et mane: ubi Vespere complectitur sequentem noctem, et Mane sequentem


4253. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 129 | Paragraph | SubSect | Section]

Primo autem die Hebdomadae aut sabbathi coactis discipulis ad frangendum panem: id est, ad communicandum. Aliquando Dies significat quasi commodum quoddam tempus, aut occasionem: quando quidem dies actionibus destinata est, et nox quieti, omniaque rectius interdiu aguntur. Sic dicit Christus Iohannis 9, Me oportet operari opera eius qui misit me, donec dies est. id est, donec adest tempus et commoditas divinitus ad hoc ordinata, aut donata. Prorsus simili figura dicitur, Ambulate dum lucem habetis: Iohannis 12. Hunc tropum nonnihil explicat Dominus Iohannis 11. Si quis ambulat in


4254. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 129 | Paragraph | SubSect | Section]

destinata est, et nox quieti, omniaque rectius interdiu aguntur. Sic dicit Christus Iohannis 9, Me oportet operari opera eius qui misit me, donec dies est. id est, donec adest tempus et commoditas divinitus ad hoc ordinata, aut donata. Prorsus simili figura dicitur, Ambulate dum lucem habetis: Iohannis 12. Hunc tropum nonnihil explicat Dominus Iohannis 11. Si quis ambulat in die, non offendit, quia lucem huius mundi videt: Si quis autem ambulaverit nocte, offendit, quia lux non est in eo. Roman. 13. Sicut in die honeste ambulemus, abiicientes opera tenebrarum. Porro per metaphoram


4255. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 129 | Paragraph | SubSect | Section]

aguntur. Sic dicit Christus Iohannis 9, Me oportet operari opera eius qui misit me, donec dies est. id est, donec adest tempus et commoditas divinitus ad hoc ordinata, aut donata. Prorsus simili figura dicitur, Ambulate dum lucem habetis: Iohannis 12. Hunc tropum nonnihil explicat Dominus Iohannis 11. Si quis ambulat in die, non offendit, quia lucem huius mundi videt: Si quis autem ambulaverit nocte, offendit, quia lux non est in eo. Roman. 13. Sicut in die honeste ambulemus, abiicientes opera tenebrarum. Porro per metaphoram saepe dies pro cognitione Dei ac tempore gratiae


4256. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 129 | Paragraph | SubSect | Section]

Consilium agitat impius contra iustum, frenditque contra eum dentibus suis: Dominus ridet eum, quia videt venire diem eius, id est, tempus exitii ac poenarum. Longitudo dierum: pro, vitae longitudine. Psalmo vigesimoprimo: Dedisti ei longitudinem dierum, usque in seculum et seculum. Sic et Iob duodecimo dicitur, in longitudine dierum esse intelligentiam aut peritiam. Psalmo 91. Longitudine dierum saturabo eum. In die qua: pro, eo tempore, aut ex quo. Numer. tertio: Hae sunt generationes Moysis et Aaron, in die qua locutus est eis Dominus. pro, cum, aut ex quo. A diebus in


4257. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 130 | Paragraph | SubSect | Section]

ad diem Christi. extrema dies intelligitur. Eodem modo et in sequenti Capite. Dies alicuius, non raro de exitu eius accipitur. ut Psalmo trigesimoseptimo: Quoniam prospicit quod veniat dies eius. Et libro primo Samuelis, capite vigesimosexto: Aut dies eius veniat, et moriatur. Sic Iob decimo octavo inquit, Super diem illius obstupescent: pro, super mirabilem exitum. In Novo testamento saepe iteratur simili phrasi, Nondum venerat hora eius. Dierum postremitas, id est, postremi dies: alias de tempore primi adventus Christi intelligitur, quia ibi finiebantur tempora Veteris


4258. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 131 | Paragraph | SubSect | Section]

invenies illum pro, post multos dies: id est, post longum tempus revertente nave habebis lucrum. Alii de seminatione in solo humido, quia in illis aestibus tales agri sunt fertiles. parvus diebus. Iob 32. parvus sum diebus, vos autem decrepiti. pro, minore aetate sum quam vos. Plenus dierum, aut satur dierum. Hierem. 6. Senex cum pleno dierum. Satur dierum, Genes. 35. 1. Paralip. 23. 29. Mortuus est satur dierum. Res diei, pro demenso. Exodi 5. Perficite opera vestra rem diei


4259. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 131 | Paragraph | SubSect | Section]

pro, a luce per unam diem artificialem. Palmares, aut Pulmarum dies, Psal. 39. pro, dies paucos aut breves, quos scilicet non perticis aut orgyis vel ulnis metiare, sed vel uno palmo dimetiri queas. Veloces dies. pro, cito praetervolas aetas. Dies velociores radio textoris Iob. 7. Dies mei velociores cursore praeterierunt cum navibus, cum aquila volante ad escam: Iob nono. id est, vita mea celerrime praetervolat. Uni dies, pro paucis. Genesis 27. Habitavit cum eo dies unos. id est, aliquot, aut paucos. Abbreviare dies, Psalmo 102. Matthaei vigesimoquarto:


4260. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 131 | Paragraph | SubSect | Section]

39. pro, dies paucos aut breves, quos scilicet non perticis aut orgyis vel ulnis metiare, sed vel uno palmo dimetiri queas. Veloces dies. pro, cito praetervolas aetas. Dies velociores radio textoris Iob. 7. Dies mei velociores cursore praeterierunt cum navibus, cum aquila volante ad escam: Iob nono. id est, vita mea celerrime praetervolat. Uni dies, pro paucis. Genesis 27. Habitavit cum eo dies unos. id est, aliquot, aut paucos. Abbreviare dies, Psalmo 102. Matthaei vigesimoquarto: et contra Adiicere, apponere, multiplicare, prolongare dies: Psalm. 61. pro, decurtare


4261. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 131 | Paragraph | SubSect | Section]

interficiam fratrem meum Iacobum. Sic Genesis 47. Et appropin quaverunt dies ut moreretur Israel. Sic dies venire, pro singulare aliquod tempus instare. Sic et Genesis 29. Completi sunt dies mei, ut ingrediar ad illam. Consumere dies in bono: pro, vitam commode ac feliciter transigere. Iob 36. Si servierint Domino, consument dies suos in bono, et annos suos in delectationibus. pro; prospere victitabunt. Debilitata dies, Iudicum decimonono. Dies declinans, Psal. 90. Deficere dies, Psalm. 101. pro, ad exitum tendere. Dimidiare dies: pro, ad medium temporis


4262. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 131 | Paragraph | SubSect | Section]

Debilitata dies, Iudicum decimonono. Dies declinans, Psal. 90. Deficere dies, Psalm. 101. pro, ad exitum tendere. Dimidiare dies: pro, ad medium temporis vitae pervenire. Psalmo 55, Viri sanguinum et dolosi non dimidiabunt dies suos. Fuit dies: pro, quadam die. Iob 1. 2. Regum 4. Et fuit dies, et venit illuc. Loquuntur dies: pro, homines qui multos dies vixerunt. Iob 32 Dies loquentur, et multitudo annorum reddet notam sapientiam. Numerare dies. Psal. 90. Sic nos erudias numerare dies nostros, et adferemus cor sapiens. pro, si nos


4263. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 131 | Paragraph | SubSect | Section]

101. pro, ad exitum tendere. Dimidiare dies: pro, ad medium temporis vitae pervenire. Psalmo 55, Viri sanguinum et dolosi non dimidiabunt dies suos. Fuit dies: pro, quadam die. Iob 1. 2. Regum 4. Et fuit dies, et venit illuc. Loquuntur dies: pro, homines qui multos dies vixerunt. Iob 32 Dies loquentur, et multitudo annorum reddet notam sapientiam. Numerare dies. Psal. 90. Sic nos erudias numerare dies nostros, et adferemus cor sapiens. pro, si nos docueris expendere iram tuam, et in timore tuo nostram mortalitatem considerare, sic demum fiemus sapientes.


4264. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 133 | Paragraph | SubSect | Section]

afficere animum alicuius, Genes. 27. pro, cruciare. Angustias dilatare, Psal. 25, significat crescere difficultates: tametsi ibi sit Tribulationes. Angustiae apprehenderunt me, sicut angustiae parturientis: Isaiae 21. id est, tales cruciatus. De ore angustiae removere, Iob 36. pro, liberare. Verum de hoc Hebraismo dilatationis et angustiae, postea in nomine LATITUDO adhuc quaedam. DILECTIO, charitas et amor, haud ita multum in Sacris literis differunt: tametsi Grammatici, et etiam ipse Cicero, dicant plus esse amare quam diligere. Aliqui autem


4265. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 133 | Paragraph | SubSect | Section]

quem illa aliquid cum desiderio quaerit et appetit ad fruendum, per quem et fruitur eo, et cum quadam sua vitate interiore amplectitur, et conservat adeptum. Hunc affectum distinguere possis varie. Alius enim est amor Dei erga nos, quo ille adeo dilexit mundum ut unigenitum traderet pro nobis. Ioan. 3. et quo nos dilexit in dilecto. Cum igitur Scriptura praedicat dilectionem aut amorem Dei, plerunque intelligit de paterno favore Dei erga nos, sicut Iohannes in primae quarto inquit: In hoc est charitas, non quod nos dilexerimus Deum, sed quod ipse dilexit nos. Sic et Rom. 5. Papistae


4266. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 133 | Paragraph | SubSect | Section]

Hunc affectum distinguere possis varie. Alius enim est amor Dei erga nos, quo ille adeo dilexit mundum ut unigenitum traderet pro nobis. Ioan. 3. et quo nos dilexit in dilecto. Cum igitur Scriptura praedicat dilectionem aut amorem Dei, plerunque intelligit de paterno favore Dei erga nos, sicut Iohannes in primae quarto inquit: In hoc est charitas, non quod nos dilexerimus Deum, sed quod ipse dilexit nos. Sic et Rom. 5. Papistae autem plerunque ad sua opera et merita erga Deum hanc vocem et eius dicta trahunt. Ex hoc porro amore aut dilectione duae figuratae significationes exoriuntur.


4267. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 133 | Paragraph | SubSect | Section]

hanc vocem et eius dicta trahunt. Ex hoc porro amore aut dilectione duae figuratae significationes exoriuntur. Alias enim ad causam efficientem vox haec redit: ut cum ibidem Deus dicitur Charitas, id est, autor, effector et approbator verae charitatis. Alias ad effectus suos prolabitur. ut 1. Ioan. 3. Videte qualem charitatem dedit nobis Deus, ut filii Dei nominemur. Charitas hic pro beneficio ex charitate profluente ponitur, causa pro effectu, ut opere diligere. Sic et Ro. 5, dicitur dilectio Dei diffusa esse in cordibus nostris per Spiritum sanctum. id est, effectus, indicium, aut


4268. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 133 | Paragraph | SubSect | Section]

integritatis esse, non quod perfectissimum reddat hominem, ut Papistae interpretantur: sed quod conservet unitatem ac coniunctionem fratrum. Quod Gregorius eleganter hisce verbis exponit: Charitatis est proprium, nutrire concordiam, servare composita, coniungere dissociata, etc 1. Ioan. 4 dicit, perfectam charitatem eiicere timorem foras: quod recte tum de Dei charitate erga nos intelligimus (cum enim eam credimus, ut idem ibidem affirmat, fiduciam concipimus in die iudicii) tum etiam de nostra charitate erga Deum. nam dilectio cum servili timore consistere nequit.


4269. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 134 | Paragraph | SubSect | Section]

Dei: id est, perversum rerum carnalium studium, efficere ac gignere dissidium cum Deo, parare nobis eius iram, et alienare nos ab ipso. Filius dilectionis. Coloss. 1. Deus transtulit nos in regnum filii dilectionis suae. id est, sibi dilectissimi. Diligere opere, non tantum verbo, 1. Iohan. 3, est vere diligere, ita ut etiam effectus verae charitatis, id est, beneficentia erga proximum adsit: non tantum simulate amare, ubi solummodo verbis proximum demulcemus. Amores in plurali, accipitur de amatoriis: sed per metaphoram ad spiritualia transfertur. Recordari amorum,


4270. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 134 | Paragraph | SubSect | Section]

2. Tim. 4. Demas me reliquit, diligens praesens seculum. Erasmus, amplexus. Pro effectu charitatis seu beneficentia accipitur 2. Cor. 2. Confirmate in eum charitatem. id est, praestate ei re ipsa hoc beneficium. Sic et Hebr. 6, charitas aut dilectio vocatur beneficentia in pauperes. Sic 1. Ioan 3. inquit: Videte qualem dilectionem aut charitatem nobis pater dedit, ut filii Dei vocemur. id est, quantae dilectionis munus. Sic et Rom. 5. Charitas Dei est effusa in corda nostra, per Spiritum sanctum. id est, effectus aut munus charitatis, nempe ingentia dona Spiritus sancti. Qui


4271. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 134 | Paragraph | SubSect | Section]

praestiterit, ut plus Deum dilexerit quam suas opes. ubi verbum Diligere omnino tantum de quadam amica compellatione accipi necesse est. vide Synecdochen, aut Metalepsin. Diligere verbo et lingua, est externo sermone ac gestu dilectionem simulare. Diligere opere et in veritate, 1. Ioan. 3, est re ipsa ac serio diligere. Diligere apparitionem aut adventum Christi, 1. Tim. 4. pro, expetere ac desiderare: causa pro effectu ponitur. Quae. n. amamus, ea desideramus, expetimus et expectamus. Dilectionis Deus dicitur, subintellige autor, effector; amator et approbator, 2.


4272. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 135 | Paragraph | SubSect | Section]

et imbibistis, aut attulistis inde ex utero matris. Discere igitur significat, tali natura, animo aut ingenio praeditum esse: ac ponitur verbum verbale pro verbo reali: sicut et infra verbum DOCEO. Sic Ioan. 8 dicit Dominus: Vos ex patre diabolo estis, et opera quae apud eum vidistis facitis. ubi videre non simplex videre, aut per oculos discere significat: sed in natura ipsa habere implantatam diabolicam malitiam, aut semen, aut imaginem. DISCIPLINA, Latinis plerunque doctrinam aut


4273. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 135 | Paragraph | SubSect | Section]

excitatis salutaribus gubernatoribus. Fratres nostri dissolverant cor nostrum: Deut. 11. pro, absterruerant nos, ne proficisceremur in terra promissam. 2. Sam. 17. Ipse etiam filius, filius virtutis, cuius cor est ut leonis, liquescendo liquefiet, aut dissolvetur. id est, perterrefiet. Sic Iosuae 2. Dissoluti sunt a facie vestra. Iosuae 14. Dissolverunt corpopuli. pro, iniecto terrore langue fecerunt et fregerunt eos. Psalm, 73. Dissoluunt, et loquuntur malitiose calumniam. pro, dissolutos reddunt pios verbis impiis. Esther 4 dicitur, Populus eius regionis dissolvebat manus


4274. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 135 | Paragraph | SubSect | Section]

nostri dissolverant cor nostrum: Deut. 11. pro, absterruerant nos, ne proficisceremur in terra promissam. 2. Sam. 17. Ipse etiam filius, filius virtutis, cuius cor est ut leonis, liquescendo liquefiet, aut dissolvetur. id est, perterrefiet. Sic Iosuae 2. Dissoluti sunt a facie vestra. Iosuae 14. Dissolverunt corpopuli. pro, iniecto terrore langue fecerunt et fregerunt eos. Psalm, 73. Dissoluunt, et loquuntur malitiose calumniam. pro, dissolutos reddunt pios verbis impiis. Esther 4 dicitur, Populus eius regionis dissolvebat manus populi Iuda; pro, absterrebat, debiles et


4275. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 135 | Paragraph | SubSect | Section]

absterrebat, debiles et languidas reddebat, ne strenue agerent quod debebant, in aedificanda Hierosolyma, et instaurando templo. Isaiae 13. Omnes manus dissolventur. id est, languebunt, quasi si paralysi nervi essent laesi. Significat aliquando etiam alioqui fractum, et adversis obrutum. ut Iob 16 dicitur: An dissoluto a sodali suo convicium. pro, an afflictionibus et calamitatibus prostrato et obruto par est amicos conviciari, cum eum consolari deberent? Significat etiam perire et consumi, Psal. 39. Liquescere aut dissolui facis, veluti tinea desiderabile hominis. id


4276. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 135 | Paragraph | SubSect | Section]

id est, consumis, perdis. Psal. 22. Cor meum sicut cera liquescit in medio mei. id est, perit, absumitur. Dissolui, est aliquando mori. Phil. 1. Quia cupio dissolui, et esse cum Christo. Nam vita est coniunctio corporis et animae: quare mors est dissolutio illorum. Sic 1. Io. 3. Christus venit, ut dissoluat opera diaboli. DIVIDERE verbum varios Hebraismos gignit, quorum aliquos recensebo. Divisisse dicitur Deus marc rubrum, Psal. 136. id est, viam transversam per eum sinum fecisse. Dividere et Metiri, occupare significat.


4277. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 136 | Paragraph | SubSect | Section]

ab aliis. Sicut dicit Christus Matth. 24, Lucae 12, quod Dominus dividet, aut potius dissecabit, διχοτομήσει infidelem servum: id est, eius conditionem ac praemium separabit ab aliis. Sic Deuteron. 29 legitur, Dividet eum Dominus in malum. Et Iosuae 18, Dividite vos in ea: id est, dividite vobis terram. Sic Iliad. 1. Τῶν γ' ὡς βουλεύσατε διέτμαγον, dissecti sunt, id est, a sese mutuo discesserunt. Germanica quoque est locutio, Sich unter


4278. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 136 | Paragraph | SubSect | Section]

verbum verbale aut noticiae, pro reali ponitur. Docere. Deo attributum, significantius est, sicut aliae voces, quam alias. Psal. 142. Doce me facere voluntatem tuam, id est, iuva, rege me, et sis ipse in me ad tam praeclaram rem efficax. Sic spirituale ac internum Docer, Iohan. 6, non solam institutionem significat. Sic et David celebrat Deum Psal. 18 et 144, quod doceat manus suas ad praelium: pro, validas et efficaces in bello faciat, eisque successum det. Sic et Psal. 16 dicitur simili tropo, Notas mihi fecisti vias vitae: pro,


4279. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 137 | Paragraph | SubSect | Section]

Sic et Hier. 9 dicit Deus ad prophetam: Habitatio tua in medio doli. id est, inter dolosos. In dolo aliquid facere: Iud. 9. Misit nuncios in dolo: id est, dolose. quae phrasis admodum crebra est. Scriptura virum simplicem, iustum ac sincerum depingens, dicit non esse in ore eius dolum: Ioan. 1, de Nathanaele. et 1. Pet. 2, de ipsomet Christo. Contra autem Paulus dicit, Elymam magum esse plenum omni dolo. Observandum tamen est: quod ad carentiam doli piorum attinet. nam dolus sinceritati opponitur. Dolosos ergo vocat Scriptura, quos aliquando Duplices corde: ut Iacob 4.


4280. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 138 | Paragraph | SubSect | Section]

coriaceum cingulum circa lumbos. Dominus verborum ac negociorum, Exodi. 24, dicitur is qui habet lites aut controversias, seu dubia aliqua. talem iubet Moyses discessurus, accedere ad Aaronem et iudices. Domini excelsorum, Num. 21. pro incolis aut habitatoribus ponitur. Domini terrae, Iob 31. Si animam dominorum terrae afflixi. Domini terrae, cultores eius aut rustici vocantur. Dominus alicuius boni, dicitur nonnunquam is qui eo indiget. Proverb. 3. Ne prohibeas bonum â domino suo, cum id praestare possis pro, succurre egentibus, cum potes. ¶ Hactenus de


4281. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 138 | Paragraph | SubSect | Section]

137, ut indicetur ille esse summus omnium aliorum Dominus. Quare Christus vocetur Dominus, declaravi supra in voce DEI. Venire in nomine Domini: id est, eius iussu ac benedictione: idque ita, ut eius tantum, non tuam gloriam, utilitatem aut commodum quaeras. Psalm. 119, et Matthaei ac Iohannis 5. Cum hominibus tribuitur, alias honoris causa tantum eis datur: ut Exod. 32, Ne irascatur Dominus meus, quia scit hunc populum esse in malo. Sic Ioan. 12 dicunt Graeci ad Philippum: Domine volumus videre Iesum. Alias ratione iuris, regiminis aut possessionis. Sic Gen. 42. dicunt


4282. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 138 | Paragraph | SubSect | Section]

eius iussu ac benedictione: idque ita, ut eius tantum, non tuam gloriam, utilitatem aut commodum quaeras. Psalm. 119, et Matthaei ac Iohannis 5. Cum hominibus tribuitur, alias honoris causa tantum eis datur: ut Exod. 32, Ne irascatur Dominus meus, quia scit hunc populum esse in malo. Sic Ioan. 12 dicunt Graeci ad Philippum: Domine volumus videre Iesum. Alias ratione iuris, regiminis aut possessionis. Sic Gen. 42. dicunt filii Iacob: Locutus est ille vir Domini terrae duriter nobiscum. Et Galat. 4. dicit, Infantem sub tutoribus existentem, esse nihil ominus dominum omnium. Et


4283. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 138 | Paragraph | SubSect | Section]

ne insolescas. Alii, si cupiditas regnandi te invaserit, ne deserveris tuam functionem, aut pristinam vocationem, sed potius in pristina sorte mane. Dominum diei aut noctis. Sol dicitur datus in dominium diei, et Luna noctis: id est, ut regat ac illustret diem et noctem. Dominium caeli, Iob 38, aliqui intelligunt de vi ac efficacis solis, et aliorum luminum, in terram ac terrestria. Nunquid pones dominium caeli in terra? pro, num tu efficies, ut sicut nunc caelum dominatur terrae, ita posthac terra caelo intentet vim suam? Dominari alicui, significat etiam praevalere, ac


4284. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 139 | Paragraph | SubSect | Section]

domus, non tantum unius aedificii aut heri familia, sed et tota aliqua cognatio: ut Exodi 12, Secundum domos patrum Item totae tribus, ut saepe habetur Dominus Iuda. Nonnunquam et tota Israelitica gens: ut, Dominus Iacob, aut Israel. Domus Dei saepe significat ipsam religionem, Iohan. 2. Psal. 69 Zelus domus Domini comedit me. Aliquando Ecclesia aut ipsi pii vocantur domus Dei: ut Hebr. 3 dicitur, Nos esse domum Dei. Sic ibid. Moyses dicitur fuisse fidus in tota domo Dei. Ut scias quomodo te oporteat versari in domo Dei, 1. Timoth. 3. Sic


4285. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 139 | Paragraph | SubSect | Section]

domo Dei. Ut scias quomodo te oporteat versari in domo Dei, 1. Timoth. 3. Sic Christus dicitur esse magnus Pontifex super domum Dei, Hebr. 10. pro, super Ecclesiam. Iudicium a domo Domini incipit, 1. Pet. 4. id est, castigatio a vere piis inchoat, et progreditur ad impios. Domus patris, Ioh. 14, In domo patris mei multae mansiones sunt: ipsum regnum caeleste et habitatio Dei viventis vocatur. Domicilium nostrum e caelo, 2. Cor. 5 vocat Paulus naturam instauratam, seu hominem prorsus renovatum. DONEC adverbium, non semper solet se extendere ultra aliquam metam,


4286. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 139 | Paragraph | SubSect | Section]

seu hominem prorsus renovatum. DONEC adverbium, non semper solet se extendere ultra aliquam metam, sed saepe tantum usque ad illam, affirmat aut negat aliquid factum esse, existere aut fore, non vero contrarium postea esse subsequuturum denotat. Tale est illud: Non cognovit Ioseph Mariam, donec peperit primogenitum filium. Item: Non reversus est coruus, donec exiccatae sunt aquae. Item: Sede a dexteris meis, donec ponam inimicos tuos scabellum pedum tuorum: affirmat Christum tandiu regnaturum, non negat postea. Habet etiam saepe quasi amplificativam quandam vim, ut


4287. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 139 | Paragraph | SubSect | Section]

expectabunt. Verum de consimili obscuritate Adverbiorum et Praepositionum, reperies aliquid infra in USQUE, POST, et in Regulis Universalibus, de vocibus metas significantibus. Aliquando hoc idem adverbium significat Potius, aut quid simile. Matth. 5. Donec praeterierit caelum et terra, iota unum et apex unus non peribit. id est, potius interibit caelum et terra, quam iota unum de Scriptura. DONUM, rem donatam significat, et alias quidem eleemosynam. 2. Cor. 8. Ut in hoc quoque dono abundetis. Alias ipsam iustificationem, Rom. 5, Donum per gratiam. Nam etiamsi


4288. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 139 | Paragraph | SubSect | Section]

reperies aliquid infra in USQUE, POST, et in Regulis Universalibus, de vocibus metas significantibus. Aliquando hoc idem adverbium significat Potius, aut quid simile. Matth. 5. Donec praeterierit caelum et terra, iota unum et apex unus non peribit. id est, potius interibit caelum et terra, quam iota unum de Scriptura. DONUM, rem donatam significat, et alias quidem eleemosynam. 2. Cor. 8. Ut in hoc quoque dono abundetis. Alias ipsam iustificationem, Rom. 5, Donum per gratiam. Nam etiamsi aliqui ibi per donum intelligant Spiritum sanctum: tamen Paulus mox manifeste ostendit,


4289. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 140 | Paragraph | SubSect | Section]

27. Ezechielis 29, nominatim regem Aegypti draconem vocat. inquit enim: Rex Aegypti draco magnus. Eadem figura draco significat ipsum Satanam. Apocalyp. 12 et 20: ut ibi textus prolixius exponit. Antichristum notat Danielis septimo: et Apocalyp. 13. Ponitur draconum vita et interitus, Iob 34. 38. 40 et 41. pro exemplo ingentis potentiae Dei, qui tantas beluas gignat, alat, et interficiat. Forte vero etiam indicantur tyranni praepotentes, quos Deus in hoc ipsum exaltat, ut in eis ostendat potentiam suam. Draconum locus. Psalmo 44 Contrivisti nos in loco draconis. id est, in


4290. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 140 | Paragraph | SubSect | Section]

ipsum exaltat, ut in eis ostendat potentiam suam. Draconum locus. Psalmo 44 Contrivisti nos in loco draconis. id est, in tristi solitudine ac vastitate. Alii, inter impios ac sceleratos, moribus ac vita draconibus similes: ut Kimchi interpretatur, et qui eum sequuntur. Frater draconum fui, Iob 30. pro, draconum naturam et rugitum imitatus sum, deplorando meas gravissimas calamitates ac luctus. Sic Micheae primo dicitur, Faciam planctum sicut draconum. Trahere ventum quasi dracones, Hieremiae 14. de cervis et aliis feris siti ac fame confectis dicitur, ut indicitur summa


4291. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 140 | Paragraph | SubSect | Section]

ut Hieremias quinquagesimo primo, de Babylone dicit: qua phrasi extrema devastatio indicatur. nam istiusmodi foedae beluae in talibus ruinis agunt. DULCESCERE, pro valde placere, delectare aliquem. per metaphoram, a palato et cibis transfertur etiam ad alias res et intellectum. ut Iob 20 dicitur, Dulcescere malum: id est, rem ac consilium pravum. inquitenim: Si dulcescet in eius ore malum, et abscondet illud sub lingua sua, et non dereliquerit illud. Prover 2: Si cognitio dulcuerit animae tuae. Sic Hier. 6: Sacrificia vestra non dulcuerunt mihi. Item Ose. 9, et


4292. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 140 | Paragraph | SubSect | Section]

Gen. 47. Duntaxat terra sacerdotum solummodo non fuit Pharaoni. Num. 12. An duntaxat solummodo Moysi locutus est Deus? DUO, cardinalis numerus, saepe pro magna paucitate ponitur. 1. Reg. 17. En ego colligo duo ligna, ut vadam et eoquam, etc. pro, pauca ligna. Sic Iob 33. Ecce omnia ista fecit Deus duabus aut tribus vicibus cum viro, ut avertat animam eius ab exitio. Duo et duo ingressa sunt ad Noach, Gen. 7, significat bina. Nam quod talis repetitio distributionem significet, alibi dictum est Contra, aliquando etiam pro maiore numero dualitas ponitur


4293. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 141 | Paragraph | SubSect | Section]

ponitur, cuius aliquas locutiones exponam ordine. Duri Domini, pro austeri, imperiosi, crudeles. Isaiae 19, Tradam Aegyptum in manus dominorum duri. In eodem sensu dicitur Levit. 25, In duritia dominari, pro rigide, austere, inclementer. Durus die, qui conflictatur cum fortuna adversa. Iob 30. An non flevi durum die? contristata est anima mea super egenum? Duri facie et corde, dicuntur audaces et impudentes. Ezech. Filii duri facie et duri corde sunt. id est, impudentes: sicut Latini dicunt, perfrictae frontis Isaiae 3. Duritia faciei eorum respondebit illis. pro, superbia


4294. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 141 | Paragraph | SubSect | Section]

pro, acre et pertinax. Darus et malus vir operibus, 1. Sam. 25. pro, difficilis, morosus, tenax. Dura loqui, id est acerba pertinacia: subintelliguntur verba. Psal. 94. Usque quo superbi effutient dura? id est, superba. Psal. 31. Labia quae loquuntur durum Iob 9. Quis dura loquetur, et in pace erit? Sic 1. Sam. 2. Ne egrediatur durum ex ore vestro. id est, superbum, arrogans, iactabundum dictum. 2. Samuel. 19. Durius fuit verbum Iuda, quam verbum viri Israel. pro, superbius et acerbius illis locuti sunt. Sic dura respondere, Genes. 42. Sic


4295. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 141 | Paragraph | SubSect | Section]

verbum Iuda, quam verbum viri Israel. pro, superbius et acerbius illis locuti sunt. Sic dura respondere, Genes. 42. Sic Latini dicunt Os durum. Durum verbum aliquando etiam significat quaestionem difficilem, quae difficulter explicari queat. Verbum durum referebat ad Moysen, Exodi 18 Et Iohan 6 Durus est hic sermo, quis potest eum audire? pro, obscurus est sermo aut doctrina, quis potest eum intelligere? Durum essem oculis alicuius: pro, grave esse alicui, displicere ei Deut. 15. Ne sit durum in oculis tuis, liberum dimittere eum a te. pro eodem prius dixerat, Neque malignum


4296. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 141 | Paragraph | SubSect | Section]

quae sobrietatem mentis operatur, et ubi Spiritus Dei regnat. Haec animi ebrietas, perturbatioque saepe sic exponitur in Sacris literis: Ebrius, sed non a vino. Tertio, Ebrietas aut inebriari significat nonnunquam sufficientem potum aut irrigationem, plene restinguentem sitim. Sic fratres Iosephi, Genesis 45 dicuntur cum eo comedisse, et inebriati esse: id est, satis large et usque ad hilaritatem bibisse. Hag. 1. Bibitis, et non inebriamini. Sic et illud Psalmi accipiendum est: Inebriabuntur ab ubertate domus tuae. Et, Visitasti terram, et inebriasti eam. Augustinus de quacunque


4297. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 142 | Paragraph | SubSect | Section]

Gen. 29. Et vidit, et ecce puteus erat. Ibidem: Et fuit mane, et ecce Lea erat. Exodi 32. Vidi populum hunc, et ecce populus durae cervicis est. Sic Deut. 13. Et ecce veritas. Sic contra, addita negatione absentiam rei indicat. Gen. 32. cum reversurus esset Ruben ad cisternam, et ecce non Ioseph in cisterna erat. Aliquando quasi quaedam expletiva et semiociosa particula est: Et ecce ego dedi tecum Acholiab filium Achisamach, etc. pro, ego sane tibi eum adiunxi socium, etc. Exod. 31. Dixi proxime quaedam non contemnenda de hoc ipso adverbio demonstrandi,


4298. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 143 | Paragraph | SubSect | Section]

2. Civitas regis magni, Domus ac templum Dei: Isaiae 2. Multitudo credentium: Actorum 4. Semen Abrahae: Actorum 3. Vinea Domini Sabaoth: Psal. 79, Isaiae 5. Regina, Vinea electa: Psalmo 44. Vinea Domini exercituum, Germen delectabile: Isaiae 5. Filii Dei, nati ex Deo: Iohannis 1. Filii lucis: Lucae 16 Fideles terrae: Psalmo 86. Civitas Dei: Psalmo 110. Lapides vivi: 1. Petri 2. Promissionis filii: Galat. 3. Ecclesia sanctorum: Psalmo 88. Domus Dei, Atrium Dei: Psalmo 133. Solium David, et regnum eius: Isaiae 9. Populus habitator Zion: Isaiae


4299. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 143 | Paragraph | SubSect | Section]

Actorum decimosexto: Ecclesiae confirmabantur fide. et alibi passim in Actis, et in Epistolis Pauli omnibus, Ecclesiae nomen aliquoties extat. In 1. Petri 5 semel legitur, Salutat vos Ecclesia quae est in Babylone. In posteriore Petri non habetur, quemadmodum et in duabus prioribus Epistolis Iohannis ea non extat: at in tertia ter legitur: Testimonium reddiderunt, etc. in conspectu Ecclesiae: item, Scripsi Ecclesiae: Et rursus, Eiicit eos ex Ecclesia seu congregatione. Et in Apocalypsi saepius reperitur, praesertim 1. 2 et 3. cap. Hac voce etiam autor


4300. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 144 | Paragraph | SubSect | Section]

et peregrini, oves conversae ad pastorem animarum: 1. Pet. 2. Clerus: 1. Pet. 5. videtur enim ea vox hoc loco totam Ecclesiam significare. inquit enim: Neque ceu dominium exercentes adversus cleros, sed sic ut sitis exemplaria gregis. Sortiti fidem preciosam: 2. Pet. 1. Nati ex Deo: 1 Iohan. 3. 4. 5. Filii Dei: 1. Iohan. 5: Rom. 8. 9. Filii Dei viventis: Gal. 4. Filii promissionis et liberae: Gal. 4. Filii Abrahae: Rom. 4. Filii Dei et lucis: 1. Thess. 5. Reges et sacerdotes Dei: Apoc. 1. et 5 Sanctificati: Act. 20, Hebr. 10. Et Iudas: His qui in Deo patre


4301. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 144 | Paragraph | SubSect | Section]

ad pastorem animarum: 1. Pet. 2. Clerus: 1. Pet. 5. videtur enim ea vox hoc loco totam Ecclesiam significare. inquit enim: Neque ceu dominium exercentes adversus cleros, sed sic ut sitis exemplaria gregis. Sortiti fidem preciosam: 2. Pet. 1. Nati ex Deo: 1 Iohan. 3. 4. 5. Filii Dei: 1. Iohan. 5: Rom. 8. 9. Filii Dei viventis: Gal. 4. Filii promissionis et liberae: Gal. 4. Filii Abrahae: Rom. 4. Filii Dei et lucis: 1. Thess. 5. Reges et sacerdotes Dei: Apoc. 1. et 5 Sanctificati: Act. 20, Hebr. 10. Et Iudas: His qui in Deo patre sanctificati sunt, quique in IESU


4302. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 144 | Paragraph | SubSect | Section]

Timoth. 1. Suffero propter electos. Apoc. 1 et 17. Rex regum, et qui cum illo sunt vocati et electi, et fideles. Cohaeredes gratiae: 1. Pet. 3. Haeredes Dei, et cohaeredes Christi: Rom. 8, Gal. 4. Fideles: 1. Corinth. 7. 2. Corinth. 6. 1. Timoth. 5. 6. Iusti: 1. Petri 4. 1.Timoth 1. 1. Iohan. 2. Templum Dei et Spiritus sancti: 1. Corinth. 3. 6. 2. Corinth. 6. Ephes. 2. Crescite in templum sanctum Domino, in quo et vos coaedificamini in tabernaculum Dei. Domus Dei: 1. Pet. 4. Iudicium a domo Domini incipit. 1. Timoth 3. Quomodo oporteat te versari in domo Dei, quae est


4303. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 144 | Paragraph | SubSect | Section]

dicat, Veni. EDERE et BIBERE, pro voluptuariam vitam agere, ponit Christus, cum extremorum temporum luxum notat Luc. 17. Quod genus loquutionis etiam Latinis et Graecis est usitatum. Edere et Bibere. Apoc. 7, est, feliciter vivere. Edere et bibere carnem et sanguinem Christi, Iohan. 6, est fide frui merito Christi, passione carnis ac sanguinis ipsius acquisito. Edere panem cum aliquo, est ius intimae familiaritatis et amicitiae ipsius habere, Psal. 40. Edere panem in regno caelorum, est aeterna felicitate perfrui, Luc. 22. Edere stercora sua, et


4304. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 144 | Paragraph | SubSect | Section]

super principes. Sic Psal. 78: Effunde iram tuam super gentes, quae non noverunt nomen tuum. Ezech. 9: Effundes furorem tuum super Hierusalem. Sic Ezech. 20: Furore effuso regnabo super vos. id est, gravissime vos affligendo. Contra non raro etiam in bonam partem accipitur. ut Ioel. 2 Act. 2: Effundam de Spiritu meo super omnem carnem Sic, Effusa est gratia in labiis tuis Psalmo 45 Effusa ei charitas Dei in cordibus nostris: Rom. 5. Effundere animam, aliquando est deficere in omnibus viribus: ut Io. 30 habetur. Sic Psal. 141. In te speravi ne


4305. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 144 | Paragraph | SubSect | Section]

vos affligendo. Contra non raro etiam in bonam partem accipitur. ut Ioel. 2 Act. 2: Effundam de Spiritu meo super omnem carnem Sic, Effusa est gratia in labiis tuis Psalmo 45 Effusa ei charitas Dei in cordibus nostris: Rom. 5. Effundere animam, aliquando est deficere in omnibus viribus: ut Io. 30 habetur. Sic Psal. 141. In te speravi ne effundas animam meam. Aliquando etiam, idque crebro, effundere animam et cor significat, omnes animi dolores, angustias, sollicitudines et vota indicare alicui, ut supra in ANIMA et COR dictum est. Sic igitur, Psal.


4306. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 145 | Paragraph | SubSect | Section]

Dei a sacerdote indicatum. ELEVARE, pro superbire: 2. Par. 25. Tunc elevavit te cor tuum, ad magnificandum: quae phrasis et Latinis est usitata. ut cum dicimus, Elato animo. Aliquando Elevare cor alicuius, etiam in bonam partem accipitur, de pia magnanimitate: ut 2. Par. 17, de Iosaphat legitur. Aliquando significat liberare: veluti si aliquem in praealtum munitumque locum attolleres, ne a quoquam adiri posset, neve cuiusquam iniuriae obnoxius esset. Psal. 20. Exaudiat te Dominus in die angustiae, elevet te nomen Dei Iacob. Elevare se ad habitandum,


4307. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 147 | Paragraph | SubSect | Section]

dicitur elongare se a nobis, cum nobis non opitulatur. Psal. 38. Deus ne elonges te a me. Psalm. 22. Deus mi, quare elongatus es a me? Sic elongare ab aliquo benedictionem, Psal. 109. Elongare animam alicuius a pace: Thren. 3. Elongari filios alicuius a salute, Iob 5. Elongare dicitur furorem Deus, Isaiae 48, pro, differre poenas, propter nomen suum. Elongari a verbo mendacii, Exod. 23. pro, fugere ac vitare omne mendacium. ELOQUIUM dicitur in Sacris literis saepe de piorum precatione, aut gratiarumactione erga Deum. Effundo eloquium


4308. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 147 | Paragraph | SubSect | Section]

nomen suum. Elongari a verbo mendacii, Exod. 23. pro, fugere ac vitare omne mendacium. ELOQUIUM dicitur in Sacris literis saepe de piorum precatione, aut gratiarumactione erga Deum. Effundo eloquium meum in conspectu eius: Psal. 142. Sic ponere ad Deum eloquium, Iob 5. Dei verbum crebro hac eadem voce notatur. Sic eloquia Dei dicuntur munda, et purgata instar argenti puri, Psal. 12. 18. 105. Eloqui peritus, Isa. 3. pro eloquente. ENCAENIA, quasi renovationes dicas, aut instaurationes. Fuit solennis quaedam festivitas, quam


4309. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 147 | Paragraph | SubSect | Section]

2. tempus enim perpulchre coincidit. Sed utut sese res illa habeat, planum est, laetissimum fuisse festum, in quo beneficia Dei de instaurato templo et conservato ministerio, denique etiam de patefacta et defensa doctrina caelesti, praedicata sunt. Observat id festum una cum Iudaeis Christus, ut Iohan. 10 scriptum est. EO verbum, additum alteri, plerunque augmentum eius actionis significat. et quidem aliquando duplicatur, ut Gen. 8. A quae ibant, et decrescebant. pro, subinde magis magisque decrescebant. Sic Iud. 4 Ibat manus Israel eundo, et dura erat contra Iabin. Ionae


4310. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 147 | Paragraph | SubSect | Section]

ut Iohan. 10 scriptum est. EO verbum, additum alteri, plerunque augmentum eius actionis significat. et quidem aliquando duplicatur, ut Gen. 8. A quae ibant, et decrescebant. pro, subinde magis magisque decrescebant. Sic Iud. 4 Ibat manus Israel eundo, et dura erat contra Iabin. Ionae 1. Mare ibat et intumescebat. pro, magis ac magis crescebant undae. 2. Sam. 15 Ibat David eundo et crescendo. Domus Saul ibat, et attenuabatur: 2. Sam. 3. Sic Iob 1. Filii eius ibant, et faciebant convivia. Ire post Deum, aut idola, est crebra et note significationis loquutio.


4311. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 147 | Paragraph | SubSect | Section]

et decrescebant. pro, subinde magis magisque decrescebant. Sic Iud. 4 Ibat manus Israel eundo, et dura erat contra Iabin. Ionae 1. Mare ibat et intumescebat. pro, magis ac magis crescebant undae. 2. Sam. 15 Ibat David eundo et crescendo. Domus Saul ibat, et attenuabatur: 2. Sam. 3. Sic Iob 1. Filii eius ibant, et faciebant convivia. Ire post Deum, aut idola, est crebra et note significationis loquutio. Ibunt genua tanquam aquae: Ezech. 7. id est, prae imbecillitate non poterunt ferre corpus, sed corruent, quo homines pondus rapiet, sicut aquae. Aliquando hoc verbum


4312. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 148 | Paragraph | SubSect | Section]

quod nudus essem, et abscondi: pro, Ideo timui, ideo abscondi me. Ezech. 23. In via sororis tuae ambulasti, et ponam calicem eius in manu tua. Gen. 6 Repleta est terra iniquitate, et ecce ego perdo eos cum ipsa terra. Propterea. vel idcirco. Gen. 49. Vidit terram quod esset pulchra, ET ioclinavit humerum suum ad portandum. pro, idcirco: Exod. 15 Non poterant bibere aquas, quia amarae erant, et murmuravit populus. Exod. 17. Ubi non erant aquae, et iurgatus est populus. pro, propterea. Num. 14. Quia complacitum est Domino: et introducet nos. pro, ideo, propterea. Isa. 43.


4313. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 148 | Paragraph | SubSect | Section]

quia amarae erant, et murmuravit populus. Exod. 17. Ubi non erant aquae, et iurgatus est populus. pro, propterea. Num. 14. Quia complacitum est Domino: et introducet nos. pro, ideo, propterea. Isa. 43. Quia preciosus fuisti in oculis meis, et dabo hominem pro te. id est, idcirco, propterea. Iohan. 2. Prope erat Pascha Iudaeorum, et ascendit. pro, ideo. Dum. Gen. 7. Et diluvium aquarum fuit. pro, dum venit. Tunc. Gen. 12. Et factum est, cum accederet ad intrandum in Aegyptum: et dixit ad Saram uxorem suam. Gen. 44. Quod si tuleritis et hunc, et acciderit ei mors, et deducetis.


4314. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 149 | Paragraph | SubSect | Section]

qui haec ignores? vel, adeone solus et solitarius hic egisti, ut rem ac factum tantum audire nesciveris? 1. Sam. 20. Non faciet pater meus poni rem parvam aut magnam, et non indicabit mihi: pro, quam non indicet mihi. Sic Isa. 39. Ecce dies veniunt, et auferetur. pro, in quibus auferetur. Iohan. 16. Modicum, et non videbitis me. pro, quo tempore me non videbitis. Mar. 1. Et erat in Synagoga ipsorum homo in spiritu immundo, et exclam avit. pro, qui exclamavit. Mar. 8. Et respiciens dicebat. pro, qui cum respexisset, dicebat. Id est, Gen. 1. Benedixit Deus diei septimo, et


4315. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 149 | Paragraph | SubSect | Section]

formae. Gen. 3. Ponam inimicitias inter te et mulierem, et inter semen tuum. id est, inter eius posteros et te. Recte tamen persemen serpentis, etiam impios intelligas, qui tum Christo et posteris aut sectatorib. eius perpetuo praeliantur: quare eos Scriptura genimina viperarum vocat. Iohan. 10. De bono opere te non lapidamus, sed de blasphemia: et quia cum sis homo, facis te Deum. pro, quia cum sis homo, facis te Deum. Exponunt per illud Et, qualem ei blasphemiam obiiciant. valet ergo idem quod nempe, aut, id est. Sed. Matth. 17. Et non agnoverunt eum. pro, sed. Mar.


4316. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 149 | Paragraph | SubSect | Section]

Et non agnoverunt eum. pro, sed. Mar. 12. Et metuerunt multitudinem. pro, sed. Exodi 1. Et non fecerunt ut praeceperat rex, et vivificaverunt pueros. pro, sed vivificaverunt. Num. 24. Videbo illum, et non modo. pro, sed non modo. Dan. 8. Et non in fortitudine eius. Ierem. 43. Et tulit Iohannam. pro, sed tulit. Psal. 115. Et nos benedicemus. pro, sed nos benedicemus. 1. Sam. 18. Et sit manus Philistinorum in eum. pro, sed. Iohan. 3. Quod vidimus, testamur, et testimonium nostrum non accipitis. pro, sed. Aut: Gen. 26. Qui tetigerit virum istum, et uxorem


4317. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 149 | Paragraph | SubSect | Section]

sed vivificaverunt. Num. 24. Videbo illum, et non modo. pro, sed non modo. Dan. 8. Et non in fortitudine eius. Ierem. 43. Et tulit Iohannam. pro, sed tulit. Psal. 115. Et nos benedicemus. pro, sed nos benedicemus. 1. Sam. 18. Et sit manus Philistinorum in eum. pro, sed. Iohan. 3. Quod vidimus, testamur, et testimonium nostrum non accipitis. pro, sed. Aut: Gen. 26. Qui tetigerit virum istum, et uxorem eius. pro, aut uxorem eius. Exodi 12. Ex ovibus et capris accipietis. pro, aut capris. Exod 20. Non facies tibi sculptile, et ullam similitudinem. pro, aut


4318. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 149 | Paragraph | SubSect | Section]

alere Isaiae 64. Hierem. 42. Iratus es, Et peccavimus. pro, nam peccavimus. 1. Sam. 14. Erat coarctatus valde, Et adiuraverat Saul. pro, nam, etc. Sic forte illud, Benedicta tu in mulieribus, et benedictus fructus ventris. pro, Quia benedictus fructus ventris, etc. Iohan. 2. Manserunt ibi non multos dies, et erat pascha prope. pro, nam erat. Et non, pro ne: Exodi 30. Lavabunt te aqua, et non morientur. pro, ne moriantur. Hierem. 38, Nemo sciet ista verba, Et non morieris. id est, nemini ea dixeris, ne tibimet exitium accersas. Postquam: Levit. 15.


4319. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 150 | Paragraph | SubSect | Section]

eum Dominus de manu inimieorum eius, et de manu Saulis. pro, praesertim. 1. Reg. 11. Salomon adamavit mulieres alienigenas multas, et filiam Pharaonis. pro, praesertim filiam Pharaonis. Quamvis: Iob 11 Homo vacuus efficitur cordatus, et pullus onagri nascetur. pro, quamvis ut brutum, carensque intellectu initio nascatur: vel etiam, quamvis rusticus et sylvestris initio fuerit, tamen poterit tandem fieri sapiens et cordatus. 2. Sam. 9. Et Mephiboseth comedet super mensam meam. pro,


4320. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 150 | Paragraph | SubSect | Section]

efficitur cordatus, et pullus onagri nascetur. pro, quamvis ut brutum, carensque intellectu initio nascatur: vel etiam, quamvis rusticus et sylvestris initio fuerit, tamen poterit tandem fieri sapiens et cordatus. 2. Sam. 9. Et Mephiboseth comedet super mensam meam. pro, nihilominus. Sicut: Iob 5. Homo ad molestiam natus est, et scintillae attollunt se ad volandum. pro, sicut scintillae. Iob 34. Auris probat sermones, et palatum gustat ad comedendum. Quod coniunctio: Genes. 9. Statuam pa ctum meum, et non excindetur terra. pro, quod non excindetur. Genes. 44. Et accipietis


4321. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 150 | Paragraph | SubSect | Section]

nascatur: vel etiam, quamvis rusticus et sylvestris initio fuerit, tamen poterit tandem fieri sapiens et cordatus. 2. Sam. 9. Et Mephiboseth comedet super mensam meam. pro, nihilominus. Sicut: Iob 5. Homo ad molestiam natus est, et scintillae attollunt se ad volandum. pro, sicut scintillae. Iob 34. Auris probat sermones, et palatum gustat ad comedendum. Quod coniunctio: Genes. 9. Statuam pa ctum meum, et non excindetur terra. pro, quod non excindetur. Genes. 44. Et accipietis etiam iustum. pro, Quod si acceperitis etiam iustum. Genes. 47. Pone manum tuam sub foemore meo, et


4322. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 150 | Paragraph | SubSect | Section]

coniunctio: Genes. 9. Statuam pa ctum meum, et non excindetur terra. pro, quod non excindetur. Genes. 44. Et accipietis etiam iustum. pro, Quod si acceperitis etiam iustum. Genes. 47. Pone manum tuam sub foemore meo, et facies mecum misericordiam. pro, iura quod facies, etc. Iosuae 2. Et dabitis mihi signum verum, et vivificabitis patrem. pro, quod vivificabitis. 1. Paral. 17. Annunciavi tibi, et Dominus aedificabit tibi domum. pro, Quod Dominus aedificabit tibi domum: Sicut 2 Sam. 7 expresse habetur. Isa 38. Quam praedicabo, et dixit mihi, et fecit. pro, quam


4323. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 150 | Paragraph | SubSect | Section]

Et patrem deserveritis, et frater noster minimus non sit. pro, Si defuerit frater, et si frater noster non sit, etc. Iudicum 6 Et, est Dominus nobiscum, quare igitur invenerunt. pro, si est Dominus nobiscum. Exod. 12. Et coquendo coctus est. pro, si coquendo coctus est. Sic: Iob 14. Ut lapides comminuuntur aqua, et spem hominis perdis. pro, sic conficis et consumis hominem. sicut lapis in torrente volutatus absumitur, ut restitui instaurarive prorsus nequeat. Psal. 29. Dominus in diluvio sedit, et sedebit rex in seculum. pro, sicut tunc fuit rex et


4324. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 150 | Paragraph | SubSect | Section]

illa a malo suo, contra quod loquutus sum, poenitebit me, etc. pro, Si vero convertetur. Tamen: Desolata erit terra, et consummationem non faciam. Hierem. 4. Neque congregant in horrea, et pater caelestis alit eas. pro, tamen pater alit, Matth. 6. Tametsi: Isti transierunt Iordanem, et Ipse repletus super omnes ripas. id est, tametsi ipse erat repletus. 1. Paralip. 12 Iob 6. Et erit adhuc consolatio mea, et uror dolore. pro, tametsi urar et crucier. Tantisper dum: Numer. 9. State et audiam quid praecipiat Dominus pro, tantisper state, dum audiam. Siuc: Isa.


4325. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 150 | Paragraph | SubSect | Section]

Tamen: Desolata erit terra, et consummationem non faciam. Hierem. 4. Neque congregant in horrea, et pater caelestis alit eas. pro, tamen pater alit, Matth. 6. Tametsi: Isti transierunt Iordanem, et Ipse repletus super omnes ripas. id est, tametsi ipse erat repletus. 1. Paralip. 12 Iob 6. Et erit adhuc consolatio mea, et uror dolore. pro, tametsi urar et crucier. Tantisper dum: Numer. 9. State et audiam quid praecipiat Dominus pro, tantisper state, dum audiam. Siuc: Isa. 10. Non erit Aegypto ullum opus, quod faciet caput et cauda, ramus et iuncus. id est, sive caput


4326. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 150 | Paragraph | SubSect | Section]

pro, vide ut facias. Matth. 5. Ponunt lucernam super candelabrum, et lucet. pro, ut luceat. Matth. 26. Appropinquat hora, et filius hominis tradetur. pro, ut tradatur, aut qua tradetur. Rom. 11. Quis prius dedit ei, et reddetur? pro, ut ei reddi debeat, aut oporteat. Utinam, et Sicut: Iob 16. Et disceptet homo cum Deo, et filius hominis cum amico suo. pro, utinam disceptare posset homo cum Deo, sicut filius hominis cum amico suo. Utique: Genes. 17. Incircumcisus masculus, et exterminabitur. pro, utique exterminabitur. Superfluum interdum est, quod et supra monui, ut


4327. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 151 | Paragraph | SubSect | Section]

et veteri Testamento. Nam ibi verbum בשר bischer significat, laeta, grata ac salutaria nunciare, seu idem quod evangelizare. Et vox בשורה ipsum evangelion, seu laetum gratumque nuncium aut rumorem indicat. Sicut Ioab 2. Samuel. 18, ad Achiam, cupientem nunciare victum interfectumque esse Absolonem, bis inquit, Non esse diem evangelii, seu non fore gratam famam caedis Absolonis Davidi. Quo vero magis agnoscas, vocem Graecam imitari Hebraeam, habes et illud indicium, quod Hebraeo


4328. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 152 | Paragraph | SubSect | Section]

pro tota doctrina, posterius autem pro sola promissione accipitur. Caeterum Romanis 2, videtur ferme solam legem significare, cum dicit, Deum in extrema die iudicaturum homines secundum Evangelium. ¶ Nonnunquam Evangelia vocantur quatuor illae historiae aut libri Matthaei, Marci, Lucae et Iohannis, ut in titulis eorum habetur. Dixi in genere de vocis Evangelii significationibus, nunc addam varias eius appellationes, similitudines: et attributa, seu (ut soleo nominare) phrases huius vocis. Appellationes et periphrases hae sunt: Evangelium regni, Matth. 4. 9. 24. Marc. 1. vocat


4329. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 152 | Paragraph | SubSect | Section]

remissionem peccatorum: denique et transfert nos in aeternum regnum, per passionem Christi nobis paratum; Lucae 22. Cornu salutis: Lucae primo hoc est, regnum, in quo voce ministerii salus per Christum parta annunciatur et applicatur. Aqua viva. item, Fons aquae salientis in vitam aeternam: Ioannis quarto, id est, doctrina adferens veram ac salutarem consolationem sitienti codi, hoc est consternato agnitione peccatorum. Verba gratiae: Luc. 4. explicabat enim Christus prophetiam Esaiae de Evangelio. Vocantur autem Gratiae verba, a forma et effectu. nam gratuitam remissionem


4330. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 152 | Paragraph | SubSect | Section]

enim Christus prophetiam Esaiae de Evangelio. Vocantur autem Gratiae verba, a forma et effectu. nam gratuitam remissionem peccatorum evangelizabat, Christus ac gratiam seu favorem Dei vox Evangelii cuilibet agenti poenitentiam, et credenti in Christum, applicat. Verba vitae aeternae. Iohannis 6. Verba vitae aeternae habes. nam per Evangelii concionem vita, quam Christus suo sanguine meruit, donatur credentibus. Scientia salutis, Luc. 1. est enim doctrina de salute per Christum acquisita, quam exhibet nobis. Veritas: Ioannis 1. Plenum gratia et veritate. Item, Gratia et


4331. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 152 | Paragraph | SubSect | Section]

credenti in Christum, applicat. Verba vitae aeternae. Iohannis 6. Verba vitae aeternae habes. nam per Evangelii concionem vita, quam Christus suo sanguine meruit, donatur credentibus. Scientia salutis, Luc. 1. est enim doctrina de salute per Christum acquisita, quam exhibet nobis. Veritas: Ioannis 1. Plenum gratia et veritate. Item, Gratia et veritas per IESUM Christum facta est: Ioannis 1 hoc est, vera ac certa doctrina de voluntate Dei erga nos ostendens nos merito Christi salvari, et accipi in gratiam. Lux: Matth. 4. Sedentibus in regione umbrae mortis, lux orta


4332. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 152 | Paragraph | SubSect | Section]

nam per Evangelii concionem vita, quam Christus suo sanguine meruit, donatur credentibus. Scientia salutis, Luc. 1. est enim doctrina de salute per Christum acquisita, quam exhibet nobis. Veritas: Ioannis 1. Plenum gratia et veritate. Item, Gratia et veritas per IESUM Christum facta est: Ioannis 1 hoc est, vera ac certa doctrina de voluntate Dei erga nos ostendens nos merito Christi salvari, et accipi in gratiam. Lux: Matth. 4. Sedentibus in regione umbrae mortis, lux orta est eis. Mysteria regni caelorum: Matth. 13. quod etsi in genere de omnibus mysteriis accipi


4333. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 152 | Paragraph | SubSect | Section]

Regnum Dei ibid. Per quos transivi, praedicans regnum Dei. Promissio. Actor. 2. Promissio Abrahae facta, de semine benedicto. Gal. 3. Rom. 5. Non enim per legem contigit promissio Abrahae. Rom. 9. Quorum sunt promissiones, Roman. 15. 2. Pet. 1. Promissa donata sunt nobis. 1. Iohan. 2. Haec est promissio, quam ipse nobis promisit, vitam aeternam. Verbum vitae. Actor. 5 angelus inquit ad Apostolos: Ite, et stantes loquimini in templo populo, omnia verba vitae huius. Philip. 2. Sermonem vitae sustinentes. Verbum fidei, Rom. 10. Sermo salutis, Hebr. 2. Praedicatio


4334. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 152 | Paragraph | SubSect | Section]

aeternam. Verbum vitae. Actor. 5 angelus inquit ad Apostolos: Ite, et stantes loquimini in templo populo, omnia verba vitae huius. Philip. 2. Sermonem vitae sustinentes. Verbum fidei, Rom. 10. Sermo salutis, Hebr. 2. Praedicatio fidei, Gal. 3. Verbum veritatis, Eph. 1. Veritas, 2. Ioh. Qui cognoverunt veritatem. Propter veritatem quae permanet in nobis 3. Ioh. Ut cooperatores simus veritati. Via veritatis, 2. Pet. 2. Praeceptum, 1. Pet. 2. Satius fuisset illis non cognovisse viam iustitiae, quam ubi cognoverunt, converti ab eo quod illis traditum fuit, sancto


4335. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 152 | Paragraph | SubSect | Section]

loquimini in templo populo, omnia verba vitae huius. Philip. 2. Sermonem vitae sustinentes. Verbum fidei, Rom. 10. Sermo salutis, Hebr. 2. Praedicatio fidei, Gal. 3. Verbum veritatis, Eph. 1. Veritas, 2. Ioh. Qui cognoverunt veritatem. Propter veritatem quae permanet in nobis 3. Ioh. Ut cooperatores simus veritati. Via veritatis, 2. Pet. 2. Praeceptum, 1. Pet. 2. Satius fuisset illis non cognovisse viam iustitiae, quam ubi cognoverunt, converti ab eo quod illis traditum fuit, sancto praecepto. 1. Ioh. 3. Hoc est praeceptum eius, ut credamus in nomine filii eius


4336. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 152 | Paragraph | SubSect | Section]

cognoverunt veritatem. Propter veritatem quae permanet in nobis 3. Ioh. Ut cooperatores simus veritati. Via veritatis, 2. Pet. 2. Praeceptum, 1. Pet. 2. Satius fuisset illis non cognovisse viam iustitiae, quam ubi cognoverunt, converti ab eo quod illis traditum fuit, sancto praecepto. 1. Ioh. 3. Hoc est praeceptum eius, ut credamus in nomine filii eius IESU CHRISTI. 1. Iohan. 5. Haec enim est charitas Dei, ut praecepta eius servemus, et praecepta eius gravia non sunt. 1. Timoth. 1. Hoc praeceptum commodo tibi fili Timothee. Lex, Gala. 2. Ego per legem legi mortuus sum.


4337. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 152 | Paragraph | SubSect | Section]

simus veritati. Via veritatis, 2. Pet. 2. Praeceptum, 1. Pet. 2. Satius fuisset illis non cognovisse viam iustitiae, quam ubi cognoverunt, converti ab eo quod illis traditum fuit, sancto praecepto. 1. Ioh. 3. Hoc est praeceptum eius, ut credamus in nomine filii eius IESU CHRISTI. 1. Iohan. 5. Haec enim est charitas Dei, ut praecepta eius servemus, et praecepta eius gravia non sunt. 1. Timoth. 1. Hoc praeceptum commodo tibi fili Timothee. Lex, Gala. 2. Ego per legem legi mortuus sum. Lex fidei, Rom. 3. Ubi gloriatio? exclusa est: per quam legem? operum? non, imo per


4338. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 152 | Paragraph | SubSect | Section]

Timothee. Lex, Gala. 2. Ego per legem legi mortuus sum. Lex fidei, Rom. 3. Ubi gloriatio? exclusa est: per quam legem? operum? non, imo per legem fidei. Lex spiritus vitae. Rom. 8. Nam lex spiritus vitae per CHRISTUM IESUM, liberum me reddidit a iure peccati et mortis. Doctrina Christi 2. Iohannis: Qui non manet in doctrina Christi, Deum non habet. Testimonium, 1. Iohan. 5. Quia non credit in testimonium, quod testificatus est Deus de filio suo. Apoc. 1. Testimonium IESU CHRISTI. Apocal. 12, Habent testimonium IESU CHRISTI. Apoc. 9. Conservus tuus sum, et fratrum tuorum,


4339. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 152 | Paragraph | SubSect | Section]

Ubi gloriatio? exclusa est: per quam legem? operum? non, imo per legem fidei. Lex spiritus vitae. Rom. 8. Nam lex spiritus vitae per CHRISTUM IESUM, liberum me reddidit a iure peccati et mortis. Doctrina Christi 2. Iohannis: Qui non manet in doctrina Christi, Deum non habet. Testimonium, 1. Iohan. 5. Quia non credit in testimonium, quod testificatus est Deus de filio suo. Apoc. 1. Testimonium IESU CHRISTI. Apocal. 12, Habent testimonium IESU CHRISTI. Apoc. 9. Conservus tuus sum, et fratrum tuorum, habentium testimonium IESU. 1. Timoth. 2. Ut esset testimonium temporibus suis,


4340. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 154 | Paragraph | SubSect | Section]

delicias facit, et boni malis permixti sunt, denique paleis turgere sufficit: ubi autem in medium prodit Christus cum suo Evangelio, dum conscientias coarguit, et citat ad Dei tribunal, ventilantur paleae, quae prius magnam areae partem occupabant. Evangelii praedicatio Messi comparatur, Ioannis quarto: Adhuc quatuor menses sunt, et messis veniet, etc. Ut vero intelligatur hic locus, tenenda est inter sationem et messem antithesis. Satio metaphorice fuerat legis et prophetarum doctrinatunc enim semen in terram proiectum, manebat quasi in herba: doctrina autem


4341. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 154 | Paragraph | SubSect | Section]

Psalmo trigesimo quinto, Expergiscere et evigila ad iudicium meum: id est, fer opem, etc. Evigilare malum contra aliquem, Ezech. 2, est, calamitatem eius appropinquare. EUNUCHUM, aliquando putant per catachresin significare potentem aulicum, etiam non exectum, sicut Ionathas versor Chaldaeus intelligit fuisse Ebedmeloch Aethiopem, Ieremiae trigesimo octavo, qui Ieremiam exputeo aut carcere extrahi curavit. Talis forte fuit etiam Candaces reginae Aethiopum eunuchus, Act. octavo. Non igitur semper castratum, sed saepe officium tantum significat. Christus


4342. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 155 | Paragraph | SubSect | Section]

saepe idem quod Ab valeat, et ponatur pro quavis causa efficiente. Augustinus libro de Natura boni, facit discrimen inter Ex et De, quod Ex quamcunque originis vim indicet, sed De proprie essentialem aut materialem: quod ipsum tamen semper verum non est. Ex Deo aut ex diabolo esse, Ioannis 8, et 1. Ioannis 3, non tantum originem significat, sed etiam ipsam naturam, ingenium, aut indolem denotat ac describit, nempe eos divinam bonitatem ac imaginem, aut contra diabolicam malitiam repraesentare. Dicetur de hac praepositione aliquid in PER. Vide de ea etiam Basilium, libro de


4343. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 155 | Paragraph | SubSect | Section]

Ab valeat, et ponatur pro quavis causa efficiente. Augustinus libro de Natura boni, facit discrimen inter Ex et De, quod Ex quamcunque originis vim indicet, sed De proprie essentialem aut materialem: quod ipsum tamen semper verum non est. Ex Deo aut ex diabolo esse, Ioannis 8, et 1. Ioannis 3, non tantum originem significat, sed etiam ipsam naturam, ingenium, aut indolem denotat ac describit, nempe eos divinam bonitatem ac imaginem, aut contra diabolicam malitiam repraesentare. Dicetur de hac praepositione aliquid in PER. Vide de ea etiam Basilium, libro de Spiritu S. Ex hoc,


4344. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 155 | Paragraph | SubSect | Section]

pauperi Deus, Psal. 9 Exaltari aliquem, aut cor alicuius, non raro significat superbire, insolescere. Psalm. 130, Domine non est exaltatum cormeum, neque elati sunt oculi mei. Aliquando exaltari cor alicuius, piam magnanimitatem significat. 2. Paral. 17. Et exaltavit Iosaphat cor suum ad vias Domini. Reperitur etiam, ubi Exaltari aliquem significat in cruce suspendi. ut cum Christus dicit, Oportere filium hominis exaltari. id est, suspendi de cruce. Et Ioannis octavo: Cum exaltaveritis filium hominis. Exaltare aliquid, aliquando significat exaltatum


4345. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 155 | Paragraph | SubSect | Section]

oculi mei. Aliquando exaltari cor alicuius, piam magnanimitatem significat. 2. Paral. 17. Et exaltavit Iosaphat cor suum ad vias Domini. Reperitur etiam, ubi Exaltari aliquem significat in cruce suspendi. ut cum Christus dicit, Oportere filium hominis exaltari. id est, suspendi de cruce. Et Ioannis octavo: Cum exaltaveritis filium hominis. Exaltare aliquid, aliquando significat exaltatum agnoscere, ac considerare. Psalm. 48. Exaltare palatia eius. Posses tamen per superius positam loquutionem etiam Celebrare exponere. Verum de hac phrasi etiam in cognatis verbis: ut in Elevo,


4346. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 156 | Paragraph | SubSect | Section]

tibi vir a facie mea, qui sedeat super thronum Israelis. id est, semper aliquis ex tuis posteris regnabit post te. Psal. 31 vertunt, Excidantur in sepulchro: cum sit in Hebraeo, Excidantur ad sepulchrum. id est, tollantur de vita, ut sit necesse eos sepeliri. Excidi mustum, Ioel 1 pro, deficere, male provenire. Lapides excisionis, 1. Reg. 7, secti lapides vocantur. Vendi ad excisionem, aut exterminationem: pro, prorsus ac in perpetuam possessionem vendl. Levit. 25. Terra non vendetur ad excisionem. id est, sine ulla spe reditus ad priorem dominum, etiam


4347. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 157 | Paragraph | SubSect | Section]

qui et Viri militiae, aut belli dicuntur. Exercitus caeli. Dan. 8. Et magnificatus est, aut crevit usque ad exercitum caeli, id est, usque ad stellas: per quas tamen veri Dei cultores significantur. Exercitus Dei, pro omnibus castigationibus, et afflictionibus quas Deus infligit Iob 19. Simul venerunt exercitus Dei, et attriverunt super me viam suam. id est, variae plagae. Sic et sequenti capite, ubi est metaphora ab externo ad spiritualem exercitum. EXIGO, notum verbum est. Exactionem manus dimittere, Nehem. 10. pro, omnigena debita. Exactores erant,


4348. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 157 | Paragraph | SubSect | Section]

dicit de stupore et metu orto, Cor ad genua decidere: et Germani vulgo, Es entfiel ihnen das herz. Exitus urticae, pro urticeto, ubi libenter urticae crescunt. Sophon. 2 Erunt exitus urticae: id est, desolabuntur, et crescent ibi urticae, ut solent in ruinosis aedificiis. Christus saepe in Ioanne inculcat, se exivisse a patre: id est, ab eo missum, ut carnem assumeret, et tota illa legatione, qua genus humanum redemit, perfungeretur. Posses tamen et de generatione intelligere. Longe aliter dicitur exire Cain a facie Domini. id est, excidere a favore et gubernatione eius, ut non sit


4349. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 157 | Paragraph | SubSect | Section]

donec illucescat, ut Psalm. 27. Expecta Dominum, confortetur et confirmetur cortuum, et expecta Dominum. Ponitur autem in hac phrasi vox generalis pro speciali, quia spes est species quaedam expectationis. Expectans expectavi Dominum, Psalmo 40. pro, sollicite expectavi. Expectare verba: Iob 32. pro, expectare donec finiatur sermo, ideo mox ibidem per auscultare exponitur. Expectatio, pro re expectata, aut pro exitu eius. Proverb. 10. Expectatio iustorum laeticia, et spes impiorum


4350. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 159 | Paragraph | SubSect | Section]

Extraneum opus, Isaiae 28. Ut faciat opus suum. extraneum opus suum id est, insuetum, inusitatum. Plerunque exponunt ita, quod Deus saepe cogatur alieno opere uti, ut suum perficere possit: id est, percutere ut sanet. EXTREMUM, varia significat, prout diversis vocibus coniungitur. Iohannis 2. Ad extrema montium: id est, infimas redices ac fundamentum montium. Extremum terrae, sunt ultimi horizontes qua longissime perspicere quimus: ibi enim nobis caelum ac terra finiri et concludi, veluti si se invicem contingerent, videntur. Aliquando tamen etiam de ultimis terris, ubi


4351. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 160 | Paragraph | SubSect | Section]

meum, ut supra. Facies senum non honoraverunt, Thren. 5. Sapientia hominis illustrat faciem eius, Ecclesiast. 8. id est, tum exhilarat, tum et glorificat eum. Facies tua vadat ad bellum. 2. Samuelis 17. pro, ipsemet praesens esto in conflictu. Contra autem, a facie Domini dicitur fugere Ionas, cum extra Ecclesiam ad Ethnicos perfugit, putans ibi nullam esse curam, praesentiam aut providentiam Dei, nec eum sibi illic fore molestum, aut flagitaturum ut proficiscatur in Ninive. Sic Cain dicit: A facie tua abscondar, et interficiar. id est, extra tuam curam ac providentiam, destitutus


4352. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 160 | Paragraph | SubSect | Section]

negat ei visionem faciei, et tantum tergum suum se illi monstraturum pollicetur: ubi forte illam summam agnitionem ei negat, qua in altera demum vita fruemur: de qua Paulus dicit, quod nunc quidem eum agnoscamus velut in speculo, sed in altera vita simus eum a facie ad faciem visuri, aut (sicut Iohannes dicit) sicut est. Aliqui tamen locum Exodi interpretantur de imperscrutabili Dei essentia, de qua etiam plerique intelligunt illud dictum Dei: Non videbit me homo, et vivet. Simili locutione et Iacob dicit; Vidi Dominum a facie ad faciem, et salva facta est anima mea, etc.


4353. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 160 | Paragraph | SubSect | Section]

ut 1. Samuelis decimosexto: Ne respicias vultum aut faciem eius, dicit Deus Samueli, quaerenti inter alios Isai, quem nam Deus velit in regem inungi: quia homo respiciat faciem aut speciem, sed Deus respicat cor. Item Dominus dicit, Nolite iudicare secundum faciem, sed iustum iudicium iudicate: Iohannis 6. Facies caeli, terrae, aut abyssi, in eadem ferme significatione, pro constitutione, habitu, aut externa specie accipitur Matthaei 16. Faciem caeli potestis iudicare. Genesis Fons irrigabat universam faciem terrae. Sic Numer. 23: Qui respicit contra faciem


4354. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 161 | Paragraph | SubSect | Section]

Multi quaerunt faciem dominantis: id est, cupiunt ei esse intimi, aut alioqui impetrare ab eo quod petunt. Faciem operire adipe, est, suaviter semet saginare, aut alioqui potentem fieri. Iob 13. Faciem alicuius suscipere, aliquando significat exorari ab eo, dari locum precibus eius: ut Genesis 19. Etiam in hoc suscepi faciem tuam. scilicet, in servanda Zoar, et Genesis 32, Forte suscipiet faciem: id est, fiet mihi placatus, exaudiet me. Sic Proverb. 6. Non suscipiet


4355. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 161 | Paragraph | SubSect | Section]

est, quod graves et authoritate praeditos viros Ne sui panim, susceptos aut levatos facie vocant: id est, qui facile impetrant, efficiunt et obtinent sua autoritate, quod petunt. Deprecabuntur faciem tuam multi: id est, coram te fient supplices, vultum tuum intuentes, ut eis innuat. Iob 11. Contra autem, Avertere faciem, est, non admittere preces. Psalmo 132. Ne avertas faciem uncti tui. id est, ne averseris eum, excipe eum amanter, et exaudi. Sic mater Salomonis dicit ad filium: Ne avertas faciem meam. 1. Regum 2. Facies DEI, pro arca, aut loco cultus aliquando


4356. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 162 | Paragraph | SubSect | Section]

copiam vidit: quam in partem illa non comedit, sed tristis flevit. Textus Genesis 4 semet explicare videtur: Et iratus est Cain valde, concideruntque facies eius. Sic publicanus orans, non audebat attollere faciem suam. Contra, Levare faciem, est Iaeto animo ac corde homines intueri. Iob 22. Tunc in omnipotente delectaberis, et elevabis ad Deum faciem tuam: id est, bona conscientia laetoque vultu. Si te percussero, quomodo levabo faciem meam ad Ioab fratrem tuum? 2. Samuelis 2. pro, audebo eum posthac intueri. Sic Iob 11. Tunc elevabis faciem tuam a macula. id est, tunc


4357. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 162 | Paragraph | SubSect | Section]

eius. Sic publicanus orans, non audebat attollere faciem suam. Contra, Levare faciem, est Iaeto animo ac corde homines intueri. Iob 22. Tunc in omnipotente delectaberis, et elevabis ad Deum faciem tuam: id est, bona conscientia laetoque vultu. Si te percussero, quomodo levabo faciem meam ad Ioab fratrem tuum? 2. Samuelis 2. pro, audebo eum posthac intueri. Sic Iob 11. Tunc elevabis faciem tuam a macula. id est, tunc liberatus peccato, et purgata conscientia, laetus levare audebis vultus ad Deum ac homines. Avertere faciem alicuius. pro, sustinere repellere, aut resistere


4358. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 162 | Paragraph | SubSect | Section]

Levare faciem, est Iaeto animo ac corde homines intueri. Iob 22. Tunc in omnipotente delectaberis, et elevabis ad Deum faciem tuam: id est, bona conscientia laetoque vultu. Si te percussero, quomodo levabo faciem meam ad Ioab fratrem tuum? 2. Samuelis 2. pro, audebo eum posthac intueri. Sic Iob 11. Tunc elevabis faciem tuam a macula. id est, tunc liberatus peccato, et purgata conscientia, laetus levare audebis vultus ad Deum ac homines. Avertere faciem alicuius. pro, sustinere repellere, aut resistere alicui. Isaiae 36. Quomodo avertes faciem unius ducis e servis regis? id est,


4359. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 162 | Paragraph | SubSect | Section]

quidem dicitur, plenissimam obedientiam significat: cum vero de piis, tum tantum stadium conatumque obediendi Deo. Contra autem, Facere malum, significat non tantum peccare, sed etiam studium male agendi habere. Facere cum Deo, 1. Samuelis 14. id est, Deo regente et perficiente. Cum Deo Ionathan hodie fecit. id est, hanc tantam victoriam Deo cum reges te consequutus est. Facere virtutem. In Deo faciemus virtutem: id est, ipso nos regente ac corroborante, praeclara opera faciemus. Facta est coena Ioan. 13 pro coepta. Sic Ioan. 1. Gratia et veritas per Christum facta, id est,


4360. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 162 | Paragraph | SubSect | Section]

Facere cum Deo, 1. Samuelis 14. id est, Deo regente et perficiente. Cum Deo Ionathan hodie fecit. id est, hanc tantam victoriam Deo cum reges te consequutus est. Facere virtutem. In Deo faciemus virtutem: id est, ipso nos regente ac corroborante, praeclara opera faciemus. Facta est coena Ioan. 13 pro coepta. Sic Ioan. 1. Gratia et veritas per Christum facta, id est, coepta est communicari, aut contigit nobis, vel etiam parta est. Facere in manu excelsa, Numer. 15, in malam partem accipitur: pro superbe, arroganter, et contumaciter peccare. Anima quae


4361. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 162 | Paragraph | SubSect | Section]

14. id est, Deo regente et perficiente. Cum Deo Ionathan hodie fecit. id est, hanc tantam victoriam Deo cum reges te consequutus est. Facere virtutem. In Deo faciemus virtutem: id est, ipso nos regente ac corroborante, praeclara opera faciemus. Facta est coena Ioan. 13 pro coepta. Sic Ioan. 1. Gratia et veritas per Christum facta, id est, coepta est communicari, aut contigit nobis, vel etiam parta est. Facere in manu excelsa, Numer. 15, in malam partem accipitur: pro superbe, arroganter, et contumaciter peccare. Anima quae fecerit in manu excelsa,


4362. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 164 | Paragraph | SubSect | Section]

iniustitiae, ab eaque esse veluti incatenatum. Ferme similis est huic illa Plautina loquutio in Trucul. In melle sunt linguae sitae vestrae, atque orationes: Corda in felle sunt sita, atque acerbo aceto. Vox fellis reperitur etiam alioqui in veteri Testamento, in significatione tropica: ut Iob 20, Fel aspidum erit illi panis in viscerib. eius. pro, eibus eius, aliaque summa ac optima commoda vertentur in extremam eius perniciem. Sic quoque Hierem. 8 et 23. Cibabo eos absynthio, et potabo aqua fellis. id est, pro beneficiis quibus eum antea fovere sum solitus, adducam eis


4363. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 164 | Paragraph | SubSect | Section]

esse dicit, aliquid significat multo gravius quam si aquas in quopiam esse dixerit: sic in felle esse, multo est vehementius dictum, quam fel in aliquo esse. Sic accipio quod ait David Psalm. 51. b. 7. se in iniquitate natum, et in peccato conceptum: et quod exprobrant Pharisaei caeco illi Iohannis 9. f. 34, ipsum totum natum esse in peccatis: item illud quod toties repetitur apud Paulum, in carne esse, et in spiritu: quorum dictorum emphasis non intelligetur, nisi Hebraismum integrum servaris. Potest huic phrasi aliquid lucis accedere etiam ex voce ABSYNTHII et AMARITUDINIS, quas


4364. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 164 | Paragraph | SubSect | Section]

Ferrum ferro acuitur, ita vir acuit faciem amici sui: Proverb. 27. Collatio aut similitudo est, ostendens homines mutua conflictatione, conversatione, colloquio ac institutione fieri peritiores aut exercitatiores. Levare ferrum super lapides: pro, caedere aut sculpere lapides. Deut. 27. Iosuae 8. Prohibet ibi Deus fieri altare ex lapidibus sectis aut caesis. Ferrum saepe in genere pro re dura ac tristi ponitur, et plerunque de cruciatu et persequutione impiorum: quod forte inde venit, quia cathenis et huiusmodi ferreis instrumentis afflicti ab impiis vexantur. Hinc tota illa


4365. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 165 | Paragraph | SubSect | Section]

velociter, festinanter: ut inter Regulas proprio canone monuimus, de pluribus verbis huius generis. Genesis quadragesimo quarto: Festinaverunt, et descendere fecerunt: pro, festinanter deposuerunt. 1. Samuelis 28. Et festinavit et cecidit Saul. 1. Regum 20. Et festinavit et amovit velamen. Iosuae 8. Et festinaverunt, et succenderunt urbem. pro, celeriter succenderunt. Festinare, pro, in fugam proturbari: Psalm. 48. Territi sunt, festinaverunt. Festinans decretum, Danielis 2. pro, velociter latum decretum. Festinum os pedibus offendit, Proverb. 19. pro, nimium ac temere


4366. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 166 | Paragraph | SubSect | Section]

sedebit unusquisque sub ficu sua: Micheae 4. pro, in sua possessione habitabit. Item Proverbiorum 27. Qui custodit ficum, comedit fructum eius. pro, qui suas possessiones conservat et excolit, is etiam fruitur eis. Eadem ratione significationis dicitur fore, ut alicuius ficus decorticetur. Ioel primo. pro, eius res, possessiones ac opes vastentur, et pessundentur. Eodem sensu minatur Deus Hieremiae quinto, fore ut hostes eorum vineam et ficum comedant: id est, proventus possessionum absumant. Ponitur ficus pro fructu bono a Christo, cum negat ex tribulis colligi ficus: id est, ex


4367. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 166 | Paragraph | SubSect | Section]

blandimur, nosquemet irrito conatu excusamus: contra autem pelliceum tegmentum utile et firmum est, quo DEUS primos parentes, amotis illis ficulneis foliis, contexit. Per copiam aut raritatem fructuum ficus, significatur omnis caritas, et etiam copia annonae. Ficus et vinea dederunt virtutem suam Ioel 2: de Felici proventu fructuum dicitur. Contra Abacuc 3 de penuria dicitur: Ficus non florebit, nec erit germen in vineis. Ficus ad regnum vocata, Iudicum 9, non vult deserere dulcedinem suam, et fructus suavissimos, et regnare. Proverbialis loquutio de iis est, qui suae tranquillitati,


4368. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 167 | Paragraph | SubSect | Section]

πείθω scriptura pro officio docendi veram religionem, ut Act. 19. 26, et 28. et Gal. 1. inter alia tamen huius significationis exempla ac usus verbi πείθω in novo Testamento, illud in primis praeclarum est, quod dicit Iohannes 3 Capite: Coram Deo πείσομαι, persuadebimus cor nostrum. quasi dicat: Etiamsi illud nos damnet, tamen maior est Deus corde nostro. ubi proprie exponitur illa piorum lucta, qui saepe aspectu suorum peccatorum et irae divinae perturbantur, et tum


4369. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 169 | Paragraph | SubSect | Section]

non renatis. Hac credere dicimur non tantum Deo, sed et hominibus: ut populus dicitur credidisse Moysi post transitum maris Rubri. Sic Zacharias angelo credere noluit, et punitus est. Credere Moysi, Iohan. 5: id est, eius doctrinam pro vera habere. Ecce in penetralibus, nolite credere: pro, nolite eorum praedicationem pro vera habere. Credidit homo sermoni quem dixit IESUS, Iohan. 4: pro statuit eum vera dicere, quod tamen ille efficacia divini Spiritus in se operante credidit. Vicina huic


4370. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 169 | Paragraph | SubSect | Section]

est. Credere Moysi, Iohan. 5: id est, eius doctrinam pro vera habere. Ecce in penetralibus, nolite credere: pro, nolite eorum praedicationem pro vera habere. Credidit homo sermoni quem dixit IESUS, Iohan. 4: pro statuit eum vera dicere, quod tamen ille efficacia divini Spiritus in se operante credidit. Vicina huic significatio est, cum habemus fidem in sola speculatione, nihil boni malive inde expectantes: sicut, si narrationibus aliquibus de rebus peregrinis fidem haberemus. Tertia


4371. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 169 | Paragraph | SubSect | Section]

credidit. Vicina huic significatio est, cum habemus fidem in sola speculatione, nihil boni malive inde expectantes: sicut, si narrationibus aliquibus de rebus peregrinis fidem haberemus. Tertia significatio est, cum significat alicui aliquid credere, seu eius fidei commendare seu committere. Iohan. 2: IESUS non credebat semet eis. Quarta significatione est etiam fides legalis, aut daemonum, cum desperantes credunt Deum esse iustum, bonis bene, et malis male facientem: sed non tamen credunt Evangelio. Fidem autem legalem nunc nomino tantum eam, quae conditionem plenissimae


4372. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 170 | Paragraph | SubSect | Section]

aut nominata reperitur. Synonyma aut aequipollentia fidei vocabula sunt multa, quae nosse ad perspiciendam vim fidei utile est: nos igitur aliqua recensebimus. Fidei συνώνυμον est παῤῥησία, fiducia. 1. Iohan. 2: Cum apparuerit, habeamus fiduciam. 1. Ioh. 3: Fiduciam habemus ad Deum. 1. Iohan. 4: Fiduciam habemus in die iudicii 1. Iohan. 5. Haec est fiducia. Eph. 3. In Christo fiduciam habemus, et accessum. 1. Thess. 2. Si fiduciam et gloriationem spei usque ad finem firmam


4373. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 170 | Paragraph | SubSect | Section]

fidei vocabula sunt multa, quae nosse ad perspiciendam vim fidei utile est: nos igitur aliqua recensebimus. Fidei συνώνυμον est παῤῥησία, fiducia. 1. Iohan. 2: Cum apparuerit, habeamus fiduciam. 1. Ioh. 3: Fiduciam habemus ad Deum. 1. Iohan. 4: Fiduciam habemus in die iudicii 1. Iohan. 5. Haec est fiducia. Eph. 3. In Christo fiduciam habemus, et accessum. 1. Thess. 2. Si fiduciam et gloriationem spei usque ad finem firmam retinuerimus. Hebr. 4, Adeamus cum fiducia. Act. 4:


4374. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 170 | Paragraph | SubSect | Section]

ad perspiciendam vim fidei utile est: nos igitur aliqua recensebimus. Fidei συνώνυμον est παῤῥησία, fiducia. 1. Iohan. 2: Cum apparuerit, habeamus fiduciam. 1. Ioh. 3: Fiduciam habemus ad Deum. 1. Iohan. 4: Fiduciam habemus in die iudicii 1. Iohan. 5. Haec est fiducia. Eph. 3. In Christo fiduciam habemus, et accessum. 1. Thess. 2. Si fiduciam et gloriationem spei usque ad finem firmam retinuerimus. Hebr. 4, Adeamus cum fiducia. Act. 4: Loquebantur verbum Dei cum omni fiducia.


4375. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 170 | Paragraph | SubSect | Section]

aliqua recensebimus. Fidei συνώνυμον est παῤῥησία, fiducia. 1. Iohan. 2: Cum apparuerit, habeamus fiduciam. 1. Ioh. 3: Fiduciam habemus ad Deum. 1. Iohan. 4: Fiduciam habemus in die iudicii 1. Iohan. 5. Haec est fiducia. Eph. 3. In Christo fiduciam habemus, et accessum. 1. Thess. 2. Si fiduciam et gloriationem spei usque ad finem firmam retinuerimus. Hebr. 4, Adeamus cum fiducia. Act. 4: Loquebantur verbum Dei cum omni fiducia. Petrus voce


4376. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 170 | Paragraph | SubSect | Section]

accipitur. 1. Pet. 1: Perfecte sperate in eam quae ad vos defertur gratiam. Sitire etiam metaphoric ὧς, Apoc. 21. Ego sitienti dabo de fonte aquae vitae gratis. Non haesitare. Iacobi 1: Postulet cum fiducia, nihil haesitans. Esse in luce 1. Iohan. 2, Ambulare in luce. Esse in Deo, et ex Deo: 1. Iohan. 4. Manere in unctione, manere in Deo. 1. Iohan. 2. Servare sermonem eius, servare iussa Dei. 1. Iohan. 2. Habere fiduciam. 1. Iohan. 2. Suadere cordibus suis. 1. Iohan. 3. Manere in charitate: id est, fide. Amplecti Dei


4377. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 170 | Paragraph | SubSect | Section]

ad vos defertur gratiam. Sitire etiam metaphoric ὧς, Apoc. 21. Ego sitienti dabo de fonte aquae vitae gratis. Non haesitare. Iacobi 1: Postulet cum fiducia, nihil haesitans. Esse in luce 1. Iohan. 2, Ambulare in luce. Esse in Deo, et ex Deo: 1. Iohan. 4. Manere in unctione, manere in Deo. 1. Iohan. 2. Servare sermonem eius, servare iussa Dei. 1. Iohan. 2. Habere fiduciam. 1. Iohan. 2. Suadere cordibus suis. 1. Iohan. 3. Manere in charitate: id est, fide. Amplecti Dei beneficium nobis oblatum. 1. Iohan. 4. Agnitio Domini et


4378. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 170 | Paragraph | SubSect | Section]

ὧς, Apoc. 21. Ego sitienti dabo de fonte aquae vitae gratis. Non haesitare. Iacobi 1: Postulet cum fiducia, nihil haesitans. Esse in luce 1. Iohan. 2, Ambulare in luce. Esse in Deo, et ex Deo: 1. Iohan. 4. Manere in unctione, manere in Deo. 1. Iohan. 2. Servare sermonem eius, servare iussa Dei. 1. Iohan. 2. Habere fiduciam. 1. Iohan. 2. Suadere cordibus suis. 1. Iohan. 3. Manere in charitate: id est, fide. Amplecti Dei beneficium nobis oblatum. 1. Iohan. 4. Agnitio Domini et servatoris IESU CHRISTI, periphrastice pro fide


4379. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 170 | Paragraph | SubSect | Section]

Ego sitienti dabo de fonte aquae vitae gratis. Non haesitare. Iacobi 1: Postulet cum fiducia, nihil haesitans. Esse in luce 1. Iohan. 2, Ambulare in luce. Esse in Deo, et ex Deo: 1. Iohan. 4. Manere in unctione, manere in Deo. 1. Iohan. 2. Servare sermonem eius, servare iussa Dei. 1. Iohan. 2. Habere fiduciam. 1. Iohan. 2. Suadere cordibus suis. 1. Iohan. 3. Manere in charitate: id est, fide. Amplecti Dei beneficium nobis oblatum. 1. Iohan. 4. Agnitio Domini et servatoris IESU CHRISTI, periphrastice pro fide accipitur, 2. Pet. 2. Refugerunt ab inquinamentis mundi per


4380. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 170 | Paragraph | SubSect | Section]

vitae gratis. Non haesitare. Iacobi 1: Postulet cum fiducia, nihil haesitans. Esse in luce 1. Iohan. 2, Ambulare in luce. Esse in Deo, et ex Deo: 1. Iohan. 4. Manere in unctione, manere in Deo. 1. Iohan. 2. Servare sermonem eius, servare iussa Dei. 1. Iohan. 2. Habere fiduciam. 1. Iohan. 2. Suadere cordibus suis. 1. Iohan. 3. Manere in charitate: id est, fide. Amplecti Dei beneficium nobis oblatum. 1. Iohan. 4. Agnitio Domini et servatoris IESU CHRISTI, periphrastice pro fide accipitur, 2. Pet. 2. Refugerunt ab inquinamentis mundi per agnitionem Domini et servatoris


4381. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 170 | Paragraph | SubSect | Section]

1: Postulet cum fiducia, nihil haesitans. Esse in luce 1. Iohan. 2, Ambulare in luce. Esse in Deo, et ex Deo: 1. Iohan. 4. Manere in unctione, manere in Deo. 1. Iohan. 2. Servare sermonem eius, servare iussa Dei. 1. Iohan. 2. Habere fiduciam. 1. Iohan. 2. Suadere cordibus suis. 1. Iohan. 3. Manere in charitate: id est, fide. Amplecti Dei beneficium nobis oblatum. 1. Iohan. 4. Agnitio Domini et servatoris IESU CHRISTI, periphrastice pro fide accipitur, 2. Pet. 2. Refugerunt ab inquinamentis mundi per agnitionem Domini et servatoris nostri IESU CHRISTI. 2. Petr. 3.


4382. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 170 | Paragraph | SubSect | Section]

Esse in Deo, et ex Deo: 1. Iohan. 4. Manere in unctione, manere in Deo. 1. Iohan. 2. Servare sermonem eius, servare iussa Dei. 1. Iohan. 2. Habere fiduciam. 1. Iohan. 2. Suadere cordibus suis. 1. Iohan. 3. Manere in charitate: id est, fide. Amplecti Dei beneficium nobis oblatum. 1. Iohan. 4. Agnitio Domini et servatoris IESU CHRISTI, periphrastice pro fide accipitur, 2. Pet. 2. Refugerunt ab inquinamentis mundi per agnitionem Domini et servatoris nostri IESU CHRISTI. 2. Petr. 3. Crescite in gratia et cognitione Domini et servatoris IESU CHRISTI. Eph. 1 Det vobis


4383. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 173 | Paragraph | SubSect | Section]

pugnam contra Satanam, mundum ac carnem perducens, armat eum thorace fidei: 1. Thessal 5. item scuto fidei, Ephes. 5. Quid ibi fides aliud notare potest, quam fiduciam promissae opis Dei, qua Satanam et mundum expugnamus? Sic toties fide mundum et Satanam vincere ac expugnare dicimur, 1. Iohan. 5, et alias: Sola sane noticia non expugnat illos duos potentissimos hostes, sed fiducia in Deum expugnat. VII Toties commendatur precatio fidei, et in precibus fides adeo extreme flagitatur: ubi profecto fidem, solam noticiam


4384. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 176 | Paragraph | SubSect | Section]

veteri Testamento promittitur vita aeterna. Isaiae 57. Fiduciam habens Dei, haereditabit terram, et possidebit montem sanctum meum. Fiduciam habemus per Christum ad Deum. 2 Corin. 3. Fiducia quam habemus in Deo, haec est, quod quaecunque petierimus secundum voluntatem eius, exaudit nos primae Ioannis quinto. Fiducia aliquando etiam ipsam rem cui fidimus, seu quae in nobis excitat fiduciam, significat. ut Iob decimo octavo: Fiducia impii avellatur de tabernaculo eius, interitus veluti rex calcet eum. Isaiae trigesimo secundo, Habitabit populus meus in tabernaculis fiduciarum: id


4385. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 176 | Paragraph | SubSect | Section]

sanctum meum. Fiduciam habemus per Christum ad Deum. 2 Corin. 3. Fiducia quam habemus in Deo, haec est, quod quaecunque petierimus secundum voluntatem eius, exaudit nos primae Ioannis quinto. Fiducia aliquando etiam ipsam rem cui fidimus, seu quae in nobis excitat fiduciam, significat. ut Iob decimo octavo: Fiducia impii avellatur de tabernaculo eius, interitus veluti rex calcet eum. Isaiae trigesimo secundo, Habitabit populus meus in tabernaculis fiduciarum: id est, securis, facientibus fidere suos incolas. Sic Psalm. nonagesimoquarto: Deus est factus mihi in petram fiduciae


4386. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 176 | Paragraph | SubSect | Section]

Christum et omnes Apostolos id multis ac illustribus testimoniis asserere. Certe David a tali fiducia ac iudicio Dei supplex provocat, inquiens: Non intres in iudicium tuum cum servo tuo Domine, quia non iustificabitur in conspectu tuo omnis vivens. Solum igitur dicemus de ipso loco 1. Ioan. 4, quem iste tam importune contra nos urget: monstrabimusque, nihil eum penitus pro istius venenato errore facere. Verba ipsa Graece sic habent: Ἐν τούτῳ τετελείωται ἡ ἀγάπη μετὰ ἠμῶν, ἵνα παῤῥησίαν


4387. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 176 | Paragraph | SubSect | Section]

ἠμῶν, ἵνα παῤῥησίαν ἐχωμεν ἐν τῇ ἡμέρᾳ τῆς κρίσεος. Latine sic citat iste: In hoc perfecta est charitas nobiscum, ut fiduciam in die iudicii habeamus. Haec verba tantundem Maiori sonare aut exprimere coguntur, ac si diceret Ioannes: Perfecta dilectio est necessaria ad fiduciam in extremo iudicio, aut perfectae dilectionis fiducia est necessaria ad extremum iudicium et salutem. Verum Iohannes nihil plane huiusmodi dicit. nam nec dicit charitatem esse causam, aut quoddam antecedens fiduciae, ad extremum iudicium


4388. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 176 | Paragraph | SubSect | Section]

est charitas nobiscum, ut fiduciam in die iudicii habeamus. Haec verba tantundem Maiori sonare aut exprimere coguntur, ac si diceret Ioannes: Perfecta dilectio est necessaria ad fiduciam in extremo iudicio, aut perfectae dilectionis fiducia est necessaria ad extremum iudicium et salutem. Verum Iohannes nihil plane huiusmodi dicit. nam nec dicit charitatem esse causam, aut quoddam antecedens fiduciae, ad extremum iudicium necessariae: multo minus, charitatem ad talem fiduciam aut iudicium necessario requiri, aut impossibile esse sine ea quenquam servari, aut ullum unquam servatum esse. Ac


4389. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 176 | Paragraph | SubSect | Section]

hoc. Unde? Ex eo, quod fiduciam habeamus in extrema die, conceptam ex amore ac favore benignissimi patris, oritur porro plena quaedam dilectio in nobis, redamans illum longe benignissimum patrem. Ne autem fingere quid aut violenter torquere textum videamur, exempla huius significationis ex eodem Iohanne proferemus. Iohannis 16 habetur: Sed venit hora, ἵνα, ut omnis interficiens vos, putet se sacrificium offerre Deo. ubi ἵνα, Ut, nullo modo causam finalem indicat: sed prorsus idem ac voculae Cum vel quando:


4390. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 176 | Paragraph | SubSect | Section]

fiduciam habeamus in extrema die, conceptam ex amore ac favore benignissimi patris, oritur porro plena quaedam dilectio in nobis, redamans illum longe benignissimum patrem. Ne autem fingere quid aut violenter torquere textum videamur, exempla huius significationis ex eodem Iohanne proferemus. Iohannis 16 habetur: Sed venit hora, ἵνα, ut omnis interficiens vos, putet se sacrificium offerre Deo. ubi ἵνα, Ut, nullo modo causam finalem indicat: sed prorsus idem ac voculae Cum vel quando: Venit hora, cum putabit


4391. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 176 | Paragraph | SubSect | Section]

Deus. Sicut et ipse Christus inquit: Sic luceat lux vestra, ut glorificetur pater vester qui in caelis est. Bona opera et praeclari fructus Apostolorum sunt causa glorificationis Dei, non contra. Ut vero etiam magis nativus loci sensus et verborum natura conspiciatur conferemus haec duo dicta Iohannis Graece et Latine Ἐν τούτῳ ἐδοξάσθη ὁ πατήρ μου, ἵνα καρπὸν πολὺν φέρητε, Ἐν τουτω τετελείωται ἡ ἀγάπη μέθ' ἡμῶν, ἵνα


4392. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 176 | Paragraph | SubSect | Section]

tantum ipsis loci verbis convenit, ac fidei est analogus: sed etiam passim in Sacris literis inculcatur, praesertim in hac ipsa Epistola, quod fiducia in Deum gignat in nobis ardentem eius dilectionem, quodque dilectio Dei causa sit nostrae dilectionis, non contra. Sic in hoc ipso 4 Capite primae Iohannis, ante et post hanc sententiam habetur. In hoc est dilectio, non quod nos dilexerimus Deum sed quod ipse dilexit nos. Et mox post controversiam sententiam: Nos diligimus, quia ipse dilexit nos. Non


4393. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 177 | Paragraph | SubSect | Section]

Tertio, sunt et filii adoptivi. Sic omnes pii vocantur Filii Dei: tametsi etiam alia ibi causa sub sit, nempe quia ex Deo, seu Dei semine nati sunt. aut per Spiritum sanctum renati. Item, quia Deum imitentur, eum quasi referant et repraesentent, restaurata illa ipsius imagine, Iohan. 1. 1 Pet. 1. et 2. Petri 1. Sic contra filios diaboli, ob simile semen, ingenium et imitationem, vocat impios, 1 Iohan. 3. Quod diligentissime observandum est, ut sciamus ibi describi nativam malitiam, seu originale peccatum. Similis loquutio est Baptistae, et Christi, Genimina


4394. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 177 | Paragraph | SubSect | Section]

quia ex Deo, seu Dei semine nati sunt. aut per Spiritum sanctum renati. Item, quia Deum imitentur, eum quasi referant et repraesentent, restaurata illa ipsius imagine, Iohan. 1. 1 Pet. 1. et 2. Petri 1. Sic contra filios diaboli, ob simile semen, ingenium et imitationem, vocat impios, 1 Iohan. 3. Quod diligentissime observandum est, ut sciamus ibi describi nativam malitiam, seu originale peccatum. Similis loquutio est Baptistae, et Christi, Genimina viperarum: et cum prophetae dicunt, Iudaeos esse natos ex Cananaeis, Aemoreis et Hitteis. aut etiam cum eorum vitis ac vinum ex


4395. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 178 | Paragraph | SubSect | Section]

pro exteris: filii populi, id est, plebeii. Hieremiae vigesimosexto. Proiecerunt cadaver eius in sepulchrum filiorum populi. Sicut Homerus et Herodotus dicunt, Filii Achaeorum, pro Achaeis: filii Ionum, filii Lydorum, pro Ionibus et Lydis. Sic et de brutis animalibus in Sacris crebro dicitur, filius ovis, filius bovis: id est, iuvencus, filii pecorum. Hieremiae 31. Filius asinae, filii pauperum: pro, pauperibus. Item, filii gigantum: Numerorum 13. pro, gigantes. Omnia peccata


4396. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 178 | Paragraph | SubSect | Section]

id est, plebeii. Hieremiae vigesimosexto. Proiecerunt cadaver eius in sepulchrum filiorum populi. Sicut Homerus et Herodotus dicunt, Filii Achaeorum, pro Achaeis: filii Ionum, filii Lydorum, pro Ionibus et Lydis. Sic et de brutis animalibus in Sacris crebro dicitur, filius ovis, filius bovis: id est, iuvencus, filii pecorum. Hieremiae 31. Filius asinae, filii pauperum: pro, pauperibus. Item, filii gigantum: Numerorum 13. pro, gigantes. Omnia peccata remittuntur filiis hominum: Marci


4397. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 178 | Paragraph | SubSect | Section]

Genes. 6. significare filios procerum ac magnatum, qui plebeiorum filias ad libidinem ac turpitudinem violenter rapuerint. Quam interpretationem confirmat, quod ibi adiicitur De omnibus quas elegerunt: id est, prout eis quaeque collibuit, quod terra fuisse plena violentia dicatur. Filii Dei Iob. 1. Filii Dei steterunt coram Domino. Et Psalm 89. videtur proprie de Angelis dici. Eadem phrasis est Iob. 38. Sic aliqui patres intellexerunt etiam locum Genes. 6. quod Angeli concupiverint mulierculas: indeque originem peccati, ac omnino mali deducunt. Discrimen vero inter filios


4398. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 178 | Paragraph | SubSect | Section]

rapuerint. Quam interpretationem confirmat, quod ibi adiicitur De omnibus quas elegerunt: id est, prout eis quaeque collibuit, quod terra fuisse plena violentia dicatur. Filii Dei Iob. 1. Filii Dei steterunt coram Domino. Et Psalm 89. videtur proprie de Angelis dici. Eadem phrasis est Iob. 38. Sic aliqui patres intellexerunt etiam locum Genes. 6. quod Angeli concupiverint mulierculas: indeque originem peccati, ac omnino mali deducunt. Discrimen vero inter filios hominum et filios virorum faciunt, quod hi sint nobiliores, illi vero plebeii. Psalmo 89. Audite etiam filii


4399. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 178 | Paragraph | SubSect | Section]

Christus vocat eos, qui de numero corruptorum et incredulorum sunt: quia huius seculi mores, vitam, omnesque malas artes et studium, neglecto Deo imitantur. Filios vero lucis, pios, qui caelesti luce Spiritus ac Verbi sunt illuminati, eamque sequuntur. Forte etiam ipsum Deum vocat lvalucem, ut Iohannis 12. Credite in lucem, ut filii lucis fiatis. quia est vera lux hominum: et qui in eum credit, fit etiam filius lucis et Dei. Filius mortis, 1 Samuelis 20 qui morti debetur, ab eaque possidetur. Sicut Saul pronunciat Davidem esse destinatum morti, esse mancipium aut servum poenae, ut


4400. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 178 | Paragraph | SubSect | Section]

Davidem esse destinatum morti, esse mancipium aut servum poenae, ut Latini loquuntur. Sic et filius perditiovis, 2 Thessal. 2. de Antichristo, non solum quia ipse est damnatus, sed quia est et aliis causa exitii. Sic et Iudas dicitur filius perditionis, a magnitudine patrati sceleris, Iohan. 17. Psalmo 108. Item, filius gehennae, filius irae, Ephes. 2. Filius subductionis, est, qui sese subducit a confessione Evangelii, Heb. 10. Filius peccati, 2. Thessal. 2, vocatur Antichristus, propterea quod totus possidetur ac regitur a regno peccati, eiusque est mancipium, non


4401. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 178 | Paragraph | SubSect | Section]

est, resuscitati, Lucae vigesimo: seu vitam illam gloriosam resurrectionis agentes. Filii pharetrae, sunt sagittae, quae a pharetra tanquam matre possidentur, et ex eius quasi utero prodeunt. Psal. 80 Threnorum 3. Sic et filius arcus, Iob 41. Filius olei, Isaiae quinque Vinea facta est mihi in cornu filio olei: id est, in loco qui totus est ferax et occupatus ab oleis, aut alioqui etiam praepinguis, ac veluti oleo unctus. Zachariae 4 Duo filii olei nominantur: id est duo uncti. Dicit significare duos in summo magistratu


4402. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 178 | Paragraph | SubSect | Section]

Vinea facta est mihi in cornu filio olei: id est, in loco qui totus est ferax et occupatus ab oleis, aut alioqui etiam praepinguis, ac veluti oleo unctus. Zachariae 4 Duo filii olei nominantur: id est duo uncti. Dicit significare duos in summo magistratu existentes aut vectos, nempe ducem Iosuam, et summum sacerdotem Zorobabel. Filius areae: Isaias 21 cap. vocat Babyloniae filium areae, propterea quod perinde poenis triturabitur et affligetur, ut frumentum. Nec tamen tantum eius rei dicitur aliquis filius, ad quam ille pertinet: sed etiam vicissim eius rei quae ad


4403. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 178 | Paragraph | SubSect | Section]

ac testamenti, Actorum tertio: id est, cui debentur prophetiae ac testamenta. Sic forte et filius perditionis, ac mortis. Filii lucis, filii Dei, et contrâ filii tenebrarum, et filii noctis, similes phrases sunt. Significant autem priores loquutiones, pios: posteriores impios: Iohannis 12. 1. Thessal. 5. Ephes. 5. Vide voces Lux, Dies, Tenebrae, et Nox, Filii irae: id est, quibus Deus est iratus, seu quibus ira ac poenae debentur. Contra est filius gratiae, Ephesios 2. Eramus natura filii irae. Filius dexterae vocatur Beniamin: id est, proximus,


4404. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 179 | Paragraph | SubSect | Section]

verberum. pro, verberibus dignus. Deuteron. 25. Si fuerit impius filius verberum. Filii Basan arietes. id est, in Basan enutriti, praepingues. Deuter. 32. Filia noctis cucurbita dicitur, nonae quarto: pro, in unica nocte enata, et tantopere aucta. Filiae prunae, id est, scintillae. Iob quinto: Quemadmodum filii prunae attollunt sese ad volandum. Filius maius aut plurium annorum: pro, tam grandis natu. Filius octo dierum circuncidetur, Genesis 27. Filius anni unius erat Saul cum regnare coepit: libro primo Samuelis, capite decimotertio. pro iam


4405. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 179 | Paragraph | SubSect | Section]

partem indicat. Sic finem vitae mortem esse dicimus. Matthaei vigesimo quarto: Sed nondum finis. Item, Tunc veniet, vel fiet finis. et vigesimosexto: Sedebat ut videret finem. Lucae nono: Regni non erit finis. Et sic putant aliqui praedictum locum esse exponendum, quod lex sit usque ad Iohannem ac Christum. id est, terminet, abroget et aboleat legem, nosque ab ea liberet. Aliâs Finis est scopus et ultima causa, propter quam aliquid instituitur aut fit. Sic lex ideo lata, aut potius renovata a Deo est, ut sit paedagogus ad Christum, seu ut per eam Deus concludat omnes sub


4406. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 180 | Paragraph | SubSect | Section]

attingerent eum, quicunque habebant flagella: id est, morbos. Sic etiam 5 eiusdem dicit, Saneris a flagello tuo. Sed nihilominus crebro et pro ipso cast gationis organo aut medio sumitur: metaphorice tamen translata, vel ad homines quibus nos castigat, vel etiam ad ipsas actiones castigandi, ut Iosuae 23. Gentes istae erunt vobis in flagellum in lateribus vestris: id est, instrumentum quo vos Deus subinde castigabit. Sic Iob quinto, A flagella linguae absconderis: id est, ne tibi delator, aut alioqui mala lingua noceat. Flagello auferri, pro, penitus


4407. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 180 | Paragraph | SubSect | Section]

gationis organo aut medio sumitur: metaphorice tamen translata, vel ad homines quibus nos castigat, vel etiam ad ipsas actiones castigandi, ut Iosuae 23. Gentes istae erunt vobis in flagellum in lateribus vestris: id est, instrumentum quo vos Deus subinde castigabit. Sic Iob quinto, A flagella linguae absconderis: id est, ne tibi delator, aut alioqui mala lingua noceat. Flagello auferri, pro, penitus perdi accipitur Iob 36. Flagellum excitare super aliquem, Isaiae decimo: Excitabit super eum flagellum iuxta plagam Madian. pro, perinde


4408. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 180 | Paragraph | SubSect | Section]

vobis in flagellum in lateribus vestris: id est, instrumentum quo vos Deus subinde castigabit. Sic Iob quinto, A flagella linguae absconderis: id est, ne tibi delator, aut alioqui mala lingua noceat. Flagello auferri, pro, penitus perdi accipitur Iob 36. Flagellum excitare super aliquem, Isaiae decimo: Excitabit super eum flagellum iuxta plagam Madian. pro, perinde graviter eos affliget, ut Madianios olim. Flagellum inundans: pro, magno impetu veniens aut potius late grassans, sicut in magnis exundationibus aquarum late fit per agros


4409. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 180 | Paragraph | SubSect | Section]

etiam irasci et punire soleat. Alii putant moneri homines, ne magis tyrannos quam Deum timeant, utpote qui sint adeo imbecilli, ut misero narium halitu victitent: aut etiam, quorum anima ac vita perinde ut flatus quidam expiret pernares. Sic de imbecillo medio vitae, aut respiratione accipitur, Iob 34. Si apponeret Deus cor suum super hominem, spiritum eius et flatum eius ad se colligeret: id est, mox ei adimeret respirationem et animam. Sic et Iob 15, accipitur. De ira videtur accipi Psalmo 10. In omnes inimicos suos sufflabit in eos: id est, iratus minas et mera


4410. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 180 | Paragraph | SubSect | Section]

aut etiam, quorum anima ac vita perinde ut flatus quidam expiret pernares. Sic de imbecillo medio vitae, aut respiratione accipitur, Iob 34. Si apponeret Deus cor suum super hominem, spiritum eius et flatum eius ad se colligeret: id est, mox ei adimeret respirationem et animam. Sic et Iob 15, accipitur. De ira videtur accipi Psalmo 10. In omnes inimicos suos sufflabit in eos: id est, iratus minas et mera exitia spirans, irruet in eos. Sic et in Plauto dicit miles gloriosus, se difflasse integras acies, quia (ut dictum est) irati ob choleram accensam quasi


4411. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 180 | Paragraph | SubSect | Section]

FLERE, nota vox est: sed parit tamen quosdam Hebraismos, qui explicatione indigent. ut Psalmo 78. Viduae eius non fleverunt. de magnitudine cladis dicitur. ubi enim non possunt funera solenniter peragi, solito fletu ac lamentationibus uti mos fuit. Flentes sulci Iob trigesimoprimo: Si sulci terrae meae flent. pro, si coegi agricolas invitos ac flentes, seu sine mercede mihi arare. Flere flendo, est, vehementer flere: ut reduplicta nota est. Ire et flere. pro, inter eundum flere. Hieremiae quinto, Eundo et flendo ibunt, et


4412. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 181 | Paragraph | SubSect | Section]

primo: Cum fletu ibunt, et in miserationibus ad ducam eos: id est, dolentes aberunt in exilium, sed clementer eos reducam. Psalmo trigesimo: Vesperi pernoctabit fletus, et mane laeticia: dicitur de mutatione luctus in gaudium. Fletus fluminum, est fluxus eorum. Iob vigesimo octavo: Propter fletum fluminum ligat rupes: id est, perpetua serie, ac veluti fascia rupium cohibet ingentia stagna, sub magnis montibus in cavernis petrarum latentia, ne temere quamvis rumpant flumina. Fletum super speciosa deserti assumere. pro, deplorare


4413. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 181 | Paragraph | SubSect | Section]

quandam haec vox per metaphoram denotare. Sic fluminis rivi exhilarabunt civitatem Dei. Sic et Psalmo sexagesimo quinto: Flumen Dei repletum est aquis, parasti cibum illorum; pro, auxilium et favor Dei prompte piis succurrit. Flumina, pro spiritualibus donis ponuntur. Sic dicit Dominus Iohannis 4 et 7 Flumina aquae viventis de ventre eorum fluent: scilicet, qui spiritu Domini imbuti et renati erunt. pro, vera doctrina, celebratio Dei, et pia vita in eis refulgebit, et aliis quoque proderit. Flumina plaudant, simul montes exultent, Ps. 98 Prosopopoeia est, qua omnia ad gaudium


4414. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 181 | Paragraph | SubSect | Section]

Flumina aperiam in summis collibus, et fontes in medio camporum: Isaiae 41. pro, ibi summa commoda, praesertim spiritualia sincerae doctrinae parabo, ubi minime putasses. Flumina fortia exiccare, Psalmo septuagesimo quarto est, potentes reges perdere: tametsi etiam ad transitum populi per Iordanem alludat. FODERE, vide paulo pôst in nomine FOVEA. FOEDUS, ברית Berith, a comedendo (credo) Hebraeis dictum, quod in faciendis foederibus simul et caedebantur et comedebantur victimae, et adiungebantur foederibus solennia


4415. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 182 | Paragraph | SubSect | Section]

dicerent, Mortem et Inferos ipsos sibi esse propitios: aut forte ipse Propheta exprimit hisce verbis impiorum securitatem, et impiam fiduciam ac foedera, quae habebant passim cum omnibus impiis gentibus ac regibus, quibus tanquam baculo arundines innitebantur. Foedus cum lapidibus agri habere, Iob quinto est, non laedi ab eis, non impediri etiam in agricultura et proventibus, sed habere eos quasi faventes ac propitios. Sal foederis, Levitici secundo perpetuo adhibendum esse sacrificiis praecipitur: quod significabat, nos debere sincere colere foedus Dei, et omni studio cavere omnem


4416. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 183 | Paragraph | SubSect | Section]

Infredus adducere: libro primo Samuelis, cap. vigesimo: In foedus Domini adduxisti servum tuum tecum: pro, mecum, qui sum tuus servus, percussisti foedus coram Domino. Ezechielis vigesimo: Et adducam vos in vinculum foederis: pro, faciam vobiscum foedus. Foedus pepigi cum oculis, Iob trigesimoprimo. pro, severissime prohibui et cavi, ne oculi mei respicerent et concupiscerent virginem. Uxor foederis, Malachiae secundo: pro, uxor certo foedere alicui iuncta ac sociata: id est, legitima, et coniugali foedere coniuncta. De hac voce ac re etiam infra in PACTIONE et


4417. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 183 | Paragraph | SubSect | Section]

hac voce ac re etiam infra in PACTIONE et TESTAMENTO aliquid dicetur. FONS, quoad propriam significationem, notissima vox est. Genesis septimo dicuntur rupti aut aperti fontes abyssi magnae in diluvio: id est, ingentia stagna, quae in subterraneis locis sunt, eruperunt super terram. Iosuae decimo quinto fit mentio fontium superiorum et inferiorum: id est, fontium de superiori loco rivos emittentium, et puteorum in planicie habentium quidem scaturiginem, sed tamen non emittentium rivum. Fons conculcatus aut turbatus, et vena rupta, iustus cadens coram impio: Proverbiorum


4418. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 183 | Paragraph | SubSect | Section]

de fontib. Israel: id est, celebrate Dominum ex doctrina, et secundum doctrinam Israelitis concreditam aut per patriarchas Moysen et Prophetas (qui omnes fuerunt Israelitae) propagatam. Sic et Isaiae duo decimo: De fontibus salutis aquas haurietis: id est, ex vera religione et Ecclesia. Sic et Ioelis tertio. Iohan. quarto et septimo habetur, quod Spiritus sanctus et renovatio pii fient fons aquae viventis, et salientis in vitam aeternam: quod accipitur de beneficiis, fructibus et effectibus, ac etiam bonis operibus piorum. Fontes tui deriventur foras, et tu Dominus eorum esto:


4419. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 183 | Paragraph | SubSect | Section]

id est, celebrate Dominum ex doctrina, et secundum doctrinam Israelitis concreditam aut per patriarchas Moysen et Prophetas (qui omnes fuerunt Israelitae) propagatam. Sic et Isaiae duo decimo: De fontibus salutis aquas haurietis: id est, ex vera religione et Ecclesia. Sic et Ioelis tertio. Iohan. quarto et septimo habetur, quod Spiritus sanctus et renovatio pii fient fons aquae viventis, et salientis in vitam aeternam: quod accipitur de beneficiis, fructibus et effectibus, ac etiam bonis operibus piorum. Fontes tui deriventur foras, et tu Dominus eorum esto: Proverbiorum


4420. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 183 | Paragraph | SubSect | Section]

divinae maiestatis quasi sponte suo quodam modo exuit, dum servus, ac etiam peccatorum totius mundi reus, iraeque Dei ac omnium tristissimis poenis subiectus fuit, et denique nihil eo hic in terris imbecillius et contemptibilius visum est. Quam gloriam sibi quasi postliminio restitui petit Iohannis decimoseptimo, inquiens: Et nunc pater glorifica me ea gloria apud te quam habui antequam mundus fuit. Et de qua etiam ait Matthaei vigesimoquinto et vigesimosexto, quod filius hominis veniet in gloria super nubes, et quod videbunt eum ad dexteram potentiae sedentem. Sed de hac voce


4421. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 184 | Paragraph | SubSect | Section]

manu te repellam. FORTIS, et ROBUSTUS, alias ponitur in bonam partem, et quidem tum de Dei fortitudine, tum de hominis. Duplex porro hominis fortitudo est: alio in spiritualibus ac internis, alia vero in externis operibus peragendis. Iosuae primo, Sis fortis et robustus pro, fide Deo, et age constanter ac graviter. 1. Corinth. 1: Quod infirmum est Dei, fortius est hominibus: id est, quae imbecillissima opera Dei esse videntur, ea sunt omnibus humanis conatibus longe valentiora. 1. Corinth. 10. Non sumus


4422. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 184 | Paragraph | SubSect | Section]

indoctorum rapacitate intelligit. Forus et fortitudo, saepe coniungitur cum robur, aut similibus, intendendae significationis gratia. Exercitus quingentorum, facientium bellum cum fortitudine roboris. In Deo est robur fortitudinis meae: Psalmo sexagesimo secundo. Vir fortis robore, Iob 9, Fortis virtute cordis, Iob trigesimo sexto. Fortis robore Abiel, 1 Sam. 9. pro, bellicosus, pugnator, arte militari clarus. Viri fortes robore, viri nominis: 1 Paral. quinto et septimo pro, fortissimis ac celeberrimis Fortis viribus, 2 Reg. 24. Fortes robore in opere ministerii


4423. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 184 | Paragraph | SubSect | Section]

intelligit. Forus et fortitudo, saepe coniungitur cum robur, aut similibus, intendendae significationis gratia. Exercitus quingentorum, facientium bellum cum fortitudine roboris. In Deo est robur fortitudinis meae: Psalmo sexagesimo secundo. Vir fortis robore, Iob 9, Fortis virtute cordis, Iob trigesimo sexto. Fortis robore Abiel, 1 Sam. 9. pro, bellicosus, pugnator, arte militari clarus. Viri fortes robore, viri nominis: 1 Paral. quinto et septimo pro, fortissimis ac celeberrimis Fortis viribus, 2 Reg. 24. Fortes robore in opere ministerii domus Dei. 1 Paral. 9. pro, qui


4424. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 185 | Paragraph | SubSect | Section]

Deum fortitudinem suam, Psalmo 52. Fuisti fortitudo pauperi, fortitudo egeno in tribulatione, Isaiae 25. In vel cum fortitudine aliquod facere, est, fortiter facere. Sic calcare in fortitudine, Indicum 5. Ingredi in bellum cum fortitudine, Psalmo 71, Clamare ad Deum in fortitudine, Ionae 1. Praeco clamabat in fortitudine: pro, alta voce, fortiter. Ezech. 1. Sic Isaiae 11. Elevavit manum suam super flumen in fortitudine spiritus sui: id est, robore venti, qui dividat flumen. Civitas fortitudinis, Isaiae 17. pro munita. Opus fortitudinis, Esther 10. Fluvius


4425. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 185 | Paragraph | SubSect | Section]

gentium: Psalmo 111. pro, fortia opera. Fortitudine accingi, supra expositum est in Accingo. Dicitur autem Deus se et nos accingere fortitudine, Psalm. 18. Et mulier fortis saepe Prover. 31. Fortitudo, pro fortibus operibus, aut bellicis gestis, crebro ponitur. Reliquum verborum Iosaphat, et fortitudo eius quam fecit, et qua pugnavit: 1 Regum 22. 1 Regum 15 et 16. Sic et pro effectis fortitudinis ponitur. ut Levit. 26, Et consumetur frustra fortitudo vestra: id est, proventus terrae, vestro ingenti labore comparati. Sic fortitudo, pro fortibus viris: Isaiae 3.


4426. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 185 | Paragraph | SubSect | Section]

fortificabit fortitudine sua, nec robustus eruet animam suam: Amos 2. pro, non praevale bit in pugna, nec incolumis evadet, aut vitam suam servabit. Significat crebro Animari, animum obfirmare. Num. 11. Fortificate vos. Deuteronom. 31. Estote fortes, et roborate vos. Iosuae 1. Conforta te robora te, fortifica te, et esto robustus pro populo nostro. 2 Sam. 10. 2 Paralip. 19. Roborari in faciendis praeceptis Dei, 1 Paralip. 28. constantem et ardentem in pietate fieri. Contra est, fortificari in pravitate sua, Psalmo 52. id est, pertinacem et obstinatum


4427. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 185 | Paragraph | SubSect | Section]

fortificabat se pro domo Saul: id est, comparabat auxilia, et summa ope nitebatur pro defendendo regno filii Saulis, ac eius posterorum. Danielis 11, Populus cognoscens Deum fortificabit se, et faciet: id est, constans erit in suo instituto, et proficiet. Fortificarese, ut aliquid faciat. Iosuae 23. Fortificate vos valde, ut custodiatis et faciatis. Fortificarese, ut non comedat sanguinem, Deuteron. 12. Fortificavit se ut ascenderet, 1 Reg. 12. Fortificare fortituaine. Psalmo 138, Fortificasti me in anima mea fortitudine: id est, confirmasti animam meam. Roborari manus


4428. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 185 | Paragraph | SubSect | Section]

5. Vir peritus roborat vires, Proverbi. vigesimo quarto. id est, praevalet sua potentia, aut certe confirmat vires. Vincula fortificari: Isaiae 28. Ne illudatis, ne fortificentur vincula vestra. id est, ne constringamini validioribus vinculis, aut severius punianimi. Fortificari brachio Ioseph. Genes. 49. id est, non remittere de vigore. Sic brachia mulieris sedulae fortificari dicuntur, Proverb. 31. Fortificare cor, est confirmare et obfirmare cor, Psal. 31. Exod. 9. Fortificari plagam, est invalescere. Faciem suam fortificare. Froverb. 21. Fortificat


4429. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 185 | Paragraph | SubSect | Section]

metaphoram aut similitudinem transfertur haec locutio Fodere foveam, etc. vel solum fodere ad quasuis insidias, aut mala machinamenta pravorum, innocentibus insidias struentium: ut Psalmo 56. Foderunt ante me foveam. Proverb. 16, Vir impius fodit malum: id est, machinatur. Sic Iob 6, Cum fodiatis adversus amicum vestrum: pro, machinamini malum. Sic et Ierem. 18. Foderunt foveam, ut caperent me, et laqueos absconderunt pedibus meis. Quoniam autem plerunque iusto Dei iudicio fit, ut malae fraudes in authorum exitium vertantur: ideo proverbium est in Sacris literis


4430. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 186 | Paragraph | SubSect | Section]

in eam incidisset, solveret domino suum pecus, et ipse cadaver haberet: Exod. 21. Fuerunt et nativae foveae, sicut et specus ac antra, in quibus sunt soliti latitare in magnis periculis. ita 2 Samuelis 17, de pro fugo Davide legitur: Esse aliquid alicui in foveam et laqueum: id est exitio, Iosuae 23, dicitur de non extirpatis gentibus. Lacus et puteus easdem significationes et phrases interdum habent. FRAMEA: postea in voce Gladii exponetur. FRANGERE, primum per metaphoram idem significat quod Latinis, nempe perdere, vastare. Isai. 23, Confractione


4431. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 186 | Paragraph | SubSect | Section]

vastabitur. Isa. 7, Frangetur Ephraim cum Syria: pro, simul perdetur. 1 Sam. 14, Multitudo ibat et frangebatur: pro, interibat in fuga. Nahum 3, Nulla est curatio fracturae tuae: id est, laesionis aut cladis politicae, seu cuiuscunque calamitatis. Metaphora est, sumpta a fractura membrorum. Iob 6. Vidistis fraetionem, et timuistis: pro, non succuristis in adversis. Deinde significat distribuere fractum panem, ut Isaiae 58, Frange esurienti panem tuum: id est, distribue eleemosynam, iuva pauperes et egentes. Quia vero Christus in coena panem fregit et distribuit, ideo mox etiam


4432. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 187 | Paragraph | SubSect | Section]

opponi ignavum industrio. Ambulare in fraude, Prov. II. i. insidiose et malitiose cum proximo agere ac versari. FREMERE, et fremitus, dicitur tum de illo incondito sono, quo irati frendunt et fremunt contra eos quibus irascuntur. Sic de Christo dicitur Iohan. 11, quod infremuerit Spiritu: tum et de multitudinis murmure ac strepitu: tum denique etiam de sonitu fluminum, aut maris vento agitati. Per metalepsin porro, impetum impiorum contra pios denotat. ut Psal. 2. Quare fremuerunt gentes, et populi meditati sunt inania? Tametsi


4433. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 187 | Paragraph | SubSect | Section]

proprie significare illum strepitum. pedibus concurrentis multitudinis excitatum. Sic et Psal. 46 dicitur, infremuerunt gentes. Isa. 5 dicitur de exercitu hostili, quod fremet contra Iudaeos instar fremitus maris: id est, tanto impetu ac strepitu, at mare commotum. Hierem. 12, Iordanis fremitus, proverbialiter accipitur pro impetu ac furore potentum: tametsi in Hebraeo sit potius, In superbia Iordanis. FRENUM, et frenare, habet notam metaphoram, in Latino simul et Graeco sacrarum literarum sermone. pro, potenter et severiter regere ac cohercere: Iacobi 1.


4434. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 187 | Paragraph | SubSect | Section]

infremuerunt gentes. Isa. 5 dicitur de exercitu hostili, quod fremet contra Iudaeos instar fremitus maris: id est, tanto impetu ac strepitu, at mare commotum. Hierem. 12, Iordanis fremitus, proverbialiter accipitur pro impetu ac furore potentum: tametsi in Hebraeo sit potius, In superbia Iordanis. FRENUM, et frenare, habet notam metaphoram, in Latino simul et Graeco sacrarum literarum sermone. pro, potenter et severiter regere ac cohercere: Iacobi 1. et 3. Sic et Psal. 32 dicit, securos ac impoenitentes divinitus flagellandos esse, ut cogantur ad


4435. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 187 | Paragraph | SubSect | Section]

pro loqui. Proverb. 10: Os iusti fructificabit sapientiam: id est, loquetur. Sermo enim veluti fructus aut effectus linguae est. Sic ex fructibus suis pseudoprophetas iudicandos esse dicit Christus: id est, ex sermone et doctrina, qui est proprius ac genuinus fructus seductorum. Baptista dicit Iohan. 3 ad Pharisaeos et scribas, poenitentiam praeseferentes, et Baptismum petentes, Facite fructus dignos poenitentia: id est, exhibete bona opera, et vitam convenientem verae poenitentiae, quales effectus aut fructus solet vera poenitentia exhibere. Fructum Spiritus vocat Paulus Gal. 5,


4436. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 188 | Paragraph | SubSect | Section]

sicut et Fulguris, cum vel terrificam divinae Maiestatis praesentiam depingere conatur: vel etiam tristes poenas impiis infligendas. Exod. 19. Sam. 12. FUMUS, aliquando est indicium praesentiae divine, quae se occultat nubis aut fumi obiecta specie. Isaiae 6, Apoc. 15, Isa. 4, Ioel. 2. Act. 2. Aliquando impios pingit, quia perinde sint evanidi. Psal. 37. 68. Aliqui ideo etiam eos voce fumi indicari putant, quod licet sint evanidi, tamen sunt oculis ac luci molesti et infesti. Fumari, pro irasci forte quia irati incensa cholera veluti fumum aut ignem


4437. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 188 | Paragraph | SubSect | Section]

Prov. 10, cum pigro nuncio: Sicut officit acetum dentibus, et fumus oculis sic piger mittentibus eum. Fumi combustio: id est, incendium, Iudic. 20. FUNDA, instrumentum bellicum, quo lapides. Aliquando etiam quasi figurate in Sacris literis accipitur: ut Iob 41, In stipulam vertuntur ei lapides fundae: pro, perinde parum laedunt tantam beluam lapides fundae, in eam maxima vi contorti, ac si essent stipulae. Funda animam alicuius proiicere, est temere, audacter, ac contemptim in exitium abiicere: Sicut pastores ocii causae praecipitant lapides


4438. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 189 | Paragraph | SubSect | Section]

Ecclesiam depingit. Sic et Psal. 105 dicitur: Tibi dabo terram Canaan, funiculum haereditatis terrae nostrae, id est, portionem promissam. Sic Moses dicit, funiculum Domini esse Iacob: id est, suam portionem ex toto mundo proprie Deo segregatam. Sic Ioseph dicitur obtinuisse duos funiculos: quia Iacob duos eius filios Ephraim et Manassem sibi adoptaverat, et ita ex uno filio duas tribus fecerat, cum alioqui singuli filii singulas tribus constituerent. Zoph. 2 dicitur, Ne qui habitant funiculum maris: id est, Philistaei qui incolunt terram


4439. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 189 | Paragraph | SubSect | Section]

funes eorum. id est, doctrinam, claves, et totius ministerii Christi severitatem. Psal. 129. Dominus iustus praecidit funes impiorum: id est, vim, potentiam ac fraudes, quibus pios perinde in sua servitute colligarant, ut agricolae equos aut boves solent alligare suo aratro. Sic Iob 30: Funem meum soluit Deus, et afflixit me Dei mei potentia. Sic possis interpretari et illud Psal. 18, Circumde derunt me funes mortis, item funes inferni. Aliqui malunt dolores, quando quidem hevel utrunque significat. Sed rectius funes: sicut mox sequitur, Laquei


4440. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 189 | Paragraph | SubSect | Section]

meum soluit Deus, et afflixit me Dei mei potentia. Sic possis interpretari et illud Psal. 18, Circumde derunt me funes mortis, item funes inferni. Aliqui malunt dolores, quando quidem hevel utrunque significat. Sed rectius funes: sicut mox sequitur, Laquei mortis. Sic et Iob 36 legitur irretiri funibus paupertatis. Funibus hominis trahi aliquem: id est, humaniter aliquo perduci, Oseae 11. Funibus hominum traxi eos, funibus charitatis: pro, summa humanitate ac benignitate eos eduxi ex Aegypto. Per funes charitatis ille exponit funes hominis, ut solet


4441. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 190 | Paragraph | SubSect | Section]

pro furto habeatur, si quicquam tale apud me deprehenderit. In Decalogi septimo praecepto prohibiti furti, omnem defraudationem proximi, quocunque colore aut praetextu fiat, Deus severiter interdicit. Supra indicavi, Furari verbum significare corrumpere veram doctrinam. Sic igitur et Christus Iohan. 10, seductores vocat Fures, quia ad hoc tantum veniant ut furentur, mactent ac perdant: et non veniant per verum ostium, sed aliunde clam irrepant. G GALEA, bellicum tegmen capitis. Isaiae 59. Induet se lorica iustitiae, et galea salutis in


4442. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 190 | Paragraph | SubSect | Section]

gallina pullos suos. Matth. 23: Quoties volui congregare filios tuos, sicut gallina pullos suos sub alas, et noluistis? GALLUS, est symbolum vigilis ac concionatoris, qui nos monet, ut surgamus ad opera lucis, ab operibus tenebrarum. Ideo Christus hoc symbolum Petro abneganti dedit. Iob 38 dicitur, Quis gallo dedit intelligentiam? scilicet temporis. nimirum Deus ipse nubis talia beneficia, et in eis maiorum etiam beneficiorum symbola proposuit. GAUDIUM, est affectus animi, quo laetamur de aliquo bono, quod sumus consequuti. Verum non raro pro


4443. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 190 | Paragraph | SubSect | Section]

GAUDIUM, est affectus animi, quo laetamur de aliquo bono, quod sumus consequuti. Verum non raro pro sua causa, id est ipso bono de quo gaudemus, ponitur. Luc. 2. Evangelizo vobis gaudium magnum: id est, rem oppido salutarem, quae merito omnes homines exhilarare debeat. Iohan. 16. Gaudium vestrum nemo tollet a vobis: id est, vestrum ingens bonum, quod vobis verum, solidum ac firmum gaudium parit. Sic Rom. 15. Deus vos repleat omni gaudio: pro, omni bono aut dono, de quo gaudere possitis. Sic et Iac. 1, iubemur pro omni gaudio habere tentationes: id est, pro


4444. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 190 | Paragraph | SubSect | Section]

merito gaudebunt ac exultabunt. Ponitur aliquando gaudium pro suo effectu: id est, pro laeto sermone. ut Psal. 126. Tunc repletum est os nostrum Gaudio: id est, laeto sermone, gratiarum actione, et celebratione Dei. Gaudium etiam pro ipsa fruitione boni, unde gaudium oritur. Iohan. 3. Baptista dicit, Gaudium meum impletum est: id est, plene perfruitus sum bono optato, nempe praesentia ac gloria Meschiae. Sic opinor dici etiam Iohan. 15: Ut gaudium meum sit in vobis, et gaudium vestrum implentur: id est, plene perfruamini meis bonis. Dicitur et Deus gaudere super


4445. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 190 | Paragraph | SubSect | Section]

nostrum Gaudio: id est, laeto sermone, gratiarum actione, et celebratione Dei. Gaudium etiam pro ipsa fruitione boni, unde gaudium oritur. Iohan. 3. Baptista dicit, Gaudium meum impletum est: id est, plene perfruitus sum bono optato, nempe praesentia ac gloria Meschiae. Sic opinor dici etiam Iohan. 15: Ut gaudium meum sit in vobis, et gaudium vestrum implentur: id est, plene perfruamini meis bonis. Dicitur et Deus gaudere super populo suo, Isa. 62. id est, delectari eorum pietate ac felicitate. Urbs gaudii mei, Ierem. 49. pro, de qua gaudere solebam. Domus gaudii, Isa. 32. id


4446. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 190 | Paragraph | SubSect | Section]

gaudii, Isa. 32. id est, de qua quis gaudere possit, aut qua laeti voluptatis causa utuntur, seu denique gaudium excitans. Simili phrasi dicitur et Oleum gaudii. Isaiae 61. Item Oleum laeticiae: scilicet quod exhilarat, et quo laeti utuntur et fruuntur. Gaudium aruit â filiis hominum, Ioel 1. pro, periit arescentibus frugibus. Gaudium facere audire, Psalm. 51: Audire fac me gaudium et laeticiam, et exultent ossa humiliata. id est, indica aut evangeliza mihi laeta, nempe quod remiseris mihi peccata. Gaudium salutis redde mihi, Psal. 51. pro restitue mihi


4447. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 191 | Paragraph | SubSect | Section]

in qua posteriores reges erexerant Moloch idolum Ammonitarum: ubi exurebant in sacrificium cacodaemoni parvos liberos idololatrae Iudaei. Dicta est et vallis Tophet, propter strepitum tympanorum, quae adhibebant sacrifici, ne parentes exaudirent vocem conflagrantium puerorum. Eam postea pius rex Iosias, congestis eo cadaveribus et ossibus impiorum sacrificorum, contaminavit, et prophanam detestabilemque reddidit. Hieremias quoque cap. 19, de eius contaminatione inquit: Ecce dies veniunt, dicit Dominus, et non vocabitur amplius iste locus Tophet, et vallis filii Hinnon, sed


4448. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 191 | Paragraph | SubSect | Section]

transferre. Verisimile nihilominus est, hanc vocem iam olim pro inferno usurpatam sicut Tophet dudum infernum significavit, ut mox audiemus. Significat alioqui, si vocis etymologiam exponas, idem quod vallis Ennon: quod proculdubio olim nomen proprium fuit viri, qui eam antiquitus possedit. Nam Iosuae 18 dicitur vallis filiorum Hinnon. et 2 Paral 28. Ipse adolevit incensum in valle filiorum Hinnon, et lustravit filios suos igne, iuxta ritum gentium quas interfecit Dominus in adventu filiorum Israel. Isaias cap. 30 usus est eiusdem vallis nomine diverso, nempe Tophet, pro


4449. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 191 | Paragraph | SubSect | Section]

inter suae aetatis homines solus repertus est pius, instante iam diluvio. Hinc fit, ut quoniam mores hominum fiunt subinde deteriores, aliqua hominum aetas dicatur prava et perversa, et prioribus deterior: sicut Poetae priores aetates aureas, aut argenteas fingunt. Sic Exod. 1, dicitur mortuus Ioseph, et universa illa generatio, Ezech. 1. Generatio labitur, generatio advenit Sic Homerus: Qualis generatio foliorum talis et hominum. ubi proprie ipsam procreationem ac interitum hominum denotat. Tertio, significat homines non quidem eodem tempore viventes, sed tamen simili ingenio


4450. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 192 | Paragraph | SubSect | Section]

corporis ac genuum, per metaphoram transferuntur locutiones ad omnes alias imbecillitates, sive fortunarum, sive animi moerore ac dolore prostrati, sive etiam spiritualium infirmitatum. Hinc Isaias 35 dicit, Genua debilia roborate: id est, consolando et instruendo confirmate. Eadem locutio et Iob 4, ac alibi reperitur. Secundo, quia adorantes aliquem solent curvare genua: ideo genuum incurvatio pro subiectione, cultu et adoratione ponitur. Sic Paulus Phil. 2. dicit, Christo id a patre datum esse ut omne genu coram eo incurvetur, caelestium, terrestrium,


4451. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 193 | Paragraph | SubSect | Section]

si statim in ipso partu ex suis genubus suove utero elapsa esset. GERMEN, per metaphoram a plantis ad homines translatum, saepe liberos ac posteros alicuius significat: quia perinde liberi ex parentibus nascuntur et succrescunt, sicut germina aut virgulta ex radice aut trunco arborum. Iob 20. Germen domus impii migrabit: id est, posteri impiorum vel alio migrabunt, vel etiam interibunt. Isaiae 14. Et perdam Babylonis nomen, et reliquias, et germen, et progeniem. Hinc est quod Melchias vocatur germen Davidis. Isaiae 11, Ieremiae 23: quia erat nasciturus longo tempore post,


4452. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 193 | Paragraph | SubSect | Section]

Deus ex terrenis ac carnalibus hominibus faciet vere pios ac sinceros. GESTARE animam, significat in extremis periculis versari sumpta forte locutione a re militari, quod pugnantes in suis manibus portare videntur vitam ac mortem si male pugnant, amittunt animam: sin bene, retinent Iob 13, et saepe alias, phrasis haec reperitur. GIGANTES, videntur fuisse proprium quoddam genus hominum, caeteris robustius: sicut et nunc aliae gentes, aut etiam familiae, solent aliis esse grandiores ac robustiores. Horum generis ac ipsorum fit mentio Gen. 6, Num. 13. Deuteronomii


4453. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 193 | Paragraph | SubSect | Section]

bellicosiore, poni. Sic Psal. 33 dicitur, quod Gigas non servabitur in multitudine virium suarum: et Psal. decimonono comparatur sol exoriens, paratus ad cursum, cum valido ac veloce, seu (ut ibi est) gigante, parato ad conficiendum velociter suum iter. Sic Iob 16 dicitur, Irruit in me sicut gigas. Item in alio Psalmo dicitur, Sicut gigas aut fortis expergiscens a vino. Varia quoque nomina appellationesque Gigantum observasse operaeprecium fuerit. vocati enim sunt Rephaim, a servando aut sanando, quod forte liberarunt suos homines a latronibus aut


4454. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 194 | Paragraph | SubSect | Section]

acutus: id est, perniciosissima res. Eodem modo et de adulterio dicitur, in Proverb Novissimum extraneo amarum sicut absynthium, et acutum veluti gladius biceps. Sic et Psal. 64. Acuerunt ut gladium linguam suam. Sic quoque Psal. 59. Gladii sunt in labiis eorum. Item Iob. 5. Psal. 55. Verba gladii: id est, perinde noxia ut gladius. Retundere aciem gladii alicuius: pro, reddere eum imbellem. Psal. 89. Etiam retudisti aciem gladii eius, et non sublevasti eum in praelio. Gladius excellentiae Dei: id est, bellum ac poenae, quibus


4455. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 194 | Paragraph | SubSect | Section]

etc. Isa. 34, est magnam caedem impiorum factam esse, Deo eos puniente. Gladius orbans: id est, hostilis vis privans patres liberis, aut contra Deut. 32. Sic, Non recedet gladius de domo tua: 2. Sam. 12. id est, hostilis vis, perpetuo aliqui in tua familia occidentur. Iob 27. Si multiplicati fuerint filii eius, erunt in gladium. Stare in gladiis, Ezek. trigesimotertio: Stetistis in gladiis vestris, fecistis abominationem. id est, stetistis innixi vestris gladiis, ut qui sunt parati ad conflictum: vel confisi estis vestra potentia, ideoque egistis quod


4456. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 194 | Paragraph | SubSect | Section]

praestantia aut decus, quo multum excellit sol lunam, caeterasque stellas. Gloria ad Deum relata, significat aliam ipsam gloriosam divinitatem, omnipotentiam, ac sapientiam eius. Sicut Moyses Exodi 33, Ostende mihi gloriam tuam. Et paulo post, negat Deus eum posse faciem suam videre. Sic Iohannes dicit de filio Dei: Vidimus gloria eius, gloriam ut unigeniti a patre. id est, ex doctrina, miraculis, et aliis indiciis eius, perspeximus ipsius divinitatem et omnipotentiam. Sic Iohan. 2, Christus dicitur miraculo commutatae aquae in vinum patefecisse gloriam suam. Psalm. 26,


4457. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 194 | Paragraph | SubSect | Section]

Moyses Exodi 33, Ostende mihi gloriam tuam. Et paulo post, negat Deus eum posse faciem suam videre. Sic Iohannes dicit de filio Dei: Vidimus gloria eius, gloriam ut unigeniti a patre. id est, ex doctrina, miraculis, et aliis indiciis eius, perspeximus ipsius divinitatem et omnipotentiam. Sic Iohan. 2, Christus dicitur miraculo commutatae aquae in vinum patefecisse gloriam suam. Psalm. 26, Habitaculum gloriae Dei vocatur tabernaculum, ubi Deus ipse promiserat se habitaturum. Gloria eius super caelum et terram, Psal. 14 et id est, ipsemet ubique est. Sic Iohan. 11. Si


4458. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 194 | Paragraph | SubSect | Section]

Sic Iohan. 2, Christus dicitur miraculo commutatae aquae in vinum patefecisse gloriam suam. Psalm. 26, Habitaculum gloriae Dei vocatur tabernaculum, ubi Deus ipse promiserat se habitaturum. Gloria eius super caelum et terram, Psal. 14 et id est, ipsemet ubique est. Sic Iohan. 11. Si credideris, videbis gloriam Dei. id est, experieris eius omnipotentiam ac bonitatem. Sic Roman. 6, dicitur Christus excitatus a mortuis per gloriam patris. Hebr. 1, Christus dicitur


4459. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 195 | Paragraph | SubSect | Section]

Gloria hic misericordiam valet. Gloria Dei aliquando significat illam lucidam fulgentemque nubem, splendorem ac maiestatem, seu illam gloriosam Dei praesentiam, et modis omnibus admirandam, qua apparere Deus etiam externis oculis solet. Sic dicitur Isaias vidisse gloriam Dei, Isaiae 6. et Iohan 12. et Lucae 2, Gloria Dei circumfulsit eos. Actor. 22. Non respiciebant prae gloria splendoris illius. In hac significatione credo vocem eam accipi, cum toties dicitur Christus venturus ad iudicium extremum cum multa gloria ac potentia: id est, admiranda, et divina quadam specie ac


4460. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 195 | Paragraph | SubSect | Section]

Christi: id est, Evangelium disserens de summa ac gloriosa felicitate, ac bonis quae nobis contingunt per Christum. Gloria Dei est etiam celebratio ac praedicatio Dei. Sic dicit Deus, Gloriam meam alteri non dabo: id est, mihi debitam celebrationem, honorem, etc. Sic et Christus Iohan. 11 ait, Morbum Lazari esse non ad mortem, sed in gloriam Dei: id est, ut Deus per eum glorificetur ac celebretur. Roman. 3. Si veritas Dei exuperavit per meum mendacium in gloriam ipsius. id est, ut ipse celebretur, glorificetur. Ephes. 1 bis repetitur, In laudem gloriae ipsius: id est,


4461. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 195 | Paragraph | SubSect | Section]

pro, celebrate eum de sua fortitudine, tribuite gloriam Deo, vestra fide, ore et operibus. Ibidem, Afferte gloriam nominis eius: id est, quae nomini eius conveniat, qua eius maiestas digna est Sic et Dicere gloriam. Psal. 29. pro celebrare. Dare gloriam Deo, idem est. Sic Iosua dicit ad Achan, cap. 7, Da gloriam Domino, et da ei confessionem, et indica quid feceris. id est, agnosce et fatere eum omnia scire, esse iustum merito nunc irasci, et te punire: tuamque culpam confitere, ac damna. Sic et Pharisaei dicunt ad caecum natum, Ioan. 9. Da gloriam


4462. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 195 | Paragraph | SubSect | Section]

Deo, idem est. Sic Iosua dicit ad Achan, cap. 7, Da gloriam Domino, et da ei confessionem, et indica quid feceris. id est, agnosce et fatere eum omnia scire, esse iustum merito nunc irasci, et te punire: tuamque culpam confitere, ac damna. Sic et Pharisaei dicunt ad caecum natum, Ioan. 9. Da gloriam Domino, nos scimus quod hic homo peccator est. id est, agnosce quidem et celebra hoc Dei beneficium, sed nequa quam illud isti seductori tribueris, eumve propterea excusaveris, sed soli Deo. Abramus quoque dicitur dedisse gloriam Deo, credendo ei: Roman. 4. id est,


4463. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 196 | Paragraph | SubSect | Section]

149. Glorificabit humiles aut afflictos in salute: id est, salvando, liberando eos. Actor. 2. 3. Deus resuscitando dicitur Christum glorificasse. id est, in gloriam evexisse, et etiam gloriosum hominibus declarasse. Hanc glorificationem quaerit Christus a patre, Ioan. 12. 16. 17, ut scilicet ex illa tristi exinanitione atque humiliatione, seu forma servi, restituatur in illam pristinam formam Dei, quam apud patrem habuit ante conditum mundum. Utriusque significationis exemplum habetur in illo celebri dicto 1. Sam. 2, Glorificantesque glorificabo et ego,


4464. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 197 | Paragraph | SubSect | Section]

est: quae quia plerunque in poenam hominum vertitur, fit ut nonnunquam quasi in genere pro divina poena, et in descriptionibus irati Dei ponatur. Exodi nono. Psalm. 77. Perdit Deus grandine, et mixto igne, non tantum fructus terrae ac arborum, sed et animalia ac homines in Aegypto. Sic Ios. 10, caedit hostes Israelitarum lapidibus grandinis, et igne. Psalm. 18. et 105. coniungitur grando et carbones. Sumuntur crebro tales descriptiones poenarum etiam spiritualium, et irati Dei, ab illa horribili specie tetrarum tempestatum, quas nonnunquam iratus Deus rebus humanis immittit:


4465. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 197 | Paragraph | SubSect | Section]

Sicut Roman. 3. et Tit. 3: Iustificati gratis ipsius gratia. Roman, quarto. Operanti merces non imputatur secundum gratiam: id est, ex gratuito favore. Roman. undecimo: Si ex gratia, iam non ex operibus, etc. Eph. 2. Gratia estis servati per fidem, et hoc non ex vobis. Iohan. 1. Plenum gratia et veritate. Per IESUM CHRISTUM gratia et veritas facta est. Item, Gratiam pro gratia. Iohan. 1. Pro favore proculdubio ponitur etiam, cum tam crebro dicitur aliquis invenire gratiam, Genes. 18. Exod. 33. Luc. 1. Sic Gratia Christi dicitur pro favore, quo nos Deus in


4466. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 197 | Paragraph | SubSect | Section]

secundum gratiam: id est, ex gratuito favore. Roman. undecimo: Si ex gratia, iam non ex operibus, etc. Eph. 2. Gratia estis servati per fidem, et hoc non ex vobis. Iohan. 1. Plenum gratia et veritate. Per IESUM CHRISTUM gratia et veritas facta est. Item, Gratiam pro gratia. Iohan. 1. Pro favore proculdubio ponitur etiam, cum tam crebro dicitur aliquis invenire gratiam, Genes. 18. Exod. 33. Luc. 1. Sic Gratia Christi dicitur pro favore, quo nos Deus in Christo, et per Christum complectitur. Hinc phrases, Invenire gratiam alicuius: id est, favorem consequi, ut de


4467. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 197 | Paragraph | SubSect | Section]

33. Luc. 1. Sic Gratia Christi dicitur pro favore, quo nos Deus in Christo, et per Christum complectitur. Hinc phrases, Invenire gratiam alicuius: id est, favorem consequi, ut de Diva virgine Luc. 1 dicitur. Sic quoque illi dicuntur esse in gratia Dei, qui eius favore fruuntur. Sic et Iohann. dicit, nos gratiam pro gratia accepisse: id est, pro favore, aut propter favorem patris erga filium, nobis quoque eiusdem favor contigit. Sicut Ephes. 1 dicit, quod nos gratos habuit, aut favore suo complexus est in dilecto filio, seu ob dilectum filium. Observatu vero dignissimum est,


4468. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 198 | Paragraph | SubSect | Section]

videtur et ipsam functionem significare, ut et prius monui: ut, Mihi minimo data est haec gratia concionandi inter gentes. Eph. 3. id est, haec functio. Quarta significatio est illa passiva Gratia, id est, quasi gratiositas alicuius erga alios homines, praesertim superiores: ut, Dedit Deus Iosepho gratiam coram praefecto carceris. Gen. 39. Dabo gratiam huic populo coram Aegyptiis. Exod. 3. Gratiam habebant coram omni plebe. Actor. 2. Item Christus proficiebat sapientia, aetate et gratia coram Deo et hominibus: Luc. 2. Quinto, ponitur haec vox etiam pro humano beneficio. ut


4469. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 198 | Paragraph | SubSect | Section]

apponi sibi. Ultima significatio est gratitudo, cum gratias Deo agere dicimur: ubi gratia est quaedam animi gratitudo, et beneficiorum Dei celebratio. 1. Corinth. 10. Si autem ego gratia, aut cum gratiarum actione comedo, quare accusor? Plenus gratia et veritate dicitur fuisse Christus Iohan. 1. id est, favoris Dei copiae cornu, quam non solum sibi, sed et toti generi humano secum attulit et acquisivit. De diva Virgine habet Vulgata Luc. 1. Ave Maria gratia plena. At in Graeco κεχαριτωμένη est proprie, gratis dilecta, in qua


4470. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 200 | Paragraph | SubSect | Section]

tenentur, Sed adiiciam et alia Testimonia ac Argumenta. VII. Saepe haec vox numeratur a Paulo inter alias in Deo, extraque nos existentes, et gratuitam benevolentiam significantes: ut solet crebro in Sacris literis congerie quadam fieri. ut 1. Timoth. 1. et 2. Timoth. 1. et in secunda Iohannis cap. 1. Gratia, misericordia, pax a Deo, etc. ubi ipse quoque ordo indicat, vocem Gratiae aliquam primam causam nostrae conversionis in Deo existentem significare, et non quasi ultimum effectum conversionis. VIII. Secundae Timoth. 1, coniungit Apostolus vocem


4471. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 201 | Paragraph | SubSect | Section]

Si enim per legem iustitia, Christus gratis mortuus est. id est, nihil profecit aut acquisivit nobis moriendo, ut nos nostromet sudore iustitiam ac vitam acquirere oporteat. Sicut paulo prius dixerat: Igitur Christus est minister peccati. Aliquando significat sine gravi, aut iusta causa: ut Ioan. 15. Psal. 35. Odio habuerunt me gratis. Sic Proverb. 24 dicitur: Ne sis testis gratis contra proximum tuum id est sine gravi causa, aut vera eius culpa. Denique significat sine precio: ut Matth. 10. Gratis accepistis, gratis etiam date. 1. Cor. 11. Gratis vobis


4472. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 202 | Paragraph | SubSect | Section]

exponunt quidam illud Actor. 9, Paulus libere in nomine Domini IESU loquebatur, et disceptabat adversus Graecos. GREMIUM, maritalis societas intelligitur, ut postea in voce Sinus plenius exponetur. GRESSUS, motio pedum in profectione. Ponitur per metaphoram pro vita, Iob 31. Cunctos gressus meos dinumeras, id est, omnes meas cogitationes et conatus perspectos habes. Arctari gressus alicuius, est difficulter suas actiones, magnaque molestia, et parvo cumfructu promovere: sicut qui nimis angusto calle, aut etiam compedibus, breves passus facit, ut facile


4473. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 202 | Paragraph | SubSect | Section]

et conatus perspectos habes. Arctari gressus alicuius, est difficulter suas actiones, magnaque molestia, et parvo cumfructu promovere: sicut qui nimis angusto calle, aut etiam compedibus, breves passus facit, ut facile concidat. Proverb. 4. Cum ambulaveris, non arctabitur gressus tuus. Iob 18. Lucerna eius super eum extinguetur, arctabuntur gressus potentiae eius. Contra dilatari alicuius gressum sub aliquo, Psalm. 18. Stabilitatem et successum notat. Declinare gressum nostrum a semita Dei, est veram pietatem negligere. Iob 31. Psal. 44. Et contra, Dirigi a


4474. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 202 | Paragraph | SubSect | Section]

4. Cum ambulaveris, non arctabitur gressus tuus. Iob 18. Lucerna eius super eum extinguetur, arctabuntur gressus potentiae eius. Contra dilatari alicuius gressum sub aliquo, Psalm. 18. Stabilitatem et successum notat. Declinare gressum nostrum a semita Dei, est veram pietatem negligere. Iob 31. Psal. 44. Et contra, Dirigi a Deo gressus nostros in eius verbo. Psalm. 119. 40. et 37. Rete parare gressibus alicuius, Psalm. 57, est insidiari eius vitae, et etiam honestis piisque actionibus et conatibus. Ponere in me gressus suos. Psal. 85, Iustitia


4475. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 202 | Paragraph | SubSect | Section]

solum. Sic et Christus inquit Lucae 12, Noli timere pusille grex. et Paulus Acto. 20: Attendite vobis et universo gregi, cui vos Spiritus sanctus praefecit. et 1. Petri 5, Pascite gregem qui in vobis est. Item, Facti forma gregis. Sic et ipse Servator se bonum pastorem suorum profitetur Iohan. 10. Denique usitatissima est ista similitudo aut metaphori, qua populus Dei Gregi, et ipse ac doctores eius pastoribus conferuntur: sicut et apud Homerum saepe gubernatores vocantur pastores. GRUS confertur cum populo Dei, Hieremiae 8, Turtur, grus, et hirundo observant


4476. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 202 | Paragraph | SubSect | Section]

at populus meus non novit iudicium Domini. Isa. 38 inquit Ezechias rex de suo acerbissimo morbo: Sicut grus et hirundo, sic garriebam: scilicet prae ingenti dolore. GUSTARE, synecdochice ponitur pro comedere 2. Sam. 2. Si ante occasum solis gustem panem, aut aliud quicquam. Sic Ionae 3, Pecora non gustent quicquam. Per metaphoram significat frui verbo Dei: item cognoscere. Hebr. 6. Gustarintque bonum Dei verbum. Sic et Psalm. 34. ac in Petro, Gustate Dominum quam sit bonus: id est, ex spirituali gustu et experientia cognoscite.


4477. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 203 | Paragraph | SubSect | Section]

Sic denique industria mulier dicitur gustare quod bona sit negociatio sua: Proverb. 31 id est, experimento cognoscere. suam industriam ac laborem esse salutarem. Gustare etiam mortem dicitur, pro mori: Matthaei 16, et Iohan. 5, Quia verba noticiae non raro pro frui bonis, et perpeti mala ponuntur. ut, Videre mortem, Videre bona Hierusalem: sensus ponitur pro fruitione rei. GUSTUS, Hebraeis non raro usurpatur pro habitu totius corporis, in sermone, gestibus, forma corporis, et omni dexteritate: sive quia alii


4478. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 203 | Paragraph | SubSect | Section]

ut vestem, ut aliquid in parte sicut annulum in digito, ut contentum habetur, ut possessionem, ut uxorem. Illae nimicum, sicut in aliis linguis ac rebus, ita etiam in Sacris literis sunt usitatissimae. Porro phrases quaedam sunt in Sacris ab hoc verbo ductae, quae aliqua admonitione indigent. Iohan. 2. Omnis qui transgreditur, et non manet in doctrina Christi, Deum non habet, Qui manet in doctrina Christi, is patrem et filium habet. Ubi Oecumenius inquit: Duobus modis aliquis habere Deum dicitur nam et omnes creaturae Deum habere dicuntur. Unde et Paulus inquit: In ipso enim


4479. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 203 | Paragraph | SubSect | Section]

Iaschab est) plures idiotismos habet, quos ordine recensebo. Habitare saepe significat alicubi agere, aut vivere. ut Psal. 14. Quis habitabit in monte sanctitatis tuae. tametsi ibi simul significet frui caelestibus bonis mentis, aut regni gratiae. Iohann. 1, Et habitavit in nobis: id est, inter nos egit, vixit, nobiscum familiariter versatus est. Sic Christus dicit ad Apostolos Lucae 24. Vos autem habitate, aut sedete Hierosolymae. id est, hic agite, manete et expectate donum Spiritus sancti. Habitare cum muliere, coniugalem


4480. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 205 | Paragraph | SubSect | Section]

HERBA, vide supra GRAMEN. HERI, abusive omne tempus proxime praeteritum, hodie praesens, cras futurum significat. Heri venire te: 1. Sam. 15 id est, proxime venisti, et nunc mox novas molestias peregrinationis ac fugae me tibi obiicere est iniquum. Iob 8. Ab heri sumus, nec scimus, cum velut umbra sint dies nostri: pro, brevi tempore viximus, nuper sumus nati. Heri et nudiustertius, idem valet ferme, quod proxime elapso tempore. Non erat facies Laban, sicut fieri et nudiustertius: Genes. 31. pro, sicut antea. Si bos fuerit cornupeta ab


4481. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 205 | Paragraph | SubSect | Section]

maledictio sine causa prolata non veniet. Reliqua vide supra in voce GRUS. HOC et HOC FECI, sicut hoc et illud: talibus phrasibus volunt prolixiorem formam rei aut actionis compendio denotare. Genes. 6 de arca legitur: Hoc, facies eam. id est, hoc modo, mensura, forma et ratione. Iosuae 7: Hoc et hoc feci. subindicat breviter narrationem totius sui facti. Et cum hoc puella veniebat ad regem. Esther 2. pro, Sic, vel hac ratione. Nehem. 9. Et cum toto hoc percutimus foedus. id est, hisce conditionibus. Nehem. 12. Et in omni hoc non eram in Hierusalem. id est, cum haec


4482. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 206 | Paragraph | SubSect | Section]

Significat eius aeternitatem, sicut aliquando etiam Hodie et cras, ut paulo ante dixi. Hodie et cras utitur Christus Lucae 13. pro brevi tempore: Hodie et cras sanationes operor, et tertia die consumor. Hodie significat etiam omne praesens tempus. Iosuae 22. Quae est praevaricatio ista, quam praevaricati estis contra Deum Israel, ut recedatis hodie ab eo? Id est, nunc deficiatis, struendo novum altare. Sicut hodie, crebro idem valet ac, sicut praesens experientia coram testatur: Deut. 4. Ut daret tibi terram eorum, sicut hodie:


4483. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 207 | Paragraph | SubSect | Section]

Similis plane phrasis est, cum vocatur Carnalis. Istae enim sunt duae primariae partes hominis: Caro aut Corpus, et Anima. Sic etiam hominem terrenum et caelestem clarius ac plenius exponit Baptista Ioh. 3, cum inquit: Qui e supernis venit, super omnes est: qui a terra profectus est, terrenus est, et de terra loquitur: qui e caelo venit, supra omnes est: et quod vidit et audivit, hoc testatur, et testimonium eius nemo accipit. Item Ioh. 8. Vos de infernis estis, ego de supernis sum: vos de


4484. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 207 | Paragraph | SubSect | Section]

ac plenius exponit Baptista Ioh. 3, cum inquit: Qui e supernis venit, super omnes est: qui a terra profectus est, terrenus est, et de terra loquitur: qui e caelo venit, supra omnes est: et quod vidit et audivit, hoc testatur, et testimonium eius nemo accipit. Item Ioh. 8. Vos de infernis estis, ego de supernis sum: vos de hoc mundo estis, ego non sum de hoc mundo. Solet porro Scriptura in tres partes principales hominem partiri: in Spiritum, Animam, et Carnem. Spiritus vocatur, ipse Spiritus sanctus in homine existens, una cum eius donis ac virtutibus, et


4485. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 207 | Paragraph | SubSect | Section]

supremam, nempe Propheticam et Apostolicam amplificans. Saepe autem phrasis, aliquid esse ex hominibus aut ab homine, in malam partem accipitur, de humanae audaciae ac impietatis, aliquid sine Deo audentis ac conantis, instituto ut Christus quaerit Matthaei 21, a Iudaeis, an Baptismus Iohannis sit a Deo aut ab hominibus? id est, an veniat ex Dei mandato, an vero Baptista sua quadam audacia ex ambitione tantam rem sibi sumpserit? Sic Gamaliel dicit in Actis, futurum ut si collectio Ecclesiae et propagatio doctrinae de Christo, sit humanum inventum, brevi corruat. sin sit ex Deo,


4486. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 208 | Paragraph | SubSect | Section]

incolumen, nec vos una mecum eius sanguine ac caede contaminaveritis. HOMICIDA vox aliquanto latius patet in Sacris literis, quam in communi sermone. Nam Isa. 1 proceres Hierosolymitani vocantur homicidae. ob rapacitatem et alias iniurias, quibus affligebant miseram plebem. Christus Ioh. 8. vocat ipsum Satanam homicidam, potissimum ideo, qua homines per falsam doctrinam et alias malas artes aeterno exitio perdit. 1. Ioh. 3 dicitur, Omnes odio habentes fratrem, esse homicidas: quia scilicet (interprete Christo) si non manibus ac opere, at saltem voto et opere interficiunt


4487. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 208 | Paragraph | SubSect | Section]

in communi sermone. Nam Isa. 1 proceres Hierosolymitani vocantur homicidae. ob rapacitatem et alias iniurias, quibus affligebant miseram plebem. Christus Ioh. 8. vocat ipsum Satanam homicidam, potissimum ideo, qua homines per falsam doctrinam et alias malas artes aeterno exitio perdit. 1. Ioh. 3 dicitur, Omnes odio habentes fratrem, esse homicidas: quia scilicet (interprete Christo) si non manibus ac opere, at saltem voto et opere interficiunt hominem. Denique Prov. 28, is quoque dicitur homicida, qui matri et patri aliquid furatur. HONOS, est reverentia et subiectio


4488. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 209 | Paragraph | SubSect | Section]

Sic et illud Hebr. 2, et Psal. 8, Gloria et honore coronasti eum: tum de summa functione regni ac sacerdotii, eum de aliis summis donis, tum denique de resuscitatione, subiectione omnium rerum sub pedes eius, ac sessione ad dexteram patris, intelligi exponique debet, ut etiam Ioh. 1 explicatur. Atque hunc honorem ei pater Psal. 2 et 10, et postea in Baptismo ac monte Tabor tradidit. Cum vero nos Deo tribuere dicimur honorem, gloriam, potentiam, et similia, Rom. 16, Apoc. 7, et alias: indicatur, nos agnoscere haec ingentia bona, aliasque virtutes, et


4489. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 209 | Paragraph | SubSect | Section]

Honestus in novo Testamento non semper significat vera virtute praeditum, sed alio qui aliqua maiori dignitate, nomine, titulo aut opibus cohonestatum, vel insignitum exornatumque. Sic in Actis aliquoties nominantur honestae mulieres, id est, matronae venerandae, seu optimatum uxores. Sic Iosephus ab Arimathia vocatur honestus Senator, Mar. 15. id est, celebris, plenusque dignitate et authoritate. HORA, Graecolatina vox, in Sacris literis primum significat istud breve tempus, quo dimidium signi oritur aut occidit, quod communiter horam vocamus: ut cum aliquid factum


4490. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 209 | Paragraph | SubSect | Section]

ab hora illa. et sequenti Capite: Dabitur vobis in illa hora quid loquamini. Sic capite 15: Sanata est filia eius ab illa hora. Tertio, significat tempus cum quadam occasione agendi aut patiendi aliquid. ut Luc. 22: Haec vestra hora, scilicet tempus quo Deus vobis permittit in me grassari. Ioh. 2: Nondum venit hora mea: scilicet, faciendi miracula. Sic Rom. 13: Hora est nos iam ex somno surgere. Ioh. 16. Veniet hora, cum omnis qui vos interfecerit, putet se sacrificium offerre Deo. Quarto, significat nonnunque ea quae fiunt, aguntur, aut accidunt in aliquo tempore: ut sunt


4491. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 209 | Paragraph | SubSect | Section]

eius ab illa hora. Tertio, significat tempus cum quadam occasione agendi aut patiendi aliquid. ut Luc. 22: Haec vestra hora, scilicet tempus quo Deus vobis permittit in me grassari. Ioh. 2: Nondum venit hora mea: scilicet, faciendi miracula. Sic Rom. 13: Hora est nos iam ex somno surgere. Ioh. 16. Veniet hora, cum omnis qui vos interfecerit, putet se sacrificium offerre Deo. Quarto, significat nonnunque ea quae fiunt, aguntur, aut accidunt in aliquo tempore: ut sunt pericula. Sic orat Christus Ioh. 12. ut servet se ab hora illa: i. illo ingenti periculo ac certamine. Sic et


4492. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 209 | Paragraph | SubSect | Section]

mea: scilicet, faciendi miracula. Sic Rom. 13: Hora est nos iam ex somno surgere. Ioh. 16. Veniet hora, cum omnis qui vos interfecerit, putet se sacrificium offerre Deo. Quarto, significat nonnunque ea quae fiunt, aguntur, aut accidunt in aliquo tempore: ut sunt pericula. Sic orat Christus Ioh. 12. ut servet se ab hora illa: i. illo ingenti periculo ac certamine. Sic et Marc. 14: Ut si possibile est, transeat a me hora haec: i. hoc gravissimum discrimen, quod hoc tempore mihi incumbit. Quinto, hora significat seculum, ut 1. Ioh. 2. Filioli novissima hora est. i. postrema sunt


4493. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 209 | Paragraph | SubSect | Section]

in aliquo tempore: ut sunt pericula. Sic orat Christus Ioh. 12. ut servet se ab hora illa: i. illo ingenti periculo ac certamine. Sic et Marc. 14: Ut si possibile est, transeat a me hora haec: i. hoc gravissimum discrimen, quod hoc tempore mihi incumbit. Quinto, hora significat seculum, ut 1. Ioh. 2. Filioli novissima hora est. i. postrema sunt tempora aut secula. Sexto, Hora saepe ponitur pro fatali momento, cum est moriendum. Ioh. 13. Sciens IESUS quod venerit hora eius. Sic etiam 7 et 8. Septimo, Ad horam, significat idem quod ad breve tempus. Gal. 2. Quibus nec ad horam


4494. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 209 | Paragraph | SubSect | Section]

Marc. 14: Ut si possibile est, transeat a me hora haec: i. hoc gravissimum discrimen, quod hoc tempore mihi incumbit. Quinto, hora significat seculum, ut 1. Ioh. 2. Filioli novissima hora est. i. postrema sunt tempora aut secula. Sexto, Hora saepe ponitur pro fatali momento, cum est moriendum. Ioh. 13. Sciens IESUS quod venerit hora eius. Sic etiam 7 et 8. Septimo, Ad horam, significat idem quod ad breve tempus. Gal. 2. Quibus nec ad horam quidem cessimus, ut veritas Evangelii apud vos maneret. 2. Cor. 7. Etiamsi illa epistola ad horam vos contristavit. Ad Philemonem: Forte


4495. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 210 | Paragraph | SubSect | Section]

prolixius exponit. Nihil enim elegantius aut amoenius aspectu hortorum bene cultorum, irriguorum, ac iuxta flumen sitorum. HOSANNA, Hebraice Hoschiana, est vox, qua Christo cum sua regali pompa in festo Palmarum Hierosolymam intranti, populus bene precatus est: Matthaei 21, Mar. 11, Ioh. 12. Significat autem idem quod, O Deus serva, fer opem huic nostro novo Regi: sicut olim Romani acclamarunt, Vita et felicitas Caesari etc. Sumpta vero est et illa vox, et pene tota illa exclamatio, ex Psal. 117, nisi quod in Evangelistis additur, In excelsis: de


4496. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 211 | Paragraph | SubSect | Section]

Tanquam lugens matrem pullatus humiliabam me, vel incurvabar. i. tristis deiectoque capite incedebam, utque lugent, moestique sunt. Quinto, humi iari populum aut civitatem sub aliquo, est ei subiici, in eius potestatem redigi. Iudicum 2, Humiliatus est Moab sub manu Israelis in die illa. Sic Iob 30, humiliati sunt plusquam terra. i. non tantum in terram prostrati sunt, sed etiam infra terram. Isaiae 31. Neque a multitudine pastorum humiliatur leo. i. perterrefit, unicitur. Sexto, Isa. 2 accipitur de prava ac servili quada humiliatione, qua nos quibusvis idolo latriarum


4497. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 211 | Paragraph | SubSect | Section]

quada humiliatione, qua nos quibusvis idolo latriarum absurditatibus, corruptelis, et errorib. temere abiectoque animo subiicimus: ut nunc in Papatu fieri videmus. Humilem esse in oculis suis. 2 Sam. 6. Et ero humilis in oculis meis. i. abiectus non superbus contra Deum, etc. Sic Iob 22. Humilem oculis servat Deus. i. qui non est superbus, nec etiam ipsis oculis et sublimi aspectu superbiam cordis declarat, ut alio qui plerunque fieri assolet. Contrarium est, altitudo oculorum, et superbos mente cordis sui. Sic Petrus inquit: Humiliemini sub potenti manu Dei. quib. verbis


4498. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 212 | Paragraph | SubSect | Section]

autem eo ritu aspersio sanguinis aut meriti passionis Christi, quo pii perfidem mundantur. In hunc sensum orat David se aspergi hysopo, ut supra nivem dealbetur Psal 51. Narrat et Epistola ad Hebraeos, Mosen hysopo, sanguine foederis madefacto, aspersisse totum populum Iohan. 19 scribitur, quod spongiam plenam aceto imposuerint hysopo, ut Christo haustum propinatent. Unde necesse est fuisse in illis regionibus aliquod genus hysopi arborescentis: aut per metaphoram, ad tale aliquod arbustum hoc nomen esse solitum transferri: sicut Germani humilem quandam


4499. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 213 | Paragraph | SubSect | Section]

esse, 1 Cor. 8 et 10. i. res per sese mortuas, inefficaces et adiaphoras. Sed quia sint directae ac ordinatae ad gloriam cacodaemonum, et contumeliam Dei, ideo fugiendas esse. Alii intelligunt per idolum ipsos Deos, quos gentiles sibi somniabant, quibusque statuas erigibant, nempe Saturnum, Iovem, Martem, Iunonem, etc. Eos ergo commenticios Deos aut somnia Ethnicorum dicit Paulus nihil esse, nec prodesse nec obesse posse: ideo mox veluti semet explicans, addit, nullum esse Deum praeter unum. Sit ergo haec secunda significatio Idoli, cum ponitur pro illis fabulosis


4500. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 213 | Paragraph | SubSect | Section]

satis fuit illis notum: nempe quod hic ipse Dominus loquens et agens cum patriarchis, sit futurus ipsorum unicus servator ac Meschias ut hoc prolixius in praedicto Libello exposui. Porro, hoc nomen forte Latini ab Hetruscis et aliis vicinis, qui hebraico sermone olim usi sunt acceperunt, et suo Iovi attribuerunt: sicut et nomen Roma, a Ramma, quia in septem collibus sita fuit: et vox Numa, dormitator, quia non fuit strenuus bellator, ut Romulus: ideo Martius ille populus dormitatorem vocavit: et Saturnius, aut Saturnia a latitando: ac thrion bos a thor: aliaque plurima. Nero, teste


4501. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 214 | Paragraph | SubSect | Section]

stabant coram Iehova: 1 Regum 9. id est, coram templo aut arca. IEIUNIUM. Vocem hanc exposui proprio scripto (quod et in fine huius Operis adiiciam) unde quid fuerit ieiunium plene cognoscere potes. parit autem quosdam Idiotismos, de quibus breviter dicam. Ieiunium Sanctificare: Ioel primo: est, homines ad publicam poenitentiam vocare. Solebant enim, praeter illas constitutas dies afflictionum, etiam suo arbitrio sacerdotes et magistratus, in omnibus gravioribus periculis, indicere populo solenne ieiunium, admonere de agnoscendis ac deplorandis publicis ac privatis


4502. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 214 | Paragraph | SubSect | Section]

tunc instaurabant disciplinam, et severius inquirebant in scelera facinorosorum, eosque castigabant. Sic et Iezabel iubet indici ieiunium: primo Reg. 21, ut ea occasione Nabotum, falso blasphemiae insimulatum, interficeret. Sic et rex Ninive suis indixerat ieiunium, minante illis exitium Iona. legitur. n. cap. 3. Homo et iumentum, boves et pecora non gustent quicquam, nec ad pascua ducantur, aut bibant aquam, sed operiantur saccis homines et animalia, etc. Genua mea debilitata sunt a ieiunio: Psal. 109. i. totus sum factus debilis, Psa: 35.


4503. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 215 | Paragraph | SubSect | Section]

Aliquando etiam vera damna ac calamitates. Percurram autem varias eius phrases. Proverb. nono: Corripiens derisorem accipit sibi ignominiam. id est, vel contemnitur ac deridetur vicissim ab eo: vel etiam plagis, conviciis, aut alio quopiam damno molestiave afficitur. Correctio ignominia, Iob 20 non qua corrigitur ignominia, sed correptio aut obiurgatio ignominiosa aut contum eliosa. Audire ignominiam: pro, perpeti. Ezek. trigesimo sexto: Nec audire faciam amplius in te ignominiam gentium. id est, efficiam ne posthac tibi iure talia probra obiicere queant. Ezech. vigesimo


4504. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 215 | Paragraph | SubSect | Section]

a quo aliquid iure exigitur. Saepe etiam illic et illuc, cum relationis quandam vim obtineant, sine omni antecedentis nominatione ponuntur, quod tamen ibi demum fit, ubi facile antecedens intelligi potest. Eccles. 3. Quia tempus omni voluntati, et supra omne opus illic. id est, in die iudicii. Iob primo: Et nudus revertatur illuc, scilicet in terram aut sepulchrum. Psalmo 133, Illic praecepit aut promisit Dominus benedictionem: id est, ubi sunt fratres ita pie concordes in Domino, ibi Deus solet felicem rerum et conatuum successum clementer largiri. ILLUCERE, alias


4505. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 216 | Paragraph | SubSect | Section]

erubescant coram impiis. Sic Martialis optat, ut Domitianus suum poema sereno vultu legat, et Virgil. Aen. 4. Spem fronte serenat. id est, sereno vultu spem prae se fert, et aliis facit. Item Plinius, Nubila animi serenat: id est, exhilarat. Illuminari oculos, est aliquando vires recipere. Sic Ionathas fame et labore exhaustus, ut iam prae imbecillitate oculi ei caligarent, gustato pauxillo mellis visum et vires recipit, totusque recreatur. 1 Sam. 14. Lux iustorum progreditur, et illuminat: Proverb. 4. id est, fit paulatim illustrior, et subinde lucidior. id est, res piorum subinde


4506. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 216 | Paragraph | SubSect | Section]

est, res piorum subinde magis ac magis a Deo secundantur. Illuminare lucernam alicuius, Psalm. 18. id est, beare ac felicem reddere. Sic ibidem dicit, Illuminas tenebras: id est, me in errore iacentem vera doces, in calamitatibus haerentem liberas, et in res secundas transfers. Illuminare Ioan. 1, videtur significare omnia beneficia Christi: ut sunt, erudire, foris ac intus convertere, iustificare, et renovare. inquit enim: Erat lux vera, quae illuminat omnem hominem venientem in hunc mundum. ubi per verbum Illuminari, omnia beneficia quae nobis a Christo contingunt, indicantur.


4507. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 216 | Paragraph | SubSect | Section]

suum super nos, cum nos benigno ac placido vultu intuetur, nobisque paterne succurit. Sic prorsus etiam Latini vultum serenum pro laeto ac faventi usurpant. Daniel. 9. Psal. 30. et 67. Vide etiam infra vocem Lux, Lumen et Lucere. ILLUSTRARI, idem ferme significat. Iob 11. Illustraberis, sicut mane ipsum eris. Ecclesiast. 8 Sapientia hominis illustrat vultum eius. id est, vel laetum facit, vel etiam prudentem in loquendo et agendo. Psal 19. post quam dixisset, Praeceptum tuum lucidum illuminat oculos: subiicit, Etiam servus tuus illustratur


4508. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 218 | Paragraph | SubSect | Section]

pendere, petendamque omnino esse: docens nimirum, soli Deo esse possibile tales convertere: hominibus vero esse prorsus impossibile. sicut ipsummet Dominum diximus istum nodum aut contradictionem dissolvere, Mat. 23. Lu. 18. Similis plane significatio vocis impossibile est etiam 1 Iohan. 3. quod Qui ex Deo est, non peccet, ac nec possit quidem peccare: ubi itidem non est ea vox ita accipienda, quasi doceat, talem et tantam impossibilitatem peccandi renatis inesse, ut nec accidat, nec acciderit, nec omnino fieri queat ut talis aliquis labatur, etiam


4509. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 218 | Paragraph | SubSect | Section]

ipsae causae, de qua agitur, nativa operatione aut effectione ut sicut in Hebraeis dicat subversum ac naturalem hominem esse impossibile surgere: aut ita divitem per se suaque vi aut natura propter obstacula suarum divitiarum salvari: Deo tamen ut externae causae, esse possibile: ita vicissim hic Iohannes doceat, renovatae naturae non esse possibile peccare: sed tamen non neget posse talem renatum ab externa causa subverti, Impossibile igitur id quoque dicitur, quod cum per se non impossibile, alicui tamen et ratione alicuius circumstantiae est perdifficile. Non autem a me haec ideo


4510. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 218 | Paragraph | SubSect | Section]

et explicatur. Vide de hac voce infra in verbo Possum: ubi ostenditur, Non posse, aliquando dici de re ardua, et quae conflat citra molestiam et incommodum singulare. ut Luc. 15: Iam sum in lecto una cum meis pueris, non possum surgere et dare tibi panes mutuo. Ioan. 6: Durus est hic sermo, quis potest eum audire. i. nemo sine taedio et molestia, ista paradoxa audiet, nec facile credet. Ibidem cap. Non potest mundus odisse vos. i. haud facile audit,


4511. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 224 | Paragraph | SubSect | Section]

aut potius victimam et reum, ad luenda nostra peccata poenasque, seu persolvendum illud ingens debitum obedientiae ac poenae obtulisse: et denique suppliciter flagitasse, ut miseris peccatoribus parcatur, sibique eorum debita poenaeque imponantur. Hoc satis clare apparet ex illa eius precatione Ioh. 17, cum dicit sese pro nobis sanctificare et offerre patri, ac petit nos propterea sanctificari: cumque Psal. 40, et Hebr. 10, offert sese in sacrificium et obedientiam patris, reiectis holocaustis, dicens: Holocaustum et hostiam pro peccato non voluisti. tunc dixi: Ecce


4512. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 228 | Paragraph | SubSect | Section]

Venire alicuius iniustitiam in conspectum Dei. Sic, Veniat omne malum eorum in conspectum tuum, et facias eis sicut fecisti mihi propter iniquitates meas. Thren. 1. Facere alicui secundum peccata vel iniustitiam eius, Psal. 103. Consignare aut conservare alicuius peccata, Iob 14. Obsignata est veluti in fasciculo iniquitas mea, et tu adiicis iniquitati meae: Psal. 69. Adiice vel da iniquitatem super iniquitatem eorum, et in iustitiam tuam non perveniant. Psal. 90 Posuisti iniquitates nostras in conspectu tuo, et abscondita nostra in


4513. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 228 | Paragraph | SubSect | Section]

ob illud ipsum eius actuale peccatum: sic tum peccata, tum et benefacta maiorum posteris imputantur, ob eaque vel praemiis vel etiam poenis afficiuntur in plures, atque adeo mille generationes. Sic peccata Manasse etiam posteris Iudaeis adeo vehementer imputantur, ut Deus, licet pientissimo rege Iosia suppliciter deprecante, tamen reatum ac poenas populo plane condonare noluerit, sed tantum nonnihil distulerit. Ex tali imputatione peccati maiorum, ortum est illud proverbiale dictum: Patres comederunt vuas acerbas, sed dentes filiorum obstupuerunt. Sic Daniel quoque sentit, reatum ac


4514. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 230 | Paragraph | SubSect | Section]

aliter ab intelligentibus ac piis accipienda sunt. Ea enim omnibus realibus totius creaturae firmiora ac efficaciora sunt, quippe cum haec in deveniant ac dependeant: eius dicere, praecipere ac vocare, est rerum naturam condere: Ille dixit, et facta sunt: et, Vocat quae non sunt ut sint: unicum iota aut apex eius Scripturae aut verbi ipsius caelo ac terra, teste ipsomet Christo, firmiora validiora ac stabiliora sunt. Hoc sane discrimen rerum (ut ita nunc docendi gratia loquamur) rationalium ac verbalium, Dei et hominum, diligentissime observandum est, cum ad totam Theologiam ac sermonem


4515. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 231 | Paragraph | SubSect | Section]

Genesis 31. Et decepit בי Bi, idest, me. Genesis 34. Ad videndum כביוק in filias terrae. Genesis 37. Ioseph pascebat cum fratribus suis in oves, Genesis 44. Ne forte videam כרע, id est, malum. Exodi 4. Apprehendere in aliquem. Exodi 12. Non comedet in eo. id est, agnum paschalem saepius. Genesis 4. Tunc coeptum est invocari in nomine Domini. id est,


4516. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 231 | Paragraph | SubSect | Section]

in iustitia id est, iustitiam. Matthaei 10. Qui confite bitur in me coram hominibus, confitebor et ego in eo coram patre caelesti. id est, me et illum. Dativi articulus, Marci 1. Credere in Evangelio pro, Evangelio. Sic Actorum 4. Non est aliud nomen datum in hominibus: pro, hominibus. Iohannis 11. Si quis ambulat noctu, offendit, quia lumen non est in eo. pro, ei. 1. Corinthiorum 14 Si non intellexero vim vocis, ero loquenti Barbarus: et qui loquitur, in me erit Barbarus. id est, qui loquitur mihi: qui sensus ex priori membro, Ero loquenti barbarus, patet. Pro, vel


4517. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 231 | Paragraph | SubSect | Section]

suam. Occidi virum in vulnere meo, et puerum in livore meo: Genesis 4. id est, in meum exitium, contra memetipsum. Sic Latini, scribere in aliquem, armari in aliquem: pro, contra. Pro, seu in alicuius commodum. 1. Sam. 19. Loquar in te: id est, pro te ad patrem. Ibidem, Locutus est Ionathan in David: id est, pro Davide, bonum id patrem suum. Inter, Matth. 16. Ipsi vero disceptabant in se dicentes, Panes non sumpsimus: pro, inter sese invicem, non singuli intra se, sed alius cum alio. Hebraeorum 3. In dici: Hodie si vocem eius audieritis, nolite indurare corda vestra.


4518. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 231 | Paragraph | SubSect | Section]

aut accidentia in corpore: sed saepe ponitur pro Hinc, per hoc, ex hoc. Ratio huius significationis ea est, quia. ut initio huius praepositionis dixi, ב Beth IN, saepe instrumentalem causam notat, sicut crebro in ista ipsa loquutione In hoc accipitur. ut 1. Iohannis 3 4. et Iohannis 15. In hoc perficitur dilectio nobiscum, cum fiduciam habemus in die iudicii. Quem locum integrum in voce FIDUCIA explicatum vide: ubi et plura huius loquutionis exempla enumerantur. In, pro De: Deuteron. 3. Ne me alloquaris in verbo hoc amplius: pro, de hac re.


4519. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 231 | Paragraph | SubSect | Section]

sed saepe ponitur pro Hinc, per hoc, ex hoc. Ratio huius significationis ea est, quia. ut initio huius praepositionis dixi, ב Beth IN, saepe instrumentalem causam notat, sicut crebro in ista ipsa loquutione In hoc accipitur. ut 1. Iohannis 3 4. et Iohannis 15. In hoc perficitur dilectio nobiscum, cum fiduciam habemus in die iudicii. Quem locum integrum in voce FIDUCIA explicatum vide: ubi et plura huius loquutionis exempla enumerantur. In, pro De: Deuteron. 3. Ne me alloquaris in verbo hoc amplius: pro, de hac re. Ephes, 5. 32. Ego


4520. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 231 | Paragraph | SubSect | Section]

poenitentiam egissent. In Abiron fundavit eam et in Segol consummavit: 1. Reg. 16. id est, cum fundaret aut fundare inciperet Hiericho, mortuus est ei Abiron primogenitus filius: cum consummaret, extinctus est Segol minimus natu, extinctis inter extruendum aliis omnibus secundum maledictionem Iosuae. In nomine alicuius aliquid facere, valde varia significata habet. De quibus in voce NOMINIS. Hoc unum nunc adiiciam, quod in nomine Prophetae aut iusti aliquem recipere, Matthaei 10, significat, non ut a iusto vel Propheta missum, ied tanquam iustum aut Prophetam, quasi diceret: Qui


4521. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 232 | Paragraph | SubSect | Section]

In ipsemet textus exponit, inquiens: In praeparare eum caelos aderam, in statuere ipsum circulum super faciem abyssi. Declarat enim ibidem illud IN per ANTE, inquiens: Ante opera sua ex tunc ante quam fontes et priusquam montes. Vide etiam in praepositione A, vel Ab, quaedam de hoc ipso Iohannis loco. In spiritu et veritate adorare Deum, Iohan. 4 est eum colere ac invocare spiritualiter ac vera citer, seu serio, verisque cordis motibus. Duplex ergo Hebraismus esse potest, vel quod IN ibi instrumentum significet, ut posterior interpretatio exponit: vel quod adpositum substantivo


4522. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 232 | Paragraph | SubSect | Section]

eum caelos aderam, in statuere ipsum circulum super faciem abyssi. Declarat enim ibidem illud IN per ANTE, inquiens: Ante opera sua ex tunc ante quam fontes et priusquam montes. Vide etiam in praepositione A, vel Ab, quaedam de hoc ipso Iohannis loco. In spiritu et veritate adorare Deum, Iohan. 4 est eum colere ac invocare spiritualiter ac vera citer, seu serio, verisque cordis motibus. Duplex ergo Hebraismus esse potest, vel quod IN ibi instrumentum significet, ut posterior interpretatio exponit: vel quod adpositum substantivo adglutinet id alteri substantivo, ut adiectivum: aut


4523. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 232 | Paragraph | SubSect | Section]

esse potest, vel quod IN ibi instrumentum significet, ut posterior interpretatio exponit: vel quod adpositum substantivo adglutinet id alteri substantivo, ut adiectivum: aut ut adverbium verbo, ut est in Universalibus Regulis. In aliquo aliquid esse, crebro valde significanter usurpatur, ut 1. Iohan. 5. Totus mundus in maligno positus est. id est, quasi immersus et submersus est in diabolo, et eius ineffabili ac detestabili pravitate. Sic in peccatis natum esse, Iohan. 9. et Psal. 51. pro, totum opertum scelere ac flagitio esse, sicut si quis in aqua submersus esset.


4524. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 232 | Paragraph | SubSect | Section]

ut adverbium verbo, ut est in Universalibus Regulis. In aliquo aliquid esse, crebro valde significanter usurpatur, ut 1. Iohan. 5. Totus mundus in maligno positus est. id est, quasi immersus et submersus est in diabolo, et eius ineffabili ac detestabili pravitate. Sic in peccatis natum esse, Iohan. 9. et Psal. 51. pro, totum opertum scelere ac flagitio esse, sicut si quis in aqua submersus esset. Act. 8. Video te esse in felle amaritudinis. Verum de hoc loco, et etiam phrasi, aliquid supra in voce FELLIS dictum est. Aristoteles Phys. 4. cap. 3. varios


4525. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 235 | Paragraph | SubSect | Section]

est שחח Schacha, quod ita crebro incurvationem significat, ut simul crebrius adorationem etiam Deo praestitam indicet. Est et aliud verbum כרע Cara, itidem incurvationem indicans. Incurvare se super aliena uxore. Iob. 31, pro, cum ea rem habere. Iudicum 11 Incurvando incurvasti me filia mea. id est tristem, moestum. et afflictum fecisti: quia, ut supra in INCLINATUS dixi, tristes incedunt incurvi, non elevant faciem. similes metaphorae sunt, Iacere, Cadere, prosterm: et contra, Surgere, Erigi, Stare.


4526. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 235 | Paragraph | SubSect | Section]

ideo veniat ei: et noluit bene dictionem, ideo elongetur ab eo. Induat maledictionem sicut vestimentum, et veniat sicut aquae in medio eius, et sicut oleum in ossa eius. ubi energia metaphorae induitionis singularem ac intimam quandam appropriationem denotat. Induere collum equi tonitru, Iob 39. id est, sumere sibi collum equi valde hinnientis. Indui confusione: pro, confundi, pudefieri, Ezechielis septimo. Rex lugebit, et princeps induetur confusione. Sic Indui pudore, Psalmo 109. Induantur adversatii mei pudore, et operiantur sicut vestimento pudore suo. id est. penitus


4527. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 235 | Paragraph | SubSect | Section]

Ezechielis septimo. Rex lugebit, et princeps induetur confusione. Sic Indui pudore, Psalmo 109. Induantur adversatii mei pudore, et operiantur sicut vestimento pudore suo. id est. penitus contundantur, et ignomima prorsus obruantur. Eadem phrasis, ac in eodem sensu, reperitur etiam Psalmo 132, Iob 8. Induere gloriam et fortitudinem: id est, ornare ac exhibere se fortem et gloriosum, Psalm. nonagesimotertio: Dominus regnat, gloriam induit, induit Dominus fortitudinem. Isaiae 51, Indue te fortitudine ô brachium Domini. id est, fortiter agendo, et potenter adversarios tuos


4528. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 235 | Paragraph | SubSect | Section]

tuos castigando, declara te esse fortem, atque ita gloriam tuam apud homines nunc te contemnentes assere. Psalmo 104. Gloriam et decorem indutus es id est, talis agnosceris. Iustitiam induerc, est iustitiae vacare, aut etiam iustum fieri. Psalmo 132. Sacerdotes tui induant iustitiam. Iob 29. Iustitiam induebam, et induebat me tanquam pallium. id est, prorsus adiunxeram me iustitiae, eive deditus eram. Indui aliquem salute, Psalm. 132. id est, servare eum. sic enim ibi bis repetit: primum petens a deo, ut sacerdotes eius induant iustitiam, et sancti eius iubilent, scilicet


4529. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 236 | Paragraph | SubSect | Section]

poni pro agnitione, indicatione, permissione, potentia, aut consuetudine, aliisûe causis lactionis. Eam Regulam vide, et exempla considera. Dicitur et Indurare se, ut Exodi decimotertio: Cum indurasset se Pharao ad dimittendum nos: id est, cum obfirmasset animum, ne nos dimitteret. Iob decimonono: Indurati estis mihi. id est, pertinaciter et importune disputatis mecum. Accipitur aliquando etiam de constantia animi in bono proposito. ut Ruth. 1. Videns quod indurata esset ad proficiscendum secum: id est, ad eundum cum socru Noemi in Iudaeam. INDURESCERE, pro,


4530. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 236 | Paragraph | SubSect | Section]

id est, non poteritis restinguere sitim. Psalmo 36. Inebriabuntur pinguedine domus tuae: pro saturabuntur tuis beneficiis. Sic Hieremiae 31. Inebriabo animam sacerdotum pinguedine, et populus meus saturabitur bonitate mea, dicit Dominus. Bis itidem reperitur haec phrasis. Sic et fratres Ioseph cum eo inebriati esse scribuntur Genesis quadragesimotertio. Et in Evangelio dicit architriclinus: Omnis homo dat ab initio bonum vinum, postea quam autem sunt inebriati. id est, cum iam restinxerunt sitim etc. non quod Christus vere ebriis, ebrietatem addere voluerit.


4531. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 236 | Paragraph | SubSect | Section]

et mors ponatur pro iis qui sunt in inferno aut sepulchro et morte. inquit enim: Quoniam infernus non confitebitur tibi, neque mors laudabit te, nec expectabunt qui descendunt in foveam veritatem tuam sed vivens ipse confitebitur tibi, sicut ego hodie. Idem Psal. 6. Sic et in Iob subinde describitur infernus, tanquam regnum quoddam mortuorum, in summis terrae profunditatibus. Sic et Apocalypsis decimonono accipi videtur, ubi mors et infernus dicitur reddidisse suos mortuos, scilicet ut resurgant, et ad iudicium veniant. Aliâs quamvis graviorem ac


4532. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 236 | Paragraph | SubSect | Section]

vitae ac felicitatis aeternae. Primum enim dicit: Non derelinques animam meam in Inferno. Ibi autem derelinqui aut non derelinquis dicitur, ubi male habet, et non libenter est. Addit mox antithesin. quod monstrabit ei semitam vitae, satietatem gaudiorum in conspectu Dei, et iocunditates dexteram Dei: quae antithesis describens aeternam felicitatem manifeste indicat praecedentia de vero Inferno dici. Petrus Actor. 2. ponit in inferno


4533. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 237 | Paragraph | SubSect | Section]

Infernum significare: nempe haec. Fovea: ut Isaiae 8, Liberare animam meam a fovea. hoc est, ne corpus putrescat, et in sepulchro maneat. Lacus mortis, Isaiae 14. Terra oblivionis, eo quod mortuorum memoria brevi intereat. Sic Psal. 87. Iustitia tua in terra oblivionis: et Iob 10. Puteus interitus, Psalm 54. Puteus sine aqua, Zachariae 9. Dimisi vinctos tuos ex puteo, in quo non est aqua. id est, captivitas absque consolatione. Abyssus etiam pro Inferis poni solet: ut Rom. 10, et Ionae 2. ubi vocat ventrem inferi Pelegus, Abyssum, Gurgites, Vectes terrae,


4534. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 237 | Paragraph | SubSect | Section]

intereat. Sic Psal. 87. Iustitia tua in terra oblivionis: et Iob 10. Puteus interitus, Psalm 54. Puteus sine aqua, Zachariae 9. Dimisi vinctos tuos ex puteo, in quo non est aqua. id est, captivitas absque consolatione. Abyssus etiam pro Inferis poni solet: ut Rom. 10, et Ionae 2. ubi vocat ventrem inferi Pelegus, Abyssum, Gurgites, Vectes terrae, et insuper Cor maris, mystice intelligenda. Umbra mortis, Isaiae 9 cap. nuncupatur: sicut et Psalm. 22. Baratbrum, Iudic. 5. Gehenna, Matth. 5. Vermis conscientiae, Ignis inextinguibilis, rodens


4535. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 238 | Paragraph | SubSect | Section]

os piorum doctorum loquatur, Scripturam inspiret, et mundum arguat aut consoletur. Quinto: si vox Spiritus de Deo hic intelligeretur, a quo Christus sit vivificatus, ut ille vult, necesse esset, illam intelligi de prima persona, quod ea praedicaverit apud inferos, quia patri Scriptura resuscitat ionem Christi solet tribuere. Sexto, est sane prorsus violenta interpretatio, quod mortificatus carne, et vivificatus spiritu, exponit, a spiritu: et mox per Spiritum intelligit virtutem. Scriptura enim ibi quasi duas quasdam partes Christi facit, in quarum quidem priore sit mortificatus, in


4536. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 239 | Paragraph | SubSect | Section]

revera de illa eadem die, non efficiet, animam non descendere ad inferos. Potuit enim eadem die et descendisse ad inferos, et ascendisse in paradisum. Potest enim illud Mecum, de divinitate Christi intelligi. nam filium hominis secundum divinitatem semper fuit, est et erit in caelis, Ioan. tertio. Vel, ut aliquanto simplicius dicamus, quanquam Christus semper fuit in caelo, et cum patre operatus est: tamen et toto vitae tempore multum passus est, et saepe dolores inferni sensit. Sic quoque post mortem et in caelo cum latrone fuit: et tamen anima in inferno non gloriosa esse,


4537. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 241 | Paragraph | SubSect | Section]

in unam societatem, aedificium aut corpus. Eadem ergo vis est originis aut etymi vocabuli Hebraei, quae et Latini. In Graeco porro, in talibus locis plerunque est ἀνομία, illegalitas: id est, id quod alienum a lege, quod pugnat cum lege. 1. Iohan. 3, locus memorabilis est, ubi dicit Apostolus peccatum esse ἀνομίαν. videtur enim appositissima esse descriptio peccati, quod peccatum sit quod cum lege pugnat, legi non convenit, aut consonat, quicquid eius praescripto aut normae non plane


4538. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 241 | Paragraph | SubSect | Section]

is, qui per ignorantiam peccat, non quod revera innocens sit, sed quod minus peccet quam is qui sciens ac volens scelerate agit. Genes. 20, In vacuitate cordis mei et innocentia manuum mearum feci istud: id est, nescivi esse tuam uxorem. Aliquando significat carentem culpa in una aliqua re. Iosuae 2, Dixerunt exploratores ad Rachab: Si quis tuorum fuerit deprehensus extraaedes, sanguis eius super caput eius, nos erimus innocentes: id est, Carebimus culpa eius caedis. Sic et Abrahamus dicit ad


4539. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 242 | Paragraph | SubSect | Section]

fuerit deprehensus extraaedes, sanguis eius super caput eius, nos erimus innocentes: id est, Carebimus culpa eius caedis. Sic et Abrahamus dicit ad servum, Gen. 24: Si mulier illa noluerit te sequi, eris innocens a iuramento meo. Ionae 1, Ne des super nos sanguinem innocentem: id est, ne imputes nobis caedem insontis hominis, quandoquidem hunc inviti in mare proiicimus. Innocens ego a sanguine Abner: 2. Samuel. 3. Aliquando significat externae rei mundiciem, aut vacuitatem: unde forte omnes hae significationes per


4540. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 242 | Paragraph | SubSect | Section]

Amos 4, ponitur pro fame. Dicit enim Deus, se eis dedisse in poenam puritatem dentium, te remanente circa eos esca sint impuri: per quam puritatem carentia cibi indicatur. Qui enim comedit, is talibus quasi reliquiis passim remanentibus dentes contaminat. INNOVARI, pro crescere. Iob 29: Gloria mea innovatur apud me. pro, subinde crescit, et augescit, et tanta incrementa accipit, ac si nunc primum prorsus ac ex novo, aut nova mihi donaretur. Sic Psal. 51, Spiritum innova in visceribus meis: pro, subinde magis ac magis auge. Nam Spiritus sanctus non innovatus


4541. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 242 | Paragraph | SubSect | Section]

per eum: id est, per quem consulere possimus Deum. Inquirere ex propheta, significat percontari de responso ac sententia Dei. Verbum est דרש Darasch, credo idem esse quod scrutari Deum Inquirere aliquando significat diligentem perscrutationem causae, ut Iosuae 22: Si per rebellionem fecimus, Deus inquirat. Allusio est ad consuetudinem iudicum, qui primum inquirunt rei veritatem postea demum puniunt, aut alioqui iudicium exequuntur. Sic et in praedicto


4542. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 243 | Paragraph | SubSect | Section]

aut nullius momenti ponitur. ut Ezech. 13, Insipida structura, aut incrustatio: pro, stulte instituta, et nil profutura. Sic et Christus, comparans doctores sali, dicit perinde inutilem esse doctorem mutum, peccataque non arguentem, aut diserte profitentem quae deberet, ac sal insipidum. Iob 1, Nec insulsum quid tribuit Deo: id est, non obiicit ei quod aliquid sine ratione faciat. De quo plenius vide in voce Salis. INSIPIENS, alias is dicitur qui in hac communi vita parum est gnarus et observans decori. Sic Paulus 2. Corinth. 11, vocat insaniam, illam iudicio mundi,


4543. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 243 | Paragraph | SubSect | Section]

ac servator noster, illum vocat stultum, qui solerter de cura commodisque ventris cogitabat: animam, Deum ac diabolum non considerans. Cui dicit: Stulte, hac nocte auferetur a te anima tua: et ista quae parasti, tui tandem erunt? INSPIRATIO Dei, pro Spiritu sancto, aut eius dono. ut Iob 32, Inspiratio omnipotentis facit intelligere homines: id est, Inspiratus spiritus, aut eius donum. abstractum pro concreto: tametsi ibi non plane videatur esse abstractum. INSTRUMENTUM, exponetur in voce Vas, qua utitur Hebraea lingua pro Instrumento. INSULAE, in


4544. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 243 | Paragraph | SubSect | Section]

maschil, prudenter ac considerate agens prae omnibus servis ac ducibus Saulis. 1. Reg. 3. Postulasti tibi intelligentiam ad audiendum iudicium: id est, peritiam recte iudicandi et regendi. Sic Deus iubet populum Israeliticum custodire doctrinam sui foederis, Deut. 29. et Iosuae cap. 1: Ut omnia quae agunt, prudenter et feliciter efficiant. Possis tamen exponere etiam de ipsa sola intelligentia, nam ex verbo Dei de omnibus rebus agendis aut omittendis feliciter iudicamus, accedente etiam Dei


4545. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 244 | Paragraph | SubSect | Section]

intelligens aut insipiens cor eorum: id est, corde res divinas non intelligente, ratiocinando tandem in extremas tenebras ac furores inciderunt, praeterquam quod initio omni sano intellectu caruerunt. Intelligere, aliquando per verbum audire significatur. ut Gen. 42: Et illi nesciebant quod Ioseph audiret: id est, intelligeret. Sic ad Rabsacen dicunt legati, Loquere nobiscum Syriace, quoniam audimus pro, intelligimus. Sic et illud quod prius citavi, Salomonem orasse ac postulasse intelligentiam ad audiendum. Sed de hoc idiotismo dictum est supra in Audio Genes 48, Intelligere fecit


4546. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 244 | Paragraph | SubSect | Section]

congregatione virorum, mulierum et omnium intelligentium audiendo: id est, qui per aetatem audita intelligere poterant. Consiliarius cum intellectu: id est, intelligens, prudens. 1. Paralip. 26. Facere aliquid cum intelligentia: pro, admirabili et ineffabili ingenio, arte ac sapientia. Iob 34. Verba eius non sunt cum intellectu. id est, imprudenter loquitur. Intelligentiae pro doctis documentis. Proverb. 8. Os meum loquitur sapientiam, et cor meum meditabitur intelligentias: id est, sapientes sententias, et erudita documenta prudentiae. Sic Proverb. 13, Intelligentia bona


4547. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 244 | Paragraph | SubSect | Section]

pro, sive bonum sive malum sit, quale sit, non habitatione vel praestantiae, vel etiam vilitatis. INTERFECTUS, et Interfectio, per se quidem nihil admodum habet idiotismi: et quod habet, exponetur in verbo Occido: sed tamen ratione constructionis aliquid difficultatis parit ut Iosuae 13, Beor divinatorem occiderunt, una cum aliis interfectis suis. refer ad Beor, non ad interficientes: id est, cum aliis caesis de populo, aut coniunctis divinatoris: qui ideo interfecti eius sunt, quod de eius familiaribus aut adiunctis sunt. Sic dicitur populus interfectionis alicuius:


4548. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 244 | Paragraph | SubSect | Section]

pro, obscuras visionum exponere. Genes. 40. Viderunt ambo somnium nocte una, iuxta interpretationem suam. pro, quorum somniorum unum quodque habuit proprium sensum ad interpretationem, seu expositionem. Alias denique alioqui aliquid clare dicere, aut docere. ut Iob 33. 5. fuerit angelus apud eum, interpretans unum ex mille pro, qui exponat illi millesimam partem beneficiorum Dei. Porro, in Ecclesia de interpretatione Scripturalis est, penes quem ea potestas sit. Vera autem responsio est, unum quemque pium, praesertim intelligentem,


4549. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 245 | Paragraph | SubSect | Section]

Interrogaverunt vir proximum suum de pace: id est, qui valerent, aut quomodo sese res eius haberent. Corinth. 10, Nihil interrogantes propter conscientiam: id est, nihil amplius curantes aut quaerentes vestra. Interrogare aliquando propemodum more Germanico est idem quod curare. ut Iohan. 6: Et nemo verum interrogat me, Quo vadis? id est, parum solliciti estis de meo abitu. Nam quorum cura vehementius efficimur, de iis crebro ac studiose quaerere solemus. Sic ferme illud 1. Corinth. 10, Nihil interrogantes propter conscientiam: tam etsi etiam ibi veram percontaionem notat.


4550. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 245 | Paragraph | SubSect | Section]

6: Et nemo verum interrogat me, Quo vadis? id est, parum solliciti estis de meo abitu. Nam quorum cura vehementius efficimur, de iis crebro ac studiose quaerere solemus. Sic ferme illud 1. Corinth. 10, Nihil interrogantes propter conscientiam: tam etsi etiam ibi veram percontaionem notat. Iohan. 16, Apostoli dicunt: Ecce nunc videmus quod scias omnia, et non habes opus ut quis te interroget. videtur hoc absurde dici. nam periti, non imperiti interrogandi sunt. Sed hic interrogare idem est, quod cordis sui dubia patefacere, ut solent discendi cupidi: quae cum Christus pro sua


4551. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 245 | Paragraph | SubSect | Section]

Isaiae 52 dicitur, quod non intrabit in illam spiritualem Hierusalem incircumcisus et immundus: ubi diversum a superiore sensum haec phrasis habere videtur: nempe, hominum omnes cives huius Ecclesiae mundaturum sanctificaturum esse. Intrare in ovile per ostium, aut abunde, Iohan. 10: non tam istam externam ordinariam vocationem indicat, quam illam internam, qua filius Dei dat certos ministros Ecclesiae suae ad eius aedificationem: praesertim autem complectitur veram agnitionem ipsius Meschiae, eiusque vocis, aut sanae doctrinae apportationem: per quam qui intrat,


4552. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 246 | Paragraph | SubSect | Section]

dicitur reperisse gratiam apud Deum: id est, gratis per fidem Deo acceptus et reconciliatus esse, ut et Hebr. 11. exponitur. Sic Exod. 33, Moyses dicitur invenisse gratiam coram Deo. Sic et mater Samuelis 1. Sam. 1, Inveniat ancilla tua gratiam in oculis tuis. Genesis porro 39 dicitur Iosephus invenisse gratiam in oculis Domini sui: quod non potest de gratuito favore aut acceptatione intelligi, cum Iosephi sedulitas, fides et probitas domini sui favore dignissima fuerit. Nec vero etiam Latinis Invenire, aut Graecis εὑρεῖν, tantum de re


4553. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 246 | Paragraph | SubSect | Section]

11. exponitur. Sic Exod. 33, Moyses dicitur invenisse gratiam coram Deo. Sic et mater Samuelis 1. Sam. 1, Inveniat ancilla tua gratiam in oculis tuis. Genesis porro 39 dicitur Iosephus invenisse gratiam in oculis Domini sui: quod non potest de gratuito favore aut acceptatione intelligi, cum Iosephi sedulitas, fides et probitas domini sui favore dignissima fuerit. Nec vero etiam Latinis Invenire, aut Graecis εὑρεῖν, tantum de re quaesita dicitur. unde εὕρημα fortuitum et insperatum lucrum significat.


4554. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 246 | Paragraph | SubSect | Section]

invenit manus mea regna idoli: id est, potita est regnis. Ibidem haec phrasis quasi exponitur, dum ad metaphoram refertur: Et inveniet manus mea veluti nidum substantiam populorum. quo indicatur, esse phrasin per metaphoram huc a venatione ac indagine ferarum translatam. Invenire propitiationem, Iob 33. pro, suscipere, admittere reconciliationem. Psalmo 32, Orabit ad te omnis pius tempore inveniendi. id est, tempore accepto, aut gratiae, quo inveniri potes. Isaiae 55, phrasis haec clarius ponitur ac explicatur. Quaerite Dominum dum inveniri potest, invocate eum dum prope est. Dixi


4555. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 246 | Paragraph | SubSect | Section]

in oratione Demosth. contra Timocratem. INVESTIGARE, idem ferme quod scrutari, diligenter perquirere, item explorare: Ecclesiast. 2, Investigavi in corde meo. Aliquando Interrogare. 1. Sam. 20, Si investigavero patrem meum: id est, cognovero sententiam patris mei. Excogitari. Iob 32. Auscultavi usque ad intelligentias vestras, dum investigaretis sermones pro, dum excogitaretis quae locuturi essetis. Cordis investigationes: pro, ubi cor ipsum diligenter aliquid investigat, ac scrutatur. Iudicum 5, In divisionibus Ruben magnae sunt


4556. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 246 | Paragraph | SubSect | Section]

pro, ubi cor ipsum diligenter aliquid investigat, ac scrutatur. Iudicum 5, In divisionibus Ruben magnae sunt investigationes cordis: pro, vehementer miror quod Rubenitae non affuerint praelio, tametsi ibi possit etiam esse sensus, investigatores cordis, aut sapientes. Investigatio Dei: Iob 11. Num investigationem Dei invenies? videtur significare secreta Dei consilia, quasi diceret: Nunquid pervestigando assequeris omnia consilia Dei. INVETERARE, est consenescere, aut debilitari ut ea quae iam amisso primo nativoque vigore languida et semicorrupta sunt. ut


4557. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 247 | Paragraph | SubSect | Section]

doctrinam, alias denique simpliciter nominare aliquem. Ex hisce porro tribus significatis varii Hebraismi exoriuntur, de quibus ordine dicendum est. Primum ergo significat implorare opem Dei, aut orare: ut Psal. 50. Invoca me in die tribulationis et eripiam te, ut glorifices me. Ioel 2. et Roman. 10. Quicunque invocaverit nomen Domini (i. ipsum Dominum) saluus erit. Quodiam vero seria invocatio Dei tum primarium quid, et quasi cor totius pietatis est: tum etiam quiddam maxime conspicuum, aut notum: ideo fieri non raro solet, ut pro tota pietate aut cultu Dei ponatur. Et


4558. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 247 | Paragraph | SubSect | Section]

super pueros istos: id est, cognominentur de meo nomine, dicantur filii Iacob. Solent enim Hebraei, sicut et Graeci, cognomen alicuius exprimere, tantum adiecto patris nomine. ut Xenophon filius Grylli, Aristoteles filius Nicomachi, Cambyses filius Cyri. Adoptabat. n. ibi Iacob. sibi duos filios Iosephi. Summa ergo vel inscitia, vel potius malitia est, quod Papistae inde sanctorum invocationem probare volunt, quasi Iacob. tam scelerate ambitiosus fuerit, ut voluerit ac docuerit, se invocari post mortem ab illis duob. pueris. Sic Isaiae 4, dicunt septem mulieres ad virum unum, Panem


4559. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 247 | Paragraph | SubSect | Section]

Ego quoque pertineo ad populum Israel, seu sum filius Abrahae per fidem, quantumvis de stirpe aut carnali eius semine genitus minime sim. Sed quoniam hoc verbum Invocare multum coniungitur cum voce nominis, in eo quoque vocabulo aliquid de ista phrasi dicam. IOBEL, a cornu dicitur tempus anni 50 quo cornibus singularis quaedam Musica edebatur. Eo vero anno, ordi natione Dei, non tantum servi Israelitae a suis dominis liberi dimittebantur, quod etiam 7 quoque anno fiebat: sed et omnia debita


4560. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 248 | Paragraph | SubSect | Section]

Quo simul Deus ostendit, nullum amplius Meschiam, qui prophetiis conveniat, expectandum esse. Hodie sane si veniret aliquis sese pro Meschia venditans, non tantum aliis testimoniis careret: sed etiam non posset certo probare, se esse ex familia David, quae prorsus ignoratur. IOSEPH, aliquando pro toto populo Dei ponitur, sive ob celebritatem ipsius patriarchae, sive ob amplitudinem duarum tribuum ex Iosepho venientium, nempe Ephraim et Manasse: praesertim autem Ephraim, cui Iacobus in adoptione prae Manasse seniore primogenituram largioremque benedictionem tradiderat.


4561. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 248 | Paragraph | SubSect | Section]

aliquis sese pro Meschia venditans, non tantum aliis testimoniis careret: sed etiam non posset certo probare, se esse ex familia David, quae prorsus ignoratur. IOSEPH, aliquando pro toto populo Dei ponitur, sive ob celebritatem ipsius patriarchae, sive ob amplitudinem duarum tribuum ex Iosepho venientium, nempe Ephraim et Manasse: praesertim autem Ephraim, cui Iacobus in adoptione prae Manasse seniore primogenituram largioremque benedictionem tradiderat. Amos 6. Sicut David putaverunt se habere instrumenta Musica, bibentes de phialis vinum, et optimo unguento delibuti nihil


4562. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 248 | Paragraph | SubSect | Section]

Ephraim et Manasse: praesertim autem Ephraim, cui Iacobus in adoptione prae Manasse seniore primogenituram largioremque benedictionem tradiderat. Amos 6. Sicut David putaverunt se habere instrumenta Musica, bibentes de phialis vinum, et optimo unguento delibuti nihil dolebant super contritionem Ioseph. pro, suis privatis commodis et voluptatibus vacabant, nihil prorsus curantes publica populi Dei damna et calamitates. Posset tamen aliquis dicere, ibi Ioseph significare fratrem, aut quemvis proximum: et esse quandam allusionem aut similitudinem ad Patriarchas, qui olim non curaverunt


4563. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 248 | Paragraph | SubSect | Section]

David putaverunt se habere instrumenta Musica, bibentes de phialis vinum, et optimo unguento delibuti nihil dolebant super contritionem Ioseph. pro, suis privatis commodis et voluptatibus vacabant, nihil prorsus curantes publica populi Dei damna et calamitates. Posset tamen aliquis dicere, ibi Ioseph significare fratrem, aut quemvis proximum: et esse quandam allusionem aut similitudinem ad Patriarchas, qui olim non curaverunt dolorem, lachrymas et preces sui fratris Ioseph, cum eum primum interficere voluerunt, postea vendiderunt. Psalmo 80, Qui ducis sicut oves Ioseph: necesse est


4564. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 248 | Paragraph | SubSect | Section]

et voluptatibus vacabant, nihil prorsus curantes publica populi Dei damna et calamitates. Posset tamen aliquis dicere, ibi Ioseph significare fratrem, aut quemvis proximum: et esse quandam allusionem aut similitudinem ad Patriarchas, qui olim non curaverunt dolorem, lachrymas et preces sui fratris Ioseph, cum eum primum interficere voluerunt, postea vendiderunt. Psalmo 80, Qui ducis sicut oves Ioseph: necesse est accipi pro toto populo. Sic Psal. 81, Et testimonium in Ioseph posuit illud. Ob hanc eandem causam et Rachel, mater Ioseph, videtur significare totum populum Dei.


4565. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 248 | Paragraph | SubSect | Section]

aliquis dicere, ibi Ioseph significare fratrem, aut quemvis proximum: et esse quandam allusionem aut similitudinem ad Patriarchas, qui olim non curaverunt dolorem, lachrymas et preces sui fratris Ioseph, cum eum primum interficere voluerunt, postea vendiderunt. Psalmo 80, Qui ducis sicut oves Ioseph: necesse est accipi pro toto populo. Sic Psal. 81, Et testimonium in Ioseph posuit illud. Ob hanc eandem causam et Rachel, mater Ioseph, videtur significare totum populum Dei. Matthaei 3, Amos 5, Ioseph videtur significare proprie decem tribus, aut regnum Israeliticum, cui


4566. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 248 | Paragraph | SubSect | Section]

aut similitudinem ad Patriarchas, qui olim non curaverunt dolorem, lachrymas et preces sui fratris Ioseph, cum eum primum interficere voluerunt, postea vendiderunt. Psalmo 80, Qui ducis sicut oves Ioseph: necesse est accipi pro toto populo. Sic Psal. 81, Et testimonium in Ioseph posuit illud. Ob hanc eandem causam et Rachel, mater Ioseph, videtur significare totum populum Dei. Matthaei 3, Amos 5, Ioseph videtur significare proprie decem tribus, aut regnum Israeliticum, cui concionatus est Amos. IPSE, ponitur nonnunquam pro verbo EST: quia id verbum


4567. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 248 | Paragraph | SubSect | Section]

dolorem, lachrymas et preces sui fratris Ioseph, cum eum primum interficere voluerunt, postea vendiderunt. Psalmo 80, Qui ducis sicut oves Ioseph: necesse est accipi pro toto populo. Sic Psal. 81, Et testimonium in Ioseph posuit illud. Ob hanc eandem causam et Rachel, mater Ioseph, videtur significare totum populum Dei. Matthaei 3, Amos 5, Ioseph videtur significare proprie decem tribus, aut regnum Israeliticum, cui concionatus est Amos. IPSE, ponitur nonnunquam pro verbo EST: quia id verbum includitur in pronominibus, praesertim demonstrativis. Item in


4568. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 248 | Paragraph | SubSect | Section]

interficere voluerunt, postea vendiderunt. Psalmo 80, Qui ducis sicut oves Ioseph: necesse est accipi pro toto populo. Sic Psal. 81, Et testimonium in Ioseph posuit illud. Ob hanc eandem causam et Rachel, mater Ioseph, videtur significare totum populum Dei. Matthaei 3, Amos 5, Ioseph videtur significare proprie decem tribus, aut regnum Israeliticum, cui concionatus est Amos. IPSE, ponitur nonnunquam pro verbo EST: quia id verbum includitur in pronominibus, praesertim demonstrativis. Item in Adverbiis affirmativis et negativis. Genes. 40. Tres dies ipsi:


4569. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 248 | Paragraph | SubSect | Section]

feria II Paschae exter? Idem omnes Prophetiae, et rei ipsius veritas evincit. Denique et Paulus Rom. 16 de filio Dei exponit dicens illum contriturum Satanam sub pedibus nostris. Sic et epist. Hebr. de Christo exponit inquiens: Ut per mortem aboleret eum qui mortis haberet imperium. item 1 Iohan. 3. Ad hoc apparuit filius Dei, ut dissoluat opera diaboli. Sic et Irenaeus libro 5, et Clemens in Paraenetico ad gentes legit. et Epiphanius contra Ophitas. Taceo illud, quod ipsemet Deus sequentibus promissionibus in Gen. idem confirmet, ac declaret de ipso semine benedicto, et non


4570. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 249 | Paragraph | SubSect | Section]

alias ipsam Dei iustitiam legalem, ut Rom. 9, Quid si Deus volens ostendere iram fui id est, iustitiam contra malos? Alias, quasi quendam eius motum aut indignationem contra peccata et peccatores. ut Iohann. 3, Ira Dei manet super eum. id est, pergit habere Deum iratum. Sic Psal. 6. precatur David: Domine ne in furore tuo arguas me, neque in ira tua corripias. i. ne iratus ac commotus me castiges: seu ne me ita crudeliter affligas, ut solent nimium irati: sed in ira


4571. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 249 | Paragraph | SubSect | Section]

quasi ira sit quaedam proprietas aut natura furoris, sicut ille ait, ira brevis furor est. ut 1 Sam. 28, Nec fecisti iram furoris tui in Amalec: id est, Dei valde irati sententiam aut mandatum contra Amalec non es executus. ubi ira furoris, pro gravissima poena aut vastatione Dei ponitur. Iosuae 7, Aversus est Deus ab ira furoris sui. i. placatus est post punitum Achan. Sic Moyses dicitur egressus a Pharaone cum ira furoris: pro, vehementissime commotus. Addere adhuc ad tram furoris Domini, Nahum 3. pro, vehementissime commotum, etiam magis inflammare novis peccatis.


4572. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 249 | Paragraph | SubSect | Section]

14, Brevis irarum facit stulticiam, id est, iracundus, aut qui cito irascitur, facile patrat aliquid valde reprehensibile. Longus irarum, pro tardo ad iram, valde crebro reperitur. ut Numer. 14, Nahum 1: et quidem non raro hoc praestans epitheton aut singularis virtus Deo tribuitur. Ioel 2, Longus irarum et multae misericordiae Iehova. Eadem proprietas et Exodi 34, in descriptione Dei ponitur, pro tardus ad iram. Prover. 14. Longus irarum aut clemens est multus intelligentia. i valde intelligens, prudens. Prover. 25, In longitudine irarum flectitur princeps: pro,


4573. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 249 | Paragraph | SubSect | Section]

Avertere iram, pro tollere, Psal. 78 Multiplicavit ut averteret iram suam. i. multum lenivit Deus iram suam. Iram facere cadere in aliquem, Hiere 3. Revertere rebellis Israel: non faciam cadere iram meam in vos. i. non prorsus opprimam aut delebo vos meis flagellis. Sic Iob 6, Iram in pugillum faceretis cadere. Idem valet Dare iram suam in aliquem, Levit. 26. Iram effundere dicitur Deus, cum vehementer commotus punit aliquos gravissime. Nahum 1. Ira eius effusa est sicut ignis. s. omnia consumens. Sic et Egredi ira sicut ignis dicitur, Hierem. 4.


4574. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 249 | Paragraph | SubSect | Section]

4. veluti si incendium alicunde exortum, pergeret in alios grassari. Ferre iram alicuius, Mich. 7. Iram Domini port'abo, quia peccavi ei. pro, patienter eius flagella tolerabo. Irasci ira magna, Zachar. 1. pro, valde. Iram esse alicui. pro eum irasci: 1 Paral. 13. Iram multiplicare, Iob 10. Renovas plagas tuas contra me, multiplicas iram tuam mecum. i. castigationes auges. Retinere iram. Micheae 7. et Desinere ab ira, Psal. 37, perspicuae locutiones sunt. sicut et Succendi iram, aut Dei iram esse super aliquem: quod tum de commotione, tum et de poena


4575. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 250 | Paragraph | SubSect | Section]

in duas partes, coepit proprie tantum pars decem tribuum regnum Israel vocari, maiore portione gentis nomen universale occupante reliquis duabus nomen Iuda obtinentibus. Nonnum quam tamen etiam post id tempus Israel regnum Iuda significat, ut praesertim 2 Paral. 21 et 28 plerique exponunt: Filii Iosaphat regis Israelis: id est, Iudae. Sic et Mich. 1, Domus Aechzib erunt in mendacium regno Israel: id est, Iudae. Inde factum est, ut sicut Iudaeus aliquo modo non tam ex ea gente progenitum, quam eius religionis hominem significat, sicut Paulus de interno et externo Iudaeo disserit: sic et


4576. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 250 | Paragraph | SubSect | Section]

in mendacium regno Israel: id est, Iudae. Inde factum est, ut sicut Iudaeus aliquo modo non tam ex ea gente progenitum, quam eius religionis hominem significat, sicut Paulus de interno et externo Iudaeo disserit: sic et Israelita aliquando simpliciter verum Dei cultorem significet. sicut Christus Iohannis 1, de Nathanaele inquit: Ecce verus Israelita, in quo dolus non est quod idem est ac si diceret, Ecce vere pius, aut Christianus. Saepe sane in prophetiis, Israel et Iudas novi Testamenti populum significant et denotant. Caeterum, ut de illis duobus regnis adhuc aliquid dicamus, sciendum


4577. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 250 | Paragraph | SubSect | Section]

designat, Isa. 49, Ose. 11. de quo et supra in vocabulo EPHRAIM. IUBILARE, alias laetiorem cantum significat, alias etiam alium clamorem gaudentium. Crebro admodum dicitur populus iubilare Domino, ubi non semper cantationem significat, sed et praedicationem ac invocationem veri Dei, Ioel 2, Iubilate in monte sancto eius. et Psalm. 118, Vox iubilationis et salutis in tabernaculis iustorum. i. celebrationis Dei, aut gratiarum actionis de donato beneficio liberationis. Sic Psal. 89, Beatus populus qui scit iubilationem. i. veram Dei celebrationem, invocationem


4578. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 250 | Paragraph | SubSect | Section]

ad eum iubilare dicuntur. Ad me Philistea iubila: Psal. 60. Dicuntur etiam hostes victores iubilare super victis, ut Hiere. 51. Et iubilabunt super Babel caeli et terra: id est, angeli et homines gaudebunt, et tripudiabunt de ruina persecutricis Babyloniae. De Iubilaeo supra in Iobel dictum est. IUCUNDARI, et IUCUNDITATES, aliquando significat summa ac suavissima bona, seu fruitionem illorum. Psal. 16, Iucunditates sunt in dextera tua in aeternum: id est, suavissimis deliciis satias perpetuo ac inaeternum tuos. IUDAS, a confitendo ac


4579. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 251 | Paragraph | SubSect | Section]

105. Iudicabit orbenterrarum in aequitate, et populos in veritate sua. Zach. 3. Si in viis meis ambulaveris, tu iudicabis domum meam. Quarto, significat litigare: sicut Deus Gen. 6 pronunciat, Spiritum suum non perpetuo iudicaturum, id est, litigaturum cum hominibus. Sic dicit Ioel 3, se velle contendere iudicio, aut litigare in valle Iosaphat, cum omnibus gentibus. Unicus venit ad peregrinandum, et iudicabit iudicando. i. et audet nobiscum litigare ac contendere, vel etiam nos obiurgare. Significat iudicium etiam ipsum ius. ut, Hoc erit iudicium regis: 1 Sam. 8.


4580. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 251 | Paragraph | SubSect | Section]

populos in veritate sua. Zach. 3. Si in viis meis ambulaveris, tu iudicabis domum meam. Quarto, significat litigare: sicut Deus Gen. 6 pronunciat, Spiritum suum non perpetuo iudicaturum, id est, litigaturum cum hominibus. Sic dicit Ioel 3, se velle contendere iudicio, aut litigare in valle Iosaphat, cum omnibus gentibus. Unicus venit ad peregrinandum, et iudicabit iudicando. i. et audet nobiscum litigare ac contendere, vel etiam nos obiurgare. Significat iudicium etiam ipsum ius. ut, Hoc erit iudicium regis: 1 Sam. 8. Quinto, significat discernere aut diiudicare lites. Sic dies


4581. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 251 | Paragraph | SubSect | Section]

etiam ipsum ius. ut, Hoc erit iudicium regis: 1 Sam. 8. Quinto, significat discernere aut diiudicare lites. Sic dies iudicii particularis aut extremi dicitur, in qua Dominus cognoscet causas et vitam hominum, iudicabitque vivos et mortuos: Matth. 25. 2 Cor. 5. Sic dicit Dominus Iudaeis. Iohan. 7: Nolite iudicare secundum visum, sed iustum iudicium iudicate. id est, nolite iudicare ex prosopolepsia, vel etiam ex solis et incertis externis notis. Sexto, significat pronunciare de lite. i. tum absolvere, tum condemnare: praesertim vero condemnationem creberrime notat. Sic Moyses


4582. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 251 | Paragraph | SubSect | Section]

119, Recordatus sum iudiciorum tuorum a seculo Dfie. i. ultionum et horribilium poenarum impiis inflictarum. Hier. 48, Hucusque iudicium Moab..i. gravissima Dei ultio, Moabitis infligenda, descripta est ponitur quoque crebro Iudicium per synecdochen, pro causa damnationis aut poenae. ut Ioan. 3. Hoc autem est iudicium, quod venit lux in mundum, et dilexerunt magis homines tenebras quam lucem. de quo prolixius in synecdoche et metonymia dixi. Ita nonnulli et verbum Iudicandi ibidem praecedens exponunt. Non. n. misit Deus filium suum in mundum, ut iudicet mundum, sed ut servetur


4583. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 252 | Paragraph | SubSect | Section]

facere iudicium. Tertio, pro causa accipitur iudiciali. Et iudicium egenorum non [?: i- ] caverunt: Hier. 5. Sic 1 Reg. 8. Faciesque iudicium eorum id est, ipsorum causam ages. Psal. 140. Ego cognosci quoniam faciet Iehova iudicium inopis, et vindictam pauperis. Iob. 23: Proponat aequitatem contra me, [?: ] ad victoriam perveniet iudicium meum. ubi tamen rectius de ipso iure aut iustitia causae intellexeris. Quae to, pro potestate seu iure, quod quis habet in re aliqua Deut. 18. Porro hoc est ius sacerdotum, quod illis debetur â populo. et


4584. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 253 | Paragraph | SubSect | Section]

propriaeque mentis assensu et praesagiis nihil aliud denunciantib. quam mortem indubitatam. Decimoquarto, usurpatur pro more et consuetudine, quae iure naturali et gentium profluxit longa consuetudine. 1. Sam. 27. Hic erat mos illi omnibus diebus, quibus habitabat in regione Philistaeorum. Sic Ioseph dicit pincernae: Propinabis regi poculum secundum iudicium prius. Transfertur evam ad ritus divinos, seu potius ad religionem antiquitus a Deo institutam. 2. Reg. 17 Gentes illae quas transtulisti, et collocasti eas in civitates Samariae, non noverunt iudicium Dei terrae illius. Et paulo


4585. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 253 | Paragraph | SubSect | Section]

iustitiam commendet et offerat. ut Isa. 42, Iudicium gentibus offeret. ¶ Hactenus de significationibus vocis Iudicii separatim consideratae diximus: nunc de coniunctis eiusdem phrasibus, ubi ea aliis adiuncta, aliquid obscuritatis parere videtur, quaedam adiiciemus. Dare iudicium pauperum, Iob 36, videtur significare tum victum ac amictum, tum et alia omnis generis necessaria ac externa commoda. inquit enim, Deus non vivificat impium, iudicium autem pauperum dat: id est, succurrit ei, quacunque demum difficultate laboret, subministrata necessaria ope. Sic Salomon. 1. Reg. 8,


4586. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 253 | Paragraph | SubSect | Section]

necessitates in hac vita obiecerint. Videtur sane in talibus locis idem valere quod dimensum, aut mensura. sed synecdochicôs extenditur ad omnis generis opem: ut perinde prorsus hic oret Salomon, ac cum nos petimus dari nobis panem quotidianum. Ambulare in iudicio, est iuste ac pie vivere. Iob 34, Ut ambulet homo ad Deum in iudicio. Et Psalm. 25, Ambulare faciet humiles in iudicio, et docebit humiles viam suam. Idem bis dicit. Idem est etiam, Facere iudicium. Iudicium nonnunquam cum lege, ut aequivalens coniungitur. ut Num. 15. Lex una et iudicium unum erit vobis et


4587. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 253 | Paragraph | SubSect | Section]

Idem bis dicit. Idem est etiam, Facere iudicium. Iudicium nonnunquam cum lege, ut aequivalens coniungitur. ut Num. 15. Lex una et iudicium unum erit vobis et peregrino: id est, unum et par ius, ratio, aut conditio erit utrorumque. Auferre iudicium alicuius, est privare aliquem suo iure Iob 27 et 34. Sic et declinare facere pauperes a iudicio, Isaiae 10. et Proverb. 18. Iudicare iudicium alicuius ad sanitatem, est, recte iudicare de eius morbo, curatione, et tota valetudine. Hierem. 30, Non est qui iudicet iudicium tuum ad sanitatem, medicinae curatio non est tibi: id est,


4588. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 254 | Paragraph | SubSect | Section]

illud, Beatus qui intelligit super egenum et pauperem: posterius vero, [?: se- ] facere iustitiam, sit suum cuique tribuere. Sic posterius notaret, debitam iustitiam in rebus ac personis adhibere prius vero gratuitam beneficentiam ac humanitatis aliis praestare. Sic iudicium fecit Iosias, occidendo [?: f-sos ] prophetas: et iustitiam, servando veros prophetis Ita iubet nos Spiritus sanctus, ut iustificemus iusta, et damnemus iniusta: quae si fecerimus, iudicium et iustciam fecisse dicimur: quae duo potissimum in [?: exter-- ] et civili rerum


4589. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 256 | Paragraph | SubSect | Section]

aut proximo: quia ea sententia est magis perspicua. Verum Hebraea vox magis malum sonat, Iuramentum esse inter aliquos: pro, foedus, aut pactionem iuramento confirmatam. Gen. 26. Sit nunc iuramentum inter nos. Exod. 22, Iuramentum Iehovae erit inter utrumque. Innoxium esse a iuramento. Iosuae 2. Innoxii erimus a iuramento. id est, liberi ab obligatione facta iuramento, et multo magis a poena quam nobis iuramento imprecati sumus, si promissa non servaremus. Execrationem interdum significare videtur, ut Isaiae sexagesimoquinto: Relinquetis nomen vestrum in iuramentum. id est, ut


4590. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 256 | Paragraph | SubSect | Section]

in hac corrupta natura, imperfecta est: vocatur [?: tam- ] iustitia, quae etiam universalis est: ut ad [?: Philippe- ] tertio capite Paulus dicit, se secundum legis iustitiam [?:-isse ] irreprehensibilem. Herodes quoque dicitur [?: tim- ] se Iohannem, quia sciverit esse iustum. Sic et Zacharias ac Elisabetha Lucae 1, dicuntur fuisse iusti, incedentes in omnibus mandatis ac iustificationibus Dei irreprehensibiliter. Psal. 15. Qui ingreditur sine macula, et operatur iustitiam. Iac. 1. Ira viri iustitiam Dei non


4591. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 257 | Paragraph | SubSect | Section]

hoc dictum etiam de testimonio aut praemio iustitiae accipi. Praeter istam porro universalem iustitiam, est quoque particularis iustitia, quae cuique suum tribuere dicitur, et in contractibus ac omnino in omni officiorum communicatione consistit: sed itidem mutila est. Sic posset accipi, quod Ioseph dicitur fuisse iustus, qui noluerit traducere aut infamare suam sponsam. Est etiam iustitia adhuc particularior, in una aliqua re causave consistens, quae dici posset causae iustitia. Sic Iacob Genes. 30, Cras respondebit mihi iustitia mea: id est, meus fidelis famulatus tibi Labano


4592. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 257 | Paragraph | SubSect | Section]

scilicet iustos denotat. 2 Pet. 3. In novis caelis iustitia habitat: id est, iusti. Item, res factaque iusta. Psalm. 11, Iustitias deligit Deus. Sic supra exposuimus illud Isaiae, Omnes iustitiae nostrae ut pannus menstruatae: id est, iuste facta omnia bona nostra opera sunt contaminata. 1. Ioan. 2. Iustus est qui facit iustitiam: id est, iusta facta. sic forte accipiendum est dictum Christi, Oportet nos implere omnem iustitiam. id est, perficere omnia opera divinitus mihi â patre praescripta. Quarto: Iustitia dicitur etiam praemium piae ac iustae vitae, quo quasi


4593. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 260 | Paragraph | SubSect | Section]

ut verus Dei agnus, in suo corpore, nempe patiendo portaverit ac abstulerit, nostra castigatio totumque chirographum sit in eum reiectum, ac ipse nos suo sanguine abluerit, mundaverit, et super nivem dealbaverit. Duo videntur diversissima esse loca de Christi iustitia, qua iustificemur: alter Ioan. 16. Spiritus sanctus arguet mundum de iustitia, quia vado ad patrem. alter Galat. 2. Si ex operibus legis iustitia est, Christus est frustra mortuus. quorum summus consensus a paucis hactenus animadversus est. Omnino enim potenter evincunt, iustitiam iustificantem a Spiritu S. in utroque


4594. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 261 | Paragraph | SubSect | Section]

restituerit. Atque hgc nunc dicta sunto de iustitia Dei, seu imputativa. Quod vero haec vox nonnun quam etiam infusam iustitiam, aut renovationem illam internam, quae veteri homini opponitur, significet, hisce exemplis ostendi possunt. 1. Pet. 4. Si iustus vix salvabitur, impius ubi manebit? 1. Ioh. 3 Animam iustam iniquis factis excruciabant. Rom. 6. Ne accommodetis membra vestra arma iniustitiae, peccato: sed accommodetis vos ipsos Deo, veluti ex mortuis viventes et membra vestra serva iustitiae ad sanctificationem. et 2. Cor. 9. Deus augeat proventus iustitiae vestrae, ut in


4595. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 262 | Paragraph | SubSect | Section]

rascha impius fuit, הרשיע hirschia condemnavit. Horum verborum testimonia non adscribo, quod sint satis nota et crebra. Item כזב cazab mentiri, הכזיב mendacii arguere: ut Iob 24. Sic et Isaiae 29 legitur, מחטיאי, qui peccare faciunt hominem in verbo, et arguentem in porta illa queabunt: id est, qui tribuunt eius verbis peccatum, seu calumniantes eius verba. Et אשם Aschi deliquit


4596. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 262 | Paragraph | SubSect | Section]

[?: aliqu- ] reipsa reddere et facere iustum: quem sensum si [?: lo- ] Scripturae tribuere velis, in quibus hoc verbum usurpatur, partim erit impossibilis, partim absurdus, et vero alienus. Sed percurram Scripturae loca quam possum diligenter et fideliter. Gen. 44, cum scyphus Iosephus in sacco Beniamin esset inventus, nec haberent fratres eius quo innocentiam illius comprobarent ac tueretur, dicebat ad Iosephum Iudas: Quid loquemur [?: Do-no ] meo? quid dicemus, ומח נצטדק, et quo iustificamur? Deus invenit


4597. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 262 | Paragraph | SubSect | Section]

verbum usurpatur, partim erit impossibilis, partim absurdus, et vero alienus. Sed percurram Scripturae loca quam possum diligenter et fideliter. Gen. 44, cum scyphus Iosephus in sacco Beniamin esset inventus, nec haberent fratres eius quo innocentiam illius comprobarent ac tueretur, dicebat ad Iosephum Iudas: Quid loquemur [?: Do-no ] meo? quid dicemus, ומח נצטדק, et quo iustificamur? Deus invenit iniquitatem servorum suorum. Qui verbis nihil dicit aliud, quam, Non est quo nos [?: inn- ] tes esse declaremus, quo a reatu


4598. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 263 | Paragraph | SubSect | Section]

צדיק לתת לו בצדקתו id est, ut condemnes impium, dando viam eius in caput eius: et iustifices iustum, dando illi secundum iustitiam eius: hoc est, ut merita ultione declares impium esse sontem et iustum liberando, eum manifestes esse iustum et innocentem. Iob 27. Sic dicit הלילהליא צדיק אתבם. id est: Absit a me, ut vos iustificem: hoc est, iustos pronunciem. pro iustis habeam. Psalm. quinquagesimoprimo: Tibi soli, tibi peccavi, et malum coram te feci, inquit David,


4599. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 263 | Paragraph | SubSect | Section]

(inquit Dominus) iustificaberis, vel ex verbis tuis condemnaberis: hoc est, Ex verbis tuis vel iustus declaraberis, vel iniustitiae condemnaberis. Verba non reddunt, sed declarant iniustum vel iustum. Luc. 7. Et omnis populus, inquit, audiens et publicani iustificaverunt Deum, baptisati baptismo Iohannis. Num publicani ipsi iniusti, hominem aliquem, nedum Deum, ex iniusto iustum facere' possunt? Verum celebrare eum de iustitia queunt tantum. Iustificaverunt igitur Deum, hoc est, agnoverunt et approbarunt iustitiam Dei, cum a Iohanne baptizarentur, quem Pharisaei baptismum illius respuentes


4600. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 263 | Paragraph | SubSect | Section]

audiens et publicani iustificaverunt Deum, baptisati baptismo Iohannis. Num publicani ipsi iniusti, hominem aliquem, nedum Deum, ex iniusto iustum facere' possunt? Verum celebrare eum de iustitia queunt tantum. Iustificaverunt igitur Deum, hoc est, agnoverunt et approbarunt iustitiam Dei, cum a Iohanne baptizarentur, quem Pharisaei baptismum illius respuentes contemnebant. Et capite 10: Ille, inquit, volens iustificare seipsum. et Cap. 16, Vos estis (inquit) vosmetipsos iustificantes coram hominibus. Seipsum iustificare coram hominibus hypocritarum est, et nihil aliud


4601. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 265 | Paragraph | SubSect | Section]

tibi remittatur cogi ratio cordis tui. Actor. 10. Quod remissionem peccatorum accepturus sit per nomen eius, quisquis in illum crediderit. Actor. 13. Per hunc vobis remissio peccatorum annunciatur. Actor. 26. Ut accipiant remissionem peccatorum, et sortem inter sanctificatos, fide in me. 1 Iohan. 1. Fidelis est, et iustus, ut remittat nobis peccata nostra. 1 Iohan. 2. Remittuntur vobis peccata propternomen eius. Rom. 3. Propter remissionem peccatorum. Rom. 4. Beati quorum remissae sunt iniquitates, et quorum obtecta sunt peccata. Ephes. 1. Habemus redemptionem per sanguinem


4602. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 265 | Paragraph | SubSect | Section]

accepturus sit per nomen eius, quisquis in illum crediderit. Actor. 13. Per hunc vobis remissio peccatorum annunciatur. Actor. 26. Ut accipiant remissionem peccatorum, et sortem inter sanctificatos, fide in me. 1 Iohan. 1. Fidelis est, et iustus, ut remittat nobis peccata nostra. 1 Iohan. 2. Remittuntur vobis peccata propternomen eius. Rom. 3. Propter remissionem peccatorum. Rom. 4. Beati quorum remissae sunt iniquitates, et quorum obtecta sunt peccata. Ephes. 1. Habemus redemptionem per sanguinem eius, remissionem peccatorum. Col. 2. Condonans nobis omnia delicta.


4603. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 265 | Paragraph | SubSect | Section]

delicta. Iacobi 5. Si in peccatis sit, remittentur ei. Hebr. 9. Sine sanguinis effusione non fit remissio peccatorum. Delere peccata. Actor. 3. Ut deleantur peccata vestra. Abluere peccata. Actor. 22. Exurge baptizare, et ablue peccata tua, invocato nomine Domini. Emundare a peccato. 1 Iohan. 1. Sanguis IESU Christi emundat nos ab omni peccato. Item: Iustus est, etc. emundet nos ab omni iniquitate. Benedi [?: ] . Actor. 3. Misit eum benedicentem vobis. Galat. 3. Itaque qui ex fide sunt, benedicuntur cum fideli Abraham. [?: ] Actor. 2.


4604. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 265 | Paragraph | SubSect | Section]

nobis iustitia Christi, ob quam datur Spiritus sanctus et vita aeterna. Consequi salutem: 2 Tim. 2. Omnia suffero propter electus, ut et ipsi salutem consequantur, quae est in Christo Iesu, cum gloria aeterna. Consequi misericordiam. 1 Tim. 1, et 1 Petr. 2. Habere vitam aeternam. 1 Iohan. 5. Qui habet filium, habet vitam. Qui vero non habet filium Deivitam non habet. Item: Ut sciatis, quod vitam [?: habetis ] aeternam. 1 Iohannis 3. Translati sumus de morte ad vitam. Synecdochicos enim, effectus pro toto actu iustificationis ponuntur. Sanctificare etiam


4605. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 265 | Paragraph | SubSect | Section]

consequantur, quae est in Christo Iesu, cum gloria aeterna. Consequi misericordiam. 1 Tim. 1, et 1 Petr. 2. Habere vitam aeternam. 1 Iohan. 5. Qui habet filium, habet vitam. Qui vero non habet filium Deivitam non habet. Item: Ut sciatis, quod vitam [?: habetis ] aeternam. 1 Iohannis 3. Translati sumus de morte ad vitam. Synecdochicos enim, effectus pro toto actu iustificationis ponuntur. Sanctificare etiam interdum iustificare significat. Ephes. 5. Semetipsum tradidit pro ea, ut sanctificaret eam: scilicet Ecclesiam 1 Corin. 6 Haec eratis quidem, sed abluti


4606. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 266 | Paragraph | SubSect | Section]

occultatione, vocantur ab Hebraeis virgines Alma. Verum, ut dixi, de hac voce suo loco plenius disseretur. L LABIUM vox varios Hebraismos efficit. Primum vero metaphorice per similitudinem ripam significat: ut 2 Reg. 2, Helisaeus stabat super labium Iordanis. Ratio metaphorae est, quia ripae sunt perinde orae aluet ut labia oris. Significat et extremam [?: o- ] : ut 2 Paral. 4: Et fecit mare fusile, decem cubitis, ab extremo labio eius usque ad extremum labium eius. Porro per synecdochen aut metalepsin crebro significat


4607. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 266 | Paragraph | SubSect | Section]

id est, cum loquuntur, tum venenata consilia ac perniciosos bonis conatus machinantur, et loquendo astute promovent ac urgent. Contra vero dicitur Psal. 17, Ausculta orationem meam absque labiis doli: id est, non dolosam. Nonnunquam ponitur pro [?: facul- ] quendi, Iob 12: Aufert labium a veracibus aut stabilibus, aut ipso homine loquente, eiusve corde. Hinc illae tam variae locutiones, Labium impurum, labium dolosum, labium veritatis, labium mendax: de quibus et similibus nunc ordine agam. Labium ab aliquo [?: ] , Iob 12. id est, facundiam


4608. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 266 | Paragraph | SubSect | Section]

[?: facul- ] quendi, Iob 12: Aufert labium a veracibus aut stabilibus, aut ipso homine loquente, eiusve corde. Hinc illae tam variae locutiones, Labium impurum, labium dolosum, labium veritatis, labium mendax: de quibus et similibus nunc ordine agam. Labium ab aliquo [?: ] , Iob 12. id est, facundiam aut facultatem loquendi: seu ita eum confutare ac convincere, ut nihil habeat quod contradicat: vel etiam ita dicendo, eum perturbare ac confundere, ut nihil recte cogitare queat: sicut Cicero se aliquoties fecisse adversariis gloriatur. Labia [?: ] pascunt


4609. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 267 | Paragraph | SubSect | Section]

ociosa verba te profecto non alent. Contra Psa. 17, Verbum labiorum, valde significanter ac in bonam partem accipitur. nam hac loquutione ipsamet Dei doctrina spiritualis nominatur. Sic vitulorum labia, gratiarum actionem erga Deum denotant. Labiorum vir, pro loquati et garrulo. Iob 11 Vir labiorum iustificabitur. Labium electum, pro sermone puro et selecto. i. vera doctrina, ponitur. Zoph. 3, Tunc convertam ad populos labium electum, ut omnes invocent in nomine Domini. Labium excellens, Prover. 17. Non decet stultum labium excellens, multo minus principem labium


4610. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 267 | Paragraph | SubSect | Section]

Luitprandus testatur. Labium Canaan Isaiae 19, linguam Hebraeam significat. praedicitur.n. conversio Aegyptiorum, et quod loquentur lingua Canaan. i. Iudaeis sese associabunt in unam Ecclesiam, ac cum eis una veram doctrinam profitebuntur, Deumque celebrabunt. Movere labia, Prove. 16, et Iob 16, significat loqui: tametsi de matre Samuelis paulo aliter accipiatur. Labia extraneae favum stillans, Prover. 5. pro, extreme blandiuntur, seu, suavissime et mellitissime loquuntur. Assumere per labia, Psal. 16, Non assumam nomen eorum in labiis meis: pro, nec nominabo


4611. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 268 | Paragraph | SubSect | Section]

simul et hypotyposis quod dicitur fluere lacte et melle, perinde ac [?: sivel-- ] rivi quidam talium liquorum passim fluerent, sicut [?: poe-- ] fingunt Saturno regnante fluxisse. Haec vero locutio reperitur Exo. 33, et Hier. 32. Ezek. 20, et saepe alias. Haec sumit Ioel cap. 3 metaphoram ad pingendum regni Christi copiae cornu spiritualium bonorum. Ideo dicit, [?: quod- ] die illa stillabunt montes vinum dulce, et colles fluent lacte. Agnus lactis dicitur lactens, seu qui adhuc lac sugit 1 Sam. 7. Tulit Samuel unum agnum


4612. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 268 | Paragraph | SubSect | Section]

Gen. 49, Iacob benedicens, et prophetizans de singulis tribub. de tribu luda inquit: Rubicundiores [?: ] oculi eius vino, et dentes eius lacte. quod alii de [?:-mositate ] hominum eius tribus: alii de copia eiusdem rerum necessariarum, ut lactis ac vini, accipiunt. Iob 10 dicitur, Sicut lac coagulasti me: explicans nimirum illud admirabile opus Dei in conceptione, ubi perinde illud aqueum [?: s- ] consolidatur et induratur ac lac solet coagulo [?: non- ] congelari, ne amplius sit fluxile: et multo magis postes indurari et


4613. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 271 | Paragraph | SubSect | Section]

lugubri quadam cantione querelam. Ezech. 19. 26. et 27, Assume aut leva super Tyrum lamentum: pro, deplora lugubri quadam cantione devastationem Tyri. Sic Mich. 2. In die illa sumet super vos lamentator parabolam, et lamentabitur lamentum lamentationis dicens. Hinc lamentationes super Iosia leguntur 2. Paral. 35. id est, lugubres cantiones ac deplorationes de tristi casu Iosiae. Lamentari post Dominum, 1. Sam. 7, Lamentata est universa domus Israel post Dominum. pro, cum lachrymis et lamentatione conversa est ad Dominum, deplorans sua peccata, iram Dei, et poenas,


4614. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 271 | Paragraph | SubSect | Section]

lamentum: pro, deplora lugubri quadam cantione devastationem Tyri. Sic Mich. 2. In die illa sumet super vos lamentator parabolam, et lamentabitur lamentum lamentationis dicens. Hinc lamentationes super Iosia leguntur 2. Paral. 35. id est, lugubres cantiones ac deplorationes de tristi casu Iosiae. Lamentari post Dominum, 1. Sam. 7, Lamentata est universa domus Israel post Dominum. pro, cum lachrymis et lamentatione conversa est ad Dominum, deplorans sua peccata, iram Dei, et poenas, calamitatesque. LAMPADAS a virginibus prudentibus ac fatuis gestatas in expectatione


4615. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 271 | Paragraph | SubSect | Section]

significat. ut Isa. 53, Ipse portavit languores nostros. Aliqui interpretantur de sola poena: sed utrunque complectitur, quod et pecca-ta et poenas nostras portaverit et abstulerit. sicut ibidem est Fecit concurrere in eum omnium nostrûm peccata et Paulus inquit, Fecit eum peccatum. Sic Ioelis 1 dicitur oleum elanguisse: id est, diminutum esse, aut defe [?:---e ] Inquit enim Propheta ibi: Quia devastatum est frumentum, confusum est mustum, elanguit oleum: pro, [?: ] prorsus perierunt fructus olearum, aut certe ad maximum paucitate redacti sunt, ut sit


4616. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 271 | Paragraph | SubSect | Section]

cuius clariorem noticiam profuerit etiam aea legisse, quae infra de voce PETRAE dicuntur. Deut. 8 legitur: Cuius lapides ferrum, et e montibus eius excides aes: id est, cuius lapides sunt ferrei, vel continent materiam ferri, sunt metallici. commendatur ea regio a copia variorum metallorum. Sic Iob 28 habetur, quod lapides fundentaes: id est, liquefacti partim in aes, partim in scoriam distinguentur: plerunque sane metallicae materiae exterra effossae, lapidis vim speciemque referunt. Iob 14 dicitur: Ut lapides comminuuntur aqua, sic spem hominis perdis: id est, sicut lapides vel


4617. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 271 | Paragraph | SubSect | Section]

vel continent materiam ferri, sunt metallici. commendatur ea regio a copia variorum metallorum. Sic Iob 28 habetur, quod lapides fundentaes: id est, liquefacti partim in aes, partim in scoriam distinguentur: plerunque sane metallicae materiae exterra effossae, lapidis vim speciemque referunt. Iob 14 dicitur: Ut lapides comminuuntur aqua, sic spem hominis perdis: id est, sicut lapides vel eluuntur fluxu aquae, vel etiam eius concussione ac agitatione ita prorsus in arenam rediguntur, ut restitui prorsus nequeant: sic homo paulatim, variis curis ac laboribus innumerisque malis absumitur,


4618. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 271 | Paragraph | SubSect | Section]

ut restitui prorsus nequeant: sic homo paulatim, variis curis ac laboribus innumerisque malis absumitur, et veluti in nihilum redigitur, evanescitque. Artifices lapidis parietis, dicuntur 2. Sam. 5, latomi et fabri murarii. Caeterum Exod. 30. Ars lapidis, pro arte gemmaria ponitur. Iob 5 habetur, Cum lapidibus agri erit pactum tuum: scilicet, ne te laedant. Videtur autem hoc loco lapis significare figurate omnia inutilia, aut etiam noxia agri: ut sunt spinae, tribuli, lolium, etc. quae Deus impediet ne obsint vel homini, vel eius pecudibus aut segeti. sicut


4619. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 273 | Paragraph | SubSect | Section]

ut seductores docent: sed illud unicum ab eo iactum fundamentum caelestis doctrinae ac Servatoris, praeter quod nemo aliud ponere potest: quia Christus est proprie illa petra, sustentans et comitans suum populum aut Ecclesiam, 1. Cor. 10. Octavo grando maior vocatur aliquando lapides: ut Iosuae 10 scribitur, quod Deus in quodam conflictu immissa grandine multos interfecerit lapidibus grandibus, e caelo missis. Sic et Isaiae 30, lapides grandinis nominantur. Sic et Ezech. 13, ac saepe alias. Percutere lapide aut pugno, Exodi 21: exponunt aliqui synecdochice, pro porcutere


4620. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 273 | Paragraph | SubSect | Section]

140, 42. 64. Sic et Ier. inquit ca. 18. Foderunt foveam, ut caperent me, et laqueos absconderunt pedib. meis. Accipere laqueum animae suae, Prov 22. Ne discas vias eius, et accipias laqueum animae tuae: ine malorum mores imitando, tibimet tuaeque vitae exitium accersas. Exo. 34. Deut. 7. Ios. 27, et saepe alias prohibet Deus, ne Iudaei ullum foedus faciant cum Cananaeis, neve parcant eis, aut eorum idolis, ne sint eis in laqueum: pro, ne paulatim eos pertrahentes ad suas impietates, eos in


4621. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 274 | Paragraph | SubSect | Section]

nonnihil attingetur, tametsi nihil peculiaris significationis in Sacris literis habere videatur. LASSUS, defatigatus, et viribus deficiens est: ut Isaiae 28, Si quis dixerit, Haec est requies, concedite quietem lasso: id est, debilitato et imbecillo, quacunque causa aut occasione. Iob 4, Lassas manus roborasti. Potius remissas, ibi vertendum esset. Tales manus aut homines, dicunt amici Hiobum ad opus et ad spem meliorem excitasse: id est, multos carentes consilio et animo, quorum res familiaris iam pessum ibat, denuo excitasse et erexisse, tum ad opus faciendum et curandas


4622. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 274 | Paragraph | SubSect | Section]

viduarum depraedantur, sicut latrones corpora, aut hanc communem vitam: perinde etiam utrique tantum quae sua sunt quaerunt perinde etiam in specie pietatis sese occultant seductares, ut Christus dicit eos ovillo vellere tegi, sicut latrones suis speluncis, sylvis, nocte et caligine. Quare et Iohan. 10 idem Servator seductores vocat fures et latrones, eisque duas potissimum notas tribuit: quod non veniant per ostium Christum, sive nec mittantur ab eo, nec eius vocem ac beneficium afferant, celebrent [?: ] Deinde quod non veniant nisi ad exitium ovium, ut scilicet mactent


4623. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 274 | Paragraph | SubSect | Section]

locutione gravissimas molestiis et damna, quae essent reliquiae Ethnicorum in terra Canaan, si non prorsus delerentur, Israelitis [?: exhibitu- ] nempe, perinde ac si spinae et clavi essent alicui [?: ocu-- ] et laterib. iacenti, ut in eis volutaretur cubaretque Num. 33 Ios. 13. Iud. 2. Latera terrae, extremitates eius notat [?: ] 31, Congregabo eos de laterib. terrae. Sic et Ier. 25, [?: T- ] manus excitabitur a latere terrae: i. ab extremitate [?: ]


4624. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 275 | Paragraph | SubSect | Section]

extremitates eius notat [?: ] 31, Congregabo eos de laterib. terrae. Sic et Ier. 25, [?: T- ] manus excitabitur a latere terrae: i. ab extremitate [?: ] [?:-yon ] arx latera Aquilonis nominatur, propterea quod [?: e-t ] Hierosolymae ad Aquilonem. Sic enim Isaiae cap. 14 [?:-nsultat ] Assyrio regi, quod iactaverit se sessurum in [?: mon-e ] iustificationis, in lateribus Aquilonis: id est, in


4625. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 275 | Paragraph | SubSect | Section]

iustificatio ac vita, tametsi et ipsa poenitentia aut conversio merum purumque Dei in nobis, non nostri veteris Adami opus sit. Sic et Psal. 51 Lava me ab iniquitate mea, et a peccatis meis munda me. Item, Asperge me Domine hysopo, et lavabis me, et super nivem dealbabor. Sic Iohannes dicit, nos sanguine Christi mundari ab omnibus peccatis. et Apoc. 7 et 21, Nos stolas nostras lavare in sanguine agni. Lavare manus etiam innocentiae professionem indicat: sicut candidati Romani albedine vestis suam innocentiam, et animum alienum a sanguine et crudelitate (quod maxime


4626. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 275 | Paragraph | SubSect | Section]

5, cum describens viduam qualisnam fit in diaconissam templi deligenda, inter alia dicit, Si pedes sanctorum lavit: quo et beneficentiam et humilitatem eius notat. Nam lavare pedes, et officium est charitatis, et valde servile opus. Christus quoque lavit suis Apostolis pedes in postrema coena, Ioh 13, non tam officii illius gratia, quod eo tunc valde indigerent, quam docendi causa. Tria autem eos eo facto docere voluit, quae quidem clare ex textu habentur. Primum, iustificatos, aut sanguine Christi ablutos, adhuc quotidie in hac vita vivendo, quam Hebraei metaphora ambulationis et viae


4627. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 278 | Paragraph | SubSect | Section]

in una mola. Sub lectum ponere accensam candelam, sicut et sub modium, proverbiale quippiam sonat, de re optima, non in suo loco ac usu collocata, sed ociose ac inutiliter quasi depereunte. Consolatur aliquem lectulus suus: id est, vel saltem noctu, ac in somno habet aliquam requiem. Iob 7: Si dixero, Consolabitur me lectus meus: id est, si spero me saltem noctu aliquanto suavius conquieturum, immemorem diurnarum miseriarum. Contra, in tenebris lectum sternere, Iob 17, significat perpetuo in calamitatibus iacere, et veluti consumi. Mettere aliquem in lectum, Apoc. 2,


4628. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 278 | Paragraph | SubSect | Section]

depereunte. Consolatur aliquem lectulus suus: id est, vel saltem noctu, ac in somno habet aliquam requiem. Iob 7: Si dixero, Consolabitur me lectus meus: id est, si spero me saltem noctu aliquanto suavius conquieturum, immemorem diurnarum miseriarum. Contra, in tenebris lectum sternere, Iob 17, significat perpetuo in calamitatibus iacere, et veluti consumi. Mettere aliquem in lectum, Apoc. 2, est, facere aliquem aegrotare, seu prosternere eum in lectum. LENIRE, aut lenificare os prae butyro: vide infra in voce MELLIS. LEO, pro varia natura sua plures


4629. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 279 | Paragraph | SubSect | Section]

Par. 11. Levavit hastam contra triginta. Levare gladium contra aliquem: Isaiae 2. Non levabit gens contra gentem gladium: id est non movebit bellum. per politicam pacem promittit spiritualem. Levare baculum Isaiae 10. pro, percutere eo. levamus enim id, quo aliquem caedere volumus. Sic Iosuae 8. Lapides super quos latomus non levavit ferrum. Levare orationem, est orare. 2. Reg. 19, et Isaiae 37, Leva orationem pro residuo, quod invenietur. id est, ad Deum extolle, ac veluti in caelum mitte. Dephrasi Levare faciem supra dictum est. Sed constat etiam, quod vel prae metu,


4630. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 279 | Paragraph | SubSect | Section]

pudore aliquando non audemus attollere faciem, et vel alios libere respicere in oculos, vel ab aliis respici. Sic publicanus non audebat levare oculos in caelum, Lucae 18, sed tristis respiciebat in terram. Sic dicit Abner ad Asael: Site interfecero, quomodo audebo attollere faciem meam coram Ioab fratre tuo?.i quomodo unquam eum coram alloqui audebo? Eadem locutio etiam Iob 11 habetur. Contra vero Christus, adventante liberatione iubet nos in medio malorum attollere capita nostra, quod est laetae mentis ob accedens bonum. Credo huic esse contrariam phrasin, quod dicuntur cecidisse


4631. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 279 | Paragraph | SubSect | Section]

oculos, vel ab aliis respici. Sic publicanus non audebat levare oculos in caelum, Lucae 18, sed tristis respiciebat in terram. Sic dicit Abner ad Asael: Site interfecero, quomodo audebo attollere faciem meam coram Ioab fratre tuo?.i quomodo unquam eum coram alloqui audebo? Eadem locutio etiam Iob 11 habetur. Contra vero Christus, adventante liberatione iubet nos in medio malorum attollere capita nostra, quod est laetae mentis ob accedens bonum. Credo huic esse contrariam phrasin, quod dicuntur cecidisse aut fuisse facies Caino et matri Samuelis. Tristes enim demittunt vultum: laeti


4632. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 280 | Paragraph | SubSect | Section]

ea voce utuntur. Ratio vero illius multiplicis usus aut abusus huius vocis est, quod vox Hebraea thorah תורה generale prorsus nomen est, ac plane idem quod doctrina significat. Porro Christo et Apostolis interdi denotat totam Scripturam veteris Testamenti, Iohan. 3. Maledictum vulgus legem ignorans Iohan. 10. In lege vestra scriptum est: Ego dixi, vos dii estis. id est, Psa. [?: ] . Sic et Iohan. 12. Nos audivimus exlege, quod Christus maneat in aeternum. id est, exipsa Sacra scriptura. In lege eorum scriptum est, Oderunt me gratis,


4633. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 280 | Paragraph | SubSect | Section]

usus aut abusus huius vocis est, quod vox Hebraea thorah תורה generale prorsus nomen est, ac plane idem quod doctrina significat. Porro Christo et Apostolis interdi denotat totam Scripturam veteris Testamenti, Iohan. 3. Maledictum vulgus legem ignorans Iohan. 10. In lege vestra scriptum est: Ego dixi, vos dii estis. id est, Psa. [?: ] . Sic et Iohan. 12. Nos audivimus exlege, quod Christus maneat in aeternum. id est, exipsa Sacra scriptura. In lege eorum scriptum est, Oderunt me gratis, inquit Christus Iohan. 15. intelligens de


4634. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 280 | Paragraph | SubSect | Section]

prorsus nomen est, ac plane idem quod doctrina significat. Porro Christo et Apostolis interdi denotat totam Scripturam veteris Testamenti, Iohan. 3. Maledictum vulgus legem ignorans Iohan. 10. In lege vestra scriptum est: Ego dixi, vos dii estis. id est, Psa. [?: ] . Sic et Iohan. 12. Nos audivimus exlege, quod Christus maneat in aeternum. id est, exipsa Sacra scriptura. In lege eorum scriptum est, Oderunt me gratis, inquit Christus Iohan. 15. intelligens de Psal. 34. Nam Paulus 1. Corinth. 14 inquit: Mulieres vestrae in Ecclesiis sileant,


4635. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 280 | Paragraph | SubSect | Section]

vulgus legem ignorans Iohan. 10. In lege vestra scriptum est: Ego dixi, vos dii estis. id est, Psa. [?: ] . Sic et Iohan. 12. Nos audivimus exlege, quod Christus maneat in aeternum. id est, exipsa Sacra scriptura. In lege eorum scriptum est, Oderunt me gratis, inquit Christus Iohan. 15. intelligens de Psal. 34. Nam Paulus 1. Corinth. 14 inquit: Mulieres vestrae in Ecclesiis sileant, [?: ] enim permissum est illis ut loquantur, sed ut [?: subd-- ] sint, quemadmodum lex dicit. Idem citans sententias Isaiae, Variis linguis et


4636. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 280 | Paragraph | SubSect | Section]

lege iustitia Dei manifestata est, comprobata tamen testimonio legis et Prophetarum. Luc. 10. In lege quid scriptum est? Quomodo legis? Luc. 24. Quae scripta sunt in lege Moysis, Prophetis et Psalmis. Sic dicitur lex per Mosen data [?: ] Sic dicitur, Legem et Prophetas usque ad Iohannem [?: ] rasse. Et, Non veni solvere legem, sed implere. Quod [?: ] potissimum de morali dicitur, tamen etiam aliarum partium legis divinae impletionem a Christo factam eum intelligendum est. Matth. 7, Haec enim est Lex et Prophetae. Matth. 22. In duobus


4637. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 280 | Paragraph | SubSect | Section]

a Christo factam eum intelligendum est. Matth. 7, Haec enim est Lex et Prophetae. Matth. 22. In duobus praeceptis tota lex et [?: ] nes Prophetae pendent: Quod est magnum mandatum in lege. Rom. 3. Dilectio est impletio legis. Qui enim [?: ] lexit, legem implevit. Iohan. 8: In lege vestra scriptura est, quod duorum hominum testimonium etc. [?: Non--- ] quam vero lexomnia decreta complectitur, quae Deus per Moysen populo Iudaico ad totam illam [?: Mo---- ] politiam instituendam proposuit. Act. 7. Accepistis legem per


4638. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 281 | Paragraph | SubSect | Section]

legis Moralis, seu Decalogi: qua quidem significatione omnium creberrime in Apostolorum scriptis legitur, ut patet ex testimoniis quae paulo post de lege Morali recitabuntur. Interdum vero speciem, aut potius individuum aliquod legis, hoc est, sententiam aut decretum peculiare significat: ut Iohan. 19. Habemus legem, secundum quam eum oportet mori. Legem, inquiunt: hoc est, forensem sententiam a Deo praescriptam, ob quod facinus quis capitali supplicio afficiendus sit. Sic Luc. 2. Secundum legem Moysi portaverunt eum Hierosolymam. hoc est, iuxta decretum illud, seu praeceptum


4639. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 281 | Paragraph | SubSect | Section]

ob quod facinus quis capitali supplicio afficiendus sit. Sic Luc. 2. Secundum legem Moysi portaverunt eum Hierosolymam. hoc est, iuxta decretum illud, seu praeceptum peculiare Dei de primogenitis sistendis Domino. Largissimo sane modo pro toto vetere Testamento seu Scriptura sumitur. Iohan. 10. Non ne scriptum est in lege vestra: Ego dixi, Dii estis? id quod ex Psal. 81 sumptum est. Iohan. 15. ut impleatur sermo, qui in lege eorum scriptus est, Quia oderunt me gratis. Extat autem ea sententia Psal. 35. Aliquando etiam Lex pro operibus legis


4640. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 281 | Paragraph | SubSect | Section]

Hierosolymam. hoc est, iuxta decretum illud, seu praeceptum peculiare Dei de primogenitis sistendis Domino. Largissimo sane modo pro toto vetere Testamento seu Scriptura sumitur. Iohan. 10. Non ne scriptum est in lege vestra: Ego dixi, Dii estis? id quod ex Psal. 81 sumptum est. Iohan. 15. ut impleatur sermo, qui in lege eorum scriptus est, Quia oderunt me gratis. Extat autem ea sententia Psal. 35. Aliquando etiam Lex pro operibus legis ponitur. Galat. 2. Si per legem iustitia est, frustra Christus mortuus est. Per legem, id est, per opera legis. Inde


4641. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 282 | Paragraph | SubSect | Section]

offerunt, nunquam potest accedentes perfectos reddere. ¶ Lex moralis est doctrina a Deo tradita, cuius summa in Decalogo est expressa. Legum autem moralium passim meminerunt Apostoli, cum praescribunt opera quae a iustificatis fieri debeant. 1. Pet. 1. 2 et 5. et 2. Pet. 1. 1. Iohan. 2. 3. 4. 5. Rom. 10. 12. 13. Gal. 5, Iac. 1. 2. 3. 4, et in aliis locis. Constat etiam illa partitio legum ex Apostolorum scriptis, quod alia sit lex divina et scripta, alia lex naturae, alia civilis, aliae traditiones humanae. nam singillatim harum specierum meminerunt. Legis quidem


4642. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 282 | Paragraph | SubSect | Section]

praecipere non raro etiam promittere significat. Psal. 133 Quoniam ibi Dominus mandavit benedictionem: ut hoc verbum non raro tum de praeceptis, tum etiam de promissionibus, verissime exponi queat ac debeat. Mandatum igitur aliquando de ipso Evangelio rectissime exponitur: ut Iohan. 12 Mandatum patris vita aeterna est: id est, Patris promissio de Christo affert secum vitam aeternam. Sed de voce Mandati, postea in verbo Mandandi agetur. Huk הק, vel Hukim, ab insculpendo deductum, quia leges olim tabulis lapideis, aut etiam aereis


4643. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 282 | Paragraph | SubSect | Section]

tertio, quandoque pro quinque libris Mosi: quarto, aliquando pro omni genere praeceptionum ac mandatorum: quinto denique, pro lege Morali, [?: id-- ] eatenus, quatenus proprie Evangelio aut gratuitae permissioni de Christo opponitur, qui huius vocis [?: ] praecipue in Io. multus est. ¶ Non est vero nunc locus disserendi de natura legis et Evangelii, et quare haec duo doctrinae genera tantopere inter sese opponantur: quare etiam adeo exacte ea inter se invicem conferri, ac alterum ab altero adeo accurate distingui omnino necesse sit. Explicarunt eam


4644. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 283 | Paragraph | SubSect | Section]

animarum. ¶ Haec nunc breviter de distinctione Legis et Evangelii dixisse sufficiat. Percurremus nunc porro varias Scripturae locutiones, in quibus nomen Legis reperitur: quarum cognitio ad Bibliorum, praesertim Pauli intellectum, extreme est necessaria. Lex et prophetae usque ad Iohannem, inquit Christus Lucae decimosexto: quod dictum valde multa in se complectitur. Nam primum, sicut Prophetae prophetarunt de venturo Christo: ita et lex caeremonialis eundem suis typis, figuris, umbris ac picturis pinxit. Veniente autem luce ipsa, seu re significata, praenunciata, et


4645. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 283 | Paragraph | SubSect | Section]

atque adeo advenisse: id est, ipsum regnum Meschiam cum suis spiritualibus bonis, in quibus (teste Paulo Romanorum decimoquarto ) regnum Dei consistit, exhibitum esse. Sic et Matthaei decimo, idem dictum exponit ipsemet Dominus di [?: ] : Omnes prophetae et lex usque ad Iohannem prophetarunt. id est, venturum Meschiam praenunciarunt. Quod lex prophetaverit, et quomodo per suos typos ac picturas prophetaverit, modo dictum est. Secundo, lex est usque ad Iohannem: quia tum caeremoniae, tum moralis lex est paedagogus ad Christum, ad quem cum tunc temporis populum


4646. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 283 | Paragraph | SubSect | Section]

Matthaei decimo, idem dictum exponit ipsemet Dominus di [?: ] : Omnes prophetae et lex usque ad Iohannem prophetarunt. id est, venturum Meschiam praenunciarunt. Quod lex prophetaverit, et quomodo per suos typos ac picturas prophetaverit, modo dictum est. Secundo, lex est usque ad Iohannem: quia tum caeremoniae, tum moralis lex est paedagogus ad Christum, ad quem cum tunc temporis populum Iudaicum deduxerit, suo officio defuncta est. Sic et nobis quotidie dici potest, Lex usque ad Iohannem durare. i. donec nobis verus Evangelista agnum Dei peccata tollentem coram monstrat,


4647. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 283 | Paragraph | SubSect | Section]

per suos typos ac picturas prophetaverit, modo dictum est. Secundo, lex est usque ad Iohannem: quia tum caeremoniae, tum moralis lex est paedagogus ad Christum, ad quem cum tunc temporis populum Iudaicum deduxerit, suo officio defuncta est. Sic et nobis quotidie dici potest, Lex usque ad Iohannem durare. i. donec nobis verus Evangelista agnum Dei peccata tollentem coram monstrat, nosque ad eum adducit. Tertio, lex usque ad Iohannem: quia tunc et caeremonialis ac iudicialis lex est penitus abrogata, et moralis per Christum impleta, suoque modo abrogata est, nobisque quotidie


4648. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 283 | Paragraph | SubSect | Section]

lex est paedagogus ad Christum, ad quem cum tunc temporis populum Iudaicum deduxerit, suo officio defuncta est. Sic et nobis quotidie dici potest, Lex usque ad Iohannem durare. i. donec nobis verus Evangelista agnum Dei peccata tollentem coram monstrat, nosque ad eum adducit. Tertio, lex usque ad Iohannem: quia tunc et caeremonialis ac iudicialis lex est penitus abrogata, et moralis per Christum impleta, suoque modo abrogata est, nobisque quotidie (ueniente gratia aut Christo ad nos, seu nobis ad eum) abrogatur, ita ut in nos suum solitum imperium et quasi tyrannidem exercere non amplius


4649. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 289 | Paragraph | SubSect | Section]

aliquando ab aliquib. eiusmodi hypocritis praestatur. Postrema est, quae ex verbo et Spiritu sancto habetur, quae est et clarior aut plenior et firmior, ac etiam fructuosior, aut magis practica. De hac postrema, viva ac efficaci noticia, est in Libero arbitrio disputatio. et de hac dicit Christus Iohan. 16. Non noverunt patrem, neque me. Nemo novit patrem, nisi filius, et cui volet filius revelare: Matth. 11. Ut igitur maxime evinceretur, hic in Paulo agi de aliqua noticia Dei: tamen hoc non sequitur, de hac spirituali agi, de qua Ecclesia in conversione et libero arbitrio disputat.


4650. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 291 | Paragraph | SubSect | Section]

etiam clarius patebit [?: ] et illud recte observari ad veritatis inquisitionem qu quod istae particulae, Si et Cum, saepe pro se [?: invi- ] nuntur, sicut Iohan 13 et 14, ἐὰν pro ὅταν ponitur, Si abiero ad patrem: pro, Cum abiero. Et 1. Iohannis 1. Scimus autem, quod si patefiet, similes ipsi erimus: id est, cum patefiet. Sic vicissim, Cum pro Si ponitur, Luc. 17.


4651. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 291 | Paragraph | SubSect | Section]

] nuntur, sicut Iohan 13 et 14, ἐὰν pro ὅταν ponitur, Si abiero ad patrem: pro, Cum abiero. Et 1. Iohannis 1. Scimus autem, quod si patefiet, similes ipsi erimus: id est, cum patefiet. Sic vicissim, Cum pro Si ponitur, Luc. 17. Cum feceritis omnia, ὅταν: dicite, Servi inutiles sumus. Quis facit omnia? Nemo. Ponitur igitur hic


4652. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 291 | Paragraph | SubSect | Section]

sibi ipsis lex fuerint, et natura quae legis sunt fecerint: num propterea ea quae de illis paucis et eximiis dicuntur, toti naturae humanae, eiusque noticiis conveniunt? Non valet ista ratiocinatio, ne in philosophia quidem, a selectis ac divinis quibusdam ingeniis (paucorum qui sane vitiisque iocisque Altius humanis exeruere caput) ad omnes homines communis sortis ac naturae. Et verum sane est, Deum quosdam singulares Heroas ac instauratores orbis mirificis donis ornasse, non tamen carentia originalis peccati. Undecimo, expendatur conclusio totius huius collationis hypocritae, Iudaei,


4653. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 293 | Paragraph | SubSect | Section]

quidem [?: pro-st ] si legem servaveris: quod si transgressor fueris, circuncisio tua in praeputium versa est. III. Hic prius membrum illustrat ostendens Iudaeos esse tantum auditores, vel doctores, habere legem solum in libris et ore ac aurib. nec vel minimum iota legis facere, sed potius omnia contraria, eoque nihil minus quam veram iustitium coram Deo consequi. IV. Conclusio utrumque complectens. Ergo SI praeputium legis iustificationes servaverit, nonne praeputium illius pro circumcisione reputabitur? et iudicabit, quod ex natura


4654. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 296 | Paragraph | SubSect | Section]

ac expensarum regiarum. Liber nonunquam idem est quod catalogus, aut enumeratio. ut Genes. 5. Hic est liber generationum Adam: id est haec est recitatio, aut series posterorum Adam. Sic et Matth. 1. Liber generationis IESU CHRISTI: id est catalogus maiorum Christi. Liber recti, aut iustorum: Ios. 10, Nonne hoc scriptum est in libro recti? Iudaei de libro Mosis aut legis exponunt, sed illa quies solis, post Mosen demum accidit. Hic idem Liber recti aut iusti citatur etiam 2. Sam. 1. ac videtur omnino denotare quendam proprium librum sacrarum literarum, qui interierit: qualis fuit


4655. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 297 | Paragraph | SubSect | Section]

ad bona opera impellit, multo minus eum felicem ac beatum efficit Is vero idem est servus peccati, qui sese dedidit peccato, et in cuius membris illud regnat, impellens eum ad omnis generis pravas actiones. et denique quod in eum per iram Dei ad poenas temporarias et aeternas grassatur ac saevit. Ioan. 8 gloriantur Iudaei de libertate. At Christus contra contendit, eos esse servos, nec posse vere fieri aut esse liberos, nisi filius eos liberaverit. Exponit autem ipse Christus, de quânam libertate aut servitute loquatur: nempe de spirituali, addens regulam universalem, Omnis qui peccat,


4656. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 300 | Paragraph | SubSect | Section]

Ierem. 11, est locus obscurus: Perdamus lignum in fructu eius, et excindamus eum de terra inuentium, et nomen eius non memoretur amplius. ubi alii intelligunt per lignum, crucem, qua corpus prophetae perdere voluerint. Alii, venenatum aliquod lignum, quo cibum eius inficere cogitaverint: ut et Ionathas transtulit. Sed illa videtur omnium comm oddissima esse, quam Germanica versio expressit, Perdamus arbori cum fructu aut cibo eius: id est, ipsum Prophetam [?: ] cum doctrina, operibus ac conatibus suis. quod et sequentia commata comprobant, eundem sensum sine figura


4657. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 301 | Paragraph | SubSect | Section]

[?: pe- ] piant, vel etiam sibimet sint causa exitii. Lignorum [?: ] tifices, 1 Paral. 14. id est, fabri lignarii. Lignalini, pro culmis aut calamis lini. Ios. 2, Abscondit eos in lignis lini. LIGO, instrumentum terrae fodiendae destinatum, non raro in hac proverbiali locutione in Sacris literis reperitur. Contundent gladios suos in ligones, et falces in vomeres: quo summa pax ac tran quillitas indicatur, ita ut homines neglectis studiis


4658. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 301 | Paragraph | SubSect | Section]

in aedes alienas, ut eas diripiant: ut mox sequitur. Rectius tamen forte intelliges de idololatris, per synecdochen: quia cultores Dagon transiliebant limen portae templi in Asdod, propterea quod ibi iacuerant manus et caput Dagonis, existente in eo templo arca Dei, ut est 1 Sam. 5. Quare et Ionathan Chaldaeus in Zophonia vertit, Visitabo eos qui ambulant in legib. Philistaeorum. Per unum ergo genus idololatriae ac idololatrarum videntur omnis generis idololatrae a propheta eo loci notari, et accusari. LIMUS. vide LUTUM. LINEA. vide REGULA. LINGO,


4659. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 301 | Paragraph | SubSect | Section]

locutionem, aut sermonem. Sic Psal. 5 dicitur, malorum hominum lingua esse ut gladius locutus. et Ier. 9, sagitta intensa. i. mali sermone suo calumniantur, produnt ac perdunt innocentes. Sic lingua dolosa, Psal. 120. Lingua percutere, Ier. 18. Lingua flagellare, Iob 5 Linguam acuere ut gladium, Psal. 64. Linguam exacuere ut serpentes, Psal. 140. Facere iaculari linguam ut arcum. i. sermone suo sic obesse. Contra etiam in bonam partem, utque Lingua loqui iudicium aut iustitiam. Psal. 35. 37. 71. Lingua


4660. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 301 | Paragraph | SubSect | Section]

ignis: i. quasi flammulae quaedam. Sexto, eadem figura aliquando lingua ob similitudinem significat vel sinum maris. Isa. 11, Excindet Dominus linguam maris. i. sinum, vel potius eius accolas. vel flumen, ut aliqui praecedens exemplum de Nilo exponunt. vel promontorium excurrens in mare. Iosu. 15, a lingua maris. Similitudo. n. horum omnium speciei est. ¶ Postquam de aliquot primariis significationibus ac Hebraismis huius vocis per sese consideratae diximus, nunc et de aliquot eius Hebraismis dicamus. Linguis hominum et angelorum loqui, 1 Cor. 13, est, linguis aut loquela


4661. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 302 | Paragraph | SubSect | Section]

supra Dissoluo. LIQUATOR. vide Probator. LIS est contentio, aut controversia, praesertim coram iudice agitata. Vir litis est, qui multas habet lites aut contentiones cum aliis: sicut Ieremias de se scribit Cap. 15. Vir litis meae. i. meus adversarius. Iob 31 Liber, quem scripsit vir litis meae. i. accusator, et eius accusario forte. Isa. 41, Peribit vir litis tuae. i. tuus adversarius. Litigare pro aliquo, aut alicuius causa, est eum tueri, ei patrocinari: ut saepe est in Psalmis. Litiga litem meam. Hic nomen Gedeonis Ierubaal, quia


4662. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 302 | Paragraph | SubSect | Section]

sanusque occupaverat, est subito mortuus. Loca, cantici. i. officia, functiones. 1 Par. 6, Quos praefecit David in locis cantici, in suis functionibus, officiis'ue aut ministeriis. Locus singulari quadam emphasi aliquando Iudaeam significat. superbiebant enim Iudaei de loci sui sanctitate. Ioan. 11. dicunt: Venient Romani, et tollent locum, ac gentem nostram. i. nostram hanc regionem occupabunt suis coloniis, nos vero Iudaeos vendent in diversas nationes. Locum alicuius alicubi non inveniri, non tam significat id quod Latini dicunt, alicui locum non esse alicubi: quâm, nusquam eum


4663. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 302 | Paragraph | SubSect | Section]

de seductoribus intelligunt: Lutherus [?: is ] Arrianis exponit. Primasius super Apocalysin ita inquit: Malarum doctrinarum ponit autores. quia sicut locusta ore nocet, ita illi lacerant suis praedicationibus Sed huius vocis significatio maxime difficilis est in Evangelistis, cum Iohannes Baptista dicitur comedisse locustas. Aliqui exponunt cancros: sed constat ex [?: ] nio, et Diodori Siculi fabulosa historia, homines [?: ] Oriente solitos esse quodam locustarum genere [?: ve- ] sunt enim val de varia genera aut species earum.


4664. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 302 | Paragraph | SubSect | Section]

animalia [?: numeran- ] , quib. tamen aliquos solitos esse vesci apparet. [?: Quid- ] attineret prohiberi, ut immunda, si omnino essent [?: ] nenata, aut esui alioqui non commoda? Nec tamen [?: ] bium est, aliquas locustas etiam venenatas esse. Sed Iohannes negligebat legem caeremonialem, eoque iuste etiam immundis vescebatur. LONGANIMIS, et longanimitas virtus, est, [?: ] vel ipsam commotionem animi differimus: vel certe effectus eius, ut est laesio eius in quem commovemus, [?: ali- ] actiones ex ira


4665. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 303 | Paragraph | SubSect | Section]

captivitatis eorum: pro, ex longin quis locis aut terra te incolumen reducam. In longinquum arguere, Mich. 4. possis intelligere et de longis temporibus, et de remotis locis. inquit. n. de Meschia, eiusque regno: Iudicabit inter populos multos, arguetque gentes fortes usque in longinquum. Quod Ionathan vertit, Ipse arguet reges fortes usque in seculum. Ac plerique intelligunt illud longinquum, de perpetuitate regni Meschiae. Possis tamen et de amplitudine aut latitudine eius exponere, cui sensui verba magis conveniunt, Arguet gentes validas usque in longinquum:.i. procul usque ad fines


4666. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 303 | Paragraph | SubSect | Section]

n. videtur viae longitudo, cum hominis longitudine: cum comparetur cum ea quantitate viae, cui vires nostrae sufficere queant. Sic et Latini ferme loquuntur, Virtus maior hominum opinione. i. quam ea sit virtutis quantitas, quam homines de aliquo opinantur. Longe facere, pro removere. Iob 11. Si quae iniquitas est in manibus tuis, longe facito eam. i. desine a pravo conatu, remove eum abs te. Sic et 22, Longe facito iniquitatem a tabernaculo tuo. Sic et Longe facere manum. Iob 13, Longe facito a me manum tuam. i. remove a me tuas plagas, desine me affligere. Longe esse ab


4667. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 303 | Paragraph | SubSect | Section]

i. quam ea sit virtutis quantitas, quam homines de aliquo opinantur. Longe facere, pro removere. Iob 11. Si quae iniquitas est in manibus tuis, longe facito eam. i. desine a pravo conatu, remove eum abs te. Sic et 22, Longe facito iniquitatem a tabernaculo tuo. Sic et Longe facere manum. Iob 13, Longe facito a me manum tuam. i. remove a me tuas plagas, desine me affligere. Longe esse ab oppressione, Isa. 54. Longe eris ab oppressione: pro, nemo te opprimet. Gentes a longe, pro longinquae: Isa. 5, Elevabit vexillum in nationes a longe. i. dabit signum remotissimis, et


4668. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 304 | Paragraph | SubSect | Section]

35, Lingua me aloquetur iustitiam tuam: pro, celebrabit praedicabit. Loqui deprecationes, i. supplicare, aut suppliciter loqui. Prover. 18, Supplicationes loquetur pauper: i. solet uti supplici sermone, non tueri aut praedicare suum ius, quantumvis sit iustus. Loqui mollia, Iob 40. Num quid loquetur tecum mollia? i. blande, suppliciter? Loqui in aliquo, est interna inspiratione ei aliquid revelare. ut Ps. 84, Audiam quid loquatur in me Dominus. Et Zach. 1, Angelus qui loquebatur in me. Loqui ore, 1 Reg. 8. Benedictus est Dominus qui locutus est ore suo, et


4669. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 304 | Paragraph | SubSect | Section]

etiam valere aut accipi eius testimonium. Alibi Loquutus est in animam suam, significat suo sermone sibiexitium parare. 1 Reg. 2. Dicit id Salomon de fratre suo Adonia. Loqui super cor, est loqui grata ac suavia, aliquido et consolari. Sic Sechem super cor Dinae locutus est, Gen, 34. Et Ioseph super cor fratrum, Gen. 50. i. consolatus est, bona ac magna pollicitus est, Germanicu [?: ] herz reden, paulo diversum est. Significat. n. simpliciter, loqui efficaciter, ita ut etiam ipsum cor hominis [?:-moveas ] . Sic Isa. 4, Loquimini super cor Ierusalem:


4670. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 304 | Paragraph | SubSect | Section]

n. simpliciter, loqui efficaciter, ita ut etiam ipsum cor hominis [?:-moveas ] . Sic Isa. 4, Loquimini super cor Ierusalem: i. annunciate, evangelizate ei grata et salutaria. qualia ibi mox de remissione peccatorum et liberatione sequunttur Eadem huius locutionis vis est, cum Ioab iubet Davidem loqui super cor servorum suorum, 2. Sam, 19. i. grata dicere, eos de strenua pugna collaudare, eisque gravas agere, et praemia polliceri. Nihilominus reperitur etiam in alio sensu haec eadem locutio. ut 1 Sam. 1, Anna loquebatur super cor suum. i. in corde suo orabat, et


4671. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 305 | Paragraph | SubSect | Section]

sed realiter loquendo docet. Sed de hac regula alibi prolixius. Sic supra in voce Inserni, exposui loquutionem, Spiritus Christi praedicavit apud inferos. Loqui cum aliquo bona: i. amice: Iere. 52. Rex Evilmerodach locutus est cum Iehoiachim bona: i. Rex Babylonis amice loquutus est cum Ioachim: i. consolatus est eum bona promittendo, demulsit eum blandis verbis. Loqui ore cum alterius ore, Ier. 32. Loquetur os eius cum ore ipsius: i. coram alloquetur, et vicissim responsum accipiet. Loqui verba sua: Iosu. 20, Loquetur verba sua in aurib. seniorum. i. exponet causam suam


4672. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 305 | Paragraph | SubSect | Section]

locutus est cum Iehoiachim bona: i. Rex Babylonis amice loquutus est cum Ioachim: i. consolatus est eum bona promittendo, demulsit eum blandis verbis. Loqui ore cum alterius ore, Ier. 32. Loquetur os eius cum ore ipsius: i. coram alloquetur, et vicissim responsum accipiet. Loqui verba sua: Iosu. 20, Loquetur verba sua in aurib. seniorum. i. exponet causam suam coram senatu. et 2. Sam. 19. Ut quid loqueris amplius verba tua? i. quod opus est te prolixius defendere tuam causam: Verba alicuius aliquid loqui Iob 33. Et scientiam puram verba mea loquentur: i. puram et solidam


4673. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 305 | Paragraph | SubSect | Section]

i. coram alloquetur, et vicissim responsum accipiet. Loqui verba sua: Iosu. 20, Loquetur verba sua in aurib. seniorum. i. exponet causam suam coram senatu. et 2. Sam. 19. Ut quid loqueris amplius verba tua? i. quod opus est te prolixius defendere tuam causam: Verba alicuius aliquid loqui Iob 33. Et scientiam puram verba mea loquentur: i. puram et solidam veritatem loquar. Loqui verba cantici: pro canere, psallere. 2. Sam. 22, Locutus est David verba cantici huius Domino: i. canatavit Domino. Loqui in verbis alicuius, est idem quod Latini dicunt, Meis verbis ei salutem


4674. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 305 | Paragraph | SubSect | Section]

Paulum, et per verbum loqui a plerisque vertitur, idque recte: licet in Graeco sit non λαλέω, sed λέγω, quod plerunque significat Dico. De hac igitur locutione vide DICO. Loqui aut dice [?:-patrem ] : Io. 8, Non cognoverunt quod diceret eis patrem: i. non anima duerterunt, quod loqueretur de patre. ubi λέγω per Loquor, non Dico vertendum est. λαλία loquacitatem proprie significat. Sed tamen Iohan. 4. accipitur


4675. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 305 | Paragraph | SubSect | Section]

[?:-patrem ] : Io. 8, Non cognoverunt quod diceret eis patrem: i. non anima duerterunt, quod loqueretur de patre. ubi λέγω per Loquor, non Dico vertendum est. λαλία loquacitatem proprie significat. Sed tamen Iohan. 4. accipitur pro sermone. Mulieri autem dicebant, Non amplius propter tuum sermonem credimus, scilicet quo testata es lesum tibi secreta tua patefecisse. Porro Matth. 26 et Marc. 14. idem idioma quoque significat, cum Petro dicunt, quod locutio sermoque eius testatur eum esse Galilaeum:


4676. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 305 | Paragraph | SubSect | Section]

Mulieri autem dicebant, Non amplius propter tuum sermonem credimus, scilicet quo testata es lesum tibi secreta tua patefecisse. Porro Matth. 26 et Marc. 14. idem idioma quoque significat, cum Petro dicunt, quod locutio sermoque eius testatur eum esse Galilaeum: i. eius dialectus. Porro Iohan. 8, magis sermonem ipsum aut orationem, quam idioma aut dialectum sonare videtur, cum dicit Christus, Quare locutionem meam non percipitis. Non negat eos intelligere eius linguam, aut loquelam: sed tantum, quod conciones doctrin amque ipsius nec possint nec velint intelligere ac recipere.


4677. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 306 | Paragraph | SubSect | Section]

Lugere et ieiunare: quia ieiunium Hebraeis fuit proprie dolor animi de peccatis, una cum illa externa lugubri vitae specie, quae in Achabo post obiurgationem ac minas Dei apparet. 1 Reg. 21. Quod autem Christo idem duae istae voces valeant, perspicuum est. Interrogatus. n. a discipulis Iohannis, qua re sui quoque discipuli non ieiunent? respondit, non posse nuptiales homines lugere, quoad sponsus cum eis est, sed adempto sponso ieiunaturos esse. Sic et Daniel cap. 10, voce Luctus suum ieiunium notat, inquiens: In diebus illis ego Daniel fui lugens per tres


4678. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 306 | Paragraph | SubSect | Section]

partib. corporis se men proveniat, sicut ibidem antecedit: Cresce et multipliceris, gens et coetus gentium ex te erunt. Sic Petrus dicit Actorum 2, Deum iurasse Davidi, quod velit de fructu lum borum eius dare Meschiam, qui sedeat in throno eius. In lumbis etiam robur hominis consistit, sicut Iob 40 habetur: In lumbis eius robur eius. Contra igitur in imbecillitate, dolent et debilitati sunt lumbi hominis. Ideo dicit Psaltes Psal. 69, Lumbos eorum fac iugiter nutare. Sic et Latini delum batos dicunt eos, qui percussione aliqua debilitati sunt et elumbes Lumbos


4679. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 306 | Paragraph | SubSect | Section]

iter facturi, coguntur longitudinem et [?: la- ] vestis ac manicarum, aliaque cingulo cohibere, ne [?: ] festinanti impedimento: sic et vos reiectis omniis vitiis et carnalibus curis, expeditam reddite [?: me- ] vestram ad spiritualia. Sic et Deus hortatur Iob. cap. 38, ut accingat lumbos suos, sicut vir, et [?: veniat-- ] disceptationem secum: i. praeparet et instruat se bonis [?: ] misque rationibus, quib. cum Deo discepter. Isa. 1 [?: dic-- ] iustitia futura cingulum lumborum Christi, quia


4680. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 307 | Paragraph | SubSect | Section]

abeunte tota quasi evanescit. Luna etiam mensem aliquando significat: quod Hebraei Lunares menses habebant, incipientes ab uno novilunio ad aliud: unde etiam a novitate eius, mensis Chodes dicitur, quasi dicas nova luna. Exod. 2, Mater abscondidit Moysen puerum tres Lunas, id est menses. Sic Iob cap. 3, maledicit diei nativitatis suae dicens, In numerum lunarum non veniat dies illa: pro non computetur in mensem. Hic etiam iudicari potest, miraculosam fuisse eclipsin tempore passionis Christi factam, ut quae circa medium mensis aut lunae acciderit, nempe circa plenilunium,


4681. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 307 | Paragraph | SubSect | Section]

esse simplicem similitudinem, non citari haec in testes: quasi diceret, Sicut illa sunt firma in caelo, ita et hoc regnum erit firmum semper: cui sensui magis verba congruere videntur. LUPUS, est notae significationis vox. Per metaphoram significat vel tyrannos, vel seductores: ut Iohan. 10, Mercenarius videt lupum venientem, etc. Et mox: Lupus rapit et dispergit oves. Adduntur vero aliquando huic voci quaedam Epitheta: ut sunt, Lupus rapax, Lupus vespertinus. Zoph. 3, Iudices eius lupi vespertini: id est, saevissimi. Cum enim tota die quaesierunt quod


4682. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 308 | Paragraph | SubSect | Section]

alii admodum imbecilli: quod eventus ac res ipsa nunc comprobat. Peccator post poenitentiam reversus ad peccandum voluntarie, seu contra conscientiam, aut data opera, comparatur sui, post lotionem reversae ad volutabrum coeni. Quae similitudo apta et perspicua est. Qui habitant domos luteas, Iob 4. Rectius forte exponetur de ipso hominis corpore, in quo habitat anima, quam de externo domicilio. Solent enim in multis locis non ex lapide, sed ex lignis et luto domus extrui. Ibidem cap. 13. Corporibus luteis corpora vestra sunt similia. Sic et Paulus 2. Cor. 5, corpora


4683. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 308 | Paragraph | SubSect | Section]

Nec ignota aut prorsus inusitata est ista metaphoralucis ac tenebrarum, etiam Graecis ac Latinis auribus. Noticiam igitur, idque dupliciter, indicat: nempe vel doctoris nos docentis: vel nostram, seu discentis. Notat quoque simul et ipsum praeceptorem ac discipulum. Sic Christus dicitur Lux, Ioh. 1. tametsi etiam plura ibi ea vox complectatur. Item Dominus de se suaque doctrina inquit, Ambulate dum lucem habetis. Hac ratione etiam Christus suos Apostolos et alios doctores lucem mundi vocat, Matth. 5. Sic et in praecedenti capite citatur ex Isa. 9, quod populus sedens in tenebris


4684. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 308 | Paragraph | SubSect | Section]

Emitte lucem tuam, et veritatem tuam, et ipsa me deducent in montem sanctum tuum, et in tabernaculum tuum: id est, tuum verbum et spiritus intus docens, me ad tuam religionem, ad tuum favorem, et ad teipsum perducent. Pro re valde bona ac salutari ponitur, non tantum eum Christus sic vocatur, ut Iohan. 1, qui et sol iustitiae dicitur: sed et alias. Sic Isaiae 59, et Iob 30, Expectavimus lucem, et ecce tenebrae: id est, res secundas ac liberationem Dei speravimus, sed poenae eius crescunt quotidie. Sic et in praecedenti Capite inquit: Si protuleris esurienti animam tuam, et animam


4685. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 308 | Paragraph | SubSect | Section]

tuum, et in tabernaculum tuum: id est, tuum verbum et spiritus intus docens, me ad tuam religionem, ad tuum favorem, et ad teipsum perducent. Pro re valde bona ac salutari ponitur, non tantum eum Christus sic vocatur, ut Iohan. 1, qui et sol iustitiae dicitur: sed et alias. Sic Isaiae 59, et Iob 30, Expectavimus lucem, et ecce tenebrae: id est, res secundas ac liberationem Dei speravimus, sed poenae eius crescunt quotidie. Sic et in praecedenti Capite inquit: Si protuleris esurienti animam tuam, et animam afflictam satiaveris, orietur in tenebris lux tua, et caligo tua erit sicut


4686. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 308 | Paragraph | SubSect | Section]

tum et in aliis exemplis ponitur. Proverb. 13, Lux iustorum laetificat. Et proverbium, Dulce esse intueri lucem: et Poeticum illud, Dulce lumen solis, γλυκὺ φάος. Rem aut hominem iustum, purum ac mundum denotat: ut cum Deus dicitur Lux, 1 Iohan. 1. Deus est lux, et in eo tenebrae non sunt Sic et ibidem pii dicuntur ambulare in luce: id est, innocenter vivere. Eodem modo et Ephes. 5 pii vocatur Lux. ait enim: Eratis olim tenebrae, nunc autem lux in Domino, ut filii lucis ambulate. Vicina huic locutio Latinorum est, cum purum aut


4687. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 308 | Paragraph | SubSect | Section]

aliquem, veracem aut honestum, aut contra malum hominem nominant. 2. Corinth. 6. Quod enim consortium iustitiae cum iniustitia? Quae communio luci cum tenebris? idem utrunque membrum aut colon dicere [?: ] detur. Lux interdum ponitur pro vita, quia viventes luce hac fruuntur. Iob 3. Quare dedit afflicto lucem. Mox semet exponens addit: Et vitam amaris anime. Significat vero non tantum temporalem hanc vitam, sed et spiritualem. ut Act 26. Primus ex resurrectione mortuorum erat, annunciaturus lucem populo et gentibus: id est, vitam aeternam. Sic et Latini lucem pro ita


4688. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 308 | Paragraph | SubSect | Section]

et Latini lucem pro ita ponunt. Catullus:
Nobis, cum semel occidit brevis lux,
Nox est perpetua una dormienda. Et Virgil.
Invisam abrumpere lucem. id est, vitam hanc In luce ambulare, est, in vera Dei cognitione et religione pie vivere, Ephes. 5, Iohan. 12, et 1. Iohan. 1. Filii lucis, id est, qui veram religionem et vitam aut felicitatem [?: ] bent. Ephes. 5. Sic et Christus accipit Lucae 16, cum dicit: Filios seculi esse prudentiores filiis lucis. Christus dicitur Lux gentium, et Soliustitiae: tum quia doctrina


4689. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 308 | Paragraph | SubSect | Section]

ita ponunt. Catullus:
Nobis, cum semel occidit brevis lux,
Nox est perpetua una dormienda. Et Virgil.
Invisam abrumpere lucem. id est, vitam hanc In luce ambulare, est, in vera Dei cognitione et religione pie vivere, Ephes. 5, Iohan. 12, et 1. Iohan. 1. Filii lucis, id est, qui veram religionem et vitam aut felicitatem [?: ] bent. Ephes. 5. Sic et Christus accipit Lucae 16, cum dicit: Filios seculi esse prudentiores filiis lucis. Christus dicitur Lux gentium, et Soliustitiae: tum quia doctrina illuminat omnes


4690. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 309 | Paragraph | SubSect | Section]

et accepta: ut solent omnes gentes claram et rebus agendis idoneam diem celebrare suis quibusdam laudibus [?:-c ] epithetis. Zachar. 14. In die illa non erit lux preciositatum, neque coagulationis seu congelationis. id est, neque lucida solis dies, neque obscura. Lux, pro sole Iob 9. Sividi lucem: id est, si aspexi solem, ut eum adorarem. Videre lucem, Iob 33 ponitur pro vivere: sicut et illuminari luce viventium. Lux vultus, pro hilaritate, et porro etiam pro favore. Hinc illa phrasis crebro in Sacris literis reperitur: Illumina vultum tuum super nos, et


4691. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 309 | Paragraph | SubSect | Section]

suis quibusdam laudibus [?:-c ] epithetis. Zachar. 14. In die illa non erit lux preciositatum, neque coagulationis seu congelationis. id est, neque lucida solis dies, neque obscura. Lux, pro sole Iob 9. Sividi lucem: id est, si aspexi solem, ut eum adorarem. Videre lucem, Iob 33 ponitur pro vivere: sicut et illuminari luce viventium. Lux vultus, pro hilaritate, et porro etiam pro favore. Hinc illa phrasis crebro in Sacris literis reperitur: Illumina vultum tuum super nos, et miserere nostri. Quia quos amamus, laeta aut serena facie intuemur. De quo et dictum


4692. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 309 | Paragraph | SubSect | Section]

est. Proierre aliquid in lucem: id est, publice proponere, et in noticiam hominum deducere. Zoph. 3, Dominus mane, mane iudicium suum in lucem proferet. Sic etiam Christus utitur hac metaphora, cum dicit, eos qui mana operati sunt, fugere lucem: et contra, qui recta, venire ad lucem: Iohan. 3. id est, in publicam et claram noticiam ac iudicium hominum. Sic 1. Corinth. 4. dicitur: Deus illustrabit occulta tenebrarum, et publicabit consilia cordium. Luceat lux vestra, Matth. 5, significat [?:-um ] iustam ac puram vitam, tum et exemplum, quo debent hominibus


4693. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 309 | Paragraph | SubSect | Section]

prosperitate, felicitate ac pace sumuntur. Eregione mos Scripturae est, per Solis et Lunae obscurationem, stellarumque obtenebrationem, et similia, tristissimas ultionis divinae tempestates significare. Sic et Isaiae decimotertio, et vigesimoquarto. Hieremias decimoquinto, et vigesimotertio Ioel secundo, Amos octavo, Mich. tertio, et in locis aliis legimus, Dei ultionem nunc Iudaeis, nunc aliis gentibus tali sermone praedictam. Etenim in summa angustia constitutis videtur totus mundus perturbari, Sol obscurari, Luna esse sanguinea, stellae lucem suam retrahere, terra tremere,


4694. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 309 | Paragraph | SubSect | Section]

est, exponere eius noticiae. Psalmo nonagesimo. Posuisti iniquitates nostras coram te, occulta nostra in lumine vultus tui. id est, Omnia occultissima, etiam peccata nostra, sunt tibi notissima. In lumine vultus Dei ambulare, est in agnitione et favore Dei vivere ac agere, pietatique studere. Iob. vigesimonono. Cum fulgeret lucerna eius super caput meum, et per tenebras ambularem in lumine eius: id est, cum ipse propitius me ubique rexit, protexit, ac promovit, et ubique meis conatibus successum largitus est. In lumine vultus Dei ambulare, Psalmo octuagesimonono, aut simpliciter in


4695. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 309 | Paragraph | SubSect | Section]

supra exposui: contrarium ei est Lucernam in tenebris alicui extingui, Proverb. 20. Significat autem illud prius, alicui in adversis subitam opem, felicitatemque affulgere: hoc vero, in rebus adversis omni ope, auxilio et consilio destitui aliquem. Lumen splendere super vias alicuius, Iob 22. est, habere prosperum ac felicem cursum rerum. In lumine Deividere lumen, Psal. 36. Intelligunt alii de institutione, quod Deo nobis Verbo ac Spiritu suo praelucente, ad veri noticiam perventamus. Sed ex praecedentibus et sequentibus apparet, quod potius significet, quod in


4696. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 310 | Paragraph | SubSect | Section]

gloriam posterorum Davidis esse permansuram aliquatenus, donec veniat Meschias, qui id regnum vere instauret, et reddat gloriosum in sempiternum. Vicina huic significatio est, quod saepe notat simpliciter omnem alicuius facultatem, omne bonum ac commodum. Sic lucerna impiorum extingui dicitur Iob 21, et Prov. 24. i. cito peribunt cum omni sua gloria ac potentia, vel certe miseri ac infelices fient. Versus posterioris loci semetipsum declarat: Non erit malo posteritas, lucerna impiorum extinguetur. Prov. 20, Maledicentis patri ac matri extinguetur lucerna in obscuritate tenebrarum:


4697. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 310 | Paragraph | SubSect | Section]

denarium, Luc. 15. Sic ante 100 annos, [?: ] tavii quispiam, amissa iusta causa, accendit lucernam de die, et omnia tribunalia angulosque curiae [?: pervestiga-- ] interrogatus quid faceret? dixit, Se iustitiam quaerere Lucernam Dei splendere super caput alicuius, Iob 29, est eum [?: gi ] , foveri, ac felicem fieri a Deo in omnibus suis comtibus. Sic mox sequitur, in lumine Dei per tenebras ambulare. Christus dicit de Baptista, eum fuisse lucernum ardentem et lucentem, Iudaeos vero noluisse exultare ad tempus in luce eius: i. fuisse doctorem


4698. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 311 | Paragraph | SubSect | Section]

omnibus. LUCIFER, ϕώσφορος, stella longe lucidissima, afferens nobis solem ac lucem, suis similitudinibus aut metaphoris non pauca vel notat, vel illustrat: ut Proverb. 4. Semita iustorum veluti lux Luciferi, scilicet fulget ac lucet. Sic Iob 11, Orietur ut Lucifer. Per metaphoram, [?: ] Pet 1 significat pleniorem Dei noticiam, interna illuminatione in piis excitatam. inquit enim: Recte facitis, quod attendatis prophetico sermoni, veluti lucernae in obscuro loco lucenti, donec dies illucescat, et lucifer exoriatur in


4699. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 311 | Paragraph | SubSect | Section]

mactationis aut interfectionis, significat caedem aliquam bellicam et promiscuam, quae ab hostibus fit. MACERIA, sepes lapidea est. per metaphoram vero saepe in Sacris literis significat defensionem Dei, qua per se et angelos tuetur suos contra omnem iniuriam: sicut diabolus dicit, Iobum a Deo custodiri, et veluti sepe quadam muniri: et sicut Psalmus dicit, quod angelus Domini castra metetur circa pios, ut eos tueatur. Sic et Isaiae 5 depingitur defensio populi Dei, per vineam circumseptam. Istam ergo spiritualem, invisibilem, et metaphoricam maceriam aut sepem, dicitur


4700. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 311 | Paragraph | SubSect | Section]

Sic et Isaiae 5 depingitur defensio populi Dei, per vineam circumseptam. Istam ergo spiritualem, invisibilem, et metaphoricam maceriam aut sepem, dicitur Deus diruere, cum nos permittit ab impiis et sathana affligi, ut vel exploret constantiam, patientiam, ac fidem nostram, ut in exemplo Iobi factum. vel etiam ut puniat peccata nostra, sicut Isaiae quinto minatur suo populo inquiens: Auferam sepem eius, et diruam maceriam eius, et erit in direptionem. Sic et Psalmus octuagesimus, eandem vineae parabolam servans, de populo Dei inquit: Dissipasti sepem eius, ut decerpant omnes


4701. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 312 | Paragraph | SubSect | Section]

dicens 1. cap. suae 1. Epist. nos esse redemptos precioso sanguine agni immaculati et incontaminati, Christi. Incedire sine maculo Psal. 14: in Hebraico est proprie, integre aut sincere. Dicetur de ea phrasi postea in voce INTEGER. Levare faciem sine macula, Iob 11: Si est iniquitas in manibus tuis, elonga eam, nec colloces in tabernaculis tuis ullam perversitatem: tunc enim levare poteris faciem tuam sine macula, et eris firmus, et non timebis. id est. tunc demum poteris bona conscientia orare, ac petere opem a Deo. Adhaerere in manibus maculam, est


4702. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 312 | Paragraph | SubSect | Section]

nec colloces in tabernaculis tuis ullam perversitatem: tunc enim levare poteris faciem tuam sine macula, et eris firmus, et non timebis. id est. tunc demum poteris bona conscientia orare, ac petere opem a Deo. Adhaerere in manibus maculam, est aliquid mali conatus aut operis moliri aut patrare. Iob 31. Si declinavit gressus meus a via, et ambulavit cor meum post oculos meos, et in manibus meis haesit macula, seminem ego, et alius metat. Contra sunt Manui immaculatae, vita irreprehensibilis. Prov. 9. Qui castigat derisorem, recipit ignominiam: et qui arguit impium, recipit maculam:


4703. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 312 | Paragraph | SubSect | Section]

bonus, et perfecte sapiens est: alii (ut sunt homines hîc in terris) imperfecte sunt tales. Praeterea ipse est fons et origo, ab eo omnis paternitas, omnis bonitas et omnis sapientia profluit: perfectione igitur, et origine, aut communicatione solus est Magister. Notabilis quoque locus est Iohan. 3 [?: ] dicit ad Dominum Nicodemus: Rabbi, scimus quod Deo venisti magister. ubi prior vox Rabbi, aut Magister, est tantum quasi dignitatis et honoris [?: appellat- ] posterior vero didascalos, aut Magister, est [?: funct- ] Quod ergo affirmat eum esse


4704. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 313 | Paragraph | SubSect | Section]

pro, pollet fortitudine, valde fortis est, seu gloriosa est ob fortitudinem. Magnificare facere. pro, [?:-dia ] facere, aut etiam superba agere. Ascendet foetor et putredo eius, quia magnificavit facere: id est, quia superbe grandibus malis afflixit Israelitas et alios. Ioel 2. Magnificare flere: pro, valde flere. 1. Samuel. 20. Flevit vir ad proximum suum, ut David magnificaverit flere: pro, caeteris magis flevit. Magnificare gloriam, splendide sese vestire. Isaiae 61. Pallio iustitiae induit me tamquam sponsus, qui magnificat gloriam. id est, qui valde


4705. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 313 | Paragraph | SubSect | Section]

id est, me periclitante insultant mihi. Sic et Psalmo quinquagesimo quinto, Hieremiae quadragesimo octavo: Quoniam contra Dominum magnificavit os suum. Magnificare opera, Ecclesiast. secundo: Magnificavi opera mea, aedificavi mihi domos: pro, magnifica aedificia extruxi. Sic initio 19. Iob. Phrasis haec etiam Graecis et Latinis non est inusitata. Sic enim Euripides utitur verbo Μεγαλυνεσθαι, in Bacchis: et Varro et Plinius, verbo Magnificandi. Magnificare salutes: pro saepe et ex praegrandibus periculis mirabiliter liberare.


4706. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 313 | Paragraph | SubSect | Section]

firmam reddere vocationem vestram: pro, potius. Non ergo semper ita comparat, ut aliquid quidem utrique tribuatur, alteri tamen magis quam alteri: sed nonnunquam simpliciter rem totam ab altero transfert in alterum. Qui Hebraismus diligenter observandus est. Exempla eius sunt haec quae sequuntur. Iohannis tertio: Sed dilexerunt homines μᾶλλον, magis tenebras quam lucem. Non est sensus, quod homines utcunque dilexerint et lucem et tenebras, sed tamen tenebras magisque lucem: verum, quod simpliciter neglecta, aut etiam prorsus odio habita luce,


4707. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 315 | Paragraph | SubSect | Section]

haerebat, quam in mulierem sontem, quae eam aquam ebibere cogebatur. Pro tali quadam sacra maledictione aut execratione videtur accipi etiam Iudicum 17, cum mater Micha devovet furem. Maledicere alicui, videtur etiam de solo iudicio dici, pro male ei ominari, aut infelicem eum iudicare. ut Iob 5. Vidi virum stultum radicantem, et maledixi habitaculo eius protinus. id est, statim cogitavi poenas Dei ipsi imminere, non diu eum fore felicem. Maledictio porro, aut mala precatio Dei, quam supra dicimus valde realem esse, et continere ipsas laesiones aut poenas Dei, passim in Sacris


4708. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 315 | Paragraph | SubSect | Section]

est simplicior et verior. Caete [?: ] hic nox Maledictio significat formulam maledicto [?: ] , execratoriamve, seu male precandi. In maledictione petere animam alicuius: pro, execrando petere ut male [?: ] , seu diris execrationibus vitam eius impetere. Iob [?: ] videtur fuisse quaedam maledictio aut execratio vicini illi sacrae, qua autores iniuriarum ac facinorum diris [?: ] sunt soliti, sicut supra de Michae matre audiamus. Fuit autem talis execratio etiam Ethnicis usitata, nec inefficax, cum iustas causas habuit: ut


4709. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 316 | Paragraph | SubSect | Section]

significat simpliciter peccare, ut Isaiae I habetur: Discite benefacere, et definite malefacere. id est peccare. 1. Sam. 12. Si malefaciendo malefeceritis, peribitis vos et vestri reges. Sic et Proverbiorum 2. et 4. accipi videtur, Laetantur cum malefecerint: id est, peccaverint. Iohannis 3. Qui malefacit, non videt Deum: id est, qui sponte peccat. Denique Malefacere aliquando pro punire ponitur. ut cum impii apud Prophetam dicunt, Deum nec benefacere, nec malefacere. id est, nec iuvare bonos, aut eius opem implorantes: nec punire malos, aut peccantes.


4710. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 316 | Paragraph | SubSect | Section]

Proverb. 3 et 4 Discede a malo Rom. 2. Tribulatio et angustia super omnem animam hominis operantis malum. Eadem locutio est et Proverbiorum 14, et saepissime alias: de qua dicitur a verbo ac phrasi Operari malum. Isaiae 56. Beatus vir qui custodierit manum suam, ne faciat quicquam mali. Ioan. 5. Qui mala fecerunt, ibunt in resurrectionem damnationis. Thren. 1, Veniat omne malum ipsorum coram te, et [?: ] illis sicut fecisti mihi propter iniquitates meas. id est, recorderis peccatorum ipsorum, puniasque eos propter ea. Alias pro speciali iniustitia ponitus, qua


4711. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 317 | Paragraph | SubSect | Section]

agnum in quo fuerit macula, aut ulla res mala. Attingere, aut accedere malum. Iudic. 20. Et conversus est vir Israel, et conturbatus est vir Beniamin, quia vidit quod attigerat se malum: id est, imminere sibi extremum iudicium. Similis est phrasis cum dicitur, malum invenire aliquem. Iob 31. Si laetatus sum in contritione osoris mei, et si exaltavi quando invenit eum malum. id est, quando ei aliqua calamitas accidit. Sic Gen. 44 dicitur: Ne videam malum, quod inveniet patrem meum. Sic et Exod. 18. Facere malum, est semetipsum laedere: sed id tantum reperitur 2. Sam. 22.


4712. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 318 | Paragraph | SubSect | Section]

1. Cor. 10, cibum spiritualem, ea potissimum de causa, quia non physice [?: ] miraculose et singulari Dei beneficio Israelitis [?: co- ] gebat, aut perveniebat. quam rationem etiam Ambrosius super 1. Corinth. 10 proponit. Eadem de causa [?:-catur ] etiam Ioannis 16, panis caelestis, quia non de [?:-ra ] nascebatur, sed ex caelo aut aere cadebat. [?: Sim- ] vocatur et Psalm. 78, frumentum caeleste, item panis angelorum: non quod angeli eo vescerentur, sed quid (ut diximus) caelitus, et quasi e domicilio angelorum venire


4713. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 319 | Paragraph | SubSect | Section]

legaliter accipiunt, et ad nostra bona opera transferunt. Quod et in voce Retributionis faciunt, quae admodum crebro gratuitam Dei beneficentiam declarat, et in aliis plurimis, de quibus suo loco. Nonnunquam hoc idem verbum idem valet quod significo. Genes. 50, Et mandaverunt filii Iacob ad Iosephum: Pater tuus praecepit ante mortem dicens, etc. Pro, indicaverunt, significaverunt quid pater eis praecepit. Actorum decimo: Sermonem nostis, quem misit Deus filiis Israel. id est, significavit, annunciavit. Sic et Latini aliquando suo Mandare utuntur, ut Martialis inquit:


4714. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 319 | Paragraph | SubSect | Section]

[?:-ut ] mandatum itidem promissionem significare [?: vide-nt ] . Sic enim exponit ipsemet Psalmus, de promissione inquiens: Pete a me, et dabo tibi haereditatem, etc. MANDUCARE, aliquando per metaphoram spiritualem fruitionem significat. ut Ioann. 6, Nisi manducaveritis carnem filii hominis: pro, fide fructum passionis carnis eius perceperitis. Psalm. 128. Laborem manuum tuarum si comedes, beatus es, et bene tibi erit, id est, si iuste tibi victum parabis. Comedere aut manducare [?: p--m ] doloris, Psalm. 127,


4715. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 319 | Paragraph | SubSect | Section]

Christi, item de externa acceptione Apostolorum, igitur et de externa manducatione. Id enim ipsum eodemque modo edere ac bibere iubentur, quod et quo modo accipere, nempe externo opere. Nam spiritualis manducatio in mox sequentibus praecipitur, ut id alibi prolixius exposui. Matth. 11 est, quod Ioannes Baptista nec manducaverit, nec biberit: et contra, quod Christus ederit ac biberit: quem Hebraismum in Generalib. preceptionibus propria Regula exposui: quod scilicet quaedam verba sint in quadam ampliori significatione accipienda, perinde ac si aliquod adverbium intendendi eis adiectum


4716. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 319 | Paragraph | SubSect | Section]

nec manducaverit, nec biberit: et contra, quod Christus ederit ac biberit: quem Hebraismum in Generalib. preceptionibus propria Regula exposui: quod scilicet quaedam verba sint in quadam ampliori significatione accipienda, perinde ac si aliquod adverbium intendendi eis adiectum esset. Sic igitur Ioannes non manducavit. id est, non large ac liberaliter, sed valde tenuiter victitavit seu ieiuniis semet maceravit. Christus contra liberaliter et communi more vixit, non crucians semet fame aut ieiuniis, non raro etiam conviviis exceptus, quibus non est solitus Baptista interesse.


4717. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 320 | Paragraph | SubSect | Section]

erit nox metaphorica. Sic alibi: Expectavimus lucem et ecce tenebrae. MANEO, non magnam requirit explicationem, quod nullam admodum obscuram significationem aut phrasin in Sacris literis habeat. Manere aliquando significat habitare, aut etiam aliquandiu solum morari, vel divertere. Ioan. 1. Viderunt ubi maneret, et manserunt ea die apud eum. Ioann. 8. Servus non manet in domo in aeternum, filius manet. Manere in Christo, et Christum in aliquo, Ioann. 6 et 15, per metaphoram, spiritualem mansionem et inhabitationem Dei in piis, et piorum perseverationem in fide


4718. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 320 | Paragraph | SubSect | Section]

MANEO, non magnam requirit explicationem, quod nullam admodum obscuram significationem aut phrasin in Sacris literis habeat. Manere aliquando significat habitare, aut etiam aliquandiu solum morari, vel divertere. Ioan. 1. Viderunt ubi maneret, et manserunt ea die apud eum. Ioann. 8. Servus non manet in domo in aeternum, filius manet. Manere in Christo, et Christum in aliquo, Ioann. 6 et 15, per metaphoram, spiritualem mansionem et inhabitationem Dei in piis, et piorum perseverationem in fide significat. Manere in dilectione Christi. Ioann. 15, est, frui


4719. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 320 | Paragraph | SubSect | Section]

phrasin in Sacris literis habeat. Manere aliquando significat habitare, aut etiam aliquandiu solum morari, vel divertere. Ioan. 1. Viderunt ubi maneret, et manserunt ea die apud eum. Ioann. 8. Servus non manet in domo in aeternum, filius manet. Manere in Christo, et Christum in aliquo, Ioann. 6 et 15, per metaphoram, spiritualem mansionem et inhabitationem Dei in piis, et piorum perseverationem in fide significat. Manere in dilectione Christi. Ioann. 15, est, frui favore eius, seu perseverare in eo ut diligatur a Christo. Passive omnino, non active intelligendum est de


4720. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 320 | Paragraph | SubSect | Section]

ea die apud eum. Ioann. 8. Servus non manet in domo in aeternum, filius manet. Manere in Christo, et Christum in aliquo, Ioann. 6 et 15, per metaphoram, spiritualem mansionem et inhabitationem Dei in piis, et piorum perseverationem in fide significat. Manere in dilectione Christi. Ioann. 15, est, frui favore eius, seu perseverare in eo ut diligatur a Christo. Passive omnino, non active intelligendum est de dilectione, qua a Christo diligimur, non contra. Vivere etiam indicat: ut Ioan. 12, Nos audivimus ex lege, quod Christus maneat in aeternum. id est, non moriatur.


4721. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 320 | Paragraph | SubSect | Section]

Dei in piis, et piorum perseverationem in fide significat. Manere in dilectione Christi. Ioann. 15, est, frui favore eius, seu perseverare in eo ut diligatur a Christo. Passive omnino, non active intelligendum est de dilectione, qua a Christo diligimur, non contra. Vivere etiam indicat: ut Ioan. 12, Nos audivimus ex lege, quod Christus maneat in aeternum. id est, non moriatur. Ioan. 21. Si eum volo manere donec veniam, quid ad te? Philipp. 2. Manere in carne: pro, vivere. Per metaphoram significat. vigere atque florere. ut, Peccatum alicui manere tum originale, tum actualium


4722. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 320 | Paragraph | SubSect | Section]

Ioann. 15, est, frui favore eius, seu perseverare in eo ut diligatur a Christo. Passive omnino, non active intelligendum est de dilectione, qua a Christo diligimur, non contra. Vivere etiam indicat: ut Ioan. 12, Nos audivimus ex lege, quod Christus maneat in aeternum. id est, non moriatur. Ioan. 21. Si eum volo manere donec veniam, quid ad te? Philipp. 2. Manere in carne: pro, vivere. Per metaphoram significat. vigere atque florere. ut, Peccatum alicui manere tum originale, tum actualium reatum, tum denique et iram ac poenas Dei praepotenter aliquem premere et affligere: Ioan. 9.


4723. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 320 | Paragraph | SubSect | Section]

Ioan. 21. Si eum volo manere donec veniam, quid ad te? Philipp. 2. Manere in carne: pro, vivere. Per metaphoram significat. vigere atque florere. ut, Peccatum alicui manere tum originale, tum actualium reatum, tum denique et iram ac poenas Dei praepotenter aliquem premere et affligere: Ioan. 9. Verbum Dei dicitur manere in aeternum, Psalm. 119, id est, valere, vigere, efficax ac verum esse. Sic et iustitia alicuius dicitur manere in seculum, Psalm. 111. et 2. Corinth. 9. item consilium Domini manere in aeternum, Psalm 33. Manere aliquid alicui, Actor. 5. pro, in eius


4724. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 320 | Paragraph | SubSect | Section]

opus manserit. id est, in corruptum, solidum ac vigens perstiterit. Sic nostra substantia quae est in caelis, permanere dicitur: id est, firma, stabilis ac immota durare. Manens ab initio, Psalm. 55. id est, Deus in aeternum vivens: sicut et Antiquus dierum vocatur. Manere in morte: 1. Ioann. 3. Qui non diligit, manet in morte. id est, regitur, tenetur captivus et vinctus a spirituali morte, nempe peccato, ira Dei et poenis. MANSIO Ioan. 14, duplicem significationem habet. Primum enim, In domo patris mei mansiones multae, per metaphoram idem valet quod, amplissima est copia in


4725. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 320 | Paragraph | SubSect | Section]

ac immota durare. Manens ab initio, Psalm. 55. id est, Deus in aeternum vivens: sicut et Antiquus dierum vocatur. Manere in morte: 1. Ioann. 3. Qui non diligit, manet in morte. id est, regitur, tenetur captivus et vinctus a spirituali morte, nempe peccato, ira Dei et poenis. MANSIO Ioan. 14, duplicem significationem habet. Primum enim, In domo patris mei mansiones multae, per metaphoram idem valet quod, amplissima est copia in caelo felicitatis. Secundô, Veniemus ad eum, et mansionem apud eum faciemus: est idem quod, cum eo erimus, ipsi propitii aderimus, favebimus, eum


4726. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 321 | Paragraph | SubSect | Section]

aut potentia ponitur Isa. [?:-0 ] . Nunquid abbreviando abbreviata est manus mea, ut non possit redimere? Sic dicitur Manus alicuius imminui, [?:-ut ] invalescere, aut debilitari. cum exterius ditescit et potens [?: ] , aut contra. Levit 25. Sic Iob 30, Secundum robur manus tuae adversatus es mihi. id est, tuis summis viribus. Isaiae 37. Nam habitatores earum abbreviati manum. Id est, imbelles sunt, aut alio qui debilitati. Deutero. 33. Manus eius est sufficiens, si modo tu opem tuleris ei. Ezek. 7. Et manus populi conturbabuntur.


4727. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 321 | Paragraph | SubSect | Section]

esse. qua [?:-rasi ] etiam Latini utuntur, ut Proverb. 18, Mors et [?: vi-st ] in manu linguae id est, illa potest salvare et [?: perde- ] Genes. 16, Ecce ancilla tua in manu tua, fac illi quod manum est in oculis tuis. Gen. 39. Reliquit omnia in manu Ioseph. De manu alicuius aliquem liberare. Erue e manu canis unicam meam. Psal. 22. pro, vitam meam. Deut. Non est qui liberat de manu mea. Sic Christus dicit: morapiet eos de manu mea, et patris. Exodi 2, Vir [?:--yptiva ] liberavit nos de manu pastorum. Exod. 3.


4728. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 321 | Paragraph | SubSect | Section]

manus vestrae. id est, de vestra substantia factas, vel quas manibus vestris offertis. 1. Reg. 10. Dedit ei munera secundum manum regis. id est, regalia, ut potest et solet rex, ac etiam decet regem facere pro consiliis. Manus peccatoris non moveat me, Psal. 36. Non'ne manus Ioab tecum est? 2. Sam. 4. id est, consilium et conatus Ioabi haec per te agit, teque instruit, te iuvat. Dan. 8. Et per intellectum suum prosperabit dolum in manu sua. id est, sua solertia feliciter promovebit suos conatus et consilia. Pro cura aut tutela: ut Proverb 3, Iustorum animae in


4729. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 321 | Paragraph | SubSect | Section]

vel quas manibus vestris offertis. 1. Reg. 10. Dedit ei munera secundum manum regis. id est, regalia, ut potest et solet rex, ac etiam decet regem facere pro consiliis. Manus peccatoris non moveat me, Psal. 36. Non'ne manus Ioab tecum est? 2. Sam. 4. id est, consilium et conatus Ioabi haec per te agit, teque instruit, te iuvat. Dan. 8. Et per intellectum suum prosperabit dolum in manu sua. id est, sua solertia feliciter promovebit suos conatus et consilia. Pro cura aut tutela: ut Proverb 3, Iustorum animae in manu Dei sunt. Psalm. 31. In manus tuas commendo spiritum


4730. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 322 | Paragraph | SubSect | Section]

Dei nostri est super omnes requirentes eum in bonitate: bis ibidem. Pro castigatione aut vi Dei, plagas infligente. Psalm. 39, A` vulnere manus tuae ego defeci. Sam. 5. Gravis erat manus Dei ibi: pro, graviter affligebat illic Philistaeos, seu gravi calamitate. Iob 23, Manus mea gravis est supra gemitum: id est, plaga vel afflictio mea, qua me Deus affligit maior est quam mea querela. Dura manus Dei, 1. Sam. quinto: pro, gravi afflictione. Aggravare manum, significat gravius affligere. Alleviare, contra: 1. Sam. 6. Descendit super me manus tua.


4731. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 322 | Paragraph | SubSect | Section]

Dura manus Dei, 1. Sam. quinto: pro, gravi afflictione. Aggravare manum, significat gravius affligere. Alleviare, contra: 1. Sam. 6. Descendit super me manus tua. Psal. 38. id est, plaga, percussio. Exod. 7, Dabo manum meam in Aegypto: id est, potenter percutiam eos. Iob 13, Remove manum tuam a me. id est, castigationem. Actor. 13, Ecce manus Domini super te. pro, castigatio aut plaga eius. Durum est incidere in manus Dei viventis, Hebraeorum decimo. id est, in eius castigationem. Sic et 1. Pet. quinto, Humiliemini sub potenti manu Dei. Pro quavis


4732. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 322 | Paragraph | SubSect | Section]

meas erga Israelitas. Eodem capite aliquoties haec phrasis iteratur. Psalm. 63. In nomine tuo levabo manus meas: id est, te invocabo. Exod [?: ] , Manus super thronum Domini. id est, iuravit Dominus per thronum suum. Levare manus, etiam vim contra aliquem parare significat. ut Iob 31. Si levavi manum meam contra pupillum, cum viderem auxilium meum in porta. 1. Reg. 11. Et haec est res propter quam levavit manum contra regem. id est, rebellavit. Zachariae primo: Levo manum meam super eos. id est, [?: invad-- ] eos. Benedicentes etiam levabant manus, ut est


4733. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 322 | Paragraph | SubSect | Section]

manus, ut est Psalm. 134. Item orantes. Psal. 28: Cum levavero manus [?: ] sanctuarium tuum. Sic 1. Timoth. 2. Volo viros orare is omni loco, levantes manus puras. Idem valet Extendere, aut expandere manus, ut mox dicetur. Apponere manus ori, pro tacere: Iob trigesimonono. Sicut et [?: Harpo--tes ] dicebat: Digito compesce labellum. Iob 21. [?: Ob-- ] pescite, et ponite manum super os. Mich. 7, Ponent u-num super os. Manus alicuius apprehendere, est, vel [?: e-- ] re eum vel confirmare. Sicut in Isaiae


4734. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 322 | Paragraph | SubSect | Section]

[?: ] sanctuarium tuum. Sic 1. Timoth. 2. Volo viros orare is omni loco, levantes manus puras. Idem valet Extendere, aut expandere manus, ut mox dicetur. Apponere manus ori, pro tacere: Iob trigesimonono. Sicut et [?: Harpo--tes ] dicebat: Digito compesce labellum. Iob 21. [?: Ob-- ] pescite, et ponite manum super os. Mich. 7, Ponent u-num super os. Manus alicuius apprehendere, est, vel [?: e-- ] re eum vel confirmare. Sicut in Isaiae 42. et 45 Deus [?: ] se apprehendisse manum Cyri: id est confirmaturum,


4735. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 323 | Paragraph | SubSect | Section]

est, etiam lamentari ac [?: ] gere. Threnorum 1. Cum expanderet Syon manus, non fuit qui eam consolaretur. quia hunc quoque gestum lamentantes exhibent. Extendere manus, pro crucifigi. Ioann. 21, Extendes manus, et alius te cinget. Allusio est ad puerilem morem. cum matres cingunt pueros, dicunt, Leva manus, ibi illi extendunt: ut mos est in illis locis, ubi maior cingulorum usus est, et diligentius duplici aut triplici circumvolutione cingunt. Extendere manum ad pauperem,


4736. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 323 | Paragraph | SubSect | Section]

per eos illa operetur. Sic et mittere manus, ut Actorum duodecimo: Misit rex Herodes manus, ut affligeret aliquos in Ecclesia: id est, aggressus est. Ponere manus super oculos alicuius, est ei esse superstitem: idque olim liberi parentibus iam primum mortuis facere solebant. Genesis 46, Ioseph ponet manum suam super oculos tuos Sic Penelope de Telemacho dicit: Comprimat ille meos, comprimat ille tuos. id est, sit nobis superstes, ac nobis iusta persoluat. Imponere manus, est propria Hebraeis formula, et ritus: qui hac ceremonia solebant uti partim in publicis ac


4737. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 323 | Paragraph | SubSect | Section]

iudicio deligi inaugurandos, et praeficiendos Ecclesiis. Imponebant quoque manus sancti viri iis, pro quibus orabant. ut Actorum 8. Apostoli venientes ad Samaritanos conversos, oraverunt pro eis, imposuerunt eis manus, et acceperunt Spiritum sanctum. Sic et Deuteron. 34 legitur, Repletus est Iosua spiritu sapientiae, quoniam imposuerat Moses manus suas super eum. 2 ad Timotheum primo: Exuscita [?: do--m ] Dei quod est in te, per impositionem manuum mearum: id est, per meam precationem, et etiam ordinationem, [?:-a ] tibi sunt dona spiritus. Orabatur sane


4738. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 323 | Paragraph | SubSect | Section]

eum. 2 ad Timotheum primo: Exuscita [?: do--m ] Dei quod est in te, per impositionem manuum mearum: id est, per meam precationem, et etiam ordinationem, [?:-a ] tibi sunt dona spiritus. Orabatur sane publice pro [?: ] augurandis: ut utrumque de Timotheo et Iosua, possis etiam de inauguratione accipere. Sic et Christo afferebantur infantes, ut manus ipsis imponeret: id est, pro eis [?: ] [?: ] , ac eis benediceret, atque etiam Spiritu sancto imbuerentur. Sic ipse Dominus et Apostoli aegris manus imponebant, et sanabantur. Hanc


4739. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 323 | Paragraph | SubSect | Section]

Eosdem plane gestus idem propheta cap. 25, etiam nimium gaudenti ac exultanti tribuit, inquiens: Eo quod plaudis manu, et pulsas pede, et laetaris cum omni despectione animae tuae super terram Israel, etc. Plaudere manu, apud omnes gentes laeticiae signum est. Iob 27. Plaudet super impium manibus suis. Psal 47, Omnes populi plaudite manu, iubilate Deo. Sic Psalm. 98. Flumina plaudant manu, montes exultent coram Domino, quia venit iudicare terram. Nahum 3. Quicunque audierit auditionem tuam, plaudent manu super te. Manus habere super


4740. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 323 | Paragraph | SubSect | Section]

a more aliquo iurantium, quod manum libro legis superimposuerint: aut accipiatur hic manus pro auxilio. quasi dicat, Ne adiungas tuas vires impio, ne adiuveris eum in mala causa. In manu ponere animam, item Portare animam in manibus, est, subire extremum vitae periculum, in eoque versari. Iob 13. Cur animam meam in manibus meis pono. Psal. 119. Anima mea in manu mea semper: pro, perpetuo versor in discrimine vitae. Cuius locutionis ratio est, quod anima Hebraeis vitam significat. ita igitur de ea loquitur, tanquam si iam ex reliquo corpore exivisset, et solummodo


4741. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 324 | Paragraph | SubSect | Section]

aut malum, lavare et mundare manus, et similia: unde itidem variae locutiones proficiscuntur. Puritas manuum, est idem quod iustitia vitae et actionum. Psal. 18, Retribuit mihi Dominus secundum iustitiam meam, et secundum puritatem manuum mearum reddidit mihi. Iob 17. Mundus manibus addit robur, pro, invalescit. Sic etiam Psalmo 24. Qui mundas habet manus, et cor purum. id est, qui interius et exterius studet iustitiae et innocentiae. In mundicia aut puritate manuum aliquid facere, Genes. vigesimo. pro, non violenter, non malo aut pravo consilio


4742. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 324 | Paragraph | SubSect | Section]

succurrere. 2. Sam. 3. Audiens quod mortuus esset Abner, debilitatae sunt manus eius, id est, coepit despondere animum. Ezech. 7, Omnes manus debilitabuntur. Zoph. 3, Ne debilitentur manus tuae. pro, sis bono animo, et ne desistas ab incoepto. Idem valet et Nutare manum, Levit. 25. Sic Iob 4. Manus lassas corroborasti. Manuum dolor, aut labor, omnigenam difficultatem vitae notat. Genes. 5. Iste consolabitur nos a dolore manuum nostrarum de terra, cui Deus maledixit. id est, isto nos liberabit a tristi difficultate huius vitae, quae proficiscitur ex maledictione Dei.


4743. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 324 | Paragraph | SubSect | Section]

1. Sam. decimoquarto: Venit populus in sylvam, et ecce fluxus mellis, sed nemo applicabat manum ad os, id est, non audebat sibi inde aliquid in cibum sumere. Adhaerere alicuius manui aliquod. Deuteron. 13, est, inde aliquid sumere, praesertim iniuste: sicut ibi de anathemate dicitur. Sic et Iob 31. Manus aperta aut clausa, pro liberali, aut contra. Deut. 15. Neque claudes manum a fratre tuo mendico, sed aperiendo aperies eam: pro, benefacito illi, aperiendo manum tuam, et dando ei quod in illa habes. Alioqui repentur haec phrasis. Clausus manu dextra, Iud. 3. pro inepta ad


4744. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 324 | Paragraph | SubSect | Section]

alicuius. id est, quo quo modo eum confirmare: Ierem. 23, Pseudoprophetae confortaverunt [?: ] malorum ita, ne convertantur a malitia sua. pro, in sua impoenitentia eos confirmarunt. Sic Ier. 35. Confortate manus remissas. Zach. 8. Comfortentur manus vestrae 1. Sam. 23, Ionathan confortavit manum Davidis in Domino. id est, confirmavit eum divinis promissionibus. Ezech. 2. Num fortifica buntur manus tuae, in diebus quos facio tecum? id est, perterrefies et debilitaberis, cum te affligam. Iud. 9. Fortificaverunt manus eius in caede fratrum. Sic 2. Sam. 2, Nunc


4745. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 325 | Paragraph | SubSect | Section]

et Gen. 37, Manus nostra ne sit in eum. Et 1. Sam. 18. Gen. 16, Manus eius in omnes, et manus omnium contra eum. Manum alicuius eundo ire: [?:-o ] , invalescere. Iud. 4. Et ivit manus Israel eundo, et [?:-ura ] erat contra Iabin. Manus alicuius osculata est os, Iob 31. [?:-ro ] , tacuit, seu manu compressit os. Alii, adoravit opus [?:-um ] . Manus excelsa, alias significat gloriosam potentiam, [?:-t ] auxilium, praesertim cum Deo tribuitur. Exod. 14 dicuntur Israelitae egressi de Aegypto in manu excelsa: id est,


4746. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 325 | Paragraph | SubSect | Section]

[?: compo- ] , non potuerunt eis, suisve viribus aut armis recte [?: ] . Manum alicuius invenire aliquid (ut et supra dixi) [?:-quirere ] aliquid, eôve potiri significat. Multum [?: por- ] invenire dicitur manus, cum multum opum lucratur: ut Iob cap. 31 dicit: Si laetatus sum quod multiplicatae essent facultates meae, et quod multum invenisset manus mea. Idem bis dicitur. Sic 1. Sam. 10, Fac quod venit manus tua. pro, quod potes. Sic 1. Sam. 25. Daquod invenerit manus tua: pro, quod habet in [?: prom- ] ,


4747. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 325 | Paragraph | SubSect | Section]

[?:-dere ] . ut Exod. 4: Portenta quae posui in manu [?: ] pro, in tua facultate, ut ea patrare possis, cum opus [?: ] Ponere manum inter aliquos, aut super aliquos, est, eorum litem dirimere, interposita sua autoritate eorum contentionem diiudicare et finire. Iob 9. Non est inter nos redarguens, qui ponat manum suam super nos ambos. id est, qui utrunque cogere possit, ut in sua sententia acquiescamus. Ponere aliquid in suam manum, est auferre. 1 Reg. 20, Omne concupiscibile oculorum tuorum ponent in manibus suis. id est, accipient in suas manus


4748. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 325 | Paragraph | SubSect | Section]

primi erant ad manum regis: pro, eorum opera potissimum utebatur rex. Nehem. 11, Erat ad manum regi in omnire ad populum: id est, plurimum utebatur eius opera in omnibus negociis cum populo agendo. Germanice, Einem zur hand sein, oder [?: ] . [?: ] , pro in proximo. Iob 15, Sciat quod sit in manu eius dies tenebrarum: id est, sciat sibi imminere tempus afflictionis. Sic ferme Latini, pugnam in manu esse: Aliquando idem valet quod fortiter. Isa. 28. Veluti tempestas a quarum inundantium, quae deiicit terram in manu. pro, in fortitudine, fortiter. Ad


4749. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 325 | Paragraph | SubSect | Section]

est, in platea proxima portae. Isa. 22, In terram latam manibus proiicieris: pro, locis. Seu spaciosam, Isa. 57, Dilexisti manum quam audisti: id est, locum quem tibi ad idololatriam delegisti. Manus gladii: Ier. 18, Et fluere eos fac per manum gladii: pro, effunde sanguinem eorum gladio. Iob 5, In bello redimet te a manibus gladii: id est, a laesione. Manus rotarum: Ezech. 10. id est, radii, qui infixi sunt mediolo rotae. Incidisti in manus proximi tui: id est, obligasti te. Prov. 6. Fructus manuum: pro lucro labore parto. Prov. 31, De fructu manuum suarum plantavit


4750. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 326 | Paragraph | SubSect | Section]

terminus vester. Mare [?: ] vocatur etiam verum mare. Deut. 34, Monstravit Deus Mosi omnem terram Iuda usque ad mare novissimum. Nam monti Nebo, in quem iussu Dei Moses [?: ] rat, per Phoeniciam et Iudaeam respicienti, mare [?: ex-- ] posito erat. Sic et Ios. 1 et 15 accipitur. Mare [?: S- ] [?: ] Hebraei Mare rubrum vocare, quasi dicas Mare [?: ] ctosum aut paludosum: unde Germanice [?: S- ] [?: ] quod in littore paludes crescunt in aliquibus [?: rest-- ] tionibus


4751. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 326 | Paragraph | SubSect | Section]

[?: S- ] [?: ] quod in littore paludes crescunt in aliquibus [?: rest-- ] tionibus fluviorum, in id mare influentium. Mare [?: ] pe Hebraeis notat Occidentalem plagam, quia [?: ] proximum et mediterraneum est Iudaeae ad occidentem. Iosuae 16, et Isaiae 42, Laus eius a termino [?: ] ascendens in mare. id est, ab ortu usque ad occasum [?: ] [?: ] , pro occidentali, aut Zephyro. Exod. 10 [?:


4752. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 327 | Paragraph | SubSect | Section]

sublatas locustas ex Aegypto proiecerit in mare [?:--rum ] , quod est ei terrae Orientale. Dicitur autem ventis maris, quia ex mari mediterraneo venerit. Mare [?: ] aut planiciei, Deut. 3 et 4, est idem quod mare mor [?:-m ] , mare salsum ac Sodomiticum. Ios. 3, quae descenbant ad mare solitudinis. Magnam copiam similitudine Maris indicat Isaiae cap. 11. Repleta est terra cognitione Domini, sicut aquae maris operientes. Sic etiam [?: ] metaphoram vel divitias, vel ipsam quoque multitunem significat. Hierem. 31, Et


4753. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 328 | Paragraph | SubSect | Section]

matris, est, inde â partu, aut a conceptione: Ps. 22 utraque locutio est. Sic et Psal. 71, et Act. 3 ac 14, quidam miraculose sanati, claudi fuisse ab utero matris narrantur: nempe qui nati fuerunt claudi. Sic Iohan. 9, quidam a Christo sanatus dicitur fuisse caecus a nativitate. Ps. 113. Qui constituit sterilem, matrem filiorum laetantem. pro, qui efficit, ut ea quae natura erat sterilis, sit mater multorum filiorum deque eo laetatur valde: ut Sara, Anna mater Samuelis, Elizabeth, et aliae.


4754. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 328 | Paragraph | SubSect | Section]

ante custodes matutinos: id est, summo mane: aut potius anima mea magis sollicita opem Domini expectat, quam custodes aut vigiles tempus matutinum. Pluvia matutina et serotina, tanquam apprime salutaris frugibus, laudatur, et per eam nonnunquam metaphorice favor Dei describitur: Hoseae 6, Ioel. 2. Sed nubes matutina, et ros matutinus, Hoseae 6 et 13, ponitur pro re instabili ac fugaci, seu subito evanescente: quia talia sol oriens absumere solet. In luce matutinat id est, cito, statim. Mich. 2, supra in MANE expositum est. Stellam matutinam vocat semetipsum Christus,


4755. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 328 | Paragraph | SubSect | Section]

est, ignominiose caedent. Eadem ratione etiam Christus Matth. 5, et Lucae 6, sumit hinc locutionem, inquiens: Si quis te percusserit in unam maxillam, obverte ei et alteram. Sic et Thren. 3. Dabit percutienti maxillam. Sic contumeliose etiam pseudopropheta verum percutit, 1. Reg. 22. Et Iob cap. 16 inquit: Dilatarunt contra me os suum, et cum opprobrio percusserunt maxillam meam. Sic contumeliose freno maxillas aliquorum constringere, est duriter simul ac potenter tractare et cohercere: quod ab equorum frenatione sumptum est. Psal. 32. Ezech. 29


4756. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 328 | Paragraph | SubSect | Section]

opus manibus illorum: [?: ] ruinae aut rupturae templi fuerunt sarctae. Nehem. Cum audisset Sanabalat, quod ascendisset [?: medici- ] per muros. id est, quod instaurati essent muri. Sic [?: ] gum 18. Medicatus est altari Domini: pro refecit, instauravit. Sic Iob cap. 13 vocat suos consolatores, [?: Medic- ] vanos, inquiens: Atque vos estis concinnatores falsatis, medici vani omnes. Isaiae 1, variae calamitates et [?: ] gae, quibus Deus Iudaeos afflixerat, morbi, veluti [?: ] uno corpore humano


4757. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 328 | Paragraph | SubSect | Section]

possunt. Pauca quaedam et [?: ] recensebo. Primum igitur, ac maxime proprie, significat intentam cogitationem. ut cum Psal. 1 [?: describ- ] minem vere pium, quod soleat meditari, summam suam oblectationem habere in lege Dei, die ac [?: ] Sic Iosuae 1 praecipitur tum ipsi, tum et omnibus gubernatoribus, ut in Sacris literis perpetuo meditentur. [?: ] et Isaac dicitur Gen. 24, egressus esse in agrum, ad [?: ] tandum. In hac significatione crebro huic verbo, [?: ] ius nomini adiungitur, Cor.


4758. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 329 | Paragraph | SubSect | Section]

Forte hoc modo etiam [?:-cipiendum ] est, quod dicitur de arbore scientiae in medio Paradisi: nempe quod tantum in horto fuerit, non autem plane in medio: tametsi id nihil referat. Sic Genes. 2: Princeps Dei es in medio nostri: pro inter [?:-os ] . Sic Baptista dicit Iohannis primo: In medio [?: ve-ūm ] stat, quem vos non nostis: id est, inter vos versatur, vel etiam propalam. Nisi quis velit intelligere, est communis speciei ac vestitus, ut nihil in eo eximium [?:-ae ] caeteris cernatur aut conspiciatur, utque unus de conmmuni


4759. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 329 | Paragraph | SubSect | Section]

gloriose: ut Exodi 8. Ut scias quod ego Dominus in medio terrae. id est, potenter ac pro arbitrio meo in medio terrae regnem: vel certe, quod ego Dominus coram adsim, omnia videns et agens, et non absim alicubi procul, quasi negligens res humanas, ut plerique de me somniant, utque Homerus suum Iovem convivatum ad Aethiopas ablegat, quoties res humanae male habent. Sic de potenti et efficaci potentia accipe et illud Matth. 18: Ubicunque duo aut tres fuerint in nomine meo congregati, ibi ego sum in medio eorum. id est, ut Physici dicunt, praesenter ac potenter agens et regnans. Sic in


4760. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 330 | Paragraph | SubSect | Section]

ac praeveniantur. Tum porro oleae non infeliciter crescunt in locis petrosis, praesertim ad mare. Sic et Psal. 8 legitur, Melle de petra saturassem te. Mellis et butyri torrentes, itidem copiam rerum bonarum quasi sponte provenientem, per hyperbolen et metaphoram indicant. Iob 20. Non videbit impius rivulos et flumina torrentium mellis et butyri: id est, non benedicet Deus impiis, ut copia rerum ad victum utilium fruantur cum reliquis piis, aut coetu Dei. Quia mel largius sumptum, facile in choleram vertitur, ideoque insalubris est talis eius sumptio: ideo per


4761. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 330 | Paragraph | SubSect | Section]

[?: ve- ] illud praestantissimum iudicium discernendi bonum ac malum. Nam praestantem quandam educationem, quae simul et institutionem complectitur, oportet esse quae et Meschiae tribuatur, et sit causa tam praeclare [?: ] pintiae. Libro 1. Sam. cap. 4, dicitur Ionathan reperisse fluxum mellis: nempe, vel ventus perruperat aliquas cavas arbores, ubi erant apes: vel sol suo ardore resol verat favos, in cava arbore aut petra existentes. Baptista scribitur comedisse locustas et mel sylvestre: possit intelligere de vero melle, sed in sylva ab apibus


4762. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 333 | Paragraph | SubSect | Section]

pabulum, eius significationem extendunt. Psal. 23 praeparas cotam me mensam eregione hostium [?: meo-id ] est, tu nutris foves, iuvas ac tueris me atque [?: a-- ] omnibus bonis cumulas, invitis ac frustra contra [?:-bus ] meis adversariis. Iob trigesimosexto, [?: Re- ] mensae tuae plena pinguedine: id est, quidquid in [?: ] est propositum, est pingue: seu, Deus te non vulgariter enutriet ac fovebit, sed laute, ac valde benigne tibi praesto erit, opitulabiturque. Psal. 69: Vertatur mensa


4763. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 333 | Paragraph | SubSect | Section]

populo in deserto, Psal. 18, est, alere ac fovere eum in illa tristi solitudine, per quam eum tot annis circumduxit Deus. Porro reges, suos primarios aulicos, quibus maxime benefacere cupiebant, solebant adhibere suae mensae: ut 2 Sam. 9, David adhibet Mephiboschetum, filium Ionathae, suae mensae. Et 1 Reg. 2, iubet Salomonem alere in sua mensa filios Parcilai Galeaditis. Ideo Christus sumpta ab eo more metaphora, inquit ad Apostolos Luc. 22. Ego dispono vobis, sicut disponit mihi pater regnum, ut edatis ac bibatis super mensam meam, in regno meo: id est, sitis


4764. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 334 | Paragraph | SubSect | Section]

eius caelestem. In primo in 14 mensis: Num. 9 Ezech. 1 et 20 pro in primo mense, in 14 die eius. Sic antecedens ponitur non primo loco, sed ubi eius relativum poni debebat. Holocaustum mensis in mense: i. holocaustum novilunii unoquoque mense totius anni. 111. Mensis simpliciter pro tempore: Iob. 29, Utinam essem iuxta menses priores, iuxta dies quib, servabat me Deus: i. Utinam in eo statu essem, in quo olim, cum me Deus tuebatur, ac fovebat. Sic tum Latini, tum et Hebraei voce diei pro tempore abutuntur: ut
Multa dies, variusque labor mutabilis aevi,
Rettulit in


4765. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 334 | Paragraph | SubSect | Section]

peragenda, Deus dicitur suis ministris dimensus esse: 2 Cor. 10. ubi Paulus dicit se tantum de sua mensura gloriari, quod Deus eum voluerit non tantum in Asia, sed et in Graecia et usque ad Illyricum spargere suum Evangelion. Contra autem Baptista negat, patrem dare filio spiritum ad mensuram: Ioan. 3. sed plenitudinem gratiae, ut unigenito, ex cuius plenitudine [?: ] haurire oporteat, Ioan. 1. Ad mensuram igitur dare, significat parce dare. Contrarium est, plenitudinem largiri. Mi usuram implere, per metaph. significat, eam quantitatem peccatorum explere, quam Deus


4766. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 334 | Paragraph | SubSect | Section]

quod Deus eum voluerit non tantum in Asia, sed et in Graecia et usque ad Illyricum spargere suum Evangelion. Contra autem Baptista negat, patrem dare filio spiritum ad mensuram: Ioan. 3. sed plenitudinem gratiae, ut unigenito, ex cuius plenitudine [?: ] haurire oporteat, Ioan. 1. Ad mensuram igitur dare, significat parce dare. Contrarium est, plenitudinem largiri. Mi usuram implere, per metaph. significat, eam quantitatem peccatorum explere, quam Deus praestituit, cum ad puniendum exurgere velit, ut iam ultra ferre non velit aut possit, quin mox et gravissime


4767. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 335 | Paragraph | SubSect | Section]

Deo nostro. Mentiri etiam res inanes dicuntur, cum id nos [?:-ant ] quod praestare debebant, aut etiam praestiturae videbantur. Hoseq 9, Mustum mentietur eis: i. non ita con [?:-iose ] ac feliciter proveniet, ut sperabatur, aut etiam debebat ac solebat Sic et oliva mentiri dicitur: pro, pautos fructus ferre. Sicut mox sequitur, Et arua non proferent fructum. Latini quoque aliquando rebus brutis, [?:-t ] etiam mortuis, mendacium tribuunt: ut cum dicunt, es


4768. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 335 | Paragraph | SubSect | Section]

eisque servire pro mercede: et forte illi eos cupide conducebant, tanquam peritiores agriculturae, naturae aut ingenii, et illorum locorum. Dies mercenarii, pro plenis taedii ac molestiae. sicut mercenarii tempus plenum molestiae ac laboris est: non enim patitur eum conductor ociari, Iob 7. Porro Iob 14, Sicut mercenarii dies eius: significatur tempus molestum ac laboriosum, cuius finem videre cupias, sicut mercenarius suae conductionis. Mercenarius, Ioan. 10 significat Christo, infidelem pastorem: quia mercenarii plerunque non tam id agunt, ut fideliter serviant, quam ut


4769. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 335 | Paragraph | SubSect | Section]

pro mercede: et forte illi eos cupide conducebant, tanquam peritiores agriculturae, naturae aut ingenii, et illorum locorum. Dies mercenarii, pro plenis taedii ac molestiae. sicut mercenarii tempus plenum molestiae ac laboris est: non enim patitur eum conductor ociari, Iob 7. Porro Iob 14, Sicut mercenarii dies eius: significatur tempus molestum ac laboriosum, cuius finem videre cupias, sicut mercenarius suae conductionis. Mercenarius, Ioan. 10 significat Christo, infidelem pastorem: quia mercenarii plerunque non tam id agunt, ut fideliter serviant, quam ut lucrum


4770. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 335 | Paragraph | SubSect | Section]

taedii ac molestiae. sicut mercenarii tempus plenum molestiae ac laboris est: non enim patitur eum conductor ociari, Iob 7. Porro Iob 14, Sicut mercenarii dies eius: significatur tempus molestum ac laboriosum, cuius finem videre cupias, sicut mercenarius suae conductionis. Mercenarius, Ioan. 10 significat Christo, infidelem pastorem: quia mercenarii plerunque non tam id agunt, ut fideliter serviant, quam ut lucrum percipiant: quare in periculo aut aliqua maiori difficultate sese subtrahunt. Sed Christus ibi satis naturam mercenarii et huius vocis declarat: quem locum expende.


4771. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 335 | Paragraph | SubSect | Section]

Deum mereri dicantur: cumque nostri sit instituti, tantum Sacrarum literarum locutiones obscuriores explicare. In malam alioqui partem, pro merito poenae aliquoties vox haec in Vulgata versione reperitur: ut Hebrae. 10. Quanto putatis deteriora merebitur supplicia qui filium Dei conculcaverit? Iob 6, Peccata mea, quibus iram merui. et alias, Meritum porro in bonam partem acceptum, est aut dicitur plerunque aliquod indebitum officium alteri praestitum, quo eum tibi obliges et devincias, ut praemio aliquo id factum vel ex pacto, vel alioqui ex communi aequitate teneatur. Caeterum ut ad


4772. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 336 | Paragraph | SubSect | Section]

Gratis aut gratuito consequi. Eadem vis est vocis Dignari, et Dignitas. MERETRIX, et Meretricari, in verbo scortandi exponetur. Hoc tamen nunc observetur, quod meretrix zona aliquando significat hospitam aut xenodocham, quae pro pecunia vendit cibos. Sic exponit locum Iosuae 2 Kimchi et Chaldaeus. Nec obstat quod Paulus et Iacobus habent Rachab πόρνην. Solent enim aliquando Hebraismi etiam in alias linguas transire. Causa vero, quod una vox utrunque significat, nempe cibatricem et scortum, est, quod ipsae res aut


4773. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 336 | Paragraph | SubSect | Section]

zoharaiim Meridiem vocant. Zochara ira: id est, duplicatam lucem: quia tunc radii per refractionem duplicantur, et maior est lux quam alio tempore. Sic et Latinis meridiana lux, in Proverbiis, pro re clarissima et evidentissima celebratur. Sic Deuteron. 28, et Iob 5, Palpabis in meridie sicut in nocte. id est, in evidentissima rei veritate haerebis incertus. Videtur aliquando significare tempus opportunum. Iob 11, De meridie surgeret. Sicut contra Vespere: pro, nimis sero, et neglecta occasione. Sic et Latinis Serum ambiguum est. MESCHIAS,


4774. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 336 | Paragraph | SubSect | Section]

est lux quam alio tempore. Sic et Latinis meridiana lux, in Proverbiis, pro re clarissima et evidentissima celebratur. Sic Deuteron. 28, et Iob 5, Palpabis in meridie sicut in nocte. id est, in evidentissima rei veritate haerebis incertus. Videtur aliquando significare tempus opportunum. Iob 11, De meridie surgeret. Sicut contra Vespere: pro, nimis sero, et neglecta occasione. Sic et Latinis Serum ambiguum est. MESCHIAS, vide supra Christus. MESSIS et metere voces habent suos Hebraismos eosque non paucos, quos percurram. Messis et metere,


4775. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 336 | Paragraph | SubSect | Section]

et malorum malos. 2 Corinth. 9. Qui parce seminat, parce et metet: pro, qui nimium fuerit tenax in iuvandis egentibus, ille etiam parum praemii a Deo percipiet. Proverb. 22. Qui seminat iniquitatem, metet calamitatem: id est, perperam agentes digna suis factis praemia percipient. Sic et Iob 4 habetur: Arantes iniquitatem, et [?: seminan-- ] perversitatem, metunt illa, et flatu Dei pereunt. Sic Hos. decimo: Seminate vobis secundum iustitiam, et metite aut metetis secundum misericordiam. significat igitur vox Messis per metaphoram, fructum bonum aut malum, iuxta


4776. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 336 | Paragraph | SubSect | Section]

nam messis ei significat homines cupidos verae religionis, et quasi maturos ad conversionem. Matthaei nono et Lucae decimo: Messis quidem multa est, operari [?: ] tem pauci. Orate ergo Dominum messis, ut mittat operarios in suam messem. Regiones albae sunt ad [?: ] , Ioan. 4. id est, homines sunt iam cupidi purioris [?: ] onis, et idonei qui convertantur. Ibidem citator prouerbium, Alius est qui seminat, alius qui metit. [?: C- ] vis ea videtur fuisse, quod saepe alii percipiant fructus alienorum laborum. Sed Christus ad id accommodat,


4777. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 336 | Paragraph | SubSect | Section]

non possintture absolui, sed occupent suum tempus: et [?: ] lud quod debetur proscissioni agri, et tandem [?: ] Messem alicuius famelicus comedet: id est, miles aut [?: ] stis: idque admodum avide ac prorsus, ut solent [?: ] lici omnia absumere: Iob 8. In Proverb. capite sextus et decimo, celebrantur aliquoties ii qui in messe [?: ] gant, quod sint sicut formicae: id est, qui occasiones [?: ] rum recte agendarum non negligant, sed suo tempore necessaria expediant. Frigus nivis tempore messis [?: ]


4778. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 337 | Paragraph | SubSect | Section]

cupiditates carnales militare contra animam hominis: i. in eius exitium ac damnationem. Similibus metaphoris etiam Latini utuntur, qui vocant togatam, item literariam militiam. Convenit porro cum hac significatione, quod omnes ordinatas turbas aliquid operae agentes Scriptura vocat exercitus. Iob. cap. septimo, vocat vitam hominis militiam, ob varios labores ac dolores, periculaque quae in hac vita perferre cogimur: sicut ibi in textu talis applicatio et explicatio habetur. Chaldaeus vertit pugnam. Viri militiae, pro, milites. Num. 31 Dixit Eleazar sacerdos ad viros


4779. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 338 | Paragraph | SubSect | Section]

in usum primus Alexander induxit, teste Curtio lib. quarto. Num. decimo, cum ponerent castra, orabant hisce verbis, Revertere Domine ad decem millia millium Israelis: id est, ad hanc numerosissimam multitudinem tui populi. Millia Israelis, pro ipso Israele ponitur: sicut et Tribus Israelis, Iosuae 22, In millibus Israelis erant singuli principes familiarum: pro, in Israele. Apocalyp. vigesimosexto praedicitur futurum, ut Sathanas vinciatur mille annis, et tandiu regnent pii cum Christo tranquille. Quod varie exponitur a scriptoribus. Intelligunt tamen multi de tempore, quod inter


4780. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 338 | Paragraph | SubSect | Section]

et necessaria curarent, quales [?: ] ferme sunt praefecti aerarii. De talibus diaconis [?: ] pit Apostolus ad Timotheum et Titum scribena [?: ] sensu dixerunt Apostoli, Actor. sexto, Non est [?: ] nos ministrare mensis. Cum Christus dicit Ioan duodecimo: Si quis mihi ministraverit, volo ut [?: ] sum, ibi sit et minister meus. habet ea vox [?: com- ] significationem, sed tamen per metaphoram [?: sig-uerum ] cultorem et cultum Dei. Ministerii [?: ] , [?: ] strumenta


4781. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 339 | Paragraph | SubSect | Section]

quia doctores quasi Patres, auditores vero quasi ab eis geniti habentur: ut et Paulus loquitur. A `minore ad maiorem, aut contra, simpliciter significat omnes, non exclusis parvis aut magnis: Ieremiae octavo, 31, 42. Actor. octavo et vigesimosexto. Qui est minor in regno caelorum, maior est Ioanne: Matthaei 11. Christus ibi vocat se minorem aut minimum in regno caelorum, vel opinione hominum, qui leviter de eo sentiebant, statuentes eum nequaquam Ioanni comparandum esse qui Hebraismus est usitatus. Vel, quia venit ministrare, et non ministrari: vel denique propter exinanitionem.


4782. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 339 | Paragraph | SubSect | Section]

non exclusis parvis aut magnis: Ieremiae octavo, 31, 42. Actor. octavo et vigesimosexto. Qui est minor in regno caelorum, maior est Ioanne: Matthaei 11. Christus ibi vocat se minorem aut minimum in regno caelorum, vel opinione hominum, qui leviter de eo sentiebant, statuentes eum nequaquam Ioanni comparandum esse qui Hebraismus est usitatus. Vel, quia venit ministrare, et non ministrari: vel denique propter exinanitionem. quia factus est peccator, et denique ministri aut legati personam sustinuit, non aequalis cum patre: alibi dicens, Pater maior me est. Paulus vocat se Apostolorum


4783. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 339 | Paragraph | SubSect | Section]

postremo conversus est, et fuit persecutor, ut ipsemet huius sui epitheti rationem exponit. Forte tamen etiam respicit in [?:-d ] , quod solus cum Christo non est versatus: denique potest etiam ad communem aliquorum opinionem alludere videri. Illum oportet crescere, me autem minui: Ioan tertio. id est, famam Baptistae necessario accidit obscurari effulgente gloria Christi, sicut et stellae et luna minui videntur praesentia solis: cum per se non minuantur, sed tantum comparatione aut relatione. Posset tamen videri respicere ad finem sui ministerii, cum vel maxime tunc functio


4784. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 339 | Paragraph | SubSect | Section]

collocasset. Sic mirificare consilium, est admirabili consilio rem agere. Isaiae vigesimooctavo: Hoc egressum est a Domino, qui mirificavit consilium et magnificavit sapientiam. Mirificari DEUM in aliquem, aut cum aliquo, pro admirabiliter agere, sive iuvando, sive etiam puniendo eum. Iob decimo: Revertêris et mirificaberis in me. id est, mirifice me affliges. Isaiae vigesimonono: Praeterea addo, ut mirificem cum populo isto mirabile et miraculum: id est, mirabiliter puniam eum. Mirificare, absolute, pro mirabiliter agere. Iud. sexto: Praeterea mirificavit angelus,


4785. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 339 | Paragraph | SubSect | Section]

me affliges. Isaiae vigesimonono: Praeterea addo, ut mirificem cum populo isto mirabile et miraculum: id est, mirabiliter puniam eum. Mirificare, absolute, pro mirabiliter agere. Iud. sexto: Praeterea mirificavit angelus, Manoa et uxore eius intuentibus. Sic mirificavit nobiscum ad agendum, Ioel secundo. id est. qui nos mirabiliter iuvit. Mirificavit Dominus sanctum suum, Psal. quarto. id est, mirifice cum eo agendo, fecit eum mirabilem: vel potius, segregavit sibi sanctum suum. Accipi solet in bonam et malam partem. Nomen meum mirabile est, dicit Angelus Genesis


4786. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 340 | Paragraph | SubSect | Section]

] , et Matthaei nono ac duodecimo. Misericordiam [?: ] et non sacrificium: id est, flagito potius misericordiam, beneficentiam erga miseros, quam ceremoniam istam operum, in qua vos proram et puppim infeliciae collocatis. Secundo Paralipomen. trigesimoquinto: Reliquum verborum Iosiae et misericordiae [?: ] pro, beneficia et benigne facta eius. Sic et [?: Abs-- ] dixit ad Chusai, Ista est misericordia tua cum [?: ] tuo: pro, Siccine ei benefacis in rebus eius [?: adve- ]


4787. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 341 | Paragraph | SubSect | Section]

cum Davide patre meo misericordiam magnam: id est, valde benefecisti ei. Genesis vigesimoquarto: Si facitis misericordiam et veritatem cum hero meo: id est, si serio et ex animo vultis benefici esse in dominum meum. Genesis 21 Secundum misericordiam quam feci tecum, facies mecum. Sic et Ioseph dicit ad pincernam: Facias quaeso misericordiam mecum, ut mentionem facias mei Pharaoni. Et Iacobus ad Iosephum, Genesis quadragesimoseptimo: Fac quaeso mecum misericordiam et veritatem, ne me sepelias in Aegypto. Iosuae secundo: Faciemus tecum misericordiam et veritatem. Sic Samaritanus


4788. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 341 | Paragraph | SubSect | Section]

misericordiam et veritatem cum hero meo: id est, si serio et ex animo vultis benefici esse in dominum meum. Genesis 21 Secundum misericordiam quam feci tecum, facies mecum. Sic et Ioseph dicit ad pincernam: Facias quaeso misericordiam mecum, ut mentionem facias mei Pharaoni. Et Iacobus ad Iosephum, Genesis quadragesimoseptimo: Fac quaeso mecum misericordiam et veritatem, ne me sepelias in Aegypto. Iosuae secundo: Faciemus tecum misericordiam et veritatem. Sic Samaritanus saucio misericordiam fecisse dicitur, Lucae 10. Christus accusat Matthaei vigesimotertio Pharisaeos, quod


4789. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 341 | Paragraph | SubSect | Section]

Genesis 21 Secundum misericordiam quam feci tecum, facies mecum. Sic et Ioseph dicit ad pincernam: Facias quaeso misericordiam mecum, ut mentionem facias mei Pharaoni. Et Iacobus ad Iosephum, Genesis quadragesimoseptimo: Fac quaeso mecum misericordiam et veritatem, ne me sepelias in Aegypto. Iosuae secundo: Faciemus tecum misericordiam et veritatem. Sic Samaritanus saucio misericordiam fecisse dicitur, Lucae 10. Christus accusat Matthaei vigesimotertio Pharisaeos, quod negligant iudicium, misericordiam et fidem: id est, nec doctrinam nec vitam suam iudicent, nec sint benefici, ne


4790. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 342 | Paragraph | SubSect | Section]

a gratia deducta, exprimere conatus est: unde vel vicinitas, vel etiam (ut cum Sophistis loquar) identitas significationum gratiae et misericordiae cernitur. Vicina etiam huic [?: ] significatio est vocis Dilectio ac Charitas, cum Deo ergo nos tribuitur. ut cum Christus dicit Ioannis tertio: Ideo dilexit Deus mundum, ut tradiderit unicum filium, ut omnes qui credunt in eum, non pereant, sed habeant vitam aeternam. Sic de eadem dilectione, gratia aut misericordia, Romanorum quinto inquit. Commendat autem Deus dilectionem suam erga nos, quid cum adhuc essemus


4791. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 343 | Paragraph | SubSect | Section]

demandare. Solemus enim aliquem puerum, ministrum, aut filium ex aliorum coetu evocatum, ad aliquam functionem ablegare. Solebat etiam Deus olim prophetas vocare et mittere. Ierem. 14, et 23: Ipsi currunt et prophetant, ego autem non misi eos, nec praecipi eis. Sic de Baptista scribitur Iohan 1: Fuit homo missus a Deo nomine Iohannes, ut testaretur de lumine. Sic et Moses dicit ad Deum, Mitte quem missurus es: id est, mandaid functionis illi vero Meschiae, aut benedicto semini quem alioqui constituisti mittere, quique id multo rectius expediet, ac de quo mihi paulo ante in tuo


4792. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 343 | Paragraph | SubSect | Section]

puerum, ministrum, aut filium ex aliorum coetu evocatum, ad aliquam functionem ablegare. Solebat etiam Deus olim prophetas vocare et mittere. Ierem. 14, et 23: Ipsi currunt et prophetant, ego autem non misi eos, nec praecipi eis. Sic de Baptista scribitur Iohan 1: Fuit homo missus a Deo nomine Iohannes, ut testaretur de lumine. Sic et Moses dicit ad Deum, Mitte quem missurus es: id est, mandaid functionis illi vero Meschiae, aut benedicto semini quem alioqui constituisti mittere, quique id multo rectius expediet, ac de quo mihi paulo ante in tuo nomine Iehova indicasti. Et Christus saepe


4793. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 343 | Paragraph | SubSect | Section]

cum in Hebraeo proprie sit, Perdamus lignum aut arborem cum fructu suo: id est, excidamus stirpitus Hieremiam, cum suis liberis aut posteris. Mittere significat etiam, aliquid alicui significare, more Hebraeis usitato, qui per antecedentia aliqua, res aut actiones consequentes denotant. ut Iohan. 11, Miserunt sorores Lazari ad Christum dicentes, Ecce quem diligebas mortuus est. Et Actorum 10. Sermonem misit Deus filiis Israel: id est, significavit, nunciavit. Prius enim mittitur aliquis, postea is aliquid indicat iis ad quos missus est. Iudic. 11, Non audivit verba Iephtae, quae


4794. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 344 | Paragraph | SubSect | Section]

id est, indicavit, denunciavit. Mittere crebrô ponitur sine accusativo, ubi necesse est subintelligi nuncium. Gen. 20: Misit et accepit: scilicet nuncios. 2. Sam. 10, Misit et renunciavit Davidi. Iob 1, Mittebant et vocabant sorores suas. Sic et in hac locutione, Misit Deus de summo, aut de caelo, et servavit nos: 2. Sam. 22, Psal. 17 et 57, subintelligitur angelos suos, aut vim et efficaciam opemque suam. MISSAM suam Papistae deducere conanturâ mittendo, eo quod dicant, se


4795. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 344 | Paragraph | SubSect | Section]

non semper, nec in [?: S- ] quidem, in virtute ponatur, sed aliquando [?: significa-- ] humilis aut afflictae sortis hominem. Aliqui paulo [?: ] rabilius, per Moderationem eandem vocem reddiderit. MODICUM, Iohan. 16, pro brevi tempore omnes accipiunt: Modicum non videbitis me, et rursus [?: ] dicum et videbitis me: ut vertit Vulgata. Erasmus, [?: ] sillum: Beza paululum. Iohan. 12 legitur in Graeco, [?: ] huc modicum tempus, adiecta scilicet temporis


4796. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 344 | Paragraph | SubSect | Section]

paulo [?: ] rabilius, per Moderationem eandem vocem reddiderit. MODICUM, Iohan. 16, pro brevi tempore omnes accipiunt: Modicum non videbitis me, et rursus [?: ] dicum et videbitis me: ut vertit Vulgata. Erasmus, [?: ] sillum: Beza paululum. Iohan. 12 legitur in Graeco, [?: ] huc modicum tempus, adiecta scilicet temporis [?: ] Isaiae 10, Quoniam adhuc modicum, pusillum, et [?: ] tur ira furoris mei: id est, brevi. Isaiae 28, Modicum [?: ] modicum ibi: de quo forte in vocabulo REGULA


4797. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 345 | Paragraph | SubSect | Section]

et novo Testamento, pro omni illicita libidine, [?: ] re venerea. MOISES, per metonymiam crebro legem seu 5 libros Moisis significat, praesertim in novo Testamento. [?: ] 24, Incipiens a Moise et omnibus prophetis, declaravit eis, quod oporteat Christum pati. Iohan. 5, Est qui vos accuset Moises, in quo vos speratis. si enim Moisi crederetis, etc. Act. 15. Moises habet a temporib. antiquis, qui eum praedicent ubique, omni sabbato [?: le- ] . Act. 21, Docens discessionem a Moise: id est, neglectionem legis, vel potius a


4798. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 345 | Paragraph | SubSect | Section]

plerunque maior esse solet, sive [?:-ia ] plus atteritur, sive quia non est necesse eam esse [?:-actabilem ] , ut superiorem: sive denique, quia maiori sumptu commutatur: eoque tam crassa ponitur, ut ratus eam mutari sit necesse. Eadem inferior mola, sua soliditate etiam Iobo praebet similitudinem ad exprimendum robur Leviatan, cap. 41. Cor Leviatan firmum est, sicut mola inferior. MOLERE, alioqui nonnun quam extremam ac miprimam servitutem significat: quia ibi et labor erat ver [?: ] molas continuus, et victus tenuissimus, et


4799. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 345 | Paragraph | SubSect | Section]

] et durissimo supplicio. Hac igitur phrasi [?: uti- ] cap. 47, inquiens ad Babylonem: Tolle molam, [?: ] farinam: dissolve cincinnos tuos, et denuda [?: p-- ] id est, ex summa ista regni dignitate deiiciêris, [?:-sima ] serva. Iob 31, Molat alteri uxor mea: id est, [?: ] [?: ] serva aliorum. Sic Iud. 16, Philistini [?: Sam- ] molere coegerunt, volentes eum tristissimae servituti ac labori mancipare. Talem infimam molentium sortem etiam illa Mosis locutio ostendit Exod 11, cum


4800. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 345 | Paragraph | SubSect | Section]

18, sed in posteriore loco multo prolixius. Deut. 24 vetat Deus, ne quis suo debitori simul auferat molam superiorem et inferiorem: quod symbolice, aut potius synecdochice dictum videtur, ne quis proximum quantumvis obaeratum, prorsus omnibus necessariis privet. Conterere alicuius molas, Iob 29, et Psal. 58, significat perdere ipsum, aut certe eius potentiam: sumpta metaphora â dentibus molaribus et maxillis, in quibus vis rerum consistit. Ideo autem illi dentes molae dicuntur, quia sicut primi dentes abrum punt et concidunt, ita molares comminuunt, commoluntque.


4801. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 345 | Paragraph | SubSect | Section]

â dentibus molaribus et maxillis, in quibus vis rerum consistit. Ideo autem illi dentes molae dicuntur, quia sicut primi dentes abrum punt et concidunt, ita molares comminuunt, commoluntque. MOLLIS, ignavum significat Latinis: Hebraei verbo magis utuntur in hac significatione. ut Iob 23, Deus mollivit cor meum: id est, tregit, imbecillum aut etiam pavidum reddidit Hier. 51, Ne forte mollescat cor cor vestrum. Mollis etiam dicitur tener, qui delicate educatus, nec confirm at aut indurat membra asperiore et dura diaeta et exercitio, nec potest perferre aut perpeti ullam


4802. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 345 | Paragraph | SubSect | Section]

epulone legitur, cum reliquum tenuius vulgus asperioribus vestimentis uteretur: sicut et ip semet Baptista, de quo ibi agitur. Solent autem homines, praesertim tenuiores, taliter vestitos mirari, et ad eos visendos confluere. Dicit ergo Christus, Iudaeos huius rei gratia non de buisse ad Iohannem male vestitum, ac horride viventem venire. Per metaphoram porro, similitudinem aut allegoriam putant aliqui inter pretes significari adulatores, quales plerunque sunt aulici, qui id omni studio cavent, ne illa austera et aspera feritate cuiusquam teneras aures, praesertim vero suorum


4803. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 345 | Paragraph | SubSect | Section]

adulatores, quales plerunque sunt aulici, qui id omni studio cavent, ne illa austera et aspera feritate cuiusquam teneras aures, praesertim vero suorum dominorum laedant: perinde ac si quis asperiore veste talem aliquem molliculum attingeret, aut perfricaret. Talem negat Christus fuisse Ioannem, ut qui et ipsum Herodem obiurgarit de incestu, et sanctissimos illos Pharisaeos genimina viperarum vocaverit, eisque ob sua peccata extremum exitium imminere praedixerit. MOLLICIES, μαλακία, languor, imbecillitas, ex qua licet non


4804. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 346 | Paragraph | SubSect | Section]

mollissime cum suo amasio lo qui. Et Psalm. 55, Leniora fuerunt butyro ora eius, cum habeat bellum in corde: et molliora fuerunt oleo verba eius, cum sint spicula, aut potius stricti gladii: id est, verbis suum amorem et lenitatem simulant, cum in corde pessima meditentur, et moliantur. Contra Iob 40 dicitur de illa feroci belua Leviatan, Non loquetur tibi mollia: id est, non blandietur tibi prae metu. Aliquando tamen mollis sermo accipitur etiam in meliorem partem, cum vera quidem ac utilia dicuntur, sed tamen verbis lenioribus et citra asperitatem ac contumeliam. Proverbiorum 15,


4805. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 347 | Paragraph | SubSect | Section]

creatum, et post eum deletum eris. Montes ergo pars incurrens in oculos, pro tota terra ponitur. Non timebimus, etiamsi terra moveatur, et montes ruant in cor aut medium maris. Quae locutio similis est illi Latinae, Etiamsi caelum ruat: si fractus collabatur orbis, impavidum feriant ruinae. Iosuae 13. Sachar erat in monte vallis: id est, fuit oppidum situm in monte, qui erat in medio vallis, aut potius planiciei. Mons pro locis montanis crebro ponitur, eadem constructione, qua abstractum pro concreto, et eius subiecto. Numer. 13. Iudicum 1, Habitant in monte, id est, locis


4806. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 347 | Paragraph | SubSect | Section]

13. Sachar erat in monte vallis: id est, fuit oppidum situm in monte, qui erat in medio vallis, aut potius planiciei. Mons pro locis montanis crebro ponitur, eadem constructione, qua abstractum pro concreto, et eius subiecto. Numer. 13. Iudicum 1, Habitant in monte, id est, locis montosis. Iosuae 13, Omnes habitatores montis, id est, regionis montanae, Iudicum 7, Misit nuncios in omnem montem Ephraim: id est in omnia loca montana. Montes Dei. id est, maximi. Psalmo 36, Iustitia tua sicut montes Dei: id est, immensa. iuxta Regulam alibi positam, quod Hebraei volentes indicare


4807. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 348 | Paragraph | SubSect | Section]

Lucae 23, Apoc. 6. Abscondere se in speluncis et petris montium, itidem terroris et tristissimi status indicium est, Iudic. 6, Isaiae 2, Apoc. 6. Montes transferre, videtur apud Iudaeos fuisse proverbialis locutio, de re hominibus prorsus impossibili. Quare Dei potentia hoc modo declaratur Iob 9. 28, et Psal. 17, quod scilicet montes transferat. Et Christus Matth. 17, et Paulus 1. Corinth. 13, ad ostendendam fidei efficaciam, sumit locutionem et amplificationem â re inusitata et impossibili, quod ea etiam ipsos montes transferre queat. Alioqui curiose haec dicta


4808. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 348 | Paragraph | SubSect | Section]

in morte, aut [?: per- ] tem. In hisce locis tota mors, aut omnes mortis species comprehenduntur. Liberationem ab omnibus [?: ] sce mortibus appellat Scriptura interdum [?: pr- ] rectionem, praesertim Apocalypsis: interdum [?: reg- ] nem, ut Iohan. 3. Nisi quis fuerit renatus ex aqua et spiritu. interdum Nasci ex Deo. Iohan 1 interdum Vivificare aut renovatio, aut condi ad bona opera, plerunque [?: ] liberationem ab innata corruptione indicat. De hac spirituali morte dicitur Iohan. 5: Qui credit ei qui


4809. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 348 | Paragraph | SubSect | Section]

mortis species comprehenduntur. Liberationem ab omnibus [?: ] sce mortibus appellat Scriptura interdum [?: pr- ] rectionem, praesertim Apocalypsis: interdum [?: reg- ] nem, ut Iohan. 3. Nisi quis fuerit renatus ex aqua et spiritu. interdum Nasci ex Deo. Iohan 1 interdum Vivificare aut renovatio, aut condi ad bona opera, plerunque [?: ] liberationem ab innata corruptione indicat. De hac spirituali morte dicitur Iohan. 5: Qui credit ei qui [?: ] me, in iudicium non venit, sed transiit a morte ad [?: ] et


4810. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 348 | Paragraph | SubSect | Section]

[?: reg- ] nem, ut Iohan. 3. Nisi quis fuerit renatus ex aqua et spiritu. interdum Nasci ex Deo. Iohan 1 interdum Vivificare aut renovatio, aut condi ad bona opera, plerunque [?: ] liberationem ab innata corruptione indicat. De hac spirituali morte dicitur Iohan. 5: Qui credit ei qui [?: ] me, in iudicium non venit, sed transiit a morte ad [?: ] et 1. Iohan. 3, Translati sumus ex morte ad vitam. Et Iohan. 8 ter repetitur: Si non credideritis, in peccatis vestris moriemini. in quo loco tamen praecipue ultima significatio


4811. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 348 | Paragraph | SubSect | Section]

1 interdum Vivificare aut renovatio, aut condi ad bona opera, plerunque [?: ] liberationem ab innata corruptione indicat. De hac spirituali morte dicitur Iohan. 5: Qui credit ei qui [?: ] me, in iudicium non venit, sed transiit a morte ad [?: ] et 1. Iohan. 3, Translati sumus ex morte ad vitam. Et Iohan. 8 ter repetitur: Si non credideritis, in peccatis vestris moriemini. in quo loco tamen praecipue ultima significatio mortis est, nempe damnatio et aeternum [?: ] tium. nam aliae mortes, id est, corruptio, servitus [?:


4812. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 348 | Paragraph | SubSect | Section]

ad bona opera, plerunque [?: ] liberationem ab innata corruptione indicat. De hac spirituali morte dicitur Iohan. 5: Qui credit ei qui [?: ] me, in iudicium non venit, sed transiit a morte ad [?: ] et 1. Iohan. 3, Translati sumus ex morte ad vitam. Et Iohan. 8 ter repetitur: Si non credideritis, in peccatis vestris moriemini. in quo loco tamen praecipue ultima significatio mortis est, nempe damnatio et aeternum [?: ] tium. nam aliae mortes, id est, corruptio, servitus [?: S- ] nae, reatus seu iniustitia, ac ira Dei, iam


4813. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 349 | Paragraph | SubSect | Section]

mox 7 et 8, quod [?: si-us ] liberati a lege et imperio mortis. Item 1. Corint. [?:-5 ] , ex Osea: O'mors, ero mors tua: ubi tua ô mors victoria? Stimulus mortis est peccatum, et noviss. hostis mors abolebitur. Actor. 2. Impossibile erat Christum a morte detineri. Iob 28, Perditio et mors dicunt. Sicut autem mors quasi quidam tyrannus proponitur, ita etiam ei veluti quidam locus, ac quasi regnum adscribitur, et plerunque simul etiam vox Sepulchri aut [?: infer-i ] ponitur. Psalm. 6, Quoniam non est in morte qui [?:-emor ] sit


4814. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 349 | Paragraph | SubSect | Section]

[?: infer-i ] ponitur. Psalm. 6, Quoniam non est in morte qui [?:-emor ] sit tui, in inferno autem quis confitebitur tibi? Eadem locutio est Isaiae 38. De multiplici morte spirituali dixi supra. Eiusdem generis est, quod omnes impii ac increduli dicuntur mortui, ut 1. Ioann. 3. Qui non diligit fratrem, manet in morte. 1. Timoth. 5, Vidua in feliciis agens vivens mortua est: id est, licet corpore et corporali vita vivat, tamen anima et spiritualiter est mortua. Ioan. 5, Mortui audient vocem filii Dei, et qui [?:-dierint ] vivent: id est, impii


4815. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 349 | Paragraph | SubSect | Section]

spirituali dixi supra. Eiusdem generis est, quod omnes impii ac increduli dicuntur mortui, ut 1. Ioann. 3. Qui non diligit fratrem, manet in morte. 1. Timoth. 5, Vidua in feliciis agens vivens mortua est: id est, licet corpore et corporali vita vivat, tamen anima et spiritualiter est mortua. Ioan. 5, Mortui audient vocem filii Dei, et qui [?:-dierint ] vivent: id est, impii et nondum conversi, qui severa spiritualiter mortui sunt, convertentur et vivent. Aliqui accipiunt de mortuis etiam corporaliter, sicut [?:-ox ] loquitur de iis qui in monumentis sunt.


4816. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 349 | Paragraph | SubSect | Section]

[?: ] patri aut matri, morte moriatur. id est, sine ulla excutione aut effugio, aut spe liberationis occidatur. Sic multo magis illud Dei dictum de tota aut spirituali morte accipiendum est: Quacumque die comederis, morte mo [?:-eris ] . Mortem videre, mortem gustare, Ioan. 8, significat pa mortem, aut mori: sicut et Videre vitam, Ioan. 3. Videre [?:-ona ] Hierusalem, est frui eis. Psalm. 89. Quis est homo [?:-i ] vivet et non videbit mortem, eruetque animam suam de potestate inferni. Luc. 2, Simeonem non esse visurum mortem,


4817. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 349 | Paragraph | SubSect | Section]

ulla excutione aut effugio, aut spe liberationis occidatur. Sic multo magis illud Dei dictum de tota aut spirituali morte accipiendum est: Quacumque die comederis, morte mo [?:-eris ] . Mortem videre, mortem gustare, Ioan. 8, significat pa mortem, aut mori: sicut et Videre vitam, Ioan. 3. Videre [?:-ona ] Hierusalem, est frui eis. Psalm. 89. Quis est homo [?:-i ] vivet et non videbit mortem, eruetque animam suam de potestate inferni. Luc. 2, Simeonem non esse visurum mortem, priusquam vidisset Christum Domini. Sic fer [?: ]


4818. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 349 | Paragraph | SubSect | Section]

animam suam de potestate inferni. Luc. 2, Simeonem non esse visurum mortem, priusquam vidisset Christum Domini. Sic fer [?: ] Latini dicunt, Somnum videre. Sed de hac phrasi [?: ] verbo Videndi. Hac eadem locutione utitur Christus etiam, de spirituali morte, Ioann. 8, Amen amen dico nobis, si quis sermonem meum servaverit, mortem [?: ] videbit in aeternum. Funes mortis, et laqueos mortis, dicat David Psal. 18, et 2. Sam. 22, summa pericula, et [?: in- ] profectos terrores ac dolores. Psa. 116, clare


4819. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 349 | Paragraph | SubSect | Section]

est Primum, ab eius accusatione ac damnatione liberari, quandoquidem habemus qui illi pro nobis satisfecit. Secundo, legi mori est, eam non posse in nobis excitare pravas cupiditates, languefacto veteri Adamo. Tertio, legi mori est, non amplius esse sub eius paedagogia: quando quidem ea usque ad Iohannem regnavit, qui nos ad verum praeceptorem deduxit. Quarto, legi mori est, non quaerere ex ea iustitiam, cognito quod ea impossibilem iustitiam flagitando, nos salvare non possit. Sic Paulus per legem legi mortuus est. Quinto, mortuus est legi,


4820. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 350 | Paragraph | SubSect | Section]

illae muscae, quae plerunque tantum in foetidis cadaveribus reperiuntur, si incidant in optimum unguentum, corrumpunt id. Peccatum mortis: id est, dignum morte. Deut. 22, Non est illi puellae peccatum mortis. id est, non admisit facinus capitale, propter quod sit morte punienda. Verum Ioan. in sua Epistola cap. 5. facit mentionem cuiusdam peccati ad mortem, pro cuiusmodi peccatoribus vetat fieri precationem, quia sit irremissibile. Hoc est peccatum quod Christus vocat in Spiritum sanctum quodque negat unquam remitti: quod aliqui exponunt de finali impoenitentia,


4821. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 350 | Paragraph | SubSect | Section]

fieri precationem, quia sit irremissibile. Hoc est peccatum quod Christus vocat in Spiritum sanctum quodque negat unquam remitti: quod aliqui exponunt de finali impoenitentia, et agnitae veritatis persecutione. Portae mortis vocantur, ut aliqui volunt, intima terrae viscera, aut latebrae. Iob 38. Nunquid detectae tibi sunt portae mortis, et portas umbrae mortis vidisti? id est, num tu penitus perscrutatus es intima terrae? Primogenitum mortis, vocat graviss. et acerbiss. morbum: Iob 13. Mortibus aegritudinum mori, Hierem. 16. id est, peste, lue. alii, ut Chaldaeus,


4822. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 350 | Paragraph | SubSect | Section]

persecutione. Portae mortis vocantur, ut aliqui volunt, intima terrae viscera, aut latebrae. Iob 38. Nunquid detectae tibi sunt portae mortis, et portas umbrae mortis vidisti? id est, num tu penitus perscrutatus es intima terrae? Primogenitum mortis, vocat graviss. et acerbiss. morbum: Iob 13. Mortibus aegritudinum mori, Hierem. 16. id est, peste, lue. alii, ut Chaldaeus, confectorum fame. Qui ad mortem ad mortem, Hieremiae 43. id est, qui destinati sunt in mortem, illi violenta morte peribunt alii, in exilium abigentur. Eruere a morte, Psalm. 33, Ut eruat eos a morte,


4823. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 350 | Paragraph | SubSect | Section]

49. id est, dominabitur, perdet eos: sicut bruta pascendo absumunt aut devorant herbam. Prohibere a morte animam alicuius: Psal. 78, Libravit semitam irae suae, non prohibuit aut pepercit a morte animam eorum, sed vitam eorum pesti conclusit, aut tradidit. Sepelire in morte Iob 27, Superstites eius in morte sepelientur. id est, confecti morbis adhuc [?: semi--- ] sepelientur. Pactum cum morte, Isaiae 28, Percussimus foedus cum morte, et cum sepulchro fecimus pactum. id est, minaris nobis mortem et infernum, illi vero [?: ] nostri amici,


4824. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 350 | Paragraph | SubSect | Section]

ut exaudietur eius ingressus, nec puniatur morte a Domino, quod [?: ] alioqui accideret. Impius ut moriatur: id est, reus ac digniss. capitali supplicio. Nume. 35, Neque accipietis precium pro anima homicidae, qui est impius ut moriatur. Anima nostra pro vobis ad moriendum Ios. 2. id est, oppugnoramus vobis vitam nostram, quod salui eritis. MORTUUS sum, significat quod Latinis Perii: vel certe mortuum in potentia, non actu indicat. Sic dixit Deus ad Abimelech Gen. 20, Mortuus tu, quia mulier quam accepisti est coniugata: id est, iam iam tibi mors imminet. Sic


4825. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 350 | Paragraph | SubSect | Section]

[?: cad- ] meo resurgent: pro, cum illis qui propter gloriam [?: ] interficiuntur, aut interficientur, resurgam. [?: ] tuos, Ecclesiast. 5, Post hoc ad mortuos, subintell, [?: d-dent ] . id est, morientur postquam diu prave vixerint. Mortiferus, Iob 33, Vita hominis propinquat mortiferis. [?: ] morbis: id est, letalibus morbis. MORTIFICARE et VIVIFICARE, in veteri Testamento est interficere aut servare vivum, aut alioqui extreme debilitare, et contra sanare. 1. Sam. 2, Dominus mortificat et vivificat deducit ad inferos et


4826. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 351 | Paragraph | SubSect | Section]

Quare moriemur, phrasis crebro in Sacris literis repetitur: et plerunque significat, Quare [?: da-imus ] causam nostri interitus? quare nobis nostra [?: cul--- ] exitium accerseremus? Hier. 27, Quare meriemini tu et populus? Sed Gen. 47 bis repetunt Aegyptii ad Iosephum, Quare moriemur coram te? perinde prorsus ac si [?:-cerent ] , Cur permittes nos, te intuente, fame [?: extin- ] ? obsecramus, ne feceris. Da nobis frumentum pro [?:-entis ] nostris, aut quacunque omnino ratione aut [?: con-tione ] tibi


4827. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 351 | Paragraph | SubSect | Section]

desertas viduas iuvat, fovetque. Canis mortuus. pro re vilissima et abiectissima ponitur. ideo clamat. 1. Samuelis 24. David ad Saulem, Cur canem mortuum persequeris? se ita vocans. pro, cur vilissimum homuncionem tanto labore ac periculo insectaris? Sic et 2. Sam. 16 dicit Abisai frater Ioab, ad Davidem, et Semei male dicente illi: Quare hic canis mortuus maledicit Domino meo regi? Transibo et auferam caput eius. Mori sicut homines, Psal. 82: Ego dixi, dii estis, et filii excelsi vos omnes: sed utique sicut homo moriemini, et sicut unus ex principibus cadetis, id


4828. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 352 | Paragraph | SubSect | Section]

mortuorum, significat haec vox prorsus in nihilum redactorum, seu plane, bolitorum, ut bruta intereunt, et Epicuraei ac Saducaei de interitu hominum cum corpore et anima sentiunt. Patres vestri comederunt manna, et mortui sunt: Si quis ex hoc caelesti pane comedet, non morietur in aeternum, Ioann. 6. id est, Manna illud mirificum tantum corpus ad hanc vitam satiavit et sustentavit, contra mortem aeternam nihil prorsus iuvare quenquam potuit, ac nec quidem contra temporarias huius vitae poenas, aut iram Dei eos in deserto perdentem: quare innumeri ex illis vestris maioribus qui manna


4829. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 352 | Paragraph | SubSect | Section]

fide perceptum, liberat tum a morte aeterna, tum etiam a temporariis poenis, ac ira Dei. Qui credit in me. etiamsi mortuus fuerit vivet. id est, etiam si ista terrena morte resolutus fuerit, tamen spirituali vita perpetuo vivet. Si granum in terram cadens mortuum fuerit, multum fructum feret: Ioan. 12 pro, si computruerit, et in herbam mutabitur. Ibidem, signans qua morte esset moriturus: id est, quo genere supplicii. Pro iusto vix quisquam moritur, pro bono aut ipsi utili forsitan aliquis mori sustineat: Rom. 5. id est, vix accidit ut quis suam vitam profundat etiam pro iustilsimis:


4830. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 353 | Paragraph | SubSect | Section]

id est, adsunt poenae divinae, quibus horribiliter impios punit. Incutit autem haec prosopopoeia terrorem, in sensus incurrens. Tristis est anima mea usque ad mortem, Matth. vigesimo sexto. id est, letifera quaedam tristicia me invasit. quae me propemodum interficit, adeo vehemens est. Sic Ioan. undecimo dicit Chritus de Lazaro, infirmitas haec non est ad mortem: id est, non est mortifera, scilicet non sua natura, sed per accidens, ipso revocante eum ex morte. Ad mortem aut ad [?: ] significat ducens ad mortem. Prudentia carnis mors est, Roman. 8, id est, mortifera,


4831. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 354 | Paragraph | SubSect | Section]

Moventur omnia fundamenta terrae. id est, male regente magistratu, orbis terrarum perturbatur. Sic et Isaiae 4, Moti sunt montes. Sic Proverbiorum trigesimo: Propter tria commovetur ac contremiscit terra: et quartum ferre non potest. Sic Ierem. 4. Vidi montes, et ecce movebantur Ioel 2, Ante illum contremuit terra, et moti sunt caeli, sol et luna obtenebrati sunt. Aliquando similis motus terrae aut montium indicat praesentiam et maiestatem Dei, facta allusione ad faciem praesentiae Dei in monte Syna, quasi etiam ipsis montibus sit Dei praesentia intolerabilis. Aliquando


4832. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 354 | Paragraph | SubSect | Section]

similis motus terrae aut montium indicat praesentiam et maiestatem Dei, facta allusione ad faciem praesentiae Dei in monte Syna, quasi etiam ipsis montibus sit Dei praesentia intolerabilis. Aliquando significat, Deum aliquid novi ac mirabilis operis instituere, propter quod omnia perturbentur. Ioel 3. Dominus de Sion rugiet, ac de Ierusalem dabit vocem suam, et commovebuntur caelus et terra, eritque Dominus spes ac fortitudo populo suo. Sic et Hag. 2 dicitur: Quia sic dixit Dominus exercituum, adhuc unum modicum est, et ego commovebo caelum et terram, mare et aridam: et commovebo


4833. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 354 | Paragraph | SubSect | Section]

[?: ] essentia, et omnia replere. Ideo dixerat prius eum us procul a nobis esse, et posse quasi manibus [?: conting--- ] palpari, sicut aerem nobis circumfusum tangimus sicut et Virgilius inquit:
Spiritus intus alit, toto et se corpore miscet. Et,
Iovis omnia plena:— Aratus, ex quo Paulus citat. Movere manum super aliquem, aut contra aliquem. aliquando percutere, [?:-do ] autem innuere aut vocare eum significat, ut supra in voce Manus, et in Levo prolixius exposui. [?: Den--- ] alicui non


4834. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 355 | Paragraph | SubSect | Section]

Mulier vocatur, et Virgo a Christo: et Rebecca Gen. 24, antequam esset sponsa Isaaci. de qua significatione disserit August. ad Honoratum, et Orig. super Levit. 12. Hieronymus videtur diversum sentire, cum ideo dicit Christum non comprehendi illo dicto, Inter natos mulierum non surrexit maior Ioanne: quia ipse sit de Virgine, non de Muliere natus. sed recte in Annotationibus Erasmi super idem dictum refutatur. Mulier nomen etiam imbecillitatem, aut fragilitatem quandam simul denotat. Non sine causa igitur in descriptione humiliationis filii Dei Gal. 4 dicitur, Misit filium suum


4835. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 355 | Paragraph | SubSect | Section]

igitur in descriptione humiliationis filii Dei Gal. 4 dicitur, Misit filium suum factum ex muliere, factum sub lege. Et Deus veluti insultans callidissimo serpenti, ac iam parta de humano genere victoria insolescenti, dicit se ei oppositurum feminam, eiusque semen illi caput contriturum. Sic et Iob 14, hominem non sine emphasi describit, quod nascatur ex muliere et brevi tempore vivat. Contra hunc vero usum vocis Mulier, vir et masculus aliquid strenuum ac validum in omnibus linguis sonat. Hinc fit ut in omnibus linguis imbecilles aut imbelles, ignavique, feminae et effeminati


4836. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 355 | Paragraph | SubSect | Section]

hostes tui, meique iam in te castiganda ministri, affligent et punient te, audientibus et stupentibus, et quasi coram spectantibus plurimis gentibus et civitatibus. Sic Zion veluti mulier ac mater quaedam, Ierusalem autem eius filia nominatur. Sic passim in descriptionibus locorum, praesertim in Iosua, oppidula alicui ampliori civitati adiuncta vocantur filiae eius: sicut et Graeci tales civitates Metropoles. id est, matres civitates nominant. Isaias quoque Cap. 32, mulieres opulentas ad poenitentiam vocans, ipsas civitates putat Ratio metaphorae, cur maiores civitates


4837. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 355 | Paragraph | SubSect | Section]

secundo id est, sexus muliebris servari potest in coniugio, quantumvis in maledictione gravato, si modo perrexerit credere. Constructio est collectiva, Mulier: pro, mulieres permanserint in fide. Amor mulierum, secundo Samuelis primo, pro summo ac ardentissimo ponitur. Dicit autem David ibi, Ionathan supra mulierum amorem sibi fuisse amatum. Hunc ardentissimum affectum cum Deus videret, viro dixit: Propterea deseret matrem et patrem ut adhaereat uxori suae. Et Paulus causam tanti amoris exponens, ostendit eam esse, quod sit propria hominis caro: nemo autem sanus soleat carnem suam


4838. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 357 | Paragraph | SubSect | Section]

Ibidem, Congregaverunt argentum in multitudine. Fecit gladios in multitudine: secundo Paralip. trigesimo secundo. id est valde multos. Invenerunt in eis in multitudine divitias: secundo Paralip. vigesimo. id est, multas. Nati sunt in multitudine, Exod 1. Neque novit in multitudine valde Iob 35. id est, multum admodum. Item, Ponere in multitudine: pro multiplicare. Deuteronomii 10, Posuit te in multitudine sicut stellas caeli: pro, vehementer te multiplicavit. Sanctificaverunt se sacerdotes in multitudine: 2. Paral. trigesimo. id est, quam plurimum. MULTIPLICO verbum varie


4839. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 357 | Paragraph | SubSect | Section]

alicuius alias active, alias passive accipiatur, sicut et aliae similes locutiones. Multiplicare orationem, Isaiae primo, Etiam cum multiplicabis orationem, non audiam id est, cum multum oraveris. sic multiplicare orare coram Domino. 1. Sam. 1. Item Multiplicare preces ad aliquem, Iob 40. Multiplicare pedes. Levitic. undecimo, Et quid quid incedit super quatuor, usque ad omnem multiplicantem pedes suos. id est, plures pedes habentem. Multiplicare portenta, Exod. 7 et 11. Non audiet ut multiplicem portenta mea. id est, eo renuente obedire mihi, cogar eum plurib.


4840. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 358 | Paragraph | SubSect | Section]

addiderunt adverbium μᾶλλον magis. Eos vero secutus est in citando hoc textu Paulus Galat. quarto. In multiloquio non deerit mendacium aut praevaricatio, ut est in Hebraeo. id est, multa loquendo fac le impingimus. An multiloquium carebit responsione? Iob undecimo. id est, tam prolixae verbositati respondendum non est? Putant Ethnici, quod in multiloquio suo exaudiantur, Matth. sexto. id est, Ethnici, Iudaei, et omnes ignorantes verum ac spiritualem cultum, eoque ad opus operatum delapsi sunt, cum ubique alibi suos cultus in immensum


4841. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 358 | Paragraph | SubSect | Section]

et quorum maxilla nisi chamo et freno constringatur non appropinquant. id est, sponte et promte obedite Deo. MUNDUS, proprie significat totam istam machinam caelo terraque constantem, cum omnibus contentis: sed sacris literis, praesertim in novo Testamento, atque adeo in primis in Iohanne, habet plures, et aliquas etiam difficiles significationes quas percurremus. Primum igitur generaliter ac proprie pro tota hac mole et [?: co--tis ] accipitur: Ioann. primo, Mundus per ipsum factus est. Secundo, significat ipsum continens, hoc est praesertim terram: ut


4842. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 358 | Paragraph | SubSect | Section]

constantem, cum omnibus contentis: sed sacris literis, praesertim in novo Testamento, atque adeo in primis in Iohanne, habet plures, et aliquas etiam difficiles significationes quas percurremus. Primum igitur generaliter ac proprie pro tota hac mole et [?: co--tis ] accipitur: Ioann. primo, Mundus per ipsum factus est. Secundo, significat ipsum continens, hoc est praesertim terram: ut Matt. 13. Ager est mundus, bonum vero et malum semen sunt probi ac improbi. Sic Ioann. 1. Omne hominem venientem in hunc mundum. Tertio, significat totum genus humanum. Ioann. 3.


4843. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 358 | Paragraph | SubSect | Section]

Primum igitur generaliter ac proprie pro tota hac mole et [?: co--tis ] accipitur: Ioann. primo, Mundus per ipsum factus est. Secundo, significat ipsum continens, hoc est praesertim terram: ut Matt. 13. Ager est mundus, bonum vero et malum semen sunt probi ac improbi. Sic Ioann. 1. Omne hominem venientem in hunc mundum. Tertio, significat totum genus humanum. Ioann. 3. Adeo dilexit Deus mundum, ut unigenitum filium traderet, etc. [?:-me ] accipitur, cum dicit Christus, Ex mundo elegi vos. Quarto, significat crebro impios ac incredulos


4844. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 358 | Paragraph | SubSect | Section]

accipitur: Ioann. primo, Mundus per ipsum factus est. Secundo, significat ipsum continens, hoc est praesertim terram: ut Matt. 13. Ager est mundus, bonum vero et malum semen sunt probi ac improbi. Sic Ioann. 1. Omne hominem venientem in hunc mundum. Tertio, significat totum genus humanum. Ioann. 3. Adeo dilexit Deus mundum, ut unigenitum filium traderet, etc. [?:-me ] accipitur, cum dicit Christus, Ex mundo elegi vos. Quarto, significat crebro impios ac incredulos seu carnales homines. Ioan 1. Mundus eum non cognovit. 2 Corinthiorum quinto: Sancti


4845. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 358 | Paragraph | SubSect | Section]

venientem in hunc mundum. Tertio, significat totum genus humanum. Ioann. 3. Adeo dilexit Deus mundum, ut unigenitum filium traderet, etc. [?:-me ] accipitur, cum dicit Christus, Ex mundo elegi vos. Quarto, significat crebro impios ac incredulos seu carnales homines. Ioan 1. Mundus eum non cognovit. 2 Corinthiorum quinto: Sancti iudicant mundum Ioan. 17. Non pro mundo oro. Ioan. 14 Mundus Spiritum sanctum non potest accipere. Ioan 16. Mundus gaudebit vos autem plorabitis. Mundus me odio habet: Mun-dus quod suum est deligit. Usitatissima omnino


4846. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 358 | Paragraph | SubSect | Section]

dilexit Deus mundum, ut unigenitum filium traderet, etc. [?:-me ] accipitur, cum dicit Christus, Ex mundo elegi vos. Quarto, significat crebro impios ac incredulos seu carnales homines. Ioan 1. Mundus eum non cognovit. 2 Corinthiorum quinto: Sancti iudicant mundum Ioan. 17. Non pro mundo oro. Ioan. 14 Mundus Spiritum sanctum non potest accipere. Ioan 16. Mundus gaudebit vos autem plorabitis. Mundus me odio habet: Mun-dus quod suum est deligit. Usitatissima omnino significatio vocis istius haec est. Ideo autem impii vocantur Mundus, quod nihil prorsus


4847. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 358 | Paragraph | SubSect | Section]

filium traderet, etc. [?:-me ] accipitur, cum dicit Christus, Ex mundo elegi vos. Quarto, significat crebro impios ac incredulos seu carnales homines. Ioan 1. Mundus eum non cognovit. 2 Corinthiorum quinto: Sancti iudicant mundum Ioan. 17. Non pro mundo oro. Ioan. 14 Mundus Spiritum sanctum non potest accipere. Ioan 16. Mundus gaudebit vos autem plorabitis. Mundus me odio habet: Mun-dus quod suum est deligit. Usitatissima omnino significatio vocis istius haec est. Ideo autem impii vocantur Mundus, quod nihil prorsus habent in se spirituale aut


4848. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 358 | Paragraph | SubSect | Section]

] accipitur, cum dicit Christus, Ex mundo elegi vos. Quarto, significat crebro impios ac incredulos seu carnales homines. Ioan 1. Mundus eum non cognovit. 2 Corinthiorum quinto: Sancti iudicant mundum Ioan. 17. Non pro mundo oro. Ioan. 14 Mundus Spiritum sanctum non potest accipere. Ioan 16. Mundus gaudebit vos autem plorabitis. Mundus me odio habet: Mun-dus quod suum est deligit. Usitatissima omnino significatio vocis istius haec est. Ideo autem impii vocantur Mundus, quod nihil prorsus habent in se spirituale aut [?:-num ] , sed tantum caro et terra sunt:


4849. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 358 | Paragraph | SubSect | Section]

sunt: vel potius, quia haec maxima et florentissima pars totius generis humani [?: anima ] enim et vilissima pars ad Deum vere [?: convertatur ] . In hac significatione dicitur satan Princeps mundi, id est impiorum, quin et Deus mundi vocatur. Sic inquit Christus Io. 16. Confidite, ego vici mundum. id est, [?: ] impios cum suo principe aut patre satana, iuxta [?: prophetiam ] de certamine seminis mulieris et serpentis. Quinto, mundus significat aliquando ipsos conversos ad Deum. Panis Dei ille est, qui descendit de caelo, et


4850. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 358 | Paragraph | SubSect | Section]

mundum. id est, [?: ] impios cum suo principe aut patre satana, iuxta [?: prophetiam ] de certamine seminis mulieris et serpentis. Quinto, mundus significat aliquando ipsos conversos ad Deum. Panis Dei ille est, qui descendit de caelo, et [?: ] tam mundo: Ioan. 6 id est, omnibus credentibus hominibus. Ioan. 14. Sed ut cognoscat mundus, quod diligio patrem. Sexto, mundus videtur aliquando [?: ] partem et veluti turbam hominum significare. Ioan. 12. videtis quod nihil proficiatis, Ecce mundus abiit post eum ubi ponitur totum pro


4851. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 358 | Paragraph | SubSect | Section]

suo principe aut patre satana, iuxta [?: prophetiam ] de certamine seminis mulieris et serpentis. Quinto, mundus significat aliquando ipsos conversos ad Deum. Panis Dei ille est, qui descendit de caelo, et [?: ] tam mundo: Ioan. 6 id est, omnibus credentibus hominibus. Ioan. 14. Sed ut cognoscat mundus, quod diligio patrem. Sexto, mundus videtur aliquando [?: ] partem et veluti turbam hominum significare. Ioan. 12. videtis quod nihil proficiatis, Ecce mundus abiit post eum ubi ponitur totum pro maiori parte. Septimo, aliquando videtur significare


4852. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 358 | Paragraph | SubSect | Section]

ad Deum. Panis Dei ille est, qui descendit de caelo, et [?: ] tam mundo: Ioan. 6 id est, omnibus credentibus hominibus. Ioan. 14. Sed ut cognoscat mundus, quod diligio patrem. Sexto, mundus videtur aliquando [?: ] partem et veluti turbam hominum significare. Ioan. 12. videtis quod nihil proficiatis, Ecce mundus abiit post eum ubi ponitur totum pro maiori parte. Septimo, aliquando videtur significare quasi ipsam ambitionem, gloriam, opes, potentiam, voluptates, et cupiditates mundi 1 Iohan 2. Nolite diligere mundum, neque ea quae in mundo sunt. nam


4853. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 358 | Paragraph | SubSect | Section]

[?: ] partem et veluti turbam hominum significare. Ioan. 12. videtis quod nihil proficiatis, Ecce mundus abiit post eum ubi ponitur totum pro maiori parte. Septimo, aliquando videtur significare quasi ipsam ambitionem, gloriam, opes, potentiam, voluptates, et cupiditates mundi 1 Iohan 2. Nolite diligere mundum, neque ea quae in mundo sunt. nam si quis diligit mundum, non est dilectio patris in eo. Est vero hic nihilominus Hebraismus in [?: ] Diligo. accipitur enim cum quadam emphasi pro, prosus [?: ] dictum esse mundo, ac rebus mundanis, idque


4854. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 359 | Paragraph | SubSect | Section]

Christus Apostolos, et omnes alios veros doctores. Matthaei 5. Contra autem negat Evangelista, Baptistam fuisse lucem, sed tantum missum ut testaretur de luce: solum vero Christum esse Lucem mundi, aut in mundum missum. Sic et ipsemet Dominus sibi soli hunc titulum aut dignitatem vendicat, Ioan. 3. 8. 9 et 12. Solus ergo Christus fuit luxuera, hocque tripliciter. Primum, quia ipse est autor et dator vitae aeternae: quod ipse plane solus ac per se facit. Deinde, quia in doctrina ipse solus veritatem ex sinu patris deprompsit, solus doctores excitat, et spiritu suo illuminatos in


4855. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 359 | Paragraph | SubSect | Section]

et alii doctores communicative, [?: ] inferiore gradu splendoris. Mundus porro hic significat totum genus humanum, cui Christus et veri doctores praelucent in via ad caelum, iustitiam ac vitam [?:-dente ] . Nunc iudicium est mnndi, nunc princeps mundi eiicietur foras: Ioannis duodecimo. Hic, mundus significat ipsam impiam et incredulam turbam, quae [?: ] suo principe satana militat contra Deum, eiusque voluntatem: et praesertim contra Christum et eius Ecclesiam veramque religionem. Iudicari ergo, vinci et damnari tunc debebat per instantem passionem


4856. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 359 | Paragraph | SubSect | Section]

Deus ita caelitus clamaverit se iam esse glorificaturum suum filium, nempe subiectis sub pedes eius omnibus hostibus eius, dataque omni potestate in caelo et in terra, ut omne genu [?: co- ] eo incurvari cogatur, caelestium, terrestium et [?: in-orum ] . Sic etiam illud Ioannis dictum accipiendum quod fides nostra vincat mundum, nempe confidem in hunc victorem mundi. Regnum meum non est hoc mundo, inquit Christus Ioan. 18. id est, non est mundanum, externum, politicum, super res [?: corpore-- ] sunt civitates, regiones, opes, iudicia politica, bella


4857. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 359 | Paragraph | SubSect | Section]

in caelo et in terra, ut omne genu [?: co- ] eo incurvari cogatur, caelestium, terrestium et [?: in-orum ] . Sic etiam illud Ioannis dictum accipiendum quod fides nostra vincat mundum, nempe confidem in hunc victorem mundi. Regnum meum non est hoc mundo, inquit Christus Ioan. 18. id est, non est mundanum, externum, politicum, super res [?: corpore-- ] sunt civitates, regiones, opes, iudicia politica, bella similia: sed est spirituale, imperans conscientiis, [?: a--ae ] et cordi, agens devera religione, iustitia coram [?: ]


4858. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 360 | Paragraph | SubSect | Section]

idem est ac si dicas, nihil est in rerum natura, sed est tantum stultum et impium somnium superstitiosorum hominum. Non vocat autem Apostolus proprie idolum ipsam imaginem, sed illum fictum deum Martem aut Iovem aut Venerem, cuius imago ostentabatur, et fabulosae historiae recensebantur, ut perillam et in illa ille somniatus deus coleretur. Ideo dicit, unum solum Deum esse. Adversus mundi rectores, Ephes. 6. diabolum sic vocat, qui impios potenter ac pro arbitrio regit, et alioqui in mundo, atque


4859. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 360 | Paragraph | SubSect | Section]

monitiones contempsissent, ab incolumi et victrice arca sunt suae impoenitentis insaniae et incredulitatis convicti, et tandem etiam damnati divinitus. Eadem vis huius vocis est et 2. Petr. 2, Originali mundo non pepercit: id est, primis illis hominibus Totus mundus in maligno positus est: 1. Iohan. 5. id est, omnes homines natura ita sunt perditi, ita Deo inimici, et denique tyrannidi satanae subiecti, ut sint veluti sepulti in diabolo et inferno: valde significanter id dictum est. Agnus est occisus ab origine mundi, Apocalyps. decimotertio. id est, filius Dei statim initio factus


4860. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 360 | Paragraph | SubSect | Section]

perindeque eius sponsionem valere voluit, ac si iam persoluisset. Populus mundi. Isaiae quadragesimoquarto: Ex quo posui mihi populum mundi. id est, ex quo homines in hoc mundo creavi. Via mundi. Psalm. 139, Duc me per viam mundi aut seculi, sive sempiternam. pro, fac ut pie moriar: Ios. 23 et 1. Regum 2 nominatur via universae terrae: id est, quam omnes homines ingrediuntur. Viri de mundo. Psalmo 17. A viris de mundo erue me. id est, mundanis, qui tantum terrena curant. Mundus, pro rebus huius vitae. Eccles. 3, Mundum posuit in corde eorum: id est, curam rerum


4861. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 360 | Paragraph | SubSect | Section]

17. A viris de mundo erue me. id est, mundanis, qui tantum terrena curant. Mundus, pro rebus huius vitae. Eccles. 3, Mundum posuit in corde eorum: id est, curam rerum carnalium seu huius caducae vitae. Loqui in mundum, est idem quod loqui in mundo, concionari, docere in mundo. Ioan. 8. Ego quae audivi a patre, ea loquor in mundum. In mundo esse, est aliud quam de mundo esse. In mundo sunt pii (et erat ipse quoque Christus) id est, in hac vita et terra vivunt: sed de mundo non sunt, id est, ad hunc impurum mundum et pravos homines, perversamque generationem non


4862. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 360 | Paragraph | SubSect | Section]

patre, ea loquor in mundum. In mundo esse, est aliud quam de mundo esse. In mundo sunt pii (et erat ipse quoque Christus) id est, in hac vita et terra vivunt: sed de mundo non sunt, id est, ad hunc impurum mundum et pravos homines, perversamque generationem non pertinent, non sunt eis similes. Ioan. decimoquinto et decimoseptimo, Ideo inquit: Ego tradidi eis sermonem tuum, et mundus eos odio habuit, quia non sunt ex mundo, sicut nec ego ex mundo sum. Non rogo ut tollas eos ex mundo, sed ut serves eos a malo. Transire ex mundo ad patrem, Ioann. 13, est, per mortem exhac vita in


4863. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 360 | Paragraph | SubSect | Section]

non pertinent, non sunt eis similes. Ioan. decimoquinto et decimoseptimo, Ideo inquit: Ego tradidi eis sermonem tuum, et mundus eos odio habuit, quia non sunt ex mundo, sicut nec ego ex mundo sum. Non rogo ut tollas eos ex mundo, sed ut serves eos a malo. Transire ex mundo ad patrem, Ioann. 13, est, per mortem exhac vita in caelestem patriam migrare. Mundus etiam rerum copiam significat: sicut et Germani dicunt, Ein wunder was für ein weld war da. Sic utitur hac voce Iacobus cap. 2, Lingua est ignis, mundus iniquitatis: id est, ingens chaos iniquita tis. Ab


4864. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 360 | Paragraph | SubSect | Section]

varie accipitur. Quasdam praecipuas eius significationes recensebo, unde et contraria vox intelligetur. Mundum cor dicitur duplici ratione. nempe primum imputative, mundatum: ut non habeat conscientiam accusantem. sicut David petens se lavari a Domino, inquit: Super nivem dealbabor. Item 1. Ioan. primo: Sanguis Christi nos mundat ab omnibus peccatis. Secundo, mundum cor est, in quo radix illa malitiae nonnihil mortificata ac debilitata est, ut non possit amplius regnare in hoc mortali corpore Id vero fit, cum per Spiritum sanctum renovamur. Denique et tertiam significationem habet,


4865. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 361 | Paragraph | SubSect | Section]

hoc Hebraismo habetur propria Regula in Praeceptionibus universalibus. Mundare quas habeat significationes, cum de spirituali mundatione accipitur, supra dixi: sed illa nimirum prima et praecipua est, cum remissionem peccatorum significat, de qua innumera dicta passim in Scriptura reperiuntur 1. Iohan. 1 bis repetitur, Sanguis Christi mundat nos ab omnibus peccatis. Et mox, Deus mundabit nos ab omni iniustitia. Ezech. 36: Spargam super vos aquas mundas, et mundabimini ab omnibus inquinamentis vestris, et ab omnibus idolis vestris mundabo vos: quae mundatio, et verba etiam de


4866. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 361 | Paragraph | SubSect | Section]

religionis consistat: cum potius cor et conscientiam mundare et expiare deberent vero expiatorio sacrificio. [?: ] Ephes. 5 dicitur Christus sibi mundasse Ecclesiam, per lavacrum regenerationis et spiritus. Et Tit. 2, quod mundaverit sibi populum acceptabilem. ¶ Cum Iohan. 13 dicitur, Qui lotus est, non opus habet nisi ut pedes lavet, sed est mundus totus: et vos mundi estis, sed non omnes: intelligitur de mundatione imputationis et renovationis sicut mox 15. Vos mundi estis per sermonem meum. In hac significatione idem sunt Mundari, purificari,


4867. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 361 | Paragraph | SubSect | Section]

dicitur ab aliqua re, id est, non reus, non particeps illius sceleris: ut 2. Sam. 3. Mundus ego sum, et regnum meum, a sanguine Abner, a, cum, vel coram Iehova. Item Iehos. 2, Mundi erimus ab hoc iuramento: id est, non erimus periuri, non tenebimur hoc iuramento, erimusque liberi ab eo. Iob dicit, caelos ac stellas ipsas non esse mundos in conspectu aut iudicio Dei, multo minus homines: cap. 15 et 25. Habacuc cap. 1 dicit, oculos Dei mundos esse, et non posse cernere malum aut laborem: id est, iniuriam. pro, Deum non posse ferre iniustos homines, et


4868. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 361 | Paragraph | SubSect | Section]

est, iniuriam. pro, Deum non posse ferre iniustos homines, et facta. Sic ferme Latine dicitur, Non possum talia spectare. Oblatio munda offertur ubique Deo, Malach. 1: id est, praedicatio vera passionis Christi, et alii cultus in spiritu et veritate praestiti: sicut et Christus prophetavit Ioan. 4. Ezech. 2, et alias, accusat graviter Deus sacerdotes, quod non distinguant inter sanctum et prophanum, mundum et immundum: id est, commisceant fermentum corruptelarum cum vera doctrina. Omnia sunt munda mundis, sed impuris et infidelibus nihil est mundum, sed polluta est eorum mens et


4869. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 363 | Paragraph | SubSect | Section]

19. Item operariorum contra patremfamilias, Matth. 20. et denique Graecorum contra Iudaeos, Act. 6. Accipitur tamen aliquando etiam in meliorem partem. ut sermo Iudaeorum loquentium de Christo, ac dicentium: Christus cum venerit, num maiora [?: ] iracula faciet? vocatur murmur, Iohan. 7. Item ibidem, Sermo promiscuus Iudaeorum, ac partim bonus, partim malus, de Iesu, vocatur murmur. Sic et Paulus ad Philip. 2. et 1. Pet. 4, praecipiunt hospitalitatem, aliaque pietatis officia, sine murmurationibus et dissensionibus MURUS crebro in Sacris literis


4870. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 363 | Paragraph | SubSect | Section]

in ea vigere. Psal. 55, Vidi violentiam et contentionem in civitate die ac nocte, circumdant eam intra vel super muros eius. Ascendere in murum, et currere per eum: significat promptitudinem, alacritatem, audaciamque et felicitatem hostium, qui facile capient civitatem: Ioel 2. Aedificari muros alicuius civitatis, est, eam muniri, defendi, ac omnino in optimum aliquem statum perduci: Psal. 51 Sic in Isaia aliquoties, Muros alicuius civitatis coram Deo esse, est, ipsum perpetuo eius curam habere: Isaiae 49. Ab externa porro reaedificatione


4871. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 363 | Paragraph | SubSect | Section]

ignem in murum civitatis: id est, exuram ipsam civitatem. Levi et Simeon accusantur Gen. 49, quod suffoderint Sor: id est, (ut plerique interpretantur) murum: per murum autem volunt intelligi oppidum Sichem, quod illi fraude ob raptam Dinam everterant. Alii interpretantur bovem, et intelligunt Iosephum ab illis duobus potissimum venditum. Murus [?: ra--osus ] , et similes aliquot voces aut phrases, exponentur infra in PARIETE. MUSTUM, seu vinum recens expressum, negat Christus poni in utres veteres: aut contra, vetus vinum in utres novos. Ratio autem est ibidem


4872. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 365 | Paragraph | SubSect | Section]

regem: thure, esse Deum: et myrrha, esse hominem: quoniam ea, humana cadavera, ne putrescant, condiantur, [?: ] illis Orientalibus et etiam Aegyptiis moris fuit. sic [?: ] Christi corpus esse condîtum myriha et aloe a losepho Arimathiensi et Nicodemo, Iohan. 19 cap. legitur. Augustinus dicit, significari huius aromatis amaritudine, afflictiones et crucem carnis. MYSTERIUM, Graeca vox, aut certe illis usitata, tametsi nec Latinis quidem plane ignota, utpote quae etiam a Cicerone sit usurpata. Posset non tantum a Graeco


4873. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 365 | Paragraph | SubSect | Section]

aut demonstrationem praecedentis assertionis, dicente Christo, [?: affirmo ] tibi, remissa ei sunt peccata multa, quod probo ex multa ipsius dilectione, etc. multis rationibus [?: ali-i ] demonstravi. Sic ὅτι accipitur Iohan. 8 Ille homicida [?: ] ab initio, et in veritate non stetit, quia non est veritas in eo. ubi a praesenti natura Satanae probatur, eum [?: ] veritate non perstitisse: nequaquam autem causa efficiens, cur non perstiterit, indicatur. Priscianus et alii grammatici,


4874. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 366 | Paragraph | SubSect | Section]

oppresionem, Psal. 18. et 2. Sam. 22, Ascendit fumus in naribus eius, et ignis ex ore eius consumet, carbones ab eo accensi sunt. Adhuc vero plenius et significantius de Leviatan irato, Iob 41. quem locum ipse vide. In naribus alicuius esse spiritum ullae, est descriptio animalium viventium. Gen. 7. Omne in cuius naribus erat spiritus vitae, ex omnibus quae erant in arida, mortua sunt. Sic Poetae, Supera vesci aura, aut vitales auras carpere dicunt. Exire alicui


4875. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 366 | Paragraph | SubSect | Section]

communi Latinove sermone iudicari ac intelligi nequeant. Ponitur aliquando generaliter pro Provenire. ut Deut. 8, In ea terra malogranata et oliveta nascuntur: id est, crescunt. et cap. 14, De omnibus quae ibi nascuntur: id est, proveniunt. Crescere aliquando significat: ut Ionae 4, Irasceris de cucurbita quae una nocte nata est: id est, non solum orta est, sed et crevit. Utrumque igitur hoc verbum complectitur ibi. Ponitur item adhuc generalius profieri, Psal. 90, Priusquam montes nascerentur, et terra formaretur, a seculo in secula tu es: id est,


4876. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 366 | Paragraph | SubSect | Section]

talibus partibus sua genua parient subiicere: vel certe, quia puerulos mox natos in sua genua receperunt ac curarunt, ut solent eos mulierculae sedentes ponere, circumspicere ac curare, super utriusque suum femur ac genua iacentes: a tali cura hanc phrasem potissimum exortam esse opinor. Sic et de Ioseph dicitur Gen. 50, Vidit etiam Ioseph ex Ephraim tertios filios, et etiam filii Machir filii Manasse nati sunt super genua Ioseph. id est, ipsi nati sunt, ipseque eos saepe blande in ulnas et sinum suum suscepit, sicut solent avi de nepotum ortu laetari, tametsi hi fuerint iam pronepotes


4877. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 366 | Paragraph | SubSect | Section]

vel certe, quia puerulos mox natos in sua genua receperunt ac curarunt, ut solent eos mulierculae sedentes ponere, circumspicere ac curare, super utriusque suum femur ac genua iacentes: a tali cura hanc phrasem potissimum exortam esse opinor. Sic et de Ioseph dicitur Gen. 50, Vidit etiam Ioseph ex Ephraim tertios filios, et etiam filii Machir filii Manasse nati sunt super genua Ioseph. id est, ipsi nati sunt, ipseque eos saepe blande in ulnas et sinum suum suscepit, sicut solent avi de nepotum ortu laetari, tametsi hi fuerint iam pronepotes Iosephi, ut tanto maiori gaudio eos


4878. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 366 | Paragraph | SubSect | Section]

mulierculae sedentes ponere, circumspicere ac curare, super utriusque suum femur ac genua iacentes: a tali cura hanc phrasem potissimum exortam esse opinor. Sic et de Ioseph dicitur Gen. 50, Vidit etiam Ioseph ex Ephraim tertios filios, et etiam filii Machir filii Manasse nati sunt super genua Ioseph. id est, ipsi nati sunt, ipseque eos saepe blande in ulnas et sinum suum suscepit, sicut solent avi de nepotum ortu laetari, tametsi hi fuerint iam pronepotes Iosephi, ut tanto maiori gaudio eos viderit, blandiusque contrectaverit. Psal 87, Ecce Philistaea Tyrus cum Aethiopia,


4879. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 366 | Paragraph | SubSect | Section]

de Ioseph dicitur Gen. 50, Vidit etiam Ioseph ex Ephraim tertios filios, et etiam filii Machir filii Manasse nati sunt super genua Ioseph. id est, ipsi nati sunt, ipseque eos saepe blande in ulnas et sinum suum suscepit, sicut solent avi de nepotum ortu laetari, tametsi hi fuerint iam pronepotes Iosephi, ut tanto maiori gaudio eos viderit, blandiusque contrectaverit. Psal 87, Ecce Philistaea Tyrus cum Aethiopia, ille natus est ibi. Et mox: De Syon dicetur, Vir et vir natus est in ea Item, Dominus recensebit, cum conscripserit populos, iste natus est ibi. Id est, multi


4880. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 366 | Paragraph | SubSect | Section]

concepto ponitur: nondum enim Maria pepererat. In nasci alias tantum solam conceptionem, veluti initium [?: quod--- ] nativitatis indicat: alias contra, etiam incrementum, ac veluti perfectionem. Per metaphoram crebro ad spiritualem ac religiosam nativitatem transfertur, praesertim in Iohannis Evangelio et Epistola: ut, Ex sanguinibus, ex voluntate viri, ac denique ex Deo nasci. Quid ex Deo, et quid ex carne nasci sit, alterius loci ac materiae est plenius explicare. Posses tamen in talibus locis etiam generaliore illa significatione hoc verbum profieri accipere ut ex voluntate


4881. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 366 | Paragraph | SubSect | Section]

repetit: Qui ex carne, qui ex terra, qui ex spiritu ex caelis est, venit, aut nascitur. Porro de voce [?: ] , denuo, aut desuper, aut superne, dictum est supra in [?: ] SUPER. Eadem plane est vis locutionis, ex Deo esse aut ex diabolo, qua multum utitur Dominus, praesertim Iohan. et alibi. item Iohan. in sua Epistola, potissimum: [?: 34- ] cap. Sic idem etiam est, Esse filium Dei, aut Deum habere [?: ] Et contra, Esse ex patre diabolo, ex diabolo, et [?: ] diaboli, aut et filios Belial esse. Sunt autem impii


4882. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 366 | Paragraph | SubSect | Section]

qui ex terra, qui ex spiritu ex caelis est, venit, aut nascitur. Porro de voce [?: ] , denuo, aut desuper, aut superne, dictum est supra in [?: ] SUPER. Eadem plane est vis locutionis, ex Deo esse aut ex diabolo, qua multum utitur Dominus, praesertim Iohan. et alibi. item Iohan. in sua Epistola, potissimum: [?: 34- ] cap. Sic idem etiam est, Esse filium Dei, aut Deum habere [?: ] Et contra, Esse ex patre diabolo, ex diabolo, et [?: ] diaboli, aut et filios Belial esse. Sunt autem impii [?: ] ex


4883. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 367 | Paragraph | SubSect | Section]

quanti quanti sint, veluti repraesentare ac referre ipsissimum diabolum suum patrem: Contra autem, pios esse spiritu Dei in novos homines regeneratos, et eo etiam alioqui imbutos ac gubernatos. Sic Christus Iohan. 8. Post quam concessisset Iudaeis, eos esse semen Abrahae, mox negat esse filios eius, inquiens: Si filii Abrahae essetis, opera Abrahae faceretis: i. si vere patris vestri Abrahami iam renati indolem, ingenium, naturamque in vobis haberetis, sicut solent genuini filii patrizare. at vos


4884. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 367 | Paragraph | SubSect | Section]

Isaiae 2: natos videtur vocare cogitationes, inventiones, consilia et foeturas. Omnino videtur Propheta ibi obiicere Israelitis, quod deserta lege Dei, magiae, auguriis, et aliis exterorum maleficis artibus vacarint, ac secundum eas vitam, mores ac religionem suam instituerint: sicut et Ionathan vertit, quod in legibus peregrinorum ambulaverint: et sicut tempore Christi suam Theologiam maxima ex parte ad Philosophiam attemperaverant. Natos ergo expone, vel de inventionibus ac malis artibus gentilium, vel etiam de ipsis magistris earum. Inter natos mulierum non surrexit maior


4885. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 367 | Paragraph | SubSect | Section]

et Ionathan vertit, quod in legibus peregrinorum ambulaverint: et sicut tempore Christi suam Theologiam maxima ex parte ad Philosophiam attemperaverant. Natos ergo expone, vel de inventionibus ac malis artibus gentilium, vel etiam de ipsis magistris earum. Inter natos mulierum non surrexit maior Ioanne Baptista: i. inter filios aut natos ex mulieribus. NASUS: suprâ in NARIBUS. NATARE facio lectum meum omni nocte: Psal. 6, hyperbole est, de multitudine lachrymarum. Natare facere aquas super faciem alicuius, est eum submergere. Deuteron. 11. quasi


4886. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 367 | Paragraph | SubSect | Section]

facere aquas super faciem alicuius, est eum submergere. Deuteron. 11. quasi dicat: Operuit eos aquis, ut non [?:-li ] super aquas, sed aquae super eos nataverint. NATATORIA, a veteri interprete versa est vox κολυμβήθρα Ioan. 5 et 9, qui nimium spectavit vocis etymologiam a natando deductam. Magis perspicuum fuisset, si simpliciter vertisset piscinam, aut stagnum, quod [?: ibi ] ea vox significat. Caeterum de eo loco vide vocem PECUS, et PECUARIUS. NATURA vox nullam habet admodum


4887. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 369 | Paragraph | SubSect | Section]

ac persequutiones varias, piis praesertim in primitiva Ecclesia imminentes: 1 Corint 7. Nonnunquam etiam rem valde [?:--lem ] aut commodam significat, qua non sine gravi [?: somno ] careamus, 2 Corinthiorum 9, Necessarium esse putavi vos consolari. Contra, 1 Iohan. 2 dicitur, Non necesse esse habetis ut quis vos doceat: id est, non prorsus impossibile est vos sine nostra institutione salvari, cum [?: ] et ipsimet vos invicem docere possitis. Ita quasi [?: extremum ] quendam gradum rerum necessariarum sinificat: sicut cum Cato


4888. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 370 | Paragraph | SubSect | Section]

culpa dissoluti foederis: quantumvis nos impie vivendo id [?: pissime ] dissolvamus, seu negemus. Quare etiam quoties resipiscimus, patet nobis ad eum reditus. Ille semper paratus est servare ea quae ex sua parte promisit. Qui negat Iesum esse Christum, is negat patrem et filium: Ioan. secundo. id est, qui hunc hominem vocat Iesum, negat esse illum verum Meschiam, quem Deus tot seculis ante promisit, ille reiicit tot vetera et recentia testimonia Dei de Meschia, quae hunc hominem proprie ac veluti digito monstrant, eoque non credit Deo nec recte eum colit. Sic ibidem


4889. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 371 | Paragraph | SubSect | Section]

terras, ad acquirenda amplissima lucra: sicut mercatores solent suos servos ad negociationes exercendas in diversa loca mittere. NEPOTES, filii sunt et dicuntur in Scriptura, ut 2 Regum 10 cap. Sic quoque eodem libro, capite 24. Et Matthaeus evangelista, ubi omisso Ioachimo filio Iosiae, inquit: Iosias autem genuit Iechoniam, etc. nepotem pro filio ponens. Non tamen falsum dicit Matthaeus, dum pro duobus Iochimis unum ponit, qui et Iechonias dicitur. NEQUAM, apud veteres significabantur nullius precii. Ita Plautus piscem non recentem


4890. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 371 | Paragraph | SubSect | Section]

acquirenda amplissima lucra: sicut mercatores solent suos servos ad negociationes exercendas in diversa loca mittere. NEPOTES, filii sunt et dicuntur in Scriptura, ut 2 Regum 10 cap. Sic quoque eodem libro, capite 24. Et Matthaeus evangelista, ubi omisso Ioachimo filio Iosiae, inquit: Iosias autem genuit Iechoniam, etc. nepotem pro filio ponens. Non tamen falsum dicit Matthaeus, dum pro duobus Iochimis unum ponit, qui et Iechonias dicitur. NEQUAM, apud veteres significabantur nullius precii. Ita Plautus piscem non recentem appellat


4891. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 371 | Paragraph | SubSect | Section]

lucra: sicut mercatores solent suos servos ad negociationes exercendas in diversa loca mittere. NEPOTES, filii sunt et dicuntur in Scriptura, ut 2 Regum 10 cap. Sic quoque eodem libro, capite 24. Et Matthaeus evangelista, ubi omisso Ioachimo filio Iosiae, inquit: Iosias autem genuit Iechoniam, etc. nepotem pro filio ponens. Non tamen falsum dicit Matthaeus, dum pro duobus Iochimis unum ponit, qui et Iechonias dicitur. NEQUAM, apud veteres significabantur nullius precii. Ita Plautus piscem non recentem appellat nequam, quod nullius


4892. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 371 | Paragraph | SubSect | Section]

sunt et dicuntur in Scriptura, ut 2 Regum 10 cap. Sic quoque eodem libro, capite 24. Et Matthaeus evangelista, ubi omisso Ioachimo filio Iosiae, inquit: Iosias autem genuit Iechoniam, etc. nepotem pro filio ponens. Non tamen falsum dicit Matthaeus, dum pro duobus Iochimis unum ponit, qui et Iechonias dicitur. NEQUAM, apud veteres significabantur nullius precii. Ita Plautus piscem non recentem appellat nequam, quod nullius esset precii aut valoris. Sic et homines nequam dicti, ut Gen. 35. Fuit quoque Her primogenitus Iudae, nequam in conspectu


4893. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 371 | Paragraph | SubSect | Section]

habet. Primum per metaphoram significat quodvis domicilium hominum. Deinde quia, sicut [?: prae--endes ] et rapaces aves, ut aquilae, accipitres, maiores [?:--ui ] , et similes, solent in praealtis rupibus nidificare, [?: ] ibi cum suis pullis tutae sint, Iob 39: sic etiam potentes homines, tum arces in locis munitissimis struunt, quod ante bombardarum inventum commodissi [?: ] fiebat, in praealtis rupibus: et alioqui res suas ac servos liberosque praesidiis muniunt, et in tuto loco collocare conantur. Ideo Scriptura dicit, eos


4894. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 371 | Paragraph | SubSect | Section]

ultro obiicitur. Hinc est quod Isaiae 10 dixit rex Assyrius: Et invenit veluti nidum manus mea substantiam populorum: i. opes ac potentiam magno labore aliorum regum, gentium ac populorum congestas, ego facili opera sum consecutus, nemine mihi admodum repugnare audente. In nido suo mori, Iob 29. i. diu vivere, et suo tempore in sua domo summaque tranquillitate mori. Inquit enim Iob de sua spe quam olim habuit: In nido moriar, et tanquam arenam multiplicabo dies. i. postquam diutissime vixero, domi ac in lecto meo tranquille moriar. Nidos etiam vocat Scriptura, illa


4895. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 371 | Paragraph | SubSect | Section]

manus mea substantiam populorum: i. opes ac potentiam magno labore aliorum regum, gentium ac populorum congestas, ego facili opera sum consecutus, nemine mihi admodum repugnare audente. In nido suo mori, Iob 29. i. diu vivere, et suo tempore in sua domo summaque tranquillitate mori. Inquit enim Iob de sua spe quam olim habuit: In nido moriar, et tanquam arenam multiplicabo dies. i. postquam diutissime vixero, domi ac in lecto meo tranquille moriar. Nidos etiam vocat Scriptura, illa cubicula brutis in arca fabricata. Ezechielis trigesimoprimo describitur regnum Assyriae per


4896. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 371 | Paragraph | SubSect | Section]

fruantur: cum ille nec habuerit quicquam proprii, nec usquam omnino tutus fuerit. NIHIL, et NIHILUM, habet etiam suas quasdam obscuritates. Dicitur igitur Nihil alias de essentia ipsa, idque vel negative, cum aliquid prorsus nihil est: aut privative. ut, Nihil esse sine verbo factum, Ioan. primo dicitur. id est, prorsus nihil, nec usquam tale quod existit. aliqui privative intelligunt, de Peccato. Sic dicitur, idolum, id est, falsum Deum, nihil esse in mundo: 1 Corinth. octavo. Quare addit declarans, nec esse omnino ullum alium Deum, praeter verum. Nihil esse,


4897. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 372 | Paragraph | SubSect | Section]

Hebraeo est, Tanquam parum: sed Vulgo vertunt, Tanquam nihil. Sic dicit Isaias cap. 40. Omnes gentes esse coram Deo, aut comparatione Dei, quasi nihil, et nihil reputari ei. id est, pro re levissima: sicut praecesserat, quod reputentur pro gutta situlae, et pro pulvisculo trutinae. Iob cap. 26 dicitur de Deo, Ipse extendit Aquilonem super inani, et terram suspendit super nihilo: id est, mirabiliter eam libravit in medio aeris, nullis ei subiectis columnis aut basibus. Ex quo loco terrae globositas et habitabilitas circumquaque probari potest, quod non insideat


4898. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 372 | Paragraph | SubSect | Section]

et illi, Matth. 27. Nihil tibi et iusto illi: id est, ne laeseris illum innocentem illo modo. ubi et hoc notetur, quod videtur ei interdicere omne commercium, cum tantum laesionem prohibeat. Tale est illud ad Labanum dictam. Ne loquaris a bono ad malum cum Iacobo. Sine me nihil potestis facere, Io. 15: scilicet veri bonique operis, et spiritualiter. Et mox cap. 18, In occulto loquutus sum nihil: scilicet singulare, quod non et publice sim loquutus. Indigent tales loquutiones aliqua specificatione, sicut in Reg. de Generalioribus locutionibus dixi. Si quis sibi videtur


4899. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 373 | Paragraph | SubSect | Section]

[?: defe- ] : subintel. dubium: aut, in summa: vel, ut breviter dicamus. Sic 1 Reg. 20, Nisi hoc tempore cras mittam servos: in Hebraeo est correctivum, Quin potius. Sic de loco Heb. 6. Nisi benedicendo benedicam, superius dixi. Aliquando non tam conditionaliter quâm explicationem ponitur. Ioan. 5. Non potest facere filius quicquam semetipso, nisi quod viderit patrem facientem. quaecunq-e enim ille facit, haec et filius similiter facit. Per illud Nisi non excipitur aliquid ex praecedenti sententia, sed declaratur solum quomodo filius nihil faciat ex semetipso, sed tantum illa faciat


4900. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 373 | Paragraph | SubSect | Section]

universalibus dictum est) habet idiotismos quosdam. Exod. 24. Manete nobis hic, donec revertamur ad vos: pro, expectate nos hic. Deuter. 29, Pactum cum eo qui est hic hodie, stans nobiscum, et cum eo qui non est nobiscum. i. cum natis et nascituris aut etiam ab exteris populis accessuris. Iob 15. Quid nosti quod nos nesciamus, et quid intelligis quod non est nobiscum? i. quod nos non perinde bene intelligamus. Sic et Isa 59 videtur de noticia quadam, sed reali accipi: Iniquitates nostrae nobiscum sunt, et scelera nostra cognovimus: s. praesentibus tristibusque poenis convicti.


4901. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 373 | Paragraph | SubSect | Section]

Latini dicunt viros magni nominis: et Ovid. in Metamorph.— Magnum et memorabile nomen. Sanctum et terribile nomen eius, Psal. 111. i. fama. 1 Par. 15, Num. 16, Viri fortes viri nominum. i. celebres. Suscitabo eis plantam in nomen: Ezek. 34. i. quae pariat eis celebre nomen. Iob 30. Filii stulti, et filii sine nomine: i. obscuri, carentes celebritate alicuius virtutis. Qui venerunt de terra longinqua propter nomen tuum: i. propter celebritatem miraculorum tuorum venerunt, ut in tuo templo offerant et orent: inquit Sal. 1 Reg. 8. sic dicitur aliquis sibi facere


4902. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 374 | Paragraph | SubSect | Section]

suos alligavit. Sic ergo addita voce nominis ad Deum aut Iesum, indicari, nobis esse negocium cum Deo sic patefacto, illum nos celebrare, et ab eo omnem opem petere ac expectare: sic denique coniungi veram noticiam cum vero Deo. Sic dicitur, Quicunque invocaverit nomen Domini, salvus erit, Ioel. 2, Rom. 10. Protegat tenomen Dei Iacob. Psal. 20, Expectare nomen Dei, Psal. 52. i. ipsum Deum. Mich. 5, Messias pascit suos in fortitudine Domini, et in magnificentia nominis Domini Dei sui. Ponitur nomen Dei etiam pro attributis Dei, aut quasi proprietatib.


4903. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 374 | Paragraph | SubSect | Section]

vestimenta sua: i. homines pios. Quo loco Arethas Caesariensis testatur, hunc modum loquendi esse alienum a Graeca lingua. Quinto, nomen ponitur pro posteritate: quia posteri nomen maiorum, saltem cognominis, ferunt. 1 Sam. 14. Iura mihi, quod non disperdes nomen meum de domo patris mei: in quit Ionatham, â Davide exigens, ne inter alios Saulitas; etiam suos liberos interficiat. Sic dicitur aliquis suscitare nomen fratris, Deut. 22. Sic 2 Sam. 14 dicit mulier, orans pro filio fatricida, Deposcunt eum ad poenam, ut non ponant viro meo nomen: i. ut extinguant posteritatem viri mei, quae


4904. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 376 | Paragraph | SubSect | Section]

Invocari nomen alicuius hominis super alium, est, hunc cognominari de illius nomine. Nam Hebraei non habebant alia cognomina, sicut nec Graeci, quae ut ad proprium nomen filii patris nomen adiicerent: ut Saul filius Cis, David filius Iesse, Iesus filius David. Sic Iacob adoptans filios Ioseph, iubet suum nomen super eos vocari: i. vocari eos, Effraim filius Iacob, Manasse filius Iacob. Sic quoque septem mulieres Is. 4 petunt ut nomen alicuius viri super eas vocetur: i. dicantur eius uxores: ut, Abigail uxor David, Barsabea uxor David, etc. Malae autem


4905. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 376 | Paragraph | SubSect | Section]

Abigail uxor David, Barsabea uxor David, etc. Malae autem translationis, Invocare pro vocare aut appellare, est causa, quod cum Hebraei careant compositis, saepe verbum קרא Cara clamavit, aut vocavit, significat etiam invocavit. inde illi Iovocare pro nominare verterunt. Impia ergo corruptela Papistarum est, quod inde invocationem mortuorum probare nitantur. ¶ Nomen interdum ponitur non tantum pro illa celebri fama: sed etiam de communi fama, opinione, aut sermone alicuius de aliquo. Prov. 10, Memoria iustorum erit in


4906. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 376 | Paragraph | SubSect | Section]

est, quod [?: ] as cap. 62 dicit, fore ut Hierusalem aut populus Dei post adventum Messiae alio nomine vocetur: id est, [?: ] tantum vocabuntur pro Iudaeis Christiani, sed erat pro filiis Abrahae carnalib. dicentur et erunt filii Dei Atque huc omnino Iohan. in sua Epist. cap. 3 [?: resp- ] ac allusisse videtur, inquiens: Videte, qualem [?: charita ] tem pater nobis dedit, ut filii Dei nominemur. [?: S- ] phrasis est etiam Isaiae 65, Relinquetis nomen vestrum in execrationem servis meis,


4907. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 377 | Paragraph | SubSect | Section]

favore Dei, seu esse in numerum filiorum Dei ascitum pro et propter Christum. De qua phrasi vide supra in LIBER. Cre [?: ] nomen Christi. est credere in doctrinam eius, et ipsum [?: ] Christum: sicut supra indicavi, saepe nomen pro re [?: ] persona accipi, Io. 1. 2 et 3. Petere porro aliquid a patre in nomine Christi, Io. 14 15 et 16, est, petere per et propter [?: Chri-era ] fide. Sic etiam accipitur, Vitam habere in nomine Christi, [?: ] . Christus dicit Ioan. 17 pios servari in nomine Dei: [?:-tute ]


4908. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 377 | Paragraph | SubSect | Section]

De qua phrasi vide supra in LIBER. Cre [?: ] nomen Christi. est credere in doctrinam eius, et ipsum [?: ] Christum: sicut supra indicavi, saepe nomen pro re [?: ] persona accipi, Io. 1. 2 et 3. Petere porro aliquid a patre in nomine Christi, Io. 14 15 et 16, est, petere per et propter [?: Chri-era ] fide. Sic etiam accipitur, Vitam habere in nomine Christi, [?: ] . Christus dicit Ioan. 17 pios servari in nomine Dei: [?:-tute ] ac efficacia patris, quod alibi vocat manum patris, [?: ]


4909. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 377 | Paragraph | SubSect | Section]

saepe nomen pro re [?: ] persona accipi, Io. 1. 2 et 3. Petere porro aliquid a patre in nomine Christi, Io. 14 15 et 16, est, petere per et propter [?: Chri-era ] fide. Sic etiam accipitur, Vitam habere in nomine Christi, [?: ] . Christus dicit Ioan. 17 pios servari in nomine Dei: [?:-tute ] ac efficacia patris, quod alibi vocat manum patris, [?: ] , ex qua nemo eos rapiet. Ponitur ergo hic nomen Dei pro attributis Dei, i. pro misericordia, fide ac [?: veri- ] sapientia ac omnipotentia, qua suos


4910. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 377 | Paragraph | SubSect | Section]

Inculcatur porro in eodem libro multum nomen bestiae, et character bestiae, item numerus nominis bestiae: ubi nimirum de nomine Antichristi, eiusque numero ac charactere et imagine agitur: quam qui non habuerint, eos dicit non habituros facultatem negociandi. Id nomen ac numerum nominis affirmat Ioan. esse 666. Quem numerum nominis Antichristi, aut etiam eius armigeri (ut Irenaeus loquitur) exponit hic ipse Pater et scriptor vetustissim. per nomen Latinus: quia literae huius vocis in Graeco praedictum num. 666, nomen bestiae, eiusque armigeri exprimentem contineant: et quia Latini fuerint,


4911. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 377 | Paragraph | SubSect | Section]

monstrabitur. Nonnunque est prohibitiva, sicut et Latinis Non facies, pro ne feceris: ut in Decalogo, Non habebis deos alienos. pro, Ne habueris, ne occidas, fureris, etc. Interdum non tam negat quam corrigit. Mar. 9, Qui me recipit, non me recipit: pro, non tam me recipit. Ioan. 7. Doctrina mea non est mea: pro, non tam mea quam patris. Io. 6. Non quaero meam voluntem: pro, non tam meam quam eius qui misit me. Deut. 3, Non cum patrib. nostris iniit foedus: i. non solum. Gen. 32, Non vocabitur nomen tuum Iacob: pro, non solum. Efficit etiam alioque varias


4912. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 377 | Paragraph | SubSect | Section]

facies, pro ne feceris: ut in Decalogo, Non habebis deos alienos. pro, Ne habueris, ne occidas, fureris, etc. Interdum non tam negat quam corrigit. Mar. 9, Qui me recipit, non me recipit: pro, non tam me recipit. Ioan. 7. Doctrina mea non est mea: pro, non tam mea quam patris. Io. 6. Non quaero meam voluntem: pro, non tam meam quam eius qui misit me. Deut. 3, Non cum patrib. nostris iniit foedus: i. non solum. Gen. 32, Non vocabitur nomen tuum Iacob: pro, non solum. Efficit etiam alioque varias phrases, ut in particulis aut (ut vocant) signis universalibus, Non


4913. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 378 | Paragraph | SubSect | Section]

in conspectu tuo omnis vivens. Non est qui faciat bonum, non usque ad unum. Unum ex illis ossib. non frangetis: i. nullum. Latinis alia harum locutionum vis est: sunt. n. pleraeque particulares. Non sic, Io ken: pro, non quemadmodum oportebat. Ier. 23, Et fortitudo eorum non sic: ubi legit Vulgata, Et fortitudo eorum dissimilis. Septuaginta habent, Fortitudo eorum non ad eum modum. Negativa et adfirmativa adverbia saepe includunt in se verbum Est, aut alia. Gen. 42, Exploratores estis vos,


4914. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 378 | Paragraph | SubSect | Section]

Non semel positum, in plurib. sequentib. membris repetendum est, sicut et aliae negativae particulae: de qua re in Generalib. praeceptis Syncategorematum. Non et quod crebro non suo loco ponuntur. Deut. 22, Non videbis bovem fratris tui, et abscondes te: pro, si videris, ne abscondas te. Iob 32 Non honorabiles sunt sapientes: pro, honorati non mox aut propterea sunt sapientes. Non sunt, Rom. 4, Vocat ea quae non sunt. Item 1 Cor. 1: Aliqui exponunt, quae exigua et vilia sunt. Sed rectius intellexeris, Deum suo verbo vocare et efficere res ex non existentibus, ut sint, seu (ut


4915. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 378 | Paragraph | SubSect | Section]

non ego et fratres mei, non nos exuentes: pro neque ego neque fratres, ponitur igitur hic quoque non pro nec, ut paulo ante dixi. Non homo: pro, nullus. Ier. 33, Desertus est hic locus a non homine: pro, quia nemo hic est vel ut nemo sit. In non die suo: pro, ante diem, ante tempus suum. Iob 15. In non die suo succidetur. Ier. 22, Vae aedificanti domum in non iustitia, et coenacula sua in non iudicio: pro, iniuste ac inique. Ps. 44, Vendidisti populum tuum in non opibus: i. gratis, sine precio. Levit. 15, In non tempore menstrui sui: id est, extra iam tempus, quo ei solent


4916. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 379 | Paragraph | SubSect | Section]

et alui te. Sic Psa. 31. Agnovit in tribulatione animam meam: pro, curavit, fovit, servavit. Psal. 144, Quid est homo quod agnoscis eum, et filius hominis quod memor sis eius? Sic Paulus 1. Thessal. 5, iubet doctores agnosci: id est, foveri, iuvari. Cum igitur Christus dicit Iohan. 17, Haec est vita aeterna, ut te agnoscant, et quem misisti Iesum: item cum Isa. cap. 53 ait de Meschia, Noticia sua iustificabit multos: non est intelligendum de quadam speculativa tantum noticia, qualem habent hypocritae: non etiam de tali, qualem habent daemones: sed de


4917. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 379 | Paragraph | SubSect | Section]

sum: 1. Cor. 1, id est plene cognoscam. Cognosci autem, non tantum perfectionem noticiae, sed curam, amorem ac protectionem notat, ut initio dixi. 2. Tim. 2, Sigillum Dei est, novit Dominus suos. 1. Cor. 8. Qui diligit Deum, hic cognitus est ab eo. Vicini sensus sunt, quod Christus dicit Iohan. 10, se nosse oves suas, et agnosci ab eis. Gal. 4, At nunc cognoscentes Deum, vel potius cogniti ab eo. Contrariae locutiones habent contrariam significationem: ut cum Christus dicit hypocritis, Non novi vos. id est, nunquam vere vos pro meis habui, probavi, amavi, curavi. Sic et Petri


4918. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 379 | Paragraph | SubSect | Section]

tuam super gentes, quae non noverunt nomen tuum: id est, nec norunt nec curant te, tuamque religionem, etiamsi aliquando aliquid necessario de ea audiunt. Contra autem Psal. 9 dicitur, Confident in te, qui norunt nomen tuum. Sic dicitur Exod. 1, Excitatus novus rex, qui non norat Ioseph: id est, qui non expertus fuit beneficia Dei, quae per Ioseph Aegyptiis contulerat. Non nosse bonum et malum: Deut. 1, Qui non [?: no-at ] hodie bonum et malum: id est, neutrum, pedum [?:-um ] discrimina. Quod si quis sibi videtur aliquid scire nondum quicquam


4919. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 379 | Paragraph | SubSect | Section]

norunt nec curant te, tuamque religionem, etiamsi aliquando aliquid necessario de ea audiunt. Contra autem Psal. 9 dicitur, Confident in te, qui norunt nomen tuum. Sic dicitur Exod. 1, Excitatus novus rex, qui non norat Ioseph: id est, qui non expertus fuit beneficia Dei, quae per Ioseph Aegyptiis contulerat. Non nosse bonum et malum: Deut. 1, Qui non [?: no-at ] hodie bonum et malum: id est, neutrum, pedum [?:-um ] discrimina. Quod si quis sibi videtur aliquid scire nondum quicquam novit, sicut oportet nosse: 1. Cor. [?: ] id est:


4920. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 379 | Paragraph | SubSect | Section]

initio indicatae significationi. Psalm. 50, Novi omne volatile montium. Sic mox sequitur, Bestiae campestres mecum sunt: id est, in mea potestate. Et proxime praecessit, Meae sunt omnes bestiae sylvae, et animalia mille montium. Simile quid etiam illud est Gen. 39, Non noverat herus cum Iosepho, nisi panem quem comedebat: id est, nihil aliorum curabat, aut admodum attingebat: omnia erant in cura ac potestate Iosephi, non heri: tantum ille fruebatur, quibus opus erat corpori, illa sola possidebat. Possis etiam interpretari illud, herum non novisse cum Iosepho, non supputasse, non


4921. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 379 | Paragraph | SubSect | Section]

sunt: id est, in mea potestate. Et proxime praecessit, Meae sunt omnes bestiae sylvae, et animalia mille montium. Simile quid etiam illud est Gen. 39, Non noverat herus cum Iosepho, nisi panem quem comedebat: id est, nihil aliorum curabat, aut admodum attingebat: omnia erant in cura ac potestate Iosephi, non heri: tantum ille fruebatur, quibus opus erat corpori, illa sola possidebat. Possis etiam interpretari illud, herum non novisse cum Iosepho, non supputasse, non exegisse ab eo rationem administrationis rerum, ita ut non semel consideraret, quomodo hoc aut illud sese haberet, peractumve


4922. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 379 | Paragraph | SubSect | Section]

39, Non noverat herus cum Iosepho, nisi panem quem comedebat: id est, nihil aliorum curabat, aut admodum attingebat: omnia erant in cura ac potestate Iosephi, non heri: tantum ille fruebatur, quibus opus erat corpori, illa sola possidebat. Possis etiam interpretari illud, herum non novisse cum Iosepho, non supputasse, non exegisse ab eo rationem administrationis rerum, ita ut non semel consideraret, quomodo hoc aut illud sese haberet, peractumve esset, omnia permittens libero Iosephi arbitrio. Quod notum est Dei, vertit vulgata Rom. 1. in Graeco est, τὸ


4923. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 379 | Paragraph | SubSect | Section]

quibus opus erat corpori, illa sola possidebat. Possis etiam interpretari illud, herum non novisse cum Iosepho, non supputasse, non exegisse ab eo rationem administrationis rerum, ita ut non semel consideraret, quomodo hoc aut illud sese haberet, peractumve esset, omnia permittens libero Iosephi arbitrio. Quod notum est Dei, vertit vulgata Rom. 1. in Graeco est, τὸ γνωστὸν, Cognoscibile, aut Scibile, quod sciri potest, scilicet ex ordine effectuum et causarum per analysin, ut mox sequitur ibidem. Nosti, populus quod in malo sit:


4924. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 380 | Paragraph | SubSect | Section]

quod negavit se nosse Christum: id est, nunquam probasse, amasse, aut sectatum esse eius doctrinam aut personam. Sic et Paulus dicit Romanorum septimo, Quod enim perpetro, non agnosco: id est, non probo. ut mox sequitur: Quod odi, hoc facio: et quod nolo, facio. Sic forte accipiendum est illud Iohannis octavo, Quare locutionem meam non cognoscitis? Hinc aliqui vocem Sigaon Psalmo septimo vertunt, Inficiatio aut negatio David: quia toto eo Psalmo negat David, se insidiari vitae aut regno Saulis. Sic et Germanice pro, nego me hoc crimen patrasse, dici solet, Ich weiss nicht darvon:


4925. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 380 | Paragraph | SubSect | Section]

Novum significat interdum in Sacris literis idem prorsus ac [?: ] seu diversum a priori. Solent se interpretes multum [?: ] quere, quid sit quod Christus praecipiens de charitate, vocet id mandatum novum, cum sit vetustissimus. Sensus autem eius dicti Iohannis decimotertio, τολὴν κανὴν δίδωμι ὑμῖν est. Mandatum novum, id est aliud, do vobis. Prius etenim in hoc eodem capite et [?: co- ] cione aliud mandatum dederat, de fugienda ambitione, sectanda humilitate, et mutua


4926. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 380 | Paragraph | SubSect | Section]

eodem capite et [?: co- ] cione aliud mandatum dederat, de fugienda ambitione, sectanda humilitate, et mutua concordia. Significat igitur Novum hic, idem quod aliud. Potest id [?: ] libus exemplis probari. ut Exodi 1, Surrexit rex novus super Aegyptum, qui non noverat Ioseph. ub. Septuaginta verterunt ἕτερος. Item Isaiae 62, Appellaberis nomine novo quod os Dei nominabit: pro qua locutione capite 65 in simili materia dicit, Et servos suos [?: ] cabit nomine alio. Sic et Marci ultimo legitur, Laguis


4927. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 380 | Paragraph | SubSect | Section]

[?: pe- ] turum: de quibus dicit in Luca post cenam, se [?: ] nere Apostolis ut in regno eius super mensam [?: ips-- ] edant ac bibant secum. Novum ergo significat [?: al- ] aut multum diversum ab illo, ipsi aliisque hominibus in hac vita consueto 1. Iohan. 2 videtur paulo aliter accipi mandatum vetus ac novum. Torquent sane se interpretes, varias eius loci expositiones afferentes. Sed videtur ipsemer Apostolus explicare horum epithetorum rationem. Nam cum dixit vetus, mox addit causam, bis repetens: ideo esse veterem doctrinam, quia habuerint


4928. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 381 | Paragraph | SubSect | Section]

ac indicat rem admirandam et inauditam. Isa. cap. 65 et 66, pollicetur Deus caelos novos et terram novam: intelligens nimirum novum regnum Messiae, posito continente pro contento. Vinum novum in utres novos, et uetus in veteres infundendum esse, Christus respondet discipulis Iohannis, quaerentibus cur Apostoli non ieiunarent? indicans, proportionem etiam in instituendis Christianis servandam esse, sicut in vino et vasis. Mustum enim cum sit valde flatuosum, et non facile novitate vasis afficiatur. sed potius novum vas indicere ac imbuere suo fervore ac flatuositate


4929. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 381 | Paragraph | SubSect | Section]

tardare significat. Sicut autem variarum rerum, temporum, locorum, et hominum postremitates sunt: ita et vox ista varie accipitur. quod ex sequentibus patebit. Quare autem vox Novissimum ultima significet, paulo post exponetur. Novissima dies simpliciter posita, est ultima, aut iudicii dies. Iohan. 6, Resuscitabo illos in novissima die. Sic et Iohan. 11 ac 12 reperitur. Novissima alioqui dies festi, Iohan. 7, ex additione vocis Festi, quid notet intelligitur. Novissimi dies, aut in novissimo dierum, respectu praecedentis temporis dicitur. Olim ante Christum in veteri


4930. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 381 | Paragraph | SubSect | Section]

locorum, et hominum postremitates sunt: ita et vox ista varie accipitur. quod ex sequentibus patebit. Quare autem vox Novissimum ultima significet, paulo post exponetur. Novissima dies simpliciter posita, est ultima, aut iudicii dies. Iohan. 6, Resuscitabo illos in novissima die. Sic et Iohan. 11 ac 12 reperitur. Novissima alioqui dies festi, Iohan. 7, ex additione vocis Festi, quid notet intelligitur. Novissimi dies, aut in novissimo dierum, respectu praecedentis temporis dicitur. Olim ante Christum in veteri Testamento dictum significavit tempus adventus Christi, Isaiae


4931. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 381 | Paragraph | SubSect | Section]

varie accipitur. quod ex sequentibus patebit. Quare autem vox Novissimum ultima significet, paulo post exponetur. Novissima dies simpliciter posita, est ultima, aut iudicii dies. Iohan. 6, Resuscitabo illos in novissima die. Sic et Iohan. 11 ac 12 reperitur. Novissima alioqui dies festi, Iohan. 7, ex additione vocis Festi, quid notet intelligitur. Novissimi dies, aut in novissimo dierum, respectu praecedentis temporis dicitur. Olim ante Christum in veteri Testamento dictum significavit tempus adventus Christi, Isaiae secundo, In novissimo dierum erit mons domus Domini,


4932. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 382 | Paragraph | SubSect | Section]

Congregamini ad me, et nunciabo vobis quod eventurum est vobis in novissimis diebus. id est, multo post me tempore. Dan. 9, Indicabo tibi quid eventurum sit populo tuo novissimis diebus: id est, popularibus tuis postremis temporibus. Novissima hora, etiam pro postremis temporibus ponitur 1. Iohan. 2. Filioli, novissima hora est: id est postrema simul et tristissima tempora. Primus et novissimus ego sum, inquit Deus Isaiae 41 et 48. id est, non habeo principium, nec finem, sum aeternus. alia omnia habent a me principium, et intereunt: ego autem nec principium, nec finem habeo.


4933. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 382 | Paragraph | SubSect | Section]

habeo. Sic in Apocalypsi dicitur, Ego sum α et ω. Sic et Apoc. 1, 2, et 22 dicitur, Ego sum primus et novissimus. Novissimum alicuius, est sors, status, fortuna et conditio eius, quae tandem ei postremo loco obtingit. Iob 8, Principium tuum erit parvum, novissimum autem tuum crescet. id est, si iustus fueris, Deus tandem beabit te, dabit amplam et opulentam sortem, ac felicem rerum tuarum statum. Num. 24 Novissimum eius usque ad perditionem: id est, ipsi quoque tandem peribunt. Luc. 11, Fiunt novissima aut


4934. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 382 | Paragraph | SubSect | Section]

haec exempla esse possent. Roman. 13, Nox praecessit, dies [?: appropinqua- ] id est, inscitia et obscuritas religionis nunc [?: affulg- ] luce Evangelii evanescit. Haec nox negatur futura in illa nova ac caelesti Hierusalem, Apocalypsis 21 et 22 Sic Christus Iohannis undecimo ait: Si quis ambles. verit interdiu, non offendit, quia lucem huius mundi videt: si quis autem ambulaverit noctu, offendit, quae lux non est in eo. Secundo indicat haec vox res adversas. Tenebrae enim nocturnae moerorem et pavorem in humanis cordibus excitant: contra autem


4935. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 382 | Paragraph | SubSect | Section]

] reant aliquandiu falsa divinantes, tamen tandem deprehensa eorum vanitate, venientibusque poenis divinis, incidant in ignominiam et calamitatem. [?: Co- ] vero inquit, Ego pergam verum docere, eductus [?: ] hac ignominia, qua nunc premor. Deus dat canticum nocte, Iob 35: id est, in adversis liberat, ut ei gratias [?: ] agamus, ac canamus, beneficia eius celebrantes Se de impiis dicitur Iob quinto, Interdiu apprehendent tenebras: et quasi in nocte sic palpabunt in meridie: id est, Deus eos tali ac tanta calamitate subito obruet, ac nesciant


4936. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 382 | Paragraph | SubSect | Section]

calamitatem. [?: Co- ] vero inquit, Ego pergam verum docere, eductus [?: ] hac ignominia, qua nunc premor. Deus dat canticum nocte, Iob 35: id est, in adversis liberat, ut ei gratias [?: ] agamus, ac canamus, beneficia eius celebrantes Se de impiis dicitur Iob quinto, Interdiu apprehendent tenebras: et quasi in nocte sic palpabunt in meridie: id est, Deus eos tali ac tanta calamitate subito obruet, ac nesciant quo sese vertant. Sicut praecessir, Capit [?: ] tes in consiliis suis: Iob 17, Noctem vertunt in [?: ] id est,


4937. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 382 | Paragraph | SubSect | Section]

beneficia eius celebrantes Se de impiis dicitur Iob quinto, Interdiu apprehendent tenebras: et quasi in nocte sic palpabunt in meridie: id est, Deus eos tali ac tanta calamitate subito obruet, ac nesciant quo sese vertant. Sicut praecessir, Capit [?: ] tes in consiliis suis: Iob 17, Noctem vertunt in [?: ] id est, inepti consolatores mihi in rebus hisce desperatis simis bona pollicentur. Tertio, Nox et tenebra regnum impietatis et inferni indicant. Qui dormiunt, nocte dormiunt: et qui ebrii sunt, noctu ebrii sunt: nos vero cum simus diei, sobrii simus:


4938. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 383 | Paragraph | SubSect | Section]

talia agere per metaphoram ergo Nox regnum impietatis in dicat, ubi nemo timet Deum, aut veretur verbi aliorumve fratrum reprehensionem, ideoque patrant scelera liberrime. Vicinum huic est quod Christus Iohan. 9 inquit: [?: ] oportet operari opera eius qui misit me, donec [?: di- ] est venit nox, cum nemo operari potest. ubi non tam ignorantiam veritatis, quam potestatem tenebrarum indicat: ut ipsemet alibi loquitur. Quare addit: Quandium sum in mundo, lux sum mundi:


4939. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 383 | Paragraph | SubSect | Section]

erunt tristiora et terribiliora: Matth. 24, Marc. 13, 1. Thessal. 5. 2. Petr. 3. Apocal. 3. Hac eadem ratione Scriptura etiam in veteri Testamento minatur aliquibus intempestivum, subitum ac insperatum exitium: sicut et diviti dicitur Luc. 12, Stulte, hac nocte repetent animam tuam ad te. Iob 24, Nocte opprimet eum tempestas. Iob 34, Media nocte perturbabuntur. Sic in Isaia dicuntur noctu vastatae esse Ar, Moab et Kir. Surgere de noctu, vertit Vulgata verbum שכם Schacham. significat autem valde mane surgere, et indicat quandam vigilantiam


4940. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 383 | Paragraph | SubSect | Section]

24, Marc. 13, 1. Thessal. 5. 2. Petr. 3. Apocal. 3. Hac eadem ratione Scriptura etiam in veteri Testamento minatur aliquibus intempestivum, subitum ac insperatum exitium: sicut et diviti dicitur Luc. 12, Stulte, hac nocte repetent animam tuam ad te. Iob 24, Nocte opprimet eum tempestas. Iob 34, Media nocte perturbabuntur. Sic in Isaia dicuntur noctu vastatae esse Ar, Moab et Kir. Surgere de noctu, vertit Vulgata verbum שכם Schacham. significat autem valde mane surgere, et indicat quandam vigilantiam ac diligentiam in agendo. Sic Genes.


4941. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 383 | Paragraph | SubSect | Section]

Ignis eius noctu et interdiu non extinguetur: id est, nunquam. Filius hominis erit in corde terrae tres dies et tres noctes, Matth. 12: incomplete intelligendum est: sicut saepe integrarum rerum aut actionum vocabula pro incompletis ponuntur. Dicitur autem id propter collationem Ionae, qui tandiu fuit in ventre ceti. NUBES, et NEBULA, idem sunt substantia: nempe vapor terrae humidus. loco tamen et effectu differunt: quia haec terrae incumbit, et non gignit pluviam: illa vero in mediam regionem aeris vi solis sublevata, solet pluviam, nivem, aut grandinem


4942. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 384 | Paragraph | SubSect | Section]

valde. Vox diei Domini amara, ubi fortis vociferabitur: Dies in dignationis dies illa, dies tribulationis et angustiae, dies desolationis et devastationis, dies tenebrarum et caliginis, dies nebulae et nubis. Sic et Ezech. 30 et 32. minatur Deus Aegyptiis diem nubis. Eadem forma sermonis est et Ioel 2. Incommodae sunt, et tristiciam in hominibus excitant dies nubilae et nebulosae: ideo additur hoc amplificationis et hypotypo seos gratia, quo magis iam terrificae minae Dei humana corda ad resipiscentiam permoveant. Est alioqui hoc valde usitatum Scripturae, ut in descriptione tristium


4943. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 384 | Paragraph | SubSect | Section]

Quod porro descenderat Deus in nube densa, et simul ignita super montem [?: ] na, et alioqui saepe in nube apparuerit, ut cum [?: Mo- ] et Israelitis ageret, loquereturque, habetur Exod. 19, et saepe alias. Ligat aquas in nubibus, nec rumpuntur [?: ] eis, Iob 26 inter mirabilia opera recensetur, quod [?: ] ta pondera aquarum in tam fragili vase contineantur. Alibi nubes vocantur lagenae aquarum. Nubes roris Isaiae 18, Sicut calor serenus post pluviam, et sicut nubes rorida in calore messis: ponitur pro re grata et [?:


4944. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 385 | Paragraph | SubSect | Section]

et collectionis transfertur ad recollectionem Iudaeorum, in vastatione Iudaeae et Hierosolymae dispersorum et abductorum: multo autem magis ad collectionem filiorum Dei ex omnibus gentibus per verbum, Iohan. 11. et denique de omni recollectione ovium Domini errantium, quae omnibus seculis in potestate tenebrarum, et grassantib. erroribus in varias opiniones, sectas, et eorum corruptelas disperguntur. Nubes matutina, pro re non durabili ponitur Hos. 6, Pietas aut iustitia vestra sicut nubes


4945. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 385 | Paragraph | SubSect | Section]

135. supra exposui, significare extractionem vaporum ex mari aut locis humidis, quae nobis ab [?: extremi- ] aut horizonte ascendere videntur. Hoc ergo [?: indi- ] potentia Dei indicatur et celebratur. Posui nubem vestimentum maris, et caliginem faciem eius: Iob 38. id est, contexi mare nubibus. Ponit nubes currum suum Psa. 104. Huius locutionis supra indicata est ratio. Aliquid esse aut pertingere usque ad caelum, aut nubes, hyperbole est, et ponitur pro immensum esse: et in omnibus linguis usurpatur. Psal. 56, Usque ad caelos


4946. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 385 | Paragraph | SubSect | Section]

esse: et in omnibus linguis usurpatur. Psal. 56, Usque ad caelos misericordia tua, et usque ad nubes veritas tua: id est, immensa ac ineffabilis est veritas promissionum tuarum. Eadem locutio est etiam Psal. 36. Nubes abiens, transiens, [?: defi- ] Iob 7. Ut deficit nubes, et abit: sic qui descendit [?: ] infernum, non ascendit. Persequuti sunt sicut nubes quae transit, salutem meam: Iob 30. pro, velocissime insecuti sunt me. Nubificare nubem super terram, Gen. 9. id est, excitare nubem. NUDUS, et NUDITAS,


4947. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 385 | Paragraph | SubSect | Section]

ineffabilis est veritas promissionum tuarum. Eadem locutio est etiam Psal. 36. Nubes abiens, transiens, [?: defi- ] Iob 7. Ut deficit nubes, et abit: sic qui descendit [?: ] infernum, non ascendit. Persequuti sunt sicut nubes quae transit, salutem meam: Iob 30. pro, velocissime insecuti sunt me. Nubificare nubem super terram, Gen. 9. id est, excitare nubem. NUDUS, et NUDITAS, varie accipitur in Sacris [?:-is ] . Dicam autem primum de iis significationibus et loquutionibus quae magis propriae sunt, et ad externam


4948. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 385 | Paragraph | SubSect | Section]

Corinth. 11. In fame et siti, in ieiuniis, saepe in frigore et nuditate. Sic et Rom. 8 negat vel famem, vel nuditatem separaturam se esse a Christo. In hoc sensu nonnulli accipiunt et illud, quod Saul dicitur nudus prophetasse, 1. Sam. 19. id est, privatus superiore ac regia veste. Item, quod Iohannes apostolus dicitur aufugisse nudus. item, quod Petrus Iohan. 21 dicitur nudus piscatus, eoque prosiliturus ad Dominum succinxerit se amiculo superiore, ut solemus cum honestis aliquibus aut dignioribus viris colloquuturi. Sic Iacobus secundo inquit: Si autem frater et soror nudi sunt.


4949. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 385 | Paragraph | SubSect | Section]

nuditate. Sic et Rom. 8 negat vel famem, vel nuditatem separaturam se esse a Christo. In hoc sensu nonnulli accipiunt et illud, quod Saul dicitur nudus prophetasse, 1. Sam. 19. id est, privatus superiore ac regia veste. Item, quod Iohannes apostolus dicitur aufugisse nudus. item, quod Petrus Iohan. 21 dicitur nudus piscatus, eoque prosiliturus ad Dominum succinxerit se amiculo superiore, ut solemus cum honestis aliquibus aut dignioribus viris colloquuturi. Sic Iacobus secundo inquit: Si autem frater et soror nudi sunt. Item Christus: Nudus fui, et non vestivistis me. Eadem ratione


4950. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 385 | Paragraph | SubSect | Section]

dicitur nudus piscatus, eoque prosiliturus ad Dominum succinxerit se amiculo superiore, ut solemus cum honestis aliquibus aut dignioribus viris colloquuturi. Sic Iacobus secundo inquit: Si autem frater et soror nudi sunt. Item Christus: Nudus fui, et non vestivistis me. Eadem ratione dicitur Iob 22, Nudos spoliastis vestibus. Nudum aliquem abigere, fiebat poenae et ignominiae gratia. Sic minatur Deus Iudaeis sub forma mulieris, Ezech. 16 et 23, ac Hos. 2, Ne forte dispoliem et denudem eam, etc. Dixerat vero prius prolixe Deus, Ezech. 16, se eam reperisse nudam et


4951. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 385 | Paragraph | SubSect | Section]

Ninive Deus inquit: Revelabo fimbrias tuas a facie tua, et ostendam gentibus nuditatem tuam, et regnis ignominiam tuam. Eadem locutio est etiam Hierem. 13, de Iudaea. Nuditas terrae dicuntur loca non tecta munitionibus aut firmata praesidiis, qua facillime hostis pervadere possit. Sic obiicit Ioseph fratribus suis, Genes. 42 quod venerint exploraturi nuditatem terrae. Propheta iubetur nudus et discalceatus incedere tribus annis: ut hac specie contestetur, sic nudos et dis calceatos, id est male vestitos, abducendos esse in captivitatem Aegyptios et Aethiopas. Nudus [?:


4952. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 385 | Paragraph | SubSect | Section]

terrae. Propheta iubetur nudus et discalceatus incedere tribus annis: ut hac specie contestetur, sic nudos et dis calceatos, id est male vestitos, abducendos esse in captivitatem Aegyptios et Aethiopas. Nudus [?: exiu- ] de utero matris meae, nudus etiam revertar eo, inquit Iob cap. 1. Sic et Paulus inquit 1. Timoth. 6, Nihil intulimus in mundum, nimirum nec esserre quicquam possumus. Clypeus nudabit parietem, Isaiae 22. id est, clypei pendentes in pariete de clavis, tegunt eum: sed tollentur ad bellum contra Iudaeos, atque ita nudabunt parietem.


4953. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 386 | Paragraph | SubSect | Section]

Sic Isaias iuxta vulgatam, Nudabitur alueus rivi. Nudum per metaphoram dicitur, id quod est manifestum: quia quae nu data sunt, omnique involucro privata, facile qualia sint perspiciantur. Sic Iob cap. 26, dicitur infernus ipse coram Deo nudus: et Heb. 4, Omnia sunt nuda et aperta oculis eius, cum quo nobis est sermo. Nudatione nudatus est arcus tuus: Habac. 3. i. manifesta fuit tua vis bellica. forte quod preciosiores arcus in vaginam reconduntur, unde depromendi sunt.


4954. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 386 | Paragraph | SubSect | Section]

[?: induit- ] fumuntur a rebus maiorem similitudinem cum inhaerentibus qualitatibus, quam cum imputativa iustitia habentib. [?: Verb-- ] Scriptura tribuit verbum Induere etiam reb. extra hominibus existentibus, et non adhaerentibus ei: ut Indui [?: conf- ] Iob 8 Psal. 35, 109. et 132. Confessionem induit Deus, Psalmo 104. Induere maledictionem, Ps. 109. Induit maledictionem veluti amictum. Sacerdotes indui salute, Psal. 131 [?: ] quibus exemplis liquido apparet, hanc metaphoram


4955. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 387 | Paragraph | SubSect | Section]

in Postillis suis contendit. NUMERUS, aliquando paucitatem significat: quia pauca facile numerari queunt. Aliquando contra, multitudinem. Genes. 34, Ego autem viri numeri, inquit Iacobus: id est, perpauci sumus, ut quantumvis debili hosti [?:-stere ] nequeamus. Iob 16, Quia anni numeri veniunt, ac semitam quam non novi ambulabam. id est, in paulis annis. Deuteron. 4: Relinquemini homines numeri. Psal. 105, Cum essent homines numeri: id est, perpauci. Isaiae 10: Et residuae arbores sylvae eius numeri erunt: id est, perpaucae.


4956. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 388 | Paragraph | SubSect | Section]

aliquoties ex Graeco est, ut in 3 et 4 Esdrae et Ecclesiastico. Significat autem idem quod Obedire, inde deductum, et Euphoniae causa nonnihil immutatum: de quo mox dicetur. Alterum fuit veteribus usitatum. OBCAECO, est idem quod excaeco, de quo supra suo loco dictum est. De dicto Iohannis, Tenebrae excaecaverunt oculos odientis fratrem, in voce TENEBRARUM dicetur. OBDORMIRE, est idem quod Dormire, aut certe somnum inchoare. vide igitur verbum DORMIO. Significationem autem habet duplicem, propriam et metaphoricam. Propria est, ut Genes. 2, Cumque obdormivisset


4957. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 389 | Paragraph | SubSect | Section]

vertit Vulgata versio Ecclesiast. 10. In Hebraeo est potius, Pecunia respondet omnia: id est, efficit. In hac enim vita ad omnia paranda pecunia utilis est: et ad omnia non tantum difficilia, sed etiam impia iniustaque perduci possunt homines magnitudine praemii. Sic clausum possidet arca Iovem, aut etiam Veiovem. Venti et mare obediunt Christo, dicunt mirabundi Apostoli Matth. 8, et Lucae 8. Est enim, divinae potentiae indicium, quod etiam bruta, atque adeo mortua elementa Christo imperanti obediunt. Obedire concupiscentiis, Roman. 6, id est, pravis affectibus et


4958. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 390 | Paragraph | SubSect | Section]

Est vero eadem eius vis quae [?: ] rum verborum noticiae, ut ponatur pro sequentibus motibus. Ponitur igitur saepe pro non commoveri contra aliquem, non etiam curare, non fovere, non [?: ] eum. Sic Oblivisci iniuriae, oblivisci doloris aut damni [?: ] Ioseph, imponens nomen primogenito Manassae, [?: di- ] rationem etymologiae nominis: Quia oblivisci me facit Deus omnium laborum, et domus patriae, etc id est, Deus hisce suis ingentibus beneficiis, quibus [?: ] exaltavit et ornavit, ita me consolatus est,


4959. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 390 | Paragraph | SubSect | Section]

est, meumque [?: ] pacavit, ut nec dolore tot praeteritarum calamitatum movear, nec nimio desiderio commodorum [?: haere- ] tis et familiaritatis meorum crucier. Tale est illud dictum: Praeteritarum calamitatum oblivionem [?: ] mum remedium esse. Sic Iob 11, Oblivisceris labora sicut aquarum quae praeterfluxerunt. Sic captivi in Babylone, Psal. 137 dicunt, se non posse oblivisci Hierosolymae: id est, perpetuo eius amore desiderioque tenerit cruciari, et simul eam cupere instaurare ac iuvare, [?: ] pii ob ministerium


4960. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 391 | Paragraph | SubSect | Section]

secundas, et laeticiam inde orientem. Sic Ieremias Thren. secundo inquit: Quomodo obscuravit (vel nubificavit, id est, veluti nube quadam induit) Deus in ira sua filiam Zion, proiecit de caelo in terram decorem eius? pro, perdidit, vastavit et in summam calamitatem ac ignominiam redegit. Sic Iob 14 prolixe describuntur poenae ac interitus impiorum, per obtenebrationem et extinctionem luminis. Etiam lux impiorum extinguetur, et non splendebit scintilla ignis eius: Lux tenebrae sit in tabernaculo eius, et lucerna eius super ipsum extinguatur. Sic Isaiae quinto: Lux obtenebrata est in


4961. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 392 | Paragraph | SubSect | Section]

arte, ut neque praevidere telum, ac sibi cavere, neque etiam autorem suae calamitatis liquido nosse possint. In Hebraeo est potius In caligine. Obscura contritio tua non est, Nahum tertio: In Hebraeo est potius, moeror. nam est Moeror, qui per obscuritatem, ut supra ostendi, significatur. Iob capite tertio imprecatur suae diei, qua natus est, ut obscuretur ac obtenebretur: imo ut evanescat etiam ex suo mense, vel aboleatur ac tollatur. Obscurentur oculi eorum, et lumbos eorum fac iugiter nutare: orat David Psalmo sexagesimonono contra persequutores. Sed proprie Psalmus ad


4962. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 392 | Paragraph | SubSect | Section]

pro λατρεία, cultu. Romanorum nono: Israelitarum est adoptio, gloria, foedera, legislatio, cultus, et promissiones. Vulgata pro Cultus, habet Obsequium. Sic Romanorum duodecimo, Rationale [?: obsequ-- ] pro rationali cultu posuit. et Ioan. decimo sexto [?: ] niet tempus, cum quisquis vos interfecerit putabit [?: ] obsequium praestare Deo: id est, cultum, λατρείαν ut [?: ] in Graeco. Sic et Romanorum decimoquinto [?:-sus ] est hac


4963. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 393 | Paragraph | SubSect | Section]

[?: vitandi-c ] eos studio, aut laedendi. Utrobique enim necessario quaedam accurata observatio adhibetur. De priori inimica observatione inquit Paulus Romanorum decimosexto: Adhortor vos fratres, ut observetis eos qui dissensiones et scandala excitant: scilicet, quo eos possitis cavere. Iob decimo septimo, Observasti omnes semitas meas. Psalmo trigesimo septimo, Observabit peccator iustum: quod idem est ac, insidiandi causa attente cum considerabit. Et Psalmo quinquagesimosexto: Ipsi cal caneum meum observant. Sic Pharisaei Christum observabant, an in sabbato esset sanaturus


4964. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 393 | Paragraph | SubSect | Section]

literis: de quibus aliquid dicendum esset. verum id commodius differetur in nomen Signum ac Sigillum, et verbum Signo. OBSONIUM, significat omne genus ciborum, quod pani additur. Sic aliqui interpretes verterunt Graecum προσφάγιον, Ioan. vigesimoprimo, ubi quaerit Dominus Apostolos piscantes, an quid habeant prosphagii? ad verbum, cibi ad panem, vel cum pane edendi, intelligens de piscibus. Ibidem, ὀψάριον, pisciculusigni impositus vocatur, ducta proculdubio ab ista voce


4965. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 394 | Paragraph | SubSect | Section]

dicetur de eo aliquid in Orior et [?: O- ] OCCIDO, pro interficio, in Scriptura latius [?: p- ] quâm communiter, ubi tantum ipsam caedem indicat. Exponit enim Christus praeceptum, Non occides, Matthaei 5, etiam de ira, et de quacunque laesione fratris et Iohannes dicit, quod qui odit fratrem suum, sit homicida. Occidere sanguinem, idem est quod fundere. Exod. 34: Non occides sanguinem super fermentum immolatorum meorum. Occidere aliquem lingua vipera, Iob 20. Cui dulcuerit malum, su get venenum aspidum, [?: ] occidet eum


4966. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 394 | Paragraph | SubSect | Section]

praeceptum, Non occides, Matthaei 5, etiam de ira, et de quacunque laesione fratris et Iohannes dicit, quod qui odit fratrem suum, sit homicida. Occidere sanguinem, idem est quod fundere. Exod. 34: Non occides sanguinem super fermentum immolatorum meorum. Occidere aliquem lingua vipera, Iob 20. Cui dulcuerit malum, su get venenum aspidum, [?: ] occidet eum lingua viperae: i. vipera eum morsu interficiet. Occidere ad perditionem, Ezek. nono: Et mulieres occidite ad perditionem. id est, usque ad [?: internecion- ] Latini quoque dicunt Occisione


4967. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 395 | Paragraph | SubSect | Section]

exemplo aliis, perpetuo eos affligendo: quod in [?: ] is videmus, a tempore Christi impletum esse. Aliquando pro quovis graviori cruciatu ponitur Occisio, sicut et Mors pro gravi calamitate. Iob 5. Stultum interficiet indignatio, et imperitum occidet invidia. Sic et Prov. 21. Desideria occident pigrum. i. egentem cruciabunt, torquebunt. Ps. 78: Si, vel cum interfecit eos, quaerebant eum: i. si aspere coepit ob peccata affligere, incipiebant agnoscere sua peccata, ad Deum converti,


4968. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 396 | Paragraph | SubSect | Section]

in oculis sentitur in primis. Imbecillibus caligant oculi, nullam possunt ferre lucem, et similia damna sentiunt. Posset videri quaedam synecdoche, quod imbecillitas partis pro toto ponatur. Sed tamen non male dixerimus, hic oculos in propria significatione accipi. 1 Samuelis decimoquarto: Ionathan comedit de melle, et viderunt oculi eius, seu illuminati sunt: id est, prae fame et lassitudine ita erat exhaustus, ut iam oculi eius caligarent: sed sumpto cibo recepit vires, et oculi potuerunt tanto valentius cernere. Paulo ante dixi de phrasi, Illuminat oculos amborum Dominus: id est,


4969. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 396 | Paragraph | SubSect | Section]

[?: ] id est, dum tuarum promissionum impletionem expecto. Thren. 4, Defecerunt oculi nostri ad auxilium nostrum vanum, in expectatione nostra expectantes [?: ] tem, quae servare non potest. Psal. 96, Defecerunt [?: ] li mei, dum expectarem Deum meum. Iob 31. Si [?: ] viduae deficere feci: scilicet, longa expectatione [?: ] petitae, et tandem irritae. Dicuntur etiam [?: defic- ] oculi prae lachrymis: id est, ob perpetuum ac [?: nimi- ] ctum. Threnorum secundo. Idem est descendere


4970. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 396 | Paragraph | SubSect | Section]

[?: ] cesse. Tribuitur alioqui non tantum hominibus, [?: ] et Deo, per anthropopathiam. 2 Samuelis vigesimo secundo: Reddidit mihi Dominus secundum iustitiam meam, secundum puritatem manuum mearum [?: ] oculis suis. Sic dicitur aliquis iustus in oculis suis, Iob. 36 simosecundo, Sapiens in oculis suis Proverbiorum, 3 quinto, ubi etiam plenius dicitur, et ingeminatur: [?: ] iis qui sunt sapientes in oculis suis, et in facie [?: ] dentes. id est, suo iudicio. 1 Samuelis decimoquinto, Cum parvulus esses in oculis tuis.


4971. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 397 | Paragraph | SubSect | Section]

invidos illos operarios, qui dolebant liberalitatem Domini aequare sibi [?:-os ] operarios, qui unica solum hora laboraverant. Porro Marc. 7 dicit, ex corde exire malum oculum: id est, invidiam. Oculus carneus, pro iniusto iudicio aut animo, quale est plerunque hominum. Iob 10. Nunquid oculi carnei tibi sunt? aut ut videt homo, tu vides? id est, numquid tuus animus aut iudicium iniustum et irreconciliabile est? Contra Mundus oculis significat sanam ac puram mentem, quae iniustitiam videre ac spectare non potest. Hab. 1, Mundus es oculis, ut spectare non


4972. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 397 | Paragraph | SubSect | Section]

sublimes oculos: id est, superbam mentem. Psalmo 101. Elatum oculis et turgido corde non possum ferre. Sic Psalm. 131, Domine non exaltavit se cor meum, nec elevati sunt oculi mei, non ambulavi in magnis et mirabilibus super me. Contra humilis oculus, pro modesto homine ac animo usurpatur. Iob 21, Humilem oculis servat Deus. Possis hanc locutionem etiam ad eam originem referre, quod superbi plerunque in altum respiciunt, elevato vultu: contra autem humiles ac tristes in terram deiiciunt faciem et oculos, sicut publica [?: ] Luc. 18 depingitur. Videri ergo posset ex ipso


4973. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 397 | Paragraph | SubSect | Section]

eius. id est, [?: pu-iam ] illum propter superbiam. Superciliorum elenatio etiam Latinis tum superbiam, tum austeritatem notat. Hinc Superciliosus. Esse aliquid in oculis alicuius: pro, videri ei. Genes. 19, Fuit sicut ludens in oculis ipsorum. id est, visus est eis iocari, aut etiam delirare, dum minatur interitum Sodomitis. Sic Genes. 27, Ero in oculis eius eius illusor: pro, putabit me sibi illudere. Genes. 29, Fuerunt in oculis eius dies pauci. Sic Numer. decimotertio: Eramus in oculis nostris et eorum ut locustae: [?: ] , nostro et ipsorum


4974. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 397 | Paragraph | SubSect | Section]

autem (ut alibi exposui) esse alicui acceptum, gratum. Latere alicuius oculos aliquid: id est, ipsum, aut eius iudicium, cognitionemque. Levit. 4, Si tota synagoga erraverit, et latuerit res in oculis congregationis. pro, ignota eis fuerit. Ab oculis alicuius amovere molestiam, Iob tertio. pro, a conspectu ipsius, vel ab ipso, liberare eum molestia. Cum convertero captivitates vestras in oculis vestris, Zoph. tertio pro, cum reduxero captivos vestros coram vobis, ita ut eos cernatis reduces ac incolumes, Displicere aliquid in oculis alicuius: id est,


4975. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 397 | Paragraph | SubSect | Section]

mille annos, qua mortalis homo diem unicam, adeo tu non senescis. Fecisti malum in oculis Domini, 1. Sam. decimoquinto. pro, coram Domino, seu quod maxime displicet Domino. Posses enim illud Coram oculis. referre vel ad facere, vel ad maium. Placere in oculis alicuius: pro, alicui. Iosuae vigesimosecundo, Iud. decimoquarto. Haec est sapientia vestra in oculis populorum, Deut. 4. pro, coram exteris, vel apud exteras gentes, seu etiam ipsarum iudicio. Eadem significatio est 1. Corinthiorum secundo: Quae oculus non vidit, nec auris audivit: id est, quae et qualia nemo


4976. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 397 | Paragraph | SubSect | Section]

Ne sit ira in oculis vestris, quod vendideritis me: id est, ne irascamini vobismet. Inde est, quod oculi dicuntur irritari, Isaiae tertio: Et opera eorum contra Dominum, ad irritandos oculos gloriae eius. pro, ad provocandum ad iram. Cupiditas valde frequenter oculis tribuitur. 1. Ioan. 2. Quicquid est in mundo, est concupiscentia carnis et oculorum, id est, oculi cernentes ista terrena commoda ac bona, excitant in corde eorum cupiditatem. Tribuitur concupiscentia oculis, quae cordis est, quia eam in corde excitant. Sic oculorum desiderium vocatur uxor Ezech. 24. Ibidem


4977. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 398 | Paragraph | SubSect | Section]

ponet in manibus suis. pro, quicquid habes preciosum et tibi valde charum, auferet. Post oculos abire: pro, sequi desideria ac cupiditates, quas oculi moti externis obiectis excitare conantur in corde. Iob 31, Si post oculos meos abiit cor meum. Hinc iubemur avertere oculos, ne videant vanitatem, et excitent in corde pravas cupiditates, aut alios affectus. Hanc naturam oculorum, aut phraasin etiam, Christus Matth. 5 exprimit, inquiens: Omnis qui vidit mulierem ad concupiscendum eam, iam


4978. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 398 | Paragraph | SubSect | Section]

Ieremiae vigesimoquarto: Ponam oculum meum super eum in bonum. pro, favebo et benefaciam eis. et Amos 9, Ponamque oculos meos adversus illos in malum, et non in bonum. id est, curam habebo de eis, ut puniantur, non ut iuventur. Aliquando haec locutio simpliciter cognitionem significat. Iob 34. Oculi Dei sunt super vias viri, et omnes gressus eius numerat. id est, [?: no-it ] , observat. iudicat. Ponere oculos ad aliquid, significat in id intentum esse. Psalmo decimoseptimo: Oculos suos ponunt ad expandendum rete in terram. id est, ad struendas insidias, sicut


4979. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 398 | Paragraph | SubSect | Section]

in faciem, aut ante oculos: Psalm. 50 Arguam te, et ordinabo tibi ante oculos tuos. id est, veluti aciem quandam aut seriem probrorum, criminum et refutationum, tibi in oculos obiiciam, et contra oculos tuos dirigam. Esse aliquem alicui spinas in oculis [?: ] mer. 33. et Ios. 23. id est, esse illi molestissimum, et maxime noxium: ut si quis haberet spinas aut aculeos in oculis. Sic futuras gentes Iudaeis, nisi prorsus exterminentur, minatur Deus. Acuere oculos contra aliquem, est, hostiliter eum intueri. Iob 16, Hostis meus acuit oculos suos contra me. Sic


4980. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 398 | Paragraph | SubSect | Section]

spinas in oculis [?: ] mer. 33. et Ios. 23. id est, esse illi molestissimum, et maxime noxium: ut si quis haberet spinas aut aculeos in oculis. Sic futuras gentes Iudaeis, nisi prorsus exterminentur, minatur Deus. Acuere oculos contra aliquem, est, hostiliter eum intueri. Iob 16, Hostis meus acuit oculos suos contra me. Sic Germani dicunt, Einen scharf ansehen, etc. Er sahe mich an, gleich als wolt ehr mich durchsehen quasi vellet me penetrare oculis. Annuere oculis, significat fraudulentis et perniciosis machinamentis, considerationibus et


4981. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 399 | Paragraph | SubSect | Section]

et gubernatores prudentes sint, et sapienter prospiciant quid faciendum aut omittendum sit, et subditi ac ministri obediant. Sic Moyses dicit ad Hobab suum affinem, Num. 10, ut sit populo oculus: id est, dux ac monstrator viae et variorum commodorum in deserto utpote locorum illorum gnarus. Et Iob cap. 29, Oculus [?:-eram ] caeco, et pes claudo: id est, imperitis eram doctor et consiliarius. Sic et Paulus primarios doctores cumparat oculis in corpore Ecclesiae, 1. Cor. 12. Si dixerit auris, quia non sum oculus, non sum de corpore. id est, Si dixerit auditor,


4982. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 399 | Paragraph | SubSect | Section]

verum, et ab eo non aberrabunt. Ocu [?: l-s ] [?: ] dicitur Deus, cum non vult ad preces ac [?: mi--ias ] nostras respicere, Isaiae 1. Praevenerunt oculi mei vigilias ad meditandum in eloquio tuo, Psalm. 119. Non revertetur oculus meus ut videat bonum, Iob septimo. id est, non videbo amplius bonum. Videant oculi tui aequitates, aut rectitudines: id est, aequa, recta et proba nova et promove: Psalm. 17. Sapientis oculi sunt in [?: ca-- ] Eccles. 2. id est, est oculatus, oculis utitur, recte om [?: ] prospicit. Contra


4983. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 399 | Paragraph | SubSect | Section]

a facie ad faciem videbimus Deum. Super oculos alicuius ponere manus, est morientis oculos claudere, aut comprimere: quod liberi olim parentib. faciebant, ne scilicet hiantes apertique, veluti viventem adhuc referant, et quasi territent alios. Sic Deus pollicetur Iacobo Genes. 46. quod Iosephus ponet manum suam super oculos eius. Sic Penelope de Telemacho dicit, Comprimat ille tuos, comprimat ille meos: id est, sit utrique superstes. Dan. 7 dicitur de parvo cornu quartae bestiae, quod habeat oculum, sicut est hominis oculus, et loquatur grandia. ubi oculum aliqui de


4984. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 399 | Paragraph | SubSect | Section]

evidenter ac luculenter fuit traditum ac propositum, ut pene oculis suis viderint Christi passionem. Ante oculos aliquid ponere, aut oculis subiicere, usitatum est, et in omnibus linguis usurpatur. Deus det vobis illuminatos oculos mentis, Ephes. 1. id est, illuminatam mentem. Contra 1. Iohan. 2, Tenebrae excaecaverunt oculos eius. Abstergere lachrymas ab oculis alicuius, est eum consolari, vel potius liberare a causis lachrymarum, nempe ab omni calamitate, labore ac dolore. Isaiae 25. Apoc. 7 et 21. ODI et DILIGO, saepe non tam animi affectus,


4985. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 400 | Paragraph | SubSect | Section]

enim dilectionis etiam in plures extendi posset, sed opera servi non po test Proverb. 13, Qui parcit virgae, odit filium: id est, negligit: at diligens ipsum, mature castigat ipsum. id est, qui recte curam agit filii. Et Proverb. 8, Qui odit sapientiam, amat mortem, etiamsi oderit illud. Iohan. 12, Qui amat animam suam, perdeteam: et qui odit animam suam in hoc mundo, in vita aeterna custodiet eam. Matth. 16 pro amare ponitur velle servare: Qui voluerit animam servare. Significat et in Christi dicto Lucae decimoquarto, amare, idem quod turare: odisse idem quod negligere:


4986. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 400 | Paragraph | SubSect | Section]

odit patrem suum. id est, non postponit patrem mihi: non ob me, cum res postulat, negligit. Sic 1. Petri 3, Qui nult vitam diligere, et videre dies bonos: id est, vult fruivita. Psal. 34 paulo aliter habent haec verba: sed Apostolus non tam citat illud dictum, quam eo alludit. Iohan. 3. Qui mala agit, odit lucem id est, vitat, fugit. Ezech 35, Cum sanguinem oderitis, sanguis vos persequetur. pro cum fugiatis bellum, non effugietis tamen. In hac significatione et sensu etiam accipiendum opinor dictum: Esau odio habui. Iacob autem dilexi, Malach 1, et Rom 9: ut


4987. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 400 | Paragraph | SubSect | Section]

divinae. Quaedam enim opera ac homines in huius vitae disciplina iustos probat Deus, quos in altera vita aut ad alteram vitam iniustos pronunciat et damnat. Sic Salomon est dilectus Deo, et ab eo innumeris bonis ornatus, quod ad hanc vitam attinet. de altera dubium est. Contra Lazarus et Iobus, sunt maledicti et flagellati a Deo in hac vita. Sic supra ostendi, interdum dilectionem pro ipso effectu aut beneficio suo poni, aut etiam pro indicio suo. Non raro tamen ulterius se extendit, non solum neglectionem, sed etia laesionem significans. Iob 3. A robore manus tuae odisti me:


4988. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 400 | Paragraph | SubSect | Section]

de altera dubium est. Contra Lazarus et Iobus, sunt maledicti et flagellati a Deo in hac vita. Sic supra ostendi, interdum dilectionem pro ipso effectu aut beneficio suo poni, aut etiam pro indicio suo. Non raro tamen ulterius se extendit, non solum neglectionem, sed etia laesionem significans. Iob 3. A robore manus tuae odisti me: pro, perinde me graviter afflixisti, ac si odisses me: vel, pro tuo summo odio, aut ex summo odio afflixisti me. Ezech. 23. Agent tecum in odio: id est, ut hostes tui: crudeliter, utpote hostes, te tractabunt. Paulo ante dixerat, Agent tecum in ira, id est


4989. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 400 | Paragraph | SubSect | Section]

afflixisti, ac si odisses me: vel, pro tuo summo odio, aut ex summo odio afflixisti me. Ezech. 23. Agent tecum in odio: id est, ut hostes tui: crudeliter, utpote hostes, te tractabunt. Paulo ante dixerat, Agent tecum in ira, id est irati; seu, pro sua acri ira. Sic aliqui exponunt illud 1. Ioan. 3, Quisquis odit fratrem suum, homicida est: ut nempe non de solo affectu intelligatur, sed etiam de aliquo externo conatu. Verum rectius exponetur de ipso proprie affectu: sicut praecessit, Qui non diligit, manet in morte: et sicut Christus quoque Matt. 5 docet, Praecepta Dei requirere


4990. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 400 | Paragraph | SubSect | Section]

et [?: quie- ] [?: ] te. Odor interdum ponitur pro ipso incenso, aut [?: ] miamate Levit. 2 et 6, Adolebitque sacerdos odorem eius super altare. id est, incensam ipsam rem odoriferam Odor aquae, pro humectatione aut humiditate, per [?: ] . Iob 14, Ab odore aquae germinabit arbor preciosa. Odorare et Olfacere metaphorice, pro deprehendere, quod multa etiam ex odore bono aut malo [?: ] scuntur et diiudicantur. Sic Demea apud [?: Terem- ] dicit, se olfacturum fuisse totis sex mensibus priusquam


4991. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 401 | Paragraph | SubSect | Section]

sed non praestitit. Mich. 6 dicit Deus: Tu calcabis quidem olivam, at non ungêris oleo. id est, aliis laborabis, alii labores fructuum tuorum devorabunt. Solent enim vel pedibus hominum in sacco, vel mola instar isatidis aut glasti, commoli baccae olearum, quando inde oleum exprimendum est Iob 1; de impiorum immaturo exitio dicitur, quod violenter auferentur, sicut a vite una acerba: et sicut olea proiicit florem suvum, ita videlicet decidentib. floribus ante tempus, ut nullos postea habeat fructus. Zach. 4, duo primarii viri, et eximia Dei organa, Iosua et Zerubabel, pinguntur


4992. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 401 | Paragraph | SubSect | Section]

inde oleum exprimendum est Iob 1; de impiorum immaturo exitio dicitur, quod violenter auferentur, sicut a vite una acerba: et sicut olea proiicit florem suvum, ita videlicet decidentib. floribus ante tempus, ut nullos postea habeat fructus. Zach. 4, duo primarii viri, et eximia Dei organa, Iosua et Zerubabel, pinguntur per duas oleas, eo quod (sicut postea exponentur) sic ex illis omnia bona in Ecclesiam populumve Dei tunc fluebant, sicut ex oleis venit oleum in candelabra in templo aut tabernaculo Dei ardontia. Ibidem illae duae oleae vocantur spicae olivarum, quia summitates


4993. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 402 | Paragraph | SubSect | Section]

olei: Isaiae 5. Vinea fuit dilecto meo in cornu filio olei. id est, in loco praepingui aut fertili. Oleum enim saepe simpliciter pinguedinem significat. Locus igitur valde fertilis, vocatur filius olei aut pinguedinis, quia pinguedine tinctus et quasi unctus aut conditus est. Sic et Zach. 4. Iosua sacerdos et dux Zerubabel vocantur filii olei, quia fuerunt inuncti: aut quia, sicut supra in Olea exposui, et sicut ipsemet Propheta exponere videtur, quia ex eis ingentia bona ad coetum Dei proveniebant, sicut ex olea profluit oleum in lampades accensas Domino in tabernaculo eins. Quae


4994. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 402 | Paragraph | SubSect | Section]

Levit. 21, Corona olei unctionis Dei sui est super eum. de summo pontifice dicitur: pro, unctus est oleo, quo Deus eos inungi instituit. quod essent illi vice coronae et diadematis, quibus reges insigniuntur. Rivi olei, abundantiam non tantum olei sed et omnium rerum bonarum significant. Iob 29 Cum inundarent itinera mea butyro, et petra effunderet mihi rivos olei. pro, cum undique omnia bona, commoda et opes mihi large affluerent. similis locutio est illa Deuteron. 32. Fecit eum sugere mel de petra et oleum de silice durissimo. pro undique et maxima commoda ministravit, Talis


4995. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 402 | Paragraph | SubSect | Section]

spectat et Christi sermo Matth. 6. Tu autem cum ieiunas, unge caput tuum, et faciem tuam lava. id est, dissimula et cela tuum ieiunium, aliaque bona opera, specie laetae, et quasi deliciosae vitae, quae species est contraria ieiunio seu [?: ] . Contrariam enim prorsus formam iubet Ioab 2. Sam. 14 assumere illam mulierem, quae astute circumvent Davidem praetextu domesticae calamitatis, eumque promovit ut filium Absolonem ex exilio revocet. illique [?: ] tricidium condonet. Psalm. 141, est locus subobscurus, ubi haec videtur esse commodissima versio: Percutiat


4996. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 403 | Paragraph | SubSect | Section]

quasi arbores, vites aut fruges matris terrae implorent opem, illa caeli, et caelum Dei. Monstratur autem simul causarum primae et secundarum connexio. Quo sensu et Empedoclis versus citatur ab Aristotele, quod terra ardenti amore expetat a caelo pluviam. Confusum est vinum, elanguit oleum: Ioelis 1. pro, male provenit. Sic et Habacuc dicit capite tertio: Opus olei [?:-entietur ] . Olim soliti sunt Apostoli et alii presbyteri miraculosa sanatione adhibere unctionem olei, Marc. 6. Iacobi 5. sicut et Isaias adhibet ulceri Ezechiae, [?: ] . De parabola


4997. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 403 | Paragraph | SubSect | Section]

in adventum [?: ] iudicis vivorum ac mortuorum, sperando, expectando, et etiam flagitando eius maturum gloriosumque adventum. OLLA, alias ob suam nigredinem ab igne contractam, exprimit tristes et fuscas facies, ex ingenti calore, frigore aut inedia obscuratas. ut Ioel 2, Omnes vultus redigentur in ollam. et Nahum 2 Facies eorum sint nigrae ollae. Alias significat pravam et violentam machinationem, conatumque ut Hiere. 1, cruentum bellum ab Assyriis et Chaldaeis populo Iudaico imminens, per ollam bullientem ac ferventem, in visione figuratur ac


4998. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 405 | Paragraph | SubSect | Section]

valet Regula de restrictione Universalis aut Generalis ad speciem, aut subiectam materiam, de qua alibi Talia exempla de universitate piorum. possunt et illa esse. Hierem. 31, Omnes hi a pusillo ad magnum cognoscent me: scilicet ex numero piorum. Illuminat omnem hominem venientem in hunc mundum Ioann. 1. id est, omnem pium, seu qui illuminatur. Et 2. Cor. 5. Vetera praeterierunt, ecce facta sunt omnia nova: scilicet in Ecclesia, et quo ad pios aut religionem. Contra de universitate impiorum dicitur Iohan. 3. Testimonium eius nemo accipit. Et Philip. 1, Omnes quae sua sunt quaerunt,


4999. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 405 | Paragraph | SubSect | Section]

me: scilicet ex numero piorum. Illuminat omnem hominem venientem in hunc mundum Ioann. 1. id est, omnem pium, seu qui illuminatur. Et 2. Cor. 5. Vetera praeterierunt, ecce facta sunt omnia nova: scilicet in Ecclesia, et quo ad pios aut religionem. Contra de universitate impiorum dicitur Iohan. 3. Testimonium eius nemo accipit. Et Philip. 1, Omnes quae sua sunt quaerunt, scilicet impii. Hic universale signum ad impios tantum restringendum est. Omnis aliquando simpliciter pro multis, aut maiore parte accipitur: ut et Regula Iuris inquit, Omnes videntur facere quod facit maior


5000. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 405 | Paragraph | SubSect | Section]

simpliciter pro multis, aut maiore parte accipitur: ut et Regula Iuris inquit, Omnes videntur facere quod facit maior pars, est ad munic. §. Quod maior. Sic sacerdotes dicunt, Totos mundus abiit post eum. et Matth. 3, Tunc exiit ad cum Hierosolyma, tota Iudaea, totaque regio circumiacens Iordanem: pro, plurimi ex illis locis. Luc. 2, Venit [?:-dictum ] ab Augusto Caesare, ut describeretur tota terra habitabilis. id est, tota Iudaea. Coloss. 1. Evangelium est praedicatum omni creaturae sub caelo. pro, plerisque hominibus passim, quam latissime. Sic Psalm. 39,


5001. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 405 | Paragraph | SubSect | Section]

Christi universalitatem [?: ] [?:----ere ] conatur. Qui error longe perniciosissimus est, evertens omnem fidem. Quomodo enim fiet conclusio syllogismi fidei, si maior non sit universalis? Quomodo quisquam poterit concludere promissionem ad se pertinere? At Paulus contra ex Ioele facit [?: universalissimum ] inquiens: Quicunque invocaverit nomen Domini, salvus erit. ubi ille, manifeste facit promissionem universalissimam, omnibus, si modo credant aut [?: invo--- ] . Omnis deprecatio, omnis oratio, quae fuerit omni homini. 1. Reg. 6. pro,


5002. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 405 | Paragraph | SubSect | Section]

[?: invo--- ] . Omnis deprecatio, omnis oratio, quae fuerit omni homini. 1. Reg. 6. pro, quaecunque oratio fuerit tibi [?: pro--- ] a quoquam, tu exaudi eam. Omnis faciens opus [?: ] Sabbati. pro, quicunque facit. Omnis percutiens [?: a--- ] , Ios. 20. pro, quicunque aliquem interfecerit. [?: Ta----- ] esse illud Matth. 5, Beati eritis cum dicent omnium verbum contra vos, etc. id est, quodvis genus ma [?: ] pro arbitrio in vos iactaverint. Nam omnia [?: ] dicere non possunt cum


5003. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 405 | Paragraph | SubSect | Section]

supra ostendi. Tale videtur esse illud Nehemiae 5, Intra decem dies excipiebant eos in omni vino ad multiplicandum. pro, quocunque vini genere. Secundum omnem immundiciam eius. pro, quacunque immundicia erit pollutus, In omni hoc, aut In toto hoc: pro in omnibus hisce, vel hactenus. Iob primo et 2. In omni hoc non peccavit Iob. Sic Psalm. 78, In omni hoc peccaverunt adhuc. pro, super haec omnia, nihilominus. Nehemiae 12, In omni, hoc non eram in Hierusalem. pro, cum omnia haec ago, rentur. Sic Isaiae 9, In omni hoc non est aversus furor eius. pro, licet populum suum


5004. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 405 | Paragraph | SubSect | Section]

Nehemiae 5, Intra decem dies excipiebant eos in omni vino ad multiplicandum. pro, quocunque vini genere. Secundum omnem immundiciam eius. pro, quacunque immundicia erit pollutus, In omni hoc, aut In toto hoc: pro in omnibus hisce, vel hactenus. Iob primo et 2. In omni hoc non peccavit Iob. Sic Psalm. 78, In omni hoc peccaverunt adhuc. pro, super haec omnia, nihilominus. Nehemiae 12, In omni, hoc non eram in Hierusalem. pro, cum omnia haec ago, rentur. Sic Isaiae 9, In omni hoc non est aversus furor eius. pro, licet populum suum Deus tot poenis


5005. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 406 | Paragraph | SubSect | Section]

vel Deus satiatus. Iuxta vel secundum omne quod, Nume. trigesimo, Iuxta omne quod est egressum ex ore eius, faciet. pro, quicquid et quoquo modo aliquid est pollicitus, ita faciat. Iuxta omnia, aut secundum omnia, valet interdum idem quod per omnia, aut omnino, aut prorsus: ut Iosuae 1, Iuxta omnia in quibus obedivimus Moisi, obediemus et tibi. pro, omnino vel prorsus, sicut illi obedivimus. Sic ibidem mox 8, Legit iuxta omne quod scriptum est in lege. pro, omnino ut scriptum est. Aliquando hoc signum universale non adiungitur suae voci aut subiecto, sed alii


5006. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 406 | Paragraph | SubSect | Section]

nomen Iehova, ut iam facio, et porro faciam. ONAGER, animal sylvestre, quasi dicas, asinus sylvestris: pro rudi ac fero, et simul robusto audacique ponitur. Sic Angelus ait ad Hagar, nasciturum filium fore onagrum, qui contra omnes, et omnes vicissim contra eum belligerentur. Sic et Iob vigesimo quarto per onagrum describitur vita tyrannorum et Epicureorum. Onagrum rudere, Iob sexto, quasi proverbialiter aut per similitudinem usurpat, pro non sine causa queri. ait enim, Num rudit onager iuxta herbam? pro, Ego non sine causa queror. sicut vulgo iactatur philosophica


5007. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 406 | Paragraph | SubSect | Section]

asinus sylvestris: pro rudi ac fero, et simul robusto audacique ponitur. Sic Angelus ait ad Hagar, nasciturum filium fore onagrum, qui contra omnes, et omnes vicissim contra eum belligerentur. Sic et Iob vigesimo quarto per onagrum describitur vita tyrannorum et Epicureorum. Onagrum rudere, Iob sexto, quasi proverbialiter aut per similitudinem usurpat, pro non sine causa queri. ait enim, Num rudit onager iuxta herbam? pro, Ego non sine causa queror. sicut vulgo iactatur philosophica sententia, Nihil sine causa. Onager iuxta desiderium animae suae attrahit ventum: id est, suo arbitrio


5008. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 407 | Paragraph | SubSect | Section]

Domine, mina tua decemminas lucrifecit. [?: S--- ] Graeco habetur, Adoperata est, sic pro simplic [?: inq- ] [?: ] consequendi conatu, usurpat et Christus hoc verbum cum Iohan. sexto inquit: Operemini cibum non pereuntem, sed qui permanet in vitam aeternam. pro, Quaerite: nempe non ex merito, sed gratuito aut precario: sicut mox sequitur, quod ipse sit eis illum daturus, (gratis nimirum, sicut antea illis terrenum panem gratis fuerat largitus) non ipsi sint suis


5009. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 407 | Paragraph | SubSect | Section]

cum sint non raro prorsus Evangelicae voces, et tantum ad gratuitam iustificationem pertineant, eamque doceant et urgeant: quod et in aliis pluribus legalibus vocibus non raro accidit. Operari et [?: O- ] dicitur interdum de providentia Dei, eiusque in nos gratuitis beneficiis. Ioann. 5, Pater meus usque modo operatur, et ego operor. Et alibi, Multa bona opera monstravi vobis, de quo eorum me lapidatis? pro, multa beneficia vobis praestiti. Sic de beneficio dicit Christus, Magdalenam quae eum in Betania unxerat, bonum opus in se operatam esse: Matthaei vigesimosexto, et


5010. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 407 | Paragraph | SubSect | Section]

opera monstravi vobis, de quo eorum me lapidatis? pro, multa beneficia vobis praestiti. Sic de beneficio dicit Christus, Magdalenam quae eum in Betania unxerat, bonum opus in se operatam esse: Matthaei vigesimosexto, et Marci decimo quarto. Operari alicuius opera, est nequi aliena praescripta, Iohann. nono, Oportet me operari eius opera qui misit me. Operari et non operari Romanorum quarto, quomodo a Paulo accipiatur, [?: ] aliquibus videtur esse. Aliqui ita vertunt et [?:-ant ] , quasi Paulus dixisset. Ei qui non iactat et [?:-at ] sua


5011. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 407 | Paragraph | SubSect | Section]

ut ea tegi, non [?:-ari ] et condonari oporteat. Quo facit et dictum, [?:-ani ] et meretrices praecedent vos in regno caelo [?: ] Illud sane. Operanti merces non imputatur ex [?: ] , sed ex debito: non potest ullo modo accipi de [?:-ione ] , aut ostentatione operum aut meritorum; [?: ] de eo qui revera habet et affert opera seu merita. [?: ] [?:-tatori ] vano nulla merces ex debito [?: imputa- ] Sumpta est autem ea locutio ex communi [?: vi- ] operariis, quibus


5012. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 407 | Paragraph | SubSect | Section]

tantum merita operum, sed etiam ipsa opera: quae, qua fronte in iustificando ponerentur, cum ea sequantur iustificatum, non praecedant iustificandum: sintque fructus bonae arboris, aut effectus iustificati hominis? Operari simpliciter positum, aliquando idem valet quod Aliquid boni facere: ut Iohannis quinto: Pater meus usque modo operatur, et ego operor. id est, mundum regit, et genus humanum beneficiis afficit. Sic Iohann. nono. Venit nox, quando nemo potest operari. pro, sicut in huius vitae actionibus necessaria est lux, et contra in tenebris perdifficile est aliquid recte agere:


5013. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 407 | Paragraph | SubSect | Section]

iustificandum: sintque fructus bonae arboris, aut effectus iustificati hominis? Operari simpliciter positum, aliquando idem valet quod Aliquid boni facere: ut Iohannis quinto: Pater meus usque modo operatur, et ego operor. id est, mundum regit, et genus humanum beneficiis afficit. Sic Iohann. nono. Venit nox, quando nemo potest operari. pro, sicut in huius vitae actionibus necessaria est lux, et contra in tenebris perdifficile est aliquid recte agere: sive sit quasi totalis quaedam eclipsis divinae lucis aut doctrinae, sive in aliqua magni momenti controversia, cum homines


5014. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 407 | Paragraph | SubSect | Section]

sit, nesciunt quo se vertant. Sic et de hora potestatis tencbrarum accipere possis, cum nemo operari potest: id est, cum ob tristem persecutionem difficile est se recte gerere, et bonam conscientiam retinere. Idem est quod alibi Dominus, inquit, Ambulate dum lucem habetis. Sic in tertia Iohannis, Fideliter facis quod operaris in fratres et peregrinos. Operari iustitiam, est deditum esse operibus iustitiae, aut iustis actionibus. Psalmo decimoquinto: Qui ambulat sincere, operatur iustitiam, et loquitur veritatem ex corde: pro, sincerus est animo, lingua et operibus, serio


5015. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 407 | Paragraph | SubSect | Section]

promovendo regno, religioni ac gloriae Christi. Operari veritatem aut fidem, infra in voce VERITATIS exponetur. Opus aliquod operari in Domino, est aliquid boni facere, praelucente verbo, probante Deo, atque adeo ipsomet per Spiritum suum in nobis id opus efficaciter agente et peragente. Iohannis tertio: Qui facit veritatem, venit in lucem, ut manifesta fiant facta eius, quia in Deo facta sunt. ¶ Opera legis, ut et supra in voce LEGIS disserui, sunt omnia opera quae a lego praescribuntur, aut praecipiuntur. Cum igitur Paulus excludit opera legis a iustificatione: non tantum


5016. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 408 | Paragraph | SubSect | Section]

[?: virtu- ] , non proprie ipsae virtutes. Quarta, quia Deus requirit obedientiam ipso opere praestandam, non tantum cogitatione voluendam. Quare ipsorum operum [?:-numque ] vocibus melius hypocrisis aut simulatio pietatis internae excluditur. Hinc Iohannes urget, ut diligamus opere, non verbo: et Iacobus, ut fidem nostra [?: oper- ] declaremus. et Paulus fidem per charitatem efficacem aut operantem. Sed tamen exigit Scriptura etiam internas hominis, non tantum externas operationes: ut cum toties cor flagitat. item in Decalogo,


5017. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 408 | Paragraph | SubSect | Section]

pro subiecta substantia, aut causa efficiente ponetur. Sic hic bonum malumve opus, pro homine operante. Opera Dei, alias quae ipsemet immediate [?: sa-- ] ut Psalm. 138. Mira bilia opera tua Domine, alias ea quae probat, et a nobis exigit, nobisque praescribit: [?: Io- ] Quid faciemus, ut operemur opera Dei? Sic opus Dei operari paulo antea exposuimus. 1. Corinth. 16, [?: ] dictus qui facit opus Domini negligenter. [?: Op- ] [?: ] nis, Gal. 5 enumerantur. Significat autem haec loquutio [?: ] ra aut facta,


5018. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 408 | Paragraph | SubSect | Section]

iudicia et oculos. Per metaphoram porro [?: ] locutio transfertur ad opera spiritualia, et Spiritualis lucem ac tenebras, Roman. 13, Abiiciamus igitur opera tenebrarum. Opera tamen non rarô etiam [?: ips- ] [?: ] mum, internosque eius motus notant. 1. Io. 3, Opera Cain mala erant, fratris autem ipsius iusta: id est, non [?: ] tum externa facta, sed et interna. Sic Psal. 58, Quia potius iniquitates in corde operamini. ¶ Dicamus [?: ] et de compositis aut phrasibus huius vocis plenius De fructu operum Dei


5019. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 409 | Paragraph | SubSect | Section]

proficisci lente ad pedem operis: id est, prout eius res familiaris, praesertim pecora, lente progredi poterant. Sic 1 Sam. 25, Vir quidam habitabat in Maon, et opus eius in Charmel: id est, pecora eius, aut res familiaris, circa quam potissimum versabatur, et unde victitabat. Sic nautae dicunt Ionae, Quod est opus tuum? q. d. Quid functionis artificiive habes? quid agis? Quomodo et Germani dicunt, Was ist dein tun? Ierem. 48. Quoniam fiducia tua fuit in operibus tuis, et thesauris tuis, capieris tu quoque. Aliqui exponunt de opulentia rei pecuniariae, in qua multum occupabantur


5020. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 409 | Paragraph | SubSect | Section]

[?:-taris ] , et figuram eius secundum omne opus eius. pro, cum omni opificio eius, aut rebus ad eum pertinentibus. Quod nam erit iudicium puero, aut opus eius? [?:-dic ] . 13. id est, quam rationem observabimus in educando et instituendo eo? Operis homines: id est operarii. Iob. 37, Tonitru hominem concludit, ut non possit cognoscere homines operis sui. id est, impedit tempestas nominem, ne possit exire ad operarios, invisere eos, et [?:--um ] opera inspicere. Operis vasa, sunt operose facta [?: ] Num. 13, Accepit omnia vasa operis. Opus


5021. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 410 | Paragraph | SubSect | Section]

ac poenis Iudaeorum. Probet autem quisque opus suum, tunc gloriationem habebit in semetipso: Gal. 6. id est, diiudicet, et recte instituat vitam actionesque suas: sic fiet, ut ex propria virtute, non ex aliena obtrectatione laudem consequatur. Filius Dei venit, ut destruat opera diaboli: 1 Ioan. 3. nempe peccatum, ac iram Dei hominis extremam corruptionem ac damnationem, seu mortem aut malum culpae et poenae, potentiam aut tyrannidem Satanae supra hominem, et totam rerum naturam, regni denique et gloriae Dei convulsionem, omnia volens instaurare et ad pristinam Dei monarchiam


5022. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 410 | Paragraph | SubSect | Section]

Deus suus: scilicet, quo affecit Deus, contemnendo et deserendo eum. Opprobrium alicuius passive accipitur in hisce et similibus dictis: Psalmo 89, Recordare Domine opprobrii servorum tuorum, quod fero in sinu meo. id est, quod obiicitur [?: ] aliis servis tuis, tum mihi praecipue. Ios. 5, Hodie [?: ] vi opprobrium Aegypti a vobis. id est, praeputia, et veluti Ethnicismum, quasi ex Aegypto allatum, vel qui Aegyptiis obiici potest. Esse in opprobrium alicui, alias significat active, alias passive. Psal. 69, Fuisti in opprobrium mihi. id est, tui


5023. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 410 | Paragraph | SubSect | Section]

significat active, alias passive. Psal. 69, Fuisti in opprobrium mihi. id est, tui causa probris affectus sum. Active porro Ieremiae 44. Ut sitis in opprobrium in cunctis gentibus. id est, ut cunctae gentes vos [?: conte- ] Cum opprobrio percutere maxillam alicuius, Iob. 16, pro, [?: ] dito convicio. Opprobria opprobrantium tibi [?: ] runt in me, Psalmo 69, et Romanorum decimoquinto: pro, hostes tui furore diabolico contra te [?: in- ] ti, conviciantur mihi propter te: seu, ego haud [?: ] tim subeo ac


5024. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 410 | Paragraph | SubSect | Section]

[?: imp- ] propter te mihi convicium facientium: seu, [?: ] factus sum contumeliarum quibus te Deus, tuosque impii impuro ore afficiunt. Auferre opprobrium alicuius inter homines, Lucae primo, est, liberare aliquem ignominia et conviciis hominum: sicut Elizabeth edito Iohanne divinitus liberata est infamia sterilitatis Mosis maiores divitias esse censuit probrum Christi, [?: ] thesaurum Aegypti. Hebr. 11. id est, maluit, [?: utisius- ] sibi osse putavit, contumeliis affici propter Christum eiusque veram religionem, una cum reliquo


5025. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 411 | Paragraph | SubSect | Section]

Paulus, quod concitet seditionem contra Iudaeos per universum orbem terrarum. Quae illorum hyperbole idem valet, quod late ac longe, passim et per plurima loca. Sic Ieremiae primo dicitur: Ab Aquilone pandetur malum super omnes habitatores terrae. id est, super Iudaeos. Sic et Pharisaei Ioannis duodecimo exclamant de Christo, Totus mundus abit post eum: cum tantum aliqua Iudaeorum turba ad eum converteretur. ORBO, est verbum notum, pro privo liberis, parentibus, aut coniuge. Genes. vigesimoseptimo: Quare orbabor ambobus filiis die una? Deuteronomii


5026. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 412 | Paragraph | SubSect | Section]

significat oppugnare, sive corporali vi, sive oratione aut verbis. Ratio metaphorae est, quia exercitus pugnaturi in acies ordinantur, aut digeruntur. Ier. 50. Ordinabunt. i. instruent contra te aciem, seu oppugnabunt te, o Babylon. Ibidem est, Ordinate contra eam. Sic de spirituali pugna dicit Iob cap. 6. Terrores Dei ordinant contra me: pro, adoriuntur me veluti instructa acie. De disputatione aut oppugnatione verbali habetur Psalmo 50: Arguante, et ordinabo in oculis tuis. id est, argumenta mea, aut etiam probra tua ita propalam ac in oculos tuos dirigam, ut videas


5027. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 412 | Paragraph | SubSect | Section]

me: pro, adoriuntur me veluti instructa acie. De disputatione aut oppugnatione verbali habetur Psalmo 50: Arguante, et ordinabo in oculis tuis. id est, argumenta mea, aut etiam probra tua ita propalam ac in oculos tuos dirigam, ut videas quasi instructam aciem hostium te invadentem. Sic et Iob 32 dicit Deus: Non ordinavit Iob ad me sermones, et secundum sermones vestros non respondebo illi. Ali quando comparationem aut collationem notat: quia in conferendo duae res ordinantur, aut quasi iuxta sese invicem collocantur. Psal. 55. Sed tu ô homo iuxta ordinationem meam.


5028. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 412 | Paragraph | SubSect | Section]

instructa acie. De disputatione aut oppugnatione verbali habetur Psalmo 50: Arguante, et ordinabo in oculis tuis. id est, argumenta mea, aut etiam probra tua ita propalam ac in oculos tuos dirigam, ut videas quasi instructam aciem hostium te invadentem. Sic et Iob 32 dicit Deus: Non ordinavit Iob ad me sermones, et secundum sermones vestros non respondebo illi. Ali quando comparationem aut collationem notat: quia in conferendo duae res ordinantur, aut quasi iuxta sese invicem collocantur. Psal. 55. Sed tu ô homo iuxta ordinationem meam. id est, mihi aequalis,


5029. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 413 | Paragraph | SubSect | Section]

spiritualium sacerdotum, ipsorumque spiritualium ornamentorum in novo Testamento, ab externo ornatu sacerdotum Leviticorum: estque eadem phrasis בהדרי קודש behadere codesch, id est, in ornatu sancto, utrobique. Nam 2 Paralip. vigesimo, dicitur rex Iosaphat constituisse quosdam cantores, qui canerent in ornatu sancto, ubi haec eadem vox est. Eodem modo etiam Psalmo 29 et 96 usurpatur haec locutio, ubi est: Adorate Dominum in decore sancto, in hadere codesch, pro in vestitu sancto. id est, veris virtutibus, praesertim fide ac contritione


5030. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 413 | Paragraph | SubSect | Section]

Heder. in quit enim: Pulchritudo tua fuit perfecta ob ornatum meum, quem posui supra te. Ornatum verterunt aliquando LXX, et Vulgata, vocem צבא zaba exercitum: ut Gen. 2, Perfecti sunt caeli et omnis exercitus eorum. quia sidera ornant caelum, sicut et Iob 26 cap. dicit, Spiritus eius ornavit caelos. Ad Titum 2 iubet Paulus, Christianos servos fideliter et prompte serviendo suis Ethnicis dominis, doctrinam Evangelii ornare in omnibus: id est. Christianam religionem suis dominis et aliis gratam et acceptam reddere.


5031. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 413 | Paragraph | SubSect | Section]

est pauper, orphano tu eris adiutor. Psal. 68. Exultate in conspectu eius, turbabuntur a facie eius, patris orphanorum, et iudicis viduarum, Deus in loco sancto suo. id est, Vos miseri fidite Deo, et exultate in eo, in quo solo pacem habebitis. in mundo enim pressuram perfertis. Ioan. 14 dicit Christus ad Apostolos: Non relinquam vos orphanos, redibo ad vos. id est, non permittam ut videamini omni ope destitui: adero semper vobis, etiam post mortem, resurrectionem et ascensionem meam. Vide vocem Vidua. OS, oris, vox valde varios Hebraismos parit, de quibus


5032. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 413 | Paragraph | SubSect | Section]

parit, de quibus dicam. Os aperire, est loqui, aut docere: Matth. 5. Act. 8 et 10. Hebraicus pleonasmus esse, sed tamen sua quadam emphasi non carere videtur. Hac enim locutione praeposita, veluti grandescit id quod sequitur, et attentio lectoris tanto magis excitatur. Eadem locutio est et Iob 3. Aperuit Iob os suum, et maledixit. Sic in sententia Christi, Ex abundantia cordis os loquitur, de propria significatione accipiendum est. Venatio in ore eius erat, Gen. 25. pro, Isaacus delectabatur ferina, quam ei Esau suppeditabat. Os, per metalepsin aut metonymiam iam praecedentia


5033. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 413 | Paragraph | SubSect | Section]

dicam. Os aperire, est loqui, aut docere: Matth. 5. Act. 8 et 10. Hebraicus pleonasmus esse, sed tamen sua quadam emphasi non carere videtur. Hac enim locutione praeposita, veluti grandescit id quod sequitur, et attentio lectoris tanto magis excitatur. Eadem locutio est et Iob 3. Aperuit Iob os suum, et maledixit. Sic in sententia Christi, Ex abundantia cordis os loquitur, de propria significatione accipiendum est. Venatio in ore eius erat, Gen. 25. pro, Isaacus delectabatur ferina, quam ei Esau suppeditabat. Os, per metalepsin aut metonymiam iam praecedentia se, iam vicissim


5034. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 413 | Paragraph | SubSect | Section]

porro sequentia os: ut sunt, sermo, sensus sermonis, edictum, aut mandatum sermone propositum. De hisce significationibus ordine dicam. Voluntatem aut animum alicuius notat in hisce exemplis. Gen. 24, Quaeramus os eius: i. interrogemus quid animi aut voluntatis ipsa Rebecca in hac re habeat, Iosuae 9, Os Domini non interrogaverunt:.i. voluntatem ac sententiam Dei in ea re non quaesiverunt: non sunt percunctati Deum, quid ille sentiat aut suadeat, probet'ne aut improbet. Isaiae 30, Qui


5035. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 414 | Paragraph | SubSect | Section]

probet'ne aut improbet. Isaiae 30, Qui descendunt in Aegyptum, et os meum non interrogaverunt. Sic 2 Sam. 17 dicit Absalon de Chusa: Audiamus quid etiam in ore eius sit. pro, quid ipse sentiat, aut dicat. Os unum: pro, unus animus, aut sententia Ios. 9. Congregati sunt, ut pugnarent cum Iosua et Israele os unum. id est, uno animo, summo consensu, idem sentiendo et dicendo, ut P. loquitur. Sic Rom, 15, Uno ore celebrare Deum. Replere os risu, Psal. 126: id est, animum gaudio imbuere per liberationes â malis, et alia


5036. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 414 | Paragraph | SubSect | Section]

probet'ne aut improbet. Isaiae 30, Qui descendunt in Aegyptum, et os meum non interrogaverunt. Sic 2 Sam. 17 dicit Absalon de Chusa: Audiamus quid etiam in ore eius sit. pro, quid ipse sentiat, aut dicat. Os unum: pro, unus animus, aut sententia Ios. 9. Congregati sunt, ut pugnarent cum Iosua et Israele os unum. id est, uno animo, summo consensu, idem sentiendo et dicendo, ut P. loquitur. Sic Rom, 15, Uno ore celebrare Deum. Replere os risu, Psal. 126: id est, animum gaudio imbuere per liberationes â malis, et alia beneficia. Christus pro mittens suis Os et


5037. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 414 | Paragraph | SubSect | Section]

pro animo ad dicendum prompto, aut etiam iure ac bonitate causae instructo: Ezech. 16. Ut recorderis et pudefias, neque sit tibi amplius apertio oris propter pudorem tuum. pro, Ut confusa et pudefacta ob iuris inopiam, aut causae falsitatem, non ausis amplius mutire contra me. Contrarium est Iob quinto: Iniquitas clausit os suum. Pro sermone admodum crebro ac diversis phrasibus ponitur, ut ex sequentibus exemplis patebit. Os blandum facit impulsionem, Proverbiorum 16. pro, sermo adulatorius incitat homines ad pravas cogitationes, consilia et conatus: seu etiam solet esse exitio


5038. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 414 | Paragraph | SubSect | Section]

corrumpas mores tuos, aut alioqui sis tibi occasio peccandi. Os operit aut tegit iniquitatem: Proverb. 10. Os impiorum operit iniquitatem: id est, sermo illorum occultat prava consilia ac machinamenta, quae contra te aut alios innocentes struuunt Deus servat humiles â gladio, ab ore impiorum, Iob 5. a calumniis aut sermone calumnioso illorum. [?: S- ] nationes ore suo faciunt, Ezechielis trigesimo tertio id est, sermone suo subsannant et exagitant miseros. Ex ore tuo iustificaberis et condemnaberis, et ex [?: ] tuo te iudico, Lucae decimonono. id est,


5039. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 414 | Paragraph | SubSect | Section]

quando significat mandatum: quod admodum crebrum est, ut in hisce exemplis est videre. Ad os alicuius aliquid facere: id est, secundum [?: ] ius praescriptum aut mandatum. Exodi 17, Profecta est Israel ad os Iehovae. Sic Exodi 38, Quod numeratum fuit secundum os Mosis. Iosuae 13, Calebo filio [?: ] nae dedit partem secundum os Domini ad [?: Ieho- ] 1 Regum decimoseptimo: Vivit Dominus, si erit [?: p- ] via, nisi ad oris mei verba: id est, secundum meum [?: ] scriptum aut mandatum. 2 Reg. 23. Ut daret argentum


5040. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 414 | Paragraph | SubSect | Section]

[?: Ieho- ] 1 Regum decimoseptimo: Vivit Dominus, si erit [?: p- ] via, nisi ad oris mei verba: id est, secundum meum [?: ] scriptum aut mandatum. 2 Reg. 23. Ut daret argentum ad os Pharaonis. pro, sicut Pharao praescripserat, et mandaverat, aut iniunxerat. Sic Iob trigesimotertio En ego iuxta os tuum pro Deo. id est, En ego [?: disp- ] contra te pro iustitia Dei, sicut tutemet optasti. 2 Reg. 24, Certe iuxta os Iehovae fuit contra Iehuda: i. [?: ] sententiam latam a Deo contra Iehudam, in captivitatem abducendum. In ore


5041. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 415 | Paragraph | SubSect | Section]

os ad aliquid, varia significata habet. Aliquando enim idem valet quod, summa diligentia audire, et veluti inhiare ad alicuius sermonem: sicut Ovid inquit Narrantis coniunx pendet ab ore viri. Iob 29. Os suum aperiebant, tanquam ad imbrem sero [?:-inum ] : scilicet, ad meum consilium. Aliquando idem est quod vel leviter garrire, aut mussitare. Isaiae 10, Nec fuit qui moveret alam ut aperiret os, et garriret. sumpta ab avibus metaphora, quae tali gestu ac forma sese in


5042. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 415 | Paragraph | SubSect | Section]

[?:-inum ] : scilicet, ad meum consilium. Aliquando idem est quod vel leviter garrire, aut mussitare. Isaiae 10, Nec fuit qui moveret alam ut aperiret os, et garriret. sumpta ab avibus metaphora, quae tali gestu ac forma sese in pugnando adversario opponunt. Aliquando idem valet quod loqui. Iob 35, Iob vane aperit os suum: pro, [?: te--ere ] loquitur. Os meum aperui, et suspiravi quia praecepta tua desideravi, Psal. 119. pro, nihil aliud facio quam suspiro, prae ardenti desiderio tuorum praeceptorum. Aperire os ad Deum: pro, promittere aliquid, aut vovere.


5043. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 415 | Paragraph | SubSect | Section]

] : scilicet, ad meum consilium. Aliquando idem est quod vel leviter garrire, aut mussitare. Isaiae 10, Nec fuit qui moveret alam ut aperiret os, et garriret. sumpta ab avibus metaphora, quae tali gestu ac forma sese in pugnando adversario opponunt. Aliquando idem valet quod loqui. Iob 35, Iob vane aperit os suum: pro, [?: te--ere ] loquitur. Os meum aperui, et suspiravi quia praecepta tua desideravi, Psal. 119. pro, nihil aliud facio quam suspiro, prae ardenti desiderio tuorum praeceptorum. Aperire os ad Deum: pro, promittere aliquid, aut vovere. Ego


5044. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 415 | Paragraph | SubSect | Section]

Aperuerunt super me os suum, ut leo rapiens ac rugiens. id est, prorsus hostili animo ac impetu me invaserunt, ut rapaces ferae solent imbecilliora animalia invadere aperto ore, morsurae ea. Aperire os super aliquem, est aliquando idem quod debacchari in aliquem, eumve contumeliis invadere. Iob 16: Aperuerunt super me os suum pro, contumeliose mihi insultarunt ac maledixerunt. Aperire os alicui: pro, tueri aliquem suo sermone. Proverb. 31. Aperi os tuum mulo, id est, patrocinare iis qui suam causam tueri per se nequeunt. Per os [?:-ssu-ere ] pactum Dei.


5045. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 415 | Paragraph | SubSect | Section]

sapientias. Ore magnificare, est grandia quaedam iactare: et plerunque de impiorum sermonibus contra Deum dicitur, Ezech. 35. Ori manum admovere, pro comedere: 1. Sam. 14: Et non erat admovens manum suam ad os suum: id est, nemo de melle profluente audebat edere. Ori apponere manum, Iob 39, est tacere: sicut sapiens ille monebat, Digito compesce labellum. Mich. 7, Ponent manum super os, et aures eorum obsurdescent: pro, obmutescent et obsurdescent prae stupore et admiratione. Eadem locutio est et Prov. 30. Os mittes in malum, Psal. 50. pro, mala, aliosque


5046. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 415 | Paragraph | SubSect | Section]

Mich. 7, Ponent manum super os, et aures eorum obsurdescent: pro, obmutescent et obsurdescent prae stupore et admiratione. Eadem locutio est et Prov. 30. Os mittes in malum, Psal. 50. pro, mala, aliosque laedentia loquêris. Rebellare ori alicuiu: pro, non obedire illi. Ios. 1. Quicunque rebellaverit ori tuo, moriatur. Ab ore alicuius tradi oblivioni. Deuter. 31, Non enim oblivioni tradetur ab ore seminis eius pro, semper habebunt illum in ore, semper de eo loquentur. Observare os regu: pro, obedire mandatis regiis. Eccles. 8 Ego os regis observabo.


5047. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 415 | Paragraph | SubSect | Section]

os alicuius: pro, mandata eius summa benevolentia et promptitudine accipere et exequi. Genesis 41, Os tuum osculabitur universus populus meus. id est, promptissime summaque benevolentia tua praescripta suscipient et exequentur. Alii vertunt; Armabit se. Similis huic locutioni est illa Iob 31: Si manus mea osculata est os meum: pro, si ego mea opera nimis magnifeci, meamve fiduciam in ea collocavi. Alii exponunt, quod sua manu ori suo silentium imposuerit. Ponere os in caelo: id est, temere de Deo ipso, aut contra Deum ipsum blaterare. Psalm. 63: De excelso loquuntur,


5048. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 415 | Paragraph | SubSect | Section]

eum loqui. Posuit Dominus verba in ore Balaam, Num. 22. pro, suggessit ei quid dicere debeat. Mox dicit semetipsum exponens: Revertere, et sic loquêris. Deut. 18, Ponam verba mea in ore eius. id est, suggeram ei, eumve instruam quid loqui debeat, erit interpres meus. 2. Samuel. 14. Posuit Ioab verba in ore eius: scilicet quae loqueretur coram Davide. Ponere canticum in ore alicuius: Deuter. 31. Doce filios Israel canticum istud, et pone illud in ore eorum. pro, fac ut ediscant, et perpetuo canant. Psalmo quadragesimo longe aliter usurpatur, nempe pro dare occasionem canendi:


5049. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 416 | Paragraph | SubSect | Section]

foramen, quo caput exeritur. Exod. 28: Erit os Ephod in medio eius. Sic os civitatis vocantur portae eius, Prov. 8 Sic Os putet, speluncae, sepulchri. Os non raro ponitur pro vi ac potentia alicuius, qua scilicet perinde saevit, ut ferae dentibus. De ore leonis aliquem liberari, Iob 36: Removisset te de ore angustiae id est a vi aut laesione angustiae. Hac ratione valde saepe acies gladii vocatur Os gladii, quia illa parte mordet: sicut crebro vorare et comedere dicitur gladius. Sic et os limae dicitur, 1. Sam. 13. Os pro extremitatibus loci, quam Latini etiam


5050. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 416 | Paragraph | SubSect | Section]

iam paratum cibum suppeditant. Dare in os alicuius: id est, avide aliquid praedae obiicere. Mich. 3. Contra eum qui non dederat escam in os eorum, praeparant bellum. id est, seductores moliuntur exitium piis civibus, nisi eos datis muneribus placent. Os incalescere prae siccitate, Iob 30: id est, aestus dolorum siccat et inflammat mihi os, ut solet internus nimiusque calor facere. Lambentes aquam in manu ad os: Iud. 7. pro. qui lingua aquam de manu ori adhibita hauriebant, sicut canes lingua inflexa vice coclearis utuntur. Os, pro parte ac mensura. Deut. [?:


5051. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 417 | Paragraph | SubSect | Section]

eis valedicentem. Elisaeus vocatus ab Elia, vel tantum pallio tactus, petit ut sibi [?: li-- ] osculari patrem et matrem: id est, illis dato osculo [?:-aledicere ] , quod et facit, addito insuper sacrificio, et unicorum convivio. De loco Gen. 41. ubi dicit Pharao ad Iosephum, Osculabitur os tuum universus populus meus, dixi paulo ante. Sensus autem idem est, ac si [?:--ceret ] : Populus meus summa promptitudine te reverebitur, se tibi subiiciet, et tui oris praescripta [?: exeque-r ] Psal. 85, est elegans hypotyposis, aut


5052. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 417 | Paragraph | SubSect | Section]

ossa, sumptum a feris bestiis, quae-capta animalia non solum occidunt, sed etiam ossa ipsorum comminuunt. Sic dicit Bileam Israelitas comesturos hostes suos, et ossa eorum confracturos, Num. 24. Ossa perturbari, inveterascere, marcescere, et etiam dispergi, est extreme aliquem debilitare. Iob 4. 33. Psal. 6. 32. 53. 140. Idem est, Non est pax ossibus meis: Ps. 38. Ossa aliquorum dissipari, alicubi significat eo facto tum ipsos quorum ossa sunt, ea ratione contumelia affici extrema, tum et loca prophanari. 1 Reg. 13 Ossa hominum super altare hoc incendent. Quam


5053. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 417 | Paragraph | SubSect | Section]

6. 32. 53. 140. Idem est, Non est pax ossibus meis: Ps. 38. Ossa aliquorum dissipari, alicubi significat eo facto tum ipsos quorum ossa sunt, ea ratione contumelia affici extrema, tum et loca prophanari. 1 Reg. 13 Ossa hominum super altare hoc incendent. Quam prophetiam postea Iosias rex perfecto hoc opere, 2. Reg. 23 implevit. Sic et Ieremias praedicit, ossa regis, principum, sacerdotum, et pseudoprophetarum de sepulchris eruenda esse et in aperto dissipanda: cap. 8, et Ezech. 6. Ossa mea dinumeraverunt, Psal. 22. id est, ita me


5054. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 417 | Paragraph | SubSect | Section]

multas et malas: pro, experiri ac perpeti me fecisti eas. Sic Psal. 60, Ostendisti populo tuo dura. 2. Tim. 4. Alexander faber aerarius multa mihi ostendit mala Gen. 50. Redditione reddet nobis omnia mala quae ostendimus ei. Contra, etiam de bonarum rerum communicatione dicitur Iohan. 10, Multa bona opera ostendi vobis a patre meo. id est, praestiti vobis multa beneficia a patre impetrata, aut cooperante mihi simul patre. Sic Psal. 4 dicitur, Quis ostendet nobis bonum? pro, dabit aut communicabit nobis bonum. Sic et Graeci ac Germani aliquando loquuntur.


5055. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 418 | Paragraph | SubSect | Section]

Sic et 2. Corinth. 2, haec phrasis usurpatur: Cum esset mihi ostium apertum per Dominum. Aperire gentibus ostium fidei, itidem per metaphoram alteri vicinam significat, eas admittere ad fidem. Apoc. 3, Ecce dedi ostium apertum coram te. id est, aditum ad placandum Deum, et ad poenitentiam. Iohan. 10, Christus se vocat ostium ad oves. Et ait, Omnes eos esse fures et latrones, qui per hoc ostium non intrent. Est itidem metaphora. Causa eius est, quia per Christum habetur aditus tum ad cognitionem, tum et ad gratiam patris, et denique ad omnia dona spiritus, omnemque aedificationem in


5056. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 418 | Paragraph | SubSect | Section]

pii a Christo foventur ac amantur, sicut oves solent a bonis pastoribus, praesertim in illis regionibus summa cura foveri, et quasi delicatissime tractari. Sic et olim reges, pastores populorum sunt ab Homero et aliis vocati. Psal. 80, O` pastor Israelis, qui ducis tanquam oves Ioseph Et praecedenti Psalmo habetur: Nos autem populus tuus et oves pascuae tuae. Psalm. 119. Erravi sicut ovis amissa, quaere me Domine Deus. Isaiae 13: Et erit sicut cervus et sicut oves dispersae, et non est qui congreget. Oves cibi et mactationis Psalmo 44, Queruntur pii, se perpetuo


5057. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 418 | Paragraph | SubSect | Section]

pascetur ut brutum, herba et foliis arborum. PACATUS dicitur Latinis, qui aliis molestus ac infestus non est. Sed in Sacris, qui summa rerum suarum tranquillitate, sine omni cruce ac calamitate securus vivit. Ac plerumque impium significat. Tales enim obliviscuntur Dei et proximi. Iob 12. Ut lampas contempta est cogitationi pacati, qui paratus est ad lapsus pedit, pro, felicis, et viventis in summa tranquillitate, qui miseros periclitantesque negligit. Sic Psal. 63. Isti impii et pacati seculi multiplicant divitias. id est, qui in hoc seculo securissima pace


5058. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 418 | Paragraph | SubSect | Section]

contempta est cogitationi pacati, qui paratus est ad lapsus pedit, pro, felicis, et viventis in summa tranquillitate, qui miseros periclitantesque negligit. Sic Psal. 63. Isti impii et pacati seculi multiplicant divitias. id est, qui in hoc seculo securissima pace perfruuntur. Iob 23, Cum [?: pacatam ] reddiderit animam impii. pro, cum concesserit ei [?:-re ] in summa tranquillitate. Dicitur tamen interdum et de piis. Ierem. 30, Pacatus ac felix erit, nec erit qui [?: ei ] exterreat. Fructus pacatissimus iustitiae, Hebr. 12,


5059. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 419 | Paragraph | SubSect | Section]

ut sit perpetui ratum ac firmum. dicitur idem etiam pactum seculi Gen. 17. Renunciavit vobis pactum: id est, conditiones pacti, Deut. 4. Pactum statuere, Gen. 6, et Levit. 26. pro ratum ac firmum habere, et praestare quod quis in pacto aut foedere promisit. Pactum aut foedus cum lapidibus, Iob 5: supra in voce Foederis exposui. In pactum transire et venire idem sunt, ut paulo ante ostendi. Credo vero phrasin esse sumptam ab illo ritu, qui Gen. 15, et Ier. 34 describitur, ubi sancientes foedus pertransibant inter dissecta animalia. Sic Macedon. reges, teste Livio et Curtio,


5060. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 419 | Paragraph | SubSect | Section]

sermone ponuntur: ut solent aliquando instrumenta per metonymiam, pro ipsis rebus aut actionibus poni: Prov. 5, Lenius est oleo palatum extraneae. pro, mollior ac blandior est sermo eius quavis re longe mollissima. Sicut proxime praecesserat, Labia eius stillant mel. Dare ad peccandum palatum: Iob 30. Non dedi ad peccandum palatum meum, ad petendum in maledictione animam eius. id est, Non sum passus, ut os meum aliis dira imprecando peccaret. Palatum gustat cibum. pro, ipsius munus est, iudicare de saporib. Iob 34, Auris probat sermones, et palatum gustat cibum. Linguam adhaerere


5061. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 419 | Paragraph | SubSect | Section]

proxime praecesserat, Labia eius stillant mel. Dare ad peccandum palatum: Iob 30. Non dedi ad peccandum palatum meum, ad petendum in maledictione animam eius. id est, Non sum passus, ut os meum aliis dira imprecando peccaret. Palatum gustat cibum. pro, ipsius munus est, iudicare de saporib. Iob 34, Auris probat sermones, et palatum gustat cibum. Linguam adhaerere palato, est prorsus ac extreme debilitari, cum iam vel omnes vires desint homini: vel etiam humor in ore ita deficit, ut lingua quasi adglutinetur siccitate palato: ut etiam in pulvere et siccitate oris in magno aestu


5062. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 419 | Paragraph | SubSect | Section]

inanis sine rei bonitate, distinctio a bonis in extrema die, et denique ultimum aeterni ignis exitium. Quia etiam palea ob suam levitatem facillime a vento tollitur, et temere quocunque in aquas aut solitudines abiicitur, ubi computrescat: ideo saepe impiorum interitum etiam temporarium depingit. Iob 21, Erunt impii sicut palea coram vento. Sic et Psal. 1: Erunt sicut palea aut gluma, quam proiicit ventus. Vide infra vocem STIPULA. Aliquando falsam doctrinam, aut alioqui humanas opiniones sua vanitate


5063. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 420 | Paragraph | SubSect | Section]

exprimit: ut cum Paulus 1. Corinth. 3 dicit. aliquos super fundamentum Christum extruere foenum, paleas aut lignum. Et Hierem. 23 iubet Deus separare verbum suum ab humanis figmentis, inquiens: Quid tritico cum paleis? id est, verbo Dei cum verbo hominum. Leviathan reputat ferrum ut paleam, Iob 41. id est, perinde non potest ferrum penetrare eius squamas, ut si esset palea. Leo paleas, ut bos, comedet: Isaiae 11, et 65: quo indicatur pax futura in regno Meschiae, et etiam pacatus animus, depositaque feritas conversorum: quia leo vivit ex praeda, et devorat alia animalia. Saevitiam


5064. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 420 | Paragraph | SubSect | Section]

25. Sicut aestus in deserto tumultum alienorum humiliabis: aestus in umbra nubis palmitem tyrannorum humiliabit. Id est, posteros tyrannorum perinde affligat ac gravis aestus palmitem in loco arenoso ac sicco exhaustum incurvat, et flaccidum reddit. Vicina est haec metaphora, quod Christus Iohan. 15 dicit se quidem esse vitem, Apostolos piosque alios palmites, et caelestem patrem suum agricolam: qua metaphora ac similitudine inter alia etiam docuit Dominus, nos perinde nihil sine ipso posse, omniaque ab eo habere, ut palmes nascitur ex vite, alitur ab ea, et omnem fructificandi vim


5065. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 420 | Paragraph | SubSect | Section]

[?: ] ac poenis Dei imminentibus, vel alioqui in rebus agendis cernere nequeat. Deut. 28. Percutiet quoque te Dominus amentia, caecitate et stupore cordis: eris palpans in meridie, sicut palpat caecus in tenebris. Eadem [?: p--sis ] , ac in eadem significatione, est etiam Iob 5, 12, et Isaiae 59. Vide locum Isaiae. nam is prolixe istam palpantem caecitatem depingit. PALPEBRAE, idem quod oculi significare figurate crebro solent. Psal. 11, Oculi eius vident, palpebrae eius probant filios hominum: idem bis dicit. id est, Deus probe novit


5066. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 420 | Paragraph | SubSect | Section]

et tabernacula magnifico Iacob. id est, non conquiescam, donec extruxero templum Domino. Sic Salomon praecipit, ne conquiescamus, donec nos ex [?:-re ] suscepta fideiussione explicemus: iisdem verbis ac locutionibus utens. Palpebrae aurorae, pro radiis [?:-tinis ] . Iob 41, Oculi eius sunt ut palpebrae aurorae. Depingit oculos Leviathan ignitos et fulgentes. Iob 3 Non videat palpebras aurorae nox illa. id est, non habeat finem serenum ac lucidum, exoriente in caelo claro aurora et sole Sic male dicit nocti, in qua natus erat. PALUS,


5067. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 420 | Paragraph | SubSect | Section]

praecipit, ne conquiescamus, donec nos ex [?:-re ] suscepta fideiussione explicemus: iisdem verbis ac locutionibus utens. Palpebrae aurorae, pro radiis [?:-tinis ] . Iob 41, Oculi eius sunt ut palpebrae aurorae. Depingit oculos Leviathan ignitos et fulgentes. Iob 3 Non videat palpebras aurorae nox illa. id est, non habeat finem serenum ac lucidum, exoriente in caelo claro aurora et sole Sic male dicit nocti, in qua natus erat. PALUS, σκόλοψ. lignum praeacutum: a Paulo de quopiam spirituali


5068. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 421 | Paragraph | SubSect | Section]

additur nomen Aquae, aut etiam vini, quemvis potum denotans. Gen. 43. Non poterunt Aegyptii cum Hebraeis comedere panem. id est, cum eis comedere. Sic forte posset de omni cibo intelligi Psalmus 104. Panis fortificat cor hominis. Qui comedebat mecum panem, sustulit contra me calcaneum suum: Io hannis 13. Sic 2. Regum 6. Pone panem et aquam coram eis, ut comedant. id est, cibum et potum. Quare mox sequitur, Fecit eis convivium aut prandium magnum: ut facile intelligas, Regem eos variis cibis commode excepisse, iussu Prophetae. Sic Melchisedec esurienti et defatigato militi Abrahae


5069. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 421 | Paragraph | SubSect | Section]

magnum: ut facile intelligas, Regem eos variis cibis commode excepisse, iussu Prophetae. Sic Melchisedec esurienti et defatigato militi Abrahae depromit panem ac vinum. Innumera sunt plane huius phraseos exempla, lautum victum significantia. ut 2. Sam. 9 dicit David ad Mephibosech filium Ionathae: Tu comedes panem in mea mensa semper. Et Ierem. 52 cap. dicitur rex Ioiachim comedisse panem semper in mensa regis Evilmerodachi: ubi proculdubio per panem lautissimus victus intelligi debet. Sic et Iob 42, Comederunt panem in domo Iob. de lauto convivio intelligendum


5070. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 421 | Paragraph | SubSect | Section]

Sic Melchisedec esurienti et defatigato militi Abrahae depromit panem ac vinum. Innumera sunt plane huius phraseos exempla, lautum victum significantia. ut 2. Sam. 9 dicit David ad Mephibosech filium Ionathae: Tu comedes panem in mea mensa semper. Et Ierem. 52 cap. dicitur rex Ioiachim comedisse panem semper in mensa regis Evilmerodachi: ubi proculdubio per panem lautissimus victus intelligi debet. Sic et Iob 42, Comederunt panem in domo Iob. de lauto convivio intelligendum est. Aliquando tamen etiam tenuiorem victum vidotur significare: ut cum Isaiae 4, tristi


5071. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 421 | Paragraph | SubSect | Section]

victum significantia. ut 2. Sam. 9 dicit David ad Mephibosech filium Ionathae: Tu comedes panem in mea mensa semper. Et Ierem. 52 cap. dicitur rex Ioiachim comedisse panem semper in mensa regis Evilmerodachi: ubi proculdubio per panem lautissimus victus intelligi debet. Sic et Iob 42, Comederunt panem in domo Iob. de lauto convivio intelligendum est. Aliquando tamen etiam tenuiorem victum vidotur significare: ut cum Isaiae 4, tristi tempore septem mulieres dicunt, Panem nostrum comedemus, et veste nostra induemur, etc. Comedere me facit panem, 2. Sam.


5072. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 421 | Paragraph | SubSect | Section]

9 dicit David ad Mephibosech filium Ionathae: Tu comedes panem in mea mensa semper. Et Ierem. 52 cap. dicitur rex Ioiachim comedisse panem semper in mensa regis Evilmerodachi: ubi proculdubio per panem lautissimus victus intelligi debet. Sic et Iob 42, Comederunt panem in domo Iob. de lauto convivio intelligendum est. Aliquando tamen etiam tenuiorem victum vidotur significare: ut cum Isaiae 4, tristi tempore septem mulieres dicunt, Panem nostrum comedemus, et veste nostra induemur, etc. Comedere me facit panem, 2. Sam. 13. id est, porrigit mihi cibum.


5073. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 421 | Paragraph | SubSect | Section]

unicum ferculum, aut aliquid pauxillum obsonii pani adiiciatur. Simili tamen modo Germani hac voce utuntur, cum dicunt, Einem das brot fur dem maul weckschneiden: oder, Er kan sein brot wol erwerben: id est, necessaria vitae. Panis per metaphoram significat Christo, spirituale alimentum, Iohan. 6. id est, meritum ac passionem corporis sui, seu iustitiam, ab eo obediendo et patiendo praestitam, quibus perinde alitur anima nostra ac vivificatur, ut corpus pane. Vocat vero ille semet suumque corpus panem caelestem, quia secundum utramque naturam est noster mediator et servator.


5074. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 422 | Paragraph | SubSect | Section]

populum suum, dando ei panem Ruth. 1 id est, copiam et vilitatem frugum, donatis [?:---gis ] proventibus, eis tribuerat. Frange esurienti panem tuum, Isaiae 59. id est, distribue pauperibus eleemosynas. Panis de caelo: pro, caelesti. Panis vitae: id est, vivificat Iohan. 6. Non in solo pane vivit homo, sed in omni verbo quod progreditur ex ore Dei. id est, non tantum istis usitatis cibis, et aliis commodis ac praesidiis homo sustentatur ac fovetur, etiam in ista corporali vita, ne dum in spirituali: sed potest et solet Deus mirabiliter praeter et contra


5075. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 422 | Paragraph | SubSect | Section]

ac praesidiis homo sustentatur ac fovetur, etiam in ista corporali vita, ne dum in spirituali: sed potest et solet Deus mirabiliter praeter et contra secundas causas hominem sustentare, etiamsi deberet ei caelitus victum pluere, ut Israelitis Manna et carnes. Panis verus dicitur Christus Iohan. 6. non ratione substantiae, quod sit reipsa verus panis: sed ratione effectus, quia vere ac efficaciter, et ad illam veram perpetuoque perdurantem vitam alat. Sic etiam ibidem aliquanto post dicit, carnem suam vere esse cibum, et sanguinem suum vere esse potum. Panis filiorum, Matth. 15,


5076. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 422 | Paragraph | SubSect | Section]

aliquam sententiam, tum denique aliquam gravem aut magni momenti orationem. Sententiosa dicta ac praecepta Salomonis. Parabolae משל Misle dicuntur, quae crebro vel similia vel dissimilia eis addita sunt. De gravi ac serio sermone haec exempla accipi possunt Iob 22. Addidit Iob assumere parabolam suam. id est, serium sermonem, et de magni momenti rebus. Sic Num. 23 et 24, Balaam dicitur assumpsisse parabolam suam: id est, magni momenti sermonem, et divinam


5077. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 422 | Paragraph | SubSect | Section]

tum denique aliquam gravem aut magni momenti orationem. Sententiosa dicta ac praecepta Salomonis. Parabolae משל Misle dicuntur, quae crebro vel similia vel dissimilia eis addita sunt. De gravi ac serio sermone haec exempla accipi possunt Iob 22. Addidit Iob assumere parabolam suam. id est, serium sermonem, et de magni momenti rebus. Sic Num. 23 et 24, Balaam dicitur assumpsisse parabolam suam: id est, magni momenti sermonem, et divinam prophetiam de rebus


5078. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 423 | Paragraph | SubSect | Section]

in omnibus locis, ad quae expulero eos. pro, omnes eos deridebunt, subsannabunt, dicteriis ac scommatibus exagitabunt, et denique eorum calamitates in maledictionibus aut devotionibus usurpabunt, imprecantes aliquibus malum. Sic esse in parabolam et fabulam dicitur Deuter. 28, et 1. Reg. 9. Iob quoque de semetipso inquit cap. 27, Statuit me in parabolam populorum. id est, effecit me fabulam vulgi, ut omnes me falsis et acerbis dicteriis proscindant et lacerent. Idem valet haec vox et locutio Habac. 2. Non' ne omnes isti parabolam sument super eum, et sermonem


5079. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 423 | Paragraph | SubSect | Section]

in difficilioribus iudiciis accersunt, corrogant aut advocant patronos, qui sibi adsistant in iudicio. Nam et verbum Graecum παρακαλεῖν crebro significat accersere, adiungere, et quasi ad se vocare alium. Spiritus sanctus igitur a Christo Iohan. 14. 15 et 16 dicitur παράκλητος seu advocatus. Sunt vero officia advocati, clientem instruere quid eum facere oporteat, consolari seu animare, exhortari, et denique pro eo erga iudicem loqui ac intercedere. Sic et Spiritus sanctus nos docet,


5080. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 423 | Paragraph | SubSect | Section]

praebens, quôd filii Dei simus, eumque propitium habeamus: hortatur ac excitat nos, ne frigeamus, et ignavi simus in studio verae pietatis, rebusque recte agendis: ac denique intercedit pro nobis gemitibus inenarrabilibus, clamans assidue Abba pater. Dicitur et Christus ipse Paracletus, Iohan. 14: Rogabo patrem, et alium paracletum dabit vobis. Christus paracletus est, quia sua morte acquirit vitam, et tollit mortem: at Spiritus sanctus nobis Christi beneficia indicat et applicat, nosque regenerat. Sic 1. Iohan. 2, Habemus advocatum apud patrem. Ob eadem ista beneficia dicitur


5081. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 423 | Paragraph | SubSect | Section]

clamans assidue Abba pater. Dicitur et Christus ipse Paracletus, Iohan. 14: Rogabo patrem, et alium paracletum dabit vobis. Christus paracletus est, quia sua morte acquirit vitam, et tollit mortem: at Spiritus sanctus nobis Christi beneficia indicat et applicat, nosque regenerat. Sic 1. Iohan. 2, Habemus advocatum apud patrem. Ob eadem ista beneficia dicitur advocatus: praesertim autem, quod perpetuo apud patrem pro nobis intercedit. PARADISUS, Graecis quemvis hortum cultiorem et amoeniorem significat. Xenophon dicit esse vocem Persicam. In Hebraeo valde rara est.


5082. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 424 | Paragraph | SubSect | Section]

Psalmo apparet. Sed de hac locutione alias, in prima parte Libelli de Fide egi. Eandem praeparationem et promptitudinem cordis Psalmo quinquagesimoseptimo celebrat, et Psalmo quinquagesimoprimo David sibi a Deo precatur, inquiens: Spiritum firmum innova in visceribus meis. Paratus ad lapsum, Iob duodecimo: id est, pronus in ruinam. Baptista Matth. 3, iubens parare viam Domino, praecipit amoveri duo ingentia obstacula Christi, eiusque gratiae, nempe desperationem misericordiae Dei, et securitatem aut fiduciam propriae iustitiae: ideo accusat omnem humanam iustitiam, ut rem evanidam,


5083. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 424 | Paragraph | SubSect | Section]

praecipiunt. Sic et Parare populum Domino dicitur Lucae 1. Regnum caelorum aliquibus paratum esse a patre caelesti dicitur: id est, ordinatum, constitutum. Matthaei vigesimo et 25. Vide et infra PRAEPARARE. PARASCEVE, infra ante PASCHA reperies. PARCERE ori, Iob 7, est parce, leniter, breviter ac modeste loqui. Parcere virgae, Proverb. 24, est non castigare castigandum filium, aut alium. Sic Germani, Schon der rutten nicht De quo in Universalibus Regulis. Ab insolentiis aut superbis parce servo tuo, Psalm. 19. id est, parcens custodi me sive a


5084. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 425 | Paragraph | SubSect | Section]

stipulam, spiritus vester absumet vos: Isaiae 33. id est, inanes spes expugnandae Hierosolymae concipitis, et tamen nihil efficietis: sed ista ipsa consilia ac furor vester, quo contra Hierosolymam concitati estis, perdet vos. Concipiunt laborem, et pariunt vanitatem: Isaiae 59, Psalmo septimo, Iob 15.. Utraque vox significat tum culpam, tum poenam. Labor enim alias active, conatum malorum in aliorum miserias directum significat: alias laboriosum ac difficilem, passive. Sic et vanitas alias rem nullius momenti notat, alias ipsam iniquitatem: sicut et Latinis vanitas utrunque notat.


5085. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 425 | Paragraph | SubSect | Section]

Moyses dicit Deuter. 32. Nam portio Domini est populus eius, et funiculus haereditatis eius est Iacob. id est, solus hic populus vere colit, invocat et glorificat Deum. reliquae gentes colunt et glorificant diabolum. Portio aut pars Dei interdum ea praemia dicuntur, quae pii a Deo expectant: Iob 31. Quae enim portio Dei desuper, et quae haereditas Dei de excelsis? pro, [?: quae- ] nam merces obvenisset mihi, vel manet eos qui talia agunt? Aliquando simpliciter portio populi sancti, significat Deum, aut regnum eius, etiamsi nomen Dei non adiiciatur. Hierem:


5086. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 425 | Paragraph | SubSect | Section]

In politioribus lapidibus vallis pars tua, illi sunt sors tua. Nam fudisti eis libamen, et obtulisti hostias. Sic et in bonam partem dicitur Psal. 119, Portio mea Domine, dixi, custodire legem tuam. Pars impiorum, dicuntur variae poenae et castigationes temporariae et aeternae: Iob 2 et 27, Haec est pars hominis impii. id est, haesunt poenae. Psal. 10. Ignis, sulphur et spiritus procellarum, pars calicis impiorum: id est hisce praemiis Deus eos ornat et honorat. Sic Deus Hieremiae 13 dicit ad Iudaeos: Haec sors tua, et pars mensurae tuae est a me, dicit


5087. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 425 | Paragraph | SubSect | Section]

ἀνθρώπων τύχης τὸ ἐπιβάλλον ἐφ' ἡμᾶς μέρος μετειληφέναι νομίζω τὴν πόλιν. Partem alicuius esse in aliqua re, est, eum illa potiri ac frui, sive bona sive mala sit. Ios. 22. Dicent cras filii vestri filiis nostris, Non est vobis pars in Iehova. pro, Iehova, eiusque religio, providentia ac beneficia, nihil ad vos pertinent. 2. Sam. 20, Non est nobis pars in Davide: id est, nihil ad nos David, eiusue imperium. Act. 8, Non est tibi pars, neque sors in verbo


5088. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 426 | Paragraph | SubSect | Section]

hypocritis aut infidelibus: id est, perinde eum tractabit ut hypocritam et infidelem. Sic et Paulus loquitur Coloss. 1. Gratias agimus Deo patri, qui vos idoneos fecit ad partem sortis sanctorum in luce: id est, qui effecit ut sitis in eadem sorte, conditione ac felicitate cum aliis sanctis. Iohan. 13. Si non lavero pedes tuos, non habebis partem mecum in caelo. id est, carebis ea felicitate, qua ego cum aliis piis fruar illic. Coniunctionem porro in hisce exemplis denotat: 2. Cor. 6, Quae pars fideli cum infideli? pro, quid habent commune? quam coniunctionem aut similitudinem?


5089. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 426 | Paragraph | SubSect | Section]

significat. Sic saepe in Evangelistis dicitur Dominus ambulasse et docuisse in partibus Galilaeae, aut Tyri et Sidonis Paulus quoque Ephes. 4 dicit, Christum descendisse ad infimas partes terrae. Sic et Cic. lib. 3 ad Atticum, partes pro regione usurpat. Pars aliquando extremitatem notat. Iosuae 3 Cum fueritis ingressi partem aquae Iordanis. id est, extremitatem. Deut. 34, Usque ad australem partem. id est, extremitatem. Pars interdum latus significat: ut Exod 32, Tabulae erant scriptae ex utraque parte. Et Apoc. 1 et 2, Gladius ex utraque parte acutus, Sic et 22, Ex


5090. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 426 | Paragraph | SubSect | Section]

Dominus ambulasse et docuisse in partibus Galilaeae, aut Tyri et Sidonis Paulus quoque Ephes. 4 dicit, Christum descendisse ad infimas partes terrae. Sic et Cic. lib. 3 ad Atticum, partes pro regione usurpat. Pars aliquando extremitatem notat. Iosuae 3 Cum fueritis ingressi partem aquae Iordanis. id est, extremitatem. Deut. 34, Usque ad australem partem. id est, extremitatem. Pars interdum latus significat: ut Exod 32, Tabulae erant scriptae ex utraque parte. Et Apoc. 1 et 2, Gladius ex utraque parte acutus, Sic et 22, Ex utraque parte fluminis. i. latere. Ezech. 1.


5091. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 426 | Paragraph | SubSect | Section]

partem. id est, extremitatem. Pars interdum latus significat: ut Exod 32, Tabulae erant scriptae ex utraque parte. Et Apoc. 1 et 2, Gladius ex utraque parte acutus, Sic et 22, Ex utraque parte fluminis. i. latere. Ezech. 1. Pennas in 4 partes habebat. Venire in parte haereditatis: Iosuae 13. id est, partem capere. Partes vulpium erunt. Psal. 63. id est, illis cedent in partem: pro, insepulti erunt, eoque a lupis et vulpibus denorabuntur. Sic ferme vulgari sermone, idque propemodum proverbialiter dicitur, Er wirdt dem hencker, oder den raben zu teil, Das


5092. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 426 | Paragraph | SubSect | Section]

eo quod diligeter se praeparabant ad tam solennem et sacrosanctam celebritatem, ante omnia diligentissime expurgantes et eliminantes omne fermentum, sicut eis Deus severissime praeceperat: et ex Christo ipso Apostoli quaerunt, ubi sibi velit praeparari Pascha. de hoc parasceve inquit Iohan. 19. Erat autem parasceve Paschae, hora circiter nona. Alias Parasceve ponitur pro ipso die Veneris, quo se ad Sabbathum recte celebrandum praeparabant: sed altera acceptio est celebrior. PARVUS, et PARVULUS: infra post vocem PUER. PASCHA


5093. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 426 | Paragraph | SubSect | Section]

huius [?: ] forma et origo, ratioque institutionis, potissimum [?: ] Exodi describitur: ubi etiam exempla trium primarem significationum reperies. Quarta significatio, cum ipsam celebritatem totius actionis indicat, reperitur 2 Reg 23. ubi dicitur tale pascha esse a Iosia 18 anno sui regni colebratum, quale non fuerit celebratum inde a Iudicibus, et tempore praecedentium Regum. Porro, quintam significationem usurpat Paulus 1 Cor. 5 inquiens. Pascha nostrum immolatus est Christus. id est, verus ille Dei agnus, aversionem culpae et poenae a populo Dei


5094. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 426 | Paragraph | SubSect | Section]

dicitur Pascha, Lucae 22. ubiipsum festum paschatos etiam azymorum dicitur, quia eo tempore cogebantur comedere azyma, id est, pacem infermentatum. Christus comedit agnum paschalem pridie quam Iudaei: hoc colligunt esse factum [?: qui-- ] hebdomadae die, quam vulgo nunc vocamus diem Iovis: quia sequentem vocat Marcus παρασκευὴν τὴν προσάββατον, hoc est, diem praecedentem Sabbatum, quam [?: ] vulgo vocamus diem Veneris. Ratio ea fuit: quia [?: ] daei ob quandam traditionem maiorum nolebant


5095. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 426 | Paragraph | SubSect | Section]

ne eis duo longe maxime sacrosancta [?: ] sta continuarentur, quibus illis nephas esset vel mortuos sepelire, vel recentes cibos parare. Nam [?: vespe-- ] quo edebatur pascha, una cum nocte ad sequentem [?: ] pertinebat. Quare esus agni paschalis factus die Iovis a Christo, sequentem, hoc est Veneris diem faciebat colebrem. Christus igitur secundum praescriptum Dei celebravit pascha vespere incipientis diei 15 Lunae: [?: ] vero, ob supra indicatam traditionem, celebrarunt initio 16. ut eis paschalis et Sabbati celebritas una die per


5096. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 427 | Paragraph | SubSect | Section]

[?:--it-ros ] . PASCUA, PASCUAE: Utitur hac voce Vulgata versio, pro loco pastionis, seu pro pascuis, et etiam pro ipsa cura pascendi. Exemplum prioris est Psal. 23, In loco pascuae me collocavit. 1 Par. 4, Invenerunt ibi pascuas [?:-berrimas ] . Iob 39, Circumspicit montes pascuae suae, et virentia quaeque perquirit. Posterioris exemplum est Psa. 74, Quare exardescit ira tua in oves pascuae tuae. i. contra populum tuum, quem tu alis, et qui omnem suam felicitatem a te expectat, et a te solo pendet. PASTOR, ut supra monui,


5097. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 427 | Paragraph | SubSect | Section]

sicut pastor in ingraturus res proprias suo arbitrio convasat, convoluit, vestes induit, et aufert. Mesa rex Moab erat pastor, 2 Reg. 3. pro, habebat amplissimam rem pecuariam. Ezech. 37. Servus quoque meus David erit rex eorum, et erit pastor unus super omnes istos: nempe Christus. sicut et Ioan. 10 praedicitur, omnes oves Dei sive ex gentilib. sive ex Iudaeis, unicum pastorem Christum habituras. Zach. 11 praedicitur venturus singularis quidam stultus pastor, qui sit [?: pessim- ] pasturus, aut potius perditurus gregem Domini. De eo tamen exclamat Propheta, ei poenas


5098. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 427 | Paragraph | SubSect | Section]

licet varie exponatur, tamen maxime apta videtur esse illa expositio, quod sub adventum Meschiae destituentur Iudaei suo politico gubernatore, propheta et vero sacerdote, succedentib. meris seductoribus. Pastor bonus, mercenarius, et denique perniciosus, qui furem aut lupum agit, describitur Ioan. 10, et saepe in prophetis. Pastores dicti sunt in Ecclesia illi, qui tum docendo, tum et propugnando populum, tum etiam oratione ac omni denique cura gregem Domini regunt, alunt, tuentur ac servant, ut solent boni pastores oves brutas: unde haec metaphora sumpta est. Pastor magnus, Heb.


5099. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 429 | Paragraph | SubSect | Section]

idoneos etiam scriptores, doctiss. Budaeus in Comment. observavit: et particulam εἰ etiam εἰδικῶς usurpatam, comperio a Graecis interpretibus interdum per ἐάν converti: ut Iob 22. Postremo quod vetus interpres παθητὸν convertit Passibilem, non videtur convenire. Quamvis enim παθητὸς proprie declaret eum qui patibili sit natura: tamen sententia ipsa postulat, ut accipiatur pro eo


5100. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 429 | Paragraph | SubSect | Section]

successerunt subinde alii, qui iam non tanquam patres, ut illi olim, sed ut filii Ecclesiae fuerunt. Interdum principe denotat. 1 Par. 2, Pater Gilead: pro, princeps eius regionis, vel etiam autor gentis. Sic pater Gibeon, 1. Paral. 8 accipitur, Sic in priore loco, Ipse fuit pater Zaph: Ios. 14. Capita patrum tribuum Israel: i. principes familiarum. Sic et Homerus vocat Iovem patrem hominum et deorum. i. principem, dum et gubernatorem. [?: Pa- ] aliquando in omnibus linguis denotat eum, qui [?: a-e ] et benevolentia, beneficiis et etiam authoritate


5101. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 429 | Paragraph | SubSect | Section]

Ecclesiae fuerunt. Interdum principe denotat. 1 Par. 2, Pater Gilead: pro, princeps eius regionis, vel etiam autor gentis. Sic pater Gibeon, 1. Paral. 8 accipitur, Sic in priore loco, Ipse fuit pater Zaph: Ios. 14. Capita patrum tribuum Israel: i. principes familiarum. Sic et Homerus vocat Iovem patrem hominum et deorum. i. principem, dum et gubernatorem. [?: Pa- ] aliquando in omnibus linguis denotat eum, qui [?: a-e ] et benevolentia, beneficiis et etiam authoritate [?: ] se patrem praestat. Sic Genes. 45 dicit Ioseph ad [?:-es ]


5102. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 429 | Paragraph | SubSect | Section]

Sic et Homerus vocat Iovem patrem hominum et deorum. i. principem, dum et gubernatorem. [?: Pa- ] aliquando in omnibus linguis denotat eum, qui [?: a-e ] et benevolentia, beneficiis et etiam authoritate [?: ] se patrem praestat. Sic Genes. 45 dicit Ioseph ad [?:-es ] , et patri eos referre praecipit, inquiens: Deus [?: ] posuit Pharaoni in patrem. id est, ego rego ac servo, Deo ita per me agente, regem et regnum Aegypti. Sic videtur Helisaeus vocare Heliam non tantum suum, sed et regni totius patrem, non tantum


5103. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 429 | Paragraph | SubSect | Section]

[?:-es ] , et patri eos referre praecipit, inquiens: Deus [?: ] posuit Pharaoni in patrem. id est, ego rego ac servo, Deo ita per me agente, regem et regnum Aegypti. Sic videtur Helisaeus vocare Heliam non tantum suum, sed et regni totius patrem, non tantum praeceptorem. Sic et Iob cap. 29 inquit, Pater eram pauperibus: id est paterno affectu et beneficiis eos fovi. Sic Psal. 68, Deus dicitur pater orphanorum et viduarum. Isa. 63. Tu es pater noster, Abraham non cognovit nos, neque Israel, id est, tu serva nos paterna cura. Hanc suam


5104. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 429 | Paragraph | SubSect | Section]

Patrem patriae dixisse, summum benefactorem et conservatorem patriae. Pater et mater aliquando quosvis intimos denotat, ut etiam supra monui. Sic Psal. 27 dicitur: Pater meus et mater mea deseruerunt me, Dominus autem suscepit me. id est, intimi ac coniunctissimi mei. Sic videtur Iobus loqui cap. 17. Putre dini dixi, Pater meus es tu. id est, foetores et putrefactiones haemeae, sunt mei intimi, cum quibus solis versor et ago. Patres, saepe quivis maiores et antecessores nostri. Psal. 22, In te speraverunt patres nostri. Psal.


5105. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 429 | Paragraph | SubSect | Section]

1 Par. 17. Ingredi ad patres suos, Genesis 15. Recolligi ad patres, 2 Reg. 22. Colligam te ad patres tuos, et colligeris in sepulchra tua. id est, moriendo associabere tuis maioribus, tum corpore in eadem sepulchra maiorum posito, tum anima in sinum Abrahae translata. Sic aliqui putant patrem Ioseph vocari Heli, cum fuerit eius socer. Deus dicitur pater piorum, multiplici ratione. Primum, quia ex semine eius nascuntur, ut Scriptura loquitur. Secundo, quia sunt membra unigeniti filii eius: Caro de carne eius, et os de ossibus. Tertio, quia eos sibi adoptat in filios. Quarto, quia eos


5106. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 429 | Paragraph | SubSect | Section]

ac beneficiis fovet. Quinto, quia instaurata in eis imagine Dei, eum aliquo modo repraesentant, eique similes sunt. Sexto, multiplicem paternitatem etiam Spiritus sanctus agnoscit in corde nostro, eoque clamat Abba pater: et spiritui nostro testimonium praebet, quod filii Dei simus. Christus Ioan. 8 dicit, diabolum esse patrem impiorum, et mendacem. Pater ergo ille impiorum est multipliciter. Primum, quia dominus ac gubernator eorum factus est post lapsum. Secundo, quia eos ex imagine Dei in suae horrendam larvam transmutavit, et veluti infuso infernalem fermento ex caelesti massa in


5107. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 429 | Paragraph | SubSect | Section]

Haec est horrenda quaedam non regeneratio, sed degeneratio, per semen diaboli. Tertio, quia voluntatem eius omni studio cupiunt, et conantur efficere, eiusque mores ac opera praestant, et veluti totam vitam repraesentant. Denique quia eos perpetuo docet, regit ac fovet. Idem quoque 1 Iohan. 3 dicitur. Porro ibidem Satan etiam pater mendacii vocatur, quia et author eius extitit, tum per se deficiens a Deo, tum et hominem ab eo abducens, veritatemque cultus ac religionis corrumpens, et denique omnis generis peccata ac scelera tum initio inveniens, tum et quotidie propagans ac


5108. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 430 | Paragraph | SubSect | Section]

et Hieremia idololatrae, quod dicant ligno, Pater meus es tu. Pater tuus primus peccavit, et interpretes tui inique egerunt contra me: Isaiae 43. ubi patrem aliqui exponunt Adamum, qui fuit primus pater, et primo lapsus: aliqui Abrahamum, quem Deus ex Babylonica idololatria evo cavit: ut eis Ios. ultimo obiicitur. Aliqui per patrem singularis numeri, intelligunt pluralem patres seu maiores tui. Ut fiatis filii patris vestri caelestis, Matth. 5. id est, ut vere patrem illum referatis indole benignitatis: seu, ut vere patrisetis, benefaciendo etiam adversariis, sicut is benefacit etiam


5109. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 430 | Paragraph | SubSect | Section]

superiores comprehendantur. Deus vocatur pater luminum, Iac. 1: id est, unicus autor, creator ac dator omnium bonorum, praesertim autem spiritualium, cognitionis divinae, Spiritus sancti, renovationis, Spiritus sancti donorum, et quotidiani regiminis ac manuductionis ad omnem veritatem. Sic Iob 38, Quis est pluviae pater? id est, autor. Isa. 64. Nunc tu Domine es pater noster, nos lutum tuum: tu figulus noster, et nos omnes sumus opus manuum tuarum. Hebr. 12 vocatur Deus pater spirituum: et opponitur terrenis istis parentibus qui vocantur ibi patres corporum. Omnino videtur ibi


5110. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 430 | Paragraph | SubSect | Section]

loqui observavimus. Sic enim Aristoph. in Ranis, ὁ παῖς ἀκολούθει δεῦρο. Idem in Concionantibus, φέρε σύτ' ἀνάφορον. ὁ παῖς Sic Angelus ad Iosephum ait, Iosephus filius David, ne timeas accipere Mariam uxorem tuam. pro, Iosephe fili David. De loquutione Abba pater, supra [?: ] voce ABBA dictum est. PATRIA πατριὰ, vox Graeca, reperitur Ephes. 3, [?: ] quo


5111. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 430 | Paragraph | SubSect | Section]

Sic enim Aristoph. in Ranis, ὁ παῖς ἀκολούθει δεῦρο. Idem in Concionantibus, φέρε σύτ' ἀνάφορον. ὁ παῖς Sic Angelus ad Iosephum ait, Iosephus filius David, ne timeas accipere Mariam uxorem tuam. pro, Iosephe fili David. De loquutione Abba pater, supra [?: ] voce ABBA dictum est. PATRIA πατριὰ, vox Graeca, reperitur Ephes. 3, [?: ] quo omnis patria


5112. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 430 | Paragraph | SubSect | Section]

ἀκολούθει δεῦρο. Idem in Concionantibus, φέρε σύτ' ἀνάφορον. ὁ παῖς Sic Angelus ad Iosephum ait, Iosephus filius David, ne timeas accipere Mariam uxorem tuam. pro, Iosephe fili David. De loquutione Abba pater, supra [?: ] voce ABBA dictum est. PATRIA πατριὰ, vox Graeca, reperitur Ephes. 3, [?: ] quo omnis patria in caelis et in terra nominatur. ubi vetus ad verbum vertit,


5113. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 431 | Paragraph | SubSect | Section]

textus plerumque vocat ὑπομονὴν, aliquando dicit etiam ὑποφέρειν. Quomodo autem vetus Testamentum et Hebraei hanc patientiam vocent, ignoro: nec etiam locum novi ubi describatur, quantumvis beatus Iob pro exemplo huius patientiae propositus sit: nisi velimus dicere vocari eam silentium. ut cum dicit Deus Isa. 30, In silentio et spe erit fortitudo vestra. i. si patienter ferendo crucem vestra, in me sperare perrexeritis, vincetis. Sic etiam Psalm. 39. Obmutui silentio. tacui a bono, et


5114. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 432 | Paragraph | SubSect | Section]

25. id est, desertus ac destitutus omni ope, et afflictus insuper. Exultatio eorum sicut ad devorandum pauperem in abscondito, Habac. 3. id est sicut solent raptores, aut alii crudeles homines alacriter invadere miseros, omnique ope destitutos, qui sese tueri nequeunt. Pater eram pauperum, Iob 29. id est, paterno affectu et beneficentia afflictis succurrebam. Salvum facere pauperem: id est, liberare. Psal. 18, Populum pauperem salvum facies. id est liberabis miseros: et Psal. 107 Sublevat seu liberat pauperem ab inopia, aut afflictione. De paupertate


5115. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 432 | Paragraph | SubSect | Section]

Paupertas eorum profunda exundavit in divitias simplicitatis eorum: 2 Corin. 8 id est, large donando ex sua tenuissima sorte, ostenderunt suam summam sinceritatem: quomodo paupercula mulier ex sua tenui sorte donando, plurimum omnes alios superans, donavit. Pauperem prohibere a desiderio, Iob 31. id est rem desideratam aut necessariam pauperi non concedere. Pauperum filii, pro pauperibus, Psal. 72, Iudicabit pauperes terrae, et servabit filios pauperum. i. pauperes afflictos, oppressos. Sic ibidem, [?: ] mas pauperum servabit: i. vitam afflictorum


5116. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 432 | Paragraph | SubSect | Section]

utitur: sicut ista duo plerunque coniuncta sunt, nempe paupertas et ignobilitas. Zachar 9 dicitur Christus venire Sioni aut suae Ecclesiae iustus, servator, pauper [?: ] et equitans super asinam. Videtur omnino recte illud עני versum esse a Ioan. et Matthaeo, πραός mansuetus Consolationis enim gratia ornatur illis epithetis Christus: et supra indacavi עני ani et pauperem significat. Mansuetudo enim regis aut gubernatoris populo [?: ] taris


5117. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 433 | Paragraph | SubSect | Section]

et veluti omni sensu carentem stupiditatem degenerarunt, cuiusmodi fuit Catonis aut aliorum contemptus mortis. De hac pace inquit Paulus Philip. 4, Et pax Dei quae superat omnem sensum, custodiet corda vestra. Psalm. 4, In pace cubabo et dormiam, quoniam tusolus in securitate collocabis me. Ioan. 14. [?: Pa-em ] meam do vobis, pacem meam relinquo vobis: non quomodo mundus dat, ego do vobis. ne ergo turbetur aut trepidet cor vestrum. ubi hanc et priorem pacem recte intellexeris. Harum utramque pacem optat Paulus [?: ] Christus, aliique Apostoli in suis


5118. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 433 | Paragraph | SubSect | Section]

Paulus dicit, quod regnum caelorum [?: ] pax: Rom. 14. item fructus Spiritus. Utraque porro impii carent, sicut Isaias cap. 48 et 57 inquit: Non est pax impiis, dicit Dominus. Habemus vero hanc utramque, praesertim posteriorem pacem cum hoc discrimine, quod Christus Iohan. 16 ponit, In me pacem, in mundo tribulationem habebitis. Non enim desinit nos mundus, Satan, caro, lex et propria etiam conscientia multipliciter infestare: sed in isto contra nos excitato bello, confugientes ad patrem caelestem, et sub Christi umbraculum, promptum remedium ac refrigerium


5119. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 433 | Paragraph | SubSect | Section]

vox haec Hebraeis omnia vitae bona, commoda, et totam felicitatem, posita praecipua specie aut parte pro toto genere: quandoquidem pax est optima rerum, quas homini nosse datum est. Sic accipitur, cum communiter salutantes se invicem dixerunt, Pax tibi: item cum quaesierunt de alicuius pace, ut Ioseph Genes 44 quaerit de pace sui patris. et Moyses ac Ietro mutuo quaerunt de pace, Exod. 18 id est, uterque de alterius incolumitate. Sic et Elisaeus dicit ad Sunamitidem, 2. Regum 4: Num pax tibi, viro et filio? Quarto, vicina huic est illa significatio, cum pro securitate aut absentia


5120. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 434 | Paragraph | SubSect | Section]

divinitus donandae. Ego pax: Psalmo 120. Ego pax: et cum loquor, ipsi ad bellum. id est, ego pacem propono, aut pacificus sum. Et alibi, Ego oratio. id est, ego orans. Sic Proverb. 3. Omnes semitae eius pax id est, pacificae, aut ducunt ad pacem, sunt salutaria, aut sunt ipsissima pax. Sic Iob 5, Et scies quod pax tabernaculum tuum. pro, in summa tranquillitate ac prosperitate eris tu, omniaque tua. Sic Psalm. 147, Qui ponit terminum tuum pacem. id est, omnes regiones locaque tua ditat pace. Castigatio pacis. id est, castigatio pacifera, aut salutifera. Isaiae 53, Castigatio


5121. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 434 | Paragraph | SubSect | Section]

Multa pax, id est, summa ac largissi ma felicitas Psalm. 119. Multa pax diligentibus nomen tuum, et non est eis scandalum aut casus: ubi multa pax prosperum omnium rerum statum notat: Scandalum verô, omnia adversa. Loqui cum aliquo in pacem: Genes. 37, Non potuerunt fratres Ioseph loqui ei in pace, aut ad pacem: id est, prae odio non potuerunt amanter cum eo colloqui. In pace ire, Iud. decimooctavo. In pace transire, Isaiae 41. In pace abire, 1. Sam. 29. Ascendere in pace, 1. Sam. 25. Dimittere aliquem in pace, Genes. 26. id est, abire incolumem ac


5122. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 434 | Paragraph | SubSect | Section]

In pace ire, Iud. decimooctavo. In pace transire, Isaiae 41. In pace abire, 1. Sam. 29. Ascendere in pace, 1. Sam. 25. Dimittere aliquem in pace, Genes. 26. id est, abire incolumem ac salvum. Sic apponere pacem, Proverbiorum 3. id est, prosperum rerum successum. Esse in pace, Iob 9. pro, frui pace. Pacem habere, Hierem. 12. Pacem habent omnes in praevaricantes. Sic habitare in pace, Threnorum primo. Clamare ad civitatem oppugnatam, pacem: Deutero. 20. id est, clara voce offerre ei pacem, pacificas conditiones. Et vicissim civitas dicitur ibidem respondere


5123. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 434 | Paragraph | SubSect | Section]

[?: ea- ] Cant. 8, Tunc fui in oculis eius ut reperiens pacem. Respondere pacem. Gen. 41, Dominus respondebit pacem Pharaonis. id est, Deus exposito somnio Pharaonis respondebit salutaria consilia toti huic regno et regi [?: ] verti in pace, est incolumen reverti Genesis 28, Ios. 10, [?: ] 8. 1. Reg. 22, et 2. Par. 19 Praecipit Achab Micham prophetam in carcere detineri, donec redeat in pace. Sed propheta negat eum reversurum in pace: id est, incolumem. Salutare de vel cum pace, aut in pace: 1. Samuel. 17. 1. Paralipom. 18, est pacem precari


5124. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 435 | Paragraph | SubSect | Section]

meis ob morbum, quo me afflixisti ob peccata mea. [?: ] dere pacem aliquorum, id est, cernere eorum secundas et florentes res. Psalm. 37. Cum viderem pacem impiorum. Sic pax a timore, Iob 21. In domibus eorum est pax a timore. id est, summa securitas ac tranquillitas. Ponere sanguines belli in pace: 1. Reg. 2, Ioab interfecit duos [?: du-es ] hostiliter tempore ac loco pacifico. Pacifica bestia agri, Iob 5. id est, non laedette. Ingressus pacificus.


5125. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 435 | Paragraph | SubSect | Section]

florentes res. Psalm. 37. Cum viderem pacem impiorum. Sic pax a timore, Iob 21. In domibus eorum est pax a timore. id est, summa securitas ac tranquillitas. Ponere sanguines belli in pace: 1. Reg. 2, Ioab interfecit duos [?: du-es ] hostiliter tempore ac loco pacifico. Pacifica bestia agri, Iob 5. id est, non laedette. Ingressus pacificus. id est, pacem afferens aut indicans: 1. Sam. 16, et 1. Reg. 2, Viri pacifici nobiscum. Genes. 34. id est, pacifice nobiscum, aut


5126. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 435 | Paragraph | SubSect | Section]

37. Cum viderem pacem impiorum. Sic pax a timore, Iob 21. In domibus eorum est pax a timore. id est, summa securitas ac tranquillitas. Ponere sanguines belli in pace: 1. Reg. 2, Ioab interfecit duos [?: du-es ] hostiliter tempore ac loco pacifico. Pacifica bestia agri, Iob 5. id est, non laedette. Ingressus pacificus. id est, pacem afferens aut indicans: 1. Sam. 16, et 1. Reg. 2, Viri pacifici nobiscum. Genes. 34. id est, pacifice nobiscum, aut inter nos viventes. Pascua pacifica. Ierem. 25, Suc [?:-is- ] sunt pascua pacifica. id est,


5127. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 435 | Paragraph | SubSect | Section]

dignis, ab indignis autem sit is fructus piae precationis ad ipsosmet Apostolos reversurus. Nunc dimittis servum tuum Domine, secundum verbum tuum in pace. id est, iam permittes ut tranquillo animo, et in viso Messia acquiescens moriar, ac ad illam veram aeternamque pacem migrem. Christus inquit Ioan. 14. Pacem meam relinquo vobis, pacem meam do vobis. id est, primum quidem spiritualem pacem, deinde etiam externum quoddam patrocinium, defensionem ac tranquillitatem, quae tamen non ex mundi aut potentum gratia, sed ex solo Deo proficiscatur. De eadem pace etiam postea Cap. 16


5128. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 436 | Paragraph | SubSect | Section]

contra officium normamque recti ac honesti fit: et proprie actuale quid significat, sive quid male fiat, sive male negligatur. Sed in Sacris literis haec vox latius patet, et plures habet nonnihil obscuras, aut certe ignotas significationes ac loquutiones. In genere autem videtur recte 1. Ioann. 3 descriptum esse, quod. sit, quic quid est a lege Dei alienum: sive sit ipsius naturae distorsio, deformitas aut pravitas sive quicunque perversi motus animi, sive conatus, aut denique actiones. Nam lex non tantum pravas actiones internas ac externas prohibet, et rectas mandat: sed etiam


5129. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 436 | Paragraph | SubSect | Section]

etiam in aliis rebus, non tantum ubi lex Dei aut norma obedientiae erga Deum negligitur, violaturve ut Iud. 20. dicuntur Beniamitae fuisse optimi fundibularii ita ut non peccarent: id est, a scopo aberrarent. inquit enim textus: Qui omnes funda iaciebant lapidem ad capillum, nec peccabant. Sic Iob 5 legitur: Invises tabernaculum tuum, et non peccabis: id est, non aberrabis a tuo tabernaculo: facile id reperies, quantumvis in solitudine aut locis ignotis fixeris. id est, in omnib. tuis operibus recte scopum attinges. Iob 33, natura huius verbi aliquot synonymis declaratur: Peccavi,


5130. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 436 | Paragraph | SubSect | Section]

Qui omnes funda iaciebant lapidem ad capillum, nec peccabant. Sic Iob 5 legitur: Invises tabernaculum tuum, et non peccabis: id est, non aberrabis a tuo tabernaculo: facile id reperies, quantumvis in solitudine aut locis ignotis fixeris. id est, in omnib. tuis operibus recte scopum attinges. Iob 33, natura huius verbi aliquot synonymis declaratur: Peccavi, rectum curuavi, et aequum non mihi: scilicet, fuit propositum, aut in meo conatu. Ab hac externa corporalive aberratione a recte agendo, videtur verbum hoc per metaphoram traductum ad spiritualem discessionem a recta linea legis


5131. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 436 | Paragraph | SubSect | Section]

reduxero eum ad te, et coram te stitero eum, et peccabo tibi omnibus diebus. id est, sim tibi reus ac obligatus, habearque a te pro scelerato omni tempore, perpetus mihi sis infensus, adversus ac molestus, ut extreme nephario, ac in te iniurio. Sic idem verbum, ac in eodem sensu, repetit Iuda erga Iosephum: Quoniam servus tuus sponsione facta accepit puerum a patre suo, promittendo, quod si non reduxero eum ad te, et peccabo pani meo omnibus diebus. Exod. quinto. Non datur nobis stramen, et urgemur ad explendum numerum laterae et ecce servi tui sunt caesi, et populus tuus peccabit. id est,


5132. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 436 | Paragraph | SubSect | Section]

concept-- ] ac natum, non loquitur de actualibus peccatis: nec matrem, sed semetipsum accusat. Confitetur igitur se natum esse in multiplici immundicie, foeditate, reatu et crimine: seu turpem ac malum, Deo adversum, exosum ac reum. Sic com Iudaei dicunt ad caecum natum, ac a Christo sanatum, Ioan. 9. Tu natus es in peccatis, et [?: ] nos docere? non illi quidem proprie in originale omnium hominum peccatum respiciunt: sed tamen volunt dicere, eum ita inde ex utero distortae ac perversae naturae esse, ac ita quasi monstrosum ac sceleratum formatum esse, ut non sine causa


5133. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 437 | Paragraph | SubSect | Section]

totam iniustitiam denotat. Sic Romanorum tertio dicuntur omnes sub peccato esse, et per legem esse cognitionem peccati. et Romanorum quarto, cui Dominus non imputavit peccatum. Eadem ferme significatione Romanorum quinto dicitur peccatum intrasse in mundum, et per peccatum mors. Sic et cum Iohann. 9. Christus dicit, Peccatum vestrum manet vobis: totam iniustitiam complectitur. Et Iohan 16, Spiritus sanctus arguet mundum de peccato: id est, de tota mole peccati, quod manet nobis, et non est per fidem ablatum: non tantum de una specie, seu de sola incredulitate loquitur, ut ex


5134. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 437 | Paragraph | SubSect | Section]

esse cognitionem peccati. et Romanorum quarto, cui Dominus non imputavit peccatum. Eadem ferme significatione Romanorum quinto dicitur peccatum intrasse in mundum, et per peccatum mors. Sic et cum Iohann. 9. Christus dicit, Peccatum vestrum manet vobis: totam iniustitiam complectitur. Et Iohan 16, Spiritus sanctus arguet mundum de peccato: id est, de tota mole peccati, quod manet nobis, et non est per fidem ablatum: non tantum de una specie, seu de sola incredulitate loquitur, ut ex dictis (Peccatum vestrum manet nobis, etc. Si non credideritis, in peccatis vestris


5135. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 437 | Paragraph | SubSect | Section]

peccato. Sic Isaiae trigesimo quinto, Fecit Dominus in eo concurrere omnium nostrûm peccata: peccatum itidem omne in universum notatur. Huc et referantur appellationes, seu aequipollentes voces, quae omni in universum peccato competunt. cuiusmodi sunt in Veteri testamento, Delicta. Iob decimotertio, Scelera mea et delicta mea ostende mihi. Levit. 5. Adducat pro delicto suo domino. Item Levit. 6. Iniquitas et Iniquitates: Exod. 34, qui aufers iniquitatem, Deuteronomii quinquagesimo quarto, Non feret iniquitatem vestram, et peccata vestra. Iob 13, Quantas habeo


5136. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 437 | Paragraph | SubSect | Section]

Veteri testamento, Delicta. Iob decimotertio, Scelera mea et delicta mea ostende mihi. Levit. 5. Adducat pro delicto suo domino. Item Levit. 6. Iniquitas et Iniquitates: Exod. 34, qui aufers iniquitatem, Deuteronomii quinquagesimo quarto, Non feret iniquitatem vestram, et peccata vestra. Iob 13, Quantas habeo iniquitates et peccata, etc. Esaiae quinto, Vae qui trahitis iniquitatem in funibus vanitatis, etc. Esa. quadragesimo secundo, Praebuisti mihi laborem in iniquitatibustuis. Ego sum qui deleo iniquitates tuas propter me. Esaiae quinquagesimo, In


5137. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 437 | Paragraph | SubSect | Section]

Oseae duodecimo, Nec invenietur in cunctis laboribus meis vel iniquitas, vel peccatum. Psalmo quinquagesimoprimo, Ecce in iniquitatibus conceptus sum. Psalmo 85, Remisisti iniquitatem plebis tuae. Psalmo 32, Beati quorum remissae sunt iniquitates. Impietas et Impietates: Iob trigesimo quarto, Absit [?: ] Deo ut faciat impietatem. Perversitas, Scelus, et Scelera. praevaricatio, et Praevaricationes: Levit. vigesimosexto, Pro praevaricatione sua. Item Iosuae 22. Ezech. 14, cum terta praevaricetur praevaricationem. Esaiae vigesimo quarto,


5138. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 437 | Paragraph | SubSect | Section]

plebis tuae. Psalmo 32, Beati quorum remissae sunt iniquitates. Impietas et Impietates: Iob trigesimo quarto, Absit [?: ] Deo ut faciat impietatem. Perversitas, Scelus, et Scelera. praevaricatio, et Praevaricationes: Levit. vigesimosexto, Pro praevaricatione sua. Item Iosuae 22. Ezech. 14, cum terta praevaricetur praevaricationem. Esaiae vigesimo quarto, Praevaricatores praevaricati sunt, praevaricatione praevaricatores praevaricati sunt. Psalmo 101, Facientes praevaricationes odivi. Transgressio, Malitia: Genes. 6, Vidit Deus quod multa malitia hominis


5139. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 437 | Paragraph | SubSect | Section]

praevaricati sunt. Psalmo 101, Facientes praevaricationes odivi. Transgressio, Malitia: Genes. 6, Vidit Deus quod multa malitia hominis esset. Genes. decimotertio, Viri Sodomitae erant mali. Ieremiae 1, Et loquar iudicia mea cum eis, super omnem malitiam eorum qui dereliquerunt me. Ionae primo, Ascendit malitia eorum ad conspectum eorum. Malum: Iudic. 3, Fecerunt filii Israel malum in oculis Domini. Iudic. 4, Addiderunt filii Israel facere malum in conspectu Domini. Item Iudic. 6 et 10, 2. Reg. 12. Quare contempsisti verbum meum, ut faceres malum in conspectu meo? 3.


5140. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 437 | Paragraph | SubSect | Section]

Item Iudic. 6 et 10, 2. Reg. 12. Quare contempsisti verbum meum, ut faceres malum in conspectu meo? 3. Reg. 14. Et fecit Iudas malum coram Domino. 3. Reg. 22, Fecit Ochosias malum in conspectu Domini. Item 3. Reg. 17. et 4. Reg. 3. Fecit malum coram Domino. 4. Reg. 13, Fecit malum Ioachatz coram Domino. Et 2. Paralip. 29. Proverbiorum quarto, Deflecto a malo. Esaiae sexagesimoquinto, Faciebatis malum in oculis meis. Item cap. 66. Ierem. 7 et 52, Fecit malum in oculis Domini. Abominationes: Levit. 18, Omnis anima quae fecerit de abominationibus his


5141. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 437 | Paragraph | SubSect | Section]

id est, rem iniustam. Fornicatio: Levit. 20, Consenserunt ei ut fornicarentur cum Moloch. Psalmo 73, Qui fornicantur ate. Via mala: Ierem. 25, Revertimini unusquisque a via sua mala. 3. Reg. 16. Tu ambulasti in via Ieroboam. Sic 3. Reg. 22. Benedicere, per antiphrasin pro peccare. Iob 1, Ne forte (ait Iob) peccaverint filii mei, et benedixerint Deo in cordibus suis. Desideria cordis: Psalm 81, Et dimisi eos secundum desideria cordis eorum, ibunt in adinventionibus suis. Adinventiones: Psalm. 81. Ambulare ex adverso Deo: Levi. 26. Quod non placet Domino: 3. Regum 11,


5142. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 437 | Paragraph | SubSect | Section]

Fornicatio: Levit. 20, Consenserunt ei ut fornicarentur cum Moloch. Psalmo 73, Qui fornicantur ate. Via mala: Ierem. 25, Revertimini unusquisque a via sua mala. 3. Reg. 16. Tu ambulasti in via Ieroboam. Sic 3. Reg. 22. Benedicere, per antiphrasin pro peccare. Iob 1, Ne forte (ait Iob) peccaverint filii mei, et benedixerint Deo in cordibus suis. Desideria cordis: Psalm 81, Et dimisi eos secundum desideria cordis eorum, ibunt in adinventionibus suis. Adinventiones: Psalm. 81. Ambulare ex adverso Deo: Levi. 26. Quod non placet Domino: 3. Regum 11, Fecitque Salomon quod


5143. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 437 | Paragraph | SubSect | Section]

Desideria cordis: Psalm 81, Et dimisi eos secundum desideria cordis eorum, ibunt in adinventionibus suis. Adinventiones: Psalm. 81. Ambulare ex adverso Deo: Levi. 26. Quod non placet Domino: 3. Regum 11, Fecitque Salomon quod non placuerat coram Domino. Stultum quid contra Deum agere: Iob primo, In omnibus his non peccavit Iob, neque stultum quid contra Deum locutus est. Caeterum in Novo testamento aequipollent τῆς ἁμαρτίας vocabulo (quod peccatum significat, et in Apostolorum scriptis omnium usitatissimum et frequentissimum


5144. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 437 | Paragraph | SubSect | Section]

eos secundum desideria cordis eorum, ibunt in adinventionibus suis. Adinventiones: Psalm. 81. Ambulare ex adverso Deo: Levi. 26. Quod non placet Domino: 3. Regum 11, Fecitque Salomon quod non placuerat coram Domino. Stultum quid contra Deum agere: Iob primo, In omnibus his non peccavit Iob, neque stultum quid contra Deum locutus est. Caeterum in Novo testamento aequipollent τῆς ἁμαρτίας vocabulo (quod peccatum significat, et in Apostolorum scriptis omnium usitatissimum et frequentissimum est)


5145. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 437 | Paragraph | SubSect | Section]

vocabulo (quod peccatum significat, et in Apostolorum scriptis omnium usitatissimum et frequentissimum est) ἀδικία iniustitia, qua voce utuntur Apostoli Act. 8, In felle enim amaritudinis, et colligatione iniustitiae video te esse. 1. Iohan. 1, Fidelis est et iustus, ut remittat nobis peccata, et mundet nos ab omni iniustitia. 2. Pet. 2, Recipientes mercedem iniustitiae. Rom. 1. Revelatur ira Dei de caelo super omnem impietatem et iniustitiam hominum, qui veritatem in iniustitia detinent. Romanorum 3, Si iniustitia nostra


5146. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 437 | Paragraph | SubSect | Section]

iustitiam commendat, quid dicemus? Rom. 6, Neque praebete membra vestra arma iniustitiae peccato. Ἀνομία, hoc est, quiddam illegitimum, quod pugnat cum lege. Tit. 2, Christus dedit semetipsum pro nobis, ut redimeret nos ab omni illegalitate. 1. Ioan. 3, Peccatum est iniquitas. Παράβασις, transgressio: Roman. 5, Qui non peccarunt ad similitudinem transgressionis Adam. Gal. 3 Lex propter transgressiones posita est. 1. Timoth. 2, Mulier obnoxia facta est transgressioni.


5147. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 438 | Paragraph | SubSect | Section]

omnem immundiciam, et abundantiam malitiae. Πονηρία. Rom. 1. Pleni malitia et versutia. 1. Corinthiorum 5, Non in fermento κακίας καὶ πονηρίας. Ἐπιθυμία, concupiscentia. 1. Ioan. 2, Omne quod est in mundo, veluti concupiscentia carnis. 1. Pet. 2, Concupiscentiae, quae militant contra animam. 2. Pet. 1, Si refugeritis a corruptione, quae est in mundo per concupiscentiam.Et Paulus ad Tit. 2, Ut abnegata impietate, et mundanis concupiscentiis, sobrie et iuste et


5148. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 439 | Paragraph | SubSect | Section]

Offeret iuvencam pro peccato suo. Num. 5, Peccatum hominis. Num. 12, Ne imponas nobis peccatum hoc, quod stulte commisimus. Num. 32, Peccatum vestrum apprehendet vos. Deuteronom. 24, Unusquisque pro peccato suo interficiatur. 2. Regum 12, Dominus transtulit peccatum tuum. 4. Reg. 3, Ioram mansit in peccatis Ieroboam. 2. Paral. 28, Non introducetis huc captivos, ne peccemus Domino. Quare vultis adiicere super peccata nostra, et vetera cumulare delicta? Grande quippe peccatum est, et ira furoris Domini imminet super Israel. Esaiae tertio, Peccatum suum sicut Sodoma


5149. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 439 | Paragraph | SubSect | Section]

peccatum est, et ira furoris Domini imminet super Israel. Esaiae tertio, Peccatum suum sicut Sodoma praedicaverunt. Esaiae trigesimo, Addunt peccatum peccato Zach. 14, Hoc peccatum omnium gentium. Variae quoque appellationes peccati actualis in Scriptura occurrunt: ut sunt, Opera mala: 1. Ioan. 3, Opera Cain mala erant. Opera infrugifera tenebrarum. Ephes. 5 Roman. 13. Inquinamenta mundi, Corruptiones, quae sunt in mundo, 2. Pet. 2. Carnales concupiscentiae, 1. Pet. 2. Opera carnis, Gal. quin 10, etc. Per excellentiam quoque Peccare et Peccatum de atroci


5150. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 439 | Paragraph | SubSect | Section]

1. Pet. 2. Opera carnis, Gal. quin 10, etc. Per excellentiam quoque Peccare et Peccatum de atroci aliquo scelere, aut alio qui singulari pravo facto dicitur: ut Mat. 18 Quoties peccabit in me frater meus et remittam ei? Luc. 15. Pater peccavi in caelum, et coram te Ioann. 9. Quis peccavit, hic aut parentes eius? Respondit Iesus: Neque hic, neque parentes eius. Sic Iudas desperans ait: Peccavi, tradens iustum sanguinem. Sic accipi potest et illud Pauli Act 25, Neque in Caesarem peccavi: quo modo et Daniel loquitur. Sic et illud Pauli: Si nupseris, non


5151. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 439 | Paragraph | SubSect | Section]

tempus convertit. Sed et a textu (in quo est tempus imperfectum) et a genuino sensu discessit. Voluit enim notare Lucas, qualis esset mulieris conditio, et quid de ea homines vulgo [?: senti- ] Erat ergo communi hominum iudicio peccatrix: hoc est, sceleratae et probrosae vitae. Sic Ioan. 9 Pharisaei dicunt Christum esse peccatorem: id est, hominem sceleratum ac impium, utpote qui violet sabbatum et legem. Contra vero caecus natus negat eum esse peccatorum: quia deus peccatores non exaudiat. id est, scelratos ac impios, dataque opera peccantes. Sic accipiendum videtur


5152. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 439 | Paragraph | SubSect | Section]

V. Est proaereseos seu voluntarium, quod ipsum est et contra conscientiam: et ignorantiae. Voluntarium est, quod scienter et ex proposito perpetratur: de quo sunt sequentia testimonia Scripturae. Num. 15, Anima quae per suberbiam aliquid commiserit, etc. delebitur. Ioan. 5 et 8 inquit Christus: Vade, et noli amplius peccare. Rom. 6, Peccabimus ne, quia sub gratia non sub lege sumus? id est, sponte ac volentes peccatis indulgebimus? Heb. 10, Voluntarie peccantibus nobis post acceptam cognitionem veritatis. Tit. 3, Peccat suo iudicio damnatus. id est,


5153. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 439 | Paragraph | SubSect | Section]

sumus? id est, sponte ac volentes peccatis indulgebimus? Heb. 10, Voluntarie peccantibus nobis post acceptam cognitionem veritatis. Tit. 3, Peccat suo iudicio damnatus. id est, sciens ac volens peccat. Sic accipiendum est de voluntariis et contra conscientiam patratis peccatis, quod est 1. Ioan. 3, Quisquis manet in Christo, non peccat: quisquis peccat, non videt eum, nec novit eum. Et mox: Qui committit peccatum, ex diabolo est, quia diabolus a principio peccat. Quisquis natus est ex Deo, non peccat, quoniam semen ipsius manet in eo, nec potest peccare, etc. Ubi


5154. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 439 | Paragraph | SubSect | Section]

manet in Christo, non peccat: quisquis peccat, non videt eum, nec novit eum. Et mox: Qui committit peccatum, ex diabolo est, quia diabolus a principio peccat. Quisquis natus est ex Deo, non peccat, quoniam semen ipsius manet in eo, nec potest peccare, etc. Ubi observandum est, quod Ioannes ibi peccare, aut peccatum facere, exponit per Non facere iustiaciam: et contra Non peccare, per facere iustitiam. Haec significatio diligenter observanda est, ne quis intelligens de peccatis piorum per imbecillitatem admissis, desperandi occasionem accipiat. Ignorantiae


5155. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 439 | Paragraph | SubSect | Section]

imbecillitatem admissis, desperandi occasionem accipiat. Ignorantiae peccata sunt. quae per imbecillitatem admittuntur: quale est quod Genes. 20 Abimelech Saram accersit Leu. 4, Anima quae peccaverit per ignorantiam 1. Reg 8, Salomon negat ullum esse hominem qui non peccet. 1. Reg. 14, Ionathas non audiens cum adiuraret pater eius populum, extendit summitatem virgae, quam habebat in manu, et itinxit in favum mellis, et convertit manum suam ad os suum, et illuminati sunt oculi eius Num. 35. Peccata voluntaria et non voluntaria tum i sacrificiis, tum etiam in asylis discernuntur.


5156. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 439 | Paragraph | SubSect | Section]

pricipes vestri. Act. 13. Qui habitabant Hierosolymis, et pricipes eorum cum ignorarent illum, et voces Prophetarum, etc. condemnato eo impleverunt, etc. 1. Tim 1. Sed misericordiam adeptus sum, quod ignorans feceram, pro icredulitatem. De hoc peccato loquitur et 1. Io. 1. Si dixerimus nos non peccasse, mendacem facimus eum. VI. Est peccatum dominans, seu regnans: et Non dominans. Peccatum regnans est, innata originalisve corruptio, non mortificata per Spiritum


5157. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 440 | Paragraph | SubSect | Section]

dominans, seu regnans: et Non dominans. Peccatum regnans est, innata originalisve corruptio, non mortificata per Spiritum sanctum cui non reluctamur ope Dei, sed potius membra nostra praebemus instrumenta ad omnem iniustitiam, pravaque opera, de quo genere Christus Iohan. octavo. Qui peccat, servus est peccati. Dominatur autem vel securitate, ut Amos sexto, Bibentes vinum in phialis, et optimo unguento delibuti, et nihil patiebantur super contritionem Ioseph. Vel excusatione, ut Esa. 3. Peccatum suum quasi Sodoma peccaverunt, nec absconderunt. Vel alias


5158. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 440 | Paragraph | SubSect | Section]

potius membra nostra praebemus instrumenta ad omnem iniustitiam, pravaque opera, de quo genere Christus Iohan. octavo. Qui peccat, servus est peccati. Dominatur autem vel securitate, ut Amos sexto, Bibentes vinum in phialis, et optimo unguento delibuti, et nihil patiebantur super contritionem Ioseph. Vel excusatione, ut Esa. 3. Peccatum suum quasi Sodoma peccaverunt, nec absconderunt. Vel alias malitia: Oseae 4, Populus tuus sicut ii qui contradicunt. Appellatur idem hoc peccatum. Psal. 119, contumax peccatum. Item, maximum peccatum, quia nimirum accedit securitas


5159. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 440 | Paragraph | SubSect | Section]

commotiones, subiti lapsus, et alia multa omissionis, negligentiae, et multa etiam per ignorantiam admissa, innumera etiam quotidiana humanae imbecillitatis delicta. VIII. Et peccatum Remissibile, et Irremissibile. Irremissibilia, quae Christus blasphemiam in Spiritum sanctum vocat: quaeque Ioannes dicit esse ad mortem et vetat pro talibus fieri preces, sunt omnis perseverans oppugnatio agnitae veritatis, et omnis finalis impoenitentia. Dicitur autem hoc genus peccati ideo peccatum in Spiritum sanctum, quia huius personae proprium officium est illustrare, praedicare, et propagare


5160. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 440 | Paragraph | SubSect | Section]

sese opponunt. Alia porro omnia peccata Remissibilia esse dicuntur. inter quae numerari solet Peccatum contra conscientiami id est, cum scientes et volentes, perseveranter, non subito motu aliquid prave agimus contra Dei praescriptum, aut mandatum: quod genus in Sanctis negatur esse: sicut Ioannes ait, natos ex Deo non peccare, sed semetipsos a talibus lapsibus custodire. Talia peccata contra conscientiam sunt etiam, neglectio precum, item permittere regnare veterem Adamum, et omnino non sedulo conari obedire Deo. Haec peccata si admittantur a sanctis, ut a Davide adulterium et


5161. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 440 | Paragraph | SubSect | Section]

adulterium et homicidium, excutiunt veram fidem, ac Spiritum sanctum, hominemque ex filio Dei filium gehennae et diaboli faciunt. Dicuntur autem contra conscientiam, quia conscientia reclamante et accusante patrantur. IX. Est peccatum Manens et Remissum. Peccatum manens vocat Christus Ioan. 9, omne peccatum non remissum: de quo etiam praecedenti capite inculcans repetit, In peccatis vestris moriemini. Ideo autem dicit, Peccatum vestrum manet: quia nec morbum agnoscere, nec medicum expetere volebant. non auferente ergo agno Dei peccata illorum, remanebant eis, extremumque


5162. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 441 | Paragraph | SubSect | Section]

est. Quidam et de ebriositate disserunt, quod sit peccatum in proprium corpus, quia tum deformet, tum laedat ac destruat proprium corpus. XI. Est Peccatum nostrum, seu proprium: et Alicuiem, 1. ad Timotheum quinto. Manus ne cui cito imposueris, ne communices peccatis alienis. Epist. 2. Iohann. Quisquis enim Ave dixerit illi, communicat operibus eius malis. Apocalyp. decimooctavo, Exite de illa populus meus, ne participes sitis delictorum eius. ¶ Hactenus de multiplici Actualis peccati divisione. Caeterum et partes quaedam eius commemorantur. In peccato Originali


5163. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 443 | Paragraph | SubSect | Section]

malum coram Domino: 1, Reg. 21. Locutio sumpta est a venditione mancipiorum, quae prorsus alieno arbitrio potestatique traduntur, ut suo domino pro eius libitu serviant. Nosse peccatum: 2. Cor. 5. Christus non novit peccatum. id est, vel innatum vel actuale habuit. Facere peccatum. 1. Iohann. 3. Omnis qui natus ex Deo est, peccatum non facit. Quo in loco Oecumenius distinguitinter peccare, et peccatum facere, inquiens: Non peccare, negationem absolutam significat: non facere peccatum, non inesse ex dispositione et affectione rem ostendit. Inducere super aliquem peccatum, est


5164. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 443 | Paragraph | SubSect | Section]

peccatum, videtur significare, infamare eum. Levit. 19. Non habebis odio fratrem tuum in corde, sed arguendo argues illum, nec levabis super eum peccatum. id est, iuxta Christi praeceptum, argues eum inter te et ipsum, et non ales clam odium, aut obtrectabis ei. Peccatum habere, et non haebere Ioan. 9. Si caeci essetis, peccatum non haberetis. id est, Si caecitatem vestram agnosceretis, peccatum vobis condonaretur. Contrarium huic est ibidem, Peccatum [?:-re ] alicui: Alias peccatum non habere, est, posse aliquo nodo se excusare. ut Ioann. 15. Si non venissem, et


5165. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 443 | Paragraph | SubSect | Section]

Peccatum habere, et non haebere Ioan. 9. Si caeci essetis, peccatum non haberetis. id est, Si caecitatem vestram agnosceretis, peccatum vobis condonaretur. Contrarium huic est ibidem, Peccatum [?:-re ] alicui: Alias peccatum non habere, est, posse aliquo nodo se excusare. ut Ioann. 15. Si non venissem, et [?: lo---tus ] fuissem eis, peccatum non haberent: nunc autem non habent quod praetexant peccato suo. Ex antithesi [?:-paret ] , peccatum non habere, esse, posse se aliquo modo excusare. Sic moxibidem: Si non fecissem tanta opera, peccatum


5166. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 443 | Paragraph | SubSect | Section]

luere poenas de peccato admisso. Levit. vigesimo secundo. Ne portent peccatum propter illud. In Hebraeo est verbum נשא Nasa, quod etiam condonare peccatum significat. Tollere peccatum. est amovere, auferre, praestita compensatione, et iustitia. 1. Ioan. 3. Christus apparuit, ut peccata nostra tolleret. Ioan. 1, Ecce agnus Dei, qui tollit peccata mundi. Sic Isaiae quinquagesimotertio dicitur Messias peccata nostra tanquam onus quoddam portasse, et abstulisse. Ambiguitas autem est in verbo αἵρω


5167. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 443 | Paragraph | SubSect | Section]

Ne portent peccatum propter illud. In Hebraeo est verbum נשא Nasa, quod etiam condonare peccatum significat. Tollere peccatum. est amovere, auferre, praestita compensatione, et iustitia. 1. Ioan. 3. Christus apparuit, ut peccata nostra tolleret. Ioan. 1, Ecce agnus Dei, qui tollit peccata mundi. Sic Isaiae quinquagesimotertio dicitur Messias peccata nostra tanquam onus quoddam portasse, et abstulisse. Ambiguitas autem est in verbo αἵρω tollo, quod et levare ac gestare, et prorsus amovere ac abolere


5168. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 443 | Paragraph | SubSect | Section]

eas, aut etiam reducit fratrem ad poenitentiam et remissionem peccatorum. Auferre et transferre peccatum: 2. Regum duodecimo Dominus transtulit peccatum tuum. Micheae 7. Quis Deus similis tui, qui aufers iniquitatem, et transfers peccatum reliquiarum haereditatis tuae? Lavare a peccatis; 1. Iohan. primo, et Apocalyp. primo, Christus lavit nos sanguine suo a peccatis nostris. hoc est, Christus sua passione ac morte impetravit nobis tum remissionem peccatorum, tum etiam renovationem: quib. tum


5169. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 445 | Paragraph | SubSect | Section]

כסף Keseph, argentum, a כסף desiderando. Plena pecunia habere possessionem alicuius loci, Gen. 23, est iusto precio vendere eam, nihil detrahendo aut donando amicitiae gratia. Fructum terrae comedere absque pecunia, Iob 31 Si fructum terrae meae comedi absque pecunia. id est non reddita mercede cultoribus. Argentum aut pecuniam nostram, id est, precium nostrum: Gen. 31, Nonne peregrinae reputatae sumus ei, quandoquidem vendidit nos, et argentum nostrum comedit: id est, precium nostrum a marito nostro longo


5170. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 445 | Paragraph | SubSect | Section]

2. Colligendo colligam residuum Israel, simul ponam illum veluti pecus Bosra, tanquam gregem in medio caulae suae. id est, Sic spiritualem Israelem in unam Ecclesiam coadunabo, sicut in pascuis Bosra civitatis Idumaeae greges coadunari, et diligenter regi ac curari solent. Pecuaria piscine Ioan. 5, varie hic locus exponitur, aut etiam obscuratur ab Interpretibus. Ego non taxabo, aut etiam corrigam singulorum expositiones aut versiones: tantum meam sententiam adscribam. Puto vertendum esse locum hoc modo: Est autem Ierosolymis ad pecuariam piscinam-, ea quae Hebraice cognominatur


5171. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 446 | Paragraph | SubSect | Section]

Grammatici, quod cum accusativo significat causam finalem, sitque vertendum Propter: cum [?: ge- ] vo autem proprie medium, eoque declarandum praepositione PER. Hebraeorum 2, Omnia sunt propter Christum, et per Christum. Aliquando tamen etiam cum accusativo significat PER: ut Iohan. 6, Sicut misit me vivens ille pater, et ego vivo διὰ τὸν πατέρα, propter [?: p- ] sic qui comedit me, vivet propter me, δι' ἐμέ Putant in eo dicto


5172. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 446 | Paragraph | SubSect | Section]

iustitia [?: ] propter remissionem peccatorum: volunt aliqui [?: ] dum potius esse PER, quia ibi διὰ cum accusative sit constructum. Disceptat de hac re etiam [?: Osiande- ] Vulgari versione. Verum tum in loco Iohannis recte verteris Propter, quod non rarius causam [?: effici- ] quam finalem indicat, sicut apud Virgilium Dido inquit: Te propter gentes Libyae, Nomadumque tyranni Odere. —Sensus ergo nihilominus esset, Deum esse causam efficientem vitae humanitatis Christi: et


5173. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 448 | Paragraph | SubSect | Section]

persecutio indicatur: cum leones paleas comesturi, et cum bobus victuri tempore Meschiae, aut gladii ac cuspides in falces ac vomeres commutandi praedicuntur, summa spiritualisque pax regni Meschiae praenunciatur. PERCUTERE, alias debellare, alias occidere Hebraeis significat. Iosuae septimo: Tria milia virorum ascendant, et percutiant Hai. id est, expugnent civitatem et interficiant cives eius. Secundo Sam. decimoquinto, Ne percutiat civitatem gladio. id est, omnes incolas. Genesis trigesimosexto: Qui percussit Madian in campo Moab. id est, cecidit. Iosuae


5174. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 448 | Paragraph | SubSect | Section]

significat. Iosuae septimo: Tria milia virorum ascendant, et percutiant Hai. id est, expugnent civitatem et interficiant cives eius. Secundo Sam. decimoquinto, Ne percutiat civitatem gladio. id est, omnes incolas. Genesis trigesimosexto: Qui percussit Madian in campo Moab. id est, cecidit. Iosuae decimotertio: Sion, quem percussit Moses. pro, expugnavit, debellavit. primo Samuelis trigesimo: Et percusserunt Ziglag, et combusserunt eam igni. id est, expugnarunt et everterunt. Secundo Samuelis septimo: Percussit Moab, et mensus est eos funiculo. id est, pro suo arbitrio trucidavit


5175. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 448 | Paragraph | SubSect | Section]

percutere. De reduplicationis vi dictum est in Regulis Generalibus. Sic et Latini dicunt, Occisione occidere: pro, penitus delere exercitum. Percutere [?: ] anima, est poenitus trucidare aut interficere. anima enim vitam significat. Genesis trigesimo septimo dicunt fratres de Ioseph, Ne percutiamus eum anima. pro, ne occidamus eum, sed potius vendamus. Eadem locutio est et Ieremiae quadragesimo. Percutere lingua: Ieremiae decimooctavo, Venite et percutiamus eum lingua. id est, deferamus eum ad iudicem, occidamus eum accusando. Percutere manum, spondere significat:


5176. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 449 | Paragraph | SubSect | Section]

Qui invenerit animam suam, perdet eam. id est, qui eam conatus fuerit in hac vita offendendo Deum, et placando homines, servare: is eam perpetuo exitio involvet: contra, qui propitio Deo in hoc mundo perdiderit vitam suam, is in aeterna vita salvus et incolumis erit. Perdere, pro pati perire. Ioan. sexto: Haec est voluntas patris qui mi sit me, ut omne quod dedit mihi, non perdam ex eo. pro, nihil patiar perire. Aliquem cibo suo perdere. Romanorum decimoquarto: Ne perdas illum cibo tuo, pro quo Christus est mortuus. id est, Ne dederis ei occasionem scandali et interitus, abutendo


5177. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 449 | Paragraph | SubSect | Section]

Aliquem cibo suo perdere. Romanorum decimoquarto: Ne perdas illum cibo tuo, pro quo Christus est mortuus. id est, Ne dederis ei occasionem scandali et interitus, abutendo Christiana libertatem cibis sumendis. Dies perditionis. id est, dies aut tempus quo Deus aliquos perdit ac castigat. Iob vigesimoprimo: In diem perditionis servantur mali, et ad diem indignationum producentur. Ieremiae decimooctavo: A tergo, et non facie inspiciam eos in die perditionis eorum. secundae Petri tertio: Caelum et terra servantur in diem iudicii et perditionis impiorum. id est, ad extremam diem


5178. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 449 | Paragraph | SubSect | Section]

tergo, et non facie inspiciam eos in die perditionis eorum. secundae Petri tertio: Caelum et terra servantur in diem iudicii et perditionis impiorum. id est, ad extremam diem iudicii et poenae, quando omnia igne exurentur. Eadem locutio est et Abdiae secundo. Ignis usque ad perditionem comedet, Iob trigesimoprimo. id est, donec omnia absumat. Perditio aliquando ponitur pro ipsa morte, aut potius pro inferno. Iob vigesimosexto: Nudus est infernus coram eo, et non est tegmen perditioni. Et mox vigesimooctavo: Perditio et mors dixerunt, Auribus nostris audivimus famam sapientiae.


5179. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 449 | Paragraph | SubSect | Section]

et perditionis impiorum. id est, ad extremam diem iudicii et poenae, quando omnia igne exurentur. Eadem locutio est et Abdiae secundo. Ignis usque ad perditionem comedet, Iob trigesimoprimo. id est, donec omnia absumat. Perditio aliquando ponitur pro ipsa morte, aut potius pro inferno. Iob vigesimosexto: Nudus est infernus coram eo, et non est tegmen perditioni. Et mox vigesimooctavo: Perditio et mors dixerunt, Auribus nostris audivimus famam sapientiae. Psalmo octuagesimooctavo: Nunquid narrabitur in sepulchro benignitas tua, in perditione aut inferno veritas tua?


5180. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 449 | Paragraph | SubSect | Section]

אבדון Abadon, et Graece ἀπολλύων, id est, perdens aut perditor, sicut supra diximus de angelo percussore, Exodi duodecimo, unde forte haec locutio sumpta est. Filius perditionis vocatur a Christo Iudas, Ioan. decimo septimo: quia sit iam exitio debitus, ac ob suum scelus destinatus. sic Latini servum poenae dicunt, de damnatis ad supplicium. Porro secundae Thes. secundo multo significantius Antichristus nominatur homo peccati, et filius perditionis, nempe quod sit author ac promotor


5181. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 450 | Paragraph | SubSect | Section]

dicitur: Peregrinabor in tentorio tuo per multa secula. id est, vivam in Ecclesia, ac cura protectioneque tua in hac vita: in altera vero, in aeterna gloria. Exodi duodecimo: Cum peregrinabitur apud te peregrinus. id est habitabit, versabitur. Idem valet peregrinari in medio alicuius populi, Iosuae vigesimo, et alias. Peregrinari ubi potes: id est, peregre vivere. secundo Regum octavo dixit Helisaeus ad mulierem, cuius filium excitaverat. Peregrineris ubicunque poteris peregrinari, quia Dominus vocavit famem. id est, abi et vive aliquandiu alibi extra Iudaeam, ubicunque tibi se


5182. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 450 | Paragraph | SubSect | Section]

in hac significatione vox haec usurpatur: sed plerunque vertunt. Alieni, Aliae enim gentes aliis plerunque infensae sunt. PEREO, habet etiam suas quasdam obscuras nationes. Primum enim crebro significat deesse non adesse, evanescere, non succedere. ut, Spes hypocritas peribit, Iob 8. id est, non continget ei res sperata, irrita erit spes eius. Psalmo 9, Patientia aut expectatio impiorum non peribit. id est, continget eis res sperata, irrita frustra sperabunt, non erit irrita aut evanescet eorum spes. Eadem locutio est et Proverbiorum decimo et 24, Ezech. 19 et 37.


5183. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 450 | Paragraph | SubSect | Section]

sperabunt, non erit irrita aut evanescet eorum spes. Eadem locutio est et Proverbiorum decimo et 24, Ezech. 19 et 37. et saepissime aliâs. Sic Psalmo [?: ] , Desiderium peccatorum peribit. Vicina huic significatio est, cum dicitur Perire fuga ab aliquo: quod valde crebrum est. Iob undecimo: Psalmo 147, Effugiam peribit ab eis. Perierat effugium a me: id est, fuga erat irrita, nulla erat occasio aut facultas effugiendi mala. Sic Amos 2, Peribit fuga a veloce. Ieremiae 25, [?: Per--- ] fuga a pastoribus. Perire aliquando idem quod [?: pe--- ]


5184. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 451 | Paragraph | SubSect | Section]

ne perdaris aut puniaris ob ingentia scelera Sodomitarum. Prover. 21: Testis mendax peribit. id est, divinitus punietur. Sic Dan. 2 iubentur perire sapientes: id est, interfici. Ionae 2, Ne pereamus in anima viri: id est, ne a Deo perdamur ob submersum aut interfectum Ionam. 2. Pet. 2: In corruptione sua peribunt. id est, ob corruptionem suam damnabuntur. Iter impiorum peribit: Psal. 1. id est, ipsimet, vita et actiones aut conatus eorum perdentur. Iusti


5185. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 451 | Paragraph | SubSect | Section]

puniaris ob ingentia scelera Sodomitarum. Prover. 21: Testis mendax peribit. id est, divinitus punietur. Sic Dan. 2 iubentur perire sapientes: id est, interfici. Ionae 2, Ne pereamus in anima viri: id est, ne a Deo perdamur ob submersum aut interfectum Ionam. 2. Pet. 2: In corruptione sua peribunt. id est, ob corruptionem suam damnabuntur. Iter impiorum peribit: Psal. 1. id est, ipsimet, vita et actiones aut conatus eorum perdentur. Iusti quoque dicuntur perire de terra nemine eam rem expendente, Isaiae 57: et Mich. 7. id


5186. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 451 | Paragraph | SubSect | Section]

tolli, deficere ex hac vita. Sicut Psal. 12 orat: Serva Domine, quoniam defecit pius, et imminuti sunt fideles a filiis hominum. Sic Hieremiae capite septimo: Periit fides et ablata est de terra. Sic etiam pro evanescere aut deficere ponitur, cum dicitur periisse panis aut cibus. Ioel. 1, Alimenta perierunt de domo. Perire etiaḿ cor regis et principum dicitur: id est, animositas ac prudentia, Hierem. 4. Perire lex a sacerdote, Hieremiae 18. et Ezech. 7. id est, sacerdotes non posse verum sensum legis monstrare ac docere. Sic dicitur, Perire sapientiam a


5187. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 451 | Paragraph | SubSect | Section]

Perire sapientiam a sapientibus, Isaiae 29. Item consilium, Hierem. 49. Annon est amplius sapientia in Themam, periit consilium ab intelligentibus, annihilata est sapientia eorum? Peribit rex de Gaza, Zachariae nono: id est, deficiet. Operemini cibum non [?: p-em ] . Iohan. 6. id est, perpetuo durantem, et nutrientem: cuiusmodi sunt spiritualia Domini beneficia. nam hic panis ad breve tempus durat aut nutrit, cito perit ac inutilis fit. PERFECTUS תמים Thamim, aliquando


5188. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 451 | Paragraph | SubSect | Section]

perfecta quadam absolutione vitis aut agni, in quo nihil prorsus reprehendi queat: ita nec in hisce ac aliis metaphoricis. quasi vel Abraham, vel alii peregrinantes in tabernaculo aut Ecclesia Domini, omni prorsus [?: n-uo ] careant, sintque in summae cuiusdam perfectionis statu. Sic Iob quoque statim in initio sui libri describitur fuisse perfectus et rectus. id est, sincere colens Deum ac iustitiam, non hypocrita aut simulator. Sic Psaltes 19 Psal. orat, se custodiri ab insolentia ac superbia: addens, Tunc ero perfectus, et innocens a praevaricatione multa. id


5189. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 451 | Paragraph | SubSect | Section]

enim et ipse peccator, graviterque aliquoties Deum offendit) sed tantum de summa sinceritate, aut integritate eius erga Deum, qua sincere ac plane ex animo coluit Deum. 2. Par. 16 dicuntur discurrere oculi Domini per universam terram, ad corroborandos eos qui sunt perfecti cum corde eius. Sic Iosaphat praecipit iudicibus, ut iudicent in timore Dei, in veritate et corde perfecto. id est, timendo Deum, omnia vere ac sincere agant et iudicent. In perfectione cordis aliquid facere, est aliquid sincero animo, et non malo consilio facere. Sic Abimelech rex Gerar, orans se excusat erga Deum,


5190. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 452 | Paragraph | SubSect | Section]

confirmatum, metam apprehendisse, aut perfectum esse, sed omni studio ad eam metam tendere. Paulo post addit. Quicunque sumus perfecti, sic sentiamus. ubi perfectionem primum vocat illam summam absolutionem qua in altera vita Christo sua quadam ratione aut proportione similes erimus, ut 1. Iohan. 3 habetur. De qua perfectione alterius vitae, etiam Paulus 1. Corinth. 13. agit, inquiens: Cum autem venerit quod perfectum est, tunc quod ex parte est abolebitur. Posterius vero dictum Pauli Philip. 3, loquitur de perfectione pii hominis, quae in hac vita aliquibus, atque adeo etiam


5191. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 453 | Paragraph | SubSect | Section]

et omnibus numeris absolutam sententiam Dei de religione ac vita vestra ac piorum omnium. Rom. 12. Dona Dei dicuntur perfecta, Iac. 1. quae ita demum in hac vita perfecta sunt, cum ipsemet donator perpetuo assistit, perficiens ea quae inchoavit in nobis. Via alicuius dicitur perfecta, Iob 22: Si immaculata aut perfecta fuerit via tua. Et Psal. 101, et 119. Beati immaculati aut perfecti in via, qui ambulant in lege Domini. id est, quorum religio et fides integra ac incorrupta est. Via perfecta alioqui aliquando dicitur ea, quae est plana et expedita. De quo


5192. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 453 | Paragraph | SubSect | Section]

in religione et vita. Ambulare in perfectione, aut integritate: Prov. 2 et 28, est integre ac sincere agere in utraque Tabula. Sic et Psal. 16 et 101: tametsi possit significare id quod dicimus, simplici ac bono animo, citra cogitationem aut machinationem ullius doli. Sic Iob 4: Integritas viae. Lex quoque Dei perfecta dicitur, aut immaculata, ut LXX et Vulgata habent, Psal. 19: Lex Domini perfecta, recreans animam: testimonium Domini fidele, sapientiam praestans parvulis. ubi idem videtur esse perfecta lex, et testimonium fidele: id est, carens


5193. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 453 | Paragraph | SubSect | Section]

Alii intelligunt de externa incolumitate, in qua petat se a Deo defendi et servari. Ego autem in perfectione mea sustentavi me, Psal. 41. id est, tu servas me incolumem, non aliter ac si parvum puerum pater manu apprehensum ductet, ac sustentet ne cadat. Fortitudo perfectionis, Iob 21: Iste impius peribit in fortitudine perfectionis suae: id est, in summo vigore aut flore incolumitatis subito peribit. ita Thom תום perfectio, etiam extremam vitae, valetudinis, famae ac fortunarum integritatem aut incolumitatem interdum notat. Dare


5194. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 454 | Paragraph | SubSect | Section]

cooperari significat. Hebr. 6. Resipiscemus, siquidem permiserit Deus. pro, si potenter nos adiuverit, atque adeo ipsemet conversionem in nobis operabitur. Sicut vero permittere significat interdum efficacem operationem: ita contra aliquo verbo efficacis operationis solam permissionem notant. Iohan. 6. Ut non perdam ex eo. id est, non patiar perire. Quod porro verbum permittere aliquid facere, exprimant Hebraei per futurum illius verbi, cuius actio passiove permitti dicitur, in Regulis Universalibus plenius dictum est. PERNOCTARE,


5195. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 455 | Paragraph | SubSect | Section]

Deuter. 1: Non agnoscetis personas in iudicio, perinde parvum ac magnum audietis, ne timeatis a facie cuiusquam. ubi teridem repetitur. Levit. 19: Non accipies personam tenuis, nec honorabis personam potentis in iudicio. Eadem locutio est et Deuter. 10, 16: lib. 2 Paral cap. 19: Iob 32, 34: Proverb. 18, et 24. Locus Iobi est perspicuus. Tanto minus ei qui non accipit personam principum, neque agnoscitur dives coram paupere. Tribuitur haec phrasis etiam parrhesiae aut libertati sinceri ac constantis doctoris. Matthaei vigesimo secundo, Marci duodecimo, et Lucae


5196. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 455 | Paragraph | SubSect | Section]

iudicio, perinde parvum ac magnum audietis, ne timeatis a facie cuiusquam. ubi teridem repetitur. Levit. 19: Non accipies personam tenuis, nec honorabis personam potentis in iudicio. Eadem locutio est et Deuter. 10, 16: lib. 2 Paral cap. 19: Iob 32, 34: Proverb. 18, et 24. Locus Iobi est perspicuus. Tanto minus ei qui non accipit personam principum, neque agnoscitur dives coram paupere. Tribuitur haec phrasis etiam parrhesiae aut libertati sinceri ac constantis doctoris. Matthaei vigesimo secundo, Marci duodecimo, et Lucae vigesimo, dicunt Pharisaeorum discipuli ad


5197. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 455 | Paragraph | SubSect | Section]

PERTINEO verbum nihil ferme obscuritatis in Sacris literis habet, nisi quod Vulgata versio aliquoties Graecum οὐ μέλει σοι, Non est tibi curae, male vertit, Non pertinet. ut Marci 4. Magister, non pertinet ad te quod perimus? et Iohannis decimo: Mercenario non pertinet de ovibus: cum vertendum fuisset, Non est curae de ovibus. Sic mox12, Ad Iudam non pertinebat de pauperibus: id est, simulabat Iudas se curâ pauperum contradicere profusioni tam preciosi unguenti, cum id studio proprii lucri aut furandi fecerit.


5198. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 456 | Paragraph | SubSect | Section]

diiudicatione, et malitiosis compendiis, aut potius fraudibus litigatorum, sed etiam de religionis corruptelis: Deut. 24, 27. 1. Sam. 8 Habacuc dicit, Propere egreditur iudicium perversum. Thren. 3, Pervertere hominem in iudicio. Perverti dicuntur ab impiis etiam dogmata religionis. Iob 13, Cultores perversorum dogmatum. Et Hierem. 23, Pervertistis verba Dei viventis. Idem videtur esse, quod Salomon inquit Proverb. 17: Ut pervertat semitas iudicii. Dicitur et cor perversum, eodem sensu aut significatione, qua homo perversus. Proverb. 17, Perversum cor non consequetur


5199. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 457 | Paragraph | SubSect | Section]

ulla prolixiore explicatione indigent. Vestigium pedis, aliquando significat minimam portiunculam soli: Deuteron. 2. Non dabo Israelitis vestigium plantae pedis de monte Scheir. id est quantum pede premere posset. Gressum eius apprehendit pes meus id est, secutus sum vestigia aut viam eius. Iob 23. Incedere ad pedem alicuius, est aliquando accommodare se ad alterius progressum aut vires. Genesis 33. Ego vero incedam ad pedem operis ipsius. id est, tu praeeas festinanter, ut expeditus: ego lente sequar, quatenus me parvi liberi greges et armenta, ac denique tota supellex sequi


5200. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 457 | Paragraph | SubSect | Section]

et 7. Latini dicunt Procumbere ad genua alicuius. Non deficiet Legislator de Iuda de inter pedibus: Genesis quadragesimonono. id est, semper nascetur Iudae gubernator ex ipsius stirpe, donec veniat Meschias: quia sic matribus nascuntur liberi de medio pedum aut coxarum. Pedes claudo eram, Iob vigesimonono. id est, errantium eram dux, et omnibus modis miseros promovebam ac iuvabam. Sic ait, Oculus eram caeco. Barac missus est in vallem pedibus suis: Iudicum quinto. id est, propere cucurrit cum eo ad pugnam. Sedere ad pedes alicuius, est discere. Sic Maria sedebat ad pedes


5201. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 458 | Paragraph | SubSect | Section]

ad somnum composuit. Pes pauperum conculcabit aliquem. extremam subiectionem ac calamitatem et humiliationem indicat. Isaiae vigesimo sexto: Conculcabit eam civitatem pes, pedes afflictorum et gressus tenuium. Dominus lavat pedes Apostolorum, Iohannis decimotertio: quod multiplex mysterium in se continet. Primum indicat, Dominum venisse non ut nos ei ministremus, sed ut ipse nobis: idque in omnium foedissimo et difficillimo ministerio, nempe in extergendis nostris spiritualibus sordibus. Secundo ostendit, neminem esse tam mundum, et ab


5202. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 459 | Paragraph | SubSect | Section]

regis proprium, sed dignitatis quasi perpetuum. Forte dictum fuit primum a nomine proprio: sicut et Romani Imperatores vocati sunt Caesares et Augusti, et Persarum Arsacides. Quare is rex qui exaltavit Iosephum, vocatus est Pharao, et is qui postea afflixit Israelitas. Venit autem hoc nomen, si Hebraeum est, ab ultione. Exo. 7, Constitui te Pharaonis Deum, Onkelos Chaldaeus vertit, iudicem, magistrum. Quod porro rex Aegypti aliquando per Draconem et Leviatan significetur, supra in illis vocibus


5203. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 459 | Paragraph | SubSect | Section]

Pharetra videtur poni pro domo, Psalmo 127. Beatus vir, qui implevit pharetram suam de ipsis. id est, filiis in iuventute eius genitis, quos sicut sagittis robustorum comparaverat, ita nunc domum eos capientem pharetram vocat. ut in similitudine persistat. Super equum sonat pharetra, Iob 39. id est, sagittae equitum currentium concussae in pharetra edunt strepitum. Filii pharetrae vocantur sagittae. Intrare fecit in renes meos filios pharetrae suae Hierem. 3. PHIALAS calamitatum ac poenarum effundunt angeli in terram, in Apocalypsi: ubi phialae significant media ac


5204. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 459 | Paragraph | SubSect | Section]

super Exodum cap. 13, prolixe de hac superstitione Iudaeorum disserentem. Manaverat quoque olim haec superstitio ad Christianos. Quare etiam in quadam Antiochenae Synodi Canone phylacteria notantur. Ex hac superstitione credo esse, quod nunc quoque in Papatu aliqui initium Evangelii Ioannis in membranula descriptum, de collo appensum gestant, nihil non sibi boni inde pollicentes. PIETAS, Graece εὐσέβεια, rectus cultus, recta tractatio, diligens et sedulum officium erga Deum, parentes, patriam, religionem, ac leges, et


5205. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 460 | Paragraph | SubSect | Section]

pallio piloso, aut villoso: Non induetur ultra pallio pili. Quid porro sit Radere pilos pedum et capitis novacula conducticia, Isaiae septimo, supra in voce PES declaravi. Pilosos Seirim, ad verbum vertit Vulgata, pro satyris: qua forma forte olim Ethnicis daemones apparuerunt in solitudinibus. Iohannes dicitur fuisse indutus pilis cameli. id est, veste inde confecta. Matth. 3. PINGUIS, per metaphoram significat divitem ac potentem: sicut contra tenuis ac macies, pauperem ac debilem: translata voce a brutis, quorum potentia ac opulentia in eorum pinguedine consistit. Iud. 3.


5206. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 460 | Paragraph | SubSect | Section]

Sic Psalmo sexagesimotertio: sicut adipe et pinguedine saturatur anima mea. Psalmo sexagesimo quinto, Vestigia tua stillant pinguedinem: id est, nubes in quib. Deus ambulare aut equitare dicitur, sua pluvia faciunt terram foecundam bonorum fructuum. Pinguedo, pro pinguibus et lautis escis. Iob trigesimosexto: Requies mensae tuae plena esset pinguedine. id est, delicatis cibis. Pinguedo alicuius rei, est optima eius pars. Psalmo 81. Saturabit eum pinguedine tritici, et de petra melle. id est, pinguissimo aut optimo tritico, aliisque bonis. Genua mea corruunt ob ieiunium, et caro


5207. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 461 | Paragraph | SubSect | Section]

Sic et Matthaei 24, impiorum ineffabilis calamitas per planctum exponitur: Tunc apparebit signum filii hominis in caelo, et tunc plangent omnes tribus terrae, et videbunt filium hominis veientem in nubibus, ubi per planctum ingens cruciatus et terror impiorum designatur. Sic per plactum Ioel primo: primum ingens calamitas, deinde poenitentia denotatur. Aliquando absentia planctus significat ignominiosam sepulturam: quod praedicit Hieremias capite 22 de rege Ioiakim, quem dicit sepeliendum esse sepultura asini, sine publico ac privato luctu. Contra, per praesentiam planctus


5208. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 461 | Paragraph | SubSect | Section]

filium hominis veientem in nubibus, ubi per planctum ingens cruciatus et terror impiorum designatur. Sic per plactum Ioel primo: primum ingens calamitas, deinde poenitentia denotatur. Aliquando absentia planctus significat ignominiosam sepulturam: quod praedicit Hieremias capite 22 de rege Ioiakim, quem dicit sepeliendum esse sepultura asini, sine publico ac privato luctu. Contra, per praesentiam planctus describitur Zedechiae mors paulo gloriosior, Hier. 34. cap. Hiere. 16, absentia planctus significat promiscuum et numerosum interitum hominum; ubi non amplius vacat


5209. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 462 | Paragraph | SubSect | Section]

genimina viperarum: eoque ex domo Domini excindendi, quia filii servae non manent perpetuo in domo. Liberi feliciter educati ac crescentes comparantur laetis plantis. Psal. 128. 144. Quae similitudo est perspicua. PLATEA, alias civitatem ac frequentiam hominum indicat. Iob 18. Memoria illius peribit, neque erit nomen illi in platea. id est, inter alios cives non reperientur eius liberi, aut quisquam qui eum celebret ac collaudet. Eadem significatio est Psalm. 55 Non deficit de plateis eius usura. Alias significat fora, vel potius res venales, et vectigalia


5210. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 462 | Paragraph | SubSect | Section]

animalis femina, praegnantem notat: Ecclesiast. 11. Quemadmodum tu ignoras quomodo concrescant ossa in ventre plenae. Plenus, pro abundante quacunque re bona aut mala: ut Ruth 1. Plena abieram, at vacuam me reduxit Dominus. id est, dives marito et liberis, quibus nunc sum orbata. Sic Iob 32 quidam dicit, se plenum esse sermonibus, ut utres musto. id est, se habere iam eam materiam probe meditatam, et orationem paratam qua Iobum redarguat. Plenum significat aliquando id quod quasi perfectum est, aut iustae staturae, cuique nihil deficit: ut, argentum plenum, pro integro


5211. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 462 | Paragraph | SubSect | Section]

quacunque re bona aut mala: ut Ruth 1. Plena abieram, at vacuam me reduxit Dominus. id est, dives marito et liberis, quibus nunc sum orbata. Sic Iob 32 quidam dicit, se plenum esse sermonibus, ut utres musto. id est, se habere iam eam materiam probe meditatam, et orationem paratam qua Iobum redarguat. Plenum significat aliquando id quod quasi perfectum est, aut iustae staturae, cuique nihil deficit: ut, argentum plenum, pro integro iustoque precio ponitur. Genes. 23, Argento pleno tibi tradam. Eadem locutio est 1. Paralipomenon vigesimoprimo. Plenus ponitur pro


5212. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 463 | Paragraph | SubSect | Section]

imputative, in altera autem vita re ipsa habebimus, ante lapsum habuimus, et nunc sancti angeli habent. Tertia est, quae piis in hac vita contingit, et dispensatione Dei, Christo eorum defectus tegente, toleratur. De qua plenitudine etiam paulo ante nonnihil diximus. De Dei et Christi plenitudine Ioan. primo habetur, quod viderimus gloriam eius, gloriam ut unigeniti a patre, qui plenus fuerit gratia et veritate: et ex cuius plenitudine omnes sancti necessario sibi mendicent ac sumant. Sic dicitur Collos. 1 et 2, quod in Christo habitet omnis plenitudo divinitatis corporaliter. De secunda


5213. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 463 | Paragraph | SubSect | Section]

habitet omnis plenitudo divinitatis corporaliter. De secunda plenitudine, quam lex flagitet ad sui impletionem, dicitur: Qui fecerit ea, vivet in eis. item: Hoc fac, et vives. Tertia plenitudo piorum, quae in hac vita eis contingit, est ea de qua supra egimus, secundum quam etiam Stephanus et Iohannes dicuntur fuisse pleni Spiritu sancto, et ipsa mater Iohannis Baptistae. Philip. 1. Pleni fructibus iustitiae. Col. 2. Estis in Christo pleni seu completi. Et mox quarto: State perfecti et completi in omni voluntate Dei. id est, omni studio vos ad voluntatem Dei accommodantes. Rom. 15


5214. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 463 | Paragraph | SubSect | Section]

plenitudine, quam lex flagitet ad sui impletionem, dicitur: Qui fecerit ea, vivet in eis. item: Hoc fac, et vives. Tertia plenitudo piorum, quae in hac vita eis contingit, est ea de qua supra egimus, secundum quam etiam Stephanus et Iohannes dicuntur fuisse pleni Spiritu sancto, et ipsa mater Iohannis Baptistae. Philip. 1. Pleni fructibus iustitiae. Col. 2. Estis in Christo pleni seu completi. Et mox quarto: State perfecti et completi in omni voluntate Dei. id est, omni studio vos ad voluntatem Dei accommodantes. Rom. 15 Pleni estis bonitate, repleti omni cognitione. Act. 9,


5215. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 463 | Paragraph | SubSect | Section]

id est, omni studio vos ad voluntatem Dei accommodantes. Rom. 15 Pleni estis bonitate, repleti omni cognitione. Act. 9, Haec erat plena bonis operibus. id est, penitus dedita eis. Plenum aliquando significat integrum, non mancum, multilum aut insincerum. Ut gaudium vestrum sit plenum. 1. Ioan. 1, 2. Item Ioan. 16. id est integrum, non mancum aut mutilum. Plenitudinem non raro fructus novos, praesertim mustum, vocant: forte ideo, quia impleat et effluat de torculari. Num. 18 Reputabitur oblatio vestra ut plenitudo de torculari, et frumentum de area. Mox ibidem vocat fructum de


5216. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 463 | Paragraph | SubSect | Section]

vos ad voluntatem Dei accommodantes. Rom. 15 Pleni estis bonitate, repleti omni cognitione. Act. 9, Haec erat plena bonis operibus. id est, penitus dedita eis. Plenum aliquando significat integrum, non mancum, multilum aut insincerum. Ut gaudium vestrum sit plenum. 1. Ioan. 1, 2. Item Ioan. 16. id est integrum, non mancum aut mutilum. Plenitudinem non raro fructus novos, praesertim mustum, vocant: forte ideo, quia impleat et effluat de torculari. Num. 18 Reputabitur oblatio vestra ut plenitudo de torculari, et frumentum de area. Mox ibidem vocat fructum de torculari. Dicit


5217. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 464 | Paragraph | SubSect | Section]

decidentem: sed Matutina aut Tempestiva pluvia est, quae cadit mox facta semente, quae ad radicandum ac nascendum est segeti necessaria. Serotina autem pluvia est, quae spicas iam agente et grana formante segete cadit, cum ei est maxime necessaria humectatio et alimentum. Deut. 11, Ierem. 5. Ioel. 2. Pluvia spontaneitatum, aut munificentiarum, est pluvia larga, et tamen salutaris: per metaphoram autem crebro omnia spiritualia faventis Dei beneficia denotat. Psal. 68. Ioel. 3. Pluutam liberalitatum levabas Deus, tu haereditatem tuam exhaustam reficis. Pluvia


5218. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 464 | Paragraph | SubSect | Section]

grana formante segete cadit, cum ei est maxime necessaria humectatio et alimentum. Deut. 11, Ierem. 5. Ioel. 2. Pluvia spontaneitatum, aut munificentiarum, est pluvia larga, et tamen salutaris: per metaphoram autem crebro omnia spiritualia faventis Dei beneficia denotat. Psal. 68. Ioel. 3. Pluutam liberalitatum levabas Deus, tu haereditatem tuam exhaustam reficis. Pluvia benedictionis, Ezech. 34, Faciam descendere pluviam in tempore suo: [?: pl- ] benedictionis erunt. id est, salutares frugibus, et [?: ] rei noxiae. Pluvia crebro comparatur


5219. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 464 | Paragraph | SubSect | Section]

Deus, tu haereditatem tuam exhaustam reficis. Pluvia benedictionis, Ezech. 34, Faciam descendere pluviam in tempore suo: [?: pl- ] benedictionis erunt. id est, salutares frugibus, et [?: ] rei noxiae. Pluvia crebro comparatur rebus valde exoptatis et salutaribus. Iob 29, Expectabant me [?:-el--- ] pluviam. Solent enim agricolae, praesertim in illis locis ferventibus, saepe ingenti desiderio pluviam de fide rare. Benevolentia regis veluti nubes pluvia serotinae. Proverbiorum 16. id est, tam desiderata, salutaris ac grata. Veniet Meschias


5220. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 465 | Paragraph | SubSect | Section]

externa bona. Zach. 14. Qui non ascenderit ad adorandum regem Israel, non erit super eum pluvia. quod posset etiam de externis Dei beneficiis intelligi, multo tamen melius de spirituali rigatione verbi ac Spiritus sancti, de quo effundetur Meschias super omnem carnem. Statutum pluviae. Iob 20, Dum faceret statutum pluviae: pro, dum praescriberet ei leges. De metaphorica significatione dixi, quod denotet saepe doctrinae puritatem, aliaque Dei, praesertim Spiritualia beneficia: sicut et in Isaia confertur verbum Dei pluviae, ac nivi agrum irriganti. Pluvere aliquando


5221. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 465 | Paragraph | SubSect | Section]

pluviae, ac nivi agrum irriganti. Pluvere aliquando castigationem poenasque Dei significat, facta allusione ad pluviam Sodomitarum. Psalmo 11, Pluet Deus super peccatores laqueos, ignem et sulphur: id est, perdet eos tristissimis modis, iniiciendo caelitus in eos omnis generis calamitates. Iob 20, Pluet super impium Deus, et in carnem eius. id est, tristissimas plagas ac poenas ei caelitus iniiciet. Porro ab eodem themate ירה deducuntur significationes pluendi et docendi, ob similitudinem ipsarum rerum. De quo etiam in verbo Stillare aliquid


5222. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 466 | Paragraph | SubSect | Section]

poenitentiam ab omnibus peccatis quae operatus est. Aut alteram partem, nimirum fidem notantes, ut Deuteronom. 30, Ductus poenitudine reversus fueris ad Deum. Syrach 20, Quam bonum est correptum manifestare poenitentiam. Aliquando significat non tantum contritionem, sed et fidem: ut cum dicitur Iohannes praedicasse baptismum poenitentiae. id est, totam conversionem a turpi ac scelerata vita ad Deum, quo modo conversos baptizabat, et docebat baptizandos. Matth. 3, Marc. 1. Lucae 3. Sic Christus inquit, Matth. 9. Veni vocare peccatores ad poenitentiam. id est, ut convertantur ad Deum.


5223. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 467 | Paragraph | SubSect | Section]

Hos. 11. Exquirere factem Dei, 2. Par. 7. Paulus 2. Corinth. 2, et 7: λύπην κατὰ θεὸν, Dolorem seu tristiciam secundum Deum vocat, seu quam Deus operatur per concionem poenitentiae. 1. Pet. 5, humilitatem animi appellare videtur. 1. Ioan. 4. timorem appellat. Caeterum obscurus est locus 2. Corinth. 7. Quoniam etsi contristavi vos in epistola, non me poenitet, etiamsi poenituerit, etc. ubi mirum est illud quod addit, Etiamsi me poenituerit. Nam si fateamur Paulo displicuisse quod serius scripserat, sequitur non


5224. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 468 | Paragraph | SubSect | Section]

Ierem. 51. pro, faciam ut sis sicut exusta civitas, aut rudera civitatis exustae. Zach. 12 Ponam Ierusalem lapidem onerosum omnibus populis. Hebr. 1, Quem posuit haeredem omnium. id est, effecit ut sit haeres. Idem valet Aliquid ponere in aliquid: ut, Ponere in desolationem: Ioel. 1, Posuisti vitem meam in desolationem. id est, fecisti ut esset desolata, seu desolasti eam. Iob decimoseptimo, Diem ponere in noctem. id est, facere aut dicere diem esse noctem, seu (sicut inquit Isaias) Vae iis qui dicunt malum bonum, et bonum malum: et qui ponunt tenebras in lucem, et


5225. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 468 | Paragraph | SubSect | Section]

12 Ponam Ierusalem lapidem onerosum omnibus populis. Hebr. 1, Quem posuit haeredem omnium. id est, effecit ut sit haeres. Idem valet Aliquid ponere in aliquid: ut, Ponere in desolationem: Ioel. 1, Posuisti vitem meam in desolationem. id est, fecisti ut esset desolata, seu desolasti eam. Iob decimoseptimo, Diem ponere in noctem. id est, facere aut dicere diem esse noctem, seu (sicut inquit Isaias) Vae iis qui dicunt malum bonum, et bonum malum: et qui ponunt tenebras in lucem, et lucem in tenebras: quique ponunt dulce in amarum, et amarum in dulce. id est, sermone suo faciunt,


5226. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 468 | Paragraph | SubSect | Section]

foeditatem vestram super vos. id est, puniendo et perdendo vos, rependent vobis facinora vestra, perinde ac si vos praemiis nostrorum scelerum ornarent. Ponere peccatum super aliquem, est ei imputare, eiusque poenis eum castigare: Num. 12. Non posuit Deus super hominem quod futurum est: Iob 34. pro, non dotavit eum scientia futurarum rerum, multo minus in eius arbitrio aut potestate id collocavit. Ponere aliquid coramse, aut alio, est proponere. Exod. 20, Haec sunt iudicia quae pones coram eis. id est, propones eis discenda et servanda. Exod. 19, Posuit in eorum conspectu


5227. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 468 | Paragraph | SubSect | Section]

Psalmo 16, Posui Dominum in conspectu meo semper, quoniam a dextris est mihi, ideo non labar, id est, proposui. in eumque respexi, tan quam praesentissimis [?: ] adiutorem ac servatorem: Septuaginta et Vulgata [?: ] terunt, Prospiciebam. Vicinum huic est quod dicitur Iob 4. Ecce in servis suis non reperit veritatem, et in angelis suis posuit stulticiam: Vulgata habet Reperit, id est, ibi existentem conspexit, sicut homo Deum ante se existentem fide conspicit. Ponere in auribus, in ore, et in [?: ] alicuius aliquid, dicitur, pro exponere alicui


5228. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 468 | Paragraph | SubSect | Section]

in me [?: ] versa erant, aut in me consenserant. Simili ratione dicitur Cor ponere, pro intendere in aliquid cogitandum ac expendendum: Isaiae 41, Priora quae fuerunt animiciate, et ponemus cor nostrum. Sic et Latini in verba Animadverto dicunt, vertere animum ad aliquid. Iob 1. Posuisti ne cor super servum meum Iob? id est, considerasti ne eum? Hag. 1, Ponere cor super viam, est aliquod opus alacriter aggredi et perficere. 1. Samuel. 4. Non respondit, nec apposuit cor. Si divitiae abundaverint, ne apposueris cor. id est, ne cures. Sic 2. Samuel 18, Si


5229. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 468 | Paragraph | SubSect | Section]

aut in me consenserant. Simili ratione dicitur Cor ponere, pro intendere in aliquid cogitandum ac expendendum: Isaiae 41, Priora quae fuerunt animiciate, et ponemus cor nostrum. Sic et Latini in verba Animadverto dicunt, vertere animum ad aliquid. Iob 1. Posuisti ne cor super servum meum Iob? id est, considerasti ne eum? Hag. 1, Ponere cor super viam, est aliquod opus alacriter aggredi et perficere. 1. Samuel. 4. Non respondit, nec apposuit cor. Si divitiae abundaverint, ne apposueris cor. id est, ne cures. Sic 2. Samuel 18, Si fugiendo fugerimus, non ponent super nos


5230. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 469 | Paragraph | SubSect | Section]

Esdr. 6 et 5. pro, fecit, aut praecepit. Posses igitur saepe tales locutiones per verbum ex adiuncto nomine formatum, aut unde nomen venit, exprimere: ut, ponere aedificium, pro aedificare: ponere lucem, pro illuminare: ponere praeceptum, pro praecipere: Ponerem sermonem ad Deum, Iob 5. pro sermocinari aut loqui: id est, orare. Exod. 15. Ibi posuit Israeli statutum et iudicium. id est, statuit, ordinavit. Psal. 9, Ponere [?: ] timorem, pro, facere, aut incuterc. Ponere signa et Portenta in Aegypto, Hier. 32. et Psal. 105.


5231. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 469 | Paragraph | SubSect | Section]

Isaiae 38: Posui usque mane, scilicet tempus aut terminum vitae meae. [?: ] cum aliquo ponere, est consilia, conatus et operas in aliqua re coniungere. Ne posueris manum tuam cum impio, Exod. 23. Aliquem cum aliquo ponere, est eum illi conferre, aequare, similiter tractare. Iob 30: Quorum sprevissem patres ponere cum canibus meis. pro, aequare eos illis noluissem. Partem eius cum hypocritis ponet, Matth. 24: pro aequabit eum illis, perinde tractabit eum. Sic ponere aliquem coram aliquo, est conferre eum cum illo: ut supra dixi de loco 1. Sam. 2. Ne ponas ancillam


5232. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 469 | Paragraph | SubSect | Section]

tractabit eum. Sic ponere aliquem coram aliquo, est conferre eum cum illo: ut supra dixi de loco 1. Sam. 2. Ne ponas ancillam tuam coram filia Belial. Verbum Pono simplex, sicut et alia Hebraea, saepe in vetere ac novo Testamento pro composito usurpatur: quia illi carent compositis. ut Iohan. 2, Unusquisque primum bonum vinum ponit id est, apponit aut proponit. 2. Regum 6. Pone panem et aquam coram eis. id est, appone, aut propone. Sic Martial. ad Ligurinum lib. 5. Nolo mihi ponas [?: rhomb-- ] Iohan. 13. Surgit a mensa, et ponit vestes. pro, deponit, exuit. 1.


5233. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 469 | Paragraph | SubSect | Section]

Testamento pro composito usurpatur: quia illi carent compositis. ut Iohan. 2, Unusquisque primum bonum vinum ponit id est, apponit aut proponit. 2. Regum 6. Pone panem et aquam coram eis. id est, appone, aut propone. Sic Martial. ad Ligurinum lib. 5. Nolo mihi ponas [?: rhomb-- ] Iohan. 13. Surgit a mensa, et ponit vestes. pro, deponit, exuit. 1. Corinth. 16. Unusquisque vestrûm apud se ponat. pro, seponat. Matth. 24. Partem eius cum hypocritis ponet. pro, seponet. Posuit Paulus in Spiritu, Actor. 19. id est, proposuit, decrevit. Posuit Daniel in corde suo, ut se


5234. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 469 | Paragraph | SubSect | Section]

pro, seponat. Matth. 24. Partem eius cum hypocritis ponet. pro, seponet. Posuit Paulus in Spiritu, Actor. 19. id est, proposuit, decrevit. Posuit Daniel in corde suo, ut se non pollueret in cibis regiis. id est proposuit, decrevit. Ponere, saepissime ordinare, constituereque denotat. Iohan. 15. Posui vos ut abeatis, et fructum feratis. id est, ordinavi, constitui. 1. Corinth. 12, Posuit Deus in Ecclesia primum Apostolos. id est, proposuit, ordinavit, constituit. Sic ibidem: Ut Deus unumquodque membrum in corpore posuit. Non posuit nos Deus in iram: 1. Thessal. 5. Ponens me


5235. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 470 | Paragraph | SubSect | Section]

mundi, aut seculi. pro, homines creavi: aliqui vertunt, Populum sempiternum, et intelligunt de angelis et stellis. Populus est in malo, id est, malus, pravus ac perversus. Exod. 32, Ne irascatur Dominus meus, tu scis istum populum, quod sit in malo: id est, pravus. aut forte idem dicit quod Iohannes, Totus mundus in maligno positus: id est, quasi immersus in diabolum. Populus terrae, plerunque ignobile vulgus est, aut alioqui communes aliqui homines, qui non sunt in magistratu aut summa dignitate. 2. Reg. 25, Et septuaginta viros de populis terrae. Ezech. 22, Populus terrae


5236. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 470 | Paragraph | SubSect | Section]

principibus et patribus nostris, et toti populi terrae. Populus Iehovae, aut Domini, est Ecclesia, in veteri Testamento. Sic primum sunt appellati omnes Israelitae, postea soli Iudaei potissimûm. 2. Sam. 1. Luxit David propter populum Dei. id est, ob caesos Israelitas cum Saule et Ionatha. Populus Israelis, idem quod Israel. Isa 2. Idem est populus Dei: Hebr. 4, Relinquitur Sabbatismus populo Dei. Filii populi tui loquuntur de te Ezech. [?: ] . ubi haec locutio saepius iteratur: pro, populares tui. Verum filia populi, Isa. 22, significat ipsam


5237. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 470 | Paragraph | SubSect | Section]

Num. 31. Sic ibidem 20 legitur, Congregabitur Aaron ad populus suos: id est, morietur. Aliquando significat etiam sepeliri. Gen. 25 Et expirans mortuus est Abraham, et collectus est ad populos suos: pro, sepultus est. Sic Gen. 43. Obiit, appositusque est ad populos suos: pro, ad suos sicut iores sepultus est. Excindi ex populo suo, aut ex medio populi sui, Exod. 30, et Levit. 17, est, per mortem divinitus inflictam extirpari aut deleri ex populo Dei. Aliqui de huius excommunicatione exponunt, quem non opinor esse huius loci sensum. Populus Chamos, Num. 21, significat populi


5238. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 471 | Paragraph | SubSect | Section]

etiam die Turcae appellant palatium eorum tyranni, Portam. Notus in portis vir eius, cum sedet ipse cum senioribus terrae. Proverb 51 id est, ubicunque in loco celebriori, ubi optimates convenire solebant. Sic Ruth 4 est, Booz ascendens ad portam, consedit illic. id est, in foro iudiciali. Iob 5. Conterentur in porta, id est, in iudicio publico sistentur et condemnabuntur. Psal. 127. Non confundentur, cum loquentur cum inimicis suis in porta. id est, pater stipatus plurib. iam robustis ac maturis filiis, contendensque in iudicio aut senatu cum adversario, non facile


5239. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 471 | Paragraph | SubSect | Section]

9, portis inferorum utitur, cum dicit Achilles, sibi perinde exosum esse eum qui aliud simulat quam in corde habet, ac ipsas portas inferorum. Videntur enim ei mortem significare, sicut supra Ezechiae. Ut dicat Achilles, talem hominem sibi perinde exosum esse ac mortem ipsam. Portas mortis, Iob 38, puto accipi pro ipso inferno: quia mors omnes ad inferos deducere videtur, et communi gentium opinione ac sermone mortuorum et inferorum sedes sub terra collocatur. inquit autem textus ibi, Num revelatae sunt [?: ti-- ] portae mortis, et portas umbrae mortis vidisti? Portae


5240. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 472 | Paragraph | SubSect | Section]

dicta illa eius claustra et vicina moenia, quibus prohibebatur introitus hostibus per flumen. Lata et angusta porta a Christo Matt. 7. et Luc. 13 proponitur, quae pictura aut metaphora indicat facilem et late patentem aditum ad exitium: et contra difficilem, ad gloriam ac vitam aeternam. Iosuae 6, In novissimo constitue portas eius: ubi indicatur a Iehosua, adeo maledictum ac puniendum a Deo fore eum qui reaedificaverit anathematizatam Iericho, ut cum primûm incoepit eam extruere, sit ei primogenitus moriturus: dumque eam struit, omnes morituros esse, ita ut minimus natu pereat,


5241. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 473 | Paragraph | SubSect | Section]

posterius est, inde uberes fructus percipere. Christus fert aut portat omnia verbo potentiae suae, Hebr. 1. pro, suo potenti nutu, voluntate, aut imperio omnia gerit et administrat: ut cum dicit mari et ventis, Obmutescite. Aliqui exponunt: Sustentat, servat ac fovet. Non potestis portare modo: Iohan. 16. pro, non potestis modo omnia quae dicenda sunt vobis, intelligere et meminisse. Hebr. 12: Non enim ferebant aut portabant quod imperabatur. id est, non poterant illam terribilem vocem et severa imperia sustinere, ac coram audire suis auribus. Sic et Latini loquuntur. Actorum 15


5242. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 474 | Paragraph | SubSect | Section]

eave fruaris. Levit. 25: Iure haereditario possidebitis eos, ad possidendum possessionem. id est, firmo ac stabili dominio. Gen. 22: Possidebit semen tuum portas inimicorum suorum. Facere alium possidere, aut haereditare terram, est, tum obtinere aut consequi, tum et distribuere terram. Iosuae 6: Sis fortis et robustus, quoniam tu facies haereditare aut possidere populum terram hanc. Possessiones cordis: Iob 17, cogitationes denotant, quia cor eas possideat gignendo et retinendo. ¶ Aliquando in malam partem hoc verbum accipitur: Iob 13: Decernis contra me


5243. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 474 | Paragraph | SubSect | Section]

Gen. 22: Possidebit semen tuum portas inimicorum suorum. Facere alium possidere, aut haereditare terram, est, tum obtinere aut consequi, tum et distribuere terram. Iosuae 6: Sis fortis et robustus, quoniam tu facies haereditare aut possidere populum terram hanc. Possessiones cordis: Iob 17, cogitationes denotant, quia cor eas possideat gignendo et retinendo. ¶ Aliquando in malam partem hoc verbum accipitur: Iob 13: Decernis contra me amaritudines, et facis me possidere iniquitates pueritiae meae. id est, imputas denuo, ac obiicis, aut facis ut male fruar eis,


5244. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 474 | Paragraph | SubSect | Section]

tum et distribuere terram. Iosuae 6: Sis fortis et robustus, quoniam tu facies haereditare aut possidere populum terram hanc. Possessiones cordis: Iob 17, cogitationes denotant, quia cor eas possideat gignendo et retinendo. ¶ Aliquando in malam partem hoc verbum accipitur: Iob 13: Decernis contra me amaritudines, et facis me possidere iniquitates pueritiae meae. id est, imputas denuo, ac obiicis, aut facis ut male fruar eis, luendo poenas. Sicut enim solent possessores suis rebus frui: ita homines bonis suis malisve operibus fruuntur, recipiendo inde mercedem suam.


5245. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 474 | Paragraph | SubSect | Section]

Psal. 50, videtur nosse pro possidere poni: Omnes ferae sylvae meae sunt, novi omnes aves montium. id est, omnia sunt mea, vel in mea potestate: facile eis, si modo libeat, uti possum. Possessor, aliquando vertunt vocem Hebraeam baal: quae alias maritum, alias dominum notat. Ioelis 1, Plange puella super possessore adolescentiae tuae. id est, sponso aut viro, immatura morte abrepto. POSSUM יחל iachal ali quando valet idem quod volo, aut cupio: sicut Germanis verbum Moegen. Ich moechte essen, cupio comedere: Ehr


5246. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 474 | Paragraph | SubSect | Section]

aut impotentiam in nos transfert. nobisque imputat. Quo pertinet et illud dictum, Omnia sunt possibilia credenti. Supra autem in voce Impossibilis et Necessarii dixi, quod Impossibile aliquando significet rem difficilem, molesti, valde noxiam, aut â qua alioqui valde abhorremus. primae Iohan. 3: Qui natus est ex Deo, non potest peccare. Oecumenius exponit per Non vult. sed et de hoc loco in voce Impossibilis dixi. Oseae octavo: Quousque non poterunt innocentiam. id est, non volent: subintelligitur, amplecti, sectari. 2. Sam. 17: Non enim potuerunt id est, noluerunt ire in


5247. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 474 | Paragraph | SubSect | Section]

Quousque non poterunt innocentiam. id est, non volent: subintelligitur, amplecti, sectari. 2. Sam. 17: Non enim potuerunt id est, noluerunt ire in civitatem, ne videantur. Aliqui exponunt, Non ausi sunt. Sed audere est etiam species volendi, nempe in re periculosa velle obfirmato animo. Iosuae 15 et 17, Non potuerunt Israelitae delere Ethnicos. id est, rem difficilem attentare prae [?: ig- ] noluerunt. Marc. 3, Quomodo potest satanas satanam eiicere? pro, nequaquam vult. Hoc contra eorum naturam ingeniumque est. Matth. 20: Potestis ne bibere calicem. 2. Timoth.


5248. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 474 | Paragraph | SubSect | Section]

] legitur Matt. 26, Possum destruere templum hoc Dei, et de in triduo reaedificare illud: omnino ibi Possum pro [?: ] ponitur, sicut diserte Marcus hoc falsum testimonium per solum verbum Volo exprimere videtur, inquiens 14. Ego diruam templum, etc. Nam Christus Iohannis 2 haec dicens, non tam potentiam suam iactat, quam petentibus signum aut miraculum, praedicit futurum miraculum suae resurrectionis, ut mox ibidem sequitur. Sicut et alibi idem signum aliis verbis eis [?: pol- ] tur, quod nempe daturus sit illis signum Ionae. Sic intellectum


5249. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 474 | Paragraph | SubSect | Section]

Nam Christus Iohannis 2 haec dicens, non tam potentiam suam iactat, quam petentibus signum aut miraculum, praedicit futurum miraculum suae resurrectionis, ut mox ibidem sequitur. Sicut et alibi idem signum aliis verbis eis [?: pol- ] tur, quod nempe daturus sit illis signum Ionae. Sic intellectum testimonium Iudaeorum contineret acerbiorem accusationem, quod videlicet Christus non tam stulte inctaverit vires suas, quod non valde capitale esse posset: quam sacrilege minatus sit,


5250. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 475 | Paragraph | SubSect | Section]

iure et mandato repurgare templum Dei. Ecce dabo vobis suo tempore illustre signum, quod plane veram divinitatem in me asserat. Vos quidem me interficietis, sed ego mea divina potentis meipsum resuscitabo. Verbum ergo Possum in illo falso testimonio acceptum, multum lucis illi dicto et loco Iohannis ac prophetiae Christi affert. Impossibile, et locutionem Non potest hoc aut illud fieri, supra in vocabulo Impossibilis exposui: ubi monstravi, saepe etiam pro difficili, insolito, raro, inusitato, aut etiam non naturali poni. Monui igitur ibi varios esse gradus possibilitatis ac


5251. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 475 | Paragraph | SubSect | Section]

sonet. Porro de veritate dictionis exemplum est Proverb. 20: Quis potest dicere, [?: Mund--i ] cor meum. id est, quis hoc vere affirmare possit. Referri hoc queat ad posse iuris, quia quod vere affirmatur, iure affirmatur. Facere aliquid posse, aliquando idem est quod solere. Ioan. 5: Non potest filius facere a semetipso quicquam, nisi quod viderit patrem agentem. Quaecunque enim ille facit, haec et filius pariter facit. i. nihil solet filius solus facere, sed agit una cum patre. q. d. Nolite furere contra hoc miraculum sanationis, quia est in sabbato factum: hoc


5252. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 476 | Paragraph | SubSect | Section]

Sic et Luc. 22 dicit Christus militibus, eos nunquam antea potuisse sibi iniicere manus, cum quidem quotidie propalam ac inter eos versaretur: nunc vero id facere, quia eorum hora et potestas tenebrarum venerit. Id est, cum Deus laxavit frena Satanae et impiis, ut possent in Christum grassari. Iohan. 10. Habeo potestatem animam ponendi et sumendi. id est, possum meipsum resuscitare. Act. 1, Tempora et momenta temporum pater reposuit in sua potestate. id est, in suis, non hominum viribus. scientiam et vires rerum futurarum servavit. Sic et Apoc. 9 dicuntur locustae habere potestatem


5253. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 476 | Paragraph | SubSect | Section]

et dominium. id est, super omnes potentes. Coloss secundo Spolians principatus et potestates ostentavit publice id est, principes et potentes. Sic 1 Pet. tertio, Subiectis ei angelis potestatibus et potentatibus. sexto, potestas aliquando ipsam dignitatem, aut quasi felicitate significat. Ioan. 1, Quot quot autem receperunt eum, dedit eis potestatem filios Dei fieri. id est, dedit eis eam dignitatem, et illud summum decus aut gradum, ut essent filii Dei. Non significat hic Potestas [?: ad--- ] ad filiationem (ut ita loquar) aut ad filialitatem: sed illam ipsam


5254. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 477 | Paragraph | SubSect | Section]

caput omnis principium et potestatis, id est, Dominum et authorem omnis dignitatis et potestatis: ideoque ait, et pios in ipso esse completos ac perfectos. quae significatio vel maxime convenit cum loco Ioannis, ubi nostra adoptio vocatur potestas seu dignitas. Sic et Luc. 21 dicitur Christus in extrema die venturus cum potestate et gloria multa. Et Matth. 28 affirmat, sibi traditam esse omnem potestatem: ubi omnia simul comprehenduntur, ius, potentia, et dignitas. Septimo, significat


5255. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 477 | Paragraph | SubSect | Section]

qua ipse est potens in alios: sed etiam passive, qua alii sunt potentes in eum. Marci sexto: Dabat eis potestatem spirituum immundorum. 1 Corinthiorum nono: Si alii potestatis vestrae sunt participes, non multo magis nos? id est, potestatis in vos multo iustius nos participare deberemus. Iohannis decimonono gloriatur Pilatus, se habere potestatem crucifigendi et dimittendi Christum. contra Dominus negat eum habiturum fuisse, nisi ei concessa esset desuper. Videtur omnino uterque loqui non tam te iure, quam de vi exequutiva aut potentia. Nam Pilatus non habebat ius dimittendi eum,


5256. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 477 | Paragraph | SubSect | Section]

Numeri decimo quarto: Caleb habuit alium spiritum, et implevit ire post me. id est, plene me Iehovam secutus est, obedivitque mihi in illa sua legatione. Num. 32, Non adimpleverunt ire post Iehovam. Etiam sine Ire ponitur interdum Implere: ut, Deuteronom. 1. Caleb implevit post Dominum. Ios. 1, Ego autem implevi post Iehovam. id est, plene obedivi ei. Psalmo nonagesimoquarto: Ad iustitiam redibit iudicium, et post illud omnes recti corde. id est, tandem iudicium aut causa iustitiam suam obtinebit, omnesque iustae causae assentientur. Ascendere post aliquem: id est, sequi


5257. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 477 | Paragraph | SubSect | Section]

accepit. id est, de morte matris. Nam sicut doluit de matre mortua: ita ducta Rebecca in uxorem, consolatione illum, maternum luctum lenivit. Aliquando videtur significare idem quod praeterea, vel insuper, aut ulterius. Actor. 5 dicitur, quod post Theudam seditiosum fuerit Iudas Galilaeus. Iosephus contraria serie eos ponit, ac primum dicit fuisse Iudam, libro 18. deinde Theudam, lib. 20. Quare aliqui illud Post, pro Praeterea, hoc in loco exponendum putant. Sed forte alius quispiam Theudas prius fuit. Illaqueare se post aliquem, Deuter. 12, Cave tibi ne illaquees te post eas. id


5258. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 477 | Paragraph | SubSect | Section]

abiicere post tergum omnia peccata nostra. Pastorem esse post Iehova. Iere. 17, Non repudiavi, ne essem pastor post te. id est, ne fungerer officio docendi, te praelucente et praeeunte, qui es summus pastor et archipastor sicut a Petro vocatur. cum hoc dicto pulchre consonat illud Christi Ioan. 10. Omnes qui venerunt ANTE me, fures fuerunt, et latrones. de quo in praepositione ANTE. Aliquando huic praepositioni aliquid subintelligendum est. Os. 5. Post te, Beniamin, subintel. imminet hostis. Post viam occasus solis, Deuter. 11. pro, in latere viae regiae, tendentis ad occasum.


5259. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 477 | Paragraph | SubSect | Section]

Fuit autem, post dies pugnaverunt: id est, accidit ut post aliquod tempus. Sic reversus Samson post dies: Iud. 14. pro, post aliquod tempus. Depost aliquem ascendere, est desinere eum persequi. 1 Samuelis 14, Ascendit depost Philistim. 2 Sam. 20, Ascendit omnis Israel depost Davidem. Ios. 22, Quae est ista praevaricatio, ut avertamini hodie depost Iehovam? Ezek. 4. Ne errent Israel ultra depost me. 1 Reg. 22. Videntes quod non esset rex Israelis, reversi sunt depost eum. id est, cernentes non esse regem Israelis, sed Iehuda, desierunt eum persequi. Expulit eos Ieroboam


5260. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 483 | Paragraph | SubSect | Section]

extremitatem membri virilis: cuius significationis innumera exempla sunt. Genes. 17. In hoc sensu vox haec accipitur, cum Saul despondet filiam suam Michol David, ob allata 200 praeputia Philistaeorum, 1 Sam. 18, et 2 Sam. 3. Hinc ab abscisione praeputiorum, vocatus est collis praeputiorum: Ios. 5. Secundo, vox haec per metaphoram significat primi triennii fructus arborum novarum. Levit. 19. Quando veneritis ad terram Canaan, et plantaveritis arbores frugiferas, praeputiabitis praeputium fructuum eius: tribus annis erunt vobis praeputia, non comedentur. id est tribus primis


5261. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 484 | Paragraph | SubSect | Section]

παράγειν. Pro hoc verbo saepe reperitur Transco. Inde vulgo theologis Transitoria vocantur caduca, de quo suo loca Secundo, vicinum huic significationi est, cum praeterire indicat irritum fieri, suo fine carere, aut frustrari ac cum Christus Matth. 5 dicit, unum iota aut apicem non praeteriturum, donec omnia fiant: id est, irritum aut falsum fore. Sic Matth. 24 legitur, potius caelum ac terri praeteriturum, quam verbum ipsius. Tertio, Praeterire aliquando significat negligere. Iob 6, Fratres mei praeterierunt me. id est, neglectim ac non curantes


5262. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 484 | Paragraph | SubSect | Section]

fieri, suo fine carere, aut frustrari ac cum Christus Matth. 5 dicit, unum iota aut apicem non praeteriturum, donec omnia fiant: id est, irritum aut falsum fore. Sic Matth. 24 legitur, potius caelum ac terri praeteriturum, quam verbum ipsius. Tertio, Praeterire aliquando significat negligere. Iob 6, Fratres mei praeterierunt me. id est, neglectim ac non curantes transfierit, Sic Levita et Sacerdos dicuntur Luc. 10, saucium [?: ] viatorem praeteriisset: scilicet, negligendo eum. Quarto, Praeterire saepe significat peccare, sive quia [?: pr- ] ac ius sunt


5263. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 484 | Paragraph | SubSect | Section]

quia peccantes neglectim [?: p- ] seant mandata ac verbum Dei, non curantes quid [?: ] ille vel mandet, vel vetet: sicut in praecedenti significatione ostendi, verbum praeterire significare negligare. Deuteron. 26, Non praeterivi de praeceptis tuis, neque oblitus sum. Ios. 23, Eo quod transgressi estis poctum Domini, quod mandavit vobis, et abiistis et coluistis deos alienos. Eadem locutio est et Ierem. 5. et 34, praeterierunt sermones meos. Luc. 11, praeterea iudicium et charitatem: id est, negligitis, aut violatis. [?: S- ] omnino reperitur


5264. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 485 | Paragraph | SubSect | Section]

sortem ministerii huius et Apostolatus, a quo praevaricatus est Iudas, ut abiret in locum suum. id est, unde descivit aut digressus est, vel aberravit. Crebra admodum haec vox cum suis derivatis in Sacris est. Sic et 2 Regum 8, Praevaricatus est Edom de sub manu Iuda. id est, defecit. Sic Iosuae 22, Quae est ista praevaricatio, ut avertamini hodie depost Iehovam. id est, quae est ista apostasia? Dare praevaricationem in Iehovam. Numerorum 31. pro, praevaricari contra Iehovam. Hieremiae 12. Omnes praevaricantes praevaricationem: id est, qui impudentissime praevaricantur. Idem


5265. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 485 | Paragraph | SubSect | Section]

Praevenerunt me laquei mortis: id est, antequam eos praevidere ac cavere possem, sic me caeperunt ac intricaverunt, sicut fera a non previso laqueo capitur. Sic ibidem mox: Praevenerunt [?: ] in die calamitatis meae, sed Dominus est factus [?: mi-i ] in sustentationem. Ionae, Praeoccupavi aut praevertitur fugerem. Psalm. 88. Mane oratio mea praeveniat te: scilicet, antequam me perdas, aut perire sinas, admitte quaeso ut te precibus meis expugnem. Sic a re militari, et hostili fraude sumpta videtur esse illa huius verbi metaphora, Galatis 6. Fratres, si


5266. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 486 | Paragraph | SubSect | Section]

maritis suis. Esther. 6, Qualis facta est preciositas ipsi Mardochaeo propter hanc rem: id est, honos habitus. Ibidem: Et favebit rex facere preciosius magis quam mihi. Psalmo 49, Homo cum in preciositate esset, non pernoctavit. id est, non perseveravit in ea tam nobili conditione aut sorte. Iob 31. Si vidi lunam preciosam ambulantem. id est, pulchre fulgentem, non sum admiratus, nec adoravi. Zach. 14, Non erat lux preciositatum. Ecclesiast. 10. Musca mortua facit foetere et exhalare unguentum pigmentarii. Qui preciosus est ob sapientiam, privatur honore modica stulticia. Vas


5267. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 486 | Paragraph | SubSect | Section]

Deuteronomii vigesimotertio. Non inferes mercedem meretricis, aut precium cuius, in domum Domini. id est, non offeres. Argentum tempore Salomonis nullius precii putabatur, id est, [?: pre- ] mia copia non magnifiebat. Nescire precium alicuius rei, est, esse eam valde preciosam. Iob vigesimooctavo: Nescit homo precium sapientiae. id est, est inaestimabilis praecii, aut incomparabilis precii. Sine precio vendere. Psalmo quadragesimoquarto: Vendidisti populum tuum sine precio, nec auxisti valorem eorum, id est, facile ac sine ulla cunctatione nos tradidisti aliis


5268. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 487 | Paragraph | SubSect | Section]

divinitatis, tum ratione huius dignitatis, quod ei largitur primogenituram: id est, regnum totius mundi, quod ei donat nomen supra omne nomen, facitque ut eum adoret omne genu: Philip. 2. Primogenitum pro eximio aut praecipuo ponitur, interdum etiam in brutis, atque adeo mortuis rebus. ut Iob 18: Devorabit membra eius primogenitus mortis. id est, gravissimus et acerbissimus morbus, ac veluti princeps inter morbos, seu inter filios mortis. Primogenitari Domino: pro, per primogenituram cedere, aut deberi Domino. Levit. 27, Primogenitum, quod primogenitabitur Domino, non


5269. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 488 | Paragraph | SubSect | Section]

Rom. 3: Quae est igitur praestantia Iudaei? Primum quidem, quod concredita sint eis oracula. id est, primum, aut primarium, seu praecipuum est illud. PRIMUM adverbium, pro prius saepe ponitur. Matthaei decimo septimo: Heliam oportet venire primum. id est, priusquam veniat Meschias. Iohan. 15: Si vos mundus odit, scitote quod me primum vobis oderit. id est, priusquam vos. Venit et Nicodemus, qui venerat primum ad Iesum. id est, prius. Matth. 12. 2. Pet. 2, Fiunt postrema illius hominis peiora primis id est, posterior impietas et offensio Dei fit deterior, graviorque priore.


5270. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 488 | Paragraph | SubSect | Section]

novissimus, et id est, aeternus, carens principio et fine, ante mundum conditum fuit, et post consumptum aut exustum erit. Simul vero includitur, quod sit fons et finis omnium rerum, quod ex ipso per ipsum, et in ipsum omnia sint. Nunquid tu primus inter homines natus es, et ante colles formatus? Iob 15. id est, tantum tibi arrogas, ac si esses primus homo, ac author humani generis: ut nos omnes alii, quasi tui filii ac discipuli a te habendi et contem-nendi simus. Similis est huic illa Paulina locutio, 1. Corinth. 14: An â vobis sermo Dei profectus est, an ad vos solos devenit? Prima


5271. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 489 | Paragraph | SubSect | Section]

eiicit dae monia. Princeps mundi. Saepe Christus Satanam vocat principem mundi: quia totus mundus in maligno positus est, omnia illi militant, praesertim homo perpetuis peccatis, quin et tota rerum natura vanitati serviens: Rom. 8. Hunc principem mundi ait Christus iudicari, et eiici foras: Iohan. 12. id est, frangi eius vires et opes: et Iohan. 16 ait, Principem mundi iam iudicatum damnatumque esse, eoque falsa mundi iudicia ab hoc pravo spiritu inspirata, non amplius praevalitura esse. Huius victoriae Christi contra principem mundi evidens indicium est, quod postea eius subditi


5272. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 489 | Paragraph | SubSect | Section]

Satanam vocat principem mundi: quia totus mundus in maligno positus est, omnia illi militant, praesertim homo perpetuis peccatis, quin et tota rerum natura vanitati serviens: Rom. 8. Hunc principem mundi ait Christus iudicari, et eiici foras: Iohan. 12. id est, frangi eius vires et opes: et Iohan. 16 ait, Principem mundi iam iudicatum damnatumque esse, eoque falsa mundi iudicia ab hoc pravo spiritu inspirata, non amplius praevalitura esse. Huius victoriae Christi contra principem mundi evidens indicium est, quod postea eius subditi passim sunt ei adempti, dum ex falsa religione ad


5273. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 489 | Paragraph | SubSect | Section]

esse, eoque falsa mundi iudicia ab hoc pravo spiritu inspirata, non amplius praevalitura esse. Huius victoriae Christi contra principem mundi evidens indicium est, quod postea eius subditi passim sunt ei adempti, dum ex falsa religione ad veram transferuntur, quodque eius religio corruit. Iohan. 14 in quit Christus: Venit princeps mundi huius, et in me non habet quicquam. id est, Diabolus cum suorum homicidarum aut persecutorum satellitio nunc appropinquat, me capturus et iugulaturus: verum cum proprie ac ratione meae personae non sim peccator vel iniustus, nihil habet in me


5274. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 490 | Paragraph | SubSect | Section]

initium, quod Aristoteles definit esse, id ante quod est nihil, eius quidem rei et post quod necessario aliquod sequitur. Magni vero momenti est haec vox in Sacris literis: eoque necesse est aliqua loca Scripturae declarare, ac indicare quid ibi haec vox significet. Primum autem dicamus de initio Iohannis, In principio erat verbum. Voxigitur haec tres significationes habere videtur. Primum significat initium alicuius rei: deinde est vox ordinis, et habet se relative ad secundum et tertium: denique idem valet quod aeternitas. Nuncigitur in quanam harum significationum hoc loco accipiatur,


5275. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 490 | Paragraph | SubSect | Section]

quasi diceret: Cum mundus totaque rerum natura crearetur, iam tum ERAT Verbum, seu filius Dei. Non ergo tunc primum cum aliis creaturis esse coepit. Hic sensus non incommodus est: tota autem vis eius consistit in verbo ERAT, de quo supra diximus. Verum me maxime movet initium primae Epistolae Iohannis, ubi haud dubie eisdem verbis idem quod hoc loco, dicere Evangelista voluit: sicut et Augustinus in Quaestioni+bus ex utroque Testamento probat. Oportet autem ibi per vocem Principii omnem aeternitatem intelligi: quaedoquidem dicit, Verbum fuisse AB initio, aut a principio. Filius


5276. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 490 | Paragraph | SubSect | Section]

Ponit autem hic Salomon duas istas voces, initio, et ab aeterno, tanquam aequivalentes. Sic hanc voculam et Graecus Scholiastes Chrysostomus et [?: B---- ] rius intelligunt. Nonnus quoque inquit, ἄρχηνος, Caeterum de initio epistolae Iohannis vide praeposit A vel AB supra. Porro Genesis primo, In principio crevit Deus caelum et terram: significat initium rerum ac temporis, cum simul et res et tempus esse in coepisset, neutro antea existente, sed tantum Deo solo in aeternum vivente. Ali qui ibi exponunt principium de ordine.


5277. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 490 | Paragraph | SubSect | Section]

materiam aut Chaos caeli et terrae. de inde coepisse ea digerere ac distribuere. Verum magis probatur, ut ipsam rerum ac temporis inchoationem denotet, tamesi simul etiam seriem operis indicat. Sic et Epistola ad Hebraeos recitat ex Psalmo, Tu Dominne initio, aut in principiis terram fundasti. Iohan. 8 dicitur diabolus fuisse homicida a principio: sicut et 1 Iohannis 3 legitur, diabolum peccare inde ab initio: id est, mox a condito mundo. Ut vero aliquanto claris et ille ipse locus Iohan. 8 et vox haec intelligatur, [?: ] bam alterius cuiusdam annotationem. A principis,


5278. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 490 | Paragraph | SubSect | Section]

distribuere. Verum magis probatur, ut ipsam rerum ac temporis inchoationem denotet, tamesi simul etiam seriem operis indicat. Sic et Epistola ad Hebraeos recitat ex Psalmo, Tu Dominne initio, aut in principiis terram fundasti. Iohan. 8 dicitur diabolus fuisse homicida a principio: sicut et 1 Iohannis 3 legitur, diabolum peccare inde ab initio: id est, mox a condito mundo. Ut vero aliquanto claris et ille ipse locus Iohan. 8 et vox haec intelligatur, [?: ] bam alterius cuiusdam annotationem. A principis, ἀπ'


5279. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 490 | Paragraph | SubSect | Section]

et Epistola ad Hebraeos recitat ex Psalmo, Tu Dominne initio, aut in principiis terram fundasti. Iohan. 8 dicitur diabolus fuisse homicida a principio: sicut et 1 Iohannis 3 legitur, diabolum peccare inde ab initio: id est, mox a condito mundo. Ut vero aliquanto claris et ille ipse locus Iohan. 8 et vox haec intelligatur, [?: ] bam alterius cuiusdam annotationem. A principis, ἀπ' ἀρχῆς: Quotiescunque fit principii mentio, significationem illius ad id de quo agitur, accommodare necesse est.


5280. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 490 | Paragraph | SubSect | Section]

haec intelligatur, [?: ] bam alterius cuiusdam annotationem. A principis, ἀπ' ἀρχῆς: Quotiescunque fit principii mentio, significationem illius ad id de quo agitur, accommodare necesse est. Quum ergo hîc Iohan. 8. agatur de homodio, cuius arguitur reus Satan ab initio, certe necesse est ut (quod etiam facit Nonnus) ad ipsius mundi, atque adeo hominis initium referas, non autem ad [?: ] nae ipsius initium, nisi quatenus coepit esse homicide nedum ut hinc constituas, ab aeterno diabolum


5281. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 490 | Paragraph | SubSect | Section]

ad ipsius mundi, atque adeo hominis initium referas, non autem ad [?: ] nae ipsius initium, nisi quatenus coepit esse homicide nedum ut hinc constituas, ab aeterno diabolum [?: ] tisse: aut illud testimonium de filii Dei aeternitate eludas, de quo dictum est supra Iohan. 1. cap. Neque eam hîc simpliciter dicitur diabolus fuisse ab initio, ut qui dicitur Sermo ab initio fuisse, id est extitisse: et quid per praeteritum imperfectum, ut sciamus eius hypcrisim antiquiorem omnium rerum creatione, id est aeternam esse. nihil in quam eiusmodi hic


5282. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 491 | Paragraph | SubSect | Section]

hanc vocem, et eius significationem, ad id de quo agitur. Saepe tamen haec phrasis plenius legitur, addita voce Creationis, scilicet mundi: ut Mar. 10. 13. et 2. Pet. 3. Unde clarius cernitur, de quonam initio sint tales phrases intelligendae, cum ita absolute de rebus antiquissimis ponuntur. Iohan. cap. 1. suae primae Epistolae inquit: Scribo vobis praeceptum vetus, quod habuistis a principio. Vetus hoc praeceptum est, sermo ille, quem audistis ab initio. Principium, aut initium, significat hic instaurationem legis, aut formationem populi Israelitici in gentem


5283. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 491 | Paragraph | SubSect | Section]

ab initio. Principium, aut initium, significat hic instaurationem legis, aut formationem populi Israelitici in gentem ordinatam ac Ecclesiae constitutam, quod factum est in eductione ex Aegypto. Accommodanda igitur est huius vocis significatio, uti dictum est, ad rem scopumque praesentem. Iohan. 6 est, Christum novisse ab initio qui nam non crederent. Item 16 inquit: Haec nolui vobis dicere initio, quia vobiscum fui. Ubi principium ad rem praesentem accommodandum est, nempe ad praedicationem Christi. In Epistola Iudae dicuntur lapsi angeli non servasse suum principium, aut


5284. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 491 | Paragraph | SubSect | Section]

modo hoc modo illud probet, improbet, velit, nolit, etc. Principium Evangely, Paulus Phil. 4 vocat principium suae praedicationis Evangelii, in Macedonia factae. Sic Oseas cap. 1, Principium sermonis Iehovae ad Oseam. id est, prima patefactio, prima prophetia. Iohan. 8, cum Christus interrogatus quis' nam ipse sit, respondit: Principium quod et loquor vobis. In quo loco multi interpretes veteres ac moderni sese vehementer torserunt. Simplicissimus autem, et proculdubio verissimus sensus est, quod Dominus eis respondeat, se eum esse, quem se toties sit


5285. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 491 | Paragraph | SubSect | Section]

magis detorta, quam ut refutatione indigeant. Ambrosius (ut idem Eras. annotat) in eadem est sententia, nisi quod pro Quia legit Qui: id est, ὅς vel ὅστις, repugnante omnium codicum fide. Is, cuius commentariorum in Iohannem libros quatuor Clichtoveus ille sophista sub Cyrilli nomine edidit, eandem prorsus interpretationem affert, atque Ambrosius. Reliqui omnes eruditi quos mihi contigit inspicere, τὴν ἀρχὴν accipiunt pro adverbio (ut omnino poscit Graecae linguae


5286. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 492 | Paragraph | SubSect | Section]

Ezech. 4, Diem pro anno dedi tibi id est, singulos dies pro singulis annis. Genes. 30. Nam ego pro Deo, qui prohibuit a te fructum ventris tui. Id est, habes' ne me pro Deo, ut a me petas liberos: cum a Deo, qui tibi hactenus obstitit, id exorare deberes. Sic Ioseph dicit ad fratres Gen. 50, Num pro Deo ego sum? Exod. 7, Dedi te pro Deo ipsi Pharaoni. id est, [?: ] lo ut eum minis ac miraculis et poenis ita molestes ac infestes, ac si Deus eius esses. Sic 4. cap. ibidem ait Deus ad Moysen: Loquetur Aaron per te ad populum:


5287. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 492 | Paragraph | SubSect | Section]

11, Coma mulieri pro velamine data est. id est, ut ea loco velaminis aliquatenus [?: ] tur, utpote quae eam ornet. Cum dico, Pro pecunia dedit mihi cibum, aut accepi cibum: significat commutationem, aut vicem. Alias, Aliquid pro aliquo fieri, significat, in commodum illius. Iob. 13, Nunquid pro Deo loquemini iniquitatem? id est, in favorem et commodu Dei, vel ut eius causam contra me tueamini? Exod. 18 Este tu pro populo coram: id est, age causas populi coram, eorum negocia ad illum refer, eumque consule, ac eius opem misericordiamque illis implora. Animam suam


5288. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 492 | Paragraph | SubSect | Section]

est, in multorum commodum aut salutem: tametsi et hic alqua commutatio subsit. Matth. 17. Da staterem pro me et pro te. id est, in nostrum commodum, ut istorum exactione ac molestatione liberemur: tametsi et hoc [?: ] aut locum alterius indicet. Animam ponere pro fratribus, inquit Iohan. 1. id est, in commodum fratrum, seu ut illi periculo eximantur. Luc. 9. Qui non est adversus nos, pro nobis est. id est, in nostrum commodum agit et laborat, nobiscum stat ac pugnat. Sic Iohan [?: ] animam suam dare pro ovibus suis, est pro eis fortissime usque ad mortem


5289. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 492 | Paragraph | SubSect | Section]

tametsi et hoc [?: ] aut locum alterius indicet. Animam ponere pro fratribus, inquit Iohan. 1. id est, in commodum fratrum, seu ut illi periculo eximantur. Luc. 9. Qui non est adversus nos, pro nobis est. id est, in nostrum commodum agit et laborat, nobiscum stat ac pugnat. Sic Iohan [?: ] animam suam dare pro ovibus suis, est pro eis fortissime usque ad mortem depugnare, ut illae a lupis exitioque liberentur. Pro aliquo orare, idem valet, nempe in eius commodum aut bonum. Sanctifico me pro eis: Iohan 17. id est, offero me tibi in sacrificium. Unum


5290. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 492 | Paragraph | SubSect | Section]

commodum agit et laborat, nobiscum stat ac pugnat. Sic Iohan [?: ] animam suam dare pro ovibus suis, est pro eis fortissime usque ad mortem depugnare, ut illae a lupis exitioque liberentur. Pro aliquo orare, idem valet, nempe in eius commodum aut bonum. Sanctifico me pro eis: Iohan 17. id est, offero me tibi in sacrificium. Unum hominem mori pro populo. id est, ad totius populi salutem. Aliquando causam finalem, seu ut aliquis aliquid assequetur, ut dare pecuniam pro pane aut veste vel libro Hebraeor. 12. Vendidit sua primogenita pro cibo. Ibidem Christus sustinuit


5291. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 492 | Paragraph | SubSect | Section]

Ibidem Christus sustinuit crucem, pro proposito sibi gaudio id est, ut potiatur illo gaudio, illa felicitate, utque recipiat a patre nomen supra omne nomen. Lucae 5. [?: ] Offer pro mundatione tua. id est, ut munderis. Carnem meam dabo pro mundi vita. id est, ut vitam acquiram mundo. Iohan. 6. Sic Actor. 27. Accipite panem pro salute vestra. id est, ut vivatis, in salutem vestram. Nonnunquam Pro idem valet quod propter, et quasi causam efficientem: ut cum dicimus aliquem puniri pro suis sceleribus aut facinoribus. Sic Luc. 19 dicitur Hierosolyma punienda pro eo quod non


5292. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 493 | Paragraph | SubSect | Section]

sua benevolentia. id est, ex gratuito favore. Valde usitata est haec significatio Latinis. ut, Pro illius erga me amore faciet: pro, eius liberalitate, aut avaricia, aut iracundia faciet hoc aut illud. causam efficientem, aut propter, notare videtur. Locus celebris, et tamen nonnihil obscurus est Ioan. 1, Ex eius plenitudine omnes accepimus gratia pro gratia. Comodissima tamen cum textui, tum et aedificationi piorum est illa sententia, quod pro gratia Christi nos acceperimus gratiam a Deo: quia prius dixerat eum habere plenitudinem gratiae et veritatis, iam addit, nos omnes ex illa


5293. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 493 | Paragraph | SubSect | Section]

non iudicaremur. id est, castigaremur a Domino. Nec significat ibi διακρίνειν diiudicare seipsum, quibusdam castigatiunculis afflictare, ut Papistae hunc locum violenter ad suas satisfactiunculas rapiunt. Probate spiritus an ex Deo sint: 1. Ioann. 4. id est, iudicate, examinate, diiudicate, discernite. 2. Corinth. 8. Quem fratrem exploravimus in multis probum esse. id est, experti re ipsa sumus. Opus suum unusquisque probet: Galat. 6. id est, diligenter diiudicet. 1. Tim. 3. Atque ii probentur primum, postea ministrent, si


5294. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 493 | Paragraph | SubSect | Section]

sic innumeris vicib. accipitur. Hebraeum est כהן. Crebro etiam illa similitudo de igne probante metalla, cum hominis probatione confertur. Prover. 17, Sicut igne probatur argentum, ita corda probat Dominus. Sic ibidem 27, Ierem. 9. Daniel. 12. Zach. 13. Iob 23. Psal. 12, dicuntur eloquia Domini perinde munda esse ac argentum probatum igne septies. Secundo significat, post examinationem agnoscere aliquid, seu perspicere. Rom. 14, Renovemini spiritu mentis vestrae, ut probetis. id est agnoscatis, quae nam sit Dei voluntas bona et


5295. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 493 | Paragraph | SubSect | Section]

sed mutaverunt gloriam Dei in idola, etc. Beatus qui non iudicat semetipsum in eo quod probat. id est, Beatus qui bona conscientia, et non dubitando ac haesitando amplectitur aut agit, quae agit vel sequitur Rom. 14. Probare ergo hic, pro opere sequente probationem ponitur. sic Ioan. 6. est Voluerunt eum accipere in navem. id est, cupide libenterque acceperunt, licet prius perterriti ahorrerent ab eo. Qui in talibus servit Christo, gratus est Deo, et probatus hominibus. id est, acceptus. 2. Tim. 2. Stude teipsum probatum operarium praestare Deo. id est, probum ac laude


5296. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 494 | Paragraph | SubSect | Section]

PRODIGIA, portenta ac signa, pro eodem ferme. usurpat Vulgata versio, nec in Hebraeo etiam sermone admodum magna significationum discrimina monstrari possunt: non quod ex origine thematis non queat diversa significatio produci, sed quod usus est valde promiscuus. Quid prodigia vocet Ioel 2. et Acta cap. 2. exponitur in textu: Dabo prodigia in caelo superius, et infra in terra, sanguinem, ignem, et vaporem fumi. Sic Deut. 6. Deditque Deus signa et prodigia magna et mala in Aegypto coram Pharaone, et cuncta familia eius. Qualia illa signa aut prodigia fuerint,


5297. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 495 | Paragraph | SubSect | Section]

profunditates fluminis. Zachar. 10. Transibit tribulatio in mari fluctus, et confundentur omnes profunditates, fluminis. id est, Aegypti gloria, potentia ac opulentia tolletur. Sicut sequitur: Et deponetur superbia Assur, et sceptrum Aegypti auferetur. Proiecisti me in profundum maris, inquit Ionas 2. Quod quid significet, ex eius historia notum est. Simili locutione, sed significatione longe alia, inquit Michaeas: Proiecisti in profundum maris omnia peccata nostra. id est, longissim e ea a


5298. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 496 | Paragraph | SubSect | Section]

significat primum stirpem aut familiam aliquam, seu totam cognationem. Sic filii Iacob ex Aegypto reversi dicunt patri, se a praefecto Aegypti per ordinem interrogatos esse de tota sua progenie: Genes. 43. Secundo, progenies significat posteros alicuius, filios, nepotes, pronepotes, et alios. Iosuae vigesimo secundo, Extruximus altare in testimonium inter vos et nos, progeniemque nostram. id est, posteros. Tertio, progenies significat aetatem, nempe tum tempora ipsa seculorum, tum homines singulis seculis existentes. Psalm. 48, Ut narretis in progenie altera. Psalm. 49. Cogitatio


5299. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 496 | Paragraph | SubSect | Section]

eorum est quod sua progenies sit duratura a progenie in progeniem. Alii, A' generatione in generationem: quod idem est. Sic diva Virgo canit Luc. 1. Misericordia eius a progenie in progeniem timentibus eum: id est, in omnem posteritatem, aut in perpetuum, semper est misericors timentibus. Ioannes Baptista Matth. 3, et Christus 12 ac 23, vocant Pharisaeos progeniem viperarum: ubi non ipsam procreationem viperarum, quasi sint ex viperis procreati: sed naturam aut indolem, malitiamque plane viperinam eis obiiciunt, quam ex utero matris attulerunt, ita ut sua perversitate maiorum


5300. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 496 | Paragraph | SubSect | Section]

PROHIBEO, notae significationis vox est. Significat enim proprie prohibitionem aut vetationem, seu interdictionem mandato factam. Verum interdum in Sacris idem est quod impedio. Num. 14, Cognoscetis prohibitionem meam: id est, impedimentum, quo vos impediam, ne in terram promissionis veniatis. Iob 33. Ut a corruptione retrahat animam suam. id est, impediat, servet. Gen. 30, Prohibuit te Deus a fructu vetris, id est, impedivit. Sic Paulus Rom. 1. dicit se cupisse venire Romam, sed hactenus fuisse prohibitum: id est, [?: ] peditum. Aliquando ferme idem velet quod


5301. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 496 | Paragraph | SubSect | Section]

non denegat, [?: ] retrahit bonum, sed concedit, largiturque. Ezech. 30. In Taphnes prohibebit dies lucem suam. id est, denegbit illis. Psal. 40. Ne prohibeas misericordias tuas a me, prone deneges eam, ne cohibeas, et veluti clausas contineas misericordias tuas a me. Iob. Prohibere sermones quis poterit? id est, cohibere. 2. Sam. 13. Alloque re quaeso regem, non prohibebit me a te: id est, non denegabit. Psal. 21. Et prolationem labiorum eius non prohibuisti. id est, petitionem eius non negasti. Vicina huic significatio est, cum aliquid alicui


5302. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 496 | Paragraph | SubSect | Section]

est, cohibere. 2. Sam. 13. Alloque re quaeso regem, non prohibebit me a te: id est, non denegabit. Psal. 21. Et prolationem labiorum eius non prohibuisti. id est, petitionem eius non negasti. Vicina huic significatio est, cum aliquid alicui dicitur prohibentum: pro, impossibile. Iob 42, O'Deus, novi quod omnia potes, nec prohibetur a te cogitatio. id est, nihil tibi est impossibile, omnia potes quaecunque cogitas. Sic 1. Sam. 14. Non est Iehovae prohibitio servare cum multis aut paucis. Germani in hac phrasi ludunt, cum dicunt alicui vinum aut carnes esse prohibitas,


5303. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 496 | Paragraph | SubSect | Section]

est impedire eum, ne illud consequitur. Eccles. 2. Non prohibui cor meum ab omni laeticia, id est, non impedivi aut cohibui: tametsi et aliquid amplius significet, nempe non tantum non impedivi cor meum, sed etiam ultro ei ingessi omnis genetis voluptates, secundum desideria eius. Iob 31. Si prohibui pauperes a desiderio. id est, si impedivi eos, quo minus [?: ] cupitam consequerentur: vel potius, si non dedi eis [?: q-- ] cupiverunt a me. Interdum Prohibere pro avertere accipitur: tametsi hoc ad verbum Impedire reduci queat. 1. Samue. 25.


5304. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 496 | Paragraph | SubSect | Section]

vel potius, si non dedi eis [?: q-- ] cupiverunt a me. Interdum Prohibere pro avertere accipitur: tametsi hoc ad verbum Impedire reduci queat. 1. Samue. 25. Qui prohibuit te, ne venires in sanguines, pro avertit te, aut impedivit, ne funderes sanguinem, ne caedem patrares. Iob 36. Non prohibet a iusto oculos suos. id est, arcet, avertit. Psalm. 19. A superbis probibe servum tuum, ne dominentur mihi. id est, cohibe, averte, retrahe illos a me. Psalm. 119. Ab omni semita mala prohibui pedes meos. id est. averti. Prohibere [?: ] reticere significat.


5305. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 497 | Paragraph | SubSect | Section]

sedulo impediebant. Hebraeorum septimo. Et illi quidem plures facti sunt sacerdotes, propterea quod morte prohibebantur permanere. PROIICERE aliquid ab oculis aut facie, est, cum quadam indignatione illud a se amovere, non curare, irasci insuper ei, odisse ac detestari illud. Sic Ionas cap. 2. inquit, Proiecisti me in profundum maris: Ego dixi, Proiectus sum a conspectu oculorum tuorum, id est, removisti a cura, favore ac protectione tua, ac veluti in extremum exitium abiecisti. Sumpta vero est locutio de medio communis vitae. Sic enim solemus longissime a


5306. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 497 | Paragraph | SubSect | Section]

peccata eorum. id est, ex oculis tuis removisti, et quasi prorsus abolevisti. Proiicere verbum Dei post se: Psal. 50 Proiecisti verbum meum post te. id est. abiecisti omnem reverentiam verbi mei. Ratio locutionis eadem est, quam prius indicavi. Proiicietur rete in pedes eius. Iob 18. id est, irretietur, capietur. Allusio est ad piscationem, ubi retia piscibus iniiciuntur. Inde est etum, quod proiectiones tributa significant, quia illis capiuntur res ac fortunae subditorum. Ezechiel. 45, Auferte proiectiones vestras a populo meo: id est, tributa, quibus neluti


5307. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 497 | Paragraph | SubSect | Section]

Ut prolonges dies super terram id est, ut diu vivas. Deut. 17. Ut rex prolonget dies in regno suo. id est, ut diu regnet. Deut. 25. Habeas iustas mensuras et pondera, ut prolongent tibi dies tuos super terram, id est, sint causa ut Deus prolonget. Qui prolongaverunt dies suos post Iehosua: Ios. 24. Iud. 2. Ezech. 12, gravissime minatur Deus impiis suae longanimitati insultantibus, quod non mox secundum ipsorum peccati et prophetarum minas eos puniret. Dicebant enim: Prolongantur dies, et peribit omnis visio. Quasi dicerent, tamdiu differuntur istae a Prophetis praedictae


5308. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 498 | Paragraph | SubSect | Section]

esse, sed mox se mortuo maximas turbas [?: ] ros esse. Qualis et illa concilii pictura est, cuius [?: S- ] nus mentionem facit, quam Lutherus paulo ante mortem sculpi, edique curavit. Septimo, Prophetare, est futura praedicere, Matt. 11 Lex et prophetae usque ad Ioannem prophetarunt. id est, futura praedixerunt. Sic Luc. 1. Zacharias dicitur prophetasse, cum futura de suo puerulo [?: Do- ] praecursore praedicit Ioan. 11. Hoc autem non a semetipso dixit,


5309. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 498 | Paragraph | SubSect | Section]

paulo ante mortem sculpi, edique curavit. Septimo, Prophetare, est futura praedicere, Matt. 11 Lex et prophetae usque ad Ioannem prophetarunt. id est, futura praedixerunt. Sic Luc. 1. Zacharias dicitur prophetasse, cum futura de suo puerulo [?: Do- ] praecursore praedicit Ioan. 11. Hoc autem non a semetipso dixit, sed cum esset pontifex eius anni, prophetavit quod Iesus esset moriturus pro ea gente. Nec futura tantum praedicere est prophetare, sed praeterita ac praesentia,


5310. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 499 | Paragraph | SubSect | Section]

mulier sit peccatrix. Item, Et milites caedentes tectam faciem Christi, dicebant, Propheta quis te percusssit: indicantes, id quoque esse prophetici spiritus. Octavo, prophetare significat simpliciter de Deo pie sapienterque loqui. Num. 11. Quis det mihi ut totus iste populus prophetet? Sic Ioel 2. et Act. 2. Filii vestri et filiae vestrae prophetabunt. Denique Prophetare etiam pro falsa rerum futurarum vaticinatione et falsa doctrina ponitur. Ier. 5. Prophetae prophetant mendacium. Postremo, Christus quoque dicitur propheta, sed non sine articulo aut pronomine demonstrativo


5311. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 499 | Paragraph | SubSect | Section]

et Act. 2. Filii vestri et filiae vestrae prophetabunt. Denique Prophetare etiam pro falsa rerum futurarum vaticinatione et falsa doctrina ponitur. Ier. 5. Prophetae prophetant mendacium. Postremo, Christus quoque dicitur propheta, sed non sine articulo aut pronomine demonstrativo Ille. Ioan. 1. Tune es ille propheta, scilicet per excellentiam sic dictus: ille nempe eximius, singularis, ac summus propheta, toties praedictus et promissus? Sic et Deut. 18 dicitur, Suscitabit tibi Deus illum prophetam de gente tua: Quicunque igitur non audierit eum, eradicabitur. Amos


5312. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 499 | Paragraph | SubSect | Section]

id est, tempus aderit, ut aedificentur maceriae tuae Hierusalem, et interrupta (ut Amos ultimo cap.) instaurentur. Sic et 4 et 5 consolatur quoque Vatum item sacrorum consuetudo est, ut per unum hominem totum regnum cum successoribus significent: ut Danielis 7. cap. Et Iohannes in sua Canonica, nomine Antichristi totum regnum, omnesque successores intelligit. PROPINQUUS, crebro cognatum, aut consanguineum, aut affinem etiam significat: cuius significationis innumera exempla sunt, praesertim in posterioribus tribus libris Moysi, quae ob multitudinem


5313. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 500 | Paragraph | SubSect | Section]

infra positum. ne secundum eum intret in iudicium nobiscum, nostrasque iniquitates observet. Quare Paulus dicit Romanorum tertio, Deum proposuisse nobis illum, ut esset nostrum propitiatorium, in suo sanguine, id est, ea res aut victima, qua Deus nobis fieret propitius et placatus. Sic et Iohannes primae capite secundo dicit Christum esse ἱλασμὸν, propitiationem pro nostris et totius mundi peccatis: id est, id quod expiat nostra peccata, et Deum propter illa nobis infensum placat, redditque propitium ac faventem. Sic mox quarto ait: Deus


5314. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 500 | Paragraph | SubSect | Section]

piacula, lustramenta, et purgamenta, et quasi sentinas omnium peccatorum, qui mundum inquinare sic ferantur: et contra, expiare ac lustrare, si crudelissime interficerentur, videantur: veluti si [?: qu- ] vas, in quod stercora congeruntur, non mature exportet. Inveni propitiationem, Iob trigesimotertio, potest significare quod Deus dicat, se accipere propitiationem eius, quem tam graviter afflixerat: vel quod repererit rationem, eum per afflictionem in vitam revocandi de servandi ab extremo interitu. PROPOSITUM, est certa animi cogitatio, ac ve-luti decretum, ad


5315. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 501 | Paragraph | SubSect | Section]

et cum gravi, certo, immotoque decreto orbi terrarum proposuit, severissimeque mandavit. ut omnes eum pro suo unico propitiatorio aut medio rationeque placandi Deum agnoscant, accipiant et observent, eoque utantur. Actorum quarto dicitur, nomen IESU esse datum, in quo omnes oporteat servari. Iohannes primae tertio capite dicit, eum esse missum a Deo propitiatorium, seu ut esset nostrum propitiatorium. Sic Ioannis sexto dicit Christus, se a patre in hoc obsignatum esse, ut det hominibus panem vitae aeternae. Ab hac significatione venit etiam vox in Scholis nota Propositio: qua


5316. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 501 | Paragraph | SubSect | Section]

propitiatorio aut medio rationeque placandi Deum agnoscant, accipiant et observent, eoque utantur. Actorum quarto dicitur, nomen IESU esse datum, in quo omnes oporteat servari. Iohannes primae tertio capite dicit, eum esse missum a Deo propitiatorium, seu ut esset nostrum propitiatorium. Sic Ioannis sexto dicit Christus, se a patre in hoc obsignatum esse, ut det hominibus panem vitae aeternae. Ab hac significatione venit etiam vox in Scholis nota Propositio: qua vocamus sententias publice omnibus cognoscendas, et accipiendas, positas aut assertas. Quo vocabulo utitur Vulgata versio


5317. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 501 | Paragraph | SubSect | Section]

si in [?: su------o ] diceremus, Propriissima, aut prorsus propria. [?: ] . primo: In propria venit, et sui eum non receperunt. Omnia quidem sunt Christi propria: sed tamen [?:---liticus ] populus erat ei adhuc magis proprius, et quasi propriissimus. Sic Ioan. octavo dicit Christus, diabolum, cum mentiatur, loqui ex propriis. Idque mox exponit addens: Quia mendax est, et pater mendacii. quasi diceret Dominus: Haec est diaboli propriissima natura aut indoles, ut mentiatur. Sic ferme etiam Dialectici suum proprium nominant, quod quarto modo


5318. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 501 | Paragraph | SubSect | Section]

propriissima natura aut indoles, ut mentiatur. Sic ferme etiam Dialectici suum proprium nominant, quod quarto modo dictum appellant: quando aliquid uni soli, toti, et semper convenit. Tale vult esse proprium diaboli Christus: sicut contra de Deo dicit, Solus Deus est bonus. Sic Christus dicit Ioan. decimosexto: Venit hora, cum singuli dispergemini in propria. id est, in vestra intima latibula vos abdetis, quo quisque rectissime ac commodissime poterit. non significat ibi, in suas proprias possessiones, aut domos. Unusquisque propriam mercedem accipiet: primae Corinthiorum tertio. id


5319. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 502 | Paragraph | SubSect | Section]

Utitur vero Deus praedicta locutione, quoties suo populo tristissimas poenas minatur. Deuteronomii vigesimooctavo. primo Regum nono: Domus ista erit in proverbium et fabulam. secundo Paralipomen. septimo. id est, omnes loquentur de ruina istius templi, et impii ei insultabunt. Sic Iob inquit capite decimoseptimo et trigesimo, Factus sum in proverbium. Ieremiae vigesimo quarto plenius ista locutio et tota res legitur: Dabo Zedekiam regem, et principes eius, ac reliquum populum in commotionem, et in malum omnibus regnis terrae. id est, opprobrium: et in parabolam, seu


5320. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 502 | Paragraph | SubSect | Section]

in omnibus locis, ed quae eiecero eos, mittamque in eos gladium, etc. Ezechielis duo decimo: Quod est istud proverbium in terra Israel dicentis, Protrahuntur dies, et peribit visio? Ubi illud simplex quidem, sed nimis crebro ab impiis iactatum dictum, vocat proverbium. Ioan. decimosexto: Haec per proverbia locutus sum vobis. venit tempus, cum non per proverbia loquar vobiscum, sed aperte de patre meo renunciabo vobis. Ubi suum quidem praesentem sermonem proverbialem esse dicit: eum vero qui postea sequetur, negat talem fore. Quod magis ratione illorum crassitiei


5321. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 503 | Paragraph | SubSect | Section]

laedentia significant. Zachariae duodecimo: Ponam duces Iehuda tanquam prunas in lignis, et faciem in manipulis, et consument ad dextram ac sinistram populos circa se. Sic et Romanorum duodecimo de re laedente accipitur: de quo loco dixi in voce CARBO. Filii prunae, scintillas significant. Iob quinto: Quemadmodum filii prunae attollunt se ad volandum. Ponitur etiam Pruna pro unico filio, secundo Samuelis decimoquarto: Extinguent prunam meam quae relicta est. Ratio metaphorae est, quod sicut prunae reconduntur in cinere, ut sint semen ignis: ita etiam ille unicus filius poterat


5322. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 503 | Paragraph | SubSect | Section]

Deum celebret, eique gratias agat. PSEUDOAPOSTOLUS, Pseudochristus, Pseudopropheta voces reperiuntur in Novo testamento. Significant autem falsos apostolos prophetas, aut Christos: vel etiam mendaces apostolos, prophetas, aut Christos. PUBERTATIS tuae vir et uxor: Ioel primo, Malach secundo: Significat coniugem, in prima pubertate aut iuventute acceptum: inter quos maior amor esse solet, quam inter viduos, aut in senectute coniunctos. Idem est Uxor iuventutum. In Hebraeo una vox est, varie a Latinis versa. PUBLICANI, erant olim in regno


5323. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 503 | Paragraph | SubSect | Section]

sed recta nomine principum exiguntur: eoque illi ministri non perinde habent vel causam vel occasionem homines expilandi et praeter ius onerandi. PUDOR, pro ignominia interdum in Sacris literis ponitur: cum alioqui verecundiam denotet, et plerunque in bonam partem a Latinis usurpetur. Iob sexto: Pudore cooperti sunt. Psal. septuagesimoprimo: Operiantur confusione et pudore. Pudor faciet interdum dicitur, quia pudefacti in facie rubent. Danielis nono: Tibi Domine iustitia, nobis autem pudor faciei, vel potius confusio faciei. id est, nos merito pudefieri


5324. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 504 | Paragraph | SubSect | Section]

et prodigia in Israel. id est, mei filii, quos mihi Deus est largitus. Puer senectutum parvus: [p.984] Genes. 44. id est, in senectute natus. Natus est tibi puer [?: m- ] lus, Ieremiae vigesimo. id est, filius. In hac significata ne videtur usurpare Christus hanc vocem, cum Ioannis vigesimoprimo inquit: Pueri, habetis ne aliquid obsonii? quasi blandiendo diceret, Filioli. Servum porro significat vox Puer, Isaiae trigesimoseptimo: Noli timere propter verba ista, quibus me blasphemarunt pueri regis Assur: Genesis decimoquarto: Et armavit pueros suos, et pueros


5325. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 504 | Paragraph | SubSect | Section]

25. id est, unus quispiam e turba famulorum. Numer. vigesimosecundo: Ipse vero Bileam equitabat in asino, et duo pueri erant cum eo. id est, duo famuli. Act. 4 Qui peros David pueri tui dixisti: Quare fremuerunt. id est, per tuum servum. Matth. decimoquarto: Herodes ait pueris suis hic est Iohannes. 2. Samuelis vigesimosecundo: Surgant pueri, et ludant coram nobis. id est, confligant utrumque aliquot nostri milites. Lucae 1, canit diva Virgo: Suscepit Israelem puerum suum. ubi vel filium intelligere queas, ut eum Deus in Exodo capite quarto erga Pharaonem vocat: vel servum, ut


5326. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 505 | Paragraph | SubSect | Section]

Hierem. 49: Ecce parvum dabo te inter gentes. Mox addit, contemptum inter homines. quibus verbis prius hemistichion declarat. Sic et Obadias habet: Ecce parvum dedi te in gentibus, contemptus es tu valde. Vicinum huic est illud, Minimus in regno caelorum: de quo in Minimus. Parvus diebus: Iobi 32: Parvus sum diebus, vos autem decrepiti. Parvuli gregis: Hierem. 49: Si non traxerint eos parvuli gregis, si non, etc. id est, infimi ac contemptissimi de exercitu Chaldaeorum, eos pro libidine vexabunt. Sicut si Latini dicerent, calones et lixae eos superabunt. et pro


5327. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 506 | Paragraph | SubSect | Section]

perinde habet circa se nubes, ac cum magnus exercitus venit cum nube pulveris. Pulvere caput aspergere, ac in pulvere ac cinere iacere, lagentium ac dolentium mos est. Sic Thamar consperserat pulvere caput. Sic etiam 1. Sam. 4, is qui Eli calamitatem captae arcae indicat. Sic et Iosua cum senioribus, consperso capite pulvere, laceratisque vestibus iacebat coram arca: capite septimo. Iob quadragesimosecundo: Poenitet me in pulvere et cinere. Sic et Iob secundo: Sparserunt pulverem super capita sua in caelum amici Iob. Pulverem, lapides et vestes iactare, etiam


5328. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 506 | Paragraph | SubSect | Section]

aspergere, ac in pulvere ac cinere iacere, lagentium ac dolentium mos est. Sic Thamar consperserat pulvere caput. Sic etiam 1. Sam. 4, is qui Eli calamitatem captae arcae indicat. Sic et Iosua cum senioribus, consperso capite pulvere, laceratisque vestibus iacebat coram arca: capite septimo. Iob quadragesimosecundo: Poenitet me in pulvere et cinere. Sic et Iob secundo: Sparserunt pulverem super capita sua in caelum amici Iob. Pulverem, lapides et vestes iactare, etiam [?: ] indicium est. Sic enim iactabat Semei pulverem et lapides contra Davidem fugientem, 2.


5329. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 506 | Paragraph | SubSect | Section]

mos est. Sic Thamar consperserat pulvere caput. Sic etiam 1. Sam. 4, is qui Eli calamitatem captae arcae indicat. Sic et Iosua cum senioribus, consperso capite pulvere, laceratisque vestibus iacebat coram arca: capite septimo. Iob quadragesimosecundo: Poenitet me in pulvere et cinere. Sic et Iob secundo: Sparserunt pulverem super capita sua in caelum amici Iob. Pulverem, lapides et vestes iactare, etiam [?: ] indicium est. Sic enim iactabat Semei pulverem et lapides contra Davidem fugientem, 2. Sam. 16: et Act. 22 Iudaei commoti in Paulum, pulverem et vestes


5330. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 506 | Paragraph | SubSect | Section]

4, is qui Eli calamitatem captae arcae indicat. Sic et Iosua cum senioribus, consperso capite pulvere, laceratisque vestibus iacebat coram arca: capite septimo. Iob quadragesimosecundo: Poenitet me in pulvere et cinere. Sic et Iob secundo: Sparserunt pulverem super capita sua in caelum amici Iob. Pulverem, lapides et vestes iactare, etiam [?: ] indicium est. Sic enim iactabat Semei pulverem et lapides contra Davidem fugientem, 2. Sam. 16: et Act. 22 Iudaei commoti in Paulum, pulverem et vestes [?: surf-- ] iactabant. Cum pulvere a vento agitato aut


5331. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 507 | Paragraph | SubSect | Section]

18. Eloquium Iehovae purgatum septuplum: id est, verbi ac promissionum divinarum certissima veritas infinitis experimentis in summis difficultatibus, piorum crucibus, et impiorum furoribus cognita compertaque est, non aliter ac argenti aut auri puritas in igne potissimum deprehenditur. Iob 41: A' contritionibus purgant sese. Aliqui exponunt, quod nimia consternatione solvatur illis aluus. Iohan. 15 dicit Christus, quod pater palmites frugiferos purget, ut ferant copiosiorem fructum: id est, recte utentibus augeat done. PURUS et MUNDUS, idem fere sunt: ut de voce


5332. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 507 | Paragraph | SubSect | Section]

infinitis experimentis in summis difficultatibus, piorum crucibus, et impiorum furoribus cognita compertaque est, non aliter ac argenti aut auri puritas in igne potissimum deprehenditur. Iob 41: A' contritionibus purgant sese. Aliqui exponunt, quod nimia consternatione solvatur illis aluus. Iohan. 15 dicit Christus, quod pater palmites frugiferos purget, ut ferant copiosiorem fructum: id est, recte utentibus augeat done. PURUS et MUNDUS, idem fere sunt: ut de voce PURUS videri possim dixisse superius in MUNDUS. Adiiciam tamen et hic aliquid. Hominem impurum etiam Latini


5333. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 507 | Paragraph | SubSect | Section]

contaminent, ut si coccino aut aliquo alio profundissimo colore essemus tincti. Contra, innocentia confertur albedini ac mundiciei nivis. Proverb. 15: Quis potest dicere, mundani cor meum, purificatus sum a peccato meo? id est, [?: ] omnium corde remanent reliquiae sordium peccati Iob quarto: Num homo erit iustior Deo, aut vir purior erit factore suo? Idem illi est iustus, quod purus. Sic et Latini aliquando loquuntur, ut Horatius: Integer vitae, scelerisque purus. 5 Dixi autem superius in voce MUNDUS, esse [?:-plicem ] mundationem: et sunt sane


5334. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 507 | Paragraph | SubSect | Section]

reddentibus: ut a tactu cadaveris, aut cibi illiciti, aut similium, quibus quoquo modo tactis se contaminari censebant. Talium purificationum etiam in Novo testamento fit mentio: Lucae 2, Impleti sunt dies purgationis, aut purificationis. Sex hydriae positae, secundum purificationem Iudaeorum: Iohan. 2. et Iohan. 3, Orta est quaestio Iudaeis, cum quiusdam ex discipulis Iohannis, de purgatione. Sic Actorum 21 et 24 dicitur de Pauli purificatione. Hanc carnalem aut externam purificationem aut lustrationem noverunt etiam Ethnici, et nunc Turcae ac Iudaei. Fit vero creberrima eius


5335. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 507 | Paragraph | SubSect | Section]

a tactu cadaveris, aut cibi illiciti, aut similium, quibus quoquo modo tactis se contaminari censebant. Talium purificationum etiam in Novo testamento fit mentio: Lucae 2, Impleti sunt dies purgationis, aut purificationis. Sex hydriae positae, secundum purificationem Iudaeorum: Iohan. 2. et Iohan. 3, Orta est quaestio Iudaeis, cum quiusdam ex discipulis Iohannis, de purgatione. Sic Actorum 21 et 24 dicitur de Pauli purificatione. Hanc carnalem aut externam purificationem aut lustrationem noverunt etiam Ethnici, et nunc Turcae ac Iudaei. Fit vero creberrima eius mentio, praesertim


5336. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 507 | Paragraph | SubSect | Section]

modo tactis se contaminari censebant. Talium purificationum etiam in Novo testamento fit mentio: Lucae 2, Impleti sunt dies purgationis, aut purificationis. Sex hydriae positae, secundum purificationem Iudaeorum: Iohan. 2. et Iohan. 3, Orta est quaestio Iudaeis, cum quiusdam ex discipulis Iohannis, de purgatione. Sic Actorum 21 et 24 dicitur de Pauli purificatione. Hanc carnalem aut externam purificationem aut lustrationem noverunt etiam Ethnici, et nunc Turcae ac Iudaei. Fit vero creberrima eius mentio, praesertim in veteri Testamento ac in primis in libris Moysi. Secunda est,


5337. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 507 | Paragraph | SubSect | Section]

loquitur capite primo: Repurgabo ad purum scoriam tuam, et auferam omne stannum tuum, restituamque iudices tuos, sicut ab initio, etc. Tertia repurgatio est singulorum imputativa, quae fit fide applicato nobis merito sanguinis Christi, qui nos mundat ab omnibus peccatis nostris: 1. Iohan. 1. Sicut lanam et nivem: Isaiae primo. Imo et supra nivem dealbat, Psalmo 51. Fit autem hoc, dum ipsius persolutio iustitiae obediendo et patiendo praestitae, nobis imputata et attributa, obruit et abolet omnia nostra debita aut peccata. Quarta purificatio est, cum Deus per Spiritum


5338. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 508 | Paragraph | SubSect | Section]

significat idem [?: ] cupio, desidero. 2. Sam. 3. Quaesivistis Davidem ut esset rex vester. id est, cupivistis eum regnare super [?: ] Apoc. 9. Quaerent homines mortem, et non invenient. id est, cupient mori: sicut alibi clamant montibus et de patris, Obruite nos. Ioh. 4, Tales adoratores pater quaerit: id est, cupit, amat. Psalmo quarto, Diligitis [?: van- ] tem, et quaeritis mendacium: pro, cupitis et [?: prom- ] tis. Significat etiam conari, idque valde crebro: ut sequentibus et multis aliis exemplis probari potest. Ioh.


5339. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 508 | Paragraph | SubSect | Section]

nos. Ioh. 4, Tales adoratores pater quaerit: id est, cupit, amat. Psalmo quarto, Diligitis [?: van- ] tem, et quaeritis mendacium: pro, cupitis et [?: prom- ] tis. Significat etiam conari, idque valde crebro: ut sequentibus et multis aliis exemplis probari potest. Ioh. [?: ] saepius legitur, Quaerebant eum interficere. id est, conabantur. Lucae 19, Quaerebant eum perdere. Iohan. [?: ] Matthaei 12, Quaerebant eum capere. Iohan. 19, Pilatus quaerebat eum dimittere. Iohan. 7, Quaerit palam esse. Actorum tertio, Quaerens


5340. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 508 | Paragraph | SubSect | Section]

et quaeritis mendacium: pro, cupitis et [?: prom- ] tis. Significat etiam conari, idque valde crebro: ut sequentibus et multis aliis exemplis probari potest. Ioh. [?: ] saepius legitur, Quaerebant eum interficere. id est, conabantur. Lucae 19, Quaerebant eum perdere. Iohan. [?: ] Matthaei 12, Quaerebant eum capere. Iohan. 19, Pilatus quaerebat eum dimittere. Iohan. 7, Quaerit palam esse. Actorum tertio, Quaerens avertere proconsulem. id est, id sedulo agens ac laborans. Actorum decimosexta Statim quaesivimus proficisci in Macedoniam.


5341. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 508 | Paragraph | SubSect | Section]

] tis. Significat etiam conari, idque valde crebro: ut sequentibus et multis aliis exemplis probari potest. Ioh. [?: ] saepius legitur, Quaerebant eum interficere. id est, conabantur. Lucae 19, Quaerebant eum perdere. Iohan. [?: ] Matthaei 12, Quaerebant eum capere. Iohan. 19, Pilatus quaerebat eum dimittere. Iohan. 7, Quaerit palam esse. Actorum tertio, Quaerens avertere proconsulem. id est, id sedulo agens ac laborans. Actorum decimosexta Statim quaesivimus proficisci in Macedoniam. Galat. 2 An quaero hominibus placere? Actorum 27, Nautis vero


5342. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 508 | Paragraph | SubSect | Section]

crebro: ut sequentibus et multis aliis exemplis probari potest. Ioh. [?: ] saepius legitur, Quaerebant eum interficere. id est, conabantur. Lucae 19, Quaerebant eum perdere. Iohan. [?: ] Matthaei 12, Quaerebant eum capere. Iohan. 19, Pilatus quaerebat eum dimittere. Iohan. 7, Quaerit palam esse. Actorum tertio, Quaerens avertere proconsulem. id est, id sedulo agens ac laborans. Actorum decimosexta Statim quaesivimus proficisci in Macedoniam. Galat. 2 An quaero hominibus placere? Actorum 27, Nautis vero quaerentibus fugere: id est, conantib Esther 2,


5343. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 508 | Paragraph | SubSect | Section]

] neque quaerebat malum eius. Sic Deuteron. 23: Nam quaeres pacem eorum, et bonum eorum cunctis [?: ] bus tuis in seculum: id est, non promovebis ulla ratione. Ulcisci non raro denotat. Deuteronemii 18 Quaecunque non audierit verba mea, requiram ab eo. id est ulciscar, puniam. Iosuae 22: Si per rebellionem se [?: ] Deus requirat. id est, iudicet ac puniat. Gen. 9: [?: ] sanguinem hominis de manu hominis. id est, puniam effundentem sanguinem. Talis prorsus


5344. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 509 | Paragraph | SubSect | Section]

id est, totum se convertit ad exorandam opem Dei. Quaerite Dominum dum inveniri potest: id est, orate eum, dum exorari potest: Isaiae quinquagesimo quinto. Qui quaeritis Dominum: Isaiae quinquagesimo primo. Sic Psalmo nono: Non derelinquis quaerentes te. id est, suppliciter implorantes. Iob quinto: Ego requirerem Deum, et ad Deum deponerem eloquium meum. Aliquando significat studiose colere Deum. 2. Paralipom. 14: Iussit rex ut quaererent Deum patrum suorum id est, ut sedulo colerent. Sic 2. Paralip. 26: Quaesivit Deum in diebus Zachariae. In diebus autem: quibus quaesivit


5345. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 509 | Paragraph | SubSect | Section]

octavo: Me quidem per singulos dies quaerunt, et scire volunt vias meas, etc. Interrogant me de iudiciis iustitiae, et propinqui mihi esse volunt. Non dixi Israeli, Frustra quaerite me: Isaiae quadragesimoquinto. idest, promisi magna bona meis cultoribus. 2. Paral. 34: Iosias cum adhuc puer esset, coepit quaerere Deum David patris sui. Quaerere faciem Dei, itidem aut consulere Deum, aut adire tabernaculum Dei cultus gratia, denotat. 2. Sam. 21: Et quaesivit David faciem Domini de fame: id est, consuluit, interrogavit. Sic 2. Paralipom. 9: Omnes reges


5346. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 509 | Paragraph | SubSect | Section]

Quando, omnino conditionalis est hîc: Cum fecerint, aut quando fecerint, est idem ac si diceretur, Si Ethnici fecerint: ut postea etiam clarius patebit. Ubi et illud recte observari ad veritatis inquisitionem queat, quod istae particulae Si et Cum, saepe pro seinvicem ponuntur. sicut Iohan. 13 et 14, ἐάν pro ὅταν ponitur: Si abiero ad patrem. pro, cum abiero. Et primae Iohannis primo: Scimus autem, quod si patefiet, similes ipsi erimus: id est, cum patefiet. Sic vicissim Cum pro Si ponitur.


5347. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 509 | Paragraph | SubSect | Section]

recte observari ad veritatis inquisitionem queat, quod istae particulae Si et Cum, saepe pro seinvicem ponuntur. sicut Iohan. 13 et 14, ἐάν pro ὅταν ponitur: Si abiero ad patrem. pro, cum abiero. Et primae Iohannis primo: Scimus autem, quod si patefiet, similes ipsi erimus: id est, cum patefiet. Sic vicissim Cum pro Si ponitur. Lucae decimo septimo: Cum feceritis omnia ( ὅταν ) dicite, Servi inutiles sumus. Quis facit omnia? Nemo. Ponitur igitur hic


5348. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 510 | Paragraph | SubSect | Section]

Nonnulli locum illum non recte exponunt. Aliquando rationalis est, et non causam efficientem rei explicat, sed tantum rationem, probationem, aut demonstrationem alicuius assertae sententiae allegat, sive ea a causa, aut effectu, aut aliunde petita sit: et proprie rationalis dici posset. ut 1. Iohan. 3. Nos scimus quod transivimus ex [?:--ac ] te ad vitam, quia diligimus fratres. Hic ex effectu causa probatur, ex dilectione aut nova obedientia probatur praecedens reconciliatio cum Deo. Ibi igitur illud QUIA, ὅτι, posset verti per


5349. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 511 | Paragraph | SubSect | Section]

[?: ] , Cum sit propheta, orabit pro te. Nam ad vivificandum vos, etc. Genesis quadragesimoquinto. Vos [?:-oco ] amicos, ὅτι, quia omnia quae audivi a patre, dixi nobis. Iohannis decimoquinto. Quod, coniunctio est: Quod vendidistis me. Genesis quadragesimo quinto. Genesis vigesimo: Scias quod morte morieris tu, et omnia tua. Ibidem, Scio כי quod in sinceritate cordis tui, etc. 1 Samuelis vigesimo:


5350. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 511 | Paragraph | SubSect | Section]

Deuteronomii 5, Sed nobiscum. Psalmo 115 Non nobis Domine, sed nomini tuo da gloriam. Psalmo 118, Non moriar, sed vivam. כיאם chiim, Sed solum. Levit. 21, Nemo prophanetur in populis suis, sed tantum pro carne sua. Ponitur pro [?:-N ] . Iob. 30. Saepe simpliciter in choat orationem, non reddendo rationem: ut Genesis 21, Quoniam septem istas agnas accipies de manu mea. Psalm. 113, Quia non movebor in aeternum: In memoria aeterna erit iustus. Tamen vel Nihilominus: Psalmo 118, Omnes gentes circumdederunt me, in nomine


5351. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 511 | Paragraph | SubSect | Section]

plus, alius minus, Exodi decimosexto: Collegerunt Man, qui plus qui minus. pro, alius plus, alius minus. Qui ei, pro suus, relativum per omnes casus, numeros et genera. Levitici nono: Et mactavit vitulum, qui ei oblationem: pro, suum. Suscitatio eos de loco, quo vendidistis eos illuc, Ioel tertio. id est, quo aut ad quem locum eos vendidistis, aut venditos misistis. Valde alioqui usitatum est, ut ponatur hoc relativum una cum suo antecedente, aut cum alio pronomine in eodem membro: de quo Hebraismoin Regulis Universalibus, de Constructione nominum ac pronominum. Quod fuit


5352. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 511 | Paragraph | SubSect | Section]

eloquetur fortitudines Domini? pro, nemo. Sic Romanorum octavo: Quis nos separabit a charitate Dei? Habacuc secundo: Quid prodest sculptile? Quae proprietas sermonis omnibus linguis nota ac usitata est, ut figurata interrogatio neget. Quis, vel Aliquis, ponitur aliquando pro Quicunque. Iohannis sexto: Hic est panis de caelo descendens, ut aliquis inde comedat, et non moriatur. pro, quicunque ex eo comederit, non morietur. Quis est Iehovae ad me: Exodi trigesimo secundo. pro, quicunque vere adhaeret Iehovae, et non idololatriae. Sic et vox VIR accipitur, ut infra dicetur. et,


5353. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 511 | Paragraph | SubSect | Section]

filii Servia? 1 Regum decimoseptimo: Quid mihi et tibi vir Dei? venisti ad me, ut reduceres in memoriam iniquitatem meam, et mori faceres filium meum. 2 Regum tertio: Quid mihi et tibi? vade ad prophetas patris tui. Sic 2 Paralipom. vigesimo quinto: Quid mihi et tibi rex Iuda? Sic denique Iohannis secundo Christus ad matrem inquit: Quid mihi et tibi mulier? id est, nihil, non teneor tibi obedire in istis meae functionis negociis, hic sum plane a tuo iure liber. Sic et Demosthenes pro Corona loquitur. Iosuae vigesimosecundo: Quid vobis et Iehovae Deo Israel? Sequitur mox veluti


5354. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 511 | Paragraph | SubSect | Section]

tui. Sic 2 Paralipom. vigesimo quinto: Quid mihi et tibi rex Iuda? Sic denique Iohannis secundo Christus ad matrem inquit: Quid mihi et tibi mulier? id est, nihil, non teneor tibi obedire in istis meae functionis negociis, hic sum plane a tuo iure liber. Sic et Demosthenes pro Corona loquitur. Iosuae vigesimosecundo: Quid vobis et Iehovae Deo Israel? Sequitur mox veluti expositio huius dicti: Non est vobis portio in Iehova. Numeri vigesimotertio: Quid maledicam, cui non maledixit Deus? quid


5355. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 512 | Paragraph | SubSect | Section]

1 Regum 9. Quid sunt urbes istae, quas dedisti mihi? id est, viles sunt. Sic supra dixi de loco Exodi tertio: Quis ego sum, ut vadam ad Pharaonem? Quid saepe quaerendo vult aliquid ad rem propositumve faciens, subintelligi: quasi ecliptice proposita interrogatione: Quid lapides isti vobis? Iosuae 4. id est, quid sibi volunt, aut quid significant? Sic Ezechielis duodecimo: Annon dixerunt ad te domus Israel, Quid tu facis? id est, quid portendunt ista tua prodigiosa facta? Quid tibi? 1 Reg. 1. scilicet, petis aut vis. 1 Regum decimonono: Quid tibi hic Elia? id est, Quid hic


5356. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 512 | Paragraph | SubSect | Section]

fabricatione instituti operis, quandoquidem absolverat omnia quae facere voluerat. Sic Exodi trigesimoprimo: Sex diebus fecit Iehova caelum et terram, et die septima cessavit Deus, et quievit. id est, desiit porro aliquid novi creare. Exodi trigesimosecundo: Quiescat ira tua, id est, desinat. Iob decimosexto: Dolor meus non quiescet. Oseae 1, Quiescere faciam regnum Israel. id est, finem ei imponam. Quiescere et [?: Q-- ] saepe pacem significat, quia bellum omnia turbat: sicut et Latini aliquando hanc vocem usurpant. Iudicum tertio: Et quievit terra. id est, coepit


5357. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 512 | Paragraph | SubSect | Section]

tota terrasedens et quiescens. pro, in summa pace et tranquillitate agit Iudicum decimooctavo: Ad populum quiescentem et confidentem seu securum. pro, pace fruentem, et nihil timentem. Idem dicitur Ezechielis 38, Amos sexto: Vae quietis in Zion. id est, in summa pace agentibus et viventibus. Iob vigesimoprimo: Iste impius movetur in vigore perfectionis suae. id est, totus quietus et pacificus. Sic Hieremiae quadragesimooctavo Quietus fuit Moab ab adolescentia sua, et requievit in fecibus suis, neque fuit transfusus de vase in vas. id est non est turbatus, multo minus coactus mutare


5358. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 513 | Paragraph | SubSect | Section]

et lites disseminare. Vide plura de hac voce infra in REQUIES et REQUIESCO. QUINQUE. Num. tertio, Capies quinque siclos in singulos viros. id est, quinos siclos in singulos. Nota est ista reduplicationis vis, quae distributionem significat. Genesis quadragesimoseptimo: Et posuit Ioseph in statutum ad quintam. id est, ut quintam partem omnium frugum annuatim dent. Genesis quadragesimoprimo: Constituat Pharao praefectos super regionem, et quintet terram Aegypti. id est, quintam partem fractuum accipiat et reservet. Sic Latini dixerunt Decimare. Percussit eum in quinta: 2


5359. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 513 | Paragraph | SubSect | Section]

si tantam neglexerimus salutem? Porro causa et origo huius Hebraismi ea est quod saepe interrogatio figurata negat: de qua re Rhetores praecipiunt. Sic et Quare, ac consimiles interrogativae particulae, saepe vel negant, vel arguunt, vel accusant, vel refutant. Quoniam autem est insignis locus Iohannis sexto, Quomodo dabit hic nobis carnem suam ad manducandum: in quo multi ob ignorationem huius Hebraismi impegerunt, cum alioqui sit maximi momenti habere eum explicatissimum, praesertim ob controversiam Sacramentariam: ideo exposui totam illam partem Capitis sexti, aut saltem summam eius,


5360. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 515 | Paragraph | SubSect | Section]

ריק, [?:--de ] deductum illud est, significat vacuum et inane. [?: ] ipsum postea reperi a quibusdam annotatum. Quidam nuper balatronem est interpretatus: quam recte, [?:-p-e ] viderit. Matthaei interpretatio Hebraica recens a Ioanne Tillio in lucem edita, legit רעה, id est malum: quod non probo. Maius enim est convicium vocari malum, quam stultum, de quo tamen postea agitur, tanquam de atrociore iniuria quam haec sit. Verum altera sententia verisimilior est, quod significet levem


5361. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 516 | Paragraph | SubSect | Section]

magnam gentem. Psalmo 80, Vitem de Aegypto transtulisti, extruxisti gentes, et plantasti eam: perpurgasti coram ea, et radices egit et implevit terram. Sic et Hieremiae 12 res secundae impiorum describuntur: Tu plantasti eos, ideo radices egerunt, perfecerunt et protulerunt fructum. Iob 5, Vidi stultum, qui radices agebat, et maledixi repente habitaculo eius: id est, in summo vigore subito periit. Sic idem etiam piorum stabilem sortem depingit capite 17, Vir sperans in Dominum, erit sicut arbor plantata iuxta aquas, et quae mittit iuxta rivum radices suas. Iob 29. Radix


5362. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 516 | Paragraph | SubSect | Section]

fructum. Iob 5, Vidi stultum, qui radices agebat, et maledixi repente habitaculo eius: id est, in summo vigore subito periit. Sic idem etiam piorum stabilem sortem depingit capite 17, Vir sperans in Dominum, erit sicut arbor plantata iuxta aquas, et quae mittit iuxta rivum radices suas. Iob 29. Radix mea est aperta iuxta aquas. id est, res meae bene habent, vigentque ac virent. Sic et Paulus Eph. 3, iubet pios radicari in charitate: id est, proficere. Et Coloss. 2 iubet nos radices agere in Christo, inquiens: Radicati et superstructi in Christo, et confirmati fide. Eodem


5363. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 516 | Paragraph | SubSect | Section]

iubet pios radicari in charitate: id est, proficere. Et Coloss. 2 iubet nos radices agere in Christo, inquiens: Radicati et superstructi in Christo, et confirmati fide. Eodem modo etiam interitus potentum ac impiorum ab arefactione et putrefactione radicis arboris per metaphoram depingitur. Iob 18. Deorsum indices eius arescent, et sursum excidetur ramus eius, id est, in omnibus partibus et reb. erit infortunatus. Sic Isaiae 5. Radix eorum quasi putredo erit. Sic et Oseae 9, Radix eorum exiccatur. Malach. 4, Comburetque eos dies illa ventura, quae non relinquet eis radices


5364. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 516 | Paragraph | SubSect | Section]

ramus eius, id est, in omnibus partibus et reb. erit infortunatus. Sic Isaiae 5. Radix eorum quasi putredo erit. Sic et Oseae 9, Radix eorum exiccatur. Malach. 4, Comburetque eos dies illa ventura, quae non relinquet eis radices neque ramum. Radix rei aliquando veritatem indicere videtur. Iob 19, Quin dicitis, Quare persequeant eum, cum radix rei sit inventa in me? Matt. 13 Christus inquit, aliquos in Christianismo male radicatos, primo quidem cito exoriri, et magna incrementa [?: poll- ] ri: sed paulo post aestu persecutionum arefactos perire. Hac similitudine etiam


5365. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 517 | Paragraph | SubSect | Section]

et vis fructifera, ideoque magnatum gloriam et potentiam designat. sicut est videre in arbore exprimente Nabuchodonosorem, Daniel. 4 sub cuius ramis, et in cuius ramis varia animalia victitabant: quibus paulo post fuit divinitus privatus. Ramos arboris pullulare, est eam virere ac vigere. Iob 14. Contra arescere, est eam perire. Iob 15. Per metaphoram autem significat sortem ac conditionem hominum. Sic et regnum Assyrium comparatur pulcherrimae cedro, amplissimos et altissimos ramos habenti. Ezeck. 31. Sic et cap. 17 ac 19, regnum Iudaicum cum vite ramosa


5366. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 517 | Paragraph | SubSect | Section]

et potentiam designat. sicut est videre in arbore exprimente Nabuchodonosorem, Daniel. 4 sub cuius ramis, et in cuius ramis varia animalia victitabant: quibus paulo post fuit divinitus privatus. Ramos arboris pullulare, est eam virere ac vigere. Iob 14. Contra arescere, est eam perire. Iob 15. Per metaphoram autem significat sortem ac conditionem hominum. Sic et regnum Assyrium comparatur pulcherrimae cedro, amplissimos et altissimos ramos habenti. Ezeck. 31. Sic et cap. 17 ac 19, regnum Iudaicum cum vite ramosa comparat. In posteriore capite dicit, ignem ex


5367. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 517 | Paragraph | SubSect | Section]

et Rami significat Israelitas eius temporis, qui fuerunt ex primis patriarchis, veluti ex radice quadam producti: de quo Pauli loco supra in voce Radicis aliquid dixi. Defractos enim ibi dicit Ramos esse: id est, multos Iudaeos desiisse esse membra Ecclesiae Dei. Rami eius facti sunt albi, Ioel. id est, Delectantur quaedam animalia, in ter quae asini, corticibus ficulnearum: iis cum privantur rami, albedo earum apparet, et simul arescunt: per illam igitur decorticationem hostilis vastatio regni Iudaici innuitur, Rami teneritudine exprimit vernum tempus Christus, Matth. 24: quia eo


5368. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 517 | Paragraph | SubSect | Section]

finis mundi, et extremum iudicium prope sit. Caedere ramos, et tum humi spargere, tum et in manibus portare solebant olim Iudaei in publica laeticia pompis ac triumphis. Sic igitur Matt. 21 caedebant ramos, et sternebant Christo equitanti in illa sua regali pompa et introitu in Hierosolymam. Ioannes vero cap. 12 dicit, Iudaeos acceptis ramis palmarum obviam Christo venienti processisse. Solebant enim eis rami palmarum virtutem et victoriam significare, sicut Latinis laurus semper virens: de qua significatione in vocabulo Palma. Tametsi etiam phrasis Latina, palmam


5369. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 517 | Paragraph | SubSect | Section]

pauperem: rapere pauperem, dum attrahit eum. id est, opprimit, spoliat. Ezech. 18 aliquoties repetitur: Si quis rapinam rapuerit, aut non rapuerit. id est, per vim aut iniustitiam proximo suo ademerit. Mich. 2. Concupiverunt agros, et rapuerunt. Rapere aliquem de manu alicuius. Christus dicit Iohan. 10, neminem rapturum pios de sua et patris manu: id est, se defensurum eos contra omnes insidias, fraudes et violentiam satanae, mundi et carnis. Videtur esse quaedam hypotyposis, similis proverbio, Clavam Herculi extorquere. Iudicium pauperis rapere, Isa. 10, Ut inclinent a iudicio


5370. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 517 | Paragraph | SubSect | Section]

est agere illud: ut in verbo Arbitrari declaravi. Rapina hic non tam ipsam rem per se aut ius respicit, quam animum cupidum, sicut raptores sunt praedae cupidi, et magno impetu in eam involant: sicut mox dicam de dicto, Violenti rapiunt regnum caelorum. Christus inquit Matt. 11, A' diebus Ioannis baptistae usque nunc, regno caelorum vis affertur, et violenti rapiunt illud: id est, iustificatio et vita aeterna aliaque bona adeo sunt liberaliter exposita a patre caelesti omnibus hominibus, ut veluti in praedam ac direptionem proiecta esse videantur. Potiuntur etiam tantis bonis summi


5371. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 518 | Paragraph | SubSect | Section]

minus perrumpanus fores domus tuae, violaturi hospites tuos. Ecce recedis a me, et percutiet te leo: primo Regum vigesimo. pro, statim ubi a me recesseris aut abieris, interficieris a leone. Recedere ad dextram. vel sinistram, est, in aliquod latus extra regiam viam verbi Dei declinare. Iosuae vigesimotertio. Sic Iob dicitur fuisse vir rectus, et recedens a malo. Recedere, pro desinet interdum ponitur. Isaiae decimoquarto: [?: Percuti-- ] populos in ira percussione non recedente. id est, non desinente. Sic illud crebro repetitum in Regibus


5372. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 518 | Paragraph | SubSect | Section]

tuae, violaturi hospites tuos. Ecce recedis a me, et percutiet te leo: primo Regum vigesimo. pro, statim ubi a me recesseris aut abieris, interficieris a leone. Recedere ad dextram. vel sinistram, est, in aliquod latus extra regiam viam verbi Dei declinare. Iosuae vigesimotertio. Sic Iob dicitur fuisse vir rectus, et recedens a malo. Recedere, pro desinet interdum ponitur. Isaiae decimoquarto: [?: Percuti-- ] populos in ira percussione non recedente. id est, non desinente. Sic illud crebro repetitum in Regibus


5373. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 519 | Paragraph | SubSect | Section]

idololatrae. RECIPIO: Recipere Christum, aut eius sermonem, emphatica locutio est. Significat enim agnoscere eum pro vero Meschia, veraque Dei religione, eamque amplecti ac colere, ac secundum eius praescriptum, fidem, animum ac vitam dirigere. De tali receptione Christi dicitur Ioannis 1. Sui eum non receperunt: quotquot autem receperunt eum, dedit eis potestatem filios Dei fieri. ubi. quid sit recipere, mox exponit inquiens: Qui credunt in nomen eius. Recipere Apostolos et Christum, Matt. 10, significat hospitio accipere, et alioqui humaniter et amanter tractare.


5374. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 519 | Paragraph | SubSect | Section]

recipiam vos, ero vobis in patrem, et vos eritis mihi in filios. Exponit ipsemet textus, quid sit illud Recipere. Sic et illud Hebraeor. 12 intelligendum est, Castigat Dominus omnem filium quem recipit: id est, quem amat, fovet, etc. Sic possis intelligere illud dictum in 3. Epist. Iohannis, Diotrephes nos non recipit. Sic et Actorum 24 dicit Tertullus, se recipere salutaria facta Felicis: id est, agnoscere, magnifacere, amare, ac pro eis illi gratus esse. Ut adoptionem filiorum reciperemus, Galat. 4. id est, consequeremur. Ephes. 6. Quod quisque fecerit bonum, hoc


5375. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 519 | Paragraph | SubSect | Section]

probari aut placere, sive id per se vere rectum aut pravum sit. Duo exempla modo protuli, quod et stulto et cuivis sua via sit recta in oculis eius: id est, ei probetur aut placeat. Secundo Samuel. 17, dicitur consilium Achitophelis rectum fuisse in oculis Absalonis: id est, ei placuisse. Sic Ioab dicit ad Davidem lugentem mortem Absalo nis, secundo Samuel 19: Si omnes nos hodie mortui essemus, et Absalon viveret, rectum esset in oculis tuis: id est, placeret tibi, contentusque esses nos omnes occisos esse, modo illum incolumem haberes. Sic Ieremias inquit capite decimo octavo:


5376. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 520 | Paragraph | SubSect | Section]

illud rectum, inquiens: Neque declinasset ab ullo eorum quae praeceperat ei. Sic et primo Regum undecimo: Nec ambulaverunt in viis meis, faciendo quod rectum est in oculis meis, Cum feceris quod rectum est in oculis Iehovae: Deuteronomii vigesimoprimo. Rectus homo, dicitur vir probus. Sic Iob capite primo et secundo, dicitur fuisse vir simplex, rectus, et timens Deum. Est autem rectus et aequus, qui neque ad dexteram declinat, neque ad sinistram, qui integri ac sinceri tum iudicii tum affectus est, et esse perseverat, quamcunque in partem oblata vel causa vel occasione: qui non


5377. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 520 | Paragraph | SubSect | Section]

centesimo vigesimoquinto. Beǹefac bonis et rectis corde. Secundo Paral. vigesimonono: Levitae fuerunt recti corde ad sanctificandum se prae sacerdotibus: id est, alacriores, paratiores, promptioresque. Dicitur aliquando rectum cor alicuius esse erga alium hominem ut Iehu, incidens in via in Ionadab filium Rechab, inquit: An est cortuum rectum, sicut cor meum cum tuo? id est, an me vere ac syncere amas, sicut ego te? Iob trigesimo tertio inquit, Rectitudo cordis mei eloquia mea: id est, certam veritatem eloquar, idque sincere ac ex animo. Dicitur et Deus rectus, quia est iustissimus,


5378. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 520 | Paragraph | SubSect | Section]

se prae sacerdotibus: id est, alacriores, paratiores, promptioresque. Dicitur aliquando rectum cor alicuius esse erga alium hominem ut Iehu, incidens in via in Ionadab filium Rechab, inquit: An est cortuum rectum, sicut cor meum cum tuo? id est, an me vere ac syncere amas, sicut ego te? Iob trigesimo tertio inquit, Rectitudo cordis mei eloquia mea: id est, certam veritatem eloquar, idque sincere ac ex animo. Dicitur et Deus rectus, quia est iustissimus, et quia summa clementia ac veritate agit cum omnibus sperantibus in eum. Psalmo vigesimoquinto: Bonus et rectus est Dominus,


5379. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 521 | Paragraph | SubSect | Section]

resurrectionis Christi: id est, liberrime, constantissime et efficacissime concionabantur, ac docebant de resurrectione Domini. Sic et conscientia et Spiritus dicitur alicui reddere testimonium. Reddere aliquando significat ultro primum aliquid dare aut facere. Sic dicuntur timuisse fratres Ioseph, ne eis rependat, sicut reddiderant ei: id est, primi ultroque malefecerant. Sic et Apoc. 18 praecipit spiritus, ut pii rependant Babyloniae meretrici, sicut illa reddidit eis. id est, prior ultroque melefecit corrumpendo doctrinam, et dura servitute eos premendo. REDIMO verbum


5380. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 521 | Paragraph | SubSect | Section]

poenis Aegyptios affligendo, liberabo vos. Ieremiae decimoquinto: Eruam te de manu pessimorum, redimante de manu fortium. Redimere a bello in pacem: Psalmo quinquagesimo quinto, Redemit in pacem animam meam, a bello quod erat adversus me: pro, eripuit me ex praelio, et restituit mihi pacem. Iob quinto: Redimet te in fame a morte. Psalmo 103, Qui redimit de fovea vitam tuam: id est, liberat animam tuam a sepulchro aut etiam inferno. Psalmo 107. Dicant redempti Iehovae, quos redemit de manu inimici: seipsum declarat. Psalmo 111, Redemptionem misit populo suo: id est liberationem.


5381. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 521 | Paragraph | SubSect | Section]

super eum. Ubi prius redemptio videtur significare ius aut facultatem se redimendi, quae a iudicibus tali reo concessa est: posterius autem, notat ipsum precium. Galli corrupto vocabulo, deglutitisque pluribus literis, pro redemptione dicunt ranson: quod iam etiam Germanici milites usurpant. Iob trigesimosexto, Magnitudo redemptionis non faciet te declinare. pro, quantumvis magnum precium redemptionis dederis, non liberabit te ab imminente plaga Dei. Exodi trigesimo: Redemptionem animae suae dabit, ne sit plaga in populo. id est, sacrificium pro redemptione. Sic Isaiae


5382. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 522 | Paragraph | SubSect | Section]

[?: ] xi. Redimentes occasionem aut opportunitatem, qua dies mali sunt: Ephes. quinto. id est, recte utentes tempore et occasione. Idem Coloss. 4. dicitur ac praecipitur. REDIGERE in pulverem, est abolere, aut pessundere: ut et Homerus dicit, fieri undamque terramque Iob 13, redigi in lutum. Redigi civitatem in acervum, et everti. Iob decimoquinto. Redigi aliquem in nihilum, vel de crebrum est. Psalmo septuagesimo tertio, Imagini eorum rediges in nihilum: id est, ipsos et eorum [?: ] aut gloriam. Redacta est Babel in desolationem,


5383. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 522 | Paragraph | SubSect | Section]

dies mali sunt: Ephes. quinto. id est, recte utentes tempore et occasione. Idem Coloss. 4. dicitur ac praecipitur. REDIGERE in pulverem, est abolere, aut pessundere: ut et Homerus dicit, fieri undamque terramque Iob 13, redigi in lutum. Redigi civitatem in acervum, et everti. Iob decimoquinto. Redigi aliquem in nihilum, vel de crebrum est. Psalmo septuagesimo tertio, Imagini eorum rediges in nihilum: id est, ipsos et eorum [?: ] aut gloriam. Redacta est Babel in desolationem, Jeremiae quinquagesimo. Sic et Ezechielis trigesimoquinto. In


5384. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 522 | Paragraph | SubSect | Section]

] sa mea. Unde facile est coniicere, cum ipsemet Adami bezek non fuerit adeo potens, illos septuaginta regulos fuisse admodum tenuis sortis ac parvae [?: ] gubernatores. Alioqui crevisset in immensum [?: ] potentia, spoliatis tot regibus. Idem ex eo intelligat, quod Ios. 11, numerantur 31 reges, quos Iosua [?: ] verit, quique tantum in terra Canaan [?: imperita- ] . Sic cum Genesis trigesimoseptimo dicunt parentes ac fratres ad Iosephum, Nunquid rex noster eris? intelligunt de communi quodam gubernatore, non de amplissimo regno.


5385. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 522 | Paragraph | SubSect | Section]

cum ipsemet Adami bezek non fuerit adeo potens, illos septuaginta regulos fuisse admodum tenuis sortis ac parvae [?: ] gubernatores. Alioqui crevisset in immensum [?: ] potentia, spoliatis tot regibus. Idem ex eo intelligat, quod Ios. 11, numerantur 31 reges, quos Iosua [?: ] verit, quique tantum in terra Canaan [?: imperita- ] . Sic cum Genesis trigesimoseptimo dicunt parentes ac fratres ad Iosephum, Nunquid rex noster eris? intelligunt de communi quodam gubernatore, non de amplissimo regno. Iudicum etiam 17, 18, et 21


5386. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 522 | Paragraph | SubSect | Section]

crevisset in immensum [?: ] potentia, spoliatis tot regibus. Idem ex eo intelligat, quod Ios. 11, numerantur 31 reges, quos Iosua [?: ] verit, quique tantum in terra Canaan [?: imperita- ] . Sic cum Genesis trigesimoseptimo dicunt parentes ac fratres ad Iosephum, Nunquid rex noster eris? intelligunt de communi quodam gubernatore, non de amplissimo regno. Iudicum etiam 17, 18, et 21 dicitur, tunc non fuisse regem in Israel, sed unumquemque fecisse quod sibi bonum visum sit. ubi per Regem [?: ] nor intelligendum esse summum


5387. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 523 | Paragraph | SubSect | Section]

nominarunt. Quin etiam nomen proprium idoli fuit Melchon, 2. Reg. 23. 1. Par. 20. et Ierem. 49: quod nomen Hebraice idem sonat ac Rex eorum. Satan quoque, princeps mundi et tenebrarum, vocatur Rex nam Apoc. 9, dicuntur illae horrendae locustae habere super se regem Angelum abyssi. et Iob 41, vocatur rex super cunctos filios superbiae: id est, super omnes impios. Christus quoque tribuit Satanae regnum, inquiens: Si alius Satan Satanam eiicit, quomodo consistet regnum eius? Psal. 60, et 108, Iuda vocatur rex Davidis. id est. regnum eius: quia praecipuum robur ac


5388. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 523 | Paragraph | SubSect | Section]

citra nocumentum. Apoc. 1, Fecit nos reges et sacerdotes Christo. Sic et 5 dicitur: Fecisti nos Deo nostro reges et sacerdotes, et regnabimus super terram. Coram regestare, supra in Coram explicatum est, et mox in verbo Stare exponetur. Rex terrorum, est ipse cacodaemon. sed Iob 18 aliqui exponunt de summo terrore, periculo, aut calamitate: Fiducia eius faciet eum incedere ad regem terrorum. Quasi dicat, sua propria consilia perducent eum ad summas calamitates, pericula et terrores. Vicina huic locutio est, Primogenitus mortis: pro gravissimo morbo. Rex Sesac


5389. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 524 | Paragraph | SubSect | Section]

In hoc sensu ista vox innumeris in locis accipitur. Sic etiam 4. cap. Matthaei accipiendum est, Praedicans Evangelium [?: reg- ] id est, doctrinam de adventu Meschiae, ac bonis benificiisque eius. Regni igitur, vult subintelligi, per Meschii excitandi. Marci 15: Ioseph ab Arimathia expectatur regnum Dei. id est, bona spiritualia per Meschiam afferenda, praesertim iustificationem et adoptionem. Sic etiam credo in Dominica oratione regnum Dei complecti iustificationem, donum Spiritus sancti, et vitam aeternam. Praecedenti enim capite, doctrina pura de hoc


5390. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 524 | Paragraph | SubSect | Section]

regno caelorum: comedere aut bibere in regno caelorum: castrare se propter regnum caelorum: Talium est regnum caelorum: meretrices et publicani praecedent vos in regno caelorum: [?: Qu- ] regnum caelorum: Patri complacuisse, dari regnum caelorum suo pusillo gregi. Videre regnum Dei, Iohan. [?: ] tametsi ibi exponere possis etiam de agnitione huius praesentis regni Christi, eiusque veri cultus ac beneficorum. Iniqui regnum Dei non possidebunt: 1. Cor. 6, Caro et sanguis regnum Dei haereditare non possunt. [?: Sic ] et Ephes. 5: haereditatem


5391. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 525 | Paragraph | SubSect | Section]

significat regem agere, aut regno praeesse. Verum alia quaedam, ac pene catachrestica significatio est, cum denotet aliquem potenter dominari, aliquos regere, aut etiam alioqui praevalere, omnia pro suo arbitrio agere, florere, ac vigere. Deus facit regnare hypocritam propterpeccata populi, Iob 34. tametsi in Hebraeo sit alius sensus. Oseae 8. Ipsi fecerunt regem, et non ex me: instituta erunt principes, et nescivi. Hic usitatam significationem, aut ordinarium regnum ista vox obtinet. Pro qua [?: ] autem potenti dominatione aut gubernatione in sequentibus exemplis


5392. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 525 | Paragraph | SubSect | Section]

etc. ubi Regnare significat, hominem facere reum aeterni exitii. Peccati enim ingens vis ita nos regit, tractat et agitat, ut tandem nos in temporarium et aeternum exitium praecipitet. de hoc, et etiam de priore peccati regno, dicit Christus: Qui peccat, servus est peccati. Iohan. 8 Simili prorsus locutione dicitur etiam Gratta regnare ibidem, in fine 5. cap. id est, nos potenter regere, et agitare ac servare, donec nos perducat in vitam aeternam. Collatio harum duarum locutionum ac rerum, sensum luculenter illustrat. inquit enim Paulus: Ut


5393. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 527 | Paragraph | SubSect | Section]

domum desertam, est, ipsum una cum [?:-s ] prorsus interire, ita ut nec posteros ullos aut sibi coniunctos relinquat. Vicinum ergo pro altero ponitur. Solitudo domus interitum hominum denotat. Sic crebro apud prophetas, solitudo civitatum interitum aut captivitatem hominum indicat. Iohan. 16. Exivi a patre, et veni in mundum: iterum relinquo mundum, et proficiscor ad patrem. id est, antea meipsum exinaniens assumpsi formam servi, factus homo: nunc per mortem, resurrectionem et glorificationem migrabo denuo ad patrem. Relinquere sine testimonio semetipsum, Actorum 14.


5394. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 528 | Paragraph | SubSect | Section]

sapientiae carnis damnationem, mortifica tionem, ac quasi abolitionem, Scriptura summo studio urget: et novam nativitatem, creaturam, et hominem ad imaginem Dei formatum, et ad bona opera conditum ac idoneum flagitat ac exigit. In hac igitur re exponenda utitur praedictis tribus verbis, et aliis, Iohan. 3. Amen dico tibi, nisi quis fuerit genitus denuo, non potest videre regnum caelorum. Et mox: Nisi quis genitus fuerit ex aqua et spiritu, non potest introire in regnum caelorum. 1. Pet. 1, Deus secundum magnam misericordiam regeneravit nos ad spem vivam. Tit. 3, Deus non ex operibus


5395. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 528 | Paragraph | SubSect | Section]

nobis condi incipit, ad obedientiam et bona opera idoneus ac promptus. Sed de discrimine ipsarum rerum, nempe regenerationis ac renovationis, postea dicam, nunc plura exempla locutionum et vocum harum ac similium, quatenus eis Scriptura promiscue utitur, adiungam. ¶ De hac Regeneratione dicit Iohannes cap. 1: Quotquot autem acceperunt eum, dedit eis hanc dignitatem, ut filii Dei fierent: nempe iis qui credunt in nomen eius, qui non ex voluntate carnis, neque ex voluntate viri, sed ex Deo geniti sunt. 1. Pet. 1, Renati non ex semine mortali, sed ex immortali per sermonem


5396. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 528 | Paragraph | SubSect | Section]

autem acceperunt eum, dedit eis hanc dignitatem, ut filii Dei fierent: nempe iis qui credunt in nomen eius, qui non ex voluntate carnis, neque ex voluntate viri, sed ex Deo geniti sunt. 1. Pet. 1, Renati non ex semine mortali, sed ex immortali per sermonem Dei vivi, et manentis in aeternum. 1. Iohan. 3. Quisquis natus est ex Deo, peccatum non committit. Quoniam semen ipsius in ipso manet, nec potest peccare, eo quod ex Deo natus est. Sic et Petrus dicit 2 primo, nos divinae naturae consortes esse factos. 2. Corinth. 4: Etiamsi externus noster homo corrumpitur, internus tamen


5397. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 529 | Paragraph | SubSect | Section]

Act. 7. Cui noluerunt obedire patres nostri, sed repulerunt, et aversi sunt corde suo in Aegyptum. Sic et Act. 13 dicuntur Iudaei repellere Evangelion Christi. REPLERI Spiritu sancto, Lucae primo. Repleri ira, zeIo, Lucae 4. timore, Luc. 5. insipientia aut amentia, Luc. 6 iocunditate, Actor. 2. gaudio, Act. 13. iniquitate, Rom. 1 omni gaudio et pace, omnique scientia, Rom. 15. consolatione, 2. Corinth. 7. Repleri fructu iustitiae, Philip. 1. perspicuae locutiones sunt. Et in arte lapidis ad replendum, Exod. 31 id est, ad includendos auro preciosos


5398. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 529 | Paragraph | SubSect | Section]

ferro et ligno hastae: 2. Sam. 23. id est, armabitur aliquo instrumento ferreo, aut furcula, qui volet spinas contrectare. id est, non molliter manu, sed ferrea furca spinas tractabit. Sic et Deus impios, me autem meosque molli manu contrectabit. Iudicio impii replevisti iustitiam et iudicium. Iob 16. id est, secutus es iudicium impiorum, ut diceres iustitiam Dei esse iniustitiam. REPONERE in cor verba, est diligenter aliqua dicta expendere, observare memoria, ac retinere. Sic dicitur Iacob conservasse narrationem somnii Iosephi, Genes. 37. Et David, reposuisse in cor


5399. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 529 | Paragraph | SubSect | Section]

Iudicio impii replevisti iustitiam et iudicium. Iob 16. id est, secutus es iudicium impiorum, ut diceres iustitiam Dei esse iniustitiam. REPONERE in cor verba, est diligenter aliqua dicta expendere, observare memoria, ac retinere. Sic dicitur Iacob conservasse narrationem somnii Iosephi, Genes. 37. Et David, reposuisse in cor verba Achis et au aulicorum dicentium, Non ne hic est ille David, cui cecinerunt, Percussit Saul mille, et David 10000? Et Luce secundo bis repetitur, Maria autem conservaba omnis verba haec, conferens ea in corde suo. Sic ille in


5400. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 530 | Paragraph | SubSect | Section]

et a servitudine dura, quam servivisti. Et sumes parabolam hanc, etc. Sic saepe in Veteri testamento accipitur haec vox de liberatione, et tranquilla felicitate. Requies mensae [?: ] recreatio illa quae contingit ex victu post diurnam [?: ] fatigationem. Iob 36, Requies mensae tuae plena erit pinguedine. id est, ut laute pascereris. Non habui requiem spiritui meo: 2. Corinth. 2. id est, non fui [?: ] tranquillo et quieto, quandoquidem non reperi Titum fratrem meum mihi gratissimum, et cum primis necessarium. Non habere requiem


5401. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 532 | Paragraph | SubSect | Section]

Israel respiciunt ad deos alienos id est, eos sectantur, colunt, et in eos sperant. Eadem locutio cultum verum ac falsum significat etiam Isaiae 17, In die illa respiciet homo ad factorem suum, et ad S. Israelis spectabunt: et non respiciet ad altaria, et ea quae fecerunt digiti eius. id est, ad iola. Nonnunquam significat admirari, et imitari aliquos. Psalmo quadragesimo. Beatus vir qui posuit Deum fiduciam suam, et non respexit ad superbos et declinantes ad mendacium. id est, non est imitatus illos in quaerenda ope idolorum aut potentum. Respicere est etiam aliquo abire, aut alicui


5402. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 532 | Paragraph | SubSect | Section]

ut exoret. Secundo, testificatione sui Spiritus affirmantis cordi nostro, nos esse exauditos. Tertio. [?: ] to ipso petito beneficio, quae (ut ita dicam) vel realissima responsio est. Respondere Deus dicitur prophetae, aut alii consulenti eum, cum illi ad quaesita dat responsum Iob cap. 14 inquit. de extremo iudicio ac ressurectione. Tunc vocabis me, et ego respondebo. id est, ut audiam vocem tuam in sepulchro, et prodibo [?: ] reboque veluti citatus. Respondent peccata contra [?: ] id est, testantur aut accusant nos. Isaiae 59.


5403. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 533 | Paragraph | SubSect | Section]

id est, me loquente non estis conversi, nec obedivistis. Romanorum nono: Tu quis es, qui respondeas Deo? id est, qui rixaris et litigas cum Deo? Id proprie Latini dicunt Responsare. id est, non acquiescere in ullo Dei responso, sed semper contra rixari ac litigare. Invenire responsum, Iob 32 id est, posse respondere. 2. Corinth. 1, Responsum mortis habuimus. id est, certissimam et velut immotam sententiam de praesenti morte in me conceperam, veluti damnati audiunt contra se sententiam mortis ferri. Sicut olim iurisconsultorum, praetorum et principum responsa pro immotis


5404. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 533 | Paragraph | SubSect | Section]

locus ac victus in hoc mundo suffecturus: quod unico tantum exemplo septem fratrum, qui unicam uxorem habuerant, declarant: illo vero eam ex Scriptura et omnipotentia Dei asserente. Sunt autem innumera huius et rei et verbi, praesertim in novo Testamento, testimonia ac exempla: ut Martha ait Ioan. 11. Scio quod resurget in resurrectione, in ultimo die. De hac resurrectione prolixe agitur 1. Corinthiorum 15, et 1. Thessalonicens. 4. Secundo, significat idem verbum etiam istam temporariam resurrectionem, miraculose factam, eorum qui iterum mori debebant. De qua dicit Christus


5405. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 533 | Paragraph | SubSect | Section]

suos. Verum Scriptura vocat ibidem illam priorem, potiorem resurrectionem. Tertio, resurrectio usurpatur etiam de iustificatione ac adoptione ad vitam aeternam, qua in hac vita ex aeterna morte iniustitiae et irae Dei ad veram spiritualemque vitam resurgimus. De hac potissimum inquit Christus Ioann. undecimo: Ego sum resurrectio et vita: id est, autor et effector spiritualis resurrectionis, ac vitae aeternae. De hac resurrectione agitur etiam Romanorum 6, ubi toties Paulus ingeminat, nos cum Christo vivificatos, et a morte excitatos esse. Hanc resurrectionem vocat Apocalypsis primam


5406. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 533 | Paragraph | SubSect | Section]

notat. Psalmo 139, Tu cognovisti sessionem et resurrectionem meam, intelligisque cogitationem meam longe ante te. Eadem locutio est et Esdrae secundo. Denique negantur aliquando mortui resurgere. id est, mox ad hanc communem vitam reviviscere. ubi non agitur de illa extrema resurrectione. Iob decimoquarto: Homo cum dormierit, non resurget. id est, non mox reviviscet. Isaiae vigesimoprimo: Mortui non vivent, et vita defuncti non resurgent. Et Isa. quadragesimotertio, de submersis Aegyptiis in mari rubro legitur: Simul dormient, et non resurgent. id est, non cito reviviscent,


5407. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 533 | Paragraph | SubSect | Section]

et perpetuus sacerdos, ad dexteram patris sedens, ad thronum gratiae fide accedentes iustificet et salvet. Hanc vim et efficaciam resurrectionis Christi cupit Paulus Philip. 3 cognoscere. Verum de priore loco clarius in praepositione PER dictum est. Resurrectio vitae et condemnationis. Ioann. 5, Et prodibunt qui bona fecerunt, in resurrectionem vitae: qui vero mala egerunt, in resurrectionem damnationis. id est, alii resurgent ad vitam aeternam, alii ad aeternum exitium. Christo singulari quadam ratione piorum resuscitatio tribuitur: sicut ipsemet aliquoties repetit, se


5408. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 534 | Paragraph | SubSect | Section]

cum attribueris. id est, benefeceris mihi. Proverbiorum undecimo, Retribuet animae suae vir misericors. Usurpatur idem verbum etiam in malam partem, tum de poma ac ultroneal laesione, tum et de iniuriae repensione. Sic in fine Genesis bis hoc verbum usurpatur, de iniuria fratrum contra Iosephum. In Psalmis porro crebrum est Retribuere malum pro bono. Psalmo 137, [?:-que ] significationis, laedentis et ulciscentis, exemplis est in uno versiculo: Beatus qui retribuet tibi retributionem, quam retribuisti nobis: ubi agitur de [?: ] iniuriarum Babylonis.


5409. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 534 | Paragraph | SubSect | Section]

id est, reddere [?: ] lionem. Mihi vindicta, ego retribuam. Deuteronom. 32, Romanorum duodecimo, Hebraeorum decimo. id est ego puniam. RETRO abire, est deficere ab aliquo: sicut contra Sequi eum, est eius doctrinae, sententiae, et intentioni adhaerere. Iohannis 6. Ab eo tempore multi retro abierunt, et non amplius cum eo ambulabant. id est, reddere [?: ] defecerunt. et 1. Tim. 5, Iam enim quaedam eversa sunt retro Satanam. Contra autem Ire post, aut revo [?: aliqu-- ]


5410. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 535 | Paragraph | SubSect | Section]

retrorsum omnes qui oderunt Sion. Sic et Psalmo trigesimo quinto: Convertantur retrorsum, et pudore afficiantur, omnes qui cogitant mihi malum. Idem Psalmo quadragesimo plenius dicitur. Alias significat in fugam converti, aut certe non audere aggredi hostem, nec vincere eum posse: sicut Iohannis decimooctavo, externa specie accidere videmus militibus, in quibus phrasis haec externo opere exprimitur. Psalmo quadragesimo quarto: Facis nos redire ab hoste, et qui oderunt nos, rapuerunt sibi. 2. Samuelis primo: Sagitta arcus Ionathan non rediit retrorsam. id est, non est versus


5411. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 535 | Paragraph | SubSect | Section]

audere aggredi hostem, nec vincere eum posse: sicut Iohannis decimooctavo, externa specie accidere videmus militibus, in quibus phrasis haec externo opere exprimitur. Psalmo quadragesimo quarto: Facis nos redire ab hoste, et qui oderunt nos, rapuerunt sibi. 2. Samuelis primo: Sagitta arcus Ionathan non rediit retrorsam. id est, non est versus in fugam, aut non frustra ac sine successu invasit hostem. Threnorum secundo: Redire fecit retrorsum dexteram a facie inimici. Psalmo quinquagesimo sexto: Tunc revertentur inimici mei retrorsum, in qua die invocavi. Hieremiae 38, Demersi


5412. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 535 | Paragraph | SubSect | Section]

tibi. Lucae secundo. Ut revelentur cogitationes ex multorum cordibus, id est, patefiant in cruco multorum cogitationes pravae, antea per hypocrisin velatae. Et sicut Paulus ait, Quo qui probati sunt, fiant manifesti: primae ad >Corinthios undecimo. Sic Isaiae quinquagesimoterti o, et Iohannis duodecimo: Brachium Domini cui revelatum est? Sic Romanorum primo. Iustitia Dei in Evangelio revelatur. id est, indicatur, manifestatur. Et mox: Ira Dei revelatur de caelo. Isaiae vigesimo secundo. Revelatum est in auribus Domini. id est, blasphemia, quae ibi praecessit, innotuit


5413. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 535 | Paragraph | SubSect | Section]

angelum. id est, illuminasse. Sic aures revelari. id est, aperiri aut edoceri, docilesve fieri dicuntur. 2. Sam. 7, Revelasti aurem servi tui dicendo, Domum aedificabo tibi. Sic 1. Paralipomenon 17, Revelasti aurem servi tui, quod ei aedificares domum. Revelat aurem eorum ad correctionem. Iob trigesimosexto. id est, admonet. Ibidem, Revelabit aurem pauperum in oppressione. pro, reddet eos dociles in cruce et afflictionibus. 1. Sam. vigesimosecundo queritur Saul dicens: Non est qui revelet aurem meam. id est, mihi indicet. Sic saepissime alias haec locutio usurpatur. Eodem modo


5414. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 536 | Paragraph | SubSect | Section]

Psalmo septuagesimooctavo: Reversi sunt et tentaverunt. pro, rursus tentaverunt, vel etiam iterato ac identidem et subinde tentaverunt. Psalmo 6. Revertere Domine, eripe animam meam: id est, iterum eripe, seu pristinae valetudini restitue vitam meam. Talis Hebraismus est et ille Iob 7. Non revertetur oculus meus, ut videat bonum. id est, non iterum videbit, non videbit amplius. Revertendo revertar ad te secundum hoc tempus anni: Genesis decimooctavo. id est, certissime revertar. De hoc Hebraismo vide Regulam Generalem de Repetitionibus. Quando post gestationem arca


5415. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 536 | Paragraph | SubSect | Section]

cum miserationibus. Sic Zachariae octavo: Revertar ad Sion, et habitabo in medio Hierusalem. id est, redibo cum eis in gratiam, et [?: p- ] cabor eis. Reverti in pace, est in columem reverti, Iudicum 11. Reverti ad dies adolescentiae, est flori [?: iu- ] restitui, Iob 33. Reverti facere aliquid ad cor, est recordari, in memoriam revocare: quae ratio etiam Latinae compositionis Recordari verbi esse videtur. 2. Paralipamenon 6. Si reduxerint ad cor: aliqui subintelligunt tuum verbum, promissionesque et sua malefacta. alioqui redire aut reverti ad cor


5416. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 536 | Paragraph | SubSect | Section]

eum. 1. Reg. 2, Petitionem unam petam a te, ne reverti facias faciem meam. id est, ne me irrata conatu repellas. Eadem, aut certe vicina vis est locutionis, Reverti facere retrorsum ab hoste, Psal. 44 id est repelli, ut supra in REDEO et RETRORSUM dixi Sic quoque dicitur Iob 39, Non revertitur equus a facie gladii. id est, non resilit, non cedit. non vertit tergi aut se repelli patitur. Reverti, pro sanari, aut [?: p- ] statui restitui: Exod. 4, Reversa est sicut altera caro. Sic Ezech. 35, Urbes tuae non revertentur: subintellige, in pristinum


5417. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 536 | Paragraph | SubSect | Section]

reges exeunt ad bellum. id est, circumvoluto anno. RIDEO, et RISUS, varia respicit eoque etiam varias significationes voces hae pariunt. Rident secum ac contemnentes pericula: rident et non curantes [?: ] lentes alienas miserias: rident laeti: rident derisores sui etiam iocus ac lusus solet esse adiunctus. Quare risus et rideo, omnia ista sibi adiuncta ac vicina simul notare solent. Laeticia indicatur hoc dicto: Tunc [?: rebitur ] os nostrum risu, Iob 8. Psalm. 126. id est, accepta liberatione erimus laeti. Sic Genesis 20, Risum fecit mihi: id


5418. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 536 | Paragraph | SubSect | Section]

et non curantes [?: ] lentes alienas miserias: rident laeti: rident derisores sui etiam iocus ac lusus solet esse adiunctus. Quare risus et rideo, omnia ista sibi adiuncta ac vicina simul notare solent. Laeticia indicatur hoc dicto: Tunc [?: rebitur ] os nostrum risu, Iob 8. Psalm. 126. id est, accepta liberatione erimus laeti. Sic Genesis 20, Risum fecit mihi: id est, data praeter omnem spem iam decrepitae vetulae prole, exhilaravit me. Sic et Christus inquit Lacae 6. Vae vobis qui iam ridetis, quoniam lugebit et flebitis. id est, qui iam laeti estis, et


5419. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 536 | Paragraph | SubSect | Section]

Iob 8. Psalm. 126. id est, accepta liberatione erimus laeti. Sic Genesis 20, Risum fecit mihi: id est, data praeter omnem spem iam decrepitae vetulae prole, exhilaravit me. Sic et Christus inquit Lacae 6. Vae vobis qui iam ridetis, quoniam lugebit et flebitis. id est, qui iam laeti estis, et ioros aliaque exilarantia sectamini. Proverbiorum 14., Risus fletu miscebitur. id est, secunda adversis temperantur. Non [?: ] laeta et secunda suis doloribus. Securitatem significat, ut Iob. 5. Vastitatem et famem ridebis. Sic Iob 41. cit, Cete deridere vibrantes contra se


5420. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 536 | Paragraph | SubSect | Section]

6. Vae vobis qui iam ridetis, quoniam lugebit et flebitis. id est, qui iam laeti estis, et ioros aliaque exilarantia sectamini. Proverbiorum 14., Risus fletu miscebitur. id est, secunda adversis temperantur. Non [?: ] laeta et secunda suis doloribus. Securitatem significat, ut Iob. 5. Vastitatem et famem ridebis. Sic Iob 41. cit, Cete deridere vibrantes contra se hastam. id est, non temere eos. Sic et Deus Psal. 2 ad fremitum et furorem suorum contra ipsum et Christum eius ridet. id est, secum contemnit, aut etiam ut stultissimos deridet. Et in 17.


5421. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 536 | Paragraph | SubSect | Section]

lugebit et flebitis. id est, qui iam laeti estis, et ioros aliaque exilarantia sectamini. Proverbiorum 14., Risus fletu miscebitur. id est, secunda adversis temperantur. Non [?: ] laeta et secunda suis doloribus. Securitatem significat, ut Iob. 5. Vastitatem et famem ridebis. Sic Iob 41. cit, Cete deridere vibrantes contra se hastam. id est, non temere eos. Sic et Deus Psal. 2 ad fremitum et furorem suorum contra ipsum et Christum eius ridet. id est, secum contemnit, aut etiam ut stultissimos deridet. Et in 17. Psalmo ridet impium, perniciem molientem


5422. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 537 | Paragraph | SubSect | Section]

[?: ] aliquo agere, versari, et colloqui. Sic ridentem et quasi ivocantem Isaacum cum Rebecca vidit Abimelech unde collegit eam esse ipsius uxorem, non sororem. Genes. 26. De tali familiari colloquio et iocatione intelligatur etiam, quod Iob ait capite 29, Ridebam ad eos, et non credebant, et lucem nultus mei non abiiciebant. id est, quantumvis ego eos meo risu ac iocis ad familiarem quandam collusionem provocabam: tamen ipsi me reverebantur, et illam mei faciei hilaritatem non parvi pendebant,


5423. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 537 | Paragraph | SubSect | Section]

colloqui. Sic ridentem et quasi ivocantem Isaacum cum Rebecca vidit Abimelech unde collegit eam esse ipsius uxorem, non sororem. Genes. 26. De tali familiari colloquio et iocatione intelligatur etiam, quod Iob ait capite 29, Ridebam ad eos, et non credebant, et lucem nultus mei non abiiciebant. id est, quantumvis ego eos meo risu ac iocis ad familiarem quandam collusionem provocabam: tamen ipsi me reverebantur, et illam mei faciei hilaritatem non parvi pendebant, aut pro lusu aut re ludicra


5424. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 537 | Paragraph | SubSect | Section]

unde collegit eam esse ipsius uxorem, non sororem. Genes. 26. De tali familiari colloquio et iocatione intelligatur etiam, quod Iob ait capite 29, Ridebam ad eos, et non credebant, et lucem nultus mei non abiiciebant. id est, quantumvis ego eos meo risu ac iocis ad familiarem quandam collusionem provocabam: tamen ipsi me reverebantur, et illam mei faciei hilaritatem non parvi pendebant, aut pro lusu aut re ludicra habebant. Significat etiam ludere ac saltare, canere et psallere. 1. Paralipom. 13. David autem et omnis Israel ridebant coram arca omni


5425. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 537 | Paragraph | SubSect | Section]

ludicra habebant. Significat etiam ludere ac saltare, canere et psallere. 1. Paralipom. 13. David autem et omnis Israel ridebant coram arca omni virtute, in canticis et citharis, nablis et tympanis, cymbalis atque tubis. Proverb. 10, Veluti risus est stulto facere abominationem. id est, veluti iocus quidam, delectatur ea re. RIVUS aquae aliquando significat doctores ac religionem, verbumque Dei: sicut et ros, pluvia, aut nix rigans, significat ipsum verbum aut doctrinam caelestem, quae non redit in anis ad Deum. Isaiae 30, Erunt super omnem montem excelsum, et super omnem


5426. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 537 | Paragraph | SubSect | Section]

obedire cogantur, cum ipse nulli obediat. Sicut ille inquit: An nescis, quod vel interficere vel dimittere te possim? Rivus [?: ] , copiam rerum bonarum felicitatemque significat, sicut et terra fertilissima hac locutione describitur. quod in ea fluat lac et mel. Legitur igitur Iob vigesimo: Non indebit impius rivulos et flumina torrentium mellis et batyri. id est abundantiam annonae et pacis, aliorumque commodorum. Rivus alioqui vel per excellentiam, vel aliqua alia ratione valde crebro Nilum significat in veteri Testamento. RIXA, vox ac res nota est. Vir


5427. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 537 | Paragraph | SubSect | Section]

exponit addens: Et copiam aut abundantiam frumenti ac musti. Mox ibidem sequitur: In pinguedinibus terrae et rore caeli erit habitatio tua. Precatur igitur illis pater, ut Deus faciat convenire tum caeli, tum et terrae efficaciam, ad eorum felicitatem ac opulentiam. Ros pernoctat in ramis meis, Iob vigesimonono. pro, assi due humectat fructum meum: quasi dicat, etiam liberi mei benedictione Dei perinde foventur ac beantur, sicut virentia rore super ea cadente, et in illis morante. A rore variae similitudines sumuntur in Sacris, prout sunt variae eius proprietates. Primum enim, Chusai in


5428. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 538 | Paragraph | SubSect | Section]

ipsa materia aut re proponitur. inquit enim ibi Propheta: Erunt reliquiae Iacob in medio populorum multorum: sicut ros a Domino, sicut stillae super herbam, quod non expectat hominem, nec confidit in filios hominum: id est, sic perinde mirabiliter, invisibiliter, et non humanis viribus, aut (sicut Iohannes inquit) non ex sanguinibus, sed ex Deo nascentur. Hoseae sexto et decimotertio comparatur fugacitas roris ac nubis matutinae cum iustitia hominum, et subito interitu incredulorum. Caelos prohiberi ne dent rorem, Hag. primo et contra, Caelos dare rorem suum, Zachar. 8, est


5429. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 538 | Paragraph | SubSect | Section]

alia dicitur de eo, Sagittae illius sunt acutae, arcus intensi, ungulae equorum eius quasi silex reputatae sunt, et rotae eius quasi turbo. id est, currus eius erunt velocissimo maximoque impetu, in nos ruentes ut nos proterant ac perdant. Similis descriptio exercitus et curruum hostilium est et Ioelis 2, et Nahum tertio. Isa. vigesimooctavo dicitur de varia trituratione frugum, et quod triticum rota trituretur: ubi illa longa similitudine ostendit, se modum ac moderationem adhibere in castigandis piis. Ezechielis primo describitur mirabilis et pene inexplicabilis visio quadrigae et


5430. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 538 | Paragraph | SubSect | Section]

erga te, nullam adhuc (quantum video) salutem impetrant. Isaiae 5, in descriptione hostilis exercitus tribuitur ei rugitus, sicut leoni. inquit enim: Rugitus illius sicut leonis, fremitus sicut catuli leonis, et frendet atque apprehendet praedam, et spolia corradet et nemo eripiet. In fine Ioelis, et initio Amos, tribuitur etiam Deo rugitus, dum doctrinam ac verbum suum praedicari facit. In priori loco dicitur id de doctrina Evangelica: in posteriori autem, de doctrina legali. Est autem metaphora, quôd sicut leonis rugiens vox omnibus animalibus est terribilis: ita et homines moveri


5431. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 539 | Paragraph | SubSect | Section]

in partu perrumpere illum quasi [?:-culum ] , quem Deus eis in utero induit, cum pariendi sunt. Videtur nutrix ludibunda quasi obiurgare in fratrem, quôd fratrem, qui prior exiturus videbatur, quasi repulerit, ipseque per angustias perruperit festinando ad exitum: quam rationem huius ioci et nominis credo esse magis appositam. Sepiens rupturam dicitur is, qui instaurat aedificia ruinosa, aut alio qui ab hostibus lacerata ac luxata. Isaiae 58. Vocaberis reparator rupturarum, et restitutor semitarum ad inhabitandum. id est, instaurabis regnum desolatum. Rumpi terram a


5432. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 540 | Paragraph | SubSect | Section]

possessiones redibant ad priores dominos, omnes in libertatem restituebantur, et omnia debita remittebantur. Nono, Sabbatum magnum erant illa solennissima festa. Aliqui tamen exponunt de duplicato Sabbato, ut cum dies Paschae incidebat in diem septimam, aut Sabbati. Sic aliqui exponunt illud Ioann. 19. Erat enim magnus ille dies Sabbati. Decimo, haec omnia Sabbata sunt externa. Sed praeter haec est Sabbatum internum aut spirituale. idque duplex: alterum huius vitae, alterum secuturae. De tali spirituali ac perpetuo Sabbato aut Sabbatismo loquitur Isaias cap. sexagesimo


5433. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 540 | Paragraph | SubSect | Section]

Hieronymus, scribens ad [?:-gasiam ] , quaestione 10: nimirum Iudaeis religiose observatum, ne Sabbatis ambularent supra bis mille passus, ex institutione Barachibae, Simeonis et Hellis Rabrum, quos illi magistros nostros vocare soliti sunt, ac inibi docet Hieronymus. Praeterea apud Ioan. cap. 11 Bethaniam abfuisse ab Hierosolymis stadiis ferme quindecim. Ea conficiunt paulo minus quam passuum [?: ] millia. Erat autem Bethania in latere montis [?: O- ] ti. Testatur hoc idem Chrysostomus, enarrans [?: co-vium ] Simonis


5434. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 540 | Paragraph | SubSect | Section]

Hieremiae sexto: Gladius, hostis et pavor est [?: ] dique. Filia populi mei accingere sacco, voluntate [?: ] pulvere, et fac tibi luctum unigeniti. et planctum amarissimum, quoniam repente veniet super nos depopulator. Sic Ezechielis septimo, et vigesimoseptimo, ac Ioelis capite primo. Amos 8 cap. minatur Deus, iniquiens: Faciamque ascendere super omnes lumbos [?: ] et super omne caput calvitium. id est, inducam gravem calamitatem super vos, ut omnes Iugeatis, et [?: ] vestitu vos induatis. Metaleptice ergo tristis


5435. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 541 | Paragraph | SubSect | Section]

calamitatis, induit se [?: ] co. Et Ezechias rex, Isaiae 37, ac 2. Reg. 19. item [?: ] bus, 1. Reg. 21. qui ibi etiam in sacco dormiuisse scribitur. Sic et Ioel sacerdotes ac populum hortatur ad luctum ob peccata, iram ac poenas Dei. Sic Psal. 69 luctum suum de grassante impietate describit per saccum, inquiens: Posui vestimentum meum saccum, et in ieiunio afflixi me, factusque sum illis in proverbium. Et Psal. 35 Cum


5436. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 542 | Paragraph | SubSect | Section]

Verûm appendicis gratia etiam accuratius aliquanto discrimina Pontificis sacerdotum et Levitarum adiiciemus. Levitae communia quaedam cum sacerdotibus habebant. qualia sunt: Vacare cultui divino, Num. 3 et 8: Nihil possidere de terra, sed tantum accipere decimas de filiis Israel, Num. 18, et Iosuae 13: Orare pro populo, Numer. 18: Benedicere populo, laudare Deum per Psalmos et organa Musica, 2. Par. 30: Colligere pecuniam a Mose ad templi aedificationem destinatam, 2. Par. 24. et 4. Reg. 12. Immolare phase, 2. Par. 30. ¶ Multa autem discrimina quoque Sacerdotum et


5437. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 542 | Paragraph | SubSect | Section]

superhumerale, tunicam, [?: cid- ] et baltheum, vittam, laminam, tintinabula: filii [?: ] eius tunicas lineas, et baltheos, et tyaras. V. [?: M----te ] sacerdote magno, fugitivi redibant in locum [?: ] id aliis sacerdotibus defunctis non fiebat. Iosuae 20. SACRAMENTUM, a verbo Sacro, quod significat Deo offero, dedico, consecro. Forte ideo vetera Theologi hanc vocem usurparunt, quia per sacramenta nos Christo offerimus ac sacramus, penitusque addicimus. Nec illa quoque ratio nominis inepta videtur, quod Latini olim, teste Festo,


5438. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 543 | Paragraph | SubSect | Section]

Vox alioqui Mysterium, aliquando etiam in malam partem accipitur. ut cum Paulus 2. Thess. 2 dicit, Mysterium iniquitatis, nempe Antichristi, iam agi: ubi tamen Vulgata non vertit Sacramentum, verum Apoc. 17, de eodem Antichristo agendo, pro mysterio vertit Sacramentum, dicente Angelo ad Iohannem: Ego tibi ostendam sacramentum mulieris, et bestiae gestantis eam. id est, secretam, et omnibus incognitam rem, consilium, ac doctrinam. Mirum sane est, sophistas non inde quoque proprium Sacramentum fabricatos esse, ut ex Ephes. 5. Quod porro sacramenta [?:--nt ] proprie


5439. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 543 | Paragraph | SubSect | Section]

Baali et aliis erant oblata, qui non fuerunt dii viventes, aut alioqui fuerunt homines dudum mortui, et a stultis idololatris in deos relati. Sacrificia eorum sicut panis immundus. Oseae 9. id est, immunda, non accepta: ut lugentes pro immundis habebantur, nempe contaminati super mortuo. Ioel cap. 1, aliquoties repetit, periisse sacrificia: indicans caritatem annonae, et inopiam earum rerum quae erant offerendae. Misericordiam volo, et non sacrificium: Matth. 9 et 12. id est, potius et magis desidero veram pietatem animi, et charitatem proximi, quam sacrificia


5440. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 544 | Paragraph | SubSect | Section]

sufficientia: ita Sadai dicetur, qui bonorum omnium copia affluit. Certum [?: q--- ] est hac voce Hebraeos tam in bonam quam in [?: m--- ] partem uti. Nam cum minatur Esaias cap. 13, Deum [?: ] re scelerum ultorem, vocat eum Sadai. Sic et Iob 23, [?: Sam ] terruit me. In his locis et similibus haud dubie expomitur terribilis Dei potentia. Ubi vero promittit Abrahae, se fore Deum sadai, liberalitatem suam commedit Sic et cum Exod. 6. cap. dicit, se apparuisse patribus [?: ] Deo Sadai, non tam


5441. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 545 | Paragraph | SubSect | Section]

quod Christus inquit Marci non nec: Habete salem in vobis, et pacem agite inter vos. Ob haec Scripturae loca credo fuisse olim receptum, ut in fonti in baptismo sal in os imponeretur, addito dicto: Accipe sal sapientiae. Salsus sermo, et sales, et salse dictum apud Ethnicos significat iocosum, non tamen prorsus acerbitate, aut etiam amarulentia, et omni salutari admonitione carentem locutionem. Alioqui homo insulsus, imprudens et ineptus dicitur. Pactum salis, est pactum firmum, et quasi non computrescens vetustate. Numeri decimooctavo: Omnes levationes tradidi tibi ac


5442. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 545 | Paragraph | SubSect | Section]

eius. Zophoniae secundo: Moab erit exitus urticae, et fodina salis, desolatioque in seculum. In hunc eventum, aut significationem etiam, Abimelech Iudicum nono, eversa civitate Sichem seminavit in ea sal, ut indicaret eam perpetuo desertam et incultam esse debere. Inde terra salsuginosa, Iob 39. Ierem. 17: et Psal. 107, Vertit terram frugiferam in salsuginem. Iob 9: Nunquid comedi solent res insulsae, quae sunt sine sale? Videtur dicere, suas calamitates nulla levatione, intermissione, aut recreatione condiri: eoque intolerabiles esse, ut cibum insulsum. Ezech.


5443. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 545 | Paragraph | SubSect | Section]

seculum. In hunc eventum, aut significationem etiam, Abimelech Iudicum nono, eversa civitate Sichem seminavit in ea sal, ut indicaret eam perpetuo desertam et incultam esse debere. Inde terra salsuginosa, Iob 39. Ierem. 17: et Psal. 107, Vertit terram frugiferam in salsuginem. Iob 9: Nunquid comedi solent res insulsae, quae sunt sine sale? Videtur dicere, suas calamitates nulla levatione, intermissione, aut recreatione condiri: eoque intolerabiles esse, ut cibum insulsum. Ezech. 16, ut Deus exponat foedissimam genesin, et corruptissimam naturam generis humani,


5444. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 546 | Paragraph | SubSect | Section]

salutes: Psalmo 74. Qui operatus est salutes in medio terrae. Glorificari in salute. Psalmo 149. Glorificabit humiles in salute. id est, liberando efficiet ipsos gloriosos. Sic Psalmo vigesimoprimo: Magna est gloria eius in salute tua. id est, propter opem tuam. Sic Exaltare in salute, Iob quinto. Salus Dei, aut alicuius, quam videlicet ille confert, aut quae alios salvat. Psalmo 78. Quod non credidissent Deo, nec sperassent in salute eius. Psalmo tertio: Domini est salus, et super populum tuum benedictio tua. Psalm. nono: Ut exultem in salute tua. Psalmo decimotertio:


5445. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 546 | Paragraph | SubSect | Section]

Adhuc confitebor ei propter salutes faciei eius. Sic Psalmo vigesimo octavo. Esse, aut fieri, aut egredi aliquem alicui in salutem: id est, ut ei opem ferat. Habacuc tertio: Egressus es in salutem populi tui, in salutem cum Christo tuo. Fuit mihi in salutem: Psalmo 118. Et Iob decimotertio: Ipse quoque erit mihi in salutem: id est, salutaris. Psalm. decimooctavo: Deus est nobis Deus in salutes, id est, salutifer. Elongare salutem, vel elongari a salute, est non liberari, nec habere magnam spem liberationis. Iob quinto: Elongabuntur filii eius a salute. Id


5446. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 546 | Paragraph | SubSect | Section]

tuo. Fuit mihi in salutem: Psalmo 118. Et Iob decimotertio: Ipse quoque erit mihi in salutem: id est, salutaris. Psalm. decimooctavo: Deus est nobis Deus in salutes, id est, salutifer. Elongare salutem, vel elongari a salute, est non liberari, nec habere magnam spem liberationis. Iob quinto: Elongabuntur filii eius a salute. Id est, Deus eis non opitulabitur. Isaiae 59, Expectavimus iudicium, et non est: salutem, et elongavit se a nobis. Sic Psal. 119, Longe est ab impiis salus. Magnificare salutes: secundo Samuelis vigesimosecundo: et Psalmo


5447. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 546 | Paragraph | SubSect | Section]

salutem: In fortitudinibus eius est salus. pro, fortitudo eius est nobis salutaris, aut nos servat. Psal. 3: Non est ei salus in Deo eius: id est, non est ei expectanda salus a Deo. Visita me in salute tua: Psalmo 106. Persecuti sunt sicut nubes quae transit salutem meam: Iob 3: id est, velocissime summoque studio insecuti sunt me, ut me perderent. Matth. 8 Salva nos, perimus. id est, libera nos a submersione. Matthaei 27: Alios salvos fecit, seipsum non potest salvare. id est, liberare a morte, et diro supplicio. Quotquot atingebant eum, salvi fiebant:


5448. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 546 | Paragraph | SubSect | Section]

peccatorum, et donatur iustitia Christi et vita aeterna. Rom. 10: Si confessus fueris ore tuo Dominum IESUM, et credideris in corde tuo, quod Deus illum excitavit a mortuis propter iustitiam tuam, salvus eris. hoc est, habebis imputatam iustitiam, ob quam donatur tibi vita aeterna Ibidem ex Ioele citat dictum, Quisquis in vocem est nomen Domini salvus erit. Tit. 3: Salvos nos fecitque regenerationis lavacrum, etc. Ephes. 2: Gratia [?: ] estis. Iacobi primo: Recipite insitum sermonem, qui potest salvas facere animas vestras. Hebr. 7: Unde et de salvos


5449. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 546 | Paragraph | SubSect | Section]

et [?: ] tis, et donatur nobis iustitia Christi, ob quam [?: d- ] Spiritus sanctus et vita aeterna. Consequi Iacobus: 2 ad Timoth. 2, Omnia suffero propter electos, ut et ipsi salutem consequantur, quae est in Christo Iesu, cum gloria aeterna. Salus ex Iudaeis est: Iohannis 4. id est, causa salutis, seu Servator. Evangelium est potentia Dei ad salutem. id est, per hanc doctrinam salvat Deus credentes, Romanorum primo. Item Romanorum undecimo: Eorum casu vobis


5450. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 547 | Paragraph | SubSect | Section]

salvas faciet. Esa. 12. Factus est mihi in salutem. Esa. 35. Deus salvabit nos. Esa. 45. Israel salvatus est a Domino. Item: Convertimini ad me, et salvi eritis omnes fides terrae: quia ego Deus, et non alius. Esa. 46. Dabo in Sion salutem, et in Israel gloriam meam. Item 51 et 64. Ioel. 3. Habacuc 3 Matth 1, Vocabis nomen eius Iesum, ipse enim ( σύσει ) salvum faciet populum suum a peccatis suis. Mar. 10, Luc. 7 et 18, Fides tua te salvam fecit. Mat. 18, 19, Venit filius hominis salvare quod perierat. Mar. 16, Qui crediderit et


5451. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 547 | Paragraph | SubSect | Section]

salvus erit. Luc. 1, Salutem ex inimicis nostris, et de manu omnium qui oderunt nos ubi paulo post clarius exponitur, quid voce Salutis Zacharias intelligat: Ad dandam (inquit) scientia salutis plebi eius, in remissionem peccatorum eorum. ut salus nihil aliud sit, quam remissio peccatorum. Ioan. 3. Non misit Deus filium suum in mundum, ut iudicet mundum, sed ut salvetur mundus per ipsum. Io. 4. Salus ex Iudaeis est. ubi tota redemptio ac meritum Christi una voce effertur. Actor. 2. Dominus addebat qui salvi fierent. id est, converterentur et iustificarentur. Act 4, Non est in


5452. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 547 | Paragraph | SubSect | Section]

clarius exponitur, quid voce Salutis Zacharias intelligat: Ad dandam (inquit) scientia salutis plebi eius, in remissionem peccatorum eorum. ut salus nihil aliud sit, quam remissio peccatorum. Ioan. 3. Non misit Deus filium suum in mundum, ut iudicet mundum, sed ut salvetur mundus per ipsum. Io. 4. Salus ex Iudaeis est. ubi tota redemptio ac meritum Christi una voce effertur. Actor. 2. Dominus addebat qui salvi fierent. id est, converterentur et iustificarentur. Act 4, Non est in ullo alio salus: hoc est (ut Act. 10 exponit ipse Petrus) remissionem peccatorum accipiunt


5453. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 547 | Paragraph | SubSect | Section]

fit confessio ad salutem, seu ore confitemur salutem: hoc est, gloriamur de beneficio Dei per Christum nobis exhibito. Hebraica enim phrasi accusativus cum praepositione pro genitivo ponitur. Ibidem: si confessus fueris ore tuo Dominum Iesum, et credideris, etc. salvus eris. Ibidem ex Ioele: Quisquis invocaverit nomen Domini, salvus erit. 1. Cor. 1, Sermo crucis, etc. nobis qui salvamur potentia Dei est, Ibidem, Visum est Deo per stulticiam praedicationis salvos facere credentes, 1. Cor. 3, Cuius opus arserit, detrimentum patietur, ipse autem salvus erit, sed


5454. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 547 | Paragraph | SubSect | Section]

expectamus Dominum Iesum Christum. Tit. 2 Apparuit gratia Dei Salvatoris nostri Tit. 3, Postquam apparuit benignitas et humanitas Salvatoris. 2. Timoth. 1, Gratia vobis quidem data est per Christum, etc. sed palam facta nunc est per apparitionem salvatoris Iesu Christi. 1. Iohan. primo. Pater misit filium salvatorem mundi. III. Nonnunquam Salvare, ad salutem seu poenitentiam concione legis et Evangelii perducere significat. 1 Cor. 9. Omnia factus sum


5455. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 548 | Paragraph | SubSect | Section]

et auxilio seu beneficio quocunque. Gen. 32. Vidi Dominum facie ad faciem, et salva facta est anima mea. ubi vult, sese evasisse, sese non moriturum, licet ipsam faciem Dei conspexerit. Gen. 50. Ut salvos faceret multos populos: i. in fame conseruaret, seu vivificaret, ne extinguerentur. Iosuae 8, Cum ergo ex utraque parte adversarii caederentur, ita ut nullus de tanta multitudine salvaretur, etc. 4. Reg. 7. Fugeruntque Syri, animas tantum suas salvare cupientes. Psal. 18. Deus meus, etc. cornu salutis meae. Psal 27.


5456. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 548 | Paragraph | SubSect | Section]

eodemque modo usurpatur a Christo Luca 10 idem Apostolis mandante. Sic Act. 18 dicitur Paulus ascendisse Hierosolymam, et salutasse Ecclesiam. Item Agrippam regem venisse ut salutaret Festum: Actor. vigesimoquinto. Sic forte de omni familiari et amici re colloquio intelligendum est, quod Ioannes ait [?: ] facere se participes peccatorum seductorum, qui [?: ] Ave dixerint. In Evangelistis aliquoties obiicitur a Christo Pharisaeis, quod cupiant captentque salutationes in plateis: nimirum non propter vulgarem imprecationem pacis, sed propter honorificas


5457. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 549 | Paragraph | SubSect | Section]

saepe Deus flagitans a suis veram et perfectam pietatem, inquit: Sancti estote, quia et ego sanctus [?: ] : Levit. 11, 19, 20. Aliquoties repetitur et vigesimoprimo. Sic primae Pet, 1, et 1. Iohann. 3. et Hebraeor. 7. describitur sanctitas Christi hisce verbis: Talis enim decebat ut esset nobis pontifex, sanctus, innocens, impollutus, segregatus a peccatoribus, et sublimior factus Israelis: quibus ut synonymis vocem Sanctitatis ibi Scriptura declarat. Ephesiorum primo: Ut essemus


5458. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 549 | Paragraph | SubSect | Section]

se est sanctissimus, et populum Dei sanctificat ac mundat a peccatis suis. Aliquando solo nomine Sanctus dicitur, veluti per excellentiam: quia ipsi potissimum hoc nomen conveniat. Actorum tertio: Vos autem Sanctum istum et iustum negastis, et postulastis ut vobis homicidam gratificaretur. 1. Ioan. 2. Vos unctionem habetis a S. illo. id est, a Christo. Spiritus Dei quoque peculiariter dicitur sanctus non passive, quia sanctus sit, qua ratione ex aequo etiam pater et filius dicuntur sancti: sed ratione efficaciae suae, quia sanctificat pios, eos mundans, removans et ad omnem sanctitatem


5459. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 550 | Paragraph | SubSect | Section]

oculis multarum gentium. Ezechielis trigesimooctavo: pro, magnum ac factum me ostendam ac reddam. Quasi dicat, reddam nomen meum celeberrimum. Sequenti capite dicit. Et nomen sanctum meum notum efficiam. Secunda significatio huius verbi sit illa, quam Christus semet patri offerens Iohan. decimoseptimo usurpat, cum inquit: Ego me pro eis sanctifico, ut et ipsi sint sanctificati in veritate. Sanctificatio haec qua Christus ait semet sanctificari, a plerisq exponitur de oblatione quod semetipsum offerat ac sacrificet patri: estque haec [?: no ] ta precatio


5460. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 551 | Paragraph | SubSect | Section]

seu rationalis, quae idem plane est quod iustificatio. Altera vero est inchoata, infusa aut realis, quae est renovatio hominis, seu excisio cordis lapidei, et creatio novi ac spiritualis quae etiam dicitur creatio, aut condi ad bona opera, seu nova creatura. Utramque complectitur Christus Iohannis decimoseptimo, cum inquit: Sanctifica eos in veritate, sermo tuus est veritas. Et mox: Ut et ipsi sint sanctificati in veritate. Sic et Ezechielis vigesimo: Insuper et Sabbata mea dedi eis, ut esset signum inter me et eos: et scirent, quia ego Dominus sanctificans eos. eodem propheta,


5461. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 551 | Paragraph | SubSect | Section]

id est, sancte tractes, agas et peragas, audiendo verbum, orando, benefaciendo, cessando ab omnibus servilibus operibus, praesertim a peccatis. Alia ratione dicitur DEUS sanctificare Sabbatum: nempe sibimet, suoque cultui consecrare. Quarta externa sanctificatio est. Sanctificare ieiunium: Ioel primo et secundo. item secundo Regum decimo, Sanctificare Baal festum, est decernere certum tempus, quo sancte ieiunare et festum celebrare velint. Quinta est, cum sanctificare aliquid significat, quasi sanctum facere externa quadam sanctitate. Sicut Christus dicit, Templum sanctificare


5462. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 552 | Paragraph | SubSect | Section]

festa aut solennitates praeparabant, ut (exempli gratia) ad esum agni Paschalis, sanctificabant et purificabant se quibusdam ceremoniis ab omnibus impuritatibus, si forte quas contraxissent. Ad hoc forte genus sanctificationis, tametsi in quodam summo gradu ac emphasi, possis referre illud Ioan. 10: Me pater sanctificavit, et misit in mundum. id est, Ad hoc summum et plusquam sacrosanctum munus opusque instaurandi regni Dei, redimendi genus humanum, abolendi peccatum, et extinguendi iram Dei. De hoc genere sanctificationis aliquid dicetur infra in verbo Segrego, quoniam eadem


5463. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 552 | Paragraph | SubSect | Section]

spiritum sanctum, et per eum operari in iustificatis novitatem naturae et bona opera. 1 Thess. 4. Sanctificatio vestra, a abstineatis a scortatione, et sciat unusquisque [?: ves- ] uas suum possidere cum sanctificatione et honore, [?: ] cum affectu concupiscentiae. 1 Ioan. 3, Omnis qui habet spem hanc. purificat se. Alias significat aliquid idoneum reddere ad licitum usum. 1 Cor. 7 Sanctificatur vir infidelis per mulierem. 1 Tim. 4, Omnis creatura Dei bona est, etc. Sanctificatur enim per verborum orationem. SANCTUARIUM, significat


5464. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 553 | Paragraph | SubSect | Section]

pro menstruis, Levit. vigesimo. Sic et in Evangelio de Haemorrhousa. Secundo, sanguis significat semen virile, unde homines propagantur. Actorum decimoseptimo: Deus fecit ex uno sanguine omne genus hominum, ut habitaret per superficiem universae terrae. id est, ex semine unius Adami. Sic et Iohan. primo: Non ex sanguinibus carnis. id est, filii Dei non ii sunt, qui ex seminibus Abrahae, Isaaci, aut Davidis carnaliter nati sunt: sed qui ex Deo. Ideo vero in plurali loquitur, quia plures, patriarchas suos maiores fuisse iactabant, nempe Noachum, Sem, Abraam, Isaac. Tertio, sanguis


5465. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 553 | Paragraph | SubSect | Section]

Sic dicitur Vindex sanguinis id est, caedis. Non stabis super sanguine proximi tui: Levit. decimonono. id est, non promovebis caedem eius. Sanguis iste polluet terram: Num. trigesimoquinto id est, ista iniusta caedes. Sic secundo Paralipom. vigesimo quarto: Propter sanguinem filiorum Ioiada. id est, caedem. Celare sanguinem. Gen. 37. id est, caedem. Sexto, significat reatum de sanguine iniuste fuso. Psal. 51, Libera me Deus de sanguinibus. id est, a reatu caecis Uriae, et aliorum cum eo mea culpa interfectorum. Oseae 4, Sanguines attigerunt sanguines: id est,


5466. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 553 | Paragraph | SubSect | Section]

cum ipse sibi male agendo exitium accersiverit. Sic saepe dicitur Quaerere sanguinem: id est, punire reatum caedis: Gene. nono et 42 Reddidit tibi Iehova omnem sanguinem domus Saulis: secundo Samuelis decimosexto. id, est, punivit te Deus propter effusum sanguinem familiae Saul. Sic de Ioab dicit David, 1 Reg. 2. Sic Oseae I Adhuc paululum, et visitabo sanguines Iezabel, id est, reatum de tot caedibus. Septimo significat simul reatum, ac etiam poenas iniusti homicidii. Veniat sanguis IESU super nos, et super filios nostros: Matthaei vigesimoseptimo. id est, si quis reatus


5467. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 554 | Paragraph | SubSect | Section]

Ierem. 26. Si occideritis me, sanguinem innocentum dabitis super vos. Sic Venire in sanguines est, onerare se reatu caedis. 1 Sam. vigesimo quinto, Prohibuit hodie te Deus, ne venires in sanguines. Ponere sanguines super aliquem, est, aliquando imputare ei caedem, et porro etiam punire. Ion. 1. Ne ponas super nos sanguinem innocentem. id est, ne imputes nobis mortem Ionae, neve nos propter eam punias, quando quidem eum inviti in mare praecipitamus. Sic sanguines alicui esse, aut non esse, Exodi vigesimo secundo describitur varia ratio caedis furis, ut alias sit occidenti


5468. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 554 | Paragraph | SubSect | Section]

in sanguines est, onerare se reatu caedis. 1 Sam. vigesimo quinto, Prohibuit hodie te Deus, ne venires in sanguines. Ponere sanguines super aliquem, est, aliquando imputare ei caedem, et porro etiam punire. Ion. 1. Ne ponas super nos sanguinem innocentem. id est, ne imputes nobis mortem Ionae, neve nos propter eam punias, quando quidem eum inviti in mare praecipitamus. Sic sanguines alicui esse, aut non esse, Exodi vigesimo secundo describitur varia ratio caedis furis, ut alias sit occidenti sanguis, id est, culpa caedis sustinenda, alias non. Sic Num. trigesimo quinto


5469. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 554 | Paragraph | SubSect | Section]

id est, culpa caedis sustinenda, alias non. Sic Num. trigesimo quinto dicitur, non esse sanguines vindici caedis. Ponere sanguines belli in pace, est, perinde pacis tempore occidere hominem, ac si bellum esset: aut, ac si ille esset publicus hostis. Sic primo Regum secundo, David dicit de Ioabi caede duorum ducum. Insidiari sanguini: pro, conari innocentem aliquem occidere: Proverbiorum primo. Sanguinem mittere in civitatem, est, illam bello persequi. Ezechielis vigesimo octavo: Et mittam in eam pestilentiam, et sanguinem in plateas eius. id est, efficiam ut sit caedes in


5470. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 554 | Paragraph | SubSect | Section]

efficiam ut sit caedes in medio civitatis eius. Sic et Ezek. quinto. Et sanguis transibit per te, et gladium inducam super te. id est, hostes et caedes. In sanguine alicuius mori, est, illum ob caedem alicuius interfici. secundo Samuelis tertio: Et mortuus est in sanguine Asael, fratris Ioab. Contra dicit Deus Ezechielis decimosexto, In sanguine tuo vives: id est, quantumvis tota iaceas neglecta in sanguine a partu, tamen ego tibi opitulabor, teque servabo. Manus sanguine plenae, Isa. primo, et quinquagesimonono. id est, contaminatae, ac reae homicidii. et aliorum


5471. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 554 | Paragraph | SubSect | Section]

peribit. Eadem sententia aut locutio est etiam Ezekielis decimooctavo, et 33. Ne cadat sanguis meus in terram: 1 Sam. vigesimosexto. id est, ne quaeso patiare me insontem interfici [?: ] facta enim caede, fluit sanguis in terram. [?: Sang- ] terra abscondi, Iob 16, est, non fieri caedis alicuius ultionem: quasi si terra ita eum devorasset et absumpsi [?: ] ut nihil amplius inde prorsus superesset. Sic Isaiae vegesimosexto tum extrema dies ac resurrectio, tum [?: ] vindicta antea in terra caelati martyrum sanguinis,


5472. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 555 | Paragraph | SubSect | Section]

illa impia convivia proruerent. Quare tales non diiudicantes corpus ac sanguinem Domini, seu sine iudicio sumentes ac abutentes, dicit Paulus illa ipsa abusione adeo reos fieri male sumptarum preciotissimarum rerum corporis ac sanguinis Domini, ut sibimet iudicium ac exitium bibant et comedant. Ioannes primae Capite quinto dicit, Christum venisse per aquam et sanguinem: idque bis repetit et inculcat. id est, egisse et agere cum mundo et hominibus per [?: su- ] verbum ac sacramenta. Haec enim sunt veluti [?: ma- ] aut instrumenta quaedam Christi, per quae nos


5473. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 555 | Paragraph | SubSect | Section]

testentur: nempe spiritum sanctum. in singulorum cordib. clamantem et loquentem per os doctorum, ac per scripturas, et deinde aquam et sanguinem: i. duo sacramenta seu foedera, quorum prius quidem lotione aquae peragitur et confirmatur, posterius vero distributione sanguinis. Sanguis igitur Iohanni ibi necessario sacrosanctum foedus aut sacramentum Coenae Domini significat. Primae Corinthiorum decimo: Poculum cui benedicimus, non ne communio (id est, participatio) sanguinis Christi est? Hoc est, fractio aut sumptio panis, et sumptio corporis Domini, et sumptio benedictae potionis,


5474. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 556 | Paragraph | SubSect | Section]

ac livore Meschiae sanari et eum propter peccata nostra percuti, nostramque pacem ex eius castigatione oriri, dicitur. Item cum toties dicimur sanguine Christi mundari et dealbari ab omnibus peccatis: 1 Ioan. 1, Apocal. 1, 7 et 22. Sic, cum iustificari nos sanguine Christi, Romanorum tertio et 5, Hebraeorum nono et decimotertio: et quod redempti esse dicimur precioso sanguine Christi, Actor. secundo Ephes. primo, primae Petri primo. Ad haec, quod sanguis Christi pro nobis datus aut fusus


5475. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 556 | Paragraph | SubSect | Section]

vocatur ipsa eius mors, ac sacrificium propitiatorium, aut meritum. Quomodo vero passio Christi sit iustitia, eaque in nos per fidem transcribatur, nobisve imputetur, in Libello de Iustificatione prolixius exposui. Dictum est aliquid de hac re etiam supra, in voce Peccatum et Propitiatio. Ioan. sexto inquit Christus: Caro mea vere est cibus, et sanguis meus vere est potus: Qui edit carnem meam, et bibit meum sanguinem, habet vitam aeternam. ubi caro et sanguis accipitur de passione ac sacrificio Domini propitiatorio in cruce peracto, ubi caro eius pro nobis tradita et crucifixa


5476. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 556 | Paragraph | SubSect | Section]

cognoverunt quod sanaverim eos. id est, eduxerim eos e servitute Aegypti, et ab aliis calamitatibus ac molestiis liberaverim. Sanare etiam accipitur de remissione peccatorum, ac aeterna salute. ut est in illo celebri dicto: Ne forte convertantur, et sanem eos. Isaiae sexto, Matthaei decimotertio, Ioan. 12, Actor. 28. Sic et Isa. 53: Livore eius sanatio nobis. Sic Isaiae quinquagesimo octavo: Tunc orietur quasi aurora lux tua, et sanitas tua velociter crescet. Sic Oseae decimoquarto: Sanabo rebellionem eorum. id est, condonabo. Ieremiae tertio. Revertimini filii rebelles, et


5477. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 557 | Paragraph | SubSect | Section]

inter se discerni opus non sit. Tale quid etiam in praecedenti dicto Isaiae esse existimo. Ac similis enumeratio donorum aut beneficiorum Meschiae, est etiam lsaiae trigesimotertio: Et erit fides temporibus tuis robur,salus, sapientia, et scientia: et timor Domini, ipse erit thesaurus tuus. Iosua dicitur fuisse repletus spiritu sapientiae, Deuteronomii trigesimoquarto. Et Salomoni Deus dicitur donasse sapientiam et intelligentiam multam, quae non minima ex parte fuit politica prudentia. Sic cum toties Salomon dicitur sapiens fuisse prae cunctis hominibus, non potest proprie de Dei


5478. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 557 | Paragraph | SubSect | Section]

dicitur sapiens fuisse prae cunctis hominibus, non potest proprie de Dei cognitione intelligi, in qua eum plurimum superavit David et alii pii, proculdubio etiam aliqui prophetae ipsius tempore: sed intelligendum est de politica sapientia, et alioqui variarum rerum cognitione. Sapiens corde, Iob nono: Sapiens corde est Deus: id est, est sapientissimus. Sapiens corde vocatur intelligens, Proverbiorum decimosexto: Sapiens corde dicitur etiam de praestantib. artificibus, ut et supra monui, Exodi vigesimo octavo, et trigesimoprimo, trigesimoquinto, et trigesimosexto. Sapientia,


5479. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 557 | Paragraph | SubSect | Section]

Sapiens corde dicitur etiam de praestantib. artificibus, ut et supra monui, Exodi vigesimo octavo, et trigesimoprimo, trigesimoquinto, et trigesimosexto. Sapientia, ingenium excellens, multumque rerum usum et peritiam aliquando complectitur. Sic sapiens mulier de Tecoa, subornata a Ioabo, circumvenit suo figmento et persuasit Davidem, ut restitueret Absalonem: secundo Samuelis decimoquarto. et alia persuadet cives Abel, ut interfecto Seba, sese Ioabo dedant: secundo Samuelis vigesimo. De muliere sapiente (id est, prudente) dicitur Proverb. 14, quod aedificet domum:


5480. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 557 | Paragraph | SubSect | Section]

Sapientia, ingenium excellens, multumque rerum usum et peritiam aliquando complectitur. Sic sapiens mulier de Tecoa, subornata a Ioabo, circumvenit suo figmento et persuasit Davidem, ut restitueret Absalonem: secundo Samuelis decimoquarto. et alia persuadet cives Abel, ut interfecto Seba, sese Ioabo dedant: secundo Samuelis vigesimo. De muliere sapiente (id est, prudente) dicitur Proverb. 14, quod aedificet domum: contra vero, quod stulta eam destruat. Dominabitur omni labori meo, quo laboravi, et quo sapiens fui sub sole. pro, opibus, quas labore et sapientia mea toto vitae tempore


5481. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 558 | Paragraph | SubSect | Section]

et fructib. bonis, absque diiudicatione, sine simulatione. Porro quod Matt. cap. 11 et Luc. 7 ait, sapientis esse iustificatam a filiis suis omnib: id ex praecedentib, recte exponi potest, ubi refert Lucas, omnem populum et publicanos iustificasse Deum, audita concione Christi de Ioanne. ubi Sapientia est vera doctrina ac [?: ] gio, quae ab omnibus suis filiis, id est, germane ad eam pertinentibus iustificata tunc est: id est, agnita, accepta, laudata ac celebrata, ut vera ac pia. Sic in Evangelistis sapientia Salomonis et Christi eorum doctrine vocatur, et in


5482. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 559 | Paragraph | SubSect | Section]

Dei imperitare vultis. Num. 16. SATUM: Matthaei et Lucae 13, dicitur de tribus satis farinae. Est autem vox Hebraea, sive Syra, significans mensurae genus. quod (autore Hieronymo) iuxta morem provinciae Palaestinae, sesqui modium capit. Mutuatus autem est id haud dubie Hieronymus a Iosepho, qui lib. 9 Antiquitatum, cap. 4 inquit: Satum fert modium unum et semis Italicum. Alii annotant, satum continere sextarios vigintiquatuor: tria autem sata, esse [?: me---mnum ] , seu Epha, ein scheffelmels. SATURARI, transfertur etiam ad aliam omnem


5483. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 560 | Paragraph | SubSect | Section]

peccatum super alios, Exo. 34. Achab peccare fecit [?: ] 1. Reg. 21. Quod saepe de Ieroboam et aliis regibus legitur. Radix germinans fel et amaritudinem, Deut. [?: ] sequi peccata patrum, Iudith 8. Facere impingere, [?: M- ] SCENOPEGIA: Iohan. 7, Instabat autem [?: die- ] stus Iudaeorum Scenopegia, id est tabernaculorum [?: ] xio. Fit huius festi mentio hoc ipso nomine etiam Esdra, et Machabaeis. In quem autem usum et finem mandatus fuerit hic dies festus, Moses docet Levit. 22 nempe, ut annuo ritu in


5484. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 561 | Paragraph | SubSect | Section]

Theologia. Cohahitare coniugi secundum scientiam, est, adhibita quadam moderatione, et considerando quid tum Deus tibi in eo vitae genere praecipiat, tum altera imbecillior tui pars ferre possit: quod apte Germanis dicitur, mit vernunft: et Italis, condiscretion. Non cum scientia loqui, Iob 34. id est, temere, imprudenter, imperite. Psal. 89: Beatus populus qui scit iubilationem: id est, qui novit celebrare ac praedicare Dominum scienter. SCIRE, valde emphatice saepe ponitur in Psalmis ac Prophetis, praesertim in Ezechiele, quasi pro deprehendere ipsa


5485. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 561 | Paragraph | SubSect | Section]

significat: ut in Universalibus Regulis prolixius ostendi. id est, certo ac indubitanter scire. Gen. 15. Sciendo scias, quod peregrinum erit semen tuum in terra aliena. Deus scientiaru Iehova. 1. Sam. 2. id est, qui omnia solus novit: omnemque scientiam hominibus communicat. Sic Iob 36 dicitur Deus esse perfectus scientiis. Contra Psal. 73. Si sit scientia in excelso: id est, nequaquam ille haec novit, aut curat. Facere aliquid in non scientiam: id est, inscium. Deut. 19, Qui percusserit proximum in non scientia. Sic Ios. 20. id est, imprudenter, et


5486. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 561 | Paragraph | SubSect | Section]

hominibus communicat. Sic Iob 36 dicitur Deus esse perfectus scientiis. Contra Psal. 73. Si sit scientia in excelso: id est, nequaquam ille haec novit, aut curat. Facere aliquid in non scientiam: id est, inscium. Deut. 19, Qui percusserit proximum in non scientia. Sic Ios. 20. id est, imprudenter, et non data opera: sicut Paulus de se dicit, Ignorans feci. Scientia pura: i. vera ac mera. Iob 33, Scientiam puram verba mea loquentur. i. ipsissimam veritatem. Scientes scientiam, Dan. 1. id est, peritissimi.


5487. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 561 | Paragraph | SubSect | Section]

in excelso: id est, nequaquam ille haec novit, aut curat. Facere aliquid in non scientiam: id est, inscium. Deut. 19, Qui percusserit proximum in non scientia. Sic Ios. 20. id est, imprudenter, et non data opera: sicut Paulus de se dicit, Ignorans feci. Scientia pura: i. vera ac mera. Iob 33, Scientiam puram verba mea loquentur. i. ipsissimam veritatem. Scientes scientiam, Dan. 1. id est, peritissimi. Dies diei depromit verbum, et nox nocti indicat scientiam, Psalm. 19: id est,


5488. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 562 | Paragraph | SubSect | Section]

Dies diei depromit verbum, et nox nocti indicat scientiam, Psalm. 19: id est, quotidiana experientia celebrat Deum, et affert cognitionem ipsius hominibus. Praeterea subinde latius spargitur cognitio Dei et Meschiae eius. Nondum noverant Scripturam, quod oporteat Christum â mortuis resurgere: Iohan. 20. Norant quidem illi fortassis verba, sed sensum non satis intelligebant, nec ad Christum accommodare poterant. Multiplex igitur est Scire et Ignorare: quod nosse, tum ad huius loci expositionem, tum et ad aliorum prodesse potest. SCIRE ac IGNORARE dicit Aristoteles


5489. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 562 | Paragraph | SubSect | Section]

[?: ] ta, erit in Hierusalem. id est, Hierosolymitani seu [?: ] cives Dei, aut viva membra Ecclesiae, ad vitam [?: p-nebunt ] . Contra, Scribi in terra, significat ad exitium destinari. Hierem. 17, Deficientes a me in terra scribentes. Sic intelligunt aliqui Iohan. 8, nomina accusatores adulterae a Christo digito in terra scripta fuisse, ad indicandam eorum iniustitiam ac damnationem: [?: ] si Christus hanc locutionem gestu ac reipsa exprimeret. Sic videtur sonare etiam illud dictum Ezech. 1: [?: ] coetu populi mei non erunt,


5490. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 563 | Paragraph | SubSect | Section]

ex omnibus angulis et rimis. Scrutantur iniquitates, persiciunt scrutinium scrutatum: Psal. 64. id est, summa diligentia conquirunt prava machinamenta, eaque postquam invenerunt, perficere conantur. Sic Dominus iubet Iudaeos scrutari Scripturas, quae ipsi testimonium perhibeant: Iohan. 5 et Act. 17. Thessalonicenses Iudaei dicuntur scrutati fuisse Sacras literas, inquirentes an earum testimonia conveniant personae IESU et concionibus Pauli. Haec sane est unica ratio reperiendae veritatis ac verae viae ad salutem in Ecclesia Dei. Dominus scrutatur corda. Rom. 8: id


5491. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 564 | Paragraph | SubSect | Section]

Usitatissime vero longum tempus declarat, vel praeteritum, hac locutione, A seculo: vel in genitivo positum, Dies seculi: vel etiam futurum, quae significata Latinis istis ferme aequivalent, A condito mundo, et Usque ad finem mundi. Aliquando significat idem quod a condito mundo: Iohan. 9, A seculo non est auditum, ut quis oculos caeci nati aperuerit. Psa. 25, Reminiscere miserationum tuarum, quia a seculo sunt. id est, quibus nunquam uti desiisti, quia semper es et fuisti misericors. Recensebo exempla primum praeteritae longissimae durationis. Psalmo 77, Supputavi


5492. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 564 | Paragraph | SubSect | Section]

non calcatam. id est, deserta veteri ac vera religione, novas, falsas et ignotas sectarentur. Non transferas terminos seculi: Proverb. 22 id est, veteres, qui dudum positi observatique fuêre. Gigantes a seculo, Genesis 6, id est, antiqui. Trans flumen habitaverunt patres vestri a seculo: Iosuae 24. id est, in de ab initio, antiquitus. Gens robusta, gens â seculo, Hierem. 5. pro, gens pervetusta. Habitare terram, quae a seculo: 1. Sam. 27. pro, quae iam olim habitata fuit, ideoque exculta et populosa est. Tacui, a seculo silui: Isaiae 42: id est, iam longo tempore. Sic et


5493. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 564 | Paragraph | SubSect | Section]

a Deo conditam, quae caelo, terra, elementis, aliisque creaturis constat: sed sicut Paulus Rom. 14 formaliter accipit, pro gestu huius mundi et pro illis quae in hoc mundo geruntur. Dicitur amen Hebraeis, quod duratio ac finis eius nobis sit abscondita, ad quam diem aut horam sit desiturum, Iob 22. An semitam seculi observabis, quam calcaverunt viri vanitatis, Der Welt lauff. Psal. 24: Elevate portae capita nostra, et elenamini ianuae seculi, et ingredietur rex gloriae. Gen. 49. Ad desiderium collium seculi: id est, signatum huius seculi. Paulus hinc est mutuatus,


5494. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 564 | Paragraph | SubSect | Section]

vestigia seculi ei. id est, maximi, medioximi et infimi huius seculi. Ecclesiast. 3: Omnes fecit pulchre in tempore suo, etiam ipsum seculum posuit in cor ipsorum. Psal. 73: Ecce isti improbi sunt seculi, et occupant opulentiam. Sic et Christus in hac significatione accepit Iohan. 17: Ego tradidi eis sermonem tuum et mundus eos odio habuit, quia non sunt de mundo, sicut et ego non sum de mundo, etc. Item Luca 16 Filii huius seculi prudentiores sunt filiis lucis. Et capite 20: Filii huius seculi nubunt, etc. Marci 4: [?: Aer-- ]


5495. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 565 | Paragraph | SubSect | Section]

Deduc me in via seculi. id est, pristina. Hieremiae sexto: State iuxta vias, videte et interrogate de semitis seculi. id est, pristinis, quae sit melior. Ecclesiastici duodecimo, Quia homo vadit ad domum seculi sui. id est, domum suam pristinam, unde primum egressus est. sicut et Iob trigesimo, humam appellat domum constitutam: iuxta illud, Pulvis et, et in pulverem reverteris. Ut ad argumenta Iudaenum tandem deveniam, quibus sua legalia ex hac voce confirmare conantur, quasi aeterna et immota sint, et ad finem usque mundi servanda, neque quenquam sine eorum observatione


5496. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 565 | Paragraph | SubSect | Section]

quod ista nox etiam significet seculum, hoc est, durationem temporis olim finiendi in Christo: in quo aliud seculum coepit, aliaque lex, scilicet spiritus vitae data est. sicut legis veteris abrogationem disertis verbis Deus cum per omnes prophetas, tum vero praecipue per Hieremiam et Ioelem praedixit, et pactum novum promisit surrogandum: quodque illa quae in lege obumbrata, tantum figurae essent rerum futurarum corporis Christi. Hinc Paulus ad Galatas Legem dicit paedagogum ad Christum, et alibi finem legis Christum asserit. Imo Christus ipse dicit, Lex et prophetae usque ad


5497. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 565 | Paragraph | SubSect | Section]

Ioelem praedixit, et pactum novum promisit surrogandum: quodque illa quae in lege obumbrata, tantum figurae essent rerum futurarum corporis Christi. Hinc Paulus ad Galatas Legem dicit paedagogum ad Christum, et alibi finem legis Christum asserit. Imo Christus ipse dicit, Lex et prophetae usque ad Ioannem, etc. Ne autem Iudaei etiam haec eludant, ut solent perpetuo rimas quaerere, quibus elabantur: aliquot aliis Scripturae testimoniis multo evidentioribus obfirmabo, hanc vocem עולם nequaquam posse aeternitatem significare: sed vel de


5498. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 565 | Paragraph | SubSect | Section]

temporis, alias longiorem, alias breviorem, idque secundum materiam subiectam, quemadmodum supra quoque multis ostensum est: et nedum legem caeremonialem esse abrogatam, quod ad iustificationem attinet, verum etiam moralem, hoc est Decalogi opera, siquidem (sicut Deus Hieremiae 31, et Christus Ioan 7, Petrus Actorum 15. et Paulus ut saepe alias, maxime vero Roman. 7 et 8 disertis verbis affirmat) ea nemo praestet, aut praestare queat. Pluraliter עולמים. id est, multa secula. 1. Regum octavo: Aedificando aedificavi habitaculum tibi firmum,


5499. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 566 | Paragraph | SubSect | Section]

Tit. 2, secularia desideria, κοσμικὰ mundana. Inde pseudo spirituales, alios Christianos superbe simul et impie vocant Seculares, quasi tantum ad hunc mundum pertinentes. SECUNDUS, sine additione, nonnunquam significat dignitate secundum. Ioel dux et Saphan secundus. 1. Paral. 5 Filius secundus: Ecclesiast. 34. Vidi cunctos viventes, ambulantes sub sole cum puero secundo. Currus secundi 41, scilicet a rege secundi. Secundum, et Iuxta, praepositiones, plerunque exprimunt literam caph כ


5500. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 566 | Paragraph | SubSect | Section]

medium noctis. Iudic. 6, Percusserunt Moab in tempore illo circiter decem millia virorum. Tertio, Secundum, Iuxta. Deut. 23, Comedes uvas secundum animam tuam. 1. Sam. 20. Secundum tempus crastinum. 1 Reg. 2, Et facies secundum sapientiam tuam. 1. Reg. 5, Secundum omnia quae dixeris. Iob 34, Quia iuxta opus hominis retribuet illi. Et secundum hunc significandi modum saepissime usus est Paulus Apostolus nova phrasi, Secundum carnem, secundum hominem, secundum spiritum, secundum Deum, etc. Quarto est temporis. Gen. 38, Quando reducit manum suam. Psalm. 11.


5501. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 566 | Paragraph | SubSect | Section]

Iehova exercituum reliquisset nobis reliquum, profecto modicum, sicut Sodoma fuissemus. Danielis septimo: Videns vidi in visione noctis, et ecce in nubibus caeli vere filius hominis veniens erat, Nehemiae septimo: Quoniam ipse profecto erat vir veritatis. Sic etiam hoc est legendum, quod Iohannes de Christo scribit: Et vidimus gloriam eius [?: ] re unigeniti, etc. Septimo, quando cum [?: prono ] bus construitur, tum valet Taliter. Libro secundo Samuelis, capite undecimo: Quia taliter et taliter abiimit gladius. Libro secundo Samuelis,


5502. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 567 | Paragraph | SubSect | Section]

horribiliter vastabitur. Secundum subversionem Sodom non habitabit ibi quisquam: Hierem. 49. pro, sicut Sodomam nemo incolit, ita nec Babylonem. ¶Porro κατὰ Graecum, secundum, non pauciores obscuritates parit. Aliquando ecliptice aliquid subintelligit. Ioann. 2. Erant sex hydriae positae secundum purificationem Iudaeorum. id est, secundum Iudaicum morem lavandi et purificandi se. Aliquando significat IN, AD, seu causam finalem: aliquando causam efficientem. 1. Petr. 1. Dilectis secundum praenotionem Dei. id est, ex, vel ob. Marci 1, Secundum


5503. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 567 | Paragraph | SubSect | Section]

apparuit ei secundum somnum. id est, in somnis, seu per somnium. Significat et distributionem: 1 Corinth. 14. Prophetae secundum duos aut tres loquatur. id est, bini aut terni, nempe non simul, sed alius post alium. Sic posset accipi de quadam occulta distributione temporis, quod angelus Ioann. 5 dicitur secundum tempus descendisse in piscinam. id est, certis quibusdam temporibus. Secundum substantivo additum, aliquando adiectivum exprimit. Roman. 2. Iudicium Dei secundum veritatem est. id est, verax et iustum. Rom. 8. Qui secundum carnem sunt, quae carnis sunt sapiunt: qui


5504. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 567 | Paragraph | SubSect | Section]

id est, scienter, intelligenter. Roman. 2, Qui secundum patientiam. pro, patientibus in bono opere, [?: ] perseverantibus. 1. Corinth. 10. Videte Israelem secundum carnem. id est, carnalem. id est, qui nati sunt Israelitae, et externa professione. Secundum legem debet mori: Ioann. 19 pro, secundum quod lex pronunciat. Sic Exodi 21, Secundum iudices dabit id est, secundum pronunciata aut iudicium iudicum, vel secundum eorum decretum. Spiritus intercedit secundum Deum pro sanctis: Rom. 8. id est, secundum voluntatem Dei, prout Deo gratum acceptumque est. Rom. 14,


5505. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 568 | Paragraph | SubSect | Section]

Isaiae quadragesimoseptimo. Descende, et sede in pulvere virgo filia Babel, sede in terra, non est solium filiae Chaldaeorum. Sic mox: Sede tacita, et intra in tenebras. Hieremiae 13. Humiliamini, sedete in terra. Iere. quadragesimonono, Profunde sede filia Hazor. id est, sede in valde humili Ioco, in terra, aut infra terram. Sedere in angulo tecti, Proverbiorum 21 et 25. Melius est sedere in angulo tecti quam cum muliere rixosa in domo ampla. id est, habitare incommodissime sine rixis, quam commodissime cum rixosa coniuge. Sedere alicubi: pro, agere ibi. Hieremiae


5506. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 568 | Paragraph | SubSect | Section]

et in umbra mortis, vidit lucem magnam. id est, qui carebant antea cognitione Dei, nunc Meschias eis innotuit, et veram doctrinam attulit. Psalm. 107, significat captivum esse in obscuro carcere: Qui sedent in tenebris, et umbra mortis, constricti afflictione et ferro. Sedere in cinere: Ionae tertio, est poenitentiam agere. Sedere absque rege, absque principe, absque sacrificio: Oseae tertio, est, desolatam esse politiam, et neglectos ritus religionis, totumque cultum. Omnino Babylonicam captivitatem ea prophetia praedixit. Zach. 14, Hierusalem sedebit secura. id est,


5507. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 568 | Paragraph | SubSect | Section]

iudicium meum, et causam meam, sedisti in solio iudex iuste. Et mox: Dominus in seculum sedens, et confirmans in iudicio solium suum. Ipse enim iudicabit mundum in iustitia, iudicabit populos in rectitudinibus. Psalmo 46 Regnat Deus super gentes: Deus sedet super solium sanctitatis suae. Ioelis 3, Excitabuntur et ascendeat gentes ad vallem Iosaphat, quia ibi sedebo, ut iudicem omnes gentes per circuitum. Psalmo 29, Dominus in diluvio sedit, sedet rex in aeternum: id est, fuit autor diluvii: ut iudex puniens, sic perpetuo regnabit. Deus dicitur Sedere super Cherubim, Psalmo 80,


5508. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 568 | Paragraph | SubSect | Section]

iudex iuste. Et mox: Dominus in seculum sedens, et confirmans in iudicio solium suum. Ipse enim iudicabit mundum in iustitia, iudicabit populos in rectitudinibus. Psalmo 46 Regnat Deus super gentes: Deus sedet super solium sanctitatis suae. Ioelis 3, Excitabuntur et ascendeat gentes ad vallem Iosaphat, quia ibi sedebo, ut iudicem omnes gentes per circuitum. Psalmo 29, Dominus in diluvio sedit, sedet rex in aeternum: id est, fuit autor diluvii: ut iudex puniens, sic perpetuo regnabit. Deus dicitur Sedere super Cherubim, Psalmo 80, et 99. ac saepissime aliâs: quia promiserat se


5509. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 570 | Paragraph | SubSect | Section]

in medio tui, vel momento uno, aut uno impetu, sive brevi tempore: id est, Si minimum temporis ascendero tecum, consumam te. Psal. 62, Semel atque iterum locutus est Deus. D. Augustinus Semel exponit pro firmiter, inconcusse: Licet, inquit, etiam pro uno verbo intelligi posset. Iob 9, Si flagellat, occidat semel. id est, aliquando tandem, ut poenae desinant. Sic illud Iobi 33. Semel loquitur Deus, et altera vice non respicit illud. id est, una vice plene ac perfecte dicit. Prov. 28. Qui per vias perversas graditur, concidet semel. id est, tandem perniciose ac penitus


5510. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 570 | Paragraph | SubSect | Section]

ascendero tecum, consumam te. Psal. 62, Semel atque iterum locutus est Deus. D. Augustinus Semel exponit pro firmiter, inconcusse: Licet, inquit, etiam pro uno verbo intelligi posset. Iob 9, Si flagellat, occidat semel. id est, aliquando tandem, ut poenae desinant. Sic illud Iobi 33. Semel loquitur Deus, et altera vice non respicit illud. id est, una vice plene ac perfecte dicit. Prov. 28. Qui per vias perversas graditur, concidet semel. id est, tandem perniciose ac penitus corruet. Hebr. 6. Fieri non potest ut qui fuerint semel illuminati, et bonum Dei verbum


5511. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 570 | Paragraph | SubSect | Section]

seminanti autem iustitiam erit merces [?: sta--- ] id est, qui recte agit, ille certa ac bona praemia consequetur. Sic Os. 10, Seminate vobis in iustitia. id est, dare operam iustis ac bonis operibus. Proverb. 22, Qui seminat iniquitatem, metet calamitatem. Eadem locutio est Iob 4. Sic Os. 8, Ventum seminarunt, ac turbinem motent. Vide Ventus. Sic Gal. 6. Quod quis seminat, hoc [?:-- ] metet. id est, digna suis factis recipiet. Ibidem, [?: Semi- ] carne, est secundum carnem vivere: contra vero est, [?: Se-- ] re in


5512. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 570 | Paragraph | SubSect | Section]

fuisse. Tale et illud est Matth. 25. Mors ubi non seminasti, et tollis quod non posuisti: quod in nimium avaros, aut etiam plane rapaces dicitur. quae [?:-- ] talis in Evangelio, austerus aut durus vocetur. [?: Cele- ] videtur et illud proverbium fuisse, cuius Christus Io. 4, meminit: In hoc dictum illud est verum, Quod alius est [?:---tit ] , et alius qui seminavit. Sumptum fuit illud proverbiam a communi more, quia plerunque alii ministri adhibentur in seminando, et alii in metendo. Usurpatum aut est de omni casu aut facto, ubi alius astute


5513. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 570 | Paragraph | SubSect | Section]

nobis reliquieset exiguum semen, sicut Sodoma fuissemus: ubi [?: sc--- ] nulli plane pii praeter unum Lothum superfuerant. Somnis metaphora etiam ad novum hominem, imaginem Dei, et ipsum Spiritum sanctum refertur: 1. Pet. 1. Renati non ex semine mortali, sed ex immortali. et Iohan. 1, Ex Deo [?: ] sunt, et 1. Ioh. 3. Quisquis natus est ex Deo, non peccat quia semen ipsius in eo manet: ac ne potest quidem peccare, quia ex Deo natus est. Quod intelligendum est [?: ] de novo homine, ac instaurata per verbum ac Spiritus Sanctum in eo Dei


5514. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 570 | Paragraph | SubSect | Section]

fuissemus: ubi [?: sc--- ] nulli plane pii praeter unum Lothum superfuerant. Somnis metaphora etiam ad novum hominem, imaginem Dei, et ipsum Spiritum sanctum refertur: 1. Pet. 1. Renati non ex semine mortali, sed ex immortali. et Iohan. 1, Ex Deo [?: ] sunt, et 1. Ioh. 3. Quisquis natus est ex Deo, non peccat quia semen ipsius in eo manet: ac ne potest quidem peccare, quia ex Deo natus est. Quod intelligendum est [?: ] de novo homine, ac instaurata per verbum ac Spiritus Sanctum in eo Dei imagine: tum et de ipso Spiritu sancto, [?: ]


5515. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 570 | Paragraph | SubSect | Section]

] de novo homine, ac instaurata per verbum ac Spiritus Sanctum in eo Dei imagine: tum et de ipso Spiritu sancto, [?: ] da piorum intus regente ac vegetante. Contra in impiis dicitur semen diaboli esse, vel potius ipsi toti dicatur filii diaboli, ex diabolo, et ex patre diabolo: Ioann. 8. Et 1. Ioan. 3. Sic et Gene. 3. Semen serpentis nominentur, quia scilicet sunt ad imaginem satanae transformati, et spiritus Satanae potenter in eis habitat, eosque regit. Porro quod Christus et baptista incredulos vocat Germina viperarum, et Isaias Semen malignantium: non


5516. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 570 | Paragraph | SubSect | Section]

ac instaurata per verbum ac Spiritus Sanctum in eo Dei imagine: tum et de ipso Spiritu sancto, [?: ] da piorum intus regente ac vegetante. Contra in impiis dicitur semen diaboli esse, vel potius ipsi toti dicatur filii diaboli, ex diabolo, et ex patre diabolo: Ioann. 8. Et 1. Ioan. 3. Sic et Gene. 3. Semen serpentis nominentur, quia scilicet sunt ad imaginem satanae transformati, et spiritus Satanae potenter in eis habitat, eosque regit. Porro quod Christus et baptista incredulos vocat Germina viperarum, et Isaias Semen malignantium: non tantum eis obiicit


5517. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 571 | Paragraph | SubSect | Section]

frustra, ac cum damno seminare. Iere. 5, Sic dicit Dominus: Novate vobis novale, et ne seminaveritis super spinas: circumcidamini Domino, et auferte praeputia cordis vestri. Damnat ibi Deus ipsum agrum cordis humani, quem flagitat in instituenda vere pia vita statim initio mutari: sicut et Ioh. 3. ad Nicodemum Dominus disserit. Alioqui non mutato initio corde, velle quibusdam exercitiis disciplinae ac honestae vitae pium fieri, et sicut philosophia docet, habitus virtutum suscitare, ut et pharis. ac monachi conantur, esse plane idem quod seminare super spinas, aut alioqui


5518. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 572 | Paragraph | SubSect | Section]

iudicii? Semita alicuius, dicuntur eius vita, mores, actiones, opera, functio, ut modo dixi. Psal. 119, Lumen semitae meae verbum tuum Domine. id est, actionum et vitae meae, quam secundum tuum verbum dirigo. Ibidem: In quo mundabit puer semitam suam? Si custodiat verbum tuum. Iob 8. Sic semitae omnium qui obliviscuntur Dei. id est, talia sunt instituta, rationes et mores, seu [?:-sus ] impiorum. Cum homine iracundo ne versens, ne forte addiscas vias eius, et accipias offendiculum animae tuae: Proverb. 22. id est, ne imiteris eius [?: mo- ] .


5519. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 572 | Paragraph | SubSect | Section]

et exitum violentorum, secundum lucem verbi tui de talibus. Semitas suas perverterunt sibi: Isaiae 59. id est, pravam rationem vitae instituerunt. Proverb. 4. Pondera semitam pedum tuorum, et omnes viae tuae recte disponantur. id est, omnia age certo ac recto [?:--cio ] . Iob trigesimo: Diruunt semitam meam. id est, conatus et consilia mea impediunt. Ibidem. [?: Calc--- ] terunt super me semitas contritionis suae. id est, super me calcant crebro. Semitam meam et accubitum mei cingis: Psalm. 139. id est, tu mihi et iter facienti, et quescenti semper


5520. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 573 | Paragraph | SubSect | Section]

idemque est quod alibi dicit, Renovat ut aquilae iuventutem tuam. Senescere alicubi, pro longo tempore ibi habitare. Deut. 4. Cum genueris filios ac nepotes, ac senueris in terra illa, et corruperis viam tuam. id est, postquam ibi longo tempore moratus fueris. Super illos periit senium: Iob 30. id est, ob famem non pervenerunt ad senium, vel certe male collocaverunt aetatem suam. Filius senectutis, aut senectutum. id est, in senectute natus, quos parentes tenerius amant. Gen. 37 et 44. Hunc Hebraismum exposui supra in voce Filius et Iuventus. SENTIRE verbum, pro


5521. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 573 | Paragraph | SubSect | Section]

Et quaesivi ex eis virum qui sepiret sepem, et staret in interruptione coram me pro ipsa terra, ne vastaretur: et non inveni. Sepes aliquando etiam protectionem Dei, et quicquid Deus dat [?: ] defensionem aliquorum hominum, denotat. Sic Deus dicitur sepivisse circa Iobum capite 1: et Isaiae 5, circa vineam aut populum suum. contra, lacerare aut [?:-ferre ] sepem, ibidem est, exponere eam iniuriae ac vastationi omnium. Sic Psalmo 89. Dirupisti omnes sepes eius, posuisti munitiones eius in confractionem: Diripuerunt eum omnes transeuntes


5522. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 573 | Paragraph | SubSect | Section]

multum septenarius numerus inculcatur. Sic Lucae 8 Christus dicitur ex quadam muliere eiecisse septem daemonia: et Matth. 12 dicuntur septem peiores daemones redire in relapsum. Sic Rom. 11 citat Paulus tempore Eliae servata esse septem milia piorum, qui non incurvaverunt genua Baali. Ioannes quoque in Apocalypsi multum celebrat numerum septenarium, nominans septem Ecclesias, septem candelabra, septem spiritus, septem stellas, septem lampadas, septem signacula, septem cornua septem oculos, septem angelos, septem tubas, septem tonitrua, septem diademata, septem phialas, septem


5523. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 573 | Paragraph | SubSect | Section]

dicit Augustinus: Septenarius numerus ad unitatem Ecclesiarum refertur, et ad quandam perfectionem mysticus videtur apparere. solet enim pro universo poni. Sicut in Evangelio dictum est, Accipiet in seculo hoc septies tantum. ac si diceret: Quasi nihil habentes, et omnia possidentes. Unde etiam Ioannes ad septem Ecclesias loquitur, quae utique universalis Ecclesiae personam gerunt, etc. SEPTEMPLICATIO multo magis ingentem quantitatem, et quasi infinitum quid denotat. Gen. 4, Septuplum vindicabitur Cain, et Lamech septuagies septies. Sic et Christus Matt. 18, iubet


5524. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 574 | Paragraph | SubSect | Section]

utrumque devoret ac perdat homines. Ad posteriorum rationem accommodatur ista locutio Prov. 1. Devoremus eos sicut sepulchrum viventes. Non sine causa autem Sepulchrum Scheol a petendo dicitur, quia semper plures sepeliendos expectat. Prov. 27. Sepulchrum et perditio non saturantur. Iob 24, Ut siccitas et calor rapiunt aquas nivis, sic sepulchrum eos qui peccaverunt. quod tamen de inferno dici videtur. Sepulchrum per synecdochem interdum sepultos significat. Isa. 38. Non enim sepulchrum confitebitur tibi, neque mors laudabit te: sed vivens, vivens confitebitur tibi. id


5525. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 574 | Paragraph | SubSect | Section]

caniciem eius pacifice in sepulchrum. Gen. 42, Descendere facietis caniciem meam in sepulchrum. id est, occidetis me, perdito mihi filio. Sic descendere ad lapides sepulchri, Isa. 14. id est, in sepulchrum lapide structum, Excidi in sepulchrum, Psal. 31. Ingredi in sepulchrum, Iob 5. et 1. Reg. 13. et 14. Gen. 47. 2 Sam 19. Eadem vis est locutionis, Vadam ad portas sepulchri, Isa. 38. Iob 10, est plenior sepulchri descriptio, Antequam vadam ad terram tenebrarum et umbrae mortis, terram obscuritatis, sicut caligo umbrae mortis. Ioiakim rex Ierusalem sepultura asini


5526. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 574 | Paragraph | SubSect | Section]

me, perdito mihi filio. Sic descendere ad lapides sepulchri, Isa. 14. id est, in sepulchrum lapide structum, Excidi in sepulchrum, Psal. 31. Ingredi in sepulchrum, Iob 5. et 1. Reg. 13. et 14. Gen. 47. 2 Sam 19. Eadem vis est locutionis, Vadam ad portas sepulchri, Isa. 38. Iob 10, est plenior sepulchri descriptio, Antequam vadam ad terram tenebrarum et umbrae mortis, terram obscuritatis, sicut caligo umbrae mortis. Ioiakim rex Ierusalem sepultura asini sepelietur: Hierem. 22. id est, proiicietur insepultus sicut cadavera equorum et asinorum, ac sine omni planctu


5527. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 574 | Paragraph | SubSect | Section]

31. Ingredi in sepulchrum, Iob 5. et 1. Reg. 13. et 14. Gen. 47. 2 Sam 19. Eadem vis est locutionis, Vadam ad portas sepulchri, Isa. 38. Iob 10, est plenior sepulchri descriptio, Antequam vadam ad terram tenebrarum et umbrae mortis, terram obscuritatis, sicut caligo umbrae mortis. Ioiakim rex Ierusalem sepultura asini sepelietur: Hierem. 22. id est, proiicietur insepultus sicut cadavera equorum et asinorum, ac sine omni planctu vel luctu, ut ibi plenius habetur. SEQUOR verbum valde crebro est in Sacris literis: sed nihil ferme obscuritatis habet, easdemque


5528. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 574 | Paragraph | SubSect | Section]

recipere, eum pro vero Meschiah agnoscere, colere et invocare, quomodo omnes pii sequuntur eum: non tantum pedibus sequi, sicut turbae et multi etiam impii interdum [?: ] eum secuti. Matth. 16. Si quis vult post me venire, abteget semetipsum, et tollat crucem suam, ac sequatur me. Ioan. 8. Qui sequitur me, non ambulat in tenebris. [?: ] 13. Non potes modo me sequi. id est mori mecum. 2. Petr. 1. Non enim doctas fabulas sumus secuti. id est, audivimus, eisve credidimus. Gal 6. Pax super eos qui [?: ] regulam secuti fuerint. Sequi aliquando


5529. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 574 | Paragraph | SubSect | Section]

[?: S-i ] fuisse illum seductorem, et tam atrocis sceleris arcitectum, qui hominem ab obedientia et subiectione, veroque Dei cultu abduxit, ac in iniustitiam, mortem et aeternum entium praecipitavit. Quare Semen serpentis sunt deinceps omnes homines, ut primum nascuntur: sicut eos Christe et Ioannes ex patre diabolo, et filios diaboli esse [?: ] quia videlicet ex imagine Dei sunt essentia litera imginem Satanae transformati. Eôdem respicit Christus et Baptista, quod eos genimina viperarum nominant. Inter [?:--- ] igitur carnales et diabolum repraesentantes,


5530. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 575 | Paragraph | SubSect | Section]

spiritu servimus Deo, et gloriamur in Christo Iesu, non in carne confidimus. Hinc spiritus servitutis aut libertatis. Roman. 8: Non accepistis spiritum servitutis in timorem, sed accepistis spiritum adoptionis, quo clamamus Abba pater. De qua locutione paulo post in voce Spiritus dicetur. Ioan. 15. Iam non dicam vos servos meos, sed amicos. Galat. 2. Falsi fratres subintroierant, ut specularentur nostram libertatem in Christo, ut nos in servitutem redigerent. Contrarium huius servitutis est libertas, de qua in voce Libertas. ¶ Posses hisce quatuor adiicere


5531. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 576 | Paragraph | SubSect | Section]

peccato dicitur is, qui innatae malitiae seu originali corruptioni indulget, ac obsecundat in proferendis eius pessimis fructibus: Rom. 6. Ibidem: Sicut exhibuistis membra vestra serva impuritati et iniquitati ad iniustitiam. id est, servivistis deditique fuistis libidinibus et iniquitatibus. Ioann. octavo inquit Christus: Qui peccat, servus est peccati. Id tripliciter accidit. Primum, quia originalis malitia tanto potentius incipit in peccatore grassari ac invalescere, quamprimum ei incipit indulgere, ut postea tanto minus sit sui arbitrii. quod hic multo magis fit, quam in habitibus:


5532. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 576 | Paragraph | SubSect | Section]

sequenti, Servire desideriis et voluptatibus, est deditum esse cupiditatibus. Secundae Petri secundo: Cum ipsi sint servi corruptionis. id est, quarumvis turpitudinum ac vitiorum. Servos et ancillas vocat interdum Scriptura omnes pios, iuxta primam significationem servitutis divinae. Sic Ioel, et Actor. secundo pollicetur Deus, se effusurum esse de spiritu suo supra servos et ancillas suas, postremis temporibus. Servire ad oculum, Ephesiorum sexto, Colossens. tertio, est tantum eatenus servire ac praestare officia, quatenus ab hero videri, aut alio qui tua opera agnosci


5533. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 576 | Paragraph | SubSect | Section]

tuae pensum, tum dimensum a suis tantum heris expectent non habentes alioquinquid agant, vel etiam unde [?:-- ] necessarias petant. Sic Germani dicunt, Einem [?:---- ] in die hende sehen: pro, expectare ab eo victum. Non [?:-lebitur ] ex vobis servus, Iosuae 9. pro, perpetuo servetis Israelitis. Servi dicuntur esse coram Dominis, id est [?:--re ] expectantes mandata, aut etiam in eorum [?: potest-- ] existentes, ut supra in voce Coram explicui. [?: Serv- ] domus, vocantur carceres et ergastula,


5534. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 576 | Paragraph | SubSect | Section]

dicitur: et illi inde beneficio Dei liberati, e domo servorum educti esse dicuntur. Deutronomii quinto: Eduxi te ex Aegypto, e domo servorum. Exodi. 13. Ierem. 34. Mich. 6. Dicite, Servi [?:--- ] sumus. id est, nihil meruimus. Lucae 17. Servus nescit quid faciat dominus: Iohann. 15. id est, herus non [?:--- ] communicare sua secreta ac consilia servis, quid [?:-- ] aut ad quem finem hoc aut illud conetur aut [?: instit-- ] sed amicis communicat. Sic et Christus ac Pater caelestis omnia sua consilia ac mysteria piis, tanquam


5535. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 576 | Paragraph | SubSect | Section]

aliquid in sua incolumitate, seu ab omni [?: in-ria ] tueor. Sic sane nos post iustificationem custodimur potentia Dei ad salutem, nec quis quam nos de [?:--nu ] eius rapere potest. 2. Sam. 18. Servate mihi [?: p--- ] Absalonem. id est, conservate. Ioan. 17. Pater servi [?:--- ] in nomine tuo. Servare suam virginem, scilicet in virginitate. 1. Corinth. 7. Sollicite servare unitatem Spiritus Eph. 4. Depositum Dei servare: 2. Timoth. 1. Centurio [?:---- ] volens servare (id est, in vita conservare)


5536. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 577 | Paragraph | SubSect | Section]

vobis, facite et servate. Iac. 2. Si quis totam legem servaverit, in uno autem offenderit, omnium est reus. Aliquando significat serium studium retinendae verae doctrinae, praesertim promissionum de Christo in corde et conatum retinendae bonae conscientiae, et ad eam doctrinam se accommodandi. Iohan. 14, Si quis me diligit, sermones meos servabit, et pater meus eum diliget, et veniemus ad eum, ac mansionem apud ipsum faciemus. Sic mox 17 affirmat, Apostolos servasse sermonem Dei: quod de perfecta impletione mandatorum eius nequaquam intelligi potest, quam illi non solum non ante


5537. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 577 | Paragraph | SubSect | Section]

conservat: tamen aliquanto usitatius de filio incarnato accipitur, qui semetipsum pro Ecclesia, omnibusque peccatoribus dedit. Est autem adeo augustum hoc verbum σωζῶ, ut (teste Cicerone Verrina 4.) uno Latino vocabulo reddi nequeat. Sic soliti sunt Ethnici Iovem Servatorem dicere, et aliquos etiam praecipuos singulorum locorum tutelares deos: ut in veteribus Graecis [?:-amismatis ] est, Hercules Thasiorum servator. [?: ] Nunc locutiones aliquot verbi huius adiiciam. Psal. 80. Lucere fac faciem


5538. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 577 | Paragraph | SubSect | Section]

qui erit verus Iehova. Servare se ab aliqua re: id est, cavere sibi ab ea. Psal. 18. Servavi me ab iniquitate mea. pro, [?: ca-i ] ne quid prave facerem. Sic, Servare aut custodire se [?: ] hoc seculo, Iacob. 1, et Servare se ab idololatria; 1. Iohan quinto. SEX, numerus finitus, aliquando pro infinito ponitur: Iob. In sex angustiis eruet te Iehova, et in septima non tangette malum. pro, ex multis tribulationib. te liberabit Dominus, cum in eas incideris: multas etiam prorsus arcebit, ne omnino ad te perveniant, aut te


5539. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 577 | Paragraph | SubSect | Section]

ea. Psal. 18. Servavi me ab iniquitate mea. pro, [?: ca-i ] ne quid prave facerem. Sic, Servare aut custodire se [?: ] hoc seculo, Iacob. 1, et Servare se ab idololatria; 1. Iohan quinto. SEX, numerus finitus, aliquando pro infinito ponitur: Iob. In sex angustiis eruet te Iehova, et in septima non tangette malum. pro, ex multis tribulationib. te liberabit Dominus, cum in eas incideris: multas etiam prorsus arcebit, ne omnino ad te perveniant, aut te attingant ullatenus. Videtur tamen aliquando senarius numerus cum septimo praecise in


5540. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 578 | Paragraph | SubSect | Section]

uxorem fratris sui, et dispergebat in terram. id est, cum veniebat dormiturus cum uxore fratris. Proverb. 3, Si cubaveris, non pavebis. pro, cum cubaveris. Si Dominus laverit sordes filiarum Syon: Isaiae 4. pro, quando. Sic et in Novo testamento aliquoties Si pro cum aut quando reperitur: Iohan. 13, 14. Si abiero, mittam vobis paracletum. pro, cum abiero. Aliquando accipitur pro utinam. Virgilius Aeneidos 6. cum Aeneas precaretur, dicit:
Si nunc se nobis ille aureus arbore ramus
Ostendat— Aliquando videtur exponendum esse per quia, aut quod.


5541. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 578 | Paragraph | SubSect | Section]

est in Prophetis, praesertis in Ieremia: et tribuitur hominibus admirantibus alicuius hominis, civitatis aut gentis luctuosissimum [?: st--- ] sive illi sint amici, ut cum dolore admirentur ac [?:----- ] sive contra inimici, ut cum gaudio ac insultatione idem faciant. Iob 27. Plaudet super impium manibus suis, et sibilabit de loco suo. Thren. 2, Sibilaverunt et [?: m---- ] caput super filiam Ierusalem. Qui transierit per [?: Ba--- ] stupebit et sibilabit super universis plagis eius. Ierem. 49 et 50. Erit in desolationem et in


5542. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 579 | Paragraph | SubSect | Section]

aut collationem. Psalm. 63. Sic contemplatus te sum in sanctuario ivo. ita et mox: Sic benedicam tibi in vita mea, et in nomine tuo levabo manus meas. Quasi diceret: Sicut in sanctuario contemplatus sum, ita et hic. Sed possis exponere etiam vere, solide ac sincere. sicut filii Iacob dicunt ad Iosephum כנין Chenin nos: id est, verates ac sinceri. Gen. 42. Plerunque autem est coniunctio, aut etiam adverbium similitudinis. Nonnunquam tamen nominis vim obtinet, et significat tum substantiam alicuius rei, ut nomen substantivum: tum accidentia, ut


5543. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 579 | Paragraph | SubSect | Section]

ista pro nomine, aut etiam integra oratione interdum ponitur. Quod pravitatem fecisset in Israel, concumbendo cum [?:--lis ] Iacob, et sic non fiet: Gen. 34. id est, talia sunt foeda ac illicita. 2. Sam. 13, Non enim sic fit in Israele. pro, talia non solent aut debent fieri. Iob 9, Non sum sic apud me. id est, non sum talis qualem me putatis. Sic dicit servus tuus Iacob. Genes. 32, pro, haec tibi nunciari praecepit. Saepe deest vel alterutra similitudinis particula, inchoans aut applicans, sicut aut sic, vel etiam utraque: ut in Regulis Generalibus de particulis


5544. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 579 | Paragraph | SubSect | Section]

buccella cum tranquillitate, quam domus plena sacrificiis rixae. Sensus est perspicuus, ut declaratione non indigeat. Ecce per increpationem meam exicco mare, et pono flumina in desertum ut putrescant pisces eorum absque aqua, et moriantur siti: Isaiae 50. Alludit ad exiccationem maris rubri, et Iordanis: declarat autem hac sententia Deus suam omnipotentiam. SICERA: Levit. 10, Vinum et siceram non bibes tu et filii tui tecum, quando intrabitis in tabernaculum conventionis. Hieronymus annotat, comprehendi hac voce quicquid inebriare potest. quod tametsi verum est, certior


5545. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 580 | Paragraph | SubSect | Section]

quasi dicas librator: erat enim modus et regula omnium ponderum. Est autem prima divisione, Siclus aureus, et argenteus. Et hic habebat viginti obolos: et secundum Graecorum ponderationem, ponderabat tetradrachmum, id est, quatuor drachmas: et secundum nostram monetam maiorem, valebat dimidiato Ioachimico. Et hic quoque erat duplex, vulgaris seu prophanus, et sacer seu sanctuarii, qui aliquanto erat iustior et gravior. Porro quod ad sicli, dum moneta est, figuram attinet in una facie habebat aram cum circumscriptione שקל ישראל: in altera facie


5546. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 580 | Paragraph | SubSect | Section]

Septingenti et quinquaginta siclus, etc. Excipiuntur tamen quidam loci, in quibus cum excedentibus denarium, etiam pluraliter usurpatur. Exodi vigesimoprimo: Argenti triginta siclos dabit domino eius. Levitici vigesimoseptimo: Et erit aestimatio tua masculini viginti sicli. Iosuae septimo, Ducentos siclos in argento, etc. Plerique in eo consentiunt, Siclum templi duplo maiorem fuisse siclo communi. Saepe vero haec vox in nominatione pecuniae non additur: sed simpliciter ponitur, aureus aut argenteus, subintellige siclus. Iudicum octavo: Pondus in


5547. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 580 | Paragraph | SubSect | Section]

iustus, sicut impius. id est, par utriusque conditio. ubi posterius [?:--- ] ponitur pro sic, applicativo collationis. Deuteronamii primo: Sicut parvum, sicut magnum audietis id est, pari humanitate ac diligentia. Sicut mea fortitudo tunc, sicut mea fortitudo nunc ad praelium: Iosua decimoquarto. pro, idem robur, eademque fortitudo. Sicut tu, sicut illi: Iudicum octavo. pro, erant tibi simillimi. Genesis 44. Sicut tu, sicut Pharao. Sicut portio descendentis ad praelium, sicut remanentis ad [?: sarci-- ] 1. Samuelis 30. pro, eadem portio praedae, idemque


5548. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 580 | Paragraph | SubSect | Section]

exprimit. ut, Sudor Christi [?:--- ] sicut guttae sanguinis. id est, erant revera guttae sanguinis. Oseae 5. Principes tui fuerunt sicut qui tranferunt terminos. id est, revera aut reipsa transferunt terminos, occupantes vicinorum agros. Vidimus gloriam eius, ut unigeniti a patre: Ioh. 1. id est, utpote unigeniti De quo hebraismo tum unius voculae, tum et integrarum sententiarum, dixi in Regulis Universalibus: ut ostendi, quod tum similitudo pro reipsa, tum etiam


5549. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 581 | Paragraph | SubSect | Section]

2. Ponam te tanquam sigillum, quia te elegi: vel potius, tanquam annulum sigillatorium. Cantic. 8. Pone me sicut sigillum super cor tuum, et sicut sigillum super brachium tuum id est, summe arctissimeque me tibi adiunge, ac me ama et fove, tibique serva. Ierem. 22. Sifuerit Chonias filius Ioiakim sigillum in dextera mea, inde detraha eum, et tradam illum in manu quaerentium animam eius. Sic Ezech. cap. 28 comparat regem Tyri signaculo perfecto. id est, annulo obsignatorio, ac longe preciosissimo. Sigillum igitur, aut signaculum, alias significat ipsum


5550. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 581 | Paragraph | SubSect | Section]

9 dicit, Corinthiorum conversionem esse sigillum Apostolatus sui: id est, testimonium. Porro sigillare, aut obsignare per metaphoram interdum significat, sua authoritate ac testimonio confirmare, vel quod sit verum, vel quod ratum, firmum ac stabile esse ac permanere omnino debeat. Sic Iohan. 3 inquit Baptista: Qui recipit Dei testimonium, is obsignavit, quod Deus sit verax: id est, dum credit et confitetur Christum esse servatorem mundi, simul etiam corde et ore testatur, Deum qui misit hunc IESUM, et de eo talia dicit, esse veracem. Hoc idem dicit Rom. 4, esse dare Deo


5551. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 581 | Paragraph | SubSect | Section]

occlusa. Contra Apocalypsis ultimo, prohibetur eius libri obsignatio, quia ibi praedicta brevi sint secutura, scilicet aliqua eorum pars. Deuteronomii trigesimo secundo dicit Deus, esse absconditum apud ipsum, et obsignatum in thesauris eius, quod velit punire eo suo tempore. Confirmare notat Iohan. 6: Hunc enim pater obsignavit Deus. id est, Deus eum magna et certissima quadam confirmatione ad hoc ordinavit et destinavit, seu orbi terrarum proposuit, ut det omnibus panem vitae perpetuo manentem et vivificantem. Dan. 9 habetur: Hebdomadae 70 determinatae sunt super populum tuum, et


5552. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 581 | Paragraph | SubSect | Section]

ut perinde non cernantur, sicut illae literae aut liber sigillatus legi non potest, nec debet, ut est Apoc. 5 et 6. Dicitur itidem et visio et prophetia obsignari: quod aliqui eadem reclusionis et quasi abolitionis metaphora exponunt, iuxta illud Christi dictum: Lex et prophetae usque ad Iohannem. Possis tamen etiam illam supra indicatam, vicinioremque metaphoram confirmationis hic intelligere, quia prophetiae tunc demum confirmantur, et luculenter verificantur, cum reipsa praestantur. Chrysostomus et Origenes falso exponunt de impletione mensurae peccatorum. SIGNA,


5553. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 582 | Paragraph | SubSect | Section]

(quo omnes veluti sublato vexillo, ad regem Christum convocantur, conscribuntur ac conducuntur) denotant dicentes: Levabitur signum in Syon. Isaiae 5. 11. 13. 18. 62. Ierem. 4, et Psal. 60. Signa valde crebro significant minacia prodigia, cuiusmodi describit Christus Matth. 24, Ioel. 2. et Petrus Act. 2, ac passim in prophetis: in qua significatione saepissime signum cum prodigio coniungitur, ferme tanquam synonymum, nullo certe notabili discrimine. Hisce nominibus saepe tum in quatuor posterioribus libris Moysis, tum et in Psalmis vocantur horrendae ac miraculosae


5554. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 582 | Paragraph | SubSect | Section]

qui erit sui signum, seque metipsum abunde omnium oculis exprimet, depinget ac ingeret. Forte est aliqua allusio ad illa priora dicta, cum toties Iudaei petunt signum de caelo: et Christus contra eis pollicetur illud grande signum, aut miraculum suae resurrectionis, ascensionis in caelum, Iohannis sexto: qua ratione etiam hic forte eis praedicit illud gloriosum signum aut miraculum sui adventus ad iudicium. Sic quoque signum circum cisionis, pro ipsa circumcisione dicitur Romanorum quarto. Sic forma Dei, forma servi id est, cum vere Deus esset, factus est servus. Sic Ps. 73


5555. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 583 | Paragraph | SubSect | Section]

magnum laborem, ac molitionem magnorum conatuum bonorum aut malorum significat. Sic etiam ingentia flagitia Sodomitarum clamor a Deo vocantur. Sic Isaiae primo: Expectavi iustitiam, et ecce clamor. Zoph. tertio: Deus silebit, eo quod diligat te: id est, connivebit, et tacebit ad peccata tua. Iob vigesimo nono: Silebant ad consilium meum. id est, tacebant, nempe confitentes, se nihil melius reperire et consulere aut proponere posse, atque ita approbantes meum consilium. Quarto, crebro silere, fidere Domino significat, eumque ac eius opem magna animi quiete aut silentio expectare.


5556. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 584 | Paragraph | SubSect | Section]

cap. 42. negatur Meschias clamaturus in plateis. ubi clamor non ipsam vocem aut praedicationem sanae doctrinae, quam Christus libere et clare in plateis sonuit, sed tantum iniustas rixas ac crudeles contentiones denotat. Vide vocem CLAMOR. Silentium, saepe secretum indicat. Ios. secundo: Miserat exploratores silentio: id est, secrete. Ioann. 11, Vocaverat Mariam sororem suam silentio. id est, secrete, tacite, non audientib. aliis. Dicitur et oculus Silere aut tacere, cum definit lachrymari. Threnor. 3, Oculus meus defluit, nec tacet, eo quod non sint


5557. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 584 | Paragraph | SubSect | Section]

ubi clamor non ipsam vocem aut praedicationem sanae doctrinae, quam Christus libere et clare in plateis sonuit, sed tantum iniustas rixas ac crudeles contentiones denotat. Vide vocem CLAMOR. Silentium, saepe secretum indicat. Ios. secundo: Miserat exploratores silentio: id est, secrete. Ioann. 11, Vocaverat Mariam sororem suam silentio. id est, secrete, tacite, non audientib. aliis. Dicitur et oculus Silere aut tacere, cum definit lachrymari. Threnor. 3, Oculus meus defluit, nec tacet, eo quod non sint intermissiones. Threnorum 2. Ne des requiem tibi, nec tace at


5558. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 584 | Paragraph | SubSect | Section]

Iuda, donec venerit Siloh. Significat autem Siloh felicitatem, vel autorem felicitatis. Inde a quibusdam vertitur Heros. Iudaei quidam etiam Messiam interpretantur. Aliqui etiam filium eius, scilicet Iuda: nam Messias debebat ex tribu Iuda nasci. Vidi plura manuscripta exemplaria, ubi non erat ioth: quod magis cum etymo felicitatis conveniret. Opinor igitur idem esse quod Salvator, felix, prosper, fortunatus, faustus, augustus, cui prospere debe bant succedere omnia contra mundi sapientiam et potentiam, contra peccatum, mortem, diabolum, adeoque omnes portas inferorum, ac spoliatos


5559. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 584 | Paragraph | SubSect | Section]

pedum eius, donec veniat Siloh, etc. Pro quo Chaldaeus vertit משיחא. Hieronymus vertit, mittendus: hic enim mittendus erat, ut nos a funesta morte liberaret, quam per transgressionem Adae universum genus humanum contraxerat. Nec sine causa Iohannes evangelista hanc vocem quoque exponit cap. 9, nimirum ut mysterium indicaret. Porchetus, et post eum Petrus Galatinus, et aliqui alii, qui illos sequuntur, formant a של Sil, quod synecdochice foetum significare asserunt et literam he


5560. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 585 | Paragraph | SubSect | Section]

Dei simplicitas: id est, cuius autor, effector et approbator in hominibus est Deus. 2 Corinthiorum primo. In simplicitate et sinceritate Dei versati sumus. id est, non astute, malitiose, vafre, et subdole, nostra quaedam commoda quaerentes, et captantes. Tali phrasi dicitur Rom. tertio et Ioann. decimoquarto gloria Dei. id est, quam Deus hominibus largitur ac probat. SIMUL יחד Iached aliquando significat una ac iunctim, aliquando etiam concorditer. Psalmo 133. Quam bonum et quam iucundum est, fratres habitare simul? id est,


5561. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 586 | Paragraph | SubSect | Section]

veluti sinu tenere, fovere, ac curare solent. Multa sunt huius locutionis exempla. Sic ob complexum, et quasi paternam curam amoremque, uxor quoque dicitur esse in sinu mariti, ut mox dicetur. Hinc porro ab isto more fovendi et gestandi liberos in sinu, veniunt quaedam metaphoricae locutiones. ut Ioann. 1, Unigenitus qui est in sinu patris, ipse enarravit nobis. Quae locutio ibi triplicem potissimum, arctissimamque coniunctionem filii cum patre indicat: primum, coniunctionem personarum in unam naturam aut essentiam: deinde, summum amorem patris erga filium, in quo solo patri bene


5562. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 586 | Paragraph | SubSect | Section]

deinde, summum amorem patris erga filium, in quo solo patri bene complacuit: tertio, summam quandam communicationem secretorum. solus enim filius novit et perfecte videt patrem: ille ergo solus eum, ipsiusque mysteria vere patefacere potest. Atque ad hanc tertiam coniunctionem potissimum Ioannes respicit. ideo praeponit. Deum nemo vidit unquam, sed filius qui est in sinu patris. quasi diceret: Ille solus patrem plenissime pernovit, ille proculdubio certissima retulit. Lucae 16 est, Lazarum esse portatum ab angelis in sinum Abrahae. Id intelligit de copia bonorum, quae ibi piis


5563. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 586 | Paragraph | SubSect | Section]

excludendos. Aliqui exponunt per sinum, promissiones datas Abrahamo. Verum melior est altera ratio locutionis: quia et minus dura est in verbis, et praeterea promissiones Abrahamo datas etiam in hac vita amplectimur, ut ea ratione etiam hic agentes pii, in sinu Abrahae esse ac foveri dici queant. Ioann. decimotertio, dicitur Ioannes apostolos [?:- ] ultima coena recubuisse in sinu IESU, et mox incubuisse pectori IESU: quod credo secundum illius temporis conviviorum morem factum esse, cum in sumes do cibo protensi recumbebant humi, seu in pavimento lectis instrato, ita ut


5564. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 586 | Paragraph | SubSect | Section]

per sinum, promissiones datas Abrahamo. Verum melior est altera ratio locutionis: quia et minus dura est in verbis, et praeterea promissiones Abrahamo datas etiam in hac vita amplectimur, ut ea ratione etiam hic agentes pii, in sinu Abrahae esse ac foveri dici queant. Ioann. decimotertio, dicitur Ioannes apostolos [?:- ] ultima coena recubuisse in sinu IESU, et mox incubuisse pectori IESU: quod credo secundum illius temporis conviviorum morem factum esse, cum in sumes do cibo protensi recumbebant humi, seu in pavimento lectis instrato, ita ut quasi circulum quendam facerent,


5565. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 587 | Paragraph | SubSect | Section]

SITULA Iacob, Num. 24. vide AQUA. SOBRIUS. vide supra EBRIUS. SOCIUS et SOCIETAS, significat non tantum pacem, sed etiam arctissimam coniunctionem, quasique mutuam quandam obligationem, ita ut alterius felicitas aut incommodum etiam ad alterum pertineat ac pertingat. 1 Ioannis primo: Quod vi dimus et audivimus, id annunciamus vobis, ut et vos communionem habeatis nobiscum et communio nostra sit cum patre et cum filio eius IESU Christo. Alii vertunt Societas, quod minus significans esse videtur. Sic alibi dicit Apostolus, nos vocatos esse in consortium filii


5566. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 587 | Paragraph | SubSect | Section]

rapit bona patris et matris, socius est viri exterminatoris. id est, similis est latroni, quantumvis id perneget, et longe alius videri velit. Sic et Germani aliquando socium pro simili usurpant. Sic posset intelligi, quod supra citavi, Isa. 1. Principes tui so cii furum sunt. id est similes. Iob 30, Frater fui draconum, et socius struthionum. id est, similis illis clamore et [?: eiu---- ] , prae doloribus. De simili Hebraismo dictum est supra in voce FRATER. Hic Hebraismus latius patet. [?:--- ] socium esse furum, potest significare, esse furem. Sicut


5567. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 587 | Paragraph | SubSect | Section]

fieri, aut potius fieri et esse furem et adulterum. Sociari alicui, est placere ac probari ei. Psalmo 94, Nun quid sociabitur tibi thronus perversitatum, creans iniquitatem in praecepto? id est, an tales probabis, amabis et fovebis? Sic pro benevolentia, favore ac auxilio accipitur etiam Iob vigesimonono: Dum esset societas Dei super tabernaculum meum. Eadem vis locutionis est, cum Deus dicitur esse cum aliquo, aut apud aliquem. Dare dexteras societatis, est, sancta datarum dexterarum pactione cum aliquo pacisci de societate seu coniunctione operarum, mutuorum officiorum, et de


5568. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 587 | Paragraph | SubSect | Section]

Eadem vis locutionis est, cum Deus dicitur esse cum aliquo, aut apud aliquem. Dare dexteras societatis, est, sancta datarum dexterarum pactione cum aliquo pacisci de societate seu coniunctione operarum, mutuorum officiorum, et de mutuo auxilio. Sic Galat. 2 dicit Paulus, Iacobum, Petrum et Ioannem sibi ac Barnabae dedisse dexteras societatis. Societas aut communio spiritus, est eiusdem spiritus participatio. Verum quoniam in Graeco est plerunque vox κοινωνία, quod magis communionem sonat, vide supra vocem communio. SOL.


5569. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 587 | Paragraph | SubSect | Section]

tenebrae, caligo, angustiae, obscuritas, et impulsio. Quae omnia magis ita tristi afflictoque animo videntur, quam revera sunt. Talia sunt et illa exempla. Isaiae vigesimoquarto, Erubescet luna, et confundetur sol. Sic posset forte intelligi illud de obscuratione lunae ac solis, fumo ac igne, Ioel secundo, tertio. et Actorum secundo. Locus Matt. 24 non item. Contra etiam magnitudo felicitatis perclarum lumen solis ac lunae pingitur Isaiae 30. Sed et lux lunae erit si cut lux solis, et lux solis erit septempliciter


5570. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 589 | Paragraph | SubSect | Section]

Prover. 18, litem comprimit sors: i. diiudicat. Sic forte quaeritur a Iehosua cap. 7, Quis nam in exercitu admiserit anathema? Sorte quaerit Samuel regem Iudaeis. Sorte quaerit Saul, quis contra eius votum comederit ea die. Sorte quaerant nautae, cuius culpa exorta sit tempestas, Ionae 1. Sorte etiam decernunt Apostoli, quis in locum Iudae proditoris succedere debeat. Sic et apud gentiles, Graecos, Romanos et barbaros, multum sortitione usi sunt. [?:-de ] verbum Sortiri. Hinc igitur est locutio, Proiicere [?: ] , mittere sortes, dare sortes,


5571. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 589 | Paragraph | SubSect | Section]

innumera, ut ea recensere nihil plane sit opus. Prover. 1, Mitte sortem nobiscum. i. divide praedam nobiscum, partire nobiscum, quaere nobiscum lucrum. Psal. 22. Matt. 27, Super vestimenta [?:-ea ] miserunt sortem. id est, sortiti sunt ea, sorteque diviserunt. Sic Ioel 3, Super populum meum miserunt sortem. Et in Obadia, Super Hierusalem [?: mise-unt ] sortem. Nahum 3, Super inclytos eius miserunt sortem. Porro quia Israelitae sortiendo olim terram Ca [?:-n ] diviserunt, singulique eam portionem acceperunt, quam [?: ]


5572. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 589 | Paragraph | SubSect | Section]

Nonnunquam etiam ulterius ab hac metaphora trahitur vox haec per metonymiam, ad causam efficientem horum, seu Deum datorem horum bonorum. Sic Deus dicitur piorum sors, idola dicuntur esse idololatrarum sors. id est, causa aut autor eorum portionis. Civitates sortis, id est, sorte acceptae, Ios. 21. Contra aliquos proiicere sortem, est cum eis sortiri. 1 Par. 24 et 25. Sustentare alicuius sortem, est ipsum ac res fortunasque eius fulcire in spiritualibus ac corporalibus: Psal. 16. In manibus tuis sortes meae, habet Vulgata versio Psalm. 30. id exponit Augustinus


5573. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 589 | Paragraph | SubSect | Section]

SPECIES, externa illa facies rerum, praesertim corporearum dicitur: quae oculis cernitur, a verbo antiquo Specio, quod Videre significavit, Luc. 3. descendere Spiritum S. corporea specie super eum, sicut columbam. Et postea 9, Facta est species vultus eius inter orandum alia. Ioan. 5, Neque vocem eius audistis, neque speciem eius vidistis unquam. id est, nullam plane eius noticiam habetis, quia ex aspectu et sermone homines coram contrahunt noticiam, sibique invicem innotescunt. Per metaphoram porro transfertur etiam ad res incorporeas, et denotat primam rei faciem, ut


5574. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 590 | Paragraph | SubSect | Section]

Isaias Sebnam quaestorem obiurgat cap. 22. Quid est tibi hic, et quem habes hic, [?: ] excideris tibi hic sepulchrum, sicut qui in excelso [?: ] dit sepulchrum suum, aut qui in petra sculpit [?: habi- ] lum sibi? Ideo et Lazari sepulchrum, Ioan. 11, vocatur spelunca. Quia vero in talib. antris aut speluncis, quae [?: ] plerunque in solitudinibus, truces, ferae, aut etiam latrones sese occultare solent: ideo per metaphoram [?: ] nomen transferri solet ad omnes officinas, aut loca, [?: ] bi


5575. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 590 | Paragraph | SubSect | Section]

non speratur. Spes protracta excruciatio cordis est: at lignum vitae est res desiderata, cum contingit Proverbiorum decimotertio: pro, est res apprime grata ac salutaris. Sic saepe dicitur, Spes impiorum aut Hypocritarum peribit: id est, interibit, illud expectemus bonum nunquam eis continget. Iob 27. Prover. 31, Ezech. 37. Contra piorum et afflictorum spes dicitur ad peritura, Prover. 24. Aliquando longius adhuc progreditur hic tropus in eum a quo sperantur illa [?: ] Sic innumeris vicibus Deus dicitur aliquorum spei. Psal. 65, Deus est spes omnium finium


5576. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 591 | Paragraph | SubSect | Section]

Christi. Sperare verbum aliquando pro metuere usurpatur, nota etiam Latinis catachresi. Sic etiam aliquoties in Evangelistis dicitur Dominus esse venturus ea hora, qua famulus non sperabat eum venturum. Sic Virg. inquit: Si tantum hunc potui sperare dolorem. Sperare in Moisen, Ioan. 5 dicuntur Iudaei, qui statuêbant, se per religionem a Moise praescriptam consecuturos omnia bona divinitus promissa, temporaria et aeterna. SPINAE, varias locutiones ac similitudines in Sacris suppeditant. Primum enim significant malos homines, qui nulli bono aedificio aut


5577. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 591 | Paragraph | SubSect | Section]

sicut spinae non recipiunt bonum semen, ita nec pravum cor verbum Dei. Sic et Christus in parabola curas ac solicitudines de rebus huius mundi vocat spinas, quae suffocent bonum semen, et prima initia verae pietatis. Tertio, Spinae significant in universum omnia laedentia. Sic Numeri 33. et Iosuae 23 saepe dicuntur reliquiae gentilium, quas inter se Israelitae servaturi erant, futurae spinae in oculis, et clavi in lateribus eorum: id est, semper longe molestissimi, infestissimi, et perniciosissimi. Isa. 28. Ira non est mihi. Quis det me spinas et vepres, in bello graderer in eam,


5578. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 592 | Paragraph | SubSect | Section]

quomodo tum in veteri Testamento, tum in Evangelistis, tum denique et in Apostolicis scriptis usurpentur, aut intelligendae sint. Deinde aliquanto accuratius haec vox ex Hebraea lingua explicabitur. SPIRITUS. I. In genere totam essentiam divinam, tribus personis distinctam, denotat. Ioan. 14, Spiritus est Deus: id est spiritualis essentia. 2. Cor. 3. Dominus autem spiritus est. II. Peculiariter tertiam personam divinitatis denotat, hocque aut 1. Simpliciter, sine epitheto: Num. 11. Cum requievisset in eis spiritus, prophetaverunt. Cap. 14. Cum


5579. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 592 | Paragraph | SubSect | Section]

spiritus. Actor. 10, Petro cogitanti de visione, dixit spiritus: Ecce viri quaerunt te, surge et descende cum eis. Actor. 18. Spiritus cogebat Paulum, ut testificaretur Iudaeis, IESUM esse Christum. Matt. 4, Ductus est in desertum a spiritu. Matth. 22, David in spiritu vocat eum Dominum Ioan. 3, Quod natum est ex spiritu, etc. Ioan. 7, Nondum erat spiritus datus. 1 Cor. 2. Spiritus scrutatur arcana Dei. Gal. 3. Utrum ex operibus legis spiritum accepistis, an ex praedicatione fidei? 1 Petr. 4. Spiritus super vos requiescit. 1 Ioan. 3 et 4. De spiritu suo


5580. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 592 | Paragraph | SubSect | Section]

spiritus: Ecce viri quaerunt te, surge et descende cum eis. Actor. 18. Spiritus cogebat Paulum, ut testificaretur Iudaeis, IESUM esse Christum. Matt. 4, Ductus est in desertum a spiritu. Matth. 22, David in spiritu vocat eum Dominum Ioan. 3, Quod natum est ex spiritu, etc. Ioan. 7, Nondum erat spiritus datus. 1 Cor. 2. Spiritus scrutatur arcana Dei. Gal. 3. Utrum ex operibus legis spiritum accepistis, an ex praedicatione fidei? 1 Petr. 4. Spiritus super vos requiescit. 1 Ioan. 3 et 4. De spiritu suo dedit nobis. Autor epistolae Iudae: Hi sunt qui segregant


5581. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 592 | Paragraph | SubSect | Section]

in spiritu vocat eum Dominum Ioan. 3, Quod natum est ex spiritu, etc. Ioan. 7, Nondum erat spiritus datus. 1 Cor. 2. Spiritus scrutatur arcana Dei. Gal. 3. Utrum ex operibus legis spiritum accepistis, an ex praedicatione fidei? 1 Petr. 4. Spiritus super vos requiescit. 1 Ioan. 3 et 4. De spiritu suo dedit nobis. Autor epistolae Iudae: Hi sunt qui segregant animales, spiritum non habentes. Apocal. 2, Qui habet aurem, audiat quid spiritus dicat Eccles. 2, [?: A- ] cum epitheto, quod vel ab essentia, vel ab officio [?: ] effectib. eius


5582. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 592 | Paragraph | SubSect | Section]

Ut ordiremini telam, et non per spiritum mei Isa. 42. Dedi spiritum meum super eum. Isa. 44. Effundam spiritum meum super omnem carnem. Zach. 4 Non in exercitu, nec in robore, sed in spiritu meo, dicit Dominus exercituum. Spiritus Elohim: Gen. 1, Spiritu Elohim incubabat aquis. Gen. 41, Iosephus spiritu Elohim plenus. Exod. 31, Implevit eum spiritu Dei. Num. 24, Irruit in Balaam spiritus Dei. 1 Reg. 10, Irruit super eum spiritus Elohim. 1 Reg. 11, Insiluit spiritus Elohim in Saul. 1 Reg. 19, Factus est spiritus Elohim super nuncios Saul. 2 Paral. 15, 24, Ezech. 11, In


5583. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 592 | Paragraph | SubSect | Section]

quinto. Spiritus τοῦ κυριοῦ, Domini: 2 Cor. 3. Spiritus τοῦ θεοῦ, Dei: Matth. 3. Vidit spiritum Dei descendentem. Matth. 12, Ego in spiritu Dei eiicio daemones. Rom. 8. 15. 1 Cor. 27. 1 Thes. 4. Ioan. 3 et 4. Spiritus ex Deo: 1 Cor. 2. Spiritus Patris: Matth. 10. Spiritus filii Dei: Gal. 4. Spiritus christi: Rom. 8, et 1 Pet. 1. Spiritus sanctus: Psal. 51, Spiritum sanctum tuum ne auferas a [?: ] Isa. 63, Posuit in medio eius Spiritum suum sanctum. 4 Esd.


5584. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 592 | Paragraph | SubSect | Section]

sanctus: Psal. 51, Spiritum sanctum tuum ne auferas a [?: ] Isa. 63, Posuit in medio eius Spiritum suum sanctum. 4 Esd. 1. Immitte in me Spiritum sanctum. Matt. 1, De spiritu sancto est. Matt. 12. Qui dixerit verbum contra spiritum sanctum. Sic Luc. 1, 2, 4 Ioan. 7, 14, 20. Actor. 1. Accipietis virtutem Spiritus sancti supervenientis in vobis. Actor. 2, Repleti sunt omnes Spiritu sancto. Sic et Actor. 8, 10, 13, 15, 16, 19. et 1 Pet. 1 1 Iohan. 5 Et in epistola Iudae. Habet autem id nomen et propter substantiam, et propter officium. Est enim


5585. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 592 | Paragraph | SubSect | Section]

Matt. 1, De spiritu sancto est. Matt. 12. Qui dixerit verbum contra spiritum sanctum. Sic Luc. 1, 2, 4 Ioan. 7, 14, 20. Actor. 1. Accipietis virtutem Spiritus sancti supervenientis in vobis. Actor. 2, Repleti sunt omnes Spiritu sancto. Sic et Actor. 8, 10, 13, 15, 16, 19. et 1 Pet. 1 1 Iohan. 5 Et in epistola Iudae. Habet autem id nomen et propter substantiam, et propter officium. Est enim eius substantia, sicut et caeterarum personarum divinitatis, sanctissima: deinde est sons sanctitatis, afferens sanctitatem, hoc est remissionem peccatarum, et efficiens sanctos motus in


5586. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 592 | Paragraph | SubSect | Section]

[?: ] . [?: ] vera Dei agnitione Ecclesiam ornat. Spiritus [?: ] et fortitudinis: Isa. 11. Spiritus sapientiae et timoris: Isa. 11. Spiritus timoris Domini: ibidem. Spiritus potentiae, dilectionis et sobrietatis: 2 Tim. 1. Spiritus veritatis: Ioan. 14, et 16: quia vera de Deo doctrinam custodit, et sinceros Ecclesiae ministros subinde excitat, et corruptelas arguit atque destruit habitur etiam in iis locis atque pectorib. ubi veritas caelestis regnat: abest vero a mendaciis sive Ecclesiast. sive politicis, et abhorret coetum


5587. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 593 | Paragraph | SubSect | Section]

autem et aliae appellationes, quib. spiritus sanctatis scripturis, omisso spiritus nomine, notatur: quis hoc [?: ] breviter enumerasse non alienum fuerit. Appellatur [?: i- ] Paracletus, Ioan. 14, 15, et 16: quia est advocatus, qui in rebus afflictis sustentat corda firma consolatione, fide, confessione, patientia, perseverantia ac spe aeternorum bonorum: de qua appellatione dictum plenius est supra in litera P. Arra: 2 Cor. 1. vide in litera A. Arrabo haereditatis: Ephes. 1,


5588. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 593 | Paragraph | SubSect | Section]

perseverantia ac spe aeternorum bonorum: de qua appellatione dictum plenius est supra in litera P. Arra: 2 Cor. 1. vide in litera A. Arrabo haereditatis: Ephes. 1, quod certiores nos faciat de donata nobis in Christo haereditate, et vita aeterna: vide in A. [?: V-ct-- ] : 1 Ioan. 2. vide in V. Donum Dei: Actor. 8, Existimasti donum Dei pecunia parari. Promissum patris: Actor. 1 Praecepit ut expectarem promissum patris. III. Spiritus Dei, pro ira et poenis divinis. hocque vel 1. Absolute: ut Isa. 10, Spiritus eius velut


5589. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 593 | Paragraph | SubSect | Section]

ita ut iam non in solis tabulis aut membranis haereat, sed in ipsum cor hominis penetret, ibique veluti flamma quaedam vigeat, hominemque ad spirituales motus et opera praestanda inflammet. Quo nomine Spiritus sanctus Rom. 7 Spiritus vitae appellatur: quod scilicet vivificet, teste Christo Ioan. 6. Vocat hanc legem Spiritus, Iacobus 3 cap. Legem perfectae libertatis: non tantum quod in se libera est, et ab omni coactione aliena: sed etiam, quôd (ut inquit Paulus) liberat a lege peccati et mortis: hoc est, a tyrannide peccati in carne nostra regnantis, et mortis: ac


5590. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 595 | Paragraph | SubSect | Section]

Et 12, Dominus fingens spiritum hominis. Habac. 2, Ecce iste (putat idola) coopertus est auro et argento, et omnis spiritus non est in nisceribus eius. Matth. 27, Clamans voce magna emisit spiritum. Luc. 8, Reversus est spiritus puellae. Lucae 23. In manus tuas commendo spiritum meum. Ioh. 19, Inclinato capite tradidit spiritum. Act. 7, Domine IESU suscipe spiritum meum. 1. Cor. 2, Quis enim hominum novit ea quae sunt hominis, nisi spiritus hominis qui est in eo? Hebr. 4, Sermo Dei pertingens usque ad divisionem animae simul ac spiritus, compagumque et medullatum. 1.


5591. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 595 | Paragraph | SubSect | Section]

medullatum. 1. Petr. 3, Christus spiritibus qui erant in carcere praedicavit: id est, animis corpore exutis. X. Spiritus pro animo hominis, et robore animi. Psal. 77. Cum tristis est spiritus meus, loquor. Item: Cum corde meo loquebar, et spiritus meus scrutabatur. Ios. 5. Non remansit in eis spiritus. Proverb. 18, Spiritus tristis, etc. 4. Esdr. 3, Et ventilatus est spiritus meus valde. Et cap. 6, Inflammabatur spiritus meus valde, et anima mea anxiabatur. Dan. 7, Horruit spiritus meus. Habac. 1, Tunc mutabit spiritum, et


5592. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 595 | Paragraph | SubSect | Section]

Cyri regis Persarum. Item, Et surrexerunt principes patrum de Iuda et Beniamin, etc. et omnis cuius suscitavit Deus spiritum, ut ascenderet ad aedificandum templum Domini. 3. Esdr. 2, Suscitavit Dominus spiritum Cyri. Pro impetu malo: 2. Par. 21, Suscitavit autem Dominus contra Ioram spiritum Philistinorum et Arabum. Isaiae 37, Ecce ego dabo ei spiritum, et audiet nuncium, et revertetur ad terram suam, et corruere eum faciam gladio in terra sua. Hierem. 51, Suscitavit Dominus spiritum regum Medorum, et contra Babylonem, ut perdat eum. Ezech. 13, Vae prophetis


5593. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 595 | Paragraph | SubSect | Section]

in medio vestri: et auferam cor lapideum de carne vestra, et dabo vobis cor carneum: et spiritum meum ponam in medio vestri, etc. Matth. 5, Beati pauperes spiritu. Matth. 26, Spiritus quidem promptus est, caro autem infirma. Luc. 1, Exultavit spiritus meus in Deo salutari meo. Iohan. 3, Quod natum est ex spiritu, spiritus est. Act. 17, Cum Paulus Athenis esset, in candescebat spiritus eius in ipso. Actor. 19, Proposuit Paulus in spiritu. Act. 20. Ecce nunc ego alligatus spiritu proficiscor Hierosolymam. Rom. 1. Testis mihi est Deus, quem colo spiritu meo in


5594. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 595 | Paragraph | SubSect | Section]

doctoribus. 1. Cor. 14, Spiritus prophetarum prophetis subiiciuntur: hoc est, ea mens et sensus ita prophetis et interpretibus Scripturae est subiectus, ut si cui aliud melius revelatum sit, ille protinus meliori et firmiori cedat sententiae. 1. Tim. 4, Attendentes spiritibus impostoribus. 1. Ioh. 4, Ne cuivis spiritui credatis, sed probate spiritus an ex Deo sint: quoniam multi pseudoprophetae exierunt in mundum, per hoc cognoscite spiritum Dei. Item, Hic est ille spiritus Antichristi. XVII. Spiritus pro vento. Genes. 8, Adduxit Dominus spiritum super terram, et


5595. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 595 | Paragraph | SubSect | Section]

spiritum Dei. Item, Hic est ille spiritus Antichristi. XVII. Spiritus pro vento. Genes. 8, Adduxit Dominus spiritum super terram, et diminutae sunt aquae. Exodi 15, Flavit spiritus tuus, et operuit eos mare. Psal. 107. Dixit, et extat spiritus procellae. Iohan. 3, Spiritus ubi vult spirat. SPLENDOR, vide LUMEN, suo loco. SPOLIORUM voce aliquando quaestus indicatur: sicut Proverb. 31 dicitur, maritum strenuae mulieris non cariturum esse spoliis: id est, uberi lucro. Psal. 68, Decus domus dividet spolia: id


5596. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 596 | Paragraph | SubSect | Section]

causa ut cogar fundere sanguinem meorum propriorum liberorum, circumcidendo eos. Sponsus et Sponsa alias conferri solet cum Christo et Ecclesia: Psal. 19, Ipse tanquam sponsus procedens de thalamo suo. Alias etiam Christum significat. Matth. 9. 25. Marci 2. Lucae 5. Iohan. 3. Ephes. 5. Apocal. 22. Hinc etiam cum Deus adiungit sibi aliquam gentem in Ecclesiam, dicitur eam sponsare aut desponsare sibi. Oseae 2: Sponsabo te mihi in iustitia in aeternum, et sponsabo te mihi in fide. Sic Ezech. 16. SPONTANEUS;


5597. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 596 | Paragraph | SubSect | Section]

conferre velit ad extructionem templi? Spiritus spontaneus, Exod. 35 vocatur illa animi promptitudo in offerendo templo ac Deo, et in iuvando proximo. Sed Psal. 51. Spiritum spontaneum petit David, nempe ad hoc ut sustentetur in aerumnis et afflictionibus ac tentationibus. Iob 30 spontanea vocatur anima: Persecuti sunt sicut ventus spontaneam meam Diligam eos spontanee, vel potius prompte et alacritie, quia aversus est furor meus ab eis. Sponte nascentia dicta sunt ea, quae anno septimo ultro sine seminationi creverunt: Levit. 25, sponte nascens messis tuae non


5598. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 596 | Paragraph | SubSect | Section]

enim id quod praecedit, pro eo quod sequitur. Nam ministri obituri ministeria heri aut regis, coram eo astant accepturi mandata. Iudic. 20, [?: Pi-- ] has stabat ante arcam illis diebus. id est, ministrabat [?: ] cae vel Domino offerendo, et responsa eius indicanda. Sic Ioseph dicitur stetisse coram Pharaone, Gen. 41 et pueri coram rege Babylonio, Daniel. 1. et puella coram Davide decrepito, 1. Regum 1. et David stetit coram Saule, 1. Regum 16. Coram regibus stabit, non stabit coram obscuris: Proverb. 22. Sic de tota tribu Levi dicitur, Ut staret coram


5599. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 596 | Paragraph | SubSect | Section]

est, in eius gratia ac favore esse. 1. Reg. 10, Beati servi tui qui stant coram te. Hieremiae 15. Si conversus fueris, tunc convertam te, et coram me stabit id est, habebo te pro fido ac dilecto ministro. Aliquando significat, ab aliquo aliquid petere, seu instare quod eum ut id faciat. Iob 30, Clamavi coram te, et non exaudisti me: steti, et non considerasti. Sic Hieremiae 18, Recordare quod steterim in conspectu tuo, ut loqueret pro eis bonum: id est, quod oraverim te pro eis. [?: ] re coram alique, etiam valde resistere, repugnare, atque adeo praevalere contra


5600. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 596 | Paragraph | SubSect | Section]

pro eis bonum: id est, quod oraverim te pro eis. [?: ] re coram alique, etiam valde resistere, repugnare, atque adeo praevalere contra eum significat. Dan. 8. Omnes bestiae non stabunt coram eo. id est, nequibunt ei resistere. Non poterunt filii Israel stare coram inimicis suis Iosuae 7. id est, illis resistere. Sic 2. Regum 10. Ecce duo reges non steterunt coram eo: id est, nequiverunt ei resistere. Sic et Iosuae primo ac saepe alias, reperitur ad עמד Amad, vel Iazab. Sic dicitur Draco steisse coram muliere parturiente,


5601. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 596 | Paragraph | SubSect | Section]

contra eum significat. Dan. 8. Omnes bestiae non stabunt coram eo. id est, nequibunt ei resistere. Non poterunt filii Israel stare coram inimicis suis Iosuae 7. id est, illis resistere. Sic 2. Regum 10. Ecce duo reges non steterunt coram eo: id est, nequiverunt ei resistere. Sic et Iosuae primo ac saepe alias, reperitur ad עמד Amad, vel Iazab. Sic dicitur Draco steisse coram muliere parturiente, Apocalypsis 12. Secundo, [?: ] significat in bono statu aut conditione esse: sicut contra Iacere etiam apud Latinos. Cicero


5602. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 597 | Paragraph | SubSect | Section]

ac eventu exequar id quod praedixi. Deut. 9. In ore duorum aut trium testium stabit verbum: id est, sententia secundum tot testes proferetur, et praevalebit. Sic Le-itici 27. Secundum quod aestimabit sacerdos, sic stabit: id est, statuetur. Quinto, Stare coram aliquo, est iudicari ab eo. Iosuae 20 saepe dicitur de illis qui fortuito hominem interfecerant, ut confugiant ad certas civitates, donec steterint: id est, iudicati fuerint coram coetu. Sic Paulus Actorum 25, provocans inquit: Ad tribunal Caesaris sto. id est, ibi cupio sisti, iudicandus ab eo. Aliquando iudicare


5603. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 597 | Paragraph | SubSect | Section]

Sic Psal. 1. [?: ] peccatorum non stetit. Oseae 10. A diebus Gabaa Israel, peccasti, ibi steterunt. id est, in eo peccato perseverarunt. Esther 3, ut viderent an starent verba Mardochaei. Versari. Sic Christus dicitur in medio populi stare: id est versari: Iohan. 1. Vigere notat et illud [?: ] Psal. 30, Beneplacito tuo stare feceras in montet meo fortitudinem. id est, effeceras meum montem robustum aut firmum tuo favore. Stare super aliquo negocio, est, ei praeesse. Esdrae 10. STATIO, locus ubi aliquis stat. Iosuae


5604. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 597 | Paragraph | SubSect | Section]

Iohan. 1. Vigere notat et illud [?: ] Psal. 30, Beneplacito tuo stare feceras in montet meo fortitudinem. id est, effeceras meum montem robustum aut firmum tuo favore. Stare super aliquo negocio, est, ei praeesse. Esdrae 10. STATIO, locus ubi aliquis stat. Iosuae 4, De statione pedum sacerdotum. id est, de loco ubi stant sacerdotes, tolle lapides XII. Per metaphoram significat functionem aut officium. Isaiae 22, Propellam te de statione tua, et de stare tuo. id est, excutiam te ex tua functione. Sic et Latini Stationem interdum pro functione


5605. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 598 | Paragraph | SubSect | Section]

mores gentilium. Levit. 20, Ne ambuletis in statutis gentium. Sic Ezech. 20, In statutis patrum vestrorum ne incedatis. id est, nolite imitari eorum mores ac idololatrias. Per metaphoram transfertur ad cuiusvis rei naturam, cursum, ac conditiones. Sic caelorum ac lunae statuta dicuntur, Iob 38. Nunquid nosti statuta caeli? id est, ordinem, cursum et revolutiones caelorum. Ierem. 33. Si non erit pactum meum cum die et nocte, et si statuta caeli ac terrae non posui, etiam reprobabo semen Iacob et servi mei David. Sic statutum messis, Ierem. 5. Hebdomadas statutorum messis


5606. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 598 | Paragraph | SubSect | Section]

caelorum. Ierem. 33. Si non erit pactum meum cum die et nocte, et si statuta caeli ac terrae non posui, etiam reprobabo semen Iacob et servi mei David. Sic statutum messis, Ierem. 5. Hebdomadas statutorum messis custodit nobis Deus. id est, certum aptumque tempus messi servat nobis. Sic Iob 28, Dum faceret pluviae statutum. id est, dum pluviae leges praescriberet. Sic Statuta lunae, Ierem. 31. pro motu aut cursu eius ponitur. STELLAE ob numerositatem saepe Israelitarum multitudinem declarant, Genesis 15. 22 et 26. Sic Deuteron. 1. inquit Moyses, Hodie estis


5607. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 598 | Paragraph | SubSect | Section]

22 et 26. Sic Deuteron. 1. inquit Moyses, Hodie estis sicut stellae caeli plurimi. 1. Paralip. 27, Dixerat Iehova, quod multiplicaret Israelem veluti stellas caeli. Stellae luminis: pro, stellae lucidae, aut lucentes. Cum laudarent pariter stellae luminis, et iubilarent omnes filii Dei: Iob 38. Stellae et luna dicuntur praeesse nocti, Psalmo 136. et Ierem. 31, quia potissimûm noctu cernuntur, et tunc earum est usus ratione lucis et progressus, qui tempus noctis indicat. Exitus stellarum, vespertinum tempus significat Nehem. 4, Faciamus opus ab ascensu aurorae usque ad


5608. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 598 | Paragraph | SubSect | Section]

extra doctrina, et denique quia erat veram felicitatem illis in tenebris de umbra mortis sedentib. allaturus. De quo genere metaphorarum lucis ac solis, alibi dictum est. Stellae dicuntur pugnasse cum Sissera: Iudicum 5. id est, Deum ipsum caelitus proturbasse, et perdidisse eius exerciti, Sic Ioel. 2 et 3. stellae caeli dicuntur retraxisse splendorem suum: quam credo esse illam usitatam amplificationem calamitatum, et descriptionem tristissimi temporis, de qua supra in voce Solis dixi. Similis locus est etiam Isaiae 13. Matth. 2 narratur stella Christi [?: pr- ] sisse


5609. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 599 | Paragraph | SubSect | Section]

sententias una vice proponimus auditori. Sive denique, quod perin de utrunque rigat ac foecundat suum subiectum, pluvia terram, et doctrina hominem aut animam eius. Sic et in Isaia comparat Deus doctrinam suam pluviae et nivi, solum riganti ac foecundanti. Vicina est huic Latina metaphora, Iob 29, Post verbum meum non iterabant, sed super illos stillabit sermo meus. Crebro admodum etiam de doctrina Dei minante ac accusante dicitur, Ezech. 20 et 21. Pone faciem tuam contra viam Austri, et stilla ad meridiem. id est, denuncia illis minas ac poenas Dei. Amos 7. Ne prophetes contra


5610. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 599 | Paragraph | SubSect | Section]

Et mentitus fuerit, ac dicet, Stillabo tibi pro vino ac sicera. Is erit stillans pro populo isto. id est, talis seductor ac mercenarios parasitus, erit idoneus doctor. Deut. 23 integra similitudo proponitur: Stillet ut pluvia doctrina mea. [?: ] oculum, est lachrymare: Iob 16. Ad Deum stillat oculus meus: subintellige, lachrymas. id est, lachrymans queror, et invoco Deum. Isaiae 40, En gentes sicut stilla situlae, et ut pulvis tenuis staterae reputantur. id est, pro re minima, ut est a quae gutta de vasculo pleno aquae alicubi circa fundum exterius dependens.


5611. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 599 | Paragraph | SubSect | Section]

et erunt omnes superbi stipula. Prioris autem sunt haec: Ierem. 13, Ideo dispergam eos tanquam stipulam transeuntem ad ventum deserti. Psalmo 83, Pone eos sicut stipulam coram vento. Sic Isaiae 17, Persecutionem patietur sicut gluma monitum a facie venti, et sicut stipula coram turbine. Iob 41, est alius quidam huius vocis usus: In stipulam vertuntur ei lapides fundae. id est, Beemot non magis laeditur lapide funda proiecto, quam stipula. Vide supra in Palea. STIPULATIO bonae conscientiae est Baptismus: 1. Pet. 3. Vide supra in Baptismo. In Graeco est


5612. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 600 | Paragraph | SubSect | Section]

Alias non intelligentem, aut non assequentem aliquid maxime necessarium. Sic dicuntur consiliarii Pharaonis stulti facti esse, quia non prospexerunt salutaria consilia: Isaiae 19. Aliquando significat impium. Sic Psal. 14, Dixit stultus in corde suo, non est Deus. In omnibus hisce Iobus nihil stultum loquutus est contra Deum: cap. 1. Et secundo dicit de uxore: Loquuta es ut stulta. id est, impia. Ali quando etiam denotat avarum, utpote stulte fiduciam suam in opes ponentem. Sic dicit Isaias 32, Non vocabitur stultus munificus. ubi etiam porro illud genus


5613. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 600 | Paragraph | SubSect | Section]

2, et Tit. 3, eas quae parum piae, minusque salutares sunt: quasque etiam gravissime praecipit prorsus devitari. Stulticia alioqui in veteri Testamento interdum nominantur turpissima et gravissima facinora: ut violatio Thamar et Dinae, ac uxoris Levitae. Dicitur et de furto anathematis, Ios. 7. Sic Oseae 2 Patefaciam stulticiam tuam. id est, idololatriam et impietatem. 1. Corinth. 1. Paulus aliquoties Evangelium dicit esse Graecis aut Gentibus stulticiam: id est, videri rem longe absurdissimam. et 2. cap. dicit eodem sensu, humanae sapientiae ac rationi ea quae


5614. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 600 | Paragraph | SubSect | Section]

sermones. Matth. 5. Si quis dixit fratri suo, Fatue, aut Stulte, tenebitur gehenna ignis. ubi aliqui putant, illud verbum valde significanter accipiendum esse pro impio: sicut aliquoties suprâ ostendi, crebro in Sacris literis accipi: ne quis putet, ob communem aliquam reprehensionem, aut etiam iocularem appellationem stulti, aliquem fieri reum gehennae. STUPOR. vide Admiratio. STYLUS, instrumentum ferreum non absimile calamo, anterius acutum, retro vero quasi plantam habens, fuit: quo olim in ceratis tabulis scribere, et alterius extremitatis obtusitate delere


5615. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 600 | Paragraph | SubSect | Section]

gressus meos sub me, Psal. 18. id est, firmasti incessum [?: ] Deut. 4. Stetis sub monte. id est, infra ad radices montis. Tertio, Locum rei: Isaiae 25, Triturabitur [?: M- ] sub se. id est, in suo loco aut regione. Corruet [?: ] sub se: Iosuae 6. id est, cadet ibidem statim. Quarto, instrumentum videtur aliquando significare. Psa. 66 Ad eum ore meo clamavi, exaltatusque est sub lingua mea pro, lingua mea, meo sermone. SUBIICERE iniquitates. Mich. 7. Revertetur, miserebitur nostri, subiiciet iniquitates nostras. id


5616. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 600 | Paragraph | SubSect | Section]

nostras. id est, [?: ] cabit aut conculcabit, et opprimet perdetque peccata. SUBSANNATIO, est amarulenta derisio. Psal. 2, Habitans in caelis deridebit, Dominus subsannabit eos. Bibere subsannationem. Qui bibit subsannationem, ut [?: aq- ] Iob 34. id est, plenus est sannis et contemptu aliorum, praesertim vero rectarum ac sanarum piarumque admonitionum. Ezech 33, Subsannationes ore suo facimus pro, irrident ac subsannant. SUBTUS: Ducit populos subtus nos, et [?: nat- ] pedes nostros. pro, nobis subiicit,


5617. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 601 | Paragraph | SubSect | Section]

dorsum meum araverunt arantes, prolongaverunt sulcum suum. id est, gravi servitute me afflixerunt, non aliter ac qui boum, vel equorum collo et tergo imponunt iugum et funes, perguntque diu arare, illis compulsis trahere aratrum: sic et me crudeliter afflixerunt, et plane serviliter onerarunt. Iob 31, Si sulci terrae meae flent. pro, si coegi agricolas arare terram meam sine mercede, ita ut merito in suo opere ac labore queri de me ac flere potuerint. Metonymia ergo est, quod sulci pro ipsis agricolis, operantibus sulcos ponuntur. SULPHUR, et sal, et combustio totum solum


5618. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 601 | Paragraph | SubSect | Section]

et etiam in omnibus participiis verborum: quod et in Regulis universalibus, praesertim in pronominibus et adverbiis aliquoties monui. De Ephraim contra Amalec, Iud. 5. pro, qui erat de Ephraim. Funda eius in manu eius: 1. Sam. 17, scilicet, erat, gestabat fundam. Tale et illud Christi est Ioann. 19. Mulier, Ecce filius tuus: et, Ecce mater tua. pro, sit hic tibi in posterum filii loco, et illa sit tibi matris vice. Illud Ecce, habet in se verbum Est. Sic Exod. 24. Ecce sanguis testamenti, quod mandavit Deus. pro, Hic est sanguis. Sic, Ecce homo: pro, hic est ille homo, a quo


5619. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 601 | Paragraph | SubSect | Section]

commodissime exprimitur. Et fuit in via in diversorio: Exodi 4. id est, accidit ut angelus eum vellet interficere. Ezechielis 26, Et fuit undecimo anno. id est, accidit autem ut undecimo anno. Exo. 33. Et fuit quando egrediebatur Moyses ad tabernaculum, ut totus populus respiceret post eum. Iob. primo. Et fuit dies, et venerunt filii Dei. id est, accidit quadam die, ut venirent filii Dei. Gen. 14. Et fuit in diebus Amraphael. Quarto, Esse aliquid ad aliquid, significat, in eum usum. Num. 10, Facies tibi tubas argenteas, et erunt tibi ad convocationem. id est, ut convoces


5620. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 601 | Paragraph | SubSect | Section]

Erunt in cultros in oculis vestris, Deutero. 33. id est, fient res perinde noxiae ac perniciosae ut sunt cultri, spinae aut clavi in lateribus, aut etiam oculis alicuius. Sic Isa. 7, Erunt in veprem et spinam: id est, spinosus, aut plenus spinis. Sic ibidem, vepres et spinae erunt tota terra. Iob 41. In stipulam fient ei lapides fundae. id est, nihil eum laedent, sicut si essent merae stipulae. Septimo Spiritum Domini, aut etiam malum esse super aliquem, est, eum occupari a spiritu. Et fuit super eum Spiritus Domini: Iud. 3 et 11. Sic 1. Sam. 19, Fuit Spiritus Iehovae malus


5621. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 601 | Paragraph | SubSect | Section]

Iehovae malus super Saulem. Fuit verbum Iehovae ad Isaiam, Isaiae 38. id est, Dominus locutus est ad Isaiam. Esse aliquem in aliquo, ut in vitio, aut virtute, valde significanter dicitur: ut, Totus mundus est positus aut iacet in maligno. id est, est quasi submersus in cacodaemone. 1. Ioan. 5. Exod. 32. Tu nosti populum hunc, quod in malo sit. Eadem ferme locutio ac vis esse videtur Mosis et Ioannis. Sic Acto. 8. Video te esse in felle amaritudinis: id est, te esse totum submersum in malitia


5622. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 601 | Paragraph | SubSect | Section]

Isaiam. Esse aliquem in aliquo, ut in vitio, aut virtute, valde significanter dicitur: ut, Totus mundus est positus aut iacet in maligno. id est, est quasi submersus in cacodaemone. 1. Ioan. 5. Exod. 32. Tu nosti populum hunc, quod in malo sit. Eadem ferme locutio ac vis esse videtur Mosis et Ioannis. Sic Acto. 8. Video te esse in felle amaritudinis: id est, te esse totum submersum in malitia extrema. Proverb. 5. Pene fuissem in omni malo: id est, parum abfuit quin incidissem in omnia flagitia et


5623. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 602 | Paragraph | SubSect | Section]

Acto. 8. Video te esse in felle amaritudinis: id est, te esse totum submersum in malitia extrema. Proverb. 5. Pene fuissem in omni malo: id est, parum abfuit quin incidissem in omnia flagitia et turpissima dedecora. Sic dicitur Psal. 51, In peccatis conceptus et natus sum. et Ioan. 9. Tu totus natus es in peccatis. id est, prorsus immersus et suffocatus in extrema malitia, natus es natura distortissima et monstrosissima. SUPER, אל Al praepositio multa admodum significata habet, sicut et aliae praepositiones, ac omnino


5624. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 602 | Paragraph | SubSect | Section]

regnum, populum, aut domum esse dicantur. In superiori enim loco et quasi superincumbere subiectis videtur. Psalm. 2, Ego unxi regem meum super Sion montem sanctum meum. Erat super hymnos, Nehem. 12. Contra etiam super aliquem interdum id dicitur, quod in eius potestate aut officio est. Iob 34, Non posuit Deus super hominem id quod futurum est. id est, nec scientiam, nec potestatem futurorum ei tradidit. 2. Paralip. 25, Cum roboratum esset regnum super eum id est, cum ipse invaluisset super regnum. Idem et 2. Reg. 14: Num. 7. Ministerium sanctitatis aut sanctuarii erat super


5625. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 602 | Paragraph | SubSect | Section]

exprimit,sicut et apud Latinos: ut in illo Virgilii: Multa super Priamo rogitans, super Hectore multa. Genes. 41. Ego audivi super te dici, quod somnia feliciter explices. Psalm. 32, Confitebor super sceleribus meis ipsi Iehova. Isa. 2, Verbum Domini quod vidit Isaias super Iehuda. Ioelis 1, Super hoc filiis vestris narrate. Sic scriptiones fieri dicuntur super aliquo libro, aut materia: pro, de illo 2. Thessal. 2. Oramus vos fratres super adventu Domini nostri IESU Christi. id est de adventu, seu quod ad eum attinet. 2. Cor. 1. Spes nostra super vobis firma est. id est,


5626. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 602 | Paragraph | SubSect | Section]

Iuxta, prope, aut secus valet: Gen. 14, Usque ad planiciem quae est super desertum: id est, iuxta desertum. Sic ibidem 16, Invenit eam angelus super fontem aquarum. id est, iuxta. Exo. 14, Et apprehenderunt eos castrametantes super [?: ] . Sic Germanice Am Mehr. Sic Ioan. cap. 4 videtur dicere, Iesus sedebat super fontem. pro, ad, vel iuxta. Esdr. 2, Si super regem est bonum. id est, iuxta eum. Sic Levit. 15. Si fuerit votum aut immundicia mulieris super eam pro, si fuerit apud eam tale aliquid. Psalm. 50, Qui pepigerunt pactum meum super


5627. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 602 | Paragraph | SubSect | Section]

Propter: Gen. 26, Ne moriar super eam. id est, propter Rebeccam. Gen. 43. Super argento huc addicti sumus. Super eam in altum revertere: Psal. 7. id est, propter eam sede in solio, ut iudex, et defende tuos. Sic Ps. 44. Super te occidimur quotidie. id est, propter te Ioel. 1, Eiularunt operarii super tritico. Gen. 20, [?: Mor-ris ] super muliere quam accepisti. Deut. 24. Ne moriatur pater super filiis, neque filii super patre. id est, propter. Gen. 19, Erue te super anima tua. Exod. 8, Clamavit ad Dominum super verbo ranarum. id est, propter


5628. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 602 | Paragraph | SubSect | Section]

Ad, vel ultra. Contritio super contritionem veniet. pro, ad, vel ultra. Ezech. 7. Ibidem. si auditus super auditum. Sic 2. Cor. 2. Tristicia super super tristiciam. id est, alia ad aliam tristiciam. Sic et Latini dicunt, Crebri nuncii alii super alios. et, Clades aliae super alias. Ios. 2, Viri persecuti sunt eos usque super [?:-da ] Iordanis. A, vel Ab. Psal. 22. Confidere me [?: facie- ] super ubera matris. id est, inde ab uberibus. Zach. 4 [?: ] una super sinistra eius. id est, a sinistris. Isa. 53, [?:


5629. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 602 | Paragraph | SubSect | Section]

ad, vel ultra. Ezech. 7. Ibidem. si auditus super auditum. Sic 2. Cor. 2. Tristicia super super tristiciam. id est, alia ad aliam tristiciam. Sic et Latini dicunt, Crebri nuncii alii super alios. et, Clades aliae super alias. Ios. 2, Viri persecuti sunt eos usque super [?:-da ] Iordanis. A, vel Ab. Psal. 22. Confidere me [?: facie- ] super ubera matris. id est, inde ab uberibus. Zach. 4 [?: ] una super sinistra eius. id est, a sinistris. Isa. 53, [?: vide- ] significare quamvis, aut licet: Et dedit cum impiis


5630. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 603 | Paragraph | SubSect | Section]

ut quoquomodo meam dignitatem gloriamve laedas. Visitare [?:-aper ] malitiam, aut super populunt, valde crebro significat contra, in Veteri testamen. Sic et Paulus Romanorum primo, Revelatur ira Dei de caelo super omnem impietatem et iniustitiam hominum. id est, contra. Ioann. 7, Nemo misit manus super ipsum. id est, contra ipsum, in ipsum. et 18 cap Iesus sciens omnia venientia super ipsum. Aliquando superioritatem aut excellentiam significat. Matth. 10. Non est discipulus super magistrum, nec servus super dominum suum. Iohann. 3. Qui super ne


5631. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 603 | Paragraph | SubSect | Section]

id est, contra. Ioann. 7, Nemo misit manus super ipsum. id est, contra ipsum, in ipsum. et 18 cap Iesus sciens omnia venientia super ipsum. Aliquando superioritatem aut excellentiam significat. Matth. 10. Non est discipulus super magistrum, nec servus super dominum suum. Iohann. 3. Qui super ne venit, super omnes est. id est, caeteros omnes excellit. Comparationis quoque excellentiam non raro denotat. Matth. 10. Qui amat patrem aut matrem, filium aut filiam super me, non est me dignus. id est, plus aut magis quam me. Iustitia Dei manifestatur per fidem in omnes,


5632. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 603 | Paragraph | SubSect | Section]

diversae voculae, ἐπὶ et ὑπὲρ, quae prohac una Super Latina reddi solent: tametsi nonnunquam et per alias voces explicentur. SUPERBIA, indicat elatum ac inflatum animum, contemnentem Deum ac proximum. Iob vigesimooctavo. Non calcant eam filii superbiae, nec transit per eam leo ubi tamen aliqui per filios superbiae, quasvis truces et crudeles bestias exponunt. Pes superbiae, id est superborum, seu ipsi superbi. Psalmo trigesimo sexto. Non veniat mihi pes superbiae: id est, ne invadant me


5633. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 603 | Paragraph | SubSect | Section]

Psal. 90, Dies annorum nostrorum 70, etc. et superbia eorum est molestia et labor, id est, flos vitae nostrae est plenus labore et molestia. Ezech. 24. Polluo sanctuarium meum gloriationem aut superbiam fortitudinis vestrae, id est, de quo maxime gloriamini. Iob 37. Tonat voce superbiae suae. id est, sono vehementissimo. Sic virga superbiae, pro vehementi casti gatione ponitur: Proverb. 14. In ore stulti virga superbiae, id est, ob suas stultas blaterationes gravissime castigabitur. Superbire aliqui exponunt Exod. 21, per arrogantiam aliquem


5634. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 603 | Paragraph | SubSect | Section]

castigabitur. Superbire aliqui exponunt Exod. 21, per arrogantiam aliquem interficere: Si superbierit in proximum suum. pro, si per petulantiam, ac sine omni necessitate interfecerit proximum suum. SUPERARE aliquando significat superesse, abundare, restare. Sic Mar. 8 et Io. 6. Fragmenta superarunt, et 2. Pet. 1. Haec cum vobis adsint, et superent vel abundent, non ociosos aut infructuosos vos efficient. SUPERNA, per metaphoram spiritualia ac caelestia vocantur: contra vero, inferna. Io. 3: Qui e supernis venit, super omnes est: qui ex terra est,


5635. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 603 | Paragraph | SubSect | Section]

significat superesse, abundare, restare. Sic Mar. 8 et Io. 6. Fragmenta superarunt, et 2. Pet. 1. Haec cum vobis adsint, et superent vel abundent, non ociosos aut infructuosos vos efficient. SUPERNA, per metaphoram spiritualia ac caelestia vocantur: contra vero, inferna. Io. 3: Qui e supernis venit, super omnes est: qui ex terra est, ex terra loquitur. Qui e caelo venit, super omnes est. Christus est e supernis ratione divinitatis, ratione conceptionis de Spiritu S. et denique ratione summae sanctitatis ac integritatis naturae. Io. 8. Vos estis ab infernis, ego


5636. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 603 | Paragraph | SubSect | Section]

vocantur: contra vero, inferna. Io. 3: Qui e supernis venit, super omnes est: qui ex terra est, ex terra loquitur. Qui e caelo venit, super omnes est. Christus est e supernis ratione divinitatis, ratione conceptionis de Spiritu S. et denique ratione summae sanctitatis ac integritatis naturae. Io. 8. Vos estis ab infernis, ego e supernis sum. Vos de mundo estis, ego non sum de mundo hoc. Sub mundo complectitur, quicquid habent homines a natura, sive ex nativitate, sive humano studio. explicat autem seipsum. SUPERINDVI, 2. Cor. 5. significat, in hac vita adhuc, et ante


5637. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 604 | Paragraph | SubSect | Section]

usu ac utilitate sermonis sive accipiendi, sive alteri communicandi privatur. SURGERE, plures figuratas notiones habet. Primum enim, sicut ociosi sedent aut iacent, ita acturi aliquid surgunt: ideo Surgere per metonymiam significat, parare se ad aliquam actionem, aut conatum opusque. Ios. 18 Tradite ex vobis tres viros, quos mitta surgentque et ambulabunt per terram: pro, accingent se itineri. Iudic. 20, Surrexerunt et iverunt in domum Domini. Ruth 1, Surrexit ipsa et nurus eius, et reversae sunt. Genes. 37. Surrexerunt omnes filii et filiae eius, ut consolarentur eum.


5638. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 604 | Paragraph | SubSect | Section]

surgendo et mittendo. Sic et de doctore dicitur Ierem. 32, Cum docerem eos mane surgendo et docendo. Surgere aliquando exoriri, aut succedere significat, Exod 1, Surrexit interim rex novus. Luc. 7, Surrexit pro piam magnus inter nos. Matth. 11, Inter natos mulierum non surrexit maior Ioanne Baptista. Num. 32, Surrexistis [?: ] pro patribus vestris. Deut. 34, Non surrexit ultra propheta sicut Moyses in Israel. Surgere aliquando significat vincere, aut florere: sicut et verbum Stare, contra autem, Iacere. Iosuae 7, Non poterunt amplius filii [?:


5639. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 604 | Paragraph | SubSect | Section]

11, Inter natos mulierum non surrexit maior Ioanne Baptista. Num. 32, Surrexistis [?: ] pro patribus vestris. Deut. 34, Non surrexit ultra propheta sicut Moyses in Israel. Surgere aliquando significat vincere, aut florere: sicut et verbum Stare, contra autem, Iacere. Iosuae 7, Non poterunt amplius filii [?: ] surgere coram hostibus suis. Surgere aliquando signficat confirmari, ac ratum fieri, videturque forense vebum esse. De ratificatione emptionum ac venditionum item de foederum confirmatione crebrum est Gen. 23. Surrexitque ager Ephronis


5640. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 604 | Paragraph | SubSect | Section]

pro, confirmabo non [?: tum ] verbis, sed et re. Gen. 6. 7 et 26. Surgere, pro covalescere. Dan. 8, Et aegrotavi diebus et surrexi, et feci opus regis. id est, convalescens negocia regia administravi solito more. SURSUM. In caelo sursum, et in-terra deorsum est Deus. Ios. 2. pro ubique facit mirabilia. Act. 2, Dabo prodigia in caelo sursum, et in terra deorsum. Elevari iusque 1. Par. 14, Cognovit David, quod elevatum esset regnum eius sursum. id est, in summam dignitatem ac robur. Sursum sursum. Ezech. 41, Circuibatque thalamus sursus sursum pro, magis


5641. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 604 | Paragraph | SubSect | Section]

[?: sac- ] contra Babel. pro, impello, ut contra eam bellum moveat. Sic 1. Par 5. dicitur Deus suscitasse Spiritum Pul regis Assyriae contra Israelitas, ut eos transferret. Sic 1. Reg. 14, Suscitabit sibi Dominus regem super Israelem id est, constituet. Suscitare super aliquem: Iob 8, Si purus et rectus fueris, certe nunc suscitabit super te scil. [?: bo- ] id est, restituet tibi pristinam fortunam. Suscitavit testimonium in Iacob, et legem posuit in Israel, quae [?: pr- ] pit patribus, etc. Psal. 78. In Hebraeo est


5642. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 605 | Paragraph | SubSect | Section]

Sic Num. 11. et Deut. 1. dicitur solus Moses non potuisse sustinere onus populi. Defeci sustinendo, Isa. 1. id est, defatigatus sum, nimis diu tolerando molestias ex vestris peccatis, et non recto cultu. utpote sine poenitentia et fide oblato. Rom. 9, Magna patientia sustinuit vasa irae. Iob. 2. Si bona de manu Domini suscepimus, mala cur non sustineamus? Psal. 55, Si inimicus mihi male dixisset, sustinuissem certe. id est patienter tolerassem. Gen. 36 est, quod non poterat sustiere terra Iacobum simul et Esau: quo indicatur, quod illa terra, aut ille locus exiguo


5643. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 605 | Paragraph | SubSect | Section]

pro coetu ipso ponitur, ut Act. 13. Soluta autem synagoga seu congregatione, secuti sunt multi Iudaei Paulum orantes, etc. Hinc fit vox ἀποσυνάγωγος, alienus a Synagoga, quae excommunicatum significat: quod Vulgata inepte vertit Io. 9, Ut qui confiteretur eum, extra synagogam fieret. et multo ineptius ac obscurius Ioann. 16, Absque synagogis facient vos: cum sensus proprie sit, Excludent vos ex coetu ac populo Dei, habebunt vos pro ethnicis ac publicanis. Hinc porro obtinuit, ut apud Theologos Synagoga coetu Iudaeorum,


5644. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 605 | Paragraph | SubSect | Section]

sunt multi Iudaei Paulum orantes, etc. Hinc fit vox ἀποσυνάγωγος, alienus a Synagoga, quae excommunicatum significat: quod Vulgata inepte vertit Io. 9, Ut qui confiteretur eum, extra synagogam fieret. et multo ineptius ac obscurius Ioann. 16, Absque synagogis facient vos: cum sensus proprie sit, Excludent vos ex coetu ac populo Dei, habebunt vos pro ethnicis ac publicanis. Hinc porro obtinuit, ut apud Theologos Synagoga coetu Iudaeorum, et etiam aliorum impiorum vocetur: sicut Ecclesia, populus Dei. SYNAGOGAS tantum loca


5645. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 606 | Paragraph | SubSect | Section]

Ibidem: Fecit habitare in tabernaculis eorum tribus Israel. Per synecdochen saepe Tabernaculum ponitur pro iis qui habitant in tabernaculo. Psalm. 91, Non accidet tibi malum, neque plaga appropinquabit tabernaculo tuo. Sic Psal. septuagesimo octavo: Repudiavit Deus tabernaculum Ioseph, et tribum Ephraim non elegit. Idem bis dicit. Sic dicuntur conspirasse contra Deum tabernacula Idumaeorum, Ismaelitarum, Moabitarum, et Hagarenorum. Sic Psalm. 87, Diligit Dominus portas Sion, plusquam omnia tabernacula Iacob: id est magis diligit ac ornat cives et totum coetum ac


5646. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 607 | Paragraph | SubSect | Section]

quam illi querenti aut laeso intulit. De qua praecipitur Exod 21, et Levit. 24. TALIS vocula saepe vel simplex, vel repetita, indicat aliquem certum hominem, locum, aut tempus, non certo expressum: sicut Graecis δεῖνα, quidam aut quispiam Iosuae 7. Tale et tale feci, etc. quod brevitatis causa ponitur, ut narratio facta fuisse totius rei breviter indicetur. Ruth 4, Sede hic tu talis. id est tu amice et consanguinee, etc, 1. Sam. 21, Pueris condixi talem et talem locum. id est, certum quendam locum,


5647. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 607 | Paragraph | SubSect | Section]

[?:-cendentur ] , ut olim te in Sinai apparente. Genes. 26, Non tetigimus te. pro, non fecimus tibi quicquam [?: mal- ] . Exod. 11, Adhuc tangam Pharaonem plaga una. Sic et infra 26 cap. Zach. 2, Qui vos tetigerit, tanget pupilam oculi mei. id est, laedet. Iob 2, Tange os eius, et carnem. et 19, Manus Domini tetigit me, Psalm. 105. Noli-te tangere sanctos meos, id est, iniuria afficere. 1. Ioann. [?: ] Qui natus est ex Deo, conservat seipsum, et malus non [?:-git ] eum. id est, non sauciat eum vulnere lethali,


5648. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 607 | Paragraph | SubSect | Section]

. Exod. 11, Adhuc tangam Pharaonem plaga una. Sic et infra 26 cap. Zach. 2, Qui vos tetigerit, tanget pupilam oculi mei. id est, laedet. Iob 2, Tange os eius, et carnem. et 19, Manus Domini tetigit me, Psalm. 105. Noli-te tangere sanctos meos, id est, iniuria afficere. 1. Ioann. [?: ] Qui natus est ex Deo, conservat seipsum, et malus non [?:-git ] eum. id est, non sauciat eum vulnere lethali, quandoquidem non patitur in se regnare peccatum originali et praeterea mox ad medicamen remissionis peccatorum confugit. Ne interfector eorum


5649. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 607 | Paragraph | SubSect | Section]

marcescet? Non levem aliquem tactum significat, sed cum eam suo flatu diu multumque agitaverit, tunc ei omnem nativum vigorem adimi. Sic de ampliori quadam contrectatione, et pedum complexu ac detentione, quo Maria ex nimia sanctaque dilectione Christum subito agnitum detinebat, potest illud Ioan. 20 intelligi, cum Christus inquit ad eam: Noli me tangere. q. d. Dominus: Quid agis inepta? Satis adhuc temporis restat, ut tecum et cum fratribus meis verser et colloquar. non enim tam statim a vobis ad patrem recedo. Abi igitur potius curriculo ad meos fratres, eisque indica haec mea


5650. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 607 | Paragraph | SubSect | Section]

רק rak, alias affirmative accipitur. Genes. 20, Tantummodo non est timor Dei in loco hoc. Alias, et quidem crebrius, est conditionalis. 1. Sam. 18, Tantum esto mihi filius fortis, et geras bella Iehovae: tametsi ibi sit אך Ach. Ios. 1, Tantum sis fortis. ubi est, rak. Mar. 5, Ne timeas, tantummodo crede, id est, si credideris, non est quod metuas de vita filiae. Alias circumscribit. Deut. 28. Et eris tantum direptioni expositus omnibus diebus. Num. 12 utrumque coniungitur: Nunquid rakach, tantummodo in Moyse, aut


5651. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 608 | Paragraph | SubSect | Section]

impii: quia plerunque laeti ac securi, nitidique ac pingues sunt, et fortunas etiam lautas habent, utpote qui genio vacent, omnia per fas et nefas ad se congerant, nullamque persecutionem, sollicitudinem aut calamitatem ob veritatem et iustitiam, gloriam Dei aut publicum bonum perpetiantur. Iob 15, Operuit impius faciem suam pinguedine. Deut. 32, Impinguatus es, incrassatus es, operuisti pinguedine, scilicet faciem, aut etiam cor tuum, ne intelligeres aut curares res divinas. Psal. 17. Adipe suo clauserunt: scilicet oculos ac faciem, veluti unam quandam planiciem,


5652. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 609 | Paragraph | SubSect | Section]

solium. ubi idem bis dicit. Alia metaphora, praesertim in Novo testamento usitata, Templum significat ipsum Dei caelum, et singulos quoque pios, in quibus Deus habitare dicitur, primae Corinthiorum tertio, et secundae Corinthiorum sexto. Unde et Christus hac ratione corpus suum vocat templum, Ioan. secundo inquiens: Sol [?:-ite ] templum hoc, et post triduum reaedificabo illud. Templum Dei violare, primae Corinthiorum tertio, est, a Deo et vera pietate deficere. Psalmo vigesimonono. Omnis in templo Dei dicat ei gloriam. id est, omnia membra Ecclesiae laudent eum.


5653. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 609 | Paragraph | SubSect | Section]

est, a Deo et vera pietate deficere. Psalmo vigesimonono. Omnis in templo Dei dicat ei gloriam. id est, omnia membra Ecclesiae laudent eum. Matth. vigesimotertio dicit Christus, Zachariam filium Barachiae esse interfectum a Iudaeis inter templum et altare: quod alii ad Zachariam filium Ioiadae, alii ad Zachariam prophetam referunt, et denique alii ad Zachariam patrem Ioannis Baptistae, qui sit interfectus, quia praesentiam Meschiae propalam affirmaverit. Mihi maxime probatur eorum sententia, qui de ultimo Zacharia id exponunt. [?: ] Christus voluit primum et


5654. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 609 | Paragraph | SubSect | Section]

Dei dicat ei gloriam. id est, omnia membra Ecclesiae laudent eum. Matth. vigesimotertio dicit Christus, Zachariam filium Barachiae esse interfectum a Iudaeis inter templum et altare: quod alii ad Zachariam filium Ioiadae, alii ad Zachariam prophetam referunt, et denique alii ad Zachariam patrem Ioannis Baptistae, qui sit interfectus, quia praesentiam Meschiae propalam affirmaverit. Mihi maxime probatur eorum sententia, qui de ultimo Zacharia id exponunt. [?: ] Christus voluit primum et ultimum martyrem [?:---inare ] . Ad haec filius Ioiadae dudum fuerat


5655. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 609 | Paragraph | SubSect | Section]

alii ad Zachariam patrem Ioannis Baptistae, qui sit interfectus, quia praesentiam Meschiae propalam affirmaverit. Mihi maxime probatur eorum sententia, qui de ultimo Zacharia id exponunt. [?: ] Christus voluit primum et ultimum martyrem [?:---inare ] . Ad haec filius Ioiadae dudum fuerat occisus. Secundus autem Zacharias non legitur fuisse oc- [?: ] : nec etiam verisimile est factum esse, cum tunc populos ex captivitate reversus pius fuerit, piumque pontificem et ducem habuerit. Facit vero etiam Iosephus [?: ] . belli Iud.


5656. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 609 | Paragraph | SubSect | Section]

martyrem [?:---inare ] . Ad haec filius Ioiadae dudum fuerat occisus. Secundus autem Zacharias non legitur fuisse oc- [?: ] : nec etiam verisimile est factum esse, cum tunc populos ex captivitate reversus pius fuerit, piumque pontificem et ducem habuerit. Facit vero etiam Iosephus [?: ] . belli Iud. cap. 1, et Aegesippus libro quarto, mentionem cuiusdam Zachariae filii Baris, qui sit a Zelotibus [?: ] atrio interfectus. Et tametsi illi eam caedem post Christi passionem ponant, tamen fieri potest ut antea acciderit, et illi in


5657. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 610 | Paragraph | SubSect | Section]

ac fragilis sit vita mea. Sic Psalmo 31. In manu tua sunt tempora mea: id est, vita, valetudo, et omnia negocia mea. Esther 9. Ut confirmarent dies fortium istorum temporibus suis. id est, quam diu viverent. Iob 11, Ipso meridie surget tempus tuum. pro, vita tua clarior reddetur. Sic dicuntur tempora transire super aliquem. id est, varia negocia et casus vel prosperi vel adversi, quae ei acciderunt. Regnum Davidis et tempora, quae transierunt super eum et super Israelem et super universa regna


5658. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 610 | Paragraph | SubSect | Section]

filium. Sic 1. Reg. 19. Cras hoc ipso tempore interficiam te. 1. Sam. 20, Scrutabor patrem meum secundum tempus cras aut tertia. id est, circiter hanc ipsam horam diei. Secundum tempus, aliquando idem notat. Iud. decimotertio: Secundum tempus non fecisset nos audire secundum hoc. Ioannis quinto: Angelus descendebat secundum tempus. id est, certis quibusdam temporibus, prout Deus suo consilio disponebat. Venire ad tempus dierum, est venire constituta die ac hora. Primo Samuelis decimotertio: Quia vidi quod dispergebatur populus a me, et quod tu non venires ad tempus


5659. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 611 | Paragraph | SubSect | Section]

[?:-ei ] . Isaiae 9, Populus qui sedit in tenebris, vidit lucem [?:-gnam ] : et qui habitant in terra umbrae mortis, lux [?:-t ] super eos. Idem dictum repetitur Matth. quarto Romanorum secundo: Lumen eorum qui sunt in te [?:-bris ] . 1 Ioann. secundo: Tenebrae praeterierunt, et [?: ve-lux ] iam lucet. Tertio, Tenebrae significant non [?: tam- ] inscitiam, sed et omnigenam impietatem simul. [?: ] Ephes. 5. Opera infrugifera tenebrarum vocantur [?:-nis ] generis scelera. Et


5660. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 611 | Paragraph | SubSect | Section]

Ephes. 5. Opera infrugifera tenebrarum vocantur [?:-nis ] generis scelera. Et ibidem: Eratis olim tenebrae, [?:-c ] autem lux in Domino, ut filii lucis ambulate. [?: Ha- ] utramque significationem. id est, impietatem [?: si-i ] et inscitiam, Ioannis primo, vox tenebrarum [?: debeat ] : Lux in tenebris lucet, tenebrae non comprehenderant lucem. et, Dilexerunt homines magis tenebras [?: ] lucem. In quibus dictis Tenebrae alias ipsam [?: in-am ] ac impietatem, alias homines tenebrosos, id


5661. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 611 | Paragraph | SubSect | Section]

mortuorum, et sepulchrum ipsum. Psal. [?: ] Nanquid cognoscentur in tenebris mirabilia tua, et [?:-cia ] tua in terra oblivionis? Prius dixerat, Nunquid [?:-rabitur ] in sepulchro pietas tua, et in interitu [?: veri- ] tua? Sic Iob 10, Antequam vadam ad terram tenebrarum et umbrae mortis, terram obscuritatis, sicut [?: ca- ] umbrae mortis. Quinto significat loca inferorum, [?: ] etiam Ethnici faciunt obscura. Sic Matth. 8. dicit Christus: Filii autem regni eiicientur in tenebras [?:


5662. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 611 | Paragraph | SubSect | Section]

notat eius conatum impium abducendi homines a vero Dei cultu ad inobedientiam et contemptum, a vera vita et salute ad perniciem et mortem. Verum huius generis testimonia in Veteri testamento haud reperias, ubi verbum Tentare immediate diabolo tribuatur: sed res ipsa satis constat ex libro Iob: et in Novo Testamento dicta plana sunt, Matthaei quarto. Ut tentaretur a diabolo. Actor. 5. Cur tentavit Satanas cor tuum? 1. Thessal. 3, Ne vos tentetis qui tentat. 1. Cor. 7, Ne vos tentet Satanas. Si hominibus, tum significat experiri et explorare: ut Iudic, 6 Gedeon inquit, Ne


5663. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 613 | Paragraph | SubSect | Section]

aut regna, ut Tria numerus finitus sit idem quod multa. Visitans iniquitatem patrum super tertios et quartos, Num. 14. id est, puniens patres, filios, nepotes et pronepotes ob peccata. Tertii sunt nepotes. Exodi 20 dicit, in tertianos et quartanos. Idem Exodi 34 est. Genes. 50, Vidit Ioseph filios tertiorum. id est, pronepotes. tertii enim ab ipso sunt nepotes. Hoc in Manasse ibi textus exponit: quia Manasse filius Ioseph genuit Machir, cuius filii nati sunt super genua proavi Iosephi. Iuxta tempus cras tertiae. id est, hac hora cras, aut postridie. 1. Sam. 20. Inferiora,


5664. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 613 | Paragraph | SubSect | Section]

puniens patres, filios, nepotes et pronepotes ob peccata. Tertii sunt nepotes. Exodi 20 dicit, in tertianos et quartanos. Idem Exodi 34 est. Genes. 50, Vidit Ioseph filios tertiorum. id est, pronepotes. tertii enim ab ipso sunt nepotes. Hoc in Manasse ibi textus exponit: quia Manasse filius Ioseph genuit Machir, cuius filii nati sunt super genua proavi Iosephi. Iuxta tempus cras tertiae. id est, hac hora cras, aut postridie. 1. Sam. 20. Inferiora, secunda et tertia facies in ea. id est, tria tabulata: Summum vocat tertium. Gen. 6. Tertiabis terminum terrae tuae, Deut. id est, in


5665. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 613 | Paragraph | SubSect | Section]

sunt nepotes. Exodi 20 dicit, in tertianos et quartanos. Idem Exodi 34 est. Genes. 50, Vidit Ioseph filios tertiorum. id est, pronepotes. tertii enim ab ipso sunt nepotes. Hoc in Manasse ibi textus exponit: quia Manasse filius Ioseph genuit Machir, cuius filii nati sunt super genua proavi Iosephi. Iuxta tempus cras tertiae. id est, hac hora cras, aut postridie. 1. Sam. 20. Inferiora, secunda et tertia facies in ea. id est, tria tabulata: Summum vocat tertium. Gen. 6. Tertiabis terminum terrae tuae, Deut. id est, in tres partes divides. In alio sensu accipitur 1. Sam. Et tertia


5666. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 613 | Paragraph | SubSect | Section]

Canaan aut Iudaeae. Genes. 6. Vidit Deus quod corrupta esset terra. Mox se exponit, Quia corruperat omnis caro viam suam super terram. Quod prius dixerat terram, hoc iam nominat carnem agentem super terram, nempe homines. Gen. 41, Universa terra veniebat in Aegyptum, ut emeret frumentum a Ioseph: id est, omnes incolae. Deus deorum advocavit terram, Psal. 50. id est, homines. In diebus eius divisa est terra: 1. Paral. 1. 1. Sam. 27, Percussit David omnem terram, nec permisit vivere mulierem aut virum. id est, homines eius loci aut terrae Gessuraeorum et Amalecitarum,


5667. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 613 | Paragraph | SubSect | Section]

quisque in ea: Num. 33. id est, habitatores. Quievit terra: Iudic. 3. Prover. 28, Propter transgressionem terrae multi sunt eius principes. id est, cuiuslibet gentis, aut alicuius terrae aut regionis, ubi talia peccata admittuntur, ibi etiam tales poenae divinitus infliguntur. 1. Sam. 14 Ionathas inquit: Turbavit pater meus terram. id est, faciendo tam stultum votum iuramento confirmatum, perturbavit totum exercitum Israeliticum, aut etiam totum Israelem. Septimo, terra significat aliquando rem ex terra factam. Gen. 3. Terra es, et in terram revertêris. Sic Gen. 18 dicit


5668. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 614 | Paragraph | SubSect | Section]

Terra alicuius, est eius ager, vinea, hortus, ac pascua. Isaiae primo, terram vestram alieni coram vobis comedunt: id est, vobis spectantibus ac gementibus fruuntur fructibus vestrae terrae. Clamat terra contra aliquem, cum iniuste possidetur, aut etiam sine mercede a miseris colitur. Iob 31, Si adversum me terra mea clamat. Terra dat fructum suum, cum benedicit Deus: Psal. 67. id est, cum Deus eam pro sua misericordia facit frugiferam. Germinans e terra veritas, Psal. 85, exponetur in voce Veritas, et expositum est in Misericordia. Terra


5669. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 615 | Paragraph | SubSect | Section]

terrae: quod saepe postea Apostoli in Actis repetunt. Sic et Christus de sua praedicatione inquit: Amen dico tibi, quod scimus loquimur, et quod videmus testamur. Ibidem aliquanto post inquit de Christo Baptista: Quod vidit et audivit, hoc testatur: sed testimonium eius nemo recipit. Sic quoque Iohannes initio suae Epist. dicit, se id testari de Christo, quod viderit et audiverit. Et Paulus 1. Corinth. 15 inquit, Reperiemur etiam falsi testes Dei, quia testati sumus contra Deum, quod excitavit Christum a mortuis, quem non suscitavit. Testis vocatur Deus in iuramentis, cum eo audiente


5670. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 615 | Paragraph | SubSect | Section]

Sit Iehova inter nos testis veritatis et fidei, si non iuxta quod ille responderit, etc. id est, testamur, aut in testem vocamus Dominum, qui est testis verax ac fidelis: vel potius, quod nos veraciter ac fideliter praestabimus, quod nunc promittimus. Renovas testes tuos contra me: Iob 10. id est plagas, quae testes sunt irae tuae contra me. TESTARI, aut TESTIFICARI aliquem, crebro significat non suo testimonio aliquid confirmare, sed aliquem alium in testem vocare aut adhibere. Deut. 4 et 8. Testor contra vos hodie caelum et terram, quod pereundo peribitis. id


5671. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 615 | Paragraph | SubSect | Section]

aliasque creaturas, soliti sunt adhibere in testes. Sic Gen. 31, Iacob et Laban congerunt acervum lapidum, ac in eo cum amicis epulantur, faciuntque et vocant eum testem suae transactionis, nominantes eum Galed. Sic Rubenitae et Gaditae dicunt Iehosuae 22, se aedificasse illud magnum altare ad Iordanem, ut sit testis interipsos ac reliquos Israelitas, quod et ipsi pertineant ad Dominum, et cultum eius, ac in populum eius censeri debeant non minus quam reliqui Israelitae. Hoc modo etiam Sacramenta a Deo adhibentur, ut testentur de voluntate Dei erga populum, et vicissim de populi


5672. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 615 | Paragraph | SubSect | Section]

debeant non minus quam reliqui Israelitae. Hoc modo etiam Sacramenta a Deo adhibentur, ut testentur de voluntate Dei erga populum, et vicissim de populi promissione ac obligatione erga Deum. Sic iris vocatur testis fidelis in aethere aut nubibus, Psal. 89. Hac igitur ratione etiam Iohannes affirmat tres esse testes in terris, qui testentur de Christo, et per quos Christus ad nos veniat, ac nobiscum agat: nempe spiritum, aquam, et sanguinem. Qui tres terreni, aut in terris hic apud nos existentes, perinde optime inter se consentiant, ut illi tres in caelo. Horum trium


5673. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 615 | Paragraph | SubSect | Section]

Testimonia tua fidelia sunt valde: Domus tuae decora est sanctitas. id est, tu certô servas minas ac promissiones, et quaecunque omnino dicis ac doces, vera, iusta, sancta ac salutaria sunt. Testimonium aliquando solennem caeremoniam aut ritum significat. Psal. 81, Testimonia in Ioseph posuit illud. ubi testimonium recte exposueris de solenni festo. quod esset iudicium, testimonium aut signum pactionis inter Deum et homines. Sic Psal. 78. Et suscitavit testimonium in Iacob, et legem posuit in Israel. id est, ordinavit ut seniores iunioribus narrent ac


5674. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 616 | Paragraph | SubSect | Section]

verus Meschias, aut agnus Dei unicus, mundi peccata tollens. Idem dicitur venisse in testimonium, ut testaretur de luce, ut omnes crederent per ipsum. ubi ipsemet textus indicat, venire in vel ad testimonium, esse venire ad testificandum de IESU, quod is sit verus servator mundi. Christus dicit Ioh. 5. Si ego de me testor, testimonium meum non est verum. Et contra 8 cap. ait etiam: Si ego de me testor, testimonium meum est verum. ubi intelligendum est non de ipsa nativa testimonii veritate, sed de externa receptione aut approbatione: sicut ferme Hebraeum


5675. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 616 | Paragraph | SubSect | Section]

Neeman verum pro fideli, approbato aut recepto intelligitur. Posset etiam videri illud prius dictum esse, quasi per quandam concessionem. quasi dicas: Vobis hoc largiar, quod si solus de me testarer, non necesse esset mihi credi, meritoque testificatio mea suspecta esse posset Contra autem Iohan. 8 dicit, sibi merito credendum esse, quia sit fidus doctor, et a patre missus, nec sit solus. Vide in Generalibus, de iis quae per quandam concessionem dicuntur. Testimonium praebere aut dare, videtur aliquando significare idem quod celebrare, laudare ac praedicare. Lucae 4 Omnes


5676. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 618 | Paragraph | SubSect | Section]

aut testamentorum. Quod enim in foedere aut sacramento ipso brevissime proponitur, hoc in Sacris literis plenissime exponitur. Quare et Paulus talem commemorationem 1. Cor. 11 in celebratione Sacrae coenae flagitat, cum inquit: Quotiuscunque hoc feceritis, mortem Domini praedicabitis Sic Ios. 7. Peccavit populus, et transgressus est testamentum meum. Caeterum quia utile est hanc vocem simul, ac [?: ] aliquanto notiorem habere, conferam Sacramenta cum sacramentis: adscribens quandam brevem et aliquanto magis realem tractationem, quam alio qui in hac Grammatica vocum


5677. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 621 | Paragraph | SubSect | Section]

Aliquando thesauri vocantur promptuaria aut cellae quarumcunque rerum bonarum, aut etiam malarum, una cum suis reb. repositis. Sic valde saepe dicitur, Deum depromere ventos ex thesauris suis. Hiere. 10. et Psal. 135. Sic quoque in thesauris grandines habere dicitur, Iob 38. Et abyssos ponere in thesauris suis, Ps. 32. Sic et Magi Christo offerentes, dicuntur aperuisse thesauros suos: i. vascula continentia res bonas ac preciosas. Sic Christus vocat thesaurum bonum cordis, pietatem ac sapientiam: et malum, impietatem et ignorantiam Dei. Matth. 12. ac dicit


5678. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 622 | Paragraph | SubSect | Section]

me, sigillatum in thesauris meis est illud: hoc est, singulariter a me secretoque constitutum. Thesauri (sicut supra dixi) dicuntur etiam omnium rerum utilium copia coacervata: ut vini, frumenti. 2 Paral. 11. Roboravit quoque munita et thesauros cibi: pro, horrea escarum, vel cellaria. Sic Ioel 1, Desolati sunt thesauri, destructa sunt horrea, quoniam aruit triticum. Nehem. 12, Universus Iehuda attulerunt decimas frumenti, vini, et olei in thesauros. Exodi. 1 Thesaurorum urbes, pro granariis frumenti. Sic thesauri oblationum nominantur Nehem. 12. et libri thesaurorum, Esdrae


5679. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 623 | Paragraph | SubSect | Section]

timentib. eum. Ps. 19, Timor Domini mundus [?: ] in seculum, iudicia eius vera et iusta sunt. Sic etiam [?:-9 ] . Timor prototo cultu Dei ponitur. inquit. n. Timuerunt [?: ] mandatis hominum. Quod Christus vertit: Frustra me colunt mandatis hominum. Sic Ionas ad nautas inquit: Ego timeo Deum creatorem caeli et maris. 2 Reg. 17, Docebatisque eos, quomodo timerent Iehovam: i. colerent. Contra etiam de caltu deorum dicitur 2 Reg. 17, Cum peccassent, et tiuerunt deos alienos. pro, venerati sunt. Iob 4, Nonne timor tuus spes tua fuit, et


5680. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 623 | Paragraph | SubSect | Section]

vertit: Frustra me colunt mandatis hominum. Sic Ionas ad nautas inquit: Ego timeo Deum creatorem caeli et maris. 2 Reg. 17, Docebatisque eos, quomodo timerent Iehovam: i. colerent. Contra etiam de caltu deorum dicitur 2 Reg. 17, Cum peccassent, et tiuerunt deos alienos. pro, venerati sunt. Iob 4, Nonne timor tuus spes tua fuit, et perfectio uvarum tuarum expectatio tua? i. Nonne secundum tuum cultum Dei speram dum tibi [?: prae-ium ] fuit? Aliquando etiam longius haec vox progreditur, ut timor aut pavor pro ipso timendo aut pavendo Deo ponatur. Gen. 31. Nisi Deus


5681. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 623 | Paragraph | SubSect | Section]

deducunt, iuxta illud: Primos in orbe deos fecit timor. Secundo observandum est, triplicem esse timorem, eoque in [?: ] propria significatione hanc vocem tripliciter usurpari: [?: ] , alias de timore Dei filiali: alias de timore Dei servili, de quo disserit Ioan, 4 suae Epistolae, quod cum vera charitate consistere nequeat, cum quo pulchre illud Latinam convenit, Oderunt quem metuunt. Tertio denique de timore aliarum rerum. de quo inquit Psal. 33, Ibi timuerunt timorem, ubi non erat timor: ubi timor, ultimo loco videtur ide


5682. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 623 | Paragraph | SubSect | Section]

[?: ] pavorem tuum et formidinem tuam super faciem populo [?: ] . Sic Deut. 11, Pavorem vestri et timorem dabit Iehova superficiem terrae. i faciet Dominus, ut omnes vos timeant. Erit tantum pavor intelligere auditum: Isa. 28. i. sola fama incutiet terrorem audientib. Iob 31, Pavor mihi contritio a Deo. a contrtiones aut castigationes Dei mihi timorem incus serant. Nonnunquam ista tria coniunguntur, pavor, fovea, et laqueus. Hiere. 48, Pavor et fovea et laqueus super te ô habitator Moab, dicit Dominus. Qui fugerit a facie pavoris cadet in foveam: et qui


5683. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 624 | Paragraph | SubSect | Section]

in Neronem:
Quis neget Aeneae magni de stirpe Neronem?
Sustulit hic matrem, sustulit ille patrem. id est, Aeneas gestavit in humeris senem patrem, at Nero matrem propriam interfecit. Locus autem vel loquutio praecipua in hoc verbo exponenda est illa Ioan. 1. et 1 Ioan. 3, Ecce agnus Dei qui tollit peccata mundi: quam ambiguitatem putant docti hic admodum utilem esse explicandae rei ac sensui. Nam Christus ita demum tollit aut abolet peccatum, ut illud prius accipiat a nobis: deinde ipsemet in humeris ac corpore suo usque in crucem gestare


5684. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 624 | Paragraph | SubSect | Section]


Quis neget Aeneae magni de stirpe Neronem?
Sustulit hic matrem, sustulit ille patrem. id est, Aeneas gestavit in humeris senem patrem, at Nero matrem propriam interfecit. Locus autem vel loquutio praecipua in hoc verbo exponenda est illa Ioan. 1. et 1 Ioan. 3, Ecce agnus Dei qui tollit peccata mundi: quam ambiguitatem putant docti hic admodum utilem esse explicandae rei ac sensui. Nam Christus ita demum tollit aut abolet peccatum, ut illud prius accipiat a nobis: deinde ipsemet in humeris ac corpore suo usque in crucem gestare cogatur, ac demum


5685. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 624 | Paragraph | SubSect | Section]

Et quod insuper non tam hostilis actio erga Ecclesii, quam liberatio eius calcatis hostibus declaratur. TORRENS plerunque rem terrificam ac nomine denotat: quia ex subitis procellis subito excrescunt, et non tantum terrorem hominibus et animalibus efferunt, sed etiam damnum. Iob 6. Fratres mei praevaricati sunt contra me, sicut torrens, qui scilicet plerunque subita ac vehementi exundatione damnum dare solet. Psalmo decimo octavo, Torrentes Belial perturbare. runt me. id est, violentia iniustissimorum tyrannorum et magnatum. Psal. 124, Tunc aquae


5686. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 624 | Paragraph | SubSect | Section]

36, Torrente deliciarum tuarum saturabis eos. id est, longissima copia favoris et omnigenoram donorum. Isa. 66, Declino ad eam tanquam fluviam pacem, et tanquam torrentem inundantem gloriam gentium. id est, maxima copia gentes et earum opes ad Ecclesiam adducam. Sic torrentes mellis et butyri. Iob. 20, pro maxima optimarum rerum copia ponuntur. Sic Amos 5 Et revelabitur iudicium ceu aquae, et Iustitia sicut torrens vehemens. Torrentes in solitudine, summa commoda opportuno loco significant: quia quae deserta, in illis meridionalibus regionibus sunt, plerunque ob aquarum defectum et


5687. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 625 | Paragraph | SubSect | Section]

animo. TRADO verbum aliquando valde in malam partem accipitur, tanqua in calamitatem ac exitium dedo. 1. Reg. 14, Tradetque Israelem propter peccata Ieroboam, [?: sub-l ] . in maledictionem ac exitium. Sic significanter accipitur de exitiali traditione, cum et Ioan. 3 Christus se [?:-ipsum ] pro nobis tradidisse dicitur. Sic itidem in pessiman partem accipitur etiam pro prodo, cum Iudas dicitur tradidisse Dominum. ubi παραδιδόναι pro προ ponitur: unde


5688. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 625 | Paragraph | SubSect | Section]

[?: Sa- ] 1. Corint. 5. est, eum excommunicare, ita ut fratres [?: ] [?:-itent ] ac detestentur: et Satan tanto magis, [?: prae- ] in corpore, eum affligere queat, ut ita ad poenitentiam revocetur, et spiritus salvetur. Tradere spiritum, est expirare. Iohan. 19, Inclinans caput tradidit spiritum: scilicet patri, in cuius manus eum commendaverat. Traditus gratiae Dei, Act. 15. id est, prorsus datus et commendatus, concreditusque Deo faventissimo patri per piorum preces, ut is eum regat, custodiat ac servet in tam difficili functione, et


5689. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 625 | Paragraph | SubSect | Section]

possent, tamen plurima noxia existerent. Rom. 6 inquit Paulus: Gratia autem Deo, quod fuistis quidem servi peccati, sed obedivistis ex animo ei formae doctrinae in quam traditi estis. id est, in quam traducti aut translati estis. TRAHO verbum nihil admodum difficultatis habet. Ioan. 6 est locus insignis necessariam doctrinam continens, ac perspicuus, sed humana sapientia ac stulta philosophia scelerate corruptus. Inquit enim ibi Christust Nemo potest venire ad me, nisi pater mittens me, traxerit eum ad me. Ubi clare tum ingens extremaque corruptio hominis indicatur,


5690. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 626 | Paragraph | SubSect | Section]

Vulgata vertit. Aliquot igitur, eaque primaria eius significata haberi possunt ex verbo Praetereo, supra exposito. Ibi. n. dixi, quod alias significet perire aut interire: ut, Caelum et terra praeteribit, aut transibit: alias significat irritum fieri, non potiri suo fine. Sic Non transibit unum iota de lege Dei. Sic aliqui vocant Transitoria, pereuntia bona. et Papae novo accenditur stuppa ante oculos, qua subito conflagrante, adiicitur epiphonema: Sic transit Beatissime Pater gloria mundi. Aliquando significat negligi, sicut et apud Latinos. Sic Iob dixit, se praeteriri a fratrib. Saepe


5691. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 626 | Paragraph | SubSect | Section]

potiri suo fine. Sic Non transibit unum iota de lege Dei. Sic aliqui vocant Transitoria, pereuntia bona. et Papae novo accenditur stuppa ante oculos, qua subito conflagrante, adiicitur epiphonema: Sic transit Beatissime Pater gloria mundi. Aliquando significat negligi, sicut et apud Latinos. Sic Iob dixit, se praeteriri a fratrib. Saepe admodum significat peccare, quae significatio plerumque versa est per Transgredior et transgressor, ac transgressio: quia omnia peccata sunt quaedam transitiones rectae lineae,nobis a Deo in suo verbo propositae. Aliquid transire ad aliquem, est, aliquem


5692. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 626 | Paragraph | SubSect | Section]

dixi, significare interdum perire. 2. Par. 15. Et transire fecit de medio omnes abominationes de Iehuda. id est, abolevit. Esther 9, Dies isti non transibunt e medio Iudaeorum, et memoria illorum non desinet a semine eorum. Idem bis dicit. Transire e medio, est hic perire, oblivioni tradi. Iob 36, In ensem transibunt: id est, peribunt. Transire facere per aquas, aliquando significat [?: re ] . Num. 31. Quicquid non ingreditur ignem, transire facietis per aquam. id est, quod nequit purgari igne, ac metalla, aquis lavabitis. Crebro dicitur novacula [?: ]


5693. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 626 | Paragraph | SubSect | Section]

aeterna, quae non transit. TRANSITUS aliquando vocatur loeus, ubi vel per aliquas angustias, vel etiam per aliquod flumen [?: ] do aut navigio transitur. 1. Sam. 13, Egressum est presidium in transitum Michmas. Sic 1. Sam. 14, Et inter transitus, per quos quaerebat Ionathan transire. TRANSFERO verbum est perspicuum. [?: Vulg- ] habet 2 Sam. 24: Sed precor Domine ut transferas peccatum meum. id est, condones aut aboleas, aut etiam amoveas a me. In Hebraeo est ad verbum, Ut facius transire. Sic in Esther cap. 8, Flens


5694. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 627 | Paragraph | SubSect | Section]

Ego eram in [?:-dio ] transmigrationis, Ezechielis primo, pro, [?: inter--igrantes ] , aut captivos. TRIA et quatuor, loquutio, supra in SEPTEM exposita est. Sicut Ionas fuit in ventre ceti tres dies et tres noctes, ita erit et filius hominis in corde terrae tres dies et tres noctes. Ubi observandum est, id ob similitudinem dici. De quo Hebraismo vide Regulas Universales, in cap. de Similitudinibus. TRIBULATIO, omnis generis afflictio


5695. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 627 | Paragraph | SubSect | Section]

suam beneficentiam, quam convocandi pauperes, ut eis Christus obiicit Matth. 6. Mori in clangore tubae: id est, in bello. Amos 2, Morietur Moab in sonitu aut tumultu in clangore tubae. id est, bello, ubi est horrendus strepitus et tubarum clangor. Clangite tuba in Sion, et tarantarizate: Ioel 2. id est, convoca populum ad poenitentiam, luctum et preces. Transire facies tubam iubilationis. Levit. 24. id est, clangore tubae indicabis adesse iubilaeum. Tuba extrema vocatur illud imperium aut mandatum Christi, quo evocabit mortuos ad resurrectionem et iudicium. 1. Cor. 15,


5696. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 627 | Paragraph | SubSect | Section]

et iudicium. 1. Cor. 15, Momento et ictu oculi in ultima tuba. Tuba enim canet, et mortui resurgent. Sic 1. Thess. 4. Nam ipse Dominus cum hortationis clamore et voce archangeli ac tuba Dei descendet de caelo: et qui mortui fuerunt in Christo, resurgent primum. Hoc idem videtur Dominus Iohan. 6 vocare vocem filii Dei. Sic Dominus Matth. 24 inquit: Et emittet angelos suos cum tuba et voce magna, et colligent electos eius a quatuor ventis, a caelorum extremo ad eorum extremum. ¶ Fuit porro tubarum usus varius in Veteri testamento, sicut ferme nunc campanarum: nisi


5697. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 627 | Paragraph | SubSect | Section]

populi. Praeterea signum dabatur tubis, quando et quibus movenda castra: Iam ad bellum concinebatur tubis, iis canebatur in acie: sicut videre licet Num. 10 cap. Convocabatur praeterea populus diebus festis ad sacra publica et divina tubis. Clangite tuba in Sion, inducite coetum: Ioel. 2. id est, congregate populum. Erat praeterea festum tubarum, et Iubilaeus, nomen habens â iubilo et clangore tubae vel cornuum: sicut extat Levit. 25. Sic subsederunt moenia Iericho ad concentum tubarum. Nec aliis illa quam sacerdotibus inflare licebat. Quid quod et tubarum clangore


5698. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 628 | Paragraph | SubSect | Section]

et frangitur: sic propago potentum aut tyrannorum affligitur et humiliatur. Sunt duae similitudines, quasi a contrariis rebus sumptae, et ad eundem finem directae. TUMULUS, crebro in hac loquutione reperitur, Ponere civitatem in tumulum: ubi Vulgata corrupta est, in tumultum, Ios. 8. Isa. 9. Ier. 51. Idem est, esse aut fieri civitatem in tumulem: id est, in acervum ruderum, quod fit, cum prorsus devastatur ac evertitur, incensis et subrutis aedificiis. TUNICA, vestis Rom. interior. Christus Matth. 5 dicit, Volenti auferre tunicam, relinquendum esse etiam


5699. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 629 | Paragraph | SubSect | Section]

vi manente: ut infra in verbo [?: ] dicetur. Exod. 3, Et nunc veni mittam te. Sic [?: fer- ] est illud Christi: Vade, et noli amplius peccare. Aliquando alteri verbo additum, tantum progressum et incrementum quoddam significationis illius indicat. 1 Par. 11, Fuit Iosaphat vadens et crescens usque in sublime. Idem verbum est Genes. 8, Et reversae sunt aquae [?: ] vel eundo et revertendo: id est, subinde magis ac magis ad sua receptacula locaque de superficie terrae redeundo: nisi velis intelligere fluctuando, aut agitata. Sic ibidem mox:


5700. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 629 | Paragraph | SubSect | Section]

et viri eius 600 ex Keila, quo iverunt. id est, quocunque Deus aut casus eos tulit. Sic 2. Sam. 15. Ego vado, quo vado: id est, ignoro quo nam eam, aut perventurus sim. Vado aliquando idem significat quod sum, sicut et Latinis Incedo: ut apud Vergil. Ast ego quae divum incedo Regina Iovisque, Et soror et coniunx. id est, quae sum. Gene. 15, Et ego vadens absque liberis. id est, sum, existo orbus. Iere. 41, Ismael egressus est de Mizpa in occursum eorum eundo vadens et plorans: id est, inter eundum plorans, aut ploratum simulans. Vadere, aliquando mori significat.


5701. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 629 | Paragraph | SubSect | Section]

existo orbus. Iere. 41, Ismael egressus est de Mizpa in occursum eorum eundo vadens et plorans: id est, inter eundum plorans, aut ploratum simulans. Vadere, aliquando mori significat. Psalm. 39, Antequam vadam, et non ego. id est, antequam moriar, et nusquam amplius in hac vita existam. Iosuae vigesimotertio: En ego vadam hodie per viam universae terrae. id est, ad alteram vitam, seu moriar sicut et omnes habitantes in terra mori solent. Sic et Christus videtur loqui, cum inquit Ioann. 8. Ego vado, et quaeretis me. Et Ioann. 14, Quoniam ego vado ad patrem. Verum illa loquutio


5702. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 629 | Paragraph | SubSect | Section]

39, Antequam vadam, et non ego. id est, antequam moriar, et nusquam amplius in hac vita existam. Iosuae vigesimotertio: En ego vadam hodie per viam universae terrae. id est, ad alteram vitam, seu moriar sicut et omnes habitantes in terra mori solent. Sic et Christus videtur loqui, cum inquit Ioann. 8. Ego vado, et quaeretis me. Et Ioann. 14, Quoniam ego vado ad patrem. Verum illa loquutio non solam mortem Christo declarat, sed transitum ex hoc mundo ad patrem per mortem crucis. Contrarius Hebraismus est, quod Manere vivere significat. Ioan. ultimo: Si volo eum manere, quid ad


5703. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 629 | Paragraph | SubSect | Section]

antequam moriar, et nusquam amplius in hac vita existam. Iosuae vigesimotertio: En ego vadam hodie per viam universae terrae. id est, ad alteram vitam, seu moriar sicut et omnes habitantes in terra mori solent. Sic et Christus videtur loqui, cum inquit Ioann. 8. Ego vado, et quaeretis me. Et Ioann. 14, Quoniam ego vado ad patrem. Verum illa loquutio non solam mortem Christo declarat, sed transitum ex hoc mundo ad patrem per mortem crucis. Contrarius Hebraismus est, quod Manere vivere significat. Ioan. ultimo: Si volo eum manere, quid ad te? Sic Paulus Phil. 1. Scio quod


5704. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 629 | Paragraph | SubSect | Section]

Sic et Christus videtur loqui, cum inquit Ioann. 8. Ego vado, et quaeretis me. Et Ioann. 14, Quoniam ego vado ad patrem. Verum illa loquutio non solam mortem Christo declarat, sed transitum ex hoc mundo ad patrem per mortem crucis. Contrarius Hebraismus est, quod Manere vivere significat. Ioan. ultimo: Si volo eum manere, quid ad te? Sic Paulus Phil. 1. Scio quod mansurus sum: id est, victurus. Cum praedicto Hebraismo convenit etiam, quod Christus de seipso dicit Matth. 26. Marc. 14. et Luc. 22. Filius quidem hominis vadit, sicut de eo scriptum est, id est, moritur tam


5705. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 629 | Paragraph | SubSect | Section]

sum: id est, victurus. Cum praedicto Hebraismo convenit etiam, quod Christus de seipso dicit Matth. 26. Marc. 14. et Luc. 22. Filius quidem hominis vadit, sicut de eo scriptum est, id est, moritur tam scelerate proditus, et tam tristi genere supplicii ex carnificatus. Vicinum huic est, quod Ioann. 12 scriptum est, quod multi propter Lazarum vadebant, aut abibant: hoc est, deficiebant, seu (ut ita dicam) Iudaismo moriebantur. Aliquando ferme ociose, propemodum ut completiva quaedam particula, usurpatur. Ioann. 15. Elegi et constitui vos, ut abeatis aut vadatis, et multum fructum


5706. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 629 | Paragraph | SubSect | Section]

et tam tristi genere supplicii ex carnificatus. Vicinum huic est, quod Ioann. 12 scriptum est, quod multi propter Lazarum vadebant, aut abibant: hoc est, deficiebant, seu (ut ita dicam) Iudaismo moriebantur. Aliquando ferme ociose, propemodum ut completiva quaedam particula, usurpatur. Ioann. 15. Elegi et constitui vos, ut abeatis aut vadatis, et multum fructum afferatis. Sic ferme dicunt Latini: I nunc, et cupidi nomen amantis habe. Eant nunc, et glorientur adversarii sibi responsum non esse, etc. VAE, Hebr.


5707. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 630 | Paragraph | SubSect | Section]

Dicam nihilominus et hic quaedam. Primum Vanus per metaphoram dicitur homo stultus, et mente carens. Proverb. 12. Qui colit terram suam, saturatur pane: qui autem sectatur vanos, caret corde, aut vecors est. id est, homines stultos, mali sibi suisque de rebus necessariis prospicientes. Iob [?: ] , Vir vanus aut vacuus donatur intellectu. Psalm. 49, et 1 Corinth. 3. Novit Dominus cogitationes hominum, quia vanae sunt. id est, stultae, et sine omni vero fructa susceptae. Secundo vanum dicitur, omne id quod cum aliquam speciem habeat rei, tamen vera ac solida


5708. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 631 | Paragraph | SubSect | Section]

veterem hominem voluptatibus deceptricibus corrumpi. id est, in extremam impietatem incidere. Sexto, Vana dicuntur instabilia, non durantia et [?: ] Prov. 31, Mendax est gratia, et vana est pulchritudo. id est, tum nihil eximii boni in se continens, tum etiam fragilis ac instabilis. Iob 7, Vanitas sunt dies mei. id est, brevissimi. Psal. 144. Homo vanitati similis est, et dies eius veluti umbra transiens. Textus ipse exponit, quid sit vanitas. Septimo, Vanus est irritus. Sic labor [?: ] est carens omni bono fructu. Vanum est vobis [?:


5709. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 631 | Paragraph | SubSect | Section]

ibi moriendo. Et Psalm. 63, Utique in vanum lavi in mundicia manus meas. id est, innocenter vixi frustra. Averte oculos meos, ne videant vanitatem: Psal. 119. id est, rem vanam concupiscant, sive idololatriam, sive etiam res huius vitae cum perse fluxas, tum alioqui illicitas. Sic Ioannes dicit, omnia esse concupiscentiam oculorum. Psal. 24 inter [?: no-- ] vere pii hominis ponitur, Qui non in vanum levavit animam suam. Levare animam, valde saepe significat aiquid desiderare ac expetere. Porro vanitatem pro idolatria poni, supra ostendi. Quare


5710. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 631 | Paragraph | SubSect | Section]

terram. Sic vasa mortis, pro mortiferis telis. Psalm. 7, Arcum suum tetendit, et paravit illum, et ei paravit vasa mortifera. VECTES, sunt repagula, quibus fores portarum civitatis aut domus confirmantur: per metaphoram significant omnem munitionem ac robur alicuius rei. Iob 38, Et decrevi super mare decretum meum, apposuique illi vectem et ostia: seu fores, et vectem quo confirmarentur fores: id est, quando statui certos terminos mari, veluti carcere aut repagulis quibusdam reprimens furores eius, ne longius excurreret. Sic Ezek. 30, Dum contrivero ibi vectes


5711. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 633 | Paragraph | SubSect | Section]

nostra. Venire post aliquem, crebro significat sequi eum. Matt. 4. Venite post me, faciam vos [?:---scatores ] hominum. Matth. 16. Si quis vult post me venire, abneget semetipsum, et tollat crucem suam, ac sequatur me. Contrariam prorsus vim habet. Venire anti Christum, Ioann. 10, Omnes quotquot venerunt [?: an- ] me fures fuerunt, et latrones: id est, quicunque venerunt sive me, neglecto et despecto me, non per me, ut operum ostium. Ante, Coram, et similes praepositiones, saepe neque tempus neque locum significant: sed tantam hostile quiddam,


5712. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 633 | Paragraph | SubSect | Section]

seu con [?:---ere ] ad eam metam declarat, sicut supra, de Accedere et Excedere diximus, quod aliquando pro se invicem po [?:---tur ] . Actorum 28. Mansimus Puteolis apud fratres diem septem, et ita venimus Romam: id est, ivimus, [?:-dimus ] . Sic Ioann. 6, Ingressi navigium venie [?: ] trans mare. id est, ibant, eo tendebant. Sic Ionas dicitur reperisse in Iapho navem venientem in Tharsum: Id est, profisci [?:-m ] , aut ituram illuc. Venire et Venturus, aliquando valde significanter accipitur, praesertim cum


5713. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 633 | Paragraph | SubSect | Section]

diximus, quod aliquando pro se invicem po [?:---tur ] . Actorum 28. Mansimus Puteolis apud fratres diem septem, et ita venimus Romam: id est, ivimus, [?:-dimus ] . Sic Ioann. 6, Ingressi navigium venie [?: ] trans mare. id est, ibant, eo tendebant. Sic Ionas dicitur reperisse in Iapho navem venientem in Tharsum: Id est, profisci [?:-m ] , aut ituram illuc. Venire et Venturus, aliquando valde significanter accipitur, praesertim cum de Meschia dicitur. Matth. 11, Tu ne es ille veniens, aut alium expectamus? Benedictus ille


5714. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 633 | Paragraph | SubSect | Section]

ne es ille veniens: idem valet quod, Tune es ille qui secundum prophetas et prophetias divinitus promissus est, quod ad salutem nostram venire debeat? Ille, cuius adventus tam solicite et cupide ab omnibus expectatur. Sic Antichristum venire aut venisse, valde significanter accipiendum est. Ioannes cap. 5 suae epistolae dicit, Christum venire per aquam et sanguinem. Et mox dicit, aqua et sanguine: quod etiam valde significanter accipiendum est. Sensus enim est, Christum non ocio se per ista venire, sed efficaciter nos accedere ita, ut per Sacramenta aquae et


5715. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 633 | Paragraph | SubSect | Section]

Sic accepta illa phrasi, facile intelligetur quis neget Christum venisse, eoque Antichristus dicendus censendusque sit. Venire in nomine Domini, est, a Domino missum, eiusque ope doctrina fiduciaque fultum, ac denique eius gloriam negociumque promoventem et agentem venire. Sic dicit Christus Ioan. 5. Ego veni in nomine patris, et non recipitis me: si alius venerit in suo nomine, illum recipietis. Venire ad Christum est credere in eum. Matthaei 11, Venite ad me omnes qui onerati estis, et laboratis, ego reficiam vos. Ioan. 5. Non vultis venire ad me, ut vitam habeatis. Ioan. 6,


5716. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 633 | Paragraph | SubSect | Section]

negociumque promoventem et agentem venire. Sic dicit Christus Ioan. 5. Ego veni in nomine patris, et non recipitis me: si alius venerit in suo nomine, illum recipietis. Venire ad Christum est credere in eum. Matthaei 11, Venite ad me omnes qui onerati estis, et laboratis, ego reficiam vos. Ioan. 5. Non vultis venire ad me, ut vitam habeatis. Ioan. 6, Nemo potest venire ad me, nisi pater traxerit eum, et nisi a patre ei datum sit. Ioan. 14. Nemo venit ad patrem nisi per me: id est, nemo vere agnoscit ac credit in patrem. non etiam habet eum propitium, aut ab eo quicquam impetrat,


5717. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 633 | Paragraph | SubSect | Section]

Ioan. 5. Ego veni in nomine patris, et non recipitis me: si alius venerit in suo nomine, illum recipietis. Venire ad Christum est credere in eum. Matthaei 11, Venite ad me omnes qui onerati estis, et laboratis, ego reficiam vos. Ioan. 5. Non vultis venire ad me, ut vitam habeatis. Ioan. 6, Nemo potest venire ad me, nisi pater traxerit eum, et nisi a patre ei datum sit. Ioan. 14. Nemo venit ad patrem nisi per me: id est, nemo vere agnoscit ac credit in patrem. non etiam habet eum propitium, aut ab eo quicquam impetrat, nisi per me. Ideo Christus se viam et ostium ad patrem


5718. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 633 | Paragraph | SubSect | Section]

illum recipietis. Venire ad Christum est credere in eum. Matthaei 11, Venite ad me omnes qui onerati estis, et laboratis, ego reficiam vos. Ioan. 5. Non vultis venire ad me, ut vitam habeatis. Ioan. 6, Nemo potest venire ad me, nisi pater traxerit eum, et nisi a patre ei datum sit. Ioan. 14. Nemo venit ad patrem nisi per me: id est, nemo vere agnoscit ac credit in patrem. non etiam habet eum propitium, aut ab eo quicquam impetrat, nisi per me. Ideo Christus se viam et ostium ad patrem profitetur. Venire in aliqua re ad aliquem. David dicit ad Goliath, 1. Sam. 17. Tu


5719. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 634 | Paragraph | SubSect | Section]

veniam ad vos, in benedictione plenitudinis Evangelii Christi ad vos veniam. id est, instructus larga facultate docendi et promovendi vos in cognitione Evangelii et verae pietatis. Sic posset exponi, quod 1. Ioan. 5 dicitur Christus venire per et in aqua ac sanguine: id est, illis mediis et ceu instrumentis nobiscum agens, nos lavans, regenerans et alens. Venire fidem. Gal. 3, Ante quam autem venisset fides, sub legis praesidio tenebamur, conclusi in eam fidem quae erat revelanda. At postquam venit


5720. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 634 | Paragraph | SubSect | Section]

eos onerari reatu ac poena de illis caedibus: Matt. 10, Veniet pax vestra super domum illam. id est, pax quam vos ingredientes precati estis, continget illi domui et familiae. Iud. 9, Ut veniret iniuria et sanguis 70 filiorum Gedeonis super Abimelech. Ibidem est etiam, Ut veniret maledictio Iothan, etc. Venire in testimonium, ut testaretur de aliquo: Ioan. primo, est phrasis, una cum sua expositione. Baptista venit in testimonium, ut testaretur de luce. Venire in hunc mundum, est in hanc vitam nasci. Ibidem: Illuminat omnem hominem venientem in hunc mundum.


5721. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 634 | Paragraph | SubSect | Section]

super domum illam. id est, pax quam vos ingredientes precati estis, continget illi domui et familiae. Iud. 9, Ut veniret iniuria et sanguis 70 filiorum Gedeonis super Abimelech. Ibidem est etiam, Ut veniret maledictio Iothan, etc. Venire in testimonium, ut testaretur de aliquo: Ioan. primo, est phrasis, una cum sua expositione. Baptista venit in testimonium, ut testaretur de luce. Venire in hunc mundum, est in hanc vitam nasci. Ibidem: Illuminat omnem hominem venientem in hunc mundum. Ibidem, In sua venit: id est, Meschias se exhibuit suo populo ac regno. Solem


5722. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 634 | Paragraph | SubSect | Section]

vel finem imponere omni carni. Sic Amos 8. Venit finis super populum meum Israel. id est, decretus a me finis aut exitium populi iam adest. Venire alicuius verbum, est rem verbo promissam aut praedictam accidere. Iudicum decimotertio, et porro Psalmo 105. Afflixerunt compedibus pedes Ioseph, ferrum pervenit in animam eius, usque ad tempus veniendi verbum eius. Sic Isaiae 5, Vae qui dicunt, Acceleret opus Dei, ut videamus: veniat consilium eius, ut sciamus. id est, adveniant sane istae toties praedictae poenae. Venire alicui, aut super aliquem aliquid, significat, illi


5723. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 634 | Paragraph | SubSect | Section]

alicui, aut super aliquem aliquid, significat, illi accidere. Psalmo 109. Dilexit maledictionem, et veniat ei. id est, accidat. Faciamus mala, ut veniant bona. Haec omnia mala venerunt super nos, neque tamen fefellimus foedus tuum. Psalmo 44. Deuter. 33. Veniet benedictio super caput Ioseph, et super verticem Nazaraei eius. Sic Psal. 55, Timor et tremor venit super me. id est, occupavit. Ibidem, Veniat mors super illos. Proverbiorum 10. Quae timet impius, venient super eum. Venient tibi haec duo subito: Isaiae 45. id est, viduitas et orbitas tibi accident.


5724. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 635 | Paragraph | SubSect | Section]

significat [?: ] , quod in ventre continetur. Hab. 3. Audivi, et expavit mater meus. pro. commotum est cor meum, quod est in ventre. Sic Ieremiae 4, ventrem meum doleo. Sic Christus Ioan. 7 inquit: Flumina de ventre eius fluent. id est, decorde, verbo ac spiritu S. repleto, progredior instructio fratrum, celebratio Dei et vera fides, vitam aeternam et Dei favorem apprehendens. Sic Iob dicit: Venter meus sicut musto inflatus est. id est, cor meum non potest se continere quin


5725. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 635 | Paragraph | SubSect | Section]

commotum est cor meum, quod est in ventre. Sic Ieremiae 4, ventrem meum doleo. Sic Christus Ioan. 7 inquit: Flumina de ventre eius fluent. id est, decorde, verbo ac spiritu S. repleto, progredior instructio fratrum, celebratio Dei et vera fides, vitam aeternam et Dei favorem apprehendens. Sic Iob dicit: Venter meus sicut musto inflatus est. id est, cor meum non potest se continere quin loquatur. Proverbiorum 20, Lucerna Domini est spiritus hominis, pervestigans omnis penetralia ventris. id est, cordis ipsius secreta. Sic Paulus 1. Corint. 2 inquit: Quis enim novit ea quaerent


5726. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 635 | Paragraph | SubSect | Section]

te sustentatus fui ab utero, ex ventre matris meae tu extraxisti me. Isaiae 49, Audite insulae, et attendite populi a longe. Dominus ex utero vocavit me, et ex ventre matris meae recordatus est nominis mei. id est, iam tum me in utero adhuc existentem sanctificavit, et ad hoc suum opus delegit. Ionas capite [?: ] dicit, se clamore de ventre inferni: id est, e medio [?: ce-is ] , quod fuit ei instar sepulchri et Inferni ipsius. Nam [?:-eri ] aliquando etiam sepulchrum denotant. Apocal. 10 dicitur liber devoratus Apostolo fuisse in ore quidem dulcis


5727. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 635 | Paragraph | SubSect | Section]

aliquo impetu in mea functione, non mandato ac spiritu Dei. Seminare ventum: Oseae 8, Quia [?: ven- ] seminaverunt, et turbinem metent. id est, quia opera conatusque eorum sunt inanes ac inutiles, ideo non aliqua bona praemia, sed poenas pro eis recipient. aliquid esse ventum: Iob septimo: Sicut ventus, vita mea. id est, res fugax ac evanida. Esse in ventum, est evanescere, [?: ] irritum esse ac fieri, Ieremiae 5, Prophetae erunt in ventum, et verbum non est in eis. id est, eorum praedictiones ac minae erunt irritae, nihil illorum malorum nobis


5728. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 635 | Paragraph | SubSect | Section]

id est, res fugax ac evanida. Esse in ventum, est evanescere, [?: ] irritum esse ac fieri, Ieremiae 5, Prophetae erunt in ventum, et verbum non est in eis. id est, eorum praedictiones ac minae erunt irritae, nihil illorum malorum nobis accidet, ut praecessit. Loqui in ventum: Iob 6. pro, frustra loqui, aut verba fundere, sicut etiam poetae [?: in- ] loquuntur. Depascere ventum: Ier. 22. Omnes pastores tuos depascet ventus, pro, evanescent et peribunt pastores tui. Sic aliquis dicitur pascere ventum, qui inutiliter laborat. Oseae duo decimo,


5729. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 635 | Paragraph | SubSect | Section]

Omnes pastores tuos depascet ventus, pro, evanescent et peribunt pastores tui. Sic aliquis dicitur pascere ventum, qui inutiliter laborat. Oseae duo decimo, Ephraim pascit ventum: pro, perdit operam, dum alit simulachra. Sequitur statim, Et mendacium multiplicat. Loqui scientiam venti. Iob decimo quinto, Nunquid sapiens debet loqui scientiam venti? id est, ventosam, inanem, inutilem. Abscondere vel recondere ventum. id est, rem inutilem sibi comparare. Proverbiorum vigesimoseptimo, Recondens aut acquirens sibi mulierem contentiosam, recondit ventum. Per ventorum vehementiam


5730. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 635 | Paragraph | SubSect | Section]

tuae. id est, ventum aut poenas quas iratus immittis. Isaiae 64, Iniquitates nostrae tanquam ventus, abstulerunt nos. Omnino valde crebrum est, ut aliquorum poenae aut exitium conferantur cum vento stipulam, fumum, aut nubes vel pulverem dissipante. Quae similitudo etiam in primo Psalmo est. Iob 30, Persecuti sunt ut ventus spontaneam meam. Isaiae 32 de Meschia dicitur: Erit ille vir tanquam absconsio a vento, et latibulum a turbine. id est, erit salutaris protector contra omnia mala et hostes. Aliquando in tali usu pro vehementi impetu ac castigatione ponitur Ventus orientalis, qui


5731. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 636 | Paragraph | SubSect | Section]

nihil attinet plura dicere. Secundo, significat in paucis quibusdam locis Verbum, logos, vel (ut alii vertunt) sermo, ipsummet Dei filium, aut secundam divinitatis personam, qui etiam suo tempore caro factus aut incarnatus est. Loca praecipua huius significationis sunt in primo capite Evangelii Ioannis, et in primo eiusdem epistolae: ubi dubium prorsus non est, significare secundam divinitatis personam. Valde autem dubitari ac disputari a doctis solet, qua de causa sit sic filius Dei a Ioanne nominatus. Quaerunt enim alii, in Graeca voce ac lingua causam istius appellationis, eoque


5732. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 636 | Paragraph | SubSect | Section]

caro factus aut incarnatus est. Loca praecipua huius significationis sunt in primo capite Evangelii Ioannis, et in primo eiusdem epistolae: ubi dubium prorsus non est, significare secundam divinitatis personam. Valde autem dubitari ac disputari a doctis solet, qua de causa sit sic filius Dei a Ioanne nominatus. Quaerunt enim alii, in Graeca voce ac lingua causam istius appellationis, eoque usitata eius significata recensebo. Hieronymus in Epistola ad Paulinum, complures eius significationes recenset: ut sunt, sermo, verbum, oratio, ratio, sapientia, computus: quarum unam quanque


5733. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 636 | Paragraph | SubSect | Section]

quod sine passione genitus est: tum, quod sit ei coniunctiss. tum, quod efferat aut exponat, vel enunciet patrem, eiusque voluntatem, quia videatur perinde se habere ad patrem ut definitio ad definitum: et quia sit compendiaria facilisque demonstratio patris. Basilius in Sermone super initium Ioannis, alias rationes affert. Bucerus vult valere idem quod numerum, vim aut efficaciam quandam divinam. Ita variae rationes huius etymologiae redduntur: quarum tamen nulla prorsus certa demonstratione, ac sine ulla dubitatione, exclusis aliis, asseri potest. Quare non dubito esse absconditum


5734. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 636 | Paragraph | SubSect | Section]

non dubito esse absconditum mysterium. Aliqui volunt eam rationem etymologiae huius ostendere, quod cum Scriptura testetur omnia per filium esse facta, initio Genesis in descriptione creationis narretur, Deum dicendo omnia creasse. putant igitur illud ipsum dicere, esse filium Dei: eoque illum a Ioanne vocari logon, verbum. Verum contra ingens incommodum sequetur ut eadem ratione etiam alias, cum Deus aliquid dixisse legitur, necesse erit consimiliter illud (DICERE) de filio intelligi: unde plura absurda ac errores orientur. nam saepe ipsemet filius loquitur. sic et Paulus ostendit,


5735. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 636 | Paragraph | SubSect | Section]

esse: quod [?: ] Chaldaea versio saepissime habeat pro nomine propria Dei יהוה Iehova Meimar מימר verbum (qua [?: l ] tempore Christi vulgus Iudaeorum plurimum usum est) verisimile mihi fit, Ioannem voluisse eam vocem etiam in sua Graeca scriptione per Logon exprimere: sicut innumeros Hebraismos passim Apostoli suis scriptis inserverunt. Apparet sane, fuisse tunc usitatum vulgae, pro nomine Iehova voce Meimar uti: quod et [?: Ga-nus ] probat: sicut et postea, ac nunc


5736. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 636 | Paragraph | SubSect | Section]

inserverunt. Apparet sane, fuisse tunc usitatum vulgae, pro nomine Iehova voce Meimar uti: quod et [?: Ga-nus ] probat: sicut et postea, ac nunc quoque Iudaei pro eodem nomine utuntur vocabulo שם Schem, quod significat nomen. Voluit igitur Ioannes usitata vulga voce uti, ac ipso statim primo nomine dicere, Meschia esse Iehova, ut divinitatem eius asserat contra, haereti-cos, Cerinthum et alios, contra quos suum Evangelium scripsisse dicitur. Porro causas divinare, cur vel Iugum, vel etiam vulgus sit usum voce Meimar pro Iehova, non


5737. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 636 | Paragraph | SubSect | Section]

consuetudinem, et quo statim ipso nomine testaretur Meschiam esse verum Deum, voluit eum [?: ] nes vocare logon verbum: et hoc credo esse etymonlog+ius tam celebris nominis. Sed permitto iudicium Ecclesiae. Porro impudentissimo Staphili [?: mend- ] , quod negaverim logon Ioan. 1. significare filium Dei, alias copiose respondi. Hac etiam etymologia comprobata, rectius vertetur Verbum. quam Sermo: quae est una tantum quaedam vox Iehova, non integer sermo: et quia id vox Chaldaea potius denotat. Consultius etiam ob eas causas fuisset retinere voculam Verbum, quia in


5738. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 637 | Paragraph | SubSect | Section]

obvium intellectum eius loquutionis: eoque verum eius sensum quaerit, et per illud mirabile verbum secundam personam intelligit. Aptius quoque est, ut uni rei unique individuo unum aliquod nomen tribuatur, quam ut integer sermo aut oratio appelletur. Quare ego malim hodierna quoque die initio Ioannis Verbum retineri, et filium Dei logon Verbum potius quam sermonem appellari: quam vocem et Germanica versio per Vuort expressit. Quidam hoc tempore suaviter philosophati sunt, filium Dei ideo vocari Verbum, quia pater eum cogitatione gignat: quod commentum Irenaeus veterib. haereticis


5739. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 637 | Paragraph | SubSect | Section]

in diebus illis. Isaiae 55 comparat pluviae ac nivi foecundanti terram, inquitas: Sic erit verbum meum, quod egredietur de ore meo, non revertetur ad me vacuum, sed faciet quod volo: et prospere perficiet, ad quod misi illud. Idem usus Verbi pro doctrina Dei, est etiam in concionibus Christi. Ioannis 8: Qui ex Deo est, verbum Dei audit. Ioan. 11. Mater mea et fratres mei hi sunt, qui audiunt verbum Dei. Luc. 8, Semen est verbum. Act. 4, Loquebantur verbum Dei cum fiducia. Act. 6. Non est aequum, nos derelicto verbo Dei ministrare mensis. Sic Act. 8. Cum audissent Apostoli,


5740. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 637 | Paragraph | SubSect | Section]

ac nivi foecundanti terram, inquitas: Sic erit verbum meum, quod egredietur de ore meo, non revertetur ad me vacuum, sed faciet quod volo: et prospere perficiet, ad quod misi illud. Idem usus Verbi pro doctrina Dei, est etiam in concionibus Christi. Ioannis 8: Qui ex Deo est, verbum Dei audit. Ioan. 11. Mater mea et fratres mei hi sunt, qui audiunt verbum Dei. Luc. 8, Semen est verbum. Act. 4, Loquebantur verbum Dei cum fiducia. Act. 6. Non est aequum, nos derelicto verbo Dei ministrare mensis. Sic Act. 8. Cum audissent Apostoli, quod Samaria recepisset verbum Dei. Ibidem: Illi


5741. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 637 | Paragraph | SubSect | Section]

Act. 8. Cum audissent Apostoli, quod Samaria recepisset verbum Dei. Ibidem: Illi dispersi annunciabant verbum Dei. Et Actor. 18. Commoratusque est illic annum et menses sex, docens verbum Dei: id est, doctrinam caelum. Idem significat verbum veritatis, Coloss. 1. Verbum [?: ] 1. Ioan. 1. et Philipp. 2. Item Verbum crucis, 1. Corint. 1. Verbum salutis, Act. 13. Verbum gratiae, Act. 14: Verbum solatii. Hebraeos. 13. Verbum Evangelii, Act. 15. Significat igitur [?: ] totam doctrinam Dei, tum et singulas species eius. Hag 2. Verbum quod pepigi


5742. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 637 | Paragraph | SubSect | Section]

ad verbum quod praecipio vobis. Sic ibid. decem praecepta vocat Decem verba, quae Deus sit loquutus ad eos. Verbum saepe promissiones aut comminationes significat. 2. Samuelis 7, Propter verbum tuum et secundum cor tuum. id est, propter tuam promissionem, non meum meritum. Ios. 21. Ex omni verbo bono quod dixerat ad Israelem (id est, promiserat Deus) nihil fuit irritum. Ios. 23. Adducet omne verbum suum malum super vos Dominus, id est, minas. Num. 11. Nunc videbis utrum eveniat tibi verbum meum. Quinto, significat causam aut negotium. Gen. 12, Propter verbum


5743. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 637 | Paragraph | SubSect | Section]

Deus sit loquutus ad eos. Verbum saepe promissiones aut comminationes significat. 2. Samuelis 7, Propter verbum tuum et secundum cor tuum. id est, propter tuam promissionem, non meum meritum. Ios. 21. Ex omni verbo bono quod dixerat ad Israelem (id est, promiserat Deus) nihil fuit irritum. Ios. 23. Adducet omne verbum suum malum super vos Dominus, id est, minas. Num. 11. Nunc videbis utrum eveniat tibi verbum meum. Quinto, significat causam aut negotium. Gen. 12, Propter verbum Sarai. id est, causa Sarae. Deut. 19. et 2. Corin. 13. In ore duorum aut trium testium stabit omne


5744. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 637 | Paragraph | SubSect | Section]

sicut Latinis res, Germanis ding, Sophistis ens: unde admodum varie usurpatur. Tota die dolore afficiunt me verba mea: Psalmo 56 id est, omnes res negotiaque mea me excruciant. 2. Regum 12. Quod est hoc verbum. quod fecisti nobis? id est, quid hoc tandem est, qualis haec res quam agis? Sic Ios. 11, Non removit verbum ex omnibus quae praeceperat Iehova, id est, nihil. Post verba ista, fuit verbum Iehovae ad Abraam, Genesis 15. id est, post haec negocia et res quascunque. Sic saepissime alias, ut Genesis 40. Et fuit post verba ista, ut peccarent duo ministri Pharaonis. Haec


5745. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 638 | Paragraph | SubSect | Section]

ei: id est, solvit ei omnes quaestiones eius, ac dubia: nihil prorsus fuit, ad quod non posset respondere. Verba sua loqui coram aliquibus, est, suam causam agere. Genesis vigesimoquarto: Donec loquutus fuero verba mea. Genesis 44. Loquatur quaeso servus tuus verbum in auribus tuis. Sic Iob vigesimo: Ac loquetur verba sua in auribus seniorum. pro, exponet causam suam coram senatu eius loci. Verum Iob 33 paulo aliter accipi videtur: Deus non loquitur omnia verba sua. id est, non patefacit omnia sua secreta. Verbum stare, aut cadere, significat ratum aut irritum esse: re


5746. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 638 | Paragraph | SubSect | Section]

sua loqui coram aliquibus, est, suam causam agere. Genesis vigesimoquarto: Donec loquutus fuero verba mea. Genesis 44. Loquatur quaeso servus tuus verbum in auribus tuis. Sic Iob vigesimo: Ac loquetur verba sua in auribus seniorum. pro, exponet causam suam coram senatu eius loci. Verum Iob 33 paulo aliter accipi videtur: Deus non loquitur omnia verba sua. id est, non patefacit omnia sua secreta. Verbum stare, aut cadere, significat ratum aut irritum esse: re ipsa complere, aut non. Isaiae octavo: Loquimini verbum, et non stabit. id est, frustra et incassum decernetis ac


5747. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 638 | Paragraph | SubSect | Section]

iudicare, et crimen pro magnitudine odisse. Verbum aut verba ponere in alicuius ore, est [?: ] instruere quid loqui debeat. Num. 23 bis dicitur: Posuitque Dominus verba Bileam in ore eius. et, [?: N- ] quod posuerit Deus in ore meo? Sic 2. Sam. 14 dicitur Ioabus posuisse verba in ore mulieris: id est, eam instruxisse. Idem Deuterono. 18. Praevalere alicuius [?: ] contra aliquem, est vincere contendendo. 2. Sam. 24 [?: ] etiam crescere verborum acerbitatem. Prohibere verbum, est celare aliquem: Ieremiae 42. Quod


5748. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 638 | Paragraph | SubSect | Section]

populi estis, vobis id ius rapuistis. Verbum alicuius esse alicui, aut cum alioquo, est, eum loqui cum illo: Et fuit verbum Samuelis universo Israeli. Sic 2. Sam. 3. Verbum Abner fuit cum senioribus Israelis: pro, collocutus est, egitque cum illis. 1. Reg. 1, Et fuerunt verba eius cum Ioab filio serviae. Suscitare aut excitare verbum, est, re praestare, quod verbis promiseris. secundo Samuelis septimo: Suscita verbum tuum. id est, ut mox subiicit, Fac quod pollicitus es. Sic Ieremiae vigesimonono: suscitabo super vos verbum meum bonum. id est, praestabo promissionem


5749. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 639 | Paragraph | SubSect | Section]

ac regi. Sic dicit Simeon: Nunc [?: ] tis servum tuum Domine, secundum verbum [?: ] pace, Et diva Virgo, Fiat mihi secundum verbum id est, sicut tu nomine Dei mihi renunciasti. Ios. vigesimo: Secundum verba vestra sic sit: id est, sicut loquuti estis. Verba saepe res gestae, actaque alicuius gubernatoris aut doctoris dicuntur. Primo Regum undecimo: Reliqua autem verba regis Salamonis, etc. sunt scripta in libris Salomonis. Sic saepissime de aliis


5750. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 639 | Paragraph | SubSect | Section]

eius. Videns in verbis Dei. 1. Paralip. 25. Omnes isti erant filii Heman, videntis regis in verbis Dei, ad exaltandum cornu. id est, erant regi a rebus divinis, erant illius concionatores, etc. Verbum aliquando sententiosum dictum aut proverbium sonat, sicut et apud Latinos. Ioan. 4, In hoc est verbum verum, quod alius sit qui seminat, et alius qui metit. Aliquando Unum verbum est idem quod sententia. Luc. 20, Interrogabo vos et ego verbum unum. id est, unam sententiam, unam quaestionem. 1. Cor. 14. In Ecclesia malo quinque verba sensu loqui, ut et alios


5751. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 639 | Paragraph | SubSect | Section]

teip sum. sic decem verba dicuntur decem illae sententiae aut praecepta. Verbum Dei crescere, aut multiplicari, aut dilatari, Act. 6. 12 et 19, est late ac longe doctrinam ac religionem veram propagari, et a multis accipi. Verbum vitae, est vera religio, quia est vivifica et salutaris. Ioan. 6, Ad quem abiremus? Verba vitae habes. Sic Act. 7 et Phili. 2. Idem ferme est cum Ioan. 6 Christus dicit, Verba quae ego loquor, spiritus sunt, et vita: id est, sunt spiritualia ac salutifera, eoque etiam spiritualem hominem ac mentem, â [?: ] recipiantur, requirunt: sed


5752. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 639 | Paragraph | SubSect | Section]

aut multiplicari, aut dilatari, Act. 6. 12 et 19, est late ac longe doctrinam ac religionem veram propagari, et a multis accipi. Verbum vitae, est vera religio, quia est vivifica et salutaris. Ioan. 6, Ad quem abiremus? Verba vitae habes. Sic Act. 7 et Phili. 2. Idem ferme est cum Ioan. 6 Christus dicit, Verba quae ego loquor, spiritus sunt, et vita: id est, sunt spiritualia ac salutifera, eoque etiam spiritualem hominem ac mentem, â [?: ] recipiantur, requirunt: sed vos carnales estis, ideo [?: ] horum creditis. Verba quae dedisti mihi, dedi eis


5753. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 639 | Paragraph | SubSect | Section]

Verba quae ego loquor, spiritus sunt, et vita: id est, sunt spiritualia ac salutifera, eoque etiam spiritualem hominem ac mentem, â [?: ] recipiantur, requirunt: sed vos carnales estis, ideo [?: ] horum creditis. Verba quae dedisti mihi, dedi eis id est, doctrinam, Ioan. 17. Et ibid. Qui crediderint per verba eorum. i. per eorum sermonem, aut praedicationem. Haec non sunt verba daemonium habentis, Ioan. 10 id est talia profecto et taliter non solent obsessi loqui. Dux verbi:: Paulus erat dux verbi, Act. 14. id est, ipse potissimum loquebatur


5754. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 639 | Paragraph | SubSect | Section]

] recipiantur, requirunt: sed vos carnales estis, ideo [?: ] horum creditis. Verba quae dedisti mihi, dedi eis id est, doctrinam, Ioan. 17. Et ibid. Qui crediderint per verba eorum. i. per eorum sermonem, aut praedicationem. Haec non sunt verba daemonium habentis, Ioan. 10 id est talia profecto et taliter non solent obsessi loqui. Dux verbi:: Paulus erat dux verbi, Act. 14. id est, ipse potissimum loquebatur publice, tacente Barnaba. Verbum abbreviatum. Rom. 9, Verbum abbreviatum faciet Dominus in terra. Alii malunt rationem, quasi dicat, ingentem


5755. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 639 | Paragraph | SubSect | Section]

15, alioqui phrasin hanc inde facile intellexisset. Iacobi cap. 1, et 1. Pet. 1 dicitur, nos genitos esse verbo Dei: i. conversos, iustificatos, ac renovatos. Verbum enim Dei ac sacramenta sunt in hoc tanto opere Dei instrumenta. Diligere verbo, est simulare dilectionem. 1. Io. 3. Filioli, ne diligamus verbo ac lingua, sed opere. Sermo et verba, pro gentibus aliquando ponitur, sicut et vox Linguae. Non est sermo, nec sunt verba, ubi non audiatur vox eorum: Psal. 19. i. in omnib. gentib. ac linguis, quamvis remotis ac peregrinis, audita est vox


5756. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 640 | Paragraph | SubSect | Section]

Item Zoph. 1. Syrach cap. 1, Verbum Dei altissimi fons est sapientiae. Matt. 13, Qui verbum Dei audit. Luc. 8, Semen est verbum Dei. Item, Mater mea et fratres mei hi sunt, qui audiunt verbum Dei. Ion. 8, Qui ex Deo est, verba Dei audit. Item cap. 11, Beati qui audiunt verbum Dei. Act. 12, Verbum autem Domini crescebat et multiplicabatur. Act. 13, Praedicabant verbum Dei in synagogis Iudaeorum. Appellatur autem verbum Dei a causa efficiente. nam Deus id verbum revelavit,


5757. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 640 | Paragraph | SubSect | Section]

119, Qui observant testimonia eius. Item, Testimonia tua gaudium meum. Item: Converti pedes meos ad testimonia tua. Item: Qui noverunt testimonia tua. Ac saepissime ibi vox Testimonii recurrit. Esa. 8. Liga testimonium, signa legem. Item: Ad legem magis, et ad testimonium. 1. Cor. 2. 1. Iohan. 5. Mandata Domini, Dei: Psal. 119, Concupivi mandata tua, et mandata tua exquisivi, etc. Item: Oblectabor in mandatis tuis. Item: Custodiam mandata tua. Syrach. 21. Qui observat mandata Dei, non sequitur somnia capitis sui. Iuramenium Domini, pro verbo seu


5758. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 640 | Paragraph | SubSect | Section]

Iehovae: Num. 9, Iuxta os seu verbum Iehovae proficiscebantur filii Israel, et iuxta verbum Domini castra ponebant. Veritas Domini: Psal. 57, Usque ad nubes veritas tua. Psal. 89, Annunciabo veritatem tuam in ore tuo. Psa. 117, Veritas Domini manet in aeternum. Io. 17, Voluntas Dei. Io. 5, Haec est voluntas eius qui misi me. Nomen Domini etiam pro Verbo ipsius ponitur, quia inde vera noticia Dei hauritur. Pro. 18. Arx munita nomen Domini. Via Domini, Dei: Gen. 18, Scio quod praecepturus sit (Abraham) filiis suis, et domui suae post se, ut


5759. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 640 | Paragraph | SubSect | Section]

os seu verbum Iehovae proficiscebantur filii Israel, et iuxta verbum Domini castra ponebant. Veritas Domini: Psal. 57, Usque ad nubes veritas tua. Psal. 89, Annunciabo veritatem tuam in ore tuo. Psa. 117, Veritas Domini manet in aeternum. Io. 17, Voluntas Dei. Io. 5, Haec est voluntas eius qui misi me. Nomen Domini etiam pro Verbo ipsius ponitur, quia inde vera noticia Dei hauritur. Pro. 18. Arx munita nomen Domini. Via Domini, Dei: Gen. 18, Scio quod praecepturus sit (Abraham) filiis suis, et domui suae post se, ut custodiant viam Domini: hoc


5760. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 640 | Paragraph | SubSect | Section]

Zach. 3. Verbum patris Christus passim appellatur. nam ipsius consilio et iussu filius ea docebat et illustrabat, quae alias humana ratio suis virib. inquirere non valebat. Verbum Christi: Christus passim vocat verbum suum, hoc est, quod ipse revelarit, et adhuc tradat. Doctrina Christi: 2. Ioan. 1. Testimonium Christi: Apoc. 1. Verbum Spiritus S. Recte et Spiritus S. Verbum dici potest. Promittit enim Christus Spiritum S. qui discipulos ac totam Ecclesiam sit docturus: Io. 14. 15. 16. Sermones servorum Dei prophetarum: Ier. 26. Doctrina Apostolorum: Act. 2, Erant perseverantes


5761. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 640 | Paragraph | SubSect | Section]

Christus passim vocat verbum suum, hoc est, quod ipse revelarit, et adhuc tradat. Doctrina Christi: 2. Ioan. 1. Testimonium Christi: Apoc. 1. Verbum Spiritus S. Recte et Spiritus S. Verbum dici potest. Promittit enim Christus Spiritum S. qui discipulos ac totam Ecclesiam sit docturus: Io. 14. 15. 16. Sermones servorum Dei prophetarum: Ier. 26. Doctrina Apostolorum: Act. 2, Erant perseverantes in doctrina Apostolorum. Act. 5, Ecce replestis Hierosolymam doctrina vestra. Forma doctrinae: Rom. 6, Obedistis ex animo in eam, in quam traducti estis, formam doctrinae.


5762. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 640 | Paragraph | SubSect | Section]

via, synecdochice pro verbo Dei: Baruc. 3. Mandata vitae: Baruc. 3. Audi Israel mandata vitae. Verbum vitae, et verba vitae aeternae. Sic Petrus ad Christum, Domine verba vitae aeternae habes: hoc est, quae et adnunciant, et impertiunt vitam aeternam. Sic et Act-. 5. Philip. 2. 2. Ioan. 1. Verbum veritatis: 2. Corint. 6. Eph.. 1. Col. 1. Iac. 1. Via et semita veritatis: Psal. 118, Viam veritatis elegi, iudicia tua proposui mihi. Baruch. 4. Via sententiae: Baruch. 3. Fons sapientiae: Baruch. 3. Verbum iustitiae. Esaiae quadragesimo quinto, Egredietur de


5763. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 640 | Paragraph | SubSect | Section]

ad aquas. VERITAS, plura significata habet. Primum enim congruentiam sermonis aut cogitationis cum re, de qua est sermo aut cogitatio, notat: ut et in aliis linguis Deuteron. 17 et 22, Et si veritas fuerit hoc verbum. id est, si ea accusatio fuerit vera. Sic testimonium Christi et Ioannis dicitur esse verum, Ioa. 5, 8 et 19. Secundo Veritas dicitur aliquando ipsa vera sententia, aut opinio, aut etiam doctrina, usitato Hebraismo, quo [?: p---tur ] abstractum pro concreto, et eius subiecto. Psalmo 14 Loquitur veritatem in corde suo. Sermo est [?:


5764. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 640 | Paragraph | SubSect | Section]

plura significata habet. Primum enim congruentiam sermonis aut cogitationis cum re, de qua est sermo aut cogitatio, notat: ut et in aliis linguis Deuteron. 17 et 22, Et si veritas fuerit hoc verbum. id est, si ea accusatio fuerit vera. Sic testimonium Christi et Ioannis dicitur esse verum, Ioa. 5, 8 et 19. Secundo Veritas dicitur aliquando ipsa vera sententia, aut opinio, aut etiam doctrina, usitato Hebraismo, quo [?: p---tur ] abstractum pro concreto, et eius subiecto. Psalmo 14 Loquitur veritatem in corde suo. Sermo est [?: verit-- ] Dan. 6. i. vera


5765. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 640 | Paragraph | SubSect | Section]

quo [?: p---tur ] abstractum pro concreto, et eius subiecto. Psalmo 14 Loquitur veritatem in corde suo. Sermo est [?: verit-- ] Dan. 6. i. vera sententia. Sic saepe Christus [?: repe-- ] 17, et alias, sermonem Dei esse veritatem: et se dicere ac docere, Ioan. 8 et 16. Sic Psal. 5. dicit, Non est veritas in ore eorum. Tertio, Veritatis, sicut et Mendacii, vocabulum, transfertur a sermone ad ipsas res ac meres hominum. Nam res habentes tantum externam speciem sine interna, vera ac solida bonitate aut stabilitate, dicuntur


5766. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 641 | Paragraph | SubSect | Section]

supra in Mendacio dictum est. Contra res verae, [?:---- ] ac solidae, durabilesque dicuntur, Veritas. Sic aquae perpetuo fluentes dicuntur esse fideles, aut veraces. Sic Ioan. 1. gratia et veritas per Iesum Christum facta esse dicitur: id est, favor Dei gratuitus, et vera ac solida bona, quae sunt, remissio peccatorum, Spiritus sanctus, renovatio, haereditas, et vita aeterna. Porro quod ibidem dicitur Christus fuisse plenus gratia et veritate, per veritatem


5767. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 641 | Paragraph | SubSect | Section]

misericordia promittit deinde ob veritatem, aut ex veritate servat eadem promissa: sicque in beneficiis Dei tum misericordia, tum et veritas laudatur. Haec eadem loquutio etiam hominibus tribuitur Gen. 4. Et facies mecum misericordiam et veritatem.i. ac sinceram beneficentiam mihi praestabis. Ios. 2. Faciemus tecum misericordiam et veritatem. i. benefaciemus tibi, et in nostris promissis veraces erimus, Gen. 24, Si facitis misericordiam cum hero meo: pro, si vere ac ex animo ei vultis benefacere, aut gratificari. Possis tamen veritatem de plena et integra beneficentia exponere: sicut


5768. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 641 | Paragraph | SubSect | Section]

Urbs veritatis, Zach. 8. pro, verax. Deus dicitur veritas esse, Ier. 10: quia amat et fovet veritatem, et quia etiam est verus ac vivens Deus: quod ei quoque ad discrimen inanium idolorum tribuitur, quae sunt mera vanitas et mendacium. Christus quoque profitetur se esse Veritatem, cum Ioann. 14 inquit: Ego sum via veritas et vita: nemo venit ad patrem nisi per me ubi se vocat veritatem, non tam quia est verus Deus ac filius Dei, quam quod ipse praemonstrat veram doctrinam, aut rationem agnoscendi patris, et dat tales vires ac facultates cordi, nosque potenter suo spiritu trahit


5769. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 641 | Paragraph | SubSect | Section]

gratitudinis ergo praestitum. Posset forte sic accipi, quod Proverb. 12 dicitur: Beneplacitum est Deo in factoribus veritatis. id est, qui iuste et sincere agunt. Sic 2. Par. 32, post verba haec, Et veritatem hanc: i. postquam haec omnia rectissime et iustissime ab Ezechia acta sunt. Sic Io. 3 dicitur, veritatem facientes venire ad lucem, sed prava agentes fugere eandem. ubi Veritatem facere, proculdubio iuste et recte agere est. Sic et 1. Ioan. 1: Mentimur, et veritatem non facimus. id est, non veraciter agimus. Vicinum quid habet illud Terentianum: Sic fit, ubi non vere


5770. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 641 | Paragraph | SubSect | Section]

agunt. Sic 2. Par. 32, post verba haec, Et veritatem hanc: i. postquam haec omnia rectissime et iustissime ab Ezechia acta sunt. Sic Io. 3 dicitur, veritatem facientes venire ad lucem, sed prava agentes fugere eandem. ubi Veritatem facere, proculdubio iuste et recte agere est. Sic et 1. Ioan. 1: Mentimur, et veritatem non facimus. id est, non veraciter agimus. Vicinum quid habet illud Terentianum: Sic fit, ubi non vere vivitur. Aliquando veritas significat constantiam ac firmitatem, seu stabilitatem rei aut personae. Isa. 39, Saltem fiat pax et veritas in diebus meis. id est,


5771. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 642 | Paragraph | SubSect | Section]

ut simus intus in corde nostro veraces sinceri et incorrupti, veraque ac iusta agentes et sentientes. Alii, veritatem occultam seu mundo ignotam de totali corruptione hominis, diligis ac doces tuos. Veritas (ut et supra monui) saepe veram doctrinam ac religionem significat. Sic Christus dicit Iohan. 17, Pater sanctifica eos in veritate, sermo tuus est veritas, etc. Iohan. 8. Si manseritis in sermone meo, cognoscetis veritatem, et veritas vos liberabit. Eodem modo per sermonem Dei dicuntur mundari credentes, Iohan. 15. Sic 2. Pet. 2 dicitur ab impiis via veritatis


5772. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 642 | Paragraph | SubSect | Section]

et sentientes. Alii, veritatem occultam seu mundo ignotam de totali corruptione hominis, diligis ac doces tuos. Veritas (ut et supra monui) saepe veram doctrinam ac religionem significat. Sic Christus dicit Iohan. 17, Pater sanctifica eos in veritate, sermo tuus est veritas, etc. Iohan. 8. Si manseritis in sermone meo, cognoscetis veritatem, et veritas vos liberabit. Eodem modo per sermonem Dei dicuntur mundari credentes, Iohan. 15. Sic 2. Pet. 2 dicitur ab impiis via veritatis blasphemari: id est, vera doctrina. et 2. Cor. 13 inquit Paulus, se posse aliquid pro


5773. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 642 | Paragraph | SubSect | Section]

veram doctrinam ac religionem significat. Sic Christus dicit Iohan. 17, Pater sanctifica eos in veritate, sermo tuus est veritas, etc. Iohan. 8. Si manseritis in sermone meo, cognoscetis veritatem, et veritas vos liberabit. Eodem modo per sermonem Dei dicuntur mundari credentes, Iohan. 15. Sic 2. Pet. 2 dicitur ab impiis via veritatis blasphemari: id est, vera doctrina. et 2. Cor. 13 inquit Paulus, se posse aliquid pro veritate, contra veritatem verô nihil. Vera aliqua res dicitur, quia eo nomine proprie appellari solet, ac simpliciter et per se suaque natura


5774. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 642 | Paragraph | SubSect | Section]

Magister in veritate dixisti. i. vere. Act. 10, In veritate deprehendo, quod Deus non sit acceptor personarum id est, vere. Pertinet hoc ad Hebraismum, quod nomen substantivum per praepositionem IN verbo aut nomini adiunctum vim adiectivi aut adverbii exprimat. Adorare in Spiritu et Veritate, Iohan. 4. est, colere Deum secundum veram religionem ac cognitionem, sincere ac ex animo, verisque, non hypocriticis cordis motib. cuiusmodi ii sunt qui sunt Spirituales, aut a Spiritu S. excitati. Opponitur igitur cultus internus externo, fidei ac cordis cultus operi operato, et denique serius ac


5775. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 642 | Paragraph | SubSect | Section]

qui sunt Spirituales, aut a Spiritu S. excitati. Opponitur igitur cultus internus externo, fidei ac cordis cultus operi operato, et denique serius ac sincerus hypocritico: quas tres pessimas proprietates habet pharisaeorum et omnium hypocritarum religiositas. In veritate non stetit Satan, Ioan. 8. i. in fidelitate erga Deum, et bonitate inditae imaginis Dei. Spiritus veritatis, et spiritus mendacii inter se opponuntur. Spiritus S. dicitur Spiritus veritatis, Ioa. 14. 15, 16, quia nos doceat omnem veritatem [?:- ] doctrinae et vitae, docendo et regenerando, ac


5776. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 642 | Paragraph | SubSect | Section]

tres pessimas proprietates habet pharisaeorum et omnium hypocritarum religiositas. In veritate non stetit Satan, Ioan. 8. i. in fidelitate erga Deum, et bonitate inditae imaginis Dei. Spiritus veritatis, et spiritus mendacii inter se opponuntur. Spiritus S. dicitur Spiritus veritatis, Ioa. 14. 15, 16, quia nos doceat omnem veritatem [?:- ] doctrinae et vitae, docendo et regenerando, ac omnibus horis nos regendo, ac salutaria et Deo accepta proponendo. Contra Satan dicitur non perstitisse in veritate,.i. in debita fidelitate erga Deum, in vera Dei agnitione et


5777. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 642 | Paragraph | SubSect | Section]

fuisset: sed immutato cultu eius, creaturas et [?:-- ] tuas earum pro vero Deo coluerint. Sed de hoc loco aliquid dixi in Resolutione disputationis Ienensis in Libero arbitrio et originali peccato. Esse ex Veritate, et ex verbo ac Spiritu genitum, eoque amatorem esse veritatis Io. 18. Quisquis est ex veritate, audit vocem meam. Sic alibi: Qui ex Deo est, audit nos. Rom. 3. Si enim veritas Dei in meo mendacio exuberavit in ipsius [?: gloria-- ] Dei, me arguentis et accusantis veracitas abundantias enituit, aut illustrata est. Sic Rom. 15, Iesus Christus


5778. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 642 | Paragraph | SubSect | Section]

et quae hominibus [?: nau---- ] moveat. Sic Psal. 22, Christus dicit se esse vermem, non hominem: quem videlicet quivis contemnat ac conculcet, abomineturque. Sic et de piis, qui plerunque abiectissimi sunt, dicit Daus Is. 41: Noli timere vermis Iacob. Sic et Iob 25. Deinde itidem per metaphori significat perpetuum cruciatum: quia vermis tum in signa tum etiam in animalib. (sicut crebro claudicantium [?:---que ] des invadunt (perpetuô rodit et absumit. Is. 66. et [?:--- ] 9: Ubi vermis eorum non moritur, nec ignis


5779. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 643 | Paragraph | SubSect | Section]

Tertio, quia morientes ex se vermes producunt, et ab illis absumuntur: ideo Deus regi Assyrio superbienti, et magna iactanti ac conanti, praedicit exitium: ac inter alia ait, vermes fore stratum, et etiam tegumentum eiusquae: quae loquutio et Iob 21 reperitur. Sic ipse Iobus ob putredines et hulcera dicit cap. 17, sibi esse commercium cum vermibus. Quarto, a vermibus consumi homines, significat eos mortales ac prorsus fragiles esse. Isaiae 51, Nolite timere opprobrium hominum. Nam veluti vestimentum, sic devorabit eos


5780. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 643 | Paragraph | SubSect | Section]

Tertio, quia morientes ex se vermes producunt, et ab illis absumuntur: ideo Deus regi Assyrio superbienti, et magna iactanti ac conanti, praedicit exitium: ac inter alia ait, vermes fore stratum, et etiam tegumentum eiusquae: quae loquutio et Iob 21 reperitur. Sic ipse Iobus ob putredines et hulcera dicit cap. 17, sibi esse commercium cum vermibus. Quarto, a vermibus consumi homines, significat eos mortales ac prorsus fragiles esse. Isaiae 51, Nolite timere opprobrium hominum. Nam veluti vestimentum, sic devorabit eos tinea: et veluti


5781. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 643 | Paragraph | SubSect | Section]

quia sicut lupi vespere tum ob tenebras audacius, tum ob famem, et denique desperationem restantis praedae, quod mox pecudes in loca tuta concludentur, avidius grassantur, sic illos factitare prophetae testantur. VESTIGIA alicuius arripere, est observare et sectari eum pereuntem. Iob 23, Vestigia illius arripuit pes meus. Idem etiam in malam partem accipitur, quia venatores sectantur vestigla ferarum. Psalmo 56. Ipsi vestigia mea observant, dum expectant animam meam. id est, instar venatorum vitae meae insidiantur. Psalmo 65, Vestigia Dei dicuntur stillare pinguedinem:


5782. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 643 | Paragraph | SubSect | Section]

suas ob blasphemiam (ut putabat) Christi: Paulus et Barnabas scindunt vestes prae indignatione, quod Lystrii sibi ut diis sacrificare volebant. Sic 1. Reg. 21, Achab metu minarum scidit vestimenta sua. Sic Iacobi filii Genesis 44, capto Beniamin ob furtum paterae, scindunt vestimenta sua. Sic Ioel dicit Iudaeis, Scindite corda vestra, et non vestimenta vestra. id est, interno animi dolore dolete, non tantum externo gestu aut simulatione: vel potius excindite corda vestra, non tantum accidentia. Vestimentum et panis, sicut Germanis hüll unnd füll, synecdochice


5783. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 645 | Paragraph | SubSect | Section]

iter autem impiorum peribit. Psal. 102, Stulti propter viam rebellionis affliguntur. 2. Par. 13, Reliqua gestorum Abia, et viarum eius. Sic et Dei actiones ac opera, viae eius vocantur. Proverb. 8, Iehova possedit me principio viae [?: ] : id est, suorum operum. Iob 40, Ipse est principium viarum Dei: id est, robustissima bestia inter omnia a Deo creata. 2. Sam. 2, Dei perfecta est via. id est, syncera ac perfecta sunt eius opera et actiones. Prov. 3, Viae sapientiae, viae delectationis, et omnes semitae eius pax. idest, omnia sapienter acta sunt, et


5784. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 645 | Paragraph | SubSect | Section]

et iucunda, et salutaria aut pacifera. Sic Psal. 25. Omnes viae Iehovae clementia et veritas custodientib. foedus eius. id est, piis Deus se ubique benignum ac propitium praestat, in omnibus fuis consiliis et actionibus. Proverb. 5. Coram oculis Dei sunt viae viri. Idem dicit Iob. 34, Oculi Dei sunt super vias viri, et omnes gressus eius videt. Idem Iob 31. Zach. 3, Daboque tibi viam inter hosce astantes: id est, conversationem. Quinto, significat vitam, seu totum cursam vel curriculum vitae. Ierem. 22. Haec via tua ab adolescentia tua, quod non audieris vocem


5785. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 645 | Paragraph | SubSect | Section]

viae Iehovae clementia et veritas custodientib. foedus eius. id est, piis Deus se ubique benignum ac propitium praestat, in omnibus fuis consiliis et actionibus. Proverb. 5. Coram oculis Dei sunt viae viri. Idem dicit Iob. 34, Oculi Dei sunt super vias viri, et omnes gressus eius videt. Idem Iob 31. Zach. 3, Daboque tibi viam inter hosce astantes: id est, conversationem. Quinto, significat vitam, seu totum cursam vel curriculum vitae. Ierem. 22. Haec via tua ab adolescentia tua, quod non audieris vocem meam. Psal. 2. Ne pereatis de via: id est, de vita, ac intereatis.


5786. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 645 | Paragraph | SubSect | Section]

Exod. 3 ut ostendat sibi Deus viam suam: id est, summam sui noticiam sibi communicet Ille vero dicit se illi tantum posteriora sua monstraturum. Et simul ei exhibet illam sui patefactionem ac noticiam, quae est descripta sequenti Capite. Viam mundi, aut seculi, aut sempiternam ire, est mori. Ios. 23, Vado hodie per viam universae terrae. Sic 1. Reg. 2. Abeo per viam universae terrae: pro, brevi [?: ] sum, ut et caeteri homines. Sed Psal. 139. Duc me per viam seculi aut sempiternam, significat, Perduc me in vitam aeternam. Observabo vias meas, ne peccem


5787. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 645 | Paragraph | SubSect | Section]

In caligine impellentur, et corruent in ea. Psal. 35, Sit via eorum tenebrae et lubricitates, et angelus Iehovae persequens eos. id est, tenebrosa et lubrica, ut non queant intelligere aut considerare suam vitam et actiones, et in eis aliquid boni facere. Contraria est loquutio Iob 22, Super vias tuas splendebit lumen. Via saepe ipsam progressionem aut profectionem denotat. Genesis 24, Domine si prosperam facis viam meam, quam proficiscor. id est, hanc meam peregrinationem aut negotium quod ago. Sic Iudic. 18, Ite in pace, coram Iehova est via vestra. id est,


5788. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 645 | Paragraph | SubSect | Section]

rectitudines. pro, via aequa seu aequabilis, planaque erit iusto. Perversus viis, qui perversa consilia, actiones ac conatus sequitur. Proverb. 14, Perversus viis suis despicit Deum. Proverb. 28, Praestantior est pauper qui ambulat in perfectione sua, quam perversus viis, et ipse dives. Iob 3, Vir cuius via abscondita est. id est, qui propter multitudinem miseriarum nescit quo se vertat. Ambulare in viis alicuius, est imitari eum. 1. Sam. 8, Filii Samuelis non ambulaverunt in viis eius. id est. non sunt imitati mores parentis. Haec loquutio valde crebra est in Regibus et


5789. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 645 | Paragraph | SubSect | Section]

quo se vertat. Ambulare in viis alicuius, est imitari eum. 1. Sam. 8, Filii Samuelis non ambulaverunt in viis eius. id est. non sunt imitati mores parentis. Haec loquutio valde crebra est in Regibus et Paralipomenis. Multi dicuntur ambulasse per vias Ieroboam, pauci per vias David: quod de Iosia dicitur 2. Reg. 22. Ambulare in viis Dei, crebro significat obedire eius praeceptis: 1. Reg. 8. Sed ambulare in viis cordis sui, est vivere pro libitu ac libidine sua. Ecclesiastae 11: Ambula in viis cordis tui ac secundum aspectum oculorum tuorum. Viam suam bonificare, est


5790. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 645 | Paragraph | SubSect | Section]

eius. Proverb 1. Comedent de fructu viae suae. id est, digna praemia suis factis recipient. Proverb. 14: De viis suis saturabitur perversus corde. Idem est, Reddere viam alicuius super caput ipsius: 1. Regum 8. Ezech. 9. Sic Ieremiae 12 dicitur, Dare unicuique secundum viam suam. Et Iob 34, Iuxta viam suam faciet invenire unum quemque Oseae 4: Visitabo super eum vias eius, et opera eius reddam ei. Ad viam suam declinare. Isaiae 53, Unusquisque ad viam suam declinavit: id est, suas


5791. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 646 | Paragraph | SubSect | Section]

placatur hominibus. Exitus viarum, sunt ante civitatum portas trivia aut divisiones viarum, quarum aliae alio tendunt. In talibus locis solent mendici sedere, et stipem flagitare, et in talibus locis iubet eos Christus quaeri ac invitari: Matth. 22. Via iustitiae. Matth. 21 dicit Christus, Iohannem [?: ] in via iustitiae. id est, praedicantem veram doctrinam, et viventem inculpatam vitam? Parare viam Domini aut Domino, dicitur Baptista, dum praedicat poenitentiam, docens per legem omnes extreme aegrotare [?: ] bo peccatorum, et adesse medicum peccata


5792. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 646 | Paragraph | SubSect | Section]

suam. Ubi via est adites ad patrem, quem per meritum passionis, et mediationem Christi habemus, quoties petituri aliquid, cum in throno gratiae sedentem fide accedere volumus, [?: ] ante passionem Christi non perinde liberum, aperte, facilemque habuimus. Eadem ferme ratione Christus Iohan. 14 se appellat viam et veritatem: quia nemo alioqui possit venire ad patrem, [?:-mque ] cognoscere, re de colere, ac placatum habere, quam per se solum. Iacobus 1. cap. dicit de dubitantibus de Deo, et eius [?: ] Vir animo duplici inconstans est in


5793. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 646 | Paragraph | SubSect | Section]

duxisti me ex morte ad vitam. Vocula VICE UNA, subobscure interdum utuntur. 1. Sam. 26, Percutiam eum vice una, et non iterabo id est, uno letali ictu eum conficiam, ut repetere ictam nihil opus sit. Eccles. 6. Si vixerit mille annos duabus vicibus. id est, bis mille annos. Iob 19, Iam decem vicibus pudore affecisti me. id est, pluries, nimis crebre 2. Sam. 24. Addat Deus ad populum suum, sicut sunt et sicut sunt centum vicibus. id est, efficiat centuple immerosiorem. Secundum vicem, in vice facere aliquid, significat, ut antea, vel solito more. Num. 24: Non


5794. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 646 | Paragraph | SubSect | Section]

Usque ad [?: q- ] vices ego adiuro te, ne loquaris in nomine Domini nisi verum: id est, quoties tandem te frustra obtestabor an non patieris te aliquando tandem admoneri, et [?: ] orari? Vox Vice et vicibus videtur aliquando [?: subi- ] genda esse. Iob 39, Una (uice) loquutus sum, nec loquar ultra: et duabus (uicibus) nec addam. VICTIMA (ut supra in voce Sacrificii dixi) significat interdum id quod ad convivium, non quod ad sacra


5795. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 647 | Paragraph | SubSect | Section]

10: Videte bonum de filiis domini vestri. id est, deligite. Colloss. 4, Vide ministerium quod accepisci Quinto, aliquando significat experiri aut sentire aliquid. Psal. 77, Viderunt te aquae Deus, viderunt et timerunt. id est, expertae sunt tuam vim. cum vel mare scidisti, vel Iordanem retro trusisti. Rom. 11, Nunc videbis utrum eveniat tibi verbum meum, aut non. Adiungatur sane huic significationi illa Gen. 20: Quid vidisti quod fecisti hanc rem? id est, qua re, consilio, aut cogitatione motus hoc egisti? quid te in hac regione terruit. Sexto, aliquando significat


5796. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 647 | Paragraph | SubSect | Section]

idest, valde gloriosum et excellentem me fecisti, vel ita mihi meisque prospexisti, ut praepotentes monarchae solent suis posteris. Septimo, significat uti ac frui vel bonis vel malis rebus. Sic dicitur aliquis Videre mortem. id est, perpeti mortem. Psal. 49, 89, et Iohan. 8. Videre corruptionem, Psal. 16, et Act. 2. Videre malum, Psal. 90. Sic Thren. 3. Ego vir qui vidi afflictionem in virga indignationis. id est, perpessus sum. Ierem. 42, In qua terra non videbimus bellum. Psal. 60. Fecisti nos videre dura.


5797. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 647 | Paragraph | SubSect | Section]

etiam de fruitione bonarum rerum dicitur: ut, Videre vitam, Videre bona. Psal. 34: et 1. Pet. 3: Qui cupit videre dies bonos. idest, perfrui illis. Psal. 27: Credo videre bona Domini in terra viventium. Psal. 36, In lumine tuo videbimus lumen. Iohan. 3. Nisi quis renatus fuerit, non potest videre regnum Dei. Videas bona Ierusalem omnibus diebus vitae tuae, Psal. 128. Videre salutem Dei, Psal. 91 et 98. Videre vitam cum uxore, Ecclesiast. 9: id est, suaviter victitare. Octavo, non raro significat cum


5798. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 647 | Paragraph | SubSect | Section]

64, In hostibus meis vidit oculus meus: scilicet, optatum eventum. Ierem. 17, Erit tanquam mirica in deserto, et non videbit bonum. Sed hoc rectius ad priorem significationem. Psalm. 112. Non timebit, donec videat in hostibus suis. Aliquando contra de acerbo et calamitoso aspectu accipitur. Iohan. 19, Tunc videbunt in quem transfixerunt. Somnum oculis videre, Eccles. 8, dormire significat. Sic et in Heautontim. Terentius loquitur. Videre Deum, est respicere ad Deum, eum timere, ac in eum sperare. Mich. 6, Vir sapiens videbit nomen tuum. id est, te in agendo timebit. Sic


5799. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 647 | Paragraph | SubSect | Section]

sed non ut videat faciem suam. Lucae 17 dicit Dominus adventurum tempus, cum cupient Videre unam diem ex diebus filii hominis. id est, frui vel brevi tempore tam commodis rebus, et tam bono statu, ut factum est praesente ipso: vel etiam, cum unam tantum diem cupient eius colloquio perfrui. Iohan. 8 dicit Christus, Abraamum cupivisse videre diem ipsius Domini, et vidisse, ac gavisum esse. Frui eius adventu ac beneficiis: vel, quod ferme idem est, laetum spectare eius adventum: et quidem vidisse, ac gavisum esse. id est, fide a longe vidit, et beneficiis eius perfruitus est. de qua


5800. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 648 | Paragraph | SubSect | Section]

visionem aut noticiam nemo habuit, aut habet, nisi solus filius. Sicut Matth. 11 ipsemet Christus dicit, solum filium nosse patrem, et vicissim filium a solo patre agnosci. Quare ibidem addit, tantum illos porro cognoscere patrem, quibus ipse eum revelaverit. Sic et 1. Timoth 6. ac 1. Iohan 4, nemo Deum vidisse dicitur. Sic igitur et Baptista loquitur, et argumentatur illam doctrinam de Deo esse verissimam: quia eam ipsemet filius, qui solus vere patrem vidit ac pernovit, patefecerit, cui merito credendum sit. Porro Iacobus vidit a facie ad faciem illam externam speciem hominis


5801. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 648 | Paragraph | SubSect | Section]

Secundum minorem gradum multi viderunt, sed secundum summum solus filius. Hebraismus alioqui in Generalibus Regulis est tractatus, quod saepe vocabula tantum summo aut perfectissimo gradui tribuantur. Sic solus Deus dicitur sapiens, bonus, ac iustus. Sic et hic, solus filius Dei vidit Deum. Iohan. 3 dicit Christus, se in iudicium venisse in mundum, ut qui non vident videant, et qui vident caeci fiant. id est, ut sapientes ac docti illi pharisaei, qui se solos nosse Deum, et videre veritatem putabant, tum redarguantur extremae ignorantiae, ut Nicodemo accidit: tum etiam, dum resistunt


5802. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 648 | Paragraph | SubSect | Section]

cernere exponunt, quod videtur quippiam maius esse quam videre. Sic ferme vulgo dicunt Germani ad aliquem, parum ea quae ante oculos sunt animadvertentem, Ich main du bist mit lebenden augen blind, tues caecus quantumvis videntes oculos habes. De hoc Hebraismo vide supra in multiplici Scire. Iohan. 5 inquit Christus ad Iudaeos: Qui misit me pater, ipse est testatus de me: neque vocem eius audistis, neque speciem eius vidistis unquam. Videtur esse semiproverbialis loquutio, quando quidem vel visu de facie, vel auditu aliquem cognoscimus: ideo utitur hac loquutione hic Christus: quasi


5803. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 648 | Paragraph | SubSect | Section]

est, omnium miserorum: saepe easdem personas eadem synecdoche potentibus commendat: [?: ] contra describens accusansque tyrannicos gubernatores, dicit eos affligere viduas et pupillos. Isaiae 1: Iudicate aut litigate viduae. id est, iudicate eius causam, vel etiam patrocinemini ei. Iob 24. Non abstuli pro pignorem bovem viduae: et 31. Oculos viduae expectare non feci id est, petitionem eius non distuli. Multiplicare [?: ] . est multos viros interfici. Ierem. 15. Multiplicatae [?: ] sunt viduae eius. Sic Ezech. 22, Viduas multiplicarunt in


5804. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 650 | Paragraph | SubSect | Section]

pietatem. Psal. 80, admodum prolixe declaratur eductio populi Israelitici; incrementa et clades, per vineam: quam qui volet cognoscere, ibi legat. Umbraculo in vinea post vindemiam relicto, comparatur Syon et Ierusalem, post illas tot clades ob summam solitudinem ac devastationem. Iob 24 legitur, Nemo illorum recedit via vinearum: id est, via frequentiore, ne agnoscatur. VINUM laetificat cor hominis, et panis sortificat: quia vinum gignit abundantiam sanguinis et bonorum spirituum, Psal. 104 Zach. 10 Laetabitur cor eorum ut bibentis vinum: de


5805. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 650 | Paragraph | SubSect | Section]

VINUM laetificat cor hominis, et panis sortificat: quia vinum gignit abundantiam sanguinis et bonorum spirituum, Psal. 104 Zach. 10 Laetabitur cor eorum ut bibentis vinum: de piorum laeticia tempore Meschiae loquitur. Vinum bibere alias significat laute vivere Iob 1, Comedebant et bibebant vinum. Sic Esth. 5, In convivio vini dixit rex. Alias significat potare et helluari: ut Isa. cap. 5. Vae iis qui sunt fortes ad bibendum vinum. Psal. 69, De me psallebant bibentes vinum. A Vino abstrahere animam, in Ecclesiast. est,


5806. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 650 | Paragraph | SubSect | Section]

aut fortis clamans a vino: i. sicut fortis ac ferox bellator subito excitatus, aut a crapula exurgens, turbulenter proruit in adversarium, eumque sine modo ac ratione furens duriter tractat: sic et Deus tandem ex sua cunctatione prosiliet, ad perdendos suos adversarios. Uteruini. Eliu apud Iobum cap. 32, declarat suam impatientiam silentii, similitudine utris musto et exhalatione nimium inflati ac intensi. inquit enim: Venter meus tanquam uter vini, qui non est apertus, et sicut utres novi vini rumpuntur. Christus similitudine vini et utrium novorum ac veterum, docet,


5807. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 650 | Paragraph | SubSect | Section]

faciant amplius opus. Aetatem: Iud 8. Sicut vir est fortitudo eius. i. pro ratione aetatis. 1. Cor. 11 Cum factus sum vir, renunciavi iis quae erant parvuli. Sic ibidem: Ut adolescatis in virum perfectum. Conditionem seu maritum: ut Gen. 3, Heva dicitur dedisse pomum viro fuo: i. marito. Iohan. 4, Vade voca virum tuum. i. maritum. Functionem denotat, cum doctor syncerus aut propheta vocatur Vir Dei, ut Moyses aut Helias: quod sonat quasi magistratum, aut ministrum Dei. Sic Exod. 2 dicunt ad Moysen: Quis te posuit in virum principem, et iudicem super nos. Virtutem:


5808. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 651 | Paragraph | SubSect | Section]

Fecerunt secundum voluntatem viri et viri. pro, cuiusque. Saepe iteratur: Beatus vir, quid talis est. pro, ille quisquis demum est, qui talis est, etc. Negotio adiuncta voci Vir, sive ante, sive post, idem valet quod Nemo. Levit. 17, Non sanctificabit illud vir. id est, nemo. Ios. 21. Non stetit vir in conspectu eorum. id est, nemo restitit illis. Sic et postposita negatione. Exodi 34, Vir non ascendat tecum in conspectum Dei. id est, nemo. Iud. 21. Vir ex nobis non dabit filiam suam. id est nemo dabit. 1. Sam. 2, Non in fortitudine sua robobitur vir. id est,


5809. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 651 | Paragraph | SubSect | Section]

Eadem loquutio est Nehem. 8 et 1. Sam. 11. i. prorsus collecti sunt, summoque consensu non aliter ac si tota multitudo unicus vir esset. Vir et frater. Isa. 9, Vir fratri suo non parcet. i. alter alteri. Exod. 10, Non videbat vir fratrem suum. i. alter alterum, vel nemo alterum. Ioel. 2, Vir fratrem suum non urgebit: i. summo ordine omnia in militia agent, ne quis alii vel in pugna, vel in profectione sit impedimento. Gen. 37. Vir ad fratrem suum dixerunt. Exod. 25, Et facies eorum viri ad fratrem suum. Sic etiam dicitur vir et socius, vel proximus. Isa. 19,


5810. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 652 | Paragraph | SubSect | Section]

suo stultus accersit sibi malum. Et mox 13, Qui parcit virgae, odit filium. id est, non castigat. 1. Cor. 4, Vultis in virga veniam ad vos. id est, castigaturus, aut paratus ad castigandum, seu iratus. Virgam hic de severitate pastorali exponere possis: cui opponit spiritum mansuetudinis. Iob 21, Non est virga Dei super eos. id est, Deus eos non affligit. Mich. 6, Audite virgam, et quis constituerit eam. Floruit virga, Ezech. 7. id est, iam adest castigatio Dei, quam toties interminatus sum. Vicinum huic significato est, quando tyrannidem, qua premuntur et affliguntur subditi,


5811. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 652 | Paragraph | SubSect | Section]

fuerunt laudatae, aut honorarae sub nuptiis: omnes intelligunt agi de nuptiis virginis quae non fuerunt factae ob paucitatem iuvenum, qui eas ducerent. Illud porro Laudatae, aliqui exponunt de collaudationibus epithalamiis, quibus eas in nuptiis vel communibus cantilenis celebrare sunt soliti. Ioel. [?: ] Plange ut virgo accincta sacco propter maritum adolescentiae suae: id est, quae luget, sibi immatura mora praereptum esse sponsum. Per metaphoram saepe significat aliquam gentem, civitatem aut regnum. Isaiae 47 legitur, Descende et sede in pulvere virgo filia Babel


5812. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 653 | Paragraph | SubSect | Section]

quaedam vicinae voces hac Latina appellatione interdum reddantur. Iudic. 18, Miserunt Danitae e suo numero quinque filios virtutis, id est, strenuos ac bellicosos. 2. Sam. 17, Et ipse etiam filius virtutis, cuius cor sit sicut cor leonis, liquescendo liquescet: id est, licet sit fortissimus. Iosuae 6, Dedi fortes virtute in manu tua: pro, virtute bellica illustres. Dicitur etiam is Vir aut filius virtutis, qui in quocunque genere negocii aut operis est industrius, sedulus ac solers. Gen. 47: Si cognoveris esse inter fratres tuos, viros virtutis, praefice eos meis pecoribus. id


5813. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 653 | Paragraph | SubSect | Section]

liberis strenuae sunt: qualis prolixe Proverb. 31 scribitur. Ruth 3, Universa civitas scit, quod mulier virtutis sis. Sic Proverb. 12 dicitur mulier esse corona aut decus viri sui. Aliquando etiam vim terrae aut arborum, כוח coach virtutum vertunt: Iob 3. Ioel. 2. Viris חיל Hei crebro significat exercitum, quia ibi est quasi [?: ] vis fortitudinis militaris. Sic et Graeca vox δύναμε robur, pro exercitu ponitur. Hoc sensu non dubito accipiendum esse,


5814. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 653 | Paragraph | SubSect | Section]

strenuae sunt: qualis prolixe Proverb. 31 scribitur. Ruth 3, Universa civitas scit, quod mulier virtutis sis. Sic Proverb. 12 dicitur mulier esse corona aut decus viri sui. Aliquando etiam vim terrae aut arborum, כוח coach virtutum vertunt: Iob 3. Ioel. 2. Viris חיל Hei crebro significat exercitum, quia ibi est quasi [?: ] vis fortitudinis militaris. Sic et Graeca vox δύναμε robur, pro exercitu ponitur. Hoc sensu non dubito accipiendum esse, quod


5815. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 653 | Paragraph | SubSect | Section]

[?: po- ] [?:--mit-r ] . Act. 1, Accipite virtutem supervenientem [?: ] [?: ] , Spiritum sanctum. Sic Act. 3. Quasi nostra virtute aut pietate hunc claudum sanassemus. Actor. 4, Magna virtute dabant Apostoli testimonium resurrectionis Christi. Sic Iohannes baptista dicitur venisse in spiritu et virtute Heliae, Lucae 1. Sic Evangelium dicitur virtus Dei ad salutem credentium, Rom. 1. 1. Corinth. 1. id est, vis et efficacia quaedam Dei, seu per quam Deus est efficax aut operosus. Sic et Simon Magus, Act. 8, volebat vocari virtus Dei. 1.


5816. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 653 | Paragraph | SubSect | Section]

רחם pia mater dicitur. Iudico autem, ipsum verbum, ac caetera quoque nomina ab isto nomine רחם esse derivata. Gen. 20, Concludendo conclusit Iehova omnem matricem domus Abimelech. Exod. 34, Omnis apertio matricis mea est. Iob 3. Quare non a matrice mortuus sum? Hierem. 5. A matrice sanctificavi te. Oseae 10. Da eis matricem abortientem, et ubera arentia. Psal. 110, Ex matrice aurorae ros, ita est pueritia tua. id est, pueri tui. Sumitur semel pro misericordia. Iob 24. Obliviscetur eius matrix.


5817. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 653 | Paragraph | SubSect | Section]

Omnis apertio matricis mea est. Iob 3. Quare non a matrice mortuus sum? Hierem. 5. A matrice sanctificavi te. Oseae 10. Da eis matricem abortientem, et ubera arentia. Psal. 110, Ex matrice aurorae ros, ita est pueritia tua. id est, pueri tui. Sumitur semel pro misericordia. Iob 24. Obliviscetur eius matrix. id est, ipsa misericordia. Credibile tamen est, quasi per quandam synecdochen etiam aliis visceribus hanc vocem attributam esse. Hinc est quod in plurali numero usurpatur, quodque etiam viris tribuatur. sicut de Ioseph. Genes. 43 scribitur, quod accendebantur


5818. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 653 | Paragraph | SubSect | Section]

id est, pueri tui. Sumitur semel pro misericordia. Iob 24. Obliviscetur eius matrix. id est, ipsa misericordia. Credibile tamen est, quasi per quandam synecdochen etiam aliis visceribus hanc vocem attributam esse. Hinc est quod in plurali numero usurpatur, quodque etiam viris tribuatur. sicut de Ioseph. Genes. 43 scribitur, quod accendebantur viscera eius ob fratrem Beniamin, eoque se a fletu continere non potuerit. Quinetiam interdum clare Viscera videntur significare cor et adiuncta vitalia membra. Iob 38: Quis posuit in visceribus sapientiam? Hierem. 31, et Ezech. 11, promittit


5819. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 653 | Paragraph | SubSect | Section]

Hinc est quod in plurali numero usurpatur, quodque etiam viris tribuatur. sicut de Ioseph. Genes. 43 scribitur, quod accendebantur viscera eius ob fratrem Beniamin, eoque se a fletu continere non potuerit. Quinetiam interdum clare Viscera videntur significare cor et adiuncta vitalia membra. Iob 38: Quis posuit in visceribus sapientiam? Hierem. 31, et Ezech. 11, promittit Deus, se daturum esse spiritum ac legem suam in viscera nostra: ubi cor intelligi necesse est. Sed est ibi in Hebraeo alia vox, nempe קרב Kereu, quod significat interiora.


5820. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 654 | Paragraph | SubSect | Section]

huic nomini significatio affectuum attributa esse videatur. Praeter sensum ac experimentum porro uniuscuiusque in suo corde ac visceribus, sunt etiam multa illustria exempla et loquutiones sacrarum literarum, talem viscerum affectionem indicantia, quale est in primis illud prius indicatum Iosephi, viso fratre Beniamin conturbati, Gen. 43: et illius mulierculae coram Salomone pro filio litigantis, quae putabat fore ut infantulus eius in duas partes dissecaretur. De utroque enim scriptum est, quod fuerint commota aut accensa viscera eorum, Nichmeru rachemau,


5821. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 654 | Paragraph | SubSect | Section]

ut Titus amor ac deliciae generis humani vocabatur. id est, res valde amata. Sic forte Paulus vocat Onesimum viscera sua, i. ex totis visceribus dilectum. Sic Penelope inquit: Viscera nostra, tuae dilacerantur opes. id est, quae sunt tanquam viscera nostra. Claudere viscerae 1. Iohan. 3: Si quis clauserit viscera sua a fratre egentei non vero amore eum complexus fuerit, nec beneficeatiam suam ex dilectione in eum effuderit. VISIO. Videre verbum supra exposui: nunc sequitur nomen Visio, quod plerunque de prophetica visione accipitur. In Hebraeo est


5822. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 654 | Paragraph | SubSect | Section]

[?: prophe- ] , qui prophetant vobis. Decipiunt enim vos, et [?: ] cordis sui loquuntur, non ex ore Domini. ubi textus est perspicuus. Sic et Paulus Colos. 2 dicit, seductores gloriari de visione angelorum. Mulierculae etiam narrant visionem angelorum in sepulchro. Ioel. 2, et Act. 2. Prophetabunt filii vestri et filiae vestrae, et iuvenes vestri visiones videbunt, et senes vestri somnia somniabunt Quae congeries rerum ac verborum id proprie vult, quid tempore Christi erit ingens copia et lumen verae doctrinae passim per orbem terrarum. Visionum vallem,


5823. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 655 | Paragraph | SubSect | Section]

Annam matrem Samuelis. 1 Samuelis 2: id est, foecundas facit. Sic etiam terram [?: vi- ] dicitur, cum pluvia rigat et foecundat eam. Visitat Israelitas, cum eorum calamitates cognoscit, eosque liberat Exodi 3. 4. et Genesis trigesimo: Visitatio tua custodivit spiritum meum: Iob decimo. id est, tua praesenta me servavit. Visitare significat etiam mori facere. Heremiae trigesimosecundo: Ibi erit Zedekias, donec visitavero eum, dicit Iehova. Numeri decimosexto: Si visitatione hominum visitabitur super eos, non misit me Iehova. id est, si morientur communi aut


5824. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 655 | Paragraph | SubSect | Section]

erit'ne unquam fertilis? quasi dicat, minime. Lignum vitis, id est, arbor, aut frutex. Ezech. 15, Quid erit lignum vitis prae omni ligno, palmite, qui est inter ligna sylvae? id est, qua tandem re aut laude caeteris praestabit, si non feret fructum, ut Iudaicus populus est sterilis Domino? Iob 15. Perdet sicut vitis uvam suam acerbam. id est, deiiciet ad terram liberos suos iuvenes, nempe ante maturitatem. Sic Dionysius Halicar. narrat in gravi quadam sterilitate in Italia fructus ante maturitatem decidisse. Posuit vitem meam in desolationem: i. omnia mea, Ioel. 1. Vitis per


5825. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 655 | Paragraph | SubSect | Section]

est sterilis Domino? Iob 15. Perdet sicut vitis uvam suam acerbam. id est, deiiciet ad terram liberos suos iuvenes, nempe ante maturitatem. Sic Dionysius Halicar. narrat in gravi quadam sterilitate in Italia fructus ante maturitatem decidisse. Posuit vitem meam in desolationem: i. omnia mea, Ioel. 1. Vitis per similitudinem aut metaphoram significat populum Israeliticum. Psa. 80. ubi prolixe agitur, quomodo sit ex Aegypto traducta, locus ei repurgatus, plantata creverit, et denique sit horribiliter Deo connivente a feris vastata. Porro Deuteronomii 32. corrupta natura ac origo


5826. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 655 | Paragraph | SubSect | Section]

sint, quo inde etiam optimum genus vini copiosissime proveniat. At Israelitae fuerunt pessima vinea, pessimumque vinum aut fructum ferens, perinde ac si fuissent posteritas Sodomitarum. Similis prorsus est ille locus Ezech. 16, quod Hierosolymitarum pater sit Aemorita, et mater Chethea. Iohan. 15 comparat Christus seipsum viti, Christianos palmitibus patrem suum agricolae: quam parabolam ibi ipsemet Dominus satis prolixe exponit. VITULI, et TAURI, significant impios potentes, qui miseris et afflictis perinde insultant, ut vituli iam grandes et pigues, et tauri reliquo


5827. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 656 | Paragraph | SubSect | Section]

vivat coram te. id est, utinam ille maneat incolumis, et a te in hac vita servetur, tibique vicissim pie serviat. Gen. 31. Non vivat is, apud quem reperietur. id est, non sit incolumis,non servetur in vita. Gen. 42. Hoc facite, et vivite. Exod. 1, Si filia fuerit, vivat. Num. 14. Caleb et Iosua vixerunt ex hominibus illis. id est, incolumes adhuc permanserunt. Genes. 42. Ut vivamus, et non moriamur. id est, ex hoc tristi periculo famis evadamus. Convalescere aliquando significat. 2 Reg. 8. Nun quid vivam de infirmitate hac? et mox, Vivendo vives. pro, omnino convalesces. Sic


5828. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 656 | Paragraph | SubSect | Section]

est, incolumes adhuc permanserunt. Genes. 42. Ut vivamus, et non moriamur. id est, ex hoc tristi periculo famis evadamus. Convalescere aliquando significat. 2 Reg. 8. Nun quid vivam de infirmitate hac? et mox, Vivendo vives. pro, omnino convalesces. Sic Christus dicit regio illi ministro, Iohan. 4, Filius tuus vivit. Et mox idem servi occurrentes repetunt. pro, convaluit: crebro in hac significatione accipitur. Aliquando significat florere ac vigere, seu bene et feliciter vivere. 1 Sam. 10. Acclamavit universus populus, Vivat rex. Levitici 18, Roman. 10, Galatis 3, Qui fecerit


5829. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 656 | Paragraph | SubSect | Section]

Ezech. 7. Quoniam qui [?: u--dit ] ad venditionem, non revertetur, et adhuc in viventibus vita eorum. id est, etiamsi adhuc vivent, aut supersint. Lumen viventium, haec communis lux vocatur, in qua viventes versantur. Ut ambulem coram Deo in lumine viventium: Psalmo 56. Sic Iob trigesimotertio, Ut illustretur homo luce viventium. id est sit inter viventes. Verum Psalmo 142, Terra viventium videtur significare Ecclesiam: Clamavi ad te Domine. et dixi, Tu es portio mea in terra viventium. Contra Ezechielis trigesimosecundo videtur simpliciter significare hanc


5830. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 656 | Paragraph | SubSect | Section]

idololatriae dicuntur fontes carentes aqua: quia licet speciem quandam habeant, et magnum quid polliceri videntur, tamen revera nihil sunt, multo minus suis [?: cu-ibus ] opitulari queunt. Tales sunt etiam omnes res ac praesidia humana. Christus paulo aliter utitur hoc vocabulo, cum Iohan. 4 ad Samaritanam dicit, se posse dare aquam viventem. intelligit enim veram religionem, et meritum iustitiamque suam, quae vere vivificat. Viva ergo aqua ibi idem est, quod quae vivificat. Eidem prorsus ratione ac significatione dicuntur Zach. 14 a quae vivae exiturae de Hierusalem


5831. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 656 | Paragraph | SubSect | Section]

idem est, quod quae vivificat. Eidem prorsus ratione ac significatione dicuntur Zach. 14 a quae vivae exiturae de Hierusalem tempore Meschiae, nempe vera religio ac salus. Sermo quoque Dei dicitur vivus et efficax, Heb. 1. potens ac vivificans. Hoc modo etiam vocat se Christus Panem vivum, Ioan. 6. Caeterum cap. 7, Qui credit in me, flumina aquae vivae fluetiam de ventre eius: ipsemet Evangelista exponit de spiritu sancto, quem erant accepturi credentes. Porro quomodo illa aqua viva Ioann. 4 saliat in vitam aeternam, supra in voce AQUAE dictum est. Deus crebro


5832. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 656 | Paragraph | SubSect | Section]

Heb. 1. potens ac vivificans. Hoc modo etiam vocat se Christus Panem vivum, Ioan. 6. Caeterum cap. 7, Qui credit in me, flumina aquae vivae fluetiam de ventre eius: ipsemet Evangelista exponit de spiritu sancto, quem erant accepturi credentes. Porro quomodo illa aqua viva Ioann. 4 saliat in vitam aeternam, supra in voce AQUAE dictum est. Deus crebro admodum dicitur Vivus. Aliquoties additur etiam Verus, ad differentiam nimirum falsorum et [?: ] tuorum deorum: et ut ostendatur per excellentiam solus vere vivere, cuius respectu alia omnia quasi


5833. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 657 | Paragraph | SubSect | Section]

octavo. Psalmo sexagesimotertio: Melior est misericordia tua, quam vita. Genesis sexto, Et disperdam omnem carnem, in qua est spiritus vitae sub caelo. Psalmo centesimo quadragesimotertio. Attrivit in terra vitam meam. Psalmo septimo: Conculcet in terra vitam meam: id est, meipsum. Iob decimo: Excisa est anima mea ut vita mea. id est, vivens mortuus sum. Psalmo octuagesimo octavo, Et vita mea ad sepulchrum pervenit: id est, proximus sum morti. Psalmo sexagesimosexto: Posuit animam nostram in vitam. id est, servavit nos in vita. Deuteronomii vigesimooctavo, Erit vita


5834. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 657 | Paragraph | SubSect | Section]

incerta. Videre vitam cum uxore quam dilexisti, Eccles 9 est amanter et suaviter vivere. De iurando per vitam alicuius, supra dictum est. Ephes. 4, Gentes alienatae â vita Dei, in quem locum sic quidam adnotat. Vita Dei bifariam accipi potest: vel quae censetur coram Deo ut gloria Dei, Iohannis duodecimo: vel quam Deus electis suis communicat per spiritum regenerationis. Utrovis modo sumas, eadem tamen sententia erit non diversa. Nam communis haec vita qua sumus homines, nihil aliud est quam inane simulachrum vitae: non modo quia cito praeterit, sed etiam quod animae nostrae


5835. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 657 | Paragraph | SubSect | Section]

Atque omnes quidem a Deo sunt, ideoque potest unaquaeque Vita Dei nominari. Nam de prima, habetur Actorum decimoseptimo in Pauli concione: In ipso nos sumus, et movemur, et vivimus. Item Psalmo centesimo quarto: Emitte spiritum tuum, et creabuntur, et renovabis faciem terrae. De secunda, Iob decimo: Vitam dedisti mihi, et visitatio tua custodivit spiritum meum. Sed per excellentiam, regeneratio fidelium hic nominatur Vita Dei: quoniam tunc proprie vivit Deus in nobis, et nos fruimur eius vita, cum spiritu suo nos gubernat. VIVIFICARE, aliquando significat, in vita


5836. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 657 | Paragraph | SubSect | Section]

cum spiritu suo nos gubernat. VIVIFICARE, aliquando significat, in vita conservare. Genesis sexto: Bina ex singulis introduces in arcam, ut vivifices tecum: masculus et femina erunt, id est, in vita servabis. Sic Genesis decimonono inquit Lotus: Ad vivificandum animam meam. Sic Iosephus dicit, Missus sum in Aegyptum, ut vivificarem vos, evasione magna. Exodi primo: Obstetrices vivificaverunt pueros. pro, vivos servaverunt. Exodi vigesimosecundo: Maleficam non vivificabis. id est, non permittes vivere. Iob trigesimo quarto: Deus non vivificat impium, iudicium autem


5837. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 657 | Paragraph | SubSect | Section]

decimonono inquit Lotus: Ad vivificandum animam meam. Sic Iosephus dicit, Missus sum in Aegyptum, ut vivificarem vos, evasione magna. Exodi primo: Obstetrices vivificaverunt pueros. pro, vivos servaverunt. Exodi vigesimosecundo: Maleficam non vivificabis. id est, non permittes vivere. Iob trigesimo quarto: Deus non vivificat impium, iudicium autem pauperum dat. id est, non tuetur causam et vitam impiorum. Genesis quadragesimoseptimo: Tu vivificasti nos. id est, conservasti. Alias Vivificare est vitam dare. 2 Regum octavo: Narravit regi quomodo Helisaeus vivificasset


5838. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 657 | Paragraph | SubSect | Section]

quarto: Deus non vivificat impium, iudicium autem pauperum dat. id est, non tuetur causam et vitam impiorum. Genesis quadragesimoseptimo: Tu vivificasti nos. id est, conservasti. Alias Vivificare est vitam dare. 2 Regum octavo: Narravit regi quomodo Helisaeus vivificasset filium viduae. Iob trigesimotertio: Et spiraculum omnipotentis vivificavit me. Sic ferme accipitur hoc verbum, cum filiae Iob dicunt: Et vivificabimus ex patre nostro semen. id est, posteritatem hominum excitabimus, servabimus. 1 ad Corinthios decimoquinto: Semen vivificari non potest, nisi prius seminatum


5839. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 657 | Paragraph | SubSect | Section]

Genesis quadragesimoseptimo: Tu vivificasti nos. id est, conservasti. Alias Vivificare est vitam dare. 2 Regum octavo: Narravit regi quomodo Helisaeus vivificasset filium viduae. Iob trigesimotertio: Et spiraculum omnipotentis vivificavit me. Sic ferme accipitur hoc verbum, cum filiae Iob dicunt: Et vivificabimus ex patre nostro semen. id est, posteritatem hominum excitabimus, servabimus. 1 ad Corinthios decimoquinto: Semen vivificari non potest, nisi prius seminatum fuerit: ubi verbum Vivificari resurgere significat. Nonnunquam etiam sanare. Psalmo 41, Iehova custodiet


5840. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 658 | Paragraph | SubSect | Section]

ad vocula postposita Seculo plerunque aeternitatem significat. Ideo valde crebro legitur, In seculum et ultra vaad ועד. Locus Matthaei cap. 4, ubi dicitur, Terra Zabulon et terra Nephtali ad viam maris trans aut ultra Iordanem Galilaea gentium, etc. est obscurus. Qua enim ratione illa dicantur esse ultra Iordanem, cum respectu Isaiae, ex cuius nono capite ista citantur. Omnia illa loca sunt citra Iordanem Aliqui ergo respondent, quod vocula Hebraea eber simpliciter latus aut transitum significet:


5841. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 658 | Paragraph | SubSect | Section]

crebro legitur, In seculum et ultra vaad ועד. Locus Matthaei cap. 4, ubi dicitur, Terra Zabulon et terra Nephtali ad viam maris trans aut ultra Iordanem Galilaea gentium, etc. est obscurus. Qua enim ratione illa dicantur esse ultra Iordanem, cum respectu Isaiae, ex cuius nono capite ista citantur. Omnia illa loca sunt citra Iordanem Aliqui ergo respondent, quod vocula Hebraea eber simpliciter latus aut transitum significet: eoque respectu eiusdem hominis utrumque latus indicare ac denotare queat, ut docent et exemplis


5842. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 658 | Paragraph | SubSect | Section]

cap. 4, ubi dicitur, Terra Zabulon et terra Nephtali ad viam maris trans aut ultra Iordanem Galilaea gentium, etc. est obscurus. Qua enim ratione illa dicantur esse ultra Iordanem, cum respectu Isaiae, ex cuius nono capite ista citantur. Omnia illa loca sunt citra Iordanem Aliqui ergo respondent, quod vocula Hebraea eber simpliciter latus aut transitum significet: eoque respectu eiusdem hominis utrumque latus indicare ac denotare queat, ut docent et exemplis comprobant Hebraei vocabularii. Alii putant, esse congeriem vicinorum locorum terrae Zabulon, terrae


5843. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 658 | Paragraph | SubSect | Section]

eber simpliciter latus aut transitum significet: eoque respectu eiusdem hominis utrumque latus indicare ac denotare queat, ut docent et exemplis comprobant Hebraei vocabularii. Alii putant, esse congeriem vicinorum locorum terrae Zabulon, terrae Nephtalim Galilaeae, et terrae quae est ultra Iordanem, et non esse coniungendam illam praepositionem aut loci indicationem cum Galilaea: quasi dicat, illam esse ultra Iordanem. Mea vero opinione, illa est omnium commodissima explicatio, quod cum ibi proprie agat Isaias de captivitate et abductione populi per Assyrios facta, illorum hostium


5844. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 658 | Paragraph | SubSect | Section]

queat, ut docent et exemplis comprobant Hebraei vocabularii. Alii putant, esse congeriem vicinorum locorum terrae Zabulon, terrae Nephtalim Galilaeae, et terrae quae est ultra Iordanem, et non esse coniungendam illam praepositionem aut loci indicationem cum Galilaea: quasi dicat, illam esse ultra Iordanem. Mea vero opinione, illa est omnium commodissima explicatio, quod cum ibi proprie agat Isaias de captivitate et abductione populi per Assyrios facta, illorum hostium respectu dicat: Ultra Iordanem. quibus illa loca fuerunt ultra Iordanem. Alioqui et illud probo, quod singulae illae


5845. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 658 | Paragraph | SubSect | Section]

coniungendam illam praepositionem aut loci indicationem cum Galilaea: quasi dicat, illam esse ultra Iordanem. Mea vero opinione, illa est omnium commodissima explicatio, quod cum ibi proprie agat Isaias de captivitate et abductione populi per Assyrios facta, illorum hostium respectu dicat: Ultra Iordanem. quibus illa loca fuerunt ultra Iordanem. Alioqui et illud probo, quod singulae illae particulae ac nomina suam propriam regionem denotent, non plures unam circumscribant. Porro quod dixi Eber utrumque latus significare, diligenter est observandum propter multa dicta Deut. ubi Moses de


5846. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 658 | Paragraph | SubSect | Section]

indicationem cum Galilaea: quasi dicat, illam esse ultra Iordanem. Mea vero opinione, illa est omnium commodissima explicatio, quod cum ibi proprie agat Isaias de captivitate et abductione populi per Assyrios facta, illorum hostium respectu dicat: Ultra Iordanem. quibus illa loca fuerunt ultra Iordanem. Alioqui et illud probo, quod singulae illae particulae ac nomina suam propriam regionem denotent, non plures unam circumscribant. Porro quod dixi Eber utrumque latus significare, diligenter est observandum propter multa dicta Deut. ubi Moses de aliquibus rebus dicit ultra Iordanem, cum ei


5847. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 658 | Paragraph | SubSect | Section]

fuerunt ultra Iordanem. Alioqui et illud probo, quod singulae illae particulae ac nomina suam propriam regionem denotent, non plures unam circumscribant. Porro quod dixi Eber utrumque latus significare, diligenter est observandum propter multa dicta Deut. ubi Moses de aliquibus rebus dicit ultra Iordanem, cum ei fuerint citra Iordanem. Sed loquitur habita ratione Chananeae, de qua agit: sic ut si quis ultramontanus Gallus aut Germanus usitato Latinis nomine Lombardiam nominet. ULULARE in cubilibus suis. Os. 7, Non clamaverunt ad me excorde, sed ululant in cubilibus suis: quod


5848. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 658 | Paragraph | SubSect | Section]

et illud probo, quod singulae illae particulae ac nomina suam propriam regionem denotent, non plures unam circumscribant. Porro quod dixi Eber utrumque latus significare, diligenter est observandum propter multa dicta Deut. ubi Moses de aliquibus rebus dicit ultra Iordanem, cum ei fuerint citra Iordanem. Sed loquitur habita ratione Chananeae, de qua agit: sic ut si quis ultramontanus Gallus aut Germanus usitato Latinis nomine Lombardiam nominet. ULULARE in cubilibus suis. Os. 7, Non clamaverunt ad me excorde, sed ululant in cubilibus suis: quod videtur de cultu idolorum


5849. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 658 | Paragraph | SubSect | Section]

me excorde, sed ululant in cubilibus suis: quod videtur de cultu idolorum dici, aut etiam alioqui de cantionibus, vel psalmis sacris in templo decantatis, sed ab hypocritis, sine fide, et ex solo opere operato. UMBILICUS ponitur aliquando pro toto corpore, quia est in medio corporis. Iob 40, Fortitudo eius in umbilico ventris eius. id est, ipso corpore. Proverbiorum tertio: Sanitas erit umbilico tuo. id est, toti corpori, et tibiipsi. Umbilicum pro medio etiam Latini ponunt. Ezechielis trigesimo octavo: Populum habitantem in umbilico terrae. id est, in medio. Porro


5850. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 658 | Paragraph | SubSect | Section]

si- ] vis significati huius loquutionis. Umbra quia speciem [?:--tum ] , non etiam ipsam rei aut corporis veritatem, aut soliditatem continet: ideo per metaphoram ac similitudinem, omnes res fugaces et umbratiles denotat. Dies nostri sicut umbra super terram: 1 Paralipomennon 29. Iob 18. Psalm. 101, Dies mei sicut umbra [?: dec--naverunt ] . et Psalmo 144, Dies mei sicut umbra praetereunt. Esdrae 4, Fugite umbram seculi: id est, res fugaces ac inanes huius mundi ac vitae. Isaiae 16, Pone velati noctem umbram tuam in meridie. id est, vos Moabitae praestate


5851. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 659 | Paragraph | SubSect | Section]

per vallem simul et umbram mortis. Verum huius Hebraismi vis magis etiam cognosci potest ex voce MORS, et TENEBRAE. est enim multiplex huius vocabuli usus. Amos quinto: Convertit mane in umbram mortis. id est, illud gratissimum tempus orientis solis convertetur in densissimas tenebras. Iob tertio, de die suae nativitatis inquit: Polluant illum tenebrae, et umbra mortis: habitet super illam nubes. Significat etiam sepulchrum: Antequam vadam ad terram tenebrarum et umbrae mortis terram obscuritatis, sicut caligo mortis. Per umbrae magnitudinem depingitur ipsius corporis


5852. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 659 | Paragraph | SubSect | Section]

ac membra Christi haurirent. Porrô per participationem etiam omnes pii vocantur reges et sacerdotes, eoqua etiam uncti. Sic de Abraamo et aliis patriarchis, eorumque piis familiis dicit Deus Psalmo centesimoquinto: Nolite tangere unctos aut Christos meos, ut Vulgata versio habet. Sic primae Ioannis secundo aliquoties repetitur, quod unctio Dei, qua Deus nos ungit, omnia nos docere possit. intelligitur autem per illam unctionem Spiritus sanctus, quo ad cognitionem Dei et bona opera conditi ac renovati sumus. Idem indicatur secundae ad Corinthios primo: Deus autem est, qui nos


5853. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 659 | Paragraph | SubSect | Section]

reges: utpote cui Deus spiritum non dat ad mensuram sed in plenitudine, ex qua omnes alii hauriant et accipiant. Posset autem ibi recte exponi etiam, Propter consortes, seu in eorum commodum ac salutem: ut et ipsi ex ea plenitudine unctionis large hauriant. Spiritus sanctus Unctio appellatur Iohan. 2, Unctionem habetis a sancto illo, et nostis omnia: Unctio quam vos accepistis ab eo, manet in vobis, et non necesse habetis ut quisquam doceat vos: sed sicut ipsa unctio docet vos de omnib. et verax est, et non mendacium et sicut docuit vos, manete in ea. Dicitur autem unctio, quia


5854. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 660 | Paragraph | SubSect | Section]

[?: ob- ] poterat centum, et maximus aut valentissimus [?: ] hostibus. Tanquam vir unus. Iud. 20. Congregatus est coetus tanquam vir unus: id est, penitus nemine es coepto, aut etiam summo consensu. 1. Sam. 11. Et [?: egr--- ] sunt tanquam vir unus. Iob 33, Uno loquitur Deus, [?: ] duobus, ei qui non viderit illum: pro, multis modis Deus consulit saluti nostrae, uno modo per verbum, [?: ] per castigationes. Unus e populo. Genesis [?: viges- ] Parum abfuit quin dormiret unus e populo cum [?:


5855. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 660 | Paragraph | SubSect | Section]

unum per domum patris. Solet [?: ] bro ista repetitio distribuere, ut supra dictum est Unus ad unum, pro alius ad alium. Isaiae vigesimoprimo: Et vos colligemini per unum, unius vel [?: ] unum. id est, alius ad alium. Sic et in novo Testamento interdum usurpatur. Ioann. octavo: Unus [?: p- ] exibat. Galat. quarto: Unum de ancilla, et unum de libera. Ieremiae decimo: In unum, vel ad unum [?: des-- ] id est, omnes unum pusillum. id est, breve [?: ] Haggai secundo. Unum pusillum, et ego [?: ] bo. id est,


5856. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 660 | Paragraph | SubSect | Section]

[?: conven- ] quisque vestrum canticum habet, doctrinam habet, revelationem habet, etc. id est, alius vestrum aliud [?:-ni ] habet, vel alioqui aliquid ad aedificationem [?: ] Unum, aliquando pro re certa aut comperta [?: p--- ] Ioann. nono: Unum scio, quod cum caecus [?: e- ] sum recepi. id est, hoc sane certo ac [?: indubitan- ] compertumque habeo. Christus dicit Ioannis decimo: Ego


5857. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 661 | Paragraph | SubSect | Section]

[?: p--- ] Ioann. nono: Unum scio, quod cum caecus [?: e- ] sum recepi. id est, hoc sane certo ac [?: indubitan- ] compertumque habeo. Christus dicit Ioannis decimo: Ego et pater unum sumus. Id veteres interpretati sunt de divinitate Christi, [?: ] sit patri consubstantialis. Reprehendunt hunc [?: intellectum ] recentiores aliqui: verum [?:-um ] esse dicti [?: il- ] sensum, testatur etiam


5858. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 661 | Paragraph | SubSect | Section]

Christi, [?: ] sit patri consubstantialis. Reprehendunt hunc [?: intellectum ] recentiores aliqui: verum [?:-um ] esse dicti [?: il- ] sensum, testatur etiam Iudaeorum intellectus: qui [?:-nt ] illum asserere, se esse Deum. Porro Ioannis decim-oseptimo, videtur simul coniungere Christus tum [?:-iae ] suae cum patre unitatem, tum consensum ac [?: con-ctionem ] efficaciae, quam habet in patre, et cum [?: pa- ] , in suo redemptionis mysterio: tum denique etiam [?:-rum ]


5859. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 661 | Paragraph | SubSect | Section]

conditione. Gala 3. Omnes vos, sive Graeci, Hebraei aut barbari, sive [?:-ri ] sive servi, sive masculi sive feminae, unum estis [?: ] Christo. id est, eadem aut perinde bona conditione. Corinthiorum tertio: Qui rigat, et qui plantat, unum [?: ] . D. Iohannes in quinto dicit, Tres testes in caelo, Patrem, Verbum, et Spiritum sanctum, unum esse: et [?: ] testes in terra, aquam, sanguinem et spiritum, in [?: u- ] esse: id est, unanimiter testari, consentire in [?: testifi-do ] . Dictum, Mille anni sicut dies


5860. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 661 | Paragraph | SubSect | Section]

Matthaei vigesimoprimo: Domus mea domus orationis vocabitur: id est, aut erit, aut esse debebit. Matthaei primo: Quod ex ea nascetur sanctum, vocabitur filius Altissimi. id est, erit. Romanorum septimo: Si mulier vivente viro sese alteri adiunxerit, adultera vocabitur: id est, erit. 1. Ioannis tertio: Videte qualem dilectionem dedit nobis pater, nempe ut filii Dei vocemur: id est, simul ab ipso habeamur ac foveamur. Vocare amicum sub ficum, aut sub vitem suam, est, invitare eum, seu tranquillo ac felici


5861. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 662 | Paragraph | SubSect | Section]

opem ferret. Volare oculos in divitias. An volare facies oculos tuos in divitias, quae mox nullae erunt? Nam faciendo facient sibi pennas sicut aquilae, et avolabunt in caelum. id est, coniicies defigesque oculos animumque tuum in opes huius mundi quibus nihil est fugacius et instabilius? Ioann. in sua Apocalypsi 14 capite inquit: [?: D- ] de vidi angelum volantem per medium caeli, [?: hab- ] aeternum Evangelion, ut evangelizaret incolis terrae, et omni genti tribui, populo et linguae: id est, praedicatorem propalam, aperte et maxima alacritate


5862. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 663 | Paragraph | SubSect | Section]

mihi, nec audient vocem meam: sed dicent, Non apparuit tibi Dominus. Sic Deus Samueli inquit: Audi vocem populi in omnibus quae dicunt tibi. Ad hanc significationem pertinet, quod Christus [?: ] , oves suas audire vocem suam, et alienam non audire. Quae loquutio aliquoties repetitur Ioannis decimo et decimo octavo: Omnis qui est ex veritate, audet vocem meam. Vox clamantis in deserto, Isaiae quadragesimo, et Ioan. primo significat doctorem clamantem, nempe Baptistam, omnes ad poenitentiam invicem. Vox Dei significat interdum veram doctrinam, [?: ]


5863. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 663 | Paragraph | SubSect | Section]

tibi. Ad hanc significationem pertinet, quod Christus [?: ] , oves suas audire vocem suam, et alienam non audire. Quae loquutio aliquoties repetitur Ioannis decimo et decimo octavo: Omnis qui est ex veritate, audet vocem meam. Vox clamantis in deserto, Isaiae quadragesimo, et Ioan. primo significat doctorem clamantem, nempe Baptistam, omnes ad poenitentiam invicem. Vox Dei significat interdum veram doctrinam, [?: ] modo dixi. Ioan. sexto: Nunquam vocem eius [?: au--tis ] , nec speciem vidistis. id est, doctrinam eius vere non cognovistis.


5864. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 663 | Paragraph | SubSect | Section]

et decimo octavo: Omnis qui est ex veritate, audet vocem meam. Vox clamantis in deserto, Isaiae quadragesimo, et Ioan. primo significat doctorem clamantem, nempe Baptistam, omnes ad poenitentiam invicem. Vox Dei significat interdum veram doctrinam, [?: ] modo dixi. Ioan. sexto: Nunquam vocem eius [?: au--tis ] , nec speciem vidistis. id est, doctrinam eius vere non cognovistis. Aliquando significat efficacem Dei [?: ] . Ioan. quinto: Veniet tempus, cum mortui audient vocem filii Dei: et qui audierint, vivent. Ibidem: Qui in


5865. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 663 | Paragraph | SubSect | Section]

omnes ad poenitentiam invicem. Vox Dei significat interdum veram doctrinam, [?: ] modo dixi. Ioan. sexto: Nunquam vocem eius [?: au--tis ] , nec speciem vidistis. id est, doctrinam eius vere non cognovistis. Aliquando significat efficacem Dei [?: ] . Ioan. quinto: Veniet tempus, cum mortui audient vocem filii Dei: et qui audierint, vivent. Ibidem: Qui in monumentis sunt, audient vocem eius, et resurgent, [?: ] ubi, etsi primum de doctrina et eius efficacia dicitur, tamen postea de omnipotentia Dei necessario [?: in-gi ]


5866. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 663 | Paragraph | SubSect | Section]

dicitur, tamen postea de omnipotentia Dei necessario [?: in-gi ] debet, qua mortui resuscitabuntur. Sic in Psalmis quoque saepe accipi videtur de praepotenti efficacia Dei. Psalmo quadragesimo sexto: Tumultuantur gentes moventur regna. Dedit vocem suam, dissoluta est terra. Ioel. secundo: Dominus dat vocem suam ante exercitum suum. Crebro significat ista loquutio [?: toni- ] et fulmina Dei, et simul efficacem vim. Psalm. decimo octavo: Intonuit in caelis Deus, et Altissimus [?: de- ] vocem suam, grandinem et carbones ignis. Exodi nono:


5867. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 663 | Paragraph | SubSect | Section]

et vocem laeticiae: id est, gaudium et laeticiam. Vox gemitus, Psal. 102: A voce gemitus mei adhaesit os meum carni meae: id est, prae gemitu. Audire facere vocem in excelso, est excelse clamare, seu valide: sicut forte et illud, Gloria in excelsis. Silentium et vocem audivi: Iob quarto pro, vocem silentem, aut tenuem et gracilem audivi. Dare vocem suam cum fletu, Genesis quadragesimo quinto. id est, clara voce flere. Sic Numeri decimoquarto: Dedit vocem suam populus. Proverb. octavo: Non Proverb. octavo: ne sapientia clamat, et intelligentia dat vocem suam?


5868. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 663 | Paragraph | SubSect | Section]

audivi. Dare vocem suam cum fletu, Genesis quadragesimo quinto. id est, clara voce flere. Sic Numeri decimoquarto: Dedit vocem suam populus. Proverb. octavo: Non Proverb. octavo: ne sapientia clamat, et intelligentia dat vocem suam? Sic et Dominus dicitur dare vocem suam, cum tonat: Ioel. 2. 2. Samuelis vigesimosecundo: Et etiam cum loquitur, Ioel. tertio: Iehova de Sion rugiet, et de Ierusalem dabit vocem suam. Dare vocem, etiam promulgare significat. 2. Paralipom. vigesimoquarto: Et dederunt vocem in Iuda et Ierusalem, ut afferrent donum Domino. Dare vocem suam


5869. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 663 | Paragraph | SubSect | Section]

quinto. id est, clara voce flere. Sic Numeri decimoquarto: Dedit vocem suam populus. Proverb. octavo: Non Proverb. octavo: ne sapientia clamat, et intelligentia dat vocem suam? Sic et Dominus dicitur dare vocem suam, cum tonat: Ioel. 2. 2. Samuelis vigesimosecundo: Et etiam cum loquitur, Ioel. tertio: Iehova de Sion rugiet, et de Ierusalem dabit vocem suam. Dare vocem, etiam promulgare significat. 2. Paralipom. vigesimoquarto: Et dederunt vocem in Iuda et Ierusalem, ut afferrent donum Domino. Dare vocem suam alicui, est vocare eum. Proverb. secundo: Si intelligentiae


5870. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 663 | Paragraph | SubSect | Section]

etiam promulgare significat. 2. Paralipom. vigesimoquarto: Et dederunt vocem in Iuda et Ierusalem, ut afferrent donum Domino. Dare vocem suam alicui, est vocare eum. Proverb. secundo: Si intelligentiae dederis vocem tuam: id est, eam ad te vocaris eive operam dederis, aut pro ea oraveris. Iob trigesimo octavo: Nunquid elevabis nubi vocem tuam, et multitudo aquarum operiet te? id est, nunquid tuo imperio coges nubes, ut tibi pluant? Gratificari vocem suam, blandiri, Proverb. vigesimosexto: Cum gratificabit vocem suam, ne credideris ei: pro, cum gratiose aut blande te allo


5871. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 664 | Paragraph | SubSect | Section]

immoderatus et impotens affectib, agitatur, et modo huc modo illuc proruit sermone et actionibus, non veluti per portas et certo initio exit, et ad certum finem properat: aut etiam non potest suos motus cohibere, sicut civitas munita concludit cives. Caeperunt Hebron, et urbes aut civitates eius, Ios. decimo: id est, illi subditas. erat enim metropolis. secundo Paral. decimonono: Constituit Iudices in urbe: id est, per singulas urbes aut civitates. Nescire viam ad urbem. Eccl. decimo: Labor stultorum defatigat eos qui nesciunt viam ad urbem. id est, qui ignorant maxime nota ac


5872. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 664 | Paragraph | SubSect | Section]

indicat: quam tamen alias includit, alias excludit. ut in illo Christi: Ero vobiscum usque ad finem seculi: ubi non excluditur futurum seculum, quasi tunc sit desiturus Dominus esse nobiscum. Non est qui faciat bonum non usque ad unum: non excluditur ille unus, sed omnes dicuntur esse mali. Iob vigesimoquinto: En usque ad lunam non lucebit. pro, nec luna quidem lucebit, collata ad Deum. Aliquid esse usque ad perditionem, est, ad interitum destinari. Num. vigesimoquarto: Ideo novissimum eius usque ad perditionem. Et mox: Etiam illud usque ad perditionem. id est, tandem penitus


5873. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 664 | Paragraph | SubSect | Section]

dictum est, et omnia intermedia complectitur una cum illis metis. Sic dicitur a minimo usque ad maximum, a bono usque ad malum Primo Samuelis trigesimo: A parvo et usque ad magnum non defuit eis, et usque ad filios ac filias, et a spolio usque ad omnia quae abstulerunt sibi. Usque non numerus. Iob nono, Et mirabilia usque non numerus: pro, absque numero. Psalmo quadragesimo: Circundederunt [?: ] mala usque non numerus. pro, innumera. Usque valde idem significat quod vehementer. Oseae vigesimoprimo: Et amaritudine affectus est Esau usque valde. Primo Samuelis undecimo:


5874. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 664 | Paragraph | SubSect | Section]

expelletur Cain, usquequo Assur captivum ducat te. pro, expelleris, quousque captivus abducaris: seu ita expelleris, ut etiam captivus abducaris. UT lemaan Hebraeis interdum significat consequens non proprie (ut ita dicam) causatum ex praecedenti, sed ultro ac sponte illud comitans. Ioan. 12. Non credebant in Christum, ut sermo Isaiae impleretur: Domine, quis credidit auditui nostro? Non quidem ad eum finem accidit [?:-lorum ] incredulitas, ut ille effectus consequeretur: sed tamen consequutus inde. Psal. 51. Romanorum 3. Ut iustificeris in


5875. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 665 | Paragraph | SubSect | Section]

vos omnis sanguis iustus, effusus super terram inde a sanguine Abel: Non sane accidet illa persequutio in eum finem, sed tamen illud ultro consequetur. Aliquando est adverbium temporis, et significat cum, aut quando, sicut et Latinum Ut: nisi quod illud denotat postquam, statim, post quamprimum. Ioannis decimoquinto: In hoc est glorificatus pater meus, ut fructum multum afferatis. id est, quando multum fructum attuleritis, tunc, vel ex eo, vel per id glorificabitur pater caelestis. 1. Ioan. quarto, est maximi momenti locus, ex quo Maior probareconatur, fiduciam in extremo iudicio in


5876. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 665 | Paragraph | SubSect | Section]

cum, aut quando, sicut et Latinum Ut: nisi quod illud denotat postquam, statim, post quamprimum. Ioannis decimoquinto: In hoc est glorificatus pater meus, ut fructum multum afferatis. id est, quando multum fructum attuleritis, tunc, vel ex eo, vel per id glorificabitur pater caelestis. 1. Ioan. quarto, est maximi momenti locus, ex quo Maior probareconatur, fiduciam in extremo iudicio in nostra opera collocandam esse: In hoc perfecta est charitas in nobis, ut fiduciam habeamus in die iudicii. Cuius dicti haec est vera sententia et genuina versio: Cum fiduciam habemus in die iudicii,


5877. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 665 | Paragraph | SubSect | Section]

videtur Christus loqui, cum dicit, Vinum vetus in utres veteres, et novum in novos infundendum: quo indicavit certam proportionem ac convenientiam inter auditores et disciplinam, instutionemve, observandam esse. De quare supra in Musto et vetere vino dictum est. Haec eadem similitudo adhibetur et Iob trigesimosecundo: Venter [?: ] tanquam uter vini, qui non est apertus: et sicut uter vini novi rumpitur. id est, refertus sum rationibus, et cupidus dicendi. Caeterum Psal. centesimodecimo-o iterum aliter adhibetur utris similitudo. Fuit sicut uter in fumo, Quia


5878. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 665 | Paragraph | SubSect | Section]

Qui portamini a me ab utero, et gestamini a vulva. id est, semper vos fovi ac defendi. Psalmo vigesimosecundo: Tu es eductor aut extractor meus in utero, confidere me faciens super ubera matris meae. id est, et obstetricatus mihi es, et postea semper me fovisti et iuvisti. Spiritus uteri, Iob trigesimosecundo: [?: ] sum sermonibus, coarctat me spiritus uteri mei. id est, instigat me desiderium dicendae sententiae. [?: Conclud-- ] veram, sterilitatis periphrasis est: primo Samuelis primo. Contra, Aperire. Psalmo centesimodecimo. Ex utero ex aurora ros


5879. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 665 | Paragraph | SubSect | Section]

eos ibi redarguit, pronuncians fore, ut illius tantum dentes obstupescant, qui immaturas uvas comederit. id est, ut qui peccaverit, is etiam puniatur. Vuae in deserto, sunt res utiles ac gratae, ubi eas minime speres, maxime autem optes. Oseae nono: Tanquam uvas in deserto inveni Israelem. Iob decimoquinto: Perdet sicut vitis uvam suam acerbam. id est, suos liberos in prima iuventute perinde amittet, ac cum vites ante maturitatem botros suos abiiciunt, ut nihil inde commodi proveniat: sicut Dionysius Halicarnassaeus scribit, olim ante Romam conditam talem poenam in Italia grassatam


5880. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 667 | Paragraph | SubSect | Section]

dicitur Deos esse zelotes. id est, puniens peccantes. Exodi vigesimo: Deus zelotes, visitans iniquitates patrum super filios. Exodi trigesimo quarto: Non incurvabis te Deo alteri. nam Iehova zelotes nomen eius. Significat zelus aliquando amorem Dei ardentissimum erga suam sponsam Ecclesiam. Ioel secundo: Et zelabitur Iehova terram suam. Zachariae primo: Zelo Ierusalem et Sion magno zelo. Zachariae octavo utrumque, et amorem et iram significat: Zelatus sum Sion zelo magno, et in magna zelatus sum eam. id est, ob ardentem amorem, quo eam amavi, nunc vehementissime irascor eius


5881. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 667 | Paragraph | SubSect | Section]

sunt diversa. Bono zelo accensus est Christus, quando templum repurgavit a mercatoribus, eorum mensas et cathedras evertendo. Eodem Phinees adductus, foedissime scortantes confodit. Quid ediverso malus efficiat, in Paulo videre possumus, qui propter zelum Ecclesiam Christi persequebatur. Et in Ioanne scribitur, tempus fore, quando arbitrabuntur se obsequium praestare Deo, qui Christum fideles affligent. Petrus etiam immoderato zelo accensus gladium eduxit, ut eos caederet, qui manus iniecerant in Christum. Est et alia differentia. Malus zelus odium parit, bonus vero maxime coniunctam


5882. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 670 | Paragraph | Sub2Sect | Section]

brevitate, ut hic: Anni nostri tanquam aranea meditabuntur. Dies et nox, iustitia et iniquitas, fides et infidelitas, prospera et adversa. In Ps. [?: ] die mandavit Dominus misericordiam suam, et in nocte declaravit. Lumen et tenebrae ita maxime accipiuntur, ut dies et nox. In epist. Ioan. Qui diligit fratrem suum, in lumine manet: qui autem odit fratrem suum, in tenebris est. Umbra, protectio divina. In Psal. Sub umbra alarum tuarum protege me. Hora, quingenti, ut putant quidi, anni, si quando dies pro toto mundi istius seculo accipitur. In epist. Ioan, Filioli


5883. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 670 | Paragraph | Sub2Sect | Section]

nox. In epist. Ioan. Qui diligit fratrem suum, in lumine manet: qui autem odit fratrem suum, in tenebris est. Umbra, protectio divina. In Psal. Sub umbra alarum tuarum protege me. Hora, quingenti, ut putant quidi, anni, si quando dies pro toto mundi istius seculo accipitur. In epist. Ioan, Filioli mei novissima hora est. Oriens, Salvator, maxime in Luca: Visitavit nos oriens ex alto. Et in Zach. Ecce vir, Oriens nomen eius. Occidens, vitae melioris defectus. In Propheta: Occident vobis sol in meridie. Mane, lux actuum bonorum, vel baptismum, vel resurrectio. In Ps. Mane astabo


5884. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 670 | Paragraph | Sub2Sect | Section]

omnib. dieb. vitae tuae. Arida, infructuosi homines. In Salomone: Cooperire aridam malitia et dolositate. Pulvis, peccatores, vel carnis vanitas. In Ps. Sicut pulvis quem proiicit ventus. Lutum, peccatorum glutinum. In Psal. Eripe me de luto, ut non infigar. Item in aliam partem, in Ioan. Lutum fecit, et linivit oculos meos. Montes, Dominus. Ecclesia, Apostoli, sive Sancti, a celsitudine virtutum. In Psal. Qui descendit super montem Sion. Item in aliam partem, in Propheta: Ne quando offendant pedes vestri ad montes caliginosos. id est haereticos: Colles, Sancti,


5885. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 671 | Paragraph | Sub2Sect | Section]

ut faceret uvam. Item in malam partem, ubi supra. Uva eorum, uva fellis. Botrus, Ecclesia, sive corpus Domini. In Num. Eo quod botrum inde portassent filii Israel. Vindemia, consummatio seculi vel vindicta in populum. In Psal. Vindemiant eam omnes qui transgrediuntur viam. et Iohel. Mittite falces, et vindemiate vineam terrae, quia maturae sunt uvae eius. Torculis, altare, ab eo quod ibi oblationes tanquam fructus conferantur, ut in Esaia. Et torcular fodi in ea. Et aliter: Torculat tribulationum pressura, in qua fideles probantur. In titulo. Psal. In finem


5886. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 672 | Paragraph | Sub2Sect | Section]

Vox turturis audita est in terra nostra. Sed tunc columba Spiritus sanctus dicitur, quando scripturae Sacrae manifesta dissertio est: tunc vero turtur Spiritus sanctus intelligitur, cum Scripturae altis atque obscuris mysteriis elevantur. Milvus, significat (ut puto) rapacem, vel elatum. in Iob, secundum Hebraeos: Milvi abies domus est. Accipiter, interdum sanctus. ut puto, rapiens regnum Dei. In Iob: Nunquid in sapientia tua plumescit accipiter? Nycticorax, Christus, vel vir sanctus infidelibus despicabilis. In Psal. Factus sum sicut nycticorax in domicilio. Passer,


5887. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 672 | Paragraph | Sub2Sect | Section]

Sacrae manifesta dissertio est: tunc vero turtur Spiritus sanctus intelligitur, cum Scripturae altis atque obscuris mysteriis elevantur. Milvus, significat (ut puto) rapacem, vel elatum. in Iob, secundum Hebraeos: Milvi abies domus est. Accipiter, interdum sanctus. ut puto, rapiens regnum Dei. In Iob: Nunquid in sapientia tua plumescit accipiter? Nycticorax, Christus, vel vir sanctus infidelibus despicabilis. In Psal. Factus sum sicut nycticorax in domicilio. Passer, nonnunquam Dominus, aut vir sanctus. In Psal. Etenim passer invenit sibi domum. Et aliter, passer


5888. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 672 | Paragraph | Sub2Sect | Section]

in domicilio. Passer, nonnunquam Dominus, aut vir sanctus. In Psal. Etenim passer invenit sibi domum. Et aliter, passer de quo dicitur ad sanctum: Transmigra in montem sicut passer. Gallus, Dominus, ut puto, aut sanctus. In Solomone. Et gallus ambulans inter gallinas laetus: Et in Iob. Quis dedit gallo intelligentiam? Et in alteram partem: Et asportari te faciam, sicut asportatur gallus gallinaceus. Gallina, sapientia, sive Ecclesia, sive anima. In Evang. Sicut gallina congregat pullos suos sub alis suis. Vespertiliones, idolorum monstra tenebris dedita. In Propheta: Ut


5889. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 672 | Paragraph | Sub2Sect | Section]

desiderat ad fontes aquarum. Lupus, diabolus, vel haereticus. In Evang. Intrinsecus autem sunt lupi rapaces. Item in bonam partem: Beniamin lupus rapax. apostolum Paulum significans. Aper, diabolus. In Psal. Exterminabit eam aper de sylva. Tigris feminea interdum arrogantia. In lib. Iob, secundum Hebraeum: Tigris pereunt, eo quod non habuerit praedam. Monoceron, hoc est unicornis. In Psal. Et dilectus quemadmodum filius unicornium. id est singularis potentiae, vel sanctorum qui teneant unicum Dei verbum. Et in aliam partem: Et [?: ] cornibus


5890. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 672 | Paragraph | Sub2Sect | Section]

filius unicornium. id est singularis potentiae, vel sanctorum qui teneant unicum Dei verbum. Et in aliam partem: Et [?: ] cornibus unicornium humilitatem meam. Unicornes hic superbos, vel unum testamentum tenentes. Rhinoceron, fortis quique, vel in bonam vel in malam partem In lib. Iob, secundum Hebraeum: Nunquid volet rhinoceros servire tibi? Onager, eremita. In Iob: Quis dimittet onagrum liberum? Potest et populus ille Iudaeorum onager dici, quia sequitur in eodem libro: Ex vincula eius quis solvit? Vincula utique praecepto-rum. Hinulus, Christus, aut sancti, pro gratiarum


5891. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 672 | Paragraph | Sub2Sect | Section]

Dei verbum. Et in aliam partem: Et [?: ] cornibus unicornium humilitatem meam. Unicornes hic superbos, vel unum testamentum tenentes. Rhinoceron, fortis quique, vel in bonam vel in malam partem In lib. Iob, secundum Hebraeum: Nunquid volet rhinoceros servire tibi? Onager, eremita. In Iob: Quis dimittet onagrum liberum? Potest et populus ille Iudaeorum onager dici, quia sequitur in eodem libro: Ex vincula eius quis solvit? Vincula utique praecepto-rum. Hinulus, Christus, aut sancti, pro gratiarum varietate. In Solomone: Similis es tu fratruelis meus damulae aut hinulo cervorum.


5892. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 673 | Paragraph | Sub2Sect | Section]

amici mei estis. Senes, consummatae iustitiae. In Gen. Et mortuus est Abraham senex et plenus dierum. In Solomone: Cani sunt hominis sensus, et aetas senectutis vita immaculata. Et in alteram partem, de Solomone: Cumque iam senex esset, depravatum est cor eius. Iuvenes, alacres in Deum. In epist. Iohannis: Scribo vobis iuvenes, quia fortes estis, et verbum Dei in vobis manet, et vicistis malignum. Et in malam partem, in Regnorum libro de Roboam: Derelicto consilio seniorum locutus est secundum consilium iuvenum. Parvulus, mente humilis, et simplex. In Evangelio: Abscondisti haec a


5893. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 673 | Paragraph | Sub2Sect | Section]

magis mortuos quam viventes. Mortui, peccatores, vel infideles. In Evang. Sine mortuos sepelire mortuos suos. Et in bonam partem: Beati mortui qui in Domino moriuntur. Item, Mortui estis, et vita vestra abscondita est cum Christo in Deo. Cadavera, infidelium corpora. In Propheta: Et impleam vallem Iosaphat cadaveribus mortuorum. Item in aliam partem: Posuerunt cadavera servorum tuorum. Sepulchrum, corpus peccatoris, mortuam vitiis animam intrinsecus retinens. In Evang. Similes estis sepulchris dealbatis, quae a foris patent hominib. speciosa, intus vero plena sunt ossibus mortuorum.


5894. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 673 | Paragraph | Sub2Sect | Section]

capitis omnes numerati sunt. Oculi, intellectus fidelis et simplex. In Evang. Vestri autem beati oculi qui vident. Et in malam partem, in Evang. Si oculus tuus nequam fuerit. Aures, obedientia fidelis. In Evang. Et aures vestrae quae audiunt. Nares, spiraculum fidei, bonarumque virtutum. In Iob: Et spiritus divinus in naribus meis. Item in malam partem: De narib. eius procedit fumus, i. diaboli. Fauces iudicium intellectus. in lib. Iob: Et fauces meae nonne sapientiam meditantur? Et in malam partem: Raucae factae sunt fauces meae. Os, sermo ipse. In Ps. Os iusti meditabitur


5895. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 673 | Paragraph | Sub2Sect | Section]

Evang. Si oculus tuus nequam fuerit. Aures, obedientia fidelis. In Evang. Et aures vestrae quae audiunt. Nares, spiraculum fidei, bonarumque virtutum. In Iob: Et spiritus divinus in naribus meis. Item in malam partem: De narib. eius procedit fumus, i. diaboli. Fauces iudicium intellectus. in lib. Iob: Et fauces meae nonne sapientiam meditantur? Et in malam partem: Raucae factae sunt fauces meae. Os, sermo ipse. In Ps. Os iusti meditabitur sapientiam. Lingua, idem quod supra. In Ps. Et lingua eius loquetur iudicium. Manus, opus. In Ps. Et lavi inter innocentes manus meas. Dextera, opera


5896. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 673 | Paragraph | Sub2Sect | Section]

quem Iesus amabat plurimum. Venter, capacitas rationis. In Abac. Venter meus turbatus est in me. Renes, interiora sensus. In Ps. Insuper et usque ad noctem erudierunt me renes mei. Lumbi, fortitudo animi. In Apost. Accingite lumbos mentis vestrae. Umbilicus, appetitus concupiscentiae. In Iob: Et virtus eius sub umbilico ventris. i. quod feminae genitalia per hoc significet, sicut in lumbis virorum. Adeps, pinguedo gratiae divinae. In Ps. Sicut adipe et pinguedine repleatur anima mea. Item in malam partem, adeps crassitudo malitiae. In Ps. Adipem suum concluserunt. Ossa, firmitas


5897. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 673 | Paragraph | Sub2Sect | Section]

sicut in lumbis virorum. Adeps, pinguedo gratiae divinae. In Ps. Sicut adipe et pinguedine repleatur anima mea. Item in malam partem, adeps crassitudo malitiae. In Ps. Adipem suum concluserunt. Ossa, firmitas animae. In Ps. Omnia ossa mea dicent, Domine quis similis tibi? Et in malam partem, in Iob: Ossa eius velut fistula aeris. Viscera, affectus pietatis et misericordiae. In Apost. Si qua viscera miserationis. Et in alteram partem, in actib. Apost. de Iuda: Et diffusa sunt omnia viscera eius. Pellis, signum


5898. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 674 | Paragraph | Sub2Sect | Section]

examinatur argentum. Ignis, ira, Et consumam eos igne irae meae, ait Dominus. Ignis, voluptas: omnes adulterantes sicut clibanus corda eorum. Umbra, ut indicavimus, significatur profectio divina. Item, umbra aliquando peccata: Sedentes in tenebris et in umbra mortis. Umbra, aliquando poena, in Iob: Umbra mortis, et nullus ordo. Et quia umbra non longe est ab ea re cuius est umbra, ita et mors non longe est a poena quae infert mortem. Umbra, aliquando est delectius peccatorum. in Iob. de diabolo: Sub umbra dormit in secreto calami in locis humentibus. Et rursus species aliquae, specie una


5899. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 674 | Paragraph | Sub2Sect | Section]

divina. Item, umbra aliquando peccata: Sedentes in tenebris et in umbra mortis. Umbra, aliquando poena, in Iob: Umbra mortis, et nullus ordo. Et quia umbra non longe est ab ea re cuius est umbra, ita et mors non longe est a poena quae infert mortem. Umbra, aliquando est delectius peccatorum. in Iob. de diabolo: Sub umbra dormit in secreto calami in locis humentibus. Et rursus species aliquae, specie una res multas significant. Duo testamenta, eo quod hic duo illi lapides molares possint significare, memoravimus. Et item duo testamenta, duo Cherrubin, in Exod. duo animalia, in Abac. duae


5900. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 676 | Paragraph | Sub2Sect | Section]

vel Ecclesia. In Ps. In domum Domini ibimus. Coenaculum, altitudo meritorum, vel scientiae. In Evang. Et ipse vobis ostendet coenaculum magnum. Ostium, adapertio fidei. In Apost. Ostium. n. mihi apertum est magnum et evidens. Columna, firmamentum, vel stabilitas spiritalis. In Apost. Iacobus et Ioannes et Cephas, qui videbantur columnae esse. Paries, interdum structura bonorum operum. In Cantico canticorum: Ecce hic retro post parietem nostrum prospiciens per fenestras. Fenestrae, visus et auditus, vel caeteri sensus, ut supra: Prospiciens per fenestras. Item in malam partem: Mors


5901. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 676 | Paragraph | Sub2Sect | Section]

exemplorum ratio inter sacratos celebriores fecit. I. Hic numerus ad unitatem Deitatis refertur. In Pentateucho: Audi Israel, Dominus Deus tuus unus est. II. Ad duo testamenta. In Regnorum: Et fecit in Dabir duo Cherubin, decem cubitorum magnitudine. III. Ad trinitatem. In Ioi epistola: Tria sunt quae testimonia perhibent, aqua. sanguis, et spiritus. IIII. Ad quatuor Evangelia. In Ezech. Et ex medio eorum similitudo 4 animalium. V. Ad quinque libros Moisi. Apost. In Ecclesia volo 5 verba sensu meo loqui. VI. Ad diem sextum, quo Dominus hominem cum universis terrae


5902. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 677 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

pulchritudinis. Ischachar, est merces. Dan, iudicium, aut iudicans. Gad, tentatio. Aser, latitudo, sive beatus. Neptalim, conversantes. Beniamin, filius dextrae. Ephraim, frugifer, sive ubertas, vel auctus Latine. Manasse, oblitus. Esau, rubens, sive acervus lapidum. Cedar, tenebrae, vel moeror. Iob, magus, vel dolens. Amalech, populus lambens, sive restinguens. Moises, assumptio, vel liniens. Aaron, mons fortitudinis. Pharao, denudans eum, sive dissipator eius. Sed Pharao nomen est non hominis, sed dignitatis: sicut et apud nos Augusti appellantur reges, cum propriis nominib.


5903. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 677 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

vel liniens. Aaron, mons fortitudinis. Pharao, denudans eum, sive dissipator eius. Sed Pharao nomen est non hominis, sed dignitatis: sicut et apud nos Augusti appellantur reges, cum propriis nominib. censeantur. Pharao tamen ille submersus in mari rubro, proprio vocabulo Cencres vocitatus est. Iosue, Salvator. Athoniel, tempus eius Dei, vel responsio Dei. Aod, gloriosus. Semegar, nomen adveniens, sive ibi colonus. Barach, fulgurans. Delbora, apis, vel loquax. Gedeon, tentatio iniquitatis eorum. Abimelech, pater meus rex. Thola, vermiculus ad tincturam vel coccinum. Iair, illuminans.


5904. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 677 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

moeroris. Achilon, vivens Deo, vel videns Deum. Abdo, servus eius. Samson, sol eorum, vel solis fortitudo. Dalila, pauperculavel situla. Eli, Deus meus. Samuel, nomen eius Deus. Saul expetitus, sive petitio. Iessai, insulae holocaustum vel sacrificium. David, desiderabilis, sive fortis manu. Ionatan, columbae donum, vel Domini donum. Abesalom, pater pacis. Salomon, pacificus. Idem Ecclesiastes: id est, concionator. Idem et Idida, id est, dilectus Domini. Roboam, latitudo populi. Abia, pater Dominus. Asa, tollens, sive sustollens. Iosaphat, Domini iudicium. Ioram, qui est excelsus: sed


5905. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 677 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

sacrificium. David, desiderabilis, sive fortis manu. Ionatan, columbae donum, vel Domini donum. Abesalom, pater pacis. Salomon, pacificus. Idem Ecclesiastes: id est, concionator. Idem et Idida, id est, dilectus Domini. Roboam, latitudo populi. Abia, pater Dominus. Asa, tollens, sive sustollens. Iosaphat, Domini iudicium. Ioram, qui est excelsus: sed melius sublimatus. Ochozias, apprehendens Dominum. Athalia, tempus Domini. Ioas, sperans, sive temporalis. Amasias, populum tollens. Azias, fortitudo Domini. Azarias, auxilium Domini. Iotham, perfectus. Achaz, apprehendens. Ezechias, fortitudo


5906. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 677 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

sive fortis manu. Ionatan, columbae donum, vel Domini donum. Abesalom, pater pacis. Salomon, pacificus. Idem Ecclesiastes: id est, concionator. Idem et Idida, id est, dilectus Domini. Roboam, latitudo populi. Abia, pater Dominus. Asa, tollens, sive sustollens. Iosaphat, Domini iudicium. Ioram, qui est excelsus: sed melius sublimatus. Ochozias, apprehendens Dominum. Athalia, tempus Domini. Ioas, sperans, sive temporalis. Amasias, populum tollens. Azias, fortitudo Domini. Azarias, auxilium Domini. Iotham, perfectus. Achaz, apprehendens. Ezechias, fortitudo Domini. Manasses,


5907. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 677 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

pacificus. Idem Ecclesiastes: id est, concionator. Idem et Idida, id est, dilectus Domini. Roboam, latitudo populi. Abia, pater Dominus. Asa, tollens, sive sustollens. Iosaphat, Domini iudicium. Ioram, qui est excelsus: sed melius sublimatus. Ochozias, apprehendens Dominum. Athalia, tempus Domini. Ioas, sperans, sive temporalis. Amasias, populum tollens. Azias, fortitudo Domini. Azarias, auxilium Domini. Iotham, perfectus. Achaz, apprehendens. Ezechias, fortitudo Domini. Manasses, obliviosus, quia oblitus est. Amon, fidelis vel nutricius. Iosias, ubi est incensum, vel Domini salus. Ioachas,


5908. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 677 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

Abia, pater Dominus. Asa, tollens, sive sustollens. Iosaphat, Domini iudicium. Ioram, qui est excelsus: sed melius sublimatus. Ochozias, apprehendens Dominum. Athalia, tempus Domini. Ioas, sperans, sive temporalis. Amasias, populum tollens. Azias, fortitudo Domini. Azarias, auxilium Domini. Iotham, perfectus. Achaz, apprehendens. Ezechias, fortitudo Domini. Manasses, obliviosus, quia oblitus est. Amon, fidelis vel nutricius. Iosias, ubi est incensum, vel Domini salus. Ioachas, robustus. Ioachim, cuius est praeparatio. Eliachim, Dei resurrectio. Iechonias, praeparatio Domini.


5909. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 677 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

apprehendens Dominum. Athalia, tempus Domini. Ioas, sperans, sive temporalis. Amasias, populum tollens. Azias, fortitudo Domini. Azarias, auxilium Domini. Iotham, perfectus. Achaz, apprehendens. Ezechias, fortitudo Domini. Manasses, obliviosus, quia oblitus est. Amon, fidelis vel nutricius. Iosias, ubi est incensum, vel Domini salus. Ioachas, robustus. Ioachim, cuius est praeparatio. Eliachim, Dei resurrectio. Iechonias, praeparatio Domini. Sedechias, iustus Domini. Ieroboam, diiudicans populum, vel


5910. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 677 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

Domini. Ioas, sperans, sive temporalis. Amasias, populum tollens. Azias, fortitudo Domini. Azarias, auxilium Domini. Iotham, perfectus. Achaz, apprehendens. Ezechias, fortitudo Domini. Manasses, obliviosus, quia oblitus est. Amon, fidelis vel nutricius. Iosias, ubi est incensum, vel Domini salus. Ioachas, robustus. Ioachim, cuius est praeparatio. Eliachim, Dei resurrectio. Iechonias, praeparatio Domini. Sedechias, iustus Domini. Ieroboam, diiudicans populum, vel diiudicans supernos. Nave, latratus. Baasa,


5911. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 677 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

sive temporalis. Amasias, populum tollens. Azias, fortitudo Domini. Azarias, auxilium Domini. Iotham, perfectus. Achaz, apprehendens. Ezechias, fortitudo Domini. Manasses, obliviosus, quia oblitus est. Amon, fidelis vel nutricius. Iosias, ubi est incensum, vel Domini salus. Ioachas, robustus. Ioachim, cuius est praeparatio. Eliachim, Dei resurrectio. Iechonias, praeparatio Domini. Sedechias, iustus Domini. Ieroboam, diiudicans populum, vel diiudicans supernos. Nave, latratus. Baasa, pinguedo. Helam, seculi


5912. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 678 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

Sedechias, iustus Domini. Ieroboam, diiudicans populum, vel diiudicans supernos. Nave, latratus. Baasa, pinguedo. Helam, seculi vel orbis. Zambri, psalmus, vel canticum meum. Omri, crispans meus. Achab, frater patris. Iesabel, fluens sanguine, vel sterquilinium. Iehu, ipse, vel est. Ioatha, robustus. Zacharias, timor Domini. Sella, umbra eius, vel petitio. Manaem, consolans. Facee, aperiens. Helias, Deus Dominus. Helisaeus, Dei mei salus. Osee, Salvator. Ioel, incipiente Deo, sive est Deus. Amos, potens, vel fortis, aut populum debellans.Abdias, servus Domini. Iona, columba


5913. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 678 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

canticum meum. Omri, crispans meus. Achab, frater patris. Iesabel, fluens sanguine, vel sterquilinium. Iehu, ipse, vel est. Ioatha, robustus. Zacharias, timor Domini. Sella, umbra eius, vel petitio. Manaem, consolans. Facee, aperiens. Helias, Deus Dominus. Helisaeus, Dei mei salus. Osee, Salvator. Ioel, incipiente Deo, sive est Deus. Amos, potens, vel fortis, aut populum debellans.Abdias, servus Domini. Iona, columba vel dolens. Micha, quis iste? Naum, germen sive consolatio. Abacuc, amplexans. Sophonias, abscondens eam. Aggaeus, festus, sive solennis. Malachias, angelus meus. Esaias, salus


5914. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 678 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

ipse, vel est. Ioatha, robustus. Zacharias, timor Domini. Sella, umbra eius, vel petitio. Manaem, consolans. Facee, aperiens. Helias, Deus Dominus. Helisaeus, Dei mei salus. Osee, Salvator. Ioel, incipiente Deo, sive est Deus. Amos, potens, vel fortis, aut populum debellans.Abdias, servus Domini. Iona, columba vel dolens. Micha, quis iste? Naum, germen sive consolatio. Abacuc, amplexans. Sophonias, abscondens eam. Aggaeus, festus, sive solennis. Malachias, angelus meus. Esaias, salus Domini. Hieremias, excelsus Domini. Ezechiel, fortitudo Domini. Daniel, iudicium Domini. Iudith, laudans,


5915. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 678 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

vel dolens. Micha, quis iste? Naum, germen sive consolatio. Abacuc, amplexans. Sophonias, abscondens eam. Aggaeus, festus, sive solennis. Malachias, angelus meus. Esaias, salus Domini. Hieremias, excelsus Domini. Ezechiel, fortitudo Domini. Daniel, iudicium Domini. Iudith, laudans, aut Iudaea. Ioseph, auctus. Maria, illuminata, sive stella maris: sed sermone Syro, domina. Simon, pone moerorem, vel obediens. Petrus, agnoscens. Bariona, filius columbae: Syrum pariter, et Hebraeum. Cephas, petrus: Syrum est. Paulus, mirabilis. Saulus, tentatio respicientis, vel tentationis securitas.


5916. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 678 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

sed sermone Syro, domina. Simon, pone moerorem, vel obediens. Petrus, agnoscens. Bariona, filius columbae: Syrum pariter, et Hebraeum. Cephas, petrus: Syrum est. Paulus, mirabilis. Saulus, tentatio respicientis, vel tentationis securitas. Andreas, virilis: Graecum est. Iacobus, supplantator. Iohannes, Domini gratia. Philippus, os lampadarum. Bartholomaeus, filius suspendentis aquas. Thomas, abyssus, vel geminus: unde et Didymus Graece dicitur. Matthaeus, donatio. idem appellatus est Levi, Lebbeus, corculum: id est, a corde. ipse est et Taddaeus, ipse est Iudas Iacobi. Chananaeus,


5917. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 678 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

populus abiectus. Capharnaum, ager consolationis. Sarepta, incensa, sive angustia panis. Gethsemani, vallis pinguedinum.Golgatha, calvaria. Nazareth, flos mundiciae, vel virgultum. Ninivitae, nati speciosi. Sidon, venatio. Zacchaeus, iustificatus. Idumaea, rosa. Lisama, nativitas tentationis. Iordanis, descensus. Martha, provocans Deum. Magdalena, turris. Susanna, lilium. Saba, captivitas. Caiphas, investigator, sive vomens ore. Pontius, declinans consilium. Pilatus, os malleatoris. Herodes, pellicius. Barrabas, filius patris: vel magistri eorum, absque dubio Iudaeorum magistri, qui est


5918. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 679 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

sunt, e quibus populi quondam in Orientis longinqua migrantes primum Gallograeci, nunc antiquo Gallorum nomine Galatae vocantur. Magog, Scythae. Quidam Gog et Magog Gothos putant. Iubal, Iberi, qui et Hispani. Thuras, Thraces. Thogorma, Phryges. Madai, Medilanan, lones: qui et Graeci. unde et mare Ionium. Cethei, Citii, iidem Cyprii, apud quos et urbs Citrium vocitatur. Donanim, Rhodii. Ex his Graecorum nationibus extitêre, qui a Tauro monte usque ad Occidentalem Oceanum maritimam oram occupaverunt. Hae omnes gentes de Iapheth stirpe descendunt. Chus, Aethiopia. Mesraim, Aegyptus. Casloim,


5919. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 679 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

Aethiophiae, de Paradiso emergens, quem Nilum usitato nomine appellant. Phison, fluvius Indiae, idem quoque a Paradiso fluens: hunc alii Gangen vocant. Siloe, fons est in Hierusalem, de radice montis Syon bulliens: qui non semper, sed in certis horis diebusque emanat, per antra saxaque decurrens. Iordanis ideo dictus est, quod duo fontes in unum confluant, quorum alter dicitur Ior, alter Dan appellatur. Mare Galilaeae, idem et mare Tiberiadis, idem et stagnum Genesar, idem et lacus Genesareth. Mare Salinarum, hoc vocatur et mare Mortuum, vel Asphalti: id est, bituminis, ab Hiericho haud


5920. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 679 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

Indiae, idem quoque a Paradiso fluens: hunc alii Gangen vocant. Siloe, fons est in Hierusalem, de radice montis Syon bulliens: qui non semper, sed in certis horis diebusque emanat, per antra saxaque decurrens. Iordanis ideo dictus est, quod duo fontes in unum confluant, quorum alter dicitur Ior, alter Dan appellatur. Mare Galilaeae, idem et mare Tiberiadis, idem et stagnum Genesar, idem et lacus Genesareth. Mare Salinarum, hoc vocatur et mare Mortuum, vel Asphalti: id est, bituminis, ab Hiericho haud longe abest. Bethsaida, piscina in Hierusalem, in quam et aegri deferebantur: ideo et


5921. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 684 | Paragraph | Section]

baculus Dei ibid. 24. 25 baculum apprehendens ibid. 28 Baptismus ibid. 32 baptizari in Mosen 67. 36 baptizari in nomen Iohannis ibid. 38 baptizari in mortem Christi ibid. 44 baptizari in remissionem peccatorum ib. 47. 48 baptizari aqua ibid. 50 baptizari spiritu ibid. 52


5922. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 691 | Paragraph | Section]

fortitudo dexterae [?: ] . 50 Fortificari ib. 54. 55 fortificari in pravitate sua 346. 3. fortificari aut roborari manus alicuius ibi. 26 fortificari vincula ib. 34 fortificari brachio Ioseph ib. 36. 37 fortificari plagam ib. 40 fortificare faciem suam ib. 40. 41 fortificare fissuras templi ibi. 44 Fovea, et Fodio ib. 47 fodere foveam ib. 54 fodi foveam impio ib. 70


5923. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 694 | Paragraph | Section]

Investigare ib. 31 investigationes [?: cordi- ] ib. 37. 38 investigatio Dei ib. 43 Inveterare ib. 47 Invisere ib. 57 Inundare ib. 61 Invoco 469. 48 Iobal 470. 67 Ioseph 471. 28 Ipse ib. 51 Ira 472. 27 irae filii 473. 8 ad Iram furorls Domini adhuc addere ib. 60 irae Dominus ib. 63 iram hominis confiteri Deo 67. 68


5924. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 694 | Paragraph | Section]

31 investigationes [?: cordi- ] ib. 37. 38 investigatio Dei ib. 43 Inveterare ib. 47 Invisere ib. 57 Inundare ib. 61 Invoco 469. 48 Iobal 470. 67 Ioseph 471. 28 Ipse ib. 51 Ira 472. 27 irae filii 473. 8 ad Iram furorls Domini adhuc addere ib. 60 irae Dominus ib. 63 iram hominis confiteri Deo 67. 68 irarum brevis, et longus


5925. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 696 | Paragraph | Section]

[?: 2- ] Lex ibi. 28 leges forenses 538. 15. 16 leges caeremoniales ibi. 53 lex moralis 539. 12 lex et prophetae usque ad Iohannem 541. 51. 52 legis non auditores, sed factores fore iustos 542. 40 etc. sine Lege peccantes sine lege peribunt ibi. 45 46 sine Lege esse ibi. 51 lege carentibus exlegem fieri 543. 9. 10 etc.


5926. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 697 | Paragraph | Section]

[?: ] scrutari aliquem locum ibi. 4 [?: ] Dei splendere super caput alicu [?: ] ib. 14 [?: ] 597. 28
M [?: M- ] ib. 60 [?:-io ] 598. 7 [?: ] dies ib. 17 [?: ] ib. 20 maceriam Deum diruere 18. 19 Macula ib. 67 sine Macula incedere 599. 15 sine Macula faciem levare ib. 17


5927. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 705 | Paragraph | Section]

[?:-petuitatis ] sacrificium ibid. 53 Persequi ibid. 56 [?: Perso- ] 885. 7 [?: ] 886. 56 [?: Pe-go ] ib. 66 [?: Pe-io ] 887. 6 [?: P-s- ] homo, cor, actiones ib. 19. etc. [?: ] ac [?: pra- ] natio ibid. 34 [?: ] via ib. 36 [?:-rsa ] loqui ib. 38. 39


5928. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 715 | Paragraph | Section]

loquaris cum Iacobo bonum aut malum 583. 63 32. Nomen meum mirabile est 654. 57. 58 34. Turbastis me, et foetere me fecistis coram habitatoribus huius terrae 776. 10 38. Quare rupisti rupturam super te 1053. 59 39. Non noverat herus cum Iosepho, etc. vide verbum NOSCO. 41. Osculabitur os tuum universus populus meus 809. 10. 11 Quia fecit me oblivisci Deus omnium laborum et domus patriae 756. 35. 36 Fecit terra septem annos, ad manipulos 300. 4. 5 Ingredieris


5929. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 717 | Paragraph | Section]

32 Non enim te, sed me reiecit populus iste, ne sim rex eorum 1023. 5. 6 etc. 11. Testificamini, si de manu alicuius tulerim precium, et occultaverim oculos ab eo 8. 44 13. Filius anni erat Saul in regnare ipsum 44. 29 14. Ionathan comedit de melle, et viderunt oculi eius 767. 63. 64 18. Nec fecisti iram Dei in Amalec 473. 53. 54 19. Saul nudus prophetavit 746. 4. 5 24. Ecce ut magnificata est anima tua hodie in oculis tuis, sic magnificatur anima mea in oculis Domini 601.


5930. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 717 | Paragraph | Section]

est anima tua hodie in oculis tuis, sic magnificatur anima mea in oculis Domini 601. 58. 59 26. Egressus est rex Israel, ut quaerat pulicem unum, etc. 966. 59 etc.
2. SAMUELIS. 1. Sagitta arcus Ionatham non rediit retrorsum 1045 39. 40 2 Ponens pedes meos ut cervarum 112. 50. 51 3. Nunquid ego caput canis sum? 99. 12 5. Divisit Dominus hostes meos per manum meam tanquam divisionem aquarum 49. 48 6 Iratus est David, quod Iehova


5931. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 717 | Paragraph | Section]

spina propulsa, etc. 1158. 38. 39 24. Prohibeatur plaga a populo 897. 26. 27 26. Annon scis quod sit amaritudo in novissimo? 739. 38 39 etc.
1. REGUM. 2. In calceis et cingulo posuit Ioab sanguinem tempore pacis 95. 52 Ambulando coram me in veritate, etc. 1257. 20 etc. 8. Non excidetur tibi vir a facie mea, qui sedeat super thronum Israelis 287. 55 10. Venit regina Saba, ut tentaret Salom onem in


5932. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 717 | Paragraph | Section]

aurorae usque ad exitum stellarum 63. 61 9. Dedisti ei populos, quos divisisti in angulos 39. 25
HESTER. 1. Dixit rex sapientibus, qui sciebant tempora 1194. 55 56 etc.
IOBUS. 3. Vir cuius via abscondita est, etc. 1266. 45 4. Cadentes erexerunt sermones tui 93. 42 Lassas manus roborasti 527. 32 Qui habitant domos luteas 591. 20 5. Vidi virum stultum radicantem, et maledixi


5933. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 725 | Paragraph | Section]

vobiscum verba, et convertimini ad Iehovam 1252. 39. 40 Quia omnes viae Domini sunt rectae, etc. 1015. 66. 67 [?: ] aufer iniquitatem, et affer bonum, et [?: reddet ] vitulos 1287. 23. 24
IOEL. [?: ] fratrem suum non urgebit 1278. 15. 16 [?: ] corda vestra, et non, etc. 1262. 66. 67 [?:-bunt ] filii vestri, etc. 1284. 61. 62


5934. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 725 | Paragraph | Section]

Sicut David putaverunt se habere instrumenta Musica, etc. 471. 34. 35 An non fortitudine nostra assumpsimus nobis cornua 183. 36 9. Et omnes gentes super quas vocatum est nomen meum, etc. 470. 43
IONAS. 1. Ne des super nos sanguinem innocentem 459. 5. 6
MICHEAS. 1. Quoniam ecce egredietur Dominus de loco suo, et descendens calcabit, etc. 1236. 3. 4 Decalva et tonde comam super filios


5935. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 725 | Paragraph | Section]

Unum pusillum, et ego commovebo 1296. 59
ZACHARIAS. Iratus eram parum, ipsi vero adiuverunt me in malum 21. 39 2. Quoniam qui tangit vos, tangit pupillam, etc. 989. 1 4. Qua de causa Iosua sacerdos, et dux Zerobabel vocentur filii olei 779. 37 9. Castramentabor circa domum meam ab exercitu transeunte et redeunte 109. 9 Etiam tu in sanguine testamenti tui dimisisti vinctos, etc. 1211. 2. 3


5936. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 726 | Paragraph | Section]

38. 39 Praeparate viam Domino, rectas facite, etc. 1016. 10 11 Non sum dignus ut calceos eius portem 922. 31. 32 Oportet nos implere omnem iustitiam 490. 13 et ibidem 33 4. Terra Zabulon et terra Nepthali ad viam maris, trans Iordanem, etc 1291. 34. 35 Sanans omnem morbum 785. 33. 34 Matth. 5. Beati pauperes spiritu 840. 43. 44 Beati lugentes, quia illi, etc. 587. 62. 63 Mites possidebunt terram 662. 2. 3 Beati qui


5937. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 726 | Paragraph | Section]

recipit prophetam in nomine, etc. 729. 10. [?: ] 11. Tune es ille veniens, etc. 1242. [?: 1- ] Beatus est, qui non scandalizatus fuerit in me. Vide SCANDALUM. Qui est minor in regno caelorum, maior est Iohanne 653. 26 Cecinimus vobis tibiis, etc. 1220, 64. [?: 6- ] Negat Christus Baptistam manducasse et bibisse, se vero utrunque fecisse 614. 13 14 A diebus Iohannis usque nunc regnum Dei vim patitur 1010. 30. [?: 3- ]


5938. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 726 | Paragraph | Section]

SCANDALUM. Qui est minor in regno caelorum, maior est Iohanne 653. 26 Cecinimus vobis tibiis, etc. 1220, 64. [?: 6- ] Negat Christus Baptistam manducasse et bibisse, se vero utrunque fecisse 614. 13 14 A diebus Iohannis usque nunc regnum Dei vim patitur 1010. 30. [?: 3- ] 12. Filius hominis erit in corde terrae tres dies et tres noctes 742. 31. [?: 3- ] Homo bonus ex bono thesauro cordis sui bona depromit, malus vero mala 186. 28 Et


5939. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 727 | Paragraph | Section]

8 Tribus post diebus iterum resurgam 932 48 49 9 Quisquis unum ex talibus parvulis accipit meo nomine, etc. 723. 57. 58 Omnis homo igne salietur 405. 29 10 Afferuntur Christo infantes, ut manus eis imponat 621. 68 15 Ioseph ab Arimathia expectabat regnum Dei 1024. 5. 6 Ult. Credentes, serpentes tollent, nec laedentur ab eis 1125. 55. 56
LUCAS. 1 Ave Maria, gratia plena 372. 49. 50 etc. Et virtus Altissimi


5940. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 727 | Paragraph | Section]

exaltavit humiles 397. 68. 69 Esurientes implevit bonis, et divites dimisit inanes 840. 57. 58 Fecit potentiam in brachio suo, dispersit superbos mente cordis sui 91. 16 Per viscera misericordiae Dei nostri, etc. 1283. 37. 38 Iohannes convertet corda patrum in filios, et filiorum ad patres 175. 40 2 Exiit edictum, etc. ut censeretur totus orbis 798. 43. 44 Haec descriptio prima facta est, etc. 952. 32. 33 Gloria in excelsis, In terra pax, et


5941. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 728 | Paragraph | Section]

54 14 Qui non renunciat omnibus rebus suis, etc. 1033. 5 etc. 15 Pater da mihi partem haereditatis 827. 36. 37 16 Facite vobis amicos de mammona iniusto, etc. 612. 4. 5 Lex enim et prophetae usque ad Iohannem 541. 51. 52 Et portatus est Lazarus ab angelis in sinum Abrahae. vide Sinus 17 Regnum Dei non venit cum observatione 761. 45. 46 Veniet tempus, quando cupient videre unum diem ex diebus filii hominis 965. 15 19 Si scires hodie


5942. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 728 | Paragraph | Section]

meum 146. 54. 55 Dies autem erat parasceve, et sabbatum illucescebat 406. 59. 60 24 Iesus Nazarenus fuit potens in sermone et opere 926. 20. 21 etc. Spiritus ossa et carnem non habet 810. 42. 43
IOHANNES. 1 In principio erat verbum 955. 55. 56 Et sine eo factum est nihil 718. 41 Erat illa lux vera, illuminans omnem hominem venientem in hunc mundum 407. 25 etc. Sed dilexerunt homines tenebras magis quam lucem 602. 55.


5943. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 734 | Paragraph | Section]

Iesus cum accepisset a patre honorem, et gloriam 393. 52 Oculi pleni adulterae 771. 15 3 Illud enim ipsos volentes latet, quod caeli fuerint iam olim, et terra, ex aqua et per aquam consistens 52. 31
I. IOHANNIS. 2 Quid quid est in mundo, est concupiscentia carnis et oculorum 770. 59. 60 Scribo vobis praeceptum vetus, etc. 957. 12. 13 etc. Fratres, non scribo vobis mandatum novum, sed antiquum quod habuistis ab initio,


5944. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 734 | Paragraph | Section]

natus est ex Deo, conservat seipsum, et malus non tangit eum 1189. 56. 57 Totus mundus in maligno positus est 439. 47. 48 Hic venit per aquam et sanguinem 1085. 58. 59 Spiritus, aqua et sanguis, testantur in terra de Christo 50. 9 Facit Iohannes mentionem peccati, pro quo non sit orandum 675. 58 etc.
IACOBUS. 1 Scientes quod probatio fidei vestrae operetur patientiam, etc. 837. 48. 49 Vir animo duplici, etc. 1268. 43


5945. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 736 | Paragraph | Section]

Baptismum cur Christus instituerit 66. 39 Baptismus bonae conscientiae interrogatio cur et quomodo dicatur 69. 1 Baptismus lavacrum regenerationis, mundans ecclesiam et animam 527. 47. 48 baptismi partes 66. 51 baptismi Iohannis et Apostolorum discrimen 68. 50 in Baptismo qualis stipulatio ac confirmatio tum Dei tum nostrae quoque conscientiae ib. 69 Bartholomaeus de Luciis 746. 64 Basilius 869. 19 de Battologia 70. 1


5946. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 739 | Paragraph | Section]

εὐδοκία 79. 47 ex et de praepositiones quomodo ab Augustino discernantur 285. 27 excelsa quae olim fuerint 286. 53. 54 ex praepositio, quid Matth. 1. significat, ubi dicit angelus ad Ioseph: Ioseph fili David, ne metuas adingere, etc. quod enim in illa natum est, ex Spiritu sancto profectum est 285. 11 excommunicatio quid sit 288. 15 quotuplex sit excommunicatio ibid. excommunicati quare olim Anathemata


5947. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 739 | Paragraph | Section]

εὐδοκία 79. 47 ex et de praepositiones quomodo ab Augustino discernantur 285. 27 excelsa quae olim fuerint 286. 53. 54 ex praepositio, quid Matth. 1. significat, ubi dicit angelus ad Ioseph: Ioseph fili David, ne metuas adingere, etc. quod enim in illa natum est, ex Spiritu sancto profectum est 285. 11 excommunicatio quid sit 288. 15 quotuplex sit excommunicatio ibid. excommunicati quare olim Anathemata dicti 36.


5948. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 740 | Paragraph | Section]

hircum cur Daniel Alexandrum magnum vocet ib. 32 hodie in Sacris literis quid significet ib. 51 hoedus quid Christo significet 387. 29 holocaustum synecdochice poni pro quovis sacrificio ib. 40 etc. Homerus suum Iovem cur ad Aethiopas ableget 634. 8. 9 etc. homo non renatus cur dicatur corpus peccati 187. 26 etc. homo animalis 388. 65. 66 etc. homo vetus et novus ib. 50 et alibi saepius. homo praecipuum


5949. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 740 | Paragraph | Section]

omnis pravus Dei cultus apud Iudaeos sit vocatus ibid. 33 etc. Idomitarum nomen quid typice significet 402. 1 etc. iecur quatenus nonnunquam concupiscentiam significet ib. 13 Iehova nomen unde a Latinis sumptum, et Iovi attributum sit. ib. 37 Iehova nomen quomodo patribus ignotum ib. 24 Iesus appellatio 120. 32 Iesus nomen proprium et genuinum, domini ac servatoris nostri Christi 115. 6. 7 Iesum Mariae filium esse Meschiam seu Christum, hoc est,


5950. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 741 | Paragraph | Section]

sua apud patrem quid obtinuerit Christus 423. 26 etc. invocatio quare crebro pro toto cultu aut pietate ponatur 725. 16 etc invocationis natura 3. 62 invocatio seu adoratio sanctorum refutatur 24. 42 Iohannes in quali de serto Iudaeae praedicaverit 210. 63 Iohannis Evangelium in membranula descriptum, unde sit quod multi in Papatu de collo appensum gestent 894. 18. 19 Ionas quomodo fugerit a facie Domini 295. 37 Ioseph quomodo dicatur duos funiculos


5951. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 741 | Paragraph | Section]

invocatio quare crebro pro toto cultu aut pietate ponatur 725. 16 etc invocationis natura 3. 62 invocatio seu adoratio sanctorum refutatur 24. 42 Iohannes in quali de serto Iudaeae praedicaverit 210. 63 Iohannis Evangelium in membranula descriptum, unde sit quod multi in Papatu de collo appensum gestent 894. 18. 19 Ionas quomodo fugerit a facie Domini 295. 37 Ioseph quomodo dicatur duos funiculos obtinuisse 357. 1 etc. ira quare ab Apostolo


5952. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 741 | Paragraph | Section]

natura 3. 62 invocatio seu adoratio sanctorum refutatur 24. 42 Iohannes in quali de serto Iudaeae praedicaverit 210. 63 Iohannis Evangelium in membranula descriptum, unde sit quod multi in Papatu de collo appensum gestent 894. 18. 19 Ionas quomodo fugerit a facie Domini 295. 37 Ioseph quomodo dicatur duos funiculos obtinuisse 357. 1 etc. ira quare ab Apostolo inter carnis opera numeretur 472. 34 ira non alenda ibid. 48 ira iusta, Deoque


5953. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 741 | Paragraph | Section]

refutatur 24. 42 Iohannes in quali de serto Iudaeae praedicaverit 210. 63 Iohannis Evangelium in membranula descriptum, unde sit quod multi in Papatu de collo appensum gestent 894. 18. 19 Ionas quomodo fugerit a facie Domini 295. 37 Ioseph quomodo dicatur duos funiculos obtinuisse 357. 1 etc. ira quare ab Apostolo inter carnis opera numeretur 472. 34 ira non alenda ibid. 48 ira iusta, Deoque probata ibid. 59 ira Deo tribuitur


5954. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 761 | Paragraph | Section]

Contumelia Dei, et aeternum hominis exitium. Per unius hominis inobedientiam intravit peccatum, et per peccatum mors et satanas in totum genus humanum, etc. Qui enim vincitur, servus est vincentis: Rom. 5 et 2. Pet. 2. Ioan. 8. REGNUM Christi, seu Gratiae, seu instauratio regni Dei. Christus Deus et homo, Rex, Sacerdos, Salvator, et Iudex. Obedientia, cruce, et (ut Script. ait) stulticia destruere opera


5955. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 768 | Paragraph | SubSect | Section]

tum cor nostrum illuminare, ut intelligat Scripturas. Luc. 24. Ex illius plenitudine nos omnes accipere oportet. Hoc autem fit, cum eum fide agnoscimus et apprehendimus. 3 Spiritus sanctus est autor simul et explicator Scripturae. Ipsius est, nos ducere in omnem veritatem: Ioan. 16. Ipsius est Scripturam cordi nostro inscribere: Ierem. 31. Nam prophetia totaque Scriptura (teste Petro) non est proprii intellectus aut explicationis: sed sicut a Spiritu S. per prophetas proposita est, ita eiusdem lumine necessario explicari debet, 2 Pet. 1. 4 In Christo


5956. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 768 | Paragraph | SubSect | Section]

perfectio monastica, et Homerica descriptio Inferorum ac Paradisi. 5 Planae sunt viae Domini, et iusti ambulabunt per eas, impii autem corruent in eis: Oseae 13. Videndum ergo sedulo est, ut pie per eas incedere conemur ac discamus, ne in eis perniciose corruamus. 6 Iota unum et apex unus non cadet de Scriptura, quin omnia impleantur: potius caelum et terra transibunt. Nihil ergo contemnendum aut parvifaciendum in Sacris literis: Matth. 5. 7 Defendenda est modis omnibus autoritas istius externae et divinitus patefactae aut pronunciatae doctrinae,


5957. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 768 | Paragraph | SubSect | Section]

ubi sint omnia iura et Spirituales revelationes reconditae, cum sint potius cloacae malignorum Spirituum. 8 In timore Dei legendae sunt Sacrae literae: ita ut certo statuamus, inde neque ad dextram neque ad sinistram, vel in fide vel in moribus, aut ullis actionibus declinare. Iosuae 1. Deuteron. 5. Nam et summe sapiens est, ut solus veram viam noverit: et merito in hac sua domo, ut unicus summusque paterfamilias, audiendus est. 9 Cum convertimur ad Christum, tum tollitur velamen de nostro corde, et etiam de ipsa Scriptura: non solum quia illuminamur


5958. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 769 | Paragraph | SubSect | Section]

inde ei decerpendum sit, ac in suum sinum reponendum. Omnia igitur quae scripta sunt, propter nos scripta sunt: ut nos Scriptura primum concludat sub peccatum, aut condemnet: postea, ut testetur nobis de Christo. Ioan. 5. tertio, ut nos consoletur, ut patientiam et spem habeamus. Ac denique idonea est Scriptum, quae plene erudiat hominem ad salutem, atque doceat, redarguat, corrigat et instituat, ita ut sit homo Dei integer et perfecte instructus ad omnia: 2. Tim. 3. 12 Summum, perpetuum et


5959. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 769 | Paragraph | SubSect | Section]

corrigat et instituat, ita ut sit homo Dei integer et perfecte instructus ad omnia: 2. Tim. 3. 12 Summum, perpetuum et ardens studium adhibendum est in cognitione rerum sacrarum. Nam piorum est meditari in lege Dei die ac nocte: Psalm. primo et scrutari diligenter Scripturas: Ioan quinto, Actor. decimoseptimo. 13 Utile est, argumentum aut summam totius scripti cognoscendi breviter discentibus proponi. Summa ergo Scripturae sunt hi duo syllogismi. Primus et supremus syllogismus veteris Testamenti hic est: Quicquid Deus dicit, est verum. Quod probatione non


5960. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 769 | Paragraph | SubSect | Section]

totiusque illius cultus tam longa abolitio. Cum hoc syllogismo secundo, qui est novi Testamenti proprius, urgetur etiam ille prior veteris, Quicquid Deus dicit aut testatur, id est verissimum. Sed Deus suo testimonio confirmat conciones IESU, emissa ter caelitus voce: Matth. 3. 17. Ioan. 12: praeterea editis tot et tantis miraculis, de quibus dicit ipsemet Dominus: Si non creditis mihi, at credite propter haec opera quae Pater mecum operatur. Et Nicodemus ait: Scimus quod a Deo venisti magister: nemo enim potest talia facere, nisi Deus sit cum eo. Et turbae dicebant: Num


5961. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 770 | Paragraph | SubSect | Section]

summae, aut articulis fidei. 18 Christus saepe arguit suos Apostolos, quod non intelligant sermonem ipsum, ut singulas voces, praesertim metaphoras: ut, quid significet fermentum Pharisaeorum, quid gladius quem eos emere iussit, quid somnus Lazari, quid cibus quo libentius vescatur, Ioan. 4. Sic alibi eos accusat, quod non intelligant parabolam aut similitudinem seminis, cum omnes parabolas eos intelligere oporteret. In fine Ioannis accusantur, quod non intellexerint interrogationem, aut etiam ipsam interrogativam pronunciationem, et sermonem conditionalem, cum de Ioanne ad


5962. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 770 | Paragraph | SubSect | Section]

metaphoras: ut, quid significet fermentum Pharisaeorum, quid gladius quem eos emere iussit, quid somnus Lazari, quid cibus quo libentius vescatur, Ioan. 4. Sic alibi eos accusat, quod non intelligant parabolam aut similitudinem seminis, cum omnes parabolas eos intelligere oporteret. In fine Ioannis accusantur, quod non intellexerint interrogationem, aut etiam ipsam interrogativam pronunciationem, et sermonem conditionalem, cum de Ioanne ad Petrum dicit: Si volo eum sic manere, quid ad te? Conditionalem enim et interrogativam orationem pro simplici et asservativa accipiunt, perinde ac


5963. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 770 | Paragraph | SubSect | Section]

vescatur, Ioan. 4. Sic alibi eos accusat, quod non intelligant parabolam aut similitudinem seminis, cum omnes parabolas eos intelligere oporteret. In fine Ioannis accusantur, quod non intellexerint interrogationem, aut etiam ipsam interrogativam pronunciationem, et sermonem conditionalem, cum de Ioanne ad Petrum dicit: Si volo eum sic manere, quid ad te? Conditionalem enim et interrogativam orationem pro simplici et asservativa accipiunt, perinde ac si dixisset, Volo eum sic manere: aut, Non moritur. Exigit igitur Christus, ut tum vocum significata, tum et omnigenos tropos ac figuras


5964. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 770 | Paragraph | SubSect | Section]

enim et interrogativam orationem pro simplici et asservativa accipiunt, perinde ac si dixisset, Volo eum sic manere: aut, Non moritur. Exigit igitur Christus, ut tum vocum significata, tum et omnigenos tropos ac figuras orationis probe intelligamus: sicut cum etiam ad amutos apices et iota Scripturae nos vult esse intentos, quandoquidem nullum illorum sit irritum, casurum, aut periturum. Sic et Paulus vult nos in templo et rebus religionis, praesertim in proponenda


5965. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 771 | Paragraph | SubSect | Section]

verum etiam ipsarum rerum aut materiarum, quae in Sacris literis continentur, exactam distinctionem, ut vigilantissime ac oculatissime separentur, inter sanctum et profanum, creatorem et creaturam, iustum ac iniustum, inter Mosen ac Christum, ac inter utriusque doctrinas et officia. sicut Ioannes mox initio discrimen facit inter Mosen eiusque doctrinam, ac inter Christum et eius officium. Sic et Paulus ad Galatas 3 et 4, et Paulus Rom. 3. 4. 5. 6. 7 et 8 summo studio distinguit inter legem ac promissionem, seu Evangelion, quo scire possimus quid unde petendum sit, quidve


5966. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 773 | Paragraph | SubSect | Section]

ac loquantur: sua vero mysteria esse prorsus divina ac caelestia: nullum plane esse idoneum discipulum, qui ad Christum praeceptorem veniat: sed sola Dei misericordia ac potentia eos attrahi ad ipsum, et fieri θεοδιδάκτους, seu a Deo doctos: Ioan. 6. Oportere Deum ipsum circumcidere et illuminare cor eorum: alioqui habere eos cor non intelligens, oculos non videntes, et aures non audientes. Hoc igitur doctrina hac vult modis omnibus ab auditore sciri, quo ille de semet desperans, a Deo petat aperiri oculos mentis suae, sibique ad


5967. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 773 | Paragraph | SubSect | Section]

Aristoteles affirmat de Ethica, finem eius esse non cognitionem, sed praxin: sic etiam, atque adeo centuplo magis huius doctrinae finis esse debeat praxis. Multo sane minus haec doctrina potest in sola Theorica consistere sine practica quam moralis philosophia. 36 Christus inquit Ioan. 7: Si quis voluerit voluntatem patris facere, cognoscet de doctrina mea, utrum ex Deo sit, an vero ego a me loquar. In quam sententiam recte dicit Augustinus: Credendum esse in Theologia, ut intelligas: non intelligendum, ut credas. In humanis enim scientiis plerunque prius experientia,


5968. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 775 | Paragraph | SubSect | Section]

et ad hoc venisse, ut veritatem propaget. Contra Satan est pater mendacii. Non sine causa igitur Christus flagitat tam solicite ac severiter ab Apostolis et omnibus piis, ut eius sermonem sedulo servent: et Paulus a doctoribus inprimis, ut caeleste depositum purum illaesumque custodiant: Ioan. 14. 17. 1. Tim. 6. 2 Tim. 1. Sic et cap. 2 ac 3. valde solicite monet suum Timotheum, ut veram doctrinam incorrupte propaget. Caveamus igitur omni studio ac vigilantia, ne a simplicitate fidei in Christum ulla ratione aut occasione seducamur, sicut Evam serpens seduxit: 2.


5969. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 778 | Paragraph | SubSect | Section]

aut iustificationis. Manifestum vero est, esse assertionem seu confutationem pharisaei. Aliud autem est, asserere ac demonstrare aliquid contra negantem adversarium: aliud, obedientem docilemque discipulum docere, eique causas et effectus rei declarare. Sic locus in Evangelio Ioannis capite sexto, Quomodo potest hic nobis dare carnem suam ad manducandum? et adiuncta, facile ex scopo intelligi possunt. Non enim id agunt ibi Iudaei, ut tanquam dociles quaerant ex Christo modum fruendi eius corpore, beneficiis, ac doctrina: sed simpliciter, ut tanquam increduli redarguant


5970. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 780 | Paragraph | SubSect | Section]

etiam subito vel propriae vel figuratae significationes eiusdem vocis mutantur, ut in una aut duabus lineis, dum adhuc de eadem re agitur, iam vis vocis nonnihil immutata sit: ubi tanto maior vigilantia est abhibenda. Remedia vero eadem sunt, quae prius indicavi. Exemplo sit, quod Christus Ioannis 4 primum petit potum a Samaritana: postea suum offert: in priore dicto, verbum (Bibere) proprie, in posteriore metaphorice usurpatur. Sic etiam mox vocabulum Messis prius proprie, deinde figurate sumitur. 12 Saepe coguntur interpretes reddere vocem Hebraeam vocabulo non


5971. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 780 | Paragraph | SubSect | Section]

attenteque consideres, quaenam significatio ei loco maxime conveniat. 13 In nominibus propriis duplex difficultas oriri solet, quarum prior est, quod idem nomen aliquando pluribus locis aut personis tribuitur: ut plures homines sunt vocati Herodes, Pharaones, Zachariae, Mariae, Annae, Iosephi, Iesus, etc. Plures item Caesareae, Galiaeae, Bethlehem, et alia loca. ubi videndum diligenter est, ne audito eodem nomine, eundem virum aut locum esse putemus. Personas circumstantia temporis aut negotiorum distinguet: Loca autem, topographia, et rei etiam gestae narratio,


5972. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 780 | Paragraph | SubSect | Section]

distinguet: Loca autem, topographia, et rei etiam gestae narratio, aliaeque circumstantiae. 14 Vicissim autem non raro contraria difficultas accidit, ut unicus homo aut locus plura propria nomina obtineat: ut, Abraamus, Esau, Iacob fuerunt binomines: Azarias rex dicitur etiam Ozias, et Ioachim: Petrus est etiam Simon, et Cephas: Matthaeus est etiam Levi: Marcus est Ioannes dictus: Barnabam volunt dictum esse Ioseph Iustum, et Barsabam. In genealogia Christi pro eodem est Matth. 1, Iechonias. Lucae 3 Neri, et in 2 Regum Ioachim. Sic et nomina eorundem locorum plura sunt: ut


5973. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 780 | Paragraph | SubSect | Section]

14 Vicissim autem non raro contraria difficultas accidit, ut unicus homo aut locus plura propria nomina obtineat: ut, Abraamus, Esau, Iacob fuerunt binomines: Azarias rex dicitur etiam Ozias, et Ioachim: Petrus est etiam Simon, et Cephas: Matthaeus est etiam Levi: Marcus est Ioannes dictus: Barnabam volunt dictum esse Ioseph Iustum, et Barsabam. In genealogia Christi pro eodem est Matth. 1, Iechonias. Lucae 3 Neri, et in 2 Regum Ioachim. Sic et nomina eorundem locorum plura sunt: ut Ierusalem dicta est etiam Iebus, et Zion, ac civitas vel arx David, Salem: sic et


5974. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 780 | Paragraph | SubSect | Section]

raro contraria difficultas accidit, ut unicus homo aut locus plura propria nomina obtineat: ut, Abraamus, Esau, Iacob fuerunt binomines: Azarias rex dicitur etiam Ozias, et Ioachim: Petrus est etiam Simon, et Cephas: Matthaeus est etiam Levi: Marcus est Ioannes dictus: Barnabam volunt dictum esse Ioseph Iustum, et Barsabam. In genealogia Christi pro eodem est Matth. 1, Iechonias. Lucae 3 Neri, et in 2 Regum Ioachim. Sic et nomina eorundem locorum plura sunt: ut Ierusalem dicta est etiam Iebus, et Zion, ac civitas vel arx David, Salem: sic et alia multa loca, montes et oppida. Hic igitur


5975. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 780 | Paragraph | SubSect | Section]

fuerunt binomines: Azarias rex dicitur etiam Ozias, et Ioachim: Petrus est etiam Simon, et Cephas: Matthaeus est etiam Levi: Marcus est Ioannes dictus: Barnabam volunt dictum esse Ioseph Iustum, et Barsabam. In genealogia Christi pro eodem est Matth. 1, Iechonias. Lucae 3 Neri, et in 2 Regum Ioachim. Sic et nomina eorundem locorum plura sunt: ut Ierusalem dicta est etiam Iebus, et Zion, ac civitas vel arx David, Salem: sic et alia multa loca, montes et oppida. Hic igitur cavendum est, ne auditis diversis nominibus propriis, mox putemus etiam diversas personas aut loca indicari.


5976. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 781 | Paragraph | SubSect | Section]

dubii sensu. 19 In pluribus vocibus solet et illa difficultas exoriri, quod admodum crebro Hebraei idem bis dicunt, aliquando prius figurate, postea aperto sermone: aliquando autem tantum paulum variatis verbis, citra figuram. Gen. 39, praefectus carceris non videbat quioquam in manu Ioseph, quandoquidem Deus erat cum illo: nam quid quid ille faciebat, Deus prosperabat, ubi idem est, Deum esse cum aliquo, et eius facta prosperare. Videndum igitur est caute, ne cum idem diversis verbis dicatur, nos diversas res agi putemus. 20 Contra etiam nonnunquam paululum variata


5977. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 782 | Paragraph | SubSect | Section]

impia sunt: aut etiamsi non omnino sunt impia, tamen audienda non sunt ut Dei dicta: sicut Christus et Apostoli diabolum etiam vera loquentem obligant, quia nulla plane autoritas esse debet illius hostis et mendacis. Act. 16. Sic in Ecclesia multa ex persona impiorum dicuntur, et in Iobe multa ipse et amiciparum sana dicunt. Quin etiam pii homines multa inepta dicunt: ut Petrus dissuadens Christo passionem, et Philippus volens sibi patrem monstrari: aut etiam Iacobus, persuadens Paulo ut radat caput, et ceremonias ac sacrificium pro se in templo offerri curet, ad peragendam


5978. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 783 | Paragraph | SubSect | Section]

aut per malitiam. Hinc pronunciat Dominus de Pharisaeis iustitiariis, et de publicis ac crassis peccatoribus, quod illos praecedent in regno caelorum. 17 Denique et coram quibus aliquid dicatur, interdum est discrimen. nam et spectatorum habetur ratio. Sic dicit Christus Ioan. 12, illam caelestis patris vocem ad ipsum, (Glorificavite, et glorificabo) non propter ipsum, sed propter astantes aut spectatores factam esse. Sic Christus non coram omnibus vult se transfigurare, et cum Mose ac Elia colloqui. In hac circumstantia personarum multum valet illa Regula


5979. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 783 | Paragraph | SubSect | Section]

et concordat Scriptura. Quod aliqui perperam, ad excusandas contradictiones iuris Canonici, usurpant. 19 Tertia circumstantia est modus, sive in dicendo aut scribendo, sive etiam in agendo. Idem enim vel dictum vel factum, modus conveniens aut inconveniens valde mutare solet. Christus Ioan. 2 dicit matri oranti se de vino miraculose suppeditando in nuptiis: Quid mihi et tibi mulier? Modus sermonis videtur nimium vehemens et austerus, parumque filio erga matrem conveniens, qui sane minime nos communes homunciones deceret: sed illum decuit, qui non solum fuit homo, sed et verus


5980. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 783 | Paragraph | SubSect | Section]

sed eam exactissime ad praescriptum caelestis Patris administrare. Sic et alibi adhuc puer existens asperius respondet: Quid est quod quaesivistis me? an nescitis, quod in iis quae patris mei sunt, oporteat me esse? Sic, cum Matth. 12 et 23 vocat Iudaeos progeniem viperarum: et Ioan. 8, Filios diaboli: et Matth. 16. Petrum Sathanam: videtur modus aut forma sermonis nimium austerus. sed rei magnitudinem, zelum, et personae praestantiam decet illa severitas sermonis. Denique quid aliud agunt omnes impii, cum convincuntur de veritate doctrinae et iuste factis Christi et


5981. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 787 | Paragraph | SubSect | Section]

conciliabunt: ut, tempus conciliabit praecepta mandantia circumcisionem, ac alios ritus Mosaicos cum praeceptis prohibentibus, aut dictis libertatem Christianam et abrogationem legis urgentibus. Quibus conciliationibus aderit arbiter et confirmator Christus, pronuncians, Lex et prophetae usque ad Ioannem. Sic Paulus ad Galatas conciliat antinomias, dum ostendit, quamdiu haeres debuerit esse sub tutoribus et servitute elementorum Mosaicorum, et quando ab illis liberari: cum quidem ei severissime praecipitur, ut in libertate stet, nec semet ullo modo amplius sub iugum pristinae servitutis


5982. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 790 | Paragraph | SubSect | Section]

hunc audite: dicens filio suo, Hodie genui te: Dabo tibi haereditatem usque ad fines terrae: Sede a dextris meis, donec ponam inimicos tuos scabellum pedum tuorum, etc. 11 Filius proprie vocatur λόγος, Verbum, Unigenitus: Ioan. 1. Imago Dei, primogenitus universae creaturae, caput corporis Ecclesiae: ad Colossenses 1. Splendor gloriae, et effigies seu character substantiae patris: ad Hebraeos capite decimo: Item carnem assumens, filius hominis. 12 Occurrunt vero et aliae appellationes filii, sed


5983. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 791 | Paragraph | SubSect | Section]

figura de eo loquuntur, quae tanto facilius observari et intelligi queunt: alia sub typo quodam, ut quae de agno Paschali dicuntur: item Melchisedech, sacrificatio Isaac, petra in deserto, eductio populi, manna, totum tabernaculum cum omnibus suis ceremoniis, serpens suspensus, Iehosua, David, Ionas, idea tabernaculi in mente ostensi, Samaritanus in Evangelio, et similia in numera: quae tamen caute ac ex collatione Scripturae investiganda sunt. Ad talem porro animadversionem, et considerationem locorum de Christo loquentium, utile est in promptu habere nomina quae passim in


5984. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 793 | Paragraph | SubSect | Section]

1. magno spiritu et gravi oratione carpit Iudaeorum vitia, quae pars ad legem pertinet: sed eodem capite attexit de Evangelio, quae sunt consolatoria: Venite quaeso, ut nostram agamus causam, dicit Dominus. Si fuerint peccata vestra ut coccinum, quasi nix albescent, etc. Ioan. 1. Lex per Mosen data est, gratia et veritas per IESUM Christum exorta est. Ubi Evangelista illustrat Evangelii amplitudinem, ex collatione eius cum lege. Christus in concionibus, Apostoli in epistolis, post obiurgationes ponut quae animos blande invitant solanturque Meminerint igitur pii


5985. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 794 | Paragraph | SubSect | Section]

populum Dei, ibique etiam suum regimen ac arma quoque habere, ut constaret unde Meschias veniret, sive genealogiam, sive locum consideres. 17 Augustinus epistola 57 ad Dardanum dicit, quaedam dici iam impleta esse, quae tamen revera subindicentur aut promittantur implenda. Sic Ioan. 15 dicit Dominus: Omnia quae audivi a patre meo, nota feci vobis. Mox sequenti cap. contra ait: Multa habeo vobis dicere, sed non potestis portare modo. Sic dicitur parasse sibi suo sanguine Ecclesiam gloriosam, et sine macula: quod tamen in altera denum vita, teste Augustino,


5986. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 798 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

de triplici foedere, in voce Testamenti, in prima parte dictum est prolixius. 12 Alia quoque distinctione dici potest, alios libros esse Historicos, alios Propheticos, alios Poeticos, seu etiam Musicos, alios Sententiarum, alios Epistolares. Historici sunt, quinque libri Mosis, Iosuae, Iudicum, Regum, Paralipomena, Esdrae, Esther, Ruth, Iob, 4. Evangelia, Acta. Propheticos dicimus quamor esse maiores Prophetas, Isaiam, Ieremiam, Ezekielem, et Danielem: et 12 minores, tum porro Apocalypsin. Poeticos, aut Musicos voco eos, qui sunt cum cantu pronunciati: ut sunt Psalmi,


5987. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 798 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

dictum est prolixius. 12 Alia quoque distinctione dici potest, alios libros esse Historicos, alios Propheticos, alios Poeticos, seu etiam Musicos, alios Sententiarum, alios Epistolares. Historici sunt, quinque libri Mosis, Iosuae, Iudicum, Regum, Paralipomena, Esdrae, Esther, Ruth, Iob, 4. Evangelia, Acta. Propheticos dicimus quamor esse maiores Prophetas, Isaiam, Ieremiam, Ezekielem, et Danielem: et 12 minores, tum porro Apocalypsin. Poeticos, aut Musicos voco eos, qui sunt cum cantu pronunciati: ut sunt Psalmi, Cantica canticorum, et Threni Ieremiae. Sententiosos libros


5988. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 798 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

taceo enim iam plane suppositicios, atque adeo reiectos. Canonicos eos voco, qui plane accepti probatique sunt, et in canone Biblico semper censiti, quos supra recensui. Dubios eos dico, de quibus est dubitatum: ut sunt in novo Testamento Epistola Petri 2. ad Hebr. Iacobi, duae posteriores Iohannis, Iudae, et Apocalypsis. Apocryphi, id est, quasi absconditi aut sepositi, quibus nulla eximia authoritas tribuitur, sunt: Sapientia Salomonis, Ecclesiastes aut Syrach, Iudith, Tobias, duo Machabaeorum,


5989. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 799 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

ordinis sunt, Evangelium Nicodemi, Thomae ac Bartholomaei, item liber Pastoris aut Hermetis, et alii complures: qui in Decreto distinctione 15. ut plane reiecti, recensentur. 14 Alia quoque distinctione distribui possunt libri Sacri, in Legales et Evangelicos. Legales sunt libri Mosis, Iosuae, Iudicum, Samuelis, Regum, Paralipomenon, Salomonis et Iobi. Evangelici, Prophetae, Psalmi, Evangelistae, et alii libri Novi testamenti. Quorum illi quidem legales dici queunt, quia aut leges continent divinitus propositas, aut exempla obedientium et non obedientium legi, cum suis praemiis


5990. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 799 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

liber Pastoris aut Hermetis, et alii complures: qui in Decreto distinctione 15. ut plane reiecti, recensentur. 14 Alia quoque distinctione distribui possunt libri Sacri, in Legales et Evangelicos. Legales sunt libri Mosis, Iosuae, Iudicum, Samuelis, Regum, Paralipomenon, Salomonis et Iobi. Evangelici, Prophetae, Psalmi, Evangelistae, et alii libri Novi testamenti. Quorum illi quidem legales dici queunt, quia aut leges continent divinitus propositas, aut exempla obedientium et non obedientium legi, cum suis praemiis ac poenis, tametsi non careant Evangelicis promissionibus. Hi


5991. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 803 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

locus. Quanquam ne hic quidem anxie quaerende sunt: quia ut maxime eruamus aptas allegorias, tamen in controversiis non pariunt firmas probationes: tantum velut picturae, reddunt illustrius id quod ex aliis certis locis probatur. Sunt autem huius generis pleraque facta: ut historia Ionae, qui post triduum revixit: mactatio agni in Paschate: adoratio ad propitiatorium, et aliae ceremoniae. Porro hic non est abiiciendus literalis sensus. Sunt enim mandata Dei, quae non licuit mutare sine autoritate divina: sed ipsa facta et mores conferuntur cum aliis rebus


5992. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 803 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

Neque vero cuiusvis est artificis, dextre tractare Allegorias: aut videre, ubi deceant. Nemo enim erit idoneus artifex huius rei, nisi perfectam cognitionem habeat istorum locorum, qui sunt in doctrina Christiana praecipui, quos paulo ante recitavi. Christus alicubi alludit ad historiam Ionae: interpretatur serpentem exaltatum in deserto. Paulus in Corinthiis velum interpretatur, quo facies Moysi tecta fuit. Hos videmus versari intra locos illos quos nominavi, et maximas res quasi pictas his imaginibus ostendere, Afferunt enim, in loco adhibitae, et gratiam et lucem orationi: ut


5993. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 806 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

quam collatio quaedam existit, qua quae dicta vel facta sunt in veteri Testamento, componuntur cum iis quae dicta factave inveniuntur in Testamento novo. Quod genus est, si quis disserens de Iuda Dominum sium prodente hostibus osculo, quod symbolum est amicitiae dicat eum idem fecisse, quod olim Ioab, qui Amasan confodit, dum simulat se velle osculari, secundo Samuelis vigesimo. Item, si quis verba Christi vel Apostoli demonstret per omnia consentire cum verbis Mosi, sive alterius cuiuspiam sancti Prophetae aut viri eximii. Intelligit autem quivis, dum istud fit, nequaquam mutari aliquid


5994. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 806 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

Scripturae sententia, ut paululum discedendo a verborum primitiva significatione, colligatur aliquid de caelesti gloria, post hanc vitam expectanda, aut de mysterio Trinitatis: atque a visibilibus fiat transius ad invisibilia, a speculo et aenigmate (ut Paulus ait) ad Dei claritatem. quemadmodum Ioannes de Baptismo disserens, progreditur ab aqua ad spiritum, Iohannis capite tertio. Item Apostolus ad Collossenses capite secundo, verba faciens de resurrectione nostra cum Christo, iubet caelestia tantim intueri: vitam quippe nostram et conversationem in caelis esse. Sed raro admodum


5995. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 806 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

significatione, colligatur aliquid de caelesti gloria, post hanc vitam expectanda, aut de mysterio Trinitatis: atque a visibilibus fiat transius ad invisibilia, a speculo et aenigmate (ut Paulus ait) ad Dei claritatem. quemadmodum Ioannes de Baptismo disserens, progreditur ab aqua ad spiritum, Iohannis capite tertio. Item Apostolus ad Collossenses capite secundo, verba faciens de resurrectione nostra cum Christo, iubet caelestia tantim intueri: vitam quippe nostram et conversationem in caelis esse. Sed raro admodum huiusmodi interpretationem in Scripturis offendas. Quid autem est


5996. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 808 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

vero transtulero ad nos, dixeroque significari pugnam spiritus cum carne, quam unusquisque nostrum in sese experitur, erit haec interpretatio allegorica. Haud magni negotii est, paria exempla congerere. Certe probationes, sive expositiones a typis, passim novo Testamento fiunt obviae. Ionas devoratus a pisce, iterumque eiectus, describitur Matth. 12, typus Christi per triduum sepulti, et a morte reviviscentis. Serpens aeneus, Ioan. 3, typus Christi crucifici. Ioan. 19, agnum paschalem, cuius ossa non frangebantur, Christi extitisse typum atque imaginem deducatur. Ad


5997. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 808 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

Haud magni negotii est, paria exempla congerere. Certe probationes, sive expositiones a typis, passim novo Testamento fiunt obviae. Ionas devoratus a pisce, iterumque eiectus, describitur Matth. 12, typus Christi per triduum sepulti, et a morte reviviscentis. Serpens aeneus, Ioan. 3, typus Christi crucifici. Ioan. 19, agnum paschalem, cuius ossa non frangebantur, Christi extitisse typum atque imaginem deducatur. Ad Galat. 4, duo filii Abrahae typum gerunt duorum testamentorum. Quo loco, tametsi Apostulus ipse pronunciet ea per allegoriam dicta: tamen recte


5998. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 808 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

est, paria exempla congerere. Certe probationes, sive expositiones a typis, passim novo Testamento fiunt obviae. Ionas devoratus a pisce, iterumque eiectus, describitur Matth. 12, typus Christi per triduum sepulti, et a morte reviviscentis. Serpens aeneus, Ioan. 3, typus Christi crucifici. Ioan. 19, agnum paschalem, cuius ossa non frangebantur, Christi extitisse typum atque imaginem deducatur. Ad Galat. 4, duo filii Abrahae typum gerunt duorum testamentorum. Quo loco, tametsi Apostulus ipse pronunciet ea per allegoriam dicta: tamen recte adiecerimus, non per allegoriam, sed potius


5999. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 812 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

invenitur (nam alii quidem libri sunt poetarum scriptis propemodum similes, ut Psalmi: alli historiographis annumerari debent, ut libri Mosis, Iehosua, Iudicum, Regum, Hester, Paralipomenon, Evangelia, Acta Apostolorum: alii cum Philosophorum dissertationibus et didacticis scriptis conferendi, ut Iob, Proverbia, Ecclesiastes: alii oratorum dignitatem redolent, ut pleraeque conciones Prophetarum, nonnullae Apostolorum epistolae) quivis profecto intelligit, nos non immerito de unoquoque genere librorum


6000. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 814 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

infra est, non computetur. 5 Factum est haud raro, ut maturus filius cum seniore ac imbecillo rege aliquando communiter regnum administrarent: illudque communis regni tempus, iam patri, iam filio adscriberetur: ut loram, filius Achab, dicitur 2. Reg. 1, coepisse regnare secundo anno Ioram filii Iosaphat regis Iuda: contra mox tertio capite, dicitur coepisse regnare 18 anno Iosaphat. Sic communis regiminis tempus primum filio, postea patri. 6 Aliquando tempus mali regiminis alicuius regis omittitur, et tantum boni nominatur: quia illud eius malum regimen fuerit


6001. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 814 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

non computetur. 5 Factum est haud raro, ut maturus filius cum seniore ac imbecillo rege aliquando communiter regnum administrarent: illudque communis regni tempus, iam patri, iam filio adscriberetur: ut loram, filius Achab, dicitur 2. Reg. 1, coepisse regnare secundo anno Ioram filii Iosaphat regis Iuda: contra mox tertio capite, dicitur coepisse regnare 18 anno Iosaphat. Sic communis regiminis tempus primum filio, postea patri. 6 Aliquando tempus mali regiminis alicuius regis omittitur, et tantum boni nominatur: quia illud eius malum regimen fuerit quasi anarchia


6002. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 814 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

ac imbecillo rege aliquando communiter regnum administrarent: illudque communis regni tempus, iam patri, iam filio adscriberetur: ut loram, filius Achab, dicitur 2. Reg. 1, coepisse regnare secundo anno Ioram filii Iosaphat regis Iuda: contra mox tertio capite, dicitur coepisse regnare 18 anno Iosaphat. Sic communis regiminis tempus primum filio, postea patri. 6 Aliquando tempus mali regiminis alicuius regis omittitur, et tantum boni nominatur: quia illud eius malum regimen fuerit quasi anarchia quaedam. Sic 2. Reg. 8, legitur Ioram 32 annorum fuisse. cum regnare


6003. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 814 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

capite, dicitur coepisse regnare 18 anno Iosaphat. Sic communis regiminis tempus primum filio, postea patri. 6 Aliquando tempus mali regiminis alicuius regis omittitur, et tantum boni nominatur: quia illud eius malum regimen fuerit quasi anarchia quaedam. Sic 2. Reg. 8, legitur Ioram 32 annorum fuisse. cum regnare incoeperit, et regnasse 8 annos. Sed ex aetate Achasiae regis diligens observator posset animadvertete, eum 28 annis imperitasse. sed illi 20 omittuntur. Vide 2. Paralipom. 22. Verum hoc diligentiores expendent. 7 Nonnunquam tempus interregni vel


6004. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 815 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

32. 1. Reg. 15. Iehosaphat regnavit annis 25. Abdias. 1. Re. 22 Iehoram annis 8. 2. Reg. 8. 2. Par. 21. Ochosias anno 1. 2. Reg. 8. Athalia regina 7. 2. Reg. 11. Iehoas annis 40. 2. Reg. 12. Amazias annis 29. Ionas 2. 2. Reg. 14. Azarias seu Ozias annis 52: Amos, Micheas, Osea, Isaias. 2. Reg. 15. Iothan annis 16. Mich. Ose. Isa. 2. Reg. 15. Achaz annis 16. Mich. Ose. Isa. 2. Reg. 16. Hiskyahu annis 29. Mich. Ose Isa. Ioel. 14, anno Nahum. 2.


6005. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 815 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

2. Par. 21. Ochosias anno 1. 2. Reg. 8. Athalia regina 7. 2. Reg. 11. Iehoas annis 40. 2. Reg. 12. Amazias annis 29. Ionas 2. 2. Reg. 14. Azarias seu Ozias annis 52: Amos, Micheas, Osea, Isaias. 2. Reg. 15. Iothan annis 16. Mich. Ose. Isa. 2. Reg. 15. Achaz annis 16. Mich. Ose. Isa. 2. Reg. 16. Hiskyahu annis 29. Mich. Ose Isa. Ioel. 14, anno Nahum. 2. Reg. 18. Manasses annis 55. Isa. 10. anno Abacuc. 2. Reg. 21. Amon annis 2. 2. Reg. 21.


6006. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 815 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

Amazias annis 29. Ionas 2. 2. Reg. 14. Azarias seu Ozias annis 52: Amos, Micheas, Osea, Isaias. 2. Reg. 15. Iothan annis 16. Mich. Ose. Isa. 2. Reg. 15. Achaz annis 16. Mich. Ose. Isa. 2. Reg. 16. Hiskyahu annis 29. Mich. Ose Isa. Ioel. 14, anno Nahum. 2. Reg. 18. Manasses annis 55. Isa. 10. anno Abacuc. 2. Reg. 21. Amon annis 2. 2. Reg. 21. Iosiahu annis 31. Zophon: Ierem. coepit 13: anno. 2. Reg. 22. Iehoachaz menses 3. abductus in Aegyptum. 2. Reg. 23. et 2.


6007. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 815 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

Mich. Ose. Isa. 2. Reg. 15. Achaz annis 16. Mich. Ose. Isa. 2. Reg. 16. Hiskyahu annis 29. Mich. Ose Isa. Ioel. 14, anno Nahum. 2. Reg. 18. Manasses annis 55. Isa. 10. anno Abacuc. 2. Reg. 21. Amon annis 2. 2. Reg. 21. Iosiahu annis 31. Zophon: Ierem. coepit 13: anno. 2. Reg. 22. Iehoachaz menses 3. abductus in Aegyptum. 2. Reg. 23. et 2. Par. 36. Iehoiakim Eliakim annis 11. 2. Reg. 23. Iehoiakim Iechanias menses tres. Daniel. Ezechiel anno post migrat. Iechoniae.


6008. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 816 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

ad populum dimittendum. Eo igitur ipso anno reversi sunt Hierosolymam. Ezrae 1 et 6. Anno secundo coeperunt aedificare templum, Ezrae 2 et 3. In templo aedificando, propter plurima impedimenta intervenientia, fuerunt occupati annos 46. Aggaeus, Zacharias, Malachias. Ioannis 2. Idemque annus, quo perfectum est templum, numeratur Dariaves: id est, Darii sextus. Ezrae 6. Is autem Darius alias vocatus est Arthasasta, id est Artaxerxes: a Philone etiam appellatus Darius Longimanus, qui scribitur regnasse annos 37. Eiusdem Darii


6009. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 816 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

est, Nehemia curante. Nehemiae 5 et 6. Qui deinceps in nova Republica duces sive principes ex tribu Iuda et familia Davidis extiterint, ex Matth. 1. Luc. 3, et Machabaeorum historia licet cognoscere: quamvis annorum summa desideratur. Itaque eam petere oportet ex Philone, aut Iosepho, rerum Iudaicarum scriptoribus. Caeterum nos, qui a Scripturarum tramite non libenter digredimur, ad Danielis confugiemus vaticinium, in quo tempus ab exaedificata civitate ad IESU Christi Messiae nostri adventum in carnem, clare describitur. Ita autem capite nono dictum est Danieli, ab


6010. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 817 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

apte fiat, Christus et Apostoli in illis locis nos docuerunt, in quibus exempla sanctorum Patrum suo instituto accommodantes, argumentationum formulas ad quamcunque rem inde ducunt. 16 Locos aliquot, velut digito commonstrabimus. Matth. 12, de Davide vescente panibus vetitis, de Ion. et Ninivitis, de regina Austri et Salomone. Matth. 24. de temporibus Noah. Marci 12, de verbis Dei ad Mosen, ex rubo loquentis Lucae 4, de Elia apud solam viduam Sareptanam divertente, de solo Nahaman Syro mundato per Helisaeum. Lucae 11, de sanguine Abel iusti, et Zachariae interfecti


6011. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 817 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

Noah. Marci 12, de verbis Dei ad Mosen, ex rubo loquentis Lucae 4, de Elia apud solam viduam Sareptanam divertente, de solo Nahaman Syro mundato per Helisaeum. Lucae 11, de sanguine Abel iusti, et Zachariae interfecti inter aedem et altare. Luc. 17. de diebus Loth, eiusdemque uxore. Iohan 6, de patribus manducantibus Manna, et interim mortuis. Iohan. 7, de circumcidendo etiam in Sabbato. Actor. 7, plurima referuntur a Stephano, ex quibus de Christo atque Evangelio testimonia et comprobationes nititur colligere. Act. 13, ad eundem finem retert nonnulla Paulus apud


6012. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 817 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

Lucae 4, de Elia apud solam viduam Sareptanam divertente, de solo Nahaman Syro mundato per Helisaeum. Lucae 11, de sanguine Abel iusti, et Zachariae interfecti inter aedem et altare. Luc. 17. de diebus Loth, eiusdemque uxore. Iohan 6, de patribus manducantibus Manna, et interim mortuis. Iohan. 7, de circumcidendo etiam in Sabbato. Actor. 7, plurima referuntur a Stephano, ex quibus de Christo atque Evangelio testimonia et comprobationes nititur colligere. Act. 13, ad eundem finem retert nonnulla Paulus apud Antiochiam Pisidiae. Ad Rom. 4. 9 11. 1 ad Cor. 10 et alibi deinceps


6013. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 818 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

Non enim eo ordine temporis initio editi sunt, quo nunc positos in Sacro volumine videmus. Tempora igitur ipsorum, quo quisque floruerit, indicabimus. 1 ¶ Abdias vixit, et suum conscripsit opus, aetate Achab regis Israel, atque Eliae prophetae. 1 Regum 17. anno ante Christum 920. 2. Ionas, regnante Ieroboam, filio Ioas, in Israel, a morte Elisaei: ante Christum 840. 3. Amos, regnante Usia in Iuda, et Ieroboam in Israel, ante Christum 780. 4. Micheas; eodem rege, Usia inquam, incoepit: et sub Ezechia finiit. 5. Oseas, Michaeae contemporaneus: itaque sub Usia rege, ante Christum


6014. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 818 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

editi sunt, quo nunc positos in Sacro volumine videmus. Tempora igitur ipsorum, quo quisque floruerit, indicabimus. 1 ¶ Abdias vixit, et suum conscripsit opus, aetate Achab regis Israel, atque Eliae prophetae. 1 Regum 17. anno ante Christum 920. 2. Ionas, regnante Ieroboam, filio Ioas, in Israel, a morte Elisaei: ante Christum 840. 3. Amos, regnante Usia in Iuda, et Ieroboam in Israel, ante Christum 780. 4. Micheas; eodem rege, Usia inquam, incoepit: et sub Ezechia finiit. 5. Oseas, Michaeae contemporaneus: itaque sub Usia rege, ante Christum 770 creditur incoepisse, ac


6015. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 818 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

Christum 780. 4. Micheas; eodem rege, Usia inquam, incoepit: et sub Ezechia finiit. 5. Oseas, Michaeae contemporaneus: itaque sub Usia rege, ante Christum 770 creditur incoepisse, ac deinde prosecutus ad tempora usque Ezechiae, annos (ut quidam opinantur) 70. 6. Iesaias vaticinatus est sub Osia, Iothan, Ezechia, atque etiam ad decimum usque annum Manasse, ante Christum 780. 7. Ioel, Ezechiae anno 14, ante bellum illatum a Sennacherib, ante Christum 700 annos. 8. Nahum, eodem tempore praedicat Ninivitis, relapsis in pristina scelera. 9. Habacuc, sub Manasse floruit, ante Christum 680.


6016. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 818 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

5. Oseas, Michaeae contemporaneus: itaque sub Usia rege, ante Christum 770 creditur incoepisse, ac deinde prosecutus ad tempora usque Ezechiae, annos (ut quidam opinantur) 70. 6. Iesaias vaticinatus est sub Osia, Iothan, Ezechia, atque etiam ad decimum usque annum Manasse, ante Christum 780. 7. Ioel, Ezechiae anno 14, ante bellum illatum a Sennacherib, ante Christum 700 annos. 8. Nahum, eodem tempore praedicat Ninivitis, relapsis in pristina scelera. 9. Habacuc, sub Manasse floruit, ante Christum 680. Ezechias paulo ante erat velut communis Mecoenas atque alumnus Prophetarum: Manasses


6017. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 818 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

Christum 700 annos. 8. Nahum, eodem tempore praedicat Ninivitis, relapsis in pristina scelera. 9. Habacuc, sub Manasse floruit, ante Christum 680. Ezechias paulo ante erat velut communis Mecoenas atque alumnus Prophetarum: Manasses vero, hostis et tyrannus in eos saevit. 10. Zophonias sub pio rege Iosia, ante Christum 610. 11. Ieremias, incoepit eiusdem Iosiae anno 13. Prosequitur vero etiam post captam civitatem 610. 12. Daniel in Chaldaea, cum capto rege Ioachim, ante Christum 580. 13. Iezechiel, in Babylone, anno quinto post migrationem Iechoniae, 580. 14. Aggeus, 15 Zacharias, et 16


6018. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 818 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

relapsis in pristina scelera. 9. Habacuc, sub Manasse floruit, ante Christum 680. Ezechias paulo ante erat velut communis Mecoenas atque alumnus Prophetarum: Manasses vero, hostis et tyrannus in eos saevit. 10. Zophonias sub pio rege Iosia, ante Christum 610. 11. Ieremias, incoepit eiusdem Iosiae anno 13. Prosequitur vero etiam post captam civitatem 610. 12. Daniel in Chaldaea, cum capto rege Ioachim, ante Christum 580. 13. Iezechiel, in Babylone, anno quinto post migrationem Iechoniae, 580. 14. Aggeus, 15 Zacharias, et 16 Malachiae nomine inscriptus liber, editi sunt in reditu ex


6019. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 818 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

ante erat velut communis Mecoenas atque alumnus Prophetarum: Manasses vero, hostis et tyrannus in eos saevit. 10. Zophonias sub pio rege Iosia, ante Christum 610. 11. Ieremias, incoepit eiusdem Iosiae anno 13. Prosequitur vero etiam post captam civitatem 610. 12. Daniel in Chaldaea, cum capto rege Ioachim, ante Christum 580. 13. Iezechiel, in Babylone, anno quinto post migrationem Iechoniae, 580. 14. Aggeus, 15 Zacharias, et 16 Malachiae nomine inscriptus liber, editi sunt in reditu ex captivitate Babylonica, ad imperii Babylonici gubernacula sedente Dario Hystaspe, ante Christum anno 450.


6020. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 818 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

ex quibus reliqua possunt intelligi. Quo quidem pacto cernimus ab Evangelistis [?: fru--latim ] tantum conscriptos sermones atque res gestas servatoris nostri Christi. Quis enim ambigat, longe uberiores, instructiores, et ampliore quadam maiestate conciones omnes a Christo, itemque a Iohanne Baptista esse habitas, quam sunt literis mandatae? 11 Observetur igitur diligentissime, ubi illae summae incipiant aut desinant, quatenus cum sequentibus cohaereant, aut non cohaereant. 12 Huius rei maxima et continua cura esse debet: quando alias in tot


6021. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 819 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

ipsis observato, quod 1 alia praedicuntur signis sive figuris, sed addita convenienti interpretatione: quod videre licet in vaticiniis Danielis, de quatuor monarchiis. 2. Alia vero sine interpretatione: quo spectant figurae illae et visa in Ezechiele, atque Apocalypsi. 3. Tertii generis est, quod Ionas demittitur in mare, ac devoratus a pisce, ad diem tertium rursus eiicitur: qua in re vaticinium de Christi morte ac resurrectione fuit reconditum. Item, quod Ieremias iubetur circumspicere, et videt baculum amygdalinum, ollam bullientem: quod conqueritur de conspirantibus in mortem suam viris


6022. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 821 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

propter nos, non propter illos veteres conscripta, memoriaequae prodita est. DE LIBRIS SENTENTIARUM. Eos Sacrarum literarum libros, qui varias sententias continent, in uno quodam genere separatos ab aliis ponunt: ut sunt Proverbia, Ecclesiastes, Iob et Cantica. De illis igitur quoque pauca monebimus. Iob tamen ab aliis sententiarum scriptis separari posset, quia habet perpetuam cohaerentiam disputationum. Proverbia continent ferme mixtim varias sententias, partim religiosas, partim politicas, seu ad communem vitam pertinentes, ut quae


6023. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 821 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

prodita est. DE LIBRIS SENTENTIARUM. Eos Sacrarum literarum libros, qui varias sententias continent, in uno quodam genere separatos ab aliis ponunt: ut sunt Proverbia, Ecclesiastes, Iob et Cantica. De illis igitur quoque pauca monebimus. Iob tamen ab aliis sententiarum scriptis separari posset, quia habet perpetuam cohaerentiam disputationum. Proverbia continent ferme mixtim varias sententias, partim religiosas, partim politicas, seu ad communem vitam pertinentes, ut quae scriptae sunt ab homine in utroque genere vitae ac rerum


6024. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 821 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

Scripturae locis, ubi eadem plenius aguntur, conferre, ac inde earum uberiorem noticiam haurire: tum et politicas Gnomas etiam cum Philosophorum disputationibus et aliorum doctorum dictis conferre: et quid ab alterutris plenius aut melius dictum sit, considerare. Ecclesiastes, et liber Iob, praeter crebras sententias quibus abundant, exhibent iustas et insignes disputationes, quibus pares in libris Philosophorum non invenias. Quamobrem prae caeteris profecturos sese in his ii sperent, qui post Philosophorum placita degustata, ad horum lectionem properabunt.


6025. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 822 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

de sponso, sponsam suam ardenti adfectu carnali depereunte et expetente, colligere: quomodo multo ardentius Christus, non carnalis, sed vere spiritualis homo, suam depereat spiritualem sponsam Ecclesiam. Totum revera hoc scriptum, quantum est, in perpetua allegoria consumitur. De opere Iob, quorsum attinet multis agere? Legisse apud quosdam scriptores memini, in Ulysse per Homerum describi omnes perfecti et sapientis viri virtutes. Et recte quidem, nec reprehendo. Sed me puto multo rectius posse dicere, in uno Iob omnes viri perfecti et sapientis plane heroicas virtutes elucere.


6026. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 822 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

quantum est, in perpetua allegoria consumitur. De opere Iob, quorsum attinet multis agere? Legisse apud quosdam scriptores memini, in Ulysse per Homerum describi omnes perfecti et sapientis viri virtutes. Et recte quidem, nec reprehendo. Sed me puto multo rectius posse dicere, in uno Iob omnes viri perfecti et sapientis plane heroicas virtutes elucere. Praecipue autem monstrat is liber, quomodo non decem modo annos iactati terraque marique, sed per omnem adeo vitam in quibuscunque adversitatibus nixi fide ac spe in Deum, magno animo patientes persistamus, atque in patientia


6027. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 822 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

decem modo annos iactati terraque marique, sed per omnem adeo vitam in quibuscunque adversitatibus nixi fide ac spe in Deum, magno animo patientes persistamus, atque in patientia nostras possideamus animas. Dividitur autem opus universum in tres partes. Quarum prima describitur beati Iob, viri iusti et perfecti, inopinata admirandaque afflictio. Secunda, de causis tantae afflictionis, atque mirabili hac in parte Dei iudicio, disputatio bene longa instituitur, protracta nimirum a cap. 4, ad 38 usque: ubi Dominus ipse controversiam dirimit, aequam ferens de


6028. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 822 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

tantae afflictionis, atque mirabili hac in parte Dei iudicio, disputatio bene longa instituitur, protracta nimirum a cap. 4, ad 38 usque: ubi Dominus ipse controversiam dirimit, aequam ferens de utriusque partis disceptationibus sententiam. Tertia, exponitur felix dudum afflicti Iob restitutio, laetusque exitus, cap. ult. Graves autem atque difficiles loci Theologici in disputatione illa plures excutiuntur: veluti de vi peccati, omnes sine exceptione homines obruentis: de peccati effectis in nobis, atque poenis: de tentationibus, utiliter a Deo


6029. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 823 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

candida non facere potest fullo super terram. Lucas denique comprehendit utrumque: Vestitus eius candidus, inquit, ac refulgens. 6 Porro unus quispiam Evangelistarum quandoque refert historiam, quam nemo attingit alius,: aut si quis praeterea alius, non tamen conscribunt eam omnes. Iohannes illam de transformatione praeteriit: similiter nonnulla a tempore coenae ad ingressum usque in hortum trans torrentem Kedron. quod annotavit quoque divus Augustinus, in Evangelium Iohannis tractatu sive sermone 112. At idem Iohannes solus prolixam atque admirabilem illam concionem Christi


6030. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 823 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

refert historiam, quam nemo attingit alius,: aut si quis praeterea alius, non tamen conscribunt eam omnes. Iohannes illam de transformatione praeteriit: similiter nonnulla a tempore coenae ad ingressum usque in hortum trans torrentem Kedron. quod annotavit quoque divus Augustinus, in Evangelium Iohannis tractatu sive sermone 112. At idem Iohannes solus prolixam atque admirabilem illam concionem Christi a coena habitam, diffuse describit: solus recitat historiam de eo qui 28 annos morbo affectus, ad probaticam piscinam decubuit. 7 Interdum vero unus citra additionem vel


6031. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 823 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

aut si quis praeterea alius, non tamen conscribunt eam omnes. Iohannes illam de transformatione praeteriit: similiter nonnulla a tempore coenae ad ingressum usque in hortum trans torrentem Kedron. quod annotavit quoque divus Augustinus, in Evangelium Iohannis tractatu sive sermone 112. At idem Iohannes solus prolixam atque admirabilem illam concionem Christi a coena habitam, diffuse describit: solus recitat historiam de eo qui 28 annos morbo affectus, ad probaticam piscinam decubuit. 7 Interdum vero unus citra additionem vel detractionem plane idem narrat quod alius: alter


6032. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 823 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

historia transformationis Christi coram tribus discipulis factae, exemplum instituto accommodum sum; potest. Inter Matthaeum et Marcum convenit, dicunt namque Christum post dies sex adduxisse discipulo: in montem. Atqui Lucas ait: Factum est post haec verba diebus fere octo, assumpsit Petrum et Iohannem et Iacobum. Quid igitur? dissentiuntne? minime. Conciliantur autem hi loci nullo negotio: tum quod Lucas dicat, non simpliciter octo, sed fere octo: tum quod per synecdochen, partem aliquotam diei praecedentis, et rursus partem aliquotam sequentis comprehendit, atque duas has portiones a


6033. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 824 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

quandam doctrinam trahuntur: nempe enim non omnibus eadem beneficia Christus miraculose largietur. Interdum quoque miracula Christi eius conciones secuta sunt, veluti sigilla quaedam. Aliquando contra, occasione factorum miraculorum factae sunt eius conciones ac disputationes, sicut pleraeque in Iohanne. 19 Denique et illud contemnendum non est, quod Augustinus Serm. 44 super Iohannem monet, beneficia Christi miraculose corporibus hominum praestita, spiritualiter quoque intelligenda esse de beneficiis animae praestitis: ut est illuminatio caecorum, mundatio leprosorum, et


6034. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 824 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

Interdum quoque miracula Christi eius conciones secuta sunt, veluti sigilla quaedam. Aliquando contra, occasione factorum miraculorum factae sunt eius conciones ac disputationes, sicut pleraeque in Iohanne. 19 Denique et illud contemnendum non est, quod Augustinus Serm. 44 super Iohannem monet, beneficia Christi miraculose corporibus hominum praestita, spiritualiter quoque intelligenda esse de beneficiis animae praestitis: ut est illuminatio caecorum, mundatio leprosorum, et excitatio mortuorum: quibus externis factis indicatur, Christum consimiliter animas quoque sanasse,


6035. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 835 | Paragraph | SubSect | Section]

haec dico? cum iam quis etiam capite solum nutu facto in testimoniis pro Christo, omnem pietatem explevisse iudicatus sit. Si vero haec hoc modo se habent, quodnam verbum Theologicum adeo parvum est, ut aut recte aut secus se habens, non magnum habeat in utramque partem momentum? Si enim ex lege iota unum, aut unus apex non transibit: quomodo tutum est nos etiam minutissima transilire? Porro quae ipse a nobis diiudicanda requisivisti, eadem brevia sunt, et magna: compendio quidem proferendi, brevia, et ob id fortassis contemptibilia: verum, potentia eorum quae significantur, magna: ad


6036. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 835 | Paragraph | SubSect | Section]

vivae divinae reipublicae, ad bonorum operum imitationem propositae sunt. Itaque in quacunque re se unusquisque indignum esse senserit, si in illis conversetur: velut ex communi medicamentaria officina, medicamentum aegritudini commodum reperit. Et, qui quidem temperantiae amator est, historiam de Ioseph assidue revolvit, et ab ipso temperantiae actiones edocetur: cum reperiat ipsum non solum continenter se habere ad voluptates, sed etiam habitualiter ad virtutem dispositum. Fortitudinem vero discit a Iob, qui non solum cum vita ipsi in contrarium mutata esset, pauperque ex divite, et orbus


6037. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 835 | Paragraph | SubSect | Section]

aegritudini commodum reperit. Et, qui quidem temperantiae amator est, historiam de Ioseph assidue revolvit, et ab ipso temperantiae actiones edocetur: cum reperiat ipsum non solum continenter se habere ad voluptates, sed etiam habitualiter ad virtutem dispositum. Fortitudinem vero discit a Iob, qui non solum cum vita ipsi in contrarium mutata esset, pauperque ex divite, et orbus ex pulchros liberos habente, in uno temporis momento factus esset, idem permansit, invictam ubique animi constantiam conservans: sed neque amicis ad consolandum ipsum venientibus, ipsique insultantibus, et


6038. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 836 | Paragraph | SubSect | Section]

et de authoritate synodorum. Idem quoque in lib. ad Constantium Augustum affirmat. CYRILLUS AD REGINAS DE RECTA FIDE. Necessarium nobis est divinas sequi literas, et in nullo ab earum praescripto discedere. Idem in Evangelium Iohann. libro 1. capite quarto: Paulus ait, cognitionis ac sapientiae thesauros in filio esse absconditos: credere oportet, non ab alio ipsum discere. Sed cum in patre sit, omnia patris, tanquam perfecta eius sapientia, naturaliter scire: ideo non nugis hominum, sed Spiritus sancti doctrinae


6039. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 841 | Paragraph | SubSect | Section]

his ipsis dictis afferatur, ut illic veritas reperiatur, ubi negatur. Quae enim simpliciter ad eruditionem fidei divinitus dicta sunt, ea necesse est ita dicta sint, ut ad id quod dicta sunt, non alienorum atque extrinsecus dictorum confirmentur exemplis. IOANNES GERSON PARISIENSIS STUDII CANCELLARIUS. Doctoris dicto, authoritate canonica munito, plus quam declarationi Papae credendum est. Et alibi sic: In sacris Literis excellenter erudito, atque


6040. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 846 | Paragraph | SubSect | Section]

De vera innocentia cap. 43. Legis litera, quae docet non esse peccandum, si spiritus vivificans desit, occidit. Scire enim peccatum potius facit, quam cavere: et ideo magis augeri quam minui: quia malae concupiscentiae etiam praevaricatio Legis accedit. In Evangelium Ioannis tractatu 16. Lex enim peccatores convincebat, non solvebat. Ideo litera sine gratia reos faciebat, quos confitentes gratia liberabat. Nam hoc dicit Apostolus: Si enim data esset Lex, quae posset vivificare, omnino ex Lege esset iustitia. Quare ergo data est Lex? sequitur et dicit: Sed


6041. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 846 | Paragraph | SubSect | Section]

vires nequiverint, omne os obstruatur, et nemo sibi magnus videatur. Sint omnes parvuli, et reus fiat omnis coram Deo. Talia sunt innumera dicta Augustini, de vero usu Legis, non vivificante, sed tantum accusante ac damnante, sicut et Paulus de ea disserit. IOANNIS DAMASCENI ADHORTATIO AD LECTIONEM SACRAE SCRIPTURAE. Unus est Deus et a veteri et novo Testamento praedicatus, qui in trinitate hymnis celebratur et glorificatur, Domino dicente: Non veni solvere legem, sed implere. Ipse enim salutem nostram operabatur, pro qua omnis


6042. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 846 | Paragraph | SubSect | Section]

tuos, et dicent tibi: non enim omnium est scientia. Hauriamus ex huius horti fonte perennia et punissima fluenta, salientia in vitam aeternam: deliciemur insatiabiliter, et delectemur. nam gratiam immarcescibilem possidet. EX D. GREGORII PAPAE LIB. 2. IN IOB. CAP. 1. Scriptura sacra mentis oculis quasi quoddam speculum opponitur, ut interna nostra facies in ipsa videatur. Ibi etenim foeda, ibi pulchra nostra cognoscimus: ibi sentimus, quantum proficimus: ibi a profectu quam longe distamus. Narrat autem gesta sanctorum, et ad


6043. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 846 | Paragraph | SubSect | Section]

ibi sentimus, quantum proficimus: ibi a profectu quam longe distamus. Narrat autem gesta sanctorum, et ad imitationem corda provocat infirmorum. Dumque illorum victricia facta commemorat, contra vitiorum praelia debilia nostra confirmat. Ei videm lib. 16, in 22. cap. Iob. Tunc super omnipotentem deliciis afflues. Super omnipotentem deiciis affluere, est, in amore illius Scripturae sacrae epulis satiari. In cuius nimirum verbis tot delicias invenimus, quot ad profectum nostrum intelligentiae diversitates accipimus, ut modo nuda nos pascat historia, modo sub


6044. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 847 | Paragraph | SubSect | Section]

cohibere a vanae gloriae fastu debet, per custodiam humilitatis. Dicitur etiam ociose loquentibus: Recedant vetera de ore vestro. Vetera quippe sunt verba seculi: quia dum in eis loquentis animus per intentionem figitur, devotionis suae decore spoliatur. Idem super 38. cap Iob, lib. 28. Moris sacri eloquii est, ut res semel dicta pro confirmatione replicetur. ALIAE REGULAE INTELLIGENDI SACRAM SCRIPTURAM, PROMISCUE EX S. PATRIBUS COLLECTAE. Nullo locutionis genere utitur sacra Scriptura, quod in consuetudine


6045. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 847 | Paragraph | SubSect | Section]

Locutiones quaedam in sacris Literis inusitatae nobis, magis videntur proprietatem lingua, unde translatae sunt, repraesentare, quam altiorem sensum continere. Augustinus de doctrina Christiana libro 2. cap. 13.

EXPLICATIO. Quamvis iota unum aut unus apex non praeteribit a lege, non tamen eruenda sunt undecunque mysteria, cum praesertim suas unaquaeque lingua proprietates habeat, quibus nulla subsunt mysteria. In quam rem nonnihil offendunt parum eruditi concionatores. Huius exemplum sit, quod adversarii in dicto Matthaei,


6046. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 848 | Paragraph | SubSect | Section]

Matthaei, Non exibis inde donec solvas ultimum quadrantem, ex vocula Donec volunt purgatorium probare, cum Hebraea consuetudine idem significet ac Nunquam: sicut Marcus eam sententiam expressit. Eadem vis est: Ioseph non cognovit Mariam, donec peperit Iesum. Sic in voce Fratres, impegerunt Helvidiuni, putantes tantum uterinos sic vocari. Sua sunt idiomata, hoc est linguae proprietates, sacrae Scripturae. Augustin. Quaestion. super Gen. 9. 31. et in Iohan. tractat. 10. et Hieronymus in quinto


6047. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 848 | Paragraph | SubSect | Section]

eam sententiam expressit. Eadem vis est: Ioseph non cognovit Mariam, donec peperit Iesum. Sic in voce Fratres, impegerunt Helvidiuni, putantes tantum uterinos sic vocari. Sua sunt idiomata, hoc est linguae proprietates, sacrae Scripturae. Augustin. Quaestion. super Gen. 9. 31. et in Iohan. tractat. 10. et Hieronymus in quinto Comment. in Isaiam.

EXPLICATIO. Augustinus exponens hanc regulam, inquit: Habet linguam suam sacra scriptura: et quicunque hanc nescit, turbatur. Ut cum legimus in Evangelio, Fratres Domini: quaerimus, unde fratres


6048. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 849 | Paragraph | SubSect | Section]

cap. 3.

EXPLICATIO. Mala male dicuntur, cum res perversa suadetur: sicut scriptum est, Benedic Deo, et morere. Bonum bene dicitur, cum recta praedicantur: sicut Iohannes ait, poenitentiam agite, appropinquat enim regnum caelorum. Malum bene dicitur, quando per os docentis idcirco vitium exprimitur ut reprobetur: sicut Paulus ait, Feminae eorum immutaverunt naturalem usum in eum, qui est contra naturam. quo loco execranda quoque vitiorum facinora subdidit:


6049. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 849 | Paragraph | SubSect | Section]

patet, ipsa tamen non omnibus est penetrabilis, Augustin. epist. 3. ad Volusianum. Divinae Scripturae saepe consuetudo est, ut unum vocabulum secunde in eodem loco positum, diversa significet. Orig. lib. 3. sup. epist. ad Rom.

EXPLICATIO. In Evangelio secundum Ioannem legitur: Nonne vos dicitis, quia adhuc quatuor menses sunt, ut veniat messis: Elevate oculos vestros, et videte regiones, quia albae sunt ad messem. Nonne et hoc loco messis secundo loco nominata, primo ad corporalem messem refertur, secundo ad spiritalem? Et iterum in Evangelio, cum dicit


6050. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 849 | Paragraph | SubSect | Section]

consequentiam indicent, tamen nonnunquam ea quae cogitabantur, ostendunt. Hieron. adversus Helvidium.

EXPLICATIO. Insanus Helvidius, Antequam, seu Priusquam, apud Matthaeum (cum ait, Priusquam convenirent) significare consequentiam, scilicet matrem Domini a Ioseph cognitam, dicit. Doleamne, an rideam, nescio: imperitiae arguam, an temeritatis accusem? Quasi, si quis dixerit, Antequam in portu pranderem, ad Aphricam navigavi: non possit stare sententia, nisi in eo portu prandendum quoque sit. Aut si velimus dicere, Paulus Apostolus, antequam ad


6051. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 851 | Paragraph | SubSect | Section]

ad eas intelligendas aliquantum adiuvantur. Admoneo ergo, ut a Grammaticis discantur. Verum nos de hac re satis in hoc toto Opere disseruimus. Hyperbole in sacris Literis quandoque invenitur. August. 16. De civitate Dei, cap. 2. et in ult. cap. Evangelii Iohannis. Invenitur et antiphrasis. August. contra mendacium ad Crescentum cap. 10. Unde tropi mendacia non sunt.

EXPLICATIO. Hyperbolica locutio tropica est, et non propria: quo tamen modo, ut caeteris tropis, uti solere Scripturam, nullus qui eam


6052. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 852 | Paragraph | SubSect | Section]

potest esse omnium hominum ab ipso Adam usque ad terminum saeculi? Quanto ergo magis quam semen Abrahae, non solum quod pertinet ad Israeliticam gentem, verum etiam quod est, de faturum est, secundum imitationem fidei toto orbe terrarum in omnibus gentibus? Eodem locutimis genere dictum est et a Iohanne in Evangelio, totum mundum capere non posse libros qui scribi possunt de signis quae Dominus IESUS fecit. Salva enim rerum fide, plerunque verba excedere videntur fidem; quod non fit, quando aliquid, quod erat obscurum, vel dubium, causa et ratione reddita exponitur: sed quando id quod


6053. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 853 | Paragraph | SubSect | Section]

sequatur, et intelligentiae sermonisque contextum, nec in rebus multum inter se contrariis violenta sit copulandis. Neque enim eadem est historiae lex, et tropologiae. Hieron. in cap. 1. Abacuc.

EXPLICATIO. Hieronymus in cap. 1 Ionae: Apostolus, inquit, Agar et Saram ad duo Testamenta refert: et tamen noomnia quae in historia illa narrantur, tropologice interpretari possumus. Et ad Ephesios, de Adam et Eva disputans, ait: Propter hoc relinquet homo patrem et matrem suam, et adhaerebit uxori suae, et erunt duo in carne


6054. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 853 | Paragraph | SubSect | Section]

Hieronymus lib. z. contra Iovinianum: Scriptura, inquit, divina solet unum pluraliter, et plura singulariter appellare. Mos Sacri eloquii est, ut a plurali numero ad singulare subito transeat. Gregor. 26. Moral. c. 10.

EXPLICATIO. Heliu in lib. Iob, cum diceret, Clamabunt, et eiulabunt: nequaquam subdit, Non dixerunt. Ubi est Deus? sed, non dixit, Ubi est Deus? A plurali quippe ad singularem veniens, ad personam subito uniuscuiusque infirmi transivit: fortasse quia a singulis melius recognoscitur, quicquid de eis singulariter auditur: ut


6055. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 854 | Paragraph | SubSect | Section]

enim [?:--um ] faciet populum suum a peccatis eorum. Et Abrahae patriarchae in nomine additum est, quem [?:--stat ] patrem secundum carnem fuisse populi Iudaici. Detractum est et aliquid nomini Sarae. Zachariae filio, quem praecursorem et Baptistam Dominus elegerat, Iohannes nomen imponitur. Sic et Iacob, Israel dicitur: et Simoni Cephas nomen impositum est a Christo. In Ieremia contrarium indicium est, capite vigesimo. Nomina propria etiam sola, sirecenseantur in sacra Scriptura, non contemnantur. Chrysost. Genes. Homil. 4.


6056. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 855 | Paragraph | SubSect | Section]

mos est, ut optare videatur malum quod futurum est: cum non optet, sed praevideat. August. in Psal. 78.

EXPLICATIO. Saepissime in sacris Literis, Psalmis praesertim, legimus, ut male de Deo meritis male imprecari videatur sacra Scriptura. Unde Iob: Attenuetur fame robur eius, et inedia invadat costas illius. Gregorius: Non malevolentiae voto dicitur in Psalmo, Effunde iram tuam, etc. quia prophetatio est, non optatio. Sicut de Iuda traditore, quae mala illi fuerunt pro suis meritis eventura, ita prophetata sunt in Psalmo,


6057. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 855 | Paragraph | SubSect | Section]

tuo super femur tuum potentissime: ita non optat, sed prophetat, qui dicit, Effunde iram tuam: et multa his similia. Mos sacri eloquii est, ut res semel dicta pro confirmatione replicetur. Gregorius 28. Mor. 16. cap.

EXPLICATIO. In Iob multis verbis quasi per exaggerationem et amplificationem ostenditur, mari terminum positum, ne transiret fines suos. ait enim: Usque huc venies, et non procedes amplius: et hic confringes tumentes fluctus tuos. Quibus verbis confirmatur maris intra suos terminos certissima cohibitio. Et


6058. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 855 | Paragraph | SubSect | Section]

digestum atque compositum, longum est explanare. Porro analogia est, qua utriusque Testamenti congruentia perspicitur. Allegoria, cum figurate dicta intelliguntur. Ut Christus allegoria utitur ex veteri Testamento: Generatio, inquit, haec signum quaerit, et signum non dabiturei nisi signum Ionae prophetae. Sicut enim Ionas in ventre ceti tribus diebus et noctibus fuit, sic filius hominis tribus diebus et tribus noctibus erit in corde terrae. Et Apostolus ipsam Exodi historiam futurae Christianae plebis allegoriam fuisse significat, ad Corinthios Epistola prima: Nolo autem vos


6059. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 855 | Paragraph | SubSect | Section]

longum est explanare. Porro analogia est, qua utriusque Testamenti congruentia perspicitur. Allegoria, cum figurate dicta intelliguntur. Ut Christus allegoria utitur ex veteri Testamento: Generatio, inquit, haec signum quaerit, et signum non dabiturei nisi signum Ionae prophetae. Sicut enim Ionas in ventre ceti tribus diebus et noctibus fuit, sic filius hominis tribus diebus et tribus noctibus erit in corde terrae. Et Apostolus ipsam Exodi historiam futurae Christianae plebis allegoriam fuisse significat, ad Corinthios Epistola prima: Nolo autem vos ignorare, fratres, quia patres


6060. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 857 | Paragraph | SubSect | Section]

in sacro eloquio sic nonnulla mystica describuntur, ut tamen iuxta narrationem historicam prolata videantur: sed saepe in eadem narratione permixta quaedam sunt, per quae superficies historiae cuncta quassetur. Quae dum nihil historicum resonant, atque aliud in eis inquirere Lectorem cogunt. Apud Iob legis, Non adaequabitur ei aurum vel vitrum. Quis sapiens hoc iuxta literam sentire dignetur? Vitrum quippe auro longe est vilius: et postquam dictum est, quod aurum huic sapientiae non aequatur, adhuc quasi crescendo subiungitur, quod ei quoque neque vitrum possit aequari. Sed ipsa nos litera


6061. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 857 | Paragraph | SubSect | Section]

quod ei quoque neque vitrum possit aequari. Sed ipsa nos litera ab historico intellectu ad indagandum allegoriae mysterium mittit. Quid ergo in auro vel vitro accipimus, nisi illam beatorum civium societatem, quorum corda sibi invicem et charitate fulgent, et veritate translucent? Quam Iohannes in apocalypsi conspexerat, cum dicebat: Ipsa vero civitas auro mundo similis, vitro mundo. Sacra scriptura plurima continet, quorum quaedam in contrariam, quaedam in diversam, quadam in ambiguam significationem accipiuntur. Augustinus tertio de doctrina Christiana, capitulo


6062. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 860 | Paragraph | SubSect | Section]

hodie operatur, et ego operor: continentem suam providentiam nobis declarat, et operationem vocat conservationem factorum, quibus largitur, ut permaneant, dum totum gubernat mundum. Evangelista non est Evangelistae contrarius, in his quae narrat, licet non concordet. Augustinus super Ioannem tractatu 112.

EXPLICATIO. Quod Ioannes Evangelista narrat, ingressum Dominum Iesum cum discipulis suis in hortum, non continuo factum est, cum eius illa finita esset oratio: de cuius verbis ait, Haec cum dixisset Iesus. Sed alia quaedam sunt interposita,


6063. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 860 | Paragraph | SubSect | Section]

et operationem vocat conservationem factorum, quibus largitur, ut permaneant, dum totum gubernat mundum. Evangelista non est Evangelistae contrarius, in his quae narrat, licet non concordet. Augustinus super Ioannem tractatu 112.

EXPLICATIO. Quod Ioannes Evangelista narrat, ingressum Dominum Iesum cum discipulis suis in hortum, non continuo factum est, cum eius illa finita esset oratio: de cuius verbis ait, Haec cum dixisset Iesus. Sed alia quaedam sunt interposita, quae a Ioanne praetermissa, apud alios Evangelistas leguntur: sicut apud


6064. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 860 | Paragraph | SubSect | Section]

tractatu 112.

EXPLICATIO. Quod Ioannes Evangelista narrat, ingressum Dominum Iesum cum discipulis suis in hortum, non continuo factum est, cum eius illa finita esset oratio: de cuius verbis ait, Haec cum dixisset Iesus. Sed alia quaedam sunt interposita, quae a Ioanne praetermissa, apud alios Evangelistas leguntur: sicut apud hunc inveniuntur multa, quae alii similiter in sua oratione tacuerunt. Quomodo autem omnes conveniant, ne veritati quae per alium promitur, ab alio repugnetur, credas, antequam scias, sive id in hac vita possit, sive per aliqua


6065. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 861 | Paragraph | SubSect | Section]

agnoscimus. Sacra scriptura in superioribus suis partibus solet breviter longe post secutura perstringere, cum studet alia enuncianda properare. Gregor. in praefat. Moral. cap 1.

EXPLICATIO. Ut est illud, quod in Genesi legimus: Iob ab de stirpe Esau descendisse, et Balae filio Beor in regnum successisse describitur: beatum Iob illum esse crediderunt. Nequaquam tamen Iob propterea ante legem fuisse credendus est, quia Israeliticorum regum tempora praecessisse perhibetur. Quod dum quidam minus caute considerant, Moysen


6066. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 861 | Paragraph | SubSect | Section]

post secutura perstringere, cum studet alia enuncianda properare. Gregor. in praefat. Moral. cap 1.

EXPLICATIO. Ut est illud, quod in Genesi legimus: Iob ab de stirpe Esau descendisse, et Balae filio Beor in regnum successisse describitur: beatum Iob illum esse crediderunt. Nequaquam tamen Iob propterea ante legem fuisse credendus est, quia Israeliticorum regum tempora praecessisse perhibetur. Quod dum quidam minus caute considerant, Moysen beati Iob gestorum scriptorem putant, et ante Moysi tempora fuisse crediderunt. Horum de numero fuit


6067. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 861 | Paragraph | SubSect | Section]

enuncianda properare. Gregor. in praefat. Moral. cap 1.

EXPLICATIO. Ut est illud, quod in Genesi legimus: Iob ab de stirpe Esau descendisse, et Balae filio Beor in regnum successisse describitur: beatum Iob illum esse crediderunt. Nequaquam tamen Iob propterea ante legem fuisse credendus est, quia Israeliticorum regum tempora praecessisse perhibetur. Quod dum quidam minus caute considerant, Moysen beati Iob gestorum scriptorem putant, et ante Moysi tempora fuisse crediderunt. Horum de numero fuit Origenes, qui Moysen librum Iob scripsisse


6068. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 861 | Paragraph | SubSect | Section]

ab de stirpe Esau descendisse, et Balae filio Beor in regnum successisse describitur: beatum Iob illum esse crediderunt. Nequaquam tamen Iob propterea ante legem fuisse credendus est, quia Israeliticorum regum tempora praecessisse perhibetur. Quod dum quidam minus caute considerant, Moysen beati Iob gestorum scriptorem putant, et ante Moysi tempora fuisse crediderunt. Horum de numero fuit Origenes, qui Moysen librum Iob scripsisse dicit, ut filios Israel in Aegyptia captivitate positos consolaretur. Sacra scriptura omnibus respondet. Gregor. Mor al. cap. 18, 19.


6069. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 861 | Paragraph | SubSect | Section]

Nequaquam tamen Iob propterea ante legem fuisse credendus est, quia Israeliticorum regum tempora praecessisse perhibetur. Quod dum quidam minus caute considerant, Moysen beati Iob gestorum scriptorem putant, et ante Moysi tempora fuisse crediderunt. Horum de numero fuit Origenes, qui Moysen librum Iob scripsisse dicit, ut filios Israel in Aegyptia captivitate positos consolaretur. Sacra scriptura omnibus respondet. Gregor. Mor al. cap. 18, 19.

EXPLICATIO. Afflicti cordis est proprium, ut in omni quod appetit, et tamen rerum ordinem


6070. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 862 | Paragraph | SubSect | Section]

Mediator Dei et hominum, homo Christus Iesus, Photinus suam haeresim hausit, hominem tantum Christum affirmans. Marcion ex epistola ad Philipp. scilicet, Et habitu inventus ut homo, phantasticum et non verum corpus Christum habuisse affervit. Sabellius eundem esse Patrem et Flium, ex Evangelio Ioannis, Ego et Pater unum sumus. Arriani creaturam Christum dicunt, et Patri inaequalem, ex Ioannis verbis, Pater maior me est. Alii dissimilem Patri, ex illo: De die autem et hora nemo scit, neque Angeli in caelis, neque Filius, nisi Pater solus. Alii tenebras coaevas Deo dixerunt, quia in Genesi


6071. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 862 | Paragraph | SubSect | Section]

Christum affirmans. Marcion ex epistola ad Philipp. scilicet, Et habitu inventus ut homo, phantasticum et non verum corpus Christum habuisse affervit. Sabellius eundem esse Patrem et Flium, ex Evangelio Ioannis, Ego et Pater unum sumus. Arriani creaturam Christum dicunt, et Patri inaequalem, ex Ioannis verbis, Pater maior me est. Alii dissimilem Patri, ex illo: De die autem et hora nemo scit, neque Angeli in caelis, neque Filius, nisi Pater solus. Alii tenebras coaevas Deo dixerunt, quia in Genesi post noctem dies coepta sit. Alii Mathusalem post diluvium vixisse, et sic non tantum sunt


6072. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 864 | Paragraph | SubSect | Section]

quaerentium Dominum, quaerentium faciem Dei Iacob. Et in alio loco de omnibus sanctis, Generatio iustorum benedicetur. De malis vero dicitur: Generatio viperarum. et, Requirentur omnia a generatione ista. Et in Ezechiele, cum peccata terrae descripsisset sermo propheticus, adiecit, Si Noe et Iob et Daniel ibi fuerint inventi, non dimittam peccata terrae illi: omnes iustos, qui similes forent virtutibus eorum, per Noe et Iob et Daniel volens intelligi. In sacris libris quaedam inveniuntur assumpta ex gentilium libris. Hieronymus in epistola ad Magnum Oratorem.


6073. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 864 | Paragraph | SubSect | Section]

vero dicitur: Generatio viperarum. et, Requirentur omnia a generatione ista. Et in Ezechiele, cum peccata terrae descripsisset sermo propheticus, adiecit, Si Noe et Iob et Daniel ibi fuerint inventi, non dimittam peccata terrae illi: omnes iustos, qui similes forent virtutibus eorum, per Noe et Iob et Daniel volens intelligi. In sacris libris quaedam inveniuntur assumpta ex gentilium libris. Hieronymus in epistola ad Magnum Oratorem. EXPLANATIO. Sed et Paulus Apostolus Epimenidis poetae versiculo abusus est, scribens ad Titum,


6074. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 865 | Paragraph | SubSect | Section]

sed eorum parentes plerunque solent laudare. Ambros. super cap. 1. Lucae. EXPLANATIO. Sic sancti Samuel mater Anna laudatur: sic Isaac a parentibus nobilitatem pietatis accepit, quam posteris dereliquit. Quae enim alia intentio est Evangelistae Lucae, nisi ut S. Ioannes Baptista nobilitetur parentibus, miraculis, moribus, munere, passione? Non solum igitur a parentibus, sed etiam a minoribus S. Ioannis nobilitas propagatur, non seculari potestate sublimis, sed religionis successione venerabilis. Tales enim maiores habere debuit praenuncius Christi, ut non


6075. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 865 | Paragraph | SubSect | Section]

mater Anna laudatur: sic Isaac a parentibus nobilitatem pietatis accepit, quam posteris dereliquit. Quae enim alia intentio est Evangelistae Lucae, nisi ut S. Ioannes Baptista nobilitetur parentibus, miraculis, moribus, munere, passione? Non solum igitur a parentibus, sed etiam a minoribus S. Ioannis nobilitas propagatur, non seculari potestate sublimis, sed religionis successione venerabilis. Tales enim maiores habere debuit praenuncius Christi, ut non repente conceptam, sed a maioribus accepta et in ipso infusam iure naturae praedicare fidem dominici videretur adventus. Erant, in


6076. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 866 | Paragraph | SubSect | Section]

Multa in scripturis sanctis dicuntur iuxta opinionem temporis, quo gestare feruntur, et non iuxta id quod veritas continebat. Hieronym. in Hierem. cap. 28. et in Matth. 14. EXPLANATIO. Ananias in Hieremia dicitur propheta, non qui esset, sed qui crederetur. Et Ioseph in evangelio pater Domini vocatur. Et ipsa Maria, quae sciebat se de spiritu S. concepisse, et responderat Angelo: Quomodo erit istud, quoniam virum non cognosco? Loquitur ad filium: Ecce pater tuus et ego dolentes quaerebamuste. Herodes etiam contristatus dicitur, quia hoc discumbentes puta


6077. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 866 | Paragraph | SubSect | Section]

malitiam artifex homicida, cum tristitiam in facie, et laetitiam haberet in mente. Sacra Scriptura cum aliquando narret per recapitulationem, quae prius facta sunt, videntur posterius facta. August. 20 de civit. Dei, cap. 14.

EXPLICATIO. Ioannes in Apocalypsi, Vidi, inquit, mortuos magnos et pusillos stantes in conspectu throni, et libri aperti sunt: et alius liber apertus est, qui est vitae uniuscuiusque. Et iudicati sunt mortui ex his quae erant scripta super opera eorum. Et exhibuit mare mortuos suos, qui in eo erant: et mors et


6078. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 866 | Paragraph | SubSect | Section]

Scriptura) iumentes insipientibus, et similis factus est illis. Interdum leones et pardos vocat, ob rapacitatem, et habendiaviditatem. Aliquando aspides, ob fraudulentiam. Venenum, inquit, aspidum sub labiis eorum. Nonnunquam serpentes et viperas, ob latens venenum et malitiam, sicut beatus Ioannes clamat dicens: Serpentes, progenies viperarum, quis vobis demonstravit fugere a ventura ira? Insuper et alia affectionibrespondentia nomina imponit, ut sic vel tarde confusi, ad suam aliquando redeant


6079. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 871 | Paragraph | SubSect | Section]

Lament. Hierem.

EXPLICATIO. Sic. n. propheta ait: A mandatis tuis intellexi. Videlicet, post opera coepit habere scientiam secretorum. Mos est sacri eloquii, ut ipsi qui scribunt, sic de se in illo quasi de aliis loquantur. Gregor an Praefatione in Iob, cap. 2.

EXPLICATIO. Moyses enim de se ait: Erat Moyses mitissimus super omnes homines, qui morabantur in terra. Hinc Iohannes dicit: Hic est discipulus ille, quem diligebat Iesus. Hinc Lucas ait: Quod cum ambularent duo ex discipulis in via,


6080. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 871 | Paragraph | SubSect | Section]

Mos est sacri eloquii, ut ipsi qui scribunt, sic de se in illo quasi de aliis loquantur. Gregor an Praefatione in Iob, cap. 2.

EXPLICATIO. Moyses enim de se ait: Erat Moyses mitissimus super omnes homines, qui morabantur in terra. Hinc Iohannes dicit: Hic est discipulus ille, quem diligebat Iesus. Hinc Lucas ait: Quod cum ambularent duo ex discipulis in via, Cleophas, et alius. Quem profecto alium, dum tam studiose tacuit, ut quidam dicunt, nisi seipsum fuisse monstravit. Scriptores igitur sacri eloquii, quia impulsu sancti


6081. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 871 | Paragraph | SubSect | Section]

Scripturae sui autoris nomen habent, quidam non habent. Chrysost. in epist. ad Rom. Homil. 1.

EXPLICATIO. Moyses libris quinque a se scriptis nusquam nomen suum addidit, neque qui illum subsecuti, quae post illum gesta sunt, scripsere. Sed neque Matthaeus neque Iohannes, non Marcus, non Lucas. At beatus Paulus ubique epistolarum suarum nomen suum praeponit. Quid ita? Quod illi quidem praesentibus scribebant, atque supervacanea illis erat praesentiae suae declaratio.


6082. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 872 | Paragraph | SubSect | Section]

artificiose captaret. Quod si prophetae nomina sua apposuere, et Salomon, id vobis investigandum relinquo: qua de causa alii quidem apposuere, alii autem non apposuere. Scriptura sacra hanc habet consuetudinem, ut omnes reges veteris Testamenti mortuos referat. et sepultos, praeter Ioachim filium Iosiae. Hieron. in Hierem. cap. 22.

EXPLICATIO. Ioachim Iosiae filium Nechao Pharao rex Aegypti constituit regem Iudae pro Ioachaz fratre suo, quem vinctum duxit in Aegyptum: quem legimus in Regum et Paralipomenon historia undecim


6083. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 872 | Paragraph | SubSect | Section]

de causa alii quidem apposuere, alii autem non apposuere. Scriptura sacra hanc habet consuetudinem, ut omnes reges veteris Testamenti mortuos referat. et sepultos, praeter Ioachim filium Iosiae. Hieron. in Hierem. cap. 22.

EXPLICATIO. Ioachim Iosiae filium Nechao Pharao rex Aegypti constituit regem Iudae pro Ioachaz fratre suo, quem vinctum duxit in Aegyptum: quem legimus in Regum et Paralipomenon historia undecim annis regnasse in Hierusalem, et regnasse crudeliter, et extitisse impium, et postea mortuum: nec tamen eius


6084. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 874 | Paragraph | SubSect | Section]

Scripturae, ut omnem terram illius significet provinciae, de qua sermo est. Quod quidam non intelligentes, ad totum terrarum orbem trahunt. Auditus, et auribus percipere, in scripturis sanctis non est iste qui ad aures sonat, sed qui corde percipitur. Hieron. in 2. cap. Ioel prophetae.

EXPLICATIO. Dominus loquitur in Evangelio: Qui habet aures audiendi, audiat. Quod autem dicitur Hebraice Haazenu, Graece ἐνωτίσασθε, et Latine sonat, auribus percipite: proprie non aure, sed corde


6085. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 875 | Paragraph | SubSect | Section]

aperit vuluam. Sponsi in sacris Literis dicuntur viri, et sponsae uxores, etiamsi non concubuerint. Hieronym in Matth. capite primo.

EXPLICATIO. Nullum movere debet, quod apud Matthaeum legitur, Ne timeas accipere Mariam uxorem tuam. Exurgens autem Ioseph a somno, fecit sicut praecepit ei angelus Domini, et accepit uxorem suam: quasi ex eo quod uxor est appellata, sponsa esse desierit, cum hanc esse Scripturae divinae consuetudinem noverimus, ut sponsas appellet uxores: sicut in sequentibus Deuteronomii testimoniis approbatur. Si quis,


6086. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 877 | Paragraph | SubSect | Section]

propheta erat, qui interpreta batur, quod alius vidisset, quam ipse, qui vidisset. Unde apparet, magis ad mentem pertinere prophetam, quam ad istum spiritum, qui modo quodam proprio vocatur spiritus, vis animae quaedam, mente inferior, ubi corporalium rerum similitudines exprimuntur. Itaque magis Ioseph propheta, qui intellexit quid significarent septem spicae, et septem boves, quam Pharao, qui eas vidit in somnis. Illius enim spiritu informatus est, ut videret: huius mens illuminata, ut intelligeret. Prophetae non solum fuerunt ante Christi adventum, sed etiam post Christi


6087. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 877 | Paragraph | SubSect | Section]

Christi ascensionem. Augustinus contra Faustum, lib. 19.

EXPLICATIO. De Prophetis, qui post Ascensionem fuerunt, scribit Paulus: Et quosdam constituit in Ecclesia: primum quidem Apostolos: deinde Prophetas. de quibus non dictum est, Lex et Prophetae usque ad Iohannem: sed de iis qui primum Christi adventum prophetaverunt. Quos qui vult nosse, Actus Apostolorum legat. Et illud ad Corinthios: Prophetae duo vel tres loquantur. Solos eos Prophetas sancta


6088. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 879 | Paragraph | SubSect | Section]

terrae verba eorum. Spiritus prophetiae nec semper, nec eodem modo prophetae animum tangit. Gregorius Homil. I. super Ezechielem.

EXPLICATIO. Ex praesenti prophetiae spiritus prophetantis animum aliquando tangit, atque ex futuro non tangit. sicut Iohannes Baptista venientem Dominum videns, ait: Ecce agnus Dei, Ecce qui tollit peccata mundi. Sed cum iam moriturus esset, missis discipulis requirebat, dicens: Tu es qui venturus es, an alium expectamus? Aliquando vero prophetiae spiritus animum prophetantis ex futuro tangit, atque expraesenti


6089. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 879 | Paragraph | SubSect | Section]

futura nunciavit: sed quis esset, qui coram se assisteret, scire non potuit. Aliquando prophetantis animum ex praesenti pariter, et futuro tangit: quod ex eodem libro Geneseos liquido docemur. In illo quippe scriptum est, quia cum ad vitae iam terminum appropinquaret Iacob, et duos filios suos Ioseph fecisset assistere ante eum, ut ex benedictione illius possent longe post futura promereri: cui maiorem ad dextram, minorem vero posuit ad sinistram: cumque ille oculis senectute caligantibus, nepotes suos, quis prior quisve esset minor, humano visu discernere nequaquam posset: ductis in


6090. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 881 | Paragraph | SubSect | Section]

cum se inter se deinceps non subsequantur, si tempora inspicias, sed multum inter se ipsi tempore cum distent, si ipsam librorum seriem inspexeris, inter se ordine sunt collocati. Siquidem Aggaeus, et Zacharias, et alii aliquot post Ezechielem et Danielem prophetias ediderunt, et multi item post Ionam et Sophoniam caeterosque omnes: sed tamen cum illis omnibus coniuncti sunt, a quibus tanto temporis intervallo distant. Epistolae Pauli quo tempore scriptae sunt, et quae prius, quae posterius, nosse, multum confert ad quaestiones explicandas. Chrysost in epist. ad Rom. Homil. 1.


6091. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 883 | Paragraph | SubSect | Section]

lacte, et non solido, veluti quod a fascinante sint laesi, et stomacho fidei nauseante, Spiritus sancti cibum evomuerint. Quod si aliquis contradicit, exponat quomodo de communi opinione sit sumptum vallis Titanorum in Regum libris: Syrenae et Onocentauri in Esaia: Arcturus et Orion et Pleiades in Iob: et caetera his similia, quae utique vocabula, Gentilium fabularum et causas et origines habent. Apostoli et Evangelistae aliquando veteris Testamenti adducunt testimonia, ut sensum, et non verba citent. Et tamen sermonum varietas spiritus unitate concordat, quamvis nec cum


6092. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 883 | Paragraph | SubSect | Section]

est, ait, Percutiam pastorem, et dispergentur oves. At in Septuaginta et in Hebraeo multo aliter est. Non enim ex persona Dei dicitur, ut Evangelista vult: sed ex prophetae Deum patrem rogantis, Percute pastorem, et dispergentur oves. Scribit supra dictus Evangelista, ad angeli monitum tulisse Ioseph puerum et matrem eius, et intrasse in Aegyptum, ibique mansisse usque ad obitum Herodis, ut impleretur quod dictum est a Domino per prophetam: Ex Aegypto vocavi filium meum, Hoc nostri codices non habent, sed in Osee iuxta Hebraicam veritatem scribitur: Quia puer Israel est, et dilexi eum,


6093. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 884 | Paragraph | SubSect | Section]

sed hanc Iunilius sub aliis includens, separatim non nominavit. Historia est praeteritarum praesentiumve rerum narratio aut descriptio. Continetur autem sacra historia libris 23. Mosis 5. Iesu Nave 1. Iudicum 1. Ruth 1. Samuel. 2. Reg. 2. Par. 2. [?: ] 2. Iob 1. Ester 1. Evangeliorum quatuor, Actorum Apost. 1. Praeterea Hagiographa. In hisce tamen historicis libris etiam aliae tres tractationes reperiuntur, sed non principaliter: quia [?:-- ] ut Iunilius inquit, personae, a quibus dictae sunt, primum, secundum illas


6094. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 885 | Paragraph | SubSect | Section]

Ad didimus in praedicta definitione, Ex divino spiritu: quia illi, qui aut daemonum suggestione, aut aliis modis latentia cognoscunt, Dei prophetae dici minime queunt. Hi vero libri divinarum prophetiarum numero 16 recensentur, quos Iunilius hoc ordine recenset: Oseae, Isaiae, Ioelis, Amos, Abdiae, Ionae, Michaeae, Nahum, Sophoniae, Abacuc, Ieremiae, Ezechielis, Danielis, Aggaei, Zachariae, Malachiae: de Apocalypsi apud Orientales admodum dubitari dicit. Addit lunilius hisce etiam Psalmos: qui tamen revera propriam quandam speciem tractationis habent, cum


6095. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 885 | Paragraph | SubSect | Section]

praedicta definitione, Ex divino spiritu: quia illi, qui aut daemonum suggestione, aut aliis modis latentia cognoscunt, Dei prophetae dici minime queunt. Hi vero libri divinarum prophetiarum numero 16 recensentur, quos Iunilius hoc ordine recenset: Oseae, Isaiae, Ioelis, Amos, Abdiae, Ionae, Michaeae, Nahum, Sophoniae, Abacuc, Ieremiae, Ezechielis, Danielis, Aggaei, Zachariae, Malachiae: de Apocalypsi apud Orientales admodum dubitari dicit. Addit lunilius hisce etiam Psalmos: qui tamen revera propriam quandam speciem tractationis habent, cum sint poemata aut Musicae


6096. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 891 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

1 aut bona bonis, aut mala malis eveniunt: ut Abrahae prosperitas, Cain poena. 2 Aut contra, bona malis, et mala bonis: ut dives, qui in Evangelio usque ad mortem felix describitur: econtra Lazarus ulceribus atque egestate torquetur. 3 Aut certe neque his neque illis utralibet retributio: ut pro Ioseph vendito, nulla ultio fratribus irrogatur. Nec socer Moysi pro regendo populo consilium dans, licet laudetur a Deo, aliqua mercede donatur. Huius diversitatis causas dicimus. Ali quibus hic congrua rependuntur, ne mundus non putetor providentia divina regi, sed casibus simul: ut


6097. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 894 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

confirmetur Luna. 15 Aliquando haereticorum errores, et Heliae praesentiam, cum dicitur: Ecce transmitto vobis Heliam Thesbiten, et revocabit corda patrum in filios. 16 Aliquando fidelium spem, et secundum Salvatoris adventum, cum dicitur: Et ipse erit expectatio gentium. 17 Aliquando Baptismum Iohannis, cum dicitur: Ecce ego mitto angelum meum ante faciem tuam. De speciebus praedictionum, quae in gratia factae sunt. Caput XXXIII. De speciebus praedictionum quae in lege sunt, hactenus diximus: nunc de iis, quae in gratia leguntur emissae.


6098. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 894 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

quae in gratia factae sunt. Caput XXXIII. De speciebus praedictionum quae in lege sunt, hactenus diximus: nunc de iis, quae in gratia leguntur emissae. Praedictionum quae in gratia factae sunt, species triginta duae inveniuntur. 1 Aut enim generatio, ut vita Iohannis Baptistae, praedicitur, ad patrem eius Zachariam. Omnis locutio illa per Angelum, et prophetiam ipsius Zachariae. 2 Aut Salvatoris conceptus, nativitasque mirabilis: ut est praedictio, quam ad sanctam Mariam Angelus dixit, et Magorum revelatio. 3 Aut Iudaeorum incredulitas atque conversio:


6099. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 897 | Paragraph | SubSect | Section]

ut duo filii Loth, Moab, et Ammon, Isaac, et plures filii Iacob, Israel, Moses. Admonitoria sunt Iesaias, ut cogitet de salute Dei: Ieremias, ut extollat Deum: Aaron, ut sit area scientiae: quia ex ore sacerdotis quaeritur Lex et scientia Dei. A futuro eventu: ut Saul, Noah, Abraam, Sara, Ioannes, gratiae Dei praedicator. Salomon a futuro pacifico regno. Sic in Tragoedia Euripidis est Pentheum, a futuro luctu esse dictum. Item Iacobus ob supplantationem, teste ipsomet Esau. 2 Solent et plura nomina propria uni imponere: ut, idem sunt Simom, Petrus, Cephas, Bar-Iona:


6100. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 897 | Paragraph | SubSect | Section]

Sara, Ioannes, gratiae Dei praedicator. Salomon a futuro pacifico regno. Sic in Tragoedia Euripidis est Pentheum, a futuro luctu esse dictum. Item Iacobus ob supplantationem, teste ipsomet Esau. 2 Solent et plura nomina propria uni imponere: ut, idem sunt Simom, Petrus, Cephas, Bar-Iona: Ozias et Azarias: Helen, Heldai et Hem apud Zachariam: Iacobus et Israel: Salomon et Iedidias: quod ad conciliationem Scripturae, praesertim in genealogia Christi, scitu pernecessarium est. contra etiam unum nomen proprium pluribus locis aut personis tribuitur: sicut Christus duos Iudas


6101. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 897 | Paragraph | SubSect | Section]

contra etiam unum nomen proprium pluribus locis aut personis tribuitur: sicut Christus duos Iudas Apostolos habuit, sed hoc est aliis linguis usitatum. 3 In nomine saepe quasi totam historiam aut doctrinam personae complectuntur: ut in Abraam, Emanuel, Iehova, Ierusalem, Melchisedek, Ioannes, Iesus Haec. n. si explicueris, totam ferme Doctrinam de eorum vita complecteris. 4 Cognomen solent Hebraei plerunque addito nomine patris, aut etiam aut exprimere. Aliquando tamen etiam loci, aut tribus, aut familiae addunt, sicut et Graeci: ut David filius Isai Bethlehemitae,


6102. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 897 | Paragraph | SubSect | Section]

Ratio autem est, quia saepe in hac lingua dici aut vocari, idem valet, quod esse aut existere, ut Esaiae capite septimo, Vocabitur nomen eius Emanuel, id est, erit vero Deus in eo nobiscum, tum quia ipsemet Meschias erit verus Deus, tum quia in eo, et per eum Deus nobis erit propitius. Sic 1. Ioan. 3, Videte qualem dilectionem nobis dedit pater, ut filii Dei vocemur: id est, simus re ipsa. Sic et in Apocalypsi aliquoties dicitur nomen alicui fuisse, aut ei superinscriptum fuisse, mors, exitium, mysterium Babylon: id est, re ipsa talis ea res aut persona fuit. Sic Ieremias 20.


6103. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 897 | Paragraph | SubSect | Section]

vocat. 8 Usitatum fuit, et adhuc est apud Orientales, ac nunc apud Turcos, ut acquesitis servis nova nomina imponant, neglectis prioribus: hoc enim dominii signum est, teste Chrysostomo et Apollinari. Sic Adam imponit reb. nomina intrans in mundi possessionem. Sic Pharao mutat nomen Iosepho, et Nabuchodonosor Danieli ac socii eius, et quibusdam regibus Iuda sub finem regum. Sic et Christus Petro, et filiis Zebedaei nomina mutet. Quem morem et monachi servant, ut indicent se ex familia


6104. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 898 | Paragraph | SubSect | Section]

est iuste. Psal. 75, Ego iustitias iudicabo. Sic Latini dicunt: Toruum clamat aut videt: Magnum stridens Aquilone procella: Aeneas se matutinus agebat, id est mane. Esa. 25. et 1. Corinth. 15, Absorpta est mors in victoriam, id est victoriose destructa, perdita aut deleta est. Iohan. 8, Principium quod et loquor vobis: id est, Quod inde a principio semper adfirmavi, de quo in adverbio. Hoc genus Enallages aut loquutionis valde est Graecis usitatum. 9 Contra etiam crebro adverbium vim nominis obtinet. Num. 28, Holocaustum hathamid semper, id est iuge. Esa.


6105. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 900 | Paragraph | SubSect | Section]

aliquando etiam plus aliquid continent. Periphrasis enim quam nudum nomen plerunque est efficacior. Sic pro olla, dicunt vas figuli: Psal. 2, Tanquam vas figuli confringes eos. Deut. 32, Sanguinem uvae biberunt, id est vinum. Luc. 23, Non bibam de germine vitis, id est de vino. Iohan. 8, Digito Dei daemonia eiicio, id est divina efficacia. Sic filius ovis aut bovis aut hominis, pro homine. Inter natos mulierum, id est inter homines. et, Discipulus quem diligebat IESUS, etc. Ego sum filius ancillae tuae, id est tuus verna. 33 Sic et adiectiva


6106. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 900 | Paragraph | SubSect | Section]

Dei daemonia eiicio, id est divina efficacia. Sic filius ovis aut bovis aut hominis, pro homine. Inter natos mulierum, id est inter homines. et, Discipulus quem diligebat IESUS, etc. Ego sum filius ancillae tuae, id est tuus verna. 33 Sic et adiectiva circumscribunt: Ut Iohan. 3, Qui de terra est, de terra loquitur: qui de caelo est, supra omnes est: id est, terrenus aut caelestis, terrena aut caelestia loquitur. 34 Aliquando autem talis periphrasis aliquid plus complectitur, quam simplex nomen. nam aliquas rei conditiones indicat: ut cum dicit David,


6107. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 900 | Paragraph | SubSect | Section]

oportuit. Gloria Dei plerunque passive accipitur: ut, Gloriam meam alteri non dabo. et: Gloria in excelsis Deo: nempe qua ipse glorificatur. Alias active, qua alios glorificat, aut quam statuit esse veram gloriam. Ad Rom. cap. 3. Destituuntur omnes gloria Dei. Sic opus Dei, Iohan. cap. 6, id est ipsi probatum. Sic conscientia Dei: 1. Pet. 2 cap. Scientia Dei, Esaiae 53, qua scitur, agnoscitur, iustificat nos. 38 Distributivis carent Hebraei, eoque aliis geminatis utuntur: ut, Misit duo duo, pro binos, Mar. 6, Et mox ibidem:


6108. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 901 | Paragraph | SubSect | Section]

totius hominis, quae omnia Deus perspiciat, nedum ista externa ac propalam manifesta. Israel nomen totius populi, pro uno Achan ponitur: seu illius unius peccatum toti Israel tribuitur. Nam ibi bis repetitur, peccasse ac praevaricatum esse Israelem: cum ille unicus homo peccaverit. Sic Maria Iohan. 20 inquit: Tulerunt Dominum meum, et nescio ubi posuerunt: ubi Dominus, nomen totius, pro solo cadavere usurpatur. Hosce et vicinos Hebraismos posses hisce regulis comprehendere. 46 Nomen generale, vel speciale singularis numeri, cum, vel sine signo universali, crebro Hebraeis


6109. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 901 | Paragraph | SubSect | Section]

51 De familia tota, re familiari, ac etiam posteris sic Scriptura loquitur, tanquam de uno hero: quia illa omnia ad constituendum herum requiruntur, ut Aristot. 1. Politi eorum disserit: et quod autor gentis quasi superstes est in suis posteris, ut idem autor 2 de Anima 4 docet. Ios. 9, Dixerunt viri Israel, fortasse in medio mei tu habitas. Gen. 39 in quit Iacob: Ego sum pauci numero, et congregabuntur contra me, et interficient me. Exod. 10, Ut ponam signa in medio ipsius: intelligit Pharaonem, et per eum porro Aegyptum. Gen. 32, In baculo meo transivi Iordanem


6110. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 901 | Paragraph | SubSect | Section]

4 docet. Ios. 9, Dixerunt viri Israel, fortasse in medio mei tu habitas. Gen. 39 in quit Iacob: Ego sum pauci numero, et congregabuntur contra me, et interficient me. Exod. 10, Ut ponam signa in medio ipsius: intelligit Pharaonem, et per eum porro Aegyptum. Gen. 32, In baculo meo transivi Iordanem hunc, et nunca factus sum in duas turmas. Num. 30, Sic loquitur frater tuus Israel. Exod. 34, sic Dominus cum Mose loquitur de praeceptis suis, tanquam is sit totus populus. Atque haec est causa, quare posteri nomine suorum maiorum in sacris Literis notentur: ut Iacob, Israel, Iuda, et


6111. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 901 | Paragraph | SubSect | Section]

haec est causa, quare posteri nomine suorum maiorum in sacris Literis notentur: ut Iacob, Israel, Iuda, et sic Latini: Hunc vobis exedendum propino. et: Ubi gustarit de sene, i. de eius reb. aut opulentia. 52 Nomina latiora pro angustioribus ponuntur, sive generalia pro specialibus. Ioel. 3. et Act. 2, Effundam de spiritu meo super omnem carnem, id est super omnes gentes. Gen. 6. Omnis caro corruperat viam suam. Esa. 66, Veniet omnis caro, ut adoret coram me, dicit Dominus. Zach. 2, Sileat omnis caro a facie Domini. Non iustificabitur in conspectu tuo omnis vivens,


6112. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 902 | Paragraph | SubSect | Section]

Psal. 9, Perdidisti impium, et nomen eorum delevisti, id est impios. Sic homo, pro homines, Psal. 9. Mulier salvatur per filiorum procreationem, 1. Tim. 2. Salutate omnem sanctum, Philip. 4, pro, omnes sanctos. Convenit cum hac regula, quod Hieron. lib. 2 contra Iovi. inquit: Scriptura divina solet et unum pluraliter, et plura singulariter appellare. 60 Carent genere neutro Hebraei: quod et Priscianus testatur. Quare aliquando utuntur feminino pro eo: ut Psal. 118. Matth. 21, A Domino facta est haec, et est mirabilis in oculis


6113. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 903 | Paragraph | SubSect | Section]

gradum in nominibus, positivi voce pro ipsis utuntur, cum particula Min, posita vel subintellecta, additis etiam aliquando intendendi adverbiis, aliquando quoque omissis: Genes. 42, Parvus autem iam cum patre est, id est minimus. Gen. 33. Leam autem et filios eius Acheromin, et Rachel, et Ioseph Acheromin: id est, posteriores et postremos. Bonum erit ei si natus non fuisset, id est, melius. Bonum est tibi intrare claudum, vel mutilum in regnum caelorum, quam duos pedes vel manus habentem, proiici in ignem aeternum. Descendit hic iustus in domum suam, quam ille, Matth. 18. Qui


6114. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 904 | Paragraph | SubSect | Section]

et tolerabilius malum acerbissima mors, quam unici pusilli scandalizatio. Talia exempla sunt multa, ubi simpliciter affirmata comparative intelligenda sunt. 9 Econtra etiam non raro duo, quorum alterum simpliciter negandum est, alterum vero affirmandum comparative efferuntur: ut Iohan. 3, Hoc est iudicium, quod lux venit in mundum, sed homines magis dilexerunt tenebras quam lucem: videtur dicere, quod homines etiam lucem dilexerint, licet minus quam tenebras: cum contra sentiat, eos vere odisse lucem, et tantum tenebras dilexisse. Quare id quod hic in inferiore gradu


6115. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 905 | Paragraph | SubSect | Section]

Testamentum et versiones, aliqui Hebraismi veniunt. Sic tertia Hebraeorum coniugatio in verbis Heaemin et הכזיב hichzib exprimitur in novo Testamento, cum Paulus ac Iohannes dicunt, credentes et incredulos Deum facere mendacem aut veracem, seu illi tribuere laudem veritatis. 2 Quando quidem verbis neutris Hebraei in tertia coniugatione transitive utuntur, ideo fit interdum in novo quoque Testamento, ut ad eorum imitationem neutris pro transitivis


6116. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 905 | Paragraph | SubSect | Section]

1. Cor. 10, Tentatio nos ἄληφε pro κατείληφε, comprehendit. כרא kara, vocavit, ponitur pro clamare, vocare, et invocare: licet maxime usitate significet vocare. Ioel. 2, Omnis qui invocaverit nomen Domini, salvus erit: in Hebraeo est ad verbum, vocaverit. Hoc Hebraismo deceptus vetus interpres, vertit Gen. 48, Invocetur nomen meum super pueros istos: cum debuisset per simplex vocetur vertere. Adoptat enim eos Iosephi filos Iacob sibi, et vult eos de suo


6117. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 905 | Paragraph | SubSect | Section]

licet maxime usitate significet vocare. Ioel. 2, Omnis qui invocaverit nomen Domini, salvus erit: in Hebraeo est ad verbum, vocaverit. Hoc Hebraismo deceptus vetus interpres, vertit Gen. 48, Invocetur nomen meum super pueros istos: cum debuisset per simplex vocetur vertere. Adoptat enim eos Iosephi filos Iacob sibi, et vult eos de suo nomine cognominari seu vocari: Ephraim filius Iacob, Manasse filius Iacob. Nam sic Hebraei solent cognomina filiorum adiectivo patris nomine, sicut et Graeci, formare, ut supra dixi. Sic et Esa. 4, Panem nostrum comedemus, et veste nostra vestiemur,


6118. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 905 | Paragraph | SubSect | Section]

porro verbi exempla sunt: Psal. 13, Quam multiplicati sunt inimici mei, id est, multi sunt. Rom. 1, In suis cogitationibus stulti facti sunt, id est, tandem fuerunt. Dilectio perfecta est τετελείωται, id est, perfecta existit, 1. Iohan. 2. Sic in hoc positi sunt, 1. Pet. 2, id est, In quem pessimum conatum, finemque toti intenti sunt. Sic γίνεσθαι fieri, pro esse, saepe usurpatur in novo Testamento. 6 Sicut autem supra dixi de nominibus, quod saepe non tantum eam


6119. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 905 | Paragraph | SubSect | Section]

8 Quod non raro verba in ampliori quadam significatione accipienda sint quam plerunque sonant, perinde ac si eis adverbia intendendi addita essent, dictum est in propria regula. 9 Innumerae Metaphorae verborum passim sunt obviae: ut, Abraham vidit diem meum, id est, fide cognovit, Iohan. 8, Non dabis sanctum tuum videre corruptionem. Sic videre bona, aut gustare mortem, Verum de Metaphoris in proprio capite plenius agetur. 10 Activa verba nonnunquam permissive intelligenda sunt: ut, Ne nos inducas in tentationem, id est, ne permittas. Sic: Induravit cor


6120. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 906 | Paragraph | SubSect | Section]

An provocamus Dominum, 1. Cor. 10. id est, volumus provocare. Sic charitas omnia credit, etc. 16 Unicum Hebraeorum praeteritum ponitur pro tribus: nempe pro imperfecto, perfecto, et plusquamperfecto. Ion. 1. Et timuerunt nautae, et clamaverunt quisquis ad Deum suum, et Ionas descendit ad latera navis: id est, illi timebant et clamabant, Ionas autem descenderat et dormiebat. Sic mox: Sciverunt viri illi, quod a facie Domini ipse fugiens, quia indicavit eis: id est, sciebant quia indicaverat. 17 Praesens pro futuro interdum ponitur: Iohan. 6, Quid


6121. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 906 | Paragraph | SubSect | Section]

omnia credit, etc. 16 Unicum Hebraeorum praeteritum ponitur pro tribus: nempe pro imperfecto, perfecto, et plusquamperfecto. Ion. 1. Et timuerunt nautae, et clamaverunt quisquis ad Deum suum, et Ionas descendit ad latera navis: id est, illi timebant et clamabant, Ionas autem descenderat et dormiebat. Sic mox: Sciverunt viri illi, quod a facie Domini ipse fugiens, quia indicavit eis: id est, sciebant quia indicaverat. 17 Praesens pro futuro interdum ponitur: Iohan. 6, Quid facimus ut operemur opera Dei? id est, quid faciemus, aut facere


6122. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 906 | Paragraph | SubSect | Section]

ad Deum suum, et Ionas descendit ad latera navis: id est, illi timebant et clamabant, Ionas autem descenderat et dormiebat. Sic mox: Sciverunt viri illi, quod a facie Domini ipse fugiens, quia indicavit eis: id est, sciebant quia indicaverat. 17 Praesens pro futuro interdum ponitur: Iohan. 6, Quid facimus ut operemur opera Dei? id est, quid faciemus, aut facere debemus? Sic in Phorm. Terent. Quid ago? dic Hegio, id est, agam, aut agere debeo? Linacer ad Graecismum refert. Sic Luc. 13, Tertia die consummor, pro: consummabor. Modicum sum vobiscum, et abeo, Iohan, 7: pro,


6123. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 906 | Paragraph | SubSect | Section]

ponitur: Iohan. 6, Quid facimus ut operemur opera Dei? id est, quid faciemus, aut facere debemus? Sic in Phorm. Terent. Quid ago? dic Hegio, id est, agam, aut agere debeo? Linacer ad Graecismum refert. Sic Luc. 13, Tertia die consummor, pro: consummabor. Modicum sum vobiscum, et abeo, Iohan, 7: pro, abibo. Christus cum venerit, nemo novit unde sit, ibidem: id est, nemo sciet. Matth. 11, Aut alium expectamus, id est, expectabimus, vel expectare debemus. Matth. 5: Si dilexeritis eos qui diligunt vos, quam mercedem habetis? pro, habebitis. Lucae 1. Quomodo fiet istud,


6124. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 906 | Paragraph | SubSect | Section]

nemo sciet. Matth. 11, Aut alium expectamus, id est, expectabimus, vel expectare debemus. Matth. 5: Si dilexeritis eos qui diligunt vos, quam mercedem habetis? pro, habebitis. Lucae 1. Quomodo fiet istud, quoniam virum non cognosco, id est, non debeo cognoscere, cum istum dicas fore Dei, non Iosephi filium. Nunc transeo Macedoniam, 1. Cor. 15. pro transibo. 18 Solet quoque Hebraeis praeteritum aliquando etiam praesens tempus includere: ut Psal. 31, In te Domine speravi, non confundar, sic: Ad Dominum clamavi: Ad te levavi animam meam. Psal.


6125. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 908 | Paragraph | SubSect | Section]

25, Quoniam vocabitur remissio ipsius Domini 2. Sam. 20, Stabitur in promontorio. Gen. 12, Dic quod sis mea soror, ut benefit, vel bene fiat mihi. Ibid. Abrahamo vero bene fuit propter ipsam. Ios. 21, Quae nominatim sic vocatur. Num. 13, Locus vero ille nominatus est Eschol. Esa. 9, Et vocabitur nomen eius admirabilis. Quae omnia in tertia persona vocis activae videntur esse impersonalia passiva. Gen. 27, An non vere Kara nomen eius, id est, vocatum est. Gen. 35, Isti sunt


6126. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 908 | Paragraph | SubSect | Section]

est Eschol. Esa. 9, Et vocabitur nomen eius admirabilis. Quae omnia in tertia persona vocis activae videntur esse impersonalia passiva. Gen. 27, An non vere Kara nomen eius, id est, vocatum est. Gen. 35, Isti sunt filii Iacob, qui natum est ei. Gen. 38, Ipsi Thamar, id est, indicatum est Ios. 2, Iomar et significatum est regi Iericho. 2. Sam. 18. 42 Verborum geminatio emphasin indicat: ut, Hauriendo hausit nobis, Exod. 2. pro, magna diligentia, et multo sudore hausit. Aut vehementiam vel certitudinem, aut celeritatem, aut omnino aliquid futurum: ut, Videndo vidi.


6127. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 908 | Paragraph | SubSect | Section]

duo coniuncta per copulam usurpantur ab eis, quorum alterum in infinitivo ponitur a Latinis. Et coepit et plantavit, Gen. 9, pro, coepit plantare. Festinavit et effudit, Gen. 24 et 25. pro, festinavit effundere. Et reversus est et fodit, Genes. 26. Utinam voluissemus et mansissemus trans Iordanem, Ios. 7. pro. Utinam voluissemus manere. Praecepit Iehosua, et deposuerunt, Ies. 8. Praecepit Mose et transire secerunt vocem, Exod. 36. pro, Praecepit proclamari. Velis et benedic, 2. Sam. 7. pro, Velis benedicere. Inumbra eius desideravi et sedi, Cant. 2. pro, desideravi


6128. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 908 | Paragraph | SubSect | Section]

per copulam usurpantur ab eis, quorum alterum in infinitivo ponitur a Latinis. Et coepit et plantavit, Gen. 9, pro, coepit plantare. Festinavit et effudit, Gen. 24 et 25. pro, festinavit effundere. Et reversus est et fodit, Genes. 26. Utinam voluissemus et mansissemus trans Iordanem, Ios. 7. pro. Utinam voluissemus manere. Praecepit Iehosua, et deposuerunt, Ies. 8. Praecepit Mose et transire secerunt vocem, Exod. 36. pro, Praecepit proclamari. Velis et benedic, 2. Sam. 7. pro, Velis benedicere. Inumbra eius desideravi et sedi, Cant. 2. pro, desideravi sedere: aut


6129. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 908 | Paragraph | SubSect | Section]

imitati estis impietates Omri. 51 Verbum repetendum. Sicut ros Hermon, qui descendit super montem Sion, Psal. 133. pro, Sicut ros qui descendit super Hermon, et qui descendit super montem Sion. 52 Verbum subauditum, Transi Iardem ad terram, etc. Ios. 1. pro, ut pergas ad terram, etc. Postulaverunt a nobis verba cantici, Psal. 137. pro, ut cantaremus verba cantici, id est cantica. Matth. 4: Tunc assumit eum Sathan in civitatem sanctam, id est, assumit et transfert. Aliqui ponunt hanc regulam: Quod posito uno


6130. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 909 | Paragraph | SubSect | Section]

qui volunt civiles videri in Germanico sermone, crebro inter colloquendum tertia persona pro prima et secunda utuntur: ut, Servus tuus, pro Ego: Dominus meus, pro Tu. 58 Verbum Sum sine circumscriptione praedicati aut accidentis. Nondum erat spiritus, scilicet datus. Ubi erat David, Iohan, 7. scilicet natus et educatus. 59 Repetitur subiectum pro verbo Sum. Genes. 31, Filiae filiae meae, et filii filii mei, et oves oves meae: subaudi, sunt. 60 Verba, sicut et nomina, facile intelligibilia crebro omittuntur: ut, Filii hominum, usque quo gloria mea in


6131. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 909 | Paragraph | SubSect | Section]

et omnem altitudinem quae se elevat. Iac. 5, Comdemnastis et interfecistis iustum, non resistit vobis, id est, qui non resistit vobis. 1. Pet. 4, Spiritus Dei super vos requiescit: quod ad illos quidem attinet, blasphematur: quod ad vos autem, glorificatur: pro, qui quod ad illos. 1. Iohan. 3, Ut diligamus nos invicem, non sicut Cain ex malo erat: pro, qui ex malo erat, etc. 3 Praesens participium aliquando pro futuro ponitur, Psal. 39, In vanum tumultuabuntur, coacervabitur, nescit quis auferens ea, pro, auferet. Ego non dans, Exod. 5,


6132. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 909 | Paragraph | SubSect | Section]

מרעיד mare id trepidus. Isaiae 27. 6, Nunquid secundum plagam מכהן machen, Percussi eius, pro, percussit eum. 5 Participia saepe ponuntur pro nominibus, sicut et apud Latinos. Mar. 7, Dixit Herodes, Iohannes baptizans surrexit, id est Baptista. Sic Mar. 4. et 1. Thess. 3, Satan vocatur πειράζων tentans, id est tentator. Et Gal. 2. de Petro dicitur, κατεγνωσμενος condemnatus, pro, condemnabilis


6133. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 909 | Paragraph | SubSect | Section]

adiectivorum, subeunt. Sic crebro dicitur Holocaustum bathamid, semper, pro, iuge. Iom boket dies cras, pro, crastinus: quae consuetudo etiam Graecis est usitatissima: ut, τίς ἐστι μου πλησίον: quis est meus prope, id est proximus? Luc. 10. Iohan. 8, Principium, quod et loquor vobis, τὴν ἀρχὴν ὅτι καὶ, ponitur nomen principium pro adverbio, et ὅτι suo


6134. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 911 | Paragraph | SubSect | Section]

suum locum erat: ut Rom. 7, Cum cognovissent Deum, non ut Deum honoraverunt: pro, ut Deum non honoraverunt. posset enim aliquis putare, quod aliter eum nihilominus honoraverint. Adverbium ergo Non, determinare debet aut negare verbum Honorare, et non adverbium similitudinis Ut, aut Sicut. sic Iohan. 6, Non Moyses vobis dedit panem de caelo: pro, Moyses non dedit panem de caelo. Lis enim ibi est, non quis Manna dederit, Moyses aut Deus? sed quod tunc datum fuerit, an verus caelestis panis, aut alius corporalis tantum. Negatio ergo Non determinat non personam dantem, aut Moysen, sed rem


6135. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 911 | Paragraph | SubSect | Section]

et simul deest eidem Si conditionale. Non videbit me, et vivet homo: pro, Si videbit, non vivet. Item Deut. 22, Non videbis bovem aut ovem proximi errantem, et abscondes te ab eis: pro, si videris, ne abscondas faciem tuam, ne avertas oculos, ne neglexeris. Non honorabiles sunt sapientes, Iob 32. pro, non honorabiles propterea sunt sapientes, quod honorabiles sint sine magnates. Ibidem: Et ad hominem non mutato nomine loquar: pro mutato nomine non loquar. Si hebetatum fuerit ferrum, et huius non aciem terserit, Ecclesiast. 10. pro, et aciem huius non terserit. 8


6136. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 911 | Paragraph | SubSect | Section]

cum primo ponendum esset. Mich. 6, Adhuc an est in domo impii? pro, An adhuc est in domo impii? 15 Talium traiectionum aut transpositionum exempla pene innumera sunt in novo Testamento: quae si quis non animadvertit, longissime a vero aberrat. Proponam autem adhuc plura exempla. Ioan. 8 legitur, quod Christus interrogatus, quisnam esset? responderit, την ἀρχην ὅτι καὶ λαλῶ ὑμῖν: ubi την ἀρχην initio, vel ab initio adverbium, cum verbo Loquor coniungendum est,


6137. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 911 | Paragraph | SubSect | Section]

unicuique partitus est Deus, sic demum sapiat: habita nimirum suorum donorum ratione. Rom. 11, Vestra misericordia ut et ipsi serventur: pro, Ut per vestram misericordiam, et ipsi misericordiam consequantur. Acto. 1, Per Spiritum sanctum quos elegit: pro, Quos elegit per Spiritum sanctum, Ioan. 15, Maneo ipsius in dilectione: pro, Maneo in dilectione ipsius. Talis forte est et illa transpositio Rom. 8, Impossibile enim legis, in quo erat imbecilla per carnem. pro, In quo enim impossibile legis aut impotentia legis, erat imbecillum per carnem: id s. Deus sarcivit aut replevit


6138. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 912 | Paragraph | SubSect | Section]

sale saliri, sic pii cruce et variis tentationibus condiuntur, ne ignavia et securitate computrescant. 18 Deest vero alias adverbium inchoans similitudinem, alias contra applicans. Exod. 19. Portavi vos supra alas aquilarum: pro, sicut aquilae solent suos pullos supra alas gestare. Ioel. 1, Dentes eius dentes leonis: pro, sicut leonis. Inchoans deest, Gal. 4, Dico autem quanto tempore haeres est sub tutoribus: pro, Dico autem, quod sicut, vel quod quemadmodum haeres. Psal. 125, Circa Ierusalem sunt montes, et Dominus in circuitu populi sui. Pulchra


6139. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 912 | Paragraph | SubSect | Section]

eaedem, aut alia. Quod facis, fac cito: pro, Si omnino vis facere, ac me prodere, et stat indurata sententia ac voluntas, frustra me tibi concionante, saltem matura, quando quidem hora mea venit. Psal. 2, Postula a me, et dabo tibi gentes haereditatem: pro, Si postulaveris. Ioan. 14, Creditis in Deum, et in me credite: pro, Si creditis aut vultis credere in verum Deum, certe sine mei agnitione nihil efficietis, quare a me incipite. Isa. 45, Rorate caeli desuper, et nubes pluant iustitiam, aperiatur terra, et germinet salutem: id est, Iustitia floreat. Ego Iehova


6140. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 912 | Paragraph | SubSect | Section]

ut non dimitteret nos aliquis posset putare esse contrarium sensum. 27 Coniunctiones causales non semper veram causam, sicut etiam finales particulae aliquando non verum finem, sed id quod aliquo modo sequitur, secutumve est, annectunt. Christus passus est, ut filios Dei congreget. Ioan. 11, Imo ille erat passus ut omnes salvaret: sed tamen hoc est secutum ob aliorum incredulitatem. Ioan. 12, dici videtur causa incredulitatis excae catio Dei, et finis impletio Scripturae. 28


6141. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 912 | Paragraph | SubSect | Section]

non semper veram causam, sicut etiam finales particulae aliquando non verum finem, sed id quod aliquo modo sequitur, secutumve est, annectunt. Christus passus est, ut filios Dei congreget. Ioan. 11, Imo ille erat passus ut omnes salvaret: sed tamen hoc est secutum ob aliorum incredulitatem. Ioan. 12, dici videtur causa incredulitatis excae catio Dei, et finis impletio Scripturae. 28 Sic et adverbium loci abundat. Ezech. 34, Ad locum in quo habitabo ibi. et 46, Sicut domus so, quentium,


6142. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 913 | Paragraph | SubSect | Section]

modo etiam καθὼς sicut, usurpatur. 2 Corinth. 1. Quemadmodum et cognovistis. Graeca scholia habent δι ὦν. sed multo magis is sensus est 1 Corinth. 1, Quemadmodum testimonium Christi confirmatum est in vobis. Iohann. 1, Sicut unigenitus a patre: id est, utpote vere unigenitus a patre. 2 Cor. 3, Transformamur in eandem imaginem, tanquam a spiritu Domini. 37 Saepe uno aut altero solum verbo alluditur ad similitudinem, ut sit medium quid inter Metaphoram et similitudinem. Alas aquilarum.


6143. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 913 | Paragraph | SubSect | Section]

Alas aquilarum. 38 Et contra non raro ea, quae in speciem essentialiter dicta videntur, ita accipienda sunt, tanquam particulam similitudinis habeant praepositam: ut Psal. 39, Ecce palmae spatium. Item Exod. 19, Super alas aquilarum gestavi te: i. veluti super alas? Ioel. 1, Dentes eorum dentes leonum: i. sicut dentes leonum. 39 Praepositiones aliquando iterantur sine aliqua necessitate, ut in constructione Nominis dixi. Psal. 110, Ex utero, ex aurora: pro, ex utero aurorae. Iohan. 1, Ex Bethschaida, ex civitate Andreae. et mox


6144. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 913 | Paragraph | SubSect | Section]

Super alas aquilarum gestavi te: i. veluti super alas? Ioel. 1, Dentes eorum dentes leonum: i. sicut dentes leonum. 39 Praepositiones aliquando iterantur sine aliqua necessitate, ut in constructione Nominis dixi. Psal. 110, Ex utero, ex aurora: pro, ex utero aurorae. Iohan. 1, Ex Bethschaida, ex civitate Andreae. et mox sequenti: In paschate in festo. 40 Quod et Quoniam, nonnunquam ferme abundant: ut 1 Reg. 1, Tu dixisti Domine mi rex, quod Salomon filius tuus


6145. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 914 | Paragraph | SubSect | Section]

40 Quod et Quoniam, nonnunquam ferme abundant: ut 1 Reg. 1, Tu dixisti Domine mi rex, quod Salomon filius tuus regnabit post me: poterat simpliciter dici. Tu domine mi rex dixisti, Salomon filius meus regnabit post me. Iohan. 1, Et dixit quod non sum ego Christus. 41 Sicut. non quantitatem, sed tantum qualitatem, crebro denotat: ut, Sancti estote, sicut et ego sanctus sum. Tanta sanctitate quanta Dei est, nemo praeditus esse potest, sed imitari naturam illius sanctitatis pii debent. Estote benefici,


6146. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 915 | Paragraph | SubSect | Section]

51, Ecce enim dilexisti veritatem in occultis, et in abscondito sapientiam docuisti me: id est, veritatem occultam, et sapientiam absconditam. Ibidem: Ecce in iniquitate formatus sum, et in peccatis concepit me mater mea: id est, Ecce iniquus formatus sum, et peccatorem concepit me mater mea. Ioan. 9, Tu in peccatis totus natus es: id est, Tu natus es penitus sceleratus et peccator, non tantum prava consuetudine es malus ut alii: ideoque te Deus caecitate notavit, ut omnes pessimam tuam naturam agnoscerent. Exod. 32, Tu scis populum hunc, quod est in malo ipse, id est, malus. Sic


6147. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 915 | Paragraph | SubSect | Section]

Ioan. 9, Tu in peccatis totus natus es: id est, Tu natus es penitus sceleratus et peccator, non tantum prava consuetudine es malus ut alii: ideoque te Deus caecitate notavit, ut omnes pessimam tuam naturam agnoscerent. Exod. 32, Tu scis populum hunc, quod est in malo ipse, id est, malus. Sic Ioan. 5, Totus mundus in maligno positus est. Psal. 33. Quoniam rectum verbum eius, et omne opus eius in veritate vel fide, id est verum, fidele. 1 Pet. 3, Ubi spectarint conversationem vestram casti in timore: id est, vitam vestram castam, et timentem Deum ac virum et 2 Pet. 2,


6148. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 915 | Paragraph | SubSect | Section]

Andorf / die von Augspurg. 18 Saepe nomen substantivum, quod accidens significat seu nomen abstractum, ponitur et pro accidente simul, et pro eius subiecto: ut Praeputium, pro gente praeputiata: Circumcisio, pro gente circumcisa. Gen. 12, Eris benedictio, id est, homo benedictus. Sic Ios. 6. et saepe alias anathema ponitur, pro re anathemati addicta: Canicies, pro cano homine, Gen. 42. et 1 Regum 2. Si credideris, videbis gloriam Dei, Iohan. 11. id est, gloriosa facta aut opera Dei. Desertio rami, Esa. 17. pro desertis fructibus in extre, mitate ramorum. 1 Sam. 10,


6149. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 915 | Paragraph | SubSect | Section]

ut Praeputium, pro gente praeputiata: Circumcisio, pro gente circumcisa. Gen. 12, Eris benedictio, id est, homo benedictus. Sic Ios. 6. et saepe alias anathema ponitur, pro re anathemati addicta: Canicies, pro cano homine, Gen. 42. et 1 Regum 2. Si credideris, videbis gloriam Dei, Iohan. 11. id est, gloriosa facta aut opera Dei. Desertio rami, Esa. 17. pro desertis fructibus in extre, mitate ramorum. 1 Sam. 10, Et iverunt cum eo virtus, id est, viri virtute praestantes. Esa. 5, Gloriam eius pro Gloriosi, magnates eius. Ierem. 2, Populus meus commutavit gloriam suam,


6150. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 916 | Paragraph | SubSect | Section]

aliaque substantiva. Abominatio, pro re abominabili: emptio argenti, Gen. 17. pro emptis argento: rapina, pro re rapta: eleemosyna, pro misericorditer data: caro, pro carnalibus: spiritus, pro spiritualibus. Iohan. 3, Quod natum est ex carne, caro est: quod natu est ex spiritu, spiritus est. 21 Alii hunc Hebraismum sic notant, ut dicant, poni abstractum pro concreto et eius subiecto. Verum haec regula, ut caetera inepta non est, ita aliquanto angustior videtur esse quam sit res, ut postea


6151. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 916 | Paragraph | SubSect | Section]

suo adiectivo, in abstractum mutato per Hendiaden, et simul tum praepositio praeposita, tum et pronomen subiunctum aut affixum iteratur: quorum utrunque Hebraeis usitatum est: ut, ex uteto, exaurora: id est, ex utero aurorae: repetitur praepositio, Ex. Tibi tibi peccavi: repetitur pronomen Tibi. Ioan 1, Ex Bethsaida, excivitate Andreae: pro, Ex Bethsaida civitate Andreae. Iohan. 2, Erat Ierosolymis in Paschate, in festo: pro, in festo Paschatis. 24 Tali Hendiade aliquando etiam Latini utuntur, praesertim poetae. Lucanus 6, Chalybem frenosque momordit, pro, frenos


6152. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 916 | Paragraph | SubSect | Section]

tum et pronomen subiunctum aut affixum iteratur: quorum utrunque Hebraeis usitatum est: ut, ex uteto, exaurora: id est, ex utero aurorae: repetitur praepositio, Ex. Tibi tibi peccavi: repetitur pronomen Tibi. Ioan 1, Ex Bethsaida, excivitate Andreae: pro, Ex Bethsaida civitate Andreae. Iohan. 2, Erat Ierosolymis in Paschate, in festo: pro, in festo Paschatis. 24 Tali Hendiade aliquando etiam Latini utuntur, praesertim poetae. Lucanus 6, Chalybem frenosque momordit, pro, frenos chalybeos. Georg. 2, Pateris libamus et auro, pro aureis pateris. Georg. 3, Nec mihi


6153. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 917 | Paragraph | SubSect | Section]

inditae. 38 Quod autem talis locutio Scripturae usitata sit, ut id alicuius dicatur, quod ille probat, ac pro tali habet, patet ex hisce exemplis: Iac. 1, Ira viri iustitiam Dei non operatur: id est, Irati non solent ea opera praestare, quae Deus pro iustis habeat, eique grata sint. Ioan. 6, Quid faciemus, ut operemur opus Dei? Hoc est opus Dei, ut credatis, etc. Opus Dei ibi significat opus a Deo mandatum, eique placens ac probatum. 1 Pet. 2, Hoc est gratia, si quis propter conscientiam Dei, sustinet molestias. Omnino crebro admodum obscurae sunt tales


6154. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 918 | Paragraph | SubSect | Section]

poetis usitata est. Iliad. 1, ἐκμερόρος βασιλεὺς. Odyss. οὖ φίλος pro φίλε. Virg. Degener o populus. Adsis laeticiae Bacchus dator. Sic Matth. 1. 20, Ioseph filius David, pro fili: et 27, Salve rex ὁ βασιλεὺς Iudaeorum, pro, o rex. Mar. 10, Filius David miserere mei, pro, o fili David. Luc. 12, Ne timeas parvulus grex, pro, o parvule grex. 45. Nomem cum sua praepositione interdum


6155. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 918 | Paragraph | SubSect | Section]

de quibus nunc erubescitis? pro, de illis de quibus nunc erubescitis? Saepe talia antecedentia subintelligenda veniunt. 4 Saepe quoque antecedens repetitur, omisso penitus relativo: ut Rom. 2, Qui in lege peccaverunt, per legem condemnabuntur: pro, per eam condemnabuntur. 1 Ioan. 4, Ipsi de mundo sunt, ideo loquuntur de mundo, et mundus eos audit. Sic cap. 3. Iud. 3, Et venit vir eius, et dixit viro suo. 5 Aliquando repetunt antecedens, diversa voce expressum: ut Psalm. 7, Puteum effodit, et excavavit, et incidet in foveam quam fecit:


6156. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 919 | Paragraph | SubSect | Section]

seu eam vocem quae primum sequitur, et nondum praecess it pronomen, relativum refert: ut Psal. 87, Fundamenta eius in montibus sanctis, Dominus diligit portas Sion. 11 Saepein eodem colo, in quo est antecedens, ociose relativa adhibentur: idque vel praeposita: ut Ios. 1, Ad terram quam ego do eis filiis Israel. Et Exod. 2, Et vidit eum infantem. Item 1 Sam. 21, Et mutavit eum vultum suum. Vel postposita: ut Levit. 14, Avem vivam accipiet eam. 2 Sam. 6, Michol autem, filiae Saul, non fuit proles ei usque ad mortem eius. Gen. 3, De arbore quae est


6157. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 919 | Paragraph | SubSect | Section]

novo Testamento. Matth. 21, Malos male perdet eos, et vineam suam elocabic aliis. 12 Non raro cum nomen aliquod deberet poni in obliquo casu, ponitur in nominativo, et relativum loco eius in obliquo: ut Nu. 5, Vir vir si deflexerit uxor eius: pro, cuiuscunque viri uxor deflexerit Iob. 3, Nox illa occupet eam caligo, pro noctem illam. Psal. 10, Dominus in caelo sedes eius, pro, Domini sedes est in caelo. Psal. 89, Caeli stabilis thronum tuum eis: pro, stabilies sedem ac regnum tuum cum caelis, seu quam diu caeli stabunt, Sic saepe Ego abundat,


6158. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 919 | Paragraph | SubSect | Section]

tuum cum caelis, seu quam diu caeli stabunt, Sic saepe Ego abundat, supplente eius locum ipsius obliquo. Gen. 24, Ego in via deduxit me. Sic 1 Sam. 15. Psal. 41. 13 Saepe in eodem colo ponunt et provocabulum Qui, quae, quod, et aliquod aliud pronomen relativum: ut Ios. 1, Quam Dominus Deus vester dat vobis ad possidendum eam. Et Esa. 58, Cuius non deficient aquae eius cum quibus oblectata es super eos. Ezech. 16. 1. Pet. 2. Cuius vulnere eius sanati estis. 14 Pronomen demonstrativum aliquando longius abest a non mine aut re monstrata. Iud.


6159. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 919 | Paragraph | SubSect | Section]

pro fabulae. Sermonem quem audistis non est meus: pro, Sermo quem audistis. tametsi hoc tantum vulgata versio habeat, Graeca veritas non item. 1 Cor. 10, Panem quem frangimus, an non communio corporis Christi est? pro, panis, quem Matth. 21, Lapidem quem reieceruntaedificantes, pro, lapis. Ioan. 2, Haec est promissio, quam ipse pollicitus est nobis, vitam aeternam: pro, vita aeterna. Mar. 6, Quem ego decollavi Ioannem, iste est: Iste est Ioannes, quem ego decollavi. 22 Aliquando contra, idque apud Graecos admodum crebro fit, ut relativum sequatur casum et


6160. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 919 | Paragraph | SubSect | Section]

veritas non item. 1 Cor. 10, Panem quem frangimus, an non communio corporis Christi est? pro, panis, quem Matth. 21, Lapidem quem reieceruntaedificantes, pro, lapis. Ioan. 2, Haec est promissio, quam ipse pollicitus est nobis, vitam aeternam: pro, vita aeterna. Mar. 6, Quem ego decollavi Ioannem, iste est: Iste est Ioannes, quem ego decollavi. 22 Aliquando contra, idque apud Graecos admodum crebro fit, ut relativum sequatur casum et constructionem antecedentis. Fit vero tanto durior, et quasi obscurior oratio, si simul postponatur antecedens relativo: ut Terent.


6161. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 919 | Paragraph | SubSect | Section]

10, Panem quem frangimus, an non communio corporis Christi est? pro, panis, quem Matth. 21, Lapidem quem reieceruntaedificantes, pro, lapis. Ioan. 2, Haec est promissio, quam ipse pollicitus est nobis, vitam aeternam: pro, vita aeterna. Mar. 6, Quem ego decollavi Ioannem, iste est: Iste est Ioannes, quem ego decollavi. 22 Aliquando contra, idque apud Graecos admodum crebro fit, ut relativum sequatur casum et constructionem antecedentis. Fit vero tanto durior, et quasi obscurior oratio, si simul postponatur antecedens relativo: ut Terent. Restitue me, in quem accepisti


6162. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 921 | Paragraph | SubSect | Section]

Psal. 2, Quare fremuerunt gentes, et populi meditabuntur inania. Primum loquitur in praeterito, mox in futruo, et tamen utrumque complectitur perpetuitatem quandam praeteriti, praesentis et futuri. Amos 9, Concidit eos universos, ipsos in capite, et novissimum ipsorum occidam. Iob 35, Clamabunt, eiulabunt, non dixit, ubi est Deus? Matth. 24, Duo erunt in agro, unus accipitur, alter relinquitur: futurum subito mutat in praesens. Sic Roman. 3, primum loquitur in praesenti, Colligimus fide iustificari hominem: mox in futuro, Deus iustificabit circumcisionem ex fide, et


6163. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 921 | Paragraph | SubSect | Section]

id est, Ego qui sum filius hominis, non habeo, etc. Sic Psal. 50, Immola Deo sacrificium laudis, inquit Deus ipse: pro, Immola mihi sacrificium, etc. 11 Persona secunda pro prima: Quid proderit tibi quid accipiam utilitatis de expiatione mea? Iob 35, pro, mihi. 12 Prima persona interdum ponitur pro tertia. Rom. 10, Sed dico, an non audierunt? id est, dicat aliquis. Hic Hebraismus plurimum facit ad expositionem Ecclesiastis: ubi saepe in prima persona dicuntur aliquae absurdae sententiae. Ut cum dicit, se censuisse optimum


6164. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 922 | Paragraph | SubSect | Section]

mirrham, et offeret illam sacerdoti, Levit. 2, pro, offeres. Certe expelletur Cain, usquequo Assur captivum ducatte, Num. 24, pro, expelleris. Paululum visitavit te ira evis, neque novit multum admodum, Iob 35, pro, nosti. Dentes impiorum confregisti, Iehovae est salus, et super populum tuum benedictio tua: Psal. 3, pro, tua est salus. Tu illuminas lucernam meam, Deus meus illuminat tenebras meas, Psal. 18, pro, illuminas. Et sequenti versu: In te contrivi exercitum,


6165. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 922 | Paragraph | SubSect | Section]

in Arachne. 19 Quomodo etiam Homerus inquit: Luant Danai meas lachrymas tuis telis: id est, puniantur ob sua scelera, quibus me adflixerunt, ut nunc dolere et lachrymare cogar. Tales sunt et illae locutiones passim in sacris Literis: Excidere mustum ex ore, Debilitatum esse oleum, Ioel. 1. Populus vidit vocem Dei, Exod. 20. Hac ratione ridet Scaliger Erasmum, qui dixerit calculum recantare. Verum de hac re in Metapho. capite prolixius. Studio brevitatis aliquando duo membra aut sententias in unum constringunt: quae regula vicina est praecedenti. 1 Cor. 5, Et


6166. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 922 | Paragraph | SubSect | Section]

inter Deum ac homines. Nam idem valet illud In, quod Per, seu causam efficientem, aut instrumentalem. Verum de hoc genere Hebraismi plenius dicetur infra, sub titulo, Quod interdum tractentur duo ut unum, et contra. 20 Duo aut plura diversae constructionis verba coniungere solet. 2 Ioan. Qui transgreditur nec manet in doctrina Christi. Prius requireret post se accusativum, posterius non item. 21 Verbum activum non raro sine sequenti casu ponitur. Matth. 2, Tunc Herodes mittens, interfecit omnes pueros: omittitur casus indicans missos: quos tamen facile est


6167. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 923 | Paragraph | SubSect | Section]

posteriore, ut rerum naturam non confundant, aut veritatem pervertant, ob sermonis aliquam inconcinnitatem. Quod fit ob sermonis brevitatem, Emphasin, praegnantiam, duram connexionem, appendices. Deprehensa est habere in utero e Spiritu sancto. Hoc ultimum tantum ratione Evangelistae dicitur. Nam Iosephus deprehenderat quidem eam habere in utero, sed nondum sciebat esse ex Spiritu sancto. Videndum igitur est, quid cum quo cohaereat. 27 Vicini vocabuli aut rei voces vicinis ad duntur. Ioel. 1, Gaudium aruit a filiis hominum: id est, periit arescentibus frugibus. Posses dicere,


6168. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 923 | Paragraph | SubSect | Section]

est habere in utero e Spiritu sancto. Hoc ultimum tantum ratione Evangelistae dicitur. Nam Iosephus deprehenderat quidem eam habere in utero, sed nondum sciebat esse ex Spiritu sancto. Videndum igitur est, quid cum quo cohaereat. 27 Vicini vocabuli aut rei voces vicinis ad duntur. Ioel. 1, Gaudium aruit a filiis hominum: id est, periit arescentibus frugibus. Posses dicere, esse duas orationes aut sensus in unum contractos, nempe arescent fruges, eoque peribit gaudium, seu lugebunt homines. Verbum conveniens causae, nempe frugibus, tribuitur effectui, nempe gaudio: cum talis


6169. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 923 | Paragraph | SubSect | Section]

solent, vel potius verba pro adverbiis ponunt. Gen. 8. Et addidit mittere columbam, i. iterum misit. Ibidem: Et non addidit columba reverti, i. Non est amplius reversa. Ibidem: Non addam maledicere terrae, non addam percutere terram. Gen. 31. Abscondisti te ad fugiendum, pro, Clam aufugisti. Iob. 10, Et revertaris, et mirabiliter affligas me, i. Iterum affligas. Gen. 26, Et reversus est Isaac, et fodit puteos. i. iterum fodit. Sic Psal. 103, Altificat ad sedendum, id est, Gloriose seu magnifice regnat: Et humiliat ad videndum. i. Demisso mansuetoque animo etiam


6170. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 923 | Paragraph | SubSect | Section]

Gen. 26, Et reversus est Isaac, et fodit puteos. i. iterum fodit. Sic Psal. 103, Altificat ad sedendum, id est, Gloriose seu magnifice regnat: Et humiliat ad videndum. i. Demisso mansuetoque animo etiam infimas res curat. Gen. 25, Et addidit Abraham, et accepit uxorem. Ioel. 2, Magnifecit ad agendum. i. Nimium seu superbe fecit. Ioel. 2, Et laudabitis nomen Domini, qui fecit vobiscum ad agendum mirabiliter. i. mirifice egit. Gen. 30, Revertar, et pascam oves tuas: id est, Denuo pascam. Psal. 33, Benefacite psallendo, probene psallite.


6171. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 923 | Paragraph | SubSect | Section]

iterum fodit. Sic Psal. 103, Altificat ad sedendum, id est, Gloriose seu magnifice regnat: Et humiliat ad videndum. i. Demisso mansuetoque animo etiam infimas res curat. Gen. 25, Et addidit Abraham, et accepit uxorem. Ioel. 2, Magnifecit ad agendum. i. Nimium seu superbe fecit. Ioel. 2, Et laudabitis nomen Domini, qui fecit vobiscum ad agendum mirabiliter. i. mirifice egit. Gen. 30, Revertar, et pascam oves tuas: id est, Denuo pascam. Psal. 33, Benefacite psallendo, probene psallite. Psal. 106, Festinaverunt, obliti sunt operum eius. i.


6172. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 924 | Paragraph | SubSect | Section]

35 Saepissime per verbum Sum et participium, aut etiam nomen conveniens circumscribunt alia verba quaecunque. Matth. 19, Iuvenis ille erat, habens possessiones multas, pro, habebat aut possidebat. 2 Corinth. 5, Deus erat reconcilians mundum, id est, reconciliavit. Marc. 5, Erat Ioannes baptizans in deserto, pro, baptizabat. Est nihilominus haec periphrasis et Graecis ac Latinis usitata. Eruditi dicunt esse Articismum. Plautus in Curculione: Sunt bibentes, pro, bibunt. Ero mors tua, 1. Corinth. 15, id est, perdam te. Tu es spes mea, id est, facis me sperare, aut das rem


6173. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 924 | Paragraph | SubSect | Section]

obscuras constructiones, sicut et in omnibus linguis. Esse in spiritu immundo, Marc. 1 et 5. Item esse in fluxu, pro habere aut pati fluxum, et spiritum immundum. 36 Participium solet αἰτιολογικῶς in sacris Literis poni. Matth. 1, Ioseph autem maritus eius iustus existens, et nollet eam traducere: pro, quia iustus erat, nolebat eam traducere. 37 Aliquando cum duo membra pendent ex uno nominativo, eum in praecedenti omissum, in sequenti primum ponunt. Act. 2, Sedit super unum quemque eorum. Repleti sunt autem


6174. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 925 | Paragraph | SubSect | Section]

hac quasi tropica catachresi earum. 1. Alias enim proprie de ipsa rei essentia aliquid affirmative aut negative pronunciant: ut, Baptista non est Elias, ipsomet id negante. 2. Alias de rei accidente pronunciant, ita tamen, ut de substantia loquentes: sic Malachias affirmat Iohannem esse Eliam. Concordat eos Christus, dicens: Baptista non est ipsa individua substantia Eliae, sed accidente est ipse: ipse enim zelus ac fervens spiritus est. Similis etiam aliquo modo repurgatio Ecclesiae, habitatio in solitudine, atque adeo qua dantenus etiam ipse vestitus. Ponitur


6175. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 925 | Paragraph | SubSect | Section]

pro suo simili. Sic, Mors iustorum, pro, similis illi. Num. 23, Moriar morte iustorum, id est, Utinam mihi talis finis contingat, qualis est iustorum, ut in Domino moriar. 3. Alias de aliqua rei circumstantia agunt, loquentes tamen ut de ipsa rei essentia: ut, Spiritus nondum erat, Ioan. 7. Samuel non norat Dominum. Fur non venit, id est, non alio fine venit, nisi ut furetur. Non negat adventum, sed circumstantiam alicuius. Spiritus nondum erat, scilicet tali quasi conspicua ratione, et externis operibus communicatus. 4. Alias aliquid per se ac proprie: sic,


6176. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 925 | Paragraph | SubSect | Section]

causa ut videntes caeci fiant, scilicet per accidens. Contra per se causa est, ut caeci videant: hoc proprium ac nativum eius opus fuit. Sic vita aeterna est et dicitur praemium: quia licet gratis detur, tamen simul largissime remunerat omnia piorum benefacta. Hic morbus Lazari non est ad mortem, Ioan. 11. per accidens dicitur, scilicet me sanaturo et resuscitaturo eum. Sic Dominus affirmat puellam non esse mortuam, sed dormire. Sic vinum, ferrum, et aurum malum est. Alioqui per se suaque natura lethiferum fuisse Lazari morbum, ostendit ipsa experientia. Ita piis per accidens omnia


6177. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 926 | Paragraph | SubSect | Section]

omnino bibere nequeat, neque soleat. Notant hanc Regulam etiam Pontificiae decretales, lib. 3. hisce verbis: Multa verba secundum communem usum loquendi non ad actum, sed ad aptitudinem referuntur. De qua re alibi prolixius actum est. 6 Alias secundum rei veritatem, idque exactam. Ioan. 8, Si ego de meipso testificor, testimonium meum est verum, id est fide dignum. Talia sunt pleraque Scripturae dicta ac sententiae. 7 Alias secundum communem quandam opinionem, apparentiam aut existentiam. Ioan. 5, Si ego de meipso testor, testimonium meum non est verum: id


6178. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 926 | Paragraph | SubSect | Section]

actum est. 6 Alias secundum rei veritatem, idque exactam. Ioan. 8, Si ego de meipso testificor, testimonium meum est verum, id est fide dignum. Talia sunt pleraque Scripturae dicta ac sententiae. 7 Alias secundum communem quandam opinionem, apparentiam aut existentiam. Ioan. 5, Si ego de meipso testor, testimonium meum non est verum: id est, Sic omnium hominum more ac opinione receptum est, ut cum omnes sint mendaces, et sui nimium amantes, nulli de seipso gloriose, ac in suum commodum testanti credatur. Huc possis referre, quod Christus dicit Ioan. 15, Si non


6179. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 926 | Paragraph | SubSect | Section]

existentiam. Ioan. 5, Si ego de meipso testor, testimonium meum non est verum: id est, Sic omnium hominum more ac opinione receptum est, ut cum omnes sint mendaces, et sui nimium amantes, nulli de seipso gloriose, ac in suum commodum testanti credatur. Huc possis referre, quod Christus dicit Ioan. 15, Si non venissem et locutus essem eis, peccatum non haberent. Nunc autem non habent, quod praetexant peccato suo: id est, Possent aliquam speciem insontium sua excusatione sibi accersere, ut ibidem ex posteriore parte Hemistichii apparet. 8 Alias secundum hominum opinionem,


6180. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 926 | Paragraph | SubSect | Section]

Nunc autem non habent, quod praetexant peccato suo: id est, Possent aliquam speciem insontium sua excusatione sibi accersere, ut ibidem ex posteriore parte Hemistichii apparet. 8 Alias secundum hominum opinionem, eamque usitatam quidem, sed plerumque falsam. Sic Christus dicitur filius Iosephi, et ille ipsius pater: ita testimonium Christi de seipso falsum est, Christus est scandalum, est stulticia, et quod stultum est Dei, scilicet, ut ab hominibus habetur ac vocatur. Ioan. 7, Vos nostis quis sim, et unde sim: scilicet, ut vos falso opinamini et iactatis. Si caeci essetis,


6181. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 926 | Paragraph | SubSect | Section]

8 Alias secundum hominum opinionem, eamque usitatam quidem, sed plerumque falsam. Sic Christus dicitur filius Iosephi, et ille ipsius pater: ita testimonium Christi de seipso falsum est, Christus est scandalum, est stulticia, et quod stultum est Dei, scilicet, ut ab hominibus habetur ac vocatur. Ioan. 7, Vos nostis quis sim, et unde sim: scilicet, ut vos falso opinamini et iactatis. Si caeci essetis, peccatum non haberetis: id est, Vos nostra opinione minime caeci estis, sed tunc liberum arbitrium habetis, tum estis docti in sacris, ideo securi peribitis. Iohann. 9. Non veni propter


6182. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 926 | Paragraph | SubSect | Section]

hominibus habetur ac vocatur. Ioan. 7, Vos nostis quis sim, et unde sim: scilicet, ut vos falso opinamini et iactatis. Si caeci essetis, peccatum non haberetis: id est, Vos nostra opinione minime caeci estis, sed tunc liberum arbitrium habetis, tum estis docti in sacris, ideo securi peribitis. Iohann. 9. Non veni propter iustos, id est, qui se esse iustos somniant. Sic secundum alienam opinionem aut dubitationem quaerit Baptista per Apostolos ex Iesu, An ipse esset verus Meschias, aut alius sit expectandus, cum ei antea luculentissimum testimonium dedisset, quod ipse sit verus Dei


6183. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 926 | Paragraph | SubSect | Section]

id est, Sic simulant, talem speciem praeseferunt. 11 Alias sola nominis communicatione: ut cum idola vocantur Dii, seductores vocantur Prophetae, Apostoli et aedificantes, et seductores aut lupi nominantur pastores. 12 Alias per Mimesin: Ne attigeris, ne contrectaveris. Ioan. 7, Novimus unde hic sit. Et ibidem: Nostris me, et unde sim nostis. id est, iactatis vos nosse. quod etiam ad concessionem referri posset. Sic illud Terentii: Non est quod dicas, alium quaerebam, iter hac habui, peristi. Sic Ieremias alludens ad Chaldaicam vocem exactorum dicit, Ubi est


6184. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 926 | Paragraph | SubSect | Section]

aut sapientes in Christo: nos infirmi, vos autem validi: vos gloriosi, nos ignominiosi. Quod si etiam sermone imperitus sum, et non cognitione: 2 Cor. 11, id est, Fac sane me imperitum esse eloquentiae, ac non solidae sinceraeque Theologiae. 15 Alias per allusionem ad aliena verba: Ioan. 6, Hoc est opus Dei, ut credatis in eum quem ille misit. Fidem vocat opus, alludendo ad eorum verba: Quid faciemus, ut operemur opus Dei? Tale est illud Terentianum: Cur te ergo in hisce ego conspicor regionibus? T. Vobis fretus. P. Scis quam fretus. ubi illud Fretus posterius ponitur tantum


6185. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 927 | Paragraph | SubSect | Section]

factum, actus aut praxis: ut cum Christus dicitur pro omnibus, aut pro toto mundo mortuus: de iure, quod omnibus salus per eius mortem acquisita sit, dicitur. Seu de potentia, quod omnes per eum salvari queant. Alias vero de facto dicitur, Pro multis passus, ut filios Dei dispersos congreget, Iohan. 11. Ubi actus, factum aut praxis indicatur, eo quod non omnes salvantur reipsa, qui alio qui redempti passione Christi fuerant. Ipse quidem actu passus est pro omnibus, sed non actu salvantur, aut omnibus actu eius passio prodest. Sed de hac progressione vocis a primis causis ad ultimos


6186. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 927 | Paragraph | SubSect | Section]

de mediocri, alias de infima idem vocabulum dicitur. Sic bonus et iustus, sapiens, perfectus, etc. Sic alibi de summo gradu solus Deus pronunciatur sapiens: alibi etiam pii, atque adeo mulieres, nempe in infimo gradu, sapiunt. Solus Christus est lux, in summo gradu aut plenitudine, Ioan. 1. ac contra omnes docti, Matth. 5. Solus Christus habet plenitudinem spiritus, Iohan. 1. contra etiam septem diaconi, Act. 7. Sic plenitudo gratiae, spiritus ac donorum soli Christo tribuitur, Ioan. 13. contra etiam septem diaconis, Act. 6. In summo gradu solus Deus est pater, et


6187. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 927 | Paragraph | SubSect | Section]

etc. Sic alibi de summo gradu solus Deus pronunciatur sapiens: alibi etiam pii, atque adeo mulieres, nempe in infimo gradu, sapiunt. Solus Christus est lux, in summo gradu aut plenitudine, Ioan. 1. ac contra omnes docti, Matth. 5. Solus Christus habet plenitudinem spiritus, Iohan. 1. contra etiam septem diaconi, Act. 7. Sic plenitudo gratiae, spiritus ac donorum soli Christo tribuitur, Ioan. 13. contra etiam septem diaconis, Act. 6. In summo gradu solus Deus est pater, et solus Christus praeceptor, Matth. 23. Alibi etiam Paulus se gloriatur patrem


6188. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 927 | Paragraph | SubSect | Section]

nempe in infimo gradu, sapiunt. Solus Christus est lux, in summo gradu aut plenitudine, Ioan. 1. ac contra omnes docti, Matth. 5. Solus Christus habet plenitudinem spiritus, Iohan. 1. contra etiam septem diaconi, Act. 7. Sic plenitudo gratiae, spiritus ac donorum soli Christo tribuitur, Ioan. 13. contra etiam septem diaconis, Act. 6. In summo gradu solus Deus est pater, et solus Christus praeceptor, Matth. 23. Alibi etiam Paulus se gloriatur patrem Corinthiorum et Galatarum. Ioann. 7, Doctrina mea non est mea: prius intelligitur de inferiore gradu, posterius de superiore.


6189. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 927 | Paragraph | SubSect | Section]

etiam septem diaconi, Act. 7. Sic plenitudo gratiae, spiritus ac donorum soli Christo tribuitur, Ioan. 13. contra etiam septem diaconis, Act. 6. In summo gradu solus Deus est pater, et solus Christus praeceptor, Matth. 23. Alibi etiam Paulus se gloriatur patrem Corinthiorum et Galatarum. Ioann. 7, Doctrina mea non est mea: prius intelligitur de inferiore gradu, posterius de superiore. Doctrina est mea, ut legati aut doctoris: non est mea, ut authoris, aut quasi meum quoddam inventum aut commentum. Mea igitur est in inferiori gradu, sed in summo gradu solius Dei est. Sic Evangelium


6190. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 928 | Paragraph | SubSect | Section]

31 De uno quopiam individuo alias fit sermo, ut de specie, alias ut de individuo: ut Christus dicit ad impios Iudaeos, Quaeretis me, id est, in vestro exitio optabitis et flagitabitis praesentiam Meschiae. Non igitur ipsum individuum Iesum, sed in genere opitulatorem ac Meschiam cupietis. Iob 1, Revertar eo, scilicet in matrem terram. 32 Ubi res ipsae sunt aut cognatae aut coniunctae, vocabula quoque earum facile confunduntur, pro se invicem ponuntur, aut etiam utramque significant. Sic meretrix, et scortum et cicatricem significare solet: quia ipsae artes aut


6191. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 928 | Paragraph | SubSect | Section]

comedendum: id est, omnino debebo cum eo convivari. Alias voluntati: 1 Samuel. 21. Si accipias tibi gladium Goliad, accipe: id est, si omnino vis eum accipere. 34 Alias etiam soli conatui rei: ut Act. 7, Moses redegit eos in concordiam: id est, conatus est redigere, sed frustra. 1 Ioan. 1 et 5 dicitur, Quod si quis negat se esse peccatorem, aut non credat in Christum, is Deum ipsum mendacem faciat: id est, insimulet, aut conetur eum mendacii arguere. Ezech. 24, Quia mundavi te, et non es mundata ab immunditie tua, ideo non mundaberis amplius, donec posuero supra te iram


6192. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 929 | Paragraph | SubSect | Section]

tam etsi etiam in primo adventu, et hac eius regni externa humilitate innumeros hostes suos potenter et horribiliter puniat ac perdat. ¶ Quandoquidem vero superaedificati sumus super fundamentum Apostolorum et Prophetarum, et potius caelum ac terra transibit, quam unus apex aut Iota de Scriptura: nimirum valde religiose in sacro textu oraculorum Dei versari debemus, ut nihil temere invertamus, addamus, aut minuamus, neve ibi vel fingamus, tropum, ubi non est, vel etiam negemus, ubi sit. Quare operaeprecium esset aliquid dicere de usu et veluti praxi troporum, ut recte


6193. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 931 | Paragraph | SubSect | Section]

vocatur vinum. 2. Petri I. Iustum esse arbitror, donec sum in hoc tabernaculo, ut admoneam vos: sciens, quod cito erit depositio tabernaculi mei. Ubi, Esse in tabernaculo hoc, vivere. Deponere aut tabernaculum, mori significat. Vallis visionis, filia Sihon pro Ierosolyma: Discipulus dilectus pro Ioanne: Filii Zebedaei, pro Ioanne et Iacobo: Apostolus gentium, aut vas electum pro Paulo: pater mendacii et homicidii, pro diabolo. De Allegoria, aenigmate, et proverbio, in Capite de modo legendi sacras Literas dictum est. Tantum illud forte adiici posset, in quo isti tropi in sacris


6194. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 931 | Paragraph | SubSect | Section]

Iustum esse arbitror, donec sum in hoc tabernaculo, ut admoneam vos: sciens, quod cito erit depositio tabernaculi mei. Ubi, Esse in tabernaculo hoc, vivere. Deponere aut tabernaculum, mori significat. Vallis visionis, filia Sihon pro Ierosolyma: Discipulus dilectus pro Ioanne: Filii Zebedaei, pro Ioanne et Iacobo: Apostolus gentium, aut vas electum pro Paulo: pater mendacii et homicidii, pro diabolo. De Allegoria, aenigmate, et proverbio, in Capite de modo legendi sacras Literas dictum est. Tantum illud forte adiici posset, in quo isti tropi in sacris Literis a Latinis et


6195. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 931 | Paragraph | SubSect | Section]

regis Assur. Sic Ieremias dicit ad filium summi sacerdotis, Non vocaberis amplius Pascut, sed Magor, id est: non clarus, sed pavor. Aliquid habet cum hisce tropis commune figura, qua sub forma ioci, alicui atrocia proponimus, aut minamur. Sic Phalereus dicit, Homerum aliquando in iocis magis terribilem esse quam in seriis: ut cum Polyphemum facit pollicentem Ulyssi id beneficium pro munere vini, ut postremum devoret. Sic sapientia dicit apud Solomonem ad inobedientes: Ego quoque in vestro exitio ridebo. Sic Deus per atrocem iocum minatur mulierculis Ierosolymitanis


6196. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 932 | Paragraph | SubSect | Section]

Sic Psalmus 19 Christum in sua functione per solem in caelo currentem, per sponsum de thalamo egredientem, et per gigantem properantem, pingit, et alius Psalmus Deum per gigantem subito ex nondum bene digesta crapula excitatum, ac in hostes suos crudeliter ruentem depingit. Tale est quod Ioannes inquit, Vidimus gloriam eius, tanquam unigeniti, plenum gratia et veritate: et quod Paulus et Apocalypsis Ecclesiam sub specie elegantissimae et ornatissimae sponsae obviam Christo sponso producit: sicut et Psalmus 45 facit. Sic Matth. 22 pii in Angelicae vitae specie in altera vita


6197. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 936 | Paragraph | SubSect | Section]

armis. Sic Homerus suum Nerea Iliad. 2. lib. repetit. Vicina est huic figurae ANAPHORA, cum eadem vox aut similis in plurium versuum principiis repetitur. Quod vidimus, triplicata est anaphora, 1. Ioan. 1. 3. Psal. 27, Dominus lux mea et salus mea, quem timebo? Dominus fortitudo vitae meae, a quo trepidabo? Psal. 118, Dicat nunc domus Aaron, quoniam in seculum misericordia eius. Dicant nunc qui timent Dominum, etc. Ibidem: Melius est sperare in


6198. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 936 | Paragraph | SubSect | Section]

Psal. 106, Peccavimus cum patribus nostris, inique egimus, et impietatem fecimus. EPANODOS, Latine regressio aut reditio, cum in sequentibus ad ea redimus, quae prius breviter indicavimus, eaque aliquanto magis declaramus. Psal. 114, Mare vidit et fugit, et Iordanis conversus est terrorsum. Montes exilierunt ut arietes, etc. Hic tria indicat, quae mox repetens nonnihil clarius tractat. Quid est tibi mare, quod fugisti? et tu Iordanis, quod conversus es retrorsum? Et vos montes, cur exiliistis? 2 Cor. 2, Odorem noticiae suae patefacit


6199. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 936 | Paragraph | SubSect | Section]

prius breviter indicavimus, eaque aliquanto magis declaramus. Psal. 114, Mare vidit et fugit, et Iordanis conversus est terrorsum. Montes exilierunt ut arietes, etc. Hic tria indicat, quae mox repetens nonnihil clarius tractat. Quid est tibi mare, quod fugisti? et tu Iordanis, quod conversus es retrorsum? Et vos montes, cur exiliistis? 2 Cor. 2, Odorem noticiae suae patefacit per nos. Nam Christi bonus odor sumus Deo, in iis qui servantur, et qui pereunt: his quidem odor mortis, ad mortem: illis vero odor vitae, ad vitam. Hic redit ad explicationem odoris,


6200. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 937 | Paragraph | SubSect | Section]

pro, reddam nunc coram omni populo eius. Et 138, Quoniam magnificasti super omne nomen tuum eloquium tuum: pro, super omne eloquium tuum, nomen tuum. Hamos 5, Et luctum ad scientes lamentum: pro, et scientes lamentum ad luctum. Ieche. 39, Dabo Ghogh locum sepulchri ibi: pro, ibi locum sepulchri. Iob 37, Num nosti tunc, quod nasciturus esses? pro num nosti, quod tunc nasciturus esses? 2. Reg. 9, Et posuit in stibio oculos suos: pro, stibium in oculis suis. Iud. 1, Et civitatem miserunt in ignem: pro, Ignem miserunt in civitatem. Exod. 3, Rubus ardebat in igne: pro, Ignis ardebat in


6201. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 937 | Paragraph | SubSect | Section]

in oculis suis. Iud. 1, Et civitatem miserunt in ignem: pro, Ignem miserunt in civitatem. Exod. 3, Rubus ardebat in igne: pro, Ignis ardebat in rubo. Levit. 5, Homo cum obtulerit ex nobis oblationem: pro, homo ex vobis. Iehos. 15, Et fuerunt urbium ab extremo: pro, ab extremo urbium. Iob 40, Et fune merges linguam eius: pro, in lingua eius merges funem. Psal. 74, Miserunt in ignem sanctuarium tuum: pro, Miserunt ignem in sanctuarium tuum. Et 104, Super montes stabunt aquae: pro, super aquas stabunt montes.


6202. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 940 | Paragraph | SubSect | Section]

afficitur, non iam secundum charitatem ambulas. Talis obiectio est etiam 1. Cor. 10, Quod si ego cum gratiarum actione edo, cur blasphemor? Omnia in gloriam Dei dirigite, estote sine offendiculo. Aliquando Anthypophoram vocant simplicem responsionem a disserente suae interrogationi redditam. 1. Ioh 3, Cuius autem rei gratia occidit eum? Quia opera eius erant mala, fratris vero iusta. Variae omnino huiusmodi obiectionum occupationes sunt apud Paulum: ut in re ac materia vitio adversariorum malitiaeque humanae plurimas dubitationes et contradictiones habente, et apud scriptorem


6203. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 940 | Paragraph | SubSect | Section]

est sententiosa, nec sic ad praecedentia affixa aut adglutinata, ut illud. Tale est illud Rom. 7, Infelix ego, et quis me liberabit a corpore mortis huius? Item Rom. 11, O altitudo divitiarum sapientiae et scientiae Dei, quam inscrutabilia sunt iudicia eius, et impervestigabiles viae eius? Iob 18: O discerpens animam tuam, quid concipit tecum cor tuum? DUBITATIO, ἀπορία, figura est, cum ob rerum difficultatem, aut etiam indignitatem ostendimus nos dubitare quid agere aut dicere debeamus. Sic Gal. 4, Filioli, quos iterum


6204. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 942 | Paragraph | SubSect | Section]

Canitur vulgo cantilena de Papiensi conflictu, quae et verbis et sono, ac musica ita exprimit procinctum et conflictum, ut coram eum videare spectare. Huc, et etiam ad praecedentem figuram referre possis illam terribilem et horribilem descriptionem adventus exercitus Babylonii, Ioel. 2. cum inquit: Clangite tuba in Zion, et vociferamini in monte sancto meo, contremiscant omnes habitatores terrae: quoniam venit dies Domini, quia prope est. Dies tenebrarum et caliginis, dies nubis et obscuritatis. Sicut lux matutina expansa super montes, populus


6205. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 943 | Paragraph | SubSect | Section]

tempora Matth. 24. et extremum iudicium Matth. 25 depingitur. TOPOGRAPHIA, est loci accuratior descriptio: quae eum oculis quasi coram videndum exhibet. Talis est aliquatenus Paradisi, et postea Sodomiticae regionis descriptio in Genesi: licet hoc posterius sparsim describatur. Sic Iordanis, et eius interruptio aquarum in Iosua paulo accuratius depingitur. Sic Tabernaculum in Exodo, et templum Salomonis in 1. Reg. Tales sunt etiam inferni descriptiones, Isa. 14, et alibi. Christus aliquoties breviter, sed tamen valde significanter dicit, Proiicieris in tenebras exteriores,


6206. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 943 | Paragraph | SubSect | Section]

Matth. 25 depingitur. TOPOGRAPHIA, est loci accuratior descriptio: quae eum oculis quasi coram videndum exhibet. Talis est aliquatenus Paradisi, et postea Sodomiticae regionis descriptio in Genesi: licet hoc posterius sparsim describatur. Sic Iordanis, et eius interruptio aquarum in Iosua paulo accuratius depingitur. Sic Tabernaculum in Exodo, et templum Salomonis in 1. Reg. Tales sunt etiam inferni descriptiones, Isa. 14, et alibi. Christus aliquoties breviter, sed tamen valde significanter dicit, Proiicieris in tenebras exteriores, ibi erit horror et stridor dentium: et


6207. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 943 | Paragraph | SubSect | Section]

eo quod est ante oculos rem facere. IMAGO est, cum illustri quadam ac gloriosa pictura aut specie, persona quaepiam aut res producitur: ut cum Christus dicitur ita a patre omnibus donis largissime ornatus aut ditatus venisse, sicut solent patres unigenitos pro dignitate condecorare. Ioan. 1, Vidimus gloriam eius, ut gloriam unigeniti, plenum gratia et veritate. Sic cum Christus sub typo Solis in Ecclesiam producitur, Psal. 19. Sic cum Deus puniens atrociter impios per imaginem ebrii gigantis, subitoque ex nondum edormita crapula excitati, et in quemvis obvium


6208. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 943 | Paragraph | SubSect | Section]

Quod neque ab ortu, neque ab occasu, neque e deserto: id est, nihil est nobis ex ullo loco periculi. Sunt vero aliquando obscurae quaedam Mimeses, aut etiam tantum allusiones ad aliena dicta, quas animadvertere plurimum facit ad intelligendum verum Scripturae sensum: ut cum Iudaei Ioan. 7 dicunt, Novimus unde hic sit. Christus respondens ait, Et me nostis, et unde sim nostis. quod quidem ille magis tantum per Mimesin quandam aut allusionem ad eorum verba dicit, quam quod ipse sua sponte, suisve verbis asserat, eos vere nosse unde sit. Quod si quis ea accipiat pro simplici


6209. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 943 | Paragraph | SubSect | Section]

Dixi Hypotyposin posse videri esse genus quoddam multarum figurarum, et simul eius species recensui et exposui: sed tamen nihil obfuerit, ei etiam separatim, ut quasi speciali schemati aliquod exempla adiicere, ut tanto magis innotescat, cum sit in plurimo usu in Sacris literis. Cum Ioannes cap. 1 inquit, Verbum illud caro factum est, et habitavit in nobis, seu vixit nobiscum: et, Vidimus gloriam eius, gloriam ut unigeniti venientis a patre, plenum gratia et veritate. contra species eius formatur admodum tristi hypotyposi, Isa. 53, quod non sit decor, nec


6210. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 944 | Paragraph | SubSect | Section]

Spiritum sanctum: quod mox clarius exponit, inquiens, Si quis dixerit verbum, etc. Sic ibidem. Quomodo potestis bona loqui, cum mali sitis: exponit per sequentia. Ex abundantia cordis os loquitur. Bonus ex bono thesauro, malus ex malo, etc. sic ibidem, Dabitur eis signum Ionae: exponit, Sicut fuit Ionas, etc. Sic Matth. 22, quater paululum variatis verbis eadem sententia repetitur: Praeceptor scimus te veracem esse, et viam Dei in veritate docere, nec quenquam curare: non enim respicis in faciem hominum. Vide infra in lapsu styli.


6211. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 944 | Paragraph | SubSect | Section]

clarius exponit, inquiens, Si quis dixerit verbum, etc. Sic ibidem. Quomodo potestis bona loqui, cum mali sitis: exponit per sequentia. Ex abundantia cordis os loquitur. Bonus ex bono thesauro, malus ex malo, etc. sic ibidem, Dabitur eis signum Ionae: exponit, Sicut fuit Ionas, etc. Sic Matth. 22, quater paululum variatis verbis eadem sententia repetitur: Praeceptor scimus te veracem esse, et viam Dei in veritate docere, nec quenquam curare: non enim respicis in faciem hominum. Vide infra in lapsu styli. APODIOXIS, reiectio aut detestatio


6212. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 945 | Paragraph | SubSect | Section]

notat, nempe abire, conversari, stare, colloqui, consultare, sedere, concludere, decernere, conspirare, aut similia. Sic Psalmo tertio: Percutere maxillam impiorum, est ita percutere, ut perdas, prorsus evertas. Sic Psalmo decimoquinto: Moveri etiam ruere et pessum ire significat. Sic et Ioan. 3, Vos testimonium de me perhibebitis: non simplicem testificationem significat, sed etiam laudationem, confessionem, assiduam promulgationem, et sedulam promotionem complectitur. initium ergo pro pleniore celebratione usurpatur. Sic sacram coenam facere in memoriam Christi, etiam ardentem


6213. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 946 | Paragraph | SubSect | Section]

ubi iudicium etiam cognitionem causae, executionem ac defensionem innocentem et poenas sontium notat. Sic Proverb. 19, Parata sunt derisoribus iudicia. Ierem. 26 clamant Iudaei de Ieremia: Iudicium mortis est viro huic. Ubi iudicium illis capitale crimen, reatum culpamve significat. Ioan. 3 significat quiddam praecedens, cum Dominus dicit: Hoc est iudicium, pro causa iudicii aut reatus. Haec est vita aeterna, ut te agnoscant: id est, causa aut medium vitae consequendae. Sic Petrus dicit: Haec est gratia, pro causa gratiae, qua consequeris gratiam: aut ponitur gratia prore Deo


6214. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 946 | Paragraph | SubSect | Section]

colligatio pro nulla habetur, cum frustra eo mox vincula frangente facta fuerit. Sic Apostoli dicuntur non orasse, non intellexisse Christum, ut si mera proverbia aut aenigmata eis locutus fuisset, postea dicuntur omnia intellecturi et oraturi. Item non luxisse antea, utpote praesente sponso, Ioan. 16, cum antea frigidius oraverint, minus luxerint et intellexerint, et postea pauciora ignoraverint. Sic dicitur is nihil habere, qui parum habet, aut non satis firmiter habet, sed ociosum detinet, eoque illi auferendum esse id quod videtur habere. Sic ergo parva pars pro nulla, et magna pro


6215. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 947 | Paragraph | SubSect | Section]

mox sequitur, Ab Homine usque ad animantia. Sic vir saepe utrunque sexum significat: ut, Beatus vit qui timet. Sic peregrinari pro habitare. Esa. 28. Prae sicera stupent, id est luxu. Sic voces temporis Heri, nudius tertius, pro praeterito tempore: hodie, pro praesenti. Deut. 8, Hodie transis Iordanem. Psalm. 118, Haec est dies quam fecit Dominus. Cras, pro futuro tempore, Deut. 8, Cum interrogaverit te cras filius tuus. Gen. 30, Respondebit mihi cras iustitia mea. Ios. 22, Ne cras negetis ad nos pertinere cultum Dei. Sic Abacuc dicit: Transfixisti caput de domo impii. id est


6216. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 947 | Paragraph | SubSect | Section]

Sic voces temporis Heri, nudius tertius, pro praeterito tempore: hodie, pro praesenti. Deut. 8, Hodie transis Iordanem. Psalm. 118, Haec est dies quam fecit Dominus. Cras, pro futuro tempore, Deut. 8, Cum interrogaverit te cras filius tuus. Gen. 30, Respondebit mihi cras iustitia mea. Ios. 22, Ne cras negetis ad nos pertinere cultum Dei. Sic Abacuc dicit: Transfixisti caput de domo impii. id est interfecisti Pharaonem. Sic Cicero dicit in quadam oratione se confodisse quinque cives, pro, curasse interfici seditiosos ac coniuratos Catilinae. Pervsitatum est Hebraeis,


6217. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 947 | Paragraph | SubSect | Section]

terrae. Psal. 31, Exultabo et laetabor in benignitate tua, quoniam vidisti afflictionem meam, cognovisti in tribulatione animam meam. Isa. 58, Humiliavimus animas nostras, et nescisti. Iudic. 2, Surrexerunt alii, qui non noverunt Dominum, Isa. 1, Israel me non cognovit. Ioan. 7, Verus est qui misit me, quem vos nescitis. Ego scio eum, etc. Sic, Nesciam orbitatem, pro, non experiar, non patiar. 1 Thess. 5, Rogamus vos fratres, ut agnoscatis eos, qui laborant in vobis. Sic Christus dicitur non novisse peccatum, 2 Cor, 5, id est non probasse, non


6218. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 947 | Paragraph | SubSect | Section]

7, Ignorantia, pro innocentia aut negatione ponitur. Sic Germani quoque dicunt, Er will nichts darvon wissen: i. fingit se esse innocentem. Tale est et illud Esa. 53, Noticia sui iustificabit multos, id est, noticia fidente, et simul suo merito. Ier. 2, Tenentes legem non noverunt me. Ioan. 16, Haec facient vobis, quia non noverunt patrem neque me: ubi non de noticia, qualem diaboli et impii habent, loquitur: sed de viva ac salutari, nempe quae simulamat Deum, eumque timet, nec multum diversa est locutio Pauli 2 Cor. 5, Neminem novi, id est, ex nullo pendeo, nulli confido.


6219. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 948 | Paragraph | SubSect | Section]

significat in sequentibus exemplis. Isa. 36, Loquere quaeso ad servos tuos Syriace: nam nos audimus. Ierem. 5, Cuius linguam ignorabis, et non audies quid loquatur. Ut non audiat vir labium proximi sui, id est, non intelligat. Probare, amplecti et obedire significat in hisce exemplis. Ios. 1, Per omnia sicut audivimus Mosen, ita auscultabimus tibi. Iud. 2, Et voluistis audire vocem meam. Ibidem. Sed nec iudices audire voluerunt. Ibidem, Et vocem meam audire contempsit. Matth. 17, Ipsum audite, id est, amplectimini eius doctrinam, et obedite ei. Luc. 2, Beati qui audiunt


6220. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 948 | Paragraph | SubSect | Section]

et ab ea postea non deficiunt. Sic crebro dicitur Deus audire, et auribus percipere nostram precationem, inclinare aures ad nostram precationem: nam exaudire, est percipere et probare petitionem. Simili Hebraismo videtur et dictum, Gustare mortem, pro, mori, Matth. 16, Luc. 9. Ioan. 8. Item, Gustare coenam, pro, frui ea, Lucae 14. Similiter verba significantia Iudicare, quae multa ac varia sunt, non solum significationem propriam obtinent, sed etiam consequentes actiones complectuntur: ut Schaffet / non solum causam cognoscere, sed etiam condemnare aut


6221. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 948 | Paragraph | SubSect | Section]

causam cognoscere, sed etiam condemnare aut absolvere, item exequi sententiam, nempe castigare, aut liberare et vindicare significat. Matth. 7, Nolite iudicare, ut non iudicemini: ubi condemnare significat. Sic et Rom. 14, Si quis non manducat, manducantem non iudicet, id est, non condemnet. Ioan. 3, Qui credit in eum, non indicabitur: qui vero non credit, iam iudicatus est, id est, condemnatus. Ibidem: Hoc est iudicium. In quo loco duplex Synecdoche est in voce Iudicii: primum enim ponitur causa pro effectu, id est, iudicium pro condemnatione: deinde contra effectus pro causa, id


6222. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 949 | Paragraph | SubSect | Section]

mature castigat ipsum, id est, qui recte curam agit filii. Hic dilectio pro suo effectu, nempe pro recta cura aut educatione liberorum ponitur. Et Proverb. 8, Qui odit sapientiam, amat mortem: id est, accersit sibi malum et mortem, etiamsi oderit illud. Ponitur nomen affectus pro suo effectu. Ioan. 12, Qui amat animam suam, perdet eam: et qui odit animam suam in hoc mundo, in vita aeterna custodiet eam. Matth. 16, pro Amat, ponitur velle servare, Qui voluerit animam suam servare. Significat igitur et in Christi dicto, Amare idem quod curare, Odisse idem quod negligere. Luc. 14. Si


6223. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 949 | Paragraph | SubSect | Section]

Sic credo etiam vocem affectus contristationis Matth. 14, et Mar. 6, Contristatus est Herodes, accipiendam esse, non de ipso vero animi affectu ac dolore, sed de eius externis operibus ac indiciis, quod Herodes magnum dolorem prae se tulerit: quod iureiurando et petitione filiae cogeretur Ioannem interficere: non autem vere in animo sit contristatus. Clare enim in Matthaeo praecedit, quod voluerit eum interficere, sed metuerit vulgus praeclare de Baptista sentiens. Apparet ergo fuisse subornatam technam, ut et potiretur impurus incestator ac adultera suo impio desiderio, et rex ad


6224. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 949 | Paragraph | SubSect | Section]

quod voluerit eum interficere, sed metuerit vulgus praeclare de Baptista sentiens. Apparet ergo fuisse subornatam technam, ut et potiretur impurus incestator ac adultera suo impio desiderio, et rex ad vulgus excusari posset, quod invitus iuramento et tot procerum iudicio coactus sit, interficiendo Ioannem petitioni filiae satisfacere. Vide nostram glossam super Matth. 14. Sic Germani dicunt, Er tregt laidt und trauret / de alicuius morte. Quae voces cum sint proprie interni affectus aut dolores, externum tamen gestum ac speciem luctus eis denotant. Tale prorsus est illud Virgilianum


6225. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 949 | Paragraph | SubSect | Section]

sumat agnum unum pro hostia delicti. Nec multum ab hac significatione differt, cum sufficere significat, ut Num. 11, Num oves et boves mactabuntur eis, ut inveniatur eis? aut omnes pisces maris congregabuntur, ut inveniatur eis, id est, sufficiat. Item cum accidere significat. Ios. 2, Narraverunt omnia, quae invenerunt eos, id est, quae acciderunt eis. Hac quoque figura nomina culpae crebro pro poena, et nomina meriti aut virtutis pro praemio ponuntur. Iud. 9, Violentia 70 filiorum Gedeon veniet super Abimelech, id est, poena violentiae. Ephes. 6, Quod


6226. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 950 | Paragraph | SubSect | Section]

vultu, inimicos autem tristi et austero aspicimus. Hilaritas igitur vultus tum praecedentia, nempe amorem, tum sequentia, nempe beneficentiam ex amore provenientem denotat: quomodo et contra, Cadere facies, pro ira aut dolore ponitur. Ponitur et in his exemplis effectus pro causa. Ioan. 17, Haec est vita aeterna, ut cognoscant te, id est, haec est vitae causa. Ioan. 3, Hoc est iudicium, quod lux venit in mundum: id est, haec est causa iudicii seu condemnationis. Esaiae 28, Haec est requies, reficite lassum: id est, haec est causa requiei. 1 Cor. 9, Quae igitur est


6227. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 950 | Paragraph | SubSect | Section]

praecedentia, nempe amorem, tum sequentia, nempe beneficentiam ex amore provenientem denotat: quomodo et contra, Cadere facies, pro ira aut dolore ponitur. Ponitur et in his exemplis effectus pro causa. Ioan. 17, Haec est vita aeterna, ut cognoscant te, id est, haec est vitae causa. Ioan. 3, Hoc est iudicium, quod lux venit in mundum: id est, haec est causa iudicii seu condemnationis. Esaiae 28, Haec est requies, reficite lassum: id est, haec est causa requiei. 1 Cor. 9, Quae igitur est mihi merces, id est, quae est causa mercedis, quod potest hic esse meum meritum? 1


6228. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 950 | Paragraph | SubSect | Section]

est mihi merces, id est, quae est causa mercedis, quod potest hic esse meum meritum? 1 Pet. 2, Haec est gratia apud Deum: id est, causa gratiae, aut certe res grata Deo. Matth. 5, Quam mercedem habetis: id est, quodnam eximium meritum habetis, si ea tantum facitis, quae etiam mali faciunt. Ioan. 5, Haec est victoria quae vincit mundum, fides nostra: id est, causa aut instrumentum victoriae. Rom. 13, Magistratus non sunt timor bonorum operum, sed malorum, id est, causa timoris. Contra causa pro effectu. 1 Corinth. 14, Quandoquidem sectatores estis spirituum, id est,


6229. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 950 | Paragraph | SubSect | Section]

proprio merito, ergo non gratuito Dei favore: nam alio qui meritum non vere esset meritum. Posset et hoc ad Metonymiam referri, quod saepe verba significant non ipsam tantum actionem nudam, ut proprie solent ac debent, sed quasi suis quibusdam causis et accidentibus convestitam: ut 1 Ioan. 3 et 5. Ioannes apostolus repetens inculcat, quod qui ex Deo natus est, non peccet, et contra qui peccat, non ex Deo sit, sed ex diabolo. Ubi non tantum qualecunque peccare hoc verbo significatur, sed quaedam quasi promptitudo, alacritas et assiduitas in peccando, aut etiam quaedam quasi


6230. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 950 | Paragraph | SubSect | Section]

ergo non gratuito Dei favore: nam alio qui meritum non vere esset meritum. Posset et hoc ad Metonymiam referri, quod saepe verba significant non ipsam tantum actionem nudam, ut proprie solent ac debent, sed quasi suis quibusdam causis et accidentibus convestitam: ut 1 Ioan. 3 et 5. Ioannes apostolus repetens inculcat, quod qui ex Deo natus est, non peccet, et contra qui peccat, non ex Deo sit, sed ex diabolo. Ubi non tantum qualecunque peccare hoc verbo significatur, sed quaedam quasi promptitudo, alacritas et assiduitas in peccando, aut etiam quaedam quasi naturalis


6231. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 950 | Paragraph | SubSect | Section]

aut etiam quaedam quasi naturalis inclinatio ac luxus male agendi indicatur. Sic et in adiuncto dicto, Qui iustitiam facit, id est, qui sponte et libenter, ac serio conatur facere. Sic qui ex Deo est, verbum Dei audit, sponte, libenter, cupide, et quasi quodam naturali instinctu: sicut ipse Ioannes dicit. Semem Dei manet in eo. Tale quid est, quod alibi monuimus, verbis Hebraeis nonnunquam addenda aut subintelligenda esse adverbia intendendi, aut similia. Hisce exemplis conveniret et illa Regula, quod verba Hebraeis saepe magis habitum quam actionem certo tempori alligatam


6232. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 950 | Paragraph | SubSect | Section]

eo. Tale quid est, quod alibi monuimus, verbis Hebraeis nonnunquam addenda aut subintelligenda esse adverbia intendendi, aut similia. Hisce exemplis conveniret et illa Regula, quod verba Hebraeis saepe magis habitum quam actionem certo tempori alligatam denotent. Nihil ergo hoc dictum. Ioannis patrocinatur Pelagianis, Catharis, Anabaptistis, Libertinis, et Papistis. Sancti enim peccant, et non peccant. Non peccant sponte, ultro, data opera, sine intermissione, seu non ruunt in peccata, hocque quatenus renati sunt, et cum auxilio Spiritus sancti. Peccant autem subinde ex


6233. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 950 | Paragraph | SubSect | Section]

Christum praedicat, sustinere ut merito, id est, aliam meliorem doctrinam de Christo: nam alium Christum praedicare non vult ullo modo. Quotquot baptizati estis, Christum induistis: id est, eius beneficia vobis fide applicuistis. Virgo et nupta divisa est, id est, earum conditio aut sors. Sic Io. 7, Nondum erat spiritus, sed propalam datus, videtur negari substantia, cum tantum accidens negetur. Sic, Pater maior me est: non substantia, sed accidente, officio videlicet in hoc


6234. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 951 | Paragraph | SubSect | Section]

illud ob singulare mysterium coniunctionis Christi et Ecclesiae, ut Ecclesia sit quasi alterum corpus Christi, aut sit caro et os Christi, sicut in coniugio. Matth. 13 habetur, Seminatus in via, in persona, spineto, aut solo bono, pro, cuius verbum, fides ac pietas in talis cordis solo cecidit. Ioan. 7, Quaeretis me, et non invenietis: id est, hanc gratiam et verum Meschiam desiderabitis et optabitis, praesertim accedente tristi calamitate. 2 Cor. 11, Sustinetis si quis vox exedit: id est, res vestras absumit. Sic et Latini loquuntur posito possessore pro re familiari: sicut illa sunt,


6235. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 951 | Paragraph | SubSect | Section]

De sene gustarit: id est, de pecunia senis. Sic inquit Ovid. Viscera nostra tuae dilacerantur opes. Sic etiam in constructione aliquando aliae voces copulantur cum substantia, cum deberent copulari cum accidente: de qua re etiam in capite De perturbatione verborum aliquid dictum est. Ioan. 5, Novi vos, quod charitatem non habeatis: id est, novi, quod vos charitatem non habeatis: coniungit (nosse) cum substantia (uos) cum pertineat ad accidens, nempe habere aut non habere charitatem. Sic Terentius in Andria, Observes filium quid agat, id est, observa eius actiones, 2 Reg. 17,


6236. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 951 | Paragraph | SubSect | Section]

et anxietate, diffidentia Dei, nimiaque aviditate et spiritualium neglectione. Sic exponere possis, quod Psalm. 1 dicitur, Impii erunt sicut pulvis: id est, exitus aut interitus eorum erit similis interitui pulveris, Talis Hebraismus est valde creber in Similitudinibus. Sic Christus Ioan. 6 dicitur verus panis, non ratione essentiae, quia ipsa eius substantia sit vera panis substantia: sed ratione effectus, quia ipse demum vere vivificet, non panis, ex quo si quis comedat, denuo esuriet, et tandem etiam morietur. Sic ratione effectus est vera vitis: effectus horum, non


6237. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 951 | Paragraph | SubSect | Section]

et iniustitiam hominum: id est, super ipsos homines impios et iniustos: non enim peccatis, sed hominibus ira Dei denunciatur. Tribuitur ergo id accidenti, quod est subiecti. Sic Rom. 13, Magistratus est honori aut terrori bono aut malo operi, id est, ipsis hominibus operantibus talia. Sic Iob. 32, Dies loquentur, et multitudo annorum indicabit sapientiam: id est, homines habentes multos dies ac annos. Rom. 8, Solicita expectatio creaturae expectat revelationem filiorum Dei: pro, ipsa creatura solicite sperat ac expectat. 2 Pet. [3,] Evangelium praedicatum est mortuis, id est


6238. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 953 | Paragraph | SubSect | Section]

accessit, eaque ab eis conspecta est. tribuitur id ipsorum oculis, quod proprie obiecti est. Nam oculi eorum fuerunt magis aperti antea quam postea. Sic illud, Scietis bonum et malum, id est, ad erit malum, Experiemini reipsa utrumque. Sic quasi per quandam correlationem exponi potest quod Iobi 4 legitur: Posuit Deus in angelis suis stulticiam: id est, reperit, ut Vulgata vertit. Contra personis tribuuntur, quae sunt rerum: ut Rom. 1, tribuitur hominibus cognitio Dei ex secundis causis, cum illa magis intelligenda sint de ipsarum rerum perspicuitate, nempe de ipso Deo


6239. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 954 | Paragraph | SubSect | Section]

Caesaris modo indicatum. Sic voluerunt, id est, causam praebuerunt huic eventui. Porro haec sequentia licet opus aliquod proprie notent: tamen naturaliter simul voluntatem proprie includunt: et nihilominus ali quando solum eventum aut opus designant. Diabolus iubetur custodire animam Iobi, id est, non laedere opere externo: nam mala voluntas non aberat, nec bona aderat, aut adesse iubetur in eo. Sic Act. 4, Pilatus, Herodes et Iudaei convenerunt, ut facerent voluntatem Dei de Christo: id est, ipsum tantum externum opus crucifixionis, non autem bono animo obsecundandi


6240. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 958 | Paragraph | SubSect | Section]

significatione, sed per Mimesin aut oppositionis gratia rebus tribuuntur: ut, cum Evangelium vocatur Lex fidei, Rom. 3, quasi in oppositionem ac confusionem Iudaeorum perpetuo Legis nomen in ore ac sermone voluentium aut iactantium. Et cum operis vocem iactantibus et cogitantibus Iudaeis, Io. 6, fidem sub nomine Operis obtrudit: quasi diceret, An quid mihi vestrum facere, operari, et opera tam importune iactatis, putatisque in illis potissimum veram pietatem sitam esse: hoc demum est verum opus Dei, quod Deus probat, et a vobis unice exigit, ut videlicet credatis in filium eius.


6241. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 959 | Paragraph | SubSect | Section]

Sic Christus producit pro exemplo inconstantiae in vera pietare uxorem Loth, Lucae 17. et Iacobus Heliam, ut declaret efficaciam precum. 9 Similitudo est, ubi cum proposita re aut sententia aliquod simile aut etiam plane dissimile, peradverbia similitudinis confertur: ut sicut Ionas fuit tres dies ac tres noctes in ventre ceti: sic oportet etiam filium hominis tres dies esse sepultum. Huc proverbia Salomonis referre possis, nisi quod illa simul sunt sententiosa. Quintilianus hoc modo de discrimine Similitudinis et Metaphorae consentiente cum Aristotele pronunciat. In


6242. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 959 | Paragraph | SubSect | Section]

Comparatio est, cum dico hominem fecisse quid, ut Leonem: Translatio est, cum dico de homine, Leo est. 10 Imago prophetica, suntillae rerum futurarum picturae a prophetis visae, per quas futura quaedam divinitus pinguntur, quibus plena est Apocalypsis. Vicinissima eius sunt Somnia: ut Iosephi et Pharaonis. 11 Facta prophetica ac prodigiosa, quibus futuras res adumbrarunt, nota sunt: ut Ieremiae catena et fractio lagenae, Ezechielis obsidio Ierosolymae, et fuga vespertina perfosso pariete. 12 Signa sacramentalia, sunt illae externae similitudines aut


6243. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 961 | Paragraph | SubSect | Section]

14 Hisce Regulis commode et illud addi potest, quod Hebraei crebro coniungunt voces multum a se mutuo diversas, quod genus sermonis videtur esse durius aliquanto: ut, Oculi omnium in te sperant: Auribus percipe lachrymas meas: Excindere brachium: Excindere mustum ex ore: Debilitatum esse oleum, Ioel. 1. Populus vidit vocem Dei, Exod. 20. Exaruit gaudium a filiis hominum, Ioel 1. Aliquando ab aliis sensibus ad alios traducunt Metaphoras. Vide odorem filii mei: est sicut odor agri pleni, Exod. 5, Foetere fecistis odorem nostrum in oculis Pharaonis. Tale est praecedens, Videre voces


6244. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 961 | Paragraph | SubSect | Section]

multum a se mutuo diversas, quod genus sermonis videtur esse durius aliquanto: ut, Oculi omnium in te sperant: Auribus percipe lachrymas meas: Excindere brachium: Excindere mustum ex ore: Debilitatum esse oleum, Ioel. 1. Populus vidit vocem Dei, Exod. 20. Exaruit gaudium a filiis hominum, Ioel 1. Aliquando ab aliis sensibus ad alios traducunt Metaphoras. Vide odorem filii mei: est sicut odor agri pleni, Exod. 5, Foetere fecistis odorem nostrum in oculis Pharaonis. Tale est praecedens, Videre voces Domini: et Psal. 34, Gustate et videre, quia suavis est Dominus.


6245. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 962 | Paragraph | SubSect | Section]

18 Ad Metaphoras rectissime referre possis omnes eas voces, quae ab hominibus, aut alioqui a rebus humanis ad Deum translatae sunt. Ab hominibus translatas dico eas, quas Anthropopathias vocant. A rebus porro humanis, ut a brutis. Psal. 16, Sub umbra alarum tuarum proteget te. Ioel. 3. et Amos 1. Dominus de Sion rugiet. Ab inanimatis: Ecce ego stridam super vos, sicut stridet plaustrum onustum. Sic vocatur Deus petra, et arx nostra. 19 Porro ab homine eiusque membris, partibus, affectibus et actionibus innumerae plane Metaphorae ad Deum transsumuntur: qui


6246. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 964 | Paragraph | SubSect | Section]

Eodem modo etiam καθὼς usurpatur. 2 Cor. 1. Quemadmodum et cognovistis. Graeca scholia habent δι ὦν, sed multo magis is sensus est. 1 Corinth. 1, Quemadmodum testimonium Christi confirmatum est in vobis. Ioan. 1. Sicut unigenitus a patre: id est, utpote vere unigenitus a patre, 2 Corin. 3. Transformantur in eandem imaginem, tanquam a spiritu Domini. 3 Et contra non raro ea quae in speciem essentialiter dicta videntur, ita accipienda sunt, tanquam si particulam Similitudinis habeant


6247. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 964 | Paragraph | SubSect | Section]

in speciem essentialiter dicta videntur, ita accipienda sunt, tanquam si particulam Similitudinis habeant praepositam: ut Psal 39. Ecce palmae spacium posuisti dies meos: id est, veluti palmae spacium. Item Exod. 19. Super alas aquilarum gestavi te, id est, veluti super alas. Ioel. 1, Dentes eorum, dentes leonum: id est, sicut dentes leonum. Vicinum huic est, quod particulae Similitudinis interdum omittantur. 4 Similitudinibus Hebraei saepe utuntur ita, ut eas a rebus quae tractantur, non separent, sicut plerunque Graeci et Latini: sed vel ita recto ordine


6248. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 964 | Paragraph | SubSect | Section]

ab infra. Isaiae 45. Rorate caeli desuper, et nubes pluant iustitiam: aperiatur terra, et proferat salutem et iustitiam. Ubi, Rorare et Pluere ac Proferre, similitudinis voces sunt, Iustitia autem et Salus rei ipsius. 6 Saepe res cum sua similitudine miscentur. Talis est vitis, Ioan. 15. et Matth. 6, Lucerna corporis est ocuius. Si igitur oculus tuus simplex fuerit, totum corpus tuum lucidum erit: Quod si oculus tuus malus fuerit, totum corpus tuum erit tenebrosum. Ergo si lumen quod est in te, tenebrae fuerint, ipsae tenebrae quantae? id est, Sicut in corpore oculus


6249. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 965 | Paragraph | SubSect | Section]

in caelestia domicilia. Sed utraque locutio attemperatur nimium ad Parabolae sermonem. Ubi Theologi ignari huius Hebraismi sese misere torquent. Sic persolvtio vinitorum non docet aliquos vere suis operibus regnum caelorum mereri, alios vero illud gratis accipere. Tale est: Sicut Ionas fuit in ventre coeti per tres dies et tres noctes: sic filius hominis erit tribus diebus et tribus noctibus, etc. Marci 12. Propter Ionam illud de tribus diebus et noctibus dicitur, non propter Christum, qui per tres noctes non fuit. Num. 23, Non accubabit, donec bibat


6250. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 965 | Paragraph | SubSect | Section]

Sic persolvtio vinitorum non docet aliquos vere suis operibus regnum caelorum mereri, alios vero illud gratis accipere. Tale est: Sicut Ionas fuit in ventre coeti per tres dies et tres noctes: sic filius hominis erit tribus diebus et tribus noctibus, etc. Marci 12. Propter Ionam illud de tribus diebus et noctibus dicitur, non propter Christum, qui per tres noctes non fuit. Num. 23, Non accubabit, donec bibat sanguinem hostium: dicitur de Israelitis propter similitudinem aut metaphoras a leone sumptas, non quod ipsi revera sanguinem adversariorum biberint, cum nec


6251. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 966 | Paragraph | SubSect | Section]

21 Particulae Similitudinis crebro desunt, alias prior aut conferens, id est Sicut, alias posterior aut applicans, alias utraque, ut in capite de Syncategorematibus dixi. Exemplum prioris, Exod. 19, Portavi vos super alas aquilarum, pro, sicut aquilae suos super alas, etc. Ioel. 1, Dentes eius, dentes leonis. Gal. 4. Dico autem quanto tempore haeres, pro, sicut haeres quanto tempore est sub curatoribus, etc. Gen. 49. Iuda habita bit Leo, pro, sicut leo. Exemplum posterioris, Iosuae 3, Ut sciant, quod quemadmodum fui cum Moyse, ero tecum: pro, sic


6252. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 966 | Paragraph | SubSect | Section]

alas aquilarum, pro, sicut aquilae suos super alas, etc. Ioel. 1, Dentes eius, dentes leonis. Gal. 4. Dico autem quanto tempore haeres, pro, sicut haeres quanto tempore est sub curatoribus, etc. Gen. 49. Iuda habita bit Leo, pro, sicut leo. Exemplum posterioris, Iosuae 3, Ut sciant, quod quemadmodum fui cum Moyse, ero tecum: pro, sic ero et tecum. 22 Aliquando utraque deest. Psal. 125, Circa Ierusalem sunt montes, et Dominus in circuitu populi sui: pro, Sicut circa Ierusalem sunt montes, sic Dominus castrametatur circa populum


6253. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 966 | Paragraph | SubSect | Section]

Quando enim derebus dicitur diversis ac natura differentibus, tunc aliqua tantum qualemcunque convenientiam notat, non aequalitatem. Sed quando de iis dicitur, quae eiusdem naturae sunt, tunc extremam similitudinem, aequalitatem, aut potius identitatem describunt. Sic Cyrillus exponit illud Ioan. 5, Pater omne iudicium dedit filio, ut omnes honorent filium, sicut honorant patrem. Ubi honoris aut cultus filio debiti aequalitas cum patris gloria indicatur. 26 Cum, praepositio, aliquando similitudinem denotat. Dies mei praeterierunt cum navibus: id est, instar navium. Sic


6254. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 967 | Paragraph | SubSect | Section]

separatus ab homine, sicut proventus seminis est separatus ab agro. Non ergo vel negligentia, vel Hebraismo aliquo ita immutatur parabola, sed ipsius rei explicandae natura id flagitante. 29 Aliquando unius Parabolae aut similitudinis diversae res aut voces eandem rem significant: ut Io. 10, in similitudine boni pastoris, ovilis, ostii et ovium, Christus est tum pastor, tum ostium, ut ipsemet explicat. Significatur igitur per duas diversas res aut voces eiusdem similitudinis. Sic Ioannis 6, manducare, bibere et credere idem sunt. 30 In collationibus non tam


6255. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 967 | Paragraph | SubSect | Section]

Aliquando unius Parabolae aut similitudinis diversae res aut voces eandem rem significant: ut Io. 10, in similitudine boni pastoris, ovilis, ostii et ovium, Christus est tum pastor, tum ostium, ut ipsemet explicat. Significatur igitur per duas diversas res aut voces eiusdem similitudinis. Sic Ioannis 6, manducare, bibere et credere idem sunt. 30 In collationibus non tam similitudinum externarum cum rebus, quam rerum ipsarum interse in sacro laconismo diligenter magnoque studio investigandae et venandae sunt, tum res collatae, tum et earum conditiones in utroque membro: ut


6256. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 969 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

Rom. 13, Magistratus est terrori bono aut malo operi: id est, ipsis bonis aut malis hominibus seu operantibus. Non enim furta, sed fures suspendit magistratus. Sic Ovid. In nova fert animus mutatas dicere formas Corpora: pro, in novas fert animus mutata dicere formas corpora. Sic Iob. 15, Dies loquentur, et multitudo annorum indicabit sapientiam: id est, homines habentes multos dies ac annos. Evangelium praedicatum est mortuis, 1. Pet. 4. id est, hominibus vivis, quibus postea mors accidit. Tribuitur ergo id accidenti, quod substantiae est. Sic Matth. 8, Confestimque


6257. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 969 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

audiunt, pro, audientes meam vocem, sunt oves meae. Tametsi et ille alter sensus sit verissimus et utilissimus. Cum enim omnes velint esse oves Dei, Christus discernit suas veras oves ab hircis ea nota, quod verae oves audiant verbum Dei, falsae contemnant. Qui diligit me, servat sermonem meum, Ioan, 14, pro servans sermonem meum diligit me. 1 Cor. 12, Nemo loquens bono spiritu, dicit Iesum anathema, pro, nemo dicens Iesum anathema, bono spiritu loquitur. Prius ponendum est signum, deinde res significata, quasi dicat, ex hac nota colliges hoc, ex illa aliud. Ibidem et, Nemo potest


6258. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 970 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

eorum est sepulchrum patens, aut os eorum est simile sepulchro pleno cadaveribus, et patenti. Psal. 111, Confessio et magnificentia est opus eius, pro, opus eius est laudabile et magnificum. Sic Ioan. 1, Deus erat verbum, pro, verbum erat Deus. et 4. Spiritus est Deus, pro, Deus est spiritualis essentia. Proverb. 12, Fatuus statim prodit iram suam. Qui autem dissimulat iniuriam suam, callidus est: pro, callidus, vel qui callidus est, dissimulat iniuriam. Vult enim indicare naturam fatui


6259. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 970 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

animam tuam, quaeret et meam. Illud enim incutit timorem, si ex periculo Davidis crescat periculum sacerdoti profugo, hoc vero sacerdoti consolationem affert, si dicat David, adeo eum sibi fore curae, ut se incolumi, nemo eum sit laesurus, nec se suae vitae in eius periculo propulsando parsurum, Ioan. 7, Nemo facit aliquid occulte, et vult ipse propalam esse. pro, Nemo volens innotescere aut inclarescere, occulte sua miracula aut praeclara facta facit. Quare si et tu vis innotescere Israeli pro Meschia, abi Hierosolymam ad Pascha ad illam frequentiam clarorum et sapientum, ac ibi tua


6260. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 970 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

tu vis innotescere Israeli pro Meschia, abi Hierosolymam ad Pascha ad illam frequentiam clarorum et sapientum, ac ibi tua miracula facito, non hic in angulis et locis ignobilibus te nobis imperitis iactato. Prius enim est finis, velle inclarescere, postea media eo tendentia, nempe miracula. Sic Ioan. 10, simili inversione definitur fur et bonus pastor: Amen amen dico vobis, qui non intrat per ostium in stabulum ovium, ille fur est, et latro. Qui autem intrat per ostium, pastor est ovium: pro, fur est is, qui alio aditu irrumpit, etc. Sed verus pastor intrat per ostium.


6261. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 971 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

in capite de Narratione et Anticipatione dicetur. Est etiam illa perturbatio sensus crebra, cum rationales aut causales particulae non suis colis aut membris apponuntur: ut Ioan. 12, Ideo non potuerunt credere, quia rursus dixit Esaias, Excaecavit oculos eorum, induravit cor eorum: id est, quia excaecati fuerunt tum originali peccato, tum etiam nova induratione, ac reprobo sensu divinitus ob eorum peccata permisso. Ideo non potuerunt credere, et ideo etiam Isaias


6262. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 971 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

sensu divinitus ob eorum peccata permisso. Ideo non potuerunt credere, et ideo etiam Isaias praedixit talia de eis, scilicet esse et fore eos caecos ac incredulos. Non prophetia Isaiae in causa est, sed res ipsa aut morb. eorum ab Isaia praedictus. Is morbus etiam est causa prophetiae. Sic et Io. 6, narratio miraculosae traiectionis et agnitionis eius miraculi per Hysteron proteron perturbata est. Textus habet hoc modo: Illi ergo homines cum vidissent, quod Iesus fecerat signum, dicebant: Hic est vere propheta ille qui venturus est in mundum. Iesus ergo cum cognovisset, quod venturi


6263. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 971 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

stulti: id est, sicut stulti ad castigationem compedum. Iud. 1, Civitatem miserunt in ignem. pro, ignem in civitatem. Simile exemplum est 2. Reg. 8. et Psalm. 74. 2 Reg. 5, Ecce misi ad te Naaman servum meum, ut colligas eum a lepra sua. pro, lepram a Naaman colligas aut auferas. Iob 7, Non agnoscet eum amplius locus eius. pro ipse locum non agnoscet. Eiusdem 18, Et apprehendet in calcaneo laqueum. pro, laqueo apprehender calcaneum eius. Iob 17, Cor eorum abscondisti ab intellectu. pro, intellectum ab eorum corde: fecisti, ut carerent communi sensu, non intelligerent,


6264. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 971 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

Psalm. 74. 2 Reg. 5, Ecce misi ad te Naaman servum meum, ut colligas eum a lepra sua. pro, lepram a Naaman colligas aut auferas. Iob 7, Non agnoscet eum amplius locus eius. pro ipse locum non agnoscet. Eiusdem 18, Et apprehendet in calcaneo laqueum. pro, laqueo apprehender calcaneum eius. Iob 17, Cor eorum abscondisti ab intellectu. pro, intellectum ab eorum corde: fecisti, ut carerent communi sensu, non intelligerent, quae alii norunt. Est quoque Hypallage quaedam constructionis. Ioh. 19, Qui vidit testatur: clarius esset, si diceres, Qui testatur, is hanc rem ipse


6265. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 971 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

18, Et apprehendet in calcaneo laqueum. pro, laqueo apprehender calcaneum eius. Iob 17, Cor eorum abscondisti ab intellectu. pro, intellectum ab eorum corde: fecisti, ut carerent communi sensu, non intelligerent, quae alii norunt. Est quoque Hypallage quaedam constructionis. Ioh. 19, Qui vidit testatur: clarius esset, si diceres, Qui testatur, is hanc rem ipse coram vidit, spectavit, etc. Sic Ioan. 8, Qui ex Deo est, verba Dei audit: propterea vos non auditis, quia ex Deo non estis. Non est quaestio an audiant, sed an sint ex patre Deo aut diabolo, ideo


6266. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 971 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

pro, intellectum ab eorum corde: fecisti, ut carerent communi sensu, non intelligerent, quae alii norunt. Est quoque Hypallage quaedam constructionis. Ioh. 19, Qui vidit testatur: clarius esset, si diceres, Qui testatur, is hanc rem ipse coram vidit, spectavit, etc. Sic Ioan. 8, Qui ex Deo est, verba Dei audit: propterea vos non auditis, quia ex Deo non estis. Non est quaestio an audiant, sed an sint ex patre Deo aut diabolo, ideo in conclusione rectius fuisset dicere: Propterea vos nequaquam ex Deo estis, quia verbum eius non auditis. Sic illud Ioan. 9, Quis


6267. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 971 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

Sic Ioan. 8, Qui ex Deo est, verba Dei audit: propterea vos non auditis, quia ex Deo non estis. Non est quaestio an audiant, sed an sint ex patre Deo aut diabolo, ideo in conclusione rectius fuisset dicere: Propterea vos nequaquam ex Deo estis, quia verbum eius non auditis. Sic illud Ioan. 9, Quis peccavit, hic aut parentes eius, ut hic caecus nasceretur? clarius esset, si diceretur, Ob cuius tandem peccatum, suumne an parentum hic caecus est natus? Quaeritur aliud, quam quod proprie ac clare dicitur. De quo in capite Interrogationum. Syncategorematum


6268. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 972 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

Non videbitis bovem et agnum proximi aberrantes, et abscondes te ab eis, Deut. 22, pro, si videris, non abscondas te, aut simules te non vidisse. Quoniam non cum mortuus fuerit, accipiet quicquam, Psal. 49, pro, cum morietur, nihil accipiet secum. Non honorabiles sunt sapientes, Iob 35. pro, honorabiles non mox sunt sapientes, non propterea caeteris sunt sapientiores, quia sunt honoratiores. Rom. 1, Non ut Deum honoraverunt: id est, ut Deum non honoraverunt. Nemo est qui fecerit virtutem in nomine meo, et porerit cito maledicere. Ioan. 6, Non Moses dedit vobis illum


6269. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 972 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

Non honorabiles sunt sapientes, Iob 35. pro, honorabiles non mox sunt sapientes, non propterea caeteris sunt sapientiores, quia sunt honoratiores. Rom. 1, Non ut Deum honoraverunt: id est, ut Deum non honoraverunt. Nemo est qui fecerit virtutem in nomine meo, et porerit cito maledicere. Ioan. 6, Non Moses dedit vobis illum panem caelestem, sed pater. Illud non, referendum est ad panem, quod videlicet manna Mosis non vere fuerit panis caelestis, sed ille quem pater dedit, nempe filius ipse. Negatio contrariae sententiae aliquando vehementior est, quam simplex alterius


6270. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 972 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

Caesarius monent. Affirmatio simplex, sicut et negatio, aliquando diversa, sed tamen vicina excludit negatque. Eo ipso sane, quod aliquis se ac liberos in domo, aut oves in caula concludit, fures, hostes ac lupos excludit. Unius definitio, est aliorum exclusio. In baculo hoc transivi Iordanem: id est, nihil aliud opum aut comitatus habens. In corpore suo venit, in corpore suo exeat: id est, nihil plane aliud secum in sua liberatione exporter, non liberos, non uxorem, aut quicquam aliud. Haec omma gentes quaerunt, subintellige, et non pii homines. Eos qui foris sunt, iudicabit


6271. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 973 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

pro suo purgatorio, igitur alia peccata in futuro seculo remitti, cum simpliciter neget, et nihil ponat: sitque sensus, nunquam remittetur, ut ante praecessit, et Marcus exposuit, non remittetur in aeternum. Aliqua in genere affirmantur, et in specie aut individuo negantur, et contra. Ioan. 7, Queretis me, et non invenietis: id est, in vestris ingentibus calamitatibus desiderabitis et a Deo petetis Meschiam, ut vobis succurrat: sed quia non verum individuum Meschiae quaeretis, ideo vestris votis frustrabimini, frustra a Deo Meschiam opitulatorem flagitantes.


6272. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 973 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

cuius sum minister aut legatus, cuiusque causa potissimum agitur. Omnis enim excipiens regium ministrum, cogitat se in eo ipsum regem aut principem honorare velle. Correctio ergo haec aut negatio respicit proprie gradus, sicut alibi dictum est, voces saepe tantum ratione graduum de reb. dici. Ioan. 5, Non possum ego a meipso facere quicquam: scilicet summo gradu ac pro meo solius libitu, idque in hac functione, ubi nunc tantum ministor sum. Ibidem: Ne putetis quod ego sim vos accusaturus, est qui vos accuset Moses. i. Moyses potissimum ac primario vos accusabit, quia plausibili


6273. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 973 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

quem tanti facitis, de me testificanti non credatis: hoc vero nulla prorsus specie excusare potestis. Praecipue ergo accusabit Moyses, quia illius causa speciosior est, is vos potentius redarguet, contra eum vos minus excusare poteritis, quod fuerit vobis suspectus, et nescieritis, unde fuerit. Ioan. 6, Descendi de caelo, ut facia non voluntatem meam, sed eius qui misit me: id est, non primario meam, utpote qui nunc alienus minister sim. Sic Ioan. 12, Qui credit in me, non credit in me, sed in eum qui misit me. Negativae sententiae nonnuquam non simpliciter negant, sed


6274. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 973 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

speciosior est, is vos potentius redarguet, contra eum vos minus excusare poteritis, quod fuerit vobis suspectus, et nescieritis, unde fuerit. Ioan. 6, Descendi de caelo, ut facia non voluntatem meam, sed eius qui misit me: id est, non primario meam, utpote qui nunc alienus minister sim. Sic Ioan. 12, Qui credit in me, non credit in me, sed in eum qui misit me. Negativae sententiae nonnuquam non simpliciter negant, sed tantum secundum quid; ac nonnunquam secundum eorum hypothesin vel cogitationem, ad quos dirigitur sermo: ut Ioan. 16, Non dico vobis, quod ego oraturus


6275. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 973 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

utpote qui nunc alienus minister sim. Sic Ioan. 12, Qui credit in me, non credit in me, sed in eum qui misit me. Negativae sententiae nonnuquam non simpliciter negant, sed tantum secundum quid; ac nonnunquam secundum eorum hypothesin vel cogitationem, ad quos dirigitur sermo: ut Ioan. 16, Non dico vobis, quod ego oraturus sim patrem pro vobis. Ipse enim pater amatuos, etc. id est, Vos partim ignavia quadam, partim etiam diffidentia non ita crebro ac ardenter oratis ut deberetis, sed cogitatis me abunde pro vobis oraturum. Ego vero vos nihil tale doceo, sed


6276. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 973 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

excepturum, faventissimasque aures praebiturum. Illud igitur (Non dico) non simpliciter negat Christus se pro suis orare: sed solum taxat cogitationes discipulorum, qui putabant sufficere, quod ille solus pro eis oret, cum ille nihil tale eis unquam dixerit, aut eos docuerit. Sic negat Christus Ioan. 5 a patre administrari aut iudicari hunc mundum, ita scilicet, ut Iudaei arbitrabantur, qui patrem a filio separabant, cum pater contra non nisi per filium manifestatum in carne, mundum regat. Ergo non simpliciter removetur pater a mundi imperio, sed corrigitur in ea re Iudaeorum error.


6277. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 973 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

qui patrem a filio separabant, cum pater contra non nisi per filium manifestatum in carne, mundum regat. Ergo non simpliciter removetur pater a mundi imperio, sed corrigitur in ea re Iudaeorum error. Sic dicit Christus, se non venisse ut faceret voluntatem suam, sed voluntatem patris: Io. 2 et 6. Sic dicit hanc doctrinam non esse suam, sed eius a quo erat missus, Io. 7. neutrum simpliciter, sed ex eorum sensu, qul ipsum a patre separabant, quum revera una sit patris et ipsius voluntas ac doctrina. Sic dicit caecum illum aut parentes eius non peccasse, Ioan. 9, hactenus


6278. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 973 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

carne, mundum regat. Ergo non simpliciter removetur pater a mundi imperio, sed corrigitur in ea re Iudaeorum error. Sic dicit Christus, se non venisse ut faceret voluntatem suam, sed voluntatem patris: Io. 2 et 6. Sic dicit hanc doctrinam non esse suam, sed eius a quo erat missus, Io. 7. neutrum simpliciter, sed ex eorum sensu, qul ipsum a patre separabant, quum revera una sit patris et ipsius voluntas ac doctrina. Sic dicit caecum illum aut parentes eius non peccasse, Ioan. 9, hactenus scilicet, ut ab iis peccatis orta esset eius caecitas: cum alioqui et ille et parentes


6279. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 973 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

voluntatem patris: Io. 2 et 6. Sic dicit hanc doctrinam non esse suam, sed eius a quo erat missus, Io. 7. neutrum simpliciter, sed ex eorum sensu, qul ipsum a patre separabant, quum revera una sit patris et ipsius voluntas ac doctrina. Sic dicit caecum illum aut parentes eius non peccasse, Ioan. 9, hactenus scilicet, ut ab iis peccatis orta esset eius caecitas: cum alioqui et ille et parentes eius peccatores essent, quia homines erant, ut explicatur Rom. 5, et priori Ioan. 1.


6280. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 973 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

revera una sit patris et ipsius voluntas ac doctrina. Sic dicit caecum illum aut parentes eius non peccasse, Ioan. 9, hactenus scilicet, ut ab iis peccatis orta esset eius caecitas: cum alioqui et ille et parentes eius peccatores essent, quia homines erant, ut explicatur Rom. 5, et priori Ioan. 1. Antitheses adhibent vehementius aliquid stabilituri aut etiam declaraturi, ut quod prius affirmarunt, id mox negato eius contrario stabiliant, et contra. Philip. 2, Non arbitratus est rapinam,


6281. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 974 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

Antitheses adhibent vehementius aliquid stabilituri aut etiam declaraturi, ut quod prius affirmarunt, id mox negato eius contrario stabiliant, et contra. Philip. 2, Non arbitratus est rapinam, sed exinanivit semetipsum. Quin et tertio aliquando idem inculcant. Ioan. 1, Confessus est, et non negavit, et confessus est. Ioan. 5, Qui credit, habet vitam aeternam, et in condemnationem non venit, sed transivit a morte ad vitam. Vel dic, quod Hebraei saepe non solum per alteram contrariam aliquid adseverant, sed etiam per alteram in sensu


6282. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 974 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

aliquid stabilituri aut etiam declaraturi, ut quod prius affirmarunt, id mox negato eius contrario stabiliant, et contra. Philip. 2, Non arbitratus est rapinam, sed exinanivit semetipsum. Quin et tertio aliquando idem inculcant. Ioan. 1, Confessus est, et non negavit, et confessus est. Ioan. 5, Qui credit, habet vitam aeternam, et in condemnationem non venit, sed transivit a morte ad vitam. Vel dic, quod Hebraei saepe non solum per alteram contrariam aliquid adseverant, sed etiam per alteram in sensu contrariam destructam illud idem, sive confirmandi, sive declarandi


6283. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 974 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

per alteram in sensu contrariam destructam illud idem, sive confirmandi, sive declarandi gratia repetunt: ut Gen. 42, Emite nobis frumenta, ut vivamus, et non moriamur. Exod. 9, Quae deprehenduntur in agro, nec erunt collecta sub tectum. Isa. 3, Peccatum suum indicarunt, et non celarunt. Ioan. 1, Confessus est, et non negavit, et confessus est. Exo. 12, Omne fermentum non comedetis, in omnibus habitaculis vestris infermentatum comedetis. Galat. 5, In libertate igitur, qua Christus vos redemit, state, et ne rursus iugo servitutis implicemini. Ibidem: Spiritu ambulate, et carnis


6284. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 974 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

unica, non erat ei vel filius vel filia. Ierem. 20, Maledicta sit dies, in qua natus sum: et dies, in qua peperit me mater mea, non sit benedicta. Deut. 32, Popule stulte et non sapiens. 1 Cor. 1, Ut idem dicatis omnes, et non sint in vobis schismata, sed sitis consolidati in eadem mente. Ioan. 1, Omnia per ipsum facta sunt, et sine ipso nihil factum est. Talis Antithesis, sed tamen tantum duplicata, ter quasi cohaerenter in tribus versiculis 15, 16 et 17, cap. 3. Ioan. iteratur: Ut qui credit non pereat, sed habeat vitam aeternam. idem denuo ac tertio


6285. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 974 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

idem dicatis omnes, et non sint in vobis schismata, sed sitis consolidati in eadem mente. Ioan. 1, Omnia per ipsum facta sunt, et sine ipso nihil factum est. Talis Antithesis, sed tamen tantum duplicata, ter quasi cohaerenter in tribus versiculis 15, 16 et 17, cap. 3. Ioan. iteratur: Ut qui credit non pereat, sed habeat vitam aeternam. idem denuo ac tertio ait. Non enim misit Deus filium in mundum, ut condemnet mundum, sed ut servetur mundus per eum. Affirmare solent interdum aliquid sola contrarii constanti negatione per Liptoten. Roman. 4, Non


6286. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 974 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

non fuit vir: clamavi, et non respondit? Latini dicerent, Cur nemo recepit, cum veni: nemo respondit, cum vocavi? Esa. 58, Quare ieiunavimus, et non vidisti? affliximus animas nostras, et non cognovisti? pro, quare non respexisti, cum ieiunavimus, etc. Sic Marc. 2, Quare discipuli Ioannis et Pharisaeorum ieiunant, tui non ieiunant? pro, quare tui discipuli non ieiunant, cum illorum ieiunent? Quoties peccabit in me frater, et remittam ei? id est, quoties debeo remittere si peccaverit. Non quaerit, quoties frater sit peccaturus, sed quoties ipsi remittere debeat. Esa. 5.


6287. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 974 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

de re aliqua. Estque haec sermonis forma Hebraeis usitatissima, quanquam et aliis linguis, praesertim in contentione, non in usitata. Ier. 2, quomodo dices, Non sum maculata? obiurgatio est. Sic cum inquit, Quomodo sedet civitas sola, etc. non quaerit, sed queritur aut lamentatur. Ioan. 8, Quare locutionem meam non percipitis? est obiurgatio, non inquisitio. Interrogatione figurata contrariam propositionem interrogamus eius, quam asserere volumus, quo eam adversario veluti invito extorqueamus. Et hoc Interrogationum genere Hebraei non solum in contentione, verum


6288. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 974 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

enim saepe ea quae vel maxime asserere volunt. Psalmo 113. Quis est sicut Dominus Deus noster? Genes. 8, Nunquid difficile erit Domino verbum? Ibidem Nunquid occultabo ego Abrahamo, quod facturus sum? Gen. 19, Nonne parva est? Gen. 37, An non fratres tui pascunt oves in Sichem? Ios. 10, Nonne scriptum est hoc in libro? In hisce duobus exemplis interrogatio valet idem, quod simplex affirmatio aut narratio. Psal. 115, Quare dixerunt Gentes, ubi est Deus eorum? Marci 12, Nonne propterea erratis, quia nescitis Scripturas, neque potentiam Dei? Matth. 7,


6289. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 974 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

in libro? In hisce duobus exemplis interrogatio valet idem, quod simplex affirmatio aut narratio. Psal. 115, Quare dixerunt Gentes, ubi est Deus eorum? Marci 12, Nonne propterea erratis, quia nescitis Scripturas, neque potentiam Dei? Matth. 7, Nonne in nomine tuo prophetavimus? Ioan. 6, Nonne ego vos duo decim elegi, et unus vestrum est diabolus? 1. Cor. 10, Nonne fractio panis, participatio corporis Domini est? quasi dicat, omnino est. Consuetudo est Hebraeae linguae, ut habituri sermonem de re aliqua, valde studiose quaerant occasionem dicendi, atque ideo


6290. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 974 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

occasionem dicendi, atque ideo statim a principio interrogant eos, cum quibus sunt locuturi, vel de rebus notissimis, ac certissimis, ut sic occasionem sermonis eliciant, vel etiam ut eos faciant attentiores, et interdum quoque dociliores Ier. 1, Quid vides Ieremia? Luc. 21, Haec videtis? Ioan. 21, Diligis me Petre? Ioan. 4. Nonne vos dicitis, adhuc esse quatuor menses usque ad messem? Ibidem, Da mihi bibere. Amos 8, Quid tu vides Amos? Hinc credo fieri, ut cum illi ab interrogatione et responsione soliti sint sermonem suum inchoare: verbum Respondeo, eis crebro pro inchoatione


6291. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 974 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

ideo statim a principio interrogant eos, cum quibus sunt locuturi, vel de rebus notissimis, ac certissimis, ut sic occasionem sermonis eliciant, vel etiam ut eos faciant attentiores, et interdum quoque dociliores Ier. 1, Quid vides Ieremia? Luc. 21, Haec videtis? Ioan. 21, Diligis me Petre? Ioan. 4. Nonne vos dicitis, adhuc esse quatuor menses usque ad messem? Ibidem, Da mihi bibere. Amos 8, Quid tu vides Amos? Hinc credo fieri, ut cum illi ab interrogatione et responsione soliti sint sermonem suum inchoare: verbum Respondeo, eis crebro pro inchoatione sermonis ponatur. Aliquando


6292. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 975 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

mentireris Spiritui sancto? pro, quare vos hoc permisistis, aut satanae occasiones praebuistis? Interrogatio posita secundo loco. Mich. 6. Adhuc an est in domo impii? etc. pro, an adhuc est in domo impii? Interrogantis oratio, pro, hortantis et excitantis. Ios. 1. et Ruth. 2, Annon praecepi tibi, conforta te et roborate? etc. Interrogative pronunciant Hebraei, quod maxime affirmare volunt, non petentes aut expectantes ullum responsum. Deut. 11, Annon sunt trans Iardem, post viam occasus solis in terra Cananaei,


6293. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 975 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

Vides virum velocen in verbis suis? spes est de stulto magis quam de illo. Eccles. 6, Quod si vixerit, etc. et bonum non viderit: nonne ad locum unum omnes pergunt? Et 7 cap. Nonne sapientia roborat sapientem, magis quam decem potentes principes, qui sunt in urbe? Iob 7, Nonne tempus determinatum est hominis super terram, et sicut dies mercenarii, dies eius? quasi dicat certe tempus, etc. Psal. 56, Pone lachrymas meas in utre tuo: nonne in libro tuo sunt? Et, Eripuisti animam meam a morte, nonne et pedes meos a lapsu?


6294. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 975 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

Christus Matth. 15 interrogatus, Quare discipuli tui transgrediuntur traditiones maiorum? respondet. Quare vos transgredimini mandatum Dei propter traditionem vestram? Sic cum Matth. 21, quaerunt Pharisaei, qua autoritate eiiciat mercatores ex templo, quaerit ipse ab eis, unde fuerit baptismus Ioannis? Videtur nova quaestio nihil apte ad priorem quaestionem facere: et tamen si respondissent, quod manifestum erat, baptismum Ioannis esse de caelo, habuissent simul responsum ad suam quaestionem, et insuper seipsos condemnassent. Nempe enim sponte cogitassent, Baptistam satis indicasse quis


6295. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 975 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

Dei propter traditionem vestram? Sic cum Matth. 21, quaerunt Pharisaei, qua autoritate eiiciat mercatores ex templo, quaerit ipse ab eis, unde fuerit baptismus Ioannis? Videtur nova quaestio nihil apte ad priorem quaestionem facere: et tamen si respondissent, quod manifestum erat, baptismum Ioannis esse de caelo, habuissent simul responsum ad suam quaestionem, et insuper seipsos condemnassent. Nempe enim sponte cogitassent, Baptistam satis indicasse quis nam sit Iesus, et unde suam potestatem habeat. Sic interrogatus de censu, interrogat ipse de imagine numismatis, indicans eos iam


6296. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 976 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

et illa: Quare stas a longe, dum affligit me inimicus? Quare tristis incedo? Quare tristis es anima mea? Insultantis illa, Ubi est Deus eorum? Ironiae illa, Quid est veritas? Admirationis multae sunt interrogationes: ut Isa. 1. Quomodo facta est meretrix civitas fidelis? Absurditatis, Ioan. 19, Regem vestrum crucifigam? 1 Cor. 5, Num igitur tollam membra Christi, ut faciam scorti membra? Num igitur Deus est iniustus, qui infert iram? Dubitantis, Rom. 10, Quis ascendet in caelum? Quis descendet in abyssum? Plurimae vero passim sunt in Sacris interrogationes cum


6297. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 976 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

ut Rom. 9, Quid igitur dicemus? Quod gentes, etc. Quare, quia non ex fide. ¶ Est etiam aliud quoddam interrogationum genus, quod videtur modum ac formam rei quaerere, cum simpliciter neget rem totam, de qua in voce Quomodo diximus. Nam ista vocula, Quomodo, Wie, Ioan. 6, et alias saepissime non quaerit de modo agendae, aut etiam actae rei, sed simpliciter negat, aut falsitatis arguit sermonem alicuius. Paulo post initium eius disceptationis, Ioan. 6. scriptum est: Murmurabant ergo Iudaei de eo, quia dixerat, Ego sum panis, qui de caelo descendi: et


6298. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 976 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

rei quaerere, cum simpliciter neget rem totam, de qua in voce Quomodo diximus. Nam ista vocula, Quomodo, Wie, Ioan. 6, et alias saepissime non quaerit de modo agendae, aut etiam actae rei, sed simpliciter negat, aut falsitatis arguit sermonem alicuius. Paulo post initium eius disceptationis, Ioan. 6. scriptum est: Murmurabant ergo Iudaei de eo, quia dixerat, Ego sum panis, qui de caelo descendi: et dicebant: Nonne hic est Iesus filius Ioseph, cuius nos novimus patrem et matrem? Quomodo ergo dicit iste, De caelo descendi? Hic igitur cum Iudaei dicunt: Quomodo hic dicit, De caelo


6299. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 976 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

quaerit de modo agendae, aut etiam actae rei, sed simpliciter negat, aut falsitatis arguit sermonem alicuius. Paulo post initium eius disceptationis, Ioan. 6. scriptum est: Murmurabant ergo Iudaei de eo, quia dixerat, Ego sum panis, qui de caelo descendi: et dicebant: Nonne hic est Iesus filius Ioseph, cuius nos novimus patrem et matrem? Quomodo ergo dicit iste, De caelo descendi? Hic igitur cum Iudaei dicunt: Quomodo hic dicit, De caelo descendi? non quaerunt de modo loquutionis Christi, quam clare audiebant, non etiam quaerunt, quomodo de caelo descenderit: nam id illi prorsus non


6300. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 976 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

eiicit, quomodo ergo stabit regnum eius? pro, certe non consistet regnum eius. Ibidem: Genimina viperarum, quomodo potestis bona loqui, cum mali sitis? pro, certe non potestis. Sic Matth. 23, Progenies viperarum, quomodo effugere possetis damnationem gehennae? pro certe non effugietis. Sic Ioan. 12 dicunt Iudaei: Nos audimus, quod oporteat Meschiam manere in aeternum. Quomodo tu dicis: Oportet filium hominis exaltari: id est, profecto parum congrua prophetiis dicis. Talia exempla sunt innumera in sacris Literis. Quin et in communi sermone reperiri queant. ut, si aliquis


6301. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 976 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

quaestiones: quaerere an alicuius doctrina sit vera, et quomodo aliquae eius obscurae sententiae sint intelligendae. Pii de prima non laborant, sed impii dubitant de veritate doctrinae. Verum de secunda pii quaerunt ac scrutantur, quomodo haec aut illa dicta Christi sint intelligenda. Sic Ioan. 6. Capernaitae dicentes, Quomodo potest hic nobis dare carnem suam ad manducandum? adhuc in prima quaestione haerent, ut simpliciter negent doctrinam Christi esse veram, non sunt ad secundam usque progressi. Simpliciter, inquam, ac diserte per istam figuratam interrogationem arguunt


6302. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 976 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

varii generis: ut Rom. 9, Quid igitur dicemus? Quod gentes, etc. Quare? quia non ex fide, etc. Num iniustitia est apud Deum? Absit. De hac re disserui in Anthypophora et Dialogismo. Aliquando tantum interrogatio interrogationi opponitur. Sicut Christus Pharisaeis de Ioanne, et Paulus Rom. 3, Num Deus est iniustus? Quomodo iudicabit mundum? Peculiaris vero quaedam gradatoria interrogatio est illa Rom. 10. ubi semper ab effectibus ad causas regreditur, donec tandem ad ultimam causam pervenieus sibimet respondet, totamque illam gradationem concludit.


6303. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 977 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

iustificationis aut regenerationis, non causa efficiens. Prius fit bona arbor, quam ferat bonos fructus, qui sunt fructus poenitentiae: quia bona opera sequuntur iustificatum, non praecedunt iustificandum. At adversarii volunt eam esse causam efficientem, cum ille prior nos suos hostes diligat. Ioannes dicit: Nemo vos decipiat, iustus est, qui iusta facit. Unde Papistae clamant, iusta facta esse causam efficientem nostrae iustitiae, seu per opera homines iustificari. Sed ex mox sequenti dicto contrarium apparet: in quit enim: Qui peccat, ex diabolo est. Ubi necesse est concedere, quod


6304. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 977 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

Sic etiam Ethnici, praesertim poetae, interdum loquuntur: ut Dat Crystallus aquam Sic. Cantando condere longos soles, pro, peragere. Coniunguntur igitur crebro aliqua, ut causae et effectus, quae proprie naturaliterque non sunt coniuncta, sed tantum per accidens ita coinciderunt. Ioan. 12, Non crediderunt, ut impleretur sermo. Item: Ideo non potuerunt credere, quia rursus dixit Isaias, Excaecavit oculos eorum. Impletio Scripturae proprie effectus est, non causa eorum incredulitatis. Non enim ideo non crediderunt, quia praedictum est: sed ideo praedictum est, quia non erant


6305. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 977 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

cum vere sit effectus. Angelus Gedeoni, Abi in ista tua fortitudine, et libera Israelem. Deus ad Abrahamum, Quia hoc fecisti, ideo benedicam et multiplicabo sementuum. Atqui iam antea hoc promiserat certo, idque ex mera gratia: non igitur propter hunc secutum effectum. Sic dicit Christus Ioan. 5, Maiora hisce pater mihi ostendet, vel potius dabit facienda, ut vos miremini. Non eo proprie Deus sua mirabilia opera efficit, ut illa impii mirentur, sed illorum admiratio inde sequi poterit. Sic in Syncategorematibus dictum est, quod finales ac causales coniunctiones saepe non veris


6306. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 978 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

Nam illi dicuntur ligare et solvere, aperire et claudere, mundare et immundare aut purificare, cum haec Deus ipse per ipsorum ministerium proprie operetur. Item, causa sine qua non: et cum alioqui Deus saepe nimium large nobis suas laudes et opera communicat. Vicinum forte aliquid habet, quod Iob 2 satan iubetur custodire animam seu vitam Iob: id est, non laedere, non interficere. Exod. 4. 7 et 10, Deus dicitur indurare et aggravare cor Pharaonis. At cap. 13 dicitur ipse semet indurasse. Ille nimirum praebuit culpam, seque obstinatum praestitit, Deus autem adiecit


6307. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 978 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

et claudere, mundare et immundare aut purificare, cum haec Deus ipse per ipsorum ministerium proprie operetur. Item, causa sine qua non: et cum alioqui Deus saepe nimium large nobis suas laudes et opera communicat. Vicinum forte aliquid habet, quod Iob 2 satan iubetur custodire animam seu vitam Iob: id est, non laedere, non interficere. Exod. 4. 7 et 10, Deus dicitur indurare et aggravare cor Pharaonis. At cap. 13 dicitur ipse semet indurasse. Ille nimirum praebuit culpam, seque obstinatum praestitit, Deus autem adiecit poenam permittendo, ut peccata peccatis punirentur,


6308. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 978 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

ut causa et effectus ea, quae naturaliter et revera non sunt sibi invicem causae, sed tantum qualiacunque signa sunt: ut capillo Samsonis illud mirabile robur tribuitur, cum id tantum voluerit Deus notam quandam esse suae praesentiae eum corroborantis, Iud. 16. Sic Elisaeus irascitur regi Ioas, quod non saepius percusserit terram sagitta, quia si quin quies aut sexies percussisset, tum plane delevisset regnum Syriacum, quasi illud fuerit causa tanti boni, cum tantum signum quoddam divinitus datum fuerit. Cum quid alicuius actionem secutum est, illo nihil tale cogitante


6309. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 979 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

occidisse. Exod. 11, Non audiet vos Pharao, ut multiplicentur portenta in terra Aegypti. Ipse quidem id hoc fine non faciet, sed tamen id ultro consequetur. Sic cessit Esau Iacobo. Saepe vel causae vel fines non veri, cum rebus connectuntur, ut veri, per suas coniunctiones. Ioan. 12, Non crediderunt in eum, ut sermo Isaiae impleretur: non quidem id eo fine proprie factum est, sed tamen est consecutum. Ibidem, Ideo non potuerant credere, quia Isaias prophetavit: non sermo Isaiae, sed immota caecitas causa fuit. Sic saepe in sacris Literis dicitur aliquid aliquo fine


6310. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 979 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

factum est, sed tamen est consecutum. Ibidem, Ideo non potuerant credere, quia Isaias prophetavit: non sermo Isaiae, sed immota caecitas causa fuit. Sic saepe in sacris Literis dicitur aliquid aliquo fine factum esse, cum eo fine factum proprie non sit, sed tum ille finis consecutus sit: ut Ioan. 11, Christus passus est, ut congreget filios Dei dispersos: ille quidem pro omnibus hominibus passus est, sed non omnes fide eius meritum apprehenderunt: secutus igitur est hic eventus, ut tantum aliqui sint servati, non quidem culpa passionis Domini, quae omnibus satisfecisset, sed


6311. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 979 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

quod particulae causales, id est, causas et effectus significantes, non semper suam vim servent, sed nonnunquam pro aliis ponantur. Particulae rationales, non semper sunt rationales: ἵνα, ut, ponitur interdum pro cum: propterea, lemaam, laken. Ioan. 7, Propter hoc Moses dedit vobis circumcisionem. Sic ut Scriptura impleretur, Ioan. 14. et 15. Accepit duplicia pro omnibus peccatis eius, Isaiae 40. Sic Marc. 5, Nec potuit eum vincere, διατὶ, propterea quod, causale pro rationali aut


6312. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 979 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

vim servent, sed nonnunquam pro aliis ponantur. Particulae rationales, non semper sunt rationales: ἵνα, ut, ponitur interdum pro cum: propterea, lemaam, laken. Ioan. 7, Propter hoc Moses dedit vobis circumcisionem. Sic ut Scriptura impleretur, Ioan. 14. et 15. Accepit duplicia pro omnibus peccatis eius, Isaiae 40. Sic Marc. 5, Nec potuit eum vincere, διατὶ, propterea quod, causale pro rationali aut probativo. Illud enim διὰ non causam, cur vinciri aut


6313. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 979 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

sed probat tantum ita sese rem vere habere ab experientia. Quia dilexit multum, Lucae 7. ubi quia, non causam efficientem remissionis, sed tantum rationem aut probationem assertionis notat. Quia bene prophetavit Isaias, Marc. 7. Propter istum sermonem, Marci 7. Ut, propterea, et Quia, Ioan. 12. Verum proponam adhuc clarius hanc regulam. Coniunctiones causales, quia, quoniam, ut, et id genus aliae, non semper in Scripturis sacris designant essendi causam: hoc est, non semper notant unam rem esse alterius causam, aut efficientem, aut finalem, aut meritoriam, sed


6314. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 979 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

Scripturae prophetarum. למעך Ut non semper indicat illud propter hoc factum esse, tanquam propter suum finem, sed contra hoc consequens ex illo antecedente, ut si obiurgans dico, age, bibe, ut inebrieris: comede insalubres cibos, ut aegrotes. Io. 12. 38, Ideo non crediderunt, ut impleretur Scriptura. Non effectionem, sed consequutionem. Propter eventum consecutum, Iudas acquisivit agrum, Actor. 7. Rationales et causales voculae, obtinent aliquando vim concludentium: ut sunt, quia, ideo. Sic aliqui illud 1. Sam. 2,


6315. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 979 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

et causales voculae, obtinent aliquando vim concludentium: ut sunt, quia, ideo. Sic aliqui illud 1. Sam. 2, exponunt: Non audierunt vocem patris sui, quia voluit eos Deus perdere: pro, ideo. Psal. 116. Credidi, quia: id est, propterea locutus sum. Simile exemplum habes et Ioan. 15, Vos dixi amicos, quia quaecunque audivi a patre, nota feci vobis: ubi vox Quia, nullo modo causam efficientem rei, sed tantum probationem sententiae ab effectu indicat: posset vero non male etiam conclusive exponi. DE GENERALIBUS, INDEFINITIS ET PARTICULARIBUS


6316. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 980 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

esse usitatum, ut de eo quod plerunque accidit, universaliter pronuncietur: ut, Nusquam tuta fides. Omnis potestas impatiens consortis erit. Omnes quae sua sunt quaerunt. Universaliter ergo et generaliter dicta saepe ad speciem aut partem, cui proprie competunt, sunt restringenda: ut Ioan. 1, Christus illuminavit omnem hominem venientem in hunc mundum, omnem scilicet, qui illuminatur, quemadmodum veteres restrinxerunt. Ibidem: Omnes de plenitudine eius accepimus: omnes s. quicunque aliquid accepimus. Tametsi haec duo exempla etiam de potentia aut iure, et simpliciter in genere


6317. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 980 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

utitur. Sic et 24 eiusdem libri, dicit Laban et Bathuel ad servum Abrahami: A Deo est hoc, non possumus ad te malum aut bonum loqui: id est, nihil hic licet mutare. et praesertim malum, seu negativum responsum nobis dare non licet. Nemo loquebatur aliquid propalam de Christo ob metum Iudaeorum, Ioan. 7. i. boni: nam mala licebat de eo loqui cum gratia et privilegio. Blasphemabant latrones: i. alter tantum illorum, Matt. 17. Apostoli murmurarunt de unguento: i. proprie Iudas. Matth. 26, Nec hic nec parentes eius peccaverunt, scilicet tale peccatum, ut hic propterea sit caecitate


6318. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 980 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

mentem, non simpliciter, ac in genere. Omnis caro corrumperat viam suam, scilicet humana, Gen. 6. De omnibus animalibus veniant ad te bina, scilicet de immundis nam de mundis septena, Gen. 7. Praedicate Evangelium omni creaturae, scilicet humanae, Marci 6. Sine me nihil potestis facere, Ioan. 15. Nihil scilicet boni in rebus divinis, idque vere ac spiritualiter. Deus vult omnes homines salvos fieri, 1 Tim. 2. scilicet, quantum in ipso est, et quod attinet ad voluntatem probantem: non autem omnibus dat efficaciter veram doctrinam, et veros doctores. Vicina huic


6319. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 981 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

Hebraismi dixi prolixius in Prima parte sub istarum ipsarum vocum titulo. Sed hoc pertinet tantum ad istas duas voces. Sic et apud Tucydidem reperitur πολλοὶ pro πλῆθος. Sic dicitur: Omnis Ierosolyma exibat ad Ioannem: id est, multi. Omnis civitas erat congregata ad ianuam, Marc. 1. id est, maxima pars. Tale quid est, quod Hier. 5. super Esaiam monet, quod Omnis terra in sacris Literis saepe de sola Palaestina sit intelligendum, non de universo orbe terrarum, Luc. 2, Ut describeretur tota terra: id


6320. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 981 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

ea die, scilicet de absentia Davidis. Ibidem: Et puer nescivit quicquam, scilicet de negotio praesenti, quod inter Davidem et Ionatan agebatur 1. Sam. 25, Et non periit ex omnibus quae ei erant, quicquam, scilicet ex pecoribus, quae erant apud Davidem, et culpa Davidis ac servorum ipsius. Ioan. 7, Si hic non esset a Deo, non posset facere quicquam, scilicet tam grandium miraculorum, qualia ista sunt. 2. Sam. 15, Et non sciverunt omne verbum, id est, quicquam eorum, quae Absalon contra patrem moliebatur. 1. Reg. 12, Et lapidaverunt eum omnes Israelitae, scilicet qui illic erant,


6321. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 981 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

in hunc mundum. Omnia omnibus placeo. Haec priora exempla ideo observanda sunt, ut in sequentibus dictis contra Papistas non tantum sententiam, sed et verba habeamus. Matth. 16. Quicquid ligaveritis in teris, erit ligatum in caelis: et quicquid solveritis in terris, erit solutum in caelis. Item Ioan. 20, Quorumcunque remiseritis peccata, remittuntur eis: et quorumcunque retinueritis, retenta sunt: scilicet agendo secundum meam vobis datam commissionem, non pro nostro libitu aut libidine: et secundum meam doctrinam, praedicando Evangelium, seu per synceram Evangelii praedicationem.


6322. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 981 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

tantum, quae religionis causa et propalam agunt, aut quae quoquo modo aliquam speciem aut simulationem pietatis oculis hominum obiicere potuerunt. Igitur vox (omnia) etiam ibi necessario restringenda est. Marc. 9, Omnia sunt possibilia credenti, scilicet quae fidei et pietati sunt consentanea. Ioan. 14, Quicquid petieritis in nomine meo, scilicet licitum, et secundum meam voluntatem, ut alibi circumscribit. Ad Philippenses quarto, Omnia possum in eo qui me confortat. 1. Cor. 13, Charitas omnia credit, omnia sufferat, omnia sperat, omnia sustinet, scilicet credenda, ferenda et


6323. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 982 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

ullis dispendiis remoretur: ubi iubet praeberi alteram maxillam, vult tantum in illatis iniuriis haberi uberantiam, ut pro illa custodienda etiam pro tempore et loco altera maxilla sit offerenda, et nunquam retaliandam esse iniuriam. Sic, si Cyrillo et Chrisostomo credimus, per Hyperbolen Iohannis ultimo dicitur: Multa quidem alia fecit IESUS, quae si scribantur per singula, ipsum arbitror mundum non posse capere eos qui scribendi sunt, libros. Huius generis locutiones sunt: Multiplicabitur semen tuum sicut arena in littore maris. Et item ea, quae dicuntur Isaiae 13 et 14. et


6324. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 982 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

Iohannis ultimo dicitur: Multa quidem alia fecit IESUS, quae si scribantur per singula, ipsum arbitror mundum non posse capere eos qui scribendi sunt, libros. Huius generis locutiones sunt: Multiplicabitur semen tuum sicut arena in littore maris. Et item ea, quae dicuntur Isaiae 13 et 14. et Ioel. 2, et Sophon. 1. de obtenebratione et concussione caeli. Quibus in locis historicus sensus, quem intendit Spiritus sanctus, est de captivitatibus, desolationibus, et devastationibus regnorum et provinciarum. Sic Apocal. 6, et Matth. 24, legimus stellas de caelo cadere in terram: quod


6325. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 983 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

conari, cum revera una sit patris et ipsius voluntas ac doctrina. Sic dicit caecum illum aut parentes eius non peccasse, hactenus scilicet, ut ab iis peccatis orta esset eius caecitas, cum alioqui et ille et parentes eius peccatores essent, quia homines erant, ut explicatur Rom. 5. et 1. Ioan. 1. Iam etiam de contraria Regula dicamus, ubi vocibus aliquibus quasi per Miosin positis significatio intendenda est, si veritas exprimi debet: saepe enim verba Hebraea, necesse est in maiori quadam emphasi accipi, quam alioqui usitate significant, perinde fere ac si particula


6326. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 983 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

desperatione coniunctam. Ibidem, Ne metuatis ab iis, qui occidunt corpus: id est, ne nimium et plus quam ipsum Deum timeatis, aut ne timore deficiatis. Ier. 10, Nolite timere a signis caeli. Michaeae 7, Amico noli credere, scilicet nimium. Psal. 112, A tristi fama non timebit. Ioan. 12, Qui amat animam sua, perdet eam: id est, qui nimium et non suo ordine ac loco amat. Matth. 13 Qui enim habet, ei dabitur: qui vero non habet, et quod habet, auferetur ab eo: id est, qui multum habet, aut non multum habet. Iohan. 16, Hactenus non petiistis quicquam in nomine meo: id


6327. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 984 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

tentationem: id est, ne nos nimium tentari, aut tentationibus vinci et opprimi permittas. Sic et Marc. 14. et Luc. 22, Orate, ne intretis in tentationem, scilicet valde ita ut succumbatis. Matth. 11, Venit Iohannes neque bibens neque comedens: id est, non multum comedens, seu tenuissime victitans. Venit filius hominis bibens et comedens: id est, satis liberaliter vivens, et perinde ut alii honesti homines communiter. Luc. 10, Nolite portare sacculum, et neminem in via salutaveritis: id est, ne


6328. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 984 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

Posses dicere esse Auxesim, quia potentioribus aut vehementioribus pro lenioribus abutuntur: ut, Per mortem aboleat diabolum, Hebr. 2. i. imperium ac regnum eius debellarit, et corpus peccati. Rom. 6. pro, debilitet, vincat, expugnet. Sic conterere caput eius. Diabolus iubetur custodire animam Iobi: id est, non attingere aut laedere vitam eius. Sic verbum Repellere reperitur, pro, negligere. Quorum patres sprevissem ponere cum canibus meis, Iob 30: i. quorum patres fuerunt contemptissimi. Contrarium prorsus huic est, quod Hebraei et aliae gentes non raro lenioribus utuntur


6329. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 984 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

regnum eius debellarit, et corpus peccati. Rom. 6. pro, debilitet, vincat, expugnet. Sic conterere caput eius. Diabolus iubetur custodire animam Iobi: id est, non attingere aut laedere vitam eius. Sic verbum Repellere reperitur, pro, negligere. Quorum patres sprevissem ponere cum canibus meis, Iob 30: i. quorum patres fuerunt contemptissimi. Contrarium prorsus huic est, quod Hebraei et aliae gentes non raro lenioribus utuntur pro vehementioribus vocabulis per Liptoten. Mortuus est pro imbecillibus, Rom. 5. i. pro prorsus mortuis aut impiis. Si Deus permiserit, Hebr. 6:


6330. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 984 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

Videre in multo potentiore ac efficatiore significatione accipiendum est, quam communiter sonat. Nam impii non oculis viderunt, vel etiam animo cognoverunt satanae desideria ac malitiam, sed per originalem lapsum aut corruptionem toto pectore hauserunt diabolicum venenum aut imaginem: aut, sicut Iohannes dicit, Semen eius in se habent: seu sicut in hoc ipso capite Christus dicit: Ex patre diabolo sunt. Sic contra Iohan. 6 dicitur: Omnis qui audierit et didicerit a patre, venit ad me: ubi non disciplina, aut externa institutio, ut Synergistae somniant, sed ipsius cordis refictio


6331. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 986 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

ut in aliis peccatoribus, ut me perinde sicut eos perdere possit, cum et innocens sim, et mulo ipso potentior. Et mox: Surgite eamus hinc: scilicet, sponte cohorti impiorum occursuri, nosque voluntarie studio obediendi patri, in mortem tradituri. Talibus subintelligendis defectibus plenus est Iohannes. Sic et Luc. 3, Genimina viperarum, quis vobis monstravit fugere a ventura ira? quasi dicat, unde agnovistis imminere vobis iram Dei, et unde didicistis rationem evadendi eam? num ex Pharisaeorum aut mea doctrina? certe ex mea: quandoquidem frequentes accurritis ad meum baptismum. Nunc


6332. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 986 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

Ideo veni, ut a te docear, etc. Quis peccavit, hic aut parentes eius? sub. illud tale ac tantum peccatum, propter quod hic caecus natus est. Sic et in responso Christi, Iohan. 4, Cognovit IESUS, quod audierunt Pharisaei, quod plures discipulos faciat et baptizet quam Iohannes. Audiverunt, sub. sequentia, et aegre tulerunt, commoti sunt, coeperunt ei moliri exitium, etc. Cessit ergo illorum furori. Iohan. 5, Visne sanus fieri? Domine non habeo hominem: sub. omnino cupio, et ideo hic sum, ac expecto motum aquae: sed non habeo hominem, qui me


6333. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 987 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

cognoscerem, et deprehendi quod Deus, etc. Quaerant regi puellas virgines, Esther 2, subaudi, ii, quibus id muneris impositum fuerit id est, quaerantur puellae. Iecit pur, hoc est, sortem, Esther 3. subaudi, aliquis e famulis Haman. Nisi illusores mecum essent, etc. Iob. 17. sub. istud non dicerem: vel, dispeream si haec dicerem, nisi illusores, etc. Locus sappir lapides eius, Iob. 28. pro, eius regio, cuius lapides sunt locus, ubi inveniuntur sappiri. Usque quo gloriam meam in ignominiam? Psal. 4. sub. vertetis? aut conamini


6334. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 987 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

impositum fuerit id est, quaerantur puellae. Iecit pur, hoc est, sortem, Esther 3. subaudi, aliquis e famulis Haman. Nisi illusores mecum essent, etc. Iob. 17. sub. istud non dicerem: vel, dispeream si haec dicerem, nisi illusores, etc. Locus sappir lapides eius, Iob. 28. pro, eius regio, cuius lapides sunt locus, ubi inveniuntur sappiri. Usque quo gloriam meam in ignominiam? Psal. 4. sub. vertetis? aut conamini deducere? Mane praeparabo tibi, Psal. 5. sub. orationem. pro, precabor te. Et tu Iehova usquequo?


6335. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 987 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

Abundanter saepe et verba et nomina quaedam ponuntur, cum tamen ea in aliis adiunctis inclusa sint, neque tamen carent sua emphasi et fructu: ut, Et aperuit os suum, et locutus est. Item: Voce mea clamabo ad Dominum. Item Gen. 13, Et levavit Loth oculos suos, et vidit planiciem circa Iordanem. Item aliquoties in Psalmis, Vocem precationis exaudivit. Exod. 15, Reduxit super eos aquas maris. Psal. 54. Auribus percipe verba oris mei. Item Gen. 23, In auribus alicuius loqui. Sic Ezech. 4, Auribus audire, oculis videre. Saepe tamen talia nomina sunt verbo


6336. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 987 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

in Psalmis, Vocem precationis exaudivit. Exod. 15, Reduxit super eos aquas maris. Psal. 54. Auribus percipe verba oris mei. Item Gen. 23, In auribus alicuius loqui. Sic Ezech. 4, Auribus audire, oculis videre. Saepe tamen talia nomina sunt verbo adiuncto cognata: ut Ioel. 3. Senes vestri somnia somniabunt, et iuvenes visiones videbunt. Solent hoc genus aliqui Archaismum vocare: ut est, Dona dare, Vitam vivere. Sunt et illi Pleonasmi usitati. Baptista adfuit praedicans, surgens abiit: Levans pedes Iacob abiit in terram orientalem, respondit dicens.


6337. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 988 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

vel filia. Ierem. 20, Maledicta sit dies, in qua natus sum: et dies, in qua peperit me mater mea, non sit benedicta. Deuteron. 33, Popule stulte, et non sapiens. prior. Corinth. primo: Ut idem dicatis omnes, et non sint in vobis schismata, sed sitis consolidati in eadem mente. Iohann. primo: Omnia per ipsum facta sunt, et sine ipso factum est nihil. De quo genere Hebraismi in capite de affirmatione et Negatione dictum est. Aliquando, praesertim in contentione, saepius etiam eadem sententia paululum variatis verbis iteratur: ut Ioan. 6. septies Christus


6338. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 988 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

consolidati in eadem mente. Iohann. primo: Omnia per ipsum facta sunt, et sine ipso factum est nihil. De quo genere Hebraismi in capite de affirmatione et Negatione dictum est. Aliquando, praesertim in contentione, saepius etiam eadem sententia paululum variatis verbis iteratur: ut Ioan. 6. septies Christus iterat, se vere esse panem vitae, aut unicum servatorem: quem locum exempli gratia, ut similes observentur, adscribam. 1 Dixit ergo eis Iesus: Amen amen dico vobis, nisi ederitis carnem filii hominis, et biberitis eius sanguinem, non habetis vitam in vobis. 2 Qui edit


6339. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 989 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

ut licet illa simpliciter poni, et omnino alicui adiunctae voci coniungenda videatur: tamen revera ac simpliciter non omnia sint cum ea connectenda. ut Matth. 1, priusquam convenirent, inventa aut deprehensa est Maria in utero habens ex Spiritu sancto. Ubi non omnes illae voces aut res ad Iosephi aliorumque inventionem, deprehensionem aut animadversionem referendae sunt. Deprehendit enim ille quidem, ipsam esse gravidam, sed nihil minus est suspicatus, quam id a Spiritu sancto esse: quin potius suspicatus est esse ex adultero quopiam. Quare accurate videndum est, quae voces aut res,


6340. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 989 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

sed in aequalitate, et, ut more sophistarum loquar, identitate graduum non item. De qua admonitione alibi prolixius egi. Ex hoc fundamento aut Regula potes plurima Scripturae dicta in speciem pugnantia concordare: ut, Baptista non erat lux, sed missus erat, ut testaretur de luce, Ioan. 1, Et vos estis lux mundi, Matth. 5. Sic Rom. 3, solus Deus dicitur iustus, et iustificans. At Dan. [7,] pii doctores dicuntur iustificatores. Sic unus Deus dicitur tantum noster pater. At Paulus gloriatur 1. Cor. 4, se solum esse eorum patrem. Fundamentum est unicum Ecclesiae, 1.


6341. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 990 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

qui latitans aut fugiens in solitudinibus, a latronibus sit interfectus. Ubi eandem rem diverso modo ac animo voluerunt princeps et latrones, ipse quidem iuste, illi vero iniustissime. Vicinum huic est, quod supra dixi poni accidens pro substantia, et contra. Tale est illud Ioan. 6, Hoc vos offendit, quid si videritis filium hominis eo ascendentem, ubi fuit prius: id est, Ego mea ascensione probabo me esse panem de caelo venientem et salutiferum: etiamsi vos hoc nec visuri, nec credituri sitis. Sic Matt. 23, Nequaquam me videbitis amplius, donec dicatis: Benedictus


6342. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 991 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

queat imperitus unicam esse. Tales sunt multi Psalmi et aliae prophetiae loquentes simul de Davide aut Salomone et Christo, de Ierosolyma, populo Iudaico, et de caelesti Ierusalem, de terra promissionis, et vita aeterna, de semine carnali et spirituali, de sacrificiis Leviticis et Christo. Sic Ioan. 5, simul agitur de morte et resurrectione spirituali et corporali. Sic in parabola saucii et Samaritani, tum quis sit proximus indicatur, tum unica ratio salutis per Messiam monstratur: atque ita miro artificio Lex et Evangelium miscentur. Sic Matth. 24, simul praedicuntur poenae Iudaeorum


6343. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 991 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

percipe lachrymas meas. Videre lachrymas. 2 Sam. 10, Num comedendo comedimus a rege: id est, num comedimus cibum quem dedit rex? 1. Cor. 14, Qui hominibus prophetat, loquitur aedificationem: id est, loquitur ea quae faciunt ad edificationem. Excidere mustrum ex ore, Debilitatum esse oleum, Ioel. 1. Populus vidit vocem Dei, Exod. 20. Studio brevitatis aliquando duo aut etiam tria membra, aut sententiae in unum contrahuntur, ut in constructione Verbi prolixius ostendi: seu singulae voces unius membri, quasi integram sententiam continent. Psal. 5. Tanquam


6344. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 992 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

quendam sensum habeat. ANTICIPATIO, AUT PROLEPSIS. Anticipatio aut Prolepsis est valde usitata in Sacris: quae est, cum vel nomina postea demum locis imposita in prioribus historiis usurpantur, vel postea gesta prioribus aliqua occasione admiscentur: ut Ioan. 7, narrationi de missis et reversis satellitibus ea admiscentur, quae postea ultima demum festi die gesta sunt: in ultimo autem die magno clamavit Iesus dicens, etc. Contra aliquando etiam posterioribus gestis aliqua antecedentia, seu dudum gesta admiscentur. Quod vero attinet


6345. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 992 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

vero attinet ad nominum anticipationem, exemplo sit illud Gen. 1, In principio creavit Deus caelum et terram: ubi per anticipationem illa rudis et informis massa eis nominibus notatur: quia fuit veluti materia quaedam caeli et terrae. Seu fuit, ut ita dicamus, in potentia caelum et terra. Sic Ioann. 11, Erat autem Maria quae unxit Dominum: quod per anticipationem dicitur, quia sequenti capite fit ea unctio. Verum de hac figura plura forte mox in capite de Narrationibus dicentur. Non raro fit, ut scribentes aut loquentes de rebus priscis aut etiam peregrinis alienisve,


6346. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 993 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

vox formaliter recitatur. Crebro non exactissime observatur series rerum aut temporum in Narrationibus. Hysterologia multum utuntur Hebraei: saepe enim et narrando, et alias, non satis suo ordine gesta recensent, priora posterius, et posteriora prius commemorantes. Sic Ios. 2, prius narratur, exploratores fune demissos per fenestram: postea colloquium eorum et meretricis pertexitur: quod verisimile est prius in aedibus habitum fuisse: alioqui res facile prodi potuisset, si ex fenestra clamasset. 1 Samuel, 23. Acciditque cum fugeret Abiathar ad Davidem in


6347. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 994 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

Veniet repente ad templum suum Dominus, quem vos quaeritis, et angelus foederis, quem vos desideratis. Ecce venit, dicit Dominus exercituum. Et quis potest sustinere diem adventus eius? et quis stare poterit, cum ille apparuerit? Est enim veluti ignis exco quens, et veluti lixivium lavantium. Sic Ioel 2, Sed et super servos et ancillas meas in diebus illis effundam de spiritu meo. Et dabo prodigia in caelo et in terra, sanguinem et ignem et columnas nubis. Sol vertetur in tenebras, et luna in sanguinem,


6348. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 995 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

quae videntur proprie dici de illo incarnationis adventu, exponi possunt ac etiam debent de isto perpetuo adventu per verbum, et praesertim per instaurationes celebriore religionis, aut per propagationes eius ad alias gentes, quin etiam ad singulos homines. ut est illud, Lex et prophetae usque ad Ioannem: non tantum de illo tempore praesentiae Christi loquens, sed etiam de singulorum hominum conversione. Donec enim non vere eis est monstratus agnus Dei, sub lege sunt, lex eos accusat, et ut paedagogus serviliter tractat: quaerunt etiam futurum aliquem servatorem, nondum habent praesentem:


6349. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 995 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

Sicut vero illa eius corporea praesentia aliis quidem fuit terrifica, aliis vero amoena, suavis ac salutaris: sic et eius Evangelium aliis est odor mortis, et venit in iudicium, aliis salutis: positum est aliis in surrectionem, aliis in ruinam, ut videntes excaecentur, et caeci illuminentur, Ioan. 9. Contrarietatis speciem in descriptionibus Christi et illud praebet, quod alias quidem Scriptura respicit in eius et circumstantiarum rerumque humilem et abiectam externam speciem, alias in eius internam gloriosamque efficaciam. Et quidem non tam in efficaciam complete homini iam


6350. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 996 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

CONFUTATA. Duo Messiae adventus a Prophetis praedicti sunt: alter cum humilitate ad redimendum, alter vero cum gloria et potestate ad iudicandum. Duplicem hunc Messiae adventum allegorice, ut multa alia, tradiderunt antiquiores Thalmudistae: per Messiam filium Ioseph vel Ephraim, et per Messiam filium Davidis intellexerunt, ut habetur in Midrasc coheleth, et in libro Tanchuma. Adventus primus habetur a Zacharia propheta cap. 9. Exulta valde filia Sionis, Ecce Rex tuus venit, etc. Hic fabulantur Iudaei de Messia


6351. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 996 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

vel Ephraim, et per Messiam filium Davidis intellexerunt, ut habetur in Midrasc coheleth, et in libro Tanchuma. Adventus primus habetur a Zacharia propheta cap. 9. Exulta valde filia Sionis, Ecce Rex tuus venit, etc. Hic fabulantur Iudaei de Messia filio Ioseph, quem dicunt in certamine Gog et Magog interficiendum esse, quem primum Messiam affirmant. Alterum filium Davidis appellant, qui suscitabit primum Messiam, et Israelem redimet, illique regnum restituet, secundum figmentum suum. Hanc suam imaginationem corroborant in libro Sucha, in capite


6352. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 996 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

corroborant in libro Sucha, in capite Abelil Anisa ex autoritatibus male intellectis. Psal. 2, Deus dixit ad me, Filius meus es tu, ego hodie genui te. Et 21, Vitam petiit a te, et de disti ei longitudinem dierum. Cum ergo, aiunt, viderit Messias filius Davidis, Messiam filium Ioseph interfectum, dicet coram Deo: Domine mundi, nihil aliud a te peto, quam vitam Messiae filii Ioseph. Adventus secundus legitur apud Danielem cap. 7, Videbam, inquit, in visione noctis, Et ecce in nubibus caeli vere filium hominis venientem, etc. Hunc


6353. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 996 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

2, Deus dixit ad me, Filius meus es tu, ego hodie genui te. Et 21, Vitam petiit a te, et de disti ei longitudinem dierum. Cum ergo, aiunt, viderit Messias filius Davidis, Messiam filium Ioseph interfectum, dicet coram Deo: Domine mundi, nihil aliud a te peto, quam vitam Messiae filii Ioseph. Adventus secundus legitur apud Danielem cap. 7, Videbam, inquit, in visione noctis, Et ecce in nubibus caeli vere filium hominis venientem, etc. Hunc locum Iudaei non intelligentes, dixerunt Messiam subiugatis totius mundi regnis, regnaturum in virga


6354. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 996 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

49, Issachar asinus fortis, etc. Confutatur haec autoritas ab illis male intellecta, per expositiones antiquorum Rabinorum in Bereschich Rabba, super illud Gen. 28, Et egressus est Iacob de Beersceba. Vide locum quo probatur, Rabinos antiquiores per Messiam filium Ioseph, et per Messiam filium Davidis, unum tantum Messiam, non duos Messias, duos tamen adventus intellexisse. Eundem enim tradunt prisci Thalmudistae, esse Messiam filium Ioseph, et Messiam filium Davidis. Idem habetur in expositione Psal. 112. super illud: Tu autem excelsus in


6355. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 996 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

super illud Gen. 28, Et egressus est Iacob de Beersceba. Vide locum quo probatur, Rabinos antiquiores per Messiam filium Ioseph, et per Messiam filium Davidis, unum tantum Messiam, non duos Messias, duos tamen adventus intellexisse. Eundem enim tradunt prisci Thalmudistae, esse Messiam filium Ioseph, et Messiam filium Davidis. Idem habetur in expositione Psal. 112. super illud: Tu autem excelsus in aeternum, Deus, etc. De Gog et Magog, quicquid in Ezechiele propheta legitur, non secundum literam, sed secundum spiritum intelligi oportet: quod


6356. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 996 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

rex Messias, qui conteret pedibus suis gentes: ut legitur Isa. 26, Conculcabit eas pes pedum pauperis. Iste est enim pauper Messias, de quo dictum est Zachar. 9, Pauper equitans super asinan. Concluditur itaque regnum Christi esse spirituale, non temporale: praeterea idem esse Messiam filium Ioseph, et Messiam filium Davidis: hoc est, unum esse verum Messiam ex traditionibus priscorum Thalmudistarum. DE TROPIS ET SCHEMATIBUS S. SERMO SECUNDUM SPECIEM


6357. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 997 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

phrasibus: ut Reg. 1, Ego vero et Salomon filius tuus erimus peccatores: id est, habebimur scelerati et digni morte, ac interficiemur. Isa. 44, Narra tu ut sis iustus: id est, habearis iustus. Psal. 51, Ut sis mundus et iustus, cum iudicaris: id est, ut agnoscaris iustus. Ioan 9, Si caeci essetis, peccatum non haberetis: nunc autem dicitis, videmus, ideo peccatum vestrum vobis manet: id est, iam non estis caeci vestro iudicio, caeterum si vestram caecitatem agnosceretis, tolleretur peccatum vestrum. Item Rom. 7, Ego sine lege vivebam: id est, non vere agnoscebam


6358. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 997 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

foeditas et magnitudo. Rom. 3, Veritas per meum mendacium exuberavit: id est, exuberans esse cognita est, vel quam sit excellens. Item: Sit vero Deus verax, omnis autem homo mendax: id est, sic se rem habere agnoscatur. Sic Ananias seductor vocatur apud Ieremiam propheta: et Iesus vocatur filius Ioseph, ille autem eius pater. Sic dicit Hieronymus, Herodem doluisse de iuramento facto filiae: quia id convivae putarunt. Augustinus de mirabilibus Scripturae in quit: Saepe imaginariis rebus verarum nomina in Scriptura tribuuntur. Sic Act. 1. 10. duo angeli vocantur viri in vestitu albo, quia


6359. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 997 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

et in communi sermone valde tristes dicunt, videri sibi omnia adversa esse, et infesta. Sic desperabunda conscientia putat caelum et terram adversus se pugnare: contra tranquilla conscientia, non tantum internam, sed etiam externam pacem sentit, omniaque, etiam ipsam crucem, placide excipit. Sic Ioel. 2 capite, videmus in descriptione vastationis Ierosolymorum, ac Iudaeae per Chaldaeos factae initio et in fine adscribi horrendam speciem caeli, cum nihil tale factum legatur. Cum talibus Scripturae descriptionibus convenit Seneca, qui sic inquit in Oedipo:


6360. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 998 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

Item: Non veni vocare iustos: id est, qui sibi videntur esse iusti. Proverb. 3, Ne sis sapiens in oculis tuis: id est, ne tibi videaris sapiens. 1. Cor. 1, Per stulticiam Evangelii salvos facere credentes. Ibidem, Quod stultum est Dei, et quod imbecillum est Dei. Eodem pertinere videntur illa Io. 6, Si ego de me testificabor, testimonium meum non est verum. et Io. 8, In lege vestra scriptum est, quod testimonium duorum virorum sit verum: id est, iudicio et opinione hominum, mei solius testimonium, idque de meipso non haberetur pro vero: sed duorum testium testimonium debet et solet


6361. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 998 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

3, Ne sis sapiens in oculis tuis: id est, ne tibi videaris sapiens. 1. Cor. 1, Per stulticiam Evangelii salvos facere credentes. Ibidem, Quod stultum est Dei, et quod imbecillum est Dei. Eodem pertinere videntur illa Io. 6, Si ego de me testificabor, testimonium meum non est verum. et Io. 8, In lege vestra scriptum est, quod testimonium duorum virorum sit verum: id est, iudicio et opinione hominum, mei solius testimonium, idque de meipso non haberetur pro vero: sed duorum testium testimonium debet et solet haberi pro vero, etiam secundum vestrae propriae legis decreta.


6362. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 998 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

vestrae propriae legis decreta. Exempla cognitionis. Psal. 51, ut sis iustus cum loqueris, mundus cum iudicas: id est, ut agnoscatur Dei accusantis et iudicantis munda innocentia et iustitia, Isa. 44, Narra tu ut sis iustus: id est, ut tua iustitia agnoscatur. Ioan. 9, Si caeci essetis, peccatum non haberetis: id est, Si caecitatem vestram et errores agnosceretis, remitterentur vobis peccata. Rom. 7, Ego sine lege vivebam: id est, non vere agnoscebam vim legis, sive vera legis noticia. Item: Ut peccatum esset vehementer peccatum. Rom. 3, Veritas Dei


6363. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 998 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

in usu non est, non existit. Sic saepe Clamare, pro aliquid tumultuosius agere ponitur. Gen. 19, Quoniam crevit clamor eorum coram Domino. Et Silere pro requiescere. Psal. 28, Ne taceas a me, ne si forte silveris: id est, quiescas, ne omittas, quo minus opem feras. 1 Ioan. 3, Videte qualem charitatem nobis dedit Deus, ut filii Dei vocemur: id est, simus. Sic Iliad. 4, Eo quod tua coniunx κέκλημαι vocor, pro, sum. Sanguis Abel clamat, pro, reipsa ac indignitate tanti facinoris accusat. Abel per fidem loquitur, Hebr.


6364. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 999 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

metaphoricum Heliam: id est, qui spiritu ac virtute Heliae venerit. Sic negat, se esse talem prophetam, qualem tunc ipsi animo conceperant: id est, qui Messiam, post longum tempus venturum praediceret, ut alii antea sunt soliti: et de tali propheta etiam Dominus dicit, Lex et Prophetae usque ad Ioannem, excludens Baptistam ex ordine prophetarum, illosque usque ad Baptistam durasse affirmans. Sic dicit Christus, se in proverbiis locutum esse Apostolis, Ioan. 16, non indicans doctrinae obscuritatem, sed Apostolorum ruditatem, quibus eius dicta saepe mera aenigmata erant. Quae sententia


6365. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 999 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

post longum tempus venturum praediceret, ut alii antea sunt soliti: et de tali propheta etiam Dominus dicit, Lex et Prophetae usque ad Ioannem, excludens Baptistam ex ordine prophetarum, illosque usque ad Baptistam durasse affirmans. Sic dicit Christus, se in proverbiis locutum esse Apostolis, Ioan. 16, non indicans doctrinae obscuritatem, sed Apostolorum ruditatem, quibus eius dicta saepe mera aenigmata erant. Quae sententia dicti inde apparet, quia postea eos ad haec ipsa remisit, sed illuminata mente eorum, non autem magis perspicuo sermone est usus. Fingere hic posses


6366. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 999 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

illud non esse aliud Evangelium, sed tantum meram imposturam, et veri Evangelii inversionem. Sic posses explicare et illa, quae quasi per quandam concessionem dicuntur, quod videlicet non tam proprie ipsam rei veritatem, quam cogitationes auditorum respiciant, ac de eis pronuncient. Ioan. 5. Si ego testificor de meipso, testimonium meum verum non est. Item 8, Si ego glorifico meipsum, gloria mea nihil est. Id est, Sit ita sane, ut vos cogitatis, et in hoc mundo receptum est, ut nulli de seipso gloriosa praedicanti credatur: sed quid interim de illo tanto teste et


6367. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1000 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

collata est infirmissima et pauperrima. Est enim tam tenera res, ut propter levissimum peccatum ita pavefiat et pallescat, ut desperet, nisi rursus erigatur. Quare lex in proprio suo usu, plus virium et opum habet, quam caelum et terra comprehendere potest, ita ut etiam unus apex, seu unum iota legis totum genus humanum occidere possit: id quod testatur historia promulgatae legis, Exod. 19, 20. Is verus et Theologicus legis usus est, de quo Paulus hic non agit. Agit ergo de hypocritis, qui exciderunt gratia, vel qui nondum pervenerunt ad eam. Hi abutentes lege, quaerunt


6368. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1001 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

non tantum viri, sed et mulieres. ASSERTIVA CONDITIONALITER, ET CONTRA! Assertiva saepe conditionaliter proponuntur. Si abiero ad patrem, mittam spiritum. Causa ambiguitatis est Si, quod etiam Cum notat. Vide plura exempla in explicatione particulae SI. Ioan. 6, Hoc vos offendit, quid si videritis filium hominis eo ascendentem, ubi fuit prius: pro, certo ac indubitanter videbitis. Sic Virgil. Aeneid. 5, Si nona dies venerit, proponam certamina et praemia, pro, cum. Sic Paul. Act. 26, dicit se docuisse tantum ea, quae prophetae praedixerunt, Si


6369. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1002 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

Si facerent. De quo loco in prima parte in voce Lex. Non videbit me homo et vivet, pro, si viderit, non vivet. Quisquis te angariaverit, quisquis te percusserit in alteram malam, etc. pro, si quis te percusserit aut angariaverit. Sic omnes Dei minae conditionaliter intelliguntur, Ionae 1, Adhuc 40 dies et Ninive subvertetur, scilicet, si non poenituerit. Sic, Destruite templum hoc, et in triduo restituam illud: id est, si destruxeritis. Cum omnia feceritis, dicite, Servi inutiles sumus: pro, si feceritis, quod tamen est impossibile.


6370. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1008 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

saepe obiter inseruntur, accidentibus subitis motibus spiritus, aut etiam tentationibus, turbationibus, aut aliis mutationibus spiritualibus. Sic Christus ipse iam subito exultat spiritu, et Deo gratias agit, Matth. 10. Lucae 10. Iam incipit contristari, seque ex illa hora eripi supplex petit, Ioan. 12. Tales subitae mutationes sententiarum ex subitaneis affectibus animi, sunt creberrimae in Psalmis, et etiam in Prophetis ac Apostolis, quas qui non novit ac considerat, saepe necessario a mente scriptoris aberrat, aut alioqui attonitus, tam subitam mutationem sermonis miratur.


6371. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1008 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

interdum accidat etiam in aliarum sententiarum connexione. Quod eam dem sententiam constabilire soleam, simul affirmative et negative, in cap. de Affirmatione dictum est. Quod Antithesibus multum ea quae semel dixerunt, illustrent ac explicent, in capite de Ioannis stylo plenius ostendam. Interim observentur illa illustria exempla Matth. 6, qualem eleemosynam probet aut non probet Deus. Sic, qualem orationem, et denique quale ieiunium. Ubi per Antithesin tum vera tum falsa forma depingitur. Eadem forma ibidem indicatur, quales thesauros quaerere aut


6372. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1009 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

Verum illud relictum collationis membum facile potest ab attento auditore colligi ex illis pauculis vocibus, et ex praecedentibus ac sequentibus. Post breves sententias sequi Exegeses et Epexegeses, hoc est, explicationes, easque aliquando iteratas, postea in hoc capite, et in stylo Ioannis prolixius ostendetur ac exponetur. Quomodo in similitudinibus ac collationibus alias antecedens, alias consequens vel plane desit, vel mutilum tantum supplendumque sit, in capite de Similitudinibus dictum est prolixius. Prolepsis et Anacephalaeosis, quarum priore


6373. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1010 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

Sic mox ponitur propositio, revelari caelitus iram Dei super omnes peccatores, quae in sequentibus non comfirmatur: sed potius tantum explicatur per integra duo capita, dum indicatur, quam varii et foedi peccatores ac peccata sint, tum inter Ethnicos, tum et inter Iudaeos. Sic et Christus Ioan. 6, sub finem aliquoties eadem asserit, se scilicet esse vere caelestem ac salutiferum panem, seu verum filium Dei, et verum salvatorem, non interpositis aliquibus nervosioribus demonstrationibus. Est etiam alia quaedam connexio sententiarum, quam vocare possis lapsum styli, ubi


6374. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1014 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

ipsorum. Talis expolitionis sunt plane innumera exempla in veteri ac novo Testamento, quae ex proposita regula et exemplis facile ab attento lectore observari possunt. Aliquando etiam tertio sic iterantur aut exponuntur sententiae, ut supra ex Virgilio ostendi, et in capite De sermone Ioannis ostendam. ut Gen. 7. 1 α Fecit ergo Noe omnia quae mandaverat ei Dominus, β eratque sexcentorum annorum, quando diluvium aquae inundavit super terram. 2 Et ingressus est Noe et filii eius, uxor eius et uxores


6375. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1017 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

Eaedem enim res vel admodum coniunctae repetuntur. Rom. 10, Corde creditur ad iustitiam, ore fit confessio ad salutem. Videndum est autem in eiusmodilocis, ne res quoque diversas esse existimemus, cum eadem diversis iterare audimus: ut hic non est multum diversa salus a iustificatione. Ioel. 2, Ante eum ignis consumit, et post eum flamma adurit. Ioel. 2. Somnia somniabunt senes, et iuvenes visiones videbunt. Ioel. [3,] Dominus de Sion rugiet, et de Ierusalem dabit vocem suam. Esa. 2, De Sion egredietur lex, et verbum Domini de Ierusalem. De his repetitionibus superius


6376. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1017 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

10, Corde creditur ad iustitiam, ore fit confessio ad salutem. Videndum est autem in eiusmodilocis, ne res quoque diversas esse existimemus, cum eadem diversis iterare audimus: ut hic non est multum diversa salus a iustificatione. Ioel. 2, Ante eum ignis consumit, et post eum flamma adurit. Ioel. 2. Somnia somniabunt senes, et iuvenes visiones videbunt. Ioel. [3,] Dominus de Sion rugiet, et de Ierusalem dabit vocem suam. Esa. 2, De Sion egredietur lex, et verbum Domini de Ierusalem. De his repetitionibus superius dictum est prolixius. DE VARIIS


6377. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1017 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

Videndum est autem in eiusmodilocis, ne res quoque diversas esse existimemus, cum eadem diversis iterare audimus: ut hic non est multum diversa salus a iustificatione. Ioel. 2, Ante eum ignis consumit, et post eum flamma adurit. Ioel. 2. Somnia somniabunt senes, et iuvenes visiones videbunt. Ioel. [3,] Dominus de Sion rugiet, et de Ierusalem dabit vocem suam. Esa. 2, De Sion egredietur lex, et verbum Domini de Ierusalem. De his repetitionibus superius dictum est prolixius. DE VARIIS REPETITIONIBUS. Repetitiones aliquo modo etiam ad ordinem


6378. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1018 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

hoc magis declarabitur, quas Syntactitas repetitiones appellabimus. Alias ornatus causa, quas fortassis Rhetoricas recte appellabimus: de quorum singulis ordine dicemus, ac primum de repetitione Etymologica. Significant igitur hae repetitiones (ut ex autoritate patriarchae Iosephi iteratum somnium Pharaonis explicantis pronunciare possumus) certitudinem rei ac vim seu vehementiam quandam celeritatemve, aut frequentiam, et ut tertium addamus, distributionem: nonnunquam et diversitatem quandam, et denique declarationem offerunt. Atque huc ferme pertinent repetitiones,


6379. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1018 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

tuus loquendo loquetur: id est, plane expeditae linguae et facundus est. Gen. 14, Vallis Sidin putei putei, i. omnia erant referta puteis in ea valle, seu abundabat puteis. Num. 3, Dati dati ipsi ei a filiis Israel: id est, penitus dati seu traditi. Gen. 39, Et factum est cum loqueretur ad Ioseph iom iom: id est, quotidie. Levit. 13, Contaminatus contaminatus censebitur: id est, contaminatissimus. Ierem. 24, Ficus bonas bonas: id est, supra modem bonas seu optimas. Ostendi enim supra in Comparativo, quod eum repetitione aliqua exprimant. Sic in exemplo superius posito ex


6380. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1020 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

sunt in Evangelistis innumerae. Matth. 10, Non est discipulus supra magistrum, neque servus supra dominum, etc. Nihil est opertum, quod non revelabitur: et nihil occultum, quod non cognoscetur. Quod dico vobis in tenebris, etc. Quod in aurem auditis, etc. Iob 38, multis verbis et veluti quadam amplificatione, describitur mare certis conclusum limitibus, quos transire ei non licet. Hucusque venies (inquit Deus) et non adiicies ut transeas: et hic ponet impetus tuus elationem fluctuum tuorum. Aliquando vero necessitas postulat, quaedam


6381. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1021 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

gratia utuntur, idque vel per appositionem in eodem membro, adiecta una aut altera voce, aut etiam in diversis membris. In diverso membro, Ezech. 23, Ignominia perpetua, quae nunquam oblivioni tradetur: id est, foedus perpetuum, quod nunquam oblivioni tradetur. In eodem membro, ut Ioan. 1, Quotquot autem acceperunt eum, dedit eis potestatem filios Dei fieri, credentibus in nomen eius. Ubi per Credentibus, exponit, quidnam sit Christum accipere, nempe credere in eum. Sic ibidem, per (Plenum gratia et veritate) exponit illa antecedentia (Gloriam ut unigeniti a Patre.) Tale et


6382. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1021 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

eum, dedit eis potestatem filios Dei fieri, credentibus in nomen eius. Ubi per Credentibus, exponit, quidnam sit Christum accipere, nempe credere in eum. Sic ibidem, per (Plenum gratia et veritate) exponit illa antecedentia (Gloriam ut unigeniti a Patre.) Tale et illud videri posset, quod ibidem Ioannem Baptistam affirmat venisse in testimonium: et mox explicat, Venit in testimonium, ut testetur de luce. 2 Cor. 4, Quod si velatum est Evangelium nostrum, in pereuntibus velatum est: in quibus Deus excaecavit mentes incredulorum. Per vocem (Incredulorum) exponit praecedentia, quinam sint


6383. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1021 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

ne dubium sit, quid sibi velit illud A vobis. Sic perspicuitatis gratia fiunt illae explicatiunculae, quae in praecedenti regula sunt diversis verbis factae. Qui vult diligere dies bonos. Vult, voluntas Dei, 1 Pet. 3. De talibus repetitionibus aut appendicibus dicetur in capite de stylo Ioan. Aliquando eadem res duplicatur, vel certe valdevicinae, sive duobus nominibus, sive verbo et nomine: ut Act. 8, Video te esse in felle amaritudinis: id est, amarissimo. 2 Pet. 2, Quibus caligo tenebrarum in aeternum servata est: id est, densissimae tenebrae. Et Proverb. 20,


6384. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1021 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

est: id est, densissimae tenebrae. Et Proverb. 20, Lucerna eius extinguetur in obscuritate tenebrarum. pro, in densissimis tenebris. Sic, Terra pulveris, coenum luti. 2 Cor. 2, Ideo scripsi, ut cognoscerem probationem vestri: id est, cognoscerem et probarem vos. Sprevissem ponere cum canibus, Iob. 30. Idem est spernere et ponere cum canibus. Sic forte illud Rom. 1, Mutaverunt gloriam Dei in similitudinem imaginis corruptibilis hominis: id est, in similitudinem aut imaginem. Tale forte est et illud, Faciamus hominem in imagine nostra secundum similitudinem nostram: sed melius, ad


6385. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1023 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

exemplum ibidem statim: Sed contra videntes, quod mihi commissum sit Evangelium praeputii, sicuti Petro circumcisionis (digreditur) Qui enim fuit efficax in Petro ad Apostolatum circumcisionis, efficax fuit et in me inter gentes (repetit) Et cum cognovissent gratiam datam mihi, Iacobus, Cephas et Ioannes, qui videbantur columnae esse, dextras dederunt mihi et Barnabae societatis, ut nos inter gentes, ipsi vero in circumcisionem, etc. Tertium quoque exemplum est eodem capite in his verbis: Nos natura Iudaei, et non ex gentibus peccatores: (digreditur) quoniam scimus non


6386. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1029 | Paragraph | SubSect | Section]

dormitis in lectis eburneis, et lascivitis in stratis vestris. Qui comeditis agnum de grege, et vitulos de medio armenti. Qui canitis ad vocem Psalterii. Sicut David putaverunt se habere vasa cantici, bibentes in phialis vinum, et optimo unguento delibuti, et nihil patiebantur super contritionem Ioseph. Nunquid nam isti qui prophetas nostros tanquam ineruditos et elocutionis ignaros, veluti docti disertique contemnunt, si aliquid eis tale vel in tales dicendum fuisset, aliter se voluissent dicere, qui tamen eorum insanire noluissent? Quid enim est, quid isto eloquio aures sobriae plus


6387. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1029 | Paragraph | SubSect | Section]

indicavit, adiungens, Sicut David putaverunt se habere vasa cantici, bibentes in phialis vinum, et optimo unguento delibuti. Tria haec melius pronunciantur, si suspensis duobus prioribus membris circumitus tertio finiatur. Iam vero quid his omnibus adiicitur? Et nihil patiebantur super contritione Ioseph, sive continuatim dicatur, ut unum sit membrum, sive decentius suspendatur, Et nihil patiebantur, et post hanc distinctionem inferatur Super contritione Ioseph, atque sit bimembris circumitus: miro decore non dictum est, Nihil patiebantur super contritione fratris; sed positus est pro fratre


6388. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1029 | Paragraph | SubSect | Section]

suspensis duobus prioribus membris circumitus tertio finiatur. Iam vero quid his omnibus adiicitur? Et nihil patiebantur super contritione Ioseph, sive continuatim dicatur, ut unum sit membrum, sive decentius suspendatur, Et nihil patiebantur, et post hanc distinctionem inferatur Super contritione Ioseph, atque sit bimembris circumitus: miro decore non dictum est, Nihil patiebantur super contritione fratris; sed positus est pro fratre Ioseph, ut quicunque frater proprio significaretur eius nomine, cuivis ex fratribus fama praeclara est, vel in malis quae pendit, vel in bonis quae rependit.


6389. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1029 | Paragraph | SubSect | Section]

sive continuatim dicatur, ut unum sit membrum, sive decentius suspendatur, Et nihil patiebantur, et post hanc distinctionem inferatur Super contritione Ioseph, atque sit bimembris circumitus: miro decore non dictum est, Nihil patiebantur super contritione fratris; sed positus est pro fratre Ioseph, ut quicunque frater proprio significaretur eius nomine, cuivis ex fratribus fama praeclara est, vel in malis quae pendit, vel in bonis quae rependit. Iste certe Tropus, ubi Ioseph quemcunque fratrem facit intelligi, nescio utrum illa quam didicimus et docuimus arte tradatur.


6390. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1029 | Paragraph | SubSect | Section]

miro decore non dictum est, Nihil patiebantur super contritione fratris; sed positus est pro fratre Ioseph, ut quicunque frater proprio significaretur eius nomine, cuivis ex fratribus fama praeclara est, vel in malis quae pendit, vel in bonis quae rependit. Iste certe Tropus, ubi Ioseph quemcunque fratrem facit intelligi, nescio utrum illa quam didicimus et docuimus arte tradatur. Quam sit tamen pulcher, et quemadmodum afficiat legentes atque intelligentes, non opus est cuiquam dici, si ipse non sentit: et plura quidem quae pertinent ad praecepta eloquentiae, in hoc ipso


6391. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1036 | Paragraph | SubSect | Section]

inter quas illam Homericam habentem etiam Anaphoram, et sat Asyndetum celebrant, Nireus ex Symo adduxit tres naves: Nireus filius Aglaiae et Charropi regis: Nireus, quo non formosior alius, sub Ilium venit. Tales vero multae in sacris Literis reperiuntur: inter quas non est postrema illa Ioan. 1: Et verbum illud caro factum est, et habitavit in nobis, et vidimus gloriam eius: gloriam eius ut unigeniti a patre, plenum gratia et veritate. Ubi et ipsum verbum λόγος, aliquoties vel cogitatione saltem repetendum est, dum ei varia epitheta


6392. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1036 | Paragraph | SubSect | Section]

veritate. Ubi et ipsum verbum λόγος, aliquoties vel cogitatione saltem repetendum est, dum ei varia epitheta adduntur, et Gloriam eius bis iteratur, dum patefactio eius splendorque describitur. Tale est quod supra recitavi ex initio 1 Epistolae Ioan. Quod fuit ab initio, quod audivimus, quod vidimus oculis nostris, quod manus nostrae palpaverunt. Verum de vi energiaque repetitionum in capite de Repetitionibus dictum est. Variae omnino sunt formae efficacissimarum locutionum ac figurarum in sacris Literis, idque etiam in


6393. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1036 | Paragraph | SubSect | Section]

manus nostrae palpaverunt. Verum de vi energiaque repetitionum in capite de Repetitionibus dictum est. Variae omnino sunt formae efficacissimarum locutionum ac figurarum in sacris Literis, idque etiam in historiis, quae non possunt nunc a nobis recenseri. Exemplo sit vel illud unum Ioabi dictum ad regem Davidem, intempestive scelerati parricidae Absolonis mortem muliebriter lamentantem, cuius haec sunt verba: Ingressus ergo Ioab ad regem in domum dixit Davidi: Confudisti hodie vultus omnium servorum tuorum, qui salvam fecerunt animam tuam, et animam filiorum tuorum et


6394. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1036 | Paragraph | SubSect | Section]

efficacissimarum locutionum ac figurarum in sacris Literis, idque etiam in historiis, quae non possunt nunc a nobis recenseri. Exemplo sit vel illud unum Ioabi dictum ad regem Davidem, intempestive scelerati parricidae Absolonis mortem muliebriter lamentantem, cuius haec sunt verba: Ingressus ergo Ioab ad regem in domum dixit Davidi: Confudisti hodie vultus omnium servorum tuorum, qui salvam fecerunt animam tuam, et animam filiorum tuorum et filiarum tuarum. Diligis odientes te, et odio habes diligentes te: et ostendisti hodie, quia non curas de ducibus tuis et de servis tuis: et vere


6395. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1037 | Paragraph | SubSect | Section]

ipsae, earumque varia facta, casus et conditiones, quin et regiones ipsae ac civitates rerum, novi Testamenti picturae ac umbrae sunt, sicut Paulus testatur: Omnia quae illis acciderunt nostros typos fuisse, ac propter nos erudiendos monendosque facta esse, 1 Cor. 10. Sic Christus discipulis Ioannis quaerentibus, an sit Meschias, magis rebus factis, ibi statim multis miraculis, quam verbis respondet. Talis quaedam species realis locutionis videri potest illa legati Rom. initio secundi belli Punici Carthaginensi senatui bellum ac pacem in sinu togae ostentantis. Sic Tuscus tristia


6396. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1038 | Paragraph | SubSect | Section]

Qui crediderit, non confundetur: Spes non confundit: Pudefiant hostes mei, non ego. Sperantibus enim inse, Deus dat successum, felices exitus, et liberationes. Unde est laetus tranquillusque animus, unde etiam hilaris et gravis vultus. Sic admodum significanti evidentia dicit Ioabus iratus ad Davidem lugentem mortem Absolonis: Confudisti hodie vultum omnium servorum tuorum, etc. Sic spes ac expectatio animi per externos gestus indicatur: ut, Sicut oculi ancillae ad manus dominae suae, sic oculi nostri ad te, donec miserearis nostri. Alius dixisset: Sicut


6397. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1039 | Paragraph | SubSect | Section]

personis ponuntur. Huc referre possis totam illam regulam, quod interdum vocabula sermonis ac cogitationis pro rebus ponantur. Sexto, fit subiectio sub oculos, cum res mortuae ut vivae producuntur, ut fit in Prosopopoeiis. Psal. 114: Vidit mare, et fugit, et Iordanus rediit retrorsum. Montes exilierunt ut arietes, et colles ut agni ovium: cum tota rerum natura piis congemiscit expectans cupide liberationem. Sic cum caelum ac terra audire, loqui ac testari iubetur. Isa 1. Deut. 32. Sic in Psal. 85. Misericordia et veritas veluti duae


6398. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1041 | Paragraph | SubSect | Section]

venit. Sic saepe in Participio praesenti Meschias δ' ἐρχάμενος, veniens: id est, qui debet venire. Sicut Baptista iubet suos discipulos dicere Christo: Tune es ille adveniens, aut alium expectare debemus? Iohann. primo, Impostores negant Christum venientem ἐρχόμενον, in carne, id est venisse. Quae enim in Praesenti dicuntur, quasi ante oculos sistuntur: at quae in Praeterito aut Futuro, ea veluti ex oculis nostris removentur. Duodecimo, huc


6399. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1041 | Paragraph | SubSect | Section]

pessimos effectus non nisi ex pessimo cordis thesauro provenire. Sic saepissime vera aut falsa animi pietas aut poenitentia non aliter ac bona malaque arboris indoles per externa conspicuaque folia et fructus depingitur. Haec enim sunt cuivis nota, et cerni possunt, illa non item. Sic Ioannes in sua prima Epistola, depingit vere pium ac impium, per verba actionum, idque praesentis temporis: Qui ex Deo est, non peccat: qui ex diabolo est, peccat. Multo vero etiam evidentiori nota et magis in oculos incurrente pingit Christus suos, cum ait: Oves meae vocem meam


6400. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1042 | Paragraph | SubSect | Section]

inducunt aut infigunt. Verum de singulis hisce figuris in tractatu Troporum et Figurarum dictum est. Huc etiam multos pleonasmos et leptologias referre possis: ut, Levare oculos, et videre: aperire os, et loqui dicendo, etc. Levare vocem, et clamare: surgere, et abire. 1 Ioan. 1, Quod vidimus oculis nostris, et manus nostrae palpaverunt. Phalereus dicit repetitiones sistere ante oculos, et praesertim verba ficta, quia rei naturam imitentur: quale est apud Paulum, Cymbalum alalazon tinniens, a sono fictum. Talia sunt valde multa in Hebraea lingua, quae


6401. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1044 | Paragraph | SubSect | Section]

domari ac vinciri, ut qui omnia vincula ruperit. Alii Evangelistae etiam a consequenti replent narrationem: quia adeô saevus fuerit, ut nemo sit ausus illac iter facere, etc. Talis forma loquendi crebro reperitur in Prophetis, et etiam in Evangelistis, praesertim in Ioanne, de cuius sermone postea dicetur proprio Capite. De illa forma pleni sermonis, cum aliquid primum breviter proponitur, deinde id idem copiosius explicatur, in capite de Ordine sententiarum dictum est. Ad hanc sermonis formam forte et illud referri potest, quod Ambrosius epistola


6402. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1045 | Paragraph | SubSect | Section]

sequentia: et contra per translationem Eliae et Enoch indicatur immortalitas animae, resurrectio corporum, et vita aeterna, seu beatorum vera felicitas apud Deum. Exod. 14 dicit Deus ad Moysen: Quid clamas? Unde ardens eius oratio praecessisse indicatur. Hac ratione Christus Ioannis 3, dum urget, oportere omnino hominem regenerari, ostendit totam priorem naturam ac generationem damnatissimam esse. Sic passim in Scriptura per misericordiae et Evangelii praedicationem ex consequenti accusatur peccati et extremae corruptionis, ut qui tanto remedio indigeamus. Sic Ios. 2


6403. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1045 | Paragraph | SubSect | Section]

Ioannis 3, dum urget, oportere omnino hominem regenerari, ostendit totam priorem naturam ac generationem damnatissimam esse. Sic passim in Scriptura per misericordiae et Evangelii praedicationem ex consequenti accusatur peccati et extremae corruptionis, ut qui tanto remedio indigeamus. Sic Ios. 2 videtur tantum conclusio totius narrationis exploratorum adscribi: Utique tradidit Deus in manum nostram universam terram. Sic Gen. 14 brevissime indicatur occurrisse regem Sodomae Abrahamo: reliqua subintelligenda relinquuntur. Sexto, uno aliquo significanti verbo aut dicto


6404. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1046 | Paragraph | SubSect | Section]

totum veterem Adamum aut novum hominem depingunt. Octavo, singularis quoque, admirabilisque brevitas Spiritus S. vel in eo est, quod nudis nominibus propriis res longe maximas plurimasque significarit. ut voce Iesus et Meschias, totum officium Christi denotat. Sic Baptistam vocando Ioannem, indicavit eum fore singularem praeconem monstratoremque gratiae Dei: sic mater Heva, Abelis nomine indicavit, qualis sit natura lapsi destructique hominis post illam miserandam ruinam. Sic in Isaia per nomen Emanuel, tum essentia divina in Meschia indicatur, tum simul docetur, eum nobis


6405. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1047 | Paragraph | SubSect | Section]

habenda, non ut aliquis alius communis doctor, quantumvis alioqui bonus ac doctus. Est igitur Scriptura verbis quidem sermoneque brevis, rebus autem prolixissima. Utitur autem Scriptura brevitate cum propter eas causas et commoditates brevitatis, quas supra exposui: tum etiam, sicut Ioannes subindicat, ne pusilli Christi in infinita volumina detrahantur. Ob quam causam etiam Ius civile (quod solis doctis scriptum est) ob ingentem prolixitatem olim Iustinianus abbreviare coactus est. Ingens igitur utilitas est, quod in brevi volumine, certoque loco, omnia ad religionem scitu


6406. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1055 | Paragraph | SubSect | Section]

homines sua quadam praestigiosa garrulitate excantent. Nunc quaedam magis specialia Pauli percurramus. Illud quidem non vulgare est, et ad efficaciam sermonis referri posset, quod mirificis quibusdam ac plusquam maternis blandimentis auditores ad se alliciat, tametsi id non solus faciat. nam et Ioannes sic suavissime filiolos suos tractat. Praeclarum autem huius generis suavissimorum blandimentorum illud exemplum est, Gal. 4. Filioli mei, quos iterum parturio, usque quo formetur Christus in vobis.


6407. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1064 | Paragraph | SubSect | Section]

vel ad contemplandam Dei bonitatem attrahere, vel ad pietatis ac misericordiae officia constituit adhortari: nullam denique vel in ipso Aristotele et Galeno, praestantissimis alioquin harum rerum artificibus, magis exactam methodum invenio. DE STYLO IOANNIS. Ioannis sermo omnino grandis est, non minus quam Pauli: tametsi aliquando etiam quasi blanda demissaque voce ut pater, domi cum dulcissimis filiolis colloquatur, rariusque Paulinam gravitatem et austeritatem adhibeat. Sunt vero haec sequentia valde huic Apostolo usitata.


6408. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1064 | Paragraph | SubSect | Section]

Dei bonitatem attrahere, vel ad pietatis ac misericordiae officia constituit adhortari: nullam denique vel in ipso Aristotele et Galeno, praestantissimis alioquin harum rerum artificibus, magis exactam methodum invenio. DE STYLO IOANNIS. Ioannis sermo omnino grandis est, non minus quam Pauli: tametsi aliquando etiam quasi blanda demissaque voce ut pater, domi cum dulcissimis filiolis colloquatur, rariusque Paulinam gravitatem et austeritatem adhibeat. Sunt vero haec sequentia valde huic Apostolo usitata.


6409. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1064 | Paragraph | SubSect | Section]

filiolis colloquatur, rariusque Paulinam gravitatem et austeritatem adhibeat. Sunt vero haec sequentia valde huic Apostolo usitata. Epexegeses multae. Primum multas habet explicationes, et quidem iteratas eorum, quae aliquanto obscurius interdum dixit. Ioan. 1, primum est propositio: Ioannes venit in testimonium, deinde addit explicationem: Ut testaretur de luce, ut omnes crederent per ipsum. Tertio sequitur etiam altera ac uberior explicatio ibidem protinus. Non erat ille lux illa, sed ut testaretur de illa luce. Verbum erat vera lux, quae


6410. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1064 | Paragraph | SubSect | Section]

Paulinam gravitatem et austeritatem adhibeat. Sunt vero haec sequentia valde huic Apostolo usitata. Epexegeses multae. Primum multas habet explicationes, et quidem iteratas eorum, quae aliquanto obscurius interdum dixit. Ioan. 1, primum est propositio: Ioannes venit in testimonium, deinde addit explicationem: Ut testaretur de luce, ut omnes crederent per ipsum. Tertio sequitur etiam altera ac uberior explicatio ibidem protinus. Non erat ille lux illa, sed ut testaretur de illa luce. Verbum erat vera lux, quae illuminat omnem hominem venientem in


6411. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1064 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

genere explicationum aut expolitionum, multa superius dixi in capite de Ordine sententiarum. Antitheses multae. Secundo crebrae sunt Antitheses, tum contrariorum, tum diversorum, tum sententiarum, tum verborum, affirmative et negative: ut Ioan. 1, opponuntur tenebrae luci: nati ex Deo, natis ex hominibus: credentes in Christum, incredulis: filius Dei, Baptistae et Moysi. Sic in prima epistola opponuntur ambulantes in tenebris, ambulantibus in luce: mendacibus, veraces: incredulis, agnoscentes veritatem: filiis diaboli, filii Dei:


6412. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1064 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

ambulantibus in luce: mendacibus, veraces: incredulis, agnoscentes veritatem: filiis diaboli, filii Dei: diligentes, odio habentibus fratrem: audientes verbum Dei, non audientibus: dilectio Dei, dilectioni mundi. Crebro etiam mox in eodem membro quasi quandam antithesin adhibet. Ioan. 15, Si de mundo essetis, quia vero de mundo non estis. Non vos me elegistis, sed ego elegi vos. Si opera non fecissem, etc. peccatum non haberent. Nunc autem et viderunt et oderunt. Si non venissem, peccatum non haberent: nunc non habent, quod praetexant. Pauluum non videbitis


6413. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1065 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

in nobis. Et sequenti: Qui dicit se in luce esse, et fratrem suum odit, in tenebris est usque adhuc. Qui autem odit fratrem suum, in tenebris est, et in tenebris ambulat, et nescit quo eat: quia tenebrae obcaecarunt oculos eius. Sic mox aliquot membra per verbum Scribo iterantur. Alibi ostendi Io. 16 repeti septies adseverationem, quod Iesus venerit caelitus, sitque verus Servator. Crebro etiam in unico aut vicinis membris idem vocabulum repetit, praesertim si sit ex illis ipsis peculiarioribus et usitatioribus, 2 Io. Quos ego diligo in veritate: nec ego solum, sed et omnes qui


6414. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1065 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

eius. Sic mox aliquot membra per verbum Scribo iterantur. Alibi ostendi Io. 16 repeti septies adseverationem, quod Iesus venerit caelitus, sitque verus Servator. Crebro etiam in unico aut vicinis membris idem vocabulum repetit, praesertim si sit ex illis ipsis peculiarioribus et usitatioribus, 2 Io. Quos ego diligo in veritate: nec ego solum, sed et omnes qui agnoverunt veritatem propter veritatem. Antitheses illustrantes et confirmantes. Usitatum quoque est Ioanni, ut posita aliqua sententia, mox eam Antithesi aut confirmet aut


6415. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1065 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

praesertim si sit ex illis ipsis peculiarioribus et usitatioribus, 2 Io. Quos ego diligo in veritate: nec ego solum, sed et omnes qui agnoverunt veritatem propter veritatem. Antitheses illustrantes et confirmantes. Usitatum quoque est Ioanni, ut posita aliqua sententia, mox eam Antithesi aut confirmet aut illustret, aut etiam amplificet. ut Ioan. 1, Confessus est, et non negavit, et confessus est, quod ego non Sum Christus. ubi tantum augetur adseveratio. Et 1 Ioan. 1, videtur esse quaedam illustratio: Annunciamus vobis Deum


6416. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1065 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

qua figura alibi dixi. 1 Ioan. 1, Quod vidimus, et audivimus, id annunciamus vobis, etc. repetit initium Epistolae ob multa inserta, ut addat plura, sitque connexio manifestior. Quod genus Hermogenes ad plenitudinem styli refert. Ioan. 5, At ego habeo testimonium maius, quam est Ioannis. Opera enim, quae dedit mihi pater ut ea perficerem, ipsa opera quae ego facio, testantur de me, quod pater miserit me. Ubi ipsa opera resumitur ex praecedentibus continuandae dilucidius orationis gratia, et simul etiam emphaseos gratia repetitio, dum inculcantur ipsa opera, quae praecipue


6417. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1065 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

novit Deum, audit nos: qui non novit Deum, non audit nos. Si de mundo essetis, mundus quod suum est amaret: quia vero de mundo non estis, sed ego elegi vos ex mundo, ideo mundus odit vos. Asyndeta. Asyndeta habet multa, ut priore epist. Ioannis cap. 2, Scribo vobis, aliquoties sine copula repetit. Appendices. Appendices sententiarum non paucas habet. 1 Ioan. 3, Hoc est mandatum eius, ut credamus nomini filii eius Iesu Christi, et diligamus alii alios, sicut


6418. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1065 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

esset. Posses etiam vocare Appositiones fini sententiae subiectas, ut Ioan. 1, Quot quot autem acceperunt eum, dedit eis potestatem filios Dei fieri, iis qui credunt in nomen eius. est Appositio aut Appendix fini subiecta. Sic eodem invenimus: De quo scripsit Moses et prophetae, Iesum filium Ioseph ex Nazareth. Tales particulas solent Latini per Nempe adiicere, quia explicant praecedentia. Ioan. 3, Nemo ascendit in caelum, nisi qui descendit de caelo, nempe filius hominis, qui est in caelo. Ioan. 6, Dixit ei unus ex discipulis, Andreas. Ioan. 8, Unum patrem habemus Deum, vel,


6419. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1065 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

quia explicant praecedentia. Ioan. 3, Nemo ascendit in caelum, nisi qui descendit de caelo, nempe filius hominis, qui est in caelo. Ioan. 6, Dixit ei unus ex discipulis, Andreas. Ioan. 8, Unum patrem habemus Deum, vel, nempe Deum. Ioan. 12, Dixit quidam ex discipulis eius, Iudas Iscariot. Io. 13. Erat quidam ex discipulis eius, recumbens in sinu, is quem diligebat Iesus: aut, nempe is quem diligebat, etc. Sic mox sequente: Ego rogabo patrem, et alium paracletum dabit vobis, Spiritum illum veritatis, etc. 1 Ioan. 2, Haec autem est illa promissio, quam ipse


6420. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1066 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

Qui in nobis est, qui in mundo est: pro, Deus et diabolus. In aliquo esse, et ex aliquo esse, crebro repetit: ut ex Deo, ex mundo, ex satana esse, aut in maligno esse, ex veritate esse, Venire a patre, redire ad eum. Demonstrativum pronomen, Hoc est, et In hoc est, crebro iteratur in Ioanne evidentiae et certitudinis gratia. Haec est vita aeterna, ut te agnoscant verum Deum, et quem misisti, Iesum. Vel, Hoc est iudicium, quod lux venit in mundum, et homines magis dilexerunt tenebras quam lucem. Hoc est opus Dei, ut credatis in eum, quem misit. Haec est voluntas patris,


6421. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1066 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

Haec est vita aeterna, ut te agnoscant verum Deum, et quem misisti, Iesum. Vel, Hoc est iudicium, quod lux venit in mundum, et homines magis dilexerunt tenebras quam lucem. Hoc est opus Dei, ut credatis in eum, quem misit. Haec est voluntas patris, mittentis me: Ioan. 6 bis. Hoc est testimonium Ioannis, quando miserunt eum. Hic est panis ille, qui de caelo descendit, Ioan. 6 bis. Sic: Hic est agnus Dei, qui tollit peccata mundi. et: Hic est qui venit per aquam et sanguinem. Haec est charitas Dei, ut mandata eius servemus. Hoc est praeceptum meum. Haec mando vobis. Ioan. 15, et 1.


6422. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1066 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

est qui venit per aquam et sanguinem. Haec est charitas Dei, ut mandata eius servemus. Hoc est praeceptum meum. Haec mando vobis. Ioan. 15, et 1. Ioan. 3, Haec locutus sum vobis, manens apud vos. Haec est fiducia, quam habemus apud Deum. Sic et locutio, In hoc, valde crebra est. Ioann. 15, In hoc glorificatus est pater. 1 Ioan. 3, In hoc cognoscimus charitatem. Mox sequenti: In hoc est charitas: In hoc est patefacta charitas: In hoc cognoscite spiritum Dei: In hoc est perfecta charitas, etc. et sequenti: In hoc cognoscimus, quod diligamus filios Dei, quae


6423. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1066 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

habeo, ut, pro, cum audio, filios meos in veritate ambulare. Ioan. 15, In hoc glorificatus est pater, ut, id est, cum fructum multum feratis. Verum de hac quoque coniunctione adverbiascente dictum est in voce Charitas et perfectus, item in refutatione Maioris Latina. Aliqui putant Ioannem solere vocare Christum, vitam aeternam, et hoc esse ei peculiare: ut in fine 1. Ioan. Hic est verus Deus et vita aeterna. Sed proprie significat eum esse causam vel authorem largitoremve vitae aeternae. Sublimia tractat. Hoc habet


6424. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1066 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

vocare Christum, vitam aeternam, et hoc esse ei peculiare: ut in fine 1. Ioan. Hic est verus Deus et vita aeterna. Sed proprie significat eum esse causam vel authorem largitoremve vitae aeternae. Sublimia tractat. Hoc habet proprium Ioannes in suo Evangelio, quod ad altiora ferme caeteris consectatur, ut est praesertim divinitas Iesu, quam studiosius adserit caeteris: sic et alia mysteria altiora attingit, ut de incarnatione verbi, de coniunctione operationum Filii ac Patris, et quomodo sit panis de caelo descendens: tum etiam


6425. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1066 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

paucis panibus: Ioan. 7, ex sero adventu Christi ad festum, et ex sermonibus ac cogitationibus vulgi sumitur occasio dicendi. Sic Ioan. 9, ex sanatione caeci, et alias plerunque hunc morem observat. Gravitas. Gravitatem aliqui Ioanni tribuunt forte, quod cum quadam dignitate ac maiestate loquatur. Nam non pauca ex sua persona docet, cum alii tantum narrent: ut est initium eius Evangelii, ubi magis concionatorem quam historicum agit, ubi docet discrimen filii et Baptistae ac Moysis. Adserit vero cum authoritate: Nos


6426. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1068 | Paragraph | SubSect | Section]

sicut et laceratio vestimentorum (quemadmodum id in phrasibus de ieiunio prolixius indicabimus) undecunque demum ille moeror veniat, saepe tamen pro integra poenitentia ponuntur (sicut contraria his afflictionibus poni pro impoenitentia, paulo ante indicavimus) ut in praedictis locis Levit. et Ionae 3, ubi scriptum est, quod Ninivitae induerint se saccis: id est, sordidioribus vestibus. Christus quoque Matthaei 11, et Lucae 10, eodem modo de poenitentia loquitur. Verae autem agnitionis peccatorum per legis praedicationem, item fiduciae in promissiones de Christo, saepe


6427. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1068 | Paragraph | SubSect | Section]

potius conversionem et luctum animi requireret, hunc vero externum corporis luctum tantum eatenus probaret, quatenus esset effectus et consequens verae contritionis. Sic eos reprehendit Propheta et 29 cap. quod ore quidem prope accederent ad Deum, corde autem essent procul. Sic Ioelis 2, iubet Propheta Iudaeos cor scindere, et non vestimenta. Solebant Iudaei in omni vehementi ac tristi animi commotione disrumpere vestimenta sua a pectore. Sic igitur etiam Ioelis tempore factitabant veluti ostentantes impatientiam ingentis doloris de suis peccatis. At propheta iubet eos


6428. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1068 | Paragraph | SubSect | Section]

Propheta et 29 cap. quod ore quidem prope accederent ad Deum, corde autem essent procul. Sic Ioelis 2, iubet Propheta Iudaeos cor scindere, et non vestimenta. Solebant Iudaei in omni vehementi ac tristi animi commotione disrumpere vestimenta sua a pectore. Sic igitur etiam Ioelis tempore factitabant veluti ostentantes impatientiam ingentis doloris de suis peccatis. At propheta iubet eos non simulare tantum dolorem externa laceratione: sed intus in corde vere ac ex animo conteri ac dolere de suis malefactis. Synecdoche igitur quaedam est in talibus


6429. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1069 | Paragraph | SubSect | Section]

quod nimium horum studium sit certissimum securitatis, impoenitentiae, imo et Epicureismi signum. Sic Ier. 36, reprehenditur rex Iohakim, quod non laceraverit vestes suas, cum audiret legi minas Dei in prophetia Ieremiae. hoc enim erat signum impoenitentiae. Contra probatur laceratio vestis â Iosia facta, 2. Reg. 22, et tusio pectoris publicani, et similia: quia erant signa intus vere fracti ac contriti animi. Ea ratione et ieiunia aliique omnes corporis cruciatus Deo probantur, quando nempe sunt effectus contriti animi. quando vero non ex contrito corde naturaliter profluunt, sed ex


6430. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1069 | Paragraph | SubSect | Section]

et non quod in se aliquam praestantiam habeant: nos cum hypocritis, externa signa pro rebus ipsis, veraque pietate amplectamur: ut Isa. 58, Iudaei neglecta vera animi contritione, foris tantum corpus ieiunio cruciabant, et incurvicervico capite pallidi (ut nostri monachi) incedebant. Item ut ex Ioel. 2 apparet, lacerabant vestes, et non cor: cum contra potius faciendum fuisset, ut Propheta inquit: Lacerate corda vestra, et non vestes vestras. Et Isa. 58 dicit Deus, verum ieiunium ac Deo placens esse, non externas afflictiones: sed desistere vexare proximum, ac incipere ei benefacere:


6431. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1069 | Paragraph | SubSect | Section]

laudentur, non per sese, aut propter suam naturam: sed quia sunt indicia, notae aut effectus rerum bonarum aut malarum: sicut antea de ieiunio et sacrificiis dictum est, quae vituperantur ob internam hypocrisin, opinionemque operis operati, et alias illorum pravas sententias. Contra res mala in Iona laudatur, quod Rex prohibuerat, ne quis comedat: quod proculdubio non citra laesionem valetudinis multorum factum est, quia id erat signum contriti et poenitentis animi. Verum quoniam haec tractatio vicina est materiae de ieiunio, cuius multam mentionem in hoc aliisque capitibus


6432. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1070 | Paragraph | SubSect | Section]

afflictare: ut abstinere a cibo, potu, somno, lotione, unctione, mutatione vestium, Musica, et in universum omni hilaritate, ac omnibus recreationibus: praeterea induere se sordidis et malis vestibus, quas illi saccos appellabant, iacere humi, in cinere, pulvere, aut alio qui sordido loco, ut ex Ionae 3 videre licet, in ieiunio Ninivitarum, et 2. Sam. 12, in ieiunio Davidis propter filium aegrotantem. Non tamen fuit una certa forma illius ieiunii. Erat enim quiddam spontaneum et liberum, ideoque haud dubie alius alio modo inter ieiunandum seipsum cruciavit. Nondum enim fuit


6433. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1070 | Paragraph | SubSect | Section]

sentiunt, mea sententia, ii, qui dicunt antiquis nihil aliud fuisse ieiunium, quam temperantem ac sobriam vitam. Ieiunaverunt enim quibusdam diebus Moses, Elias, Daniel, Christus, Apostoli, qui hauddubie semper sobrie ac temperanter vixerunt. Quanquam facile est videre ex 2. Sam. 1, Daniel. 10, Ionae 3, ieiunium longe durius quiddam, et tristius fuisse, quam sit vita temperans ac sobria. Sed haec de forma ieiunii sufficiant, quae tamen aliis causis explicatis erit notior. DE CAUSA EFFICIENTE IEIUNII. Iam de causa efficiente


6434. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1070 | Paragraph | SubSect | Section]

Neque multum interest, vel ad efficientem proximam, vel formalem causam ieiunii, unde ille moeror veniat. Iacob enim Gen. 37, hoc modo se affligit propter amissum filium. Iabesithae quoque 1. Sam. ultimo, et David 2. Sam. 1, Ionathae et totius exercitus cladem ieiunio lugent. Ninivitae Ionae 3, et Israelitae Iud. 20, 1. Samu. 7, et Achab 1. Reg. 21, ieiunio testantur dolorem admissorum peccatorum, offensi Dei, et timorem irae Dei, ac poenae imminentis. Est igitur ieiunii causa efficiens plane naturalis, quanquam aliquo modo et voluntas et consuetudo accedant, ut


6435. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1074 | Paragraph | SubSect | Section]

suorum peccatorum, et irae Dei, ultro tales aliquos tristes et lugubres gestus foras expromet. Qui qualescunque erunt, si modo naturaliter ex illo fracto et contrito corde provenerint, et non artificialiter ex hypocrisi, haud dubie grati erunt Deo: sicut 2 Reg. 22 probatur Deo laceratio vestis a Iosia facta, propter minas legis divinae. Et Psal. 56 inquit, Collige lachrymas meas in utrem tuum, certe tu eas in libro tuo annotas. Imo et impii Achabi probat Deus aliquo modo lugubre ieiunium. Is enim, ut habetur 1 Reg. 12, gravissimis Dei minis per Heliam quasi protelatus,


6436. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1074 | Paragraph | SubSect | Section]

et mundus omnes suas machinas ad eos oppugnandos et perdendos adhibebunt. Postremo per Allegoriam significare potest vitae innocentiam. Quod tamen ieiunium, non tam in sacris Literis, quam apud patres invenitur, ut apud Chrysostomum Homilia 9 super Genesin, et apud Augustinum super Ioannem. Qui cum viderent multum in sacris Literis ieiuniorum mentionem fieri, nec tamen intelligerent, quidnam ieiunia ad pietatem tantopere facerent, libenter ea ad abstinentiam vitiorum transferebant, freti etiam 58 cap. Esaiae, non satis (ut arbitror) intellecto. Non enim Esaias


6437. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1085 | Paragraph | SubSect | Section]

Christi agitur. Sic Paulus dicit, Pascha nostrum immolatum esse: et Apocalypsis, piorum vestimenta esse lota. Sicut autem a lege ceremoniali multae locutiones sumuntur ad Christi sacrificium expiationemque: ita etiam a lege morali multae transferuntur ad iustificationem gratiae. ut cum Christus Iohann. sexto dicit, Hoc est opus Dei, ut agnoscatis eum, quem misit IESUM, etc. Isaiae quadragesimo: Accepit duplicia pro omnibus peccatis suis, etc. quasi remissio sit veluti praemium quoddam pro peccatorum merito. Videndum igitur valde est studioso veritatis, ne cum


6438. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1086 | Paragraph | SubSect | Section]

impietas est, Christum de sede propitiatorii deiicere, ut ibi nostra sordida opera, quae sunt ut pannus menstruatae immunda, collocemus. 29 Saepe celebratur dilectio Dei in piis, eique salus nostra tribuitur, id Pharisaici seductores mox nostrae dilectioni erga Deum tribuunt. At Ioannes eos redarguit dicens: In hoc est charitas, non quod nos dilexerimus Deum, sed quod ipse dilexerit nos, etc. Sic et Christus idem operariorum sophisma redarguit dicens, se prius elegisse ac dilexisse nos, non contra nos illum. Quam pertinaciter contendunt Pontificii, Paulum


6439. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1090 | Paragraph | SubSect | Section]

Christo conditi sumus, ut ambulemus in eis. Ad hanc approbationem aut iustificationem referendae sunt omnes celebrationes iustitiae aut pietatis sanctorum, ut cum Zacharias et Elizabeth dicuntur iusti et irreprehensibiles fuisse coram Deo, ambulantes in omnibus mandatis Dei. Item cum Iosephus dicitur fuisse iustus: cum Moses, David et alii sancti viri nomine integritatis ac sinceritatis praedicantur: et denique quandocumque bonis operibus praemia promitttuntur. Secundum hanc Paulus dicit se expectare coronam gloriae ac iustitiae, et secundum hanc probabit Christus


6440. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1092 | Paragraph | SubSect | Section]

bonos et malos. A tristi specie eclipsis aut etiam rubedinis solis ac lunae, sumitur descriptio tristis status rerum: ut Isa. 13, Obtenebratus est sol in ortu suo, cum quidem vel maxime gratus, amoenus ac salutaris esse solet: et cap. 24, Erubescat luna, confundetur sol. Sic Ioel. 2 et 3. Sol et luna obtenebrati sunt. Idem valet, occidere solem in meridie, Amos 8, Mich. 3, Ier. 15. A fervore solis sumitur metaphorica locutio, significans omnis generis molestias: Non uret te sol per diem, nec luna frigore afficiet per noctem. Psal. 121, Isa.


6441. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1094 | Paragraph | SubSect | Section]

Iud. 20. Describuntur eiusmodi petrae, 1 Sam. 22. Abiit Saul ut investigaret Davidem, in summitatibus petrarum, ubi hirci syluestres habitant. In tali aliqua rupe forte et Elias consederat, 2 Reg. 1, tametsi ibi vocetur vertex montis. Tales fuerunt illae duae praeruptae petrae, qua transivit Ionathan apud Philisthaeos, 1 Sam. 14. Similis petra eminet in medio Rheni, in cataracta maiore prope Schafhusium, quam tot seculis, tanto impetu aquae ac glaciei ingenti vi impingentis non abscissam esse, plane miraculosum est. Talium et aliarum petrarum cavernae ac umbrae passim in Scriptura


6442. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1095 | Paragraph | SubSect | Section]

celebratae, et subinde sunt iactatae. Homerus, ut homo Asiaticus, et non valde dissimilis caeli ac soli Iudaico, plurimas prorsus similes phrases ac similitudines habet: quas si quis cum Scripturae sermone conferret, non malam operam navaret. Iosuas tertio capite scribit, Iordanem exundare toto tempore messis: quod multis aliis fluminibus etiam in Europa accidit, quorum origines ex praealtis montibus veniunt, quorum nives aestate resalvuntur. Tanto ergo maius fuit miraculum, tunc aquas Iordanis repressas fuisse ut populus transiret. Flumina ibi fuêre


6443. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1095 | Paragraph | SubSect | Section]

conferret, non malam operam navaret. Iosuas tertio capite scribit, Iordanem exundare toto tempore messis: quod multis aliis fluminibus etiam in Europa accidit, quorum origines ex praealtis montibus veniunt, quorum nives aestate resalvuntur. Tanto ergo maius fuit miraculum, tunc aquas Iordanis repressas fuisse ut populus transiret. Flumina ibi fuêre perparva, seu rivi potius, praeter unum Iordanem, cuius magnitudo celebratur. Quare Isa. cap. 8. dicit, illum populum contemnere aquas Siloam leniter fluentes, nempe regnum et regimen, aulamque sui proprii


6444. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1095 | Paragraph | SubSect | Section]

quod multis aliis fluminibus etiam in Europa accidit, quorum origines ex praealtis montibus veniunt, quorum nives aestate resalvuntur. Tanto ergo maius fuit miraculum, tunc aquas Iordanis repressas fuisse ut populus transiret. Flumina ibi fuêre perparva, seu rivi potius, praeter unum Iordanem, cuius magnitudo celebratur. Quare Isa. cap. 8. dicit, illum populum contemnere aquas Siloam leniter fluentes, nempe regnum et regimen, aulamque sui proprii regis, aut posterorum Davidis, revera autem Meschiae, qui est verus Siloam, aut mittendus: et contra magnifacere regem


6445. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1095 | Paragraph | SubSect | Section]

Fuerunt nihilominus etiam deserta nonnihil culta, sic forte dicta vel ob crebriores syluas, vel alioqui quod non ita fuerunt frequentata, sicut alia loca. Quale est et illud celebre, in quo praedicabat Ioan. Matth. 3. ubi habitavit Zacharias, Luc. 1. ubi quoque fuisse domum Ioab legitur, 2 Sam. 2. Cuius deserti sex oppida nominantur, Ios. 15. Quod observandum propter stultam imitationem Papisticorum heremitarum, qui putarunt se Baptistae S. vitam expressuros, si in solitudine viverent. Rarae fuerunt ibi pulchrae sylvae, eoque etiam charae ac celebres.


6446. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1095 | Paragraph | SubSect | Section]

sic forte dicta vel ob crebriores syluas, vel alioqui quod non ita fuerunt frequentata, sicut alia loca. Quale est et illud celebre, in quo praedicabat Ioan. Matth. 3. ubi habitavit Zacharias, Luc. 1. ubi quoque fuisse domum Ioab legitur, 2 Sam. 2. Cuius deserti sex oppida nominantur, Ios. 15. Quod observandum propter stultam imitationem Papisticorum heremitarum, qui putarunt se Baptistae S. vitam expressuros, si in solitudine viverent. Rarae fuerunt ibi pulchrae sylvae, eoque etiam charae ac celebres. Quare inde crebrae metaphorae ac similitudines habentur. Variae


6447. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1098 | Paragraph | SubSect | Section]

externis indiciis, aut etiam ritibus eos testificandi ac exerendi, valde variae voces ac loquutiones et similitudines in sacris Literis de utroque hoc genere leguntur. Huc referri debent varii mores lugentium, et sepelientium suos. Hinc lamentationes super mortuis, ut etiam David de Saule et Ionathan threnum componit, et Ieremias componit threnos super tota gente. Hinc saepe hortantur aliquas gentes ad threnos, lamentationes ac ritus luctuosos, per consequens indicantes antecedens, nempe eas ingentibus calamitatibus obruendas esse, seu habituros luctuosissimum statum.


6448. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1098 | Paragraph | SubSect | Section]

rari ibi fuerunt. Piscatio quoque non ita magna fuit, multo autem minor venatio: quia loca fuerunt valde culta, ut feras multas praeter aves habere non potuerint. Nec etiam fuerunt ferme ulla vel mediocria stagna, praeter illud unicum Genazareticum aut Capernaiticum. nam amnes piscosi, praeter Iordanem, nulli fuerunt, tum porro piscinas ob inopiam aquarum non multas habere quiverunt. Ob praedicta vero vitae genera, et loci aestum, sollicite expectarunt pluviam, quo fruges, vites, arbores et pascua rigarentur: quare multae locutiones sacrarum Literarum respiciunt potissimum istam


6449. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1099 | Paragraph | SubSect | Section]

est coniicere in illis aestuosis locis valde plena foetoribus fuisse, eoque necesse fuit ea diligenter calce circumlinire. Unde Sepulchra dealbata, locutio venit. Non solitos esse extra tribum suam coniugia contrahere, Theologi ex fine Num. colligunt, eaque ratione ostendunt causam, cur Matth. Iosephi potius quam Mariae genealogiam texuerit: ostensurus nimirum, per eius descriptionem etiam ipsam ex eadem tribu fuisse. Multum coacti sunt molere vel equis vel etiam manibus ob inopiam fluminum perpetuorum. Quo etiam aliqua dicta Scripturae respiciunt: ut cum dicit Christus, ex


6450. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1100 | Paragraph | SubSect | Section]

se etiam noctu texerunt. Unde dicit Ruth ad Booz: Extende vestem tuam super ancillam tuam. Cingula habuerunt ex peplis, ut nunc Turcae et etiam Pannones: unde est locutio Christi, aes portare in cingulis: et mulier strenua, Proverbus 31, dicitur Sidonem et cingula texere. Ioannes dicitur in sacra Coena recubuisse in sinu Domini: quod intelligi satis nequit, nisi quis intelligat veterem morem recumbendi in sumendo cibo, eum autem exposui in prima parte in voce Sinus. In utribus portare vinum et aquam, aliosque liquores, usitatum fuit: inde eorum mentio in


6451. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1101 | Paragraph | SubSect | Section]

dixi: ut cum naturam regionis inter Ierusalem et Iericho depingunt, ostendere deberent, cur Christus inde potissimum parabolam saucii a latronibus viatoris sumpserit: quia scilicet et multum illac homines commeare sunt soliti, ob utriusque civitatis celebritatem, ob palmetum Iericho et transitum Iordanis: et quia illa intermedia regio mire confragosa fuit, ac latrociniis idonea, et simul infesta: patres allegoricam causam attulerunt. Nec solum historias deberent tales Topographi accommodare ad suas descriptiones, sed etiam loca Scripturae obscura imperitis ob locorum inscitiam


6452. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1101 | Paragraph | SubSect | Section]

descendere. Haec opera ut difficilior, ita multo utilior esset in istis descriptionibus Palaestinae et Ierosolymae, quam quod multas partim inutiles, partim etiam violentas allegorias infarciunt. Matth. 19 dicitur, Christus ex Galilaea profectus est in Iudaeam, traiecto Iordane. Hoc posset ignaro situs errorem obiicere, quasi Galilaea non sit in eodem latere Iordanis, in quo Iudaea: at pictura situs docet, Iordanem tendere a Galilaea ad Iudaeam, eoque posse id iter confici, vel vitato penitus Iordane, vel etiam bis traiecto, ita ut semel prope Galilaeam traiicias,


6453. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1101 | Paragraph | SubSect | Section]

Palaestinae et Ierosolymae, quam quod multas partim inutiles, partim etiam violentas allegorias infarciunt. Matth. 19 dicitur, Christus ex Galilaea profectus est in Iudaeam, traiecto Iordane. Hoc posset ignaro situs errorem obiicere, quasi Galilaea non sit in eodem latere Iordanis, in quo Iudaea: at pictura situs docet, Iordanem tendere a Galilaea ad Iudaeam, eoque posse id iter confici, vel vitato penitus Iordane, vel etiam bis traiecto, ita ut semel prope Galilaeam traiicias, secundo prope Iudaeam. Matth. 4 citantur ex Isa. 8 haec verba: Terra


6454. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1101 | Paragraph | SubSect | Section]

multas partim inutiles, partim etiam violentas allegorias infarciunt. Matth. 19 dicitur, Christus ex Galilaea profectus est in Iudaeam, traiecto Iordane. Hoc posset ignaro situs errorem obiicere, quasi Galilaea non sit in eodem latere Iordanis, in quo Iudaea: at pictura situs docet, Iordanem tendere a Galilaea ad Iudaeam, eoque posse id iter confici, vel vitato penitus Iordane, vel etiam bis traiecto, ita ut semel prope Galilaeam traiicias, secundo prope Iudaeam. Matth. 4 citantur ex Isa. 8 haec verba: Terra Zabulon, et terra Nephtalim, via maris ultra Iordanem,


6455. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1101 | Paragraph | SubSect | Section]

19 dicitur, Christus ex Galilaea profectus est in Iudaeam, traiecto Iordane. Hoc posset ignaro situs errorem obiicere, quasi Galilaea non sit in eodem latere Iordanis, in quo Iudaea: at pictura situs docet, Iordanem tendere a Galilaea ad Iudaeam, eoque posse id iter confici, vel vitato penitus Iordane, vel etiam bis traiecto, ita ut semel prope Galilaeam traiicias, secundo prope Iudaeam. Matth. 4 citantur ex Isa. 8 haec verba: Terra Zabulon, et terra Nephtalim, via maris ultra Iordanem, Galilaea gentium. Hîc dubitant, quomodo dicatur Ultra Iordanem, cum et Propheta et


6456. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1101 | Paragraph | SubSect | Section]

docet, Iordanem tendere a Galilaea ad Iudaeam, eoque posse id iter confici, vel vitato penitus Iordane, vel etiam bis traiecto, ita ut semel prope Galilaeam traiicias, secundo prope Iudaeam. Matth. 4 citantur ex Isa. 8 haec verba: Terra Zabulon, et terra Nephtalim, via maris ultra Iordanem, Galilaea gentium. Hîc dubitant, quomodo dicatur Ultra Iordanem, cum et Propheta et Evangelista fuerit in eodem latere Iordanis, in quo est Galilaea. Respondeo: Illud Ultra aut trans Iordanem, non dicitur ratione prophetae, sed ratione regis Assyriae: qui traiecto Iordane primum levius,


6457. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1101 | Paragraph | SubSect | Section]

iter confici, vel vitato penitus Iordane, vel etiam bis traiecto, ita ut semel prope Galilaeam traiicias, secundo prope Iudaeam. Matth. 4 citantur ex Isa. 8 haec verba: Terra Zabulon, et terra Nephtalim, via maris ultra Iordanem, Galilaea gentium. Hîc dubitant, quomodo dicatur Ultra Iordanem, cum et Propheta et Evangelista fuerit in eodem latere Iordanis, in quo est Galilaea. Respondeo: Illud Ultra aut trans Iordanem, non dicitur ratione prophetae, sed ratione regis Assyriae: qui traiecto Iordane primum levius, postea etiam gravius afflixit illas regiones, quae ibi nominantur.


6458. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1101 | Paragraph | SubSect | Section]

ita ut semel prope Galilaeam traiicias, secundo prope Iudaeam. Matth. 4 citantur ex Isa. 8 haec verba: Terra Zabulon, et terra Nephtalim, via maris ultra Iordanem, Galilaea gentium. Hîc dubitant, quomodo dicatur Ultra Iordanem, cum et Propheta et Evangelista fuerit in eodem latere Iordanis, in quo est Galilaea. Respondeo: Illud Ultra aut trans Iordanem, non dicitur ratione prophetae, sed ratione regis Assyriae: qui traiecto Iordane primum levius, postea etiam gravius afflixit illas regiones, quae ibi nominantur. Trans Iordanem igitur non Prophetae, sed ibi rex Assyrius


6459. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1101 | Paragraph | SubSect | Section]

Matth. 4 citantur ex Isa. 8 haec verba: Terra Zabulon, et terra Nephtalim, via maris ultra Iordanem, Galilaea gentium. Hîc dubitant, quomodo dicatur Ultra Iordanem, cum et Propheta et Evangelista fuerit in eodem latere Iordanis, in quo est Galilaea. Respondeo: Illud Ultra aut trans Iordanem, non dicitur ratione prophetae, sed ratione regis Assyriae: qui traiecto Iordane primum levius, postea etiam gravius afflixit illas regiones, quae ibi nominantur. Trans Iordanem igitur non Prophetae, sed ibi rex Assyrius afflixit illos populos. Talis quidam quasi Hebraismus est, quod Moses


6460. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1101 | Paragraph | SubSect | Section]

via maris ultra Iordanem, Galilaea gentium. Hîc dubitant, quomodo dicatur Ultra Iordanem, cum et Propheta et Evangelista fuerit in eodem latere Iordanis, in quo est Galilaea. Respondeo: Illud Ultra aut trans Iordanem, non dicitur ratione prophetae, sed ratione regis Assyriae: qui traiecto Iordane primum levius, postea etiam gravius afflixit illas regiones, quae ibi nominantur. Trans Iordanem igitur non Prophetae, sed ibi rex Assyrius afflixit illos populos. Talis quidam quasi Hebraismus est, quod Moses scribit Gen. 13, Abrahamum et Lotum profectos ex Aegypto esse ad Austrum:


6461. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1101 | Paragraph | SubSect | Section]

cum et Propheta et Evangelista fuerit in eodem latere Iordanis, in quo est Galilaea. Respondeo: Illud Ultra aut trans Iordanem, non dicitur ratione prophetae, sed ratione regis Assyriae: qui traiecto Iordane primum levius, postea etiam gravius afflixit illas regiones, quae ibi nominantur. Trans Iordanem igitur non Prophetae, sed ibi rex Assyrius afflixit illos populos. Talis quidam quasi Hebraismus est, quod Moses scribit Gen. 13, Abrahamum et Lotum profectos ex Aegypto esse ad Austrum: quibus tamen fuerat Palaestina, ad quam iverunt, versus Septentrionem. Si enim ex Aegypto ire


6462. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1101 | Paragraph | SubSect | Section]

Hebraismus est, quod Moses scribit Gen. 13, Abrahamum et Lotum profectos ex Aegypto esse ad Austrum: quibus tamen fuerat Palaestina, ad quam iverunt, versus Septentrionem. Si enim ex Aegypto ire voluissent ad Austrum ivissent in Aethiopiam. Sed Moyses ratione sui situs loquitur. Ipsi enim ultra Iordanem ad Septentrionem existenti fuerunt illi termini Palaestinae versus Aegyptum australes. Sic in Deuteronomio aliquoties scribit Moyses, se illa dixisse ultra Iordanem, cum ipse nunquam Iordanem transmiserit: sed servit ea scriptione non sibi, verum Israolitis ultra Iordanem eum librum


6463. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1101 | Paragraph | SubSect | Section]

Si enim ex Aegypto ire voluissent ad Austrum ivissent in Aethiopiam. Sed Moyses ratione sui situs loquitur. Ipsi enim ultra Iordanem ad Septentrionem existenti fuerunt illi termini Palaestinae versus Aegyptum australes. Sic in Deuteronomio aliquoties scribit Moyses, se illa dixisse ultra Iordanem, cum ipse nunquam Iordanem transmiserit: sed servit ea scriptione non sibi, verum Israolitis ultra Iordanem eum librum lecturis. Alieno ergo, non suo respectu illa dicit, perinde ac si nunc Galli aut Germani consuetudine sermonis Romanorum Venetiam nominent Galliam cisalpinam, cum eis sit


6464. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1101 | Paragraph | SubSect | Section]

ire voluissent ad Austrum ivissent in Aethiopiam. Sed Moyses ratione sui situs loquitur. Ipsi enim ultra Iordanem ad Septentrionem existenti fuerunt illi termini Palaestinae versus Aegyptum australes. Sic in Deuteronomio aliquoties scribit Moyses, se illa dixisse ultra Iordanem, cum ipse nunquam Iordanem transmiserit: sed servit ea scriptione non sibi, verum Israolitis ultra Iordanem eum librum lecturis. Alieno ergo, non suo respectu illa dicit, perinde ac si nunc Galli aut Germani consuetudine sermonis Romanorum Venetiam nominent Galliam cisalpinam, cum eis sit transalpina. Sic igitur


6465. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1101 | Paragraph | SubSect | Section]

loquitur. Ipsi enim ultra Iordanem ad Septentrionem existenti fuerunt illi termini Palaestinae versus Aegyptum australes. Sic in Deuteronomio aliquoties scribit Moyses, se illa dixisse ultra Iordanem, cum ipse nunquam Iordanem transmiserit: sed servit ea scriptione non sibi, verum Israolitis ultra Iordanem eum librum lecturis. Alieno ergo, non suo respectu illa dicit, perinde ac si nunc Galli aut Germani consuetudine sermonis Romanorum Venetiam nominent Galliam cisalpinam, cum eis sit transalpina. Sic igitur sacri scriptores alias sui rationem habent, alias eorum, de quibus scribunt.


6466. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1102 | Paragraph | SubSect | Section]

liquido apparet, cur Ieremias librum suum bene colligatum munitumque apppenso lapide in Euphratem abiici iusserit: nempe, ut exiccato flumine reperiretur, et divina providentia, eiusque propheticus spiritus agnosceretur. Vide Apocal. et Glossam super cap. 16. 12. Narrat Iosephus lib. 11 Antiquitatum, cap. 1, Cyrum legisse Isaiae prophetiam de suis victoriis ac monarchia, et valde miratum, tanto antea tempore suum nomen et res gestas divinitus praedictum esse, eoque magis verum Deum timuisse, et gentem Iudaicam dilexisse. proculdubio non parum eodem


6467. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1105 | Paragraph | SubSect | Section]

quare denuo servando promittitur benedictio, et benedictum semen orbi terrarum benedictionem acquisiturum: contra vero ipsum semen benedictum sumit in se maledictionem legis, et peccata mundi, testibus Baptista et Paulo. Hinc igitur sunt tot phrases veteris ac novi Testamenti. Hinc etiam Ioannes dicit, filium Dei venisse ut destruat opera diaboli. Deus nudum Adamum induit pelle ovis, id est, agni Dei: quod proculdubio significavit nos nudos et carentes gloria Dei, sine omnibus operibus iustificari. Ex illa igitur prima nuditate et induitione velleris ovilli, sumpsit


6468. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1109 | Paragraph | SubSect | Section]

arbitrio instituit, sabbatum et alios ritus aliquoties violavit: cum non externa sed interna contaminare hominem docuit: dum externas lotiones nihil ad veram sanctitatem facere ostendit: dum novas ceremonias sacramentorum alibi per orbem terrarum celebrandas instituit. Legem et Prophetas usque ad Ioannem durasse docuit: templum esse dissalvendum praedixit, et veros cultores ubique in spiritu ac veritate Deum culturos esse affirmavit. Eo pertinuit etiam laceratio veli templi, quae indicavit, futurum ut illae ceremoniae ac velo contecta seu occultata mysteria, omnibus innotescant, et sint


6469. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1114 | Paragraph | SubSect | Section]

non in pecudum sanguine et sacrificiis: quia ibi apud Deum erat illa vera victima, verus sacerdos, aut verus persolutor debitorum: illeque verus agnus Dei, vere peccata mundi tollens, et iam inde a condito mundo, translato in se nostro ingenti debito, imputative mactatus et oblatus. 14 Ioannes quoque evangelista diligenter hanc translationem verae vitae ac lucis, a victimis ad illum apud Deum existentem mediatorem illustrat et celebrat. Dicit enim, Mosen quidem dedisse legem, ceremonias ac sacrificia: sed veram gratiam et pacem non nisi per Christum contingere. Hunc enim esse


6470. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1117 | Paragraph | SubSect | Section]

mysterium Dei applicatum et quasi conformatum esse, nemini dubium est. Et possunt huius rei rationes non paucae afferri. Nam cum omnia nomina propria Hebraeis aliquid significent: tum praesertim ea quae Deus vel sibi vel etiam aliis imponit, ut Abraami, Sarae, Israelis, Isaac, filorum Isaiae, Ioannis, Iesu, et similium. Ad haec, cum velit ex hoc nomine cognosci et considerari, dicatque fore suum memoriale in omnes gene rationes: certe vult aliquid, idque eximium in se suisve actionibus ea voce


6471. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1122 | Paragraph | SubSect | Section]

ero illud benedictum semen: et porro cap. 34 declarans quale Ero, nempe qui ad populum Dei veniam, eumque liberem, non tam carnali liberatione, quam spirituali, plurimam eis misericordiam, beneficentiam ac veritatem exhibendo, eosque a suis peccatis liberando: ita correspondens ei Ioannes Evangelista, aut, potius spiritus Domini per os calamumque eius, initio sui Evangelii educit eum ex sinu patris, tanquam sponsum de thalamo suo: quasi diceret humano generi, Ecce vobis illum toties promissum ducem ac servatorem Ero et Erit. Vocat igitur primum eum Verbum


6472. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1122 | Paragraph | SubSect | Section]

os calamumque eius, initio sui Evangelii educit eum ex sinu patris, tanquam sponsum de thalamo suo: quasi diceret humano generi, Ecce vobis illum toties promissum ducem ac servatorem Ero et Erit. Vocat igitur primum eum Verbum λόγον, sicut et Ionathas Chaldaeus aliquoties vertit nomen Iehova per Meimar, quod est Verbum, et in Psal. 110, ipsi Christo nomen Verbi tribuit, inquiens: Dixit Dominus Verbo, Sede a dextris meis. Hunc igitur λόγον aut Verbum Ioannes depingit:


6473. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1122 | Paragraph | SubSect | Section]

sicut et Ionathas Chaldaeus aliquoties vertit nomen Iehova per Meimar, quod est Verbum, et in Psal. 110, ipsi Christo nomen Verbi tribuit, inquiens: Dixit Dominus Verbo, Sede a dextris meis. Hunc igitur λόγον aut Verbum Ioannes depingit: primum, quoniam semper fuerit apud Deum, et verus Deus, per quem omnia facta sint, veluti perstringens Genesin. Deinde, quod in eo fuerit lux et vita hominum, id est, quod ipse in se susceperit debitum ac peccata humani generis, et reparationem amissae iustitiae ac vitae, Eritque


6474. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1122 | Paragraph | SubSect | Section]

debitum ac peccata humani generis, et reparationem amissae iustitiae ac vitae, Eritque omnium horum restitutor, quod in praedictis locis Exodi, secunda persona de se pollicetur. Tertio, quod sit caro factus, et ad homines venerit, nempe secundum promissionem in suo nomine Ero factam. Ubi exultat Ioannes Evangelista, describendo eum: non minus quam Ioannes Baptista in utero matris, excipiens eum, exultaverat. Dicit enim, veluti nimis luxurians verbis, quod ille apud Deum habitans Erit, caro sit factus, quod venerit et habitaverit in eis, quod viderint gloriam eius tantam, quanta unigeniti


6475. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1122 | Paragraph | SubSect | Section]

amissae iustitiae ac vitae, Eritque omnium horum restitutor, quod in praedictis locis Exodi, secunda persona de se pollicetur. Tertio, quod sit caro factus, et ad homines venerit, nempe secundum promissionem in suo nomine Ero factam. Ubi exultat Ioannes Evangelista, describendo eum: non minus quam Ioannes Baptista in utero matris, excipiens eum, exultaverat. Dicit enim, veluti nimis luxurians verbis, quod ille apud Deum habitans Erit, caro sit factus, quod venerit et habitaverit in eis, quod viderint gloriam eius tantam, quanta unigeniti Dei filii esse debuerit aut potuerit: quodque eum


6476. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1122 | Paragraph | SubSect | Section]

Heb. 10. Apoc. 4 et 11. ac saepe alias in Scriptura, ut quasi studio alludat ad verbum Aeeieh Ero et Erit: quasi dicat, is qui olim inculacavit nobis Ero et Erit servator vester, ille Veniens, aut qui venire debuit, quique venturus expectatur, iam adest, etc. Sic quaerunt ex Christo Ioannis discipuli, Tune es ille Veniens seu promissum Ero, aut alium expectemus? Item alibi: Benedictus ille Veniens, ille panis veniens de caelo: item ille veniens qui fuit, qui et Est. Unde clare apparet illud Ero et Erit, expressum esse nomine aut participio, vel potius participiali nomine omni


6477. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1123 | Paragraph | SubSect | Section]

aliter. Denique cum iam tempore Mosis Ismahelitae, Ammonitae, Moabitae non recte Deum colentes, tamen dicerent se colere Deum Abraham: item Idumaei dicerent se colere Deum Abraham, Isaac, etc. Praeterea quoque Aegyptii vellent dici cultores veri Dei Abraham, Isaac, Iacob, Ioseph, et tamen doctrinam a Iosepho acceptam paulatim pervertant: voluit Deus propter immensam suam bonitatem manifesta revelatione se patefacere, ac novo nomine verum cultum a falso separare, et simul totius religionis ac promissionum instaurationem quandam ac declarationem novo populo, necdum


6478. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1123 | Paragraph | SubSect | Section]

cum iam tempore Mosis Ismahelitae, Ammonitae, Moabitae non recte Deum colentes, tamen dicerent se colere Deum Abraham: item Idumaei dicerent se colere Deum Abraham, Isaac, etc. Praeterea quoque Aegyptii vellent dici cultores veri Dei Abraham, Isaac, Iacob, Ioseph, et tamen doctrinam a Iosepho acceptam paulatim pervertant: voluit Deus propter immensam suam bonitatem manifesta revelatione se patefacere, ac novo nomine verum cultum a falso separare, et simul totius religionis ac promissionum instaurationem quandam ac declarationem novo populo, necdum satis in rebus divinis


6479. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1123 | Paragraph | SubSect | Section]

tunc in illa novae Ecclesiae collectione, totiusque religionis gloriosa instauratione, sibi a praecipuo suo opere adsumere voluisse, ut sic et ipso nomine Iehovah Erit inculcaret piis, se fore illum eorum servatorem toties divinitus humano generi promissum. Hinc forte est Latinum nomen Iovis, sicut et multa alia Hebraica vocabula in hac et aliis linguis sparsa reperiuntur. Haec potissimum digna putavi, quae de mystico Dei nomine Iehova annotarem, tanquam et certiora, et utiliora aliis. Nam plerique aut curiosa ac superstitiosa, aut certe valde humilia et inutilia de


6480. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1124 | Paragraph | SubSect | Section]

ilioqui quotidie supra modum crescunt. Quare breviter, Christo servatore iuvante, tum veram nominis Iesu etymologiam asseram, tum et Osiandri sophismata corruptelasque refutabo. Cum Angelus Matth. 1 dicit ad Iosephum cogitantem de deserenda Maria (quod eam suspectam adulterii habebat) per somnium: Ioseph fili David, ne metuas adiungere tibi Mariam uxorem tuam, nam quod in illa conceptum est, a Spiritu S. profectum est. Pariet autem filium, et vocabis nomen eius Iesum. Is enim salvum faciet populum suum


6481. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1124 | Paragraph | SubSect | Section]

supra modum crescunt. Quare breviter, Christo servatore iuvante, tum veram nominis Iesu etymologiam asseram, tum et Osiandri sophismata corruptelasque refutabo. Cum Angelus Matth. 1 dicit ad Iosephum cogitantem de deserenda Maria (quod eam suspectam adulterii habebat) per somnium: Ioseph fili David, ne metuas adiungere tibi Mariam uxorem tuam, nam quod in illa conceptum est, a Spiritu S. profectum est. Pariet autem filium, et vocabis nomen eius Iesum. Is enim salvum faciet populum suum a peccatis suis, etc. Eum locum tota Ecclesia omnesque doctores


6482. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1124 | Paragraph | SubSect | Section]

et Prophetarum. Septima: Quia nomen ἰησοῦς convenit cum יהשוע literis et ferme syllabis. Primum, cum proculdubio maior literarum quam punctorum ratio habenda sit, ι Iota convenit initiorum, Iod nomine et potentia. Secundo convenit η Ita, cum ה He. Nam ut ordo, collatio, et nomina literarum Hebraicarum et Graecarum indicant, ex ה Hebraeo factum est


6483. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1126 | Paragraph | SubSect | Section]

ut inde fieret ישו Ieschu, pronunciarique possit. Probare tamen illud prius videtur, cum ait, ה saepe ex nominibus abiici, ne conspecta aliqua conspicua parte nominis Iehova, nomen Dei vilesceret, ut pro Iehoram dici Ioram: nisi quod paulo post non animadvertens sibiipsi contradicit. Affirmat enim hanc literam temere multis locis sine omni causa abiici: et cum omittitur, non desiderari eam, et cum exprimitur, non sentiri. Si temere ה litera saepissime abiicitur, non ergo


6484. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1129 | Paragraph | SubSect | Section]

Ipsum conculcabit caput tuum. Ubi quam utilis doctrina olim sublata fuerit, sive illud ex punctorum inopia accidit, sive ut magis arbitror, postea factum est ab aliquo, vel sciolo, cui videbatur textus futurus dilucidior, vel et superstitioso, qui divae Virgini gratificari voluerit. Nam etiam Iosephus, cum eundem locum Graece recte habeat, tamen in Latina versione est corruptus. Atque hîc temperare mihi nequeo, quin nostris Papistis irascar, qui in Coloniensi Latini Iosephi editione in margine diverso charactere asscripserunt. Videant isti novi Hebraistae, an


6485. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1129 | Paragraph | SubSect | Section]

videbatur textus futurus dilucidior, vel et superstitioso, qui divae Virgini gratificari voluerit. Nam etiam Iosephus, cum eundem locum Graece recte habeat, tamen in Latina versione est corruptus. Atque hîc temperare mihi nequeo, quin nostris Papistis irascar, qui in Coloniensi Latini Iosephi editione in margine diverso charactere asscripserunt. Videant isti novi Hebraistae, an non et Iosephus Ipsa legerit. O` miseros Papistas, qui suo ruenti iam Antichristianismo, homicidio et mendacio, gladio et sophistica opitulari conantur. Illud quidem nolo celare


6486. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1129 | Paragraph | SubSect | Section]

cum eundem locum Graece recte habeat, tamen in Latina versione est corruptus. Atque hîc temperare mihi nequeo, quin nostris Papistis irascar, qui in Coloniensi Latini Iosephi editione in margine diverso charactere asscripserunt. Videant isti novi Hebraistae, an non et Iosephus Ipsa legerit. O` miseros Papistas, qui suo ruenti iam Antichristianismo, homicidio et mendacio, gladio et sophistica opitulari conantur. Illud quidem nolo celare pium Lectorem, me habere manuscriptas annotationes super vetus et novum Testamentum, amplius ante 300 annos


6487. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1129 | Paragraph | SubSect | Section]

tradidisset, semperque errores cumulati fuissent, atque ita plane impossibile fuisset veram lectionem conservari. Verum neque assidue in manibus discentium docentiumque fuit Scriptura, neque semper eruditos interpretes habuit. Nam quod ex sacris Literis constat, sub Manasse, Amon et Iosia, annis circiter 67, quicquid tunc erat sacrarum Literarum, tam fuit ex usu remotum, ut extaret'ne omnino amplius Lex, an non, penitus ignoraverint. Nec credo omnino ullum hominem privatim clam apud se Scripturam habuisse. Nam si quispiam habuisset, poenitentiam agente Manasse, item 10 annis


6488. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1136 | Paragraph | SubSect | Section]

mala mens, et malus animus? Non certe quoddam abstractum aut actionem ibi vox Corruptio significat: sed ipsam rem corruptam et perversam Deoque inimicam et adversam, nempe malam mentem, et malum animum. Peccatum est id quod pugnat cum Deo, et cui Deus vicissim irascitur, teste Ioanne, et communi nostrarum Ecclesiarum sententia. Certe, si quis alius, Philippus hanc definitionem vehementissime et saepissime inculcat. Totus vero homo animalis vetus, aut non renatus, sic pugnat cum Deo, praesertim vero ipsa ratio aut rationalis anima. Quod Confessio, Apologia, et Philippus,


6489. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1148 | Paragraph | SubSect | Section]

fides sub adiuncta praedicatione remissionis peccatorum contineatur. Item, quod volunt nec ipsi quidem, sicut nec Papistae, in Decalogo Synecdochen Hebraeam intelligere, eoque pueriliter somniant in Decalogo reprehendi tantum actiones ibi expresse nominatas: et denique quod nolunt expendere vocem Iohannis Apostoli, qui dicit, peccatum esse ἀνομίαν ideoque nihil pro peccato habendum, quod non pugnet cum lege, et vicissim reprehendatur ac oppugnetur a lege, quare omnia peccata necessario argui a lege. Haec vero una vox


6490. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1152 | Paragraph | SubSect | Section]

vel aliquem alium nobiliorem liquorem sine omni prorsus detrimento ex uno vase in aliud transfundere queas. Quid non est verisimile hîc accidere in tanta varietate vocum ac sensuum, et in tam praestanti aut etiam sacrosancta doctrina viventis Dei, ubi (ut supra audivimus) etiam singuli apices ac iota magna religione observandi ac perscrutandi sunt? Verissimum sane est, nullam sacrorum codicum versionem prorsus vel iam factam esse, vel deinceps fieri posse, etiam si ab aliquo angelo tentaretur, in qua plane nullus sit lapsus. Ubi vero etiam lapsus gravior non est, tamen aut


6491. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1159 | Paragraph | SubSect | Section]

libro EX QUO cognoverint. Verum contra scire, ac certo statuere deberemus, sacras Literas inexhaustum quendam divinae sapientiae mysteriorumque thesaurum continere. quod abunde ipsemet Dominus ostendit, affirmans: caelum et terram prius et potius corruiturum, quam unum apicem aut iota in sacris Literis non implendum. Qua sententia abunde indicat, in singulis earum sententiis, atque adeo verbis amplissimas opes contineri. Inculcaverunt idem veteres Iudaei, qui dictitarunt nullam esse literam in sacris Bibliis, ex quibus non maximi montes dependeant. Ne vero cui


6492. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1165 | Paragraph | SubSect | Section]

Saepe igitur mihi hanc tristissimam rerum faciem contemplanti, venit in mentem ille calamitosissimus, et nostris rebus simillimus Ecclesiae status, qui mox Apostolorum tempora secutus est. de quo miserabiliter queritur Egesyppus eius spectator, inquiens: Usque ad illa tempora (scilicet mortis Ioannis evangelistae) virgo munda et immaculata permansit Ecclesia, corruptoribus veritatis et divini verbi temeratoribus, aut nusquam omnino extantibus, aut etiam, si qui forte fuerant, in occultis et ab ditis hiatibus terrae delitescentibus. Ut vero et Apostolorum chorus et omnis illa aetas, quae


6493. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1168 | Paragraph | Section]

si quid tale esset in Ecclesia a Christo relictum ac institutum, non tantum multae historiae de eo testarentur, sed etiam ipsi Apostoli ad tales Cabalas et Masoret nos ablegarent. Extarent etiam proculdubio integra volumina, sub talibus forte titulis: Expositio Scripturae sacrae a Paulo, Petro aut Ioanne divinitus accepta et Ecclesiae tradita, aut per manus Ecclesiae commendata. Nam profecto tantum thesaurum sanctissimi illi viri in primitiva Ecclesia non neglexissent, qui etiam sua aliorumque non semper maximi momenti scripta aut epistolia conservarunt. Verum contra, non tantum non


6494. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1169 | Paragraph | Section]

propter nos scriptam esse, nosque per eius consolationem aut instructionem certam spem vitae habere posse. Quid hoc aliud est, quam affirmare, esse talem librum, cuius doctrina certo ad vitam pervenire queamus: frustra omnibus diabolis, erroribus ac haereticis repugnantibus? Sic Ioannes evangelista docet, Christum quidem plene infinita concionatum esse: sed illa quae ipse conscripserit, sufficere ad informationem verae fidei, et ad salutem hominum aeternam. Divus etiam Petrus, summus ac primus (ut isti volunt) Ecclesiae Pontifex, affirmat, sacras Literas


6495. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1170 | Paragraph | Section]

Christi et Evangelici status fuit index, iuxta illud, Si crederetis Mosi, crederetis et mihi: et illud, Scrutamini Scripturas, quia illae sunt, quae testimonium perhibent de me, etc. maioris esset authoritatis quam Christus, aut Christi Evangelium, quod est absurdissimum. Enimvero Ioannes Baptista Christo testimonium perhibuit. Fuit enim homo missus a Deo, ut testimonium perhiberet de lumine, et omnes crederent per illum: neque tamen continuo Christo fuit maior aut aequalis. Moses et Helias simul cum nube et caelesti voce, Christum esse Messiam, et eundem cunctis mortalibus


6496. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1171 | Paragraph | Section]

vero affirmat, inscitiam Scripturae esse originem erroris, cum ad Pharisaeos inquit: Erratis, nescientes Scripturas. Et in veteri Testamento toties inculcatur: Populus meus perit sine scientia. 30 Praeclare D. Augustinus contra istam Papistarum blasphemiam scribit, super Epistol. Ioh. Tract. 2, cum inquit: Contra insidiosos errores Deus voluit ponere firmamentum in Scripturis, contra quas nullus audet loqui, qui quoquo modo se vult videri Christianum. Quae beatissimi patris sententia observanda est, tum ut usum authoritatemque Scripturae agnoscas, quod nempe sit


6497. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1177 | Paragraph | SubSect | Section]

hominibus succurrere, ut omnis pietatis studiosus in plenum perfectumque hominem in Christo per eam erudiatur. Et denique adiecit ad summam commendationem, tantam esse istius Scripturae ac verbi firmitatem, ut caelum et terra potius sint transitura ac interitura, quam vel unicus eius apex aut iota. Verum contra tantus est nunc, et aliquot seculis antea fuit, furor Antichristi, eiusque seductorum, ut hanc ipsam viventis Dei Scripturam, authoritate ac commendatione ipsius caelitus humano generi propositam, propalam pedibus conculcent, et se suaque impia decreta aut dogmata


6498. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1177 | Paragraph | SubSect | Section]

homines ferro et flamma persequuntur, modo contra, ut res licitas ac a Deo ordinatas concedunt. At contra omnipotens Deus affirmat, suum verbum manere in aeternum, idque de isto ipso scripto verbo in novo Testamento sua voce exponit, inquiens: quod caelum et terra sint citius interitura, quam unum iota aut apex de Lege, donec omnia fiant. 6 Blaterant illi, sensum Scripturae non ex ipsa, sed ex Patribus esse petendum: seu illam ad doctrinam intellectumque Patrum et Conciliorum esse inflectendam.


6499. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1184 | Paragraph | SubSect | Section]

werke oder regiment sind bei euch und ihnen. Bei diesem deinem beschluss mag diss dein schreiben jetzundt bleiben.) IOAN. MARIAE VERRATI. Editum est contra nostras Ecclesias, Anno Domini 1561. Ferrariae, scriptum cuiusdam monachi nomine Ioannis Mariae Verrati Carmelitae, ad praesentem pontificem, et de praesenti Synodo, in quo multa impia asserit: sed eo praecipue, plenoque cursu tendit, ut affirmet, Pontificem et Concilium esse supra sacram Scripturam: posse Concilium, quodcunque ei videatur, non tantum sine Scriptura, sed et


6500. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1186 | Paragraph | SubSect | Section]

eorum verba atque sententias, per se licet integras et incorruptas, depravari tamen aliquando, ac pro hominum ingeniis institutis in utramque partem deflecti et contorqueri posse. O' impurissimum os Romanistae Curtisani. Itane tibi verbum viventis Dei, quod manet in aeternum, et cuius iota, aut etiam unicus apex caelo terraque firmior est, tuo blasphemo ori est tantum mortuum atramentum, est mortua charta, mortuus codex, membranula, macrocolon, etc. quod se in omnes partes ac sententias flecti torquerique sinat, patiaturque? Quis Monarcha, Princeps, aut etiam


6501. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1186 | Paragraph | SubSect | Section]

scripturis, etsi lux ipsa Christus Deus noster tota lege veteri adumbratus nobis loquatur: non desunt tamen magna et profunda mysteria, quae excutiantur, magnumque faciant hominibus negotium piis et eruditis, et de quorum interpretatione non satis inter eos convenit, ut de primo capite Evangelii Ioannis, ubi divini verbi qualitas explicatur: de Christi generatione carnali, quam Matthaeus contexit, qualiter ad Christum pertineat, quomodove ab illa qua Lucas recenset differat, eorumque diversitas conciliabitur de Mariae virginitate post partum, de Magorum adventu, de octo


6502. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1190 | Paragraph | SubSect | Section]

in conversis ita prorsus tolli id quod vim rationemque peccati habet, atque ita illos prorsus puros ac innoxios reddi, ut nihil penitus eos amplius ab introitu caeli, remoretur. Cur ergo tales perpetuo ex mandato Christi remissionem peccatorum quaerere et mendicare coguntur? Hoc vero est, quod Ioannes dicit: Negantes se peccatum habere, Deum ipsum mendacii arguere. Quod isti patres luculenter faciunt. Si nihil prorsus eos remoratur a regno caelorum, curtalibus isti homines purgatorium fabricant, ubi reliquae sordes eos a regno caelorum impedientes excoquantur et absumantur?


6503. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1192 | Paragraph | SubSect | Section]

eorum verba inter alia: Dei tanta est erga homines bonitas, ut eorum velit esse merita, quae sunt ipsius dona. Denique ne singula huius sessionis propalam impia persequar, anathematizant eos qui dicunt, Christum venisse in hunc mundum ut esset redemptor, et non etiam legislator. At Ioannes contra disertissime legislationem soli Mosi, et gratiam soli Christo adscribit, inquiens: Lex per Mosen data est, gratia autem et veritas per Iesum Christum. Item: Lex usque ad Ioannem: Non veni ut iudicem mundum: Iustitia patefit sine Lege: Rom. 3. et innumera alia loca, omnem legem ac


6504. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1192 | Paragraph | SubSect | Section]

anathematizant eos qui dicunt, Christum venisse in hunc mundum ut esset redemptor, et non etiam legislator. At Ioannes contra disertissime legislationem soli Mosi, et gratiam soli Christo adscribit, inquiens: Lex per Mosen data est, gratia autem et veritas per Iesum Christum. Item: Lex usque ad Ioannem: Non veni ut iudicem mundum: Iustitia patefit sine Lege: Rom. 3. et innumera alia loca, omnem legem ac opera a iudicio Christi excludentia, idem validissime confirmant. Nihil necesse erat Christum novas leges hominibus imponere: satis, et plus satis legum iam alioqui erat in


6505. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1206 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

et adhuc refutari pluribus et solidioribus rationibus possunt, si modo quid certi dicere aut asserere auderent. Quod cum non audeant, plus satis ipsi semetipsos refutant. Verae enim bonaeque sententiae et causae aliquas certas affirmationes et negationes earumque probationes habent. 27 Iosephus contra Appionem probavit Hebraeorum gentem ac religionem omnium vetustissimam esse. Idem etiam nunc ex multorum gentilium libris probari potest. Potest et ex nominibus locorum et celebrium virorum in Asia et etiam Africa idem probari. Vetustissima autem Religio verissima est. Vetustissima


6506. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1207 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

et ubique gentium radices ageret: sed fore etiam, ut ipsi graviter propter id affligerentur. Id postea perpetuus eventus ostendit. Habemus historiam 12 Apostolorum, et primitivae Ecclesiae per Apostolos erectae, per quos Evangelium in totum orbem sparsum fuit, quique omnes, praeter unum, Iohannem, supplicio sunt affecti. Eadem ratio et sequentium plurimorum doctorum fuit. 43 Mirabilis et potens verbi Dei per orbem propagatio, inprimis ea, quae per Apostolos facta est, confirmat nostram Religionem. Impossibile enim foret, teste ipsa ratione et omni rerum experientia, tam


6507. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1211 | Paragraph | Section]

sacrarum literarum 275 περὶ μεστώσεως, seu de plenitudine styli 279 brevitas aut Laconismus scripturae 281 Oratio pendens aut connexa 286 An D. Paulus adhibuerit artem dicendi 290 De stylo Ioannis 301 ¶ Aliquot theologici libelli, etiam ex sermone sacro pendentes, ad eum illustrandum non parum utiles: tractatus VI. 303 De metonymicis aut synecdochicis poenitentiae descriptionibus 304 De ieiunio, materia hactenus parum liquido explicata, vera disertatio.


6508. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1213 | Paragraph | Section]

28. Ego interficiam, et vivificabo 193 31. Expandit alas suas, et assumpsit eos 164 32. Et propitius erit terrae suae, populo suo 259 Aquila excitat nidum suum 195 ¶ Ios. 2. Narraverunt omnia quae invenerant eos 186 3. Ut sciant, quod quemadmodum fui cum Mose, ero tecum 203 ¶ Iudic. 4. Et ipsa quidem habitabat sub palma Debora, etc. 172 5. Stellae manentes in ordine et cursu suo, adversus Sisaram pugnaverunt


6509. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1213 | Paragraph | Section]

rex Salomon prae omnibus regibus terrae 218 10. Quisque in tabernacula sua, ô Israel 224 ¶ Tobiae 4. Eleemosyna liberat a peccato 220 ¶ Esther 2. Quaerant regi puellas virgines 224 3. Iecit sortem, etc. ibid. ¶ Iob 4. Posuit Deus in angelis suis stulticiam 190 7. Non agnoscet eum amplius locus eius 208 Nonne tempus determinatum est hominis super terram, etc. 212 10. Et avertaris, et mirabiliter affligas me 160 17. Nisi illusores mecum essent 224


6510. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1215 | Paragraph | Section]

160 ¶ Oseae 4. Iusti ambulabunt per eas. 194 7. Peregrini exederunt substantiam eius. ibid. 9. Profundaverunt, corruperunt 160 11. Ex Aegypto vocavi filium meum 231 12. Et ut visitet Iacob iuxta vias eius. 224 ¶ Ioel. 1. Gaudium aruit a filiis hominum 160 Dentes eorum dentes leonum 201 2. Scindite corda vestra 305 Et laudabitis nomen Domini, etc. 160 Magnifecit ad agendum. ibid. ¶ Amos 2. Ecce ego stridebo subter vos. sicut


6511. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1215 | Paragraph | Section]

iniuriam et violentiam? 187 7. Vae vobis qui opulenti estis in Sion, et confiditis in monte Samariae optimates, etc. 266 9. Pertinget arans ad messorem, etc. 207 Vocate agricolam ad luctum et planctum. ibid. ¶ Ionae 1. Adhuc 40 dies, et Ninive subvertetur 239 ¶ Mich. 1. Decalua teipsam, et tonde comam super filios deliciarum tuarum 231 Fui sicut collectiones fructus aestatis. 203 4. Et perficiam ipsi Iehovae desiderium eorum 158. 159 6. Adhuc est in domo


6512. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1215 | Paragraph | Section]

dilexi, Esau odio habui 211 etc. 2. Et in uxorem adolescentiae tuae non praevaricetur 159 ¶ Matt. 1. Nomen eius erit Iesus 222 Non cognovit eam, donec, etc. 210 Deprehensa est habere in utero e Spiritu sancto 160 Ioseph autem maritus eius iustus existens, etc. 161 Ioseph fili David, ne metuas adiungere tibi Mariam uxorem tuam, etc. 361 2. Percontatus est, ubi Iesus nascatur. 115 Tunc Herodes mittens, interfecit omnes pueros 159 5. Quam


6513. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1215 | Paragraph | Section]

adolescentiae tuae non praevaricetur 159 ¶ Matt. 1. Nomen eius erit Iesus 222 Non cognovit eam, donec, etc. 210 Deprehensa est habere in utero e Spiritu sancto 160 Ioseph autem maritus eius iustus existens, etc. 161 Ioseph fili David, ne metuas adiungere tibi Mariam uxorem tuam, etc. 361 2. Percontatus est, ubi Iesus nascatur. 115 Tunc Herodes mittens, interfecit omnes pueros 159 5. Quam mercedem habetis 187 Cum vidisset autem turbam, ascendit in montem,


6514. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1215 | Paragraph | Section]

vidisset autem turbam, ascendit in montem, etc. 277 Si quis percusserit te in maxillam tuam, etc. 219 Quisquis te angariaverit, etc. 239 Beati pauperes spiritu 170 Amen dico vobis, donec praetereat caelum et terra, iota unum aut apex non praeterierit, etc. 365 Qui occiderit hominem, reus erit iudicio 271 Sit sermo vester nae nae, et non non 195 Non exibis illinc donec per salveris extremum quadrantem 202 Qui unum ex hisce minimis praeceptis violaverit 171


6515. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1215 | Paragraph | Section]

Venit filius hominis bibens et comedens 221 12. Beati oculi et aures vestrae qui vident et audiunt haec 188 Peccatum in Spiritum sanctum non remittitur, etc. 209 Genimina viperarum, quomodo potestis bona loqui, cum sitis mali? 213 Sicut Ionas fuit in ventre ceti per tres dies et tres noctes 202 Si satanas satanam eiicit, quomodo ergo stabit regnum eius? 213 13. Propterea per parabolas loquor eis, etc. 190 Qui enim habet, ei dabitur 221 Simile est regnum caelorum homini


6516. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1216 | Paragraph | Section]

genimine vitis usque in diem illum 171 Qui intingit mecum manum in patina, etc. 157 Sanguis eius super nos et filios nostros 322 ¶ Mar. 1. In hoc exivi, ut doceam 189 Omnis civitas erat congregata ad ianuam 218 2. Quare discipuli Ioannis et pharisaeorum ieiunant, etc. 211 3. Audientes propinqui eius exierunt, ut eum caperent 189 Erat Ioannes baptizans in deserto 161 4. Quomodo omnes parabolas intelligetis? 213 5. Et neque catenis quisquam poterat eum ligare 281


6517. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1216 | Paragraph | Section]

intelligerent Scripturas 424. 425 ¶ Ioan. 1. Deus erat verbum 207 Verbum caro factum est, et habitavit in nobis, etc. 273 Sicut unigenitus a patre 201 Illuminat omnem hominem venientem in hunc mundum 192 Lex et prophetae usque ad Ioannem 237 Lex per Mosen data est, gratia autem et veritas per Iesum Christum 30 Omnes de plenitudine eius accepimus. 217 Quotquot autem acceperunt eum, dedit eis potestatem filios Dei fieri, etc. 258 Ioannes venit in testimonium, ut testaretur


6518. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1221 | Paragraph | Section]

anticipationis usus in Sacris 229 antiphrasis quid 79. 80 antiphrasin in literis S. quandoque inveniri 88 antiphrasi quae vocabula tribuantur. 168 antitheses ac res oppositae non semper optime respondent 204. crebrae in Iohanne 301 antithesium illustratio 245. etc. antitheton 175 antonomasia quid 168. quot modis fiat. ibid. aposiopeses longiores in Sacris literis fieri quam in aliis linguis 222 Apostoli


6519. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1221 | Paragraph | Section]

aliis linguis 222 Apostoli et Evangelistae quomodo aliquando veteris Testamenti testimonia adducant 120. et Evangelistae quomodo veteris Testamenti testimonia ponant 118. cur doctrinam filii Dei docere cogantur 286. nusquam sacerdotes appellari 435. omnes praeter unum Iohannem supplicio affecti 444. quomodo maiora sint facturi Christo 214. quomodo non orasse, nec Christum intellexisse dicantur 184. tonitrui filii cur vocentur 283 Apostolorum ieiunium 307 ab Apostolis citata ex veteri Testamento si verbis dissentiant, quo


6520. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1221 | Paragraph | Section]

figura creberrima in Sacris literis 212. 213 Assyrius rex cur ab Esaia accusetur 338 asyndeton quomodo fiat 173 asyndeta ad brevitatem idonea 283 aliquando orationem vehementiorem facere 283. cur multis de causis moveant 271. in Iohanne plurima 302 asyndetorum plurimus in Scriptura usus 283 audire 185 auditoris corruptionem quomodo Moses ostendat 316. 317 auditorem qualem Aristot. sibi esse velit 10. qualem sacrae literae. ibid.


6521. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1222 | Paragraph | Section]

Scripturae clavis 387. appellationes variae 197. auditores 401. beneficium perpetuamque remissionem peccatorum qui error tollat 324. beneficium quomodo Paulus amplificet 175. beneficia miraculose hominum corporibus praestita, etiam spiritualiter intelligenda 61. conciones Iohannem studiosius quam miracula aut alias res gestas describere 303. 304. conciones quales 325. in Christi descriptionibus unde contrarietatis species 233 Christi divinitatem et totam religionem quae comprobent 442. efficaciae post passionem 214. 215


6522. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1223 | Paragraph | Section]

in Papatu rarae 438. monachorum quales. 439. prophetarum, Christi et apostolorum cum Iudaeis quales 354 concionum sacrarum et profanarum ingens discrimen 262 concupiscentiae vocem quomodo pontificii intelligant 342 conditionalem Si crebro Iohannem usurpare 302. 303 confirmare promissionem 221 confirmationem a confutatione cur sacri scriptores non separent 244 confiteri Domino 330 congeries 175 congerie verborum quatenus Hebraei utantur 259


6523. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1224 | Paragraph | Section]

in sermone Paulino, quomodo olim Augustinus notarit 272 demensum et pensum voces latinae unde 337 demittere caput aut faciem 330 demonstrationes Scripturae S. 39 demonstrativum pronomen Hoc, crebro iterari in Iohanne 302. 303 Demosthenes, quo orationis genere in exordio pro corona utatur 247 Demosthenis locus 249 densitas sermonis quomodo fiat 280 descendere quando Deus dicatur 199. item ascendere. ibid.


6524. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1224 | Paragraph | Section]

legimus. ibid. quomodo Scriptura loquatur, diligenter observandum. 27. 28. quot rationibus Scriptura Sacra loquatur 123. etc. deorum pluralitas unde 359 diabolus cur leo dicatur 197. pater mendacii 12. quatenus iubeatur animam Iobi custodire 221. 222 diaboli dotes cur malae 380 diabolum esse creatorem unde quidam inepti colligant 382 ex Diabolo esse 187 de Diabolo quae dicuntur, saepe eius membra et impios complecti 29


6525. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1226 | Paragraph | Section]

enallage quid 174. quomodo in omnibus linguis fiat. ibid. enthymemata praevalida in novo testamento 275 epanalepsis quomodo accidat 173 ad Epanalepsin qui Hebraismus etiam referendus 259 epanalepses cur in Iohanne crebrae 302 epanalepticum genus repetitionum quodnam in sacris literis usitatum 259 epanastrophe 172 epanodos 261 Epaphras fidus Christi minister 287 epexergesia 181 Ephrata quid 111


6526. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1227 | Paragraph | Section]

foederis sanguinem quis profanum ducat 343 femina in Scripturis S. ubi legitur, quo transferendum 113 feminarum quarum res gestae in literis Sacris scriptae 108 fontes linguarum consulendi 16. 17 fortitudinis exemplum Iob 72 forum gratiae 326. iustitiae. ibid. fora duo, iudicii, divini et approbationis hominum, Scripturam constituere. ibid. forensem morem nosse, theologo necessarium 329 Fragilitatis humanae typus 277


6527. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1227 | Paragraph | Section]

dicendi genus quid a temperato differat 268 ad Gratiae extenuationem quae pertineant 323 gratiae forum 326 vox aliena a nostris operibus 323 gratiam et pacem per Christum contingere 251. 352 gravitatem cur quidam Iohanni tribuant 303 Gregorii Magni quaestio 438 Nisseni sententia 63 Papae sententiae 83 gubernatio mundi, angelorum, hominum, etc. vide Mundus, Angelus, Homo, etc. gustare coenam 185.


6528. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1230 | Paragraph | Section]

hoc tempore quam regulam in omnibus scientiis sequantur 167. 168 interpretes S. Scripturae 1 interpretibus unde vertendi difficultas et obscuritas cumuletur 388. etc. invenire 186. gratiam. ibid. Ioachim, filii Iosiae sepulturam in literis S. non narrari 108 Iohannes Damascenus. vide Damascenus. Iohannes gratiae praeco 283. quae vocabula propria habeat 302. 303. quatenus Elias 162. 163 Iohan. Baptistae discipuli 398


6529. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1230 | Paragraph | Section]

interpretes S. Scripturae 1 interpretibus unde vertendi difficultas et obscuritas cumuletur 388. etc. invenire 186. gratiam. ibid. Ioachim, filii Iosiae sepulturam in literis S. non narrari 108 Iohannes Damascenus. vide Damascenus. Iohannes gratiae praeco 283. quae vocabula propria habeat 302. 303. quatenus Elias 162. 163 Iohan. Baptistae discipuli 398 Iohannis doctrina in suis epistolis qualis 303. Gersonis sententiae


6530. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1230 | Paragraph | Section]

unde vertendi difficultas et obscuritas cumuletur 388. etc. invenire 186. gratiam. ibid. Ioachim, filii Iosiae sepulturam in literis S. non narrari 108 Iohannes Damascenus. vide Damascenus. Iohannes gratiae praeco 283. quae vocabula propria habeat 302. 303. quatenus Elias 162. 163 Iohan. Baptistae discipuli 398 Iohannis doctrina in suis epistolis qualis 303. Gersonis sententiae 79. 80. Mariae Verrati scriptum 421.


6531. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1230 | Paragraph | Section]

filii Iosiae sepulturam in literis S. non narrari 108 Iohannes Damascenus. vide Damascenus. Iohannes gratiae praeco 283. quae vocabula propria habeat 302. 303. quatenus Elias 162. 163 Iohan. Baptistae discipuli 398 Iohannis doctrina in suis epistolis qualis 303. Gersonis sententiae 79. 80. Mariae Verrati scriptum 421. stylus 301 Iohanni Apost. quae sint usitata. ibid. Iob, exemplum fortitudinis 72. 73 Iobi anima a


6532. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1230 | Paragraph | Section]

propria habeat 302. 303. quatenus Elias 162. 163 Iohan. Baptistae discipuli 398 Iohannis doctrina in suis epistolis qualis 303. Gersonis sententiae 79. 80. Mariae Verrati scriptum 421. stylus 301 Iohanni Apost. quae sint usitata. ibid. Iob, exemplum fortitudinis 72. 73 Iobi anima a diabolo custodita 191. libri argumentum 59. divisio. ibid. libri author Moyses, iuxta Origenem 98 in Iob omnes viri perfecti et


6533. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1230 | Paragraph | Section]

Iohan. Baptistae discipuli 398 Iohannis doctrina in suis epistolis qualis 303. Gersonis sententiae 79. 80. Mariae Verrati scriptum 421. stylus 301 Iohanni Apost. quae sint usitata. ibid. Iob, exemplum fortitudinis 72. 73 Iobi anima a diabolo custodita 191. libri argumentum 59. divisio. ibid. libri author Moyses, iuxta Origenem 98 in Iob omnes viri perfecti et sapientis heroicas virtutes elucere 59 in Iocis aliquando


6534. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1230 | Paragraph | Section]

Iohannis doctrina in suis epistolis qualis 303. Gersonis sententiae 79. 80. Mariae Verrati scriptum 421. stylus 301 Iohanni Apost. quae sint usitata. ibid. Iob, exemplum fortitudinis 72. 73 Iobi anima a diabolo custodita 191. libri argumentum 59. divisio. ibid. libri author Moyses, iuxta Origenem 98 in Iob omnes viri perfecti et sapientis heroicas virtutes elucere 59 in Iocis aliquando Homerus magis terribilis, quam in seriis 168


6535. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1230 | Paragraph | Section]

301 Iohanni Apost. quae sint usitata. ibid. Iob, exemplum fortitudinis 72. 73 Iobi anima a diabolo custodita 191. libri argumentum 59. divisio. ibid. libri author Moyses, iuxta Origenem 98 in Iob omnes viri perfecti et sapientis heroicas virtutes elucere 59 in Iocis aliquando Homerus magis terribilis, quam in seriis 168 Ioel quo tempore vixerit 55 Ionas quo tempore vixerit. ibid. Iordanis exundatio 333


6536. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1230 | Paragraph | Section]

Iob, exemplum fortitudinis 72. 73 Iobi anima a diabolo custodita 191. libri argumentum 59. divisio. ibid. libri author Moyses, iuxta Origenem 98 in Iob omnes viri perfecti et sapientis heroicas virtutes elucere 59 in Iocis aliquando Homerus magis terribilis, quam in seriis 168 Ioel quo tempore vixerit 55 Ionas quo tempore vixerit. ibid. Iordanis exundatio 333 Iordanem a Galilaea ad Iudaeam tendere 338 Ioseph exemplum


6537. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1230 | Paragraph | Section]

diabolo custodita 191. libri argumentum 59. divisio. ibid. libri author Moyses, iuxta Origenem 98 in Iob omnes viri perfecti et sapientis heroicas virtutes elucere 59 in Iocis aliquando Homerus magis terribilis, quam in seriis 168 Ioel quo tempore vixerit 55 Ionas quo tempore vixerit. ibid. Iordanis exundatio 333 Iordanem a Galilaea ad Iudaeam tendere 338 Ioseph exemplum temperantiae 72 Iosias ob vestium lacerationes laudatur 311


6538. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1230 | Paragraph | Section]

59. divisio. ibid. libri author Moyses, iuxta Origenem 98 in Iob omnes viri perfecti et sapientis heroicas virtutes elucere 59 in Iocis aliquando Homerus magis terribilis, quam in seriis 168 Ioel quo tempore vixerit 55 Ionas quo tempore vixerit. ibid. Iordanis exundatio 333 Iordanem a Galilaea ad Iudaeam tendere 338 Ioseph exemplum temperantiae 72 Iosias ob vestium lacerationes laudatur 311 Iosiae vestis laceratio cur


6539. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1230 | Paragraph | Section]

98 in Iob omnes viri perfecti et sapientis heroicas virtutes elucere 59 in Iocis aliquando Homerus magis terribilis, quam in seriis 168 Ioel quo tempore vixerit 55 Ionas quo tempore vixerit. ibid. Iordanis exundatio 333 Iordanem a Galilaea ad Iudaeam tendere 338 Ioseph exemplum temperantiae 72 Iosias ob vestium lacerationes laudatur 311 Iosiae vestis laceratio cur Deo placeat. ibid. a Iosia vestis


6540. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1230 | Paragraph | Section]

viri perfecti et sapientis heroicas virtutes elucere 59 in Iocis aliquando Homerus magis terribilis, quam in seriis 168 Ioel quo tempore vixerit 55 Ionas quo tempore vixerit. ibid. Iordanis exundatio 333 Iordanem a Galilaea ad Iudaeam tendere 338 Ioseph exemplum temperantiae 72 Iosias ob vestium lacerationes laudatur 311 Iosiae vestis laceratio cur Deo placeat. ibid. a Iosia vestis laceratio probatur 306


6541. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1230 | Paragraph | Section]

in Iocis aliquando Homerus magis terribilis, quam in seriis 168 Ioel quo tempore vixerit 55 Ionas quo tempore vixerit. ibid. Iordanis exundatio 333 Iordanem a Galilaea ad Iudaeam tendere 338 Ioseph exemplum temperantiae 72 Iosias ob vestium lacerationes laudatur 311 Iosiae vestis laceratio cur Deo placeat. ibid. a Iosia vestis laceratio probatur 306 iota unum, vel apex de Scriptura non cadet, quin omnia


6542. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1230 | Paragraph | Section]

quam in seriis 168 Ioel quo tempore vixerit 55 Ionas quo tempore vixerit. ibid. Iordanis exundatio 333 Iordanem a Galilaea ad Iudaeam tendere 338 Ioseph exemplum temperantiae 72 Iosias ob vestium lacerationes laudatur 311 Iosiae vestis laceratio cur Deo placeat. ibid. a Iosia vestis laceratio probatur 306 iota unum, vel apex de Scriptura non cadet, quin omnia impleantur 5 Iovis nomen unde 360


6543. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1230 | Paragraph | Section]

Iordanis exundatio 333 Iordanem a Galilaea ad Iudaeam tendere 338 Ioseph exemplum temperantiae 72 Iosias ob vestium lacerationes laudatur 311 Iosiae vestis laceratio cur Deo placeat. ibid. a Iosia vestis laceratio probatur 306 iota unum, vel apex de Scriptura non cadet, quin omnia impleantur 5 Iovis nomen unde 360 ira Dei 200 irae affectus qua sermonis figura pro suo effectu ponatur 185 irasci quando Deus


6544. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1230 | Paragraph | Section]

a Galilaea ad Iudaeam tendere 338 Ioseph exemplum temperantiae 72 Iosias ob vestium lacerationes laudatur 311 Iosiae vestis laceratio cur Deo placeat. ibid. a Iosia vestis laceratio probatur 306 iota unum, vel apex de Scriptura non cadet, quin omnia impleantur 5 Iovis nomen unde 360 ira Dei 200 irae affectus qua sermonis figura pro suo effectu ponatur 185 irasci quando Deus dicatur 199 Irenaeus episcopus quando


6545. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1230 | Paragraph | Section]

72 Iosias ob vestium lacerationes laudatur 311 Iosiae vestis laceratio cur Deo placeat. ibid. a Iosia vestis laceratio probatur 306 iota unum, vel apex de Scriptura non cadet, quin omnia impleantur 5 Iovis nomen unde 360 ira Dei 200 irae affectus qua sermonis figura pro suo effectu ponatur 185 irasci quando Deus dicatur 199 Irenaeus episcopus quando floruerit 422. quando claruerit 313 Irenaei, adversus Valentini


6546. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1232 | Paragraph | Section]

culpam esse, etc. 97. 98. scandalum quod diligenter cavendum 9. 10. scripta omnia ad Christum referri 102. sophistica cavenda 104. sponsi et sponsae qui et quae 112 Livii locus 288 λόγος quomodo a Ioanne depingatur 359 loqui ad cor, in scripturis S. quid 113 loqui Dominum ad prophetam, et loqui in propheta, non idem 116. quando Deus dicatur 199 loquacitas inter epulas 98 locutio figurata ad literam non accipienda 88. nec


6547. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1233 | Paragraph | Section]

divinum opus 444 materia quo tropo pro materiato ponatur 183 mathematicae res cur simplicissimo sermone exponi possint 239 mathaeologia Sophistarum 10. 11 ex Matrimonio quomodo sacramentum factum 385 Matthaeus cur Iosephi potius quam Mariae genealogiam texuerit 336. quo ordine utatur 270 Matthaei consuetudo quae 93. operis argumentum 270. verba qualia. ibid. Matthaeum in citandis scripturis non lxx. interpretum, sed Hebraicam authoritatem


6548. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1234 | Paragraph | Section]

pro vivis non consulendi 12. 13 mortuis quomodo euangelium praedicatum 225 Moses cur de nomine Dei quaerat 355. cur sic vocatus sit 361. egregius domesticus fidei Dei 95. libri Iob author iuxta Originem 98. magnanimus et mitis 72. 73. scriptorum et librorum sacrorum veluti pater 56. 57. velamen cur faciei imposuerit 215 Mosis alterum velamen in cordis humani crassitie haerere 346. conscribendae historiae ratio 358. consuetudo agnoscenda


6549. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1236 | Paragraph | Section]

περιβολαὶ quomodo fiant 280 de Pericle quid Graeci dicere soliti 63 periodus 265. quibus membris constet. ibid. cur vocetur 247 periphrasis 168 periphrasibus Ioannem delectari 302. etc. permissio quotuplex 178 persecutorum iusta poena 338. 339 personae circumstantia 20 personam quadrupliciter considerari 19. 20 personis interdum tribui, quae sunt rerum 190


6550. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1237 | Paragraph | Section]

praesentis et futurae vitae habeat 316 Pighii blasphemia 439. contra scripturam blasphemia 426. de originali peccato sententia 368 Pilatus quomodo Iesum regem Iudaeorum vocet 163 Pindari magniloquentia 263 pium et impium quomodo Iohannes depingat 278 pii cur per arbores frugiferas depingantur 331. lucis filii 289. quomodo sacrificium gratissimum Deo exhibeant 373 piorum coetus unum corpus 179. natura 280. tentatio 220 pios bonis suis operibus vitam aeternam


6551. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1238 | Paragraph | Section]

repetitio quibus modis fiat 256. quomodo fiat 173. 174 repetitionis energia 373 ad Repetitionem rhetoricam quid pertineat 258 repetitiones ad sententiarum ordinem quomodo referantur 255. apud Hebraeosuariae. ibid. crebrae in Ioanne 301 repetitiones etymologicae 255. in sacris literis usitatissimae 261 repetitiones in Scriptura quales 282. ob quas caussas fiant 255. quae pluribus aut diversis rebus fiant 256. rhetoricae 255. 256. syntacticae 255 repetitionum


6552. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1238 | Paragraph | Section]

255. 256. syntacticae 255 repetitionum efficacia 283. vera varietas 257. 258. variae species 261 repetitiones attentionis ac docilitatis caussa nonnunquam fieri 256 de Repudii libello contrarietas explicatur 24 res mala in Iona quatenus laudetur 306. monens auditorem quid 270. 271. quid Augustino 78. 79 rei semel dictae repetitio, in sacris est confirmatio 92. vera et plena scientiae quae 21. unius qualis tractatio 227 rei uni unum tantummodo nomen tribui 26


6553. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1241 | Paragraph | Section]

simplicitas appareat 270. de omnibus virtutibus et vitiis exempla 104. contra omnia vitia remedia. ibidem. doctrinae genera duo 6. quomodo concordent. ibid. eloquentiae virtutes omnes ad ornamenta monstrari posse 89. fratres qui dicantur 85 de Scriptura ne iota vel apex cadet, quin omnia impleantur 5 in Scriptura S. numerum finitum plerunque pro infinito poni 90. singularem pro plurali. ibid. omnes rhetoricae orationis partes plenissime contineri 281. quaedam esse, dici tamen, etc. 106. quaedam in


6554. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1241 | Paragraph | Section]

vocum quae difficultas saepe accidat 226 Sententiae aliae aliis universaliores 320. contrariae quomodo conciliandae 225. cur in profanis scriptoribus facilius, quam in sacris iudicari possint 179 Sententiarum abundantia 205. appendices non paucae in Ioanne 302. contractio in sacris 228. ordo 242. ordo qui maxime naturalis 244 ad Sententiarum scripturae connexionem observandum quid necessarium. ibid. sententiis brevissimis cur veteres res maximas complecti sint soliti 283 in


6555. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1243 | Paragraph | Section]

methodorum theologiae utilitates 32 etc. Tapinosis 169 Tautologia 173 Tautologiae sacrarum literarum quales. ibid. Telesphorus papa ieiunii quadragesimalis author 313 temperantiae exemplum Ioseph 72 templum Dei quomodo efficiamur. ib. Domini, cur Iudaei contra prophetas clamarint 344 Temporis circumstantia 20 in Temporis descriptione quid observandum 170 tempore nostro sacrarum literarum lux et claritas 4


6556. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1244 | Paragraph | Section]

vitam Christianam in papatu in ceremoniis consistere 439 in Vita ista qui iuste et omnibus commodis digni dicantur 322 contra Vitia omnia in Scripturis S. remedia 104 pro Vivis mortui non consulendi 13 Ultra aut trans Iordanem qua ratione in Scriptura dicatur 338 Universalis apud Hebraeos quam late patêre interdum videatur 218. locutio in Scriptura quomodo crebro accipiatur 217 universales particulae quomodo interdum sint intelligendae 218 in Universalium et


6557. Pir, Didak. De divo Blasio Rhacusanae... [Paragraph | Section]


71  Iam senio gravis et voti reus arva tenebat
72  Phoenicum et Libano laetus spectabat ab alto
73  Subiectas Solymorum arces, spectabat et urbes,
74  Sulphureumque lacum et Iordanis sacra fluenta,
75  Cum secum: “His certe terris rex fertur Olympi 75
76  Caelestes mutasse plagas, hoc flumine lavit.
77  Hic illum divina patris mandata ferentem


6558. Pir, Didak. De divo Blasio Rhacusanae... [Paragraph | Section]


79  Perdidit. Heu, fati rerumque ignara tuarum
80  Infelix Solyme, proh criminis auctor Iuda! 80
81  Ille tamen victi spoliis Plutonis onustus
82  Astra petit, solioque Iovis successit ovanti
83  Agmine caelicolum exceptus; quaque ille resedit,
84  Inde abeunt nubes et purior emicat aer.
85  Idem olim (nam sic cecinerunt affore vates 85


6559. Pir, Didak. De divo Blasio Rhacusanae... [Paragraph | Section]

concepta fides? Is pectoris ardor?
180  Non dabitur divum sanctas occumbere ad aras. 180
181  At Solymes saltem turres et tecta Sionis
182  Aspicere et scelerum liceat Iordanis in unda
183  Abluere illuviem atque artus mersare seniles.
184  At vetat hoc magni rex aetheris et mihi forsan
185  Atque aliam Solymen, alias Iordanis et


6560. Pir, Didak. De divo Blasio Rhacusanae... [Paragraph | Section]

et scelerum liceat Iordanis in unda
183  Abluere illuviem atque artus mersare seniles.
184  At vetat hoc magni rex aetheris et mihi forsan
185  Atque aliam Solymen, alias Iordanis et undas 185
186  Destinat atque alia quaerendos morte triumphos.
187  An non ille omnes, qua littore Phoebus ab Indo
188  Vergit in occiduam Calpen, qua tarda Bootae


6561. Mužić, Frano. Carmina VI e codice Variorum... [page 46r | Paragraph | Section]


5  Quae tibi Nestoreos optabat iugiter annos,
Patria grata tuum nomen celebrabit in aeuum. De Ioannis Lascari nobilissimi / atque honoratissimi uiri optime de / Veneta Republica meriti obitu / Francisci Musaei Sicensis carmen
Lascara gens merito latum memorata per orbem,
Historiis celebrata nouis, celebrata uetustis,


6562. Auctores varii. Epistolae Siscienses, versio... [page 311 | Paragraph | Section]

opprimamur. In Brezt duos reperit dominus Stephanus milites neque naves aut asseres vel homines domini bani illic vidit, adeo locus ille provideatur. Cum his reverendae dominationes valere optamus felicissime. Sciscii feria sexta proxima post Decolationem sancti Iohannis Baptistae 1591. Reverendarum dominationum vestrarum servitores deditissimi, spani Sciscienses. A tergo: Reverendis dominis capitulo ecclesiae Zagrabiensis etc., dominis et patronis


6563. Auctores varii. Epistolae Siscienses, versio... [page 336 | Paragraph | Section]

pedem iussus est ire et videre quid faciant et an aliquo numero sint vicini superiores contra impetum hostium parati, qui quidem retulerit reverendis dominationibus vestris specialiter. Quas et foelicissime valere optamus. Sciscii in die sancti Iohannis Ewangelistae a prandio hora fere tertia 1591. Reverendarum dominationum vestrarum servitores, spani Sciscienses. A tergo: Reverendis dominis capitulo ecclesiae Zagrabiensis


6564. Mladinić,... . Vita beati Ioannis episcopi... [Paragraph | Section]

Neven Jovanović 2014-05-08T23:15:46.498054236 Prva TEI XML verzija. VITA BEATI IOANNIS EPISCOPI TRAGURIENSIS Metro edita, nec non quatuor particulis distincta Per Sebastianum Mladineum sacerdotem Dalmaticum, Brachiensem etc. Sebastianus


6565. Mladinić,... . Vita beati Ioannis episcopi... [Paragraph | SubSect | Section]

sacerdotem Dalmaticum, Brachiensem etc. Sebastianus Mladineus Petro Cippico Aloysii filio, Compatri humanissimo Vitam Beati Ioannis Traguriensium Episcopi mea in primis qua erga illum afficior devotione, tuo deinde suasu, Petre Cippico, qui mihi et suadere et imperare potes, metro dicavi. Siquidem probe memini Catharinam, uxorem tuam ornatissimam, vehementius quam effari possim egrotare, que cum


6566. Mladinić,... . Vita beati Ioannis episcopi... [Paragraph | SubSect | Section]

erga illum afficior devotione, tuo deinde suasu, Petre Cippico, qui mihi et suadere et imperare potes, metro dicavi. Siquidem probe memini Catharinam, uxorem tuam ornatissimam, vehementius quam effari possim egrotare, que cum nullis medicorum curationibus iuvari posset, Divi Ioannis Brachium afferri iussit; tum elaboratum gemmis auroque fulgentem, qui digito inherebat, annulum detraxit ac Sancto Pontifici consecravit. Atque ideo non pręterea expectationem pristinę integritatem recuperavit sanitatis. Hanc tu pręclaram nactus occasionem non modo


6567. Mladinić,... . Vita beati Ioannis episcopi... [Paragraph | SubSect | Section]

uti egregii illius Coriolani cuius in Asiatico bello, et gerendo, et scribendo virtus enituit. Hunc itaque laborem, exiguam scilicet mei erga te amoris significationem, sic accipito ut pietate colas, auctoritate probes, patrocinio tuearis. Ceterum mihi es rogandus ut ne dicendi stylum, qui Ioannis prestantiam multo est inferior, sed promptam, qua susceptus est quaque offertur, voluntatem spectes. Quotus enim quisque reperitur qui illius sanctitatem miraculorum seriem, morum ellegantiam, frugalitatem Ecclesię Dei gubernande


6568. Mladinić,... . Vita beati Ioannis episcopi... [Paragraph | SubSect | Section]

aeternas denique virtutes, quę omnem omnium sermonem excellunt, oratione (ut par est) complecti queat? Sebastianus Mladineus ad Divum Ioannem Traguriensem Episcopum
f2.1  Hęc tibi devotus cecini pia carmina Vates,
f2.2  Carmina, quę Vitę sunt monimenta tuę.
f2.3  Brachigenam sed tua longe miracula vincunt,


6569. Mladinić,... . Vita beati Ioannis episcopi... [page 9 | Paragraph | Section]

gravitate preibat.
1.64  Summa videbatur generatus ad omnia certe.
1.65  65 Hunc delegit Herus quamvis florente iuventa.
1.66   Ioannem porro verbis hortatur amicis:
1.67  "Christiane cultor fidei certissime," dixit, *
1.68  "Macte tibi commendo gregem quem cernis egere


6570. Mladinić,... . Vita beati Ioannis episcopi... [page 10 | Paragraph | SubSect | Section]

Ioannes summa omnium commendatione pontificatum gessit, 30 et nonullis miraculis vivens claruit Particula Secunda
2.1  Pontificum Princeps Laurentius urbe Salonis
2.2  Tinxit Ioannem Sacris Mitramque decoro
2.3  Imposuit capiti atque ornavit tempora vittis.
2.4  Nunc mihi, virgo, refer quantis cum laudibus ipse
2.5  5 Vixerit et quantum Traguri


6571. Mladinić,... . Vita beati Ioannis episcopi... [page 11 | Paragraph | SubSect | Section]


2.31  Et sua lustrabant festivi rura coloni,
2.32  Grandine sed nymbis commista Iuppiter uvas
2.33  Contrivit, dulci et spoliavit munere campos.
2.34  Ioannis famuli redeuntes pauca tulerunt
2.35  35 Musta domum, pluviis certe nymbis relicta. *
2.36  Ergo minus lęta patronum voce monebant: 34


6572. Mladinić,... . Vita beati Ioannis episcopi... [page 12 | Paragraph | SubSect | Section]

Pugna desistunt profugi et sua castra relinquunt.
2.95  95 Spe rex frustratus legatos mittit Iadram
2.96  Si placet uniri regno vel fędere iungi.
2.97  Deditur illa pio Ioannis flexa rogatu
2.98  Civesque ornatum excipiunt diademate Regem.
2.99   Querit Rex: "Agedum, quis tantum Marte valebat
2.100  100 Ut


6573. Mladinić,... . Vita beati Ioannis episcopi... [page 12 | Paragraph | SubSect | Section]

deinde strepens alis repetivit Olympum.
2.139   Obstupuit tali monstro Colomanus et inquit:
2.140  140 "Cęlica Ioannis peribent miracula vitam",
2.141  Naravitque aliis quod solus viderat Heros.
2.142  Officiis igitur sacrorum rite peractis
2.143  Littora concordes adeunt Tragurina


6574. Mladinić,... . Vita beati Ioannis episcopi... [page 13 | Paragraph | SubSect | Section]

digne celebrare valerem
2.153  Et quę Dalmatico Ioannes gessit in Orbe. Ioannis Vaticinium obitus, et exequię 48 Particula Tertia
3.1  Ioannes canis rugisque senilibus albam
3.2  Ornarat faciem, meritis ornatior amplis,
3.3  Et senium diri oppressit


6575. Mladinić,... . Vita beati Ioannis episcopi... [page 15 | Paragraph | SubSect | Section]

iacet Antistes Traguri Sanctissimus urna." Quę miracula Ioannem sepulcro traditum consequta sint 60 Particula Quarta
4.1  Postquam naturę cessit mirabilis heros
4.2  Ossa colebantur Christiana lege sepulta.*


6576. Mladinić,... . Vita beati Ioannis episcopi... [page 15 | Paragraph | SubSect | Section]

natos exoptatosque parentes,
4.13  Et mestę lacerant genitricis ab ubere raptos 62
4.14  Infantes; cruor insontum per compita agrorum
4.15  15 Undat, io! et matrum solvuntur viscera luctu.
4.16  Abvehitur soboles menti sacrata Triformi
4.17  Abvehitur cetus sacer.


6577. Mladinić,... . Vita beati Ioannis episcopi... [page 15 | Paragraph | SubSect | Section]

sancti pręsulis artus.
4.38  Ast illi patriam cinxerunt męnibus urbem
4.39   Solicitaque opibus studuerunt mente parandis.
4.40  40 At sancto nullos Ioanni solvere honores
4.41  Cura fuit, nulla cineres pietate colebant
4.42  Abdideratque illos diuturna oblivio terra.
4.43  Apparent visu Ioannis ab Ęthere manes. 66


6578. Mladinić,... . Vita beati Ioannis episcopi... [page 15 | Paragraph | SubSect | Section]


4.40  40 At sancto nullos Ioanni solvere honores
4.41  Cura fuit, nulla cineres pietate colebant
4.42  Abdideratque illos diuturna oblivio terra.
4.43  Apparent visu Ioannis ab Ęthere manes. 66
4.44   Vir fuit in Traguri populo pauperrimus unus,
4.45  45 Relligione tamen locuples


6579. Mladinić,... . Vita beati Ioannis episcopi... [page 17 | Paragraph | SubSect | Section]


4.166   Inpelit venit Tragurina ad littora Classis.
4.167  Tum peregrina manus spoliis intenta ferendis
4.168  Tentat Ioannis sanctum asportare cadaver.
4.169  Sed quia consurgens Boreas iam vela vocabat,
4.170  170 Anellunt dextram secumque per equora portant


6580. Mladinić,... . Vita beati Ioannis episcopi... [page 17 | Paragraph | SubSect | Section]

multique Adrię moriuntur in undis.
4.177  Sex e triginta Venetos remeare canales
4.178   Crepte ventis, histi, saloque carinę
4.179  Ioannis quę forte manum nexere verendam
4.180  180 Auricomque tulere Duci venerabile donum.
4.181  Mox oratores Venetas mittuntur ad arces
4.182  Res abiuratas Divi


6581. Mladinić,... . Vita beati Ioannis episcopi... [page 18 | Paragraph | SubSect | Section]

senior solio residens malitus acerno
4.193  Legatos oculis plane conspexit amicis
4.194  Atque ipsis reddi iam iam spolia omnia iussit.
4.195  195 "Ioannis vero diam ceu penitis ulnam
4.196  Ad loca Dalmatię numquam Tragurique feretis."
4.197  Irrita respondit iactatis verba pręcantes:
4.198  "Nos Veneti


6582. Mladinić,... . Vita beati Ioannis episcopi... [page 18 | Paragraph | SubSect | Section]

Oratores redeunt, ac triste recensent
4.200  200 Responsum, et valde gemuit Tragurina propago
4.201  Sed memoro qualis gemitum fortuna secuta est.
4.202  Annua forte aderant Ioannis festa beati
4.203  Nocturnęque preci populus de more vacabat
4.204  Nec non pontificis rutilam vigilabat ad aram.
4.205  205 Cernitur interea lucenti crine cometas


6583. Mladinić,... . Vita beati Ioannis episcopi... [page 18 | Paragraph | SubSect | Section]


4.223  Eripuit: que signo dedit, quo numine servat?
4.224  Dicite Ioannisque ex ordine promite laudes.
4.225  225 Perplexus dubia Iordanus mente vagabat
4.226  Verane ter sancti Miracula presulis essent;
4.227  Quare spina mihi digitum penetravit acuta
4.228  Et tumuit venis crudeli dextera subo


6584. Mladinić,... . Vita beati Ioannis episcopi... [page 18 | Paragraph | SubSect | Section]


4.229  Nec vulnus potuit medica sanarier arte
4.230  230 Iamque dolor pęnitus vires extranserat altus
4.231  Cumque pretiosa gemens Ioanni vota dicavi
4.232   Ut parcat nostrumque levet miserando laborem.
4.233  In somnis prospecta mihi Ioannis imago
4.234  Plagam sanare


6585. Mladinić,... . Vita beati Ioannis episcopi... [page 18 | Paragraph | SubSect | Section]


4.231  Cumque pretiosa gemens Ioanni vota dicavi
4.232   Ut parcat nostrumque levet miserando laborem.
4.233  In somnis prospecta mihi Ioannis imago
4.234  Plagam sanare ac digitum purgare tumentem;
4.235  235 Cumque recessisset tenuis caligo soporis
4.236  


6586. Mladinić,... . Vita beati Ioannis episcopi... [page 18 | Paragraph | SubSect | Section]

Expunctam digito spinam sine vulnere vidi.
4.237  Meque parens fato eripuit mirabilis atro
4.238  Domnius ipse etiam Galaderlus corde fideli
4.239  Ioannis vires, et facto celebria testor.
4.240  240 Illius prębere fidem virtutibus odi
4.241  Exedit recidiva mihi pręcordia febris
4.242  


6587. Mladinić,... . Vita beati Ioannis episcopi... [page 18 | Paragraph | SubSect | Section]

Ex tantoque humore animam periturus agebam;
4.243  Quin etiam fluxit teneris e naribus ultro
4.244  Nec fluidus triduo cessavit currere sanguis.
4.245  245 Credulo Ioannem devotus corde vocavi.
4.246  Affuit ille mihi visu iratusque reprehendit
4.247  Quod sua tardus eram cęlestia credere facta.
4.248  Tempora


6588. Mladinić,... . Vita beati Ioannis episcopi... [page 19 | Paragraph | SubSect | Section]

sua tardus eram cęlestia credere facta.
4.248  Tempora deinde mihi tactu perstrinxit amico
4.249  Et fluvius nares, et fębris membra reliquit.
4.250  250 Atque ego Ioannis recolo Mencogna triumphos
4.251  A tenero cęcus nobis fuit unicus unque
4.252  Filius, infęlix oculorum peste laborans.
4.253  Adduxi puerum


6589. Mladinić,... . Vita beati Ioannis episcopi... [page 19 | Paragraph | SubSect | Section]

recolo Mencogna triumphos
4.251  A tenero cęcus nobis fuit unicus unque
4.252  Filius, infęlix oculorum peste laborans.
4.253  Adduxi puerum supplex Ioannis ad ossa,
4.254  Inde domum clara donatum luce reduxi.
4.255  255 Evasi facie deformis, et omnia captus
4.256  Membra; feror sacram Divi Tragurinus ad aram;


6590. Mladinić,... . Vita beati Ioannis episcopi... [page 19 | Paragraph | SubSect | Section]

Senis expugnantem videmus hostes
4.265  265 Hortantem cuneos, Traguri dehinc astram petentem.
4.266  Nauta procellosis pavidus versabar in undis;
4.267  Voveo pro reditu Ioanni naufragus, et mi
4.268  Ioannes tumidum pacavit cęlitus ęquor.
4.269  Intulerat pęstem Tragurinis męnibus hospes
4.270  270 Indigena, et nostro persolvi vota patrono;


6591. Mladinić,... . Vita beati Ioannis episcopi... [page 19 | Paragraph | SubSect | Section]

Ast ego febriculam patiens, Catharina, voracem,
4.273  Cippica, ferales vidi adventare sorores
4.274  Nostraque deflebat iocundus fata maritus;
4.275  275 Divinum sed enim Ioannis numen adoro
4.276  Atque ęstus tremulo ignita ad convexa recessit.
4.277  Me quoque Brachigenam Ioannis plurima tangit
4.278  Gloria: cum nitidum cuneis lapicida


6592. Mladinić,... . Vita beati Ioannis episcopi... [page 19 | Paragraph | SubSect | Section]

deflebat iocundus fata maritus;
4.275  275 Divinum sed enim Ioannis numen adoro
4.276  Atque ęstus tremulo ignita ad convexa recessit.
4.277  Me quoque Brachigenam Ioannis plurima tangit
4.278  Gloria: cum nitidum cuneis lapicida secarem
4.279  Marmor ut excelsam fabricarem pręsulis arcem,
4.280  280 Montana potuit nunquam de rupe


6593. Mladinić,... . Vita beati Ioannis episcopi... [page 19 | Paragraph | Section]

mane
4.282  Et lapidem video divinitus esse resectum. Finis IN DIVUM IOANNEM EPISCOPUM TRAGURIENSEM Exastichon. Sebastianus Mladineus
b1.1  Dalmaticas Latio venit Romanus ad Oras;
b1.2  Et mirus nostra Pręsul in Urbe fuit.


6594. Mladinić,... . Vita beati Ioannis episcopi... [page 20 | Paragraph | Section]


b3.5  Carmen Apollineo et si norim pangere torno;
b3.6  Mirifici haud possem gesta referre Patris. IN DIVUM IOANNEM EPISCOPUM TRAGURIENSEM OB CUSTODITAM CIVITATEM Ode dimetrum iambum Sebastianus Mladineus
b4.1  Invicte Preses Caelitum
b4.2  Hos, Christe, coetus aspice,
b4.3  Qui


6595. Petrić, Frane. Zoroaster et eius CCCXX oracula... [Paragraph | Section]

obtigerint, a secunda hac Magiam ortam esse, affirmatque inde a Zoroastre, Oromazi filio, idest a Iapeto Nochi filio charissimo ad Persas venisse. In qua re, multiplex patet Goropii error. Nam si Zoroaster nemo unquam sua sententia fuit, qua ratione Iapetum, Zoroastrum esse facit? Deinde apud Iosephum, Bactra non Iapeto conditori tribuitur, se Geteni, uni ex Arami filiis. Hic autem Semi filius fuit. Persae autem conditi sunt, non a Iapeto, aut quopiam e suis, sed ab Elimo, Semi filio alio; sicuti a fratre eius Arphaxedo Chaldaei. Inter quas duas gentes magia omnis, et ortum habuit, et


6596. Petrić, Frane. Zoroaster et eius CCCXX oracula... [Paragraph | Section]

fere Nembroti Gigantis aetate fuisse asserit. Fuit nam Ninus Nembroti nepos ex filio eius Belo, genitus. Et Eusebius affirmat eum iisdem temporibus cum Semirami, et Abramo vixisse Semiramim vero, nemo ignorat Nini fuisse uxorem. Qui Ninam urbem condiderit anno a diluvio CCXCI. et sequenti CCXCII a Iosepho dicitur Abramus natus. Consonant itaque tempora. Ex quibus Eudoxi, et Aristotelis error proditur ingens. Quorum uterque, uti Plinius refert, scripsit, Zoroastren sex millibus annorum Platonis mortem praecessisse. At is obiit Olympiade CVIII. Ad quam, a diluvio anni


6597. Petrić, Frane. Zoroaster et eius CCCXX oracula... [Paragraph | Section]

est Callimachius. Cuius libros, similis fere argumenti, "De septem sapientibus, "De legumlatoribus", "De Hipponacte", "De Gorgia", "De Aristotele", Atheneus non raro citat. Cum autem libri Zoroastri Chaldaice scripti fuerunt, non immerito quaeri potest, a quo nam fuerint postea Graeci facti? Sane Iosephus, de Beroso ita scripsit. Testis horum est Berosus, vir Chaldaeus genere, notus iis qui in disciplinis versati sunt. Quandoquidem ipse scripta Chaldaeorum de astronomia et philosophia in Graecos extulit. Itaque Berosus et hoc testimonio, ni fallor


6598. Petrić, Frane. Zoroaster et eius CCCXX oracula... [Paragraph | SubSect | Section]

pater, ut in numero sit. Certe valde illae sunt beatissimae, supra omnes. Animas, ad terram a coelo profusae. Illaeque divites, et ineffabilia stamina habentes. Quaecumque a lucente, o rex, a te, vel ipso. 235 Iove Ione: Tipografska greška: trebalo bi biti Iove. sunt progenitae, Miti valida a necessitate. Ducat animae profunditas immortalis, oculosque affatim.


6599. Petrić, Frane. Zoroaster et eius CCCXX oracula... [Paragraph | SubSect | Section]

Animas, ad terram a coelo profusae. Illaeque divites, et ineffabilia stamina habentes. Quaecumque a lucente, o rex, a te, vel ipso. 235 Iove Ione: Tipografska greška: trebalo bi biti Iove. sunt progenitae, Miti valida a necessitate. Ducat animae profunditas immortalis, oculosque affatim. Omnes sursum extende. Nec deorsum pronus sis in nigricantem mundum. Cui


6600. Pir, Didak. Cato minor, sive disticha moralia,... [Paragraph | SubSect | Section]

ann. V. M D XCII FLAVIUS IACOBUS IOANNI TYPOGRAPHO. S. D. Video a te subinde Ovidii Heroidas typis excudi, et laudo: ea enim lectio, et pueris necessaria, et provectioris aetatis hominibus periucunda esse solet: quare cum rursus illas in lucem emittes, ut castigatius opus ex


6601. Pir, Didak. Cato minor, sive disticha moralia,... [Paragraph | SubSect | Section]

Occidit ille soli magnus regnatur Etrusci.
6.2  Occidit, et nusquam est, qui modo tantus erat.
6.3  Sic iacet indomitis Aquilonibus eruta quercus.
6.4  Sic iacet irati turris ab igne Iovis.
6.5  A genus infaelix hominum quibus omnis in auras
6.6  Spes abit, et toties irrita vota cadunt.
6.7  Quae Medici puero nuper, matrique parabam,


6602. Pir, Didak. Cato minor, sive disticha moralia,... [Paragraph | SubSect | Section]

ille meus. Gulielmi Budaei adolescentis.
12.1  Illa vetus Marii quercus, volat unde per auras
12.2  Ignea tela gerens nuncia fulva Iovis,
12.3  Aruit, et nusquam est. vix nomen restat inane.
12.4  Vix ager Arpinis cognitus agricolis.
12.5  Falluntur vates, at me non fallet Apollo,


6603. Pir, Didak. Cato minor, sive disticha moralia,... [Paragraph | SubSect | Section]


14.8  Barbarum Samium, et bonum Catonem
14.9  Huic nostro quoque gratulemur aevo. Valdaurae medici Valentini in Iobi xenia.
15.1  Festivissimus omnium Poeta.
15.2  Noster scilicet ille Martialis,
15.3  Si Flavi legeret brevem libellum,
15.4  Ridens diceret, en cinaede


6604. Pir, Didak. Cato minor, sive disticha moralia,... [page 2 | Paragraph | Section]

Deus omnia solus
1.1.12  Digeret illa, suis restituetque locis.
1.1.13  Mox nova se tollet facies, nascetur et orbis
1.1.14  Aureus, atque ipso iam Iove digna domus.
1.1.15  Illa erit e puro Saphyro, puroque Smaragdo,
1.1.16  Et distincta novis undique Chrysolithis.
1.1.17  Stabit et aeternum, nullisque obnoxia flammis,


6605. Pir, Didak. Cato minor, sive disticha moralia,... [page 3 | Paragraph | Section]


1.1.56  Proveniet largo foenore laeta seges,
1.1.57  Qui prior ingenuos effinxit carmine mores,
1.1.58  Et vitiis laxam noluit esse viam,
1.1.59  Quique Iovem iam tum iussit sperare parentem
1.1.60  Haerentem in biviis Amphitryoniaden.
1.1.61  Sive Cato, sive ille Sami Florentis alumnus,
1.1.62  Sive suo dignus nomine Palladius.


6606. Pir, Didak. Cato minor, sive disticha moralia,... [page 4 | Paragraph | SubSect | Section]

ab Illyrica missum tibi gente Catonem.
1.2.14  Est brevis, at scitu digna libellus habet. AD LECTOREM Quotiescunque in hoc carmine Iovis nomen occurret, (occurret autem non semel) Deum Opt. Max. intelligi volo, merito enim ab antiquis summus ille rerum opifex Iuppiter dictus est, quasi pater sit, qui omnia nutu suo foveat, atque iuvet. Hoc praefari libuit, ne pii lectoris


6607. Pir, Didak. Cato minor, sive disticha moralia,... [page 5 | Paragraph | SubSect | Section]

pii lectoris animus ea voce offenderetur. MORALIUM DISTICHORUM Liber Primus.
1.4.1.1  A Iove quidquid agas, primordia sumere fas est.
1.4.1.2  Omnia quippe movet, et regit ille deus.
1.4.2.1  Militia est hominis vita, et


6608. Pir, Didak. Cato minor, sive disticha moralia,... [page 11 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

benigna parens, illa magistra sagax.
1.4.94.1  Fama est cum superis olim pugnasse Gigantes,
1.4.94.2  Mendaces hodie cum Iove bella gerunt.
1.4.95.1  Cum dederis pacem victis Hispane fidelem,
1.4.95.2  Hanc sperare bonam, perpetuamque potes.


6609. Pir, Didak. Cato minor, sive disticha moralia,... [page 19 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

Sacrilegos exitus iste manet.
1.7.33.1  Mundi oculus Sol est. vivax quoque spiritus illum
1.7.33.2  Temperat alma Iovis filia Iustitia.
1.7.34.1  Non patitur regnum socium, neque teda iugalis.
1.7.34.2  Haec duo nec Pyladae iungere possit


6610. Pir, Didak. Cato minor, sive disticha moralia,... [page 29 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

ex illo tempore vina fugit.
1.8.26.1  Quae tua sunt, aris Divorum offerre memento.
1.8.26.2  Non bene rapta manu supplicat agna Iovi.
1.8.27.1  Hic Nireus, hic Thersites, nunc adsit Homerus,
1.8.27.2  Dicat, ex istis quae mage forma placet.


6611. Pir, Didak. Cato minor, sive disticha moralia,... [page 35 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]


1.8.111.1  Quo ducit fortuna, illuc puer ocyus ito.
1.8.111.2   Ne fremat, et rapta te trahat illa coma.
1.8.112.1  Cura Iovis sumus, et votivas ponimus aras,
1.8.112.2   Esto procul, quisquis relligione cares.
1.8.113.1  Aut rex, aut regi ignotus, vox


6612. Pir, Didak. Cato minor, sive disticha moralia,... [page 37 | Paragraph | SubSect | Section]


1.8.139.2   Et sapiens Graecus, μέτρον ἄριστον ait. Petronii Bononiensis iocus.
1.9.1  Ingressa vulpes Flavii domunculam,
1.9.2  Papae quot inquit Semigraeca disticha,
1.9.3  Quot verba, verum facta nulla conspicor?
1.9.4  Cur


6613. Pir, Didak. Cato minor, sive disticha moralia,... [page 44 | Paragraph | SubSect | Section]

De Sabino Critico.
3.3.1  Si mihi Censoris concedat lima Sabini,
3.3.2  Ut numeris unum crescat iota meis.
3.3.3  Ipse quoque audebo, quamvis lasciva repugnet
3.3.4  Bilbilis, argutis ludere Xeiniolis.


6614. Pir, Didak. Cato minor, sive disticha moralia,... [page 58 | Paragraph | SubSect | Section]

Vernaza Veronensis.
3.131.1  Si Veronensem gustabis mane liquorem,
3.131.2  Hic etiam dices, stat sua Creta Iovi. Vinum Dulce in Phaliscis.
3.132.1  Clamat Belga senex, cum gustat vina Phaliscis,
3.132.2  Bacche pater Rheni


6615. Pir, Didak. Cato minor, sive disticha moralia,... [page 69 | Paragraph | Section]

Bombarda.
3.219.1  Inventum est hominum, quae machina terret, et urbes,
3.219.2  Vincit, et irati tela trisulca Iovis. Pulvis tormentarius.
3.220.1  Pulveris unciolae si plumbum adiungat, et ignem
3.220.2  Vel puer, ad Stygios


6616. Pir, Didak. Cato minor, sive disticha moralia,... [page 80 | Paragraph | SubSect | Section]

sales. Demosthenes.
5.9.1  Audiat orantis si quis Demosthenis ora,
5.9.2  Ipsum crediderit pene tonare Iovem. Herodotus.
5.10.1  Candidus, et Graiae mira dulcedine linguae
5.10.2  Historiae princeps creditur


6617. Pir, Didak. Cato minor, sive disticha moralia,... [page 81 | Paragraph | SubSect | Section]

Catulli. Martialis.
5.21.1  Si laxare libet curas, Epigrammata Marci,
5.21.2  Mille solent risus, mille movere iocos. Plautus.
5.22.1  Plauti reprendit Lippus, et ioca, et sales,
5.22.2  Est Hercle


6618. Pir, Didak. Cato minor, sive disticha moralia,... [page 93 | Paragraph | Section]

MORALIUM CARMINUM LIBER PRIMUS. Mortalia omnia fluxa, et caduca.
10.1.1  Hoc mare, et haec tellus, hic aer, et ignis: et ille.
10.1.2  Qui Iovis infusi spiritus intus agit.
10.1.3  Cuncta immota manent, nullisque obnoxia seclis.
10.1.4  Non sua vis illis, non sua forma perit.
10.1.5  Caetera in interitum vergunt


6619. Pir, Didak. Cato minor, sive disticha moralia,... [page 95 | Paragraph | SubSect | Section]


10.10.1  Pacem Dii superi, pacem date. pacis alumnus
10.10.2  Bos arat, et fruges larga rependit humus.
10.10.3  Pax alit unanimes concordi foedere cives.
10.10.4  Et mala in Ionium nubila abire iubet. Quae dos virginibus amplissima.
10.11.1  Quod puer audivi, dicam, non purpura, et aurum.


6620. Pir, Didak. Cato minor, sive disticha moralia,... [page 98 | Paragraph | SubSect | Section]

annos,
10.22.4  Seu Priami vincam, discere plura libet. Animi immortales.
10.23.1  De Iove quid sentit Musonius? Aule requiris.
10.23.2  Id tibi versiculis ille duobus ait.
10.23.3  Est Deus, est animus nobis a morte superstes.
10.23.4  Sunt loca amoena situ, sunt


6621. Pir, Didak. Cato minor, sive disticha moralia,... [page 98 | Paragraph | SubSect | Section]

fortuna valebis.
10.24.4  Quidquid ages, in me nil Dea iuris habet. Vota militaria.
10.25.1  Suspensum clypeum vidi Ioannis ad aedem.
10.25.2  Et clypeo affixus Persicus ensis erat.
10.25.3  Litteraque inscripta est. Direpta ex hoste perempto
10.25.4  Tuscus eques patrio dedicat arma Deo.


6622. Pir, Didak. Cato minor, sive disticha moralia,... [page 98 | Paragraph | SubSect | Section]

Omne imperium desuper.
10.28.1  Scilicet imperii vis omnis pendet ab astris.
10.28.2  Omnis et arbitrio statque caditque Iovis.
10.28.3  Qui vero ante diem reges, et regna lacessit,
10.28.4  Desipit infaelix, pugnat et ille Deo.


6623. Pir, Didak. Cato minor, sive disticha moralia,... [page 99 | Paragraph | SubSect | Section]

Muliebre genus amabile contra Euripidem.
10.29.1  Unice amo muliebre genus. Nam parva puella
10.29.2  Ludere saepe solet, et saepe movere iocos.
10.29.3  Curat adulta domum, et servat sua iura marito.
10.29.4  Cum fit anus, crebro fundit ab ore preces.


6624. Pir, Didak. Cato minor, sive disticha moralia,... [page 100 | Paragraph | SubSect | Section]


10.35.3  Huic desiderium moriendi iniecerat illa
10.35.4  Socratis indigna caede cicuta nocens. Iovii iocus.
10.36.1  Ridebat Iovium nuper Pisana iuventus,
10.36.2  Ut victum, ut querulum, semicaprumque senem.
10.36.3  Ille autem contra mordere, et multa iocose


6625. Pir, Didak. Cato minor, sive disticha moralia,... [page 113 | Paragraph | SubSect | Section]


11.7.16  Scilicet, et nobis rite vocatus adest.
11.7.17  Non ita, quos scelerata fames invasit habendi,
11.7.18  Et quibus unus amor ire per omne nefas.
11.7.19  Illos ira Iovis vindex ulciscitur, illos
11.7.20  Et Stygis astra palus, et vada coeca manent. Fortunae volubilitas.


6626. Pir, Didak. Cato minor, sive disticha moralia,... [page 122 | Paragraph | SubSect | Section]

Quae potissimum regna tutentur ad Stephanum Poloniae regem. *
11.22.1  Non currus, nec aequi, florentesve aere catervae,
11.22.2  Non cita velivolo classis in Ionio.
11.22.3  Non quae sceptra manu gemmis destincta feruntur,
11.22.4  Non qui sublimi vertice fulget apex.
11.22.5  Quid multis? Non argenti, non fossilis auri


6627. Pir, Didak. Cato minor, sive disticha moralia,... [page 125 | Paragraph | SubSect | Section]


11.26.13  Magna darem, verum si quis bona carmina vates
11.26.14  Forte dedit, ne tu parva dedisse putes. Epigrammatum libellus ad Ioannem Darsam honestissimum adolescentem.
11.27.1.1  Candide Darsa tibi quae pauca notavimus infra,
11.27.1.2  Illa velim, iuvenum turba diserta


6628. Pir, Didak. Cato minor, sive disticha moralia,... [page 126 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

De Stephano Poloniae Rege. *
11.27.3.1  Non currus, nec equi, florentesve aere catervae,
11.27.3.2  Non cita velivolo classis in Ionio.
11.27.3.3  Non quae sceptra manu gemmis distincta feruntur
11.27.3.4  Non qui sublimi vertice fulget apex.
11.27.3.5  Quid multis? Non argenti, non fossilis auri


6629. Pir, Didak. Cato minor, sive disticha moralia,... [page 126 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

nec Victor ab Indis
11.27.4.4  Agmen agens Liber venit in astra pater.
11.27.4.5  Nec geminos fratres (Ledae genus) ob bene gesta
11.27.4.6  Bella, ferunt epulis accubuisse Iovis.
11.27.4.7  Altius est, quod iure polum sibi vendicat ipsum,
11.27.4.8  Nec sinit eorum fortia facta mori.
11.27.4.9  Illibata fides


6630. Pir, Didak. Cato minor, sive disticha moralia,... [page 131 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

bona libertas, sit pax, sit copia frugum.
11.27.14.16  Cur ego parva petam, si dare magna soles? De Gymnasio Connimbricensi a Ioanne Rege exstructo.
11.27.15.1  Cernis, ut illa vetus regum Connimbrica sedes
11.27.15.2  Ante alias urbes exserat una caput?
11.27.15.3  Nam cum fida diu templis suspenderit


6631. Pir, Didak. Cato minor, sive disticha moralia,... [page 131 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

et interpres Divum Cumaea Sibylla,
11.27.15.12  Plena Deo vates ore futura canat.
11.27.15.13  Donec Monda maris vicini excurret in undas,
11.27.15.14  Stabit Ioannis nobile Regis opus. LIBER III


6632. Pir, Didak. Cato minor, sive disticha moralia,... [page 138 | Paragraph | SubSect | Section]

differunt, quae enim de Rhea traduntur, fabulosa ea, et a Poetis ficta reputantur: Gusmanae progenies hodie in Hispania regnat. Libet hanc genealogiam paucis explicare. Gusmana ex Alphonso Henricum Regem fratricidam parit, huic Ioannes filius in regnum succedit, Ioannem Henricus valetudinarius excipit, hic ex Caterina Lancastria Ioannem suscipit. Huius Isabella filia Ioannam insanam Caroli Caesaris matrem edidit, a Carolo Philippus, qui hodie in Hispania rerum potitur, procreatur.


6633. Pir, Didak. Cato minor, sive disticha moralia,... [page 138 | Paragraph | SubSect | Section]

ficta reputantur: Gusmanae progenies hodie in Hispania regnat. Libet hanc genealogiam paucis explicare. Gusmana ex Alphonso Henricum Regem fratricidam parit, huic Ioannes filius in regnum succedit, Ioannem Henricus valetudinarius excipit, hic ex Caterina Lancastria Ioannem suscipit. Huius Isabella filia Ioannam insanam Caroli Caesaris matrem edidit, a Carolo Philippus, qui hodie in Hispania rerum potitur, procreatur.


6634. Pir, Didak. Cato minor, sive disticha moralia,... [page 143 | Paragraph | SubSect | Section]

mihi Veratrum est, Colocynthide rarius utor.
12.19.54  Quae tecum venere, libens ea cuncta remitto.
12.19.55  I procul Anticyras, atque esto libera, dices.
12.19.56  Forte ioco libuit perstringere nomen amici
12.19.57  Innocui, absentis, dum vis urbanus haberi.
12.19.58  Ignosco, nec enim deturpant ulcera vultum,
12.19.59  Quae matutinis facile est


6635. Pir, Didak. Cato minor, sive disticha moralia,... [page 156 | Paragraph | SubSect | Section]

potis est totas insomnis ducere noctes,
13.42.2  Quique famem solitus vincere, quique sitim.
13.42.3  Qui ducis imperio paret, qui fascis iniqui
13.42.4  Portat onus, pluvio qui Iove carpit iter.
13.42.5  Qui, tuba cum sonuit, princeps procedit in hostem,
13.42.6  Servat et intrepidus, quem capit ante locum.
13.42.7  Qui, si


6636. Pir, Didak. Cato minor, sive disticha moralia,... [page 164 | Paragraph | SubSect | Section]


13.65.6  Fabula, quid vero fabula? risus eris.
13.65.7  Non secus armatus videtur Fimbrius, aut qui
13.65.8  Cursitat in laxa pharmacopola toga.
13.65.9  Ecce Iovem lapidem iuras te vina daturum.
13.65.10  Credidero, fiam si prius ipse lapis. Ad Gallam.
13.66.1  Dives uti


6637. Pir, Didak. Cato minor, sive disticha moralia,... [page 168 | Paragraph | SubSect | Section]

imprimis edissere Pamphile, quare
13.77.2  Non pudet huc, illuc currere loripedem?
13.77.3  Cur vigil auscultas? quid mussitet ille, vel ille,
13.77.4  Audieris nunquam cum tonuisse Iovem.
13.77.5  Denique cur nunquam cessas garrire? diserta
13.77.6  Cum sint verba parum, blaesaque lingua tibi.
13.77.7  Hoc vicium multis inquis,


6638. Pir, Didak. Cato minor, sive disticha moralia,... [page 176 | Paragraph | SubSect | Section]


14.2.19  Iam non gratus, ut antea sacerdos?
14.2.20  At vos Flaminii venite manes,
14.2.21  Adeste o placidi, senique Pyrrho
14.2.22  Iocundum date, candidumque carmen.
14.2.23  Quod sic invidiae superstes, et quod
14.2.24  Non sine invidia legant minores.


6639. Pir, Didak. Cato minor, sive disticha moralia,... [page 181 | Paragraph | SubSect | Section]


14.16.6  Et multum salis, et leporis aeque,
14.16.7  Et linguae mera puritas Latinae.
14.16.8  At qualis liquor ille? quem bibenti
14.16.9  Nec Iovi Phrygius puer ministrat. Ad Camillum.
14.17.1  Oro, si vacat a tuis libellis,
14.17.2  Ad coenam venias


6640. Pir, Didak. Cato minor, sive disticha moralia,... [page 197 | Paragraph | SubSect | Section]

diserto carmine, quod tuum
15.6.11  Canale Phaeacum viretis
15.6.12  Praeferat, Hesperidumque sylvis.
15.6.13  Id vere amico gratulor at Iovis
15.6.14  Quod nectar idem largius hauriat,
15.6.15  Pyrrho molestum, quem clientem
15.6.16  Esse suum voluit Lyaeus,
15.6.17  Et cui


6641. Pir, Didak. Cato minor, sive disticha moralia,... [page 198 | Paragraph | SubSect | Section]


15.7.30  Rite auspicato carmine
15.7.31  Canant potentem Blasium inter Coelites
15.7.32  Cui templa curae, qui tuae
15.7.33  Tutela gentis fida, qui nutu Iovis
15.7.34  Commissa circum moenia
15.7.35  Vindex oberrat providus diram ut luem,
15.7.36  Avertat, atque hostem procul.


6642. Pir, Didak. Cato minor, sive disticha moralia,... [page 210 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]


16.2.3.48  Dexter ades, populoque tuo, natoque nepotique
16.2.3.49  Atque admitte preces, et fessis annue votis. Ioannis Austrii Caroli Filii Epitaphium
16.2.4.1  Scuta virum, galeasque avulsaque rostra Carinis,
16.2.4.2  Partaque in Ioniis Barbara signa vadis,


6643. Pir, Didak. Cato minor, sive disticha moralia,... [page 210 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

Partaque in Ioniis Barbara signa vadis,
16.2.4.3  Et pharetram insignem, et lunatis cornibus arcum,
16.2.4.4  Et gladium, quo se cinxerat acer Halis,
16.2.4.5  Ioanni Austriadae moestae statuere cohortes.
16.2.4.6  Tunc dolor in castris, et grave murmur erat
16.2.4.7  Ioannes iacet hic. quod si tuba nunciet arma,
16.2.4.8  Exerat e


6644. Pir, Didak. Cato minor, sive disticha moralia,... [page 210 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

narret
16.2.5.4  Fusus in Ionia barbarus hostis aqua. Aliud in eundem.
16.2.6.1  Fortis Iber, forti Ioanni dedicat aram
16.2.6.2  Cum titulo. titulus nobile carmen habet.
16.2.6.3  Occidit in castris, castris qui natus in ipsis.


6645. Pir, Didak. Cato minor, sive disticha moralia,... [page 211 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]


16.2.7.5  Gaudete Belgae, res peracta vobis est.
16.2.7.6  At quis caducis spem reponat in rebus? Ioannis Portugalliae regis Epitaphium
16.2.8.1  Quem tellus tantilla tegit Bethlemis ad aedem,
16.2.8.2  Victor Ioannes rex Orientis erat.


6646. Pir, Didak. Cato minor, sive disticha moralia,... [page 213 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

funus prosequente. Leonorae Etruriae reginae, et filiorum Epitaphium
16.2.18.1  Flavicomo Garfiae, et purpureo Ioanni
16.2.18.2  Cum Leonora parens solveret exequias.
16.2.18.3  Flora rosa, Senae violas, canentia Pisae
16.2.18.4  Lilia, cum lachrymis


6647. Pir, Didak. Cato minor, sive disticha moralia,... [page 227 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]


16.2.61.1  Mane oriens Symo, nos Vespere deserit orto.
16.2.61.2  Sic rosa. nec mirum, nam rosa Symo fuit. Ioannis pueri Vesallii Epitaphium obiit extinctus aqua putei, in quem deciderat.
16.2.62.1  Ludentem puerum Vesalli patris in hortis
16.2.62.2  Qua lacus in medio stabat inertis aquae.


6648. Pir, Didak. Cato minor, sive disticha moralia,... [page 228 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

lucida caeli,
16.2.66.2  Seu nemus Elysium, mollis et umbra tegit.
16.2.66.3  Dicite, quas sedes, aut quae levis insilit astra
16.2.66.4  Rhannia; ut acceptus venerit ille Iovi?
16.2.66.5  Nam quae summa viri virtus, quae cura decori,
16.2.66.6  Quae pietas, et qui relligionis amor,
16.2.66.7  Omnia promittunt nobis faelicia, certe


6649. Pir, Didak. Cato minor, sive disticha moralia,... [page 229 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]


16.2.68.5  Quam bene, qui nostrae fueras pars optima gentis,
16.2.68.6  Dum cadit infaelix patria, Sylva cadis. Ioannis Velliae Epitaphium
16.2.69.1  Qua maris ad Siculi littus stat nota Panhormus,
16.2.69.2  Vidi ego, et in saxo nobile carmen erat.


6650. Pir, Didak. Cato minor, sive disticha moralia,... [page 231 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

in Sigismundo, qui in fine eius belli, quod Veneti cum Otthomano Selimo gessere diem suum obiit, penitus extincta est. Post cladem Mohaczicam, in qua Ludovicus rex cum omni pene Pannonica nobilitate extinctus est, Solymannus victor Ioannem Sepusium Hungariae regem declaravit, et ea gens in filio successore esse desiit. Sebastianus, qui in Africana acie periit XVI. Portugalliae rex, non modo familiae suae finem, verum regno universo miserabilem cladem intulit: Henricus enim, qui post illum


6651. Pir, Didak. Cato minor, sive disticha moralia,... [page 235 | Paragraph | SubSect | Section]


16.3.100  Et vicina colunt littora Parthenopes.
16.3.101  Guetaldae venere manus, non aptior ulla Guetaldi.
16.3.102  Gens miscere preces, et dare thura Iovi.
16.3.103  It iuvenis, si bella vocant, invictus, et illi
16.3.104  Candida in aurata casside Cerva nitet.
16.3.105  Romani colles, et fortunata


6652. Zavorović, Dinko. Inscriptio in aede, versio... [Paragraph | Section]

Neven Jovanović 2014-03-14 Početna verzija.
Dominicus Zavoreus
Ioannis Baptistae filius commodi causa
anno infaecundissimo sibi
suisque a lege permissis


6653. Pridojević, Ivan. Ad Nobiles Viros Tragurienses de... [page 87v | Paragraph | Section]

2010-03-07 Ad Nobiles Viros Tragurienses P. Joannis Pridoęuii Scardoniensis de Tragurii praeclarae Dalmatiae urbis laudibus carmen.
1  O felix una ante alias memoranda per orbem
2  Vrbs, Diuum


6654. Divnić, Ivan... . In librum statutorum Sibenicensium... [Paragraph | Section]

In librum statutorum Sibenicensium. Ioannis Baptistae Diphnici archidiaconi et nobilis Sibenicensis Sacrę Theologię Doctoris. Epigramma.
Aspera te rupes, Siccum, te moenia seruant,
Turribus et gemina tutius arce micas.


6655. Kitonić, Ivan. Directio Methodica processus... [Paragraph | Section]

Directio Methodica PROCESSUS IUDICIARII IURIS CONSUETUDINARII, Inclyti Regni Hungariae Per M. IOANNEM KITONICH DE KOZTANICZA, ART. Liber. et Philosophiae Magistrum, Causarum Regalium Directorem, et Sacrae Regni Hungariae Coronae Fiscalem. EDITIO PRIMA. Tyrnaviae, Anno Domini, M. DC. XIX. EDITIO


6656. Kitonić, Ivan. Directio Methodica processus... [Paragraph | SubSect | Section]

Pázmányána possidentur. Vidi Mathiae primi Regis fortissimi literas anni 1465. quibus Abavo tuo Andreae, ac fratribus illius, ob egregia illorum erga Regem et Coronam merita, accedente etiam intercessione Ioannis Archi-Episcopi Strigoniensis bona omnia familiae Pazmanianae, in quorum possessione progenitores ipsorum, ab antiquo perstiterant, titulo novae donationis contulit, atque confirmavit. Matrem, ex qua Te Nicolaus Pater


6657. Kitonić, Ivan. Directio Methodica processus... [Paragraph | SubSect | Section]

Catharina Csaki fuit, germana soror Nicolai Csaki, filia Gabrielis, antiquissimae nempe ac clarissimae familiae surculus, ex qua ante annos quadringentos, non unum fuisse constat Transylvaniae Vaivodam. Avi tui mater Ioannis Pázmánni coniunx, Catharina Artandi fuit, Blasii illius ac Pauli Artandi soror, quos per summam crudelitatem, Aloysius Grittus, Budae occidi iussit, ea solum de causa, quod domui Austriacae, ac Regi Ferdinandi


6658. Kitonić, Ivan. Directio Methodica processus... [Paragraph | SubSect | Section]

coniunx, Catharina Artandi fuit, Blasii illius ac Pauli Artandi soror, quos per summam crudelitatem, Aloysius Grittus, Budae occidi iussit, ea solum de causa, quod domui Austriacae, ac Regi Ferdinandi potius, quam Ioanni Zapoliano, adhaesissent. Haec, atque alia gentis tuae decora, non vano a me rumore hausta, sed ex vetustis, ac originalibus tabulariis eruta recensere, ac oratione exaggerare, quin et ad eum usque, fortasse Pázmánnum,


6659. Kitonić, Ivan. Directio Methodica processus... [Paragraph | SubSect | Section]

Vivite diu, bonis omnibus affluentes, in communem Patriae nostrae florem, ac foelicitatem: ita voveo et precor. Illustrissimarum Celsarum Vestrarum. Servitor addictissimus JOANNES KITHONICH de Koztanicza. AD TYRONES Memoriae proditum legimus. Cum Servius


6660. Kitonić, Ivan. Directio Methodica processus... [Paragraph | SubSect | Section]

esse patricio, et Nobili viro, Ius in quo versatur ignorare. Qua reprehensione Sulpitius motus, adeo Iuri operam dedit, ut merito inter Iurisconsultos, palmam assecutus fuerit. Ioannes Franciscus de Pavinis, in praefatione Extravagan. D. Ioannis Papae XXII. Apud Persas autem pueros Ius a Magistris, sicut alibi Grammaticam, didicisse; refert Osorius libro 7. de Institutis Regis. Quidni igitur apud nostrates, quibus omnia in quotidiano Iuris strepitu posita


6661. Kitonić, Ivan. Directio Methodica processus... [Paragraph | SubSect | Section]

istarum Octavarum inseri solita sit; idcirco ad id breviter sic respondendum duxi: posteaquam enim facta praedicta clade Mohachiensi, Regnum Rege orbatum, partim a Ioanne Rege assumptum, partim autem Divo quondam Ferdinando Imperatori et Regi delatum, in diversas partes distrahi coeperat; atque tam hinc, quam illinc, variae violentiae, bonorum occupationes, et reliqua violentiarum genera


6662. Kitonić, Ivan. Directio Methodica processus... [Paragraph | SubSect | Section]

communiter et indifferenter significat. Licet nunc iam, a tempore cuiusdam Elisabethae Kolos, solum Iudicio ordinario, in causam attrahi soleant: quae ex ordine Nobilium existens, in causa defectus seminis, Nobilis quondam Ioannis Kolos fratris sui, contra Fiscum Suae Maiestatis Regium, a Iudicio Extraordinario, non tam absoluta, quam exclusa potius, uti iam dictum est, esse perhibetur: Anno Domini 1567. feria secunda proxima, post


6663. Kitonić, Ivan. Directio Methodica processus... [Paragraph | SubSect | Section]

regularet. Contineturque tribus proprie voluminibus: decretalium scilicet, Domini Gregorii Papae IX. Sexti, Domini Bonifacii Papae VIII. Et Clementinarum, Domini Clementis Papae V. Simulque extravagantium viginti, Domini Ioannis Papae XXII. ac communium. Quibus annumeratur etiam Decretum Gratiani, monachi cuiusdam, et non Papae, ex dictis Sanctorum Patrum compilatum. Sicque omnia simul sumpta, constituunt Corpus Iuris Canonici: quod novissime


6664. Kitonić, Ivan. Directio Methodica processus... [Paragraph | SubSect | Section]

Apostoli, S. Gregorii Papae, Annunciationis Beatae Mariae Virginis, Corporis Christi, Visitationis B. Mariae, S. Margarethae Virginis et Mart. Divisionis Apostolorum, S. Mariae Magdalenae, S. Annae, Decolationis (!) S. Ioannis Baptistae, S. Elisabethae Viduae, S. Catharinae Virginis et Mart. Conceptionis B. Mariae, et huius S. Ladislai Regis; ac denique tota Maior hebdomada, ex singulari devotione.


6665. Kitonić, Ivan. Directio Methodica processus... [Paragraph | SubSect | Section]

Secundo: Et si in una et eadem causa, tam Inhibitio in sententia per Nonvenit, quam Prohibitio a Iuramentali depositione, et communi Inquisitione, aliquando interveniant; uti in quadam causa Relictae quondam Ioannis Alapi, contra Lucam Székely, in Anno Domini 1571. die Sexta Iunii in Iudiciis Octavalibus Superiorum partium, Tyrnaviae ni fallor celebratis, admissae fuisse memorantur; ac per consequens,


6666. Kitonić, Ivan. Directio Methodica processus... [Paragraph | SubSect | Section]

id est praecise ad utrum terminum, quo resuscitari debebit, evocabitur. 2. tit. 57. et Enchir. fol. 11. Licet huiusmodi gratiam viderim absolute in perpetuum factam, consorti quondam Ioannis Bornemisza, in Comitatu Soproniensi, in causa incestus, art. 36. anni 1599. QUAESTIO


6667. Kitonić, Ivan. Directio Methodica processus... [Paragraph | SubSect | Section]

causa formali, dolus malus intelligendus est. Hoc est, quod tales omnes iniuriae, dolo malo factae esse cognoscantur. Nam sine dolo malo alterum laedens, hoc modo non dicetur iniuriam facere, ut dum verbi gratia, ioco vel casu contingenti aliquid horum fiat. Quid autem sit dolus, vide infra quaest. 25. cap. 10. Quarto cum contingat soepe huiusmodi


6668. Kitonić, Ivan. Directio Methodica processus... [Paragraph | SubSect | Section]

deberent ad respirandum prohibitas habere: Nihilominus tamen ex antiqua iam consuetudine, admittuntur in iis Prohibitae, nisi in casu eo, ubi forte insons ad necem accusaretur indigne. Ut in capitali quoque causa Ioannis Varossi, aliter Zabo, non est admissa Eperiessini anno 1611. contra Franciscum Deseöffi, cuius Procurator volens Prohibita uti, ulterius ipsum defendere


6669. Kitonić, Ivan. Directio Methodica processus... [Paragraph | SubSect | Section]

hominum legem adimplebit. Super quibus refert Sylvius, Magnanimum illum Alphonsum Aragonum et Siciliae Regem, ante annos 176. dixisse: Quod si tempore veterum Romanorum vixisset, se constructurum fuisse, contra Curiam, templum Iovi Positorio, in quo Senatores, priusquam in Senatum venirent, odium, amorem, ac privatos affectus omnes deponerent. Et Gell. lib. 14. cap. 4. Iudicem ex Iustitiae imaginis significatione,


6670. Kitonić, Ivan. Directio Methodica processus... [Paragraph | Section]

habes.
Occurrit si quod dubium, tu solvis aperte.
Atque obscura nimis, lumine, clara facis.
Ergo cum tanto decoreris honore Minervae,
Esse quidem Iuris tu Cynosura potes. JOANNES KRUSSELY de Topuzka, S.R.M.C.R.D. et Sacrae Coronae Regni Hungariae Fiscalis perpetuae observantiae, et amoris ergo posuit.


6671. Kitonić, Ivan. Directio Methodica processus... [Paragraph | Section]

S.R.M.C.R.D. et Sacrae Coronae Regni Hungariae Fiscalis perpetuae observantiae, et amoris ergo posuit. INSIGNIA DOMINI IOANNIS KITHONYCH
Quanta, Kithonitium signum, mysteria gestat?
Quam multa hic grato, lumine posta legis?
Quid notat ursus? Eum, qui sit piger, et rudis illum?
Qui non naturam perpolit arte suam,


6672. Kitonić, Ivan. Directio Methodica processus... [Paragraph | Section]


Effigies operi, est addita viva, suo.
Ergo diu nequeat cum corpore vivere: vivat
Effigie hac, Pylis saecula longa, senis. ALIUD G.D.M. Ioanni Kitonich, Domino, olim suo.
Quantum laudis habent, Authores, iura verenda
Imperii sacri, qui excoluere probe.
Tantum promeruit Kithonithius, inter eosdem,
In classes redigens, patria Iura,


6673. Kitonić, Ivan. Directio Methodica processus... [Paragraph | Section]

S.R.M.C.H. Perceptoratus Vice-gerens, debitae observantiae, et studii causa subscripsit. IN EANDEM EFFIGIEM. G.D. IOANNIS KITONICH.
Illius hic vultus, frons haec, ea lumina; Iura
Qui solus methodo dirigit Hungariae. AD EUNDEM C. D. AUTHOREM.


6674. Kitonić, Ivan. Directio Methodica processus... [Paragraph | Section]

dirigit Hungariae. AD EUNDEM C. D. AUTHOREM.
Si quando poterunt perire Iura
Regnumque Hungariae Inclytum, potest nunc
Ioannis Kithonich perire nomen.
Ast si horum steterit perenne nomen,
Hic nunquam poterit mori, nec illa
Quam scripsit methodus, perennis ergo
Vivet mortuus. I, nega beatum.


6675. Levaković, Rafael. Ad Benedictum Uinkouich episcopum... [Paragraph | Section]

Litterae Reuerendi Patris Leuakouich, 1642. in festo diuae Mariae Magdalenae exhibitae. Reuerendissime Domine Pater et Patrone Colendissime! Pridie Natiuitatis Sancti Ioannis Baptistae accepi unas Dominationis Uestrae Reuerendissimae a quodam peregrino, in quibus earum duntaxat meminit, in quibus ego significaueram Ecclesiae propositionem neque per ordinariam neque per secretam uiam factam fuisse. Addit quoque alias ad me direxisse, quas nondum accepi. Nam


6676. Palmotić, Junije. Carmina Latina, versio electronica [Paragraph | Section]

Neven Jovanović 2012-08-02T16:22:15 In laudes Joannis Bonae Reipublicae Ragusinae Rectoris mense Augusto an. 1645. Junius Palmotta.
1.1  Largire Vati nunc, facilis, tuo,
1.2  Regina, gratum, Calliope, melos,
1.3  Nostroque da vires


6677. Palmotić, Junije. Carmina Latina, versio electronica [Paragraph | Section]

disertae gloria Graeciae,
1.19  Praedixit, ante omnes beatam,
1.20  20 Quam sapiens moderatur, urbem.
1.21  Virtutis ergo dum comes aureae
1.22  Bonus Joannes invigilat tuis,
1.23  Ragusa, muris, vir sagaci
1.24  24 Strenuus ingenio, manuque,
1.25  Secura saevi vive periculi
1.26  Hoc lacrymoso tempore,


6678. Palmotić, Junije. Carmina Latina, versio electronica [page 31 | Paragraph | Section]

Plectra rudi calamo non inferiora probaret?
4.501  Nec longum nostris dabitur (modo uita supersit)
4.502  Carminibus monstro Andromede deuota marino
4.503  Perque Iouis natum duris exempta catenis
4.504  Auspicijs bene cepta tuis, dum pulcra uolenti
4.505  505 Ingenio cari praebes, uir docte, nepotis
4.506  Pabula, me gratas animans animosus ad


6679. Lučić, Ivan. Epistola ad fratres Blaeu (14. 11.... [Paragraph | Section]

Špoljarić 2012-02-16 Novo, unificirano zaglavlje. Neven Jovanović 2009-01-06T00:16:08 Joannes Lucius D. D. Gulielmo et Petro fratribus Blaeu Salutem Romae die decimaquarta Novembris anno Domini 1668. D. D. GVLIELMO ET PETRO


6680. Lučić, Ivan. Epistola ad fratres Blaeu (14. 11.... [Paragraph | Section]

D. D. Gulielmo et Petro fratribus Blaeu Salutem Romae die decimaquarta Novembris anno Domini 1668. D. D. GVLIELMO ET PETRO Fratribus BLAEV JOANNES LVCIVS Salutem. Cum praeteritis hisce annis allatum esset in Vrbem fragmentum T. Petronii Arbitri, integram cоеnae Trimalchionis fabulam continens, quae trunca, et mutila hactenus legebatur, exscriptum a vetusto codice Traguriensi Bibliothecae Cippicorum, in quo


6681. Gradić, Stjepan. De vita, ingenio, et studiis Junii... [page n24 | Paragraph | Section]

poeseos laudem claris cerneret veteris, nostraeque memoriae scriptoribus occupatam, satisque intelligeret, nullam mediocribus poetis in re litteraria gratiam esse; liberiorem exercenda industria, et proferendi ingenii campum delegit, illyricas camoenas: accensus gloria nobilis in Ciuitate Poetae Ioannis Gundulae Francisci filii, consobrini sui; cuius ingenium per ea tempora magno cum ciuium, exterorumque plausu in edendis elegantibus fabulis, et nobilitando Ragusino theatro versabatur, famaque iam inclytum erat edito illustri poemate de Vladislai Рolonоrum Principis rebus in bello


6682. Gradić, Stjepan. De vita, ingenio, et studiis Junii... [page n25 | Paragraph | Section]

scripto, sed memoriter, quae mente concepisset, recitanda dictabat; cum tamen multum antea opera, multumque diligentia in meditando argumento, eiusque serie ordinanda, ac disponenda collocare soleret; adhibito auunculi, quem diximus, aliorumque grauium, et doctorum hominum consilio, imprimisque Ioannis Bonae Seraphini filii, multarum artium, et consumati iudicii viri. Plurima autem ingenii eius in hoc genere carminis monumenta extant ab amicis studiose descripta, quorum insigniora quaeque commemorare non alienum ab instituti operis proposito fuerit. Accessus Aeneae ad Anchisem


6683. Gradić, Stjepan. De vita, ingenio, et studiis Junii... [page n26 | Paragraph | Section]

vox, et scientia queat. Quem quidem, canendi morem, sui saltatio etiam admixta est, non temere usquam alibi gentium reperias hoc tempore. Sane usurpatum veteribus Hetruscis (ut antiquiores Atheniensium a Daedalo institutos choros, aliosque eiusdem aui praeteream) decendialis illa rusticatio a Ioanne Boccacio celebrata declarat, in qua et praecinentes choragos, et caeteram omnem turbam excepta a praecentoribus carmina cum suis modis, ac numeris iterantem, inque choreas, ac saltationes effusam obserues. In hoc autem genere carminis adeo fertilis Palmottae vena fuit, ut


6684. Gradić, Stjepan. De vita, ingenio, et studiis Junii... [page n27 | Paragraph | Section]

accomodare non posset. Ac frequentissimus quidem in nuptiis usus est huiusmodi poematum, eorumque varia argumenta pro poetarum arbitrio; sed memoratu imprimis dignum, quo iocularia carmina, in triumphis olim usurpari solita, referri videntur; ut quomodo ibi milites dicteria, et procaces iocos aduersus Imperatorem per lasciuiam iaciebant: sic interiores amici, et praecipue, de quibus iam diximus, sodales eadem dicacitate, et mordendi licentia erga nouum maritum vtantur ut nihil eorum, quae ex eius vita, et moribus aliquam ridendi, iocandique materiam praebere possent, indictum


6685. Gradić, Stjepan. De vita, ingenio, et studiis Junii... [page n31 | Paragraph | Section]

Hetrusca lingua loquantur. Inter haec maxime studia, curasque, et occupationes vitam Iunius Palmotta ad quinquagesimum annum perduxit, qui fuit humanae salutis M.DC.LVII. prospero, nec vllis aduersis casibus interpellato tenore vitae, nisi quod fratrem Ioannem nomine, natu minorem, cum quo concordissime vixerat, eximia oris, et totius corporis specie, et congruente forma dignitati, ingenio, ac moribus admodum adolescentem amisit, duasque item sorores viris primariis collocatas immaturo itidem fine defunctas. Quod si corporis quoque eius habitum


6686. Gradić, Stjepan. Ad Venerem Titiani artificio... [page 386 | Paragraph | Section]


20  Et mage Cecropiae Virginis igne calet.
21  Junonisque supercilium, frontemque severam,
22  Mirum quam crebris laudibus ingeminet.
23  Hinc vocat insulsumque Jovem Martemque procacem,
24  Et Paridem tota damnat in Iliade.
25  Judiciumque illud, quo tu pulcherrima rerum es,
26  Increpat indignis, exagitatque modis.


6687. Gradić, Stjepan. Ad Venerem Titiani artificio... [page 387 | Paragraph | Section]

discit providus esse malo.
39  Parthenopae Trojana suae quia fata timebit,
40  Et charis alium civibus Aeacidem.
41  Namque, ut homo est, magnae nunquam jovis ille sorori
42  Palmam posthabitâ Pallade ferre dabit.
43  Ut qui non tantum sceptroque, auroque movetur,
44  Ingenii quantum gaudet honore sui.


6688. Belostenec, Ivan;... . Gazophylacii dedicatio et... [Paragraph | Section]

TEI verzija. Damir Boras 2005-04-04T10:14:00 ADMODUM REVERENDI PATRIS JOANNIS BĖLLOSZTĖNËCZ, E SACRA D. PAULI PRIMI EREMITÆ RELIGIONE GAZOPHYLACIUM, SEU LATINO- ILLYRICORUM ONOMATUM AERARIUM, SELECTIORIBUS SYNONIMIS, PHRASEOLOGIIS VERBORUM CONSTRUCTIONIBUS METAPHORIS,


6689. Belostenec, Ivan;... . Gazophylacii dedicatio et... [Paragraph | Section]

ATQUE HACTENUS INTERCLUSUM. Et nunc primùm peculiariter Illyriorum commodo APERTUM. ZAGRABIAE Typis Joannis Baptistae Weitz, Inclyti Regni Croatiae Typographi. In Anno Domini M.DCCXL.


6690. Belostenec, Ivan;... . Gazophylacii dedicatio et... [Paragraph | Section]

M.DCCXL. Excellentissimo, ac Illustrissimo DOMINO, DOMINO COMITI JOSEPHO ESZTERHAZY DE GALANTHA, PERPETUO IN FRAKNO, ET TATA, Regnorum Dalmatiae, Croatiae, et Sclavoniae BANO


6691. Belostenec, Ivan;... . Gazophylacii dedicatio et... [Paragraph | Section]

haberet statuam, in quo multò inferiorum hominum statuae cernebantur, respondit: Malo mirari homines, cur dignitates illas non habeam, quàm si mirarentur me eas habere. Non tamen ita dignitates sprevisti, quin eas (non ut TIBI, sed alis prosis) admiseris, dum legionem Equestrem à JOSEPHO unam, eáque exauthoratâ à CAROLO alteram accepisti. Juratae nempe in Principis commoda fidelitatis, quam desperatis etaam Casibus Majores TUI demonstrârunt, Caesareo- Regiis Majestatibus historiam vultu TUO


6692. Belostenec, Ivan;... . Gazophylacii dedicatio et... [Paragraph | Section]

Eremitae Prior Generalis, SS. Theologiae Doctor. DIctionarium, cui Titulus Gazophylacium, seu Latino- Illyricorum Onomatum AErarium, ad genuinuni loquendi modum operâ, et studiô A. R. P. Joannis Bėllosztėnëcz, Ordinis S. Pauli Primi Eremitae accom[m]odatum, jámque proelo proximum, inevitabili fato mortis ejusdem impeditum. Ne verò tanti laboris opus sine publico emolumento sepultum jaceat, ad Inclytaae Nationis Illyricae obsequium à Ven. Conventu Lepoglavensi


6693. Belostenec, Ivan;... . Gazophylacii dedicatio et... [Paragraph | Section]

quantociûs locupletet. Ita valeas, ac è GAZOPHYLACIO meo, quod hactenus tantoperè expetivisti, copiosè ditescas. IN GAZOPHYLACIUM Admodum Reverendi Patris Fratris JOANNIS BĖLLOSZTĖNËCZ, Ordinis Sancti Pauli primi Eremitae Presbyteri, et Cognomen ejusdem, quod Candidam Petram, Illyricè significat.
SAxea Thebaei quô flarent moenia Civis,
Plurima sunt molli saxa coacta lyrâ.


6694. Rattkay, Ivan. Relatio Tarahumarum Missionum... [Paragraph | Section]

eidem minari et mortem intentare audent. Plurima pericula evasit proximus, mihi pater et quidem, qui eos baptizavit et primus lumen fidei huic terrae monstravit. Inter reliqua maxime bis: semel eodem 102 die eodem loco, quo ego cum patre meo socio ex Provincia Bohemica Patre Josepho Neuman adveneram primo ad has missiones. Indus patrem per manum arripuit, eundem verberibus excipere contendens et vetula tam horribili in eum concione debachata est, ut se inde quantocius proripere debuerit, ni graviora experiri mallet, prout nobis postmodum ipse 103 narravit.


6695. Rattkay, Ivan. Relatio Tarahumarum Missionum... [Paragraph | Section]

ad situm, rerum abundantiam, comerciorum frequentiam clarissima. Non tamen omnes adhuc Christi fidem susceperunt, nec suavi iugo se subjcere voluerunt, praecipue, ut in unum viverent, quatenus facilius diebus dominicis festisque ad sacrum venire possent. Administrat hanc missionem Pater Gallobelga Joannes Baptista Cophardt. Magis ad septentrionem est Matachic Sancti Raphaeli, quam magna cum laude administraverat Pater Angelopoli natus, qui primus has in terras intraverat. Magis versus septentrionem aliae quattuor novae sunt. Una Sancti Michaeli Tutuaca dicta, ubi commixiti Tarahumari


6696. Rattkay, Ivan. Relatio Tarahumarum Missionum... [Paragraph | Section]

invenerunt Hispani argentifodinam ditissimam ita, ut ex centenario petrae 30 libras argenti accipiant; in illa folia purissimi argenti exscinduntur. A mea missione distat uno diei itinere et medio 121 , 4 milliaribus a Coyachic missione. Huic argentifodinae inposuerunt nomen Sancti Joannis dela Conception. In terra, quam administrant Patres Societatis hic nova observatio ab aliquibus adhibita, quod tot ac tantae argentifodinae in terris, ubi patres Societatis vivunt, reperiantur. Pie credi potest specialem Deum impertiri benedictionem ob fructum, qui hic a


6697. Rattkay, Ivan. Relatio Tarahumarum Missionum... [Paragraph | Section]

vestris spiritum meum excitate, ut vocationi apostolicae satisfacere valeam, ut gratiis totque beneficiis a supremo datore acceptis correspondere studeam, ne sint in vacuum labores coepti, ne cum aliis praedicavero, ipse reprobus efficiar, ne cum aliis panem frango, ipse fame deficiam, Deo denique me commendate, ut me det in caelestibus vos videre. Jesus Carichic seu in domo Jesu. 20 Martii 1683 HUMILLIMUS RR.133 VV.134 Jesu in Christo Joannes Rattkay


6698. Matijašević... . In Budae a Turcarum tyrannide... [page f9 | Paragraph | Section]

Dominum Danielem abbatem Gradonicum, patricium Venetum, ac Patavinum canonicum, ab Antonio Matthiasaevio Caramanaeo Dalmata Hissaeo Iuris Vtriusque Doctoris effusum. Patavii, MDCLXXXVI. Typis Io. Baptistae Pasquati. Superiorum permissu Illustrissime, atque reverendissime Domine.
1  Cum rudis informi Natura recondita massâ,


6699. Matijašević... . In Budae a Turcarum tyrannide... [page f10 | Paragraph | Section]


13  Et tuus, in carmen quo docte impellere, Phoebus
14   Lumine fulgenti per sua metra micet.
1  Aemulus unde meas tonitrus Iovis obruit aures,
2  Immugitque polo, lateque extenta frequenti
3  Murmure terra fremit, longumque minatur in astra?
4  Num rursus ferus aera rotat, streperoque sub axem
5  Salmoneus stridore salit,


6700. Matijašević... . In Budae a Turcarum tyrannide... [page f10v | Paragraph | Section]

Agmen atrox habeat, repetatque ad bella Tonantem!
33  Sed quid opus moror? Ad votum Victoria nullis
34  Objicibus, nodoque haeret, nec fallimur ullo
35  Murmure, fessa viâ foliis enarrat anhelis
36  Vt Iove devictos a CAESARE Laurea Thracas.
37   Insidiis quondam captam fraus barbara BVDAM
38  Obstrinxit sua vincla pati, nec talia jactos
39  Tot streperi post lustra Dei commenta per ignes


6701. Matijašević... . In Budae a Turcarum tyrannide... [page f11v | Paragraph | Section]

eo solvisse vovet jeiunia belli.
66  Exitus ast tanti quo tandem corruit ausi?
67  Iratâ AVGVSTI ductus prope sydera pennâ
68  ARMIGER, et multos sese metitus in ictus
69  Vt IOVIS ipse vices obeat, longumque furentes
70  Bistonas invasit post fractam fulmine Lunam.
71  Victor ovat, plauditque sibi, sub sanguine Thracum
72  Laetari gratatus agros, et clade rebelli
73  Luxuriare


6702. Matijašević... . In Budae a Turcarum tyrannide... [page f13 | Paragraph | Section]

me tristè trahat, cogitque supremi
162  Posthabito cultu coluisse Machona Tonantis.
163   Infremuisse ferunt, atque erubuisse rogari
164   Germanvm sua vota Iovem, dextraeque frementi
165  Nisu fulmen agit, totusque rubescit in ictus
166  Fervidus, et multâ longùm flammatur ab irâ.
167  Vt coelum, quod purpureo puer igne colorat,
168  Aut


6703. Matijašević... . In Budae a Turcarum tyrannide... [page f13v | Paragraph | Section]


182  Gratatur mundus, laeto sibi sydera motu
183  Spondet, ut Enceladus suspiria ducere jussus
184  Aetnaei sub mole jugi, rabiesque protervi
185  Inarimes detrectet onus furibunda Typhoei.
186   Plaudat io! sibi quam vesana superbia longo
187  Speravit servire iugo, iam numine dextro
188  Asseritur, fulmenque stupet, sibi BVDA teniri
189  Compede adhuc et visa pedes sonuisse catenis.
190  Plaudat,


6704. Matijašević... . In Budae a Turcarum tyrannide... [page f13v | Paragraph | Section]

longo
187  Speravit servire iugo, iam numine dextro
188  Asseritur, fulmenque stupet, sibi BVDA teniri
189  Compede adhuc et visa pedes sonuisse catenis.
190  Plaudat, et interea detrâ Iovis arma tonabit
191  Errantes super usque domos, et claustra rigentis
192  AVGVSTVS Rhodopes, multae qui stragis acervo
193  Pannonica Austriacae subjecit regna securi
194  Et sua iura suam dignatur noscere


6705. Matijašević... . Naupliâ... vindicatâ, oestrum,... [page f17v | Paragraph | Section]

Omnibus insultat, tenerum viridante smaragdo
81  Gramen ubi prati Majus depingit Apelles,
82  Conclamat sermone suo, sed inepta susurri
83  Vox salit, et notam non percipit Hybla loquelam.
84   Vivat io! favet alma piis Victoria fato
85  Conciliata suo, dubitataque moenia vidit
86  NAVPLIAE, obarmatam VENETI doctura Senatûs
87  Signa pati Creten, Asiaeque potentis in urbes
88  Immissura togam,


6706. Matijašević... . Naupliâ... vindicatâ, oestrum,... [page f19 | Paragraph | Section]

quid bella Methones?
154  Et tua vicinas dirùm per damna Corone
155  Thespiadas turbasse dolens? dum dives equorum,
156  Et celebris magno sacra per quinquennia ludi
157  Elis amica Iovi latè sua fata remotas
158  Apparat Ismariis in apertas fascibus urbes
159  Commisisse feri velut aspera semina belli.
160  Has tandem Scythicis tribuere minacia fastis
161  Fata vices, VENETIS ut


6707. Vičić, Kajetan. Thieneidos libri sex, versio... [page 93 | Paragraph | Section]


3.748  Virgineam fundit se Caietanus ad aram,
3.749  Eructans sacras per amica silentia flammas,
3.750  Bisgenito internos Verbo dicturus amores.
3.751  Ac veluti quando patrio Iovis armiger ales
3.752  Pendulus ungue, probae sobolis documenta procurat;
3.753  Intrepido si phaebum oculo, solidoque calentes
3.754  Obtutu tolerat radios, hoc indice prolem


6708. Vičić, Kajetan. Thieneidos libri sex, versio... [page 115 | Paragraph | Section]


4.551  Floribus Engaddi, felix sua Sequana quando
4.552  Lilia gaudebit iungi? Bizantia quando,
4.553  Impuro possessa gregi, sibi moenia reddi,
4.554  Caesareo victor coget Iovis Aliger igne?
4.555  Audiet Adriacos quando rugire Leones,
4.556  Infelix Solyma? expandet sua brachia quando,
4.557  Victa, salutari tellus Memphitica signo?


6709. Vičić, Kajetan. Thieneidos libri sex, versio... [page 115 | Paragraph | Section]


4.557  Victa, salutari tellus Memphitica signo?
4.558  Assyrios rores, et Mystis debita quando,
4.559  Christiadum purae stillabunt balsama dextrae?
4.560  Quamque diu Tethis lymphas Iordane fluentes
4.561  Mortua sorbebit? saliente in sydera quando,
4.562  Vitali Tyberis Iordan miscebitur unda?
4.563  Quis dabit hunc spectare diem, quo celsa Sionis


6710. Vičić, Kajetan. Thieneidos libri sex, versio... [page 115 | Paragraph | Section]


4.567  Exultare greges, et ovino plenius agno,
4.568  Laetitiam virides saltu describere colles.
4.569  Tunc memorata olim cernam portenta, relictos
4.570  Ad fontes, versa Iordanem currere lympha.
4.571  O panis domus! o macie confecta senili
4.572  Ephrata quaere tuum qui te iuvenilibus annis
4.573  Restituat, firmetque novo te robore panem.


6711. Vičić, Kajetan. Thieneidos libri sex, versio... [page 117 | Paragraph | Section]

fraena: Europam lacerata coercet
4.608  Graecia, quam multis distinctam gentibus, inde
4.609  Bosphorus extrema Bizantius inchoat unda,
4.610  Hinc sparsam Ionio Aegeoque tridentifer aequa
4.611  Adria definit lympha. Pars altera fraeni
4.612  Pannoniam Lechumque premit, per saucia quorum
4.613  Viscera, Bistoniae lumen fatale Dianae,


6712. Rogačić, Benedikt. Euthymia sive De tranquilitate... [Paragraph | Section]

EVTHYMIA SIVE DE TRANQVILLITATE ANIMI Carmen Didascalicum Benedicti Rogaccii e societate Iesu. ROMAE, MDCXC. Typis, et expensis Io. Iacobi Komarek Bohemi, prope S. Angelum Custod. SVPERIORVM PERMISSV. THYRSVS GONZALEZ Praepositus Generalis Societ. Iesu. CVm Carmen Didascalicum,


6713. Rogačić, Benedikt. Euthymia sive De tranquilitate... [Paragraph | SubSect | Section]

Theol. Dominicanus, ac Fidei olim Quaesitor Genuae. Imprimatur Si videbitur Reuerendiss. P. Magistro Sac. Pal. Apost. Stephanus Ioseph Menattus Vicesg. Episc. Cyrenen. Imprimatur Fr. Thomas Maria Ferrari Sacri Palatij Apostolici Magister, Ordinis Praedic.


6714. Rogačić, Benedikt. Euthymia sive De tranquilitate... [page 7 | Paragraph | Section]

lucet pleniùs aether,
1.209  Qum miserae plebi. Nil egimus hactenus armis:
1.210  Punctum Orbis teneo: quae pars pulcherrima rerum,
1.211  Summaque, pellaeas etiamnum spernit habenas,
1.212  Laeta suo seruire Iovi. Sic improbe fata
1.213  Argueres: tali Briaereûs immanior ausu
1.214  Tentares Superos. Quid me, ceu vana canentem
1.215  Somnia, turbato perstringis lumine? Certos
1.216  Sacrorum monitus tripodum, atque


6715. Rogačić, Benedikt. Euthymia sive De tranquilitate... [page 7 | Paragraph | Section]

Orbis spolia exaturare, cupido,
1.219  Morbus, non sitis est. Angustis finijt author
1.220  Limitibus naturam: auido sint pabula ventri,
1.221  Diuitiae faciles: sint, quae defendere nudum,
1.222  Tecta, Iouem, rigidam possint quae, vellera, brumam.
1.223  Hoc quibus exiguum, nil sufficit: ipsa propagat
1.224  Esca famem: positosque semel quae transijt, vllos
1.225  Nescit caeca sibi fines posuisse libido.


6716. Rogačić, Benedikt. Euthymia sive De tranquilitate... [page 12 | Paragraph | Section]

Marte sub vno
1.394  Perdidit aggestas tot per discrimina palmas.
1.395  Quid vafer ille nepos Seiani, callidus aulae
1.396  Vertumnus, regumque potens quem sternere nulli
1.397  Aeternis nixum radicibus, et Ioue dextro,
1.398  Posse videbantur venti, nunc qualis? Ab alto
1.399  Nonne iacet veteris deiectus culmine sortis?
1.400  Nonne suis miserè implicitum mersumque ruinis
1.401  Ipsi etiam pede securo haud


6717. Rogačić, Benedikt. Euthymia sive De tranquilitate... [page 54 | Paragraph | Section]


2.570  Vasa cadant, nimio vel tegula cesserit Austro.
2.571  Vsque adeo solis antêhac didicisse negatum;
2.572  Vel nihil et gnaris curae est, quot fata supernè
2.573  Immineant? Quid? si fuluus Iovis armiger, alto
2.574  Rapta ferens caelo testudinis ossea terga,
2.575  Vnguibus e curuis subiecta in tempora durum
2.576  Excutiat pondus? Tali an non Aeschylus ictu (a)


6718. Rogačić, Benedikt. Euthymia sive De tranquilitate... [page 64 | Paragraph | Section]


2.967  Pol miseram vitae legem, nimiùmque molestam!
2.968  (Rettulit) ignorare homines, quo tempore frontem
2.969  Expediat fido galeae munimine cingi.
2.970  Ille ioco questus: sed ego te, propter eandem,
2.971  Quolibet ire velim galeatum tempore, causam,
2.972  Tempora quòd galeam sibi deposcentia nescis.
2.973  40. Sed iuuat hìc ipsam rationem euertere,


6719. Rogačić, Benedikt. Euthymia sive De tranquilitate... [page 66 | Paragraph | Section]


2.1040  Iam metuit multò, et vanis terroribus auget.
2.1041  44. Pluribus hinc adeo vulgaria pectora cernas
2.1042  Euentis trepidare, hilarem quae cognita risum
2.1043  Elicerent. Talis iocus ille, exterrita quondam
2.1044  Regalis cruciasse epuli quo gaudia fertur (a) (a) Vide Lamprid. in Vita Heliogab. quem vltimum dicit Antoninorum Caesarum fuisse.


6720. Rogačić, Benedikt. Euthymia sive De tranquilitate... [page 67 | Paragraph | Section]

epuli quo gaudia fertur (a) (a) Vide Lamprid. in Vita Heliogab. quem vltimum dicit Antoninorum Caesarum fuisse.
2.1045  (Vsque adeo infandis iocus est saeuire tyrannis)
2.1046  Antoninorum postremus in ordine Caesar.
2.1047  Nempe hilari dum festa natant conuiuia luxu:
2.1048  Mollibus in sertis, nardique liquoribus omnis
2.1049  Dum coma:


6721. Rogačić, Benedikt. Euthymia sive De tranquilitate... [page 82 | Paragraph | Section]

thalami sociam, tam proxima cordi
3.384  Pignora, partem animi tantam, genitumque paterni
3.385  Nuper in imperij titulos, spem nominis vnam,
3.386  Et generis, Gnatum, cuius vagitibus Orbis
3.387  Laetus, Io, et, Io, laetus responderat aether,
3.388  Depositum pretiosum vndis pelagoque furenti
3.389  (Proh quantum fati ventorum e lance pependit!)
3.390  In quoscunque dares casus: telluris iniquae
3.391  Mox


6722. Rogačić, Benedikt. Euthymia sive De tranquilitate... [page 82 | Paragraph | Section]

sociam, tam proxima cordi
3.384  Pignora, partem animi tantam, genitumque paterni
3.385  Nuper in imperij titulos, spem nominis vnam,
3.386  Et generis, Gnatum, cuius vagitibus Orbis
3.387  Laetus, Io, et, Io, laetus responderat aether,
3.388  Depositum pretiosum vndis pelagoque furenti
3.389  (Proh quantum fati ventorum e lance pependit!)
3.390  In quoscunque dares casus: telluris iniquae
3.391  Mox rabidas


6723. Rogačić, Benedikt. Euthymia sive De tranquilitate... [page 87 | Paragraph | Section]

frusto
3.559  Solentur, Cereris, presso quam dente resolui
3.560  Indocilem rigidâ conspectam à Gorgone iures:
3.561  Nec laris exigui saltem sit copia, faeuas
3.562  Ad Boreae, Caurique minas, sed sub Ioue nudo
3.563  Hybernas agitent, quà nox deprenderit, vmbras.
3.564  Effera quàm multos arthritis, et acriùs vrens
3.565  Calculus ad mortis speciem, votumque fatigat?
3.566  Contemplator et Hos, piceâ,


6724. Rogačić, Benedikt. Euthymia sive De tranquilitate... [page 92 | Paragraph | Section]

paratae
3.720  Frugis ad exiguum non desit copia victum.
3.721  Nec tamen exosam propero vel funere vitam
3.722  Abîjciunt, vel perpetuo maerore fatigant:
3.723  Quin curis miscere iocos, atque edere plausus
3.724  Saepe vacat: festae in primis Solennia lucis
3.725  Cum redeunt, longoque modum posuere labori.
3.726  Tunc etenim, madidi Baccheo nectare venas,
3.727  Per virides incompositis


6725. Rogačić, Benedikt. Euthymia sive De tranquilitate... [page 95 | Paragraph | Section]

(quod saepe vides contingere) rixâ,
3.855  Fòrs male vitatum iugulo, vel pectore ferrum
3.856  Exciperes: qui, sperati si culmen honoris
3.857  Nactus eras; lapidum caelo Phaetonta referres,
3.858  Saeva Iovis subiens irati fulmina: dulci
3.859  Aut nido procul ignotis in finibus aeuum
3.860  Ni traheres; luxu facilè corruptus inerti
3.861  Ventura in rapidos iecisses semina morbos,
3.862  Haeres ante diem


6726. Rogačić, Benedikt. Euthymia sive De tranquilitate... [page 99 | Paragraph | Section]

perenni
3.965  Amphitryoniaden misere in saecula famà.
3.966  Debeat vt multùm Thesêo, Alcmenaeque parenti;
3.967  Plùs tamen Eurysthéo, plùs debuit ille nouercae:
3.968  Plùs Iove patre virum euexit Iovis aspera coniux.
3.969   28. Fortuiti quoties igitur quaecunque Mali vis
3.970  Aggreditur; belli, fac, tempus adesse gerendi
3.971  Sis memor, armatumque inferri cominus hostem:


6727. Rogačić, Benedikt. Euthymia sive De tranquilitate... [page 99 | Paragraph | Section]


3.965  Amphitryoniaden misere in saecula famà.
3.966  Debeat vt multùm Thesêo, Alcmenaeque parenti;
3.967  Plùs tamen Eurysthéo, plùs debuit ille nouercae:
3.968  Plùs Iove patre virum euexit Iovis aspera coniux.
3.969   28. Fortuiti quoties igitur quaecunque Mali vis
3.970  Aggreditur; belli, fac, tempus adesse gerendi
3.971  Sis memor, armatumque inferri cominus hostem:
3.972  Quicum iam, terris,


6728. Rogačić, Benedikt. Euthymia sive De tranquilitate... [page 109 | Paragraph | Section]

et gratis fallit sermonibus horas;
3.1353  Iam fidium, vocumque hilari discrimine luctus
3.1354  Temperat: Eumenidum ceu quondam Oeagrius Orpheûs
3.1355  Immites animos, terque allatrantia monstra,
3.1356  Et Iouis inferni non exorabile pectus
3.1357  Permouisse, lyram quo mouit, carmine fertur.
3.1358  Scilicet ad numerum componens cuncta modumque
3.1359  Omnipotens faber, immensum cum fingeret Orbem,


6729. Rogačić, Benedikt. Euthymia sive De tranquilitate... [page 118 | Paragraph | Section]

post se baculus foret: ignibus esca
4.251  Cederet; an viduae exciperet connubia vitis;
4.252  Sed neque, quid vacuo fieret de corpore, duxit
4.253  Ad curas spectare suas: exanguia nudo
4.254  Sub Iove membra iubens, cippo sine munere, dulcem
4.255  Vulturibus praedam statui, rabidisque Moossis.
4.256  Si Cynicum tamen, agnati, veteresque sodales,
4.257  Auderent rabido contingere dente Molossi.


6730. Rogačić, Benedikt. Euthymia sive De tranquilitate... [page 121 | Paragraph | Section]

nullâque tibi est mercede repertus,
4.360  Sumeret arcanis qui te, Podalirius, vltro
4.361  Purgandum vitijs. Neque enim praesentius vllum
4.362  Antidoti genus infectos detergere mores,
4.363  Quàm censura iocis mordacibus illitra: sensu
4.364  Tristior illa quidem: sed amica in munera vires
4.365  Hinc habet, haud medicae tantum latura opis, aegras
4.366  Si minùs austero morsu peruelleret aures.
4.367  Vtere


6731. Rogačić, Benedikt. Euthymia sive De tranquilitate... [page 149 | Paragraph | Section]

Mors, terminus; illa
4.1388  Qui timet, hanc minimè flendam sibi duxerit: aequm
4.1389  Ad tumuli gremium nihilò quin seciùs ibit;
4.1390  Ac qui, turbinibus ventisque furentibus alto
4.1391  Pulsus in Ionio, vel spumifero Aegaeo,
4.1392  Eminus optatas caeca inter Nubila terras
4.1393  Aspicit, et fido properat se condere portu.
4.1394  Et verò quod Myrtoi, Icarijve Profundi
4.1395  Indomitis adeo ventorum


6732. Rogačić, Benedikt. Euthymia sive De tranquilitate... [page 150 | Paragraph | Section]

Cur vota sibi contraria pugnant?
4.1432  Cur dolor est, citiùs causas transire dolendi?
4.1433  Candida si fati series, optandaque molli
4.1434  Tramite vita fluit; sit magnis gratia Diuis:
4.1435  Carpite, io, laeti felicia munera, amiciam
4.1436  Intempestiuo sortem nec laedite questu.
4.1437  Sin alius rerum tenor, absinthique deunce
4.1438  Obruit vnciolam blandi sors aspera mellis;
4.1439  At gaudete, Mali


6733. Rogačić, Benedikt. Euthymia sive De tranquilitate... [page 165 | Paragraph | Section]

tamen illatam vim rupibus, aruaque densis
5.410  Stragibus insignita, et Poeni militis ipsa
5.411  Vsque sub attonitae nutantia moenia Romae
5.412  Terrorem perlatum, oculi post damna palustri
5.413  Sub Ioue, moxque aliud, Fratrem, sibi lumen ademptum,
5.414  Emerito quae digna duci stipendia soluit
5.415  Posteritas? Tantos quae fama remunerat ausus?
5.416  Scilicet indecori myrto mutasse vocantem


6734. Rogačić, Benedikt. Euthymia sive De tranquilitate... [page 165 | Paragraph | Section]

aliud, Fratrem, sibi lumen ademptum,
5.414  Emerito quae digna duci stipendia soluit
5.415  Posteritas? Tantos quae fama remunerat ausus?
5.416  Scilicet indecori myrto mutasse vocantem
5.417  Tarpeij laurum Iouis, aspirantibus vti
5.418  Nesciuisse Deis, Capuaeque ad moenia, Cannas
5.419  Nempe suas, rerum ta laeta exorsa, priorum
5.420  Tot fructus operum, sudatique vltima Martis
5.421  Praemia corrupisse, Futuri


6735. Rogačić, Benedikt. Euthymia sive De tranquilitate... [page 165 | Paragraph | Section]

sinu captiuum abducere solem,
5.425  Et sua vix orto superaddere fraena diei
5.426  Profuit? Audaci quid classe extrema secantem
5.427  Aequora, spumosi litem de iure tridentis
5.428  Caeruleo intentare Ioui? Quid maxima centum
5.429  Vnius imperij in molem coniungere regna?
5.430  En per mille peti dignus certamina, tanti
5.431  En pulcher Victoris honos, quae strenuus egit.


6736. Rogačić, Benedikt. Euthymia sive De tranquilitate... [page 194 | Paragraph | Section]

sepulcro,
5.1452  Foedum alijs aliae glomeratâ in strage sepulcrum.
5.1453  Pande triumphales portas (non improbus vltra
5.1454  Inclusae trepidis ceruicibus imminet hostis)
5.1455  Austriaci arx Tarpeia Iouis. Fas ire per altos
5.1456  Innumerae caedis cumulos: fas barbara castra
5.1457  Securo lustrare gradu. Quìd gaudia cessant?
5.1458  Haud cessant: hilarem totis victoria portis
5.1459  Effundit per aperta


6737. Rogačić, Benedikt. Euthymia sive De tranquilitate... [page 200 | Paragraph | Section]

vmbram.
6.101  O reuocate gradum: neque vos exempla Priorum
6.102  Indociles Veri rapiant, et mentis egenos,
6.103  Sed Ratio, fallique negans Prudentia, vitae
6.104  Certa per Ionium dubijs Cynosura carinis.
6.105  5. Nec mora: semotam turbis errantibus, ipsa,
6.106  Ipsa vltro regere, anteuolans, Sapientia mentem
6.107  Aggreditur, supraque imi iam praecipit Orbis


6738. Rogačić, Benedikt. Euthymia sive De tranquilitate... [page 204 | Paragraph | Section]

meritis tamen exporrectus vbique,
6.253  Ac decori limes recluditur: vtque Mironis
6.254  Non minùs ars vili totam se prodit in aere,
6.255  Quàm si Callaico donet spirare metallo,
6.256  Includatve adamante Iouem; sic quaelibet aequam
6.257  Materiem vel supremae sors infima laudi
6.258  Suggerit: artificis tantùm solertia dextrae
6.259  Aspera felici doceat mansuescere cultu,
6.260  Et rudibus formae tribuat


6739. Rogačić, Benedikt. Euthymia sive De tranquilitate... [page 225 | Paragraph | Section]

igniuomosque Iugales
6.1028  Condidit; en vacuo Mundi radiare theatro
6.1029  Astrorum formosa cohors, Saturnius ignis,
6.1030  Iamque nitens medio; iam pleno Cynthia vultu,
6.1031  Et Venus, et Mauors, et cum Ioue lucidus Arcas.
6.1032  Quàm rutili crines! Quàm viuida Solis imago!
6.1033  Inscia miratur tellus: totidemque, creatos
6.1034  Lucis in imperium, et redituri fraena diei,
6.1035  Iam patrio credit temoni


6740. Rogačić, Benedikt. Proseucticon de terraemotu [page 3 | Paragraph | Section]


5  Hoc tua res duras indignaque fata jacentum 5
6  Commiserans veteri Pietas in sede reponit.
7  Non secus, ac diro metuendum gentibus astro
8  Saturnum, Jovis excusat clementior ignis,
9  Et tristes radios acuentem in fulmina cogit,
10  Commodiore Venus flammâ mitescere Martem. 10
11  Nec modo munificus generosi hic pectoris ardor


6741. Ritter Vitezović,... . Croatia rediviva, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

CROATIA REDIVIVA REGNANTE LEOPOLDO MAGNO CAESARE DEDUCTA AB EQUITE PAULO RITTER ZAGRABIAE 1700. DIVO LEOPOLDO MAGNO ROMANORUM IMPERATORI SEMPER AUGUSTO, IOSEPHO PORPHIROGENITO, GERMANIAE, UNGARIAE, BOHEMIAE TOTIUSQUE CROATIAE REGIBUS INVICTISSIMIS, APOSTOLICIS, GLORIOSISSIMIS; ARCHIDUCIBUS AUSTRIAE POTENTISSIMIS SERENISSIMIS, ETC. ETC. ETC. Regibus ac Dominis suis


6742. Ritter Vitezović,... . Croatia rediviva, versio... [Paragraph | Section]

conservent. Ad haec (pace eiusdem Lucii) ex ipsius vulgatis de Regno Dalmatiae et Croatiae exemplaribus quaedam perpendenda opponam. Et quidem ad Primum. Ex ipsis, de Regno Dalmatiae et Croatiae nomine, auctore Ioanne Lucio vulgatis exemplaribus /Libro 2. capite 8./ legitur. Duces Croatorum detracto Francorum iugo, cum nullum superiorem cognovisse reperiantur, a suis Croatis Reges nuncupatos, eos, qui universam Regionem possederunt, quam, sub eorundem Francorum quoque Imperio, Regnum


6743. Ritter Vitezović,... . Croatia rediviva, versio... [Paragraph | Section]

pro consensu et testimonio ibi existentibus quattuor aliena manu, de scripturae nescitia, subscriptos esse fatentur /Idem, Memorie di Trau libro 3. capite 7. pagina 139./. Si haec in regione Croatiae maritima, ut magis culta, in Civitate Dalmatica et a Romanis Ioanni Lucio habitata, atque inter Clerum Scripturae sacrae dogmata docentem. quae non inter vasta montium iuga litterarum apud Slavos Romanarum ignorantia? Sic, ut in tempore ab exteris, de rebus Croatiae, non bene observato, ita etiam in nominibus apud Graecos et


6744. Ritter Vitezović,... . Croatia rediviva, versio... [Paragraph | Section]

Regione ad litus Maris sita Episcopalis olim Civitas, initio labentis saeculi, saecundo nempe lustro, Senonsibus Croatis tributaria fuit: Imperio Turcico subiecta; ut in Patriae Manuscriptis legitur, recensque hominum memoria vidit. Hinc non satis capio sensum eiusdem Ioannis Lucii, ubi /Operis citati libro 2. capite 5. ad finem/ ait; Cuius generis census fuerit, quem Croati, et Narentani a navigantibus extorquebant, ex relatis Danduli verbis distingui non potest: ita ex iis, quae suo loco dicentur de Almisanis, qui loca Narentanorum


6745. Ritter Vitezović,... . Croatia rediviva, versio... [Paragraph | Section]

tot divorum Croatiae et Ungariae Regum privilegia nec unum reperitur a Graeco aut Franconico quopiam Imperatore illis concessum. quin Privilegia Regum Croatorum Cathedrali Ecclesiae Traguriensi concessa, adhuc ante Beati Ioannis Episcopi illius tempora periisse /Libro 2. capite 11./ indolet. Sed eaedem ipsae Dalmaticae Lucii nostri Civitates tam Croatiae Regibus, eorumque Vices gerentibus Banis, ac ipsorum substitutis Vicebanis anterioribus temporibus


6746. Ritter Vitezović,... . Croatia rediviva, versio... [Paragraph | Section]

Traguriensem et Sibenicensem Slavonicas Musas, sive ab illarum Civibus eatenus edita in lucem poëmata, cum Jadrensi Barakovitii Musa, ih huius excellentiam comparat; qui omnes, Romanis Dalmatae, sui opera Croatica vocant. Ita et Kittae Cvitja razlikova Ioannis Ioanitii, iuris utriusque Doctoris, Patricii Brachiensis, eiusdemque et Pharensis Ecclesiae Canonici et Vicarii subscribit Ginammus Venetus /Ad calcem eiusdem operis/
Eccoti un Nuovo Apollo


6747. Ritter Vitezović,... . Croatia rediviva, versio... [Paragraph | Section]

adimenda fuisset: ut quae nunquam, et Serbia aliquando Imperium Orientale cognoscebat; cum et haec Bulgariae contermina Croatorum gens /Anno 1019./ Cedreni testimonio sufficiente. Sed ne ulterius Ioannis Lucii, erga Italum Romanumve in Dalmatia nomen affectatis nimium coniecturis, diutius replicandis, immorer: ne tot (inquam eiusdem /De Regno Dalmatiae et Croatiae libro 2. capite 15./ assensu) coniecturis Lector iam fessus, taedio


6748. Ritter Vitezović,... . Dissertatio regni Croatiae, versio... [page 128_v | Paragraph | Section]

est; ita tamen quod et Cetinae et Hlivniae Comitatus Croatiae includerentur, ut de Tininiensi, qui Regni huiusce Croatiae medio, nullum oriri queat dubium. Quemadmodum id ipsum Vladislavi Regis litterae, ex statutoriis Capituli ipsius Tininiensis Ecclesiae (de anno 1495) expresse docent; quibus Ioanni Keglevitio Castrum Buzin cum suis pertinentiis in Zagrabiensi, Osterviciae etc. in Lapacensi, Omislavacz et Krattan in Gaczkensi, Perkojci et Dvoracz in Tininiensi, et Majare in Lukensi Comitatibus existentium possessionum emptionem confirmat; ita tamen, ut Castrum


6749. Ritter Vitezović,... . Dissertatio regni Croatiae, versio... [page 129_r | Paragraph | Section]

Tininiensi Regni Croatiae esse patet, ut B. Quod et instrumento Trimetalis Confinii comprobatum est; ut in Croatia super Montis Debello Bërdo dicti supremo cacumine Confinia concurrant: Abrahamo Effendi, Capigi Bassa, et Osmane Aga Portae Otomanicae, nec non Ioanne Grimani Savio, Reipublicae Venetae, Legatis Commissariis praesentibus et consentientibus conclusum est. Quod non parvum ad validum Fidei testimonium, valorem facit; ubi ultimi Partium earum Acquisitores, quo Terrae Gentisque nomine Provinciam occuparunt, eodem etiam cesserunt; videlicet


6750. Ritter Vitezović,... . Dissertatio regni Croatiae, versio... [page 129_v | Paragraph | Section]

non modo antiqui scriptores assignant; verum et Turcae ipsi, ultimi eiusdem Regionis occupatores , iisdem limitibus Croatiam determinant; ut Castrum Regium Jajciae ad Croatiam modernam pertineat. Quod ipsum ex memorati Vladislavi Regis litteris luculenter constat; ubi idem Rex Ioanni Corvino Duci et Bano, Castellanorum de Rakonok, et Banorum de Jajcia insolentias, Slavoniae Regnicolis illatas, corrigere mandat, ut C. et Ladislavo de Canisa, itidem Bano; ne Regnicolas, Slavoniae Regni, contra dispositionem et Ordinationem


6751. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | SubSect | Section]


Hic nasci de matre Deus fierique – stupendum! –
Mortalis voluit Deus, aequum ut reddere posset
Pro culpa pretium moriensque in stipite primam
A vetito lueret venientem stipite noxam.
Plausit io Caelum: et tantae pietatis ovantes
Caelicolae decreta probant et carmine Numen
Concelebrant, quod Tartarei livore cerastae
Prostratum aeterno damno solvisset Adamum.
Verbum tunc hominem fieri, tunc carnis


6752. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | SubSect | Section]

moto
Temporis esse potest brevior mensura, ruinae
Illius mensura fuit. Committere lapsum
Luciferi, Scythico contortae ardore sagittae,
Fulminibusque placet? Barrum compone volucri
Nacta Iovis quae ferre faces, disces quid et aequi
Inter utrumque fiet: cui forte volubile pulsum
Non erit aere cavo plusquam testudo metallum. 28.
Hic


6753. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | SubSect | Section]

38.
Mortalem nec terra tulit, neque sidera mentes
Corporis immunes, ubi se Deus impete tanto
Effudisset, uti Iesseae Virginis uno
Pectore Iosippi Sponsae. Maria undique sparsos
Terrigenum Superumque simul collegit amores,
Excessitque omnes nocturnâ ut Delius aethrâ,
Aut veluti modico maior Thetis integra rivo.
Providus et sponsum quamvis


6754. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | SubSect | Section]


Promissae telluris opes, cui lactea rivi
Doris erat suetaeque amplos manare per amnes
Dulces mellis aquae) collectis viribus obstant
Et populi et reges, ne gens Hebraea trophaeis
Adderet et palmas domito Iordane madentes.
Sed frustra est palmis, etiam regalibus armis
Obniti, quas fata volunt: bibit ore repulso
Promissas Hebraeus aquas; calcavit Idumen
Arentesque siti fauces Iordane rigavit.


6755. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | SubSect | Section]


Adderet et palmas domito Iordane madentes.
Sed frustra est palmis, etiam regalibus armis
Obniti, quas fata volunt: bibit ore repulso
Promissas Hebraeus aquas; calcavit Idumen
Arentesque siti fauces Iordane rigavit.
Tanti erat in Iudae lumbis haesisse Mariam,
Qua caeli, terraeque decor prodiret Iesus. 23.
Nunc soboles Hebraea vide, praesente


6756. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | SubSect | Section]

patrisque fideli
Deposito cultu, faenum comedentis in auro
Conflatae pecudis Pharium venerate Serapim.
Si tibi cognato stirpis de sanguine fluxit
Ille Deus; patris nutritorisque Canopi
Iosippi effigies, cui noctis imagine visae
Attribuit simulacra bovis, nutrita repostis
Frugibus Aegyptus; quae tanta protervia, veri
Numinis, aut fictae deserto Numine vaccae,
Ingrato cumulare preces laudesque


6757. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | SubSect | Section]


Isacide, caelo tua largitore superba
Vota tulere satis: natum de sanguine Numen
Cerne tuo, et supplex venerare; daturus honorem
Non alii, fratrum quam venditione, datisque
Frugibus Hebraeus quem praesignavit Ioseph.
Sed semper stolidus Iuda; modo caecus in ipsum
Insurgis solem, cuius levis umbra fideli
In servo Aegypti conservatore placebat.
Si bove signatum Pharia colis improba vatem


6758. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | SubSect | Section]


Tarsia et immodicis portum subit integer undis.
Adversae cupidus ripae ne naviget hospes,
Sublicio se ponte premit, quo laetus Eoas
Virgineae gaudet matri transmittere nymphas
Tersactum locus est cuius, Iordane relicto,
Culmine Nazaridis primum deposta parentis
Est domus (ah nimium terris lugenda Liburnis
Non longae iactura morae! Vix substitit uno
Lustri dimidio) quae postea maxima montis


6759. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | SubSect | Section]


Virtutem non esse domi. Nam prodiga cerni
Integra Virginitas non est, cui integra quamvis
Sit caro, Virginei renuit tamen esse pudoris
Integer affectus: prostans cupidumque videri
Est venale bonum. Nubes Iovis armiger ales
Incolit, at fatuae volitant per compita pennae.)
Hoc gratus rumore pudor celebrataque passim
Non passim spectata Annae, laudabile taedis
Attulit auspicium probitas multisque placebat


6760. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | SubSect | Section]


Iudicio prosit, quo plenius ille probetur
Ingenii morumque sapor, quo grata puellam
Cognatosque trahat thalami ad suffragia sponsus.
Tunc autem reliquos, morum stirpisque praeibat
Laude Ioachimus, cuius non irrita demum
Praevia taedarum docuerunt vota, quod aptum
Connubii possit virtus reperire iugalem. 42.
Mirum! quod tanta morum


6761. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | Section]

1.
Iam sancitus Hymen Annae fideique monebant
Pacta maritales accendere pronuba taedas,
Cum patriâ veniens electae limina Sponsae
Urbe Ioachimus praesentia Virginis ora
Spectaturus adit: sed mutuus ille duorum
Aspectus iuvenum fuerat congressus amantum,
Quorum ex adverso vultu, sibi quisque parabat
Virtutis speculum et rectam probitatis


6762. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | SubSect | Section]


Numinis hoc cultu Solymam conspexit Idume. 5.
Harum luce una cum se sollemnibus aris
Sisteret et coram populi maiore corona,
Dona Ioachimus sacro daret annua templo.
Hunc Mysta accipiens, cum prolis honore carentem
Agnovisset, ait: “Coniux, procul esto, profane!
His discede aris! Credis te munera grato
Ferre marite Deo, cum sic tua


6763. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | SubSect | Section]


Fortem animi sortita virum nisi acerba fuisset
Lingua, graves poterat probri sentire querelas;
Sed nitidae mentis robur convellere duri
Levitae nequiit ruditas: abit inde serena
Fronte Ioachimus. Rigidae tormenta repulsae
Numinis excusat placito, vultusque ruborem
Ingenuo candore premit, dentisque protervi
Dura nimis tacitâ tolerat convitia linguâ.
Et veluti rostro cum formidata rapaci


6764. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | SubSect | Section]

linguâ.
Et veluti rostro cum formidata rapaci
Mansuetas avido volucris petit ungue columbas,
Idalius visis tacitus praedonibus ales
Evolat et saevum fugiens ulciscitur hostem-
Sic Ioachimus laesi discrimen honoris
Non iacit in mystam, sed se meliore tuetur
Praesidio, cuius radiis caelestibus aptum
Pectus ad aeternam casus componit amussim.
Aegeum veluti spumat cum fluctibus aequor,


6765. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | SubSect | Section]

7.
Non procul a Solymis locus est, ubi plurima collis
Ubertas, herbaeque ferax et pascua tellus
Eminet. Hac iunctos fecundis matribus agnos
Parte Ioachimus, pecorisque fugacius agmen
Pastorum sub virga habuit, quos saepius ipse,
Cum Solymaea pius visebat limina, suevit
Explorare redux, natosque agnoscere fetus.
Illotas voces, irati opprobria Mystae


6766. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | SubSect | Section]


Haec ut fatus erat, penna se praepete librat
Aliger et summis volitans se nubibus abdit. 9.
Audiit attonitus iuvenem sic ore loquentem
Ioachimus, et aetherei cessante nitoris
Intuitu prostratus humi, gratusque Tonantis
Expendit promissa. Fidem caelestibus ultro
Observat monitis, proprios non amplius ille,
Non uteri steriles accusat coniugis


6767. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | SubSect | Section]

regni solium, pulsoque ultra aequora Varo,
Isacidûm laetis fortuna resurgeret alis.
Iam prope tempus adest, aiunt, cum Martia Iudam
Gens patrium Tyberim clypeis bibitura relinquet
Non plus Oenotriis poterit Iovis Ales ab oris
Victor Idumaeis nidos componere palmis:
Nec Solymae, Ausoniis praestrictas fascibus ultra
Exolvet Latias volucris Romana secures.
Haec arcana fuit multorum fabula, sed vox


6768. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | SubSect | Section]


Indulsit; lacrymisque pios signasset amores
Ni matrem plorare suam spectata negasset
Maiestas Natae residensque in fronte serenum. 27.
Et Ioachimus genitor suavissima natae
Oscula laetitiam cordis dictura paterni
Impressurus, ait: “Dulcis mihi, nata, voluptas,
Promissum caeleste, meis o reddita votis
Progenies! maiore meum quam quiverat


6769. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | SubSect | Section]


Ducenda in thalamos urebat femina recto. 16.
Hunc Simonem igitur, fuerat cui tempore multo
Nota Ioachimi virtus probitasque, requirit
Ipse Ioachimus. Quem mox cognovit eundem
Esse virum Simon, qualem ille minoribus olim
Adiunctus mystis sacris opulenta ferentem
Vidit dona aris: nam quos ducebat avitis
Proventus fructusque agris Solymaea


6770. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | SubSect | Section]

seniles
Laetitia afflavit rugas: quod filia voto
Si templo promissa tuo, pietate rependis
Quae donat pietate Deus: nec nostra reluctans
Officia impendam ducendae in templa puellae.”
Hic Ioachimus comi sermone reponens
Pontifici grates, imae se postibus effert
Flaminiae, propriaeque domus ad limina tendit. 17.
Inde petit gemino


6771. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | SubSect | Section]


Effusus tota urbe cruor restinxit, et atram
Flagitii maculam concisi sanguine regis
Germanae lavere manus diraeque – cruento
Bisgemini fratres sunt ulti opprobria ferro.
Cernitur hic tumulus Iosippi et villa paterno
Cunctorum soli fratrum superaddita dono.
Hinc Lebnae turres, hinc praetereunda Garizim
Fana, profanatae cultu Iovis Hospitis arae.
Inde petunt Machmas, ubi cena secunda profectam


6772. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | SubSect | Section]


Bisgemini fratres sunt ulti opprobria ferro.
Cernitur hic tumulus Iosippi et villa paterno
Cunctorum soli fratrum superaddita dono.
Hinc Lebnae turres, hinc praetereunda Garizim
Fana, profanatae cultu Iovis Hospitis arae.
Inde petunt Machmas, ubi cena secunda profectam
A patria excepit Triadem: labor inde diei
Simplicis Hebraeae primam fert gentis in urbem.
Attulit huc omnes vesper, proprioque penatum


6773. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | SubSect | Section]

umbra
Totus erat oriens, Cyro accessura nepoti
Imperia agnovit. Vitio nil fata morante
Obsistentis avi: cuius quoque somnia, nostrae
Vera fuisse docent fractae Babylone catenae.
Claraque Iosephi nox est, cui supplice spica
Crevit honor dum distractum pro merce, secundum
Effecit Phariis livor fraternus Osirim.
Quod modo subiciam temet fortasse latebit
Antistes, sed ego, cum me sata Marte


6774. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | SubSect | Section]


Quis pater est, quod stemma viri, quae patria?” Simon
Reddidit: “Aprici quae fixa est culmine montis
Nazareth, optat ubi fuso torrente rigari
Terra Zabulonis, Natae huius origine gaudet,
Cui Ioachimus genitor, quem sanguine cretum
Hebraeo, primos dat fama propagine reges
Tangere Iesseos, ipsumque ad stemma vocare
Ingentem Davida volunt. Sed regibus impar
Est census: tamen hoc tantis prostrata


6775. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | SubSect | Section]

una expensis Mystam socerumque tyrannus
Amplexus, proprias gratus dimittit in aedes. 26.
Nunc me sera vocant, subiit quae urgentibus annis
Fata Ioachimus maturo plenior aevo.
Ferventes necdum soles aestivaque signa
Attigerat soboles Annae, mors quando paterni
Connubii castas extinxit frigida taedas.
Vix faciem quartum Lunae variaverat astrum,


6776. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | SubSect | Section]


Connubii castas extinxit frigida taedas.
Vix faciem quartum Lunae variaverat astrum,
Et nitido Mariam crescentem expresserat ore;
Cum gravis aetate et vergente in fata senecta
Occubuit Ioachimus. Sic Phosphorus orta
Conditur Aurora: visâ splendoris Eoi
Lucifer occumbit flammâ: non ille propinquum
Expectare solet, nec natum cernere solem.
Talis erat Ioachimus, caligine priscae


6777. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | SubSect | Section]

senecta
Occubuit Ioachimus. Sic Phosphorus orta
Conditur Aurora: visâ splendoris Eoi
Lucifer occumbit flammâ: non ille propinquum
Expectare solet, nec natum cernere solem.
Talis erat Ioachimus, caligine priscae
Legis olorino morum candore refulgens;
Hebraeae cernens Eoa crepuscula noctis,
Splendidus expirat, contentus ad usque serenam
Fulsisse Auroram legalis Phosphorus umbrae.


6778. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | SubSect | Section]


Annos aeterni spatium non computat aevi. 31.
Post obitum Vatis per saecula quinque volutis
Orbibus aethereis, etiam postrema subivit
Fata Ioachimus, cuius rarissima terris
Non obscura fuit probitas: inferna petentem
Antra tamen nox atra tegit, tenebrisque Nepotem
Poenali expectat domiturum Tartara ligno.
Hunc animi postquam insolito splendore


6779. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | SubSect | Section]


Hunc animi postquam insolito splendore micantem
Aspexere rei Isacidae, nova provenit unde
Hospitis, inquirunt, virtus: num forte propinquum
Nuntiat authorem lucis? Quibus ista reponit
Ipse Ioachimus: “Vester felicibus hospes
Auspiciis haec antra peto, docturus in orbem
Advenisse nurum, certis quam destinat aether
Prodigiis matrem, divo Plutonia palmis
Pressuro spelaea Duci, nos Dite solutos


6780. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | SubSect | Section]


Nectaris aeterni pelagus socordia mentis
Expetat humanae labra, invitetque calentem
Terrigenûm replere gulam, quorum improba vexat
Ora sitis, putentis aquae devincta paludi.
Ac veluti qui solem audax Iovis armiger ales
Respicit, ardenti non claudens lumina Phoebo,
Immotâ tanti sidus spectare decoris
Laetatur pupillae acie, poscitque pusillas
Illi etiam volucres frontem committere lucis


6781. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | SubSect | Section]

in aede
Numinis, adiunctis altam quam surgere muris
Iusserat Ascalides. Daniel dilecta parenti
Labano soboles, donis instructa paternis,
Nil prohibente patris flammas Esthere novercâ;
A Iordane procul, Sephone ex urbe profectus
Pervenit Solymam. Tobiam, Nathanaelem,
Quosque referre mora est, patriâ migrare subegit
Prodigiosus Hymen; cunctisque accessit Ioseph.


6782. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | SubSect | Section]

patris flammas Esthere novercâ;
A Iordane procul, Sephone ex urbe profectus
Pervenit Solymam. Tobiam, Nathanaelem,
Quosque referre mora est, patriâ migrare subegit
Prodigiosus Hymen; cunctisque accessit Ioseph. 9.
Regia progenies, altae virtutis Ioseph
Exemplum; cuius, sed avo propiore Mathane
Progenitor Salomon, vera a Davide propago


6783. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | SubSect | Section]

Nathanaelem,
Quosque referre mora est, patriâ migrare subegit
Prodigiosus Hymen; cunctisque accessit Ioseph. 9.
Regia progenies, altae virtutis Ioseph
Exemplum; cuius, sed avo propiore Mathane
Progenitor Salomon, vera a Davide propago
Inde parens Iacobus, uti soror Anna recenset
Sanguinis eiusdem proavos. Dedit Anna Mariam,
At


6784. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | SubSect | Section]


Exemplum; cuius, sed avo propiore Mathane
Progenitor Salomon, vera a Davide propago
Inde parens Iacobus, uti soror Anna recenset
Sanguinis eiusdem proavos. Dedit Anna Mariam,
At soboles Iacobe tua est Iosippus; et istum
Iosippum fratris prolem sicut Anna Nepotem,
Sic habet et generum: Mariae est cognatus Iacob,
Cui eadem nurus et neptis, pro duplice nexu
Foederis et stirpis. Sed quae fortuna beatos


6785. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | SubSect | Section]

Iacob,
Cui eadem nurus et neptis, pro duplice nexu
Foederis et stirpis. Sed quae fortuna beatos
Connubii accendit sponsis felicibus ignes,
Expediam. Novies quatuor vel circiter annos
Vixit Iosephus, thalamique experte iuventa,
Dimidium tetigit caelebs et candidus aevi,
Connubii procul affectu; cui sola calebat
Flamma pudicitiae constans, quam nulla voluptas
Pressit et adversa nullus face perdidit


6786. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | SubSect | Section]


Dimidium tetigit caelebs et candidus aevi,
Connubii procul affectu; cui sola calebat
Flamma pudicitiae constans, quam nulla voluptas
Pressit et adversa nullus face perdidit Hymen.
Maior Iosepho Parii casto hospite Nili
Lascivae fugiens lusit qui vota maritae,
Est modo quem canimus, proles Davidis, Ioseph.
Ille quidem turpis flammae, dans pallia, victor,
Sed thalami superavit amor; cui nectere


6787. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | SubSect | Section]

pudicitiae constans, quam nulla voluptas
Pressit et adversa nullus face perdidit Hymen.
Maior Iosepho Parii casto hospite Nili
Lascivae fugiens lusit qui vota maritae,
Est modo quem canimus, proles Davidis, Ioseph.
Ille quidem turpis flammae, dans pallia, victor,
Sed thalami superavit amor; cui nectere lauros
Debet uterque pudor, soboles est regia Ioseph.


6788. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | SubSect | Section]

lusit qui vota maritae,
Est modo quem canimus, proles Davidis, Ioseph.
Ille quidem turpis flammae, dans pallia, victor,
Sed thalami superavit amor; cui nectere lauros
Debet uterque pudor, soboles est regia Ioseph. 10.
Saepe istum genitor mittendae in saecula prolis
Admonuit multaeque illo caluere puellae,
Multae illum matres generum nymphaeque


6789. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | SubSect | Section]


At nescis, veniet sterili quae poena marito?
Vidi ego, sed dolui vidisse; ah! cetera sanctus
Et multis virtute prior, non visa iugalis
Incrementa thori, probro non simplice maerens
Sustinuit Ioachim, templo quem mysta repulsum
Ex ara cui dona dabat, vel solius ergo
Improlis thalami, longum lugere subegit.
Hoc tamen est citra culpam: qui cetera felix
Coniuge, si thalamum demas: exinde beatus


6790. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | SubSect | Section]


Virginitate noces, prolis quëis gaudia sanctae
Subtrahis acceptamque nurum blandosque nepotes.” 11.
Ista Mathanides genitor, meliora reponit
Iosippus: “Si nos mentis ratione velimus,
Non vulgi rumore loqui, probiore movetur
Consilio, cui vita thori socialis honestas
Recta quidem, fundens sobolem, quae Numinis aequa
Religione calens sacros prolatet


6791. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | SubSect | Section]


Si canitur nostra venturus origine Princeps,
Quid Iosippe tuos fraudas hac luce futuros
Seminis haeredes? Bona sit; rerum attamen isto
Ordine virginitas non est bona.” Dicere contra
Iosippus voluit, sed respondere paratum
His interpellat genitor: “Spes sola beati
Germinis illius nostro de stemmate, terris
Promissi quantum decus est? Velle auspice tanto
Aeternae pacis libertatisque


6792. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | SubSect | Section]

sola beati
Germinis illius nostro de stemmate, terris
Promissi quantum decus est? Velle auspice tanto
Aeternae pacis libertatisque carere
Vix culpa, Iosippe, vocat.” Mox voce reponit
Iosippus: “Magni nostra hinc censenda propago,
Infitias nolo ire pater. Dabit aequus Olympi,
Sed sine me promissa Deus; nec fata morari
Me penes est: si me tanti voluisset habere
Adiutorem operis, caelo


6793. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | SubSect | Section]

hac pro laude tribules.” 13.
“Si tamen et vinclis te connubialibus esse
Innexum Omnipotens vellet,” pater inquit Iacob,
“Quid faceres?” Iosippus ait: “Divina voluntas
Lex mihi suprema est: illi contraire repugnat
Aequa boni ratio. Quod vellet Numen, id esset
Regula virtutis! Vitii se mergit in umbra
Quisquis ab hac summa morum deflectit


6794. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | SubSect | Section]


Allatus manibus siccus – mirabile! – stipes
Exeat in florem et fronti Babylonius ales
Insideat. Iosippe, puto dabis; ista iubentis
Connubium signa esse Dei!” “Nihil ambigo,” profert
Iosippus. Cui mox genitor: “Tibi templa petenti,
Quo cupio Iosippe migres, si talibus aether
Occurrat signis teque hoc sponsum omine dicet,
Connubium tantae poteris non velle puellae?”
Iosippus contra: “De


6795. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | SubSect | Section]


Iosippus. Cui mox genitor: “Tibi templa petenti,
Quo cupio Iosippe migres, si talibus aether
Occurrat signis teque hoc sponsum omine dicet,
Connubium tantae poteris non velle puellae?”
Iosippus contra: “De me quod talia speres,
O genitor, frustra est: ostendent astra maritum
Nymphae illi virtute parem. Nil praeter avitum
Stemma mihi videor non impar, caetera longe
A tanta virtute absum.


6796. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | SubSect | Section]

ostro
Arbiter aeternus regum decoravit Idumae.
Sic Deus istius pariter vult pronubus esse
Connubii: talem, fili mihi crede, puellae
Decernet, frons est hominum quo caeca, maritum.”
Hic Iosippus ait: “Credo, pater, ista, nec ullus
Adversae fidei locus est: seu Virginis iste
Ex hominum placito, sive aethere profluat Hymen,
Nostra nil refert.” “Tamen, o Iosippe, parentis
Vox est: te sacro


6797. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | SubSect | Section]

recolo) moriens soror Anna petivit,
Depositae templo immemorem non esse puellae.
Astra licet nymphae thalamos studiosa iugales
Expediant; et nostra illam quoque cura decebit!”
Vocibus his tandem cessit Iosippus et urbem
Delubrumque seni facilis promittere patri. 15.
Cum reliquis igitur decimae prope tenvia lunae
Cornua, quae soli fas est calcare


6798. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | SubSect | Section]


Delubrumque seni facilis promittere patri. 15.
Cum reliquis igitur decimae prope tenvia lunae
Cornua, quae soli fas est calcare tribuli
Atria, Iosephus populis gentile profanis
Interdicta subit, sacrae penetralibus Arcae
Oppositus vultum, extrema qua parte remotus
Religioso oculos poterat componere velo.
Iamque aderant alii, quorum convenit eodem


6799. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | SubSect | Section]


Ore sequi: primum lentis illa atria circum
Pervolitat pennis factoque ter orbe per amplum
Vestibuli spatium, pennas immota propinquat
Frontibus. Extremoque aulae pro limine stantem
Spectat Iosephum: mox se reperisse mariti
Virginei vultus, ala plaudente docebat.
Hunc petit, atque caput pedibus premit: ille sedentem
Vertice ter pulsam terque ad sua colla reversam
Fuste fugat. Virgam sed qua fuit


6800. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | SubSect | Section]


Sed tunc cum volucris fuerat pellenda, levârat) –
Mirandum! – florere videt siccumque repente
Humore et verno vestiri cortice ramum.
Ignarus quid agat, pallet, timet atque trementi
Corpore Iosippus curas consumit inanes.
Consilium quo signa premat vitetque iugales
Virginis agnatae taedas inquirit et omnem,
Si qua parte locus latebrae, circumspicit aulam.
Ut tamen occurrit menti, caelestibus


6801. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | SubSect | Section]

iubentis
Pande, mihi fixum cui stat parere, Tonantis.”
Huic praesul: “Qua gente venis, quo patre domoque,
Quae regio tibi, quod nomen?” “Pater,” inquit, “Iacob
Est mihi, Davidis soboles, mihi nomen Ioseph
Urbe Sepphorea genito.” Cui mysta reponit:
“Te, bone vir, notis Deus ad connubia signis
Praeparat et sacra quae venit in aede, puellae
Esse iubet sponsum; nec te qui flore virescit


6802. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | SubSect | Section]

quem tunc cum prole et coniuge flammae
Fonte haustae, Solymis pietas festiva tenebat.
Ut consumpta dies, quid lux oritura laboris
Latura est, plenus curarum lumina somno
Oppressus positis stratis indormit Ioseph.
Cui facile ut primum mentem vis alta soporis
Invasit, variae venêre ad somnia formae. 22.
Prima fuit facies simulans spectare


6803. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | SubSect | Section]

madentes
Sicut erat maestus tergit, dein corpore toto
Prima tepentis adhuc implet vestigia spondae.
Ut simulacra reses repulit fallacia somnus,
Sopito veris accessit caelica formis
Visio Iosepho: caelo descendere vidit
Aligerum. Postquam fictis sibi corpus inani
Aethere densâsset membris, spectabilis ille
Ales erat vigilique etiam par luce teneri.
Quiverit impressis animo licet ille


6804. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | SubSect | Section]

rosas violasque color, qualisque smaragdis
Est facies, qualisque Afris est fructibus ardor. 24.
Taliter efficto sibi puro ex aethere vultu
Missus Iosepho se nuntius exhibet ales.
Qualia sopitae menti ludibria clausae
Pupillae languore patent, caelestis amavit
Spectari genius talique est voce locutus:
“Ostensum signis noli, Iosippe, morari


6805. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | SubSect | Section]


Nonnulli poterunt, sed fructum apprendere nulli.”
Dixerat haec visus dictisque evanuit Ales.
Hausta viro facies auditaque verba loquentis
Aligeri somnoque gravis sua somnia clare
Vidit Iosephus. Tanta qui luce potitus
Librat an haec vigili, seu nocte appareat atra
Sopito rerum species; dubioque sopore
Depresso didicit, non has potuisse figuras
Insomni monitusque animo non sensibus


6806. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | SubSect | Section]

tulisse ministrum. 25.
Nox erat et necdum niveos ostenderat orbi
Nectaris aetherei saturos Aurora iugales,
Haec animo tacitus secum dum fatur Ioseph:
“Omnibus adversus thalamis custode severo
Ostia servabam mentis, chalybemque serasque
Apposui, ne quis fibris irreperet ardor.
Nescivi tamen et thalamis procul esse maritas
Posse


6807. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | SubSect | Section]


Sufficient 742 Sufficient: Sufficiet vires oneri quod praecipit aether.
Haec mea iam Virgo est: erit haec mihi nobile summae
Depositum veluti gemmae, quam credit egeno
Numen Iosepho. Placet huic custode teneri
Iosippo Mariam: poterit mihi stringere maior
Nulla animum, posthac quam Virgo coniuga, cura.
Si pupilla Dei Virgo est, ego deside numquam
Obsequio caelestem oculum servare


6808. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | SubSect | Section]

Sufficiet vires oneri quod praecipit aether.
Haec mea iam Virgo est: erit haec mihi nobile summae
Depositum veluti gemmae, quam credit egeno
Numen Iosepho. Placet huic custode teneri
Iosippo Mariam: poterit mihi stringere maior
Nulla animum, posthac quam Virgo coniuga, cura.
Si pupilla Dei Virgo est, ego deside numquam
Obsequio caelestem oculum servare paratus,
Fidus ero custos. Felix si


6809. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | SubSect | Section]

servum tamen esse fidelem
Me sibi comperiet Virgo, dominaeque probari
Verna meae aut gazae tutor caelestis amabo.” 26.
Iam nova Virginei Iosippo flamma calebat
Addita connubii, pigros ut ferret Eoi
Solis equos tardare diem tempusque cupiti
Foederis, astrorum lux importuna teneret.
“Memnonias,” inquit, “cur tandem, Aurora, fenestras


6810. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | SubSect | Section]

cadunt et necdum Taurus ab alto
Praecipitat meliusque sui vi ponderis astrum
Sublevat adversa pandens nova lumina sphaera?”
Talia, ubi necdum desissent noctis opacae
Scintillare faces, animo volvebat Ioseph.
Mitior illorum calor est leviorque cupido,
Virginitas quorum moritura iugalibus ardet
Ad prolem thalamis; multo minus aestuat ille
Pacta iuventa tuis accensus amoribus, Hymen,


6811. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | SubSect | Section]

Ioseph.
Mitior illorum calor est leviorque cupido,
Virginitas quorum moritura iugalibus ardet
Ad prolem thalamis; multo minus aestuat ille
Pacta iuventa tuis accensus amoribus, Hymen,
Iosippo aeterni numquam violanda pudoris
Quam caleat concepta fides. Quas pronuba caeli
Gratia vult taedas ardere, potentius urunt,
Quam terrena quibus dat parca alimenta voluptas.


6812. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | SubSect | Section]


Iamque Aurora novis Phoebi surgentis Eoo
Aequore fulgebat radiis Taurusque feroci
Stabat horizontem supra non integer ore,
Uno oculi splendore minor. Nec Pleias ulla
Visa polo, cum germanum Iosippus amice
Affatus Cleopham cunctas ex ordine promit
Connubii curas nocturnaque visa recenset.
Cui frater: “Quanta, dulcis germane, videtur
Sorte favere Deus! Mariam (quàm grandia spargit


6813. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | SubSect | Section]


Cognatasque nurus cognatorumque virorum
Pectora spectabis: nemo horum negliget absens
Optatis, germane, tuis data tempora taedis.”
Dixerat haec Cleophas germanique apta loquentis
Iosippo vox visa fuit placitumque supremi
Numinis apposite rem disponentis adorat. 28.
Lampas Idumaeos iam se Phoebeia supra
Extulerat montes, cum


6814. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | SubSect | Section]

urbi
Nazara, sive Hebron nuptas: hic Melchias aevi
Iam matura parens, hic Ephrataea Rebeccae
Progenies, geminae, tempus queis nubile, natae.
Hic Galilaea Esther cum Bethlemitide socru,
Iosippo cognatae omnes, ad proxima cuius
Foedera, sidereis sed praecurrentibus ibant
Aligeris, carmen Sponsis plausumque daturis.
Ingressi templum concessa tribulibus intrant
Atria venturumque ad pacta iugalia


6815. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | SubSect | Section]

octo
Lustra enim templo precibus lacrymisque dicarat)
Per praesentia pacta, per hos ipsos Hymenaeos,
Promissus Iudae pacis quod surgeret author.
Ibant una omnes, sed mox ex omnibus unam
Iosippi Sponsam, quamvis nullo hactenus haustam
Lumine, novisses Mariam: quam frontis et oris
Gratia, simplicitas, maiestas, forma beatis
Proxima spiritibus, ne non discernere posses,
Non fecere parem reliquis,


6816. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | SubSect | Section]

accessit, veluti si dentibus Indis
Purpura, Sidonio vel gemmeus incubet ostro
Fulgor et Eoum pictis laquearibus aurum.
Hanc spectare omnes cupidi, spectare sed illa
Quemquam oculis demissa pavet. Processit Ioseph
Obvius; illa pii vultum venerata iugalis
Custodisque sui, de quo sibi pluribus aether
Prospexit signis, famulae se voce suumque
Hunc dominum appellat, consobrinumque salutat.


6817. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | SubSect | Section]

Ioseph
Obvius; illa pii vultum venerata iugalis
Custodisque sui, de quo sibi pluribus aether
Prospexit signis, famulae se voce suumque
Hunc dominum appellat, consobrinumque salutat.
Iosippus contra, aethereae certare puellae
Officiis propensus ait: “Lectissima Virgo,
Non me praesentes audacia poscere nexus,
Nulla maritales accendere pronuba taedas
Flamma fuit peregrina mihi. Quin si qua


6818. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | SubSect | Section]

voluntas
Coniugii si lege calet, componite dextras.”
Admoniti parent animumque fatentibus adsunt
Ad commune iugum dextris; nexisque pudicè
Articulis, purae fidei consortia firmant.
Iosippus Mariae, dederat quam fratria gemmam,
Porrigit ad fidei signum sponsamque relato
Gemmato in digitos pro more paciscitur auro.
Pronubus Ausoniis hic Virginis annulus oris
Splendet adhuc urbisque umbras,


6819. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | SubSect | Section]

Iosippe, paternae
Restituas sedesque illas dominusque paterque
Ipse colas, proprioque probes ea limina voto.” 35.
Haec ubi dicebat Virgo, Iosippus amica
Aure tulit, quae sidereo stillantia melle
Verba dabat castosque loquens afflabat amores.
Ut dixisse satis visa est, hoc ille resolvit
Ora sono: “Dominum non es tibi nacta iubentem


6820. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | SubSect | Section]


Prolis erit sine patre parens. Haec omnia noctis
Somnus erat, sed fallaces tua fata per umbras,
Quaerere non animus. Iam tu, Iosippe, paterno
Utere, quo sponsam tibi fas inducere tecto.”
“O genitor,” Iosippus ait, “sperare quod optas
Desine, nec nostris laribus succedere nuptae
Est votum: sic me templo pervicit euntem
Et prece permovit, cuius dulcissimus oris
Afflatus faceret saevas mitescere tigres,


6821. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | SubSect | Section]


Cura tuus Iosippe Hymen pluresque faventes
Viscera concedent natarum affinia matres.” 3.
Interea solito, quem res ea postulat, aestu
Fervet Iosephus, dum quod foret utile grato,
Ducendae Solymâ Sponsae perpendit honori.
At varias inter moderatur singula curas,
Delubro et sacra revocandae ex urbe puellae
Simplicitas placitura: levi non pascitur


6822. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | SubSect | Section]


Affecit spectata suos, ut mira venustas
Virginis impuros a corde fugaret amores
Afflaretque pios quales Venus improbat aestus. 8.
Tradita Iosepho Virgo est, quam rite serenis
Cognatorum oculis plausuque et murmure laeto
Eductam Solymaea domus, materna puellae
Portio Nazareth hinc genitoris sede recepit.
Ut patris subiere lares, mora commoda


6823. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | SubSect | Section]


Sanguine honestatas facti data gratia taedas.
Abscedunt dictis hilares, tacitique maritae
Virginis ora animo versant altasque pudoris
Contemplantur opes morumque encomia formant.
Tum bona Iosippi sors, tum caelo auspice pactum
Connubium spiransque sacros Hymenaeus amores
Materies sermonis erat divinaque mirae
Flamma pudicitiae, par immortalibus ardor
Aligeris et taeda pios populata iugales


6824. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | SubSect | Section]

Tonanti
Obstricta.” Hic tacuit Virgo, demissaque vultum
Erubuit seseque putat satis esse locutam
Et sponsum docuisse satis. Verba inde mariti
Expectare humilis, voti suffragia dictat.
Iosippus quae verba ferat, non concipit; haesit
Par utriusque animus vocemque repressit utrique.
Tandem sponsus ait Mariaeque ita voce reponit:
“Virgo, tui sexus flos aeternumque pudoris
Exemplum, quod prima


6825. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | SubSect | Section]


Nunc igitur si pura Deo petit esse voluntas
Gratior, hoc Iosippe precor, nunc munere factum
Pensabit parvo Numen; quas pectore flammas
Aeterni gerimus, statuamus vota pudoris!”
Cui cito Iosephus: “Plenis haec vota medullis
Concipio reddoque” oculosque intentus in altum
Et manibus nexis, quod protulit ore, vovebat.
Collectas pariter Virgo dat in aethera palmas
Et stabili votum novat


6826. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | SubSect | Section]

terminat oras.
Limitibus conclusa istis urbs eminet alto
Una iugo, florum fecit cui copia nomen,
Nazareth. Hic domus est servantis avita puellae
Limina, connubio iunctae; castumque marito
Iosippo nomen, cui regia stirpis origo,
Uno eodemque illi virgo de stemmate nupta.
Nomen huic Mariae, lecta haec ex omnibus una
Aeterni Unigenae Mater, cui prima vetusti
Probra piaturo sceleris. Sumendus ab illa


6827. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | SubSect | Section]


Prodigio, expertem thalami, non impote prolis
Ventre, tribus cognata dedit. De sanguine Iudae
Nata nurus, Iudae promisso Principe ventrem
Iam plena incedit, socio quam foedera iungunt
Iosippo, sobrina tibi est: hanc seminis expers
Implevit puro soboles divina marito.
Iamque petituram vestra haec montana puellam
Aspicies fetamque Deo, nil iussa morantem
Numinis, hos ipsos cernes intrare


6828. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | SubSect | Section]


It vidua comitata nuru, quae nupta Rubeni
Stirpe Zabulonis genito, post rupta iugalis
Vincla thori per fata, supplere Rebecca
Praeteritos voluit cultu pietatis amores.
Hanc animi prudens, peregre Iosippus iturae
Addidit uxori sociam, perfuncta decenti
Obsequio donec rediens Hebrone veniret. 40.
Est in conspectu Solymae pulcherrima


6829. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | SubSect | Section]


Zacharias vates mutus, sine voce maritus,
Vocis Idumaeas late replentis arenas
Provectus senio genitor, quod dicere nomen
Non valuit sobolis, vocem excipiente tabella
Scripsit: “Ioannis proles nata nomen habebit.”
Vocis ut impressit nomen, vocem ipse recepit,
Tanta vel â scripto manabat gratia nato.
Prima illi laudare Deum sermone recepto
Cura fuit, cui tale data pro voce


6830. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | SubSect | Section]


Cedenti Solymis Mariae iam tertia fulsit,
Atque viae postrema dies, cum saucia curis
Virgo animi purum validis turbare serenum
Triste legebat iter, tacito dum pectore versat:
Iosippo quid mentis erit, tribus hospita lunis
Tecta ubi trivisse expendet fetuque trimestri
Agnosci facilem, tumidum sine coniuge ventrem
Aspiciet? Quantus mentem huic prosternet amaror?
Omnipotens caeli


6831. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | SubSect | Section]

salutat;
Temporis et veniam reditumque morata precatur:
Atque iterum parere avidam dominique virique
Obsequio sisti promptamque reponere cassos
Servitii, cui longa data absentia, menses.
Iosippus reducem gratus non impare sponsam
Excipit affatu seque ad sua tecta reversam
Ut dominam, non ancillam, cui tempore lapso
Absenti nequiisse suo prodesse labore,
Se maerere inquit; tempus optare,


6832. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | SubSect | Section]


Hoc erat initium reditus, cui deinde pudoris
Successit dubii maeror tristemque mariti
Concussit praegnans animum sine coniuge nupta. 13.
Iosippus reducem ut vidit, se cernere quamvis
Virgineo maiorem uterum pectusque putasset.
Ille utroque tamen potius se lumine falli
Credidit, illaeso quam non conforme pudori
Flagitium vel mente insons


6833. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | SubSect | Section]


Id fieri, par infitior pecasse Mariam!” 14.
Taliter adversis labefactus pectora telis
Certabat reducis pro virginitate maritae
Iosippus nullaque subactus harundine, certam
Virgineae fidei nequiit deponere mentem.
Qualis in Ionio Malee scopulosa profundo
Tot spumas obnixa caput decimasque procellas
Reicit, unde suam ascensu dimensa


6834. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | SubSect | Section]


Taliter adversis labefactus pectora telis
Certabat reducis pro virginitate maritae
Iosippus nullaque subactus harundine, certam
Virgineae fidei nequiit deponere mentem.
Qualis in Ionio Malee scopulosa profundo
Tot spumas obnixa caput decimasque procellas
Reicit, unde suam ascensu dimensa ruinam
Aequora victa cadunt et quos misere, resorbent
Ad casum elatos spumoso gurgite fluctus.


6835. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | SubSect | Section]


Sed non talis eras, semper conversus ad unam,
Criminis ignara certans pro Virgine partem.
Et prosterni 338 prosterni: posterni impar, socii laus fixa pudoris
Immotam statuit Iosippi in pectore sedem.
Ille nec audaci dubii turbata recursu
Corda labare sinit fortisque insultibus arcem
Pectoris invictam servat validusque tuetur,
Ne quid Virgineae subeat mentemque triumphet


6836. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | SubSect | Section]

silet et verno similis florescit aprico.
Denique par semper virtus: cui crimen inesset
Tantane lascivo staret fiducia ventri?”
Libranti haec oculis solito se tempore somnus
Immittit curisque suis indormit Ioseph. 15.
Postquam non molli patuissent clausa sopori
Lumina, sidereae mentem irradiare cubantis
Accessere faces, superum


6837. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | SubSect | Section]


Accessere faces, superum 410 superum: superumque praeambula pectus
Flamma subit multoque videt se lumine cingi.
Hic stetit intra animum splendor somnoque sepultum
Passus Iosephum. Volucrem post praevia noctis
Lumina mox genium spectat, consurgit ab Indo
Aequore quam Phaëton igni maiore micantem
Dicentemque sibi: “Proles Davidica, Ioseph,
Ne metuas Mariam pacti servare


6838. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | SubSect | Section]

animum splendor somnoque sepultum
Passus Iosephum. Volucrem post praevia noctis
Lumina mox genium spectat, consurgit ab Indo
Aequore quam Phaëton igni maiore micantem
Dicentemque sibi: “Proles Davidica, Ioseph,
Ne metuas Mariam pacti servare iugalem:
Pondus enim, quod ventre gerit, non moecha recepit,
Sed Virgo aeterno flatu fecunda, beatum
Complexa intumuit germen, paritura potentem


6839. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | SubSect | Section]


Ille, quibus dura ceu compede victus anhelat
Exolvi populus, noxas et crimina tollet,
Atque ideo natus puer hic dicetur IEsus.” 16.
Iosippus somnum ut pressit pectusque priori
Deiectum languore levat libratque quid ille
Aethereo e coetu veniens patefecerat Ales:
An fuerit Morpheus, vel vera loquentis imago
Aligeri tacitus dubio sub corde


6840. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | SubSect | Section]

lucemque sequar, dominamque meique
Te Domini matrem, custos sincerus habebo.
Iamque tui pondus ventris demissus adoro.” 18.
Haec postquam Iosippus, ait mox talia Virgo:
“Quod tibi commissam voluit, dominoque viroque
Custodique Deus quantis, Iosippe, benignum
Laudibus extollo Numen! Talemque favoris
Non potui meruisse gradum, pietate quod ista,


6841. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | SubSect | Section]


At pius attonitus sponsae sermone maritus
Versat opes animo ingentes, quae coniugis alvum
Condecorant et quae semper felicibus illam
Maiorem reddunt geniis: tamen hisce silentem,
Ulterius Mariam Iosippus vocibus orat:
“Quis tibi sensus erat, Virgo, dum Numinis alma
Progenies uterum membris induta replevit?”
Hac illum Virgo suspirans voce secuta est:
“Ardua res dictu est, qualem, Iosippe,


6842. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | SubSect | Section]


Me cumulavit Hymen, sponsusque, ut dicere scivi
Mortali sponso cordis soli abdita dixi.”
Hic tacuit flexaque solum cervice legebat,
Stant veluti curvo matura papavera collo.
Pergit Iosephus: “Gemma ô pretiosior omni
Virgo, tibi quid gratus agam, quae culmine dicam
Digna tuo? Felix socia te Virgine vivam
Et moriar coniux. O felicissima matrum,
Nacta immortalem fecundantem intima


6843. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | SubSect | Section]


Europae regio et nostro fugit ore videri.
Nonacris ursinos odio Iunonis acerbae
Conversa in rictus, eademque ubi circulus axi
Ultimus extremo sphaeraque brevissimus instat,
Fulget Hyperboreis dono Iovis addita stellis.
At soror et coniux Iovis, inter sidera pellex
Quod niteat, maiore odio commota precatur
Oceanum et Tethyn 613: Tethyn: Techyn , septem prohibere triones


6844. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | SubSect | Section]


Nonacris ursinos odio Iunonis acerbae
Conversa in rictus, eademque ubi circulus axi
Ultimus extremo sphaeraque brevissimus instat,
Fulget Hyperboreis dono Iovis addita stellis.
At soror et coniux Iovis, inter sidera pellex
Quod niteat, maiore odio commota precatur
Oceanum et Tethyn 613: Tethyn: Techyn , septem prohibere triones
Gurgite caeruleo, pelagoque repellere lenta


6845. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | SubSect | Section]


Scribebant Hebrone genus, nisi regia Iesse
Quos tetigit cognata domus, quorum inclita regis
Patria Iessigenae signavit nomina Bethlem. 36.
Iosippo ut primum Romani fama tributi
Et populare suas solvendi venit ad aures
Obsequium census Ephrateamque propagem
Stemmatis ad propriam sedem fontemque cieri
Audiit electum Bethlem, pro coniuge partum


6846. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | SubSect | Section]

sponsi solitas vitamque petebant
Hortus erat plantis modicus, sed edulibus herbis
Sufficiens tectisque ipsis non dissitus hortus.
Arboribus tenuis subiectum bucula gramen
Et rude carpebat pecus: inde domestica Ioseph
Auxilia et parcum mensae vectigal habebat.
Bos etenim grato distendens ubera passu
Butyrum cum lacte dabat, vel lacte coactos
Caseolos: aurita pecus seu ligna tepenti
Importando


6847. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | SubSect | Section]

rotatis
Cum fuerat subigenda petris, non grande subibat
Pondus et altricum remeabat baiula frugum.
Praecipuum vero proprii fortuna laboris,
Malleus et culter, runcina, dolabra, securis
Iosippo vectigal erat pretiumque fabrilis
Quale laboranti poterat contingere lucri,
Aeris tota fuit regalis copia tecti.
Accessere tamen census, quos regia Virgo
A docta quaerebat acu; licet ille novarum


6848. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | SubSect | Section]

oscula gentes.
Numinis haec meruit digna mercede recepti,
Baucidis et fictas superare Philemonis aras. 41.
Cum propria postquam fuerat luctatus Ioseph
Pauperie, Latiis nec iusta numismata iussis
Suppeterent, tamen ille viae se credere certus
Hoc statuit pigramque bovem rudiusque tributo
Permutare pecus, quamcumque immiserit ultra


6849. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | SubSect | Section]


Cum vacui curam laris ingentemque latentis
Prodigii sedem terrena volentia numquam
Dimitti qua membra Deum subiisse tenebat
Tunc occulta fides, cognatae stirpis Abramo
Tobia genito patre commendasset Ioseph,
Urbe migrat propriisque notat vestigia plantis.
Nulla etiam gravidi Virgo fastidia ventris
Passa, per Isacios ibat laetissima colles
Plena Deo mater. Sed ubi fortasse labaret


6850. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | Section]

LIBER IX. IESSEIDOS 1.
Tertia Phoebeos ad frena redire iugales
Memnonius Ganges et Arabs aspexit Eous,
Iosippo propria postquam de sede profecto
Simplicis hospitium lucis Solymaea dedisset
Religio. Petit immodicam congressibus urbem
Et templum portante Deum cum coniuge sponsus.
Summa fuit templi ratio, quo cordis


6851. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | SubSect | Section]

Bethlem,
Iesseumque datis portis admitte nepotem!
Proh dolor! Immitis Bethlem, crudelia tecta!
Infelix regio, tantus tibi spernitur hospes:
Reicis urbe sua depulsum ad bruta Tonantem.
Iosippus siquidem Solymis digressus ab oris
Molle legebat iter facilique labore diurnum
Nactus Ephrataeis labens sub moenibus astrum
Hic sibi quaesitum doluit commune negari
Hospitium. Supplex orat vergente


6852. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | SubSect | Section]

vel antri
Deserti spatium, sed ubique immitia supplex
Orator responsa tulit. Demum urbe recedens
Numinis arbitrium sic disponentis adorat.
Non procul urbe ipsa, veteri sublustris hiatu
Iosippo deprensa fuit praesentibus apta
Visa malis statio: speluncae imitata figuram
Et spelunca fuit; qui tunc melioris egenus
Hospitii, reduces Phoebi excipiente quadrigas
Oceano; nullo dignatis hospite,


6853. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | SubSect | Section]

propinqua
Hospitia et modicae deposcit semina flammae.
Ut sibi concessus torris, cum munere laetus
Ad stabulum celeri vertit vestigia planta.
Ardor ut illatus specui, ramalia sparsim
Iosippus proiecta levat, cremiisque per antrum
Deprensis motâ Vulcanum suscitat aurâ.
Ut flamma effulsit, deserti apparuit atra
Effigies antri pecorumque boumque per imam
Fusa loci faciem vestigia foeda


6854. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | SubSect | Section]


Dum chalybis pondus tolerat fabrûmque lacertos,
Regum delicias maiestatisque coronas
Fabricat, imperiique et honoris signa: superbi
A molli numquam veniunt incude labores.
Talis erat Virgo, talis Iosippus, honores
Promeriti aeternos, nec non sublimia nacti
Casibus ingratis animi pro laude trophaea. 7.
Ut tepefacta foco mediae nox humida


6855. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | SubSect | Section]

nec languida tentet
Musa sequi: superos ea cura fatigat olores. 13.
Virgineae vero monitus cum voce maritae,
Vagituque sacri infantis didicisset Ioseph
Grande puerperium, tenui quo lassa remotus
Membra dabat somno, velox assurgere strato
Accurrit pronusque legens humana Tonantis
Ora, pios animi tacitus non sustinet ignes.
Suspirat


6856. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | SubSect | Section]


Servitii crudele iugum. Mea se tibi, magne
Pectora subiciunt, infans, dicique beatus
Tunc potero, quoscumque tibi si rectus ad usus
Inveniar poscesque meos servire labores.”
Haec et plura tulit Iosippus et inde pudicae
Observat voces, si quas daret ore, maritae. 14.
Interea Aligeri medium sub noctis opacae 333 opacae:


6857. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | SubSect | Section]

moti
Conveniunt unaque domum quam visa notabat
Lampas, laeti adeunt omnesque patentibus antris
Succedunt. Ibi Iosippum cum coniuge nixum
Genua vident pignus votis caeleste colentes.
Iosippi matrisque fidem cultumque secuti
Pastores, humili promunt sua poplite curvi
Obsequia et prona puerum cervice salutant
Et caeli regem, et Dominum Israëlis adorant.
Pastorum vero prudens sub corde


6858. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | SubSect | Section]


Astrorum dignate faces, ne despice vilem
Obsequii cultum, cum quo tibi nostra sacramus
Aeternum corda; et magnum te dicere Pana
Propitium pecori volumus, pecorumque magistris.
Tu vero (Iosippo humilis fari incipit Aegon)
Et pueri et matris fortunatissime custos,
Cui utriusque potens praesto fluit impete magno
Gratia, sidus eris nobis illustre, salubri
Pestiferas radio pellens ab ovilibus


6859. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | SubSect | Section]

potens praesto fluit impete magno
Gratia, sidus eris nobis illustre, salubri
Pestiferas radio pellens ab ovilibus auras.
Ne pecori noceat scabies, ne Sirius herbis,
Haec tua erit virtus tuaque ista potentia Ioseph;
Nam memini, genetrix isto 518 isto: iste te nomine dixit.” 20.
Haec Aegon ubi dicta dedit, grata ora


6860. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | SubSect | Section]


Haec Mariae vox dicta fuit iamque acre doloris
Moseum nil marmor habet sublataque legis
Asperitas medico quod IEsus stillat olivo. 24.
Iosippus vero, visa est cui pauperis antri
Digna minus facies, tantus quo degeret infans;
Deffectum ut curae tutor noxamque caveret
Desidiae, modicos studio quaerente penates,
Urbem saepe petit. Fructu sed


6861. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | SubSect | Section]

caesar
Iusserat Augustus pretii popularis egentem,
Sollicitum tenuit: quem sufficiente putabat
Expositae venum pecudis componere lucro.
At venale sui pretium non quivit egeno
Reddere Iosippo pecudum par: copia vilem
Fecit et ignavam emptores accersere mercem.
Sed fatis actum est, ne bos venerata Tonantem
Plebis inhumanae fortasse subesset iniquo
Servitio et Mariae vector prolisque


6862. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | SubSect | Section]


Quae postquam ignotae lucis novitate stupentes
Fecere Uranidas, subducto lumine gaudent
Ad sublime magis spatium caelumque reverti.
Inde faces famulas reor advenisse faventem
Spectatas stipare Iovem Mediceaque quatuor
Lumina: pro lucis modico, nisi forsitan aegram
Pupillae fugere aciem non visa, priusquam
Illorum ad facilem aspectum sollerte parasset
Ingenio Etruscus speculi adiumenta repertor.


6863. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | SubSect | Section]

affatu instructi mortale fideles
Numen adorarunt reges et grata precantem
Virgineum extenta palmâ videre puellum. 32.
Acceptis regum donis, Iosippus et uxor
Divinam extollunt curam, quod solis Eoi
Hactenus infidas gentes, cunabula natae
Visere mandasset sobolis donisque levare
Terrenorum inopem matrem prolisque suumque
Custodem


6864. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | SubSect | Section]


Subsidiis, vel forte fugae divinitus ante
A matre acceptae. Quantum concessit egestas,
Nixa Deo quantum fuerat spes ausa, reservant. 33.
Iosippus vero, implendo postquam aera tulisset
Caesaris edicto, templo Panchaea daturus
Thura petit Solymam, quem sexta petebat ibidem
Esse, quaterdenûm numerum impletura dierum
Hebdomas, ut sobolem nuptae pro


6865. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | SubSect | Section]


Prole, quaterdecies nova lux Phoebea vocaret.
Adfuit haec matremque monet, cui muneris ergo
Bisgeminus picta turtur cervice gemebat.
Et quibus Unigena aeternus matrisque propago
Una siclis redimenda fuit, Iosippus Eoa
Munifica regum oblata de merce coactum,
Primigeni pueri pretium legale parabat. 34.
His ita compositis, Solymaei limina templi


6866. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | SubSect | Section]

clareque tuetur
Lumen ut illius cunctis se flamma revelet
Gentibus Hebraeaeque ingens sit gloria plebis.” 37.
Hic iterum mirata parens, miratus Ioseph,
Artubus humanis praesens testantia Numen
Prodigia et populo coram, queis proditur infans
Esse Deus, signis haerent; tacitaque revolvunt
Mente, modis puerum quantis iam praedicat aether.


6867. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | SubSect | Section]


Alatique pedes, tutum et placabile numquam
Regnandi ambitio. Non est formidinis expers
Aut sceleris ventura dies: mora nulla, recede!” 41.
Iosippi praeclara fides! Vix ardua iussa
Dixerat aethereus, Pharias ut abiret in oras,
Aliger, exurgit trepidans monitaque pericli
Coniuge compositis dubio non aethere iussae
Quae poterant apta esse viae, non


6868. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | Section]

manasset Niobe Bethlemia saxo. LIBER X. IESSEIDOS 1.
At peregrina domus, proles, Iosippus et uxor,
Obscurae reliquum noctis, qua cesserat urbe
Nazaridum, celerabat iter. Quos mane sinistro
A latere exurgens Titan feriebat euntes.
Calcato torrente, patrum cui voce Cisoni


6869. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | Section]

urbe
Nazaridum, celerabat iter. Quos mane sinistro
A latere exurgens Titan feriebat euntes.
Calcato torrente, patrum cui voce Cisoni
Nomen inest, quae rura vetus tenet incola Moab
Emenso Iordane premunt camposque pererrant
Ignotosque lares; lentoque bitumine crassam
Retro Asphaltiten (ubi adhuc fumantibus undis
Testantur spissae Sodomaea incendia nubes)
Incedunt, dextro lateri, medio aequore


6870. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | Section]

saevities; fugientes transtulit Arnon
Monte cadens, amnis dictus par montibus Arnon.
Hinc Madianiten voluitque subire recessus
Petrosos Arabum; cavitque ignota viarum
Ludibria, aethereo sed non sine flamine Ioseph.
Huic etenim ignaro postquam pede pressa locorum
Devia, fallaces correxit semita gressus
Aligeri monstrata fide. Dextrum ille dolosi
Nam bivii dum torquet iter, non dexter in urbes


6871. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | SubSect | Section]

his plerumque vel obvia villae
Ruralis fornax, parvi aut domus hospita tecti
Redderet acceptos alimenta aequantia nummos. 3.
Aspiciens Arabae Iosippus moenia Petrae
Haec fertur versasse animo: “Iam cessimus oris,
Immitis Iudaea, tuis, evasimus enses
Regis inhumani. Nos hac subsistere terra
Quis prohibet tutisque Petrae considere tectis?


6872. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | SubSect | Section]

necdum curae titubante prioris
Arbitrio – num rura petat quae Nilus inundat,
Aut animae secura suae iam viscera sponsae
Illa Arabum regione premat – contraire supernis
Difficilis iussis animo pugnabat Ioseph.
Haec meditans nuda corpus componit arena
Et caput innixus dextra compressa quieti
Lumina componit recipitque in membra soporem.
Ut bona pars noctis somno data, cernit eundem


6873. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | SubSect | Section]


Haec meditans nuda corpus componit arena
Et caput innixus dextra compressa quieti
Lumina componit recipitque in membra soporem.
Ut bona pars noctis somno data, cernit eundem
Iosippus caeli genium, divina recentis
Qui tulerat mandata fugae. Cui ille iubentis
Numinis interpres fari sic incipit Ales:
“Non ego te, Iosippe, viae committere dixi,
Ut Pharii tantum regni tutumque


6874. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | SubSect | Section]

et altum
More suo, puero super humanaeque salutis
Ordine multa super, tacitis affectibus iret.
Cumque Deo sese per verba precantia servam
Offerret, voluit sponsae mox visa patere
Somnia Iosephus, turbare sed otia mentis
Virgineae divina timet noctisque minores
Expectat tenebras, donec perfusa supernis
Roribus a votis animo flagrante rediret.


6875. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | SubSect | Section]


Ramorum coma nocturnum dimovit ituris
Hospitibus tectum ostenditque novo ore micantem
Et matutino ridentem Phosphoron auro.
His monita exurgit toto stans corpore Virgo,
(Flexa genu prius) et Iosippi audita revolvens
Somnia, nil sistendum inquit, sed iussa Canopi,
Dissita quantumvis urgebat quaerere regna. 7.
Inde autem Pharium


6876. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | SubSect | Section]


Defigunt primum vultus oculosque coruscant
In puerum et motâ, ignotum quae, dicere linguâ
Verba videbantur. Mariam dein voce salutant
Atque virum, metamque viae sermone requirunt.
Iosippus contra “Pharus est, quo tendimus” inquit.
“Quare agite, ô iuvenes, siquidem vos inde profectos
Non dubito, monstrate viam, quae recta Canopum
Respicit adversasque istas quo tramite rupes
Vincere,


6877. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | SubSect | Section]


Invenies medium quod ducat ad oppida litus.
Phoebopolis primos Nilo dabit addita muros.” 13.
Protinus obsequium gratesque referri paranti
Iosippo sequitur iuvenis: “Considite, quaeso,
Nobiscum, peregrini, istâ quae substat arenâ
Et pera allatas una consumite fruges
Et lympham. Nam nota mihi est Hebraea propago:
Saepe mei, vestrae fines


6878. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | SubSect | Section]


His dictis escas promunt sabuloque reponunt.
Et subito in vacuam iuvenum tria corpora migrant
Attenuata aethram veluti cum sole subactis
Nubibus umbra fugit. Nec erat quod cernere possent
Virgo et Iosephus, nisi quod sibi cesserat escae
Subsidium: Cererem atque novos de stipite fructus
Et gelidam, quam fons aliquis dedit aurifer undam. 14.


6879. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | SubSect | Section]

de stipite fructus
Et gelidam, quam fons aliquis dedit aurifer undam. 14.
Hic fixo in terram vultu, mox inde vicissim
Se tacite explorant oculis Iosippus et uxor.
Ille prior sic ore refert: “Submisit egenis
Nunc etiam miro iuvenum, qui gemmea calcant
Astra, ministerio annonam Deus: ecce benigni
Patris quam certa est inopes servare voluntas!”


6880. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | SubSect | Section]


Cum pecudis lento Virgo devecta labore
Attigerat montes; poteratque notare latentem
Bisgemina sub rupe viam, quam visus Olympi
Corpore terreno tectus promiserat Ales.
Cumque aptum nocti spatium perquirit Ioseph,
Ecce solum nacti manare foramine saxi
Spectat aquae liquidum murmur, quam proxima fonti
Suxit humus, modicum mittens e cespite 395 cespite: exspite gramen.


6881. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | SubSect | Section]


Vesper erat lentique virum torquebat aselli
Cura, procurandum siquo de cespite gramen,
Siqua foret lymphas sudantis gratia saxi.
En iterum – res mira! – vagus dum plurima lustrat
Iosippus loca, guttatim sub rupe cavata,
In scrobis effigiem non parco humore madentem
Auditus stillare liquor pariterque trahentis
Occultum laticem, prodire crepidine petrae
Virgarum non molle genus: de marmore


6882. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | SubSect | Section]

fisso
Aspera stirpe filix et amaris intuba fibris
Et tamarix non laeta comis herbaeque minores,
Quas poterat saxosa pati fissura, virebant.
His subito evulsis, qua se protendere dexter
Iosippi potuit labor, immansueta trahebat,
Grata tamen vectori animam recreantia lasso
Pabula vicinâque gulam irritantia lymphâ.
Iosippo sopor et pro more brevissima matri
Hic noctis libata quies; cui


6883. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | SubSect | Section]

virebant.
His subito evulsis, qua se protendere dexter
Iosippi potuit labor, immansueta trahebat,
Grata tamen vectori animam recreantia lasso
Pabula vicinâque gulam irritantia lymphâ.
Iosippo sopor et pro more brevissima matri
Hic noctis libata quies; cui corporis ipse,
Mentis erat caelum penetrans vigilantia, somnus. 19.
Cum


6884. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | SubSect | Section]


Si fuit una, suo semper veneranda triumpho.
Haec etenim (si vera mihi dictavit Apollo)
Arbor erat, primo fructum quae protulit horto,
Quem vetuit libare Deus; quem credula coniux
Censuit esse Iovis cerebrum, quo Pallas in auras
Prodeat et cunctas ista dape conferat artes.
Ipsa loci facies, semper sine nube sereni
Temperies caeli; ripas non ferre volentis,
Sed grata terram certoque tumore


6885. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | SubSect | Section]

39.
Haec erat autumni facies, Iessea moneri
Cum soboles audit Nilo externaque relictâ
Emigrare Pharo Galilaeaque tutus in arua
Ire iubebatur pueri securus Ioseph.
Nec mora, laetus abit brumaque instante molestum
Non accusat iter, sed quas Iordane recedens
Deserti pressit, rediens vitavit arenas.
Doctus erat siquidem postquam Solymaea reliquit


6886. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | SubSect | Section]


Cum soboles audit Nilo externaque relictâ
Emigrare Pharo Galilaeaque tutus in arua
Ire iubebatur pueri securus Ioseph.
Nec mora, laetus abit brumaque instante molestum
Non accusat iter, sed quas Iordane recedens
Deserti pressit, rediens vitavit arenas.
Doctus erat siquidem postquam Solymaea reliquit
Regna, procelloso deserti pulvere molles
Emensus campos, quantum gravioribus acta


6887. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | SubSect | Section]


Exiles placata ferens ad litora spumas
Indicium non molle facit, vehementibus Austris,
Vel quas hibernis Aquilonibus excitat undas,
Non aliter verno vidit cum surgere flatu
Desertum, hibernis Iosippus motibus illud
Composuit veritusque viae brumale periclum,
Pulvere suspectas alio mutavit arenas. 40.
Phoebopolitana festos celebrante


6888. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | SubSect | Section]


Composuit veritusque viae brumale periclum,
Pulvere suspectas alio mutavit arenas. 40.
Phoebopolitana festos celebrante per urbem
Plebe iocos (Niloa vocant) dixere salutem
Hospitibus gratumque vale; quos, barbara quamvis
Pectora Niligenae, votis faustisque secuti
Vocibus, implacidi dant tristia signa recessus
Et numerant causas et verba


6889. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | SubSect | Section]

42.
Aegypti demum extrema regione profecti
Respiciunt litus, quo se Pelusia frangit
Thetis et adversa Cyprum mare spumat in area.
Praetereunt Casium, clarum Iove praeside montem,
Pompeio fatale iugum, Ptolomee iubebas
Quo tantum truncare caput; qua fronte piandam
Censuit infelix omnem Pharsalia culpam.
Succedunt tumulo Magni, quem forte docebat


6890. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | SubSect | Section]


Virginei, Solymaea fides non censuit istos
Demissos caelo numeros comprendere tanti
Versa retro Phario pueri vestigia rivo. 7.
Patria Iosephus nactae domicilia sponsae
Urbe redux memorat quae se populumque propinquo
Mystis vestibulo paschalia vota ferentem
Implevit vox fausta palam, nec Numinis oris
Ancipites numeri. Tum quid tota urbe


6891. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | SubSect | Section]


Illa quid hic dicat vix invenit: haeret in uno
Sed sobolis vultu modicaque in carne latentis
Maiestate Dei, quam tot portenta Tonantis
Adverso fidei Iudae dant noscere prolem.
Nec se Iosippo celat, sic ore locuta:
“Nosse, marite, potes Pharia tellure relicta
Quae vox natalem nos visere iussit Idumen.
Eiusdem vox ista Dei est Aegyptia noctis
Somnia confirmans, ubi te Iosippe vocatum


6892. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | SubSect | Section]

palmasque ipso cum Dite ferire.”
Hic siluit Virgo lacrymisque rigavit obortis
Ora et praesentem pia strinxit ad oscula natum.
His autem quae tunc genetrix praesaga ferebat
Attonitus, tacito versabat pectore Ioseph
Consilium sublime Patris, cui funere cari
Unigenae, stat fixa animi sententia, culpas
Tollere et aeternum ligno componere foedus. 8.


6893. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | SubSect | Section]

licere
Matre profecturis actutum in propria iungi
Cognatis patrumque pio sermone teneri.
Hic animo suspensa parens, ignara quid altae
Vota velint sobolis; sed mox “I, nate” reponit.
Iosippus vero “Fili,” inquit, “colligat uno
Fac, rogo, venturus tecti nos limine vesper.”
Cui iuvenis contra: “Efficiam, Iosippe, paternum
Quod iubet imperium.” Ratus hoc se nomine dici
Iosippus


6894. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | SubSect | Section]


Iosippus vero “Fili,” inquit, “colligat uno
Fac, rogo, venturus tecti nos limine vesper.”
Cui iuvenis contra: “Efficiam, Iosippe, paternum
Quod iubet imperium.” Ratus hoc se nomine dici
Iosippus securus abit sociaque iugali
Virgine progressus. Pelago cum coepit anhelos
Mergere Phoebus equos, ad diversoria notas
Nocte vocante tribus, demissae ad vota maritae,
Neglecto elegit somnum captare


6895. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | SubSect | Section]


Cum Solymae haesisset, iuvenem, dum “Colligat unum
Vespere nos tectum” admonuit; se patria dixit
Iussa secuturum semper: divina parentis,
Non sua, tunc fuerat quod vota implere voluntas.
Paruit is Iosippo etiam maestaeque parenti,
Aetherei dum iussa puer genitoris obivit,
Conscius his semper placitum caeleste probari.
O divine puer, cuius cum patre voluntas
Est eadem, nostra hoc animi nutantia facto


6896. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | SubSect | Section]


His ipsis totum flammis succenderet orbem. 16.
At prius extinctus custos matrisque iugalis
Virgineus, virtutum ingens fato additus heros
Iosippus, quem post seri fastidia morbi
Sic postrema animi cum corpore lucta resolvit.
Iam senii ter quina gravis Iosippus agebat
Lustra pater, prope tricenis in foedere lapsis
Et sponsae et sobolis curam


6897. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | SubSect | Section]


At prius extinctus custos matrisque iugalis
Virgineus, virtutum ingens fato additus heros
Iosippus, quem post seri fastidia morbi
Sic postrema animi cum corpore lucta resolvit.
Iam senii ter quina gravis Iosippus agebat
Lustra pater, prope tricenis in foedere lapsis
Et sponsae et sobolis curam sortitus ab annis:
Pervigil, obsequii largus patiensque laboris,
Fidus ubique comes, custos, nutritor et actor,


6898. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | SubSect | Section]


Cui Mariae et prolis caluit castissimus ardor.
Immortalis amor certae tulit omina mortis
Deliquium lethale minans, succumbere iussâ
Naturâ nimio quem non dabat ipsa, calori.
Qui fieri potuit, summos Iosippus ut inter
Divinorum aestus animorum algente moratus
Connubio, tantos non exarsisset in ignes?
Virginei pudor et virtus excelsa mariti,
Assiduos inter Mariae sobolique serenos


6899. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | SubSect | Section]

19.
Sublato fatis purae consorte maritae
Et tria caelesti complente decennia prole,
Libera coniugii Virgo, patriaeque solutus
Iure potestatis natus (spontanea quamvis,
Iosippo veluti patri parere voluntas,
Virtutis non legis erat) maerore paterni
Funeris humano laxabat viscera 565 viscera: viscere luctu.
Tristitiam cumulabat amor, quem providus


6900. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | SubSect | Section]

agit celeres ad proxima proelia currus;
Prima Galilaeis commutans Massica lymphis,
(Hic suus est Rubicon, rubeos ubi iussa liquores
Unda dedit) Stygio movit nova bella tyranno,
Fortior Aeneadae, postquam Iordane recedens
Hoc mergenda prius signasset crimina rivo.
Mater ubique comes: nihil hanc avellere dulci
Evaluit nato, nisi cum sapienter abesse
Suadebat ratio, aut virtus natique voluntas.


6901. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | SubSect | Section]


Illa crucis merito siquidem 1011 siquidem: siquidam magis omnibus una
Emicuit tantasque sacri sortita cruoris
Divitias, ut nec superos, nec labe solutos
Terrigenas Ioseph dederit tot fructibus arbor
Impleri, quantum nulli numeranda, nec ipsis
Caelitibus matri divinae copia plantae
Advenit. Poteritne parens tam grata cadentem
Tantarum Charitum iustè non flere datorem?


6902. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | SubSect | Section]


Sustinuit vulnus, genetrix confixa dolorem.
Una duplex potuit pectus lacerare sarissa. 38.
Hic aderat locuples Arimathaea urbe senator
Iosippus (gratum genetrici et amabile nomen)
Auditam Christi monitis sperare salutem
Instructus, soboli quem procurare supremum
Funeris officium, pietas materna poposcit.
Nec mora, festinans (aderat audacia


6903. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | SubSect | Section]


Talis erat genetrix, cursu cum praepete Titan
Iret in occasum, vicinus in aequore mergi.
Hinc monitus Phoebo iam significante diei
Deliquium, frigens materno Virginis effert
E gremio corpus tumuli curator Ioseph.
Quod Tyria tectum tela sparsumque Sabaeo
Unguine compositamque aloen et balsama spirans,
Pergit hiante suae morti componere saxo.
Funeris est mater comes extremumque fatiscens
It


6904. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | Section]

nec Amoside vates, praeconia fati
Cui data clara mei; nec te, cui triplice Phoebo
Naufraga squamigerum puppis dedit esse sepulchrum,
Vera figura meae mortis, mercede beati
Corporis excludam. Par est tolerantia Iobi
Huic merito; Simeon mystes Solymaeus habebit
Munus idem; Tobiam isto dignabor honore.
Te quoque, Ioachime, decet par gloria, matris
Fortunatae meae genitor; nec te, Anna, tulissem


6905. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | Section]


Corpore discretam, talis nisi laurea primam
Respiceret natam, sexus cui debita vestri
Palma prior carnique prior coniuncta beari
Aequa petit nulli par excellentia mentis.
Tuque meae carnis felix nutritor, Ioseph,
(Huic etenim fatis victo, telluris amoena
Parte quiescenti, limbo procul, adfuit Ales
Numinis, admonuitque virum Victoris alumni
Dite soluturis animas accedere palmis)
Corpus


6906. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | SubSect | Section]


Aeternùm, Tritoni tuae Diva innuba plantae,
Ascensu tentare frequens, mirabile nati
Impressum pedibus marmor duransque perenni
Prodigium signo, vultu praesente legebat.
Lustrales fluvii ripas, Iordanis arenas,
Virgo memor prolis pressit monumenta vocatae
A Patre delectae Sobolis, Paphiaeque volucris
Effigie, lota Nati cervice morantis
Flaminis, expendit meditans; gavisa sub illo


6907. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | SubSect | Section]


Deliquii voluit testes tumulique paratos
Officio caros moriturae matris alumnos;
Gentibus aetherei danda pro lege Magistri
Ultima regnorum passos divortia fratres.
Aligeris data cura, procul Iordane profectos
Praecones fidei Solymaeis reddere tectis
Ignaros quo fata vocant modicaque diei
Parte per immensos aethrae transferre meatus.
Confestim non segne leves penetrare remotos


6908. Đurđević, Ignjat. B. Stanislai Kostkae obitus.... [Paragraph | Section]

tamen indigni detersa nube doloris
22  Par foret ingenti celebrare haec funera Pindo.
23  Nam Kostkae quis magna neget, sed dicere magna
24  Maiori quis possit? Io, sim denique tanta
25  Laude minor, mea Musa cadat, dum vida cadendo,
26  Quantus erat, testetur, inaccessumque professus
27  Noster ad illius veniat praeconia


6909. Đurđević, Ignjat. Poetici lusus varii, versio... [Paragraph | Section]

ad astra globos.
47  Tempus erat, quo nos parcae discumbere mensae
48  Aethere diffugiens Phoebus et aera iubent.
49  Extemplo clamatur, io (tremit aula fragore)
50  Ignis, io, nostris sedibus ignis adest.
51  Quid foret, ut patuit, late discurritur, omnes
52  Non opportuna


6910. Đurđević, Ignjat. Poetici lusus varii, versio... [Paragraph | Section]

quo nos parcae discumbere mensae
48  Aethere diffugiens Phoebus et aera iubent.
49  Extemplo clamatur, io (tremit aula fragore)
50  Ignis, io, nostris sedibus ignis adest.
51  Quid foret, ut patuit, late discurritur, omnes
52  Non opportuna sedulitate ruunt.
53  Dum properant,


6911. Đurđević, Ignjat. Poetici lusus varii, versio... [Paragraph | Section]

et Naiade multa
62  Audio Trinacrium procubuisse deum.
63  Ora color repetit, repetit mea pectora sensus
64  Et pepigi supero thura litanda Iovi.
65  At tu, caupo, mala sic vivere possis in arte,
66  Supplicium ut culpae sit tua culpa tuae.


6912. Đurđević, Ignjat. Poetici lusus varii, versio... [Paragraph | Section]


20  Ingenium expromam, fallam quoque frigora dictis.
21  Cognita saevitia Saturni e semine proles
22  Brasiliam Brasilus proprio de nomine dixit.
23  Hic gladios iramque Iovis profugique parentis
24  Exilium metuens longo maria aspera tractu
25  Praeterit et sectas terna in divortia terras,
26  Mox Charibum deserta legit, praedulcibus orbem


6913. Đurđević, Ignjat. Poetici lusus varii, versio... [Paragraph | Section]


36  Tortorum laqueos Nemesisque eluserit ensem.
37  Attamen haud latuit superos, et lumine multo
38  Sydera ad humanos semper vigilantia mores
39  Dicuntur retulisse Iovi felicia regna
40  Saturni sobolem culpis violasse paternis.
41  Tum sator omniparens stricta face prosilit et iam
42  Ultra aurem adducto vibrabat tela lacerto,


6914. Đurđević, Ignjat. Poetici lusus varii, versio... [Paragraph | Section]


3  Tubaque ventorum in sonora
4  Praecipites monet arma nimbos,
5  Ales minister fulminis emicat
6  Trans et procellas et madidum Iovem
7  Ridetque flammas et sonoro
8  Tela Dei glomerata gyro:
9  Impune pennis illa micantibus
10  Immugientes


6915. Đurđević, Ignjat. Poetici lusus varii, versio... [Paragraph | Section]

oolla rebellium
4  Mars, certaminis arbiter.
5  Quin et barbarico sanguine decolor
6  Ingens Ister, io, ter crepuit sonum,
7  Et tanto vitreae Naiades alveo
8  Duxerunt alacres choros.
9  At postquam (quid enim non patriae pater)


6916. Đurđević, Ignjat. Poetici lusus varii, versio... [Paragraph | Section]

XXI. IN STATUAM ANTONINI PII IN CAPITOLIO POSITAM EPIGRAMMA 7.
1  Qua truncos senio calcant nova templa colossos
2  Et Capitolini subdita colla Iovis,
3  Lapsa sua late pensat Capitolia forma
4  Aeneus et Romam despicit altus eques,
5  Cui ut materiem praeberet et aera Corinthus,


6917. Đurđević, Ignjat. Poetici lusus varii, versio... [Paragraph | Section]


4  Undique Apellea rideat arte color,
5  Quam varium spiret tectis emblema suaque
6  Inflatus specie surgat ad astra tholus.
7  Vel iocus hic pretium est, hic gaudent lumina falli,
8  Gaudet et illustres mens venerata dolos.
9  Quodque magis, tantum finxit manus una decorem,
10  Quae se ipsam hic


6918. Đurđević, Ignjat. Poetici lusus varii, versio... [Paragraph | Section]

XXIV. CHRISTUS NATUS INFERORUM TERROR HYMNUS
1  Uror, io, Deus ecce Deus! proiectus in antro
2  Barbita nostra puer totumque Helicona reposcit
3  Et divina meos rapiunt cunabula cantus
4  Taenariis ululata Deis. Procul


6919. Đurđević, Ignjat. Poetici lusus varii, versio... [Paragraph | Section]

te potior, quis mente ingentior Atlas
4  Impositos valeat sustinuisse Deos?
5  Iamque premat Ditem, iam captet basia regum
6  Grandis et a summo planta secunda Iove.
7  Arx septena tuo iaceat sub monte tuumque
8  Solis ad invidiam sydus in orbe micet.
9  Quid gemis? An tantam minor es conscendere sedem?


6920. Đurđević, Ignjat. Poetici lusus varii, versio... [Paragraph | Section]

quam vasto depressus pondere Nereus
30  Occidua sub classe gemit quantoque tumultu
31  Divisere cavae dextrum sibi Castora prorae!
32  Quanta venis, quam fortis, io, Sidonis ad oras,
33  Gens dilecta Deo! Sors barbara pallet et orbem
34  Eoum tremefacta quatit, dum littora complet
35  Ultor et in tumidam pugnax Ptolemaida


6921. Đurđević, Ignjat. Poetici lusus varii, versio... [Paragraph | Section]

avellere vultu.
77  Mox, ubi nil prosunt lacrymae, discerpere canos
78  Certat utraque manu, crinales scindere vittas
79  Votaque ferre Iovi: »Vocem fas audiat«, inquit,
80  »Et caeli divumque fides, sunt funera votum
81  Spesque mihi, modo sic concordia dulcis utrique


6922. Đurđević, Ignjat. Poetici lusus varii, versio... [Paragraph | Section]

grilli. XLVIII. IN ALEXANDRUM AMBITIOSE NOVOS MUNDOS A IOVE PETENTEM EPIGRAMMA 24.
1  Helluo regnorum, iuvenis Pellee, quid optas?
2  Splendidus impellit quo tua vota furor?
3  Magna cupis poscisque, tibi nova


6923. Đurđević, Ignjat. Poetici lusus varii, versio... [Paragraph | Section]

regnorum, iuvenis Pellee, quid optas?
2  Splendidus impellit quo tua vota furor?
3  Magna cupis poscisque, tibi nova regna creando
4  Serviat ut summi dextera tota Iovis.
5  Vota cave suspecta Deis, ne Iuppiter in te
6  Fulmine deiecto se neget esse patrem.
7  Sed cupis usque tatmen: quid tantis imprecer ausis


6924. Đurđević, Ignjat. Poetici lusus varii, versio... [Paragraph | Section]


43  Lumina turbantur visis turbantque quietem,
44  Et reliquus mesto tergitur imbre sopor.
45  Commerui, fateor, quod te linquente iacerem,
46  Utque iocus fierem, queis modo terror eram.
47  Tartara me vincunt Furiaeque impune minaces,
48  Namque vident vires consenuisse meas.


6925. Đurđević, Ignjat. Poetici lusus varii, versio... [Paragraph | Section]

posse vetat, mihi posse relinquit
106  Quidquid velle licet. cui maxima velle necesse est.
107  Hoc sat erit: Divos facio, Macedoque parentem
108  Accepit me dante Iovem venerataque Roma est
109  Caesarea de gente Deos, queis certa quotannis
110  Munera ferre dedit, qaeis multa undavit acerra
111  Assirius per templa vapor


6926. Đurđević, Ignjat. Poetici lusus varii, versio... [Paragraph | Section]

manuque suis deiecit ab arcibus unus,
230  Albreto mirante parem sed habere tonanti.
231  Fulmina Sequanici tandem iaculantur in illum
232  Auspicio contorta Iovis: cecidere revulsa
233  Moeniaque turresque, et maior moenibus ipsis
234  Ignatius fracta iacuit resupinus in arce,


6927. Đurđević, Ignjat. Poetici lusus varii, versio... [Paragraph | Section]

paribus telis vacuoque in proelia caelo
32  Descendit furiata manus, iam foedere rupto
33  Pulsa salus rerum et mundi compage soluta
34  Fata suo timuere Iovi. Dum talia divi,
35  Ecce per oppositos fusis super ora capillis
36  Et foedo teretes planctu laniata lacertos
37  Uranie furibunda ruit, quam vertice quondam


6928. Đurđević, Ignjat. Poetici lusus varii, versio... [Paragraph | Section]


36  Et foedo teretes planctu laniata lacertos
37  Uranie furibunda ruit, quam vertice quondam
38  Aonio lauros inter ripamque virentem
39  Ex Iove Mnemosine magno foecunda crearat.
40  Huic pater et sceptrum vitreique insignia regni
41  Et caelos sub lege dedit divosque docere,
42  Quas teneant fugiantque


6929. Đurđević, Ignjat. Poetici lusus varii, versio... [Paragraph | Section]

plebis sitiunt, Gradive, manusque
52  Istas Tessalici poscunt, Cilenie, tauri.
53  Exarmate animos, fatorumque inde geratur
54  Auspicio renovata fides, Iove namque secundo
55  Et leges et iura dabo. Nunc pandere mens est,
56  Quale meis pondus, quae sit fiducia dictis.
57  Est mea progenies, cuius residentis in alvo


6930. Đurđević, Ignjat. Poetici lusus varii, versio... [Paragraph | Section]

saepe malis et dirae sortis amaras
118  Emensus virtute vices stetit integer omnes
119  Ad casus nimiumque suus, dum mente volutat
120  Immensi secreta Iovis, ceu strenua pennis
121  Aligerae regina manus, dum turbine rauco
122  Concutitur caelum fluidumque e nube pavorem
123  Devolvit nimbosa domus, per fulmina et


6931. Đurđević, Ignjat. Poetici lusus varii, versio... [Paragraph | Section]

cui ingenium quocumque insignius aevo
135  Et maius vel sorte sua. Stet iudice tanto
136  Vestra fides superumque tenor, sic ipsa profecto,
137  Sic toto Iove fata probant.« Haec fatur, et ultro
138  Assensere Dei, fatum stetit. Illicet omnes
139  Ara micans stellis superos ad sacra vocavit
140  Pacifero


6932. Đurđević, Ignjat. Poetici lusus varii, versio... [Paragraph | Section]

probant.« Haec fatur, et ultro
138  Assensere Dei, fatum stetit. Illicet omnes
139  Ara micans stellis superos ad sacra vocavit
140  Pacifero facicnda Iovi, faustumque trisulca
141  Intonuit de nube Pater; Titania lucem
142  Afflavit meliore gena, tunc pura serenam


6933. Đurđević, Ignjat. Poetici lusus varii, versio... [Paragraph | Section]


4  Defloccata canitudo et vires concipilatae meum itiner lamberant.
5  Inque tute, bucaeda bubsa, per tua te quaeso pecuda,
6  Sic ne te infelicare velit magnos Iovis, inque mihi ignaruri,
7  In qua domu puerum puera Puerpera peperit et lactem nato danit.
8  Atat, gemiti vox meas aureis batuit. Ellum! euax! ipsus est


6934. Đurđević, Ignjat. Poetici lusus varii, versio... [Paragraph | Section]

MELANIONIS IN PULVEREM TORMENTARIUM METAMORPHOSIS
1  Conticuit Numitor, cui proximus incipit Alcon:
2  »Quae poscunt nimium nostrae conamina mentis,
3  Sunt suspecta Iovi; perit ut rubigine ferrum
4  Ex sese natis humana industria damnis.
5  Haec aurum reperit, luxus tamen extitit inde
6  Et luxus Bellona sequax. Haec repperit arma,


6935. Đurđević, Ignjat. Poetici lusus varii, versio... [Paragraph | Section]


10  Qui vigil et tantae Cerberus arcis erat.
11  Illicet attonitus frontem lustralibus undis
12  Subdit et audito cernua corda Deo.
13  Macte orator io, tibi subdita regna tuaeque
14  Exuviae mundi, sis modo sospes, erunt,
15  Dum sertum dant vincla tibi, Capitolia carcer,
16  Et pene in Stygiis lingua triunphat


6936. Đurđević, Ignjat. Poetici lusus varii, versio... [Paragraph | Section]


30  Iam Phoebi cortina recedit.
31  Audio, iam resono pertentans barbiton auno
32  Mateium circumsonat ultro.
33  Phoebus, io, et rigidum domina testudine montem
34  Excitat, auritaeque sequuntur
35  Illicet audito Matei nomine rupes
36  Et sylvis vaga saxa revulsis.


6937. Đurđević, Ignjat. Poetici lusus varii, versio... [Paragraph | Section]


38  Mateidum splendore corusca
39  En super et volucrum pennis loca inhospita et ultra
40  Fulminibus data rogna movendis
41  Surgit, templa Iovis grandemque irrumpit Olympum
42  Et puris caput implicat astris.
43  Quae Policleteo spirant simulacra sub ictu!
44  Quos vultus, quae nomina cerno!


6938. Đurđević, Ignjat. Poetici lusus varii, versio... [Paragraph | Section]


76  Ad summae volat atria laudis
77  Nobilibus proavis non dedignanda iuventus.
78  Bellipotens Tagus aurea fratri
79  Vellera donet, io, veterisque insignia Frixi!
80  Crede, tibi maiora parantur,
81  Qui totam heroa complectoris indole Romam,
82  Qui magnos, Hieronime, sensus,


6939. Đurđević, Ignjat. Poetici lusus varii, versio... [Paragraph | Section]


50  Par saeclis labor est, quod tua dextera
51  Per denas hyemes tulit,
52  Dum virtute truces frangis Erynnias.
53  Io, non secus aliger
54  Calcavit Mihael anguipedum globos
55  Et pennis Boreae citas
56  Pestes fulminea cuspide dispulit


6940. Đurđević, Ignjat. Poetici lusus varii, versio... [Paragraph | Section]

CII. CUM AUCTOR DENTES FREGISSET CUIDAM AULAE ROMANAE OBTRECTATORI. EPIGRAMMA 56.
1  Io victor ovans, io triuniphe,
2  Victor laurigero superbe curru!
3  Clamat compita per tumultuosa,
4  Per colles, fora, porticus, tabernas


6941. Đurđević, Ignjat. Poetici lusus varii, versio... [Paragraph | Section]

CII. CUM AUCTOR DENTES FREGISSET CUIDAM AULAE ROMANAE OBTRECTATORI. EPIGRAMMA 56.
1  Io victor ovans, io triuniphe,
2  Victor laurigero superbe curru!
3  Clamat compita per tumultuosa,
4  Per colles, fora, porticus, tabernas


6942. Đurđević, Ignjat. Poetici lusus varii, versio... [Paragraph | Section]


13  Vel captum Solymis Aristobulum
14  Aut pinguem Gilimeron aut procaci
15  Exsuccum iugulo trahit Iugurtham.
16  Cur non et mihi nunc »Io triunphe«,
17  Nunc conclamet »Io triunphe« Roma?
18  Aris pro Latiis steti caputque
19  Cognatum superis sacrasque leges


6943. Đurđević, Ignjat. Poetici lusus varii, versio... [Paragraph | Section]


14  Aut pinguem Gilimeron aut procaci
15  Exsuccum iugulo trahit Iugurtham.
16  Cur non et mihi nunc »Io triunphe«,
17  Nunc conclamet »Io triunphe« Roma?
18  Aris pro Latiis steti caputque
19  Cognatum superis sacrasque leges
20  Et normam venerabilis Palati


6944. Đurđević, Ignjat. Poetici lusus varii, versio... [Paragraph | Section]


19  Cognatum superis sacrasque leges
20  Et normam venerabilis Palati
21  Robusta pietate vindicavi.
22  Nunc conclamet »Io triunphe« Roma.
23  Romanum decus et Deum tribunal
24  Mordentem Selium periculoso
25  Ausu corripui manuque stricta


6945. Đurđević, Ignjat. Poetici lusus varii, versio... [Paragraph | Section]


26  Coegi proprios vorare dentes,
27  Ut sibi interius iecurque nigrum
28  Et sparsum lue mordeat lienem.
29  Nunc plausus redeant: »Io triunphe«.
30  En plus quam reliqui duces peregi,
31  En fregi diomitor recens in uno
32  Iudeum, Numidam, Getam, Molossum.


6946. Đurđević, Ignjat. Poetici lusus varii, versio... [Paragraph | Section]


30  En plus quam reliqui duces peregi,
31  En fregi diomitor recens in uno
32  Iudeum, Numidam, Getam, Molossum.
33  Nunc conclamet »Io triunphe« Roma. CIII. EBRII EPITAPHIUM EPIGRAMMA


6947. Đurđević, Ignjat. Poetici lusus varii, versio... [Paragraph | Section]

novies, novies mea tempora circum
8  Tessala cantato flumine sparsit anus.
9  Hinc sale commistae fruges et sanguine fuso
10  Placavit Stygium nigra capella Iovem.
11  Hei mihi, quae vidi! Novi te ludere, Somne,
12  Sed timet in ludo seria cautus amor.
13  Talia si rursum properas, a lumine nostro


6948. Đurđević, Ignjat. Poetici lusus varii, versio... [Paragraph | Section]

CXXI. DE TELESINA ET SATRIO EPIGRAMMA 73.
1  Dum Gallo Telesina nata patre
2  Amice nimis et parum pudice
3  Miscet cum Satrio iocos frequentes,
4  Si causas aliquis roget iocorum,
5  Famae prospicit illico sibique
6  Iunctum sanguine Satrium fatetur.


6949. Đurđević, Ignjat. Poetici lusus varii, versio... [Paragraph | Section]

Adde haec scripta super victuro interlita plumbo:
16  Grande operae pretium, qui bene coepit, habet. CXXXI. DE SANGUINE DIVI IOANNIS BAPTISTAE LIQUESCENTE AD VERBA EVANGELII DE EIUS MARTYRIO AD MICHAELEM MONDEGAIUM EX SOCIETATE IESU, QUO GRATIOSISSIMO AUCTORE, CUM NEAPOLI DEGEREM, MIRACULUM VIDI. ODE


6950. Đurđević, Ignjat. Poetici lusus varii, versio... [Paragraph | Section]


7  Pedis tulisti nobile in pretium caput.
8  Vidi ipse, cum nomen tuum
9  Operatus aris mysta et ingentem sonat
10  Necem Ioannis, protinus
11  Nemesis rubentem vindici Lemno manum
12  Sacris verendis admovet,
13  Ut inquieto fervet in vitro cruor.


6951. Đurđević, Ignjat. Poetici lusus varii, versio... [Paragraph | Section]

Quid Lupias veteres, queis mollia marmora famam
52  Conditaque egregia fana dedere manu?
53  Quidve Hydrunta loquar, quid templa Lacinia, quorum
54  Tunditur Ionio pesque solumque mari?
55  Vidimus et toties Dauni calcavimus ossa,
56  Vidimus, et puduit, nostra Rhacusa, tui.
57  Nunc age, Vincenti, tua somnia Apolline


6952. Đurđević, Ignjat. Poetici lusus varii, versio... [Paragraph | Section]

Vidimus, et puduit, nostra Rhacusa, tui.
57  Nunc age, Vincenti, tua somnia Apolline dextro
58  Sint rata; complectar teque meosque, precor.
59  Sunt rata, io: tonuit Latia Pater almus ab arce.
60  Audio, nam Latia rursus ab arce tonat!
61  Salve, omen faustum, tuque o, qui numine Romam
62  Imples et trifido protegis


6953. Đurđević, Ignjat. Poetici lusus varii, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

ait: »O nostro numquam linquenda favori,
120  Macte animis, Europa decens, nec territa mites
121  Incuses superos et pulcrum, virgo, Tonantem.
122  Sat furiis iraeque datum. Iovis uxor et almae
123  Iam pellex Iunonis eris: te sidera et orbis
124  Suspicient semperque colent, non tempora questus
125  Haec sunt. Singultus ultro et suspiria mitte


6954. Đurđević, Ignjat. Poetici lusus varii, versio... [Paragraph | SubSect | Section]


24  Gestit conspecto reparare a Caesare vultum.
25  Ergo dum tacitae ludunt super astra tenebrae,
26  Atque papaverei nigrescunt regna soporis,
27  Adsis, Caesar, io! Te vel sine lampade solis
28  Solem Roma suum noscet, tu numen et orbi
29  Maior Phoebus eris, tibi nam sol subditus exit,
30  Inservitque tuis nam Phoebus uterque


6955. Dumanić, Marko;... . Synopsis virorum illustrium... [Paragraph | Section]

rerum reliquisse ferunt Jacobus Lucarus in compendio annalium suae patriae et Maurus Orbinus in Regno Slavorum; haec autem numquam Ex nunquam. vidi neque vidisse ipsa referunt Raphael Levacovich et Joannes Lucius. Bartholomaeus Mihich Spalatensis, canonicus et archipresbyter, in quo multa laudum genera convenerunt, fuit enim philosophus et theologus non vulgaris, itemque probus, mitis et modestiae plenus; in docendo instituendoque valde


6956. Dumanić, Marko;... . Synopsis virorum illustrium... [Paragraph | Section]

et Cuthia, omnes Salonitanos tunc Romae degentes ex supradicta gente atque e stirpe et genere ejusdem Diocletiani, cujus patrueles et consobrini erant, ut patet ex Martyrologio Romano, ex Unica gentis Aureliae Valeriae Salonitanae Dalmaticae nobilitate Joannis Tomci Marnavitii et ex tomo secundo Illyrici sacri patris Danielis Farlati. Christophorus de Balistis, civis Spalatensis non postremae conditionis, olim canonicus ejusdem


6957. Dumanić, Marko;... . Synopsis virorum illustrium... [Paragraph | Section]

quoque cum fertur mortuus esse colit. Dionysius a Cruce Spalatensis, ex religiosa Dominicanorum familia theologus insignis et divinarum rerum ad populum interpres celeberrimae opinionis. Edidit Venetiis apud Joannem Antonium Julianum opusculum De veritate et excellentia fidei Christianae, alterum De immortalitate animae ibidem apud Julianum Vianum anno 1646, et primum opusculum reverendissimo patri magistro generali ordinis fratri Thomae Turco dicatum.


6958. Dumanić, Marko;... . Synopsis virorum illustrium... [Paragraph | Section]

Caris Spalatensis, canonicus et archipresbyter, elegantium literarum studio excultus, theologiae moralis apprime eruditus, vicarii generalis munus diu et summa omnium cum laude administravit, ecclesiam sancti Martini de Colonia, cujus rector erat, a fundamentis aedificavit et campanile sancti Joannis de Fonte restauravit. Multa scripsit tum versu tum prosa, Latina aeque ac Illyrica lingua. Nonagenario major decessit ex hac vita sepultusque in ecclesia monialium sanctae Mariae de Taurello ante majus altare. Hieronymus Martiniacus,


6959. Dumanić, Marko;... . Synopsis virorum illustrium... [Paragraph | Section]


Jancius hic situs est, Venetus cui clara senatus
Detulit auratae munera militiae,
Ut sua quanta foret pariter virtusque fidesque
Testaretur honos talis et ultro datus. Joannes Andreas Thomaseus, patre Alexandro Spalati natus et patritius, ingenio fuit eleganti, memoria summa, in sermonibus festivus, in jaciendis ridiculis et salsis hilaris et promptus. Juris scientiam brevi a magistris in gymnasio Patavino accepit, quam in foro ad usum transtulit, postquam


6960. Dumanić, Marko;... . Synopsis virorum illustrium... [Paragraph | Section]

et vicarii nomine praefuit, munus advocati aliis reliquit. Habuit plures orationes Italico sermone, ex quibus una aut altera fuit typis excussa. Obiit Spalati anno 1669. Conditus apud moniales ordinis sancti Benedicti in ecclesia sancti Rainerii. Joannes de Albertis, patritius Spalatensis, quo duce Clissiae oppidum de manibus Turcarum ereptum fuit, et postea, cum a barbaris obsideretur, strenuissime defensum, quamobrem a Lencovich bano comite nomine Ferdinandi II. Austriaci aureo torque decoratus et voluntate ejusdem principis Regulus


6961. Dumanić, Marko;... . Synopsis virorum illustrium... [Paragraph | Section]

obsideretur, strenuissime defensum, quamobrem a Lencovich bano comite nomine Ferdinandi II. Austriaci aureo torque decoratus et voluntate ejusdem principis Regulus Clissianae arcis declaratus. Sed cum banus vel parum vel nihil prorsus victus, quo maxime indigebant obsessi, illis attulisset, Joannes cum suis et bani copiis effusus in hostes et acerrime pugnans gloriosissime occubuit, anno 1596, ut passim decantant vates Illyricis carminibus et historiographi factum tam memorabile publice enarrant. Joannes Uremanus Spalatensis e


6962. Dumanić, Marko;... . Synopsis virorum illustrium... [Paragraph | Section]

indigebant obsessi, illis attulisset, Joannes cum suis et bani copiis effusus in hostes et acerrime pugnans gloriosissime occubuit, anno 1596, ut passim decantant vates Illyricis carminibus et historiographi factum tam memorabile publice enarrant. Joannes Uremanus Spalatensis e Societate Jesu habuit non inanem philosophiae et theologiae cognitionem, mathematicarum etiam disciplinarum fuit bene peritus. Hunc Nicolaus Trigoutius redux in Sinas Macaum abduxit, ubi ejusdem sodalitatis alumnos mathesim docuit ac ipse vicissim Sinensem


6963. Dumanić, Marko;... . Synopsis virorum illustrium... [Paragraph | Section]

in aede cathedrali, ad cujus sepulchrum usque adhuc pro beneficiis receptis vel recipiendis fideles magno devotionis affectu crebro solent accedere. Vitam ejus admirabilem virtutibus et signis refertam non solum Farlati tomo 4. in Episcopis Macarensibus conscripsit Latine, verum etiam vir eruditus Joannes Josephus Pavlovich Lucich, juris utriusque doctor, canonicus Macarensis anno 1798. Venetiis apud Sebastianum Coleti Illyrico sermone culte et prolixe evulgavit, quam academicus [ex accademicus] quidam Taurinensis Italice pari venustate redditam


6964. Dumanić, Marko;... . Synopsis virorum illustrium... [Paragraph | Section]

exaravit erroresque orthographiae Ex ortographiae. correxit, itemque historiam Michae Madii et tabulam a Cutheis, prout et memoriam archiepiscoporum Salonitanae ecclesiae; eorumque exemplaria Johannes Lucius, auctores integros, qui nondum erant impressi, post opus suum De regno Dalmatiae et Croatiae edendos curavit (a) . (a) Hic Petrus una cum Hieronymo Michieli Joanni


6965. Dumanić, Marko;... . Synopsis virorum illustrium... [Paragraph | Section]

Johannes Lucius, auctores integros, qui nondum erant impressi, post opus suum De regno Dalmatiae et Croatiae edendos curavit (a) . (a) Hic Petrus una cum Hieronymo Michieli Joanni Lucio multa documenta et notitias dederunt. Multi de Cindrorum familia fuerunt de patria optime meriti. Petrus Gaudentius Spalatensis, canonicus ejusdem civitatis optime meritus, postea Arbensis


6966. Dumanić, Marko;... . Synopsis virorum illustrium... [Paragraph | Section]

et ad Leonem summum pontificem. Carmina quoque non parum multa nec inelegantia edidit, quorum aliqua typis impressa prodierunt in lucem. Laudatur a Priboevio in oratione De origine et successibus Slavorum, a Levacovitio in suis lucubrationibus de Illyrico, manuscriptis, et a Joanne Tomco Marnavitio in Vita Petri Berislavi. Magna itidem fuit in existimatione apud Marcum Marulum, qui ad eum misit Quinquaginta parabolas ejus exigens judicium, ut, si probaverit, illas edere non formidet neque ullos invidorum morsus perhorrescat si uni ei, viro


6967. Dumanić, Marko;... . Synopsis virorum illustrium... [Paragraph | Section]

Dalmatiae provinciae moderator, sacrae theologiae magister. Vir utique fuit magno ingenio pollens, theologus non ignotus, concionator non vulgaris, poeta nomine clarus. Immatura et satis praepropera morte decessit Venetiis, pro secunda vice exprovincialis, anno 1703, sepultus in ecclesia sancti Joannis et Pauli. Ex relatione. Frater Jacobus de Spalato. Ex Spaleto. Anno Domini 1445. actu Romae legebat sententias pro gradu et forma doctissimus pater sacrae


6968. Dumanić, Marko;... . Synopsis virorum illustrium... [Paragraph | Section]

episcopi Dalmatiae praesertim universae Romanaque curia summo in pretio habebat. Illi plurimum debent Spalatenses quod res suae civitatis et ecclesiae oblivioni praereptas posteritati mandavit. Scripsit enim ille historiam majorem et minorem Salonitanorum pontificum et Spalatensium. Minorem Joannes Lucius Traguriensis anno 1668. typis edidit Amstelodami apud Joannem Blaeu atque ad suos commentarios de regno Dalmatiae et Croatiae cum aliis opusculis scriptorum Dalmatarum ineditis adjunxit. Majorem autem reliquit ineditam eamque ut fictitiam rejecit utpote continentem acta quaedam


6969. Dumanić, Marko;... . Synopsis virorum illustrium... [Paragraph | Section]

in pretio habebat. Illi plurimum debent Spalatenses quod res suae civitatis et ecclesiae oblivioni praereptas posteritati mandavit. Scripsit enim ille historiam majorem et minorem Salonitanorum pontificum et Spalatensium. Minorem Joannes Lucius Traguriensis anno 1668. typis edidit Amstelodami apud Joannem Blaeu atque ad suos commentarios de regno Dalmatiae et Croatiae cum aliis opusculis scriptorum Dalmatarum ineditis adjunxit. Majorem autem reliquit ineditam eamque ut fictitiam rejecit utpote continentem acta quaedam conciliorum aliaque monumenta quamplurimis mendis scatentia. Sed, pace


6970. Dumanić, Marko;... . Synopsis virorum illustrium... [Paragraph | Section]

Spalatensis electus est canonicus loco alterius defuncti (a) . (a) Quae sequuntur, addita sunt a Hieronymo canonico Bernardi, Spalatensis ecclesiae primicerio, de quo loquitur Farlatus, praesertim in vita Joannis Ravennatis [ex Ravenatis], primi archiepiscopi, seu ubi describit inventionem sui corporis. Per triennium docuit universam philosophiam in domo sua. Egit aliquantum temporis et partes advocati in foro ecclesiastico,


6971. Dumanić, Marko;... . Synopsis virorum illustrium... [Paragraph | Section]

quo continetur Sarmaticus de Turcis ad Viennam Austriae triumphus, ibidem apud eundem impressorem, anno 1687. Vincentius de Franciscis erat Spalatensis archipresbyter, illius fori vicarius capitulariumque negotiorum summus curator, quem Joannes Tomcus Marnavitius in libro Romae excusso cui titulus Regiae sanctitatis Illyricanae foecunditas, in vita Glycerii imperatoris et Salonarum episcopi pagina 175. appellat morum candore ingeniique amoenitate inter Dalmatas facile principem. Doctissimus, inquam, atque


6972. Ritter Vitezović,... . Plorantis Croatiae saecula duo,... [page i | Paragraph | SubSect | Section]

Adamj Baricsevjch Velimir Gaj 1703. Graecomonti 1703. ILLUSTRISSIMO EXCELLENTISSIMOQUE DOMINO, DOMINO IOANNI FERDINANDO JOSEPHO SACri ROMani IMPerii COMITI AB HERBERSTEIN, SACri ORDinis MELITENsis EQVITI ET COMMENDATORI, SACrae CAESareae REGiaeque MAJESTATIS CONSILIARIO INTIMO ET VICE-PRAESIDI CONSILII BELLICI INTERIORIS AUSTRIAE; etc.


6973. Ritter Vitezović,... . Plorantis Croatiae saecula duo,... [page i | Paragraph | SubSect | Section]

Velimir Gaj 1703. Graecomonti 1703. ILLUSTRISSIMO EXCELLENTISSIMOQUE DOMINO, DOMINO IOANNI FERDINANDO JOSEPHO SACri ROMani IMPerii COMITI AB HERBERSTEIN, SACri ORDinis MELITENsis EQVITI ET COMMENDATORI, SACrae CAESareae REGiaeque MAJESTATIS CONSILIARIO INTIMO ET VICE-PRAESIDI CONSILII BELLICI INTERIORIS AUSTRIAE; etc. EQues PAVlus


6974. Ritter Vitezović,... . Plorantis Croatiae saecula duo,... [page 3 | Paragraph | Section]

iras
1.54  Praesul Alexander sanctè placavit, et arma
1.55  Threicium versùs impendere svaserat hostem,
1.56  Praeside Corvino, nostro Prorege, Joanne,
1.57  Matthiae Regis nato; belloque parabat
1.58  Subsidium Praesul, Venetosque ligarat ad illud
1.59  Duplo praestandum majus. jàmque arma parabam


6975. Ritter Vitezović,... . Plorantis Croatiae saecula duo,... [page 15 | Paragraph | Section]

non tuta vices stant, praeside quando
1.437  Praesidiove carent aut ductis, oppida, vallis.
1.438   Dum sic diviso malè currunt omnia Regno,
1.439  Postrema ad superos Regem vocat hora Joannem,
1.440  Qua regnum et vitam finit: nec tutus amicis,
1.441  Tutorem nato Solimanum deligit hostem;
1.442  Agnelli quasi cura lupo tradenda fuisset,


6976. Ritter Vitezović,... . Plorantis Croatiae saecula duo,... [page 16 | Paragraph | Section]

de principio fortunas, judicat hinc et
1.470  Accrescunt animi nostris. Sed perbreve nobis
1.471  Solamen fuit hoc: non multò namque deinde
1.472  Zriniacum castro sub Vinodolense Joannem
1.473  Occidunt homines Praelati Zagrabiensis;
1.474  Ne mea vel desint in caedes arma meorum. 1542.
1.475   Zagrabiae, clerum Ladislav cuj


6977. Ritter Vitezović,... . Plorantis Croatiae saecula duo,... [page 22 | Paragraph | Section]

Turca jubet amodò vivere lege. 1556.
1.646   Impendent valido tandem sua fata Sigeto, 1530.
1.647  Quod Rex aggeribus cinxit fossisque Joannes:
1.648  Hoc Marte oppugnat ferus Halil Passa potenti,
1.649  Mensibus addendo menses, noctesque diebus;
1.650  Ut nullum omittat praeclari militis atque


6978. Ritter Vitezović,... . Plorantis Croatiae saecula duo,... [page 24 | Paragraph | Section]

reditum. Thracum pars altera quaerens
1.735  Inferiora amnis Colapini praedia praedis
1.736  Subdere, sub Vinodol, vini de valle vocata,
1.737  Alapio poena. solvit cum clade Joanni:
1.738  Non debere nimìs fortunae fidere, docta. 1559.
1.739   Mox reparans vires, Karsum, Pivkamque jugosam


6979. Ritter Vitezović,... . Plorantis Croatiae saecula duo,... [page 25 | Paragraph | Section]

1565.
1.765   Jam Kostañiciae novus incola et urbis et arcis
1.766  Praedatur dites villas pagosque Topuskae;
1.767  At caesus praedam mihi caesit praedo, Joannis
1.768  Alapii domitus virtute. deinde per Obres
1.769  Turcorum sex et viginti millia campum
1.770  Ducta à Mustaffa Sokolovic' Praeside


6980. Ritter Vitezović,... . Plorantis Croatiae saecula duo,... [page 31 | Paragraph | Section]

Africis turbat crudelis Barbarus oris:
1.929  Corcyram flammis vastat ferroque; Ducatum
1.930  Moldaviae Valahosque suo per sangvinis amnes
1.931  Subjugat imperio. Panovic' meliora Joannes
1.932  Praeses Ivannicii mihi muntiat; iste potentes
1.933  Turcorum turbas aggressus milite pauco
1.934  Fudit et è patria cum caede recedere adegit;


6981. Ritter Vitezović,... . Plorantis Croatiae saecula duo,... [page 62 | Paragraph | Section]

decursum Kolapis, quam morte Quirinus
2.306  Martyr adornavit, Turco populatur ab hoste:
2.307  Sed Kostañicia captos Emricus ab urbe
2.308  Liberat Erdoedus. Kladussanosque Joannes
2.309  Draskovius Prorex cędit. Sic stamus in armis
2.310  Semper, qui colimus fines regionis, et hosti
2.311  Vicinos fortuna dedit. vigilare necesse


6982. Ritter Vitezović,... . Plorantis Croatiae saecula duo,... [page 75 | Paragraph | Section]

horae. Fortuna ruinas
2.696  Accelerat, multis quas non restaurat in annis. 1678.
2.697   Augustus Caesar generosa prole beatur,
2.698  Cuj nomen Joseph. felicem Numina servent
2.699  Haeredem patrii sceptri, Patremque suorum
2.700  Regnorum; qui olim lacrymas abstergere nostras
2.701  Possit, et amissum faustè


6983. Ritter Vitezović,... . Plorantis Croatiae saecula duo,... [page 77 | Paragraph | Section]

Caesar in argro
2.757  Vindicat insigni Turcorum caede solutam.
2.758   Undique Caesareos auget Fortuna triumphos,
2.759  Quos inter Joseph sacrum diadema tenello
2.760  Imposuit capiti. maturè ferre paterni
2.761  Discat honoris onus: regali munere felix
2.762  Subjectos Populos, ut amore, timore gubernet.


6984. Ritter Vitezović,... . Plorantis Croatiae saecula duo,... [page 77 | Paragraph | Section]


2.775  Ad flumen Savi validum Brod atque Gradiskam,
2.776  Egregiaque, olim defensum laude Sigetum.
2.777  Ut justis Deus est, semper clementior armis.
2.778   Tum, postquam Joseph Comes Herberstajnius armis
2.779  Aequoreis Praeses fudisset saepius hostem
2.780  In pelago, in campo victor, Venetisque dedisset
2.781  Captivum castrum, Tvyrtkone à Rege locatum


6985. Matijašević... . Carmen ad v. c. Iacobum Candidum,... [Paragraph | Section]

pedes Comoedia socco
Illius incessit solers per pulpita iussu,
Detentura diu pleno sermone leporis
Consessus pronas et acutis lusibus aures!
Eiusdem sic turba sales, sic dicta facetis
40   Captabat condita iocis, ut ab ubere sensu
Acta voluptatis contenderit ilia risu
Saepius et multo distorserit ora cachinno.
Nec breve somniferis ad tempus quaelibet horis
Risibus extentos diduxit fabula rictus
45   Complentis populi denso


6986. Matijašević... . Carmen ad v. c. Iacobum Candidum,... [Paragraph | Section]

in ora.

Quid gula non possit? quos non molitur edendi
250  Ingluvies attenta modos, ne latret inanis
Nec redeat visa stomachus ieiunus ab esca?

Consilium tandem capiunt ut uterque iocosa
Occurrat ratione fami strictasque vicissim
Admoveat digitis escas ac inserat ori
255   Alterius, sociumque manu iuvet alter onusta.
Sic quod multiplici per se conamine neutri
Moliri penitus licuit, solerter uterque
Praestitit


6987. Matijašević... . Ferocia Turcarum per Christianos... [page f85v | Paragraph | Section]

in orbe,
Navus inaccessas aptari iusserat alnos;
Impositis aptis ad atrocia bella maniplis,
Ignarisque metus; at ahenis insuper armis,
Victuris resono tua dire tonitrua bombo
Salmoneu, paribusque suo Jovis ignibus ictu.
Fecerat acer idem gentis regnator Iberae,
Et Melites numerosus eques: quos Maximus omnes
Pontificum simili dudum praeverterat orsu,
Exemplo Liguri, populisque futurus Hetruscis,


6988. Đurđević, Ignjat. Eugenii a Sabaudia... epinicium,... [page 8 | Paragraph | Section]


35   35 Haud cedes bellis, animabere ad arma periclo:
36   Atque ubi uincendi minor est fiducia, uinces.
37   Verum audimur io: Superique ad uota fecundi
38   Spem nostram anteeunt: palmae iam cerno futurae
39   Grande rudimentum, coeptique exordia belli:


6989. Đurđević, Ignjat. Eugenii a Sabaudia... epinicium,... [page 15 | Paragraph | Section]


313   „Ad uada Danubij, peditumque equitumque tumultu
314   „Infremit impatiens, et uix capit agmina tellus.
315  315 „Classibus Ionium premitur, sudantibus auris
316   „Prouehere impositâ tot transtra gementia praedâ: 284. Deucalioneo. — 296. Orpheo. — 308. Aethna. — 309. Scylea.


6990. Đurđević, Ignjat. Eugenii a Sabaudia... epinicium,... [page 23 | Paragraph | SubSect | Section]

„Debita Principibus 24 proauorum iure Sabaudis,
139   „Et postquam Domini tumulo felicia soluens
140  140 „Dona, et belligerum mulcens Iordane calorem
141   „Maiores animos hausit, superisque secundos;
142   „Vota hominum anteuolat, caligantesque remotae
143  


6991. Đurđević, Ignjat. Eugenii a Sabaudia... epinicium,... [page 24 | Paragraph | SubSect | Section]

Diditur astra fragor: trepidant meliore sereno
168   Fulgidus Arctophylax 28 , Heliceque 28 : dat ignea plausum
169   Nunc Aquila Austriadum, quondam Iouis: exilit ardens
170  170 Pegasus, et duplici serpens interfluus Vrsae
171   Auget Gnossiacae cristas fulgore Coronae,


6992. Đurđević, Ignjat. Eugenii a Sabaudia... epinicium,... [page 38 | Paragraph | SubSect | Section]

Hierosolymae Tyrannum magnis cladibus affecisset, in fluuio quodam Syriae, dum corpus abluit, miserrime submersus est, uir imprimis bello acer, ac inter Duces clarissimus. 39 Sigismundus (siue ut Tacitus uocat Segimundus) Imperator, Haereticorum flagellum, Io. Hus, et Io. Rochesanam Nouatores in concilio Constantiensi combussit. 40 Lotarius Ludouici Pij filius, post exhausta plurima bella, Caelo arma resignauit, et Monachus effectus est.


6993. Đurđević, Ignjat. Eugenii a Sabaudia... epinicium,... [page 38 | Paragraph | SubSect | Section]

quodam Syriae, dum corpus abluit, miserrime submersus est, uir imprimis bello acer, ac inter Duces clarissimus. 39 Sigismundus (siue ut Tacitus uocat Segimundus) Imperator, Haereticorum flagellum, Io. Hus, et Io. Rochesanam Nouatores in concilio Constantiensi combussit. 40 Lotarius Ludouici Pij filius, post exhausta plurima bella, Caelo arma resignauit, et Monachus effectus est. 41 Gratificaturus Pontifici


6994. Đurđević, Ignjat. Eugenii a Sabaudia... epinicium,... [page 38 | Paragraph | SubSect | Section]

Rochesanam Nouatores in concilio Constantiensi combussit. 40 Lotarius Ludouici Pij filius, post exhausta plurima bella, Caelo arma resignauit, et Monachus effectus est. 41 Gratificaturus Pontifici Io. VIII. Carolus Caluus Imperator, in Italiam cum exercitu uenit, et e Neapolitano Regno dominantes Saracenos propulsauit. 42 Henricus Auceps Caesar, maxima clade reppulit Vngaros Ethnicos in Germanorum exitium irruentes.


6995. Đurđević, Ignjat. Eugenii a Sabaudia... epinicium,... [page 39 | Paragraph | SubSect | Section]

siue, ut Latine dicam, propendet. 66 Ferdinandus III. Caroli nunc imperantis auus Suecos post obitum Gustaui Adolfi Regis, adhuc per Germaniam superbientes magno proelio primus fudit apud Nordlingam. 67 Iosephus frater Caroli occupatam totam propemodum a Gallis Sabaudiam breui tempore ductu Principis Eugenij liberauit. 68 Leopoldus Ferdinandi III. filius, et Caroli regnantis Pater.


6996. Krčelić, Baltazar... . Epistolae ad amicum Matthiam... [page 50 | Paragraph | Section]

fortunatissimaque vicissim aprecor, exopto ac voveo, oblatisque precibus meas indignas licet adjungam, omnem e voto successum dilectissimo domino fratri exoptans. Ea, quae a reverendissimo domino rectore sibi mitti postulaverat, mea manu composita et ligata omnia tradidi fratri Josepho Hadrovich, eundem obsecrando, ut ea fidelissime custodita domino fratri consignet. Non innanis etiam fuit sua apud me postulatio, neque vacuam esse passus sum, propter summam illam, quae nos inter intercedit vel ab ipsis incunabulis amicitiam maximamque


6997. Crijević, Serafin... . Bibliotheca Ragusina, loci... [page 16 | Paragraph | Section]

dantur, quibus habitis magistri seu doctoris locum nomenque obtinent. Verum praeclara illa maiorum consuetudo paulatim exoleverat et non modo multis intermissa seculis, sed iam fere oblivioni tradita, Benedicto XII, Romano pontifice, renovata fuit, cum anno MCCCXLI Ursus Anguillariae comes et Iordanus de filiis Ursi miles, Romani optimates et tunc Urbis senatores, Roberto, Siciliae rege, curante Franciscum Petrarcham, virum omni deinceps aetate celeberrimum et cum eloquentiae, tum poeticae laude eximium poetica corona ex lauro contexta in Capitolio donarunt. At vero iterum mos ille


6998. Crijević, Serafin... . Bibliotheca Ragusina, loci... [page 25 | Paragraph | Section]


Ecce theatrales renovat comaedia plausus,
Ecce habitus redimunt tempora prisca suos.
Procedit pariter soccus pariterque cothurnus,
Hic humilis serpit, grandius ille tonat,
Grandius ille tonat reges regumque ruinas,
Dulcibus hic pingit verba iocosa modis.
Comaedum ridere decet, lugere tragaedum,
Tristior hic nobis, laethior ille placet...
Quod tamen in vultus audet remeare priores
Utraque longaevo musa recepta situ,
Rursus et Ausonios pulsant proscenia colles
Cui rogo, cui munus tale referre


6999. Crijević, Serafin... . Bibliotheca Ragusina, loci... [page 213 | Paragraph | SubSect | Section]

civilis ordinis parentibus, honesto satis loco, e Liliatorum, vulgo Gigliati, gente paulo ante patrum memoriam extincta. Ipse tamen Christophorus, teste Paschale de Primis in epistola, qua ei Euridicem suam nuncupat, in nobilium Romani imperii ordinem ob egregia fratris sui Ioannis promerita a Rodulpho imperatore fuit relatus. Puer liberalibus studiis operam navavit processitque, quo eum acre ingenium cum assidua exercitatione perpetuoque humanarum litterarum cultu coniunctum par erat, ut eveheret: nempe summam poeticae artis lineam attigisse caeterisque humanioris


7000. Petrović, Vice. In obitu uxoris elegia, versio... [Paragraph | Section]


19  Non me, non novies Styx interfusa teneret
20  Viminea et novies trajicienda rate.
21  Non fera vipereo terreret crine Megaera,
22  Majestas Stygii non truculenta Jovis.
23  Forsan et ille pius lacrymas ad verba precantis
24  Funderet, et reditum Conjugis annueret.
25  Quid loquor ah! demens? non est revocabilis ultra,


7001. Stay, Benedikt. Philosophiae versibus traditae... [Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

Soli partes celerius, remotiores vero tardius, ut in vorticibus sit, moveri; propterea, ut quique ei propior Planetarum est, citius orbes suos peragere. Saturno quoqoe Jovi ac Terrae suam vim suosque peculiares vortices esse; illum quinque Satellites, Jovem vero quatuor obire: medium quoque Saturnum orbe quodam suspenso circum tanquam annulo cinclum conspici: Lunam demum a Terrae vortice raptari. Reliquis item Planetis suos esse posse Satellites, imo et fixis Sideribus suos Planetas suspicatur. Postremo Terrae, praeter motum quo circa


7002. Stay, Benedikt. Philosophiae versibus traditae... [Paragraph | SubSect | Section]

ab occasu per magnos aetheris orbes,
701  Sed per inaequales haec astra feruntur in ortum.

702   Praeterea sit, ut hoc in magno vortice Solis
703  Saturni minor atque Jovis Terraeque feratur
704  Vortex: in magno veluti nam turbine aquarum
705  Conspicias ferri circum persaepe minores;
706  Sic licet immoti volvatur ab impete Solis
707  Saturnus, tamen


7003. Stay, Benedikt. Philosophiae versibus traditae... [Paragraph | SubSect | Section]


1132  Mercurii Venerisque, opus est brevioribus usque
1133  Solem obeat spatiis, atque ocyus orbe feratur,
1134  Terraï quam corpus; item properantior ipsa est
1135  Marte rubente, Jovis quoque sidere salciferique
1136  Saturni; quoniam plus Solis ab impete distant.
1137  Quapropter sit, uti mage cursu concita Tellus
1138  Inter Solem interque ea transeat ocyus Astra


7004. Stay, Benedikt. Philosophiae versibus traditae... [Paragraph | SubSect | Section]

et vis Scyllaea minatur,
252  Hinc mare Tyrrhenum magno se gurgitis infert
253  Procursu, Aeolio qua spargitur insula ponto
254  Plurima Vulcani fumantibus usta favillis;
255  At contra Ionium rapidis devolvitur undis:
256  Quorum ubi in angusto vis obvia colluctatur,
257  Commiscetque undas; rapidum se volvit in orbem
258  Pontus, et ingenti sinuatus turbine seavit.


7005. Stay, Benedikt. Philosophiae versibus traditae... [Paragraph | SubSect | Section]


1744  Atque ita Mens aeque pariter vi et tempore eodem
1745  Percita utrinque unam vim tempore sentit eodem:
1746  Binis proinde videns Oculis rem percipit unam.
1747  Una videbatur nec tum minus Inachis Io,
1748  Illam Oculis centum Custos cum cerneret Argus;
1749  Quam tu Trinacriam ludens Galatea per actam,
1750  Nequidquam periit cum te Polyphemus ab alto
1751  Vertice conspectam,


7006. Stay, Benedikt. Philosophiae versibus traditae... [Paragraph | SubSect | Section]

sit denique constans
452  Semper, et anteactae nullius conscia culpae.
453  Scilicet hanc Sapiens vitam sibi comparat omnis;
454  Atque ita divinae praelibat gaudia pacis.
455  Laetus, Io, clamat, si quando Navita coecam
456  Per noctem nimbis purgatam suspicit Arcton,
457  Quae longum nigra sub tempestate latebat;
458  Illo jamque regit certos sub sidere cursus.


7007. Krčelić, Baltazar... . Additamenta ad Annuas, versio... [page 540 | Paragraph | SubSect | Section]

Klobusiczky a 1748. ad 1751. Franciscus Thauszy a 1751. Supremi comites: Varasdinensis. Comes Georgius ab Erdoedy. Comes Antonius ab Erdoedy. Zagrabiensis et Crisiensis ante separationem. Dominus Joannes Rauch. Post separatos 1856.: Crisiensis. Dominus comes generalis Josephus Casimirus Draskovich, tempore belli administrator dominus comes Joannes Patachich, tum dominus Antonius Bedekovich. Dominus comes Joannes Patachich. Zagrabiensis. Dominus Joannes


7008. Krčelić, Baltazar... . Additamenta ad Annuas, versio... [page 540 | Paragraph | SubSect | Section]

Comes Georgius ab Erdoedy. Comes Antonius ab Erdoedy. Zagrabiensis et Crisiensis ante separationem. Dominus Joannes Rauch. Post separatos 1856.: Crisiensis. Dominus comes generalis Josephus Casimirus Draskovich, tempore belli administrator dominus comes Joannes Patachich, tum dominus Antonius Bedekovich. Dominus comes Joannes Patachich. Zagrabiensis. Dominus Joannes Jursich creatus 1756. Verocensis. Dominus comes Ludovicus Patachich. Dominus Georgius Klimo, episcopus Quinque-Ecclesiensis,


7009. Krčelić, Baltazar... . Additamenta ad Annuas, versio... [page 540 | Paragraph | SubSect | Section]

et Crisiensis ante separationem. Dominus Joannes Rauch. Post separatos 1856.: Crisiensis. Dominus comes generalis Josephus Casimirus Draskovich, tempore belli administrator dominus comes Joannes Patachich, tum dominus Antonius Bedekovich. Dominus comes Joannes Patachich. Zagrabiensis. Dominus Joannes Jursich creatus 1756. Verocensis. Dominus comes Ludovicus Patachich. Dominus Georgius Klimo, episcopus Quinque-Ecclesiensis, administrator. Comes Joannes Patachich administrator. Comes


7010. Krčelić, Baltazar... . Additamenta ad Annuas, versio... [page 540 | Paragraph | SubSect | Section]

Joannes Rauch. Post separatos 1856.: Crisiensis. Dominus comes generalis Josephus Casimirus Draskovich, tempore belli administrator dominus comes Joannes Patachich, tum dominus Antonius Bedekovich. Dominus comes Joannes Patachich. Zagrabiensis. Dominus Joannes Jursich creatus 1756. Verocensis. Dominus comes Ludovicus Patachich. Dominus Georgius Klimo, episcopus Quinque-Ecclesiensis, administrator. Comes Joannes Patachich administrator. Comes Cristophorus Niczky. Syrmiensis. Marcus liber baro


7011. Krčelić, Baltazar... . Additamenta ad Annuas, versio... [page 540 | Paragraph | SubSect | Section]

tum dominus Antonius Bedekovich. Dominus comes Joannes Patachich. Zagrabiensis. Dominus Joannes Jursich creatus 1756. Verocensis. Dominus comes Ludovicus Patachich. Dominus Georgius Klimo, episcopus Quinque-Ecclesiensis, administrator. Comes Joannes Patachich administrator. Comes Cristophorus Niczky. Syrmiensis. Marcus liber baro Pejachevich. Franciscus de Paula liber baro Balassa. Posegani. Comes Petrus Keglevieh. Comes Ludovicus Erdoedy. Domius Josephus Chiolnich,


7012. Krčelić, Baltazar... . Additamenta ad Annuas, versio... [page 540 | Paragraph | SubSect | Section]

Bosnensis.
Consiliarii ad cancellariam Hungaricam ex parte Croatiae. Dominus comes Alexander Patachich. Dominus Antonius Somsich. Adamus liber baro Patachich, ex parte modo cleri.
Vicebani. Dominus Joannes Rauch, 1756. resignavit. Dominus Adamus Naisich, 1763. mortuus. Dominus Joannes Busan.
Praesides tabulae judiciariae. Dominus Balthasar Magdalenich, 1763. mortuus. Comes Joannes Patachich.


7013. Krčelić, Baltazar... . Additamenta ad Annuas, versio... [page 540 | Paragraph | SubSect | Section]

comes Alexander Patachich. Dominus Antonius Somsich. Adamus liber baro Patachich, ex parte modo cleri.
Vicebani. Dominus Joannes Rauch, 1756. resignavit. Dominus Adamus Naisich, 1763. mortuus. Dominus Joannes Busan.
Praesides tabulae judiciariae. Dominus Balthasar Magdalenich, 1763. mortuus. Comes Joannes Patachich.
Protonotarii. Dominus Adamus Naisich. Dominus Petrus Skerlecz, mortuus


7014. Krčelić, Baltazar... . Additamenta ad Annuas, versio... [page 540 | Paragraph | SubSect | Section]

Dominus Joannes Rauch, 1756. resignavit. Dominus Adamus Naisich, 1763. mortuus. Dominus Joannes Busan.
Praesides tabulae judiciariae. Dominus Balthasar Magdalenich, 1763. mortuus. Comes Joannes Patachich.
Protonotarii. Dominus Adamus Naisich. Dominus Petrus Skerlecz, mortuus 1763. Dominus Nicolaus Skerlecz.
Exactores seu perceptores cassae regni. Dominus Franciscus


7015. Krčelić, Baltazar... . Additamenta ad Annuas, versio... [page 540 | Paragraph | SubSect | Section]


Protonotarii. Dominus Adamus Naisich. Dominus Petrus Skerlecz, mortuus 1763. Dominus Nicolaus Skerlecz.
Exactores seu perceptores cassae regni. Dominus Franciscus Kussevich. Dominus Joannes Busan. Dominus Nicolaus Skerlecz. Dominus Antonius Bedekovich.
Assesores tabulae banalis. Ex magnatibus. Baro Stephanus Patachich, resignavit. Baro Theodoras Ratky, mortuus.


7016. Krčelić, Baltazar... . Additamenta ad Annuas, versio... [page 540 | Paragraph | SubSect | Section]

clero. Josephus Chiolnich lector capituli, episcopus Bosnensis factus. Stephanus Putz lector capituli, factus episcopus Belgradiensis. Josepus Galliuff, canonicus Zagrabiensis. Ex nobilitate. Praeter vicebanum et protonotarium Joannes Busan, factus vicebanus. Antonius Bedekovich. Antonius Jankovich. Petrus Spissich. Georgius Petkovich.
Assessores tabulae judiciariae. Ex clero. Wolffgangus


7017. Krčelić, Baltazar... . Additamenta ad Annuas, versio... [page 541 | Paragraph | SubSect | Section]

tabulae judiciariae. Ex clero. Wolffgangus Kukuljevich, mortuus 1751. Balthasar Kercselich canonicus Zagrabiensis. Ex nobilitate. Josephus Magdich, 1754. mortuus. Georgius Jellachich, mortuus 1758. Joannes Jursich, factus supremus comes Zagrabiensis comitatus 1756. Antonius Bedekovich, translatus ad tabulam banalem. Ladislaus Lukauszki ab anno 1756., mortuus 1762. Nicolaus Skerlecz ab anno 1758., factus protonotarius. Christophorus


7018. Krčelić, Baltazar... . Additamenta ad Annuas, versio... [page 541 | Paragraph | SubSect | Section]

Skerlecz ab anno 1758., factus protonotarius. Christophorus Sztolnekovich aliter Bornemisza. Lucas Novoszel, simul facti anno 1762. Georgius Carolus Levachich, factus 1763. Notarii ejusdem tabulae. Dominus Joannes Jursich. Dominus Paulus Rauch. Dominus Antonius Bedekovich. Dominus Nicolaus Skerlecz. Dominus Georgius Carolus Levachich. Dominus Petrus Ballog.
Conferentiarum secretarii. Dominus Antonius junior Bedekovich.


7019. Krčelić, Baltazar... . Additamenta ad Annuas, versio... [page 541 | Paragraph | SubSect | Section]

Antonius senior Bedekovich. Dominus Nicolaus Skerlecz. Dominus Christophorus Sztolnekovich. Dominus Benedictus Krajachich.
Episcopi ad haec regna pertinentes: Segniensis. Dominus Joannes Antonius Benzoni. Dominus Georgius Wolffgangus Chiolich. Dominus Pius Manzzador. Bosnensis. Dominus Petrus Bakich, vere Bachich. Dominus Franciscus Thauszy. Dominus Josephus Antonius Chiolnich.


7020. Krčelić, Baltazar... . Additamenta ad Annuas, versio... [page 543 | Paragraph | SubSect | Section]

pedestria regimina habent, nempe Glinanum et Kostanicense; unam legionem ex 600 equestrem. Ante regulationem fuere commendantes. Memoriae commendantum priorum. Kostaniczae. Comes Georgius Erdoedy, postea camerae praeses. Comes Emericus Erdoedy, mortuus. Comes Joannes Franciscus Chiculini. Baro Stephanus Patachich ultimus. Vicecommendantes. Dominus Nicolaus Petkovich. Dominus Jacobus Jellachich. Dominus Georgius Pogledich. Commendantes antea Szrachichenses postea Glinani dicti. Dominus


7021. Krčelić, Baltazar... . Additamenta ad Annuas, versio... [page 544 | Paragraph | SubSect | Section]

Zrinienses. Dominus Petrus Paraminszky. Dominus Balthasar Jurassich. Dominus Balthasar Bussich, ultimus. Vicecommendantes. Dominus Wolffgangus Jellachich. Dominus Ladislaus Plepelich. Jessenovichii. Primus commendans fuit a Josepho Eszterhazy bano constitutus. Dominus Georgius Pogledich. Dominus Gabriel Skerlecz. Dominus Ladislaus Plepelich. Dubiczae. Hinc unus semper e numero canonicorum Zagrabiensium fuit. Memoria mea sequentes. Georgius Dumbovich. Josepus


7022. Krčelić, Baltazar... . Additamenta ad Annuas, versio... [page 544 | Paragraph | SubSect | Section]

Dominus Gabriel Skerlecz. Dominus Ladislaus Plepelich. Dubiczae. Hinc unus semper e numero canonicorum Zagrabiensium fuit. Memoria mea sequentes. Georgius Dumbovich. Josepus Chiolnich. Franciscus Thauszy. Nicolaus Magdich. Joannes Radich. Josephus Pogledich. Nicolaus Petrichevich. Adamus Patachich. Post secutam confiniorum reformam. Colonelli. 1. Baro Stephanus Patachich colonellus Glinanus. 2. Dominus Georgius Pogledich Kostanicensis. 3. Dominus comes


7023. Krčelić, Baltazar... . Additamenta ad Annuas, versio... [page 545 | Paragraph | SubSect | Section]

Plepelich. Auditor generalis cum titulo vicecolonelli salario 1000 fl. Dominus Franciscus Kussevich. Memoria eorum, qui dignitates (et) honores sunt consecuti. Episcopatus. Dominus Stephanus Putz titulum episcopi Belgradiensis. Camerarii. Comes Joannes Patachich. Comes Petrus Sermage. Comes Joannes Draskovich capitaneus. Comes Franciscus Patachich. Comes Franciscus de Nadasd bani filius. Actualis intimi consiliarii. Dominus episcopus Zagrabiensis. Dominus episcopus Segniensis


7024. Krčelić, Baltazar... . Additamenta ad Annuas, versio... [page 545 | Paragraph | SubSect | Section]

salario 1000 fl. Dominus Franciscus Kussevich. Memoria eorum, qui dignitates (et) honores sunt consecuti. Episcopatus. Dominus Stephanus Putz titulum episcopi Belgradiensis. Camerarii. Comes Joannes Patachich. Comes Petrus Sermage. Comes Joannes Draskovich capitaneus. Comes Franciscus Patachich. Comes Franciscus de Nadasd bani filius. Actualis intimi consiliarii. Dominus episcopus Zagrabiensis. Dominus episcopus Segniensis Chiolich. Dominus episcopus Syrmiensis Givovich.


7025. Krčelić, Baltazar... . Additamenta ad Annuas, versio... [page 546 | Paragraph | SubSect | Section]

Dominus Nicolaus Kengell. Dominus Mikassinovich. Dominus comes Orsich. Dominus Venceslaus Kleffeld, quia indigena. Dominus Antonius Settwicz, indigena. Dominus comes Petrus Sermage. Dominus Gabriel Skerlecz. Consiliarii. Joannes Rauch vicebanus. Adamus Naisich protonotarius. Ignatius Czindery. Josephus Magdich. Joannes Jursich. Joannes Busan. Petrus Skerlecz. Antonius Jankovich. Antonius Bedekovich. Nicolaus Skerlecz. Paulus Bakich


7026. Krčelić, Baltazar... . Additamenta ad Annuas, versio... [page 546 | Paragraph | SubSect | Section]

quia indigena. Dominus Antonius Settwicz, indigena. Dominus comes Petrus Sermage. Dominus Gabriel Skerlecz. Consiliarii. Joannes Rauch vicebanus. Adamus Naisich protonotarius. Ignatius Czindery. Josephus Magdich. Joannes Jursich. Joannes Busan. Petrus Skerlecz. Antonius Jankovich. Antonius Bedekovich. Nicolaus Skerlecz. Paulus Bakich alias Bachich. Michael Chech vicecomes Syrmiensis. Josephus Raffay. Petrus Spissich promulgatus 1766.


7027. Krčelić, Baltazar... . Additamenta ad Annuas, versio... [page 546 | Paragraph | SubSect | Section]

Antonius Settwicz, indigena. Dominus comes Petrus Sermage. Dominus Gabriel Skerlecz. Consiliarii. Joannes Rauch vicebanus. Adamus Naisich protonotarius. Ignatius Czindery. Josephus Magdich. Joannes Jursich. Joannes Busan. Petrus Skerlecz. Antonius Jankovich. Antonius Bedekovich. Nicolaus Skerlecz. Paulus Bakich alias Bachich. Michael Chech vicecomes Syrmiensis. Josephus Raffay. Petrus Spissich promulgatus 1766. Georgius Petkovich


7028. Krčelić, Baltazar... . Additamenta ad Annuas, versio... [page 546 | Paragraph | SubSect | Section]

de Siklooss, cantor et canonicus Chasmensis. Georgius Malenich abbas sancti Jacobi de Silisio. Nicolaus Jellussich sanctissimae Crucis de Keresztur. Josephus Thauszy parochus Novovillanus sanctissimae Trinitatis de Petri Varadino, cantor et canonicus Chasmensis. Joannes Ernestus Preschern sancti Benedicti de Quinque- Ecclesiis, parochus Mresnicensis, quam parochiam resignavit. Paulus Jurak parochus Bisztricensis et canonicus Chasmensis sanctissimae Trinitatis de Sikloos. Praepositi. Stephanus Putz Zagrabiensis. Joannes Paxi


7029. Krčelić, Baltazar... . Additamenta ad Annuas, versio... [page 546 | Paragraph | SubSect | Section]

Joannes Ernestus Preschern sancti Benedicti de Quinque- Ecclesiis, parochus Mresnicensis, quam parochiam resignavit. Paulus Jurak parochus Bisztricensis et canonicus Chasmensis sanctissimae Trinitatis de Sikloos. Praepositi. Stephanus Putz Zagrabiensis. Joannes Paxi beatae virginis Mariae de Albei, item Chasmensis. Paulus Goymirecz sancti Ladislai de Zemlin, item postea Chasmensis. Joannes Kukuljevich sancti Benedicti in comitatu Simeghiensi. Nicolaus Sigismundus Thauszy sancti Stephani de Kö ad Tibiscum. Franciscus


7030. Krčelić, Baltazar... . Additamenta ad Annuas, versio... [page 546 | Paragraph | SubSect | Section]

parochus Bisztricensis et canonicus Chasmensis sanctissimae Trinitatis de Sikloos. Praepositi. Stephanus Putz Zagrabiensis. Joannes Paxi beatae virginis Mariae de Albei, item Chasmensis. Paulus Goymirecz sancti Ladislai de Zemlin, item postea Chasmensis. Joannes Kukuljevich sancti Benedicti in comitatu Simeghiensi. Nicolaus Sigismundus Thauszy sancti Stephani de Kö ad Tibiscum. Franciscus Antonius Popovich beatae virginis Mariae de Adony. Georgius Delinich beatae virginis Mariae de Abraham. Antonius Zlatarich


7031. Krčelić, Baltazar... . Additamenta ad Annuas, versio... [page 546 | Paragraph | SubSect | Section]

Liubibratich colonellus Gradiscanus. Dominus Tkalevich capitaneus in regimine Brodensi. Dominus Knesevich colonellus equestris legionis Carolostadiensis. Dominus Papilla vicecolonellus Gradiscanus. Torque donati a Majestate regia. Sua regia. Dominus Joannes Rauch vicebanus. Dominus Adamus Naisich protonotarius. Dominus Petrus Spissich 1766. Ex Croatia ad turmam praetorianam regiam. Dominus Christophorus Sztolnekovich aliter Bornemisza. Dominus Adam Zdenchay. Dominus Petrus Ballog.


7032. Krčelić, Baltazar... . Additamenta ad Annuas, versio... [page 547 | Paragraph | SubSect | Section]

Dominus Stephanus Markovchich. Dominus Mathias Plovanich. Dominus Josephus Hohnemer. Dominus Nicolaus Susan. Dominus Josephus Hohenreitter. Dominus Georgius Chernolatecz. Dominus Felix Josephus Loob. Dominus Paulus Takacs. Dominus Joannes Zana. Dominus Karaczai. Dominus Alexander Sechen. Dominus Petrus Bottichky. Dominus Wolgemut. Dominus Samuel Orlyk. Dominus Jellachich Petrus. Dominus Skerlecz civis Zagrabiensis. Dominus Emericus Vollich. Familiae in


7033. Krčelić, Baltazar... . Additamenta ad Annuas, versio... [page 547 | Paragraph | SubSect | Section]

Dominus Petrus Bottichky. Dominus Wolgemut. Dominus Samuel Orlyk. Dominus Jellachich Petrus. Dominus Skerlecz civis Zagrabiensis. Dominus Emericus Vollich. Familiae in masculo deficientes. Baro Dismas Voinovich. Comes Franciscus Joannes Chiculini. Baro Gabriel Gotthal. Baro Theodoras Ratky. Baro Antonius Patachich. Baro Ladislaus Patachich. Comes Petrus Keglevich supremus comes Poseganus. Baro Petrus Praszinszky. Baro Nicolaus Patachich. Comes Alexander


7034. Krčelić, Baltazar... . Additamenta ad Annuas, versio... [page 547 | Paragraph | SubSect | Section]

Markovich. Mathias Nicolaus Messich. Josephus Magdich. Daniel Jurassich. Georgius Ligutich. Franciscus Grossich. Petrus Paraminszky. Adamus Naisich. Adamus Krisanich. Joannes Braniug. Franciscus Praskay. Thomas Schytaroczi.
Familiae, quae in ramo aliquo defecerunt, non attamen integre. Ignatius Bedekovich nobilis in que sexu. Georgius Mihanovich nobilis in que sexu.


7035. Krčelić, Baltazar... . Additamenta ad Annuas, versio... [page 548 | Paragraph | SubSect | Section]

aequalem divisionem habere possit.- Gaudet juribus Istvanfianis, Szekelianis, Alapianis etc. E. Erdoedy comites de Monyorokerek. Haec familia ob divisionem sui hodie triplicis est rami, nempe comitis Georgii, cujus descendentes et haeredes Antonius, Joannes Nepomucenus et Christophorus, a morte genitoris sui adhuc indivisi in commune possident. In comitatu Crisiensi dominium Moszlavina sive Montem Claudium, ubi arcem insignem Georgius quadriangularem in medietate ipsi; dominium Kuzminecz juris Makariani a defuncto Georgio aquisitum per


7036. Krčelić, Baltazar... . Additamenta ad Annuas, versio... [page 550 | Paragraph | SubSect | Section]

Hrussovecz, Zalusje ac alia, quae sunt extensa ad totam familiam. Niczky Christophorus. O. Orsich Christophorus comes, camerarius et generalis vigiliarum magister. Possidet superiorem Sztubiczam, Bisztra, Szeverin. P. Patachich Ludovicus ac hujus filius Joannes comites. Possident Zajezda,Verbovecz, Rakovecz,Vinicza,Varasdini domum cum appertinentiis,Szent Illia portionem,Martianecz, Hrasztovlian, Szlanje,Preszeka, Chernkovecz. Patachich Franciscus comes, filiusStephani baronis, Novigrad, Vidovecz,Szent Illia portionem, etsupra relata


7037. Krčelić, Baltazar... . Additamenta ad Annuas, versio... [page 552 | Paragraph | SubSect | Section]

Novaki. Dominus Ignatius Kelcz post resignatum munus leitinantii, ducta uxore Anna Maria Pressek, possessionatus factus. Dominus Josephus Hohenreitter ex salis perceptore in Vidovecz factus nobilis et possessionatus per uxorem Pressek. Dominus Joannes Zana ex clavigero nobilis factus et per uxorem Margaritham Gabellich viduam Josephi Magdich, possessionatus Konschinae. Dominus Ladislaus Szalle judex civitatis Zagrabiensis et senator, per uxorem Jagussich possessionatus effectus. Dominus Stephanus Szalle


7038. Krčelić, Baltazar... . Additamenta ad Annuas, versio... [page 552 | Paragraph | SubSect | Section]

domini Nicolai Skerlecz allegans, dein fiscalis domicellarum Keglevich, vicenotarius Varasdinensis. Ducta uxore nata Theresia Suvich possessionatus factus in Jalsovecz.
Litteras colentes et studia amantes. Comes banus Franciscus de Nadasd. Comes Joannes Patachich praesestabulae judiciariae. Dominus Nicolaus Skerlecz protonotariusregni. Dominus Petrus Skerlecz. Dominus Balthasar Adamus Kercselich canonicus Zagrabiensis. Pater Cherubinus Pehm Franciscanus. Pater Petrus


7039. Krčelić, Baltazar... . Additamenta ad Annuas, versio... [page 552 | Paragraph | SubSect | Section]

Pater Orlovich Paulinus dictionarium croaticum sub nomine Bellosztenecz edidit. Pater Franciscus Xaverius Pejachevich Jesuita controversias orientalis et occidental ecclesiae. Pater Antonius Werntle Jesuita aque eontroversias aequales ut prior. Pater Joannes Baptista Simunich Jesuita prioribus melius de eadem materia scripsit et edidit. Pater Casimirus Bedekovich Jesuita: De scientiarum incertitudine ex Italico transtulit in Latinum libellum unum. Pater Svagell Franciscanus edidit concionum suarum tomum


7040. Krčelić, Baltazar... . Additamenta ad Annuas, versio... [page 552 | Paragraph | SubSect | Section]

Casimirus Bedekovich Jesuita: De scientiarum incertitudine ex Italico transtulit in Latinum libellum unum. Pater Svagell Franciscanus edidit concionum suarum tomum 1. Pater Hilarion Gasparotti vitas sanctorum in vulgari tomis 4. Pater Joannes Galliuff Jesuita pro scholis humanioribus florem latinitatis in croaticum vertit. Admodum reverendus dominus Michael Bolsich, alias Silobod, patrochus in Martinszka vesz, arithmeticam croaticam edidit. Item libellum de cantu chorali. Dominus Balthasar Kercselich


7041. Krčelić, Baltazar... . Additamenta ad Annuas, versio... [page 556 | Paragraph | SubSect | Section]

a die 1. Septembris 1715. Natus fuerat 15. Februarii 1710. Hispaniae. Ferdinandus VI. ab anno 1746. rex, obiit 1759. Carolus III. frater prioris ex patre ab anno 1759. 10. Augusti rex, ex regno Neapolitano. Lusitaniae alias Portugalliae. Joannes V. mortuus 31. Julii 1750. Josephus I. natus 6. Junii 1714. Rex a morte patris sui, cui successit. Moscoviae. Elizabetha Petrovna ab anno 1741. Mortua 1762. in Novembri. Petrus III. mortuus 1763. Catharina II. Neapolis


7042. Krčelić, Baltazar... . Additamenta ad Annuas, versio... [page 557 | Paragraph | SubSect | Section]

Adolphus a sancto Georgio e scholis piis. Comes Franciscus Zicsy. Quinque-Ecclesiensis. Comes Sigismundus Berény, mortuus 1749. Dominus Georgius Klimo ab anno 1751. Nitriensis. Comes Emericus Eszterhazy, mortuus 1764. Dominus Joannes Gusztiny. Vesprimiensis. Dominus Adamus Acsády. Dominus Martinus Biro. Dominus Ignatius Koller. Zagrabiensis. Dominus Georgius Braning, mortuus 1748. Dominus baro Franciscus Klobosiczky, factus Colocensis. Dominus


7043. Krčelić, Baltazar... . Additamenta ad Annuas, versio... [page 557 | Paragraph | SubSect | Section]

Franciscus Antonius Engell. Bosnensis. Petrus Bakich de Lák alias Bachich. Franciscus Thauszy 1749. factus, translatus Zagrabiam. Josephus Antonius Chiolnich ab anno 1751. Syrmiensis. Ladislaus Szoereny. Josephus Givovich, mortuus 1762. Joannes Baptista Paxi. Segniensis. Joannes Antonius de Benzoni. Georgius Wolffganges Chiolich. Pius Manzzador Barnabita. Belgradiensis. Comes Franciscus Antonius Engell, translatus ad Chanadiensem. Stephanus Putz.


7044. Krčelić, Baltazar... . Additamenta ad Annuas, versio... [page 557 | Paragraph | SubSect | Section]

Petrus Bakich de Lák alias Bachich. Franciscus Thauszy 1749. factus, translatus Zagrabiam. Josephus Antonius Chiolnich ab anno 1751. Syrmiensis. Ladislaus Szoereny. Josephus Givovich, mortuus 1762. Joannes Baptista Paxi. Segniensis. Joannes Antonius de Benzoni. Georgius Wolffganges Chiolich. Pius Manzzador Barnabita. Belgradiensis. Comes Franciscus Antonius Engell, translatus ad Chanadiensem. Stephanus Putz. Barones: Palatinus. Comes Joannes


7045. Krčelić, Baltazar... . Additamenta ad Annuas, versio... [page 557 | Paragraph | SubSect | Section]

Joannes Antonius de Benzoni. Georgius Wolffganges Chiolich. Pius Manzzador Barnabita. Belgradiensis. Comes Franciscus Antonius Engell, translatus ad Chanadiensem. Stephanus Putz. Barones: Palatinus. Comes Joannes Palffy, olim Croatiae banus. Comes Ludovicus de Batthyan, mortuus 1765. in Novembri. Judices curiae regiae. Comes Josephus Eszterhazy, 1748. mortuus. Comes Georgius Erdoedy. Comes Josephus Illyeshazy, resignavit. Comes Nicolaus Palffy ab anno


7046. Krčelić, Baltazar... . Additamenta ad Annuas, versio... [page 558 | Paragraph | SubSect | Section]

Urbocz et districtu Batkaiszko vocato. Ubi acta infantia sub genitorum cura, Zagrabiam 1689. ad scholas missus, magna diligentia eum in virtutibus ac litteris fecit progressum, ut primos inter semper constanterque fuerit. Absoluta Zagrabiae biennio rhetorica, nempe 1694. et 1695.(fratre suo Joanne tunc ut vocamus procuratore et postea regni protonotario et primo omnium tabulae judiciariae praeside, et Suae Majestatis consiliario, anno aetatis 81. mortuo, promovente, prouti et canonicis amicis suis) Viennam ad collegium Croaticum ut alumnus atque ideo pro clerico


7047. Krčelić, Baltazar... . Additamenta ad Annuas, versio... [page 559 | Paragraph | SubSect | Section]

ut domus sua canonicalis hospitium nobilitatis publicum videretur, facile cryses plures et in collegio inimicos sortitus est, quibus tamen fortior universa invicto ferebat animo. A Braikovichii successore comite Emerico Eszterhazy primum in anno 1713., post mortem Christophori Ladani translato Joanne Zebecz ad demortui archidiaconatum, Braniughius Chasmensi archidiaconatui regendo praepositus fuit, et quidem extraserialiter, ex hoc dein ad Kemlekatum translatus 1716. post mortem Gregorii Paravigich Goricensis archidiaconi. Neque postea ultro promotus est. In capitulo fuit decanus,


7048. Krčelić, Baltazar... . Additamenta ad Annuas, versio... [page 564 | Paragraph | SubSect | Section]

statuarios proprios constanter habuerit, qui continuo decem etiam mechanicis adhibitis piam episcopi munificentiam explebant, aras aliaque ad diversas dioecesis partes et ecclesias exmittendo. Addo, his omnibus majorem illius zelum fuisse. Commendanti enim mihi presbytherum Joannem Jozipovich pro parochia in Miholcz, primo sciscitabatur, num zelozus foret, tum addidit: Audio, ecclesiam illam in misero statu esse, et heu demortuus parochus nunquam me admonuit, hoc mihi summo dolori est . Ad Sclavoniam quot apparatus sacros, uti: casulas, albas, calices,


7049. Krčelić, Baltazar... . Additamenta ad Annuas, versio... [page 566 | Paragraph | SubSect | Section]

aliaque plurima. Et non facilis ad conferenda praedia fuit, et rariora ab ipso collata sunt, quamvis etiam aliqua contulerit, ut praedium Jalesz suo consangvineo Hadrovich, praedium Chemernicza domino Gubassoczi etc. Praejudicare quoque nullatenus admisit. Anno 1737, sub bano Josepho Eszterhazio ad subjiciendos dicationi sive contributioni Transcolapianos subditos satis superque laboratum, prouti et praediales, sed nullatenus assentiri voluit. 1733. Sabariae novum episcopatum Carolus constituerat, occasione cujus a dioceesi archidiaconatus Bexin avelli debuisset, sed


7050. Krčelić, Baltazar... . Additamenta ad Annuas, versio... [page 566 | Paragraph | SubSect | Section]

Braniughio amicissimus ipsique nullam inferre injuriam passus est. Permolestas tamen quasdam causas habuit, et quidem cum suo capitulo. 1mo. Ratione incensarum, ut superius dictum, molarum. 2do. Ratione piscinae per ipsum erectae, quam Joannes Lukauszki lector impedire volebat, quam tamen episcopus erexit. 3tio. Ratione Fabiani Spoliarich ex parochia Mresnicensi ad canonicatum citra candidationem promoti; ubi capitulum nec agnoscere nec eum investire voluit, non quidem quod citra candidationem promotus


7051. Krčelić, Baltazar... . Additamenta ad Annuas, versio... [page 566 | Paragraph | SubSect | Section]

supervixit. Lis haec a 16. Februarii ad medietatem Octobris anni 1737. duravit, qua occasione duo insuper canonici, Lengell videlicet et Plepelich, fuere mortui; quare stabilito in canonicatu Fabiano Sebastiano Spoliarich, per sortes alii duo electi sunt, videlicet Gregorius Gaszparich et Joannes Jelussich, prior ex subleclore, posterior ex parocho Lendvensi. De quibus vide in capitulo ipsum processum. Occasione ista, fateor nescio, qui et quomodo per archiepiscopum Patachich major Zagrabiensis praepositus pagum Sasin cum ejusdem appertinentiis ab episcopo obtinuit


7052. Krčelić, Baltazar... . Additamenta ad Annuas, versio... [page 567 | Paragraph | SubSect | Section]

scriptioni dabat, ac totum fere diem in sessione transegit et negotiis. Facilis erat omnino aditu, quemvis lubentissime, etiam infimae sortis homines, admittebat et audiebat, et quemvis pro affabilitate sua consolatum dimittebat. Negotiis praeterea publicis multum occupabatur, quoniam mortuo bano Joanne Draskovich 1732. a Carolo VI. regnis his regius locumtenens fuit, ad quod officium magna etiam pompa fuit installatus. Dein consecuto banatum Josepho Eszterhazio, ab his curis liber fuerat, illo autem 1741. promoto ad officium judicis curiae, rursus locumtenens regius fuit; ac tandem comite


7053. Krčelić, Baltazar... . Additamenta ad Annuas, versio... [page 567 | Paragraph | SubSect | Section]

admittebat et audiebat, et quemvis pro affabilitate sua consolatum dimittebat. Negotiis praeterea publicis multum occupabatur, quoniam mortuo bano Joanne Draskovich 1732. a Carolo VI. regnis his regius locumtenens fuit, ad quod officium magna etiam pompa fuit installatus. Dein consecuto banatum Josepho Eszterhazio, ab his curis liber fuerat, illo autem 1741. promoto ad officium judicis curiae, rursus locumtenens regius fuit; ac tandem comite Carolo Batthyanio ad banatum elevato, cum is partim in Bavaria, partim in Belgio ac Hollandia ut supremus bellidux universo exercitui praefuisset,


7054. Krčelić, Baltazar... . Additamenta ad Annuas, versio... [page 568 | Paragraph | SubSect | Section]

Viros doctos amabat semper et res suas duntaxat cum his conferebat. Cum regni nobilitate conjunctionem servabat, qua ratione plurimum adjutus est, ne quid juribus ecclesiae praejudicaretur. Familiarius tota vita sua usus est Balthasare Magdalenich, vicario suo et cognato, item domino Joanne Busan comite curiali et domino Naisich regni protonotario, praecipue post mortem fratris sui, item canonico Joanne Lukauszki, quem magni faciebat et elevavit usque ad lectoratum; in quo dein beneficiorum oblitus Lukauszkius fuerat, deinde Marcellevichio aeque ingrato, ac tandem Nicolao


7055. Krčelić, Baltazar... . Additamenta ad Annuas, versio... [page 568 | Paragraph | SubSect | Section]

qua ratione plurimum adjutus est, ne quid juribus ecclesiae praejudicaretur. Familiarius tota vita sua usus est Balthasare Magdalenich, vicario suo et cognato, item domino Joanne Busan comite curiali et domino Naisich regni protonotario, praecipue post mortem fratris sui, item canonico Joanne Lukauszki, quem magni faciebat et elevavit usque ad lectoratum; in quo dein beneficiorum oblitus Lukauszkius fuerat, deinde Marcellevichio aeque ingrato, ac tandem Nicolao Petrichevich. Cognatam quoque suam Susannam, quae apud ipsum in parochia et canonicatu exstitit, affectu sangvineo


7056. Krčelić, Baltazar... . Additamenta ad Annuas, versio... [page 569 | Paragraph | SubSect | Section]

Aprilis hora media secunda post medium noctis anno 1748. pie ad promeritam coronam justitiae ad regna coelestia e vivis translatus est, et ut dicimus mortuus. Constitutis testamenti exsecutoribus, ex capitulo quidem domino custode Stephano Putz, Nicolao Petrichevich, Georgio Reess, Georgio Gaal et Josepho Galliuff suo consangvineo; ex nobilitate domino Busan aliisque. Cadaver ad capellam sancti Stephani depositum triduo jacuit, dein non admisso populo sed clero solum praesente in episcopali crypta infra aram coenae domini sepultum est et collocatum. Vigiliae servatae strictissimae hic et in


7057. Krčelić, Baltazar... . Additamenta ad Annuas, versio... [page 570 | Paragraph | SubSect | Section]

praebendario cathedralis ecclesiae et custode capituli Chasmensis, in locum Georgii Braniug ad episcopatum Zagrabiensem promoti. Adamus Ztepanich ex seminarii sublectore, in locum comitis Jonathae Ivanovich tantum diaconi. Anno 1729. Franciscus Thauszy ex parocho Sztanievicensi, in locum Joannis Zebecz archidiaconi Goricensis. Georgius Marcellevich, in locum Mathiae Augustich archidiaconi Vaska, ex parocho Dernensi. Anno 1730. Joannes Radich ex parocho Bisztricensi, in locum Nicolai Graczky lectoris. Nicolaus Petrichevich ex parocho Gradacensi, in locum


7058. Krčelić, Baltazar... . Additamenta ad Annuas, versio... [page 570 | Paragraph | SubSect | Section]

seminarii sublectore, in locum comitis Jonathae Ivanovich tantum diaconi. Anno 1729. Franciscus Thauszy ex parocho Sztanievicensi, in locum Joannis Zebecz archidiaconi Goricensis. Georgius Marcellevich, in locum Mathiae Augustich archidiaconi Vaska, ex parocho Dernensi. Anno 1730. Joannes Radich ex parocho Bisztricensi, in locum Nicolai Graczky lectoris. Nicolaus Petrichevich ex parocho Gradacensi, in locum Michaelis Verbanich archidiaconi Dubicensis et electi episcopi Scardonensis. Nicolaus Terihay ox parocho sanctissimae Trinitatis ad Keresztinecz, in locum


7059. Krčelić, Baltazar... . Additamenta ad Annuas, versio... [page 570 | Paragraph | SubSect | Section]

Petrichevich ex parocho Gradacensi, in locum Michaelis Verbanich archidiaconi Dubicensis et electi episcopi Scardonensis. Nicolaus Terihay ox parocho sanctissimae Trinitatis ad Keresztinecz, in locum Gregorii Subarich abbatis sancti Michaelis de Rudina et praepositi Chasmensis. Joannes Koosz ex parocho Dernensi, in locum Gabrielis Patachich ad episcopatum Syrmiensem promoti et archidiaconi Camarcensis. Anno 1732. Michael Zlatarich ex parocho Ivanicensi, in locum Stephani Vuchetich archidiaconi Camarcensis. Anno 1733. Stephanus Varovich ex parocho


7060. Krčelić, Baltazar... . Additamenta ad Annuas, versio... [page 570 | Paragraph | SubSect | Section]

archidiaconi Varasdinensis et praepositi sanctae Sapientiae de Titell. Anno 1737. Fabianus Sebastianus Spoliarich ex parocho Mresnicensi, in locum Stephani Skerlecz archidiaconi Kemlek. Gregorius Gaszparich ex sublectore, in locum Georgii Plepelich archidiaconi Kemlek. Joannes Jellussich ex parocho Lendvensi, in locum Davidis Lengell praepositi Chasmensis. Anno 1738. Georgius Reess ex parocho Novavillano, in locum Sebastiani Spoliarich. Nicolaus Ztepanich ex parocho sancti Eliae in Obreess, in locum Michaelis Zlatarich misere Dubiczae mortui et


7061. Krčelić, Baltazar... . Additamenta ad Annuas, versio... [page 571 | Paragraph | SubSect | Section]

Szkerba ex parocho Gradacensi, post resignationem factam a Georgio Kovachevich praebendario et canonico Chasmensi, qui canonicatum nullatenus acceptare voluit, sibi collatum ex morte Ladislai Bedekovich archidiaconi Chasmensis. Georgius Gall ex parocho Szamoboriensi, in locum Joannis Lukauszki lectoris. Anno 1741. Baro Adamus Patachich ex parocho Verbovicensi, abbas una beatae virginis Mariae de Abraham, in locum Georgii Marcellevich Viennae mortui et in metropolitana sepulti, quo causa curandae valetudinis concesserat. Anno 1743. Paulus Sikuten ex


7062. Krčelić, Baltazar... . Additamenta ad Annuas, versio... [page 571 | Paragraph | SubSect | Section]

cantoris et tabulae judiciariae assessoris ac abbatis sanctae Hellenae de Podborje, 23. Octobris ex apoplexia mortui. Anno 1747. Balthasar Kerchelich ex sublectore, in locum Gabrielis Bisztriczey, praepositi Chasmensis. Sigismundus Schytaroczi ex parocho Deszinicensi, in locum Joannis Musinich, archidiaconi Bexin. Alias autem ita contulit capituli dignitates: Lectoratus. Joanni Lukauszki 1730. Josepho Chiolnich 1739. Cantoratum. Georgio Reess 1728. Petro Matachich 1745. Custodiatum. Nicolao


7063. Krčelić, Baltazar... . Additamenta ad Annuas, versio... [page 571 | Paragraph | SubSect | Section]

mortui. Anno 1747. Balthasar Kerchelich ex sublectore, in locum Gabrielis Bisztriczey, praepositi Chasmensis. Sigismundus Schytaroczi ex parocho Deszinicensi, in locum Joannis Musinich, archidiaconi Bexin. Alias autem ita contulit capituli dignitates: Lectoratus. Joanni Lukauszki 1730. Josepho Chiolnich 1739. Cantoratum. Georgio Reess 1728. Petro Matachich 1745. Custodiatum. Nicolao Bedekovich 1728. Georgio Dumbovich 1733. Stephano Putz 1743. Praeposituram Chasmensem.


7064. Krčelić, Baltazar... . Additamenta ad Annuas, versio... [page 571 | Paragraph | SubSect | Section]

Kerchelich ex sublectore, in locum Gabrielis Bisztriczey, praepositi Chasmensis. Sigismundus Schytaroczi ex parocho Deszinicensi, in locum Joannis Musinich, archidiaconi Bexin. Alias autem ita contulit capituli dignitates: Lectoratus. Joanni Lukauszki 1730. Josepho Chiolnich 1739. Cantoratum. Georgio Reess 1728. Petro Matachich 1745. Custodiatum. Nicolao Bedekovich 1728. Georgio Dumbovich 1733. Stephano Putz 1743. Praeposituram Chasmensem. Gregorio Subarich 1728.


7065. Krčelić, Baltazar... . Additamenta ad Annuas, versio... [page 571 | Paragraph | SubSect | Section]

Nicolao Bedekovich 1728. Georgio Dumbovich 1733. Stephano Putz 1743. Praeposituram Chasmensem. Gregorio Subarich 1728. Davidi Lengell 1730. Gabrieli Bisztriczey 1737. Nicolao Petrichevich 1747. Cathedralatum. Josepho Chiolnich 1733. Stanislao Pepelko 1739. Adamo Chegetek 1745. Dubicensatam. Georgio Dumbovich 1730. Stanislao Pepelko 1733. Petro Matachich 1739. Nicolao Terihay 1745. Camarcensem. Gabrieli Patachich 1728. Stephano


7066. Krčelić, Baltazar... . Additamenta ad Annuas, versio... [page 571 | Paragraph | SubSect | Section]

Stanislao Pepelko 1733. Petro Matachich 1739. Nicolao Terihay 1745. Camarcensem. Gabrieli Patachich 1728. Stephano Vuchetich 1730. Gabrieli Bisztriczey 1732. Adamo Chegetek 1737. Adamo Ztepanich 1745. Goricensem. Joanni Lukauszki 1729. Stanislao Pepelko 1730. Petro Matachich 1733. Stephano Putz 1739. Francisco Thauszy 1743. Kemlek. Joanni Lukauszki 1728. Stanislao Pepelko 1729. Stephano Skerlecz 1730. Georgio Plepelich 1737.


7067. Krčelić, Baltazar... . Additamenta ad Annuas, versio... [page 571 | Paragraph | SubSect | Section]

1730. Gabrieli Bisztriczey 1732. Adamo Chegetek 1737. Adamo Ztepanich 1745. Goricensem. Joanni Lukauszki 1729. Stanislao Pepelko 1730. Petro Matachich 1733. Stephano Putz 1739. Francisco Thauszy 1743. Kemlek. Joanni Lukauszki 1728. Stanislao Pepelko 1729. Stephano Skerlecz 1730. Georgio Plepelich 1737. Josepho Pogledich 1737. Vaska. Stephano Skerlecz 1729. Michaeli Kalamer 1730. Adamo Patachich 1745.


7068. Krčelić, Baltazar... . Additamenta ad Annuas, versio... [page 571 | Paragraph | SubSect | Section]

Joanni Lukauszki 1729. Stanislao Pepelko 1730. Petro Matachich 1733. Stephano Putz 1739. Francisco Thauszy 1743. Kemlek. Joanni Lukauszki 1728. Stanislao Pepelko 1729. Stephano Skerlecz 1730. Georgio Plepelich 1737. Josepho Pogledich 1737. Vaska. Stephano Skerlecz 1729. Michaeli Kalamer 1730. Adamo Patachich 1745. Chasmensem. Stanislao Pepelko 1728. Georgio Dumbovich 1729. Petro Matachich 1730. Georgio Plepelich


7069. Krčelić, Baltazar... . Additamenta ad Annuas, versio... [page 572 | Paragraph | SubSect | Section]

1745. Chasmensem. Stanislao Pepelko 1728. Georgio Dumbovich 1729. Petro Matachich 1730. Georgio Plepelich 1733. Adamo Chegetek 1737. Ladislao Bedekovich 1737. Francisco Thauszy 1739. Nicolao Terihay 1743. Joanni Koosz 1745. Bexin. Wolffgango Kukuljevich 1747. Varasdinensem. Stephano Putz 1734. Nicolao Petrichevich 1739. Stephano Varovich 1747. Urbocz. Gabrieli Bisztriczey 1730. Josepho Chiolnich 1732. Stephano Putz 1733.


7070. Krčelić, Baltazar... . Additamenta ad Annuas, versio... [page 572 | Paragraph | SubSect | Section]

Thauszy 1739. Nicolao Terihay 1743. Joanni Koosz 1745. Bexin. Wolffgango Kukuljevich 1747. Varasdinensem. Stephano Putz 1734. Nicolao Petrichevich 1739. Stephano Varovich 1747. Urbocz. Gabrieli Bisztriczey 1730. Josepho Chiolnich 1732. Stephano Putz 1733. Stephano Pogledich 1734. Adamo Ztepanich 1737. Joanni Radich 1745. Atque hae sunt, quas Braniughius in capitulo fecit collationes, permutationes et translationes. Capellanum natum, qui est semper parochus sancti


7071. Krčelić, Baltazar... . Additamenta ad Annuas, versio... [page 572 | Paragraph | SubSect | Section]

Varasdinensem. Stephano Putz 1734. Nicolao Petrichevich 1739. Stephano Varovich 1747. Urbocz. Gabrieli Bisztriczey 1730. Josepho Chiolnich 1732. Stephano Putz 1733. Stephano Pogledich 1734. Adamo Ztepanich 1737. Joanni Radich 1745. Atque hae sunt, quas Braniughius in capitulo fecit collationes, permutationes et translationes. Capellanum natum, qui est semper parochus sancti Joannis de Novavilla, retinuit Georgium Perczaich; ipso autem mortuo, cum commendatum ab episcopo pro parochia illa consequenda


7072. Krčelić, Baltazar... . Additamenta ad Annuas, versio... [page 572 | Paragraph | SubSect | Section]

Josepho Chiolnich 1732. Stephano Putz 1733. Stephano Pogledich 1734. Adamo Ztepanich 1737. Joanni Radich 1745. Atque hae sunt, quas Braniughius in capitulo fecit collationes, permutationes et translationes. Capellanum natum, qui est semper parochus sancti Joannis de Novavilla, retinuit Georgium Perczaich; ipso autem mortuo, cum commendatum ab episcopo pro parochia illa consequenda Nicolaum Jellussich non praesentasset capitulum, sed Georgium Reess, ipse Mathiam Turina capellanum suum constituit; qui fuerat annis pluribus, et canonicatum cum


7073. Krčelić, Baltazar... . Additamenta ad Annuas, versio... [page 572 | Paragraph | SubSect | Section]

vixit, Romanae praefuerunt ecclesiae Benedictus XIII., Clemens XII., et Benedictus XIV. Romanorum imperium habuerunt Carolus VI., Carolus VII. Bavarus et Franciscus I. Hungariae reges Carolus VI., 1740. mortuus, et ejusdem filia Maria Theresia. Bani Croatiae fuerunt Joannes Palffy, ad officium judicis curiae translatus, ac dein factus regni Hungariae palatinus; comes Joannes Draskovich, brevi mortuus; comes Josephus Eszterhazy, 1741. judex curiae regiae factus et 1748. mortuus; comes Carolus Batthyan, quem banum Braniughius reliquit. Bella


7074. Krčelić, Baltazar... . Additamenta ad Annuas, versio... [page 572 | Paragraph | SubSect | Section]

imperium habuerunt Carolus VI., Carolus VII. Bavarus et Franciscus I. Hungariae reges Carolus VI., 1740. mortuus, et ejusdem filia Maria Theresia. Bani Croatiae fuerunt Joannes Palffy, ad officium judicis curiae translatus, ac dein factus regni Hungariae palatinus; comes Joannes Draskovich, brevi mortuus; comes Josephus Eszterhazy, 1741. judex curiae regiae factus et 1748. mortuus; comes Carolus Batthyan, quem banum Braniughius reliquit. Bella amplissima per universam fere Europam, immo mundum, gesta sunt. Ab anno 1730., mortuo Augusto Poloniae


7075. Krčelić, Baltazar... . Additamenta ad Annuas, versio... [page 574 | Paragraph | SubSect | Section]

comitatus erecti, videlicet Poseganus, Verocensis et Syrmiensis, et regno Croatiae incorporati sunt 1745. Quorum erectione praedocinia ibidem sublata. Anno 1737. Glina erecta, destructo veteri praesidio, quod Szrachicze fuerat. Mensura Posoniensis in regnum inducta sub bano Josepho Eszterhazio, cum prius quivis pagus diversam habuisset. Mensurae tamen montanisticae confirmatae et stabilitae. Anno 1726. patres Barnabitae Zagrabiam venire volebant, sed locus pro ipsis inventus non est. Illi enim parochiam sancti Marci babere volebant, civitate resistente et


7076. Krčelić, Baltazar... . Additamenta ad Annuas, versio... [page 574 | Paragraph | SubSect | Section]

ad hunc effectum 40 milia ab Amalia imperatrice in promissis acceperat. Anno similiter 1738., promoto ad canonicatum parocho Novovillano Georgio Reess, patruus suus, alter Georgius Reess, cantor cathedralis Zagrabiensis, ibidem se fundaturum patres Misericorditas promittebat, cum canonico Joanne Musinich, archidiacono Bexin, aliisque et parochiam illam cum suis redditibus patribus istis applicare volebant. Evocati effective Graecio religiosi duo, qui, nescio quomodo, locum illum recusare videbantur, sed poscere locum sancti Dismae, qui dari non potuit. Res haec per annum integrum


7077. Krčelić, Baltazar... . Additamenta ad Annuas, versio... [page 575 | Paragraph | SubSect | Section]

se juristam reddidit, politicum quoque, et a superioribus semper magni habitus, quamvis rivales non destiterint, qui viri virtutes etiam fraudes ac astutias interpretarentur. Proles masculas nullas, facilitates autem amplas reliquit. Adamus Rauch, Georgius Czinderi, Balthasar Bedekovich, Joannes Rauch, sibi succedentes vicebani. Sigismundus Skerlecz, Joannes Braniug, Balthasar Magdalenich, tabulae judiciariae praesides, etiam successive. Joannes Braniug, suprascripti Czinderii et Bedekovich, ac tandem Adamus Naisich, regni et banales protonotarii. Quibus plures alii veniunt


7078. Krčelić, Baltazar... . Additamenta ad Annuas, versio... [page 575 | Paragraph | SubSect | Section]

magni habitus, quamvis rivales non destiterint, qui viri virtutes etiam fraudes ac astutias interpretarentur. Proles masculas nullas, facilitates autem amplas reliquit. Adamus Rauch, Georgius Czinderi, Balthasar Bedekovich, Joannes Rauch, sibi succedentes vicebani. Sigismundus Skerlecz, Joannes Braniug, Balthasar Magdalenich, tabulae judiciariae praesides, etiam successive. Joannes Braniug, suprascripti Czinderii et Bedekovich, ac tandem Adamus Naisich, regni et banales protonotarii. Quibus plures alii veniunt annumerandi ut Joannes Busan, Josephus Magdich, Stephanus


7079. Krčelić, Baltazar... . Additamenta ad Annuas, versio... [page 575 | Paragraph | SubSect | Section]

Proles masculas nullas, facilitates autem amplas reliquit. Adamus Rauch, Georgius Czinderi, Balthasar Bedekovich, Joannes Rauch, sibi succedentes vicebani. Sigismundus Skerlecz, Joannes Braniug, Balthasar Magdalenich, tabulae judiciariae praesides, etiam successive. Joannes Braniug, suprascripti Czinderii et Bedekovich, ac tandem Adamus Naisich, regni et banales protonotarii. Quibus plures alii veniunt annumerandi ut Joannes Busan, Josephus Magdich, Stephanus Grudich, allique in publicis officiis constituti. Ob rem militarem nominatissimus omnium jure


7080. Krčelić, Baltazar... . Additamenta ad Annuas, versio... [page 575 | Paragraph | SubSect | Section]

succedentes vicebani. Sigismundus Skerlecz, Joannes Braniug, Balthasar Magdalenich, tabulae judiciariae praesides, etiam successive. Joannes Braniug, suprascripti Czinderii et Bedekovich, ac tandem Adamus Naisich, regni et banales protonotarii. Quibus plures alii veniunt annumerandi ut Joannes Busan, Josephus Magdich, Stephanus Grudich, allique in publicis officiis constituti. Ob rem militarem nominatissimus omnium jure est baro Petrus Praszinszky, in generalatu Varasdinensi postremo colonellus, vir immortali dignus memoria, qui ubique celebratissimus exstitit et nullum


7081. Krčelić, Baltazar... . Additamenta ad Annuas, versio... [page 576 | Paragraph | SubSect | Section]

Nobilitari praerogativa a regina Maria Theresia ornati sunt; Markovich, mortuus sine haerede masculo, Hussinecz, Novoszel Lucas, Markovchich, Delimanich, Hohnemer, Levachich aliique plures, praesertim in Sclavonia, propter officia comitatensia. Episcopus Braniug scripsit contra Joannem Rauch vicebanum librum de ecclesiastica immunitate, quem possideo, praeclarum sane. Francisci Xaverii Klobusiczky liberi baronis de Zetthény episcopi Zagrabiensis synoptica narratio. Quamvis ex libri hujus parte alia universa hujus episcopi acta, prouti et quae sub


7082. Krčelić, Baltazar... . Additamenta ad Annuas, versio... [page 576 | Paragraph | SubSect | Section]

alia universa hujus episcopi acta, prouti et quae sub eodem acciderunt vel gesta sunt, notata descriptaque legantur, placuit tamen synoptice, vel quae ibi descripta non invenirentur, vel ibi fusius narrata, pro lectoris commodo et posterorum notitia referre et scribere. Itaque Franciscus Xaverius Joannes Nepomucenus liber baro Klobusiczky de Zetthény in comitatus Sarossiensis civitate Eperiess die 31. Octobris 1708. natus est ex parentibus Francisco barone Klobusiczky et Clara Kappi, foemina illustri, etiamnum vivente, domique educatus, scholas, ut vocamus, minores partim Eperiessini,


7083. Krčelić, Baltazar... . Additamenta ad Annuas, versio... [page 577 | Paragraph | SubSect | Section]

Cardinale Leopoldo Kollonich juramentum pro Zagrabiensi episcopatu deposuit. Tandem Zagrabiam venit et regendum per se episcopatum assumpsit. Ac Primo sacrum dioecesanum instituit officium, creato vicario domino Wolffgango Kukuljevich et adjunctis eidem assessoribus Adamo Ztepanich, Josepho Pogledich, Nicolao Magdich, Georgio Rees, Josepho Galliuff, Balthasare Kercselich, canonicis Zagrabiensibus; notario Paulo Sikuten et fiscali Georgio Malenich. Quorum singulis fl. 100 annue, vicario 200 constituit, sedemque spiritualem restauravit omnino, modo scriptis et


7084. Krčelić, Baltazar... . Additamenta ad Annuas, versio... [page 577 | Paragraph | SubSect | Section]

Zagrabiensi episcopatu deposuit. Tandem Zagrabiam venit et regendum per se episcopatum assumpsit. Ac Primo sacrum dioecesanum instituit officium, creato vicario domino Wolffgango Kukuljevich et adjunctis eidem assessoribus Adamo Ztepanich, Josepho Pogledich, Nicolao Magdich, Georgio Rees, Josepho Galliuff, Balthasare Kercselich, canonicis Zagrabiensibus; notario Paulo Sikuten et fiscali Georgio Malenich. Quorum singulis fl. 100 annue, vicario 200 constituit, sedemque spiritualem restauravit omnino, modo scriptis et constitutionibus.


7085. Krčelić, Baltazar... . Additamenta ad Annuas, versio... [page 577 | Paragraph | SubSect | Section]

notario Paulo Sikuten et fiscali Georgio Malenich. Quorum singulis fl. 100 annue, vicario 200 constituit, sedemque spiritualem restauravit omnino, modo scriptis et constitutionibus. 2do. Dominum Balthasarem Magdalenich vicarium temporaneum, dominum Joannem Busan comitem curialem fecit. 3tio. Praedia, uti parte alia, contulit. 4to. Sacramentum confirmationis per dioecesim administravit. 5to. Jubilaeum 1751. debite celebrari fecit. Aliaque


7086. Krčelić, Baltazar... . Additamenta ad Annuas, versio... [page 578 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

ac Sclavonia de sui origine est familia, et umdenam ad Carlostadienses partes advenerit, ignotum. Certe episcopus iste 1751. in Croatiam quosdam hujus agnominis duxit; quod armales litteras habuisset et illum pro cognato recognovit, Ivanichii provisorem fecit, hujusque filiam Rosaliam comiti Josepho Keglevich collocavit. Fuit etiam Jesuita Thausz, quem suum cognatum dicebat episcopus. Undecunque ergo eorum origo sit, Wolffgangus Thauszy in parochia sub Lipnik primus innotuit. Fuit is in Transcolapianis partibus conscriptor, tum judlium, demum et vicecomes. Uxores plures habuit.


7087. Krčelić, Baltazar... . Additamenta ad Annuas, versio... [page 578 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

demum et vicecomes. Uxores plures habuit. Prima fuit nata Krisanich, ex qua natus est praefatus episcopus Franciscus anno 1698. die 25. Martii. Item Nicolaus Sigismundus, modo archidiaconus Bexin et canonicus Zagrabiensis. Alia quaedam Germana, ex qua natus Josephus, nunc parochus ad sanctum Joannem in Novavilla, cantor et canonicus Chasmensis. Tertia Orehocziana, ex qua filiam habuit, nuptam domino Peharnik, quorum filia moderno domino Sikuten Josepho uxor est. Caeterum quia Krisanichii filiarum altera Cholnichiis fuisset locata, ex qua modernus Bosnensis episcopus Josephus


7088. Krčelić, Baltazar... . Additamenta ad Annuas, versio... [page 578 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

Sigismundus, modo archidiaconus Bexin et canonicus Zagrabiensis. Alia quaedam Germana, ex qua natus Josephus, nunc parochus ad sanctum Joannem in Novavilla, cantor et canonicus Chasmensis. Tertia Orehocziana, ex qua filiam habuit, nuptam domino Peharnik, quorum filia moderno domino Sikuten Josepho uxor est. Caeterum quia Krisanichii filiarum altera Cholnichiis fuisset locata, ex qua modernus Bosnensis episcopus Josephus Chiolnich descenderet, ideo hi duo, episcopus Zagrabiensis videlicet et Bosnensis, duarum sororum sunt filii. Tertia Krisanichiana Milassinio nupserat, sed


7089. Krčelić, Baltazar... . Additamenta ad Annuas, versio... [page 578 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

vigente tunc more, sub patre Leopoldo Galler Jesuita philosophiae auditor fuit, et hanc sine gradibus consecutis absolvit 1716. Et quia profectus fuisset debilioris, Viennae remansit in collegio Croatico et biennio relictus fuit theologiae scholasticae auditor. Presbyther 1721. factus, a comite Joanne Francisco Chiculini primo parochiam sancti Dominici in Konschina obtinuit, ex eadem translatus per eundem comitem ad parochiam beatae virginis Mariae ad Sztenievecz. Ubi suis obsequiis, hospitalitate, exmissionibus fructuum per canonicos, horumque tractatione meruit, ut ad


7090. Krčelić, Baltazar... . Additamenta ad Annuas, versio... [page 579 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

sancti Dominici in Konschina obtinuit, ex eadem translatus per eundem comitem ad parochiam beatae virginis Mariae ad Sztenievecz. Ubi suis obsequiis, hospitalitate, exmissionibus fructuum per canonicos, horumque tractatione meruit, ut ad preces tantorum post mortem canonici Joannis Zebecz ab episcopo Braning anno 1729. die 1. Maji in cathedralis ecclesiae Zagrabiensis canonicum resolveretur. Post triennium factus fuit Dubicensis commendans, et in bani Esxterhazy Josephi gratiis, suo benefactori Chiculini ingratus, dum hunc delationibus suis apud banum exosum fecit,


7091. Krčelić, Baltazar... . Additamenta ad Annuas, versio... [page 583 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

Croatici. II. Conscriptio manuscriptorum. Manuscripta in armario bibliothecae academiae Zagrabiensis deposita, anno 1778., mense Martio. I. Pauli Ritteri S. C. E. M. equitis. 1. Offuciae Joannis Lucii de regno Dalmatiae et Croatiae refutatae.... folio. Non est opus ordinatum et in stylum redactum, sed potius fragmenta tantum materiarum pro efformando hoc opere sparsim congesta. 2. Ejusdem: Serbliae illustratae opus in libros octo divisum, sed necdum ordinate


7092. Krčelić, Baltazar... . Additamenta ad Annuas, versio... [page 584 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

quarto. IX. Anonymi. 24. Notitiae circa archidiaconatum de Gruesche.... folio. X. Anonymi. 25. Compendium synodorum dioecesis Zagrabiensis sub Martino Borkovich et Alexandro Mikulich episcopis Zagrabiensibus celebratarum.... quarto. XI. Joannis Gundulich. 26. Osman spievan; id est: Carmen de Osman Joannis de Gundulich nobilis Ragusae anno 1621 (sic!).... quarto. XII. Balthasaris Adami Kerchelich canonici Zagrabiensi. 27. Originale editi jam libri sub titulo: Notitiae praeliminares.... folio.


7093. Krčelić, Baltazar... . Additamenta ad Annuas, versio... [page 584 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

archidiaconatum de Gruesche.... folio. X. Anonymi. 25. Compendium synodorum dioecesis Zagrabiensis sub Martino Borkovich et Alexandro Mikulich episcopis Zagrabiensibus celebratarum.... quarto. XI. Joannis Gundulich. 26. Osman spievan; id est: Carmen de Osman Joannis de Gundulich nobilis Ragusae anno 1621 (sic!).... quarto. XII. Balthasaris Adami Kerchelich canonici Zagrabiensi. 27. Originale editi jam libri sub titulo: Notitiae praeliminares.... folio. 28. Ejusdem: Originale editi jam libri: Historiae cathedrales


7094. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 3 | Paragraph | SubSect | Section]

examine et nuncii congrua.) Et ob rationem absentiae, cum coram apostolico Viennae nuncio domino Fabrico Sarbelloni idem Zagrabiensis episcopus solitum juramentum et professionem fidei peragere nequivisset, delegatus ab eodem domino nuncio fuerat ad effectum istum dominus Joannes Kastall, capituli Albae Carolinae praepositus, quo ibi praestito ac Viennam submisso'solitum coram nuncio examen ad initium mensis Julii, examinatis de personae qualitatibus domino quodam ex Transilvania et patre Franciscano Cibiniensi Gvardiano, et de statu Zagrabiensis ecclesiae dominis


7095. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 4 | Paragraph | SubSect | Section]

et cancellariam de jure nominandi locumtenentem disputatio. Cancellaria juris istud esse regii contendebat: 1mo. Quia nec palatinus neque ullus in Hungaria officii sui locumtenentem nominare potest, sed juris istud esse regii. 2do. Quia comes Joannes Draskovich, Petrus Keglevich aliique etiam viventibus, sed absentibus banis locumtenentes per regem constituti fuere. 3tio. Quia hanc banis authoritatem nec lex edocet, nec privilegium aliquod demonstrat, nec Turcica admittunt confinia, quibus providere regis est,


7096. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 5 | Paragraph | SubSect | Section]

promotione domini comitis bani intellecta, indicta Zagrabiae congregatione, ex eadem nomine statuum Viennam ad Suam sacratissimam Majestatem ablegati fuere, illustrissimus et reverendissimus dominus canonicus Adamus Patacich, ex parte ut status equestris contendebat pure magnatum, dominus Joannes Rauch regni vicebanus, et dominus Joannes Busan tabulae banalis assessor, non alia ratione, quam ut nomine statuum supplicarent, ut idem comes Carolus Batthyan in officio banali una permaneret. Ad quod et domini comitis palatini Joannis Palffy et domini judicis curiae Georgii comitis


7097. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 5 | Paragraph | SubSect | Section]

indicta Zagrabiae congregatione, ex eadem nomine statuum Viennam ad Suam sacratissimam Majestatem ablegati fuere, illustrissimus et reverendissimus dominus canonicus Adamus Patacich, ex parte ut status equestris contendebat pure magnatum, dominus Joannes Rauch regni vicebanus, et dominus Joannes Busan tabulae banalis assessor, non alia ratione, quam ut nomine statuum supplicarent, ut idem comes Carolus Batthyan in officio banali una permaneret. Ad quod et domini comitis palatini Joannis Palffy et domini judicis curiae Georgii comitis Erdoedy litteris erant excitati. Viennam


7098. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 5 | Paragraph | SubSect | Section]

parte ut status equestris contendebat pure magnatum, dominus Joannes Rauch regni vicebanus, et dominus Joannes Busan tabulae banalis assessor, non alia ratione, quam ut nomine statuum supplicarent, ut idem comes Carolus Batthyan in officio banali una permaneret. Ad quod et domini comitis palatini Joannis Palffy et domini judicis curiae Georgii comitis Erdoedy litteris erant excitati. Viennam advenientes ex parte cancellariae difficultates quasdam habuerunt, praecipue articulos dietales, bani praesentiam in regno requirentes, attamen per Majestatem Suam cum spe postulatae gratiae remissi;


7099. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 5 | Paragraph | SubSect | Section]

Suam cum spe postulatae gratiae remissi; quod eandem obtinuerint, bani conservatio docuit. (Novus comes curialis.) Reverendissimus dominus lector, qua suae excellentiae episcopalis plenipotentiarius, dominum Joannem Busan ab officio comitis curialis abbatiae amovit, constituendo dominum Adamum Krisanich, prius ejusdem abbatiae vicecomitem. Quo ab officio amoto, et secutis novi comitis curialis judiciis, ex subditis abbatialibus, de irrogatis sibi injuriis, plures plane Viennam, ad thronum Suae


7100. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 5 | Paragraph | SubSect | Section]

regiam Majestatem libertas, quomodo subditis episcopalibus innotuerit, conjecturari fors possem, nequeo tamen fixe statuere atque ideo nec scribere. (Capellanus episcopi abbas creatur.) Dominus Paulus Turkovich capellanus, qua parochus sancti Joannis in Novavilla, episcoporum Zagrabiensium, et cantor collegiatae ecclesiae Chasmensis, in abbatem sanctissimae Trinitatis de Siclos, sine commendatione episcopi in fine Aprilis eligitur, et Quinque Ecclesiis ab archiepiscopo Scopiensi reverendissimo domino Summa benedicitur, mortuo ea


7101. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 6 | Paragraph | SubSect | Section]

a regina praemiati.) Croatae ex Belgio reduces, numero 3000 Viennam die 12. Octobris appulerunt, et in campo penes Senprun militare exhibuerunt exercitium die 14. Octobris coram augustissimo imperatore Francisco I., serenissimo Lotharingiae duce Carolo, serenissimo archiduce Austriae Josepho, et augustissima imperatrice et Hungariae regina Maria Theresia, eo die primum in publicum post puerperium prodeunte, prouti et aliis plurimis eo hac occasione concurrentibus. Applausu communi omnium dictum produxere, cum igne etiam, exercitium, dirigente eos domino de Kleffert generali


7102. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 6 | Paragraph | SubSect | Section]

eos domino de Kleffert generali adjutantio et aliis ipsorum de natione propriis officialibus. Et occasione ista non solum uberrimas laudes per litteras reportarunt, sed in Senprun Suae Majestatis palatio officiales omnes prandio excepti sunt. Et quidem stabales tres cum archiduce Austriae principe Josepho et imperatoris sorore pransi sunt, reliqui autem officiales in paratis eatenus mensis. Omnes insuper ad osculum manus tam reginae quam imperatoris admissi et muneribus praemiati sunt. Et quidem Georgius Pogledich colonellus et Glinanus pro tunc commendans torque aureo, Balthasar Bussich et


7103. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 8 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

sit aliquando purus baronis regni titulus. Sic fit, dum privatum interesse antefertur rationi publici: sic dum praesunt publico, qui ignorant publici boni interesse. (Palatini litterae.) 4. Lectae quoque fuere missiles litterae comitis palatini Joannis Palffi et judicis curiae regiae Georgii Erdoedy, quibus ex odio cancellarii, et ne frater suus Franciscus banus evadat, svadent statibus, petere a Majestate, ut comes banus in officio banali permaneat, non obstante sui e regno absentia. Quod eo lubentius factum, ut imperium esset penes


7104. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 9 | Paragraph | SubSect | Section]

cardinalis praestitit. Die 21. Aprilis Balthasar Kercselich, a latere canonicus, a Sua sacratissima Majestate, ad commendationem suae excellentiae episcopalis, abbatiam sanctissimae Crucis de Valle Segniensi collatam accepit. Quae abbatia, cum per civitatem Segniensem capituli ejusdem canonico Joanni Homolich collata prius fuisset, ad productionem et edoctionem juris conferendae abbatiae suprascripto canonico abbatiae sanctorum Petri et Pauli de Kacs in dioecesi Agriensi per Suam Majestatem in locum prioris mense Septembri anni ejusdem suffecta est.


7105. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 10 | Paragraph | SubSect | Section]

statimque ex domo episcopi secuta processio, praecedente videlicet bene et noviter vestita suae excellentiae familia, et officialibus, una cum vicario temporaneo, canonico a latere, capellano. Procedente post hos sua excellentia episcopali, et post hanc venerabilis capituli exmissis et laudatario Joanne Persich chori praebendario, civibus vici Latinorum ad portam et gradus vigilias tenentibus. Ad gradus majores adstitit clerus, videlicet ex domo deficientium, parochi viciniores, praebendarii civitatis, alumni seminarii, praebendarii cathedralis ecclesiae, et suo ordine cathedralis ecclesiae


7106. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 12 | Paragraph | SubSect | Section]

dominus Balthasar Magdalenich, Suae sacratissimae Majestatis consiliarius et tabulae judiciariae praeses, pro vicario temporaneo in bonis episcopalibus confirmatus est. (Comes curialis resolutus uti et vicecomes.) Spectabilis autem dominus Joannes Busan banalis tabulae assessor, denuo comes curialis constitutus in abbatia, et vicecomes ejusdem confirmatus dominus Thomas Schitaroczi, praefectus bonorum domini comitis locumtenentis. Porro, cum horum mentio facta sit, addam hic, et alios per suam episcopalem excellentiam in officiis


7107. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 12 | Paragraph | SubSect | Section]

canonicus 1728.) Camarcensis reverendissimus dominus Adamus Ztepanich abbas sanctissimae Trinitatis de Petri-Varadino. (Creatus canonicus 1729.) Goricensis reverendissimus dominus Franciscus Thauszy praepositus sancti Joanni de Develics. (Creatus canonicus 1724.) Kemlek(ensis) reverendissimus dominus Josephus Pogledich. (Creatus canonicus 1741.) Vaska(nus) illustrissimus et reverendissimus dominus Adamus


7108. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 12 | Paragraph | SubSect | Section]

canonicus 1741.) Vaska(nus) illustrissimus et reverendissimus dominus Adamus liber baro Patachich de Zajezda, praepositus sancti Benedicti de Kaposffo. (Creatus canonicus 1730.) Chasmensis reverendissimus dominus Joannes Koosz. (Creatus canonicus 1733.) Bexin(ensis) reverendissimus dominus Wolffgangus Kukuljevich abbas sanctae Hellenae de Podborje, tabulae judiciariae assessor. (Creatus canonicus


7109. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 13 | Paragraph | SubSect | Section]

tabulae judiciariae assessor. (Creatus canonicus 1733.) Varasdinensis reverendissimus dominus Stephanus Varovich. (Creatus canonicus 1730.) Urbocz(ensis) reverendissimus dominus Joannes Radich. Canonici magistri. Nicolaus Magdich creatus canonicus 1734. Gregorius Gaszparich creatus canonicus 1737. Joannes Jellussich creatus canonicus 1737. Georgius Reess creatus canonicus 1738. Nicolaus Ztepanich creatus canonicus 1738.


7110. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 13 | Paragraph | SubSect | Section]

Varovich. (Creatus canonicus 1730.) Urbocz(ensis) reverendissimus dominus Joannes Radich. Canonici magistri. Nicolaus Magdich creatus canonicus 1734. Gregorius Gaszparich creatus canonicus 1737. Joannes Jellussich creatus canonicus 1737. Georgius Reess creatus canonicus 1738. Nicolaus Ztepanich creatus canonicus 1738. Michael Szkerba creatus canonicus 1739. Georgius Gaal creatus canonicus 1739. Paulus Sikuten creatus canonicus 1743. Andreas


7111. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 13 | Paragraph | SubSect | Section]

Lector Georgius Kovachevich, qui resolutus fuerat canonicus Zagrabiensis, sed recusavit et resignavit in anno 1739. Cantor Paulus Turkovich abbas sanctissimae Trinitatis Sicloss et parochus Novovillanus una capellanus episcopalis. Custos Georgius Berkovich. Canonici magistri. Joannes Jambrekovich parochus Chasmensis. Georgius Pozvinszky emeritus praebendarius, qui causa podagrae resignato beneficio ad domum deficientium se transtulit. Georgius Igerchich parochus Capronczensis et vicearchidiaconus Camarcensis. Franciscus Vlahovich parochus


7112. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 13 | Paragraph | SubSect | Section]

Georgius Igerchich parochus Capronczensis et vicearchidiaconus Camarcensis. Franciscus Vlahovich parochus Ivanicensis et vicearchidiaconus Chasmensis. Josephus Vitnich parochus ad sanctum Petrum in vico Latinorum Zagrabiae et vicearchidiaconus cathedralis. Joannes Vagyon parochus sanctissimae Trinitatis in Inferiori Stubicza. Georgius Jambrekovich. Stephanus Raffay. Franciscus Mihanovich. Praebendarii ecclesiae cathedralis fuerunt. Georgius Kovachevich lector et canonicus Chasmensis.


7113. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 13 | Paragraph | SubSect | Section]

ecclesiae cathedralis fuerunt. Georgius Kovachevich lector et canonicus Chasmensis. Georgius Berkovich custos et canonicus Chasmensis. Paulus Tychkorich. Georgius Jambrekovich canonicus Chasmensis et sacrista. Franciscus Mihanovich canonicus Chasmensis. Joannes Persich. Joannes Koosz. Stephanus Raffay canonicus Chasmensis. Stephanus Gerkavecz. Mathias Antolovich. Paulus Szudinich et Paulus Prigorecz. Officia politica habuere sequentes. Banus illustrissimus


7114. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 13 | Paragraph | SubSect | Section]

fuerunt. Georgius Kovachevich lector et canonicus Chasmensis. Georgius Berkovich custos et canonicus Chasmensis. Paulus Tychkorich. Georgius Jambrekovich canonicus Chasmensis et sacrista. Franciscus Mihanovich canonicus Chasmensis. Joannes Persich. Joannes Koosz. Stephanus Raffay canonicus Chasmensis. Stephanus Gerkavecz. Mathias Antolovich. Paulus Szudinich et Paulus Prigorecz. Officia politica habuere sequentes. Banus illustrissimus dominus comes Carolus


7115. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 14 | Paragraph | SubSect | Section]

serenissimi archiducis Austriae Josephi supremus aulae praefectus, tabulae banalis praeses. Locumtenens illustrissimus dominus comes Ludovicus Erdoedy de Monyokorek, actualis intimus Suae Majestatis consiliarius, generalis vigiliarum praefectus. Vicebanus spectabilis dominus Joannes Rauch de Neek, supremus comes comitatuum Zagrabiensis et Crisiensis, Suae Majestatis consiliarius, banalis tabulae assessor. Protonotarius spectabilis dominus Adamus Naisich, eques auratus Suae Majestatis consiliarius, banalis tabulae assessor. Assessores tabulae


7116. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 14 | Paragraph | SubSect | Section]

Protonotarius spectabilis dominus Adamus Naisich, eques auratus Suae Majestatis consiliarius, banalis tabulae assessor. Assessores tabulae banalis praeter jam recensitos tres. Dominus comes Christophorus Orsich. Dominus baro Theodorus Rattky. Dominus Joannes Busan. In tabula judiciaria praeses spectabilis dominus Balthasar Magdalenich. Reverendissimus dominus Wolffgangus Kukuljevich. Dominus Josephus Magdich. Dominus Georgius Jellachich. Dominus Joannes Jurssich. Vicecomes comitatus


7117. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 14 | Paragraph | SubSect | Section]

Dominus baro Theodorus Rattky. Dominus Joannes Busan. In tabula judiciaria praeses spectabilis dominus Balthasar Magdalenich. Reverendissimus dominus Wolffgangus Kukuljevich. Dominus Josephus Magdich. Dominus Georgius Jellachich. Dominus Joannes Jurssich. Vicecomes comitatus Zagrabiensis Sigismundus Bussich, substitutus ejusdem Josephus Raffay. Vicecomes comitatus Varasdinensis Ignatius Czinderi, substitutus ejusdem David Deory. Vicecomes comitatus Crisiensis Joannes Simunchich, substitutus ejusdem Joannes


7118. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 14 | Paragraph | SubSect | Section]

Dominus Georgius Jellachich. Dominus Joannes Jurssich. Vicecomes comitatus Zagrabiensis Sigismundus Bussich, substitutus ejusdem Josephus Raffay. Vicecomes comitatus Varasdinensis Ignatius Czinderi, substitutus ejusdem David Deory. Vicecomes comitatus Crisiensis Joannes Simunchich, substitutus ejusdem Joannes Szaich. Officia militaria. Commendans Kosztaniczensis baro Stephanus Patachich, simul et colonellus. Vicecommendans Balthasar Bussich, supremus vigiliarum praefectus. Commendans


7119. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 14 | Paragraph | SubSect | Section]

Joannes Jurssich. Vicecomes comitatus Zagrabiensis Sigismundus Bussich, substitutus ejusdem Josephus Raffay. Vicecomes comitatus Varasdinensis Ignatius Czinderi, substitutus ejusdem David Deory. Vicecomes comitatus Crisiensis Joannes Simunchich, substitutus ejusdem Joannes Szaich. Officia militaria. Commendans Kosztaniczensis baro Stephanus Patachich, simul et colonellus. Vicecommendans Balthasar Bussich, supremus vigiliarum praefectus. Commendans Glinanus dominus Georgius Pogledich


7120. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 16 | Paragraph | SubSect | Section]

ut commissam habuit, ita et peregit, de qua plura inferius. (Commissio in civitate Varasdinensi, reformans civitatem.) Altera commissio ad liberam regiamque civitatem Varasdinensem, ad lamenta civium contra senatores exmissa, comes videlicet Joannes Nepomucenus Erdoedy consiliarius camerae aulicae Hungaricae Posonii. Qui Varasdinum mense Majo adveniens, quinque in civitate mensibus commoratus, statum illius universum reformavit, et statutis novis, tam quoad oeconomica, quam politica, civitatem reformavit. Antea senatores redditus


7121. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 16 | Paragraph | SubSect | Section]

comitis Petazzi, assessoribus in ea existentibus | illustrissimo domino barone Adamo Patachich canonico Zagrabiensi ex parte magnatum, reverendissimo domino Nicolao Petrichevich canonico Zagrabiensi ex parte cleri, domino Adamo Naisich protonotario, domino Joanne Busan assessore tabulae banalis, in locum Josephi Magdich, infirmitate impediti. diurnum ex cassa regni habentibus in fl. 3. Ex parte autem status militaris dominus colonellus Kengell, dominus supremus vigiliarum praefectus Monhart, dominus capitaneus Fabriczi, accedentitens ex


7122. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 17 | Paragraph | SubSect | Section]

acceperat. Quaedam restituit. Uni Deo optime notum an omnes. (Commissio ordinata pro civitate Crisiensi.) Commissio quarta sub praesidio suae excellentiae episcopalis, assessoribus illustrissimo domino Stephano barone Patachich, domino vicebano Joanne Rauch et domino Joanne Jursich assessore tabulae judiciariae, de examinanda unione civitatis superioris et inferioris Crisii, hoc anno aeque commissa, non tamen ob negotia alia continua, effectuata est. Nempe an haec unio admitti possit, et quid pro et contra illam esset.


7123. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 17 | Paragraph | SubSect | Section]

Uni Deo optime notum an omnes. (Commissio ordinata pro civitate Crisiensi.) Commissio quarta sub praesidio suae excellentiae episcopalis, assessoribus illustrissimo domino Stephano barone Patachich, domino vicebano Joanne Rauch et domino Joanne Jursich assessore tabulae judiciariae, de examinanda unione civitatis superioris et inferioris Crisii, hoc anno aeque commissa, non tamen ob negotia alia continua, effectuata est. Nempe an haec unio admitti possit, et quid pro et contra illam esset.


7124. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 17 | Paragraph | SubSect | Section]

cathedralis, apud suam excellentiam institit, ut eidem domino baroni et descendentibus masculini sexus praedium Biskupecz ad Varasdinum, a morte Caspari comitis Esterhazy 1734. secuta, et prae manibus fisci existens, conferre dignaretur. Prouti et praedium Bresane in comitatu Crisiensi, a morte Joannis Hyacinthi, aeque penes fiscum permanente. Non obstante quodam defuncti domini episcopi Braniugh statuto, ad manus capituli tradito, quo praedii Bresane et Lukanich penes Dombram collationem nullam irritamque declararet. Praevie in capitulo bis examinato et discusso, et agnito pro impotente


7125. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 18 | Paragraph | SubSect | Section]

Nadasdy statutus etiam, et cur per dominum Magdalenich contra praxim prius observatam.) Similiter dominus comes Leopoldus Nadasd in praediis sibi collatis in persona plenipotentiariorum suorum, domino Ladislao Bisztriczey cancelista cancellariae aulico-Hungaricae et domino Joanne Jursich, per dominum vicarium temporaneum Balthasarem Magdalenich statutus est, cui statutioni interfuit aeque dominus canonicus Franciscus Thauszy, sed ut executor, dominus Krisanich praediorum illorum dum viveret usufructuarii et possessoris causa rerum ibidem vendendarum. |


7126. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 19 | Paragraph | SubSect | Section]

diplomate revindicati 1728. ac hactenus per dominium Verocza possessi atque a suprema camerali administratione Sclavonica Eszekinensi, quasi arendae titulo, quotannis in fl. Rh. 716. xg. 15 ab iisdem depositis episcopo Zagrabiensi ut ad manus episcopi deveniant, spectabilis dominus Joannes Busan comes curialis et reverendissimus dominus Balthasar Kercselich canonicus a latere, eatenus Posegam ad commissionem Sclavonicam et supremum illius commissarium dominum comitem Grassalkovich, exmissi | cum sufficienti plenipotentia fuerunt.


7127. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 21 | Paragraph | SubSect | Section]

et Vaska restituendis commissio censebat, rem Viennae accomodandam iri, illacque pro die 20. Septembris, ut compareat aliquis ex parte episcopi, constitutum, ubi res bonificationis tractabuntur. (Finis commissionis.) Quibus ita factis dominus Joannes Busan Zagrabiam reddiit, dominus autem canonicus Kercselich penes excellentisimum dominum camerae | praesidem remansit, quocum dein Gradiszkam, Czernekium, Pacraczinum visitavit. Ubi terminata commissione die quinta mensis Septembris, excellentissimus dominus


7128. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 21 | Paragraph | SubSect | Section]

intimus consiliarius, sacrae regni coronae custos, comitatus Arvensis supremus comes, et camerae aulico Hungaricae praeses, cum domino excellentissimo Sclavoniae supremo generali et Temesvariensi commendante domino barone Engelshoffen, podagra licet laborante, domino barone Ladislao Vayay, domino Joanne Deshan consiliario camerae Posoniensis, aliisque, Pacraczino die 6. Septembris hora decima ante meridiem movens, circa horam a prandiis sextam ad montem Claudium pervenit, ob dolores generalis ibidem pernoctans. Canonicus autem Kercselich Ivanichium praecessit, qui eodem die circa mediam


7129. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 21 | Paragraph | SubSect | Section]

6. Septembris hora decima ante meridiem movens, circa horam a prandiis sextam ad montem Claudium pervenit, ob dolores generalis ibidem pernoctans. Canonicus autem Kercselich Ivanichium praecessit, qui eodem die circa mediam decimam horam Ivanichium appulit, repertis ibidem reverendissimis dominis Josepho Chiolnich lectore et Georgio Reess, canonicis Zagrabiensibus, qui triduo jam Ivanichi excellentissimum dominum camerae praesidem praestolabantur, salutaturi eundem nomine venerabilis capituli. (Comes Grassalkovich Zagrabiam pergit.


7130. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 22 | Paragraph | SubSect | Section]

bis tormentis et mortariis omnibus, ubi post mutua inter excellentissimos affines oscula et amplexus, ecclesiam, se, episcopus protectioni domini camerae praesidis commendavit. | Adstantibus tam ex capitulo canonicorum pluribus quam et domino comite curiali Joanne Bussan, aliisque ex nobilitate plurimis. Omnes dein coenati et provisi. Die 8. Septembris excellentissimus camerae praeses aliique quieti indulserunt. Reveriti tamen ab omnibus. Prandium copiosum, opiparum datum, uti et coena. Pro producendo exercitio militari paratura erat banderium,


7131. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 23 | Paragraph | SubSect | Section]

confirmavit. (Congregatio regni Zagrabiae.) Eodem die incepta congregatio sub praesidio comitis locumtenentis, episcopis Zagrabiensi, Segniensi, Bosnensi, praesentibus, et assidentibus, item comitibus Ludovico Patachich, Christophoro Orsich, Josepho Rattkay, baronibus Adamo canonico, et Stephano Patachich aliisque ex nobilitate. Domino praeposito majori praetextu visitae se absentante. Ex parte capituli dominus Wolffgangus Kukuljevich constans adfuit, alio prout eum habere potuit. Regulatio confiniorum acceptata absque omni


7132. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 24 | Paragraph | SubSect | Section]

collectis etc. immunes redduntur. 2do. Quoad praediales usus. 3tio. Diaetales quidam articuli, etiam articulus 62. 1741. non tamen clarus. 4to. Recognitio statuum diaetae 1741. domino reverendissimo Josepho Chiolnich lectori data, quod agnoverint status, populum et praediales ecclesiae Zagrabiensis immunes esse a contributione. Pro illis non defendendis, sed ultro subjiciendis fuere sequentia. (Rationes contra praediales.)


7133. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 26 | Paragraph | SubSect | Section]

se tamen magis saecularium passione, scitis jam praemissis studio tamen non articulatis, die altero, primum protonotario, dein domino Busan ablegatio oblata, his sese excusantibus imo deprecantibus, dominus Josephus Raffay, substitutes vicecomes comitatus Zagrabiensis, ad dominum vicebanum Joannem Rauch exmissus, ut ipse ablegationem susciperet. Apud quem diutius commoratus retulit: dominum vicebanum omnino istud suscepturum, ita tamen, ut eidem non alter quam dominus Josephus Magdich (ecclesiae pane enutritus et per illam elevatus, ditatus, hostis tamen ecclesiae apertus)


7134. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 31 | Paragraph | SubSect | Section]

ad episcopatum Bosnensem canonicus Thauszy, bullis Roma obtentis, cum mense Novembri beneficia sua resignasset. Die 19. Novembris promoti fuere Viennae in archidiaconum Goricensem baro Adamus Patachich, hujus archidiaconatum Vasca obtinuit canonicus Nicolaus Magdich, canonicatus vero collatus est Josepho Mikinovich parocho Gradacensi. Parochia hujus oblata fuerat domino Joanni Mihanovich parocho sancti Georgii in Aquis, sed isto gratias agente, collata est Matthiae Petrovich capellano Dernensi. Domus in area capitulari domini episcopi Thauszy collata est canonico Balthasari Kercselich.


7135. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 31 | Paragraph | SubSect | Section]

Novembri beneficia sua resignasset. Die 19. Novembris promoti fuere Viennae in archidiaconum Goricensem baro Adamus Patachich, hujus archidiaconatum Vasca obtinuit canonicus Nicolaus Magdich, canonicatus vero collatus est Josepho Mikinovich parocho Gradacensi. Parochia hujus oblata fuerat domino Joanni Mihanovich parocho sancti Georgii in Aquis, sed isto gratias agente, collata est Matthiae Petrovich capellano Dernensi. Domus in area capitulari domini episcopi Thauszy collata est canonico Balthasari Kercselich. Mortuo 8. Novembris domino canonico Chasmensi Gregorio Igerchich, canonicatus


7136. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 31 | Paragraph | SubSect | Section]

sancti Georgii in Aquis, sed isto gratias agente, collata est Matthiae Petrovich capellano Dernensi. Domus in area capitulari domini episcopi Thauszy collata est canonico Balthasari Kercselich. Mortuo 8. Novembris domino canonico Chasmensi Gregorio Igerchich, canonicatus ejusdem collatus est Joanni Paxy parocho Dernensi, citra capituli candidationem. Hoc eodem anno in horto episcopali, vicus Latinorum, piscina elaborari cepta est ope subditorum et laboratorum. Item ad sanctum Rochum murata culina e fundamentis erecta et posita. Baro Trenck in


7137. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 33 | Paragraph | SubSect | Section]

accomodatio cordi esset pluribus, ab astuto Kleffeld perfacile horum hominum discordias, avaritiam, ambitionem et rerum politicarum ignorantiam observante, uberiusque ab Adamo Patachich et Wolffgango Kukuljevich canonicis Zagrabiensibus informato de cujuslibet genio, ipse singularius vicebanum Joannem Rauch coluit observavitque, cum eodem de regulandis egit banalibus confiniis, filii sui Pauli promotiones aperuit, merita quae habiturus apud aulam esset exaggeravit, tam sibi, quam et Francisco Kussevich, regni cassae perceptori exactorique. Quibus rebus utrumque involvit, ut hic fundos


7138. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 33 | Paragraph | SubSect | Section]

die 20. Julii per quosdam tantum privata agitur conferentia, videlicet: locumtenentem, ignarum rerum omnium Klobusiczki episcopum, qui paulo antea in regnum ac dioecesim advenerat, [ut fol. 16.] vicebanum Rauch, | Naisich protonotarium, Josephum Magdich, Joannem Busan, Josephum Raffay, perscribiturque bano optata regulatio ea quidem lege, ut officiales omnes per banum regnumque crearentur. Quod ut certum putabant fierique posse dicebat Kleffeldius, ita saturandae privatorum interessentiae, cum officia militaria per se vendenda


7139. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 36 | Paragraph | SubSect | Section]

eadem congregatione collatam a bano comiti Ludovico Erdoedy locumtenentiam princeps ratihabet per suum speciale rescriptum, absque tamen consequentia denominandi amodo per banos locumtenentis. (Nobiles novi ubi de Juliana Hohnemer.) Joannis Neuffczer consiliarii prius in camera Posoniensi baronatus publicatus. Item armales Stephani Markovchich secretarii apud comitem olim banum Joannem Draskovich, dein cancellarium Ludovicum Batthyan, tum apud modernum banum Carolum de Batthyan, cum eodem in Belgio etiam existentem. Josephi


7140. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 36 | Paragraph | SubSect | Section]

consequentia denominandi amodo per banos locumtenentis. (Nobiles novi ubi de Juliana Hohnemer.) Joannis Neuffczer consiliarii prius in camera Posoniensi baronatus publicatus. Item armales Stephani Markovchich secretarii apud comitem olim banum Joannem Draskovich, dein cancellarium Ludovicum Batthyan, tum apud modernum banum Carolum de Batthyan, cum eodem in Belgio etiam existentem. Josephi Hohnemer, postae Zagrabiensis magistri ac senatoris, patri fratrique Josepho aeque, ex-Jesuitae, a filia Juliana procuratae. Ista a divitiis celebri


7141. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 36 | Paragraph | SubSect | Section]

publicatus. Item armales Stephani Markovchich secretarii apud comitem olim banum Joannem Draskovich, dein cancellarium Ludovicum Batthyan, tum apud modernum banum Carolum de Batthyan, cum eodem in Belgio etiam existentem. Josephi Hohnemer, postae Zagrabiensis magistri ac senatoris, patri fratrique Josepho aeque, ex-Jesuitae, a filia Juliana procuratae. Ista a divitiis celebri mercatori olim Josepho Zibeneg seni jam, amore deliranti, in aetate annorum 17 nupserat, formosa valde, multosque habens amasios. Paulo post vidua effecta et haeres amplissimarum facultatum, cum a multis ob formam et


7142. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 36 | Paragraph | SubSect | Section]

dein cancellarium Ludovicum Batthyan, tum apud modernum banum Carolum de Batthyan, cum eodem in Belgio etiam existentem. Josephi Hohnemer, postae Zagrabiensis magistri ac senatoris, patri fratrique Josepho aeque, ex-Jesuitae, a filia Juliana procuratae. Ista a divitiis celebri mercatori olim Josepho Zibeneg seni jam, amore deliranti, in aetate annorum 17 nupserat, formosa valde, multosque habens amasios. Paulo post vidua effecta et haeres amplissimarum facultatum, cum a multis ob formam et pecunias expeteretur, baroni Kulmer in Stiria nubit et antedictis armales exolvit. Thomae demum


7143. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 41 | Paragraph | SubSect | Section]

spe ruiturae ex defectu stabi regulationis, Petrinja pro stabo projectatur, credebatur enim consilium bellicum neutiquam consensurum, ut Petrinja a jurisdictione generalatus Varasdinensis avelleretur, praecipue cum generalis Marquiere superiore anno unam militarem compagniam in loco erexisset, Joanni Habianecz talem cum commando attribuendo. Interea cum Franciscus Kussevich auditor generalis confiniorum fuisset resolutus, resoluto ipsi ex cassa regni annuo 300 fl. salario, instructio tam pro constituendo confiniorum commissario, quam futuro in locum domini


7144. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 42 | Paragraph | SubSect | Section]

persolvet. 4. Nullum aliud officium gerere poterit, quod aliquam cum rationibus exactoralibus connexionem haberet, constitutoque exactori annuo salario una cum sibi subalternis fl. 700 ex candidatis | pro officio domino Joanne Busan, Francisco Kussevich, Sigismundo Bussich. Idem dominus Busan jam olim officii hujus martyr pro exactore regni constituitur, deputaturque ad tractandum cum camera Posoniensi intuitu auctionis et mediae tricesimae ita instructus, ut ad triennium pro 7000 cum camera contrahere possit,


7145. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 42 | Paragraph | SubSect | Section]

disponebatur, litteris bani assecuratus, se proxime in Petoviensi campo resolvendum in generalem vigiliarum praefectum cum competente salario. Quibus allectus Patachich, subjacere etiam Kleffeldio renuens, et hic illum amotum cupiens ex confiniis, passus est se pro commissariatu candidari cum Joanne Busan et Francisco Kussevich ad speciem propositis, ipseque acclamatione omnium in commissarium fuit electus, commutans colonelli officium cum provisoratu. Insigniter deceptus. Nova totius regni conscriptio sic est ordinata, ut Ciscolapiana dominia, officiales habentia, per officiales eosdem


7146. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 43 | Paragraph | SubSect | Section]

factam constitutioni statuum superiori anno factae, tabulae judiciariae dominus Georgius Jellachich cum brachio et diurno ordinatur. Haec praeterea congregatione dominus Georgius Bernath agens causarum regni apud aulam Viennensem cum salario annuo 200 fl. constituitur. Joannes Svagell judlium, Joannes vero Gerlichich vicejudlium comitatus Crisiensis declarantur. Stephanus Szalle vicejudlium Zagrabiensis. | In locum valedicentis Antonii junioris Bedekovich, utpote occasione praedicta militari declarati capitanei,


7147. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 43 | Paragraph | SubSect | Section]

superiori anno factae, tabulae judiciariae dominus Georgius Jellachich cum brachio et diurno ordinatur. Haec praeterea congregatione dominus Georgius Bernath agens causarum regni apud aulam Viennensem cum salario annuo 200 fl. constituitur. Joannes Svagell judlium, Joannes vero Gerlichich vicejudlium comitatus Crisiensis declarantur. Stephanus Szalle vicejudlium Zagrabiensis. | In locum valedicentis Antonii junioris Bedekovich, utpote occasione praedicta militari declarati capitanei, secretarius conferentiarum


7148. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 46 | Paragraph | SubSect | Section]

revindicatum, canonicus Zagrabiensis Nicolaus Skerlecz ut banderii ecclesiae Zagrabiensis capitaneus, primus in eliberata Dubicza commendans et capitaneus fuit, a quo tempore penes ecclesiam continuo mansit, licet regiam confirmationem nunquam obtinuissent, quamvis 1718. banalem, comitis nempe Joannis Palffy. Dum Transvunanae partes per Marsiglium Turcis datae fuissent, capitulo una cum episcopo Cisvunanae relictae erant, ubi insimul ligneum | quoddam praesidium erexerunt, ac tandem etiam partibus Transvunanis 1714. rehabitis,


7149. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 48 | Paragraph | SubSect | Section]

hocque mense Aprili. (Poena canonici Chasmensis propter perjurium.) Occasione mixtae commissionis, quae Zagrabiae superiori anno incoata decurrebat, dum inquisitiones plures colligerentur, accidit: ut parochus et canonicus Chasmensis dominus Joannes Jambrekovich Dobrae pro parte episcopi testaretur coram judlium Kesser. Suum autem testimonium postea scripto revocaret, immo dominum judlium falsarium vellet, et rursus pro parte confinii testaretur. Quod dum publicum fuisset, per officii fiscalem in jus vocatus est et processu facto,


7150. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 51 | Paragraph | SubSect | Section]

pure ut visitet, et ejusdem sumptibus rediit. Occassione illa, qua Petovii fuimus, admodum reverendus dominus dominus Georgius Pozvinszky, ecclesiae Zagrabiensis olim praebendarius et ob podagram sponte resignans, canonicatu tamen Chasmensi ad mortem potitus obiit. Cujus canonicatus collatus est Joanni Kosz aeque praebendario. Prius autem vacantes parochiae in Vidussevecz Ignatio Kerchelich, Romae in 4 annum theologo, et Vugrae Blasio Dumbovich, capellano Capronczensi, collatae sunt sub Aprilis initium. (Capucinus


7151. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 55 | Paragraph | SubSect | Section]

nobilitatis cuperent, nobilitatem edocerent, fuerat commissum sine omni exceptione. Quare ne juribus praejudicetur ecclesiae, supplicatum fuerat, ut praediales hominesque episcopales hanc | coram domino Balthasare Magdalenich tanquam vicario temporaneo et domino Joanne Busan tanquam comite curiali probarent et producerent. Quod et per Suam Majestatem indultum, hoc tamen addito: quod et ex parte comitatus aliquis vocari poterit. Quod tanquam non praeceptivum observatum haud est. (Polygamia


7152. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 56 | Paragraph | SubSect | Section]

Ivanicensem recurrit commendantem dominum vicecolonellum Mihalievich, ut eandem militibus adjuvaret, qui ordines consilii bellici praevios petiit, antequam militem suppeditet. Ergo suos plurimos armatos bene constituit tutandae | sylvae. Provisor quoque episcopalis Joannes Hainovich, ne praejudicari episcopo sinat, non solum Ivanicenses collegit, sed et accersivit Pokupskenses, quibuscum sylvani lustrare constituit. Quos advenientes cum dominae comitissae homines intuerentur, jaculati sunt, et cum quinto idem fecissent, ut depositione testium patet, ab


7153. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 58 | Paragraph | SubSect | Section]

in arce episcopali hospitatus. Dominus canonicus Albensis Mathias Salbeck suam excellentiam iuvisit et visitavit. (Zelus generalis Scherczer et vicecolonelli Peczinger.) Dominus vicecolonellus Shilispurgensis Joannes Peczinger una cum domino generali Carolostadiensi Scherczer a zelo in religionem orthodoxam commendari promeruerunt, quoniam Shilispurgo universos schismaticorum popas ejecerunt et catholicos Graeci ritus unitorum assumpserunt. Quorum licet defectus esset, tamen pater Gabriel Palkovich


7154. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 58 | Paragraph | SubSect | Section]

confiniaristicas possidentes, personalia ab his terris praestent obsequia. Res tamen ad congregationem regni dilata. Terras autem ipsorum sine interventu officialium episcopalium conscripserunt per laitinantium Zebich. (Joannes Ranch vicebanus torque donatus a Majestate.) Sua sacratissima Majestas medio comitis colonelli Adami Batthyany aureum numisma cum catena aurea, ornata Suae Majestatis icone in numismate expressa diamantibus, domino vicebano Joanni Rauch dono misit. Quod ex donantis gratia omnino


7155. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 58 | Paragraph | SubSect | Section]

(Joannes Ranch vicebanus torque donatus a Majestate.) Sua sacratissima Majestas medio comitis colonelli Adami Batthyany aureum numisma cum catena aurea, ornata Suae Majestatis icone in numismate expressa diamantibus, domino vicebano Joanni Rauch dono misit. Quod ex donantis gratia omnino preciosum, ex intrinseco autem sui valore vix 2000 superans. Hoc idem dominus vicebanus dum primo deferret, observatum est, alios dominos Croatas tulisse aegrius. (Anni memoria.) Annus iste


7156. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 59 | Paragraph | SubSect | Section]

5.(Extensio judicatus tabulae.) Judicatus tabulae judiciariae ad causas dominorum supremorum comitum et vicecomitum reales, personales et mixtas extenditur. 6. Nobilitas familiae Hondrey recognoscitur. Hoc factum ad preces et munera canonici Kosz Joannis, his praevalentis, quam genealogica deductione. Circa 5. sciendum. Ab erecta judiciaria tabula statutum regni fuisse illico, ut in causis violentialibus contra supremos comites procederetur coram praefata tabula. Eatenusque data tabulae instructio,


7157. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 59 | Paragraph | SubSect | Section]

Circa 5. sciendum. Ab erecta judiciaria tabula statutum regni fuisse illico, ut in causis violentialibus contra supremos comites procederetur coram praefata tabula. Eatenusque data tabulae instructio, confirmata etiam per Carolum VI. Juliana baronessa Sermage contra Joannem Rauch vicebanum varios violentiales processus suscitavit coram praedicta tabula, qui pluribus annis decurrebant. Rauchius congregatione hac sublatum volebat statutum. Sed extensum plane vidit suffragio magnatum et cleri. Hinc sequente anno solicitus fuit, ut clientes sui Magdich et Raffay


7158. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 59 | Paragraph | SubSect | Section]

Sane ut hoc agant, ablegatis instructio data non fuit. (Sancti Victoriani reliquiae.) N. B. Ivanichii apud Franciscanos allatum Roma ex catacumbis sancti martyris ex dato nomine Victoriani reliquiae a provinciali Joanne Baptista Bellanovich allatae dum ex generali rediret capitulo, approbante episcope publicae venerationi sunt expositae ad aram 14 auxiliatorum dictam. Annus domini 1751.


7159. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 61 | Paragraph | SubSect | Section]

composuitque dominus canonicus Balthasar Kercselich, quae sumptibus episcopi typis data sunt et pro futura notitia hic inserta. Epistola paraenetica ad clerum Zagrabiensem, Zagrabiae. Typis Joannis Baptistae Weitz. 1751. Consistorium quoque libellum precum ex Germanico versum vulgari lingua edidit et distribuit, quod Jesuita quidam transtulit, sed plenum erroribus. Quos quantum fieri potuit, suprascriptus canonicus fol 2. et 3. correxit, primum autem sub sua non erat censura.


7160. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 61 | Paragraph | SubSect | Section]

Patachich, qui silentio neutralis esse volebat) quin ex politicis: episcopus, magnates caeteri, canonicus baro Patachich, canonicus Josephus Chiolnich lector capituli, dominus vicebanus aliique, et hoc pure ad aucupandam bani gratiam. At protonotarius Adamus Naisich, dominus Joannes Busan, Josephus Magdich fortissime restiterunt, quin idem dominus Busan scripto suas reflexiones apposuit. Atque inter caetera has hi postremi habuerunt reflexiones. 1mo. Suam sacratissimam Majestatem per datum anno superiori statibus diploma expressive


7161. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 62 | Paragraph | SubSect | Section]

item revidens acta deputationis in negotio fumorum et peractae conscriptionis. (Lecti ex candidatis ablegati ad diaetam.) Post haec ex quinque a comite bano candidatis pro ablegatis regni ad diaetam, nempe domino Francisco Kussevich, domino Josepho Magdich, domino Joanne Jursich, domino Luca Novoszel vicecomite Posegano, et domino Josepho Raffay (qui sub initium Januarii Segnia, ex suo commissariatu reddiverat) atque hoc pro tabula statuum, ad magnatum autem tabulam propositi a bano fuere dominus Joannes Rauch vicebanus et dominus


7162. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 62 | Paragraph | SubSect | Section]

in negotio fumorum et peractae conscriptionis. (Lecti ex candidatis ablegati ad diaetam.) Post haec ex quinque a comite bano candidatis pro ablegatis regni ad diaetam, nempe domino Francisco Kussevich, domino Josepho Magdich, domino Joanne Jursich, domino Luca Novoszel vicecomite Posegano, et domino Josepho Raffay (qui sub initium Januarii Segnia, ex suo commissariatu reddiverat) atque hoc pro tabula statuum, ad magnatum autem tabulam propositi a bano fuere dominus Joannes Rauch vicebanus et dominus Balthasar Magdalenich. Ex


7163. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 62 | Paragraph | SubSect | Section]

(Lecti ex candidatis ablegati ad diaetam.) Post haec ex quinque a comite bano candidatis pro ablegatis regni ad diaetam, nempe domino Francisco Kussevich, domino Josepho Magdich, domino Joanne Jursich, domino Luca Novoszel vicecomite Posegano, et domino Josepho Raffay (qui sub initium Januarii Segnia, ex suo commissariatu reddiverat) atque hoc pro tabula statuum, ad magnatum autem tabulam propositi a bano fuere dominus Joannes Rauch vicebanus et dominus Balthasar Magdalenich. Ex quibus omnium votis electi ad tabulam procerum Balthasar Magdalenich,


7164. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 62 | Paragraph | SubSect | Section]

domino Francisco Kussevich, domino Josepho Magdich, domino Joanne Jursich, domino Luca Novoszel vicecomite Posegano, et domino Josepho Raffay (qui sub initium Januarii Segnia, ex suo commissariatu reddiverat) atque hoc pro tabula statuum, ad magnatum autem tabulam propositi a bano fuere dominus Joannes Rauch vicebanus et dominus Balthasar Magdalenich. Ex quibus omnium votis electi ad tabulam procerum Balthasar Magdalenich, ad tabulam autem statuum exoratus potius quam electus dominus Josephus Magdich, cui suffragiis additus Josephus Raffay. Singulisque ordinati pro diurno dietim


7165. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 63 | Paragraph | SubSect | Section]

parochum superioris civitatis consecutus est, quo in suo abitu etiam res suas ex arce universas composuit. (Mors patris provincialis Franciscanorum.) Sub congregationis decursu obiit Zagrabiae 28. suae infirmitatis die admodum reverendus pater Joannes Baptista Bellanovich, ordinis minorum actualis provincialis, communi universorum luctu. Vir erat discretus et industrius et pro regimine aptus. Ecclesiam et conventum ordinis sui Ivanichii ex fundamentis errexit, providit omnibus ad decorem. Fuit loci ejusdem saepius


7166. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 65 | Paragraph | SubSect | Section]

judex civitatis 150, notarius 200. Hactenus enim intra se dividebant universa, videlicet colonos, vinum etc. (Palatini mors. Novus armorum supremus praefectus.) Die 24. Martii Posonii obiit in domino excellentissimus dominus comes Joannes Palffy, regni Hungariae palatinus, aurei velleris eques, supremus per Hungariam et Transylvaniam armorum regiorum praefectus etc., aetatis suae anno 93., quam aetatem admiratione communi attigit, quia ad regulam vivere non asveverat, nullamque rationem victus aut potus


7167. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 66 | Paragraph | SubSect | Section]

Comes autem Erdoedius inter equites aurei velleris lectus suscepto gratis vellere a Sua Majestate, suique accomodati filii, Esterhazius autem mareschallus declaratus est. Sed ad res Croaticas digrediendum. Et primo, comite locumtenente progresso ad diaetam, patriae cura commissa fuit domino Joanni Rauch vicebano. (Sicuten canonicus moritur.) Die 4. Maji obiit in domino canonicus Paulus Sikuten, quinto suae infirmitatis die, et canonicatum cathedralis ecclesiae hujus Zagrabiensis | accepit, ad


7168. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 66 | Paragraph | SubSect | Section]

canonicus moritur.) Die 4. Maji obiit in domino canonicus Paulus Sikuten, quinto suae infirmitatis die, et canonicatum cathedralis ecclesiae hujus Zagrabiensis | accepit, ad commendationem domini comitis aulae cancellarii Leopoldi Nadasd, dominus Joannes Paxi, canonicus Chasmensis et parochus Dernensis, Posonii resolutus, ubi et ipse ut capituli Chasmensis ablegatus adfuit. Redireque a capitulo monitus, debuit ad canonicam institutionem. Hujus canonicatus Chasmensis collatus est domino Georgio Ztepanich, parocho Capronczensi et


7169. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 70 | Paragraph | SubSect | Section]

terminata est. Pro parte episcopi existentibus dominis reverendissimis Wolffgango Kukuljevich et Balthasare Kercselich, canonicis Zagrabiensibus, item domino Stephano Koncsek, bonorum episcopalium praefecto, et domino Lukanszky Ladislao fiscali, pro parte vero capituli dominis Nicolao Magdich, Joanne Koosz, Josepho Galiuff, canonicis Zagrabiensibus, ac domino Georgio Ligutich, capitulari advocato. Intra quos post longas disputationes ita conclusum est. 1mo. Ut terrenum Moschenicensium a Drenchinensium terris alveus Tatinecz per suum decursum divideret,


7170. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 70 | Paragraph | SubSect | Section]

est. Pro parte episcopi existentibus dominis reverendissimis Wolffgango Kukuljevich et Balthasare Kercselich, canonicis Zagrabiensibus, item domino Stephano Koncsek, bonorum episcopalium praefecto, et domino Lukanszky Ladislao fiscali, pro parte vero capituli dominis Nicolao Magdich, Joanne Koosz, Josepho Galiuff, canonicis Zagrabiensibus, ac domino Georgio Ligutich, capitulari advocato. Intra quos post longas disputationes ita conclusum est. 1mo. Ut terrenum Moschenicensium a Drenchinensium terris alveus Tatinecz per suum decursum divideret, consequenter totum


7171. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 70 | Paragraph | SubSect | Section]

Nicolaus Csaky. Loco hujus archiepiscopus Colocensis baro Franciscus Xaverius Klobusiczky ex episcopo Zagrabiensi, cum regali insuper 12 milium fl. ac gratuita expeditione cancellariae. Episcopus Zagrabiensis resolutus dominus Franciscus Thauszy, hujus episcopatus Bosnensis domino Josepho Chiolnich, lectori ecclesiae Zagrabiensis. Episcopatus autem Quinque Ecclesiensis domino Georgio Klimo, in cujus locum Noviensis episcopus simul et consiliarius ac refferendarius cancellariae regiae aulicae Hungaricae factus est | dominus baro Adamus


7172. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 71 | Paragraph | SubSect | Section]

in omnibus plenipotentiarium canonicum Georgium Gall constituit, in locum promoti ad episcopatum Bosnensem lectoris promovendos Posonii adhuc promulgavit, ipseque pro 25. Augusti ad comitem Ludovicum | Patachich Szlanye appulit, inde cum canonicis Stephano Putz, Josepho Galliuff, Joanne Paxi, constituto secretario suo, Diakovo abiit, transactisque ibidem negotiis Varasdinum ad episcopates domus rediit, ibidemque ad festum Martini permansit. (Contraversiae inter hunc electum et translatum.) Interea inter


7173. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 71 | Paragraph | SubSect | Section]

canonicum Georgium Gall constituit, in locum promoti ad episcopatum Bosnensem lectoris promovendos Posonii adhuc promulgavit, ipseque pro 25. Augusti ad comitem Ludovicum | Patachich Szlanye appulit, inde cum canonicis Stephano Putz, Josepho Galliuff, Joanne Paxi, constituto secretario suo, Diakovo abiit, transactisque ibidem negotiis Varasdinum ad episcopates domus rediit, ibidemque ad festum Martini permansit. (Contraversiae inter hunc electum et translatum.) Interea inter episcopalem


7174. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 72 | Paragraph | SubSect | Section]

pronunciavi. Notumque pluribus reddidi, praecipue archiepiscopo actuali Colocensi Klobusiczkio, cujus eum reddidi ad omnium notitiam familiarem, ut in arce apud eundem fuerit continuus omniumque particeps secretorum. Quare et cum 1749. episcopates vacasset Bosnensis, ipseque pro eodem cum domino Josepho Chiolnich competivisset, eundem dominum episcopum tenerrime Klobusiczkio commendavi, pro efficaci illius opera, ut Bosnensem episcopatum consequeretur. et quamvis dominus eotum canonicus Thauszy in statutione domini comitis Nadasd ad praedia Hrussevecz


7175. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 77 | Paragraph | SubSect | Section]

variasset, asserens postea, se de canonico non bene abservasse episcopum, de candidatione actum consultatumque. Candidarunt in fine Paulum Goymerecz, parochum Bisztricensem, Georgium Delinich, sublectorem, Franciscum Popovich, parochum Crisiensem, Balthasarem Petkovich, parochum in Magierovo, Joannem Kukuljevich, parochum in Mihovlyan, et Nicolaum Thauszy, ex puro respectu episcopi, parochum in Kupinecz, hosque candidatos archiepiscopo submittendos resolverunt, et effective 12. Decembris litteris capitularibus submiserunt postulando resolutionem canonici. Qua ratione jus patronatus in


7176. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 80 | Paragraph | SubSect | Section]

rex collator fuerat vel is, cui a rege per distinctam regiae gratiae medio cancellariae super jure patronatus expeditionem indulgebatur. Hinc saepe Croatiae bani, saepe ipsi Zagrabienses episcopi, quandoque archiepiscopi Colocenses, frequentissime aulae regiae cancellarii, quin sub Mathia rege Joannes Vitezius, qua episcopus Varadiensis, jure patronatus vacantium in ecclesia Zagrabiensi beneficiorum de gratia et collatione juris principis gaudebat, prouti haec non solum ex ecclesiae hujus monumentis forent certissima, sed indubie etiam in protocollis aulico Hungaricae Majestatis Vestrae


7177. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 81 | Paragraph | SubSect | Section]

collatione beneficia per mortem canonici vacantia litteris suis ad capitulum Szimeghino de dato 28. Octobris datis conferre voluit, ipsique postulatio | a capitulo facta fuisset et quidam Nicolaus Medak, electi sororius, resolutus fuisset, archiepiscopus Colocensis Joannes Thelegdi institutionem nominatorum ab electo factam sub censuris prohibuit, eo quod electus Romae confirmatus non fuisset, ac ad se institutionem pertinere, qui u et nominationem praetendebat. Electo episcopo Zagrabiensi praetensioni archiepiscopali contradicente, capitulo autem Zagrabiensi


7178. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 81 | Paragraph | SubSect | Section]

sedes pro vacante haberetur, neque super collatione juris patronatus beneficiorum electo Francisco Erghelio elargita, intentio regia, quam ad mentem sensumque canonicarum legum esset, vigore quarum antea Romae confirmari, quam jurisdictione uti electum oporteret, hinc et Ferdinandus quendam Joannem Mixa Zagrabiensem resolvit canonicum, testantibus non solum ecclesiae hujus protocollis, sed et cancellariae aulico Hungaricae Majestatis Vestrae sacratissimae. Et merito quidem, quoniam jurisdictio clavium per bullas Romani pontificis ab episcopis obtineretur, institutio autem praecipue in


7179. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 86 | Paragraph | SubSect | Section]

et favoribus commendatus, quam vehementissime sum et emorior. Peracta promotorum installatione, die eodem Viennam scriptum. Canonicus Reess deprecatorias, et simul patrocinii impetratorias scripsit dominus Patachich. Rectori collegii Viennensis Croatici, Josepho Mikinovich, capitulariter et per episcopum impositum, ut ubique agat, exoret veniam, offendendosque tali facto placare studeat et adlaboret. Episcopus ad consiliarium cancellariae Hungaricae, Koller Franciscum, supplicando recurrit, tum ad dominum comitem banum, patrem societatis Jesu


7180. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 88 | Paragraph | SubSect | Section]

pro voto domino canonico Galliuff dando (qui in summis episcopi erat gratiis, ut Viennae quoque sciretur, episcopum sibi eum successorem designare) exoravit, praesidem quoque judiciariae tabulae aliosque | in partes ejusdem permovit, excepto unico assessore domino Joanne Jurssich. Hinc observata hac episcopi cura pro canonico Galliuff nemo ex capitulo pro assessoratu tabulae instare fidebat. Chegetek quoque se insinuavit, at indifferenter, ne offensum habeat episcopum, a quo custodis officium promissum habebat, vicariatum autem viis omnibus piscabatur. Comes


7181. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 90 | Paragraph | SubSect | Section]

Kercselich sistitur ad sanctum Nicolaum in Selina.) Grassabantur hoc anno latrones passim, nihilque ab illis tutum fuerat. Petrinja quidam pulsus inde Simo aggressus, domum cujusdam spoliavit duosque abduxit, qui eundem verberaverant, quos et capite truncavit. Capitaneo et commendanti Joanni Habianecz insidiabatur plurimum. Mihi quoque Varasdino 2da. Novembris reduci ad sanctum Nicolaum in Selina obviarunt, stiterunt currum equosque. At postquam a me fuissent amice salutati, non sine maximo divinae gratiae argumento pacifice abire permiserunt, uno duntaxat interrogante, postquam


7182. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 100 | Paragraph | SubSect | Section]

fatum articulum 13. specifice Repas Simegiensi comitatui restituendum ordinaretur, commissio censuit, regina hoc ipsum postea confirmante, articulari dispositioni inhaerendum. (De tabulae judicatu restrictio.) In gratiam vicebani Joannis Rauch tot regni articuli, etiam per Carolum VI. confirmati, occasione instructionis regiae tabulae judiciariae Zagrabiensi et per eandem instructionem, ut causas violentiales contra supremos comites, vicecomites, fata districtualis judiciaria tabula judicaret, non obstante eo etiam, quod


7183. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 100 | Paragraph | SubSect | Section]

septimam ad omnes causas contra praedictos idem judicatus extensus fuisset, nihilominus quia baronessa Sermage protonotarium Adamum Naisich allegatis suis in processu executoratus Chikuliniani offendisset ac ex amico antea Naisichio inimicum fecisset eundem. cum ipsa coram eadem tabula contra Joannem Rauch violentialem promovisset processum, assessore tabulae Josepho Magdich jurato Rauchii cliente quantumvis ablegato ad hanc diaetam, praeside item ipso domino Balthasare Magdalenich aeque ablegato ad tabulam procerum, sed homine simplici ac Naisichio utente pro oraculo, conditus est 36.


7184. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 100 | Paragraph | SubSect | Section]

fuisset, nihilominus quia baronessa Sermage protonotarium Adamum Naisich allegatis suis in processu executoratus Chikuliniani offendisset ac ex amico antea Naisichio inimicum fecisset eundem. cum ipsa coram eadem tabula contra Joannem Rauch violentialem promovisset processum, assessore tabulae Josepho Magdich jurato Rauchii cliente quantumvis ablegato ad hanc diaetam, praeside item ipso domino Balthasare Magdalenich aeque ablegato ad tabulam procerum, sed homine simplici ac Naisichio utente pro oraculo, conditus est 36. articulus, quo ad tenorem 35. 1729. activae et passivae causae


7185. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 100 | Paragraph | SubSect | Section]

nunquam fuisse declaratos Rauchii 300 ferme homines, neque eos in lite stare, utrique partium amicam svasi conventionem. | Et post fatigia tanta atque verba demum ad arbitrativum judicium consenserunt, videlicet dominum Joannem Busan qua praesidem, me Balthasarem Kercselich, Joannem Jursich, dominum Christophorum Czvetanovich et dominum Mathiam Messich, lege cumprimis ea, ut damnificatis ex utraque parte rusticis quoad accepta detentaque animalia partes satisfacerent. edoctaque sufficienter laesis satisfactione


7186. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 100 | Paragraph | SubSect | Section]

eos in lite stare, utrique partium amicam svasi conventionem. | Et post fatigia tanta atque verba demum ad arbitrativum judicium consenserunt, videlicet dominum Joannem Busan qua praesidem, me Balthasarem Kercselich, Joannem Jursich, dominum Christophorum Czvetanovich et dominum Mathiam Messich, lege cumprimis ea, ut damnificatis ex utraque parte rusticis quoad accepta detentaque animalia partes satisfacerent. edoctaque sufficienter laesis satisfactione per arbitros de violentiae poenis et locorum


7187. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 102 | Paragraph | SubSect | Section]

ego insciis omnibus et sub summo silentio die 17. Decembris anni superioris (parochus autem prior Martinus Szvasztovich, vir omnino praestans et insignis, die 6. mortuus fuisset) ad ipsum dominum curiae judicem recurri, prouti et ad ejusdem filios, comitem Antonium generalem et comitem Joannem Nepomucenum consiliarium camerae aulicae et consilii locumtenentialis, ad quos nemo recurrerat, quod ominabar, ipsisque pro fratre meo intercedentibus, comes parens dignissimis filiis negare non potuit neque voluit, hoc ipso consolatus, quod eorundem etiam veneratio a me sit habita, dum ad


7188. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 103 | Paragraph | SubSect | Section]

successores recurrendo et ut libertatem omnem suae excellentiae relinquendo, nollens eandem suam excellentiam cujuscunque commendatione onerare, adeoque plus commendanti quam promoventi obligatus esse, sed simpliciter suae excellentiae gratiae sese resignando, eundem prae reliquis festo sancti Joannis evangelistae 1751. parochum Kravarszkensem resolverit et vigore inclusarum praesentatoriarum statim instituendum velit. Domino episcopo autem aliisque commendantibus sese alia occasione serviturum obtulit, perscribens tamen, quem resolvisset. Hinc cum et dominus episcopus die 6. Januarii


7189. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 103 | Paragraph | SubSect | Section]

condiscebant exercitium, etiam bacchanales ferias cum saltationibus transigentes. Habita est etiam regni congregatio Zagrabiae die 10. Aprilis, in qua ob militarem cassam aliaque sese valde offensum dominus comes banus innuebant, hinc ad illius aliorumque placandos animos dominus vicebanus Joannes Rauch Viennam fuerat sed pure ad comitem banum ablegatus. Dominus quoque colonellus Kleffeld et vicecolonellus Kussevich mense Februario Viennam profecti sunt in negotiis confiniorum, generalis item Scherzzer, de quibus eorumque actis inferius.


7190. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 105 | Paragraph | SubSect | Section]

at nunc respectu fratris non solum priora submersa, sed plane dignissimus habitus. (Novae promotiones in capitulo.) Archidiaconatum Urbocz dictus aliquod distulit conferendum episcopus. Domino baroni Stephano Patachich et domino assessori Joanni Jursich fide data promiserat, quod mihi eundem collaturus sit, proptereaque dominum Jursich Ivanichium secum acceperat. Voluitque ut instans forem, me nullatenus instare volente neque instante, eo quod Viennae conclusum nihil esset, prouti et ne facto meo a prioribus recessisse videar,


7191. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 105 | Paragraph | SubSect | Section]

generalem dominum Adamum Chegetek designatum custodem, tametsi prius bis ipse obtulisset, quin et rogasset Adamum Ztepanich, ut suus esse velit generalis vicarius. Declaratis consistorialibus domino Petrichevich, Adamo Ztepanich, qui resignavit illico, | Josepho Pogledich, Nicolao Magdich, Georgio Reess, Balthasare Kercselich, Joanne Paxi, fiscali Balthasare Petkovich et notario Georgio Delinich resolutis, sine salario omni et taxis, excepto vicario, cui 150 fl. spopondit. Sed miserum consistorium, nemo enim gratis servire


7192. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 105 | Paragraph | SubSect | Section]

ipse obtulisset, quin et rogasset Adamum Ztepanich, ut suus esse velit generalis vicarius. Declaratis consistorialibus domino Petrichevich, Adamo Ztepanich, qui resignavit illico, | Josepho Pogledich, Nicolao Magdich, Georgio Reess, Balthasare Kercselich, Joanne Paxi, fiscali Balthasare Petkovich et notario Georgio Delinich resolutis, sine salario omni et taxis, excepto vicario, cui 150 fl. spopondit. Sed miserum consistorium, nemo enim gratis servire obligatur. (Installationes novae in


7193. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 106 | Paragraph | SubSect | Section]

banum in postrema congregatione regni fuerat destinatus et 27. Aprilis Viennam profectus est, ipsissimaque nocte ad portam domus domini comitis locumtenentis libellus famosus, vulgo pasquill, appensus ac per procuratorem Ladislaum Lukavszky observatus, acceptusque inventus est, esse contra dominum Joannem Busan, exactorem regni et tabulae banalis assessorem, vulgari lingva compilatus. In quo idem dominus Busan carpitur et praecipue ob interessentiam, | specificeque demonstratur interessentia, et data in causis parti utrique litigantium


7194. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 107 | Paragraph | SubSect | Section]

ignoratur. Noverit autem lector, Busanium inter se vicebanum Rauch capitales versari inimicitias, primum causa Czinderii, ubi authore Busanio in violatione sedis convictus fuerat vicebanus; 2. causa Christophori Voikovich, generi vicebani, qui impetrata palatinali donatione post fata comitis Joannis Chikuliny super bonis Oroszlavje per sententiam bona amisit, tametsi fl. 600 Busanio dedisset, uti pasquillus referebat; 3. causa Szoichii, qui, dirigente Busanio, bonis omnibus vicebanum, mediante lite, carere vellet; aliisque etiam de causis, minus notis.


7195. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 108 | Paragraph | SubSect | Section]

19. Junii in Vrabche ad vineam praedii sui antea apoplexia tactus nempe die 15. Petrus Matachich, cantor et abbas sancti Nicolai de Ercsy, obiit. Vir bonus et mitis, corpore parvo ac sangvineus. Hujus cantoratus collatus fuerat Adamo Ztepanich cathedrali, cathedralatus Georgio Reess, Urboczatus Joanni Jellussich, canonicatus demum Francisco Popovich sublectori. (Introductio episcopi Zagrabiensis.) Die nona Julii episcopi actualis fuit instituta solemnis introductio, quae hoc ordine fuit absoluta. Praecedentibus eum suis praedialibus et


7196. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 109 | Paragraph | SubSect | Section]

inanis metus, neque cum bancalitate transegit cum vel ipsa 65 fumorum remissio argumento fuisset, ex mero lubitu et beneplacito status Croatiae agere, atque ideo fundamentum majus fecit exigendae ultro conscriptionis. (Nobiles multi recogniti.) Joannis Peczinger, vicecolonelli in generalatu Carlostadiensi, armales publicantur. Joannis Sigrovich aliorumque infra nobilitas recognoscitur, videlicet Illiassich, Szlachanin, Szenkovachki aliter Vallicza, Kovachich in Jamnicza, Orechich, Sabarich, Volkovich aliter Martinkovich ex districtu


7197. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 109 | Paragraph | SubSect | Section]

fuisset, ex mero lubitu et beneplacito status Croatiae agere, atque ideo fundamentum majus fecit exigendae ultro conscriptionis. (Nobiles multi recogniti.) Joannis Peczinger, vicecolonelli in generalatu Carlostadiensi, armales publicantur. Joannis Sigrovich aliorumque infra nobilitas recognoscitur, videlicet Illiassich, Szlachanin, Szenkovachki aliter Vallicza, Kovachich in Jamnicza, Orechich, Sabarich, Volkovich aliter Martinkovich ex districtu Marocsae, Joannis Koos aliter Szvilay, Czelich aliter Valichevich, Magyer,


7198. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 109 | Paragraph | SubSect | Section]

Peczinger, vicecolonelli in generalatu Carlostadiensi, armales publicantur. Joannis Sigrovich aliorumque infra nobilitas recognoscitur, videlicet Illiassich, Szlachanin, Szenkovachki aliter Vallicza, Kovachich in Jamnicza, Orechich, Sabarich, Volkovich aliter Martinkovich ex districtu Marocsae, Joannis Koos aliter Szvilay, Czelich aliter Valichevich, Magyer, Jussich, Medved modo Jantolich, Mrachich, Laczkovich, Bogathy, Gradczki, Vugrinichek ex Jamnicza, Fabianich aliter Vodopia, Sunecz aliter Bedenich ex eadem, Koskovich, Petravich, Czelich, Labass ex Sztubicza, Turchich,


7199. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 112 | Paragraph | SubSect | Section]

regno cedit.) Statim a novi locumtenentis resolutione Petrinia, antea generalatui Varasdinensi parens, confiniis banalibus cessa resignataque est, ita ut resignatio regno fieret. Hanc resignationem generalis Benvenutus Petazzi ipse peregit et locumtenenti resignavit, misso ex parte regni Joanne Busan, qui illico eam confiniis cessit subintravitque vigilia Costanicensis. Busanius ex regni parte missus, quia ante resignationem emolumenta Petrinensia non excepisset, neque reservasset, sed simpliciter eandem his banalibus confiniis cessisset, ideo postea militares neque audire volebant


7200. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 113 | Paragraph | SubSect | Section]

praesentare, ut ajunt, detractavit, statimque incepit confusio. Progressi tandem, bataglion pedestria, quae post equites ad latus utrumque plateae distributa erant per totum plateae Villicza dictae (illa enim via versus sanctam Margaretham comes in equo progressus est) usque ad portam sancti Joannis Nepomuceni, vulgo carneam sive mesznicska vrata dictam, per quam civitatem ingressus est, atque ab illa ad domum Draskovichianam, quae sui hospitii fuerat (in porta salutabatur a magistratu, notario Ladislao Szalle quaepiam edicente) per medium militum eques et superbe vestitus comparuit.


7201. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 113 | Paragraph | SubSect | Section]

commissarius regius te installo , et clamatum vivat, vivat. Post haec gratias novus locumtenens egit brevibus, sua pollicitus studia, rursumque vivat. Actum de ejus statim salario, et episcopus annue 2000 fl. edixit, quemadmodum et prior locumtenens habuisset, dictumque a vicebano Joanne Rauch: bene, sine consequentia tamen. Atque ita dissoluti omnes. Qui de statu politico eramus, uti magnates et nobiles foeminae, ex clero Putz et ego tanquam tabularum assessores, dein alii utriusque tabulae assessores, vicebanus, protonotarius, vicecomites aliique de nobilitate potiores,


7202. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 117 | Paragraph | SubSect | Section]

baro Stephanus Patachich, colonellus et in confiniis commissarius, varias ex officio difficultates | proponens. tale ad eas accepit responsum, ut videret facile, eo vota plurimorum tendere, quatenus officio vale daret. Vir perspicax observavit praepotentias, et Josepho Raffay 700 fl. officii commissariatus designari, mortuo locumtenente Erdoedio cum vidisset Adamum Batthyan, hominem juvenem ac vix 24 annorum, constitutum a patruo bano ea lege locumtenentem, ut a vicebano Rauch et Naisichio totus pendeat, ipsisque in omnibus obediat, aula


7203. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 118 | Paragraph | SubSect | Section]

unitorum Palkovich subintravisse. Restitutio ejus est inarticulata articulo 5. Vide infra etiam et anno 1755. de ejusdem patribus piarum scholarum cessione. (Dii Croatiae qui. De Raffay relatio.) Quoniam favoribus deorum Croatiae, videlicet Joannis Rauch vicebani, Adami Naisich protonotarii, Joannis Busan exactoris, dominus Josephus Raffay, ex sorore Busanii filius, tutellatae Naisichianae dominae Annae Skerlecz maritus, homo loquacitate et ambitione pollens, iisdem diis adscribendus per hos suos videbatur, ideo omnia honoris


7204. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 118 | Paragraph | SubSect | Section]

est inarticulata articulo 5. Vide infra etiam et anno 1755. de ejusdem patribus piarum scholarum cessione. (Dii Croatiae qui. De Raffay relatio.) Quoniam favoribus deorum Croatiae, videlicet Joannis Rauch vicebani, Adami Naisich protonotarii, Joannis Busan exactoris, dominus Josephus Raffay, ex sorore Busanii filius, tutellatae Naisichianae dominae Annae Skerlecz maritus, homo loquacitate et ambitione pollens, iisdem diis adscribendus per hos suos videbatur, ideo omnia honoris utilitatisque, ut metuendus caeteris evadat, conferebantur,


7205. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 119 | Paragraph | SubSect | Section]

Georgius Petkovich in substitutum ex judlium Zagrabiensis districtus Georgius Ligutich in notarium comitatus Zagrabiensis et Crisiensis, una etiam consecutus a capitulis notariatum capitulorum. (Raffay commissarius confiniorum.) Ut autem Josepho Raffay per amissa mox dicta tria officia nil decederet, aut saltem pro accusatione ad aulam perpessa remuneraretur, contra commissarium confiniorum baronem Stephanum Patachich ab avunculo domini Raffay Joanne Busan lamenta sunt posita, quod nempe in confiniis rarus esset, quod educilla


7206. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 119 | Paragraph | SubSect | Section]

(Raffay commissarius confiniorum.) Ut autem Josepho Raffay per amissa mox dicta tria officia nil decederet, aut saltem pro accusatione ad aulam perpessa remuneraretur, contra commissarium confiniorum baronem Stephanum Patachich ab avunculo domini Raffay Joanne Busan lamenta sunt posita, quod nempe in confiniis rarus esset, quod educilla vacua relinqueret, birsagia non curaret, difficultatibus suis uti mense Februario sub conferentia status affligeret. Domino autem Raffay (quamvis, uti supra, plenipotentiam resignavisset) illico semet offerente,


7207. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 119 | Paragraph | SubSect | Section]

contrariari non valente, pro commissario confiniorum in locum Stephani Patachich cum annuo fl. 700 salario est dictus promulgatusque. (Statutum novum.) Praeterea quia vicebanus Joannes Rauch contra viduam baronessam Sermage coram Josepho Raffay violentialem suscitavisset processum, ipsa autem per mandatum regium, tum ob praemissam multitudinem officiorum, cum et clientellam Raffaianam, ac vel maxime per epistolam ab eodem Raffay sibi scriptam; quod eandem caeterosque magnates tremere faciet, ipsisque in cunctis processibus


7208. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 126 | Paragraph | SubSect | Section]

mandatum.) Mandatum sincerizationis intra Kleffeld, vicebanum Rauch et Busanium in merito, uti supra lectum. Prohibebatur, ne ullus de his vel loqui audeat, hinc imponebatur silentium. Fuit autem ex eo discordia, quod Rauch narrasset Kleffeldio, Joannem Busan olim cum certis latronitus fuisse complicem et sua opera a patibulo fuisse liberatum. De Busanio autem aliud legebatur plenum laudis et integritatis ejusdem. Quae silentii mandata etiam per vicinos generalatus erga consilii bellici ordines fuere promulgata. Per quod res ignota ibi


7209. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 129 | Paragraph | SubSect | Section]

jam bullam edidisset, qua ex tot numero festis dispensat, ut auditis mane missa et concione post haec populus libere servilibus operibus vacare possit, haec eadem in Croatia sub hac regni congregatione cum adjuncto bullae mandato regio fuit promulgata et acceptata, accepto in regni patronum sancto Joanne Baptista, quo die vacare servilibus non liberet. Multa de hoc rudium, ut in rebus novis fieri solet, erant dicteria. Nec scripsit quispiam nisi canonicus Kercselich pro archidiaconatu Bexin ob haereticorum viciniam. Quam ejus epistolam in fine anni hujus habes.


7210. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 130 | Paragraph | SubSect | Section]

Mathaei apostoli et sancti Michaelis archangeli. In Octobri: sanctorum Simonis et Judae apostolorum. In Novembri: sancti Martini episcopi, sanctae Elisabeth viduae, sanctae Catharinae virginis et sancti Andreae apostoli. In Decembri: sancti Thomae apostoli, sancti Stephani protomartyris, sancti Joannis apostoli et evangelistae, sanctorum innocentium extra Zagrabiam. Praemissis ergo post divina laborare licet, nota excepto loco vel parochia tali, ubi titulus ecclesiae vel loci patronus quispiam ex praemissis non foret, nam ubi esset, in tali loco manet festum non dispensatum.


7211. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 130 | Paragraph | SubSect | Section]

festo Epiphaniae. In Februario: Purificationis beatae virginis Mariae. In Martio: sancti Josephi ut patroni tutelaris ditionum Austriacarum, annuntiationis beatae virginis Mariae. In Aprili: dominica Paschatis. In Majo: Ascensio domini. In Junio: dominica Pentecostes, corporis Christi, sancti Joannis Baptistae ut regni patroni, sancti Ladislai ut fundatoris et patroni dioecesis, sanctorum Petri et Pauli. In Augusto: Assumptionis beatae virginis Mariae et sancti Stephani regis Hungariae ut coronae patroni. In Septembri: Nativitatis beatae virginis Mariae. In


7212. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 131 | Paragraph | SubSect | Section]

posset, quoniam ultra 50 milia hospitum prodiere et pro omnibus his vix 200 terrarum jugera. Praeterea exmissae vineae aliaque, uti superius insinuatum. | 2. Sub praesidio comitis Ludovici Patachich absolutam ita fuisse dicationem pro lubitu et favore Joannis Busan, ut nunquam revelare voluerint systema dicationis, minus fumi, sed prouti videbatur Busanio, sic scripti fumi. Ex quo summa improportio, universales quaerellae. Equidem partes Zagorianae et plurimorum nobilium, praecipue Busanio affinium, alleviatae partes et bona, partes e contra


7213. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 132 | Paragraph | SubSect | Section]

regni peragendae conscriptionis.) Ex hac repraesentatione Kleffeldii uti omnino gravi processit 1. ejusdem odium, 2. ut pro confirmatione Kleffeldianae repraesentationis facta illa per officiales conscriptio Viennam submitti 1753. debuerit et submissa sit medio Joannis Busan et Georgii Jellachich, fumationis sistemate nunquam relevato. Ex quo uti Kleffeldiana repraesentatio fuit confirmata, ita gravius mandatum, ut novas conscriptionis ideas regnum pro approbatione submitteret. Et ne culpari iterum valeat, quod dolose cum principe ageret, quidquid


7214. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 133 | Paragraph | SubSect | Section]

congregatione, die nempe 16. Maji, obiit ex ptysi Josephus Magdich, Suae Majestatis consiliarius et tabulae judiciariae assessor, ex hac familia in masculo ultimus. Sepultus apud moniales Zagrabiae. Ex propositis pro assessoratu domino Antonio Bedekovich, notario tabulae, domino Joanne Szaich, vicecomite comitatus Crisiensis, domino Georgio Petkovich, vicecomite comitatus Zagrabiensis, domino Georgio Ligutich, notario comitatuum Crisiensis et Zagrabiensis, Stephano Markovchich, emerito duorum banorum secretario, primus, dominus nempe Antonius Bedekovich, ex tabulae hujus


7215. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 134 | Paragraph | SubSect | Section]

ad latus dominus lector Stephanus Putz et cathedralis Reess, ad evangelium Gaszparich et Gaal, ad epistolam Szkerba et Gradinszky, in choro Schitaroczi cum Mikinovich, ad infulam Bisztricey, ad pastorale Goymerecz. Ex magnatibus solennitati huic interfuerunt comes Ludovicus Patachich cum filio suo Joanne, comes Christophorus Orsich cum sua conjuge et vidua comitissa Petro-Keglevichiana. Credebatur aliquid facturus ecclesiae, sed nihil plane. (Generalis Scherzer mortuus.) Sub initium Junii Vienna redux obiit in quodam pago Stiriae


7216. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 144 | Paragraph | SubSect | Section]

ex confrontatione vicinorum et Kuzmincensium confessione repertum est, et ipsius villici Erdoediani, quod ita instructus fuisset a plenipotentiario. Quare uti rem hanc gravissime dominus Raffay appraehendit, ac pro summa sui confusione accepit, ita in me quaequae evomuit, statimque domino vicebano Joanni Rauch, protonotario Adamo Naisich, et Joanni Busan, suo avunculo, scripsit. Et si hoc opus steterit, caput apposuit, et conscriptores, praecipue dominum Kercselich et Petkovich immo et praesidem, comitem Patachich, diurnum nunquam habituros promisit, quod tantam confusionem eidem


7217. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 144 | Paragraph | SubSect | Section]

confessione repertum est, et ipsius villici Erdoediani, quod ita instructus fuisset a plenipotentiario. Quare uti rem hanc gravissime dominus Raffay appraehendit, ac pro summa sui confusione accepit, ita in me quaequae evomuit, statimque domino vicebano Joanni Rauch, protonotario Adamo Naisich, et Joanni Busan, suo avunculo, scripsit. Et si hoc opus steterit, caput apposuit, et conscriptores, praecipue dominum Kercselich et Petkovich immo et praesidem, comitem Patachich, diurnum nunquam habituros promisit, quod tantam confusionem eidem causaverint. Ira fecit eum multa fari et arcaniora


7218. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 147 | Paragraph | SubSect | Section]

tandem intermittendae conscriptionis facultas in Decembri est, absolutoque districtu uno, nempe Cisdravano seu Varasdinensi, die 15. Decembris dissoluta est. Acta conscriptionis cum cista ad archivum regni deponenda offerebantur domino Busan, sed, eo recipere nolente, apud praesidem, comitem nempe Joannem Patachich, remanserunt. | Superius descriptae a folio 204. regni congregationi 27. Maji Zagrabiae incoatae addendum. 1. (Klobusiczki comites.) Barones hactenus Klobusiczki, videlicet


7219. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 148 | Paragraph | SubSect | Section]

hoc fuit insignitus charactere), ideo episcopis Hungariae omnibus scriptum fuit, ut characterem actualis intimi consiliarii peterent acciperentque. Hac occasione Zagrabiensis Franciscus Thauszy, Syrmiensis Gyvovich, aliique omnes, dempto unico soloque Bosnensi episcopo Josepho Chiolnich, charactere actualis intimi consiliarii sunt insigniti. 3. Armales Georgii Chernolatecz, capitanei cohortis equestris, publicatae sunt. 4. (Qualiter approbandi libri.) Renovata fuit constitutio Carolina de


7220. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 149 | Paragraph | SubSect | Section]

praecipue, dum 1. non auditis conscriptoribus pro lubitu suo comitem Patachich, canonicum Kercselich, vicecomitem Petkovich mercede, prius sive anno superiore attributa et definita, privarunt. | 2. Onus describendi operis iisdem imposuerunt. Domino autem Josepho Raffay diurna ejus exsoluta fuere, cum carthae per eum insumptae et cistae factae persolutione. Qua ex re, uti omnibus apparuit interessentia, ita tam magnates quam et nobiles alii urgere non cessabant damnatos conscriptores, ne rem hanc negligerent. Isti itaque compilato opere et fusa rei


7221. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 150 | Paragraph | SubSect | Section]

ejus, Mathiae Plovanich, acceperat descripsitque. Et ab eodem domino Jursich habuit Kleffeldius. Fateor, rogatum me ab utroque fuisse pro eadem, sed neque contra reliquorum conscriptorum praescitum eam rogantibus dedissem, neque, quamvis ejusdem compilator, illam habui, quia prae manibus comitis Joannis Patachich remanserat, ut et nunc ea caream.- Interim quemadmodum apud Suam Majestatem locumtenenti et suprascriptis nota remansit, ita, proponente procul dubio Sua Majestate comiti Carolo Batthyanio bano res has et defectus atque eamdem replicam fors exhibente, apud Batthyanianam familiam


7222. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 151 | Paragraph | SubSect | Section]

de generalatus illius tumultu haec sunt. Die 7. Januarii anni hujus exigentibus jussu generalis Gvicciardi officialibus pro mondura pecunias, homines palam sese opposuerunt et quidem in Crisiensi regimine. Res haec colonello Crisiensi libero baroni Ignatio a Lalersperg a fratre meo Josepho Kercselich, ibi, ut vocant, majori locumtenente capitanei, ductis secum pluribus hominibus relata extitit. At colonellus referentem redarguit minatis compedibus, et redire confestim jussit, atque ad 20. diem Januarii incassare pecuniae praecepit, populique oppositionem figmenta officialium


7223. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 160 | Paragraph | SubSect | Section]

habere potuit, utpote qui jam conspirasse censendi sunt, uti in effectu per 2. demonstrarunt factionem. (Metus Zagrabiensium.) Zagrabiam ab aufugientibus ex Gradecz episcopi hominibus primae factionis nefanda delata sunt, ab adveniente comite Joanne Patachich ultro confirmata. Mirum et incredibile, quae Zagrabiae rerum facies et confusio. Metus ubique, res suas singuli intra muros civitatis regiae abscondere satagebant, ipsi plane capitulares. In capitulo praecluditur aditus cuique et nobilibus praecipue. Cum autem in canonicorum


7224. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 161 | Paragraph | SubSect | Section]

monuimus, confiniis invigilaturus degebat. Fata praemissa confestim ad eundem perscribuntur. Eo autem nil respondente et tumultuantibus in dies majora majoraque damna inferentibus seseque augentibus, sub episcopi Zagrabiensis praesidio Zagrabiae conferentiae habitae sunt, vicebano Joanne Rauch, vicecomite Josepho Raffay, exactore regni Joanne Busan aliisque, qui Zagrabiae erant, concurrentibus. Scriptum Majestati Suae regiae et incaute satis atque ante auditos tumuituantes, tumultus causa in conscriptionem rejecta et insinuata. Quod fuit filius ante patrem et crysi apud Suam


7225. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 161 | Paragraph | SubSect | Section]

degebat. Fata praemissa confestim ad eundem perscribuntur. Eo autem nil respondente et tumultuantibus in dies majora majoraque damna inferentibus seseque augentibus, sub episcopi Zagrabiensis praesidio Zagrabiae conferentiae habitae sunt, vicebano Joanne Rauch, vicecomite Josepho Raffay, exactore regni Joanne Busan aliisque, qui Zagrabiae erant, concurrentibus. Scriptum Majestati Suae regiae et incaute satis atque ante auditos tumuituantes, tumultus causa in conscriptionem rejecta et insinuata. Quod fuit filius ante patrem et crysi apud Suam Majestatem non caruit,


7226. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 161 | Paragraph | SubSect | Section]

Fata praemissa confestim ad eundem perscribuntur. Eo autem nil respondente et tumultuantibus in dies majora majoraque damna inferentibus seseque augentibus, sub episcopi Zagrabiensis praesidio Zagrabiae conferentiae habitae sunt, vicebano Joanne Rauch, vicecomite Josepho Raffay, exactore regni Joanne Busan aliisque, qui Zagrabiae erant, concurrentibus. Scriptum Majestati Suae regiae et incaute satis atque ante auditos tumuituantes, tumultus causa in conscriptionem rejecta et insinuata. Quod fuit filius ante patrem et crysi apud Suam Majestatem non caruit, quasi princeps, regni


7227. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 161 | Paragraph | SubSect | Section]

esset, cum antea primis nempe Januarii diebus, uti supra descriptum est, cum conscriptoribus egissent, conjecturabantur Viennae necessario, plebem per quospiam commotam exstitisse. Scriptum locumtenenti. Tum generalis ordinata insurrectio, banderia videlicet aliique nobiles sub vicebani Joannis Rauch ductu, ne regnum totum in favillas abeat. Permissum quoque (quamvis negatum postea), ut in rebelles animadvertatur, et parcatur nemini. (De Stephano Domjanich.) His constitutis, donec ordines ad loca sua scripti sunt,


7228. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 161 | Paragraph | SubSect | Section]

incineratione lamentans, in veritate autem observans Zagrabiensium dispositiones. Ipse equidem, uti cum Liubojevich communicabat et ad Szeverin personaliter accesserat, sic et cum tumultuantibus rusticis, uti commissioni exhibitae testabantur litterae, in quarum una scripsit, occidendum comitem Joannem Patachich, Kaszner et Raffay, pluraque talia. Cum porro observasset, caute secum ab omnibus, quos visitavit, agi, neque ullum vel conjecturando secum loqui, quid sive de tumultuantibus Valachis sive rusticis futurum sit, Zagrabiamque ad compescendos hos ultimos |


7229. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 161 | Paragraph | SubSect | Section]

Gay vocatum pervenit, tumultuantes ebrios reperit, fugat et dissipat, 20 eorum interceptis. (Vicebanus pergit adversus tumultuantes. Creati ab eo officiales.) Vicecomitem ob tantum Zagrabiae de Bosakovina metum vicebanus Joannes Rauch cum Josepho Raffay, Georgio Jellachich aliisque nobilibus sequitur et Bosakovinae ob non compertum Petkovich furit. Nocte eadem Cristophorum Kercselich ad eundem quaerendum atque ad se ad bona Matlekovichii Sztanchich vocata reducendum relegat. Sequenti die cum 20 in terceptis ad Sztanchich comparuit


7230. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 163 | Paragraph | SubSect | Section]

| inhibiti, sed diurnum diei cuivis a 4 grossis a pagis ibidem vicinis exsolvi debuit. Dum haec per Draskovichium in Dravanis agerentur partibus, praedii episcopalis Biskupecz vocati ad Varasdinum, alias ad comitem Antonium Klobusiczki spectans, sed a comite Josepho Szapari ex arenda possessum, rustici tumultuant, spoliataque curia et occiso misere villico sive spano, provisore Varasdinum vix semet recipiente, generalis Draskovich Varasdinum rediit, captoque interfectore villici tanquam concitatore, atque ad carceres comitatus dato et subinde expedito


7231. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 163 | Paragraph | SubSect | Section]

Sermage item et potissimum mater sua Juliana, nata Moschon. (Conferentiae continuae, Zagrabiae a Busan, praeside episcopo, habitae. Vide fol. 336.) Zagrabiae quotidianae apud episcopum conferentiae, sed hac et sine actuariis et sub una domini Joannis Busan, Ladislai Lukauszki et Antonii Bedekovich quasi directione, aliis ad eas nec vocatis existentibus, ut imperium rursus Zagrabiae penes unum Busan esse videretur et acciperetur non sine indignatione et stomacho ab iis, qui negligebantur. Acta diei singulae referebat vicebanus


7232. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 165 | Paragraph | SubSect | Section]

spoliat. Domino Raffay solo atque unico depraedanda Raven et Dubovecz constituto.) Vicebanus, acceptis licet a locumtenente, ut redeat, ordinibus, tantum abest quod rediverit, quin, ex Lonycza movens, bonis Verbovecz parcens viduae Alexandro-Patachichianae, non autem subditis comitis Joannis Patachich, bonis item Lovrechina viduae Petro-Keglevichianae, per medium mox dictorum bonorum transiens ad bona Jesuitarum, Tkalecz vocata, atque in ipsam pervenit curiam suamque fixit residentiam. Vinum, quod Jesuitarum erat, et a tumultuantibus relictum, seduxit exposuitque praedae. Boves


7233. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 167 | Paragraph | SubSect | Section]

eximere. Haec summa erat instantiae per me scriptae, nulla vicebani, nulla cujuspiam alterius mentio, videbaturque contentus rector.- Abiit tamen, eodemque die apud viduam baronessam Josephi olim Sermage cum aliis procuratorum, nempe Benedicto Krajachich, Ladislao Lukanszki et tabulae assessore Joanne Jursich atque aliis pransus est. Uti ubivis sic et ad eam tabulam de iis, quae acciderant, sermo erat. Rectore gravius conquerente stimulantibusque omnibus, ut ad aulam praesentaret negotium, ac sinceritate plena uteretur, a prandiis et hausto vino eo devenit confidentiae, ut porrigendam


7234. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 169 | Paragraph | SubSect | Section]

in Biszag tumultum causasse, nihilominus liberatoris patriae nomen aquisivisse Busanii, Raffaji ac sui ipsius suffragio, talia scribente Raffaji affine et filiae vicebani cupito sponso Nicolao Skerlecz; plurimaque similia sub accuratissima crisi fiscalis sui Benedicti Krajachich conceptu et domini Joannis Jursich (a quo haec mihi erant communicata) approbatione. Comitissa quoque vidua Petro-Keglevichiana, nata comitissa Draskovich, medio cujusdam in aula commorantis cognatae suae, ni fallor Praidauss, lamentari de sui ruina non destitit. |


7235. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 172 | Paragraph | SubSect | Section]

viduam Sermage accessit visitavitque, et dubitari non potest, quin plurima audiverit. Quare velociori cursore reginae haec omnia significavit et commissioni adjungendum, (etsi erga suas expensas et salarium a se pro reginae servitio et tantorum lamentantium solatio eidem persolvendum), dominum Joannem Jursich postulavit impetravitque. Porro Jursich de sui postulatione ab actuario edoctus, in rus abiit, ut abesset, dum vocaretur, prouti et absens est evocatus, ad sese sistendum pro concommissario. Sicuti vero reliqui in arce hospitati sunt, sic et Jursich. Quae ad commissionem accessio


7236. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 182 | Paragraph | SubSect | Section]

sunt, saecularium autem cassati ut praegravia. Plurima his similia facta, a quibus praescindo. Mirabar, saeculares ista non advertisse, aut si animadverterunt, semet hinc non defendisse. Immo audivi, pro veritate nihilominus non sustineo, quod praefectus episcopi Josephus Delimanich cum canonico Joanne Paxi regulationem illam, de qua postea, conceperint. Quod vel inde suspectum, quia ad singula puncta clero favet augetque cleri reditus in duplo.- Episcopus igitur, Ressius, Paxius, Putz, Althamio 55 milia pecuniarum enumerari faciunt ex interesse quinque a cento,


7237. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 198 | Paragraph | SubSect | Section]

(ob patris palatini, patrui item bani et fratris locumtenentis respectcum), comitem quippe Josephum Batthyan, augente suspicionem locumtenentis investigatione de praepositurae hujus introitibus et proventibus, non solum capitularibus sed episcopo ipso proventus diminuente et reverendissimo comiti Josepho Batthyan emersurum ingens damnum affirmantibus, ut locumtenens credibilius suis persvaserit, ne frater suus huc transferatur, prouti et post dies ferme octo nec supplicaturam pro hac praepositura tam episcopo quam et capitulo detexit. Quo intellecto, die 26. Junii mane episcopus ad se


7238. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 205 | Paragraph | SubSect | Section]

sessioque est dissoluta.- Quantum a cantore Adamo Ztepanich intellexi, eodem, quod subscripserunt, scripto continebatur; et lectam fuisse in capitulo epistolam illam, ad banum datam, et esse canonice capitularem, immo singulum ex subscribentibus fuisse praesentem. Hinc dum idem cantor canonicum Joannem Koosz interrogasset, qua ratione subscripsit, cum occasione mortis praepositi nec Zagrabiae fuerit, neque,integro mense Julio, reposuit, episcopum et Paxium omnes decepisse. Actionem etiam compilare oportuit, ne in mendacio banus remaneat. Malenich directionem suscipere secus


7239. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 205 | Paragraph | SubSect | Section]

instantia delegatum episcopi fiscalem. Episcopus in decreto, sive a Paxi sive a Malenich concepto, eum expressit fiscum dioecesanum, designatque pro praeside judicii Georgium Reess. Assessores ponit cathedralem Georgium Gaal, Kemlek Nicolaum Magdich, Varasdinensem Michaelem Szkerba, et canonicos Joannem Paxi, Andream Gradinszki, Antonium Popovich, item Jesuitam Antonium Werntle, et e Paulinis Gerardum Tomasich, e capitulo Chasmensi Georgium Jambrekovich; pro forma et mutos futuros postremos hos 4, priores vero totius factionis capita, exceptis Gaal et Szkerba. Atque ut legaliter procedant,


7240. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 207 | Paragraph | SubSect | Section]

debeat, petiturus consilium. Svadet iste, petendum mandatum, spondetque illico expediendum. Benedictus Krajachich a Lukauszkio, affine suo, ad defendendam causam animatus jam fuerat, modo exstet locumtenentis mandatum. Dum praemissa agerentur, die 24. Septembris a sancto Joanne in Selina, ubi apud parochum Nicolaum Dumbovich, sub me olim Viennae alumnum, pernoctatus sum, et habito de Marcha, nescio quomodo occurrente, sermone fors, cujus tamen non recordor, dixerim, spem non esse, ut unitis restituatur, cum schismatici Rasciani Viennae protegantur; postea idem


7241. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 207 | Paragraph | SubSect | Section]

Nicolaum Dumbovich, sub me olim Viennae alumnum, pernoctatus sum, et habito de Marcha, nescio quomodo occurrente, sermone fors, cujus tamen non recordor, dixerim, spem non esse, ut unitis restituatur, cum schismatici Rasciani Viennae protegantur; postea idem parochus ad se divertenti canonico Josepho Galliuff nescio quae dixerit, iste autem canonicus, episcopo adulari volens et de ejus participare gratiis, quemadmodum etiam ideo archidiaconus Kemlek factus fuisset, retulit, reginam male erga religionem Christianam affectam esse, adeoque favere schismaticis, ut, si ipsi cathedralem


7242. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 207 | Paragraph | SubSect | Section]

sum neque ille de processu quidpiam mihi | retulit. Habeat ingratus praestitorum a me sibi beneficiorum Deum vindicem, quia omnipotens dixit: mihi vindictam ego retribuam. Sed hoc omisso et ad propositum redeundo, a Selina ergo Zagrabiam eundo, obvium habeo comitem Joannem Patachich, quia Zagrabia eo die moverat, ab hoc ultra semialteram collocutus sum horam, atque ab eodem tam de actionalibus primo edoctus sum criminibus quam et supradescriptis circumstantiis, passioneque illa plus quam judaica, ut majorem temporis partem in eo, quid fieri expediat,


7243. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 208 | Paragraph | SubSect | Section]

excipienda quadam fassione. Missi sunt Georgius Berkovich custos et Franciscus Mihanovich succentor, qui, quo ducerentur, ignorabant. Hos sequenti die ad Szeszvete adduxit comes ipse, coram quibus ego in plenipotentiarios meos | cantorem Adamum Ztepanich et comitem Joannem Patachich fassus sum, illique cum comite rediverunt Zagrabiam, ego vero Varasdinum profectus sum et redivi. Interea frater meus de procuratore fuit solicitus, et postquam nemo accipere voluisset, facta instantia ad locumtenentem pro mandato recurrit, qui illud statim expedivit et


7244. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 212 | Paragraph | SubSect | Section]

immo ex praefecto episcopi, cui restituta est) eum capituli lectorem nominat. Josephum Galliuff, tanquam contra me mentitum in supradescripto negotio, archidiaconum Kemlek dicit, fratrem suum Nicolaum Thauszy, perjurum etiam contra me, archidiaconum Vasca, canonicum vero parochum in Mihovljan Joannem Kukuljevich. Domus Magdichii praepositurae vicinas Gaszparichio, Malenichii Delinichio confert palamque facit, nullum meritum apud se esse quam hostem mei se palam profitentium. | Promoti hi ad episcopi vota ab optione praedii


7245. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 215 | Paragraph | SubSect | Section]

facere in honorem et aliud in contumeliam, quin ulla luto sit injuria, eapropter cum ego Dei sim creatura Deusve justissimus sit, qui injuriam mihi facere nequit, quive evangelicum illum coecum, cujus nec parentes peccaverant neque ipse, coecum ideo esse voluit, ut manifestentur in eo opera Dei, Joseph item Aegyptium esto innocentem durissimos perpeti carceres, pluresque alios, quibuscum peccator ego nulla ratione sum comparandus. Augustinum quoque imitatus, cum ex sacris paginis solatia quaererem, in eam psalmi identidem offendi sententiam: Intellectum tibi dabo et instruam te in via


7246. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 219 | Paragraph | SubSect | Section]

tanquam indignum et ineptum, pro tali non habendum; et ex suis annalibus tot jam ordinis decisiones et exempla haberi. Itaque cum poenitentiae tales diebus veneris peragi soleant, pater Franciscus Kutnjak ad baronessam Szermagianam bonaque ejus, Sesztine vocata, pridie sive die Jovis sub praetextu recreationis abiit. Pater autem Peper, a tota amatus provincia, gvardianum adit et admonet, tanquam etiam discretus conventus, ut temperatius ageret et dictam lectori philosophiae poenam, utpote privilegiato, negligeret. At ille in furias actus, contra


7247. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 225 | Paragraph | SubSect | Section]

quia mortem comitis Ludovici Erdoedy cum praemeditata illa regulatione exspectaverit et ipso mortuo primura stabiliverit. Qua ex re arguebat Altham et locumtenentis actualis Adami Batthyan facilitatem remissionemque et quorundara praepotentiam, maxime autem vicebani Joannis Rauch, cui qua supremo comiti oppressionem et quidem ob quantum regium contributionale impedire incumbebat, vel negligentiam vel cum Raffay conjunctionem. Et dum de hoc interrogasset, eccur nempe Rauch tametsi supremus comes talia permisisset, quae defunctus locumtenens non permittebat,


7248. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 232 | Paragraph | SubSect | Section]

reflexiones quaspiam faceret. Et ad hanc lecti sunt deputationem comes Orsich, canonicus Malenich, Joannes Busan, Georgius Petkovich, Thomas Schytaroczi, et pro actuario Petrus Ballog, ut sequenti anno atque sub decursu banalis tabulae operarentur. (Joannis Busan deutri puncta.) Porro Joannes Busan, in publicis regni negotiis pertractandis semper, infelix, quod nec unicum eidem commissum unquam beneverterit reipublicae, ob ejusdem subtilitates sive quod rem non perceperit et sit assecutus, uti eam ex praemissa dispositione regia


7249. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 234 | Paragraph | SubSect | Section]

a diversis personis religiosis et aliis audivimus, consequenter aliud notare non possumus, quam quae referri nobis audivimus. Ut autem cognosci valeat fundatius, rem altius accipere oportuit. Proinde teste Ughello: Italiae sacrae tom. 5. pg. 12. et 1079. apud Pichler Joseph. Alboino duce circa annum Christi 568. irrumpentibus in Italiam Longobardis, Paulinus, Aquilejae et consequenter totius Forojulii, Carniae et Carinthiae patriarcha, cum omni thesauro in vicinam Gradi insulam se recepit. Ubi ipse successoresque ejus, Probinus et Helias residebant. Circa 580.


7250. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 234 | Paragraph | SubSect | Section]

synodo acceptantibus et comprobantibus. Gisulphus Longobardus dux Forojuliensis, christiana religione circa 605. suscepta, regno Longobardico majestosius futurum ratus, si | patriarchica sedes Aquilejam redeat, mortuo Heliae successore Severo, a clero illo Joannem in patriarcham Aquilejensem eligi crearive eo facilius procuravit, quod flagrasset id temporis diuturnum schisma in ecclesia ob trium capitulorum defensionem, et Fori Julii clerus una cum Joanne electo defensioni huic insisterent, e contra Gradensis ecclesiae antistites ex horrore


7251. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 234 | Paragraph | SubSect | Section]

patriarchica sedes Aquilejam redeat, mortuo Heliae successore Severo, a clero illo Joannem in patriarcham Aquilejensem eligi crearive eo facilius procuravit, quod flagrasset id temporis diuturnum schisma in ecclesia ob trium capitulorum defensionem, et Fori Julii clerus una cum Joanne electo defensioni huic insisterent, e contra Gradensis ecclesiae antistites ex horrore Longobardici dominatus subacta a Graecis maritima Venetiae et Istriae parte, prouti etiam ne possesso diu honore spoliari ecclesiam suam paterentur, in concordiam cum Romana ecclesia rediverunt, et


7252. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 244 | Paragraph | SubSect | Section]

locumtenente, sub praesidio episcopi Zagrabiensis Zagrabiae 27. Februarii celebrata. (Vicebanus exit ad praedas.) Patente jam ex incineratis nobilium curiis supradescripto rusticano tumultu, adversus eos banderia sub ductu vicebani Joannis Rauch ut educantur et prodeant, constituitur. Item nobiles, canonici aeque, ut sui loco mittant, statuitur. Joannes Rauch plene autorizatur. Zagrabiae consilium constans sub episcopi praesidio decernitur, cujus directorium esset Joannes Busan, et quos ipse assumere voluerit. Mirere lector,


7253. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 246 | Paragraph | SubSect | Section]

(Deputatio urbarialis.) Locumtenens comes Adamus Batthyan, qui ultra tabulae banalis praesidium deputationis quoque, sic dictae urbarialis, (anno superiore regio jussu constitutae ad elaborandum urbarium), quae constabat assessorio domini Joannis Busan, canonici Georgii Malenich, vicecomitis Georgii Petkovich, qui et praeses, descriptam sibi hominum Montis Claudii contumaciam et tumultum tam bano Viennam, quam et vicino generalatui Varasdinensi extemplo significavit, ut pro tumultuantibus palam dicerentur


7254. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 254 | Paragraph | SubSect | Section]

Sabariense approbati, copulari petit, parocho nullam difficultatem movente, dummodo sibi debitum sive stolla exsolvatur. Quo facto, eosdem conjungit. Re delata Zagrabiam et parochi Varasdinensis testimonio firmata, citatur ordmatus maritus Zagrabiam. Quo cum proficisceretur, in Selina ad sanctum Joannem aliorsum abit, per comitem procuratorem Salich uxori nuncians, ut se sequeretur. Quod et factum est. Ab anno 1752. sic sunt commorati et convixerunt duarum prolium partu. Anno autem hoc, nescio quomodo, notarius comitatus dominus Jablonczai uxorem novit et vicecomitem suum Lucam Novoszel


7255. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 255 | Paragraph | SubSect | Section]

(Instantiae, ad Majestatem per privatos missae, remissae.) Remissae cum mandatis multorum contra plurimos commissionis praesidi instantiae. Praecipuae fuere baronessae viduae Sermage in causis violentialibus contra vicebanum Joannem Rauch, item subditorum comitis Draskovich ex Sztenichniak contra eundem, necnon subditorum marchionis Perlasz dominii Ozaly contra dominium. 3tio. (Epistola quoque Lukauszkiana.) Ladislai Lukauszki ad


7256. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 255 | Paragraph | SubSect | Section]

ageret et prae appraehensione infirmaretur. Recurrit ad dominum Jursich pro consilio, qui submissam legisset approbassetque epistolam, sed et iste, quid svadeat, non reperit. Ergo uterque noctu ad me veniunt, per superos, quid agendum, rogant. Lukauszki patrui condam sui Joannis lectoris ecclesiae Zagrabiensis beneficia mihi oggerit, rogatque, ut in perplexo hoc casu, quid agendum puto, aperiam. Relectis omnibus, cum, quae facta fuerant, fieri infecta nequivissent, consulo: 1mo. Quidquid scripsit, manutenendum esse, causa praecipue comitis


7257. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 256 | Paragraph | SubSect | Section]

tunc quaestio, quis actor esse debeat. Pars Raffajum esse oportere sustinuit, sed vicerunt illi, qui Lukauszkium esse debere dixerunt. Ergo actoratus imponitur Lukauszkio, designatur comes Petrus | Sermage pro judicii hujus praeside, adjunctis eidem domino Joanne Jursich, Nicolao Bedekovich etc. Sane factum hoc regni etiam coram me vituperavit cancellarius, quod videlicet ad processum rem hanc regnum inviaverit, cum studiose per se factum esse dixisset, ut mandato protectionali gaudeat Lukauszkius, per quod intelligere poterant, hominem


7258. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 263 | Paragraph | SubSect | Section]

conclusum, ut dominus Busan exordium suum apponeret, medium Draskovichii foret, et ex his duabus repraesentationem ad Suam Majestatem elucubraret, quod et fecit. Ablegationis autem necessitatem non esse videbatur, modo adminus, prouti et accidit. (Joannis Rauch resignatio.) Vicebanus Joannes Rauch, qui jam ab anno superiori ad abdicandum semet officiis suis disponebatur, nec tamen persvaderi poterat, nescio qua ratione quibusve permotus motivis aut fors depositionis metu, sub initium mensis Maji anni hujus 1756. vicebanatum et


7259. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 264 | Paragraph | SubSect | Section]

repetit. Sermocinationes, ut fieri solet, variae pro cujusvis intellectu. Isti guberniale inducendum meditabantur consilium, illi locumtenentiali consilio subdenda dicebant omnia; separandos comitatus; in Daniele Rauch 1714. desiisse potestatem creandorum supremorum a bano comitum, in filio ejus Joanne Rauch perditos esse comitatus; banalem autoritatem sepultam; milleque alia pro genio cujusque. (Joannes Rauch criminaliter attrahendus praecipitur.) Vix autem loco suo decesserat emeritus vicebanus Joannes Rauch alterque ei suffectus est,


7260. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 265 | Paragraph | SubSect | Section]

regio quidem nomine repraehendatur, sed per comitatum criminalis plane eidem processus erigatur. Haec tanquam minus exspectata vel ab ipsis domini Rauch inimicis non probabantur, at compassionem causabant. Sufferenda tamen fuere. (Joannis Rauch descriptio.) Caeterum Joannes Rauch, filius Adami Danielis, aeque olim vicebani, vir capax, perspicax et ad statistica natus quasi videbatur. Eloquentiam singularem in fando et scribendo habuit, staturae majoris, et lectus apprime. Pato patriae hujus, quae bonis caret


7261. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 265 | Paragraph | SubSect | Section]

de magnatum et plurimorum nobilium murmure, quod Jursich neglectus sit, litteris suis locumtenentem admonet, ut pro supremi comitis officiis libertatem recurrendi esse insinuet moneatque Gabrielem Skerlecz, colonellum equestris ordinis, Balthasarem Magdalenich, tabulae judiciariae praesidem, et Joannem Jursich, ut pro officio supremi comitis instarent. Erat, uti superius monuimus, Benedictus Krajachich Viennae constanter, qui pro comite generali Josepho Draskovich instantiam quoque exhiberi curavit, revelando hoc ipsum generali. Iste adit locumtenentem rogatque pro commendatione ad banum.


7262. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 265 | Paragraph | SubSect | Section]

recurrendi esse insinuet moneatque Gabrielem Skerlecz, colonellum equestris ordinis, Balthasarem Magdalenich, tabulae judiciariae praesidem, et Joannem Jursich, ut pro officio supremi comitis instarent. Erat, uti superius monuimus, Benedictus Krajachich Viennae constanter, qui pro comite generali Josepho Draskovich instantiam quoque exhiberi curavit, revelando hoc ipsum generali. Iste adit locumtenentem rogatque pro commendatione ad banum. Quam dum promissam accepisset, divertit ad Jursichium seque futurum supremum comitem dicit, quia ei hoc locumtenens promisisset. Ast Jursich a secretario


7263. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 267 | Paragraph | SubSect | Section]

videri, quae passio contra hunc miserum esset, quod absoluto et innocenti reperto re hac nocere vellent, quos passionatos non esse, officii dignitas exigeret, 2do. Et tunc, dum contra Lukauszki anno 1748. lata fuit in tabula banali sententia, id culpa Joannis Rauch, cujus causam egit, accidisse, atque ex respectu Josephi Raffay, qui procurator erat Czinderianus, sententiam illam a Joanne Busan Raffaji avunculo fuisse compilatam. Proinde praepotentias quorundam in regno illo confirmari. Regina his visis auditisque de persecutione Lukauszkii


7264. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 267 | Paragraph | SubSect | Section]

esse, officii dignitas exigeret, 2do. Et tunc, dum contra Lukauszki anno 1748. lata fuit in tabula banali sententia, id culpa Joannis Rauch, cujus causam egit, accidisse, atque ex respectu Josephi Raffay, qui procurator erat Czinderianus, sententiam illam a Joanne Busan Raffaji avunculo fuisse compilatam. Proinde praepotentias quorundam in regno illo confirmari. Regina his visis auditisque de persecutione Lukauszkii confirmata tam banum quam et aulae cancellarium gravius vehementiusque objurgat et examinandum imponit, quorum relationibus


7265. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 268 | Paragraph | SubSect | Section]

ordinati sunt fl. Rh. 400. Benedictus Krajachich bancalitatis plenipotentiarius et in Sclavonia agens, uti etiam commissionis invalidorum (quod antea erat Jursich) resolutus est cum 300 annue fl. salario. Comitis autem cancellarii plenipotentiarius aeque in locum promoti Joannis Jursich resolutus est tabulae judiciariae assessor dominus Antonius Bedekovich. (Banus Carolus Batthyan resignat banatum.) Sub finem mensis Junii et initia Julii tabulae judiciariae notarium et conferentiarum secretarium dominum Nicolaum


7266. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 269 | Paragraph | SubSect | Section]

actualis, scivisset, bellum Borussicum prae foribus esse, jamque mense Junio reginam ministro Borussiae respondisse, quod rationem illi reddere non obligaretur pro collocato ad Moraviam uno, altero autem ad Bohemiam exercitu suo, subintelligeretque, ea ministrorum esse vota, ut cum archiduce Josepho in exercitum concedat, aut fors bellidux plane constituatur; hujusque belli fine properare festinareque aulam, status suos haereditarios componere, ne quidpiam belli eveniat tempore, atque hinc tam diuturnam Zagrabiae esse congregationem, ut universa per effectum |


7267. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 272 | Paragraph | SubSect | Section]

ab exteris nunc quaeratur in Croatia, quae olim nec a domesticis cognoscebatur. Haec aliaque plurima si prudenter perspiciantur et ratio status consideretur felicitatisque publicae, immortalem reddunt banum Batthyan. Commendant vel maxime ejus vicebanum Joannem Rauch, qui sicuti unus ea, quae boni publici sunt, considerare scivit, sic etiam talia ursit, proposuit, sustentavit sui, ut fieri solet, ruina, quia concertandum illi erat cum talibus, qui vel haec non intellexerunt, vel privati potius quam publici rationem habuerunt. Praeterea quis


7268. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 272 | Paragraph | SubSect | Section]

praejudicia tollere hominum, in uno usu sese firmantium? Neque rem optimam illico, sed tempore poni, cognosci. Nec illico nascimur viri nec docti. Quin ipsa Christi fides suo tempore firmata est. Primi ejus institutores martyrio omnes affecti sunt. (Joannis Rauch laudes.) Erat una solaque bani hujus infelicitas, quod plures Rauch non habuerit. Si enim vel 20 habuisset, res Croatiae non solum elevasset, sed plane etulisset. Erat in homine isto zelus, et verum quidem publici, neque regno et jurisdictioni autoritative publicae


7269. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 273 | Paragraph | SubSect | Section]

fuisset, amittere eam debuissemus. Bani vero in officio conservatio erat patriae elevandae medium unicum, uti effectus docuit. Et si ultro mansisset, plura erant speranda, nec tanta sentiremus vulnera, quae praesente bano perferimus. Proinde qui scit, per media quaerendum finem esse, vicebanum Joannem Rauch in praemissis culpare non potest. Haec pro veritate ipsa. Si enim ex odio personarum scribendum foret, cum neuter amicus meus haberetur sed pro notorio uterque inimico, satis iis, satis posteritati, satis publico bono injurius forem. (In


7270. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 273 | Paragraph | SubSect | Section]

his satis. (Bani Batthyan in cathedrali Zagrabiensi memoria.) Praeter suprascripta memoriam sui Bathyanius banus in cathedrali hac Zagrabiensi basilica (reliquit), dum anno hoc 1756. particulam lingvae sancti Joannis Nepomuceni huic submisit donavitque cum capsula ecclesiae. Hanc episcopus instituta processione publica, clero, religiosis, nobilitate confluentibus, detulit et in cathedralem retulit servandamque dedit. Canonicus Joannes Baptista Paxi egit encomiasten tam martyris quam et


7271. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 274 | Paragraph | SubSect | Section]

donavitque cum capsula ecclesiae. Hanc episcopus instituta processione publica, clero, religiosis, nobilitate confluentibus, detulit et in cathedralem retulit servandamque dedit. Canonicus Joannes Baptista Paxi egit encomiasten tam martyris quam et donantis festo ipso sancti Joannis. Atque ab hoc anno in cathedrali introductum, ut, absolutis praevie iis, quae juxta rubricam sunt ecclesiae cathedralis, divinis officiis, tum sancti Joannis Nepomuceni cum sacro cantato solenni et panegyri agatur memoria. Instituta est etiam confraternitas, sic dicta sancti Joannis, quae


7272. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 274 | Paragraph | SubSect | Section]

in cathedralem retulit servandamque dedit. Canonicus Joannes Baptista Paxi egit encomiasten tam martyris quam et donantis festo ipso sancti Joannis. Atque ab hoc anno in cathedrali introductum, ut, absolutis praevie iis, quae juxta rubricam sunt ecclesiae cathedralis, divinis officiis, tum sancti Joannis Nepomuceni cum sacro cantato solenni et panegyri agatur memoria. Instituta est etiam confraternitas, sic dicta sancti Joannis, quae sequenti anno 1757. fuit promulgata, post obtentas nempe quasdam indulgentias et sedis Romanae confirmationem. Passim creditum habitumque est, reliquiam hanc a


7273. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 274 | Paragraph | SubSect | Section]

ipso sancti Joannis. Atque ab hoc anno in cathedrali introductum, ut, absolutis praevie iis, quae juxta rubricam sunt ecclesiae cathedralis, divinis officiis, tum sancti Joannis Nepomuceni cum sacro cantato solenni et panegyri agatur memoria. Instituta est etiam confraternitas, sic dicta sancti Joannis, quae sequenti anno 1757. fuit promulgata, post obtentas nempe quasdam indulgentias et sedis Romanae confirmationem. Passim creditum habitumque est, reliquiam hanc a bano ideo submissam fuisse, ut videat clerus, prodigiis plane servari silentiosam lingvam, et a contumeliis mendaciisque


7274. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 277 | Paragraph | SubSect | Section]

officialibus Erdoedianis imperitare coepit. Jussit constitui omnes in Monte Claudio. Compagniam unam familiae banderialis equestrem, pedestrem alteram ex Savanis subditis ibi locari jussit. Mortaria majora, pulveres pyrios, tympana, vexilla adesse. Ad arcem Montis Claudii perveniens, (Joanne Paulo Plepelich, capituli cancelista, pro actuario eidem assignato) adducto secum filio suo, officialibus Erdoedianis tales dedit posuitque leges, quae in praesidio obsidione inimici cincto dari obsessis solent. Transire nullus vel ad inferiorem arcis ambitum sine insinuatione et Patachichii


7275. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 278 | Paragraph | SubSect | Section]

quod ad eos missus ad eos non veniret. Praemissa autem omnia vidi expertusque sum, quia a tabula exmissus fueram ad cujusdam sententiae exsecutionem pro parte Jesuitarum collegii Zagrabiensis ad bona Erdoediana intra familiam Kutinja. Qua oceasione cum collegii procuratore patre Josepho Perczaich intempesta nocte ad parochum Ludinensem Martinum Jaksich perveniendo ibidemque dormiendo, rem totam hominum Montis Cladii in exiguis punctis accomodandis versari et, si audirentur debite, exiguo tempore sopiri posse omnia (persuasus sum). Firmatam eorum esse pervicaciam dicto


7276. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 279 | Paragraph | SubSect | Section]

fors fratrem ejus cancellarium, cum relatione universorum etiam hactenus a se factorum ordinatorumque ac postulatis suis, signanter ut tam diuturnam congregationem dissolvere liceat, ablegationem Viennam mittunt. Et quidem dominum protonotarium Petrum Skerlecz cum praeposito Chasmensi Joanne Baptista Paxi, lege ea, ut comitis locumtenentis fratrem dominum Theodorum de Batthyan Viennae assumerent, qui statum magnatum repraesentaret. Primis statim diebus Octobris abivere isti. Ac reduces retulere statibus: bano gratum accidisse hoc erga se obsequium, regni procurasse pro viribus


7277. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 279 | Paragraph | SubSect | Section]

medio providere. (Processu mediante negotium Montis Claudii agetur.) Negotium hominum Montis Claudii aeque ad delegandum a regno judicium sic rejectum esse, ut, actione praemissa, ipsis etiam assistat quispiam, et res merito assumatur. Quare Josepho Loob qua pauperum advocato parte actorea sub fisci nomine eatenus constituta, cum interrogarentur inclusi carceratique, quem sibi advocatum dari cuperent, reposuerunt primo, se horum notitias non habere. Recitatis dein advocatorum nominibus, Benedictum Krajachich assignari postulant. Sed eo


7278. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 280 | Paragraph | SubSect | Section]

aulae, elegerunt alios. Et quidem Stephanum liberum baronem Patachich, | Sigismundum Schytaroczi Zagrabiensem canonicum, Ladislaum Ozinderi et Georgium Dragovanich, illum vicecomitem comitatus Varasdinensis, istum judlium Zagrabiensem. Pro actuario demum Joannem Paulum Plepelich. (Stephanus Patachich iterum praetensiones facit, graviores visas.) Vix pro conscriptore nominatus est Patachich, cum secutae sunt illico biles. Quia praetendit: 1mo, sibi qua magnati majus


7279. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 280 | Paragraph | SubSect | Section]

sortiatur finem, prouti et accidit, quia 5. Novembris post praelectionem actorum tandem aliquando est dissoluta, et locumtenens Viennam contendit. (Decisio quoad praecedentiam supremi comitis.) Sub cujus defluxu cum post promotionem domini Joannis Jursich ad officium supremi comitis comitatus Zagrabiensis, eo nil promovente sed fors novo vicebano instigante, exorta fuisset quaestio, an pro futuro vicebanus supremum comitem, vel iste illum in publicis sessionibus praecedere debeat, cum vicebanus caput nobilitatis haberetur et magnates


7280. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 281 | Paragraph | SubSect | Section]

Pars utraque pro temporum circumstantia personarumque favoribus varia sibi esse documenta narrat, quibus praetensiones suas firmare videtur. Interim ad casum praesentem, cum dominus comes Antonius ab Auersperg, capitaneus | ut vocant totius Carnioliae, dominum Joannem Jursich per regiam plane confirmationem in plenipotentiarium suum constituisset, iste porro ex quodam affectu Michaelem Blasekovich fiscalem dominii Szamobor nominasset, visisque tot annorum intra oppidum et dominium altercationibus, atque, intuitu certi debiti ab oppidanis a comite


7281. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 281 | Paragraph | SubSect | Section]

iste porro ex quodam affectu Michaelem Blasekovich fiscalem dominii Szamobor nominasset, visisque tot annorum intra oppidum et dominium altercationibus, atque, intuitu certi debiti ab oppidanis a comite praetensi, favorabilibus vicecomitum sententiis, praecipue autem, quod Jursich vicebanum Joannem Rauch post factum illius anni 1748., quando filium suum praeferri Jursichio in assessoratu tabulae jndiciariae obtinendo voluit, non pateretur, oppidani porro ab illius tanquam supremi etiam eotum comitis comitatuum Zagrabiensis et Crisiensis, et consequenter totius comitates, suo modo


7282. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 282 | Paragraph | SubSect | Section]

(Deputatio in negotio Szaichiano et negotii e fundamento narratio. Naisichii in Szaich detecta fraus et interessentia.) Altera intercessit revisio negotii jam satis vetusti et celebrioris, Szaichiani nuncupati. Ad cujus intelligentiam nota, Joannem Szaich anterioribus annis, uti cum vicebano Rauch conjunctum, in vicecomitem comitatus Crisiensis fuisse promotum. Dein, quia comites ab Auersperg Disma descendentes arcisque Mokricze possessores bona in comitatu Zagrabiensi Ladomer et Brukinovecz , alias vulgo dicta Moravcsa,


7283. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 283 | Paragraph | SubSect | Section]

duorum millium, quae in usuroborationem contractus, occasione ejusdem subscriptionis etiam a filiis praefati comitis ab Auersperg tutellam transgressis subscripti, deposita fuere comitibus, ingentem causavit intra partes coram octavali foro processum. Et quia praedicti comites ad vicebanum eotum Joannem Rauch accessissent, frequentius ipseque, ut bonis eorundem Mokricze vicinus, visitam eisdem restitueret, credebat Szaich, invidia vicebani, quod sine scitu ejus contrahere praesumpsisset, contractum initum rescindi a comitibus, adlaborari, quamvis successive atque primum anno hoc 1756. ex


7284. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 283 | Paragraph | SubSect | Section]

quibusvis meliorationibus, atque hoc ideo, quia idem protonotarius, banalis utpote tabulae assessor et calamus, sese obligasset, contractum cum Szaich initum rescindendum iri; qui si rescissus fuerit, stabunt praedictae pro bonis Bellecz Naisichio datae conditiones. Szaich nihilominus, quia Joannis Rauch opinabatur hanc esse erga se malevolentiam, vicem Rauchio redditurus, pro bonis Szomszedvariensibus a Rauch possessis duplicem, contra eundem promovet actionem. Pro bonis quidem Lusnicza tanquam pignoratiis erga pecuniae remunerationem; pro bonis autem Jakovlje et a comite Orsich


7285. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 283 | Paragraph | SubSect | Section]

sub promissione obtinendi cujusdam | instrumenti, quod tamen non dedisset, raptis talique jure ad praedictos supra Rauch et Orsich possessores devolutis simpliciter sive absque depositione pecuniae, et ex praejudicio. Gravius praedictae actiones commoverunt Joannem Rauch, sive quod crederet ex quodam praejudicio, indignum esse, ut vicecomes contra suum supremum comitem ageret eumque in jus vocaret, adeoque inferior contra superiorem, sive quod palam fieret, Joannem Rauch depraedicatam et putatitiam in bonis Szomszedvar haereditatem non habere, sive


7286. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 283 | Paragraph | SubSect | Section]

depositione pecuniae, et ex praejudicio. Gravius praedictae actiones commoverunt Joannem Rauch, sive quod crederet ex quodam praejudicio, indignum esse, ut vicecomes contra suum supremum comitem ageret eumque in jus vocaret, adeoque inferior contra superiorem, sive quod palam fieret, Joannem Rauch depraedicatam et putatitiam in bonis Szomszedvar haereditatem non habere, sive demum, quod actionatis bonis carere possit. Hinc indignationem omnem contra suum vicecomitem Joannem Szaich concepit aluitque, contendens per omnia, ut in poenam promotarum contra se actionum vicecomitis


7287. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 283 | Paragraph | SubSect | Section]

suum supremum comitem ageret eumque in jus vocaret, adeoque inferior contra superiorem, sive quod palam fieret, Joannem Rauch depraedicatam et putatitiam in bonis Szomszedvar haereditatem non habere, sive demum, quod actionatis bonis carere possit. Hinc indignationem omnem contra suum vicecomitem Joannem Szaich concepit aluitque, contendens per omnia, ut in poenam promotarum contra se actionum vicecomitis officio privaretur. Sed quia Szaich protonotarium Adamum Naisich, uti etiam Joannem Busan coluisset, Naisich (ad conscientiae suae ne fors salvandum scrupulum, ut Szaichio per annuum


7288. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 283 | Paragraph | SubSect | Section]

non habere, sive demum, quod actionatis bonis carere possit. Hinc indignationem omnem contra suum vicecomitem Joannem Szaich concepit aluitque, contendens per omnia, ut in poenam promotarum contra se actionum vicecomitis officio privaretur. Sed quia Szaich protonotarium Adamum Naisich, uti etiam Joannem Busan coluisset, Naisich (ad conscientiae suae ne fors salvandum scrupulum, ut Szaichio per annuum vicecomitis salarium et accessoria, quae haberet vicecomes , illata a se injuria, propter amissam cum comitibus ab Auersperg intuitu bonorum supraattactorum causam compensaretur)


7289. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 284 | Paragraph | SubSect | Section]

quia eundem Joannes Rauch qua supremus comes ab officio anterioribus annis suspendisset, in congregatione statuum reprehensus est, et Joannes Szaich in officium per status fuit repositus. (Rauch inquisiverat in Szaichium.) Haec res afflixit Joannem Rauch, factumque suspensionis suae manutenere cupiens, sufflamantibus praecipue eum tam adulatoribus quam et officium vicecomitis ambientibus, in acta factaque Joannis Szaich inquirere ac indagare coepit, demonstraturus statibus et suam in suspendendo Szaich providentiam et illius ad


7290. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 284 | Paragraph | SubSect | Section]

status fuit repositus. (Rauch inquisiverat in Szaichium.) Haec res afflixit Joannem Rauch, factumque suspensionis suae manutenere cupiens, sufflamantibus praecipue eum tam adulatoribus quam et officium vicecomitis ambientibus, in acta factaque Joannis Szaich inquirere ac indagare coepit, demonstraturus statibus et suam in suspendendo Szaich providentiam et illius ad officium vicecomitis gerendum incapacitatem. Rei hujus ex parte Joannis Rauch gerendae indagandaeve apparuit instrumentum Joannes Kesser, judlium comitatus Crisiensis ac una


7291. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 284 | Paragraph | SubSect | Section]

sufflamantibus praecipue eum tam adulatoribus quam et officium vicecomitis ambientibus, in acta factaque Joannis Szaich inquirere ac indagare coepit, demonstraturus statibus et suam in suspendendo Szaich providentiam et illius ad officium vicecomitis gerendum incapacitatem. Rei hujus ex parte Joannis Rauch gerendae indagandaeve apparuit instrumentum Joannes Kesser, judlium comitatus Crisiensis ac una etiam illius civitatis, qui in protonotarii Adami Naisich summis erat gratiis, ut Kesser cor Naisichii esse videretur. Fuit autem Kesser ludimagistri Bisztricensis ecclesiae filius


7292. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 284 | Paragraph | SubSect | Section]

Naisich solebat. Qua re magnus effectus, in quadam restauratione comitatuum in judlium comitatus Crisiensis protonotarii | favoribus commendationibusque pervenit. Crisiensibus imperare occepit et officium ambire vicecomitis, de Naisichii securus votis, sed de Joannis Rauch dubius, cum iste tam debilis non fuisset judicii, ut virorum merita ex illis, quibus Naisich, fontibus desumeret, immo hominibus eruditis et intelligentibus palam affici Rauchius observaretur. Ut hunc ergo in partes suas pertraheret Kesser eidemque demonstraret, se in schola Naisichii


7293. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 284 | Paragraph | SubSect | Section]

quibus Naisich, fontibus desumeret, immo hominibus eruditis et intelligentibus palam affici Rauchius observaretur. Ut hunc ergo in partes suas pertraheret Kesser eidemque demonstraret, se in schola Naisichii non solum in perpotationibus excoluisse sed in publicis etiam, videns eotum vicebanum Joannem Rauch suspensionem Szaichii manutenere velle, eidem plura contra Szaich detegit, ut interessentias in officio, collusiones in ipsis processibus, neglectus ordinationum publicarum, atque super his et ipse testimoniales dat et dandas inducit alios, immo edicto per parochias publico atque ex


7294. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 284 | Paragraph | SubSect | Section]

velle, eidem plura contra Szaich detegit, ut interessentias in officio, collusiones in ipsis processibus, neglectus ordinationum publicarum, atque super his et ipse testimoniales dat et dandas inducit alios, immo edicto per parochias publico atque ex templorum suggestibus contra acta factave Joannis Szaich inquirit coram vicecomite ordinario tum, jam defuncto, Simunchich, scilicet ut his artibus Kesser gratiam Rauchii meritus in vicecomitem succederet. His porro effectum est, ut penes actiones supradictas reales intra Rauch et Szaich personales quoque enascerentur, scinderentur in


7295. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 285 | Paragraph | SubSect | Section]

5to. Infidelitatis in tutoratu domicellae Mallakoczianae. 6to. In quibusdam a se Sztubiczae prolatis verbis tumultum concitare valentibus, ac talibus personalibus. (Szaich accusat Rauchium.) Szaich contra accusabat Joannem Rauch praepotentiae atque despoticae arrogantiae, vitiatarum a se | sententiarum judiciariarum, et quae videbantur, abscissionis odii praeterea sui etc. etc. Nemo comitatensium personarum erat, quae ob diversas in eodem merito


7296. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 285 | Paragraph | SubSect | Section]

(Nova deputatio a rege constituta in eodem negotio.) Dispositione regni, ut in comitatu Zagrabiensi ista reviderentur, factum est. Sed cum supremum suum comitem neque hi prostituere voluissent, quamvis Kesser aliique aggravati exstitissent, Joanni quoque Szaich collusio attribueretur et minus subordinates agnosceretur, idem Joannes Szaich occasione commissionis Althamianae lamentari et vicebanum Rauch accusare tam per se quam suos non neglexit. Ergo jussu regio et istud negotium revidendum erat. Deputatione igitur sub praesidio fati


7297. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 285 | Paragraph | SubSect | Section]

Joannes Szaich occasione commissionis Althamianae lamentari et vicebanum Rauch accusare tam per se quam suos non neglexit. Ergo jussu regio et istud negotium revidendum erat. Deputatione igitur sub praesidio fati baronis Stephani Patachich instituta rebusque examinatis omnibus, deputationi visum, Joannem Szaich collusionis reum non esse, at duntaxat incompetentis subordinationis; contra judlium Kesser praecipue ab officio suspendendum, quia vix ab infamia immunem, Svagell item, ac plerosque alios. Mirum, quam offendebatur opinione deputationis Naisichius, ac praecipue ob non absolutum


7298. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 286 | Paragraph | SubSect | Section]

homines, episcopi officiales, uti vicarius temporaneus, comes curialis, fiscalis item, episcopalium quoque bonorum praefectus, procedebant, fiscali negotium dirigente, inquisitiones colligente et, quibus volebat, favente; quoad caeteros autem comitatus officiales sub ipsius supremi comitis, Joannis eotum Rauch, dum esse potuit, praesidio. Plurimi praecipue episcopalium approbabantur et super edocto nobilitatis privilegio regni iis expediti sunt articuli, atque a contribuendo absoluti. In hoc autem tam salutari et publicum attingente opere non defuit quorundam malevolentia, qui visis


7299. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 286 | Paragraph | SubSect | Section]

armales, ut vocamus, litteras transumebant, atque ex iis petentibus et instigatis opera sua confectas armales distribuebant. Ad nequitiae hujus opus influxere plurimi. Inventor autem quis fuerit, non constat. Vehementissima suspicio in episcopales erat, praecipue autem in comitem episcopi curialem Joannem Busan et episcopi fiscalem Ladislaum Lukauszki. Et quidem fundamento vix carens. Nam: 1mo, hi erant, quibus episcopus extractum protocollorum regni, olim ab Alexandro Patachich confectum et post ejus in consiliariatu cancellariae Hungaricae anno 1747. Viennae


7300. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 287 | Paragraph | SubSect | Section]

non potuit. 2do. Ex praetensorum reorum fassionibus insinuationibusque, et praecipue armales aere majori ementium. 3tio. Ex praefatorum duorum, in ipsa discordia, cointelligentia. Nam, ut supra notatum, Lukauszki in illa cum Josepho Raffay dissensione nominetenus Busanium praepotentiae arguit, in deductionibus attamen suis modestissime se erga Busanium habuit et iste vicissim contra Lukauszkium. 4to. Ex utriusque horum facto. Nam ferveret licet Raffajus contra Lukauszkium nihilque


7301. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 287 | Paragraph | SubSect | Section]

cum nihilominus paribus, uti et Lukauszki, subjectus fuisset crisibus. Hinc a perspicatioribus creditum, Busanium persvasisse Raffajo, ut praescinderet, dominumque Raffay ex respectu avunculi rem neglexisse; Lukauszkium | e converso apud neoelectum supremum comitem Joannem Jursich, qui, zelum justitiae suae administrandae testatum iri cupiens, in has res indagare inceperat et quosdam comprehendi et carcerari fecit, non sine consternatione, alteratione utriusque prioris, immo Lukauszkii erga comitem supremum Jursich indignatione minisque, quod proditurus


7302. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 287 | Paragraph | SubSect | Section]

extenditque, capitalia auxit crevitque facultatibus. Haec praecipua fuere suspicionum contra praedictos argumenta. Caeterum pictor quidam, nomine Ignatius, in parte capitulari habitans, insignium erat depictor, scriba item. Quidam vero Jurjevich, ex Jamnicza nobilis, ac antea apud Joannem Rauch ammanuensis, in hoc influxit negotium, (ob quod, ruente contra Rauchium coelo, non deerant, qui facti hujus vellent complicem, at non sine injuria, uti eventu is est testatus), etiam disseminando, apud se tantorum esse litteras et documenta. Quidam vero Sunecz, item Lukinich, necnon


7303. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 288 | Paragraph | SubSect | Section]

litteras, quod fine obtinendorum per Jurjevich armalium tute eis ecclesiae suae pecuniam valeat elocare. Abivere ergo ad vicecomitem Messich, cui pari sinceritate aperiunt omnia. At is nec pecunias suas se dare posse, respondit, neque parocho Kravarszkensi scribere, quoadusque cum regni vicebano Joanne Rauch non colloqueretur, ipsos interea praestolari posse. Messich ergo ex incumbente sibi officio rem pandit vicebano, vicebanus in congregatione regni statibus, exhibetque interea procuratas et examinatas cujusdam Szarecz armales, quae vel ex cera, insignia imperatoris sive sigillum


7304. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 289 | Paragraph | SubSect | Section]

armalium litterarum mercatu pervenisse. Praemissa cum ad aulam plane, nescio qua via, devenissent jussusque fuisset comes locumtenens, ut in confectas armales illas litteras investigaret reperiendasque Viennam submitteret, tandem quod, tot annis antea non obstante emeriti vicebani Joannis Rauch repetitis eatenus in regno admonitionibus et provisionis alicujus precibus, anno hoc 1756. vicecomiti Georgio Petkovich commissum est, ut vocaret singulos, qui prioribus annis pro nobilibus improtocollati articulariter sunt, et suspectas talium armales locumtenenti traderet,


7305. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 289 | Paragraph | SubSect | Section]

de quibusdam, coram se apud parochum sanctae Clarae trans Savum a Sunecz prolatis dictisque, est. At hujus fassio, tanquam de auditu, suppressa exstitit. Finem hujus sequenti anno notabimus. Vide fol. 447. 4to. (Narratur historia de Joannis Rauch accusationibus, per Draskovichianos factis.) Supra notavimus, Joannem Rauch, resignatis officiis suis, in vicem promissi antea baronatus publice reprehendi debuisse, utve actio ei criminalis erigeretur fuisse impositum. Res haec processit ex repraesentationibus fiscalis


7306. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 289 | Paragraph | SubSect | Section]

est. At hujus fassio, tanquam de auditu, suppressa exstitit. Finem hujus sequenti anno notabimus. Vide fol. 447. 4to. (Narratur historia de Joannis Rauch accusationibus, per Draskovichianos factis.) Supra notavimus, Joannem Rauch, resignatis officiis suis, in vicem promissi antea baronatus publice reprehendi debuisse, utve actio ei criminalis erigeretur fuisse impositum. Res haec processit ex repraesentationibus fiscalis Draskovichiani Benedicti Krajachich. In quibus cum accusaretur Rauch, homicidam


7307. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 289 | Paragraph | SubSect | Section]

accusaretur Rauch, homicidam voluntarium, et fors jubente eodem Rauch homicidam effectum, non tantum foveri, at praemii instar in officialatu bonorum suorum Sziszlavich detineri. Ideo locumtenenti ab aula imponebatur, homicidam ut illum intercipi procuraret. Qui, aulae jussa exsecuturus, filium Joannis Rauch Paulum, alias in confiniis banalibus supremum vigiliarum praefectum, ad intercipiendum homicidam hunc ordinat. A quo et capitur. Cum vero duceretur Zagrabiam, in trajectu ad Szuszed dimittitur, sparso rumore, reum semet in Savum praecipitasse ac sponte submersum esse. Sed fiscalis


7308. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 289 | Paragraph | SubSect | Section]

Sed fiscalis Krajachich arguit, nec filium exmitti debuisse pro capiendo reo, nec submersum esse, testimonio nautarum ex Szuszed, item inquisitione, nocte illa dimissum, Zagrabiae in vico Latinorum dormivisse, detentumque fuisse triduo, tandem expeditum, praesumptione manifesta, ne delictum in Joannem Rauch transeat isteque gravetur aut praepotentiae manifestae, ut potius jussa dispositionesque eludantur regiae, quam ut Veritas prodeat. Revera hoc et Viennae sic considerabatur. Quare locumtenens reprehensus est, quod homicidae capturam filio Joannis Rauch credidisset, et Majestas regia


7309. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 289 | Paragraph | SubSect | Section]

praesumptione manifesta, ne delictum in Joannem Rauch transeat isteque gravetur aut praepotentiae manifestae, ut potius jussa dispositionesque eludantur regiae, quam ut Veritas prodeat. Revera hoc et Viennae sic considerabatur. Quare locumtenens reprehensus est, quod homicidae capturam filio Joannis Rauch credidisset, et Majestas regia in factis contra Joannem Rauch accusationibus est confirmata. Jussumque est iterum, ut demandatus jam praevie processus erigeretur. Quod etiam sequenti anno in foro dominali Draskovichiano per Benedictum Krajachich factum.


7310. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 289 | Paragraph | SubSect | Section]

isteque gravetur aut praepotentiae manifestae, ut potius jussa dispositionesque eludantur regiae, quam ut Veritas prodeat. Revera hoc et Viennae sic considerabatur. Quare locumtenens reprehensus est, quod homicidae capturam filio Joannis Rauch credidisset, et Majestas regia in factis contra Joannem Rauch accusationibus est confirmata. Jussumque est iterum, ut demandatus jam praevie processus erigeretur. Quod etiam sequenti anno in foro dominali Draskovichiano per Benedictum Krajachich factum. (Deputatio de regulandis neoerectis comitatibus.


7311. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 293 | Paragraph | SubSect | Section]

toto hoc tempore non apparuit. Plena erat Zagrabia crisibus, diffidentiis, animorum exacerbationibus, uti metiri est facile, prioribus perspectis. Praeterea Vacante banatu comes locumtenens Adamus Batthyan regimine Wetthes fuit consolatus. (Joannis Jellussich mors.) 2da autem Septembris canonicus et archidiaconus Urbocz, Joannes Jellussich, Hungarus natione, et qui ab anno 1706. vacuum in area capitulari fundum unum, post incendium 1743. canonicalibus domibus e fundamento erectis, implevit, homo alias concionator bonus et


7312. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 294 | Paragraph | SubSect | Section]

annotaturi. Caeteram sparso per Europam rumore hoc, provincia haec Austriaca suam, ut vocant, Viennae habuit congregationem, ex qua redux pater rector collegii Zagrabiensis atque a me confidentius de rege Nicolao interrogans haec mihi detexit. Defunctum Lusitaniae regem Joannem, uti ad publici et orbis notitiam superstitiose affectum gubernatumque a monachis, ut penes hos gubernium esset hique illius ministri, legati, gubernatores essent, sic ab his et praecipue Jesuitis inductum, ut jamjam moriturus in cambium quoddam consentiret, quo mediante civitates portusque


7313. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 296 | Paragraph | SubSect | Section]

esse censuerunt, hoc praecipue saeculo, quo Siciliae et Neapoli Hispanus imperaret, ducatum quoque Parmae et Placentiae Hispanus obtineret, Lusitaniae autem rex in defectu esset. Ut et hoc regnum Hispaniae conjungi valeat, adlaborarunt. Hinc quamvis Maria Theresia Hungariae regina pro filio suo Josepho sponsam ex Portugallia habere cupivisset, Jesuitarum opera intento privata est. At illi pro Hispaniae regis fratre, cardinalatui valedicente, laborarunt. Ad quem quia Josephus rex Portugalliae propensus non fuisset, sed erederetur Angliae regis filium praeoptare, tam cambio illo


7314. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 317 | Paragraph | SubSect | Section]

qua locumtenenti anno 1753. hoc a confiniariis obsequium et majori quidem numero fuerit exhibitum. Die 23. Novembris confluentibus Varasdinum omnibus in conferentia quasi, sub locumtenentis praesidio, locus tentorii pro salutando bano lectus est. Baro item Stephanus Patachich cum canonico Josepho Galliuff ac duobus e nobilitate aliis ablegati, qui in limitibus regni banum salutarent et exciperent, invitarentque ac ducerent ad commune tentorium, in quo a reliquis exspectabatur. Lecti item ad simile munus, qui episcopum tanquam commissarium regium introducerent. Vexilli banalis sub


7315. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 318 | Paragraph | SubSect | Section]

ad praetoream domum statibus ductoque tam introductore episcopo quam et bano novo, episcopus insignem orationem, a canonico Paxi compositam, praelegit eumque banum dixit. Quo facto ad aedem sacram patrum Franciscanorum Varasdini ductus est et sacro abbatiali interfuit, adstantibus bano Joanne Busan cum sceptro et Nicolao Bedekovich cum vexillo, post quod deposito juramento "vivat" acclamatum, ipseque ad suum reductus hospitium, in quo splendidum opiparumque dedit banus prandium. Vinum, panis bosque assus distributa pro more militibus. Atque sic absoluta est introductio. Pomposus


7316. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 326 | Paragraph | SubSect | Section]

me convicissent. Haecve eorum fuere vota. Ad quod impediendum, quamvis scriberem replicas continuo et praedicti ammanuenses nocte integra deseriberent, a saecularibus ipsis juvabar in replicarum acceleratione, praecipue autem a fratre meo Christophoro, domino Lukauszki et supremo comite domino Joanne Jursich. Sed antequam prosequar, de ipsis actionalibus meritis dixisse et notasse juvat. Anno 1753. canonicus Balthasar Petkovich Bononiam Augusto mense pro illius collegii rectore submissus est. Quia vero is pro more capituli eo anno dicae hominum et capitularium subditorum, qui ad


7317. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 332 | Paragraph | SubSect | Section]

Benedictus XIV. die 5. Aprilis sequentes ad cardinalatum erexit, videlicet: Nicolaum de Saulx de Tarannes, archiepiscopum de Rohan, in aetate annorum 67, Gallum; Albericum Archinto Mediolanensem, annorum 59, quem statim dixit vicecancellarium Romanae ecclesiae et secretarium papalium statuum; Joannem Baptistam Rovero Pedemontanum, aetatis annorum 69, archiepiscopum Turinensem; Franciscum de Solis Floch de Cardona, Hispanum, et archiepiscopum Sivigalliae, aetatis 52; Josephum principem de Trauthson, aetatis annorum 53, archiepiscopum Viennae Austriae; Paulum d' Albert de Luynes, Gallum,


7318. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 333 | Paragraph | SubSect | Section]

Baro Stephanus Patachich jussu regio eo missus, vide pg. 372. et 373. etc. Ladislaus Lukauszki omnia in servitii regii detrimentum et privatorum quorundam libidinem geri in regno, quare eatenus ordinata deputatio. Vide supra 340. et sequentibus. Anna Maria Kristoffin, Joannis Ballog consors, jussu statuum cum brachio regni in integrum reposita. Vide supra 346. Et cum Joannes Hudoden regnum principi accusavisset, quod, se inaudito, res acta sit cum brachio, atque hoc actum unice ex praepotentia et sese vindicandi de Lukauszkio, Hudodenii avunculo, regnum eatenus


7319. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 333 | Paragraph | SubSect | Section]

Statutum articulo 90., ut in causis violentialibus ad sensum communis legis currant expensae. Hactenus enim moris fuit, quod constituti in officiis esto in videntia convicti expensas litis non solverent, potentiores autem a nimus potentibus pro lubitu tales acciperent. Adversus Joannem Szaich vicecomitem Crisiensem judicium delegatum pro processu infamiae delegatur. Vide supra 379. et sequentibus. Lues animalium et variae contagiosae infirmitates in hoc regno et eodem anno misere grassabantur. Commissio


7320. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 333 | Paragraph | SubSect | Section]

Lues animalium et variae contagiosae infirmitates in hoc regno et eodem anno misere grassabantur. Commissio sanitatis. Jussu regio commissio sanitatis etiam in hoc regno institui debuisset, tamen sic fuit constituta, sub praesidio Joannis Jursich, ut, dempta unica sessione, nec nomen ejus sit relictum, causâ salariorum defectus et irregulationis patriae ac praetensi respectus et adorationis aliquorum. Comes Josephus Eszterhazy in tavernicum; Joannes Naisich in vicebanum; Petrus Skerlecz protonotarius


7321. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 334 | Paragraph | SubSect | Section]

nihilominus ejusdem tabulae canonicus Josephus Galliuff, secundum opinionem votaque tabulae, in assessorem fuit resolutus, et juramento deposito acceptatus. Banus pro me quidem laborasse videbatur, sed a tabula opinionem non accepi, neque eam expectare potui ob processum et vicebani Naisich ac Joannis Busan inimicitiam. Sed neque curavi, vel ob solas expensas, quas Varasdini facere oportuisset. Bano ipso praesidium tenente, stringebantur et procuratores ad allegandum et assessores ad comparendum, ut tot numero causae, ab annis dilatae, sub hoc banalis tabulae decursu determinatae sint,


7322. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 335 | Paragraph | SubSect | Section]

paulo post, atque eodem mense, per eundem comitem Adamum Batthyan in Crisiensis comitatus supremum comitem Crisii installatur comes Josephus Casimirus Draskovich de Trakostayn, generalis vigiliarum praefectus. Qui quia in exercitu regio in Bohemia fuisset, ideo in suo procuratore, comite videlicet Joanne Patachich tabulae banalis assessore, per banum comitatus illius declarato factoque in vicem Draskovichii administratore, est installatus introductusque. Porro Jursich, ob defectum tam amplae domus, in palatio episcopali accurrentibus opiparum dedit prandium, nihil eum juvante episcopo, dein


7323. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 336 | Paragraph | SubSect | Section]

paucissimorum suffragio. Sed his satis fieri oportuit, dum provisoria fuisse respondebatur. Interim in veritate aliud non fuit, quam rerum accommodandarum praemeditatum studium. Cum enim ex illo comitate Crisiensi lamentarentur tot tantique, quod ob privatas discordias intra emeritum vicebanum Joannem Rauch et vicecomitem Joannem Szaich a tot annis jacerent juridica, neque procedi posset ob factam Szaichii suspensionem ab officio et hujus, an fieri potuerit, revisionem, nec secutam tot annis determinationem, e contra pars regnicolarium Szaichio faveret, pars vero Joanni Rauch, praecipue


7324. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 336 | Paragraph | SubSect | Section]

Sed his satis fieri oportuit, dum provisoria fuisse respondebatur. Interim in veritate aliud non fuit, quam rerum accommodandarum praemeditatum studium. Cum enim ex illo comitate Crisiensi lamentarentur tot tantique, quod ob privatas discordias intra emeritum vicebanum Joannem Rauch et vicecomitem Joannem Szaich a tot annis jacerent juridica, neque procedi posset ob factam Szaichii suspensionem ab officio et hujus, an fieri potuerit, revisionem, nec secutam tot annis determinationem, e contra pars regnicolarium Szaichio faveret, pars vero Joanni Rauch, praecipue vero postquam procurante


7325. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 336 | Paragraph | SubSect | Section]

emeritum vicebanum Joannem Rauch et vicecomitem Joannem Szaich a tot annis jacerent juridica, neque procedi posset ob factam Szaichii suspensionem ab officio et hujus, an fieri potuerit, revisionem, nec secutam tot annis determinationem, e contra pars regnicolarium Szaichio faveret, pars vero Joanni Rauch, praecipue vero postquam procurante Naisichio Szaich superiore anno collusionis cum fisco regio damnatus fuisset, banus, ad haec accommodanda omnia, restauratione usus est, et quidem coram paucis et sub conferentiae specie, atque sine praevia promulgatione, ad eliberandum semet a


7326. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 336 | Paragraph | SubSect | Section]

regio damnatus fuisset, banus, ad haec accommodanda omnia, restauratione usus est, et quidem coram paucis et sub conferentiae specie, atque sine praevia promulgatione, ad eliberandum semet a clamoribus et studiosis partium, atque impediendas quaestiones multas, quae occurrissent. Secundo. Domini Joannis Szaich a candidatione et propositione neglectu, quo facto satisfacere videbatur Rauchyanis et opinioni illi status publici anni superioris, Szaichio nihilominus fundatam lamentandi occasionem praescidit, quia pro substituto vicecomite nec illum proposuit, nec elegit aliquem, consequenter


7327. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 336 | Paragraph | SubSect | Section]

illi status publici anni superioris, Szaichio nihilominus fundatam lamentandi occasionem praescidit, quia pro substituto vicecomite nec illum proposuit, nec elegit aliquem, consequenter Szaich relictus in suo videbatur munere. At dumtaxat pro ordinario actum est vicecomite, quod officium a morte Joannis Simunchich vacabat. Pro hoc ergo Antonium Jankovich et Antonium Bedekovich, Balthasaris filium, proposuit banus, et Antonius Jankovich electus fuit, ac qua talis instalationi Crisiensi Draskovichianae interfuit, ut videlicet desinerent lamenta, jus coram nullo obtineri posse.


7328. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 337 | Paragraph | SubSect | Section]

hoc ex interessentia fecisset, banus hanc ipsam fratri suo submisit cancellario, qui, ne res erumpat altius et banum a castris impediat, non obstante regnicolari superioris anni opinione ac judicio, universa iterum novo submisit judicio et revisioni delegati suo modo judicii, videlicet comitis Joannis Patachich, protonotarii Petri Skerlecz, ac vicecomitis Nicolai Bedekovich, lege ea, ut, examinatis cunctis hactenus in negotio hoc actis, ferrent sententiam, eam attamen ante ipsius promulgationem Viennam submitterent. Qua re Szaichium obmutescere oportuit, nec repraesentare ultra amplius


7329. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 338 | Paragraph | SubSect | Section]

forent. Quod iterum permoleste accidit episcopo, lamentatusque ex Gradecz, ubi hiemabat, est, et quod de suis sine se disponatur hominibus, et quod tot Varasdini celebrentur conferentiae sine sui scitu et vel insinuatione, sed, talibus sepositis, praemissi banderiales domino vicecolonello Joanni Habianecz crediti sunt et ducendi ordinati, tum quod, si quid agendum esset, ut vir militaris disponere posset, et ne similes contingant errores, quales in regnicolari expeditione anni 1755. sensimus, tum quod idem Joannes Habianecz Ludina, adeoque ex Monte Claudio oriundus esset,


7330. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 338 | Paragraph | SubSect | Section]

Adamus Naisich, vel plane exmissus. Si enim eundem exmisisset ab hac expeditione banus, eius nullum esse officium omnes judicassent, si autem solus ille fuisset destinatus, banum jam totum esse pro priori regni statu subsumptum fuisset ab aliis; eapropter, ut aequilibrentur hominum opiniones, Joanni Habianecz ducendorum banderialistarum commando datum est. Ei autem adjunctus est vicebanus Adamus Naisich, sub specie provisionis, ac quodamodo commissarii; hinc, qui Naisichianarum non fuere partium, furerium illum ac quarteriorum magistrum joco atque per ludibrium dicebant. Cum se


7331. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 339 | Paragraph | SubSect | Section]

allegatisque deputationis illius Zagrabiensis Kussevichianae, ibique fisco, uti supra dictum, regni actore judicium ipsis factum est assessoribus plerumque novis, et qui Varasdini haberi poterant. Benedicto Krajachich, eorum advocato, defendere eos non potente ob processum dominalem, quem contra Joannem Rauch promovebat, surrogatus illi est Joannes Paulus Plepelich, qui allegorias illas et specifica, quae Krajachich ingesserat, exmittendo, calamo, uti passim est creditum, domini Nicolai Skerlecz, at duntaxat fundamentalia, superius pag. 421. notata, excerpendo in defensionem eorum objecit.


7332. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 339 | Paragraph | SubSect | Section]

exstitisse, dum Lukauszkio non appingi crimen vidit, non quidem propter eum, sed quod eliberata sit a molestiis, quae enatae fuissent iterum. Malevolentia cujuspiam instigatus, quidam rusticus in benevolo examine, me occasione illa, qua anno 1756. cum Jesuitarum procuratore p. Josepho Perczaich ad executionem Kuttinae exiveram, Ludinae quaedam locutum fuisse, mentitus est. Rem hanc confestim mihi aperuit dominus Nikolaus Skerlecz, et Budae ejus recepi epistolam. Respondique, pro rei veritate et coram Deo ipso, me Ludinae neminem rusticorum vel vidisse, quia summa perveni


7333. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 343 | Paragraph | SubSect | Section]

vivant, et vel maxime, quod miseri illi damnificati rustici, quamvis episcopales ac Erdoediani, nullum obtinuerint sive consiliarium sive promotorem, ut pro rehabendis pecuniis remedium flagitarent apud principem, cum nihilominus Draskovichiani Sztenichnakienses et pro capris sibi bonificandis a Joanne Rauch sollicitare apud principem sciverint. Hoc sane vel unum est, suspicari quod faciat, aes illud miserorum rusticorum pro armalibus per plurimorum et summorum transivisse manus, multosque esse debuisse venatores, ut res haec tanto sepulta sit silentio; metuo nihilominus prodituram tam ob


7334. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 343 | Paragraph | SubSect | Section]

admirationem. Neque causa alia esse potuit, quam respectus mareschalli Batthyani, aulae coronae principum praefecti, ne hunc | videlicet accusare, sibique et suis intentionibus inimicum habeat efficiatque, praecipue ob ejus in aula potentiam, et quod cum archiduce Josepho mittendum pro supremo exercitus imperatore publica loqueretur fama, jamque comitem Königlin eidem in aulae praefectura successisse, et illum necessariis pro bello et ad illud exitu se providisse. Hinc Septimo. Item cum comite Adamo


7335. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 345 | Paragraph | SubSect | Section]

confiniis duo iterum ad castra regia educeret hominum milia, atque cum eo proficisceretur supremus vigiliarum praefectus, dominus Christophorus Vojkovich, qui nescio ob quas rationes in abitu suo Zagrabia pistorem quendam non solum verberavit, sed interceptum vinculatumque ad socerum suum, dominum Joannem Rauch, ad bona Lusznicza vocata abduxit, eumque ibi reliquit in carceribus. Civitatis Zagrabiensis magistratus, violatam suam lamentans jurisdictionem, ad banum recurrit eatenus. At iste et civitati condignam promisit satisfactionem et suum adjuntantium Dragoni obviam proficiscentibus misit


7336. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 352 | Paragraph | SubSect | Section]

factus est Michael Alexander Malenich, capitaneus in banalibus confiniis ante belli Borussici exordium, sed belli rumore sparso ob praetextuatam valetudinis curandae rationem resiguante. Pro notario Joannes Paulus Plepelich, capitulorum notarius, est declaratus. Displicuere ista supremo comiti Joanni Jursich, adesse congregationi huic nec volenti, factaeque ab eodem bano atque Viennam justissimae representationes tam quoad rem ipsam, quam et promota ex affectu, nequaquam ex merito subjecta duo, Malenich et Plepelich. |


7337. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 355 | Paragraph | SubSect | Section]

unus ex Zagorianis esset, alter Varasdinensibus partibus, et paris potestatis autoritatisque, hinc ut unus primarius, alter secundarius diceretur. Semperque judlium districtus Varasdinensis partium Zagorianarum judices praecessisse. Usum hunc probabat testimoniis religiosorum, patris videlicet Joannis Roich Jesuitae et Paulinorum quorundam, qui subscripserunt formulae Czinderianae. Demum ut umbram comiti Georgio Erdoedi, judici curiae, qua supremo comiti faciat, se jura conservare familiae per has quaestiones deducebat, cui nempe collatus fuisset in perpetuum comitatus Varasdinensis


7338. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 357 | Paragraph | SubSect | Section]

libertinismus debeat. Procuravit insuper congregationis regularium Romanae eatenus | commendationem ipsiusque Papae litteras, evicitque divisionem, divisa ergo provincia Bosnensis est, atque haec in ditionibus et sub corona Hungariae provincia S. Joannis Capistrani est nuncupata, cui a generali illorum datus provincialis p. Philippus Penich, alia, sive in Ottomano constituta imperio, custodia Bosnensis appellationem accepit. Mors cardinalis Trautson. Forgacs Paulus episcopus


7339. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 362 | Paragraph | SubSect | Section]

ut nedum ab exmissionibus tabularibus, sed ab ipsis consessibus dispensandus videatur. Stephanus Markovchich resolutus in nobilem auditur, possessionatus nullibi, neque in tali hactenus officio exstitit, ex quo lege requisita juris scientia firmaretur, sed in secretarii munere apud banum condam Joannem Draskovich, post aulae cancellarium comitem actu palatinum Ludovicum Batthyan, dein comitem banum mareschallum de Batthyan. Atque ita de reliquis. Domino notario Nicolao Skerlecz, ultra lege requisitas dotes, servitium gestum in tabula, merita ejusdem alia et lingvarum


7340. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 367 | Paragraph | SubSect | Section]

Occasione diaetae 1751. officium supremi comitis comitatus Comaromiensis familiae Nadasdianae in perpetuum collatum, supra meminimus. Mortuo Leopoldo, esto banus pro eodem institisset, non sine doloris expressione et sensu bani illi negatum est fratrique ejus colonello Josepho Ginsii jam habitanti, sed collatum exstitit filio defuncti, comiti Michaeli, tum syntaxistae, constituto interea comitatus administratore domino comite Zicsy. Banus hac occasione crucem ordinis Theresiani majorem, antea jam, ut supra, resolutus per serenissimum Carolum Lotharingiae,


7341. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 367 | Paragraph | SubSect | Section]

1756. exduxerat, qui videlicet remanserant. Nicolai Terihai mors. Die 10. Julii Zagrabiae obiit reverendissimus Nicolaus Terihai, abbas b. virginis de Gadgy et archidiaconus Dubicensis; episcopus archidiaconatum contulit Gregorio Josepho Gaszparich, hujus Chasmensatum Josepho Mikinovich, | canonicatum Tomae Hunyadi, parocho Cassinensi et administratori infra Kutinam in Megyureche. Fuit Terihai natione rusticus ex Okich ad s. Antonium, possessione Klatae. colonus domini


7342. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 367 | Paragraph | SubSect | Section]

Nicolai Terihai mors. Die 10. Julii Zagrabiae obiit reverendissimus Nicolaus Terihai, abbas b. virginis de Gadgy et archidiaconus Dubicensis; episcopus archidiaconatum contulit Gregorio Josepho Gaszparich, hujus Chasmensatum Josepho Mikinovich, | canonicatum Tomae Hunyadi, parocho Cassinensi et administratori infra Kutinam in Megyureche. Fuit Terihai natione rusticus ex Okich ad s. Antonium, possessione Klatae. colonus domini Mihanovich, annorum 74, parochus primo ad


7343. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 373 | Paragraph | SubSect | Section]

banus et in sua eum protectione habuit ut plurimum, quod lusibus apud eum aes a patre relictum dissiparet. Hinc postquam idem Patachich cum noverca sua pro ejusdem vidualibus praetensionibus et sororis suae ex hac matre nata, alias Miseroni nata, pro 30 fl. rh. milibus, arbitro comite Joanne Patachich, convenisset, tribus uterinis sororibus suis pro universis et quibuslibet paterno avitis portionibus suis ex mobili inmobilique ubivis habito fundo, suppelectili, clenodiis, fructibus bonorum, argento, etc. | in universum 12


7344. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 375 | Paragraph | SubSect | Section]

Varasdinensis perpetuus et una Barsiensis supremus comes, arcis Varasdinensis haereditarius capitaneus, multorum dominiorum pro suis in Hungaria et in Sclavonia Kuttinae aquisitor. Reliquit tres filios: Antonium, generalem et Arvensem supremum comitem, patris successorem in Varasdinensi comitatu, Joannem Nepomucenum, actualem intimum consiliarium prouti etiam camerae Posoniensis et locumtenentialis consilii, Cristophorum, suae Majestatis camerarium. De filia infra. Fuit Georgius olim Kostaniczae commendans, tum ad annum 1748 praeses camerae. Passiva debita reliquit prope ad millionem, si


7345. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 376 | Paragraph | SubSect | Section]

hos superioris Sclavoniae instar comitatuum Sclavoniae inferioris regulandos venire, eo unice excepto, quod per banum sua ad aulam mittere tenerentur eademque via regias resolutiones recipere, tandem ac post saecula comitatus Zagrabiensis privativa congregatio a supremo eorundem comite domino Joanne Jurschich pro 21. Aprilis indicta publicataque fuerat. Facta est instar Hungariae comitatuum restauratio, eodem supremo comite candidante. Electique pro ordinario vicecomite Lucas Novoszel, pro substituto Michael Malenich, pro notario Joannes Plepelich, ast, isto resignante, per supremum


7346. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 377 | Paragraph | SubSect | Section]

dispositiones et personarum comitatensium electionem. Electusque in vicecomitem fuit dominus Antonius Jankovich, pro notario ipse nominavit dominum Franciscum Kanotay, perceptor electus Stephanus Szeny, judlium dixit administratorem districtus Caproncensis Ignatium Kelcz, Crisiensis Joannem Svagell. In comitatu Zagrabiensi electione facta omnia, solamque candidationem habuit supremus comes; in Crisiensi, ut vides, duo tantum electi. Causam rei, qui vult, indaget, facileque deprehendet: in Zagrabiensi invisus ingratusque supremus comes, hic magnus bano tam in administratore


7347. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 382 | Paragraph | SubSect | Section]

utve scriberetur Krajachichio conclusum, quatenus claves submitteret ob necessitatem instrumentorum, causa dandae cujuspiam camerae informationis. Quarto. Michaelem Blasekovich, antea Krajachichianas partes sequentem, alias comitatus fiscalem et supremi comitis comitatus Zagrabiensis Joannis Jursich directorium, sub spe obtinendi per eum notariatus civitatis, annue 500 fl. inferentis, adeo in partes suas traxit Szallius, ut idem Blasekovich qua comitatus fiscalis, imposita Jursichio justitiae larva, eundem Krajachich qua reum adulterii ad poenam recipiendam


7348. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 384 | Paragraph | SubSect | Section]

ac, unde promanârint, intelligeretur. Josephus comes de Batthyan episcopus Transylvaniae. Magno- Varadiensis episcopus baro Adamus Patachich. Accommodatis, uti supra, comite Carolo Eszterhazy ad episcopatum Vaciensem, comite autem Josepho Batthyan ad Transylvaniensem, baro Franciscus Koller cancellariae hungaricae Viennae dominus et supracancellarius a | barone Adamo Patachich episcopo Noviensi, ab anno 1751. ex parte cleri ad eandem cancellariam consiliario, eliberari cupiens, ut sic majorem


7349. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 385 | Paragraph | SubSect | Section]

In tabula judiciaria districtuali conclusus fuit mense Decembri processus, ab executoribus Naisich et Paulinis promotus contra baronessam viduam Sermage, natam Julianam de Moscon, item suum fllium comitem Petrum Troillum Sermage, intuitu substantiae deficientis comitis Joannis Francisci Csikulini, eruendamque fati comitis aquisitionalem massam, subtractis praevie redintegrari debentibus. Anno 1746. obiit in Konschina die 17. Junii praedictus comes Csikulini sepultusque est Lepoglavae | apud Paulinos. Naisichius, testamentis


7350. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 389 | Paragraph | SubSect | Section]

Regicidii intentati convicti Jesuitae puniti. Ex permissis a Benedicto XIV. contra Jesuitas in Portugallia inquisitionibus, factisque judiciis et latis contra eos sententiis, eo quod fidellissimo Portugalliae regi Josepho Emanueli die 5. Septembris 1758. mors laxata rota et ignitis glandibus fuisset intentata, ipsi ex toto regno non modo exules facti et proscripti sunt, sed post provincialem Henriquecz Joannes Mathos, Joannes Alexandre et Gabriel Malagrida prae ceteris ejusdem conspirationis actores sunt


7351. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 391 | Paragraph | SubSect | Section]

Casus Varasdinensis Jesuitarum. In confirmationem vulgatae per Europam Jesuitarum astutiae opportune Varasdini anno isto sequens casus accidit. Ante annos aliquot intuitu sylvarum atque in his metalium coram comitatus eotum Varasdinensis vicecomite Josepho Raffay collegium jesuiticum Varasdinense contra Varasdinensem civitatem processerat, vicerantque Jesuitae, ac, ut cupiebant, sylvis terrenoque potiti sunt. Sive reae conscientiae motu, sive confessariorum praescripto, sive rumore fraudum jesuiticarum, testes eorundem tum coram Raffay pro


7352. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 391 | Paragraph | SubSect | Section]

conscientiae revocarunt suumque perjurium sunt confessi; causam sui tum facti hanc narrantes, quod in confessionalibus, dum confiterentur, deponendi talismodi juramenti quibusdam pro peccatorum suorum poenitentia, quibusdam vero ad lucrandum in coelis meritum obligatio per confessarios Jesuitas Joannem Baptistam Ivich tum regentem, Andream Szallay rectorem, Mathiam Kerznarich concionatorem aliosque patres imposita fuerit. Et cum ipsi dicerent, timere se perjurii peccatum, fuisse ipsis repositum, habere eos talia privilegia, quod, quisquis in favorem


7353. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 391 | Paragraph | SubSect | Section]

civitas obtinendo, contra Jesuitas beneficio novi procedit coram vicecomite Nicolao Bedekovich, eosdemque evocat. Fuit Varasdinensis collegii rector p. Joachimus Kossachek, Germanus; jurium nostrorum ignarus, de praemissis attamen revocationibus et circumstantiis informatus, patrem Joannem Baptistam Ivich Zagrabiae in seminario regentem hujusque collegii rectorem Joannem Baptistam Salecz consulit. Uterque horum ad me sumpsit confidentiam, reque uti supra detecta, petierunt consilium. Ego, consideratis perpensisque circumstantiis omnibus, in eam deveni sententiam, ut semet


7354. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 391 | Paragraph | SubSect | Section]

Bedekovich, eosdemque evocat. Fuit Varasdinensis collegii rector p. Joachimus Kossachek, Germanus; jurium nostrorum ignarus, de praemissis attamen revocationibus et circumstantiis informatus, patrem Joannem Baptistam Ivich Zagrabiae in seminario regentem hujusque collegii rectorem Joannem Baptistam Salecz consulit. Uterque horum ad me sumpsit confidentiam, reque uti supra detecta, petierunt consilium. Ego, consideratis perpensisque circumstantiis omnibus, in eam deveni sententiam, ut semet convinci per contumaciam paterentur, et praeeligerent carere sylvis, quam tantae semet


7355. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 392 | Paragraph | SubSect | Section]

Franciscum Bussi Romanum, Cajetanum Fantuzzi Ferariensem, Petrum Hieronimum Guglielmi da Fesi, Josephum Furietti da Bergamo, Petrum Conti da Camerino, Antonium Antonelli da Sinigaglia, fr. Laurentium Ganganelli ordinis conventualium da Rimini, atque hos presbyteros cardinales; diaconos vero: Joannem Constantium Caracioli Neapolitanum, Nicolaum Perelli Neapolitanum, Marcum Antonium Colonna Romanum, Andream Corsini Florentinum et aetatis suae annorum 24. Comes Petrus Sermage vicecolonellus aggregates in


7356. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 399 | Paragraph | SubSect | Section]

ac vestes, praecipue et omnes ferme e Gallia. Sexto. Mortuo supremo comite Zoliensi domine comite Nicolao Erdoedy, filio comitis olim Ladislai, comitatum consecutus est dominus comes Daniel Eszterhazy paulo post mortuus, succedente sibi in eodem supremi comitis officio domino comite Joanne Nepomuceno Erdoedy. Vidua autem Nicolai, nata de Batthyan Theresia ex comite palatino Ludovico de Batthyan, ob respectum patrui sui mareschalli Caroli, aulae serenissimi coronae principis praefecti, ejusdem serenissimae sponsae ginecei praefecta est declarata. Septimo. Crevêre ubivis


7357. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 408 | Paragraph | SubSect | Section]

morte ejus vixit in bonello unico Miszkovo, districtus Berdovicensis, vocato, et satis misere, gratiaque vicinorum atque Berdovicensis olim parochi. Mikulich vocati, plurimum gratia, qua ex conversatione suspicione ac obloquiis non caruit. Generalis Carolostadiensis olim Josephi Rabatta secretario Josepho Sermage, qui se baronem dixit vel per uxorem baronessam talis evasit. nupsit, viro omnino capaci, bene educato, multarumque lingvarum gnaro, et successive banalis tabulae assessore. Hacve ratione familia haec Sermage in Croatiam venit Croatique innotuit. Ex hoc copiosam suscepit pro lem, ac


7358. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 408 | Paragraph | SubSect | Section]

successive banalis tabulae assessore. Hacve ratione familia haec Sermage in Croatiam venit Croatique innotuit. Ex hoc copiosam suscepit pro lem, ac nisi fallor, 16 plane, quae demortuae omnes, excepto Petro Troyllo, pri mum Maximilianae baronessae Prassinszki marito, ex qua suscepit filium Petrum Joannem Nepomucenum, dictum superstitem, dein, mortua Maximiliana, Annae Mariae, Draskovich natae, relictae vero comitis Petri Keglevich. Vixere pauperes ac uno contenti bonello Miczkovo, et demortuae Julianae maritus genitores suos, ut dicebatur, Salisburgo ad se duxit, Petrum videlicet, quem pri


7359. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 408 | Paragraph | SubSect | Section]

dein, mortua Maximiliana, Annae Mariae, Draskovich natae, relictae vero comitis Petri Keglevich. Vixere pauperes ac uno contenti bonello Miczkovo, et demortuae Julianae maritus genitores suos, ut dicebatur, Salisburgo ad se duxit, Petrum videlicet, quem pri mum dixeris, avum Petri II. ex Josepho patre, abavum autem Petri III., ex Maximiliana Prassinszki progenitum. Petrus I. in Miczkovo mortuus et Berdoviczii est sepultus. Mortuo vicecomite Hyacinthi, cui uxor fuit Julianae hujus soror, quamvis Hyacinthius Zagrabiensi capitulo legasset omnia, consequenter et


7360. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 408 | Paragraph | SubSect | Section]

et post longas tot annorum lites ditatumque Josephum Magdich, qui videlicet et domum Hyacinthianam olim, postea Magdichianam, hodie domini Nicolai | Skerlecz, bona item Omilje Hyacinthii testamento ad capitulum devoluta accepisset, tandem cum eodem Sermage Josepho convenit, informatum a procuratore suo: nec Hyacinthio fuisse activitatem testandi in legitimis successionibus, nec violentiae poenas obtineri posse, cum nemo foret violentus in suis; bona Lusznicze fuisse ob divisionem baronessae Sermage, pateret adeoque, fraude et dolo bona earn neutiquam


7361. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 408 | Paragraph | SubSect | Section]

processum esse desperatum. Transegit ergo capitulum, procuratore Magdich svadente, adnumerando pro fructibus perceptis Sermagio fl. rh. bismille. Istis ergo auctus fuit Sermage facultatibus, a cujus morte, 2. Novembris 1746. Zagrabiae secuta, vidua post mortem deficientis comitis Joannis Francisci Chikulini 1746. 16. Junii secutam, qua bonorum agnita successor, videlicet: Novi Dvori, Sztubicza, Szesztine, Harmicza. Krapina, repertis etiam 18 milibus fl., Chikulino mortuo, uti ex processu evenit, ac Konschina Naisichio cum onere 24 milium fl. data, avitis


7362. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 409 | Paragraph | SubSect | Section]

comitis cancellarii Leopoldi Nadasd armales clam accepit exsolvitque. Tum ne ignobilis existimetur, cum jam hactenus pro barone fuisset habitus, indigenatus expeditionem accepit comitisque titulum solvit. Indigenatum remonstravit tabulae, cum quaestionem illi in processu habito violentiali cum Joanne Rauch, tum vicebano, idem vicebanus formavisset. Hac ratione Sermage in Croatia est stabilitus auctusque divitiis, titulis, honoribus ac affinitatibus; 1751. ad dietam Posoniensem comparuerat, ast svasus abiit, ne in quaestiones aliquas incidat, temporeque suo firmetur. Post Maximilianae


7363. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 411 | Paragraph | SubSect | Section]

Petrus Troyllus a Sermage mense Decembri pro datis pecuniis in colonellum fuit aggregatus. | (Junior comes Sermage privatim studet, et privatorum studiorum in Croatia exordium.) Idem comes filium suum Petrum Joannem Nepomucenum, ex collegio Theresiano extractum, mihi tradidit in philosophicis excolendum. implacabili Jesuitarum odio. Quod ut impediant, dicebant: reginae eam esse mentem, ut semel Theresiani collegii convictor discere alibi nequeat. Scripsit genitor eatenus Majestati regiae, rationes


7364. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 411 | Paragraph | SubSect | Section]

(Mors Hahianeczianae et ejus fortunae descriptio.) Die 7. Martii obiit ad Szent Erzabeth domina Helena Rosalia Somogy, nupta primo Lepossiana, dein baroni deficienti Gabrielli Gothal, postea vicebano Balthasari Bedekovich, demum vicecolonello Joanni Habianecz. Altioris fuit staturae foemina satisque elegantis formae. Haec, nobilis quidem nata et nobili primum elocata Lepossio, miseram duxit vitam ob aegestatem, qua premebatur, mererique suo corpore apud perdivitem baronem Gothal, lasciviae mancipium, cogebatur. Et quamvis


7365. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 412 | Paragraph | SubSect | Section]

in Danubio submerso, dum lavare se vellet) Antonio filiam Theresiam negaret, sed hanc domino Georgio Petkovich collocaret. Casimiro Bedekovich vicebani aeque filio Jesuita existente. Post multas pluresque cum Bedekovichiis lites Helena, causa sedandae concupiscentiae, jam esto senior domino Joanni Habianecz. tum capitaneo in Varasdinensi generalatu, 1755 se obtulit. eique post initum connubium officium vicecolonelli emit. Simplicior fuit foemina Habianecz. utpote qui fassionem coram protonotario elicitam revocavit. svasu domini Petri Spissich Juditam filiam suspirantis et procantis.


7366. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 415 | Paragraph | SubSect | Section]

quam superaturus non credebatur, sub decursu adhuc banalis tabulae cum apparuisset, banum ad Georgium Petkovich inclinare pro dando successore in vicebanali officio, ideo hac inclinatione intellecta rogat Naisichius bani praesentiam, qua obtenta persvadet banum, ut successorem sibi daret dominum Joannem Busan; quibus ex motivis, incognitum. Tres Naisichius reliquit filias, in masculo deficiens. Avus suus nobiiitate fuit donatus a Leopoldo. Homo fuit popularis celeberrimusque potatur, ut veteris perpotationis mos cum hoc heluone vini exstinctus visus sit videaturque. Astutus erat, sincerus


7367. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 415 | Paragraph | SubSect | Section]

Aprilis ac ad avertendas commendationes sive Antonii Jankovich ab affine suo comite personali Georgio Fekette, sive Michaelis Malenich a mareschallo comite Carolo Batthyan, pro qua iste medio episcopi Viennae existentis agebat. In congregata ergo congregatione comes banus pro veteri more dominum Joannem Busan, tabulae banalis assessorem et regni cassae perceptorem, suae apostolicae Majestatis consiliarium, dixit vicebanum, cujus loco perceptor cassae regni electus dominus Nicolaus Skerlecz, apostolicae suae Majestatis consiliarius ac tabulae regni judiciariae assessor. Ad assessoratum


7368. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 416 | Paragraph | SubSect | Section]

dominus Georgius Juraich per Franciscanum Franciscum Kutnjak superiori anno Roma adferri fecit, dum idem Kutnjak adversus suos monachos Romae ageret, restituique ad lecturam zagrabiensem jubente Franciscanorum generali debuisset. Ducta est processio a sacello s. Joannis Nepomuceni, ac in foro concionem dixit Jesuita p. Mathias Simatich. Statua lignea, in qua fuerunt s. Feliciani reliquiae, in medio templi locata arae instar. Edere ex Bolando, a Capucinis persvasus, volebat parochus vitam s. Feliciani episcopi, aut


7369. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 416 | Paragraph | SubSect | Section]

administrator comitatus Crisiensis et restauratio ejusdem comitatus.) Comes Joannes Patachich, hactenus Crisiensis comitatus administrator, ob resignationem lactam domini vicecomitis Antonii Jankovich, comitatu Crisiensi restaurato electoque in vicecomitem domino Joanne Szaich, jam olim vicecomite, ipse quoque gestam hactenus administrationem ob ademptam Veroviticensis comitatus administrationem deposuit. Quod munus successive ad bani propositionem, ratihabente et confirmante aula, cessit domino Antonio Bedekovich, tabulae banalis declarato assessori.


7370. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 422 | Paragraph | SubSect | Section]

dominus Frauciscus I. b. Balassa, apostolicae suae Majestatis camerarius et consilii regii locumtenentialis consiliarius. (Fit Rauch colonellus.) Mense Januario dominus vicecolonellus regiminis Kostanicensis Paulus Rauch, filius Joannis antea vicebani, 1000 confiniariorum eduxit ad castra caesareo-regia, ac in itinere suo favoribus mareschalli Batthyan colonellus est resolutus adepto etiam Kostanicensi regimine. Contra hunc priori anno in castris quidam officialium varias accusationes praebuerant, insuper concludendo, eum


7371. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 425 | Paragraph | SubSect | Section]

amovendaeque a se paupertatis istud fecisse, ut videlicet remanere in bonis voloentes secum pro summa paciscerentur, vel subintrare volentes sibique numerantes bona haberent, ipseque sibi, quae vellet, exscinderet. Sic orphanos Michaëlis Habianecz ex bonis Trebarjevo ejecit, his Josepho Arbanasz vitrico et tutori attributis, comite Antonio ratificare nolente Spissichianum factum. Ob haec et praemissa displicebat Petri Spissich promotio, dicebaturque factione dominorum Skerleez ac Busan istud consecutus officium fine eo unice, ut Joannes Jursich supremus comes per eum ab


7372. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 425 | Paragraph | SubSect | Section]

officium fine eo unice, ut Joannes Jursich supremus comes per eum ab officio suo amoveretur, quemadmodum Antonius Spissich dominum comitem Ludovicum Patachich ex officio supremi comitis comitatus Verocensis cadere fecisset 1756. Scio, vulgato rumore elevandi Petri Spissich eatenus dominum Joannem Jursich et verba et scripta fuisse reflexum, videret nempe, ne anguem sinu foveat. Malenichio usque eo displicuit, se in tot officiorum occasionibus, ut vicebanatus, perceptoris cassae regni, assessoratibus tam banalis tabulae quam et judiciariae, commissariatus


7373. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 427 | Paragraph | SubSect | Section]

Franciscus Mikulich, potator celebris summeque contentiosus et nixosus, inter popinas quaerendus, dum fuisset necessitas. Et cum quendam potus percusisset presbytherum ex mota inter eos quaestione, an papa, regina major esset, ob scandala talia et censuras fuit amotus, succedente ei Joanne Zaverszki, Stephamis quoque Babochay sive Cheh resignavit, accepto successore Josepho Galliuff incapace, Florianus aeque Gall, surrogato ei Emerico Chegely ignorante, ut sic unus vicecomes esset omnia. Secundo, vindicta vindicandique animus, ex quo graves illi fuere cum vidua


7374. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 427 | Paragraph | SubSect | Section]

quaerendus, dum fuisset necessitas. Et cum quendam potus percusisset presbytherum ex mota inter eos quaestione, an papa, regina major esset, ob scandala talia et censuras fuit amotus, succedente ei Joanne Zaverszki, Stephamis quoque Babochay sive Cheh resignavit, accepto successore Josepho Galliuff incapace, Florianus aeque Gall, surrogato ei Emerico Chegely ignorante, ut sic unus vicecomes esset omnia. Secundo, vindicta vindicandique animus, ex quo graves illi fuere cum vidua Georgio-Mihanovichiana dissensiones, ut universae suae causae regio mandate fuerint a judicatu


7375. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 427 | Paragraph | SubSect | Section]

banalibus confiniis locumtenens seu procenturio, rennuncians officio ob Borussicum bellum, ducta in Podravanis partibus vidua Kanisayana, antea relicta Loncharichiana, nata alias Anna Maria Presek, in uxorem ac per hanc possessionatus effectus, nescio, quas lites ob jura cum vicecomite Crisiensi Joanne Szaich habuit. Et quia idem Kelcz junctus sangvine consiliario ad cancellariam Hungaricam Viennae Jacobo Szvetich fuisset, hujus ope factum est, ut jubente aula vicecomes Szaich | ab officio deponeretur, quamvis 27. Februarii electus, et hoc ideo, quia


7376. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 427 | Paragraph | SubSect | Section]

dominus Antonius Bedekovich, celebrata in episcopali bono Gradecz congregatione, tam ob sumptus, quod idem administrator episcopi foret vicarius in temporalibus, quam et usu inducendam in bonis episcopalibus comitatus jurisdictionem, comitatum iterum restauravit, electo in vicecomitem ordinarium Josepho Arbanasz, pro substituto autem vicecomite obtruso potius ipsis domino Ignatio Kassner affine administratoris, homine avaro, sordido, incapace. Qui post electionem Zagrabiam veniens tyrocinium juris hungarici autore Jesuita Szegedi pro causis dijudicandis sibi emit, Stephani quoque Huszti


7377. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 435 | Paragraph | SubSect | Section]

ab ipso accepti; sexto, filii sui vivente patre elevatio. Adversa expertus sequentia: primo, cum propria uxore sua dissensiones, ut haec demum in deliria sit prolapsa, ex quo quotidianae cum delirante incommoditates; secundo, filiae suae secundogenitae nomine Barbarae in paterna domo cum Stephano Josepho Suvich fornicationes, ut antea mater esset, quam legitima conjux, dato in lucem filio nomine Francisco, etiamnum superstite, dein Suvichio conjuncta patrem moriendo praecessit; hoc quam afflixerit Rauchium, exponi nequit, dixisse sufficiat, quod, esto ad Adami Batthyan qua locumtenentis


7378. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 436 | Paragraph | SubSect | Section]

nee haeredis superstits, 500 tantum fl. pro ac ejus refrigerio ordinatis, adeo oblivisci injuriarum non videbatur; | tertio, lites plurimas habuit: cum genitore suo Adamo Daniele primas causa bonorum Jakovlje, ut ei parens maledixisse perhibeatur; cum Joanne Szaich causa eorundem bonorum satis incommodas et perplexas, plus tamen ex impotentia animi litigantium quam re ipsa, quia demum victor evasit Rauchius; cum baronessa Juliana Moscon nupta Sermage causa violentiarum; cum domino Joanne Husan, quae res per supradescriptam sincerizationem sopita


7379. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 436 | Paragraph | SubSect | Section]

bonorum Jakovlje, ut ei parens maledixisse perhibeatur; cum Joanne Szaich causa eorundem bonorum satis incommodas et perplexas, plus tamen ex impotentia animi litigantium quam re ipsa, quia demum victor evasit Rauchius; cum baronessa Juliana Moscon nupta Sermage causa violentiarum; cum domino Joanne Husan, quae res per supradescriptam sincerizationem sopita est; cum domino comite Draskovich propter bona Kovacbevecz ad Sziszlavich sita, quam causam amisit. Verum antedictae causae omnes tantae ei non fuerunt, ut commissio Althamiana 1756., de qua superius et de Rauch signatim vide fol.


7380. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 436 | Paragraph | SubSect | Section]

Croaticorum provinciae sanctae crucis, magnus praeterea singularisque benefactor conventus et ecclesiae illius, ubi aram majorem erexit; ideo ad vota Franciscanorum habitu illo cadaver suum fuit involutum. Superstes uxor vidua anno uno a morte mariti vivens 1763. penes maritum est condita. Soror Joannis Rauch Catharina post connubium cum Zebich longioremque viduitatem tandem domino Gabrieli Skerlecz jam generali nupsit. (Margaretha, nata Gabellich, moritur; ejus pro foeminarum lumine casuum et eventuum descriptio.) Obiit hoc anno etiam in superiori Konschina et sepulta


7381. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 437 | Paragraph | SubSect | Section]

Petro Skerlecz semet ambiri. Hunc itaque praestolando domusque suas fratri illius Nicolao vendendo postquam vidisset, protonotarium filiam domini Nicolai Gerlechich, nomine Barbaram, duxisse in tori sociam, vino plena ex habitu, clavigero domini Niczki in bonis Moravche degenti natione Hungaro Josepho Zana, spe habendi in maritum imperii, anno 1759. die secunda Februarii se dedit pro conjuge. Et quia idem Zana nec fuisset bene educatus neque nobilis, erat enim episcopi Vesprimiensis subditus, procurato eidem vestitu exsolutaque ejus colonicali servitute, praeter tot tantaque regalia, pro


7382. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 442 | Paragraph | SubSect | Section]

ivit Viennam et ob immutatam cancellariam, consequenter informationis defectu, cum pigeret Niczkium, denuo omnia relegere, res ad sequentem annum decidit, urgenteque Blasio, iterum ad banum est remissa, ad audiendum Szallium, qui exposuerat, se auditum non esse. Itaque assumptis a bano comite Joanne Patachich, Nicolao Skerlecz et Georgio Petkovich, postquam Szalle judicatum suum nequivisset docere, cum arbiter non fuisset, defectu compromissi qua judex intrusus et falsus convictus exstitit in fl. rh. 523, approbante sententiam aula et Szallio judicatum solvente, taliterque


7383. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 444 | Paragraph | SubSect | Section]

hic innotuit docuitque eventus, Silesia cessit Borusso, in eaque rex Borussiae est constabilitus, Saxonia suo restituta est principi. Borussus, dempta Hungaria, aliorum suae Majestatis statuum et provinciarum garantiam, ut ajunt, assumpsit; saerenissimo coronae principi et Austriae archiduci Josepho, Romanorum regis titulum absque futura electionis tempore controversia cessit, pluraque alia, quae nos latent. Post haec ex more distributa per provincias sunt regimina, captivi restituti dimissique ultro citroque. Croatae nostri, qui in servitio borussico non emanserunt, tardius redivere,


7384. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 445 | Paragraph | SubSect | Section]

Ginszii excepit a Jesuitis, qua occasione idioma hungaricum atque germanicum a pueris imbibens nativum sibi reddiderat, aeque ista calens ut croaticum. Absolutis humanioribus, Viennam a tutore Naisich translatus est, et collegii croatici convictor in universitate illa sub p. Josepho Zanchi logicam 1746 et sequenti anno physicam excepit. Dein 1748. me ad regendum collegium. | illud croaticum Viennense misso, visa ejus aliorumque convictorum capacitate, inducendarumque in Croatiam bonarum litterarum percupido authore, ex publicis illis


7385. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 445 | Paragraph | SubSect | Section]

Dein 1748. me ad regendum collegium. | illud croaticum Viennense misso, visa ejus aliorumque convictorum capacitate, inducendarumque in Croatiam bonarum litterarum percupido authore, ex publicis illis scholis abstractus, domi, in collegio, sub clarissimo domino Josepho Kraur juris civilis fundamenta sive institutiones, lingvam praeterea gallicam magistro Arnó, saltatoriam condidicit. Ego, ipse ea, quae in humanioribus purioris styli neglexerat, historiae item lumen, moralium quoque, politicenque rerum ideam ipsi aliisque praebui; sed is reliquos


7386. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 446 | Paragraph | SubSect | Section]

ulteriora sustulit. Jactantem audivi semet Krajachichium, quod, nisi morte sublatus fuisset, eum aliunde bano invisum, Draskovichianae comitissae bani idolo abominandum, et hinc, credita sit, bani a Skerleczio aversio profluxisse, longe facilius se loco moturum, quam olim sive Josephum Raffay sive Joannem Rauch praecipitasset. Sane apud episcopum et capitulares eo jam progressus fuit suis susurrationibus Krajachich, ut pro ecclesiae et capituli hoste habitus ipse sit suusque frater Nicolaus; non alia de causa, quam quod praejudiciis adversarentur, ac ex officiis suis saepe loqui debuerint ad


7387. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 446 | Paragraph | SubSect | Section]

quod praejudiciis adversarentur, ac ex officiis suis saepe loqui debuerint ad tollendos abusus. Septimo. (Connubium comitis Josephi Keglevich cum circumstantiis.) Die 4. Aprilis in cathedrali basilica per episcopum electum Syrmiensem Joannem Bap. Paxi ecclesiae ritu benedictae sunt nuptiae intra comitem Josephum Keglevich et Rosaliam Thauszy, episcopi provisoris filiam. Qua in re noveris lector, anno 1751 dum Franciscus Thauszy in Zagrabiensem episcopum resolveretur Posonii, pauper quidam inopsve ac senecio per Hungariam


7388. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 447 | Paragraph | SubSect | Section]

nempe sibi esse die eo executionem a capitulo. Komaromi postquam variis objectis desperatum fecisset juvenem levemque comitem, svadet, vel orandum capitulum esse pro suspendenda executione, vel ducendam uxorem, quae media praeberet solvendorum debitorum. Adveniunt Zagrabiam. Comes apud canonicum Joannem KukuIjevich, suum Viennae rectorem, dum convictorem ageret collegii croatici, capit hospitium. Iste, ut favores mereatur episcopi, cui ante invisus fuerat, praedictam proponit Rosaliam, rem secus sine remedio esse. Cum Suvichiana esto contracta fuissent sponsalia receptaeque mutuo arsiae ob


7389. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 448 | Paragraph | SubSect | Section]

episcopus Syrmiensis Paxi.) Dominica secunda post Pascha, cadente in diem 17. Aprilis, post obtentas Roma bullas Joannes Baptista Paxi, electus episcopus Syrmiensis, a Zagrabiensi episcopo Francisco Thauszy in privato domus suae oratorio, asistentibus sibi episcopis Bosnensi, Josepho Antonio Chiolnich et Belgradiensi Stephano Pucz, est consecratus. Hac ipsa dominica per episcopum Klobusiczki anno 1750. idem Thauszy in Bosnensem episcopum fuit consecratus. Biduo ante consecrationem sive 15. Aprilis Sigismundus Komaromi defert episcopi ad capitulum


7390. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 449 | Paragraph | SubSect | Section]

consecratus. Biduo ante consecrationem sive 15. Aprilis Sigismundus Komaromi defert episcopi ad capitulum epistolam, qua significat, in locum Paxii sequentes facere promotiones videlicet: praepositum Chasmensem, Paulum Gojmerecz, cathedralem ejus loco Franciscum Popovich, Chasmensem Joannem Kukuljevich, quia valde meritum de episcopo (sic expressum in collatione) adeoque una et domum ei Paxianam se conferre, canonicum vero Joannem Jozipovich, parochum Crisiensem et administratorem Poseganum. Minus exspectata haec fuere capitulo, incognita ipsi Paxio, qui obstupuit, dum


7391. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 449 | Paragraph | SubSect | Section]

Paxii sequentes facere promotiones videlicet: praepositum Chasmensem, Paulum Gojmerecz, cathedralem ejus loco Franciscum Popovich, Chasmensem Joannem Kukuljevich, quia valde meritum de episcopo (sic expressum in collatione) adeoque una et domum ei Paxianam se conferre, canonicum vero Joannem Jozipovich, parochum Crisiensem et administratorem Poseganum. Minus exspectata haec fuere capitulo, incognita ipsi Paxio, qui obstupuit, dum epistola legeretur, dicens, semet necdum resignavisse. Crevit episcopi Paxii admiratio, dum post lectam epistolam promoti possessorium, illico


7392. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 449 | Paragraph | SubSect | Section]

exire nolente, dominum Skerlecz magis idoneum censeri edicente, banus caeterique magnates ac nobiles (demptis Kamaromi et Kanotay), vivat Skerlecz, clamantibus, idem et merito quidem in regni protonotarium est electus. Displicuit haec promotio episcopo caeteroque, paucis demptis, clero, quod Joanne Kukuljevich authore apertus hostis cleri scientiarumque arrogans diceretur. Audivi ipse narrantem Kukuljevich, dominum Skerlecz arrogare sibi scientiam juris, cum nihilominus illam a Krajachich vel Kanotay condiscendam haberet. Est Joannes Kukuljevich temerarius adeo, ut a se praeconceptis


7393. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 453 | Paragraph | SubSect | Section]

Praedicti Sigismundus et Christoporus, filii Francisci memoria mea pauperis, ac hos filios plus aliorum charitate quam propriis facultatibus educantis, propria fortuna et fato evecti sunt. Equidem Sigismundus in aula bani Josephi Eszterhazy agens ephebum, cum eleganti esset forma, sic viduae Joannis olim Branyugh regni protonotarii foeminae senis et annorum tum 50 in saltationibus rapuit oculos animumque, ut ejus amore deliraret vetula, neque aquiesceret, donec Voikovichio tum fors 20 annum agente marito potiretur, et cum ille assentiri precibus vetulae nollet, donec inscriptione ac


7394. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 454 | Paragraph | SubSect | Section]

quin uxori legitimae adita per Gotthalium, ab istoque provisa omnibus tam ipsa quam Reginae genitores, multaque milia meruit a Gotthalio suo corpore. Quo a morte legitimae conjugis variato atque Helenam Rosaliam Lepossa, natam Somogy Gotthalii concubinam aliam, Reginae anteferente, haec consilio Joannis Rauch patruelis sui et regni vicebani tacuit tam post initum cum Helena a Gotthal connubium, quam et a morte Gotthalii contenta receptis obtentisque a Gotthal. Iste vero coram Chasmensi capitulo revocationem factorum suorum posuit, neque praemissa cum circumstantiis suis ultra limites


7395. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 454 | Paragraph | SubSect | Section]

Qua occasione satis multa praeterita vitae Gabrielis Gotthal luculenta et publica facta sunt, pluraque | ex litteris et mutuo factis contradictionibus, item inquisitionibus errupissent, nisi ad preces meas, consentiente Helena, ab ejusdem advocato Josepho Loob fuissent suppressa, de quibus a me visis lectisque et quam pluribus combustis nil commemoro. Tabula Reginae cum nil adjucavisset, quod inscriptio illa bonis moribus repugnaret, quodve pecunias quaesitas recepisset ipsa donatione inter vivos, intuitu receptorum se tuente, Helena autem


7396. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 456 | Paragraph | SubSect | Section]

fl, Sigismundus autem Vojkovich colonellus remanserit. Sic nempe principi per interessatos evenit, ut eorum interesse vel praecipitatas resolutiones princeps solvere debeat aerarii sui damno et subditorum contribuentium aggravio. Christophorus autem Voikovich, Sigismundi frater, filia Joannis Rauch vicebani in uxorem ducta, Anna nomine, 1750 occasione regulationis confiniorum pedestris cohortis fuit centurio, tum supremus vigiliarum praefectus et anno hoc vicecolonellus. Hi ergo fratres anno hoc mensis Maji, colonello Sigismundo oratore, ex statu


7397. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 459 | Paragraph | SubSect | Section]

exempta, tot specificorum casuum.... ½ redka prekrižano. Hinc atque ex praemissis fontibus anno hoc publici facti tot scandalosissimi actus, celebres ad modum ac memorandi, uti Joannis Galiuff, qui uxorem domini Czvetanovich, natam Jagussich Annam, pro publica notoriaque concubina habuit, scandalo tacendo potius, quam scribendo. Ac licet comitatus Varasdinensis actione fiscali contra adulterum procederet, complex autem adultera a marito criminaliter premeretur, clero


7398. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 459 | Paragraph | SubSect | Section]

Annam, pro publica notoriaque concubina habuit, scandalo tacendo potius, quam scribendo. Ac licet comitatus Varasdinensis actione fiscali contra adulterum procederet, complex autem adultera a marito criminaliter premeretur, clero tacente et huic vitae favente, res evanuit; ut his visis uxor Joannis Galliuff, nata Magdalena Suvich, divortium postulans ambiguasque recipiens sententias, demum convenerit cum marito victura pro lubitu; Mathias aeque Augustich impune adulteram servat concubinam ab annis pluribus


7399. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 461 | Paragraph | SubSect | Section]

superstes Catharina, a multis expetita, Emerico Petkovich uxor obtigit, tum Georgio Mihanovich, nunc vivit vidua ab anno 1758., haec reliquas sorores antecellit dotibus cunctis; Theresia post fata mariti Josephi Zebich, cum a Francisco Dudich qua vidua gereret uterum, eidem nupsit; Magdalena Joanni Galliuff tradita, qui ei adjecisset supra positam Annam Czvetanovich. In capillis duae: Catharinae ac Martha decesserunt. Emit ille in Carniolia arcem dominiumque unum, item Glogovecz certasque in Hungaria possessiones a domino Ballog, ad quarum tamen possessorium Czinderii lusu non


7400. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 463 | Paragraph | SubSect | Section]

13. Octobris in domo a se extructa baro Balthasar Magdalenich post mediam 12 horam noctis, munitus antea sacramentis, longissima tollerata ex resipilla infirmitate, obiit. Fuit is Balthasaris aeque filius ex Susana Hersich, quae mortuo Braniugh anteriori marito suo, (ex quo Joannem postea protonotarium et Georgium Braniugh episcopum Zagrabiensem genuerat) Magdalenichio nubens, ex hoc praedictum Balthasarem et Stephanum filios habuit. Hi itaque per matrem Braniughiis fuere fratres. Balthasar absoluta rethorica in Hungariam abiit et pietate Agriensis episcopi, tum


7401. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 464 | Paragraph | SubSect | Section]

bonis Bogachevo. Peternum (sic! paternum?) unicum habuit in Dubravschak, reliquit filium Ignatium, superiore anno, ut notatum, cum parente suo baronem resolutum, fratrem Stephanum Zagoriae virum bonum in equestri statu relictum, qui ex uxore Magdalena Lukauszki filios Georgium et Joannem genuit; prior in regimine Adami Batthyan obiit, posterior sive Joannes potator, venator, luridusque mortem patris sui propinato illi veneno quaerebat, ab eodem ideo pulsus, nunc vagam ducit vitam. Antefatus baro et praeses veteri pompa in parte ob dictam illi in funere panegyrim a Jesuita


7402. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 466 | Paragraph | SubSect | Section]

vicecomes Varasdinensis dominus Georgius Petkovich, Tabula iis litteris, quibus mortem significavit praesidis, duo a Majestate orabat, ut e statu equestri succederet quispiam, tum ut assessorum haberetur ratio. Instantiae praedictorum ad comitem banum missae sunt, qui digniores scripsit: comitem Joannem Patachich, Georgium Petkovich et Lucam Novoszel. Demum comes Joannes Patachich die 9. Novembris fuit pro praeside per Majestatem resolutus, depositoque Viennae juramento, jussu regio festinavit Zagrabiam pro praesidio termini tabularis. Dignitas meritaque hujus comitis, mei aeque Viennae


7403. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 468 | Paragraph | SubSect | Section]

habendique mariti pruritus, hine ne prostituat familiam et generali vulnus ex matrimonio filii sui inhaerens, filia quoque augeat, comiti illico data est. Haec mihi nota sunt, ob amicitiam generalis Petazzii, quae ipsa cogit tacere circumstantias reliquas, cum nec vulgo notae fuissent); item Josepho, de quo supra fol. 571., Johanna item antedicta. Hujus curatellam domino Nicolao Skerlecz mater commendavit in testamente, protectionem reginae ipsi, ac comiti banc. A matris morte (foeminae salacis prurientisque in senio etiam libidinis, ut relictis aliis mihi notis eventibus satis


7404. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 470 | Paragraph | SubSect | Section]

sui. Ac quia dixissent, se habere arma (quae illi, privilegia eorum esse, seseque intellexisse, dicunt probantque, quod nullus eorum, qui primo caesi sunt vel minimum armorum genus habuisset, et repertum sit), Siskovich factum illud suum defendebat. Hinc praesentes profluxisse motus, ex domino Josepho Molnar Siculo, cum nuper fuisset Zagrabiae, intellexi, nec plura notare scio. Siskovic unice, ut fit, studuit privatis suis commodis; sciens enim, Boucovium gratia imperatoris pollere, item Baytay episcopum coronae principis ac vitrici sui comitis Grassalkovich, ne per hos ipse pereat,


7405. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 471 | Paragraph | SubSect | Section]

atque perversitas. Caeterum Aprili mense anni hujus Boucovius vivere desiit. mediae item per comoediantes conductos et saeculares in theatro Jesuitarum aliaque ludicra et libertates cum voluptatibus minus decoris. Accidit etiam, ut comes banus suum. ut vocamus, adjutantium comitem Joannem Nepomucenum Draskovich, generalis filium ac in confiniis banalibus centurionem sive capitaneum, ad patris ejus preces in momento quasi dimitteret, ac Petrinam abire juberet; quod factum etiam causa hujus, haec vera fuit, exiguis cognita. Benedictus Krajachich in praesentia praedicti Joannis


7406. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 471 | Paragraph | SubSect | Section]

Joannem Nepomucenum Draskovich, generalis filium ac in confiniis banalibus centurionem sive capitaneum, ad patris ejus preces in momento quasi dimitteret, ac Petrinam abire juberet; quod factum etiam causa hujus, haec vera fuit, exiguis cognita. Benedictus Krajachich in praesentia praedicti Joannis Draskovich bano narrat: domnm episcopalem Varasdini, quae comitissae Draskovichianae fuit hospitium, quod ipsa propriam bano cessisset, promovente | protonotario Nicolao Skerlecz, a comitatu Varasdinensi emendam, statimque per comitatum reparandam ad


7407. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 471 | Paragraph | SubSect | Section]

protonotarium reddere posset exosum. Draskovich per Alexandrum Sechen praedicta protonotario nunciat. Iste expostulat apud banum, qui, se ista non credere, replicat, cum vicecomes Georgius Petkovich de his nil sibi dixisset; sed protonotarius paulopost reperiens apud banum Benedictum Krajachich, Joannem quoque Draskovich oggerit, commentum antedictum Krajachichio negat pernegatque ille, bano dissimulante, petitque testimonium. Provocat se protonotarius ad Draskovichium, qui, ea fatum fuisse Krajachichium, sustinet. Krajachich post accepam a Skerlecz reprehensionem confusus abit, lamentando


7408. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 473 | Paragraph | SubSect | Section]

mirabar, Croatiae plebem ab anteriorum annorum ex ecclipsi metu, item superstitionibus variis remisisse. Nono. (Coronatio regis Romanorum Josephi.) Imperator ipse Franciscus I. cum coronando in regem Romanoram filio suo archiduce Josepho Francofurtum profectus est, ibique ex more electum et postea coronatum vidit filium suum; de quo eos lege, qui coronationi fuere praesentes. Ad haec solemnia invitabantur per aulae rescriptum Hungari, Croatae item, ex his nemo repertus est, qui eo profectus fuisset, nisi fors quispiam


7409. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 474 | Paragraph | SubSect | Section]

Zagrabiae hora 11 ante meridiem obiit Josephus Pogledich, canonicus Zagrabiensis et Goricensis archidiaconus, annorum 60., canonicatus 40. Vir rectus corde ac omnino bonus optimaeque semper famae, una loquacitate et dicendi gratia carens. Eodem statim die episcopus Vugrae degens resolvit canonicum Joannem Skergatich sublectorem ac antea in Gradecz parochum, archidiaconum Goricensem Josephum Galliuff, hujus loco Kemlek nomiuavit Antonium Zdenchay, Varasdinensem Joannem Kukuljevich, Chasmensem Antonium Miloss. Decimo secundo. (Viennae


7410. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 474 | Paragraph | SubSect | Section]

optimaeque semper famae, una loquacitate et dicendi gratia carens. Eodem statim die episcopus Vugrae degens resolvit canonicum Joannem Skergatich sublectorem ac antea in Gradecz parochum, archidiaconum Goricensem Josephum Galliuff, hujus loco Kemlek nomiuavit Antonium Zdenchay, Varasdinensem Joannem Kukuljevich, Chasmensem Antonium Miloss. Decimo secundo. (Viennae conferentia ante diaetam.) Evocatus Viennam abiit transactis paschae feriis comes banus, ubi die quarta Maji cum primate, palatino, tavernico, camerae praeside,


7411. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 476 | Paragraph | SubSect | Section]

esse designatum commissionis, ad accomodandas differentias inter generalatum Varasdinensem et comitatus Crisiensem, Verocensem jam ab olim vigentes, utve quo celerius habita cum generali Beck correspondent commissionem incoet, designarique petat ex generalatus parte assessores nominare comitem Joannem Patachich, tabulae jndiciariae praesidem, dominum Antonium Bedekovich, cassae regni perceptorem et assessorem banalis tabulae, ordinarios vicecomites Crisiensis et Verocensis comitatus, adeoque dominum Josephum Arbanasz et Joannem Adamovich horumque comitatuum notarios pro actuariis; et


7412. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 476 | Paragraph | SubSect | Section]

petat ex generalatus parte assessores nominare comitem Joannem Patachich, tabulae jndiciariae praesidem, dominum Antonium Bedekovich, cassae regni perceptorem et assessorem banalis tabulae, ordinarios vicecomites Crisiensis et Verocensis comitatus, adeoque dominum Josephum Arbanasz et Joannem Adamovich horumque comitatuum notarios pro actuariis; et quamvis omni instructione caruerint neque sciverint, quid vel quomodo agere eos oporteat, attamen generalis Draskovich, postquam 10 officiales a Beckio nominatos assessores intellexisset, quos inter generalis Kengell, Riese,


7413. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 477 | Paragraph | SubSect | Section]

Skerlecz rem prudenter instituens, de erigendo regni archivo cogitavit, ac ut perceptor locum erexit, tum superiore anno Decembri mense de transferendis illis cistis proposuit, ac una revidendis regestrandisque monumentis, cum turpe esset ignorare id, quod haberetur, comes banus sui loco comitem Joannem Patachich substituit eique clavim a se servatam tradidit. Itaque anno hoc Aprili mense Zagrabiae convenerunt comes Joannes Patachich tabulae praeses, vicebanus Joannes Busan, protonotarius Nicolaus Skerlecz, receptoque cistarum deposito, monumentis registrandis


7414. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 480 | Paragraph | SubSect | Section]

Fratar hujus in Lansztross Cisterciensis hoc anno ibidem monachus decessit, soror Regina nomine baronis Josephi Kulmer est conthoralis. (Paulus Rauch baro promulgatur.) Similiter Pauli Rauch diploma super baronatu fuit promulgatum. Est ipse Joannis olim vicebani filius, actualis colonellus Kostanicensis, qui hoc anno etiam uxorem duxit ex Hungaria nobilem prazno mjesto ........natam Szegedi. Caeterum sub Ferdinando


7415. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 481 | Paragraph | SubSect | Section]

supra, et Anna sub nomine Leopoldinae monialis Varasdinensis; ipse etiam fuit vicecomes comitatus Zagrabiensis; Adamum Danielem, qui 1714 factus fuit ex vicecomite regni vicebanus et supremus comes comitatuum Zagrabiensis et Crisiensis, meus 1715. ex baptismo patrinus; Adamus iste filium habuit Joannem Rauch, de quo satis supra et pag. 559., ex Joanne hoc procedit Paulus baro supra declaratus. Alexandri quoque Szechen vicenotarii comitatus Zagrabiensis armales litterae sunt publicatae. Decimo octavo. (Familia Illiassich se transfert in


7416. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 481 | Paragraph | SubSect | Section]

ipse etiam fuit vicecomes comitatus Zagrabiensis; Adamum Danielem, qui 1714 factus fuit ex vicecomite regni vicebanus et supremus comes comitatuum Zagrabiensis et Crisiensis, meus 1715. ex baptismo patrinus; Adamus iste filium habuit Joannem Rauch, de quo satis supra et pag. 559., ex Joanne hoc procedit Paulus baro supra declaratus. Alexandri quoque Szechen vicenotarii comitatus Zagrabiensis armales litterae sunt publicatae. Decimo octavo. (Familia Illiassich se transfert in Carnioliam.) Sigismundus Illiassich aeque anno


7417. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 481 | Paragraph | SubSect | Section]

impetrator, ejus | filius Sigismundus Jacobus aeque vicecomes, hujus filius Adamus supremus vigiliarum praefectus et commendans Zriniensis, ex post private vixit; iste bona Grachecz in Berdovecz a Rabatta reluit, in Carniolia dominium unum emit; filiam Catharinam Joanni Rauch dedit uxorem, filius autem Sigismundus venditis in Croatia omnibus, nempe domo intra muros et moenia civitatis regiae Zagrabiensis domino Sigismuudo Voikovich pro 3000 fl., tenutis avitis ad Savam domino Christophoro Voikovich pro fl. rh. 1000, bonis in Sztubicza domino


7418. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 482 | Paragraph | SubSect | Section]

Vigesimo secundo. (Obiit Posonii comes Christianus Josephus Erdoedy) aetatis 23; filius comitis olim Ludovici. Empto dominio Szamobor, cum ad exordium Martii Posonium rediret, ut de matrimonio constituat, cum filio Joannis Nepomuceni comitis Erdoedy, festo Josephi saltationibus indulgens nimiis, febri correptus et ab eadem est extinctus, spei erat magnae. Obiit similiter Carolostadii generalis Antonius de Brentano Italus natione die 9. Julii 1764, cui in officio brigaderi Boekiani successit generalis Preiss


7419. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 483 | Paragraph | SubSect | Section]

Adami Francisci Kollarii, Pannonii Neosoliensis, Mariae Theresiae Augustae a consiliis et Vindobonensis bibliothecae palatinae custodis primarii: De originibus et usu perpetuo potestatis legislatoriae circa sacra apostolicorum regum Hungariae libellus singularis. Typis Joannis Thomae de Trattner caesareo regiae Majestatis aulae typographi et bibliopolae. Liber iste omnino singularis et eruditionis majoris, ac moderna ferunt studia; praecipue ob cap. 13., quo regias diaetales propositiones demonstrare conabatur, auctor occasionem praebuit, ut


7420. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 483 | Paragraph | SubSect | Section]

ut de eo examinaretur, lamentaretur sic, ut compilandorum suorum gravaminum tempus Hungari habeant. Clerus potissimum adversus Kollarium est debachatus ipsique inimicatus, et cumprimis Barkoczius primas. Itaque deputatio constituta est sub praesidio episcopi Nitriensis Joannis Gusztiny, secretario deputationis Stephano Bartha Agriensium canonico constituto, quae in libellum indigaret ad litteram. Consedit ista suamque deprompsit ex quavis pagina censuram sive rerum ignorantia, sive alias et Kollario iniquam et deputatione regni indignam. Ad hanc respondit


7421. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 483 | Paragraph | SubSect | Section]

adesset, non est, ut hic inserantur. Romana illa Kollarii condemnatio fuit contra tenores bullae Benedicti XIV. 1758. editae die 9. Julii incipientis: Sollicita etc. Quamvis porro auctor infamis operis: Vexatio dat intellectum ignotus remanserit, suspicandi adversus Joannem Baptistam Paxi episcopum Syrmiensem, ponderatis circumstantiis et libello ipso maximum fuit argumentum. Nempe primo, ob expressum eo libello odium suum adversus me Balthasarem Kerchelich, quem ibi Kerchelevich scripsit, quod nempe imperite quasvis carthas edat et det Kollario edendas;


7422. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 484 | Paragraph | SubSect | Section]

scripsit, quod nempe imperite quasvis carthas edat et det Kollario edendas; nihilque fieri Viennae a consiliariis, rebus Hungaricis invidis, nisi me authore, quod Hungarorum nemo scribere potuisset, et servivit ad excitandum adversus me odium per Hungariam. Hinc idem episcopus Joannem Jozipovich canonicum Zagrabiensem et hoc anno Viennae collegii croatici rectorem disposuit, ut in Croatiam scripserit, Kollarium fateri esseque sub juramento fassum, opus illud neutiquam suum, at meum esse. Quae res heu quale odium excitavit adversus me tam in capitulo, quam et regno.


7423. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 489 | Paragraph | SubSect | Section]

Viennae, commissario numeravit 2000 fl., qui eundem ut obliviosum senem excusavit. (Conscriptiones ordinatae.) Sub hac etiam congregatione, de conscriptione per comitatus peragenda, actum fuit. Pro ordinandis rubricis sub praesidio comitis Joannis Patachich ordinata est deputatio, et ad eandem dominus protonotarius, vicecomites ordinarii nempe: Georgius Petkovich Varasdinensis, Josephus Arbanasz Crisiensis, Mathias Sztolnekovich substitutus Zagrabiensis, ex parte cleri Balthasar Petkovich, civitatum Ladislaus Szalle,


7424. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 491 | Paragraph | SubSect | Section]

fuisset, personalis praesentiae officium ex nobilitate conferendum alicui, cum offlcium istud baro Franciscus Koller habuisset, suramo Hungarorum disgustu, abundantissime postrema diaeta testato, ubi baro Koller indecentius acerbiusque abunde fuisset tractatus, comite judice curiae regiae Josepho Illyeshazy ad resignandum officium suum ab aula disposito, ob valetudinem sinistram et obtentam ordinis Stephanei primae classis crucem pensionemque annuam, eidem in officio curiae regiae judicis datus successor comes Nicolaus Palffy, aurei velleris eques et emeritus regni Hungariae


7425. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 493 | Paragraph | SubSect | Section]

provinciis suis haereditariis. Parentatum defuncto imperatori Bononiae in templo parochiali s. Magdalenae, cardinale et | archiepiscopo loci Vincentio Malvezzi sacra absolvente, dominicano ab Elena funebrem perorante, rectore collegii illius illyrici Joanne Skergatich canonico Zagrabiensi existente. (Restauratio comitatus Zagrabiensis.) Interim die octava Julii Zagrabiae comitatus Zagrabiensis restauratio facta est. Et quia Petrus Spissich ordinarius antea vicecomes in assessorem tabulae


7426. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 493 | Paragraph | SubSect | Section]

substituto ex perceptore dominus Josephus Zaverszki, perceptor factus Benedictus Arbanasz; judlium districtus maritimi Josephus Thianich, Transcolapiani Georgius Ivanchich, Podgorjensis Florianus Gall, Zagrabiensis Franciscus Mikulich, Transsavani Josephus Galliuff, Zelinensis ad s. Joannem et Marocha Joannes Zaverszki. De notariatu indigne actum. Supremus comes studebat Alexandro Sechen, judicio singulorum et omnium dignissimo aptissimoque et qui hactenus officii hujus pondus cum laude et approbatione sustinuit. Verum quia is judicabatur protonotarii cliens,


7427. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 496 | Paragraph | SubSect | Section]

conventionem episcopus in Ivanics nullum educillum habeat. Piscatio ex parte dominii Dubrava in fluvio Chasma in tantum duntaxat communis sit, in quantum praeattactum dominium praeattacto fluvio conter- initium comes banus, ipse cum comite Joanne Patachich et protonotario domino Nicolao Skerlecz, quorum primus diurni fl. 10, posterior octo habuit ut hoc anno liberales admodum fuisse in diurnis appareat. Generalis Draskovich toto commissionis tempore dietim fl. 12 accepit, ad latus suum existentes diurnum


7428. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 497 | Paragraph | SubSect | Section]

nobilibus Czinovczensibus Mons Rudina juxta Rudolphi 2 metales sub progressu hujus ultimae commissionis a domino supremo vigiliarum praefecto Delia Fontaine in mappam assarum rerum et cleri praepotentiae, hunc superaturum; verum supremo comite comitatus Zagrabiensis domino Joanne Jursich privative eatenus deductionem modestissimam submittente, postquam ilia fuisset relecta, pro clero remansit unicus comes Joannes Patachich, reliqni ore uno pro comitate clamabant, quibus accessere Paulini ac Jesuitae. Banus


7429. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 499 | Paragraph | SubSect | Section]

posse sine nota, assessor audacter replicat: orbi notum esse, Nadasdios capite plexos, bonisque privatos ob infidelitatis notam, de familia autem Sztolnekovichiorum neminem. Banus assurgendo, praeesse et praesidere recusabat, at alterutrum exesse debere; tandem abiit Bornemisza, et comes banus cum Joanne Patachich et Nicolao Skerlecz | regni protonotario eatenus cum diurno superius insinuato Viennam ablegantur, gratulaturi imperatori novo declaraturique, acceptari ejus corregentiam, eidemqne regnum commendaturi et cum aliis, qui Viennae, uti supra, erant


7430. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 499 | Paragraph | SubSect | Section]

credidit Jacobo Frycz astuto callide et Jesuitarum inimico. Iste, ad impugnandum judicatum, statim in limine producit quaevis Jesuitarum, ex quibus patuit, Kuchan fundacionale non esse, sicque juvit actorem; tum docuit, revocanda esse allegata sua, Jesuitasque deseruit. Acceperunt illi alium, Joseph nempe Horvath, hominem jactantia sui plenum. Iste in plenis calumnia rebus se detinuit. Convicti Jesuitae in emenda, postquam in judicio rector declaravisset, se sui procuratoris stare allegatis, risus erant omnibus, quod doctissimos sese arbitrarentur. Recurrunt ergo ad aulam, exponendo:


7431. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 500 | Paragraph | SubSect | Section]

Hungaria festo s. Annae seu gesti proprii nominis die obiit domina comitissa vidua Anna Erdoedy, excellentissimi olim comitis Ladislai relicta, nata comitissa Illyeshazy, ab omnibus laudata et communi omnium luctu. Reliquit filios tres, nempe: Alexandrum colonellum, Joannem Nepomucenum aeque colonellum, Carolum capitaneum et ex Nicolao filio nepotem Ludovicum, qui ratione divisionis suae ad archiepiscopum Colocensem, comitem Josephum de Batthyan compromiserunt, idemque excellentissimus dominus arbiter intra eos sequenti anno divisionem peregit.


7432. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 501 | Paragraph | SubSect | Section]

½ redka prekrižano. veniamque petiit. In effectu reliquit oneratam domum suam amplius, quarn in 300 fl. milibus; pompam non servavit neqne splendorem ullum. Reliquit filios tres: Joannem Nepomucenum, capitaneum in banalibus confiniis, Franciscum collegii Theresiani alumnum, Josephum item sub educatione Zagrabiensis episcopi; filias praeterea duas. Banus uti hactenus publicum fecit singularem affectum suum in Draskovich uxorem, ita nunc viduae studuit omnimode. Properavit


7433. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 501 | Paragraph | SubSect | Section]

Josephum item sub educatione Zagrabiensis episcopi; filias praeterea duas. Banus uti hactenus publicum fecit singularem affectum suum in Draskovich uxorem, ita nunc viduae studuit omnimode. Properavit Viennam, | sepulto defuncto, ut prorogatorium obtineret filio Joanni officium supremi comitis, vidaae pensionem etc.; prorogatorium obtinuit, pensionem item. tum rumore levandorum per banum a Genuensibus 300 (milibus) fl. rh., quibus debita exsolverentur et a commitissa facta admonitione, de levandis capitalibus ad novum annum, nisi


7434. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 502 | Paragraph | SubSect | Section]

a Niezkio, nesciretur quibus de causis; Niczkius aeque abire suspirabat metu, si fors baro Koller ad cancellariam promoveretur. Itaque descripta mox Niczkii promotio publicatur, comes autem Ludovicus Patachich Verocensis antea comitatus supremus comes, sed hunc per filium Joannem administrans ab anno 1760., ad Crisiensem motu regio transfertur, solatio eo, quod una successor suus, si mori eum accideret, filius suus Joannes sit resolutus publicatusque. Comes Ludovicus Patachich, qui pro Crisiensi non institit et ob valetudinis sinistrem statum ab anno 1756. ipsum


7435. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 502 | Paragraph | SubSect | Section]

sit resolutus publicatusque. Comes Ludovicus Patachich, qui pro Crisiensi non institit et ob valetudinis sinistrem statum ab anno 1756. ipsum comitatum Verocensem medio administratorum rexit, egit gratias petiitque, ne bis solvatur expeditio, officium supremi comitis comitatus Crisiensis pro filio Joanne, tabulae praeside, statim expediri et resolvi. Quod etiam obtinuit factaque est expeditio pro comite Joanne Patachich cum mandato ad genitorem installatorio. (Novus consiliarius Baizath.) Ad cancellariam Hungaricam pro consiliario in


7436. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 502 | Paragraph | SubSect | Section]

statum ab anno 1756. ipsum comitatum Verocensem medio administratorum rexit, egit gratias petiitque, ne bis solvatur expeditio, officium supremi comitis comitatus Crisiensis pro filio Joanne, tabulae praeside, statim expediri et resolvi. Quod etiam obtinuit factaque est expeditio pro comite Joanne Patachich cum mandato ad genitorem installatorio. (Novus consiliarius Baizath.) Ad cancellariam Hungaricam pro consiliario in locum domini Niczkii dominus Petrus Vegh, causarum regalium director, agnatus vicecancellarii et gener domini


7437. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 502 | Paragraph | SubSect | Section]

resolutus. Vacabat etiam consiliariatus pro domino personali illustrissimo Jacobo Szvetich, eratque dubium, num ex Croatis aliquis vel ex clero sit substituendus; | et quia Josephus Galliuff, de protonotario non nominando, egisset omnia, comitissa de Loss comiti Joanni Patachich hac lege offert officium, si is sibi olim mutuata 7000 fl. rh. Alexandro Patachich patruo suo restituere velit, certissime resolvendum, alias resolutus in pectore regio canonicus Baizath promulgabitur. Responsum itaque suum praestolari ex reginae dispositione, cui


7438. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 504 | Paragraph | SubSect | Section]

Martio exituram commissionem regiam, cujus praeses comes banus foret, tum generalis Beck cum uno cancellariae Hungaricae consiliario, camerali item, tam porro banus quam Beckius adlatus sibi assumerent, quos vellent, absque tamen suffragio assumendos futuros, banusque ad effectum hunc comitem Joannem Patachich et Petrum Spissich nominaverat. (Caproncza deseritur.) Caproncza anno isto, alias vetus securiusque praesidium, derelicta est. Jussu namque Beckii generalis Kleffeld transire Bellovarinum debuit caeterique stabales, quod populi


7439. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 510 | Paragraph | SubSect | Section]

detegit, qui ut vindicativi ad scandalum est animi, de utroque vindictam sumere quaesivit. Ergo adversus praesentatum Habianecz iniquissimas scribit Erdoedio litteras, illum nempe idoneum non esse, vagatorem et nec unquam examinatum, e Jesuitis ejectum. Erdoedius subirascebatur per vicebanum regni Joannem Busan alias Habianeczio affinem, per consiliarium Koller hominem ejusmodi fuisse commendatum, sustinuitque Busanius, ut Posonii qua regni ad diactam nuncius, ex passionato episcopi animo epistolam illam emanavisse; itaque fit, ut Habianecz approbationem cum sui summa commendatione, nedum


7440. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 510 | Paragraph | SubSect | Section]

sub sigillo episcopi Posonium mittit. Reflectitur Erdoedianis responsoriis episcopus, at iste negat et falsitatis arguit Habianeczium. Vicarius Rees de examine interrogatus, ut episcopo assentiretur, false testatur: Habianeczium nusquam fuisse approbatum, singulique examinatorum dempto unico Josepho Mikinovich. Res haec iterum turbavit Erdoedium, at dum capitularibus caeterisque Croatis originale fuisset exhibitum, omnes testabantur agnoveruntque, approbationem esse legitimam, veramque vicarii | per extensum scripturam et officii sigillum: informatoque


7441. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 512 | Paragraph | SubSect | Section]

praecedentiam deliberavisse, sed hujus deliberationis nulla sunt in actis publicis vestigia, quare scarteca illa, nesciretur cujus monachi tamen et pro monachis praecipue incredibili fundamento innixa, eridenda veniret. Haec in summa continebat fusior dissersatio plena eruditionibus, hanc comiti Joanni Patachich legendam praebueram, iste descriptam tradidit episcopo; episcopus Galliuffio Viennam mense Majo proficiscenti, ut describatur a Chasmensibus eisque dicatur, quam ille curam eorum gereret, et bano per Galliuffium traderetur cum commendatione et indicatione, esse opus viri magni,


7442. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 512 | Paragraph | SubSect | Section]

Chasmensibus eisque dicatur, quam ille curam eorum gereret, et bano per Galliuffium traderetur cum commendatione et indicatione, esse opus viri magni, optime de patria et principe meriti. Facta haec sunt, ut mandârat episcopus; banus lecto opere desperatam esse Paulinorum causam cantabat. Comitis Joannis Patachich (cujus opus esse Galliuff edixerat) eruditionem in tam jejuna materia depraedicabat. Comes, dum a bano interrogaretur, asseruit, omnino traditum esse a se opus episcopo. Banus illud Paulinis communicat, ipsi ut tempus habentes generali suo, sollicitique erant pro responso; demum


7443. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 515 | Paragraph | SubSect | Section]

robotis ac censibus, quam recurrendo pro auxilio. In radice poterat perimi malum, at eo dissimulato, uti ad annum sequentem scripturi, in gravius venit et majora causavit incommoda. Apud nos in Sclavonia in veritate comitatuum avaritia et praecipue comitatus Zagrabiensis hujusque supremi comitis Joannis Jursich indigentia, ut ex decretis juvari valeat, et comitatus ex taxis malum hoc quoque incoavit nominatim in Sziszlavich, ad Ribnik variisque partibus, et hoc ex actionibus fiscalibus. quibus quemvis nobilem ad instantiam perversi rustici comitatus afflixit, et adjudicate quaerulanti


7444. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 519 | Paragraph | SubSect | Section]

autem universa eatenus necessaria, de quibus Paxi non erat sollicitus, ut civitatis consensum, regium diploma etc. procuravit et attulit. Sub hoc tempus et rector collegii illius mutatus est Joannes nempe Jozipovich, qui pro suis tempore rectoratus armales impetravit, succedente sibi Josepho Radichevich canonico Zagrabiensi; Bononiam autem abiit baro Josephus Wernegh, | in rectoratu illo Joannem Skergatich cambiaturus. (Jesuitarum rectores aeque mutati.) Poseganus translatus Zagrabiam


7445. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 519 | Paragraph | SubSect | Section]

et attulit. Sub hoc tempus et rector collegii illius mutatus est Joannes nempe Jozipovich, qui pro suis tempore rectoratus armales impetravit, succedente sibi Josepho Radichevich canonico Zagrabiensi; Bononiam autem abiit baro Josephus Wernegh, | in rectoratu illo Joannem Skergatich cambiaturus. (Jesuitarum rectores aeque mutati.) Poseganus translatus Zagrabiam p. Josephus Perczaich, Posegam venit baro p. Franciscus Xaverius Pejachevich ex rectoratu Quinque Ecclesiensi, Petrus


7446. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 521 | Paragraph | SubSect | Section]

sese procuraturum ut praecludatur, reposuit Bisztriczei: habeo oris gladium et pistolettas calami, me defendam. Hoc dicto, subintrarunt uterque ad interiorem sacristiam. Bisztriczei valedicebat capitulo, quod die altero meditaretur Viennam atque inde Pragam ad votum exsolvendum s. Joanni Nepomuceno, commendans charitatem, pacem et vitam sacerdotalem canonicis, quam si non sequerentur, se potius resignaturum quam remansurum, juxta Christi effatum: cum vos persecuti fuerint ; a nemine repositum ipsi est quidpiam. Interea sacrista presbyther cognomine


7447. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 523 | Paragraph | SubSect | Section]

Zlatarich canonicus Dubicze vicecolonellus. Capitaneus Mikich.) Antonius Zlatarich praepositus s. Irenaei, archidiaconus Vascae et Dubiczae vicecolonellus a morte Thauszii, nescio, quam lucri societatem cum capitaneo Mikich, praefecto Sisciensi canonico Joanne Kukuljevich aliisque iniverat, et ex Turcia ferrum, uzonem aliaque efferrebat, Zagrabiae in suis aedibus distrahenda. Fuit porro severissime ab aula vetita quaevis cum Turcis communicatio sub pallio quidem pestis, re vera autem, ne praeberetur occasio turbandae pacis, quam aula extendi


7448. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 524 | Paragraph | SubSect | Section]

terminata banali tabula, qua jam aliunde occultus prolium Draskovichianarum vitricus, erat totus in negotiis domus hujus absolvendis. Igitur divisionem intra proles curat institui. Arbitrativus judex deligitur Petrus Spissich, tabulae banalis assessor, tutor ad litem datus Francisco ac Josepho dominus Stephanus Markovchich, puellis dominus Nicolaus Bedekovich. Conscriptio ab officialibus juxta matris dispositionem peracta est, Varasdini haec triturata bano praesente, ac tandem filio Joanni seniori et pyrabolariorum capitaneo assignata bona Bosakovina, Rechicza, Sztenichniak,


7449. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 524 | Paragraph | SubSect | Section]

judex deligitur Petrus Spissich, tabulae banalis assessor, tutor ad litem datus Francisco ac Josepho dominus Stephanus Markovchich, puellis dominus Nicolaus Bedekovich. Conscriptio ab officialibus juxta matris dispositionem peracta est, Varasdini haec triturata bano praesente, ac tandem filio Joanni seniori et pyrabolariorum capitaneo assignata bona Bosakovina, Rechicza, Sztenichniak, Brezovicza domusque Zagrabiensis cum praedio episcopali, onere insuper passivorum debitorum in milibus fl. rh. 140; praeterea aviae suae inscriptio Joanni privative legata in 30 milibus


7450. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 524 | Paragraph | SubSect | Section]

triturata bano praesente, ac tandem filio Joanni seniori et pyrabolariorum capitaneo assignata bona Bosakovina, Rechicza, Sztenichniak, Brezovicza domusque Zagrabiensis cum praedio episcopali, onere insuper passivorum debitorum in milibus fl. rh. 140; praeterea aviae suae inscriptio Joanni privative legata in 30 milibus fl. rh. eidem est in praedictis bonis relicta. Secundogenito Francisco bona Klenovnik et Trakosztein cum onere debitorum 65 milium fl. | obtigêre; juniori Josepho sub cura episcopi existenti bona


7451. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 524 | Paragraph | SubSect | Section]

140; praeterea aviae suae inscriptio Joanni privative legata in 30 milibus fl. rh. eidem est in praedictis bonis relicta. Secundogenito Francisco bona Klenovnik et Trakosztein cum onere debitorum 65 milium fl. | obtigêre; juniori Josepho sub cura episcopi existenti bona Bukovecz et Hraschina sub onere centum novem milium; bona Vinicza, Komar sexui foemineo sub onere etiam aliquo assignata; termi- nata hac divisione. (Congregatio regni.) Indicta fuit Zagrabiae


7452. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 524 | Paragraph | SubSect | Section]

fuit Zagrabiae congregatio, quâ relatae comitatuum conscriptiones, fl. rh. 40 uti et superiore anno a singulo fumo solvendi impositi, ut beneficiis et maleficiis, ut in comitatu ageretur. Ad fumos intra comitatus rectificandos ordinata deputatio sub praesidio comitis Joannis Patachich, assessoribus Joanne Busan vicebano, Antonio Bedekovich et Francisco Popovich canonico Zagrabiensi. Pro actuario datus Alexander Szecsen, vicenotarius comitatus Zagrabiensis. Antedictis comitibus Draskovich dati curatores et quidem Francisco Petrus Spissich, Josepho Nicolaus


7453. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 524 | Paragraph | SubSect | Section]

congregatio, quâ relatae comitatuum conscriptiones, fl. rh. 40 uti et superiore anno a singulo fumo solvendi impositi, ut beneficiis et maleficiis, ut in comitatu ageretur. Ad fumos intra comitatus rectificandos ordinata deputatio sub praesidio comitis Joannis Patachich, assessoribus Joanne Busan vicebano, Antonio Bedekovich et Francisco Popovich canonico Zagrabiensi. Pro actuario datus Alexander Szecsen, vicenotarius comitatus Zagrabiensis. Antedictis comitibus Draskovich dati curatores et quidem Francisco Petrus Spissich, Josepho Nicolaus Bedekovich, qui cum bano pro


7454. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 524 | Paragraph | SubSect | Section]

sub praesidio comitis Joannis Patachich, assessoribus Joanne Busan vicebano, Antonio Bedekovich et Francisco Popovich canonico Zagrabiensi. Pro actuario datus Alexander Szecsen, vicenotarius comitatus Zagrabiensis. Antedictis comitibus Draskovich dati curatores et quidem Francisco Petrus Spissich, Josepho Nicolaus Bedekovich, qui cum bano pro portionibus et bonis curatellatorum pro annuis fl. rh. 12 mille arendarunt. Credebatur quaestio intra clerum et comitatum Zagrabiensem vigens assumenda. Verum ob absentiam domini canonici Galliuff, qui in ea informatus dicebatur, et


7455. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 526 | Paragraph | SubSect | Section]

superius pg. 646, civitatem liberam regiamque Montis Graecensis Zagrabiensis pro cessione et veteris privilegii cassatione 14 milia fl. cum camera pactavisse. Aes istud Februario mense ex Chaktornensi officio ipsis datum, levantibus Michaele Blasekovich et Joanne Gregurich senatoribus, quibus praeter viaticum pro fatigio dati fl. 200, judici Szalle 100 aurei, reliquis senatoribus indubie datum est aliquid, 8000 fl. elocata comitibus Erdoedy pro Samoboriensium exsolvendis praetensionibus, reliquum ordinatum fuit pro civitate


7456. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 527 | Paragraph | SubSect | Section]

gradumque comitum sive magnatum elevarunt; Ludovicus erat tertiogenitus; post hunc Sigismundus Jesuita ac ut magister rhetorices Zagrabiae, quantum memini 1725. in Septembri mortuus; Casimirus, qui etiam in juveutute fuit mortuus. Ludovico uxor fuit Pauli olim Patachich filia, ex qua genuit Joannem superstitem et relictum haeredem, jam uxoratum cum comitissa Eleonora Rindschmaul e Stririae illustri familia, tum filiam comiti, Pisac nije ispisao. elocatam |


7457. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 527 | Paragraph | SubSect | Section]

qua magnas et comes 1746. post erectum comitatum Verocensem primus ejusdem supremus comes. Ob apoplexiam 1756. administrator sibi datus fuit episcopus Quinque-Ecclesiensis Georgius Klimo, tum 1760. filius suus Joannes. Anno superiore 1765. transferebatur ad Crisiensem, quem cessit filio Joanni aula admittente, eumque Crisii anno hoc Februario mense instituit et installavit. Caeterum ter apoplexia tactus fuerat et nunc 4to die 15. Augusti, a qua superatus ipse ictu, christiane obiit. Dominus fuit temperatus, cleri amantissimus et


7458. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 528 | Paragraph | SubSect | Section]

desideratur conscriptio, ignoratur fumus, lamentantur eatenus plurimi, ut horum combinatione et aulae augendi sui aerarii studio ab exemplo vicinarum provinciarum metus eatenus haud innanis esset. Conclusum est itaque hoc in merito, ad aulam mittendos esse oratores ex magnatibus. Deprecante comite Joanne Patachich, canonico item Josepho Galliuff (quem banus mittendum voluit, aliis humanitatem suam et ad honores ambitum metuentibus) semet etiam excusante; hinc ex statu magnatum et cleri omissis contra morem adhuc servatum oratoribus, Mathias Sztolnekovich alias Bornemissza, ordinarius


7459. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 528 | Paragraph | SubSect | Section]

fumus, lamentantur eatenus plurimi, ut horum combinatione et aulae augendi sui aerarii studio ab exemplo vicinarum provinciarum metus eatenus haud innanis esset. Conclusum est itaque hoc in merito, ad aulam mittendos esse oratores ex magnatibus. Deprecante comite Joanne Patachich, canonico item Josepho Galliuff (quem banus mittendum voluit, aliis humanitatem suam et ad honores ambitum metuentibus) semet etiam excusante; hinc ex statu magnatum et cleri omissis contra morem adhuc servatum oratoribus, Mathias Sztolnekovich alias Bornemissza, ordinarius vicecomes comitatus Zagrabiensis cum


7460. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 529 | Paragraph | SubSect | Section]

destituebatur et continuo mansit instar cujusdam nebulae, quae tamen non fuit ulla; accidit istud diebus 17. 18. 19. Julii, reliquis tribus diebus crescebat sol splendore et calore. (De parocho s. Georgii) vulgo Giurgievecz Joanne Gabrielli divulgatum exstitit, quod cum foemina quadam Graecio antea ducta profugisset, ut palam hanc habere possit uxorem, et in effectu rebus acceptis abiverat. Nescio, qua de causa in generalatum rediverat, comprehensus et militari brachio Zagrabiam ductus est; per vicarium positus ad


7461. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 530 | Paragraph | SubSect | Section]

Klimo provexit et commissionibus pluribus in sui favorem obtinuit etiam sub diaeta ultima, cives ob resolutionem modernae reginae sibi faventem sese opposuerunt. Hinc eatenus Quinqueecclesias quoque ivit commissio, commissariis domino Francisco Györi, consilii locumtenentialis consiliario et Joanne Bacho superiori isthic commissario, qui ibidem nunc etiam essent. Tertio. (Vampiriorum ingens rumor) fuerat per Hungariam, praecipue ad Tybiscum. An fabula sit, vel veritas; cum medicis quibusdam ad videndum indagandumque


7462. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 533 | Paragraph | SubSect | Section]

eos capi rogabat. Rustici Loborienses suam repetendo instantiam, quamvis ab aula imponeretur urbarii submissio, haec tamen negata est in comitatus Varasdinensis congregatione, die 24. Septembris habita. Qua occasione imponebatur ad instantiam Magdalenae natae Suvich, conthoralis Joannis Galliuff, a rege informatio de scandalosa vita fati Galliuff cum Anna uxore Ludovici Czvetanovich. Decimo. (Rustici Sziszlavicenses contra dominum suum baronem Rauch.) Rustici quoque Sziszlavicenses pro more comitatus


7463. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 533 | Paragraph | SubSect | Section]

tanto magis, quod neque asyli casus ad exigentiam legum per consilium locumtenentiale habeantur elaborati, neque sciretur de eo monasteriis privilegio regis aut regni, quod cellae et conventus illorum gaudeant asyli jure, cum ecclesia non essent. Ad Popovecz infra omnes sanctos ad Zagrabiam uxor Joannis Zaverszki judlium redux e nundinis s. regis Stephani aeque fuit spoliata. Decimo tertio. (Judaei Viennenses obtinuerant ab aula potestatem visitandarum personarum) et domuum, si aut tabaccam aut res alias vetitas


7464. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 535 | Paragraph | SubSect | Section]

amovet ex seminarii praefectura, et nec auditum nec citatum jubet, rebus compositis suis et receptis, illico venire Zagrabiam. Vigesimo. (Comitatus Crisiensis restauratio.) Verboviczii die 6. Octobris sub praesidio supremi comitis Joannis Patachich fuit comitatus Crisiensis restauratio. Ex candidatis pro ordinario vicecomite domino Josepho Arbanasz, domino Mathia Plovanich, domino Rocho Czinderi, domino Ladislao Kiss Lourechinae possessore, votis et suffragiis liberis in ordinarium vicecomitem electus est


7465. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 536 | Paragraph | SubSect | Section]

Zagrabiam. Vigesimo. (Comitatus Crisiensis restauratio.) Verboviczii die 6. Octobris sub praesidio supremi comitis Joannis Patachich fuit comitatus Crisiensis restauratio. Ex candidatis pro ordinario vicecomite domino Josepho Arbanasz, domino Mathia Plovanich, domino Rocho Czinderi, domino Ladislao Kiss Lourechinae possessore, votis et suffragiis liberis in ordinarium vicecomitem electus est dominus Ladislaus Kiss, in substitutum dominus Georgius Petrichevich antea judlium. Candidati autem fuêre pro officio


7466. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 537 | Paragraph | SubSect | Section]

ih. Baro Koller dixit orationem Viennae typis datam et infra adnexam Nema ga. , praesidem consilii declaravit comitem banum, consiliarios illusstrissimos: dominum Joannem Baptistam Paxi, episcopum Sirmiensem et praepositum s. Petri de Posega, dominum baronem Michaelem Alexandrum Malenich, dominos Nicolaum Skerlecz una etiam directorem cancellariae, dominum Antonium Jankovich comitatus Posegani vicecomitem, dominum Sigismundum Komaromi, hactenus


7467. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 603 | Paragraph | Section]

contra canonicum Kercselich 198. Tumultus VII. patrum Franciscanorum 216. Tumultus VIII. hominum Montis Claudii 221. Mandatum et dispositio regia 226. Puncta idealia pro regni Croatiae urbario 230. Joannis Busan deutri puncta 232. Mors vicecomitis Messich 233. Ob praemissos tumultus multi exteri in Croatia 233. Commissionis Goritiensis enarratio 233. Archiepiscopus novus Goritiae 236. Unde manarit, ut regina partes has


7468. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 604 | Paragraph | Section]

Althamianae 260. 2da deputatio ad satisfaciendum depraedatis rusticis. Raffay denuo accusatur 261. Deputatio 3tia pro elaborando urbario stabili 262. Observationes circa puncta idealia 263. Joannis Rauch resignatio 263. Novus vicebanus et pronotarius 264. Magnates offensi modo electionis protonotarii 264. Variae hominum opiniones 264. Joannes Rauch criminaliter attrahendus praecipitur 264. Joannis Rauch descriptio


7469. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 604 | Paragraph | Section]

263. Joannis Rauch resignatio 263. Novus vicebanus et pronotarius 264. Magnates offensi modo electionis protonotarii 264. Variae hominum opiniones 264. Joannes Rauch criminaliter attrahendus praecipitur 264. Joannis Rauch descriptio 265. Banus jubet moneri quosdam, ut petant officium supremi comitis. Supremi comites comitatuum Zagrabiensis et Crisiensis 265. Lukauszkii promotio 266. Banus ea offenditur et hanc enervare contendit. Lukauszki


7470. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 605 | Paragraph | Section]

a Majestate ordinata 267. Banus Carolus Batthyan resignat banatum 268. Indagatur causa resignationis 268. Jam quid de banatu Caroli Batthyan sentiendum? Quae opinio fuerit de banatu Caroli Batthyan 270. Banatus Batthyaniani laudes 271. Joannis Rauch laudes 272. In Batthyan defectus 273. Bani Batthyan in cathedrali Zagrabiensi memoria 273. Vicebanus Naisich pro more resignat 274. Ad Batthyan Stephanus Patachich mittitur 274. Male idem Patachich electus 275.


7471. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 605 | Paragraph | Section]

fraus et interessentia 282. Rauch inquisiverat in Szaichium 284. Szaich accusat Rauchium 285. Nova deputatio a rege constituta in eodem negotio 285. Falsificatio armalium litterarum. Suspecti vehementer 286. Narratur historia de Joannis Rauch accusationibus per Draskovichianos factis 289. Deputatio de regulandis neoerectis comitatibus. Eatenus projecta 289. Benedictus Krajachich agit pro reponendis in integrum comitatibus 290. Joannis Jellussich mors 293. Comes


7472. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 605 | Paragraph | Section]

vehementer 286. Narratur historia de Joannis Rauch accusationibus per Draskovichianos factis 289. Deputatio de regulandis neoerectis comitatibus. Eatenus projecta 289. Benedictus Krajachich agit pro reponendis in integrum comitatibus 290. Joannis Jellussich mors 293. Comes Sermage qualiter vicecolonellus 293. De rege Nicolao Jesuita historia 293. Ejecti ex aula Portugalliae Jesuitae. Foedus inter Galliam et Austriam 295. Jesuitici instituti quidditas 295. Rizzi


7473. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus I, versio... [Paragraph | Section]

est amplissima inimicitiarum materies quae, cum in omni vita, tum in collegiis potissimum, ubi eidem cum inimico (ut aiunt) foco est assidendum, sunt pergraves. Id quoque in vita communi confert si gravitatem quis semper praeferat nec unquam ad dissolutos illos confidentiae iocos se immittat. Porro in alioquin supponitur ut in perspicienda cuiusque indole non parum laboret quo se secundum eam prudenter dirigere sciat. Haec in collegiis: unde ubi excesserit, id primum observare eum oportet ut, quasi nihil illi externi moris


7474. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus I, versio... [Paragraph | Section]

suapte arbitrarium effici debeat imperium, ut primum potestas executiva legislativae coniungitur, id est, ut primum idem leges condere, idem eas pro lubitu interpretari, idem pro volupe transgredi, idem denique etiam exsequi potest. Quem denique latet, quod iam ante Iosephum II potestas executiva non modo de iis, quae stricte ad legislationem adeoque ad comitia pertinent, multa disposuerit, verum etiam partim ea, quae legibus constituta sunt, in effectum non perduxerit, partim quaedam legibus etiam adversa statuerit; urbariorum


7475. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus I, versio... [Paragraph | Section]

tricesimale, pretium salis, monetae evaluationem, sanctiones poenales, ipsam usque adeo militiae, qua parte Hungariam respicit, coordinationem et sescenta eiusmodi alia ad potestatem legislativam pertinere nemo ignorat, et tamen potestas executiva omnia haec iam ante Iosephum II proprio nutu et ordinavit, et peregit. Et ne ea tantum, quae nobis cum Hungaris communia sunt, memorem, libet propria nobis exempla meminisse. Altero statim a solutis postremis Hungariae comitiis anno potestas executiva novum, invitis


7476. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus I, versio... [Paragraph | Section]

effectus providentia eius temporis statuum regni huius facile pervidit, constantia consilium ipsum irritum reddidit, una nos posterosque nostros edocuit, qua potissimum via eiusmodi exitium in perpetuum antevertere possimus. Omnia haec pluraque eiusmodi alia ante Iosephi II regnum evenerunt; omnia luculenter ostendunt nos iam antea e cardine systematis nostri, genuino nempe potestatis legislativae exercitio, emotos fuisse, ut adeo rebus animisque ita comparatis huic haud ita difficile fuerit ipsam coronationem intermittere, legislativam


7477. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus I, versio... [Paragraph | Section]

septimo celebratus. Praeside Nicolao Skerlecz Praesentibus Iosepho Taisperger, Stephano Kollosvary, Francis. Sebastianovich, Maximil. Cholich, Francis. Simanovich, Maximil. Verhovacz, Francis. Millassin, Iosepho Petrovich, Franc. Lehnau, Antonio Kukecz, Mathia Kyrinich, Emerico Raffay, Ildef. Karvanchich, Francis. Werneda, Iosepho


7478. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus I, versio... [Paragraph | Section]

Praeside Nicolao Skerlecz Praesentibus Iosepho Taisperger, Stephano Kollosvary, Francis. Sebastianovich, Maximil. Cholich, Francis. Simanovich, Maximil. Verhovacz, Francis. Millassin, Iosepho Petrovich, Franc. Lehnau, Antonio Kukecz, Mathia Kyrinich, Emerico Raffay, Ildef. Karvanchich, Francis. Werneda, Iosepho Mikoczy, Stephano Dombay, Ignatio Szentmartony, Iosepho Mihaly, Ioanne Vitkovich Praesentibus item a latere


7479. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus I, versio... [Paragraph | Section]

Iosepho Taisperger, Stephano Kollosvary, Francis. Sebastianovich, Maximil. Cholich, Francis. Simanovich, Maximil. Verhovacz, Francis. Millassin, Iosepho Petrovich, Franc. Lehnau, Antonio Kukecz, Mathia Kyrinich, Emerico Raffay, Ildef. Karvanchich, Francis. Werneda, Iosepho Mikoczy, Stephano Dombay, Ignatio Szentmartony, Iosepho Mihaly, Ioanne Vitkovich Praesentibus item a latere Martino Szabolovich et Stephano Sinko


7480. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus I, versio... [Paragraph | Section]

Sebastianovich, Maximil. Cholich, Francis. Simanovich, Maximil. Verhovacz, Francis. Millassin, Iosepho Petrovich, Franc. Lehnau, Antonio Kukecz, Mathia Kyrinich, Emerico Raffay, Ildef. Karvanchich, Francis. Werneda, Iosepho Mikoczy, Stephano Dombay, Ignatio Szentmartony, Iosepho Mihaly, Ioanne Vitkovich Praesentibus item a latere Martino Szabolovich et Stephano Sinko 1. Ut quam ob causam octavus iste consessus


7481. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus I, versio... [Paragraph | Section]

Maximil. Cholich, Francis. Simanovich, Maximil. Verhovacz, Francis. Millassin, Iosepho Petrovich, Franc. Lehnau, Antonio Kukecz, Mathia Kyrinich, Emerico Raffay, Ildef. Karvanchich, Francis. Werneda, Iosepho Mikoczy, Stephano Dombay, Ignatio Szentmartony, Iosepho Mihaly, Ioanne Vitkovich Praesentibus item a latere Martino Szabolovich et Stephano Sinko 1. Ut quam ob causam octavus iste consessus academicus


7482. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus I, versio... [page 1098 | Paragraph | SubSect | Section]

illos exstirpandos sub Augusta Maria Theresia factae fuerant, dispositiones, numerus eorum vehementer diminutus fuit, verum has inter praecipua fuit, ut proles parentibus adimantur, id quod Deputatio lege publica canonisandum haud esse existimavit. Remisso sub Augusto Josepho II. dispositionum illarum rigore numerus eorum denuo increvit. Nisi lege publica aliquod remedium statuatur, illi Hungariam denuo inundabunt, praesertim cum ob defectum legis antea etiam non eodem in omnibus Comitatibus modo tractati fuerint. Deputatio haec


7483. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus I, versio... [page 1146 | Paragraph | SubSect | Section]

ut in Elaborato Status Actualis §-pho 54. et 59. ostensum est, bis jam a domesticis dicasteriis avulsa et ad extraneas jurisdictiones translata fuit, nempe sub Augusta Maria Theresia ad Consilium Commerciale Germanicum, sub Augusto vero Josepho II. ad Directionem Tricesimalem Viennensem: itaque ne id amplius eveniat, Deputatio legem hanc proponendam esse demisse existimavit. § 61. Directio Commercii tantum via Consilii Locumtenentialis


7484. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus I, versio... [page 1174 | Paragraph | SubSect | Section]

quae longinquas colonias fundarunt, necessitas ipsa eas leges expressit: 1-mo. Ut coloniae producta sua nullas aliorsum quam in regnum, quod illas fundavit, distrahere possint. – 2-do. Ut praeter opificia primae necessitatis nullas fabricas erigere audeant. – 3-io. Ut omnes, quibus opus habent, merces tantum a regno fundatore emere teneantur. Leges hae eum suapte effectum producunt, ut ipsum oeconomiae commercium, tam cum exoticis articulis, quam et cum coloniarum productis, penes regnum quod eas fundavit


7485. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus I, versio... [page 1174 | Paragraph | SubSect | Section]

vetita fuerit; quod postea a principio prohibitionis recessum, sed merces, quarum inductio impediri intendebatur, portorio 30 pro 100 gravatae exstiterint. Apparuit etiam e §§-phis 59. et 63. ejusdem Elaborati , quod sub Augusto Josepho II. non tantum quamplurimae, quarum surrogatum Germanicae Provinciae dare poterant, exoticae merces extra quaestum positae, sed praeter has notabilis insuper aliorum exoticorum articulorum numerus portorio 30. 40. 50. 60. pro 100.


7486. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus I, versio... [page 1268 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

jurisdictionem in Regno contra constitutionalem ejus independentiam exerceat; Consilium vero et comitatus simplices tantum canales efficiantur, per quos ordinationes exteri illius offici in effectum deducantur, sicut id sub Josepho II. quoad directionem tricesimarum evenisse praesentis projecti §-pho 60. jam ostendimus, et prouti id quoad rem rationariam perinde introductum fuisse constat. Interest proinde ut a contrario et Departamentum Hydraulicum, et dirigentes


7487. Bošković, Ruđer. Ecloga recitata in publico Arcadum... [Paragraph | Section]

P. ROGERII JOSEPHI BOSCOVICHII S. J. INTER ARCADES NUMENII ANIGRAEI ECLOGA recitata in publico Arcadum consessu primo ludorum Olympicorum die quo die Mich. Joseph Moreius generalis Arcadiae custos illustrium poetarum Arcadum effigies formandas jaculorum ludo substituerat
Lycidas Tytirus Lyc.
Tytire, siste


7488. Bošković, Ruđer. Ecloga recitata in publico Arcadum... [Paragraph | Section]

jam praeda voracibus errant. Lyc.
Solus ego, Arcadiae extremis e finibus omnis
Ad sacrum dum turba nemus volat agmine denso,
10  Namque imo ciet inclamans Myrhaeus enim, nimirum doctissimus Abbas Michael Joseph Morejus, nunc est tertius Generalis Arcadiae Custos. Myrhaeus ab antro,
Tytire, solus, iners patria sub rupe manerem?
Non ita praerupti genitum sub vertice montis,
Heu puero, heu nimium raptus cito! durus Amyntas
Erudiit, dumosa


7489. Bošković, Ruđer. Ecloga recitata in publico Arcadum... [Paragraph | Section]


Adjungat dextram: Arcadicis haec cura colonis
125  Digna magis, longe et jaculorum dignior usus,
Haec nostros meliora decent certamina ludos.
Praemia digna dabo victoribus. Alphesibaei Primi nimirum Arcadiae Custodis Jo. Marii Crescimbeni
Illa manu primum quae consita laurus in auras
Intonsum aerias tollit caput, illa virentes,
130  Ipse ego sublimi quas carpam in vertice frondes,
Victuro aeternos serto praebebit in annos.
Praeterea


7490. Bošković, Ruđer. Ecloga recitata in publico Arcadum... [Paragraph | Section]

et jaculo, et certare sagitta? Lyc.
140  Haud equidem tantum tribuo mihi, Tytire, dextra
Si jaculum vibrare gravi, si tendere nervos
Cornibus adductis, arcuque sonante sagittam
Mittere opus; certarem equidem; nec me Jovis ales,
Nec pernix fugiat cervus, quamquam ille volatu,
145  Hic celeri ventos vincat pede. Figat in imo
Se telum corde, et rapiat cum sanguine vitam.
At quoniam certare nefas, age, Tytire, pande
Singula, nosti etenim,


7491. Bošković, Ruđer. Ecloga recitata in publico Arcadum... [Paragraph | Section]


Quae perfecta vides; sed perficienda supersunt
160  Quaedam, alia, et longum poscunt abrupta laborem.
Ille, vides? nostris Myrhaeo in caetibus ille
Assidet usque comes, curasque exercet easdem
Immortale Achamas Joseph Brogius Arcadiae Procustos, qui 4. Summorum Pontificum effigies proponit, Alnani, sive Clementis XI., Aretalgi, sive Innocentii XIII., Lerimi, sive Clementis XII., et Theophili, sive Benedicti XIII., qui metri gratia, ob primam brevem hic nequaquam nominatur. Horum Pontificum stemmata nemo


7492. Bošković, Ruđer. Ecloga recitata in publico Arcadum... [Paragraph | Section]

tempora serto,
Alnani et montes ternos, et montibus astrum
Impositum: triplex Lerimi se fascia prodit
Per medium secta, et gemino variata colore,
175  Quamque Aretalgus habet, spatiis distincta quadratis
Ultro se prodit Jovis ales: squameus anguis,
Et rosa, et Ursinam signat quae fascia gentem,
Nota sat et nostris in montibus: omnia nota
Tantorum decora heroum, et tot grandia facta.
180   Qui tamen hi, tela Tres hic exprimuntur


7493. Bošković, Ruđer. Ecloga recitata in publico Arcadum... [Paragraph | Section]

nota
Tantorum decora heroum, et tot grandia facta.
180   Qui tamen hi, tela Tres hic exprimuntur sanctissimi et doctissimi viri, quos diu reluctantes e Coenobio ad purpuram vi pertraxit eodem omnes die Clemens XI. Sunt autem Alcidamus, sive Joseph Maria Tommasius, Filotheus, sive Jo. Baptista Ptolomaeus, Aretimus, sive Franciscus Maria Casinius, primus e Theatinorum familia, secundus e Soc. Jesu, tertius ex Ordine Cappuccinorum, omnes editis operibus et pietate celeberrimi. Eorum effigies proponit Riviscus, sive Antonius Gasparrius.


7494. Bošković, Ruđer. Ecloga recitata in publico Arcadum... [Paragraph | Section]

et tot grandia facta.
180   Qui tamen hi, tela Tres hic exprimuntur sanctissimi et doctissimi viri, quos diu reluctantes e Coenobio ad purpuram vi pertraxit eodem omnes die Clemens XI. Sunt autem Alcidamus, sive Joseph Maria Tommasius, Filotheus, sive Jo. Baptista Ptolomaeus, Aretimus, sive Franciscus Maria Casinius, primus e Theatinorum familia, secundus e Soc. Jesu, tertius ex Ordine Cappuccinorum, omnes editis operibus et pietate celeberrimi. Eorum effigies proponit Riviscus, sive Antonius Gasparrius. Porro Aretimum et Filotheum a versu


7495. Bošković, Ruđer. Ecloga recitata in publico Arcadum... [Paragraph | Section]


190  Huic divinus amor merito dedit: exhibet illos
Riviscus, dotesque animi, doctosque labores
Exprimit, ac telam o quanta levis arte colorat!
Benacum Hic enunciantur Benacus, sive Julius Caesar Grazzinus, Thyrsis, sive Jo. Baptista Zappius et Alaurus, sive Bernardinus Perfettius, versibus ex improviso recitatis celebres, quorum postremus in Capitolio solemni pompa et rarissimo exemplo coronatus est. Eorum et aliorum extemporalium poetarum effigies proponit Eurasius, sive Petrus Franciscus Versarius.


7496. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

in secundariis, seu Satellitibus circa primarios suos servantur; iis tamen Luna aliquantulum repugnare videtur ob varias ejusdem inaequalitates. Haec ad vers. 635. Maris deinde aestus cum Sole et Luna conjunctus, aberrationes Jovis, et Saturni, eorumque Satellitum, cum illi propius inter se distant, astronomicarum tabularum post aliquod tempus corrigendarum necessitas, forma Planetarum globosa, nonnullorumque circa proprium axem observata


7497. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

in hominum vitae a Natura instituta, quam et ipse in studiis experitur suis, primo sexti libri argumentum proponit, tum a vers. 93 ad vers. 264 in librarionis Lunae causam inquirit, eandemque exinde librationem ad Jovis et Saturni Satellites per conjecturam transfert, carentibus eadem Planetis primariis. Ea porro, qua dicta sunt de nodis lunaris orbitae, transfert ad Saturni annulum, atque ad aequinoctiorum praecessionem explicandam,


7498. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

negat; neque a causa aestus gignente ullam ait in barometris, quam percipiamus, mutationem effici. Eos porro aestus, qui in Jove, ac Saturno, illo quatuor, hoc quinque circumferente Lunas, fieri debent, considerat, ubi et de Jovis fasciis agit, quae possunt et a nubibus circa Jovem ipsum exortis nostrarum similibus provenire. Ex hoc ad caelestium corporum atmosphaeras gradum facit, quarum quoddam est in Venere observatum indicium. A vers. 1122


7499. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

barometris, quam percipiamus, mutationem effici. Eos porro aestus, qui in Jove, ac Saturno, illo quatuor, hoc quinque circumferente Lunas, fieri debent, considerat, ubi et de Jovis fasciis agit, quae possunt et a nubibus circa Jovem ipsum exortis nostrarum similibus provenire. Ex hoc ad caelestium corporum atmosphaeras gradum facit, quarum quoddam est in Venere observatum indicium. A vers. 1122 Lunae atmosphaera sitne, qualisque, ad vers. 1179


7500. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

quam vocant, artis ortum, Astronomicorum, et Geodeticorum instrumentorum usum, et Gnomonicae rationes attingit. A vers. 302. ad successivam luminis propagationem delabitur, eamque probat et inertiae vi, et satellitum Jovis ecclipsibus, ac demum a vers. 527. ad vers. 706. luminis, quod a stellis fixis ad nos devenit, aberratione. Tum quae lucis celeritas sit, ex utroque hoc argumento deducit; in qua expendenda immoratur usque ad vers. 912.


7501. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]


66  Posse tenere animum, qui semper grandia gestit
67  Moliri rerum, et praestantes volvere curas.
68  Praesertim cum Te noster labor auspice primum
69  Creverit, auctifico veluti Jovis imbre rigatus,
70   Et ninc auspice Te claram ausit visere lucem;
71  Si tua jucundi non olli gratia desit
72  Praesidii, tum se terris ad sidera tollet,
73  Tum


7502. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]


474  Aut si Nilus aquas spumoso gurgite labens
475  Protinus Aethiopum de verticibus praeruptis
476  Omnes praecipitet deorsum, aut tonitralia caeli
477  Atra ruant iracundo Iove templa superne.
478   Ergo iterum atque iterum sensus non posse fatendum est
479  Corpoream nobis naturam ostendere rerum:
480  Plurima quin etiam, quovis quae in


7503. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


970   Quae constant, rerum, stulte sibi credula ponat?
971  Sic fuit, ut fama est olim, de marmore qui cum
972  Finxisset trifidos jaculantem e nubibus ignes
973  Ore fero horribilique Jovem, quem dira Gygantum
974  Seditio flammante tonantem armaverat ira,
975   Terreretque Dei proin vulgi pectora imago;
976  Demum opus ipse etiam, quod rupe excidit inerti,


7504. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1438  Inde educta recens ars, qua fera pondera ferri
1439  Aere tonante procul jacimus, certamque per auras
1440   Inferimus cladem, atque imitamur murmura caeli,
1441  Iratumque Jovem, e nimbo cum fulmina sontem
1442  Projicit in terram, minuitque cacumine montes.
1443  Nec sat nosse fuit trisida Salmonea flamma
1444  Ambustum, ut Superûm nolit saevire furore,


7505. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1787  Scilicet illa animo comprendunt, vis quibus acris
1788  Ingenii est, fictumque luto meliore falit cor.
1789  Nocturnae vitant volucres fulgentia solis
1790   Spicula: fert diam lucem Jovis armiger ales.
1791  Ergo vel haec numero sola constent innumerali,
1792  Atque infinito declivia; mobilitatis
1793  Omnis erit quae tum deperdita summa, necesse est,


7506. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

et nitier illis.
862  Nam quae alia est ratio numerati temporis omne
863  Pro varia regione locorum percipiendi
864  Discrimen, veluti cum deficit intercepto
865   Lumine luna, jovis clarum aut quae sidus oberrant
866  Astra, nec est facilis, vastum neque tuta per aequor.
867  Nunquam nauta vigil numeris rem tanget, ut illis
868  Non aliquis semper, qui turbet multa, sit error.


7507. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

in orbem;
350  Volvitur et gemino circum Mars igneus anno.
351   Ad duo lustra duas hyemes, Solisque calores
352  Aestivi totidem si jungis, tanta obeuntis
353  Tempora erunt Jovis; it caelo tardissimus alto
354  Ipse suum Genitor per iter sex lustra moratus.
355  Luna obit ut Terram longe minor, et comitatur,
356  Quo se cumque ferat, Dominam; sic quattuor ipsum


7508. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


354  Ipse suum Genitor per iter sex lustra moratus.
355  Luna obit ut Terram longe minor, et comitatur,
356  Quo se cumque ferat, Dominam; sic quattuor ipsum
357  Alte ambire Jovem Lunas, sic quinque videmus
358  Saturnam, varia se mobilitate ferentes,
359  Et spatiis omnes, et tempore; praetereaque
360  Annulus hunc late circumdat magnus ab omni
361  


7509. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


653  Sidera, more globi, circumque inflexa tumere;
654  Visum itidem Solem, et Venerem, Martemque, Jovemque,
655   Haud secus ac Terram, proprio super axe revolvi,
656  Ast illis terraque Jovem velocius; horis
657  Namque decem in se hic integrum circumplicat orbem;
658  Atque ipsum geminis compressum a partibus esse
659  Hinc illinc, medius qua ducitur axis utrinque, et


7510. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


821  Quae spatiorum in se repetito carpitur auctu.
822   Proin circa Solem vis Solis in omnia late
823  Diffusa est spatia, et Saturui vis quoque circa
824  Saturnum, circaque Jovem Jovis; ut gravitas est
825   Hic Terrae circa molem. Quocumque locorum
826  Jam quodvis statuas si corpus, debet idipsum
827  Percipere has vires, atque ad cujusque vocari


7511. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


821  Quae spatiorum in se repetito carpitur auctu.
822   Proin circa Solem vis Solis in omnia late
823  Diffusa est spatia, et Saturui vis quoque circa
824  Saturnum, circaque Jovem Jovis; ut gravitas est
825   Hic Terrae circa molem. Quocumque locorum
826  Jam quodvis statuas si corpus, debet idipsum
827  Percipere has vires, atque ad cujusque vocari


7512. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

de duodenis,
1984  Si serves oculis, vix partibus addier unam
1985   Illic invenis: unde, haec discrimina tanta,
1986  Parva in re? Densatum aliquis fors autumet intus
1987  Esse Jovem varie, sive illic densius astrum,
1988  Qua tumet, esse via est quam qua devexa polorum,
1989  Praeterea reperire queas, verumque probare
1990   Rebus in his fieri contra quoque posse, polorum


7513. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

repente recentes
2326  Educant, veluti nuper, terrestria post tot
2327  Fulmina, post crebros mugitus, praetereuntes
2328  Quos exaudibant Natuae procul, et fugiebant
2329  Ionio in magno, fumosque, ejectaque saxa,
2330   Insula dimoto visa est consurgere fluctu
2331  Haud longe aspectans Curetum regna, novaeque
2332  Invitans


7514. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


2437  Cum semel excessit fines, exlexque vagatur,
2438  Effrenosque ciet motus, lumenque secuta
2439  Vix tenue in tenebris clara esse in luce diei
2440   Somniat, atque Jovis diva pro conjuge ut olim
2441  Ixion nebulas amplexu stringit inanes. LIBER QUINTUS


7515. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

virtus,
1889  Et diversus agit flagrantia pectora fervor:
1890  Contendunt mentis nunc viribus, atque procellas,
1891   Ventorumque domos, adeuntque tonantia magni
1892  Regna Jovis, Martemque domant, pennisque fugacem
1893  Mercurium arripiunt, te, Phoebe Sagittifer, alto
1894  Audaces curru spoliant, adimuntque Jugales.
1895  Sola triformis adhuc hominum Dea vincla recusat;


7516. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


264  Se subito flectunt: sic non nisi nutat eundo.
265   Jam videas, quare res haec, contingere dico
266   Quam Lunae Terram cingenti, astrisque secundis
267  Fors aliis, medium Jovis et cingentibus orbem,
268  Saturni et medium; Solem cingentibus ipsum
269  Non contingere item possit primoribus astris;
270  Quae tantum colere, et Regem revereri obeundo


7517. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

reposcat
305  Ipsa, ut Luna sua facie se vertat eadem
306   Perpetuo ad Terram? Proin ut quoque credere possis
307  Perfacile, assimili circum vertigine volvi
308  Saturni, atque Jovis Comites, id lumina quamquam
309  Nostra sibi nequeant supponere, ni Comes unus
310  Saturni, extremo qui desuper ordine perstat,
311   Forte per ambages, genus hoc, rem prodere tentet.


7518. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


333  Densa aeque mole, ac prorsus constare rotunda.
334  Sed si nec prorsus tornata mole, nec aeque
335  Esse velis densa, variantibus haud male circum
336   Id referas maculis; velut in Jovis ore videtur
337  Multiplex, variosque situs formasque receptans
338  Fascia, quae varia lucem quoque parte retundit.
339   Jam veluti ratio, qua Cynthia vertit eandem


7519. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1071   Omnia praesertim fuerint cum parte locata,
1072  Vel partim opposita, possint ut jungere vires
1073  Viribus, immanes cursus, pariterque recursus
1074  Undarum parient. Quanto Jovis intimus ille
1075  Desuper incumbet Comes impete, transitus ad quem
1076   Tam brevis est, Jovis aedifices ut si tria sursum
1077  Corpora, transcurras! Tum quot mutabitur aestus


7520. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1073  Viribus, immanes cursus, pariterque recursus
1074  Undarum parient. Quanto Jovis intimus ille
1075  Desuper incumbet Comes impete, transitus ad quem
1076   Tam brevis est, Jovis aedifices ut si tria sursum
1077  Corpora, transcurras! Tum quot mutabitur aestus
1078  Et vicibus, cum sub Luna mare quaque tumescat!
1079   Multa Jovem medium praecingens Fascia semper


7521. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1076   Tam brevis est, Jovis aedifices ut si tria sursum
1077  Corpora, transcurras! Tum quot mutabitur aestus
1078  Et vicibus, cum sub Luna mare quaque tumescat!
1079   Multa Jovem medium praecingens Fascia semper
1080  Apparet: memorent dictae rupe latentem
1081   Hac cinxisse Deum Nymphas, quem lacte capella
1082  Paverat


7522. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1091   Et colles aperit submersos, tectaque in auras
1092  Insula multa redit, scopulique cacumina tollunt,
1093  Claudunturque lacus, et montes continuantur.
1094   Mutari at species posse has Jovis aere verso
1095  Credible est etiam.Terram velut obsidet aer,
1096   Cur non ipse Jovem, cur non convestiat astra
1097  Errabunda alia, et similem praetendat amictum?


7523. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1093  Claudunturque lacus, et montes continuantur.
1094   Mutari at species posse has Jovis aere verso
1095  Credible est etiam.Terram velut obsidet aer,
1096   Cur non ipse Jovem, cur non convestiat astra
1097  Errabunda alia, et similem praetendat amictum?
1098  Scilicet in Mundo Natura haud protulit unam
1099  Usquam rem, nisi fors portenta informia quaedam;


7524. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

in intima labi,
1950  Demum magna quies, et iners stipata jacere
1951  Materies. Porro quam non diuturna fuisset
1952   Vorticibus parvis in magno vortice clausis
1953  Aetas, ut Jovis, et Saturni creditur esse,
1954  Et Terrae vortex in mago vortice Solis!
1955  Nam cum in circuitus alienos ire necesse
1956  Sit, retro quae sunt partes, subterque locatae,


7525. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

motus
2065  Astrorum, quae sunt porro superedita, et orbes?
2066  Materies defert quae Martem, extenditur ipsum
2067  Non usque ad Solem, sed Terrae clauditur inter
2068   Atque Jovis fines; jam si par area Martis
2069  In Solem protensa sibi sit semper in aequo
2070  Tempore, non poterit Terrae par esse, neque almae
2071  Quae teritur Veneris curru, aut pernicibus alis


7526. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


305  Subjicere id sensu, et diuturnum lucis euntis
306  Nosse iter): ars operae multae tamen, ingeniique
307  Haec praestantis erat: ratio illuc altera defert
308  Nos Comites per bis geminos Jovis: altera motus
309   Fallentes sequitur Stellarum, tempore multo
310  Advenientem ad nos ob lucem, oculoque tuenti
311  Impressum a terra ob motum: ratio utraque nos haec


7527. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


317  Multa quidem, quae sunt noscenda, evolvere dictis,
318  Tenuia praesertim rerum; nam certior omnis
319   Est ratio, tenues quoque solveres undique nodos.
320   Primo dum Comites illi Jovis orbibus astrum,
321  Quisque suis, obeunt, Soli cum parte feruntur
322  Aversa, densam saepe illabuntur in umbram,
323  Deficiuntque, velut defectu Luna laborat
324   Saepe


7528. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


335  Ast in iis neqe lex bene, nec deprensa laborum
336  Tempora, ubi constant rari mage; tempora tantum
337  Propterea in propriore datum est, et prendere legem.
338  Jamque aliquis motumque Jovis, Comitisque recensens
339   Circuitus, inter binos quoscumque labores,
340  Videat aequales non lapsus temporis esse,
341  Sed varios cursum ob varium


7529. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

Comitisque recensens
339   Circuitus, inter binos quoscumque labores,
340  Videat aequales non lapsus temporis esse,
341  Sed varios cursum ob varium Jovis, et numerorum
342  Cogendos facile idcirco sub vincla: Jovem nam
343  Immotum aequali si cursu fingis obiri
344   Astro illo a famulante, videbis tempore certo
345  Deficere


7530. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

labores,
340  Videat aequales non lapsus temporis esse,
341  Sed varios cursum ob varium Jovis, et numerorum
342  Cogendos facile idcirco sub vincla: Jovem nam
343  Immotum aequali si cursu fingis obiri
344   Astro illo a famulante, videbis tempore certo
345  Deficere hoc, atque esse aequalia tempora semper
346  Debere inter


7531. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


344   Astro illo a famulante, videbis tempore certo
345  Deficere hoc, atque esse aequalia tempora semper
346  Debere inter se, queis quisque absolvitur orbis.
347  Fac nunc ire Jovem, et simul umbram proinde moveri
348  Aversam Soli similes, quos ille, per orbes;
349   Intimus ille unum peraget Comes ante meatum,
350  Quam motam interea rursum illabatur in umbram.


7532. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

Solem
358  Motu, at lentior extet, ubi est disjunctior illo;
359   Temporis intervalla, quibus Comes advenit umbram
360  A media ad mediam, non esse aequalia possunt.
361  Cumque Jovis motus noscantur, quaque retardet
362  Lege viam, celeretque, patescunt certa profecto
363  Intervallorum discriminis temporis, in quo
364   A media mediam semper Comes ibit ad umbram.


7533. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

umbrae
366  Jungitur, ejusdem nunquam nos posse laboris
367  Principum, finemque videre, sed unius unum
368  Seu finem, seu principium; cum nempe tuemur
369   Principium, tegitur Jovis ipso a corpore finis,
370  Principium tegitur, cum finem cernimus; hoc fit
371  A spatiis nimiumque Jovi nimiumque propinquis.
372  Inter at ingressus umbrae, egressusque necesse est


7534. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

sunt consona, turbet.
421  Lucis quippe viam (via si majorve minorve
422  Efficit id lucis) Telluris non variari
423  Solum ob mutatum positum debere, sed ipsum
424   Ad Solem Jovis ob positum quoque; namque recedit
425  Plus etiam a Terra, cum plus a Sole recedit
426  Juppiter; unde trium demive addive necesse
427  Tum foret, aut quatuor discrimina particularum,:


7535. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


446  Motibus inque ipsis primi, interiusque locati
447  Impar esse aliquod quoque, quod discrimina lucis
448  Illa aequet saltem, loca quae mutata sequentur
449   Ad Solem Jovis: haec propriis in motibus ergo
450  Utrisque imparia, ut dico, turbare meantis
451  Possint in speciem lucis tempusque, viamque,
452  Congruere ut tabulae possint quandoque videri


7536. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

via lucis tanta reposcit.
489   At quare plus hoc astrum, quam caetera, lucem
490  Significet spatiis non uno tempore ferri;
491  Et cur significet Terrai pro variato,
492  Non Jovis, ad Solem positu, nunc percipe paucis.
493  Nempe alia Astra suos peragunt discrimine motus
494   Majori, quam sit, quod misso a lumine confit;
495  Id minus at solo discrimen in interiore est,


7537. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

minus at solo discrimen in interiore est,
496  Motus quam lucis, loca qua diversa teruntur,
497  Queis distat medii Tellus de lampade Solis.
498  Illa Jovem, ut totidem Lunarum corpora, cingunt,
499   Impulsusque a Sole alios aliosque receptant
500  Atque alios inter turbantes mutua sese:
501  Hos astrum interius persert quoque; sed minus errat;


7538. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

est,
506  Quae sunt particulae bis septem simplicis horae,
507  Tempora nimirum, mutatis debita luci
508  Quae Terrae spatiis; at non ea tempora posse,
509   Debita quae luci Jovis, ob mutata locorum
510  Ad Solem intervalla, ipsa exaequare quaternas
511  Particulas vix hic possint, confundere motus
512  Ut facile has varii valeant, atque abdere paucas.


7539. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

atque abdere paucas.
513  At Comitum poterunt aliorum motibus ipsis
514   A variis longe majoribus omnia prorsus
515  Integri, et offundi, quae tempora debita luci
516  Et Jovis, et Terrae spatiia ob mutata videmus.
517   Bis septem e decies senis cum simplicis horae
518  Particulae spatio magno illi, Terra quotannis
519   Quod mutare queat, tribuantur; dimidiatis


7540. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


702  Mensibus, aut contra vicino abeuntibus; harum
703   Major ut alterutra est nimirum causa, minorve.
704   Nunc age, si noscas ex his quoque mobilitatem
705  Luminis esse illam, Jovis e famulantibus Astris
706  Quae nuper detecta: reposcere tempora multis
707  Multa locis dubites tranandis denique lucem,
708   Corpus ut omne aliud, spatio quod fertur in ullo?


7541. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


522  Quodque mage ardentes noscendi exsuscitet aestus?
523  Quare age, quae vero nobis jam proditur ortu,
524  Praeferat unde suos rerum pulcherrima fucos
525  Iris, habe,pluviumque Jovem, atque tonantia saepe
526  Regna Jovis specie cur inter nubila amoena
527  Perfundat. Ratio est horum tam certa profecto,
528  Irim ut qui nunquam


7542. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

aestus?
523  Quare age, quae vero nobis jam proditur ortu,
524  Praeferat unde suos rerum pulcherrima fucos
525  Iris, habe,pluviumque Jovem, atque tonantia saepe
526  Regna Jovis specie cur inter nubila amoena
527  Perfundat. Ratio est horum tam certa profecto,
528  Irim ut qui nunquam vidisset, dicere, qualis
529  Surgere


7543. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1941  Incessuque gravi tellurem agitare trementem,
1942  Inserere in nubes caput altum, atque aequora late
1943  Uno vasta gradu distento transiluisse.
1944  Hac ratione velis sed si Jovis inspicere astrum,
1945  Qui bis mille locis plerumque remotior extat,
1946  Quam luna a nobis; speculum ad sex millia centum
1947  Expandi id certe deberet, nec minus amplum


7544. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


285  Suscipiantque ignem; fulgor fit protinus auris,
286  Et caeli hac illac volucri loca lumine tingit.
287  Fit tonitru, densae quod nubes commeditantur,
288  Tela trisulca Jovis fiunt, et missile fulmen,
289  (Proin etiam a terra perhibent quod saepe coortum)
290  Et quidquid liquidis succendi cernimus auris.
291  Nempe acidis itidem quoque foeta vaporibus aura


7545. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]

Homeri versiculo descriptum non melius intelligimus, quam si diutissime conquerentem induceret? An ulli sermones vim potestatemque deorum tantopere exprimere possent, quam cum Neptunum duobus passibus ab Euboea ad Lemnum pertingentem, aut Jovem pro Trojanis ab Ida propugnantem divini poetae versus pene oculis subjiciunt? Sed ut hominum, ac deorum actiones omittamus, cum ad alias naturae partes ab omni sensu intelligentiaque remotas sese convertit, ac caeli terraeque


7546. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]

unquam facinus, quae hominum actiones possunt tam multas, ac tam varias res tam apte colligare atque connectere, quanta conspiratione et consensu tot ingentia interque se remotissima corpora gravitatis vi constricta, quasi illo pythagoreo Jovis carcere inclusa, in hujus universitatis molem unumque mundi corpus coalescunt? Sed haec ex inerti materiae coagmentatione conflata consensio si tibi non satis accommodata videtur ad illam assequendam pulchritudinem, si non corporum


7547. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]

earumque inter se, et cum iis, quos gignunt, effectibus tanquam propinquitates et cognationes ediscimus? Tractantur haec ipsa quidem ab aliis etiam disciplinis, explanantur, docentur. Sed ut Phidias ex Homeri versibus pulchriorem hausit Jovis Olympii speciem, quam nunquam antea ex ullis aliorum corporum formis comprehenderat, sic hunc naturae ordinem ex didascalicorum numeris formosiorem atque augustiorem exoriri agnoscemus, quam ulla antea aliorum opera perfectum


7548. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 11 | Paragraph | Section]

Ipse polum et sparsas scrutabar in aethere flammas,
119  Cum subito nova lux oculis sese obtulit atque
120  Involvit totum radiis fulgentibus axem.
121  Memnoniis sidus Jovis exurgebat ab undis.
122  Inde jubar: deflexi oculos et lumina vidi
123  Haud ignota mihi. Tenues volat ecce per auras
124  Astriferis invecta rotis curruque micanti


7549. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 11 | Paragraph | Section]

"Mente tenes, ut me coelo demisit ab alto
129  In terras olim Phoebus tibi dona ferentem
130  Divinae tubulum formae, quo celsa videres
131  Tecta Jovis rutilamque aulam sanctumque deorum
132  Concilium, rerum quo grandia pondera librat
133  Juppiter, immensum imperio qui temperat orbem
134  Quidque animo sedeat, quid


7550. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 25 | Paragraph | Section]

vincula Pisces.
1.149  Caetera, quae tenues procul hinc elata per auras
1.150  Inseruere astris superi coeloque locarunt:
1.151  Perseus anguiferaeque caput furiale Medusae,
1.152  Lernaei domitor monstri, Jovis alite raptus
1.153  Et puer et saxo Andromede religata rigenti
1.154  Et pater et scissis genitrix miseranda capillis
1.155  Atque alii atque alii; tum nomina mille ferarum,
1.156  Fluviorum rex


7551. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 25 | Paragraph | Section]

genitor jam fractus ab aevo
1.180  Phoebum obeunt terrasque inter Titanis et orbem
1.181  Jam sese Majae proles et mater Amoris
1.182  Insinuat, jam se Phoebo sublimior effert.
1.183  Tum Mavors, tum deinde Jovis tardique parentis
1.184  Assurgit coelo sydus. Jamque alta recedunt
1.185  Post Phoebum multaque latent in luce diei,
1.186  Jam Phoebo adversum percurrunt aethera et umbram


7552. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 27 | Paragraph | Section]

tergo caudae crinesve soluti
1.212  Distinguunt seu barba truces promissa cometas.
1.213  Lux placida errantes stellas dubiique tremoris
1.214  Expers, ni densos agitet gravis aura vapores;
1.215  Clara Jovem prodit, Saturnum plumbea, at igne
1.216  Sanguineo fervet Mavors et concitat acri
1.217  Mortales animos oestro inspiratque lurorem.
1.218  Quod si nec pigeat coelum per vitrea longo
1.219  Septa tubo


7553. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 29 | Paragraph | Section]

divam Graji dixere vocantes)
1.244  Consequitur Phoebum. Ast eadem consurgit ab undis
1.245  Phosphorus Eois et Phoebi nunciat ignes
1.246  Vicinumque diem pecudumque hominumque labores.
1.247  Illa Jovem radiis pulcherrima vincit et ore,
1.248  Quo miserum mortale genus, quo numina captat,
1.249  Effundit jubar ac nocturnas discutit umbras.
1.250  Atque olim, licet e medio Sol altus Olympo


7554. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 51 | Paragraph | Section]

ultra
1.640  Nectitur aut citra Phoebeae lampadis ignem.
1.641  Jam vero leges 36 quas Phoebum obeuntia servant
1.642  Sydera, turma Jovis tardique parentis easdem
1.643  Turma tenet regemque suum comitata per auras
1.644  Stipat et imparibus circumvolat undique gyris.
1.645   Ollis, nam Terrae cursum comitatur euntis
1.646  Ipsa etiam


7555. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 109 | Paragraph | Section]

famulus circumvolat, umbram
2.652  Injiciat tristem tenebrasque affundat opacas.
2.653  Nec tenui haec adeo se cuspide contrahit, arctos
2.654  Ut rutila in facie tractus confundat: in ipsa
2.655  Fronte Jovis maculam licet hinc spectare nigrantem
2.656  Eminus; usque adeo vasto sese augmine tendit.
2.657  Interea et reliqui subeunt. Quam saepe secundus
2.658  Infert se medium ac dorsum supponit opacum!


7556. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 149 | Paragraph | Section]

latentes
3.682  Quos fugere expediat scopulos, quo vertere proram,
3.683  Novit, ad optatam et victor delabitur oram.
3.684  Praestat idem 47 quae turba Jovem comitatur euntem:
3.685  Namque Jovis pariter comites dominumque tenebris
3.686  Affundunt saepe objecti et Titana recondunt,
3.687  Saepe ipsi opposita domini conduntur in umbra.
3.688  Dumque umbram


7557. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 149 | Paragraph | Section]

scopulos, quo vertere proram,
3.683  Novit, ad optatam et victor delabitur oram.
3.684  Praestat idem 47 quae turba Jovem comitatur euntem:
3.685  Namque Jovis pariter comites dominumque tenebris
3.686  Affundunt saepe objecti et Titana recondunt,
3.687  Saepe ipsi opposita domini conduntur in umbra.
3.688  Dumque umbram subeunt dumque egrediuntur ab umbra,


7558. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 157 | Paragraph | Section]

altera in ortum,
4.49  Altera in occasum cuspis procurrit. At illi
4.50  Lactea lux, qualem celsi de vertice montis
4.51  Pallentes nebulae aut qualem aethere mittit ab alto
4.52  Quae superos via longa Jovis deducit ad aedes.
4.53  Verum ubi vix tenuem Phoebei Cynthia vultus
4.54  Particulam progressa aperit, procul ilicet omnis
4.55  Annulus atque omnis rhombi pallentis imago
4.56  Effugit ex oculis; mox


7559. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 205 | Paragraph | Section]

contraque nitentem
4.974  Et vultum illaesis oculis spectare liceret
4.975  Et currum Phoebi ardentem scrutarier atque
4.976  Quadrijugos patulis efflantes faucibus ignem:
4.977  Ceu teneram coelo prolem Jovis ales aperto
4.978  Provida cum primum educit nidoque relicto
4.979  Edocet insuetas agitare per aera pennas
4.980  Antevolans, acri ferventem lampada visu
4.981  Suspicere immotasque jubet defigere in


7560. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 211 | Paragraph | Section]


5.6  Te canimus niveos prima Telluris ab umbra
5.7  Pallentem vultus, tum sive sub axe latentem
5.8  Nigranti raptamque oculis seu luce maligna
5.9  Perfusam late et turpi caligine foedam.
5.10  io Tu digitos mihi, tu plectri resonantia eburni
5.11  Fila move cantumque rege et non impare versu
5.12  Ipsa tuos praesens da pandere, diva, labores.
5.13  Principio 2


7561. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 321 | Paragraph | Section]

hic autem tantummodo planetae primarii eodem ordine, quo a Sole distant, et, ut plerumque in toto poemate, mythologicis characteribus designantur. Sunt autem Mercurius, Venus, Mars, Jupiter et Saturnus. Innuuntur etiam secundarii planetae postremorum comites, nimirum quatuor satellites Jovis et quinque Saturni. Porro horum planetarum orbitae Solem ita ambiunt, ut orbita Terrae jaceat ultra orbitas Veneris et Mercurii. Hinc hi duo planetae sunt propiores Soli quam Terra et dicuntur idcirco inferiores ac habent binas conjunctiones opticas cum Sole respectu


7562. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 321 | Paragraph | Section]

latum, quo cingitur in morem coronae ambientis caput. Quae quidem omnia sine telescopiis discernere nequaquam licet. Ad ea ex veterum mythologia alluditur. Mars in perigeo est circiter quintuplo propior Terrae quam circa apogeum, et in primo casu ita effulget, ut fere Jovem aequet, sed colore fere sanguineo; in secundo vero vix a perquam exiguis stellis discernitur. 17 Venus non apparet nisi mane ante Solem, et tum appellatur Phosphorus, vel


7563. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 321 | Paragraph | Section]

19644 adeoque diametrorum proxime decem millium. Sunt autem hujusmodi: Tempus periodicum Distantia media Dies H. Min. Mercurii 87 23 15 1/2 3872 Veneris 224 16 48 1/3 7233 Terrae 365 6 9 1/4 10000 Martis 686 23 30 1/2 15203 Jovis 4332 12 51980 Saturni 10759 8 95302 Tempus Mercurii expressi per dies undecies octo, nimirum 88, a quo differt per aliquot minuta tantum. Reliqua tempora laxius exprimuntur, sed ad rem poeticam satis proxime: Veneris menses septem; sunt autem computando


7564. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 321 | Paragraph | Section]

Sed multo magis gravitatem partium jacentium in eadem recta cum ipso hinc et inde; et si tota actio consideretur, magis minuitur quam augetur id pondus. Porro notae sunt poetis irae veteres Saturni regno pulsi a Jove. Saturni autem annulus plerumque obliquus est respectu Jovis, quem idcirco Saturnus idem illo superior obliquo despectat lumine. Haec ex communi mythologia, ut adhuc residuum aliquod irarum supersit. Sed initio libri V. (VI.) eosdem ut reconciliaturos invicem considerabimus per mutuam Newtoni attractionem.


7565. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 321 | Paragraph | Section]

satis erit illa indicasse. 37(36) Leges Keplerianae, quas observant planetae primarii respectu Solis, observant et secundarii respectu suorum primariorum, nimirum satellites Jovis et Saturni. Inter secundarios planetas numeratur etiam Luna, quae est ipsius Terrae comes vel satelles. Cum tamen ipsa sit pars maxima nostri argumenti, in quo agitur de ipsius et Solis defectibus, oportet aliquanto diutius in ea immorari et innuere saltem praecipua capita ejus


7566. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 321 | Paragraph | Section]

saepe ad id alluditur. Ipse locus, in quo convenitur, appellatur Italice il bosco parrasio. Insigne Academiae est fistula, praeses dicitur custos, tempora numerantur per Olympiades. Partes plurimas hujusce operis legi in conventibus, qui solent celebrari singulis hebdomadis Jovis die. Patet autem aditus omnibus, sed soli academici a praeside rogati recitant, et potissimum carmina. Solum enim initio ipsius conventus habetur aliquando oratio seu dissertatio aliqua soluta oratione conscripta. Cum aliquando exordium legerem in uno ex ejusmodi


7567. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 321 | Paragraph | Section]

moriturus credebatur, nec vero unquam satis convaluit. Cum plurimus esset de Landio successore sermo per totam Urbem, fato praereptus est ante ipsum pontificis obitum. 54(53) Jo. Franciscus Albanus Clementi XI p. m. avi sui fratri egregiis naturae donis sane non impar, in ipso primo juventutis flore in amplissimum purpuratorum patrum senatum adlectus, quam non immature eum honorem adeptus sit, satis constat ex oratione Latina P. Nicolai Galeotti publici eo tempore


7568. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 321 | Paragraph | Section]

majore. 14(II 46) Telescopii ope detecta sunt ea omnia, quae hic innuuntur, nimirum maculae Solis, quas viderunt Scheinerus et Galileus, omnium primi; Venus falcata et satellites Jovis, quae vidit Galileus; fasciae Jovis, annulus Saturni et unus ex ejus satellitibus, quos Hugenius; reliqui quatuor ejus satellites, quos Cassinus deprehendit primus. Sed Galileus alio telescopii genere est usus, quod quidem primo est inventum. Et constat vitro


7569. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 321 | Paragraph | Section]

14(II 46) Telescopii ope detecta sunt ea omnia, quae hic innuuntur, nimirum maculae Solis, quas viderunt Scheinerus et Galileus, omnium primi; Venus falcata et satellites Jovis, quae vidit Galileus; fasciae Jovis, annulus Saturni et unus ex ejus satellitibus, quos Hugenius; reliqui quatuor ejus satellites, quos Cassinus deprehendit primus. Sed Galileus alio telescopii genere est usus, quod quidem primo est inventum. Et constat vitro objectivo convexo et oculari concavo posito


7570. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 321 | Paragraph | Section]

ope plurimas observationes instituit, inter quas diametrum apparentem Solis saepe iteratis vicibus assumpsit sine unius minuti secundi discrimine. 47(II 79) Eclipses satellitum Jovis multo aptiores sunt ad determinandas longitudines, tum quia sunt frequentiores, tum quia multo certius determinantur, potissimum eclipses intimi satellitis, cujus theoria est multo magis perfecta, ut ejus eclipses jam praenunciari possint citra errorem fere unius minuti; et velocitas motus


7571. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 321 | Paragraph | Section]

eclipses intimi satellitis, cujus theoria est multo magis perfecta, ut ejus eclipses jam praenunciari possint citra errorem fere unius minuti; et velocitas motus est tanta, ut multo minus incertum observatorem reddat de momento phaenomeni. Porro is non solum eclipsim patitur in umbram Jovis incurrens, sed et in ipsum Jovis corpus umbram projicit, quae longioribus telescopiis deprehendi possit. In singulis autem conversionibus defectum patitur; quae conversiones breviores sunt duorum dierum intervallo. Adhiberi possunt etiam eclipses aliorum satellitum,


7572. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 321 | Paragraph | Section]

cujus theoria est multo magis perfecta, ut ejus eclipses jam praenunciari possint citra errorem fere unius minuti; et velocitas motus est tanta, ut multo minus incertum observatorem reddat de momento phaenomeni. Porro is non solum eclipsim patitur in umbram Jovis incurrens, sed et in ipsum Jovis corpus umbram projicit, quae longioribus telescopiis deprehendi possit. In singulis autem conversionibus defectum patitur; quae conversiones breviores sunt duorum dierum intervallo. Adhiberi possunt etiam eclipses aliorum satellitum, potissimum secundi, etiam in


7573. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 321 | Paragraph | Section]

observationes. (On a depuis réduit les tables du second satellite presque à la même perfection que celles du premier.) Possunt autem adhiberi etiam conjunctiones cum Jove et conjunctiones intimi satellitis cum reliquis. Quorum si theoria est minus accurata, motus est lentior. Ut idcirco in Jovis satellitibus non rara, sed admodum frequens habeatur occasio longitudinis determinandae, quod ut etiam in mari fieri jam possit, debet Irwino geographia. Ex cujus sella, primo, quod sciam, in mari eclipses satellitum Jovis sunt observatae et longitudo per illas determinata. Quod quidem


7574. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 321 | Paragraph | Section]

Quorum si theoria est minus accurata, motus est lentior. Ut idcirco in Jovis satellitibus non rara, sed admodum frequens habeatur occasio longitudinis determinandae, quod ut etiam in mari fieri jam possit, debet Irwino geographia. Ex cujus sella, primo, quod sciam, in mari eclipses satellitum Jovis sunt observatae et longitudo per illas determinata. Quod quidem ipse cum Sissono praestitit pluribus vicibus. Haec methodus deficit per binos circiter menses singulis annis, per quos Jupiter post Solem latet. At praeterquam quod ingens est sane commodum posse


7575. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 321 | Paragraph | Section]

etiam instrumentis res perficitur. Saepissime autem Luna transit tam prope aliquam e fixis satis lucidis, ut Dollondiano micrometro discerni possint una cum ipsa Luna. Et tunc Irwiniana machina summi erit usus, phaenomenum accuratissime determinans. Quae quidem machina, si et satellitum Jovis et positionis Lunae ad fixas habeatur ratio, non rarum admodum, sed frequentissimum habebit usum. Quanquam in hoc secundo casu pluribus astronomicis calculis opus erit, ut ex observatione eruatur longitudo. Calculos instituere ad praedicendam horam phaenomeni observandi, id quidem


7576. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 321 | Paragraph | Section]

aliquam obtulit admodum exiguam. Huc redeunt, quae supra de fixis diximus. Sed illud planetis peculiare demonstravi in eadem dissertatione. Si atmosphaera Lunae esset vel immensae cujusdam tenuitatis, quam Eulerus admisit, in qua tota refractio horizontalis esset aliquot secundorum tantummodo, Jovis formam, quotiescumque occultatur a Luna, debere esse ita ellipticam, ut axis longior deberet esse duplus brevioris. 16 Quartum argumentum a limite distinctissimo inter partem


7577. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 321 | Paragraph | Section]

admittere. 32 Haec adjeci Arimini, dum anno 1752 inirem observationes astronomicas ad determinandam magnitudinem gradus meridiani inter urbem Romam et Ariminum in aedibus comitis Joannis Francisci Garampi, patricii Ariminensis, amicissimi mihi ab ipsa prima communi adolescentia. Tres autem fixas adhibebam: α Cycni (nam astronomi post Bayerum Graecis litteris stellas fixas singularum constellationum designant, incipiendo a lucidioribus), quae in iis ipsis diebus, quibus


7578. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 321 | Paragraph | Section]

Newtonus deprehendit, quo fugiant, cum ostenderit, quo pacto determinari debeat positio axis ad aphelium tendentis. 5 Notissimum erat astronomis ante Newtonum etiam perturbari motus Jovis et Saturni ac eorum satellitum potissimum circa tempus conjunctionis. De quibus perturbationibus loquens Newtonus ipse illud addit ut ad ipsas astronomi haereant. Is quidem nec earum leges definivit, quod fuit argumentum ab academia Parisiensi propositum pro praemio anni 1750, et iterum


7579. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 321 | Paragraph | Section]

ad computandas aberrationes et tabularum, quae construi possent, formam exhibui. Quae quidem pertinent ad illud problema trium corporum, quod innui lib. I. adn. 48(47). Adhuc tamen Newtonus invenit causam ejusmodi perturbationis, nimirum gravitatem generalem mutuam Jovis et Saturni. Hic adhibui illam eorum veluti reconciliationem per attractionem mutuam post iras veteres, quam innui lib. I. adn. 32(31). Eo respexi in versu, quem adjeci ad designandum illud opus de more, ubi id ad Academiam sine meo nomine transmisi. Erat autem is:


7580. Zamanja, Bernard. Echo libri duo, versio electronica [page 1 | Paragraph | Section]

Echo formari haud visa per artes,
1.4  Atque hominum vanis illudere vocibus aures,
1.5  Hinc canere, et partem naturae hanc pandere versu
1.6  Incipiam. Vos o Musae, Jovis aurea proles,
1.7  Aonio faciles adsitis vertice; tuque
1.8  Phoebe pater, cui saepe altis e montibus Echo
1.9  Reddidit extremas voces, seu carmine Daphnen


7581. Zamanja, Bernard. Echo libri duo, versio electronica [page 29 | Paragraph | SubSect | Section]


2.143  Excipiunt, curvoque tument quae turgida dorso
2.144  Exterius. qualem prae se fert alta figuram
2.145  Pyramis, aut rapido dejectae fulminis ictu,
2.146  Dum Jovis ira furit, procera mole cupressi:
2.147  Qualem etiam astrorumve globi, convexave caeli
2.148  Templa super; magnis ubi Mulciber aurea tecta
2.149  Diis posuit, nostris


7582. Zamanja, Bernard. Echo libri duo, versio electronica [page 53 | Paragraph | SubSect | Section]

dum circum palantia sidera ducit,
2.596  Et trahit ad sese magis hoc minus illud, eorum
2.597  Pro vario spatii tractu, quo singula distant:
2.598  Jam trabeam spectare Jovis, jamque aurea tardi
2.599  Cingula Saturni, pugnasque et praelia, missis
2.600  Nondum etiam irarum causis. num collibus illic
2.601  His similes colles, sylvis silvae,


7583. Zamanja, Bernard;... . Navis aeria et elegiarum... [Paragraph | SubSect | Section]

ANNO R. S. MDCCLXVIII. PRAESIDIUM FACULTATE MARCHIONI IOANNI PATRITIO VIRO NOBILITATE HONORIBUS BONARUM ARTIUM PATROCINIO PRAESTANTI RAYMUNDUS CUNICHIUS S. J. SODALIS SUI CARMINA D. D. D. ELEGIA
f1.1  Parve liber, culto quem nuper Musa Zamgnae
f1.2  Dictavit Pindi


7584. Zamanja, Bernard;... . Navis aeria et elegiarum... [Paragraph | SubSect | Section]


f1.91  Nil tristes metuit nimbos caelique fragorem
f1.92  Horrificum: illa viret sacra comam, patulos
f1.93  Diffundens late ramos; flammantia circum
f1.94  Tela Jovis magno densa cadunt tonitru. IMPRIMATUR. Si videbitur Rmo P. Magistro Sacri Palatii Apostolici. D.


7585. Zamanja, Bernard;... . Navis aeria et elegiarum... [Paragraph | SubSect | Section]

violenti Strymonis undas
f7.44   Froenat, et umbrosam voce movet Rhodopen,
f7.45  Thebanasque novis circumdat moenibus arces, 45
f7.46  Et fertur magno sospes in Ionio.
f7.47  Si velit; et suavi potis ille extinguere cantu
f7.48  Ipsius irati flammea tela Jovis,
f7.49  Et potis auratos [c]


7586. Zamanja, Bernard;... . Navis aeria et elegiarum... [Paragraph | SubSect | Section]


f7.45  Thebanasque novis circumdat moenibus arces, 45
f7.46  Et fertur magno sospes in Ionio.
f7.47  Si velit; et suavi potis ille extinguere cantu
f7.48  Ipsius irati flammea tela Jovis,
f7.49  Et potis auratos [c] nexus difringere, mundi
f7.50  Tollere queis iuret moenia cum superis. 50
f7.51  Nam


7587. Zamanja, Bernard;... . Navis aeria et elegiarum... [Paragraph | SubSect | Section]


1.1.246  Rostrum prora gerat; nec scylla aut dira chimoera
1.1.247  Torva tuens instet rostro; verum armiger ales
1.1.248  Formosum ad superi portans Jovis aurea templa
1.1.249  Dardanium juvenem. In puppi mihi Daedalus alas
1.1.250  Explicet, ac dextra cursum regat, ipse magister, 250
1.1.251  Insuetae comes ipse viae: jam


7588. Zamanja, Bernard;... . Navis aeria et elegiarum... [Paragraph | SubSect | Section]


1.2.68  Esse putent, mira an pendentia nubila forma.
1.2.69  Atque aliqua aut Phoebum metuens ipsumve ruentem
1.2.70  Alta in nube Jovem, gressu subit invia saxa 70
1.2.71  Pernici, penitusque cavo ses abdit in antro.
1.2.72  Quid fugitis? Volat acta abies tollentibus auris
1.2.73  Innocua, et terris longe


7589. Zamanja, Bernard;... . Navis aeria et elegiarum... [Paragraph | SubSect | Section]

aut heros stricto Danaeїus ense.
1.2.230  Orbem etiam triviaeque juvat servare, cadentis 230
1.2.231  Et phoebi; martemque venus quo lumine cernat,
1.2.232  Saturnusque jovem, cyllenius ignis utrumque.
1.2.233  Ipse rear tanto a nobis distantia tractu,
1.2.234  Hoc moneo; verum et labentia tempora noctis, 235
1.2.235  Et varios caeli signant quod


7590. Zamanja, Bernard;... . Navis aeria et elegiarum... [Paragraph | SubSect | Section]


1.2.294  A mediae recta distans regione diei 295
1.2.295  Solis ad occasum tendas vel solis ad ortus,
1.2.296  Quamvis et phoeben umbra telluris amictam,
1.2.297  Nigrantesque jovis comites, ipsumque nigrantem
1.2.298  Saepius adspicias solem. Longae omnia curae,
1.2.299  Omnia adhuc magni nec certi plena laboris 300
1.2.300  Non tamen et dubiis vanos


7591. Zamanja, Bernard;... . Navis aeria et elegiarum... [Paragraph | SubSect | Section]

celebrata seni: Nemeaeaque vallis,
1.2.703  Pythonisque nemus dictum, tua Pindare fama,
1.2.704  Isthmosque, argivaeque olim stadia illa juventae 705
1.2.705  In Jovis Elaei campo. Mihi laurea Pindi
1.2.706  Quis nemora ostendat, quis dulcem Aganippida lypham
1.2.707  Hauriat? O Helicon; o Cyrrha, o flumina sancta
1.2.708  Pieridum salvete!


7592. Zamanja, Bernard;... . Navis aeria et elegiarum... [Paragraph | SubSect | Section]


2.2.67  Ille suo ereptum per te nostrum genus iri
2.2.68   Infrendens frustra jam sciat imperio;
2.2.69  Et sciat et doleat vesanus. Cur bona cessant
2.2.70   Gaudia? Vicit io magna puella stygem,
2.2.71  Vicit, et attonitis laetum mortalibus omen
2.2.72  Iris [g] vicinae nuncia pacis adest.


7593. Zamanja, Bernard;... . Navis aeria et elegiarum... [Paragraph | SubSect | Section]

ocellos,
2.8.14   Queis etiam posset vincere vim chalybis,
2.8.15  Aut si quid chalybe ipso usquam pote durius esse.
2.8.16  Vincor io: tantae ferre negant oculi
2.8.17  Mortales lucis flagrantia spicula; nosco
2.8.18   Numen, in humano corpore quippe subest,
2.8.19  Nec tacite prodit sese. Velut obvia soli


7594. Zamanja, Bernard;... . Navis aeria et elegiarum... [Paragraph | Section]

IDYLLIUM I. IN NUPTIIS ABUNDII REZZONICI CLEM. XIII, FRATRIS F. URBIS SENAT. ET HIPPOLYTAE BONCOMPAGNIAE LUDOVISIAE ec. VATES.
3.1.1  Nymphae, Castalides nymphae, jovis aurea proles,
3.1.2  Munera si quando fuerunt mea dulcia vobis
3.1.3  Nunc o, linquentes lauri nemus, et juga pindi
3.1.4  Florea, vos cupido hoc vati concedite munus.


7595. Zamanja, Bernard;... . Navis aeria et elegiarum... [Paragraph | Section]


3.1.48  Talis et aligero quondam jove Tyndaris orta
3.1.49  Inter amycleas forma pulcherrima nymphas
3.1.50  Ibat in Atridae flavi spectanda cubile.
3.1.51   Vos Jovis o Themidisque, Horae, gratissima proles,
3.1.52  Eunomieque Diceque atque Hirene praedives
3.1.53  Ducite io pompam; tuque o praecinctus oliva
3.1.54  Hymen o Hymenaee subi


7596. Zamanja, Bernard;... . Navis aeria et elegiarum... [Paragraph | Section]


3.1.50  Ibat in Atridae flavi spectanda cubile.
3.1.51   Vos Jovis o Themidisque, Horae, gratissima proles,
3.1.52  Eunomieque Diceque atque Hirene praedives
3.1.53  Ducite io pompam; tuque o praecinctus oliva
3.1.54  Hymen o Hymenaee subi Capitolia: tempus
3.1.55  Spargere nunc flores, nunc circum mille volantes
3.1.56  Idalii pueri limen late omne


7597. Zamanja, Bernard;... . Navis aeria et elegiarum... [Paragraph | Section]

plaudant pede terram
3.1.64  In numerum, serus veniat dum olymp.
3.1.65   O Amor, o Charites, o Hymen, o Hymenaee
3.1.66  Dicite io, magna jam dicite voce, triumphae,
3.1.67  Rursus io, magna ter dicite voce, triumphe,
3.1.68  Partus honos ingens, parta est victoria vobis:
3.1.69  En subeunt sponsi Capitolia


7598. Zamanja, Bernard;... . Navis aeria et elegiarum... [Paragraph | Section]

dum olymp.
3.1.65   O Amor, o Charites, o Hymen, o Hymenaee
3.1.66  Dicite io, magna jam dicite voce, triumphae,
3.1.67  Rursus io, magna ter dicite voce, triumphe,
3.1.68  Partus honos ingens, parta est victoria vobis:
3.1.69  En subeunt sponsi Capitolia celsa. Quid ultra
3.1.70  Demoror? O fatis animae


7599. Zamanja, Bernard;... . Navis aeria et elegiarum... [Paragraph | SubSect | Section]


3.3.44  Gesta faber varia caelarat daedalus arte.
3.3.45  Auro namque inerat sibi nondum reddita, nondum
3.3.46  Corpore mutato, sed adhuc bos Inachis Io,
3.3.47  Percita adhuc oestro, tendens per caerula gressus
3.3.48  Assimilis nanti: liquidis color additus undis
3.3.49  Caeruleus. Gemini juvenes stant desuper ora


7600. Zamanja, Bernard;... . Navis aeria et elegiarum... [Paragraph | SubSect | Section]

laeta dio mansura. Ut vidit ab axe
3.3.77  Namque deum genitor nympham, penetrabile telum
3.3.78  Sensit acydaliae veneris, quae sola vel ipsum
3.3.79  Vincere sueta Jovem, magno succendit amore.
3.3.80  Ille quidem effugere et rabiem Junonis iniquae,
3.3.81  Fallere et incautae cupiens cor molle puellae,
3.3.82  Occuluit numen, mutato et corpore


7601. Zamanja, Bernard;... . Navis aeria et elegiarum... [Paragraph | SubSect | Section]

iter fratri. Circum glomerantur in orbem
3.3.126  Humida gens ponti Tritones, laetaque conchis
3.3.127  Carmina raucisonis laetosque canunt hymenaeos.
3.3.128   Nympha jovis magni taurino in corpore sidens
3.3.129  Hac tenet incurvum cornu bovis, aurea at illa
3.3.130  Daedaleae collecta manu velamina vestis;
3.3.131  Ima tamen spumat canenti


7602. Zamanja, Bernard;... . Navis aeria et elegiarum... [Paragraph | Section]

prius de Echus natura egerit, nunc vero de aeria navi acturus sit, quam P. Franciscus Lana non poetice minus quam ingeniose adornavit. Ejusdem etiam possibilitatem, ut ipse dicit, planiore ac simpliciore modo demonstravit Tentam. X. primae partis Colleg. Curiosi editi Norimbergae anno 1676. Johannes Christophorus Sturmius Phil. M. Mathem. ac Phys. in Inclyta Altdorffina P. P. et h. t. Univers. Rector. [c] Homerus Iliad. lib. VIII.


7603. Zamanja, Bernard;... . Navis aeria et elegiarum... [Paragraph | Section]

sit mentio cap. 16. [c] Tulerunt autem tunicam ejus, et in sanguine haedi, quem occiderant, tinxerunt..... scissisque vestibus, inductus est (Jacob) cilicio lugens filium suum (Joseph) multo tempore..... noluit consolationem accipere; sed ait, descendam ad filium meum lugens in infernum etc. Genes. 37. cap. Joann.


7604. Bošković, Ruđer. Epigrammata, versio electronica [page 286 | Paragraph | Section]


Proh Superi! Canis ore facem per compita gestat,
Is quantus, famulos qui jubet esse canes?
Vivat Io! aeternos felix Durazza per annos,
Perstet at haec vultus forma, animique vigor.
Quid metuis currum, pulcherrima Diva, ruentem?
Non audent tales


7605. Kunić, Rajmund. Ad Balthassarem Odescalchium... [Paragraph | Section]

flammis;
118  In nocte Argivam fumifera et sobolem
119  Mactare extremum jam ponti ad litus adactam,
120  Incertam rerum consiliique inopem,
121  Et Jovis adversi pulsam domitamque flagello;
122  Ajax ni magnus praesidio subeat,
123  Fortiaque adversis opponens pectora telis
124  Extremum sociis arceat exitium:


7606. Kunić, Rajmund. Ad Balthassarem Odescalchium... [ Note]

quo hoc anno PII VI. providentissimi ac publicae utilitatis studiosissimi Pontificis in Academia Ecclesiastica restituenda sapientiam laudavit; vel ex eo, quo anno superiore Octaviam sororem praestantissimam foeminam, aeque praestanti viro Josepho Rospiliosio Zagaruoli duci nubentem, suavissimis atque optimis versibus est alloquutus; nec, usitato more poëtarum hymenaeos canentium, nugas egit; sed copiose ac graviter de conjugio disserens, docuit, virtutem unam esse, qua


7607. Kunić, Rajmund. Homeri Ilias, Latinis versibus... [Paragraph | Section]


1.3  Luctibus; obscuro multas et compulit Orco
1.4  Heroum fortes animas, ac frigida leto
1.5  Membra feris canibus praedam, alitibusque reliquit
1.6  Omnigenis; (magni certo Jovis omnia nutu
1.7  Ibant) ex quo, acres ad jurgia saeva coorti,
1.8  Regnatorque virūm Atrides, et dius Achilles
1.9  Ruperunt pactamque fidem, et socialia vincla.


7608. Kunić, Rajmund. Homeri Ilias, Latinis versibus... [page v_188 | Paragraph | Section]


1.245  Horruit, intremuitque artus, et lumina flexit
1.246  Versa retro admirans Pelides; nec mora, divam
1.247  Agnovit fulgentem oculos; ac talia fatur.
1.248  O Jovis aegisoni proles, dea, cur mihi, cur nam
1.249  Venisti? an dantem ut videas jura omnia pessum
1.250  Atriden? sibi qui factis (non irrita jacto 250
1.251  Verba) sibi exitium factis


7609. Kunić, Rajmund. Homeri Ilias, Latinis versibus... [page homer_v_218 | Paragraph | Section]


1.267  Ingentem in capulo dextram: dein impulit ensem
1.268  Horrendum retro, vaginaque abdidit alte,
1.269  Praesenti nequaquam ausus non cedere divae.
1.270  Ergo tecta Jovis Pallas, divūmque petivit 270
1.271  Concilium: Atridae rursus maledicere coepit
1.272  Pelides, fuditque irato haec turbidus ore:
1.273  Vino plene, canisque oculos, cervique


7610. Kunić, Rajmund. Homeri Ilias, Latinis versibus... [page v_378 | Paragraph | Section]


1.475  Praecones duxere modo ad tentoria regis.
1.476  Verum age nunc, siquod potis es, tu sedula proli
1.477  Auxilium fer diva tuae. caelestia scandens
1.478  Tecta Jovem exora supplex; tibi Jupiter unquam
1.479  Si dicto est ullo, factove adjutus. in aede
1.480  Jactantem patria nam saepe audisse recordor, 480
1.481  Te solam e superis dirum avertisse


7611. Kunić, Rajmund. Homeri Ilias, Latinis versibus... [page v_378 | Paragraph | Section]


1.485  Centimanum, divi Briareum quem nomine dicunt
1.486  Aegeona homines. advenit, robore patrem
1.487  Ille suum praestans, multo qui laetus honore
1.488  Caelicolas inter magna in Jovis aede sedebat.
1.489  Hunc veriti abstiterunt coepto dī; vincla trementum
1.490  Excussa e manibus, libertas parta Tonanti est. 490
1.491  Haec memora


7612. Kunić, Rajmund. Homeri Ilias, Latinis versibus... [page v_406 | Paragraph | Section]


1.511  Oceani ad fines abiit conviva bonorum
1.512  Jupiter Aethiopum: bissena luce redibit
1.513  Sidereas caeli ad sedes. tunc ardua scandam
1.514  Tecta Jovis, genibusque advolvar: verba precantis
1.515  Irrita nec cedent, ni spes me ludit inanis.
1.516  Sic ait, eque oculis dilapsa evanuit, aegrum,
1.517  Iratumque animi linquens,


7613. Kunić, Rajmund. Homeri Ilias, Latinis versibus... [page v_512 | Paragraph | Section]


1.646  Tum solio medius consedit. regia Juno
1.647  (Vidit enim furtim secreta in parte loquentem
1.648  Cum nympha quiddam Nereïde) talibus audax
1.649  Orsa Jovem dictis incessere: Nectere fraudes
1.650  Docte, deūm quisnam tecum est congressus, et una 650
1.651  Sedit? quidve doli struitis? cur me omnia celas,


7614. Kunić, Rajmund. Homeri Ilias, Latinis versibus... [page homer_2_22_d | Paragraph | Section]


2.27  Tum fatur: Dormis, Atrida invicte? supremum
2.28  Tota nocte ducem placido indulgere sopori
2.29  Non decet, uni omnis rerum cui credita summa.
2.30  Ergo audi: venio Jovis huc tibi nuncius. ille 30
2.31  Aequus amat nam te, caelo et miseratus ab alto est;
2.32  Ac jubet exorta festinum luce comatos
2.33  Instruere ad pugnam toto de litore Achivos.


7615. Kunić, Rajmund. Homeri Ilias, Latinis versibus... [page v_52 | Paragraph | Section]


2.67  Ipsa haec, quae refero: dormis Atrida? supremum
2.68  Tota nocte ducem placido indulgere sopori
2.69  Non decet, uni omnis rerum cui credita summa.
2.70  Ergo audi: venio Jovis huc tibi nuncius, ille 70
2.71  Aequus amat nam te, caelo et miseratus ab alto est.
2.72  Ac jubet exorta festinum luce comatos
2.73  Instruere ad pugnam toto de litore Achivos.


7616. Kunić, Rajmund. Homeri Ilias, Latinis versibus... [page v_81 | Paragraph | Section]


2.104  Verna catervatim servent examine denso:
2.105  Sic densae in coetum celsis de navibus ibant
2.106  Caeruleos propter fluctus longo ordine turmae.
2.107  Per medios se Fama Jovis fert nuncia, gressum
2.108  Illa viros celerare jubens. spissum undique vulgus
2.109  Confluit, ac magno miscent se infusa tumultu
2.110  Agmina consertim: tum pondere pressa


7617. Kunić, Rajmund. Homeri Ilias, Latinis versibus... [page v_137 | Paragraph | Section]


2.175  Vox inde ad patrias properantum solvere sedes.
2.176  Tunc adeo fatum violans Argiva redisset
2.177  Pubes, Juno foret ni sic affata Minervam:
2.178  Heu, Jovis aegisoni proles Tritonia, ponto
2.179  Sic fugient nondum maturo tempore Graji?
2.180  Atque decus magnum Priamo, Phrygibusque relinquent 180
2.181  Argivam defessi Helenam? quam


7618. Kunić, Rajmund. Homeri Ilias, Latinis versibus... [page v_321 | Paragraph | Section]

sacris visa in mediis portenta deorum.
2.378  Tum Calchas prompsit veraci has pectore voces
2.379  Vaticinans: Nam cur muti sic statis, Achivi?
2.380  Hoc Jovis augurium, serum, seroque futurum 380
2.381  Eventu; at cunctis clarum, et memorabile in oris.
2.382  Passeris ut pullos octo, nonamque voravit
2.383  Ipsam etiam serpens matrem, sic


7619. Kunić, Rajmund. Homeri Ilias, Latinis versibus... [page v_490 | Paragraph | Section]

quid ego coner, vel nomine dicere vulgus?
2.569  Non mihi si linguae denae sint, oraque dena,
2.570  Nescia si frangi sit vox, et pectus ahenum; 570
2.571  Ni, Jovis aegisoni proles, florentis Olympi
2.572  Cultrices Musae, vestra mihi voce moneri
2.573  Contigerit, quotnam venere ad moenia Trojae.
2.574  Sacra viri. Aggrediar nunc at memorare


7620. Kunić, Rajmund. Homeri Ilias, Latinis versibus... [page v_51 | Paragraph | SubSect | Section]

Tum quos Palladiae misere ad praelia Athenae, Ille ubi magnanimus quondam regnavit Erechtheus, Alma solo tellus quem vitae fudit in auras, Inque suo eduxit gremio puerilibus annis Nata Jovis, templo in pingui statuitque, Minerva; 60 Sacra ubi Erechthidae celebrant solemnia, divam Et tauris, agnisque colunt volventibus annis: Hos ducit Petei clara de stirpe Menesteus, Cui par terrigenas


7621. Kunić, Rajmund. Homeri Ilias, Latinis versibus... [page v_81 | Paragraph | SubSect | Section]

Musae divina spoliarunt carminis arte. 110 Quippe etenim demens ventosa dicere lingua Ausus erat, secum dulci si carmine Musae Certarent, ipsas victurum carmine Musas. At divae, aegisoni proles Jovis, eruta vati Luminaque iratae abstulerunt, artemque canendi; Ut citharamque, modosque omnes oblitus, in atra Conditus insanum defleret nocte furorem. Acer equis Nestor Trojae sub moenia gentes


7622. Kunić, Rajmund. Homeri Ilias, Latinis versibus... [page v_140 | Paragraph | SubSect | Section]

umbra Horrenti e nemorum mittit, Crocyleaque tellus; 150 Quae Samon, Aegilipa et praeruptam, quaeque Zacynthum, Epirumque colunt, adversaque litora gentes. Imperat his, qui mente Jovem catus aequat, Ulysses. Bissenas minio pictas agit ille carinas. Aetolos agit inde Thoas Andraemone cretus, Qui Pleurona colunt, quique Olenon, atque Pylenen, Chalcida et undisonam, Calydonis et aspera


7623. Kunić, Rajmund. Homeri Ilias, Latinis versibus... [page v_224 | Paragraph | SubSect | Section]

Hunc quadragenae puppes in bella secutae. At qui Gyrtonenque viri, Argissamque colebant, 270 Ortenque, Elonenque, albisque Oloossona muris, Instruit hos in bella bonus bello Polypoetes, Pirithoi proles, Jovis alto a sanguine creti: Pirithoo peperit quem nobilis Hippodamia, Ille feras ultus qua victor luce bimembres Egit ad Aethicum fines a Pelio alto. It comes huic Martis clara de gente Leonteus,


7624. Kunić, Rajmund. Homeri Ilias, Latinis versibus... [page v_76 | Paragraph | Section]

agnam, Soli, ac Terrae: nos parte feremus
3.120  Ex alia, quae rite deum cadat hostia regi. 120
3.121  Praeterea huc Priamum duci volo, juret ut ipse
3.122  Cuncta senex, ne magna Jovis quid foedera turbet.
3.123  Gnati etenim haud metuunt divos violare, fidemque;
3.124  Et levis est, fluitansque suo sine pondere nutat
3.125  Mens juvenum.


7625. Kunić, Rajmund. Homeri Ilias, Latinis versibus... [page v_194 | Paragraph | Section]

Ipse (aries ceu villosus per ovilia plena) 220
3.221  Hac illac, magno spectandus corpore, fertur
3.222  Per cuneos, lento et figit vestigia gressu.
3.223  Haec Priamus; formosa Jovis cui nata vicissim
3.224  Pauca refert: Laertiaden, rex, cernis Ulyssem,
3.225  Ingenio quem solerti, vafrumque, catumque
3.226  Ante alios, Ithaca in celsis tulit aspera saxis.


7626. Kunić, Rajmund. Homeri Ilias, Latinis versibus... [page v_373 | Paragraph | Section]

loro guttur: sed victor ad ipsos
3.409  Pertrahere haud potuit socios, et laude potiri
3.410  Eximia, longo nec finem imponere bello. 410
3.411  Nata Jovis magni sensit Venus, ipsaque caelo
3.412  Adveniens rupit lorum dea: cassis ahena
3.413  At, capite exempto, victorem est sola secuta.
3.414  Quam, simul ac vacuam vidit, projecit


7627. Kunić, Rajmund. Homeri Ilias, Latinis versibus... [page v_461 | Paragraph | Section]


3.503  Haec ille. at laeto plauserunt murmure Achivi. HOMERI ILIADOS LIBER QUARTUS
4.1  Di Jovis interea tecto in stellante sedebant,
4.2  Auro ubi clara micant penetralia: nectar at Hebe
4.3  Miscebat formosa. illi, dum pocula in orbem
4.4  Traduntque, accipiuntque manu,


7628. Kunić, Rajmund. Homeri Ilias, Latinis versibus... [page v_109 | Paragraph | Section]


4.142  Horrendum stridens medios telum inter Achivos.
4.143  Nec te dī expertem auxilii, Menelaë, potentis
4.144  Immemores liquere tamen; non filia magni
4.145  Magna Jovis. telum pro te stans depulit ultro
4.146  Illa manu letale, inhibens a corpore: muscam
4.147  Mater ut instantem pueri cum pellit ab ore,
4.148  Dum media placidum carpit de luce


7629. Kunić, Rajmund. Homeri Ilias, Latinis versibus... [page v_400 | Paragraph | Section]


4.447  Ne mentire, loqui liceat cum vera, Agamemnon.
4.448  Nostro nos longe praestamus uterque parenti.
4.449  Nos etiam Thebas, dīs freti hortantibus, alti
4.450  Et Jovis auxilio, septenis inclyta portis 450
4.451  Moenia, castra forent numero cum nostra minore,
4.452  Cepimus: illi autem, conati plurima frustra,
4.453  Stultitia periere sua. jam desine


7630. Kunić, Rajmund. Homeri Ilias, Latinis versibus... [page v_504 | Paragraph | Section]


4.579  Nec Thetidis pulchrae proles nunc pugnat Achilles
4.580  Sed jacet ad naves, tristique exaestuat ira. 580
4.581  Sic deus e muris acer clamabat: Achivum
4.582  Magna Jovis cuneos gradiens at nata per omnes
4.583  Hortaturque aciem, stimulatque in bella morantem.
4.584  Heic Amarynciden Diorea Parca cruento
4.585  Implicuit fato, magno cui fragmine


7631. Kunić, Rajmund. Homeri Ilias, Latinis versibus... [page v_19 | Paragraph | Section]


5.44  Murorum eversor; sinimus quin cernere ferro
5.45  Troas congressos Danais, quos vincere malit
5.46  cunque pater; nosque hinc vetitis abscedimus armis
5.47  Actutum, dictoque Jovis paremus uterque,
5.48  Dum licet? irarum scis quantos pectore fluctus
5.49  Neglectus volvat genitor, caeloque minetur
5.50  Dejecturum omnes ut caeca in Tartara divos. 50


7632. Kunić, Rajmund. Homeri Ilias, Latinis versibus... [page v_97 | Paragraph | Section]


5.145  Prosiliens loricae hamos, atque aerea texta.
5.146  Tum vero ingemuitque, manusque ad sidera tendens,
5.147  Qua fretus, magno divam clamore vocavit:
5.148  Nunc nunc, o magni Jovis edita vertice Pallas
5.149  Armipotens; siquando mihi, siquando parenti,
5.150  Aequa meo saevi dubio in certamine Martis 150
5.151  Venisti auxilio; meque audi, daque petenti,


7633. Kunić, Rajmund. Homeri Ilias, Latinis versibus... [page v_286 | Paragraph | Section]


5.374  Pronus humum: tenebris nigrescunt omnia circum.
5.375  Illa dies adeo ductori extrema fuisset
5.376  Dardanio: sedenim mater dea, nata supremi
5.377  Pulchra Jovis, magno Idaeis quae in saltubus illum
5.378  Anchisae genuit; sensitque, exterrita casu
5.379  Et tanto, niveis gnatum est complexa lacertis;
5.380  Praeque


7634. Kunić, Rajmund. Homeri Ilias, Latinis versibus... [page homer_v_342 | Paragraph | Section]


5.415  Dulci aliquis regem spoliaret lumine vitae.
5.416  At Venerem interea Diomedes increpat audax
5.417  Voce tonans magna: Bellumque, et praelia linque,
5.418  Nata Jovis. generi non vafras nectere fraudes
5.419  Foemineo satis est; imbellesque arte puellas
5.420  Decipere imbelli? parce o te fortibus ultra 420
5.421  Immiscere armis, gravius ne passa


7635. Kunić, Rajmund. Homeri Ilias, Latinis versibus... [page v_393 | Paragraph | Section]

laeva sub parte papillae
5.475  Appetiit divam, fixitque tricuspide telo.
5.476  Passus idem Pluto est immani corpore, in Orci
5.477  Cui foribus natus Jovis idem vulnus adacta
5.478  Intulit ex arcu longe fallente sagitta.
5.479  Ille ad tecta deūm, summique ad culmen Olympi
5.480  Venit multa dolens, humero letalis arundo 480


7636. Kunić, Rajmund. Homeri Ilias, Latinis versibus... [page v_393 | Paragraph | Section]


5.500  Sic ait; admovitque manus, tersitque cruorem 500
5.501  Ambrosium, atque omnes exemit diva dolores.
5.502  Haec Juno, et Pallas spectarunt omnia: risum
5.503  Nec tenuere; Jovem dictis tentare jocosis
5.504  Et coepere. prior quem sic affata Minerva est:
5.505  Pace tua licet hoc genitor, quod mente voluto,
5.506  Dicere? pulchra Venus Graja de gente


7637. Kunić, Rajmund. Homeri Ilias, Latinis versibus... [page v_613 | Paragraph | Section]

Exercet. magnum interea cretum Hercule magno 750
5.751  Tlepolemum tristis dium in Sarpedona Parca
5.752  Impulit. adversis hi postquam ex agmine telis
5.753  Processere; nepos Jovis alter, filius alter,
5.754  Tlepolemus prior haec vesano pectore fatur.
5.755  Sarpedon Lyciae dux gentis, quid te opus inter
5.756  Arma virūm trepidare imbellem? nam, Jove qui te


7638. Kunić, Rajmund. Homeri Ilias, Latinis versibus... [page v_665 | Paragraph | Section]


5.798  Tlepolemum. Haec fortis non longe vidit Ulysses,
5.799  Ac socium miserans immani exaestuat ira;
5.800  Anxius ac secum versat sub corde, secutus 800
5.801  Num Jovis altisoni prolem transverberet hasta,
5.802  Multa neci an Lyciae pubis det corpora. verum
5.803  Non erat in fatis olli Sarpedona leto
5.804  Sternere; et ipsa virum consultrix magna


7639. Kunić, Rajmund. Homeri Ilias, Latinis versibus... [page v_665 | Paragraph | Section]


5.819  Praeterit Argivamque ardens depellere pubem,
5.820  Eripere et multis aerata cuspide vitam. 820
5.821  Avectum longe socii Sarpedona, pulchra
5.822  Sub Jovis aegisoni fago posuere, vetusto
5.823  Acclinem trunco. telum cui fortis ahenum
5.824  E femore eduxit Pelagon, fidissimus omnes
5.825  Inter, qui regem comitati ad bella, sodales.


7640. Kunić, Rajmund. Homeri Ilias, Latinis versibus... [page v_696 | Paragraph | Section]


5.841  Semper Hylan habitans lympha Cephisside septus,
5.842  Hos ubi conspexit duro in certamine stratos
5.843  Juno, confestim sic est affata Minervam:
5.844  Pro dolor! altisoni Jovis inclyta filia; quorsum
5.845  Nostra ibunt promissa (olim nam diximus ambae
5.846  Atridae Menelao, altae post moenia Trojae
5.847  Versa solo ad patrias rediturum classe Mycenas)


7641. Kunić, Rajmund. Homeri Ilias, Latinis versibus... [page v_725 | Paragraph | Section]


5.868  Parte alia Pallas magni stellata parentis
5.869  Tecta subit, peplumque solo deponit in aureo,
5.870  Ipsa sibi mira varians quem fecerat arte. 870
5.871  Tum Jovis, obscuro cogit qui nubila caelo,
5.872  Induitur tunicam, bellum ad lacrimabile sese
5.873  Diva parans, magnamque humeris ingentibus aptat
5.874  Aegida; quam circum pendentibus


7642. Kunić, Rajmund. Homeri Ilias, Latinis versibus... [page v_725 | Paragraph | Section]


5.883  Sic rutilum scandit currum dea: corripit hastam
5.884  Inde manu quassans ingentem, robore duro
5.885  Praevalidam, atque gravi nutantem pondere, magni
5.886  Magna Jovis qua gnata domat, sternitque virorum
5.887  Agmina, terribiles quoties exarsit in iras.
5.888  Jamque adeo celeres divūm regina flagello
5.889  Admonuit bijugos. caeli cui protinus


7643. Kunić, Rajmund. Homeri Ilias, Latinis versibus... [page v_750 | Paragraph | Section]


5.891  Praefecit, vigiles quae servant limina divūm;
5.892  Et referant, clauduntque polum densae objice nubis.
5.893  Hac iter ingressae currus egere volucres,
5.894  Atque Jovem nactae sunt alto in vertice Olympi,
5.895  Secretum a divis pacata mente sedentem.
5.896  Quem prope sistit equos tendens retinacula Juno,
5.897  Et regem blanda compellat voce,


7644. Kunić, Rajmund. Homeri Ilias, Latinis versibus... [page v_801 | Paragraph | Section]

Corda vel ignavus cepit pavor. haud ego cretum
5.968  Te reor Oenidae generoso e sanguine Tydei.
5.969  Haec ait: haec contra retulit Tydeïa proles.
5.970  Nosco equidem te, nata Jovis; cui vera fatebor 970
5.971  Nil celans. ullus nec me pavor, ulla laborum
5.972  Toedia nec retinent: memini at tua jussa; vetabas
5.973  Quae me aliis pugnare deis, unamque jubebas


7645. Kunić, Rajmund. Homeri Ilias, Latinis versibus... [page v_860 | Paragraph | Section]


5.1024  Sic densa in nebula se caelo attollere Martem,
5.1025  Cedentem ex oculis, vidit Tydeïus heros.
5.1026  Ille, ubi se primum tecta in stellantis Olympi
5.1027  Intulit, atque Jovem propter consedit, acerbum
5.1028  Nudavit moerens vulnus, corpusque cruore
5.1029  Ostendit largo perfusum, ac talibus infit:
5.1030  Jupiter haec lentus cernis facta effera, divos


7646. Kunić, Rajmund. Homeri Ilias, Latinis versibus... [page v_229 | Paragraph | Section]


6.311  Nam cur, nate, feri linquens certamina belli
6.312  Venisti? duro num saevi moenia Graji
6.313  Marte premunt; arcemque petis, supplexque supinas
6.314  Rite Jovem ad magnum properas attollere palmas?
6.315  Sed tamen heic paullum consiste, ut dulcia promens
6.316  Vina feram, libesque Jovi, dīsque omnibus; ipse


7647. Kunić, Rajmund. Homeri Ilias, Latinis versibus... [page v_392 | Paragraph | Section]

parcens, ut erat, cinctum fulgentibus armis
6.503  Imposuitque rogo, bustum et super addidit ingens
6.504  Terra onerans: ulmos circum posuere virentes
6.505  Nymphae Orestiades, magni Jovis aurea proles.
6.506  Et fratres, habui quos septem, luce sub Orcum
6.507  Una omnes abiere. greges, armentaque nactus
6.508  Pascentes idem vita spoliavit


7648. Kunić, Rajmund. Homeri Ilias, Latinis versibus... [page v_23 | Paragraph | Section]

Phoebus Apollo,
7.25  Ille favens Teucris. fagum ocurrere vicissim
7.26  Dī sibi apud veterem. Prior his Tritonida verbis
7.27  Affatur magni proles Jovis inclyta, Phoebus.
7.28  Nam quid, nata Jovis, celsi de vertice Olympi
7.29  Rursus ades? quae caussa viae? quae tanta cupido
7.30  Impulit huc? Danaisne feras victoribus ingens 30


7649. Kunić, Rajmund. Homeri Ilias, Latinis versibus... [page v_23 | Paragraph | Section]

fagum ocurrere vicissim
7.26  Dī sibi apud veterem. Prior his Tritonida verbis
7.27  Affatur magni proles Jovis inclyta, Phoebus.
7.28  Nam quid, nata Jovis, celsi de vertice Olympi
7.29  Rursus ades? quae caussa viae? quae tanta cupido
7.30  Impulit huc? Danaisne feras victoribus ingens 30
7.31  Ut decus? Iliacae quando nil funera


7650. Kunić, Rajmund. Homeri Ilias, Latinis versibus... [page v_55 | Paragraph | Section]


7.61  Continuere. suos pariter considere jussit
7.62  Atrides, pugnaeque, ac saevis parcere telis.
7.63  Arcitenens etiam deus, ac Tritonia virgo
7.64  Consedere super fago, Jovis arbore, diris
7.65  Vulturibus similes ambo, spectantque frequentes
7.66  Hinc atque hinc populos, crebris distincta virorum
7.67  Milia nam cuneis late campoque sedebant,


7651. Kunić, Rajmund. Homeri Ilias, Latinis versibus... [page v_107 | Paragraph | Section]

in funera certa ruentem 120
7.121  Continuere, metuque exterritus ipse Agamemnon
7.122  Arripuitque manu retrahens; ac talia fatur:
7.123  Insanis, Menelaë Jovis genus. haud decet istaec
7.124  Tanta animi talem dementia. fer, licet angat
7.125  Cura animum: nec te caecus dolor efferat, armis
7.126  Deterior stulta meliorem ut mente


7652. Kunić, Rajmund. Homeri Ilias, Latinis versibus... [page homer_v_193 | Paragraph | Section]


7.224  Armorumve usu melior me pellat. egentem
7.225  Non ita me, spero, virtutis, non ita belli
7.226  Progenuitque aluitque rudem Salaminia tellus.
7.227  Haec ait ille: Jovem certatim in vota vocabant
7.228  Grajugenae; atque aliquis superas haec fudit ad auras:
7.229  Jupiter, Idaeo late de vertice rerum
7.230  Cuncta tuensque, regensque, Ajax da victor


7653. Kunić, Rajmund. Homeri Ilias, Latinis versibus... [page v_249 | Paragraph | Section]


7.307  Stravit humi. stratum confestim at magnus Apollo
7.308  Erigit ipse manu attollens. Invadere pugnam
7.309  Cominus ergo aliam stricto mucrone parabant:
7.310  Ni, Jovis atque hominum celeres ad jussa ministri, 310
7.311  Venissent subito praecones, alter Achaeus,
7.312  Tros alter, cordati ambo, rerumque periti
7.313  Idaeusque, et Talthybius, qui


7654. Kunić, Rajmund. Homeri Ilias, Latinis versibus... [page v_393 | Paragraph | Section]


7.458  Nec mea communi pugnat. Sed corpora vita
7.459  Functa uri haud equidem invideo: decet igne cremari,
7.460  Nancisci et rapidas funesta cadavera flammas. 460
7.461  Fide: Jovem testor, qui foedera fulmine sancit.
7.462  Sic ait; atque manu ad superos sceptrum extulit omnes.
7.463  Nec mora, Trojanas Idaeus fertur ad arces.
7.464  Qui simul ac venit,


7655. Kunić, Rajmund. Homeri Ilias, Latinis versibus... [page homer_422 | Paragraph | Section]


7.500  Et densos duro fixerunt robore vallos. 500
7.501  Haec animis opera urgebat certantibus instans
7.502  Confertim jusso pubes Argiva labori.
7.503  Dī, Jovis in magni domibus de more sedentes,
7.504  Adspectuque haerent defixi, et surgere tantas
7.505  Mirantur subito moles, quos inter ab imo
7.506  Qui terram quassat, Neptunus talia


7656. Kunić, Rajmund. Homeri Ilias, Latinis versibus... [page v_475 | Paragraph | Section]


8.18  Ingentem heic auro e solido religate catenam;
8.19  Deinde manus cuncti validas adhibete, trahentes
8.20  Ad terram: non ulla fuat vis tanta, laborque, 20
8.21  Caelesti qui sede Jovem deducere possit:
8.22  Ast ego vos, terramque, et magni caerula ponti
8.23  Stagna traham, dextra attollens, et vertice Olympi
8.24  Suspendam: vacuo pendebunt aëre cuncta.


7657. Kunić, Rajmund. Homeri Ilias, Latinis versibus... [page v_188 | Paragraph | Section]


8.240  Tu molire aliquid, quo vincant denique Graji.
8.241  Argivis quotquot nam dīque, deaeque favemus,
8.242  Si studio Troas concordi urgere velimus,
8.243  Atque Jovem unanimes cohibere immane furentem,
8.244  Nae solus viridi residens tristetur in Ida.
8.245  Sic ait: irata Neptunus voce sororem
8.246  Increpuit: Quae verba istaec, vesana, locuta


7658. Kunić, Rajmund. Homeri Ilias, Latinis versibus... [page v_212 | Paragraph | Section]

Fossa ingens, totum Danai magis et magis usque
8.253  Complebant, currusque simul, clypeataque pubes
8.254  Densa virūm sese miscensque urgensque. favore
8.255  Summi laetus enim Jovis Hector, Marte cruento
8.256  Haud minor, angustum cunctos concluserat arctans
8.257  In spatium. Ille adeo rapto ferus igne carinas
8.258  Ureret, Atrides, monitu Junonis amicae,


7659. Kunić, Rajmund. Homeri Ilias, Latinis versibus... [page homer_v_349 | Paragraph | Section]


8.411  Mitior est vultum atque oculos, nec Marte cruento.
8.412  Haec cernens, Grajūm duros miserata labores,
8.413  Sic celeri Juno compellat voce Minervam:
8.414  Nata Jovis magni, Tritonia, siccine lentae
8.415  Stamus adhuc, Danaum nec fata extrema trahentum
8.416  Nos miseret? quos Parca gravis jam conteret omnes
8.417  Unius edomitos manibus; quem nulla


7660. Kunić, Rajmund. Homeri Ilias, Latinis versibus... [page v_377 | Paragraph | Section]


8.448  Haec Pallas. dictis paret Saturnia Juno;
8.449  Et currus festina parat, pulchrisque comantes
8.450  Ornat equos phaleris, multo fulgentibus auro. 450
8.451  At Jovis aegisoni proles, Tritonia virgo,
8.452  Gressa patris celsa in magni penetralia, solvit,
8.453  Demisitque solo peplum, quod fecerat olim
8.454  Ipsa suis manibus, mira et variaverat


7661. Kunić, Rajmund. Homeri Ilias, Latinis versibus... [page v_401 | Paragraph | Section]


8.481  Haec pater: illa levi vacuas pede trajicit auras,
8.482  Atque Idam fugiens alti petit ardua caeli.
8.483  Nactaque vix primo sinuosi limine Olympi
8.484  Egressas, tenuit; Jovis et mandata profatur.
8.485  Quo ruitis, divae, quae mentem insana cupido
8.486  Incitat? auxilio Argivis nunc ire deorum
8.487  Rex vetat; iratusque, dabit quae facta, minatur.


7662. Kunić, Rajmund. Homeri Ilias, Latinis versibus... [page v_401 | Paragraph | Section]


8.490  Vulnera vel denis quibunt sanarier annis. 490
8.491  Disces, quam deceat patri pugnare, Minerva.
8.492  Junoni haud aeque iratus: solitum furit illa,
8.493  Sueta Jovis nunquam non sese opponere coeptis.
8.494  Exitium, vesana, tibi sed triste minatur,
8.495  Hastam audax patrem incipies si attollere contra.
8.496  Haec effata cito longe dea candida


7663. Kunić, Rajmund. Homeri Ilias, Latinis versibus... [page v_461 | Paragraph | Section]


8.546  Illa tuas pereat prorsus ne perdita ob iras.
8.547  Tum pater, obscuro cogit qui nubila caelo:
8.548  Cras iterum Oceano cum primum fulserit Eos,
8.549  Diva, Jovem, si forte velis spectare, videbis
8.550  Magnanimum clade ingenti prosternere Grajos. 550
8.551  Nec prius absistet, parcet nec caedibus Hector
8.552  Efferus, ad naves olim quam


7664. Kunić, Rajmund. Homeri Ilias, Latinis versibus... [page v_488 | Paragraph | Section]


8.603  Ille hasta navim ingrediens, volucrive sagitta.
8.604  Unde sibi metuant alii quoque; nullaque jam gens
8.605  Audeat armigeros in praelia poscere Teucros.
8.606  At vos, cura Jovis, praecones, ite per urbem,
8.607  Pubentesque aevo pueri, tum, cana senectus
8.608  Tempora queis spargit, patres, edicite ut altas
8.609  Continuo scandant turres, et moenibus


7665. Kunić, Rajmund. Homeri Ilias, Latinis versibus... [page v_153 | Paragraph | Section]


9.203  Alta ferant, placentque virum, et mandata loquantur.
9.204  Aut, age, ni renuis, placeat quos ire, profabor
9.205  Ipse: meis nemo at dictis parere recuset.
9.206  Cura Jovis Phoenix praeeat, geminique sequantur
9.207  Hunc reges magnusque Ajax, et dius Ulysses.
9.208  Hos duo praecones pariter comitentur euntes,
9.209  Eurybates, Hodiusque. citi nunc ferte


7666. Kunić, Rajmund. Homeri Ilias, Latinis versibus... [page v_488 | Paragraph | Section]

deas, laeditque viros late improba in oris 620
9.623  Omnibus. inde Preces veniunt, laesisque medentur.
9.624  Hae, quicunque volens venientes excipit, alti
9.625  Et bonus observat natas Jovis, omnibus illum
9.626  Usque bonis augent, nec spernunt vota precantis.
9.627  Contra abigit si quis venientes efferus, et si
9.628  Abnuit oratis, tum summi celsa parentis


7667. Kunić, Rajmund. Homeri Ilias, Latinis versibus... [page v_488 | Paragraph | Section]

oratis, tum summi celsa parentis
9.629  Tecta adeunt, orantque malum mala Noxa sequatur
9.630  Ut semper, poenasque viro saeva irroget aequas.
9.631  Ergo aliquo magni prolem Jovis affice honore.
9.632  Flectit honos mentes, et mitia corda bonorum. 630
9.633  Dona tibi si nulla daret, si nulla daturum
9.634  Sponderet, ferus et nondum pacatus, Atrides;


7668. Kunić, Rajmund. Homeri Ilias, Latinis versibus... [page v_514 | Paragraph | Section]


9.653  Quod frumenta olli post condita muneris Oeneus
9.654  Nil dederat, dum festa agitat Cerealia in arvis.
9.655  Quisque deum tulerat solitos epulatus honores;
9.656  Nata Jovis sacra caruit dape sola, relictam
9.657  Vel quod praeteriit gnarus, vel mente quod olli
9.658  Excidit oblita. magnas exarsit in iras
9.659  Diva potens arcu, germen Jovis; atque,


7669. Kunić, Rajmund. Homeri Ilias, Latinis versibus... [page v_514 | Paragraph | Section]


9.656  Nata Jovis sacra caruit dape sola, relictam
9.657  Vel quod praeteriit gnarus, vel mente quod olli
9.658  Excidit oblita. magnas exarsit in iras
9.659  Diva potens arcu, germen Jovis; atque, furore
9.660  Acta gravi, Oeneos immanem saeva per agros
9.661  Misit aprum; qui vasta dabat late omnia, dente
9.662  Fulmineo sternens radicibus eruta ab imis 660


7670. Kunić, Rajmund. Homeri Ilias, Latinis versibus... [page v_147 | Paragraph | Section]


10.193  Cinctum artus. juxta socii caput acclinarant
10.194  Scuta super; fixaeque solo stant omnibus hastae,
10.195  Aerata lucem jactantes cuspide, fulgur
10.196  Ut Jovis. hi nuda circum tellure jacebant:
10.197  Heros terga feri supra cubat horrida tauri,
10.198  Purpureo caput effultus regale tapete.
10.199  Huic tum Nelides propior stetit, ac, pede


7671. Kunić, Rajmund. Homeri Ilias, Latinis versibus... [page v_248 | Paragraph | Section]

juxta; sed caeca in nocte videri
10.344  Ipsa quidem haud potuit, clangor tantum attigit aures,
10.345  Sensit avem, laetusque deam compellat Ulysses:
10.346  Audi haec, aegisoni proles Jovis, aequa labore
10.347  Quae mihi, diva, faves, atque adstas semper in omni;
10.348  Quam lateo nunquam gradiens quacunque; Minerva,
10.349  Nunc mihi ades,


7672. Kunić, Rajmund. Homeri Ilias, Latinis versibus... [page v_278 | Paragraph | Section]


10.352  Mireturque omni doleatque in tempore pubes.
10.353  Has Laërtiades; dehinc has de pectore voces
10.354  Suspiciens caelum fudit fortis Diomedes.
10.355  Audi, nata Jovis Tritonia, me quoque; praesens
10.356  Atque veni mihi fida comes; venisse parenti
10.357  Diceris ut Tydeo quondam, Thebana petebat
10.358  Moenia cum linquens Asopi clara fluenta,


7673. Kunić, Rajmund. Homeri Ilias, Latinis versibus... [page v_278 | Paragraph | Section]

ab armigeris orator missus Achivis.
10.360  Ille quidem Cadmi ad gentem tunc mollia comis 360
10.361  Verba tulit, sed dura abiens horrendaque gessit,
10.362  Te fretus, dea magna, Jovis genus. ipsa ferebas,
10.363  Adstans nanque viro auxilium. sic me quoque serva,
10.364  Diva, tuum, facilisque volensque adsiste vocanti.
10.365  Ipse tibi lata spectandum fronte


7674. Kunić, Rajmund. Homeri Ilias, Latinis versibus... [page v_570 | Paragraph | Section]

HOMERI ILIADOS LIBER UNDECIMUS.
11.1  Tithoni e thalamo surgens Aurora, ferebat
11.2  Caelicolis formosa diem et mortalibus almum:
11.3  Dira Jovis missu curvas Discordia puppes
11.4  Ad Danaūm venit, dextraque immane cruenti
11.5  Attollens belli signum super adstitit altam
11.6  Puppem Ithaci, quae mole ingens, atque edita


7675. Kunić, Rajmund. Homeri Ilias, Latinis versibus... [page v_45 | Paragraph | Section]


11.85  Sic Hector variatque vices, per densa virorum
11.86  Agmina et imperitans, nunc primos cernitur inter,
11.87  Nunc se postremis miscet, totusque coruscat
11.88  Aere, Jovis ceu, cum nigram quatit aegida, fulgur
11.89  Ac velut in domini messores divitis arvo
11.90  Adversa veniunt hinc atque hinc fronte, secantes  90


7676. Kunić, Rajmund. Homeri Ilias, Latinis versibus... [page v_69 | Paragraph | Section]


11.102  Quisque sua positis immotus in aede sedebat,
11.103  Dīs ubi structa domus juga per stellantis Olympi.
11.104  Illic moerentes turbato corde queruntur,
11.105  Incusantque Jovem graviter, praebere quod ingens
11.106  Trojanisque velit decus, et contempserit idem
11.107  Caelicolas, sedeatque in caeli vertice solus,
11.108  Conspicuus radiis, regali et laetus


7677. Kunić, Rajmund. Homeri Ilias, Latinis versibus... [page v_192 | Paragraph | Section]

et celsis in curribus Hectora, juxta
11.258  Adstitit, atque ultro compellans talibus infit:
11.259  Hector Priamide, sapienti pectore et alta 
11.260  Mente Jovi assimilis, missu Jovis ipsius ad te 260
11.261  Huc veni, patrisque tuli mandata per auras. 
11.262  Atriden donec magnum pugnare videbis
11.263  Ante aciem primum Argolicam, Troumque phalanges


7678. Kunić, Rajmund. Homeri Ilias, Latinis versibus... [page homer_v_743 | Paragraph | Section]


11.940  Ire domum reduces jussit; postremus ubi hasta 940
11.941  Vir mihi confossus cecidit. tum laeta juventus
11.942  Vertit equos digressa Pylum; gratusque canebat
11.943  Quisque Jovem e divis, mortali e gente virorum
11.944  Nestora. Talis eram bellantum in pube: suorum
11.945  Immemor at soli sibi tantum est fortis Achilles.
11.946  Sed tamen ipse etiam flebit,


7679. Kunić, Rajmund. Homeri Ilias, Latinis versibus... [page v_160 | Paragraph | Section]


12.199  Soli pro portis forti stant pectore, quoquam
12.200  Nec cedunt cuiquam, certi vel sternere duro 200
12.201  Dardaniam leto pubem, vel sternier ipsi.
12.202  Sic ait; ille Jovem nec fatus talia flexit.
12.203  Uni nanque decus genitor, laudemque parabat
12.204  Priamidae; auspicio solus Jovis iverat Hector.
12.205  Uno pugna loco nec servet. praelia portas


7680. Kunić, Rajmund. Homeri Ilias, Latinis versibus... [page v_160 | Paragraph | Section]

leto pubem, vel sternier ipsi.
12.202  Sic ait; ille Jovem nec fatus talia flexit.
12.203  Uni nanque decus genitor, laudemque parabat
12.204  Priamidae; auspicio solus Jovis iverat Hector.
12.205  Uno pugna loco nec servet. praelia portas
12.206  Ante alias alii miscent: sed facta profari
12.207  Fortia quaeque, deum veluti, me sanguine cretum


7681. Kunić, Rajmund. Homeri Ilias, Latinis versibus... [page v_183 | Paragraph | Section]


12.233  Qui tamen ad fossam, suspensa mente, manebant
12.234  Ancipites, visam, dum gressum inferre parabant,
12.235  Propter avem. altivolans laeva de parte ministra
12.236  Nam Jovis ingenti conterruit omine ituros.
12.237  Unguibus implicitum quae vasta mole draconem
12.238  Puniceis clarum squamis gestabat: at ille
12.239  Saucius, aegre animam ducens, convertit


7682. Kunić, Rajmund. Homeri Ilias, Latinis versibus... [page v_183 | Paragraph | Section]


12.243  Demisit pedibus praedam, quae decidit agmen
12.244  In medium: clangens in ventos illa recessit.
12.245  At Teucris micuere metu praecordia, monstrum
12.246  Ut Jovis aegisoni dirum videre, jacentem
12.247  Ante pedes varia maculosum pelle draconem.
12.248  Nec mora, Polydamas turbato haec pectore fatur:
12.249  Hector, saepe mihi succenses vera


7683. Kunić, Rajmund. Homeri Ilias, Latinis versibus... [page v_330 | Paragraph | Section]


13.405  Neptunus Grajos praesens in bella ciebat
13.406  Egressus furtim cani maris aequora; pubem
13.407  Nanque premi Argivam Phrygia sub gente dolebat,
13.408  Inque Jovem indignans immani exarserat ira.
13.409  Unum quippe genus, patria una ambobus: at ortus
13.410  Jupiter in lucem prior est, ac grandior aevo 410


7684. Kunić, Rajmund. Homeri Ilias, Latinis versibus... [page v_613 | Paragraph | Section]


13.742  Trojugenae, o noxae foedique haud indiga pubes
13.743  Flagitii, quo me violastis, turba pudoris
13.744  Nescia, nec veriti, hospitii qui fulmine sancit
13.745  Jura, Jovem. iratus vobis qui moenia Trojae
13.746  Versa solo dabit altitonans, quod conjuge, quod me
13.747  Divitiis ultro insontem spoliastis avitis,
13.748  Urbe, domo excepti, atque epulis


7685. Kunić, Rajmund. Homeri Ilias, Latinis versibus... [page v_782 | Paragraph | Section]


13.936  Submissi bello defessis. Jupiter egit
13.937  Continuo quos dura inter discrimina pugnae.
13.938  Immanes veluti nigro cum turbine venti
13.939  Camporum per plana ruunt magni Jovis alto
13.940  Sub tonitru, atque mari miscent se flabra tumultu 940
13.941  Horrisono; spumis albescunt caerula; vasta
13.942  Mole tument, seseque urgent ad litora fluctus:


7686. Kunić, Rajmund. Homeri Ilias, Latinis versibus... [page v_810 | Paragraph | Section]


13.962  Ilios alta, opibus dives, multaque beata
13.963  Prole virūm. atque adeo tibi tempus jam reor ipsi
13.964  Instare, hinc fugiens tremefacto ut corde precere
13.965  Atque Jovem atque alios divūm, cupiasque volucri
13.966  Accipitrum penna celeres magis ire jugales,
13.967  Pulvereum qui te per campum ad moenia cursu
13.968  Praecipiti referent. Haec fanti


7687. Kunić, Rajmund. Homeri Ilias, Latinis versibus... [page v_810 | Paragraph | Section]


13.966  Accipitrum penna celeres magis ire jugales,
13.967  Pulvereum qui te per campum ad moenia cursu
13.968  Praecipiti referent. Haec fanti apparuit ales
13.969  Ecce Jovis dextra altivolans de parte superne.
13.970  Agnovere omen laeto clamore secundum 970
13.971  Grajugenae; magnus reddit cum talia contra
13.972  Priamides: Ajax jactator, garrule,


7688. Kunić, Rajmund. Homeri Ilias, Latinis versibus... [page v_834 | Paragraph | Section]

minus adversa Graji de parte dedere
13.988  Clamorem horrendum, promuntque in praelia vires,
13.989  Trojugenum et primos stant contra: gliscit utrinque
13.990  Clamor adusque domos Jovis, et caeli aurea templa. 990 HOMERI ILIADOS LIBER QUARTUSDECIMUS
14.1  Ingens Nestoreas belli sonus impulit aures,


7689. Kunić, Rajmund. Homeri Ilias, Latinis versibus... [page v_132 | Paragraph | Section]


14.180  Atque suum atque sui germanum conjugis ire 180
14.181  Per medias vidit festinum laeta phalanges:
14.182  Parte alia irriguae celsis in montibus Idae
14.183  Rupe Jovem in summa; cui diva infensa, sub imo
14.184  Irarum ingentes volvebat pectore fluctus.
14.185  Huic ingressa dolos moliri; fallere si qua
14.186  Possit, et Argivo districtum avertere


7690. Kunić, Rajmund. Homeri Ilias, Latinis versibus... [page v_160 | Paragraph | Section]


14.197  Et primum ambrosia perfundens membra liquenti
14.198  Abluit; hinc oleo perduxit, diva pararat
14.199  Quod sibi suaveolens; quod tantum ut morat in alta
14.200  Aede Jovis, miro late caelumque profundum, 200
14.201  Terrasque, tractusque maris complebat odore;
14.202  Hoc postquam corpus perduxit diva, capillum
14.203  Et rite aurato discrevit pectine;


7691. Kunić, Rajmund. Homeri Ilias, Latinis versibus... [page v_216 | Paragraph | Section]


14.256  Infecta redeas, coepto et ludaris inani.
14.257  Sic Venus: ampla oculos Juno subrisit; et abdit
14.258  Diva sinu eximium laetanti pectore munus.
14.259  Nata Jovis patrias retulit se rursus in aedes:
14.260  At Juno summo digressa est vertice Olympi; 260 
14.261  Pieriam et lapsu celeri super, et juga pulchrae
14.262  Emathiae fugiens, nive


7692. Kunić, Rajmund. Homeri Ilias, Latinis versibus... [page v_243 | Paragraph | Section]


14.284  Oceanum, unde genus divis, immane ruentem,
14.285  Volventemque altos ingenti murmure fluctus;
14.286  Unum sed metuo propius vel adire, sopore
14.287  Vel dulci mulcere Jovem, nisi si velit ipse.
14.288  Nam me alias etiam stimulasti, diva, secabat
14.289  Aequoreas qua luce vias magno Jove cretus
14.290  Alcides, Trojae post moenia diruta bello. 290


7693. Kunić, Rajmund. Homeri Ilias, Latinis versibus... [page v_412 | Paragraph | Section]

manu, clypeique rotundum
14.475  Supra orbem, colli prope finem, turbinis instar,
14.476  Contorsit magno in pectus stridore per auras.
14.477  Qualis ubi rapido Jovis igni procidit ingens
14.478  Ad terram quercus radicitus exturbata,
14.479  Sulfuris ac tetrum late diffundit odorem;
14.480  Tum, si quis vidit propior, micat ima pavore 480


7694. Kunić, Rajmund. Homeri Ilias, Latinis versibus... [page v_412 | Paragraph | Section]

terram quercus radicitus exturbata,
14.479  Sulfuris ac tetrum late diffundit odorem;
14.480  Tum, si quis vidit propior, micat ima pavore 480
14.481  Corda tremens (magni dirum Jovis, et grave fulgur):
14.482  Sic prostrata solo vis concidit Hectoris: hastam
14.483  Abjecit, clypeusque ingenti est mole secutus,
14.484  Et galea: arma sonum dederunt circum aerea.


7695. Kunić, Rajmund. Homeri Ilias, Latinis versibus... [page v_70 | Paragraph | Section]

alius, tum deinde alius mihi tactus eunti est:
15.106  Sic celeri magnum nisu per inane, supremum
15.107  Se tulit aërii tunc Juno ad culmen Olympi, 
15.108  Inque domum venit celsam Jovis, atque deorum
15.109  Obtulit adveniens coetu se diva. frequentes
15.110  Caelicolae assurgunt venienti, ac pocula praebent 110
15.111  Plena manu affusi certatim. negligit omnes


7696. Kunić, Rajmund. Homeri Ilias, Latinis versibus... [page v_95 | Paragraph | Section]


15.146  Ocyus, o superi, nec sit grave, turbidus altas
15.147  Hinc feror ad naves Danaūm. stat qualibet illic
15.148  Ulcisci gnati mortem: nec fulmine stratus
15.149  Ipse Jovis, fuerit mihi si fatale, recuso,
15.150  Inter purpureo manantes sanguine rivos, 150
15.151  Pulvere in immundo, mediaque in caede jacere.
15.152  Haec effatus, equos curru subjungere


7697. Kunić, Rajmund. Homeri Ilias, Latinis versibus... [page homer_v_150 | Paragraph | Section]


15.210  Sic medias fugit raptim levis illa per auras; 210
15.211  Neptunoque adstans regi, sic farier infit.
15.212  O terras complexe omnes, o crine decore
15.213  Caeruleo Neptune, Jovis tibi nuncia missu
15.214  Advenio, dictura, jubet quae dicier ipse.
15.215  Actutum, tristi bello pugnaque relicta,
15.216  I superum longe ad coetus, aut sub vada ponti.


7698. Kunić, Rajmund. Homeri Ilias, Latinis versibus... [page v_233 | Paragraph | Section]


15.291  Corpore sed flexo invenit. nanque, excitus alto
15.292  Ceu somno, socios agnorat: anhelitus imum
15.293  Aeger nec pectus quassabat, frigidus ibat
15.294  Nec sudor: Jovis auxilio sibi redditus heros
15.295  At fuerat. pulchro quem juxta constitit arcu
15.296  Insignis Phoebus, fuditque has pectore voces:
15.297  Hector Priamide, longe semotus ab armis


7699. Kunić, Rajmund. Homeri Ilias, Latinis versibus... [page v_459 | Paragraph | Section]


15.570  Hectora magnanimus Teucer, quod dira frementi  570
15.571  Dulcem animam eripiens, pugnam sedasset Achaeas 
15.572  Ingentem ad naves, dempto duce: sed Jovis alti
15.573  Haud latuit mentem, dium qui providus omni
15.574  Hectora servabat cura, Teucroque repente.
15.575  Eximiam Telamoniadae laudem abstulit ipse.


7700. Kunić, Rajmund. Homeri Ilias, Latinis versibus... [page v_483 | Paragraph | Section]


15.608  Certatim ad puppes. vidi nanque irrita ab ipso
15.609  Facta Jove, his oculis modo vidi, fortia primi  
15.610  Tela viri. facilis nosci est mortalibus alti 610
15.611  Vis Jovis, aequus opem seu cum fert, ac decus auget; 
15.612  Sive aliquem premit irascens, atque abjicit idem:
15.613  Argivos ut nunc certe premit, ac bonus ultro
15.614  Nos juvat. o


7701. Kunić, Rajmund. Homeri Ilias, Latinis versibus... [page v_585 | Paragraph | Section]


15.740   Restitit, ac frontem rursus convertit in hostem. 740
15.741   Interea Troës, praedantum ut saeva leonum
15.742   Turba, ruunt contra naves, summique facessunt
15.743   Magna Jovis mandata; viris per membra vigorem
15.744   Qui magis atque magis praesenti numine dexter
15.745   Invictum afflabat, Grajorum pectora contra,
15.746  Enervans, partumque decus,


7702. Kunić, Rajmund. Homeri Ilias, Latinis versibus... [page v_636 | Paragraph | Section]

stratamque ex omnibus unam
15.794  Devorat: armentum trepida formidine circum
15.795  Diffugit omne: omnes Danai sic Hectora dium,
15.796  Atque patrem fugere Jovem; solum inclytus heros
15.797  Morte Mycenaeum subita stravit Peripheten.
15.798  Hunc genuit Copreus, Eurystei jussa ferebat
15.799  Qui magno Alcidae: non claro patre sed ortus


7703. Kunić, Rajmund. Homeri Ilias, Latinis versibus... [page v_252 | Paragraph | Section]

ad naves ut sospes deinde rediret,
16.315  Abnuit, inque auras vocem dispersit inanes.
16.316  Pelides, postquam fuditque liquentia vina,
16.317  Oravitque Jovem, ingressus tentoria, sacram
16.318  Arca iterum inclusit pateram, progressus et extra,
16.319  Constitit ante fores, cupidus certamine Martis
16.320  Implicitos duro Troas Danaosque


7704. Kunić, Rajmund. Homeri Ilias, Latinis versibus... [page v_23 | Paragraph | Section]


17.51  Haec fatus, clypeum adducta ferit incitus hasta; 
17.52  Nec tamen aes rupit; cuspisque umbone reflexa est
17.53  In solido. Atrides Menelaus, mente precatus
17.54  Ille Jovem, saevo contra irruit aere secundus;
17.55  Cedentem et retro collum percussit in imum,
17.56  Atque manu impellens, transfixo gutture, ferrum
17.57  Parte alia exegit molli e cervice


7705. Kunić, Rajmund. Homeri Ilias, Latinis versibus... [page v_328 | Paragraph | Section]


17.420  Moenia, et Iliacas intra nos condere turres. 420
17.421  En mihi delapsus caelo deus adstat ab alto,
17.422  Atque docet, nutu qui temperat omnia, nobis
17.423  Auxilio esse Jovem. fortes invadite pugnam
17.424  Ergo, viri, recta in Danaos et densa feramus
17.425  Arma iterum, saltem, vacui cura atque labore,
17.426  Patrocli condant raptum ne in castra cadaver.


7706. Kunić, Rajmund. Homeri Ilias, Latinis versibus... [page v_485 | Paragraph | Section]


17.616  Excipere, ac secum patrias abducere ad arces.
17.617  Dementes! nec enim sine caede ac sanguine multo
17.618  Ferre gradum retro a magno Automedonte licebit.
17.619  Ille Jovem supplex non cassa in vota vocavit,
17.620  Complevitque altum vi, firmo et robore pectus; 620
17.621  Tum celer hac fidum compellat voce sodalem:
17.622  Alcimedon, ne longe absta, sed


7707. Kunić, Rajmund. Homeri Ilias, Latinis versibus... [page v_614 | Paragraph | Section]


17.779  Nec mora, sic fari est orsus Telamonius Ajax:
17.780  Proh superi! et stultus norit jam, numine verso, 780
17.781  Trojugenis praebere decus victoribus ipsum
17.782  Quippe Jovem; queis nulla usquam tela irrita, dextra
17.783  Missa, cadunt nostro sine vulnere, quisquis inersve
17.784  Torserit, aut fortis. nullum non ipse per auras
17.785  Nanque regit. nobis


7708. Kunić, Rajmund. Homeri Ilias, Latinis versibus... [page homer_v_611 | Paragraph | Section]


19.132  Continuitque, adsunt quae partubus, Ilithyias.
19.133  Ipsa deūm post haec stellatas venit in aedes
19.134  Nuncia fallacis facti, magnumque superbi.
19.135  Audax voce Jovem compellans, talibus infit:
19.136  Magne deūm pater altitonans, tibi nuncia veni,
19.137  Hoc dictura; memor conde hoc sub pectore dictum.
19.138  Editus est partu jam vir qui


7709. Kunić, Rajmund. Homeri Ilias, Latinis versibus... [page v_221 | Paragraph | Section]


20.16  Consedere. Themin fratris nec jussa ferentem
20.17  Sprevit fluctipotens Neptunus: venit ab alto
20.18  At pelago, et sedit medius fulgente deorum
20.19  In coetu; atque Jovem scitari talibus infit:
20.20  Nam cur nos, rapidi jaculator fulminis, urgent 20
20.21  Huc tua jussa iterum? Grajum an de gente Phrygumque
20.22  Mente aliquid versas? quos inter dira


7710. Kunić, Rajmund. Homeri Ilias, Latinis versibus... [page v_197 | Paragraph | Section]


22.275  Gloria. tempus adest, fortis quo concidat Hector.
22.276  Non illum adversae fortunam evadere pugnae
22.277  Fata sinunt; lacrimans non si procumbat Apollo
22.278  Ante Jovem, genua amplectens, genibusque volutans.
22.279  Verum age, tu paullum interea consiste, laboris
22.280  Esto aliqua et longi requies: huc ipsa dolosis 280
22.281  Priamiden verbis ad


7711. Kunić, Rajmund. Homeri Ilias, Latinis versibus... [page v_20 | Paragraph | Section]


23.54  Vocales tripodem praecones jussit Atrides;
23.55  Orando Aeaciden possint si flectere, lymphis
23.56  Abluat ut tabo squallentia membra cruento.
23.57  Abnegat; atque, Jovem testatus, talia fatur:
23.58  Haud faciam, testis mihi Jupiter, ille deorum
23.59  Maximus atque idem longe optimus, ante liquentem
23.60  Non opus huic


7712. Kunić, Rajmund. Homeri Ilias, Latinis versibus... [page v_285 | Paragraph | Section]

e mediis ut te in tua tecta reducat 350
24.351  Incolumem; quando, me frustra obstante, carinas
24.352  Ire juvat, miser, hinc ad Grajas. at sedet istud
24.353  Quando animo, venerare Jovem, qui conspicit omnem
24.354  Aëriis celsae Trojam de rupibus Idae;
24.355  Atque roga, veniat velox tibi nuncius ales,
24.356  Jupiter omnigenas quem diligit ante volucres,


7713. Kunić, Rajmund. Homeri Ilias, Latinis versibus... [page v_285 | Paragraph | Section]

rates hinc ire equidem non horter, abire
24.364  Quanquam animus gestit, mensque illuc incita fertur.
24.365  Tum Priamus: Renuam haud equidem parere monenti,
24.366  O conjux. orare Jovem, caeloque supinas
24.367  Ferre manus pulchrum est; genitor si forte precantem
24.368  Respiciat miserans. Dixit, promamque liquentis
24.369  Jussit aquae manibus puros invergere


7714. Kunić, Rajmund. Homeri Ilias, Latinis versibus... [page v_310 | Paragraph | Section]


24.402  Suppositos ambo in campos venere: paternas
24.403  At gnati et generi ad sedes rediere. meantes
24.404  Interea campo rexque Idaeusque supremum
24.405  Haud latuere Jovem. visum hic miseratus amica est
24.406  Mente senem; et Majae prolem non multa moratus
24.407  His pater alloquitur dictis; ac talia mandat:
24.408  Nate, (viris nam te mortalibus ire


7715. Homerus; Zamanja,... . Homeri Odyssea Latinis versibus... [Paragraph | Section]

hac de re tuum erit aliorumque judicium, quod fieri velim potissimum ex illorum comparatione, qui hoc eodem in stadio sese exercuerunt, id est latinis versibus sunt Odysseam interpretati. Habes, quod sciam, nonum decimum undecimum duodecimumque Odysseae librum latino carmine elegiaco redditum a Joanne Prassino; habes octo priores libros a Francisco Florido Sabino latinis item versibus conversos; habes denique integram Homeri Odysseam latine heroico carmine redditam a Simone Lemnio Rheto, dicatamque ab eodem Francorum regi potentissimo Henrico II. Horum duos primos mittamus oportet, et


7716. Homerus; Zamanja,... . Homeri Odyssea Latinis versibus... [Paragraph | Section]

morem permittit? surgite in iras
77  O tandem veriti gentes, quae litora circum
78  Haec habitant, legesque sacras et maxima caeli
79  Numina, ne capiti vestro mala dura rependant.
80  Vos per ego magnumque Jovem Themidemque verendam 80
81  Conciliis hominum semper quae praesidet
82  Ferte viri auxilium misero. tabescere curis
83  Vel sinite infandis unum, si mitis Ulysses
84  Ille meus genitor quondam re


7717. Homerus; Zamanja,... . Homeri Odyssea Latinis versibus... [Paragraph | Section]

sparsa per auras.
430  Ergo age tu senior, quando huc te fata tulere 430
431  Desine velle movens mea blandis pectora verbis
432  Fallere; non ideo merito dignabor honore,
433  Sed veritus magnumque Jovem, tuaque aspera rerum
434  Fata dolens. haec ille: at contra exorsus Ulysses:
435  Sic adeo tibi nulla fides in pectore, dixit,
436  Certa satis, potui nec duram inflectere mentem
437  Numina testatus?


7718. Homerus; Zamanja,... . Homeri Odyssea Latinis versibus... [Paragraph | Section]

vero laudem famamque referrem
447  Vivus, ait, ferisque olim post funera sedis,
448  Ipse ego qui placida nuper te sede recepi,
449  Si contra dulci spoliarem lumine vitae?
450  Qua tunc mente Jovem supplex in vota vocarem 450
451  Conscius admissi sceleris? sed tempora caenam
452  Jam poscunt, sociique aderunt jam nota petentes
453  Limina, qui mensas epulis florentibus ornent.
454  Illi inter sese


7719. Homerus; Zamanja,... . Homeri Odyssea Latinis versibus... [Paragraph | Section]

periere ambo, stygiasque ivere sub umbras?
386  Talia quaerenti senior: certa omnia reddam,
387  Hospes, ait. longaevus adhuc vitalibus auris
388  Laërtes fruitur, sed magnum in vota precatur
389  Usque Jovem invisam cupiens abrumpere vitam
390  Artubus edomitis quamprimum. scilicet illum 390
391  Heu nimis amissae prolis jam torquet amaror,
392  Conjugis et carae luctus, quae funere rapta
393  Perdidit


7720. Homerus; Zamanja,... . Homeri Odyssea Latinis versibus... [Paragraph | Section]

longo.
337  Omnia tuta vides: vivit, salvusque redibit,
338  Jamque dies properata brevi complexibus illum
339  Reddet amicorum. neu dicta haec irrita credas,
340  Per tibi ego magnumque Jovem, Vestamque potentem,
341  Perque Ithaci juro mensas, quas hospes adivi, 340
342  Dicta oculis perfecta tuis haec omnia cernes,
343  Advenietque heros ipso hoc Laërtius anno,
344  Hujus in occasu mensis,


7721. Homerus; Zamanja,... . Homeri Odyssea Latinis versibus... [Paragraph | Section]

domo, patriisque epulabere mensis;
380  Ipsa novos thalamos, alienaque tecta sequetur. 380
381  Haec ubi finierat, contra sic natus Ulysse
382  Pаucа refert: non matris ego connubia carae
383  Perque Jovem, casusque mei genitoris acerbos,
384  Qui procul hinc periit, longis aut errat in oris,
385  Non, Agelaë, veto; jubeo quin saepe morantem
386  Nubere, cui malit, cui dent sua praemia laudem.


7722. Homerus; Zamanja,... . Homeri Odyssea Latinis versibus... [Paragraph | Section]


532  Eupithes, gnati funus qui triste minatus
533  Ulcisci demens, reditu cariturus abibat
534  Jam Stygiae aeternum nocti damnatus et Orco.
535  Haec cernens tali affatur Tritonia virgo
536  Voce Jovem: summis o qui regis omnia solus
537  Imperiis, genitor, quae nunc sententia surgit?
538  Num patiere prius duro concurrere Marte
539  Hos atque hos placido quam jungas foedere dextras?
540  Cui tum


7723. Homerus; Zamanja,... . Homeri Odyssea Latinis versibus... [Paragraph | Section]

sociis magis omnibus, inquit, 590
591  Care mihi, fer vota Jovi, innuptaeque Minervae
592  Protinus, ac validis intorque hastile lacertis.
593  Haec dea, et inspirat magnum acri in pectore robur.
594  Ille Jovem natamque Jovis per vota precatus
595  Ingentem totis contorquet viribus hastam,
596  Ac ferit Eupithen galeae per ahenea texta.
597  Dissiluere ictu perfossa, et cuspis adacta
598  Transiit adversi per


7724. Škrlec Lomnički,... . Epistolae Nicolai Skerlecz ad... [page 5 | Paragraph | Section]

insederunt, eundem cum primae et secundae emigrationis Hunnis et respective Avaribus populum constituant? Scio majori te eruditione pollere quam ut rem hanc per Prayum, et Desseritium vestros extra controversiam collocatam arbitreris. Qui vel solum Assemannum et Iordanem de originibus Slavonicis attentius evolverit, facile perspiciet, improbos hic et Pray, et Dessericii Labores filum Ariadnae in Labyrintho hoc minime praebere. Quid itaque si Hungaros eundem esse cum Hunnis Attilianis populum negem? Quorsum omnis de antiquitate


7725. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus II, versio... [Paragraph | Section]

praestare possis. 16 Vezda prichmu domache novine, vre szem chul nekoja, kako szu nakanyena. 17 Imas lepu priliku zezvedeti, da bu chlovek napervo miszliti y ravnati sze mogel. 18 Apud nos spargitur Iosephum Erdodi Nitriensem, Szechen Poseganum, Marich Crisiensem supremum comitem renuntiandum esse. 19 Maluissem ut Crisiensem Niczki, Veroczensem Pejachevich obtineat. 20 Si quid tibi hac de re constat, quaero fac me certiorem. 21 Poveda sze


7726. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus II, versio... [Paragraph | Section]

communem tibi et Amadeo amicum Sau... 9,13 Sau...] In MS-to quattuor puncta. agere. 14 Si negotium succederet, posses eadem occasione efficere ut Millosio Iosephus Petrovich vel, si huic ius suum publicum adhuc obstat, ille, quem iudicares, gentilis noster succedat. 15 Ne quid tamen dissimulem, cum Németh valde parum Germanice sciat, vereor ut collatum sibi munus acceptet. 16 Puto tamen interesse ut


7727. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus II, versio... [Paragraph | Section]

status personalis. 1 Ut vel proiectatae quattuor commissiones consistere possint, legalis 22 consiliariorum numerus omnino necessarius evadit. 2 Si Praeses, Primas, Tavernicus, et Thesaurarius, qui a referendo dispensati sunt, et comes Iosephus Erdödy, qui sine stipendio servit, non computentur, actu nonnisi 16 consiliarii numerantur, adeoque desunt sex qui, ut agenda ad ordinatam consistentiam ponantur, suppleri deberent. 3 Singula commissio suo secretario, concipista, et cancellista


7728. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus II, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

diu Austriaca ambiverat superbia, comitia Posonium convocat Leopoldus, non tanquam esset id petiturus sed aperte iubens: "In procurando" (inquiens) verba diplomatis sunt, "pristinae felicitatis aviti sui Regni Ungariae, fatu illud etiam salutare sibi occurisse remedium ut Iosephum in futurum eorum hereditarium regem coronari faceret." 17 Vix crederes in tanto discrimine dubitare adhuc Ungaros ausos fuisse; occupata caesareo milite cuncta praesidia, oppressa Transylvania, Eperiesiensis laniena


7729. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus II, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

caesareo milite cuncta praesidia, oppressa Transylvania, Eperiesiensis laniena magis adhuc eo tempore exercita. 18 Sed enim vehemens est amor libertatis; non dubitavere solum, sed et aperte caesari renuntiavere se quidem Iosephum in regem eligere non recusare, at liberam velle sibi remanere eligendi semper potestatem; ceterum petere se ut mox confecta pace omnis externus miles praesidiis simul et Ungaria excedat. 19 Attonitus ea libertate Ungarorum caesar vidit alia via quam metu


7730. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus II, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

margine additum | Rakoczium] Rakoczii omnem fallacis eius foederis tractatum coegerunt. § 32. 1 Sub idem tempus Leopoldus e humanis excessit dato, ut fertur, Iosepho consilio pacem ut cum Ungaris quoquo modo faceret; quae res egregiam tentandi Ungarorum animum aulae futurum sub novo regno mutationem neque ulli adhuc Iosephum peccasse spargenti occasionem dedit; Ungari tamen in fide Rakoczii ultro quoque perstitere, imo habito in


7731. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus II, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

§ 32. 1 Sub idem tempus Leopoldus e humanis excessit dato, ut fertur, Iosepho consilio pacem ut cum Ungaris quoquo modo faceret; quae res egregiam tentandi Ungarorum animum aulae futurum sub novo regno mutationem neque ulli adhuc Iosephum peccasse spargenti occasionem dedit; Ungari tamen in fide Rakoczii ultro quoque perstitere, imo habito in Secsen memorabili congressum 32,1 post dato del. auctor fert | post fertur del.


7732. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus II, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

designata est. 2 Sed enim difficile erat animos in diversa distractos suisque opinionibus pervicaciter inhaerentes coalescere. 3 Ungari, prout bellandi causam laesam libertatem habuere, sic eam restitutam pacis fructum esse voluere. 4 Iosephus aliis bellis distractus et pacem cupiebat, nec a despotico recedere regimine volebat. 5 Principio eius congressus post multa inania de plenipotentiis, de titulis certamina Ungari quasi pro basi tractatus praemissum voluere per declaratam domus


7733. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus II, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

margine postea litteris minutis adscriptum | causa] caa denique, quod instar omnium est, Austriacorum armorum contra Gallos Bavarosque felicitas haud parem pro iustitia causae illi bello exitum fecere. 6 Palfius filiae suae apud Iosephum gratia supremum imperium adeptus eam pacem seu, ut vocamus, armistiam confecit, cui rei gerendae cum Rakoczius comitia in Huszt praefixisset, Karolius nefaria traditione eo inscio in Kassa transegit. 7 Quae res Rakoczium ad finem usque vitae errare et sub


7734. Hesiodus; Zamanja,... . Hesiodi Ascraei opera, versio... [page pp9 | Paragraph | Section]

HESIODI ASCRAEI OPERA
AD FERDINANDVM
AVSTRIACVM M. THER. Et FRANC. I
AVGG. FILIVM
IMP. CAES. IOSEPHI II
FRATREM
INSVBRIAE FELICITATIS AVSPICEM ATQVE ASSERTOREM
BERNARDVS ZAMAGNA.
Iam casus Ithaci varios, dum Victor ab urbe
Dardania patriae semper fugientis ad oras
Tenderet antiquumque patrem


7735. Hesiodus; Zamanja,... . Hesiodi Ascraei opera, versio... [page pp12 | Paragraph | Section]

tamen hic, frustra Titanum fortibus armis
Defensus, natosque petens in praelia, magno
Sub Iove succubuit victus, qui fulmine diros
Caeligenas, ipsumque alta caligine mersit


7736. Hesiodus; Zamanja,... . Hesiodi Ascraei opera, versio... [page pp13 | Paragraph | Section]

iaciens pavitantem, ubi Tartarus horret
Aeterna sub nocte ingens, pars ultima rerum.
Hinc Iovis auspicio regni successit origo
Tertia. in astrifera caeli sedet arduus arce
Fulgura


7737. Hesiodus; Zamanja,... . Hesiodi Ascraei opera, versio... [page pp15 | Paragraph | Section]

vorax. restat pars unica laudum
Coniugis Amphitryonaeae, susceptaque magno
De Iove progenies, Alcides ille superbi
Martigenae domitor Cycni quo tempore scutum
Fulmineum quassans


7738. Hesiodus; Zamanja,... . Hesiodi Ascraei opera, versio... [page pp17 | Paragraph | Section]

iam fracta, miseris quam barbara quondam
Immiti iussu dominorum induxerat aetas.
Ille Iovis super ales erit, geminoque minatus
Hostibus exitium collo pendebit in


7739. Hesiodus; Zamanja,... . Hesiodi Ascraei opera, versio... [page pr12 | Paragraph | Section]

(1) Admonitus, inquit Plutarchus, ab oraculo Delphico fuerat Hesiodus, ut Nemeam fugeret vitaretque, quumque ipse intelligeret id de Nemea Peloponnesi, venit imprudens in Oenonem Locridis, ubi templum erat Iovis Nemeaei, ibique mortem invenit, sepulcrumque. Orchomenii autem, qui acceperant ab oraculo non prius pestem, qua afflictabantur, cessaturam, quam Hesiodi corpus Orchomenum deportaretur, diligenter inquisierunt a Locris occultatum, deprehenderuntque


7740. Hesiodus; Zamanja,... . Hesiodi Ascraei opera, versio... [page pr13 | Paragraph | Section]

mortem ubique esset in honore, et ingens interpretum copia, qui eius scripta illustrarunt, inter quos et Zeno est Philosophus, et signa ac monumenta in multis Graeciae urbibus eiusdem nomini erecta, satis luculenter demonstrant. Horum unum a se visum in Iovis Olympii templo Pausanias memorat in Eliacis, alterum in Thespiorum foro, tertium in Helicone sedentis habitu citharamque inter genua continentis efformatum. In publico praeterea Byzantino gymnasio seu Zeuxippo eius ex aere statua visebatur. Quibus


7741. Hesiodus; Zamanja,... . Hesiodi Ascraei opera, versio... [page pr19 | Paragraph | Section]

quos et latine habeas a me versos ita: Musa mihi dic illa canens, quae facta nec ante
Exstiterunt, nec secla ferent venientia etc.
Ast ubi cornipedum certans vis excita equorum
Circum busta Iovis rapido quatit impete currus etc.
vera, non aliud evincerent, nisi aliquanto tempore simul vixisse


7742. Hesiodus; Zamanja,... . Hesiodi Ascraei opera, versio... [page pr29 | Paragraph | Section]

severissimis interdictis coercet ac prohibet, industriam excitat, artes promovet, omnia denique ad prudentiae iustitiaeque normam dirigit, confirmat, quae bene erant instituta, quae secus, abolet. Id certe ea, quae ab Hesiodo de Iove praedicantur, si fabularum pigmentis poeticarumque fictionum ornamentis spolientur, quis non videat significare? Nihil enim de caeli Saturnique nobis providentia nihil de iure, nihil de legibus iudiciisque a poeta dictum. Quare homines ante Iovem


7743. Hesiodus; Zamanja,... . Hesiodi Ascraei opera, versio... [page pr29 | Paragraph | Section]

de Iove praedicantur, si fabularum pigmentis poeticarumque fictionum ornamentis spolientur, quis non videat significare? Nihil enim de caeli Saturnique nobis providentia nihil de iure, nihil de legibus iudiciisque a poeta dictum. Quare homines ante Iovem nullius imperio subiecti vixisse videntur: quo quisque erat fortior, eo magis viribus in aliorum perniciem abuti, aliena rapere, alternis iniurias ulcisci caedibus consueverant. Contra vero quum Iupiter rex, quisquis is tandem fuerit, maximam


7744. Hesiodus; Zamanja,... . Hesiodi Ascraei opera, versio... [page pr30 | Paragraph | Section]

vel virtutem vel laudem rege dignam spectare facile videntur. Statuatur igitur, in Hesiodi Theogonia non unam mundi physicam constitutionem, sed politicam etiam contineri praesertim in iis, quae de Iovis imperio perhibentur. Iam vero quum haec esset a veteri traditione accepta fama, magnique facerent homines benefacta, quibus eos affecisse Iupiter eiusque socii liberique ferebantur, vero non absimile est, eosdem fuisse ab iis


7745. Hesiodus; Zamanja,... . Hesiodi Ascraei opera, versio... [page pr31 | Paragraph | Section]

praefixa, in Veneta Recurtii editione. innumerabilis quaedam atque incredibilis simul cum Iove deorum turba vulgo coleretur. Hanc vates enumerat, huius facta celebrat, generationes explicat. Iovem statuit fato subiectum hominum deorumque regem Iunonemque reginam, omnium principes; Neptunum mari imperantem, inferisque Plutonem; Martem bellorum


7746. Hesiodus; Zamanja,... . Hesiodi Ascraei opera, versio... [page pr31 | Paragraph | Section]

innumerabilis quaedam atque incredibilis simul cum Iove deorum turba vulgo coleretur. Hanc vates enumerat, huius facta celebrat, generationes explicat. Iovem statuit fato subiectum hominum deorumque regem Iunonemque reginam, omnium principes; Neptunum mari imperantem, inferisque Plutonem; Martem bellorum praesidem, sapientiaeque Palladem; itemque Latonam cum duobus filiis Apolline ac Diana, quibus


7747. Hesiodus; Zamanja,... . Hesiodi Ascraei opera, versio... [page pr33 | Paragraph | Section]

quaeque habuerit principia mundus, a quibusque res singulae, quoque modo efFectae sint? Quae forma, qui status, quae vis cuiusque erat partis? Nonne hominum generationes a Chao atque Caelo incipientes ad Saturnum usque recensentur; ab hoc autem ad Iovem, ac demum a Iove ad Herculem, ad Memnonem, ad Iasonem, ad Peleum, ad Aeneam, ad Vlyssem aliosque huiusmodi viros heroicorum temporum, quae in Troiani belli aetate desiisse scimus, perpetua successione deducuntur? Quid illa Echidna, quid Typhon,


7748. Hesiodus; Zamanja,... . Hesiodi Ascraei opera, versio... [page pr33 | Paragraph | Section]

principia mundus, a quibusque res singulae, quoque modo efFectae sint? Quae forma, qui status, quae vis cuiusque erat partis? Nonne hominum generationes a Chao atque Caelo incipientes ad Saturnum usque recensentur; ab hoc autem ad Iovem, ac demum a Iove ad Herculem, ad Memnonem, ad Iasonem, ad Peleum, ad Aeneam, ad Vlyssem aliosque huiusmodi viros heroicorum temporum, quae in Troiani belli aetate desiisse scimus, perpetua successione deducuntur? Quid illa Echidna, quid Typhon, quid Chimaera, quid


7749. Hesiodus; Zamanja,... . Hesiodi Ascraei opera, versio... [page ra1_pa2 | Paragraph | Section]

4 Stagna Iovisque aram etc. Heliconem esse 7roXvv^ov nemini non notum. In eo autem et aram Iovis fuisse ab Hesiodo discimus • 5 Permessove, Olmiove , aut etc. Clericus Olmium Permessum atque Hippocrenem a vocibus phoeniciis deducit, ut Olmius sit ab


7750. Hesiodus; Zamanja,... . Hesiodi Ascraei opera, versio... [page ra1_pa3 | Paragraph | Section]


11  Aegida qui dextra retines; nixamque cothurnis
12   Auratis te, Iuno argiva; oculoque Minervam
13  Caeruleo insignem Iovis ipso e vertice gnatam,
14  Phoebumque, et iaculis gaudentem arcuque Dianam;
15  15 Neptunumque undis qui terram amplectitur omnem


7751. Hesiodus; Zamanja,... . Hesiodi Ascraei opera, versio... [page ra1_pa3 | Paragraph | Section]

11 Aegida qui etc. Iupiter dictus est Kiylo-/cq , quod a capra enutritus, e cuius pelle Aegis postea compacta, horrendum nempe Iovis scutum, quo et Minerva utitur, iuxta illud Virgilii: „ Aegida terrificam turbatae Palladis arma etc. Sed hac de re etiam alibi. 12 te ,


7752. Hesiodus; Zamanja,... . Hesiodi Ascraei opera, versio... [page ra1_pa4 | Paragraph | Section]

in saltubus agnos
24  Hesiodum cantus docuere Helicone sub almo,
25  25 Vt mihi se primum tali cum voce videndas
26  Obtulerunt divae, magni Iovis aurea proles.
27  Sub dio, o vigiles pastores, probra virorum, 23 pascentem in saltubus agnos


7753. Hesiodus; Zamanja,... . Hesiodi Ascraei opera, versio... [page ra1_pa8 | Paragraph | Section]

fudit, quorumque a stirpe creatos
49  Novimus egregios post prima exordia divos
50  50 Cunctorum auctores servatoresque bonorum.
51  Hinc Iovis ad laudes redeunt, divumque parentem
52  Atque hominum memorant ipsum, seu carmina coeptant,
53  Seu ponunt; magno quantum dis omnibus idem


7754. Hesiodus; Zamanja,... . Hesiodi Ascraei opera, versio... [page ra1_pa8 | Paragraph | Section]

potior, praeclaro et robore praestat.
55  55 Post etiam dicuntque homines validosque gigantes
56  Nymphae heliconiades, proles Iovis aegide clari,
57  Quas quondam cupido furtim commixta Tonanti
58  Pieria in viridi fausto dedit aurea partu


7755. Hesiodus; Zamanja,... . Hesiodi Ascraei opera, versio... [page ra1_pa8 | Paragraph | Section]

46 illae cantu genus omne deorum etc. Ii, qui divi sint, postea docebit Hesiodus. Heic tantum observandum, terram caelumque plurimos deos progenuisse, ex iisque alios enatos, ut mox videbimus, donec ad Iovem deveniamus, in quo tertia quodammodo deorum aetas consistit. Caelus enim prius regnavit, deinde Saturnus, tum ultimus Iupiter. 58 Pieria in viridi etc. Pieria mons est


7756. Hesiodus; Zamanja,... . Hesiodi Ascraei opera, versio... [page ra1_pa9 | Paragraph | Section]

tantum nesciunt, qui numquam ad huiusmodi studia animum adplicuerunt, aut severioribus litteris toti occupati omnem animi hilaritatem voluptatemque aurium exuerunt morosi ac tetrici, et digni ( sententia Pindari, qui in Tartaro cum Iovis osoribus torqueantur. 64 circumvolventibus horis etc. Horae et apud Graecos et apud Latinos varias anni tempestates significant. Exempla multa invenies et in


7757. Hesiodus; Zamanja,... . Hesiodi Ascraei opera, versio... [page ra1_pa9 | Paragraph | Section]

torqueantur. 64 circumvolventibus horis etc. Horae et apud Graecos et apud Latinos varias anni tempestates significant. Exempla multa invenies et in Ios. Scaligeri lib. I De emend. Temp. , et in Vossii EtymoL ad vocem hora , et in alioruin Scriptorum libris, in quibus etiam videbis hanc vocem


7758. Hesiodus; Zamanja,... . Hesiodi Ascraei opera, versio... [page ra1_pa11 | Paragraph | Section]

vi genitore subacto,
81  Singula rite regit, dis et partitur honorem.
82  Tali voce canunt Musae supera alta tenentes,
83  A magno genitore novem Iove germina nata,
84  Clioque, Euterpeque, Thaliaque, Melpomeneque,
85  85 Terpsichoreque, Eratoque, Polymniaque, Uranieque,
86  Calliopeque alias


7759. Hesiodus; Zamanja,... . Hesiodi Ascraei opera, versio... [page ra1_pa11 | Paragraph | Section]

Polymniaque, Uranieque,
86  Calliopeque alias inter praestantior omnes,
87  Magnanimos quae pone duces comitatur ovantes.
88  Quem nam cumque Iovis gnatae dignantur honore,
89  Aspiciuntque ultro venientem in luminis oras
90  90 Regnaturum olim, linguam illi nectare dulci
91  Suave rigant,


7760. Hesiodus; Zamanja,... . Hesiodi Ascraei opera, versio... [page ra1_pa12 | Paragraph | Section]

decus addunt: namque per ipsas,
104  Perque procul Phoebum iaculantem spicula, vatum
105  105 Fama viget cantuque potens citharaque sonanti.
106  Ab Iove sunt reges: felix sed et ille, Camoenae
107  Quem meritum donis augent, et amore tuentur.
108  Olli vox dulcis fluit ore, et suavior ipsa


7761. Hesiodus; Zamanja,... . Hesiodi Ascraei opera, versio... [page ra1_pa12 | Paragraph | Section]

Quemadmodum primus inter deos honore Iupiter est, ita reges inter homines. Idcirco etiam dicti sunt SloyeveHg quasi geniti love, et hoTPEtteiq & Iove nutriti . 108 Olli vox dulcis etc. Homerusne ab Hesiodo, an Hesiodus ab Homero hanc loquutionem accepit, qui in Iliad. A. ait de Nestore iuxta versionem


7762. Hesiodus; Zamanja,... . Hesiodi Ascraei opera, versio... [page ra1_pa18 | Paragraph | Section]

Distinauit Hesiodus Pelagus ac Pontum, fortasse ut significet mare, quod Tyrrhenum dicimus et Euxinum. Cur vero hic Pontus sit dulci sine amore, nihil dixerunt, aut Guietus, aut Clericus, aut ipse Graevius; nam nihil de Euxino suspicati sunt. Iohannes Rinaldus Carlius, quem ego virum honoris caussa nomino tum ob eius singularem doctrinam eruditionemque, tum etiam ob eximiam, qua me complexus est, humanitatem, quum in italica huius poematis versione adhuc adolescens hunc locum


7763. Hesiodus; Zamanja,... . Hesiodi Ascraei opera, versio... [page ra1_pa20 | Paragraph | Section]


155  155 Brontenque, Steropenque, et magnis viribus Argen,
156  Qui tonitru fecere Iovi fulmenque dedere.
157  Omnia dis illi similes; at fronte sub hirta
158  Vnus erat rutilans oculus, qui circulus ingens
159  Quod veluti curva


7764. Hesiodus; Zamanja,... . Hesiodi Ascraei opera, versio... [page ra1_pa21 | Paragraph | Section]

Hinc recte Clericus opinatur, hos fuisse tres antiquissimos latrones, et corporis validitate, et praedonum, quibus imperabant, numero terribiles. Hosce mox videbimus in pugna deserere TitanoS, et sequi Iovis partes. Homerus etkm Jliad. lib. I haec habet de Briareo, ut cl. Cunichius vertit, ubi Achilles Thetidem matrem alloquitur, dicitque ex eadem audiyisse, eam solam avertisse quondam Tonanti


7765. Hesiodus; Zamanja,... . Hesiodi Ascraei opera, versio... [page ra1_pa22 | Paragraph | Section]

Pallas: » Solam atrox turbasse nefas, subitoque vocasse » Centimanum, divi Briareum quem nomine dicunt, » Aegaeona homines. advenitj robore praestans » Ille suum patrem, multo qui laetus honore » Caelicolas inter magna in Iovis aede sedcbat.. » Hunc veriti abstiterunt coepto di: vincla trementum » Excussa e manibus, libertas parta Tonanti est. 17 3 Namque illos etc. Ne sibi imperium ab his tribus


7766. Hesiodus; Zamanja,... . Hesiodi Ascraei opera, versio... [page ra1_pa22 | Paragraph | Section]

Ne sibi imperium ab his tribus fortissimis ferocissimisque natis eriperetur, eos pater, ut primum pubertatem attingebant, vel teterrimo mandabat carceri, vel longe a se in alias regiones mittebat custodiendos. Sed a Iove liberati fuere. 177 Intus Terra gemens etc. Aegre nimirum ferebat mater tantam patris in liberos crudelitatem: matrum enim ingenia procliviora plerumque quam patrum erga


7767. Hesiodus; Zamanja,... . Hesiodi Ascraei opera, versio... [page ra1_pa25 | Paragraph | Section]

ea est opinione, quae et verisimilior et communior, primos Graeciae incolas sive Bosporum transfretantes, sive Euxinum circumeuntes ex Asia venisse, sedesque in Macedonia et Thessalia fixisse, quandoquidem illic erat Saturnus, quum a Iove victus est, ipseque postea Iupiter ibidem regnavit e Creta devectus. Haec vere digna sunt quae dicantur, nugae canorae. An hinc etiam antiqua illa Venus sine concubitu, et recens Spallantiana confirmabitur?


7768. Hesiodus; Zamanja,... . Hesiodi Ascraei opera, versio... [page ra1_pa26 | Paragraph | Section]

Syria devecti. His etiam Pausanias sufFragatur. Porro norunt omnes, plures inveniri Veneres apud mythologos diversis nominibus pro diversitate locorum appellatas, quarum et diversa generatio fingitur. Certe haec Caeli filia, non Iovis.
215  215 Quae levis in teneram concrescere visa puellam est.


7769. Hesiodus; Zamanja,... . Hesiodi Ascraei opera, versio... [page ra1_pa27 | Paragraph | Section]

sunt, et ante Veneris ortum existebant; ergo non eius filii, ut posteriores poetae multi finxerunt. Amor quidem tam antiquus est, quam ipsum Chaos, uti vidimus. Cupidinem pariter vidimus Musis proximum habitare; sed Musae a Iove sunt genitae; quapropter hinc antiquitas Cupidinis nequit affirmari. An vero hae duae personae allegorice explicandae sunt, quod nimirum Venus quum in deorum hominumque conspectum se primum dedit, maximum sui amorem


7770. Hesiodus; Zamanja,... . Hesiodi Ascraei opera, versio... [page ra1_pa28 | Paragraph | Section]


240  240 Nox autem Fatumque ferum Parcamque tremendam 231 Hae subito laudes etc. Idest ante Iovis regnum haec illi fuit cura demandata, ut iuvenum puellarumque voluptatibus praeesset, resque amatorias administraret. Multa enim munera Saturno devicto antiquissimis deorum a Iove conservata, multa etiam addita, quae ante


7771. Hesiodus; Zamanja,... . Hesiodi Ascraei opera, versio... [page ra1_pa28 | Paragraph | Section]

laudes etc. Idest ante Iovis regnum haec illi fuit cura demandata, ut iuvenum puellarumque voluptatibus praeesset, resque amatorias administraret. Multa enim munera Saturno devicto antiquissimis deorum a Iove conservata, multa etiam addita, quae ante non habebant, ut mox videbimus, ubi de Hecata sermo erit. 235 At gnatos genitor etc. Docet Hesiodus, a patre Caelo filios


7772. Hesiodus; Zamanja,... . Hesiodi Ascraei opera, versio... [page ra1_pa28 | Paragraph | Section]

est lutum . Quum addit porro: » Quod sanguine quondam » Vltus, et ingenti miserorum caede piabit. alludit ad bellum, quod contra Iovem gessuri erant, et in quo victi fugatique aeternis erant in Tartaro suppliciis cruciandi. 240 Nox autem Fatumque ferum etc. Si haec tot tantaque monstra regnante


7773. Hesiodus; Zamanja,... . Hesiodi Ascraei opera, versio... [page ra1_pa34 | Paragraph | Section]

sed Ponti, idest maris Euxini filium statuerem. Pontum enim superius v. 131. Hesiodus et a Pelago et ab Oceano discrevit. De laudibus autem quas vates in Nereum congerit, nihil habeo, quod dicam, nisi velim ineptire cum Iohanne Diacono, qui ideo Nereum a poeta dictum veracem placidumque putat, quod ii qui in mari degunt, quum sibi quotidie mortem instare timeant periculis usque maximis agitati, re-. cte vitam instituere soleant eo metu


7774. Hesiodus; Zamanja,... . Hesiodi Ascraei opera, versio... [page ra1_pa39 | Paragraph | Section]

ro jSa^, Graeae vero 0 atyqog- Quod autem altera dicatur t\j7i&iKoq, altera ^ovJo7tm\o<; , ideo est, ait Iohannes Diaconus, quia interdum ad optimum exitum fluctus propellunt navesque deducunt in portum; interdum-vero in scopulosum locum periculique plenum nautas redigunt vi tempestatis. Vides opinor non sine risu, in quas


7775. Hesiodus; Zamanja,... . Hesiodi Ascraei opera, versio... [page ra1_pa40 | Paragraph | Section]

aliter mentionem fecit Ovidius prope finem lib. iv Metamorph. inquiens de Medusa: » Hanc. pelagi rector templo vitiasse Minervae » Dicitur. aversa est, et castos aegide vultus » Nata Iovis texit; neve hoc impune fuisset » Gorgoneum crinem tuipes mutavit in hydros. » Nunc quoque ut attonitos formidine terreat hostes, » Pectore in adverso, quos fecit, sustinet


7776. Hesiodus; Zamanja,... . Hesiodi Ascraei opera, versio... [page ra1_pa40 | Paragraph | Section]

enim vero; quamquam Ovidius sine ullo discrimine ita de utraque scribat lib. iv Metamorph. : » pennisque fugacem » Pegason, et fratrem matris de sanguine natos. Chrysaor enim Iovi fulmen ministrare, quod certe equorum non est, et ensem tenere ab Hesiodo dicitur. Pegasi nomen a poeta deducitur a.7To rvg Trrryvg nimirum fonte; Chrysaoris autem ab aureo ense,


7777. Hesiodus; Zamanja,... . Hesiodi Ascraei opera, versio... [page ra1_pa41 | Paragraph | Section]

pernicibus alis
323  Vt patriam liquit flaventia mala ferentem,
324  Caelicolas adiit, placidaque in sede receptus
325  325 Horrisono tonitruque Iovi fulgurque ministrat.
326  Post etiam triplici surgentem vertice magnum
327  Geryona eduxit thalamis et amore potitus
328  Calliroae nymphae


7778. Hesiodus; Zamanja,... . Hesiodi Ascraei opera, versio... [page ra1_pa48 | Paragraph | Section]


371  Quondam Ortho; Nemeaeque malum exitiale leonem,
372  Quem coniux veneranda Iovis quum pavit in antro deditam, et cum copiis navalibus errantem aiunt eam tenuisse mare usque ad Anthedonem: deinde hoc monte occupato latrocinia exercuisse,


7779. Hesiodus; Zamanja,... . Hesiodi Ascraei opera, versio... [page ra1_pa51 | Paragraph | Section]

» Sperchio sacram fluvio quam intonsus alebat:
393  Cum fluviis, fato sortitae hoc ab Iove munus;
394  Pithoque, Admeteque, Iantheque, Electreque,
395  395 Dorisque, Prymnoque, atque Vranie similis dis,
396  Hippoque, Clymeneque,


7780. Hesiodus; Zamanja,... . Hesiodi Ascraei opera, versio... [page ra1_pa54 | Paragraph | Section]

429 Styx quoque Pallantis etc. Styx est fons in Arcadia, de qua inferius aliquid dicemus. Liberi vero eiusdem fortasse sunt ipsi Arcades, qui Iovi cum patre pugnaturo suppetias tulere, fortissimique viri semper habiti sunt, quod ipsum nominibus iisdem impositis Hesiodus nobis innuere voluit. Hi vero Stygis filii semper adsistunt Iovi, eumque et domi et foris


7781. Hesiodus; Zamanja,... . Hesiodi Ascraei opera, versio... [page ra1_pa54 | Paragraph | Section]

fortasse sunt ipsi Arcades, qui Iovi cum patre pugnaturo suppetias tulere, fortissimique viri semper habiti sunt, quod ipsum nominibus iisdem impositis Hesiodus nobis innuere voluit. Hi vero Stygis filii semper adsistunt Iovi, eumque et domi et foris observant; quia forte Thessaliae reges antiquissimi Arcades habere solerent regii corporis stipatores. 436 Sideream in sedem divos etc.


7782. Hesiodus; Zamanja,... . Hesiodi Ascraei opera, versio... [page ra1_pa54 | Paragraph | Section]

quia forte Thessaliae reges antiquissimi Arcades habere solerent regii corporis stipatores. 436 Sideream in sedem divos etc. Heic dii, uti et inferius, ubi agitur de Iovis pugna contra Saturnum, a Titanibus distinguuntur: quamvis enim a Titanibus dii sint geniti, tamen hoc honoris nomine Iupiter ceterique, qui cum eo victores exstiterunt, affecti sunt


7783. Hesiodus; Zamanja,... . Hesiodi Ascraei opera, versio... [page ra1_pa55 | Paragraph | Section]

Perses. 444 Nam statuit , quidquid etc. Styx quod prima omnium Titanidum Iovi adstiterit cum filiis, retulit sollemne illud ac ab omnibus celebratum munus, ut ratum esset firmumque semper, quidquid per ipsam et Iupiter et alii dii iurassent. Quae vero poena diis fuerit, si peierassent, indicta,


7784. Hesiodus; Zamanja,... . Hesiodi Ascraei opera, versio... [page ra1_pa56 | Paragraph | Section]

demonstrat ibidem, Hecatam fuisse etiam orientalium populorum numen, praecipuoque honore apud eosdem cultam.. Illud vero non omittendum, quod heic poeta animadvertit; hanc nimirum deam omnia omnium retinuisse munera, quae ante Iovis regnum obtinuerat, fuisseque praeterea multis atque magnis auctam ab ipso Iove, quod illi fidissima exstiterit periculosissimo in bello.


7785. Hesiodus; Zamanja,... . Hesiodi Ascraei opera, versio... [page ra1_pa56 | Paragraph | Section]

honore apud eosdem cultam.. Illud vero non omittendum, quod heic poeta animadvertit; hanc nimirum deam omnia omnium retinuisse munera, quae ante Iovis regnum obtinuerat, fuisseque praeterea multis atque magnis auctam ab ipso Iove, quod illi fidissima exstiterit periculosissimo in bello.
466  Divitiasque, potis namque


7786. Hesiodus; Zamanja,... . Hesiodi Ascraei opera, versio... [page ra1_pa57 | Paragraph | Section]

yaq jAovoysveig 7r\eovex.Txm Ttxvrore • At male, ut opinor: nam quamvis id ubimum verum sit, si de patria baereditate sermo sit; tamen beic quum de bonis acquisitis seu de bonoribus ob merita eiusdem praeclara in Iovem agatur, contrarium omnino videtur significare poeta; nimirum £11 i nibil obstitisse ad tantos honores adquirendos, quod non *fratrum filiorumque, quos nullos habuit, opera, sed sua tantum Iovem iuvisset, tantique banc


7787. Hesiodus; Zamanja,... . Hesiodi Ascraei opera, versio... [page ra1_pa57 | Paragraph | Section]

ob merita eiusdem praeclara in Iovem agatur, contrarium omnino videtur significare poeta; nimirum £11 i nibil obstitisse ad tantos honores adquirendos, quod non *fratrum filiorumque, quos nullos habuit, opera, sed sua tantum Iovem iuvisset, tantique banc eius unius opem esse habitam, ut iis beneficiis, quae multis deberentur, ea fuerit sola afTecra. Sic opinor. Ii


7788. Hesiodus; Zamanja,... . Hesiodi Ascraei opera, versio... [page ra1_pa59 | Paragraph | Section]

eamdem Hecaten, quae cum Luna saepe confunditur, esse KxqoTgoQov , quum sciamus intra novem aut decem lunas formari edique in lucem pueros. Hoc quidem munus non habebat sub regibus prioribus Caelo ac Saturno: Iovis est beneficium. 502 Aec minus a magno etc. Heic Hesiodus auspicatur maximam illam deorum turbam, qui a Rhea Saturnoque prognati sunt, Vesta nimirum, Ceres, Iuno,


7789. Hesiodus; Zamanja,... . Hesiodi Ascraei opera, versio... [page ra1_pa60 | Paragraph | Section]


505  505 Et fortem, sub terra habitat qui ferrea saevus
506  Limina, Plutonem, et Neptunum rauca frementem,
507  Prudentemque Iovem regem illum hominumque deumque,
508  Cuius ab horrisono tonitru tremit excita tellus. dumque. De Cerere autem satis ea sint, quae in


7790. Hesiodus; Zamanja,... . Hesiodi Ascraei opera, versio... [page ra1_pa61 | Paragraph | Section]

maximis classibus longe lateque mare tenuerit, insulasque quamplurimas possederit, mortuus inque deorum numcrum relaius mari praecsse ac fluctibus imperitare creditus est, tota fabulis corrupta vctcri historia • Idem de Iove dicendum, cuius ct sepulcrum in Creta visebatur, et circa Olympum, idest in Thessalia, quo ex Creta cum copiis advenerat, regnum exstitisse censebatur. Hinc illa perpetua Olympi aequivocatio nunc montem, nunc caelum


7791. Hesiodus; Zamanja,... . Hesiodi Ascraei opera, versio... [page ra1_pa61 | Paragraph | Section]

mortalis fuit et ipse profecto ille deum pater atque hominum rex, divinosque honores ab hominibus, quos vivus fortasse beneficiis affecerat iuste clementerque imperando, mortuus accepit. Lege sis Luciani Dial. De Iove tragoedo , si velis ridere. 509 Sed genitor natos etc. De hac Saturni immanissima voracitate nihil eorum dicamus oportet, quae Graeci cnarratores


7792. Hesiodus; Zamanja,... . Hesiodi Ascraei opera, versio... [page ra1_pa62 | Paragraph | Section]

armata manus ( Curetas nomine Graii » Quos memorant Phrygios ) inter se forte catenas » Ludunt, in numerumque exsultant, sanguine laeti, »> Terrificas capitum quaticntes numine cristas: » Dictaeos referunt Cureias; qui Iovis illum » Vagitum in Creta quondam occultasse feruntur, » Quum pueri circum puerum pernice chorea » Armati in numerum pulsarent aeribus aera,


7793. Hesiodus; Zamanja,... . Hesiodi Ascraei opera, versio... [page ra1_pa63 | Paragraph | Section]

frustra est passus inanem,
517  Perdebatque vorans prolem. gemit anxia mater,
518  Ictaque crudeli tabescit pectora luctu.
519  At quando iam foeta Iovem proferre parabat,
520  520 Tellurem Caelumque suos in vota parentes
521  Voce vocans suplex oravit, ferret uterque
522  Auxilium miserae,


7794. Hesiodus; Zamanja,... . Hesiodi Ascraei opera, versio... [page ra1_pa63 | Paragraph | Section]

cara, docerent.
525  525 Illi continuo natam audivere precantem,
526  Ac faciles docuere simul, quid fata ferebant
527  Saturno de rege et magnanimo Iove gnato. iri. Hinc optime animadveriit Clericus cum aliis, licere colligere, iam tum ab antiquissimis temporibus traditum fuisse atque notum, esse nescio quam naturam


7795. Hesiodus; Zamanja,... . Hesiodi Ascraei opera, versio... [page ra1_pa63 | Paragraph | Section]

Fatum, cui tanta vis tribuebatur, summa est atque immutabilis aeterni numinis voluntas. Hanc vero doctrinam Stoici potissimum auis de Fato disputationibus foede corruperunt. 519 At quando iam foeta Iovem etc. Rhea quidem de natis omnibus, sed praecipue de Iove sollicita describitur. Cur ita? quia Iovem sciebat, ut oraculum Telluris ferebat, fatis designari, qui rerum rriaxime potiretur. Porro notum est


7796. Hesiodus; Zamanja,... . Hesiodi Ascraei opera, versio... [page ra1_pa63 | Paragraph | Section]

voluntas. Hanc vero doctrinam Stoici potissimum auis de Fato disputationibus foede corruperunt. 519 At quando iam foeta Iovem etc. Rhea quidem de natis omnibus, sed praecipue de Iove sollicita describitur. Cur ita? quia Iovem sciebat, ut oraculum Telluris ferebat, fatis designari, qui rerum rriaxime potiretur. Porro notum est antiquissimos tyrannos appellari folitos cognomento Iovis: hinc illi tot Ioves.


7797. Hesiodus; Zamanja,... . Hesiodi Ascraei opera, versio... [page ra1_pa63 | Paragraph | Section]

auis de Fato disputationibus foede corruperunt. 519 At quando iam foeta Iovem etc. Rhea quidem de natis omnibus, sed praecipue de Iove sollicita describitur. Cur ita? quia Iovem sciebat, ut oraculum Telluris ferebat, fatis designari, qui rerum rriaxime potiretur. Porro notum est antiquissimos tyrannos appellari folitos cognomento Iovis: hinc illi tot Ioves.


7798. Hesiodus; Zamanja,... . Hesiodi Ascraei opera, versio... [page ra1_pa63 | Paragraph | Section]

natis omnibus, sed praecipue de Iove sollicita describitur. Cur ita? quia Iovem sciebat, ut oraculum Telluris ferebat, fatis designari, qui rerum rriaxime potiretur. Porro notum est antiquissimos tyrannos appellari folitos cognomento Iovis: hinc illi tot Ioves.
528  Ergo ubi complerat pariendi tempora, Lyctum


7799. Hesiodus; Zamanja,... . Hesiodi Ascraei opera, versio... [page ra1_pa64 | Paragraph | Section]


528  Ergo ubi complerat pariendi tempora, Lyctum
529  Misere in pinguis Cretae sola; divaque partu
530  530 Edidit ante Iovem, iussam quam tangeret urbem,
531  Suscepitque ipsum tellus, primoque sub ortu
532  Sedula nutrivit. dein mater freta nigranti
533  Nocte tulit


7800. Hesiodus; Zamanja,... . Hesiodi Ascraei opera, versio... [page ra1_pa64 | Paragraph | Section]


533  Nocte tulit fugiens ad Lycti moenia, et inde 528 Ergo ubi complerat etc. Parentum consilio, quo filium Iovem secura pareret, Rhca Lyctum seu Littum, ut mavult scribi Clericus, unam e Cretae urbibus ire iubetur. Sed priusquam illuc advenisset, in itinere natum edidit, quem incolae loci et benigne susceperunt et diligenter servarunt. Hoc


7801. Hesiodus; Zamanja,... . Hesiodi Ascraei opera, versio... [page ra1_pa64 | Paragraph | Section]

ego verti verbum de verbo referens suscepitque ipsum tellus significare videtur. 533 Noctc tulit fugiens etc. Cretensesne Lyctum noctu Iovem deportaverint, an ipsa Rhea, non satis liquet ab Hesiodi verbis? Ego matrem id fecisse arbitror: namque ea quae consequuntur hoc factum, ita videntur persuadere. Itaque Iupiter in Creta natus est; quo in loco, plane incertum, sed


7802. Hesiodus; Zamanja,... . Hesiodi Ascraei opera, versio... [page ra1_pa64 | Paragraph | Section]

Cappadocia, cuius et Claudianus et Plinius et alii meminere, delatus est. Vetus Hesiodi scholiastes habet A?iycda Jv oqei 1 dicitque sic Cretam dictam olim ab Olenia illa capra Iovis nutrice, quasi caprae montem; atque hinc Iovem etiam dictum esse Aegiochum, quod caprae ubera suxerit, ipsumque montem Idam a nonnullis vocatum fuisse Aegaeum, quod pars Idae fuerit Aegaeus collis. Sed Homerus Iovem vocat


7803. Hesiodus; Zamanja,... . Hesiodi Ascraei opera, versio... [page ra1_pa64 | Paragraph | Section]

meminere, delatus est. Vetus Hesiodi scholiastes habet A?iycda Jv oqei 1 dicitque sic Cretam dictam olim ab Olenia illa capra Iovis nutrice, quasi caprae montem; atque hinc Iovem etiam dictum esse Aegiochum, quod caprae ubera suxerit, ipsumque montem Idam a nonnullis vocatum fuisse Aegaeum, quod pars Idae fuerit Aegaeus collis. Sed Homerus Iovem vocat Aegiochum non ab Aegaeo monte, sed a propria eiusdem


7804. Hesiodus; Zamanja,... . Hesiodi Ascraei opera, versio... [page ra1_pa64 | Paragraph | Section]

Olenia illa capra Iovis nutrice, quasi caprae montem; atque hinc Iovem etiam dictum esse Aegiochum, quod caprae ubera suxerit, ipsumque montem Idam a nonnullis vocatum fuisse Aegaeum, quod pars Idae fuerit Aegaeus collis. Sed Homerus Iovem vocat Aegiochum non ab Aegaeo monte, sed a propria eiusdem armatura, nirnirum aegida. Non defuere tamen, qui Aegaeum non collem, sed campum dixcrint. Siephanus enim de urbibus haec habet: Est et


7805. Hesiodus; Zamanja,... . Hesiodi Ascraei opera, versio... [page ra1_pa65 | Paragraph | Section]

seu filius alienus. Haec quidem scite: Nam Priscianus lib. v haec habet: Abadir deus est. Dicitur et hoc nomine lapis ille, quem Saturnus fertur devorasse pro Iove, quem Graeci fiouruXov vocant. Addit Graevius et Pausania in Phocicis, in templo Delphico inter ctvctQriiJ.XTot fuisse hunc fiot'nv\ov. En eius verba


7806. Hesiodus; Zamanja,... . Hesiodi Ascraei opera, versio... [page ra1_pa67 | Paragraph | Section]


565  365 Iapetus nympham pedibus pulcram oceaninen 551 Vi domitus gnati etc. Idest Saturnus Iovis insidiis atque vi compulsus filios, quos in carcere detinebat, liberos emisit. 554, Hunc autctn terra etc. Vide quod supra diximus de hoc lapide, quem Pausanias narrat


7807. Hesiodus; Zamanja,... . Hesiodi Ascraei opera, versio... [page ra1_pa67 | Paragraph | Section]

Iupiter autem non solum suos e custodia fratres eduxit, sed et patruos e vinculis solvit: quamobrem ab iisdem fulmen accepit supremi quoddam imperii insigne, quod a poeta sub terra latuisse dicitur, nulli deorum nimirum ante quam Iovi datum. 565 Iapetus nympham etc. Ad Iapeti generationes gradum facit


7808. Hesiodus; Zamanja,... . Hesiodi Ascraei opera, versio... [page ra1_pa68 | Paragraph | Section]

incolae astronomiae erant peritissimi, lateque ac longe dominabantur. Horum Atlantidarum mentionem etiam fecerunt Baillyus in Vct. Astron. hist. , et praecipue in epistolis ad Voltaerium datis, ac Iohannes Rinaldus Carlius vir omni eruditione perpolitus toro. nl Epist. Americanarum edit. Cremon.. Gallus quidem scriptor BufFonii theoriam sequutus de telluris refrigeratione hanc insulam


7809. Hesiodus; Zamanja,... . Hesiodi Ascraei opera, versio... [page ra1_pa69 | Paragraph | Section]

enim iis desunt nubes neque aestate neque hyeme. Hunc columnam caeli esse dicunt incolae. 569 Ac multo terrore Menoetion etc. Alter Iapeti filius, qui quod fuerit malus, a Iove dicitur ad Erebum detrusus. Nescimus autem ubi habitaverit. 570 Vafrum animum etc. De Prometheo et Epimetheo iam dixi


7810. Hesiodus; Zamanja,... . Hesiodi Ascraei opera, versio... [page ra1_pa70 | Paragraph | Section]


571  Qui cladem exortus mortalibus intulit aegris,
572  Ipse parum cautus prior actae virginis ora
573  Ab Iove suscipiens. post dira Menoetion acrem
574  Ob scelera, et multos violenti pectoris ausus
575  Iupiter infernas Erebi detrusit ad umbras.
576  At


7811. Hesiodus; Zamanja,... . Hesiodi Ascraei opera, versio... [page ra1_pa70 | Paragraph | Section]

jjA&e • TioLtou Te%vxi fiqoToiaiv £JC U^o]j-rj6eoog • qui videtur a Iove profugiens sedem in Scythia circa Caucasum fixisse, ibique ex fodinis magnam sibi vim opum comparasse, quod et ab Heschylo in eius Tragoed. , et a Sam. Bocharto in Phal. lib.


7812. Hesiodus; Zamanja,... . Hesiodi Ascraei opera, versio... [page ra1_pa71 | Paragraph | Section]

cretus de stirpe volucrem
588  Perdidit Alcides, crudeli et peste fugata
589  Iapetianiden solvit, curasque levavit
590  590 Non magni sine mente Iovis, quo gloria maior
591  Thebani late claresceret Herculis omnem
592  Per terram, quacumque suos alit ubere foetus.
593  Sic adeo, nati victus


7813. Hesiodus; Zamanja,... . Hesiodi Ascraei opera, versio... [page ra1_pa71 | Paragraph | Section]

Hercules. Thebanus vero, de quo heic Hesiodus, aetate Promethei multo posterior est. An forte hic Hercules, quisquis fuerit, vel Tyrius mercator, vel quis alius, e Caucasi regione in Graeciam Prometheum reduxit, eique Io\is amicitiam conciliavit? Id non absurdum omnino videtur.
594  Iupiter iratus cladem


7814. Hesiodus; Zamanja,... . Hesiodi Ascraei opera, versio... [page ra1_pa73 | Paragraph | Section]

dis ossa adolere per aras. 614 Hanc quoque cognovit etc. In ea heic opinione Clericus est, irt putet reapse Iovem fuisse deceptum a Prometheo, quamvis id Hesiodus non sit ausus dicere invidiam civium pertimescens, quasi impius foret. Ego vero, si quid intelligo, omnino diversum iudico. Manifeste enim videtur mihi Hesiodus declarare,


7815. Hesiodus; Zamanja,... . Hesiodi Ascraei opera, versio... [page ra1_pa73 | Paragraph | Section]

quamvis id Hesiodus non sit ausus dicere invidiam civium pertimescens, quasi impius foret. Ego vero, si quid intelligo, omnino diversum iudico. Manifeste enim videtur mihi Hesiodus declarare, Prometheum quidem et tentasse Iovem decipere, et maxima id calliditate esse aggressum; sed Iovem, qui occulta etiam norat, fraudem agnovisse, quamvis ut reum criminis manifestius teneret, rem dissimulasset. At enim, inquies cum Clerico, nisi fuisset Iupiter


7816. Hesiodus; Zamanja,... . Hesiodi Ascraei opera, versio... [page ra1_pa73 | Paragraph | Section]

pertimescens, quasi impius foret. Ego vero, si quid intelligo, omnino diversum iudico. Manifeste enim videtur mihi Hesiodus declarare, Prometheum quidem et tentasse Iovem decipere, et maxima id calliditate esse aggressum; sed Iovem, qui occulta etiam norat, fraudem agnovisse, quamvis ut reum criminis manifestius teneret, rem dissimulasset. At enim, inquies cum Clerico, nisi fuisset Iupiter deceptus, caussam non habuisset, cur usque adeo vehementer


7817. Hesiodus; Zamanja,... . Hesiodi Ascraei opera, versio... [page ra1_pa74 | Paragraph | Section]

Non id intelligendum quasi Iupiter hominibus universis usum ignis vetuerit, sed vel Peloponnesiis tantum, vel aliis populis, qui rebellaverant: ne scilicet in officinis ferrariis alia arma excuderent, quibus in Iovem uterentur. 630 lapeti decepit etc. Quid hoc? An ustoriorum speculorum usu vim magnam solis primus docuit colligere Prometheus, eorumque ope metalla colliquefacere?


7818. Hesiodus; Zamanja,... . Hesiodi Ascraei opera, versio... [page ra1_pa74 | Paragraph | Section]

arboris arbor, » Exprimitur validis extritus viribus ignis, » Et micat interdum flammai fervidus ardor, » Mutua dum inter se rami stirpesque teruntur: » Quorum utrumque dedisse potest mortalibus ignem. Quidquid sit, Iove invito Prometheus ferrarias officinas iterum videtur instituisse, ut bene animadvertit Clericus. Ad sinistram enim manum Caucasi, ubi vinctus detinebatur Prometheus, id est ad Ponti Euxini orientalia littora, ab Aeschylo


7819. Hesiodus; Zamanja,... . Hesiodi Ascraei opera, versio... [page ra1_pa75 | Paragraph | Section]


631  Late ardescentis, ferula furatus in ampla,
632  Ignis inexstinctam vim detulit. ima momordit
633  Corda Iovis subito gravis ira, arsitque furore,
634  Rursus ubi in terris ignem splendescere vidit,
635  635 Exitiumque hominum generi crudele paravit.


7820. Hesiodus; Zamanja,... . Hesiodi Ascraei opera, versio... [page ra1_pa78 | Paragraph | Section]


681  Atque imo sub corde habet immedicabile vulnus..
682  Nulli adeo fraudare Iovem licet. ipse Prometheus
683  Haud impune ausus subita grave sensit ab ira
684  Supplicium, frustraque vafer sua vincla nequivit
685  685


7821. Hesiodus; Zamanja,... . Hesiodi Ascraei opera, versio... [page ra1_pa78 | Paragraph | Section]

686 Sic quoque, ubi contra etc. Iam supra tres hosce Titanes vidimus; a patre Caelo coniectos in carcerem. Heic vero liberantur a Iove atque ab aliis Saturni filiis, monitu Telluris, quae eosdem praedixerat magno usui Iovi futuros. 700 Discordi siquidem etc. Duplex bellum Iovis cum Titanibus videtur


7822. Hesiodus; Zamanja,... . Hesiodi Ascraei opera, versio... [page ra1_pa78 | Paragraph | Section]

quoque, ubi contra etc. Iam supra tres hosce Titanes vidimus; a patre Caelo coniectos in carcerem. Heic vero liberantur a Iove atque ab aliis Saturni filiis, monitu Telluris, quae eosdem praedixerat magno usui Iovi futuros. 700 Discordi siquidem etc. Duplex bellum Iovis cum Titanibus videtur distinguere Lactantius lib. I c. xiv Inst. Div. dicit enim: Iovem adultum,


7823. Hesiodus; Zamanja,... . Hesiodi Ascraei opera, versio... [page ra1_pa78 | Paragraph | Section]

vero liberantur a Iove atque ab aliis Saturni filiis, monitu Telluris, quae eosdem praedixerat magno usui Iovi futuros. 700 Discordi siquidem etc. Duplex bellum Iovis cum Titanibus videtur distinguere Lactantius lib. I c. xiv Inst. Div. dicit enim: Iovem adultum, quum audivisset patrem atque matrem custodiis cir


7824. Hesiodus; Zamanja,... . Hesiodi Ascraei opera, versio... [page ra1_pa78 | Paragraph | Section]

magno usui Iovi futuros. 700 Discordi siquidem etc. Duplex bellum Iovis cum Titanibus videtur distinguere Lactantius lib. I c. xiv Inst. Div. dicit enim: Iovem adultum, quum audivisset patrem atque matrem custodiis cir
701  Pugnavere diu se inter certamine


7825. Hesiodus; Zamanja,... . Hesiodi Ascraei opera, versio... [page ra1_pa79 | Paragraph | Section]

vinculis exemisse, patri regnum reddidisse; atque in Cretam remeasse. Post haec deinde Saturno datam sortem, ut caveret, ne eum filius e regno expelleret •. illum, elevandae sortis atque eflugiendi periculi gratia, insidiatum Iovi, ut eum necaret. Iovem, cognitis insidiis, regnum sibi denuo vindicasse ac fugasse Saturnum, ex Thessalia nimirum. Hactenus Lactantius. Itaque primum bellum Iovis fuit pro Saturno ac Rhea coatra Titanes-, alterum pro se contra


7826. Hesiodus; Zamanja,... . Hesiodi Ascraei opera, versio... [page ra1_pa79 | Paragraph | Section]

regnum reddidisse; atque in Cretam remeasse. Post haec deinde Saturno datam sortem, ut caveret, ne eum filius e regno expelleret •. illum, elevandae sortis atque eflugiendi periculi gratia, insidiatum Iovi, ut eum necaret. Iovem, cognitis insidiis, regnum sibi denuo vindicasse ac fugasse Saturnum, ex Thessalia nimirum. Hactenus Lactantius. Itaque primum bellum Iovis fuit pro Saturno ac Rhea coatra Titanes-, alterum pro se contra eosdem Titanes


7827. Hesiodus; Zamanja,... . Hesiodi Ascraei opera, versio... [page ra1_pa79 | Paragraph | Section]

•. illum, elevandae sortis atque eflugiendi periculi gratia, insidiatum Iovi, ut eum necaret. Iovem, cognitis insidiis, regnum sibi denuo vindicasse ac fugasse Saturnum, ex Thessalia nimirum. Hactenus Lactantius. Itaque primum bellum Iovis fuit pro Saturno ac Rhea coatra Titanes-, alterum pro se contra eosdem Titanes Saturnumque eorum regem: utrumque videtur gestum in Thessalia, quae erat victoris praemium. De primo bello nihil Hesiodus; de secundo longam heic


7828. Hesiodus; Zamanja,... . Hesiodi Ascraei opera, versio... [page ra1_pa79 | Paragraph | Section]

videtur gestum in Thessalia, quae erat victoris praemium. De primo bello nihil Hesiodus; de secundo longam heic atque elegantem subiicit descriptionem. 714 O Terrae ac vasti etc. Iovis alloquutio ad Titanas et prae
715  715 Quae me cumque animus fari iubet, auribus aequis


7829. Hesiodus; Zamanja,... . Hesiodi Ascraei opera, versio... [page ra1_pa80 | Paragraph | Section]

cipue ad Briareum Cottum atque Gygem, quos ad defectionem vocat, ut relictis nimirum Saturni partibus memores beneficiorum, quae a sese acceperant, hoc in bello sibi opitulentur. Nec Iovem fefellit spes: Cottus pro aliis etiam respondet, suamque fratrumque operam Iovi ultro pollicetur.
735  735


7830. Hesiodus; Zamanja,... . Hesiodi Ascraei opera, versio... [page ra1_pa80 | Paragraph | Section]

Gygem, quos ad defectionem vocat, ut relictis nimirum Saturni partibus memores beneficiorum, quae a sese acceperant, hoc in bello sibi opitulentur. Nec Iovem fefellit spes: Cottus pro aliis etiam respondet, suamque fratrumque operam Iovi ultro pollicetur.
735  735 Marte gravi. sic ille: et divi dicta probarunt,


7831. Hesiodus; Zamanja,... . Hesiodi Ascraei opera, versio... [page ra1_pa81 | Paragraph | Section]

etc. Iupiter sibi adiuncto hoc auxilio acrior cum Titanibus Saturnoque congreditur, ipse ex Olympo profectus, Saturnus ex Othry, qui Phthiotidem a meridie claudit. Id placuit animadvertere, ne quis incautius crederet, copias Iovis in ipso Olympo directas pugnasse cum Titanibus longe dissitis, in monte Othry nimirum; quemadmodum videtur Hesiodus voluisse nobis persuadere, ut maior credo appareret miraculi vis. Huius autem pugnae descriptio plane Homerica est, plena


7832. Hesiodus; Zamanja,... . Hesiodi Ascraei opera, versio... [page ra1_pa82 | Paragraph | Section]


767  Terrifica sub nocte. solum late aestuat omne 761 Nec sibi iam genitus etc. Quid hac Iovis pugnantis descriptione magis poeticum atque illustrius excogitari fingique potest? Terribilis sane est et Hector ad naves Graecorum pugnans, et Achilles ad Xanthum Troianos persequens; sed haec heroum pugna. Iove autem crebro fulminante,


7833. Hesiodus; Zamanja,... . Hesiodi Ascraei opera, versio... [page ra1_pa82 | Paragraph | Section]

Quid hac Iovis pugnantis descriptione magis poeticum atque illustrius excogitari fingique potest? Terribilis sane est et Hector ad naves Graecorum pugnans, et Achilles ad Xanthum Troianos persequens; sed haec heroum pugna. Iove autem crebro fulminante, caelum, tellus, maria, omnia denique concuti ac conflagrare videntur. Nae illi, qui ad poesim se dedunt, maie sibi consulunt, si negligant exemplaria graeca nocturna versare ma vn,


7834. Hesiodus; Zamanja,... . Hesiodi Ascraei opera, versio... [page ra1_pa84 | Paragraph | Section]

affusi iactabant; ventus et una
784  Pulveream nubem tollens per inane ferebat,
785  785 Fulguraque, et rapidi resonantem fulminis ignem,
786  Tela Iovis magni; fremituque implebat utrasque
787  In medio pugnantum acies. fragor undique et horror
788  Apparet, multo et virtus spectata labore.


7835. Hesiodus; Zamanja,... . Hesiodi Ascraei opera, versio... [page ra1_pa85 | Paragraph | Section]

nigrantibus ora coercet;
809  Supra terra sedet, vastumque exaestuat aequor.
810  810 Illic obscura pressum caligine degit
811  Titanum genus acre, Iovis supera alta regentis
812  Consilio, ingentisque colit trans ultima terrae
813  Informi loca senta situ. non exitus ulla
814  Parte


7836. Hesiodus; Zamanja,... . Hesiodi Ascraei opera, versio... [page ra1_pa86 | Paragraph | Section]

aere ac a sole illustratam, sed basi quadam veluti insistentem tartaro atque Chao, lucique imperviam.
818  Insomnes aerata, Iovis custodia fida.
819  Heic terra et pontus caelumque et tartarus ipse
820  820 Accipiunt fontes, extremaque litora signant 819


7837. Hesiodus; Zamanja,... . Hesiodi Ascraei opera, versio... [page ra1_pa86 | Paragraph | Section]

furcnte : » Sterilis profundi vastitas squallet soli, »> Et foeda tellus torpet aeterno situ, » Rerumque moestus finis et mundi ultima: » Immotus aer horret, et pigra sedet » Nox atra mundo. •queis adde illa Iovis ad Iunonem Iliai. lib. vIII: » non si digressa beatis » Aedibus e divum, terraeque extrema capessas, » Et maris, Iapetusque et Saturnus iacet atro » Exul ubi longe in


7838. Hesiodus; Zamanja,... . Hesiodi Ascraei opera, versio... [page ra1_pa90 | Paragraph | Section]

triumpharet scelus. Simile quiddam de Palicorum fonte narrat Macrobius lib. v Saturn., et alii Scriptores. 864 Non illuc celeri lapsu etc. Iris Iovis nuncia, quum opus erat, ad hunc fontem descendebat, inque aureo quodam vase haustam in caelum aquam deferebat. Quisquis deorum de aliquo crimine accusatus, addito iureiurando, factaque libatione, si reus erat, in subitum incidebat


7839. Hesiodus; Zamanja,... . Hesiodi Ascraei opera, versio... [page ra1_pa92 | Paragraph | Section]


898  Titanum genus acre a dis procul omnibus atra
899  Claustra tenent, Chaos ultra alta caligine septum.
900  900 Quos prope, in oceani fundo, Iovis arma sequuti 890 Di superi, Ogygio etc. Ogygio: hoc adiunctum Graeci interpretantur


7840. Hesiodus; Zamanja,... . Hesiodi Ascraei opera, versio... [page ra1_pa92 | Paragraph | Section]

etiam hi versus huc intrusi? Certe £os ab Hesiodo bis repetitos sine ulla probabili caussa vix crediderim. 900 Quos prope, in oceani etc. Iam supra vidimus tres hosce acerrimos Titanas a Iove fuisse quasi custodes additos devictis Tita
901  Ima colunt Cottusque Gygesque. immania namque


7841. Hesiodus; Zamanja,... . Hesiodi Ascraei opera, versio... [page ra1_pa93 | Paragraph | Section]

praeditus, se*d scelestissimus idem atque impudentissimus. De eodem ferme omnes loquuti sunt poetae et mythologi. Nos autem, quoniam alibi de Typhone agentes Clerici opinionem sequuti sumus, heic item sub eodem fere nomine describi scelestos Iordanis incolas*, quorum historiam et excidium Graecis forte narraverant Phoenices, opinamur.
916  Rauca fremunt super ora.


7842. Hesiodus; Zamanja,... . Hesiodi Ascraei opera, versio... [page ra1_pa94 | Paragraph | Section]

video. 922 Ac vero miseranda etc. Typhoeus nimirum, ni Iupiter qua erat providentia praeditus, prior ipsum supplicio mulctasset, sibi arripuisset imperium. Haec autem Iovis pugna tligna est profecto, quae legatur ab omnibus actis poeticae studiosis: est enim tota Musarum non fucatis distincta luminibus, interque Longini exempla de Sublimi referenda.


7843. Hesiodus; Zamanja,... . Hesiodi Ascraei opera, versio... [page ra1_pa96 | Paragraph | Section]

954 Flammeus, ac saltus etc. Situs est lacus Asphaltites in valle profunda inter montes Moabitidis et Chananaeae regionis. Si igitur sub Typhoei nomine intelligendi sunt inferioris Iordanis incolae, qui quod dei essent hominumque contemptores atque osores, utrisque bellum indixisse credebantur, heic recte tellus, quae stamni instar aut ferri liquitur, lacum illum plenum bitumine ac tetrum odorem exhalantem indicabit.


7844. Hesiodus; Zamanja,... . Hesiodi Ascraei opera, versio... [page ra1_pa96 | Paragraph | Section]

hominumque contemptores atque osores, utrisque bellum indixisse credebantur, heic recte tellus, quae stamni instar aut ferri liquitur, lacum illum plenum bitumine ac tetrum odorem exhalantem indicabit. Ceterum si quis curiosius petat, quid Iovi in Thessalia regnanti cum Iordanis incolarum duce, primum respondebo, nimiam hanc in fabulis consensionem praeposteram esse ac importunam; deinde dicam, nil vetare, Iovem etiam illuc imperium extendisse, praesertim quum et in Creta


7845. Hesiodus; Zamanja,... . Hesiodi Ascraei opera, versio... [page ra1_pa96 | Paragraph | Section]

osores, utrisque bellum indixisse credebantur, heic recte tellus, quae stamni instar aut ferri liquitur, lacum illum plenum bitumine ac tetrum odorem exhalantem indicabit. Ceterum si quis curiosius petat, quid Iovi in Thessalia regnanti cum Iordanis incolarum duce, primum respondebo, nimiam hanc in fabulis consensionem praeposteram esse ac importunam; deinde dicam, nil vetare, Iovem etiam illuc imperium extendisse, praesertim quum et in Creta regnasset. 964


7846. Hesiodus; Zamanja,... . Hesiodi Ascraei opera, versio... [page ra1_pa96 | Paragraph | Section]

tetrum odorem exhalantem indicabit. Ceterum si quis curiosius petat, quid Iovi in Thessalia regnanti cum Iordanis incolarum duce, primum respondebo, nimiam hanc in fabulis consensionem praeposteram esse ac importunam; deinde dicam, nil vetare, Iovem etiam illuc imperium extendisse, praesertim quum et in Creta regnasset. 964 Humida vis autem ventorum etc. Venti, ut ita dicam, seeundarii dicuntur heic geniti a Typhoeo, ubi


7847. Hesiodus; Zamanja,... . Hesiodi Ascraei opera, versio... [page ra1_pa97 | Paragraph | Section]

sparsis cum murmure aristis.
976  Interea divum cessit labor; atraque monstra
977  Titanum ut domuere immensa laude potiti,
978  Caelicolae iussere Iovem regnare sequuti
979  Consilium terrae: sceptrum ille accepit, et aequus
980  980 Omnibus imposuit leges et munera divis.
981  Ac primum iunxit


7848. Hesiodus; Zamanja,... . Hesiodi Ascraei opera, versio... [page ra1_pa98 | Paragraph | Section]


982  Facta hominum divumque. gravis quae forte Minervam
983  Quum foret aetherias vitae paritura sub auras,
984  Arte dolisque Iovis capta est. rex condidit alvo
985  985 Ipse sua, matris praereptam e corpore, natam
986  Sic monitus Terrae ac stellati numine Caeli,
987  Ne


7849. Hesiodus; Zamanja,... . Hesiodi Ascraei opera, versio... [page ra1_pa98 | Paragraph | Section]

divumque hominumque supremum
993  Regem educturam. prius illam at Iupiter alvum iiciuntur, ab aliis mythologis paullo aliter narrantur, deamque hanc e Iovis capite seu cerebro ortam dicunt, unde et a Romanis Capita vocabatur, ut Fast. lib. 11I suspicatur Ovidius: »


7850. Hesiodus; Zamanja,... . Hesiodi Ascraei opera, versio... [page ra1_pa98 | Paragraph | Section]

idemque hac voce significari apud Cretenses, docet Eustathius ad Iliad. iv. Qua de re vide et Callimachum in elegia de lavacro Palladis; et, si vis ridere, Lucianum festive iocantem in dialogo Iovis capite laborantis cum Vulcano.
994  Condidit in propriam, dea prudens semper ut adsit,


7851. Hesiodus; Zamanja,... . Hesiodi Ascraei opera, versio... [page ra1_pa99 | Paragraph | Section]

atque Irenen florentem,
999  Tempore quamque suo mortalibus alma ferentem
1000  1000 Munera. progenuit Parcas quoque, queis honor ingens
1001  Ab Iove, magnanimam Clotho, Lachesimque potentem,
1002  Atropon et fortem, generi quae commoda nostro 996 Post niveam casto


7852. Hesiodus; Zamanja,... . Hesiodi Ascraei opera, versio... [page ra1_pa99 | Paragraph | Section]


1002  Atropon et fortem, generi quae commoda nostro 996 Post niveam casto Themidem etc. Altera Iovis coniux Themis, quae iustitiae praeses, immo ipsa Iustitia. Et id sapienter commentum. Etenim regibus non minus prudentia necessaria est ad bene regendam conservandamque remp. quam iustitia. Ex hac natae sunt eidem filiae Horae, Eunomia


7853. Hesiodus; Zamanja,... . Hesiodi Ascraei opera, versio... [page ra1_pa100 | Paragraph | Section]

Olympi
1010  1010 Regnator, niveis quae te, Proserpina, palmis
1011  Edidit insignem, et pulcram genitricis amato
1012  E gremio rapuit nutu Iovis arbiter orci
1013  Tartareis invectus equis. dein captus amavit
1014  Mnemosynen flavis spectandam in fronte capillis,
1015  1015 Produxitque


7854. Hesiodus; Zamanja,... . Hesiodi Ascraei opera, versio... [page ra1_pa100 | Paragraph | Section]


1016  Tempora sunt variis incincta, et dulcia cordi 1004 Tres autem Eurynome etc. Eurynome Oceani filia, uxor Iovis tercia, ex qua tres Gratias suscepit. Neque id sine ratione: quidquid enim boni pulcrique est in rep. a summo imperii moderatore derivari censetur. 1009 Frugiferae hinc Cereris etc.


7855. Hesiodus; Zamanja,... . Hesiodi Ascraei opera, versio... [page ra1_pa100 | Paragraph | Section]

principium, abundantia. Hinc et Plutoni data fingitur Proserpina; quod Cereris filia apprime convenit divitiarum regi. 1014 Mnemosynen fiavis etc. De Mnemosyna quinta Iovis uxore deque Musis satis diximus in primis huiusce operis adnotationibus. Musas autem ego vittis ornatas dixi rton mitra, ut quidam expHcant ZjAVtoMt • Mitrae enim barbarae habebantur, et a


7856. Hesiodus; Zamanja,... . Hesiodi Ascraei opera, versio... [page ra1_pa101 | Paragraph | Section]

mitra. Quod vero ille vetulis, hic meretricibus ornamentum dat, quis Musis florentissimis casussimisque puellis tribuat? 1018 Praeterea ipsius quondam etc. Latona sexta Iovis uxor Phoebum et Dianam peperit: ex quo vides utrumque distingui a Sole ac Luna, qui Hyperionis ac Thiae filii. Postea vero haec nomina confusa sunt, quod nimirum quum ex hac vita ambo decesserunt interque deos abierunt, Solem Apollo


7857. Hesiodus; Zamanja,... . Hesiodi Ascraei opera, versio... [page ra1_pa101 | Paragraph | Section]

si gnorum caelestium historiis . Lege etiam Homeri hymnum in Apollinem, si omnia Phoebi gesta, quae a mythologis narrantur, amas cognoscere. 1022 Postremam vero etc. Haec illa Iovis et soror et coniux Iuno, quae coniugis in culpa flagravit quotidiana, ut ait Catullus, quamvis numquam dimissa fuerit. Heben peperit, iuventutis deam, cuius nomen deducit Clericus a voce hebraica Eb,


7858. Hesiodus; Zamanja,... . Hesiodi Ascraei opera, versio... [page ra1_pa102 | Paragraph | Section]

quibus Iupiter fertur suscepisse liberos, pellices habendae sunt, non coniuges. 1026 Ipse autem e sacro etc. Ergo male paulo ante dixit Hesiodus, Minervam fuisse in alvo a Iove repositam, quum heic dicat ortam e capite. At Hesiodus facile respondebit, dicetque ex alvo, ubi concreverat, in caput Iovis migrasse, atque ex illo demum in lucem prodiisse Minervam. Affirmat Clericus, ideo Iovem dictum hanc filiam ex se


7859. Hesiodus; Zamanja,... . Hesiodi Ascraei opera, versio... [page ra1_pa102 | Paragraph | Section]

autem e sacro etc. Ergo male paulo ante dixit Hesiodus, Minervam fuisse in alvo a Iove repositam, quum heic dicat ortam e capite. At Hesiodus facile respondebit, dicetque ex alvo, ubi concreverat, in caput Iovis migrasse, atque ex illo demum in lucem prodiisse Minervam. Affirmat Clericus, ideo Iovem dictum hanc filiam ex se ipso solum peperisse, quod sibi adoptaverit, quam ipse solus educare atque erudire voluerit. Et re quidem vera, multos habuit


7860. Hesiodus; Zamanja,... . Hesiodi Ascraei opera, versio... [page ra1_pa102 | Paragraph | Section]

Minervam fuisse in alvo a Iove repositam, quum heic dicat ortam e capite. At Hesiodus facile respondebit, dicetque ex alvo, ubi concreverat, in caput Iovis migrasse, atque ex illo demum in lucem prodiisse Minervam. Affirmat Clericus, ideo Iovem dictum hanc filiam ex se ipso solum peperisse, quod sibi adoptaverit, quam ipse solus educare atque erudire voluerit. Et re quidem vera, multos habuit communes cum Iove honores haec dea, uti videre est apud antiquos scriptores.


7861. Hesiodus; Zamanja,... . Hesiodi Ascraei opera, versio... [page ra1_pa102 | Paragraph | Section]

atque ex illo demum in lucem prodiisse Minervam. Affirmat Clericus, ideo Iovem dictum hanc filiam ex se ipso solum peperisse, quod sibi adoptaverit, quam ipse solus educare atque erudire voluerit. Et re quidem vera, multos habuit communes cum Iove honores haec dea, uti videre est apud antiquos scriptores. 1031 Auxilio, magno cupiens etc. Quemadmodum Iupiter sine


7862. Hesiodus; Zamanja,... . Hesiodi Ascraei opera, versio... [page ra1_pa103 | Paragraph | Section]


1036  Lucem hausit validus Triton, qui stagna profundi matre Minervam in lucem edidit, ita Iuno, qua erat ambitione praedita, ne ista quoque in re minus potuisse Iove videri voluit, Vulcanumque ex se sola et concepit et peperit. Nam illa iy (piXorr\Ti ■> ut est in textu vulgato, sine dubitatione legenda sunt ou


7863. Hesiodus; Zamanja,... . Hesiodi Ascraei opera, versio... [page ra1_pa103 | Paragraph | Section]

£•/. jj.6vr\q IT^ac ems • Quare videtur legisse ou non |y •• additque hoc esse animadvertendum, nam Homerus eumdem facit etiam ex Iove. Idem docent et Apollodorus lib. I Bibl. et Clericus et Graevius et omnes ferme huiusce loci interpretes. Itaque uti diximus, Iovem adoptasse sibi Minervam in filiam, sic Iuno dicenda erit Vulcanum atloptasse,


7864. Hesiodus; Zamanja,... . Hesiodi Ascraei opera, versio... [page ra1_pa103 | Paragraph | Section]

|y •• additque hoc esse animadvertendum, nam Homerus eumdem facit etiam ex Iove. Idem docent et Apollodorus lib. I Bibl. et Clericus et Graevius et omnes ferme huiusce loci interpretes. Itaque uti diximus, Iovem adoptasse sibi Minervam in filiam, sic Iuno dicenda erit Vulcanum atloptasse, fabri cuiusdam filium, fabrum et ipsum futurum celeberrimum. 1036 Lucern hausit validus erc. Triton


7865. Hesiodus; Zamanja,... . Hesiodi Ascraei opera, versio... [page ra1_pa104 | Paragraph | Section]

I. nomen Cadmi coniecit significare eius patriam, quae erat eorum Cadmonaeorum, de quibus Moyses Gen. XV, Harmoniam vero dictam ex monte Hermone, qui pars fuit Antilibani ad ortum fontium Iordanis. Sed Graeci aliter Harmoniam explicant. De Cadmi vero praestantia, eiusque cantus excellentia, qua Thebas condidit, et Propertius et passim alii poetae multa dixerunt. Hic e Phoenicia litteras in Greciam attulit; Palamedes


7866. Hesiodus; Zamanja,... . Hesiodi Ascraei opera, versio... [page ra1_pa104 | Paragraph | Section]

alii poetae multa dixerunt. Hic e Phoenicia litteras in Greciam attulit; Palamedes aliique deinceps auxere usque ad xxiv. 1045 Mercurium, qui certa etc. Maia, una Pleiadum, Iovi peperit Mercurium, de quo lege hymnum, qui inter homericos recensetur, plenamque eius fraudium furtorumque historiam cognosces.


7867. Hesiodus; Zamanja,... . Hesiodi Ascraei opera, versio... [page ra1_pa105 | Paragraph | Section]

hymnum, qui inter homericos recensetur, plenamque eius fraudium furtorumque historiam cognosces.
1046   Ab Iove conceptum fudit; Semeleque verendi
1047  Progenies Cadmi pariter sociata Tonanti
1048  Natum immortalem genuit mortalis Iacchum
1049  Laetitiae


7868. Hesiodus; Zamanja,... . Hesiodi Ascraei opera, versio... [page ra1_pa105 | Paragraph | Section]

minus Alcmene robur creat Herculis olli 1047 Progenies Cadmi etc. Semele Cadmi filia, mortalis omnium prima, ex Iove Bacchum concepit. Sed num Cadmo posterior Bacchus censendus est? Imo multo antiquior fuit, ut multis ostendit Bochartus Chan. lib. I. Ideo autem Thebanus creditus est, quod conditores


7869. Hesiodus; Zamanja,... . Hesiodi Ascraei opera, versio... [page ra1_pa105 | Paragraph | Section]

mythologia maxime implexa est ac tenebris involuta. Nonnus in suo poemate quam plura potuit de eodem collegit lectu digna. An etiam idem cum Nemrodo? Lege Bochartiun et Clericum de eodem disserentes. Fabula autem, quod ortus sit ex Iovis femore, matre a fulmine exanimata, fortasse ficta, quia et Phoenices et Syri, quos ab aliquo generatos afErmant, dicere solent, eos e femore illius egressos. 1051 Nec minus Alcmene


7870. Hesiodus; Zamanja,... . Hesiodi Ascraei opera, versio... [page ra1_pa105 | Paragraph | Section]

fortasse ficta, quia et Phoenices et Syri, quos ab aliquo generatos afErmant, dicere solent, eos e femore illius egressos. 1051 Nec minus Alcmene etc. Mortalis altera mulier cum Iove congressa, Alcmena nempe illa Amphitryonis uxor, Herculem protulit in lucem. Et Bacchus et Hercules et ceteri eiusmodi deorum filii ex mulieribus generati pro nothis haberi debent, quemadmodum illi omnes fuisse censendi sunt, qui


7871. Hesiodus; Zamanja,... . Hesiodi Ascraei opera, versio... [page ra1_pa106 | Paragraph | Section]

martia, duxit, bitatem ac libidinem. Tu lege sis Dionysium Halic. lib. I. Ant. Rom. de Ilia vel Rhea Numitoris filia Vestali; lege Iosephum Ant. Iud. lib. xvnl de Paullina a Decio Mundo decepta; lege denique Herodotum lib. I Dc templo Iovis JBcli , quod erat Babylone, disserentem, huiusque rei manifesta


7872. Hesiodus; Zamanja,... . Hesiodi Ascraei opera, versio... [page ra1_pa106 | Paragraph | Section]

Rom. de Ilia vel Rhea Numitoris filia Vestali; lege Iosephum Ant. Iud. lib. xvnl de Paullina a Decio Mundo decepta; lege denique Herodotum lib. I Dc templo Iovis JBcli , quod erat Babylone, disserentem, huiusque rei manifesta deprehendes indicia. Commodum erat id credere, ideoque facile credi simulabatur. 1053 Ille pcde ignipotens


7873. Hesiodus; Zamanja,... . Hesiodi Ascraei opera, versio... [page ra1_pa106 | Paragraph | Section]

in primis, cuius fabulas mire Dupuisius ad astronomiam transfert. 1060 Alcides, proles etc. Hebe, de qua supra diximus, Herculi deorum iam honores consequuto data est. Hanc Iovi ad poculum solitam stare dixerunt, antequam Ganymedes ille Troianus puer ex Ida ab aquila raptus in eius locum successit. Porro Heben deam iuventutis Herculi datam ideo coniugem non immerito opinatur Cleri


7874. Hesiodus; Zamanja,... . Hesiodi Ascraei opera, versio... [page ra1_pa107 | Paragraph | Section]

Porro Heben deam iuventutis Herculi datam ideo coniugem non immerito opinatur Cleri
1061  Heben, Iunonis Iovis alti et sanguine cretam,
1062  Sidereo nivei florentem in vertice Olympi.
1063  Felix, qui potuit tantos superare labores,
1064  Et nunc


7875. Hesiodus; Zamanja,... . Hesiodi Ascraei opera, versio... [page pa120 | Paragraph | SubSect | Section]

ac palam dico, eos optime de omni literarum genere meritos me existimare; lucemque maximam antiquitati attulisse, ultro fateri. Quare et Scaligerum et Danielem Heinsium et Clericum et Guietum et Graevium aliosque, qui post Proclum, Tzetzem, Iohannem Diaconum ceterosque graecos sunt Hesiodi carmina commentati, maximopere et suspicio et admiror. Quin immo tanti eorum labores duco, ut desperaverim omnino me hac ingenii eruditionisque tenuitate posse aliquid afferre, quod eorumdem


7876. Hesiodus; Zamanja,... . Hesiodi Ascraei opera, versio... [page pa125 | Paragraph | SubSect | Section]

vel a me ipso, vel potius ab aliis et otio et ingenio et elegantia abundantioribus, hisce patienter utare, iisdemque qualiacumque sunt, contentus fruare. Heic autem, postquam duas exhibuero Elegias, quae in priori editione leguntur datae ad Iosephum Spergesium virum nobilem multisque literis perpolitum, quarum una eidem opus dedicavi, altera luctuosissimam acerbissimamque M. Theresiae Imper. semper Augustae mortem, quae tum acciderat, deflevi, iampridem a Daniele Heinsio exaratum


7877. Hesiodus; Zamanja,... . Hesiodi Ascraei opera, versio... [page pa126 | Paragraph | SubSect | Section]

Dies contineant doceantque, videre possis et iudicare. IOSEPHO SPERGESIO
PALENTIAE BAR.
EQV. S. STEPH. HVNG. R.
AVG. A CONSILIIS IN AVLA VIENN.
PRO REBVS ITALIAE
ELEGIA
1  Hellada iam linquens romano indutus amictu
2  Nympharum ille ingens


7878. Hesiodus; Zamanja,... . Hesiodi Ascraei opera, versio... [page pa137 | Paragraph | SubSect | Section]

omne fere tempus ponit; altera autem quae honesta est et bona, solo labore cum iustitia, quae ad vitam requiruntur, sibi comparat. Postquam enim mentis, ut Poeta loquitur, vaferrimae (1) Prometheus, Iovi ignem, hoc est, vitae abundantiam (sicut huc alludens ait alibi divinus Plato) furtim surripuisset, Iupiter hominibus quos industrios vocat ac solertes, (i) Quae heic Heinsius de Promethei, Iovis, ac potissimum


7879. Hesiodus; Zamanja,... . Hesiodi Ascraei opera, versio... [page pa142 | Paragraph | SubSect | Section]

certa sed tantum lege coacti 12......................... sanctoque tuens etc. Vt a iudicibus serventur iura, recte quidem poeta a Iove postulat, non enim id in poetae potestate: quod ad ipsum attinet, est veritatem dicere, idque se facturum pollicetur fratrem exhortans ad eamdem amplectendam. Ceterum scio adversari hanc interpretationem Danieli Heinsio, cui, re


7880. Hesiodus; Zamanja,... . Hesiodi Ascraei opera, versio... [page pa149 | Paragraph | SubSect | Section]

malum, celeres iubet ire per auras
97  Mercurium, donumque Epimetheo tradere. at ille
98  Immemor heu, quondam dederat quae iussa Prometheus,
99  Ne qua sibi a supero capiat Iove munera missa,
100  100 Sed potius retro, fuerint quaecumque, remittat
101   Perniciem terris arcens; prius aspera sensit,
102  Quam potuit solvi monitus, iam peste recepta.


7881. Hesiodus; Zamanja,... . Hesiodi Ascraei opera, versio... [page pa161 | Paragraph | SubSect | Section]


315  315 Quam nunc urbs agitat, valet ipsum. non ego iustus, 302 Astraea etc. Postquam terras reliquit, in caelo Iovi assidet, eumque admonet, ut poenas praemiaque hominibus tribuat pro cuiusque merito. 313 Omnia dispiciens etc Hunc et sequentes sex versus, teste Proclo, expungit Plutarchus;


7882. Hesiodus; Zamanja,... . Hesiodi Ascraei opera, versio... [page pa180 | Paragraph | SubSect | Section]

loquendi venustissimo genere quanto antiquiores sunt, tanto delectantur magis poetae.
579  Terrestri fer vota Iovi Cererique verendae,
580  580 Laetus uti largo proventu exuberet annus,
581  Maturique sacro grandescant munere foetus.
582   Incipiens tentare agros cape robora stivae


7883. Hesiodus; Zamanja,... . Hesiodi Ascraei opera, versio... [page pa199 | Paragraph | SubSect | Section]

Vide an id contrarium iis, quae in principio Theogoniae de se ipso narrat poeta. 816 Ipse Jovis metuam etc. Omnis a Iove musisque scientia. Itaque recte dicit Hesiodus, quamvis experientia navigandi careat, tamen se posse de arte navigandi bene disserere a Musis edoctum. 818 Luces quinquaginta


7884. Hesiodus; Zamanja,... . Hesiodi Ascraei opera, versio... [page pa205 | Paragraph | SubSect | Section]


887  Convivas inter multos conviva reposce,
888   Quod pretium fors cuique dedit; nam gratia contra
889  Plurima continget, iacturaque parva putanda.
890  890 Mane Iovi libans nigrantia vina, caveto
891  Illotis libes manibus, nullique deorum
892  Id facies: neque enim tum vota audire precantum
893  Vlla, sed irati potius contemnere suerunt.


7885. Hesiodus; Zamanja,... . Hesiodi Ascraei opera, versio... [page pa210 | Paragraph | SubSect | Section]

Vltima carminis huiusce pars de dierum d d
941  Ab Iove, rite tuis, quae sint peragenda, ministris
942  Praecipe. lux mensis tricesima quaeque laborem
943  Inspicere, et mensum in partes partirier aequas
944  Optima, quum populis


7886. Hesiodus; Zamanja,... . Hesiodi Ascraei opera, versio... [page pa210 | Paragraph | SubSect | Section]

constare integram sententiam, si hic versus ad superiores referatur, quemadmodum illa caussalis particula ya^ in textu graeco referen— dum monet. Quid enim prohibet dicere, Iovem gaudere hominibus veritatem seu ius agitantibus in foro? Vide quae ad hunc locum habet Heinsius contra Politianum, Proclum, et Tzetzem. Sua cuique placent. 947 Prima tibi


7887. Hesiodus; Zamanja,... . Hesiodi Ascraei opera, versio... [page pa224 | Paragraph | SubSect | Section]

fruiturque datis non ante hymenaeis
48  Idalium carpens florem, cythereia dona.
49  Iamque adeo magni revolutis mensibus orbis
50  Nympha simul furtim summo Iove plena, simulque
51  Egregio commixta viro duo germina partu
52  Edidit, haud uno prognatos robore fratres,
53  Deterior namque alter erat, qui sanguine cretus


7888. Hesiodus; Zamanja,... . Hesiodi Ascraei opera, versio... [page pa227 | Paragraph | SubSect | Section]


50  50 Adduxere tibi, claro ut potiare triumpho. 34 Consilium etc. Iis apud poetas mens a Iove eripi dicitur, qui male aliquid aggrediuntur, ruuntque in exitium. 35 Praetulit Eurysthei etc. Iphiclus patria relicta domo ad Eurystheum sese contulerat. Eurystheus erat Peloponnesi


7889. Hesiodus; Zamanja,... . Hesiodi Ascraei opera, versio... [page pa227 | Paragraph | SubSect | Section]

Eurysthei etc. Iphiclus patria relicta domo ad Eurystheum sese contulerat. Eurystheus erat Peloponnesi rex, Herculemque continuis certaminibus periculisque exponebat: illi enim heros invictissimus decepto Iove a Iunonis fraudibus servire ac parere coactus erat. 38 At me caelicolae etc. Iuno, an potius Apollo, cui Cycnus invisus magnopere?


7890. Hesiodus; Zamanja,... . Hesiodi Ascraei opera, versio... [page pa228 | Paragraph | SubSect | Section]


64  Haec fatus, laevi inclusit suras orichalco,
65  65 Caelatoque humeris ingentibus induit auro
66   Insignem thoraca, olim Tritonia Pallas
67  Quem dederat Iove nata viro tutamen in armis,
68  Praelia quum primum fatalia coepit obire.
69  Nec minus et ferro pectus circumdat, et alto
70  70 Suspendit pharetram tergo, volucresque


7891. Hesiodus; Zamanja,... . Hesiodi Ascraei opera, versio... [page pa232 | Paragraph | SubSect | Section]


131   Fulmineum. curru residens sublimis in alto
132  Fertur; eum propius Terrorque Pavorque sequuti,
133  Dira lues, ardent mediae se immittere pugnae.
134  Iuxta etiam Iove nata, velut si praelia coeptet,
135  135 Cernitur insignis galea, protectaque pectus
136  Aegide iam telum quassat, iam tendit in hostes.
137  Altius hinc superum chorus est:


7892. Hesiodus; Zamanja,... . Hesiodi Ascraei opera, versio... [page pa239 | Paragraph | SubSect | Section]


259  Cycni exsultantes inter se vocibus altis,
260  260 Ludentesque unda in summa cum piscibus. illos
261   Aspiceres vivos freta per tranquilla moveri,
262  Spectaclum Iove dignum ipso, cui Mulciber olim
263  Extuderat clypeum iussus, magnoque labore
264  Caelarat variis ingentem ex ordine formis.
265  265 Hunc satus Alcmena cepit, nec mole


7893. Hesiodus; Zamanja,... . Hesiodi Ascraei opera, versio... [page pa239 | Paragraph | SubSect | Section]

figuras Oceanus coronae in modum per summas clypei oras discurrens claudebat; et ne ipse etiam inornatus esset, cycnos cum piscibus in eodem ludentes effinxerat Vulcanus. 262, Spectaclum Iove dignum etc. Quid mirum, hunc fuisse clypeum tam affabre a Vulcano elaboratum, quum ab ipso Iove sic iussus erat? 265 ... nec mole gravatur etc. Recte


7894. Hesiodus; Zamanja,... . Hesiodi Ascraei opera, versio... [page pa239 | Paragraph | SubSect | Section]

esset, cycnos cum piscibus in eodem ludentes effinxerat Vulcanus. 262, Spectaclum Iove dignum etc. Quid mirum, hunc fuisse clypeum tam affabre a Vulcano elaboratum, quum ab ipso Iove sic iussus erat? 265 ... nec mole gravatur etc. Recte quidem haec a poeta animadversa, ut ingens illa vis Herculis magis appareret.


7895. Hesiodus; Zamanja,... . Hesiodi Ascraei opera, versio... [page pa240 | Paragraph | SubSect | Section]


282  Aut arma eripere, aut biiugos abducere Martis.
283   Sic fata, insiliit curru: victoria divae
284  In manibus, sequitur multa quam gloria laude.
285  285 Tunc auriga Iovi carus clamore iugales
286  Horrendo increpuit minitans. novere minantem
287  Alipedes, rapiuntque rotas, celerantque per arva;
288  Addit et ipsa citis magnas dea caerula


7896. Hesiodus; Zamanja,... . Hesiodi Ascraei opera, versio... [page pa243 | Paragraph | SubSect | Section]

dentemque acuit; tum spuma ruenti
338  Volvitur os circum, inque oculis rubor igneus ardet,
339  Arrectaeque horrent setae per colla per armos:
340  340 Talis prosiluit curru Iove natus in hostem.
341  Tempus erat, reducis quo primum nigra cicada 328 ... late omnis Iolcus etc. Vrbes


7897. Hesiodus; Zamanja,... . Hesiodi Ascraei opera, versio... [page pa243 | Paragraph | SubSect | Section]

tam longe personante? 332 Iupiter intonuit etc. In honorem Sarpedonis filii occisi a Patroclo fingit Homerus in Iliade sanguineas a Iove guttas demissas e caelo. Ergo prave Hesiodus fecit, qui ab eodem Iove, non a Marte Cycni patre, heic delapsas memorat. Darem quidem id Clerico, nisi optimo iure Hesiodo aliter facere licuisset. Homerus ob Sarpedonis occisi


7898. Hesiodus; Zamanja,... . Hesiodi Ascraei opera, versio... [page pa243 | Paragraph | SubSect | Section]

intonuit etc. In honorem Sarpedonis filii occisi a Patroclo fingit Homerus in Iliade sanguineas a Iove guttas demissas e caelo. Ergo prave Hesiodus fecit, qui ab eodem Iove, non a Marte Cycni patre, heic delapsas memorat. Darem quidem id Clerico, nisi optimo iure Hesiodo aliter facere licuisset. Homerus ob Sarpedonis occisi commiserationem sanguinis guttas demittere facit Iovem, Hesiodus in signum


7899. Hesiodus; Zamanja,... . Hesiodi Ascraei opera, versio... [page pa243 | Paragraph | SubSect | Section]

Hesiodus fecit, qui ab eodem Iove, non a Marte Cycni patre, heic delapsas memorat. Darem quidem id Clerico, nisi optimo iure Hesiodo aliter facere licuisset. Homerus ob Sarpedonis occisi commiserationem sanguinis guttas demittere facit Iovem, Hesiodus in signum victoriae, quam eius filius Hercules erat de Cycno relaturus. An utrumque nequeunt illae sanguineae guttae significare?


7900. Zamanja, Bernard. Oratio in funere Rogerii Josephi... [Paragraph | Section]

in sororis Sororis Annae faeminae eximia morum innocentia vitaeque integritate praeditae, quae sola nunc ex hac familia est superstes; reliquis ejus fratribus, Bartholomaeo, qui Rogerium, utpote natu major, in Societatem Jesu anteiverat, Joanne, qui Praedicatorum regulam professus erat, Natali ac Petro jamdudum vita functis. Omnes praestantissimo ingenio ac singulari virtute ornati fuere. De illis vide Rogerium ipsum De Solis ac Lunae defectibus lib. 4. in not. 48. sub. fin.


7901. Zamanja, Bernard. Oratio in funere Rogerii Josephi... [Paragraph | Section]

foecunditate excellentis, et celebritate nobilissimi ad lacrymas, ad dolorem, atque luctum et vos jam moveri sentio, et me in dicendo perturbari, abrumpam repente orationem hanc omnem; vosque adhortabor universos, quotquot estis in hoc templo, ut postquam Rogerio Josepho Boscovichio perennem in caelis felicitatem expetieritis rite, atque eritis adprecati, multos ei similes in hac urbe cives a Deo Optimo Maximo postuletis, qui quod vobis jam factum gratulor, quo angustioribus ditionis terminis potentiaeque tenemur, eo latioribus


7902. Sorkočević, Miho;... . De illustribus familiis quae hodie... [ Note]


Dell' avverso destin forza funesta.
Ma fra le sacre tue mura sen resta
Ogni mio giusto affetto, ogni desio,
Se per le sante leggi tue vegg' io
Che il cenere di Sparta in te si desta.
In mezzo alle tue Donne onesto regno
Poser le grazie, ed entro al tuo confine
Bel


7903. Sorkočević, Miho;... . De illustribus familiis quae hodie... [ Note]


Poser le grazie, ed entro al tuo confine
Bel rifugio trovo l' Attico ingegno.
Deh concedano a me fausti gli Dei,
Che rivederti io possa, e ch' abbian fine
Nel tuo libero seno i giorni mei! Priusquam hujus collectanei operis terminum, cui jam proximus sum,


7904. Sorkočević, Miho;... . De illustribus familiis quae hodie... [ Note]

antiquorum Graeciae poetarum. Calor etiam in eo aperte dignoscitur, ille quidem, qui ex grato et beneficiis obstricto animo originem certe ducit; fuit enim Marullus post captam a Mahomete II Constantinopolim ann. 1453. una cum Joanne Lascari, Demetrio Calcondila, Emmanuele Marullo, Paulo Tarchaniota, et Theodoro Spandugino perhumaniter a Rhacusanis exceptus: hic illustrium virorum chorus antequam quicquam vellet a Senatu, domum, pecunias, et


7905. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3320 | Paragraph | Section]

id quod iuribus perfectae nobilitatis adversabatur. 7 Itaque per haereditarium descensum compilator diplomatis hujus id exprimere voluisse videtur quod civilistae emphiteusim, nos perpetuam arendam, quam imperator Iosephus II in venditione bonorum fundi litterarii et religionis inducere voluit, appellamus, id est haereditarium sine proprietate possessorium. § 59 Quae fuerint onera. 1 Atque ex his tertia


7906. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3320 | Paragraph | Section]

His in memoriam revocatis, si citatus articulus 11 cum Articulo 12-o ejusdem Ludovici combinetur, videtur non obscure inde elici posse quod rex hic omnes adnexas provincias ad idem cum Hungariae systema redigendi consilium susceperit, quemadmodum nuper imperator Iosephus II totam ad eandem normam redigere monarchiam sibi proposuerat. 7 Ut id Ludovicus perficiat, ab exaequanda 60.7 exaequanda: exequenda MS tributorum forma sibi ordiendum esse existimavit,


7907. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3320 | Paragraph | Section]

optimatibus, cum testimonio totius cleri et populi." 14 (c) Chartuitius: "accersitis episcopis et primis palatii, primum cum eis tractavit (nempe S. Stephanus) de substituendo pro se rege." 15 (d) Ioann. archid. de Gverche, dum de exauctorato Petro et Samuele electo narrat: "Duces, episcopi, comites, ad quos de regno providere pertinebat (...) Samuelem (...) regem dicunt." 16 (e) Simon Keza: "Aba... ea, quae Petrus statuerat, in irritum revocans


7908. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3512 | Paragraph | SubSect | Section]

resignato castro Budensi 1447. extradatae. 15 Vide earum conclusionem in Vestigiis Diaetarum pag. 270. § 59 Verum hac paulo post ab Ujlakio ablata eandem conferunt Joanni Hunyady sub titulo gubernatoris. 1 Nutante sub administratione Ujlakii reipublicae statu regnicolae varios revehendae internae pacis modos cum in Albensibus, tum in Pestanis comitiis agitarunt (a); quid tamen in iis sancitum fuerit, non


7909. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3512 | Paragraph | SubSect | Section]

seu impares sustinendae adeo procellosae administrationi Ujlakii vires id demum consilium statibus expresserunt ut eodem anno 13-a Iulii non jam per repraesentantes, ut antea, sed iterum viritim (d) convenirent, et examinato Ujlakio (e) vicariam regis potestatem Ioanni Hunyady gubernatoris nomine detulerint. 2 Itaque videndum tantum restat quibus limitibus auctoritatem ejus circumscripserint. 3 (a) Patet id ex ingressu decreti quo Ioannes Hunyady gubernator renunciatus est, in Vestigiis


7910. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3512 | Paragraph | SubSect | Section]

Plane privilegia confirmant. 12 Patet ex instrumento e comitiis 1447. dimisso (b) quod plane concessum a Sigismundo rege vico Al-Magyari nundinale privilegium renovarint. 13 Patet ex epistolis gubernatoris a Joanne Zredna collectis quod negotium pacis cum Friderico imperatore in comitiis 1448. pertractarint (c). 14 Patet denique e datis occasione comitiorum 1450. ad Pontificem litteris quod objectum juris patronatus in ecclesias aeque status tractarint (d).


7911. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3512 | Paragraph | SubSect | Section]

praesentium et eorum, qui tunc editi sunt, articulorum, dum Hunyadius gubernator enunciatus esset. 31 (f) Haec quidem totidem verbis nullus scriptorum tradit, ipsa tamen rerum gestarum combinatio facit manifestum. 32 Nam quod Mathias Joannis Corvini post fata sua electionem procurare summo studio adlaboraverit, quodve et in hoc et in aliis praecipuis rebus opera Emerici Zapolii usus sit, coaevi scriptores tradunt. 33 Dum ergo parte ex una video quod muneri palatini, cui Zapolium admodum


7912. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3584 | Paragraph | SubSect | Section]

percoeperunt, in computum capitalis imputetur (g), pro residuae nefors summae depuratione medietas impignorati proventus iisdem ita assignetur ut rex interea, dum debitum hoc exstinctum fuerit, dimidium tantum ejusmodi proventus percipiat. 19 Tanta tamen fuit Joannis Zapolya, Transylvaniae vajvodae et Stephani palatini jam fatis functi filii, potentia, ut hunc a justa sane hac lege exemerint et, quo is totam investitam summam recipere possit, 10 denarios a singula porta e tributo illo, quod pro stipendio militiae conferri


7913. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3622 | Paragraph | SubSect | Section]

senatu actum fuisse e superioribus appareat, per consiliarios aut ordinarii regni judices, quos regem ex officio ad consilium adhibere debuisse constat, aut jam tum aliqui puro honoris hujus titulo gloriabantur. § 97 Cur Uladislaus Ioanni Corvino praelatus fuerit. 1 Caeterum electionem Uladislai Beatricis reginae viduae, quae spem ineundi cum eo matrimonii conceperat, artibus procuratam fuisse concors ferme est scriptorum sententia. 2 Si causam ex eventu conjicere


7914. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3622 | Paragraph | Section]

ut in unam cum Germanicis Provinciis confluat gentem, eandem linguam, easdem leges, eosdem magistratus, eandem denique publicorum onerum normam adoptet, quam infeliciter licet post unitas jam supra duo saecula duas has nationes imperator Iosephus II tentaverit, eventus ipse ostendit. 6 Et vero ut natio Hungara suos unquam exuat mores, suam sepeliat linguam, de libera sua gubernii forma decedat, id ille tantum sperare potest qui aut ingenuam, et generosam nationis indolem non novit, aut totam perdi


7915. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3622 | Paragraph | Section]

linguam, de libera sua gubernii forma decedat, id ille tantum sperare potest qui aut ingenuam, et generosam nationis indolem non novit, aut totam perdi mavult nationem quam illam penes gentilia relinquere instituta. 7 Imo cum haec non aperta, ut imperator Iosephus II tentavit, vi, sed sensim et per cuniculos evertere vetus quorumpiam Hungarae genti infensorum hominum studium fuerit, omnibus his conatibus idonea his adhuc comitiis impedimenta objicere jus est nationi, quod tota, si fundamentale, vi cujus Domus Austriaca


7916. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3622 | Paragraph | Section]

usu status continuo permansisse, totum corpus juris testatur. 8 Sed quia in ejus exercitio aliqui abusus sensim irrepserant, studiosi partium scriptores jam eam in quaestionem vocare coeperunt, cum ipse ille, qui eam ad se totam jam pertraxerat, imperator Iosephus II communionem ejus statibus competere solenni suo decreto de 28. Ianuarii agnovit. 9 Interest itaque populi, interest ipsius regis ut abusus hi sufferantur, quae tantisper obscura sunt, explanentur, sicque perpetuus inter regem et populum diffidentiae


7917. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3622 | Paragraph | Section]

natio est quae patria officia, patrios honores, patriaque bona suis civibus ita non reservarit ut a lege hac nonnisi in paucis extraordinariis casibus recessus fieri possit? 8 Cum tamen circumstantiae aerarii ita constitutae esse queant ut restituendo tanto, quod Iosephus II inde percepit, donatariis aeri pares non sint, sufficit si irritae hae donationes in lege specifice exprimantur, singuloque civi bona haec a donatariis, depositis pecuniis, recipiendi facultas attribuatur; interea vero qua ignobiles oneribus publicis


7918. Katančić, Matija... . Fructus autumnales, versio... [page 268/363 | Paragraph | Sub2Sect | Section]

Ah, flete hanc, Satyri; flete, tenellulae
1.1.5.16  Nymphae; flete, cavernulae!
1.1.5.17  Vestrum Phyllis erat, cum steterat, decus;
1.1.5.18  vos plausu atque iocis exhilaraverat
1.1.5.19  Phyllis vosque genis blanda 2 rubentibus
1.1.5.20  20 traxit fronteve candida.
1.1.5.21  Quisnam artus graciles, quis teneras


7919. Katančić, Matija... . Fructus autumnales, versio... [page 270/365 | Paragraph | Sub2Sect | Section]

faustus Paschate iubilet. 1 U В je natpis: Ode VII. P. Sebastiano. 2 April. — 2 F: pio, В: Patri. — 3 F: lyrae, B: chelys. 7. Poeta ab Iove post diuturnam siccitatem petit pluviam. 1
1.1.7.1  Quid, magne, caeli vertice, Iupiter,
1.1.7.2  alto moraris? Quid patientibus,


7920. Katančić, Matija... . Fructus autumnales, versio... [page 270/365 | Paragraph | Sub2Sect | Section]


1.1.7.14  ardes puellam, dum violas legit
1.1.7.15  15 per prata Sidonis virago
1.1.7.16  datque tuo capiti corollam
1.1.7.17  incauta, tauri dum specie Iovem
1.1.7.18  nescit latentem, dum levis insidet
1.1.7.19  tergo et cava mulcet ferentem
1.1.7.20  20 multa manu rapiturque ponto.


7921. Katančić, Matija... . Fructus autumnales, versio... [page 270/365 | Paragraph | Sub2Sect | Section]

si tibi cura est generis tui,
1.1.7.23  audi preces natum et salubrem
1.1.7.24  da populo pluviam petenti. 1 U В je natpis: Ode X. metri alcaici, in qua Poeta a Ioue post siccitatem diuturnam petit pluuiam. 8. A. R. ac Cl. D. Georgio Aloysio


7922. Katančić, Matija... . Fructus autumnales, versio... [page 277/372 | Paragraph | Sub2Sect | Section]

rukopisa pod br. 2 (Koliko se gizda veseli Dijana ). — 2 F: quum, В: dum. — 3 F: crebram, В: crebrum. — * F: limine, B: lumine. 13. A. R. P. Iosepho Pavišević, Provinciae Custodi, suoque ante in Theologicis Moderatori. 1
1.1.13.1  Ut corde gnatum fert genitor pio
1.1.13.2  praebetque caro saepe piissimus,


7923. Katančić, Matija... . Fructus autumnales, versio... [page 278/373 | Paragraph | Sub2Sect | Section]


1.1.13.18  pectentis et suavem Illyrici sonum
1.1.13.19  ardes, Pater, — Pol! metrum habebis
1.1.13.20  20 Illyricumque metrique leges. 1 U В je natpis: Ode XII. Josepho Pavishev. 14. Ioanni Munier, vici Törökbalint curioni sacro, VII Id. Octob. dictum ibidem. 1


7924. Katančić, Matija... . Fructus autumnales, versio... [page 278/373 | Paragraph | Sub2Sect | Section]


1.1.13.20  20 Illyricumque metrique leges. 1 U В je natpis: Ode XII. Josepho Pavishev. 14. Ioanni Munier, vici Törökbalint curioni sacro, VII Id. Octob. dictum ibidem. 1
1.1.14.1  Sic lembo vehitur clara Liburnio
1.1.14.2  divinae soboles Palladis amnibus


7925. Katančić, Matija... . Fructus autumnales, versio... [page 279/374 | Paragraph | Sub2Sect | Section]

percurrit aquas puppe Liburnias,
1.1.14.19  tenta: sic genitus Flumine, cymbula
1.1.14.20  20 tollaris, petit, optima. 1 U В je natpis: Ode XVI. Domino Munier Joanni, 4 Octobris. 15. Proregi Croatiae, inaugurato VII Id. Maii 1790, Zagrabiae oblatum. 1


7926. Katančić, Matija... . Fructus autumnales, versio... [page 285/380 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]


1.2.2.29  Te modo dii servent, tuti 9 servabimur urbe,
1.2.2.30  30 tutus erit miles, tuta Minerva, lares.
1.2.2.31  Occidet et Prussus fallax, si vivis, Ioseph;
1.2.2.32  non etenim cunctos 10 arma dolosa iuvant.
1.2.2.33  Quis Prussus miles, qui aequo decernere Marte
1.2.2.34  formidans silvis abdita latro


7927. Katančić, Matija... . Fructus autumnales, versio... [page 285/380 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

Albim nuper potare Borussi,
1.2.2.38  at Pregelam Austriaca est mox bibitura cohors.
1.2.2.39  Comprimet audacem prudens Alemannia Prussum,
1.2.2.40  40 dum vivum Joseph viderit usque suum. 11
1.2.2.41  Te, Ioseph, Superi servent, tibi vota catervae
1.2.2.42  sint accepta: tuis, inclute, 12 vive diu!


7928. Katančić, Matija... . Fructus autumnales, versio... [page 285/380 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

mox bibitura cohors.
1.2.2.39  Comprimet audacem prudens Alemannia Prussum,
1.2.2.40  40 dum vivum Joseph viderit usque suum. 11
1.2.2.41  Te, Ioseph, Superi servent, tibi vota catervae
1.2.2.42  sint accepta: tuis, inclute, 12 vive diu! 1 Natpis u В: Prosphoneticon quo Vienenses Imperatori, de felici illius in vrbem reditu, gratulantur.


7929. Katančić, Matija... . Fructus autumnales, versio... [page 285/380 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

1 Natpis u В: Prosphoneticon quo Vienenses Imperatori, de felici illius in vrbem reditu, gratulantur. 18 Januarii 1779. — 2 F: cupit, B: volet. — 3 F: non alius, В: vt video. — 4 F: properate, B: properent. — 5 F: vestrae, B: nostrae. — 6 F: Caesar, B: Ioseph. — 7 F: patriae, B: nostrae. — 8 F: tuae, B: najprije »Lyrae«, zatim ispravleno »domus«: — 9 F: tuti, B: tuta. — 10 F: cunctos, B: multos. — 11 F: suum, B: senem. — 12 F: inclute, B: Inclyte.


7930. Katančić, Matija... . Fructus autumnales, versio... [page 291/336 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]


1.3.12.1  Baiano prognate solo, Nicolae, capessis
1.3.12.2  principe Pannoniae Praesulis urbe mitram.
1.3.12.3  Hanc tibi donarat Divus, cum viveret, ille
1.3.12.4  Ioseph: virtutis munera larga tuae.
1.3.12.5  5 Adsiduos vidit per lustra quaterna labores, [34]
1.3.12.6  queis tu militiae pabula sacra dabas,
1.3.12.7  et voluit recreare


7931. Katančić, Matija... . Fructus autumnales, versio... [page 292/337 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

foedo Vates livore lacessis,
1.3.16.2  non scis hoc Superis displicuisse nefas?
1.3.16.3  Cultores divum Vates sunt. Laedere pergis
1.3.16.4  vatem? Fulmineum vis temerare Iovem.
1.3.16.5  5 Iupiter Aonidum pater est, protector Apollo:
1.3.16.6  fulmine vel iaculo ne feriare, cave!


7932. Škrlec Lomnički,... . Descriptio physico-politicae... [Paragraph | SubSect | Section]

praeiudicata illa opinio: quasi seu propter latentes infra Orsovam ad sic dictam Portam ferream scopulos, seu propter frequentes Turcarum vexationes, seu denique propter longinquitatem itineris, rationibus mercatorum minus conduceret ultra Belgradum navigare. Pie defunctus Imperator Iosephus II-dus excusso hoc praeiudicio 1784-o per initum cum Aula Turcica tractatum Sined dictum, liberam tam per ulteriorem Belgrado Danubium, quam per Mare Nigrum, imo reseratis Dardanellarum angustiis, per Mare etiam Mediterraneum subditis suis procuravit


7933. Škrlec Lomnički,... . Descriptio physico-politicae... [Paragraph | SubSect | Section]

et Carolina, praesertim post erectum Gubernium Fluminense, notabiliter impopulata, et collaterales aliquot viae apertae sunt, ut reliquae etiam omnes aperiantur, utve ductus Carolinae evitatis, qua licet, praeruptis montibus corrigatur, comitatus Zagrabiensis actu allaborat. Iosephus II (secundus) Imperator, ut ductus eductionis multiplicaret, novam a nomine suo dictam Iosephinam eamque Carolina tantisper et breviorem, ut nunc illa est, etiam planiorem Carolostadio usque Segniam per Statum militarem viam


7934. Škrlec Lomnički,... . Descriptio physico-politicae... [Paragraph | SubSect | Section]

speculationes, seu denique interno constitutionis illarum vitio, compagniae hae non multo post interciderunt; tandem repurgatis fluviis, instauratis viis reseratoque mercibus Hungaricis usque Carolostadium et terra et aqua, inde vero per Carolinam ad mare aditu; postquam piae memoriae Imperator Iosephus II-dus utrumque Litorale propriis oculis lustrasset, ipse etiam in avi sui sententiam, nimirum, quod Germanicum commercium per Labacum, Hungaricum vero per Carolostadium dirigi debeat, concessit, in eandemque matrem etiam suam Mariam Theresiam


7935. Škrlec Lomnički,... . Descriptio physico-politicae... [Paragraph | SubSect | Section]

viget adhuc in iis etiam comitatibus, qui distractionis beneficio gaudent et pascuorum communium et vervactorum usus. Qualitatem tritici in Cis-Danubianis comitatibus nemo adhuc ad invicem contulit. Eius, quod Cis- et Trans-Tibiscani proferunt, classificationem, missus sub Imperatore Iosepho IIdo ad investiganda Hungariae producta Fluminensis quaestor Naysz ita definivit: ut postremum Szirmiensi, tum Bátsiensi, supra hoc Banatico, ultra hoc Békessiensi et Csongradiensi, supremum Borsodiensi,


7936. Škrlec Lomnički,... . Descriptio physico-politicae... [Paragraph | SubSect | Section]

solet, incolarum classis omnem sane legislationis attentionem meretur, praesertim quod illa easdem, quas nunc exercet fraudes et usuras, iam ante quinque secula perinde exercuerit, prouti id e perlatis pro illa legibus querelisque eorum temporum satis apparet. Piae memoriae Imperator et Rex Iosephus IIdus nihil intentati reliquit, ut populosam hanc incolarum classem ex inertia sua ad agriculturam, artes, opificia adeoque fixum alimentationis statum producat. Aperuit iis ad obtinendas colonicales sessiones et ad contubernia viam. Instauravit scholas, civilia iura toti genti attribuit;


7937. Škrlec Lomnički,... . Descriptio physico-politicae... [Paragraph | SubSect | Section]

classem collocavimus, alio insuper eoque promptiori subsidio egent; ut hoc iis procuret piae memoriae Imperatrix et Regina Maria Theresia, illi qui torfam viginti quatuor, illi vero, qui carbones fossiles invenerit centum aureorum praemium constituerat; id quod piae etiam memoriae Imperator et Rex Iosephus IIdus 1782. sub 22-a martii benigne renovavit. Cum torfa nil aliud sit, quam inflammabile crassiorum radicum aggregatum; quod plerumque in locis paludinosis reperiri solet, his autem plane illi comitatus, qui maximo lignorum defectu laborant, potissimum abundent: videtur his torfae usus


7938. Škrlec Lomnički,... . Descriptio physico-politicae... [Paragraph | SubSect | Section]

metalli fodinarum deservire censentur. Iam sub Regina Maria Theresia torfa et carbones bituminosi reperti sunt. Sed quia talibus in locis eruebantur, quae lignis alioquin abundabant, et unde in partes illas, quae iis egent, promotio sumptuosa nimis evasisset, usus eorum non est propagatus. Sub Iosepho IIdo detecta fuit in comitatu Barsiensi una (tres enim habentur) carbonum fossilium species, sed quae liquandis metallis apta non fuit, et tamen vix hi eruti sunt, cum iam directio montanistica eos ad metalla referri adeoque urburae subjicere praetendit. Cuius tamen contrarium sub 26-a,


7939. Škrlec Lomnički,... . Descriptio physico-politicae... [Paragraph | Section]

articulum exportationis evehantur, vix operae pretium videtur. Deberet itaque prius qualitas earum ita perfici, ut eam, quam Italicae habent decem pedum et supra longitudinem assequantur possentque pro velis et funibus pro maritimis navibus idoneis deservire. Sub piae memoriae Rege et Imperatore Iosepho IIdo haec etiam industriae species ad motum posita, semen Italicum a Gubernio Fluminensi per comitatus distributum canabesque Italicis non multo inferiores productae fuerunt. Verum et industria haec, seu quod semen perinde degeneraverit, seu quod modus eius culturae non satis fuerat


7940. Škrlec Lomnički,... . Descriptio physico-politicae... [Paragraph | SubSect | Section]

verum manipulationem hanc enatum subinde 1778. bellum interrupit. Hac tamen cura demum effectum est, ut iam 1781. militare commando, fine coëmptionis idoneorum pro equitatu caesareo-regio equorum Pestinum mitti potuerit. § CXLIV. Norma per Iosephum IIdum stabilita. Piae memoriae Imperator et Rex Iosephus IIdus, ut institutum hoc amplius promoveret, coëmptos in Moldavia et Ukrania sexaginta admissarios comitatibus gratis distribui iussit, ea sola cum prohibitione, ne ob eorum ad caballas rusticas


7941. Škrlec Lomnički,... . Descriptio physico-politicae... [Paragraph | SubSect | Section]

demum effectum est, ut iam 1781. militare commando, fine coëmptionis idoneorum pro equitatu caesareo-regio equorum Pestinum mitti potuerit. § CXLIV. Norma per Iosephum IIdum stabilita. Piae memoriae Imperator et Rex Iosephus IIdus, ut institutum hoc amplius promoveret, coëmptos in Moldavia et Ukrania sexaginta admissarios comitatibus gratis distribui iussit, ea sola cum prohibitione, ne ob eorum ad caballas rusticas admissione quidquam exigere possint. Anno 1785. idem piae memoriae Imperator et


7942. Škrlec Lomnički,... . Descriptio physico-politicae... [Paragraph | SubSect | Section]

esse equatium regium, seu deinde illud in Mezö-Hegyes seu ubicunque alibi sit collocatum, cum inde et caballae, ubi opus fuerit, et admissarii peti debeant, ne forte illud intercidat, resultantia illa ab intertentione nobilis turmae praetorianae 10.000, quae piae memoriae Imperator et Rex Iosephus IIdus ad instar stabilis dotis eo destinavit, futuris etiam temporibus eo semper impendantur. DE MELIORANDA OVIUM SPECIE § CXLVII. Originariae Hungariae oves crassam lanam


7943. Škrlec Lomnički,... . Descriptio physico-politicae... [Paragraph | SubSect | Section]

eandem viam vecturisationem convertatur. Ne tamen pretiosa ovium haec species in alio forte loco degeneret, primum in Buda-Eörs periculum factum mediaque gregis Merkopaliensis pars eo depulsa fuit. Cum experientiam hanc bonus effectus secutus fuisset, iussit piae memoriae Imperator et Rex Iosephus IIdus, ut in Mercopail nonnisi 200 oves interteneantur; quod supernatavit per dominia cameralia fundi religionis et studiorum distribuantur, in iisdemque eadem, quae in Mercopail viget, manipulatio introducatur. Ita primum in Bekova et Radonicz in dominio Bácsiensi, dein 1787. in


7944. Škrlec Lomnički,... . Status actualis oeconomiae... [Paragraph | SubSect | Section]

adiecit: in hac sedem Gubernii collocavit, sublataque quae antea Rem Commercialem communiter procurabat Intendenza Tergestina Directionem Commercii Hungarici huic concredidit. Augustus Iosephus II ut mercibus Hungaricis et Croatici faciliorem adhuc exitum procuret, novam a nomine suo Iosephinam dictam viam Carlostadio usque Segniam perduxit, sublatoque Portorii inter tres has vias discrimine,


7945. Škrlec Lomnički,... . Status actualis oeconomiae... [Paragraph | Sub2Sect | Section]

Regni partibus perinde iam invenit. In Comitatu Szaladiensi loco Sz. Kiraly mola erecta est, quae e faginaceis glandibus oleum exprimit, et Viennam pro usu Publicarum lampadum vendit. Iam sub Augusto Iosepho II. obtulerat se homo, qui e Heliotrophio non tantum deterioris speciei, sed optimo etiam olivarum oleo par, se expressurum recepit. Ut eius industriam foveat idem Augustus non tantum decennalem ab oneribus


7946. Škrlec Lomnički,... . Status actualis oeconomiae... [Paragraph | SubSect | Section]

neque id ultra mediocrem qualitatem assurgit, quanquam paratam habeat per Littorale eductionem, imo aliqui Germanicis Provinciis viciniores Comitatus producto hoc inde se provident. Canabes usque Augusti Iosephi II Regimen in mediocri sua qualitate perstiterunt. Hic semen Italicum medio Gubernii Fluminensis per Croatiae et aliquot Hungariae Comitatus distribui fecit, responditque conatui eventus. Productae enim sunt


7947. Škrlec Lomnički,... . Status actualis oeconomiae... [Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

illi, qui Torfam aut inferiorem Lycantracum seu Carbonum Fossilium Speciem detegerit 24, illi vero, qui idoneos plane liquando metallo eiusmodi Carbones reperit, 100 Aureorum proemium, id quod Augustus Iosephus 2us 1782 sub 22 Martii benigne renovavit. Torfa et primae speciei Lycanthraces sub utriusque Augusti Regimine reipsa in aliquot Locis detecti sunt, verum eruebantur in talibus tantum Locis,


7948. Škrlec Lomnički,... . Status actualis oeconomiae... [Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

deserviunt, cariori persolvuntur, quam crassius illud sericum, quod tantum pro velis, aliisque sollidioribus materiis idoneum est. Quomodo hanc Augustus Iosephus 2us corrigere conatus sit? Sensit detrimentum hoc Augustus Iosephus 2us utve illud anteverteret Mazucatium, qui compendiarias insuper Deglomerationis Machinas possidebat notabili ex


7949. Škrlec Lomnički,... . Status actualis oeconomiae... [Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

pro velis, aliisque sollidioribus materiis idoneum est. Quomodo hanc Augustus Iosephus 2us corrigere conatus sit? Sensit detrimentum hoc Augustus Iosephus 2us utve illud anteverteret Mazucatium, qui compendiarias insuper Deglomerationis Machinas possidebat notabili ex Orario Regio Stipendio provisum Budam illocavit: Necessarium pro nova hac


7950. Škrlec Lomnički,... . Status actualis oeconomiae... [Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

obtinuit, sicque modus etiam hunc Colorem praeparandi intercidit. Uti et naturalisandae ipsius quae colorem hunc producit Plantae. Interea Augustus Iosephus II. ipsam anilis Plantam, quae pretiosum illud Indigho profert, in Hungaria stabilire meditabatur. Iussit itaque ille 1785. cum semine Plantae huius et in Banatu et Quinque-Ecclesiis


7951. Škrlec Lomnički,... . Status actualis oeconomiae... [Paragraph | SubSect | Section]

vero pasivam habebat Commercii Bilancem, posterioribus his Annis etiam quoad Saginatos Maiales activum Commercium exerceat. Capras, qua Sylvis noxias Augustus Iosephus II penitus extirpari iusserat, verum postquam illi remonstratum fuit, dari in Hungaria loca, in quibus hae absque Sylvarum Detrimento ali possunt, Cutes autem earum pro conficiendo Cordovan Necessarias esse, illas in


7952. Škrlec Lomnički,... . Status actualis oeconomiae... [Paragraph | SubSect | Section]

tamen pretiosa haec ovium Species alibi forte degeneret, primum in Buda-Eörs periculum factum, mediaque gregis huius pars eo depulsa fuit. Postquam tentamen hoc optatum effectum produxit, statuit Augustus Iosephus IIus ut in Merkopail nonnisi, 200 Oves interteneantur, quod supernataverit, per Dominia Cameralia Fundi Religionis, et Studiorum distribuatur, ubique vero eadem quae in Merkopail viget, oves


7953. Škrlec Lomnički,... . Status actualis oeconomiae... [Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

1781. ad coemendos pro equitatu Caesareo-Regio per Hungariam equos Militare Commando Pesthinum submissum fuerit. Norma per Iosephum II introducta. Augustus Iosephus II ut Institutum hoc magis adhuc promoveat, coemptos in Moldavia et Ukraina sexaginta Admissarios Comitatibus gratis distribui


7954. Škrlec Lomnički,... . Status actualis oeconomiae... [Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

per Hungariam equos Militare Commando Pesthinum submissum fuerit. Norma per Iosephum II introducta. Augustus Iosephus II ut Institutum hoc magis adhuc promoveat, coemptos in Moldavia et Ukraina sexaginta Admissarios Comitatibus gratis distribui iussit ea cum prohibitione, ne ab


7955. Škrlec Lomnički,... . Status actualis oeconomiae... [Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

potest. Id constat, quod emanatum 1788. Bellum Turcicum omnem hanc manipulationem interceperit, in aliis vero Comitatibus diversa in praesens usque quoad hoc Institutum Norma vigeat. Augusto certe Iosepho II equatium illud adeo Cordi fuit, ut pro stabili eius dote residuos ab intertentione Turmae Praetorianae m/10 Florenos Instituto huic pro stabili dote assignaverit, manipulationemque eius mox


7956. Škrlec Lomnički,... . Status actualis oeconomiae... [Paragraph | SubSect | Section]

viri etiam ad manus filaturae admovendas dispositi sunt. Saepe ne sic quidem necessitates Fabricae sola vicinia explere potest, verum defilandum materiale per remotiores etiam partes distribui solet. Augustus Iosephus II. Ut in Hungaria Viri etiam Plebeii ad filaturam excitentur, iteratim demandaverat eo potissimum persuasus argumento quod alioquin pauci eorum elaborandis in aliquod vitae subsidium quibusdam artefactis per


7957. Škrlec Lomnički,... . Status actualis oeconomiae... [Paragraph | Section]

7. Systema Vectigalis Hungarici Anni 1788. §.59. Vectigal Hungaricum 1788i Interea eodem mense et die quo Vectigal hoc emanaverat Augustus Iosephus II separatus praeterea edidit patentales per quas numerosi exoticarum mercium Articuli in adnexa illic consignatione expressi, extra quaestum positi, normaque cum iisdem procedendi praescripta fuit. Sub hoc tempus


7958. Škrlec Lomnički,... . Status actualis oeconomiae... [Paragraph | SubSect | Section]

propter Longinquitatem itineris, seu propter frequentes Turcorum vexationes seu denique propter periculum internum et per enasciturum forte Bellum Commercii non intersit Mercatores ultro navigare. Post initium ab Augusto Iosepho II postremum cum Turcis Commercialem Tractatum Quaestores iam ultra etiam Belgradum navigare, emensoque Danubio ipsum etiam Mare Nigrum tentare coeperunt. Praeter recensita paulo ante Navigationis huius


7959. Škrlec Lomnički,... . Status actualis oeconomiae... [Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

ad Temesoarinum, versus sic dictam albam Palludem effodi curavit. Verum nec hoc Opus adhuc consummatum est, et ideo vix adhuc aliqua per illum in Tibiscum Navigatio viget. Augustus quidem Iosephus II perfectionem eius 1787. demandaverat, sed effectum ennatum subsequo anno Bellum Turcicum impedivit. Proiectatur Canalis iuxta Danubium Baja


7960. Škrlec Lomnički,... . Status actualis oeconomiae... [Paragraph | Sub2Sect | Section]

etiam Institutis fundum creet, Anno * * * Salis pretium in uno grosso adauxit, fundumque hunc promovendi Commercii usui perpetuo addixit. Incameraverat quidem hunc etiam Fundum per aliquot Annos Augustus Iosephus 2us verum Anno * * * eum primaevae suae destinationi Sponte iterum restituit. Et ab hoc tempore conflatae et necdum errogatae summae effecerunt * * * annue vero producit fundus hic * * *.


7961. Škrlec Lomnički,... . Status actualis oeconomiae... [Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

Tertia Epocha. Hactenus tota haec Cassa primum per Consilium Croaticum, dein per Locumtenentiale manipulabatur. Anno 1782. placuit Augusto Condam Iosepho Iio sub 18 Ianuarii: mandare, ut sicut aliae omnes ita haec etiam Cassae incamerentur, id est ad Cameralem Administrationem transferantur. Mens tamen Augustae Fundatricis et Matris suae


7962. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section]

et ejectus est 1479‑o anno ex Hispania, ubi etiam pacem inire coactus est et renunciare juribus in regnum Castilianum una cum sponsa; et cum haereditatem Alfonsus cum Iohanna non acquireret, etiam eam deseruit, et hinc Clarissa monialis facta est Iohanna. 11 Iohannes 2‑us eodem anno mortuus est et hinc 1479 anno patri successit Ferdinandus, et hinc unita sunt haec regna, sed nondum incorporata. 12 Hic proprie initium sumit historia statistica Hispaniae; nam Ferdinandus abolito titulo Regis Arragoniae dixit se Regem


7963. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section]

protulit rem primum Genuensibus eosque animavit ut ei committant aliquot naves ad exquirendas terras novas; sed non auditus ad Anglos, inde ad Portugallos venit; sed neutiquam auditus tandem ad Hispaniam venit, ubi etiam multis annis pulsavit donec persuaso confessario reginae Iohanne Peretz Franciscano reginam quoque permovisset, ut 17,000 aureorum resolveret pro hac expeditione, instructis ergo omnibus necessariis tribus navibus iis occidentem versus coepit suos inquisitiones, ubi jam insulae Azores detectae erant. 3 Excessit 3‑a


7964. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section]

Cum morte Iohannae Secundae emersit bellum inter Ludovicum II et Alfonsum, Alfonsus tamen victor evasit, et illud occupavit; hic plurimis annis possedit Neapolim, descendentes non habuit, sed illegitimum filium Ferdinandum Nothum. 6 Alfonsus V habuit Iohannem 2‑um fratrem, qui erat pater Ferdinandi Catolici, et cum Alfonsus liberos non haberet, succedere debuisset Johannes frater, sed Alfonsus filio Ferdinando Notho voluit relinquere; cum tamen pontifex tamquam dominus directus habitus sit semper Neapolitani regni, etiam


7965. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section]

illud occupavit; hic plurimis annis possedit Neapolim, descendentes non habuit, sed illegitimum filium Ferdinandum Nothum. 6 Alfonsus V habuit Iohannem 2‑um fratrem, qui erat pater Ferdinandi Catolici, et cum Alfonsus liberos non haberet, succedere debuisset Johannes frater, sed Alfonsus filio Ferdinando Notho voluit relinquere; cum tamen pontifex tamquam dominus directus habitus sit semper Neapolitani regni, etiam pontifex consensum suum dedit pro Ferdinando Notho; hinc mortuo patri suo naturali etiam eidem successit in Neapolitano


7966. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section]

passi sunt a hostibus Hispaniae, qui tam in ipso regno Portugaliae quam in mari et Americae provincias eis dilacerarunt et vexarunt; accessit quod ipsi Hispani, tantis bellis vexati, onera plurima imposuerint ipsis, exhauriverintque regnum; hinc 1640. rebellare coeperunt sub ductu Iohannis ducis de Draganea, qui originem a regibus prioribus ducebat; occisis ergo Hispanis una cum prorege occupatisque urbibus et portubus se in libertatem restituerunt; usque 1668. bellatum est cum Hispanis; quo tempore se diviserunt et a Hispanica aula independentes declarati


7967. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section]

classe integra Neapolitanos rebelles; hic ergo Guisius declaravit regnum Neapolitanum liberam rem publicam et se ducem reipublicae; Phylippus ergo misit classem contra rebelles, ubi capto Henrico Guisio supressi sunt seditiosi et ad obsequium reducti, praestantia et fortitudine Iohannis Austriaci junioris, qui erat filius naturalis Phylippi 4‑i. 3 Videns se ita curis et molestiis distrahi valedixit bello Belgico ut totas vires contra Portugallos vertere possit, quos damnandi maximam spem habuit; Belgas vero nimis a se remotos et potentes


7968. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section]

jure foemineo praetensiones formabant in Hispania; tales sunt 1‑o) Leopoldus 1. imperator, qui jure masculino, proin maximo jure petiit, nempe agnationis, cuius jus etiam pactum mutuae successionis inter has aulas roborabat. 4 2‑o) Erat domus Bavarica nempe Iosephus princeps Bavariae. 5 Hic condescendit matris ex parte ex Hispanica linea, et jam a Carolo 2‑o fuit electus successor. 6 Philippus 4‑us habuit filiam Margaretham Theresiam, quae Leopoldo imperatori nupta fuit; ex hoc nata est Maria


7969. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section]

matris ex parte ex Hispanica linea, et jam a Carolo 2‑o fuit electus successor. 6 Philippus 4‑us habuit filiam Margaretham Theresiam, quae Leopoldo imperatori nupta fuit; ex hoc nata est Maria Antonia, quae Maximiliano duci nupta fuit, et haec genuit Iosephum hunc, proin fuit nepos Leopoldi; sed hic mortuus est ante Carolum. 7 3‑us fuit princeps Sabaudiae Victor Amadeus; hic jure proaviae, Catharinae, filiae Phylippi 2‑i, quaesivit regnum Hispaniae. 8 4‑us fuit Ludovicus 14., qui


7970. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section]

nomine belli successionis Hispanicae venit; partes belligerentes sibi praefixerunt, ut exturbato Phylippo 5‑o ex trono Hispaniae, substituatur Carolus junior filius Leopoldi, sicque mens Ludovici deludatur, quamquam successio in Hispania spectasset Leopoldum patrem, et postremum Iosephum primum filium seniorem, hi tamen duo renunciarunt juri suo; primis annis sat ancipiti fortuna bellum gestum est, Galli tamen ex Catalaunia ejecti sunt, in urbe Barcillonensi Carolus se curavit inaugurari sub nomine Caroli 3‑ii, et sic jam praecipuum belli theatrum fuit


7971. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section]

Madrittum expugnavit, ibique solemniter inauguratus est, proin duos reges Hispania habuit; circa annum decimum tamen infelicius negotia gerebant, et repressi sunt ex tribus provinciis excepta Catalaunia; interim anno 5‑o mortuus est Leopoldus, cui Iosephus 1‑us successit; anno 11‑o mortuus est etiam Iosephus sine haeredibus, solus ergo remansit Carolus; maluit ergo incertam successionem relinquere et certam arripere, quod etiam fecit et sic imperator sub nomine Caroli 6‑i coronatus est in imperatorem, et regem Hungariae;


7972. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section]

proin duos reges Hispania habuit; circa annum decimum tamen infelicius negotia gerebant, et repressi sunt ex tribus provinciis excepta Catalaunia; interim anno 5‑o mortuus est Leopoldus, cui Iosephus 1‑us successit; anno 11‑o mortuus est etiam Iosephus sine haeredibus, solus ergo remansit Carolus; maluit ergo incertam successionem relinquere et certam arripere, quod etiam fecit et sic imperator sub nomine Caroli 6‑i coronatus est in imperatorem, et regem Hungariae; hoc videntes Angli et Hollandi, ne Carolum ad


7973. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section]

in limitibus; hinc egerunt ut arces suas habere et iis militiam propriam illocare possint; hae urbes dein Barier Städte cognominatae sunt; domus ergo Austriaca hanc servitutem in se recepit, imo etiam stipendia his militibus solvit aula Viennensis; hanc tamen servitutem Iosephus 2. anno 1781. sustulit. 5 Garantiam huius pacis promisit aula Anglica, Gallica, et Hollandi; haec tamen pax Utrajectensis nondum fuit finalis, nam Carolus et Phylippus 5‑us nondum inter se convenerunt; et sic Hispani post paucos annos bellum


7974. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section]

cum tamen Carolus non posset juvare serio, egit apud aulam Anglicanam ut negotium hoc componat; Angli ergo comparuerunt magna classe in mari et mediatorem fecerunt (Georgius ergo 1‑us rex Angliae). 8 Viennae collatis consiliis 1729. compositum est negotium, Iosephus enim rex Portugalliae duxit Mariam Victoriam. 9 Imperator etiam annuit ut educta Helvetica militia ex duobus ducatibus induratur Hispanica militia. 10 Anno 1731. mortuus est Antonis dux Parmensis, et sic statim [ipsi] successit ipsi


7975. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section]

habebant successionis; induxit Carolus in suis provinciis, cum consensu suorum subditorum, hanc sanctionem, eamque ab exteris receptam et garantirisatam voluit; in hac sanctione etiam successio limitata est, nempe ut primo succedant descendentes Mariae Theresiae, his deficientibus Iosephi primi succedant descendentes, hos excipiant Leopoldi primi succesores; anno 1724. post comitia Hungarica publicata est haec sanctio. 2 1732. Romanum imperium suscepit hanc successionem; 1725. Hispania, 1727. Russia, 1732. Anglia una cum evictione, 1730.


7976. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section]

enim fere Silesiam occupavit; anno 1748. pace Aquisgravensi clausum est bellum hoc; Hispani quidquid amiserunt per bellum ad Anglos recuperarunt, et ducatum Parmensem acceperunt a Maria Theresia pro Filippo fratre Ferdinandi 2‑i; hic Filippus fuit parens Isabellae, uxoris primae Iosephi 2‑i; constitutum tamen est, quod si contingeret Carolum fratrem succedere Ferdinando in casu defectus, tunc Philippus hic succedat Carolo in regno Neapolitano, et ducatus Parmensis recidat ad domum Austriacam. 7 Galli omnia occupata restituere


7977. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section]

fuerit; domus Sabaudica, quae expectantiam in Placentiae ducatum habuit, parato aere excontentata fuit; Maria Theresia vero consensit, etiam si jus apertum in Parmensem ducatum habuit; fuit enim tunc bello septennali involuta, et cum Gallis egit contra Borussum, eo a fortiori, quod Iosepho 2‑o, filio suo, desponsata fuerit Isabella, Phylippi huius filia. 12 Hic Carolus 3‑us regnavit ergo in Hispania; anno 1761. coaluit foedus inter 4 aulas Bourbonicas, nempe Hispaniam, Galliam, regnum Neapolitanum et Parmensem ducatum; nempe arctissimo


7978. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section]

proin pro suis. 21 Haec enim debita jam quasi caduca erant et nullus regum curavit exsolutionem eorum; ille ergo in se suscepit exsolutionem. 22 Inter domum Austricam nostram et Hispanicam ergo intercedit vinculum magnum affinitatis; Iosephus enim 2. anno '60. duxit Phylippi, ducis Parmensis, filiam Isabellam; qui fuit frater Caroli Tertii regis Hispaniae. 23 Leopoldus vero 2. duxit filiam Caroli Tertii, et sororem moderni regis Hispaniae Mariam Ludovicam. 24 Mariam vero


7979. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section]

Portugalliae damno; et anno '373. juri suo abdicavit Ferdinandus, imo tardius inivit contractum cum Henrico vi cuius successionem in ipsa Portugallia detulit ad domum Henrici; non enim habuit filium, sed filiam Beatricem; hanc ergo desponsavit Iohanni filio Henrici, et sic, ut Portugallia devolvatur ad haeredes Iohannis et Beatricis; sed Beatrix fuit ex adulterio nata, uti scimus, ex uxore Kunhai; interim tamen contractus coaluit; hic tractatus dein diuturno bello dedit ansam; Ferdinandus anno '383. decessit, et sic


7980. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section]

imo tardius inivit contractum cum Henrico vi cuius successionem in ipsa Portugallia detulit ad domum Henrici; non enim habuit filium, sed filiam Beatricem; hanc ergo desponsavit Iohanni filio Henrici, et sic, ut Portugallia devolvatur ad haeredes Iohannis et Beatricis; sed Beatrix fuit ex adulterio nata, uti scimus, ex uxore Kunhai; interim tamen contractus coaluit; hic tractatus dein diuturno bello dedit ansam; Ferdinandus anno '383. decessit, et sic Bourgundica stirps extincta est; ei successit stirps Iohannis Noti, usque


7981. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section]

ad haeredes Iohannis et Beatricis; sed Beatrix fuit ex adulterio nata, uti scimus, ex uxore Kunhai; interim tamen contractus coaluit; hic tractatus dein diuturno bello dedit ansam; Ferdinandus anno '383. decessit, et sic Bourgundica stirps extincta est; ei successit stirps Iohannis Noti, usque 1580. annum. 4.1 Successit ergo Ferdinando 1‑o Iohannes Nothus, qui fuit filius naturalis Petri Crudelis, naturalis frater Ferdinandi, usque '433. annum regnavit; mortuo Ferdinando gubernavit provincias Eleonora vidua Ferdinandi


7982. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section]

Kunhai; interim tamen contractus coaluit; hic tractatus dein diuturno bello dedit ansam; Ferdinandus anno '383. decessit, et sic Bourgundica stirps extincta est; ei successit stirps Iohannis Noti, usque 1580. annum. 4.1 Successit ergo Ferdinando 1‑o Iohannes Nothus, qui fuit filius naturalis Petri Crudelis, naturalis frater Ferdinandi, usque '433. annum regnavit; mortuo Ferdinando gubernavit provincias Eleonora vidua Ferdinandi nomine filiae suae Beatricis et Iohannis mariti eius; interim domi Portugalli protestati sunt contra


7983. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section]

annum. 4.1 Successit ergo Ferdinando 1‑o Iohannes Nothus, qui fuit filius naturalis Petri Crudelis, naturalis frater Ferdinandi, usque '433. annum regnavit; mortuo Ferdinando gubernavit provincias Eleonora vidua Ferdinandi nomine filiae suae Beatricis et Iohannis mariti eius; interim domi Portugalli protestati sunt contra tractatum defuncti Ferdinandi; maxime se opposuit Iohannes princeps, naturalis Petri Crudelis, qui et dignitate sua conspicuus erat (fuit enim magnus magister, ordinis equestris Anisensis) et populo ob virtutes


7984. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section]

Crudelis, naturalis frater Ferdinandi, usque '433. annum regnavit; mortuo Ferdinando gubernavit provincias Eleonora vidua Ferdinandi nomine filiae suae Beatricis et Iohannis mariti eius; interim domi Portugalli protestati sunt contra tractatum defuncti Ferdinandi; maxime se opposuit Iohannes princeps, naturalis Petri Crudelis, qui et dignitate sua conspicuus erat (fuit enim magnus magister, ordinis equestris Anisensis) et populo ob virtutes carissimus; hinc unanimi consilio electus est moderator rerum agendarum et domi et contra Castilianos; feliciter ergo


7985. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section]

sua conspicuus erat (fuit enim magnus magister, ordinis equestris Anisensis) et populo ob virtutes carissimus; hinc unanimi consilio electus est moderator rerum agendarum et domi et contra Castilianos; feliciter ergo gestis rebus profligarunt Castilianos ex tota Portugallia, et sic Iohannes hic Nothus totam Portugalliam sibi purgavit; felicissimam victoriam ad Alinbaratam anno 1385. retulerunt Portugalli de hostibus suis. 2 Et sic in regem electus est jure haereditario a Portugallis in signum gratitudinis ob servatum regnum a jugo


7986. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section]

est jure haereditario a Portugallis in signum gratitudinis ob servatum regnum a jugo Castilianorum; bellum tamen cum Castilianis usque '399. protractum est; eo anno pax quidem coaluit, sed etiam post eam renovatum est bellum et duravit usque 1411, et tunc finalis pax coaluit cum Ioanne 2‑o rege Castiliae et Iohanne Notho, qua pace Castiliani in perpetuum renunciarunt suo juri in Portugalliam; hic Iohannes multum contulit ad fortunam suorum, navigationem valde fovit, ipse indicavit navigantibus viam in Indias orientales, quamquam sub eo adhuc non detegerunt


7987. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section]

in signum gratitudinis ob servatum regnum a jugo Castilianorum; bellum tamen cum Castilianis usque '399. protractum est; eo anno pax quidem coaluit, sed etiam post eam renovatum est bellum et duravit usque 1411, et tunc finalis pax coaluit cum Ioanne 2‑o rege Castiliae et Iohanne Notho, qua pace Castiliani in perpetuum renunciarunt suo juri in Portugalliam; hic Iohannes multum contulit ad fortunam suorum, navigationem valde fovit, ipse indicavit navigantibus viam in Indias orientales, quamquam sub eo adhuc non detegerunt eam !; 1415.


7988. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section]

usque '399. protractum est; eo anno pax quidem coaluit, sed etiam post eam renovatum est bellum et duravit usque 1411, et tunc finalis pax coaluit cum Ioanne 2‑o rege Castiliae et Iohanne Notho, qua pace Castiliani in perpetuum renunciarunt suo juri in Portugalliam; hic Iohannes multum contulit ad fortunam suorum, navigationem valde fovit, ipse indicavit navigantibus viam in Indias orientales, quamquam sub eo adhuc non detegerunt eam !; 1415. occupata fuit in Africa Septa (Ceuta); '419. detexerunt insulas Canarias Portugalli, in specie


7989. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section]

eam !; 1415. occupata fuit in Africa Septa (Ceuta); '419. detexerunt insulas Canarias Portugalli, in specie Maderam et insulam Porto Santo, tardius insulas Asores; bellum Africanum continuatum est; in urbe Coimbria residebant ad haec tempora reges Portugalliae, Iohannes tamen hic Ullissiponam (Lisabon) transtulit, ubi et hodie est sedes regum; in hac ergo urbe contraxit morbum pestilentiae, qui tunc grassabatur per Europam occidentalem, et in hoc exstinctus est post laudabile regnum, anno '433; habuit 4 legitimos filios, et unum naturalem;


7990. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section]

urbe contraxit morbum pestilentiae, qui tunc grassabatur per Europam occidentalem, et in hoc exstinctus est post laudabile regnum, anno '433; habuit 4 legitimos filios, et unum naturalem; successit ipsi Eduardus coronae princeps; memorari meretur etiam Iohannes, et Henricus Navigator, filius Iohannis Nothi; ille navigationem promovit et ipse navigationem ingressus est; fuit dux Deviseo et magnus magister ordinis Christi; naturalis filius eius, nempe Nothi, erat Alfonsus, ex hoc deducit moderna regnans familia in Portugallia


7991. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section]

grassabatur per Europam occidentalem, et in hoc exstinctus est post laudabile regnum, anno '433; habuit 4 legitimos filios, et unum naturalem; successit ipsi Eduardus coronae princeps; memorari meretur etiam Iohannes, et Henricus Navigator, filius Iohannis Nothi; ille navigationem promovit et ipse navigationem ingressus est; fuit dux Deviseo et magnus magister ordinis Christi; naturalis filius eius, nempe Nothi, erat Alfonsus, ex hoc deducit moderna regnans familia in Portugallia originem; donavit ipsi parens ducatum de


7992. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section]

ordinis Christi; naturalis filius eius, nempe Nothi, erat Alfonsus, ex hoc deducit moderna regnans familia in Portugallia originem; donavit ipsi parens ducatum de Braganca; huius ergo successores excusso jugo Hispanico regnum Portugalliae obtinuerunt. 3 Nothus Iohannes sub suo regimine codicem juris Romani, in linguam regni sui traductum, induxit in Portugallia. 4 Eduardus successit patri suo, bellum Africanum fouit, sed non tam bene ei successit ut patri; urbem Tingim anno '437. obsidione cinxit, sed Marocani eos ante


7993. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section]

vidimus; quod tamen ipsi non successit per matrimonia, uti voluisset; bello dein victus renunciare debuit praetensionibus per uxorem, Henrici regis Castiliae filiam, ei enatis. 5.1 Decessit anno '481; ei successit filius Iohannes 2‑us; sub hoc ad maximum splendorem evecta est Portugallia, hinc Perfectissimus dictus est; vidit ille regimen valde esse restrictum suum, hinc conabatur ante omnia limites potestatis suae extendere, omniaque agere sine statuum et ordinum concursu; enata est ergo hinc


7994. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section]

hinc Perfectissimus dictus est; vidit ille regimen valde esse restrictum suum, hinc conabatur ante omnia limites potestatis suae extendere, omniaque agere sine statuum et ordinum concursu; enata est ergo hinc malecontentio subditorum, et ex hac conjuratio plurium, cui etiam agnati Iohannis se associarunt, inter caeteros Iacob dux Deviseo, qui in secundo gradu erat cognatus Ioanni; alter erat Ferdinandus dux de Braganca, qui erat nepos filii naturalis Ioannis Nothi; haec tamen conspiratio prodita est et capita seditionis incarcerata, nempe principes duo cum


7995. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section]

ante omnia limites potestatis suae extendere, omniaque agere sine statuum et ordinum concursu; enata est ergo hinc malecontentio subditorum, et ex hac conjuratio plurium, cui etiam agnati Iohannis se associarunt, inter caeteros Iacob dux Deviseo, qui in secundo gradu erat cognatus Ioanni; alter erat Ferdinandus dux de Braganca, qui erat nepos filii naturalis Ioannis Nothi; haec tamen conspiratio prodita est et capita seditionis incarcerata, nempe principes duo cum ceteris, anno '483‑o; Ferdinandus capite plexus est publice, Iacobus vero ab ipso Iohanne


7996. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section]

cognatus Ioanni; alter erat Ferdinandus dux de Braganca, qui erat nepos filii naturalis Ioannis Nothi; haec tamen conspiratio prodita est et capita seditionis incarcerata, nempe principes duo cum ceteris, anno '483‑o; Ferdinandus capite plexus est publice, Iacobus vero ab ipso Iohanne confossus est in carceribus, ceteri plures capite plexi, rex vero continuavit auctoritate propria regere populum suum. 2 Anno '492. ingentem multitudinem exulum Mahomedanorum, Judaeorum, et Saracenorum ex Hispania recepit hic rex, salvo usu religionis


7997. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section]

expeditiones ordinavit, in quibus tandem ad finem Africae pervenerunt, ad promontorium nempe Bonae Spei, per Bartholomaeum Diacz, anno '492; Christophorus dein Columbus fecit prius iter in Americam ex partibus Hispanorum; hinc enatae sunt lites maximae inter Portugallos et Hispanos; Iohannes enim II dicebat se jus exclusivam habere ad detegendas terras incognitas; compositae ergo sunt lites per pontifices ut hae duae aulae cum exclusione aliarum gentium dividant terras incognitas; nempe ab Asoriis et Capitis Viridis insulis ad 370 milliaria ad occidentem laterem


7998. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section]

ab Asoriis et Capitis Viridis insulis ad 370 milliaria ad occidentem laterem incognitarum terrarum occupent Portugali, hinc vero ad orientem versus occupent Hispani; anno '506. Iulius 2. pontifex hunc Tortesilensem tractatum ratihabuit. 3 Anno '494. decessit Iohannes 2.; ei successit proximus agnatus, cum sine prolibus moreretur; Alfonsus enim eius filius, jam uxoratus, ex equo prolapsus, anno '91‑o mortuus est; duo erant principes, qui quaerebant successionem: Maximilianus imperator et dux Deviseo Emanuel; hic enim dux et Iohannes ex


7999. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section]

decessit Iohannes 2.; ei successit proximus agnatus, cum sine prolibus moreretur; Alfonsus enim eius filius, jam uxoratus, ex equo prolapsus, anno '91‑o mortuus est; duo erant principes, qui quaerebant successionem: Maximilianus imperator et dux Deviseo Emanuel; hic enim dux et Iohannes ex communi stipite descendebant, nempe ex Eduardo, cuius erant nepotes; Maximilianus vero imperator per sexum foemineum fuit conjunctus, mater nempe eius fuit Eleonora, quae fuit filia Eduardi regis Portugalliae, sed Portugalli magis favebant Emanueli, et hinc etiam rex


8000. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section]

Hic Magni nominis honore ornatus est, maximum et splendidissimum fuit sub ipso regimen; conjunxit se vinculo affinitatis cum Hispania, ut praesidium quodpiam haberet, et fors regnum Hispaniae devolveret ad ipsum, hinc duxit Alfonsi filii Iohannis 2‑i relictam viduam Isabellam, sed ea in primo puerperio mortua fuit, et etiam eius filius Michael paulo post mortus est; duxit ergo filiam tertio natam Mariam Ferdinandi Chatolici; etiam hac mortua duxit Eleonoram Phylippi Pulcri Austriaci filiam, ex qua dein successores


8001. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section]

saepe in suis occupationibus, et hoc quoque bene ipsi successit, repetitis enim victoriis fregit ipsos. 6.1 Anno '521‑o decessit Emanuel, et vere nomen Magni meruit, ob multa praeclare facta in Portugallia. 2 Successit ei filius Iohannes Tertius; hic vestigia patris in omnibus pari felicitate pressit; consummata fuit sub ipso apprehensio insularum Molucanarum; Carolus 5. imperator movit ipsi difficultatem propter occupationem insularum Molucanarum, et quidem ex pace Tortesilensi; dicebat enim Carolus has


8002. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section]

5. imperator movit ipsi difficultatem propter occupationem insularum Molucanarum, et quidem ex pace Tortesilensi; dicebat enim Carolus has insulas ad se spectare, quia in ipsius territorio jacebant; cum tamen videret eum ejicere non posse, petiit aequivalens in pecunia; obtulit ergo Iohannes 350,000 ducatorum Carolo, et sic speciali Caesar-Augustana pace roboratus est hic tractatus; ipsi etiam principes Asiatici egre tulerunt dominium Portugallorum, hinc saepe bella enata sunt, sed Iohannes 3. auctoritatem suam prudentia et perspicacia sua retinere scivit;


8003. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section]

tamen videret eum ejicere non posse, petiit aequivalens in pecunia; obtulit ergo Iohannes 350,000 ducatorum Carolo, et sic speciali Caesar-Augustana pace roboratus est hic tractatus; ipsi etiam principes Asiatici egre tulerunt dominium Portugallorum, hinc saepe bella enata sunt, sed Iohannes 3. auctoritatem suam prudentia et perspicacia sua retinere scivit; maximam molestiam ei incolae Cambajae crearunt, qui munimentum Diu evertere volebant, sed ipsorum consilium eversum est per Iohannem. 3 In Africa septemtrionali


8004. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section]

Asiatici egre tulerunt dominium Portugallorum, hinc saepe bella enata sunt, sed Iohannes 3. auctoritatem suam prudentia et perspicacia sua retinere scivit; maximam molestiam ei incolae Cambajae crearunt, qui munimentum Diu evertere volebant, sed ipsorum consilium eversum est per Iohannem. 3 In Africa septemtrionali res pariter ex sententia gestae sunt contra Marocanos; hic enim novae adhuc possessiones factae sunt, et arcem etiam Magazan in littoribus maris Mediterranei posuit '546; ardore religionis


8005. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section]

7.1 Hic rex etiam Sacram inquisitionem induxit in regnum, ad exstirpandos Saracenos et Judaeos occultos. 2 Decessit post 35 annorum regimen anno '557, successorem reliquit nepotem Sebastianum infantem; filius enim et coronae haeres Iohannes praemortuus est; initio tutelam gerebat avia Sebastiani, Chatarina, filia Phylippi Pulcri et soror Caroli 5‑i; secundam tutelam, postquam renunciasset Catharina dignitati suae, a '561‑o anno Henricus Cardinalis, filius Emanuelis Magni et frater junior Ioannis 3‑ii


8006. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section]

Mahomed et Molucus in hoc bello occubuerunt, Molucus quidem ex morbo sub ipsa pugna; tristissimus fuit hic eventus pro regno; totus enim fere exercitus, nobilitas praecipua, ipse rex et cum eo tota regnans familia extincta est; suscepit ergo Henricus cardinalis, ultimus ex stirpe Iohannis Nothi, qui regni gubernacula capessivit anno '578. 4 Vidit se aetate jam fractum, hinc voluit ut se vivente designetur ei successor, et hinc consenserunt etiam status ut evocentur omnes connexae aulicarum praetensiones investigentur, et ipso adhuc


8007. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section]

etiam status ut evocentur omnes connexae aulicarum praetensiones investigentur, et ipso adhuc vivente judicio statuum et ordinum successor eligatur; optimum tamen hoc coeptum per mortem repentinam Henrici interruptum est; anno '580. 5 In hoc ergo defecit stirps Iohannis Nothi; invaluit ergo hic species interregni in Portugallia, nempe a 30. Ian. '580. usque Phylippus rex Hispaniae Ulissiponae homagium excepit Portugallorum, quod fuit 12‑a Apri. '581. 6 Primus ergo praetendens fuit Phylippus 2. rex Hispaniae, hic jure


8008. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section]

Parmese, qui erat filius Alexandri ducis Parmese et Mariae quae erat senior neptis Emanuelis M. 10.1 4‑to) successionem petiit stirps principum Bragantinorum qui per nexum sexus foeminei praetendebant; iunior enim neptis Emanuelis M. Catharina nupta fuit Iohanni duci de Braganca. 11.1 5o) fuit domus principum Sabaudiae, Carolus enim Emanuel 1‑us dux Sabaudiae fuit filius Emanuelis, qui eodem anno mortuus est quo Henricus cardinalis. 2 Hic


8009. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section]

tempus tota Portugallia a Hispanis purgata est, regnum ipsum sequutae sunt omnes possessiones Americanae, et Africanae; sola Septa seu Certa in Africa mansit sub potestate Hispanorum; anno '641. congregati sunt in comitiis Portugalli, et de rege eligendo actum est; aderat princeps Iohannes dux de Bragancza, conspicuus vir, et Iohannis Nothi descendentibus !, nempe ex Alfonso filio Notho Iohannis; hic ergo omnibus carus rex salutatus est sub nomine Iohannis 4‑i (Alfonsus 1‑us fuit filius nothi Iohannis Nothi; Alfonsus hic habuit filium


8010. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section]

regnum ipsum sequutae sunt omnes possessiones Americanae, et Africanae; sola Septa seu Certa in Africa mansit sub potestate Hispanorum; anno '641. congregati sunt in comitiis Portugalli, et de rege eligendo actum est; aderat princeps Iohannes dux de Bragancza, conspicuus vir, et Iohannis Nothi descendentibus !, nempe ex Alfonso filio Notho Iohannis; hic ergo omnibus carus rex salutatus est sub nomine Iohannis 4‑i (Alfonsus 1‑us fuit filius nothi Iohannis Nothi; Alfonsus hic habuit filium Ferdinandum 1‑um, hic 2‑um Ferdinandum, hic Iacobum,


8011. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section]

sola Septa seu Certa in Africa mansit sub potestate Hispanorum; anno '641. congregati sunt in comitiis Portugalli, et de rege eligendo actum est; aderat princeps Iohannes dux de Bragancza, conspicuus vir, et Iohannis Nothi descendentibus !, nempe ex Alfonso filio Notho Iohannis; hic ergo omnibus carus rex salutatus est sub nomine Iohannis 4‑i (Alfonsus 1‑us fuit filius nothi Iohannis Nothi; Alfonsus hic habuit filium Ferdinandum 1‑um, hic 2‑um Ferdinandum, hic Iacobum, hic Theodosium, hic Iohannem, hic Theodosium 2, et huius filius fuit


8012. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section]

anno '641. congregati sunt in comitiis Portugalli, et de rege eligendo actum est; aderat princeps Iohannes dux de Bragancza, conspicuus vir, et Iohannis Nothi descendentibus !, nempe ex Alfonso filio Notho Iohannis; hic ergo omnibus carus rex salutatus est sub nomine Iohannis 4‑i (Alfonsus 1‑us fuit filius nothi Iohannis Nothi; Alfonsus hic habuit filium Ferdinandum 1‑um, hic 2‑um Ferdinandum, hic Iacobum, hic Theodosium, hic Iohannem, hic Theodosium 2, et huius filius fuit Iohannes 4‑tus). 3 Iohannes hic difficile


8013. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section]

et de rege eligendo actum est; aderat princeps Iohannes dux de Bragancza, conspicuus vir, et Iohannis Nothi descendentibus !, nempe ex Alfonso filio Notho Iohannis; hic ergo omnibus carus rex salutatus est sub nomine Iohannis 4‑i (Alfonsus 1‑us fuit filius nothi Iohannis Nothi; Alfonsus hic habuit filium Ferdinandum 1‑um, hic 2‑um Ferdinandum, hic Iacobum, hic Theodosium, hic Iohannem, hic Theodosium 2, et huius filius fuit Iohannes 4‑tus). 3 Iohannes hic difficile bellum sustinere debuit cum Hispanis; ipsae etiam


8014. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section]

!, nempe ex Alfonso filio Notho Iohannis; hic ergo omnibus carus rex salutatus est sub nomine Iohannis 4‑i (Alfonsus 1‑us fuit filius nothi Iohannis Nothi; Alfonsus hic habuit filium Ferdinandum 1‑um, hic 2‑um Ferdinandum, hic Iacobum, hic Theodosium, hic Iohannem, hic Theodosium 2, et huius filius fuit Iohannes 4‑tus). 3 Iohannes hic difficile bellum sustinere debuit cum Hispanis; ipsae etiam aulae Europeae divisae erant inter Phylippum et Iohannem; sic Galli, Angli, Sveci Iohannem pro libero recognoverunt, una


8015. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section]

Iohannis; hic ergo omnibus carus rex salutatus est sub nomine Iohannis 4‑i (Alfonsus 1‑us fuit filius nothi Iohannis Nothi; Alfonsus hic habuit filium Ferdinandum 1‑um, hic 2‑um Ferdinandum, hic Iacobum, hic Theodosium, hic Iohannem, hic Theodosium 2, et huius filius fuit Iohannes 4‑tus). 3 Iohannes hic difficile bellum sustinere debuit cum Hispanis; ipsae etiam aulae Europeae divisae erant inter Phylippum et Iohannem; sic Galli, Angli, Sveci Iohannem pro libero recognoverunt, una cum Hollandis, sed vicissim aula Caesarea


8016. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section]

est sub nomine Iohannis 4‑i (Alfonsus 1‑us fuit filius nothi Iohannis Nothi; Alfonsus hic habuit filium Ferdinandum 1‑um, hic 2‑um Ferdinandum, hic Iacobum, hic Theodosium, hic Iohannem, hic Theodosium 2, et huius filius fuit Iohannes 4‑tus). 3 Iohannes hic difficile bellum sustinere debuit cum Hispanis; ipsae etiam aulae Europeae divisae erant inter Phylippum et Iohannem; sic Galli, Angli, Sveci Iohannem pro libero recognoverunt, una cum Hollandis, sed vicissim aula Caesarea Germanica fuit pro Phylippo, aula etiam


8017. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section]

1‑um, hic 2‑um Ferdinandum, hic Iacobum, hic Theodosium, hic Iohannem, hic Theodosium 2, et huius filius fuit Iohannes 4‑tus). 3 Iohannes hic difficile bellum sustinere debuit cum Hispanis; ipsae etiam aulae Europeae divisae erant inter Phylippum et Iohannem; sic Galli, Angli, Sveci Iohannem pro libero recognoverunt, una cum Hollandis, sed vicissim aula Caesarea Germanica fuit pro Phylippo, aula etiam Pontificis, sed Portugalli paratiores erant ad schisma faciendum quam ut se subjiciat Hispanis; initio enim Phylippus non potuit


8018. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section]

hic Iacobum, hic Theodosium, hic Iohannem, hic Theodosium 2, et huius filius fuit Iohannes 4‑tus). 3 Iohannes hic difficile bellum sustinere debuit cum Hispanis; ipsae etiam aulae Europeae divisae erant inter Phylippum et Iohannem; sic Galli, Angli, Sveci Iohannem pro libero recognoverunt, una cum Hollandis, sed vicissim aula Caesarea Germanica fuit pro Phylippo, aula etiam Pontificis, sed Portugalli paratiores erant ad schisma faciendum quam ut se subjiciat Hispanis; initio enim Phylippus non potuit agere contra Portugallos, ob bella


8019. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section]

ad schisma faciendum quam ut se subjiciat Hispanis; initio enim Phylippus non potuit agere contra Portugallos, ob bella cum Gallis, Anglis; videntes se sic efficere non posse quodpiam, profusis multis pecuniis conati sunt Hispani in ipsa Portugallia seditionem incipere, et necem Iohannis decreverunt, sed per Marchionem de Ajamonte, amico Iohannis, prodita est astutia et remotum periculum; tutus ergo mansit Iohannes. 14.1 Portugalli ergo saluti suae prospicientes cum Hollandis coeperunt transigere, ne scilicet amplius vexentur


8020. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section]

enim Phylippus non potuit agere contra Portugallos, ob bella cum Gallis, Anglis; videntes se sic efficere non posse quodpiam, profusis multis pecuniis conati sunt Hispani in ipsa Portugallia seditionem incipere, et necem Iohannis decreverunt, sed per Marchionem de Ajamonte, amico Iohannis, prodita est astutia et remotum periculum; tutus ergo mansit Iohannes. 14.1 Portugalli ergo saluti suae prospicientes cum Hollandis coeperunt transigere, ne scilicet amplius vexentur provinciae earundem; uterque enim populus pro libertate sua


8021. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section]

Anglis; videntes se sic efficere non posse quodpiam, profusis multis pecuniis conati sunt Hispani in ipsa Portugallia seditionem incipere, et necem Iohannis decreverunt, sed per Marchionem de Ajamonte, amico Iohannis, prodita est astutia et remotum periculum; tutus ergo mansit Iohannes. 14.1 Portugalli ergo saluti suae prospicientes cum Hollandis coeperunt transigere, ne scilicet amplius vexentur provinciae earundem; uterque enim populus pro libertate sua egit; adhaesit tamen utraque pars circa occupatas terras et provincias a


8022. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section]

quam maxima ex parte Portugalli habebant, sibi occuparunt, et sic usque '661, '2, '3. perdurarunt altercationes inter eos donec '669. finalis pax coaluisset inter has nationes, Hollandos et Portugallos; Portugalli vero in usu libertatis suae permanserunt usque nostra tempora semper; Iohannes hic 4‑us rem aerarii optime administravit, suasque non exiguas divitias omnes in bonum reipublicae convertit, et 56 milliones reliquit in 6. anno regni cum anno '653. mortuus esset; successit ei secundogenitus filius Alfonsus, nam Theodosius senior ei praemortuus est; hic


8023. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section]

eas partes a quibus plurimum sperandum erat et minimum metuendum, et sic extorsit se ex bello ad quod incautum foedus vel altercatio ipsum praecipitare potuisset. 4 Hinc bello Hispanico immortuus est Petrus; anno enim 1706‑o mortuus est; successit ei filius Iohannes 5‑tus; hic fuit filius senior Petri ex secundo matrimonio cum Maria Sophia ex domo Palatino Neoburgica; adivit regnum flagrante bello, quod usque annum '713. protractum et utiliter pro Portugallis gestum est; pace Ultrajectensi pax reposita, qua pace Portugallis


8024. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section]

et utiliter pro Portugallis gestum est; pace Ultrajectensi pax reposita, qua pace Portugallis territorium S. Sacramenti et fluvius Amazonum, quem Ludovicus 14. praetendit, assertus est Portugallis, ceterorum juribus annihilatis. 17.1 Bello liberatus Iohannes curas suas convertit ad negotia domestica, agriculturam, commercium; multi tamen ipsum arguunt, quod recte ea non egerit, quae politica eorum temporum poposcisset ab eo; debuisset enim exercitum et classem restaurare ut authoritatem sibi procuraret apud exteros; desolata


8025. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section]

multi tamen ipsum arguunt, quod recte ea non egerit, quae politica eorum temporum poposcisset ab eo; debuisset enim exercitum et classem restaurare ut authoritatem sibi procuraret apud exteros; desolata enim erat facies harum rerum sub ipsius regimine. 2 Fuit Iohannes hic summus Pietista, omnem operam convertit ad promovendam religionem, multos milliones, quos ex fodinis adamantum in Brasilia percepit, profudit in monachos et moniales (indoles Ioannis inde conjici potest quod rex Borussiae scribat de eo, quod a Pontifice impetraverit


8026. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section]

celebrandi usque ad elevationem). 3 Anno 1716. fundavit patriarchatum in regno suo; institutio haec patriarchatus erat paradoxa, nam totum regnum erat jam divisum in diaeceses et archiepiscopatus; Ullissipona erat sub jurisdictione archiepiscopi, hinc egit Iohannes, ut Pontifex capellam suam aulicam elevaret ad dignitatem ecclesiae metropolitanae, et sic duae erant metropolitanae dein in urbe; hinc Iohannes divisit urbem in novam et veterem, occidentalis eius pars nova, orientalis vetus dicta est, et


8027. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section]

divisum in diaeceses et archiepiscopatus; Ullissipona erat sub jurisdictione archiepiscopi, hinc egit Iohannes, ut Pontifex capellam suam aulicam elevaret ad dignitatem ecclesiae metropolitanae, et sic duae erant metropolitanae dein in urbe; hinc Iohannes divisit urbem in novam et veterem, occidentalis eius pars nova, orientalis vetus dicta est, et sic partem novam cessit novo metropolitae, veterem vero permisit antiquo; haec dein divisio civitate donata est; fundavit nobile monasterium Mass. 4 '725. ex


8028. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section]

Hispani ergo omnem quaerebant causam crambem suarum praetensionum renovandi, sed Portugalli intermediantibus Anglis sciverunt declinare hoc periculum, et eo rem adduxerunt partim minis, partim pollicitationibus !, ut has aulas affinitatis vinculo ligarent; '729. ergo Iosephus Emanuel Iohannis 5‑i filius duxit Mariam Annam Victoriam filiam Philippi 5‑i, quam Ludovicus 15. repudiavit; et filius Philippi 5‑i Ferdinandus duxit Mariam Barbaram filiam Iohannis 5. 5 In limitibus Portugalliae conventum est, ubi permutatio


8029. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section]

quaerebant causam crambem suarum praetensionum renovandi, sed Portugalli intermediantibus Anglis sciverunt declinare hoc periculum, et eo rem adduxerunt partim minis, partim pollicitationibus !, ut has aulas affinitatis vinculo ligarent; '729. ergo Iosephus Emanuel Iohannis 5‑i filius duxit Mariam Annam Victoriam filiam Philippi 5‑i, quam Ludovicus 15. repudiavit; et filius Philippi 5‑i Ferdinandus duxit Mariam Barbaram filiam Iohannis 5. 5 In limitibus Portugalliae conventum est, ubi permutatio sponsarum maxima cum


8030. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section]

partim pollicitationibus !, ut has aulas affinitatis vinculo ligarent; '729. ergo Iosephus Emanuel Iohannis 5‑i filius duxit Mariam Annam Victoriam filiam Philippi 5‑i, quam Ludovicus 15. repudiavit; et filius Philippi 5‑i Ferdinandus duxit Mariam Barbaram filiam Iohannis 5. 5 In limitibus Portugalliae conventum est, ubi permutatio sponsarum maxima cum pompa facta est, nempe in insula Pegon quam format fluvius Caja; est nempe locus Extremadurae; in hac ergo insula palatium splendidum ligneum exstructum est, et ad


8031. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section]

in hac ergo insula palatium splendidum ligneum exstructum est, et ad aequalitatem gentium observandam duplex ingressus factus est ad palatium, ut sic quivis regum solus sine alterius praejudicio intrare potuerit in pompam. 18.1 Anno '722. Iohannes in graves simultates devenit cum Pontifice; omnes enim aulae utuntur jure cardinalem praesentandi Pontifici; hoc jus postulabat etiam Iohannes pro archiepiscopo Pichio, Inocentius 13. ei denegavit generalem repulsam dando; litem hanc continuavit etiam Benedictus 13.


8032. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section]

est ad palatium, ut sic quivis regum solus sine alterius praejudicio intrare potuerit in pompam. 18.1 Anno '722. Iohannes in graves simultates devenit cum Pontifice; omnes enim aulae utuntur jure cardinalem praesentandi Pontifici; hoc jus postulabat etiam Iohannes pro archiepiscopo Pichio, Inocentius 13. ei denegavit generalem repulsam dando; litem hanc continuavit etiam Benedictus 13. successor; Iohannes ergo exacerbatus omnem connexionem aulae suae cum aula Romana praescidit; Clemens 13. successor videns schisma hoc hinc concessit


8033. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section]

in graves simultates devenit cum Pontifice; omnes enim aulae utuntur jure cardinalem praesentandi Pontifici; hoc jus postulabat etiam Iohannes pro archiepiscopo Pichio, Inocentius 13. ei denegavit generalem repulsam dando; litem hanc continuavit etiam Benedictus 13. successor; Iohannes ergo exacerbatus omnem connexionem aulae suae cum aula Romana praescidit; Clemens 13. successor videns schisma hoc hinc concessit Iohanni 5. hoc jus facta conventione inter litigantes. 2 Circa 35. huius saeculi annum ligamen inter Hispaniam et


8034. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section]

Iohannes pro archiepiscopo Pichio, Inocentius 13. ei denegavit generalem repulsam dando; litem hanc continuavit etiam Benedictus 13. successor; Iohannes ergo exacerbatus omnem connexionem aulae suae cum aula Romana praescidit; Clemens 13. successor videns schisma hoc hinc concessit Iohanni 5. hoc jus facta conventione inter litigantes. 2 Circa 35. huius saeculi annum ligamen inter Hispaniam et Portugalliam relaxari coepit, et quidem ob violatum jus gentium in immunitate legatorum; Madritti enim suspecti aliqui homines cum famulitio legati


8035. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section]

19.1 Anno '41. enatum est bellum successionis Austriacum in Europa; belli huius occasione neutralitatem tenuit Portugallia; profuit tamen Mariae Theresiae aula Portugallia quod magnam vim pecuniarum crediderit ei ad bellum continuandum; incidit ad haec in morbum Iohannes, quo multis annis vexabatur; anno '748. peculiari titulo a Benedicto 14‑o pontifice ornatus est, nempe regis fidelissimi; sub rege hoc languido et aegroto ipsa negotia, quae sub Franciscani pontifice Caspari regimine fiebant, languida erant; decessit 1750; successit ei


8036. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section]

Iohannes, quo multis annis vexabatur; anno '748. peculiari titulo a Benedicto 14‑o pontifice ornatus est, nempe regis fidelissimi; sub rege hoc languido et aegroto ipsa negotia, quae sub Franciscani pontifice Caspari regimine fiebant, languida erant; decessit 1750; successit ei Iosephus Emanuel filius; hic usque '72. annum regnavit; hic adjecit animo, ad mendanda ea quae male aut languide sub patre gesta sunt, maxime sub ministerio Bombalii; anno '753. cum Hispania se in tractatum immisit propter insulam S. Sacramenti, ob quam multae controversiae prius


8037. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section]

partem Paragvariae cedebant Portugallis; excitatae sunt tamen turbae inter commissarios, qui per seditiosos incolas dispersi sunt, recidit dein tota suspitio ad Iesuitas excitati tumultus; sed et ex Hispanis multi nolebant hoc cambium fieri, sic ipse Carolus rex Neapoleos, frater Iosephi, protestatus est huic cambio; illi ergo incurrerunt magnam notam per hoc. 2 Anno '55. urbs Ulissiponensis per terremotum et inde exortum incendium 1‑a Novembris fere tota deleta est; anno '58. tamen maior infelicitas Iosephum mansit, ad necem enim se


8038. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section]

ipse Carolus rex Neapoleos, frater Iosephi, protestatus est huic cambio; illi ergo incurrerunt magnam notam per hoc. 2 Anno '55. urbs Ulissiponensis per terremotum et inde exortum incendium 1‑a Novembris fere tota deleta est; anno '58. tamen maior infelicitas Iosephum mansit, ad necem enim se peti publice videre debuit; cum enim ex distractione domum reverteretur ex dumetis 9 scloporum explosiones factae sunt in caretam eius, sed tamen ex omnibus unicus globus in brachio sinistro eum tetigit; redux investigationes fieri fecit, sed nemo


8039. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section]

decisa fuit; omnes enim colligati tam in Europa, quam America, navibus in Italiam delati sunt; et bona ipsorum in fiscum et pias causas conversa sunt; in scholis ipsis substituti sunt oratores S. Phylippi Neri; dicunt quidam totum hoc ex odio marchionis Bombal, primarii ministri Iosephi, adversus Jesuitas evenisse; Bombal enim fuit totum-fac Iosephi, et infensissimus Jesuitarum hostis; dein processus hic sub modo regnante regina filia Iosephi discussus est postquam Bombal remotus est ex ministerio. 3 Commissio haec decidit omnes


8040. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section]

navibus in Italiam delati sunt; et bona ipsorum in fiscum et pias causas conversa sunt; in scholis ipsis substituti sunt oratores S. Phylippi Neri; dicunt quidam totum hoc ex odio marchionis Bombal, primarii ministri Iosephi, adversus Jesuitas evenisse; Bombal enim fuit totum-fac Iosephi, et infensissimus Jesuitarum hostis; dein processus hic sub modo regnante regina filia Iosephi discussus est postquam Bombal remotus est ex ministerio. 3 Commissio haec decidit omnes condemnatos inocentes fuisse, sed fiscus regius se opposuit huic


8041. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section]

ipsis substituti sunt oratores S. Phylippi Neri; dicunt quidam totum hoc ex odio marchionis Bombal, primarii ministri Iosephi, adversus Jesuitas evenisse; Bombal enim fuit totum-fac Iosephi, et infensissimus Jesuitarum hostis; dein processus hic sub modo regnante regina filia Iosephi discussus est postquam Bombal remotus est ex ministerio. 3 Commissio haec decidit omnes condemnatos inocentes fuisse, sed fiscus regius se opposuit huic sententiae commissionis et declaravit se evincere velle omnes perduelles fuisse; hinc tertio revisio


8042. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section]

in bona omnia et honores restituti sunt; incertum ergo hactenus est num regina hoc ex gratia vel justitia fecerit. 4 In contrarium vero hoc dubium creat quod camerarius ducis Arejro, qui sincellus ducis fuit, fuga se salvaverit, cum omnes interciperentur sub Josepho, et nulla diligentia intercipi potuit donec anno 1783. Ulissiponae in hospitali in articulo mortis revelaret confessario omnia ea esse vera et certa, quae haero suo objecta sunt, regicidii causa; Iosephus mascula prole destitutus solicitus fuit ut Mariae Franciscae filiae


8043. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section]

sincellus ducis fuit, fuga se salvaverit, cum omnes interciperentur sub Josepho, et nulla diligentia intercipi potuit donec anno 1783. Ulissiponae in hospitali in articulo mortis revelaret confessario omnia ea esse vera et certa, quae haero suo objecta sunt, regicidii causa; Iosephus mascula prole destitutus solicitus fuit ut Mariae Franciscae filiae suae regnum procuret; hinc procuravit matrimonium inter Petrum, fratrem suum, et filiam, coronae principem; Petrus frater eius fuit prior ordinis Melitensis et prior de Crato; hoc accidit anno '760, anno


8044. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section]

procuret; hinc procuravit matrimonium inter Petrum, fratrem suum, et filiam, coronae principem; Petrus frater eius fuit prior ordinis Melitensis et prior de Crato; hoc accidit anno '760, anno '61. natus est filius Franciscus, qui anno '88. decessit, sed '62. natus est alter filius; Iosephus habuit cum pontifice Clemente 13. summas altercationes ob ordinem Jesuitarum cassatum et Pontifici transmissum ad Italiam; haec sponsalia etiam erant contra jus canonicum; offensus Josephus legatum Romanum misit domum, idem fecit Pontifex;


8045. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section]

Iosephus habuit cum pontifice Clemente 13. summas altercationes ob ordinem Jesuitarum cassatum et Pontifici transmissum ad Italiam; haec sponsalia etiam erant contra jus canonicum; offensus Josephus legatum Romanum misit domum, idem fecit Pontifex; Iosephus rursus fere in belli contentionem devolutus fuisset, si Angli ei opitulati non fuissent; scimus enim his temporibus bellum arsisse in Europa tota, ob successionem Mariae Theresiae; Angli enim pro parte Austriacorum erant, Galli cum Hispanis conati sunt Portugallos in foedus


8046. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section]

sed Josephus observata stricta neutralitate elusit ipsos; hinc '62. Hispani coeperunt lacessere Portugallos, sed Angli causam belli scientes prompti ferendis auxiliis erant, repraesseruntque Hispanos, et eodem dein anno pax universalis composita est. 20.1 Iosephus omni severitate jura majestatica sua, praesertim circa sacra versantia, erexit et confirmavit, quod Romanus Pontifex nullo modo ferre voluit; edidit ergo bullam anno '65. in favorem Iesuitarum, recte tunc, cum Hispania et Portugallia eum urgeret ! ad sufferendum


8047. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section]

Romanus Pontifex nullo modo ferre voluit; edidit ergo bullam anno '65. in favorem Iesuitarum, recte tunc, cum Hispania et Portugallia eum urgeret ! ad sufferendum hunc ordinem; qua bulla sollemni ordinem hunc tamquam ecclesiae summe necessarium in perpetuum confirmavit; Iosephus vero sub poena capitis prohibuit episcopis publicationem hujus bullae; episcopus Michael dela Annunciata, episcopus Coimbriae, fautor Pontificis, curavit prohiberi sub poena excommunicationis omnes libellos, qui in favorem factorum regiorum scribebantur; in hac littera


8048. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section]

bullae; episcopus Michael dela Annunciata, episcopus Coimbriae, fautor Pontificis, curavit prohiberi sub poena excommunicationis omnes libellos, qui in favorem factorum regiorum scribebantur; in hac littera pastorali etiam quaedam accerbitates contra regem et ministerium erant; Iosephus ergo eum exauctoratum ad publicos carceres perpetuos [eum] condemnavit; hae acerbitates inter duas aulas durarunt usque mortem Clementis 13; ei successit cardinalis Ganganeli sub nomine Clementis 14‑i; hic praestantissimus vir, aliorum longe principiorum quam Romanus


8049. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section]

14‑i; hic praestantissimus vir, aliorum longe principiorum quam Romanus Pontifex prior anno '73. concordatis initis pacem restituit, ordinemque Jesuitarum extinxit tamquam ecclesiae et civitatibus noxium. 2 '769. cum Marocanis in belli contentiones venit Iosephus; hi enim populi plurimum ex praedis et rapinis vivunt, hinc in perpetuo statu belli vivunt cum caeteris principibus, nisi praepotentia unius gentis retineantur in respectu, caeteri vero minores gentes tributo annuo sibi inducias emere debent, sub titulo doni gratuiti 20, aut


8050. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section]

effecit Josephus; anno 1777. decessit, postquam solatium haeredum nactus fuisset ex sua filia; imo etiam nepoti suo Francisco copulavit cum juniore filia sua Maria Beatrice, sed satis inconsulte; nam Maria fuit multo senior marito suo, hinc sterile mansit matrimonium; defuncto Josepho successit eius filia Francisca excluso fratre regis; interim maritus Petrus titulum regis gessit; floruit bellum his temporibus inter Anglos et colonistas Americanos, hoc extensum est ad Gallos et Hispanos et Belgas; Portugalli tamen in statu indifferenti manserunt; etiam in


8051. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section]

'83. anno coaluit. 4 '86. decessit Petrus conjunx et patruus Franciscae. 5 '88. decessit etiam filius Petri Franciscus et quidem improlis, postquam maxima indicia et specimina magni ingenii et praestantis legislatoris dedisset; ab eo tempore Iohannes junior princeps et princeps Brasiliae, qui conjugem habet Mariam Carolinam, filiam Caroli 4‑ti regis Hispaniarum, in uxorem !; adhuc proles non habent. 21.1 Haec stirps Bragantina etiam in Hungaria habet jus succedendi, et quidem per


8052. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section]

non habent. 21.1 Haec stirps Bragantina etiam in Hungaria habet jus succedendi, et quidem per sanctionem pragmaticam Caroli 6‑i; per hanc enim sanctionem <ius succedendi pertinet> non tantum ad Mariam Theresiam et eius descendentes, sed etiam ad Iosephum 1‑um et eius descendentes, et his deficientibus ad descendentes Leopoldi 1‑i, et ex his descendunt Portugalli; nam Maria Anna, filia Leopoldi, fuit conjunx regis Portugalliae Ioannis 5‑i et fuit mater Josephi et avia modernae reginae Portugalliae.


8053. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section]

dominatum devenerunt, donec tandem ad unius ducis Burgundiae lineae junioris omnes hae provinciae devolverentur; senior enim stirps Burgundica, quae ex Hugone Capeto in Gallia descendit, extincta est 1345; ducatus ergo Burgundiae recidit ad coronam. 3 Hinc Iohannes Bonus rex filio suo juniore donavit hunc ducatum, nempe Philippo Audaci; ab hoc Philippo ergo descendit junior linea Burgundica, ad hanc ergo descendit totum Belgium; extincta tamen in Carolo Audaci linea juniore ducum Burgundiae; unicam filiam habuit Carolus Audax Mariam;


8054. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section]

contra eum adhuc; nam si haec concessisset ipsis, prouti egerunt apud eum, pax restituta fuisset; Philippus finxit ad speciem se consentire in hanc pacificationem, occulte tamen decrevit hoc foedus dilacerandum. 4 Misit ergo Philippus fratrem suum naturalem Iohannem Austriacum cum plena potestate rerum gerendarum, qua gubernatorem; non deerant aliqui, maxime in Hollandia et Zeelandia, qui suadebant non esse fidendum Philippo et eius gubernatori Iohanni, caeterae vero provinciae conjunctae cum Hollandis inclinabant in Iohannem; tandem


8055. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section]

hoc foedus dilacerandum. 4 Misit ergo Philippus fratrem suum naturalem Iohannem Austriacum cum plena potestate rerum gerendarum, qua gubernatorem; non deerant aliqui, maxime in Hollandia et Zeelandia, qui suadebant non esse fidendum Philippo et eius gubernatori Iohanni, caeterae vero provinciae conjunctae cum Hollandis inclinabant in Iohannem; tandem etiam Hollandi et Zelandi retracti sunt ad partes Iohannis sub ea conditione, ut foedus Gandanense solemni edicto nomine Philippi regis ratihabeatur per gubernatorem.


8056. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section]

suum naturalem Iohannem Austriacum cum plena potestate rerum gerendarum, qua gubernatorem; non deerant aliqui, maxime in Hollandia et Zeelandia, qui suadebant non esse fidendum Philippo et eius gubernatori Iohanni, caeterae vero provinciae conjunctae cum Hollandis inclinabant in Iohannem; tandem etiam Hollandi et Zelandi retracti sunt ad partes Iohannis sub ea conditione, ut foedus Gandanense solemni edicto nomine Philippi regis ratihabeatur per gubernatorem. 7.1 Hoc edictum a Hispanis Edictum perpetuum dictum fuit, anno '577.


8057. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section]

qua gubernatorem; non deerant aliqui, maxime in Hollandia et Zeelandia, qui suadebant non esse fidendum Philippo et eius gubernatori Iohanni, caeterae vero provinciae conjunctae cum Hollandis inclinabant in Iohannem; tandem etiam Hollandi et Zelandi retracti sunt ad partes Iohannis sub ea conditione, ut foedus Gandanense solemni edicto nomine Philippi regis ratihabeatur per gubernatorem. 7.1 Hoc edictum a Hispanis Edictum perpetuum dictum fuit, anno '577. fuit promulgatum; interim paulo post apparuit non vanam fuisse


8058. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section]

ut foedus Gandanense solemni edicto nomine Philippi regis ratihabeatur per gubernatorem. 7.1 Hoc edictum a Hispanis Edictum perpetuum dictum fuit, anno '577. fuit promulgatum; interim paulo post apparuit non vanam fuisse suspicionem Hollandorum; Iohannes enim non multo post hoc edictum hostiliter se gessit, castellum Namuriense expugnavit militiamque Hispanicum illocavit; offensi per hoc Belgae Iohannem hostem reipublicae pronunciarunt decreveruntque eum expellere ex castello Namüriensi, quod et effectuarunt, plurima


8059. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section]

Edictum perpetuum dictum fuit, anno '577. fuit promulgatum; interim paulo post apparuit non vanam fuisse suspicionem Hollandorum; Iohannes enim non multo post hoc edictum hostiliter se gessit, castellum Namuriense expugnavit militiamque Hispanicum illocavit; offensi per hoc Belgae Iohannem hostem reipublicae pronunciarunt decreveruntque eum expellere ex castello Namüriensi, quod et effectuarunt, plurima castella expugnarunt, et aliqua solo aequarunt; post haec confluxerunt Bruxellas ibique ducem Aransionensem praesidem provinciarum crearunt; diffidentes tamen


8060. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section]

imperatoris et fratrem Rudolphi imperatoris elegerunt gubernatorem, qui etiam comparuit; auctoritatem tamen eius circumscripserunt status et ordines, dein ei ut locumtenentem ad latus collocarunt dominum Aransionensem; haec tamen omnia summe displicuerunt Philippo; misit ergo Iohanni novas copias et suppetias, quas Alexander dux Farnese adduxit anno '578; eodem anno conflixerunt partes ad urbem Gemblusium; hoc in conflictu Hispani rursus profligarunt Belgas, diversas urbes collimitaneas expugnarunt, spoliarunt; uti Lovanium (Löwen), Philippopolis


8061. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section]

adhuc non parum adjuvit; diversae ergo provinciae, tardius Valonicae dictae, deseruerunt foedus Gandanense; hae sunt illae provinciae, quae hodie domui Austriacae parent, tunc vero Hispanis se rursus adjunxerunt. 3 Dum haec fierent, morte insperata decessit Iohannes Austriacus; ille ante mortem suam in ducem Farnese transtulit gubernium harum provinciarum ad interim; Philippus vero confirmavit eum in sua dignitate; ille ergo omnia contulit ut provincias Valonicas, tunc adhuc vacillantes, abstraheret a rebellibus conjungeretque cum


8062. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section]

et praedestinationis; Arminius quidem defunctus erat jam his temporibus, eius successor fuit Gomarus Franciscus, qui praedecessoris sui asserta et doctrinam refutavit, damnavit, et hinc enatae sunt sectae Arminianorum et Gomaristarum; his scissionibus Mauritius offensus usus est; Iohannes Barneveil, pensionarius et syndicus reipublicae, maximus aemulus erat Mauritii, clerus Gomario adhaerebant cum plebe, doctiores vero et opulentiores Arminio adhaerebant, et cum Barnevellius adhaereret Arminio, Mauritius fovit plebem et clerum, sectae hae ad odium se


8063. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section]

6 Interim Vilhelmus 3-us minorennitatem egressus egit apud aulas sibi cognatas, nempe Borussum, et alias, ut vicariatus et capitaneatus ei restituatur; agitata est etiam res in conventu statuum, sed sinistro cum successu; maxime se huic plano opposuit Iohannes Vitt, filius Iacobi Vitt, in carceres conjecti per Vilhelmi parentem; hic dignitate eminuit, et libertatis acerrimus erat defensor; erat autem pensionarius, quae dignitas prima est post vicarium; hic ergo eo status perduxit, ut decernerent hanc dignitatem non esse


8064. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section]

haec dignitas restituatur; his ergo malis adacti status Hollandiae et Zealandiae primi erant qui Vilhelmum 3. renunciarunt; exemplum horum secutae sunt ceterae provinciae, et sic etiam capitanei dignitas restaurata est; populus tamen his non contentus odio maximo ferebatur in Iohannem Vitt ceterosque eius asseclas republicanos et hostes dignitatis vicarialis; erant scilicet duo fratres Vitt, Cornelius erat consul Dorderacensis, Iohannes vero pensionarius; vespertino ergo tempore insultum fecerunt in Iohannem, eumque adeo ignominiose habuerunt ut aegre


8065. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section]

ceterae provinciae, et sic etiam capitanei dignitas restaurata est; populus tamen his non contentus odio maximo ferebatur in Iohannem Vitt ceterosque eius asseclas republicanos et hostes dignitatis vicarialis; erant scilicet duo fratres Vitt, Cornelius erat consul Dorderacensis, Iohannes vero pensionarius; vespertino ergo tempore insultum fecerunt in Iohannem, eumque adeo ignominiose habuerunt ut aegre vitam salvaverit, hinc alia die dignitati suae sponte renunciavit; post paucos dies accusatus est Cornelius coram statibus quod Vilhelmum veneno sufferre


8066. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section]

tamen his non contentus odio maximo ferebatur in Iohannem Vitt ceterosque eius asseclas republicanos et hostes dignitatis vicarialis; erant scilicet duo fratres Vitt, Cornelius erat consul Dorderacensis, Iohannes vero pensionarius; vespertino ergo tempore insultum fecerunt in Iohannem, eumque adeo ignominiose habuerunt ut aegre vitam salvaverit, hinc alia die dignitati suae sponte renunciavit; post paucos dies accusatus est Cornelius coram statibus quod Vilhelmum veneno sufferre voluerit; accusationem hanc juramento confirmavit pagensis chyrurgus Vilhelmus


8067. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section]

Vilhelmus Tischelaar; interim argumenta sufficientia pro eo adduci non potuerunt, hinc cum torturae aliquot gradus sustinuisset Cornelius, lata est in eum sententia exilii perpetui, nempe ut Hagae incarceretur ad dies vitae; ante sententiae huius effectuationem cum eius frater Iohannes eum accederet, ut ultimum vale ei diceret, populus irruit in carceres, ambosque fratres in publicum protractos consecuerunt, et dilacerarunt. 15.1 Postea Vilhelmus 22 annorum juvenis vicarius renunciatus est, bellum magna circumspectione


8068. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section]

irruptiones, cum servitute militiam Belgicam imponendi et intertenendi, quae urbes Barrier Städte dictae sunt. 20.1 Belgium Hispanicum hac pace ad domum Austriacam translatum est; Vilhelmus decedens proximum agnatum suum testamento heredem scripsit, nempe Iohannem Vilhelmum Friso comitem Nassoviae Dieczensem, hic erat vicarius duarum provinciarum Frisiae et Groningae, controversiam ei movit Fridericus rex Borussiae jure matris suae, quae ex domo Aransionensi descendit, fuit ea Ludovica Henrica, quae conjunx erat Vilhelmi magni


8069. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section]

Vilhelmi 2-i qui pater erat Vilhelmi 3-ii decedentis, et reipsa assumpsit etiam titulum principis Aransionensis, et etiam Friso suscepit titulum hunc; lis haec pluribus annis duravit; decretum est ut amicabili conventione componatur haec lis, sed haec litis compositio per mortem Iohannis Frisonis exstincta est; ille enim cum naves lustraret impingens in funem tensum per eum in mare ejectus est, anno 11-o saeculi huius, reliquit filium minorennem, qui permansit in possessione eorum quae parens eius tenuit, partem tamen hereditatis Vilhelmi 3-ii rex Borussiae


8070. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section]

et interceptus est, et per 15 menses retentus est donec non 100,000 marcarum argenti se redimeret; interim domi Ioannes frater, qui provincias administrabat fratris sui, usurpavit regnum seque regem obtrusit fratremque nec admisit; exarsit ergo bellum, in quo Richardus fracto Ioanne regnum suum, sed desolatum recepit; sed in Gallia eo peius stabant negotia; Philippus enim domum rediit, Normanniam invasit; expeditionem ergo suscepit in Gallos eosque reppulit ex suis provinciis, sed in obsidione oppidi exigui sagitta vulneratus perivit anno 1199.


8071. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section]

negotia; Philippus enim domum rediit, Normanniam invasit; expeditionem ergo suscepit in Gallos eosque reppulit ex suis provinciis, sed in obsidione oppidi exigui sagitta vulneratus perivit anno 1199. 10 Post eius mortem, cum Richardus heredes non haberet, Iohannes frater ei successit, quamvis ex Godofredo fratre seniore Iohannis adesset Arthur filius, ad quem spectabat jus succedendi; hic ergo nomine Ioannis 1-i (Sine terra) successit cooperante clero, et matre sua; Arthur fuit jure matris suae


8072. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section]

ergo suscepit in Gallos eosque reppulit ex suis provinciis, sed in obsidione oppidi exigui sagitta vulneratus perivit anno 1199. 10 Post eius mortem, cum Richardus heredes non haberet, Iohannes frater ei successit, quamvis ex Godofredo fratre seniore Iohannis adesset Arthur filius, ad quem spectabat jus succedendi; hic ergo nomine Ioannis 1-i (Sine terra) successit cooperante clero, et matre sua; Arthur fuit jure matris suae Constantiae dux Brittanniae minoris; cum ipse viribus destitueretur,


8073. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section]

successit cooperante clero, et matre sua; Arthur fuit jure matris suae Constantiae dux Brittanniae minoris; cum ipse viribus destitueretur, appellavit ad Philippum 2-um regem Galliae, juratum Angliae regni hostem, reipsa emersit bellum, quod tamen Iohannes ex sententia gessit, anno tamen 3-o et 4-o belli Galli feliciores multas occupationes fecerunt, hinc Philippo optimas pacis conditiones obtulit, nempe cessit filio Philippo omnia loca occupata in provinciis feudatariis Gallicis, si is Blancam sororis Ioannis filiam duxerit


8074. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section]

Hugoni de La Marche; haec familia comitum Marcanorum conjuncta fuit sanguine cum aula Parisina, offensa ergo etiam aula Gallicana fuit per has nuptias; comes ergo Marcanus se conjunxit cum Arthuro, et ipsis se etiam Philippus adjunxit rex; verum et hoc bellum feliciter satis gessit Iohannes, imo 1202-o solemnem victoriam retulit de foederatis ad Rotomagium, in quo conflictu Artur una cum sorore sua Eleonora captus est; Artur paucos post dies decessit in carceribus, non sine suspicione violentis mortis, Eleonora vero diu adhuc vixit in carceribus usque '240.


8075. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section]

mater Arthuri accusationem fecit apud Philippum de cede filii sui, proin de felonia indirecta; petiit ergo ut Philippus tamquam dominus directus Ioannis in Gallia exuat eum feudis in Gallia (felonia enim indirecta intercedit inter cognatos et agnatos, quod fuit Arthurus intuitu Iohannis). 12 Philippus accusationem lubenter suscepit, citavit ergo Iohannem, qui tamen armis suis confidens non comparuit, ex contumacia ergo convictus est, et exutus declaratus est omnibus feudis Gallicanis, processumque est ad executionem per Gallos, sed


8076. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section]

petiit ergo ut Philippus tamquam dominus directus Ioannis in Gallia exuat eum feudis in Gallia (felonia enim indirecta intercedit inter cognatos et agnatos, quod fuit Arthurus intuitu Iohannis). 12 Philippus accusationem lubenter suscepit, citavit ergo Iohannem, qui tamen armis suis confidens non comparuit, ex contumacia ergo convictus est, et exutus declaratus est omnibus feudis Gallicanis, processumque est ad executionem per Gallos, sed Iohannes cum potenti exercitu advenit eosque ad Iuliomagum fregit; paulo post tamen coactus


8077. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section]

Iohannis). 12 Philippus accusationem lubenter suscepit, citavit ergo Iohannem, qui tamen armis suis confidens non comparuit, ex contumacia ergo convictus est, et exutus declaratus est omnibus feudis Gallicanis, processumque est ad executionem per Gallos, sed Iohannes cum potenti exercitu advenit eosque ad Iuliomagum fregit; paulo post tamen coactus est Iohannes indutias facere cum Philippo ob turbas in ipsa Anglia Hiberniaque, enatae sunt per Scotos et Valenses; redux ergo ad Angliam fregit Scotos, Valenses et Hibernos per duos annos


8078. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section]

qui tamen armis suis confidens non comparuit, ex contumacia ergo convictus est, et exutus declaratus est omnibus feudis Gallicanis, processumque est ad executionem per Gallos, sed Iohannes cum potenti exercitu advenit eosque ad Iuliomagum fregit; paulo post tamen coactus est Iohannes indutias facere cum Philippo ob turbas in ipsa Anglia Hiberniaque, enatae sunt per Scotos et Valenses; redux ergo ad Angliam fregit Scotos, Valenses et Hibernos per duos annos indutiarum; elapsis iis in Gallia fractus est indutiasque in duos annos fecit; pressit tantis


8079. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section]

gerere Pontifici, et episcopos et monachos, quos prius rex dispulsit, in integrum restituat !, hoc cum rex non faceret, Pontifex vero pertinaciter inhaereret, iratus rex pepulit omnes monachos, episcopos ex suo regno ad Italiam, Pontifex hoc inaudiens excommunicavit Iohannem, regno suo exuit, Angliamque Philippo 2-o regi Galliae donavit et suis successoribus, imo cruciatam expeditionem praedicari curavit contra Ioannem, sub plenariarum indulgentiarum appromissione; videns Ioannes serio apparatus in Angliam fieri ubique, clam reconciliatus est


8080. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section]

resarcita, imo totum regnum Angliae solemni edicto declaravit feudum Sedis Romanae, imo 1000 marcas argenti promisit quotannis Romano Pontifici solvere velle, 700 ex parte Angliae et 300 ex parte Hiberniae, et adhuc denarium S. Petri reduxit; haec omnia negotia arbitrarie fecit Iohannes, hinc totum regnum infensum ei redditum est; effectus horum non aliter mitigare potuit, quam concessis novis praerogativis, editaque Charta magna Libertatum; Pontifex vero, cum recurreret Ioannes ad eum ob limitatam et annihilatam activitatem suam, Chartam hanc Libertatum


8081. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section]

annihilavit; emersit ergo bellum attrocissimum in ipsa Anglia ob quod, cum neminem adhaerentem haberet, fugit in Scotia ubi etiam anno 1216. decessit. 8.1 Emersit ergo lis inter Ludovicum filium Philippi 2-i, cui status Angliae deferebant, et filium Iohannis Henricum; aderant tamen aliqui ex proceribus Angliae, qui Henrico favebant infanti; plurimum tamen in flectendis animis statum contulit Vilhelmus comes Bembrocensis sanguine Henrico junctus; ad extremum ipsi status a Gallis desciscentes Henricum agnoverunt legitimum


8082. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section]

3 Successive accidit, ut penitudo corriperet regem Scotiae una cum statibus, qui regem ipsum concitarunt contra Eduardum, medio tempore vero egerunt apud Gallos pro auxiliis adversus potentem Eduardum, irritarunt Hibernos etiam et Valenses, his omnibus constitutis Iohannes rex publice declaravit homagium a se et statibus suis praestitum esse irritum, esse nullum, cum sine jure praestitum sit, metuque tantum extortum; Eduardus vindictam sumens validum exercitum induxit in Scotiam eosque coercuit repetitis cladibus; regem Ioannem captum in


8083. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section]

est. 15.1 Alia causa felicium progressum Caroli sunt enatae dissensiones inter Philippum Bonum et Betforcium, ob quas Philippus reconciliatus est Carolo eique adhaesit contra Anglos; causa dissidiarum fuit Iacobina, quae duci Glocesterio nupsit repudiato Ioanne marito suo proximo agnato Philippi, Philippus ergo Bonus bello in ipsa Anglia petiit Glocesterium; anno '431. Henricus Parisiis quidem coronatus est in regem Galliae, sed hoc non multum praefuit, in praeceps enim ruebant negotia Anglorum in Gallia; videntes enim urbes Galliae


8084. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

subacta Hybernia per eundem Henricum 1172. se dynastam Hyberniae dixit; Eduardus 3. jus praetendit in universam Franciam nomine matris suae, et hinc assumpsit titulum regis Franciae 1340; anno tamen 1369. tempore pacis confectae cum Joanne Bono deposuit hunc titulum; restaurato vero bello sub Carolo 5. filio Joannis Boni titulum regis Franciae reassumpsit Eduardus et ad haec usque tempora permansit. 4 Henricus 8. a Leone 10. accepit titulum Defensoris fidei anno 1521--o solemni edita


8085. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

1172. se dynastam Hyberniae dixit; Eduardus 3. jus praetendit in universam Franciam nomine matris suae, et hinc assumpsit titulum regis Franciae 1340; anno tamen 1369. tempore pacis confectae cum Joanne Bono deposuit hunc titulum; restaurato vero bello sub Carolo 5. filio Joannis Boni titulum regis Franciae reassumpsit Eduardus et ad haec usque tempora permansit. 4 Henricus 8. a Leone 10. accepit titulum Defensoris fidei anno 1521--o solemni edita bulla. Idem Henricus dein, ut affligat Pontificem propter non admissum


8086. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

est; sub exitum saeculi sexti frequentiores missi sunt missionarii tempore heptarchiae ad Angliam, qui adhibito omni conatu reduxerunt religionem Christianam per totam Angliam; pontifices non contenti potestate spirituali quaerebant etiam jura temporalia, praecipue regnante Ioanne Sine Terra, qui multa concessit Inocenti 3--o pontifici; multosque reditus et taxas sibi reservarunt pontifices, hinc 1376. repraesentationes factae sunt a statibus contra has exactiones pontificum; ad extremum publice praedicare coeperunt contra hos abusus; Viklefus


8087. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

Belgii; hos titulos anno '629. ipsi Belgae defixerunt; rex Franciae ipsos compellat Percari et Grandes Amici Confoederati; Hispania eos compellat: Domini Status Generales; interim ab anno '29. tribuitur ipsis ordinarius titulus Celsi ac Potentes; imperator primus fuit Iosephus 1. qui anno 10. huius saeculi dedit Belgis competentem titulum, vocula tamen Domini emanet semper; in contextu Euer Hochmögende, Vestra Potentia; Belgium vindicat sibi locum post reges et rempublicam Venetam, proin ante electores Imperii; hi tamen contrarii fuerunt,


8088. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

Gnochianum. 2 Ad haec ergo Austriaca fortalitia ex conventione Caroli 6. miles Belgicus illocatus fuit, et imperator militiam alere debuit; bello Austrico-successionis desolatae sunt hae provinciae a Gallis; Iosephus 2. anno 83--o via facti exegit militiam Belgicam ex his provinciis. 3.1 Belgae in 3 classes dividunt munimenta sua; in prima sunt maxima munimenta, quae Guvernemente apellant et sunt 14; in 2--a sunt 30, quae Commendantenplätzen


8089. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

In calcographia (Kupferststecherei) Belgae jam magistri erant, cum aliae gentes nec manum adjecisset huic arti. 3 In arte fusoria, praecipue litteras, excellunt Belgae; inventionem typographiae Belgae adscribunt Laurentio Costa, Germani vero Ioanni Guttenberg; summi artifices sunt Belgae in conficiendis mappis geographicis. § 12 De collegiis publicis 1.1 Summum totius Belgii collegium sunt status universales; cum tamen status universales


8090. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

coronantur. 2.1 Regiminis forma olim restricta fuit vehementer, hodie tamen est monarchia absoluta; ultima haec familia Bragantina maxime restricta fuit in persona Ioannis 4--i, sed omnia jam sunt abolita per sequentes reges, praesertim per Iosephum 1. et eius ministrum Bombal; hodie omnia a regnum arbitrio dependent excepta contributione, quae per deputatos statum administrabantur. 3.1 Status in Portugallia sunt 3: clerus, nobilitas superior et inferior cum deputatis urbium;


8091. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

Portugallia aeque ac Hispania duplici exercitu opus habet, campestri et maritima; saeculo 16. formidabilis fuit classis Portugallorum, sed adtriti per Hispanos, Belgas vix tot habuerunt naves quibus ad tuendos limites suos opus fuit. 2 Maxima sub Ioanne 5--o evasit potentia eorum; Iosephus tamen 1--us ad 10 naves lineales perduxit et 20 fregatas. 3 Ad procurationem classis non carent materialibus, ligna adsunt sufficientia, adsunt metalla; in urbe


8092. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

duplici exercitu opus habet, campestri et maritima; saeculo 16. formidabilis fuit classis Portugallorum, sed adtriti per Hispanos, Belgas vix tot habuerunt naves quibus ad tuendos limites suos opus fuit. 2 Maxima sub Ioanne 5--o evasit potentia eorum; Iosephus tamen 1--us ad 10 naves lineales perduxit et 20 fregatas. 3 Ad procurationem classis non carent materialibus, ligna adsunt sufficientia, adsunt metalla; in urbe Porto specialis habetur accademia pro


8093. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

qui se rebus militaribus et navalibus dedicare volunt. 2.1 Quod portus adtinet, unicum habet Ulissiponensem portum navalem, ceteri portus non nisi commerciales sunt. 3.1 Militia campestris aeque neglecta fuit sub Ioanne 5; Iosephus 1--us per ministrum Bombal auxit ad 15, 18, imo etiam 20 000 hominum, qui tamen exercitus aliquando ad 8000 decrevit; anno '767. 33 cohortes peditum et 26 cohortes equitum, omnes in simul pedites 26 000, equites vero 4000; anno '772. 38 legiones peditum


8094. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

rebus militaribus et navalibus dedicare volunt. 2.1 Quod portus adtinet, unicum habet Ulissiponensem portum navalem, ceteri portus non nisi commerciales sunt. 3.1 Militia campestris aeque neglecta fuit sub Ioanne 5; Iosephus 1--us per ministrum Bombal auxit ad 15, 18, imo etiam 20 000 hominum, qui tamen exercitus aliquando ad 8000 decrevit; anno '767. 33 cohortes peditum et 26 cohortes equitum, omnes in simul pedites 26 000, equites vero 4000; anno '772. 38 legiones peditum numerabantur


8095. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

Ex Extremadura, Algardia, et Beiria et Transtagana fit appellatio Ullisiponam. 5 Ad Portense forum fit appellatio ex ceteris provinciis; unicuique foro praeest cancellarius. 6 Ad Ullissiponense pertinebant etiam causae ex Brasilia, sed Iosephus 1. in ipsa Brasilia fundavit tribunal. 7 Utrique foro par est potestas tam in criminalibus quam politicis, imo inter ipsa haec fora in certis causis gravioribus concessa est reciproca appellatio; anno '696. Petrus 2. constituit ut si valor


8096. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

Res rustica apud Portugallos et in specie agricultura inde a 3 saeculis adhaeret, cum potius per commercium ditari cupiant quam per molestam agriculturam; vini cultura eminet tamen apud eos, imo copiosissimas terras subtrahunt seminaturae per vini culturam; hinc Iosephus rex prohibuit vitium plantationem in iis terris quae seminaturae oportunae essent; moderna tamen regina abolevit hanc legem; opificia aeque sunt neglecta, opifices pauci sunt et ii exteri, hinc omnia necessaria ab exteris coemere coguntur; et hinc etiam cruda naturae


8097. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

Brasiliense precipuum eorum commercium est, sed nec hoc ad optimas commercii regulas exactum est, permittunt enim etiam ibi nomine suo exteris commercium. 3.1 Sub initium liberum fuit cuicunque Portugallo commercium exercere in Brasiliam, Iosephus vero rex anno '55. fundavit mercatoriam societatem ad portus Groapara et Maranha restrictam; huic societati in annos 20 dedit privilegium, ab his ergo exclusi erant ceteri; anno '59. fundavit aliam et concessit ei in portu Paraiba, et Barmanduco commercium exercere.


8098. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

maxime contra novos Christianos, generatim delicta eadem sunt quae in Hispania; haec tamen tantum de domesticis, exteros tamen tolerant. 2 Bona confiscata dividebantur inter cameram et tribunal ipsum, Iosephus tamen restrinxit solum ad poenam mortis confiscationem anno 1775; exsecutio aeque solemniter fit ac in Hispania. 3 900 monasteria numerantur in exiguo hoc regno, Cistercitarum monasterium de Alco Bacza ab Alfonso 1--o fundatum celeberrimum est,


8099. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

educationis; scientiae nec propagatae, nec excultae sunt hactenus, hinc spissae ignorantiae tenebrae mentes Portugallorum occupant maxima ex parte. 2 Universitates habent tamen Coimbriae, quam 1290. Dionysius rex fundavit, formam tamen meliorem primo sub Iosepho accepit haec; Ullissiponae fundata est, sed per eundem translata est Coimbriam; Alfonsus 4. rursus Ulissiponam transtulit, et Ioannes rursus retulit Coimbriam; tempore tamen subjectionis Portugalliae multis annis desolata et clausa fuit donec recentioribus primo annis


8100. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

est tantum, 1558. fundata est. 4 Gymnasia, scolae triviales copiosae habentur, anno '720. Ioannes 5. fundavit societatem eruditam historiae Portugallicae Ulissiponae; anno '21. societatem problematicorum; societatem generalem anno '52. Tomari fundavit Iosephus. 5 Habetur etiam artis poeticae et rhetoricae societates sub diversis nominibus; in poesi maxime excellunt, cuius studium ipsis etiam carissimum est; reliquae scientiae segniter pertractantur, et theologiae instar multis futilitatibus et ineptiis


8101. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

non est, sunt omnes ex classe procerum; eminet secretarius status, qui in praesentia etiam regis dirigit negotia huius consilii, voto tamen decisivo non gaudet. 3 Ioannes 4--tus mutationem facit in hoc consilio, auxit numerum secretariorum ad 3; Iosephus rex bifariam divisit hoc consilium, uni externa, alteri interna detulit negotia. 2.1 Secundum collegium est Consilium bellicum; in hoc omnes militares res et negotia expediuntur, in hoc conferuntur eminentiores dignitates miliares.


8102. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

Sant Salvador, alter vero in Rio Dianeiro residet. § 13 Ratio status 1.1 Cura et solicitudine omni agendum erit ut omnia removeantur quae hactenus civitati oberant; Iosephus plurimum egit ut auctoritatem suam extendat neglectis statibus sicque absoluta monarchia evasit Portugallia. 2.1 Non obstantibus tamen his in regimine copiosi committuntur errores; scientiae et litterarum studia curam maiorem deposcerent, non


8103. Baričević, Adam... . Epistulae XVI invicem scriptae,... [Paragraph | Section]

se rationem. Accepi omnia ea quae mihi anno praeterito per negotiatores Desselbrunerianos mense Augusto transmiseras. Non nego, mihi ex illis summopere bina Kerchelichiana opera placuisse, quo splendido sane munere doctissimus Joseph Mikoczij (Ignotus ignotorum, en hominis benevolentiam!) beavit. Libens lubensque ipsi scripsissem, si vel tantillum servitii reddere valuissem. Cum vero studia viri doctissimi mihi prorsus ignota sint, nec sciam,


8104. Baričević, Adam... . Epistulae XVI invicem scriptae,... [Paragraph | Section]

p. d. Zagrabiam Litteras Tuas, amicorum optime, pridie Saturnalium scriptas (nosti enim hos dies, quos devota Religio Christo nunc dicavit, ἅγιος κρόνος fuisse antiquitus) accepi hodie, quem diem s. Joanni Evang. sacrum esse, eodemque illo vinum lustrare jussere patres. Eone igitur die, qui duplici modo sanctus esse debet, quo nimirum et natus es, memoriamque genii salutaris Tui pie colis, eone igitur die, mi Barichevich, scribere et


8105. Baričević, Adam... . Epistulae XVI invicem scriptae,... [Paragraph | Section]

fide descripsisse. Sumptibus tandem auspiciisque comitis Iersdorfii, quae gens ultima atque ditissima omnium Lusaticarum est, prodiit utriusque foederis versio Venedica, anno 1728. 4 interpratoribus: Joanne Langio, Matthaeo Jockisch, Joanne Boehmero, atque Joanne Wavero, quam Kühnius, cujus exemplum possideo 1742. repetiit. Inferioris Lusatiae incolis Novum Testamentum iam


8106. Baričević, Adam... . Epistulae XVI invicem scriptae,... [Paragraph | Section]

Iersdorfii, quae gens ultima atque ditissima omnium Lusaticarum est, prodiit utriusque foederis versio Venedica, anno 1728. 4 interpratoribus: Joanne Langio, Matthaeo Jockisch, Joanne Boehmero, atque Joanne Wavero, quam Kühnius, cujus exemplum possideo 1742. repetiit. Inferioris Lusatiae incolis Novum Testamentum iam Theophilus quidam


8107. Baričević, Adam... . Epistulae XVI invicem scriptae,... [Paragraph | Section]

atque ditissima omnium Lusaticarum est, prodiit utriusque foederis versio Venedica, anno 1728. 4 interpratoribus: Joanne Langio, Matthaeo Jockisch, Joanne Boehmero, atque Joanne Wavero, quam Kühnius, cujus exemplum possideo 1742. repetiit. Inferioris Lusatiae incolis Novum Testamentum iam Theophilus quidam Fabricius 1709. dederat, quibus tamen huc usque


8108. Baričević, Adam... . Epistulae XVI invicem scriptae,... [Paragraph | Section]

imprimendis, si non prorsus fallor, lutheranis pauciores. En indiculum omnium eorum, qui mihi hactenus innotuere: Evangelia Dominicalia una cum Epistolis 1690. Porro quem ipse possideo: Kratke Izalsa pratzineno, to jo: inektore wossebnische pojedanja ztoko starowo ha nowoho zakonja 1759. historias continet selectas ex utroque foedere excerptas. Denique quod superius dixi, unam eandemque esse linguam utriusque Lusatiae dialectum, ea de re


8109. Ferić Gvozdenica,... . Fabulae, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

se ferebant munere,
Suum valere sic ratae pluris genus.
Domum ut redibant, una forte his obvium
5  Canem irridebant: quid tibi non quidpiam,
Ignave, poscis, vota cum Jovem scias
Audire facilem? Nuper ille, supplicum
Admissis precibus, nostrum ut aruncos genus
Gestaret etiam, liberalis adnuit.
10  Pes aptus esset quintus ad cursum tibi:


8110. Ferić Gvozdenica,... . Fabulae, versio electronica [Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

ova spravio, 15 I tad damu hrana bit budu odlucio, Svescto on po poglih nizati vidjasce Travâ i gorih tih iſ ſemglje gugljasce Stvarj al s' neſdravieh svakdano kêje io, Tarbuh bi i teſieh jescjâ napunio, 20 ſdravja od parvascnoga red tacmu smetese, Da smart ù maloga vremena ſanese. A arpa velika ſcita neteghnuta


8111. Kunić, Rajmund. Epigrammata, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]


1.28.1  Vitales prodit Virgo Jessaea sub auras,
1.28.2   Illa, Deum puro quae feret alma sinu.
1.28.3  Gaude hominum foede nigris gens mersa tenebris;
1.28.4   Surgit, io, multa luce serena dies.
1.28.5  Aurora exoritur: jam pleno lumine coeli
1.28.6   Sol quoque ab astriferis sedibus exiliet.


8112. Kunić, Rajmund. Epigrammata, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]


1.44.3  Tu face, quae scripsi de te, nec livida turba,
1.44.4   Longa nec infesto tempora dente terant. 45. De Sancto Josepho
1.45.1  Coelicolas inter multa qui clarus Joseph
1.45.2   Luce nitet sponsae proximus ille suae,
1.45.3  Quae gnato subnixa suo, regina potenti


8113. Kunić, Rajmund. Epigrammata, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

nec livida turba,
1.44.4   Longa nec infesto tempora dente terant. 45. De Sancto Josepho
1.45.1  Coelicolas inter multa qui clarus Joseph
1.45.2   Luce nitet sponsae proximus ille suae,
1.45.3  Quae gnato subnixa suo, regina potenti
1.45.4   Sublimis gestat regia sceptra manu,


8114. Kunić, Rajmund. Epigrammata, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]


1.45.5  Ille venit, venit ille suos visurus honores;
1.45.6   Jam facili praesens audiet aure preces. 46. De Sancti Joannis Baptistae martyrio
1.46.1  Heu heu regalis laeta inter fercula mensae
1.46.2   Demessum saevo ponitur ense caput!
1.46.3  Ponitur, incestae merces promissa puellae,


8115. Kunić, Rajmund. Epigrammata, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]


1.47.7  Vix parva eximiae servans vestigia formae,
1.47.8   (Quod laetor) magnis coelitibus placeo. 48. Ad adolescentes belle dicendi studiosos de Sancto Joanne Nepomuceno
1.48.1  Admoto cernis digito quem labra prementem,
1.48.2   Rex tumido insanas dum tonat ore minas,
1.48.3  Nempe audita silet; nec mortem, nec sibi quidquid


8116. Kunić, Rajmund. Epigrammata, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]


4.35.5  Qualis eris quondam, primis qui tantus in orsis
4.35.6   aequas Phidiaca marmora sculpta manu! 36. [35.] Ad Joannem Baptistam Rezzonicum inter clericos ac praesules adscriptum ineunte anno tertio pontificatus Clementis XIII., patrui sui.
4.36.1  Clementi magno quod tertius incipit annus,
4.36.2   Ex quo sacrorum froena tenet


8117. Kunić, Rajmund. Epigrammata, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

10 73. [71.] Occiso Romae anno 1793. Hugone Bass-ville Gallo, populus Romanus clamaverat "Viva il Papa"
4.73.1  "Vivat, io, Sextus!", laeti clamate, Quirites,
4.73.2   Sospite quo sospes nil sibi Roma timet,
4.73.3  Libertas quo dira fugam victore capessit,
4.73.4   Relligio et celsum tollit ad astra


8118. Kunić, Rajmund. Epigrammata, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]


4.73.2   Sospite quo sospes nil sibi Roma timet,
4.73.3  Libertas quo dira fugam victore capessit,
4.73.4   Relligio et celsum tollit ad astra caput.
4.73.5  Vivat, io, servetque suos virtute suorum
4.73.6   Fretus et externas videat usque minas.
4.73.7  Haec eat, haec Romae totum vox impleat orbem,
4.73.8   Intremet et justo Gallia tacta


8119. Kunić, Rajmund. Epigrammata, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]


4.87.11  Jupiter haec; doluit Neptunus; verba tonantis
4.87.12   Laudarunt laeto caelicolae fremitu. 88. [86.] In nuptiis Joannis Vidman nobilis Veneti.
4.88.1  O praestans juvenis, cum te, diamque puellam
4.88.2  Candidus aeterno foedere junxit Hymen,
4.88.3  Urbs maris Adriaci regnatrix laeta favoris


8120. Kunić, Rajmund. Epigrammata, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

al di lei merito" Per Cannetti nella strada detta l' Arco della Ciambella 1780 in 8.vo Roma". Ivi e detto "Veramente egli e un portento degno di essere tramandato alla piu remota posterità quello di una dongella, la quale, compiuto appena il 3.io lustro, può gareggiare coi primarj maestri di questa difficile arte (musica e contrapunto) in un paese come il nostro, il quale lungi dallo scarseggiarne, e anzi nel diritto di provvederne quasi tutti gli altri paesi del mondo. Un somigliante


8121. Kunić, Rajmund. Epigrammata, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

lauro,
4.180.8   Atque parem priscis vatibus efficiet. 181. [179.] De classibus Britannicis Nereidum vaticinium.
4.181.1  Dicite, io, miserae, quas vexat Gallia, gentes:
4.181.2   Tandem fert lapsis Anglia rebus opem.
4.181.3  Illa malo injiciet victrix jam froena furori,
4.181.4   Illa premet valido colla


8122. Kunić, Rajmund. Epigrammata, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

247. [245.] Ad Vincentium Karapheum, Liviae conjugem, nummo cuso et carminibus collectis, justa solventem.
4.247.1  Dixi ego, quum solido conjux tua cusa metallo est,
4.247.2  Vivet, io, multas Livia Olympiadas!
4.247.3  Idem, quum docto celebrata est carmine, dixi:
4.247.4  Vivet, io, innumeras Livia Olympiadas.
4.247.5  Ite ambo clari per gentes, nuptaque,


8123. Kunić, Rajmund. Epigrammata, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]


4.247.1  Dixi ego, quum solido conjux tua cusa metallo est,
4.247.2  Vivet, io, multas Livia Olympiadas!
4.247.3  Idem, quum docto celebrata est carmine, dixi:
4.247.4  Vivet, io, innumeras Livia Olympiadas.
4.247.5  Ite ambo clari per gentes, nuptaque, virque,
4.247.6   Exemplum sancti nobile conjugii. Osservazione. Desidero che il Sig.r


8124. Kunić, Rajmund. Epigrammata, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]


5.189.5  Haec etiam, tulerit si mos, jam posse licere,
5.189.6   Posse tegi legis nomine, Rulle, putas? 190. Ad Rullum horribilem Joannis Hispani exitum in theatro spectantem. (Don Giovanni Tenorio)
5.190.1  Rulle, vides nigri demergi in faucibus Orci,
5.190.2   Amburi et piceis Eumenidum facibus,


8125. Kunić, Rajmund. Epigrammata, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]


5.254.9  Scis et dicta magis vera illius omnia, quam quae
5.254.10   Respondit sacro Pythia de tripode. 255. Ad Varum. De Joanne Casa.
5.255.1  Vare, Casam dicis verbosum; quod reor esse
5.255.2   Hercle tibi, cui res praetereunt animum,
5.255.3  Aures verba unas cassa dulcedine mulcent.


8126. Kunić, Rajmund. Epigrammata, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]


5.266.5  Non me Vesta parens, non Juppiter ipse teneret,
5.266.6   Sacris te victor ne raperem ex adytis."
5.266.7  Id brevius potuit dici, nec apertius: in te
5.266.8   Uror, io, foedis, pulchra, cupidinibus:
5.266.9  In media possit quod vix audire Suburra,
5.266.10   Si qua sibi mulier corpore quaerit opes.


8127. Kunić, Rajmund. Epigrammata, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

esse probam.
6.3.7  Haec vivae meruit mihi veram semita laudem,
6.3.8   Extinctam haec sedes duxit ad aetherias. 4. Ad Joannem Baptistam Rezzonicum Sanctae Romanae Ecclesiae Cardinalem morte immatura et subita extinctum.
6.4.1  Vixisti nulli non carus, Batte, juventa
6.4.2   Quem mors florentem sustulit in media.


8128. Kunić, Rajmund. Epigrammata, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]


8.39.9  Sed curas oblita omnes, moremque severum
8.39.10   Mens furit insanis ebria laetitiis,
8.39.11  Atque altas jactat voces, clamatque: Sodales
8.39.12   Venit, io, reduci plaudite, venit, io! 40. (vid. epigr. sub n.o 74.) Krša Ad Lydam, de aqua


8129. Kunić, Rajmund. Epigrammata, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

curas oblita omnes, moremque severum
8.39.10   Mens furit insanis ebria laetitiis,
8.39.11  Atque altas jactat voces, clamatque: Sodales
8.39.12   Venit, io, reduci plaudite, venit, io! 40. (vid. epigr. sub n.o 74.) Krša Ad Lydam, de aqua soporifera ei missa.


8130. Kunić, Rajmund. Epigrammata, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]


8.48.3  Coetum hilaras dulci sospes tu voce frequentem,
8.48.4   Verba mihi Aoniis laeta fluunt numeris.
8.48.5  Exulto, tolloque manus, clamoque: Camoenae,
8.48.6   Tempus, io, poscit carmina, Lyda valet. 49. Ad Lydam, quod eam tardius inviserit.
8.49.1  Ad te venturum fugiens quod me hora fefellit,


8131. Kunić, Rajmund. Epigrammata, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]


8.173.5  aequus in his quid ni lauder! Reprende, probaro
8.173.6   Cinna unquam si te, vel tibi quem similem. 174. De Lyda optima conjuge et de Joanne Pizzellio optimo viro.
8.174.1  Lauda istum, patior, quamvis, Puccine, locari
8.174.2   Astra super meruit laudibus eximiis.
8.174.3  Lauda, inquam, large quantum vis; conjuge nolo


8132. Kunić, Rajmund. Epigrammata, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

fortunae debes, artive medentum,
8.429.4   Virtuti hoc debes, moribus atque tuis. 430. [429.] Ad consuetum Mariae Pizzelliae sodalium coetum, de Joanne ejus viro et filiis absentibus.
8.430.1  Quod procul est Violanta, procul quod Petrus, uterque
8.430.2   Hoc coetu a nostro, credite, ocellus abest.
8.430.3  Quod procul est


8133. Kunić, Rajmund. Epigrammata, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]


8.432.9  Atque inter primas nomen feret heroinas
8.432.10   Major et Evadne, major et Ermione. 433. [432.] De imagine Joannis Pizzellii, Mariae conjugis.
8.433.1  Leuco, tua sic est Pizzellius arte Joannes
8.433.2   Pictus, ut esse queat nil magis assimile.
8.433.3  Os idem est, idem formoso vultus in


8134. Kunić, Rajmund. Epigrammata, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

Matres felicem dicier ante alias! 549. In idem argumentum.
8.549.1  Ante quidem sueras carmen cantare profanum:
8.549.2   Carmen, io, sacrum nunc, Violanta, canis.
8.549.3  Ipsam se vincit tua vox, quae vicerat omnes,
8.549.4   Atque pio prodit dulcis ab ore magis;
8.549.5  Ante domo patria templo nunc digna,


8135. Kunić, Rajmund. Epigrammata, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

super molli dormis tu, Daphni; Melampus
9.92.2   Ante pedes, somno stratus et ipse, jacet.
9.92.3  Ilice sub viridi pastas grex ruminat herbas,
9.92.4   Cui lupus adrepit raptor; io, vigila,
9.92.5  Jam vigila, cape saxa manu, cape robora, Daphni,
9.92.6   Ista tibi nimium ne sit amara quies. 93.


8136. Kunić, Rajmund. Ex Graeco Homeri Hymnus ad... [Paragraph | Section]


21  Unde ruens bijugis venit Saturnius, aureo
22  Invitam et curru imposuit, rapuitque puellam;
23  Invitam et miseror rumpentem pectore questus.
24  Magno quippe Jovem lacrymans clamore vocabat
25   Necquicquam. Raptam non Jupiter audiit, ullus 25
26  Non Divum aut hominum; non quae praesens Dea magna


8137. Kunić, Rajmund. Ex Graeco Homeri Hymnus ad... [Paragraph | Section]


28  Tantum Hecate nitidis frontem circumdata villis,
29  Perseis Hecate, mitis Dea, multa dolentem
30  Audiit ex antro, natusque Hiperione Titan. 30
31  Illa Jovem frustra clamabat. Jupiter omni
32  Digressus Divum coetu sua visere templa
33  Gaudebat votisque coli sacrisque virorum.
34  Ergo inopem auxilii, facili Jove, furvus agebat


8138. Kunić, Rajmund. Ex Graeco Homeri Hymnus ad... [Paragraph | Section]

mandavit docuitque ex ordine cuncta, 550
551  Magna Ceres et nata simul petiere beatas
552   Coelicolum sedes tectum et stellantis Olympi.
553  Propter ibi sedere Jovem, qui fulmine gaudet,
554  Utraque diis numen magnum et venerabile. Felix
555  Ille iterum atque iterum, placido quem lumine divae 555
556  Mortalem adspiciunt dulci et dignantur


8139. Zamanja, Bernard. Epistolae scriptae an. 1795. et... [Paragraph | SubSect | Section]

a voi noto, si ricorda di me dalla sua patria Ragusi. La letteratura ha i suoi punti d' appoggio, sebben divisa dal mare. Greco e Latino sono i due perni maestri, su cui s' aggira la macchina scientifica, che sparge le sue scintille elettriche a chi si trova isolato. Io ne accolsi, cortesi amici, benefici effluvj; e per la catena letteraria, che tutti ci unisce, benchè dispersi, a voi li comunico. L' autore ha occupato la latinissima penna in alcune auree epistole agli amici e parenti. I suoi ozj virtuosi lo tennero fisso sugli


8140. Zamanja, Bernard. Epistolae scriptae an. 1795. et... [Paragraph | SubSect | Section]

che tutti ci unisce, benchè dispersi, a voi li comunico. L' autore ha occupato la latinissima penna in alcune auree epistole agli amici e parenti. I suoi ozj virtuosi lo tennero fisso sugli oggetti di patria, su cui verseggiò felicemente. Egli le fece mie; ed io che bramai sempre la propagazione della buona lingua romana, le partecipo a voi. Felici, se amate il genio de' nostri legislatori! Voi amerete ancora il Zamagna, e le cure del vostro amico nell' offrirvi queste gemme preziose. Son degne, o Latinisti, di ornare il


8141. Zamanja, Bernard. Epistolae scriptae an. 1795. et... [Paragraph | Section]

quando
4.134  Versibus ante alios patriis excellere dicunt,
4.135  Primaque dant ultro tibi nostri serta poetae. AD JOANNEM BL. F. BOSDARIUM PATR. RH.
5.1  Quamvis edoctus Senis, urbe inter Hetruscas
5.2  Morataque bene et nitida semperque vigente
5.3  Artibus ingenuis, et praeceptoribus aucta


8142. Zamanja, Bernard. Epistolae scriptae an. 1795. et... [Paragraph | Section]


5.88  Astra, quid in curvas ducit, revocatque choreas
5.89  Diverso in spatio, diverso et tempore semper
5.90  Mercurium, Venerem, Terram, Martemque rubentem
5.91  Atque Jovem, atque senem Saturnum? Quae mora tardat
5.92  Crinitas per inane faces, quae noctibus aequat
5.93  Luces causa pares? Quid ventos excitat, et quae
5.94  Vis mare nunc reprimit, nunc


8143. Zamanja, Bernard. Epistolae scriptae an. 1795. et... [Paragraph | Section]


7.35  Gnavus uti curras. Ego radens littora in altum
7.36  Plaudam solventi tibi vela haud invidus, ac te
7.37  Suspiciens merita redimitum tempora lauro
7.38  Laetus io! dicam, patriae nova gloria surgit. AD THOMAM JAC. F. BASSEGLIUM PATR. RH.
8.1  Bassegli, externos longeque diuque vagate


8144. Zamanja, Bernard. Epistolae scriptae an. 1795. et... [Paragraph | Section]

vitam,
12.107  Praesertim sudum, quum coelum ridet, et aurae
12.108  Molliter aestivo crispant freta caerula flatu? AD JOANNEM BL. F. CABOGAM PATR. RHAC.
13.1  Ergo redis tandem, patriosque revisere fines
13.2  Adproperas, et multa pater fers oscula gnatis;
13.3  Uxorique tuae, quae te surgentibus astris,


8145. Škrlec Lomnički,... . Ad Maximilianum Verhovacz epistola... [page 2204 | Paragraph | Section]

Omnipotenti gratiae) iam constat, tanto tutius praestare possis.

Vezda prichmu domache novine, vre szem chul nekoja, kako szu nakanyena. Imas lepu priliku zezvedeti, da bu chlovek napervo miszliti y ravnati sze mogel. Apud nos spargitur Iosephum Erdodi Nitriensem, Szechen Poseganum, Marich Crisiensem supremum comitem renuntiandum esse. Maluissem ut Crisiensem Niczki, Veroczensem Pejachevich obtineat. Si quid tibi hac de re constat, quaero fac me certiorem. Poveda sze takaj da bu Novoszel banszke tabule


8146. Škrlec Lomnički,... . Ad Maximilianum Verhovacz epistola... [page 2216 | Paragraph | Section]

concertare; sin, posses fortasse apud communem tibi et Amadeo amicum Sau... 9,13 Sau...] In MS-to quattuor puncta. agere. Si negotium succederet, posses eadem occasione efficere ut Millosio Iosephus Petrovich vel, si huic ius suum publicum adhuc obstat, ille, quem iudicares, gentilis noster succedat. Ne quid tamen dissimulem, cum Németh valde parum Germanice sciat, vereor ut collatum sibi munus acceptet. Puto tamen interesse ut tu negotium in omnem casum


8147. Anonymus. Hymnus Nativitatis e Croatico in... [page 312 | Paragraph | Section]


Exultemus laeti dulci jubilo!
Neonatum Regem adoremus!
2.
Altera lux est sacra beato
Stephano, Christi primo Martyri;
Exultemus laeti etc.
3.
Tertiam damus sancto Joanni
Asseclae Jesu peramabili;
Exultemus laeti etc.
4.
Infanticidio multas Herodes
Pro Christo proles necat ut oves;
Exultemus laeti etc.
5.
Beatus Thomas Martyr et


8148. Ferić Gvozdenica,... . Periegesis orae Rhacusanae, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

vel bucula secta.
Post illas multi juvenum, dum spargit agrestem
Tibia grata sonum, incedunt, mediamque per urbem,
Donec deveniant ad herilia tecta, frequentes
Balista crepitante sonos dant ignea, io! euge!
Haec inter laeti ingeminant, tum munera et ipsi
Accipiunt, inque urbe manent, lux dum inter eosdem
Laetitiae strepitus abeuntes crastina cernit.
Ad mare sunt geminae turres, fornacibus altis


8149. Ferić Gvozdenica,... . Periegesis orae Rhacusanae, versio... [Paragraph | SubSect | Section]


Mulorum hîc ingens (homines acquirere nostri
A Turcis hos ante solent, ut vendere rursum
Cum lucro valeant) certa fit luce quotannis 5 hae nundinae fiunt die natali S. Joannis Baptistae, aliae die Assumptionis B. M. Virginis, In aliis verò locis statis pariter diebus multae per annum celebrantur. 5
Mercatus: quidam aere parant, aliique vicissim
Mercibus immutant


8150. Ferić Gvozdenica,... . Periegesis orae Rhacusanae, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

paravit.
Illi tanta loco stat gratia, quique vocavit
Haec nemora, hos colles, atque haec clausa aequora circum
(8) Nicholaus Jo. de Bona in Descriptione ditionis Rhacusanae pag. 31. quae inserta in Opusculo supracit. Michaelis de Sorgo. Naturae ludentis opus, verbo aptius uno


8151. Ferić Gvozdenica,... . Periegesis orae Rhacusanae, versio... [Paragraph | SubSect | Section]


Mergendum aequoreis licet hic servaverit, oris
Cum Lybicis classem tempestas obruit ingens.
At quid ego haec? Factum potius tibi triste puellae Vide Joannem Franciscum Straparola de Caravagio Nocte 7. pag. 26.
Exequar, in cujus miserando heu! corpore casus
His quoque Abydeni juvenis renovatus in undis.


8152. Ferić Gvozdenica,... . Periegesis orae Rhacusanae, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

29
Ludibrium reges profugi, nec defuit ipsum 30 Joannes Lascaris, Demetrius Calcondila, Emanuel Marullus, Paulus Tarcaniota Joannis pater, Marullus Tarcaniota, Theodorus Spanduginus, et alii. 30
Mercuriale virùm genus, et clarissima longè
Nomina jam totum fama celebrata per orbem.


8153. Sivrić, Antun. Traduzione latina delle... [Paragraph | SubSect | Section]

scelti, separati, e schierati da parte i buoni; onde si vegga brillar liberamente, e svilupparsi il loro splendore, senza essere avvilito, ed offuscato dalla caligine, e dalle macchie. Per questo motivo mi sono proposto di scegliere i migliori tra quelli, che furono pubblicati in italiano. Se io sapessi sceglierli veramente bene, Giovanni de la Bruyere mi loderebbe assai; il quale disse, che choisir c’ est inventer , cioè a dire, che lo scegliere è un inventare. Comunque sia bramerei, che questa scelta potesse meritare il nome di scelta; affine di


8154. Sivrić, Antun. Traduzione latina delle... [page 4 | Paragraph | SubSect | Section]

che lo scegliere è un inventare. Comunque sia bramerei, che questa scelta potesse meritare il nome di scelta; affine di promuovere quel salubre, delicato, e prezioso piacere, che somministra la poesia, dono sublime, e generoso, che il Cielo ha saputo concedere agli uomini. Io ammetto quei Sonetti, che sono scherzevoli, e spiritosi a guisa di certi Epigrammi, ovvero quelli, che sanno porgere una certa unzione allo spirito, e non altri. Senza una di queste due doti non mi sembra già, che possano essere di grande preggio. Questo sia detto in genere. Sarei in caso,


8155. Sivrić, Antun. Traduzione latina delle... [page 4 | Paragraph | SubSect | Section]

grande preggio. Questo sia detto in genere. Sarei in caso, quando occorresse, d' assegnare in particolare la ragione rispettiva, per la quale ho escluso qualsisia di quelli, che ho creduto a proposito d’escludere. Questo però formerebbe non già l’ opera, che faccio; ma bensì un altra, che io non prometto d’intraprendere. Mi piace più esercitarmi a lodare di quello che a criticare. Qui si tratta d’ impiegare una maniera la più sicura, e la più efficace per aguzzare, e svegliare quell’ appetito, che gli uomini tutti naturalmente hanno per il bello, e per il buono; ma che


8156. Sivrić, Antun. Traduzione latina delle... [page 5 | Paragraph | SubSect | Section]

degli argomenti, di cui tratto. Questo è stato il mio dissegno; i savi Lettori giudicheranno, se ho saputo adempirlo. Talvolta nelle note propongo qualche cambiamento del testo; perché un sol neo è capace togliere molto del preggio ad un bel Sonetto. Ma questo io faccio, quando ho genio di farlo, ne intendo contrarre l’ obbligo di farlo sempre. Tutta questa scelta sarà divisa in vari libretti; in fine dei quali potrà avere luogo qualche altra mia poesia. Non porteranno il titolo di tomo primo, nè


8157. Sivrić, Antun. Traduzione latina delle... [page 6 | Paragraph | SubSect | Section]

di farlo sempre. Tutta questa scelta sarà divisa in vari libretti; in fine dei quali potrà avere luogo qualche altra mia poesia. Non porteranno il titolo di tomo primo, nè secondo; giacchè intendo, che ciascuno faccia un opuscolo separato. Ma capitando che io dia altre cose in luce, darò sempre un’ indice delle cose antecedentemente stampate col mio nome. Attualmente presento un certo numero di Sonetti ricavato da alcuni autori, che ne hanno scritto pochi. Porgo pure la traduzione delle Anacreontiche di


8158. Sivrić, Antun. Traduzione latina delle... [page 6 | Paragraph | Section]


D' Irene lodator?

Questa nevosa penna
Di cigno innamorato
Sul desco fortunato
Io lascio in dono a te.

Solo conviene a questa
Di celebrare Irene:
A questa sol conviene
D' esprimer


8159. Sivrić, Antun. Traduzione latina delle... [page 6 | Paragraph | SubSect | Section]

febrim;
Tollere quam scires, tollere saeva negas.

Io non invidio i fiori
Al molle Anacreonte:
Si vaga rosa in fronte
Esso non ebbe un dì.

Questa non è del campo
Ignobile fatica.


8160. Sivrić, Antun. Traduzione latina delle... [page 6 | Paragraph | SubSect | Section]



Stamane per vederti,
O bella Irene mia,
La consueta via
Mi piacque a calcar.

Io raddopiava il corso
A le veloci piante,
E il tuo gentil sembiante
Sperava contemplar.

Ma non ebb' io fortuna
Avventurosa e


8161. Sivrić, Antun. Traduzione latina delle... [page 6 | Paragraph | SubSect | Section]



Io raddopiava il corso
A le veloci piante,
E il tuo gentil sembiante
Sperava contemplar.

Ma non ebb' io fortuna
Avventurosa e destra:
La solita finestra
Negommi il tuo splendor.

Perchè, vedendo l' ore
Al mio cammin prefisse,


8162. Sivrić, Antun. Traduzione latina delle... [page 6 | Paragraph | SubSect | Section]



I carmi lodatori
Fille a richieder viene,
Ma i carmi son d' Irene,
E Fille non gli avrà.

Io posso dare a lei
Tenere erbette, e fiori,
Ma i carmi lodatori
Non posso, e Amor lo sa,

Per tutte l' altre Belle
Mi tace fra le


8163. Sivrić, Antun. Traduzione latina delle... [page 6 | Paragraph | SubSect | Section]


Tu mi ponesti a i labbri
Il calice dorato,
Ma un sorso avvelenato
Il primo sorso fu.

Ben misero e infelice
Io nacqui, se mi tocca
Con tanto amaro in bocca
Passar la gioventù!
Parcito amor; thuris do


8164. Sivrić, Antun. Traduzione latina delle... [page 6 | Paragraph | SubSect | Section]

piede
Un' orma sola in don;

Sappi, vezzosa Ninfa,
Che per virtù d' Amore
Quel zeffiro, quel fiore,
E quella erbetta io son.
Si rosa, quam cernas, ridens revirescit, et halat;
Sit licet hirsutis undique septa rubis;


8165. Sivrić, Antun. Traduzione latina delle... [page 6 | Paragraph | SubSect | Section]


Tam nigros oculos non habet ipsa Venus.

Lucido vago io mando



8166. Sivrić, Antun. Traduzione latina delle... [page 6 | Paragraph | SubSect | Section]



I primi fior son questi
Del Maggio, che ritorna.
Prendili, e te ne adorna,
Ninfa gentile, il sen.

Io sempre a’ Dei del bosco
Gli offriva in Primavera,
Ma Irene allor non era
L’ idolo di Filen.

No, non temer che i Fauni,


8167. Sivrić, Antun. Traduzione latina delle... [page 6 | Paragraph | SubSect | Section]



No, non temer che i Fauni,
Privi del dono usato,
Con brutto ceffo irato
Ti facciano terror.

Io so che il bosco è pieno
D’ insidiosi Numi;
Ma So che ne' tuoi lumi
Abita un Dio maggior.


8168. Sivrić, Antun. Traduzione latina delle... [page 54 | Paragraph | Sub2Sect | Section]


Aurea cetra, o Golin, questa è tuo dono.
Tu m' insegnasti a ricercarne il suono
De gli anni miei sul giovinetto aprile,
Ed or che a te si affida il patrio ovile,
Di festosi amaranti io la incorono.
Oh me beato, se quest' alma impetra,
Tolto ogni neo, che il suo candore appanna,
Di seguir i tuoi passi infino a l' etra!
Ore, gustando teco ambrosia, e manna,


8169. Sivrić, Antun. Traduzione latina delle... [page 54 | Paragraph | SubSect | Section]

Sonetto Pastorale.
Ora che teco in su l' erboso letto
Di questo ameno e rustico pendio
Sediamo, o pastorella, Alcone ed io,
Mentre pascola il gregge entro al boschetto;
Tu, che inesperta non conosci affetto,
Odi, tenera Nice, il parlar mio.
Due pastori or contempli, e un sol desio


8170. Sivrić, Antun. Traduzione latina delle... [page 54 | Paragraph | SubSect | Section]


Tu, che inesperta non conosci affetto,
Odi, tenera Nice, il parlar mio.
Due pastori or contempli, e un sol desio
Pensi che l' uno e l' altro accolga in petto.
Io miro il tuo bel labbro, e le tue chiome,
Nè cangio volto, nè mi batte il core;
E questa, o Nice, indifferenza ha nome.
Or volgiti ad Alcon. Guarda il rossore,
Che tutto lo


8171. Sivrić, Antun. Traduzione latina delle... [page 54 | Paragraph | SubSect | Section]


Arma di corde, e 'l dosso mio di penne
Use a posarsi o sulle vette alpine,
O sulla punta dell' eccelse antenne.
Or dove sei tu, che riprendi il suono,
Che dolce io traggo dalle fila aurate,
Ed al franco mio vol neghi perdono?
Deh! cessa ormai dalle rampogne usate,
E riconosci infin, come non sono
Contrari nomi Sacerdote e Vate.


8172. Sivrić, Antun. Traduzione latina delle... [page 54 | Paragraph | Section]

Di Pietro Metastasio Sulla vanità della vita umana.
Sogni, e favole io fingo: e pure in carte,
Mentre favole, e sogni orno, e disegno,
In lor, folle ch' io son! prendo tal parte,
Deh del mal, che inventai, piango, e mi sdegno.
Ma forse, allor che non m' inganna l'


8173. Sivrić, Antun. Traduzione latina delle... [page 54 | Paragraph | Section]

Sulla vanità della vita umana.
Sogni, e favole io fingo: e pure in carte,
Mentre favole, e sogni orno, e disegno,
In lor, folle ch' io son! prendo tal parte,
Deh del mal, che inventai, piango, e mi sdegno.
Ma forse, allor che non m' inganna l' arte,
Più saggio io sono? E l' agitato ingegno
Forse allor più tranquillo? O forse


8174. Sivrić, Antun. Traduzione latina delle... [page 54 | Paragraph | Section]


Mentre favole, e sogni orno, e disegno,
In lor, folle ch' io son! prendo tal parte,
Deh del mal, che inventai, piango, e mi sdegno.
Ma forse, allor che non m' inganna l' arte,
Più saggio io sono? E l' agitato ingegno
Forse allor più tranquillo? O forse parte
Da più salda cagion l' amor, lo sdegno?
Ah che non sol quelle, ch' io canto, o scrivo,
Favole son, ma quanto temo, o


8175. Sivrić, Antun. Traduzione latina delle... [page 54 | Paragraph | Section]

forse, allor che non m' inganna l' arte,
Più saggio io sono? E l' agitato ingegno
Forse allor più tranquillo? O forse parte
Da più salda cagion l' amor, lo sdegno?
Ah che non sol quelle, ch' io canto, o scrivo,
Favole son, ma quanto temo, o spero
Tutto è menzogna, e delirando io vivo!
Sogno della mia vita è il corso intero.
Deh, tu, Signor, quando a destarmi arrivo,


8176. Sivrić, Antun. Traduzione latina delle... [page 54 | Paragraph | Section]

allor più tranquillo? O forse parte
Da più salda cagion l' amor, lo sdegno?
Ah che non sol quelle, ch' io canto, o scrivo,
Favole son, ma quanto temo, o spero
Tutto è menzogna, e delirando io vivo!
Sogno della mia vita è il corso intero.
Deh, tu, Signor, quando a destarmi arrivo,
Fa, ch' io trovi riposo in sen del vero.


8177. Sivrić, Antun. Traduzione latina delle... [page 54 | Paragraph | Section]


Favole son, ma quanto temo, o spero
Tutto è menzogna, e delirando io vivo!
Sogno della mia vita è il corso intero.
Deh, tu, Signor, quando a destarmi arrivo,
Fa, ch' io trovi riposo in sen del vero.
Scribere quae soleo quid sunt nisi somnia? tangunt
Me tamen, ac iram subdola saepe mihi,


8178. Sivrić, Antun. Traduzione latina delle... [page 54 | Paragraph | SubSect | Section]


Ma se in chiuso canal geme ristretta,
Prende vigor, mentre se stessa incalza;
Al fin libera in fronte al Ciel s’inalza,
E varia, e vaga i riguardanti alletta.
Ah quell’ onda son io, che mal sicura
Dal raggio ardente, o dall’ acuto gelo,
Lenta impaluda in questa valle oscura.
Tu, che saggia t’ avvolgi in sacro velo,
Quell’ onda sei, che cristallina, e pura


8179. Sivrić, Antun. Traduzione latina delle... [page 54 | Paragraph | SubSect | Section]

trovarmi per anche a piè di Fille
Piaceami sì, che con sospiri accesi
A' suoi vaghi rivolto occhi omicidi,
Qualche del mio servir mercè le chiesi.
Nascer a un tratto in lei pietade io vidi;
Usò dolci parole, atti cortesi,
E ch' un sogno era il mio, da ciò m' avvidi.
Nocte abeunte


8180. Sivrić, Antun. Traduzione latina delle... [page 54 | Paragraph | SubSect | Section]


Hanc artem solers protulit ingenium. Architettura.
Io che le genti dissipate, e sparte
Raccolsi in lieti alberghi, e da selvose
Spelonche, e da montagne aspre e sassose
Le richiamai d' ozio civile a parte;
Io poi ben mille incontro al


8181. Sivrić, Antun. Traduzione latina delle... [page 54 | Paragraph | SubSect | Section]


Io che le genti dissipate, e sparte
Raccolsi in lieti alberghi, e da selvose
Spelonche, e da montagne aspre e sassose
Le richiamai d' ozio civile a parte;
Io poi ben mille incontro al fiero Marte
Alzai ripari, e per le vie spumose
Le sonanti del Mare onde orgogliose
Rispinsi indietro, e le domai per arte.
Vada or Gradivo, e la sua face


8182. Sivrić, Antun. Traduzione latina delle... [page 54 | Paragraph | SubSect | Section]


Ma ciò, tranne lei sola, altri nol dice:
Che al sol girar di sue pupille accorte
Fra mille affanni, e dolorosi omei
Già condotto à più d' un vicino a morte.
Io rido in ascoltarla; e giurarei,
Ch’ ella vaneggia, e che l’amor si forte,
Che va in altri sognando, è tutto in lei.


8183. Sivrić, Antun. Traduzione latina delle... [page 54 | Paragraph | SubSect | Section]


Nè che se gli appressasse alcun volea,
Che di cadere infranta avea paura.
Anzi desta di poi gran pena ancora
D' un tal sogno le fea l' immagin vana;
Io sorridendo le risposi allora:
O buon per te, se vision si strana
Ancor vegliando ti durasse ogn' ora;
Che staresti dagli Uomini lontana.


8184. Sivrić, Antun. Traduzione latina delle... [page 54 | Paragraph | Section]

che in sì dolce, e puro
Leggiadro velo a noi dal Ciel scendesti,
Ed or beando vai quest' aure, e questi
Colli, che di tal don degni non furo;
Per quella man, per quelle labbra io giuro,
Per quei tuoi schivi atti cortesi, onesti,
Per gli occhi, onde tal piaga al cor mi festi,
Che già morronne, e sorte altra non curo;
Sebbene gelosia del suo veneno


8185. Sivrić, Antun. Traduzione latina delle... [page 54 | Paragraph | SubSect | Section]

Cluento Nettunio, ossia Arciprete Gierolamo Baruffaldi.
Questa eccelsa Piramide, ch' io pianto
Sul destro fianco de l' ingordo Reno,
Dove la Città sorge, in sito ameno,
Che per scienza è gloriosa tanto;
Io quì innalzo a questo fiume accanto,


8186. Sivrić, Antun. Traduzione latina delle... [page 54 | Paragraph | SubSect | Section]


Questa eccelsa Piramide, ch' io pianto
Sul destro fianco de l' ingordo Reno,
Dove la Città sorge, in sito ameno,
Che per scienza è gloriosa tanto;
Io quì innalzo a questo fiume accanto,
Per suo dispetto, e suo terror non meno,
Che per su' eterno insuperabil freno
Da rattemprar le antiche furie alquanto.
Aci coll' ombra sua, che


8187. Sivrić, Antun. Traduzione latina delle... [page 54 | Paragraph | Section]


Illius hanc solum nomen nunc frenet; in aequor
Illius audito nomine Rhenus eat. (90) Avertenza del traduttore. Avendo io fatto la scelta dei sonetti qui tradotti senza aver tralasciato di stamparne l' originale Italiano, ho ben potuto indirizzare agli Italiani in lingua Italiana il frontispizio, e la prefazione.


8188. Vrhovac,... . Ad sacerdotes epistula, versio... [page 61 | Paragraph | Section]

praeclare adaptatos, aliaque egregia vocabularia, duae Croaticae grammaticae, una per Franciscum Kornig 1795, alia per Anonymum 1810 vulgata. Prodiverunt quoque in Croatico idiomate Sacri Sermones tam oríginarii, uti 1784 Joannis Mulih, quam ex aliis linguis traducti, uti 1770 Balthasaris Mataković, et 1796 noti libelli Josephi Matijević: nec absimiliter in lingua Slavonica praeclaris viris sua laus deest: qui Auctores elegantiori dicendi genere usi effecerunt, ut vires patrii sermonis pedetentim


8189. Rastić, Džono;... . Carmina, versio electronica [page 37 | Paragraph | SubSect | Section]

Boeoticae acumina mentis.
1.5.84  Inde penu instruitur jejuno nobile luxu
1.5.85  Undique diphthongis differtum, commate, punctis.
1.5.86  Hic jacet O, illic E, hic Alphae concurrit Iota,
1.5.87  Atque inter socias, veluti Regina, minores
1.5.88  Eminet, et blaesum elingui melos elicit ore U.
1.5.89  Anglica constricta quod si quisd sibila lingua


8190. Rastić, Džono;... . Carmina, versio electronica [page 69 | Paragraph | SubSect | Section]

hoc placet, omnes
1.9.135  Plaudunt; suavidicoque sonorum abreptus amore
1.9.136  Quo fidicen reddit magis illaetabile murmur,
1.9.137  Quoque indoctius erravit, tanto acrius Io,
1.9.138  Atque Evoe plenis inclamat Corbulo buccis,
1.9.139  Et cupidus repeti plusquam vice postulat una.
1.9.140  Ergo habet auriculas, quas rex


8191. Babulak, Oton. Elegos honoribus Iosephi Matzek,... [Paragraph | Section]

Nikola Matasović 2012-12-05T20:56:00 ELEGOS HONORIBUS A. R. P. IOSEPHI MATZEK VERE DIVI SACRA IOSEPHI VENIENTE TURBAE CAPISTRANAE PROVINCIALIS DIGNISSIMI, VERE NOVO LAETUS, LAETANTE EA, INFRA NUNCUPATUS NOMINE REGIAE PALAESTRAE ESSEKINENSIS 14° KAL. APRILIS PIE DEVOVET


8192. Babulak, Oton. Elegos honoribus Iosephi Matzek,... [Paragraph | Section]

Nikola Matasović 2012-12-05T20:56:00 ELEGOS HONORIBUS A. R. P. IOSEPHI MATZEK VERE DIVI SACRA IOSEPHI VENIENTE TURBAE CAPISTRANAE PROVINCIALIS DIGNISSIMI, VERE NOVO LAETUS, LAETANTE EA, INFRA NUNCUPATUS NOMINE REGIAE PALAESTRAE ESSEKINENSIS 14° KAL. APRILIS PIE DEVOVET
1   Di Tibi se


8193. Babulak, Oton. Elegos honoribus Iosephi Matzek,... [Paragraph | SubSect | Section]

Viri;
1.29  Auribus arrectis adsto, pia cantica signans,
1.30   Plena etenim fuerant nectare millifluo:
1.31  Dumque noto cantus discrimina, sic ferit Echo
1.32   Aures: „ah, JOSEPH! vive Dies vegetos.“
1.33  Quid? raptus fueram, nec erat mihi mens mea praesens,
1.34   Laetitia circum pectora vox dederat.
1.35  Illico deîn Musas iussi sua sistere plectra,
1.36  


8194. Babulak, Oton. Elegos honoribus Iosephi Matzek,... [Paragraph | SubSect | Section]

circumvolat umbra sacrorum,
1.64   Et mea sic penitus somnia vana cadunt;
1.65  Pierides etenim lyricis quem cantibus ornant
1.66   JOSEPHUM, vernans Iste Minister erit,
1.67  Aeque etenim JOSEPH sacrat sua Nomina Divo
1.68   Et verno pariter sub Jove Festa colit.
1.69  Ergo metu posito, tandem mea Carmina iungo
1.70   Musarum lyricis cantibus eximiis.
1.71  Sed quaeso, Tantis


8195. Babulak, Oton. Elegos honoribus Iosephi Matzek,... [Paragraph | SubSect | Section]

Natus Radnae 1793. dedit
1.91  Hunc Laudes feriant nostris in partibus amplae,
1.92   Hunc Rithmi deceant, quos canit alma Cohors,
1.93  Huîc iunctim charo JOSEPHO vive canamus,
1.94   Ut vegetet laetus, sanus, et Incolumis;
1.95  Dumque pius tandem tristem conspexerit Urnam,
1.96   Ut referat meritis proemia digna Poli;
1.97  Hoc canat, hoc


8196. Babulak, Oton. Ode honoribus Josephi Matzek,... [page 5 | Paragraph | Section]


1.57  Ergo vocalem cytharam canendo
1.58  Turba Musarum propera levare,
1.59  Dulcibus mulcens animos, fugansque
1.60   Tetrica corda.
1.61  Docta JOSEPHO celebra Thalia
1.62  Svave concentu melos, atque carmen
1.63  Dulce curarum relevamen adde
1.64   Comica Clio.
1.65  Grata panduris resonemus


8197. Babulak, Oton. Ode honoribus Josephi Matzek,... [page 6 | Paragraph | Section]


1.69  Poculis Phoebi, cyathisque fundam
1.70  Hoc die pinguis Syrii liquorem,
1.71  Palladis munus viridis litabo,
1.72   Suscipe JOSEPH.
1.73  Celsa sic vincam pietate corda
1.74  Numinis, longam tribuat Senectam
1.75  Ut Tibi clemens benignusque servet
1.76   Nomen in aevum,


8198. Babulak, Oton. Proseucticon honoribus Joannis... [page 1 | Paragraph | Section]

PROSEUCTICON honoribus illustrissimi, ac magnifici domini Joannis Petri Caroli comitis a Sermage de Szomszéd-vár S. Caes. reg. et apost. majest. camerarii, ac consiliarii, excelsae tabulae banalis assessoris primarii, per districtum litterarium regnorum Croatiae, et Slavoniae, nec non litoralis Hungarici neo denominati, benignaque resolutione regia


8199. Babulak, Oton. Proseucticon honoribus Joannis... [page 4 | Paragraph | SubSect | Section]

Tua cur tantus viscera moeror habet?
1.23  Ah quae tristitia vultus turbetur acerba
1.24   Nescio, quae curae pectora laesa premant?
1.25  Forte velit JOSEPH nostris succurrere votis,
1.26   Qui sua de coelis Jubila laeta canit;
1.27  Ipse etenim visus mihi verba referre tenoris
1.28   Idgenus ex adytis


8200. Babulak, Oton. Proseucticon honoribus Joannis... [page 4 | Paragraph | SubSect | Section]


1.44   Qui fatis functi pectora corde gerunt:
1.45  Ut quid enim mitis resonat de montibus Echo
1.46   JOSEPHUM plorans, voce polos penetrans:
1.47  "Discessit JOSEPH Magnus virtutibus,-- Agnus
1.48   Quem recipit clemens, cuius erat pia-- Mens.
1.49  Coelicolis iunctus gaudet num Numinis-- audet
1.50   Luce frui, soli cui decus


8201. Čobarnić, Josip. Dioclias carmen polymetrum, versio... [page v | Paragraph | SubSect | Section]

Typis Antonii Zannoni VITAE PERILLUSTRIS ET REVERENDISSIMI DOMINI PRAEPOSITI JOSEPHI CIOBARNICH NARRATIO BREVIS. Joseph Ciobarnich, piis parentibus natus est Macarskae, Dalmatiae oppido, die 16. Martii anni 1790. Jam puer, clericali militiae adscriptus, domi sub peculiari praestantissimorum virorum cura, primam habuit institutionem; deinde in celeberrimo Seminario patavino


8202. Čobarnić, Josip. Dioclias carmen polymetrum, versio... [page vi | Paragraph | SubSect | Section]

geliebten Kaisers ein Gelegenheitsgedicht in lateinischer Sprache, unter den Titel: Die Natali Suae Majestatis FRANCISCI JOSEPHI I. Imperatoris et Regis aus der Feder des leider (in Wien) zu wenig gekannten und gewürdigten Schriftstellers Joseph Ciobarnich, Propstes in Macarska, der Öffentlichkeit übergeben worden. Es gehört unter die gelungensten Erzeugnisse in der klassischen Sprache des Alterthums, einer Sprache, die im laufenden Jahrhundert der Verkümmerung preis gegeben wurde! Der


8203. Čobarnić, Josip. Dioclias carmen polymetrum, versio... [page vi | Paragraph | SubSect | Section]

aureo numismate pro scientiis et litteris decoravit. Anno denique 1852, quum cura et studio Excellentissimi Dni Michaelis Viale-Prelà Nuntii Apostolici et Illmi. Dni. Andreae Meschutar, Praeposito Josepho dignitas Episcopalis i. p. i. tamquam Auxiliario Illmi. ac Revmi. Episcopi Spalatensis et Macarskensis, tenore Bullae Pontificiae Locum Beati Petri pararetur, Josephus noster, Sanctae


8204. Čobarnić, Josip. Dioclias carmen polymetrum, versio... [page 54 | Paragraph | SubSect | Section]


439  Alme fons salve, veneranda et aedes!
440  Splendor en major decorat vetustae
441  Culmina pompae.
442  Enitet templum memorans Joannis
443  Nomen, exsurgit recolenda semper
444  Ara commendans monumenta cunctos
445  Grandia in annos.
446  Interea redeunt ad prisca


8205. Mažuranić, Ivan. Honoribus Magnifici Domini Antonii... [page 209 | Paragraph | Section]

Antonii Kukuljević
de Bassani et Sacci
...
dum
regii Superioris provincialis per districtum
literarium Zagrabiensem... Studiorum et Scholarum Directoris munus capesseret
dicat Regia scientiarum Academia Zagrabiensis.
Vate Ioanne Mažuranić
Academico Iurium II. in annum auditore.
Ista nas narav na veselje vuče,
Seko. Ja


8206. Mažuranić, Ivan. Honoribus Magnifici Domini Antonii... [page 213 | Paragraph | Section]

hominum dum forma manebat,
120  Illyricisque furiit inimica potentia terris
121  Antiquos populata patres: nunc blanda verendos
122  Vox resonat Superos, superis nunc lene refulgent
123  Ora iocis, tacitasque fugant in nectare curas.
124  Tantum habet illyrico coelum de sanguine lucis."

125  „At modo quid nostros, hominum Superumque satoris,
126  Sistitur ante oculos? Eheu, quid saeva tulere


8207. Drašković, Janko. Epistula ad Metellum Ožegović... [page 252 | Paragraph | Section]

hungaris tributus exstiterit. Ceterum consectaria conclusorum dietalium majorem nobis adhuc (si regimen accesserit) mancipatum parant — quid ergo eatenus sentiatur? An non in concursu Slavonitarum, salvo Verböcio, consilium separatum petere, cum pecunias sufficientes habeamus, illudque restaurare, approbationem majoritatis consequi valeat? Si te circa 20. usque 22. Varasdini futurum scivero, sic veniam, et super his consultaturi. — Vale, amaque te Amantem tuum Joannem.


8208. Milašinović,... . Martini Sarcastii Pseudo-Nasonis... [Paragraph | Section]

perorans
Ipse prior furias iratis manibus efflat:
«Macte animo, comites! illam sub casside rubra
280   Invisam nobis gentem sine fine ferite,
Hi Damii regnum larvasque odere, voluntque
Carniolas isthic cum lege inducere braccas.»
Haec stolide inque Jovem Austriacum blasphema locutus
Distribuit nummos majoraque dona spopondit,
285   Primum dissidii fomitem ac incendia belli.
Ergo congrunit Satyrus grex oreque spumat,
Et qua parte sedent proceres tentoria figit,
Occupat et spatia,


8209. Gundulić, Ivan;... . Osmanides, versio electronica [page x | Paragraph | SubSect | Section]

Martecchini typis vulgata. Altera editio nonnullis mutatis, omissis, et additis Zagabriae anno 1844 subsequuta est, Ludovici Gay typis edita. Animadvertendum est tamen, quod duorum librorum loco, quos supplevit Petrus Ignatius Sorgo, duo alii suffecti in illa secunda editione fuerunt a Ioanne Mazuranich dictae urbis cive, non sine laude exarati. Binae inde italicae versiones secundum textum Ragusinum prodierunt in lucem, quarum altera versu soluto omnimode libera, et pene ut periphrasis habenda anonymi auctoris, quae tamen communiter Nicolao Giaxich


8210. Gundulić, Ivan;... . Osmanides, versio electronica [page xv | Paragraph | SubSect | Section]

in poesi illyrica exercitationes, et postquam sibi quodammodo Gondulae stilum, et metrum adscivisset, evasit Sorgus magis idoneus, quam quivis alius ad Osmanidis lacunas implendum. In hoc arduo, et, uti dicam, improbo labore fuit ille potenter, et solertissime a vice-secretis ragusinae reipublicae Ioanne Volanti adiutus, viro ad primum eruditissimo, et ob meliorem Osmanidis lectionem et correctionem optime merito. Nec advertenda videtur obiectio, quae a Zagabriensis textus editore Vikoslavo Babukich fuit in medium prolata, Sorgum videlicet ab historica facti veritate recessisse, quatenus


8211. Gundulić, Ivan;... . Osmanides, versio electronica [page xvii | Paragraph | SubSect | Section]

In miscellaneis mss. historicis Patris Ioannis Mariae Mattei, quae in bibliotheca PP. Franciscanorum Ragusae exstant, reperitur haec inscriptio. Fortasse tanti hospitis memoria, et subsequuta ejus grandia, et clarissima adversus Turcas gesta tunc iuveni poetae Ioanni Francisco Gondula aditum praebuere illyricum epicum carmen, sub titulo Osmanidis, concipere et exarare, quo suo heroi, et sibi immortalem laudem et gloriam comparavit, et quod nunc primum latinis numeris expressum in lucem prodit.


8212. Gundulić, Ivan;... . Osmanides, versio electronica [page 49 | Paragraph | SubSect | Section]


141  Gens adsueta vias populari, et vivere rapto,
142  Cui mos est gladium clavumque, et spicula ferre.
143  Qui Iordanis aquas potant, deguntque Idumeâ,
144   Osmano innumeros equites misere volentes: 145
145  Quisque habilis torquere


8213. Jurić, Šime. Praefatio in Iugoslaviae... [page vb | Paragraph | Section]

Sisgorei, Marci Maruli Spalatensis, Simonis Begnii ceterorumque oratorum populi Croatici, qui apud aulas Europaeas auxilium contra immanissimum Turcam implorabant, Antonii Verantii, Matthiae Flacii Illyrici, Dominici Zavorei, Vincentii Priboevi, Stephani Gradii,.Pauli Ritteri, Rogerii Iosephi Boskovich, Titi Brezovatsky, Pauli Stoosz, Francisci Millashinovich, Josephi Georgii Strossmayer, plurimorum ceterorum. Anonymus Dalmata ( Cyllenius Dalmaticus e civitate Macarensi ) circa annum 1840. ore Pauli Stoosz Latine canit:
Me natale solum retinet, me


8214. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 853 | Paragraph | SubSect | Section]

multa proserpere. Neque enim numerus iste in Apocalypsi ad tempora pertinet, sed ad homines. Sacra Scriptura singularem numerum pro plurali ponit aliquando. Augustin. 5. de sent. ad literam, cap. 10.

EXPLICATIO. Hieronymus lib. z. contra Iovinianum: Scriptura, inquit, divina solet unum pluraliter, et plura singulariter appellare. Mos Sacri eloquii est, ut a plurali numero ad singulare subito transeat. Gregor. 26. Moral. c. 10.

EXPLICATIO. Heliu in lib. Iob, cum diceret, Clamabunt, et


8215. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 854 | Paragraph | SubSect | Section]

hoc quod de unoquoque dicitur, reprehendat. Cum plures numeri ponuntur, consuevit sacra Scriptura, maxime vetus Testamentum, minorem proponere, et sic ad maiorem gradatim conscendit, Hieronymus contra Iovin. lib. 2.

EXPLICATIO. Verbi gratia, ut si dicat aliquem fuisse annorum quinque et septuaginta et centum: nec tamen quinque de septuaginta plura possunt esse quam centum. Et in Evang. Marci legimus: Dabat fructum, unum trigesimum, et unum sexagesimum, et


8216. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 856 | Paragraph | SubSect | Section]

Usque in hodiernum diem quando legitur Moyses. Et Abraham ad divitem in suppliciis constitutum: Habent, inquit, Moysen et prophetas. Et certe liquido comprobatur ibi Moysen non virum significatum esse, sed legem. In hac quoque sententia est Origenes plurimis locis. Hieronymus lib. 1. adversus Iovinianum: Moysen, inquit, et Dominus noster et Apostolus interpretantur Legem. Ab Adam, inquit, usque ad Moysen regnavit peccatum. Ubicunque in veteri Testamento ἀλλοφύλους, id est, alienigenas legerimus, etc. quaere


8217. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 871 | Paragraph | SubSect | Section]

corruunt, et erigit omnes elisos. Cumque praemisisset, Custodit Dominus omnes diligentes se, ne negligentem faceret auditorem: intulit, Et omnes peccatores disperdet. Norma est sacrarum Literarum, ut deficientibus viris sanctis, mulieres in virorum laudentur op probria. Hier adversus Iovinianum lib. 1. sic fit in historia Iudith, Abigail, Deborae, et Cananeae. Quomodo in his nostris literis non potest quis ad legenda verba texendaque procedere, nisi prius ab elementis coeperit: ita in scripturis divinis non valemus ea quae maior a sunt, nosse, nisi ab Ethica in ipsis


8218. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 872 | Paragraph | SubSect | Section]

captaret. Quod si prophetae nomina sua apposuere, et Salomon, id vobis investigandum relinquo: qua de causa alii quidem apposuere, alii autem non apposuere. Scriptura sacra hanc habet consuetudinem, ut omnes reges veteris Testamenti mortuos referat. et sepultos, praeter Ioachim filium Iosiae. Hieron. in Hierem. cap. 22.

EXPLICATIO. Ioachim Iosiae filium Nechao Pharao rex Aegypti constituit regem Iudae pro Ioachaz fratre suo, quem vinctum duxit in Aegyptum: quem legimus in Regum et Paralipomenon historia undecim annis regnasse in


8219. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 872 | Paragraph | SubSect | Section]

alii quidem apposuere, alii autem non apposuere. Scriptura sacra hanc habet consuetudinem, ut omnes reges veteris Testamenti mortuos referat. et sepultos, praeter Ioachim filium Iosiae. Hieron. in Hierem. cap. 22.

EXPLICATIO. Ioachim Iosiae filium Nechao Pharao rex Aegypti constituit regem Iudae pro Ioachaz fratre suo, quem vinctum duxit in Aegyptum: quem legimus in Regum et Paralipomenon historia undecim annis regnasse in Hierusalem, et regnasse crudeliter, et extitisse impium, et postea mortuum: nec tamen eius sepultura


8220. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 872 | Paragraph | SubSect | Section]

sacra hanc habet consuetudinem, ut omnes reges veteris Testamenti mortuos referat. et sepultos, praeter Ioachim filium Iosiae. Hieron. in Hierem. cap. 22.

EXPLICATIO. Ioachim Iosiae filium Nechao Pharao rex Aegypti constituit regem Iudae pro Ioachaz fratre suo, quem vinctum duxit in Aegyptum: quem legimus in Regum et Paralipomenon historia undecim annis regnasse in Hierusalem, et regnasse crudeliter, et extitisse impium, et postea mortuum: nec tamen eius sepultura narratur. Quem interfectum a latrunculis Chaldaeorum, Syriae,


8221. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 872 | Paragraph | SubSect | Section]

EXPLICATIO. Siquidem et Evangelium et Lex Domini immaculata convertens animas, singulariter appellatur, cum plura Evangelia, et multa sint mandata Legis: sic et volumen in Esaiae sermone signatum, omnis Scriptura divina est. Et in uno capitulo libri Ezechiel Iohannesque versantur. Salvator quoque omnium retro sanctorum vocibus prophetatus ait: In capitulo libri scriptum est de me. Quicquid ergo dixeris, si ad eum referatur, qui in principio erat apud Deum, et Deus erat verbum: unum volumen est, et innumerabiles libri, una lex, unum Evangelium


8222. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 885 | Paragraph | SubSect | Section]

libris, et Apostolicis epistolis: aut ex solis titulis, ut in quatuor Evangeliis; aut extraditione veterum. Modos divinae Scripturae dicit Iunilius esse, quod quidam eius libri metris Hebraicis in sua lingua scripti sunt: alii aut oratione simplici. Metricos libros dicit esse Iobum, Psalmos, Ecclesiasten, et aliqua in Prophetis: ego opinor recte etiam Threnos addi posse, et forte Cantica canticorum. Reliqua aut sunt soluta oratione comprehensa. Caeterum Metrici illi libri, dum ad nos aliis linguis transferuntur, metra quidem sua amittunt, vestigia tamem quaedam sua


8223. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 901 | Paragraph | SubSect | Section]

14, Sapientiae mulierum aedificat domum. Ibidem: Stulti Ializ יליץ, id est, petulanter perpetrat peccatum. Ibidem: Et labia sapientum custodit eos. Sic saepe veritatis, iustitiae, misericordiae et similia. De hoc Hebraismo pronunciat Hier. li. 2 contra Iovin. Scriptura solet et unum pluraliter, et plura singulariter appellare. 49 Nec solum ponuntur pro singulari numero, sed etiam pro uno aliquo certo incerte indicato: ut Matth. 12, In illo tempore profectus est IESUS per segetes sabbatis, discipuli autem eius esurientes coeperunt


8224. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 906 | Paragraph | SubSect | Section]

Quis militat propriis stipendiis, 1. Cor. 9. pro solet militare. An provocamus Dominum, 1. Cor. 10. id est, volumus provocare. Sic charitas omnia credit, etc. 16 Unicum Hebraeorum praeteritum ponitur pro tribus: nempe pro imperfecto, perfecto, et plusquamperfecto. Ion. 1. Et timuerunt nautae, et clamaverunt quisquis ad Deum suum, et Ionas descendit ad latera navis: id est, illi timebant et clamabant, Ionas autem descenderat et dormiebat. Sic mox: Sciverunt viri illi, quod a facie Domini ipse fugiens, quia indicavit eis: id est, sciebant quia indicaverat.


8225. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 908 | Paragraph | SubSect | Section]

Esa. 9, Et vocabitur nomen eius admirabilis. Quae omnia in tertia persona vocis activae videntur esse impersonalia passiva. Gen. 27, An non vere Kara nomen eius, id est, vocatum est. Gen. 35, Isti sunt filii Iacob, qui natum est ei. Gen. 38, Ipsi Thamar, id est, indicatum est Ios. 2, Iomar et significatum est regi Iericho. 2. Sam. 18. 42 Verborum geminatio emphasin indicat: ut, Hauriendo hausit nobis, Exod. 2. pro, magna diligentia, et multo sudore hausit. Aut vehementiam vel certitudinem, aut celeritatem, aut omnino aliquid futurum: ut, Videndo vidi. Exod. 3


8226. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 909 | Paragraph | SubSect | Section]

26, Annuncians omnibus poenitentiam agere, pro, Annunciavi. Matth. 23, Colantes culicem, et devorantes camelum, pro, excolatis et devoratis. Ponitur et pro praesenti optativi ac coniunctivi, aliquando etiam pro imperfecto. Gen. 4, Vox sanguinum clamantium ad me, id est, clamat et accusat te. Ion. 1, Sciebant quod a facie Domini fugiens ipse, quia dixerat eis: id est, quod fugeret. Rom. 5, Neque id solum, verum etiam gloriantes in Deo per Christum, pro, gloriamur. Act. 24, Invenientes enim virum hunc, pro, invenimus eum. Act. 26, Gentibus annuncians poenitentiam agere, pro


8227. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 909 | Paragraph | SubSect | Section]

comedentibus panem doloris: id est, surgere mane, differre vesperi somnum, et comedere panem dolorosum. DE ADVERBIIS. 1 Adverbia saepe vim nominum, praesertim adiectivorum, subeunt. Sic crebro dicitur Holocaustum bathamid, semper, pro, iuge. Iom boket dies cras, pro, crastinus: quae consuetudo etiam Graecis est usitatissima: ut, τίς ἐστι μου πλησίον: quis est meus prope, id est proximus? Luc. 10. Iohan. 8, Principium, quod et


8228. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 912 | Paragraph | SubSect | Section]

sicut, vel quod quemadmodum haeres. Psal. 125, Circa Ierusalem sunt montes, et Dominus in circuitu populi sui. Pulchra hypotyposis est: pro, sicut circumcirca Ierusalem stant montes, sic et Dominus castrametatur circa suos. 19 Alias deest applicativum adverbium. Sic Iosu. 1, Ut sciant, quod quemadmodum fui cum Mose, ero tecum: pro, Sic ero tecum. Alias utrunque adverbium deest. Perdix colligit quae non peperit, qui facit divitias sine iudicio. pro sicut perdix, etc. sic qui facit divitias sine iudicio. Ibidem: Solum gloriae altitudo. 1. Thessal.


8229. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 923 | Paragraph | SubSect | Section]

probene psallite. Psal. 106, Festinaverunt, obliti sunt operum eius. i. Cito, festinanter obliti sunt. Ose. 9. Profundaverunt, corruperunt: id est, Profunde seu vehementer corrumpunt vitam. Gen. 37, Non potuerunt, locuti sunt ad pacem: id est, Non potuerunt loqui pacifice. Iosu. 4, Et festinaverunt populus, et transierunt. Psal. 102, Festina, exaudi me, pro, Festinanter exaudi. Multum autem hoc verbum, Festino, in tali constructione reperitur. 1. Sam. 1, Et factum est, cum multiplicavit ad orandum: quod verbum valde crebro sic adverbialiter


8230. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 927 | Paragraph | SubSect | Section]

Doctrina est mea, ut legati aut doctoris: non est mea, ut authoris, aut quasi meum quoddam inventum aut commentum. Mea igitur est in inferiori gradu, sed in summo gradu solius Dei est. Sic Evangelium Pauli, non erat Pauli: scilicet in summo gradu non erat Pauli, sed in infimo, ut legati. Iohan. 5, Non quaero voluntatem meam, sed patris: id est, non meam ut mittentis tanquam ipse excogitaverim, sed meam ut missi aut obedientis. Ibidem: Pater non iudicat, scilicet ut minister, et quasi executor, sed ut mandator. Non filius iudicat, sed Moses. In summo gradu Deum nemo vidit unquam,


8231. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 931 | Paragraph | SubSect | Section]

quia non erant sepulchra in Aegypto. Isa. 10, Visitabo super fructum magnificentiae cordis regis Assur. Sic Ieremias dicit ad filium summi sacerdotis, Non vocaberis amplius Pascut, sed Magor, id est: non clarus, sed pavor. Aliquid habet cum hisce tropis commune figura, qua sub forma ioci, alicui atrocia proponimus, aut minamur. Sic Phalereus dicit, Homerum aliquando in iocis magis terribilem esse quam in seriis: ut cum Polyphemum facit pollicentem Ulyssi id beneficium pro munere vini, ut postremum devoret. Sic sapientia dicit apud Solomonem ad inobedientes: Ego quoque in


8232. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 931 | Paragraph | SubSect | Section]

Sic Phalereus dicit, Homerum aliquando in iocis magis terribilem esse quam in seriis: ut cum Polyphemum facit pollicentem Ulyssi id beneficium pro munere vini, ut postremum devoret. Sic sapientia dicit apud Solomonem ad inobedientes: Ego quoque in vestro exitio ridebo. Sic Deus per atrocem iocum minatur mulierculis Ierosolymitanis horribilia ornamenta calamitatum, pro illis suis nimiis ac superbis ornamentis. Sic Ier. 34, dicit Deus, quod quandoquidem illi proclamaverant libertatem servis, nec tamen servaverant, ipse quoque eis libertatem proclamare velit ad gladium, ad pestem, ad


8233. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 934 | Paragraph | SubSect | Section]

fidei, mutuatur verba Moysis, aut alludit ad ea, quibus ille promptam, exhibitam et paratam omnibus veram religionem esse testatur. Aliqui putant, eum illa citare: eoque sese et Moysen et Paulum misere excarnificant, dum eos concordare conantur. Sic per allusionem vocat Christus Iohan. 16, fidem, opus: respiciendo ad verba Iudaeorum, Quid facientes operabimur opus Dei? Estque quasi tecta quaedam antithesis, dum Iudaei volunt multa bona opera Deo praestare, eumque veluti demereri ac obligare sibi: Christus contra iubet eos gratuita Dei beneficia aut panem caelestem per


8234. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 934 | Paragraph | SubSect | Section]

A RE PRAESENTI. Posses hunc Hebraismum et sic non minus commode exponere, quod interdum Scriptura ex alia re ad aliam progrediens, multa verba ex illa priori transumat in sequentem, quasi durius aut etiam violentius eis abutendo. Cuius moris praeter praecedentia est illud Iohan. 6 valde illustre exemplum. Ubi quoniam initio miraculose panibus paverat multitudinem, ideo postea in toto capite utitur metaphorice vocabulis Panis, potus, cibi et comestionis ac potationis: assumptis


8235. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 935 | Paragraph | SubSect | Section]

illo miraculoso facto, et in sequentem concionem translatis: ut per ea prioris rei aut facti vocabula veluti coniungant haec sequentia cum illis. Sic cap. 9 ex sanatione caeci transfert vocabula caecitatis et visus ad spiritualem caecitatem et visum: ut est in fine eiusdem. Sic Iohan. 2 agendo de repurgatione templi, subito inde ad se templi vocem transfert, inquiens: Destruite templum hoc. Sic baptizabit Spiritu et igni, Iohan. 1. Act. 1. agit de metaphorico baptismate contra Papistas. Videndum vero est, ut diligenter observemus, quando illa vocabula ad aliam rem


8236. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 935 | Paragraph | SubSect | Section]

Sic cap. 9 ex sanatione caeci transfert vocabula caecitatis et visus ad spiritualem caecitatem et visum: ut est in fine eiusdem. Sic Iohan. 2 agendo de repurgatione templi, subito inde ad se templi vocem transfert, inquiens: Destruite templum hoc. Sic baptizabit Spiritu et igni, Iohan. 1. Act. 1. agit de metaphorico baptismate contra Papistas. Videndum vero est, ut diligenter observemus, quando illa vocabula ad aliam rem transire incipiunt. Videndum etiam est, ut illa aliena vocabula pro subiecta materia, non secundum suam naturam intelligamus, etiamsi nonnunquam iusto


8237. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 938 | Paragraph | SubSect | Section]

videtur esse illud Psal. 1, Beatus vir, qui non ambulavit in consilio impiorum, nec in via peccatorum stetit, et in consessu derisorum non sedit. Plus videtur esse Stare quam Ambulare: quia perseverantiam quandam denotat: multo vero magis Sedere. Talis auxesis est 1. Iohan. 1, Quod erat ab initio, quod audivimus, quod vidimus oculis nostris, quod manus nostrae palpaverunt. Plus est audiri rem quam tantum existere eam: plus videri quam audiri: omnium plurimum insuper palpari. Sic Paulus exaggerat Corinthiorum fastuosum tumorem. 1. Cor. 4, Iam


8238. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 946 | Paragraph | SubSect | Section]

Quare illi anni duplicati, regis alias patri, alias filio tribuuntur, prout alteruter magis celebris in regimine fuisse visus est, aut etiam diverso respectu. Quod huius monitionis imperitis in computationibus annorum et lectione Sacrae historiae non infrequenter multa dubia parit. Tali Hebraismo Iohan, 11. dicuntur Iudaei ab ea die iniisse consilium de interficiendo Iesu, cum id etiam antea decrevissent, sed tunc magis ac vehementius, quam unquam antea, coeperunt incumbere in eius exitium. Contra etiam pars parva aut obscurum initium haud raro pro nihilo habetur: ut quod Mar.


8239. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 952 | Paragraph | SubSect | Section]

per Evangelion, sed etiam reipsa hominibus exhibetur, et communicatur per imputationem, et etiam per infusionem. Est nihilominus verum, quod et apud Hebraeos antecedentia pro sequentibus, et contra creberrime ponantur. Exempla prioris: Testimonium Christi dicitur verum aut non verum, Iohan. 5 et 8. pro credibile aut fide dignum: et contra, Si ego de me testor, testimonium non est verum: id est, non est credibile aut fide dignum. Solent enim propria testimonia suspecta esse. Contra, Si ego de me testor, testimonium meum est verum: id est, optimo iure pro fide digno haberi


8240. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 953 | Paragraph | SubSect | Section]

cum eam homini proponat. Correlatio quaedam rerum ac personarum est: unde fit, ut saepe ea tribuantur rebus, quae proprie personarum sunt, et contra: ut Stephano caeli aperti sunt: id est oculis eius, seu spirituale quoddam lumen est ei inditum. Posthac videbitis caelos apertos, Iohan. 1, id est, oculi vestri illuminabuntur, ut mysteria caelestia cognoscatis, et Deum per filium vobis faventem agnoscatis. Luc. 24, Christus aperuit Apostolis Scripturam: id est, illuminavit oculos cordis: tametsi simul etiam ipsam Scripturam declaraverit. Iohan. 16, Haec in proverbiis


8241. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 953 | Paragraph | SubSect | Section]

videbitis caelos apertos, Iohan. 1, id est, oculi vestri illuminabuntur, ut mysteria caelestia cognoscatis, et Deum per filium vobis faventem agnoscatis. Luc. 24, Christus aperuit Apostolis Scripturam: id est, illuminavit oculos cordis: tametsi simul etiam ipsam Scripturam declaraverit. Iohan. 16, Haec in proverbiis locutus sum vobis, posthac non loquar in proverbiis: id est, haec nunc vobis pro vestra ruditate videntur esse mera proverbia, sed postea, cum illuminavero vos, erunt perspicua, suum loqui pro eorum intelligere ponit. Talem ferme tropum videtur ipsemet Christus


8242. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 954 | Paragraph | SubSect | Section]

enim est pluribus communicabilis, sed tota opera non item. Sic praecedens exemplum, Iudicastis vos indignos vita, ponitur pro effecistis, animi actio pro externo opere. Sic et verbum φιλεῖν, pro osculari, et alioqui amice tractare apud Graecos. Sic Iohan. 6, Voluerunt eum excipere in navem, id est, cupide receperunt. Non probaverunt habere Deum in cognitione: id est ipso opere, non vere eum coluerunt. Proverb. 17, Qui exaltat ostium suum, quaerit ruinam: id est, occasionem proprii interitus operatur inscius. Tale est illud Iulii Caesaris


8243. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 955 | Paragraph | SubSect | Section]

caseum: id est, perfertne id tua natura et mos, potes ne bibere aut comedere talia? Hoc praeceptum etiam ipso iure Canonico habetur, 1. cap. maiores mensa. caeterum de Bapt. quod scilicet verba saepe intelligenda sunt secundum potentiam, non secundum actum. Sic accipiendum est illud Iohan. 1, Illuminat omnem hominem venientem in hunc mundum: id est, potest omnes illuminare, omnibus illuminationem acquisivit: non quod reipsa aut actu omnes illuminet. Huc aut superius ad ius potest referri, quod toties Christus omnes redemisse, omniumque peccata expiasse, patremque


8244. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 957 | Paragraph | SubSect | Section]

id est, qui volet eam invenire vel servare, ut eiusdem Evangelistae cap. 16 habetur. Sic ibidem legitur, Qui perdiderit animam suam: id est, volet, vel paratus erit perdere pro gloria Dei. Luc. 8. Matth. 13, Videntes non vident, et audientes non audiunt, id est, nolunt audire. Iohan. 10, Oves meae alienum non sequentur: id est, non volent et solent sequi. Act. 7, Coegit eos in concordiam, id est, voluit, conatus est eos cogere. Rom. 15, Christus sibi ipse non placuit: id est, non hoc praecipue egit, non in hoc incubuit, ut sibi tantum morem gereret: sed ut patri


8245. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 981 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

postulat, aut etiam ferre potest. Quare specificatione quadam opus est. qua applicetur ea universalis ad praesens negotium. 1. Sam. 20, Et non est locutus Saul quicquam ea die, scilicet de absentia Davidis. Ibidem: Et puer nescivit quicquam, scilicet de negotio praesenti, quod inter Davidem et Ionatan agebatur 1. Sam. 25, Et non periit ex omnibus quae ei erant, quicquam, scilicet ex pecoribus, quae erant apud Davidem, et culpa Davidis ac servorum ipsius. Ioan. 7, Si hic non esset a Deo, non posset facere quicquam, scilicet tam grandium miraculorum, qualia ista sunt. 2. Sam. 15, Et


8246. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 982 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

quid intelligitur. 1. Sam. 2, Samuel non norat Deum, scilicet ea circumstantia revelationis et vocationis. Matth. 8, Nisi facti fueritis sicut parvuli isti, non intrabitis in regnum caelorum. Ierem. 7, Non praecepi de sacrificiis. sed audi, Doctrina mea non est mea. id est principaliter, Iohan. 7, Si ego testimonium de me praebeo, testimonium meum non est verum. Tale et illud est, Nunquid curat Deus boves? 1. Cor. 9, id est, praecipue, potissimum, ut propter eos leges condat. Neque hic peccavit, neque parentes eius, Iohan. 9. Phil. 4, Nihil soliciti sitis: non omnem, sed


8247. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 982 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

sed audi, Doctrina mea non est mea. id est principaliter, Iohan. 7, Si ego testimonium de me praebeo, testimonium meum non est verum. Tale et illud est, Nunquid curat Deus boves? 1. Cor. 9, id est, praecipue, potissimum, ut propter eos leges condat. Neque hic peccavit, neque parentes eius, Iohan. 9. Phil. 4, Nihil soliciti sitis: non omnem, sed nimiam diffidentemque solicitudinem improbat. Haec aliquomodo etiam ad generalitatem pertinent. In praeceptis et adhortationibus est in primis hoc genus Hyperboles usitatum. Ubi cum homines sint nimium proni ac praecipites in


8248. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 983 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

miseros benignitatem, per nimium illius prioris officii studium, ut alioqui plerunque fit. Ibidem: Si quis non odio habebit patrem suum, matrem, fratres, sorores, et propriam animam, non potest esse meus discipulus. Item: Quicunque non renunciaverit omnibus suis, non potest esse meus discipulus. Iohan. 12, Qui odio habet animam suam in hoc mundo, in vita aeterna custodiet eam. Videtur absolute praecipere, ut nostra, nostros, ac vitam ipsam odio habeamus et negligamu:, quod esset plane impium: cum tamen nihil aliud postulet, nisi ut gloriam Dei, ac aeternam salutem longe omnibus humanis


8249. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 983 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

nec ob ultionis studium (ut crebro fit) caelum terrae miscere, et contentionibus subinde crescentibus Evangelii cursum impedire, aut etiam ob multas iniurias ministerium deserere. Gen. 13, Ne loquaris cum ipso a bono usque ad malum: id est, ne quicquam durius vel agas vello. quaris cum eo. Iohan. 3: Testimonium eius nemo accipit: id est, perpauci, propemodum nemo. Prov. 6: Ne respondeas stulto secundum stulticiam eius, ne et tu fias ei similis. Responde stulto secundum stulticiam eius, ne videatur sibi sapere. Videtur quasi contraria extrema proponere, et sibi invicem opponere, ut


8250. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 983 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

nimium. Psal. 112, A tristi fama non timebit. Ioan. 12, Qui amat animam sua, perdet eam: id est, qui nimium et non suo ordine ac loco amat. Matth. 13 Qui enim habet, ei dabitur: qui vero non habet, et quod habet, auferetur ab eo: id est, qui multum habet, aut non multum habet. Iohan. 16, Hactenus non petiistis quicquam in nomine meo: id est, non ita certa fide ac ardenter, ut debebatis, et postea facietis. Sic: Non possunt lugere filii sponsi. Item: Ne nos inducas in tentationem: id est, ne nos nimium tentari, aut tentationibus vinci et opprimi permittas. Sic et Marc.


8251. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 984 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

comedens, seu tenuissime victitans. Venit filius hominis bibens et comedens: id est, satis liberaliter vivens, et perinde ut alii honesti homines communiter. Luc. 10, Nolite portare sacculum, et neminem in via salutaveritis: id est, ne patiamini vos aliis negotiis a vestro officio abduci. 2. Iohan. 1, Qui dixerit ei, Ave, communicat operibus eius malis. Ad hanc Regulam pertinent et locutiones, aliquem aliquid esse, aut nihil esse, Gal. 1. 1 Cor. 7. id est, aliquid eximium. 1. Cor. 1, Elegit ea quae non sunt, ut ea quae sunt, confundat: id est, ea quae non valde sunt, et ea quae


8252. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 984 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

diversa sunt ab his illa: Nolite soliciti esse de crastino: Nolite timere, etc. Videtur enim haec posterior Regula aliquanto amplior esse, ac posse utramque priorem in se continere. Contra quoque aliqua hyperbolica dicta in tenuiori significatione accipienda sunt: ut Iohan. ult. Totus mundus non caperet libros de rebus gestis Christi, pro, ingens librorum moles esset. Terra Canaan fluit lacte et melle. Sic terra, cuius lapides sunt ferrum. Nec tantum hyperbolica, sed et alia dicta locutionesque non raro restringendae et tenuiori quadam notione quam


8253. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 984 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

interdum signum, forma, imago, similitudo pro re ipsa ponitur. Sic verba noticiae et affectuum pro opere ipso ponuntur. Verba tenuiora et quasi noticiae pro realissimis: ut Maiora hisce ostendet pater filio: id est, dabit facienda, aut per cum faciet, opereque ipso patrabit. Sic et Iohan. 8, Quod ego vidi apud patrem meum, id loquor: et vos quod vidistis apud patrem vestrum, facitis. Ubi Videre in multo potentiore ac efficatiore significatione accipiendum est, quam communiter sonat. Nam impii non oculis viderunt, vel etiam animo cognoverunt satanae desideria ac malitiam, sed


8254. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 984 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

vel etiam animo cognoverunt satanae desideria ac malitiam, sed per originalem lapsum aut corruptionem toto pectore hauserunt diabolicum venenum aut imaginem: aut, sicut Iohannes dicit, Semen eius in se habent: seu sicut in hoc ipso capite Christus dicit: Ex patre diabolo sunt. Sic contra Iohan. 6 dicitur: Omnis qui audierit et didicerit a patre, venit ad me: ubi non disciplina, aut externa institutio, ut Synergistae somniant, sed ipsius cordis refictio indicatur. Sic Ierem. 13. de originali peccato propheta loquens dicit: Si potuerit Aethiops mutare pellem aut nigredinem suam,


8255. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 986 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

mox factum narratur. Sed tales Eclipses plerunque haud difficulter vel ex praecedentibus, vel ex sequentibus, vel utrinque, et praesertim ex ipso sensu ac rebus de quibus agitur, eo loci animadverti possunt. Iohan. 14, Si diligeretis me, gauderetis utique quod dixi vobis: Vado ad patrem, quia pater maior me est: sub. ideo et ego multo melius apud eum habebo, quam in hac miseranda humiliatione: et vos inde multo potentius adiuvare potero, quam hac terrena praesentia vobiscum corporaliter agens. Ibidem


8256. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 986 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

cum uno membro posito alterum omittitur: de qua re in Similitudinibus dictum est. Rom. 5, Sicut per unum hominem intravit mors et peccatum: deest, ita et per unum hominem iustitia ac vita: nisi quod tantum uno aut altero verbo subindicari videtur. Sed hoc facile potest subintelligi. Iohan. 3, Scimus quod sis a Deo: nemo enim, etc. Ideo veni, ut a te docear, etc. Quis peccavit, hic aut parentes eius? sub. illud tale ac tantum peccatum, propter quod hic caecus natus est. Sic et in responso Christi, Iohan. 4, Cognovit IESUS, quod audierunt Pharisaei,


8257. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 986 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

Sed hoc facile potest subintelligi. Iohan. 3, Scimus quod sis a Deo: nemo enim, etc. Ideo veni, ut a te docear, etc. Quis peccavit, hic aut parentes eius? sub. illud tale ac tantum peccatum, propter quod hic caecus natus est. Sic et in responso Christi, Iohan. 4, Cognovit IESUS, quod audierunt Pharisaei, quod plures discipulos faciat et baptizet quam Iohannes. Audiverunt, sub. sequentia, et aegre tulerunt, commoti sunt, coeperunt ei moliri exitium, etc. Cessit ergo illorum furori. Iohan. 5, Visne sanus fieri? Domine non habeo


8258. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 986 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

hic caecus natus est. Sic et in responso Christi, Iohan. 4, Cognovit IESUS, quod audierunt Pharisaei, quod plures discipulos faciat et baptizet quam Iohannes. Audiverunt, sub. sequentia, et aegre tulerunt, commoti sunt, coeperunt ei moliri exitium, etc. Cessit ergo illorum furori. Iohan. 5, Visne sanus fieri? Domine non habeo hominem: sub. omnino cupio, et ideo hic sum, ac expecto motum aquae: sed non habeo hominem, qui me subito, etc. Iohan. 14, Quod si non (sub, si ita non se res haberet) dixissem vobis. Sic 15, Sed ut impleatur sermo: sub. sed ideo ista


8259. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 986 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

sub. sequentia, et aegre tulerunt, commoti sunt, coeperunt ei moliri exitium, etc. Cessit ergo illorum furori. Iohan. 5, Visne sanus fieri? Domine non habeo hominem: sub. omnino cupio, et ideo hic sum, ac expecto motum aquae: sed non habeo hominem, qui me subito, etc. Iohan. 14, Quod si non (sub, si ita non se res haberet) dixissem vobis. Sic 15, Sed ut impleatur sermo: sub. sed ideo ista sic accidunt, ut impleatur, etc. Videmus igitur istas Eclipses plerunque esse vel antecedentia vel consequentia aliquorum, ac alterum collationis


8260. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 987 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

etiam per alteram in sensu contrariam destructam illud idem, sive confirmandi, sive declarandi gratia repetunt. Gen. 42, Emite nobis frumenta, ut vivamus, et non moriamur, Exod. 9, Quae deprehendentur in agro, nec erunt collecta sub tectum. Isa. 3, Peccatum suum indicarunt, et non celarunt. Iohan. 1, Confessus est, et non negavit, et confessus est. Exod. 12. Omne fermentum non comedetis in omnibus habitaculis vestris, infermentatum comedetis. Gal. 5, In libertate igitur, qua Christus vos redemit, state, et ne rursus iugo servitutis implicemini. Ibidem: Spiritu ambulate, et carnis


8261. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1000 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

proprias cogitationes aut sententiam de rebus: quia cogitabant illi impossibile esse sanare illum paralyticum. Sic nonnunquam quasi ironice vocat Iudaeos iustos et sanos, Luc. 5. et videntes aut oculatos, Iohan. 9. Sic Baptista dicit, oportere dehinc Christum crescere, se vero imminui, scilicet apud homines, et in opinione hominum, nimis magnifice de se hactenus sentientium, qui putabant eum esse Messiam: non apud Deum, aut in re ipsa: seu sicut luna et alia sydera obscurantur a sole superveniente,


8262. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1000 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

magnifice de se hactenus sentientium, qui putabant eum esse Messiam: non apud Deum, aut in re ipsa: seu sicut luna et alia sydera obscurantur a sole superveniente, cum noctu eximia esse videantur. Alia affirmantur aut negantur pro rei natura, alia pro communi hominum iudicio. Sic Iohan. 5, negat Christus, suum testimonium esse idoneum: vel potius adversariis concedit non esse idoneum, scilicet habita ratione communis hominum iudicii aut consuetudinis. Contra Iohan. 8, habita ratione veritatis affirmat: tametsi et ibi ad communem consuetudinem duorum testium rem perducit.


8263. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1000 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

esse videantur. Alia affirmantur aut negantur pro rei natura, alia pro communi hominum iudicio. Sic Iohan. 5, negat Christus, suum testimonium esse idoneum: vel potius adversariis concedit non esse idoneum, scilicet habita ratione communis hominum iudicii aut consuetudinis. Contra Iohan. 8, habita ratione veritatis affirmat: tametsi et ibi ad communem consuetudinem duorum testium rem perducit. Secunda enim et prima persona de filio hominis testabantur. Sic et Iohan. 8, et concedit et negat Christus, Iudaeos esse filios Abrahae. Quorum prius intelligendum est de pro


8264. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1000 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

adversariis concedit non esse idoneum, scilicet habita ratione communis hominum iudicii aut consuetudinis. Contra Iohan. 8, habita ratione veritatis affirmat: tametsi et ibi ad communem consuetudinem duorum testium rem perducit. Secunda enim et prima persona de filio hominis testabantur. Sic et Iohan. 8, et concedit et negat Christus, Iudaeos esse filios Abrahae. Quorum prius intelligendum est de pro creatione ista externa, posterius vero de naturae internae ac spiritualis qualitate aut similitudine, seu de illa spirituali imaginis satanae procreatione. Aliqua affirmantur et


8265. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1000 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

prius intelligendum est de pro creatione ista externa, posterius vero de naturae internae ac spiritualis qualitate aut similitudine, seu de illa spirituali imaginis satanae procreatione. Aliqua affirmantur et negantur aliquo diverso respectu generis, speciei, aut circumstantiarum. Iohan. 16, Non dico vobis, quod ego orabo pro vobis, hactenus scilicet, quasi solus sim omnia impetraturus, quasi non sit necesse etiam vos orare, et quasi vobis aditus ad patrem non pateat. Christus inquit: Quaeretis me, et non invenietis: id est, Messiam in genere cupietis vobis opitulari: sed


8266. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1018 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

loquendo loquetur: id est, plane expeditae linguae et facundus est. Gen. 14, Vallis Sidin putei putei, i. omnia erant referta puteis in ea valle, seu abundabat puteis. Num. 3, Dati dati ipsi ei a filiis Israel: id est, penitus dati seu traditi. Gen. 39, Et factum est cum loqueretur ad Ioseph iom iom: id est, quotidie. Levit. 13, Contaminatus contaminatus censebitur: id est, contaminatissimus. Ierem. 24, Ficus bonas bonas: id est, supra modem bonas seu optimas. Ostendi enim supra in Comparativo, quod eum repetitione aliqua exprimant. Sic in exemplo superius posito ex


8267. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1018 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

loquetur: id est, plane expeditae linguae et facundus est. Gen. 14, Vallis Sidin putei putei, i. omnia erant referta puteis in ea valle, seu abundabat puteis. Num. 3, Dati dati ipsi ei a filiis Israel: id est, penitus dati seu traditi. Gen. 39, Et factum est cum loqueretur ad Ioseph iom iom: id est, quotidie. Levit. 13, Contaminatus contaminatus censebitur: id est, contaminatissimus. Ierem. 24, Ficus bonas bonas: id est, supra modem bonas seu optimas. Ostendi enim supra in Comparativo, quod eum repetitione aliqua exprimant. Sic in exemplo superius posito ex cap.


8268. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1040 | Paragraph | SubSect | Section]

in sinum vestrum infundent eam: Medice cura teipsum: Sepulchra dealbata: Paries inclinatus: Baculus harundineus: Ruinosum murum calce linire aut incrustare. Duplicatur evidentia, Psal. 114, Quod non tantum vivae animalesque actiones tribuuntur mari rubro fugienti, et Iordani retrocedenti, ac montibus et collibus exilientibus: sed etiam eis additur notissima et elegantissima similitudo: quod sicut praepingues arietes, agnique et hoedi solent cursitare et saltitare prae nimia lascivia ac pinguedine: ita illi quoque subsilierint exeunte Israele de Aegypto, et


8269. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1048 | Paragraph | SubSect | Section]

quae ipsis reclament, utque sic coram quasi consensum ac comprobationem extorqueant. Quod et accidit, dum illi in conscientia convicti sua, nihil possunt contra respondere. Quarto, efficacissime dicitur, Quae ipsimet vidimus et audivimus: quibus indicatur summa harum rerum certitudo. Sicut et 1 Iohan. 1 dicitur: Quod audivimus, quod vidimus oculis nostris, et manus nostrae contrectaverunt: et Iohan. 1, Habitavit inter nos, et nos vidimus gloriam eius, gloriam sicut unigeniti. postremo efficacissime dicitur: Non possumus non


8270. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1048 | Paragraph | SubSect | Section]

dum illi in conscientia convicti sua, nihil possunt contra respondere. Quarto, efficacissime dicitur, Quae ipsimet vidimus et audivimus: quibus indicatur summa harum rerum certitudo. Sicut et 1 Iohan. 1 dicitur: Quod audivimus, quod vidimus oculis nostris, et manus nostrae contrectaverunt: et Iohan. 1, Habitavit inter nos, et nos vidimus gloriam eius, gloriam sicut unigeniti. postremo efficacissime dicitur: Non possumus non loqui, volentes nolentes cogimur loqui, etiamsi omnes pontifices et simul


8271. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1060 | Paragraph | SubSect | Section]

in libris de doctrina Christiana, tanquam exemplum grandiloquae dictionis. Nam velut in ecstasin raptus tandem addit, Os nostrum patet ad vos, ô Corinthii. Hieronymus quoque interdum magnifice sermonem Paulinum celebrat, cuius unum aut alterum dictum asscribam. In Apologia adversus Iovinianum: Paulum Apostolum proferam, quem quotiescunque lego, videor mihi non verba audire, sed tonitrua. Legite Epistolas eius, et maxime ad Rom. ad Galat. ad Ephes. In quibus totus in


8272. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1064 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

estis. Non vos me elegistis, sed ego elegi vos. Si opera non fecissem, etc. peccatum non haberent. Nunc autem et viderunt et oderunt. Si non venissem, peccatum non haberent: nunc non habent, quod praetexant. Pauluum non videbitis me, et iterum videbitis: vos flebitis, mundus ridebit. Ioan. 2, Non scripsi haec vobis `quia veritatem ignoretis, sed quia nostis eam. Ex nobis exiverunt, sed non fuerunt ex nobis. 3 Ioan. Dilecte, ne imiteris quod malum est, sed quod bonum est. Qui bona facit, ex Deo est: qui mala agit, non vidit Deum. Verum de usu Antithesis paulo post plura.


8273. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1064 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

et oderunt. Si non venissem, peccatum non haberent: nunc non habent, quod praetexant. Pauluum non videbitis me, et iterum videbitis: vos flebitis, mundus ridebit. Ioan. 2, Non scripsi haec vobis `quia veritatem ignoretis, sed quia nostis eam. Ex nobis exiverunt, sed non fuerunt ex nobis. 3 Ioan. Dilecte, ne imiteris quod malum est, sed quod bonum est. Qui bona facit, ex Deo est: qui mala agit, non vidit Deum. Verum de usu Antithesis paulo post plura. Tertio, crebro idem affirmative et negative confirmat, ut Ioan. 1, Confessus est, non negavit, et confessus est: ubi


8274. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1064 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

nostis eam. Ex nobis exiverunt, sed non fuerunt ex nobis. 3 Ioan. Dilecte, ne imiteris quod malum est, sed quod bonum est. Qui bona facit, ex Deo est: qui mala agit, non vidit Deum. Verum de usu Antithesis paulo post plura. Tertio, crebro idem affirmative et negative confirmat, ut Ioan. 1, Confessus est, non negavit, et confessus est: ubi tertio idem asserit: Omnia peripsum facta sunt, et sine ipso factum est nihil. 1 Ioan. 1, Mentimur, et veritatem non facimus. et mox: Nosmet decipimus, et non est veritas in nobis. Et sequenti: Mendax est, et in eo veritas non est. Non


8275. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1064 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

ex Deo est: qui mala agit, non vidit Deum. Verum de usu Antithesis paulo post plura. Tertio, crebro idem affirmative et negative confirmat, ut Ioan. 1, Confessus est, non negavit, et confessus est: ubi tertio idem asserit: Omnia peripsum facta sunt, et sine ipso factum est nihil. 1 Ioan. 1, Mentimur, et veritatem non facimus. et mox: Nosmet decipimus, et non est veritas in nobis. Et sequenti: Mendax est, et in eo veritas non est. Non raro tertio iteratur adsertio, ut in praecedenti exemplo, Confessus est. 1 Ioan. 1, Si dixerimus quod peccatum non habeamus,


8276. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1064 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

Omnia peripsum facta sunt, et sine ipso factum est nihil. 1 Ioan. 1, Mentimur, et veritatem non facimus. et mox: Nosmet decipimus, et non est veritas in nobis. Et sequenti: Mendax est, et in eo veritas non est. Non raro tertio iteratur adsertio, ut in praecedenti exemplo, Confessus est. 1 Ioan. 1, Si dixerimus quod peccatum non habeamus, etc. Si confessi fuerimus peccata nostra, etc. Si dixerimus, non peccavimus, etc. Et sequenti: Qui odit fratrem suum, in tenebris est: Qui diligit


8277. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1065 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

Tametsi hoc forte rectius ad amplificationum repetitionem referatur. Repetitiones. Quarto, multae admodum sunt in hoc Apostolo repetitiones, ut cap. 8. ter repetit In peccatis vestris moriemini, u. 21. et 24. 1 Ioan. 1, Si dixerimus quod peccatum non habeamus, nosmet decipimus, et veritas non est in nobis. Et paulo post: Si dixerimus quôd non peccavimus, mendacem facimus ipsum, et sermo eius non est in nobis. Et sequenti: Qui dicit se in luce esse, et fratrem suum odit, in tenebris est usque adhuc. Qui


8278. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1065 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

ego solum, sed et omnes qui agnoverunt veritatem propter veritatem. Antitheses illustrantes et confirmantes. Usitatum quoque est Ioanni, ut posita aliqua sententia, mox eam Antithesi aut confirmet aut illustret, aut etiam amplificet. ut Ioan. 1, Confessus est, et non negavit, et confessus est, quod ego non Sum Christus. ubi tantum augetur adseveratio. Et 1 Ioan. 1, videtur esse quaedam illustratio: Annunciamus vobis Deum lucem esse, et tenebrae in eo sunt nullae. Porro exempla sequentia possent ad amplificationem


8279. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1065 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

illustrantes et confirmantes. Usitatum quoque est Ioanni, ut posita aliqua sententia, mox eam Antithesi aut confirmet aut illustret, aut etiam amplificet. ut Ioan. 1, Confessus est, et non negavit, et confessus est, quod ego non Sum Christus. ubi tantum augetur adseveratio. Et 1 Ioan. 1, videtur esse quaedam illustratio: Annunciamus vobis Deum lucem esse, et tenebrae in eo sunt nullae. Porro exempla sequentia possent ad amplificationem referri. Ibidem: Si in tenebris ambulamus, communionem cum eo non habemus: sin in luce ambulamus, sicut ipse est in luce,


8280. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1065 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

expleta est: Per hoc scimus quod in ipso simus: postremum est conclusio resumens propositionem. Epanalepses crebrae. Quinto, habet crebras Epanalepses propter prolixitatem aut abscuritatem praecedentis membri: de qua figura alibi dixi. 1 Ioan. 1, Quod vidimus, et audivimus, id annunciamus vobis, etc. repetit initium Epistolae ob multa inserta, ut addat plura, sitque connexio manifestior. Quod genus Hermogenes ad plenitudinem styli refert. Ioan. 5, At ego habeo testimonium maius, quam est Ioannis. Opera enim, quae


8281. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1065 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

aut abscuritatem praecedentis membri: de qua figura alibi dixi. 1 Ioan. 1, Quod vidimus, et audivimus, id annunciamus vobis, etc. repetit initium Epistolae ob multa inserta, ut addat plura, sitque connexio manifestior. Quod genus Hermogenes ad plenitudinem styli refert. Ioan. 5, At ego habeo testimonium maius, quam est Ioannis. Opera enim, quae dedit mihi pater ut ea perficerem, ipsa opera quae ego facio, testantur de me, quod pater miserit me. Ubi ipsa opera resumitur ex praecedentibus continuandae dilucidius orationis gratia, et simul etiam emphaseos gratia


8282. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1065 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

Asyndeta. Asyndeta habet multa, ut priore epist. Ioannis cap. 2, Scribo vobis, aliquoties sine copula repetit. Appendices. Appendices sententiarum non paucas habet. 1 Ioan. 3, Hoc est mandatum eius, ut credamus nomini filii eius Iesu Christi, et diligamus alii alios, sicut mandavit nobis. Illud. Sicut mandavit, appensum aut alligatum est praecedentibus, cum iam satis plene dictum esset. Posses etiam vocare Appositiones fini sententiae subiectas, ut Ioan. 1,


8283. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1065 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

habet. 1 Ioan. 3, Hoc est mandatum eius, ut credamus nomini filii eius Iesu Christi, et diligamus alii alios, sicut mandavit nobis. Illud. Sicut mandavit, appensum aut alligatum est praecedentibus, cum iam satis plene dictum esset. Posses etiam vocare Appositiones fini sententiae subiectas, ut Ioan. 1, Quot quot autem acceperunt eum, dedit eis potestatem filios Dei fieri, iis qui credunt in nomen eius. est Appositio aut Appendix fini subiecta. Sic eodem invenimus: De quo scripsit Moses et prophetae, Iesum filium Ioseph ex Nazareth. Tales particulas solent Latini per Nempe adiicere, quia


8284. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1065 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

acceperunt eum, dedit eis potestatem filios Dei fieri, iis qui credunt in nomen eius. est Appositio aut Appendix fini subiecta. Sic eodem invenimus: De quo scripsit Moses et prophetae, Iesum filium Ioseph ex Nazareth. Tales particulas solent Latini per Nempe adiicere, quia explicant praecedentia. Ioan. 3, Nemo ascendit in caelum, nisi qui descendit de caelo, nempe filius hominis, qui est in caelo. Ioan. 6, Dixit ei unus ex discipulis, Andreas. Ioan. 8, Unum patrem habemus Deum, vel, nempe Deum. Ioan. 12, Dixit quidam ex discipulis eius, Iudas Iscariot. Io. 13. Erat quidam ex


8285. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1065 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

fini subiecta. Sic eodem invenimus: De quo scripsit Moses et prophetae, Iesum filium Ioseph ex Nazareth. Tales particulas solent Latini per Nempe adiicere, quia explicant praecedentia. Ioan. 3, Nemo ascendit in caelum, nisi qui descendit de caelo, nempe filius hominis, qui est in caelo. Ioan. 6, Dixit ei unus ex discipulis, Andreas. Ioan. 8, Unum patrem habemus Deum, vel, nempe Deum. Ioan. 12, Dixit quidam ex discipulis eius, Iudas Iscariot. Io. 13. Erat quidam ex discipulis eius, recumbens in sinu, is quem diligebat Iesus: aut, nempe is quem diligebat, etc. Sic


8286. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1065 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

scripsit Moses et prophetae, Iesum filium Ioseph ex Nazareth. Tales particulas solent Latini per Nempe adiicere, quia explicant praecedentia. Ioan. 3, Nemo ascendit in caelum, nisi qui descendit de caelo, nempe filius hominis, qui est in caelo. Ioan. 6, Dixit ei unus ex discipulis, Andreas. Ioan. 8, Unum patrem habemus Deum, vel, nempe Deum. Ioan. 12, Dixit quidam ex discipulis eius, Iudas Iscariot. Io. 13. Erat quidam ex discipulis eius, recumbens in sinu, is quem diligebat Iesus: aut, nempe is quem diligebat, etc. Sic mox sequente: Ego rogabo patrem, et alium


8287. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1065 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

Nazareth. Tales particulas solent Latini per Nempe adiicere, quia explicant praecedentia. Ioan. 3, Nemo ascendit in caelum, nisi qui descendit de caelo, nempe filius hominis, qui est in caelo. Ioan. 6, Dixit ei unus ex discipulis, Andreas. Ioan. 8, Unum patrem habemus Deum, vel, nempe Deum. Ioan. 12, Dixit quidam ex discipulis eius, Iudas Iscariot. Io. 13. Erat quidam ex discipulis eius, recumbens in sinu, is quem diligebat Iesus: aut, nempe is quem diligebat, etc. Sic mox sequente: Ego rogabo patrem, et alium paracletum dabit vobis, Spiritum illum veritatis,


8288. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1065 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

Dixit quidam ex discipulis eius, Iudas Iscariot. Io. 13. Erat quidam ex discipulis eius, recumbens in sinu, is quem diligebat Iesus: aut, nempe is quem diligebat, etc. Sic mox sequente: Ego rogabo patrem, et alium paracletum dabit vobis, Spiritum illum veritatis, etc. 1 Ioan. 2, Haec autem est illa promissio, quam ipse pollicitus est nobis, vita illa aeterna. et mox 3, Videte qualem charitatem nobis Deus dedit, ut filii Dei vocemur. Sic in fine: Per hoc novimus, quod habitat in nobis (nempe) ex Spiritu, quem nobis dedit. Tales appendices sunt etiam 5, versu 4, 6


8289. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1066 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

evidentiae et certitudinis gratia. Haec est vita aeterna, ut te agnoscant verum Deum, et quem misisti, Iesum. Vel, Hoc est iudicium, quod lux venit in mundum, et homines magis dilexerunt tenebras quam lucem. Hoc est opus Dei, ut credatis in eum, quem misit. Haec est voluntas patris, mittentis me: Ioan. 6 bis. Hoc est testimonium Ioannis, quando miserunt eum. Hic est panis ille, qui de caelo descendit, Ioan. 6 bis. Sic: Hic est agnus Dei, qui tollit peccata mundi. et: Hic est qui venit per aquam et sanguinem. Haec est charitas Dei, ut mandata eius servemus. Hoc est praeceptum meum. Haec


8290. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1066 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

Vel, Hoc est iudicium, quod lux venit in mundum, et homines magis dilexerunt tenebras quam lucem. Hoc est opus Dei, ut credatis in eum, quem misit. Haec est voluntas patris, mittentis me: Ioan. 6 bis. Hoc est testimonium Ioannis, quando miserunt eum. Hic est panis ille, qui de caelo descendit, Ioan. 6 bis. Sic: Hic est agnus Dei, qui tollit peccata mundi. et: Hic est qui venit per aquam et sanguinem. Haec est charitas Dei, ut mandata eius servemus. Hoc est praeceptum meum. Haec mando vobis. Ioan. 15, et 1. Ioan. 3, Haec locutus sum vobis, manens apud vos. Haec est fiducia, quam


8291. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1066 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

Hoc est testimonium Ioannis, quando miserunt eum. Hic est panis ille, qui de caelo descendit, Ioan. 6 bis. Sic: Hic est agnus Dei, qui tollit peccata mundi. et: Hic est qui venit per aquam et sanguinem. Haec est charitas Dei, ut mandata eius servemus. Hoc est praeceptum meum. Haec mando vobis. Ioan. 15, et 1. Ioan. 3, Haec locutus sum vobis, manens apud vos. Haec est fiducia, quam habemus apud Deum. Sic et locutio, In hoc, valde crebra est. Ioann. 15, In hoc glorificatus est pater. 1 Ioan. 3, In hoc cognoscimus charitatem. Mox sequenti: In hoc est charitas: In hoc est


8292. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1066 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

Ioannis, quando miserunt eum. Hic est panis ille, qui de caelo descendit, Ioan. 6 bis. Sic: Hic est agnus Dei, qui tollit peccata mundi. et: Hic est qui venit per aquam et sanguinem. Haec est charitas Dei, ut mandata eius servemus. Hoc est praeceptum meum. Haec mando vobis. Ioan. 15, et 1. Ioan. 3, Haec locutus sum vobis, manens apud vos. Haec est fiducia, quam habemus apud Deum. Sic et locutio, In hoc, valde crebra est. Ioann. 15, In hoc glorificatus est pater. 1 Ioan. 3, In hoc cognoscimus charitatem. Mox sequenti: In hoc est charitas: In hoc est patefacta


8293. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1066 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

charitas Dei, ut mandata eius servemus. Hoc est praeceptum meum. Haec mando vobis. Ioan. 15, et 1. Ioan. 3, Haec locutus sum vobis, manens apud vos. Haec est fiducia, quam habemus apud Deum. Sic et locutio, In hoc, valde crebra est. Ioann. 15, In hoc glorificatus est pater. 1 Ioan. 3, In hoc cognoscimus charitatem. Mox sequenti: In hoc est charitas: In hoc est patefacta charitas: In hoc cognoscite spiritum Dei: In hoc est perfecta charitas, etc. et sequenti: In hoc cognoscimus, quod diligamus filios Dei, quae ei plaerunque notat hinc aut ex hoc.


8294. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1066 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

In hoc est charitas: In hoc est patefacta charitas: In hoc cognoscite spiritum Dei: In hoc est perfecta charitas, etc. et sequenti: In hoc cognoscimus, quod diligamus filios Dei, quae ei plaerunque notat hinc aut ex hoc. Conditionalem Si, et si non, crebro usurpat. Ioan. 13, Si Deus glorificatus est in eo: Si charitatem habueritis alii in alios: Si haec noveritis, beati estis: Si feceritis ea: Si ego lavi pedes vestros: Si ego non lavero te. et mox sequenti: Si nossetis me: Si diligeretis me: Si quid petieritis in nomine meo: Si diligitis me: Si quis diligit


8295. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1066 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

mundo essetis: Si me persecuti sunt: Si non venissem: Si sermonem meum custodiverunt: Si non fuissem locutus: Si opera non fecissem. Peculiare est huic Apostolo, usurpare ἵνα pro ὅτε, ut, quod, quando. 1 Ioan. 4, In hoc expletur aut absolvitur charitas, ἵνα ut: id est, cum fiduciam habemus in die iudicii. et 3 Ioan. Maius gaudium non habeo, ut, pro, cum audio, filios meos in veritate ambulare. Ioan. 15, In hoc glorificatus est pater, ut, id


8296. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1066 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

Apostolo, usurpare ἵνα pro ὅτε, ut, quod, quando. 1 Ioan. 4, In hoc expletur aut absolvitur charitas, ἵνα ut: id est, cum fiduciam habemus in die iudicii. et 3 Ioan. Maius gaudium non habeo, ut, pro, cum audio, filios meos in veritate ambulare. Ioan. 15, In hoc glorificatus est pater, ut, id est, cum fructum multum feratis. Verum de hac quoque coniunctione adverbiascente dictum est in voce Charitas et perfectus, item in refutatione Maioris Latina.


8297. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1066 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

ut, quod, quando. 1 Ioan. 4, In hoc expletur aut absolvitur charitas, ἵνα ut: id est, cum fiduciam habemus in die iudicii. et 3 Ioan. Maius gaudium non habeo, ut, pro, cum audio, filios meos in veritate ambulare. Ioan. 15, In hoc glorificatus est pater, ut, id est, cum fructum multum feratis. Verum de hac quoque coniunctione adverbiascente dictum est in voce Charitas et perfectus, item in refutatione Maioris Latina. Aliqui putant Ioannem solere vocare Christum, vitam aeternam, et hoc esse ei


8298. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1066 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

est pater, ut, id est, cum fructum multum feratis. Verum de hac quoque coniunctione adverbiascente dictum est in voce Charitas et perfectus, item in refutatione Maioris Latina. Aliqui putant Ioannem solere vocare Christum, vitam aeternam, et hoc esse ei peculiare: ut in fine 1. Ioan. Hic est verus Deus et vita aeterna. Sed proprie significat eum esse causam vel authorem largitoremve vitae aeternae. Sublimia tractat. Hoc habet proprium Ioannes in suo Evangelio, quod ad altiora ferme caeteris consectatur, ut est


8299. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1066 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

aut alias res gestas, contra quam alii Evangelistae, ideoque habet illam prolixam et praeclaram concionem post sacram coenam, ab omnibus aliis omissam. Plerunque ille ideo narrat miracula ac facta, ut inde sumptam occasionem dicendi Christo esse, et sibi eius concionem recitandi ostendat. ut Ioan. 4, sessionem ad fontem: et 5, sanationem iacentis ad piscinam: Ioan. 7, miraculum tot saturatorum paucis panibus: Ioan. 7, ex sero adventu Christi ad festum, et ex sermonibus ac cogitationibus vulgi sumitur occasio dicendi. Sic Ioan. 9, ex sanatione caeci, et alias plerunque hunc morem


8300. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1066 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

illam prolixam et praeclaram concionem post sacram coenam, ab omnibus aliis omissam. Plerunque ille ideo narrat miracula ac facta, ut inde sumptam occasionem dicendi Christo esse, et sibi eius concionem recitandi ostendat. ut Ioan. 4, sessionem ad fontem: et 5, sanationem iacentis ad piscinam: Ioan. 7, miraculum tot saturatorum paucis panibus: Ioan. 7, ex sero adventu Christi ad festum, et ex sermonibus ac cogitationibus vulgi sumitur occasio dicendi. Sic Ioan. 9, ex sanatione caeci, et alias plerunque hunc morem observat.


8301. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1066 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

ab omnibus aliis omissam. Plerunque ille ideo narrat miracula ac facta, ut inde sumptam occasionem dicendi Christo esse, et sibi eius concionem recitandi ostendat. ut Ioan. 4, sessionem ad fontem: et 5, sanationem iacentis ad piscinam: Ioan. 7, miraculum tot saturatorum paucis panibus: Ioan. 7, ex sero adventu Christi ad festum, et ex sermonibus ac cogitationibus vulgi sumitur occasio dicendi. Sic Ioan. 9, ex sanatione caeci, et alias plerunque hunc morem observat. Gravitas. Gravitatem aliqui Ioanni tribuunt forte, quod


8302. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1066 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

esse, et sibi eius concionem recitandi ostendat. ut Ioan. 4, sessionem ad fontem: et 5, sanationem iacentis ad piscinam: Ioan. 7, miraculum tot saturatorum paucis panibus: Ioan. 7, ex sero adventu Christi ad festum, et ex sermonibus ac cogitationibus vulgi sumitur occasio dicendi. Sic Ioan. 9, ex sanatione caeci, et alias plerunque hunc morem observat. Gravitas. Gravitatem aliqui Ioanni tribuunt forte, quod cum quadam dignitate ac maiestate loquatur. Nam non pauca ex sua persona docet, cum alii tantum narrent: ut est


8303. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1069 | Paragraph | SubSect | Section]

quae tamen omnia a Deo instituta sunt. Et Lucae 16, splendidus vestitus ac victus divitis illius improbatur. Quod fit non ideo, quod illa per sese mala sint, sed quod nimium horum studium sit certissimum securitatis, impoenitentiae, imo et Epicureismi signum. Sic Ier. 36, reprehenditur rex Iohakim, quod non laceraverit vestes suas, cum audiret legi minas Dei in prophetia Ieremiae. hoc enim erat signum impoenitentiae. Contra probatur laceratio vestis â Iosia facta, 2. Reg. 22, et tusio pectoris publicani, et similia: quia erant signa intus vere fracti ac contriti animi. Ea ratione


8304. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1070 | Paragraph | SubSect | Section]

quidem, sed tamen naturali quodam motu, moerente corde suscipitur. Neque multum interest, vel ad efficientem proximam, vel formalem causam ieiunii, unde ille moeror veniat. Iacob enim Gen. 37, hoc modo se affligit propter amissum filium. Iabesithae quoque 1. Sam. ultimo, et David 2. Sam. 1, Ionathae et totius exercitus cladem ieiunio lugent. Ninivitae Ionae 3, et Israelitae Iud. 20, 1. Samu. 7, et Achab 1. Reg. 21, ieiunio testantur dolorem admissorum peccatorum, offensi Dei, et timorem irae Dei, ac poenae imminentis. Est igitur ieiunii causa efficiens plane


8305. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1074 | Paragraph | SubSect | Section]

1. Tim. 5, illud tanquam certum indicium probae viduae ponit, si sanctorum pedes lavit. A nobis non perinde id requiritur. Sic Paulus inquit: Nos talem consuetudinem non habemus. Iam Iudaeis fuit consuetudo, in omni gravi commotione animi, lacerare vestem a pectore. Quare laudat Deus Iosiam regem, ultimi Regum 22, quod cum audivisset legi minas Dei, quibus in Deuter. minatur Deus Iudaeis suam legem deserentibus, disciderit vestem a pectore. Econtra vituperat eius filium Iehoiakim et ipsius aulicos, Ieremiae 36, quod cum audivissent legi in libris Ieremiae minas Dei, non


8306. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1077 | Paragraph | SubSect | Section]

cernat ac experiatur, se non ferre eos fructus, nec praestare eam obedientiam patri caelesti, quam praestare deberet, quamque verbum Dei, Spiritus S. arguens, et conscientia ab eo perpetuo flagitent. 7 Alias Scriptura utitur legalibus verbis, cum revera Evangelicas conciones proponat. Ioan. 6, Operemini non pereuntem cibum, etc. id est fide vitam quaerite. Ibidem: Quid faciemus, ut operemur opera Dei? Hoc est opus Dei, ut credatis in eum quem misit ipse. Hîc per opera fides proprie notatur. Isa. 4, Accepit duplicia de manu Domini pro omnibus peccatis suis: nec


8307. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1081 | Paragraph | SubSect | Section]

sermone vinculum integritatis: id est, Charitas non facile sinit fieri distractionem inter coniunctos aut colligatos ea, ut cum doctores Ecclesiae sese invicem diligant. Expendatur Metaphora Vinculi, et Hebraismus Integritatis. Sic Custodire sermonem Psal. 119, et Iohan. 14, ac saepe alias non significat praestare perfectam obedientiam: sed veram doctrinam ac religionem amplecti, et vera fide Deo adhaerere. Sic Christus dicit Iohan. 17, Apostolos sermonem Dei servasse: qui tamen saepe peccarunt. Est igitur magis Evangelicum dictum, quam ad bonorum operum


8308. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1081 | Paragraph | SubSect | Section]

Expendatur Metaphora Vinculi, et Hebraismus Integritatis. Sic Custodire sermonem Psal. 119, et Iohan. 14, ac saepe alias non significat praestare perfectam obedientiam: sed veram doctrinam ac religionem amplecti, et vera fide Deo adhaerere. Sic Christus dicit Iohan. 17, Apostolos sermonem Dei servasse: qui tamen saepe peccarunt. Est igitur magis Evangelicum dictum, quam ad bonorum operum meritum pertinens. Mandare et mandatum saepe significat promissionem, ut Psal. 133, ibi Dominus mandavit benedictionem: id est, promisit,


8309. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1086 | Paragraph | SubSect | Section]

eum recordatum esse foederis, iuramenti ac promissionum patribus factarum. Sic Abrahamus dicitur pios molliter in sinu suo fovere, cum caelestis pater foveat ipsum Abrahamum et alios omnes pios. Sic Iudaei non intelligentes cur et qua ratione Abrahamus celebretur, de suo Abraham superbiebant, Ioan. 8, eiusque paternitatem iactabant. At Christus docet, etiam ipsum Abrahamum a se opem et salutem expectasse et accepisse. 28 Ut vero maxime multa magnaque beneficia ac praemia in hac et altera vita a Deo bonis operibus tribuantur, non tamen mox necesse est eis illam ipsam


8310. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1086 | Paragraph | SubSect | Section]

tamen seductores ordinem invertant, faciantque opera causas iustificationis. Quod oculenter cerni potest in loco Luc. 7, Nam dilexit multum: ubi manifestissime docet Christus, opera esse effectum, non causam remissionis: et tamen Papistica inscitia et malitia rem totam invertit. Sic 1. Ioan. 4, Per hoc expleta est charitas in nobis, cum fiduciam habemus in die iudicii. ubi apertissime Apostolus docet, charitatem esse effectum fiduciae gratuitae iustificationis ac salutis. At impia Papisticaque Postilla Maioris vult inde probare, fiduciam perfectae dilectionis necessario


8311. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1088 | Paragraph | SubSect | Section]

eamve apprehendit. At dilectio, teste Christo, est effectus condonati debiti, Lucae 7. Non praecedit ergo condonationem debiti, ut fides. Est ergo fides initio sine bonis operibus actu praesentibus. 5 Ex charitate Dei erga nos oritur nostra charitas erga ipsum, non contra, 1. Ioan. 4. Sensus autem charitatis et favoris Dei est tunc demum in corde nostro, cum iam iustificati fide pacem habemus, cumque etiam donati Spiritu S. agnoscimus Deum esse nobis patrem propitium, clamamusque Abba pater. 6 Filius Dei venit, ut peccatores salvos faciat, Deus iustificat


8312. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1090 | Paragraph | SubSect | Section]

nos citante, confugere cogimur: sicut Christus praecipit angelo Laodicensi, ne iactet suas divitias, sed extremam suam nuditatem ac deformitatem agnoscat, et ad ipsum confugiat, quo ab eo consequatur preciosissimas vestes, quibus suam nuditatem, turpitudines et dedecora contegat, Apocal. 3. et Ioan. in 1 Epistola affirmat: Quod si quis, quicunque demum is est, putet se carere peccato, seipsum fallat, et Deum mendacii arguat: sin autem agnoscat, et coram Deo confiteatur se esse peccatorem, petatque ab eo debitorum condonationem, is habeat apud Deum propitiatorem ac mediatorem, per quem


8313. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1095 | Paragraph | SubSect | Section]

Tales praeacuti duo monticuli fuerunt Garizin et Ebal, sibi invicem admodum vicini: ex quorum altero, nempe Garizin, benedictiones populi Israelitici recitatae sunt: ex altero vero, Ebal, maledictiones, si legem Dei non observarent. In quo etiam iussu Dei, Deut. 27, Iosuas erexit statuam, aut lapideam quandam molem, in qua scripsit verba legis: et praeterea altare, ac sacrificavit Domino. Iosu. 8. Ibidem credo etiam Sichemitas unxisse sibi Abimelechum filium Gedeonis in regem, atque huius statuae in ea narratione fieri mentionem, Iudic. 9. Quare etiam Elon


8314. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1095 | Paragraph | SubSect | Section]

nempe Garizin, benedictiones populi Israelitici recitatae sunt: ex altero vero, Ebal, maledictiones, si legem Dei non observarent. In quo etiam iussu Dei, Deut. 27, Iosuas erexit statuam, aut lapideam quandam molem, in qua scripsit verba legis: et praeterea altare, ac sacrificavit Domino. Iosu. 8. Ibidem credo etiam Sichemitas unxisse sibi Abimelechum filium Gedeonis in regem, atque huius statuae in ea narratione fieri mentionem, Iudic. 9. Quare etiam Elon ibi rectius quercum, quam planiciem verteris. In monte enim et illo quasi sacro loco rem gestam esse, ubi Iothan exaudiri


8315. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1095 | Paragraph | SubSect | Section]

Domino. Iosu. 8. Ibidem credo etiam Sichemitas unxisse sibi Abimelechum filium Gedeonis in regem, atque huius statuae in ea narratione fieri mentionem, Iudic. 9. Quare etiam Elon ibi rectius quercum, quam planiciem verteris. In monte enim et illo quasi sacro loco rem gestam esse, ubi Iothan exaudiri potuit, verisimile est: ex opposito vero colle Garizin clamavit, imprecatusque est eis Iothan iustam maledictionem, ob caedem filiorum Gedeonis: quae eis etiam paulo post accidit. Iam si quis ignoret quam praerupti, eminentes, et sibi vicini cacuminibus illi montes


8316. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1095 | Paragraph | SubSect | Section]

regem, atque huius statuae in ea narratione fieri mentionem, Iudic. 9. Quare etiam Elon ibi rectius quercum, quam planiciem verteris. In monte enim et illo quasi sacro loco rem gestam esse, ubi Iothan exaudiri potuit, verisimile est: ex opposito vero colle Garizin clamavit, imprecatusque est eis Iothan iustam maledictionem, ob caedem filiorum Gedeonis: quae eis etiam paulo post accidit. Iam si quis ignoret quam praerupti, eminentes, et sibi vicini cacuminibus illi montes fuerint, et tamen interea itinere, si ab alterius vertice in alium transcurrere velis, remotissimi: non


8317. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1095 | Paragraph | SubSect | Section]

Gedeonis: quae eis etiam paulo post accidit. Iam si quis ignoret quam praerupti, eminentes, et sibi vicini cacuminibus illi montes fuerint, et tamen interea itinere, si ab alterius vertice in alium transcurrere velis, remotissimi: non facile divinare poterit, quomodo vel exaudiri Iothan potuerit a Sichemitis, vel etiam aufugere, si quis ab eis ablegatus forte eum insecutus sit. Ex eodem etiam intelligi potest, quomodo populus in medio illorum verticum stans, potuerit exaudire benedictiones et maledictiones, ex illis cacuminibus factas. Ex situ igitur formaque locorum


8318. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1095 | Paragraph | SubSect | Section]

et inprimis in Psalmis celebratae, et subinde sunt iactatae. Homerus, ut homo Asiaticus, et non valde dissimilis caeli ac soli Iudaico, plurimas prorsus similes phrases ac similitudines habet: quas si quis cum Scripturae sermone conferret, non malam operam navaret. Iosuas tertio capite scribit, Iordanem exundare toto tempore messis: quod multis aliis fluminibus etiam in Europa accidit, quorum origines ex praealtis montibus veniunt, quorum nives aestate resalvuntur. Tanto ergo maius fuit miraculum, tunc aquas Iordanis repressas fuisse ut populus transiret.


8319. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1095 | Paragraph | SubSect | Section]

illorum exercitus saepe siti ac aestu sunt periclitati, aut etiam prorsus perierunt. Fuerunt nihilominus etiam deserta nonnihil culta, sic forte dicta vel ob crebriores syluas, vel alioqui quod non ita fuerunt frequentata, sicut alia loca. Quale est et illud celebre, in quo praedicabat Ioan. Matth. 3. ubi habitavit Zacharias, Luc. 1. ubi quoque fuisse domum Ioab legitur, 2 Sam. 2. Cuius deserti sex oppida nominantur, Ios. 15. Quod observandum propter stultam imitationem Papisticorum heremitarum, qui putarunt se Baptistae S. vitam expressuros, si in solitudine viverent.


8320. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1096 | Paragraph | SubSect | Section]

ideô Christus ait, Luc. 10: Do vobis potestatem ambulandi supra serpentes et scorpiones, et supra omnem potestatem inimici. Fuerunt etiam serpentes, praesertim in deserto, tum morsu, tum et flatu adurentes, Deut. 8. unde aeneus serpens exaltatus, Num. 21, qui etiam Christi typus fuit, Iohan. 3. Asinos etiam candidos videntur habuisse, quibus magnates quoque insidere sunt soliti: Iud. 10 et 12. Sicut in Italia mulis: forte fuerunt melioris cuiusdam generis communibus, sicut et Arcadici celebrantur. Causa cur eis soliti sint uti equitando, fuit maxima confragositas et


8321. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1115 | Paragraph | SubSect | Section]

quaerendam iustitiam ac vitam: quia ibi fuerit verus persolutor sacerdos et tabernaculum, quin in se totius humani generis debitum transtulerit. 15 Moses suo quoque velamine, et quod accedens ad Deum semper id deponebat, satis potuit vigilantiores monere, non illa temere aut quasi per iocum aut ocium a Deo et Mose agi: sed indicare illum communem intellectum, cognitionemve legis, quam vulgus a velato aut larvato praeceptore tunc percipiebat, non esse illum verum ac primarium sensum legis, quem Deus ab eis requirebat, et quem familiares Dei perciperent: sed illum, de quo retecta


8322. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1116 | Paragraph | SubSect | Section]

eius haereditate: quam Iudaei ad carnales et circumcisos Abrahami filios: contra autem Christus et Apostoli tantum ad spirituales, id est, qui fide eum repraesentarent aut imitarentur, trahebant. Christus porro etiam altius rem tractans, et clarius pronuncians de hac quaestione Ioan. 8 dicit, non tantum (ut ita dicam) de filialitate Abrahae, sed etiam de paternitate litem esse: id est, considerandum esse non solum, quis sit germanus Abrahae filius: sed etiam, unde ipsemet Abrahamus hanc spiritualem paternitatem, iustitiam et vitam hauserit, seu quis sit eius in hoc


8323. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1122 | Paragraph | SubSect | Section]

quodque eum viderint plenum gratia et veritate, ex cuius plenitudine omnes haurire cogantur, qui quidem habere tam praestantia bona volunt. Inculcat etiam Scriptura non sine causa vocem ἐρχόμενος veniens: quo nomine saepe vocat Messiam; Ioan. 1. Matth. 6. Marci 13. Matth. 11. 12. Heb. 10. Apoc. 4 et 11. ac saepe alias in Scriptura, ut quasi studio alludat ad verbum Aeeieh Ero et Erit: quasi dicat, is qui olim inculacavit nobis Ero et Erit servator vester, ille Veniens, aut qui venire debuit, quique venturus expectatur, iam adest,


8324. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1124 | Paragraph | SubSect | Section]

praecipuis suis fundamentis utitur. Cum ergo ne probaverit id Osiander, nec etiam probare possit: (nam quod illud nomen fuerit effabile, postea probabo) restat ergo ש secundum communem regulam esse radicale, atque ideo venire ab aliquo themate, quod initio, iod, et in medio ש schin habeat, quale est. ישע, Tertia: Si nomen Iesus esset novum, et omnibus seculis prius inauditum. quid necesse fuisset ab Evangelista, more Hebraeis solito, discriminis causa addere filius


8325. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1124 | Paragraph | SubSect | Section]

Septima: Quia nomen ἰησοῦς convenit cum יהשוע literis et ferme syllabis. Primum, cum proculdubio maior literarum quam punctorum ratio habenda sit, ι Iota convenit initiorum, Iod nomine et potentia. Secundo convenit η Ita, cum ה He. Nam ut ordo, collatio, et nomina literarum Hebraicarum et Graecarum indicant, ex ה Hebraeo factum est


8326. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1128 | Paragraph | SubSect | Section]

ipsa necessitate sic exigente, ac veluti χειραγωγούσης ad rei inventionem, et non demum annis 236 post secundi templi destructionem (ut isti somniant) a quibusdam bellis homunculis Tiberitis. Illud autem quod Christus dicit, Legis neque Iod, neq apicem unicum periturum, cum sit Hebraice locutus, non video de qua re alia intelligi possit, nisi de notis, quibus vocales, distinctiones, accentusque in Hebraico sermone notantur. Non enim est dubium, quin de Hebraica scriptura, non Graeca, dixerit, cum et Lex scripta esset Hebraice, et


8327. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1129 | Paragraph | SubSect | Section]

Iosia, annis circiter 67, quicquid tunc erat sacrarum Literarum, tam fuit ex usu remotum, ut extaret'ne omnino amplius Lex, an non, penitus ignoraverint. Nec credo omnino ullum hominem privatim clam apud se Scripturam habuisse. Nam si quispiam habuisset, poenitentiam agente Manasse, item 10 annis Iosiae pii regis, proculdubio in lucem produxisset. Illis tam multis pene 70 annis quis docuit? Quis didicit Biblia legere? Quis vero doctor tamdiu aut vixit, aut memoria tenere lectionem potuit? cum tamen plerique omnes trucidati fuerint? Certum est et alias saepe sub impiis regibus studium


8328. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1130 | Paragraph | SubSect | Section]

probe prius versatus sit: brevique cognitio illius lectionis interitura sit, nisi Biblia haberent, cuius lectione subinde, quomodo non punctata legenda sint, Lectores admonerentur. Sive Christi dictum perpendas, satis clare perspicies, eum id dixisse, ita ut est scripta divinitus, lataque Lex cum iodis (quod et ipsum vocale est) et apicibus, necesse est eam ratam impermutatamque in perpetuum permanere. Quod autem insuper et incertitudo maxima sacrarum Literarum ex hac diabolica hypothesi sequitur: non ńe nos vehementissime extimulare deberet, ut pro contraria sententia, tanquam


8329. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1132 | Paragraph | SubSect | Section]

malitiam pronum ac praeceps: Gen. 6 et 8. Esse cor incircumcisum, Deut. 10: non intelligens, Deut. 29, Rom. 1. Esse cor lapideum, adamantinum et perversum, Hierem. 17, Ezech. 11 et 36. Zach. 7. Corinduratum, Ephes. 4. Carnem, nempe quicquid ex carne natum est, ut ipse Christus exponit Ioan. 3. esse illum thesaurum pessimi cordis, unde omnia mala, teste Domino, copiose scaturiunt. Esse ipsammet malam arborem, nempe hominem. Esse cor non intelligens, Rom. 1. Esse vanam mentem, obscuratam rationem, et induratum cor, Ephes. 4. Esse τὸ


8330. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1140 | Paragraph | SubSect | Section]

primum diebus incidi, cum iam ante biennium prorsus eodem modo meam sententiam in Appendicibus secundae editionis disputationis Vinariensis explicuissem: si forte quis magis eius autoritate moveatur. Disservi alioqui de hac re prolixe in resolutione disputationis Ienensis. Verba eius haec sunt, Ioan. 4: Noticia enim Dei, qualis nunc hominibus restat, nihil aliud est, quam horrenda idololatriae et superstitionum omnium scaturigo: iudicium in rerum delectu et discrimine partim caecum ac praeposterum, partim mutilum et confusum: quicquid industriae habemus, in vanitatem et nugas defluit:


8331. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1140 | Paragraph | SubSect | Section]

servo, milite, aut aulico amplius non numeratur. Est etiam vulgo quasi proverbialis locutio, cum aliquis de re semicorrupta, etiamsi utcunque adhuc pristinam speciem servet, pronunciat aliquid: ut, Hoc est indusium, vestis, aut quid simile: mox alius subiicit, ia gewetzt / et ut vulgo studiosi iocantur, Fuimus Troes, sicut Milo de suis Lacertis dixerat: At hi olim fuerunt. Et Scriptura physicissime emortuam vuluam Sarae nominat, quia non amplius erat idonea ad conceptionem, extinctis prorsus naturalibus viribus, etiamsi adhuc (salvo pudore) urinam proiicere poterat. Nec


8332. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1148 | Paragraph | SubSect | Section]

de libero arbitrio quidam gravissime hallucinantur, humano more intelligentes voces istas: Auxilium cum aliquo aliquid posse, aut nihil posse sine eo. Verum ad Scripturae proprietatem eas debebant expendere, ubi auxilium Dei pro tota causa liberationis ponitur, et Christo perinde vox Sine Iohan. 15 omnem bonam vim homini adimit, solique gratiae ipsius adscribit: ac palmes prorsus nihil est, aut potest sine vite, sed omnia inde habet, vivit, ac urget. Sic in controversia de Evangelii definitione, proprietate ac discrimine a lege, in eo aliqui peccant, quod volunt cernere


8333. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1156 | Paragraph | SubSect | Section]

constanter, praesertim in rebus adversis permanserunt, ut tantum veluti inanes umbras aut somnia opinionum in eorum animis volitasse aut aberrasse facile appareat. Quod ergo illi ingeniosissimi et sobriissimi homines summa diligentia veritatem perpetuo inquirentes, qui vere vitiisque iocisque altius humanis exeruêre caput, consequi ac efficere non potuerunt, hoc scilicet sibi nunc philosophaster aliquis aut madidus rabula vel vitilitigator audacter desumat. Verum instant illi contra manifestam experientiam (qua alioqui praecipue in suis dogmatibus fabricandis


8334. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1177 | Paragraph | SubSect | Section]

affirmat, seipsum, licet sit creator caeli et terrae, adeo esse Scripturae, voluntate ac ordinatione Patris, in sua functione subiectum, ut quaecunque agat aut patiatur, ea ideo patiatur, ut tantum Scriptura impleatur, nec quicquam aliud loquatur aut faciat, quam uti mandatum a Patre acceperit: Ioan. 12. 5 Fingunt illi, sibi ius ac fas esse, pro ratione temporum, hominum et aliarum circumstantiarum, mutare ordinationem sacramentorum, et Scripturam quoque modo sic, modo aliter interpretari: sicut re ipsa modo damnant communionem sub utraque specie, et coniugium sacerdotum, ut


8335. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1184 | Paragraph | SubSect | Section]

lehr umgiengen: Also tut auch euer Bapst / und ihr seine mitverfuerer jetz auch / gleiche priester / gleicher geist / und gleiche werke oder regiment sind bei euch und ihnen. Bei diesem deinem beschluss mag diss dein schreiben jetzundt bleiben.) IOAN. MARIAE VERRATI. Editum est contra nostras Ecclesias, Anno Domini 1561. Ferrariae, scriptum cuiusdam monachi nomine Ioannis Mariae Verrati Carmelitae, ad praesentem pontificem, et de praesenti Synodo, in quo multa impia asserit: sed eo praecipue, plenoque cursu tendit, ut affirmet,


8336. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1187 | Paragraph | SubSect | Section]

beatitudinibus, de Evangelicis consiliis, de relinquendo pallio violentis hominibus, de altera maxilla percutientibus praebenda, de non resistendo adversariis, de iuramento, de divortio, de correctione fraterna, de sermone facto ad Capernaitas, Ioan. 6. de gladiis emendis, de tollendo sacculo et pera, de esu et potu in regno Dei promisso, de abscisione scandali, de die qua Christus celebravit Phase, de resurrectione mortuorum, in passione et intelligentia τῶν παραβολῶν. Paulinas vero


8337. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1216 | Paragraph | Section]

et filios nostros 322 ¶ Mar. 1. In hoc exivi, ut doceam 189 Omnis civitas erat congregata ad ianuam 218 2. Quare discipuli Ioannis et pharisaeorum ieiunant, etc. 211 3. Audientes propinqui eius exierunt, ut eum caperent 189 Erat Ioannes baptizans in deserto 161 4. Quomodo omnes parabolas intelligetis? 213 5. Et neque catenis quisquam poterat eum ligare 281 Filia tua est mortua 195 6. Apostolis in mari noctu periclitantibus venit Iesus ambulans, etc. 190 Et


8338. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1216 | Paragraph | Section]

ipsius tanquam guttae sanguinis 201 Orate ne intretis in tentationem 221 23. Porro dies erat parasceves, etc. 183. 184 24. Christus aperuit Apostolis Scripturam 190 Tunc aperuit illis sensum, ut intelligerent Scripturas 424. 425 ¶ Ioan. 1. Deus erat verbum 207 Verbum caro factum est, et habitavit in nobis, etc. 273 Sicut unigenitus a patre 201 Illuminat omnem hominem venientem in hunc mundum 192 Lex et prophetae usque ad Ioannem 237 Lex per Mosen data est,


8339. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1216 | Paragraph | Section]

192 Lex et prophetae usque ad Ioannem 237 Lex per Mosen data est, gratia autem et veritas per Iesum Christum 30 Omnes de plenitudine eius accepimus. 217 Quotquot autem acceperunt eum, dedit eis potestatem filios Dei fieri, etc. 258 Ioannes venit in testimonium, ut testaretur de lumine, etc. 301 Confessus est, non negavit, et confessus est. ibid. Posthac videbitis caelos apertos 290 2. Destruite templum hoc, et in triduo restituam illud 239 3. Hoc est


8340. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1219 | Paragraph | Section]

quaerens quem devoret 271 ¶ 2. Petri 1. Iustum esse arbitror, donec sum in hoc tabernaculo 168 Satagite, ut per bona opera certam faciatis vocationem et electionem vestram 133 2. Quibus caligo tenebrarum in aeternum servata est 258. 259 ¶ 1. Ioan. 1. et 5. Quod si quis neget se esse peccatorem, etc. 165 Quod erat ab initio, quod audivimus, etc. 175 Si in luce ambulamus, sanguis Christi nos mundat abomni peccato 301 3. Qui iustitiam facit, etc. 187


8341. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1225 | Paragraph | Section]

402 Einem anderen in die hend sehen. 190 eleemosynam crebro beneficentiam denotare 190 ἔλεγχος quid 64 Eliae et Enochi translatio quid significet 282. ieiunium 307 Elisaeus Ioae cur irascatur 215 eloquentia qua Paulus fuerit praeditus 299. 300 eloquentiae distinctio. ibid. virtutes omnes et ornamenta in literis S. monstrari posse 89 eloquentium virorum quae summa capita 300. sacri intellectus qua


8342. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1230 | Paragraph | Section]

quam regulam in omnibus scientiis sequantur 167. 168 interpretes S. Scripturae 1 interpretibus unde vertendi difficultas et obscuritas cumuletur 388. etc. invenire 186. gratiam. ibid. Ioachim, filii Iosiae sepulturam in literis S. non narrari 108 Iohannes Damascenus. vide Damascenus. Iohannes gratiae praeco 283. quae vocabula propria habeat 302. 303. quatenus Elias 162. 163 Iohan. Baptistae discipuli 398


8343. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1230 | Paragraph | Section]

ibid. Ioachim, filii Iosiae sepulturam in literis S. non narrari 108 Iohannes Damascenus. vide Damascenus. Iohannes gratiae praeco 283. quae vocabula propria habeat 302. 303. quatenus Elias 162. 163 Iohan. Baptistae discipuli 398 Iohannis doctrina in suis epistolis qualis 303. Gersonis sententiae 79. 80. Mariae Verrati scriptum 421. stylus 301 Iohanni Apost. quae sint usitata. ibid. Iob, exemplum


8344. Vlačić Ilirik,... . Clavis scripturae sacrae, pars... [page 1230 | Paragraph | Section]

vixerit 55 Ionas quo tempore vixerit. ibid. Iordanis exundatio 333 Iordanem a Galilaea ad Iudaeam tendere 338 Ioseph exemplum temperantiae 72 Iosias ob vestium lacerationes laudatur 311 Iosiae vestis laceratio cur Deo placeat. ibid. a Iosia vestis laceratio probatur 306 iota unum, vel apex de Scriptura non cadet, quin omnia impleantur 5 Iovis nomen unde 360 ira Dei 200 irae affectus qua


8345. Mužić, Frano. Carmina VI e codice Variorum... [page 46v | Paragraph | Section]


Dux rectorque equitum, toto laudabilis aeuo,
Ardenti studio uigilanteque publica semper
Munera procurans, Byzanti excessit in urbe,
10  Nunc ubi perplacide patria in tellure quiescit.
At modo Ioannes ueterum sine more parentum
Respondens decori, rara probitate refulgens,
Ductor, clarus eques, nec non moderator equestris
Militiae ante diem nostra tumulatur in ora.
15  Sic superi uoluere polos et saecla regentes,


8346. Mladinić,... . Vita beati Ioannis episcopi... [Paragraph | Section]

apud Empyreum protege, Dive, Patrem. Ioannes cum Legato, qui Hungarie populos visitatum ibat in Illyricum venit, et Ecclesię Traguriensis Episcopus deligitur Particula Prima
1.1  Ioannes Latio Tragurinas venit ad oras
1.2  Invitusque sacrum mitre suscepit honorem.


8347. Mladinić,... . Vita beati Ioannis episcopi... [Paragraph | Section]

Ioannes cum Legato, qui Hungarie populos visitatum ibat in Illyricum venit, et Ecclesię Traguriensis Episcopus deligitur Particula Prima
1.1  Ioannes Latio Tragurinas venit ad oras
1.2  Invitusque sacrum mitre suscepit honorem.
1.3  Templa Deum rexit, castis et pręfuit aris,
1.4  Rebus mirificus gestis, et numine


8348. Mladinić,... . Vita beati Ioannis episcopi... [page 9 | Paragraph | Section]


1.57  Advena, quem sacro mitrę decoraret honore.
1.58  Hunc circum iuvenes ornatis moribus ibant.
1.59  Ibant, sed multo reliquis insignior unus,
1.60  60 Nomine Ioannes, cognomine dictus avito * 24
1.61  Ursinus, morum forma quod pręditus esset.
1.62  Illius e vultu pietas lucebat et alma


8349. Mladinić,... . Vita beati Ioannis episcopi... [page 10 | Paragraph | SubSect | Section]

reducemque tuis sine labe reponant
1.107  Finibus: O utinam rubeo potiare galero." Ioannes summa omnium commendatione pontificatum gessit, 30 et nonullis miraculis vivens claruit Particula Secunda
2.1  Pontificum Princeps Laurentius urbe Salonis
2.2  Tinxit Ioannem Sacris Mitramque decoro


8350. Mladinić,... . Vita beati Ioannis episcopi... [page 11 | Paragraph | SubSect | Section]


2.26  Officiis, nitidesque Dei libare per aras
2.27  Excessusque hominum votis ac thure piavit.
2.28  Naturę incipio nunc excellentia cursum
2.29  Scribere, Ioannes superię quę fecit in oris.
2.30  30 Vernantes pleno rubebant ubere vites,
2.31  Et sua lustrabant festivi rura coloni,
2.32  Grandine sed nymbis


8351. Mladinić,... . Vita beati Ioannis episcopi... [page 11 | Paragraph | SubSect | Section]

ac tela facesque
2.67   Civis Iadrensis diros direxit in hostes,
2.68  Illius in multas recidebant cuncta ruinas.
2.69  Talia Ioannes ut sensit pręlia Iadrę
2.70  70 Permagne doluit pietatis imagine motus.
2.71  Quin etiam puro Christi succensus amore
2.72  Ivit Iaderam bellum si estinguere


8352. Mladinić,... . Vita beati Ioannis episcopi... [page 12 | Paragraph | SubSect | Section]

ornatum excipiunt diademate Regem.
2.99   Querit Rex: "Agedum, quis tantum Marte valebat
2.100  100 Ut conscendentem muros detruderet hostem?"
2.101  "Ioannes", aiunt, "nulli pietate secundus,
2.102  Pugnavit virtute patris quę tartara vincit."
2.103  Ille accersitum rogat: "Unde repente furorem
2.104  Hausisti, lapide et funda


8353. Mladinić,... . Vita beati Ioannis episcopi... [page 12 | Paragraph | SubSect | Section]


2.110  110 Quandoquidem una fides vobis, et numen Olympi."
2.111  Auricomum talis flexit sententia Regem
2.112  Agnovitque calere senem fervore Tonantis
2.113  Ioannemque genu Rex inclinatus adorat:
2.114  "Antistes venerande", ait, "o qui pectore sanctum
2.115   115 Numen habes, o qui pietate armatus amica


8354. Mladinić,... . Vita beati Ioannis episcopi... [page 12 | Paragraph | SubSect | Section]

quando Indigetes fueris translatus ad altos,
2.132  Hostia multa cadet nostras votiva per aras."
2.133  Protinus Aligeri antiqua Michaelis in aede
2.134  Ut venêre, parat Ioannes sacra tonanti. 42
2.135  135 Cernitur Ętherio descendens orbe columba *
2.136  Quę niveo sedit libantis vertice Divi.


8355. Mladinić,... . Vita beati Ioannis episcopi... [page 13 | Paragraph | SubSect | Section]


2.145  145 Oblatis pariterque auxit regalibus urbem
2.146  Quanta Salonarum numquam tribuere Tyranni.
2.147  Hinc sedes patrias et Moesia regna revisit.
2.148  Ioannes regem dextra signavit euntem
2.149  Et factis rutilans insignibus urbe remansit. 44
2.150  150 Non ego, Apolineo quamquam sermone politus


8356. Mladinić,... . Vita beati Ioannis episcopi... [page 13 | Paragraph | SubSect | Section]

Non ego, Apolineo quamquam sermone politus
2.151  Essem, vel doctę illustratus Palladis arte,
2.152  Nomina virtutum digne celebrare valerem
2.153  Et quę Dalmatico Ioannes gessit in Orbe. Ioannis Vaticinium obitus, et exequię 48 Particula Tertia


8357. Mladinić,... . Vita beati Ioannis episcopi... [page 13 | Paragraph | SubSect | Section]

gessit in Orbe. Ioannis Vaticinium obitus, et exequię 48 Particula Tertia
3.1  Ioannes canis rugisque senilibus albam
3.2  Ornarat faciem, meritis ornatior amplis,
3.3  Et senium diri oppressit violentia morbi
3.4  Iamque dolor laterum fragiles consumpserat


8358. Mladinić,... . Vita beati Ioannis episcopi... [page 14 | Paragraph | SubSect | Section]

totum lacera et multis livoribus atra
3.73  Et pia funebri lavit ratione cadaver
3.74  Fonte manus pulcrisque ornavit vestibus illud.
3.75  75 Confestim Pariam Ioannes fertur in ędem.
3.76  Quem feretro impositum sacri venerantur honesto
3.77  Presbyteri et feretro astantes solemnia dicunt.
3.78  Testudo templi rutilat funalibus alta


8359. Mladinić,... . Vita beati Ioannis episcopi... [page 14 | Paragraph | SubSect | Section]


3.82  Lilia, vel capulo plorantes oscula figunt.
3.83  Divus adhuc media tumulandus in ęde iacebat,
3.84  Quum varii ęgrorum cernuntur in ordine motus:
3.85  85 Lincea Ioannes donavit acumina cęcis,
3.86  Ast alibi turbę solidantur membra trementes;
3.87  Cernere erat volucri claudos concurrere gressu,
3.88  Erumpunt Stygii ex obsessa gente


8360. Mladinić,... . Vita beati Ioannis episcopi... [page 14 | Paragraph | SubSect | Section]

cinis illatus terrę nutricis in alvum
3.100  100 Clauditur, et secto decoratur marmore tumba, *
3.101   58 Et tumbę inscribunt: "Ioannes Romula proles
3.102  Hac iacet Antistes Traguri Sanctissimus urna."


8361. Mladinić,... . Vita beati Ioannis episcopi... [page 15 | Paragraph | SubSect | Section]


4.20   20 Corde gemit, mentumque repentibus irrigat undis
4.21  Et sic forte gregem pastor solatur abactum:
4.22  "Eccine Ioannes cecinit mihi fata vetustus
4.23  Captivos fore concives et funditus urbem
4.24  Iri deletum sceleratę ob crimina gentis!
4.25  25 Grex meus, et mecum stimulantes ponite


8362. Mladinić,... . Vita beati Ioannis episcopi... [page 15 | Paragraph | SubSect | Section]

ut spirans liquido solet aere flatus.
4.49  Per visumque senem dictis et suscitat istis *
4.50  50 Cum forte palea stratus dormiret agresti:
4.51  "Ioannes, Traguri," memorabat "Episcopus adsum
4.52  Qui terra iaceo atque umbra neglectus opaca.
4.53  Surge citus Theodore, mea et mandata reporta
4.54  Pontifici qui nunc


8363. Mladinić,... . Vita beati Ioannis episcopi... [page 16 | Paragraph | SubSect | Section]


4.60  60 Somnia", tum nulli nugas reseravit inanes.
4.61   Hebdomada haud septem spatiis effluxerat una,
4.62  Rursus Ioannes mento venerabilis albo
4.63  Et nitido Christi signoque stolaque decorus
4.64  Adfatur visu per amica silentia noctis: 65
4.65  "Confice hi mea iussa,


8364. Mladinić,... . Vita beati Ioannis episcopi... [page 16 | Paragraph | SubSect | Section]


4.73  Consuevit, fessusque pedes requiesceret umbra
4.74  Tristia subtilem capiens per lumina somnum
4.75  75 Luce coruscus adest, vexillique excitat illum
4.76  Cuspide Ioannes, et dextra tangit amica:
4.77  "Excute corde metum", cepit, "prodesse laboro;
4.78  Ad patremque urbis mitratum sedulus ito
4.79   Nuncius:


8365. Mladinić,... . Vita beati Ioannis episcopi... [page 16 | Paragraph | SubSect | Section]


4.92   Sint aliqua? herentes illi: "Reminiscimur", aiunt,
4.93  "Dalmaticos in ferre senes, quod ab urbe profectus
4.94  Romula Ioannes Tragurinam rexerit ędem
4.95  95 Divina virtute potens, qui plurima fecit 70
4.96  Signa: tibi fidus dictorum testis Iadra est.
4.97  Sed post


8366. Mladinić,... . Vita beati Ioannis episcopi... [page 18 | Paragraph | SubSect | Section]


4.222  Contulit? et quali vos, o, discrimine Divus
4.223  Eripuit: que signo dedit, quo numine servat?
4.224  Dicite Ioannisque ex ordine promite laudes.
4.225  225 Perplexus dubia Iordanus mente vagabat
4.226  Verane ter sancti Miracula presulis essent;
4.227  Quare spina mihi digitum penetravit


8367. Mladinić,... . Vita beati Ioannis episcopi... [page 19 | Paragraph | SubSect | Section]

265 Hortantem cuneos, Traguri dehinc astram petentem.
4.266  Nauta procellosis pavidus versabar in undis;
4.267  Voveo pro reditu Ioanni naufragus, et mi
4.268  Ioannes tumidum pacavit cęlitus ęquor.
4.269  Intulerat pęstem Tragurinis męnibus hospes
4.270  270 Indigena, et nostro persolvi vota patrono;
4.271  Expulit ille necem atque in


8368. Mladinić,... . Vita beati Ioannis episcopi... [page 19 | Paragraph | SubSect | Section]

ille necem atque in Turcica regna remisit.
4.272  Ast ego febriculam patiens, Catharina, voracem,
4.273  Cippica, ferales vidi adventare sorores
4.274  Nostraque deflebat iocundus fata maritus;
4.275  275 Divinum sed enim Ioannis numen adoro
4.276  Atque ęstus tremulo ignita ad convexa recessit.
4.277  Me quoque Brachigenam Ioannis plurima


8369. Petrić, Frane. Zoroaster et eius CCCXX oracula... [Paragraph | Section]

inferos descendi, et a Diis haec addidici. Erum Plato lib. X. de Rep. XII. die postquam mortuus fuerat, super pyram positum revixisse affirmat. Sed Plato idem Zoroastrem Oromazi, non Armenii filium in Alcib. I. facit. Aut tres ergo, aut quatuor, et non unus videntur fuisse Zoroastres. Ioannes autem Goropius, in Gallicis, Zoroastrem neminem unquam fuisse autumat. Sicuti neque Hermetem Trismegistum, neque Orpheum. Nominum horum etymis, nescio a qua Cimeria lingua, qua et Adamum, et reliquos patres ad Nochum et Iapetum usque locutos, et ipse credit, et aliis credi vult, derivatis.


8370. Petrić, Frane. Zoroaster et eius CCCXX oracula... [Paragraph | Section]

e gente, in dubium videtur verti posse. Plinius namque, et Laertius, Persam eum faciunt, Pletho, et eum secuti Ficinus, Steuchus, et alii recentes authores Chaldaeum existimant. Chaldaeos autem, a Magis, quorum caput fuit Zoroaster, Porphyrius tum apud Proclum, tum in vita Pythagorae disterminat. Ioannes vero Picus, hos utrosque confundit, dum ad Ficinum scribens, gloriatur se Chaldaicos quosdam libros invenisse his verbis: Chaldaici hi libri sunt, si libri sunt, et non Thesauri. Audi inscriptiones Patris Ezre, Zoroastris, et Melchiar Magorum, oracula. In quibus et illa quoque apud


8371. Petrić, Frane. Zoroaster et eius CCCXX oracula... [Paragraph | Section]

Oromazi. Est autem hoc Deorum cultus. Porphyrius autem in hunc modum: Para gemhen… Apud Persas vero, qui circa divina sunt sapientes, eorumque cultores, Magi appellantur. Hoc enim significat eius regionis propria dialecto Magus. Ioannes quoque Picus ait, nomen hoc Magus, idem esse apud Persas, quod apud Latinos sapiens, et apud Graecos philosophus. Et Pico anteriores Philo, et Hermias Magos in hunc describunt modum. Prior ille. "Veram quidem illam Magiam, hoc est contemplativam scientiam per quam clarius naturae


8372. Petrić, Frane. Zoroaster et eius CCCXX oracula... [Paragraph | SubSect | Section]

Certe valde illae sunt beatissimae, supra omnes. Animas, ad terram a coelo profusae. Illaeque divites, et ineffabilia stamina habentes. Quaecumque a lucente, o rex, a te, vel ipso. 235 Iove Ione: Tipografska greška: trebalo bi biti Iove. sunt progenitae, Miti valida a necessitate. Ducat animae profunditas immortalis, oculosque affatim. Omnes sursum extende. Nec


8373. Pir, Didak. Cato minor, sive disticha moralia,... [Paragraph | SubSect | Section]

Eborensis Olysipponensibus Ludimagistris. S. D. Scripseram superioribus annis Catonis exemplo, Disticha nonnulla Latino sermone, quae Francisco Magno Etruriae Duci dedicare in animo habebam, ut Cosmus puer suavissimus, qui biennio ante illi e Ioanna Austria natus erat, cum primum per aetatem licuisset, his quasi et morum, et literarum rudimentis imbutus, in avitam, paternamque virtutem incenderetur. At cum flos ille, in quo omnis Etruria, immo omnis Ausonia se oblectabat, repente arescens et nostras, et parentum spes secum abstulerit,


8374. Pir, Didak. Cato minor, sive disticha moralia,... [page 67 | Paragraph | Section]

iacet. Alit Africa homunculos fusco colore, et capillo Aethiopum in morem crispo, et intorto, qui continenter sub pellibus agunt, et praeter attritam laenam, et oblongam interulam nudi incedunt. iis leonem interficere pene ludus, iocusque est. irritatae enim, et irruenti belluae mira corporis agilitate laenam in oculos iniiciunt, et eodem animi robore exasperato cultro cor transfigunt. exanimae pellem diripiunt. Quam circunferentes, et a pueris patriis carminibus celebrati stipem


8375. Pir, Didak. Cato minor, sive disticha moralia,... [page 71 | Paragraph | Section]

heu longa est, et iugulare solet. Febris quartana (inquiunt medici) iuveni innoxia, seni plerumque letalis. Podagra et chiragra iocatur cum amico.
3.230.1  Oppressus iaceo podagra, vereorque chiragram.
3.230.2  Quamne putas? omen sit procul omne, tuam.


8376. Pir, Didak. Cato minor, sive disticha moralia,... [page 75 | Paragraph | SubSect | Section]


4.2.9.1  Cinxit Ulyssaeam Fernandus moenibus urbem.
4.2.9.2  Stabat opus, necdum septima messis erat. Ioannes I.
4.2.10.1  Salve invicte Heros regem qui vincis Iberum.
4.2.10.2  Cogis et effusae tradere terga fugae.


8377. Pir, Didak. Cato minor, sive disticha moralia,... [page 76 | Paragraph | SubSect | Section]


4.2.12.1  Quae iuvenem bellis ornat fortuna secundis,
4.2.12.2  Haec eadem Alfonsi deserit arma senis. Ioannes II.
4.2.13.1  Clarus Ioannes, et bello, et pace furentes
4.2.13.2  Arte socrus (eheu) pocula dira bibit, SCHOLIUM.


8378. Pir, Didak. Cato minor, sive disticha moralia,... [page 76 | Paragraph | SubSect | Section]

fortuna secundis,
4.2.12.2  Haec eadem Alfonsi deserit arma senis. Ioannes II.
4.2.13.1  Clarus Ioannes, et bello, et pace furentes
4.2.13.2  Arte socrus (eheu) pocula dira bibit, SCHOLIUM. Decessit potionatus a Beatrice socru,


8379. Pir, Didak. Cato minor, sive disticha moralia,... [page 76 | Paragraph | SubSect | Section]


4.2.14.1  Rege sub hoc fines Orientis, et avia Gangis
4.2.14.2   Hostia ab Occiduo littore Gama petit. Ioannes III.
4.2.15.1  Rex, quo nemo magis populum dilexit, et in quem
4.2.15.2  Non potuit populi crescere maior amor. Sub hoc rege iussu patris, adolescens vixdum


8380. Pir, Didak. Cato minor, sive disticha moralia,... [page 80 | Paragraph | SubSect | Section]

apta lyra est. Aristophanes.
5.8.1  Soccus Aristophanis nulli concedit, in illo
5.8.2  Attica lingua mera est. dein ioca, deinde sales. Demosthenes.
5.9.1  Audiat orantis si quis Demosthenis ora,
5.9.2  Ipsum crediderit pene


8381. Pir, Didak. Cato minor, sive disticha moralia,... [page 82 | Paragraph | SubSect | Section]


5.21.2  Mille solent risus, mille movere iocos. Plautus.
5.22.1  Plauti reprendit Lippus, et ioca, et sales,
5.22.2  Est Hercle Lippus iste talpa caecior. Terentius.
5.23.1  Admirere licet, cum blanda Terentius


8382. Pir, Didak. Cato minor, sive disticha moralia,... [page 94 | Paragraph | SubSect | Section]

includitur aevi.
10.3.4  Prodiga naturae vis, et avara fuit. Deus opti. max. verus rex.
10.4.1  Ibat Ioannes Eboram Rex magnus in urbem.
10.4.2  Et niger in terris Auster et hymber erat.
10.4.3  Cum subito exoriens sol aureus expulit omnem
10.4.4  Duritiem caeli, restituitque


8383. Pir, Didak. Cato minor, sive disticha moralia,... [page 94 | Paragraph | SubSect | Section]


10.6.1  Crastina nemo sibi promittat tempora, nemo,
10.6.2  Hoc adeo celsa dicere ab arce libet?
10.6.3  Nam mecum hesterna coenatus nocte Marinus
10.6.4  Multa iocans (ut sit) seria multa loquens.
10.6.5  Mox dormitum abiit. verum nox illa suprema,
10.6.6  Et fuit (heu lachrymae) coena suprema viro.


8384. Pir, Didak. Cato minor, sive disticha moralia,... [page 94 | Paragraph | SubSect | Section]

abiit. verum nox illa suprema,
10.6.6  Et fuit (heu lachrymae) coena suprema viro. Pudicitiae laus.
10.7.1  Ioannes Baptista tibi qui dedicat aram,
10.7.2  Ille arae inciso carmine pauca rogat.
10.7.3  Ut quae nata tuo nuper de fonte levata est,
10.7.4  Vivat labe carens, aut cadat ante


8385. Pir, Didak. Cato minor, sive disticha moralia,... [page 100 | Paragraph | SubSect | Section]

ruit.
10.35.3  Huic desiderium moriendi iniecerat illa
10.35.4  Socratis indigna caede cicuta nocens. Iovii iocus.
10.36.1  Ridebat Iovium nuper Pisana iuventus,
10.36.2  Ut victum, ut querulum, semicaprumque senem.
10.36.3  Ille autem contra mordere, et multa iocose


8386. Pir, Didak. Cato minor, sive disticha moralia,... [page 100 | Paragraph | SubSect | Section]

desiderium moriendi iniecerat illa
10.35.4  Socratis indigna caede cicuta nocens. Iovii iocus.
10.36.1  Ridebat Iovium nuper Pisana iuventus,
10.36.2  Ut victum, ut querulum, semicaprumque senem.
10.36.3  Ille autem contra mordere, et multa iocose
10.36.4  Dicere, ut arguto vir fuit


8387. Pir, Didak. Cato minor, sive disticha moralia,... [page 100 | Paragraph | SubSect | Section]

Iovii iocus.
10.36.1  Ridebat Iovium nuper Pisana iuventus,
10.36.2  Ut victum, ut querulum, semicaprumque senem.
10.36.3  Ille autem contra mordere, et multa iocose
10.36.4  Dicere, ut arguto vir fuit ingenio.
10.36.5  Tandem punctus ait. belle me Hercule, belle
10.36.6  Garrula coenosis rana coaxat aquis.


8388. Pir, Didak. Cato minor, sive disticha moralia,... [page 138 | Paragraph | SubSect | Section]

partum edidit. Sed in hoc inter se differunt, quae enim de Rhea traduntur, fabulosa ea, et a Poetis ficta reputantur: Gusmanae progenies hodie in Hispania regnat. Libet hanc genealogiam paucis explicare. Gusmana ex Alphonso Henricum Regem fratricidam parit, huic Ioannes filius in regnum succedit, Ioannem Henricus valetudinarius excipit, hic ex Caterina Lancastria Ioannem suscipit. Huius Isabella filia Ioannam insanam Caroli Caesaris matrem edidit, a Carolo Philippus, qui hodie in Hispania rerum


8389. Pir, Didak. Cato minor, sive disticha moralia,... [page 138 | Paragraph | SubSect | Section]

Libet hanc genealogiam paucis explicare. Gusmana ex Alphonso Henricum Regem fratricidam parit, huic Ioannes filius in regnum succedit, Ioannem Henricus valetudinarius excipit, hic ex Caterina Lancastria Ioannem suscipit. Huius Isabella filia Ioannam insanam Caroli Caesaris matrem edidit, a Carolo Philippus, qui hodie in Hispania rerum potitur, procreatur. Mittit dono flabellum mense Februario.


8390. Pir, Didak. Cato minor, sive disticha moralia,... [page 186 | Paragraph | SubSect | Section]


14.30.3  Gratantur tibi candidi sodales.
14.30.4  At dum fervet opus, domusque tota
14.30.5  Fescennina canit, leges poema
14.30.6  Inter vina mihi, iocosque natum.
14.30.7  Rides forsitan, et subinde laxum
14.30.8  In sinum expuis. o severe censor,
14.30.9  Aut versus facit, aut bibit poeta.


8391. Pir, Didak. Cato minor, sive disticha moralia,... [page 191 | Paragraph | SubSect | Section]


15.2.31  Solvit militiam gravem
15.2.32  Insignis meritis miles honoribus.
15.2.33  O mansura regentibus
15.2.34  Divis chare senex, nunc hilares ioci,
15.2.35  Nunc dulces epulae iuvent.
15.2.36  Donec fata sinunt, nec Lachesis manu
15.2.37  Urget letiferam colum.
15.2.38  Te splendens


8392. Pir, Didak. Cato minor, sive disticha moralia,... [page 204 | Paragraph | SubSect | Section]


15.10.62  Haec cura maior occupat
15.10.63  Intentum morum studiis; quis cultus honesti,
15.10.64  Quae finis aequi, quae boni
15.10.65  Sit ratio quid iocundus sibi poscat amicus,
15.10.66  Quid patriae, et parentibus
15.10.67  Praestandum charis. urget super omnia fervens
15.10.68  Amor superni numinis.


8393. Pir, Didak. Cato minor, sive disticha moralia,... [page 210 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

Ioannis Austrii Caroli Filii Epitaphium
16.2.4.1  Scuta virum, galeasque avulsaque rostra Carinis,
16.2.4.2  Partaque in Ioniis Barbara signa vadis,
16.2.4.3  Et pharetram insignem, et lunatis cornibus arcum,
16.2.4.4  Et gladium, quo se cinxerat acer Halis,
16.2.4.5  Ioanni Austriadae moestae


8394. Pir, Didak. Cato minor, sive disticha moralia,... [page 210 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

Et gladium, quo se cinxerat acer Halis,
16.2.4.5  Ioanni Austriadae moestae statuere cohortes.
16.2.4.6  Tunc dolor in castris, et grave murmur erat
16.2.4.7  Ioannes iacet hic. quod si tuba nunciet arma,
16.2.4.8  Exerat e tumulo protinus ille caput. Aliud in eundem.


8395. Pir, Didak. Cato minor, sive disticha moralia,... [page 210 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

Aliud in eundem.
16.2.5.1  Naumuriense via Mosae prope nota fluenta
16.2.5.2  Nuper in aggesto caespite carmen erat.
16.2.5.3  Hic situs Austriades Ioannes. caetera narret
16.2.5.4  Fusus in Ionia barbarus hostis aqua. Aliud in eundem.


8396. Pir, Didak. Cato minor, sive disticha moralia,... [page 210 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

via Mosae prope nota fluenta
16.2.5.2  Nuper in aggesto caespite carmen erat.
16.2.5.3  Hic situs Austriades Ioannes. caetera narret
16.2.5.4  Fusus in Ionia barbarus hostis aqua. Aliud in eundem.
16.2.6.1  Fortis Iber, forti Ioanni dedicat aram


8397. Pir, Didak. Cato minor, sive disticha moralia,... [page 211 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

Ioannis Portugalliae regis Epitaphium
16.2.8.1  Quem tellus tantilla tegit Bethlemis ad aedem,
16.2.8.2  Victor Ioannes rex Orientis erat.
16.2.8.3  Faelis, heu nimium faelix, ni sceptra Sebastus
16.2.8.4  Exciperet, nocuit Manibus ille nepos.


8398. Pir, Didak. Cato minor, sive disticha moralia,... [page 240 | Paragraph | SubSect | Section]

procul omnis abest, regnat pax optima rerum,
16.3.226  Et scyncera fides, et pia relligio.
16.3.227  Quod si bella vocent, deducat in aequora classes,
16.3.228  Cedat et Ionia Barbarus hostis aqua.
16.3.229  Atque equidem memini numerantem Protea Phocas,
16.3.230  Rupe sub Hadriaca dicere multa senem.
16.3.231  Quae soboles olim ventura, quis aureus


8399. Stepanić... . Historia obsidionis Petriniae et... [Paragraph | Section]

confirmati, ut qui non prius mortem honeste oppetat quam uel sese dedere, aut patriam prodere mallet, fuerit nemo. Vix iam tunc sensit stupidus Turca, Germanorum constantiam et Croatarum fidelitatem. Interea uero dum haec circa Petriniam geruntur, Ioannes Draskouich, regni huius banus, coactis suis copiis et excitis regni ac confiniorum gentibus ac eorumque magnatibus apud Scisciam castra metatur. Postquam autem Georgius Lenkouich Croatiae, et Sigismundus ab Erbenstein Sclauoniae confiniorum capetanei generales, aliique regni


8400. Kitonić, Ivan. Directio Methodica processus... [Paragraph | SubSect | Section]

Quintum Mutium, de Iure interrogasset; respondisse, turpe esse patricio, et Nobili viro, Ius in quo versatur ignorare. Qua reprehensione Sulpitius motus, adeo Iuri operam dedit, ut merito inter Iurisconsultos, palmam assecutus fuerit. Ioannes Franciscus de Pavinis, in praefatione Extravagan. D. Ioannis Papae XXII. Apud Persas autem pueros Ius a Magistris, sicut alibi Grammaticam, didicisse; refert Osorius libro 7. de Institutis Regis. Quidni


8401. Kitonić, Ivan. Directio Methodica processus... [Paragraph | SubSect | Section]

etc. factum et constitutum est: sed necessarium est, hanc generalem Legem, alicui per subsumptionem minoris propositionis, declarative per Iudicis sententiam ex probationibus applicare: ut, verbi gratia; quia Ioannes, vel Petrus, homicidium commisit, vel furatus est, ergo praescripta poena puniatur; VVurms. lib. 1. tit. 1. de Verbor. signif. obser. 3. Aliquando etiam in casibus notoriis, neque tali declaratione opus


8402. Kitonić, Ivan. Directio Methodica processus... [Paragraph | SubSect | Section]

videre licet. Plato lib. 11. de legibus, capite sanciendum existimavit, si aliquis Iudex, quacunque de causa, pecuniam aut munus acceperit, teste Osorio lib. 7. de Regis Institutione. Et Ioannes Althusius in Epitome Dicaeologicae Romanae, dicit; Iudicem esse personam mediam, sine affectione disceptantem inter litigantes. Ob id, vulgarum illud cuiusdam dictum: fores domus meae, probo et improbo aeque


8403. Gradić, Stjepan. Junio Palmottae S. P. D., versio... [page 37 | Paragraph | Section]


39  Nec minus, aerato quae cum fuit abdita muro,
40  Visa sat aeratio tuta puella seni;
41  40 Insolitus postquam tectum circumstetit imber,
42  Dicitur aurifero non renuisse Jovi.
43  Auro etiam poscente Notos in vela vocavit
44  Argus, et invitum per mare fecit iter,
45  Quum profugam cupiens Colchis avertere pellem


8404. Gradić, Stjepan. De vita, ingenio, et studiis Junii... [page n27 | Paragraph | Section]

agnosceret, iisque non facile occurreret, ac mederetur, quique subitis iuxta, ac meditatis secundae curae beneficium accomodare non posset. Ac frequentissimus quidem in nuptiis usus est huiusmodi poematum, eorumque varia argumenta pro poetarum arbitrio; sed memoratu imprimis dignum, quo iocularia carmina, in triumphis olim usurpari solita, referri videntur; ut quomodo ibi milites dicteria, et procaces iocos aduersus Imperatorem per lasciuiam iaciebant: sic interiores amici, et praecipue, de quibus iam diximus, sodales eadem dicacitate, et mordendi licentia erga nouum maritum


8405. Gradić, Stjepan. De vita, ingenio, et studiis Junii... [page n27 | Paragraph | Section]

ut quomodo ibi milites dicteria, et procaces iocos aduersus Imperatorem per lasciuiam iaciebant: sic interiores amici, et praecipue, de quibus iam diximus, sodales eadem dicacitate, et mordendi licentia erga nouum maritum vtantur ut nihil eorum, quae ex eius vita, et moribus aliquam ridendi, iocandique materiam praebere possent, indictum omitterent. Verum ludicris, et iocosis seria quoque admiscere mos est, de concordia coniugis, de officio patris, matrisque familias;
Quo sit amore parens, quo frater habendus, et hospes, et caetera penitioris


8406. Gradić, Stjepan. De vita, ingenio, et studiis Junii... [page n27 | Paragraph | Section]

per lasciuiam iaciebant: sic interiores amici, et praecipue, de quibus iam diximus, sodales eadem dicacitate, et mordendi licentia erga nouum maritum vtantur ut nihil eorum, quae ex eius vita, et moribus aliquam ridendi, iocandique materiam praebere possent, indictum omitterent. Verum ludicris, et iocosis seria quoque admiscere mos est, de concordia coniugis, de officio patris, matrisque familias;
Quo sit amore parens, quo frater habendus, et hospes, et caetera penitioris philosophiae praecepta: quae quidem tempestiuo vrbanitatis sale condita


8407. Gradić, Stjepan. De vita, ingenio, et studiis Junii... [page n28 | Paragraph | Section]

fuit lepidissimi Poetae dexteritas, ut quamuis in eo volutando orbe Musam suam assidue occupatam haberet, et incredibili sententiarum copia et varietate abundantem praestaret; nemo quisquam ab eo se laesum, aut violatum unquam doluerit. Id autem fiebat non magis ipsorum carminum innocentia, ac iocandi simplicitate, quam opinione, quae de hominis ingenio, ac moribus, incedebat; nihil enim illo candidius fuit, nihil ingenuum, ac liberale magis. Itaque, quod Poetis rarissimo usu venit, integra omnium gratia, eodemque prosperae famae tenore ad finem usque vitae perseuerauit. Sed nulli ille


8408. Gradić, Stjepan. De insulae Jupanae amoenitate.,... [page 398 | Paragraph | Section]


2  Virides, amoenas, mitibus hilares pomis,
3  Ubi relinquens Indiam suam Bacchus
4  Chiumque nobilem uvidamque Methymnum
5  Madidus jocosos feriatur Octobres,
6  Nullaque vite laetius calet, nulla
7  His gratiora pampinis gerit serta,
8  Praeque his adulto collibus mero vestras


8409. Rattkay, Ivan. Relatio Tarahumarum Missionum... [Paragraph | Section]

harum terrarum totius nimirum Biscaiae vehementi zelo et fervore agitur, ut eorundem petitionibus satisfiat. Multis iam cursoribus Mexixum ad Vice Regem missis strenue solicitatur, ut Societatis aliqui Viri Apostolici ibi vivant. Iam est in confiniis Tarahumara in Missione Las Bocas dicta Pater Josephus Tarda, Visitator Noster, qui linguam illorum discit, ut cum 2 patribus primus sedem figat. Ad citius hoc negotium componendum ipse gubernator Guadianam ad Episcopum hac septimana contendet 17 Septembri 1682, ne nobis obsistat et sit contrarius, cum ille solum adversetur moramque bonis


8410. Rattkay, Ivan. Relatio Tarahumarum Missionum... [Paragraph | Section]

seu iam excultae, ut pote vicinae oppido Paral et in quibus ob argentifodinas multi Hispani vivunt, suaque praedia habent, sunt sex. Missiones novae primo ante septem aut octo annos administrari coeperunt, ut dixi, sunt septem. Primi in Tarahumaram superiorem intrarunt duo Viri Apostolici, pater Josephus Tarda Hispanus et Pater Thomas Guadalaxara Angelopoli in India Americali natus. Hi plurimum in principiis passi multas persecutiones vigilias, pericula mortis, famem, sitim et similia, necdum tamen excultas missiones relinquere potuerant, quia Hispani adhuc ibidem vivere non audent. Eoque


8411. Rattkay, Ivan. Relatio Tarahumarum Missionum... [Paragraph | Section]

Ex parte occidentali proxima iacet missio Jesus Carichic, ubi 114 est domus Iesus dicta, quae mihi administranda commissa est. Huic vicina inter arduos montes versus Guazapares plagam occidentalem Sisogochic dicta, huius curam habet Pater meus socius ex Bohemica provincia, Pater Josephus Neuman. Ex omnibus novis pauperrima et pessima tum ob administrandorum vicinitutem tum ob frigoris asperitatem. Versus septentrionem proxima est Temaichic Sancti Josephi. Homines haec missio pessimos habet et ingratissimos, qui nec adiuvare patrem nec eidem obedire volunt. Alia est


8412. Rattkay, Ivan. Relatio Tarahumarum Missionum... [Paragraph | Section]

montes versus Guazapares plagam occidentalem Sisogochic dicta, huius curam habet Pater meus socius ex Bohemica provincia, Pater Josephus Neuman. Ex omnibus novis pauperrima et pessima tum ob administrandorum vicinitutem tum ob frigoris asperitatem. Versus septentrionem proxima est Temaichic Sancti Josephi. Homines haec missio pessimos habet et ingratissimos, qui nec adiuvare patrem nec eidem obedire volunt. Alia est purissimae Virginis MARIAE Papigochic seu aquilarum locus nuncupatur, ubi praesidium nostri quondam habuere, sed Hispani a Tarahumaris inde expulsi, plures mactati sunt et Pater


8413. Vičić, Kajetan. Thieneidos libri sex, versio... [page 115 | Paragraph | Section]


4.559  Christiadum purae stillabunt balsama dextrae?
4.560  Quamque diu Tethis lymphas Iordane fluentes
4.561  Mortua sorbebit? saliente in sydera quando,
4.562  Vitali Tyberis Iordan miscebitur unda?
4.563  Quis dabit hunc spectare diem, quo celsa Sionis
4.564  Iungetur Latio moles; cum libera Thracum
4.565  Barbarie iessea domus, montana videbit


8414. Vičić, Kajetan. Thieneidos libri sex, versio... [page 118 | Paragraph | Section]

Aquilae, vesterque Odrysia terror
4.658  Agmina, cornutumque premat formidine sydus.
4.659  Tuque Leoninis Thracum nutrite medullis
4.660  Sarmatiae Princeps, et maior Achille Ioannes,
4.661  Quaere tuos Rex magne hostes, quas Lechicus ensis
4.662  Dissipet, et Scythicam fax opprimat Arctica Lunam.
4.663  Ite modo Veneti, feliciter ite Leones,


8415. Rogačić, Benedikt. Euthymia sive De tranquilitate... [page 72 | Paragraph | Section]

foedus sociale Lycei?
3.22  Hinc leuibus demptus studijs honor: hinc Sapientûm
3.23  Vocibus acta rea, et turpi damnata Poesis
3.24  Exilio: neque musarum Phoebique sacerdos
3.25  Iam pluris, fatuae quàm qui iocularia turbae
3.26  Vendit Agonalis rhapsodus in aequore circi.
3.27  Vnicus amborum quando labor, otia vano
3.28  Fallere desidiae cultu, nugisque canoris
3.29  Vecordes animos


8416. Rogačić, Benedikt. Euthymia sive De tranquilitate... [page 79 | Paragraph | Section]

sacro, pleuritidis haustos
3.269  Ense latus, durâ anginae vi guttura pressos:
3.270  Horrida tot lethi simulacra, tot vndique tetras
3.271  Morborum facies: numerum quêis reddere si quis
3.272  Fòrs velit; Ionij fluctus velit aequoris idem
3.273  Percensere, vel, extremo referente Nouembri
3.274  Intempestam hyemem, quàm multis, dicere, Pindi
3.275  Vmbriferum caput, Apenninigenasque caducis
3.276  Denudent


8417. Rogačić, Benedikt. Euthymia sive De tranquilitate... [page 121 | Paragraph | Section]

Afroque colore,
4.378  Et naso enormi, ac vitreis specularibus aucto,
4.379  Insolitam exhibeas speciem: nutricula qualem
4.380  Ploranti puero Empusam, horribilemque minatur
4.381  Manducum; nullo genus id iocularia sensu
4.382  Praeterijsse licet. Quis enim, modò sanus, ineptas
4.383  Amentum voces inter sibi seria credat
4.384  Ponendas, hilari neque risu explodere malit?
4.385  Atquì sic habeas, vanam,


8418. Rogačić, Benedikt. Euthymia sive De tranquilitate... [page 124 | Paragraph | Section]

bilis tumet, inque doloris
4.477  Fermento est animus, speculi tum laeuis in orbe
4.478  Aspice, quàm vultu occurras gestuque facetus,
4.479  Quam graphicè vnguiculos à vertice ductus ad imos.
4.480  Nempe, ioci segetem variam argutique leporis
4.481  Inde metens, animum simul oblectabis, et hosti
4.482  Praeripies, in te iaceret quae, tela: Vatinî
4.483  Non asperando ritu: qui, scurra disertus, [a]


8419. Rogačić, Benedikt. Euthymia sive De tranquilitate... [page 125 | Paragraph | Section]

auitae
4.507  Hanc libertatis superesse Quiritibus vmbram.
4.508  Dummodo ne fraena imperij ceruice rebelli
4.509  Excutiant; linguis laxent effraenibus ora.
4.510   29. His animadversis, ludibria vana, iocosque
4.511  Imbelles facili haud tantùm superaueris ausu;
4.512  Sed neque te dignam censebis, tantulus hostis
4.513  Quam dederit, palmam. Quis enim Mauortius heros,
4.514  Hostili male compositam quòd in


8420. Rogačić, Benedikt. Euthymia sive De tranquilitate... [page 207 | Paragraph | Section]


6.385  Exigat. Huc postquam lanx, aut deflexerit illuc;
6.386  Praestandum sibi, quod superest, Constantia poscit,
6.387  Decreti iam tota sui. Quà mobilis aer
6.388  Vi subità impulerit, paleae, frondesque iocosis
6.389  Ludibrium volitent Zephyris. Conuellere caelum
6.390  Iuratas Aquilonum hyemes, totumque repellit
6.391  Hippotadem subnixa altis radicibus ilex.
6.392  Haud aliter, curis animum variantibus


8421. Rogačić, Benedikt. Euthymia sive De tranquilitate... [page 208 | Paragraph | Section]

volitans vestigia spargere gyrum.
6.413  Durius at quantò, momenta in singula caecis
6.414  Aestibus huc, illuc, sine lege, sine ordine volui,
6.415  Turbinis innati praedam? Per Caerula qualis
6.416  Fluctuat Ionij sulcatrix cimba Profundi,
6.417  Quam rationis inops, clauum rapiente procellâ,
6.418  Depositam cessit victricibus arbiter vndis.
6.419  21. Quadrupedem tenerum fraeni si lege seuerâ


8422. Rogačić, Benedikt. Euthymia sive De tranquilitate... [page 258 | Paragraph | SubSect | Section]

Sapientum quispiam, ob externa nostri corporis vitia, interdum subrideat: cum eiusmodi risus naturae potiùs spontè in oris superficie nascatur; quàm ex altiore iudicio, animique contemptu descendat. Quin et operae pretium fore, si nos ipsi in nostra id genus vitia iocari assuescamus, tum hilaritatis gratiâ; tum locum, et ansam alienae in ea dicacitati erepturi. Denique imbecilli nimiùm esse, leuissimo risu, et futilibus verbis percelli, atque deijci. Cum vir Fortis, et Sapiens adeo nihil inde


8423. Ritter Vitezović,... . Croatia rediviva, versio... [Paragraph | Section]

incolas invenientes, bello per annos aliquot gesto vicerunt Chrobati: Abarumque partem occiderunt, coeteros parere sibi coegerunt: atque ab illo tempore a Chrobatis possessa nomen etiam Chrobatia accepit. Animadvertit in hac Porphirogeniti sententia Ioannes Lucius /De Regno Dalmatiae et Croatiae libro 1. capite 11./ Chrobatos Graece Hrovatos exprimi, qui Slave Hrvati indigetantur: ubi Graeci more solito asperitatem pronunciationis vitaturi o


8424. Ritter Vitezović,... . Croatia rediviva, versio... [Paragraph | Section]

Schimnus /Libro 7./ Strabo /Libro 5./ et Ptolomaeus /Capite 9./ in Alysia ponunt, citra Istrum, eosdem, qui nunc Croatae sunt, fuisse, inficias non eo; cum (ut /De Regno Dalmatiae et Croatiae libro 1. capite 11./ Ioannes Lucius ait) non videatur impossibile, Slavos aliis nominibus dictos ab antiquo, sicut ultra Istrum, ita etiam citra habitasse. Antiquius Crovatorum nomen facit Thomas Archidiaconus Spalatensis, qui anno Christi 1200. natus, sexaginta et octo


8425. Ritter Vitezović,... . Croatia rediviva, versio... [Paragraph | Section]

ad Arsiam fluvium /Plinius libro 3. capite 13, Lucanus Annaeus libro 2. capite 1, Petrus Coppus, Maginus etc./ extendunt, uti ad secundum, sive posteriorem Liburniae terminum, et Albonam in Croatico solo esse affirmat Ioannes Lucius /Operis citati libro 6. capite 3./; priorem quippe ad Formionem amnem fuisse memorat Fuscus Palladius /De Situ orae Illyrici libro 1./, antiquitus ad Timavum et Alpes usque extensum fuisse in tractatu sequenti de Liburnia, docebimus; Patriorum


8426. Ritter Vitezović,... . Croatia rediviva, versio... [Paragraph | Section]

ad oppidum Stridonis, quod nunc est confinium Dalmatiae, et Istriae, ab Aquilone vero ripa Danubii usque ad mare Dalmaticum, cum tota Maronia et Chulmiae Ducatu. Et rite Croatorum Regnum usque ad ripas Danubii xtensum fuisse adhuc anno Christi 838. observavit Ioannes Lucius /Operis citati libro 2. capite 2.et 8./ idemque a saepefato Imperatore Porphirogenito fideli memoriae traditum est; qui Turcis (nunc Ungaris) confines describens /Capite 30./ ait: Ad Orientem Bulgari, separante eos Istro, qui


8427. Ritter Vitezović,... . Croatia rediviva, versio... [Paragraph | Section]

atque Pannoniam. Pannonia quoque Croatiae olim nomine tenebatur; Branslavonem quippe eius partis Regni Croatorum fuisse Ducem, quae inter Savum et Dravum sita est, Annales Francorum Fuldenses referunt /Anno 884./ et Ioannes Lucius /Operis citati libro 2. capite 2./. Croatos quoque fuisse qui Saviam occuparunt ex Porphirogenito et Cedreno constare, idem /Ibi libro 12./ asserit. Et alibi /Libro 1. capite 15./ Savia et ager Sirmiensis a


8428. Ritter Vitezović,... . Croatia rediviva, versio... [Paragraph | Section]

vero Chrobati versus Franciam commorabantur, et appellabantur hodie Belochrobati, sive Chrobati Albi proprio Principi subiecti. Parent autem Othoni magno Regi Franciae, quae et Saxonia, Baptismique expertes, affinitatem cum Turcis, et amicitiam contrahunt. His addit Ioannes Lucius /Operis citati libro 1. capite 11./ Slavos Francis in Germania a Septentrione, in Illyrico vero ab Oriente conterminos fuisse. eiusdem rite opinionis est de Slavis Orientalibus, qui Longobardis proximi, Foroiuliensique eorum Ducatui contermini


8429. Ritter Vitezović,... . Croatia rediviva, versio... [Paragraph | Section]

Gradatz vel Gradetz et Gradtz, coeteris etiam linguis commune nisi quod recentiores pro Gratio et Gratia, Graecium scribere consueverint. Austriam praeterea Illyricanae Provinciae regionem Ioannes Tomkus Marnjavitius, Episcopus Bosnensis /In praefatione Regiae Sanctitatis Illyricanae Nobilitatis ad Ferdinandum IV. Regem Apostolicum/ rite appellat; quae quamvis Germanicis moribus, sermonique iam populariter assueverit, nihilominus tamen, ut alia a


8430. Ritter Vitezović,... . Croatia rediviva, versio... [Paragraph | Section]

Croatiae termini longe ampliores sunt, quam quos recentiores Geographi ei describunt. Tillurum amnem, vulgo Cetinam, Porphirogenitus assignat, Hlevnam tamen regionem, quae trans flumen Cetinae est, Croatiae includit: ut superius diximus. Eum sequuntur Paulus Iovius /Libro 10./, Maurus Orbinus, Iacobus Luccarus et alii, qui Narentanorum regnum a Croatico proprio dividunt, Serblosque a Croatis separant: ob Imperium Orientale et Occidentale, quibus partes aliquo tempore suberant, et Regnum deinde in Croatiam proprie et


8431. Ritter Vitezović,... . Croatia rediviva, versio... [Paragraph | Section]

vetus Chudvergia Orbino) et utramque Zentam (olim Labeates) Diocleas, Albaniam Luccarus, Slavoniae accensent; hic enim Albaniae mentionem faciens /Annali di Ragusa libro 3./; Dolcigno, Smokviza et Zarnagora, poste nell estrema parte di Slavonia. Ioannes Lucius /In notis ad historiam Diocleatis ad finem/ Epirum quoque reliquaque loca Slavi quod possederint, non negat. Thessalonicam etiam, Pellam, Pheras, Andram, Philippos et Heracleam Pater Iacobus Micalia e


8432. Ritter Vitezović,... . Croatia rediviva, versio... [Paragraph | Section]

dubium; quae cum Liburnicae ante fuerint, /Dandulus ad Annum 874./; et Liburniae nomen in Croatiam transierit /Chronico Carionis etc./; huic merito accensentur. Olim quippe Croatorum Regibus subditae tributariaeque fuerunt /Ioannes Lucius operis citati libro 2. capite 2,5,13. libro 3. capite 9./. Scribit enim Porphirogenitus /Capite 30./ his verbis; Ex quo vero dicti iam Sclavi inhabitarunt finitima Dalmatiae, omnia tenuerunt, Urbesque Romanorum Insulas colebant, ex iisque vivebant, at


8433. Ritter Vitezović,... . Croatia rediviva, versio... [Paragraph | Section]

CX. Opsara C. Arbe C. Belca C. ita ut universum essent librae DCCX. excepto vino et caeteris speciebus diversis, quas praeter pecuniam exhibebant. Et Cresimirus Croatorum Rex Adriaticum Mare suae appropriabat iurisdictioni, ut constat ex eiusdem privilegio, apud Ioannem Lucium /De Regno Dalmatiae et Croatiae libro 2. capite 3./ citato; ac Beatus Petrus Damianus, eiusdem Regis contemporaneus scriptum reliquit; Absarenses Dalmatas, uti Regi Slavo subditos, Slavonici Regni partem esse /Idem libro 2. capite 11./.


8434. Ritter Vitezović,... . Croatia rediviva, versio... [Paragraph | Section]

utebatur /Maurus Orbinus, Regno delli Slavi/, Uroscius Rex Rassiae et Diocleae, Albaniae, Bulgariae ac totius Maritimae, de Culfo Adriae a Mari, usque ad flumen Danubii magni. Crescebant namque indies Croatorum vires, (inquit /Libro 2. capite 2./ Ioannes Lucius) et debilitatis Dalmatarum rebus, una cum Narentanis Maris Adriatici dominium usurparant; qui et Venetos intra suas paludes, molestasse, ab eorum Chronistis et vulgatis scriptoribus memorantur. Hinc est quod Veneti per multos annos, ut tuto oram


8435. Ritter Vitezović,... . Croatia rediviva, versio... [Paragraph | Section]

Dalmatino; Illyricus, ci. Dalmata, ae. Slovinska zemglja: Slavonia, Dalmatia: Illyricum, ci. Dalmatia, ae. Macedonia, ae. etc. Non mirari non possum hic, meris coniecturis impensum, Ioannem Lucium nostrum; nisi et ipsius Opera, suggestis novis editionibus, depravata, auctoris sensum posthomo fato immutarint; Ubi Diocleatis et Maruli de Regibus Croatiae Commentaria, ex antiquissimis codicibus, lingua vernacula conscriptis, in Latinam


8436. Ritter Vitezović,... . Croatia rediviva, versio... [Paragraph | Section]

dominium extenderat; quod tamen posteris suis tenendum neque testamento reliquit; qui Ludovico Galliam, Carolo Germaniam, Pipino Italiam /Testamento Caroli Magni/ legavit: de Dalmatia ne verbum quidem, sed neque Pannonias nominat /Ioannes Lucius, operis citati libro 1. capite 15./. Quod Francorum in Croatia Occidentali sive Alba imperium breve fuisse probat etiam Porphirogenitus Imperator qui /Capite 30./ ait; Ad aliquot vero annos Dalmatiae Chrobati Francis subiciebantur,


8437. Ritter Vitezović,... . Croatia rediviva, versio... [Paragraph | Section]

Francorum Imperatorem) amicitiae ergo, legationem mittebat. Habuit igitur Croatia proprios Principes et Reges, continua procul dubio serie post Ostrivojum; in qua non satis adimpleta, scriptorum defectus causandus est. Terrestres enim /Ioannes Lucius operis citati libro 2. capite 1./ Croatorum res gestae a nullo Latinorum scriptorum traduntur, et a Graecis quaedam exilia. Ipsi autem Crovati, ut armis semper plurimum, ita minimum litteris dediti fuere. sicuti apparet ex Contractu Fratris Gregorii


8438. Ritter Vitezović,... . Croatia rediviva, versio... [Paragraph | Section]

ut in tempore ab exteris, de rebus Croatiae, non bene observato, ita etiam in nominibus apud Graecos et Latinos scriptores exoticis, error tanto facilius accidere potuit, quo minus, ad illa describenda, horum paucitas litterarum sufficiat. Quia insuper /Ioannes Lucius libro 2. capite 8./ Graeci Slava nomina saepe vel mutarunt, vel alia iisdem addiderunt; ut de Cresimiro, dicto Petro, et Zvonimiro dicto Demetrio, ex eorum Privilegiis, et de Serviae Principe Boisthlabo ex Cedreno constat; eosdemque Graecos


8439. Ritter Vitezović,... . Croatia rediviva, versio... [Paragraph | Section]

/Ibidem ad notam 20/ Stephanus Knez Bosnae, id est Comes, a Bodino Croatorum Rege constitutus fuisse legitur. Imo Bodinum filium Michaëlis, Croatiae Regis, Regem Bulgaris a patre datum, Curopalata scripsit, et Ioannes Lucius /In iisdem notis ad finem/ refert. In Narentanorum vero (de quibus suo loco plura) cum Croatis gentilitate ambigere, incongruum erat; cum, praeter superius enarrata, Bosnam, Serviam, Chudvergiam, Albaniam et coeteras Narentanorum


8440. Ritter Vitezović,... . Croatia rediviva, versio... [Paragraph | Section]

nuncupantur, quicunque baptismi expertes. Romanorum vero dialecto Regio illa appellatur Arenta et populi Arentani. Eadem Arenta sive Narenta Chulmiae regio maritima Thomae Archidiacono /Capite 36./ est. Narentanorum autem /Ioannes Lucius operis citati libro 2. capite 5. ad finem/ loca Almisani tenuerunt, qui Caciclos sive Kacichios Protectores, Comites et Duces habuere. Cacicli autem Comites cum aliis Comitibus Croatiae


8441. Ritter Vitezović,... . Croatia rediviva, versio... [Paragraph | Section]

valde Dalmatiam amavit, unde etiam populi Romani colonias eo deduxit. Et postquam Slavi Romanos deleverunt, eorumque loca tenuerunt, reliqui Romani in orae maritimae oppidis servati, eaque etiamnum tenent, et sunt ista: Rausium, Aspalathum, Tetranguria, Diodara /Ioannes Lucius, De Regno Dalmatiae et Croatiae libro 1. capite 6./. At sicut Mare Dalmaticum dici non poterat, antequam ipsi Dalmatae mare attigissent, quod diu post Romanorum adventum evenisse constat: neque aliquis ex antiquis auctoribus Dalmatici maris


8442. Ritter Vitezović,... . Croatia rediviva, versio... [Paragraph | Section]


I pismah Slovaçkih, da tebi druga ni. id Latine sonat;
--- Chrovato carmine, cantu
Illyricoque, ullum vix tibi credo parem. ac ad eundem auctorem Ioannes Tonkovich Canonicus Sibenicensis sic /Pagina 269./ applaudit;
Da pokle livadi i gorre Planinke
Çastni glas osladi tve Vile Slovinke,
Spivajuch Zadarske pohvale dostojno


8443. Ritter Vitezović,... . Croatia rediviva, versio... [Paragraph | Section]

et Sibenicensem Slavonicas Musas, sive ab illarum Civibus eatenus edita in lucem poëmata, cum Jadrensi Barakovitii Musa, ih huius excellentiam comparat; qui omnes, Romanis Dalmatae, sui opera Croatica vocant. Ita et Kittae Cvitja razlikova Ioannis Ioanitii, iuris utriusque Doctoris, Patricii Brachiensis, eiusdemque et Pharensis Ecclesiae Canonici et Vicarii subscribit Ginammus Venetus /Ad calcem eiusdem operis/
Eccoti un Nuovo Apollo


8444. Ritter Vitezović,... . Croatia rediviva, versio... [Paragraph | Section]


Con Caratteri d’Oro
Merita Honor Soprano:
Con accenti Soavi,
Degno Heroe puo chiamarsi de gli Slavi. Ex recentioribus quoque Patriae scriptoribus et Poëtis Vir doctrina pietateque insignis, Ioannes Zanottus, itidem iuris utriusque Doctor et Metropolitanae Iadrensis Canonicus, Publii Virgilii Aeneidem in vernaculam traducens, Slavonicam linguam vocat, Lectoremque hisce verbis alloquitur; Nemarim svitovnu pohvalu, radi çistoche


8445. Ritter Vitezović,... . Croatia rediviva, versio... [Paragraph | Section]

retinebat, ita obsolescente Dalmatico cognomine, pro Croatiae sive Slavoniae Archiepiscopatu sumi coepit. Et, quae Latinis ac Graecis olim Liburnia et Illyris, Croatia nunc dicitur. Dalmatiaque /Thomas Archidiaconus capite 1, Ioannes Lucius operis citati libro 6. capite 4./ censebatur cum Croatia una Provincia. Ex adductis Auctorum, superius citatorum sententiis, sub CROATIAE nomine censetur quod triplici Slavoniae Hornius assignat, et quod Romani olim Illyrico


8446. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | Section]

CLERICO REGULARI, VULGO THEATINO, IMMORIENTE HUIC VIX COMPOSITAE VITAE ET IDEO TAMQUAM OPUS POSTHUMUM, POSITAE. NEO-PRAGAE Typis Hampelianis per Ioannem Mattis. ANNO M DCC. IESSEIDOS


8447. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | SubSect | Section]

solam postquam te laurea partûs,
Es laurus spes una meae: tibi, suave canorae
Iste meus gaudet supplex labor esse columbae. 3.
Nec te Virginei, Iosippe, tacere iugalem
Connubii fas esse potest: eris aequa canenti
Materies, quantumque valent mea carmina, iustae
Deses erit numquam praesens industria famae.
Te placidum nostris conatibus esse, virorum


8448. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | SubSect | Section]

vanosque huius mentitur honores. 36.
Tot vero Charitum donis, tot plena bonorum
Affluxu Virgo et tantis vincentibus ipsa
Sidera divitiis locuples, Iosippe, paratur
Sponsa tibi. Felix nimium, cui gratia tanta,
Tantus honor decorumque ingens cum Virgine sponsa
Accedit cumulus; cui viva Tonantis imago
Fundit, uti Libanus multo cum profluit imbre,


8449. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | SubSect | Section]


Tantus honor decorumque ingens cum Virgine sponsa
Accedit cumulus; cui viva Tonantis imago
Fundit, uti Libanus multo cum profluit imbre,
Caelestis gazae plenos pro dote canales.
Securumque dabit pretii, Iosippe, iugalis
Certa fides tabulaeque quibus subscribit Olympus
Non dubium reddunt: Paphia signante volucre
Cum Sponsae tibi pactus hymen, ac stipite flores
Emittente, tuae constarent foedera taedae.


8450. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | SubSect | Section]


Rasa videbatur taedae pro munere pacta
Virginitas; fuit apparens utcumque, nec anceps
Prodigii ignaro vitium, tamen ista modeste
Libranti, sua pacta novo communiit aether
Signo, cum retulit: noli, Iosippe, timere.
Haec dotis secura fides, hoc tuta sigillo,
Quae fallax visa est, scripti membrana pudoris.
Integer est Mariae sanguis, divina nitori
Promisso accedit Soboles. Periisse putabas


8451. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | SubSect | Section]


Terrigenum Superumque simul collegit amores,
Excessitque omnes nocturnâ ut Delius aethrâ,
Aut veluti modico maior Thetis integra rivo.
Providus et sponsum quamvis ingentibus aether
Iosippum ornasset donis, potiora fuere
Quae data sunt Sponsae: licet hunc quoque foederis ergo
Virginei, Charitum forsan tanto igne rigari
Censuerit Numen, quantum nec farier ausim.
Ostenditque viri meritum


8452. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | SubSect | Section]

prorsus
Humoris cum fuste, procis procul omnibus, illum
Connubio tanto asseruit, cum stipite sicco
Silvestris coryli, velut a radice virentis,
Prodigio natos voluit pubescere flores,
Illo Iosippum, fieri nec tale putantem,
Virgineum signans baculo frondente maritum. 39.
Quantus es, ô Iosippe, novo cui germine virgae
Excisae radice


8453. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | SubSect | Section]


Prodigio natos voluit pubescere flores,
Illo Iosippum, fieri nec tale putantem,
Virgineum signans baculo frondente maritum. 39.
Quantus es, ô Iosippe, novo cui germine virgae
Excisae radice virent manibusque receptae
In flores abeunt frondes? Natura novati
Corticis obstupuit ramum, quamque exuit olim
Sortiri reducem, non ex tellure iuventam.


8454. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | SubSect | Section]


In flores abeunt frondes? Natura novati
Corticis obstupuit ramum, quamque exuit olim
Sortiri reducem, non ex tellure iuventam.
Si te huius necdum taedae consorte puellae
Tanta tuis inerat palmis Iosippe potestas,
Qualis erit cum sidereae connubia Sponsae
Nactus, Virgineam tanges pro foedere dextram?
Qualis erit, cum post decies renovata Dianae
Cornua, Divinae manibus palmisque ferendae


8455. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | SubSect | Section]


Qualis erit, cum post decies renovata Dianae
Cornua, Divinae manibus palmisque ferendae
Attactu Sobolis, crescentis faenore flammae
Ibit in augmentum virtus propriique notatus
Numinis augusto Iosippe vocabere signo,
Filius accrescens? Grandi tunc mole maritae
Virgineae palmae suppar, apprendere dextra
Sublimem poteris fructum dabiturque stupendi
Germinis istius talis tibi copia, qualem


8456. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | SubSect | Section]

botris.
Tu siquidem dulci Matris Sobolisque beatus
Intuitu, grandi vultus utriusque micabis
Lampade stellatisque nihil fulgoribus impar
Ad tua bisgeminos convertes lumina soles.
Adveniet, Iosippe, tuus, tot saecula terris
Suspiratus Hymen: ima nunc tellure sepulti
Respiciunt Patrum cineres, quos candida vestri
Connubii taeda, emissis in dissita flammis
Antra, propinquantem non vult nescire


8457. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | SubSect | Section]


Ultores flammarum imbres crepitare, remensâ
Flagitiis poena saturae carbone Gomorhae?
Inde venit, tantis fuerat servata quod olim
Prodigiis Tharea Domus: quo nomine iussus
Stare dies, aequor scindi, Iordania Doris
Ire retro, nubes famulari, panibus aether
Praesto esse, ignotoque silex humore resolvi.
Hinc domiti Reges et quorum robur in armis,
Imbelles timuere tribus. Chananea recepit


8458. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | SubSect | Section]


Progenies; cognatorum postremus avorum
Sanguis inumbrantis divini flaminis, omnes
Virginea veteres umbras finivit in Umbra. 27.
Ista Ioachimo Virgo prognata parente,
Cui fuerat vinclis coniuncta iugalibus Anna.
Anna tamen sterilis coniux, quam nomine specto
Prolificam: quam parvam utero dabit Anna puellam,
Nominis est proles: quam praefert


8459. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | SubSect | Section]

est proles: quam praefert nomine, praegnans
Gratia concedet partum: quae ut clarior esset,
In nomen sterilis transivit gratia matris 28.
Alta Ioachimum felici Nazareth ortu
Ediderat Mariae patrem. Pulcherrima clivo
Feta rosis tellus surgit: ridentia flore
Culmina vernantem dixere a floribus urbem.
Hanc alii circum colles montesque coronant:


8460. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | SubSect | Section]


Stare domum; iuste reliquis aequissima Virgo
Praetulit hanc terris, Natus quam praetulit ipse,
Fixit ubi solida fidei munimina petrâ. 34.
Ista Ioachimi sedes, regalis avitum
Sanguinis hoc tectum; sed quo pia stirpis egestas
Non indigna suae, parvo contenta penatum
Limine, pro tenui censu felicius ista
Iessei generis proles Davidica vixit


8461. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | SubSect | Section]

vetustus,
Inde propagatus regum de semine sanguis.
Postea centenas ultra servata propago
Vixit Olympiadas, donec novus adfuit aevi
Alterius Splendor flueretque superstite regum
Prole Ioachimo sobolis caelestis origo.
Huic sponsam Sepphora dedit: levat altior istam
Mons urbem clivumque premit qua parte Cisonis
Funditur elapsus lympha Cenerethide torrens.
Parte Zabuloniis aliâ Sepphora


8462. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | SubSect | Section]

Annam)
Ambarum tribuum faustis deducitur Anna
Auspiciis, socerique nurus gratissima tecto
Excipitur; dotisque suae si dona fuissent
Regia, maior erat sponsae a virtute petita
Gaza, Ioachimum quae sola invenit amantem. 3.
Istius thalami fructum expectabat uterque
Sponsarum sanguis; magno maerore sed istam
Spem lusit sterilis


8463. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | SubSect | Section]

maiore micantem
Lumine naturae quam sit lux alta diei;
Hospitis ignoti visu, radioque pavescens
Obstupuit supplex, sed quem mox ille serena
Fronte salutatum tali sermone praeivit:
Ioachime, polo missus tibi nuntius adsum:
Audivit tua vota Deus, conspexit egenis
Te largam praebere stipem, sterilisque recepit
Et castigatae carnis ieiunia, novit
Legalis tolerata probri tormenta, tuasque


8464. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | SubSect | Section]


Fortunata domus, cui contigit unicus iste
Connubii fructus, qualem non protulit unquam
Ulla thorum complexa fides, nec proferet ulla
Par thalami fortuna decus: manet unius Annae,
Et Ioachimi steriles haec gloria taedas.
Infecundus Hymen, lectum turpare iugalem
Ausus, ubi erubuit taedas laesisse maritas,
Damna repensurus probri, caelestibus auctus
Effecit donis, thalamo ut prodiret ab


8465. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | SubSect | Section]

nostris
Obnixa est votis, primo te siste gerenti
Imperium mystae promissaque debita nostri
Dic thalami et Natam sancta pete sede dicari.
Conveniant iustis ut singula ritibus, istud
Posce, Ioachime, ut princeps pro more sacerdos
Postibus inducat sanctis prolemque benignus
Suscipiat sociamque sacris velit esse puellis.” 15.
Summus


8466. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | SubSect | Section]


Virginis et regni titulus, quem fortius omni
Ducenda in thalamos urebat femina recto. 16.
Hunc Simonem igitur, fuerat cui tempore multo
Nota Ioachimi virtus probitasque, requirit
Ipse Ioachimus. Quem mox cognovit eundem
Esse virum Simon, qualem ille minoribus olim
Adiunctus mystis sacris opulenta ferentem
Vidit dona aris: nam quos ducebat avitis


8467. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | SubSect | Section]

negantes
Occurrunt tantum nubes: ut gramina perdat,
Sidus aquosarum venit imbris inane sororum.
Hinc subito planis protenditur area glebis,
Una Manasseae telluris portio, fuso
Quam Doris Iordana secat; campique relicta
Planitie laevaeque iugo Samaritidis aequum
Sichima praebet iter; lascivi ubi principis ignes
Effusus tota urbe cruor restinxit, et atram
Flagitii maculam concisi sanguine


8468. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | SubSect | Section]

Mystam,
Impiger augustam Simon procedit ad aedem,
Ut repleat sacras solitis suffitibus aras.
Inde per auratos visit domicilia postes,
Debilior quae sexus habet, monitusque docetur:
Sancta Ioachimi quam ducat in atria Natam,
Expectare suum, iuncto cum sanguine, culmen.
Venit ut adversus graduumque in vertice sistens,
Virginis explorat vultus. Advertit eandem
Esse, puellari quam nox postrema


8469. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | SubSect | Section]

reges
Tangere Iesseos, ipsumque ad stemma vocare
Ingentem Davida volunt. Sed regibus impar
Est census: tamen hoc tantis prostrata ruinis
Spirat adhuc Iessaea Domus. Nec mitis egentem
Esse Ioachimum voluit fortuna: paternis,
Unde inopes etiam servat, sibi sufficit agris.
Hoc scio, saepe solent altos subvertere fasces
Fortunae sortisque vices, non commovet ulla
Isacidas Fortuna tamen, nisi caelite


8470. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | SubSect | Section]


Iephtias, et caesi Iudaeae gloria, fratres.
Lucifer Aurorae genitor, cui fulgor ab ipsa
Maior prole fuit, reliquis cedentibus astris,
Ipse etiam cadis exanimis: tua lumina Limbo
Claudi optant. Nato sed, Ioachime, relictae
Prolis in occasum laetus potes ire sereno.
Phosphore, gratis obis: expectant sidera lucem
Iam defuncta tuam: postremum noctis avitae,
Ioachime, iubar, reliquis coniungere legis


8471. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | SubSect | Section]

Limbo
Claudi optant. Nato sed, Ioachime, relictae
Prolis in occasum laetus potes ire sereno.
Phosphore, gratis obis: expectant sidera lucem
Iam defuncta tuam: postremum noctis avitae,
Ioachime, iubar, reliquis coniungere legis
Sideribus. Carus venies, certissimus ortae
Aurorae testis quam suspirare sepultum
In tenebris semen flentis non cessat Adami.
Hanc Adam vocat ipse, expectat Noa,


8472. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | SubSect | Section]

piorum
Accessu studioque operum temploque fidelem
Reddere non deses cura crescente senectam.
Fana augusta colens bis septuagesima vidit
Solstitia; ingressam spectat cum templa puellam
Anna Ioachimi natam sobolemque parentis
Alterius, gavisa sibi est quam compare dici
Voce Annam. Aspexit tenerae dum Virginis ora
Effigiemque magis formae caelestis habentem
Quam speciem moriturae, agnoverat Anna


8473. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | SubSect | Section]


Mens eadem est cunctis: Numen si principe parvam
Nutrivit templo, eiusdem quaesita voluntas
Ostendet quo Virgo statu matura locetur.
Sic de pupilla sanxerunt Virgine mystae:
Namque Ioachimum, postquam is templi atria Natam
Intrantem vidit, lunaris imagine sphaerae
Vix quater expleta, fatum commune resolvit.
Orba viri mulier, gravis et castissima mater,
(Cui alios censere thoros placuisse


8474. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | SubSect | Section]


Orba viri genetrix, terra Hebronitide sponsam
Reppererat, sed mox pactae connubia nymphae
Fila scidit Lachesis praestoque ingressa puellae
Mors thalamum fato sponsum delusit amantem.
Misit Ioannem Bethel, cui mater Edissa
Iuncta viro forti Sauli, qui castra secutus
Herodis, post multa Arabum certamina felix
Et dives spoliis, patrio consederat arvo.
Et Gedeon non vile genus cui regis in aula,


8475. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | SubSect | Section]

Mathane
Progenitor Salomon, vera a Davide propago
Inde parens Iacobus, uti soror Anna recenset
Sanguinis eiusdem proavos. Dedit Anna Mariam,
At soboles Iacobe tua est Iosippus; et istum
Iosippum fratris prolem sicut Anna Nepotem,
Sic habet et generum: Mariae est cognatus Iacob,
Cui eadem nurus et neptis, pro duplice nexu
Foederis et stirpis. Sed quae fortuna beatos
Connubii accendit sponsis


8476. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | SubSect | Section]


Hoc tamen est citra culpam: qui cetera felix
Coniuge, si thalamum demas: exinde beatus
Et thalamo sobolisque datae laetissimus ortu,
De qua mira canunt. An non maiore notandus
Opprobrio, Iosippe, venis, dum prolis habendae
Nec tibi vota calent, castos ubi spernis amores.
Crede, nec est virtus, quae non imitabile cunctis
Transit in exemplum; quae si transiret in omnes,
Laus foret humano virtutem


8477. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | SubSect | Section]

damno.
Finge alios animi eiusdem votique tenaces
Eiusdem, quo virginitas communibus orbis
Moribus accedat: modico post tempore splendor
Humani generis nullo nascente peribit.
Forte putas, Iosippe, Deo concepta placere
Quae perdunt homines vota? At magis illa Tonanti
Vota probanda reor, dominam quae totius auget
Orbis naturam. Ingenito si lumine mentis
Uteris humanae, ratione resistere nulla


8478. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | SubSect | Section]

ortae
Stemma domus, quam tu postremo haerede labentem
Innixamque parum valida radice relinquis.
Sanguinis ille leo nostri Iesseia proles,
Si canitur nostra venturus origine Princeps,
Quid Iosippe tuos fraudas hac luce futuros
Seminis haeredes? Bona sit; rerum attamen isto
Ordine virginitas non est bona.” Dicere contra
Iosippus voluit, sed respondere paratum
His interpellat genitor: “Spes sola


8479. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | SubSect | Section]


His interpellat genitor: “Spes sola beati
Germinis illius nostro de stemmate, terris
Promissi quantum decus est? Velle auspice tanto
Aeternae pacis libertatisque carere
Vix culpa, Iosippe, vocat.” Mox voce reponit
Iosippus: “Magni nostra hinc censenda propago,
Infitias nolo ire pater. Dabit aequus Olympi,
Sed sine me promissa Deus; nec fata morari
Me penes est: si me tanti voluisset


8480. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | SubSect | Section]


Auditum: dandam esse viro, cui sanguine Iudae
Sit genitor sacroque simul cui limine stanti,
Allatus manibus siccus – mirabile! – stipes
Exeat in florem et fronti Babylonius ales
Insideat. Iosippe, puto dabis; ista iubentis
Connubium signa esse Dei!” “Nihil ambigo,” profert
Iosippus. Cui mox genitor: “Tibi templa petenti,
Quo cupio Iosippe migres, si talibus aether
Occurrat signis teque


8481. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | SubSect | Section]


Exeat in florem et fronti Babylonius ales
Insideat. Iosippe, puto dabis; ista iubentis
Connubium signa esse Dei!” “Nihil ambigo,” profert
Iosippus. Cui mox genitor: “Tibi templa petenti,
Quo cupio Iosippe migres, si talibus aether
Occurrat signis teque hoc sponsum omine dicet,
Connubium tantae poteris non velle puellae?”
Iosippus contra: “De me quod talia speres,
O genitor, frustra est: ostendent


8482. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | SubSect | Section]


Omnis erit; nihil Assyriae tibi conferet albus
Nutritor reginae ales, nisi signa iubente
Numine premat avis, vel siccus pronuba stipes.
Si fatum volet arentis te germine fustis,
Aut ave Chaldaea sponsum, Iosippe, notari,
Certabisne Deo, aut iusso pugnabis amori?”
Rettulit haec natus: “Frustra dulcissime perdis
Verba, pater. Mihi nec Solymam, nec visere templum
Est animus, nec signa novi spectare mariti.


8483. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | SubSect | Section]

hominum quo caeca, maritum.”
Hic Iosippus ait: “Credo, pater, ista, nec ullus
Adversae fidei locus est: seu Virginis iste
Ex hominum placito, sive aethere profluat Hymen,
Nostra nil refert.” “Tamen, o Iosippe, parentis
Vox est: te sacro durum non exime templo,
Ut mihi virginei thalami, post visa reversus
Signa (viae lentum nam ne vetat ire senectus)
Eventum referas, almum quo Numen adorem.


8484. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | SubSect | Section]


Explorare fidem, siquidem sobolescere virgas,
Proxima bis quinti mensis tum bruma vetabat.
Suscipiunt mandata hilares: quem quisque gerebat
Extulit, inferiore levans a pectore fustem.
Tollendi Iosippum autem non repperit unum
Stipitis ambitio, invisum quem dextra premebat.
Clam tenuit fustem, spem templo inferre professus
Connubii nullam, nec habendae vota maritae.


8485. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | SubSect | Section]


Arbitrii lux fida mei. Quacumque iubentem
Ire sequar placitique tui fulgore tuique
Imperii me lege regam nutusque tuebor.” 20.
Iosippum interea, signo noto omnibus, ales
Deserit et leve commotis petit abdita pennis
Limina, quae sponsum designatura reliquit.
Plaudebant hilares mystae totamque per aedem
Sancitum caeli auspiciis hymenaea


8486. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | SubSect | Section]

ales
Deserit et leve commotis petit abdita pennis
Limina, quae sponsum designatura reliquit.
Plaudebant hilares mystae totamque per aedem
Sancitum caeli auspiciis hymenaea sonabant.
Iosippum spectare omnes perque atria laeto
Murmure felicem, tantis vulgare maritum
Electum signis, cuius superantibus omnem
Fortunam voluit Numen concurrere taedis.
Excipiunt humilem vultu summumque


8487. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | SubSect | Section]


Spirituum labes: natura his omnia posse
Concessit quod sola potest, rude caetera robur.
Nec nostrum nos fallit ephod, quo scimus iisdem
Fata maritales taedas decernere signis.
Quare age, Iosippe, et postquam te crastina Phoebi
Exolvet strato lampas, comitatus amicis
In sacra templa redi, nexisque in foedera dextris
Connubio iungam stabili precibusque piabo.”
Haec effatus abit mystes,


8488. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | SubSect | Section]

in foedera dextris
Connubio iungam stabili precibusque piabo.”
Haec effatus abit mystes, templumque relinquit. 21.
Te quoque delubro pariter, Iosippe, profectum
Multa animo, quas signa notent caelestia taedas,
Volventem; eximiam primae quod flore iuventae,
Certantem aetheriis geniis virtute puellam,
Aetatis tibi non modicae, cui totus egenis


8489. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | SubSect | Section]


Missus Iosepho se nuntius exhibet ales.
Qualia sopitae menti ludibria clausae
Pupillae languore patent, caelestis amavit
Spectari genius talique est voce locutus:
“Ostensum signis noli, Iosippe, morari
Coniugium, cui te Numen, cui culta probavit
Integritas: nulla hic aderit iactura pudoris,
Nec thalamus communis erit prolisque cupido.
Virginitate tua maius servare pudoris


8490. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | SubSect | Section]


Si quoque novissem, tantae quo fine puellae
Connubium peterem, merito mihi cedere tantae
Quo possent virtutis opes, sperare nequivi.
Numinis imperio cogor signisque: quid ultra
Consilii mentisque tuae, Iosippe, requiris?
Naufragium tutae numquam passura pavesce
Vela pudicitiae. Siquidem te caelica mergi
Immunem promissa dabunt, Iosippe, iugales
Virginis electae laquei curaeque quid obstant?


8491. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | SubSect | Section]


Numinis imperio cogor signisque: quid ultra
Consilii mentisque tuae, Iosippe, requiris?
Naufragium tutae numquam passura pavesce
Vela pudicitiae. Siquidem te caelica mergi
Immunem promissa dabunt, Iosippe, iugales
Virginis electae laquei curaeque quid obstant?
Imperat hoc Numen, satis est: sit pectore fixus
Immotusque calor, quaecumque pericula tandem
Obveniant mandante Deo iuga casta subire.


8492. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | SubSect | Section]

heres,
Caelicus indutus carnem si dicitur Ales,
Si non effigies, sed virtus ipsa, stuporis
Materies, et forma Dei (de Virgine dici
Haec etenim saepe aure tuli) quo munere Numen
Te decoret, Iosippe, vide! Caeli aliger esse
Quisque cupit nymphae famulus, pro coniuge cedit
Quae Iosippe tibi. Dicar quidcumque: maritus,
Vir, custos, sponsus, servum tamen esse fidelem
Me sibi comperiet Virgo,


8493. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | SubSect | Section]


Materies, et forma Dei (de Virgine dici
Haec etenim saepe aure tuli) quo munere Numen
Te decoret, Iosippe, vide! Caeli aliger esse
Quisque cupit nymphae famulus, pro coniuge cedit
Quae Iosippe tibi. Dicar quidcumque: maritus,
Vir, custos, sponsus, servum tamen esse fidelem
Me sibi comperiet Virgo, dominaeque probari
Verna meae aut gazae tutor caelestis amabo.”


8494. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | SubSect | Section]

“Quanta, dulcis germane, videtur
Sorte favere Deus! Mariam (quàm grandia spargit
Rumor et eximiae quas urbs Solymaea puellae,
Quas laudes Iudaea canit!) tibi praeparat aether,
Tot Charitum nimiam donis, Iosippe, maritam.
Connubii praecide moras, caelestibus esto
Aequus prodigiis! Signata amplectere taedis
Tempora, divinis frater cave nutibus obsta;
Immo, Dei vultum te respicientis adora.


8495. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | SubSect | Section]


Praemonuit mystes, hodie te stare decebit
Vestibulo dextrâque fidem gemmaque pacisci;
Aureus in nullos qui transiit hactenus orbis
Articulos emptoque rubens amethystus in auro,
Iam tuus est, Iosippe. Thori quod iussa iugalis
Non invita dabit, deero nec fidus ituro
In templum comes. Agnati quoque sanguinis idem
Est animus: venient, festi quos annuus ignis
Excivit Solymam propriis e sedibus


8496. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | SubSect | Section]


Caepisset Charitum, at tantae virtutis habendae
Nulla mihi ratio spem, nec fortuna dedisset.
Post tamen, ut nosti Virgo, lex unica nostri
Connubii Deus est. En me tibi, nympha, fidelem
Iosippum, nec dico virum tantaeque maritum
Coniugis, aeterni sed quo mansura voluntas
Obsequii nunc incipiat, volo dicere servum.
Cognatam dominamque colam teque aetheris astrum
Suspiciam, te depositum caeleste


8497. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | SubSect | Section]


Utque foris liceat sponso custode morari.
His precibus mystas, istis quoque Virgo fatigat
Et sponsum votis, talem sed utrisque paratis
Indulgere moram, non se prius intulit aedis
Sacrae adytis, Iosippum ista quam voce teneret:
“Te Dominum, Iosippe, meum rerumque mearum
Quem statuit Deus, ingratum nequit esse tuenti
Divini iustum placiti 1004 placiti: aplciti , si nupta


8498. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | SubSect | Section]


His precibus mystas, istis quoque Virgo fatigat
Et sponsum votis, talem sed utrisque paratis
Indulgere moram, non se prius intulit aedis
Sacrae adytis, Iosippum ista quam voce teneret:
“Te Dominum, Iosippe, meum rerumque mearum
Quem statuit Deus, ingratum nequit esse tuenti
Divini iustum placiti 1004 placiti: aplciti , si nupta iugalem
Observo demissa meum. Iosippe, rogandus


8499. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | SubSect | Section]


“Te Dominum, Iosippe, meum rerumque mearum
Quem statuit Deus, ingratum nequit esse tuenti
Divini iustum placiti 1004 placiti: aplciti , si nupta iugalem
Observo demissa meum. Iosippe, rogandus
Es mihi, cum fatis cedant mihi tecta paternis
Debita, ubi muris sublimibus eminet alta
Nazareth: haec hortus iungit sibi laetus opaca
Arbore, quas inter (memini bene) sueverat umbras


8500. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | SubSect | Section]


Nazareth: haec hortus iungit sibi laetus opaca
Arbore, quas inter (memini bene) sueverat umbras
Anna parens multis tempus consumere votis
Prona caput, lunata genu rectisque potentem
Implorare Deum palmis. Iosippe, quid obstat
Nos colere externo vacuos herede penates?
O quantum ista mihi domus appositura caloris
Aetherei, quantos divini luminis haustus,
Quantum virtutis, spectanti utriusque parentis


8501. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | SubSect | Section]


Nec procul esse aiunt tempus quo Nazareth almum
Excipiet fecunda Ducem frontemque coronet
Illa suam tanto mittent quem sidera flore.
Hoc mihi stat votum: cum me deducere templo
Mens fuerit, domui potius, Iosippe, paternae
Restituas sedesque illas dominusque paterque
Ipse colas, proprioque probes ea limina voto.” 35.
Haec ubi dicebat Virgo,


8502. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | SubSect | Section]

petetur
Nazareth et patrii dabitur tibi copia tecti.
Calcatos repetes utroque parente penates,
Amborum pressura piae vestigia flammae.
Horum audita sacros probitas compellet ad aestus
Iosippum quoque: quantumvis ubicumque morari
Sors tecum mihi laeta dabit, scio, nulla sequendae
Aequior occurret, quam tu probitatis imago.”
Hac voce erubuit Virgo dictâque vicissim,
Quam purus dictabat amor,


8503. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | Section]

penates
Virgo subit, dum vota sui generosa pudoris,
Scilicet ut fanum, donec sollemnior Hymen
Tradendaeque viro tempus legale veniret,
Incoleret, mystae faciles sponsusque tulisset.
Iosippum Solyma nil vero morante paternus
Lar rapuit, pactae genitor quo vincula taedae
Aure tulit missaeque polo portenta columbae
Florentisque omen virgae; quo denique nuptae
Virginis et sparsae maiores


8504. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | Section]

ore refert: “Superi vim cuncta moventis
Flaminis agnosco, patriis cum aethera numquam
Difficilem monitis durum non ante probavi,
Quam Solymae templum ut peteres te, nate, rogasse.
An non ista Deo afflatus, Iosippe, monebam?”
Cui ille: “Hae, genitor, solo mihi Numinis ardent
Imperio taedae. Tamen et cognata puellae,
Me quibus adstrinxit caelum, connubia tantas
Eliciant animi flammas, ut solius ergo


8505. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | SubSect | Section]

pactae referam non triste puellae.” 2.
Fertur huic contra sic esse locutus Iacob:
“Nate, meae poterat qualis prior esse senectae
Gloria, quam, Iosippe, tuis quae gaudia taedis
Grandaevo venere patri? Miracula caelo
Delapsae sunt haec sortis. Iesseia regum
Progenies Virgo cunctanti accedere sponso
Quod potuit, cuius flammis thalamisque calebat


8506. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | SubSect | Section]

nullus
Vota verecundus non accusaret amator.
Si te, nate, pari voluit formidine pressum
Connubialis amor, castosque proinde morari,
Quiverit aligeris Virgo si par Hymenaeos,
Nil mirum, Iosippe, fuit, sed summa vetabat
Quam dare Virgineae frontis reverentia dextram
Composuit celsis descendens calculus astris.
Venturum inde orbi quondam mens augurat ingens
Hac taeda flagrante iubar, sed quale


8507. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | SubSect | Section]


Praebuit Anna soror) cuius procedere clarum
Vidi utero lumen, radiis vincentibus omnes
Astrorum Phoebique faces: spectata puellae
Ora fuere illo plusquam terrena sereno.
Hanc prope te Iosippe etiam, magnoque micantem
Lumine conspexi; totam licet illa per aethram
Lux diffusa foret, sed te potioribus ille
Ornabat radiis splendor, taedarum Hymenaei
Luce propinquantem. Spectatur purior unda


8508. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | SubSect | Section]

sed claros, rerum portenta docentes
Accepi numeros: nato quae contigit uxor,
Prolis erit sine patre parens. Haec omnia noctis
Somnus erat, sed fallaces tua fata per umbras,
Quaerere non animus. Iam tu, Iosippe, paterno
Utere, quo sponsam tibi fas inducere tecto.”
“O genitor,” Iosippus ait, “sperare quod optas
Desine, nec nostris laribus succedere nuptae
Est votum: sic me templo pervicit euntem


8509. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | SubSect | Section]

erat virtus; homines qua voce ligari
Non modo posse reor, flecti sed posse Tonantem.”
“Quandoquidem proprios nymphae servare,” reponit
Ore pater, “stat, nate, lares, errantia numquam
Crede Deo plenae Iosippe arbitria nuptae.
Tu modo sollemnes legis poscentia ritus
Connubia ad curas revoca laetisque puellam
Auspiciis, grato cognatorum comitatu
Eductam Solymis, hilarem compone paternis,


8510. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | SubSect | Section]


Eductam Solymis, hilarem compone paternis,
Quëis propria dicit flagrare cupidine, tectis.
Non aderit frater Cleophas, nec fratria taedis
Desidiosa tuis: eadem flagrabit utrique
Cura tuus Iosippe Hymen pluresque faventes
Viscera concedent natarum affinia matres.” 3.
Interea solito, quem res ea postulat, aestu
Fervet Iosephus, dum


8511. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | SubSect | Section]

populi, vacuas neque ponderat umbras,
Qualis erat Mariae veri sata semine virtus. 4.
Iamque dies aderat, caeli meliore notandus
Sidere, quo Mariae Iosippique ante professus
Rite pateret Hymen, sponsos qui clauderet uno
Limine. Conveniunt frater lectique tribules
Cognataeque nurus adeuntque patentia templi
Atria, sufficiens Hymenaeo sanguis, utrique


8512. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | SubSect | Section]


Tunc edocta suo caelum vigilare pudori
Accedit demissa virum, fortassis eisdem
Fluctibus immersum et fluctus superare precantem,
Atque ita praesentem verbis affata ferebat:
“Nos iunxit, Iosippe, Deus dominumque mihi te
Et sponsum dedit. Et tecum quod foedere iungar
Consilium caeleste fuit dominumque probanda
Imperiis ancilla sequor. Donare marito
Nec meliore unquam poterant me sidera, nec


8513. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | SubSect | Section]

probanda
Imperiis ancilla sequor. Donare marito
Nec meliore unquam poterant me sidera, nec te
Inferiore nuru. Quantumvis dotibus impar,
Officiis ero non impar amplectar heriles
Ut nutus, Iosippe tuos, Mariamque daturus
Iussa voca ancillam, nec erit vox gratior ulla.
Nostra etiam sponsam faciunt cum foedera, pandam
Affectus arcana mei. Nec enim utile, nec fas
Id sponsum nescire! Huius licet


8514. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | SubSect | Section]


Perpetuum decerno mei servare pudorem
Corporis et thalamos penitus nescire iugales.”
“O concesse mihi divino Flamine sponse!”
Rettulit exultans Virgo, “Quam optabilis Hymen!
O custos, Iosippe, mei secure nitoris!
Tu mihi vir, tu frater eris, tu portus honoris.
Et quamvis nulla est quae mersa iugalibus 482 iugalibus: iugalib unquam
Virginitas emersit aquis, te coniuge


8515. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | SubSect | Section]


Invenit secura suum. Quam provida caeli
Cura, nivem mediis non passa liquescere flammis!
Naufragiique locum nuptis effecit asylum!
Nunc igitur si pura Deo petit esse voluntas
Gratior, hoc Iosippe precor, nunc munere factum
Pensabit parvo Numen; quas pectore flammas
Aeterni gerimus, statuamus vota pudoris!”
Cui cito Iosephus: “Plenis haec vota medullis
Concipio reddoque” oculosque intentus


8516. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | SubSect | Section]


Quo caeli convexit opes et munera, grates
Verbi humilis depromit anus staturaque tanti
Seque suosque penes vivet quod gratia facti.
Dixit idem genitor. Fortassis plura tulisset
Natus Ioannes, vocis nisi lingua negasset
Officium. Quod voce tamen linguaque nequivit,
Ostendit signis: Mariae dum basia danti
Ultima plusquam infans arrisit et impote lingua
Labra movet tacitus, veluti quas nescio


8517. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | SubSect | Section]

ego me fidei nimium secura reservo.”
His animosa viae reliquum iucunda peregit. 12.
Attigerat casto tandem servata marito
Tecta. Lares patrios Iosippum ingressa salutat;
Temporis et veniam reditumque morata precatur:
Atque iterum parere avidam dominique virique
Obsequio sisti promptamque reponere cassos
Servitii, cui longa data absentia, menses.


8518. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | SubSect | Section]


“Anne etiam, mihi quod misero evenisse putabam,
Luminibus totus cernit fallacibus orbis?
En utero grandi passim iam dicitur uxor,
Qualem ipse aspicio! Proprii tibi luminis anceps
Sit, Iosippe, fides; alienae lucis inepte
Fingis idem vitium. Si credis, adultera sponsa est.
Non credes populo? Mariae sed moribus aequa
Et maior praebenda fides. Erroris abunde
Esse solet populo, Maria est


8519. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | SubSect | Section]


Fingis idem vitium. Si credis, adultera sponsa est.
Non credes populo? Mariae sed moribus aequa
Et maior praebenda fides. Erroris abunde
Esse solet populo, Maria est erroribus impar.
At Iosippe vide, quod tunc erroris abunde
Esse solet populo, variis dum affectibus errat:
Privatos deme affectus, quorum inscia nuptae
Est soboles manifesta tuae. Vox publica certa est,
Certior est Mariae candor.


8520. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | SubSect | Section]


Ad casum elatos spumoso gurgite fluctus.
Et licet opposito veluti mota impete puppis,
Quam venti ventisque caput contrarius aestus,
Vim geminam sensit, paretque incerta duobus,
Hoc animi motu poteras, Iosippe, videri.
Sed non talis eras, semper conversus ad unam,
Criminis ignara certans pro Virgine partem.
Et prosterni 338 prosterni: posterni impar, socii laus fixa pudoris


8521. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | SubSect | Section]

sua fama malis: peregrinus abibo.
Nec deerit, quae iusta meae fortasse probetur
Causa fugae; nec lege vetor, qui legibus una
Esse vetor: famae hanc teneat, me legis honestas.”
Tum subdit: “Quid ais, Iosippe? Vagusne relinques
Hoc caeli terraeque decus Charitumque profundum
Divinarum aequor superaeque immobile pectus
Virtutis, certus fidei certusque pudoris,
Incertusque uteri? Lentus perpende quid


8522. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | SubSect | Section]

demissus adoro.” 18.
Haec postquam Iosippus, ait mox talia Virgo:
“Quod tibi commissam voluit, dominoque viroque
Custodique Deus quantis, Iosippe, benignum
Laudibus extollo Numen! Talemque favoris
Non potui meruisse gradum, pietate quod ista,
Qua praestas, nuptam foveas praesisque pudoris
Tutelâ patrisque fide: minus aequa putarem


8523. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | SubSect | Section]


Tutelâ patrisque fide: minus aequa putarem
Obsequiis me posse tuos pensare labores.
Hoc promitto, gravi ne sim tibi foedere nupta,
Ancillae faciet iussis parere voluntas.
Quod vero, Iosippe, inopi thalamique virilis
Indocili, sumptis utero – mirabile! – membris,
Flaminis aeterni afflatu praecordia complet
Progenies aequaeva Dei. Sine corporis ullo
Dum sensu postquam modicos aptatus in


8524. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | SubSect | Section]


Progenies aequaeva Dei. Sine corporis ullo
Dum sensu postquam modicos aptatus in artus,
Qualiter ignoro, sanguis meus. Ille paternae
Naturae par splendor, homo, mea viscera, factus
Implevit. Stupeo nimium, Iosippe, pusillam,
Exiguam meriti donatam hoc munere nuptam!
Nec te suscepti celassem arcana Tonantis,
Sed nequii tantam (quis enim mea dicta probasset
Vera satis?) sperare fidem. Me vana profari


8525. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | SubSect | Section]

Mariam Iosippus vocibus orat:
“Quis tibi sensus erat, Virgo, dum Numinis alma
Progenies uterum membris induta replevit?”
Hac illum Virgo suspirans voce secuta est:
“Ardua res dictu est, qualem, Iosippe, requiris:
Mersa Deo, procul a sensu, procul omnibus orbis
Quisquiliis exempta fui vidique sereno
Intuitu, qua quisque potest visâ esse beatus,
Et felix, mentem aeternam, sine corpore Numen


8526. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | SubSect | Section]


Intumuit venter, modicos digestus in artus
Suscipiens animam sanguis, vis illius una est.
Officium sponsi sponsus – mirabile dictu! –
Non pater implevit, divini flatus amoris.
Haec Iosippe tibi, quo non mortalis honore
Me cumulavit Hymen, sponsusque, ut dicere scivi
Mortali sponso cordis soli abdita dixi.”
Hic tacuit flexaque solum cervice legebat,
Stant veluti curvo matura papavera


8527. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | SubSect | Section]


Asseris tribui, Tyriis vicina colonis
Caede rubens Pharia, Machabeo robore clara,
Urbs Cadessa fuit, gentis quae nomina libro
Excepit. Beniaminum Bethava notavit,
Luza Ephraimum, Danem numeravit Ioppe.
Progenies Gaddis patriam petiere Saronem
Nomina dicturi. Tabulas Issachar iturus
In Latias Arbelem ibat multusque Zabulon
Natorum clara legione vocabula dixit.
At Nephtalidae


8528. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | SubSect | Section]

37.
His monitis haeret tacitus, quem pectore multa
Versantem affatur prudens his vocibus uxor:
“Te precor adversos animi componere fluctus,
Iosippe. Augustus dum scribit nomina Caesar,
Divinum paritura dabo terrena gigantem
Si genetrix, agit ista Deo mandante Latinus
Isacidûm Princeps, numerum ut puer augeat iste
Ingentem nactus scribam; qui talis


8529. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | SubSect | Section]


Hic prius Augustum felicem reddidit infans,
Numinis ignarum tanti, cui ista ferendum
Ad censum properat soboles interque nocentum
Scribi hominum turbam splendor divinus anhelat.
Pone metum, Iosippe! Viam, quam tanta potestas
Mandat, solstitiis quamvis brumalibus, ibo.
Ibo, licet nono gravidam iam Delia cornu
Respiciat partusque meos effaeta videre
Promittat, nil iussa moror, nec principis


8530. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | SubSect | Section]


(Vel caeli fax una fuit, vel flammifer Ales)
Incultam signare specum. Quo lumine moti
Conveniunt unaque domum quam visa notabat
Lampas, laeti adeunt omnesque patentibus antris
Succedunt. Ibi Iosippum cum coniuge nixum
Genua vident pignus votis caeleste colentes.
Iosippi matrisque fidem cultumque secuti
Pastores, humili promunt sua poplite curvi
Obsequia et prona puerum cervice salutant


8531. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | SubSect | Section]


Ipse idem Mariam sacra ad nymphaea ferentes
Cum templi superare gradus trimaeque puellae
Cerneret augustam effigiem, prospexit eodem
Lumine, divinae formam vultusque parentis.
Unde Ioachimum patrem sortitus amicum
Atque Annam sermone frequens, dum fata sinebant,
(Nam fatis cessisse, senex deflevit utrumque)
Multa super natae donis, super indole, multa
Scitatus, propriae fidei incrementa


8532. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | SubSect | Section]


Mox tamen aethereus iussis crudelibus Ales
Nuntius occurrit pressisque sopore mariti
Hoc animum sermone docet monitorque fidelis
Instruit, ut volucres iustus pavor adderet alas:
“Surge age Iosippe et puerum puerique parentem
Tolle domo ignotumque hospes fac vise Canopum
Et procul Isiaci fias novus accola Nili.
Dumque ego te Phariis monitum discedere regnis
Iussero, Niliacis deges securus arenis.


8533. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | SubSect | Section]

domus, conata feras eludere leges,
Abdiderat, proferre iubet. Negat illa recentem
Esse sibi puerum; sed semen inutile ferro
Femineum ostentat Dorcas: pro stirpe virili
Tercentum vocat ore deos, Martemque Iovemque
Neptunumque Thetinque Chaosque Erebumque profundum
Tergeminamque Hecaten, tria virginis ora Dianae,
Si Gradivigenis forsan venerata Latinis,
Terreret Calabros iurata potentia vernas.


8534. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | SubSect | Section]


Si palmam excipias, sabulo quae surgere felix,
Factura haud numerum, si, expers ne graminis esset,
Altera non eodem crevisset in aequore coniux.
Huc tulit errantem, simul hic sub frondibus altis
Iosippum obscurus subigit consistere vesper.
Hospitium tunc palma dabat, quae fusa per orbem
Frangebat nimiam foliis pendentibus aethram.
Haec etenim tantus melius tegeretur ut hospes,
Vertice curvato celsas


8535. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | SubSect | Section]


Ut bona pars noctis somno data, cernit eundem
Iosippus caeli genium, divina recentis
Qui tulerat mandata fugae. Cui ille iubentis
Numinis interpres fari sic incipit Ales:
“Non ego te, Iosippe, viae committere dixi,
Ut Pharii tantum regni tutumque Canopi
Aggredereris iter; nec, quod satis esse putabas
Ut secura Arabum tellus Petraeque tenerent
Impavidum cives. Te Memphin et Isidis arva,


8536. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | SubSect | Section]

ut amne bibas! Quare his, ubi lutea noctem
Adveniens Aurora premet, te proripe terris
Subditaque Isiacae, iubeo, pete rura iuvencae.”
Caelicus his dictis memorique in corde repostis
Deserit interpres Iosippum delapsus in auras.
Ille ubi proiectos somno collegerat artus,
Mox legit apparens quae nocte locaverat Ales
In memori sibi mente notas veteremque figuram
Aligeri monitusque novos: ipsoque iuberi


8537. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | SubSect | Section]


Ille prior sic ore refert: “Submisit egenis
Nunc etiam miro iuvenum, qui gemmea calcant
Astra, ministerio annonam Deus: ecce benigni
Patris quam certa est inopes servare voluntas!”
Cui Virgo: “Ô Iosippe, nimis sua tenuia largum
Servitia oblectat Numen: me propter inanem
Obsequii ancillam non haec dulcissima caeli
Cura venit. Deus iste infans haec munera poscit
Atque tuus Iosippe labor meritumque


8538. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | SubSect | Section]


Cui Virgo: “Ô Iosippe, nimis sua tenuia largum
Servitia oblectat Numen: me propter inanem
Obsequii ancillam non haec dulcissima caeli
Cura venit. Deus iste infans haec munera poscit
Atque tuus Iosippe labor meritumque requirit.
Nunc age, festinemus iter, sub rupibus altis,
Prout iuvenes monuere, instans nos vesper inumbret.”
Ille morae modicus, iuvenum quas ante reliquit
In tenues auras abiens


8539. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | SubSect | Section]


Alta triumphali pueri fastigia signo.
Altera stat matri, quam pridem hierarcha Latinus
Surgere Flaminiae voluit pro robore portae.
Debita adhuc sponso latet: at fortasse sepultum
Marmor adhuc, Iosippe, tuum, semel eruet ardor
Romuleus lucique dabit, positurus honori,
Nutritor divine, tuo: nam gloria crescet
Maior adhuc Iosippe tibi, quod nomine praefers,
Filius accrescens: prodet lapis ille


8540. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | SubSect | Section]


Debita adhuc sponso latet: at fortasse sepultum
Marmor adhuc, Iosippe, tuum, semel eruet ardor
Romuleus lucique dabit, positurus honori,
Nutritor divine, tuo: nam gloria crescet
Maior adhuc Iosippe tibi, quod nomine praefers,
Filius accrescens: prodet lapis ille figuras
Forte novas sculptasque novus leget Oedipus ibes:
Hospitiique istis reddatur gratia saxis,
Quam fortasse dato misit iam marmore


8541. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | SubSect | Section]


Innocuae caedes, nulli numerabile lethum. 37.
Hostibus extinctis odium quibus acre calebat
Infantis, pressum somni languore maritum
Alloquitur Iosippum Ales demissus Olympo:
“Surge, pater, propriosque redux invise penates;
Nam fato intentos pueri, fatum abstulit hostes.”
Vocibus Aligeri domito Nili advena somno
Auditosque sonos vultumque loquentis


8542. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | SubSect | Section]


Aequus utrique polo est, quoniam fulcitur utroque;
Sideribus reliquis crebro Phaëtontia lampas
Opposita tellure latet; pro cardine nulla
Invidia est, cui sol numquam sua lumina celat.
Sic Mariam et Iosippum inter dum pergit amoris
Flammeus hic Titan, reliquis sua lumina stellis,
Saepius abscondit (qui iugiter arserit igne
Numinis aethereo, non est, velut ista calebat
Coniuga virginitas). Phoebum qui


8543. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | SubSect | Section]


Nec se Iosippo celat, sic ore locuta:
“Nosse, marite, potes Pharia tellure relicta
Quae vox natalem nos visere iussit Idumen.
Eiusdem vox ista Dei est Aegyptia noctis
Somnia confirmans, ubi te Iosippe vocatum
Nostra valere dato suscepit Nazara Nilo.
O Iudae domus! Ô generosa fidelis Abrami
Posteritas! Quantum ô vestram terrena puelli
Sollicitat caligo fidem! Promissa salutis


8544. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | SubSect | Section]

parens, ignara quid altae
Vota velint sobolis; sed mox “I, nate” reponit.
Iosippus vero “Fili,” inquit, “colligat uno
Fac, rogo, venturus tecti nos limine vesper.”
Cui iuvenis contra: “Efficiam, Iosippe, paternum
Quod iubet imperium.” Ratus hoc se nomine dici
Iosippus securus abit sociaque iugali
Virgine progressus. Pelago cum coepit anhelos
Mergere Phoebus equos, ad diversoria notas


8545. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | SubSect | Section]

ictu
Anxietas tristisque repertum ingressa mapale
Consedit depressa animo maestosque volutat
Pectore, divinus fatum quod pertulit infans.
Et prope par animi, casu conflatus acerbo
Iosippum tenuit dolor, importuna vocantem
Sidera, nocturnis solem remorantia flammis.
Quaerendi studio iuvenis, lentum ille putabat
Plus solito, Arctorum currus agitare Bootem.
“Exorere ô citius, nove sol”


8546. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | SubSect | Section]

ignis.
Tunc generosorum pugilum spectare supremos
Incepit primum soboles divina labores,
Tunc et Virgo parens, quorum iucunda beatae
Praeludit, dum fata instant, praesentia palmae.
Iosippusque suum prior his absolvit agonem
Auspiciis; sponsae siquidem sub Virginis umbra,
In Iesu amplexu feliciter expiravit. 17.
Quo tendis,


8547. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | SubSect | Section]

suum prior his absolvit agonem
Auspiciis; sponsae siquidem sub Virginis umbra,
In Iesu amplexu feliciter expiravit. 17.
Quo tendis, Iosippe, abiens? Ad sidera dignus
Forte volas heros et scandis in astra, paternas,
Cuius eras Nestor, opes habiturus alumni?
Tutorisne pii merito te suscipit aequus
In sua regna Pater, servo devincta


8548. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | SubSect | Section]


Ostia, nullo hominum merito superanda, priusquam
Clausa triumphanti prostrato Dite pateret
Ianua Victori, annorum per milia quatuor
Intentata, suis demum reseranda triumphis.
Quo tendes igitur Iosippe? Parentis Abrami
Excipiet te forte sinus vicinaque Diti
Umbrarum spatia, ingratas sine lumine sedes
Accipies? Quamvis fortassis Olympias una
Sit super, humanae scandant dum sidera mentes


8549. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | SubSect | Section]


Martyris aureolae, quae solum deerat, acerbis
Virginea aerumnis aptaret tempora zonae. 30.
Auditis nati poenis, quas cominus ipse
Vidit Ioannes rediensque in tecta dolenti
Nuntius exposuit matri. Pressisset opacas
Lux ubi prima umbras, moriturae prolis amato
Discipulo stipata, gemens lacrymasque profundens,
Aede migrat Virgo, fidus cui iunxerat


8550. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | Section]


Promissa tellure tenus, queis frigida natis
Ossa iubere fuit fati suprema voluntas,
Corporibus donabo patres membrisque reponam.
Fecunde Isacide, fortis luctator Iacob,
Hoc luctae tibi munus erit; Iosippe, pudori
Ista tuo veniet merces: haec prima laboris
Servataeque ergo stirpi te gloria poscit.
Par erit Isaco, veniet par splendor Abeli.
Nec te docte meos, David, resonare triumphos,


8551. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | Section]


Vera figura meae mortis, mercede beati
Corporis excludam. Par est tolerantia Iobi
Huic merito; Simeon mystes Solymaeus habebit
Munus idem; Tobiam isto dignabor honore.
Te quoque, Ioachime, decet par gloria, matris
Fortunatae meae genitor; nec te, Anna, tulissem
Corpore discretam, talis nisi laurea primam
Respiceret natam, sexus cui debita vestri
Palma prior carnique prior coniuncta


8552. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | SubSect | Section]


Eversorem Erebi, simul et spolia ampla ferentem,
Atque tuis lucem fatis debentia cerno.
Praeda triumphalis, spolium immortale, vetusta
Rapta Stygi probitas! Te vaticinate dolores
Mysta meos video Simeon, Iosippe mearum
Curarum te fide comes spectoque parentem
Laeta Ioachimum: vobis nova vita seniles
Difflavit rugas; mutati vertice cani.
Caeterà ut aspexi mortales, forma beato
Est eadem


8553. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | SubSect | Section]

cerno.
Praeda triumphalis, spolium immortale, vetusta
Rapta Stygi probitas! Te vaticinate dolores
Mysta meos video Simeon, Iosippe mearum
Curarum te fide comes spectoque parentem
Laeta Ioachimum: vobis nova vita seniles
Difflavit rugas; mutati vertice cani.
Caeterà ut aspexi mortales, forma beato
Est eadem vultu; nisi quod compluribus aucta
Dotibus aspiciam quae quondam corpora vidi.


8554. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | SubSect | Section]


Discipuli labor absolvit; praesaga suorum
Fatorum genetrix Natumque secuta vocantem,
Versa Sioneis reddit vestigia tectis. 33.
Excipit Ionios Ephesus Sarmonia fluctus,
Audaces pelagi tuta statione carinas,
Aegeas Lytiasque gravi sub merce procellas
Sulcantes servare potens, implere paratas
Assyrios Austri primo sub flamine portus.


8555. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | SubSect | Section]


Festa triumphatae, cum sub iuga missus Averni
Maereret princeps perque annua sacra teneret
Victoris memores Messiae gloria gentes.
His Ephebi sacris mater sollemne peractis,
Aequoris Ionios meditans rate vincere fluctus,
Legit Ioannem socium pluresque relinqui
Nolentes, materna omnes quos traxerat oris
Gratia, Discipulum patrem MARIAMque secuti,
Praeponunt patriis pelagi discrimen arenis.


8556. Vičić, Kajetan. Jesseidos libri XII, editio... [Paragraph | SubSect | Section]


Maereret princeps perque annua sacra teneret
Victoris memores Messiae gloria gentes.
His Ephebi sacris mater sollemne peractis,
Aequoris Ionios meditans rate vincere fluctus,
Legit Ioannem socium pluresque relinqui
Nolentes, materna omnes quos traxerat oris
Gratia, Discipulum patrem MARIAMque secuti,
Praeponunt patriis pelagi discrimen arenis.
Sed nullum discrimen erat, queis praefuit


8557. Đurđević, Ignjat. Januario Salines Suo S. P. D.,... [page 67 | Paragraph | Section]

De fenestra cubiculi praedari pisces licet, vel capi a famulis cernere. Si venatus avium arriserit, proxime sylva est. Ornato phaselo noctu etiam vehimur, et ad flabellum nocturni zephyri per aestatem saepe in medio mari inter synphoniacos caenamus. Amici urbani non raro adsunt: ludimus, jocamur, ridemus. Paucis dicam: mihi vaco, et Musis. Utinam addi deliciis meis summa posset, ut te hic, mi Januari, et reliquos meos suavissimos Auditores aliquando, et aliquandiu sperarem complecti, atque loci indulgentia oblectare. Verum nescimus, quid Vesper serus vehat: longa dies plurima nec


8558. Đurđević, Ignjat. Poetici lusus varii, versio... [Paragraph | Section]


25  Vincula cum manibus, quod caelo debita monstras
26  Thura et Bistonio squalentes turbine palmas,
27  Iordanesque pater quod nudo abiectus in antro
28  Urnam auget lacrymis et toto flumine luget.
29  Aspice, quam vasto depressus pondere Nereus
30  Occidua sub classe


8559. Đurđević, Ignjat. Poetici lusus varii, versio... [Paragraph | Section]


9  Astreae validis cohibentem viribus enses
10  Ordimur maiore tuba. Iam signa probantis
11  Cerno: Mihi viridis viridem connixus in urnam
12  Surgit Iordanes, dubiis de vertice sylvae
13  Bethlemio tremuere iugis, quatit excita Rachel
14  Impositam molem, liquidoque e gutture late


8560. Đurđević, Ignjat. Poetici lusus varii, versio... [Paragraph | Section]

proprius ferit ensis Othonem.
2  Saepe facit nimius nil timuisse timor. LXIV. AD D. IOANNEM EVANGELISTAM IN CAELIS, CLEMENTEM UNDECIMUM IN TERRIS MARONITICI COLLEGII PATRONOS EPIGRAMMA 35.
1  Ingens Salomide, tonitru cui nomen inhorret,
2  Mitis


8561. Đurđević, Ignjat. Poetici lusus varii, versio... [Paragraph | Section]

haec caelitibus curae, qui tempora certo
13  Iure adigunt clausumque suis sub legibus annum
14  Per varias properare vices: cito concidet ingens
15  Arbiter Ionii Boreas, praemissaque veris
16  Gratia nimbisonae sedabit iurgia brumae,
17  Ultra nec pinus brumali agitata flagello
18  


8562. Đurđević, Ignjat. Poetici lusus varii, versio... [Paragraph | Section]


60  Eroo qui pectore magnus
61  Sacratam Solimae gaudes praeferre decussim.
62  Parrhasium te vidit ad Istrum
63  Fulgentem titulis Mavors, Iosephe, tuamque
64  Roma fidem, tua iura probavit
65  Emilia, Adriacique manum tremuere leones.
66  Magnanimis


8563. Đurđević, Ignjat. Poetici lusus varii, versio... [Paragraph | Section]


1  Dum Gallo Telesina nata patre
2  Amice nimis et parum pudice
3  Miscet cum Satrio iocos frequentes,
4  Si causas aliquis roget iocorum,
5  Famae prospicit illico sibique
6  Iunctum sanguine Satrium fatetur.
7  Id sane, Telesina, suspicabar.


8564. Đurđević, Ignjat. Poetici lusus varii, versio... [Paragraph | Section]


30  Et spirat supero flamine nostra fides.
31  Ante Asiam Tiberis, Romanaque littora circum
32  Alluet implacida saeva Propontis aqua,
33  Ante per Ionios ibit tua regia fluctus,
34  Insistetque meis collibus Hemus atrox,
35  Ante pedem retrahet natura tuoque recondet
36  A nostris ortum finibus orbe diem,


8565. Đurđević, Ignjat. Poetici lusus varii, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

CLX. PARAPHRASIS EXTEMPORANEA X. IN HORATII ODEM: »EXEGI MONUMENTUM ETC.«
1  Addidimus Musis apicem monumentaque laudi,
2  Queis Phariae moles, queis ingens luxus Ionum
3  Livescat cedatque minor, quibus aera ferosque
4  Decedant regum servantia saxa triumphos.
5  Nec caelum metuo pluviasque e nube solutas


8566. Đurđević, Ignjat. Poetici lusus varii, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

haec caelitibus curae, qui tempora certo
13  Iure iubent clausumque suis sub legibus annum
14  Per varias properare vices. Cito concidet ingens
15  Arbiter Ionii Boreas, praemissaque veris
16  Gratia nimbosi componet iurgia caeli:
17  Ultra nec pinus brumali agitata


8567. Dumanić, Marko;... . Synopsis virorum illustrium... [Paragraph | Section]

cathedrali, ad cujus sepulchrum usque adhuc pro beneficiis receptis vel recipiendis fideles magno devotionis affectu crebro solent accedere. Vitam ejus admirabilem virtutibus et signis refertam non solum Farlati tomo 4. in Episcopis Macarensibus conscripsit Latine, verum etiam vir eruditus Joannes Josephus Pavlovich Lucich, juris utriusque doctor, canonicus Macarensis anno 1798. Venetiis apud Sebastianum Coleti Illyrico sermone culte et prolixe evulgavit, quam academicus [ex accademicus] quidam Taurinensis Italice pari venustate redditam anno


8568. Dumanić, Marko;... . Synopsis virorum illustrium... [Paragraph | Section]

Ex cooevus. Marcus Marulus hoc epitaphium edidit:
Qui toties saevum saturavit sanguine Martem
Obtulit et magno parta trophaea Ex trophoea. Jovi,
Hic jacet insidiis Turcarum victus et astu:
Xarcus, Dalmaticum gloria prima ducum.
Hic potius voluit ferro confossus obire 5
Pectora, quam turpi vertere terga fuga.
Quod licet antiquae sint


8569. Ritter Vitezović,... . Plorantis Croatiae saecula duo,... [page iv | Paragraph | SubSect | Section]

in tutandis illius finibus, imò restituendis Partibus, enituit virtus: ut dignè jam olim Pannoniae totius et Croaciae Megistanibus in generali Statuum et Ordinum Conventu publico Decreto annumerati, indelebilem apud rerum patriarum scriptores eudoxiam reliquerunt. Jofephus nempè (ut cunctos anteriores venerando silentio praeteream) Patruus Tuus, ejusdem sacri Equestris Ordinis Commendator et Magnus per Ungariam Illyricumque Magister, Superioris Croatiae finibus Praefectus Generalis, post egregia terra marique uspiam edita facinora, Likam


8570. Ritter Vitezović,... . Plorantis Croatiae saecula duo,... [page 88 | Paragraph | Section]

et nautas sinit ultrò voracibus undis.
2.1112   Sic variant sortes: ego sortibus area certa
2.1113  Prisca aliquo videor mutasse insignia fato:
2.1114  Lunam nempè Jovi conjunctam, prorsus in albas
2.1115  Areolas rubeïs commixtas, projiciendis
2.1116  Aleolis factam quasi pro lusore tabellam.
2.1117  Sic etiam fato quodam, non sponte profectò,


8571. Matijašević... . Carmen ad v. c. Iacobum Candidum,... [Paragraph | Section]

215 corr. ex commedat factum!) quos arte redactus
in minimas celerante scobes consperserat apte
Caseus et pinguis condiverat offa butyri.
Utque modis lepidis haec commessatio multum
In risum populi converteret acrius ora,
220  Accipe quo fuerit ioculariter acta tenore.

His in transversum positi post terga ligari
Iuncturas utriusque manus ad cornua ligni
Praecepit, laxent ne brachia neve recurvent
Admotura cibum patulo scurriliter ori.

225   Dein istos in lance dapes iubet


8572. Matijašević... . Ferocia Turcarum per Christianos... [page f82 | Paragraph | Section]

Ferocia Turcarum per Christianos Compressa. Carmen Antonii Matthiasaevii Caramanaei Dalmatae Issaei, Iuris Vtriusque Doctori. Ad Illustrissimum Dominum, Dominum Ioannem Petrum Fustinionum, amicorum optimum. Per Franciscum Radossium. 1716.


8573. Matijašević... . Ferocia Turcarum per Christianos... [page f85 | Paragraph | Section]


Intentum momenta suae defendere causae.
Pars in Pannoniis, ut diximus, altera Thracum
Teutonicis, fautore Deo, iam concidit armis:
Altera dedecori queriturm cladique superstes
Ionii per stagna maris sibi prorsus iniquas
Processisse nihil fraudes ad fortia clarae
Moenia Corcyrae Getico subigenda tyranno.
Nempe quod infecti nonnulli labe nocenti
Proditionis erant, certo Deus indice nosci


8574. Matijašević... . Ferocia Turcarum per Christianos... [page f86 | Paragraph | Section]

magno coepere timori
Esse Scythis, quem Fama celer vehementer adauxit.
Commotis etenim vicinos Chaonas alis
Terruit, et celsae Buthroti protinus omnes
Introgressa domos, coepit vulgare Getarum
Sub Jove Pannonico spumantes sanguine rivos,
Et simul aggestos ingentis stragis acervos.
Addidit his, dici iam Temesvaria capta
In Germanorum firmis iam manibus esse,
Atque iugum didicisse pati, conterrita postquam


8575. Đurđević, Ignjat. Eugenii a Sabaudia... epinicium,... [page 10 | Paragraph | Section]


130  130 „Si potes intactam, cur uis releuare iacentem?
131   „Corcyra est nostri uallum maris: Adria uastus
132   „Hanc ferit a Zephyris, atque Ionis unda sub ortus.
133   „Insula diues opum, tutâ spectabilis urbe,
134   „Atque superpositae structo munimine rupis.


8576. Đurđević, Ignjat. Eugenii a Sabaudia... epinicium,... [page 15 | Paragraph | Section]


316   „Prouehere impositâ tot transtra gementia praedâ: 284. Deucalioneo. — 296. Orpheo. — 308. Aethna. — 309. Scylea. 1 Grčka postade rimskom pokrajinom još 146. god. pr. Hr. Za. križarskih vojni dokopaše se Mlečani vlasti u Peloponesu i na nekim otocima Jonskoga mora.
317   „Laurigeraeque rates, tabulataque iuncta per undas,
318  


8577. Đurđević, Ignjat. Eugenii a Sabaudia... epinicium,... [page 15 | Paragraph | Section]

284. Deucalioneo. — 296. Orpheo. — 308. Aethna. — 309. Scylea. 1 Grčka postade rimskom pokrajinom još 146. god. pr. Hr. Za. križarskih vojni dokopaše se Mlečani vlasti u Peloponesu i na nekim otocima Jonskoga mora.
317   „Laurigeraeque rates, tabulataque iuncta per undas,
318   „Plus quam belligeri quondam manus impia Medi,


8578. Đurđević, Ignjat. Eugenii a Sabaudia... epinicium,... [page 26 | Paragraph | SubSect | Section]

grauando
229   Mole sua, solidum ferrati umbonis acumen.
230  230 Arte cruentatis per textum decolor undis
231   Turget Iordanes, et spectans saeua suorum
232   Funera caelato trepidat Soladinus in auro.
233   O si non rapidae submersus crimine lymphae


8579. Đurđević, Ignjat. Eugenii a Sabaudia... epinicium,... [page 32 | Paragraph | SubSect | Section]

et festinata Sabaudis 67 424. precantur. 1) Bitka hod Nördlingena 7. rujna 1634.
448   „Quam penetras Iosephe animum! Quam pectora lapsu
449   „Nectareo mea Nate subis! Rapis impete amoris
450  450 „Arcano totam matrem, ceu solus adesses,


8580. Krčelić, Baltazar... . Epistolae ad amicum Matthiam... [page 49 | Paragraph | Section]

anacoretae etiam ex eremo locuti sunt et dominus frater obmutescit. Nescio, quid rei sit? Et edoceri vellem, si quid adhuc inveni gratiae in oculis amatoris mei. Et haec non tantum mei est sententia, sed et reverendissimi domini rectoris, qui Te silentiarium obstupescit. Sed jocamur, carissime frater. Quare haec nollim reprehendas, sed vel citissime rescribas, praecipue ratione materiae, koteru jeste hoteli imati, ar se gospod. rector diriguvati ne znaju, naimre kakovu hočete i kuliko bi Vam je triba. Pisztolle jesu vam


8581. Krčelić, Baltazar... . Epistolae ad amicum Matthiam... [page 49 | Paragraph | Section]

rector hote vam je poslati, i ako bi vam ne bile po volji, za se je vuzeti hote, i vam peneze dadu. Zato, ako ih ne bi hoteli, ante adventum domini rectoris nikomu ih ne davajte. Gospodinu rektoru jeste dosta krivi, ar im nečete nigdar pisati, niti tulikaj meni jošče ovo lito niste več nego jenkrat pisali. Zato se čuvajte, ar vele, da kada dole dojdu, da vam hote červene hlače poteglati. Za vazda vas lepo pozdravljaju i dabi ne bili betežni bi vam sami pisali. Sed et jocari sufficiat, drago serce


8582. Krčelić, Baltazar... . Epistolae ad amicum Matthiam... [page 49 | Paragraph | Section]

jeste dosta krivi, ar im nečete nigdar pisati, niti tulikaj meni jošče ovo lito niste več nego jenkrat pisali. Zato se čuvajte, ar vele, da kada dole dojdu, da vam hote červene hlače poteglati. Za vazda vas lepo pozdravljaju i dabi ne bili betežni bi vam sami pisali. Sed et jocari sufficiat, drago serce moje. Novalia haec sunt his in terris. omnia carissimo et altissimo precio sunt. Tempora sunt misera, homines valde infirmi, milites copiosi, qui, uti ex ipsis intellexi, ibunt ad statum


8583. Krčelić, Baltazar... . Epistolae ad amicum Matthiam... [page 6_1 | Paragraph | Section]

tn, uti ex datis ad me auguror, non accepit. Idcirco, si alicubi cum eodem profuga convenerit, ab eo secure strophium sericeum cum litteris meis et ad se datis diligentissime requirat, et num aquisiverit, certiorem suum Ionatam reddat. Et si molestum non erit, sicitabitur ex eodem Ligutichio, an aliis epistolas tum meas, tum reverendissimi domini rectoris ac aliorum collegialium iis ad quos spectabant reddiderit, et si neglexit hactenus, dehinc non tardet, cum nullum jus


8584. Krčelić, Baltazar... . Epistolae ad amicum Matthiam... [page 6_2 | Paragraph | Section]

an aliis epistolas tum meas, tum reverendissimi domini rectoris ac aliorum collegialium iis ad quos spectabant reddiderit, et si neglexit hactenus, dehinc non tardet, cum nullum jus habeat ad eas supprimendas. Perillustrem dominum Suum collegam Josephum Raffay humanissime revereor, cujus erga me etiam magnos affectus ex litteris ad fratrem suum Stephanum datis abunde cepi. Frater illius pro descensu supplex institit, postulatum descensum 19. junii obtinuit, quo die etiam a nobis discessit,


8585. Krčelić, Baltazar... . Epistolae ad amicum Matthiam... [page 6_2 | Paragraph | Section]

possim. Nego da i cesar i Spaniol vnogo soldatov spravljaju i puna ih je Italija, quo fine , Bog najbolje zna. Vručinu imamo neizgovornu i Bog bi nam se smiluval z jednum dobrum godinum. Grozdje od velike vručine vre je zrelo johče a festo Mariae Magdalenae. Gratiae DEO ab ista civitate magnae aguntur propter anni fertilitatem. His z Bogom ostani, dragi moj brate, i ja ostajem vsigdar tvoj. Boltek Kerchelich


8586. Đurđević, Ignjat. Sanctae Margaritae Cortonensis...... [Paragraph | Section]


138  In tua vipereum convertit funera virus.
139  Tu modo vulneribus concisus, et horridus atra
140  Sanguinis infecti sanie, et caligine mortis 140
141  Hic nuda Jove sub gelido procumbis arena
142  Infidae monumentum ingens et fabula sortis!
143  Ast ego pestiferis corrumpere flatibus auras
144  Pergo nocens, vitamque traho sine vindice poena,


8587. Đurđević, Ignjat. Sanctae Margaritae Cortonensis...... [Paragraph | Section]

Genitricis amabile Numen
298  Obtinuit proclivem aditum ad delubra Tonantis:
299  Acres inde suo repetens de corpore poenas
300  Invia Jordanis deserta petivit, et antris 300
301  Abdita sylvarum, Caeloque objecta rigenti
302  Ac rabidum Canis aestivi perferre laborem


8588. Crijević, Serafin... . Bibliotheca Ragusina, loci... [Paragraph | SubSect | Section]

Theologia, Leges, caeteraeque artes, et disciplinae vigent 1 . Hanc autem orationem Angelus Ragusii habuit, cum anno MCCCCLXI Scanderbegus hortante Pio II, pontifice maximo, in regnum Neapolitanum cum exercitu transmissurus pro Ferdinando Aragonio adversus Ioannem Andogavensem, Renati filium, qui ante annos duos valida classe in illud regnum invectus, ad Sarnum amnem Aragonium profligaverat, Ragusium divertisset, maximis pro viri dignitate honoribus a Republica exceptus eamque Georgius Pontanus, vir clarissimus, in Scanderbeghi vita integram


8589. Crijević, Serafin... . Bibliotheca Ragusina, loci... [page 47 | Paragraph | Section]

II. Marcus Antonius Sabellicus, ubi Sixti IV, Enneades X, liber VIII. summi pontificis, laudes post eius mortem persequitur, ad annum MCCCCLXXXIV: Floruerunt, inquit, Sixto pontifice Delmatici nominis Helius Cervinus Rachuseus, poeta insignis, et Ioannes Gotius orator, eius municeps... Palladius Fuscus Patavinus De situ orae Illyrici, quo in opusculo neminem praeter unum liber 1. Cervinum ex illustribus totius Illyrici viris aut laudavit aut nominavit,


8590. Crijević, Serafin... . Bibliotheca Ragusina, loci... [page 14 | Paragraph | Section]

nominis amplitudinem pervenerat et in omnium ore versabatur, quod ante initium XVI, vel finem XV seculi contingere haud poterat, uti ex die eius natali rerumque gestarum serie mox describenda satis clarum est et manifestum. Id etiam imprudenti excidit, Ioannem nempe Lucium notis illustrasse Palladii opusculum; verum enim est Lucio curante typis illud editum, sed nullas plane illi Lucius adnotationes addidit. Ut autem ad Aelium revertamur, iam satis profecto apparet, quo in loco apud summos viros


8591. Crijević, Serafin... . Bibliotheca Ragusina, loci... [page 70 | Paragraph | SubSect | Section]

vel carminum rationem, numeros, modos elegantiamque perpendas, vix aliquid tale, melius nihil fieri posse putabis, ut aptis verbis et ad rem accomodatis ea, quae ille feliciter expressit, consummatis etiam poetis difficile fuerit exprimere. Hinc celeberrimos nostrorum poetarum Ioannem Gundulam et Iunium Palmottam non puduit integra eius carmina suis inserere poematibus, ut inde palam facerent summi illi viri, eam se Andreae carminum rationem habuisse, quam Ennii atque Lucretii


8592. Crijević, Serafin... . Bibliotheca Ragusina, loci... [page 214 | Paragraph | SubSect | Section]

minime neglexit, sed cum iis quotidie versatus cecinit scripsitque utraque lingua multa poemata, quae vel periere pro humanarum rerum conditione, vel ex iis forte nonnullae erunt, quae sine authoris nomine circumferuntur. Extat unicum, quod sciam, carminum eius monumentum, scilicet in Ioannis Gundulae, Piacularium psalmorum Illyrici interpretis, laudem ode Latina eodem in opere typis vulgata, quae, quantum ea in arte valeret Liliatus, testis est locupletissima. Florebat ineunte superiori seculo XVII. FLORIA


8593. Stay, Benedikt. Philosophiae versibus traditae... [Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

fluenti aethere Planetas circumagi; Terram quoque eodem impetu raptam ferri. Viciniores Soli partes celerius, remotiores vero tardius, ut in vorticibus sit, moveri; propterea, ut quique ei propior Planetarum est, citius orbes suos peragere. Saturno quoqoe Jovi ac Terrae suam vim suosque peculiares vortices esse; illum quinque Satellites, Jovem vero quatuor obire: medium quoque Saturnum orbe quodam suspenso circum tanquam annulo cinclum conspici: Lunam demum a Terrae vortice raptari. Reliquis item Planetis suos esse posse Satellites, imo


8594. Stay, Benedikt. Philosophiae versibus traditae... [Paragraph | SubSect | Section]

obvertit Eoas,
549  Ex illa quia Sol parti convestit, ad oras.
550  Hac ratione etiam Mars Mercuriusque videntur
551  Fulgere phoebeo, quod cernunt, lumine tantum.
552  Saturnique Jovisque quoque versit eodem
553  Lumine, quo Lunam, radiisque micantibus ornat
554  Sol medium; neque enim opposita de parte coruscant.
555  Corpora quandoquidem, quae circa vertier illos


8595. Stay, Benedikt. Philosophiae versibus traditae... [Paragraph | SubSect | Section]


745  Scilicet assequitur queis Solem abrepta manentem.
746  Multaque praeterea, quae nos ignota latescunt,
747  Fors correpta suo circumfert vortice Tellus
748  Corpora: Saturnum pariter fors plura Jovemque
749  Circumeunt, quam quae vix demum prodita constant:
750  Forsitan et Martem quoque Mercuriumque coronant
751  Et Venerem quaedam, quae nondum detegit ulla
752  Arte valens


8596. Stay, Benedikt. Philosophiae versibus traditae... [Paragraph | SubSect | Section]

portendi talibus omen
925  Contingens metus ipse fidem sibi conciliaret.
926  Cecropius morbo Siculisque exercitus armis
927  Vexatus tandem hostili decedere terra
928  Per magnum Jonium collecta classe parabant,
929  Et patria mutare solum Pandionis urbe
930  Trinacrium: Nox jamque aderat, jam vellere signa,
931  Jam properare fugam; cum caelo Luna sereno


8597. Stay, Benedikt. Philosophiae versibus traditae... [Paragraph | SubSect | Section]

ita tandem
952  Desinet in parvum quamvis longissima punctum.
953  Non potis idcirco est tenebras inducere Marti,
954  Nec; Martem supera quae sunt, fulgentibus astris
955  Saturnique Jovisque; quia huc non pervenit umbra
956  Terrae: quin etiam totum non mergere posset
957  Lunae orbem, tegeretque minus caligine lata,
958  Si non tantundem minor esset corpore Terrae


8598. Stay, Benedikt. Philosophiae versibus traditae... [Paragraph | SubSect | Section]

plaustra Bootes
1250  Segniter insequitur: quondam hic Puer Arcas, ut ajunt,
1251  Maenaliam jaculo stravisset cominus Ursam
1252  (Mater erat, sormam Saturnia verterat; ille
1253  De Jove nam fuerat furto conceptus ); in altum
1254  Ni pariter rapti micuissent sidera caelum
1255  Arctophylax Puer et Calisto haud cognita Mater.
1256  Proximus


8599. Stay, Benedikt. Philosophiae versibus traditae... [Paragraph | SubSect | Section]

Nubiaeque calentia regna:
1634  Multaque praeterea Populorum nomina, multae
1635  Regnatum late ditiones. Ultima restat
1636  Europa, a Tyria tenuit quae Virgine nomen.
1637  Hanc Jove cornigero, dum littore luderet inter
1638  Aequales aetate simul florente Puellas,
1639  Deceptam memorant Vates vestamque per aequor
1640  In Cretam: trepidans ex aequore respiciebat,


8600. Stay, Benedikt. Philosophiae versibus traditae... [Paragraph | SubSect | Section]

perstant.
782  Sed porro propter maculas absorpta furenti
783  Sunt a Sole, velut fieri paulo ante probatum est.
784  Hac ratione putes etiam, quae multa perenni
785  Saturnumque Jovemque videntur obire meatu,
786  Astra fuisse suo cum Vortice, deinde coortis
787  A maculis solidata in eorum rapta valentes
788  Turbineos motus. Lunam quoque, cum fuit Astrum


8601. Stay, Benedikt. Philosophiae versibus traditae... [Paragraph | SubSect | Section]

multa receptant,
519  At nullum emittunt: quo de genere esse videtur
520  Hyrcanum magnis clausum undique montibus aequor;
521  Sulphureusque Lacus, qui dicitur Asphaltites,
522  Jordanis magnas venientes excipit undas,
523  Contra suetus aquas de sese reddere nullas.
524  Illi propterea, quoniam consistere iisdem
525  Cernuntur ripis, neque magnis augmina sumunt


8602. Stay, Benedikt. Philosophiae versibus traditae... [Paragraph | SubSect | Section]


1172  Spiritus exoriens aurarum, atque aequora miscet.
1173  Sic pariter redeunt quoque Etesia flabra quotannis
1174  Aestivum post Solstitium, Grajûmque secundis
1175  Demulcent animis regiones; Ioniumque
1176  Per lucem crispant pelagus: nam condita tota
1177  Nocte silent: Thracum vicinis montibus illa
1178  Carpathiisque jugis, opus est, videantur oriri.
1179  Difficile et


8603. Stay, Benedikt. Philosophiae versibus traditae... [Paragraph | SubSect | Section]


1768  Continet, et recta fraenans ratione coërcet.
1769  Est etiam, ut tristes Mansueta haec molliat iras,
1770  Ultorisque animi Clemens ut leniat aestus:
1771  Ipsa sua ratione regit risusque jocosque;
1772  Utitur his etenim, postquam gravioribus ipsis
1773  Jam satis est factum studiis: ast esse facetum
1774  Debet et ingenuum, quoniam vetat ipsa profusum,
1775  Ludendi


8604. Krčelić, Baltazar... . Additamenta ad Annuas, versio... [page 540 | Paragraph | SubSect | Section]

Supremi comites: Varasdinensis. Comes Georgius ab Erdoedy. Comes Antonius ab Erdoedy. Zagrabiensis et Crisiensis ante separationem. Dominus Joannes Rauch. Post separatos 1856.: Crisiensis. Dominus comes generalis Josephus Casimirus Draskovich, tempore belli administrator dominus comes Joannes Patachich, tum dominus Antonius Bedekovich. Dominus comes Joannes Patachich. Zagrabiensis. Dominus Joannes Jursich creatus 1756. Verocensis. Dominus comes Ludovicus Patachich.


8605. Krčelić, Baltazar... . Additamenta ad Annuas, versio... [page 540 | Paragraph | SubSect | Section]

Comes Joannes Patachich administrator. Comes Cristophorus Niczky. Syrmiensis. Marcus liber baro Pejachevich. Franciscus de Paula liber baro Balassa. Posegani. Comes Petrus Keglevieh. Comes Ludovicus Erdoedy. Domius Josephus Chiolnich, episcopus Bosnensis.
Consiliarii ad cancellariam Hungaricam ex parte Croatiae. Dominus comes Alexander Patachich. Dominus Antonius Somsich. Adamus liber baro Patachich, ex parte modo cleri.


8606. Krčelić, Baltazar... . Additamenta ad Annuas, versio... [page 540 | Paragraph | SubSect | Section]

Ex magnatibus. Baro Stephanus Patachich, resignavit. Baro Theodoras Ratky, mortuus. Comes Christophorus Orsich. Comes Adamus de Batthyan, factus locumtenens. Comes Petrus Sermage. Ex clero. Josephus Chiolnich lector capituli, episcopus Bosnensis factus. Stephanus Putz lector capituli, factus episcopus Belgradiensis. Josepus Galliuff, canonicus Zagrabiensis. Ex nobilitate. Praeter vicebanum et protonotarium Joannes Busan, factus


8607. Krčelić, Baltazar... . Additamenta ad Annuas, versio... [page 540 | Paragraph | SubSect | Section]

Orsich. Comes Adamus de Batthyan, factus locumtenens. Comes Petrus Sermage. Ex clero. Josephus Chiolnich lector capituli, episcopus Bosnensis factus. Stephanus Putz lector capituli, factus episcopus Belgradiensis. Josepus Galliuff, canonicus Zagrabiensis. Ex nobilitate. Praeter vicebanum et protonotarium Joannes Busan, factus vicebanus. Antonius Bedekovich. Antonius Jankovich. Petrus Spissich. Georgius Petkovich.


8608. Krčelić, Baltazar... . Additamenta ad Annuas, versio... [page 541 | Paragraph | SubSect | Section]

Spissich. Georgius Petkovich.
Assessores tabulae judiciariae. Ex clero. Wolffgangus Kukuljevich, mortuus 1751. Balthasar Kercselich canonicus Zagrabiensis. Ex nobilitate. Josephus Magdich, 1754. mortuus. Georgius Jellachich, mortuus 1758. Joannes Jursich, factus supremus comes Zagrabiensis comitatus 1756. Antonius Bedekovich, translatus ad tabulam banalem. Ladislaus Lukauszki ab anno 1756., mortuus


8609. Krčelić, Baltazar... . Additamenta ad Annuas, versio... [page 541 | Paragraph | SubSect | Section]

Segniensis. Dominus Joannes Antonius Benzoni. Dominus Georgius Wolffgangus Chiolich. Dominus Pius Manzzador. Bosnensis. Dominus Petrus Bakich, vere Bachich. Dominus Franciscus Thauszy. Dominus Josephus Antonius Chiolnich. Syrmiensis. Dominus Ladislaus Szöreny. Dominus Nicolaus Josepus Givovich. Dominus Joanes Baptista Paxi. Graeci ritus Unitorum, passim Svidnicensis. Gabriel Palkovich, quasi


8610. Krčelić, Baltazar... . Additamenta ad Annuas, versio... [page 541 | Paragraph | SubSect | Section]

Dominus Pius Manzzador. Bosnensis. Dominus Petrus Bakich, vere Bachich. Dominus Franciscus Thauszy. Dominus Josephus Antonius Chiolnich. Syrmiensis. Dominus Ladislaus Szöreny. Dominus Nicolaus Josepus Givovich. Dominus Joanes Baptista Paxi. Graeci ritus Unitorum, passim Svidnicensis. Gabriel Palkovich, quasi fundator. Basilius Bosichkovich. Non unitorum episcopatus sunt vulgo schismatici,


8611. Krčelić, Baltazar... . Additamenta ad Annuas, versio... [page 541 | Paragraph | SubSect | Section]

Bosnensis. Dominus Petrus Bakich, vere Bachich. Dominus Franciscus Thauszy. Dominus Josephus Antonius Chiolnich. Syrmiensis. Dominus Ladislaus Szöreny. Dominus Nicolaus Josepus Givovich. Dominus Joanes Baptista Paxi. Graeci ritus Unitorum, passim Svidnicensis. Gabriel Palkovich, quasi fundator. Basilius Bosichkovich. Non unitorum episcopatus sunt vulgo schismatici, qui subsunt metropolitae


8612. Krčelić, Baltazar... . Additamenta ad Annuas, versio... [page 542 | Paragraph | SubSect | Section]

sub hoc nomine fuit in regno publicatus, nemine tum contradicente, ut infra. Ejus antecessor, modo metropolita, hoc titulo usus est. In regno Croatiae jurisdictionis militaris. Gubernator generalatuum Varasdinensis Carolostadiensis: serenissimus princeps Josephus Fridericus dux Saxoniae Hildburghausen, qui eosdem generalatus ad regulam militarem collocavit, in regimina distribuit, officiales constituit, immortali dignus memoria. Dominus baro Philippus Levindus de Beck, generalis peditatus, constitutus gubernator 1763. Generalatus


8613. Krčelić, Baltazar... . Additamenta ad Annuas, versio... [page 544 | Paragraph | SubSect | Section]

fuit a Josepho Eszterhazy bano constitutus. Dominus Georgius Pogledich. Dominus Gabriel Skerlecz. Dominus Ladislaus Plepelich. Dubiczae. Hinc unus semper e numero canonicorum Zagrabiensium fuit. Memoria mea sequentes. Georgius Dumbovich. Josepus Chiolnich. Franciscus Thauszy. Nicolaus Magdich. Joannes Radich. Josephus Pogledich. Nicolaus Petrichevich. Adamus Patachich. Post secutam confiniorum reformam. Colonelli. 1. Baro Stephanus Patachich colonellus Glinanus.


8614. Krčelić, Baltazar... . Additamenta ad Annuas, versio... [page 544 | Paragraph | SubSect | Section]

Skerlecz. Dominus Ladislaus Plepelich. Dubiczae. Hinc unus semper e numero canonicorum Zagrabiensium fuit. Memoria mea sequentes. Georgius Dumbovich. Josepus Chiolnich. Franciscus Thauszy. Nicolaus Magdich. Joannes Radich. Josephus Pogledich. Nicolaus Petrichevich. Adamus Patachich. Post secutam confiniorum reformam. Colonelli. 1. Baro Stephanus Patachich colonellus Glinanus. 2. Dominus Georgius Pogledich Kostanicensis. 3. Dominus comes Adamus de Batthyan Glinanus.


8615. Krčelić, Baltazar... . Additamenta ad Annuas, versio... [page 545 | Paragraph | SubSect | Section]

dictus Gerleczi. Emericus Vinkovich. In equestri. Colonellus. 1. Gabriel Skerlecz. 2. Sigismundus Voikovich, modo comes Voikffy. Vicecolonelli. Fatus Voikovich Sigismundus. Majores. Fatus dominus Sigismundus Voikovich. Dominus Josephus Dugovich Ginsiensis. Dominus Georgius Chernolatecz. Commissarii bellici in fatis confiniis. Dominus Georgius Preindmayr. Commissarii regni seu provisores. Dominus baro Stephanus Patachich. Dominus Josephus Raffay. Dominus Stephanus


8616. Krčelić, Baltazar... . Additamenta ad Annuas, versio... [page 545 | Paragraph | SubSect | Section]

dominus Sigismundus Voikovich. Dominus Josephus Dugovich Ginsiensis. Dominus Georgius Chernolatecz. Commissarii bellici in fatis confiniis. Dominus Georgius Preindmayr. Commissarii regni seu provisores. Dominus baro Stephanus Patachich. Dominus Josephus Raffay. Dominus Stephanus Markovich. Dominus Nicolaus Plepelich. Auditor generalis cum titulo vicecolonelli salario 1000 fl. Dominus Franciscus Kussevich. Memoria eorum, qui dignitates (et) honores sunt consecuti. Episcopatus. Dominus


8617. Krčelić, Baltazar... . Additamenta ad Annuas, versio... [page 546 | Paragraph | SubSect | Section]

Venceslaus Kleffeld, quia indigena. Dominus Antonius Settwicz, indigena. Dominus comes Petrus Sermage. Dominus Gabriel Skerlecz. Consiliarii. Joannes Rauch vicebanus. Adamus Naisich protonotarius. Ignatius Czindery. Josephus Magdich. Joannes Jursich. Joannes Busan. Petrus Skerlecz. Antonius Jankovich. Antonius Bedekovich. Nicolaus Skerlecz. Paulus Bakich alias Bachich. Michael Chech vicecomes Syrmiensis. Josephus Raffay. Petrus


8618. Krčelić, Baltazar... . Additamenta ad Annuas, versio... [page 546 | Paragraph | SubSect | Section]

Ignatius Czindery. Josephus Magdich. Joannes Jursich. Joannes Busan. Petrus Skerlecz. Antonius Jankovich. Antonius Bedekovich. Nicolaus Skerlecz. Paulus Bakich alias Bachich. Michael Chech vicecomes Syrmiensis. Josephus Raffay. Petrus Spissich promulgatus 1766. Georgius Petkovich aeque 1766. Abbates et praepositi infulati. Balthasar Adam Kercselich sanctorum Petri et Pauli de Kács. Georgius Reess beatae virginis Mariae de Belasztena. Sigismundus Schytaroczi


8619. Krčelić, Baltazar... . Additamenta ad Annuas, versio... [page 546 | Paragraph | SubSect | Section]

1766. Georgius Petkovich aeque 1766. Abbates et praepositi infulati. Balthasar Adam Kercselich sanctorum Petri et Pauli de Kács. Georgius Reess beatae virginis Mariae de Belasztena. Sigismundus Schytaroczi beatae virginis Mariae de Valle. Josephus Galliuff sanctae Hellenae de Podborje. Paulus Turkovich parochus Novovillanus sanctissimae Trinitatis de Siklooss, cantor et canonicus Chasmensis. Georgius Malenich abbas sancti Jacobi de Silisio. Nicolaus Jellussich sanctissimae Crucis de Keresztur.


8620. Krčelić, Baltazar... . Additamenta ad Annuas, versio... [page 546 | Paragraph | SubSect | Section]

Josephus Galliuff sanctae Hellenae de Podborje. Paulus Turkovich parochus Novovillanus sanctissimae Trinitatis de Siklooss, cantor et canonicus Chasmensis. Georgius Malenich abbas sancti Jacobi de Silisio. Nicolaus Jellussich sanctissimae Crucis de Keresztur. Josephus Thauszy parochus Novovillanus sanctissimae Trinitatis de Petri Varadino, cantor et canonicus Chasmensis. Joannes Ernestus Preschern sancti Benedicti de Quinque- Ecclesiis, parochus Mresnicensis, quam parochiam resignavit. Paulus Jurak parochus Bisztricensis et canonicus


8621. Krčelić, Baltazar... . Additamenta ad Annuas, versio... [page 546 | Paragraph | SubSect | Section]

beatae virginis Mariae ante castrum novum Budense. Ordinis militaris Theresiae crucis. 1mae crucis. Dominus comes banus Franciscus Nadasd. Dominus baro Philippus Levindus de Beck. Dominus comes de Brentano. Minoris crucis. Dominus comes generalis Josephus Draskovich. Dominus baro Antonius Settwicz generalis. Dominus Pauer Elias vicecolonellus Crisiensis. Dominus Szeczujacz major regiminis Gradiscani. Dominus Liubibratich colonellus Gradiscanus. Dominus Tkalevich capitaneus in regimine Brodensi.


8622. Krčelić, Baltazar... . Additamenta ad Annuas, versio... [page 547 | Paragraph | SubSect | Section]

Ex Croatia ad turmam praetorianam regiam. Dominus Christophorus Sztolnekovich aliter Bornemisza. Dominus Adam Zdenchay. Dominus Petrus Ballog. Dominus Tobias Habianecz. Dominus Gabriel Jellachich filius Alexandri. Dominus Dismas Jellachich filius Josephi. Dominus Karaicza schismaticus, sed jam in turma professus romano catholicus et armales obtinens sub Karaczai. Armalibus de novo provisi. Dominua Lucas Novoszel. Dominus Josephus Dellimanich. Dominus Georgius Carolus Levachich. Dominus


8623. Krčelić, Baltazar... . Additamenta ad Annuas, versio... [page 547 | Paragraph | SubSect | Section]

Dominus Gabriel Jellachich filius Alexandri. Dominus Dismas Jellachich filius Josephi. Dominus Karaicza schismaticus, sed jam in turma professus romano catholicus et armales obtinens sub Karaczai. Armalibus de novo provisi. Dominua Lucas Novoszel. Dominus Josephus Dellimanich. Dominus Georgius Carolus Levachich. Dominus Stephanus Markovchich. Dominus Mathias Plovanich. Dominus Josephus Hohnemer. Dominus Nicolaus Susan. Dominus Josephus Hohenreitter. Dominus Georgius Chernolatecz.


8624. Krčelić, Baltazar... . Additamenta ad Annuas, versio... [page 547 | Paragraph | SubSect | Section]

romano catholicus et armales obtinens sub Karaczai. Armalibus de novo provisi. Dominua Lucas Novoszel. Dominus Josephus Dellimanich. Dominus Georgius Carolus Levachich. Dominus Stephanus Markovchich. Dominus Mathias Plovanich. Dominus Josephus Hohnemer. Dominus Nicolaus Susan. Dominus Josephus Hohenreitter. Dominus Georgius Chernolatecz. Dominus Felix Josephus Loob. Dominus Paulus Takacs. Dominus Joannes Zana. Dominus Karaczai. Dominus Alexander Sechen.


8625. Krčelić, Baltazar... . Additamenta ad Annuas, versio... [page 547 | Paragraph | SubSect | Section]

de novo provisi. Dominua Lucas Novoszel. Dominus Josephus Dellimanich. Dominus Georgius Carolus Levachich. Dominus Stephanus Markovchich. Dominus Mathias Plovanich. Dominus Josephus Hohnemer. Dominus Nicolaus Susan. Dominus Josephus Hohenreitter. Dominus Georgius Chernolatecz. Dominus Felix Josephus Loob. Dominus Paulus Takacs. Dominus Joannes Zana. Dominus Karaczai. Dominus Alexander Sechen. Dominus Petrus Bottichky. Dominus Wolgemut. Dominus


8626. Krčelić, Baltazar... . Additamenta ad Annuas, versio... [page 547 | Paragraph | SubSect | Section]

Dellimanich. Dominus Georgius Carolus Levachich. Dominus Stephanus Markovchich. Dominus Mathias Plovanich. Dominus Josephus Hohnemer. Dominus Nicolaus Susan. Dominus Josephus Hohenreitter. Dominus Georgius Chernolatecz. Dominus Felix Josephus Loob. Dominus Paulus Takacs. Dominus Joannes Zana. Dominus Karaczai. Dominus Alexander Sechen. Dominus Petrus Bottichky. Dominus Wolgemut. Dominus Samuel Orlyk. Dominus Jellachich Petrus. Dominus Skerlecz civis


8627. Krčelić, Baltazar... . Additamenta ad Annuas, versio... [page 547 | Paragraph | SubSect | Section]

Petrus Keglevich supremus comes Poseganus. Baro Petrus Praszinszky. Baro Nicolaus Patachich. Comes Alexander Patachich.
Familiae nobiles integre defecerunt in masculo. Mathias Markovich. Mathias Nicolaus Messich. Josephus Magdich. Daniel Jurassich. Georgius Ligutich. Franciscus Grossich. Petrus Paraminszky. Adamus Naisich. Adamus Krisanich. Joannes Braniug. Franciscus Praskay. Thomas


8628. Krčelić, Baltazar... . Additamenta ad Annuas, versio... [page 548 | Paragraph | SubSect | Section]

Praeter domum Varasdinensem possidet medietatem Kelemin penes Topliczam capitularem; item bona in Vinicza. Batthyan Theodoras. Emit bona Ozaly, Brod et Grobnik a comite Perlasz 1766. pro 200.003 milibus fl.(sic!)
D. Draskovich comes Josephus Casimirus generalis peditatus et supremus comes comitatus Crisiensis. Possidet in comitatu Zagrabiensi dominium insigne Bosakovina, olim Zriniorum Brezovicza, ubi arcem de novo posuit, Rechicze et Sztenichniak, olim Nadasdianum. In comitatu Varasdinensi dominium Trakostain, a quo habet


8629. Krčelić, Baltazar... . Additamenta ad Annuas, versio... [page 549 | Paragraph | SubSect | Section]

Erdoedy. Possident partem 4. Moszlavinae, medietatem arcis Selin, medietatem Jaszcae. Item ex facta per defunctum comitem Ludovicum exsolutione Novimaroff, Podevchevo et Kamenicza, adeoque dominium Greben olim Batthyaniannm, sed, uti narratur, cambiatum pro Kermoendt. Item comitis Josephi Christiani nuper mortui aquisitione dominium Szamobor pro 104 milibus emptum. Noveris item. 1. Dominium Kutina in comitatu hodie Posegano a tota familia in commune possideri et annuos proventus distribui intra ramos praedictos. 2. Arcem Varasdinensem cum tenutis ab eo


8630. Krčelić, Baltazar... . Additamenta ad Annuas, versio... [page 549 | Paragraph | SubSect | Section]

comites. Supra Pribich, vidua possidet quaedam bona, quae adhuc ad quam pendent jurisdictionem, dubium, nemine curante; vocantur Kostanievecz. K. Klobusiczky comes Antonius possidet praedia episcopalia Bresane, in comitatu Crisiensi, et Biskupecz ad Varasdinum. Kulmer Josephus baro per uxorem Reginam Patachich possidet Orehoviczam, Lepavesz, Verbina in Berdovecz. Keglevich comites. Haec etiam familia duplex est: Hungarica et Croatica. Ex Croatica superest ramus Alexandri, cujus filius Julius possidet hodie Bessanecz, Krapinam, Svedrusje,


8631. Krčelić, Baltazar... . Additamenta ad Annuas, versio... [page 549 | Paragraph | SubSect | Section]

in Berdovecz. Keglevich comites. Haec etiam familia duplex est: Hungarica et Croatica. Ex Croatica superest ramus Alexandri, cujus filius Julius possidet hodie Bessanecz, Krapinam, Svedrusje, quae sunt dominii olim Kostell; item Ternovecz, Szikad venditum domino Bedekovich. Josephus possidet Lobor, Veleskovecz, et ad hos pertinet Topolovecz seu Totussevina, quamvis pro interim possideatur ab haerula Josepha. Ramus Petri in masculo deficientis habet filias Catharinam nuptam Francisco Patachich, cui obtigerunt bona et arces Popovecz, Kalnik, Guscherovecz, domus


8632. Krčelić, Baltazar... . Additamenta ad Annuas, versio... [page 549 | Paragraph | SubSect | Section]

ramus Alexandri, cujus filius Julius possidet hodie Bessanecz, Krapinam, Svedrusje, quae sunt dominii olim Kostell; item Ternovecz, Szikad venditum domino Bedekovich. Josephus possidet Lobor, Veleskovecz, et ad hos pertinet Topolovecz seu Totussevina, quamvis pro interim possideatur ab haerula Josepha. Ramus Petri in masculo deficientis habet filias Catharinam nuptam Francisco Patachich, cui obtigerunt bona et arces Popovecz, Kalnik, Guscherovecz, domus Varasdinensis. Josephae in capillis existenti Zachretje vulgo sanctissimae Crucis, Ladanje, Kostaniek, domus Zagrabiensis et


8633. Krčelić, Baltazar... . Additamenta ad Annuas, versio... [page 549 | Paragraph | SubSect | Section]

Lobor, Veleskovecz, et ad hos pertinet Topolovecz seu Totussevina, quamvis pro interim possideatur ab haerula Josepha. Ramus Petri in masculo deficientis habet filias Catharinam nuptam Francisco Patachich, cui obtigerunt bona et arces Popovecz, Kalnik, Guscherovecz, domus Varasdinensis. Josephae in capillis existenti Zachretje vulgo sanctissimae Crucis, Ladanje, Kostaniek, domus Zagrabiensis et usque ad emaritationem Topolovecz. Bisztricza etiam huic cessit. Haec familia plurimum habet ex Alapianis, Orehoczianis etc. Pertinet quoque ad,eos Dubrava,


8634. Krčelić, Baltazar... . Additamenta ad Annuas, versio... [page 550 | Paragraph | SubSect | Section]

arce insigni, Grobnik et Brodad mare. (sic!) Haec sibi data cambii titulo dicit. Vendidit 1766. comiti Theodoro Batthyan. Petazzi Benvenutus comes. Ribnik et Berlog arces. Pongracz baro. Novo meszto, Castellanecz etc. R. Ratkay Josephus. Dominium dictum Ratkaiszko, videlicet majus et minus; Tabor, Miljanam et Horvatsczkam domino Antonio Jankovich 1757. venditam. Ista familia multos habet nobilium summalistas. Rauch Paulus baro Lusniczam in Berdovecz, Sziszlavich. S. Sermage


8635. Krčelić, Baltazar... . Additamenta ad Annuas, versio... [page 550 | Paragraph | SubSect | Section]

comes. Medvedvar nunc Sesztine; Sztanievecz juris Ratkajani, Novi dvori,Miczkovo, Harmicza seu Szenkovecz, Krapinae medietatem, Oroszlavje seu inferior Sztubicza, Andrassevecz, Item Praszinszkiana pro filio Petro ex Maximiliana nato: Bisztricza, Szutinszka et Poznanovecz. Samere novus per uxorem Joannam Keglevich filiam Alexandri, Kys Kemlek sive Reka. V. Voikffi Sigismundus comes. Possidet medietatem Zabok, aliam medietatem patruus Voikovich. Item bona Gregurovecz Zagoriae. Voikffi Christophorus comes. Possidet curiam Sztari Dvor et Oroszlavje cum Kanisa ibi


8636. Krčelić, Baltazar... . Additamenta ad Annuas, versio... [page 551 | Paragraph | SubSect | Section]

missus ex Hungaria pro provisore Erdoediano.1 provisor, praefectus, tum nobilis factus, per uxorem Evam Markovich redditus possessionatus in Novaki. Dominus Ignatius Kelcz post resignatum munus leitinantii, ducta uxore Anna Maria Pressek, possessionatus factus. Dominus Josephus Hohenreitter ex salis perceptore in Vidovecz factus nobilis et possessionatus per uxorem Pressek. Dominus Joannes Zana ex clavigero nobilis factus et per uxorem Margaritham Gabellich viduam Josephi Magdich, possessionatus Konschinae. Dominus


8637. Krčelić, Baltazar... . Additamenta ad Annuas, versio... [page 552 | Paragraph | SubSect | Section]

uxore Anna Maria Pressek, possessionatus factus. Dominus Josephus Hohenreitter ex salis perceptore in Vidovecz factus nobilis et possessionatus per uxorem Pressek. Dominus Joannes Zana ex clavigero nobilis factus et per uxorem Margaritham Gabellich viduam Josephi Magdich, possessionatus Konschinae. Dominus Ladislaus Szalle judex civitatis Zagrabiensis et senator, per uxorem Jagussich possessionatus effectus. Dominus Stephanus Szalle vicejudlium, patruum secutus in Croatiam venit. Dominus Franciscus Dudich ex


8638. Krčelić, Baltazar... . Additamenta ad Annuas, versio... [page 552 | Paragraph | SubSect | Section]

Zagrabiensis. Pater Cherubinus Pehm Franciscanus. Pater Petrus Martinovich Paulinus.
Scriptores. Pater Nicolaus Benger ex instituto Paulinorum, 4-ter provincialis, scripsit historiam sui ordinis et edidit. Pater Josephus Bedekovich ejusdem instituti scripsit et edidit Natale solum sancti Hieronymi. Pater Franciscus Kovachich ejusdem instituti Thomam a Kempis: De Christi imitatione vulgari croatica edidit. Pater Georgius Mulih Jesuita catechismos varios,


8639. Krčelić, Baltazar... . Additamenta ad Annuas, versio... [page 555 | Paragraph | SubSect | Section]

1748. inclusive ad 1764. Romanus papa. Benedictus XIV. e domo Lambertini Bononiensis, ab anno 1740. 16. Augusti ad 1758. 3. Maji. Clemens XIII. e domo Rezzenico Veneta, ab anno 1758. 6. Julii papa. Imperatores. Franciscus I. Lotharingus imperator occidentis. Josephus II. ab anno 1765. 18. Augusti. Reges Europae. Hungariae. Maria Theresia rex Hungariae ab anno 1740. 20. Octobris post mortem patris sui Caroli VI. Nata 1717. 13. Maji. Desponsata Francisco duci Lotharingiae 12. Februarii 1736. Viennae. Coronata rex Hungariae,


8640. Krčelić, Baltazar... . Additamenta ad Annuas, versio... [page 556 | Paragraph | SubSect | Section]

Februarii 1710. Hispaniae. Ferdinandus VI. ab anno 1746. rex, obiit 1759. Carolus III. frater prioris ex patre ab anno 1759. 10. Augusti rex, ex regno Neapolitano. Lusitaniae alias Portugalliae. Joannes V. mortuus 31. Julii 1750. Josephus I. natus 6. Junii 1714. Rex a morte patris sui, cui successit. Moscoviae. Elizabetha Petrovna ab anno 1741. Mortua 1762. in Novembri. Petrus III. mortuus 1763. Catharina II. Neapolis et Siciliae. Carolus abiit


8641. Krčelić, Baltazar... . Additamenta ad Annuas, versio... [page 556 | Paragraph | SubSect | Section]

Comes Nicolaus Csaky ab anno 1751. ad 1757. Vacat. Comes Franciscus Barkoczi ab anno 1761. Colocensis et Bacsiensis archiepiscopus. Comes Nicolaus Csaky ad 1751. Baro postea comes Franciscus Klobusiczky a 1751. ad 1760. 5. Aprilis. Comes Josephus de Batthyan. Agriensis episcopus. Comes Franciscus Barkoczi, factus primas. Comes Carolus Eszterhazy ab anno 1762. Vaciensis. Michael Carolus ab Altham cum titulo archiepiscopi Barensis. Comes Christophorus Migazzi. Comes


8642. Krčelić, Baltazar... . Additamenta ad Annuas, versio... [page 557 | Paragraph | SubSect | Section]

Dominus comes Nicolaus Csaky, Colocensis, tum primas. Comes Paulus Forgács, factus Vaciensis. Baro Adamus Patachich. Transylvaniensis. Franciscus baro Klobusiczky, translatus Zagrabiam. Sigismundus baro Stoika, sponte resignavit 1760. Comes Josephus de Batthyan, factus Colocensis. Antonius baro Baythai e scholis piis. Chanadiensis. Dominus Nicolaus Sztanislavich Franciscanus. Comes Franciscus Antonius Engell. Bosnensis. Petrus Bakich de Lák alias Bachich. Franciscus Thauszy 1749.


8643. Krčelić, Baltazar... . Additamenta ad Annuas, versio... [page 557 | Paragraph | SubSect | Section]

Antonius baro Baythai e scholis piis. Chanadiensis. Dominus Nicolaus Sztanislavich Franciscanus. Comes Franciscus Antonius Engell. Bosnensis. Petrus Bakich de Lák alias Bachich. Franciscus Thauszy 1749. factus, translatus Zagrabiam. Josephus Antonius Chiolnich ab anno 1751. Syrmiensis. Ladislaus Szoereny. Josephus Givovich, mortuus 1762. Joannes Baptista Paxi. Segniensis. Joannes Antonius de Benzoni. Georgius Wolffganges Chiolich. Pius Manzzador Barnabita.


8644. Krčelić, Baltazar... . Additamenta ad Annuas, versio... [page 557 | Paragraph | SubSect | Section]

Franciscanus. Comes Franciscus Antonius Engell. Bosnensis. Petrus Bakich de Lák alias Bachich. Franciscus Thauszy 1749. factus, translatus Zagrabiam. Josephus Antonius Chiolnich ab anno 1751. Syrmiensis. Ladislaus Szoereny. Josephus Givovich, mortuus 1762. Joannes Baptista Paxi. Segniensis. Joannes Antonius de Benzoni. Georgius Wolffganges Chiolich. Pius Manzzador Barnabita. Belgradiensis. Comes Franciscus Antonius Engell, translatus ad Chanadiensem.


8645. Krčelić, Baltazar... . Additamenta ad Annuas, versio... [page 557 | Paragraph | SubSect | Section]

Comes Franciscus Antonius Engell, translatus ad Chanadiensem. Stephanus Putz. Barones: Palatinus. Comes Joannes Palffy, olim Croatiae banus. Comes Ludovicus de Batthyan, mortuus 1765. in Novembri. Judices curiae regiae. Comes Josephus Eszterhazy, 1748. mortuus. Comes Georgius Erdoedy. Comes Josephus Illyeshazy, resignavit. Comes Nicolaus Palffy ab anno 1765. Bani Croatiae. Comes Carolus de Batthyan. Comes Franciscus de Nadasd ab 1756. Tavernicorum magistri.


8646. Krčelić, Baltazar... . Additamenta ad Annuas, versio... [page 557 | Paragraph | SubSect | Section]

Putz. Barones: Palatinus. Comes Joannes Palffy, olim Croatiae banus. Comes Ludovicus de Batthyan, mortuus 1765. in Novembri. Judices curiae regiae. Comes Josephus Eszterhazy, 1748. mortuus. Comes Georgius Erdoedy. Comes Josephus Illyeshazy, resignavit. Comes Nicolaus Palffy ab anno 1765. Bani Croatiae. Comes Carolus de Batthyan. Comes Franciscus de Nadasd ab 1756. Tavernicorum magistri. Comes Leopoldus de Nadasd, factus cancellarius. Comes Franciscus Eszterhazy.


8647. Krčelić, Baltazar... . Additamenta ad Annuas, versio... [page 557 | Paragraph | SubSect | Section]

resignavit. Comes Nicolaus Palffy ab anno 1765. Bani Croatiae. Comes Carolus de Batthyan. Comes Franciscus de Nadasd ab 1756. Tavernicorum magistri. Comes Leopoldus de Nadasd, factus cancellarius. Comes Franciscus Eszterhazy. Comes Josephus Illyeshazy. Comes Adamus de Batthyan senior. Agazonum magistri. Comes Franciscus Eszterhazy, factus tavernicus. Comes Leopoldus de Nadasd, ex tavernico ut cancellarius. Comes Antonius Grassalkovich. Pincernarum magistri. Comes


8648. Krčelić, Baltazar... . Additamenta ad Annuas, versio... [page 558 | Paragraph | SubSect | Section]

factus tavernicus. Comes Leopoldus de Nadasd, ex tavernico ut cancellarius. Comes Antonius Grassalkovich. Pincernarum magistri. Comes Ludovicus de Batthyan, factus palatinus. Comes Paulus Balassa. Dapiferorum magistri. Comes Josephus Illyeshazy, factus tavernicus. Comes Emericus de Batthyan. Curiae regiae magistri. Comes Nicolaus Palffy, fuit modo cancellarius. Janitorum magistri. Comes Carolus Palffy. Cubiculariorum magistri. Antonius S. R. I.


8649. Krčelić, Baltazar... . Additamenta ad Annuas, versio... [page 563 | Paragraph | SubSect | Section]

ut vix amplius Uniti haberi possint. Braniughius tamen et post Passichii casum zelum non deseruit, quin in publica 1741. diaeta restitutionem Marchae ursit, uti ex articulis patet, sed morte praeventus non terminavit. In Romanam sedem tanta fuit observantia, ut licuerit nemini, vel per jocum vel per disputationem, vel minimum contra eandem proloqui. Munificentia quanta fuerit, indicant tot tantaque monumenta illius pietatem loquentia. Sane in cathedrali ecclesia divis Fabiano et Sebastiano operis plastici, quam videre est, aram posuit. Ciborium majus cum pyramidibus, quae


8650. Krčelić, Baltazar... . Additamenta ad Annuas, versio... [page 564 | Paragraph | SubSect | Section]

statuarios proprios constanter habuerit, qui continuo decem etiam mechanicis adhibitis piam episcopi munificentiam explebant, aras aliaque ad diversas dioecesis partes et ecclesias exmittendo. Addo, his omnibus majorem illius zelum fuisse. Commendanti enim mihi presbytherum Joannem Jozipovich pro parochia in Miholcz, primo sciscitabatur, num zelozus foret, tum addidit: Audio, ecclesiam illam in misero statu esse, et heu demortuus parochus nunquam me admonuit, hoc mihi summo dolori est . Ad Sclavoniam quot apparatus sacros, uti: casulas, albas, calices, missalia


8651. Krčelić, Baltazar... . Additamenta ad Annuas, versio... [page 570 | Paragraph | SubSect | Section]

paulo post ponam, fecit promotiones. Capituli Chasmensis, prouti et parochiarum per ipsum distributarum, catalogo ob nimiam molem neglecto, officialium tamen ejusdem, priorum saltem faciam mentionem. Ergo. Catalogus canonicorum a Georgio Braniug creatorum. Anno 1728. Josephus Antonius Chiolnich ex parocho Berdovicensi, in locum Thomae Plessich archidiaconi Chasmensis. Stephanus Putz ex parochiae in Bisztra parocho, in locum Francisci Somsich Viennae mortui et sepulti in metropolitana qua rectore collegii Croatici. Adamus Chegetek ex parocho


8652. Krčelić, Baltazar... . Additamenta ad Annuas, versio... [page 570 | Paragraph | SubSect | Section]

ex parocho Caproncensi, in locum Francisci Novachich cantoris. Ladislaus Bedekovich ex praebendario cathedralis ecclesiae et custode capituli Chasmensis, in locum Georgii Braniug ad episcopatum Zagrabiensem promoti. Adamus Ztepanich ex seminarii sublectore, in locum comitis Jonathae Ivanovich tantum diaconi. Anno 1729. Franciscus Thauszy ex parocho Sztanievicensi, in locum Joannis Zebecz archidiaconi Goricensis. Georgius Marcellevich, in locum Mathiae Augustich archidiaconi Vaska, ex parocho Dernensi. Anno 1730. Joannes Radich ex parocho Bisztricensi,


8653. Krčelić, Baltazar... . Additamenta ad Annuas, versio... [page 571 | Paragraph | SubSect | Section]

Benedicti de Kaposö et tabulae banalis assessoris. Anno 1745. Andreas Gradinszki ex parocho Crisiensi, in locum Stanislai Pepelko archidiaconi cathedralis, Siscii ex letargo mortui et sepulti. Georgius Malenich ex sublectore, in locum Michaelis Kalamer, archidiaconi Vaska. Josephus Galliuff ex parocho Dombrensi, in locum Georgii Reess cantoris et tabulae judiciariae assessoris ac abbatis sanctae Hellenae de Podborje, 23. Octobris ex apoplexia mortui. Anno 1747. Balthasar Kerchelich ex sublectore, in locum Gabrielis Bisztriczey, praepositi Chasmensis.


8654. Krčelić, Baltazar... . Additamenta ad Annuas, versio... [page 572 | Paragraph | SubSect | Section]

qui fuerat annis pluribus, et canonicatum cum cantoratu Chasmensi obtinuerat eratque praebendarius. Viri dein hujus praesumptionibus offensus, Paulum Turkovich, qui domino Reess successerat, capellanum habuit et ad mortem servavit. A latere canonicos habuit Georgium Marcellevich et dein Josephum Galliuff cognatum. Praefectum bonorum Andream Gerlechich, ipso mortuo neminem. Secretarios duos tenuit: in germanicis Augustum Fridericum Föllner; in aliis primo quendam Tomassich, quo mortuo successit Josephus Jagussich, post hunc dominus Fabriczi, dein Josephus Raffay,


8655. Krčelić, Baltazar... . Additamenta ad Annuas, versio... [page 572 | Paragraph | SubSect | Section]

A latere canonicos habuit Georgium Marcellevich et dein Josephum Galliuff cognatum. Praefectum bonorum Andream Gerlechich, ipso mortuo neminem. Secretarios duos tenuit: in germanicis Augustum Fridericum Föllner; in aliis primo quendam Tomassich, quo mortuo successit Josephus Jagussich, post hunc dominus Fabriczi, dein Josephus Raffay, ac tandem Georgius Petkovich. Quibus tamen res archivii nunquam credere voluit. Vicarium temporaneum, simul et comitem curialem, dominum Sigismundum Skerlecz, post hunc superius dictos. Provisores in bonis, dein stabuli


8656. Krčelić, Baltazar... . Additamenta ad Annuas, versio... [page 572 | Paragraph | SubSect | Section]

et dein Josephum Galliuff cognatum. Praefectum bonorum Andream Gerlechich, ipso mortuo neminem. Secretarios duos tenuit: in germanicis Augustum Fridericum Föllner; in aliis primo quendam Tomassich, quo mortuo successit Josephus Jagussich, post hunc dominus Fabriczi, dein Josephus Raffay, ac tandem Georgius Petkovich. Quibus tamen res archivii nunquam credere voluit. Vicarium temporaneum, simul et comitem curialem, dominum Sigismundum Skerlecz, post hunc superius dictos. Provisores in bonis, dein stabuli magistrum aliosque plurimos, ut aulam omnino magnam


8657. Krčelić, Baltazar... . Additamenta ad Annuas, versio... [page 572 | Paragraph | SubSect | Section]

Carolus VII. Bavarus et Franciscus I. Hungariae reges Carolus VI., 1740. mortuus, et ejusdem filia Maria Theresia. Bani Croatiae fuerunt Joannes Palffy, ad officium judicis curiae translatus, ac dein factus regni Hungariae palatinus; comes Joannes Draskovich, brevi mortuus; comes Josephus Eszterhazy, 1741. judex curiae regiae factus et 1748. mortuus; comes Carolus Batthyan, quem banum Braniughius reliquit. Bella amplissima per universam fere Europam, immo mundum, gesta sunt. Ab anno 1730., mortuo Augusto Poloniae rege, continua fere bella fuerunt.


8658. Krčelić, Baltazar... . Additamenta ad Annuas, versio... [page 573 | Paragraph | SubSect | Section]

Nissa cum universa fere Servia Carolo subjiciebantur, sed infidelitate generalium finis belli hujus funestus fuerat; quoniam Belgradum plane vi pactorum Turcis dare oportuit, Savumque metales constitutêre, quae etiam ex historicis discenda relinquo. Hic in Croatia praefuit armadae toti Josephus Eszterhazius banus, qui exitum belli praevidens, ut dicimus, pure defensive se habuit. Arcem Buzin obsederat, sed obsidionem solvit. Turcae quoque Zrinium obsederant, sed nescio unde factum, obsidionem ipsi solverunt. Neque quidquam de reliquo isthic actum, praeter spolia utrinque facta et


8659. Krčelić, Baltazar... . Additamenta ad Annuas, versio... [page 574 | Paragraph | SubSect | Section]

partibus Sisciensibus; qua occasione ara sanctorum Fabiani et Sebastiani in cathedrali erecta. Incendia notabiliora Zagrabiae acciderunt. Primum 1731. mense Majo die 31., a quo magna pars civitatis superioris et capitularis absumpta. In superiori civitate seminarium sancti Josephi, in capitulari monasterium Franciscanorum cum turri et ecclesiae tecto, liquefactis etiam campanis aliisque pluribus domibus. In hoc incendio memoria dignum accidit. Inter medias flammas inviolata conservatio imaginis beatae virginis Mariae, quae hodie sub fornice civitatis portae, Kamenita


8660. Krčelić, Baltazar... . Additamenta ad Annuas, versio... [page 575 | Paragraph | SubSect | Section]

vicebani. Sigismundus Skerlecz, Joannes Braniug, Balthasar Magdalenich, tabulae judiciariae praesides, etiam successive. Joannes Braniug, suprascripti Czinderii et Bedekovich, ac tandem Adamus Naisich, regni et banales protonotarii. Quibus plures alii veniunt annumerandi ut Joannes Busan, Josephus Magdich, Stephanus Grudich, allique in publicis officiis constituti. Ob rem militarem nominatissimus omnium jure est baro Petrus Praszinszky, in generalatu Varasdinensi postremo colonellus, vir immortali dignus memoria, qui ubique celebratissimus exstitit et nullum bellum reliquit;


8661. Krčelić, Baltazar... . Additamenta ad Annuas, versio... [page 578 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

partibus conscriptor, tum judlium, demum et vicecomes. Uxores plures habuit. Prima fuit nata Krisanich, ex qua natus est praefatus episcopus Franciscus anno 1698. die 25. Martii. Item Nicolaus Sigismundus, modo archidiaconus Bexin et canonicus Zagrabiensis. Alia quaedam Germana, ex qua natus Josephus, nunc parochus ad sanctum Joannem in Novavilla, cantor et canonicus Chasmensis. Tertia Orehocziana, ex qua filiam habuit, nuptam domino Peharnik, quorum filia moderno domino Sikuten Josepho uxor est. Caeterum quia Krisanichii filiarum altera Cholnichiis fuisset locata, ex qua


8662. Krčelić, Baltazar... . Additamenta ad Annuas, versio... [page 578 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

ad sanctum Joannem in Novavilla, cantor et canonicus Chasmensis. Tertia Orehocziana, ex qua filiam habuit, nuptam domino Peharnik, quorum filia moderno domino Sikuten Josepho uxor est. Caeterum quia Krisanichii filiarum altera Cholnichiis fuisset locata, ex qua modernus Bosnensis episcopus Josephus Chiolnich descenderet, ideo hi duo, episcopus Zagrabiensis videlicet et Bosnensis, duarum sororum sunt filii. Tertia Krisanichiana Milassinio nupserat, sed haec ob mariticidium sui ipsius fuit homicida. Praedictus episcopus, uti et caeteri sui fratres, Nicolaus ac Josephus, fuere


8663. Krčelić, Baltazar... . Additamenta ad Annuas, versio... [page 578 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

episcopus Josephus Chiolnich descenderet, ideo hi duo, episcopus Zagrabiensis videlicet et Bosnensis, duarum sororum sunt filii. Tertia Krisanichiana Milassinio nupserat, sed haec ob mariticidium sui ipsius fuit homicida. Praedictus episcopus, uti et caeteri sui fratres, Nicolaus ac Josephus, fuere ad clericorum cathedralis ecclesiae Zagrabiensis seminarium, vulgo alumnatum, a teneris mancipati, ac in eodem enutriti, et absolutis humanioribur scholis, Viennam missi. Franciscus quidem triennio pro vigente tunc more, sub patre Leopoldo Galler Jesuita philosophiae auditor fuit,


8664. Krčelić, Baltazar... . Additamenta ad Annuas, versio... [page 579 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

fructuum per canonicos, horumque tractatione meruit, ut ad preces tantorum post mortem canonici Joannis Zebecz ab episcopo Braning anno 1729. die 1. Maji in cathedralis ecclesiae Zagrabiensis canonicum resolveretur. Post triennium factus fuit Dubicensis commendans, et in bani Esxterhazy Josephi gratiis, suo benefactori Chiculini ingratus, dum hunc delationibus suis apud banum exosum fecit, officioque commandae Kostanicensis privari. Bano ejusque secretario immolabat variis regalibus, confusionesque faciendo et schismaticos protegendo, praecipue quendam popam Terbuhovich, qui 1751.


8665. Krčelić, Baltazar... . Additamenta ad Annuas, versio... [page 580 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

Krisovlian fuisset mortuus, morte ad Thauszium per me scripta; idem in praediis illis universa et quaevis animalia totamque alodialem suppellectilem Nadasdio relinquit, acceptisque a Bisztriczey catenus litteris, episcopo item Zagrabiensi Klobusiczky, Viennam festinat (cum competitor alter dominus Josephus Chiolnich ad comitem Grassalkovich, tum in commissione in Syrmiensibus partibus constitutum, fuisset progressus) ac Viennae narrato Chiolnichii facto, quod episcopatum a Grassalkovich quaereret, die 6. Augusti anni ejusdem 1749. a regina in episcopatum Bosnensem est resolutus. Cepitque sua


8666. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

deposito episcopi cadavere pro successore inter capitulares actum et scissis partibus, ut quivis canonicorum quinque scripto apponeret, conclusum. Scrutinio acto dominus praepositus major et generalis vicarius baro Sigismundus Sinersperg, vota ut ajunt 20, dominus lector Josephus Chiolnich 18, dominus cantor Petrus Matachich 12, dominus custos Stephanus Putz 14, dominus cathedralis Adamus Chegetek 15, dominus Goricensis Franciscus Thauszy 4, dominus Dubicensis Nicolaus Terihay 2, dominus Kemlek(ensis) Josephus Pogledich 1, dominus praepositus Chasmensis Nicolaus


8667. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

baro Sigismundus Sinersperg, vota ut ajunt 20, dominus lector Josephus Chiolnich 18, dominus cantor Petrus Matachich 12, dominus custos Stephanus Putz 14, dominus cathedralis Adamus Chegetek 15, dominus Goricensis Franciscus Thauszy 4, dominus Dubicensis Nicolaus Terihay 2, dominus Kemlek(ensis) Josephus Pogledich 1, dominus praepositus Chasmensis Nicolaus Petrichevich 10, aeque 10 dominus Vasca(nus) baro Adamus Patachich, dominus autem Bexin(ensis) Wolffgangus Kukuljevich 8, retulit.| Cum autem hos omnes proponere consultum esse non videretur, non


8668. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 2 | Paragraph | SubSect | Section]

cancellarius gratias distributas in Hungariae regno promulgavit sequentes. 1. Ad episcopatum Zagrabiensem transferri dominum episcopum Transilvaniensem Franciscum Xaverium baronem Klobusiczky. 2. Officium et baronatum regni judicis curiae (vacantis per mortem, 10. Maii secutam Posonii comitis Josephi Eszterhazy) domino comiti Georgio Erdoedy, hactenus camerae Hungaricae praesidi. 3. Camerae praesidem creari dominum comitem Antonium Grassalkovich, ex personali praesentiae regiae. 4. Personalem dominum Georgium Fekette ex consiliario cancellariae aulico Hungaricae Viennensis.


8669. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 2 | Paragraph | SubSect | Section]

et Posonii installationis, ut episcopi affinis, canonico Zagrabiensi et collegii Croatici pro tunc rectori Balthasari Kercselich commendavit. Quoad bona autem et jura episcopalia, in Croatia et Sclavonia existentia, plenipotentiarium constituit reverendissimum dominum Josephum Chiolnich lectorem Zagrabiensis capituli, Viennae tunc praesentem, quod et sua episcopalis excellentia ratihabuit et confirmavit, addito ad plenipotentiam etiam illustrissimo fratre suo Antonio, comitatus Zempliniensis administratore, qui et in fine mensis Julii Croatiam et Zagrabiam


8670. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 5 | Paragraph | SubSect | Section]

promovetur.) Anno hoc eodem 1748; conclusis Aquisgrani pacis articulis inter Europae principes nationalis Croatarum militia in Junio ex Hollandia dimissa est. Comes autem banus Carolus de Batthyan supremus aulae praefectus serenissimi archiducis Austriae Josephi, primogeniti reginae filii, fuerat resolutus, adhucdum in Belgio et Hollandia existens. (Ablegatio statuum Viennam ad Suam Majestatem.) Qua promotione domini comitis bani intellecta, indicta Zagrabiae congregatione, ex eadem nomine


8671. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 6 | Paragraph | SubSect | Section]

accipiens, praecisis framea in pede nervis, eundem decidit, magna spectantis populi admiratione. (Bani Viennam redditus.) Die 23. Novembris banus Carolus Batthyan Viennam rediit, et die 8. Decembris in praefectum aulae serenissimi archiducis Josephi promulgatus, quando et ad aulam habitaturus concessit. (Zagrabiae congregatio.) Zagrabiae circa finem Novembris celebrata congregatio, ubi occasione restaurationis comitatus dominus Sigismundus Bussich et substitute vicecomite ordinarius


8672. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 6 | Paragraph | SubSect | Section]

(Zagrabiae congregatio.) Zagrabiae circa finem Novembris celebrata congregatio, ubi occasione restaurationis comitatus dominus Sigismundus Bussich et substitute vicecomite ordinarius comitatus Zagrabiensis vicecomes factus est dominus Josephus Raffay ex notario substitutus vicecomes, et dominus Nicolaus Messich comitatuum Zagrabiensis et Crisiensis notarius. Praeterea in eadem congregatione pro secutura banalium confiniorum regulatione, eorundem confiniorum uti etiam banderistarum conscriptio per dominum Busan peragenda fuerat


8673. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 12 | Paragraph | SubSect | Section]

Auranae. gubernator, vicarius et causarum auditor generalis. (Creatus canonicus 1728., lector 1739.) Lector, reverendissimus dominus Josephus Antonius Chiolnich, praepositus infulatus sanctae Sapientiae de Titell, tabulae banalis assessor. (Creatus canonicus 1718., cantor 1745.) Cantor, reverendissimus dominus Petrus Matachich abbas sancti Nicolai de Ercsy.


8674. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 12 | Paragraph | SubSect | Section]

(Creatus canonicus 1729.) Goricensis reverendissimus dominus Franciscus Thauszy praepositus sancti Joanni de Develics. (Creatus canonicus 1724.) Kemlek(ensis) reverendissimus dominus Josephus Pogledich. (Creatus canonicus 1741.) Vaska(nus) illustrissimus et reverendissimus dominus Adamus liber baro Patachich de Zajezda, praepositus sancti Benedicti de Kaposffo. (Creatus canonicus


8675. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 13 | Paragraph | SubSect | Section]

Nicolaus Ztepanich creatus canonicus 1738. Michael Szkerba creatus canonicus 1739. Georgius Gaal creatus canonicus 1739. Paulus Sikuten creatus canonicus 1743. Andreas Gradinszki creatus canonicus 1745. Georgius Malenich creatus canonicus 1745. Josephus Gallyuff creatus canonicus 1746. Balthasar Kercselich creatus canonicus 1747. Sigismundus Schytaroczi creatus canonicus 1747. Canonici collegiatae ecclesiae Chasmensis. Lector Georgius Kovachevich, qui resolutus fuerat


8676. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 13 | Paragraph | SubSect | Section]

Georgius Pozvinszky emeritus praebendarius, qui causa podagrae resignato beneficio ad domum deficientium se transtulit. Georgius Igerchich parochus Capronczensis et vicearchidiaconus Camarcensis. Franciscus Vlahovich parochus Ivanicensis et vicearchidiaconus Chasmensis. Josephus Vitnich parochus ad sanctum Petrum in vico Latinorum Zagrabiae et vicearchidiaconus cathedralis. Joannes Vagyon parochus sanctissimae Trinitatis in Inferiori Stubicza. Georgius Jambrekovich. Stephanus Raffay. Franciscus Mihanovich. Praebendarii


8677. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 14 | Paragraph | SubSect | Section]

Suae Majestatis consiliarius, perpetuus in Nemethujvar comitatus Castriferrei, perpetuus Simeghiensis vero supremus comes, generalis campi mareschallus, et unius legionis dimacharum colonellus, Colapianorum et Vunnanorum confiniorum supremus capitaneus, serenissimi archiducis Austriae Josephi supremus aulae praefectus, tabulae banalis praeses. Locumtenens illustrissimus dominus comes Ludovicus Erdoedy de Monyokorek, actualis intimus Suae Majestatis consiliarius, generalis vigiliarum praefectus. Vicebanus spectabilis dominus Joannes Rauch de Neek, supremus comes


8678. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 14 | Paragraph | SubSect | Section]

jam recensitos tres. Dominus comes Christophorus Orsich. Dominus baro Theodorus Rattky. Dominus Joannes Busan. In tabula judiciaria praeses spectabilis dominus Balthasar Magdalenich. Reverendissimus dominus Wolffgangus Kukuljevich. Dominus Josephus Magdich. Dominus Georgius Jellachich. Dominus Joannes Jurssich. Vicecomes comitatus Zagrabiensis Sigismundus Bussich, substitutus ejusdem Josephus Raffay. Vicecomes comitatus Varasdinensis Ignatius Czinderi, substitutus ejusdem David Deory. Vicecomes


8679. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 14 | Paragraph | SubSect | Section]

praeses spectabilis dominus Balthasar Magdalenich. Reverendissimus dominus Wolffgangus Kukuljevich. Dominus Josephus Magdich. Dominus Georgius Jellachich. Dominus Joannes Jurssich. Vicecomes comitatus Zagrabiensis Sigismundus Bussich, substitutus ejusdem Josephus Raffay. Vicecomes comitatus Varasdinensis Ignatius Czinderi, substitutus ejusdem David Deory. Vicecomes comitatus Crisiensis Joannes Simunchich, substitutus ejusdem Joannes Szaich. Officia militaria. Commendans


8680. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 16 | Paragraph | SubSect | Section]

| illustrissimo domino barone Adamo Patachich canonico Zagrabiensi ex parte magnatum, reverendissimo domino Nicolao Petrichevich canonico Zagrabiensi ex parte cleri, domino Adamo Naisich protonotario, domino Joanne Busan assessore tabulae banalis, in locum Josephi Magdich, infirmitate impediti. diurnum ex cassa regni habentibus in fl. 3. Ex parte autem status militaris dominus colonellus Kengell, dominus supremus vigiliarum praefectus Monhart, dominus capitaneus Fabriczi, accedentitens ex parte utraque notariis, scribis et aliis


8681. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 17 | Paragraph | SubSect | Section]

prodesse possit, omnium vota communia erant. Ad hoc autem praestandum, necessaria videbatur in regno possessio, cum autem nihil reperiretur, quod emi et comparari posset, capitulum cathedralis ecclesiae Zagrabiensis medio duorum ex consistorio ablegatorum, videlicet reverendissimorum dominorum Josephi Chiolnich lectoris et Adami Chegetek archidiaconi cathedralis, apud suam excellentiam institit, ut eidem domino baroni et descendentibus masculini sexus praedium Biskupecz ad Varasdinum, a morte Caspari comitis Esterhazy 1734. secuta, et prae manibus fisci existens, conferre dignaretur.


8682. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 19 | Paragraph | SubSect | Section]

de Babolcsa, postquam illi ecclesiae praefuisset annis 34, ibidemque in parochiali sanctissimae Crucis sepultus. Bona, quae prius ad consangvineos procuraverat, iisdem reliquit cum copiosa substantia alia. Pro episcopatu autem ejusdem ex Zagrabiensi capitulo institerunt dominus lector Josephus Chiolnich et dominus arhidiaconus Goricensis Franciscus Thauszy, qui et die sexta Augusti eodem consolatus est Viennae. (lnstitutio sedis vicarialis novae. Vicarius novus et consiliarii episcopales.) Sua episcopalis excellentia rebus in


8683. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 19 | Paragraph | SubSect | Section]

praeposito per annos 19 prius generali vicario, die 19. Augusti, litteris ad capitulum datis significavit. Sacrum a se erigi consistorium et ad illud promoveri et applicari sequentes: Dominum Wolffgangum Kukuljevich qua vicarium generalem et causarum generalem auditorem. Dominos Adamum Ztepanich, Josephum Pogledich, Nicolaum Magdich, Georgium Reess, Josephum Gallyuff, Balthasarem Kercselich, qua consiliarios consistoriales, Paulum Sikuten qua notarium, Georgium Malenich qua fiscalem, omnes Zagrabienses canonicos. | Istis instructionem (quam ex


8684. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 19 | Paragraph | SubSect | Section]

Augusti, litteris ad capitulum datis significavit. Sacrum a se erigi consistorium et ad illud promoveri et applicari sequentes: Dominum Wolffgangum Kukuljevich qua vicarium generalem et causarum generalem auditorem. Dominos Adamum Ztepanich, Josephum Pogledich, Nicolaum Magdich, Georgium Reess, Josephum Gallyuff, Balthasarem Kercselich, qua consiliarios consistoriales, Paulum Sikuten qua notarium, Georgium Malenich qua fiscalem, omnes Zagrabienses canonicos. | Istis instructionem (quam ex prothocollo vicariali discere poteris) dedit sapientissimam.


8685. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 20 | Paragraph | SubSect | Section]

episcopos ab olim Posegae habuisse videbatur credibilius. Hinc civitatis fiscum nihil in illa praetendere posse, sed regium potius. Quare et a camera domus Posegana resignata plenipotentiariis episcopi, civitatique a commissione demandatum, ut claves ab eadem ad manus supremi inspectoris domini Josephi Dellimanich consignarent. Quod et fecerunt: cum protestatione: 1mo. Ut omnes antiquas praetensiones civitati episcopus exsolvat. 2do. Ut imposterum eandem domum suam episcopus sub omnibus consvetis civibus oneribus episcopus teneat et


8686. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 20 | Paragraph | SubSect | Section]

supra qua et civium protestatione et sua quoque, ab eodem judice Malessich de dato Posegae die 29. mensis Augusti 1749. testimoniales idem canonicus accepit et custodiendas tradidit ad futuram cautellam. Restituta ita domo et per supremum episcopi inspectorem Sclavonicum dominum Josephum Dellimanich appraehensa, institit apud supranominatos plenipotentiarios civitas, pro culinae per ipsos in fundo episcopali ex sepibus constructae bonificatione, per ipsos ad 60 fl. taxatae, sed eorum plenipotentiam eo se extendere non admiserunt propter damna a civibus per


8687. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 26 | Paragraph | SubSect | Section]

pro ablegate ex parte cleri constituit. | Prodente se tamen magis saecularium passione, scitis jam praemissis studio tamen non articulatis, die altero, primum protonotario, dein domino Busan ablegatio oblata, his sese excusantibus imo deprecantibus, dominus Josephus Raffay, substitutes vicecomes comitatus Zagrabiensis, ad dominum vicebanum Joannem Rauch exmissus, ut ipse ablegationem susciperet. Apud quem diutius commoratus retulit: dominum vicebanum omnino istud suscepturum, ita tamen, ut eidem non alter quam dominus Josephus Magdich (ecclesiae pane


8688. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 26 | Paragraph | SubSect | Section]

imo deprecantibus, dominus Josephus Raffay, substitutes vicecomes comitatus Zagrabiensis, ad dominum vicebanum Joannem Rauch exmissus, ut ipse ablegationem susciperet. Apud quem diutius commoratus retulit: dominum vicebanum omnino istud suscepturum, ita tamen, ut eidem non alter quam dominus Josephus Magdich (ecclesiae pane enutritus et per illam elevatus, ditatus, hostis tamen ecclesiae apertus) adjungatur, et ex parte cleri ut nullus omnino mittatur, tum quod ipse nulli locum et praecedentiam dare posset, tum quod clerus videretur interessatus, tanquam cum quo negotii plurimum


8689. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 26 | Paragraph | SubSect | Section]

Et primum strenue defensum, ex parte cleri aliquem mittendum esse. Quo etiam per saeculares agnito, laboratum per illos, ut saltem canonicus capituli Zagrabiensis excludatur. Quare primum rectori societatis Jesu, dein Paulinis ex parte, cleri ablegatio delata, his non acceptantibus, per dominum Josephum Magdich canonicis Chasmensibus, et qnidem Georgio Kovachevich lectori, viro egregio, sed constanter infirmo, quique jam septem mensibus continuo lecto affixus decumbebat, pro quo et per saeculares conclamatum, utpote scientes eundem Viennam non iturum, et ipse intra reliquos deputatos,


8690. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 27 | Paragraph | SubSect | Section]

comitem locumtenentem et episcopum praetensio a regni statibus ratione fodinarum Samoboriensium, ab anno adhuc 1714. haerens, revisa, cum data ad Suam Majestatem opinione, domino Androca oblata regnotenus quinque millia acceptare recusante. Illustrissimus et reverendissimus dominus Josephus Zbisko electus episcopus Vegliensis, praepositus Posoniensis, metropolitanae Strigoniensis canonicus et consiliarius locumtenentialis consilii ad initium Octobris Zagrabiae episcopum visitavit. Dominus comes Petrus Keglevich anno aetatis 28. apud glotem suam comitissam viduam


8691. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 32 | Paragraph | SubSect | Section]

(Restauratio comitatus Zagrabiensis et Crisiensis. Commissio ordinata.) Eodem isto anno 1749. Zagrabiae die 5. Martii sub praesidio banalis locumtenentis comitis Ludovici Erdoedy fuit regni congregatio, in qua expirante indulto regio, ut dominus Josephus Magdich tabulae judiciariae assessor, una et ordinarius vicecomes comitatus Zagrabiensis esse valeat, in ordinarium vicecomitem electus est dominus Sigismundus Bussich, in substitutum dominus Josephus Raffay, in notarium dominus Mathias Nicolaus Messich, ac hujus loco factus judlium


8692. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 32 | Paragraph | SubSect | Section]

comitis Ludovici Erdoedy fuit regni congregatio, in qua expirante indulto regio, ut dominus Josephus Magdich tabulae judiciariae assessor, una et ordinarius vicecomes comitatus Zagrabiensis esse valeat, in ordinarium vicecomitem electus est dominus Sigismundus Bussich, in substitutum dominus Josephus Raffay, in notarium dominus Mathias Nicolaus Messich, ac hujus loco factus judlium dominus Josephus Zaverszki. Confirmatisque comitatus Crisiensis vicecomitibus (quos vide pag. 24.) in conferentiarum secretarium ordinatur dominus Antonius junior Bedekovich, filius Balthasaris olim


8693. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 32 | Paragraph | SubSect | Section]

Magdich tabulae judiciariae assessor, una et ordinarius vicecomes comitatus Zagrabiensis esse valeat, in ordinarium vicecomitem electus est dominus Sigismundus Bussich, in substitutum dominus Josephus Raffay, in notarium dominus Mathias Nicolaus Messich, ac hujus loco factus judlium dominus Josephus Zaverszki. Confirmatisque comitatus Crisiensis vicecomitibus (quos vide pag. 24.) in conferentiarum secretarium ordinatur dominus Antonius junior Bedekovich, filius Balthasaris olim protonotarii, tum et vicebani. Ordinata commissio, quae vigentibus inter utramque jurisdictionem


8694. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 32 | Paragraph | SubSect | Section]

tum et vicebani. Ordinata commissio, quae vigentibus inter utramque jurisdictionem differentiis finem imponat, et in quibus coalescere non posset, pro decisione principi submitterent. Ad quam mixtam commissionem ex parte regni denominati fuere baro Adamus Patachich, protonotarius Naisich, Josephus Magdich, et pro actuario Mathias Messich. Vide supra folio 28. et sequentibus. (Statuta tria.) Statuta insuper condita sunt sequentia. 1. Reincorporatorum inferioris Sclavoniae comitatuum ablegatis


8695. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 33 | Paragraph | SubSect | Section]

hunc pars alium promovendum clamabat, pugnis aliisque sustinebat promovendum, vi ad sedem locumque occupandum trahendo, aliis eundem retrahentibus per capillos vestiumque dilacerationem, ac saepissime per verbera ipsa. Sustulerat prohibueratque inauditum hunc electionis modum banus Josephus Esterhazy, at post banatura ejus plus ambientium promoveri opera, quam sua sponte relapsi ad praemissa sunt. Et superiore anno, cum dominus Georgius Ligutich, quem pars in | spanum volebat, a parte sibi adversante decalvatus fuisset, vestitu privatus,


8696. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 33 | Paragraph | SubSect | Section]

spebus alluderet, die 20. Julii per quosdam tantum privata agitur conferentia, videlicet: locumtenentem, ignarum rerum omnium Klobusiczki episcopum, qui paulo antea in regnum ac dioecesim advenerat, [ut fol. 16.] vicebanum Rauch, | Naisich protonotarium, Josephum Magdich, Joannem Busan, Josephum Raffay, perscribiturque bano optata regulatio ea quidem lege, ut officiales omnes per banum regnumque crearentur. Quod ut certum putabant fierique posse dicebat Kleffeldius, ita saturandae privatorum interessentiae, cum officia militaria per se


8697. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 33 | Paragraph | SubSect | Section]

Julii per quosdam tantum privata agitur conferentia, videlicet: locumtenentem, ignarum rerum omnium Klobusiczki episcopum, qui paulo antea in regnum ac dioecesim advenerat, [ut fol. 16.] vicebanum Rauch, | Naisich protonotarium, Josephum Magdich, Joannem Busan, Josephum Raffay, perscribiturque bano optata regulatio ea quidem lege, ut officiales omnes per banum regnumque crearentur. Quod ut certum putabant fierique posse dicebat Kleffeldius, ita saturandae privatorum interessentiae, cum officia militaria per se vendenda crederent, semet in


8698. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 36 | Paragraph | SubSect | Section]

Neuffczer consiliarii prius in camera Posoniensi baronatus publicatus. Item armales Stephani Markovchich secretarii apud comitem olim banum Joannem Draskovich, dein cancellarium Ludovicum Batthyan, tum apud modernum banum Carolum de Batthyan, cum eodem in Belgio etiam existentem. Josephi Hohnemer, postae Zagrabiensis magistri ac senatoris, patri fratrique Josepho aeque, ex-Jesuitae, a filia Juliana procuratae. Ista a divitiis celebri mercatori olim Josepho Zibeneg seni jam, amore deliranti, in aetate annorum 17 nupserat, formosa valde, multosque habens amasios. Paulo post


8699. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 37 | Paragraph | SubSect | Section]

cum a magistratu cellarentur, neque singulis justitiam ex appellatione sitientibus ea esse media, ut ad sedem tavernicalem progredi valeant, ideo jubente Majestate dominus comes tavernicus Franciseus Esterhazy vicetavernicum pro his in Croatia civitatibus nominavit dominum Josephum Raffay substitutum comitatus Zagrabiensis vicecomitem, ac ut is singulas quaslibetve causas per magistratuales judicatas semper revideat, revisas tavernico refferat, qui suo non contentaretur judicio, ad curiam appellantem admittat. Saluberrima dispositio facto domino Raffay evanuit. Is


8700. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 37 | Paragraph | SubSect | Section]

tegendae, ultro occasionem servaverit. (Segniam mittitur commissarius.) Segniensium continuis lamentis mutuisque odiis permota Cancellaria Hungarica ad inducendum intra eos ordinem, regulam magistratualisque civilis normam, praefatum Josephum Raffay, iisdem commissarium hac lege dedit et magistrum, ut is intra eos anno integro consideat. doceat docenda, informanda informet, habiturus ideo ex cancellariae regiae Hungaricae cassa fl. Rh. 1000, quos etiam recepit. Nullo suae exmissionis et magisterii effectu.


8701. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 37 | Paragraph | SubSect | Section]

52 millibus fl. emisset, in eodem post consensum regium per statutionem firmatus. Pro eodem jus gladii et tellonii in hac regni congregatione fuit promulgatum. Item jus juris patronatus parochiae illius, et quia annis singulis 500 fl. ex dominio illo ad capellam sancti Josephi juxta Carolostadium dare obligaretur, abbatiam ex iis fundare intenderat. Sed talis per se fundandae abbatiae jus patronatus a principe obtinere nequiens, Franciscanis provinciae sanctissimae crucis supplicantibus fundationem reliquit. (Sermage


8702. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 37 | Paragraph | SubSect | Section]

abbatiam ex iis fundare intenderat. Sed talis per se fundandae abbatiae jus patronatus a principe obtinere nequiens, Franciscanis provinciae sanctissimae crucis supplicantibus fundationem reliquit. (Sermage Petrus comes.) Petrus Sermage, filius Josephi ex Juliana Moscon. hoc anno comes est resolutus, ejusdemque diploma in congregatione regni sequenti anno habita Zagrabiae die 23. Februarii fuit promulgatum. De familia hac Sermageana videas scripta infra fol. 530. et sequentibus. (Levachich


8703. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 39 | Paragraph | SubSect | Section]

exercitium novum militare condiscere debuerunt et scholas suas in domibus regnicolaribus habuerunt. (Nota bene.) Intra capitaneos pedestres fuere comes Michael Nadasd cancellarii filius annorum fors 14, cujus compagniae administrator dominus Josephus Zebich cum titulo capitanei, Comes Josephus Erdoedy locumtenentis filius, administrator compagniae Bruno Zaraga cum titulo capitanei, Paulus Rauch filius vicebani, Christophorus Volkovich ejusdem gener, Stephanus Suvich aeque gener, Nicolaus Matlekovich, Nicolaus Plepelich vicebano


8704. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 39 | Paragraph | SubSect | Section]

et scholas suas in domibus regnicolaribus habuerunt. (Nota bene.) Intra capitaneos pedestres fuere comes Michael Nadasd cancellarii filius annorum fors 14, cujus compagniae administrator dominus Josephus Zebich cum titulo capitanei, Comes Josephus Erdoedy locumtenentis filius, administrator compagniae Bruno Zaraga cum titulo capitanei, Paulus Rauch filius vicebani, Christophorus Volkovich ejusdem gener, Stephanus Suvich aeque gener, Nicolaus Matlekovich, Nicolaus Plepelich vicebano affinis, Antonius Zebich sororius vicebani,


8705. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 44 | Paragraph | SubSect | Section]

trium columnarum et ad regni congregationem dominus lector cum cathedrali deputati sunt. Canonico Kerchelich sumptus occasione ablegationis facti resanciti non sunt, non ex alio quam quod emolumenta Dubicensia non obtinuerit. Videbit haec Deus. Sua episcopalis excellentia Viennam pro festo sancti Josephi homonymo archiducis Austriae abiit. Item dominus Kleffeld colonellus et regulationis totius artifex aliique. (Qualiter olim confinia gubernata.) Nunc digrediar modicum et quae ante hanc regulationem in banalibus his confiniis fuerit


8706. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 45 | Paragraph | SubSect | Section]

juramenti, dum ad officium investiebatur, deferri per status consveverat, vigore cujus ipse ex regni cassa 1500 fl. accipiebat. In suprascriptis autem confiniis per praesidia, per banum constituebantur commendantes, ex quibus primus fuerat commendans Kostanicensis, cui ante banum Josephum Esterbazy subjectus erat vaivoda Jeszenovicensis. Banus autem Esterhazius Jeszenovicensem vaivodam creavit commendantem ab Costanicensi independentem. Primusque fuerat Jeszenoviczii commendans dominus Georgius Pogledich, cui Glinam translato successit dominus Gabriel Skerlecz. Post


8707. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 47 | Paragraph | SubSect | Section]

hodie Turca possidet erectum praesidium sumptibus capituli et episcopi, quod ipsum tamen, uti trans Vunam situm, 1742. Turcis resignatum est. Porro uti regnum sua, ita capitulum istud administrabat praesidium. Unus ex canonicis, quem capitulum nominabat, constituebatur commendans, qui ante banatum Josephi Esterhazy confirmationem a bano non accipiebat, sub ipso autem introductum, ut a bano confirmaretur electus per capitulum. Iste sub se habuit officialem primum castellanum, qui plerumque ex praesidialibus Sisciensibus eligebatur ad arbitrium capituli, neque fuit perpetuus sed ad tempus, uti


8708. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 49 | Paragraph | SubSect | Section]

et alii omnes aquisitas vestes solvere debuerint, ut inferius dicetur. Ne autem rudes prorsus comparerent Petovium, pro die 20. Maji suprascripta duo milia virorum, una cum destinatis officialibus, Zagrabiam se sistere debuerunt, ubi diebus decem in campo civitatis penes allodium seminarii sancti Josephi vulgo Czigleniczae exercitabantur et subesse officialibus im...., nec admissum fuerat civitatis civibus in logor ibidem quidquam vendere. | Sed capitularibus admiserat colonellus Kleffeld, a quibus ligna necessaria fuerant suppeditata. Et cum occasione


8709. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 59 | Paragraph | SubSect | Section]

magni Muratorii.) Mortuus die 4. Januarii anni hujus 1750. gravissimus et per totam Europam celebratissimus ab eruditione vir Muratorius, quem tot insignia ejusdem opera virum immortalem reddiderunt. (Trautshon Josephus coadjutor Viennensis archiepiscopi.) Cardinali et archiepiscopo Viennensi Sigismundo Kollonich coadjutor datus abbas Sexardiensis et canonicus Passaviensis comes a Trautshon. In generali regni congregatione Zagrabiae die 7. Septembris habita ultra


8710. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 61 | Paragraph | SubSect | Section]

annis singulis 40 fl. milia assignare teneatur domino commissario bellico. Hoc omnes defendebant militares (excepto commissario domino barone Stephano Patachich, qui silentio neutralis esse volebat) quin ex politicis: episcopus, magnates caeteri, canonicus baro Patachich, canonicus Josephus Chiolnich lector capituli, dominus vicebanus aliique, et hoc pure ad aucupandam bani gratiam. At protonotarius Adamus Naisich, dominus Joannes Busan, Josephus Magdich fortissime restiterunt, quin idem dominus Busan scripto suas reflexiones apposuit. Atque inter


8711. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 61 | Paragraph | SubSect | Section]

silentio neutralis esse volebat) quin ex politicis: episcopus, magnates caeteri, canonicus baro Patachich, canonicus Josephus Chiolnich lector capituli, dominus vicebanus aliique, et hoc pure ad aucupandam bani gratiam. At protonotarius Adamus Naisich, dominus Joannes Busan, Josephus Magdich fortissime restiterunt, quin idem dominus Busan scripto suas reflexiones apposuit. Atque inter caetera has hi postremi habuerunt reflexiones. 1mo. Suam sacratissimam Majestatem per datum anno superiori statibus diploma expressive praecepisse,


8712. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 62 | Paragraph | SubSect | Section]

reddiverat) atque hoc pro tabula statuum, ad magnatum autem tabulam propositi a bano fuere dominus Joannes Rauch vicebanus et dominus Balthasar Magdalenich. Ex quibus omnium votis electi ad tabulam procerum Balthasar Magdalenich, ad tabulam autem statuum exoratus potius quam electus dominus Josephus Magdich, cui suffragiis additus Josephus Raffay. Singulisque ordinati pro diurno dietim fl. 5, qui et domino protonotario Adamo Naisich resoluti sunt, ex officio licet ad diaetam pergenti. Aderant congregationi huic ex Sclavoniae comitatibus etiam dominus


8713. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 62 | Paragraph | SubSect | Section]

ad magnatum autem tabulam propositi a bano fuere dominus Joannes Rauch vicebanus et dominus Balthasar Magdalenich. Ex quibus omnium votis electi ad tabulam procerum Balthasar Magdalenich, ad tabulam autem statuum exoratus potius quam electus dominus Josephus Magdich, cui suffragiis additus Josephus Raffay. Singulisque ordinati pro diurno dietim fl. 5, qui et domino protonotario Adamo Naisich resoluti sunt, ex officio licet ad diaetam pergenti. Aderant congregationi huic ex Sclavoniae comitatibus etiam dominus vicecomes Spissich Verocensis et Poseganus Lucas


8714. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 65 | Paragraph | SubSect | Section]

archidiaconus Goricensis et Zagrabiensis canonicus, qua praepositus sancti Benedicti de Kaposffo, per regales vocatus comparuisset locumque in tabula procerum accepisset, et ex parte magnatum regni Croatiae ad invitandam Suam Majestatem inter proceres destinaretur, ablegati Croatiae dominus Josephus Magdich et dominus Josephus Raffay contradixerunt, allegantes dominum baronem locum illum ut magnatem Croatiae non occupasse, neque eatenus ad diaetam exmissum esse, quod cum edoctum fuisset, idem dominus baro non solum ab invitatione exmissus, sed et ad tabulam statuum pro accipiendo loco


8715. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 65 | Paragraph | SubSect | Section]

et Zagrabiensis canonicus, qua praepositus sancti Benedicti de Kaposffo, per regales vocatus comparuisset locumque in tabula procerum accepisset, et ex parte magnatum regni Croatiae ad invitandam Suam Majestatem inter proceres destinaretur, ablegati Croatiae dominus Josephus Magdich et dominus Josephus Raffay contradixerunt, allegantes dominum baronem locum illum ut magnatem Croatiae non occupasse, neque eatenus ad diaetam exmissum esse, quod cum edoctum fuisset, idem dominus baro non solum ab invitatione exmissus, sed et ad tabulam statuum pro accipiendo loco inter reliquos abbates et


8716. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 72 | Paragraph | SubSect | Section]

regiminum 40 numerata milia, et ab ipso officiales | exsoluti. Atque haec praecipua fuerunt. Dominus quoque electus episcopus Zagrabiensis interfuit, et Zagrabiae postea in sua residentia episcopali constanter mansit. Bosnensis autem episcopus, dominus Josephus Chiolnich, adesse noluit, at 13. Novembris Diakovo abiit, ibidemque remansit. (Mors Wolffgangi Kukuljevich.) Die 28. Novembris reverendissimus dominus Wolffgangus Kukuljevich, vicarius generalis, archidiaconus Bexin et tabulae


8717. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 77 | Paragraph | SubSect | Section]

Goricensem Balthasarem Kercselich, de canonico autem nullam fecit mentionem. Die 10. Decembris habitum solenne consistorium, postulataque canonica institutio promotorum. At canonicus Paxi aeque ab electo hos declarari retulit, videlicet: Bexin Adamum Patachich, Goricensem Josephum Pogledich, Kemlek Nicolaum Magdich, Vaska Josephum Galliuff, quos jam Posonii nominaverat, canonicum vero Balthasarem Petkovich, parochum in Magierovo. Quid factu opus? serio consideratum, praeposito illiusque commensalibus pro electo stantibus hac ratione unica, quod electus in se assumat


8718. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 77 | Paragraph | SubSect | Section]

de canonico autem nullam fecit mentionem. Die 10. Decembris habitum solenne consistorium, postulataque canonica institutio promotorum. At canonicus Paxi aeque ab electo hos declarari retulit, videlicet: Bexin Adamum Patachich, Goricensem Josephum Pogledich, Kemlek Nicolaum Magdich, Vaska Josephum Galliuff, quos jam Posonii nominaverat, canonicum vero Balthasarem Petkovich, parochum in Magierovo. Quid factu opus? serio consideratum, praeposito illiusque commensalibus pro electo stantibus hac ratione unica, quod electus in se assumat omnia, aliis omnino tacentibus. tum canonico


8719. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 80 | Paragraph | SubSect | Section]

habuisset, attamen vacantia ecclesiae hujus beneficia per mortem trium in anno 1724. canonicorum non electus Braniug, at ordinarius dioecesanus Eszterhazius tanquam necdum a vinculo Zagrabiensis ecclesiae liberatus ad publicam notorietatem contulit, ut ex tunc promotis hodiedum viveret canonicus Josephus Pogledich, qui istud productione suarum donationalium roborabit. Et quamvis idem Hungariae jam primas Eszterhazius etiam in locum demortuorum 1727. tanquam ordinarius Zagrabiensis potuisset, tamen conferenda reliquit successori beneficia, qui illa post sui Romae factam confirmationem 1728.


8720. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 87 | Paragraph | SubSect | Section]

obligatum, ad praescindendum coegit. Caeterum Mikinovichius dum significasset referadam Suae Majestati pro parte mea factam, metus magni rumoresque fuerunt varii. Ego quoque comiti cancellario perscripseram, quod ratione usus capitulariter electo delati per productionem donationalium canonici Josephi Pogledich Veritas elucescere possit, at suam exorem excellentiam, ut testimonio domini Patachich aliorumque privato contentaretur, neque causa fidei dignitatis capituli, cujus tamen membrum essem, easdem per mandatum regium producendas juberet. Quod sua quoque excellentia approbavit. Atque


8721. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 90 | Paragraph | SubSect | Section]

a Sua Majestate factarum in Julio promotionum uti Posonii adhuc dominus Stephanus Putz in lectorem fuerat ab episcopo nominatus, ita aeque patrocinante domino comite bano in assessorem tabulae banalis a Sua Majestate fuerat resolutus, hocve in locum nominati episcopi Bosnensis domini Josephi Chiolnich. (Malenich canonicus creatur vicecolonellus et commendans Dubiczae.) Vacabat quoque per promotionem domini baronis Patachich officium vicecolonelli et commendantis Dubicensis Dubiczae, ac licet canonicus Galliuff esse


8722. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 91 | Paragraph | SubSect | Section]

distributionem canonici, praebendarii, et ex domo deficientium octo constanter sedebant, qua occasione facta in cathedrali confessionalia. In parochiali sancti Marci, praeter praebendarios, capellanos duos et altaristam, ordinati fuere theologi 4 anni presbytheri octo, item 4 seminarii sancti Josephi capellani. Parochis autem et capellanis advenientibus liberum fuerat in quacunque ecclesia confessiones excipere. Haecve omnia accuratissime observabantur. Dum confessi communicatique fuissent, rursus via antea descripta | secundario visitabant ecclesias, et


8723. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 99 | Paragraph | SubSect | Section]

ut parochi nobilibus gratis universa sacramenta administrarent, eorumque familiis in curia eorum habitantibus aeque. A morte hospitis parochorum is, qui mortuum sepelivit, vel in cujus parochia mortuus fuit nobilis, equum mortui habebat vel pro eo fl. Rh. juxta bani Eszterhazy Josephi constitutionem fl. 15. Hoc igitur quia grave videbatur, volebant primo, parochos nobilibus gratis administrare debere sacramenta universaque servitia. Quod cum vidissent desperari, ab exemplo nationum omnium suis pastoribus providentium, descenderunt ad id, ut saltem


8724. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 103 | Paragraph | SubSect | Section]

de quibus eorumque actis inferius. (Civitates Crisienses uniuntur.) Mense Martio die 10. ad uniendas civitates superioris et inferioris dictas Crisienses dominus electus episcopus, item dominus baro Stephanus Patachich, dominus vicebanus Joannes Rauch, et dominus tabulae judiciariae assessor Joannes Jursich profecti sunt. Quas et effective univerunt, ut amodo una eademque sit nuncupeturque civitas, sigillis restitutis novoque comparato et a Sua Majestate dato, in quo crux duplex visitur. Restauratio quoque magistratus


8725. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 103 | Paragraph | SubSect | Section]

(Civitates Crisienses uniuntur.) Mense Martio die 10. ad uniendas civitates superioris et inferioris dictas Crisienses dominus electus episcopus, item dominus baro Stephanus Patachich, dominus vicebanus Joannes Rauch, et dominus tabulae judiciariae assessor Joannes Jursich profecti sunt. Quas et effective univerunt, ut amodo una eademque sit nuncupeturque civitas, sigillis restitutis novoque comparato et a Sua Majestate dato, in quo crux duplex visitur. Restauratio quoque magistratus facta et ex utraque civitate unus novusque magistratus


8726. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 104 | Paragraph | SubSect | Section]

sua promovit, ursit dominus judex Kesser, ita et eandem terminavit ringentibus plurimis. (Moritur canonicus Radich.) Die 12. Martii, episcopo ad uniendas civitates mox descriptas profecto, obiit canonicus Zagrabiensis et archidiaconus Urbocz Joannes Radich, aetatis suae anno 59., canonicatus 22., vir integer vitaeque ac morum ecclesiasticorum, hospitalis in summo. Studuit Zagrabiae, et theologiae Graecii, in patriam redux primum parochus sancti Nicolai in Zelina, tum beatissimae virginis Mariae in Bisztricza fuit, inde 1730. ab


8727. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 106 | Paragraph | SubSect | Section]

Rochum in Aprili ascendit ac cum eodem canonicus Putz, cui videbatur durum tanto tempore lectoratum praestolari, metuebatque ne fors aula declaret alium et me nominetenus, quod et denuo sim praetermissus, persvasit ibidem episcopo, ut Posonii adhuc in locum domini episcopi Bosnensis Josephi Chiolnich dati successores effective installarentur. Permoto plenipotentiario domini Chiolnich, canonico Nicolao Magdich, ut is praediorum mutationem urgeret, quae et facta est, eo quia idem Magdich in consistorio dixisset, colonos praedii, a domino episcopo Bosnensi antea tenti, sibi haud


8728. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 106 | Paragraph | SubSect | Section]

hinc urgente mutationem, plenipotentiario haec effective facta est et vigore hujus etiam installatio eidem Chiolnich succedentium die 30. Aprilis. Videlicet installatus lector dominus Stephanus Putz, custos Adamus Chegetek, in locum hujus cathedralis Adamus Ztepanich, pro hoc Camarcensis Joannes Koosz, et Chasmensis Gregorius Gaszparich, canonicus autem Georgius Delinich ex sublectore, qui et statim sublectoratum resignavit, factusque sublector, volente episcopo, Franciscus Popovich ex parocho Crisiensi. Episcopus autem Bosnensis Josephus Chiolnich haec resciens, apud metropolitam


8729. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 106 | Paragraph | SubSect | Section]

cathedralis Adamus Ztepanich, pro hoc Camarcensis Joannes Koosz, et Chasmensis Gregorius Gaszparich, canonicus autem Georgius Delinich ex sublectore, qui et statim sublectoratum resignavit, factusque sublector, volente episcopo, Franciscus Popovich ex parocho Crisiensi. Episcopus autem Bosnensis Josephus Chiolnich haec resciens, apud metropolitam Colocensem lamentatus est, quin et suis litteris ad capitulum scriptis, sed episcopi epistola risu accepta est, nec scio an eidem vel rescriptum sit. Colocensi autem significatum, mutationem praediorum factam fuisse ad requisitionem


8730. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 109 | Paragraph | SubSect | Section]

Viennam adferendae praecipiuntur.) 4. Quoniam bancalitas ob maritima bona per impositionem 165 fumorum adeoque 4950 fl. (a singulo fumo per 30 computando) semet gravatam exposuisset coram Majestate Sua, ac eo quidem fundatius, quod dominus Joannes Jursich, assessor tabulae judiciariae et bancalitatis in Croatia plenipotentiarius, revelasset, qua deputationis fumalis membrum, modos, quibus actum fuerat, adeoque eadem bancalitas, bona sua comportando cum Croaticis, docuisset liquido purum beneplacitum, ideo jubebat princeps, ut


8731. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 109 | Paragraph | SubSect | Section]

ut conscriptiones illae ab officialibus confectae Viennam submittantur una cum idea fumationis. Ad hoc igitur etiam avertendum et cum bancalitate | per aversionem tractandum, ac, si fieri poterit, in 4000 annue per bancalitatem pendendis conveniendum, dominus Joannes Rauch vicebanus Viennam ad comitem banum exmittitur, qui etiam die 27. Aprilis in praefatis negotiis Viennam est profectus. Sed nil effecit, neque optatum assecuratorium retulit, tanquam inanis metus, neque cum bancalitate transegit cum vel ipsa 65 fumorum remissio argumento fuisset, ex


8732. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 111 | Paragraph | SubSect | Section]

nobilitas recognita. Ladislaus Czinderi constitutus advocatus pauperum. (Conscriptiones ordinantur Viennam.) Majestate, Sua conscriptiones illas per officiales factas sibi submitti prouti et fumationis ideam, adurgente ac absolute praecipiente, Joannes Busan, exactor ac operis totius faber, item Georgius Jellachich, partium maritimarum conscriptor, cum iisdem conscriptionibus Viennam deferendis et defendendis ordinantur et submittuntur. (Publicatio episcoporum schismaticorum.) N.


8733. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 112 | Paragraph | SubSect | Section]

(Installatio locumtenentis.) Nona tandem Julii ingressus novi locumtenentis fuit publicus. Missi erant ad salutandum eum Ludbreginum plane baro Marcus Pejachevich, Stephnnus Putz et vicecomes comitatus Crisiensis Szaich Joannes cum judlium Kesser. Post iterum baro Stephanus Patachich cum aliis. In Szeszvethe episcopus ei dedit prandium copiosioresque illac obviam illi exiverunt. Humanitatis causa per viam dispersa fuere banderia, uti Patachichianum in territorio ejus Verbovicensi, Draskovichianum ad Bosakovinam.


8734. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 114 | Paragraph | SubSect | Section]

in Kleffeldium conspiratio, et quem adorabant antea, quin beatos se existimabant, qui famulari et illi obsequi valebant, illique beatiores judicabantur, ad quorum munera magis, ut deus aliquis, respexisset, eum omnes jam persequi inceperunt, ut immolarent invidia sua diis novis. Sane vicebanus Joannes Rauch, uti prae reliquis illum coluisse videbatur, ita nunc mutato coelo persequi. Jam enim filium suum ab eo promotum, ut quaerebat, habuit. Proinde in eum totus exarsit scriptitationibus ad banum | aliisque publicis dicteriis, ut odiorum seminarium


8735. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 116 | Paragraph | SubSect | Section]

locumtenens militare campagmentum instituit, ad quod confluxus magnus undique fuerat, et generales comes Draskovich, Scherzzer, Petazzi aliique officiales ex vicinis generalatibus. In Decembri fuit regni congregatio celebrata, in qua ad mandatum regium Josephus Raffay (qui ab anno jam superiore comitatus Varasdinensis ordinarius vicecomes et plenipotentiarius familiae Erdoedy fuerat, item comitatus Zagrabiensis substitutus, quin uterque vicecomes, quia Sigismundus Bussich vivere desierat) a plenipotentia amotus est, ipseque eam quoad nomen


8736. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 117 | Paragraph | SubSect | Section]

ex Italia, Gallia sint, res summa fuisset, sed magistris haec primo condiscentibus et discipulis optato carebit institutum effectu, quia iidem magistri ad olus et veteres caepas respiciunt et eruditionem ipsam ad sophistica trahunt. (Joannes Gallyuff rector collegii.) Collegii societatis Jesu Zagrabiensis rector pater Joannes Gallyuff Croata ex canonum professore 15. Novembris factus est, et gubernare incepit. (Conferentiae.) Vivente adhuc locumtenente banali


8737. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 117 | Paragraph | SubSect | Section]

optato carebit institutum effectu, quia iidem magistri ad olus et veteres caepas respiciunt et eruditionem ipsam ad sophistica trahunt. (Joannes Gallyuff rector collegii.) Collegii societatis Jesu Zagrabiensis rector pater Joannes Gallyuff Croata ex canonum professore 15. Novembris factus est, et gubernare incepit. (Conferentiae.) Vivente adhuc locumtenente banali Erdoedio, quamvis aegrotante Zagrabiae, sub ejus praesidio binae habitae sunt conferentiae. Prima die


8738. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 118 | Paragraph | SubSect | Section]

numero 1260 impositi per singulum fl. 34. Tricesimae auctio 9000, civitatibus et iuquillinis ad Zagrabiam 700, dominio Sztenichniak 300, partibus maritimis juxta regiam dispositionem propter manifestam factae conscriptionis et fumationis improportionem detracta parte tertia 3310. Josephus Raffay in consiliarium titularem publicatur. Vicecolonellus Antonius Settwicz in indigenam suscipitur. Familiae Sostarich et Chaurag ab anno 1602., Vuchetich 1652., Zladojevich 1571. nobilitas recognoscitur. | 16.


8739. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 118 | Paragraph | SubSect | Section]

et Chaurag ab anno 1602., Vuchetich 1652., Zladojevich 1571. nobilitas recognoscitur. | 16. Novembris iterum Zagrabiae celebrata est sub praesidio locumtenentis congregatio, in qua ob infirmitatem protonotarii Adami Naisich, Josephus Raffay eundem supplevit actave subcripsit. In hac 1. (Merzy generalis commendans inferioris Sclavoniae.) Antonius Merzy de Angenteau, supremus rei tormentariae generalis, in confiniis inferioris Sclavoniae et Syrmii generalatus sive


8740. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 118 | Paragraph | SubSect | Section]

infra etiam et anno 1755. de ejusdem patribus piarum scholarum cessione. (Dii Croatiae qui. De Raffay relatio.) Quoniam favoribus deorum Croatiae, videlicet Joannis Rauch vicebani, Adami Naisich protonotarii, Joannis Busan exactoris, dominus Josephus Raffay, ex sorore Busanii filius, tutellatae Naisichianae dominae Annae Skerlecz maritus, homo loquacitate et ambitione pollens, iisdem diis adscribendus per hos suos videbatur, ideo omnia honoris utilitatisque, ut metuendus caeteris evadat, conferebantur, solusque visus est cunctorum


8741. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 119 | Paragraph | SubSect | Section]

ut omnes despiceret praeter suprascriptos fautores suos, res suae ad aulam fuere praesentatae. (Statutum, ne plenipotentiarii esse valeant vicecomites.) Jubente igitur severissime aula, ne ausint vicecomites privatorum agere plenipotentias, ut Josephus Raffay ageret, idem Raffay, aliunde supplens protonotarium, suo proprio conceptu et calamo non solum status nomine in sui favorem excusationem exponit, sed se jam nec esse nec futurum amodo familiae plenipotentiarium, cum attamen in veritate remansisset, adeoque aulam decepisset |


8742. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 119 | Paragraph | SubSect | Section]

prohibebantur, assessoribus tabulae judiciriae sunt admissae, ut videre est ex articulo 31. actorum regni. Causa in eodem mandato exprimitur, quod assessores articulo 56. 1723. non compraehenderentur, neque ad eos ex comitatibus appellaretur, nihilominus causa rei hujus in veritate fuerat, quod Joannes Jursich, assessor tabulae judiciariae, fuisset per cancellariam Hungaricam constitutus plenipotentiarius bonorum maritimorum bancalitatis, item comitis Antonii ab Auersperg, Carnioliae provincialis capitanei, in bonis causisque Szamobor, denique ipsius domini comitis cancellarii Leopoldi de


8743. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 119 | Paragraph | SubSect | Section]

lucrum per educilla sponderet, ipse, locumtenente contrariari non valente, pro commissario confiniorum in locum Stephani Patachich cum annuo fl. 700 salario est dictus promulgatusque. (Statutum novum.) Praeterea quia vicebanus Joannes Rauch contra viduam baronessam Sermage coram Josepho Raffay violentialem suscitavisset processum, ipsa autem per mandatum regium, tum ob praemissam multitudinem officiorum, cum et clientellam Raffaianam, ac vel maxime per epistolam ab eodem Raffay sibi scriptam; quod eandem caeterosque


8744. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 121 | Paragraph | SubSect | Section]

illibate, multumque meruit vivendo, hinc, quod vel deleat patiendo infirmitas vel augeat ad coronam fortis patientia, non indigus, ut sanus vixit in mundo, sic et sanus ad salvatorem transiit. (Tabulae banalis initia. Sermage assessor tabulae. Gomes Joannes Patachich aeque, sed aggregatus.) Post octavas Epiphaniae pro more tabula banalis decurrit. Et quia comes Adamus de Batthyan, ejusdem banalis tabulae assessor, promotus fuisset et locumtenens, in ejus locum comes Petrus Troillus Sermage suffectus est cum salario.


8745. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 122 | Paragraph | SubSect | Section]

aeque, sed aggregatus.) Post octavas Epiphaniae pro more tabula banalis decurrit. Et quia comes Adamus de Batthyan, ejusdem banalis tabulae assessor, promotus fuisset et locumtenens, in ejus locum comes Petrus Troillus Sermage suffectus est cum salario. Comes autem Joannes Patachich de Zajezda, filius Ludovici, supernumerarius, ut dicunt, et sine mercede eidem tabulae datus assessor. Quod factum ideo credebatur, quod hunc posteriorem tabula, postulasset et pro eo suffragium tulisset, regina autem Sermagium, ut seniorem et hactenus toties supplicantem,


8746. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 126 | Paragraph | SubSect | Section]

Rainer procurare privilegium, quo eidem historiae hujus typus imponeretur. Utrumque obtinui. Cancellarius scripsit eatenus episcopo, qui tunc Georgium Reess et Nicolaum Magdich revisores nominavit. Volebant autem tradendum sibi a me opus integrum. Ego assentiri non potui, quod, exemplo Roich Josephi et Franciscae Tompa monialis Zagrabiensis edoctus, sciverim opera, quae integra dantur ad capitulum pro revisione, semper perire, prouti et mea sancti Francisci Salesii Philoteae traductio, quam ut parochus fato praeposito ut tunc vicario dederam, periisset nec visa est unquam amplius vel


8747. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 127 | Paragraph | SubSect | Section]

se indubie anno 1755. in Croatiam venturam, eamque visitaturam, et quidem Flumine Carolostadium, inde per Jascam Zagrabiam venturam, ideo mandabatur, ut caeremoniale et alia necessaria praeparentur. Isto ergo in merito deputatio ordinata, quae haec omnia elaboret. Episcopi et comitis generalis Josephi Draskovich in his admirationi omnibus fuit aemulatio, ob quam hodie conclusa oportuit saepe numero alterare et mutare. Equidem tametsi primo justa banderialistarum proportio eruta fuerit ob inopiam etiam populi, qui se armare et vestire de novo debuisset, quia tamen generalis


8748. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 129 | Paragraph | SubSect | Section]

murum aperire incepit pro erigenda porta majori, ut ex capitulari area curru intrari ad arcem possit. Incepit, et pro memoria in muro non aliud factum, ac quod laboris initium appareat. Draskovich etc. (Festorum dispensatio. Sanctus Joannes Baptista pro patrono regni accipitur articulo 31.) Romanus pontifex Benedictus XIV. ad preces reginae et archiepiscopi Viennensis Trautsonn cum jam bullam edidisset, qua ex tot numero festis dispensat, ut auditis mane missa et concione post haec populus libere servilibus operibus


8749. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 130 | Paragraph | SubSect | Section]

loco manet festum non dispensatum. (Festa non dispensata, quibus labores vetiti.) In Januario: Circumcisio domini nostri Jesu Christi cum magno ecclesiae festo Epiphaniae. In Februario: Purificationis beatae virginis Mariae. In Martio: sancti Josephi ut patroni tutelaris ditionum Austriacarum, annuntiationis beatae virginis Mariae. In Aprili: dominica Paschatis. In Majo: Ascensio domini. In Junio: dominica Pentecostes, corporis Christi, sancti Joannis Baptistae ut regni patroni, sancti Ladislai ut fundatoris et patroni dioecesis,


8750. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 132 | Paragraph | SubSect | Section]

adveniente mandato strictissimo incoandae quo celerius conscriptionis lege ea, ut primum absolute revideatur opus et Suae Majestati pro ratificatione cum observationibus statuum submittatur, nominati fuere per status conscriptores. Et quidem ex statu magnatum pro praeside comes Joannes Patachich, ex clero Balthasar Kercselich canonicus Zagrabiensis, ex parte bancalitatis per Majestatem dominus Rossi Sabathini, ut art. 8., | ex nobilibus Josephus Raffay, vicecomes Varasdinensis, et Georgius Petkovich substitutus vicecomes


8751. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 132 | Paragraph | SubSect | Section]

nominati fuere per status conscriptores. Et quidem ex statu magnatum pro praeside comes Joannes Patachich, ex clero Balthasar Kercselich canonicus Zagrabiensis, ex parte bancalitatis per Majestatem dominus Rossi Sabathini, ut art. 8., | ex nobilibus Josephus Raffay, vicecomes Varasdinensis, et Georgius Petkovich substitutus vicecomes Zagrabiensis, erga diurnum cuilibet 4 fl. dietim, item vecturas de loco in locum. Duae acres intervenere quaestiones: lma de actuario, qui resolutus non fuit, verum ut praefatorum ammanuenses


8752. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 132 | Paragraph | SubSect | Section]

evocaverit, tunc ut exeant, ipsique domino comiti locumtenenti data plenipotentia quoad omnia, quae circa conscriptionem occurrerent. (Assessor Magdich mortuus. Secutae promotiones.) Sub eadem congregatione, die nempe 16. Maji, obiit ex ptysi Josephus Magdich, Suae Majestatis consiliarius et tabulae judiciariae assessor, ex hac familia in masculo ultimus. Sepultus apud moniales Zagrabiae. Ex propositis pro assessoratu domino Antonio Bedekovich, notario tabulae, domino Joanne Szaich, vicecomite comitatus Crisiensis, domino


8753. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 133 | Paragraph | SubSect | Section]

cum eidem in candidatione fuissent antepositi jurati causarum advocati Ladislaus Lukavszki et Benedictus Krajachich. (Geometrae in generalatu.) Sic absoluta congregatione, cui etiam praepositus Castri Ferrei et Strigoniensis canonicus comes Josephus Batthyan, frater domini comitis locumtenentis, interfuit, idem comes locumtenens Petriniam cum fratre ac aliis, alii alio discesserunt. Episcopus in Sclavoniam iterum. Interea per confiniarios geometras generalatus Varasdinensis quoad limites cum regno mappae geographicae laborari incoatae


8754. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 134 | Paragraph | SubSect | Section]

Post haec ad domum suam comitabatur a canonicis promiscue, iterum praecedentibus civibus. Prandio excepti multi, canonici praesentes omnes, aliique, qui confluxerant, viri et nobiles foeminae, parochi item ex archidiaconatibus ejus, qui omnes fere aderant. Quaedam carmina hac occasione pater Josephus Bedekovich ex ordine Paulmorum distribuit, quae laudem nullam tulerunt, alia canonicus Gregorius Gaszparich, quae meliora nec contemnenda erant, illaque brevia. De caeremoniali harum primitiarum antea in capitulo agebatur, eodem canonico Gaszparich fabro ejusdem. Quod tamen non substitit,


8755. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 134 | Paragraph | SubSect | Section]

Scherzer magno suorum dolore. Vir fuit multum affabilis, sed astutus admodum. Amicus ad oculum omnium, sed gravis plurimorum inimicus. | In aula bene visus, magnaeque fidei et nominis. Pro libero murario habebatur passim, et talem se jactabat, vere vel per jocum, nescio. (Generalis comes Petazzi transfertur Carolostadium. Succedit in Varasdinensi comes Gvicciardi.) Statim ac ad aulam delata est mors generalis hujus, comes Benevenutus Petazzi ex generalatu Varasdinensi ad Carolostadiensem motu


8756. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 148 | Paragraph | SubSect | Section]

politicis, historicis per jurisdictionem loci approbandis inarticulata articulo 16. 5. Supplicatum Suae Majestati, ut dimensio geometrica per generalatum Varasdinensem in vicinis dominorum terrestrium locis, ne regno praejudicet, cum eorundem dominorum terrestrium interventu perageretur. Josephi Liubetich ex Domagovich nobilitas recognoscitur. (Nota bene.) Hujus anni mense Octobri per patrem Franciscum Remigium, Capucinum provinciae Austriae, Lepoglavam ad exilium et arestum adductus est dominus baro de Wiesenhütter, vir capax et idoneus. Iste Hollandus esse perhibetur.


8757. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 150 | Paragraph | SubSect | Section]

(qua dicebat, se vera circa reformationem confiniorum et modum solutionis eorum praesentasse, ac ne prodeat veritas, ideo sic agi cum conscriptoribus) sustinebant | clam comes generalis Draskovich, baro Stephanus Patachich et bancalitatis plenipotentiarius dominus Joannes Jursich, scriptis eatenus litteris ad bancalitatis praesidem, ut viderent pro bonis bancalibus maritimis, quae hac ratione ultro praegraviis subjecta manebunt, describens, rem totam 4 hominum potentia actam. Submisit autem replicam ipsam Jursich bancalitati, quam ille a locumtenente medio


8758. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 151 | Paragraph | SubSect | Section]

et 23. Januarii, et quoscunque Liubojevich factionis caput trucidandos voluit, trucidati fuere. (Officiales occisi per tumultuantes.) Hos inter misere fustibus et scloporum manubriis trucidatos fuere capitaneus Buzjakovich, majores laitinantii Josephus Kercselich (antea Ternoviticzae patri Franciscano Quirino Horvath generaliter confessus et sanctissimo viatico refectus, testamento condito etiam), laitinantius item Cedjak, wohmester (sic) laitinant Komogovich cum quodam vigiliarum praefecto, utpote primi adducti, quorum ibi cadavera


8759. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 152 | Paragraph | SubSect | Section]

Descendit Szeverinum uterque. Audiendos spondet a clementissimis principibus Beckius, modo I. trucidatos sepeliant officiales, quod praestiterunt etiam, eosdem ad parochiam in Troisztvo deducendo et justa militari modo peragendo. Post mensem hoc licet factum, tamen fudisse eos et praecipue Josephum Kercselich copiosum sangvinem, plures de visu testes retulerunt. II. Officiales dispersos reciperent ac iisdem parerent. III. In praesidiis servarent vigilias et suis Majestatibus fidelitatem- jurarent. Quibus factis, oratores suos Viennam mitterent.


8760. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 156 | Paragraph | SubSect | Section]

nihil religioni praejudicaturam aut praejudicare velle, neque sibi constare quidpiam de resignationis voluntate sive sedis apostolicae sive reginae. Haeserunt et relicti Capronczae sunt Piaristae. Tandem bono Stephani Domjanich, Preszeka vocato, titulo cambii Palkovichio resignato existente medio Josephi Ponekovich tricesimatoris Zagrabiensis. Piaristae etiam in Marcham subintrarunt, ac, ut mihi pater Octavianus Piarista retulit, lege ea, quod in erigendo novo praesidio collegium sint habituri, cujus collegii Marcha fundatio est futura, et generalatus ipse tam in Marcha residentiam, quam et


8761. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 157 | Paragraph | SubSect | Section]

Capronczae degens usque ad adventum Beckii, a Caproncensibus civibus protectus, praestitis ab iisdem vigiliis, terminata commissione dimissionem petiit et eo velocius obtinuit, quia et ignorasset lingvam et solitudinis amans esset et totius tumultus causa praecipua. Generalis comes Josephus Draskovich spem alebat obtinendi generalatus, tum ob sua antenatorumque merita, tum ob operas recentius locatas in rusticorum alio tumultu. Hinc adhaesit multum Neuperghio, omniaque quaesivit, ut notis potiretur. At generalis Beck provisione interimali Gvicciardio dictus datusque,


8762. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 158 | Paragraph | SubSect | Section]

Sua anno superiore 1754. Edixisset, semet Croatiam anno hoc atque Aprili mense visitaturam, et Varasdinensi generalatui fuisset impositum, ut ad Varasdinum excipere Suas Majestates debeat, postquam Gvicciardius intellexisset, Zagrabiensem episcopum splendida quaequae parare, generalem item Josephum Draskovich banderium ornare suum, ut 10 milia fl. in antecessum Viennam mitteret, generalem quoque Carlostadiensem Petazzi ad splendorem comparare et disponere omnia, cogitare coepit, ut in Suae Majestatis obsequium superare possit reliquos. Cum autem generalatus non haberet


8763. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 159 | Paragraph | SubSect | Section]

(Tumultus III. rusticorum. Descriptio patratorum a tumultuantibus. In tres partes divisi. Tumultus Podravanus.) Jam ad tumultum III. enarrandum accedimus. Initium hujus in Raven a subditis dominorum Josephi Raffay, Ignatii Kaszner et Wolffgangi Jellachich die 24. Februarii est positum, campanatore Ravensi compulsante atque ad facinus plebem signo campanae vocante. Ductores temerarios sese fecerunt praefatorum dominorum villici, vulgo spani, praecipuumque titulum accepit quidam


8764. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 160 | Paragraph | SubSect | Section]

ex Preszeka, fuerat. Quarta eodem fere tempore erupit | in pago Nagy Attak prope Legradinum, aeque infamis et prioribus similis, eo tantum infamior, quod nobilem Soebek in domo sua occisum cum domo combusserint.- Prima illa Kussichiana exsurgente factione, comes Joannes Patachich in bonis suis Rakovecz fuit. Prudenter rem illico exstinguendam dissipandamque ratus, ipse in persona per domus singulorum suorum subditorum ivit, ut praeeuntem se contra rebelles et damnificantes sequerentur. At sequentes nec precibus nec mandato habere potuit, utpote qui jam


8765. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 160 | Paragraph | SubSect | Section]

conclusum per avaros ob educilla rusticos, nobiles a nemine canonicorum suscipiendos. In civitate educta ad forum quaedam tormenta, quae risum intelligentibus faciebant. Scholae per dies aliquot neglectae, immo Jesuitae ipsi ob metum dimissi fuerant, et rector collegii Zagrabiensis, pater Joannes Galliuff cum litteralibus documentis et aere collegii in Stiriam abiverat. Pluraque talia risum moventia facta sunt. Nobilitas, prout cuique vicinior extitit aliqua civitatum, in easdem se recipiebat rusque negligebat, quivis de suorum colonorum lamentans protervia et injuria.


8766. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 161 | Paragraph | SubSect | Section]

pagum Patachichianum Gay vocatum pervenit, tumultuantes ebrios reperit, fugat et dissipat, 20 eorum interceptis. (Vicebanus pergit adversus tumultuantes. Creati ab eo officiales.) Vicecomitem ob tantum Zagrabiae de Bosakovina metum vicebanus Joannes Rauch cum Josepho Raffay, Georgio Jellachich aliisque nobilibus sequitur et Bosakovinae ob non compertum Petkovich furit. Nocte eadem Cristophorum Kercselich ad eundem quaerendum atque ad se ad bona Matlekovichii Sztanchich vocata reducendum relegat. Sequenti die cum 20 in terceptis ad


8767. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 162 | Paragraph | SubSect | Section]

nequivisse, ob periculum autem, quod imminebat, consulto ivisse. Tum promulgati in Sztanchich fuere officiales et distributa officia (quae res Viennae graviter accepta est, atque pro praesumptione aut crassa ignorantia habita). Creatus videlicet in vicecolonellum pedestrium dominus Josephus Raffay, vicecomes Varasdinensis, equitum dominus Georgius Jellachich, tabulae districtualis assessor. In supremos vigiliarum praefectos creati sunt dominus inter equites Georgius Petkovich, intra pedites vero Nicolaus Matlekovich. Auditor regiminis dictus Petrus Spissich, adjutantius


8768. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 163 | Paragraph | SubSect | Section]

degunt Zagoriani. Generalis Draskovich comprimit factionem in Nagy Attak et Podravanam. In Biskupecz ad Varasdinum concitantur.) Varasdinum Zagoriana atque ex Varasdinensi campo sese receperat nobilitas. Quo etiam protonotarius Adamus Naisich Konschinâ concessit. Comes Josephus Draskovich generalis his in circumstantiis civitati ipsi praefuit, singulique ab ejus pendebant dispositionibus. Ruinata civitatis moenia reparari fecit et quarta illa supramemorata factione in pago Nagy Attak intellecta, collecta qua potuit suorum ex Bukovecz et comitis palatini Ludovici


8769. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 166 | Paragraph | SubSect | Section]

episcopalis banderii capitaneus Spoliarich gregem porcorum integrum directe Jesuitarum postquam submisset Zagrabiam et levissimo divendidisset pretio, vicebanus quoque boves dum per Zagrabiam depelli fecisset aliique alia, res in certitudinem venit. (Joannes Galliuff, rector collegii, sollicitus pro bonis Jesuitarum.) Quare collegii Zagrabiensis rector, pater Joannes Galliuff, cum uno patre collegii consultore ad me, qua societatis amicum, (honor iste deferri a provinciali solet, quo me etiam pater Theophilus Tonhauser sub suo


8770. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 166 | Paragraph | SubSect | Section]

levissimo divendidisset pretio, vicebanus quoque boves dum per Zagrabiam depelli fecisset aliique alia, res in certitudinem venit. (Joannes Galliuff, rector collegii, sollicitus pro bonis Jesuitarum.) Quare collegii Zagrabiensis rector, pater Joannes Galliuff, cum uno patre collegii consultore ad me, qua societatis amicum, (honor iste deferri a provinciali solet, quo me etiam pater Theophilus Tonhauser sub suo provincialatu, atque anno 1752. sub rectoratu patris Stephani Pepen, Carniolo, honoratum voluit, pertinente |


8771. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 167 | Paragraph | SubSect | Section]

sive totius regni sive illis, quorum tumultuaverant rustici, spectanda est, se a caetero clero collegium non eximere. Haec summa erat instantiae per me scriptae, nulla vicebani, nulla cujuspiam alterius mentio, videbaturque contentus rector.- Abiit tamen, eodemque die apud viduam baronessam Josephi olim Sermage cum aliis procuratorum, nempe Benedicto Krajachich, Ladislao Lukanszki et tabulae assessore Joanne Jursich atque aliis pransus est. Uti ubivis sic et ad eam tabulam de iis, quae acciderant, sermo erat. Rectore gravius conquerente stimulantibusque omnibus, ut ad aulam


8772. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 169 | Paragraph | SubSect | Section]

indignatio et cassae comitatibus assignandae enatum projectum est. Miseriam incarceratorum horum medio Suae Majestatis confessarii pater missionarius et praefatorum miserorum spiritualis et ex officio suo ad eorum preces pater nempe Mathias Jussich aut potius hujus nomine collegii rector, pater Joannes Galliuff, exposuit, ipsisque jussu regio provideri postea debuit. Scopus examinis vicecomitibus impositi is esse videbatur, ut prodeat, tumultus causam conscriptionem conscriptoresque fuisse. Neutiquam attamen prodire istud potuit, neque vel unus hoc confessus est, nisi


8773. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 170 | Paragraph | SubSect | Section]

Viennae non fuerit. (Commissio Zagrabiam ordinata. Praeses dominus comes Altham.) Tandem ergo uti Kanisam supradescripta caesarea regia commissio ordinata fuit, sic eodem tempore et Zagrabiam. Pro praeside commissionis nominatus comes Michael Joannes ab Altham, aurei velleris eques et Bohemicae cancellariae vicepraeses. Assessores ejusdem dominus de Millersdorff, natione Bohemus et ejusdem cancellariae consiliarius, amicus ille Jesuitarum. Ex tabula regia dominus Gabriel Pecsy, protonotarius palatinalis, ex regno dominus Adamus Naisich,


8774. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 171 | Paragraph | SubSect | Section]

Igitur cum mutari amplius resolutio circa eum regia non posse existimaretur, ad adjungendum ei quempiam cogitari a suprascriptis coeptum est. | (Commissionis praeses anticipatur informationibus.) Comes igitur Josephus generalis Draskovich ad Althamii adventum accuratissime invigilabat et Chaktorniam ad advenientem praeivit, ibi eum humaniter excipiendo, ad aedes suas Varasdinum invitando, eidemque postea Varasdinum advenienti in domo sua famulando. Qua Chaktorniae occasione de omnibus eum informavit et


8775. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 171 | Paragraph | SubSect | Section]

Qua Chaktorniae occasione de omnibus eum informavit et indoluit, effectum bonum commissionis spectari non posse ob unius Naisich ad commissionem assumptionem. Bonum fore, si quispiam alter adjungeretur. Et si ex magnatibus adjungendus aliquis, tunc baro Stephanus Patachich. Si ex nobilitate, tunc Joannes Jursich. Interim suam excellentiam posse audire et caeteros. Varasdinum cum appulisset Althamius, et a vidua Petro-Keglevichiana et barone Stephano Patachich aequalia audivit suspiria. (Initio commissionis acta.) Zagrabiam appellens


8776. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 171 | Paragraph | SubSect | Section]

vicarius pro sua dicacitate acerbiora de eo retulit. Episcopus ipse, sive ut praesidi assentiretur sive ex sua inconstantia, nil bene de eo sensit, seseque in conscriptionis merito Naisichium induxisse fatus est, atque ita reliqui, qui accedebant. (Joannes Jursich commissarius. Raffay accusatus.) Actuarius Bisztriczey in illo dierum trium otio visitavit Krajachich, Jursich et primo loco viduam baronessam Sermage. Haec copias fundebat lacrymarum ob injurias, quas accepisset a vicebano Rauff, protonotario Naisich, qui


8777. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 176 | Paragraph | SubSect | Section]

Nam coram se plenipotentiarium Erdoedianum se non esse negavit pernegavitque, | immo ad speciem Orlekium plenipotentiarium esse dixit et plenipotentias ejusdem exhibuit, cum nihilominus comes ipse Georgius Erdoedy in recentibus ad Matlekovichium suis litteris Josephum Raffay suum plenipotentiarium scribat, suisque sic adhaereri debere ordinationibus, tanquam si propriae ipsiusmet comitis essent. Has easdem Erdoedii litteras reginae in originali mittendo, et quoadusque de regimine isthic alio provisum non fuerit, impossibilem esse et videri


8778. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 179 | Paragraph | SubSect | Section]

deleret, proinde nec mihi necessum esse cartham gratis onerare. Itaque ut me ab homine expediam, volente plures ubique proponi, hoc etiam dedi pro memoria. (Propositi pro officiis.) In casum gubernii. Ad idem gubernium ex magnatibus vel Joannes Nepomucenus Erdoedy, aut Stephanus Patachich, vel demum Joannes. Ex clero: si non videretur episcoporum quispiam, nempe ex Zagrabiensi, Bosnensi, Syrmiensi et Segniensi, tanquam in regno Sclavoniae existentibus, tunc aut Josephus Galliuff, aut ego, vel Balthasar Petkovich. Ex nobilitate:


8779. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 179 | Paragraph | SubSect | Section]

Itaque ut me ab homine expediam, volente plures ubique proponi, hoc etiam dedi pro memoria. (Propositi pro officiis.) In casum gubernii. Ad idem gubernium ex magnatibus vel Joannes Nepomucenus Erdoedy, aut Stephanus Patachich, vel demum Joannes. Ex clero: si non videretur episcoporum quispiam, nempe ex Zagrabiensi, Bosnensi, Syrmiensi et Segniensi, tanquam in regno Sclavoniae existentibus, tunc aut Josephus Galliuff, aut ego, vel Balthasar Petkovich. Ex nobilitate: Adamus Naisich, Franciscus Kussevich, ut rerum notitia magis


8780. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 179 | Paragraph | SubSect | Section]

casum gubernii. Ad idem gubernium ex magnatibus vel Joannes Nepomucenus Erdoedy, aut Stephanus Patachich, vel demum Joannes. Ex clero: si non videretur episcoporum quispiam, nempe ex Zagrabiensi, Bosnensi, Syrmiensi et Segniensi, tanquam in regno Sclavoniae existentibus, tunc aut Josephus Galliuff, aut ego, vel Balthasar Petkovich. Ex nobilitate: Adamus Naisich, Franciscus Kussevich, ut rerum notitia magis praediti; Georgius Pogledich item, aut Joannes Jursich, vel Lucas Novoszel Posegae vicecomes et commissionis Veröcensis membrum, vel demum Josephus Jagussich, sive


8781. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 179 | Paragraph | SubSect | Section]

episcoporum quispiam, nempe ex Zagrabiensi, Bosnensi, Syrmiensi et Segniensi, tanquam in regno Sclavoniae existentibus, tunc aut Josephus Galliuff, aut ego, vel Balthasar Petkovich. Ex nobilitate: Adamus Naisich, Franciscus Kussevich, ut rerum notitia magis praediti; Georgius Pogledich item, aut Joannes Jursich, vel Lucas Novoszel Posegae vicecomes et commissionis Veröcensis membrum, vel demum Josephus Jagussich, sive Georgius Petkovich. Addita cuivis ratione et gestorum hactenus consideratione. Pro vicebanatu, si pure honoris munus esset et tabulae cujuspiam membrum, vel Adamum Naisich,


8782. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 179 | Paragraph | SubSect | Section]

existentibus, tunc aut Josephus Galliuff, aut ego, vel Balthasar Petkovich. Ex nobilitate: Adamus Naisich, Franciscus Kussevich, ut rerum notitia magis praediti; Georgius Pogledich item, aut Joannes Jursich, vel Lucas Novoszel Posegae vicecomes et commissionis Veröcensis membrum, vel demum Josephus Jagussich, sive Georgius Petkovich. Addita cuivis ratione et gestorum hactenus consideratione. Pro vicebanatu, si pure honoris munus esset et tabulae cujuspiam membrum, vel Adamum Naisich, vel Balthasarem Magdalenich qua aliunde tabulae praesidem, quocum munere aptissime conjungi


8783. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 179 | Paragraph | SubSect | Section]

supplebant, ut ideo duorum fuerint supremi comites comitatuum, ratione hac in officio et dignitate sua munus vicebani permaneret. Si vero vicebanus in militaribus suppleret banum, tunc vel Georgius Pogledich jam colonellus, vel Gabriel Skerlecz, vel Wolffgangus Jellachich. Pro protonotario vel Joannes Jursich, aut Antonius Bedekovich, vel Petrus Skerlecz, cancellarii Hungariae secretarius. Pro secretario consilii gubernialis Nicolaus Skerlecz, aut Benedictus Krajachich, vel Ladislaus Lukauszki, sive Stephanus Markovchich. Pro perceptore regni generali tanquam melius possessionati


8784. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 181 | Paragraph | SubSect | Section]

ecclesiae juribus et privilegiis, tot item ecclesiae incendiis, prouti etiam propriis, quos actu praestarent. Quaerent item deponentque summas debitas, et quo eas capitulum elocabit. Arenda etiam in praejudicium mensae canonicalis tam abjecto pretio arendari nequiret. Verum Georgius Reess custos. Joannes Paxi aliique sustinuere, capitulum esse liberum ea, qua vellet, ratione summas elocare, neque aliquem factum uni favorem sibi praetendere posse. Replicabam, summas parochorum, collegiorum esse aliarumque piarum fundationum, quomodo ergo liberum est capitulum damnificare parochos, qui sacra


8785. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 182 | Paragraph | SubSect | Section]

per commissionem reducti sunt, saecularium autem cassati ut praegravia. Plurima his similia facta, a quibus praescindo. Mirabar, saeculares ista non advertisse, aut si animadverterunt, semet hinc non defendisse. Immo audivi, pro veritate nihilominus non sustineo, quod praefectus episcopi Josephus Delimanich cum canonico Joanne Paxi regulationem illam, de qua postea, conceperint. Quod vel inde suspectum, quia ad singula puncta clero favet augetque cleri reditus in duplo.- Episcopus igitur, Ressius, Paxius, Putz, Althamio 55 milia pecuniarum enumerari faciunt


8786. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 186 | Paragraph | SubSect | Section]

tumultus, spani occidi, horum spoliari comburique domus a tumultuantibus debuissent. Et cum hoc factum non sit, immo hi capita semet effecerint, consequens est, saevitiem causam tumultui praebere non potuisse, quia neque spani et officiales vi rapti sunt, sed illico praeiverunt. Ut cum comes Joannes Patachich ad primae factionis exstingvendum ignem suos convocans accedere voluisset, ab officialibus suis (quia nempe cum reliquis confoederatis et tumultus autoribus) renitentiam et primam resistentiam expertus est. Qui dein sequenti die factionis fuere capita.


8787. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 187 | Paragraph | SubSect | Section]

et alii Jesuitae retulerunt, seseque sub commissione hac via defendit, quod nempe studio fidei et conversionis Rascianorum ad Szeverin et Liubojevich iverit.- Ad haec post adventum Beckii et officialium reditum rumores varii spargi a generalatu auditi sunt. I. Principem Josephum probare generalatus tumultum ideoque differi quampiam pro occisis pulsisque officialibus poenam, prouti in effectu admiratione omnium a Januario ad adventum usque commissionis Kanisiensis nullns ex parte aulae motus apparuit sive ad providendum praesidiis, ne tumultuantes


8788. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 192 | Paragraph | SubSect | Section]

ille consiliarius Viennam praeivit, Althamius in bonis suis Chaktornya ad finem prope Septembris remansit. Qui adveniens reginam et, aulam caeteraque dicasteria de regni Sclavoniae inordinationibus adimplevit . Vicebani Rauch necessariam esse ab officio depositionem censuit, prouti et Josephi Raffay. Novum regiminis systema inducendum dixit, illudque ipsum, quod supra descriptum est, uti ex rumoribus observare licuit. Privatorum instantias exhibuit, uti Sermagianae viduae, Draskovichii subditorum aliorumque, quae successive plurimorum dederunt occasionem mandatorum, uti infra


8789. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 192 | Paragraph | SubSect | Section]

totius status magnatum. Banus itaque medio locumtenentis semet dispositurum vicebanum suscipit ad spontaneam officii resignationem, quod etiam satis hoc anno sed sine effectu tentatum, ac quidem sub spe, si resignaverit, obtinendi postea baronatus. (Josephus Raffay Vienna abit confusus. Restauratio comitatus Varasdinensis.) Josephus autem Raffay cum affine suo domino Nikolao Skerlecz Viennam petiit, sed nec ad banum audientiam habuit, immo, ut Vienna semet reciperet, admonebatur, concessitque Posonium ad


8790. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 192 | Paragraph | SubSect | Section]

suscipit ad spontaneam officii resignationem, quod etiam satis hoc anno sed sine effectu tentatum, ac quidem sub spe, si resignaverit, obtinendi postea baronatus. (Josephus Raffay Vienna abit confusus. Restauratio comitatus Varasdinensis.) Josephus autem Raffay cum affine suo domino Nikolao Skerlecz Viennam petiit, sed nec ad banum audientiam habuit, immo, ut Vienna semet reciperet, admonebatur, concessitque Posonium ad judicem curiae regiae, ubi indubie doctus, jubere principem, ut ex officio vicecomitis


8791. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 194 | Paragraph | SubSect | Section]

facta actave inquisitum, accusantibus hominem ferme singulis. (Commisio Veroviticensis.) Commissio ergo etiam 3tia Veröczam ordinata exmissaque est, quae eodem tempore, quo Zagrabiensis, incepit. Praeses hujus commissionis erat dominus comes Josephus Keglevich e locumtenentiali consilio, ad latus ejus generalis Serbelloni, dominus Mailath tabulae regiae assessor, dominus Lucas Novoszel comitatus Posegani vicecomes, pro actuario dominus Franciscus Herlein consilii locumtenentialis secretarius. |


8792. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 198 | Paragraph | SubSect | Section]

supplicando apud cancellarimn, ut quispiam e capituli gremio promoveretur sine cujuspiam expressione, et hoc ideo, quod metus fuisset gravis, praepositum Sabariensem sive Castri Ferrei transferendum (ob patris palatini, patrui item bani et fratris locumtenentis respectcum), comitem quippe Josephum Batthyan, augente suspicionem locumtenentis investigatione de praepositurae hujus introitibus et proventibus, non solum capitularibus sed episcopo ipso proventus diminuente et reverendissimo comiti Josepho Batthyan emersurum ingens damnum affirmantibus, ut locumtenens credibilius suis


8793. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 201 | Paragraph | SubSect | Section]

amicorum etiam svasu Viennam abeo, credebam enim, processum hunc fors ibi institutum, et praeterea, si res accomodanda est, facilius ibi accomodandam. Festo igitur sancti Bartholomei apostoli Zagrabia moveo, et die 2. Septembris Viennam appello. Ab aulae cancellario comite Leopoldo de Nadasd per jocum in ingressu, quid hic facio, interrogatus, cum credidisset, me jam in carceribus contabuisse, tum interrogavit et de his et de aliis, praecipue commissione Zagrabiensi, uti superius attactum. Quibus absolutis, ad mareschallum | accessi, qui, blande me


8794. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 209 | Paragraph | SubSect | Section]

similibus in circumstantiis fecissent. Occasionem porro perjurio illi canonici Thauszy praebuere res Kukuljevichianae, quae ab anno 1751., morte videlicet canonici Wolffgangi Kukuljevich, apud me fuere in deposito, et fato quodam illo ipso die, quo comparitio adornabatur, parochus in Mihovljan Joannes Kukuljevich pro rebus eisdem intra legatarios dividendis submiserat. Has quia educi canonicus Thauszy vidisset, fratri episcopo sub juramento retulit, meas me subduxisse, nocte illa domi fuisse, omnia abduxisse, quod et moniales ex luminis visu confirmavere. Mentiti omnes.


8795. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 210 | Paragraph | SubSect | Section]

deferantur epistolae. Skerleczium meum esse amicum sciens, dedi eidem omnia, exceptis epistolis, quas eo scripsi die et per postam ordinariam exmisi, enormiter in Krajachichii fide deceptus. Destinaveram, Petovium ad patres Dominicanos concedere, ibidemque dominus parochus in Mihovljan Joannes Kukuljevich pro me hospitium procuraverat. At quia comitissa vidua Alexandro-Keglevichiana, nata Theodora Petazzi, pro me resciverat, provisorem suum cum equis ad me mittit rogatque, ut ad bona sua Reka atque ad se venire vellem. Itaque 13. Octobris ad praefata bona Reka et praedictam


8796. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 212 | Paragraph | SubSect | Section]

in promovendis suas intentiones episcopus, et canonicum Malenich juxta praevie promissa atque ob resignatam obligatoriam episcopi et debiti sui apud Malenich passivi, (quod ab iis, qui eam viderunt legeruntque habeo, immo ex praefecto episcopi, cui restituta est) eum capituli lectorem nominat. Josephum Galliuff, tanquam contra me mentitum in supradescripto negotio, archidiaconum Kemlek dicit, fratrem suum Nicolaum Thauszy, perjurum etiam contra me, archidiaconum Vasca, canonicum vero parochum in Mihovljan Joannem Kukuljevich. Domus Magdichii praepositurae vicinas Gaszparichio, Malenichii


8797. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 216 | Paragraph | SubSect | Section]

meus dominus Petrus Skerlecz, qui mendacia illa Bedechichiana legit, haec mini aperuit. Etc., etc. (Tumultus VII. patrum Franciscanorum.) In summis episcopi gratiis ac episcopalis familiae directorium fuit domini Josephi Jellachich uxor, domina Rosina, nata Voinovich, et veteri jam nectebantur summaque amicitia, uti mihi perbene notum, nec est, quod explicem. Foeminae hujus favoribus dominus Busan, quem ab olim non ferebat episcopus, in summum devenit consiliarium. Maritus ejus canonici et custodis Reess


8798. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 217 | Paragraph | SubSect | Section]

capitulum. Hac re pater Alexius Jellachich et capitulum et totam Franciscanorum provinciam sibi infensam reddidit, ut postea nullas apud eos promotiones nactus sit. Cum vero Alexius praesumens et ambitiosus esset, de episcopatu cogitare coepit, et matrem, quae tum vivebat, prouti et fratrem suum Josephum disposuerat, sumptus necessaries sibi non defuturos ad consequendum episcopatum, ergo hunc solicitat, sed miser indirecta via atque per homines, qui risum fabulamque ex eo faciebant. Neque frater Josephus tantus fuit, ut consilio ei adesset. Vivente archiepiscopo Gabriele Patachich,


8799. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 217 | Paragraph | SubSect | Section]

esset, de episcopatu cogitare coepit, et matrem, quae tum vivebat, prouti et fratrem suum Josephum disposuerat, sumptus necessaries sibi non defuturos ad consequendum episcopatum, ergo hunc solicitat, sed miser indirecta via atque per homines, qui risum fabulamque ex eo faciebant. Neque frater Josephus tantus fuit, ut consilio ei adesset. Vivente archiepiscopo Gabriele Patachich, cupiebat hunc suum ambitum a se promotum, sed magnus archiepiscopus stoliditate monachi curas suas distrahebat. Ac quia titularem, ut vocant, episcopatum primo ambivisset, archiepiscopus ut sese expediat, satis


8800. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 220 | Paragraph | SubSect | Section]

ad speciem non fuerit. Quo de tumultu plura scribere nescio. Similiter in Sclavonia, sive Bosnensi antea dicta provincia, nunc ab anno 1757. sancti Capistrani, ingens erat monachos inter Franciscanos tumultus, et quidem intra emeritum provincialem Ivanovich, item ejus successorem Josephum Jankovich, qua actualem ordinis definitorem, patrem item actualem provincialem Georgium.... Pisac ostavio mjesto neispisano. Hi uti intra se de praedominio certabant, sic suae


8801. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 221 | Paragraph | SubSect | Section]

alia medietas intra Ludovicum et Ladislaum comites divideretur, porro medietas hominum comitis Georgii ob labores praeinsinuatos vix aliquid laboraret, officiales dominales ipsi eatenus murmurabant inferrique injuriam dicebant. Mortuo Markovichio ejusque successore Molnar, postquam Josephus Raffay directionem bonorum Erdoedianorum, partis nempe Georgii, cum plenipotentia accepisset, ad contestandum suum erga comitem Georgium studium, merendum item apud eundem amplius, ad absolvenda terminandaque semel praemissa aedificia, quin augenda etiam, conatum adhibuit, plebemque ad


8802. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 222 | Paragraph | SubSect | Section]

Vocati officiales cum nil declarare vellent, populo clamante enormiter et dicente, ut hoc adminus dicant, quod deteriores mancipiis Turcarum sint, praestaretque miseros illos Turcas esse quam subditos, milleque talia in adstantia officialium, omnino tacentium ac nihil respondentium, comes Joannes Patachieh, qua operis conscriptionalis praeses, in populum invehi coepit palamque edicere, quod, si sui forent subditi, penderent quam plurimi, tum de respectu erga commissionem eos admonere coepit. Qua re placato clamore, conscriptores reliquos convocat, et, quid in


8803. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 225 | Paragraph | SubSect | Section]

sancti Georgii profectus est. Sed illi de regulatione nil audire voluerunt, dicentes, esse officialium inventum, petieruntque, sibi eam, si regia est, cum sigillo regio et expeditione extradari. Quod cum ille facere nequivisset tanquam tali carens, audiens fors de privilegiis vociferari, sive joco sive aliter subjunxit, privilegia ipsis venisse omnino et esse illa, quae dicebat. At illi hoc ipsum subsumpsere Kesserianum dictum seseque in eo firmabant, quod nempe ex ore judlium accepissent, privilegia ipsis misisse reginam, hinc talia constanter postea postularunt,


8804. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 226 | Paragraph | SubSect | Section]

in eo firmabant, quod nempe ex ore judlium accepissent, privilegia ipsis misisse reginam, hinc talia constanter postea postularunt, et suam firmabant in hoc dicto proterviam subsequam, non sine crisi et attributa culpa judlium Kesser, quod talia edixisset. Hac eadem occasione dominus Josephus Raffay, Vienna redux, et indignationis regiae certior factus, de eadem obstergenda et enodanda solicitus, (cum in progressu Viennam suo Orlekio scripsisset, se per commissionem esse denigratum ideoque Viennam pergeret, ut sese purgaret, ipse testimoniales quasdam a Schytaroczio eidem


8805. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 232 | Paragraph | SubSect | Section]

tandem elapsis diebus aliquot dispositio illa regia publice dictata est, ut ad omnium perveniret notitiam et observare eam praeceptum. Tum constituta est deputatio sub praesidio locumtenentis, quae reflexiones quaspiam faceret. Et ad hanc lecti sunt deputationem comes Orsich, canonicus Malenich, Joannes Busan, Georgius Petkovich, Thomas Schytaroczi, et pro actuario Petrus Ballog, ut sequenti anno atque sub decursu banalis tabulae operarentur. (Joannis Busan deutri puncta.) Porro Joannes Busan, in publicis regni negotiis pertractandis


8806. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 232 | Paragraph | SubSect | Section]

lecti sunt deputationem comes Orsich, canonicus Malenich, Joannes Busan, Georgius Petkovich, Thomas Schytaroczi, et pro actuario Petrus Ballog, ut sequenti anno atque sub decursu banalis tabulae operarentur. (Joannis Busan deutri puncta.) Porro Joannes Busan, in publicis regni negotiis pertractandis semper, infelix, quod nec unicum eidem commissum unquam beneverterit reipublicae, ob ejusdem subtilitates sive quod rem non perceperit et sit assecutus, uti eam ex praemissa dispositione regia intelligere poterat, sive fine alio, quemadmodum


8807. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 233 | Paragraph | SubSect | Section]

regnum vagatores et ab aliis provinciis submissi speculatores, ut admirationem plane commoverint. Hi erant in mendici vestibus, isti religiosorum eleemosynas colligendum, quidam vero peregrinantium. Apud me, atque in domo mea, quidam eleemosynae titulo venerat, quin ad examen assumptus et joco per leitinantium Dragovich ad militiam aggregandus ob corporis habilitatem, tandem prodidit, se olim in Maruliano regimine fuisse militem, dein in Sabaudiam redux ob lingvam Sclavonicam, quod a rege submissus sit, ad indagandos hos Croatiae tumultus, pertransivitque totum generalatum


8808. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 244 | Paragraph | SubSect | Section]

exit ad praedas.) Patente jam ex incineratis nobilium curiis supradescripto rusticano tumultu, adversus eos banderia sub ductu vicebani Joannis Rauch ut educantur et prodeant, constituitur. Item nobiles, canonici aeque, ut sui loco mittant, statuitur. Joannes Rauch plene autorizatur. Zagrabiae consilium constans sub episcopi praesidio decernitur, cujus directorium esset Joannes Busan, et quos ipse assumere voluerit. Mirere lector, et episcopum in causa simili praesidium assumpsisse, et spreto locumtenente, neque vocato vel consulto, talia


8809. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 244 | Paragraph | SubSect | Section]

rusticano tumultu, adversus eos banderia sub ductu vicebani Joannis Rauch ut educantur et prodeant, constituitur. Item nobiles, canonici aeque, ut sui loco mittant, statuitur. Joannes Rauch plene autorizatur. Zagrabiae consilium constans sub episcopi praesidio decernitur, cujus directorium esset Joannes Busan, et quos ipse assumere voluerit. Mirere lector, et episcopum in causa simili praesidium assumpsisse, et spreto locumtenente, neque vocato vel consulto, talia ordinata fuisse. (Conferentiae quotidianae celatae.)


8810. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 244 | Paragraph | SubSect | Section]

ad has relationes taciebat, suarumque cunctarum actionum encomia. Ordines item homicidiorum, praedarum universorumque actuum, supra descriptorum. Verum occasione commissionis Althamianae regiae dum de his fuisset inquisitum, suppressa sunt omnia harum conferentiarum acta. Convictus vicebanus Joannes Rauch, miramurque causam, quod scriptas ad se litteras ex hoc consilio conferentiali non exhibuerit commissioni. Fors ob episcopum ejusque preces, qui, immemor lenitatis, medio Busanii vicebano scribi fecit: ure, seca, macta, rape, occide, sed et nostri memor. Quarta conferentia


8811. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 246 | Paragraph | SubSect | Section]

suntque a sua convictione absoluti, prioribus nocuit, eandemque persolvere debuerunt et persolverunt, ut fol. 355. Nobilibus unius sessionis sub Kalnik, quod occasione tumultus rusticani Kellekianam turmam dissipaverint, fl. 100 dandi ordinantur. Armales Felicis Josephi Loöb publicantur articulo 4. Familiae Moletich et Kubachevich nobilitas recognoscitur. (Novus tavernicus.) Mortuo domino comite Francisco Eszterhazy tavernico, ejus loco tavernicus resolutus fuit dominus comes Josephus Illieshazy ex


8812. Krčelić, Baltazar... . Annuae 1748-1767,versio electronica [page 246 | Paragraph | SubSect | Section]

Armales Felicis Josephi Loöb publicantur articulo 4. Familiae Moletich et Kubachevich nobilitas recognoscitur. (Novus tavernicus.) Mortuo domino comite Francisco Eszterhazy tavernico, ejus loco tavernicus resolutus fuit dominus comes Josephus Illieshazy ex dapiferorum regalium magistro etc., ac ut talis in congregatione sequentis anni publicatus articulo 1.
1393  Atque


9173. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1388  Viribus oppositis gravitatis in astra vicissim
1389  Efficit adniti consurgere, quaeque Secunda
1390   Saturnumve, Jovemque petunt, simul astra necesse est
1391  A Jove, Saturnove peti, et quoque vincere victa.
1392  Nostraque Terra etiam, dum Lunam gravis ipsa feratur,
1393  Atque gravem facit, in Lunam gravis ipsa feratur,


9174. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


2253  Littore successit structis urbs altera muris,
2254  Hospitiumque recens populo dedit; altera porro
2255   Sic quoque, postremamque excepit Juppiter Ammon,
2256  Desertoque Jovi suffecit, de Jove natum
2257  Qui voluit se, deinde suam; sed et hinc modo pontus
2258  Se retrahit, magno neque portu calusus, ut olim, est
2259  Huic conjucta Pharus jam tum fuit; insula at ante


9175. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


2253  Littore successit structis urbs altera muris,
2254  Hospitiumque recens populo dedit; altera porro
2255   Sic quoque, postremamque excepit Juppiter Ammon,
2256  Desertoque Jovi suffecit, de Jove natum
2257  Qui voluit se, deinde suam; sed et hinc modo pontus
2258  Se retrahit, magno neque portu calusus, ut olim, est
2259  Huic conjucta Pharus jam tum fuit; insula at ante


9176. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


527  Uno eodemque situm, mensuraque certa patebit.
528   Ne tamen addubites, dabitur, rectene peractus,
529  Explorare, labor; proin sic age, limite utroque
530   De spatii pariter servetur Luna, Jovisve
531  De comitatu astrum, quodcumque est, cum subit umbram,
532  Ut sic percipias, an eadem prorsus in hora,
533  Quam media incipiens numeres a nocte dieve,
534  Lumen id


9177. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


697  E medio evolvenda recens, quaerendaque subter
698  Firma sola; algentes tractabat pellibus undas
699  Proin frustra defensa manus, nam immobilis haesit
700   Interdum; usque adeo saevit Jove frigida crudo
701  Tempestas hyberna, ut gens quoque nata sub illo
702  Aethere saepe gelu deperdat membra secante,
703  Et tanquam a bello truncatos praeferat artus.


9178. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

lusta.
1691  Contemplator ibi in multis quid rebus agatur
1692   A gravitate, per aetherias quae funditur oras.
1693  Primo materies fulgenti Solis in astro
1694  Quam sit densa, Jovisque etiam, terraeque videndum in
1695  Corpore, Saturnique, quibus parere videmus
1696  Astra alia inflexis medios obeuntia gyris.
1697   Proin si diversis obeantur corpora circum


9179. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

in se
1714  Et semel, et rursum repetitis, at semel ipsis
1715  Temporibus, sed quae inverso sint ordine nexa.
1716  Jam cum Solem obeant medium Titania circum
1717   Astra, Jovemque sui Comites, ut Delia Terram,
1718  Saturnumque sui, cumque horum et tempora constent,
1719  Et spatia: ad vires cujuvsis, materiemque
1720  Exin pervenies, et, quae discrimina, nosces.


9180. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1745  Namque ea materiae bene congruit, et repetitis
1746  In sese a medio spatiis, ast ordine verso.
1747   Quapropter facie in Solis si vis gravitatis
1748  Mille ferat partes, decies feret in Jove partes
1749  Octonas, decies prope Terra est, hic ubi noster
1750  Afficitur sensus, Telluremque excipit aer.
1751   Ne vereare tibi secreta his prodium,
1752  Viribus et


9181. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

tantum sunt moles, utpote pendent
1769  Quae spatio a servantum, et visae molis ab auctu.
1770  Haud tamen idcirco est, nequeas ut credere, Terrae
1771   Cum nimium ad Solem sit, saturnique, Jovisque
1772  Parvula materies, Veneris, Martisque quoque esse
1773  Fors magis exiguam, multo illis quippe minorum.
1774   Hinc facile efficies, prope librae examine possis


9182. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

jussa
291   Negligere, ast alios adstantes ad sua cogant
292  Imperia: id notos aliis namque indere motus,
293  Ut docui, possit, Lunae velut, atque Secundis
294  Saturnique; Jovisque astris, quia cominus adstant.
295  Atque his principio si extrinsecus additus esset
296   Semper multoplices in gyros se glomerandi
297  Impetus; inducens partes libramen in omnes


9183. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


324  Ut sit opus nobis frustra inspectantibus astrum.
325  Tum regione loci mutata, corporis ipso
326   Et latere, extemplo sub lumina nostra redibit.
327  At quid Saturnique, Jovisque sequacibus astris
328  Ex aliis porro conjectes, fulgere luce
329  Dum variante vides in partibus orbis eisdem?
330  Forsitan hoc circa sese glomerata revolvi
331  


9184. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

omnis, haberet,
1063  Dimidiaeque tumor nisi respondere profundae
1064  Deberet Terrae, et spatii pars tantula magni
1065  Esse, atque idcirco possit quae magna videri.
1066   In Jove, qui Lunas circumfert quattuor, inque
1067  Saturno, cui quinque adsunt, majoribus illud,
1068  Si quod sit, vicibus diffusum exaestuat aequor.
1069  Languidior multo, quam nobis, Solis erit vis


9185. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1608  Diversi procul abscedamus, circuitusque
1609  Aethera per magnum diuturnos conficiamus.
1610  Proinde Cometarum credunt de stirpe fuisse
1611  Nunc aliqui Lunam, et Saturnum quique, Jovemque
1612   Quattuor observant famulo quae sidera ritu,
1613  Et temere excurrisse illac, poenasque dedisse
1614  Protinus, aerata religata ut compede circum.
1615  Quin ex


9186. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


326  Has opus est subiisse vices, et adisse laborum
327  Plus multo; in famulis tanquam ipse Vicarius esset.
328  Conficit ille orbem geminae prope tempore lucis
329   Quemque suum, multoque Jovi vicinor ipsi
330  Cum sit, non adeo cursum obliquare valebit,
331  Ut latescentem nimis umbram vitet; in ipsam
332  Propterea gyro semper devolvitur omni.
333  Ex quo detecti


9187. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


368  Seu finem, seu principium; cum nempe tuemur
369   Principium, tegitur Jovis ipso a corpore finis,
370  Principium tegitur, cum finem cernimus; hoc fit
371  A spatiis nimiumque Jovi nimiumque propinquis.
372  Inter at ingressus umbrae, egressusque necesse est
373  Esse aliquod discrimen, ad illam nam jacet orbis
374   Interior flexu vario; si scilicet ille


9188. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


395  Prodibat praecox labor, aut cunctantior omnis.
396  Vera sed et porro patuit discriminis hujus
397  Et lex et ratio; defectus nempe praeire
398  Servatum est, cum Terra Jovi subit, atque propinquat,
399   Differrique, illa procul a Jove deinde remota.
400  Non subito luci referendum progredienti
401  Id fuerat, tractu sit ut ocyor in breviore,


9189. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


396  Vera sed et porro patuit discriminis hujus
397  Et lex et ratio; defectus nempe praeire
398  Servatum est, cum Terra Jovi subit, atque propinquat,
399   Differrique, illa procul a Jove deinde remota.
400  Non subito luci referendum progredienti
401  Id fuerat, tractu sit ut ocyor in breviore,
402  Serior in longo? Facile hinc minus esse videbant


9190. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

ocyor in breviore,
402  Serior in longo? Facile hinc minus esse videbant
403  Temporis a tactis umbris, seu forte relictis
404   Umbras ad tangi conspectas, sive relinqui,
405  A Jove Terra minus cum distat; debuit illa
406  Propterea tum res properantior esse videri.
407  Protinus aera quidem tabularum prima recusa,
408  Cunctaque sunt Terrae spatia illic enumerata,


9191. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

profusa
457  Iret, opus nobis esset reperire recentem
458  Causam aliam, interni incrementa, morasve struentem,
459   Ut dixi, in motu Comitis, Terraeque, Jovisque
460  Pro spatiis inter sese; ut propioribus istis
461  Praecurrat visus labor, at cunctetur eisdem
462  Contra in diductis: num tam Jove Terra remota,
463  Et tam parva


9192. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


459   Ut dixi, in motu Comitis, Terraeque, Jovisque
460  Pro spatiis inter sese; ut propioribus istis
461  Praecurrat visus labor, at cunctetur eisdem
462  Contra in diductis: num tam Jove Terra remota,
463  Et tam parva queat Comitum hoc invertere motus
464   Ordine? Nonne situ Terrae in quocumque ferentur
465  Omnimodis illi? Quidnam hic extundere possis


9193. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


499   Impulsusque a Sole alios aliosque receptant
500  Atque alios inter turbantes mutua sese:
501  Hos astrum interius persert quoque; sed minus errat;
502  Ocyor ejus enim sit gyros, et a Jove major
503  Ipsum illic retinet gravitas diffusa propinquo,
504   Et minus est obliqua, tegens vicinus umbra.
505  Illic propterea sentiri posse necesse est,
506  Quae sunt


9194. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


2238  Et facere, ut praesto videamur saepe videre,
2239  Quae procul a nobis sunt, aut non forsitan usquam.
2240  Somnia sic ludunt animum, sic plurima obire
2241  Officia, ire vias longas, risusque, jocosque
2242  Nectere, venari, rixari, ludere, dulces
2243  Scribere versiculos, versarier inter amicos
2244  Credimus, immoti cum in stratis mollibus alto
2245  Stertimus.


9195. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


927  Desit tum ratio, quae sufficit, et geminae res
928  Discerni nequeant ullo discrimine notae;
929  Nec similis pars, quae Saturni in corpore constet,
930  Intra se quidquam, cur in Jove non sit, haberet,
931  In Venere, in Luna; nusquam ergo posset inesse.
932  At rerum variarum alii primordia contra
933  Contendunt paria inter se potuisse creari,
934  Et


9196. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


2573  Unam in particulam coeunt quae puncta vicissim,
2574  Motu diverso longe minus abripiuntur,
2575  Quam si particulis diversis addita constent.
2576  Sic quae constituunt Terram, Veneremve, Jovemve
2577  Non adeo ductu vario trans aethera currunt
2578  Se collata inter, quantum collata Cometae
2579  Punctis si fuerint, aliisve vagantibus astris:
2580  Haud minus in


9197. Šilobod Bolšić,... . Fundamentum cantus Gregoriani,... [Paragraph | Section]

arborum corticibus incisas. Hac vero aetate, non solum lineae, sed etiam spatia signari debent. Discipulus: Itane veterum more, simplicibus punctis signanda erunt? Magister: Nequaquam amplius ita fiet. Nam Ioannes de Muris 1 , eximius quondam philosophus et mathematicus, alias ad canendum notas invenisse nobisque tradidisse legitur. Discipulus: Fac ergo, venerande magister, ut videam notas a Mathematico nobis traditas ac usu receptas. 1 de


9198. Šilobod Bolšić,... . Fundamentum cantus Gregoriani,... [Paragraph | Section]

debemus Mathematico pro notis, multum Graecis pro inventis litteris; cui autem referendas grates censeres pro vocibus? Magister: Patri Guidoni Italo, ordinis s. Benedicti Monacho Aretino. Hic enim cum anno Domini 1019. die sacro s. Ioannis Baptistae, primum ex hymno versum cantari audivisset, nempe:
Ut queant laxis
Re-sonare fibris
Mi-ra gestorum
Fa-muli tuorum,
Sol-ve polluti
La-bii reatum,
Sancte Ioannes. Is haud aliter, quam a Deo illuminatus,


9199. Šilobod Bolšić,... . Fundamentum cantus Gregoriani,... [Paragraph | Section]

Aretino. Hic enim cum anno Domini 1019. die sacro s. Ioannis Baptistae, primum ex hymno versum cantari audivisset, nempe:
Ut queant laxis
Re-sonare fibris
Mi-ra gestorum
Fa-muli tuorum,
Sol-ve polluti
La-bii reatum,
Sancte Ioannes. Is haud aliter, quam a Deo illuminatus, ad sex capita versus reflexione facta, totidem ex iis deduxit syllabas, quibus omnis in cantu nota apte exprimi posset, servata in reliquo Graecorum auctoritate, quod primae eorundem litterae. id est gamma sive G. iunxerit


9200. Šilobod Bolšić,... . Fundamentum cantus Gregoriani,... [Paragraph | Section]

Minime abs re quidquam dico. Duplex enim est secunda, perfecta et imperfecta. Illa vocatur maior, quia in illa quodammodo maior, fortior et intensior fit vocis ad vocem commotio, in ista autem remissior. Unde illa proprie tonus a tonando dicitur (tonare enim, ut Ioannes XXII. C. 8. scribit, est potenter sonare). Ista vero semitonus quasi minus sonans vocatur fitque solum in transitu a mi vel la ad proximum fa et vicissim. Accipe exempla utriusque. Discipulus: Interrogare te ausim, magister, quid sit tertia?


9201. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 23 | Paragraph | Section]

lacrymans et brachia tendit opemque
1.114  Implorat superum frater. Perit obruta fluctu,
1.115  Ah perit! Immiti et moriens dat nomina ponto.
1.116  Incolumis ripa post tanta pericula Phryxus
1.117  Vota Jovi solvit ditemque ardentibus aris
1.118  Vectorem sistit mactans ac vellus ab alto
1.119  Fornice et auratae suspendit cornua frontis.
1.120  At pater omnipotens sacro protexit ab igne
1.121  Illaesum


9202. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 27 | Paragraph | Section]

labor est positum et variam mutantia sedem
1.209  Sydera scrutanti certis cognoscere signis:
1.210  Quodque 15 suum prodit jubar aut sua forma Iocusve.
1.211  Fumantes tergo caudae crinesve soluti
1.212  Distinguunt seu barba truces promissa cometas.
1.213  Lux placida errantes stellas dubiique tremoris
1.214  Expers, ni densos agitet gravis aura


9203. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 59 | Paragraph | Section]

gremium, quae proxima Terrae,
1.815  Tracta cadunt nec dissimili, quae proxima Lunae,
1.816  In Lunam gravitate ruunt Martemque cruentum
1.817  Et rutilam Venerem et Maja genitrice creatum
1.818  Satumique Jovisque orbem et quaecunque per auras
1.819  Astra meant, eadem circum compegit et unam
1.820  Usque jubet retinere globi vis mutua formam.
1.821  Ergo idem 46


9204. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 69 | Paragraph | Section]

vultur adunco
1.985   Tunderet aeternum jecur assiduisque renatam
1.986  Morsibus appeteret, sed non consumeret escam. Cum in Arcadia 51 recitanti adessent cardinales amplissimi Franciscus Landius ac Joannes Franciscus Albanus, post syderum enumerationem haec adjecta ad versum 207:
1.987  Sed quid ego aethereis ardentia sydera campis
1.988  Persequor et sylvas inter pecorumque magistros
1.989  Tam longinqua


9205. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 107 | Paragraph | Section]

alter limbus nigrescat opacis.
2.633  Sic tegere et fixos quaevis errantia possunt
2.634  Sydera, Saturnum sic gnatus, utrumque Gradivus,
2.635  At Venus et Maja genitus Martemque cruentum
2.636  Satumique Jovisque ignem ac per mutua sese
2.637  Vel penitus, magna possunt vel condere parte
2.638  Suppositoque jubar tegere atque avertere dorso.
2.639  Scilicet ante oculos quidquid se sistat opacum,


9206. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 109 | Paragraph | Section]

aut terna per annum.
2.647  Non ita, quae magni sydus regale Tonantis
2.648  Astra quaterna obeunt, pigrum quae quina parentem.
2.649  Haud unquam lentis evolvitur altera terris
2.650  Plena dies vel quina Jovi, quin proximus orbem
2.651  Qui domini vastum famulus circumvolat, umbram
2.652  Injiciat tristem tenebrasque affundat opacas.
2.653  Nec tenui haec adeo se cuspide contrahit, arctos
2.654  Ut rutila in


9207. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 321 | Paragraph | Section]

impendit annos 29 et menses 5 1/2, qui hic habentur pro annis triginta, cum tricesimi habeatur fere dimidium. Distantiae expressae sunt per numeros proximos integrorum millium diametrorum Solis, nimirum 4, 7, 10, 15, 52, 95. Caetera satis patent. Numerus autem 52 pro Jove exprimitur per quater bissenis addit quattuor, nam quater 12 dant 48; cui numero si addantur 4, habetur 52. 31 In hoc argumentum Terrae in planetario systemate constitutae


9208. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 321 | Paragraph | Section]

hinc et inde per quartam partem circuli a suo loco. Sed multo magis gravitatem partium jacentium in eadem recta cum ipso hinc et inde; et si tota actio consideretur, magis minuitur quam augetur id pondus. Porro notae sunt poetis irae veteres Saturni regno pulsi a Jove. Saturni autem annulus plerumque obliquus est respectu Jovis, quem idcirco Saturnus idem illo superior obliquo despectat lumine. Haec ex communi mythologia, ut adhuc residuum aliquod irarum supersit. Sed initio libri V. (VI.) eosdem ut reconciliaturos invicem considerabimus per mutuam


9209. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 321 | Paragraph | Section]

soleil produites par la lune, je prends ici pour épisode celle que Jupiter souffre de la part de ses quatre satellites, Saturne de ses cinq et de son anneau. Le premier satellite de Jupiter lui cause une nouvelle éclipse presque toutes les quarante-deux heures, intervalle plus court que deux jour de la terre et que cinq de Jupiter, parce que la terre fait sa révolution diurne dans 24 heures, et Jupiter à peu près dans neuf. L'ombre de ce satellite sur le disque du Jupiter est si étendue que nous pouvons la découvrir de la terre par les grandes lunettes et le télescope,


9210. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 321 | Paragraph | Section]

est si étendue que nous pouvons la découvrir de la terre par les grandes lunettes et le télescope, quoique nous soyons à une distance si énorme. Les éclipses que le second satellite occasionne dans Jupiter, reviennent à chaque intervalle de tems un peu plus long que quatre de nos jours. Les deux autres en produisent plus rarement, mais ils ne laissent pas que d'en occasionner un bon nombre.

Saturne a aussi un gran nombre d'éclipses causée par ses cinq satellites. Il en souffre sur-tout une beaucoup plus grande et


9211. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 321 | Paragraph | Section]

satellites, et que dans le premier Chant nous avons parlé de l'anneau comme d'un diadème qui est un reste de l'ancienne royauté de Saturne; comme d'ailleurs Jupiter et Saturne sont très-souvent incommodés de ce nombre de satellites, dont les ombres troublent pour eux la clarté du jour, j'en ai pris occasion de faire une digression sur les incommodités de la pompe des Cours et sur le bon-heur de la vie champetre. III.


9212. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 321 | Paragraph | Section]

etiam eclipses aliorum satellitum, potissimum secundi, etiam in mari, si calculus e tabulis initus corrigatur per praecedentes observationes. (On a depuis réduit les tables du second satellite presque à la même perfection que celles du premier.) Possunt autem adhiberi etiam conjunctiones cum Jove et conjunctiones intimi satellitis cum reliquis. Quorum si theoria est minus accurata, motus est lentior. Ut idcirco in Jovis satellitibus non rara, sed admodum frequens habeatur occasio longitudinis determinandae, quod ut etiam in mari fieri jam possit, debet Irwino geographia. Ex cujus


9213. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 321 | Paragraph | Section]

eclipsibus apparuit aliquando etiam quidam veluti rhombus procurrens in binas admodum longas velut cuspides hinc et inde a loco Solis sub zodiaco tenui lumine ut nebulae, vel illius, quam astronomi appellant viam lacteam, Graeci autem Galaxiam, quam poetae dicunt esse deorum viam pro Jove adeundo. Quae quidem omnia evanescunt, ubi primum exigua etiam solaris disci pars detegitur. Sole autem vel dimidio tantum detecto habetur dies jam omnino clara et integra.


9214. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 321 | Paragraph | Section]

mappa et volumen complectens totius expeditionis scopum ac fructum ejus itidem auctoritate impressa prodierunt. Hic ipsam occasionem innui, qua me is ad dimensionem gradus meridiani et correctionem mappae geographicae ditionis pontificiae adhibuit. Petierat Lusitaniae rex Joannes V. decem e nostra Societate mathematicos a nostro supremo praeside, praepositum generalem appellamus, qui in Brasiliam navigarent et mappam delinearent regionum cum Hispanis commutandarum ac limites definirent. Ego me ad opus obtuleram ei, qui regium legatum agebat tum Romae apud


9215. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 321 | Paragraph | Section]

alterius, id corpus, cujuscumque densitatis, est pellucidum. Si illa intervalla adsint, est opacum. Colorem autem habebit eum, quem exposcit crassitudo lamellarum, ex quibus ejus particulae constant. Quae crassitudo saepe definitur determinate ex illis superioribus seriebus superioris adnotat(ionis). Et quidem si particulae multo densiores sunt inclusae in vacuo vel in medio multo rariore, color est permanens; si particulae rariores vel vacuum in medio densiore, color est variabilis. Posui autem plura exempla tam colorum permanentium quam variabilium ad carmen


9216. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 321 | Paragraph | Section]

crassitudo aequivalet numero intervallorum pari vel impari. 54 Quoniam licet determinare loca ipsa, in quibus fit illa transmissio vel reflexio, licebit ex proportione adnotat(ionis) 50. determinare ipsas lamellae crassitudines in iis locis et constabit mutationem dispositionis fieri post intervalla aequalia. Verum haec intervallorum aequalitas deprehendetur etiam sine calculo, quo ipsae crassitudines definiantur, atque id ope theorematis


9217. Zamanja, Bernard. Echo libri duo, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

quarti. Innocentius Gentili. IMPRIMATUR

Si videbitur Reverendissimo Patri Magistro Sacri Palatii Apostolici
Dom. Jord. Archiepisc. Nicomed.
Vicegerens. APPROBATIO.

EX eo, quod obsecuturus


9218. Zamanja, Bernard. Echo libri duo, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]


pr8.50  Calliope, Hesperidum qui nemora et syluas
pr8.51  Felices citro sylvas nemora aurea cantat
pr8.52  Arni dilectus Najasin ac Tiberis: Josephus Mazzolarius S. J. propediem editurus est in lucem poëma sane luculentum de vi electrica.
pr8.53  Non itidem quae digna manent te dona, Lucreti


9219. Zamanja, Bernard. Echo libri duo, versio electronica [page 29 | Paragraph | SubSect | Section]

mons proximus ac prope imminens Ragusio. alto,
2.451  Aut ubicumque hortus cultis viret aemulus agris
2.452  Alcinoi; nemora alta inter camposque lacusque
2.453  Naïadumque jocos, non te decus addere tantis
2.454  Hoc etiam rebus pigeat. resonabilis Echo,
2.455  Objicibus recta positis, tibi Panos avenam
2.456  Monticolae, et dulces Nympharum reddere


9220. Zamanja, Bernard;... . Navis aeria et elegiarum... [Paragraph | SubSect | Section]

Jovis magno densa cadunt tonitru. IMPRIMATUR. Si videbitur Rmo P. Magistro Sacri Palatii Apostolici. D. Jordani Patriar. Antioch. Vicesgerens. PHILIPPUS DE ILCIO S. J. IN PROVINCIA ROMANA PRAEPOSITUS PROVINCIALIS. Cum Librum, cui Titulus: Navis Aeria libri duo, et Monobiblos Elegiarum a


9221. Zamanja, Bernard;... . Navis aeria et elegiarum... [Paragraph | SubSect | Section]


f7.83  Subter [e] ea ut jaceat vinctus, duroque cubili
f7.84  Ille miser curvatum adterat usque latus.
f7.85  O mihi sit placuisse Jovique et caelitibus dis, 85
f7.86  Quos et flos cantus, flos juvat, et citharae:
f7.87  Ingemat aetnea frustra sub rupe Typhoeus.
f7.88  Non mi etenim Scythico corda rigent Chalybe,


9222. Zamanja, Bernard;... . Navis aeria et elegiarum... [Paragraph | SubSect | Section]


1.1.484  Nulli non aequus. Subito stetit ipse viaï
1.1.485  Jam nimium longae fessus, viditque volentes 485
1.1.486  Mercurium veneremque simul cum marte jovemque
1.1.487  Saturnumque senem sua jussa facessere, et omnes
1.1.488  Circum se unanimes volvi, tellure relicta.
1.1.489  Indoluit deserta quidem, sed non quoque tantam


9223. Zamanja, Bernard;... . Navis aeria et elegiarum... [Paragraph | SubSect | Section]


2.5.21  Hoc felix tibi conjugium deus auctor olympo
2.5.22   Spondet, et hunc socium destinat ipse tibi:
2.5.23  Hos etiam placidi vitream Jordanis ad undam
2.5.24   Inter plaudentum Naїadum choreas
2.5.25  Felices dulci cantu celebrare hymeneos
2.5.26   Est suetus Salomon ille tuus proavus


9224. Zamanja, Bernard;... . Navis aeria et elegiarum... [Paragraph | SubSect | Section]


2.8.1  Non ver floriferum ridet, non aura favoni
2.8.2   Lene ciet pennis aequora purpureis;
2.8.3  At fera Idumeos late nix obruit agros,
2.8.4   Jordanisque alto constitit unda gelu,
2.8.5  Frigida et hybernae volvuntur sidera noctis:
2.8.6   Tu gelidae ingressa in pumicis hospitium
2.8.7  Ah qualem puerum virgo paris! O bona


9225. Zamanja, Bernard;... . Navis aeria et elegiarum... [Paragraph | SubSect | Section]

freta trans montes longe: quin martia Roma
2.8.52   Hanc septemgemino vertice supliciter
2.8.53  Exiguam colit ipsa specum nil aurea curans
2.8.54   Illa suo quondam templa superba jove.
2.8.55  Jupiter hic melior puer est: latet ille, suumque,
2.8.56   Hoc nascente, caput condidit in stygii
2.8.57  Horrentes erebi latebras, informe barathrum,


9226. Zamanja, Bernard;... . Navis aeria et elegiarum... [Paragraph | Section]

patriasque animo reminiscitur aedes:
3.1.46  Usque adeo gaudet formosi conjugis ore.
3.1.47  Talis et Andromache priameїo in Hectore flagrans,
3.1.48  Talis et aligero quondam jove Tyndaris orta
3.1.49  Inter amycleas forma pulcherrima nymphas
3.1.50  Ibat in Atridae flavi spectanda cubile.
3.1.51   Vos Jovis o Themidisque, Horae, gratissima proles,


9227. Zamanja, Bernard;... . Navis aeria et elegiarum... [Paragraph | SubSect | Section]

Daphnis vos en agit. O bone Daphni
3.2.5  Pasce pecus, rabidosque agros quum torridus aestu
3.2.6  Sol findet, saturum vitrei duc fontis ad undas,
3.2.7  Lucus ubi, et placidi Jordanis frigida ripa.
3.2.8  Ipse heic bethlaea moerens sub rupe jacebo;
3.2.9  Rupe sub hac nostro juvet indulgere dolori.
3.2.10   Nil nostri misereris? Alexis te tuus orat,


9228. Zamanja, Bernard;... . Navis aeria et elegiarum... [Paragraph | SubSect | Section]


3.3.13  Nutritiam a teneris. At fortior illa volentem
3.3.14  Hinc validis atque hinc manibus complexa trahebat;
3.3.15  Scilicet Europen, fatorum lege suprema,
3.3.16  Ab jove promissam dicens, sibi munus ut esset.
3.3.17   Virgo metu perculsa extemplo prosilit alto
3.3.18  E thalamo; veras ut res nam somnia vidit:
3.3.19  Tum trepidans, tum muta diu


9229. Zamanja, Bernard;... . Navis aeria et elegiarum... [Paragraph | SubSect | Section]

mihi iam faciles bene vertant somnia divi!
3.3.29   Sic ait; et socias surgens compellat amatas
3.3.30  Unanimes, aetate pares, et sanguine claras;
3.3.31  Cum quibus illa jocos semper miscebat, iniret
3.3.32  Seu choreas, puro ablueret seu corpus Anauro,
3.3.33  Candida odoratis legeret seu lilia campis.
3.3.34   Convenere citae: stant florigeri


9230. Zamanja, Bernard;... . Navis aeria et elegiarum... [Paragraph | Section]

[y] Non desunt Mythologi, qui existiment Taurum et Arietem fuisse naves quarum altera Phryxus ad Colchos, altera vero Europa ex Phoenicia in Cretam vehebatur: idem de Pegaso Bellerophontis, de Persei Balaena, et Triptolemi Dracone sentiunt. Vide Joann. Potter. Archaeol. Graecae lib. III. cap. XIV. ubi etiam praeter alia testimonia locum Aristophanis affert ex Thesmoph. in quo Perseus ad Gorgonas nave vectus manifeste dicitur....


9231. Zamanja, Bernard;... . Navis aeria et elegiarum... [Paragraph | Section]

Delphinum Ludovici XV. Christianiss. Regis filium: cujus acerbissimam toti Galiae mortem paullo post ejusdem conjugis amantissimae mors item acerbissima consequuta est. [m] Eodem fere tempor anno 1767. Imp. Caes. Aug. Josephi II. uxor augusta obiit Maria Josepha Bavarica, ac Maria item Jospeha Archid. Austriae Ferdinandi IV. utriusque Siciliae Regis futura conjux, nisi improvisa omnibus atque acerba, quum de ipsa jam italica profectione cogitabatur, tot populorum vota mors extemplo intercepisset.


9232. Zamanja, Bernard;... . Navis aeria et elegiarum... [Paragraph | Section]

Regis filium: cujus acerbissimam toti Galiae mortem paullo post ejusdem conjugis amantissimae mors item acerbissima consequuta est. [m] Eodem fere tempor anno 1767. Imp. Caes. Aug. Josephi II. uxor augusta obiit Maria Josepha Bavarica, ac Maria item Jospeha Archid. Austriae Ferdinandi IV. utriusque Siciliae Regis futura conjux, nisi improvisa omnibus atque acerba, quum de ipsa jam italica profectione cogitabatur, tot populorum vota mors extemplo intercepisset.


9233. Zamanja, Bernard;... . Navis aeria et elegiarum... [Paragraph | Section]

toti Galiae mortem paullo post ejusdem conjugis amantissimae mors item acerbissima consequuta est. [m] Eodem fere tempor anno 1767. Imp. Caes. Aug. Josephi II. uxor augusta obiit Maria Josepha Bavarica, ac Maria item Jospeha Archid. Austriae Ferdinandi IV. utriusque Siciliae Regis futura conjux, nisi improvisa omnibus atque acerba, quum de ipsa jam italica profectione cogitabatur, tot populorum vota mors extemplo intercepisset. [n] Maria


9234. Zamanja, Bernard;... . Navis aeria et elegiarum... [Paragraph | Section]

[c] Aliqua heic officia atque munera referuntur ex iis, in quibus puellae, quae alebantur in templo, juxta verosimiliorem opinionem exercebantur. [a] Jospeh autem..... quum esset iustus etc. Luc. cap. 1. [b] Desponsata est viro justo non violenter ablaturo, sed potius contra violentos custodituro


9235. Zamanja, Bernard;... . Navis aeria et elegiarum... [Paragraph | Section]

Nicephorus autem Callist. hist. lib. 1. cap. 40. ait: persimilis denique per omnia fuit divinae et immaculatae suae Matri . [b] Ecce Magi ab oriente venerunt etc. Joann. cap. 2. et Psalmo 71. Reges Tharsis et Insulae munera offerent, reges Arabum etc. [a] S. Basilius orat. in nativ. Christi


9236. Zamanja, Bernard;... . Navis aeria et elegiarum... [Paragraph | Section]

suum (Joseph) multo tempore..... noluit consolationem accipere; sed ait, descendam ad filium meum lugens in infernum etc. Genes. 37. cap. Joann. cap. 19. Stabant autem juxta crucem Jesu Mater ejus, et soror etc. [e] Juxta illud S. Ambrosii Consol. in Valentin. obit.


9237. Bošković, Baro. Eclogae V, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

mihi cara domus, vestro spirare recessu
3.58   Dum liceat, patrii vilescunt tecta mapalis.
3.59   Felices umbrae, et manibus reptata tenellis
3.60   Antra Deo, quamvis silvestri horrentia cultu,
3.61   Non mihi dulce magis campos Jordanis amicos,
3.62   Moeniaque, et sedes Solymae incoluisse superbas.
3.63   Hic ego divinos meditatus Virginis ignes
3.64   Inflabo ad numerum tenues ex ordine cannas;
3.65   Haec loca Parthenidem, percussaque vocibus


9238. Kunić, Rajmund. Ad Balthassarem Odescalchium... [Paragraph | Section]

ELOQUENTIAE ET LINGUAE GRAECAE
IN COLLEGIO ROMANO AD AMPLISSIMUM VIRUM BALTHASSAREM ODESCALCHIUM ROMAE MDCCLXXVI. EXCUDEBAT JOANNES ZEMPEL.
PRAESIDUM PERMISSU.

AD BALTHASSAREM ODESCALCHIUM
LIVII II. BRACHIANI DUCIS FILIUM
SS. CAESS. RR. AA. MM.


9239. Kunić, Rajmund. Ad Balthassarem Odescalchium... [Paragraph | Section]

opes.
209  Ut Juno, captum forma sopire Tonantem
210  Vellet in Idaeis cum dea verticibus,
211  Blanditias, mollesque jocos, omnesque poposcit
212  Verborum Idaliam delicias Venerem.
213  Illa, ubi cuncta inerant, ceston dedit: haec, ubi cepit,
214  Continuo aethereis digrediens domibus


9240. Kunić, Rajmund. Ad Balthassarem Odescalchium... [ Note]

eques Hierosolymitanus; in quo ego adolescentulo non solam spem, atque indolem virtutis inesse video, sed multa alia praeterea, quae etiam in viris solent laudari. Josephus Abbas Claravallensis, qui annum duodevicesimum vix ingressus, in ipso aetatis flore jam caelo maturus, obiit suo magis, quam reipublicae tempore; cui praestantissimum adolescentem propter excellens ingenium, et eximiam virtutem, cum


9241. Kunić, Rajmund. Homeri Ilias, Latinis versibus... [page v_406 | Paragraph | Section]


1.504  Moestior et cunctis, curisque infestior aevi
1.505  Hoc quodcunque trahis, Parcis heu natus iniquis.
1.506  Ibo equidem aetherei praecelsum ad culmen Olympi,
1.507  Atque Jovi, quae vis, fabor, si flectere possim.
1.508  Interea tu, nate, cavis ne abscede carinis,
1.509  Iratusque sede Grajis, nec proelia tenta.
1.510  Hesternus, divûm coetu stipante, remotos


9242. Kunić, Rajmund. Homeri Ilias, Latinis versibus... [page homer_2_22_d | Paragraph | Section]


2.35  Ante, deūm nunc haud variat sententia; cunctos
2.36  Flexit enim precibus tandem Saturnia Juno:
2.37  Trojanis et jam clades extrema parata est
2.38  Ab Jove. dicta memor serva haec, oblivia mentem
2.39  Neu capiant, dulcis cum somnus deseret artus.
2.40  Sic ait; inque auras fugit, regemque reliquit 40
2.41  Haec versantem animo nunquam


9243. Kunić, Rajmund. Homeri Ilias, Latinis versibus... [page homer_2_22_d | Paragraph | Section]


2.53  Tum veterum cepit sceptrum immortale parentum.
2.54  Hoc gestans Danaūm ad naves gressum tulit heros.
2.55  Aurora interea celsum conscendit Olympum,
2.56  Atque Jovi, atque aliis lucem dīs nuntiat almam.
2.57  Atrides magna praeconum voce vocari
2.58  Imperat in coetum Danaos: mora nulla, vocati
2.59  Adveniunt, seque


9244. Kunić, Rajmund. Homeri Ilias, Latinis versibus... [page v_52 | Paragraph | Section]


2.75  Ante, deūm nunc haud variat sententia; cunctos
2.76  Flexit enim precibus tandem Saturnia Juno:
2.77  Trojanis et jam clades extrema parata est
2.78  Ab Jove. dicta memor fac serves. talia fata
2.79  Avolat umbra: sopor dulcis mihi membra reliquit.
2.80  Ergo agite, Argolicas si forte armare phalanges 80
2.81  Contingat, saevoque animos


9245. Kunić, Rajmund. Homeri Ilias, Latinis versibus... [page v_81 | Paragraph | Section]


2.114  Jamque adeo sedere omnes, compressaque late
2.115  Murmura. tum surgens Agamemnon pectore coepit
2.116  Haec ficto; sceptrum gestans, quod Mulciber olim
2.117  Fecerat ipse Jovi praebens venerabile donum.
2.118  Summus Mercurio donarat Jupiter, inde
2.119  Mercurius Pelopi, atque Pelops dehinc tradidit Atreo
2.120  Diti Atreus liquit post fata extrema


9246. Kunić, Rajmund. Homeri Ilias, Latinis versibus... [page v_108 | Paragraph | Section]


2.128  Ille mihi laetos reditus post Pergama versa.
2.129  Nunc jubet indecorem, tot post male perdita Grajûm
2.130  Milia, digressum ad sedes hinc ire paternas. 130
2.131  Nempe Jovi hoc placitum; nutu qui cuncta potenti
2.132  Versat agens; multas olim qui diruit urbes,
2.133  Diruet et multas rursum volventibus annis.
2.134  Turpe sed et feros hoc fando audire


9247. Kunić, Rajmund. Homeri Ilias, Latinis versibus... [page v_164 | Paragraph | Section]


2.187  Sic Juno; paret cui Pallas, lapsaque caelo
2.188  Se celeri nisu naves prope sistit Achaeas.
2.189  Heic Laërtiaden prudenti pectore, magno
2.190  Diva Jovi similem nacta est. in litore stabat 190
2.191  Heros, nec puppim attigerat, sed corde premebat
2.192  Sub tacito ingentes turbato pectore curas.
2.193  Quem prope stans dulci sic voce


9248. Kunić, Rajmund. Homeri Ilias, Latinis versibus... [page v_193 | Paragraph | Section]

adhuc magno jactabat verba tumultu,
2.244  Nescius ille modi, Thersites; dicta proterve
2.245  Multa et foeda levi solitus profundere lingua,
2.246  Quae possent caussam risus praebere, jocique.
2.247  His Grajos inter longe foedissimus omnes
2.248  Venerat ad Trojam; strabus, pede claudus et uno,
2.249  Contractis angusta humeris in pectora gibbus,


9249. Kunić, Rajmund. Homeri Ilias, Latinis versibus... [page v_401 | Paragraph | Section]


2.473  Sacra ferunt aliis alii, votisque precantur,
2.474  Eripiant leto sese bellique labori.
2.475  Interea ingentem taurum mactabat Atrides
2.476  Rite Jovi, pinguem, quinquenni aetate vigentem:
2.477  Et primos Danaūm, misso praecone, vocarat
2.478  Ad sacrum proceres. ante omnes Nestor, et altus
2.479  Idomeneus, post hos gemini, duo


9250. Kunić, Rajmund. Homeri Ilias, Latinis versibus... [page homer_v_462 | Paragraph | Section]

Laeta greges facili secernunt arte magistri;
2.554  Ordinibus sic discretos in praelia certis
2.555  Disponunt reges. quos inter primus Atrides,
2.556  Ille oculosque, caputque Jovi, cum fulmina torquet
2.557  Assimilis; Marti fulgentis pondera balthei;
2.558  Pectora Neptuno. praestanti corpore qualis,
2.559  Incedens armenta inter sese arduus effert


9251. Kunić, Rajmund. Homeri Ilias, Latinis versibus... [page v_278 | Paragraph | SubSect | Section]

Stravit ubi durum vasta sub rupe cubile; Vadentum sic terra virūm concussa gemebat Sub pedibus: celeri transmittunt agmine campos. Iris at, aërias volucri pede lapsa per auras, 330 Ab Jove Trojugenis venit belli, atque laborum Nuncia. Vestibulo in Priami juvenesque senesque Stabant, turba ingens, in coetum forte coacti. Intulit in medios huc se dea, voce Politen Assimulans, gnatum Priami;


9252. Kunić, Rajmund. Homeri Ilias, Latinis versibus... [page v_404 | Paragraph | Section]


3.464  Illa domus altum scandit penetrale, nitenti
3.465  Intulit et sese thalamo. cui Cypris eburna
3.466  Ipsa manu sellam posuit, nymphamque sedere
3.467  Jussit Alexandrum contra. Jove nata resedit,
3.468  Atque, solo figens oculos aversa, fugacem
3.469  Increpuitque virum, rupitque has pectore voces:
3.470  Nempe redux bello venisti; occumbere leto 470


9253. Kunić, Rajmund. Homeri Ilias, Latinis versibus... [page v_461 | Paragraph | Section]


4.4  Traduntque, accipiuntque manu, Trojana tuentur
4.5  Moenia, et instructas prato in florente phalanges.
4.6  Talibus heic dictis Junonem incessere coepit
4.7  Jupiter, atque joco Veneri conferre molesto:
4.8  Vsque favent geminae flavo divae Menelao,
4.9  Juno Argiva, potens et bello Pallas; at ambae
4.10  Secretaeque sedent longe, gaudentque tuentes 10


9254. Kunić, Rajmund. Homeri Ilias, Latinis versibus... [page v_258 | Paragraph | Section]

Aeneae currus forti arripe dextra, 320
5.321  Verte et equos longe a Teucris, et pellito Achivūm
5.322  In cuneos. creti, nec vana est fama, feruntur
5.323  Illorum de gente, olim quos ab Jove summo
5.324  Tros tulit, abrepti pretium Ganimedis, ab ortu
5.325  Solis ad occasum praestantes omnibus. horum
5.326  Anchises clara sibi sex de stirpe parasse


9255. Kunić, Rajmund. Homeri Ilias, Latinis versibus... [page v_393 | Paragraph | Section]

ait; admovitque manus, tersitque cruorem 500
5.501  Ambrosium, atque omnes exemit diva dolores.
5.502  Haec Juno, et Pallas spectarunt omnia: risum
5.503  Nec tenuere; Jovem dictis tentare jocosis
5.504  Et coepere. prior quem sic affata Minerva est:
5.505  Pace tua licet hoc genitor, quod mente voluto,
5.506  Dicere? pulchra Venus Graja de gente puellam


9256. Kunić, Rajmund. Homeri Ilias, Latinis versibus... [page v_450 | Paragraph | Section]


5.542  Mars clades hominum, multa Mars caede cruente,
5.543  Murorum eversor, nunquam ne absistere pugna
5.544  Tydiden coges? nunquam diro obvia regi
5.545  Arma feres? pugnare Jovi qui jam efferus ipsi
5.546  Audeat; et Veneris violavit vulnere dextram;
5.547  Irruit et saeva me contra turbidus ira.
5.548  Haec fatus, liquit pugnas, inque arce resedit


9257. Kunić, Rajmund. Homeri Ilias, Latinis versibus... [page v_613 | Paragraph | Section]

nepos Jovis alter, filius alter,
5.754  Tlepolemus prior haec vesano pectore fatur.
5.755  Sarpedon Lyciae dux gentis, quid te opus inter
5.756  Arma virūm trepidare imbellem? nam, Jove qui te
5.757  Progenitum perhibent a summo, falsa loquuntur.
5.758  Deterior multo es nempe illis, quos Jove natos
5.759  Prisca virūm heroas non frustra credidit aetas.


9258. Kunić, Rajmund. Homeri Ilias, Latinis versibus... [page v_613 | Paragraph | Section]

dux gentis, quid te opus inter
5.756  Arma virūm trepidare imbellem? nam, Jove qui te
5.757  Progenitum perhibent a summo, falsa loquuntur.
5.758  Deterior multo es nempe illis, quos Jove natos
5.759  Prisca virūm heroas non frustra credidit aetas.
5.760  Qualem fama refert Alciden, quo mihi nasci 760
5.761  Patre datum, fidentem animi, pectusque leoni


9259. Kunić, Rajmund. Homeri Ilias, Latinis versibus... [page v_181 | Paragraph | Section]


6.236  Arvorum et gleba felices ubere tractus.
6.237  Ternam olli prolem regalis nupta creavit,
6.238  Isandrum, Hippolochum, formosam Laodamiam.
6.239  Laodamia Jovi magno placuitque, deorum
6.240  Et similem peperit clarum Sarpedona bello.
6.241  At mala cum miserum premeret fors Bellerophonten
6.242  Ipsum etiam tristes cunctorum denique


9260. Kunić, Rajmund. Homeri Ilias, Latinis versibus... [page v_257 | Paragraph | Section]

supplexque supinas
6.314  Rite Jovem ad magnum properas attollere palmas?
6.315  Sed tamen heic paullum consiste, ut dulcia promens
6.316  Vina feram, libesque Jovi, dīsque omnibus; ipse
6.317  Dehinc potans firmes vires, ac fessa labore
6.318  Membra leves. augent robur nam dulcia fessis
6.319  Vina viris: ut tu nunc fessus, civibus, urbi


9261. Kunić, Rajmund. Homeri Ilias, Latinis versibus... [page v_257 | Paragraph | Section]


6.322  O mater veneranda, effer, neu membra resolve,
6.323  Vimque meam; enervis ne dura in praelia cessem.
6.324  Nec manibus fas illotis libare supremo
6.325  Vina Jovi, nec fas pollutum caede, cruento
6.326  Perfusum et tabo, votis placare Tonantem.
6.327  Tu potius matres in coetum coge, Minervae
6.328  Et templo fer tura; ostroque, auroque


9262. Kunić, Rajmund. Homeri Ilias, Latinis versibus... [page v_23 | Paragraph | Section]


7.45  Sic deus: at fratris Tritonia dicta probavit.
7.46  Consilium vates Helenus, vocemque deorum
7.47  Sensitque, ac fratri propior stetit, atque ita fatur.
7.48  Hector mente Jovi magno par, vis mihi quiddam
7.49  Monstranti parere tamen; carique fidele
7.50  Consilium amplecti fratris? Troesque et Achivi 50
7.51  Fac sedeant omnes. posce in certamina solus


9263. Kunić, Rajmund. Homeri Ilias, Latinis versibus... [page homer_v_193 | Paragraph | Section]

toto.
7.218  Laetor, et eximiam spero, victo Hectore, laudem
7.219  Laturum actutum. vos, dum fulgentibus armis
7.220  Cingor ego, auxilium summo ab Jove poscite votis 220
7.221  Clam tacitis, audire queat ne Troica fusas
7.222  Turba preces; vel voce palam, si tollere vocem
7.223  Forte placet, metuo nec quenquam. robore nemo,


9264. Kunić, Rajmund. Homeri Ilias, Latinis versibus... [page v_240 | Paragraph | Section]


8.292  Demisit cervae celeris curvo ungue tenentem
8.293  Hinnuleum. hunc veniens aram dejecit ad ipsam,
8.294  Sacra ubi fatidico suerant solemnia Graji
8.295  Ferre Jovi, in dubiis oracla et poscere rebus.
8.296  Hi postquam augurium laeti agnovere secundum,
8.297  Atque Jove a magno missam sensere volucrem,
8.298  Exarsere alacres ad pugnam, atque


9265. Kunić, Rajmund. Homeri Ilias, Latinis versibus... [page v_240 | Paragraph | Section]


8.294  Sacra ubi fatidico suerant solemnia Graji
8.295  Ferre Jovi, in dubiis oracla et poscere rebus.
8.296  Hi postquam augurium laeti agnovere secundum,
8.297  Atque Jove a magno missam sensere volucrem,
8.298  Exarsere alacres ad pugnam, atque agmine denso
8.299  Arma fremunt, telisque incessunt eminus hostem.
8.300  Nemo tamen Grajūm certatim in


9266. Kunić, Rajmund. Homeri Ilias, Latinis versibus... [page v_401 | Paragraph | Section]

et aërias fugit delapsa per auras.
8.498  Tum Juno alloquitur moestam Tritonida. nec me,
8.499  Nec te, diva, reor, mortalibus arma ferentem
8.500  Pro miseris, nunc velle Jovi concurrere bello. 500
8.501  His vita, his letum contingat, quod sua cuique
8.502  Fors feret: ut libitum est dispenset fata deūm rex,
8.503  Utque decet, Troum et Danaūm res


9267. Kunić, Rajmund. Homeri Ilias, Latinis versibus... [page v_488 | Paragraph | Section]

cogens ad ripam, caede vacabat
8.573  Campus ubi. celsis confestim curribus omnes
8.574  Desiliunt, seque affundunt; atque auribus adstant
8.575  Arrectis. ille in mediis, Jove fretus amico,
8.576  Incipit haec, dextra praelongum hastile cruenta
8.577  Bellator gestans; fulget quo ferrea cuspis
8.578  In summo, subter fulvo quam circulus auro


9268. Kunić, Rajmund. Homeri Ilias, Latinis versibus... [page v_488 | Paragraph | Section]

vacuam insidias moliri possit in urbem.
8.614  Nunc opus haec fieri, quae dixi; cetera dicam
8.615  Aurora extulerit cum primum crastina lucem.
8.616  Cunctis spero equidem fretus dīs, et Jove summo,
8.617  Has procul hinc abigam pestes, gentemque nefandam,
8.618  Ducta malo Phrygias fato quae venit ad oras.
8.619  Nocte igitur cauti servemus nostraque, nosque:


9269. Kunić, Rajmund. Homeri Ilias, Latinis versibus... [page v_153 | Paragraph | Section]

duo praecones pariter comitentur euntes,
9.209  Eurybates, Hodiusque. citi nunc ferte liquentes
9.210  Confestim huc manibus lymphas, linguisque favete.
9.211  Tempus enim libare Jovi, si forte precantes 210
9.212  Audiat, et Grajae incipiat miserescere gentis.
9.213  Haec ait ille; senis placuit sententia cunctis.
9.214  Dant manibus lymphas praecones: rite


9270. Kunić, Rajmund. Homeri Ilias, Latinis versibus... [page v_227 | Paragraph | Section]

negat, medias quin vi sese irruat ardens
9.295  In puppes. favet ipse viris, dextrumque secundus
9.296  Fulgurat Idaeo de vertice Jupiter, audax.
9.297  Viribus, atque suo fretus Jove perfurit Hector
9.298  Horrendum; non ille hominum, non ille deorum
9.299  Vel metuens quenquam, vel curans; corda furenti
9.300  Sed vesana tumens rabie ferus, usque morantem


9271. Kunić, Rajmund. Homeri Ilias, Latinis versibus... [page v_354 | Paragraph | Section]

semel: propius venientem, et dira frementem
9.446  Sed fugit, vitans tremefacto pectore mortem.
9.447  Nunc, quoniam certum est jam nolle incessere bello
9.448  Hectora, cras, cum rite Jovi, cunctisque litaro
9.449  Caelicolis, curvo deducam litore puppes,
9.450  Omni gaza onerans. classem, spectare voluntas
9.451  Si fuerit, surgente meam cum sole videbis 450


9272. Kunić, Rajmund. Homeri Ilias, Latinis versibus... [page v_589 | Paragraph | Section]

breviter contra Pelides talia fatur:
9.757  o Phoenix, longoque aevo sceptroque verende,
9.758  Nil mihi opus tali est, qualem tu dicis, honore;
9.759  Nec mihi honos unquam summo ab Jove defuit, unquam
9.760  Nec deerit; cujus me nutus, genua moveri
9.761  Dum poterunt, pectus nec vitae liquerit aura,
9.762  Ut tenet, ad puppes heic, si volet, usque tenebit. 760


9273. Kunić, Rajmund. Homeri Ilias, Latinis versibus... [page v_709 | Paragraph | Section]

nunc ad puppes tremefactaque vertens
10.19  Castra oculos, nudo multum de vertice crinem
10.20  Vellebat, caelo attollens manantia fletu 20
10.21  Lumina, triste gemens alto de corde, Jovemque
10.22  Obtestans. animo tandem haec sententia sedit,
10.23  Neliden citus ut ferret se ad Nestora, si quid
10.24  Consilii struerent pariter, quo lapsa juvari


9274. Kunić, Rajmund. Homeri Ilias, Latinis versibus... [page v_47 | Paragraph | Section]

unquam, audivi quenquam nec dicere, totque
10.60  Uni et tanta viro gesta una luce, quot Hector, 60
10.61  Ille quidem non patre deo, non matre creatus
10.62  Ille dea, in miseros gessit Jove fretus Achivos,
10.63  Quantaque molitus rerum una est luce, cruenta,
10.64  Tristia, dira; dies quae nulla, et nulla fluentum
10.65  Eximat annorum series de pectore Grajis.


9275. Kunić, Rajmund. Homeri Ilias, Latinis versibus... [page v_174 | Paragraph | Section]

blando; firmatque his pectora dictis:
10.243  Sic eat; o dulces pueri, vigilate, nec ulli
10.244  Obrepat somnus, ne gens inimica repente
10.245  Ingruat, ac faciat sibi nos risumque jocumque.
10.246  Haec fatur fossamque ultra procedit, euntem
10.247  Pone manus regum sequitur, quoscunque vocarant.
10.248  Meriones comitem queis sese, et clara propago


9276. Kunić, Rajmund. Homeri Ilias, Latinis versibus... [page v_192 | Paragraph | Section]


11.257  Magnanimum et celsis in curribus Hectora, juxta
11.258  Adstitit, atque ultro compellans talibus infit:
11.259  Hector Priamide, sapienti pectore et alta 
11.260  Mente Jovi assimilis, missu Jovis ipsius ad te 260
11.261  Huc veni, patrisque tuli mandata per auras. 
11.262  Atriden donec magnum pugnare videbis
11.263  Ante aciem primum Argolicam, Troumque


9277. Kunić, Rajmund. Homeri Ilias, Latinis versibus... [page v_192 | Paragraph | Section]

referens; alios hortare sed acer, 
11.266  Atque urge pavidum praesens in praelia vulgus.
11.267  Verum ubi percussusve hasta, fixusve sagitta.  
11.268  Atrides, currum scandet, tunc ab Jove magno
11.269  Laeta tibi dabitur victoria; fortis Achivam
11.270  Ut caedas pubem, ad naves dum veneris; ortu 270
11.271  Noctis et occiduis Titan se merserit undis.


9278. Kunić, Rajmund. Homeri Ilias, Latinis versibus... [page v_278 | Paragraph | Section]

inter primos graditur, Grajūmque phalanges
11.372  Turbidus in medias infert se; qualis, ab alto
11.373  Incumbens, niger ex imo ciet aequora turbo.
11.374  Quem primum, quem postremum Jove fretus amico
11.375  Ille virum Stygias victor demisit ad umbras?
11.376  Assaeum ante alios premit, Autonoumque, et Opiten
11.377  Et Dolopa Clytiden, et Opheltion atque Agelaum,


9279. Kunić, Rajmund. Homeri Ilias, Latinis versibus... [page v_465 | Paragraph | Section]


11.605  Lysandrumque ferit; dehinc Pyrason, atque Pylarten.
11.606  Ac veluti praeceps montano a vertice torrens
11.607  Subjectos ruit in campos, ille imbribus auctus
11.608  Ab Jove; et ingentes annoso robore quercus,
11.609  Et piceas raptat, secum, vastoque sonore
11.610  Turbidus aequoreas limum devolvit in undas: 610
11.611  Sic campo eximius ruit Ajax, agmina


9280. Kunić, Rajmund. Homeri Ilias, Latinis versibus... [page v_590 | Paragraph | Section]

Danai, reor, haec venient ad septa, meisque
11.756  Suppliciter genibus se affundent. queis grave tristis
11.757  Aerumnae incubuit nec jam tolerabile pondus.
11.758  Sed celer i tu, care Jovi Patrocle, rogato
11.759  Nestora; quis, curru impositum quem praelia secum
11.760  Extra fert? mihi, dum contemplor terga, Machaon 760
11.761  Esse Asclepiades est visus: cernere


9281. Kunić, Rajmund. Homeri Ilias, Latinis versibus... [page v_716 | Paragraph | Section]

Mansimus Auroram, peditumque affluxit eodem
11.900   Post nos densa manus. tum, bello instructa juventus, 900
11.901   Cuncti una, Alphei, medio jam Sole, fluenta
11.902   Venimus. utque Jovi primum de more litatum est,
11.903   Alpheo taurum, taurum mactamus opimum
11.904   Neptuno, indomitamque bovem, sua sacra Minervae,
11.905   Instruimusque dapes turmatim; strataque, in


9282. Kunić, Rajmund. Homeri Ilias, Latinis versibus... [page v_771 | Paragraph | Section]

Argolicas dum pubem ad bella per urbes.
11.954  Illic tum nobis herosque Menoetius, et tu,
11.955  Parque deūm pueris puer est inventus Achilles.
11.956  Quippe Jovi media Peleus adolebat in aula
11.957  Pingue femur tauri ingentis, pateramque tenebat
11.958  Auratam vinum fundens ardentia supra
11.959  Exta: dapes at vos memini curare. morati


9283. Kunić, Rajmund. Homeri Ilias, Latinis versibus... [page v_771 | Paragraph | Section]


11.980  Immanem vinces animum, durumque rigorem 980
11.981  Inflectes monitis: socio vis magna monenti est.
11.982  Quod si forte aliquod devitat conscius omen,
11.983  Ab Jove si retulit quidquam dea mater acerbi;
11.984  Te saltem, ipse manens, mittat, tecumque suorum
11.985  Agmina Myrmidonum, tam nigro in turbine belli
11.986  Siquam forte queas Danais


9284. Kunić, Rajmund. Homeri Ilias, Latinis versibus... [page v_22 | Paragraph | Section]


12.44  Exitio, tum circa ingens clamorque virorum
12.45  Pugnaque fervebat; celsa et tabulata sonabant,
12.46  Aeriae et densa telorum grandine turres.
12.47  Ad naves Danai pressique, Jovisque flagello
12.48  Edomiti, saevi metuebant Hectoris iras,
12.49  Horrendam et faciem. nigrae par ille procellae
12.50  Ut prius exercet Martem, et ruit acer in hostem. 50


9285. Kunić, Rajmund. Homeri Ilias, Latinis versibus... [page v_213 | Paragraph | Section]

velim parere alis? quas nil moror omnes,
12.280  Quot sunt, nec curo, seu dextra Solis ad ortum, 280
12.281  Solis ad occasum seu laeva parte ferantur.
12.282  Nos magno parere Jovi nunc addecet, omnes
12.283  Qui nutu regit omnipotens hominesque, deosque.
12.284  Primum hoc augurium, cunctis et pulchrius, urbe
12.285  Pro patria


9286. Kunić, Rajmund. Homeri Ilias, Latinis versibus... [page v_464 | Paragraph | Section]


13.17  Illic nempe, mari digressus, rupe sedebat
13.18  In celsa, Danaos miserans, quos Marte videbat
13.19  Sub Phrygio domitos; fratrique iratus acerba
13.20  Mente Jovi. aërii praerupto a vertice montis 20
13.21  Ergo ruit gressum celerans. juga subter euntis
13.22  Neptuni pedibus late montana tremebant,
13.23  Et nemora, et silvae. ter gressum


9287. Kunić, Rajmund. Homeri Ilias, Latinis versibus... [page homer_v_47 | Paragraph | Section]

murum, haud metuo; quos sistet Achivūm 60
13.61  Martia, credo equidem, pubes. heic funera, magnam
13.62  Heic metuo cladem, flammae par efferus Hector
13.63  Ducit ubi, fretus Jove, jactat quem sibi patrem.
13.64  Atque utinam hanc aliquis praesenti numine mentem
13.65  Nunc deus injiciat vobis, pugnare nec ipsos,
13.66  Nec pavidum ut pigeat firmare ad praelia


9288. Kunić, Rajmund. Homeri Ilias, Latinis versibus... [page v_430 | Paragraph | Section]

an videor sat reddere digna, peremptum
13.528  Contra unum qui tres dederim? jactator inepte,
13.529  Huc ades, atque manum confer, consistere coram
13.530  Nec pigeat. nosces qualis Jove cretus ab alto 530
13.531  Hunc veni. magnum Cretae Minoa potentis
13.532  Rectorem genuit nam Jupiter; edidit ille
13.533  Laudibus eximiis florentem Deucaliona,


9289. Kunić, Rajmund. Homeri Ilias, Latinis versibus... [page v_505 | Paragraph | Section]


13.623  Audierat Mavors, patrii sed vertice Olympi
13.624  Auratas inter nubes regione sedebat
13.625  In summa, bello secretus; cetera ut omnis
13.626  Divūm turba Jovi parens abstabat ab armis.
13.627  Densi ergo Troës, densique in bella ruebant
13.628  Ascalaphum circa Danai. super insilit acer
13.629  Deïphobus, galeamque rapit fulvo aere


9290. Kunić, Rajmund. Homeri Ilias, Latinis versibus... [page v_834 | Paragraph | Section]

vastae opperiens arguta procellae
14.22  Flabra: haeret suspensa, usquam nec volvitur unda
14.23  Huc propulsa, vel huc; aliquis dum nube solutus
14.24  Ex alta veniat ventus celer ab Jove summo:
14.25  Sic anceps animi pendebat, multa volutans
14.26  Mente senex, partesque labans distractus in ambas:
14.27  Grajorumne ferat sese inde hortator


9291. Kunić, Rajmund. Homeri Ilias, Latinis versibus... [page v_105 | Paragraph | Section]


14.138  Praestitit hic fratres mira virtute, paternas
14.139  Et tenuit sedes. variis erroribus actus
14.140  At Tydeus Argos coluit, caelestibus ut dīs, 140
14.141  Atque Jovi est placitum; regali et sanguine gnatam
14.142  Adrasti duxit, florens opibusque domoque
14.143  Egregia, atque tenens late arva ingentia, dives
14.144  Fruge solum, multo circum et


9292. Kunić, Rajmund. Homeri Ilias, Latinis versibus... [page v_216 | Paragraph | Section]

facilis mea vota, hoc adde rogatus 270
14.271  Optanti eximium nunc munus, nulla vetustas
14.272  Quod memori ex animo acceptum mihi deleat unquam.
14.273  Mecum ades, atque Jovi, simul ac mihi proximus ille
14.274  Procumbet, placido fulgentia conde sopore
14.275  Lumina. si facies, auro radiante coruscum,
14.276  Pulchro fusum opere, haud ullo corrumpier


9293. Kunić, Rajmund. Homeri Ilias, Latinis versibus... [page v_243 | Paragraph | Section]

sed metuo propius vel adire, sopore
14.287  Vel dulci mulcere Jovem, nisi si velit ipse.
14.288  Nam me alias etiam stimulasti, diva, secabat
14.289  Aequoreas qua luce vias magno Jove cretus
14.290  Alcides, Trojae post moenia diruta bello. 290
14.291  Tunc ego complexu molli praecordia magno
14.292  Ima Jovi affusus demulsi: tu, dea, cladem


9294. Kunić, Rajmund. Homeri Ilias, Latinis versibus... [page v_243 | Paragraph | Section]


14.289  Aequoreas qua luce vias magno Jove cretus
14.290  Alcides, Trojae post moenia diruta bello. 290
14.291  Tunc ego complexu molli praecordia magno
14.292  Ima Jovi affusus demulsi: tu, dea, cladem
14.293  At subitam es molita hosti; flabrisque furentum
14.294  Ventorum, ac saevo turbasti caerula fluctu;
14.295  Et cursu excussum, sociaque a pube


9295. Kunić, Rajmund. Homeri Ilias, Latinis versibus... [page v_243 | Paragraph | Section]


14.306  Tum Juno: Quid, Somne, animo nunc talia versas
14.307  Atque tibi trepidat formidine pectus inani?
14.308  Anne putas Teucros propter sic posse moveri
14.309  Corda Jovi, Alcidae ut gnati sunt mota periclo?
14.310  Surge agedum; pretium dabitur, sociare jugali. 310
14.311  Quam tibi dudum optas vinclo, pulcherrima coetu
14.312  E Charitum, primo


9296. Kunić, Rajmund. Homeri Ilias, Latinis versibus... [page v_412 | Paragraph | Section]


14.499  Moenia, torpentemque artus, aegroque cientem
14.500  Ore graves tractim gemitus. dehinc, pulchra fluentem. 500
14.501  Vorticibus rapidis ad Xantum, cui genus alto
14.502  Ab Jove, cum venere, citi curruque superbo
14.503  Depositum stravere solo, laticesque jacenti
14.504  Affudere: auram paullum sibi redditus ille
14.505  Dulcem hausit, caelumque oculis suspexit


9297. Kunić, Rajmund. Homeri Ilias, Latinis versibus... [page v_95 | Paragraph | Section]

tenus risit, non laeta fronte, labellis; 130
15.131  Atque irata deis haec moesto corde profatur:
15.132  Vecordes, stolidique, labos exercet inanis
15.133  Quos frustra, iratosque Jovi, cupidosque parantem
15.134  Quae lubet, aut verbis, aut vi cohibere. movetur
15.135  Ille nihil, longeque sedens nos, nostraque spernit
15.136  Orsa: deos dicit nam sese morte


9298. Kunić, Rajmund. Homeri Ilias, Latinis versibus... [page v_120 | Paragraph | Section]

Metumque; armis fulgentibus ipse
15.154  Interea sese cingens in bella parabat.
15.155  Heic superis multo gravior majorque coorta
15.156  Ab Jove confestim summo foret iraque, et atrox
15.157  Flamma odii; metuens cunctis at sede Minerva
15.158  Exsurgens subito e celsa, primum evolat extra
15.159  Vestibulum; atque dei galeam


9299. Kunić, Rajmund. Homeri Ilias, Latinis versibus... [page v_120 | Paragraph | Section]

vesane, excors, male perdite, num tibi frustra
15.164  Sunt aures? periitne omnis tibi mensque, pudorque?
15.165  Non audis, narrat quae Juno candida, ab ipso
15.166  Illa recens digressa Jove? eheu tristia, frater,
15.167  Tuque prior vis multa pati, ac remeare coactus
15.168  Vi dura caeli ad sedes; et grandia nobis
15.169  Ferre mala, atque omnes ingenti perdere clade.


9300. Kunić, Rajmund. Homeri Ilias, Latinis versibus... [page v_180 | Paragraph | Section]


15.230  Cuique sua obvenit pars aequa forte; profundi
15.231  Regna mihi pelagi, Plutoni horrenda sub imis
15.232  Caligo terris, caeli domus aethere in alto
15.233  Ampla Jovi. tellus, tractusque ingentis Olympi
15.234  Nunc quoque communes post tempora longa supersunt.
15.235  Ergo Jovi nil est cur vivam obnoxius: aequus
15.236  Me sinat; atque habeat


9301. Kunić, Rajmund. Homeri Ilias, Latinis versibus... [page v_180 | Paragraph | Section]


15.232  Caligo terris, caeli domus aethere in alto
15.233  Ampla Jovi. tellus, tractusque ingentis Olympi
15.234  Nunc quoque communes post tempora longa supersunt.
15.235  Ergo Jovi nil est cur vivam obnoxius: aequus
15.236  Me sinat; atque habeat placide, quae tertia cessit
15.237  Tunc, sibi regnorum partem: nec robore quanquam
15.238  Magno est, ignavum veluti,


9302. Kunić, Rajmund. Homeri Ilias, Latinis versibus... [page v_180 | Paragraph | Section]


15.241  Queis audire patrem, dicto et parere necesse est.
15.242  Talia Neptunus; contra Iris talia: mene
15.243  Istaec dura jubes, Neptune, atque aspera fatu
15.244  Ferre Jovi responsa? an, verso pectore, mutas
15.245  Dictum aliquod? flecti non raro versa bonorum
15.246  Corda solent; nosti et, natu majoribus adstent.
15.247  Ut Dirae, ac vocem faciles


9303. Kunić, Rajmund. Homeri Ilias, Latinis versibus... [page v_282 | Paragraph | Section]


15.356  Nempe aliquod mortisque virum de faucibus atrae
15.357  Exemit, servatque; neci qui saevus Achivos
15.358  Ante dabat, dabit atque iterum. nec enim sine magno
15.359  Ille Jove exsultatque in primis, et furit acer
15.360  Ut nemo. Haec propter, mentes advertite, dicam 360
15.361  Quid fit opus: dictis nemo at parere recuset.
15.362  Hortemur vulgus procul


9304. Kunić, Rajmund. Homeri Ilias, Latinis versibus... [page v_309 | Paragraph | Section]

manu praeportat utraque
15.378  Aegida terrificam, villis horrentibus hirtam
15.379  Hinc atque hinc, late fulgentem; Mulciber olim
15.380  Quam fecit, donumque Jovi dedit ipse, virorum 380
15.381  Terreret pavidas diro ut gestamine mentes.
15.382  Hanc gestans manibus, Troas ducebat Apollo.
15.383  Quos Argiva phalanx adversa fronte ruentes


9305. Kunić, Rajmund. Homeri Ilias, Latinis versibus... [page homer_v_362 | Paragraph | Section]


15.467  Talibus oravit Nelides: verba precantis
15.468  Audiit, ac tonitru caelum concussit ab Ida
15.469  Jupiter altisono. pubes Trojana secundo
15.470  Freta Jove, incurritque audax, atque acrior instat 470
15.471  Ingens ut vasti fluctus maris, alta carinae
15.472  Septa supergreditur, venti cum saeva tumentem
15.473  Ex alto impellunt vesano


9306. Kunić, Rajmund. Homeri Ilias, Latinis versibus... [page v_483 | Paragraph | Section]


15.606  O Troës, Lyciique, ac pubes Dardana, nunc o
15.607  Este viri, vestramque alacres vim promite Grajas
15.608  Certatim ad puppes. vidi nanque irrita ab ipso
15.609  Facta Jove, his oculis modo vidi, fortia primi  
15.610  Tela viri. facilis nosci est mortalibus alti 610
15.611  Vis Jovis, aequus opem seu cum fert, ac decus auget; 
15.612  Sive aliquem


9307. Kunić, Rajmund. Homeri Ilias, Latinis versibus... [page v_686 | Paragraph | Section]

Argivos vasto clamore jubentis
15.860  Tutari curvasque rates, tentoria et alta. 860
15.861  Quippe audax Troum in turba non se tenet Hector;
15.862  Sed, veluti celeri lapsu Jovis involat ales
15.863  Anseribus, gruibusve, aut cycnis, agmine magno
15.864  Dum liquidum ripa in viridi pascuntur ad amnem;
15.865  Caeruleam affectat puppem sic maximus heros


9308. Kunić, Rajmund. Homeri Ilias, Latinis versibus... [page v_21 | Paragraph | Section]


16.43  Immitis cui sic animus mansuescere nescit.
16.44  Quod si forte aliquod vitas, animoque verere
16.45  Augurium; si quid retulit tibi diva creatrix,
16.46  Ab Jove; me saltem ne sit grave mittere, mecum
16.47  Myrmidonum et pubem; tam nigro in turbine Grajis
16.48  Siquam forte queam veniens affundere lucem.
16.49  Hoc etiam da, rex; humeris tua


9309. Kunić, Rajmund. Homeri Ilias, Latinis versibus... [page v_46 | Paragraph | Section]


16.60  Ingemuit graviter, sociumque affatur Achilles: 60
16.61  Nam quid ais, Patrocle, deūm genus? haud ego vito
16.62  Augurium nunc triste ullum, nec diva creatrix
16.63  Ab Jove mi retulit quidquam; sed corda subivit
16.64  Ima gravis mentemque dolor, par me orbat iniquus
16.65  Aequalem quod forte pari, largitus et ipse
16.66  Quod fuerat, fretus non jure,


9310. Kunić, Rajmund. Homeri Ilias, Latinis versibus... [page homer_v_204 | Paragraph | Section]

opus mirae, penitus conclusa jacebat;
16.280  Nemo virūm admorat cui labrum fervida potans 280
16.281  Vina, deo nulli qua rex libare solebat
16.282  Lenaeum laticem, dempto Jove. prompsit ab alta
16.283  Hanc latebra educens, ac primum sulfure puro,
16.284  Post liquida purgavit aqua; dehinc abluit ambas
16.285  Rite manus, vinumque


9311. Kunić, Rajmund. Homeri Ilias, Latinis versibus... [page v_518 | Paragraph | Section]

adhuc; torpetque humerus; sustollere telum
16.636  Nec valeo, aut hostem contra pugnare. peremptus
16.637  Interea jacet heu Sarpedon, optimus inter
16.638  Ille viros, magni proles Jovis: at pater ullum
16.639  Non tulit auxilium, nec fert. sed tu mihi, Phoebe,
16.640  Tu saevum hoc sana vulnus, tu deme dolores  640
16.641  Indomitos, roburque omnes infunde per


9312. Kunić, Rajmund. Homeri Ilias, Latinis versibus... [page v_597 | Paragraph | Section]


16.737  Obvia in adversos recta. ferit heic bonus hasta
16.738  Meriones, tectum galeae solido caput aere,
16.739  Laogonum, praestantem animis quem dius Onetor
16.740  Progenuit; Jovis Idaei qui sacra sacerdos 740
16.741  Curabat, populo cultus ceu numen ab omni.
16.742  Huic aurem subter malamque infixit acutum,
16.743  Meriones telum, membris effusa cadenti


9313. Kunić, Rajmund. Homeri Ilias, Latinis versibus... [page v_646 | Paragraph | Section]


16.805  Corda, metum inspirans. currum celer insilit Hector,
16.806  Et fugit, ac socios hortatur, tuta capessant,
16.807  Extremam et vitent cladem. nam senserat alti
16.808  Ille Jovis geminas flecti in contraria lances.
16.809  Ipsi etiam cessere loco, trepidamque repente
16.810  Corripuere fugam Lycii, turbataque mens est 810
16.811  Omnibus, immani perfossum


9314. Kunić, Rajmund. Homeri Ilias, Latinis versibus... [page v_671 | Paragraph | Section]

sequens; tristemque sibi cladem intulit ipse,
16.844  Demens! magnanimi nam si praecepta sodalis
16.845  Haud foret oblitus, fatum vitasset acerbum:
16.846  Sed magni nutus vincit Jovis orsa virorum
16.847  Omnia; qui fortemque fugat, palmaque potitis
16.848  Laudem adimit, quamvis in praelia civerit ipse.
16.849  Is tum et Patroclo concussit fraena furenti,


9315. Kunić, Rajmund. Homeri Ilias, Latinis versibus... [page v_778 | Paragraph | Section]

gravis, praedura, ingens, praefixa corusco
16.983  Aere; solo cecidit clypeus, loroque revinctus
16.984  Rite habili, atque viri talos protentus ad imos;
16.985  Loricam et solvit magno Jove natus Apollo
16.986  Ipse manu: at mentem juveni stupor occupat. artus
16.987  Contremuere omnes, resolutaque membra. dolore
16.988  Amens, attonitusque animi


9316. Kunić, Rajmund. Homeri Ilias, Latinis versibus... [page v_853 | Paragraph | Section]

arma ferat; Panthi sed filius audax,
17.12  Patroclum ut vidit stratum celer advolat; ipsum
17.13  Et prope stans corpus, Menelaum his increpat ultro.
17.14  Atride Menelae, genus Jovis, atque virūm rex,
17.15  Istinc cede procul; gelidum ne attinge cadaver.
17.16  Exuvias mihi linque cruentas. me prior inter
17.17  Praelia Patroclum nemo nam vulnere laesit


9317. Kunić, Rajmund. Homeri Ilias, Latinis versibus... [page v_175 | Paragraph | Section]

se mole ferenti
17.217  Haud obstare ausum. sed me nec tela virorum
17.218  Terrent, nec strepitus pulsa tellure volantum
17.219  Cornipedum: at magni nutus Jovis omnia vincens.
17.220  Ille virum, cum vult, fortem fugat, ac decus aufert 220
17.221  Victori; atque idem, cum vult, ciet aequus in arma.
17.222  Verum age, sta propior pugnanti, atque


9318. Kunić, Rajmund. Homeri Ilias, Latinis versibus... [page v_227 | Paragraph | Section]

super stravit, confossos cuspide ahena.
17.296  Qui, simul ac magno venientes agmine Teucros
17.297  Prospexit, fortem prior his compellat Atriden:
17.298  Dulce caput Menelae, Jovis genus, instat utrique
17.299  Grande malum, ac metuo ne pugna evadere salvis
17.300  Ipsis haud liceat nobis: de corpore nec tam 300
17.301  Patrocli timeo, Troum fortasse vorabunt


9319. Kunić, Rajmund. Homeri Ilias, Latinis versibus... [page v_304 | Paragraph | Section]


17.400  Iliacos trepidi muros, ac tuta domorum, 400
17.401  Ignava mentem capti formidine, ferrent
17.402  Eximiam et Danai virtute ac robore laudem
17.403  Praeter fata Jovis: sed fortem in praelia Phoebus
17.404  Ipse ciet subito Aeneam, faciem Periphanti
17.405  Epytidae similis; praeco illi fidus in aede
17.406  Qui patria, prudens rerum doctusque


9320. Kunić, Rajmund. Homeri Ilias, Latinis versibus... [page v_328 | Paragraph | Section]

facere ipse alios vidi olim, robore fretos,
17.412  Et virtute sua, et numero, nactosque timoris
17.413  Expertem populum; si nunc, victoria nobis
17.414  Cum datur, haud aequo Danais Jove, corda pavore
17.415  Perculsi fugitis, torpentque ad praelia vires?
17.416  Sic ait: ille deum cernens agnovit, et altum,
17.417  Ad socios, dium et conversus ad Hectora, clamat:


9321. Kunić, Rajmund. Homeri Ilias, Latinis versibus... [page v_404 | Paragraph | Section]

incolumem venturum in castra. sciebat
17.509  Nanque viro non posse capi, nec se sine, Trojae
17.510  Moenia, nec secum; mater quod caerula soli 510
17.511  Dixerat, illa Jovis referens arcana supremi
17.512  Consilia: ast miserum genitrix celaverat alma
17.513  Dilecti ante alios omnes de morte sodalis.
17.514  Illi hastas circa exanimum saevo aere


9322. Kunić, Rajmund. Homeri Ilias, Latinis versibus... [page v_614 | Paragraph | Section]


17.774  Admonuit bijugos, moerenti et pectore curvas
17.775  Territus ad puppes laxatis fertur habenis.
17.776  Nec magnum Ajacem, nec te Menelae voluntas
17.777  Versa Jovis latuit, cujus victoria nutu
17.778  Alternans fugit Danaos, Troasque revisit.
17.779  Nec mora, sic fari est orsus Telamonius Ajax:
17.780  Proh superi! et stultus norit jam, numine


9323. Kunić, Rajmund. Homeri Ilias, Latinis versibus... [page v_72 | Paragraph | Section]

caput manibus; dehinc talia fatur 90 
18.91  Quid fles, nate? angit quis te dolor? en age matri
18.92  Dic; ne cela animo quidquam. facta omnia summo
18.93  Ab Jove sunt certe, manibus quaecunque supinis
18.94  Orasti supplex; ad curvas omnis Achivūm
18.95  Ut pubes compulsa rates, et pressa malorum
18.96  Mole gravi, angustis te nempe in rebus


9324. Kunić, Rajmund. Homeri Ilias, Latinis versibus... [page v_154 | Paragraph | Section]


18.200  Cepisset decus et speratae praemia laudis; 200
18.201  Iris ni subito venisset nuncia forti
18.202  Pelidae, illa jubens armari ad praelia. caelo
18.203  Clam Jove, clamque aliis quam dīs Saturnia misit.
18.204  Haec juveni stetit ante oculos, ac talibus infit:
18.205  Surge age, Pelide armipotens, omnesque tremende
18.206  Ante viros; fer opem


9325. Kunić, Rajmund. Homeri Ilias, Latinis versibus... [page v_182 | Paragraph | Section]

tui foedumve cadaver.
18.218  Sic dea. sic contra Pelides: Iri ferentem 
18.219  Ista deum quis te celso huc demisit Olympo?
18.220  Illa refert: Magni conjux Jovis, inclyta Juno; 220
18.221  Nec missam summus scit Juppiter ipse, deorum
18.222  Nec quisquam e numero, caeli qui tecta frequentant.
18.223  Tum sic Aeacides: nam qui nunc, diva,


9326. Kunić, Rajmund. Homeri Ilias, Latinis versibus... [page homer_v_611 | Paragraph | Section]


19.98  Injecere malam, dementi percitus ira
19.99  Eripui qua luce tuum tibi munus, Achille.
19.100  Quid facerem? quae vult deus omnia perficit. ipso est 100
19.101  Ab Jove nata nocens Noxa omnibus. haec pede molli
19.102  Ingreditur; nec pressa solo vestigia ponit,
19.103  Sed volucri fertur lapsu, graditurque virorum
19.104  Per capita, usque nocens


9327. Kunić, Rajmund. Homeri Ilias, Latinis versibus... [page homer_v_611 | Paragraph | Section]

Sed volucri fertur lapsu, graditurque virorum
19.104  Per capita, usque nocens miseris mortalibus; ambos
19.105  Atque malo ingenti, rixantum aut implicat unum.
19.106  Ipsi Noxa Jovi fertur nocuisse, deorum
19.107  Maximus atque hominum qui dicitur: hunc tamen olim
19.108  Juno, deum regem, decepit foemina, Thebis
19.109  Alcmena Herculeos partus qua luce


9328. Kunić, Rajmund. Homeri Ilias, Latinis versibus... [page homer_v_611 | Paragraph | Section]

Editus est partu jam vir qui temperet Argos
19.139  Imperio, Stheneli Persidae filius, ex te 
19.140  Cui genus est, dignus certe qui sceptra capessat. 140
19.141  Sic ait illa: Jovi laeso praecordia fodit
19.142  Ima dolor; Noxamque, suum genus, ipse nitenti
19.143  Arripuitque coma iratus? celsisque deorum
19.144  Aedibus ejecit; dīs et juravit, Olympi


9329. Kunić, Rajmund. Homeri Ilias, Latinis versibus... [page v_134 | Paragraph | Section]

e Danais juvenes, qui ditia portent
19.224  Dona mea e puppi, ductum promissa, puellas
19.225  Et ducant. celer interea paret ocyus aprum
19.226  Talthybius Soli mactandum rite Jovique.
19.227  Tum sic Pelides: alias curabitis ista,
19.228  Cum vacuum a pugna tempus continget, in arma
19.229  Nec tantus rapiet, quantus me nunc rapit, ardor.


9330. Kunić, Rajmund. Homeri Ilias, Latinis versibus... [page v_134 | Paragraph | Section]

vacuum a pugna tempus continget, in arma
19.229  Nec tantus rapiet, quantus me nunc rapit, ardor.
19.230  Quippe jacet campis pubes confossa virorum,
19.231  Saevus quam, dextro fretus Jove, perdidit Hector.
19.232  Vos curare dapes Danaos et vina jubetis:
19.233  Ast ego jejunos horter, potusque dapumque
19.234  Immemores bellare; dehinc post, sole cadente,


9331. Kunić, Rajmund. Homeri Ilias, Latinis versibus... [page v_221 | Paragraph | Section]

gerens manibus. cultrum dein strinxit Atrides,
19.286  Magni ad vaginam gladii quem semper habebat
19.287  Suspensum; atque apri setas, libamina prima,
19.288  Praecidit. tum deinde Jovi cum voce supinas
19.289  Rite manus tendens sic fatur: sede sedebant
19.290  Quisque sua interea Danai, tacitique loquentem, 290
19.291  Ut par, audibant regem. qui lumina caelo


9332. Kunić, Rajmund. Homeri Ilias, Latinis versibus... [page v_221 | Paragraph | Section]


19.411  Tecta, deum sedes. Graji se litore toto
19.412  E curvis alacri fundebant mente carinis.
19.413  Crebra nivis densae volitant ceu vellera summo
19.414  Ab jove, propellunt Boreae quam flabra sereni:
19.415  Sic densae celsis galeae fulvo aere micantes
19.416  Navibus exibant, clypeique umbone corusco,
19.417  Fraxineaeque hastae, thoraca et


9333. Kunić, Rajmund. Homeri Ilias, Latinis versibus... [page v_221 | Paragraph | Section]


20.6  In coetum divos sinuosi a vertice Olympi
20.7  Cogere. continuo partes dea fertur in omnes
20.8  Hac illac cursans, cunctosque ad limina jussit
20.9  Ire Jovis. dicto parent magnique, minores
20.10  Et divi numero ingenti: nec flumina, praeter 10
20.11  Oceanum, nymphae nec desunt, quae nemora alta,
20.12  Quae fontes fluviorum habitant,


9334. Kunić, Rajmund. Homeri Ilias, Latinis versibus... [page v_221 | Paragraph | Section]


20.48  At contra Mars bellipotens, intonsus et una
20.49  Phoebus, et horrisonis gaudens Dictynna sagittis,
20.50  Xanthusque, et risu gaudens Venus, atque supremo 70
20.51  Cara Jovi Latona, Phrygum petiere catervas.
20.52  Ac, dum longe aberant divi a mortalibus, acres
20.53  Elatique animo Graji superante vigebant,
20.54  Quod celer, exortus post otia longa,


9335. Kunić, Rajmund. Homeri Ilias, Latinis versibus... [page v_46 | Paragraph | Section]

trahat aequato si nunc examine lances
20.127  Juppiter, haud facile me vicerit ille, rigenti
20.128  Non si conflatum ferro se jactitet esse.
20.129  Haec ille: haec contra, proles Jovis, altus Apollo.
20.130  Heros magne, deos quin tu quoque morte carentes 130
20.131  Poscis opem? summi germen Jovis alma creavit
20.132  Quem Venus, ut perhibent; diva editus ille minor


9336. Kunić, Rajmund. Homeri Ilias, Latinis versibus... [page v_46 | Paragraph | Section]

conflatum ferro se jactitet esse.
20.129  Haec ille: haec contra, proles Jovis, altus Apollo.
20.130  Heros magne, deos quin tu quoque morte carentes 130
20.131  Poscis opem? summi germen Jovis alma creavit
20.132  Quem Venus, ut perhibent; diva editus ille minor est:
20.133  Altera nata Jovis, longaevi est altera Nerei.
20.134  Ergo age et infesta procurre interritus


9337. Kunić, Rajmund. Homeri Ilias, Latinis versibus... [page v_46 | Paragraph | Section]

magne, deos quin tu quoque morte carentes 130
20.131  Poscis opem? summi germen Jovis alma creavit
20.132  Quem Venus, ut perhibent; diva editus ille minor est:
20.133  Altera nata Jovis, longaevi est altera Nerei.
20.134  Ergo age et infesta procurre interritus hasta;
20.135  Nec metue immanesque minas, et dicta superba.
20.136  Haec ait, atque habilem fudit per membra


9338. Kunić, Rajmund. Homeri Ilias, Latinis versibus... [page v_46 | Paragraph | Section]


20.172  Magni caeruleus rector maris, Herculis altum
20.173  Praegrediens divos murum petit, aggere structum
20.174  Ingenti, Troes quondam ac Tritonia Pallas
20.175  Quem fecere Jovis nato, vitare sequentem
20.176  Quiret ut in campos procurvo ab litore cetum.
20.177  Illic Neptunusque pater, divumque caterva
20.178  Consedit, nubem induti, quae densa nequiret


9339. Kunić, Rajmund. Homeri Ilias, Latinis versibus... [page v_46 | Paragraph | Section]


20.228  Idaeis volucri de montibus? ante volabas
20.229  Tu celer haud unquam respectans. inde subisti
20.230  Moenia profugiens Lyrnessi: protinus ipse 230
20.231  Quam Jove cum magno cepi magnaque Minerva;
20.232  Victor et abduxi vastata ex urbe puellas,
20.233  Servitio addicens. aequus te Jupiter et di
20.234  Tunc alii ereptum servarunt: nec tamen


9340. Kunić, Rajmund. Homeri Ilias, Latinis versibus... [page v_46 | Paragraph | Section]


20.240  Haec ait: Aeneas contra cui talia reddit: 240
20.241  Pelide, verbis terreri posse, puellum
20.242  Ceu mollem, ne me nunc spera. opprobria novi
20.243  Ipse etiam, atque jocos mordax jactare procaces,
20.244  Alter enim alterius scimus genus atque parentes,
20.245  Auditos tantum fando; nam cernere neutri
20.246  Contigit. esse ortum fortis de sanguine


9341. Kunić, Rajmund. Homeri Ilias, Latinis versibus... [page v_46 | Paragraph | Section]

dirimi hanc credo sic pugnam posse. doceri
20.252  Ulterius quod si vis haec, et discere nostrum
20.253  Rite genus, multis notum mortalibus; audi
20.254  Dardanus est auctor generis, Jove natus ab alto.
20.255  Dardaniam hic princeps fundavit: condita nondum
20.256  Sacra erat in campo namque Ilios: ima colebant
20.257  Sed loca silvosae riguis in saltubus Idae.


9342. Kunić, Rajmund. Homeri Ilias, Latinis versibus... [page v_46 | Paragraph | Section]


20.272  Ilusque, Assaracusque, et dis forma Ganymedes
20.273  Haud impar, hominum quo non formosior alter
20.274  Editus est unquam vitales lucis in auras.
20.275  Hunc divi rapuere, Jovi formosus ut almum
20.276  Misceret nectar, cumque immortalibus aevum
20.277  Dis ageret longum, summi novus incola caeli.
20.278  Ilus at eximium genuit dehinc Laomedonta;


9343. Kunić, Rajmund. Homeri Ilias, Latinis versibus... [page v_269 | Paragraph | Section]


20.353  Haud parcat, morte Aeneam si mactet Achilles.
20.354  Quippe viro belli fatum est evadere casus,
20.355  Ne genus exstinctum pereat, cui Dardanus auctor,
20.356  Ille Jovi ante omnes carus, quos tempore in omni
20.357  Ex sese heroas mortali et matre creavit.
20.358  Nam regale genus Priami Saturnius odit:
20.359  Rex erit Aeneas Teucris, dehinc ordine


9344. Kunić, Rajmund. Homeri Ilias, Latinis versibus... [page v_437 | Paragraph | Section]

HOMERI ILIADOS LIBER VICESIMUSPRIMUS.
21.1  Verum ubi perventum, rapidus qua flumine pulchro
21.2  Volvit aquas Xanthus, magni de semine cretus
21.3  Ille Jovis; Teucros aciem dissolvit Achilles
21.4  In geminam. partem sub muros victor agebat,
21.5  Hesterno fugere die qua dira furentem
21.6  Hectora Grajugenae palantes: (versa ruebat


9345. Kunić, Rajmund. Homeri Ilias, Latinis versibus... [page v_181 | Paragraph | Section]

supra pectus; fulgentiaque arma 220
21.221  Detrahit; hinc tales effundit pectore voces:
21.222  Sic jace, ut es meritus: durum tibi, flumine quamvis
21.223  Prognato, pugnare Jovis cum prole supremi.
21.224  Flumine dicebas nam te ortum scilicet: ipso
21.225  Ab Jove at ortus ego. genuit me, qui regit acres
21.226  Myrmidonum late populos, bello inclytus ille


9346. Kunić, Rajmund. Homeri Ilias, Latinis versibus... [page v_181 | Paragraph | Section]


21.222  Sic jace, ut es meritus: durum tibi, flumine quamvis
21.223  Prognato, pugnare Jovis cum prole supremi.
21.224  Flumine dicebas nam te ortum scilicet: ipso
21.225  Ab Jove at ortus ego. genuit me, qui regit acres
21.226  Myrmidonum late populos, bello inclytus ille
21.227  Peleus; huic genitor fuit Aeacus ab Jove natus.
21.228  Fluminibus praestat ceu


9347. Kunić, Rajmund. Homeri Ilias, Latinis versibus... [page v_181 | Paragraph | Section]

nam te ortum scilicet: ipso
21.225  Ab Jove at ortus ego. genuit me, qui regit acres
21.226  Myrmidonum late populos, bello inclytus ille
21.227  Peleus; huic genitor fuit Aeacus ab Jove natus.
21.228  Fluminibus praestat ceu Jupiter, ab Jove cretos
21.229  Flumineo est itidem generi praestare necesse.
21.230  En tibi adest ingens fluvius: ferat ille jacenti 230


9348. Kunić, Rajmund. Homeri Ilias, Latinis versibus... [page v_181 | Paragraph | Section]

ego. genuit me, qui regit acres
21.226  Myrmidonum late populos, bello inclytus ille
21.227  Peleus; huic genitor fuit Aeacus ab Jove natus.
21.228  Fluminibus praestat ceu Jupiter, ab Jove cretos
21.229  Flumineo est itidem generi praestare necesse.
21.230  En tibi adest ingens fluvius: ferat ille jacenti 230
21.231  Auxilium, si quod potis est. pugnare sed isti


9349. Kunić, Rajmund. Homeri Ilias, Latinis versibus... [page v_181 | Paragraph | Section]


21.229  Flumineo est itidem generi praestare necesse.
21.230  En tibi adest ingens fluvius: ferat ille jacenti 230
21.231  Auxilium, si quod potis est. pugnare sed isti
21.232  Cum Jove non licet altisono, cui rex Achelous
21.233  Ipse parem haud audet se dicere, nec pater ingens
21.234  Oceanus, vastos immani gurgite fluctus
21.235  Tot volvens; unde et fluvii, et


9350. Kunić, Rajmund. Homeri Ilias, Latinis versibus... [page v_181 | Paragraph | Section]


21.234  Oceanus, vastos immani gurgite fluctus
21.235  Tot volvens; unde et fluvii, et maria alta, per omnes
21.236  Et late fusi terras fontesque lacusque.
21.237  Is quoque tela Jovis magni timet, atque fragorem
21.238  Horrisonum, caelo intonuit cum saevus ab alto.
21.239  Sic ait; et ripae infixam trahit impiger hastam,
21.240  Atque virum fulva porrectum linquit


9351. Kunić, Rajmund. Homeri Ilias, Latinis versibus... [page v_209 | Paragraph | Section]

ego seu potius victor sub Tartara mittam.
21.273  Sic ait, ac Teucris rursum se turbidus infert.
21.274  His Phoebum interea compellat vocibus amnis.
21.275  Heu heu, Arcitenens Jove nate, ut jussa parentis
21.276  Oblitus neglecta tui es! te jussit adesse
21.277  Qui Teucris, clademque viris avertere, donec
21.278  Sol pontum subeat fugiens, umbrentur et arva.


9352. Kunić, Rajmund. Homeri Ilias, Latinis versibus... [page v_234 | Paragraph | Section]

deum praestant mortali sanguine cretos, 320
21.321  Conversa quoties voluit consistere Achilles
21.322  Fronte audax, et nosse deis anne omnibus aeque
21.323  Infensis pulsus fugiat; Jove natus ab alto
21.324  Prolutum toties fluctu labente superne
21.325  Urgebat fluvius. moerenti corde repulsa
21.326  Ille artus tellure leves tollebat ad auram


9353. Kunić, Rajmund. Homeri Ilias, Latinis versibus... [page v_274 | Paragraph | Section]


21.350  Primus ibi haec fari coepit maris arbiter alti. 350
21.351  Parce metu, Pelida, animo timor omnis abesto:
21.352  Tales auxilio tibi nunc di venimus aequo
21.353  Huc Jove, Neptunus, mecum et Tritonia Pallas.
21.354  Quippe tibi a fluvio non est fatale domari.
21.355  Desinet hic (nosces jam tute), irasque remittet,
21.356  Vimque ferox omnem. nostris tu


9354. Kunić, Rajmund. Homeri Ilias, Latinis versibus... [page v_335 | Paragraph | Section]


21.492  Nunc dabis atque lues tandem commissa. profatus
21.493  Haec ubi sic; villis horrentem perculit hasta
21.494  Aegida; quae frangi nec magni fulmine quiret
21.495  Icta Jovis. divam telo sic ille trabali
21.496  Appetiit frustra. cedens Tritonia paullum
21.497  At retro, saxum, campo quod forte jacebat,
21.498  Sustulit arreptum dextra, ingens mole,


9355. Kunić, Rajmund. Homeri Ilias, Latinis versibus... [page v_335 | Paragraph | Section]


21.511  Devovet, Argivūm pravus quod gente relicta
21.512  Foedifragam haud dubitas Troum defendere gentem.
21.513  Haec ait, atque oculos avertit diva nitentes.
21.514  Ast illum Jove nata Venus dextraque prehensum
21.515  Erexit, duxitque manu, vix mente recepta,
21.516  Immanes gemitus rumpentem pectore ab imo.
21.517  Quam simulac vidit Juno, dea candida, tali,


9356. Kunić, Rajmund. Homeri Ilias, Latinis versibus... [page v_335 | Paragraph | Section]


21.516  Immanes gemitus rumpentem pectore ab imo.
21.517  Quam simulac vidit Juno, dea candida, tali,
21.518  Haud mora, compellans affatur voce Minervam.
21.519  O Jovis aegisoni proles Tritonia, rursus
21.520  Effrons illa (vides?) Martem per tela cruentum 540
21.521  Ex acie ducit; celeri super ingrue cursu.
21.522  Sic


9357. Kunić, Rajmund. Homeri Ilias, Latinis versibus... [page v_417 | Paragraph | Section]

Neptunus voce lacessit:
21.537  Phoebe, quid abstamus? tempus concurrere, pugnam
21.538  Sunt alii quando exorsi. nam turpe reverti est
21.539  Immunes belli Jovis ad caelestia tecta
21.540  Aeratasque domos. agedum, prior incipe, natu 560
21.541  Qui minor es: nec enim mihi pulchrum invadere pugnam,
21.542  Aevo qui longe


9358. Kunić, Rajmund. Homeri Ilias, Latinis versibus... [page v_417 | Paragraph | Section]

qui longe tibi praesto, pluraque novi.
21.543  Stulte, ut corde cares! memori nec mente recursant,
21.544  Quae divum soli tulimus mala plurima quondam
21.545  Litore in Iliaco; celsa Jovis aede profectos
21.546  Conduxit pacta cum nos mercede superbus
21.547  Laomedon anni ad spatium, addictosque premebat
21.548  Imperitans, jussisque deos haud mollibus urgens.


9359. Kunić, Rajmund. Homeri Ilias, Latinis versibus... [page v_343 | Paragraph | Section]

Inter caelicolas: telis arcuque paratum
21.587  Letifero contra Neptunum invadere pugnam.
21.588  Sic ait: increpitus nihil at respondit Apollo.
21.589  Magna sed immanes conjux Jovis arsit in iras;
21.590  Atque, deam probris onerans, haec ore profatur: 610
21.591  Quī nam, effrons, ausa es tu me consistere contra?
21.592  Durum opus est


9360. Kunić, Rajmund. Homeri Ilias, Latinis versibus... [page v_488 | Paragraph | Section]


21.613  Aufugit levibus jaculis pulchraque pharetra.
21.614  Latonam at divum compellans nuncius, infit:
21.615  Non ego congrediar tecum, dea: triste supremi
21.616  Uxores contra Jovis est pugnare. deorum,
21.617  Ut lubet, in coetu jactato. me tibi victum.
21.618  Haec ille: at curvosque arcus, volucresque sagittas
21.619  Diva legens, passim putri tellure


9361. Kunić, Rajmund. Homeri Ilias, Latinis versibus... [page v_488 | Paragraph | Section]

passim putri tellure jacentes,
21.620  Sustulit, arma parens victae infelicia natae. 640
21.621  Illa fugam celerans, late fulgentis Olympi
21.622  Venerat in sedes, Jovis aurea tecta, patrisque
21.623  Insedit genibus, perculso corde; tremebat
21.624  Ambrosius circum peplus. risitque, puellam
21.625  Et pater ad sese excepit, dehinc talia fatur:


9362. Kunić, Rajmund. Homeri Ilias, Latinis versibus... [page v_122 | Paragraph | Section]

veritus, ferro armatus invadat inermem;
22.158  Tam facile et perimar, mulier quam nescia belli?
22.159  Non est qui possit blando sermone moveri,
22.160  Nec quicum liceat garrire ac vana jocari: 160
22.161  Garrit ut a quercu interdum saxoque puella
22.162  Et juvenis. praestat pugnare, ac noscere tandem,
22.163  Eximiam laudem cui Jupiter annuat aequus.


9363. Kunić, Rajmund. Homeri Ilias, Latinis versibus... [page v_254 | Paragraph | Section]


22.336  Reddidit ipsa ferens. vitata morte superbus
22.337  Cui sic Priamides laetanti pectore fatur:
22.338  Errasti, vana spe lusus scilicet: at me
22.339  Ab Jove cognoras moriturum. certe ita mendax
22.340  Dixisti; mendax, et garrulus, et vafer idem; 340
22.341  Territus ut pavida languerem ad fortia mente.
22.342  Non tamen indecorem


9364. Kunić, Rajmund. Homeri Ilias, Latinis versibus... [page v_285 | Paragraph | Section]

specie captum fallax delusit inani.
22.364  Nunc mihi mors instat misero mala, nunc mihi triste
22.365  Imminet exitium: nusquam fuga. scilicet olim
22.366  Servari caput hoc Phoeboque Jovique placebat,
22.367  E mediis ultro qui me rapuere periclis
22.368  Incolumem facilesque bonique: immania nunc me
22.369  Fata premunt, urgentque inimico numine Parcae.


9365. Kunić, Rajmund. Homeri Ilias, Latinis versibus... [page v_169 | Paragraph | Section]


23.235  Hectora, sed canibus. saeva furiatus ab ira
23.236  Tales ille minas jactabat: nec tamen artus
23.237  Hectoreos tetigere canes. Venus aurea, magni
23.238  Nata Jovis, longe ipsa canes noctesque diesque
23.239  Arcebat; liquidoque virum perduxit olivo
23.240  Ambrosiis fragrante rosis; ne per sola terrae 240
23.241  Aspera Pelides posset lacerare


9366. Kunić, Rajmund. Homeri Ilias, Latinis versibus... [page v_125 | Paragraph | Section]

Verte, precor. nec enim tibi vitae longa supersunt
24.162  Tempora: mors at adest misero, visque ultima fati
24.163  Nunc animo haec hauri. venio tibi nuncia magno
24.164  Ab Jove; qui superos tibi nempe irascier, et se
24.165  Prae cunctis dicit, retines quod lumine cassum
24.166  Priamidem, nec Trojugenis, Priamoque redemptum
24.167  Reddis adhuc. agedum


9367. Kunić, Rajmund. Homeri Ilias, Latinis versibus... [page homer_v_135 | Paragraph | Section]

misero et questu regalia complent
24.205  Tecta, virūm memores, tantis virtutibus auctos,
24.206  Tot numero, dederat quos leto Argiva juventus.
24.207  Nuncia tum Priamo Jovis adstitit; atque ita, vocem
24.208  Submittens, regem dictis affatur amicis:
24.209  (Ille deam agnovit; metuensque exhorruit artus)
24.210  Dardanide, confide animo, gelidumque


9368. Kunić, Rajmund. Homeri Ilias, Latinis versibus... [page homer_v_135 | Paragraph | Section]

exhorruit artus)
24.210  Dardanide, confide animo, gelidumque pavorem 210
24.211  Mitte: malae haud venio tibi nanque huc nuncia fortis,
24.212  Sed bona ut apportem, missu Jovis, qui procul absens
24.213  Te curat tamen atque animo miseratur amico.
24.214  Nunc dium redimi jubet Hectora, donaque Achilli
24.215  Ferri digna, animum quae placent. te jubet


9369. Kunić, Rajmund. Homeri Ilias, Latinis versibus... [page v_179 | Paragraph | Section]


24.236  Multa ubi praedives, spectari et digna supellex.
24.237  Huc Hecubam senior vocat ocyus; atque ita fatur:
24.238  Infelix conjux, alto mihi nuncia venit.
24.239  Ab Jove; meque jubet Grajorūm ad litus, et altas
24.240  Ire rates, gnatum ut redimam; et regalia ferre. 240
24.241  Dona, quibus dirus placari possit Achilles.
24.242  Dic, tibi quid placeat


9370. Kunić, Rajmund. Homeri Ilias, Latinis versibus... [page v_285 | Paragraph | Section]

juxta stetit adveniens, mentem anxia curis,
24.345  Fulgentemque auro pateram, plenamque Lyaeo
24.346  Ipsa manu portans Hecube, libanda supremo
24.347  Dona Jovi ante abitum; bijugos quae sedula propter
24.348  Constitit, ac tales fudit de pectore voces:
24.349  Sume, Jovi et liba patri; supplexque rogato,
24.350  Hostibus e mediis ut te in tua


9371. Kunić, Rajmund. Homeri Ilias, Latinis versibus... [page v_285 | Paragraph | Section]

manu portans Hecube, libanda supremo
24.347  Dona Jovi ante abitum; bijugos quae sedula propter
24.348  Constitit, ac tales fudit de pectore voces:
24.349  Sume, Jovi et liba patri; supplexque rogato,
24.350  Hostibus e mediis ut te in tua tecta reducat 350
24.351  Incolumem; quando, me frustra obstante, carinas
24.352  Ire juvat, miser, hinc ad


9372. Kunić, Rajmund. Homeri Ilias, Latinis versibus... [page v_285 | Paragraph | Section]


24.359  Conspicias ut tute oculis, fretusque secundo
24.360  Omine belligeras Grajorum invisere puppes 360
24.361  Haud dubites. talis quod si tibi nuncius alto
24.362  Ab Jove non veniet, Grajūm ad tentoria, celsas
24.363  Atque rates hinc ire equidem non horter, abire
24.364  Quanquam animus gestit, mensque illuc incita fertur.
24.365  Tum Priamus: Renuam


9373. Kunić, Rajmund. Homeri Ilias, Latinis versibus... [page v_520 | Paragraph | Section]

luctu, et longae indulgere querelae?
24.633  Dī fatum hoc miseris dederunt mortalibus, aegri
24.634  Ut curis vivant, curis vacui omnibus ipsi.
24.635  Nanque Jovis duo sunt in limine dolia. rebus
24.636  Nempe malis plenum hoc: illud melioribus; haurit
24.637  Unde, hominum generi tribuit quae munera cunque.
24.638  Cui pater altitonans miscens


9374. Kunić, Rajmund. Homeri Ilias, Latinis versibus... [page v_552 | Paragraph | Section]

magis crucies, cumulesque dolore dolorem.
24.665  Tum senior, vultus augusti aequandus honore.
24.666  Caelitibus: Ne vero, inquit, ne coge sedere,
24.667  Care Jovi Aeacida, indefletus dum jacet Hector,
24.668  Justorumque expers intra tentoria. redde
24.669  Ocyus; ut carum videam caput: at tibi dona,
24.670  Quae non pauca tuli, facilis precor


9375. Kunić, Rajmund. Homeri Ilias, Latinis versibus... [page v_552 | Paragraph | Section]


24.675  Corde premens: Ne me irrita, longisque lacesse
24.676  Jam precibus. gnatum quem poscis, reddere dudum
24.677  Est animus. nam jussa ferens mihi venit ab ipso
24.678  Huc Jove, me genuit quae mater, filia Nerei.
24.679  Te quoque (nequidquam celas manifestus) ad altas
24.680  Huc aliquis puppes duxit deus. ire quis hostes 680
24.681  Esset enim in medios


9376. Kunić, Rajmund. Homeri Ilias, Latinis versibus... [page v_552 | Paragraph | Section]

ciere animum dictis nunc parce. dolore
24.686  In medio; ne forte, senex, male percitus ira
24.687  Nec te ipsum mittam incolumem; genibusque trucidem
24.688  Affusum; violemque Jovis mandata supremi.
24.689  Sic ait: ille autem timuitque, nec hiscere quidquam
24.690  Est ausus contra. tecto se turbidus alto 690
24.691  Extulit Aeacides, veluti leo; pone secuti


9377. Kunić, Rajmund. Homeri Ilias, Latinis versibus... [page v_633 | Paragraph | Section]

facem in manibus gestant; geminumque sub altis
24.778  Porticibus struxere torum, vestesque superne 
24.779  Insternunt, regisque alacres praecepta facessunt.
24.780  Tum, Priamum ille joco terrens, haec fatur Achilles: 780
24.781  Care senex, extra somnum cape, ne quis Achivūm
24.782  Huc veniat regum, qui me noctesque diesque
24.783  Multi adeunt, mecumque agitant de


9378. Kunić, Rajmund. Оperis ratio (Ilias Latinis... [page xxi | Paragraph | Section]

frigide, quis hiulce, atque aspere loquentes possit agnoscere? alterum sine oratorio, alterum sine poëtico illo concentu, quo aures hominum capiuntur, ac mentes ipsae mirandum in modum demulcentur, ac percelluntur. Homero quidem versum qui adimunt, mihi propemodum Herculi clavam, Jovi fulmen adimere videntur. id enim eripiunt, quo ille plurimum valet; quo sublato, poëtae fortasse nomen retinere potest, propterea quod in illa ipsa tam absurda, atque absona verborum congerie, tamen, quod Flaccus de dissolutis Ennii versibus affirmabat, etiam disjecti poëtae membra


9379. Kunić, Rajmund. Оperis ratio (Ilias Latinis... [page xxxvii | Paragraph | Section]


Nos circum latices gelidos, fumantibus aris,
Aurigeris divūm placantes numina tauris,
Sub platano umbrifera, fons unde emanat aquai, 10
Vidimus immani specie, tortuque draconem
Terribilem, Jovis ut pulsu penetrabat ab ara.
Qui platani in ramo foliorum tegmine septos
Corripuit pullos: quos cum consumeret octo,
Nona super tremulo genitrix clangore volabat. 15
Cui ferus immani laniavit viscera


9380. Kunić, Rajmund. Оperis ratio (Ilias Latinis... [page xl | Paragraph | Section]


Nos animi attonitos circum stupor altus habebat. 25
Haec sacris visa in mediis portenta deorum.
Tum Calchas prompsit veraci has pectore voces
Vaticinans: Nam cur muti sic statis, Achivi?
Hoc Jovis augurium, serum, seroque futurum
Eventu; at cunctis clarum, et memorabile in oris. 30
Passeris ut pullos octo, nonamque voravit
Ipsam etiam serpens matrem, sic Pergama circum
Et nobis totidem bellandum


9381. Homerus; Zamanja,... . Homeri Odyssea Latinis versibus... [Paragraph | Section]


Sua enim ipsorum insipientia perierunt,
Stulti, qui boves sublimis solis
Comederunt: ille vero eis abstulit reditus diem.
Haec aliqua ex parte dea filia Jovis dic et nobis.
Jam alii quidem omnes, quotquot effugerunt saevam mortem,
Domi erant beloque elapsi atque mari.
Hunc solum etc.


9382. Homerus; Zamanja,... . Homeri Odyssea Latinis versibus... [Paragraph | Section]


Vela mari dantes, spumasque sub aere ruentes
Obruit, et pelagi disjecit in aequore nantes.
Horum igitur casus memora mihi musa canenti
Calliopea, Jovis proles: exordia cursus
Erroresque sacro revocabo carmine Grajum.
Argolici rediere duces et Dorica pubes,
Jamque domi laeti, libabant pocula Bacchi


9383. Homerus; Zamanja,... . Homeri Odyssea Latinis versibus... [Paragraph | Section]


Non nix, neque hyems multa, neque umquam imber;
Sed semper zephyri suaviter spirantes auras
Oceanus emittit ad refrigerandum homines,
Eo quod habes Helenam, et ipsius Jovis gener es etc. Eadem ego sic verti,
Te vero nec fata sinent Menelaë, nec ipsi
Caelicolae quondam patriis occumbere in Argis.


9384. Homerus; Zamanja,... . Homeri Odyssea Latinis versibus... [Paragraph | Section]


Sed zephyros semper spirantes mollibus auris
Sufficit oceanus laetae solatia genti.
Haec te certa manet sedes; haec debita sponso
Tyndaridis generoque Jovis felicia regna etc. Haec mea, de quibus nihil ego dicam. At quanta heic dii boni! effundit loquacissimus pulcherrimi Homerici hujus loci interpresne an corruptor? Audi, et patienter, si potes, ferto hanc tantam laureati poëtae


9385. Homerus; Zamanja,... . Homeri Odyssea Latinis versibus... [Paragraph | Section]

patienter, si potes, ferto hanc tantam laureati poëtae loquacitatem.
Nunc ad te et tua magna lubens ad fata revertor.
Non te fata sinunt Menelaë o maxime regum,
Ab Jove progenies, proavito occumbere leto,
Atque Argis obiisse diem, generator equorum
Heic ubi ager pinguis, floretque ex ubere glebae.
Te elisios divi campos intrare jubebunt,


9386. Homerus; Zamanja,... . Homeri Odyssea Latinis versibus... [Paragraph | Section]


Quod superi meruere semel. nec mollia desunt
Prata tibi; zephyris illic melioribus halant
Perpetui flores, quos nec tua protulit aetas;
Nempe quod es conjux Helenae, Jovis et gener alti, etc. Ohe jam satis est? pol me occidisti, inquis. Quae solis octo versiculis Homerus, ut cetera, belle comprehendit; quae novem tu, uno scilicet plus, satis commode expressisti; ille, ut triginta versibus vix explicet, atque


9387. Homerus; Zamanja,... . Homeri Odyssea Latinis versibus... [Paragraph | Section]

culpa periere sua, dementibus ausis
8  Aggressi niveos Solis violare juvencos,
9  Quos propter vetuit reditu deus ipse potiri.
10  Ergo harum et nobis da rerum evolvere partem 10
11  Diva, precor, magni Jovis o pulcherrima proles.
12  Jam Danai, quotquot leti crudelia fata
13  Incolumes fugere, et ponto et marte soluti
14  Attigerant Patriam. solum hunc arcebat amato
15  Conjugis a gremio, magnoque ardebat


9388. Homerus; Zamanja,... . Homeri Odyssea Latinis versibus... [Paragraph | Section]

hominum Aethiopas, pars altera quorum
28  Solis ad occasum, pars altera vergit ad ortum,
29  Cesserat, atque illic sollemni more sacrorum
30  Ante suas laetus conviva adsederat aras. 30
31  Di Jovis in sedes alii advenere frequentes
32  Sidereum per iter: solio queis orsus ab aureo
33  Ipse hominum summus fari pater atque deorum
34  Aegisthi tum forte animo crudelia volvens
35  Fata, agamemnonides


9389. Homerus; Zamanja,... . Homeri Odyssea Latinis versibus... [Paragraph | Section]

mea jussa recusas,
302  Instrue bisdeno volitantem remige pinum,
303  Optatique diu genitoris nuncia captans:
304  I procul hinc alias in gentes, sicubi vocem
305  Audieris vulgi, demissamve ab Jove magno
306  Famam, quae summo mortales nomine clarat.
307  Primum neleis dium pete Nestora terris,
308  Tum Spartam et flavi Menelai ad limina tende,
309  Ultimus Argivum patrias qui venit ad oras.


9390. Homerus; Zamanja,... . Homeri Odyssea Latinis versibus... [Paragraph | Section]

publica poscit,
37  Nunciat huc primus? numquam fraudatus inani,
38  Quisquis hic est, doleat voto; sed Juppiter olli
39  Sic merito, quae mente agitat, bonus omnia praestet.
40  Dixerat. ac juvenis magni Jovis omine laetus, 40
41  Impatiensque morae (densos quippe ardet Achivos
42  Affari coram ) solio consurgit ab alto,
43  Et venit in medios. sceptrum dat protinus aureum
44  Qui lateri adstabat praeco


9391. Homerus; Zamanja,... . Homeri Odyssea Latinis versibus... [Paragraph | Section]


255  Instruere, atque alti tentare pericula ponti.
256  Ire Pylon, Spartamque juvat genitoris amati
257  Nuncia scitatum, si quos vox didita vulgi,
258  Vel moneant casus famae praeconia magno
259  Ab Jove missa, hominum late clarantia nomen.
260  Si qua mihi tulerit vox salvum tendere sedes 260
261  Ad proprias; quamquam fessus, tamen omnia ad annum
262  Dura feram. sin vero exstinctum et lumine cassum


9392. Homerus; Zamanja,... . Homeri Odyssea Latinis versibus... [Paragraph | Section]

populo adcibo socios et navibus unam
357  E variis, quae nostra jacent per litora multae
358  Antiquae pariterque novae, visa optima ponto
359  Quae fuerit, canum deducam laetus in aequor.
360  Sic juvenem Jove nata monet; nec jam ipse moratur 360
361  Jussa deae, sed tecta petit, cernitque sub ipsis
362  Porticibus de more procos in limine capras
363  Setigerosque sues mactantes. Obvius olli
364  Fit subito


9393. Homerus; Zamanja,... . Homeri Odyssea Latinis versibus... [Paragraph | Section]

juvenis, divamque sequutus,
484  Ipsa ubi se posuit, puppi sublimis in alta
485  Ad latus assedit. Tortos laxare rudentes
486  Lecta manus pariterque instat considere transtris,
487  Ac zephyros ciet ipsa Jovis Tritonia proles
488  Spumea crispantes roseis freta molliter alis.
489  Tum vero hortatus comites capere imperat arma
490  Telemachus: parent jussi, mediaque carina 490
491  Intus hiat qua parte locus,


9394. Homerus; Zamanja,... . Homeri Odyssea Latinis versibus... [Paragraph | Section]

atque hinc divisa immurmurat unda.
497  Continuo remis circum latera alta revinctis
498  Plena mero laeti statuunt carchesia nautae,
499  Omnibus et libant superis in vota vocatis,
500  Praecipue tibi, gnata Jovis. Sic nocte per umbras 500
501  Usque sub auroram zephyris felicibus ibant. HOMERI ODYSSEAE LIBER TERTIUS


9395. Homerus; Zamanja,... . Homeri Odyssea Latinis versibus... [Paragraph | Section]

magno circum clamore Pelasgi 160
161  Surrexere animis studia in contraria versi.
162  Ergo illam somno fessos laxavimus artus
163  Per noctem variis turbati pectora curis;
164  Quippe Jovis gravis ira super crudele ferebat
165  Non dubiis damnum signis. jam reddita caelo
166  Lux fuerat, pelago puppes deduximus altas,
167  Impositisque opibus conscendere jussimus agmen
168  Femineum. sic


9396. Homerus; Zamanja,... . Homeri Odyssea Latinis versibus... [Paragraph | Section]

relictis
376  Curemus (nam tempus adest) jam corpora somno.
377  En abiit lux sub tenebras, neque tardius aequum
378  Ducere sollemnes epulas in honore deorum;
379  Sed, quo res vocat, ire. haec ut Jove nata loquuta est, 380
380  Haud mora fit; subito dicta audivere monentis.
381  Dant manibus circum puros ex ordine fontes,
382  Craterasque ferunt magnos, et vina ministri
383  Omnibus infundunt in


9397. Homerus; Zamanja,... . Homeri Odyssea Latinis versibus... [Paragraph | Section]

placidoque haec insuper edidit ore.
425  Non ego te pulcrae spero fore laudis egenum,
426  Sic adeo juvenem quum di comitantur euntem.
427  Haud hic haud alius caeli supera alta colentum,
428  Ni Jovis armipotens soboles fortissima virgo,
429  Quae validum pariter miro tibi honore parentem 430
430  Clarabat Danaos inter. salve dea, salve,
431  Atque adsis venerata, meae non invida laudi,
432  Et


9398. Homerus; Zamanja,... . Homeri Odyssea Latinis versibus... [Paragraph | Section]

Nestor magnum venientibus ultro
441  Implevit cratera mero, quod fida per annos
442  Servatum undenos tum primum serva relevit.
443  Hoc implet cratera mero, libansque Minervae
444  Vota facit supplex natae Jovis aegida habentis.
445  His demum exactis, perfecto munere divum,
446  Quisque suos fessu somno petiere penates.
447  At non Telemachus: namque illum divite Nestor
448  In lecto, placida voluit


9399. Homerus; Zamanja,... . Homeri Odyssea Latinis versibus... [Paragraph | Section]

Eteoneus, ocyus ivit
26  Nuncius ad regem subiens penetralia, et olli
27  Adstitit, atque prior breviter sic fatus ad aurem est.
28  Stant gemini juvenes foribus, Menelaë, sub ipsis
29  Assimiles magni Jovis almo e sanguine proli.
30  Ergo age fare, alto bijugos num solvere curru 30
31  Praecipis, anne alias quaesitum mittere sedes?
32  Cui subito iratus graviter sic flavus Atrides
33  Orsa


9400. Homerus; Zamanja,... . Homeri Odyssea Latinis versibus... [Paragraph | Section]


66  O juvenes; ubi pulsa fames atque ardor edendi
67   Desierit, qua gente hominum, quibus estis ab oris,
68  Scitabor saturos. haud certe exstincta parentum
69  Gloria vestrorum: Jovis alto a sanguine reges
70  Sceptriferi vobisque genus vitamque dedere, 70
71  Credo equidem: ignavi nequeunt educere tales.
72  Dixerat, apposuitque bovis lustralia coram;
73  Pinguia terga; sibi


9401. Homerus; Zamanja,... . Homeri Odyssea Latinis versibus... [Paragraph | Section]

et fidam sic fatur ad aurem.
78  Aspice, Nestoride, regali fulgida luxu
79  Atria, splendoremque auri flammantis, et aeris,
80  Electrumque, argentumque, et secti vim Elephanti. 80
81  Talis sidereo magni Jovis ardet olympo
82  Intus opima domus: quanta heic aggesta renidet
83  Gaza ingens immensa! stupor me scilicet altus
84  Sensibus attonitis cernentem talia pressit.
85  Haec ille: at


9402. Homerus; Zamanja,... . Homeri Odyssea Latinis versibus... [Paragraph | Section]


84  Sensibus attonitis cernentem talia pressit.
85  Haec ille: at flavus mirantem sensit Atrides,
86  Ac subito sic orsa refert. o germina cara,
87  Magnanimi juvenes, nulli contendere magno
88  Cum Jove fas; olli fulgentia sidera supra
89  Divitiae sine fine vigent, aeternaque sedes.
90  Seu vero mecum certet, seu cedere victus 90
91  Haud renuat quisquam mortali e semine, nulla
92  Invidia est. multis


9403. Homerus; Zamanja,... . Homeri Odyssea Latinis versibus... [Paragraph | Section]

ille genas lacrimis perfudit obortis
182  Purpuream obtendens ante ora madentia vestem.
183  Talia dum jactant; subito mirantibus infit
184  Nestorides. magnorum Argivum o maxime ductor
185  Cura jovis Menelae, vafri, ceu reris, Ulyssei
186  Progeniem cernis, nec te tua lumina fallunt.
187  Sed prohibet juvenem pudor atque modestia fari
188  Multa heic te coram, cujus ceu numinis ambo
189  Huc primum


9404. Homerus; Zamanja,... . Homeri Odyssea Latinis versibus... [Paragraph | Section]

quam mors velasset amictu.
214  Sed superi invidere mihi bona tanta, nec illum
215  Ad patrios referunt longo post tempore fines.
216  Sic ait, ac tepido maduerunt lumina fletu
217  Omnibus: aligero flebat Jove Tyndaris orta,
218  Telemachusque, satusque Atreo fortissimus heros.
219  Nec tibi Nestoride caruerunt fletibus ora 220
220  Saeva recordanti dilecti funera fratris
221  Antilochi, magno victum quem


9405. Homerus; Zamanja,... . Homeri Odyssea Latinis versibus... [Paragraph | Section]

lucem, non saeva parentem
261  Si rapiat misero Parcarum dextera utrumque
262  Nec videat coram si fratrem aut germina cara
263  Vulnifico concisa peti per corpora ferro.
264  Talem gnata Jovis succum formosa potentem
265  Servabat, Polydamna uxor quem Thonos in oris
266  Nata canopaeis dederat, qua plurima tellus
267  Gramina fert. varios pars vitae inservit ad usus,
268  Pars etiam nocuis


9406. Homerus; Zamanja,... . Homeri Odyssea Latinis versibus... [Paragraph | Section]

manu cohibens, certamque salutem
339  Attulit Argivis, illum sic usque premendo 340
340  Turbidus, abduxit donec te bellica Pallas.
341  Haec ubi fatus erat Menelaus, talia reddit
342  Telemachus; dilecte Jovi dux inclite Achivum,
343  Dura quidem fortuna mea est; nil tanta parenti
344  Profuit heu misero virtus, nec pectora ferro
345  Septa gravi potuere nigras avertere Parcas.
346  Nunc tamen in sedes nos


9407. Homerus; Zamanja,... . Homeri Odyssea Latinis versibus... [Paragraph | Section]

ut cursus vasta profecto 550
550  Per maria, optatis proram rapientibus austris.
551  Nam patrias non ante licet contingere sedes,
552  Aspicere et notos reduci, quam sacra fluentis
553  Ab Jove tu longe repetas hinc ostia nili
554  Aegyptum invectus viridem, donisque peractis
555  Stellifera places divos in sede repostos:
556  Expedient victi cursum, ventosque remittent.


9408. Homerus; Zamanja,... . Homeri Odyssea Latinis versibus... [Paragraph | Section]

saeva riget nix ulla, nec imber;
662  Sed zephyros semper spirantes mollibus auris
663  Sufficit oceanus laetae solatia genti.
664  Haec te certa manet sedes, haec debita sponso
665  Tyndaridis generoque Jovis felicia regna.
666  Sic ait, atque altum Proteus se jecit in aequor.
667  Ast ego stipatus sociis vestigia flexi
668  Ad naves tacito sub pectore multa volutans.
669  Ut ventum est, caenam subito


9409. Homerus; Zamanja,... . Homeri Odyssea Latinis versibus... [Paragraph | Section]

curae amotae, fletusque repressus;
873  Lotaque candenti circumdat corpus amictu,
874  Ascendensque alte fidis stipata ministris
875  Imponit calathisque molas divamque precatur.
876  Audi o me Pallas Jovis almo e vertice nata,
877  Si qua tuis umquam supplex altaribus exta
878  Pinguia taurorum pecudumque adolevit Ulysses,
879  Nunc memor ipsa veni facilis, miserataque gnatum 880
880  Redde meum,


9410. Homerus; Zamanja,... . Homeri Odyssea Latinis versibus... [Paragraph | Section]

contra vacua umbra loquuta.
942  Fide, ait, ac tantos animo ne finge timores:
943  Talis enim dux alma viae est, sibi legerit heros
944  Quam comitem quivis, tam forti pectore pollet,
945  Pallas magna Jovis soboles, eademque gementem
946  Te miserans jussit certa haec tibi dicta referre.
947  Penelope rursum: si diva es, et ipsius, inquit,
948  Audisti divae voces, de conjuge fare
949  Pаucа precor;


9411. Homerus; Zamanja,... . Homeri Odyssea Latinis versibus... [Paragraph | Section]

invitum: quis enim per tanta refusi
108  Stagna maris veniat delapsus ab aethere sponte,
109  Nulla hominum sese qua tollunt moenia, nulli
110  Qui superos placent, cumulentque altaria donis? 110
111  Sed Jovis imperio parendum, nullaque jussa
112  Fas ulli divum frustrari. heic vivere tecum
113  Ille virum dicit fortunae turbine nigro
114  Jactatum ante alios, Priami quot Pergama circum
115  Annis pugnavere


9412. Homerus; Zamanja,... . Homeri Odyssea Latinis versibus... [Paragraph | Section]

comitum manus omnis: at ille furenti
146  Turbine ventorum fluctuque huc venit adactus.
147  Excepi, fovique libens, voluique senectae
148  Nescius ut mecum semper traduceret aevum.
149  Sed quoniam parere Jovi vis maxima cogit
150  Caelicolas, mentemque nefas frustrarier ulli, 150
151  Pessum eat, ipse virum si vult trans aequora longe
152  Mittere; me nullo missuram at tempore speret.
153  Tantum consiliis


9413. Homerus; Zamanja,... . Homeri Odyssea Latinis versibus... [Paragraph | Section]

missuram at tempore speret.
153  Tantum consiliis adero, monitumque docebo,
154  Quid faciens patrias contingat salvus arenas.
155  Haec dea: Mercurius breviter cui talia reddit:
156  Mitte age sic, magnique Jovis dea respice nutum,
157  Ne tibi fors odiis post saeviat asper acerbis.
158  Tantum effatus abit motis Cyllenius alis.
159  Illa autem, postquam magni Jovis horrida jussa
160  Audiit, extemplo contra


9414. Homerus; Zamanja,... . Homeri Odyssea Latinis versibus... [Paragraph | Section]

cui talia reddit:
156  Mitte age sic, magnique Jovis dea respice nutum,
157  Ne tibi fors odiis post saeviat asper acerbis.
158  Tantum effatus abit motis Cyllenius alis.
159  Illa autem, postquam magni Jovis horrida jussa
160  Audiit, extemplo contra processit Ulyssem. 160
161  Hunc solo reperit projectum in litore: fletu
162  Lumina non umquam cessant, vis vivida dulcem
163  Carpitur optanti reditum, nec


9415. Homerus; Zamanja,... . Homeri Odyssea Latinis versibus... [Paragraph | Section]

pectore volvis,
188  Non reditus mihi, nympha, paras. mene horrida, dixit,
189  Exigua tentare jubes rate caerula ponti,
190  Quae neque surgentes ingenti mole carinae 190
191  Trajiciant actae facili Jovis alite vento?
192  Non ego te invita conscendam, diva, nec usquam
193  Hinc fugiam, ni sancta mihi juraveris ante
194  Numina, nil aliud per te mihi triste timendum.
195  Vix ea: subrisit pulcro dea


9416. Homerus; Zamanja,... . Homeri Odyssea Latinis versibus... [Paragraph | Section]

manus. venies optatae ad litora gentis,
415  Nec tamen adventu spero laetabere tali.
416  Sic fatus concussit equis fluitantia lora,
417  Altaque ubi surgit domus illi, venit in Aegas.
418  Sed Pallas Jove nata novas se vertit ad artes,
419  Aeolioque procul ventos in carcere frenat,
420  Omnibus obstructis lateque silentibus acrem 420
421  Threicium praeter borean, qui caerula frangat,
422  Donec Phaeacum


9417. Homerus; Zamanja,... . Homeri Odyssea Latinis versibus... [Paragraph | Section]

capit, fors saeviat aspera tactu.
170  Tum sic blandiloquo supplex est orsus ab ore. 170
171  Adsis o, facilisque leves quaecumque laborem
172  Sive dea, o virgo, seu nostri sanguinis una:
173  Si dea; nata Jovis certe es Latonia Phoebe,
174  Cui similis vultuque habituque incedis honesto.
175  Sin genus es nostrum terraeque nigrantis alumna,
176  O ter felices, qui te genuere parentes;
177  Felices etiam


9418. Homerus; Zamanja,... . Homeri Odyssea Latinis versibus... [Paragraph | Section]

terga atque humeros insederat altos
259  Cervicemque, comasque rigentes. hinc ubi foedos
260  Purgavitque artus, nitidoque perunxit olivo, 260
261  Induitur vestes intactae munera nymphae.
262  Atque olli Jove nata novum decus artubus addit,
263  Majoremque facit visu, plenoque decorum
264  Corpore; tum similes hyacinto e vertice crispos
265  Effundit nigra rutilos ferrugine crines.
266  Argentum veluti fulvo


9419. Homerus; Zamanja,... . Homeri Odyssea Latinis versibus... [Paragraph | Section]

subibat aquas Titan, lucumque Minervae
372  Populeis nigrum foliis tetigere; ubi sedit
373  Heros Laërta genitus, magnamque precatus
374  Voce deam, tales effudit pectore questus.
375  Audi, gnata Jovis summi Tritonia praesens,
376  O miserum nunc saltem audi, frustra ante vocata,
377  Quum me alto dirus pelago Neptunus agebat:
378  Da molles Phaeacum aditus, da inflectere mentem.
379  Talibus orabat


9420. Homerus; Zamanja,... . Homeri Odyssea Latinis versibus... [Paragraph | Section]

Phaeacum incessere dictis,
18  Scitarive genus, veniendi aut poscere caussas.
19  Jamque erat ad portas, quum se tulit obvia contra
20  Virginis os habitumque gerens referentis in urna 20
21  Fontis aquam Jove nata, prior cui fatus Ulysses
22  Sic coram adstanti est. mene hinc deducere celsas
23  Alcinoi ad sedes, qui pulcrae huic praesidet urbi,
24  Filia vis? nam passus ego discrimina multa
25  Advena


9421. Homerus; Zamanja,... . Homeri Odyssea Latinis versibus... [Paragraph | Section]

volitantia, naves.
38  Haec ubi fata dea est, subito vestigia torsit,
39  Et gressum antetulit celerans; nec segnior heros
40  Vadentem sequitur, mediaque incedit in urbe 40
41  Haud ulli visus. neque enim Jove nata sinebat
42  Cernier, obscuro quae texerat aëre circum,
43  Ac densis nebulae gradientem offuderat umbris.
44  Miratur Laërtiades portusque, carinasque,
45  Ipsorumque fora heroum, surgentiaque


9422. Homerus; Zamanja,... . Homeri Odyssea Latinis versibus... [Paragraph | Section]


78  Ergo eadem miserata tuos si denique casus
79  Adnuerit votis, certam sperare salutem,
80  Et reditum jubeo; patriam sociosque revises. 80
81  Vix ea dicta dedit, fugitque avecta per undas
82  Nata Jovis, Scheriaeque reliquit amabilis oras.
83  Illa abiens tetigit Marathona, ingressaque Athenas
84  Antiqui patriam sedesque invisit Erechthei:
85  Ast heros genitus Laërta ad regia tecta
86  Alcinoi


9423. Homerus; Zamanja,... . Homeri Odyssea Latinis versibus... [Paragraph | Section]

datis. tum maximus ultro 200
201  Alcinous: plenum dulci fer protinus, inquit,
202  Pontonoë cratera mero, cunctisque ministrans
203  Per sedes age funde, simul libemus ut omnes
204  Dona Jovi, rutilo gentes qui fulmine terret,
205  Supplicibusque addit comes alto numine vires.
206  Vix ea. Pontonous latices in pocula fundens
207  Lenaeos, cunctisque ferens ex ordine tradit,
208  Inde ubi


9424. Homerus; Zamanja,... . Homeri Odyssea Latinis versibus... [Paragraph | Section]

primum aeternas et pulcro stamine textas
297  Induerat mihi diva, simul revoluta tulerunt
298  Sidera ut octavum perfectis orbibus annum,
299  Ipsa suis cupidum testis decedere jussit,
300  Seu Jovis imperio, seu quod mutata fuisset, 300
301  Dimisitque cava in pinu. multa ante Lyaei
302  Dona dedit Cererisque almae, vestemque recentem
303  Induit optato submittens flamine ventos.
304  Bis quinos


9425. Homerus; Zamanja,... . Homeri Odyssea Latinis versibus... [Paragraph | Section]

animis discordibus iras.
87  Quippe ita vaticinans verax praedixerat olli
88  Pythius in templo, quum sacra ad limina Phoebi
89  Venerat ex adytis quaesitum oracula; jamque
90  Trojugenas Danaosque super Jovis ira ruebat. 90
91  Haec memorat cantu dum vates, moestus Ulysses
92  Purpureum manibus tollens objecit amictum
93  Ad caput, et pulcri laetum decus abdidit oris,
94  Lumina Phaeaces lacrimis ne foeda


9426. Homerus; Zamanja,... . Homeri Odyssea Latinis versibus... [Paragraph | Section]

vestigia gressu
378  Tarda movens superis celerem magis omnibus unum
379  Deprendit Martem, mulctamque exsolvet adulter.
380  Haec divi alternis. post et formosus Apollo 380
381  Mercurio: fare o, dixit, Jove nate, subires
382  Vincula num captus, tecum si Cуpris adesset?
383  Cui volucer laeto subridens nuncius ore:
384  Hoc utinam fieret! tum me ter tanta profusis
385  Implicitum nodis teneant vincla


9427. Homerus; Zamanja,... . Homeri Odyssea Latinis versibus... [Paragraph | Section]


6  Laetitiae vis alma viget, cantuque fruuntur
7  Ordine dispositi convivae, ubi mensa renidet
8  Plena epulis, puerique suos fragrantia circum
9  In cyathos magno vina e cratere ministrant:
10  Ab Jove nil equidem melius nec pulcrius optem. 10
11  Tu vero casusque meos, et tristia quaerens
12  Supplicia, infandum cogis renovare dolorem.
13  Quem primum? quem deinde tibi? referamque supremum


9428. Homerus; Zamanja,... . Homeri Odyssea Latinis versibus... [Paragraph | Section]


18  Sum Laërtiades late celebratus Ulysses
19  Ingenioque dolisque, et fama ad sidera notus,
20  Apricamque Ithacam teneo, qua vertice ad auras 20
21  Neriton aetherias surgit, circumque coluntur
22  Ioniis crebrae sese inter Echinades undis,
23  Dulichiumque Sameque et silvis alta Zacynthus.
24  Haec propior terris longo stat in aequore ad Arctos
25  Opposita, illae autem versae resonantibus austris:


9429. Homerus; Zamanja,... . Homeri Odyssea Latinis versibus... [Paragraph | Section]

placent, ditissima quamvis
35  Auroque argentoque fluant, si nota suorum
36  Pectora, si cari longe cessere parentes.
37  Sed jam age, poscenti referens iter omne retexam,
38  Triste quod a Troja reduci Jovis adnuit ira.
39  Principio Ciconum vexit me ventus ad alta
40  Ismara, ubi ferro gentem populatus et urbes 40
41  Ingentem praedam sociis captivaque matrum
42  Corpora divisi, ne quis non laetus abiret.


9430. Homerus; Zamanja,... . Homeri Odyssea Latinis versibus... [Paragraph | Section]

ab equo assuetum, aut pedibus, quum tempora poscunt.
52  Ergo aderant, quot vere novo se frondibus arbos
53  Induit, et vario flores nascuntur in horto
54  Mane sub auroram. nobis tum nigra repente
55  Ab Jove tempestas et inhorruit aspera clades.
56  Nec mora: consistunt acies, ratibusque sub ipsis
57  Pugnam ineunt, longisque ruunt in vulnera telis.
58  Nos vero, radiis sub primae lucis, et axem
59  Dum


9431. Homerus; Zamanja,... . Homeri Odyssea Latinis versibus... [Paragraph | Section]

tumens; quae freta deorum
115  Munere nec frangit glebas neque conserit arva.
116  Illis proveniunt ullo sine semine cuncta
117  Sponte sua, variae segetes, expressaque vina
118  Ingenti de vite, auctis Jovis imbre racemis.
119  Non populi coetus agitant, nec jura, nec ulla
120  Foedera: in aërio praerupti vertice montis 120
121  Antra tenent; sua quisque regit, legesque ministrat
122  Conjugibus


9432. Homerus; Zamanja,... . Homeri Odyssea Latinis versibus... [Paragraph | Section]

sonitumque timentibus oris,
279  Adspectumque trucem: tandem sic pauca repono.
280  Nos procul a Troja diversa per aequora ventis 270
281  Jactati, patrias Danai dum tendimus ora,
282  Venimus huc nutuque Jovis fatoque coacti.
283  Gentes dura vides Agamemnonis arma sequutas
284  Atridae, cujus caelo nunc maxima fama
285  Tollitur, evertit postquam Priameïa regna,
286  Felicesque Asiae populos. nos ad tua


9433. Homerus; Zamanja,... . Homeri Odyssea Latinis versibus... [Paragraph | Section]

dedi, torvo me lumine cernens
295  Reddidit iratus. vel te dementia versat,
296  Longa vel hinc pelagi via dividit, alta vereri
297  Qui me forte putas, curare aut numina caeli.
298  Nulla mihi superique Jovis reverentia; curo
299  Nec divos: cedunt nobis praestantibus orsis
300  Caelicolae. proin mitte Jovis praetendere vires 290
301  Atque odia: haud alius coget me parcere quisquam
302  Nempe tibi


9434. Homerus; Zamanja,... . Homeri Odyssea Latinis versibus... [Paragraph | Section]

via dividit, alta vereri
297  Qui me forte putas, curare aut numina caeli.
298  Nulla mihi superique Jovis reverentia; curo
299  Nec divos: cedunt nobis praestantibus orsis
300  Caelicolae. proin mitte Jovis praetendere vires 290
301  Atque odia: haud alius coget me parcere quisquam
302  Nempe tibi sociisque tuis, ni certa voluntas
303  Jusserit, ipsa mihi sola inviolabile numen.
304  Verum age dic, navis


9435. Homerus; Zamanja,... . Homeri Odyssea Latinis versibus... [Paragraph | Section]

captus dulcedine potus;
384  Da facilis mihi rursus, ait; dic nomen et una
385  Ipse tuum, referes jam nunc digna hospite dona;
386  Et nobis nam terra parit felicibus uvas
387  Sponte sua, tumidasque mero Jovis educat imber:
388  Hoc tamen ambrosia ut dulcis, vel nectaris haustus
389  Liquitur. haec Cyclops: subitoque ardentia rursum
390  Vina dedi ter sponte ferens, terque impiger hausit 380
391  Ille


9436. Homerus; Zamanja,... . Homeri Odyssea Latinis versibus... [Paragraph | Section]

perimit? queis ille furens: me perdidit, inquit, 430
441  O socii, insidiis Nemo, non viribus ausus.
442  Cui mox Cyclopes: te sola in rupe morantem,
443  Quandoquidem Nemo laedit, morbosa fatigat
444  Ab Jove missa lues, nec fas contendere contra.
445  Supplex Neptuni numen tu patris adora,
446  Quod superest, precibusque voca. nec plura loquuti
447  Discessere; mihi risus contra occupat ora
448  Quum sensi


9437. Homerus; Zamanja,... . Homeri Odyssea Latinis versibus... [Paragraph | Section]

ipsi, pecudesque educimus omnem
589  In numerum praedam sortiti partibus aequis:
590  Maximus atque aries cessit mihi munere soli 580
591  Sponte datus. viridis quem celsa in litoris ora
592  Rite Jovi magno, caelum qui numine torquet,
593  Mactavi femora incendens. respexit ad ignes
594  At non ille sacros, irata mente volutans
595  Excidium classis, miseranda et fata meorum.
596  Sic igitur totam


9438. Homerus; Zamanja,... . Homeri Odyssea Latinis versibus... [Paragraph | Section]

bullis fulgentibus aptum
273  Ensem humero ingentem suspendo arcumque sonantem,
274  Atque ipsum noto jubeo me ducere calle
275  Eurylochum. Sed genva manu complexus utraque
276  Ille mihi: ne quaeso, inquit, Jovis inclita cura,
277  Invitum ne coge: sine heic me sponte manere:
278  Incolumis nec enim jam tu, mihi crede, redibis,
279  Nec quemquam abduces. Quin o fugiamus, et undis,
280  Si qua manet miseros,


9439. Homerus; Zamanja,... . Homeri Odyssea Latinis versibus... [Paragraph | Section]

quam si patria arva tenerent
432  Sedibus excepti placidis, longosque cientes
433  Incassum gemitus verba inter singula cuncti?
434  Sic memorant. reduci jam te, nos alma voluptas
435  Non minor incendit, Jovis o certissima cura,
436  Quam si Ithacae nobis tetigissent litora prorae:
437  Quin age et infandos sociorum edissere casus.
438  Quos ego solatus: navim subducite, dixi,
439  Speluncisque cavis


9440. Homerus; Zamanja,... . Homeri Odyssea Latinis versibus... [Paragraph | Section]

subit, quamvis propius mihi sanguine junctus
457  Ille foret; verum socii tenuere furentem,
458  Et precibus flexere animum sic deinde loquuti.
459  Ni tua jussa vetant, maneat licet ille relictus,
460  O Jove nate; ratem servet: nos limina ad alta 460
461  Duc age, lustratoque citos rege tramite gressus.
462  Vix haec finierant, navimque et litora cuncti
463  Deseruere alacres: audet non ipse manere


9441. Homerus; Zamanja,... . Homeri Odyssea Latinis versibus... [Paragraph | Section]

hic sedit ad oras.
268  Ipsa etiam Cretheo peperss fortemque Phereta,
269  Aesonaque, et volucrum domitorem Amythaona equorum.
270  Post hanc Asopi genus alto a sanguine vidi 270
271  Antiopen, quae mixta Jovi duo germina fratres
272  Protulit insignes animis, Amphiona dium,
273  Et Zethum; primi quondam qui celsa locarunt
274  Moenia Thebarum, cinxere atque arcibus urbem
275  Impositis; neque enim quamquam


9442. Homerus; Zamanja,... . Homeri Odyssea Latinis versibus... [Paragraph | Section]

duram et vincula passus.
307  Mox tamen exactis quum mensibus integer annus
308  Aetherium complevit iter, volventibus horis;
309  Tum demum Iphiclus fata ipsum certa canentem
310  Solvit, et altisoni nutu Jovis omnia versa. 310
311  Ecce autem insignis facie se Leda ferebat
312  Tyndarei conjux, genitrix tua, Castor equorum
313  O domitor, pugilumque ferox certamine Pollux.
314  Ipsa etiam nigrae terrae intra


9443. Homerus; Zamanja,... . Homeri Odyssea Latinis versibus... [Paragraph | Section]

autem insignis facie se Leda ferebat
312  Tyndarei conjux, genitrix tua, Castor equorum
313  O domitor, pugilumque ferox certamine Pollux.
314  Ipsa etiam nigrae terrae intra viscera vobis
315  Ab Jove partus honos, alterno ut tempore vita
316  Gaudeat hic, fatique ultro vim sentiat alter,
317  Inque vicem superum caelesti luce fruatur.
318  Post et belligero nuptam Iphimedian Aloëo
319  Cernere


9444. Homerus; Zamanja,... . Homeri Odyssea Latinis versibus... [Paragraph | Section]

celso conati Pelion Ossae 330
331  Addere frondosum, caelique assurgere in arcem.
332  Fors quoque, si vires melior pubentibus aetas
333  Aucta dabat, votoque forent ausoque potiti.
334  Sed peperit Latona Jovi quem candida gnatum,
335  Perdidit Arcitenens prius ambos, flore juventus
336  Ornaret quam prima genas, et spargeret ora.
337  Heic Phoedram, Procrinque etiam, pulcramque Ariadnam
338  Minois vidi


9445. Homerus; Zamanja,... . Homeri Odyssea Latinis versibus... [Paragraph | Section]

fovebat
454  Dedecorans se labe, simul genus omne futurum
455  Femineum: nulli post illam credere tutum,
456  Quamquam eadem sit digna. haec ille ut fatus ab ore est:
457  Heu! quantum Atridas, dixi, Jovis ira fatigat
458  Femineo scelere invisos! jamque ante Lacaenae
459  Occidimus furiis Helenae tot millia in armis;
460  Saeva Clytemnestrae te nunc perjuria et ipsum 460
461  His mersere malis. nec


9446. Homerus; Zamanja,... . Homeri Odyssea Latinis versibus... [Paragraph | Section]

Erebi discessit ad umbras, 590
591  Unde etiam alterna me fors ad jurgia voce
592  Excisset: gliscens at contra in corde voluntas
593  Tunc alios monuit venientum noscere vultus.
594  Heic vidi Minoa satum Jove, sceptra tenentem,
595  Et solio innixum dantem pia jura vocatis
596  Gentibus: harum aliae caussas longo ordine dicunt
597  Sedibus acclines; aliae stant agmine denso,
598  Vastaque moerentes Ditis


9447. Homerus; Zamanja,... . Homeri Odyssea Latinis versibus... [Paragraph | Section]

dulcique affatus amore est.
648  O sate Laërta, rerum admirande repertor,
649  Certe aliqua heu miserum fati sors improba versat
650  Te quoque, me tenuit vivum quae dura sub auris.650
651  Altisono Jove natus eram; sed tristia saepe
652  Multa tuli, ingrati semper parere coactus
653  Imperiis domini, et caput objectare periclis.
654  Huc quoque me quondam tracturum in vincula misit
655  Dura canem;


9448. Homerus; Zamanja,... . Homeri Odyssea Latinis versibus... [Paragraph | Section]

curva quos nuper Scylla carina;
326  Flentibus et lassos dulcis sopor occupat artus.
327  Tertia noctis erat quum pars, jamque astra cadebant,
328  Saeviit extemplo nimbis ingentibus atra
329  Ab Jove tempestas, et late horrentia pontum
330  Nubila telluremque simul cinxere; polo nox 330
331  Nigra ruit. vix almus equis afflarat anhelis
332  Nos Oriens, quum prima ratem subducere nobis
333  Cura


9449. Homerus; Zamanja,... . Homeri Odyssea Latinis versibus... [Paragraph | Section]

ait, radiantia ferto
408  Lumina dis, pariterque nigrae telluris alumnis:
409  Horum ego jam celerem candenti fulmine puppim
410  Fluctibus in mediis feriam jaculatus ab arce 410
411  Aetheria. quae dicta Jovis mihi deinde Calypso
412  Candida narravit: retulit Cyllenius olli
413  Nuncius adveniens superis e sedibus ales.
414  At navem ut tetigi, socios in litore adortus
415  Increpui nulli parcens: sed


9450. Homerus; Zamanja,... . Homeri Odyssea Latinis versibus... [Paragraph | Section]

stipat sub transtra, offensa juventus
23  Ne doleat validis freta findens versa lacertis.
24  His propere exactis adeunt regalia rursum
25  Tecta simul, mensasque parant, ubi sanguine sacro
26  Victima caesa Jovi taurus fumabat ad aram.
27  Diripiunt costas, dapibusque fruuntur opimis
28  Vescentes; interque ipsos ciet aurea plectra
29  Demodocus simul ore canens. at fortis Ulysses
30  Suspiciens crebro caelum,


9451. Homerus; Zamanja,... . Homeri Odyssea Latinis versibus... [Paragraph | Section]

subito mutato corpore rupem
169  Effice, quae falsa referat sub imagine navim
170  Omnibus attonitis monstro, magnumque repente 170
171  Montem stare altas contra mirantibus arces
172  Ante urbem. quae dicta Jovis postquam audiit, astra
173  Deseruit, Scherianque petens maris arbiter alti
174  Constitit invisus scopulo. jamque impete magno
175  Ibat aquis, celeransque viam propiora tenebat
176  Laeta ratis; quum


9452. Homerus; Zamanja,... . Homeri Odyssea Latinis versibus... [Paragraph | Section]

omnia, tristes
239  Non tamen absistunt curae: perculsus amore
240  Ingemit heu patriae, et resonas procedit ad undas 240
241  Multa dolens, lacrimisque rigans humentibus ora.
242  Huic virgo tum nata Jovis tulit obvia sese
243  Omnia pastori similis, cui prima juventus
244  Spargit flore genas, quales regalia gnati
245  Germina formosi pubescunt oris honore.
246  Ex humeris nodo duplicem suspendit


9453. Homerus; Zamanja,... . Homeri Odyssea Latinis versibus... [Paragraph | Section]

age mitte dolos: nostrum scit fallere uterque
323  Vana ferens; homines inter tu maximus omnes
324  Consilio polles, contra dis omnibus ipsa
325  Ingenio praefto. nec tu me Pallada nosti
326  Horrisono Jove rege satam umjesto „fatam“ , quae casibus adsto
327  In duris tibi fida comes, praesensque periclis
328  Incolumem servo? non et Phaeacibus esse
329  Te volui nuper carum? delapsa


9454. Homerus; Zamanja,... . Homeri Odyssea Latinis versibus... [Paragraph | Section]

nebulam; tum visa refulsit
385  Terra viro, patriique soli dulcedine motus
386  Exiluit, gaudensque suae dedit oscula terrae:
387  Extulit et vocem, tendens ad sidera palmas.
388  Nymphae Naïades, proles Jovis, o mihi nulla
389  Visere quas fuerat jam spes, nunc omnibus auctae
390  Laetitiis salvete deae, mea munera vobis 390
391  Semper erunt, virgo tantum sinat orta Tonante
392  Vivere me, natumque suo


9455. Homerus; Zamanja,... . Homeri Odyssea Latinis versibus... [Paragraph | Section]

foves in corde, secundent
59  Omnia; sic alacer qui me nunc excipis hospes.
60  Dixerat; Eumaeus contra: non spernere quemquam 60
61  Fasque piumque sinit, non si quis limina ad ista
62  Deterior veniat: Jovis alto numine gaudent
63  Errantesque inopesque omnes. sunt munera nostra
64  Parva quidem, sed cara; timor famulantia corda
65  Pubere sub domino prohibet dare magna petenti.
66  Illum autem a patria


9456. Homerus; Zamanja,... . Homeri Odyssea Latinis versibus... [Paragraph | Section]

regis noscant, nec jura verentur
100  Connubii, nec tecta volunt sua quisque redire; 100
101  Sed resident, certantque imo res perdere fundo.
102  Nam quotquot veniunt luces quotque ordine noctes
103  Ab Jove, caesa fero cadit illis victima ferro
104  Plurima; large epulis gaudent siccantque lyaeum.
105  Ingens gaza fuit quondam: nec ditior heros
106  Alter erat, quotquot vastas trans aequora terras,


9457. Homerus; Zamanja,... . Homeri Odyssea Latinis versibus... [Paragraph | Section]

suas deducit ad aedes
316  Ipsius invectum curru. volat aerea circum
317  Telorum interea nubes, affusaque turba
318  Ardet in arma ferox, odiisque immanibus instat:
319  Ille vetat, cohibetque manu Jovis hospitis iram
320  Respiciens, scelerum saevit qui maximus ultor. 320
321  Septem illic annos mansi, gazamque coëgi
322  Aegypto in diti multam, cunctique ferebant
323  Dona viri. octavus vero simul


9458. Homerus; Zamanja,... . Homeri Odyssea Latinis versibus... [Paragraph | Section]

sperans ibi vendere multo.
334  Conscendo, invitusque sequor mihi saeva parari
335  Damna timens. claro fluctus aquilone secabat
336  Acta ratis Cretam supra, mediamque tenebat
337  Lapsa viam; dirum contra Jovis ira parabat
338  Exitium miseris. nam Cretam ut liquimus, et jam
339  Nulla alia apparet tellus; caelum undique, et alta
340  Aequora, caeruleum subito Saturnius imbrem 340
341  Desuper effudit,


9459. Homerus; Zamanja,... . Homeri Odyssea Latinis versibus... [Paragraph | Section]

ferrique, aerisque corusci
363  Munera, queis decimum large quis dives abundet
364  Post genus: usque adeo rerum vis magna jacebat!
365  Illum autem ajebat scitatum oracula longe
366  Dodonam petiisse, Jovisque loquentia quercu
367  Numina ab aëria, patriae quo litora pacto
368  Clamne palamne adiens, longo post tempore visat?
369  Addidit et superos testes libamina fundens,
370  Deduxisse ratem sese,


9460. Homerus; Zamanja,... . Homeri Odyssea Latinis versibus... [Paragraph | Section]

sub rupe, sues ubi frigore ab acri,
597  Et borea aversi, tranquilla in nocte jacebant. LIBER QUINTUS DECIMUS.
1  Nata Jovis virgo vastis Lacedaemona campis
2  Attigerat, magno patriae telluris amore
3  Telemachi jam diva parans incendere pectus,
4  Quem socio invenit cum gnato Nestoris una
5  Magnanimi Atridae celsa intra


9461. Homerus; Zamanja,... . Homeri Odyssea Latinis versibus... [Paragraph | Section]

niveos super induit artus,
66  Purpureamque humeris pallam demisit ab altis
67  Heros; tum gradiens contra, foribusque sub ipsis
68  Obvius adsistens: genus alto o sanguine regum
69  Inclite dux Menelaë, Jovis cura, inquit, ad oras
70  Me patrias dimitte, precor; namque ardet abire 70
71  Ultro animus cupido notasque revisere sedes.
72  Cui tunc Atrides: non te discedere aventem
73  Longius invitum retinens,


9462. Homerus; Zamanja,... . Homeri Odyssea Latinis versibus... [Paragraph | Section]

sic redditus oris 170
171  Ipse meis utimm genitori edicere salvo
172  Haec eadem possem; quo me complexus amore
173  Scilicet, et quantis voluisti excellere rebus.
174  Talia dicenti dextra Jovis ales ab aura
175  Adstitit alta volans ingenti e sedibus imis
176  Ansere correpto: fugientem voce sequuntur
177  Raucisona matresque virique. ast ille jugales
178  Emicat ante ipsos dextro per inania


9463. Homerus; Zamanja,... . Homeri Odyssea Latinis versibus... [Paragraph | Section]

heic auctus taedis immania struxit
264  Tecta sibi, natosque habuit, duo fortia corda,
265  Mantion Antiphatemque. hic vitae in lumina Oicleum
266  Magnanimum fudit; qui te clarissime deinde
267  Amphiaraë Jovi carum Phoeboque creavit
268  Auxilium populis ingens; sed raptus acerba
269  Morte cadis vano corruptae conjugis astu
270  Miles Agenoream contendere jussus ad urbem, 270
271  Alcmaonque tibi


9464. Homerus; Zamanja,... . Homeri Odyssea Latinis versibus... [Paragraph | Section]

misit, ut undas
319  Aequoreas volucri pinus ruat incita cursu,
320  Crunosque, et pulcrum praelabens Chalcidis amnem. 320
321  Sol cadit interea, et fuscis nox advolat alis
322  Inducens late tenebras; Jovis alite flatu
323  Acta ratis linquitque Pheras et praeterit almam
324  Elida, ubi fortes late dominantur Epaei.
325  Hinc angusta subit crebris freta consita saxis,
326  Spemque metumque inter dubius


9465. Homerus; Zamanja,... . Homeri Odyssea Latinis versibus... [Paragraph | Section]

supercilio dat signum: agnovit Ulysses 180
181  Nutantem, tectique agrestia septa relinquens
182  Exsiluit, propiorque stetit, cui diva loquuta
183  Haec prior: o Laërtiade certissima magni
184  Cura Jovis, gnatum jam nunc affare, nec ultra
185  Decipe dissimulans; moliti funera ut ambo
186  Nigra procis celeri gressu properetis in urbem:
187  Ipsa diu haud abero a vobis, pugnare parata.


9466. Homerus; Zamanja,... . Homeri Odyssea Latinis versibus... [Paragraph | Section]

qua via auxilii, si quem tua pectora versans
283  Invenias fidum comitem. tum laetus Ulysses:
284  Fabor, ait: mea dicta animo memor accipe; tecum
285  Et reputa, nobis dea num Tritonia magno
286  Cum Jove sufficiat, comes an quaerendus et alter?
287  Dixerat; at juvenis subito: non arguat ullus
288  Hos, ait, armorum socios, qui nubila caeli
289  Alta colunt, quorum supraque potentia magna
290  Est


9467. Homerus; Zamanja,... . Homeri Odyssea Latinis versibus... [Paragraph | Section]

ad saxa cerebro?
267  Fert tamen, obduratque animum: tum protinus illum
268  Torva tuens, dictisque minans Eumaeus amaris
269  Increpitat, tollitque manus, et voce precatur.
270  Nymphae Naïades, gnatae Jovis, o bonus umquam 270
271  Si qua tulit vobis Ithacus pia munera, et aris
272  Pinguia si pecudum fumantia praebuit exta,
273  Hoc mihi vos contra faciles persolvite votum:
274  Jam redeat dux ille meus,


9468. Homerus; Zamanja,... . Homeri Odyssea Latinis versibus... [Paragraph | Section]

pectore, taedas
167  Quo fugiam has misera, et detestatos hymenaeos.
168  Ipsi etiam poscunt connubia nostra parentes,
169  Iratusque super gnatus furit, omnia rapto 170
170  Vasta videns. jam quippe valet Jovis auctus honore
171  Consilioque domum regere, et curare penates.
172  Sed mihi fare tuum contra genus, et quibus oris
173  Vectus ades: non te quercus celebrata poëtis
174  Protulit, aut gelidis in


9469. Homerus; Zamanja,... . Homeri Odyssea Latinis versibus... [Paragraph | Section]

sat multa nepotibus essent 330
331  Post decimum, reor, illa genus; vis tanta jacebat
332  Ipsius in magni penetralibus abdita regis!
333  Illum Dodonae in lucos abiisse ferebat
334  Ab Jovis aëria scitatum oracula quercu
335  Incertum, patrias quo pacto attingeret oras
336  Clamne, palamne, absens nimium jam tempore longo.
337  Omnia tuta vides: vivit, salvusque redibit,


9470. Homerus; Zamanja,... . Homeri Odyssea Latinis versibus... [Paragraph | Section]

pater ille odiis crudelibus urget
406  Immeritum, tantasque pio tibi suscitat iras
407  Nequidquam contra fas omne infestior uni.
408  Nam quis lecta boum tot mactans corpora stravit,
409  Incenditque Jovi fumantia viscera ad aras,
410  Quot tu olim, seniumque tibi non triste precari 410
411  Suetus, et eximio florentia tempora nato;
412  Frustra: nulla viam facilem tibi vota dedere.
413  Et nunc illudunt


9471. Homerus; Zamanja,... . Homeri Odyssea Latinis versibus... [Paragraph | Section]

ludebat vacuis mihi plurimus anser
609  Porticibus, totoque aderant bis agmine deni
610  Assueti rostris puro cerealia fonte 610
611  Munera rimari, mea sola et magna voluptas.
612  Adveniens autem pedibus Jovis ales aduncis
613  Vertice ab aërio, fractis cervicibus, omnes
614  Perdidit; exanimes fusi per tecta jacebant
615  Undique, at ille altum sublimis in aethera fugit.
616  Ipsa dolens et flere et vocem


9472. Homerus; Zamanja,... . Homeri Odyssea Latinis versibus... [Paragraph | Section]

fide o clarissima proles
622  Icarii, vanae non falsa insomnia noctis,
623  Fata vides sed certa: haec omnis strata volucrum
624  Turba, proci; qui visus ego tibi nuper adesse
625  Praepetibus pennis Jovis ales, vir tuus adsum
626  Redditus ipse procis letum crudele daturus.
627  Haec ille, inceptusque sopor me sponte reliquit.
628  In cubitum subnixa, atque auribus aëra captans
629  Laetantes passim


9473. Homerus; Zamanja,... . Homeri Odyssea Latinis versibus... [Paragraph | Section]

residens praecordia torquet,
49  Solus ego juvenes tot contra insurgere fortes
50  Quī valeam? semper conferti haec limina servant. 50
51  Id quoque praeterea reputo, si perdere turbam
52  Auxilioque Jovis detur mihi, diva, tuoque,
53  Quo fugiam? casus omnes juvat ante videre
54  Scilicet, atque animo varias expendere sortes.
55  Dixerat; huic autem virgo sic caesia reddit:
56  Improbe, nonne alii


9474. Homerus; Zamanja,... . Homeri Odyssea Latinis versibus... [Paragraph | Section]


71  Ast ubi dissolvit curas huic fusa per artus
72  Blanda quies; contra depulso excita sopore
73  Penelope in thalamo maerens assedit, et ambas
74  Sparsa genas fletu sic est affata Dianam.
75  Diva, Jovis proles, magnum Latonia numen,
76  O utinam perdas transfixo pectore telis
77  Hanc animam nunc ipsa tuis; vel turbine nimbus
78  Praecipiti involvat, nigrumque per aëra vectam
79  Oceani refluo


9475. Homerus; Zamanja,... . Homeri Odyssea Latinis versibus... [Paragraph | Section]


86  Corporis ingentes Latonia fecerat artus,
87  Addideratque suas operum Tritonia laudes.
88  Vix autem Cytherea poli sublimis ad arces
89  Cesserat optatos nymphis latura hymenaeos
90  Abs Jove fulmineo; (genitor quippe omnia novit 90
91  Fortunasque hominum laetas, et tristia facta;)
92  Quum subito harpyiae miseras rapuere puellas
93  Horrificae, Eumenidumque jugo pressere superbo.
94  Sic


9476. Homerus; Zamanja,... . Homeri Odyssea Latinis versibus... [Paragraph | Section]

ac vires mihi fracto in corpore solvit
143  Dona laboranti Cereris: lux ultima visat
144  Ista procos laetis celebrantes munera mensis.
145  Tantum effata: heros tali simul omine gaudet,
146  Terrificoque Jovis sonitu simul; ac ferus ultro
147  Sontibus exitium jam certo in corde minatur.
148  Interea complet famulantum turba penates,
149  Sopitumque focis ferventibus excitat ignem.
150  Surgit et ipse toro


9477. Homerus; Zamanja,... . Homeri Odyssea Latinis versibus... [Paragraph | Section]

eadem Еumaeus, divos per vota precatus,
275  Orabat, cupiens quamprimum visere regem.
276  Atque illi inter se congressi talia dictis
277  Dum jactant, juvenes fatum crudele struebant
278  Telemacho; utque Jovis venit laeva ales ab aethra
279  Altivolans, trepidamque tenens sub nube columbam,
280  His tunc Amphinomus, cunctis mirantibus, infit. 280
281  O socii, haud dabitur votis et caede potiri
282  Sperata:


9478. Homerus; Zamanja,... . Homeri Odyssea Latinis versibus... [Paragraph | Section]

pariterque animum vocemque loquentis;
307  Ac subito Antinous sic interfatus amicos:
308  Dura licet sint dicta, tamen ferte omnia fortes
309  O socii; nimis ille minaci pectore fatur.
310  Monstra Jovis vetuere; aliter jam magna sonantem 310
311  Sedibus in tacitis mersisset funere Parca.
312  Dixerat Antinous; nec talibus ille movetur.
313  Et jam praecones sollemnia sacra per urbem
314  Ibant


9479. Homerus; Zamanja,... . Homeri Odyssea Latinis versibus... [Paragraph | Section]

genitor nam jusserat ire,
25  Atque alii proceres, magni capita alta senatus.
26  Iphitus at contra bissex quaerebat abactas
27  Acer equas, totidemque notho de sanguine pullos
28  Exitii heu caussam; Jovis almo e semine postquam
29  Magnanimum Alciden adiit, super aethera notum
30  Indomita pariter virtute et grandibus ausis; 30
31  Qui miserum dulci spoliavit lumine vitae
32  Improbus, haud superos


9480. Homerus; Zamanja,... . Homeri Odyssea Latinis versibus... [Paragraph | Section]

fugiens ceu garrula stridet hirundo.
464  Indoluere proci graviter, mutataque vertit
465  Pallens ora color. tum caeli e parte corusca
466  Intonuit pater ipse deum; quo laetus Ulysses
467  Omine se firmat, Jovis alto et numine gaudet.
468  Jamque capit volucrem vicina e sede sagittam,
469  Coram aderat quae nuda; alias curvata tegebat
470  Nam pharetra haesuras mox diro in corpore Achivum. 470
471  Hanc parte


9481. Homerus; Zamanja,... . Homeri Odyssea Latinis versibus... [Paragraph | Section]

redeunt alacres: stant limine in alto
217  Quattuor hi, numero exigui, sed vivida bello
218  Pectora, spirantes robur: illi agmine denso
219  Oppositi sedes intra glomerantur in aula.
220  Interea sacro Jovis orta e vertice Pallas 220
221  Adstitit hos inter, vocemque et Mentoris artus
222  Diva gerens. quam vidit ubi Laërtius heros,
223  Continuo laetus: fer opem, haud oblitus amici
224  Dilecti quondam;


9482. Homerus; Zamanja,... . Homeri Odyssea Latinis versibus... [Paragraph | Section]

cantu mulcere coactus, 370
371  Stabat adhuc, citharamque manu retinebat eburnam
372  Limine secreto latitans. cunctatur, et aestu
373  In vario nunc huc animum nunc dividit illuc
374  Anceps, Ercaeine Jovis progressus ad aram
375  Marmore de solido structam considat, ubi exta
376  Multa boum soliti fuerant incendere flammis,
377  Laërtesque olim natusque; an cominus adstans,
378  Ac genua amplexus


9483. Homerus; Zamanja,... . Homeri Odyssea Latinis versibus... [Paragraph | Section]

egressi foribus considite foeda
418  Ambo a caede procul, tuque et clarissimus una
419  Phemius, expediam donec, quod restat agendum.
420  Finierat dicens; illi tecta alta relinquunt, 420
421  Vicinamque Jovis magni funduntur ad aram
422  Omnia lustrantes circum letumque paventes.
423  At contra, fato ne quis subductus Achivum
424   Deliteat vivus, tecti latus omne pererrat


9484. Homerus; Zamanja,... . Homeri Odyssea Latinis versibus... [Paragraph | Section]

lavit manantibus undis
170  Eurynome regem lustrans nitidosque per artus 170
171  Totum Palladii succo perduxit olivi
172  Purpuream injiciens chlamydem tunicamque superne.
173  Atque olli virgo Jove nata in vertice honorem
174  Addidit ambrosium formae; majorque videri
175  Plenior et solito coepit; tum crispa nigrantis
176  Aut foliis violae aut ferruginei hyacinthi
177  Caesaries pulcra similis


9485. Homerus; Zamanja,... . Homeri Odyssea Latinis versibus... [Paragraph | Section]

ut primum vidi, complexibus aegra 240
241  Abstinui. semper metuens horrensque cavebam,
242  Ne veniens aliquis blando me falleret ore
243  Insidians; nam vota fovent immania multi.
244  Haud Helena aligero Jove nata Argiva puella
245  Scilicet externo cessisset rapta marito,
246  Agmina si Danaum metuisset rursus ab oris
247  Avectam Iliacis latum ductura per aequor.
248  Illam aliquis superum decepit, triste nec


9486. Homerus; Zamanja,... . Homeri Odyssea Latinis versibus... [Paragraph | Section]

Sic adeo reduci gaudebat laeta marito
268  Haud ora, haud removens a dulci brachia collo.
269  Fors et sic flendo roseum jubar aurea terris
270  Puniceo curru subvecta Aurora tulisset, 270
271  Ni Jove nata aliter statuisset numine virgo.
272  Continuit longam caelesti in limite noctem,
273  Inque mari Auroram prohibens adjungere curru
274  Alipedes lucis flammantia tela ferentes
275  Fulgentem


9487. Homerus; Zamanja,... . Homeri Odyssea Latinis versibus... [Paragraph | Section]

tu ingens spatio ingenti sub nube jacebas
44  Pulverea stratus volucrumque oblitus equorum.
45  Totam per lucem stetit aspera pugna, nec ante
46  Martius armorum cecidit furor, horrida nigro
47  Ab Jove tempestas acies quam terruit ambas.
48  Post ubi digressi bello te ad litora nota
49  Detulimus, positum stratis et rore tepenti
50  Corpus et unguentis lustravimus. agmine denso 50
51  Maerentes circum


9488. Homerus; Zamanja,... . Homeri Odyssea Latinis versibus... [Paragraph | Section]

malosque decem, ficosque feraces
378  Quadraginta, aequo plures tum limite sulcos.
379  Quinquaginta ipsi, si rite recordor, et omnes
380  Frugiferi: varioque illic in palmite turgent, 380
381  Quum Jovis incumbit tempestas laeta, racemi.
382  Vix ea. Laërtae, dum certa in mente volutans
383  Signa recognoscit, collapsi protinus artus
384  Diriguere omnes trepido, resolutaque virtus,
385  Ac nati


9489. Homerus; Zamanja,... . Homeri Odyssea Latinis versibus... [Paragraph | Section]

o genitor, quis te deus aethere lapsus
412  Mutat, et eximiis clarum decus artubus addit?
413  Cui tum Laërtes palmas ad sidera tollens
414  Voce refert: o rerum hominumque aeterna potestas,
415  О Jove nata, o Phoebe, utinam jam munere vestro
416  Qualis eram quondam, cepi quum Nericon altum
417  Litore in adverso ducens victricia bello
418  Signa Cephallenūm, nostris hesternus adessem
419  Talis ego


9490. Homerus; Zamanja,... . Homeri Odyssea Latinis versibus... [Paragraph | Section]

multa, quando vis ultima cogit,
569  Cum Dolio sumptis Laërtes ardet in armis.
570  Hinc ubi cinxerunt rutilanti corpora ferro, 570
571  Postibus emotis procedunt: agmen Ulysses
572  Ducit agens, laterique Jovis de vertice nata
573  Mentoris os vocemque gerens stat bellica virgo.
574  Quam simul adstantem vidit Laërtius heros,
575  Telemacho sic laetus ait: nunc vivida bello
576  Pectora, nunc vires, o gnate,


9491. Homerus; Zamanja,... . Homeri Odyssea Latinis versibus... [Paragraph | Section]

una certant natusque neposque
588  Succensi alterno pulcrae virtutis honore.
589  Talia Laërtes, Tritonia cominus adstans:
590  O Arcisiade, sociis magis omnibus, inquit, 590
591  Care mihi, fer vota Jovi, innuptaeque Minervae
592  Protinus, ac validis intorque hastile lacertis.
593  Haec dea, et inspirat magnum acri in pectore robur.
594  Ille Jovem natamque Jovis per vota precatus
595  Ingentem totis


9492. Homerus; Zamanja,... . Homeri Odyssea Latinis versibus... [Paragraph | Section]

inquit, 590
591  Care mihi, fer vota Jovi, innuptaeque Minervae
592  Protinus, ac validis intorque hastile lacertis.
593  Haec dea, et inspirat magnum acri in pectore robur.
594  Ille Jovem natamque Jovis per vota precatus
595  Ingentem totis contorquet viribus hastam,
596  Ac ferit Eupithen galeae per ahenea texta.
597  Dissiluere ictu perfossa, et cuspis adacta
598  Transiit adversi per tempora:


9493. Homerus; Zamanja,... . Homeri Odyssea Latinis versibus... [Paragraph | Section]

dea; tum moenia cursu
612  Fida petunt, gaudentque fuga reperire salutem.
613  Terrifico clamore Ithacus fugientibus instat,
614  Attollitque leves saltus, ceu praepete penna
615  Insequitur caelo praedam Jovis ales aperto.
616  At pater omnipotens contorsit fulmen ab arce
617  Flammata, ceciditque deae Tritonidis ipsos
618  Ante pedes, regem quae tunc affata furentem est.
619  O Laërtiade sate clara e stirpe


9494. Homerus; Zamanja,... . Homeri Odyssea Latinis versibus... [Paragraph | Section]

sic Marte sinas, ne rector Olympi
622  Saeviat horrifica molitus fulmina dextra.
623  Dixerat. ille deae paret jam victor, et imo
624  Pectore laetatur gaudens: tum foedera certa
625  Inter utrosque ferit Jove nata ipsa inclita Pallas
626  Mentoream referens et voce et corpore formam. FINIS.
I LIBER; ATQUE SACRO DIGNUM QUI


9495. Škrlec Lomnički,... . Epistolae Nicolai Skerlecz ad... [page 10 | Paragraph | Section]

ducuntur rumoribus fabulas illas adscribam? Iam vero quid isthic Criminis, quid injuriae latet? Tute fateris Glavinichium, Orbinum, Ratkajum, Bedekovichium illarum Fabularum esse Patronos, his adjungendus fatente Kerchelichio notis prol. periodi 2. § 1. pag. 32. Ioannes Zakmardy Regni Proto-Notarius, qui Diploma Alexandri Macedonis agnoscit, non quidem (ut animadvertendum Kerchelichius putavit) ex officio fidei dignitatis suae, verum, ut homo privatus . Ipse Kerchelichius quid de sinceritate Diplomatis sentiat, non se clare aperit, sed ita scribit:


9496. Baričević, Adam... . Eclogae, versio electronica [Paragraph | Section]

Početna verzija. Još samo treba urediti fusnote. Ecloga qua deplorat rusticus grandine concussam vineam
Jolas, Mycon et hujus filii Jolas
Quid lacrymis sic assiduis Tibi lumina manant,
Chare Mycon, quidue hoc gemitu sic pectora rumpis?


9497. Baričević, Adam... . Eclogae, versio electronica [Paragraph | Section]

Ecloga qua deplorat rusticus grandine concussam vineam
Jolas, Mycon et hujus filii Jolas
Quid lacrymis sic assiduis Tibi lumina manant,
Chare Mycon, quidue hoc gemitu sic pectora rumpis? Mycon
Ah miser! Ignoras, teneras mihi grandine vites
Concussas,


9498. Baričević, Adam... . Eclogae, versio electronica [Paragraph | Section]


5   Munera praebentes? Trunci, ah, stirpesque valete!
Manate, o lacrymae, gemitusque aperite dolorem!
Nam quid nunc operi incumbam? Quid vana labore
Membra teram?—Grati fructus periere laboris. Jolas
Fata tibi meliora Deus! Sat lumina, sat iam
10   Exhaustae maduere genae; suspiria quorsum? Mycon
Ah quis contineat media vel pace dolorem
Iacturae memor, heu, mecum tolerare


9499. Baričević, Adam... . Eclogae, versio electronica [Paragraph | Section]


Solari et tristes animo depellere curas?
Uva perit!—Superi, rapuistis nostra laboris
15   Ecce leuamina! Iam proles quoque tollite; postquam
Nil reliquum est, dulcem nequeunt producere vitam. Jolas
Quid querulas frustra voces ad sidera iactas?
Unum est solamen meminisse et dicere cladem.
Immisere Dii, quibus hoc placuisse videtur. Filii
20   Deploranda dies nobis carbone


9500. Baričević, Adam... . Eclogae, versio electronica [Paragraph | Section]

solamen meminisse et dicere cladem.
Immisere Dii, quibus hoc placuisse videtur. Filii
20   Deploranda dies nobis carbone notanda
In cella, nostro vinum quae tollit ab ore. Jolas
Conditur atra dies, caelo nox horrida surgit. Mycon
Condatur sane, fastisque ex omnibus absit.
Lux fuit! Heu tristi lux infensissima clade;
25   Nubila, lurida, squallida,


9501. Baričević, Adam... . Epistolae, versio electronica [Paragraph | Section]

5. 8v-9r Nota 1 Skerlecz simulandi peritus aliter egit quam se acturum indicabat. 2 Omnem enim movit lapidem, ut Josephus Petrovich juris naturae Budae professor Zagrabiensi Academiae director daretur. 3 Qua in re multa peccavit Skerleczius. 4 Primo: jure offensos se esse queri poterant Zagrabiensis Academiae prodecani, quibus id muneris cumprimis deberi ipse


9502. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus II, versio... [Paragraph | Section]

revision Nicolai Skerlecz ad Maximilianum Verhovacz epistolae ediderunt Josip Kolanović et Neven Jovanović 1. Jakovlye, 28. Maii 1793. Chare amice!


9503. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus II, versio... [Paragraph | Section]

Nicolai Skerlecz ad Maximilianum Verhovacz epistolae ediderunt Josip Kolanović et Neven Jovanović 1. Jakovlye, 28. Maii 1793. Chare amice! 1 Tuis


9504. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus II, versio... [Paragraph | Section]

Horvath Bibliotheca iurisconsultorum Hungariae ultra tomum tertium quid prodiverit? 22 Videtur mihi quod tomus quartus re ipsa prodiverit. 23 Quare et hunc et si quis ultra prodiit, mihi adferri peto. 24 Hamburger Journal pro mense Septembri, Octobri et Novembri non legi. 25 Cum et tu et Philippus (cui salutem ex me deferri peto) illud teneatis, quaeso, dirige tuum ad Franciscum Raffay et, ut illud mihi communicet, eidem committe. 26>


9505. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus II, versio... [Paragraph | Section]

6. Jakovlye, 28. Octobris 1797. Chare amice, 1 Et (NAZ, EAE, sv. 114, br. 140.) utramque tuam et libros et duo Journal accepi, sed tum premebat me gravis catharalis alteratiae, 6,1 alteratiae sic quae in causa fuit quod utique tardius respondeam. 2> Girtaneri continuatio rite procedit. <3 Sed,


9506. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus II, versio... [Paragraph | Section]

Pun (NAZ, EAE, sv. 114, br. 142.) je Zagreb, da ja dobim administratora ali Bedekovich Franczeka, ali Orsicha. 2 Z jedne sztrani dvojim od toga, kajti ti, ki szi bliszu pri zdenczu, iz koga bi to dojti moralo, nikaj mi josche od toga niszi obznanil; iz drughe sztrani vendar moguche mi sze vidi, kajti previgyevam vszakojache novine po miru, za koje iszpelyati znamdar terszili sze budu szpraviti zaufane lyudi na onu chaszt ku ja obnasam, ne szamo pri nasz, negho y vu Vugerszke zemlye.


9507. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus II, versio... [Paragraph | Section]

za psztuin szlusiti kakti grof Szechéni. 44 A da nyemu ex aerario plachu dadu kako zu Amadaeu, to sze ja nikak ne morem uffati. 45> Zatho szem miszlil rajssi ov korachaj vchiniti. <46 Molim te, prestej ovoga liszta Amadaeu (zvun pricherka ki bi ga jos bolye zbantuval). 47 More biti vchini da on szam prichme drugach miszliti. 48 Proszim te takaj, daj ga prepiszati (exmisso exordio) y z dobrum prilikum daj ga od Zdencza. 49 Veruj mi da vsza ona koja veli Amade da je proti meni


9508. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus II, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

§ 3. 1 A funesta Mohachii clade, quo tanquam ferali ictu afflicta concidit Ungaria, exigui illi, qui supererant, optimates, ut regno consulerent in campum Rákos pro more congregati, insignem bello meritis virum Ioannem Zapolium, prius Transylvaniae ducem, sibi in regem praefecere, quod vel ipsi devincti Austriacae domui authores infitiari non praesumunt. 2 Stephanus Bathorius, potens in vulgus vir, caecus rabie ob praelatum sibi Zapolium, ilico ad viduae reginae, quam


9509. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus II, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

obstare voluisset, non curata purpurae sanctitate, spreta religione, contempto humano divinoque iure gladio perimi curaverunt. § 7. 1 Sublato hunc in modum Zapolio Transylvanii ipsis acquiescentibus Austriacis Ioannem Bathorium cum successione sibi in principem praefecere, cui Stephanus filius successit, mox a Polonis renitente nequiquam Maximiliano electus; huic Christophorus, isti Sigismundus, qui cum Rudolpho, Maximiliani filio, vivo adhuc patre ab Ungaris Austriaco dolo pro


9510. Hesiodus; Zamanja,... . Hesiodi Ascraei opera, versio... [page pp23 | Paragraph | SubSect | Section]

paterque hominum late undique dictus. H 110 JOY TOY ASKPAIOY 0 E О Г О N I A.


9511. Hesiodus; Zamanja,... . Hesiodi Ascraei opera, versio... [page ra1_pr8 | Paragraph | Section]

Quinctilianus, quamvis neget eumdem crebro assurgere, quod Homeri proprium est, tamen fateatur utiles habere circa praecepta sententias, lenitatemque verborum et expositionis probabilem, palmamque in illo mediocri genere promereri. Ionica plerumque dialecto est delectatus, quae ut aliis vocalium concursu abundantior, ita est pronunciatu audituque mollior. Multa scripsit ac varia (1) : sed ex sexdecim operibus, quae scripsisse dicitur, solum tria nec ea


9512. Hesiodus; Zamanja,... . Hesiodi Ascraei opera, versio... [page pr14 | Paragraph | Section]

victus fortasse ab eo fuerit in carminum concertatione; nec Lucianum, qui etsi multa de eius laudibus dicat, tamen ut est scriptor subsannandi deridendique cupiditate plus iusto flagrans, variis in locis in eius doctrinam invehitur potius, quam iocatur. Vsque adeo verum illud, neminem umquam potuisse omnibus placere. Heic autem petet quispiam, quot annis ante Olympiadum initium vixerit Hesiodus; fueritne aetate Homero posterior, an prior? Plutarchus eum Homero dicit et gloria et tempore


9513. Hesiodus; Zamanja,... . Hesiodi Ascraei opera, versio... [page pr15 | Paragraph | Section]

IDcclxxvi et Romae cond. xxIII statuatur, ante Olympiadas floruisse debuerunt: tot enim anni sunt ad Olympiadis quinquagesimae quartae exitum, qua (1) Vide hac de re doctissime disserentem Ioan. Rinaldum Carlium in Epistola ad Hieron. Tartarottum data, a qua ego fere haec omnia mutuatus sum; et Prideauxium in Notis ad Marm. Arund.


9514. Hesiodus; Zamanja,... . Hesiodi Ascraei opera, versio... [page ra1_pa2 | Paragraph | Section]

fluxisse, montem altum significat, uti re vera est.
4  Stagna Iovisque aram; tum lotae mollia membra
5  Permessove, Olmiove, aut fonte Hippocrenes
6  Pegaseo, aonii divino in vertice montis
7  Inter se dulces


9515. Hesiodus; Zamanja,... . Hesiodi Ascraei opera, versio... [page ra1_pa2 | Paragraph | Section]


9  Delapsae cursu et noctis caligine septae
10  Ingeminant te, magne pater, te voce canentes 4 Stagna Iovisque aram etc. Heliconem esse 7roXvv^ov nemini non notum. In eo autem et aram Iovis fuisse ab Hesiodo discimus • 5 Permessove,


9516. Hesiodus; Zamanja,... . Hesiodi Ascraei opera, versio... [page ra1_pa12 | Paragraph | Section]


111  Musarumque comes veniat, veterumque disertus
112  Facta virum divosque attollere laudibus instet, 106 Ab Iovc sunt reges etc. Quemadmodum primus inter deos honore Iupiter est, ita reges inter homines. Idcirco etiam dicti sunt SloyeveHg quasi geniti love, et


9517. Hesiodus; Zamanja,... . Hesiodi Ascraei opera, versio... [page ra1_pa28 | Paragraph | Section]

beatas.
231  Hae subito laudes, haec illi munera certa
232  Sorte data, in terris inque alta sede deorum
233  Virgineos curare choros, risusque, iocosque,
234  Gaudiaque, illecebrasque, astusque, et dulcia furta.
235  235 At gnatos genitor saevus, quos ipse crearat,
236  Increpitans, diro


9518. Hesiodus; Zamanja,... . Hesiodi Ascraei opera, versio... [page ra1_pa45 | Paragraph | Section]


361  Mox eadem patulis spirantem naribus ignem, 358 Amphitryoniades mavortio Iphiclidae etc. Iolao nimirum Iphiclei gnato, cuius aurigatione, et in pugna contra Cycnum Martis filium usus est Hercules. Vide Scutum etc. 359... Ageliae Pallados


9519. Hesiodus; Zamanja,... . Hesiodi Ascraei opera, versio... [page ra1_pa51 | Paragraph | Section]

Haec omnia nympharum nomina diversis fontibus praesidentium, aut saltem pleraque, facta sunt ab Hesiodo aliisque «,7ia rav imaujjfictivovrcov rouq 7rnycug, inquit Iohan. Diaconus. Apud eumdem tolerabilem ferme singulorum invenies explicationem.


9520. Hesiodus; Zamanja,... . Hesiodi Ascraei opera, versio... [page ra1_pa52 | Paragraph | Section]

a quo illam genitam tradiderunt mythologi. Hyperion vero ideo Solis, Lunae, atque Aurorae pater dictus est, quod in summa Chaus parte haec nata esse videantur. Heic autem distinguuntur a Sole et Luna, Apollo ac Diana Latonae Iovisque filii: nam hi exstiterunt posterius, et fortasse quum homines fuissent supremumque obiissent diem, e mundo demigrantes illa astra insedisse crediti sunt.


9521. Hesiodus; Zamanja,... . Hesiodi Ascraei opera, versio... [page ra1_pa53 | Paragraph | Section]

422 At Crio Eurybia etc. Nihil inveni probabile, quod dicam, cur a Crio atque Eurybia nati dicantur Astraeus, Pallas atque Perses. Nam quod affert Iohan. Diaconus plane insulsum est atque ineptum. Nec multo melius vult Clericus id esse fictum a poeta, ne tribus notissimis deabus, uti mox videbimus, mariti deessent. An haec ad astronomiam referemus? Consule Dupuisii


9522. Hesiodus; Zamanja,... . Hesiodi Ascraei opera, versio... [page ra1_pa63 | Paragraph | Section]

praecipue de Iove sollicita describitur. Cur ita? quia Iovem sciebat, ut oraculum Telluris ferebat, fatis designari, qui rerum rriaxime potiretur. Porro notum est antiquissimos tyrannos appellari folitos cognomento Iovis: hinc illi tot Ioves.
528  Ergo ubi complerat pariendi tempora, Lyctum
529  Misere in pinguis


9523. Hesiodus; Zamanja,... . Hesiodi Ascraei opera, versio... [page ra1_pa69 | Paragraph | Section]

incerta sint, ad Atlantem redeamus. Ex ea veteri traditione de eiusdem astronomica periua hausit, opinor, Virgilius illa, quae lib. I Aen. scripsit in Didonis coavivio: » Cithara crinitus Iopas » Personat aurata, docuit quae maximus Atlas. » Hic canit errantem lunam solisque labores, » Vnde hominum genus, et pecudes, unde imber et ignes: » Arcturum, pluviasque hyadas, geminosque triones, » Quid


9524. Hesiodus; Zamanja,... . Hesiodi Ascraei opera, versio... [page ra1_pa74 | Paragraph | Section]

videtur instituisse, ut bene animadvertit Clericus. Ad sinistram enim manum Caucasi, ubi vinctus detinebatur Prometheus, id est ad Ponti Euxini orientalia littora, ab Aeschylo dicuntur fuisse ^i^oreKroveg XaAujSe?? quos ferri tractandi peritissimos novimus, et de quibus Tzetzes Chil. x ait: Chalybes sunt gens proxima Trapezunti; hi dicun


9525. Hesiodus; Zamanja,... . Hesiodi Ascraei opera, versio... [page ra1_pa96 | Paragraph | Section]

se torquent interpretes, cur Hesiodus non et Eurum exceperit cum aliis tribus, quum et ipse /xa^au^a nequeat vocari. Idcirco quidam illam vocem ctqy&rrriv , de qua alibi dixi, volunt esse AVrjX/iorrjv seu Sub solanum , quum tamen constat esse ventum occidentalem, qui et Co~


9526. Hesiodus; Zamanja,... . Hesiodi Ascraei opera, versio... [page ra1_pa98 | Paragraph | Section]

K&x\lxvxc; ; idemque hac voce significari apud Cretenses, docet Eustathius ad Iliad. iv. Qua de re vide et Callimachum in elegia de lavacro Palladis; et, si vis ridere, Lucianum festive iocantem in dialogo Iovis capite laborantis cum Vulcano.
994  Condidit in propriam, dea prudens semper ut adsit,


9527. Hesiodus; Zamanja,... . Hesiodi Ascraei opera, versio... [page ra1_pa108 | Paragraph | Section]


1075  1075 Et salsi valeant ponti freta. dicite divae,
1076  Dicite olympiades Musae, Iovis inclyta proles,
1077  Quaeve, quibusve deae mixtae mortalibus olim
1078  Protulerunt natos similes caelestibus ipsis?
1079  Prima Ceres cunctas


9528. Hesiodus; Zamanja,... . Hesiodi Ascraei opera, versio... [page ra1_pa110 | Paragraph | Section]

fecerunt. Eadem autem Aurora e Cephalo protulit Phaethontem, sed, ut videtur, diversum ab illo, qui Solis, et Climenes filius ab Ovidio Metam. lib. il dicitur, quique mundum conflagrare fecit, ictusque a Iovis fulmine in Eridanum decidit. An hic Phaethon est sidus Veneri sacrum, nimirum Phosphorus? Lege quae de illo dicat Dupuisius in opere alias citato pag. 521. An potius ille, quem in Sole regnasse dicit Lucianus


9529. Hesiodus; Zamanja,... . Hesiodi Ascraei opera, versio... [page ra1_pa110 | Paragraph | Section]

lib. I, bellumque gessisse cum Lunicolis? 1104 Natam autem Aeetae etc. Medeam, uti notum, Iason dux Argonautarum et Aesonis filius, uxorem duxit, eamque secum in urbem Iolcum deportavit. Res est omnium sermone vulgata, ut non operae pretium sit in ea diutius morari. E Medea vero et Iasone Medaeus heic tantum ab Hesiodo natus dicitur, quem a Chirone facit educatum, quod et de Achille accepimus, et de ipso


9530. Hesiodus; Zamanja,... . Hesiodi Ascraei opera, versio... [page ra1_pa111 | Paragraph | Section]

labores,
1106  Imperiis rex ipse suis quos ferre coactum
1107  Multos mandarat Pelias, per caerula vexit
1108  A patre abductam rediens ad moenia Iolci
1109  Aesonides nutu divum, thalamoque recepit
1110  1120 Florentem blandeque tuentem. ibi Iasone foeta
1111  Medeum peperit, quem


9531. Hesiodus; Zamanja,... . Hesiodi Ascraei opera, versio... [page pa137 | Paragraph | SubSect | Section]

Prometheus, Iovi ignem, hoc est, vitae abundantiam (sicut huc alludens ait alibi divinus Plato) furtim surripuisset, Iupiter hominibus quos industrios vocat ac solertes, (i) Quae heic Heinsius de Promethei, Iovis, ac potissimum Pandorae allegorica interpretatione habet, fusius explicat in Introductione in doctrinam, quae libris Hesiodi EP]f,QN Kcci HMEPI2N


9532. Hesiodus; Zamanja,... . Hesiodi Ascraei opera, versio... [page pa144 | Paragraph | SubSect | Section]

Quoque satur litesque seras, alienaque captes
43  Rixando bona quaeque? at non et deinde licebit
44  Sic facere: irarum caussas abrumpere praestat
45  45 Iudiciis, quae recta Iovis probat ipsa voluntas.
46  Iam patrios census divisimus: ipse tulisti
47  Praeterea rapiens tibi multa, invertere hiantum
48  Muneribus largis aggressus pectora regum,


9533. Hesiodus; Zamanja,... . Hesiodi Ascraei opera, versio... [page pa146 | Paragraph | SubSect | Section]

manus operi admoveas si luce vel una,
55  55 Copia sufficeret lauto tibi dives in annum
56  Suspenso ad fumum temone, boumque labore
57  Mulorumque simul posito? sed enim Iovis ira
58  Perdidit has curas, illum quum fraude Prometheus
59  Decepit quondam. subito actus corda furore 55


9534. Hesiodus; Zamanja,... . Hesiodi Ascraei opera, versio... [page pa147 | Paragraph | SubSect | Section]

69 scilicet omnes etc. Magnuni quidem suppliciurn, ut quis putet se tum gaudere maxime, quum prudens et sciens, queinadmodum Ioquitur M. Tullius, in exitium ruit voluntarium. 70 sua damna sequentes etc. Pandoram videlicet, quae quid sit, imo potius quid cuique esse videatur,


9535. Hesiodus; Zamanja,... . Hesiodi Ascraei opera, versio... [page pa148 | Paragraph | SubSect | Section]


79  Ornandique artus curam atque ardentia vota;
80  80 Cumque his Mercurium fallaces fingere mores,
81  Expertemque pudore animum. sic iussit: at illi
82  Dicta Iovis celerant subito, et mandata facessunt.
83   Iam clarus roseos e limo virginis artus
84  Mulciber effinxit; dea iam Tritonia zona
85  85 Induit ornatam: Charites venerandaque


9536. Hesiodus; Zamanja,... . Hesiodi Ascraei opera, versio... [page pa149 | Paragraph | SubSect | Section]


88  Cuncta videt, manibusque suis dea caesia tractat.
89  Iamque Argi domitor mendacia pectore condit,
90  90 Infidosque animi sensus et mollia dicta
91  Consilio parens Iovis alti, idemque dat olli
92  Ore sonum, proprioque vocat de nomine monstrum
93  Pandoram, quod quisque deum sua dona puellae
94  Contulit, heu miseris damnum mortalibus


9537. Hesiodus; Zamanja,... . Hesiodi Ascraei opera, versio... [page pa153 | Paragraph | SubSect | Section]


165  165 Nec tamen omnino genus hoc evanuit: ima
166  In terra posuitque domos dicique beatum
167  Promeruit: debetur honos huic nempe secundus.
168   Tertia magnanimi nutu Iovis aenea venit
169  Gens hominum, argento absimilis: de robore creta
170  170 Fraxineo, indomita, et violenta. olli horrida cordi
171  Praelia, Martis opus; cladesque, iniustaque


9538. Hesiodus; Zamanja,... . Hesiodi Ascraei opera, versio... [page pa160 | Paragraph | SubSect | Section]


286  Intereunt late populi, nec dulcia matres
287  Germina, spem sobolis, pariunt, patrumque propagant
288  Nomina: dispereunt totae sine nomine gentes
289  Irati certo nutu Iovis, eruit ollis
290  290 Interdum qui versa solo vel moenia saevus,
291  Vel iuvenum armigeras acies, disiectaque perdit
292  Navigia in syrtes rapiens iactantibus undis.


9539. Hesiodus; Zamanja,... . Hesiodi Ascraei opera, versio... [page pa160 | Paragraph | SubSect | Section]

neque enim longe a mortalibus absunt,
295  295 Sed propius cernunt divi, quicumque nefandis
296  Iudiciis alios spoliantque teruntque vicissim.
297  Ter decies sunt mille, Iovis caelestis origo, sacrae Scripturae loco quid simile habeatur. An haec meticulosior Clerici Theologia quiddam aliud respicit? enexa)


9540. Hesiodus; Zamanja,... . Hesiodi Ascraei opera, versio... [page pa160 | Paragraph | SubSect | Section]

sua cuique tribuere, faciant id saltem eorumdem reverentia, qui vident, quaecumque fiunt, et regum etiam culpas facile ulciscuntur, quippe optime Horatius dixit: reges in ipsos impcrium est Iovis. 297 Ter dccUs etc An mysterium aliquod in hoc numero? nullum opinor. Ita dictum esse credo ad significandam maximam eo— rum multitudioem.


9541. Hesiodus; Zamanja,... . Hesiodi Ascraei opera, versio... [page pa161 | Paragraph | SubSect | Section]

hominum superi, qui semper oberrant
299  Per spatia immensae telluris, et aere cincti
300  300 Iudicia observant vigiles violentaque facta.
301  Ipsa etiam est virgo magni Iovis aurea proles
302  Astraea: hanc quisquis prava ad convicia surgens
303  Laeserit, altisono residens vicina parenti
304  Iniustos queritur sensus mentemque malignam


9542. Hesiodus; Zamanja,... . Hesiodi Ascraei opera, versio... [page pa161 | Paragraph | SubSect | Section]

Et facite, et semper quod fas est, dicite tantum.
311  Molitur sibi damna, alii molitus acerbam
312  Perniciem, auctoremque suum mens improba perdit.
313  Omnia dispiciens oculus Iovis, omnia noscens,
314  Si velit, haec etiam cernit; nec caussa latere,
315  315 Quam nunc urbs agitat, valet ipsum. non ego iustus,


9543. Hesiodus; Zamanja,... . Hesiodi Ascraei opera, versio... [page pa170 | Paragraph | SubSect | Section]

quae idem Dion. Petavius habet Disscrt. Var. lib. il cap. ix. Matutinum ortum <pcuvojJ.£Vov seu rjKiaKOv significari, ac ^Ctxiv iooxv seu occasum cosmicum ne pueri quidem nesciunt. Hesiodi saeculo ortus ille contingebat, uti nota in superiore dictum est, in Tauro. Stellae sunt Vergiliae plures: una est ex eis lucidior ceterir-, magnitudinis tertiae. Ea,


9544. Hesiodus; Zamanja,... . Hesiodi Ascraei opera, versio... [page pa181 | Paragraph | SubSect | Section]

591 sublimis aranea etc. Eleganter dictum de vasis, quae implenda sunt: nam vacua plena esse solent aranearum telis, quemadmodum de sua crumena lepide iocatur Catullus inquiens: nam tui Catulli plenus sacculus est aranearum etc. 597 Quod si devexo etc. Hoc est circa brumam: nam ut Salmasius


9545. Hesiodus; Zamanja,... . Hesiodi Ascraei opera, versio... [page pa184 | Paragraph | SubSect | Section]

primus apud Thebanos mensis, Atticoque Gamelioni respondens. Itaque ego Lenaeonem pro Ianuario habui Moschopulum sequutus, qui de Lenaeone dicit, ovTiq ifjTiv 0 I 'xvoux^loq • Ioannes etiam Tzetzes interpretatur Ianuarium, Lenaeumque dicit vocari ab Ionibus, Oti Tx mSotyix ev rourw gytV£To-> rj Oti rw hovuaw eo^Thv Tvv Keyojj.evr\v ajjfitjorixv


9546. Hesiodus; Zamanja,... . Hesiodi Ascraei opera, versio... [page pa184 | Paragraph | SubSect | Section]

Lenaeonem pro Ianuario habui Moschopulum sequutus, qui de Lenaeone dicit, ovTiq ifjTiv 0 I 'xvoux^loq • Ioannes etiam Tzetzes interpretatur Ianuarium, Lenaeumque dicit vocari ab Ionibus, Oti Tx mSotyix ev rourw gytV£To-> rj Oti rw hovuaw eo^Thv Tvv Keyojj.evr\v ajjfitjorixv eTeKouv Sed alii Lenaeorum celebrationem referunt ad finem


9547. Hesiodus; Zamanja,... . Hesiodi Ascraei opera, versio... [page pa199 | Paragraph | SubSect | Section]


813  Quem rediens sacrum musis Helicone dicavi,
814  Qua me sede prius docuerunt carminis artem.
815  815 Tantum ego tum naves expertus: nec tamen alti
816  Ipse Iovis metuam latitantem pandere mentem,
817  Dulcia Pierides mihi quando carmina donant.
818  Luces quinquaginta, ubi sol sublimis ab axe


9548. Hesiodus; Zamanja,... . Hesiodi Ascraei opera, versio... [page pa199 | Paragraph | SubSect | Section]

814 Qua me seie prius etc. Vide an id contrarium iis, quae in principio Theogoniae de se ipso narrat poeta. 816 Ipse Jovis metuam etc. Omnis a Iove musisque scientia. Itaque recte dicit Hesiodus, quamvis experientia navigandi careat, tamen se posse de arte navigandi bene disserere a Musis edoctum.


9549. Hesiodus; Zamanja,... . Hesiodi Ascraei opera, versio... [page pa204 | Paragraph | SubSect | Section]

nimius sis. haec autem digna, quae etiam in hac morum optimorum luce imitemur. 882 Obiice ludificans etc. Sapienter. Nam quid amarulentius esse possit quam iocari in aliorum miseriam? Sapienter etiam quod sequi
883  Optimus est homini thesaurus lingua,


9550. Hesiodus; Zamanja,... . Hesiodi Ascraei opera, versio... [page pa221 | Paragraph | SubSect | Section]

editionibus, curavi, inscripsique Alfonso Marsilio doctissimo viro mihique amicissimo. Post autem mutato consilio, priores versus quinquaginta septem, qui ad Alcmenam Iovisque et Amphitryonis cum eadem congressu pertinent, relinquendos duxi; multoque satius incipiendum esse arbitratus sum ab iis versibus, quibus narrat poeta Herculem, quum ab eodem Cycnus esset visus in luco Apollinis, sese ad pugnam parasse.


9551. Hesiodus; Zamanja,... . Hesiodi Ascraei opera, versio... [page pa224 | Paragraph | SubSect | Section]

namque alter erat, qui sanguine cretus
54  Mortali; longe contra praestantior alter
55  Magnanimusque, ingensque. tuo de semine Iphicleus
56  Prodiit, Amphitryon: dia Iovis editus alter
57  De stirpe Alcides heros, qui te quoque, Cycne,
58  Marte satum quondam crudeli caede peremit.
59  Viderat hunc Phoebi etc.


9552. Hesiodus; Zamanja,... . Hesiodi Ascraei opera, versio... [page pa225 | Paragraph | SubSect | Section]

5 Quadrupedante solum, superas it nimbus ad auras
6   Pulveris excitus volucrum vi subter equorum,
7  Stridentesque gemunt currus. iam gaudia Cycnum
8  Sollicitant, magnique Iovis demittere letho
9  Progeniem aurigamque ardet spe laetus, et armis
10  10 Daedaleis multa victor cum laude potiri.
11  At vota Arcitenens risit sperantis, et illi


9553. Hesiodus; Zamanja,... . Hesiodi Ascraei opera, versio... [page pa226 | Paragraph | SubSect | Section]


14  Ara relucebat Cycni venientis ab aere,
15  15 Iactabantque oculi flammae iubar acre. quis olli
16  Obvius armato contra se impune tulisset,
17  Ni validus bello Alcides, Iolaus et acer,
18  Queis invicti animi, fortique ingentia tergo
19  Brachia, et indomitae stabant in corpore vires?
20  20 Ac prior Alcides tum sic affatus amicum est:


9554. Hesiodus; Zamanja,... . Hesiodi Ascraei opera, versio... [page pa226 | Paragraph | SubSect | Section]


18  Queis invicti animi, fortique ingentia tergo
19  Brachia, et indomitae stabant in corpore vires?
20  20 Ac prior Alcides tum sic affatus amicum est:
21  O Iolae, mihi ante alios carissime, magnos
22  In superos, alti premitur queis limen Olympi,
23  Peccavit pater Amphitryon, quum venit ad arces
24  Thebarum linquens Tirynthia moenia,


9555. Hesiodus; Zamanja,... . Hesiodi Ascraei opera, versio... [page pa226 | Paragraph | SubSect | Section]


31  Advenit, vitae in superas prodivimus auras
32  Nec simili ingenio nec eodem robore creti 17 Iolaus et acer etc. Iphicli filius, et Herculis auriga hac in pugna. 23 Peccavit pater etc. Amphitryon occiso Electryone exsul venit Thebas cum Alcmena: a qua


9556. Hesiodus; Zamanja,... . Hesiodi Ascraei opera, versio... [page pa226 | Paragraph | SubSect | Section]

Electryone exsul venit Thebas cum Alcmena: a qua urbe profectus cum exercitu vicit Taphios et Teleboos. Quo tempore Iupiter concubuit cum Alcmena, Herculemque generavit. Idcirco Iphiclo fratre melior Hercules; ille Amphitryonis, hic Iovis filius. De hac re tota lege Mythologiam Bannierii pag. 267 et Deninam lib. I cap. VI Hist. Graec.


9557. Hesiodus; Zamanja,... . Hesiodi Ascraei opera, versio... [page pa228 | Paragraph | SubSect | Section]


51  Quare agesis atque arma humeris citus indue: nulla
52  Sit mora, quin magno congressi cominus hosti
53  Pugnemus; neque enim Martem Iovis inclyta proles,
54  Non et Iphiclides metuit. vestigia retro
55  55 Spero equidem referet magni duo germina cernens
56   Alcidae, iuvenes ambos, queis praelia dura


9558. Hesiodus; Zamanja,... . Hesiodi Ascraei opera, versio... [page pa228 | Paragraph | SubSect | Section]


57  Grata magis resonant, aliis quam gaudia mensae.
58   Sic ille: Alcides placide subrisit amico
59  Gavisus sermone, iterumque haec impiger infit.
60  60 O heros Iolae, Iovis cura; aspera pugna
61  Haud procul est: novi expertus te robore firmo.
62  Nunc quoque sis memor ipse tui, nec Ariona nigrum
63  Lentus agas, sors quaque dabit se laeta,


9559. Hesiodus; Zamanja,... . Hesiodi Ascraei opera, versio... [page pa228 | Paragraph | SubSect | Section]


57  Grata magis resonant, aliis quam gaudia mensae.
58   Sic ille: Alcides placide subrisit amico
59  Gavisus sermone, iterumque haec impiger infit.
60  60 O heros Iolae, Iovis cura; aspera pugna
61  Haud procul est: novi expertus te robore firmo.
62  Nunc quoque sis memor ipse tui, nec Ariona nigrum
63  Lentus agas, sors quaque dabit se laeta,


9560. Hesiodus; Zamanja,... . Hesiodi Ascraei opera, versio... [page pa229 | Paragraph | SubSect | Section]


72  His acie in summa lacrymae, morsque insidet atra,
73  In mediis rutilat laevor: pars ima nigrescit
74  Horrida fulmineae pulla Iovis alitis ala.
75  75 Corripit hinc hastam praefixam cuspide ahena,
76  Ingentemque quatit dextra: tum tempora circum
77  Terribilem cristis galeam signisque rigentem


9561. Hesiodus; Zamanja,... . Hesiodi Ascraei opera, versio... [page pa229 | Paragraph | SubSect | Section]

auro
83  Totus erat, cyano clarum variante nitorem. 79 Deinde capit clypei etc. Iure sane Ioannes Diaconus iam adnotavit, hoc Herculis Scutum exhibere nobis totum terrarum orbem et quae in eodem fiunt, pugnas nimirum, sollemnes hominum coetus, ludos, certamina, bella, urbiumque


9562. Hesiodus; Zamanja,... . Hesiodi Ascraei opera, versio... [page pa237 | Paragraph | SubSect | Section]

dulci resonat dum tibia cantu.
223  Inde alii atque alii saliunt, et carmina dicunt
224  Alterni, ridentque hilares: urbs tota resultat
225  225 Laetitia plausuque simul choreisque iocisque.
226  Altera pars iuvenum celsae sub moenibus urbis
227  Exercetur equis, domitatque in pulvere currus.
228  Pars etiam curvo terram proscindit aratro


9563. Hesiodus; Zamanja,... . Hesiodi Ascraei opera, versio... [page pa239 | Paragraph | SubSect | Section]

Hunc satus Alcmena cepit, nec mole gravatur
266  Immani, sed utrinque agitans obiectat, et altum
267  Insilit in currum, dio par fulguris igni.
268  Iamque levis graditur: bigis Iolaus iisdem
269  Adstat, et auratis currum moderatur habenis.
270  270 Queis dea caeruleo Tritonia lumine Pallas
271  Adstitit, incenditque animos his vocibus usa.


9564. Hesiodus; Zamanja,... . Hesiodi Ascraei opera, versio... [page pa240 | Paragraph | SubSect | Section]

o Lyncei etc. Abantis pater fuit Lynceus, Abas Acrisii, Acrisius Danaes, Danae mater Persei, Perseus pater Alcaei, Alcaeus Amphitryonis, Amphitryon vero Herculis et Iphicli, cuius filius Iolaus. 278 ... tu qua se parte videndum etc. Mars et Pallas ambo pugnarum praesides, sed plerumque adversi a poetis finguntur: ille enim furore, haec sapientia regitur. Porro sic


9565. Hesiodus; Zamanja,... . Hesiodi Ascraei opera, versio... [page pa241 | Paragraph | SubSect | Section]

eripiet, si congrediemur ad arma. 296 Cycne, quid etc. Initio allocutionis conatur Hercules Cycnum a pugna deterrere, admonens se et Iolaum esse pugnis periculisque iamdiu adsuetos. Ex quo constat non venisse illuc Herculem data opera, ut eum occideret, sed potius ut cum Ceyce de iniuriis a Cycno Apollini illatis conquereretur. 299


9566. Hesiodus; Zamanja,... . Hesiodi Ascraei opera, versio... [page pa242 | Paragraph | SubSect | Section]


314  Dixerat: at Cycnus nil verba minantia curans
315  315 Vertere nec biiugos, nec vult absistere calle.
316  Ergo desiliere altis e curribus ambo
317  Filius et magni Iovis et Mavortia proles,
318  Aurigaeque feros retro abduxere iugales,
319  Et graviter vi terra pedum tremefacta ruentum est.
320  320 Ceu quondam aerio montis quum vertice


9567. Hesiodus; Zamanja,... . Hesiodi Ascraei opera, versio... [page pa243 | Paragraph | SubSect | Section]

non recte mentientibus, ubi invehitur in Homerum et Hesiodum.
328  Ad pugnam, tantoque virum late omnis Iolcus,
329  Myrmidonumque arces, Heliceque, Anthaeaque, et Arne
330  330 Intremuit clamore. instant nec secius illi
331   Tollere congressi voces; tum parte serena


9568. Hesiodus; Zamanja,... . Hesiodi Ascraei opera, versio... [page pa243 | Paragraph | SubSect | Section]


340  340 Talis prosiluit curru Iove natus in hostem.
341  Tempus erat, reducis quo primum nigra cicada 328 ... late omnis Iolcus etc. Vrbes Thessaliae inter se vicinae, quarum Phthia Achillis patria ad troianum bellum Myrmidonum ducis celeberrima. Absurdum videtur Clerico voce duorum virorum tot tractus terrarum personuisse. Atqui si id


9569. Hesiodus; Zamanja,... . Hesiodi Ascraei opera, versio... [page pa245 | Paragraph | SubSect | Section]

nudum cervice, et vincula colli
369  Nervum utrumque secat. vis toto e corpore cessit
370  370 Magna viri; ramisque velut frondentibus arbos
371   Alta cadit, perculsa Iovis vel fulmine rupes,
372  Sic cecidit, sonitumque gravem super arma dedere.
373   Atque illum Alcides linquit tellure iacentem
374  Opperiens Martem validum, servatque


9570. Hesiodus; Zamanja,... . Hesiodi Ascraei opera, versio... [page pa246 | Paragraph | SubSect | Section]

Aspiciens torve sic est adfata furentem.
396  O cohibe indomitosque animos infractaque bello
397  Brachia, Mars: neque enim tibi fas fatalibus armis
398  Exuere Alcidem gnatum Iovis. ergo age pugna
399  Cede procul, ne forte luas mihi sanguine poenas.
400  400 Haec ait: ille ardens animo parere recusat,
401  Et fremitu magno flammantia tela coruscans


9571. Hesiodus; Zamanja,... . Hesiodi Ascraei opera, versio... [page pa247 | Paragraph | SubSect | Section]

Aethera iam subiit, caeloque ingressa resedit.
421   Cycnum autem Ceyx, corpusque exsangue sepulcro
422  Reddidit, adcitis, late vicina colebant
423  Oppida finitimi quicumque et Iolcon et Anthen,
424  Myrmidonumque sacras arces, Arnenque, Helicenque 412 Continuo currumque agilem etc.


9572. Hesiodus; Zamanja,... . Hesiodi Ascraei opera, versio... [page pa247 | Paragraph | SubSect | Section]

iniecti eosdem facile in fugam convertunt. De his vide Theog. 418 ... dumque alta petunt Trachinia etc. Herculem et Iolaum Trachinem quidem divertisse dicit Hesiodus, non vero dicit Ceycem petiisse; quare desinat mirari Clericus, quomodo Hercules occiso genero ad socerum ivisse ab Hesiodo fingatur. Quod si etiam ad Ceycem ivisse diceretur, honestam


9573. Zamanja, Bernard. Oratio in funere Rogerii Josephi... [Paragraph | Section]

Neven Jovanović 2011-12-03 TEI P5 verzija ORATIO IN FUNERE ROGERII JOSEPHI BOSCOVICHII HABITA XII. KAL. JUNII A BERNARDO ZAMAGNA PATRICIO RHACUSINO RECTORI CONSILIARIISQUE REIP. RHACUSINAE EXCELLENTISSIMIS QUAM EX SENATUS CONSULTO SCRIPSIT CORAMQUE IPSIS RECITAVIT IN FUNERE ROGERII


9574. Zamanja, Bernard. Oratio in funere Rogerii Josephi... [Paragraph | Section]

JOSEPHI BOSCOVICHII HABITA XII. KAL. JUNII A BERNARDO ZAMAGNA PATRICIO RHACUSINO RECTORI CONSILIARIISQUE REIP. RHACUSINAE EXCELLENTISSIMIS QUAM EX SENATUS CONSULTO SCRIPSIT CORAMQUE IPSIS RECITAVIT IN FUNERE ROGERII JOSEPHI BOSCOVICHII PUBLICA AUCTORITATE APPARATO EAM UTI CIVIUM EXTERORUMQUE PLURES ET PERLEGERE POSSINT ET HABERE NE OBLIVIONE EORUM QUI NUNC SUNT NEVE RETICENTIA POSTERORUM ERGA TANTUM VIRUM REIPUBLICAE RHACUS. PIETAS STUDIUMQUE INTEREAT EX SENATUS ITEM CONSULTO


9575. Zamanja, Bernard. Oratio in funere Rogerii Josephi... [Paragraph | Section]

Si quis umquam civis Rhacusinus exstitit, qui a nobis omnibus, quotquot in hac urbe procreati sumus, maximas honoris, benevolentiae, gratique animi significationes exposcere suo jure possit, is profecto est, patres conscripti, Rogerius Josephus Boscovichius, cujus mortem acerbissimam privatim singuli ad hanc diem flevimus, nunc publice universi vehementer dolemus ac lamentamur. Illius enim virtus, illius doctrina singularis, illius celebritas longe lateque pervagata, jam hoc effecerat, ut nulla esset


9576. Zamanja, Bernard. Oratio in funere Rogerii Josephi... [Paragraph | Section]

hoc vestro splendore, hac omnium ordinum humanitate, patiamini de ingeniorum praestantia ac studiis philosophiae me paullo loqui liberius, quam sanctitas hujus templi exigere videatur. Quod si mihi a vobis tribui concedique sentiam, perficiam profecto, ut Rogerium Josephum Boscovichium civem vestrum ingenii et magnitudine et foecunditate et celebritate maximum esse hujusce urbis ornamentum intelligatis. Et quoniam mihi primum de ingenii magnitudine dicendum proposui, ea quanta fuerit, videamus. Haud opinor negabitis, eum


9577. Zamanja, Bernard. Oratio in funere Rogerii Josephi... [Paragraph | Section]

ac Ferrariensi interrogavit; illi Romanae ditionis perlustrandae describendaeque cum magno instrumentorum apparatu, duosque telluris gradus magno cum labore per Apennini juga magnoque cum sumptu dimetiendi curam demandavit. Illum idem in urbe retinendum censuit, quum Joannes V. Lusitaniae rex cum aliis ipsum invitasset, ut in Brasiliam navigaret, easque Americae describeret et metiretur trans Oceanum semotissimas regiones, quas cum Hispaniarum rege statuerat permutare. Illum denique Sylvii Cardinalis Valentii nobilissimi atque ad


9578. Brezovački, Tito. Dalmatiae, Croatiae et Slavoniae... [Paragraph | Section]

Neven Jovanović revision Dalmatiae, Croatiae et Slavoniae trium sororum recursus ad novum Proregem Ioannem Erdödy, ne suis priventur coronis et novo sponso Leopoldo ab Hungaria Anonymus (i. e. Tituš Brezovački)
Unica spes nostrae jam pridem, Bane,


9579. Sorkočević, Miho;... . De illustribus familiis quae hodie... [ Note]

Epirum in tertio Europae sinu ponit Plinius et addit: omnis Graeciae fabulositas, sicut literarum claritas ex hoc primum sinu effulsit. Incipit autem Epirus a Celidno flumine, et definit in Acheloo, qui ab Achaja eam separat: Jonium mare ad meridiem; Macedoniae partem, et Pindum montem ad septemtriones habet. Populi jam in eo clari fuere Molossi Jovis Dodonaei oraculo nobilitati; Dryopes; Chaones; Thesprotii, quorum Buthrotum, Pyrrhi Regia;


9580. Sorkočević, Miho;... . De illustribus familiis quae hodie... [ Note]

sinu effulsit. Incipit autem Epirus a Celidno flumine, et definit in Acheloo, qui ab Achaja eam separat: Jonium mare ad meridiem; Macedoniae partem, et Pindum montem ad septemtriones habet. Populi jam in eo clari fuere Molossi Jovis Dodonaei oraculo nobilitati; Dryopes; Chaones; Thesprotii, quorum Buthrotum, Pyrrhi Regia; Cassiopaei; Acarnanes, quorum oppidum Ambracia, Aeacidarum Regia; unde Ambracius sinus, quo nihil in Epiro nobilius. Hinc Sorgorum


9581. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [Paragraph | Section]

exoptantis. Libertas in comitiis dicendi fundata est in avita Hunnorum sanctione, Thurocz. Chron. p. 1. c. 10, quam Div. Stephanus L. 1. C. 4. et Andreas II. anno 1222. confirmarunt. Joann. Tomka-Szasaky in Comm. hist. et pol. de comitiis. 1790.
– – – – victorque volentes
per populos dat iura, viamque affectat Olympo. Virg. in fine Georg.


9582. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [Paragraph | Section]

videri posset quod actum hunc solenni diplomate consignandi usus tum primum originem acceperit. 2 Verum prostant litterae Stephani III de 1165. infra § 23 exhibendae, quo certos suburbanos Posoniensis castri ad gradum iobagionum s. regis elevat. 3 Cum conditio haec fuerit infra statum servientis regii, uti § 16 ostendemus, et tamen translatio ad illam per diploma facta sit, vix dubitari potest quod elevatio etiam ad


9583. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3230 | Paragraph | Section]

varietas in regiis terris primum enata fuisse videtur. 2 Postquam reges episcopatus et monasteria fundare coepissent, mancam credebant futuram donationem, nisi illa omni ferme, qua ipsi utebantur, conditionariorum specie dotent. 3 Et ideo aliquam iobagionum etiam castri speciem illis conferebant, nimirum qui armis tantum episcopatui aut monasterio servire debuerunt, et postea iam praediales ecclesiae talis, iam banderialistae dicebantur. 4 Exemplum hoc


9584. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3230 | Paragraph | Section]

servire debuerunt, et postea iam praediales ecclesiae talis, iam banderialistae dicebantur. 4 Exemplum hoc potentiores etiam optimates subinde secuti sunt. 5 Nam et horum non tantum conditionarii, sed et iobagiones bellatores, qui pure armis servivere, leguntur, quos illi potissimum e servis imperfecta manumissione donatis conflarunt: prouti haec omnia e Ritu Explorandae Veritatis cum fundationalibus primorum regum combinate alibi


9585. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3230 | Paragraph | Section]

in obsequiis castrensium intervenire confusionem... placuit eorum debita subiuncta pensione designare. 5 Hic enim per castrenses intelligit omnes castro adscriptorum conditiones. § 15 De conditione iobagionum castri. 1 Supra castrensium conditionem erant illi qui iobagiones castri, idest, ut nunc loquimur, praesidiarii milites appellabantur; hos enim a castrensibus Rit. Expl. Ver. § 4 diserte distinguit; gaudebant quidem


9586. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3230 | Paragraph | Section]

pensione designare. 5 Hic enim per castrenses intelligit omnes castro adscriptorum conditiones. § 15 De conditione iobagionum castri. 1 Supra castrensium conditionem erant illi qui iobagiones castri, idest, ut nunc loquimur, praesidiarii milites appellabantur; hos enim a castrensibus Rit. Expl. Ver. § 4 diserte distinguit; gaudebant quidem hi maiori prae caeteris conditionibus libertate quia servitium illorum unice in militandi


9587. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3230 | Paragraph | Section]

Expl. Ver. § 4 diserte distinguit; gaudebant quidem hi maiori prae caeteris conditionibus libertate quia servitium illorum unice in militandi obligatione consistebat; et ideo, postquam compellatio nobilis usuvenit, in nonnullis litteris ipsi etiam iobagiones castrorum nobiles compellantur, donec sub Ludovico I, ut infra § 49 ostendemus, ad hunc statum reipsa evecti sunt. 2 An tamen ab omnibus aliis obventionibus, seu censibus simpliciter liberi fuerint, infra §-pho 56 discutiemus.


9588. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3230 | Paragraph | Section]

De exemptis a castrensibus. 1 De castrensibus exempti in Ritu Expl. Verit. saepius memorantur, sed ita obscure ut inde elici non possit an hoc genus hominum eandem vel distinctam a iobagionibus castri effecerint conditionem. 2 §-o 42o eiusdem Ritus diserte distinguuntur dum dicitur: iobagiones de Bekus, scilicet Sungud etc, item iobagiones de castrensibus exempti, scilicet Réche etc;


9589. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3230 | Paragraph | Section]

Expl. Verit. saepius memorantur, sed ita obscure ut inde elici non possit an hoc genus hominum eandem vel distinctam a iobagionibus castri effecerint conditionem. 2 §-o 42o eiusdem Ritus diserte distinguuntur dum dicitur: iobagiones de Bekus, scilicet Sungud etc, item iobagiones de castrensibus exempti, scilicet Réche etc; ita et §-o 174 ubi dicitur quod essent quidem iobagiones, sed de castrensibus exempti; non absimiliter §-o 183 qui ita


9590. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3230 | Paragraph | Section]

inde elici non possit an hoc genus hominum eandem vel distinctam a iobagionibus castri effecerint conditionem. 2 §-o 42o eiusdem Ritus diserte distinguuntur dum dicitur: iobagiones de Bekus, scilicet Sungud etc, item iobagiones de castrensibus exempti, scilicet Réche etc; ita et §-o 174 ubi dicitur quod essent quidem iobagiones, sed de castrensibus exempti; non absimiliter §-o 183 qui ita habet: iobagiones castri de Lotmár impetierunt Voysloum


9591. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3230 | Paragraph | Section]

§-o 42o eiusdem Ritus diserte distinguuntur dum dicitur: iobagiones de Bekus, scilicet Sungud etc, item iobagiones de castrensibus exempti, scilicet Réche etc; ita et §-o 174 ubi dicitur quod essent quidem iobagiones, sed de castrensibus exempti; non absimiliter §-o 183 qui ita habet: iobagiones castri de Lotmár impetierunt Voysloum etc. dicentes quod iobagiones essent de castrensibus


9592. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3230 | Paragraph | Section]

de Bekus, scilicet Sungud etc, item iobagiones de castrensibus exempti, scilicet Réche etc; ita et §-o 174 ubi dicitur quod essent quidem iobagiones, sed de castrensibus exempti; non absimiliter §-o 183 qui ita habet: iobagiones castri de Lotmár impetierunt Voysloum etc. dicentes quod iobagiones essent de castrensibus exempti. 3 Omnia haec distinctam exemptorum de castrensibus a


9593. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3230 | Paragraph | Section]

scilicet Réche etc; ita et §-o 174 ubi dicitur quod essent quidem iobagiones, sed de castrensibus exempti; non absimiliter §-o 183 qui ita habet: iobagiones castri de Lotmár impetierunt Voysloum etc. dicentes quod iobagiones essent de castrensibus exempti. 3 Omnia haec distinctam exemptorum de castrensibus a iobagionibus castri conditionem denotare videntur. 4 E contra dum


9594. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3230 | Paragraph | Section]

castri de Lotmár impetierunt Voysloum etc. dicentes quod iobagiones essent de castrensibus exempti. 3 Omnia haec distinctam exemptorum de castrensibus a iobagionibus castri conditionem denotare videntur. 4 E contra dum §-o 248 dicitur et hoc ipsum omnes alii iobagiones tam exempti, quam liberi S. Regis astruxerunt, cum iobagiones castri ab exemptis distinctum non


9595. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3230 | Paragraph | Section]

de castrensibus exempti. 3 Omnia haec distinctam exemptorum de castrensibus a iobagionibus castri conditionem denotare videntur. 4 E contra dum §-o 248 dicitur et hoc ipsum omnes alii iobagiones tam exempti, quam liberi S. Regis astruxerunt, cum iobagiones castri ab exemptis distinctum non nominentur, videntur hae duae classes eandem effecisse conditionem. 5 Ego utrosque ad eandem conditionem pertinuisse, eos


9596. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3230 | Paragraph | Section]

haec distinctam exemptorum de castrensibus a iobagionibus castri conditionem denotare videntur. 4 E contra dum §-o 248 dicitur et hoc ipsum omnes alii iobagiones tam exempti, quam liberi S. Regis astruxerunt, cum iobagiones castri ab exemptis distinctum non nominentur, videntur hae duae classes eandem effecisse conditionem. 5 Ego utrosque ad eandem conditionem pertinuisse, eos tamen, qui quondam 17.5 quondam: condam


9597. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3230 | Paragraph | Section]

distinctum non nominentur, videntur hae duae classes eandem effecisse conditionem. 5 Ego utrosque ad eandem conditionem pertinuisse, eos tamen, qui quondam 17.5 quondam: condam MS immediate conditioni iobagionis castri ascripti fuerunt, prae illis, qui antea castrenses fuere, et primum per exemptionem a castrensibus, gradum iobagionis castri consecuti sunt, honoris praerogativa gavisos fuisse arbitror. 6 Nam per


9598. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3230 | Paragraph | Section]

qui quondam 17.5 quondam: condam MS immediate conditioni iobagionis castri ascripti fuerunt, prae illis, qui antea castrenses fuere, et primum per exemptionem a castrensibus, gradum iobagionis castri consecuti sunt, honoris praerogativa gavisos fuisse arbitror. 6 Nam per exemptos a castrensibus non nisi ii intelligi possunt quos reges ab incumbentibus conditioni castrensis, et in Ritu Expl.


9599. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3230 | Paragraph | Section]

reges ab incumbentibus conditioni castrensis, et in Ritu Expl. Verit. §-phis 44, 194, et 160 indicatis oneribus exemerunt. 7 Iam vero ut primum ab his oneribus liberabantur, debuerunt aut nobilitari aut conditioni iobagionum castri adscribi. 8> Quod posterius factum sit, docent iam provocati §-phi. <9 Quod autem veteres castri iobagiones maiori prae exemptis his existimatione gavisi fuerint, discitur e §pho. 174-o. 10 Cum


9600. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3230 | Paragraph | Section]

Iam vero ut primum ab his oneribus liberabantur, debuerunt aut nobilitari aut conditioni iobagionum castri adscribi. 8> Quod posterius factum sit, docent iam provocati §-phi. <9 Quod autem veteres castri iobagiones maiori prae exemptis his existimatione gavisi fuerint, discitur e §pho. 174-o. 10 Cum enim inde appareat quod veteres Castri Novi iobagiones quosdam Iku, Laurentium etc. pure ideo lite impetierint ut demonstrent


9601. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3230 | Paragraph | Section]

factum sit, docent iam provocati §-phi. <9 Quod autem veteres castri iobagiones maiori prae exemptis his existimatione gavisi fuerint, discitur e §pho. 174-o. 10 Cum enim inde appareat quod veteres Castri Novi iobagiones quosdam Iku, Laurentium etc. pure ideo lite impetierint ut demonstrent eos antea fuisse castrenses, et conditione iobagionis castri tardius donatos, utique nil nisi praerogativam honoris prae illis consequi voluerunt; apparet enim e toto


9602. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3230 | Paragraph | Section]

gavisi fuerint, discitur e §pho. 174-o. 10 Cum enim inde appareat quod veteres Castri Novi iobagiones quosdam Iku, Laurentium etc. pure ideo lite impetierint ut demonstrent eos antea fuisse castrenses, et conditione iobagionis castri tardius donatos, utique nil nisi praerogativam honoris prae illis consequi voluerunt; apparet enim e toto Expl. Verit. Ritu quod aevo illo ingens inter conditionarios aemulatio viguerit, et quisque aut alium, qui in honoratiori


9603. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3230 | Paragraph | Section]

illo ingens inter conditionarios aemulatio viguerit, et quisque aut alium, qui in honoratiori conditione versabatur, ad suam deprimere, aut se ad honorificam magis conditionem extollere adnisus sit. § 16 De conditione iobagionum S. Regis. 1 Supremum inter conditionarios locum tenuerunt qui in diplomatibus, ut infra apparebit, et Ritu Expl. Ver. §-phis 183, 304, 323, et 360 iobagiones S. Regis, in eiusdem vero Ritus §-phis 174,


9604. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3230 | Paragraph | Section]

adnisus sit. § 16 De conditione iobagionum S. Regis. 1 Supremum inter conditionarios locum tenuerunt qui in diplomatibus, ut infra apparebit, et Ritu Expl. Ver. §-phis 183, 304, 323, et 360 iobagiones S. Regis, in eiusdem vero Ritus §-phis 174, et 304 iobagiones naturales, denique in §-phis 146 et 248 liberi S. Regis scribuntur. 2 Quod hi fuerint descendentes eorum, quos iam S. Stephanus militiae


9605. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3230 | Paragraph | Section]

1 Supremum inter conditionarios locum tenuerunt qui in diplomatibus, ut infra apparebit, et Ritu Expl. Ver. §-phis 183, 304, 323, et 360 iobagiones S. Regis, in eiusdem vero Ritus §-phis 174, et 304 iobagiones naturales, denique in §-phis 146 et 248 liberi S. Regis scribuntur. 2 Quod hi fuerint descendentes eorum, quos iam S. Stephanus militiae alicuius castri adscripsit, e diplomate Stephani


9606. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3230 | Paragraph | Section]

fuerint descendentes eorum, quos iam S. Stephanus militiae alicuius castri adscripsit, e diplomate Stephani III de 1169. genuino suo Sensui infra § 23 restituendo apparet. 3 Retinebant quidem hi quoque iobagiones castri conditionem, in censu tamen militiae aliisque publicis occasionibus primum semper locum tenuere, et ideo a reliquis honoris tantum praerogativa discernebantur. § 18 Qui compellabantur liberi homines?


9607. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3230 | Paragraph | Section]

§ 21 Inter ipsos conditionarios vigebat existimationis discrimen? 1 Quod inter conditionarios superius expressa graduatio viguerit, ac in specie quod conditionarii aliarum specierum ad gradum iobagionis castri evecti fuerint docent complures regum litterae. 2 Antequam tamen eas proferamus, observare iuvat primum quod vocula libertas in veteribus litteris, ubi de determinanda alicuius conditione agitur, plane in contrario sensu,


9608. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3230 | Paragraph | Section]

litteris, ubi de determinanda alicuius conditione agitur, plane in contrario sensu, idest pro onere servitio aut praestatione summi debeat. 3 Quare dum in diplomatibus dicitur: contulimus eidem terram T. sub libertate filiorum iobagionum castri, intelligi debet sub iisdem servitiis, ad quae reliqui iobagiones castri obligantur. 4 Potest hoc ex ipso diplomatum contextu facile elici, clarissime tamen id indicat recitandum infra § 24 Belae IV diploma, ubi postquam


9609. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3230 | Paragraph | Section]

onere servitio aut praestatione summi debeat. 3 Quare dum in diplomatibus dicitur: contulimus eidem terram T. sub libertate filiorum iobagionum castri, intelligi debet sub iisdem servitiis, ad quae reliqui iobagiones castri obligantur. 4 Potest hoc ex ipso diplomatum contextu facile elici, clarissime tamen id indicat recitandum infra § 24 Belae IV diploma, ubi postquam votis hospitum de Bohemia, ut eos ad conditionem udvornicorum suscipiat, annuisset,


9610. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3230 | Paragraph | Section]

castrensium, idem est ac diceretur descendentes ex udvornicis, descendentes e castrensibus. 12 Iam ad rem ipsam. § 22 Exempla inferiorum conditionariorum ad gradum iobagionis castri elevatorum. 1 Quod castrenses ab oneribus conditionis huius eximi, et ad iobagionatum castri se elevari procuraverint, docent Rit. Expl. Verit. § 42, 174, 183, 248. 2 Protulit etiam Kollár in citato opere part.


9611. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3230 | Paragraph | Section]

12 Iam ad rem ipsam. § 22 Exempla inferiorum conditionariorum ad gradum iobagionis castri elevatorum. 1 Quod castrenses ab oneribus conditionis huius eximi, et ad iobagionatum castri se elevari procuraverint, docent Rit. Expl. Verit. § 42, 174, 183, 248. 2 Protulit etiam Kollár in citato opere part. 2, pag. 81 privilegium Belae I de 1245. super exemptione Uzdae, de servitio piscaturae per ipsum D. Belam Regem


9612. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3230 | Paragraph | Section]

in citato opere part. 2, pag. 81 privilegium Belae I de 1245. super exemptione Uzdae, de servitio piscaturae per ipsum D. Belam Regem facta, ac collatione terrae Wendegh... praefato Uzda et eius heredibus. 3 Qui textus cum disertam dicti Uzda ad conditionem iobagionis castri elevationem non exprimat, subiungit statim alias eiusdem regis de 1255, adeoque post decennium emanatas litteras, quae sic habent: 4 Quod cum filii iobaginum de Thurucz, inter quos quatuor filii Uzda: ***


9613. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3230 | Paragraph | Section]

eius heredibus. 3 Qui textus cum disertam dicti Uzda ad conditionem iobagionis castri elevationem non exprimat, subiungit statim alias eiusdem regis de 1255, adeoque post decennium emanatas litteras, quae sic habent: 4 Quod cum filii iobaginum de Thurucz, inter quos quatuor filii Uzda: *** 22.4 *** desunt nomina filiorum in MS-to a nobis humiliter petierunt ut terram, in qua ipsi ab antiquo residebant,


9614. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3230 | Paragraph | Section]

filiorum in MS-to a nobis humiliter petierunt ut terram, in qua ipsi ab antiquo residebant, eisdem conferre liberaliter dignaremur. 5 Cum rex Uzdam, cui ante decennium terram Vendeghi contulerat, inter iobagiones castri de Thurucz numeret, satis apparet quod ille iam per primam collationem ad hanc conditionem evectus fuerit, hic autem prior illa collatio tantum confirmetur. 6 Idem recitat ibidem pag. 83 rubricam alterius eiusdem regis de 1298.


9615. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3230 | Paragraph | Section]

hic autem prior illa collatio tantum confirmetur. 6 Idem recitat ibidem pag. 83 rubricam alterius eiusdem regis de 1298. litterae, qua Benedicto et Petro, filiis Chepani lapicidae, terram Souchauch, ad quatuor aratra, sub libertate filiorum iobagionum de Thuruch contulit. 7 Denique exstat in collectione Hevenessiana diploma Caroli I de 1311, quo filios Bud de Terse a pristina conditione castrensium cum possessione, seu portione, iuxta iustam divisionem in coetum nobilium


9616. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3230 | Paragraph | Section]

de Thuruch contulit. 7 Denique exstat in collectione Hevenessiana diploma Caroli I de 1311, quo filios Bud de Terse a pristina conditione castrensium cum possessione, seu portione, iuxta iustam divisionem in coetum nobilium castri iobagionum duxit aggregandos. 8 Carolus iobagiones castri hic nobiles appellat, verum id infra enucleabimus. 9 Atque ita non piscatores tantum et lapicidas sed et castrenses, quorum tamen


9617. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3230 | Paragraph | Section]

in collectione Hevenessiana diploma Caroli I de 1311, quo filios Bud de Terse a pristina conditione castrensium cum possessione, seu portione, iuxta iustam divisionem in coetum nobilium castri iobagionum duxit aggregandos. 8 Carolus iobagiones castri hic nobiles appellat, verum id infra enucleabimus. 9 Atque ita non piscatores tantum et lapicidas sed et castrenses, quorum tamen conditio tantisper honoratior fuit, ad statum


9618. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3230 | Paragraph | Section]

Carolus iobagiones castri hic nobiles appellat, verum id infra enucleabimus. 9 Atque ita non piscatores tantum et lapicidas sed et castrenses, quorum tamen conditio tantisper honoratior fuit, ad statum iobagionum castri elevatos fuisse satis apparet. § 23 Exemplum suburbani ad conditionem iobagionis S. Regis elevati? 1 Cum iobagionum S. Regis ea fuerit


9619. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3230 | Paragraph | Section]

sed et castrenses, quorum tamen conditio tantisper honoratior fuit, ad statum iobagionum castri elevatos fuisse satis apparet. § 23 Exemplum suburbani ad conditionem iobagionis S. Regis elevati? 1 Cum iobagionum S. Regis ea fuerit characteristica nota quod familia talis non ab aliquo posteriore rege, sed ab ipso S. Stephano militiae alicuius castri adscripta fuerit, pronum esset existimare quod ad


9620. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3230 | Paragraph | Section]

honoratior fuit, ad statum iobagionum castri elevatos fuisse satis apparet. § 23 Exemplum suburbani ad conditionem iobagionis S. Regis elevati? 1 Cum iobagionum S. Regis ea fuerit characteristica nota quod familia talis non ab aliquo posteriore rege, sed ab ipso S. Stephano militiae alicuius castri adscripta fuerit, pronum esset existimare quod ad conditionem hanc nemo per privilegium posterioris alicuius regis


9621. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3230 | Paragraph | Section]

existimare quod ad conditionem hanc nemo per privilegium posterioris alicuius regis evehi potuerit; et tamen protulit Belius diploma Stephani III de 1165. ex authographo a se descriptum, quo ille quosdam suburbanos castri Posoniensis ad gradum iobagionum S. Regis evehit. 2 Verum unicum hoc contra rei naturam editum exemplum pro ephemero reputandum esse existimo; caeterum vetustissimum istud ex hactenus de hoc argumento prolatis diploma, quia obscure admodum et improprie


9622. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3230 | Paragraph | Section]

argumento prolatis diploma, quia obscure admodum et improprie conceptum est, mirum in modum torsit Belium, Schierium, et Katonam Hist. Crit. tom 4, pag. 141, quibus necdum innotuerat haec conditionariorum graduatio et genuinum castrensium a iobagionibus castri, et horum a iobagionibus S. Regis discrimen: Istos (sunt verba diplomatis) homines suburbanos... a servitio castrensi subtraxi, eo tamen tenore, ut inter proceres eiusdem castri proceres filii, scilicet


9623. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3230 | Paragraph | Section]

improprie conceptum est, mirum in modum torsit Belium, Schierium, et Katonam Hist. Crit. tom 4, pag. 141, quibus necdum innotuerat haec conditionariorum graduatio et genuinum castrensium a iobagionibus castri, et horum a iobagionibus S. Regis discrimen: Istos (sunt verba diplomatis) homines suburbanos... a servitio castrensi subtraxi, eo tamen tenore, ut inter proceres eiusdem castri proceres filii, scilicet Stephani, existant. 3


9624. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3230 | Paragraph | Section]

suburbanos... a servitio castrensi subtraxi, eo tamen tenore, ut inter proceres eiusdem castri proceres filii, scilicet Stephani, existant. 3 Ut appareat quod impropria hac phrasi suburbanos illos ad gradum iobagionum S. Regis elevare voluerit, meminisse opportet eius, quod § 18 insinuavimus, nimirum quod ex iis, qui ad castra regia confluxerunt, liberis hominibus aliqui terras sub conditionario aliquo servitio assumpserint; tales enim debuerunt esse


9625. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3230 | Paragraph | Section]

liberis hominibus aliqui terras sub conditionario aliquo servitio assumpserint; tales enim debuerunt esse suburbani illi, pro quibus diploma hoc emanavit, et ideo rex dicit: eos a servitio castri subtraxi; deinde quod iobagiones S. Regis prae aliis castri iobagionibus praeeminentiae praerogativa gavisi fuerint, uti id e 304, 360 pluribusque Rit. Expl. Verit. §-phis apparet, et ideo eos rex proceres castri


9626. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3230 | Paragraph | Section]

sub conditionario aliquo servitio assumpserint; tales enim debuerunt esse suburbani illi, pro quibus diploma hoc emanavit, et ideo rex dicit: eos a servitio castri subtraxi; deinde quod iobagiones S. Regis prae aliis castri iobagionibus praeeminentiae praerogativa gavisi fuerint, uti id e 304, 360 pluribusque Rit. Expl. Verit. §-phis apparet, et ideo eos rex proceres castri appellat. 4 Denique quod ante voculam


9627. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3230 | Paragraph | Section]

ita legamus: ut inter proceres eiusdem castri proceres filii scilicet S. Stephani existant, facile apparebit quod per impropriam licet clausulam illam filii S. Stephani, non nisi commemorati in tot aliis posterioribus chartis iobagiones S. Regis, id est descendentes eorum intelligantur, quos ipse S. Stephanus militiae alicuius castri adscripsit. 6 Forte non esset nimium audax coniectura si dicatur quod vocula etiam iobagionum emanserit, et tunc totus textus ad


9628. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3230 | Paragraph | Section]

commemorati in tot aliis posterioribus chartis iobagiones S. Regis, id est descendentes eorum intelligantur, quos ipse S. Stephanus militiae alicuius castri adscripsit. 6 Forte non esset nimium audax coniectura si dicatur quod vocula etiam iobagionum emanserit, et tunc totus textus ad naturalem hunc sensum rediret: ut inter proceres eiusdem castri, proceres filii scilicet iobagionum S. Stephani existant. § 24 Inter reliquas conditiones nulla


9629. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3230 | Paragraph | Section]

militiae alicuius castri adscripsit. 6 Forte non esset nimium audax coniectura si dicatur quod vocula etiam iobagionum emanserit, et tunc totus textus ad naturalem hunc sensum rediret: ut inter proceres eiusdem castri, proceres filii scilicet iobagionum S. Stephani existant. § 24 Inter reliquas conditiones nulla graduatio intercessit? 1 Praeter iobagionis castri et iobagionis S. Regis Gradum nullam hactenus


9630. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3230 | Paragraph | Section]

hunc sensum rediret: ut inter proceres eiusdem castri, proceres filii scilicet iobagionum S. Stephani existant. § 24 Inter reliquas conditiones nulla graduatio intercessit? 1 Praeter iobagionis castri et iobagionis S. Regis Gradum nullam hactenus deprehendimus conditionem, ad quam aliquis ex inferiori quapiam conditionariorum specie per diploma regis evectus fuisset; udvornicorum quidem conditionem inter reliquas


9631. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3230 | Paragraph | Section]

inter proceres eiusdem castri, proceres filii scilicet iobagionum S. Stephani existant. § 24 Inter reliquas conditiones nulla graduatio intercessit? 1 Praeter iobagionis castri et iobagionis S. Regis Gradum nullam hactenus deprehendimus conditionem, ad quam aliquis ex inferiori quapiam conditionariorum specie per diploma regis evectus fuisset; udvornicorum quidem conditionem inter reliquas honoratiorem fuisse et exinde apparet quod


9632. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3230 | Paragraph | Section]

Regis Gradum nullam hactenus deprehendimus conditionem, ad quam aliquis ex inferiori quapiam conditionariorum specie per diploma regis evectus fuisset; udvornicorum quidem conditionem inter reliquas honoratiorem fuisse et exinde apparet quod post iobagiones castri et iobagiones S. Regis ex hac plures quam ex aliis ad statum privilegiatum evecti fuerint, ut proferendis infra diplomatibus apparebit. 2 Videtur id etiam e diplomate Belae IV de 1236. elici posse, quod inter Hevenessiana


9633. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3230 | Paragraph | Section]

deprehendimus conditionem, ad quam aliquis ex inferiori quapiam conditionariorum specie per diploma regis evectus fuisset; udvornicorum quidem conditionem inter reliquas honoratiorem fuisse et exinde apparet quod post iobagiones castri et iobagiones S. Regis ex hac plures quam ex aliis ad statum privilegiatum evecti fuerint, ut proferendis infra diplomatibus apparebit. 2 Videtur id etiam e diplomate Belae IV de 1236. elici posse, quod inter Hevenessiana extat; obtulerint nobis


9634. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3230 | Paragraph | Section]

permanere. 3 Oblatores itaque praedictarum litterarum a nobis petierunt obnixe quod ipsos libertate 24.3 libertate: libertati MS iobagionum udvornicorum nostrorum donaremus etc. 4 Impetratores 24.4 Impetratores: Imperatores MS litterarum harum inde a Stephani III


9635. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3230 | Paragraph | Section]

temporibus in Hungaria versati non poterant ignorare beneficia singuli conditionariorum status. 5 Proinde cum conditionem udvornicorum praeeligerint, id ea de causa fecisse videntur quia conditio haec post iobagiones castri et iobagiones S. Regis maiori prae aliis existimatione gaudebat. 6 Cum tamen nullum alicuius ex alia conditionariorum specie ad udvornicorum conditionem per diploma regis elevati exemplum exstet, ego praeter


9636. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3230 | Paragraph | Section]

temporibus in Hungaria versati non poterant ignorare beneficia singuli conditionariorum status. 5 Proinde cum conditionem udvornicorum praeeligerint, id ea de causa fecisse videntur quia conditio haec post iobagiones castri et iobagiones S. Regis maiori prae aliis existimatione gaudebat. 6 Cum tamen nullum alicuius ex alia conditionariorum specie ad udvornicorum conditionem per diploma regis elevati exemplum exstet, ego praeter iobagiones castri et iobagiones


9637. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3230 | Paragraph | Section]

castri et iobagiones S. Regis maiori prae aliis existimatione gaudebat. 6 Cum tamen nullum alicuius ex alia conditionariorum specie ad udvornicorum conditionem per diploma regis elevati exemplum exstet, ego praeter iobagiones castri et iobagiones S. Regis omnes reliquas conditiones aequales reputatas fuisse tamdiu sustinebo donec elevatio eiusmodi authentico quopiam documento edoceatur. § 25 Forma inferiorem conditionarium ad gradum iobagionis


9638. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3230 | Paragraph | Section]

et iobagiones S. Regis maiori prae aliis existimatione gaudebat. 6 Cum tamen nullum alicuius ex alia conditionariorum specie ad udvornicorum conditionem per diploma regis elevati exemplum exstet, ego praeter iobagiones castri et iobagiones S. Regis omnes reliquas conditiones aequales reputatas fuisse tamdiu sustinebo donec elevatio eiusmodi authentico quopiam documento edoceatur. § 25 Forma inferiorem conditionarium ad gradum iobagionis castri


9639. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3230 | Paragraph | Section]

iobagiones castri et iobagiones S. Regis omnes reliquas conditiones aequales reputatas fuisse tamdiu sustinebo donec elevatio eiusmodi authentico quopiam documento edoceatur. § 25 Forma inferiorem conditionarium ad gradum iobagionis castri elevandi? 1 Ad conditionem iobagionis castri non tantum conditionarii inferiorum classium recipiebantur, sed et alii seu advenientes primo in Regnum hospites, seu domestici etiam, quos § 18 explicuimus,


9640. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3230 | Paragraph | Section]

conditiones aequales reputatas fuisse tamdiu sustinebo donec elevatio eiusmodi authentico quopiam documento edoceatur. § 25 Forma inferiorem conditionarium ad gradum iobagionis castri elevandi? 1 Ad conditionem iobagionis castri non tantum conditionarii inferiorum classium recipiebantur, sed et alii seu advenientes primo in Regnum hospites, seu domestici etiam, quos § 18 explicuimus, liberi homines. 2 Hi ut servitia castri obire


9641. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3230 | Paragraph | Section]

4 Exemptio eiusmodi a servitio prioris conditionis quandoque diplomati diserte inserebatur, uti in allegato § 21 Belae IV de 1245. diplomate vidimus. 5 Alias generaliter tantum dicebatur, quod talis conditionarius una cum terra sua ad statum iobagionis castri evehatur, uti id e recitato ibidem Caroli I de 1311. privilegio apparet; quod si terra, quam talis conditionarius antea possidebat, pro dotatione iobagionis castri insufficiens fuit, tunc rex aliam adhuc terram adiciebat, prouti id


9642. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3230 | Paragraph | Section]

Alias generaliter tantum dicebatur, quod talis conditionarius una cum terra sua ad statum iobagionis castri evehatur, uti id e recitato ibidem Caroli I de 1311. privilegio apparet; quod si terra, quam talis conditionarius antea possidebat, pro dotatione iobagionis castri insufficiens fuit, tunc rex aliam adhuc terram adiciebat, prouti id ex iam provocato Belae IV de 1245. privilegio apparet; cum enim impetrator 25.5 impetrator: imperator MS eiusdem


9643. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3230 | Paragraph | Section]

eiusdem antea piscator fuerit, debuit iam habere admensam conditioni huic terram, et tamen eidem rex terram Vendeghi per diploma istud de novo contulit. § 26 An pro dotatione iobagionis castri certa terrae quantitas defixa fuerit? 1 An tamen certa terrae quantitas pro singula conditionarionum specie defixa, ac in particulari, quantum terrae pro dotatione iobagionis castri emensum fuerit, non est in conperto.


9644. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3230 | Paragraph | Section]

§ 26 An pro dotatione iobagionis castri certa terrae quantitas defixa fuerit? 1 An tamen certa terrae quantitas pro singula conditionarionum specie defixa, ac in particulari, quantum terrae pro dotatione iobagionis castri emensum fuerit, non est in conperto. 2 Producit Kollár in Amoen. Iur. Pub. par. 2. pag. 82 rubricam litterarum Bellae IV de 1255. quibus Ladislaum Kalnoh, et Dominicum Magnum aggregat in numerum iobagionum de


9645. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3230 | Paragraph | Section]

pro dotatione iobagionis castri emensum fuerit, non est in conperto. 2 Producit Kollár in Amoen. Iur. Pub. par. 2. pag. 82 rubricam litterarum Bellae IV de 1255. quibus Ladislaum Kalnoh, et Dominicum Magnum aggregat in numerum iobagionum de Thurucz, et iisdem terram ad sex aratra hoc nomine confert. 3 Profert etiam ibidem pag. 85 alias eiusdem regis de 1298. litteras quibus Paulo... 26.2 Paulo... in MS-to post Paulo duo


9646. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3230 | Paragraph | Section]

hoc nomine confert. 3 Profert etiam ibidem pag. 85 alias eiusdem regis de 1298. litteras quibus Paulo... 26.2 Paulo... in MS-to post Paulo duo puncta sequuntur et Ladislao iam iobagionibus de Thurutz ad praehabitam unius aratri terram aliam itidem unius aratri adiicit, ita tamen, quod sicut populi de Thurutz, sic et ipsi de singulis sex mansionibus unum armatum ad regium exercitum mittere teneantur; atque ita iobagiones


9647. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3230 | Paragraph | Section]

iam iobagionibus de Thurutz ad praehabitam unius aratri terram aliam itidem unius aratri adiicit, ita tamen, quod sicut populi de Thurutz, sic et ipsi de singulis sex mansionibus unum armatum ad regium exercitum mittere teneantur; atque ita iobagiones castri iam unum, iam duo, iam etiam sex aratrorum terras possedisse apparet. 4 Quare probabilius videtur quod nullus seu pro his, seu pro aliis conditionibus iugerum numerus definitus fuerit, sed quod quantitas terrae a mutua inter regem et


9648. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3230 | Paragraph | Section]

iam unum, iam duo, iam etiam sex aratrorum terras possedisse apparet. 4 Quare probabilius videtur quod nullus seu pro his, seu pro aliis conditionibus iugerum numerus definitus fuerit, sed quod quantitas terrae a mutua inter regem et conditionem iobagionis castri solicitantem stipulatione pependerit, prouti postea, postquam colonorum systema 26.4 systema: sistema MS inductum est, dotatio coloni servitionumque et obventionum emensio a mutua inter hunc et dominum


9649. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3230 | Paragraph | Section]

pendebat, id quod tantam in Regno varietatem produxit ut tandem certa tam quoad dotationem, quam et onera colonorum principia defigi oportuerit, quam nunc technico nomine urbarialem regulationem appellamus. § 27 An iobagiones castri viritim militare debuerint? 1 Caeterum communis hactenus fuit sententia, quod rege exercitum in hostem ducente, omnes castrorum iobagiones sub signis comitis castri ad exercitum regium comparere debuerint; neque ego abnuerim


9650. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3230 | Paragraph | Section]

nomine urbarialem regulationem appellamus. § 27 An iobagiones castri viritim militare debuerint? 1 Caeterum communis hactenus fuit sententia, quod rege exercitum in hostem ducente, omnes castrorum iobagiones sub signis comitis castri ad exercitum regium comparere debuerint; neque ego abnuerim id primis forte Regni temporibus in more positum fuisse, cum e Thuroczii part. 2 cap. 90 id quodammodo elici videatur, ubi


9651. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3230 | Paragraph | Section]

tantum a sex sessionibus unum armatum ad exercitum regium mittere debuerint. 3 Diploma quidem hoc phrasi populi de Thurucz utitur adeoque dici posset quod clausula haec de reliquis conditionariis, non vero de iobagionibus castri intelligi debeat. 4 Verum rem hanc extra omne dubium collocant iam provocatae § 21 eiusdem litterae; in his enim non tantum familiae Uzda, sed omnium universim iobagionum castri Thurutz servitia Bela regulat et subiungit:


9652. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3230 | Paragraph | Section]

de reliquis conditionariis, non vero de iobagionibus castri intelligi debeat. 4 Verum rem hanc extra omne dubium collocant iam provocatae § 21 eiusdem litterae; in his enim non tantum familiae Uzda, sed omnium universim iobagionum castri Thurutz servitia Bela regulat et subiungit: quod singuli sex ex ipsis filiis iobagionum unum panceratum debeant ad nostrum exercitum destinare. 5 Itaque inde a Belae IV tempore illud principium assumptum fuisse videtur quod sicut


9653. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3230 | Paragraph | Section]

4 Verum rem hanc extra omne dubium collocant iam provocatae § 21 eiusdem litterae; in his enim non tantum familiae Uzda, sed omnium universim iobagionum castri Thurutz servitia Bela regulat et subiungit: quod singuli sex ex ipsis filiis iobagionum unum panceratum debeant ad nostrum exercitum destinare. 5 Itaque inde a Belae IV tempore illud principium assumptum fuisse videtur quod sicut soli servientes regii, postea dicti nobiles, exemptionis a quovis alio onere


9654. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3230 | Paragraph | Section]

clausulam habent: Exhibuit nobis privilegium D. Belae Regis super donatione terrae Baratrorum, de terra Andreae in comitatu de Thurucz, sub ea libertate ut singuli in exercitibus regis ad capita sua domino regi servire tenerentur, quemadmodum caeteri filii iobagionum ipsorum comprovinciales in armis servire regiae excellentiae consveverunt. 7 Cum litterae hae diserte non dicant quod Namzalo ad statum servientis regii elevetur, e converso clausulam filii


9655. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3230 | Paragraph | Section]

filii iobagionum ipsorum comprovinciales in armis servire regiae excellentiae consveverunt. 7 Cum litterae hae diserte non dicant quod Namzalo ad statum servientis regii elevetur, e converso clausulam filii iobagionum contineant, existimavit Kollár quod per donationem hanc stirps Namzalo tantum ad iobagionis castri conditionem, non vero id servientis regii statum elevata fuerit. 8 Verum


9656. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3230 | Paragraph | Section]

Cum litterae hae diserte non dicant quod Namzalo ad statum servientis regii elevetur, e converso clausulam filii iobagionum contineant, existimavit Kollár quod per donationem hanc stirps Namzalo tantum ad iobagionis castri conditionem, non vero id servientis regii statum elevata fuerit. 8 Verum cum rex non dicat terram castri, sed de terra Andreae, videtur terra haec per defectum


9657. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3230 | Paragraph | Section]

per defectum Andreae ad regem devoluta, et sic stirpi Namzalo collata fuisse; iam autem constat quod terrae per defectum aut notam nobilis alicuius ad regem devolutae non nisi nobilibus, conditionariis vero adeoque ipsis etiam iobagionibus castri non nisi terrae castrorum conferri consveverint; deinde constat ex 27.8 ex: et MS compluribus Rit. Expl. Veri. §-phis quod tantum nobiles eiusdem comitatus


9658. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3230 | Paragraph | Section]

idem diploma utitur, se compellare consveverint, videlicet quia comitatus saepe etiam provinciae appellantur. 9 Quod summum est, non poterat Bela styrpem Namzalo ad insurgendum viritim obligare si illam tantum ad iobagionis castri conditionem evexisset, cum e provocatis supra litteris apparuerit, quod statum iobagionum castri Thurutz universim ita regulaverit ut sex ex his ad unum militem statuendum obligentur. 10 Itaque ego styrpem Namzalo


9659. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3230 | Paragraph | Section]

appellantur. 9 Quod summum est, non poterat Bela styrpem Namzalo ad insurgendum viritim obligare si illam tantum ad iobagionis castri conditionem evexisset, cum e provocatis supra litteris apparuerit, quod statum iobagionum castri Thurutz universim ita regulaverit ut sex ex his ad unum militem statuendum obligentur. 10 Itaque ego styrpem Namzalo per donationem hanc ad statum servientis regii evectam, et quia his obligatio


9660. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3230 | Paragraph | Section]

27.10 puto deest in MS-to. 11 Cum omnes §-o hoc provocatae litterae de castro Thurutz loquantur et a Bela IV emanaverint, satis constat quod sub hoc rege iobagiones dicti castri non nisi a sex domibus unum militem ad exercitum regium mittere debuerint. 12 An tamen hic rex eandem militandi mensuram pro omnibus etiam aliis regiis castris defixerit, necdum constat; minus autem adhuc constat


9661. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3230 | Paragraph | Section]

possidebant? 1 Quod conditionariis terrae in hereditatem collatae fuerint, docet iam provocatum § 22 Belae IV de 1236. diploma, quod sequentem clausulam habet: nos ipsos heredumque succesores in terra T. libertate praedictorum iobagionum udvornicorum duximus vestiendos. 2 In particulari quod iobagionibus etiam castrorum terrae hereditariae collatae fuerint, docet aliud § 21 provocatum eiusdem Belae de 1245. diploma, quo terra Vendeghi


9662. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3230 | Paragraph | Section]

fuerint, docet iam provocatum § 22 Belae IV de 1236. diploma, quod sequentem clausulam habet: nos ipsos heredumque succesores in terra T. libertate praedictorum iobagionum udvornicorum duximus vestiendos. 2 In particulari quod iobagionibus etiam castrorum terrae hereditariae collatae fuerint, docet aliud § 21 provocatum eiusdem Belae de 1245. diploma, quo terra Vendeghi certo Uzda sub conditione iobagionis castri Thurutz, ut ibidem ostendimus, et eius


9663. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3230 | Paragraph | Section]

vestiendos. 2 In particulari quod iobagionibus etiam castrorum terrae hereditariae collatae fuerint, docet aliud § 21 provocatum eiusdem Belae de 1245. diploma, quo terra Vendeghi certo Uzda sub conditione iobagionis castri Thurutz, ut ibidem ostendimus, et eius heredibus confertur. 3 Imo quod conditionarii terras suas cum consensu regis etiam vendere potuerint, docet prolatum a Wagner in Anal. Scep. par. 2. fol. 188 diploma, quod consensuales


9664. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3230 | Paragraph | Section]

possidere potuerint. 6 Quod eorum tantum gratia observandum existimavi qui pragmaticae Hungariae historiae operam dant quin in principiis iuris Hungarici probe versati sint. § 29 Nomine iobagionum castri etiam militares eius officiales, non tamen civiles veniebant? 1 Probe observat Kollárius toties citato opere, pag. 26 et 27, quod non tantum gregarius castri miles, sed ipsi etiam eorum militares


9665. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3230 | Paragraph | Section]

castri miles, sed ipsi etiam eorum militares praefecti, utpote varnogio, hadnagyo 29.1 varnogio, hadnagyo: warnargio, hadnargio MS et centuriones, nomine iobagionum castri in Ritu Expl. Verit. compellentur. 2 Fallitur tamen in eo quasi civiles etiam castrorum magistratus eadem compellatione designarentur. 3 Civiles enim castri officiales erant tantum comes curialis, qui


9666. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3230 | Paragraph | Section]

erant tantum comes curialis, qui quandoque etiam vicarius comitis scribitur, et archipraeco; ipse castri comes et militari et civili iurisdictione iuxta pollebat. 4 Hi proprio semper officii nomine exprimuntur, neque illis nomenclatio iobagionis castri seu in Rit. Expl. Verit. seu in aliquo, quae hactenus legi, diplomate tribuitur. 5 Observatio haec ad eam nos sponte deducit quaestionem: an nihilominus comites curiales, et archipraecones perinde


9667. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3230 | Paragraph | Section]

seu in Rit. Expl. Verit. seu in aliquo, quae hactenus legi, diplomate tribuitur. 5 Observatio haec ad eam nos sponte deducit quaestionem: an nihilominus comites curiales, et archipraecones perinde ac reliqui iobagiones castri militare debuerint? 6 Quam quidem quaestionem ego commode resolvi posse arbitror, si statuamus quod antiquioribus Bela IV temporibus, si omnes castri iobagiones regium exercitum viritim sequi debuerunt (quod tamen, ut § 27 iam


9668. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3230 | Paragraph | Section]

curiales, et archipraecones perinde ac reliqui iobagiones castri militare debuerint? 6 Quam quidem quaestionem ego commode resolvi posse arbitror, si statuamus quod antiquioribus Bela IV temporibus, si omnes castri iobagiones regium exercitum viritim sequi debuerunt (quod tamen, ut § 27 iam insinuavimus. necdum est in comperto) tunc hi quoque cum castrensi militia proficisci, in ipsis tamen castris non nisi civile suum officium exercere debuerint; 7 postquam vero a


9669. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3230 | Paragraph | Section]

iobagiones regium exercitum viritim sequi debuerunt (quod tamen, ut § 27 iam insinuavimus. necdum est in comperto) tunc hi quoque cum castrensi militia proficisci, in ipsis tamen castris non nisi civile suum officium exercere debuerint; 7 postquam vero a iobagionibus castri non nisi a certo stirpium numero milites ad exercitum regium mitti coeperunt, quod tunc et comes curialis, et archipraeco domi remanserint. 8 Haec de conditionariis. § 30 Exemplum


9670. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3260 | Paragraph | Section]

igitur... terram N. vocatam de nostra possessione dedimus, donavimus iure perpetuo hereditario possidendam. 4 Ad quam cathegoriam donatio haec referenda sit, anceps videtur; Kollár eam pro collatione conditionis iobagionis castri considerat. 5 Ego tamen huic sententiae non possum adstipulari, propter clausulam: de nostra possessione; licet enim ipsae etiam castri terrae ad regem pertinuerint, hae tamen non considerabantur tanquam pro privato regum


9671. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3260 | Paragraph | Section]

licet enim ipsae etiam castri terrae ad regem pertinuerint, hae tamen non considerabantur tanquam pro privato regum usu destinatae, sed tanquam dos castri, idest pro talibus, quae ad hoc ut castrum necessario servitio provideatur, debebant iobagionibus castri, aliisque necessariis conditionariis conferri. 6 Et ideo expressio haec de nostra possessione nuspiam occurrit ubi terra castri alicui sub conditione iobagionis castri confertur.


9672. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3260 | Paragraph | Section]

servitio provideatur, debebant iobagionibus castri, aliisque necessariis conditionariis conferri. 6 Et ideo expressio haec de nostra possessione nuspiam occurrit ubi terra castri alicui sub conditione iobagionis castri confertur. 7 Deinde, licet terras etiam iobagionibus castri hereditarie collatas fuisse ostensum sit, in his tamen conferendis non utebantur reges clausula iure perpetuo, quae proprietatem donare videtur, sed


9673. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3260 | Paragraph | Section]

conditionariis conferri. 6 Et ideo expressio haec de nostra possessione nuspiam occurrit ubi terra castri alicui sub conditione iobagionis castri confertur. 7 Deinde, licet terras etiam iobagionibus castri hereditarie collatas fuisse ostensum sit, in his tamen conferendis non utebantur reges clausula iure perpetuo, quae proprietatem donare videtur, sed clausula heredibus eorumque successoribus. 8 Denique


9674. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3260 | Paragraph | Section]

fuisse ostensum sit, in his tamen conferendis non utebantur reges clausula iure perpetuo, quae proprietatem donare videtur, sed clausula heredibus eorumque successoribus. 8 Denique non puto ego quod Ruthenus ille conditionem iobagionis castri tanti, idest 30 marcis auri, emere voluerit cum illa, per impetrationem paucorum, ut vidimus, terrae iugerum potiri potuerit. 9 Cum donatio haec nec clausulam exemptionis ab oneribus prioris conditionis, nec


9675. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3260 | Paragraph | Section]

tot bella primitivarum familiarum iacturam suppleant, debuerint seu exteros liberos homines, seu domesticos conditionarios ad statum nobilium, id est militum, provehere. § 36 Exemplum nobilitati iobagionis castri. 1 Provectorum ad nobilem statum iobagionum castri iam plura exempla detecta sunt; vetustissimum est de hoc argumento quod inter Hevenessiana exstat Emerici de 1197. diploma, huius tenoris: Hinc est quod quendam


9676. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3260 | Paragraph | Section]

liberos homines, seu domesticos conditionarios ad statum nobilium, id est militum, provehere. § 36 Exemplum nobilitati iobagionis castri. 1 Provectorum ad nobilem statum iobagionum castri iam plura exempla detecta sunt; vetustissimum est de hoc argumento quod inter Hevenessiana exstat Emerici de 1197. diploma, huius tenoris: Hinc est quod quendam iobagionem de castro Posonii nomine Zerzovoy... ad eximiam extulimus libertatem


9677. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3260 | Paragraph | Section]

iobagionis castri. 1 Provectorum ad nobilem statum iobagionum castri iam plura exempla detecta sunt; vetustissimum est de hoc argumento quod inter Hevenessiana exstat Emerici de 1197. diploma, huius tenoris: Hinc est quod quendam iobagionem de castro Posonii nomine Zerzovoy... ad eximiam extulimus libertatem statuentes quod nullus comitum aut aliorum in eo sibi ius vendicare praesumat, verum in aula regia tam ipse quam sui heredes perpetua libertate gaudeant. 2 Si diploma hoc non


9678. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3260 | Paragraph | Section]

posterioribus litteris exprimi consveverit. § 37 Aliud exemplum. 1 Protulit Kollár in laudato opere pag. 88 diploma Belae IV de 1266. quod sequentes clausulas habet: Quosdam Simarth... qui de altioribus iobagionibus castri Bolunduch oriundi fuerant... de iobagionatu et conditione castri praedicti, qua eidem adstricti tenebantur, eximentes ad libertatem et numerum servientium nostrorum regalium, una cum terris eorum, quas habent, hereditariis duximus transferendos, ita


9679. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3260 | Paragraph | Section]

§ 37 Aliud exemplum. 1 Protulit Kollár in laudato opere pag. 88 diploma Belae IV de 1266. quod sequentes clausulas habet: Quosdam Simarth... qui de altioribus iobagionibus castri Bolunduch oriundi fuerant... de iobagionatu et conditione castri praedicti, qua eidem adstricti tenebantur, eximentes ad libertatem et numerum servientium nostrorum regalium, una cum terris eorum, quas habent, hereditariis duximus transferendos, ita quod de caetero tam ipsi, quam eorum heredes,


9680. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3260 | Paragraph | Section]

heredes, heredumque successores inter aulicos nostros computabiles habeantur, nec unquam ratione pristinae conditionis dicto castro in aliquo respondere teneantur. 2 Per altiores iobagiones castri non nisi aut officiales castri, aut iobagiones S. Regis intelligi possunt. 3 Nam inter reliquos nullum honoris discrimen viguit; ego malim primum exinde existimare quia, si fuissent iobagiones S. Regis, diploma id tanquam quid


9681. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3260 | Paragraph | Section]

nostros computabiles habeantur, nec unquam ratione pristinae conditionis dicto castro in aliquo respondere teneantur. 2 Per altiores iobagiones castri non nisi aut officiales castri, aut iobagiones S. Regis intelligi possunt. 3 Nam inter reliquos nullum honoris discrimen viguit; ego malim primum exinde existimare quia, si fuissent iobagiones S. Regis, diploma id tanquam quid determinati indubie expressisset. 4 Obiverit


9682. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3260 | Paragraph | Section]

2 Per altiores iobagiones castri non nisi aut officiales castri, aut iobagiones S. Regis intelligi possunt. 3 Nam inter reliquos nullum honoris discrimen viguit; ego malim primum exinde existimare quia, si fuissent iobagiones S. Regis, diploma id tanquam quid determinati indubie expressisset. 4 Obiverit aliquis e horum maioribus quodpiam castri munus quod specifice exprimere, quia longum fuisset, maluerit id compilator generali illa clausula: de


9683. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3260 | Paragraph | Section]

§ 38 Tertium exemplum. 1 Habeo diploma Stephani V qua iunioris regis de 1269. ex authographo descriptum quod ita habet: attendentes servitia Clementis et Martini, servientium Aegidii magistri dapiferorum nostrorum... iobagiones castri Bachiensis... ipsos et ipsorum heredes, heredumque successores a iobagionatu castri praedicti eximendos duximus, de nostra gratia pleniori adeo plane, quod de caetero de domo regia in numero servientium regalium computabiles habeantur.


9684. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3260 | Paragraph | Section]

Stephani V qua iunioris regis de 1269. ex authographo descriptum quod ita habet: attendentes servitia Clementis et Martini, servientium Aegidii magistri dapiferorum nostrorum... iobagiones castri Bachiensis... ipsos et ipsorum heredes, heredumque successores a iobagionatu castri praedicti eximendos duximus, de nostra gratia pleniori adeo plane, quod de caetero de domo regia in numero servientium regalium computabiles habeantur. 2 Observatione dignum est quod ipsi iobagiones


9685. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3260 | Paragraph | Section]

heredumque successores a iobagionatu castri praedicti eximendos duximus, de nostra gratia pleniori adeo plane, quod de caetero de domo regia in numero servientium regalium computabiles habeantur. 2 Observatione dignum est quod ipsi iobagiones castrorum regiorum potuerint servitia apud privatos assumere. 3 Fuerit domus impetratorum populosior ita quod reliqui adnexa huic conditioni servitia facile explere potuerimt, id quod confirmat depromptam § 27 opinionem quod iobagiones castri


9686. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3260 | Paragraph | Section]

est quod ipsi iobagiones castrorum regiorum potuerint servitia apud privatos assumere. 3 Fuerit domus impetratorum populosior ita quod reliqui adnexa huic conditioni servitia facile explere potuerimt, id quod confirmat depromptam § 27 opinionem quod iobagiones castri non viritim, uti nobiles, sed a certo domum numero ad exercitum regium comparere debuerint; secus enim nemo eorum privato alicui servire potuisset. § 39 Quartum


9687. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3260 | Paragraph | Section]

§ 39 Quartum exemplum. 1 Aliud eiusdem Stephani V adhuc qua iunioris regis diploma de 1268. Kollár ibidem recitat hunc in modum: Marcellum... et per ipsum suos fratres... iobagiones Castriferrei... et per ipsos suos liberos ac universos posteros... a iobagionatu castri praedicti... eximentes in numerum servientium nostrorum nobilium transtulimus cum omnibus eorum possessionibus hereditariis emptitiiis, ac quodcunque iusto titulo


9688. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3260 | Paragraph | Section]

Quartum exemplum. 1 Aliud eiusdem Stephani V adhuc qua iunioris regis diploma de 1268. Kollár ibidem recitat hunc in modum: Marcellum... et per ipsum suos fratres... iobagiones Castriferrei... et per ipsos suos liberos ac universos posteros... a iobagionatu castri praedicti... eximentes in numerum servientium nostrorum nobilium transtulimus cum omnibus eorum possessionibus hereditariis emptitiiis, ac quodcunque iusto titulo acquisitis. 2 Hactenus hereditariae tantum


9689. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3260 | Paragraph | Section]

per impetratores acquisitas eximit. 4 Exstat in collect. Hevenessiana tertium eiusdem regis qua iam toti Hungariae imperantis diploma de 1271. sequenti tenore: Quod cum Simon, et Amanus, filii comitis Dominici de Bilye, qui de iobagionibus castri Zaladiensis originem duxerunt... eosdem de eodem iobagionatu castri eximentes in numerum servientium regalium et coetum nobilium Regni ex munificentia regia duximus transferendos, volentes ut tam ipsi quam eorum heredes perpetua libertate


9690. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3260 | Paragraph | Section]

Exstat in collect. Hevenessiana tertium eiusdem regis qua iam toti Hungariae imperantis diploma de 1271. sequenti tenore: Quod cum Simon, et Amanus, filii comitis Dominici de Bilye, qui de iobagionibus castri Zaladiensis originem duxerunt... eosdem de eodem iobagionatu castri eximentes in numerum servientium regalium et coetum nobilium Regni ex munificentia regia duximus transferendos, volentes ut tam ipsi quam eorum heredes perpetua libertate gratulentur. 5 Hic quoque comes


9691. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3260 | Paragraph | Section]

cum filii primo eius nobilitatem sint assecuti. § 42 42 transposui; cf. Skerleczii " Epistulam ad M. G. Kovachich", § 19,1. Exempla nobilitatorum iobagionum S. Regis. 1 Superest ut evectorum ad statum nobilium etiam iobagionum S. Regis exempla proferamus. 2 Exstat in Collect. Hevenessiana diploma Andreae II de 1217. quod ita habet: Quod nos nostri fidelis Urusz


9692. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3260 | Paragraph | Section]

42 transposui; cf. Skerleczii " Epistulam ad M. G. Kovachich", § 19,1. Exempla nobilitatorum iobagionum S. Regis. 1 Superest ut evectorum ad statum nobilium etiam iobagionum S. Regis exempla proferamus. 2 Exstat in Collect. Hevenessiana diploma Andreae II de 1217. quod ita habet: Quod nos nostri fidelis Urusz iobagionis S. Regis de Zala servitium recolentes... ipsum cum tribus fratribus et cum universis


9693. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3260 | Paragraph | Section]

iobagionum S. Regis. 1 Superest ut evectorum ad statum nobilium etiam iobagionum S. Regis exempla proferamus. 2 Exstat in Collect. Hevenessiana diploma Andreae II de 1217. quod ita habet: Quod nos nostri fidelis Urusz iobagionis S. Regis de Zala servitium recolentes... ipsum cum tribus fratribus et cum universis heredibus suis et fratrum suorum... a iobagionibus S. Regis de castro Zaladiensi penitus exemptum permanere praecipimus,


9694. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3260 | Paragraph | Section]

diploma Andreae II de 1217. quod ita habet: Quod nos nostri fidelis Urusz iobagionis S. Regis de Zala servitium recolentes... ipsum cum tribus fratribus et cum universis heredibus suis et fratrum suorum... a iobagionibus S. Regis de castro Zaladiensi penitus exemptum permanere praecipimus, regia statuentes auctoritate, ut liceat amplius ipsi cum praediis T.T. aurea et perpetua perfrui libertate, et inter servientes regis adnumerari perpetuo.


9695. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3260 | Paragraph | Section]

post regnum S. Stephani annis emanaverit, hoc autem temporis intervallo et styrps aliqua facile perdurare et memoria eius originis conservari potuerit, vel hinc apparet quod familia Urusz iam a S. Stephano militiae castri Zaladiensis adscripta, id est ad conditionem iobagionis castri huius collocata fuerit. 4 Caeterum diploma hoc vetustissimo, quod § 36 produximus, Emerici diplomate non nisi 20 annis posterius est, et tamen clausulas servientis regii et eliberationem non tantum


9696. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3260 | Paragraph | Section]

5 Protulit etiam Kerchelich in Notit. Prael. pag. 190 Belae IV de 1224. diploma quod iterum a prioris aetate non nisi septem annis distat et sequentes clausulas continet: Quod Radus et fratres eius de Klokoche, qui de filiis iobagionum S. Regis de Goritza oriundi fuerant... tanta donavimus praerogativa libertatis ut tam ipsi quam ab eis in perpetuum descendentes de domo et familia nostra de caetero censeantur. 6 Quibus etiam terram Klokoche perpetua donavimus


9697. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3260 | Paragraph | Section]

familiae reipsa extet. 9 Itaque aut styrpem hanc S. Ladislaus, qui eousque reipsa pertigerat, militiae castri Goricza adscripsit, hi vero ad imitationem eorum, qui in Hungaria a. S. Stephano ad conditionem hanc repositi fuerant, compellationem iobagionum S. Regis usurparunt, aut certe commenti appellationem hanc impetratores privilegii huius cancellariae Belae regis imposuerunt. 10 Caeterum clausula De domo et familia nostra censeantur eam apud quosdam erroneam produxit


9698. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3260 | Paragraph | Section]

habuerunt. 1 Producit Kollár iam citato opere pag. 91 diploma Andreae III de 1293. quod sequentes clausulas continet: dictam terram castri nostri de Sepes... ab eodem castro penitus exemptam, non in libertate filiorum iobagionum de Scepus, sed eo iure, seu libertate, quibus nobiles Regni nostri terras suas... dignoscuntur, possedisse dedimus, donavimus, et contulimus eidem magistro Pyrm, et per eum suis heredibus, heredumque suorum


9699. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3260 | Paragraph | Section]

magistro Pyrm, et per eum suis heredibus, heredumque suorum successoribus iure perpetuo, et irrevocabiliter possidendam. 2 Exhinc iam diserte apparet quod nobiles terras suas eminentiori iure possederint quam iobagiones castrorum. 3 Iam vero e compluribus, quae recitavimus, diplomatibus, apparet quod hi quoque terras suas ad heredes transmiserint. 4 Proinde eminentius nobilium ius in nullo alio consistere poterat, quam in


9700. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3260 | Paragraph | Section]

quempiam satis dilucidatum sit, libet illud paucis enodare. 25 E primitivo Regni instituto terrae castro alicui adscriptae non ad privatum regum usum, ut iam diximus, sed ad dotandos, quibus castrum egebat, conditionarios, ac praesertim iobagiones, id est milites castri, destinebantur, et ideo pro axiomate habebatur quod nobilibus, qui ex ipsa status sui praerogativa oneribus his subici non poterant, conferri non possint. 26 Causa instituti huius fuit ut praeter


9701. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3260 | Paragraph | Section]

sit, prostant plures successorum suorum litterae e quibus patet eos terras castrorum porro etiam aut nobilibus, aut certe iure nobilitari contulisse, prouti id ultimus primae periodi regum per praesens diploma fecit. 33 Cum hac ratione paucae tantum iobagionum castri, quae usque Ludovicum I non defecerunt, familiae superfuerint, forte id ipsum regi huic ansam dedit ut has in praerogativis cum reliquis nobilibus, ut infra dicemus, exaequaret. 34 Caeterum scriptores in principiis iuris publici minus


9702. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3260 | Paragraph | Section]

elargito dicitur: In expeditione per nos facta quatuor, qui habent terram octo aratrorum sufficientem, unum mittere debeant decenter armatum. 10 In diplomate vero Ladislai IV de 1278, quo Ioan et alios nobilitat, habetur aplicamus eos libertati nobilium de Zepes... exercituantes in futurum sicut de tanta terra exercituandi caeteris mos exstitit usuatus. 11 Porro ex ipso praesentis Andreae II diplomatis stylo apparet


9703. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3260 | Paragraph | Section]

seu liberi hominis eluctari debuere, praesertim cum supra attulerimus exempla e quibus patet quod ipsi inferiorum classium conditionarii non ad statum servientium regis evecti, sed tantum ad aliam eminentiorem conditionem, utpote iobagionis castri, vel liberi S. Regis relati fuerint. 3 Apparet 2-o: Quod in prima regum periodo non alii conditionarii quam regii nobilitatem adipisci potuerint; cum enim id ea perfici solverit


9704. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3260 | Paragraph | Section]

4 Dedimus quidem supra § 39 Stephani V diploma quo Clementem et Martinum, Aegydii dapiferorum regiorum magistri servientes, nobilitat. 5 Verum et hos regios fuisse conditionarios inde apparet quod eos rex iobagiones castri Bachiensis appellat. 6 Quare hi apud Aegydium ingenuum tantum aliquod servitium obiverint, neque ullam huius terram sub conditionaria aliqua servitute possederint atque adeo nobilitatio eorum nullum illi attulit detrimentum.


9705. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3260 | Paragraph | Section]

ansam praebuerit. 4 Verum cum e sedecim, quae hanc in rem supra protulimus, diplomatibus, clausula de exemptione terrae tantum in quatuor desideretur, impetrator primi e provocatis diplomatibus fuerit suburbanus, id est castrensis, reliqui vero iobagiones castri, malim ego existimare quod clausula haec, vel qua suapte subintelligi credita ultro exmissa sit, vel vero quod compilatoris aut describentis oscitantia emanserit; omnes enim hos qua conditionarios terras eo nomine jam antea possidere debuisse supra


9706. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3260 | Paragraph | Section]

Liber tamen vadum hoc quoad diplomatum, quae hactenus nancisci potui, fide licet pertentare. 4 Provocat Kerchelich in Hist. Eccl. Zag. pag. 326 privilegium Belae IV de 1225, cujus copiam possideo et qua omnes, qui eotum in campo Turopolya degebant, iobagiones castri Zagrabiensis nobilitat cum hac clausula: eorumque juxta lineam cognationis descendentes ab obligatione servitutis castri eximimus et libertati inferioris officii de honesta societate servientium regis asserimus nobilitatemque in totam successionis


9707. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3260 | Paragraph | Section]

tantum nobilitatos discrimen. § 51 Nobiles primitivi et adscititii. 1 Exstat inter Hevenessiana diploma Ladislai IV de 1279. quod sequentem clausulam habet: eosdem nobiles nostros praediales et iobbagyiones castri (Ruiche) tamquam veros et naturales servientes nostros Regales duximus eximendos. 2 Vidimus etiam § 34 quod idem Ladislaus in provocato illic de 1281. diplomate hac utatur clausula: illa


9708. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3260 | Paragraph | Section]

supra vidimus, non adhibeatur, appparet iterum quod inter primitivos et postea creatos, seu ut ita dicam adsciticios nobiles discrimen aliquod intercesserit. § 52 Nobiles iobbagyiones castri et ecclesiarum. 1 Iobbagyiones castri de primitivo Regni instituto non fuisse nobiles vel inde apparet, quod elevatorum e conditione hac ad statum nobilium quinque exempla §-his 36, 37, 38 et


9709. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3260 | Paragraph | Section]

et postea creatos, seu ut ita dicam adsciticios nobiles discrimen aliquod intercesserit. § 52 Nobiles iobbagyiones castri et ecclesiarum. 1 Iobbagyiones castri de primitivo Regni instituto non fuisse nobiles vel inde apparet, quod elevatorum e conditione hac ad statum nobilium quinque exempla §-his 36, 37, 38 et 59 produxerimus, §-ho vero 42 ostendimus ex ipsis


9710. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3260 | Paragraph | Section]

de primitivo Regni instituto non fuisse nobiles vel inde apparet, quod elevatorum e conditione hac ad statum nobilium quinque exempla §-his 36, 37, 38 et 59 produxerimus, §-ho vero 42 ostendimus ex ipsis liberis seu iobbagyionibus regis, qui tamen inter reliquos iobbagyiones castri eminebant, duas stirpes ad statum nobilium evectas fuisse. 2 Et tamen adeo honorifica fuit iobbagyionum castri conditio ut hi non tantum passim pro nobilibus reputati, sed ab


9711. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3260 | Paragraph | Section]

vel inde apparet, quod elevatorum e conditione hac ad statum nobilium quinque exempla §-his 36, 37, 38 et 59 produxerimus, §-ho vero 42 ostendimus ex ipsis liberis seu iobbagyionibus regis, qui tamen inter reliquos iobbagyiones castri eminebant, duas stirpes ad statum nobilium evectas fuisse. 2 Et tamen adeo honorifica fuit iobbagyionum castri conditio ut hi non tantum passim pro nobilibus reputati, sed ab ipsis etiam regibus hoc axiomate insigniti fuerint.


9712. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3260 | Paragraph | Section]

37, 38 et 59 produxerimus, §-ho vero 42 ostendimus ex ipsis liberis seu iobbagyionibus regis, qui tamen inter reliquos iobbagyiones castri eminebant, duas stirpes ad statum nobilium evectas fuisse. 2 Et tamen adeo honorifica fuit iobbagyionum castri conditio ut hi non tantum passim pro nobilibus reputati, sed ab ipsis etiam regibus hoc axiomate insigniti fuerint. 3 Bela IV in diplomate 1269, quod inter Hevenessiana prostat, ipsos iobaggyiones, id est


9713. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3260 | Paragraph | Section]

Et tamen adeo honorifica fuit iobbagyionum castri conditio ut hi non tantum passim pro nobilibus reputati, sed ab ipsis etiam regibus hoc axiomate insigniti fuerint. 3 Bela IV in diplomate 1269, quod inter Hevenessiana prostat, ipsos iobaggyiones, id est milites, ecclesiae Albensis pro nobilibus habuisse videtur dum dicit: quod cum inter primos et postremos ejusdem ecclesiae nostrae iobbagyiones super nobilitate et statu iobbagyionatus eorum fuisset gravis discordia


9714. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3260 | Paragraph | Section]

fuerint. 3 Bela IV in diplomate 1269, quod inter Hevenessiana prostat, ipsos iobaggyiones, id est milites, ecclesiae Albensis pro nobilibus habuisse videtur dum dicit: quod cum inter primos et postremos ejusdem ecclesiae nostrae iobbagyiones super nobilitate et statu iobbagyionatus eorum fuisset gravis discordia suscitata; Ladislaus IV in diplomate de 1273, quod in archivo nobilium campi Turopolya asservatur, inhibet capitaneos castrorum Medve etc. ne nobiles castrenses


9715. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3260 | Paragraph | Section]

1269, quod inter Hevenessiana prostat, ipsos iobaggyiones, id est milites, ecclesiae Albensis pro nobilibus habuisse videtur dum dicit: quod cum inter primos et postremos ejusdem ecclesiae nostrae iobbagyiones super nobilitate et statu iobbagyionatus eorum fuisset gravis discordia suscitata; Ladislaus IV in diplomate de 1273, quod in archivo nobilium campi Turopolya asservatur, inhibet capitaneos castrorum Medve etc. ne nobiles castrenses signanter de campo Zagrabiensi


9716. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3260 | Paragraph | Section]

signanter de campo Zagrabiensi (sunt verba diplomatis) ad servitia facienda et solvendas taxas compellant. 4 Idem Ladislaus in provocato praecedenti §-ho de 1279. diplomate utitur clausula eosdem nobiles nostros praediales et iobbagyiones castri. 5 Denique vidimus §-ho 22 quod Carolus I in provocato illic de 1311. diplomate iobbagyiones castri nobiles appellet. 6 Itaque novam iterum inter nobiles iobbagyiones castrorum, et veros


9717. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3260 | Paragraph | Section]

4 Idem Ladislaus in provocato praecedenti §-ho de 1279. diplomate utitur clausula eosdem nobiles nostros praediales et iobbagyiones castri. 5 Denique vidimus §-ho 22 quod Carolus I in provocato illic de 1311. diplomate iobbagyiones castri nobiles appellet. 6 Itaque novam iterum inter nobiles iobbagyiones castrorum, et veros Regni nobiles differentiam tenemus. 7 Et hae sunt quatuor illae caracteristicae notae per quas variae


9718. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3260 | Paragraph | Section]

eosdem nobiles nostros praediales et iobbagyiones castri. 5 Denique vidimus §-ho 22 quod Carolus I in provocato illic de 1311. diplomate iobbagyiones castri nobiles appellet. 6 Itaque novam iterum inter nobiles iobbagyiones castrorum, et veros Regni nobiles differentiam tenemus. 7 Et hae sunt quatuor illae caracteristicae notae per quas variae nobilium classes ante Ludovicum I differebant; nullam enim aliam e prolatis hactenus diplomatibus


9719. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3260 | Paragraph | Section]

societate servientium regis, quam § 49 memoravimus, in nullo praeterea alio, quod sciam, diplomate occurrit, neque servientes regis majoris officii uspiam alibi memorantur. 2 Qui diploma illud impetrarunt, fuerunt iobbagyiones castri Zagrabiensis in campo tum Zagrabiensi, nunc Turopolyensi dicto commorantes. 3 Nisi totus diplomatis illius spiritus id denotare videtur, quod incolae campi illius, qui uti nunc, ita indubie tunc etiam plures hospitum


9720. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3260 | Paragraph | Section]

centurias efferebant, omnes ad semel nobilitari voluerint, id Belae regi non arriserit; ut tamen aliquid eorum precibus detulisse videatur, provocatum diploma cum aequivoca illa clausula iisdem elargitus sit. 4 Adduxit me in opinionem hanc aliud Ioachimi totius Sclavoniae bani de 1271. diploma, quod Stephanus IV subsequo statim anno 1272. confirmavit et in archivo Turopolyensium perinde conservatur, in quo rex et banus eam ipsis largiuntur libertatem ut ipsi successoresque ipsorum in generationum eorumdem


9721. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3260 | Paragraph | Section]

Sclavoniae bani de 1271. diploma, quod Stephanus IV subsequo statim anno 1272. confirmavit et in archivo Turopolyensium perinde conservatur, in quo rex et banus eam ipsis largiuntur libertatem ut ipsi successoresque ipsorum in generationum eorumdem haeredes titulo iobbagyionatus castri Zagrabiensis perfruantur. 5 Quodsi enim hi jam 1224. a Bela ad inferiorem licet nobilium statum elevati fuissent, non petiissent utique post 47 annos a Ioachimo Bano ut in suo statu


9722. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3260 | Paragraph | Section]

ipsi successoresque ipsorum in generationum eorumdem haeredes titulo iobbagyionatus castri Zagrabiensis perfruantur. 5 Quodsi enim hi jam 1224. a Bela ad inferiorem licet nobilium statum elevati fuissent, non petiissent utique post 47 annos a Ioachimo Bano ut in suo statu 53.5 statu addidi iobbagyionatus castri, quod infra statum nobilium etiam minus perfectorum fuit, confirmentur; quare hos non obstante paradoxa


9723. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3260 | Paragraph | Section]

hi jam 1224. a Bela ad inferiorem licet nobilium statum elevati fuissent, non petiissent utique post 47 annos a Ioachimo Bano ut in suo statu 53.5 statu addidi iobbagyionatus castri, quod infra statum nobilium etiam minus perfectorum fuit, confirmentur; quare hos non obstante paradoxa illa minoris officii de honesta societate servientium regis expressione in sua iobbagyionum castri conditione, quae


9724. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3260 | Paragraph | Section]

iobbagyionatus castri, quod infra statum nobilium etiam minus perfectorum fuit, confirmentur; quare hos non obstante paradoxa illa minoris officii de honesta societate servientium regis expressione in sua iobbagyionum castri conditione, quae quadam tenus pro nobili habebatur, relictos fuisse satis constat, praesertim cum illos plenam nobilitatem nonnisi subsequo anno 1273. a Ladislao IV per provocatum priori §-ho diploma obtinuisse mox simus ostensuri.


9725. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3260 | Paragraph | Section]

aliis diplomatibus clausula haec desideratur, minori atque illi libertate gavisi sint? 2 Ut id debite discutiatur, ante omnia definiri debet quinam pro veris puris et naturaliter nobilibus reputati fuerint; vidimus jam § 16-o quod inter iobbagyiones castri eadem naturalium iobbagyionum distinctio viguerit. 3 Provocatum § 52-o Belae IV de 1269. diploma docet quod discrimen hoc inter ipsos etiam ecclesiarum iobbagyiones, quod nunc praediales


9726. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3260 | Paragraph | Section]

atque illi libertate gavisi sint? 2 Ut id debite discutiatur, ante omnia definiri debet quinam pro veris puris et naturaliter nobilibus reputati fuerint; vidimus jam § 16-o quod inter iobbagyiones castri eadem naturalium iobbagyionum distinctio viguerit. 3 Provocatum § 52-o Belae IV de 1269. diploma docet quod discrimen hoc inter ipsos etiam ecclesiarum iobbagyiones, quod nunc praediales appellamus, invaluerit; dicitur enim illic quod eadem


9727. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3260 | Paragraph | Section]

reputati fuerint; vidimus jam § 16-o quod inter iobbagyiones castri eadem naturalium iobbagyionum distinctio viguerit. 3 Provocatum § 52-o Belae IV de 1269. diploma docet quod discrimen hoc inter ipsos etiam ecclesiarum iobbagyiones, quod nunc praediales appellamus, invaluerit; dicitur enim illic quod eadem ecclesia nostra Albensis non solum per primos veros et naturales iobbagyiones suos, sed per illos consveverat... adjuvari qui aliunde venerunt, vel qui... de


9728. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3260 | Paragraph | Section]

IV de 1269. diploma docet quod discrimen hoc inter ipsos etiam ecclesiarum iobbagyiones, quod nunc praediales appellamus, invaluerit; dicitur enim illic quod eadem ecclesia nostra Albensis non solum per primos veros et naturales iobbagyiones suos, sed per illos consveverat... adjuvari qui aliunde venerunt, vel qui... de conditionariis, ac populis communibus ejusdem ecclesiae propter suorum praerogativam meritorum... in coetum... dictorum iobbagyionum sunt translati. 4 Quod pro


9729. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3260 | Paragraph | Section]

nostra Albensis non solum per primos veros et naturales iobbagyiones suos, sed per illos consveverat... adjuvari qui aliunde venerunt, vel qui... de conditionariis, ac populis communibus ejusdem ecclesiae propter suorum praerogativam meritorum... in coetum... dictorum iobbagyionum sunt translati. 4 Quod pro naturalibus iobbagyionibus illi habiti fuerint quos iam S. Stephanus militiae adscripsit vel inde apparet quod hi alias etiam liberi S. Regis vel iobbagyiones S. Regis, ut


9730. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3260 | Paragraph | Section]

sed per illos consveverat... adjuvari qui aliunde venerunt, vel qui... de conditionariis, ac populis communibus ejusdem ecclesiae propter suorum praerogativam meritorum... in coetum... dictorum iobbagyionum sunt translati. 4 Quod pro naturalibus iobbagyionibus illi habiti fuerint quos iam S. Stephanus militiae adscripsit vel inde apparet quod hi alias etiam liberi S. Regis vel iobbagyiones S. Regis, ut eodem §-ho ostendimus, compellentur. 5 De naturalibus iobbagyionibus


9731. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3260 | Paragraph | Section]

meritorum... in coetum... dictorum iobbagyionum sunt translati. 4 Quod pro naturalibus iobbagyionibus illi habiti fuerint quos iam S. Stephanus militiae adscripsit vel inde apparet quod hi alias etiam liberi S. Regis vel iobbagyiones S. Regis, ut eodem §-ho ostendimus, compellentur. 5 De naturalibus iobbagyionibus ecclesiae Albensis Bela in laudato Diplomate id diserte quidem non profitetur; cum tamen dubitari non possit quod iobbagyiones ecclesiarum compellationem et


9732. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3260 | Paragraph | Section]

iobbagyionibus illi habiti fuerint quos iam S. Stephanus militiae adscripsit vel inde apparet quod hi alias etiam liberi S. Regis vel iobbagyiones S. Regis, ut eodem §-ho ostendimus, compellentur. 5 De naturalibus iobbagyionibus ecclesiae Albensis Bela in laudato Diplomate id diserte quidem non profitetur; cum tamen dubitari non possit quod iobbagyiones ecclesiarum compellationem et distinctionem naturalium iobbagyionum ab exemplo iobbagyionum castri


9733. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3260 | Paragraph | Section]

etiam liberi S. Regis vel iobbagyiones S. Regis, ut eodem §-ho ostendimus, compellentur. 5 De naturalibus iobbagyionibus ecclesiae Albensis Bela in laudato Diplomate id diserte quidem non profitetur; cum tamen dubitari non possit quod iobbagyiones ecclesiarum compellationem et distinctionem naturalium iobbagyionum ab exemplo iobbagyionum castri invexerint, vix etiam dubitare licet quod eandem etiam characteristicam notam nomenclationi huic attribuerint, nimirum ut pro talibus


9734. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3260 | Paragraph | Section]

ut eodem §-ho ostendimus, compellentur. 5 De naturalibus iobbagyionibus ecclesiae Albensis Bela in laudato Diplomate id diserte quidem non profitetur; cum tamen dubitari non possit quod iobbagyiones ecclesiarum compellationem et distinctionem naturalium iobbagyionum ab exemplo iobbagyionum castri invexerint, vix etiam dubitare licet quod eandem etiam characteristicam notam nomenclationi huic attribuerint, nimirum ut pro talibus illi solum habeantur, quos ipse S. Stephanus militiae alicujus ecclesiae


9735. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3260 | Paragraph | Section]

5 De naturalibus iobbagyionibus ecclesiae Albensis Bela in laudato Diplomate id diserte quidem non profitetur; cum tamen dubitari non possit quod iobbagyiones ecclesiarum compellationem et distinctionem naturalium iobbagyionum ab exemplo iobbagyionum castri invexerint, vix etiam dubitare licet quod eandem etiam characteristicam notam nomenclationi huic attribuerint, nimirum ut pro talibus illi solum habeantur, quos ipse S. Stephanus militiae alicujus ecclesiae adscripsit. 6 Itaque cum per


9736. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3260 | Paragraph | Section]

invexerint, vix etiam dubitare licet quod eandem etiam characteristicam notam nomenclationi huic attribuerint, nimirum ut pro talibus illi solum habeantur, quos ipse S. Stephanus militiae alicujus ecclesiae adscripsit. 6 Itaque cum per naturales iobbagyiones ii designati fuerint quos S. Stephanus militiae alicujus castri aut ecclesiae adscripsit, probabile admodum efficitur quod per naturaliter nobiles etiam ii intelligant quos idem rex in numerum militum immediate


9737. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3320 | Paragraph | Section]

admodum efficitur quod per naturaliter nobiles etiam ii intelligant quos idem rex in numerum militum immediate regiorum, id est, ut nunc loquimur, in album nobilium retulit. 7 Si proinde demonstrari potest quod naturales iobbagyiones seu castri, seu ecclesiae honoris tantum gradu a reliquis discreti fuerint, prona inde evadet conjectura quod naturaliter nobiles etiam a reliquis perfecte nobilibus solo existimationis gradu discrepaverint. 8


9738. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3320 | Paragraph | Section]

seu ecclesiae honoris tantum gradu a reliquis discreti fuerint, prona inde evadet conjectura quod naturaliter nobiles etiam a reliquis perfecte nobilibus solo existimationis gradu discrepaverint. 8 Iam vero de naturalibus iobbagyionibus castri id vel inde conicitur, quod Rit. Expl. Verit. in octo locis, ut provocato § 16-o ostendimus, de Naturalibus iobbagyionibus castri agat quin ullam illis praeter honoris praerogativam §-ho 304-o attribuat, ubi dicitur:


9739. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3320 | Paragraph | Section]

perfecte nobilibus solo existimationis gradu discrepaverint. 8 Iam vero de naturalibus iobbagyionibus castri id vel inde conicitur, quod Rit. Expl. Verit. in octo locis, ut provocato § 16-o ostendimus, de Naturalibus iobbagyionibus castri agat quin ullam illis praeter honoris praerogativam §-ho 304-o attribuat, ubi dicitur: Cum... comes de Doboka pervideret (id est lustraret) exercitum suum, quidam Herenszt stetit in ordine iobbagyionum naturalium, qui...


9740. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3320 | Paragraph | Section]

ostendimus, de Naturalibus iobbagyionibus castri agat quin ullam illis praeter honoris praerogativam §-ho 304-o attribuat, ubi dicitur: Cum... comes de Doboka pervideret (id est lustraret) exercitum suum, quidam Herenszt stetit in ordine iobbagyionum naturalium, qui... iobbagyiones S. Regis nuncupari solent; tunc accesserunt quidam de iobbagyionibus S. Regis et rejecerunt illum de ordine suo dicentes quod ipse non esset de ordine et gradu iobbagyionum S. Regis. 9 E quo satis apparet


9741. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3320 | Paragraph | Section]

iobbagyionibus castri agat quin ullam illis praeter honoris praerogativam §-ho 304-o attribuat, ubi dicitur: Cum... comes de Doboka pervideret (id est lustraret) exercitum suum, quidam Herenszt stetit in ordine iobbagyionum naturalium, qui... iobbagyiones S. Regis nuncupari solent; tunc accesserunt quidam de iobbagyionibus S. Regis et rejecerunt illum de ordine suo dicentes quod ipse non esset de ordine et gradu iobbagyionum S. Regis. 9 E quo satis apparet iobbagyiones S. Regis


9742. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3320 | Paragraph | Section]

praerogativam §-ho 304-o attribuat, ubi dicitur: Cum... comes de Doboka pervideret (id est lustraret) exercitum suum, quidam Herenszt stetit in ordine iobbagyionum naturalium, qui... iobbagyiones S. Regis nuncupari solent; tunc accesserunt quidam de iobbagyionibus S. Regis et rejecerunt illum de ordine suo dicentes quod ipse non esset de ordine et gradu iobbagyionum S. Regis. 9 E quo satis apparet iobbagyiones S. Regis a reliquis ordine tantum et gradu discrepasse, quod inde etiam


9743. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3320 | Paragraph | Section]

exercitum suum, quidam Herenszt stetit in ordine iobbagyionum naturalium, qui... iobbagyiones S. Regis nuncupari solent; tunc accesserunt quidam de iobbagyionibus S. Regis et rejecerunt illum de ordine suo dicentes quod ipse non esset de ordine et gradu iobbagyionum S. Regis. 9 E quo satis apparet iobbagyiones S. Regis a reliquis ordine tantum et gradu discrepasse, quod inde etiam confirmatur quod hi perinde ac alii castrorum iobbagyiones nobilitatem, ut jam ostendimus, per distinctum regis


9744. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3320 | Paragraph | Section]

naturalium, qui... iobbagyiones S. Regis nuncupari solent; tunc accesserunt quidam de iobbagyionibus S. Regis et rejecerunt illum de ordine suo dicentes quod ipse non esset de ordine et gradu iobbagyionum S. Regis. 9 E quo satis apparet iobbagyiones S. Regis a reliquis ordine tantum et gradu discrepasse, quod inde etiam confirmatur quod hi perinde ac alii castrorum iobbagyiones nobilitatem, ut jam ostendimus, per distinctum regis privilegium debuerint impetrare. 10 De


9745. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3320 | Paragraph | Section]

de ordine suo dicentes quod ipse non esset de ordine et gradu iobbagyionum S. Regis. 9 E quo satis apparet iobbagyiones S. Regis a reliquis ordine tantum et gradu discrepasse, quod inde etiam confirmatur quod hi perinde ac alii castrorum iobbagyiones nobilitatem, ut jam ostendimus, per distinctum regis privilegium debuerint impetrare. 10 De naturalibus iobbagyionibus ecclesiae Albensis id ipse Bela in laudato supra diplomate diserte definivit dum ait statuentes quod omnes


9746. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3320 | Paragraph | Section]

S. Regis a reliquis ordine tantum et gradu discrepasse, quod inde etiam confirmatur quod hi perinde ac alii castrorum iobbagyiones nobilitatem, ut jam ostendimus, per distinctum regis privilegium debuerint impetrare. 10 De naturalibus iobbagyionibus ecclesiae Albensis id ipse Bela in laudato supra diplomate diserte definivit dum ait statuentes quod omnes illi, qui usque ad praesens tempus... nomine iobbagyionum permanserunt, eadem gaudeant per omnia libertate, qua iidem primi, veri et


9747. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3320 | Paragraph | Section]

regis privilegium debuerint impetrare. 10 De naturalibus iobbagyionibus ecclesiae Albensis id ipse Bela in laudato supra diplomate diserte definivit dum ait statuentes quod omnes illi, qui usque ad praesens tempus... nomine iobbagyionum permanserunt, eadem gaudeant per omnia libertate, qua iidem primi, veri et naturales iobbagyiones... perfruuntur. 11 Itaque sicut naturaliter nobilis compellatio eandem cum nomenclatione naturalis iobbagyionis


9748. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3320 | Paragraph | Section]

ecclesiae Albensis id ipse Bela in laudato supra diplomate diserte definivit dum ait statuentes quod omnes illi, qui usque ad praesens tempus... nomine iobbagyionum permanserunt, eadem gaudeant per omnia libertate, qua iidem primi, veri et naturales iobbagyiones... perfruuntur. 11 Itaque sicut naturaliter nobilis compellatio eandem cum nomenclatione naturalis iobbagyionis castri vel ecclesiae originem habet, ita naturaliter nobiles perinde ac naturales


9749. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3320 | Paragraph | Section]

nomine iobbagyionum permanserunt, eadem gaudeant per omnia libertate, qua iidem primi, veri et naturales iobbagyiones... perfruuntur. 11 Itaque sicut naturaliter nobilis compellatio eandem cum nomenclatione naturalis iobbagyionis castri vel ecclesiae originem habet, ita naturaliter nobiles perinde ac naturales iobbagyiones a reliquis solo existimationis gradu discrepasse tuto statuere licet. 12 Verum ex iis, qui nobilitatem impetrabant, urgebat quosdam illa


9750. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3320 | Paragraph | Section]

iobbagyiones... perfruuntur. 11 Itaque sicut naturaliter nobilis compellatio eandem cum nomenclatione naturalis iobbagyionis castri vel ecclesiae originem habet, ita naturaliter nobiles perinde ac naturales iobbagyiones a reliquis solo existimationis gradu discrepasse tuto statuere licet. 12 Verum ex iis, qui nobilitatem impetrabant, urgebat quosdam illa ambitio ut primitivis nobilibus in ipsa hominum existimatione exaequntur, id autem ea ratione a effecturos


9751. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3320 | Paragraph | Section]

Quae quidem opinio non modo apud nos, sed apud omnes usque adeo, qui haereditariam nobilitatem agnoscunt, gentes hodiedum perdurat, perennabitque donec systema hoc viguerit. § 56 Contra perfecti nobiles a nobilibus iobbagyionibus castri aut ecclesiae in ipsis jam praerogativis differebant. 1 Quod iobbagyiones seu castri seu ecclesiarum de primitivo Regni instituto non fuerint nobiles, supra §-ho 52o ostendimus,


9752. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3320 | Paragraph | Section]

agnoscunt, gentes hodiedum perdurat, perennabitque donec systema hoc viguerit. § 56 Contra perfecti nobiles a nobilibus iobbagyionibus castri aut ecclesiae in ipsis jam praerogativis differebant. 1 Quod iobbagyiones seu castri seu ecclesiarum de primitivo Regni instituto non fuerint nobiles, supra §-ho 52o ostendimus, agnoscebant illi iurisdictionem sui comitis, hi vero sui praelati in iudicialibus, sub horum signis


9753. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3320 | Paragraph | Section]

provocato Andreae II articulo designatis oneribus obnoxii fuerint, atque inde profluxerit studium illud sibi exemptionem a castrensibus praecurandi, quod e Ritus. Expl. Verit. §-his. 42, 174, 183, et 248 apparet. 9 Quod iobbagyiones castrorum omnibus his oneribus non subjacuerint, vel inde conficitur quia secus castrenses per sui ad conditionem iobbagyionis castri elevationem nullum cepissent beneficium, imo novum insuper armis serviendi onus in se attraxissent.


9754. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3320 | Paragraph | Section]

praecurandi, quod e Ritus. Expl. Verit. §-his. 42, 174, 183, et 248 apparet. 9 Quod iobbagyiones castrorum omnibus his oneribus non subjacuerint, vel inde conficitur quia secus castrenses per sui ad conditionem iobbagyionis castri elevationem nullum cepissent beneficium, imo novum insuper armis serviendi onus in se attraxissent. 10 Iuvat itaque articulatim expendere, an, et quibus ex his oneribus iobbagyiones castrorum obnoxii fuerint. 11


9755. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3320 | Paragraph | Section]

inde conficitur quia secus castrenses per sui ad conditionem iobbagyionis castri elevationem nullum cepissent beneficium, imo novum insuper armis serviendi onus in se attraxissent. 10 Iuvat itaque articulatim expendere, an, et quibus ex his oneribus iobbagyiones castrorum obnoxii fuerint. 11 Istvanfius libro IV testatur quod Cumani et Siculi, quorum status ad conditionem iobbagyionum castri utcunque accedebat, regi, dum ei filius nascebatur, unum bovem mittere consveverint.


9756. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3320 | Paragraph | Section]

onus in se attraxissent. 10 Iuvat itaque articulatim expendere, an, et quibus ex his oneribus iobbagyiones castrorum obnoxii fuerint. 11 Istvanfius libro IV testatur quod Cumani et Siculi, quorum status ad conditionem iobbagyionum castri utcunque accedebat, regi, dum ei filius nascebatur, unum bovem mittere consveverint. 12 Nobiles campi Turopolya occasione susceptae inter fratres divisionis divisori, comiti suo terrestri, bovem hodiedum praestant. 13


9757. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3320 | Paragraph | Section]

unum bovem mittere consveverint. 12 Nobiles campi Turopolya occasione susceptae inter fratres divisionis divisori, comiti suo terrestri, bovem hodiedum praestant. 13 Mos hic ab eo inde tempore, dum adhuc castri Zagrabiensis iobbagyiones erant, profluere, et quem tunc comiti suo terrestri dant bovem, hunc eotum ad castrum praestitisse videntur. 14 Quare mihi admodum probabile efficitur quod reliquorum etiam castrorum iobbagyiones occasione certarum solemnitatum bovem ad


9758. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3320 | Paragraph | Section]

hic ab eo inde tempore, dum adhuc castri Zagrabiensis iobbagyiones erant, profluere, et quem tunc comiti suo terrestri dant bovem, hunc eotum ad castrum praestitisse videntur. 14 Quare mihi admodum probabile efficitur quod reliquorum etiam castrorum iobbagyiones occasione certarum solemnitatum bovem ad castrum primum doni, dein tributi nomine praestare debuerint. 15 Tributi, quod Andreas II memorat, quinque erant species: tributum fori, quod omne censum forisationis, tributum


9759. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3320 | Paragraph | Section]

tributum a mercibus, quod nunc tricesimam appellamus; omnibus his vectigalis speciebus et sic dictos liberos homines et omnes conditionariorum classes adeoque ipsos etiam castrenses subjacuisse satis constat. 16 An iobaggyiones etiam castri iisdem obnoxii fuerint, e nullo, quorum copiam hactenus nactus sum, veteri instrumento confici potest. 17 Cum tamen ante exaequatas per Ludovicum I omnes nobilium classes iobbagyiones castri praeter militare castri


9760. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3320 | Paragraph | Section]

subjacuisse satis constat. 16 An iobaggyiones etiam castri iisdem obnoxii fuerint, e nullo, quorum copiam hactenus nactus sum, veteri instrumento confici potest. 17 Cum tamen ante exaequatas per Ludovicum I omnes nobilium classes iobbagyiones castri praeter militare castri servitium certis praestationibus obnoxios fuisse constet, mihi probabilius videtur eos tributis his omnino subjacuisse. 18 Per cibriones nil aliud quam certam vini quantitatem, quae


9761. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3320 | Paragraph | Section]

in alieno territorio tenebant, principio subjectos fuisse; postquam tamen mulsum et caerevisia coqui coepit, e his quoque a coctoribus plebejis certam quantitatem desumptam fuisse alibi docuimus. 19 Censui huic an non ipsi quoque iobbagyiones castri , qui aut vineas possidebant, aut mulsum, vel cerevisiam coquebant subjecti fuerint, necdum exploratum est. 20 Descensibus e converso comitis castri, id est praestando eidem, dum officii causa proficiscebatur,


9762. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3320 | Paragraph | Section]

exploratum est. 20 Descensibus e converso comitis castri, id est praestando eidem, dum officii causa proficiscebatur, gratuito hospitio et intertentione eos obstrictos fuisse, e Rit. Expl. Verit. § 323 apparet, in quo iobbagyionum descensum comiti persolventium fit mentio. 21 Apparet etiam e diplomate Nicolai bani iobbagyionibus castri Zagrabiensis elargito et in arch. nobilium campi asservato de 1273. ubi dicitur: quod per solutis commutationibus descensuum


9763. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3320 | Paragraph | Section]

dum officii causa proficiscebatur, gratuito hospitio et intertentione eos obstrictos fuisse, e Rit. Expl. Verit. § 323 apparet, in quo iobbagyionum descensum comiti persolventium fit mentio. 21 Apparet etiam e diplomate Nicolai bani iobbagyionibus castri Zagrabiensis elargito et in arch. nobilium campi asservato de 1273. ubi dicitur: quod per solutis commutationibus descensuum nec vice-iudex ejusdem bani nec comes curialis ejusdem inter ipsos descensum facere possit, et ob id comiti decem et


9764. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3320 | Paragraph | Section]

descensuum nec vice-iudex ejusdem bani nec comes curialis ejusdem inter ipsos descensum facere possit, et ob id comiti decem et octo pensas, eidem bano 10 pensas circa festum Martini annuatim solvere teneantur. 22 Apparet ex hinc quod aliqui iobbagyiones castri descensum comitis certa aeris quantitate redemerint, alii proinde eundem in natura sustinebant; iobbagyiones enim castri non in castro ipso, sed in viciniis, quas hoc titulo possidebant, terris residebant. 23 Liberis


9765. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3320 | Paragraph | Section]

et ob id comiti decem et octo pensas, eidem bano 10 pensas circa festum Martini annuatim solvere teneantur. 22 Apparet ex hinc quod aliqui iobbagyiones castri descensum comitis certa aeris quantitate redemerint, alii proinde eundem in natura sustinebant; iobbagyiones enim castri non in castro ipso, sed in viciniis, quas hoc titulo possidebant, terris residebant. 23 Liberis denariis ne castrenses quidem obnoxios fuisse e Rit. Expl. Verit. § 206 elucescit, ubi dicitur: Telku


9766. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3320 | Paragraph | Section]

obnoxii fuerint; secus enim conditionem castrensium, quam iisdem actores imponere contendebant, rei indubie ultro suscepturi fuissent. 27 Iam vero si castrenses tributo liberorum denariorum non subjacebant, minus certe onus hoc manere poterat iobbagyiones castrorum. 28 De fekepénz quis exactionis hujus titulus, quae quantitas, cui dependi debuerit, ni ariolando quidem assequi licet. 29 Castrenses huic quoque obnoxios fuisse inde conjici potest, quod vinitores in


9767. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3320 | Paragraph | Section]

quantitas, quam singulus gregarius centurioni suo dependebat. 31 Censui huic castrenses obnoxios fuisse, ex ipsa, quam commentamur, diplomatis clausula cum Ritus Expl. Verit. § 360 combinata satis apparet. 32 An iobbagyiones etiam castri idem obnoxii fuerant, non ita expeditum est. 33 Habebant quidem isti praeter comitem castri praefectos sibi, qui varnagio et hadnagio seu, ut nunc loquimur, varnagy et hadnagy compellabantur.


9768. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3320 | Paragraph | Section]

est. 33 Habebant quidem isti praeter comitem castri praefectos sibi, qui varnagio et hadnagio seu, ut nunc loquimur, varnagy et hadnagy compellabantur. 34 Verum praeter hos etiam centuriones iobbagyionum castri in pluribus Rit. Expl. Verit. locis memorantur, atque adeo hi perinde ac castrenses per centurionatus distributi fuerunt; an tamen ab horum exemplo centurionibus etiam suis aliquid dependere debuerint, nec affirmare nec inficiari ausim, cum


9769. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3320 | Paragraph | Section]

debuerint, nec affirmare nec inficiari ausim, cum neutrius sententiae vadem statuere possim. 35 Utcunque tamen sit seu de bobus seu de tributis seu de cibrionibus seu de fekespénz seu de debito centurionis, id satis constat quod iobbagyiones castri et iurisdictionem et signa comitis ex ipso conditionis suae instituto agnoverint descensibusque ejus subjacuerint, id autem verae nobilitati ex ipsa liberi hujus status idaea repugnaverit, adeoque quod nobiles iobagyiones seu


9770. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3320 | Paragraph | Section]

constat quod iobbagyiones castri et iurisdictionem et signa comitis ex ipso conditionis suae instituto agnoverint descensibusque ejus subjacuerint, id autem verae nobilitati ex ipsa liberi hujus status idaea repugnaverit, adeoque quod nobiles iobagyiones seu castri seu ecclesiae (horum enim semper eadem cum illis sors fuit) a genuinis regni nobilibus non tantum honoris gradu, sed praerogativarum etiam numero discrepaverint. 36 Haec itaque fuit illa


9771. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3320 | Paragraph | Section]

part. 2. tit. 14. § 11 et 12 conditionaria quadam servitute collectarumque solutione obnoxios fuisse tradit, et quam primo Ludovicus in communionem omnium, quibus veri nobiles fruebantur, praerogativarum adscivit. § 57 Quando iobbagyiones castri et ecclesiae ad imperfectam licet nobilitatem eluctati sunt? 1 Cum iobbagyiones castri de primaevo regni instituto stricte conditionarii fuerint et tribus praecipuis nobilium praerogativis, nempe foro regio,


9772. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3320 | Paragraph | Section]

et quam primo Ludovicus in communionem omnium, quibus veri nobiles fruebantur, praerogativarum adscivit. § 57 Quando iobbagyiones castri et ecclesiae ad imperfectam licet nobilitatem eluctati sunt? 1 Cum iobbagyiones castri de primaevo regni instituto stricte conditionarii fuerint et tribus praecipuis nobilium praerogativis, nempe foro regio, honore sub ejus vexillo militandi, et exemptione a descensibus caruerint, operae pretium videtur disquirere


9773. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3320 | Paragraph | Section]

honore sub ejus vexillo militandi, et exemptione a descensibus caruerint, operae pretium videtur disquirere quando nihilomius et quomodo ad cathegoriam nobilium sint eluctati; ante Belam IV nullum hactenus prolatum est instrumentum e quo appareat iobbagyiones seu castri seu ecclesiae sub axiomate nobilium venire. 2 Hujus primum de 1224. adeoque ante cladem Tartaricam editum diploma in hunc sensum, ut §-ho 52-o vidimus, emanavit quo familias iobbagyionum castri Zagrabiensis in campo tunc


9774. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3320 | Paragraph | Section]

hactenus prolatum est instrumentum e quo appareat iobbagyiones seu castri seu ecclesiae sub axiomate nobilium venire. 2 Hujus primum de 1224. adeoque ante cladem Tartaricam editum diploma in hunc sensum, ut §-ho 52-o vidimus, emanavit quo familias iobbagyionum castri Zagrabiensis in campo tunc Zagrabiensi nunc Turopolyensi dicto habitantes cum ambigua illa clausula minoris officii de honesta societate servientium regis in album nobilium retulit. 3 Aliud ejusdem regis eodem §-ho


9775. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3320 | Paragraph | Section]

Turopolyensi dicto habitantes cum ambigua illa clausula minoris officii de honesta societate servientium regis in album nobilium retulit. 3 Aliud ejusdem regis eodem §-ho provocatum diploma est de 1269. adeoque jam post cladem Tartaricam, in quo iobbagyiones etiam ecclesiae Albensis aliquem nobilitatis statum habuisse agnoscit. 4 Praeter hoc nullum hactenus alicujus regis diploma prolatum est in quo iobbagyiones seu ecclesiae seu castri alicujus in Hungaria siti pro


9776. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3320 | Paragraph | Section]

provocatum diploma est de 1269. adeoque jam post cladem Tartaricam, in quo iobbagyiones etiam ecclesiae Albensis aliquem nobilitatis statum habuisse agnoscit. 4 Praeter hoc nullum hactenus alicujus regis diploma prolatum est in quo iobbagyiones seu ecclesiae seu castri alicujus in Hungaria siti pro nobilibus exprimerentur. 5 E converso e provocato § 52 Ladislai IV de 1273. diplomate apparet quod ille iobbagyiones castri Zagrabiensis et Crisiensis in


9777. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3320 | Paragraph | Section]

hoc nullum hactenus alicujus regis diploma prolatum est in quo iobbagyiones seu ecclesiae seu castri alicujus in Hungaria siti pro nobilibus exprimerentur. 5 E converso e provocato § 52 Ladislai IV de 1273. diplomate apparet quod ille iobbagyiones castri Zagrabiensis et Crisiensis in corpore, ut dicere solemus, ad statum nobilium elevaverit. 6 Postquam enim capitaneos castrorum Medve, Rakonogh, utriusque Kemlegh et Capronczae inhibuisset ne nobiles castrenses (dicere


9778. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3320 | Paragraph | Section]

castri Zagrabiensis et Crisiensis in corpore, ut dicere solemus, ad statum nobilium elevaverit. 6 Postquam enim capitaneos castrorum Medve, Rakonogh, utriusque Kemlegh et Capronczae inhibuisset ne nobiles castrenses (dicere debebat iobbagyiones castrorum) signanter de campo Zagrabiensi ad servitia facienda et taxas persolvendas compellant; subjicit deinde: et nobiles castrenses, quos antea semper banis audientiam


9779. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3320 | Paragraph | Section]

agnovisse) intelleximus, ab obedientia castris facienda extrahimus; Medved in Zagrabiensi, Rakonok (nunc Rakovecz), Kemlek et Kaproncza in Crisiensi comitatu situantur, adeoque per diploma hoc omnes Zagrabiensis et Crisiensis castri iobbagyiones in corpore a iurisdictione comitis parochiani Zagrabiensis et Crisiensis eximuntur seu, quod idem est, nobilitantur. 7 Quod iobbagyiones castri Ruiche, nunc Roich, quod olim ad comitatum Zagoriae pertinebat, nunc jam ad


9780. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3320 | Paragraph | Section]

in Crisiensi comitatu situantur, adeoque per diploma hoc omnes Zagrabiensis et Crisiensis castri iobbagyiones in corpore a iurisdictione comitis parochiani Zagrabiensis et Crisiensis eximuntur seu, quod idem est, nobilitantur. 7 Quod iobbagyiones castri Ruiche, nunc Roich, quod olim ad comitatum Zagoriae pertinebat, nunc jam ad Styriam avulsum est, sub Belae IV pro nobilibus necdum fuerint reputati, docet diploma Stephani bani inter Hevenessiana de 1255. quod ita habet: Nos Stephanus


9781. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3320 | Paragraph | Section]

totius Slavoniae banus et capitaneus Styriae... Quod cum D. Bela, Illustris Rex Hungariae, nos ad Ruicha pro restituendis terris a praedicto castro alienatis et pro libertate hominum de Ruicha judicanda destinasset... quos invenimus ex castrensibus indebite factos esse iobbagyiones castri vel praediales, eos reddidimus in pristinam libertatem, quos autem invenimus iobbagyiones castri vel praediales, illos in statu suo, secundum quod Coloniannus, rex nempe Galliciae et dux Sclavoniae bonae memoriae ordinaverat cum Terris suis pacificis


9782. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3320 | Paragraph | Section]

ad Ruicha pro restituendis terris a praedicto castro alienatis et pro libertate hominum de Ruicha judicanda destinasset... quos invenimus ex castrensibus indebite factos esse iobbagyiones castri vel praediales, eos reddidimus in pristinam libertatem, quos autem invenimus iobbagyiones castri vel praediales, illos in statu suo, secundum quod Coloniannus, rex nempe Galliciae et dux Sclavoniae bonae memoriae ordinaverat cum Terris suis pacificis duximus dimmittendos. 8 Apparet hinc quod aliqui castrenses illegitime


9783. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3320 | Paragraph | Section]

praediales, illos in statu suo, secundum quod Coloniannus, rex nempe Galliciae et dux Sclavoniae bonae memoriae ordinaverat cum Terris suis pacificis duximus dimmittendos. 8 Apparet hinc quod aliqui castrenses illegitime irrepserint ad conditionem iobbagyionis castri, et hos banus retrusit ad pristina castrensium servitia et praestationes; qui vero se legitimos iobbagyiones castri esse docuerunt, hos in eadem conditione confirmavit quin ullam nobilitatis eorum faciat mentionem.


9784. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3320 | Paragraph | Section]

Terris suis pacificis duximus dimmittendos. 8 Apparet hinc quod aliqui castrenses illegitime irrepserint ad conditionem iobbagyionis castri, et hos banus retrusit ad pristina castrensium servitia et praestationes; qui vero se legitimos iobbagyiones castri esse docuerunt, hos in eadem conditione confirmavit quin ullam nobilitatis eorum faciat mentionem. 9 Sed et hos Ladislaus IV non multo post per provocatum jam § 51-o de 1279. diploma ad statum nobilium provexit, ubi ait:


9785. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3320 | Paragraph | Section]

docuerunt, hos in eadem conditione confirmavit quin ullam nobilitatis eorum faciat mentionem. 9 Sed et hos Ladislaus IV non multo post per provocatum jam § 51-o de 1279. diploma ad statum nobilium provexit, ubi ait: Nobiles nostros praediales et iobagyiones castri Ruiche a iudicatu bani Henrici et aliorum comitum... de gratia nostra speciali tamquam veros et naturales servientes nostros ultra Dravum constitutos juxta libertatem eorumdem nobilium duximus eximendos. 10 Iuvat


9786. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3320 | Paragraph | Section]

comitum... de gratia nostra speciali tamquam veros et naturales servientes nostros ultra Dravum constitutos juxta libertatem eorumdem nobilium duximus eximendos. 10 Iuvat hic obiter advertere quod licet utroque hoc diplomate praeter iobbagyiones etiam praediales castri nominentur, hi tamen distinctam ab illis conditionem non effecerint. 11 Quodsi enim castra distinctam a iobbagyionibus castri praedialium conditionem habuissent, hujus certe inter 380 causas, quas Rit. Expl.


9787. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3320 | Paragraph | Section]

eximendos. 10 Iuvat hic obiter advertere quod licet utroque hoc diplomate praeter iobbagyiones etiam praediales castri nominentur, hi tamen distinctam ab illis conditionem non effecerint. 11 Quodsi enim castra distinctam a iobbagyionibus castri praedialium conditionem habuissent, hujus certe inter 380 causas, quas Rit. Expl. Verit. describit, mentio alicui injecta fuisset. 12 Verum coeperunt praelati iobbagyiones ecclesiarum


9788. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3320 | Paragraph | Section]

11 Quodsi enim castra distinctam a iobbagyionibus castri praedialium conditionem habuissent, hujus certe inter 380 causas, quas Rit. Expl. Verit. describit, mentio alicui injecta fuisset. 12 Verum coeperunt praelati iobbagyiones ecclesiarum etiam praediales compellare et sic vocabulum hoc etiam iobbagyionibus castri tamquam synonimum successive adhaesit. 13 Omnibus his combinatis ego in eam concedo sententiam


9789. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3320 | Paragraph | Section]

certe inter 380 causas, quas Rit. Expl. Verit. describit, mentio alicui injecta fuisset. 12 Verum coeperunt praelati iobbagyiones ecclesiarum etiam praediales compellare et sic vocabulum hoc etiam iobbagyionibus castri tamquam synonimum successive adhaesit. 13 Omnibus his combinatis ego in eam concedo sententiam quod primi iobbagyiones castri Zagrabiensis, qui campum nunc dictum Turopolyensem habitabant, dein aliorum


9790. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3320 | Paragraph | Section]

etiam praediales compellare et sic vocabulum hoc etiam iobbagyionibus castri tamquam synonimum successive adhaesit. 13 Omnibus his combinatis ego in eam concedo sententiam quod primi iobbagyiones castri Zagrabiensis, qui campum nunc dictum Turopolyensem habitabant, dein aliorum etiam Sclavoniae castrorum iobbagyiones sub Bela IV e statu conditionario emergere coeperint, sub Ladislao vero IV se jam ab omni praeter redemptionem descensus comitum


9791. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3320 | Paragraph | Section]

tamquam synonimum successive adhaesit. 13 Omnibus his combinatis ego in eam concedo sententiam quod primi iobbagyiones castri Zagrabiensis, qui campum nunc dictum Turopolyensem habitabant, dein aliorum etiam Sclavoniae castrorum iobbagyiones sub Bela IV e statu conditionario emergere coeperint, sub Ladislao vero IV se jam ab omni praeter redemptionem descensus comitum castri iurisdictione liberos effecerint sicque imperfectam licet nobilitatem sint assecuti. 14 Vadem sententiae hujus


9792. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3320 | Paragraph | Section]

ut illic dicitur, tempore in iudiciis utebantur, articulatim confirmat, et cujus § 40, uti id, dum illud commentarer, dispescui, dicitur: Et quod omnia praemissa debito ordine observentur, cum comite Zagrabiensi continuo duo nobiles et duo iobbagyiones castri, et totidem cum comite Crisiensi, quos Regnum eligendos duxerit, judicabunt. 15 Diploma hoc triennio praecessit illud quo, ut vidimus, Ladislaus IV in Sclavonia iobbagyiones castrorum a iurisdictione castri in


9793. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3320 | Paragraph | Section]

cum comite Zagrabiensi continuo duo nobiles et duo iobbagyiones castri, et totidem cum comite Crisiensi, quos Regnum eligendos duxerit, judicabunt. 15 Diploma hoc triennio praecessit illud quo, ut vidimus, Ladislaus IV in Sclavonia iobbagyiones castrorum a iurisdictione castri in corpore exemit, et tamen hi toto hoc diplomate ita aequaliter tractantur cum nobilibus ut inter utrosque solum nominis discrimen intercessisse putes. 16 Peculiare tamen est illud quod


9794. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3320 | Paragraph | Section]

tractantur cum nobilibus ut inter utrosque solum nominis discrimen intercessisse putes. 16 Peculiare tamen est illud quod status Regni ad ipsum illud tribunal, cui effectuationem redactarum jam in legem scriptam consvetudinum concrediderant, e iobbagyionibus castri tot, quot e statu nobilium individua delegarint. 17 Debebant certe illi in usum complurium praerogativarum nobilitarium pridem antea devenisse, quam ad hanc administrationis publicae communionem admittantur; id autem ad


9795. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3320 | Paragraph | Section]

hanc administrationis publicae communionem admittantur; id autem ad Belae IV regnum, qui Turopolyenses jam 1224. ad imperfectum illum nobilitatis statum, ut jam vidimus, evexit, commode referri potest. 18 In Hungaria singulares castri iobbagyiones ad perfectam statim nobilitatem evehi consvevisse supra ostendimus, evecti autem ad imperfectam illam libertatem integri castri alicujus iobbagyionum corporis nullum hactenus exemplum prolatum est. 19 Cum tamen Bela IV in provocato §-ho 52 de 1269.


9796. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3320 | Paragraph | Section]

statum, ut jam vidimus, evexit, commode referri potest. 18 In Hungaria singulares castri iobbagyiones ad perfectam statim nobilitatem evehi consvevisse supra ostendimus, evecti autem ad imperfectam illam libertatem integri castri alicujus iobbagyionum corporis nullum hactenus exemplum prolatum est. 19 Cum tamen Bela IV in provocato §-ho 52 de 1269. diplomate jam in ipsis ecclesiae Albensis iobbagyionibus aliquem nobilitatis


9797. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3320 | Paragraph | Section]

libertatem integri castri alicujus iobbagyionum corporis nullum hactenus exemplum prolatum est. 19 Cum tamen Bela IV in provocato §-ho 52 de 1269. diplomate jam in ipsis ecclesiae Albensis iobbagyionibus aliquem nobilitatis statum agnoscat, debuerunt certe etiam iobbagyiones castri eadem praerogativa gaudere. 20 Videtur itaque usus iobbagyiones castri licet speciali diplomate nobilitatis non donatos pro nobilibus


9798. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3320 | Paragraph | Section]

est. 19 Cum tamen Bela IV in provocato §-ho 52 de 1269. diplomate jam in ipsis ecclesiae Albensis iobbagyionibus aliquem nobilitatis statum agnoscat, debuerunt certe etiam iobbagyiones castri eadem praerogativa gaudere. 20 Videtur itaque usus iobbagyiones castri licet speciali diplomate nobilitatis non donatos pro nobilibus imperfectis reputandi jam sub hoc rege, et forte post Tartaricam cladem,


9799. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3320 | Paragraph | Section]

ipsis ecclesiae Albensis iobbagyionibus aliquem nobilitatis statum agnoscat, debuerunt certe etiam iobbagyiones castri eadem praerogativa gaudere. 20 Videtur itaque usus iobbagyiones castri licet speciali diplomate nobilitatis non donatos pro nobilibus imperfectis reputandi jam sub hoc rege, et forte post Tartaricam cladem, quae ingentem verorum nobilium numerum absumpsit, etiam in Hungaria adoptatus


9800. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3320 | Paragraph | Section]

57.20 adoptatus: adoptatos MS fuisse. § 58 Donatarii, qui onerosas impetrarunt donationes, etiam imperfecta tantum nobilitate gaudebant. 1 Praeter iobbagyiones castri et ecclesiae erant ex ipsis etiam donatariis aliqui, qui nonnisi imperfecta nobilitate fruebantur, nimirum illi, quos reges evexere quidem ad statum nobilium, certum tamen servitium aut censum in donatione


9801. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3320 | Paragraph | Section]

§ 59 Quae fuerint onera. 1 Atque ex his tertia etiam, quam § 49 proposuimus, quaestio, nimirum quibusnam oneribus obnoxiis fuerint illi, qui nonnisi imperfecta gaudebant nobilitate, facile resolvitur; de nobilibus enim iobbagyionibus castri id jam § 57 enucleavimus. 2 Iobbagyionum ecclesiae eadem ferme sors fuit, nisi quod hos a tributis per specialia privilegia exemptos fuisse constat. 3 De donatariis qui terras sub certo onere


9802. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3320 | Paragraph | Section]

Atque ex his tertia etiam, quam § 49 proposuimus, quaestio, nimirum quibusnam oneribus obnoxiis fuerint illi, qui nonnisi imperfecta gaudebant nobilitate, facile resolvitur; de nobilibus enim iobbagyionibus castri id jam § 57 enucleavimus. 2 Iobbagyionum ecclesiae eadem ferme sors fuit, nisi quod hos a tributis per specialia privilegia exemptos fuisse constat. 3 De donatariis qui terras sub certo onere impetrarunt, e tribus, quas praecedenti §-ho protulimus, donationibus


9803. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3320 | Paragraph | Section]

a mero regum arbitrio stetisse videtur. § 60 Cur Ludovicus I omnes nobiles in praerogativis exaequarit? 1 Tres itaque fuerant usque Ludovicum I imperfectorum nobilium classes, quas ille art. 11 exaequavit, nempe iobbagyiones castrorum, iobbagyiones ecclesiarum, et ii qui onerosas impetrarunt donationes. 2 Cum per exaequationem hanc iuribus et proventibus regiis haud parum decesserit, libet ominari (neque enim tuto statuere


9804. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3320 | Paragraph | Section]

§ 60 Cur Ludovicus I omnes nobiles in praerogativis exaequarit? 1 Tres itaque fuerant usque Ludovicum I imperfectorum nobilium classes, quas ille art. 11 exaequavit, nempe iobbagyiones castrorum, iobbagyiones ecclesiarum, et ii qui onerosas impetrarunt donationes. 2 Cum per exaequationem hanc iuribus et proventibus regiis haud parum decesserit, libet ominari (neque enim tuto statuere adhuc licet) quid illum ad id


9805. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3320 | Paragraph | Section]

proelium in servitutem redigere non licuerit (a), res ipsa eos coegit ut magnam terrarum suarum partem sub certis conditionibus colendam liberis hominibus concredere debuerint. 8 Atque hinc illae conditionariorum, hospitum, villanorum, castrensium, praedialium et iobbagionum castri conditiones enatae sunt. 9 Ita variae inter servos et nobiles mediae liberorum hominum classis invaluerunt. 10 Ita denique post conflatum etiam (ut alibi docuimus) e conditionariorum et servorum obligationibus, rusticorum statum


9806. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3470 | Paragraph | SubSect | Section]

et tributi per totum ambitum regni nostri ubique non teneantur". 13 Quid? quod Vagner in Anal. Saaros. produxerit pag. 511-a donationem Andreae II super terra Frigidi fontis appellata FF. Sepulchri Hyerosolimitani elargitam, ubi dicit: "Et a iobbagionibus eorum nullum tributum aliquis tributariorum in foris et pontibus deposcat." § 38 Corregentia primum inducta. 1 Sub Ludovico novum constitutionis objectum, corregentia, primum invaluit.


9807. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3512 | Paragraph | SubSect | Section]

(d) convenirent, et examinato Ujlakio (e) vicariam regis potestatem Ioanni Hunyady gubernatoris nomine detulerint. 2 Itaque videndum tantum restat quibus limitibus auctoritatem ejus circumscripserint. 3 (a) Patet id ex ingressu decreti quo Ioannes Hunyady gubernator renunciatus est, in Vestigiis Diaetarum pag. 253-a, ubi dicitur: "eas res modosque quibus... tot diebus, totque annorum curriculis alternis insidiis, persecutionibus acerrime contra sese fine dato pacem reformare et charitative sibi


9808. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3512 | Paragraph | SubSect | Section]

(b) Ibidem pag. 263. 24 (c) Ibidem pag. 273. 25 (d) Ibidem pag. 272. 26 (e) Vide edictum statuum eatenus vulgatum in Vestigiis Diaetarum pag. 261, ubi dicitur: "Item super singulos quatuor nobiles iobagionem non habentes unus florenus dicetur." § 61 Ladislaus Posthumus regno admovetur; ejus capitulatio, quae corpori juris sub nomine decreti inserta est. 1 Fridericus mortua interea Ladislai Posthumi


9809. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3512 | Paragraph | SubSect | Section]

factione solutaque per vigentem tanto tempore jam anarchiam vi imperii, e banderiali, portali, et insurrectionali militia, quae numerum 100,000 longe superare debuisset, vix 5000 potuit extorquere, ita ut sola haec praeter propriam 10,000 cohortam inconditamque, quam Joannes Capistranus adduxerat, cruciatorum turbam tam copioso hosti, tamque bellicoso, ut Mahometes fuit, dux objicere salutemque regni tanto discrimini exponere debuerit. 6 Sane nisi propitia Hungariae fata tantum, ut


9810. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3512 | Paragraph | SubSect | Section]

290; patet ex iis quod in interregno non status, non palatinus, sed praelati tantum et barones comitia indixerint. 4 Patet quod nomine baronum non tantum ii, qui palatinum aliquod officium reipsa gesserunt, sed alii etiam potentiores optimates, veluti Ioannes Marczal, et Simon Czudar venerint. 5 Patet denique quod ad haec comitia iterum nuncii tantum vocati, horum tamen numerus non fuerit determinatus. § 67 Ut Hunyadii filius, suus vero ex sorore nepos, Mathias rex eligatur,


9811. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3512 | Paragraph | SubSect | Section]

16 Verum coronam regni non eadem impetrare potuit facilitate. 17 Debuit antea cum Alberto Austriae duce, cujus cum Friderico controversiae jam ad apertum bellum spectabant, offensivum foedus percutere. 18 Debuit Ioannem Griskra famigeratum illum in superioribus regni partibus dynastam et belli ducem a Friderici partibus abstrahere et in suam pertrahere societatem sicque Fridericum triplicis hujus foederis metu percellere donec is ad suscipiendum de restituenda regni corona


9812. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3512 | Paragraph | SubSect | Section]

Sed et haec praerogativa tardius, ut postea videbimus, eidem accessit. 18 Cum institutum hoc sub tenaci adeo authoritatis suae rege invectum sit, juvat genuinam ejus rei causam in medium proferre. 19 Nimirum cum nullus praeter Ioannem 74.18 Ioannem Mathiam B Corvinum nothum Mathiae esset filius, hunc ille sibi successorem dari viis omnibus contendebat. 20 Dudum ille Emerico Zápolio praecipuo consiliariorum


9813. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3512 | Paragraph | SubSect | Section]

eidem accessit. 18 Cum institutum hoc sub tenaci adeo authoritatis suae rege invectum sit, juvat genuinam ejus rei causam in medium proferre. 19 Nimirum cum nullus praeter Ioannem 74.18 Ioannem Mathiam B Corvinum nothum Mathiae esset filius, hunc ille sibi successorem dari viis omnibus contendebat. 20 Dudum ille Emerico Zápolio praecipuo consiliariorum suorum administro utebatur, tantamque de ejus et


9814. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3512 | Paragraph | SubSect | Section]

4, ubi dicitur: "Ita ut portae connumerentur, et non fumus neque sessiones desertae." 16 (d) In Vestigiis Diaetarum pag. 328 dicitur hoc articulo: "quod, prout dominus rex praestitit juramentum quod nullo tempore super regnicolas et jobbaggiones regnicolarum taxa unius vel medii floreni ex quacunque ardua ratione per dominum regem aut ad eum pertinentem petantur vel imponantur praeter lucrum camerae." 17 Cum decretum hoc quarto aditi a Mathia regni mense editum sit, debuit itaque exactio


9815. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3574 | Paragraph | SubSect | Section]

reipublicae legali comitiorum via subvenere studuerit decretumque semel in comitiis subsidium mascule deinde exigi procuraverit. 20 (a) "Item quod (dicitur hoc articulo) D. rex pro quacunque causa... aliquam taxam seu solutionem pecuniariam per iobaggiones regnicolarum seu alios nobiles petere valeat." 21 (b) "Item lucrum camerae exigatur secundum morem tempore condam D. Ludovici regis observatum." 22 (c) "Item quod (dicitur hoc articulo), prout D. rex praestitit


9816. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3574 | Paragraph | SubSect | Section]

valeat." 21 (b) "Item lucrum camerae exigatur secundum morem tempore condam D. Ludovici regis observatum." 22 (c) "Item quod (dicitur hoc articulo), prout D. rex praestitit juramentum quod nullo tempore super regnicolas et jobbagiones regnicolarum taxae unius vel medii floreni... petantur, vel imponantur, praeter lucrum camerae." 23 (d) Assecuratio regis prolata est in Vestigiis Diaetarum pag. 365; fidejussionales 16 optimatorum pro rege exstant in archivo


9817. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3578 | Paragraph | SubSect | Section]

pacis conditiones in comitiis 1464. ratihabitae sint, patet e producto per Kollár in Auctuario Diplomatico ipso ratificationis instrumento. 6 (b) Patet id e littera Mathiae ad Albertum arhiducem Austriae scripta, ubi ait: "D. Joannes episcopus in Sclavoniam per nos pro certis negotiis missus inde non quidem ex Nostro mandato, ut ipse dixit, sed ex nonnullorum praelatorum et baronum regni consilio ad imperatorem divertens, non Nostro nomine, sed eorum ex parte ibi multa egit. 7


9818. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3584 | Paragraph | SubSect | Section]

tractatus ille utique status debuit obligare. 15 (a) Vide illas in Annalibus Hungariae ad hunc annum. 16 (b) Vide has tabulas apud Kollár in Auctuario Diplomatico . 17 (c) Ioannes Zápolyius post Ludovicum II in Hungaria, Stephanus Báthorius serius in Polonia. 18 (d) Tractatum hunc ratificationi statuum substratum fuisse docent regales Uladislai in Vestigiis Diaetarum pag. 414-a, quibus civitatem


9819. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3622 | Paragraph | SubSect | Section]

quod pecuniae praesentis subsidii, quod ad hoc gloriosum opus per vos datum est... nimis tarde ubique exsolvantur." 30 (b) In Vestigiis Diaetarum pag. 462 provocatur mandatum Uladislai regis ad comitatum Szaladiensem 1508. in festo S. Ioannis Bapt. datum, quo jubet subsidium unius floreni annui ad necessitates confiniorum diaetaliter impositum dicatoribus suis eatenus expeditis resignari. 31 Et certe subsidium hoc decernere opere pretium fuit; quam enim in


9820. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3622 | Paragraph | SubSect | Section]

publicae tranquillitatis plurimum interesset, haec vero emerita stipendia impensius flagitaret, reserato domestico Mathiae thesauro hunc a Beatrice regina penitus evacuatum esse compertum est. 3 Debuit publicum etiam aerarium perinde exhaustum fuisse, cum Joannes Varadinensis episcopus praesentaneae huic status necessitati depromptis e proprio peculio 40 aureorum millibus subvenire debuerit (a). 4 Cum tam solers in vindicandis tuendisque juribus suis Mathias


9821. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3622 | Paragraph | SubSect | Section]

pro festo Purificationis confecto jam utroque hoc bello celebrata sunt. 40 Exstant quidem in Vestigiis Diaetarum pag. 411-a litterae statuum de 10-a Aug. 1490. ad civitatem Bartphensem datae, ubi dicunt: "Majestas Domini Nostri regis eundem D. Ioannem Albertum (qui superiorem Hungariam jam invaserat) cum satis numeroso exercitu et cum universis viribus suis, quas magnas habet, insequi decrevit." 41 Exstant ibidem pag. 413. aliae ipsius Uladislai de 14-a Septembris ejusdem anni litterae, quibus eidem


9822. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3622 | Paragraph | SubSect | Section]

praestare debebant, proportio autem haec aequanimi comitatuum determinationi defertur 1495. art. 15. § 2. 3. 5. et 6. 54 Caeterum dicitur quidem ejusdem 1498. articulo 17. §-o 1. "DD. regnicolae pro defensione regni stipendiarios de eorum iobbagionibus necessario tenendos habebunt." 55 Et paulo infra "officiales nec non stipendiarii tam regales, quam DD. praelatorum nec non caeterum regnicolarum." 56 Indeque aliqui arguunt etiam non banderiatos continuum militem alere debuisse.


9823. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3622 | Paragraph | SubSect | Section]

Beatricis reginae viduae, quae spem ineundi cum eo matrimonii conceperat, artibus procuratam fuisse concors ferme est scriptorum sententia. 2 Si causam ex eventu conjicere licet, ego non exiguum in rem hanc momentum id etiam adtulisse puto quod nota jam Ioannes Corvini mascula indole metuerint olygarchiae et anarchiae studiosi, ne per hunc, perinde atque Mathias, naturalis ejus parens, fecit, in officio contineantur. 3 Eventus adminus eorum votis certe respondit. 4 Sub imbecilli enim Uladislao


9824. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3622 | Paragraph | SubSect | Section]

scriptoribus, seu in diplomatibus occurrit. 37 (f) Anno 1493. pro festo Michaelis comitia celebrata fuisse constat a sententionalibus Uladislai in Vestigiis Diaetarum pag. 419. et seq. per quas sententia notae infidelitatis in Ioannem Kis Horváth de Illaposich perfertur. 38 Turbulenta illa fuisse Istvánfius testatur, et licet ille alias etiam turbarum harum causas adferat, dubitari tamen nequit quin iidem abusus, qui comitia 1492. ita perturbarunt ut de iis nihil decerni potuerit,


9825. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3622 | Paragraph | SubSect | Section]

in eo adhuc cupiditas illorum substitit. 19 Notavit insuper illos aetas sua a manifesta venalitate. 20 Beatricem reginam totum fere domesticum Mathiae thesaurum in Stephanum Zápolya profudisse memorant coaeva monumenta, tantum ut illum a Ioanno Corvino (cujus partes se tuiturum Mathiae jurate promiserat) abstrahet, et ad Uladislaum, cujus nuptias ambiebat, traducat. 21 Quo factum est ut repentinas ejus opes mirati, eventus autem ejus ignari regnicolae hunc regiam expilasse gazam passim fuerint


9826. Katančić, Matija... . Fructus autumnales, versio... [Paragraph | Section]

Horat. L. I. Od. 27.
  O decus Phoebi et dapibus supremi
  grata testudo Iovis, o laborum
  dulce lenimen, mihi cumque salve,
  rite vocanti!


9827. Katančić, Matija... . Fructus autumnales, versio... [page 264 | Paragraph | Section]

πρῶτον. Asclepiadeum cum glyconio. quo Academici Consocii P. Dominico Martinovich gratulantur Doctoratum Philosophiae VI. Idus Januar. Oblatum IV. Idus eiusd. 1779. — 2 Grčki su stihovi štam­pani prema F. Iz pogrjesaka u В i F proizlazi, da Katančić još nije bio čvrst u grčkom jeziku. — 3 F: perpetuo cheles, B: perpete neruulos. — 4 F: Istrica, B: Istria. — 5 Mj. stihova 51—52 В ima: Demonstra sciolis, quid queat Illyrus: | Nobis, Illyre, viuito.


9828. Katančić, Matija... . Fructus autumnales, versio... [page 266/361 | Paragraph | Sub2Sect | Section]

in matres sobolesque impius, oppetat. 1 U В je natpis pjesmi: Ode III. carmine asclepiadeo, in qua mater deplorat filium ad bellum profectum. — Na kraju svih latinskih pjesama je u В još jednoć isti natpis s dodatkom: »25. Januar. 1779.« — 2 F: Aheneam, B: et aheneam. — 3 F: Poena saeuititiae perpete fluctuet; B: Poenas saeuitiae perpete sentiat. — 4 F: dedit, B: tulit.


9829. Katančić, Matija... . Fructus autumnales, versio... [page 266/361 | Paragraph | Sub2Sect | Section]


1.1.4.3  in quo turba lavat bellula Naiadum
1.1.4.4  Altini a) , aut tenerum pecus a) Iordanum secuti sic existimabamus. Altinum dextra fluminis ripa steterat.
1.1.4.5  5 campis impavidum matris ad ubera,
1.1.4.6  aut hortis video candida lilia


9830. Katančić, Matija... . Fructus autumnales, versio... [page 280/375 | Paragraph | Sub2Sect | Section]

generis. Quae miseratio?
1.1.15.43  Durate, o animae! Est, qui medeatur his,
1.1.15.44   Erdeodi, columen soli,
1.1.15.45  45 Ioannes, patrii. Hic militis Illyrii,
1.1.15.46  iunctis Hungariae viribus, impetu
1.1.15.47  prosternet valido barbarum et agmina
1.1.15.48  arcebit fera


9831. Katančić, Matija... . Fructus autumnales, versio... [page 290/335 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

tibi.
1.3.8.5  5 Nulla animos umquam vinxit concordia fratrum,
1.3.8.6  qualis nos inter per duo lustra fuit.
1.3.8.7  Csavrak Ioannes, pueros ductare tenellos
1.3.8.8  Praeceptis solers, carmine vive meo! 9. Ad


9832. Katančić, Matija... . Fructus autumnales, versio... [page 290/335 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

Serva id! Felices fient Patresque tribusque;
1.3.9.4  infelix, illud qui temerare volet. 10. In obitum Ioannis Severini, amici veteris.
1.3.10.1  Quo, Severini, periisse casu
1.3.10.2  te virum talem voluere divi?
1.3.10.3  Turba qui vatem Patriae celebrem


9833. Katančić, Matija... . Fructus autumnales, versio... [page 290/335 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]


1.3.10.16  luce fugare.
1.3.10.17  Sit levis carae tibi terra, Vates,
1.3.10.18  Pannonis, quae te renovata lucet
1.3.10.19  auspice; haec carum recolet Ioannem
1.3.10.20  20 laude perenni. 11. In


9834. Škrlec Lomnički,... . Descriptio physico-politicae... [Paragraph | SubSect | Section]

aliquot viae apertae sunt, ut reliquae etiam omnes aperiantur, utve ductus Carolinae evitatis, qua licet, praeruptis montibus corrigatur, comitatus Zagrabiensis actu allaborat. Iosephus II (secundus) Imperator, ut ductus eductionis multiplicaret, novam a nomine suo dictam Iosephinam eamque Carolina tantisper et breviorem, ut nunc illa est, etiam planiorem Carolostadio usque Segniam per Statum militarem viam notabilibus sumptibus aperuit contractisque ad illam, qui antea remotius habitabant, colonis, impopulavit;


9835. Škrlec Lomnički,... . Descriptio physico-politicae... [Paragraph | SubSect | Section]

et Segnia, militari, Portus-Regius, Buccari, et quod subinde accessit, Flumen, politicae iurisdictioni subiaceant; quod Litoralis huius cum Hungaria per Carolostadium nexum, intermedia alpium series, per quam Carolina et Iosephina procedunt, adhuc admodum impeditum efficiat; quod Segnia iam etiam per Vunam et Costaniczam, verum per medium Statum Militarem, cum Hungaria nectatur; et quod nullius adhuc cum Europaeis reliquis potentiis quoad commercium Hungaricum initis


9836. Škrlec Lomnički,... . Descriptio physico-politicae... [Paragraph | SubSect | Section]

E converso ad partes legislationis omnino attinet removere impedimenta illa, quae industriosos etiam proprietarios detinent, quo minus eum, quem possent e pratis suis fructum capiant. Talia sunt introducti in pluribus locis abusus illi, ut nemini liceat foenile suum ante festum Sancti Ioannis Baptistae falcare ideo, ut eadem interea pro pascuo deservire possint. Item ut foenilia mox atque defalcantur, pascuo locum dare debeant, adeoque nemini e foenili suo cordum desumere liceat. Abusus hi cum nulla adhuc positiva lege sublati sint, in illis foenilium plagis, quae plures habent


9837. Škrlec Lomnički,... . Quindecim epistulae ad Martinum... [Paragraph | Section]

Nicolai Skerlecz Epistulae ad Martinum Georgium Kovachich, 1791–1798 edidit Neven Jovanović Posonii 6-ta Februarii 1791. (Budae perceptum die 11. Februarii 1791; f. 61r-62v)


9838. Škrlec Lomnički,... . Quindecim epistulae ad Martinum... [Paragraph | Section]

maiestatica referuntur. Illa quisque privatus, adeoque etiam reginae, elargiri potuerunt, veluti villis suis aliquas immunitates concedere; ex inferiori conditionariorum classe ad altiorem, e.g. iobagionis bellatores, seu ut nunc loquimur, praedialium conditionem elevare; terram sub hac vel illa servitii, aut praestationis obligatione conferre, et reliqua. Sed haec improprie tantum privilegia


9839. Škrlec Lomnički,... . Status actualis oeconomiae... [Paragraph | SubSect | Section]

nulla usque recentiora tempora relatio politico-Commercialis intercessit; necdum aperta in Mare Nigrum Navigatione exigua etiam illa, quas inter hos duos Status viguit physica Communicatio, per Poloniam processit. Augustus Josephus 2-us Anno 1784. Commercialem cum Aula Moscovitica ad 12. Anno Tractatum inivit. Per hunc Moscovia Vini Ordinarii Hungarici Portorium, pro uno Axthoff (quatuor circiter continet Antalkones) a sexaginta ad


9840. Škrlec Lomnički,... . Status actualis oeconomiae... [Paragraph | SubSect | Section]

procurabat Intendenza Tergestina Directionem Commercii Hungarici huic concredidit. Augustus Iosephus II ut mercibus Hungaricis et Croatici faciliorem adhuc exitum procuret, novam a nomine suo Iosephinam dictam viam Carlostadio usque Segniam perduxit, sublatoque Portorii inter tres has vias discrimine, Carlostadium perinde atque Pettovium pro Commerciali ingressus statione declaravit.


9841. Škrlec Lomnički,... . Status actualis oeconomiae... [Paragraph | Sub2Sect | Section]

aut provecta nimium apud aliquas Europae Gentes Populatio expressit. Adhuc enim et Communium Pascuorum et Vervactorum usus in his quoque partibus viget. Quod grani qualitatem attinet missus quidem per Augustum Josephum 2um ad investiganda Hungariae Producta fluminensis Mercator Raysz hanc ita definivit, ut postremum Syrmiensi, tum Bachiensi dein Banatico, porro Békesiensi et Chongradiensi, supremum vero


9842. Škrlec Lomnički,... . Status actualis oeconomiae... [Paragraph | SubSect | Section]

sistat. Atque ita Hungaria raro hactenus tali occasione vel dimidium eius frumenti distraxit, quod vendere poterat si plures, Celerriores transportus faciendi modus adfuisset. Ante postremam in Italia famem, nec via Iosephina exstabat, nec Carolina adhuc impopulata, nec Collateralibus huius pagis additus ad illam reseratus fuit. Postquam haec perfecta sunt, primus, qui enascetur eiusmodi Casus ostendet, an Navigatio


9843. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section]

proin mansit sola exigua Navarra. 2 Saec. 15‑o ergo per nuptias conjuncta sunt regna ita, ut maritus uni praesit imperio, uxor alteri regno. 3 In Castilia regnavit Henricus 4, hic defecit in masculo sexu, sed sororem Isabellam et filiam Iohannam Bertrandillam habuit. 4 In Aragonia praefuit Ioannes 2‑us, et filium Ferdinandum habuit. 5 In Castilia semper ordo cognaticus viguit in successione, proin regnum spectabat ad filiam Henrici prae


9844. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section]

ita, ut maritus uni praesit imperio, uxor alteri regno. 3 In Castilia regnavit Henricus 4, hic defecit in masculo sexu, sed sororem Isabellam et filiam Iohannam Bertrandillam habuit. 4 In Aragonia praefuit Ioannes 2‑us, et filium Ferdinandum habuit. 5 In Castilia semper ordo cognaticus viguit in successione, proin regnum spectabat ad filiam Henrici prae omnibus agnatis, nempe ad Ioannam, interim haec filia suspecta fuit, quasi spuria esset; Henricus enim


9845. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section]

habuit. 4 In Aragonia praefuit Ioannes 2‑us, et filium Ferdinandum habuit. 5 In Castilia semper ordo cognaticus viguit in successione, proin regnum spectabat ad filiam Henrici prae omnibus agnatis, nempe ad Ioannam, interim haec filia suspecta fuit, quasi spuria esset; Henricus enim ferebatur esse impotens, proin Pertrandus dela Gueva ferebatur esse genitor Iohannae; et hinc exclusam volebant Iohannam ex regno et Isabellam substitui; rex Henricus favit filiae suae, et hinc etiam cum


9846. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section]

semper ordo cognaticus viguit in successione, proin regnum spectabat ad filiam Henrici prae omnibus agnatis, nempe ad Ioannam, interim haec filia suspecta fuit, quasi spuria esset; Henricus enim ferebatur esse impotens, proin Pertrandus dela Gueva ferebatur esse genitor Iohannae; et hinc exclusam volebant Iohannam ex regno et Isabellam substitui; rex Henricus favit filiae suae, et hinc etiam cum vicinis regnis contulit rem, maxime cum Alphonso 5‑o rege Portugalliae, affine suo (nam huius soror Iohanna fuit uxor Henrici, et mater Iohannae nothae).


9847. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section]

viguit in successione, proin regnum spectabat ad filiam Henrici prae omnibus agnatis, nempe ad Ioannam, interim haec filia suspecta fuit, quasi spuria esset; Henricus enim ferebatur esse impotens, proin Pertrandus dela Gueva ferebatur esse genitor Iohannae; et hinc exclusam volebant Iohannam ex regno et Isabellam substitui; rex Henricus favit filiae suae, et hinc etiam cum vicinis regnis contulit rem, maxime cum Alphonso 5‑o rege Portugalliae, affine suo (nam huius soror Iohanna fuit uxor Henrici, et mater Iohannae nothae). 6 Cum tamen


9848. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section]

proin Pertrandus dela Gueva ferebatur esse genitor Iohannae; et hinc exclusam volebant Iohannam ex regno et Isabellam substitui; rex Henricus favit filiae suae, et hinc etiam cum vicinis regnis contulit rem, maxime cum Alphonso 5‑o rege Portugalliae, affine suo (nam huius soror Iohanna fuit uxor Henrici, et mater Iohannae nothae). 6 Cum tamen semper obessent status, determinarunt reges ut Alphonsus rex Portugalliae ducat Isabellam, filius vero illius Iohannam, ut in omni casu regnum Castiliae conjungatur cum Portugallia.


9849. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section]

esse genitor Iohannae; et hinc exclusam volebant Iohannam ex regno et Isabellam substitui; rex Henricus favit filiae suae, et hinc etiam cum vicinis regnis contulit rem, maxime cum Alphonso 5‑o rege Portugalliae, affine suo (nam huius soror Iohanna fuit uxor Henrici, et mater Iohannae nothae). 6 Cum tamen semper obessent status, determinarunt reges ut Alphonsus rex Portugalliae ducat Isabellam, filius vero illius Iohannam, ut in omni casu regnum Castiliae conjungatur cum Portugallia. 7 Rex tamen Arragoniae cum suo


9850. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section]

contulit rem, maxime cum Alphonso 5‑o rege Portugalliae, affine suo (nam huius soror Iohanna fuit uxor Henrici, et mater Iohannae nothae). 6 Cum tamen semper obessent status, determinarunt reges ut Alphonsus rex Portugalliae ducat Isabellam, filius vero illius Iohannam, ut in omni casu regnum Castiliae conjungatur cum Portugallia. 7 Rex tamen Arragoniae cum suo filio idem consilium favit, ut nempe regnum Castiliae conjungat per matrimonium suo cum regno; hinc evertere ut possint projectum Portugallorum, in eo


9851. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section]

eo adlaborarunt ut eam foeminam in matrimonium accipiant, quae maximam spem successoribus habet, nempe Isabellam; Castiliani interim excitati per Aragones et fratrem Alphonsum Henrici 4‑ti coegerunt Henricum renunciare regno suo, post mortem tamen fratris iterum substitutus est; Ioannes vero 2‑us cum filio suo omnem lapidem movit ut Isabella consentiret in sponsalia cum Ferdinando filio Ioannis; hoc cum multi ex statibus devicti jam urgerent, in effectum deductum est. 8 Alfonsus ergo 5‑us delusus sic


9852. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section]

Castiliani interim excitati per Aragones et fratrem Alphonsum Henrici 4‑ti coegerunt Henricum renunciare regno suo, post mortem tamen fratris iterum substitutus est; Ioannes vero 2‑us cum filio suo omnem lapidem movit ut Isabella consentiret in sponsalia cum Ferdinando filio Ioannis; hoc cum multi ex statibus devicti jam urgerent, in effectum deductum est. 8 Alfonsus ergo 5‑us delusus sic petiit sibi Iohannam Bertrandillam dari in matrimonium, ut spem tamen haberet ad regnum mortuo semel Henrico


9853. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section]

2‑us cum filio suo omnem lapidem movit ut Isabella consentiret in sponsalia cum Ferdinando filio Ioannis; hoc cum multi ex statibus devicti jam urgerent, in effectum deductum est. 8 Alfonsus ergo 5‑us delusus sic petiit sibi Iohannam Bertrandillam dari in matrimonium, ut spem tamen haberet ad regnum mortuo semel Henrico 4‑o; Isabella non obstantibus Portugallis 1469 abducta est per Ferdinandum 24. octob. 9 Ioannes Secundus ergo cessit Ferdinando Siciliam et eum corregentem


9854. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section]

est. 8 Alfonsus ergo 5‑us delusus sic petiit sibi Iohannam Bertrandillam dari in matrimonium, ut spem tamen haberet ad regnum mortuo semel Henrico 4‑o; Isabella non obstantibus Portugallis 1469 abducta est per Ferdinandum 24. octob. 9 Ioannes Secundus ergo cessit Ferdinando Siciliam et eum corregentem Arragoniae fecit; hic fuit status usque 1474, nempe usque mortem Henrici 4‑i; post mortem eius ergo enatae lites inter Aragones et Portugallos, sed per status Castiliae delata est sucessio Isabellae, exclusa


9855. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section]

Ioannes Secundus ergo cessit Ferdinando Siciliam et eum corregentem Arragoniae fecit; hic fuit status usque 1474, nempe usque mortem Henrici 4‑i; post mortem eius ergo enatae lites inter Aragones et Portugallos, sed per status Castiliae delata est sucessio Isabellae, exclusa Iohanna; et tunc etiam diversis limitibus circumscripserunt auctoritatem Isabellae, quam quasi proprio ductu elegerunt; Ferdinandum vero maritum eius corregentem declararunt. 10 Alfonsus tamen Portugalliae rex multos habuit asseclas in Castilia, et civitates


9856. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section]

elegerunt; Ferdinandum vero maritum eius corregentem declararunt. 10 Alfonsus tamen Portugalliae rex multos habuit asseclas in Castilia, et civitates quoque sibi addictas; fecit ergo irruptionem in Castiliam armatus seque curavit inaugurari jure sponsae suae Iohannae in occupatis civitatibus; Alfonsus tamen destitutus auxilio regis Franciae Ludovici 11‑i, iteratis vicibus cladem accepit ab Ferdinando; anno 1476 ad Taurum totaliter victus est et ejectus est 1479‑o anno ex Hispania, ubi etiam pacem inire coactus est et renunciare


9857. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section]

Franciae Ludovici 11‑i, iteratis vicibus cladem accepit ab Ferdinando; anno 1476 ad Taurum totaliter victus est et ejectus est 1479‑o anno ex Hispania, ubi etiam pacem inire coactus est et renunciare juribus in regnum Castilianum una cum sponsa; et cum haereditatem Alfonsus cum Iohanna non acquireret, etiam eam deseruit, et hinc Clarissa monialis facta est Iohanna. 11 Iohannes 2‑us eodem anno mortuus est et hinc 1479 anno patri successit Ferdinandus, et hinc unita sunt haec regna, sed nondum incorporata. 12 Hic


9858. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section]

ad Taurum totaliter victus est et ejectus est 1479‑o anno ex Hispania, ubi etiam pacem inire coactus est et renunciare juribus in regnum Castilianum una cum sponsa; et cum haereditatem Alfonsus cum Iohanna non acquireret, etiam eam deseruit, et hinc Clarissa monialis facta est Iohanna. 11 Iohannes 2‑us eodem anno mortuus est et hinc 1479 anno patri successit Ferdinandus, et hinc unita sunt haec regna, sed nondum incorporata. 12 Hic proprie initium sumit historia statistica Hispaniae; nam Ferdinandus abolito


9859. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section]

est. 9.1 Neapoli regnavit Carolus Antegavensis opera Pontificum; qui Carolus erat frater regis Galliarum Ludovici Magni; prius domus Hohenstaufiana praefuit in Neapolitano regno, sed per Urbanum exauctorata est domus et Gallis delata; ex hac stirpe erat Iohanna regina, quae Andream regem enecuit !, nempe regem Hungariae; haec Johanna morti proxima haeredem scripsit remotiorem agnatum, nempe Ludovicum Antegavensem qui erat frater junior Caroli 5‑i regis Franciae, praeteritis omnibus


9860. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section]

regis Galliarum Ludovici Magni; prius domus Hohenstaufiana praefuit in Neapolitano regno, sed per Urbanum exauctorata est domus et Gallis delata; ex hac stirpe erat Iohanna regina, quae Andream regem enecuit !, nempe regem Hungariae; haec Johanna morti proxima haeredem scripsit remotiorem agnatum, nempe Ludovicum Antegavensem qui erat frater junior Caroli 5‑i regis Franciae, praeteritis omnibus vicinioribus agnatis, nempe Ludovico Magno Rege Hungariae; hinc Ludovicus Carolo Dirachio dedit sumptus et copias contra


9861. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section]

morti proxima haeredem scripsit remotiorem agnatum, nempe Ludovicum Antegavensem qui erat frater junior Caroli 5‑i regis Franciae, praeteritis omnibus vicinioribus agnatis, nempe Ludovico Magno Rege Hungariae; hinc Ludovicus Carolo Dirachio dedit sumptus et copias contra hanc Iohannam; tempore hoc recte schisma erat in ecclesia inter Clementem et Urbanum 6‑um ob habitationem pontificis Clementis in Gallia Avignionae et Urbani in Italia. 2 Dux ergo Antegavensis a Iohanna creatus confirmatus est et coronatus est Parisiis, Carolus vero


9862. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section]

hinc Ludovicus Carolo Dirachio dedit sumptus et copias contra hanc Iohannam; tempore hoc recte schisma erat in ecclesia inter Clementem et Urbanum 6‑um ob habitationem pontificis Clementis in Gallia Avignionae et Urbani in Italia. 2 Dux ergo Antegavensis a Iohanna creatus confirmatus est et coronatus est Parisiis, Carolus vero Dirachus ab Urbano coronatus est; hic ergo Carolus, Parvus dictus, curavit capta urbe Neapoli jugulari etiam Iohannam, quae Andream fratrem Ludovici jugulavit. 3 Carolus hic Parvus contra


9863. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section]

Clementis in Gallia Avignionae et Urbani in Italia. 2 Dux ergo Antegavensis a Iohanna creatus confirmatus est et coronatus est Parisiis, Carolus vero Dirachus ab Urbano coronatus est; hic ergo Carolus, Parvus dictus, curavit capta urbe Neapoli jugulari etiam Iohannam, quae Andream fratrem Ludovici jugulavit. 3 Carolus hic Parvus contra promissa, quae Ludovico fecit, quod ad Hungariam nullum jus habere velit, non contentus Neapoli excitatis multis turbis ; hic postquam coronatus 40 diebus coronatus regnasset a


9864. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section]

quod ad Hungariam nullum jus habere velit, non contentus Neapoli excitatis multis turbis ; hic postquam coronatus 40 diebus coronatus regnasset a Blasio Forgáts gladio enecatus est. 4 Defuncto Ladislao, qui dein Neapoli praefuit, successit eius soror Iohanna 2‑a; haec cum successores non haberet, adoptavit Alfonsum regem Arragoniae, quem tamen paulo post exjunxit et Ludovicum 3, ducem Antegavensem, qui nepos erat Ludovici 1‑i ducis Antegavensis quem Iohanna prima adoptavit; hic ergo Ludovicus III duplex


9865. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section]

Defuncto Ladislao, qui dein Neapoli praefuit, successit eius soror Iohanna 2‑a; haec cum successores non haberet, adoptavit Alfonsum regem Arragoniae, quem tamen paulo post exjunxit et Ludovicum 3, ducem Antegavensem, qui nepos erat Ludovici 1‑i ducis Antegavensis quem Iohanna prima adoptavit; hic ergo Ludovicus III duplex jus habuit ad regnum Neapolitanum. 5 Cum morte Iohannae Secundae emersit bellum inter Ludovicum II et Alfonsum, Alfonsus tamen victor evasit, et illud occupavit; hic plurimis annis


9866. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section]

regem Arragoniae, quem tamen paulo post exjunxit et Ludovicum 3, ducem Antegavensem, qui nepos erat Ludovici 1‑i ducis Antegavensis quem Iohanna prima adoptavit; hic ergo Ludovicus III duplex jus habuit ad regnum Neapolitanum. 5 Cum morte Iohannae Secundae emersit bellum inter Ludovicum II et Alfonsum, Alfonsus tamen victor evasit, et illud occupavit; hic plurimis annis possedit Neapolim, descendentes non habuit, sed illegitimum filium Ferdinandum Nothum. 6 Alfonsus V habuit Iohannem 2‑um


9867. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section]

10.1 Ferdinandus ergo Catolicus petiit successionem cum Ferdinandus Nothus sine jure succedat, sed ille debeat patri suo, fratri defuncti regis succedere. 2 Ludovicus vero XII rex Galliae petiit etiam Regnum Neapolitanum ex legato Iohanae 1‑ae et 2‑ae. 3 Ultimus ex stirpe Antegavensi erat Carolus, qui Ludovico XI‑o regi Galliae omnes provincias suas legavit; ei successit Carolus et Carolo Ludovicus XII, et hinc habuit ille suas praetensiones; vidit


9868. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section]

ad Calabria spectare dicebat, usque dum ad caedes devenissent inter se apertumque bellum exarsisset; fecerunt dein tamen inducias ut pacifice componant lites, Lugdunumque ad Franciam mitterentur legati; Ferdinandus misit generum suum Phylippum Pulcrum, archiducem Austriae, maritum Iohannae, filiae Ferdinandi; hic Phillippus fuit genitor Caroli 5‑i et Ferdinandi imperatoris. 7 Galli volebant libenter pacem inire, sed Ferdinandus astutus auxit tempore induciarum exercitum suum in Neapolitano regno et hinc non expectantes inducias


9869. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section]

saec. praesens permansit Neapolis penes Hispaniam. 11.1 Etiam partem nobilissimam regni Navarrae adjecit Hispaniae Ferdinandus. 2 Mortua Isabella, ex qua tantum duas filias supstites habuit Ioannam et Catharinam, quae Henrico 8‑o regi Angliae fuit nupta, ceteris omnibus mortuis masculis, sperabat masculos ex Germania Foxana; sperabat etiam secus successionem Iohanna senior filia, quae archiduci Austriae fuit nupta, nempe Philippo; hinc conabatur regnum Castiliae,


9870. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section]

Hispaniae Ferdinandus. 2 Mortua Isabella, ex qua tantum duas filias supstites habuit Ioannam et Catharinam, quae Henrico 8‑o regi Angliae fuit nupta, ceteris omnibus mortuis masculis, sperabat masculos ex Germania Foxana; sperabat etiam secus successionem Iohanna senior filia, quae archiduci Austriae fuit nupta, nempe Philippo; hinc conabatur regnum Castiliae, uxoris suae, ad se attrahendi ne ad filiam Iohannam perveniat; produxit ergo testamentum uxoris suae quo eum haeredem scripsit, sed hoc non multum juvit 8‑o misit legatum


9871. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section]

regi Angliae fuit nupta, ceteris omnibus mortuis masculis, sperabat masculos ex Germania Foxana; sperabat etiam secus successionem Iohanna senior filia, quae archiduci Austriae fuit nupta, nempe Philippo; hinc conabatur regnum Castiliae, uxoris suae, ad se attrahendi ne ad filiam Iohannam perveniat; produxit ergo testamentum uxoris suae quo eum haeredem scripsit, sed hoc non multum juvit 8‑o misit legatum Viennam ad filiam Iohannam, qui persuaderet eam ut renuntiet juri suo; haec Iohanna mentis vitio laborabat. 3 Domus Austriaca hoc


9872. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section]

filia, quae archiduci Austriae fuit nupta, nempe Philippo; hinc conabatur regnum Castiliae, uxoris suae, ad se attrahendi ne ad filiam Iohannam perveniat; produxit ergo testamentum uxoris suae quo eum haeredem scripsit, sed hoc non multum juvit 8‑o misit legatum Viennam ad filiam Iohannam, qui persuaderet eam ut renuntiet juri suo; haec Iohanna mentis vitio laborabat. 3 Domus Austriaca hoc observans evertit consilium Ferdinandi; interim etiam tertium remedium tentavit: parabat enim Ferdinandus nuptias cum Iohanna Pertrandilla filia


9873. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section]

hinc conabatur regnum Castiliae, uxoris suae, ad se attrahendi ne ad filiam Iohannam perveniat; produxit ergo testamentum uxoris suae quo eum haeredem scripsit, sed hoc non multum juvit 8‑o misit legatum Viennam ad filiam Iohannam, qui persuaderet eam ut renuntiet juri suo; haec Iohanna mentis vitio laborabat. 3 Domus Austriaca hoc observans evertit consilium Ferdinandi; interim etiam tertium remedium tentavit: parabat enim Ferdinandus nuptias cum Iohanna Pertrandilla filia Henrici 4‑i regis Castiliae, quae in monasterio jam erat; cum


9874. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section]

misit legatum Viennam ad filiam Iohannam, qui persuaderet eam ut renuntiet juri suo; haec Iohanna mentis vitio laborabat. 3 Domus Austriaca hoc observans evertit consilium Ferdinandi; interim etiam tertium remedium tentavit: parabat enim Ferdinandus nuptias cum Iohanna Pertrandilla filia Henrici 4‑i regis Castiliae, quae in monasterio jam erat; cum tamen videret se per status Castiliae nihil efficere possit !, duxit Foxanam Germanam; voluit administrator fieri Castiliae Ferdinandus, sed nec hoc successit; interim dissensio


9875. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section]

interim dissensio exorta est inter status Castiliae, quis succedere debeat; Philippus Pulcher missus a patre Maximiliano venit statim in Castiliam, ut uxoris suae jus retineat; etiam Ferdinandus comparuit, sed status Philippo concesserunt ibique rex electus est nomine uxoris suae Iohannae; Philippus post septem menses regiminis in Castilia in 28 anno mortus est; habuit jam duos filios, Carolum et Ferdinandum; haereditas ergo Iohannae spectabat ad Carolum qua seniorem; fuit ergo lis de administratore; adfuit Ferdinandus Catolicus ut pater Iohannae, et


9876. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section]

ut uxoris suae jus retineat; etiam Ferdinandus comparuit, sed status Philippo concesserunt ibique rex electus est nomine uxoris suae Iohannae; Philippus post septem menses regiminis in Castilia in 28 anno mortus est; habuit jam duos filios, Carolum et Ferdinandum; haereditas ergo Iohannae spectabat ad Carolum qua seniorem; fuit ergo lis de administratore; adfuit Ferdinandus Catolicus ut pater Iohannae, et Maximilianus imperator, ut pater filii defuncti; res sic agitata est ut Ferdinando deferetur administratio agente maxime cardinali Ximene; administravitque


9877. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section]

nomine uxoris suae Iohannae; Philippus post septem menses regiminis in Castilia in 28 anno mortus est; habuit jam duos filios, Carolum et Ferdinandum; haereditas ergo Iohannae spectabat ad Carolum qua seniorem; fuit ergo lis de administratore; adfuit Ferdinandus Catolicus ut pater Iohannae, et Maximilianus imperator, ut pater filii defuncti; res sic agitata est ut Ferdinando deferetur administratio agente maxime cardinali Ximene; administravitque usque mortem suam Ferdinandus. 4 1509. Ferdinandus Catolicus praemonente cardinali Ximene in


9878. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section]

patres cum cardinalibus; Iulius ergo cum sibi adhaerentibus patribus Romae convocavit concilium; Ludovicus ergo, ut affligat Iulium pontificem, defendit Concilium Pisanum; Ludovicoque minabatur excommunicationem, proscripsitque regem Navarrae, agnatum et foederatum Ludovici 12, Ioannem Alfredanum; Iulius ergo pontifex denominavit sententiae suae executorem Pherdinandum ! Catolicum; verum fracti sunt Galli Conciliumque Pisanum translatum est Lugdunum; Ferdinandus ergo inducto in Navarreum regnum exercitu, ultra


9879. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section]

5 Et haec sunt facta celeberrima Ferdinandi, post quae 1516. decessit; per mortem eius regimen Hispaniae ad domum Austriacam venit, quae usque 1700. annum regnavit; successit Ferdinando Chatolico Carolus archidux Austriae; hic erat filius Philippi Pulchri et Ioannae, quae erat Ferdinandi filia et Isabellae. 6 Carolus erat filius Philippi, qui Maximiliani et Mariae Burgundiae; Maria erat Caroli Audacis ducis Burgundiae filia, in quo defecit linea iunior Burgundica. 7 Carolus ergo Austriacus post


9880. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section]

Burgundica. 7 Carolus ergo Austriacus post mortem Ferdinandi adimit ! omnes provincias Ferdinandi, et jam prius possedit 17 provincias Belgicas jure haereditatis Burgundicae; regnum Castiliae accepit jure matris Iohannae, quae quidem adhuc vixit, sed mentis vitio laboravit; item et regna Arragonica titulo matris suae; Carolus hic nomine Caroli 5 imperatoris notus est, in Hispania erat 1‑us; hic usque 1556. annum regnavit. 8 1519. mortuus est avus eius Maximilianus I.


9881. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section]

Europae excitavit; maxime infensus erat Franciscus rex Franciae, qui invidebat Carolo imperialem coronam et hinc continuo eum bellis vexavit Franciscus, ob has causas potissimum; secunda causa fuit regnum Neapolitanum; scimus etiam reges Galliae aliquot haeredes scriptos esse a Iohanna regina Neapolitana, Ferdinandus tamen Catolicus exturbavit Gallos ex alia dimidia parte etiam; hanc ergo partem jure postliminii voluit Franciscus rex Franciae. 2 Tertia causa sita fuit in Ducatu Mediolanensi, ad quem jam Ludovicus 12 rex Franciae


9882. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section]

5 1530. equitibus Rhodiis, modo Melitensibus, Carolus donationes fecit; scimus hos equites tempore cruciatorum expeditionum contra Saracenos enatorum originem suum habuisse; tales fuerant Templarii, a vicinio collegio templo Hyerosolimitano; tales Hospitallarii, seu Iohannitae, Teutones etc; ejectis Christianis per Saracenos etiam hi ordines ejecti sunt; hi ergo Hospitallarii ad insulam Rhodi se receperunt, sed et hinc ejecti per Turcas dispersi sunt per Italiam, Germaniam; Carolus ergo ipsis ob merita sua donavit insulam Melitam, in


9883. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section]

temporibus etiam in Europa; subegerunt enim insulam Cyprum, per quam toti Italiae formidabiles effecti sunt; Pius ergo 5‑us pontifex vigebat omni modo ut unitis viribus agatur contra Turcas; Phylippus ergo cum Venetis et pontifice huic expeditioni praefecit fratrem suum naturalem Iohanem (Don Juan d'Austrie); sub initium optatos effectus habuit, in specie anno 1571. ad Lepanto, non procul Corintho 24.1 non... Corintho additum in MS-to , eximiam victoriam retulerunt de Turcis, ubi capto duce Turcarum eoque contra jura gentium


9884. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section]

ei Carolus II, filius quadriennis sub tutela matris sui, sub qua imperium capessivit, nempe sub Maria Anna Filippi 4‑i vidua; ut tamen melius negotia irent tutrici ex certo numero procerum consilium status adjunxerunt ad graviora negotia pertractanda; huic consilio interfuit etiam Ioannes Austriacus junior filius Phylippi 4‑i; hic multas vicissitudines fecit in hoc consilio, ita ut exturbari debuerit per reginam eique suffectus est P. Neidhart confessarius reginae, per quod multorum animos abalienavit a se regina, donec non ! exturbato confessario


9885. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section]

filius Phylippi 4‑i; hic multas vicissitudines fecit in hoc consilio, ita ut exturbari debuerit per reginam eique suffectus est P. Neidhart confessarius reginae, per quod multorum animos abalienavit a se regina, donec non ! exturbato confessario restitutus fuisset Ioannes Austriacus. 2 Bellum Portugallicum continuatum quidem est per tutricem reginam, sed segniter, praesertim cum 1667. per Ludovicum 14. regem Galliae bello petiti fuissent; causa fuit dos, quam Ludovicus 14. pro uxore sua


9886. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section]

cudendarum neglectam emendavit; decessit 1370. 12 Ei successit Ferdinandus filius, Nobilis vel Gentilis dictus; hic multum nocuit Portugalliae per tumultus domi excitatos et bella splendide nimis gesta. 13 Complacuit ipsi quaedam Eleonora, Ioannis Laurentii de Kunha uxor; hanc vivente marito in uxorem suscepit et hinc per familiam potentem Kunha turbae excitatae sunt, quae cum maximo regni detrimento suppressae sunt. 14 Habuit dein bellum contra Castilianos, apud quos regnavit Petrus Crudelis; hic


9887. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section]

ordinum concursu; enata est ergo hinc malecontentio subditorum, et ex hac conjuratio plurium, cui etiam agnati Iohannis se associarunt, inter caeteros Iacob dux Deviseo, qui in secundo gradu erat cognatus Ioanni; alter erat Ferdinandus dux de Braganca, qui erat nepos filii naturalis Ioannis Nothi; haec tamen conspiratio prodita est et capita seditionis incarcerata, nempe principes duo cum ceteris, anno '483‑o; Ferdinandus capite plexus est publice, Iacobus vero ab ipso Iohanne confossus est in carceribus, ceteri plures capite plexi, rex vero continuavit


9888. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section]

et coronae haeres Iohannes praemortuus est; initio tutelam gerebat avia Sebastiani, Chatarina, filia Phylippi Pulcri et soror Caroli 5‑i; secundam tutelam, postquam renunciasset Catharina dignitati suae, a '561‑o anno Henricus Cardinalis, filius Emanuelis Magni et frater junior Ioannis 3‑ii gessit; sed etiam sub huius gubernio variae altercationes intercesserunt, cum monachis valde faverit; hinc anno 1567, dum 14. annum aetatis ageret Sebastianus, maiorennis declaratus est, et gubernavit imperium. 3 Generosus, magnanimus, et ultra


9889. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section]

exteros; desolata enim erat facies harum rerum sub ipsius regimine. 2 Fuit Iohannes hic summus Pietista, omnem operam convertit ad promovendam religionem, multos milliones, quos ex fodinis adamantum in Brasilia percepit, profudit in monachos et moniales (indoles Ioannis inde conjici potest quod rex Borussiae scribat de eo, quod a Pontifice impetraverit potestatem missam celebrandi usque ad elevationem). 3 Anno 1716. fundavit patriarchatum in regno suo; institutio haec patriarchatus erat paradoxa, nam totum regnum erat


9890. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section]

qui anno '88. decessit, sed '62. natus est alter filius; Iosephus habuit cum pontifice Clemente 13. summas altercationes ob ordinem Jesuitarum cassatum et Pontifici transmissum ad Italiam; haec sponsalia etiam erant contra jus canonicum; offensus Josephus legatum Romanum misit domum, idem fecit Pontifex; Iosephus rursus fere in belli contentionem devolutus fuisset, si Angli ei opitulati non fuissent; scimus enim his temporibus bellum arsisse in Europa tota, ob successionem Mariae Theresiae; Angli enim pro parte Austriacorum


9891. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section]

devolutus fuisset, si Angli ei opitulati non fuissent; scimus enim his temporibus bellum arsisse in Europa tota, ob successionem Mariae Theresiae; Angli enim pro parte Austriacorum erant, Galli cum Hispanis conati sunt Portugallos in foedus suum, et contra Anglos excitare, sed Josephus observata stricta neutralitate elusit ipsos; hinc '62. Hispani coeperunt lacessere Portugallos, sed Angli causam belli scientes prompti ferendis auxiliis erant, repraesseruntque Hispanos, et eodem dein anno pax universalis composita est. 20.1


9892. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section]

sub titulo doni gratuiti 20, aut 30,000 aureorum; Marocani enim ante finem induciarum [ceperunt] arcem Malaczan in Africa expugnare coeperunt, compositi tamen sunt rursus aucto honorario annuo; eodem anni fine iterum in vitae periculum incidit Josephus; cum enim in venatione moraretur, rusticus cultrum vibravit in regem; observans tamen id rex resiluit; factum hoc ex desperatione huius hominis accidit; hic enim rusticus ad summam egestatem deductus vindictam summere voluit de rege; nihil enim praeter asellum unum habuit, quo


9893. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section]

deductus vindictam summere voluit de rege; nihil enim praeter asellum unum habuit, quo merces deportando per montes se intertenuit, non valens tributum solvere; collectores etiam hunc assellum ademerunt ei. 3 Circa rem literariam bonas ordinationes effecit Josephus; anno 1777. decessit, postquam solatium haeredum nactus fuisset ex sua filia; imo etiam nepoti suo Francisco copulavit cum juniore filia sua Maria Beatrice, sed satis inconsulte; nam Maria fuit multo senior marito suo, hinc sterile mansit matrimonium; defuncto Josepho successit


9894. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section]

succedendi pertinet> non tantum ad Mariam Theresiam et eius descendentes, sed etiam ad Iosephum 1‑um et eius descendentes, et his deficientibus ad descendentes Leopoldi 1‑i, et ex his descendunt Portugalli; nam Maria Anna, filia Leopoldi, fuit conjunx regis Portugalliae Ioannis 5‑i et fuit mater Josephi et avia modernae reginae Portugalliae. Finis Statisticae Regni Portugallici. Statistica Belgii foederati. 1.1 Belgium hoc


9895. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section]

non tantum ad Mariam Theresiam et eius descendentes, sed etiam ad Iosephum 1‑um et eius descendentes, et his deficientibus ad descendentes Leopoldi 1‑i, et ex his descendunt Portugalli; nam Maria Anna, filia Leopoldi, fuit conjunx regis Portugalliae Ioannis 5‑i et fuit mater Josephi et avia modernae reginae Portugalliae. Finis Statisticae Regni Portugallici. Statistica Belgii foederati. 1.1 Belgium hoc foederatum seu Respublica


9896. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section]

sequestrarunt, Galliaeque incorporarunt; Austrica vero stirps accepit comitatum Burgundiae, seu aliquem partem Burgundiae et 17 provincias Belgicas; Maria non diu vixit, ei successit Philippus Pulcher, qui plerumque Gandaviae habitavit cum sua uxore Iohanna, Ferdinandi Chatolici filia, ita ut Carolus filius eius hic natus sit in Belgio, qui etiam successit patri suo, in Hispania defuncto, in Belgio; postquam vero post Ferdinandi Chatolici decessum etiam rex Hispaniae factus fuisset, conjunxit hic Carolus 5. has provincias cum


9897. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section]

ei Leopoldus archidux Austriae; transvestivit se ergo Richardus 7.9 Richardus: Henricus perperam MS sed agnitus et interceptus est, et per 15 menses retentus est donec non 100,000 marcarum argenti se redimeret; interim domi Ioannes frater, qui provincias administrabat fratris sui, usurpavit regnum seque regem obtrusit fratremque nec admisit; exarsit ergo bellum, in quo Richardus fracto Ioanne regnum suum, sed desolatum recepit; sed in Gallia eo peius stabant negotia; Philippus enim domum rediit,


9898. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section]

oppidi exigui sagitta vulneratus perivit anno 1199. 10 Post eius mortem, cum Richardus heredes non haberet, Iohannes frater ei successit, quamvis ex Godofredo fratre seniore Iohannis adesset Arthur filius, ad quem spectabat jus succedendi; hic ergo nomine Ioannis 1-i (Sine terra) successit cooperante clero, et matre sua; Arthur fuit jure matris suae Constantiae dux Brittanniae minoris; cum ipse viribus destitueretur, appellavit ad Philippum 2-um regem Galliae, juratum Angliae regni hostem, reipsa


9899. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section]

bellum, quod tamen Iohannes ex sententia gessit, anno tamen 3-o et 4-o belli Galli feliciores multas occupationes fecerunt, hinc Philippo optimas pacis conditiones obtulit, nempe cessit filio Philippo omnia loca occupata in provinciis feudatariis Gallicis, si is Blancam sororis Ioannis filiam duxerit (Blanca haec Alfonsi ducis Castiliae, et Eleonorae filia fuit); pacificationem hanc lubenter subscripsit Philippus, et sic Ioannes in pacifico usu permansit regni usurpati. 11 Ioannes paulo post duxit comitis Engulismensis filiam Isabellam,


9900. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section]

pacis conditiones obtulit, nempe cessit filio Philippo omnia loca occupata in provinciis feudatariis Gallicis, si is Blancam sororis Ioannis filiam duxerit (Blanca haec Alfonsi ducis Castiliae, et Eleonorae filia fuit); pacificationem hanc lubenter subscripsit Philippus, et sic Ioannes in pacifico usu permansit regni usurpati. 11 Ioannes paulo post duxit comitis Engulismensis filiam Isabellam, quae jam desponsata fuit comiti Hugoni de La Marche; haec familia comitum Marcanorum conjuncta fuit sanguine cum aula Parisina, offensa ergo


9901. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section]

in provinciis feudatariis Gallicis, si is Blancam sororis Ioannis filiam duxerit (Blanca haec Alfonsi ducis Castiliae, et Eleonorae filia fuit); pacificationem hanc lubenter subscripsit Philippus, et sic Ioannes in pacifico usu permansit regni usurpati. 11 Ioannes paulo post duxit comitis Engulismensis filiam Isabellam, quae jam desponsata fuit comiti Hugoni de La Marche; haec familia comitum Marcanorum conjuncta fuit sanguine cum aula Parisina, offensa ergo etiam aula Gallicana fuit per has nuptias; comes ergo Marcanus se conjunxit


9902. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section]

post dies decessit in carceribus, non sine suspicione violentis mortis, Eleonora vero diu adhuc vixit in carceribus usque '240. annum; mater Arthuri accusationem fecit apud Philippum de cede filii sui, proin de felonia indirecta; petiit ergo ut Philippus tamquam dominus directus Ioannis in Gallia exuat eum feudis in Gallia (felonia enim indirecta intercedit inter cognatos et agnatos, quod fuit Arthurus intuitu Iohannis). 12 Philippus accusationem lubenter suscepit, citavit ergo Iohannem, qui tamen armis suis confidens non comparuit, ex


9903. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section]

sua, recursus fiebat ad Inocentium 3-um; hic rejectis duobus jussit cardinalem Stephanum de Lancton eligi, qui etiam electus est, et cum rex manuteneret episcopum, interdixit Pontifex usum omnium sacrorum, et per tres annos obstinaciter quivis inhaesit suo plano donec tandem Ioannes cogeretur morem gerere Pontifici, et episcopos et monachos, quos prius rex dispulsit, in integrum restituat !, hoc cum rex non faceret, Pontifex vero pertinaciter inhaereret, iratus rex pepulit omnes monachos, episcopos ex suo regno ad Italiam, Pontifex hoc


9904. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section]

pertinaciter inhaereret, iratus rex pepulit omnes monachos, episcopos ex suo regno ad Italiam, Pontifex hoc inaudiens excommunicavit Iohannem, regno suo exuit, Angliamque Philippo 2-o regi Galliae donavit et suis successoribus, imo cruciatam expeditionem praedicari curavit contra Ioannem, sub plenariarum indulgentiarum appromissione; videns Ioannes serio apparatus in Angliam fieri ubique, clam reconciliatus est Pontifici per cardinalem Anulfum, omnes monachi restituti sunt, damna ipsis illata resarcita, imo totum regnum Angliae solemni edicto declaravit


9905. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section]

episcopos ex suo regno ad Italiam, Pontifex hoc inaudiens excommunicavit Iohannem, regno suo exuit, Angliamque Philippo 2-o regi Galliae donavit et suis successoribus, imo cruciatam expeditionem praedicari curavit contra Ioannem, sub plenariarum indulgentiarum appromissione; videns Ioannes serio apparatus in Angliam fieri ubique, clam reconciliatus est Pontifici per cardinalem Anulfum, omnes monachi restituti sunt, damna ipsis illata resarcita, imo totum regnum Angliae solemni edicto declaravit feudum Sedis Romanae, imo 1000 marcas argenti promisit quotannis


9906. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section]

Hiberniae, et adhuc denarium S. Petri reduxit; haec omnia negotia arbitrarie fecit Iohannes, hinc totum regnum infensum ei redditum est; effectus horum non aliter mitigare potuit, quam concessis novis praerogativis, editaque Charta magna Libertatum; Pontifex vero, cum recurreret Ioannes ad eum ob limitatam et annihilatam activitatem suam, Chartam hanc Libertatum delevit et annihilavit; emersit ergo bellum attrocissimum in ipsa Anglia ob quod, cum neminem adhaerentem haberet, fugit in Scotia ubi etiam anno 1216. decessit. 8.1


9907. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section]

usus est Eduardus; promisit enim Roberto Brutzeo, quod ei successionem deferre velit vi armorum suorum, si se vasallum Eduardi professus fuerit, eique juramentum fidelitatis deposuerit, hanc enim oblationem, ut praejudiciosam, rejecit Brutzeus; convertit ergo Eduardus se ad Ioannem Baleolum, hic aliter sentiens subscripsit omnibus petitis Eduardi, qui etiam potenti exercitu irrupit in Scotiam et Baleolum coronari fecit, et tunc tam rex Baleolus, quam status Scotiae juramentum fidelitatis deposuerunt Eduardo. 3 Successive accidit, ut


9908. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section]

omnibus constitutis Iohannes rex publice declaravit homagium a se et statibus suis praestitum esse irritum, esse nullum, cum sine jure praestitum sit, metuque tantum extortum; Eduardus vindictam sumens validum exercitum induxit in Scotiam eosque coercuit repetitis cladibus; regem Ioannem captum in Angliam secum abstulit, universum ergo regnum noviter juramentum ei deposuerunt, et quidem non ut domino directo, sed ut absoluto domino Scotiae; reversus in Angliam Eduardus, rursus turbae in Scotiae enatae sunt et tunc Robertus Brutzeus irrepsit in


9909. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section]

fomes dissensionum accensus est inter Gallos et Anglos, ob exstinctam lineam regnatricem in Gallia; Eduardus ergo praetendit titulo matris suae Isabellae successionem; Philippus enim 4. rex Galliae habuit 3 filios, aetate maximus Ludovicus 10. decessit, unicamque filiam reliquit Ioannam; post mortem Ludovici enatae sunt turbae de eo, num Ioanna filia vel Philippus frater Ludovici succedere debeat; nulla enim lex positiva, nulla consuetudinaria habebatur pro hoc casu; status et ordines erant contra successionem feminarum, ne sic devolvatur regimen ad exteros


9910. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section]

ob exstinctam lineam regnatricem in Gallia; Eduardus ergo praetendit titulo matris suae Isabellae successionem; Philippus enim 4. rex Galliae habuit 3 filios, aetate maximus Ludovicus 10. decessit, unicamque filiam reliquit Ioannam; post mortem Ludovici enatae sunt turbae de eo, num Ioanna filia vel Philippus frater Ludovici succedere debeat; nulla enim lex positiva, nulla consuetudinaria habebatur pro hoc casu; status et ordines erant contra successionem feminarum, ne sic devolvatur regimen ad exteros principes, statuta ergo est Lex Salica, vi cuius omnes


9911. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section]

statuta ergo est Lex Salica, vi cuius omnes feminae in perpetuum exclusae sint a successione in regno; Salica dicitur indubie a populo Salico, qui hodie in Hollandia existit, apud quos lex haec vigorem habuit, fragmentumque huius legis repertum est; Philippus ergo nomine 5-i exclusa Iohanna successit, etiam hic mortuus est paulo post absque heredibus; ei successit Carolus 4-tus, tertius filius Philippi 4-i, etiam hic sine heredibus decessit, eius mors ansam praebuit Eduardo regi Angliae ad postulandam successionem; Philippus 3.


9912. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section]

in Piccardia Angli conspicuam victoriam de Gallis retulerunt, in hac pugna 30,000 Anglorum 100,000 ad internecionem ceciderunt, solummodo in loco pugnae 30,000 Gallorum permanserunt, cecidit comes Alenconius frater Philippi cum 1500 nobilibus et illustribus viris, ipse etiam Ioannes rex Bohemiae (hic caecus ad utrumque oculum erat, tamen bellum ingressus est), imo altera die 7,000 tironum ad castra Philippi proficiscentium inciderunt in Anglos et ad unum occisi sunt omnes. 5 Causae huius victoriae potissimum hae erant: Philippus


9913. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section]

misit ad res Gallicanas gerendas, hic a lateribus patris sui semper erat, exercitatissimusque erat in negotiis belli; Eduardus hic Niger per res praeclare gestas in Gallia ingens nomen sibi peperit, praesertim per victoriam anno '357. relatam; hoc anno in Galliis regnavit jam Ioannes Bonus post Philippi decessum; eo anno 8,000 Anglorum circumdata erant per 60,000 Gallorum, Angli ergo de victoria desperantes pacis conditiones proposuerunt, Galli vero superbientes eas res respuerunt; Angli ergo decreverunt se fortunae et virtuti suae committere, Eduardus


9914. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section]

Gallorum; Angli ergo sagittarum jaculatu equos eorum petierunt, divisosque reppulerunt, qui dein equites in fugam acti maxima damna in peditatu Gallico fecerunt, sic turbatum exercitum Angli adorti sunt junctis viribus, internecinamque cladem ipsis intulerunt; ipse rex Galliae Ioannes et eius filius junior captus est ab Anglis, tres vero seniores eius filii fuga se salvarunt; eodem hoc anno David Scotiae regno restitutus est, praestito litro 100,000 librarum sterling, et cum scriptores nil memorent de aliis conditionibus, videtur Eduardus rursus


9915. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section]

aureorum persolvere, summam pro iis temporibus stupendam; dein coacti sunt pignora securitatis relinquere personas illustres 30, inter quos erat filius regis Ludovicus, et frater regis; et erga omnia haec Eduardus juri suo in Franciam renunciavit. 3 Rex ergo Ioannes anno '360. redivit negotiaque regni sui moderatus est usque '64. anno, quo anno ipse Ioannes Londinum reversus est e dubia causa, nam obses filius eius Ludovicus ex Anglia profugit, se ipsum ergo obsidem dedit, incertum an ex metu vel alia de causa; aliqui scriptores asserunt


9916. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section]

relinquere personas illustres 30, inter quos erat filius regis Ludovicus, et frater regis; et erga omnia haec Eduardus juri suo in Franciam renunciavit. 3 Rex ergo Ioannes anno '360. redivit negotiaque regni sui moderatus est usque '64. anno, quo anno ipse Ioannes Londinum reversus est e dubia causa, nam obses filius eius Ludovicus ex Anglia profugit, se ipsum ergo obsidem dedit, incertum an ex metu vel alia de causa; aliqui scriptores asserunt eum amoribus matronae cuiusdam irretitum fuisse in captivitate sua, et ad eam invisendam


9917. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section]

hoc Ludovicus non cessit, sed se ingessit in curatelam et hinc totum regnum dividebatur in Burgundicam et Aurelianensem factionem, inter quas ad arma quoque deventum est non nunquam. 2 Decessit quidem inter haec Philippus, sed Ioannes Intrepidus filius eius jus patris sui sustinuit; inter haec Henricus 5. magno cum exercitu in Normanniam irrupit, paulo post conspicuam victoriam retulit de Gallis ad Azincurt, in qua multa milia caesa et capta sunt Gallorum; victricia arma sua longe lateque protulit per


9918. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section]

inter haec Henricus 5. magno cum exercitu in Normanniam irrupit, paulo post conspicuam victoriam retulit de Gallis ad Azincurt, in qua multa milia caesa et capta sunt Gallorum; victricia arma sua longe lateque protulit per totam Normanniam; negotia eius non parum adjuvit, quod Ioannes Burgundiae dux clam foedus cum Henrico iniverit eumque adjuverit, et sic usque '419. annum totam Normanniam subjecit; in ipsa aula enatae sunt turbae inter reginam Isabellam et Carolum Delfinum et patrem Carolum 6-tum propter zelotipiam; Carolus enim rex licentiosam et


9919. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section]

regni successione, contra quem eo majus odium concepit, quod eam thesauris et pretiosis, quae multis annis corrasit, spoliari curaverit pecuniasque in negotium belli impendi suaserit. 3 Carolus Delfinus, ut partem factiosorum imminuat, cepit consilium perimendi Ioannem Intrepidum, invitatum ergo, simulata amicitia, Ioannem trucidari curavit; hoc factum arripuit dein mater Isabella ad perdendum filium suum, hinc conspiravit cum Philippo Bono filio Ioannis; hinc a parte deficientes a rege et regno, rem communem cum Anglis fecerunt; in urbe


9920. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section]

quod eam thesauris et pretiosis, quae multis annis corrasit, spoliari curaverit pecuniasque in negotium belli impendi suaserit. 3 Carolus Delfinus, ut partem factiosorum imminuat, cepit consilium perimendi Ioannem Intrepidum, invitatum ergo, simulata amicitia, Ioannem trucidari curavit; hoc factum arripuit dein mater Isabella ad perdendum filium suum, hinc conspiravit cum Philippo Bono filio Ioannis; hinc a parte deficientes a rege et regno, rem communem cum Anglis fecerunt; in urbe Treca procudebant consilia sua cum Henrico 5-o, citatus


9921. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section]

3 Carolus Delfinus, ut partem factiosorum imminuat, cepit consilium perimendi Ioannem Intrepidum, invitatum ergo, simulata amicitia, Ioannem trucidari curavit; hoc factum arripuit dein mater Isabella ad perdendum filium suum, hinc conspiravit cum Philippo Bono filio Ioannis; hinc a parte deficientes a rege et regno, rem communem cum Anglis fecerunt; in urbe Treca procudebant consilia sua cum Henrico 5-o, citatus est Trecam, ut se purgaret, et cum non compareret, exul declaratus est hereditatisque indignus; Isabella cum Philippo peculiari


9922. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section]

est, bellum enim omni ex parte exarsit; Henricus, cum in aestu maiore exercitu suo acceleraret iter, contraxit morbum, in quo etiam defecit anno '422; ei successit filius Henricus 6-us, qui etiam a rebellibus ut rex Franciae agnitus est; erat quidem minorennis, hinc patrui duo Ioannes dux Betforczius, qui Francia praeerat, dux vero Godfredus Glocester in Anglia praeerat; primis annis ad maximas incitas redactus est Carolus Delfinus, seque recipere coactus est ad sterilissimas extremas provincias, etiam sicarii pro eo


9923. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section]

suas provincias, sed etiam feuda Anglorum recuperavit, et Anglos ex universa Francia excepta urbe Caleto ejecit. 16.1 Lis exorta est in Anglia inter Henricum 6-tum eiusque lineam Lancastrensem, et inter lineam Iorc seu Eboracensem, quae lis dicebatur lis inter duas Rosas; Lancastrenses enim rosa rubra, Iorc alba utebantur; dicebant enim Eboracenses Lancastrienses injusto possidere regnum Angliae; videbant enim Eboracenses alienatos esse animos Anglorum a Henrico 6-o ob male gestas res


9924. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section]

urbe Caleto ejecit. 16.1 Lis exorta est in Anglia inter Henricum 6-tum eiusque lineam Lancastrensem, et inter lineam Iorc seu Eboracensem, quae lis dicebatur lis inter duas Rosas; Lancastrenses enim rosa rubra, Iorc alba utebantur; dicebant enim Eboracenses Lancastrienses injusto possidere regnum Angliae; videbant enim Eboracenses alienatos esse animos Anglorum a Henrico 6-o ob male gestas res Gallicas, dein segnis Henricus Margarethae uxori et ministris petulantibus negotia omnia regni


9925. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section]

Gallicas, dein segnis Henricus Margarethae uxori et ministris petulantibus negotia omnia regni commisit; Richardus ergo Eboracensis primus consurrexit contra Henricum sibique conatus est procurare regnum ex eo, quod utraque haec stirps descendat ex Eduardo 3-o; nam tertius filius Ioannes dux Lancastriae erat proavus Henrici 6-ti, quartus vero Eduardi filius erat Edmundus, ex quo descendit Richardus Eboracensis; sed Richardus hic per sexum femineum descendit ex Lionello secundogenito filio Eduardi 3-ii, ergo duplici ex jure petiit et postulavit successionem,


9926. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section]

protector renunciatus est; interim Henricus ex carceribus elapsus est restauratisque rebus suis vicit et profligavit Richardum ad Hyberum ad annum 1455; interim Richardus comes Varvicensis, agnatus Richardi profugi, aggregatis suis fregit Henricum eumque cepit; redux ergo Richardus Iorc denuo renunciatus est protector; constitutum ergo est ut Henricus dignitati suae renunciet, Richardus protectoris titulo gaudeat, eoque decedente eius lineam spectet successio, non Henrici; haec tamen pax non fuit diuturna; uxor enim Henrici Margareta ad Scotiam profugit, ibi


9927. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section]

prius Pontifici competebant; hinc introducta fuit specialis juris jurandi formula, qua regis hanc potestatem recognoscit jurans; hoc Iuramentum Supremaciae dicitur; erant quidem multi, qui nolebant elicere hoc juramentum, hinc poena mortis statuta est in eos qui elicere nollent; Ioannes Fishus episcopus Roshesteriensis et Thomas Moore cancellarius regni huic formulae suscribere nolebant, hinc diu in carceribus macerati tandem capite plexi sunt, cum pluribus aliis; reditus antea Pontificales, nempe annatas et decimas, regi


9928. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section]

ea; divortium cum ea fecit; haec usque '536-tum annum vixit. 4 2-a eius uxor fuit Anna Bolenna, haec filiam Elisabetham ei genuit, cum hac ab anno '32. usque '36. vixit, quo eam decapitari curavit, adulterii accusatam. 5 3-a eius uxor fuit Iohanna Sejmuria, haec Eduardum ei genuit, et enixo eo eodem anno decessit '537-o. 6 4-a fuit Anna Clivia, Ioannis 3-ii ducis Clivensis filia, hanc anno '40. duxit, sed paulo post eam remisit, ut fertur intactam, ob corporis vitium. 7 5-a


9929. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section]

Elisabetham ei genuit, cum hac ab anno '32. usque '36. vixit, quo eam decapitari curavit, adulterii accusatam. 5 3-a eius uxor fuit Iohanna Sejmuria, haec Eduardum ei genuit, et enixo eo eodem anno decessit '537-o. 6 4-a fuit Anna Clivia, Ioannis 3-ii ducis Clivensis filia, hanc anno '40. duxit, sed paulo post eam remisit, ut fertur intactam, ob corporis vitium. 7 5-a fuit Chatarina Hovarda, Edmundi ducis Nordfolci filia, hanc adulterii accusatam, cum eam nauseasset, capite plecti curavit; post


9930. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section]

hanc anno '40. duxit, sed paulo post eam remisit, ut fertur intactam, ob corporis vitium. 7 5-a fuit Chatarina Hovarda, Edmundi ducis Nordfolci filia, hanc adulterii accusatam, cum eam nauseasset, capite plecti curavit; post hanc 6-tam duxit Chatarinam Baar, Ioannis Nevils comitis Latimir filiam; haec eum supervixit, quae post eius mortem Seimurio duci nupsit; prouti odebat matres, ita odium in liberos eorum derivavit, hinc Mariam et Elisabetham incapaces regiminis declaravit voluitque Eduardum tertiogenitum succedere; morti tamen


9931. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section]

declaravit voluitque Eduardum tertiogenitum succedere; morti tamen proximus mutavit consilium, filias declaravit capaces regiminis, cum videret etiam filium imbecilem esse; anno '547. decessit Henricus; ei successit Eduardus, qui sex annis tantum regnavit; regnum sub tutela Ioannis Seymurii avunculi sui gubernavit, qui Protectoris nomine gubernavit regnum; hic maxime curavit, ut projectatae a Henrico nuptiae inter Eduardum et Iacobi, Scotiae regis, filiam Mariam in effectum deducat; interim Galli omnimode conati sunt potentem hanc sponsam pro Francisco


9932. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section]

senatus electus est, finem ergo bello Gallicano et Scotensi imposuit; in Galliam reservavit Angliae omnia jura quae prius habuerunt, urbem Bononiam restituit gratis; Reformatio longe lateque digressa est in Anglia sub his protectoribus; exercitium Chatolicae religionis prohibitum; Ioanes Tudleus non contentus protectoris titulo cogitabat etiam ad stirpem suam devolvere, usus est mediis ad hoc; hinc Saymurium de medio tollendum decrevit, et reipsa publice accusatum per conductos proditores morti eum traderet; hoc perfecto cogitavit Tudleus familiam suam


9933. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section]

suam devolvere, usus est mediis ad hoc; hinc Saymurium de medio tollendum decrevit, et reipsa publice accusatum per conductos proditores morti eum traderet; hoc perfecto cogitavit Tudleus familiam suam proximius conjungere cum stirpe regia, hinc inter Gilfordum filium suum et Ioannam Gray conciliavit nuptias; haec Ioanna Gray habebat primum jus ad regnum post Eduardum et duas eius sorores; Henricus enim 8. rex Angliae habuit sororem Mariam, quae Ludovico 12. regi Galliae nupta fuit, sed hoc mortuo nupsit duci Carolo Suffolcensi, ex quo nata est Maria


9934. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section]

ad hoc; hinc Saymurium de medio tollendum decrevit, et reipsa publice accusatum per conductos proditores morti eum traderet; hoc perfecto cogitavit Tudleus familiam suam proximius conjungere cum stirpe regia, hinc inter Gilfordum filium suum et Ioannam Gray conciliavit nuptias; haec Ioanna Gray habebat primum jus ad regnum post Eduardum et duas eius sorores; Henricus enim 8. rex Angliae habuit sororem Mariam, quae Ludovico 12. regi Galliae nupta fuit, sed hoc mortuo nupsit duci Carolo Suffolcensi, ex quo nata est Maria filia, quae nupta fuit Henrico Grayo duci


9935. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section]

post Eduardum et duas eius sorores; Henricus enim 8. rex Angliae habuit sororem Mariam, quae Ludovico 12. regi Galliae nupta fuit, sed hoc mortuo nupsit duci Carolo Suffolcensi, ex quo nata est Maria filia, quae nupta fuit Henrico Grayo duci Dorset et Suffolcc, et horum filia erat Ioanna, proin ea descendit ex Henrico 7-o rege sororque fuit Henrici 8-i, proin primum jus habuit ad coronam; restabat ergo tertium adhuc, nempe ut sorores duae Eduardi incapaces declarentur; regem ergo debilem, egrotum persuasit ad exheredandas sorores suas ex causa religionis,


9936. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section]

debilem, egrotum persuasit ad exheredandas sorores suas ex causa religionis, Maria enim fuit Chatolica et Elisabetham dicebat debere excludi, ut Maria excludi possit, secus nec eam excludi posse; edidit ergo decretum, a statibus confirmatum, quo sororibus successio adempta est, et Ioannae Grayae addicta; nil ergo suberat quam mors Eduardi, et reipsa '553. non sine suspicione veneni decessit; post eius mortem Ioanna Tudlei, nata Gray, regina proclamata est per Tudlei protectorem, vi testamenti fratris Eduardi; Maria absens fuit, sed datis litteris ad senatum


9937. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section]

excludi, ut Maria excludi possit, secus nec eam excludi posse; edidit ergo decretum, a statibus confirmatum, quo sororibus successio adempta est, et Ioannae Grayae addicta; nil ergo suberat quam mors Eduardi, et reipsa '553. non sine suspicione veneni decessit; post eius mortem Ioanna Tudlei, nata Gray, regina proclamata est per Tudlei protectorem, vi testamenti fratris Eduardi; Maria absens fuit, sed datis litteris ad senatum jus suum erexit clamque patronos quaesivit sibi Maria, quos etiam plurimos deprehendit, quos nempe justitia causae permovit; tandem


9938. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section]

ad senatum jus suum erexit clamque patronos quaesivit sibi Maria, quos etiam plurimos deprehendit, quos nempe justitia causae permovit; tandem ad arma deventum est; cum tamen tota urbs Londinensis Mariam proclamasset reginam, secuta sunt multa milia militum aliorumque potentum; ipse Ioannes Tudlei necessitati cedens eam recognovit reginam publiceque reginam proclamari curavit; his peractis advenit Maria utque regina urbem ingressa est; Ioannes Tudlei interceptus est, una cum Ioanna Graya, et in Tower concludi curavit; Tudleum 22. Aug. capite plecti curavit.


9939. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section]

est; cum tamen tota urbs Londinensis Mariam proclamasset reginam, secuta sunt multa milia militum aliorumque potentum; ipse Ioannes Tudlei necessitati cedens eam recognovit reginam publiceque reginam proclamari curavit; his peractis advenit Maria utque regina urbem ingressa est; Ioannes Tudlei interceptus est, una cum Ioanna Graya, et in Tower concludi curavit; Tudleum 22. Aug. capite plecti curavit. 8 Prima eius cura fuit negotium religionis; haec enim Chatolicae religioni addictissima solicitabatur


9940. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section]

Mariam proclamasset reginam, secuta sunt multa milia militum aliorumque potentum; ipse Ioannes Tudlei necessitati cedens eam recognovit reginam publiceque reginam proclamari curavit; his peractis advenit Maria utque regina urbem ingressa est; Ioannes Tudlei interceptus est, una cum Ioanna Graya, et in Tower concludi curavit; Tudleum 22. Aug. capite plecti curavit. 8 Prima eius cura fuit negotium religionis; haec enim Chatolicae religioni addictissima solicitabatur regnum suum cum Pontifice expiare et


9941. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section]

comitte opposuerunt se his conditionibus. 11 Verum coacti sunt ex parlamento excedere, et se fuga salvare; excitarunt ergo in limitibus regni turbas et tumultus, qui armorum vi consopiri debebant; ipse Suffoltius et maritus Ioannae Grayae Dudleus captus est, omnes capite plexi sunt die 13. et 12. Aprilis anno '554-o. 12 His confectis rursus negotium religionis aggressa est; egit cum aula Romana, cum pontifice Paulo 5-o in gratiam redivit, qui ad eam cardinalem Pol ut nuncium misit,


9942. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

coepit. 23.1 Epocha tertia est regiminis tempus stirpis Baleol et Bruczii; haec ab 1289. usque 1371. extenditur, quo tempore alternatim jam ex una, jam alia stirpe succedebant; Eduardus 1-us rex Angliae immiscuit se litibus cognatorum horum, hinc Ioannem Baleol regem fecit ea lege, ut se vasallum diceret Eduardi 1297; puduit Ioannem et Scotos huius subjectionis, hinc involuto Eduardo in bellum excussit jugum servitutis; armata manu comparuit Eduardus, Ioannes victus est et Londinum deductus, et ipsi Eduardo juramentum


9943. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

stirpis Baleol et Bruczii; haec ab 1289. usque 1371. extenditur, quo tempore alternatim jam ex una, jam alia stirpe succedebant; Eduardus 1-us rex Angliae immiscuit se litibus cognatorum horum, hinc Ioannem Baleol regem fecit ea lege, ut se vasallum diceret Eduardi 1297; puduit Ioannem et Scotos huius subjectionis, hinc involuto Eduardo in bellum excussit jugum servitutis; armata manu comparuit Eduardus, Ioannes victus est et Londinum deductus, et ipsi Eduardo juramentum subjectionis deposuerunt; per opportunitatem tamen belli Gallicani Scotae


9944. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

Eduardus 1-us rex Angliae immiscuit se litibus cognatorum horum, hinc Ioannem Baleol regem fecit ea lege, ut se vasallum diceret Eduardi 1297; puduit Ioannem et Scotos huius subjectionis, hinc involuto Eduardo in bellum excussit jugum servitutis; armata manu comparuit Eduardus, Ioannes victus est et Londinum deductus, et ipsi Eduardo juramentum subjectionis deposuerunt; per opportunitatem tamen belli Gallicani Scotae deficientes Bruczeum regem proclamarunt; post ipsum regnavit David Brucze. 24.1 Tempore Eduardi 3-ii pax


9945. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

tamen belli Gallicani Scotae deficientes Bruczeum regem proclamarunt; post ipsum regnavit David Brucze. 24.1 Tempore Eduardi 3-ii pax confecta est cum Scotis, et juri renunciarunt Angli in Scotiam; sponsalia inita sunt inter Davidem Brucze et Ioannam Eduardi 3-ii sororem; Robertus '329. decessit. 2 Successit ei David, sed sub tutela Eduardi Baliol; hic provocando ad jus patris sui usurpavit ipse regiam dignitatem opera Eduardi 3-ii, et hinc idem juramentum subjectionis juravit regis Angliae;


9946. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

ubicunque interceptas, occuparunt et spoliarunt; hoc confecto anno '86-o pax coaluit inter omnes, 13que provinciae amissae sunt in perpetuum; insula Minorca Hispanis cessa est. 21 Provinciae 13 haec sunt: Neuhamtpsir, Massakuzetz, Rode Island, Kanektikut, Neu Jork, Neu Jersej, Pensilvania, Delavare, Mariland, Virginia, Nord Karolina, Süd Karolina, Georgia; extensio harum provinciarum ad 44368 milliaria  computatur, impopulatio tamen exigua respectu tantae extensionis; anno '90-o enatae sunt dissensiones inter Anglos et Hispanos, et


9947. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

et fundamentales irepserunt. 2--o) Est Charta Libertatum, quae Latino sermone saec. 12--o a Henrico Clerico edita est, et est confirmatio privilegiorum antiquorum. 3--o) Est Charta Magna Libertatum, hanc 1215. edidit Joannes rex Sine Terra, et eam filius eius 1225. confirmavit; Magna dicitur, quia ampliora jura conceduntur ea statibus. 4--o) Est Constitutio quae Petitio juris compellatur, et 1628. per Carolum 1--um confirmata est; dicitur Petitio, quia dicebant Angli laesa esse jura


9948. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

iis condiscendis terunt antiquosque classicos volvant neglecta theologia. 6 Quod liberales artes adtinet, hae perfectae sunt ab Anglis plerumque; Galli quidem ipsis palmam praeeripuisse anhelant in pictura, architectura. 7 Unicum Iligo Iones ! reputant Galli inter magnos architectos; modernus rex Georgius 3. novam fundavit accademiam artium liberalium anno 1769. ad excolendos juvenes in his. 8 In typographia summam adepti sunt perfectionem, nam Londinenses et Edinburgenses


9949. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

habent, alii sunt commendatores, qui praedia habent; ordo prius habet 47 commendaturas; 2--us habet 56, 3--us habet 37 commendaturas. 3 Alter est ordo Arragonicus, qui a Iacobo 2--o in urbe Montesa fundatus fuit saec. 14, habet 13 commendaturas; ordo S. Ioannis, modo Melitensis, complures habet commendaturas in Hispania. 10.1 Sedes regia olim erat in urbe Toletensi, temporibus Saracenicis diversis in urbibus residebant reguli; Phylippus 2--us determinavit Madritensem urbem pro sede sua.


9950. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

solvi tunc debitum; solummodo ergo per praeconisationem et homagii praestationem coronantur. 2.1 Regiminis forma olim restricta fuit vehementer, hodie tamen est monarchia absoluta; ultima haec familia Bragantina maxime restricta fuit in persona Ioannis 4--i, sed omnia jam sunt abolita per sequentes reges, praesertim per Iosephum 1. et eius ministrum Bombal; hodie omnia a regnum arbitrio dependent excepta contributione, quae per deputatos statum administrabantur. 3.1 Status in


9951. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

hic dein titulus et per pontifices et in comitiis Lamacensibus confirmatus fuit; tunc tamen tantum reges Portugalliae vocabantur; Alfonsus 3. se regem Algarbiae scripsit; Alfonsus 5. se regem Algarbiorum seu Algarbiae cis et ultra mare se nominavit. 3 Ioannes 2--us adjecit titulum Dominus Guineae; Emmanuel Magnus etiam auxit et provincias et per hoc etiam titulum, nempe Dominus conquisitionis navigationis et commercii Aethiopei; Ioannes 5. a pontifice rex fidelissimus dictus est, quem etiam praefigit regio titulo.


9952. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

5. se regem Algarbiorum seu Algarbiae cis et ultra mare se nominavit. 3 Ioannes 2--us adjecit titulum Dominus Guineae; Emmanuel Magnus etiam auxit et provincias et per hoc etiam titulum, nempe Dominus conquisitionis navigationis et commercii Aethiopei; Ioannes 5. a pontifice rex fidelissimus dictus est, quem etiam praefigit regio titulo. 4 Decreta incipiunt per Eu el rej (Ego rex); in subscriptione, El Rei (rex). 5 Proles regiae infantes appellantur. 2.1


9953. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

Ioannes 5. a pontifice rex fidelissimus dictus est, quem etiam praefigit regio titulo. 4 Decreta incipiunt per Eu el rej (Ego rex); in subscriptione, El Rei (rex). 5 Proles regiae infantes appellantur. 2.1 Ioannes 4. primus filium suum primogenitum appellavit principem Brasiliae; regi suo praerogativam prae omnibus Europae principibus tribuunt, dicunt enim regnum suum a Christo Domino fundatum esse. 2 Scutum regis Portugalliae componitur ex 5 parvis scutis,


9954. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

ordines equestres, qui sunt sequentes: Ordo Avizensis ab urbe Avizeum, quae huic ordini ab Alfonso 2. donata fuit, sic dictus; fundabatur hic ordo anno 1147. et cum ordine Hispaniae Calatrava idem fuit; Alfonsus 1. equites Portugalliae filiales reddidit a Hispanico; tandem Ioannes 1. separavit penitus hunc ordinem. 4 Olim frequens fuit hic ordo multasque commendaturas habuit, hodie tamen non nisi 49 habet commendaturas. 5.1 Secundus est ordo sancti Iacobi; hic erat idem cum ordine sancti Iacobi de


9955. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

praeter communionem bonorum, castitatem et paupertatem fuit ! etiam perpetui belli contra Saracenos; Alexander 6. anno 1496. dispensavit hos equites a voto castitatis et eos saecularisavit. 2 Singuli hi ordines habebant suos magnos magistros, Ioannes tamen 3. hanc dignitatem propter authoritatem et proventus eorum amplissimos conjunxit cum corona; subinde tamen indulserunt reges, praesertim Hispanici tempore subjectionis, ut alios eligerent magnos magistros, sic anno 1749. est electus alter. 3


9956. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

propter authoritatem et proventus eorum amplissimos conjunxit cum corona; subinde tamen indulserunt reges, praesertim Hispanici tempore subjectionis, ut alios eligerent magnos magistros, sic anno 1749. est electus alter. 3 Praeter 3 hos ordines etiam Iohannitarum ordo est in Portugallia, qui ordo 29 commendaturas habet, ex quibus eminet prioratus de Crato, qui plerumque principibus obtingit. 8.1 Olim Coimbriae residebant reges, 1383. Ioannes 2. Ulissiponam transtulit sedem regem; urbs haec


9957. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

alter. 3 Praeter 3 hos ordines etiam Iohannitarum ordo est in Portugallia, qui ordo 29 commendaturas habet, ex quibus eminet prioratus de Crato, qui plerumque principibus obtingit. 8.1 Olim Coimbriae residebant reges, 1383. Ioannes 2. Ulissiponam transtulit sedem regem; urbs haec sita est ad orificium Tagi, ad limites Portugalliae, et quidem in 7 collibus; urbs est ampla et conspicua aedium magnificentia; anno '755. die 1--a Novembris tota fere urbs desolata est terraemotu et incendio, hodie tamen


9958. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

pallatia regum tale est ! in urbe Alcantara, alter Belem seu Bethlehem; hunc locum ex voto Emmanuel Magnus fundavit cum monasterio et ecclesia splendida, quae nativitati Christi dedicavit et hinc Bethlehem dicitur; tertio est Maffra, 6 milliaribus ab urbe metropoli; Ioannis 5. fundavit hunc locum cuius ecclesiam S. Antonio devovit. § 5 De externae securitatis remediis 1.1 Portugallia aeque ac Hispania duplici exercitu opus habet, campestri et maritima; saeculo 16.


9959. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

§ 9 De norma monetarum 1.1 Normales mensurae sunt duae, proprie una rees, et est nummus, et mille rees, seu millies numeratus rees; superioribus temporibus alia fuit norma monetarum, sed Ioanes reformavit 1722. 2 Aureae monetae sunt hae: dobras valet 12 800 rees, hi cuduntur dimidiati qui 6400 valent, cuduntur etiam quadrati = 3200 rees; cuduntur etiam octavae dobras, quae escudos vocantur = 1600 rees; hi escudos dimidiati cuduntur = 800 rees et


9960. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

100 rees valent 15 cruciferos, proin 20 rees = 1 grosso nostro; 400 rees = 1--o floreno, 1000 rees = 2 florenis et 30 denariis. 3.1 Officina monetaria est Ullissiponae, in qua etiam monetae in America cusae recuduntur lucri causa; in Iodejaneiro ! in Brasilia etiam est officina monetaria in qua etiam privati pro certa taxa monetas cudere curare possunt ex suo auro; universim defectus magnus est in re monetaria. § 10 De religionis negotiis


9961. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

3 Clerus in maxima existimatione est; ritus externos maximi habent, cum saepissime essentialia ignorant. 4 Olim ecclesia tota per 3, hodie per 4 archiepiscopos regebatur: per Ulissiponensem, Bragensem, Eborensem; hoc saeculo Ioannes regiam cappellam levavit ad patriarchatum, hinc Ulissiponae 2 archiepiscopi resident; patriarcha habet capitulum 24 canonicorum qui principales compellantur, opulentissime fundati sunt. 4 Habet 5


9962. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

reges et pontifices ansam dedit, in quibus plerumque pontifices per copiosum clerum suffulti triumfarunt. 10 Fulcrum maximum auctoritatis pontificae est inquisitio sacra et copiosi monachi. 2.1 Primum inquisitionis tribunal Ioannes 3. induxit; hodie Ollissiponae, Coimbriae et Egorae habetur; est autem in omnibus Hispanicae inquisitioni aequalis; in urbe Goa etiam habetur inquisitionis tribunal; in Brasilia nullum unquam exstitit; processus severior et occultior adhuc est in Portugallia


9963. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

ex parte. 2 Universitates habent tamen Coimbriae, quam 1290. Dionysius rex fundavit, formam tamen meliorem primo sub Iosepho accepit haec; Ullissiponae fundata est, sed per eundem translata est Coimbriam; Alfonsus 4. rursus Ulissiponam transtulit, et Ioannes rursus retulit Coimbriam; tempore tamen subjectionis Portugalliae multis annis desolata et clausa fuit donec recentioribus primo annis restaurata fuisset. 3 Altera Eborae residet, eam Henricus Cardinalis fundavit, quae proprie accademia est tantum,


9964. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

clausa fuit donec recentioribus primo annis restaurata fuisset. 3 Altera Eborae residet, eam Henricus Cardinalis fundavit, quae proprie accademia est tantum, 1558. fundata est. 4 Gymnasia, scolae triviales copiosae habentur, anno '720. Ioannes 5. fundavit societatem eruditam historiae Portugallicae Ulissiponae; anno '21. societatem problematicorum; societatem generalem anno '52. Tomari fundavit Iosephus. 5 Habetur etiam artis poeticae et rhetoricae societates sub diversis nominibus; in


9965. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

collegia publica conferuntur. 2 Numerus consiliariorum determinatus non est, sunt omnes ex classe procerum; eminet secretarius status, qui in praesentia etiam regis dirigit negotia huius consilii, voto tamen decisivo non gaudet. 3 Ioannes 4--tus mutationem facit in hoc consilio, auxit numerum secretariorum ad 3; Iosephus rex bifariam divisit hoc consilium, uni externa, alteri interna detulit negotia. 2.1 Secundum collegium est Consilium bellicum; in hoc omnes militares res et


9966. Zamanja, Bernard. Theocriti, Moschi et Bionis... [page 12 | Paragraph | SubSect | Section]

praeibam. Idyllium XII. Aites. Amatorium est hoc breve Idyllium, nec caret simplici quadam venustate. In eo autem amator quidam desiderat, ut eiusdem amicus pari ipsum amore semper prosequatur. Ionica plerumque dialecto scriptum est.
Venisti, puer alme, aurora ut tertia fulsit
Post totidem noctes, venisti? perdit amantes
Ah nimium properata vel una in luce senectus.
Quanto ver bruma, quanto mage


9967. Baričević, Adam... . Epistulae XVI invicem scriptae,... [Paragraph | Section]

devinctissimumque habeto. Iterum vale. Scribebam e museo meo Aemoniensi Id. Octob: MDCCXCV. Adam Barichevich Joachimo Penzel s. p. d. Labacum Putabam te iam Aemonam reliquisse. Cum ecce fasciculus epistolarum mihi allatus significat et vivere Aemonae te, et valere, de quo magis gaudeo quam complecti queam.


9968. Baričević, Adam... . Epistulae XVI invicem scriptae,... [Paragraph | Section]

auspiciisque comitis Iersdorfii, quae gens ultima atque ditissima omnium Lusaticarum est, prodiit utriusque foederis versio Venedica, anno 1728. 4 interpratoribus: Joanne Langio, Matthaeo Jockisch, Joanne Boehmero, atque Joanne Wavero, quam Kühnius, cujus exemplum possideo 1742. repetiit. Inferioris Lusatiae incolis Novum Testamentum iam Theophilus quidam


9969. Baričević, Adam... . Epistulae XVI invicem scriptae,... [Paragraph | Section]

exemplum possideo 1742. repetiit. Inferioris Lusatiae incolis Novum Testamentum iam Theophilus quidam Fabricius 1709. dederat, quibus tamen huc usque vetus testamentum defuit. Hunc defectum suppletutus Joannes Fridericus Fritz, qui se ipsum Venedice nominat Farrara Jalkoczach a Jolbine et qui litteras suas, quas subinde mihi dat Kolkwez signare solet, obtenta permissione a Consistorio Berolinensi, etiam


9970. Baričević, Adam... . Epistulae XVI invicem scriptae,... [Paragraph | Section]

Fabricius 1709. dederat, quibus tamen huc usque vetus testamentum defuit. Hunc defectum suppletutus Joannes Fridericus Fritz, qui se ipsum Venedice nominat Farrara Jalkoczach a Jolbine et qui litteras suas, quas subinde mihi dat Kolkwez signare solet, obtenta permissione a Consistorio Berolinensi, etiam N. T. Venedice transtulit, utque mihi scribit (ipsum enim librum nondum videre licuit)


9971. Baričević, Adam... . Epistulae XVI invicem scriptae,... [Paragraph | Section]

utroque foedere excerptas. Denique quod superius dixi, unam eandemque esse linguam utriusque Lusatiae dialectum, ea de re tu ipse judex sedeto. Descripturus enim sum, quoniam credo libris Venedicis Te carere, initium Evangelii s. Johannis: Lingua Superioris et Inferioris Lusatiae 1. We spocίatku bie to slowo, 1. Wo sachopenu bescho to slowo, a to slowo bie pola


9972. Ferić Gvozdenica,... . Fabulae, versio electronica [Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

Sjatti sgitto po Livaddi; Cîm umorran Sjallaz sjedda, Ciuje kôse drusgba inadi. Jedan recce: koigod pade 5 Od sjemmena lievom Dijo, Mojchie bitti: nechie ikade Velli hudi drugh nemijo; Nechiu, recce, pritaerpjetti Da tvoj budde, josc da snobih 10 Kaervim inad ti dospjetti, Maertav ostat josc da immobih. Ako kigod smjonbi bijo Po sred Gumna tegnut sgitto, Sgivot svojbi dovaerscjo 15 Prjeti drughi sillovvitto. Nu meghiu – gnîm svak – cjas gorri Nemir


9973. Ferić Gvozdenica,... . Fabulae, versio electronica [Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

kôse drusgba inadi. Jedan recce: koigod pade 5 Od sjemmena lievom Dijo, Mojchie bitti: nechie ikade Velli hudi drugh nemijo; Nechiu, recce, pritaerpjetti Da tvoj budde, josc da snobih 10 Kaervim inad ti dospjetti, Maertav ostat josc da immobih. Ako kigod smjonbi bijo Po sred Gumna tegnut sgitto, Sgivot svojbi dovaerscjo 15 Prjeti drughi sillovvitto. Nu meghiu – gnîm svak – cjas gorri Nemir pocne, bjeſ, sgiallosti; Cîm drugoga jedan morri Smaertnijem


9974. Ferić Gvozdenica,... . Fabulae, versio electronica [Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

Korabglja valima jur jacim mjesto da, Rasutim ſglobima terse sva raspada. Iſ smartnese iſvuchi isctu uſe, al ſamani, More proſcdiruchi ù dubinu svjeh sni. 10 Josc jedan plovasce po moru, koga val ſa priklopit stasce s' vegljom silom do mal. Al s' purre sidro cim ù more padasce, Val s' naporom mnoghim ki dasku tiskasce, Dasku,


9975. Ferić Gvozdenica,... . Fabulae, versio electronica [Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

Zjegnasce, prema gnim blagodaran da ima Odvisce zjegnen bit, dobra tâ kadaim 5 Uſbude ostavit, resise duscja s' kim Ovi er jednoga bogatza vidjasce, Ki dobra josc mnoga s' trudom nastojasce S' trùdom karvavim stech, ſasctono tuſcjan ti, (Gnemu ovako htje rech) tvoj duh pecjaliti? 10 Kom' on: od djezeme gljubav silj trudit, Da


9976. Ferić Gvozdenica,... . Fabulae, versio electronica [Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

X. Ko sebbe goij, naibogli Perivoj goij. Cjovjek sam sebbe rasborno gojechi. Mlâd Barſctanko, s' gnim Radmijo, Dracko ù Drusgbi tom josc budde. Svakkije od gnjh baerſ spravvio Zorrom pochi svê na trude: Vaert urescen zijech hittrosti 5 Svakkeijm ploddi raslikosti. Jednom


9977. Ferić Gvozdenica,... . Fabulae, versio electronica [Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

tih udata, Gliubglieſglivvo ter ciutjena ſlato, Biser mû ſa srechiu Svakke uressne jur naprave 30 ſlatnu dava Musg odjechiu I raslike josc sabave. Kogod menne tada viddi Punnu dike, slavve i uressa, Srechi mojoij svak savidi 35 I sladdosti mogha udessa: Nu da budde ko


9978. Ferić Gvozdenica,... . Fabulae, versio electronica [Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

Prikorednoſ taerpi glada, Nêgh dospjetti 35 Svoje Ljetti Pod Noggami Tovarskijem. "Snaghu, kreppoſ Roddno Mjesto Slabbijem joscte dava cesto, Disge tughi kraj jakijem." XIV.


9979. Ferić Gvozdenica,... . Fabulae, versio electronica [Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

Selo moli riku, bjes vodâ da bude Uſpreghnut veliku, gnivami kê ude. Na molbe ona têse ne prighnu, kê tlaci, Poraſni i unese skup vodâ josc jaci. Selo opet moliti sta, i ako nechjese 5 Ganut, gnoj ſapriti, osvetit dachjese. Molbe ona iſnova tlaci, i mal ſa tim, Kô prie, poglja sva potopi vodam


9980. Ferić Gvozdenica,... . Fabulae, versio electronica [Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

tijeh krivinâ. Priategliu Gospar kasge, Mudro on gnegga svettovvaſce. Ako hochiesc paglie tebbi Usdaersgiatti, kucku ubitti 20 Onciaſ poghi; joscje trjebi Illi sgaerni tvê rasbitti. "Kogod griesce, svak- cias gorre, Saman jesu sve pokorre."


9981. Ferić Gvozdenica,... . Fabulae, versio electronica [Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

I cjudno mirisce, al leſci nicize. 10 Ovi mogahuse samnome inaditi, Svi ostali imajuse meni podloſciti. Oholno koje bj iſrekla, rjeci ove Kada Kragl od Nebi vegli ſacju Jove Svu obstrje dracjami: od tadsu na gnima, 15 Nit vidimo iscta mi blaſceno sasvima. Koga puk blaſcena ſove, nezjenga ti, I Kraglje skrovena kâgod ſled


9982. Ferić Gvozdenica,... . Fabulae, versio electronica [Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

Cesto krati menni kîje U Nesgoddâm do pomochi, Ia gneggove zijech millosti Harnanamuchiu bit sa dosti. Ako buddeſc primit menne 25 Joscje i gnegga primit trjebi, Nu ja viddim da sgiudjene Rjeci ugodne njesu tebbi, Necekame na Pir, recce, Pochiu od ovlek na dalecce 30 "Ako


9983. Ferić Gvozdenica,... . Fabulae, versio electronica [Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

Celâ, sidro, jedrâ, Pako? Kê Pomorze mislo tada U gneggovvom hochie Plavi, I po Morru daje vlada 15 Misli koga da postavvi. Iosc od visce misli cesto Taergovvinne kêchie bitti, I podobno kêje Mjesto Gneggovvijeh sa dobiti. 20 (Luddos gledda na Cjovjeka) Obasnatti


9984. Ferić Gvozdenica,... . Fabulae, versio electronica [Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

Cjovjeka) Obasnatti kad to budde, Niscta isvaerju; nêgh sa vjeka Sgialli isprasne dnevvi, i trude. Svescto obblechia, jest privara, 25 Skrati joscte bitje i svoje, I svesctosse vechie starra, Gorre kuscia nepokoje. "Sctogod vele ko govorri, Budde i s' rjecim obbechiatti, 30 Sacne vele,


9985. Ferić Gvozdenica,... . Fabulae, versio electronica [Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

kratka mâ kaſceti pripovjes. Ako tebbe Lavv naredi Osamarit isnenada Sudaz, svjedok kragl od vechie Kôchiesc ubjech od te smechie? 35 Ioscti kada budde rîti Od sad vechie deva buddi Kakochiescse slobbodditti Kragl to tebbi kad ossudi Vran sam? nechiesc sva samani 40 Bichie


9986. Ferić Gvozdenica,... . Fabulae, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

pars haerebant mordicus
Ventri: ut fugaret, se feribat calcibus,
10  Mordebat ore; mollioris carpere
Tensus vetabat funis herbam graminis,
Puerique saxis adpetebant per jocum.
Bombyx Aselli tanta miseritus mala
Sic illi: in ista pelle, quae te operit modo,
15  Plane intueri ut potui, es infelix nimis:
Statim ergo (credes id licere


9987. Ferić Gvozdenica,... . Fabulae, versio electronica [Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

morri, i vrîdi: Na gnu padde mnosctvo Muhâ K' utrobbisse tvaerdo uspije: Sa tjerrattjh bjesno puha, 15 I s' kopittjm sebbe bije; I sa gorru josc Nesrechiu Djezza stjene nagn ismechiu. Gnemmu konop sasvijem brani Troskot Mladi moch pastitti. 20 Cîmga budde nu ſamani Buba vajmeh


9988. Ferić Gvozdenica,... . Fabulae, versio electronica [Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

darvâ na kola naloſci Volar cim, Priveſa dva vola, ſob dade obilno kim, Na trud hrabrenie da budu ustati, I gnih pospjescnie na gnegov dom dati. Podbodom tega gnih josc nj, dase krechju, 5 Scjalosno kadaih ſamûkat njescto cju. Neobicnu na stvar raſieghjen ovima Velê da gnih Volar pokara rjecima. Kola, kâ veliki tegh chjute, mûce, a


9989. Ferić Gvozdenica,... . Fabulae, versio electronica [Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

Do dva Volâ. Kîsu obilne pasce sitti, 5 Kê prostranno ploddi Poglie, Sa da moghu jur truditi Laxsce, i boglie. Josc netjerra gnijh, ni badda Sa da krenu kollâ u trudu, 10 Strahovvitto vajmeh kada Mukat buddu. Protiv gnîmse jedi, i gliuti Cemu bjesno


9990. Ferić Gvozdenica,... . Fabulae, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

Poena antecedentem cito adsequitur reum,
25   Raroque claudo deserit eundem pede. (*) De Nemesi Mythologi haec vulgo ferunt, eam Jovis, seu Justitiae filiam esse; ejusque peculiare officium scelera puniendi esse voluerunt; qua de causa, ut impios celerius adsequeretur, ei pennas et currum addiderunt. Adrastaea dicta fuit ab


9991. Ferić Gvozdenica,... . Fabulae, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

XXXI. Illyr. Kadgod po rughu prosso rodj. Interdum per jocum milium bene provenit. Agricola, et Milium.
In saccum agricola conjecturus triticum,
Dum


9992. Ferić Gvozdenica,... . Fabulae, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

sparsane
Fuerint ab ipsis certo semina in loco?
15  Illi negarunt: sedulo rem expendere
Tum coepit ipse, plura perplexus loquens:
An sevit illa forte quis amicus joco?
An turbo ab aliqua semen area huc tulit?
An... sed quid ultra somnio? Hoc saccus mea
20  Fuit hocce dextra (rite nunc memini) in loco
Excussus, unde decidente


9993. Ferić Gvozdenica,... . Fabulae, versio electronica [Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

Svijêm occimâ, neſna cjudda; Pita sgenu, da nie sjemme 15 Possjalla Prossno tuda: Odgovorri Sgena gnemmu, Da ona nesna iscta od temmu. Ioscta budde mislit tada, Da nie sa rugh kô prossio, 20 Sjemme is Gumna sred Livaddâ Da nie vikar ki donnjo. Nu scto mislim sad od vechie Kad


9994. Ferić Gvozdenica,... . Fabulae, versio electronica [Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

Priciza XXXV. Pr. Pusto mljeko i psi locju. Gljubovnik nemarech ſa svê stvari. Mljeka pune kotle josc mlaka prid kuchi Stavgljene jur na tle psi nascli buduchi, Stasce udigl labati. Star tud prohodechi Pastjer gnih lokati beſ straha videchi, Evo (proch Gosparu odasclu


9995. Ferić Gvozdenica,... . Fabulae, versio electronica [Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

Stvari neslicene na svê oko neima. Drughi, tughje kêmu jes milo hlepiti, Tê scjale, recemu, na stranu varſi ti. Vigh s' dvora tû tvoju kolie svjetlia, 15 Glavubi josc moju ſa oklad stavih ja, Unutra da ù tvôju boglhaje zklechja mâs: Pak rukom i okom kuscjajuchju taj cjas, Zarnila ù gnoj njescto kad ù dnu ughleda, Kaſcimi sctoje


9996. Ferić Gvozdenica,... . Fabulae, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

optant prolem conjuges, pauci bonae
Sibi ut contingat indolis poscunt Deos,
Pravaeque vitia negligunt eradere.
Uxore ducta duo petebant ab Jove
5  Quod voto avebant obtinere dispare.
Hic, ut quotannis redderet agellus bene,
Ut procreandis posset inde liberis
Sufficere victum liberalem, et splendidas


9997. Ferić Gvozdenica,... . Fabulae, versio electronica [Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

svi ſchjude djeze imat, al gljudj Mallo, daim bude porod dobre chjudi, Prose ù Bogova, i nacin mahniti ſcivgljenja gnihova nehaju upraviti. Dva skoro oſcegnena ù Jova prosjahu 5 Dobra kâ stecena da budu ſcegljahu. Ovi, da basctina svakomu roditi Godiscte, i ljetina bude dobra biti. Neka on djezi od tle kâsechje raghjati,


9998. Ferić Gvozdenica,... . Fabulae, versio electronica [Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

Obilno i gostiti, kô sebi pristoi A on sta prositi, da odar, ù koi Ulaſi s' Dragôm svôm, bude doborrodan, Pusctajuch Bogovom gnivâ miso, i stan. Jove obadva smiri. Oni od dohodaka 15 Svakoljetnih ſciri sinove, i na svaka Raskoscna uci gnih uſcivagna, a daje Duh nagh oda svih krepostj pusctaje. Drughi djeze ù kuchi


9999. Ferić Gvozdenica,... . Fabulae, versio electronica [Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

veglime sunuse i cim tuſci 5 Onse neprudnime krjesctom gnega udusci Zrjeva i sta vaditi. Iſ poghibja po tom Vrabzu bj iſiti, leti ſa druſcinom. Ali oni sasvim tim joscter strascjahu, Er leti da ſa gnim hud Pigljugh zjegnahu, 10 Svarnut i naſada oko nesmiahu. Umorni nu kada jurve svi biahu Cemprisa ù gustu kuchjuse sakrili,


10000. Ferić Gvozdenica,... . Fabulae, versio electronica [Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

Moghuchjom u silli zrjevamu probbje, S' mnoggomga nemilli raddostim isije. 10 Cîm budde pobjechi tom Vrabcich u sgoddi, Velikom u srechi k' svôm jattu dohoddi: Josc buddu predatti, zjennechi vidjetti, Da Pigliugh gnjh pratti, sa gnimma da letti; U guste granizze krjusse plasceni, 15 O lude Pticizze, Drugh velli sgiudjeni? Cemuse


10001. Ferić Gvozdenica,... . Fabulae, versio electronica [Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

pedepsce, nitti kara; Blaghij neghli Golubizza Svescto kruha nossi, doje; 10 Nu sumgniva slobnik liza Prem veliki strah immoje. ſaccjudise joscte tada Krivſam vajmeh, krivſam, recce, Prid gneggovve noghe padda, 15 I Prosctegne taj-ciaſ stecce. Chjud opaku svû promjeni,


10002. Ferić Gvozdenica,... . Fabulae, versio electronica [Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

Drughe nechiu sad kaſati: Cîm Licurgo salihnosti, I Naprave brani, i krati. 40 Svi Bogatzi raſaerceni Gnegga rusgno psuju, i kom Mechiu joscter i Camenni, Daga sasvijem vêch umorru. On Pallade tad Bosgizze 45 K' Templu biesgi, laxsce, i prie Stisge Alcandro, ranni Lize Joscmu i


10003. Ferić Gvozdenica,... . Fabulae, versio electronica [Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

joscter i Camenni, Daga sasvijem vêch umorru. On Pallade tad Bosgizze 45 K' Templu biesgi, laxsce, i prie Stisge Alcandro, ranni Lize Joscmu i sctapom okko isbje. Jur smetaſe niscta tada Tôm Licurgo hudom sgoddi 50 Kasge Puku kijêm on vlada Svesctomusse tad dogoddi. Sgjallu


10004. Ferić Gvozdenica,... . Fabulae, versio electronica [Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

leghla biasce, i naghlo pie gnu, ſasve da vidjasce kalomje smuchjenu. Divj ki po srechi tù Oso nahodise, I ſceghju tarpechi ceka dok sbistrise, 10 Smjescjanu videchi ghdi on kalom piasce Temuse cjudechi ovamo vegljasce Scto mutnu piesc ti? Dasi josc hotio Ne vele cekati, bilbise napio, Bistre, kao s' vrila: komu kogn, tômie 15 Vjerovati sila, al trjebi ſnatie, Da kada goruchja ſceghja mori mene, Ne marim iskat ja, jel voda bistra, al ne. Vi chjutjenja kis[...]oputna tako, Proch onom


10005. Ferić Gvozdenica,... . Fabulae, versio electronica [Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

oni s' teſime bjehu ucinil kû 15 Spravam ù oneſime, iſvade potrosku. Gosparim dobiti veglje pak ostaju, Cinuje er soliti, i ù sude stavgljaju; Nas Siniglaskome da targu oni isti Buduje s' vechjome prodati koristi. 20 More al kadase studeno josc chjuti, Al Pliskavizase pridkrajem ochjuti, Ù ponor pucine kâ tjera ribu, al s' kê Drughe ſgode iſghine riba, tad velike Upadu ù dugove, i ù vjetar pghje trud, 25 Iſreke iſa ove vigh sada, idem kud. Njeki, kise na tô ribagne bj dao,


10006. Ferić Gvozdenica,... . Fabulae, versio electronica [Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

rech. Da ù mene, mnim ja, ti iſctesc ovi pjeneſ, Sve da ſa ribanja moſc spravit. – Tako jes. Uſcechjesc nochnoj ti, pak sljedi govorit, Ù tmi lucja dosti, da vech pljen bude bit. Takoje, veli ovi: kom drughi, ali josc 35 Ja njesam takovi mahnitaz, da moih mnosc Pjeneſâ tebi dam ù mre metati, Da mijh pak svjechjam ti budesc iſkati. Pripov. V. Metat dinare ù Morre, a iskatjh s' svjechjom. Ribagne


10007. Ferić Gvozdenica,... . Fabulae, versio electronica [Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

trjebaje Basctine godisctâ I kuchja kakvaje; nemisli vech iscta 10 Kojasu mâ Ljettâ, kakveſam ja svjesti: Isctame ne smeta, srechneſam ja cesti. Cîm Starraz sa dosti dobreje pameti Usgiva krepposti sgivotta na svjeti "Kî mudar Cjovjek jeſ, josc Starraz da budde, 15 Srechnije gnêm uddeſ, ne kuscia slo, trude; S' teggotne starrosti joſc jadmu da kîje, S' Hrabrennom krepposti pritaerpjet ummje.


10008. Ferić Gvozdenica,... . Fabulae, versio electronica [Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

kakveſam ja svjesti: Isctame ne smeta, srechneſam ja cesti. Cîm Starraz sa dosti dobreje pameti Usgiva krepposti sgivotta na svjeti "Kî mudar Cjovjek jeſ, josc Starraz da budde, 15 Srechnije gnêm uddeſ, ne kuscia slo, trude; S' teggotne starrosti joſc jadmu da kîje, S' Hrabrennom krepposti pritaerpjet ummje. VIII. Illyr. Jagne ponisceno i dvjechje majke


10009. Ferić Gvozdenica,... . Fabulae, versio electronica [Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

svôm blagom naravvi“: Kottila kadaje do dva Ovza Jagnettâ Gdje Mljeka nestaje, gorkose tad smeta. Raslicni sa dosti, Chjud ista gnjm nije 5 Pun jedan blaggosti, prem-smijon drughije. Vech Mljeka nestaje cîm svak – cjaſ Ovcize Dobavvit trjebaje josc drughe Dojnize. Sa nachi blagomu Dojnize laſnoje, Nu vajmeh druggomu savisce trudnoje: 10 On tada tusgiti poccneſe toij sgoddi, I teſcko cjudditti sctomuſe dogoddi, Matteri ter recce: sctò sveghjer Ovcize Od menne dalecce pobjegnu Dojnize?


10010. Ferić Gvozdenica,... . Fabulae, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

densis horret arboribus vetus: Caeso heic latrones detrahunt zonam mali. 25 Virtute praestat, quam opibus inclarescere. Priciza IX. Pr. Bogljeje dobar ghlas, neghli ſlatan pâs. Merkurio, i dva brata. Merkuria ù stara Jove Bogh vremena Scglje k' gljudem s' dva dara ſa gnih namjegnena. Jedan jes ſlatan pâs, podobnos drughie, S' kojomse stjece glas slavovit svudie. Na putu ſdruſcena ghdi idu dva brata 5 On vidje rodjena, pak gnima rece tâ Vaſcjasu, Sinzi, ova; al


10011. Ferić Gvozdenica,... . Fabulae, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

cjaâſ cinni prozjenen. Kad Mlaghj dar imma pun slatke raddosti Vesselo paâſ prima, gliubiga sa dosti. Dostojan, bessjeddi, ti kragle paâſatti, 15 Brattomſe cîm sljedi scjallivo rughati, Er zjeni s' Nesvjesti, dae boglij slatan Paâſ Srechnije josc cesti, nêgh dobbar svjetom glâſ Cîm hvale Dvojzza Boggovvîm davaju, Vessela tad Liza Dommaſe vrachiaju: 20 Ovvêmſu posgiudde svegh vechju cjaâſ, zjennu Usmnosgit da budde posctennom immenu. Cîm drughi tôm sgoddi primiran boravvi, Od puta


10012. Ferić Gvozdenica,... . Fabulae, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

Scto bude okriati, njeko ù najam uſe On travno poglize, ſa koga cetiri Plachja srebarnize nadan, dase ſcgivi. Pasech tù ù svima doborse ustustio Kogn bjesce udima, i dosta uſnaſcio 10 Tad s' komga mogasce koristi prodati, Al er hlepiasce josc vechju imati, I drugu hochjega tù darſcjat godinu, Po tem da pretegljega iſvede nacinu. I drugo prohodi godiscte, tadaga 15 Na pazar iſvodi, da boglje prodaga Prozjenom tjera al svih; da sniſci, gnem vele, Nemogu, er ſa dvih godine ja


10013. Ferić Gvozdenica,... . Fabulae, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

pokoja sgivjela jest s' toga: Magnije jad vrîdi, jest lahxscia gnoj bolleſ, Dva Sina cîm viddi, kijêm svakki jest urreſ. Doppusti jednomu raddosne zijech cesti 5 Usbudde da k' Domu Gljubovzu doveſti Mlaghjahna vessela gnoj kcjerza ghisdavva, Kâ joscte nesrella sa Pirnijeh sabavâ Nevjestu cîm viddi nepomno truditi, S' velikom gnu slîdi hittosti korritti 10 Ugodno gnoj nie truditi vech krati, Sud sklenni rasbije, mnosg daervâ potratti: Kcjer Matti tadara s' osctrinom opsuje, Gnoj prjeti, gnù


10014. Ferić Gvozdenica,... . Fabulae, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

Cîm proghje Prolietchie, sva Semglia gorrjella, 15 Zijech hude nesrechje prisusciu sva Vrellâ Kad voda nestaje po Blattu svudjera, Tad Sgjabba zaerklaje dnò suha jezzera. "Naredbom od Nebbi kad doghie nesrechja Promisli da tebbi spravgljase josc vechia. 20 Ako immaſc kê mochi, sctò nie po sctetti, Pospjescne pomochi daj tusgnôm na Svjeti.“ XXIV.


10015. Ferić Gvozdenica,... . Fabulae, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

Voò Star. "Sa mochi s' stavnoſti s' naukom truditi Pun krepke jakkosti trjebbaje Mlâd bitti.“ Seglianin cuppjo cîm Volla, do mallo Gneggaje hottjo stavvitti pod Rallo: Podobban da nie viddiga vech – krati, 5 Posnaga neummje da joscte oratti: Bit dachie sadosti podobban zjennjo, S' gneggovve starroſti nisctaſe ljennjo, Er vidjett on sljedi, da posso ti cinnu I starij Goveddi po hittrom naccinu: 10 Ustaerpjen kasgemu kakochie hodditti, Kad jaram vesgemu, kô Rallo


10016. Ferić Gvozdenica,... . Fabulae, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

Povrachjen na stara darſcjanstva tac bj pas. Kâ fajdu ne stvara, tlacite od gljudj cjas. 20 Pripov. XXXII. Nechie ni paſ gole kosti. Paſ, i Lakom. Obbiccian s' kupposti sgivietje kî bio, Gloddoje do kosti, meſobi kad ijo. Ostallo sctogodbi gneggovvoj najesti, S' Taerpesse mettobi Psu budde da jesti. Pohleppan Subimâ Paſ sgrabbi: cîm gledda 5 Da Meſa k' kostimâ nejmasce, pun jeda Gnjh tadar odmechie ter resgi, savija, Er lacnoſ odvechie morriga gorkija.


10017. Ferić Gvozdenica,... . Fabulae, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

letti djettetu tadara Priklognen oſvetti kad hitta Komara 10 Uſe ovvò govorrit: svaerſcit-te vêch moghu, Hochiute pokorrit kubbechi tvû Noghu Od menne tad buddi veſelo pobbjechi, Cîm buddesc, prihudi, slobboddu tvû stechi: Od tvoga pezzagna josc cjutim bolleſti 15 Kad sladdoſ od Spagna mogaſi htio smeſti. Ovaku cîm Komar bessjeddu sluscioje, Noghaje Malla stvâr, nu beſ gne tesckoje Sgiallostan bessjeddi: cîm Noghu skupstiti Htiojsi, mâ sljedi josc zrjeva vaditti. 20 "Stvâr Malu


10018. Ferić Gvozdenica,... . Fabulae, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

tvû stechi: Od tvoga pezzagna josc cjutim bolleſti 15 Kad sladdoſ od Spagna mogaſi htio smeſti. Ovaku cîm Komar bessjeddu sluscioje, Noghaje Malla stvâr, nu beſ gne tesckoje Sgiallostan bessjeddi: cîm Noghu skupstiti Htiojsi, mâ sljedi josc zrjeva vaditti. 20 "Stvâr Malu tusgnomu kô dignut usbudde Ù bitchiu jaoh svomu svaerscichie sve trude.“ XXXIV.


10019. Ferić Gvozdenica,... . Fabulae, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

dormiebat vertice
Inustitatis excitata motibus,
Causam timori quid daret, quercum petit.
10  Huic illa: nescis, quantum ab Aquiloniis malum
In memet oris cuditur? Totam vide
Ardere flammis Arcton: heu! miseram petent
Trisulca rursum tela me irati Jovis,
Penitusque saevis ustulabor ignibus.
15  Ut novit Aquila, quo timeret nomine,
Sis, inquit, animo jam vacuo ab isto metu.
Ignem quod etenim tu putas, innoxiam
Id esse lucem scito, nec coelo time
Unquam sereno fulmina; at cum videris


10020. Ferić Gvozdenica,... . Fabulae, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

animo jam vacuo ab isto metu.
Ignem quod etenim tu putas, innoxiam
Id esse lucem scito, nec coelo time
Unquam sereno fulmina; at cum videris
20  Infremere nimbos, perque tractus aeris
Densari opacam nubium caliginem,
Tibi extimesce justius; nam ego Jovi
Horrenda summo tunc ministro fulmina.
Pericla vana despice, a veris time. Priciza XXXV. Pr. Tries iſ vedra Neba nepada. Hrast, i Oro. Trjeska od


10021. Ferić Gvozdenica,... . Fabulae, versio electronica [Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

spavasce, Potresagna na tâ raſbughjen pitasce, S' cesaje gnem strah ti: komu hrast, Sjeverni' Tot neſnasc ki iſ mjesti jadmi ide cemerni? 10 Poghledaj Voſeve kê ſovu ſvjeſde ti, Ù oghgnu strascnu sve onamo gorjeti. Namechje opet trjes varch Jove sarditi, I jachju, vaj ſla ceſ! sasvime dospiti. Kad obaſna od straha Oro uſrok tako lud, 15 Varſ pripas od maha, rece, i vesec bud. Er scto mnisc onamo daje oghagn, ſnaj da nj, Nego svetlos samo, kâ nikom ſla cini. Po vedru nitse ti


10022. Ferić Gvozdenica,... . Fabulae, versio electronica [Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

scto mnisc onamo daje oghagn, ſnaj da nj, Nego svetlos samo, kâ nikom ſla cini. Po vedru nitse ti trjeskovâ strasci ikad, Negh vihre reſcjati kad cjujesc iſnenad, 20 Sva i vidisc gustima nebesa kadnose, Prikrisce oblazima, boj tebi p..vose, Er Jovu strasce ja tad nosim mugne, ſnaj. Tlac' tascta poghibja, pravihse pripadaj. Pripov. XXXV. Trjeſ is vedra Nebba nepada. Hrâst, i Orrò Trjes jednom udarri Hrâst, spaerscech svê Grane, Trjesomſe privarri S' Sjeverſke Hrâst


10023. Ferić Gvozdenica,... . Fabulae, versio electronica [Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

nu sgjudim, Da gaerma grijesc ti slobbodno po Gorri, I niscta na Svjti da saerze tvê morri. Ustavvi stuppaje svê Tovar, i recce, Plasciva Chjud mâje, sctò bjesgim dalecce: 10 Upekla kad Smja jest menne gnekada, Semgliomſe scto svija, strascime josc sada; Ovvo isto josc mjesto, gdje stojim, govorri, Plascime jaoh cesto, strahom-me svegh morri: "Kî tusgian upoje k' Slu mnoghu jedan-krat 15 Najmagne Slo koje buddega pripaddat.“


10024. Ferić Gvozdenica,... . Fabulae, versio electronica [Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

grijesc ti slobbodno po Gorri, I niscta na Svjti da saerze tvê morri. Ustavvi stuppaje svê Tovar, i recce, Plasciva Chjud mâje, sctò bjesgim dalecce: 10 Upekla kad Smja jest menne gnekada, Semgliomſe scto svija, strascime josc sada; Ovvo isto josc mjesto, gdje stojim, govorri, Plascime jaoh cesto, strahom-me svegh morri: "Kî tusgian upoje k' Slu mnoghu jedan-krat 15 Najmagne Slo koje buddega pripaddat.“


10025. Ferić Gvozdenica,... . Fabulae, versio electronica [Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

starroſti, Stuppaj-je gnemmu cîm ljeni, Ovze nemosge da pljeni: U blisgnem stahu kî selu, 5 Mnoghosse tada vesselu: Beſ straha k' Jovu poccinne Pâſ, jesu nochne kad tminne, Naslada budde cîm gnekka Rugatſe slabbu do vjeka; 10 Proghiosce kucki pò Gorri, Viddjosce


10026. Ferić Gvozdenica,... . Fabulae, versio electronica [Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

Molimte rad Boga, potoka nemoj ti 20 Pit vodu onoga, ako hoch ſcivjeti. Ratje bliſu odi, vode ove (kochje ſnat?) Neprjategl kigodi jeli mogo otrovat? Tarpi josc ſa mal ti, na brjegu eno Sela, Uſaghi, dachjeti karcmar vina zjela, 25 Hladna, slatka, kime onchjete napoit, Odkle vech krepkime sarzemchjesc na targh prit. Na rjeci


10027. Ferić Gvozdenica,... . Fabulae, versio electronica [Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

Zjenech immat dosta sille Radi bjesti svê nemille, S' huda i jeda Kiddat ledda 20 Pocce tvaerdijem tad Subimâ Scvachie joscter i smaervjena, Mislech s' tesijem da studdenna Vêch dospiechie sasvijem Sima Mrâſ Ovcizi hud sctò brani, 25 Dachie k' ploddnoj pochi hrani,


10028. Ferić Gvozdenica,... . Fabulae, versio electronica [Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

"Sctò pomgniva narav vîku Odredila jest Cjovîku, Stavno toje 35 Vrjeme ù svoje Travu, zvjechie Semglia ploddi Budde joscte da doznije, Stavnijem redom stvari nie Kâſe ù vrjeme svê neſgoddi.“


10029. Ferić Gvozdenica,... . Fabulae, versio electronica [Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

neſnam koj dohodi k' gnem jedan, Cim objedivasce, onmuse a jescjom tom Svakdagnom hvagljasce, ovi gnemu potom: Ù spremi dakle tvoj djevenizâ dvjesti Kolik' ostaje broj josc danâ, imasc ti. On ſnati tô ſcegljan broiti stadeih: 15 Ali broj vele magn kad nascjo bjesce gnih, Red svoj usigljen bj stavit proſcdarlosti, Mjescte er jedne,


10030. Ferić Gvozdenica,... . Fabulae, versio electronica [Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

kolikoje: I s' teggase lud privarri, I svak-ciaſ ſe gorre smeta, 10 Pripovjeda sgodde, i stvaâri Rasbornomu, cîmga sretta. Jest kobaſâ joscte dvjesti Spremmi ù tvojoj, kô bessjeddisc, Drughi recce, baetsojh jesti 15 Tichiesc, Proscdor cîm bit sljedisc. Proscdor kada gnjh broijo


10031. Ferić Gvozdenica,... . Fabulae, versio electronica [Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

inadu Dabi ù Staddu 35 Vlaâſt poglavnu moghli immatti. Cîm to recce, Obbor prece Rasluccio sasvijem tada Joscte i staddo rasdjelio, 40 Er sgellio, Da meghiu-gnjm nejma inada. "Nemir, Smechie, I Nesrechie Satocnizim svegh-chie bitti, 45


10032. Ferić Gvozdenica,... . Fabulae, versio electronica [Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

Ol Naravvne zijech blagosti Vechie-krati Diellovvatti, Dobro i cinnit druſijem budde 5 Beſ ikakve svê koriſti; Kreneijh joscter uſrok isti Svû neposnat sctettu, i trude.“ Mojemucciu cîm dobavvi Jedan, slatkom u sabavi 10 Cjuti, i gladdi Ù Nasladi:


10033. Ferić Gvozdenica,... . Fabulae, versio electronica [Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

Ù Nasladi: Ona gnemmu drago ugoddi; Obbilnoje sveghier hrani, Od poghibije svakke brani, 15 Daſe ikakvo Slo neſgoddi; I Tovarra josc immoje, Cîmga travom paertioje; Dabi dijo Tovar ijo 20 Mojemuccia Trave sudi, Tusgian Osò kad icessa


10034. Ferić Gvozdenica,... . Fabulae, versio electronica [Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

Od poghibije svakke brani, 15 Daſe ikakvo Slo neſgoddi; I Tovarra josc immoje, Cîmga travom paertioje; Dabi dijo Tovar ijo 20 Mojemuccia Trave sudi, Tusgian Osò kad icessa Neisijedda, nêgh udessa Taerpech gorkoſ, laccian trudi: Krukom, vinom cîmga viddi


10035. Ferić Gvozdenica,... . Fabulae, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

noghu. Tam mihi id cordi, quam quintus pes Cani. Capra, et Canis.
Barbam impetrassent ab Jove cum olentes Caprae,
Novo superbas se ferebant munere,
Suum valere sic ratae pluris genus.
Domum ut redibant, una forte his obvium
5  Canem irridebant: quid tibi non


10036. Ferić Gvozdenica,... . Fabulae, versio electronica [Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

Priciza XVIII. Pr. Hajem ſa to, koliko i pas ſa petu nogu. Koſa, i Kucjak. Smradne ù Jova Koſe kad bradu iſprosisce, S' tim darom mnogose one uſoholisce. Er svoj tragh zjegnahu sa njescto dae vechi. Kad doma ighjahu, ſgodise po srechi, Da jedna Psa


10037. Ferić Gvozdenica,... . Fabulae, versio electronica [Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

Kad doma ighjahu, ſgodise po srechi, Da jedna Psa srete, komuse rugasce, 5 Velechi rjeci tê: Scto i ti, nevagljasce, Sa tebe neisctese scto, ſnajuch dae udjelil Jove svakom svescto bj ù gnega prosil? On blagh brade nami udilj; ſa tarcjat Petu nogu vami dobrobi bilo imat. 10 Ù Jova prosignu, iſpraſan rep pusti. Onjoj tad na


10038. Ferić Gvozdenica,... . Fabulae, versio electronica [Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

Sa tebe neisctese scto, ſnajuch dae udjelil Jove svakom svescto bj ù gnega prosil? On blagh brade nami udilj; ſa tarcjat Petu nogu vami dobrobi bilo imat. 10 Ù Jova prosignu, iſpraſan rep pusti. Onjoj tad na spardgnu rjecj, kê iſusti: Totmi ti velisc tô, kâ rep imasc, kô i ja? Podbratku doisto tvôm brada pristaje, Njesi al


10039. Ferić Gvozdenica,... . Fabulae, versio electronica [Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

skrje Niti jemac budse cinni; Skup cegliaddj vechi ghdje Svakku luddoſ kasce, i cinni; Sa da boglie krade, i stecce 5 Sgitta, al drughijeh joscte stvâri Svoga iſ sella na dalecce Iddè u sellò pò privari. Cîm Pastiera tuj srettaſce S' mnogho stadda ghdje prohoddi, 10


10040. Ferić Gvozdenica,... . Fabulae, versio electronica [Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

Pastjer tada, Termu ovako bjesno recce. Ako nechiesc bjen bit sada, 20 Pôgh od menne na dalecce, Daſe tebbi svjeſ povrati Po môm prutu, josc govorri, Nekka mosgesc istjerratti Strâh saludgni, kîte morri. 25 "Kê privare tvorrù Ludi Nevjesctijem rad hittrosti? Da


10041. Ferić Gvozdenica,... . Fabulae, versio electronica [Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

silomga tiskasce, Er s' vechjom slobodom stat ona htiasce. Spuſc, druſctvo ki tarpit to nie obicjan Velj, dajoj beſ zknit iſ kuchje ide van. 20 Al Osa gnem: nu ti josc-se vechje suſcjâ, Tjesnochi da stati ù magnoj budem ja. Iſ tvoga a tada (ako ustiem) iſiti Jachju doma kada pristane daſcditi. Spuſc na tê raſghnivi beſocnese


10042. Ferić Gvozdenica,... . Fabulae, versio electronica [Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

stiskuje, svakkomu slò tvorri; Poganno naſlonni na gnegga svê Tîlo Dajojse uklonni, rusgiga nemillo. 20 Na take bessjdde gorreſe Spusg jedi, Da na dvor iside mollittje josc sljedi. Recce Osa tad huda, buddise vêch stisnut, Da moghu beſ truda kod tebbe poccinnut; Dragomi kad budde, stan ovvichiu ostavvit, 25 Oko – nas cîm svudde


10043. Ferić Gvozdenica,... . Fabulae, versio electronica [Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

beſ truda kod tebbe poccinnut; Dragomi kad budde, stan ovvichiu ostavvit, 25 Oko – nas cîm svudde pristanne vêch dascdit. Na take govorre bessocne, poganne Gorruchiom josc gorre ghgnjevnosti Spusg planne; Nù kada rasgleda kô hudi Gôoſ prjeti, Od straha, kijem predda, svè budde taerpjetti.


10044. Ferić Gvozdenica,... . Fabulae, versio electronica [Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

Saludgnojse radduje sgoddi; Neprividdech kâ bremmenâ Nagn –chie bitti napaertjenna, 10 Kadse k' svomu Gospar Domu, Josc do mallo vratit budde Sctoe sa kuchie trjeba stavvi Jedan, drughi josc pristavvi, 15 Da ni deve tako trude! Prahom cjaâſti Priateglia,


10045. Ferić Gvozdenica,... . Fabulae, versio electronica [Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

Nagn –chie bitti napaertjenna, 10 Kadse k' svomu Gospar Domu, Josc do mallo vratit budde Sctoe sa kuchie trjeba stavvi Jedan, drughi josc pristavvi, 15 Da ni deve tako trude! Prahom cjaâſti Priateglia, I s' olovvom Drugh. Pun vesseglia Sarucnizzi Svôj Gliubizzi 20


10046. Ferić Gvozdenica,... . Fabulae, versio electronica [Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

svjetu s' kôm dodjeva,
Nebi gorkôm moghla u trudu
20   Odnjet Deva.
"Ovva kratka mâ Priciza,
Lasnose snatti k' komu padda,
I koga on josc nariza
Uprav sadà." (a.) Mamurra, Rimski Plemmich, koij paervi naresi Mire svoje kuchje s' Mramorrom. (b.) Crizia, samosilnik od Atene.


10047. Ferić Gvozdenica,... . Fabulae, versio electronica [Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

Vaerhom Gorâ Svoga is Tora Cîmſe daglie skita Ovciza, Ù raskoscnom mjestu stasce, 10 Slatke pasce Grise, i Mladijeh josc Travizzâ Na to mjesto Misli cesto, Kakobiſe povratila 15 Scto gnu voddi na nesdravve Sctettne trave S'


10048. Ferić Gvozdenica,... . Fabulae, versio electronica [Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

I rughe svak tvorri, smijuse segljanni. 10 Proch gnjmmſe jedjo Gatalaz, i tada Hranuje sctedjo, pristrascen od glada Ù svomu jest Domu sgitta immò sadosti I svakke josc k' tomu raſlike ploddnosti: To jestit odluci kad gorrj dni buddu 15 Gorkoſe jaoh mucci nevolgnôm u trudu. Travizze popaſe, kê berrè Livaddom, Er baerso nadaſe


10049. Ferić Gvozdenica,... . Fabulae, versio electronica [Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

kôs ſabjenu ſcoral-je iſ gharla iſvuko. 20 Iſa tega, ustan, gnem velj, erse noch Pribliſcja, i na stan trjebaje nami poch. Tadjoj on: meni ti, molimte, pripovies Josc drugu (punati kad tako prema jes) Doba od toga naſad povighi, mâ milla. 25 Pogodi ona. Ustan' sad: dabi joscter htila. Rjet jednu zighlumu, on placjuch molit sta.


10050. Ferić Gvozdenica,... . Fabulae, versio electronica [Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

trjebaje nami poch. Tadjoj on: meni ti, molimte, pripovies Josc drugu (punati kad tako prema jes) Doba od toga naſad povighi, mâ milla. 25 Pogodi ona. Ustan' sad: dabi joscter htila. Rjet jednu zighlumu, on placjuch molit sta. Smjescnu ona i hitrumu povighje, i kad prista, Recemu, ako nech rjet, da povidano Bj- ti dosta, nech rech ni dae


10051. Ferić Gvozdenica,... . Fabulae, versio electronica [Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

Kô Lisizza Vrana privarrilla, I kî gnemmu pade sir, sgrabbilla 20 Kôse strâſci Paſ od sjenne svoje, Plovvech Rjekom, Meso pustioje. Iosctè gnemmu tad pripovvjest kasce, Gnegda Baerdo da Miscia raddiasce, Ptizza svakka kôse rugha Vranu 25 Cîmſe tughjem perjem reſi, i bânu Vuku ù Ghaerlo kad sapalle


10052. Ferić Gvozdenica,... . Fabulae, versio electronica [Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

Cjapglja s' kojom vaddjh hittrostj Tijem Djettettu govvorrilla tada, Ustanû, hommo, vêch Sunze sapada 30 Mâ svjettlosti, moja srechna ceſti Kasgi, recce, joscte Pripovvjestj, Mollim tebbe, Moje Dobro millo, Sctose ù stâro Dobba jest sgodilo, Pogoddimu, numu recce tada, 35 Hommo Domma, vechie Vlagha pada.


10053. Ferić Gvozdenica,... . Fabulae, versio electronica [Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

Sctose ù stâro Dobba jest sgodilo, Pogoddimu, numu recce tada, 35 Hommo Domma, vechie Vlagha pada. Placciuch Djete pocce tad pitati Damu jednu josc budde kaſati Babbu sato gliugliesglivvo molli Jednu kasce s' hittrostjm, i solli, 40 Termu recce "Nie Morre slano, Kad nie dosti, sctotje kaſano.


10054. Kunić, Rajmund. Epigrammata, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

Itacus tereti constrictus brachia malo
1.52.4   Quod potuit salva praeteriisse rate,
1.52.5  Mirarer; si non mirer magis, inter inanes
1.52.6   Lusus, atque levi plena theatra joco,
1.52.7  Regales inter mensas, pompasque, chorosque,
1.52.8   Omnigenasque aulae divitis illecebras,
1.52.9  Gonzagam intacti servantem jura pudoris


10055. Kunić, Rajmund. Epigrammata, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

palles? Moesto cur figis lumina vultu?
1.69.2   Cur dolor informem duxit in ore notam?
1.69.3  Insanisse pudet; lusus atque orgia damnas,
1.69.4   Et risu et multo plena theatra joco.
1.69.5  Unde nova haec subito venit sapientia? Fallor,
1.69.6   Profuit extremos an meminisse rogos?
1.69.7  O utinam iste, bonam potuit qui reddere mentem,


10056. Kunić, Rajmund. Epigrammata, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

fit quidquid ridetur? Fit (mihi crede)
3.9.4   Qui risum captat, futilis ille magis;
3.9.5  Audit scurra etenim: vitae non ille severae
3.9.6   Utilis, in solo mirus et ille joco. 10. Ad Glauciam, invidia flagrantem.
3.10.1  Glaucia, dum rides populum, dum spernis inepte,
3.10.2   Factus es, heu, spreto


10057. Kunić, Rajmund. Epigrammata, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

nato prodesse tuo? Non magna relinque
3.105.8   Praesidia; ille famem, nolo, sibi ut metuat,
3.105.9  Nolo malum ut frigus nequeat depellere, nolo,
3.105.10   Tecti expers vitam sub Jove nudus agat.
3.105.11  Haec provisa suo patri fac debeat: amplos
3.105.12   Solerti census quaerat ab ingenio. 106.


10058. Kunić, Rajmund. Epigrammata, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

solam:
3.137.10   Haec nequam ni sit, nil nocet ullus amor. 138. Aquila apud divitem dominum alligata.
3.138.1  Alituum regina, Jovis pennata satelles,
3.138.2   Sueta olim tractus carpere sidereos,
3.138.3  Ferro vincta pedes teneor, nec jam super ulla
3.138.4   Spes est me tristi exsolvere servitio.


10059. Kunić, Rajmund. Epigrammata, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

laudo puerum; vir displicet, Aule,
3.155.2  Festivus, lusu multus in omnigeno,
3.155.3  Qui sibi, quique aliis modo risum quaerit ineptus,
3.155.4   Garrulus argutos et serit usque jocos.
3.155.5  Ludum prima aetas, media et postrema severum,
3.155.6   Vitam ni libeat perdere, poscit opus. 156. Ad


10060. Kunić, Rajmund. Epigrammata, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

Bacchaea; pudicis
3.165.4   Inconcussa manet lex bona virginibus,
3.165.5  In facto, dictoque omni servare pudorem,
3.165.6  Quae sint, in mediis et meminisse jocis. 166. In hominem ab alterius vitae mentione abhorrentem.
3.166.1  Quid prodest misero nunquam meminisse, parantur
3.166.2  


10061. Kunić, Rajmund. Epigrammata, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

233. [232.] De formae mutabilitate.
3.233.1  Forma bonum nihili est, vento fugit ocyus omni.
3.233.2   Illa etiam magno Tyndaris orta Jove,
3.233.3  Illa deum atque hominum bello memoranda bilustri,
3.233.4   Heroum et tantis incluta funeribus,
3.233.5  Foeda situ veteres frustra quaesivit amicos,


10062. Kunić, Rajmund. Epigrammata, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]


4.6.4   Cantetur gentes nota per innumeras,
4.6.5  Haec verti. At quisnam ingenuos aequare lepores,
4.6.6   Nativas Juli quis valeat veneres,
4.6.7  Atque jocos, genus omne ac venam dulce fluentis
4.6.8   Eloquii? Nemo; non ego, non alius.
4.6.9  Ipse Ipse] Krša : Saepe Radelja


10063. Kunić, Rajmund. Epigrammata, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

Atque tua (hoc certe potis est vis nulla vetare)
4.79.10   Verso animo et tacita mente colo decora. 80. [78.] Ob felicem ingressum Bononiam Andreae Joannetti episcopi Himeriensis et administratoris archiepiscopalis Ecclesiae Bononiensis.
4.80.1  Felsinei cives, vestrae si gloria gentis,
4.80.2   Si patriae dulcis pectora tangit amor,


10064. Kunić, Rajmund. Epigrammata, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]


4.84.5  Hae se se ut claro gentes junxere Hymenaeo,
4.84.6   Non ne meram spondent semideum sobolem? 85. [83.] De Parmensis ducis filia prima conjuge Josephi II. Imperatoris in Arcadum coetum adscripta.
4.85.1  Hoc erat, hoc, nuper quod capripedes satyrisci
4.85.2  Maenalon ingenti non sine laetitia
4.85.3  Lustrabant, agili


10065. Kunić, Rajmund. Epigrammata, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]


4.101.5  Quidquid ages, quoquo flectes vestigia, circum
4.101.6   Te spes, te circum Gaudia laeta volent,
4.101.7  Ingenui et Lusus et suavis turba Leporum,
4.101.8   Et Jocus et vultu Risus hians hilari,
4.101.9  Queis sine nil gelidi fontes, nil florea rura,
4.101.10   Umbraeque et lenes profuerint Zephyri,
4.101.11  Nec tibi decedet fesso de


10066. Kunić, Rajmund. Epigrammata, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]


4.136.1  Carmen, Homere, tuum dico breve: mi breve, quidquid,
4.136.2  Quantumvis longum, longius esse velim. 137. [135.] Ad Josephum Taruffium. Respondet ejus elegiae incipienti "Carmina Grajorum coepit qui vertere primus" etc. Ad Josephum Taruffium. Poeta respondet ejus elegiae incipienti "Carmina Grajorum coepit qui vertere primus"


10067. Kunić, Rajmund. Epigrammata, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

esse velim. 137. [135.] Ad Josephum Taruffium. Respondet ejus elegiae incipienti "Carmina Grajorum coepit qui vertere primus" etc. Ad Josephum Taruffium. Poeta respondet ejus elegiae incipienti "Carmina Grajorum coepit qui vertere primus" etc. Krša
4.137.1  Non mihi ego tantae merui praeconia laudis,


10068. Kunić, Rajmund. Epigrammata, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]


4.137.9  Tunc dicam: Tantae merui praeconia laudis,
4.137.10   Tunc feret illa meus, dulcis amice, pudor. 138. [136.] Josephi Taruffii responsum.
4.138.1  Quos mihi nempe tuas conanti attingere laudes
4.138.2   Rescribis, vatum maxime, versiculos,
4.138.3  Grata verecundi praebens munuscula plectri,


10069. Kunić, Rajmund. Epigrammata, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]


4.229.2   Ignotique oculos casta verens juvenis
4.229.3  Andromede, gaudensque simul, simul anxia rupem
4.229.4   Libera jam vinclis deserit aequoream,
4.229.5  Quam Jove prognatus laetanti pectore Perseus
4.229.6   Ora, sinum et flagrans excipit incolumem.
4.229.7  Jamque aget abducens, claram qua lampada praefert
4.229.8   Ore vafer prodens


10070. Kunić, Rajmund. Epigrammata, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]


4.248.2  Quidquid id est, laudis non reor eximiae.
4.248.3  Eximiae hoc laudis reor, Aegle, laeta sodales
4.248.4   Exhilarans frugi, quod tamen esse facis;
4.248.5  Inque joco morem prodens veneranda severum,
4.248.6  Exemplo, virtus quam sit amanda, doces. 249. [247.] Ad Gelliam, de stabili erga eam benevolentia.


10071. Kunić, Rajmund. Epigrammata, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

e cinere. 283. [281.] Ad Antonium, qui curru suo poetam exceperat.
4.283.1  Gratuler incolumi ut Sexto, Nivildus Nomen arcadicum Joachini Pizzi, qui tunc temporis erat upremus Arcadiae Custos Radelja; Credo Joach. Pizzi, qui inter Arcades Nivildus Amarinthius vocabatur. Kr š a


10072. Kunić, Rajmund. Epigrammata, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

[281.] Ad Antonium, qui curru suo poetam exceperat.
4.283.1  Gratuler incolumi ut Sexto, Nivildus Nomen arcadicum Joachini Pizzi, qui tunc temporis erat upremus Arcadiae Custos Radelja; Credo Joach. Pizzi, qui inter Arcades Nivildus Amarinthius vocabatur. Kr š a in aestu
4.283.2   Scandere Parrhasium me jubet ecce


10073. Kunić, Rajmund. Epigrammata, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

ante alios, cui pol tua factaque semper,
4.329.4   Quod scribam, large dictaque suppeditant.
4.329.5  Te dempto, pereunt mihi centum epigrammata; dempto
4.329.6   Nam te, nulla joci materies superest.
4.329.7  Nemo est, qui faciat quidquam, vel dicat inepte,
4.329.8   Nulla seges lepidi carminis exoritur.
4.329.9  Quinte, redi: praesens tu me facis usque


10074. Kunić, Rajmund. Epigrammata, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]


4.344.5  Quidquid ages, quoquo flectes vestigia, circum
4.344.6   Te spes, te circum Gaudia laeta volent,
4.344.7  Ingenui et Lusus et suavis turba Leporum,
4.344.8   Et Jocus et vultu Risus hians hilari.
4.344.9  Queis sine nil gelidi fontes, nil florea rura,
4.344.10   Umbraeque et lenes profuerint Zephyri,
4.344.11  Nec tibi decedet fesso de


10075. Kunić, Rajmund. Epigrammata, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

Iliacos mulier non hospita muros
4.350.4   Vertit et antiquas proruit igne domos,
4.350.5  Sed Juno et magno saevus pater ille tridenti,
4.350.6   Diva sed e summi vertice nata Jovis.
4.350.7  At regit invicto qui Juppiter omnia nutu,
4.350.8   Et gentem in summo nunc locat Argolicam,
4.350.9  Fors idem, versa fatorum lege, vocabit


10076. Kunić, Rajmund. Epigrammata, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

dicis morum, vitaeque Theona,
4.361.2   Quod nec amat coetus visere foemineos
4.361.3  Nec fatuos audit scurras, nec perdit ineptis
4.361.4   Majorum oblitus tempora longa jocis.
4.361.5  Quid vitam et mores mulier docet, aut nebulonum
4.361.6   Turba levis nullo praedita praedita] Krša: perdita Radelja


10077. Kunić, Rajmund. Epigrammata, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]


5.99.1  Jam vetula es, tibi pulchra tamen, Leonilla, videris.
5.99.2   Credebas; speculo nunc quoque crede tuo. 100. Ad Aulum insulse jocantem.
5.100.1  Parce joco, talem non te decet, Aule, jocari;
5.100.2   Frigidus insulso prodit ab ore jocus.
5.100.3  Nemo tibi arridet, nemo non dicta moleste


10078. Kunić, Rajmund. Epigrammata, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

pulchra tamen, Leonilla, videris.
5.99.2   Credebas; speculo nunc quoque crede tuo. 100. Ad Aulum insulse jocantem.
5.100.1  Parce joco, talem non te decet, Aule, jocari;
5.100.2   Frigidus insulso prodit ab ore jocus.
5.100.3  Nemo tibi arridet, nemo non dicta moleste
5.100.4   Fert tua et invitis excipit


10079. Kunić, Rajmund. Epigrammata, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]


5.99.2   Credebas; speculo nunc quoque crede tuo. 100. Ad Aulum insulse jocantem.
5.100.1  Parce joco, talem non te decet, Aule, jocari;
5.100.2   Frigidus insulso prodit ab ore jocus.
5.100.3  Nemo tibi arridet, nemo non dicta moleste
5.100.4   Fert tua et invitis excipit auriculis,


10080. Kunić, Rajmund. Epigrammata, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

100. Ad Aulum insulse jocantem.
5.100.1  Parce joco, talem non te decet, Aule, jocari;
5.100.2   Frigidus insulso prodit ab ore jocus.
5.100.3  Nemo tibi arridet, nemo non dicta moleste
5.100.4   Fert tua et invitis excipit auriculis,
5.100.5  Nemo, unus fatuos tollis dum saepe cachinnos,


10081. Kunić, Rajmund. Epigrammata, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]


5.100.4   Fert tua et invitis excipit auriculis,
5.100.5  Nemo, unus fatuos tollis dum saepe cachinnos,
5.100.6   Non altum irato pectore dat gemitum.
5.100.7  Parce joco, parce, o, tandem, tacitusque sedeto,
5.100.8   Si potis es; moestum dic aliquid potius;
5.100.9  Hoc potius: gravis est mala naenia; sed tamen omnis
5.100.10   Est magis, Aule,


10082. Kunić, Rajmund. Epigrammata, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

tacitusque sedeto,
5.100.8   Si potis es; moestum dic aliquid potius;
5.100.9  Hoc potius: gravis est mala naenia; sed tamen omnis
5.100.10   Est magis, Aule, tuo naenia grata joco. 101. Ad Ponticum, valetudines suas narrantem.
5.101.1  Narra istaec medicis, tibi quae male sederit esca,
5.101.2   Aura ubi


10083. Kunić, Rajmund. Epigrammata, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]


5.111.7  Quid? Tibi tu, Antigene, soli... de te tibi soli,
5.111.8   Quam toti mavis credere tu populo? 112. De Polla parum castigata jocante.
5.112.1  Esse probam dicunt Pollam, castisque pudicam
5.112.2   Moribus, at verbis ludere turpiculis.
5.112.3  Id miror; pandunt nam mores verba, vetusque,


10084. Kunić, Rajmund. Epigrammata, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

incestos foede testantia mores,
5.119.2   Quinte, domo in casta turpia verba jacis;
5.119.3  Nonne vides circum tacitos mussare sodales,
5.119.4   Atque tuos tristi spernere fronte jocos?
5.119.5  Nec praebere aurem fanti, vultuque severo
5.119.6   Sermonem quovis vertere velle alio?
5.119.7  Quaere domos nequam, tua sit quibus apta libido:


10085. Kunić, Rajmund. Epigrammata, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

137. De Aulo festivo intempestive.
5.137.1  Festivus puer est Aulus, jam sena peregit
5.137.2   Qui lustra in ludo futilis atque joco.
5.137.3  Festivus puer est: garrit, blanditur, ineptit,
5.137.4   Atque viro dignum nil agit, aut loquitur.
5.137.5  Festivus puer est, centum et si vixerit annos,


10086. Kunić, Rajmund. Epigrammata, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

232. Ad Aulum, scriptum quoddam scurrile ac maledicum dilaudantem.
5.232.1  Salsa putas atro plena istaec scripta veneno!
5.232.2   Miraris fatuos et levis, Aule, jocos!
5.232.3  Malo quippe levem, quam nigrum dicere, legem
5.232.4   Ridentis scurrae cui placet improbitas,
5.232.5  Illum qui laudas: nec, stulte, verere, maligna


10087. Kunić, Rajmund. Epigrammata, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

247. In poetam obscaenum et maledicum.
5.247.1  Impune hic domina vates grassatur in urbe,
5.247.2   Spargit et impuro quoslibet ore jocos?
5.247.3  Quos vult, infesto male plectit carmine; qua vult
5.247.4   Tincta Lycambaeo tela cruore jacit?
5.247.5  Hoc tu, lex, facinus potis es perferre, patique,


10088. Kunić, Rajmund. Epigrammata, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

assiduus.
5.322.7  Vidi haec et mecum: Non uni, ast omnibus iste
5.322.8   Se credit junctum foedere conjugii. 323. Joannes Philippo eum laudare nolenti.
5.323.1  Qui laudas alios, cur me laudare merentem
5.323.2   Abnuis, ingenio victe Philippe meo?
5.323.3  Magnus ego ni sim, parvus dicare, necesse


10089. Kunić, Rajmund. Epigrammata, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

de quo contendimus, Aule, est,
5.333.2   Pauca loqui praestat, vel magis, Aule, nihil.
5.333.3  Rideri possit nostrum quod dicet utervis;
5.333.4   Si taceat, nulla est causa futura joci.
5.333.5  Hoc mihi ego malo: ni vis parere sodali,
5.333.6   Dicta crepa famae tu nocitura tuae. 334. Ad Aulum, cur


10090. Kunić, Rajmund. Epigrammata, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]


5.345.7  Priscaque si dentur, quaerit nova; si nova dentur,
5.345.8   Nauseat atque iterum vult sibi prisca dari. 346. Ad Postumum in ludo et joco philosophantem.
5.346.1  Laetifico in coetu venaris, Postume, verba,
5.346.2   Dicta Stagiraeam pendis et ad trutinam.
5.346.3  Et carpis, temere fusum quod mente soluta est,


10091. Kunić, Rajmund. Epigrammata, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]


5.346.5  Nempe locus nescis et res quod postulat, ista et et] Krša: est Radelja 5
5.346.6   In ludo atque joco quam gravis est sophia sophia] Krša: trutina Radelja ,
5.346.7  Nescis; quique putas in multis te sapere unum,


10092. Kunić, Rajmund. Epigrammata, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

garris, rides, expromis amores
5.354.6   Ore, oculis, illam quae petit usque, manu.
5.354.7  Macte: laudis eras populo jam, Cinna, Quiritum,
5.354.8   Materies multi magna futura joci es. 355. Ad Ponticum incaute mores suos aperientem.
5.355.1  Quos habeas mores, non quaero: noscere sat mi est,
5.355.2   Quos


10093. Kunić, Rajmund. Epigrammata, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

Ad Cinnam, poetae carmina contemnentem. Krša
5.442.1  Dicis, Cinna, meae quidquid cecinere Camoenae,
5.442.2   Esse nihil, lusus et sine mente jocos.
5.442.3  Cerne: hic sunt, vitam quae possint lecta juvare,
5.442.4   Resque bonae multum ludicra frugis habet.
5.442.5  Cerne. Quid at cernas nugator? Spernere vatum


10094. Kunić, Rajmund. Epigrammata, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

et lapsos nullo jam vindice mores,
5.479.4   Prisca patrum et nobis tempora commemorat,
5.479.5  Lascivos inter laetus conviva sodales
5.479.6   Jecit spurcidicis libera verba jocis,
5.479.7  Atque cibi ingessit ventri, quod sat foret urso,
5.479.8   Certavit largis strenuus et cyathis;
5.479.9  Inde gravis multisque epulis, multoque Lyaeo


10095. Kunić, Rajmund. Epigrammata, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

habet medicos. 502. [501.] In phylosophum ineptientem.
5.502.1  Istas venari nugas et inania, magne,
5.502.2   Non pudet atque jocis ludere frigidulis?
5.502.3  Sectari adsuetam rerum sublimia mentem,
5.502.4   Omnigenamque omnis cernere vim sophiae,
5.502.5  Verborum levis ad lusus demittis ineptos,


10096. Kunić, Rajmund. Epigrammata, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]


5.511.3  Inde redux quidnam retulit? Nil praeter eamdem,
5.511.4   Quam patrio extulerat limine, stultitiam. 512. [511.] In Aulum insulsis jocis gaudentem.
5.512.1  Frigidulis gaudere jocis te suspicor, Aule,
5.512.2   Quos audis fundi cum numero innumero,
5.512.3  Sic blande quereris, possis ut jure videri,


10097. Kunić, Rajmund. Epigrammata, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]


5.511.4   Quam patrio extulerat limine, stultitiam. 512. [511.] In Aulum insulsis jocis gaudentem.
5.512.1  Frigidulis gaudere jocis te suspicor, Aule,
5.512.2   Quos audis fundi cum numero innumero,
5.512.3  Sic blande quereris, possis ut jure videri,
5.512.4   Sistere non illos velle, sed elicere.


10098. Kunić, Rajmund. Epigrammata, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]


5.512.3  Sic blande quereris, possis ut jure videri,
5.512.4   Sistere non illos velle, sed elicere. 513. [512.] In amicum insulse jocantem.
5.513.1  Desine jam miseros tandem vexare sodales
5.513.2   Tot jam frigidulis, dulcis amice, jocis.
5.513.3  Sit modus, ah, tandem, nostris parce auribus; ipsi


10099. Kunić, Rajmund. Epigrammata, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

513. [512.] In amicum insulse jocantem.
5.513.1  Desine jam miseros tandem vexare sodales
5.513.2   Tot jam frigidulis, dulcis amice, jocis.
5.513.3  Sit modus, ah, tandem, nostris parce auribus; ipsi
5.513.4   Si non vis nobis parcere, parce tibi.
5.513.5  Ne, quamvis celer, ingenio dicare pusillo


10100. Kunić, Rajmund. Epigrammata, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

545. [544.] De amico suo insulsa loquente.
5.545.1  Frigida curantur calidis, reor, omnia, praeter
5.545.2   Frigora, tot gelidis quae facis ipse jocis,
5.545.3  Queis neque Caucaseae possunt certare pruinae,
5.545.4   Victa nec adstricto Strymonis unda gelu.
5.545.5  Hoc si quem frigus glaciat, tua munera, frustra


10101. Kunić, Rajmund. Epigrammata, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]


5.585.8   Miramur solam, Pontice, stultitiam. 586. [585.] In Quintum, ne perpetuo ineptiat. ne perpetuo ineptiat] inter seria jocantem Radelja
5.586.1  Frigida ridentes ridentes] Ramnenses Radelja exceptant dicta, ubi rebus


10102. Kunić, Rajmund. Epigrammata, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

exceptant dicta, ubi rebus
5.586.2   Apta putant; abs re sunt ubi, despiciunt.
5.586.3  Hoc tibi tu cave sis, in re qui saepe severa
5.586.4   Imples frigidulis omnia, Quinte, jocis. 587. [586.] In Cinnam, qui tertia die, postquam venerat, discesserat Roma. In Cinnam, qui quidquid erat Romae videndum se tribus diebus


10103. Kunić, Rajmund. Epigrammata, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

hoc mihi) dedecet: iste
5.625.6   (crede mihi) questus nil, quod ametur, habet.
5.625.7  Nec quisquam est nostrum, possit qui ferre gementem,
5.625.8   Cujus vel risu laedimur atque joco. 626. [625.] Se, plus quam morbum, medicos timere.
5.626.1  Morbo equidem afflictor, morbum hunc sed vincere spes est,


10104. Kunić, Rajmund. Epigrammata, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

multum distant ac dicere salse,
5.639.4   Scriptori et mimus dissidet ingenuo.
5.639.5  Hunc fugio indignans, hic me tenet ac sibi dulci
5.639.6   Captum Cecropiis vindicat ore jocis. 640. [639.] De homine ingenioso, eodemque scurrante.
5.640.1  Ingenium video scurrae ingens ac dolet in re
5.640.2   Tam


10105. Kunić, Rajmund. Epigrammata, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

sub virtutis specie vitia occultante.
5.665.1  Hirsutam induitur vestem Lycus, Orphyte; molle
5.665.2   Veste sub hirsuta sed gerit ingenium.
5.665.3  Mentitur specie quod non est: qualis Iole
5.665.4   Delituit spoliis tecta sub Herculeis.
5.665.5  Tu caveris fraudem juvenis: me longior aetas
5.665.6   Quaerere jam docuit, sub cute quid lateat.


10106. Kunić, Rajmund. Epigrammata, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

[795.] De Phyllidis probitate ad Gelliam.
5.800.1  Non ductare choros Phyllis, non psallere, dulci
5.800.2   Non cantu attonitis corda subire viris,
5.800.3  Non coetu in juvenum vafro sermone jocari,
5.800.4   Blanda nec Idalio spargere dicta sale.
5.800.5  Gellia, nil horum, quae scis tu, scit mea Phyllis,
5.800.6   Sed, quod tu nescis, scit tamen esse proba.


10107. Kunić, Rajmund. Epigrammata, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]


5.901.3  Imos quam cernat sensus et quidquid inepte
5.901.4   Aut facis, aut dicis, callida pervideat.
5.901.5  Si scires, nolles, credo, tam futilis esse,
5.901.6   Atque jocos toties promere frigidulos;
5.901.7  Nolles, dum properas salsus, lepidusque videri,
5.901.8   Insulsus nosci, Postume, et illepidus.
5.901.9  Crede mihi, sapit haec nimium


10108. Kunić, Rajmund. Epigrammata, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

qui fallit, cultus, utramvis
5.914.4   In partem et quidquam non habet eximium.
5.914.5  Haec tu dicta tibi memori si mente tenebis,
5.914.6   Materies crebri, non eris, Aule, joci. 915. [909.] In quemdam, qui in scena filiam lenae partes agere patiebatur. Krša


10109. Kunić, Rajmund. Epigrammata, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

digna coli, Balbine, puella est,
5.931.2   Dedecoras dictis cur male spurcidicis?
5.931.3  Cur toties monitus pergis tamen usque protervus
5.931.4   Obscoeno risum quaerere velle joco?
5.931.5  Nec dubitas castos intra jactare penates
5.931.6   Turpia quae foedo in fornice verba sonant?
5.931.7  Scilicet expectas, justo ut flammata furore


10110. Kunić, Rajmund. Epigrammata, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

938. [932.] (pon. inter varia) De effigie Diogenis. Krša Huc ego magnificis migravi ex aedibus atque
5.938.1   Laetus ago gelido sub Jove Diogenes.
5.938.2  Divitias odi stultas; pluviasque, geluque
5.938.3   Malo, quam ditum ferre supercilium. 939.


10111. Kunić, Rajmund. Epigrammata, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

fit quidquid ridetur? Fit (mihi crede)
5.943.4   Qui risum captat futilis ipse magis.
5.943.5  Audit scurra etenim, vitae non ille severae
5.943.6   Utilis, in solo mirus et ille joco. 944. [938.] Ad Cinnam senem puellas sectantem.
5.944.1  Annosus teneras sectaris, Cinna, puellas;
5.944.2   Quaeris nimirum


10112. Kunić, Rajmund. Epigrammata, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

[938.] Ad Cinnam senem puellas sectantem.
5.944.1  Annosus teneras sectaris, Cinna, puellas;
5.944.2   Quaeris nimirum queis male displiceas.
5.944.3  Quaeris quas inter sedens risusque jocusque,
5.944.4   Quaeris quae faciant te sibi ludibrium.
5.944.5  Hoc juvat! Hac mercede placet pulchrosque tueri
5.944.6   Vultus et fatuas dicere delicias!


10113. Kunić, Rajmund. Epigrammata, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

in praeceps fertur avaritia.
5.973.3  Quam Varus ductat, quo vult, dic, pulchra Lycori,
5.973.4   Utram ob rem famam prodigis ipsa tuam?
5.973.5  Non sic de nihilo praebes risumque, jocumque,
5.973.6   Nec gratis omni fabula fis populo. 974. [968.] (vide n. 970) Krša


10114. Kunić, Rajmund. Epigrammata, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

juris quidlibet ad trutinam,
5.1166.3  Tu castigator juvenum visisque theatrum,
5.1166.4   Et vocum blandis duceris illecebris?
5.1166.5  Saltantum et pubem potis et laudare jocosam,
5.1166.6   Dum laetos molli ducit ab arte choros?
5.1166.7  Ignoscam id: veniae sed qui nihil, Orphyte, cuiquam
5.1166.8   Largiris, veniam praestruis ipse tibi.


10115. Kunić, Rajmund. Epigrammata, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]


5.1225.9  Scilicet, haec faciens praestigia, ludit amantes,
5.1225.10   Resque, ut vult, verso lumine, mutat amor. 1226. [1220.] Ad Tullam, petentem a Iola, ut ipse illi pingat suam effigiem.
5.1226.1  Ipse suam pingat formam tibi, poscis, Iolas;
5.1226.2   Nil opus est: pictum in pectore, Tulla, geris.
5.1226.3  Pinxit amor; mentique


10116. Kunić, Rajmund. Epigrammata, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

Resque, ut vult, verso lumine, mutat amor. 1226. [1220.] Ad Tullam, petentem a Iola, ut ipse illi pingat suam effigiem.
5.1226.1  Ipse suam pingat formam tibi, poscis, Iolas;
5.1226.2   Nil opus est: pictum in pectore, Tulla, geris.
5.1226.3  Pinxit amor; mentique objectat nocte dieque,
5.1226.4   Cogit et, ut nolis, perpetuo adspicere.


10117. Kunić, Rajmund. Epigrammata, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

ut nolis, perpetuo adspicere.
5.1226.5  Posce tamen: ventosus amor quam pingit, imago
5.1226.6   Nam cita foemineo diffugit ex animo.
5.1226.7  Id tibi quum fiet, saltem spectabis Iolam
5.1226.8   Neglecta interdum forsitan in tabula. 1227. [1221.] (pon. inter varia) Krša


10118. Kunić, Rajmund. Epigrammata, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

1237. [1231.] In Glauciam senem blandiloquum senem blandiloquum] blandiloquum2 senem1 .
5.1237.1  Ohe, parce jocis levibus, jam desine; quisnam
5.1237.2   Possit blandiloquum, Glaucia, ferre senem,
5.1237.3  Dum tremula fatuos lingua meditatur amores,
5.1237.4   Atque suae dicit delicias


10119. Kunić, Rajmund. Epigrammata, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

In Corvinum mores spectaculis corrumpentem.
5.1271.1  Gaudia vana paras populo, Corvine; venena,
5.1271.2   Grata parans, praebes at nocitura tamen.
5.1271.3  Non moeror tantum nimio risuque jocoque,
5.1271.4   Omne sed et vitae solvitur officium. 1272. [1266.] Ad Leonillam, se anum dicentem, ut impune possit confiteri, se juvenem


10120. Kunić, Rajmund. Epigrammata, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

mentemque et verba senecta
5.1349.2   Carminibus coepit ludere Ventidius;
5.1349.3  Ludere, nil quoniam scribit grave, sed mera verba,
5.1349.4   Et nugas, fatuos et sine mente jocos.
5.1349.5  Cunctaque ne quaeras, nulla est sententia, quae non
5.1349.6   Imberbi expromi quiverit a puero;
5.1349.7  Quin levior multo, multoque insulsior et quae


10121. Kunić, Rajmund. Epigrammata, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

terret, amice, labor?
5.1467.3  Haec iterum atque iterum monui, rursusque monebo:
5.1467.4   In ventum at frustra dicta monentis eunt.
5.1467.5  Otia sola juvant segnem, juvat usque jocari,
5.1467.6   Res praeter ludum non placet ulla tibi.
5.1467.7  Sic mea jam multi spreverunt dicta; miselli
5.1467.8   Nunc referunt multo dicta dolore mea,


10122. Kunić, Rajmund. Epigrammata, versio electronica [Paragraph | Section]


6.1.3  Nunc risor Superum, quae risit, vera fatetur,
6.1.4   Et videt offensi quam gravis ira Dei est.
6.1.5  Qui legis haec, gemitum da moesto corde; brevisque
6.1.6   Dic, jocus, heu, longas desinit in lacrymas. 2. Blancae Ingamiae tumulus.
6.2.1  Insolabiliter raptam luget domus omnis,
6.2.2   Et


10123. Kunić, Rajmund. Epigrammata, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

versam Argolico Trojam cum cerneret igni,
6.21.2   Collapsumque altos Ilion in cineres,
6.21.3  Infelix Priamus (misero nec sacra Penatum
6.21.4   Umbra, nec Hercei profuit ara Jovis)
6.21.5  Juxta Hecubam, gnatam juxta, supraque Politen
6.21.6   aeacidae telo concidit exanimis.
6.21.7  Quaere nec, heu, tumulum: sine nomine corpus in ipso


10124. Kunić, Rajmund. Epigrammata, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

places tamen] tamen2 places1 Radelja ipsa tibi, succique videris
7.32.4   Plena Ceres, thalamum scandere digna Jovis.
7.32.5  Gaude Romuleas inter pinguissima nuptas,
7.32.6   Quo mage foeda aliis, hoc mage pulchra tibi. 33. In


10125. Kunić, Rajmund. Epigrammata, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

157. De coena a Mancia parata. Krša
7.157.1  Si placet, esurias mecum, inquit Mancia, dici
7.157.2  Ut solet, hocce joco dictum ego credideram.
7.157.3  Mox vere dictum sensi: tam pauca paravit,
7.157.4   Illa ut non fuerit coena, sed esuries.


10126. Kunić, Rajmund. Epigrammata, versio electronica [Paragraph | Section]

LIBER CARMINUM AD LYDAM Clar. Vir Vincentius Fuga Societatis Jesu, Ragusinis civibus etiam notus, eo quod in hoc Ragusino Collegio olim praeceptor fuit, pagina 187. carminum suorum, quae una cum carminibus Josephi Petrucci Romae typis edita fuerunt 1822., in adnotatione 10.ma Sermonis I., sic de Lyda: "Hoc (Lydae) nomine nobilissimus poeta Raymundus Cunichius appellare consueverat Mariam Cuccuvillam Pizzelliam in suis carminibus: foeminam eruditissimam, quae


10127. Kunić, Rajmund. Epigrammata, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]


8.44.5  Increpet Andromache fortem Hectora, non minus Hector,
8.44.6   Quae solet, interea fortis in arma ruat. 45. Ad Lydam jocus de apro sodalibus apposito.
8.45.1  Apris Circe olim socios mutavit Ulyssis,
8.45.2   Lyda, tuos posito tu bene pascis apro.
8.45.3  Ergo illam, ut licuit, cuncti fugere, solutus


10128. Kunić, Rajmund. Epigrammata, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

et maestas, vivit quibus anxia, curas,
8.53.4   Atque hilari laetos ducere mente dies.
8.53.5  Non levibus nugis, risu non gaudet inepto,
8.53.6   (Crede mihi) fatuos non amat illa jocos.
8.53.7  Ergo tuosque sales aliis, aliisque leporum
8.53.8   Serva quidquid habes, qui male desipiant.
8.53.9  Lyda sapit nimium; Lydam, si pauca loquare,


10129. Kunić, Rajmund. Epigrammata, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]


8.103.5  Dispeream, si non metuit, ne fessa rogando
8.103.6   Haud ultro, prae te quod cupit ipse, roges. 104. Ad Lydam. Jocus de Aulo omnibus antelato.
8.104.1  Unum, Lyda, foves Aulum, nos despicis: eheu!
8.104.2   Unus, neglectis omnibus, ille placet.
8.104.3  Id meruit, credo, quod multis abfuit annis,


10130. Kunić, Rajmund. Epigrammata, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]


8.186.2   Ipsa mihi videor prorsus habere caput.
8.186.3  Risit et inventum laetor qui foemina possit
8.186.4   Ipsam se interdum noscere, Thyrsis ait.
8.186.5  Lyda joco arrisit: prorsum et sibi conscia virtus
8.186.6   Nil metuit, ne se laederet ille jocus. 187. De ingenio Lydae.


10131. Kunić, Rajmund. Epigrammata, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

laetor qui foemina possit
8.186.4   Ipsam se interdum noscere, Thyrsis ait.
8.186.5  Lyda joco arrisit: prorsum et sibi conscia virtus
8.186.6   Nil metuit, ne se laederet ille jocus. 187. De ingenio Lydae.
8.187.1  Foemineo generi multi male dicimus, unam,
8.187.2   Lyda, illo sed te demimus ex numero;


10132. Kunić, Rajmund. Epigrammata, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

211. Timet ne, se digresso, Lyda, quae siluerat, loqui incipiat.
8.211.1  Lyda silet, garrit sine fine Atlanta, Lycotas
8.211.2   Aures frigidulis vulnerat usque jocis.
8.211.3  En quid ago tot res inter deprensus amaras?
8.211.4   Una salus, credo, est hinc procul aufugere,
8.211.5  Haec mecum: et fugi moestus, quod nempe verebar,


10133. Kunić, Rajmund. Epigrammata, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

dies, coelumque innube, virensque,
8.236.4   Juvit ager, pulchro et caerula lympha lacu;
8.236.5  Juvit Stayadum, viso me, laetus uterque,
8.236.6   Lautaque cum multo prandia ducta joco.
8.236.7  Haec juvere; tuus juvit super omnia gnatus,
8.236.8   Lyda, mihi assiduus qui fuit usque comes. 237. Ad


10134. Kunić, Rajmund. Epigrammata, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]


8.236.7  Haec juvere; tuus juvit super omnia gnatus,
8.236.8   Lyda, mihi assiduus qui fuit usque comes. 237. Ad Lydam, quae Iolae cantoris effigiem sibi poposcerat.
8.237.1  Lyda, tibi faciem pictam cur poscis Iolae,
8.237.2   Cantor mellita qui tibi voce placet?
8.237.3  Et faciem cantus commendat, crede;


10135. Kunić, Rajmund. Epigrammata, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]


8.236.8   Lyda, mihi assiduus qui fuit usque comes. 237. Ad Lydam, quae Iolae cantoris effigiem sibi poposcerat.
8.237.1  Lyda, tibi faciem pictam cur poscis Iolae,
8.237.2   Cantor mellita qui tibi voce placet?
8.237.3  Et faciem cantus commendat, crede; probari
8.237.4   Nec pote, si vocis dempseris illecebram.


10136. Kunić, Rajmund. Epigrammata, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

250. In Glauconem coram Lydam lasciva loquentem.
8.250.1  Turpe seni est, Glaucon, juvenari ac digna suburra
8.250.2   Dicere lascivo verba pudenda joco.
8.250.3  Turpe, nec in coetu gratum hoc, ubi Lyda pudoris
8.250.4   Foeminei exemplum, rara puella, sedet,
8.250.5  Cui formam quamvis dederit Venus, atque leporem,


10137. Kunić, Rajmund. Epigrammata, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

267. Cur, praesente Aulo, ludo animum poeta intendisset.
8.267.1  Non ludus mihi, Lyda, placet, sed displicet, Auli
8.267.2   Quo mage frigidulum nil queat esse, jocus
8.267.3  Hinc laudo invitus, miser et rem vertor ad illam,
8.267.4   Quae non grata magis, sed sit acerba minus.


10138. Kunić, Rajmund. Epigrammata, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

275. Ad Guascum, de sua in Pizzelliorum domo colenda assiduitate.
8.275.1  Usque domus colitur quod mi Pizzellia, multi
8.275.2   Materies, video, sum tibi, Guasce, joci.
8.275.3  Sed domus usque coli dum mi Pizzellia possit,
8.275.4   Materiem multi non piget esse joci. 276. De Lyda


10139. Kunić, Rajmund. Epigrammata, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

colitur quod mi Pizzellia, multi
8.275.2   Materies, video, sum tibi, Guasce, joci.
8.275.3  Sed domus usque coli dum mi Pizzellia possit,
8.275.4   Materiem multi non piget esse joci. 276. De Lyda et Lesbia.
8.276.1  Quantumvis forma praestet, praestetque sagaci.
8.276.2   Lesbia mente, mihi non placet illa


10140. Kunić, Rajmund. Epigrammata, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

nisi quid aliud illa jusserit, perpetuo adfuturum.
8.314.1  Quod viso cupide Lydam, mirorque, coloque,
8.314.2   Illius ingenio captus et eloquio,
8.314.3  In me, Guasce, soles ullo sine fine jocari,
8.314.4   Multaque cum multo dicere verba sale.
8.314.5  Sed tua dicta, joci et pereunt, salsusque, dicaxque
8.314.6   Nusquam abigis Lydae me tamen a latere.


10141. Kunić, Rajmund. Epigrammata, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]


8.314.2   Illius ingenio captus et eloquio,
8.314.3  In me, Guasce, soles ullo sine fine jocari,
8.314.4   Multaque cum multo dicere verba sale.
8.314.5  Sed tua dicta, joci et pereunt, salsusque, dicaxque
8.314.6   Nusquam abigis Lydae me tamen a latere.
8.314.7  Nil moveor, quoties dicor "gravis omnibus horis
8.314.8   Illi haerere comes scilicet


10142. Kunić, Rajmund. Epigrammata, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

est maesto sermoni ponere finem,
8.412.8   Laeta etenim fantem te magis illa timet;
8.412.9  Atque tuos horret lusus, fatuosque lepores,
8.412.10   Atque senis blando verba proterva joco. 413. In amicum jurgiis sibi Lydam vindicare conantem.
8.413.1  Quod se Lyda tibi non tota impertit, amice,
8.413.2   Arguto


10143. Kunić, Rajmund. Epigrammata, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

filiis absentibus.
8.430.1  Quod procul est Violanta, procul quod Petrus, uterque
8.430.2   Hoc coetu a nostro, credite, ocellus abest.
8.430.3  Quod procul est sapiens et acuta nare Joannes,
8.430.4   Hoc coetu a nostro, credite, nasus abest. 431. [430.] De imagine Mariae Pizzelliae a Leucone picta.


10144. Kunić, Rajmund. Epigrammata, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]


8.432.10   Major et Evadne, major et Ermione. 433. [432.] De imagine Joannis Pizzellii, Mariae conjugis.
8.433.1  Leuco, tua sic est Pizzellius arte Joannes
8.433.2   Pictus, ut esse queat nil magis assimile.
8.433.3  Os idem est, idem formoso vultus in ore,
8.433.4   Toto eadem in vultu mens prope conspicua.


10145. Kunić, Rajmund. Epigrammata, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

(vera quod hercle
8.466.6   Praescribit ratio) pendere judicia. 467. [466.] De Lyda fabellas narrante.
8.467.1  Per ludum, atque jocum fabellas narrat aniles
8.467.2   Sic, queat ut doctos Lyda tenere viros.
8.467.3  Sic, fieri quae non possunt, tamen omnia pingit,
8.467.4   Nil ut non credas, dum loquitur,


10146. Kunić, Rajmund. Epigrammata, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

mitis vultu Concordia, quique
8.470.4   Fida virum jungit pectora sanctus Amor,
8.470.5  Atque bonae mentis cultrix jucunda Voluptas,
8.470.6   Et juncta ingenuis Gaudia laeta jocis.
8.470.7  Jure igitur talem sequimur; debemus et uni
8.470.8   Quod vitam heic hilares degimus, o socii.
8.470.9  Nosque inter varii natura et moribus, usque


10147. Kunić, Rajmund. Epigrammata, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

potuit vivere sub domina?
9.68.4  Scribe, licet, nervis invictum et corpore; victum
9.68.5   Sed, quae pars forti prima viro est, animo.
9.68.6  Invictum plane cum scribis, clamat Iole
9.68.7   Mendacem, Idalius clamat et ille puer. 69. [68.] Ad Gallam, sorori formosae similem, nec tamen formosam.


10148. Kunić, Rajmund. Epigrammata, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

versam Argolico Trojam quum cerneret igni,
9.93.2   Collapsumque altos Ilion in cineres,
9.93.3  Infelix Priamus (misero nec sacra penatum
9.93.4   Umbra, nec Hercaei profuit ara Jovis)
9.93.5  Juxta Hecubam, natas juxta, supraque Politen
9.93.6   aeacidae telo concidit exanimis.
9.93.7  Quaere nec, heu, tumulum: sine nomine corpus in ipso


10149. Kunić, Rajmund. Epigrammata, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

possit qui me juvisse fideli,
9.139.4   Aurem qui monitis praebeat ipse meis.
9.139.5  Hunc mi ego: tu contra quemvis pol delige, mentem
9.139.6   Assiduis hilaret qui tibi scurra jocis. 140. [137.] Semper amat similis similes.
9.140.1  Foemina quos habeat mores, qui scire laborat,


10150. Kunić, Rajmund. Epigrammata, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

suae. 220. [217.] In Ocnum discendi toediosum.
9.220.1  Oblitus tecti solus venator in agris
9.220.2   Durat et hiberno sub Jove laetus agit,
9.220.3  Nec glaciem, tristesque horret calcare pruinas,
9.220.4   Nec juga Riphaea semper operta nive,
9.220.5  Seu cervam longe catuli videre fideles,


10151. Kunić, Rajmund. Epigrammata, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]


9.267.3  Consilii nihil est, hoc praeter scilicet unum:
9.267.4   Tali ne capias tempore consilium. 268. [265.] Ad Glauciam imperantem et Iolam servientem.
9.268.1  Imperium exerces tu, Glaucia, servit Iolas:
9.268.2   Res hominum coecae sic placet ire deae.
9.268.3  Alter at alterius partes, mihi crede, capessat,


10152. Kunić, Rajmund. Epigrammata, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]


9.267.4   Tali ne capias tempore consilium. 268. [265.] Ad Glauciam imperantem et Iolam servientem.
9.268.1  Imperium exerces tu, Glaucia, servit Iolas:
9.268.2   Res hominum coecae sic placet ire deae.
9.268.3  Alter at alterius partes, mihi crede, capessat,
9.268.4   Partes cuique suas si tribuat ratio.


10153. Kunić, Rajmund. Epigrammata, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

heic collibus undique clausa
9.327.4   Subter in Albano quae nitet unda lacu;
9.327.5  Heic citharae, heic laeti sero sub vespere cantus,
9.327.6   Nec sine jucundo sobria mensa joco.
9.327.7  Huc ades; hoc inter tot gaudia displicet unum,
9.327.8   Quod non haec mecum rura, Paneme, colis.
9.327.9  Huc ades: October jam praeterit, otia ruris


10154. Kunić, Rajmund. Epigrammata, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

niveo signari et digna lapillo est,
9.350.4   Eximio et semper laudis honore coli,
9.350.5  Qua datur et moestas animo secludere curas,
9.350.6   O socii et multo corda levare joco,
9.350.7  Atque epulas et vina inter satiare lepore
9.350.8   Mentem omni plausu non sine laetifico,
9.350.9  Et risu et crebris salsa inter dicta cachinnis


10155. Kunić, Rajmund. Epigrammata, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]


9.359.7  Antiquis toties et me postponere suetus
9.359.8   Interdum antiquis me tamen anteferam. 360. [357.] Manet sub Jove frigido venator.
9.360.1  Surge, domum et charos invise, o Daphni, Penates,
9.360.2   Segnis et in molli corpora sterne toro.
9.360.3  Nigra, viden', totis late nox ingruit agris,


10156. Kunić, Rajmund. Ex Graeco Homeri Hymnus ad... [Paragraph | Section]


31  Illa Jovem frustra clamabat. Jupiter omni
32  Digressus Divum coetu sua visere templa
33  Gaudebat votisque coli sacrisque virorum.
34  Ergo inopem auxilii, facili Jove, furvus agebat
35  Sublatam patruus nigri moderator Averni 35
36  Inclytus, umbrarum rex exceptorque frequentum,
37  Curru instans, urgens bijugos et morte carentes.


10157. Kunić, Rajmund. Ex Graeco Homeri Hymnus ad... [Paragraph | Section]

inexpleto: non est, quem spernere possis,
104  Quem turpem dixisse, gener qui maximus umbris
105  Jura dat innumeris; cognato sanguine junctus 105
106  Ille tibi, magni frater Jovis et sibi mundi
107  Sorte datam ob partem praestanti clarus honore."
108   Sic ait ac bijugos stimuloque et voce frementes
109  Admonuit: volucrum ritu fugere, relicta


10158. Kunić, Rajmund. Ex Graeco Homeri Hymnus ad... [Paragraph | Section]


234  Admovit labris, maerensque et squallida eadem
235  Sede sedens unam versabat pectore toto 235
236  Persephonen, cura tabescens mater in una.
237  Interea mordere joco non cessat Iambe
238  Salsa levi tacitam, multo et perfusa lepore
239  Dicta jacit sapiens, donec diducere labrum
240  Et ridere deam, laetari et mente coegit. 240


10159. Kunić, Rajmund. Ex Graeco Homeri Hymnus ad... [Paragraph | Section]

pater aethereis demittat sedibus Irin: 380
381   "Auratas quatiens pennas delabere coelo,
382  Iri, voca et Cererem, pulchrumque et amabile numen!"
383   Sic ait. Illa Jovis liquidas fert jussa per auras,
384  Dein medios carpit celeri pede concita campos,
385  Edita Eleusinae dum moenia contigit urbis. 385
386  Heic sacra divam veniens invenit in


10160. Kunić, Rajmund. Ex Graeco Homeri Hymnus ad... [Paragraph | Section]

Caeruleo indutam peplo: jam mitior iras
435  Pone, dea o, frustra nec mentem exerce dolore 435
436  Immodico. Non sum cujus te, diva, pudere
437  Debeat in superis, conjux, magni Jovis ille
438  Germanus. Mihi fida comes tectique thorique,
439  Quae vivunt reptantque solo, dominabere cunctis,
440  Umbrarum regina; tuos nec jam ulla beato 440


10161. Kunić, Rajmund. Ex Graeco Homeri Hymnus ad... [Paragraph | Section]


472  Gustasti? Jejunae illinc si contigit, escae
473  Omnis et experti coeli ad convexa reverti,
474  Mecum eris et magno nullis non laeta diebus
475  Cum Jove diisque aliis multo praesignis honore: 475
476  At si forte aliquid gustasti, rursus eundum
477  Sub terras. Anni quanta est pars tertia, Ditis
478  Tecta coles, mecum octonos


10162. Kunić, Rajmund. Ex Graeco Homeri Hymnus ad... [Paragraph | Section]

Sic mater: matri contra sic pulchra reponit 485
486  Persephone: "O Genitrix, scitanti vera fatebor
487  Omnia nec tacito condam sub pectore quidquam.
488  Venit ubi magni missu Jovis atque deorum
489  Imam Erebi ad sedem lucri dator hicce deumque
490   Nuncius ac coelo jussit me reddier alto, 490
491  Me visa ut superis


10163. Kunić, Rajmund. Ex Graeco Homeri Hymnus ad... [Paragraph | Section]


493  Laetitiam vultu; Pluto doluitque malamque
494  Objecit subito fraudem blandaque coegit
495  Vi granum gustare, rubent quo Punica poma. 495
496  Nunc Jovis ut nutu fretus me detulit imas
497  Abreptam in sedes Erebi noctemque profundam,
498  Expediam dictis atque ordine singula pandam.
499  Ludebam prato in viridi; mecum chorus omnis


10164. Škrlec Lomnički,... . Ad Maximilianum Verhovacz epistola... [page 2198 | Paragraph | Section]

procura mihi. Ita etiam, an e Stephani Horvath Bibliotheca iurisconsultorum Hungariae ultra tomum tertium quid prodiverit? Videtur mihi quod tomus quartus re ipsa prodiverit. Quare et hunc et si quis ultra prodiit, mihi adferri peto. Hamburger Journal pro mense Septembri, Octobri et Novembri non legi. Cum et tu et Philippus (cui salutem ex me deferri peto) illud teneatis, quaeso, dirige tuum ad Franciscum Raffay et, ut illud mihi communicet, eidem committe. Mea te humanissime reveretur.


10165. Zamanja, Bernard. Epistolae scriptae an. 1795. et... [Paragraph | Section]


1.58  Tam digni fortasse, suas quam deprimit ipse
1.59  Cum vires, repitque humilis sermone pedestri,
1.60  Atque animi latebras et sensus vellicat omnes
1.61  Subrepens fallente joco, praeceptaque sanae
1.62  Doctrinae instillat, ceu pharmaca, mentibus aegris?
1.63  Ille per extentos saltaverit ante capillos,
1.64  Et liquidas nandi ignarus super iverit undas,


10166. Zamanja, Bernard. Epistolae scriptae an. 1795. et... [Paragraph | Section]

Pindo nulla a Musis et Apolline lata,
1.78  Quae vetat ingenuos, cum facta domestica scribunt,
1.79  Et ludunt dulces fidentius inter amicos,
1.80  Non alio vates habitu, formaque jocari,
1.81  Quam placuit quae Flacco olim, et qua praestitit idem
1.82  Non unus fons est, non una est dulcis origo
1.83  Certa voluptatis: via se in divortia scindit


10167. Zamanja, Bernard. Epistolae scriptae an. 1795. et... [Paragraph | Section]

exalantem nebulas; aut quaerere, crure,
5.61  Ne gravius memorem quidquam atque obprobria tangam,
5.62  Moevia num curvo, num sit Calfurnia recto?
5.63  Tesserulis socios inter si forte joceris,
5.64  Alea sit vacuo lusus, non questus avaro,
5.65  Atque hilares pariter victus victorque recedant.
5.66  Haec ubi prima tuae ceu fundamenta futurae


10168. Zamanja, Bernard. Epistolae scriptae an. 1795. et... [Paragraph | Section]


5.111  Una patricio serpit cum sanguine, multi
5.112  Ut male nunc fortasse putant genitoribus orti
5.113  Nobilibus juvenes. Pubem maturior aetas
5.114  Excipiet, levibusque jocis succedet honorum
5.115  Ambitio; praetor seu judex reddere quondam
5.116  Cuique suum debebis, et idem condere leges,
5.117  Causarum aut nodos, dubiosque evolvere nexus


10169. Zamanja, Bernard. Epistolae scriptae an. 1795. et... [Paragraph | Section]

egressa modos, numerosque, stilumque
10.90  Quamvis aeger adhuc tenear, curisque gravatus
10.91  Solliciter: tam cara tui mihi gratia ruris,
10.92  Tam volupe est memorare jocos, tecumque morari. AD JANUM FR. F. VOLANTIUM CIV. RH.
11.1  Jane, decor patriae quem pulcro laudis amore
11.2  Succendit,


10170. Zamanja, Bernard. Epistolae scriptae an. 1795. et... [Paragraph | Section]

A strepitu semota urbis populique tumultu,
14.8  Nunc aliquod carmen, docti quod conjugis aures,
14.9  Atque tuas mulcere queat? Non blanda facultas
14.10  Mimnermi, non Callimachi Jove digna beato
14.11  Vena fluit rivo: neque enim sat claudere versum,
14.12  Aut raucos excire sonos, si forte placere
14.13  Quis tibi, et Ursato cupiat, queis molle Camoenae


10171. Zamanja, Bernard. Epistolae scriptae an. 1795. et... [Paragraph | Section]


14.118  Artifices rebus? Sunt hercle, et cedere nolint,
14.119  Saepe licet videas vano contendere nisu,
14.120  Ac tantum ingenti coelum terrere fragore.
14.121  Quin et magna jocis alternis praelia miscent,
14.122  Inque vicem jurgantur. Ubi es tu Ninule? (namque
14.123  Hic tum per medios narrans audacius ibat,
14.124  Quod nullum frustra jaculans emiserit


10172. Škrlec Lomnički,... . Ad Maximilianum Verhovacz epistola... [Paragraph | Section]

Jovanović revision 6. Jakovlye, 28. Octobris 1797. Chare amice, Et utramque tuam et libros et duo Journal accepi, sed tum premebat me gravis catharalis alteratiae, 6,1 alteratiae sic quae in causa fuit quod utique tardius respondeam. Girtaneri continuatio rite procedit. Sed, quantum memini,


10173. Škrlec Lomnički,... . Ad Maximilianum Verhovacz epistola... [Paragraph | Section]

on ne bu hotel za pstujn slušiti kakti grof Szechéni. A da njemu ex aerario plaču dadu kako zu Amadaeu, to se ja nikak ne morem ufati. Zato sem mislil rajši ov koračaj včiniti. Molim te, preštej ovoga lista Amadaeu (zvun pričerka ki bi ga jos bolje zbantuval). More biti včini da on sam pričme drugač misliti.

Prosim te takaj, daj ga prepisati (exmisso exordio) i z dobrum prilikum daj ga od Zdenca. Veruj mi da vsa ona koja veli Amade da je proti meni čul ni


10174. Ferić Gvozdenica,... . Carnovalis Ragusini Descriptio... [page 124 | Paragraph | Section]

semel quod in anno vel sapientis
38  Impazzare licet, dum tempus resque domandat.
39  At nunc quid dicunt hodierni audite Solones.
40  „Verum est quod veteres posita gravitate quotannis
41  Per Carnivalem rappresentare jocosas
42  Non disdegnabant Materno idiomate Farsas,
43  Atque ascoltandas Populo permittere a usso.
44  At nos, qui Italicam callemus, rite favellam
45  Malumus hac vobis recitari Dragmata lingua.
46  Hinc


10175. Ferić Gvozdenica,... . Periegesis orae Rhacusanae, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

cumque vetantur
Tempestate gravi, adversove accedere vento,
Heu! male consulitur tum civibus urbis, et estur
Parcius. Hinc Italum Enchelios cum per mare euntes
Cerneret, haec hominem dicentem verba jocose
Audivi: cymbae veniunt, cymbae ecce salutis. Italicè appellabat barche della


10176. Ferić Gvozdenica,... . Periegesis orae Rhacusanae, versio... [Paragraph | SubSect | Section]


Scilicet haec duro gens robore nata, feraque
Indole praepollens rixas accendere Baccho
Saepius assueta, et Turcas turbare quietos.
Foemineumque genus durum quoque, at indole longe
Mitius, indulgensque jocis, et amoribus aptum:
Quò saepe accedunt, exemplum emolliit urbis.
Corporis exercent cultum, ornarique puellae,
Plusquam conditio patitur servilis, ut urbem
Intravere, solent, celeres deponere


10177. Ferić Gvozdenica,... . Periegesis orae Rhacusanae, versio... [Paragraph | SubSect | Section]


Hîc senior glauca velatus arundine frontem
Pleno urnam ingentem de flumine fundit Arion.
Nempe ita Naïasin placitum, Trebinidis amnem Joannes Lucius de Regno Dalmat. et Croat. Lib. 4. Cap. 4. de hoc flumine, quod Zachlumum vocat, haec habet. Per vallem Popovo dictam circumquaque altis montibus cinctam fluens, nullibique


10178. Ferić Gvozdenica,... . Periegesis orae Rhacusanae, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

dicta insulsissima, quorum
Id celebre (effigies cum Christi in caerula lapsa est)
„Si soboles hic vera Dei, ne educite, solus
„Vi propria ex imo summas referetur in undas.
At dum urbis pudet esse jocum se a tempore longo,
Jam tandem sapere incipiunt, factique sagaces.
Hi pretium posuere gulae, nam vendere piscem
Mos illis, quantum suadet malus ardor edendi,
Non quanti res ipsa valet: nos causa


10179. Ferić Gvozdenica,... . Periegesis orae Rhacusanae, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

stringentem littoris oras
Vano exerceret cessantem cymbula motu.
Editiore jugo scatet algidus humor, ab alno Voda ad johe Illyricè
Nomen habet: leviorem aliis, potuque salubrem
Quod memorant, puerum hinc urnas deferre jubebam,
Fama nec illius laticis mihi vana


10180. Ferić Gvozdenica,... . Periegesis orae Rhacusanae, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

Francisci bina jacere
Corpora ibi indigetum, patria qui Sardus, et Anglus. B. B. Andreas a Sardinia, et Joannes ab Anglia.
Sed vel murus habet, vel non, calx eruta muro
Dicitur aegroto deducere corpore febris
Id genus horrificae, cui subjacet incola. In


10181. Ferić Gvozdenica,... . Periegesis orae Rhacusanae, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

Notit. supracit.
Vir sapiens patriae immodico succensus amore,
Non sine laude tamen, docuit prior, ingenioque
Multa movens Melitam Corcyrae ab littore nympham
Joniae nostras facilè deduxit ad oras,
Conceptumque Hyllum congressu ex Herculis; ast haec
Ut nimis antiqua, et caeca caligine mersa
Mitto ego; et ut referar multò ad vicinus aevum,
Augusti regno quod Caesaris


10182. Ferić Gvozdenica,... . Periegesis orae Rhacusanae, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

24 Sigismundus Hungariae rex filius Caroli IV. Imperatoris, qui ad Nicopolim a Turcis magna clade affectus anno 1396. et profugus per Aegeum, et Jonium Rhacusam advenit, unde Spalatum Rhacusana triremi advectus se contulit, et inde in Hungariae regnum. 24
Gismundo quam rege dies: datur


10183. Ferić Gvozdenica,... . Periegesis orae Rhacusanae, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

ultimus Bossinae rex occupato ab eodem Mechmete ejus regno ad nos pariter advenit. 29
Ludibrium reges profugi, nec defuit ipsum 30 Joannes Lascaris, Demetrius Calcondila, Emanuel Marullus, Paulus Tarcaniota Joannis pater, Marullus Tarcaniota, Theodorus Spanduginus, et alii. 30


10184. Ferić Gvozdenica,... . Periegesis orae Rhacusanae, versio... [Paragraph | SubSect | Section]

Ladestinorum prosopographia. CX Excubias per autumnum in civitate Rhacusana agunt. ib. Jocus cujusdam in illos obscaenior. CXI De eorum defectione a Rhacusana Repub. ibid. et seq. Plerumque ingenio


10185. Sivrić, Antun. Traduzione latina delle... [page 54 | Paragraph | SubSect | Section]

depictam, qui naturae dono faciem illius pulcherime exornabat.
Luminibus careat quisquis te pinxit, et istum
Non pinxit naevum, quem venus ipsa dedit. Ad puellam, quae joci causa floscolum labiis aprehensum gerebat.
Non satis est pulcher, tam pulchro dicere ut ore
Enatum florem, quem geris ore queam. (a) Sive.
Non satis est


10186. Stulli, Luko. Vaccinatio carmen elegiacum,... [Paragraph | Section]


Quam labor, et metus, et pallida mors sequitur,
Occulto inficiens auras malesana veneno
Heu! immaturis perdere funeribus
Atque catervatim properabat sternere gentes,
Ocyor et ventis et volucri igne Jovis.
Discet, ut immitem quo posset flectere Erinnym,
Ipsa suam Mater sponte dedit sobolem;
Discet, ut Anglus homo jussit sperare salutem,
Et docuit gentes grande magisterium,
Quo


10187. Vrhovac,... . Ad sacerdotes epistula, versio... [page 60 | Paragraph | Section]

virtute patrium hocce idioma niteat; ad cujus majorem perfectionem jam olim celebres viri sua industria multum contulerunt; et quidem in Croatica dialecto, quantum constat, primus Habdelić Georgius per Dictionarium Graecii 1670 impressum: postea Belostenec Joannes per suum Gazophylacium Zagrabiae 1740 typis vulgatum; ac demum Jambrešić Andreas per Lexicon aeque Zagrabiae 1742 editum: in Slavonica autem Došen Vitus Aždaja sedmoglava Zagrabiae 1768, Kanižlić Antonius


10188. Vrhovac,... . Ad sacerdotes epistula, versio... [page 61 | Paragraph | Section]

Kornig 1795, alia per Anonymum 1810 vulgata. Prodiverunt quoque in Croatico idiomate Sacri Sermones tam oríginarii, uti 1784 Joannis Mulih, quam ex aliis linguis traducti, uti 1770 Balthasaris Mataković, et 1796 noti libelli Josephi Matijević: nec absimiliter in lingua Slavonica praeclaris viris sua laus deest: qui Auctores elegantiori dicendi genere usi effecerunt, ut vires patrii sermonis pedetentim vigorem ac venustatem accipiant. Attamen sive vocum significationes et mutationes,


10189. Rastić, Džono;... . Carmina, versio electronica [page 3 | Paragraph | Section]

perferre vales, hominumque nocentia saecla
1.1.7  Odisti tanta merito correptus ab ira,
1.1.8  Ut miseros igni aut cupias deperdere ferro.
1.1.9  Quod simul et mecum facis, et Jove credis amico:
1.1.10  Atque hoc principium, hoc caput, haec mei origo libelli est.
1.1.11   Donec erunt homines, vitiorum uberrima semper
1.1.12  Messis erit: cognata lues


10190. Rastić, Džono;... . Carmina, versio electronica [page 9 | Paragraph | SubSect | Section]


1.2.1   Si qua iterum, Cynicos inter lux prima, Menippe,
1.2.2  Remigium alarum praepes tibi sumere detur,
1.2.3  Et lunam atque ipsum rapide transcurrere solem,
1.2.4  Et Jovis ad solium medio consistere Olympo,
1.2.5  Suppositae circumspicias unde aequora terrae,
1.2.6  Montesque, et pronos summis de montibus amnes,
1.2.7  Non tu Philosophos


10191. Rastić, Džono;... . Carmina, versio electronica [page 26 | Paragraph | SubSect | Section]

excedo taberna,
1.3.205  Atque domum repeto. Plures de more sodales
1.3.206  Hic aderant: audita, ut erant, his, visaque narro.
1.3.207  Tunc in Gallomanos multa, Anglomanosque jocati
1.3.208  Insanire putamus utrosque haud dispare morbo, et
1.3.209  Curatoris egere boni: dum publica curant
1.3.210  Atque ignota sibi, sua inepti commoda spernunt.


10192. Rastić, Džono;... . Carmina, versio electronica [page 31 | Paragraph | SubSect | Section]


1.4.118  Nec potis est ullo tetigisse Thalia lepore
1.4.119  Arcadici juvenis mentem, et Baetica corda.
1.4.120  Impuri vix mente sales mansere reposti,
1.4.121  Scurrilesque joci, et Davo dicteria digna,
1.4.122  Callidus in scena quae fudit servulus actor,
1.4.123  Ridiculus varium tunicae illevisse colorem,
1.4.124  Ligneo et accingi gladio, leporemque


10193. Rastić, Džono;... . Carmina, versio electronica [page 33 | Paragraph | SubSect | Section]

renidet,
1.4.170  Seque probat tacitus. Gas inflammarier aptum
1.4.171  Convivae inclamant multi: pars maxima rident,
1.4.172  Atque in herum multa, in Lucillam multa jocantur,
1.4.173  Et calices poscunt. Quidam ut memorabile factum
1.4.174  Vidit, et agnovit doctrinae exemplar acutum,
1.4.175  Servavit Satyris non vulgo digna reperta.


10194. Rastić, Džono;... . Carmina, versio electronica [page 38 | Paragraph | SubSect | Section]

interdum mutare labores
1.5.126  Juverit, et molli mentem recreare libello
1.5.127  Paulisper, gravibusque levem induxisse Minervam.
1.5.128  Hinc salis urbani leges, legesque jocorum, et
1.5.129  Gratia ab obscenis laudatur; nec lepidum, aut quid
1.5.130  Atticum et urbanum festivumque est, nisi forte
1.5.131  De Tusco veniat vico, mediaque Suburra.


10195. Rastić, Džono;... . Carmina, versio electronica [page 39 | Paragraph | SubSect | Section]


1.5.152  Fortiter insana pro libertate ruentes,
1.5.153  Pellere ridiculi Regews, plebique scelestae
1.5.154  Imperium, et fasces, saevasque dedisse secures.
1.5.155  Sceptra Jovi eripiunt; Divos, et fulmina rident
1.5.156  Cyclopes Sophiae! Sic imo vertere fundo
1.5.157  Humana aggressi, et vitam induxisse ferinam;
1.5.158  Ni victrix conantes dextra


10196. Rastić, Džono;... . Carmina, versio electronica [page 41 | Paragraph | SubSect | Section]

dapes, peregrinaque praebet
1.6.50  Instrumenta gulae diverso a littore mensa.
1.6.51  Nulla coquum mihi, nec structorem Gallia misit.
1.6.52  Non ego uti Galli, sed coenet ineptus Iolas
1.6.53  Dalmata citra Alpes natus: male Dalmata pinguis
1.6.54  Externas affectat opes, alienaque frustra
1.6.55  Captat inurbanus, rudis, et prope


10197. Rastić, Džono;... . Carmina, versio electronica [page 46 | Paragraph | SubSect | Section]

sed Alcinoi a patria et felicibus hortis
1.6.174  Ambrosia, haud modicum quae destillavit ad ignem
1.6.175  Aureolis ex citri educta expressaque malis,
1.6.176  Vobis digna dabit Jove pocula. Si pudor est; jam
1.6.177  Cedite Romani potores, cedite Graji.
1.6.178   Jamque ubi venturae didicisti fercula coenae,
1.6.179  Pone supercilium, et curam dimitte


10198. Rastić, Džono;... . Carmina, versio electronica [page 50 | Paragraph | SubSect | Section]

regnis
1.7.86  Forsan et haec mensis gratissima dona, secundis!
1.7.87   Po. Imbecilla rudisque olitorum, Villice, tecum
1.7.88  Agresti me forte joco plebs rideat: atqui haec
1.7.89  Nil, nisi quod vetus est, intelligit, aut probat, et se
1.7.90  Tollere humo nescit, misere sed reptat et haeret.
1.7.91  Jam dicas falsum, quod


10199. Rastić, Džono;... . Carmina, versio electronica [page 57 | Paragraph | SubSect | Section]

concinne Satyram consistere posse,
1.8.42  Commode et urbano inspergi sale, commode aceto,
1.8.43  Nulla licet bellos moveat meretricula lusus,
1.8.44  Nec bis deprensi facinus joculare Libonis
1.8.45  Det risus, vetulique Venus pretiosa Metelli.
1.8.46  Haec melius leporum atque inter certamina murum
1.8.47  Rubrica in mediis picta, aut carbone


10200. Rastić, Džono;... . Carmina, versio electronica [page 57 | Paragraph | SubSect | Section]

suis dederint spectacula lixis.
1.8.49  Verum istis graviora malis, ut furta Petili,
1.8.50  Hispullae morbum, censum sumptusque Treboni,
1.8.51  Qui poterit Satyra, et Musa ridere jocosa;
1.8.52  Vexari hunc morbo sani dicemus eodem,
1.8.53  Quo qui ridet ad exequias nati. Mala tanta
1.8.54  Judice, crede mihi, potius quam eguere


10201. Rastić, Džono;... . Carmina, versio electronica [page 63 | Paragraph | SubSect | Section]

intra donec video consistere fines.
1.8.199  Distat enim Veneri Attica disciplina Platonis,
1.8.200  Publicaque est adeo, atque omnino criminis expers,
1.8.201  Officiosa jocos init, et ridetur honeste.
1.8.202  Nil tamen utilius ridebis, tum quia sensim
1.8.203  In Venerem ducet, quaeque est nunc Phyllis, et Aegle,
1.8.204  Lesbia paulatim fiet,


10202. Rastić, Džono;... . Carmina, versio electronica [page 64 | Paragraph | SubSect | Section]

scurriliter et meretrices
1.8.240  Semper in ore habuisse, os semper tundere furi,
1.8.241  Infandasque forum in medium producere noxas;
1.8.242  Stultitiam at risu contenta petisse jocoso
1.8.243  Non effert pravas, sed tutius innuit artes,
1.8.244  Plusque juvat specie ridentis vera monendo,
1.8.245  Sic iter ad penitas certum mollita medullas.


10203. Rastić, Džono;... . Carmina, versio electronica [page 66 | Paragraph | SubSect | Section]

apud Icilium choreae cras.
1.9.32  Instrumentum ergo a vicinis omne, ab amicis
1.9.33  Colligit, et transfert: petit a Virrone matellas.
1.9.34  Scilicet ut sexagenaria saltet Iole
1.9.35  Auroram exspectans, ereptum et quaerat amantem
1.9.36  Mixta anus ordinibus saltatricum, magis illa
1.9.37  Tempestiva rogo, aversa et face dignior uri,


10204. Rastić, Džono;... . Carmina, versio electronica [page 73 | Paragraph | SubSect | Section]

Sardus pro Sardis, sapere atque valere fatebor.
1.9.229  Non ego judicium vestrum ridebo, Quirites,
1.9.230  In Circo quoties ursum, aut saltare catellam,
1.9.231  Vel joculos turpis spectetis cercopitheci.
1.9.232  Sed quando haec bella et contenditis esse faceta,
1.9.233  Praebuit illotis manibus quae gaudia scurra, et
1.9.234  Quando homo


10205. Rastić, Džono;... . Carmina, versio electronica [page 79 | Paragraph | SubSect | Section]

mare, et terras, et montes curritis altos
1.10.143  Avia quaerentes Musarum templa, domosque;
1.10.144  Ille sedens dominae blanditur, et oscula libat
1.10.145  Mutua: saepe jocos, teneri spe illectus amoris
1.10.146  Institut varios: hanc summo mane revisit,
1.10.147  Hanc aegre linquit, cum Phoebus mergitur undis.
1.10.148  Femineo student usque gregi;


10206. Rastić, Džono;... . Carmina, versio electronica [page 95 | Paragraph | SubSect | Section]

faceres tu? Tu malum, mihi crede, vorares.
1.13.145  Exoritur statim inexstincto suavissima risu
1.13.146  Vociferatio: laudantum clamore lacumar
1.13.147  Increpuit, salsisque jocis, juvenumque cachinnis
1.13.148  Atque puellarum, quae Aegles plausere lepori,
1.13.149  Et victum salibus Lycidam adspersere malignis,
1.13.150  Olim in femines nomen populare


10207. Rastić, Džono;... . Carmina, versio electronica [page 96 | Paragraph | SubSect | Section]

quoties concredit in otia ruris,
1.14.3  Orat ubi ad ventos causam, quam nuper in urbe
1.14.4  Judicio magno de surrepto egerat hirco,
1.14.5  Maecenas, audi dum narro. Jocosa labori
1.14.6  Adspirasse novo ne dedignare, Thalia.
1.14.7   Principio villae locus est, scribendaque forma.
1.14.8  Montis praerupti dorso, et procul a maris ora


10208. Rastić, Džono;... . Carmina, versio electronica [page 118 | Paragraph | SubSect | Section]

flantes, et frigidum eodem
1.16.186  Ex ore occurrunt, et Sphynge aegnimata digna?
1.16.187  Difficilem extricet quaenam prudentia nodum?
1.16.188  Quae dirimat litem cerebro Jovis orta Minerva?
1.16.189  Nulla quidem, a dubio si latum abscesseris unguem.
1.16.190  Heu! nisi jam nimium dubites, sapiasque cavendo,
1.16.191  Deperies Rhodopen, Virroni


10209. Rastić, Džono;... . Carmina, versio electronica [page 125 | Paragraph | SubSect | Section]

te, urbanae et pura modestia frontis,
1.18.42  Ingenuique animi castus pudor ejicit illis
1.18.43  Liminibus, nulli quae fas insistere casto!
1.18.44  Non tu Acheronta, invicta Jovis non fulmina rides,
1.18.45  Non tu mortales nullo Jove ducere vitam
1.18.46  Deliras, aut casu haec mundi elementa coisse,
1.18.47  Humanasve doces animas post funera


10210. Rastić, Džono;... . Carmina, versio electronica [page 125 | Paragraph | SubSect | Section]

animi castus pudor ejicit illis
1.18.43  Liminibus, nulli quae fas insistere casto!
1.18.44  Non tu Acheronta, invicta Jovis non fulmina rides,
1.18.45  Non tu mortales nullo Jove ducere vitam
1.18.46  Deliras, aut casu haec mundi elementa coisse,
1.18.47  Humanasve doces animas post funera inani
1.18.48  Devotas nihilo, recti discrimine nullo,


10211. Rastić, Džono;... . Carmina, versio electronica [page 132 | Paragraph | SubSect | Section]

ego quando, ubi, dixi
1.19.28  Moecham? deprensum vulgavi ecquando ego Plancum?
1.19.29  Sermone effertis vos qualia quotidiano,
1.19.30  Nempe agitis cum inter vos jucunde atque jocose.
1.19.31  Nil nostris ergo nigrum reprehenderit aequus
1.19.32  In Satyris judex, nil cujus poeniteat me,
1.19.33  Qui vitium nulli objeci, tantum illa minora


10212. Rastić, Džono;... . Carmina, versio electronica [page 136 | Paragraph | SubSect | Section]

Romanos, quorum est sapientia princeps,
1.19.162  Exemplo arreptus, Musaeque pedestris amore
1.19.163  Deferor in Satyras, pravos expendere mores,
1.19.164  Ridiculisque jocosum adspergere laetus acetum
1.19.165  Partim odio errorum, partim dulcedine risus.
1.19.166  Sed tamen usque mei memor officii, atque pudoris
1.19.167  Extenuans vires consulto


10213. Rastić, Džono;... . Carmina, versio electronica [page 138 | Paragraph | SubSect | Section]


1.19.188  Sponte mea lecto, scripto, ambulo, coeno, quiesco. SATYRA XXI. POETAE
1.20.1   Orem ridiculam, Maecenas, atque jocosam,
1.20.2  Quae nuper mihi contigit, et quam ego protinus ad te
1.20.3  Scribere maturo festivi more poetae.
1.20.4  Discinctus nostros erro dum mane per hortos,


10214. Rastić, Džono;... . Carmina, versio electronica [page 138 | Paragraph | SubSect | Section]

jaceo tacitus, similisque quieto,
1.20.10  Taliaque alternis repetens; quo nescio casu
1.20.11  Villicus observans vidit, cunctisque maligne
1.20.12  Narravit. Narravit? Quin etiam, Jove teste,
1.20.13  Addidit illud, herum misere insanire, teneri
1.20.14  Jam non posse, salutis spem nullam esse. Quid ultra
1.20.15  Exspectas? Credunt omnes. Ea fama vagatur


10215. Rastić, Džono;... . Carmina, versio electronica [page 139 | Paragraph | SubSect | Section]

rei: ordine nullo
1.20.36  Nascuntur passim, intereunt discrimine nullo,
1.20.37  Et tantum temere pugnant, temereque vagantur.
1.20.38  Seria ridiculis certant, gravibusque jocosa,
1.20.39  Miscentur lepidis scurrilia. Nil ibi amicum,
1.20.40  Nil concors, caeco at victrix discordia bello.
1.20.41  Quorsum haec erumpant certamina, nescio et ipse.


10216. Rastić, Džono;... . Carmina, versio electronica [page 147 | Paragraph | SubSect | Section]

sculptor. Primo me fingito mane
1.21.84  Excitum somno Arabii sorbere liquoris
1.21.85  Pocula: circum Dorida, Cochettamque catellas
1.21.86  Ludere amabiliter, seque inter multa jocari,
1.21.87  Dulciaque intincto praelambere crustula succo.
1.21.88  Hanc, quae, ut cernis, res est de mediocribus una,
1.21.89  Timotheo injungam frustra, Sardique Tigelli


10217. Rastić, Džono;... . Carmina, versio electronica [page 181 | Paragraph | SubSect | Section]

o nemori Dî qui Divaeque praeestis!
2.2.14   Non ego divitias numina vestra rogem,
2.2.15  Nympharumve choros duxisse, aut orgia Bacchi,
2.2.16   Arcana aut summi condidicisse Jovis:
2.2.17  Sed geminos mihi, praeclarum par, reddite Amicos,
2.2.18   Reddite nostrae animas candidulas animae.
2.2.19  Haec ubi secreta Divos sum mente precatus,


10218. Rastić, Džono;... . Carmina, versio electronica [page 187 | Paragraph | SubSect | Section]

ille meas lento moerore medullas
2.3.6   Pascitur, atque acri viscera figit acu,
2.3.7  Ille meo dulces avertit lumine somnos,
2.3.8   Ille voluptates eripit, ille jocos.
2.3.9  Namque ego, concordes habui quos unice amicos,
2.3.10   Jam modo de multis unus et alter erant.
2.3.11  Praeteriere duae, suberit jam tertia messis,


10219. Rastić, Džono;... . Carmina, versio electronica [page 196 | Paragraph | SubSect | Section]


2.6.14  Squalida cum rugis canities aderit.
2.6.15  Quid faciam? Teneras inter lusisse puellas
2.6.16  Dulce fuit quondam, dulce hilarasse mero
2.6.17  Atque jocis animum, placuitque, Amathusia, curas
2.6.18  Nequiter ad dominam concinuisse tuas.
2.6.19  At mox turpe seni mollis jacuisse puellae
2.6.20  In gremio, et blandas carpere


10220. Rastić, Džono;... . Carmina, versio electronica [page 235 | Paragraph | SubSect | Section]

quisquis penitum tangi dulcedine sensum
3.4.168  Non sentit, procul humanis a moribus exul
3.4.169  Protinus iligna tollat jejunia glande.
3.4.170  Quin etiam facilesque jocos, facilesque lepores,
3.4.171  Ridiculisque salem urbanum conspergere rebus,
3.4.172  Multum in amicitia nostra potuisse fateris.
3.4.173  Quae res invidiae careat si dente


10221. Rastić, Džono;... . Carmina, versio electronica [page 243 | Paragraph | SubSect | Section]

est importunus, tanta et nemo molestus
3.5.73  Hactenus ingessit misero fastidia, quantum
3.5.74  Nescio quis, legum qui se jurisque peritum
3.5.75  Esse ait, ignarusque jocos, risusque movere,
3.5.76  Insulso stomachum movit, bilemque libello.
3.5.77  Illi Unum latio, atque Omnes, Aliquosque sonare


10222. Rastić, Džono;... . Carmina, versio electronica [page 244 | Paragraph | SubSect | Section]

lepidus lectori aliquando videri,
3.5.81  Naris et emunctae conatur, nam sale multo
3.5.82  Perfricat interdum me. Juppiter o! sileat quis
3.5.83  Illius indictas charites, atque joci sal,
3.5.84  Quo me grammatici ablegat in ludum, ferulaeque
3.5.85  Ecce manus iterum submittere suadet acerbae?
3.5.86  O bone, quid tantum peccavi? Corrigo, ait, quod


10223. Rastić, Džono;... . Carmina, versio electronica [page 247 | Paragraph | Section]

VARIA I. SAPPHUS ODE AD VENEREM E GRAECO VERSA
4.1.1   Artifex fraudis, variisque Diva
4.1.2  Sedibus gaudens, Jovis o colenda
4.1.3  Maximi proles, tua posco supplex
4.1.4   Numina, Sappho,
4.1.5  O Venus regina, animum inquietis
4.1.6  Luctibus nostrum


10224. Rastić, Džono;... . Carmina, versio electronica [page 252 | Paragraph | SubSect | Section]

erit, ut meus
4.3.26  Depellat aegro e corpre luridum
4.3.27  Morbum sodalis? quando firmis
4.3.28  Viribus aspiciam valentem?
4.3.29  Quando jocantis, quando iterum sales
4.3.30  Audire? quando mollibus et simul
4.3.31  Facetis duxisse luces,
4.3.32  Ancipites liceatque noctes?


10225. Rastić, Džono;... . Carmina, versio electronica [page 254 | Paragraph | SubSect | Section]

et juvat
4.4.31  Rosis jacentem, aevum beatis,
4.4.32  Quod superest, agitare mensis
4.4.33  Coetus amicorum inter et aurea
4.4.34  Inter jocosi munera liberi,
4.4.35  Pulcrae choreas at puellae
4.4.36  Interea, puerique ducant.
4.4.37  Simulque carmen ludat amabile
4.4.38  Puella


10226. Rastić, Džono;... . Carmina, versio electronica [page 256 | Paragraph | SubSect | Section]


4.5.15  Ut te longus honor decet jubarum!
4.5.16  Ut rictus patuli, et caput rotundum!
4.5.17  Quantis te Charites, Venusque dextra
4.5.18  Imbuere jocis, leporibusque,
4.5.19  Mea sive manu cibum capis, seu
4.5.20  Assultas reduci, rotasque caudam, aut
4.5.21  Incedis bipes, appetisque collum


10227. Ferić Gvozdenica,... . Elegia de tonsore, versio... [page 613 | Paragraph | Section]

grand-vicaire du diocese de Raguse. Il la composa dans sa jeunesse, à la maison de campagne d'un de ses amis. La maladresse d'un paysan par qui il était contraint de s'y faire raser, lui inspira ces vers qui n'ont pas encore vu le jour, quoique l'auteur ait déjà publié quelques poésies latines fort estimées.

1   Quicumque ille fuit barbam qui primus acuto
2  Crescentem ferro demetere instituit,


10228. Ferić Gvozdenica,... . Elegia de tonsore, versio... [page 615 | Paragraph | Section]


38  Ore sophum et rigidis moribus exprimerem:
39  Intonsum fugiant vitiorum examina mentum,
40  Nam barba et virtus foedus inire solent.

41  Barbae Hirci pretium melius novêre; daturo
42  Hanc Jove quum Capris sic doluêre mares:
43  "Ergone quod proprium nobis, Deus alme, dedisti,
44  Id nostris etiam vis dare conjugibus?
45  Quid jactare queunt tanta cum laude peractum,
46  Aruncum mento nobilem ut adjicias?


10229. Jelačić, Ljudevit. Valedictoria, versio electronica. [page 179 | Paragraph | Section]

et perpetua sine fine est beatitudo, sed hic quoque beati conscientia recti.- Beati existimatione et amore concivium.- Beati sensu gratitudinis defensae calamitatis- Et fors etiam suo tempore beandi ipsius, rectius informandi, terrae domini clementia- saepe enim, Jovis telo quercus adusta, viret. Sed esto etiam usque finem vitae hujus inimica continuo nobis obsistat fortuna!- quid inde?- Officiis publicis destituemur?- Onere responsionis coram Deo et hominibus per id liberabimur, nobisque


10230. Babulak, Oton. Elegos honoribus Iosephi Matzek,... [Paragraph | SubSect | Section]

Mature Dîvum quem sacrat alma cohors.
1.59  Hoc similive modo blande mea recreat usque
1.60   Maeonides narrans corpora lassa loci,
1.61  Echo praeterea resonat Nomen celebrandum
1.62   JOSEPHI, veris nuncia laeta ferens
1.63  Tunc subito praesens circumvolat umbra sacrorum,
1.64   Et mea sic penitus somnia vana cadunt;
1.65  Pierides etenim lyricis quem cantibus ornant
1.66  


10231. Babulak, Oton. Elegos honoribus Iosephi Matzek,... [Paragraph | SubSect | Section]

JOSEPHI, veris nuncia laeta ferens
1.63  Tunc subito praesens circumvolat umbra sacrorum,
1.64   Et mea sic penitus somnia vana cadunt;
1.65  Pierides etenim lyricis quem cantibus ornant
1.66   JOSEPHUM, vernans Iste Minister erit,
1.67  Aeque etenim JOSEPH sacrat sua Nomina Divo
1.68   Et verno pariter sub Jove Festa colit.
1.69  Ergo metu posito, tandem mea Carmina iungo
1.70  


10232. Babulak, Oton. Elegos honoribus Iosephi Matzek,... [Paragraph | SubSect | Section]

somnia vana cadunt;
1.65  Pierides etenim lyricis quem cantibus ornant
1.66   JOSEPHUM, vernans Iste Minister erit,
1.67  Aeque etenim JOSEPH sacrat sua Nomina Divo
1.68   Et verno pariter sub Jove Festa colit.
1.69  Ergo metu posito, tandem mea Carmina iungo
1.70   Musarum lyricis cantibus eximiis.
1.71  Sed quaeso, Tantis Virtutibus amplificati
1.72   Quis pleni meritis Acta referre


10233. Babulak, Oton. Ode honoribus Josephi Matzek,... [page 1 | Paragraph | Section]

Nikola Matasović 2012-12-05T20:56:00 Ode honoribus a. r. p. Josephi Matzek, ss. theologiae, ac iuris ecclesiastici licentiati, eiusdemque lectoris emeriti; ex-ministri provincialis immediati, ord. min. s. p. Francisci obs. provinciae s. Ioannis de Capistrano, dum solemnem onomaseos diem


10234. Babulak, Oton. Ode honoribus Josephi Matzek,... [page 1 | Paragraph | Section]

Ode honoribus a. r. p. Josephi Matzek, ss. theologiae, ac iuris ecclesiastici licentiati, eiusdemque lectoris emeriti; ex-ministri provincialis immediati, ord. min. s. p. Francisci obs. provinciae s. Ioannis de Capistrano, dum solemnem onomaseos diem recoluisset, in perenne gratitudinis pignus XIV kal. Aprilis a. MDCCCXXXIV devote Sacrata. ESSEKINI Typis M.A. Divald, C.R. Typographi


10235. Babulak, Oton. Ode honoribus Josephi Matzek,... [page 5 | Paragraph | Section]


1.49  Vos latet, quantis deceat nitere
1.50  Plausibus primam redeuntis Anni
1.51  Floridam lucem, rutilante stella
1.52   Suavis Eois?
1.53  Sacra JOSEPHI celebrantur isthic,
1.54  Sacra, dum dico, recoluntur almi,
1.55  Concinunt, laetosque dies celebrant
1.56   Tempora verna.
1.57  Ergo vocalem


10236. Babulak, Oton. Ode honoribus Josephi Matzek,... [page 5 | Paragraph | Section]


1.62  Svave concentu melos, atque carmen
1.63  Dulce curarum relevamen adde
1.64   Comica Clio.
1.65  Grata panduris resonemus omnes
1.66  Festa JOSEPHI, celebremus Eius
1.67  Nominis laudem, redolendo thura
1.68   Pectoris igne.
1.69  Poculis Phoebi, cyathisque fundam


10237. Babulak, Oton. Proseucticon honoribus Joannis... [page 3 | Paragraph | SubSect | Section]

oraque moesta loqui:
1.13  Singula Musarum querulis pandit sua vota
1.14   Vocibus, et pulla veste diem 3. Junii 1833 qua Illmus. Rdssimus, ad Mgnificus Dnus Josephus Comes a Sermage de Szomszéd-Vár Supremus per Districtum Zagrabiensem Studiorum et Scholarum regius Director obierat. celebrat.
1.15  Undique magna venit, moestis quae concelebrare


10238. Babulak, Oton. Proseucticon honoribus Joannis... [page 3 | Paragraph | SubSect | Section]


1.16   Turba queat Musis festa, lugubre decus;
1.17  Ergo mihi, quaeso, misero quid restat agendum?
1.18   Turbae ni socium iungere me pariter,
1.19  Ut sic JOSEPHI Musis sociatus abunde
1.20   Plangere devote carmine Fata queam.
1.21  Ast quo, quo mea sensa rapis Maeonides alma,
1.22   Aut Tua


10239. Babulak, Oton. Proseucticon honoribus Joannis... [page 4 | Paragraph | SubSect | Section]

non virtutes Eius censere per omnem
1.40   Retro actam vitam velle, perinde foret,
1.41  Frondes ac nemorum latae telluris ab axe
1.42   Dinumerare, vel ut sidera cuncta Jovis
1.43  Hoc testatur enim secreta fides cunctorum,
1.44   Qui fatis functi pectora corde gerunt:
1.45  Ut quid enim mitis resonat de montibus Echo


10240. Babulak, Oton. Proseucticon honoribus Joannis... [page 4 | Paragraph | SubSect | Section]


1.43  Hoc testatur enim secreta fides cunctorum,
1.44   Qui fatis functi pectora corde gerunt:
1.45  Ut quid enim mitis resonat de montibus Echo
1.46   JOSEPHUM plorans, voce polos penetrans:
1.47  "Discessit JOSEPH Magnus virtutibus,-- Agnus
1.48   Quem recipit clemens, cuius erat pia-- Mens.
1.49  Coelicolis iunctus gaudet num


10241. Babulak, Oton. Proseucticon honoribus Joannis... [page 5 | Paragraph | SubSect | Section]


1.63  Attamen exoritur nitidus post nubila Phoebus,
1.64   Imbres post lapsos sidera pura nitent.
1.65  Sat postquam lugubri luxit Provincia nostra
1.66   JOSEPHUM gemitu, sat sua sacra cohors;
1.67  Sat doctae postquam luxisset alumna Juventus
1.68   Palladis amissum corpore moesta Patrem,
1.69  Lucidus exoritur summo de vertice


10242. Babulak, Oton. Proseucticon honoribus Joannis... [page 5 | Paragraph | SubSect | Section]


1.77  Exultat coetus, nuper qui luxit amare,
1.78   Pectora lugentis nant salibus teneris,
1.79  Lumina quae nuper fletu non sistere quivit
1.80   JOSEPHUM ereptum docta Minerva dolens,
1.81  Castalidumque cohors longo spoliata Parente
1.82   Tempore, gemmatis ora rigans lacrymis,
1.83  Laetatur pariter, rursum iam nacta


10243. Babulak, Oton. Proseucticon honoribus Joannis... [page 5 | Paragraph | SubSect | Section]

gemmatis ora rigans lacrymis,
1.83  Laetatur pariter, rursum iam nacta Parentem,
1.84   Pieridum ludos, qui regat incolumes:
1.85  Ut regat hos inquam Praeses SERMAGE JOANNES
1.86   Fit supremus, ut hic corda dolore levet. –
1.87  Imbribus ut longis tandem succedit amoena
1.88   Tempestas coeli, ver hyemi sterili,


10244. Čobarnić, Josip. Dioclias carmen polymetrum, versio... [Paragraph | Section]

Neven Jovanović 2012-01-06T12:39:20 Početna TEI XML verzija. JOSEPHI CIOBARNICH MACARSKENSIS PRAEPOSITI DIOCLIAS CARMEN POLYMETRUM SPALATI MDCCCLXXXI Typis Antonii Zannoni


10245. Čobarnić, Josip. Dioclias carmen polymetrum, versio... [page iii | Paragraph | SubSect | Section]

CARMEN POLYMETRUM SPALATI MDCCCLXXXI Typis Antonii Zannoni VITAE PERILLUSTRIS ET REVERENDISSIMI DOMINI PRAEPOSITI JOSEPHI CIOBARNICH NARRATIO BREVIS. Joseph Ciobarnich, piis parentibus natus est Macarskae, Dalmatiae oppido, die 16. Martii anni 1790. Jam puer, clericali militiae adscriptus, domi sub peculiari praestantissimorum virorum


10246. Čobarnić, Josip. Dioclias carmen polymetrum, versio... [page v | Paragraph | SubSect | Section]

19 mensis Junii anni 1814, sacerdotio initiatus, magistri munus strenue obivit Patavii, Macarskae, Jaderae et Spalati. Qua in civitate praeprimis (1825) c. r. Gymnasii rector, verbo et exemplo per plures annos maxima laude praefuit; semper vultu hilari, imitator Josephi Calasantii, ad mores studiosae juventutis componendos omnem movere lapidem studuit, ut magis et magis quisque ex publica institutione maxima incrementa perciperet, nec non undique praeceptis Religionis sancte ac juste imbueretur. Impiger doctusque


10247. Čobarnić, Josip. Dioclias carmen polymetrum, versio... [page vi | Paragraph | SubSect | Section]

tredecim pontificalia, viginti imperatoria, quinque civica, quatuor varia. Eorum quae ad extollendas trium Caesarum nostrorum, nempe Francisci I. et Ferdinandi I. et Francisci Josephi I. felicissime imperantis, eximias virtutes, publici fecerat juris, et, si in unum colligi possent, praeclarum librum efficerent, qui inscriptus; Aureum fidelitatis in Principem speculum et omnium regalium virtutum laudationes evulgandus et studiosae


10248. Čobarnić, Josip. Dioclias carmen polymetrum, versio... [page vi | Paragraph | SubSect | Section]

thronum perventurum esse. Utrum vero id evenerit nec ne, incertum manet; cum poetae de optatis et invocatis acceptionibus numquam quidquam innotuerit. Tantummodo quum praeclarum ejus carmen: Die Natali Suae Majestatis FRANCISCI JOSEPHI I. typis Pichleriis, Vindobonae, anno 1849 vulgatum esset, Ephemerides tum temporis: Wiener Zuschauer, numero 215, diei 19. Septembris anni 1849, de Viro nostro perillustri haec quae sequuntur


10249. Čobarnić, Josip. Dioclias carmen polymetrum, versio... [page vi | Paragraph | SubSect | Section]

verba protulere: Aus der Pichler'schen Buchdruckerei ist aus Veranlassung des Geburtstages unsers geliebten Kaisers ein Gelegenheitsgedicht in lateinischer Sprache, unter den Titel: Die Natali Suae Majestatis FRANCISCI JOSEPHI I. Imperatoris et Regis aus der Feder des leider (in Wien) zu wenig gekannten und gewürdigten Schriftstellers Joseph Ciobarnich, Propstes in Macarska, der Öffentlichkeit übergeben worden. Es gehört unter die gelungensten Erzeugnisse in


10250. Čobarnić, Josip. Dioclias carmen polymetrum, versio... [page vi | Paragraph | SubSect | Section]

Epis. in part. inf., tunc temporis apud Cultus Studiorumque Ministerium a Consiliis Aulicis, legisset et exemplar laudatissimi Carminis postulasset, non multos post menses Sua Sacra Apostolica Majestas Imperator Noster FRANCISCUS JOSEPHUS I. Reverendissimum Ciobarnich, Virum singulari pietate, scientia, humanitate et caritate erga Austriam clarissimum, magno aureo numismate pro scientiis et litteris decoravit. Anno denique 1852, quum cura et


10251. Čobarnić, Josip. Dioclias carmen polymetrum, versio... [page vi | Paragraph | SubSect | Section]

Meschutar, Praeposito Josepho dignitas Episcopalis i. p. i. tamquam Auxiliario Illmi. ac Revmi. Episcopi Spalatensis et Macarskensis, tenore Bullae Pontificiae Locum Beati Petri pararetur, Josephus noster, Sanctae Ecclesiae defensor egregius, fautor Austriae fervidus, Austriacorum principum cautor praestaus, strenuus, amantissimus, dalmatae juventuti in scientiis, litteris, patriae amore magister venerandus,


10252. Čobarnić, Josip. Dioclias carmen polymetrum, versio... [page vi | Paragraph | Section]

ut tanto filio suo condignum erigeretur monumentum. Et Deo Optimo Maximo Adjutore, monumentum fiet. Spalati die 1 Januarii 1881. DIOCLIAS JOSEPHI CIOBARNICH CARMEN POLYMETRUM LIBRI TRES. AVVERTENZA. La presente edizione è fatta sulla base di un autografo a noi favorito dal R. D.


10253. Čobarnić, Josip. Dioclias carmen polymetrum, versio... [page 33 | Paragraph | SubSect | Section]


795  Sibilat et serpens inter dumeta, superbus
796  Ibat quo civis per fora, perque vias.
797  O sors infelix hominum, plorandaque casus
798  Conditio, omnigenis praeda jocusque malis!
799  Ast tu, qui transis, gressus huc siste, viator,
800  Neve has relliquias pendere mente neges.
801  Sunt hae


10254. Čobarnić, Josip. Dioclias carmen polymetrum, versio... [page 50 | Paragraph | SubSect | Section]


292  Nefanda menti porrigens phantasmata
293  Mores ocellis dictitans turpissimos;
294  Ut histriones inter altos canticos
295  Verbis jocosis, et figuris turpibus
296  Malos amorum praedicant casus, dolos.
297  Passim comoedi belluarum pellibus
298  Tecti, vel elegantibus cum vestibus


10255. Čobarnić, Josip. Dioclias carmen polymetrum, versio... [page 50 | Paragraph | SubSect | Section]


301  Quin corrigunt mores malignos civium,
302  Pravos adumbrant cum secundis plausibus.
303  Hanc sperne turbam, viliorum pessimam,
304  Ludos jocosque turpiores effuge.
305  Actus nocentes horridi spectaculi,
306  Irae, furoris, vindicisque pectoris
307  Cladem, cruorem, et inferentis vulnera


10256. Čobarnić, Josip. Dioclias carmen polymetrum, versio... [page 54 | Paragraph | SubSect | Section]

has undas, mala pellit hostis
421  Damna maligni.
422  Spiritus virtus veniens Superni
423  Labitur, culpae maculas repurgat
424  Quippe Jordanus fluitans recepit
425  Nobile donum.
426  Excipit Jesus peragrans ad oras
427  Cum cupit sanctos retulisse fontes
428  Corporis


10257. Čobarnić, Josip. Dioclias carmen polymetrum, versio... [page 60 | Paragraph | SubSect | Section]

removit et omnem
637  Errorum seriem, reserans nova lumina Coeli
638  Christus ubi infernos pede pressit ovante triumphos.
639  Quali luce nitet Templum? Hoc subit ecce Joannes 28
640  Italicis veniens oris. Ipse omnia circum
641  Conspicit, atque oculos flammato pectore tollens
642  Voce sonat grandi, simulacrum informe


10258. Čobarnić, Josip. Dioclias carmen polymetrum, versio... [page 61 | Paragraph | SubSect | Section]

ad grandia nati
655  In populum effundant faciles, virtute magistra,
656  Justinus 29 jam purgat aqua, qui foeda Naronae
657  Arva colunt. Primas decoratur honore Joannes 30
658  Dalmaticos ultra fines. Incedere vidit
659  Victrices Venetum naves prope littora Petrus 31 ;
660  Mores informat Laurentius


10259. Čobarnić, Josip. Dioclias carmen polymetrum, versio... [page 78 | Paragraph | SubSect | Section]


157  Humana quantum ars aedificat sagax
158  Aequat figuras et modicas domus
159  Quas saepe acervatis arenis
160  Ipse jocans statuit puellus.
161  Ubique mixtos insidiis dolos
162  Ubique cernes invida pectora,
163  Mendaxque fatali veneno
164  Fraus serit


10260. Čobarnić, Josip. Dioclias carmen polymetrum, versio... [page 88 | Paragraph | SubSect | Section]


484  Colle super tractos truncat furibunda bipennis,
485  Navibus et vinctos fluminis unda rapit.
486  Suspensi laqueo cellis moriuntur in imis
487  Vel circo dantur praeda jocusque feris.
488  Et tibi Petre 23 caput cecidit cervice revulsum
489  Aeternas fidei qui mihi tradis opes.
490  Eja oculi deflete mei, lacrymisque rigate


10261. Čobarnić, Josip. Dioclias carmen polymetrum, versio... [page 36 | Paragraph | Section]

1. Diocles, Diocletianus e gente Valeria Salonitana. Natus est Diocleae oppidulo quod parum distaret Salonis. Antequam ad Imperium conscenderet, dicebatur Diocles; cum purpuram indueret, voluit appellari Diocletianus latino more, atque etiam Jovius. Cum vero imperio discessit, dictus iterum est Diocles. Ita Lactantius. Imperio cessit ann. 304 circ. Ann. 59 aetatis suae. 2.


10262. Čobarnić, Josip. Dioclias carmen polymetrum, versio... [page 67 | Paragraph | SubSect | Section]

Porta ferrea ita dicta forsan eo quod ferreis laminibus constabat, et ex adverso aureae portae responderet, adhuc conservatur. Ad oras maris mittit. 27. Templum hoc quod alii Jovi, alii Dianae sacrum dicunt, nunc in Cathedralem Virgini Mariae in coelum Assumptae dicatam, mutatum maxima ex parte, conservatur. Externa porticus cum 36 columnis, quae fere omnes conservantur, totum Templum cingebat. Proportio Templi magna


10263. Čobarnić, Josip. Dioclias carmen polymetrum, versio... [page 68 | Paragraph | SubSect | Section]

formis circularibus instar squamarum dispositis. Pars media aperta accipiebat lucem. Licet forma interna fuerit multis in partibus mutata, potest tamen nobilitas pristina facillime dignosci. 28. Joannes I. Ravennas Archiepiscopus annis 552-680, qui Templum hoc in Cathedralem Metropolitanam convertit. 29. Justinus I. Archiep. ann. 840-860 convertit Naronienses.


10264. Čobarnić, Josip. Dioclias carmen polymetrum, versio... [page 68 | Paragraph | SubSect | Section]

Metropolitanam convertit. 29. Justinus I. Archiep. ann. 840-860 convertit Naronienses. 30. Joannes III. Arch, electus Primas ann. 914-940. 31. Petris III Arch. ann. 1000-1015.


10265. Čobarnić, Josip. Dioclias carmen polymetrum, versio... [page 70 | Paragraph | SubSect | Section]

ami. 1678-1708. 47. Stephanus Cupilli Archiep. ann. 1708-1719. 48. Joannes Baptista Laghi Archiep. ann. 1720-1730. 49. Antonius Cadcich Archiep. ann. 1730-1745. 50.


10266. Čobarnić, Josip. Dioclias carmen polymetrum, versio... [page 98x | Paragraph | SubSect | Section]

florebat. Volunt aliqui Valerium, patrem Diocletiani, scribam fuisse, cum quodam casu paternis bonis fuerit spoliatus. Diocletianus videtur fuisse appellatus Cajus Aurelius Valerius. Familiam Valeriam, Roma Salonas commigrasse anno 270, optimis argumentis probat Joannes Tomcus Marnavitius Farl. II. 356. 3. Sacerdos quaedam inter Druidas, com hospitio in Moesia Dioclem excepisset, et ab eo hospitalia peteret dona, dixissetque Diocles, se daturum


10267. Čobarnić, Josip. Dioclias carmen polymetrum, versio... [page 101 | Paragraph | SubSect | Section]

Alexander et Cutia, apud ostia Tiberina igne occubuerunt martyres. 19. S. Susanna filia S. Serenae et Diocletiani, quia renuntiavit Jovi sacra offerre et nuptias Herculii Maximiani, in aede propria, gladio transfixa, martyr occubuit. 20. Tanta fuit clades Christianorum in Diocletiani persecutione ut haec aetas


10268. Mažuranić, Ivan. Honoribus Magnifici Domini Antonii... [page 210 | Paragraph | Section]


21  Africus, aut boreas nivibus metuendus et imbre
22  Turbavere polos, nec splenduit ignibus aether.
23  Non nitidos dextra tonuere vibrata per axes
24  Fulmina magna Jovis, nec mugiit imber Olympo,
25  Lethiferisve furens ardoribus usserat arva
26   Sirius, aut miseri iacuerunt vota coloni
27  Nimbis in glaciem cretis: nam


10269. Mažuranić, Ivan. Honoribus Magnifici Domini Antonii... [page 220 | Paragraph | Section]

Illyriam crudeliter opprimentes arma movit, ac tres eorum exercitus strenue debellavit, postea a Ljutomislo ex insidiis sublatus. — Vid. Eginhard: Biograph. Lud. Pii, et Adelmum ad annum 822. — Conf. Beitrage zur Lösung des Preisfr. des Durchl. Erzh. Johann über Inneröst. Gesch. und Geogr. im Mittelalter. Hormayr's Archiv. 1819. Nro. 22. p. 68. et seqq. 7) Lazar et Miloš ambo illyrici heroes. Ac prior quidem


10270. Mažuranić, Ivan. Honoribus Magnifici Domini Antonii... [page 221 | Paragraph | Section]

innumeris apud nationem illyricam cantilenis celebratissimus. Floruit circa finem saeculi XIV. Vid. Raić: Istoria tom. II. p. 701. 9) Comes Nicolaus Zrinjski (Magjaris Zrinyi) Prorex Illyrici e perantiqua croatica prosapia Šubić (vid. Joh. Lucium de regno Dalmat. et Croat. l. 4. c. 9.) quae pluribus saeculis in maritima zupania Bribiriensi floruit, ac inito anno 1347. die 2. Aug. cum Ludovico Magno Hungariae Rege cambio, pro avito suo castro Ostrovica arcem Zrinj dictam, cuius


10271. Drašković, Janko. Epistula ad Metellum Ožegović... [page 251 | Paragraph | Section]

Municipaliumque conservatio cordi sit; praesumo tibi ideas meas comunicare, teque petere, ut velis apud Vos eas vulgare, et usum earum procurare-- Haec interea, una cum intimi cordis salutatione tibi, fili mi submitto, donec habuero solatium te coram videndi, et oretenus convincendi, quod semper sim tuus adictissimus amicus Joanes Drask. P. S. Perscribe quaeso, quid apud Vos obtineat, et an vester sup. com. pertigerit.


10272. Milašinović,... . Martini Sarcastii Pseudo-Nasonis... [Paragraph | Section]

mihi poenas
260   Progenies ingrata dabit; pars altera major
Et sane melior natorum gemma meorum
Vivit adhuc in vindicias et gaudia matris,
Ista, prout vindex Coelum vult, proelia pro me
Instruet, et Satyros acri certamine vincet!»
265   Dixerat, et Jovis Austriaci clypeumque aquilamque
Antetulit manibus, seque hoc munimine texit,
Dein populi vultum turbae commixta resumpsit.
Sylvius, augurio Divae stupefactus adhaeret
Multum anceps, animo spes et formido recursant
270   Et dein ipse forum petit, et, quae


10273. Milašinović,... . Martini Sarcastii Pseudo-Nasonis... [Paragraph | Section]

od numeracije u tiskanom primjerku i preuzet je iz rukopisa MP 218 jer jedino u njemu postoji tumač. Comes Alexander Draskovich. Jozipovich Antonius, comes Turopolitanus. Piszachich Georgius. Zerpak, fiscalis.


10274. Milašinović,... . Martini Sarcastii Pseudo-Nasonis... [Paragraph | Section]

Georgius. Zerpak, fiscalis. Sitkay, fiscalis. Josephus Briglevich, notarius districtualis. Aurelius Kussevich, archivarius. Stephanus Koosz, fiscalis.


10275. Milašinović,... . Martini Sarcastii Pseudo-Nasonis... [Paragraph | Section]

Ignatius Dussek, comis. prov. Nicolaus Mixich, regnor. protonotar. Joannes Mikushay, phisices professor. Alexander Kovachich. Josephus Machik, linguae h(unga)r(i)cae p(ro)f(ess)or.


10276. Milašinović,... . Martini Sarcastii Pseudo-Nasonis... [Paragraph | Section]

Joannes Mikushay, phisices professor. Alexander Kovachich. Josephus Machik, linguae h(unga)r(i)cae p(ro)f(ess)or. Daniel Farkass et ambo Vukassovich, canonicus et capitaneus, fratres.


10277. Milašinović,... . Martini Sarcastii Pseudo-Nasonis... [Paragraph | Section]

Machik, linguae h(unga)r(i)cae p(ro)f(ess)or. Daniel Farkass et ambo Vukassovich, canonicus et capitaneus, fratres. Comes Joannes Erdoedy. Magistratuales co(mi)t(a)tus Varasdinensis. Cassino Zagrabiense.


10278. Milašinović,... . Martini Sarcastii Pseudo-Nasonis... [Paragraph | Section]

Hohraiter, canonicus Zagrabiensis.} ambo in insula nati Pavchecz, canonicus Zagrabiensis.} et ambo magyaromani. Josephus Chernolatecz. Kereszturi Paulus. Tuchich.


10279. Milašinović,... . Viator Zagorianus Jožko Hranjec,... [Paragraph | Section]

Neven Jovanović 2008-08-27T00:50:28 Šala. Viator Zagorianus Jožko Hranjec Versibus macaronicis celebratus. Od + Franje Milašinovića. Arma virumque cano.
Aestus erat, ljudi sudabant, vrane ziabant,
Ipse senex Hranjec prae


10280. Milašinović,... . Viator Zagorianus Jožko Hranjec,... [Paragraph | Section]


Ipse senex Hranjec prae žedja, praeque vrućina
Bogme perivisset, nisi dobro vince bibisset.
Zagrabiae nemoguć tantos perferre calores
Ad peregrinandum se vu Zagorje resolvit.
Illa volens još pred smrtjum loca grata videre,
In quibus u dobroj volji cmokare puellas
Atque snehas olim bene podkovare solebat.
Ergo parabat na put sve, što je potrebno.
Prot podagri grandes iz škrljačine


10281. Milašinović,... . Viator Zagorianus Jožko Hranjec,... [Paragraph | Section]


Quodve duo suhi jedva traxere cabelli.
Currus erat sine tecto, ideo Mihalinka debela
Desuper expandit crinolinam krovaque fecit
Ac intus posuit vanjkušce nadevene perjem.
Huc ubi consedit naš Hranjec Jožko viator,
Protinus objačen modico Pavliša cremato,
Coepit equos žegetare bičem, žegetare bičalom
Tunc illi hrzabant et sicut strele volabant.
Prospexit patulis Novaves zvedljiva fenestris


10282. Milašinović,... . Viator Zagorianus Jožko Hranjec,... [Paragraph | Section]


Haec facies kak cikla rubens, haec vasta ramena
Hic nasus kak krumpirec okrugel, et amplus,
Hoc što sam vidla, tam delectabile pondus,
Omnia ljubavi su ut blažena rudera nostrae.
O Jožko Jožko! quae nos felicia fata
Conjunxere danas. — Dragomu sic illa locuta,
Na vrat se rukami suspendit et oscula fixit.
Ista vident alii mox larma desiit omnis,
Plaudebant omnes, ac


10283. Milašinović,... . Viator Zagorianus Jožko Hranjec,... [Paragraph | Section]

facies kak cikla rubens, haec vasta ramena
Hic nasus kak krumpirec okrugel, et amplus,
Hoc što sam vidla, tam delectabile pondus,
Omnia ljubavi su ut blažena rudera nostrae.
O Jožko Jožko! quae nos felicia fata
Conjunxere danas. — Dragomu sic illa locuta,
Na vrat se rukami suspendit et oscula fixit.
Ista vident alii mox larma desiit omnis,
Plaudebant omnes, ac


10284. Gundulić, Ivan;... . Osmanides, versio electronica [Paragraph | Section]

Neven Jovanović 2013-08-12 Početna CroALa verzija. IOANNIS FRANCISCI GONDULAE PATRICII RAGUSINI OSMANIDES A BLASIO E BARONIBUS GHETALDI EIUS CONTERRANEO LATINIS versibus expressa.


10285. Gundulić, Ivan;... . Osmanides, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]

RATIO OPERIS AB INTERPRETE REDDITA.

Illyricos inter poetas, qui aevo decimo septimo Ragusae floruere, suisque scriptis claram nominis famam posteritati tradiderunt, unanimi literatorum hominum sententia principem obtinet locum Ioannes Franciscus Gondula Ragusae e nobili patriciorum genere die 8. Januarii 1588 natus. Solerti parentum curâ in patrio Societatis Iesu collegio educatus, studiis ibi diligentissimam operam navavit; quapropter acri ut fuerat ingenio, et egregia indole praeditus brevi magnopere profecit tum in


10286. Gundulić, Ivan;... . Osmanides, versio electronica [page x | Paragraph | SubSect | Section]

decem et octo fuere, deficientibus decimo quarto, et decimo quinto libris, idque evenit, aut quod ab auctore non fuerant, ut aliqui putant, confecti, sive quavis ignota caussâ illorum fieret iactura. Huic defectui mire suffecit Petrus Ignatius Sorgo ex paterna avia Nicoletta Gondula dicti Ioannis Francisci pronepos. Osmanides prout fuit post auctoris mortem reperta, atque uti illam dictus Sorgo absolvit, fuit primum anno 1826 Ragusae Antonii Martecchini typis vulgata. Altera editio nonnullis mutatis, omissis, et additis Zagabriae anno 1844 subsequuta est, Ludovici Gay


10287. Gundulić, Ivan;... . Osmanides, versio electronica [page xi | Paragraph | SubSect | Section]

bona voluntas, et meta proposita excusationem, et indulgentiam apud benevolum lectorem mihi concilient. Ex Catharina Gondula mea avia paterna, et sorore Sigismundi Gondulae ultimi huius patriciae domus agnati masculi, quae cum illo mense ianuarii 1800 fuit extincta, recenseor etiam ego inter dicti Ioannis Francisci Gondulae pronepotes; ideoque pergratum quoque mihi accidit tanto illustri proavo hoc devotionis, et obsequii vel tenue signum offerre. At fortasse non unus insurget sciscitans, an Osmanides praescriptis epici carminis regulis, et legibus satisfaciat, et


10288. Gundulić, Ivan;... . Osmanides, versio electronica [page xvii | Paragraph | SubSect | Section]

VLADISLAVO SIGISMUNDI POLONORUM REGIS FILIO SCHITHARUM TURCARUMQUE TRIUMPHATORI INVICTO GONDULA FAMILIA HOSPITI SUO CUIUS HUMANISSIMAM MAIESTATEM SEMEL IN HIS AEDIBUS ASPEXIT SEMPER IN IMAGINE SUSPICIET In miscellaneis mss. historicis Patris Ioannis Mariae Mattei, quae in bibliotheca PP. Franciscanorum Ragusae exstant, reperitur haec inscriptio. Fortasse tanti hospitis memoria, et subsequuta ejus grandia, et clarissima adversus Turcas gesta tunc iuveni poetae Ioanni Francisco Gondula aditum praebuere illyricum


10289. Gundulić, Ivan;... . Osmanides, versio electronica [page 21 | Paragraph | Section]


56  Inscripsit radiis caeli super aethera summa,
57  Nempe monens Eoum, ut sterneret ille draconem,
58  Pelleret atque Tyrâ Iovis ales victor ad Istrum.
59  Dum tacito haec iuvenis volvit sub corde superbus,
60  Angitur, atque dolet, ratus istis laudibus esse 60


10290. Gundulić, Ivan;... . Osmanides, versio electronica [page 39 | Paragraph | SubSect | Section]


74   Osmani valeant fato superesse perempti.
75  Deficiunt vires, mihi si tua gratia desit, 75
76  Partibus Arctois Iovis ales qui äera tranas,
77  Adsis mî, facilisque iuves tua gesta canentem;
78  Orpheus nam si iterum vitales carperet auras,


10291. Gundulić, Ivan;... . Osmanides, versio electronica [page 72 | Paragraph | SubSect | Section]


103  Fama est in caelum olim coniurasse gigantes,
104  Montibus ac celsis ausos imponere montes,
105  Et Iovis aethereas armis rescindere portas, 105
106  Mole at disiectâ cecidisse hinc fulmine stratos.
107  Exemplum hoc memoret demens audacia vulgi,


10292. Gundulić, Ivan;... . Osmanides, versio electronica [page 86 | Paragraph | SubSect | Section]


292  Vi, scelus horrendum, rapitur genitoris ab ulnis,
293  Frustra at luctatur solvi, velut alba columba
294  Correpta ex uncis Iovis alitis unguibus atrae,
295  At natam advertens sibi raptum fraude nefandâ, 295
296  Canos discindit longaevas fronte capillos,


10293. Gundulić, Ivan;... . Osmanides, versio electronica [page 96 | Paragraph | SubSect | Section]


181  In faciem alterius, quas haurit, coniicit undas,
182  Et dum sic variis alternant praelia ludis,
183  Pandere gaudentes astus, artesque iocosas,
184  Extemplo clamorque virûm, clangorque tubarum
185  Auditur, sonitu circum nemus omne remugit. 185


10294. Gundulić, Ivan;... . Osmanides, versio electronica [page 110 | Paragraph | SubSect | Section]

Sigmundus succedit, fronte serenâ,
282  Nomen qui Augusti meruit, quum sceptra tenebat,
283  Ficto equiti in scuto Iovis ales proximus adstat.
284  Victor coniunxit Livones namque Polonis.
285  Hungarico hinc abitu Rex sese extollit, et heros 285


10295. Jurić, Šime. Praefatio in Iugoslaviae... [page vb | Paragraph | Section]

populi Croatici, qui apud aulas Europaeas auxilium contra immanissimum Turcam implorabant, Antonii Verantii, Matthiae Flacii Illyrici, Dominici Zavorei, Vincentii Priboevi, Stephani Gradii,.Pauli Ritteri, Rogerii Iosephi Boskovich, Titi Brezovatsky, Pauli Stoosz, Francisci Millashinovich, Josephi Georgii Strossmayer, plurimorum ceterorum. Anonymus Dalmata ( Cyllenius Dalmaticus e civitate Macarensi ) circa annum 1840. ore Pauli Stoosz Latine canit:
Me natale solum retinet, me patria cara
Dulce ligat, vinctumque fovet mihi pectus in


Bibliographia locorum inventorum

Adam Parižanin (floruit 1059) [1059], Tres hymni perantiqui de Laudibus S. Domnii, versio electronica (, Split), 394 versus, verborum 4195, Ed. Neven Jovanović [genre: poesis - hymnus] [word count] [adamushymnidomnii].

Anastazije, hrvatski biskup i kraljev kancelar (floruit 1070) [1070], Confirmatio Radovani, versio electronica (, Nin), 428 verborum, Ed. Luka Vukušić [genre: prosa - donatio; prosa - diploma; prosa - acta] [word count] [anastasiusconfirmatioradovani].

Auctores varii (1080-1105) [1080], Jura sancti Petri de Gomai, versio electronica (, Split), 6348 verborum, Ed. Petar Skok Viktor Novak [genre: prosa - charta] [word count] [aavvsupetarski].

Pop Dukljanin (c. 1149) [1149], Regnum Slavorum, versio electronica (), Verborum 12004, Ed. Vladmir Mošin [genre: prosa oratio - historia] [word count] [presbdoclregnumsl].

Toma Arhiđakon (1200-1268) [1268], Historia seu cronica Salonitanorum atque Spalatinorum pontificum, versio electronica (, Split), Verborum 40426, Ed. Olga Perić [genre: prosa oratio – historia] [word count] [thomashistsalon].

Perceval Ivanov iz Ferma (c. 1312) [1312], Prohemium statutorum Spalati, versio electronica (), 1216 verborum, 44 versus, Ed. J. J. Hanel [genre: prosa oratio – praefatio; poesis - carmen] [word count] [percevalprohem].

Milecije (c. 1340) [1340], Miletii versus, versio electronica (), 91 versus, verborum 573, Ed. Stjepan Krasić [genre: poesis - historia] [word count] [miletversus].

Anonymus (floruit 1346-1353) [1346], Obsidio Iadrensis, versio electronica (), Verborum 22573, Ed. Veljko Gortan; Branimir Glavičić; Vladimir Vratović [genre: prosa oratio – historia] [word count] [anonymusobsidioiadrensis].

Pavlović, Pavao (1347-1416) [1371], Memoriale, versio electronica (), Verborum 12550, Ed. Ferdo Šišić [genre: prosa oratio - chronica] [word count] [paulopmemoriale].

Jurjević, Juraj (fl. 1400) [1418], Doctrina rebusque gerendis ornatissimo uiro Baptistae Bauiloquae Georgius de Georgiis plurimam salutem dicit, versio electronica. (, Venecija), Verborum 755, Ed. Neven Jovanović [genre: prosa oratio - epistula] [word count] [jurjevicjepist14180601].

Sobota, Ivan (m. 1467) [1438], Epistulae V ad Mapheum Vallaressum, versio electronica. (, Trogir), Verborum 672, Ed. Arnaldo Segarizzi [genre: prosa oratio - epistula] [word count] [sobotaiepistvallar5].

Sobota, Ivan (m. 1467) [1438], Epistula ad Mapheum Vallaressum (Tragurii, 1438), versio electronica. (, Trogir), Verborum 255, Ed. Darko Novaković [genre: prosa oratio - epistula] [word count] [sobotaiepist14380715].

Vitez od Sredne, Ivan (c. 1405-1472) [1445], Joannis de Hunyad virtus et character militaris, una rei praelio ad Varnam gestae series, sinistri exitus causae ac subsidiorum petitio, versio electronica (, Pesth), Verborum 977, Ed. György Fejér [genre: prosa oratio - epistula] [word count] [viteziepist1445].

Jan Panonije (1434-1472) [1447], Epigrammata et elegiae, versio electronica (, Italia; Hungaria), 5735 versus, verborum 37748, Ed. Sándor Kovács [genre: poesis - epigramma; poesis - elegia; poesis - carmen] [word count] [ianpanepigreleg].

Vitez od Sredne, Ivan (c. 1405-1472) [1448], Epistolae duo a. 1448, versio electronica (, Servia; Segedinum), Verborum 1682, Ed. György Fejér [genre: prosa oratio - epistula] [word count] [viteziepist1448].

Grad Šibenik (1449) [1449], Documenta de ecclesia Sibenicensi a. 1449, versio electronica (), Verborum 1210, Ed. Vincenzo Miagostovich [genre: prosa - acta officialia] [word count] [documentaecclsibenic].

Biličić, Stjepan (floruit 1450) [1450], Scripta varia, versio electronica (, Šibenik), Verborum 887, Ed. Neven Jovanović [genre: prosa oratio - fabula; prosa oratio - chronica] [word count] [bilicicscronica].

Sobota, Katarina (c. 1469) [1451], Sobotarum epitaphium, versio electronica (, Trogir), Verborum 2575, Ed. Pavao Andreis [genre: prosa oratio - inscriptio] [word count] [sobotacinscriptio].

Rastić, Nikola (c. 1418.–1454.) [1451], Clarissimo Equiti D. Francisco Barbaro S., versio electronica (, Dubrovnik), Verborum 532, Ed. Angelo Maria Quirini [genre: prosa oratio - epistola] [word count] [rasticnepist].

Sobota, Ivan (mortuus 1467) [1451], Johannes Sobotae Mapheo archiepiscopo Hyadrensi (Venetiis, 1451-06-28), versio electronica (, Venecija), Verborum 616, Ed. Luka Jelić Franjo Rački [genre: prosa oratio - epistula] [word count] [sobotaiepist14510628].

Sagudinus, Nicolaus (fl. 1452) [1452], Fragmentum epistulae, versio electronica. (), Verborum 251, Ed. Luka Jelić [genre: prosa oratio - epistula] [word count] [sagudinusnepist1452].

Sobota, Ivan (mortuus 1467) [1452], Johannes Sobotae Mapheo archiepiscopo Hyadrensi, versio electronica (, Trogir), Verborum 251, Ed. Luka Jelić Franjo Rački [genre: prosa oratio - epistula] [word count] [sobotaiepist14520802].

Sobota, Ivan (mortuus 1467) [1453], Johannes Sobote Clarissimo P. M. S. P. D., versio electronica (, Trogir), Verborum 134, Ed. Luka Jelić Franjo Rački [genre: prosa oratio - epistula] [word count] [sobotaiepist14530520].

Sobota, Ivan (mortuus 1467) [1453], Johannes Sobotae Mapheo archiepiscopo Hyadrensi, versio electronica (, Trogir), Verborum 118, Ed. Luka Jelić Franjo Rački [genre: prosa oratio - epistula] [word count] [sobotaiepist14530630].

Sobota, Ivan (mortuus 1467) [1453], Joannes Sobote Clarissimo P. M. S. P. D., versio electronica (, Trogir), Verborum 224, Ed. Luka Jelić Franjo Rački [genre: prosa oratio - epistula] [word count] [sobotaiepist14530724].

Augustin Zagrepčanin, Juraj (fl. 1454) [1454], Epistola ad Nicolaum Ostphi, versio electronica (), Verborum 1885, Ed. Ladislaus Juhász [genre: prosa oratio - epistula] [word count] [augustgepist].

Sobota, Ivan (mortuus 1467) [1454], Joannis Sobote Dalmate epistola, versio electronica (, Trogir), Verborum 545, Ed. Luka Jelić Franjo Rački [genre: prosa oratio - epistula] [word count] [sobotaiepist14540727].

Sobota, Ivan (mortuus 1467) [1454], Johannes Sobote clarissimo Patricio P. M. S. P. D., versio electronica (, Trogir), Verborum 222, Ed. Luka Jelić Franjo Rački [genre: prosa oratio - epistula] [word count] [sobotaiepist14540814].

Sobota, Ivan (mortuus 1467) [1454], Clarissimo patricio Petro M. Joannes Sobote, versio electronica (, Trogir), Verborum 471, Ed. Luka Jelić Franjo Rački [genre: prosa oratio - epistula] [word count] [sobotaiepist14541224].

Jan Panonije (1434-1472) [1456], Epistulae, versio electronica (, Italia; Hungaria), 1969 verborum, Ed. Sámuel Teleki [genre: prosa - epistula; prosa - versio] [word count] [ianpanepist].

Jan Panonije (1434-1472) [1462], Ad Galeottum epistula, versio electronica (, Italia; Hungaria), 366 verborum, Ed. Ács Pál Jankovics József Kőszeghy Péter [genre: prosa - epistula] [word count] [ianpanepistgal1462].

Nikola Modruški (c. 1427-1480) [1463], Nauicula Petri, versio electronica (), Verborum 6607, Ed. Luka Špoljarić [genre: prosa - tractatus; prosa - epistula] [word count] [modrnnavic].

Jan Panonije (1434-1472) [1465], Galeotto suo epistula, versio electronica (, Hungaria), 926 verborum, Ed. Ács Pál Jankovics József Kőszeghy Péter [genre: prosa - epistula] [word count] [ianpanepistgal1465].

Lipavić, Ivan (floruit 1465) [1465], Joannes Lipauich post pestem Tragurium rediens composuit, versio electronica (), 70 versus, verborum 465, Ed. Šime Jurić [genre: poesis - elegia] [word count] [lipaviceleg].

Nikola Modruški (c. 1427-1480) [1465], De consolatione liber, versio electronica (, Italija), Verborum 79291, Ed. Neven Jovanović [genre: prosa oratio - tractatus] [word count] [modrncons].

Jan Panonije (1434-1472) [1465], Oratio legatorum Matthiae regis ad pontificem, in publica audientia, versio electronica (, Roma), 1091 verborum, Ed. Ács Pál Jankovics József Kőszeghy Péter [genre: prosa - oratio] [word count] [ianpanoratio].

Jan Panonije (1434-1472) [1467], Serenissimo Hungarorum regi Matthiae epistula, versio electronica (, Italia; Hungaria), 406 verborum, Ed. Ács Pál Jankovics József Kőszeghy Péter [genre: prosa - epistula] [word count] [ianpanepistmatth].

Šižgorić, Juraj (c. 1445-1509?) [1469], Prosopopeya, versio electronica (), 98 versus, verborum 1000, Ed. Darko Novaković [genre: poesis - elegia] [word count] [sisgorgeleg].

Nikola Modruški (c. 1427-1480) [1474], Oratio in funere Petri Riarii, versio electronica (, Rim), Verborum 4115, Ed. Neven Jovanović [genre: prosa oratio - oratio] [word count] [modrnoratioriar].

Cipiko, Koriolan (1425-1493) [1477], Petri Mocenici imperatoris gestorum libri tres, versio electronica (), Verborum 16317, Ed. Neven Jovanović [genre: prosa oratio – historia] [word count] [cipikokpetri].

Marulić, Marko (1450-1524) [1477], Carmina Latina, versio electronica (, Split), 2206 versus, verborum 14802, Ed. Bratislav Lučin ; Darko Novaković [genre: poesis - carmen; poesis - epigramma; poesis - epistula; poesis - hymnus; poesis - elegia] [word count] [marulmarcarmina].

Šižgorić, Juraj; Marulić, Marko; Mihetić, Ambroz; Tideo Acciarini; Andrea Banda di Verona; Hilarion di Vicenza; Raffaele Zovenzoni; Giliberto Grineo (c. 1445-1509?; 1450-1524; c. 1420-post 1487) [1477], Elegiarum et carminum libri tres, versio electronica (), 1585 versus, verborum 10077, Ed. Veljko Gortan [genre: poesis - carmen; poesis - elegia] [word count] [sisgorgeleg].

Gučetić, Ivan (1451-1502) [1478], Epigramma in morte Domiti Calderini, versio electronica (), 10 versus, verborum 67, Ed. Darko Novaković [genre: poesis - epigramma] [word count] [gotiusiepigramma].

Marulić, Marko (1450-1524) [1480], Repertorium, versio electronica (), Verborum 315700, Ed. Branimir Glavičić [genre: prosa oratio - loci communes] [word count] [marulmarrepert].

Cipiko, Alviz (1456-1504) [1482], Panegyricus in senatum Venetiarum, versio electronica (), 263 versus, verborum 2026, Ed. Giuseppe Praga [genre: poesis - elegia; poesis - epigramma; prosa - epistula] [word count] [cipikoapaneg].

Crijević, Ilija (1463-1520) [1484], Carmina e cod. Vat. lat. 1678, versio electronica (, Dubrovnik), 7675 versus, verborum 46525, Ed. Darko Novaković [genre: poesis - elegia; poesis - epigramma; poesis - lyrica; poesis - epica] [word count] [crijevicarm1678].

Šižgorić, Juraj (c. 1445-1509?) [1485], De situ Illyriae et civitate Sibenici, versio electronica (, Šibenik), Verborum 687, Ed. Daniele Farlati [genre: prosa oratio - epistula] [word count] [sisgorgmiraculum].

Šižgorić, Juraj (c. 1445-1509?) [1487], Odae de apostolis, versio electronica (), 526 versus, verborum 2640, Ed. Veljko Gortan [genre: poesis - oda; prosa oratio - epistula] [word count] [sisgorgodae].

Šižgorić, Juraj (c. 1445-1509?) [1487], De situ Illyriae et civitate Sibenici, versio electronica (, Šibenik), Verborum 3721, Ed. Veljko Gortan [genre: prosa oratio - descriptio; prosa oratio - chorographia] [word count] [sisgorgdesitu].

Bunić, Jakov (1469-1534) [1490], De raptu Cerberi, editio electronica (, Dubrovnik), 1034 versus, verborum 6750, Ed. Branimir Glavičić [genre: poesis - epica] [word count] [bunicjder].

Gundulić, Fran Lucijan; Crijević, Ilija (1451/2-1505; 1463-1520) [1490], Baptistinus, versio electronica (, Dubrovnik), 13 versus, verborum 3401, Ed. Dora Ivanišević Petra Šoštarić [genre: prosa oratio - novella; poesis - epigramma] [word count] [gondolflbapt].

Nimira Rabljanin, Martin (floruit 1494) [1492], Epigramma ad lectorem Politicon Aristotelis, versio electronica (), 6 versus, verborum 69, Ed. Neven Jovanović [genre: poesis - epigramma] [word count] [nimiramepigr].

Nimira Rabljanin, Martin (floruit 1494) [1492], Epistula Ludovico Valentiae Ferrariensi (1492), versio electronica (), verborum 988, Ed. Neven Jovanović [genre: prosa oratio - epistula] [word count] [nimiramepist].

Gučetić, Ivan (1451-1502) [1493], Panegyris Wladislao Hungarie et Boemie regi, principi invictissimo dicta, versio electronica (), Verborum 743, Ed. Fialová, Andelă Hejnic, Josef [genre: prosa oratio - oratio] [word count] [gotiusipanegyris].

Nimira Rabljanin, Martin (floruit 1494) [1494], Sermo de passione Domini, versio electronica (), Verborum 7331, Ed. Neven Jovanović [genre: prosa oratio - sermo] [word count] [nimiramsermo].

Marulić, Marko (1450-1524) [1496], De institutione bene vivendi per exempla sanctorum, versio electronica (, Split), Verborum 186963, Ed. Branimir Glavičić [genre: prosa oratio - tractatus] [word count] [marulmarinst].

Božićević Natalis, Frano (1469-1562) [1497], Francisci Natalis Carmina, versio electronica (), 3135 versus, verborum 19055, Ed. Miroslav Marcovich [genre: poesis - carmen; poesis - elegia; poesis - epigramma] [word count] [natalisfcarmina].

Dragišić, Juraj; Crijević, Ilija; Karlo Pucić; Frano Galatin (non post 1445-1520; 1463-1520; 1458?-1522; floruit 1499) [1499], Oratio funebris habita pro magnifico et generoso senatore Iunio Georgio patritio Rhagusaeo, versio electronica (), 28 versus, verborum 2459, Ed. Neven Jovanović [genre: prosa oratio - epistula; poesis - epigramma; prosa oratio - oratio] [word count] [dragisicjoratio].

Pucić, Karlo (1458-1522) [1499], Elegiarum libellus de laudibus Gnese puellae, versio electronica (, Dubrovnik), Versus 194, verborum 1177, Ed. Đuro Körbler [genre: poesis - elegia; poesis - carmen; poesis - cyclus] [word count] [pucicklibellus].

Dragišić, Juraj (ante 1445 – 1520) [1499], De natura angelica, libri principium, versio electronica (), 1777 verborum, Ed. Neven Jovanović [genre: prosa oratio - epistula; prosa oratio - tractatus] [word count] [dragisicjang].

Bunić, Jakov; Caluus, Hieronymus; Gučetić, Ivan; Hieronymus; And.; Severitan, Ivan Polikarp (1469-1534; c. 1526; 1451-1502; c. 1526; 1472 - c. 1526) [1502], Carmina minora ex libro De vita et gestis Christi, versio electronica (), 360 versus, 4279 verborum, Ed. Neven Jovanović [genre: poesis - carmen; poesis - epigramma; poesis - sapphicum; prosa - epistula] [word count] [aavvcarminavgc].

Crijević, Ilija (1463-1520) [1502], Oratio funebris in Joannem Gotium (fragmenta), versio electronica (, Dubrovnik), Verborum 775, versus 2, Ed. Darinka Nevenić Grabovac [genre: prosa - oratio; prosa - oratio funebris] [word count] [crijevigotius1502].

Niger, Toma [1502], Divina electio ac tempestiva creatio serenissimi principis Veneti Leonardi Lauretani cum pronostico sui invictissimi principatus, versio electronica (), 429 versus, verborum 2723, Ed. Giuseppe Praga Neven Jovanović [genre: poesis - elegia; poesis - panegyris; poesis - epigramma] [word count] [nigertdivin].

Andreis, Matej (c. 1500) [1502], Epithalamium in nuptias Vladislai Pannoniarum ac Boemiae regis et Annae Candaliae reginae, versio electronica (), 451 versus, verborum 3143, Ed. Ladislaus Juhász [genre: poesis - epithalamium] [word count] [andreismepith].

Marulić, Marko (1450-1524) [1503], In epigrammata priscorum commentarius (), Verborum 25316, Ed. Bratislav Lučin [genre: prosa oratio - commentarius] [word count] [marulmarinepigr].

Crijević, Ilija (1463-1520) [1504], Epistula ad Marinum Bonum (1504/1512), versio electronica (, Dubrovnik), 358 verborum, Ed. Irena Bratičević [genre: prosa oratio - epistula] [word count] [crijeviepist1504].

Brodarić, Stjepan (1490-1539) [1505], Epistulae, versio electronica. (), Verborum 166, Ed. Petrus Kasza [genre: prosa oratio - epistula] [word count] [brodaricsepistulae].

Crijević, Ilija (1463-1520) [1506], De Epidauro, versio electronica (, Dubrovnik), 573 versus, verborum 3825, Ed. Darko Novaković [genre: poesis - epica] [word count] [crijeviepidauro].

Crijević, Ilija (1463-1520) [1506], Epistula ad Marinum Bonum (1506), versio electronica (, Dubrovnik), versus 6, 432 verborum, Ed. Irena Bratičević [genre: prosa oratio - epistula; poesis - versus intertexti] [word count] [crijeviepist1506].

Grisogono, Federik (1472-1538) [1507], Speculum astronomicum, versio electronica (), Versus 100, verborum 18852, Ed. Mihaela Girardi-Karšulin Olga Perić Tomislav Ćepulić [genre: prosa oratio - epistula; prosa oratio - oratio; prosa oratio - tractatus; poesis - ode; poesis - elegia; poesis - epigramma] [word count] [grisogonofspeculum].

Marulić, Marko (1450-1524) [1507], Vita diui Hieronymi, versio electronica (), Verborum 10681, Ed. Darko Novaković [genre: prosa oratio - vita] [word count] [marulmarvita].

Crijević, Ilija (1463-1520) [1509], In Junium Sorgium avunculum suum funebris oratio, versio electronica (), Verborum 4212, versus 35, Ed. István Hegedüs [genre: prosa - oratio; prosa - oratio funebris] [word count] [crijevisorgo1509].

Severitan, Ivan Polikarp (1472 - c. 1526) [1509], Solimaidos libri III, versio electronica (), 1154 versus, verborum 9287, Ed. Irena Bratičević [genre: poesis - epica; poesis - epigramma; poesis - carmen; prosa - epistula - praefatio] [word count] [severitanipsolimaidos].

Marulić, Marko (1450-1524) [1510], Dauidias, versio electronica (), 6765 versus, verborum 45407, Ed. Branimir Glavičić [genre: poesis - epica] [word count] [marulmardauid].

Marulić, Marko (1450-1524) [1510], Quinquaginta parabolae, versio electronica (), Verborum 13330, Ed. Branimir Glavičić [genre: prosa oratio - parabola] [word count] [marulmarquinqu].

Baničević, Jakov (1466-1532) [1511], Epistula ad Alouisium Brengier (1511-04-29), versio electronica. (, Tübingen), Verborum 336, Ed. G. Amboise [genre: prosa oratio - epistula] [word count] [banicjepist15110429].

Brodarić, Stjepan (1490-1539) [1512], Epistula ad Aldum Manutium, versio electronica. (, Budim), Verborum 166, Ed. Eugen Abel Pierre de Nolhac [genre: prosa oratio - epistula] [word count] [brodaricsepist15120914].

Baničević, Jakov (1466-1532) [1513], Epistulae anni 1513, versio electronica. (), Verborum 5324, Ed. G. Amboise [genre: prosa oratio - epistula] [word count] [banicjepist1513].

Beneša, Damjan (1476-1539) [1514], Epistolae dedicatoriae ex opere de secundo bello Punico, versio electronica (, Lyon), verborum 1502, Ed. Rezar, Vladimir [genre: prosa - epistula dedicatoria] [word count] [benesadepistolaededic].

Andreis, Franjo Trankvil (1490-1571) [1515], Epistolae III, versio electronica (), Verborum 975, versus 33, Ed. Neven Jovanović [genre: poesis - elegia; prosa oratio - epistula] [word count] [andreisfepist].

Andreis, Franjo Trankvil (1490-1571) [1515], Ode in triumpho reuerendissimi atque amplissimi domini Ioannis de Lasko, archiepiscopi Gneznensis, de uictoria inuictissimi Sigismundi, Polonie regis, contra Moscos habito, versio electronica (), 60 versus, verborum 294, Ed. Bratislav Lučin [genre: poesis - oda] [word count] [andreisfode].

Andreis, Franjo Trankvil (1490-1571) [1515], Quattuor epigrammata in libris, versio electronica (), Verborum 600, 105 versus, Ed. Neven Jovanović [genre: poesis - carmen] [word count] [andreisfepigr].

Marulić, Marko (1450-1524) [1516], Evangelistarium, versio electronica (), Verborum 155872, Ed. Neven Jovanović [genre: prosa oratio - tractatus] [word count] [marulmareuang].

Baničević, Jakov (1466-1532) [1516], Spectabili et egregio Domino Ioanni de Curijs Dantisco, versio electronica. (, Augsburg), Verborum 189, Ed. Neven Jovanović [genre: prosa oratio - epistula] [word count] [banicjepistdantisc15160106].

Baničević, Jakov (1466-1532) [1516], Magnifico domino Ioanni de Curiis Dantisco, versio electronica. (, Augsburg), Verborum 197, Ed. Neven Jovanović [genre: prosa oratio - epistula] [word count] [banicjepistdantisc15160110].

Niger, Toma [1516], Epigramma in piam curam Ioannis Statilii Traguritae, versio electronica (), verborum 65, versus 8, Ed. Bratislav Lučin [genre: poesis - epigramma] [word count] [nigertepigrammastatil].

Kožičić Benja, Šimun [1516], De Corvatiae desolatione, versio electronica (, Roma), verborum 1764, Ed. Bratislav Lučin [genre: prosa oratio - oratio] [word count] [begniusscorvatiae].

Marulić, Marko (1450-1524) [1517], Catulli carminis epitomae, versio electronica (), Verborum 1474, Ed. Bratislav Lučin [genre: prosa oratio - epitome] [word count] [marulmarcatull].

Marulić, Marko (1450-1524) [1517], De Veteris instrumenti uiris illustribus, versio electronica (), Verborum 29840, Ed. Branimir Glavičić [genre: prosa oratio - vita] [word count] [marulmarvirill].

Andreis, Franjo Trankvil (1490-1571) [1518], Lectori verum describit philosophum, versio electronica (), 16 versus, verborum 90, Ed. Neven Jovanović [genre: poesis - hendecasyllabi] [word count] [andreisflectoriphil].

Andreis, Franjo Trankvil (1490-1571) [1518], Oratio Tranquilli Parthenii Andronici Dalmatae contra Thurcas ad Germanos habita, versio electronica (, Augsburg), 35 versus, verborum 5015, Ed. Neven Jovanović [genre: prosa oratio - oratio] [word count] [andreisfthurcgerm].

Andreis, Franjo Trankvil (1490-1571) [1518], Oratio de laudibus eloquentiae auctore Tranquillo Parthenio Andronico Dalmata in Gymnasio Lipsensi pronuntiata, versio electronica (, Leipzig), Verborum 4822, Ed. Neven Jovanović [genre: prosa oratio - oratio] [word count] [andreisfeloq].

Andreis, Franjo Trankvil (1490-1571) [1518], Ad Deum Contra Thurcas Oratio Carmine Heroico, versio electronica (, Nürnberg; Ingoldstadt), 326 versus, verborum 2269, Ed. Neven Jovanović [genre: poesis - carmen; poesis - silva] [word count] [andreisfthurcher].

Marulić, Marko (1450-1524) [1519], De humilitate, versio electronica (), Verborum 81625, Ed. Branimir Glavičić [genre: prosa oratio - tractatus] [word count] [marulmarhumil].

Marulić, Marko (1450-1524) [1519], Dialogvs de Hercule a Christicolis superato, versio electronica (), Verborum 8236, Ed. Branimir Glavičić [genre: prosa oratio - dialogus] [word count] [marulmardial].

Posedarski, Stjepan; Stephanus Possidarski (floruit 1520.) [1519], Oratio habita apud Leonem Decimum, Pontificem Maximum, pro Domino Joanne Torquato Comite Corbaviae defensore Crovaciae (1519), versio electronica (, Rim), 6 versus, verborum 766, Ed. William Roscoe Thomas Roscoe [genre: prosa oratio - oratio; poesis - epigramma] [word count] [posedarskisoratio].

Crijević Tuberon, Ludovik (1458-1527) [1520], Commentariolus de origine et incremento urbis Rhacusanae, versio electronica (), Verborum 5404, Ed. Vladimir Rezar [genre: prosa oratio – historia] [word count] [tuberocommrhac].

Marulić, Marko (1450-1524) [1520], De ultimo Christi iudicio sermo, versio electronica (), Verborum 16879, Ed. Branimir Glavičić [genre: prosa oratio - sermo] [word count] [marulmarultiudic].

Crijević Tuberon, Ludovik (1458-1527) [1522], Commentarii de temporibus suis, versio electronica (), Verborum 118743; librorum 11, capitum 165, Ed. Vladimir Rezar [genre: prosa oratio - historia] [word count] [tuberocomm].

Marulić, Marko (1450-1524) [1522], Epistola ad Adrianum VI Pontificem Maximum, versio electronica (), Verborum 2644, Ed. Darko Novaković [genre: prosa oratio - epistula] [word count] [marulmarepistadr].

Marulić, Marko (1450-1524) [1522], Tropologica Dauidiadis expositio, versio electronica (), Verborum 5871, Ed. Neven Jovanović [genre: prosa oratio - expositio] [word count] [marulmartrop].

Severitan, Ivan Polikarp (1472 - c. 1526) [1522], Feretreidos libri tres, versio electronica (), 807 versus, verborum 8510, Ed. Neven Jovanović [genre: poesis - epica] [word count] [severitanipferetr].

Frankapan, Bernardin (1453-1529) [1522], Bernardini de Frangepanibus comitis Segniae, Vegliae, Modrusiique etc. Oratio pro Croatia Nürenbergae in Senatu Principum Germaniae habita XIII. Cal. Decemb. An. Ch. M.D.XXII, versio electronica (, Nürnberg), Verborum 2137, Ed. Violeta Moretti [genre: prosa oratio - epistula; prosa oratio - oratio] [word count] [frankapanboratiocroatia].

Božićević Natalis, Frano (1469-1562) [1524], Vita Marci Maruli Spalatensis per Franciscum Natalem conciuem suum composita, versio electronica (), Verborum 1777, Ed. Bratislav Lučin [genre: prosa oratio - vita] [word count] [natalisfvitamaruli].

Božićević Natalis, Frano; Martinčić, Franjo; Martinčić, Jerolim; Alberti, Nikola; Alberti, Antun; Papalić, Jerolim; Paskvalić, Donat [1524], Epitaphia Marci Maruli, versio electronica (), 55 versus, verborum 383, Ed. Neven Jovanović [genre: poesis - epigramma; poesis - epitaphium] [word count] [aavvepitaphmaruli].

Bučinjelić, Miho (1479 - c. 1550) [1524], Epistula ad Gerardum Planiam, versio electronica (, Dubrovnik), Verborum 2445, Ed. Neven Jovanović [genre: prosa oratio - epistula] [word count] [bucinjelicmepist].

Pribojević, Vinko (mortuus post a. 1532) [1525], Oratio de origine successibusque Slauorum, versio electronica (, Hvar), verborum 14680, Ed. Veljko Gortan [genre: prosa oratio - oratio; poesis - epigramma; poesis - carmen] [word count] [pribojevvor].

Frankapan, Bernardin (1453-1529) [1525], Bernardinus de Frangepanibus Clementi papae VII, versio electronica (, Modruš), Verborum 544, Ed. Bessenyei József [genre: prosa oratio - epistula] [word count] [frankapanbepist15250215].

Brodarić, Stjepan (1490-1539) [1525], Stephanus Brodericus secretarius regius Clementi papae VII, versio electronica (, Budim), Verborum 387, Ed. Bessenyei József [genre: prosa oratio - epistula] [word count] [brodaricsepist15250913].

Brodarić, Stjepan (1490-1539) [1525], Stephanus Brodericus secretarius regius Clementi papae VII, versio electronica (, Budim), Verborum 579, Ed. Bessenyei József [genre: prosa oratio - epistula] [word count] [brodaricsepist15250930].

Bunić, Jakov; Cortonus de Vtino Minorita, Bernardinus; Petrus Galatinus; Colonna Galatino, Pietro (1469-1534; m. post 1539.) [1526], De vita et gestis Christi, versio electronica (), 10155 versus; verborum 68245, Ed. Neven Jovanović [genre: poesis - epica] [word count] [bunicjvgc].

Brodarić, Stjepan (1490-1539) [1526], Stephanus Brodericus cancellarius Clementi papae VII, versio electronica (, Budim), Verborum 568, Ed. Bessenyei József [genre: prosa oratio - epistula] [word count] [brodaricsepist15260326].

Brodarić, Stjepan (1490-1539) [1526], Stephanus Brodericus cancellarius Clementi papae VII, versio electronica (, castra regia prope Erd ad Danubium posita), Verborum 350, Ed. Bessenyei József [genre: prosa oratio - epistula] [word count] [brodaricsepist15260727].

Brodarić, Stjepan (1490-1539) [1526], Stephanus Brodericus cancellarius Clementi papae VII, versio electronica (, Požun), Verborum 315, Ed. Bessenyei József [genre: prosa oratio - epistula] [word count] [brodaricsepist15260910].

Andreis, Franjo Trankvil (1490-1571) [1527], Dialogus Sylla, versio electronica. (), Verborum 15372, Ed. Neven Jovanović [genre: prosa oratio - dialogus] [word count] [andreisfsylla].

Brodarić, Stjepan (1490-1539) [1527], De conflictu Hungarorum cum Solymano Turcarum imperatore ad Mohach historia verissima, versio electronica. (), Verborum 959, Ed. Arnold Ipolyi [genre: prosa oratio - epistula; prosa oratio - historia] [word count] [brodaricsmohach].

Statilić, Ivan [1527], Joannes Statilius, praepositus Budensis, Joanni de Tarnow, comiti, palatino Russiae, exercituum regni Poloniae capitaneo generali, versio electronica (, Homona), Verborum 331, Ed. Zygmunt Celichowski [genre: prosa oratio - epistula] [word count] [statiliciepist15271108].

Štafilić, Ivan; Ioannes Staphileus (1472-1528) [1528], Oratio ad Rotae auditores excidii Vrbis Romae, sub annum Christi 1527. causas continens (, Roma), 4294 verborum, Ed. Neven Jovanović [genre: prosa - oratio] [word count] [stafilicioratioroma].

Vrančić, Mihovil (1507 - ante 1571) [1529], Carmina in actis Tomicianis (1529-1530), versio electronica (), 258 versus, Ed. Zygmunt Celichowski [genre: poesis - epigramma; poesis - elegia] [word count] [vrancicmtomiciana].

Vrančić, Antun (1504-1573) [1530], Carmina, versio electronica (), 90 versus, verborum 500, Ed. Bratislav Lučin [genre: poesis - carmen] [word count] [vrancicacvd].

Andreis, Franjo Trankvil (1490-1571) [1532], Epistolae ad Thomam Nadasdinum, versio electronica (, Venecija; Beč; Beč; Beč; Venecija; Venecija; Venecija; Trogir; Rab; Sarvar; Venecija; Trogir; Bakar; Sarvar; Trogir; Sarvar; Trogir; Venecija; Trogir), Verborum 5603 (pro tem), Ed. Neven Jovanović [genre: prosa oratio - epistula] [word count] [andreisfepistnadasd].

Vrančić, Antun (1504-1573) [1532], Memoriale Antonii Verantii de statu rerum Hungaricarum a morte regis Ludovici II. usque ad finem anni 1529, versio electronica (), Verborum 1364, Ed. Bessenyei József [genre: prosa oratio - historia] [word count] [vrancicamemoriale1532].

Niger, Toma [1532], Epistula ad Clementem VII, versio electronica (, Venecija), verborum 279, Ed. Neven Jovanović [genre: prosa - epistula] [word count] [nigertepistclem1532].

Brodarić, Stjepan (1490-1539) [1533], Stephanus Brodericus Episcopus Sirmiensis Nicolao Olao, versio electronica. (, Požun), Verborum 484, Ed. Arnold Ipolyi [genre: prosa oratio - epistula] [word count] [brodaricsepist15330308].

Brodarić, Stjepan (1490-1539) [1533], Stephanus Brodericus episcopus Sirmiensis Clementi papae VII, versio electronica (, Pečuh), Verborum 239, Ed. Bessenyei József [genre: prosa oratio - epistula] [word count] [brodaricsepist15330508].

Frankapan, Franjo (m. 1543) [1533], Franciscus de Frangepanibus Clementi papae VII, versio electronica (, Budim), Verborum 805, Ed. Bessenyei József [genre: prosa oratio - epistula] [word count] [frankapanfepist15330705].

Beneša, Damjan (1476-1539) [1534], De morte Christi, versio electronica (, Dubrovnik), 8402 versus, verborum 61948, Ed. Vladimir Rezar [genre: poesis - epica] [word count] [benesaddmc].

Beneša, Damjan (1476-1539) [1534], Epicedion in morte Jacobi Boni, versio electronica (, Dubrovnik), 263 versus, 1707 verborum, Ed. Đuro Körbler [genre: poesis - carmen; poesis - epicedion] [word count] [benesadepicedbun].

Grangya, Petar (fl. 1535) [1535], Epistolae duae, versio electronica (), Verborum 445, Ed. Vincze Bunyitay [genre: prosa oratio - epistula] [word count] [grangyapepist].

Vrančić, Mihovil (1507 - ante 1571) [1535], Error devius virginis Ruthenae, versio electronica (), 1194 verborum, 178 versus, Ed. Darko Novaković [genre: poesis - elegia] [word count] [vrancicmerror].

Bolica, Ivan (c. 1520 – 1572) [1538], Descriptio Ascriviensis urbis, versio electronica (), 2842 verborum, 331 versus [genre: poesis - epica; poesis - descriptio] [word count] [bolicaidesc].

Vrančić, Antun (1504-1573) [1538], Epistulae anni 1538, versio electronica (), Verborum 4332, Ed. László Szalay [genre: prosa oratio - epistula] [word count] [vrancicaepist1538].

Vrančić, Antun (1504-1573) [1540], Epistulae anni 1540, versio electronica (), Verborum 996, Ed. László Szalay [genre: prosa oratio - epistula] [word count] [vrancicaepist1538].

Vrančić, Mihovil (1507 - ante 1571) [1540], Antonio fratri epistula, versio electronica (, Buda), verborum 288, Ed. László Szalay [genre: prosa - epistula] [word count] [vrancicmepist15400301].

Andreis, Franjo Trankvil (1490-1571) [1543], Commentarius rerum actarum Constantinopoli anno 1542. Versio electronica (), Verborum 4922, Ed. Srećko M. Džaja Guenter Weiss [genre: prosa oratio - epistula] [word count] [andreisfconst].

Vrančić, Antun (1504-1573) [1543], Magdalenae Millaversiae, versio electronica (, Alba Iulia), Verborum 523, Ed. László Szalay [genre: prosa oratio - epistula] [word count] [vrancicaepist15430720].

Andreis, Franjo Trankvil (1490-1571) [1544], Dialogus philosophandumne sit, versio electronica. (), Verborum 8149, Ed. Neven Jovanović [genre: prosa oratio - dialogus] [word count] [andreisfphilos].

Andreis, Franjo Trankvil (1490-1571) [1545], Ad optimates Polonos admonitio, versio electronica (, Cracovia; Polonia), Verborum 8436, Ed. Neven Jovanović [genre: prosa oratio - oratio; prosa oratio - epistula] [word count] [andreisfpolonos].

Đurđević, Bartul (c. 1506 - c. 1566) [1545], De Afflictione, Tam Captivorum Quam Etiam Sub Turcae tributo viventium Christianorum : cum figuris res clarè exprimentibus ; Similiter de Ritu, deque Caeremoniis domi, militiaeque ab ea gente usurpatis ; Additis nonnullis lectu dignis, linguarum Sclavonicae & Turcicae, cum interpretatione Latina, libellus (, Leuwen), Ed. Đurđević, Bartul [genre: prosa oratio - epistula; prosa oratio - libellus; poesis - epigramma] [word count] [djurdjevicbafflictio].

Đurđević, Bartul (c. 1506 - c. 1566) [1545], Prognoma, sive Praesagium Mehemetanorum : primùm de Christianorum calamitatibus, deinde de suae gentis interitu, ex Persica lingua in Latinum sermonem conversum. (, Leuwen), Ed. Đurđević, Bartul [genre: prosa oratio - epistula; prosa oratio - libellus; poesis - epigramma] [word count] [djurdjevicbprognoma].

Utješenović-Martinuzzi, Juraj (1482-1551) [1545], Epistola ad Antonium Verantium, versio electronica. (), Verborum 599, Ed. Utiešenović, Ognjeslav M. László Szalay Gusztáv Wenzel [genre: prosa oratio - epistula] [word count] [utjesenovicjepist15450228].

Utješenović-Martinuzzi, Juraj (1482-1551) [1547], Frater Georgius episcopus Varadiensis cardinali Alessandro Farnese, versio electronica (, Varadin), Verborum 897, Ed. Bessenyei József [genre: prosa oratio - epistula] [word count] [utjesenovicjepist15470207].

Martinčić, Jerolim; Alberti, Nikola; Paskvalić, Donat [1549], Ad clarissimum uirum dominum Benedictum de Mulla, praetorem praefectum Spalatensem dignissimum, epigrammata IV, versio electronica (), 22 versus, verborum 180, Ed. Neven Jovanović [genre: poesis - epigramma; poesis - encomium] [word count] [aavvepigrmulla].

Vlačić Ilirik, Matija; Zigerius, Emerik (1520-1575) [1549], Epistola cuiusdam pii concionatoris, ex Turcia, ad M. Illy. missa, qualis nam status Euangelii et Ecclesiarum sub Turco sit indicans, cum Praefatione Illyrici (1549), versio electronica (, Tolna; Magdeburg), Verborum 1772, Ed. Stanko Andrić [genre: prosa oratio - epistola; poesis - epigramma] [word count] [zigeriuseepist].

Andreis, Franjo Trankvil (1490-1571) [1550], Carmina Tranquilli Andronici in ms-to Budapestensi H46, versio electronica (), 229 versus, verborum 1547, Ed. Bratislav Lučin [genre: poesis - carmen; poesis - epigramma] [word count] [andreisfcarmh46].

Andreis, Franjo Trankvil (1490-1571) [1550], Carmina in manuscripto Budapestensi H46, versio electronica (), 462 versus, verborum 3075, Ed. Bratislav Lučin [genre: poesis - carmen; poesis - epigramma] [word count] [andreisfcarminavd].

Paskalić, Ludovik; Camillo, Giulio; Molza, Francesco Maria; Volpe, Giovanni Antonio (c. 1500–1551; c. 1480–1544; 18. 6. 1489 – 28. 2. 1544; 1515–1558) [1551], Carmina, versio electronica (), 2642 versus, verborum 17191, Ed. Sanja Perić Gavrančić [genre: poesis - elegia; poesis - sylva; poesis - epigramma] [word count] [paskaliclc].

Vrančić, Antun (1504-1573) [1553], Iter Buda Hadrianopolim, versio electronica (), Verborum 10368, Ed. László Szalay [genre: prosa oratio - itinerarium; prosa oratio - diarium] [word count] [vrancicaiter].

Vrančić, Antun (1504-1573) [1553], Petro Francisco Parrhisio, versio electronica (, Sofia), Verborum 137, Ed. László Szalay [genre: prosa oratio - epistula] [word count] [vrancicaepist15530812].

Vrančić, Mihovil (1507 - ante 1571) [1558], Antonio fratri epistula, versio electronica (, Vienna), verborum 282, Ed. László Szalay [genre: prosa - epistula] [word count] [vrancicmepist15580525].

Vrančić, Mihovil (1507 - ante 1571) [1558], Antonio fratri epistula, versio electronica (, Venezia), verborum 699, Ed. László Szalay [genre: prosa - epistula] [word count] [vrancicmepist15580822].

Vrančić, Mihovil (1507 - ante 1571) [1558], Antonio fratri epistula, versio electronica (, Šibenik), verborum 500, Ed. László Szalay [genre: prosa - epistula] [word count] [vrancicmepist15581001].

Vrančić, Mihovil (1507 - ante 1571) [1558], Antonio fratri epistula, versio electronica (, Šibenik), verborum 1499, Ed. László Szalay [genre: prosa - epistula] [word count] [vrancicmepist15581227].

Grbić Ilirik, Matija (1503/1512 - 1559) [1559], Aristeae historia cum conversione Latina, versio electronica (), Verborum 3353, Ed. Nino Zubović [genre: prosa oratio - historia; prosa oratio - versio] [word count] [grbicmaristea].

Vrančić, Mihovil (1507 - ante 1571) [1559], Antonio fratri epistula, versio electronica (, Šibenik), verborum 651, Ed. László Szalay [genre: prosa - epistula] [word count] [vrancicmepist15590209].

Dudić, Andrija; Dionysius Halicarnassensis (1533-1589) [1560], De Thucydidis historia iudicium... A. Duditio interprete (), Verborum 18906, Ed. Petra Šoštarić [genre: prosa - epistula; prosa - versio] [word count] [dudicathucydid].

Pir, Didak (1517 – 1599) [1563], Ad Paulum, versio electronica (, Ferrara), Verborum 3486, versus 526, Ed. Neven Jovanović [genre: poesis - epistula; poesis - epigramma] [word count] [didacusppaul].

Grauisius, Iacobus; Mladinić, Sabo; Mazarelli, Valerio; Statilić, Marin; Pridojević, Ivan; Vranius; Gaudentius; Matthaeus Desseus Ragusinus; Michael Racetinus (1561/1563 - 1620-21; c. 1650; c. 1600) [1565], Carmina occasionalia e codice Traguriensi Variorum Dalmaticorum, versio electronica (), 175 versus, 1267 verborum, Ed. Neven Jovanović [genre: poesis - epigramma; poesis - elegia] [word count] [aavvcarmoccvd].

Beneša, Petar (fl. 1570) [1570], Epistula ad Ioannem II. Zapolyam, versio electronica (, Dubrovnik), 482 verborum, Ed. Vlado Rezar [genre: prosa - epistula] [word count] [benesapepist1570].

Rozanović, Antun (1524-1594?) [1571], Vauzalis sive Occhialinus Algerii Prorex, Corcyram Melaenam terra marique oppugnat nec expugnat, versio electronica (), 15122 verborum, 255 versus, Ed. Nives Pantar [genre: prosa oratio - historia; poesis - ode] [word count] [rozanavauz.xml].

Andreis, Franjo Trankvil (1490-1571) [1571], Ad Archiepiscopum Strigoniensem Antonium Verantium, versio electronica (, Posonii), Verborum 901, Ed. László Szalay Gusztáv Wenzel [genre: prosa oratio - epistula] [word count] [andreisfepist15710630].

Vrančić, Faust (1551-1617) [1575], Vita Antonii Werantii, versio electronica (), 51 versus, verborum 606, Ed. Martinus Georgius Kovachich [genre: prosa oratio - vita] [word count] [vrancicfvitaant].

Vlačić Ilirik, Matija (1520-1575) [1581], Clavis scripturae sacrae, pars prima, versio electronica (), 600000 verborum, Ed. Neven Jovanović [genre: prosa - tractatus; prosa - vocabularium; poesis - elegia; poesis - epigramma] [word count] [flaciusmclavis1].

Vlačić Ilirik, Matija (1520-1575) [1581], Clavis scripturae sacrae, pars secunda, versio electronica (), 600000 verborum, Ed. Neven Jovanović [genre: prosa - tractatus; prosa - vocabularium; poesis - elegia; poesis - epigramma] [word count] [flaciusmclavis2].

Pir, Didak (1517 – 1599) [1583], De divo Blasio Rhacusanae reipublicae patrono carmen, versio electronica (, Dubrovnik), 326 versus, verborum 2571, Ed. Irena Bratičević [genre: poesis - epica; poesis - epigramma; prosa - epistula] [word count] [didacuspblasio].

Mužić, Frano [1586], Carmina VI e codice Variorum Dalmaticorum, versio electronica (), 113 versus, verborum 764, Ed. Teo Radić [genre: poesis - carmen; poesis - epigramma] [word count] [muzicfvd].

Auctores varii (1590) [1590], Epistolae Siscienses, versio electronica (), Verborum 11.224 (pro tem), Ed. Josip Kolanović [genre: prosa oratio - epistula] [word count] [aavvsisakepist].

Mladinić, Sebastijan (c. 1561 - c. 1621) [1590], Vita beati Ioannis episcopi Traguriensis, versio electronica (), Verborum 4659, versus 746, Ed. Mladen Ivanišević [genre: poesis - epica; poesis - epigramma; poesis - ode; prosa - epistula - praefatio] [word count] [mladinicsvita].

Petrić, Frane (1529-1597) [1591], Zoroaster et eius CCCXX oracula Chaldaica Latine reddita, versio electronica (, Ferrara), Verborum 7671, Ed. Erna Banić-Pajnić [genre: prosa oratio - tractatus; prosa oratio - versio] [word count] [petricfzoroaster].

Pir, Didak (1517 – 1599) [1596], Cato minor, sive disticha moralia, versio electronica (), versus 5366, verborum 40443, Ed. Neven Jovanović [genre: poesis - carmen; poesis - elegia; poesis - epigramma; poesis - ode] [word count] [didacuspcato].

Zavorović, Dinko (1540-1608) [1600], Inscriptio in aede, versio electronica (), Verborum 14, Ed. Iva Kurelac [genre: prosa oratio - inscriptio] [word count] [zavorovicdinscriptio].

Pridojević, Ivan (c. 1600) [1604], Ad Nobiles Viros Tragurienses de Tragurii praeclarae Dalmatiae urbis laudibus carmen, versio electronica (), 521 verborum, versus 80, Ed. Neven Jovanović [genre: poesis - elegia] [word count] [pridojevispalat].

Divnić, Ivan Krstitelj (floruit 1608) [1608], In librum statutorum Sibenicensium epigramma, versio electronica (, Šibenik), Verborum 57, versus 6, Ed. Neven Jovanović [genre: poesis - epigramma] [word count] [divnicikepigr].

Kitonić, Ivan (1561-1619) [1619], Directio Methodica processus iudiciarii iuris consuetudinarii Inclyti Regni Hungariae, versio electronica (), 154 versus, verborum 69145; 12 epigrammata, 12 capita, Ed. Neven Jovanović [genre: prosa oratio - tractatus] [word count] [kitonidirmeth].

Levaković, Rafael (o. 1597 - o. 1650) [1639], Ad Benedictum Uinkouich episcopum epistulae XI, versio electronica (), Verborum 6550, Ed. Šime Demo [genre: prosa oratio - epistula] [word count] [levakovrepist].

Palmotić, Junije (1607.-1657.) [1645], Carmina Latina, versio electronica (), 6731 verborum, versus 1094, Ed. Milivoj Šrepel [genre: poesis - ode; poesis - carmen; poesis - epicedion] [word count] [palmoticjcarm].

Lučić, Ivan (1604-1679) [1668], Epistola ad fratres Blaeu (14. 11. 1668), versio electronica (), Verborum 626, Ed. Neven Jovanović [genre: prosa oratio - epistula] [word count] [luciusiepist].

Gradić, Stjepan (1613. — 1683.) [1670], De vita, ingenio, et studiis Junii Palmottae, versio electronica (), 3196 verborum, Ed. Neven Jovanović [genre: prosa - vita] [word count] [gradicspalmottaevita].

Gradić, Stjepan (1613. — 1683.) [1672], Ad Venerem Titiani artificio pictam, versio electronica (), 530 verborum, versus 86, Ed. Neven Jovanović [genre: poesis - elegia] [word count] [gradicsvener].

Belostenec, Ivan; Glavinić, Sebastijan; Anonymus (1593./1594. - 1675) [1675], Gazophylacii dedicatio et prologus, versio electronica (), 3558 verborum, 12 versus, Ed. Damir Boras [genre: prosa - dedicatio; prosa - epistula; prosa - prologus; prosa - paratextus; poesis - epigramma] [word count] [belostenecigazophylaciumded].

Rattkay, Ivan (1647–1683) [1683], Relatio Tarahumarum Missionum eiusque Tarahumarae Nationis Terraeque Descriptio, editio electronica (), 9250 verborum, Ed. Ludwig Fladerer [genre: prosa oratio - relatio] [word count] [rattkayitarahum].

Matijašević Karamaneo, Antun (1658-1721) [1686], In Budae a Turcarum tyrannide libertatem, versio electronica (), 234 versus, verborum 1555, Ed. Gorana Stepanić [genre: poesis - carmen; poesis - epica; paratextus poetici] [word count] [matiasevcaramaninbudae].

Matijašević Karamaneo, Antun (1658-1721) [1686], Naupliâ... vindicatâ, oestrum, versio electronica (), 243 versus, verborum 1647, Ed. Gorana Stepanić [genre: poesis - carmen; poesis - epica; paratextus poetici] [word count] [matiasevcaramannauplia].

Vičić, Kajetan (?-ante 1700) [1686], Thieneidos libri sex, versio electronica (), 5415 versus, verborum 33672, Ed. Gorana Stepanić [genre: poesis - epica] [word count] [vicickthien].

Rogačić, Benedikt (1646–1719) [1690], Euthymia sive De tranquilitate animi. Carmen didascalicum, versio electronica (), 8211 versus, verborum 111.074 [genre: poesis - epica; prosa - praefatio; prosa - summa] [word count] [rogacicbeuthym].

Rogačić, Benedikt (1646 - 1719) [1690], Proseucticon de terraemotu (, Rim), 300 versus, 1974 verborum, Ed. Gorana Stepanić [genre: poesis - epica; poesis - carmen] [word count] [rogacicbproseuct].

Ritter Vitezović, Pavao (1652–1713) [1700], Croatia rediviva, versio electronica (, Zagreb), 68 versus, verborum 7054, Ed. Zrinka Blažević [genre: prosa oratio - historia; poesis - elegia] [word count] [vitezovritterpcroatia].

Ritter Vitezović, Pavao (1652–1713) [1700], Dissertatio regni Croatiae, versio electronica (, Zagreb), Verborum 780, Ed. Zrinka Blažević [genre: prosa oratio - historia] [word count] [vitezovritterpdiss].

Vičić, Kajetan (?-ante 1700) [1700], Jesseidos libri XII, editio electronica (), 13523 versus, verborum 84448, Ed. Gorana Stepanić [genre: poesis - epica] [word count] [viciccjess].

Đurđević, Ignjat (1675-1737) [1700], B. Stanislai Kostkae obitus. Poema, versio electronica (), versus 355, verborum 2485, Ed. Veljko Gortan [genre: poesis - epica; poesis - carmen; poesis - poema] [word count] [djurdjevikostka].

Đurđević, Ignjat (1675-1737) [1700], Poetici lusus varii, versio electronica (), versus 5453, verborum 35062, Ed. Veljko Gortan [genre: poesis - epigramma; poesis - elegiacum; poesis - ode; poesis - sonetto; poesis - idyllium; poesis - metamorphosis; poesis - paraphrasis] [word count] [djurdjevipoe].

Dumanić, Marko; Bernardi, Jerolim (1628-1701; oko 1688-1773) [1701], Synopsis virorum illustrium Spalatensium, versio electronica (), verborum 6745, versus 158, Ed. Bratislav Lučin [genre: prosa oratio - historia litteraria; prosa oratio - catalogus virorum] [word count] [dumanicmsynopsis].

Ritter Vitezović, Pavao (1652–1713) [1703], Plorantis Croatiae saecula duo, versio electronica (), 2815 versus, verborum 19809 [genre: poesis - epica; poesis - elegia; paratextus prosaici] [word count] [vitezovritterpplorantis].

Matijašević Karamaneo, Antun (1658-1721) [1712], Carmen ad v. c. Iacobum Candidum, versio electronica (), 351 versus, verborum 2196, Ed. W. H. Allison H. C. Schnur [genre: poesis - carmen] [word count] [matiasevcaramancarmen].

Matijašević Karamaneo, Antun (1658-1721) [1716], Ferocia Turcarum per Christianos Compressa, versio electronica (), 262 versus, verborum 1629, Ed. Gorana Stepanić [genre: poesis - carmen; poesis - epica] [word count] [matiasevcaramanferocia].

Đurđević, Ignjat (1675-1737) [1717], Eugenii a Sabaudia... epinicium, versio electronica (), versus 984, verborum 8618, Ed. Đuro Körbler [genre: poesis - epica; paratextus prosaici] [word count] [djurdjeviepinicium].

Krčelić, Baltazar Adam (1715-1778) [1735], Epistolae ad amicum Matthiam Nicolaum Mesich (1735-1737), versio electronica (, San Vitale apud Bononiam; Bononia), Verborum 3852, Ed. Teodora Shek [genre: prosa oratio - epistula] [word count] [krcelicbepist1735].

Crijević, Serafin Marija (1686-1759) [1740], Bibliotheca Ragusina, loci selecti, versio electronica (, Dubrovnik), Verborum 6633, Ed. Stjepan Krasić [genre: prosa oratio - historia litteraria; prosa oratio - lexicon; prosa oratio - prosopographia; prosa oratio - commentarius] [word count] [crijevicsbiblioth].

Petrović, Vice [1743], In obitu uxoris elegia, versio electronica (), verborum 827, versus 122, Ed. Đuro Körbler [genre: poesis - elegia] [word count] [petrovicvobitux].

Stay, Benedikt (1714-1801) [1747], Philosophiae versibus traditae libri sex, versio electronica (), 11229 versus, verborum 82047, Ed. Neven Jovanović [genre: poesis - epica; poesis - didactica] [word count] [staybphilos].

Krčelić, Baltazar Adam (1715-1778) [1748], Additamenta ad Annuas, versio electronica (, Zagreb), Verborum 17030, Ed. Tadija Smičiklas [genre: prosa oratio - historia] [word count] [krcelicbannadd].

Krčelić, Baltazar Adam (1715-1778) [1748], Annuae 1748-1767,versio electronica (, Zagreb), Verborum 244601, Ed. Tadija Smičiklas [genre: prosa oratio - historia] [word count] [krcelicbann].

Škrlec Lomnički, Nikola (1729-1799) [1749], Operum omnium tomus I, versio electronica (), Verborum 68552, Ed. Neven Jovanović [genre: prosa oratio - dialogus] [word count] [skrl1].

Bošković, Ruđer (1711-1787) [1753], Ecloga recitata in publico Arcadum consessu, versio electronica (), 325 versus, verborum 3023 [genre: poesis - ecloga] [word count] [boskovicrecl].

Stay, Benedikt (1714-1801) [1755], Philosophiae recentioris versibus traditae, versio electronica (, Rim), 24209 versus (24170 epici), verborum 184044, Ed. Neven Jovanović [genre: poesis - epica; poesis - epigramma; prosa oratio - dialogus] [word count] [staybphilrec].

Bošković, Ruđer (1711-1787) [1761], De solis ac lunae defectibus, versio electronica (), 5828 versus, 91294 verborum, Ed. Branimir Glavičić [genre: poesis - epica; poesis - epistula; paratextus prosaici - commenta] [word count] [boskovicrdsld].

Zamanja, Bernard (1735-1820) [1764], Echo libri duo, versio electronica (), Verborum 11422, versus 1535, Ed. Petra Šoštarić [genre: poesis epica] [word count] [zamagnabecho].

Zamanja, Bernard; Kunić, Rajmund (1735-1820; 1719-1794) [1768], Navis aeria et elegiarum monobiblos, versio electronica (), 3251 versus, verborum 26001; carmen epicum, hendecasyllabum 1, elegiae 10, idyllia 4, Ed. Neven Jovanović [genre: poesis - epica; poesis - elegia; poesis - idyllium; poesis - epigramma] [word count] [zamagnabnavis].

Bošković, Ruđer (1711-1787) [1772], Epigrammata, versio electronica (), 82 versus, 539 verborum, Ed. Giuseppe Gelcich [genre: poesis - epigramma] [word count] [boskovicrdsld].

Kunić, Rajmund (1719-1794) [1776], Ad Balthassarem Odescalchium elegia (Ilias Latinis versibus expressa), versio electronica (), 268 versus, verborum 2176, Ed. Petra Šoštarić [genre: poesis - elegia; paratextus] [word count] [kunicriliaselegia].

Kunić, Rajmund (1719-1794) [1776], Homeri Ilias, Latinis versibus expressa, versio electronica (), 18.330 versus, verborum 126.883, Ed. Petra Šoštarić [genre: poesis - epica; poesis - versio] [word count] [kunicriliaslibri].

Homerus; Zamanja, Bernard (1735-1820) [1777], Homeri Odyssea Latinis versibus expressa, versio electronica (), 13633 versus, verborum 95,658, Ed. Petra Šoštarić [genre: poesis - versio; poesis - epica; poesis - elegia; poesis - carmen; poesis - argumentum; prosa - paratextus; prosa - epistula] [word count] [zamagnabodyssea].

Škrlec Lomnički, Nikola; Szalágyi István (1729-1799; 1739-1796) [1778], Epistolae Nicolai Skerlecz ad Stephanum Salagi et responsorium Salagi (, Zagreb; Pečuh), Verborum 7797 [genre: prosa oratio - epistula] [word count] [skerlenepistsalag].

Škrlec Lomnički, Nikola (1729-1799) [1782], Operum omnium tomus II, versio electronica (), Verborum 46753, Ed. Neven Jovanović [genre: prosa oratio - epistula; prosa oratio - oratio; prosa oratio - tractatus] [word count] [skrl2].

Hesiodus; Zamanja, Bernard (1735-1820) [1785], Hesiodi Ascraei opera, versio electronica (), 2747 versus, verborum 58425 [genre: poesis - versio; poesis - epica; poesis - elegia; poesis - carmen; prosa - epistula; prosa - commentarius] [word count] [zamagnabhesiod].

Zamanja, Bernard (1735-1820) [1787], Oratio in funere Rogerii Josephi Boscovichii, versio electronica (), Verborum 4192, Ed. Irena Bratičević [genre: prosa oratio - oratio] [word count] [zamagnabboscovichoratio].

Sorkočević, Miho; Malinius Sandecensis, Gasparus; Asirelli, Pierfilippo; Fortis, Alberto; Marullo, Michelle (1739-1796) [1790], De illustribus familiis quae hodie Rhacusae exstant, versio electronica (), 121 versus, verborum 3295, Ed. Miho Sorkočević 1739-1796 [genre: poesis - carmen; poesis - elegia; poesis - epigramma; prosa - tractatus; prosa - notae] [word count] [sorkocevicmfam].

Škrlec Lomnički, Nikola (1729-1799) [1790], Operum omnium tomus III, versio electronica (), Verborum 71764, Ed. Neven Jovanović [genre: prosa oratio - tractatus] [word count] [skrl3].

Katančić, Matija Petar (1750-1825) [1791], Fructus autumnales, versio electronica (), 948 versus, verborum 7599, Ed. Tomo Matić [genre: poesis - ode; poesis - carmen; poesis - elegia; poesis - epigramma; prosa - paratextus; prosa - dedicatio; prosa - praefatio] [word count] [katancicmpfructus].

Škrlec Lomnički, Nikola (1729-1799) [1791], Descriptio physico-politicae situationis Regni Hungariae, editio electronica (), Verborum 26295, Ed. Neven Jovanović [genre: prosa oratio - tractatus] [word count] [skerlendesc].

Škrlec Lomnički, Nikola (1729-1799) [1791], Status actualis oeconomiae publicae, versio electronica (), Verborum 39967, Ed. Neven Jovanović [genre: prosa oratio - tractatus] [word count] [skerlenstatus].

Barić, Adam Adalbert (1742-1813) [1792], Statistica Europae, versio electronica (), Verborum 91598, Ed. Neven Jovanović [genre: prosa oratio - tractatus] [word count] [baricastat].

Baričević, Adam Alojzije (1756-1806) [1793], Epistulae XVI invicem scriptae, versio electronica (), Verborum 7902, Ed. Luka Vukušić [genre: prosa oratio - epistula] [word count] [baricevaaepistpenzel].

Ferić Gvozdenica, Đuro (1739–1820) [1794], Fabulae, versio electronica (), 2266 versus, verborum 52873, Ed. Sanja Perić Gavrančić [genre: poesis - fabula] [word count] [fericdfab].

Kunić, Rajmund (1719-1794) [1794], Epigrammata, versio electronica (), 20870 versus, verborum 170058, Ed. Irena Bratičević [genre: poesis - epigramma] [word count] [kunicrepigr].

Kunić, Rajmund (1719-1794) [1794], Ex Graeco Homeri Hymnus ad Cererem, versio electronica (), 567 versus, verborum 3992, Ed. Irena Bratičević [genre: poesis - hymnus; versio] [word count] [kunicrhymnuscererem].

Zamanja, Bernard (1735-1820) [1795], Epistolae scriptae an. 1795. et 1796, versio electronica (), 1960 versus, verborum 13466, Ed. Neven Jovanović [genre: poesis - epistula] [word count] [zamagnabepist].

Škrlec Lomnički, Nikola (1729-1799) [1797], Ad Maximilianum Verhovacz epistola 28. Octobris 1797, versio electronica (, Zagreb), Verborum 490, Ed. Neven Jovanović Josip Kolanović [genre: prosa oratio - epistula] [word count] [skerlenepistverh179710].

Škrlec Lomnički, Nikola (1729-1799) [1798], Ad Maximilianum Verhovacz epistola 21. Iulii 1798, versio electronica (, Jakovlje), Verborum 442, Ed. Neven Jovanović Josip Kolanović [genre: prosa oratio - epistula] [word count] [skerlenepistverh179807].

Anonymus (1800) [1800], Hymnus Nativitatis e Croatico in Latinum versus, versio electronica. (), 47 versus, verborum 213, Ed. August Musić [genre: poesis - hymnus; poesis - versio] [word count] [anonymushymnus1800].

Ferić Gvozdenica, Đuro (1739–1820) [1803], Periegesis orae Rhacusanae, versio electronica (, Dubrovnik), 3368 versus, verborum 28363 [genre: poesis - epica; poesis - praefatio; prosa - index] [word count] [fericdperiegesis].

Sivrić, Antun (1765 - 1830) [1803], Traduzione latina delle Anacreontiche ... e dei sonetti, versio electronica (), Verborum 42047, 5086 versus, Ed. Neven Jovanović [genre: poesis epigramma; poesis versio; paratextus prosaici] [word count] [sivrichaanacreont].

Vrhovac, Maksimilijan (1752-1827) [1813], Ad sacerdotes epistula, versio electronica. (), 442 verborum, Ed. Franjo Fancev [genre: prosa - epistula] [word count] [vrhovacmpoziv1813].

Rastić, Džono; Appendini, Franjo Marija; Zamanja, Marija; Zamanja, Bernard; Ferić, Đuro; Appendini, Urban (1755-1814; 1768-1837) [1816], Carmina, versio electronica (), Versus 6583, verborum 46647, Ed. Neven Jovanović [genre: poesis - satura; poesis - elegia; poesis - epistula; poesis - carmen] [word count] [rasticdzc].

Babulak, Oton (1808 - 1838) [1833], Elegos honoribus Iosephi Matzek, versio electronica (, Osijek), Verborum 721, Ed. Nikola Matasović [genre: poesis - elegia] [word count] [babulakoelegosmatzek].

Babulak, Oton (1808 - 1838) [1834], Ode honoribus Josephi Matzek, versio electronica (, Osijek), Verborum 593, Ed. Nikola Matasović [genre: poesis - ode] [word count] [babulakoodematzek].

Babulak, Oton (1808 - 1838) [1834], Proseucticon honoribus Joannis Petri Caroli comitis a Sermage, versio electronica (, Osijek), Verborum 1128, Ed. Nikola Matasović [genre: poesis - elegia; poesis - ode; poesis - mixtum] [word count] [babulakoproseucticon].

Čobarnić, Josip (1790-1852) [1835], Dioclias carmen polymetrum, versio electronica (, Split; Zadar; Makarska), Versus 2345, verborum 17608, Ed. La Redazione del Bullettino di Archeologia e Storia Dalmata [genre: poesis - epica; poesis - carmen; prosa - vita; prosa - praefatio; prosa - adnotationes] [word count] [cobarnicjdioclias].

Mažuranić, Ivan (1814-1890) [1837], Honoribus Magnifici Domini Antonii Kukuljević , versio electronica. (, Zagreb), versus 315; Verborum 3140, Ed. Vladimir Mažuranić [genre: poesis - carmen; prosa oratio - commentarii] [word count] [mazuranicikukuljevic].

Drašković, Janko (1770-1856) [1839], Epistula ad Metellum Ožegović (Rečica, 12. 11. 1839), versio electronica. (, Rečica), Verborum 125, Ed. Milivoj Šrepel [genre: prosa oratio - epistula] [word count] [draskovicjepist18391112].

Milašinović, Franjo (1808-1883) [1843], Martini Sarcastii Pseudo-Nasonis Ilirici Metamorphosis unica artis poeticae amatoribus et osoribus ad novum annum dicata 1843, versio electronica (, Zagreb), 360 versus, verborum 2540, Ed. Senia Belamarić [genre: poesis - satura] [word count] [milasinfmet].

Gundulić, Ivan; Getaldić, Vlaho (1588-1638; 1788 - 1872) [1865], Osmanides, versio electronica (), Verborum 42047, 5086 versus, Ed. Neven Jovanović Juraj Ozmec Željka Salopek Jan Šipoš Anamarija Žugić [genre: poesis epica; poesis versio; paratextus prosaici; carmen heroicum] [word count] [getaldibosmanides].

Jurić, Šime (1915-2004) [1971], Praefatio in Iugoslaviae scriptores Latinos recentioris aetatis, versio electronica (, Zagreb), 1646 verborum [genre: prosa - praefatio] [word count] [juricspraefatio].

Jurić, Šime (1915-2004) [1971], Praefatio in Iugoslaviae scriptores Latinos recentioris aetatis, versio electronica (, Zagreb), 1646 verborum [genre: prosa - praefatio] [word count] [juricspraefatio].

Jurić, Šime (1915-2004) [1971], Praefatio in Iugoslaviae scriptores Latinos recentioris aetatis, versio electronica (, Zagreb), 1646 verborum [genre: prosa - praefatio] [word count] [juricspraefatio].

Jurić, Šime (1915-2004) [1971], Praefatio in Iugoslaviae scriptores Latinos recentioris aetatis, versio electronica (, Zagreb), 1646 verborum [genre: prosa - praefatio] [word count] [juricspraefatio].

Jurić, Šime (1915-2004) [1971], Praefatio in Iugoslaviae scriptores Latinos recentioris aetatis, versio electronica (, Zagreb), 1646 verborum [genre: prosa - praefatio] [word count] [juricspraefatio].

Jurić, Šime (1915-2004) [1971], Praefatio in Iugoslaviae scriptores Latinos recentioris aetatis, versio electronica (, Zagreb), 1646 verborum [genre: prosa - praefatio] [word count] [juricspraefatio].

Jurić, Šime (1915-2004) [1971], Praefatio in Iugoslaviae scriptores Latinos recentioris aetatis, versio electronica (, Zagreb), 1646 verborum [genre: prosa - praefatio] [word count] [juricspraefatio].

Jurić, Šime (1915-2004) [1971], Praefatio in Iugoslaviae scriptores Latinos recentioris aetatis, versio electronica (, Zagreb), 1646 verborum [genre: prosa - praefatio] [word count] [juricspraefatio].

Jurić, Šime (1915-2004) [1971], Praefatio in Iugoslaviae scriptores Latinos recentioris aetatis, versio electronica (, Zagreb), 1646 verborum [genre: prosa - praefatio] [word count] [juricspraefatio].

Jurić, Šime (1915-2004) [1971], Praefatio in Iugoslaviae scriptores Latinos recentioris aetatis, versio electronica (, Zagreb), 1646 verborum [genre: prosa - praefatio] [word count] [juricspraefatio].

Jurić, Šime (1915-2004) [1971], Praefatio in Iugoslaviae scriptores Latinos recentioris aetatis, versio electronica (, Zagreb), 1646 verborum [genre: prosa - praefatio] [word count] [juricspraefatio].

Jurić, Šime (1915-2004) [1971], Praefatio in Iugoslaviae scriptores Latinos recentioris aetatis, versio electronica (, Zagreb), 1646 verborum [genre: prosa - praefatio] [word count] [juricspraefatio].

Jurić, Šime (1915-2004) [1971], Praefatio in Iugoslaviae scriptores Latinos recentioris aetatis, versio electronica (, Zagreb), 1646 verborum [genre: prosa - praefatio] [word count] [juricspraefatio].

Jurić, Šime (1915-2004) [1971], Praefatio in Iugoslaviae scriptores Latinos recentioris aetatis, versio electronica (, Zagreb), 1646 verborum [genre: prosa - praefatio] [word count] [juricspraefatio].

Jurić, Šime (1915-2004) [1971], Praefatio in Iugoslaviae scriptores Latinos recentioris aetatis, versio electronica (, Zagreb), 1646 verborum [genre: prosa - praefatio] [word count] [juricspraefatio].

Jurić, Šime (1915-2004) [1971], Praefatio in Iugoslaviae scriptores Latinos recentioris aetatis, versio electronica (, Zagreb), 1646 verborum [genre: prosa - praefatio] [word count] [juricspraefatio].

Jurić, Šime (1915-2004) [1971], Praefatio in Iugoslaviae scriptores Latinos recentioris aetatis, versio electronica (, Zagreb), 1646 verborum [genre: prosa - praefatio] [word count] [juricspraefatio].

Jurić, Šime (1915-2004) [1971], Praefatio in Iugoslaviae scriptores Latinos recentioris aetatis, versio electronica (, Zagreb), 1646 verborum [genre: prosa - praefatio] [word count] [juricspraefatio].

Jurić, Šime (1915-2004) [1971], Praefatio in Iugoslaviae scriptores Latinos recentioris aetatis, versio electronica (, Zagreb), 1646 verborum [genre: prosa - praefatio] [word count] [juricspraefatio].

Jurić, Šime (1915-2004) [1971], Praefatio in Iugoslaviae scriptores Latinos recentioris aetatis, versio electronica (, Zagreb), 1646 verborum [genre: prosa - praefatio] [word count] [juricspraefatio].

Jurić, Šime (1915-2004) [1971], Praefatio in Iugoslaviae scriptores Latinos recentioris aetatis, versio electronica (, Zagreb), 1646 verborum [genre: prosa - praefatio] [word count] [juricspraefatio].

Jurić, Šime (1915-2004) [1971], Praefatio in Iugoslaviae scriptores Latinos recentioris aetatis, versio electronica (, Zagreb), 1646 verborum [genre: prosa - praefatio] [word count] [juricspraefatio].

Jurić, Šime (1915-2004) [1971], Praefatio in Iugoslaviae scriptores Latinos recentioris aetatis, versio electronica (, Zagreb), 1646 verborum [genre: prosa - praefatio] [word count] [juricspraefatio].

Jurić, Šime (1915-2004) [1971], Praefatio in Iugoslaviae scriptores Latinos recentioris aetatis, versio electronica (, Zagreb), 1646 verborum [genre: prosa - praefatio] [word count] [juricspraefatio].

Jurić, Šime (1915-2004) [1971], Praefatio in Iugoslaviae scriptores Latinos recentioris aetatis, versio electronica (, Zagreb), 1646 verborum [genre: prosa - praefatio] [word count] [juricspraefatio].

Jurić, Šime (1915-2004) [1971], Praefatio in Iugoslaviae scriptores Latinos recentioris aetatis, versio electronica (, Zagreb), 1646 verborum [genre: prosa - praefatio] [word count] [juricspraefatio].

Jurić, Šime (1915-2004) [1971], Praefatio in Iugoslaviae scriptores Latinos recentioris aetatis, versio electronica (, Zagreb), 1646 verborum [genre: prosa - praefatio] [word count] [juricspraefatio].

Jurić, Šime (1915-2004) [1971], Praefatio in Iugoslaviae scriptores Latinos recentioris aetatis, versio electronica (, Zagreb), 1646 verborum [genre: prosa - praefatio] [word count] [juricspraefatio].

Jurić, Šime (1915-2004) [1971], Praefatio in Iugoslaviae scriptores Latinos recentioris aetatis, versio electronica (, Zagreb), 1646 verborum [genre: prosa - praefatio] [word count] [juricspraefatio].

Jurić, Šime (1915-2004) [1971], Praefatio in Iugoslaviae scriptores Latinos recentioris aetatis, versio electronica (, Zagreb), 1646 verborum [genre: prosa - praefatio] [word count] [juricspraefatio].

Jurić, Šime (1915-2004) [1971], Praefatio in Iugoslaviae scriptores Latinos recentioris aetatis, versio electronica (, Zagreb), 1646 verborum [genre: prosa - praefatio] [word count] [juricspraefatio].

Jurić, Šime (1915-2004) [1971], Praefatio in Iugoslaviae scriptores Latinos recentioris aetatis, versio electronica (, Zagreb), 1646 verborum [genre: prosa - praefatio] [word count] [juricspraefatio].

Jurić, Šime (1915-2004) [1971], Praefatio in Iugoslaviae scriptores Latinos recentioris aetatis, versio electronica (, Zagreb), 1646 verborum [genre: prosa - praefatio] [word count] [juricspraefatio].

Jurić, Šime (1915-2004) [1971], Praefatio in Iugoslaviae scriptores Latinos recentioris aetatis, versio electronica (, Zagreb), 1646 verborum [genre: prosa - praefatio] [word count] [juricspraefatio].

Jurić, Šime (1915-2004) [1971], Praefatio in Iugoslaviae scriptores Latinos recentioris aetatis, versio electronica (, Zagreb), 1646 verborum [genre: prosa - praefatio] [word count] [juricspraefatio].

Jurić, Šime (1915-2004) [1971], Praefatio in Iugoslaviae scriptores Latinos recentioris aetatis, versio electronica (, Zagreb), 1646 verborum [genre: prosa - praefatio] [word count] [juricspraefatio].

Jurić, Šime (1915-2004) [1971], Praefatio in Iugoslaviae scriptores Latinos recentioris aetatis, versio electronica (, Zagreb), 1646 verborum [genre: prosa - praefatio] [word count] [juricspraefatio].

Jurić, Šime (1915-2004) [1971], Praefatio in Iugoslaviae scriptores Latinos recentioris aetatis, versio electronica (, Zagreb), 1646 verborum [genre: prosa - praefatio] [word count] [juricspraefatio].

Jurić, Šime (1915-2004) [1971], Praefatio in Iugoslaviae scriptores Latinos recentioris aetatis, versio electronica (, Zagreb), 1646 verborum [genre: prosa - praefatio] [word count] [juricspraefatio].

Jurić, Šime (1915-2004) [1971], Praefatio in Iugoslaviae scriptores Latinos recentioris aetatis, versio electronica (, Zagreb), 1646 verborum [genre: prosa - praefatio] [word count] [juricspraefatio].

Jurić, Šime (1915-2004) [1971], Praefatio in Iugoslaviae scriptores Latinos recentioris aetatis, versio electronica (, Zagreb), 1646 verborum [genre: prosa - praefatio] [word count] [juricspraefatio].

Jurić, Šime (1915-2004) [1971], Praefatio in Iugoslaviae scriptores Latinos recentioris aetatis, versio electronica (, Zagreb), 1646 verborum [genre: prosa - praefatio] [word count] [juricspraefatio].

Jurić, Šime (1915-2004) [1971], Praefatio in Iugoslaviae scriptores Latinos recentioris aetatis, versio electronica (, Zagreb), 1646 verborum [genre: prosa - praefatio] [word count] [juricspraefatio].

Jurić, Šime (1915-2004) [1971], Praefatio in Iugoslaviae scriptores Latinos recentioris aetatis, versio electronica (, Zagreb), 1646 verborum [genre: prosa - praefatio] [word count] [juricspraefatio].

Jurić, Šime (1915-2004) [1971], Praefatio in Iugoslaviae scriptores Latinos recentioris aetatis, versio electronica (, Zagreb), 1646 verborum [genre: prosa - praefatio] [word count] [juricspraefatio].

Jurić, Šime (1915-2004) [1971], Praefatio in Iugoslaviae scriptores Latinos recentioris aetatis, versio electronica (, Zagreb), 1646 verborum [genre: prosa - praefatio] [word count] [juricspraefatio].

Jurić, Šime (1915-2004) [1971], Praefatio in Iugoslaviae scriptores Latinos recentioris aetatis, versio electronica (, Zagreb), 1646 verborum [genre: prosa - praefatio] [word count] [juricspraefatio].

Jurić, Šime (1915-2004) [1971], Praefatio in Iugoslaviae scriptores Latinos recentioris aetatis, versio electronica (, Zagreb), 1646 verborum [genre: prosa - praefatio] [word count] [juricspraefatio].

Jurić, Šime (1915-2004) [1971], Praefatio in Iugoslaviae scriptores Latinos recentioris aetatis, versio electronica (, Zagreb), 1646 verborum [genre: prosa - praefatio] [word count] [juricspraefatio].

Jurić, Šime (1915-2004) [1971], Praefatio in Iugoslaviae scriptores Latinos recentioris aetatis, versio electronica (, Zagreb), 1646 verborum [genre: prosa - praefatio] [word count] [juricspraefatio].

Jurić, Šime (1915-2004) [1971], Praefatio in Iugoslaviae scriptores Latinos recentioris aetatis, versio electronica (, Zagreb), 1646 verborum [genre: prosa - praefatio] [word count] [juricspraefatio].

Jurić, Šime (1915-2004) [1971], Praefatio in Iugoslaviae scriptores Latinos recentioris aetatis, versio electronica (, Zagreb), 1646 verborum [genre: prosa - praefatio] [word count] [juricspraefatio].

Jurić, Šime (1915-2004) [1971], Praefatio in Iugoslaviae scriptores Latinos recentioris aetatis, versio electronica (, Zagreb), 1646 verborum [genre: prosa - praefatio] [word count] [juricspraefatio].

Jurić, Šime (1915-2004) [1971], Praefatio in Iugoslaviae scriptores Latinos recentioris aetatis, versio electronica (, Zagreb), 1646 verborum [genre: prosa - praefatio] [word count] [juricspraefatio].

Jurić, Šime (1915-2004) [1971], Praefatio in Iugoslaviae scriptores Latinos recentioris aetatis, versio electronica (, Zagreb), 1646 verborum [genre: prosa - praefatio] [word count] [juricspraefatio].

Jurić, Šime (1915-2004) [1971], Praefatio in Iugoslaviae scriptores Latinos recentioris aetatis, versio electronica (, Zagreb), 1646 verborum [genre: prosa - praefatio] [word count] [juricspraefatio].

Jurić, Šime (1915-2004) [1971], Praefatio in Iugoslaviae scriptores Latinos recentioris aetatis, versio electronica (, Zagreb), 1646 verborum [genre: prosa - praefatio] [word count] [juricspraefatio].

Jurić, Šime (1915-2004) [1971], Praefatio in Iugoslaviae scriptores Latinos recentioris aetatis, versio electronica (, Zagreb), 1646 verborum [genre: prosa - praefatio] [word count] [juricspraefatio].

Jurić, Šime (1915-2004) [1971], Praefatio in Iugoslaviae scriptores Latinos recentioris aetatis, versio electronica (, Zagreb), 1646 verborum [genre: prosa - praefatio] [word count] [juricspraefatio].

Jurić, Šime (1915-2004) [1971], Praefatio in Iugoslaviae scriptores Latinos recentioris aetatis, versio electronica (, Zagreb), 1646 verborum [genre: prosa - praefatio] [word count] [juricspraefatio].

Jurić, Šime (1915-2004) [1971], Praefatio in Iugoslaviae scriptores Latinos recentioris aetatis, versio electronica (, Zagreb), 1646 verborum [genre: prosa - praefatio] [word count] [juricspraefatio].

Jurić, Šime (1915-2004) [1971], Praefatio in Iugoslaviae scriptores Latinos recentioris aetatis, versio electronica (, Zagreb), 1646 verborum [genre: prosa - praefatio] [word count] [juricspraefatio].

Jurić, Šime (1915-2004) [1971], Praefatio in Iugoslaviae scriptores Latinos recentioris aetatis, versio electronica (, Zagreb), 1646 verborum [genre: prosa - praefatio] [word count] [juricspraefatio].

Jurić, Šime (1915-2004) [1971], Praefatio in Iugoslaviae scriptores Latinos recentioris aetatis, versio electronica (, Zagreb), 1646 verborum [genre: prosa - praefatio] [word count] [juricspraefatio].

Jurić, Šime (1915-2004) [1971], Praefatio in Iugoslaviae scriptores Latinos recentioris aetatis, versio electronica (, Zagreb), 1646 verborum [genre: prosa - praefatio] [word count] [juricspraefatio].

Jurić, Šime (1915-2004) [1971], Praefatio in Iugoslaviae scriptores Latinos recentioris aetatis, versio electronica (, Zagreb), 1646 verborum [genre: prosa - praefatio] [word count] [juricspraefatio].

Jurić, Šime (1915-2004) [1971], Praefatio in Iugoslaviae scriptores Latinos recentioris aetatis, versio electronica (, Zagreb), 1646 verborum [genre: prosa - praefatio] [word count] [juricspraefatio].

Jurić, Šime (1915-2004) [1971], Praefatio in Iugoslaviae scriptores Latinos recentioris aetatis, versio electronica (, Zagreb), 1646 verborum [genre: prosa - praefatio] [word count] [juricspraefatio].

Jurić, Šime (1915-2004) [1971], Praefatio in Iugoslaviae scriptores Latinos recentioris aetatis, versio electronica (, Zagreb), 1646 verborum [genre: prosa - praefatio] [word count] [juricspraefatio].

Jurić, Šime (1915-2004) [1971], Praefatio in Iugoslaviae scriptores Latinos recentioris aetatis, versio electronica (, Zagreb), 1646 verborum [genre: prosa - praefatio] [word count] [juricspraefatio].

Jurić, Šime (1915-2004) [1971], Praefatio in Iugoslaviae scriptores Latinos recentioris aetatis, versio electronica (, Zagreb), 1646 verborum [genre: prosa - praefatio] [word count] [juricspraefatio].

Jurić, Šime (1915-2004) [1971], Praefatio in Iugoslaviae scriptores Latinos recentioris aetatis, versio electronica (, Zagreb), 1646 verborum [genre: prosa - praefatio] [word count] [juricspraefatio].

Jurić, Šime (1915-2004) [1971], Praefatio in Iugoslaviae scriptores Latinos recentioris aetatis, versio electronica (, Zagreb), 1646 verborum [genre: prosa - praefatio] [word count] [juricspraefatio].

Jurić, Šime (1915-2004) [1971], Praefatio in Iugoslaviae scriptores Latinos recentioris aetatis, versio electronica (, Zagreb), 1646 verborum [genre: prosa - praefatio] [word count] [juricspraefatio].

Jurić, Šime (1915-2004) [1971], Praefatio in Iugoslaviae scriptores Latinos recentioris aetatis, versio electronica (, Zagreb), 1646 verborum [genre: prosa - praefatio] [word count] [juricspraefatio].

Jurić, Šime (1915-2004) [1971], Praefatio in Iugoslaviae scriptores Latinos recentioris aetatis, versio electronica (, Zagreb), 1646 verborum [genre: prosa - praefatio] [word count] [juricspraefatio].

Jurić, Šime (1915-2004) [1971], Praefatio in Iugoslaviae scriptores Latinos recentioris aetatis, versio electronica (, Zagreb), 1646 verborum [genre: prosa - praefatio] [word count] [juricspraefatio].

Jurić, Šime (1915-2004) [1971], Praefatio in Iugoslaviae scriptores Latinos recentioris aetatis, versio electronica (, Zagreb), 1646 verborum [genre: prosa - praefatio] [word count] [juricspraefatio].

Jurić, Šime (1915-2004) [1971], Praefatio in Iugoslaviae scriptores Latinos recentioris aetatis, versio electronica (, Zagreb), 1646 verborum [genre: prosa - praefatio] [word count] [juricspraefatio].

Jurić, Šime (1915-2004) [1971], Praefatio in Iugoslaviae scriptores Latinos recentioris aetatis, versio electronica (, Zagreb), 1646 verborum [genre: prosa - praefatio] [word count] [juricspraefatio].

Jurić, Šime (1915-2004) [1971], Praefatio in Iugoslaviae scriptores Latinos recentioris aetatis, versio electronica (, Zagreb), 1646 verborum [genre: prosa - praefatio] [word count] [juricspraefatio].

Jurić, Šime (1915-2004) [1971], Praefatio in Iugoslaviae scriptores Latinos recentioris aetatis, versio electronica (, Zagreb), 1646 verborum [genre: prosa - praefatio] [word count] [juricspraefatio].


More search results (batches of 100)
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 Last

Retrieve all occurrences (This may take some time to download)

Click here for a KWIC Report


Powered by PhiloLogic

Creative Commons License
Zbirka Croatiae auctores Latini, rezultat Znanstvenog projekta "Digitalizacija hrvatskih latinista", dostupna je pod licencom
Creative Commons Imenovanje-Nekomercijalno-Dijeli pod istim uvjetima 3.0 Hrvatska.
Podatke o projektu vidi na www.ffzg.hr.
Za uporabe koje prelaze okvire ove licence obratite se na http://www.ffzg.unizg.hr/klafil/dokuwiki/doku.php/z:digitalizacija-hrvatskih-latinista.