Croatiae auctores Latini: inventa |
domum | qui sumus | textus | auxilia | tolle, lege! | |
Bibliographic criteria: none
(All documents) Search criteria: Pro?Eth?[EI].* Your search found 5813 occurrences
First 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 Last Retrieve all occurrences (This may take some time to download)
Occurrences 1001-1100:1001. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] sed ut per angelorum officium suam erga pios promptos-que peccatores beniuolentiam testetur. Amare se plurimum eos ostendit, quos talibus uti concedit ministris. Quibus certe si digni fuerimus, hoc est, si, quemadmodum oportet, orauerimus, pręterita peccata condonabuntur, pręsentia repellentur, futura facile uitari poterunt, ipsa animi uirtus roborabitur, caro obediet spiritui et superatis diaboli tentamentis bonorum operum fructus cumulabitur. Reliquum erit, ut re bene gesta hinc decedentes a Domino coronemur.
1002. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] uertere nititur, erit utique maledictus | et dum uulgi plausum captat, uideri, non esse sanctus cupiens, nisi poenitentiam egerit, non effugiet poenam. dicente Propheta: Deus dissipauit ossa eorum, qui hominibus placent. Pręterea neque eorum ad impetrandam gratiam proficit oratio, qui quanuis benefecerint, iactanter tamen facta sua prędicant, cum teste conscientia contenti esse deberent | et quicquid laudabiliter egissent, non sibi sed Deo tribuere. Talis fuit phariseus ille, qui ingressus templum,
1003. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] istam sanctos ac pios homines cęlum ascendisse
credimus,
quomodo qui peccarunt id assequi posse
sperant,
nisi et ipsi per eam incesserint?
Iob iustus nullius mortiferi delicti conscius |
et qui summi Dei uerbis laudatus fuerat,
pręter illa quę ad patientię probationem pertulit:
1004. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] Vide igitur ne te iuuenilis fallat ętas | ne salubre corpus et robustę uires decipiant. Nulli ętati parcit mors | et sicut senes ita et pueros rapit. quin immo rari admodum sunt, quos ad senectam usque patitur peruenire. Plurimos pręterea eadem dies sanos fortes-que incedere uidit | et exanimes concidere. Nulla uitę securitas est semper inter pericula uersantium. Potes uel morbi ui | uel uenenati cibi haustu | uel serpentis ictu | uel sicarii alicuius improuiso percussu | uel alio aliquo inopinato casu
1005. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] immensum bonum acquiritur. Hęc sunt igitur uere poenitentis officia, quę retulimus, ut uidelicet uolens, non inuitus ad poenitendum accedas, ut humilieris, ut lugeas, ut uitam magis laboriosam uiuas, ut pręterita peccata succedentium uirtutum meritis compenses. utque in primis cures, ne poenitendi tempus tarda conuersione imprudenter amittas. Ista tamen omnia cum perfeceris, uide ne quid tibi
1006. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] Nequaquam erit ita ut uidetur difficile a prauis actionibus desistere | atque ad iustitię sanctitatis-que opera accingi, si uel malorum poenam | uel bonorum ęstimare libuerit pręmium. Pręterea ignaui est profecto eiusce rei exequendę difficultatem prętendere, quam sępe a plurimis peractam fuisse constat. Mattheus ante apostolatum diu multum-que auaritię studio uectigalium publicorum conducturas factitauit
1007. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] uidetur difficile a prauis actionibus desistere | atque ad iustitię sanctitatis-que opera accingi, si uel malorum poenam | uel bonorum ęstimare libuerit pręmium. Pręterea ignaui est profecto eiusce rei exequendę difficultatem prętendere, quam sępe a plurimis peractam fuisse constat. Mattheus ante apostolatum diu multum-que auaritię studio uectigalium publicorum conducturas factitauit . quo die autem a Christo uocatus est,
1008. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] ueniam, quod apertum esset primis. Quamobrem et ab his descendentium Israhelitarum mos fuit, quoties erumnis oppressi essent, Dei opem implorare, cilicio contegi, cinere conspergi, ieiunio corpus affligere | et pręter hęc peccata confiteri. sic humiliati Deo miserante angustiis liberabantur | et a peccatis quidem absoluti abibant, pręter originis culpam, qua absolui non poterant, donec Redemptor in Lege promissus non uenisset. Quare nec illorum
1009. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] descendentium Israhelitarum mos fuit, quoties erumnis oppressi essent, Dei opem implorare, cilicio contegi, cinere conspergi, ieiunio corpus affligere | et pręter hęc peccata confiteri. sic humiliati Deo miserante angustiis liberabantur | et a peccatis quidem absoluti abibant, pręter originis culpam, qua absolui non poterant, donec Redemptor in Lege promissus non uenisset. Quare nec illorum confessio in Lege potuit esse ita plena (nihil enim ad perfectum adduxit Lex) ut est nostra in Euangelio.
1010. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] et quid pulchrum eius, nisi frumentum electorum et uinum germinans uirgines? Bonus et pulcher es, non reprobis sed electis et fidei uirginitatem consecutis, non hereticis a sponsa tua Ecclesia alienatis atque fornicantibus. Tui pręterea sacramenti dulcedo a psalmista mel dicitur, quoniam nihil aliud in terra gustu dulcius inuenit, cuius nomine illam exprimeret. Cibauit illos, inquit, ex adipe frumenti, et de petra melle saturauit eos.
1011. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] oblatę sanctificari dicitur, quis dubitat, quin istud quod pręcessit in figura, cumulatius impleatur in ueritate? Tu ille es qui solo tactu leprosum mundasti, mulierem sanguine fluentem curasti, puellam mortuam ad uitam reuocasti. ut ostenderes in te esse uirtutem peccata pręterita delendi, futura cauendi | et qui in peccatis mortui iacent, ad spem uitę ęternę errigendi. Tua pręterea in Ecclesiastico uox est: Qui edunt me adhuc esurient, et qui bibunt me adhuc sitient. Esuries ista et sitis desyderium
1012. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] ueritate? Tu ille es qui solo tactu leprosum mundasti, mulierem sanguine fluentem curasti, puellam mortuam ad uitam reuocasti. ut ostenderes in te esse uirtutem peccata pręterita delendi, futura cauendi | et qui in peccatis mortui iacent, ad spem uitę ęternę errigendi. Tua pręterea in Ecclesiastico uox est: Qui edunt me adhuc esurient, et qui bibunt me adhuc sitient. Esuries ista et sitis desyderium tui est. quo desyderio qui affecti fuerint, beati erunt quia saturabuntur. Incipient enim repleri uirtutibus,
1013. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] confessi sunt. Huius panis uirtute animam quoque effici pulcherrimam Ezechielis prophetę testimonio discimus dicentis: Similam et mel et oleum comedisti, et decora facta es uehementer nimis. Ex hoc pręterea ad resistendum diabolo uires acquirimus | et contra carnis certamina efficimur fortiores, dicente Propheta: Parasti in conspectu meo mensam aduersus eos qui tribulant me. Demum uicto diabolo et spiritu
1014. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] coenam meam. Quod ergo nunc inuitatus gustare negligis, postea cum maxime cupies, attingere non poteris. Tunc enim erit tempus iustitię atque iudicii, nunc est miserationis et uenię. Pręterea si isti qui flagitii alicuius conscii sacramentum sumere perhorrescunt, damnabiles habentur, quid de illis dicemus | qui omnino contemnunt? et infidelitate quadam lapsi illo sibi non opus esse asseuerant? De iis quidem per Osee
1015. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] ad montem Dei peruenisse dicitur. Eundem postea dierum numerum Saluator noster suo consecrauit ieiunio. quod nos obseruare quidem Ecclesię edicto iubemur, quantum fragilitas nostra patitur, semel in die comedendo , pręter illos dies, qui Dominicę resurrectionis memoria festi feriati-que habentur. Ieiunii autem tempore abstinemus carnibus atque lacticinis, quod in his plus nutrimenti esse constat ad lasciuię incitamenta. Qui uero arctius ieiunant,
1016. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] uiribus impar ieiunio et oratione superauit inimicos. Iudit uidua eisdem armis munita Olophernem Assyriorum ducem interfecit. Et Iudas Machabeus ingentes gentilium exercitus post triduanum ieiunium parua manu aggressus profligauit. Pręterea Christus Dominus per dies quadraginta nihil gustando diaboli tentamenta uicit. Et cum demoniacum surdum ac mutum curasset: Hoc demonium inquit non eiicitur, nisi in ieiunio et oratione. Prodigus filius, qui bona scortando
1017. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] id sibi futurum sperant, quod nulla re impediti nisi gulę uitio, ieiunare ne iussi quidem uolunt? Sed si uiro Dei misso in Bethel, cui mandatum fuerat, nequid ibi gustaret, donec redisset, semel pręterisse mandatum non fuit impune | quomodo hi non punientur, qui nunquam parent? Ille sedens adhuc ad mensam a Domino sibi dictum audiuit: Quoniam non obedisti sermoni meo, non infereris in sepulchro patrum tuorum | cum-que rediret, a leone in uia oppressus occiditur |
1018. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] solidno obrazovan, M. ni u ovakvom djelu ne može bez pokojeg antičkog citata, samo što navodi misao, ali ne i ime autora. Iccirco Apostolus: Bonum facientes inquit non deficiamus! Audi quid pręterea tibi Salomon sapientissimus de muliere forti id est anima constanti et in proposito boni honesti-que firma, in qua cor uiri sui Christi Domini confidit, nobis exponat ac prędicet: Reddet inquit ei bonum et non malum. Qui enim Deum timet | qui-que beneficiorum eius est
1019. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] et Maria matre Iesu et fratribus eius. Denique, testis est ipse Saluator noster et Dominus, qui ut precibus instare suo nos doceret exemplo, et pernoctasse in oratione dicitur | et factus in agonia prolixius orasse. Quantum pręterea erumnas labores-que et cuncta seculi huius incommoda ęquo animo semper tolerare iuuat, ipsi idem Christi discipuli nobis documento sunt, quibus ipse dixit: Vos estis qui permansistis mecum in tentationibus meis | et ego dispono uobis, sicut disposuit mihi Pater meus regnum,
1020. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] ueniam-que desperauit | et laqueo sibi mortem consciuit. Patet igitur, quid de illo miscellione sperandum sit, qui cum diu egregie magnifice-que sese gesserit, ad flagitia deinde conuersus ab iis non discedat. Cum pręsertim pręter iam dicta exempla etiam scriptum sit: Qui transgreditur a iustitia ad peccatum, Deus parauit eum ad romphaeam, hoc est ad uindictam. Romphaea enim teli genius fuit apud Thracas, ut scriptores tradunt.
1021. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] Euangelio, nunc cadens in ignem, nunc in aquam, sed simus templi sancti columna Iachin, quę interpretatur firmitas . Qui enim sic stabilitus fuerit, poterit dicere cum constantissimo uiro Iob: Donec deficiam non recedam ab innocentia mea. Pręterea meminerimus pręceptum esse: Si spiritus potestatem habentis ascenderit super te, locum tuum ne dimiseris! Infestet licet antiquus hostis, insidietur, tendat laqueos, uenena melle oblita propinet | et omnibus nitatur
1022. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | Section] receperit regnum Dei ueluti paruulus, non intrabit in illud. Sicut ergo paruulus irę odii-que passionibus caret ex natura, ita uir simplex carere his consueuit ex uoluntate. Prudens pręterea si fueris, pręteritorum recordaberis, presentia dispones, futura prospicies | te-que ita pręparabis, ut in fine uitę inueniare promissa immortalitate dignus. Ex aliorum enim euentu disces, quid tibi fugiendum, quid expetendum sit.
1023. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | Section] ueluti paruulus, non intrabit in illud. Sicut ergo paruulus irę odii-que passionibus caret ex natura, ita uir simplex carere his consueuit ex uoluntate. Prudens pręterea si fueris, pręteritorum recordaberis, presentia dispones, futura prospicies | te-que ita pręparabis, ut in fine uitę inueniare promissa immortalitate dignus. Ex aliorum enim euentu disces, quid tibi fugiendum, quid expetendum sit. ut cum
1024. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] cum septies in die cadat iustus? Sed quemadmodum iustus cum ceciderit, cito surgendo iusti nomen non amittit, ita sapiens dicendus est semper sapiens, qui quoties aliquid stulte peccat, sapienter quod peccatum est protinus emendat | et pręteriti errati notam insequentis uirtutis laude compensat. Sapientem semper beatum esse philosophi contendunt, eo quod sola uirtute contentus sit, uirtutem autem sibi ipsam sufficere. Patet quia nihil extra uirtutem, in quo beatitudo esse potuisset nouerant. Ignorabant
1025. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] atque ipsam, quoniam longius protendere nescirent, uirtute quę in pręsenti est terminarunt. Sed quęnam, quęso, esset ista beatitudo, quę simul cum corpore pecudum more erat finienda? Pręterea si sola uirtus beata uita esset, sexcenties in uita beati essemus | et sexcenties infelices. quandoquidem nemo tam firmę stabilitę-que uirtutis est, ut non quotidie fere aliquid desipiat, oscitet, deliret, hallucinetur.
1026. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] quę societas luci ad tenebras? quę autem conuentio Christi cum Belial? aut quę pars fideli cum infideli? qui autem consensus templo Dei cum idolis? Tantum abest igitur ut sapiens sit, qui ethnicorum sapientes pręter modum emulatur, ut etiam iniquus et infidelis esse possit conuinci. Et quoniam sola Dei sapientia, quę in Sacris litteris continetur, uera est sapientia, ideo ipse Dominus per prophetam exclamat dicens: Non glorietur sapiens in
1027. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]
qui eorum opera utitur |
tam in prauos puniendos |
quam in bonos probandos.
ut hi cum aduersarii tentamenta uicerint,
plus pręmii mereantur,
et illi uicti si ad poenitudinem non redierint,
tanto iustius crucientur,
quanto diutius expectati sunt ut redirent.
Pręterea si demonis potentiam ex testimonio Scripturarum pensare
uolumus,
profecto homini intolerandam insuperabilem-que esse inueniemus.
1028. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] seruire queant,
cum Mammonę coeperint famulari.
De nominibus demonum brutalibus.
Caput XII
Bestię
Demonibus pręterea,
quoniam ex angelica in brutalem quodammodo conuersi sunt naturam,
bestiarum nomina tribuit Scriptura.
Vnde et Dauid orat Dominum dicens:
1029. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] et cętum uocari diximus | alter tamen proprie bestialis interpretatur, alter persequens eos; quasi enim ferocissima bestia nunquam ab hominum persecutione conquiescit. Vulpis Vulpis pręterea quia fraudulentus est appellatur , ut in psalmo: Partes uulpium erunt. Et qui uersutiam eius imitatur uulpis est, ut in Euangelio de Herode: Ite, dicite uulpi illi! Sanguisuga
1030. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] Syrena Denique Sirena tibi est in delubris uoluptatis, si cantibus amatoriis delectaris | cytharę-que sono ad lasciuia carnis concitante. Aiunt enim Sirenas olim in Siculo littore uiros pręternauigantes cantu demulcere et consopitos laniare solitas. facile ab his capietur, qui obturatis uelut Vlysses auribus non pertransierit. Volucres Demones pręterea uolucres cęli appellantur,
1031. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] Siculo littore uiros pręternauigantes cantu demulcere et consopitos laniare solitas. facile ab his capietur, qui obturatis uelut Vlysses auribus non pertransierit. Volucres Demones pręterea uolucres cęli appellantur, quia semen uerbi Dei, quod in duro solo et nullo compunctionis uomere proscisso cecidit, capiunt protinus et absumunt. Sic autem indurato homini diuina in
1032. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] De iusto autem et fideli dicitur: Coram illo procident Aethiopes. horum interpretatio tenebrarum et caliginis est. quam ergo miserum est, quam omni calamitate infelicius | seruire tenebris | et a Deo qui lux est recedere? Demones pręterea sunt Gigantes, quos in Esaia aduersus Babylonem, id est, animam in peccatis confusam a Domino suscitandos legimus. Sunt etiam calumniatores, ut in psalmo: Humiliabit calumniatorem. Vir etiam iniquus | et homo inimicus est demon, ut in psalmo: A uiro iniquo
1033. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] esse intelligimus. Qui neminem quidem supplantant facilius | quam eos qui in se, cum solubilis harena sint, confidunt | et Christo qui petra ueritatis est, non innituntur. Diabolus pręterea uia peccatorum dicitur. dicente psalmista: Viam peccatorum disperdet. Et alibi: Via impiorum peribit. Si diabolum sequi desieris | et Christo coeperis adhęrere, uia peccatoris peribit, et anima poenitentis erit
1034. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] inquietabimur. Quisquis autem ab his crebro ac frequenter solicitatur, reor quod nondum ut debet, seculo renunciauerit, sed aratrum tenens adhuc post tergum respiciat. si non respiceret, non iam pręterita neque pręsentia, sed futura cogitaret. Abscindamus igitur et proiiciamus procul a nobis membra scandalizantia | nullius-que rei afficiamur studio, quę propositum vitę sanctioris turbet | et
1035. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] aliquid prauum ac detestabile | neque faciamus. Restat igitur ut et malis pręferantur bona | et bonis meliora si ad summum bonum uolumus peruenire. Cum pręterea continentiam semper oppugnet lasciuia | et liberalitatem auaritia | et humilitatem ambitio | et breuiter probitatem nequitia, assiduum nobis cum uitiis bellum est. Nunquam igitur quiescamus, semper repugnemus. quamdiu repugnamus uincimus. quoties
1036. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] incedet.
subtrahe aduersario uires,
et desinet esse molestus.
Semper autem obstandum est principiis.
Inueterata enim difficilius corriguntur,
nouella euelluntur facilius |
euulsa-que arescunt.
Pręterea et locum illum et hominem quantum potes declina,
in quo uel delinquendi periculum |
uel exercendę uirtutis impedimentum times.
1037. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] nec de stirpis claritate gloriemur | nec uulgaribus coęquari erubescamus. cum omnium unus creator sit | atque unus pater Deus, omnium una generis conditio, una humanitatis natura, una regenerationis gratia. cum denique nullum sit hominum apud Deum discrimen | pręterquam uitę ac morum. Quanto autem se quisque magis humiliauerit, tanto magis merebitur exaltari. Obedientia Ab eodem obedientię quoque petamus exempla. a
1038. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] populum bene beate-que uiuendi sermonibus operam impendunt | et quod alios docent, ipsi pręstant, ne bonum quod uerbo ędificant, morum dissimilitudine destruant. Castitas Cęlebs pręterea et castus sit oportet Christi discipulus. Virgo est | et de Virgine genitus | et a uirgine baptizatus, quem sequeris. ut-que quanti sit apud ipsum uirginitas scias , de Ioanne apostolo quia uirgo erat, in Euangelio dicitur: Discipulus ille
1039. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]
sed quę in alto cęlestia.
Quod uero etiam in uilla Gethsemani orasse dicitur,
docemur inter orandum seruandam esse humilitatem.
atque ideo et positis genibus orasse |
et ad orandum in faciem procubuisse.
Quod pręterea Patrem precatus ait:
1040. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] sed ut inopum turbę dispensent, ut miserorum necessitati succurrant | et stipendia quoque militibus ministrent, qui pro religione, pro fide, pro iustitia contra infideles decertant. Ecclesię igitur bona pauperum sunt, quorum sacerdos non possessor, pręter uitę necessaria, sed dispensator est. Qui autem dispensat, fideliter dispenset | et audiat Apostolum dicentem: Habentes alimenta et quibus tegimur , his contenti simus. nam qui uolunt diuites fieri, incidunt in tentationem et in laqueum diaboli
1041. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] quis confidit continentem se fore, si diuitiis affluere sibi contigerit? Diuitię luxum pariunt, luxuria turpis libidinis est mater, turpem autem libidinem dementia comitatur. Diues pręterea ad inferendam iniuriam promptus est, ad tolerandam impatiens, inanis glorię cupidus, ęqualibus inuidens, humiles despiciens | ac proinde aliorum famę non facile parcens, opulentię ostentator, paupertatis irrisor, ad uitia audax, ad bonum animi tardus. Diuiti
1042. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]
sine quo factum est nihil,
quinque panibus et duobus pisciculis in deserto quinque milia uirorum
exceptis mulieribus ac paruulis reddidit saturata,
et reliquię collectę duodecim cophinos impleuerunt.
Iterum pari miraculo quatuor milia hominum pręter paruulos et mulieres
panibus tantum septem memoratur satiasse |
fecisse-que ut satiatis septem fragmentorum sportę superessent.
1043. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | Section] negabo. Tametsi pręstare nequiuerit quod promiserat, promisit tamen tanquam pręstiturus . et certe pręstitisset , si non suę imbecillitati, sed Dei uirtuti confidens promisisset. Quando pręterea Christo Domino seruis suis pedes lauanti, indignum ratus ut Dei filius ad tantam descenderet humilitatem, respondit: Non lauabis mihi pedes in eternum. Postquam tamen audiuit | se non habiturum partem cum illo, nisi ab eodem se lauari permitteret, continuo mutata
1044. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | Section] diligere respondit. et trina charitatis confessio trinę negationis crimen deleuit | atque ipsum confitentem, ut ceteris pręesset dignum reddidit. Sunt et alia in Euangelio amoris eius argumenta, quę consulto prętereo, ne prolixior sim. Illud tantum commemorabimus, quod ei cum aliis fuit commune. Omnes quippe apostoli omnibus quę habebant relictis secuti sunt Dominum, magis eligentes in paupertate cum Christo uiuere | quam in diuitiis cum
1045. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] ut cum ei benefeceris, magis aduersum te insolescat, cum submisse comiter-que responderis, magis irritetur, huic tali pręstabis beneficium, si a beneficiis cessaueris , si a mitibus responsis destiteris, si tacueris, si denique furentem tacitus pręterieris atque recesseris. ea duntaxat de causa, ut ille minus culpabilis sit , cum sęuierit minus. Quod si forte ideo inflatur superbia, quia diuitiis abundat, quia uiribus prestat, quia rerum prosperitatibus fruitur | ac propterea melioribus inuidet,
1046. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] omne nomen,
testatur fidelibus maxime necessariam esse pacem atque concordiam.
Quod aperte declarat,
ubi ad Hebreos scribens ait:
1047. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]
Nec aliter Ioannes Apocalypsim orditur |
nec Petrus epistolas.
usque adeo iam trita ac peruulgata erat inter Christi discipulos pacis offerendę salutatio.
Quod nostris quoque temporibus obseruari
cernimus |
ab iis qui Christum apostolos-que eius imitantur.
Pręterea in Lege ueteri nomen pacis celeberrimum fuisse apparet,
et res ipsa ante omnia optabilis ac iocunda.
1048. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] erant concidit |
oppidum-que occupauit.
Eo loci postea octoginta uiros Hierosolymam ad sacrificandum pergentes,
ut ad se in Masphat diuerterent rogauit,
ueluti pro magno habiturus,
si tales hospites habere sibi contigisset.
cum autem uenissent,
rebus uita-que simul spoliauit.
pręter decem,
quibus non pietate sed auaritia ductus pepercit.
quod thesaurum in agro defossum se illi indicaturos dixerant.
Talis pacis non pauca exempla in annalibus quoque habentur Machabeorum.
1049. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] Sagitta uulnerans lingua eorum dolum locuta est. in ore suo pacem cum amico suo loquitur, et occulte ponit ei insidias. nunquid super his non uisitabo dicit Dominus, aut in gente huiusmodi non ulciscetur anima mea? Sunt pręterea qui amice admodum ac beneuole loquuntur cum altero, et statim eidem absenti detrahunt. Vbi audit commendant et extollunt. ubi autem non audit carpunt et sugillant, et quem modo laudauerant, rursum dictis petulantibus incessere non uerentur. Istos
1050. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] dixerint omne malum aduersum uos mentientes propter me.
gaudete et exultate,
quoniam merces uestra copiosa est in cęlis.
Sint ergo in te istę uirtutes in terra,
ut et nunc spe beatus sis |
et postea beatior mercede in cęlo.
Audi pręterea et Apostolum pręcipientem:
1051. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] |
non esse regnum suum de hoc mundo.
1052. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] uirtus nullo superata tormento pręmia caperet felicitatis ęternę. Nihil igitur nocere potest uiro iusto, nec miser est, quem iam beatificauit spes glorię cęlestis merito uirtutum. Memento pręterea ut in omnibus prudentiam obserues: pręterita recordare, pręsentia dispone, futura cogita. Tunc enim quos in aliquo crimine lapsos fuisse recoles, eorum casus te in uia uitę cautiorem reddet.
1053. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] felicitatis ęternę. Nihil igitur nocere potest uiro iusto, nec miser est, quem iam beatificauit spes glorię cęlestis merito uirtutum. Memento pręterea ut in omnibus prudentiam obserues: pręterita recordare, pręsentia dispone, futura cogita. Tunc enim quos in aliquo crimine lapsos fuisse recoles, eorum casus te in uia uitę cautiorem reddet. Quos autem recte incedere conspicies, eorum
1054. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] in Deo sita sit, sine quo ne cogitare quidem quod bonum est, nostra ualet imbecillitas. Animum autem ita ut exposuimus institutum atque compositum quę commoda sequantur quis ęstimet? non est tamen silentio prętermittendum, quod Scriptura docente didicimus. De fructibus bonitatis. Caput XII Primum quidem iustorum preces exaudiri | et eorum merito in
1055. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] unius iusti meritum atque gratia.
Quę res etiam in Noe cum uxore et liberis nuribus-que seruato clare apparuit.
Iusti quippe in arca saluati sunt,
iniusti omnes diluuio perierunt.
1056. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]
hanc (si libet) quod reliquum est,
iracundię uitio.
Cum enim nulla animi passio ita hominem infatuat atque dementat ut
iracundia,
merito lepra ista non hominis est,
sed vestis.
hoc est eius qui nihil in se hominis habet pręter figuram.
qui-que uestimentum hominis dici potius debet quam homo.
Qui cito irascitur,
leuis est ut linum,
qui cito placatur,
mollis ut lana.
qui immaniter furit,
uestis ex pelle ferina est.
Homo enim cum in honore esset,
non intellexit |
comparatus est iumentis
sepulchris similium dealbatis.
Color ruffus
Ruffam uero lepram illos habere,
qui manifesto et sub multorum conspectu erubescenda committere non uerentur.
Denique Saluatori qui peccata nostra tulit, dicitur:
Quare rubrum est indumentum tuum?
Pręterea fit plerunque ut cum in peccato deprehendimur,
ora inficiat rubor,
dum accusari magis quam peccare pudet.
Quare locus leprę humilior
Quare etiam locus leprę humilior est quam cętera quę sana sunt?
quia peccatum ad terram
peccant.
quod testatur Saluator dicens:
Seruus qui scit uoluntatem domini et
non fecit,
uapulabit multis.
qui autem ignorauit et non fecit,
uapulabit paucis.
Quis pręterea negauerit maius esse peccatum eorum qui sub Euangelio
sunt |
quam qui olim sub lege erant?
Quis enim nescit |
eum magis teneri |
qui iam accepit beneficium |
quam qui promissum adhuc expectant?
Illud autem
peccatorum distantiam ostendisse sat est.
nequis forte cum Stoicis deliret |
et paria esse putans,
non magis timeat interimere hominem quam lędere.
Nosse insuper debemus,
ut supra est dictum,
siue leue |
siue graue peccatum fuerit,
si minutorum mensuram pręterierit,
poenę ignis ęterni esse obnoxium |
et inferni supplicia grauitate distare non tempore.
quoniam exilii eorum omnium qui illuc relegantur,
finis est nullus.
Restat nunc ut de mortifero crimine in communi loquendo,
quę
Iustitia iusti non liberabit eum,
in quacunque die peccauerit.
Etiamsi dixero iusto inquit quia uita uiuet,
et confisus in iustitia sua fecerit iniquitatem,
omnes iustitię eius obliuioni tradentur,
et in iniquitate sua quam operatus est,
in ipsa morietur.
Nec pręterita igitur nec pręsentia benefacta proderunt ei,
qui uel semel aliquid morte dignum commiserit.
Quid ad hęc?
Peccatum sapientię donum corrumpit |
et eum qui ante sapiens erat desipere compellit.
Tales erant de quibus
Salomonis sententię dicentis:
ambitio in te non habeat locum,
recordare quod ob hoc ipsum phariseos damnauerit Dominus noster dicens:
reprobati abdicati-que sunt.
Christo matri-que eius Marię ita et ipsis nullum in ęternis mansionibus habitaculum clausum esset.
Quid enim non illis patere crediderimus in patria sursum,
qui dum hic peregrinarentur,
nulli obscoenę cupidini patuerunt |
et in carne pręter carnem uiuere perseuerarunt,
ut magis Deo placerent?
Fidelissimorum enim seruorum est |
semper id maxime conari,
quod domino suo maxime gratum fore animaduertunt .
Fidelissimorum enim seruorum est |
semper id maxime conari,
quod domino suo maxime gratum fore animaduertunt .
Itaque non solum attendunt quod ipse imperet,
sed etiam pręter imperium quod ipsum delectet.
Quamobrem plurimi sanctorum uirginitatem suam inuiolatam conseruarunt,
ut qua se imprimis Deo placere posse non ignorabant.
Ioannes
Pręsentem uoluptatem cum futura poena compara,
et probabis consilium hoc quod offertur.
Cito transit quod delectat,
nullo fine concluditur quod cruciat.
Sed fortasse cauillaberis et dices |
non tibi accessum interdici aliarum pręterquam meretricum.
At in iis quoque quę pudiciciam honestatem-que prę se ferunt,
blanda uox,
mollis gestus,
benignus aspectus,
uenusta forma |
et totius corporis tegumentorum non inelegans cultus |
nonne impudicicię
corruptionem;
qui uero seminat in spiritu,
de spiritu metet benedictionem.
De viri vxorisqve officio.
Caput VII
Meminerint pręterea uxores reuereri maritos,
priorem honoris locum eis cedere |
eorundem-que subdi imperio.
Id quidem exigit et autoritas diuina (ut dictum est)
et apostolicum pręceptum |
et lex ipsa naturę.
cum etiam inter gentiles et a religione alienos constet |
uiros quam foeminas
Deponit enim Deus superbos de sede,
et exaltat humiles.
Licet autem nunc non sit locus repudii |
turpissimum tamen est |
repudio dignam uideri.
Sarra
Sit pręterea diuinę rei studiosa et ad preces Deo offerendas prompta,
ut Tobię coniunx Sara,
quę antequam coniugalem operam iniret,
triduum cum illo in oratione perseuerasse traditur.
et ambo quidem felicem connubii euentum habuerunt,
eo quod initia illius Domino consecrassent.
diligit,
seipsum diligit,
cum uir et uxor una caro sint.
Tanto igitur intentius diligatur uxor |
quanto magis proxima est.
Quid autem proximius |
quam duo in carne una?
Dilectionis pręterea ordo exigit,
ut primo loco nobisipsis optemus bona,
secundo proximis.
Primo igitur loco etiam uxor amanda erit,
aut siquis inter primum et secundum esse potest medius.
Ambo autem gignendę prolis causa inter se coeant,
non
|
et eos regni cęlestis facit hęredes,
qui sui terreni patrimonii partem impendunt pauperibus.
Qui enim miseretur pauperis,
foenerat Deo.
Sed etiam qui miserendo mutuum dat |
nec aliquid pręterquam quod mutuatum est exigit,
miserationis quidem suę capiet mercedem,
maiorem tamen ille,
qui nihil ab homine repetit,
ut a Deo recipiat,
quod ab ipso promissum esse non ignorat.
Sed antequam elemosinarum rationem atque
Siquid superfuerit,
aliis dispensent |
aut in ędificiis Deo dicandis impendant.
sic fecit Dauid,
sic Salomon,
sic Esdras sacerdos.
si illi superest pecunia,
si deest da.
Grandis inhumanitas est |
uitę necessaria quęrenti nolle saltem uendere.
Cauenda uehementer cordis ista duritia est,
ne nobis obiici possit,
quod pręter alia Hierosolymę mox ui hostili euertendę per prophetam Ezechielem exprobratur:
22.
Iuxta superiorem sententiam elemosina resistit peccatis ne illa
committamus.
iuxta sequentem,
ab iis quę iam commisimus,
facit ut emundemur.
Reliquum est ut a pręteritis expiatos |
et a secuturis custoditos Deo nos offerat pro innocentia suscipiendos,
pro iustitia pręmiandos.
Hoc ita futurum psalmista testatur,
dum de beato uiro ait:
Act. 19
1079. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] et contradictionem in ciuitate die ac nocte | et non defecit de plateis eius usura et dolus. Pręcipitari eos in infernum petit, non uoto odii, sed pręscientia futuri. Tunc enim et linguę eorum in diuersum diuidentur, cum pręter spem opes illas, in quibus confidebant, repente derelinquere cogentur. Iidem glorię auidi sardonychatas manus et sericas uestes uulgo ostentant, ut honorentur. quibus illa Magonis Vergiliani uerba conueniunt: Est domus
1080. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] et nescimus. At uero si in eum qui nihil petit ultro beneficium contuleris, plus tibi gratię habebitur, quam si roganti non negasses. Bis esse gratum aiunt, quod opus est, si ultro offeras. Eum pręterea qui iusta petit | et re ipsa quam petit satis indigere uidetur, promissis ne in longum trahas, cum protinus possis tribuere: dilatum beneficium minuit gratiam, cito datum auget. Hinc est pręceptum illud Salomonis:
1081. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] | et occasionem fruendę. denique quicquid ex eo sibi incommodi accessit, tua causa passus est. Aut ergo statim da quod petitur | aut statim nega. aut si tam cito dare nequiueris, diem certum constitue quo daturus es, et ipsum ne prętereas. ut ille sciat, an e re sua erit | tantisper expectare. Suspensum autem tenere expectantem | et cras atque aliud cras absque promissi satisfactione elabi sinere | non beneficium est sed iniuria. et breuiter, simulator est non
1082. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] quoque sic agendum, ut in iis ueteris beneficentię obliuionem | nouę discutiat refricatio. Nam ueluti arua minus foecunda, si sepius fimum irrigationem-que receperint, frugifera efficientur, ita ingratus recentibus admonitus beneficiis pręterita quoque atque obliterata ad memoriam reuocabit | et uerecundia compulsus de reddenda gratia intentius meditabitur. Quędam autem beneficia palam, quędam occulte tribuenda sunt.
1083. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] nisi forte eo accepto | et inita cum homine familiaritate spes fuerit | tuis admonitionibus eum reuocandi | sibi-que restituendi, ne in nequitia obduratus pereat. Cum-que etiam malis benefaciendum sit, non est prętermittenda benefaciendi occasio, si tunc se offerat, cum ille qui corrigi debet, munus aliquod porrigit. Tunc etiam a malo accipiendum erit, cum ille deterior futurus timetur, nisi acceperimus. Tyranno enim aut
1084. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]
illa quidem parua fuit ingratitudo,
illa malicia,
quę Deum ad poenitentiam compulit,
quod hominem fecisset.
1085. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] moenia corruerunt; Iosue inimicos persequente lapidibus pluit de cęlo super fugientium ceruices, ac ne noctis interuentu elaberentur, sol et luna motum suum continuerunt. Nulla unquam fuit longior dies | quam ista in qua quinque regum Cananeorum prostratus est exercitus. Balaam pręterea prophetes asinę loquentis uoce prohibitus est eis maledicere, et pro maledicto induxit super illos benedictionem, benedictos a Deo esse non dubitans, pro quibus mutum animal uocem protulerit humanam. Victi sunt deinde Palestini tonitru et fragore de cęlo territi.
1086. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] alegoreza kao u Davidijadi Rursum tamen pollicitationi diuinę non adhibentes fidem, de obtinenda promissionis regione desperarunt. Ideo-que illam ingredi prorsus indigni, antequam fines eius attigissent, in deserto mortui sunt, pręter Iesum et Caleph et paruulos populi, qui non peccauerant. Quadraginta annos per solitudinem antequam terram incolendam adissent errauerunt. Chore et Datan Chorę quoque Datani et Abironis castra una cum ipsis terrę hiatu
1087. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] demum Deo placato a cędibus cessatum est, cum Zambri uirum et Zochi scortum, dum simul coiissent, Phinees Eleazari sacerdotis filius pugione in genitalibus confodit. Vt pręterea pateret, non minori animaduersione dignos esse criminis impulsores quam autores, Madianitas quoque percuti iussit Dominus, qui eos callide per mulierum blandimenta traxerunt ad cultum idoli sui Belphegor. Multo tamen grauius deliquerunt, qui ad deos alienos conuersi
1088. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] infestationes passi sunt. Ioachim Et ne tunc quidem ab idolatrię cultura desistentes Ioachino Ioachimi filio regnante obsessi a Caldeis una cum rege potestati illorum sese dedidere . Tunc omnes fere in Caldeam traducti sunt, pręter pauperes uulgi agricolationi relictos. Mathatias Hinc Matathias urbi pene desertę iussus est pręsidere. Cum-que ipsi etiam qui tunc residui erant, nullo Dei flagello ab inueterato iam errore reuocari potuissent, totam in illos indignationem
1089. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] Nam depositum quoque ac sepultum custodiri iusserunt. cum-que ipsi custodes perendie reuersi eum a mortuis resurrexisse testarentur, pecunia data redemerunt mendacium, ut rursum hi falso assererent, se uidelicet nocte pręterita dormientibus clam uenisse Discipulos | corpus-que furto sustulisse, ut qui sepultus fuerat ad uitam credatur reuersus. Inuida in Christum insurgentem.
1090. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] cogitant, Christi pręcepta totis uiribus exequi contendunt | et contemptis terrenę luxurię deliciis post eum currere nunquam desistunt. Sed ne solos Iudeos accusasse uideamur, nostrorum quoque in Christum infidelitas (ut alia delicta prętermittantur) in medium ueniat, non tam quę modo sit, quam quę olim fuerit | et ueri assertione uicta desierit. De ingratitvdine hereticorvm et ivdae proditoris. Caput X
1091. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] ut eum crucifigendum inimicis offerres, cuius eras natura famulus, beneficio socius, dilectione frater, promissione cohęres, non terreni patrimonii, sed cęlestis. Nunquid te cum coenaret, a mensa repulit? cum sacramentum corporis et sanguinis sui discumbentibus porrigeret, pręteriit? cum iisdem pedes lauaret, nunquid non se ad tuos inclinauit? nunquid cum amplecti eum uelles | restitit? cum osculum offerres, faciem auertit? Omnia quidem ille tanquam sibi charissimo indulsit. sed tu omnium oblitus | tanquam hosti
1092. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]
Circuibat Iesus (ut euangelistę tradunt) totam Galileam docens in synagogis eorum |
et prędicans Euangelium Regni.
et alibi dicitur:
1093. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]
Non enim sana sed languens et infirma est doctrina,
quę pie sancteque uiuendi studio nihil omnino confert.
Mortifera uero et detestabilis,
quę peruertere nititur ueritatem humanę philosophię argutiis.
Audi pręterea quid tibi sapientię antistes Salomon pręcipiat dicens:
1094. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]
quod si (ut dicitur) cęcus cęco dux fuerit,
ambo in foueam cadent.
Hoc Apostolus Galatis,
quos ipse docuerat,
metuens ait:
1095. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] non quod uariis fucatum coloribus coriarii mirantur. Tunc ergo uulgi de tua eruditione opinionibus fidem adhibe, cum idem senserint et periti. Qvi praetermittendi et qvi docendi et qvaliter corripiendi. Caput XIII Ab illis uero quorum nulla speratur correctio, qui cum pharaone obduruerunt, auertenda uerbi diuini prędicatio
1096. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] disciplinę prędicator, ne ad extremum usque scelerum peruentum sit. Quod cum acciderit, nihil reliquum est, nisi ut funditus euertatur gens illa et pereat, quę ab eo, cuius nutu cuncta sustentantur, derelicta erit. Sunt pręterea qui discere quidem uellent, sed non est qui doceat. esuriunt et sitiunt iustitiam, |
Zbirka Croatiae auctores Latini, rezultat Znanstvenog projekta "Digitalizacija hrvatskih latinista", dostupna je pod licencom Creative Commons Imenovanje-Nekomercijalno-Dijeli pod istim uvjetima 3.0 Hrvatska.
Podatke o projektu vidi na www.ffzg.hr.
Za uporabe koje prelaze okvire ove licence obratite se na http://www.ffzg.unizg.hr/klafil/dokuwiki/doku.php/z:digitalizacija-hrvatskih-latinista.