Your search found 640 occurrences

Retrieve all occurrences (This may take some time to download)

Click here for a KWIC Report

Occurrences 1-640:

volo, nec possim, si piger esse velim.
4.7.97  Turcorum nostro nimium gens proxima regno,
4.7.98  Securos nobis non sinit ire dies.
4.7.99  Hanc ego perpetuis statui insectarier armis,
4.7.100  Mollia proposito sint modo fata meo.
4.7.101  Magnifici sic alta iubent exempla parentis,
4.7.102  Sic sacer aeternae religiones amor.

Nil rosa, nil violae, nil semina lactucarum,
4.10.34  Nil me, cum lolio iuvit hyoscyamus.
4.10.35  Frustra aloe, frustra nobis fragravit anethum,
4.10.36  Nec gelidis linier profuit unguinibus.
4.10.37  Non habuere suas in me ulla papavera vires,
4.10.38  In me mandragorae non habuere suas.
4.10.39  Ergo ego vel Phariae possim perferre

Te tandem sed auis pręferat et proauis. Ad Hieronymum Martiniacum
Hieronyme, Aonię quanuis nouus incola siluę,
Iudice me potis es dicier esse uetus:
Nam tua iam redolent Phoebeam carmina laurum
Et serta ex hedera iam tibi texta petunt.
5  Eia igitur biiugi cape celsa cacumina montis,
Quo uerę laudis semita pandit iter,

5  Id fateor, sed tu meliorem quęrito lucrum:
Lucri habuit semper fama pudica satis. In Fortunam de annulo amisso
Iam, peior Fortuna, meo ditarier ęre
Credis? Nec laudi consulis ipsa tuę?
Annulus e digito cecidit mihi: scilicet isto
Te falsum damno numen habere ferent!
Si sapis, hunc reddas, ne clamet turbaque dicat: 5

quanto est absentia nostra dolori
His quibus extiteram semper in urbe comes.
5  Tum quod tristitię cumulus superadditur isti
Dum pecus in prędam ferri hominesque uident.
Ferre utrumque malum mentique mederier ęgrę
Dicere conabor qua ratione decet.
Insula me retinet quę, scis, non amplius ista
Quam stadiis decies distat ab urbe decem. 10
Quod si forte uelint mecum simul esse sodales

Ingessit maledicta mago tunc forte Symoni,
Qui studio foedę ductus auaritię
15  Diuinum donum uenale putabat et eius
Esse emptor cupiit uenditor ut fieret.
Si uis tanto igitur non execrarier ore,
Nec tribuas precio sacra nec accipias.
Hinc Lyddam ueniens Aeneam curat hiantem
20  Vi morbi nodis membra soluta suis.
Tabitha mox Ioppe fato collapsa resurgit

2.6.15   Nec ledunt latices te candida frusta niuales,
2.6.16   Dummodo tu dominam flectere posse pares;
2.6.17   Denique non dubitas ferro iugularier ipso,
2.6.18   Dummodo tu domina iam potiare tua.
2.6.19   Si perges, duram uinces, Grandine, puellam.
2.6.20  

2.10.5   Sit tibi forma decens, qualem Narcisus habebat,
2.10.6   Et uincat uultus, belle Hyacinthe, tuos.
2.10.7   Si cupies patrias sectarier ipse lucernas,
2.10.8   Erudiat medicas doctus Apollo manus.
2.10.9   Mella spirant fauces: si te ciuilibus armis

iurisconsultum
2.11.1   Soluere nodosi te solum uincula iuris
2.11.2   Et te credebam sollicitare forum.
2.11.3   Inter Pyeridas uersarier ipse uideris
2.11.4   Et iam uerbosum deseruisse forum.
2.11.5   Vidi ego Castalio lotum bene flumine carmen

2.29.23   Et taceo multos, qui me pressere, dolores;
2.29.24   Me miserum semper, fors mala, quid crucias?
2.29.25   Hei mihi, nunc doleo patrios uastarier agros
2.29.26   Factaque Christicolis maxima probra uiris.
2.29.27   Ista mei luctus et magni causa doloris,

2.33.23   Gaudeat Illyricus tractus tua cara simulque
2.33.24   Preclaro nato Sibenicena parens.
2.33.25   Te manet atque cupit propriis amplectier ulnis
2.33.26   Aduentuque tuo tota serena micat.
2.33.27   Clarum oratorem, clarum mamet illa poetam,

2.2.34  Frontem interficiant uel, si sum indignus et impar
2.2.35  Erumnas perferre graues, pia uulnera saltem
2.2.36  Mente geram et sancto meditatu saucier et me
2.2.37  Nunc grauis anxietas tacito tortore flagellet,
2.2.38  Admonitusque pii lacerent, impune nec unquam
2.2.39  Securo

audet
2.2.184  Auctores oculos fuscaque inuoluere palla,
2.2.185  Nescius ipse suae praetendi nubila menti
2.2.186  Aeternumque iubar caelarier, utque serenum
2.2.187  In Christo solem et stellas extinguit et ipsum
2.2.188   Exoculat mundum uitalesque eripit auras.

Immanis longo uexerunt deuexit corpore pristes pistrix.
1.211  Agmina nam propior cupiebat iungere Nereus
1.212  Atque rotis altas paribus perlabier undas
1.213  Miscerique simul, ueluti trieterica Bacchae
1.214  Orgia quom celebrant euantes tygribus "Euan!"
1.215  Taygetis si quando iugis descendit amantes
1.216  Virginibus satyros cupiens miscere Lacaenis.
1.217  Nereidum sic

rotarum
3.58  Quadrupedante quati magni fundamina mundi,
3.59  Quales humenti uentosa tonitrua caelo
3.60  Quum glomerant Euri pluuia impendente sub aethra
3.61  Obscura, foeti rixantur in aethere nimbi.
3.62  Mox subitum nigra caligine uoluier agmen
3.63  Aspexere procul spissamque insurgere nubem.
3.64  En quae castra uomit Phlegeton, quod Tartarus agmen
3.65  Ructat in Alciden, en quas globus exerit alas!
3.66  "O Phlegyda", Alcides inquit, "quid tanta gerat uis?"

1.44  Discordesque sient uentus et unda precor.
1.45  Ignibus absumptos fluctus modo cernere uellem,
1.46  Vellem fulminibus scindier omne solum.
1.47  Tristis ubique gemat luctus, suspiria, tristis
1.48  Sit timor et lacrimis mixtus ubique dolor.

1.129  Sed quia caelestes non praebent talia nobis:
1.130  Mors, uenias misero nil metuenda mihi.
1.131  Non cuiuis liceat flauum simularier imbrem
1.132  Inque sinum dominae procubuisse suae.
1.133  Non taurum liceat cuiuis, non fingere cycnum,

mihi cor leuibus reddit penetrabile telis,
1.150  Quae rapidis flammis uulnera nostra fouet.
1.151  His nec Apollinea possit medicarier arte,
1.152  Hippolyto medicam quae tulit ante manum.
1.153  Hei mihi, cum nostrum non sit medicabile uulnus:

2.7  Quo possim, mea uita, tuo paulisper amore
2.8  Longius amoto non sine teste frui;
2.9  Quo medium possim cupidis amplectier ulnis
2.10  Figere et in collo stigmata blanda tuo;
2.11  Quo possim tecum iucundos carpere fructus

quis prorsus nulla medella datur;
7.13  Quoque magis tentas uulnus morbo medicarier isto,
7.14  Hoc mage crudescit uulneribusque nocet.
7.15  Vt leuis ardescit concusso

14.9  Qui populos ratione feros grauitate coercet,
14.10  Conspicua cunctos qui pietate fouet;
14.11  Quo melius quicquam uoto exoptarier ullo
14.12  Haud potuit, probius iustitiaque prius.
14.13  Nil nocuit sed enim foedae petulantia linguae,

scelus! et tantus, stimulis obnoxius, atrae
17.24  Vir gemit inuidiae: quae sibi cuncta rapit.
17.25  Nil facis, o liuor; dentes constringier in te
17.26  Conuenit: hic multo celsior inuidia est.

haec Veneti postquam reuerenda senatus
28.12  Curia, teque tuas uexit ad astra rates.
28.13  Per freta longa simul celeri uectarier aluo
28.14  Iussit et Eois te superesse locis.
28.15  Quo tibi summa cadat tantarum praebita rerum

34.9  Hoc ubi persensit nostri pia cura Capelli,
34.10  Non tulit indignae crimina saeua necis,
34.11  Iussit et occisum rabido consumier igni,
34.12  Vt, fera sit quamquam, facta nefanda luat.
34.13  Conueniens quid sit tali sub praeside, ciues,

37.37  Oppida mille iacent uariis tumulata ruinis:
37.38  Omnia sunt aeuo comminuenda graui.
37.39  Longa dies tanti prohibet reminiscier aestus;
37.40  Imminuunt quod non saecula longa malum?
37.41  Contrahe lora precor, lacrimarum pelle dolores,

46.65  Publica priuatos praecedunt damna labores,
46.66  Attamen iratos sensimus esse deos.
46.67  Credibile est superos his aduersarier oris,
46.68  Tam misero quae sunt extenuatae modo.
46.69  Quicquid ab exhaustis Turcarum forte procellis

Graiasque nurus probitate decori
51.28  Corporis. Hanc niueam contendat quisque Lacaenam
51.29  Esse, peregrinis tamen at remorarier oris
51.30  Nil timuit placidi constans reuerentia Petti.
51.31  Nec timuisse procos decuit telasque retextas

55.1  Vana cupis: gypso longum protendere in aeuum
55.2  Effigiem tanti nominis atque uiri,
55.3  Nobilis o fictor! Fabrili fictier arte
55.4  Non potis est uirtus uiuida: uana cupis!
55.5  Marmora Praxitelis

Adde quod et natis non ultima cura leuandis
60.26  Est mihi, res tenuis forsan et apta minus,
60.27  Qua numerosa domus possit tractarier et qua
60.28  Omnimoda possit commoditate frui.
60.29  Scis bene quod nostrae placuerunt otia menti

pater Aeneas ventis agitatus et undis,
32  Magnus Alexander sic meruere premi.
33  Ergo quid optandum restat tibi maius in orbe,
34  Inclyta progenies Christigenumque pecus,
35  Quam sub Laurigero vasto dominarier orbi
36  Perpetuaque sacro principe pace frui?
37  Quem bene vix solio fortuna locarat in alto,
38  Principe mutato, mutat et ipsa vices.
39  Mox sua sensit Arar, pia mox commercia Tigris

laudari quolibet ore
24  Se sinit. En, parvis magna movere licet.
25  Tu quoque, fandi opibus quamvis sublimis abundes,
26  Et te Phoebus amet Pieridesque colant,
27  Ne tamen exiguo spernas celebrarier ore,
28  Quod solet ingenuos tollere ad astra viros.
29  Sol saepe occiduus, ventosaque cingitur astris
30  Luna, et in Oceanum flumina parva cadunt.
31  Caesaris arma Maro, Naso quoque

extimare: hoc enim vel inimicis praestatur, quod vel pueris vulgatum est, siquidem et illi cantant: Inspicit acceptas hostis ab hoste notas , sed meam fidem et illam veterem amicitiam, qua te nemini secundum dilexi, cogita mutatus, neque enim possum aut mutarier unquam. Non ego nunc alio mobilis axe volo; magna fides nostro, constantia pectore magna est. Desero nec subito, nec temere incipio; te quoque mutari nequaquam posse putamus, quilibet

est. Qui sancta Palatia servas
f5.12  Pontificum, faveas, Musa superba, petit.
f5.13  Quare, sancte Deûm, timido succurre Libello,
f5.14  Et votis faveas, officiose, suis.
f5.15  Largus erat Caesar: Tu noli dicier olim 15
f5.16  Caesare ab hoc alius, sidera celsa petent
f5.17  Viribus, ingenio, et tot jam virtutibus auctis,
f5.18  Semper Apollineae clarus in arte Lyrae.
f5.19  Imprimat hoc opus, ecce petit nunc

Re facturus ait: "Samuel fidissime, quid tu
Profusis Saulem lachrymis gemis, improba cuius
Dextra meum toties prauis despexerit ausis
Imperium legique meę qui tendere contra
Nil timuit? Populone pio dominarier illum
1.90   Ius tu fasque putas? Quin talem comprime luctum
Atque hęc nostra modo mandata facessere perge Iesseus, Dauidis pater
Est Iesseus, magni genus alto a sanguine Iudę.

Vesper
Inde reuertentes quum Sol procliuus in undis
1.480   Oceani nitidum properaret condere currum
Parsque aduersa poli, uenienti obnoxia nocti,
Inciperet terrę tenui uestirier umbra.
Inuadunt uallos, hostilia castra rapinis
Euacuant spoliisque domos atque oppida complent.
1.485   In summis Solymę suspendunt moenibus urbis
Triste Palestini populo plaudente Golię

infesto properans Acharonis ad agrum
Castra inimica uidet. Tunc firmat signa parumper
Hortaturque suos: "Socii, confidite," dixit
2.180   "Vicimus. Hos etenim, quos contra stare uidetis,
Iussit rex Superum uestris delerier armis.
Qui iubet, hic uobis dabit, ut pręstare queatis.
Tantum animis opus est et iam rata fata sequentur." Dauid uictor
Dixit et aduersos telum contorsit in hostes.

Nihil orbis habet, quod Dauid amori
Scit pręferre tuo, cunctis tu dulcior unus
Deliciis. Sine te (mihi crede) et uiuere acerbum
Et regnare foret. Quoties te cernere nostris
Concessum est oculis, quoties affarier ori.
4.110   Perpetuę labor iste fugę releuatur et ipsa,
Ipsa meam cessant terrere pericula mentem."
Talibus alloquiis inter se mutua iungunt
Oscula et inuitos digressus separat. Ibat

Emisit. Quibus ipsa trahens a pectore uocem
Hęc responsa dedit, sed prono uertice nomen Abigail ad Dauidis legatos
Dauidis uenerata prius: "Me munere tanto
Immeritam fateor. Dauidis dicier uxor
Iesseique nurus plus est quam nostra requirit
5.85   Conditio. Seruire meo, seruire parata
Sum domino, quicquid mihi iusserit ille, facessam.
Quanuis ipsa suis me crura lauare pedesque

Incessit populos terror: fugit accola uallis
Et qui Iordanis seruabant proxima ripis
Oppida desertis subita formidine mortis
Effugere procul. Vacuas ingreditur urbes
6.140   Victrix turba uirum et coepit dominarier illis.
Ergo Palestinę concessit subdita genti
Iudei pars magna soli: castella fragosis
Collibus imposita et latis circumdata fossis
Moenia, frugiferę ualles et pascua rura
6.145  

Indicat imbellem, libuit cui fraudibus uti."
Quum conclamato remeassent corpore, Dauid,
Sic uelut in procerum magnorum morte dolenda
7.355   Mos erat, indixit, nequis sua pabula gustet
Ore prius, quam Solis equos demergier undis
Viderit Oceani et stabulis se condere in imis.
Talibus indiciis patuit non rege uolente
Abnerum gladio sęui periisse Ioabi.
7.360   Et licet ipsius germanum sustulit ille,

Plebe uias, anteire uię quum signa iuberem,
Sed quoscunque locos, quęcunque petiuimus arua,
8.315   Tectus pellicei processi tegminis umbra
Tergoreoque sinu. Pręsentis adusque diei
Tempus ego nunquam sacram mihi condier ędem
Quęsiui, cedroue domum uel marmore structam.
Hoc quoque Dauidi referas, uolo, crastina quum lux
8.320   Aduehet alma diem: 'Pecudis pannosus ouilis
Pastor eras, quum te uolui pręponere regno

Quem beat ętherii pręsentia splendida regis.
Illi ergo sperare licet tam grandia dona,
8.440   Qui mala declinans turpis contagia luxus
Ingressusque uiam uirtutis computat alta
Mente deum semperque cupit coniungier illi.
Quarta etiam Dauid fixit memoranda trophea
Assyriis domitis, quos emisere Damasci
8.445   Ditia regna, leues arcus et tela ferentes,
Subsidium regi uicto semel Adadesero.

Ast illi inter se dum talia uerba uicissim
Euoluunt, prono successit uesper Olympo.
Tunc rex, ut fessum corpus iam curet Vrias
9.215   Inuisatque suos et se soletur in illis,
Iussit et ambrosias post ipsum mittier escas
Mandat, ut his rabidam postquam satiarit orexim,
Dimissos repetat chara cum coniuge risus,
Inde iocos atque inde thori genialia iura
9.220   Interrupta nouet, mulier ne mecha putetur,

humiles oculis deus aspicit ęquis.
Hinc ego me talem pręstabam flensque dolensque,
Dum spero pueri domino miserante salutem.
Nunc aliter placitum regi qui nosco superno,
Cur lachrymer? Nunquid fletu reuocarier ullo
9.415   Mortuus ad uitam poterit? Quum certa uoluntas
Ęterni pateat regis, contendere contra
Nonne animi furor est uanęque insania mentis?
Ergo tibi grates, summi moderator Olympi,

"sunt hęc, ut nostra regia proles
Occumbat dextra. Nunquid non talia nobis
11.300  Rex mandata dabat, quum nos spectaret ab urbe
Propensis animis ad pręlia Martis euntes:
'Absalona meum nullis ego lędier armis
Pręcipio, parili si non succumbere fato
Me quoque percupitis'?"—"Mitte" inquit "uana" Ioabus
11.305  "Argumenta modo! Dic: quo manet ipse locorum
Sic pendens?" Tunc ille manum porrexit et ipsum

dignumque suus quo concidat autor,
Vt quondam cecidisse ferum Salmonea dicunt,
Dum cęli tonitrus demens imitatur et ignem
Ętherium. Minus ille nocens, magis iste cruentus,
12.260  Inuento similis, meruit sic plectier ergo,
Vt seu maiorem seu poenam ferret eandem.
Sed dum non segni studio laceratur Abella,
Principibus matrona uiris ęquanda, feroci
Nixa animo dubiisque simul bene prouida rebus,

Diuersi sexus, ipsa et connubia temnunt.
Victa cupido illis terreni languet honoris
Sub pedibusque iacet, sancti quia subdere malunt
13.185   Seruitii sua colla iugo quam sceptra tenere
Terrarumque simul toti dominarier orbi.
Nonne igitur mundum tibi iam uicisse uidentur,
Quando cupidinibus, quarum quoque sub iuga reges
Ire solent, uictis ducunt ex hoste triumphos
13.190   Ascenduntque hilares non ad Capitolia curru

Vos scitis, quod iam multo sudore parata
2.26  Virtus spreta iacet, cunctisque repellitur oris Ratio quare poeta cupit ut principi Muse faueant.
2.27  Nil ualet, heu, dura superrarier ardua montis
2.28  Saxa, et supremum crudo sudore cacumen
2.29  Proh dolor, heu pietas, proh tristia fata deorum
2.30  Vatibus omne bonum promittitis atque quietem

sidereas pulsabis semper et arces,
3.271  Quare opus est animo cito nunc cuncta parata
3.272  Parta domus clarique duces celeresque ministri
3.273  Sint tibi qui tecum ueniant comitarier illum
3.274  Quem celum, quem terram, mare et quem mundus adorat,
3.275  Vellere Millessio ornetur tibi et aula Timaui
3.276  Lana et erithreis sint uellera picta smaragdis,

Errores ex primo libello: mox adeunt dicatur aderunt. Errores ex secundo: superrarier scribatur unico r et quia sepe solebat dicatur qua. Errores ex tertio: alloquor hec eminus dicatur eminus hec; colles quis hec hostia

mox affore tempus
7.79  Pollicitus, curam et pueri promisit habendam,
7.80  Rursus ad hoc alii ueniunt a principe missi,
7.81  Talibus orantes, o, qui uerbo omnia condis,
7.82  Et regis imperio regnum sine fine beatum.
7.83  Ne mea uexeris tecta illabier hospes,
7.84  Non mea digna domus rege est et principe tanto.
7.85  Hinc ego dedignor tali qui munere fungar.
7.86  Qui coram praesens affari numina possim.
7.87  Sat mihi, dic tantum, puer ipse leuabitur atro
7.88  Funere, Tartareas

perficiam? mihi tu bone consule Rabbi,
12.263  Regna quibus superum, superum quibus astra tenebo,
12.264  At Iesus nemo aetherio nisi magnus Olympo
12.265  Stat bonus Architens, an tu me hoc nomine poscis?
12.266  Si uis sydereos superexaltarier orbes,
12.267  Regnaque cum superis aeterna habitare choreis,
12.268  Haec mandata tibi custodi, et cognita serua.
12.269  Non homicida tui fueris, nec fratris adulter,
12.270  Furta, latrocinia, et falsa fuge crimina testis

13.31  Et fremere, et falso praetexere nomine culpam,
13.32  Talia uociferans, en quo perit irrita pyxis
13.33  In cassum, quae sic steriles uanescit in auras.
13.34  Non erat hoc satius tercenta denaria egenis
13.35  Inde dari? quam sic uacuis effundier auris.
13.36  Saeue latro, non haec inopis tibi cura iuuandi
13.37  Dicta dabat, sed mens, et furto assueta libido,
13.38  Dum loculos inhias hinc fraude explere rapaci.
13.39  Sed non labe pari socii nec mente fremebant
13.40  In Marien,

halitu grato beneolentis semen anethi.
13.586  En quae lecta metunt, grauia illa et magna relinquunt.
13.587  Scilicet erga homines animo tam deside rectum
13.588  Iudicium, nec non pietatis iura, fidemque.
13.589  Prima necesse fuit fieri haec, nec omittier illa.
13.590  Haec manus orba ducum, culicis quae uiscera pennis
13.591  Denudat, pando sed deuorat ore Camellum.
13.592  Vae tibi Mime sacer, tibi gentis hypocrita turba
13.593  Diuisae, fuco quos littera pascit inani.
13.594  Tergere cura

uirum, quis nam ille foret scrutante tumultu,
14.250  Pro se quisque timet, sibi forte instare tremendum,
14.251  Dirum imite nefas, alterna et uoce petebant,
14.252  Nunquid ego rabbi sim proditor ille cruentus?
14.253  Quae manus hoc mecum est intigier ausa Catino,
14.254  Illius est inquit scelus id molita nefandum.
14.255  Porro ego pro serie scripturae incedo, sed illi
14.256  Vae, per quem natum tradetur uirgine germen,
14.257  Non nasci satius fuit illi matris ab aluo.
14.258  Hic

dolentem
15.452  Respice, dura meum ctassatur nausea pectus,
15.453  Corque meum penitus uersum peruasit amaror.
15.454  Caligant oculi lachrymis, et fonte perenni
15.455  Exarsere genae, turbataque uiscera moerent.
15.456  Siccine me miseram solarier? aure sonantes
15.457  Insultant plausus, et inania sibila perflant.
15.458  Hostile exultat cornu, quia fatifer auctor
15.459  Praemeditata sui decretaque perficit oris,
15.460  Ah uideas, animoque meo attende labores,

senes totque orba parente
Pignora, totque pati barbara vincla simul.
Haec tu cuncta videns, facile jam posse putabas
Indigne vinclis nectere colla mea.
Nec satis hoc fuerat, nisi et atro gramine Circes
Pelliceres ad te pignora chara mea,
Pellecta et matris lacerarier usque jubers
Viscera; vae, miseram nunc peperisse pudet.
O utinam matris gravidae cum ventre jacerent
Clausa, potens uteri diva necasset ea.
Nam mihi (parva licet) natorum plus doluere
Vulnera, quam Turcae plurima facta manu.

minus haud sordes purgabat pectoris ille:
8.526  Sędulus auertit, quod captus impedit altos
8.527  Siue animum turbat, partitus tempus et horas
8.528  Insudare operi, sublimi et pascier haustu.
8.529  Mirus amor iuueni iam tunc inoleuerat usu,
8.530  Diuino illapsu sumpto de more fouere
8.531  Pectus, quęque latent alios, ea mente tueri,

et opem labentibus affore rebus.
8.561  Mira fides, etiam uix ulli effabile dictu,
8.562  Vt nil mutatus, nil iam Deus aethere motus,
8.563  Hoc si mente capi, si fas effarier ore,
8.564  Nobiscum uersans mortales pręferat artus,
8.565  Et condat leges, adimatque repagula coelo,
8.566  Et Manes secum iam parta in regna

9.94  Speramus, studiis turbentur ut omnia nostris?
9.95  Est nam, flagitio qua iam pręscribitur, ultra
9.96  Certos ne liceat fines elabier usquam.
9.97  At leges stabunt, et fata immota manebunt,
9.98  Iusticia ut merito reddat sua pręmia cuique,
9.99  Atque ideo satius legi parere supernę,

gnatos] suprascr. pro natos adolere docebant.
9.440  At Deus ut uicibus uariis agitarier ultro
9.441  Vitam hominum sensit sensit. . . teneri]

9.465  Quod Quod. . . 551 doceret] e marg. pro Vt primi fuerat uotum euacuarier aeui uotum primo nascens concepit in aeuo,
9.466  Conditor ut mira terris notesceret arte,
9.467  Mortalesque Deo iam sic libare doceret.

declinatis cunctis amphractibus alta
9.632  Mente sequar quęcunque arcana locutio cęlat,
9.633  Atque ingens hominem miraclum carmine promam.
9.634  Et nihil erroris reor olim admittier inde,
9.635  Scriptum more tegat si nobis sensa uetusto,
9.636  Si nec adhuc rudibus quicquam proponat apertum,
9.637  Quo nondum certo poterant pertingere captu.

at A transcripsit solum hunc posteriorem, quasi ille scriptus in textu esset deletus, nullo tamen signo id faciendum monstrante permissum donecue potirier almo,
10.606  Donec et ipsa dies sublatos hauserit aethra.
10.607  Ecce patet, quęnam morienti gloria Christo,
10.608  Et quęnam

quem Theutonis ora canentem
267  Audiit et ripis obiecit laeta Caistri.
268  Si Palacini senis obliuiscar, haberi
269  Ingratus uolo. Si Phranii, uocer impius. Aeque
270  Hic atque hic dignus laudarier. Haud mihi Paulus
271  Excidit; o quantum Pauli senioris in illo est.
272  Viuit adhuc et tanti spirat ciuis imago.
273  Non formam nec opes aut dantem iura parentem
274  In Stephano tantum miror, clarissima quamquam
275  Haec sint

tellus.
Sic juvat, quorum veneramur artes,
Dogma, virtutem, pia gesta, vitam,
Gratiam, roburque scientiamque,
Cernere vultus.
Vivida quos sic oculis figura
Subiicis nostris, proprioque gestu,
Ut putet quivis ea signa veram
Ducere vitam.
Gratiam saeclis tibi sic futuris
Adstruis: qua qui valuit potiri,
Dicier credo hunc potuisse ab omni
Parte beatum.

crepitant sub gutture dentes.
Vir constans, animo nunquam titubante vacillat,
Sed fortem se praestat, et omnia fortiter audet.
Non adeo metuit congressus ille virorum,
Non timet insidias: quas si tamen incidit, optat
Quamprimum conferre manum, miscerier acri
Conflictu: tali ipse loco si forte vel ense,
Ut telo feriare alio, te nemo timoris
Arguerit, non ignavum te dicere quisquam
Audeat ex animo, dum non ea vulnera tergo
Accipias, aut aversa cervice, sed ipso
Pectore in adverso,

Qui miser, e Senecae tragoedia.
13.45.1  Et timet ad strepitum commotae frondis ab aura,
13.45.2  Gaspar, et ignavus desidet usque domi.
13.45.3  Nec putat aerumnis se posse avellier unquam,
13.45.4  Vocant misellum Gasparem tragoediae. Naturae vitia emendari nequeunt.

est vitaeque beatae.
4.1001  Nam quid opus varios caeli cognoscere motus:
4.1002  Omnibus euentis causas, euentaque causis
4.1003  Reddere: fastorum monumenta omnemque capaci
4.1004  Pectore transacti seriem complectier aeui:
4.1005  Agumentorum laqueos seu nectere, contra
4.1006  Seu nexos celeri occursu dissoluere: linguam
4.1007  Nosse vetustorum lapidum: nullam esse repostam
4.1008  Vsque adeo vocem, cuius non

Otia laetus aget? Rapidos vt nesciet imbres,
6.704  Ventorumque minas caeli per aperta furentes,
6.705  Ipse domi latitans, tectoque inclusus amico?
6.706  35. Ergo nocet, quid agant Alij, scrutarier: at non,
6.707  Felices vt agant, pariter curare nocebit:
6.708  Maiori quin nulla animum dulcedine complet,
6.709   Ac pulsis Inopum quae cladibus orta, voluptas.
6.710  Haec igitur primas inter sit

et sponsum quamvis ingentibus aether
Iosippum ornasset donis, potiora fuere
Quae data sunt Sponsae: licet hunc quoque foederis ergo
Virginei, Charitum forsan tanto igne rigari
Censuerit Numen, quantum nec farier ausim.
Ostenditque viri meritum Deus, impote prorsus
Humoris cum fuste, procis procul omnibus, illum
Connubio tanto asseruit, cum stipite sicco
Silvestris coryli, velut a radice virentis,

Germina, cum propria peregre tellure profectam,
Aethereo gravidam spectabit Numine Matrem.
Talis fama fuit, sed nulli credita fama,
Immensum quod claudi utero non posse putaret
Aeternum patier Matris praecordia Numen,
Nec petere humanas fletu lacrymisque papillas.
Quamvis parva fides laturae germina plantae,
Religio non parva fuit: certare puellis
Et pueris par ardor erat, cui pulchrior

duint.
17  Egone me hinc aliquo abstulam? Nae cerritus, si id faxo, fuam.
18  Nam mea confirmitate autumo me, quod volupe est, a te impetrassere,
19  Mi decet te amplectier efflictim et contente, qui caelos amplectis manu. LXXX. GANIMEDES SCABIOSUS EPIGRAMMA 41.

suus. Quid perfida tentas
37  Seditio? Hic iuncta est Romana ac caelica virtus.
38  An pugnando cupis miranti ostendere mundo
39  Nullis posse istam furiis effringier arcem?
40  Aspice: Gregorio meritas dant vulnera palmas
41  Protinus atque ipsae gaudent prodesse ruinae.
42  Ergo triunphales Henrico supplice lauros

apud me reperiuntur. In his legitur nobilissimum epigramma Angelae Phaletrae, castissimae ornatissimaeque virgini Venetae inscriptum. Marci Maruli:
Hieronyme, Aoniae quamvis novus incola silvae,
Judice me potis es dicier esse vetus:
Nam tua jam redolent Phoebeam carmina laurum
Et serta ex hedera jam tibi texta petunt.
Eja igitur bijugi cape celsa cacumina montis, 5
Quo verae laudis semita pandit iter,
Et

glande quatit, vastas faciente ruinas:
1.1249  Et jam turmatim salit has temerarius hostis;
1.1250  Sed vanos postquam conatus cerneret omnes
1.1251  Hassan, per placidas artes sibi dedier arcem
1.1252  Postulat. At Mikaçic, vir fortis, presbyter aequus,
1.1253  Arci praefectus, poscebat praecipuorum
1.1254  Agmina Turcorum, tantam quejs cederet arcem,

126  Scire licet multis erroribus intermixta,
127  Quos Veri indutos faciem internoscere pacto
128  Possumus haud alio, nostramque exsolvere mentem,
129  Omnia ni parier rationis ad acre vocentur
130  Judicium, atque alte quoque singula dispiciantur,
131  Constet uti, Veri species quae certa, modoque
132  Quo distet falsis, quid et haec illamque fit inter.

311  Rebus, ut est illis, quas circa erramus aperte,
312  Nimirum verae pro vi rationis ut omnes
313  Rursum expendantur: neque porro expendier omnes
314  Possunt, et veram revocarier ad rationem,
315  Ni, quarum nos cumque sumus rerum ante potiti
316  Notitiam nil jam penitus nunc scire reamur.
317  Et veluti, juncto

circa erramus aperte,
312  Nimirum verae pro vi rationis ut omnes
313  Rursum expendantur: neque porro expendier omnes
314  Possunt, et veram revocarier ad rationem,
315  Ni, quarum nos cumque sumus rerum ante potiti
316  Notitiam nil jam penitus nunc scire reamur.
317  Et veluti, juncto postquam bove verterit arva

544  Cogimur. Ante pedes (da sic colludere paulum)
545  Illius ante pedes fractis inglorius alis
546  Annus, et immotum jacet alta per otia Tempus:
547  Tempus enim fit, ubi quid nos mutarier ipsis
548  Cernimus in rebus: transactum dicimus esse,
549  Quod fuit ante, nec est in re, quae mobilis extat;
550  Ac tum deinde, quod instat, in illud prospicientes,
551  Est

1282  Distans, extensam pariter non esse probatum est
1283  Partibus aut ullis constantem compositamque.
1284  Non igitur poterit corrumpi, dissolüique
1285  A rerum plagis neque longo vincier aevo.
1286  Dicere at, in nihili quod nostra redire profundum
1287  Debeat exacto tandem Mens tempore vitae,
1288  Desipere est. Quid enim sic omni ex parte peremtum
1289  Occidit

1420  Ordine perpetuo se debeat excipientes.
1421  Quare cum nostro fiunt in corpore motus,
1422  Ut cum oculos circum, seu crura manusve movemus,
1423  Tantum corporea a natura educier illos
1424  Est opus, ut fierent Anima quoque sponte sine ulla.
1425  Haud Animae est igitur quidquam, dum talia fiunt,
1426  Quamvis ipsa velit tum crura manusve movere
1427  Aut

1613  Non igitur penitus comprendunt: proptereaque
1614  Noscere multa, licet non sint comprensa, valemus.
1615  Non erit ut summi naturam Numinis ergo
1616  Mens non scire queat: quamvis comprendier ipsum
1617  Mente sua evaleat tantum, cui scena capaces
1618  Ante oculos Summi patefacta est funditus omnis.

1619   At nos Naturam tantum cognoscimus illam.

hinc prorsus versa omnia retro
1690  Ilicet, omnia mutata confusa figura.
1691  Tum primum Mens corporeo se carcere sensit
1692  Invitam includi, nec jam dominarier intus
1693  Omni Reginam imperio, velut ante, potentem;
1694  Erepta prope sed jam libertate triumpho
1695  Captivam indecore trahier plerumque, rebelles
1696  Cum Dominam

se carcere sensit
1692  Invitam includi, nec jam dominarier intus
1693  Omni Reginam imperio, velut ante, potentem;
1694  Erepta prope sed jam libertate triumpho
1695  Captivam indecore trahier plerumque, rebelles
1696  Cum Dominam invadunt vi multa immanibus ausis
1697  Corporei motus, oriturque miserrima contra
1698  Seditio et bellum magno turbante tumultu.
1699  Jam

parandis
35  Noctes atque dies? infestumne ambitionis
36  Luctari per iter potius, quam exordia rerum
37  Dispicere et causas, qua quid ratione geratur,
38  Et lustrare plagas Mundi, et deferrier illuc,
39  Unde gradus summam ad Naturam pervius extat?

40   Nunc age, quo pacto Summaï totius Omne
41  Digestum, et qua hujus possint ratione videri

contineant quam parvo, si glomerentur,
167  Se contracta loco; cum quae vix unius aequant
168  Grani pondus (eo metimur parvula), possint
169  Pene quater centum distendier exque plicari
170  Longa pedes; totque ipsa habeant, queis nostra minores
171  Cernere non valeant oculorum lumina, partes,
172  Ut vicies centum ad millenas perveniatur,

320  Legibus his certe constat Natura; nec illa
321  Est aliud, quaedam legum quam visque vigorque,
322  Quas primo in rebus sanxit Deus, edita ut ortus
323  Visere quaeque suos possint, servarier aucta,
324  Possit et in Summa certus consistere ut ordo.

325   Prima tibi ante alias esto lex; semper eadem
326  Corpoream naturam omnem ratione necesse est,

552  Saturnique Jovisque quoque versit eodem
553  Lumine, quo Lunam, radiisque micantibus ornat
554  Sol medium; neque enim opposita de parte coruscant.
555  Corpora quandoquidem, quae circa vertier illos
556  Post referam, opposita Soli cum parte feruntur,
557  Amissa penitus conduntur luce; quod ulla
558  Non fieret ratione, nisi Astrum umbraret opaca
559  Mole sui, quare

mole,
638  Quae supera tuimur caeli in regione patere,
639  Qua ratione queant palantia sidera ferri?
640  Num cuneis debent et acuta cuspide praese
641  Rumpere iter? semperque via luctarier arcta?
642  Ne tamen hanc ob rem penitus per inania ferri
643  Astra putes, liquidis permixtum aut rebus inane:
644  Nam, praeter spatio quod ab omni

711   Haec quoque sunt solida constantia sodera mole;
712  Nec propriam jactant lucem, sed Sole receptam.
713  Hanc opus est valde tenuem jactarier ad nos;
714  Nam nudis oculis illa usurpare nequimus:
715  Prisca proinde Viros omnes aetate latebant:
716  Donec per vitreos tandem conspecta tuborum
717  Anfractus: vidit

983  Tangere: fac pariter loca partibus esse rearis
984  In caeli oppositis, quae (ut fert natura polorum)
985  Aequis hinc illinc spatiis disjuncta recedant
986  Orbe a signifero, medioque ea nectier axe,
987  Illum propterea magnum qui rectus ad orbem est.
988  Totius hunc axem Mundi, Terraeque minorem
989  Finibus a geminis ad sidera continutum
990  Imparibus semper spatiis

1085   Nunc age, cur celeri videantur sidera cursu
1086  Omnia in Occasum Caeli per templa cieri;
1087  Cur videatur item Sol pulsa surgere nocte
1088  Ex Oriente, per aetherias dein labier oras,
1089  Mox et in occiduas defessus concidere undas,
1090  Percipe: quin primo poteris cognoscere causam
1091  Tutemet intuitu, supera si dicta revolvis.
1092  Terra etenim

situm queat ut Tellus variasse videri.

1209   Adde, quod interdum diviso lumine quaedam
1210  Apparere solent Stellae; velut Arjetis una
1211  Phryxei visa in geminos partirier ignes;
1212  Visa etiam alterutro quae vertice fulgurat alta
1213  Tyndaridum: quaedam quin et rutilante Sororum
1214  Pleiadum e numero, medioque in Orionis ense
1215  Quae

277   At si materies Elementi percita primi
278  Vorticis alterutrum velocius ingrediatur,
279  Qua via facta, polum; sed tardius altera multo
280  Opposita de parte meet; tum volvier Astrum,
281  Non erit, ut possit media regione viaï,
282  At fulgere polo tanto vicinius uni,
283  Quanto hac motus erit mage segnis materiaï.

maculas in Solis imagine cernes.
415  Quare opus est, labes etiam fatearis in ipsa
416  [Nec secus id fieret] reperiri lampade Solis.

417   Illinc scire licet se circa vertier Astrum:
418  Haerentes illi maculae nam conspiciuntur
419  Occidere a nobis nimirum et rursus oriri
420  Haud spatiis inter sese variantibus: ergo
421  A Solis motu circumlatae

unda diu valido si serveat igne,
438  Spumam dissipat, et magnis fervoribus actam
439  Disperdit; pariter fieri hoc in Sole rearis;
440  Scilicet interdum maculas consumier aestu
441  Vorticis illius, rapidoque perire rotatu:
442  Attamen absumtis succedunt usque recentes,
443  Saepe quidem plures, quamquae periere; novaeque
444  Molem aliis

trahenti,
564  Alterius prorsum debebit Turbinis aestu,
565  Ejus prae reliquis, cui vis violentior extat,
566  Sorberi, seseque alieno evolvere motu
567  Confusis, nec jam suus; atque illabier una
568  Astrum etiam maculis circumtectum undique nigris
569  Usque adeo, ut corpus videtur prorsus opacum.

570   Hinc tibi perfacili poterit ratione patere,

quam quae procul haud ita distant.

582   His tibi suppositis rebus super atque probatis,
583  Concipe, quod rapido sorbetur Vorticis aestu,
584  Multum in se pro mole sua complectier Astrum
585  Materiae, solidique nimis proin corporis auctu
586  Constare. Hoc fines ubi Vorticis unius Astrum
587  Ingressum est, quoniam extremis in finibus ingens
588  Est

647  Non bene conveniunt, quae sunt servata, queamus
648  Per caelum ut certos horum deprendere motus.
649  Propterea possis quoque dicere, corpora circum
650  Multa Cometarum a medio raptarier Astro,
651  Non tamen immoto, sed Solem obeunte manentem;
652  Rapte quoque ut lunam Tellus vehit: illud at ingens
653  Non posse ob spatium, quo jam procul usque recessit

727  Esse novam caelo comitata secutaque lucem.
728  Praesertim cum, quod summa ratione creatum est
729  Numinis, esse nequit, nisi totius utilitatem
730  Propter Summaï, atque bono servarier ejus:
731  Namque suo prodest Toti pars, ipsaque partem
732  Pars aliam juvat, ut secum non dissonet Omne.

733   Astrum praeterea, vi languescente sua quod

738  It segnes longe, atque agitur tradissimus orbis,
739  Illuc pervenit tandem, quo fortius ipsum,
740  Languidiusque Pilis non sit tangentibus; aequa
741  Inter eas sed vi libratum cogier ultra,
742  Non erit, ut possit descendere: namque vel ultra
743  Si descendat, eas in partes materiaï
744  Protinus incurrens, quae constant mole minori,

945  Evolvamus ab his, unde ipsa exorta videntur.

946   Et quoniam docui, Terraï corpora circum
947  Caeli materiem rapidos per Vorticis aestus
948  Volvier; idcirco magnis ea viribus extra
949  Nititur elabi, medioque recedere motus,
950  Scilicet a Terra; medium namque obtinet ipsa.
951  Et quia particulis

regione vel ima
1103  Vel summa adstiterit, non sursum infraque valebit
1104  Ire,sed in liquido Piscis procedere cursu
1105  Tantum erit ut possit: quod si quae causa deorsum
1106  Mergier impellat, seu subter visa profundis
1107  Praeda sit in latebris, seu Bellua desuper ingens
1108  Terruit; inclusam vesica comprimet auram,
1109  Et sic mole minor fiet, graviorque minori

1182  Scilicet a Vero venerunt gaudia menti.

1183   Est etiam, ut possint extra undas pondera rerum
1184  Imminui, et facili quovis ratione moveri,
1185  Findier, adduci, praecelsa in culmina tolli:
1186  Multimodis fieri quod saepe videmus; at uno
1187  Vectis ab exemplo brevibus rem percipe dictis.
1188  Praelongi

e filis vacua dependeat aura,
1457  Ne tangat prolapsa solum, neu parjete pondus
1458  Applicet aut alia re quavis; omnia turbant.
1459  His actis vitrum fac volvier, et manus illo
1460  Desuper incumbens subterlabente teratur,
1461  Nec mora, lamellam tubulos longamque catenam
1462  Irrigat extemplo vis mira atque imbuit omnem.
1463  Si tum

viis in viscera cautis.
1741  Humida proporro sunt corpora, flexilibus quae
1742  Constant particulis oblongis mobilibusque,
1743  Ut facili possint in crebra foramina rerum
1744  Insinuarier ingressu, madefactaque reddant,
1745  Quaecumque humentis naturae corpore tangunt;
1746  Res velut humectat tactu liquor almus aquarum.
1747  Mollia quod si harum primordia particularum

hoc corpus durius extat,
1867  Ut validos ictus penitus contemnere possit.
1868  Cur vero in magnis corpus mollescere flammis
1869  Praedurum queat, et liquefactum fundier aurum,
1870  Duritiem frigens nativam deinde receptet,
1871  Accipe; nimirum liquidum fit ab igne, quod ejus
1872  Exagitet partes ignis, quae protinus actae
1873  Aethera sese

1944  Abdita sed contra tellure metalla sub ima
1945  Conduntur, plumbum grave nimirum aeraque ferrumque
1946  Aurum atque argentum; quoniam solidissima multo
1947  Pondere sunt, nequeant ut proinde attollier ima
1948  Altius a terra: sed nos praestante labore
1949  Eruimus, vique in superas educimus auras
1950  Quaerentes in eis quoque dulcis commoda vitae.
1951  Commoda multa

saepe
1991  Ambitio exoritur, misere quae tristibus omnem
1992  Exercet curis vitam: namque esse putantes
1993  Rem prae doctrina prae viribus ingenioque
1994  Prae virtute etiam, praeferrier omnibus ardent;
1995  Nil opibus quoniam rentur sibi deese paratis.
1996  Finis propterea nummis est nulla parandis,
1997  Et major desiderium succendit habendi
1998  Copia.

sine ipsis,
83  Par erit illarum rationem inquirere rerum.
84  Et primo, quoniam pertusa foramine constat
85  Interior vario Tellus, fateamur oportet
86  Undantes etiam atque oblongas ducier intus
87  Hinc atque inde vias, quas prima Elementa necesse est
88  Replere; haec extra vi magna expressa moventur,
89  Nimirum Terrae vi circum expressa volutae.
90  Atque ita

fluit, quia laevia principiorum,
94  Ut tibi jam supera quoque dixi, corpora debent
95  Aetheris a motu, dum transmeat, exagitari,
96  Praetereaque potest in crebra foramina rerum
97  Insinuarier ingressu; madefactaque reddit,
98  Quaecumque humentis naturae corpore tangit:
99  Quod facere haud valeat, si partibus esse globosis
100  Compositam

102  In proclive. Sequetur eam quoque particularum,
103  Unde quidem vinco Lymphas constare, figuram,
104  Ut facile in tenues abeat resoluta vapores
105  Unda; quia exiguae laevesque avellier a se
106  Possunt particulae: quod si primordia Aquarum
107  Tenuibus inter se perplexaque perque plicata
108  Constarent ramis, nexu magis usque tenaci
109  Haererent; viscosus

aequor
207  Alternis, undasque facit quae causa fluentes
208  Quod tibi ut expediam, supra reminiscere dicta:
209  Nimirum circa Tellurem Vorticis uno
210  Caeli materiem correptam volvier aestu.
211  Lunaїque globum magnum cum turbine eodem
212  Tellurem prope terdenis ambire diebus.
213  Haec superimpendens Terrae, qua transit, oportet,
214  Mole sua rapidis

261  Directa siquidem Vi Sol quoque comprimit illam:
262  Majores ideo pressi parit aequoris Aestus
263  Vere vel Autumno, quam bruma horrente vel aestu.
264  Congestam in cumulum tum ponti allabier undam
265  Aspiciunt Nautae, magnoque relabier auctu.
266  Aequor Hyperboreum, quod longe a tramite Lunae
267  Disjunctum est, ullus vix unquam concitat Aestus;
268  Quandoquidem

262  Majores ideo pressi parit aequoris Aestus
263  Vere vel Autumno, quam bruma horrente vel aestu.
264  Congestam in cumulum tum ponti allabier undam
265  Aspiciunt Nautae, magnoque relabier auctu.
266  Aequor Hyperboreum, quod longe a tramite Lunae
267  Disjunctum est, ullus vix unquam concitat Aestus;
268  Quandoquidem prius unda fluens quam pervenit illuc,

Fluviis quaerenda videtur origo,
338  Certaque de terris quae Fontes causa resolvat.
339  Et jam cum salium videamus corpora pacto
340  Non alio posse aequorea discernier unda,
341  Quam cum abit in tenues resoluta calore vapores;
342  (Nam pariter nequit humenti cum nube vaporum
343  Sustolli gravior salium natura per auras)
344  Dicimus hinc

Tellus furit ignibus intus),
351  Qui levitate sua sublati in concava montis
352  Parjetibus caecis sistuntur, frigida queis est
353  Natura: exiguas undarum proinde necesse est
354  Solvier in guttas constrictos frigore saxi,
355  Quarum perpetuo sudant humore cavernae;
356  Et jam majores, semperque recentibus auctae
357  Discurrunt flexos guttae per fornicis arcus.

488  Proinde minus celeri pede defluat; atque ita sursum
489  Aestu attollatur; verum refluente videbis
490  Aequore declivi post volvi Flumina cursu,
491  Et celerare viam, et rapidas submittier undas.
492  Hinc etiam Natura Lacus consistere fecit:
493  Namque eadem his undas largitur causa perennes,
494  Quae facit, ut vastis decurrant Flumina terris.
495  Horum

615  Fit quoque, uti ventus saepe inter nubila vehemens
616  Exortus tenues impulsu jactet aquarum
617  Inter se bullas; has illo proinde necesse est
618  Rumpi ex conflictu, inque graves quoque solvier undas
619  Guttarum; quas tum facit aëris aura rotundas
620  Parte premens omni; non aequo hae tempore deorsum
621  Dum labuntur, ab alta aeque nec nube solutae,
622  Nec

789  Quid? nisi, quae clausa est intus, lamella rigenti
790  E chalybe, in gyros iterumque iterumque voluta
791  Circum multiplices iterumque iterumque plicata:
792  Pugnat enim contra dum evolvier, exque plicari
793  Vi multa, facit ire rotas, ferrumque moveri
794  Possit uti numeris ostendere tempora certis.
795  Namque vias tum pars chalybis convexa, vel arcus

849  Vas vitreum [Excipiens hoc dicimus]; aereus orbis
850  Glutine cui subter jungatur; hiantiaque ora
851  Prorsus claudat, uti de parte extrinsecus ulla
852  Vas non possit in hoc immissa illabier aura.
853  In medio tamen aes subter pertunde, quod ore
854  Extremo subeat conserti fistula ferri;
855  Transversum medio cui septum impone canali;
856  Possit uti claudi

859  Amplior huic porro subter jungenda canali est
860  Antlia; cui validum tu dehinc aptare memento
861  Embolum, ut ipse cavo lateri respondeat apte
862  Insertus, ne qua possit transmittier Aër.
863  Atque ea praeterea sit aperta foramine parvo,
864  Valvula quod toties occludat, tractus ab alto
865  Descendit quoties aegre, premiturque deorsum
866  Embolus;

auras
920  Esse leves prorsus dediscere: nam Puerorum
921  Perfacile errorem teneris hunc mentibus aetas
922  Imbibit, e terris ubi eas consurgere cernit,
923  Et supra caput aetheriis diffundier oris.
924  Dico itaque esse gravem, tenuem licet atque fluentem
925  Aëra, quod tali nunc est ratione probandum.
926  Longus et ex una bene clausus parte, rigenti
927  Sit

1208  Prosilit in latera, et rapido fugit impete fusus.
1209  Insequitur porro Ventum gravis imber et uber,
1210  Flumina abundare ut faciat, camposque natare,
1211  Omnis uti videatur in undas solvier aether,
1212  Effusoque cadens jam terras opprimere imbri.
1213  Saepius has videas saevire aestate procellas,
1214  Quam bruma, pelagoque magis crebrescere aperto:

1246  Induere in formam se mobilis Ignis, ubi horum
1247  Corripitur quaevis Elemento concita primo
1248  Particula, atque ejus violento in turbine rapta
1249  Innatat. Illo igitur debet producier Ignis
1250  Corpore, cum quae vis Elementa secunda viarum
1251  Ex intervallis, intus quae condita cumque
1252  Sunt, excludit, uti sint primo tantum Elemento
1253  Pervia;

1356  Ignis, et attritu saliens levis emicet illo.
1357  Praeterea Solis radiis accenditur Ignis;
1358  Exceptos speculi facies seu concava cogit
1359  Reflecti, redituque loco conjungier uno;
1360  Corpora convexi seu vitri transgrediendo
1361  Infringitur, ut inclinent sese inter; et uno
1362  Post coëunt puncto pariter, magnasque caloris
1363  Multiplicant

1475  Cursitat huc illuc vel venti a turbine raptum,
1476  Comburenda trahunt vel quo sua pabula tractu;
1477  Propterea e terris quoque in altum surgere visum,
1478  In geminosque etiam hinc atque hinc diffindier ignes
1479  Foecundum; neque enim semper supera fit in altis
1480  Nubibus; e terris quae nos inferna vocamus
1481  Tolluntur. Cave, ne viso prope territus igne

videatur saepe coortum
1709  Extremamque Homines in perniciem revocare.
1710  Nam neque fulmina sunt adeo metuenda; videmus
1711  Quandoquidem caeli correptos turbine raros
1712  Volvier in rapidis praefixo pectore flammis.
1713  Mortifer aut aestus non tanta caede per urbes
1714  Desaevit magnas: nam totam haud tempore puncto
1715  Evertit gentem, nec eodem percutit ictu.

66  Concelebrant, genus alituum parvaeque Volantes
67  Vermesque et pecudes et caetera saecla ferarum
68  Scire licet certo Naturae e semine oriri,
69  Foecundique suis erupta excludier ovis.
70  Nam neque fortuitus congressus particularum,
71  Nec Solis calor atque imbres, nec putrida rerum
72  Materies ulli dedit unquam exordia vitae;
73  Quod falsum ratio,

ciendos,
163  Concipiunt super in nobis quendam esse vaporem
164  Naturae perquam tenuis perquamque minutae et
165  Mobilis egregie, venti est ut caeca potestas,
166  Illum et sanguineis progignier ex elementis:
167  Namque ubi multiplices iterumque iterumque cerebri
168  Trajicit anfractus sanguis jam purior, atque
169  Difficiles init usque vias

300  Sed quoscumque libet, majores atque minores),
301  Protinus ille vapor tenuis per jussa viarum
302  Intervalla fluens linguam perniciter atque
303  Labra movet certa ratione, inflectier aër
304  Ut possit fugiens, et reddere verba sonosque
305  Distinctos numeris varie spatiisque morarum.
306  Praeterea ratione pari proferre

328  Scilicet haec fieri, cum Mens jubet ipsa, videmus.
329  Ne tamen hinc credas, quod motus causa Voluntas
330  Nostra fit in nobis; quanquam illi membra movere
331  Cum libuit quaecumque, moverier illa videmus.
332  Novit an ipsa suus qui sit modus artubus auras
333  Qua cieat plaga, quo dirigat, atque reducat
334  An numerat nervos, an fibras texuit omnes
335  Corporis

563  Res etiam a nobis varia fors mole videri?
564  Quis scit, an hunc montem, quem summis dicimus ambo
565  Nubila ferre jugis et caeli tangere templa,
566  Quis scit, an aequali videas tu tollier auctu,
567  Ac ego? communis nulla est mensura, queamus
568  Cui conferre; pari siquidem non illa videri
569  Mole utrique potest, illam cum cernimus ambo.
570  Quare hunc, si

simul ante propelli
848  Deorsum etiam sursumque et in omnes undique partes?
849  Interposta tamen si sint loca longius aequo,
850  Denique per magnum spatium confundier auras
851  Aëris et minui fremitus missamque necesse est
852  Turbari, ut nequeas verba internoscere, vocem.
853  Utque solent pelagi glomeratis orbibus undae
854  Saepe

1101  Lucis mente tenes, quid ab illa profluat, audi.
1102  Primo cum radii densatum in corpus aguntur,
1103  Protinus ut nequeant caecas transire recepti
1104  Et penetrare vias omnesque illabier intro,
1105  Reflectuntur, et exiliunt; quod cernere possis,
1106  Cum radius Speculi veniens offendit ad aequor.
1107  Si vero endogredi reclusa foramina possit
1108  Corporis,

1145  Quandoquidem attollunt radii sua sidera fracti,
1146  Dum circumpositas terrae illabuntur in auras:
1147  Ante suos contra cernes jubar erigere ortus,
1148  Et tremere igne novo superaque attollier aequor.
1149  Sidera praeterea, quae toto fulgere caelo
1150  Hic illic infixa serena nocte videmus,
1151  Pene infinitis distantia dimoveantur
1152  Cum longe spatiis, per

1182  Ludentisque velut miracula contemplamur
1183  Naturae, majora suae quae denique nusquam,
1184  Rebus quam in minimis, spectacula praebuit artis.
1185  Jam Speculi non posse vias penetrarier intro
1186  A radiis, supera quoque dixi, lucis; at illo
1187  Omnes reflecti offensu, subitoque repelli.
1188  Propterea rerum variarum apparet

1369  Najades, adverso quarum Sol lumine ludos
1370  Rorantes videat, radiisque illustret, aquarum,
1371  Iridis omnigenos parvae tueare Colores,
1372  Est opus, humentes radiis et pingier auras.
1373  Conspiciemus item florentis gramina prati,
1374  Cum matutino leviter conspersa madescunt
1375  Rore, novus terris et jam Sol lumina profert,
1376  Caelestem variis

1470  Coeca domus tenues tantum per tenue foramen
1471  Admittat radios; qui protinus excipiantur
1472  Convexo hinc illinc a vitro: proinde videbis
1473  Haud procul inter se collectos jungier una,
1474  Pingereque in cana rerum simulacra papyro,
1475  Illapsi quarum radii per tenue foramen,
1476  Errantesque greges et arantes jugera Tauros
1477  Silvasque collesque et

fractam membrana jungit in ima,
1482  Et parva rerum depingit imagine formas.
1483  Utque inversa situ picta simulacra videmus
1484  In charta, inversas pariter quoque rere figuras
1485  Pingier extremis Oculorum in finibus intus:
1486  Quandoquidem radii venientes ante secabunt
1487  Se, quam membrana juncti sistantur in ima.
1488  Dextram laevus adit partem, dexterque sinistram

1527  Si convexa parum constet, speciemque papyro,
1528  Quae prope sit nimium, confusam pingere debet.
1529  Propterea illius confusa videtur imago
1530  Corporis, ut Senibus nequeat dignoscier aegris
1531  Quod si dimoveant Oculis rem longius, ejus
1532  Sint minus obliqui radiorum lucis ut ictus
1533  Distractique minus, poterunt post denique multos
1534  Humorum

1540  Ut faciunt: quoniam transmissae lumina lucis
1541  Colligere incipiunt ea vitri septa, priusquam
1542  Contingant Oculos; minus ut distracta penetrent
1543  Porro acies, tunicaque queant conjungier ima.
1544  Oppositum huic vitium est Oculorum, quae sita paulo
1545  Longius a nobis jam sunt, non posse videre,
1546  Proptereaque oculos nimium inclinare tuendo.
1547  Hujus

idcirco, concava quae sunt,
1558  Usus erit: quoniam dispergunt transgredientes,
1559  Disque trahunt radios a sese mutua, ut illi
1560  Membrana possint illapsi jungier ima.
1561  Queis convexa nimis lens est Crystallina, possunt
1562  Corpora, si prope sint, quoque valde parva tueri
1563  Clarius, ac facerent, si contra planior esset;

Dolore,
1819  Si bona nec teneat, fugiat neque noxia contra.
1820  Hoc ut pernoscas melius, rem pluribus audi.
1821  Res ubi commovit Mentem nova, protinus illam
1822  Admirantem in ea suspendier experiere,
1823  Prorsus et insuetis defixam haerescere formis.
1824  Ingens auraї tum copia cogitur illam
1825  Mobilis in partem, qua sunt simulacra, cerebri,
1826  Et magna

1847  Mirantem quamvis ignarum dicere possis.
1848  Porro Amor est Animi motus, quo convenientem
1849  Rem cupimus nobis, atque in bona pulchraque suavi
1850  Ultro vi rapimur properantes jungier una,
1851  Ac veluti pars sint ea nostri dimidiumque.
1852  Dulcis amoris hic est motus, jucundaque mulcet
1853  Vis Animum, corpusque vigens est: scilicet omnes
1854  Leniter

1927  Tum, qui circumstant Solantes, odimus, atque
1928  Verba recusamus, quae non sint apta dolenti
1929  Suaviter unam animo, quae laesit, commeditantes
1930  Rem, neque ab hac patimur distracti avellier unquam
1931  Proinde Dolor magno tantum medicina Dolori est:
1932  Nam facile aurarum est et sanguinis ire secundis
1933  Motibus; at contra pugnando obsistere velle,

ora;
1987  Palpebris quoniam liquor hic expressus inundat.
1988  Latius at reddunt cor Gaudia, vividiorque
1989  Sanguinis est multo motus; tum membra calescunt
1990  Fortia; tum roseo contingier ora colore
1991  Ora genasque videbis, et ambos lumine vivo
1992  Fulgere flagrantes oculos, corpusque valentes
1993  Experiere repente novas acquirere vires.
1994  Cum

1993  Experiere repente novas acquirere vires.
1994  Cum nimius tamen est hic motus Laetitiaї,
1995  Sanguis abundanti pulmones impete complet
1996  Usque adeo, ut nequeat tum porro expellier inde:
1997  Proin respirandi subito interclusa facultas
1998  Vitam improviso solvit de corpore letho.
1999  Pro Superûm sedes! Mors non est unde timenda,
2000  Si quoque

volentes:
70  Ac velut, ex alto lapidem cum vertice turris
71  Viribus impulsum magnis magnoque coactu
72  Projicimus deorsum, ruit ille per aëra praeceps,
73  Et qumavis nequeat non labier, attamen ultro
74  Labitur, et terram celerans gravitate petissit.
75  Ergo correpti vitae felicis amore
76  Quaerimus usque avidi Bona rebus in omnibus omnes
77  Ardenter: nam

in omnibus omnes
77  Ardenter: nam saepe licet videamur in ipsis
78  Rebus velle, prius quae valde ingrata fuere,
79  Contra, quae nimium placuerunt ante cupita,
80  Longe aversari, et mutarier omnibus horis;
81  Attamen oblito nunquam, quod quaerimus unum
82  Effugit ex animo, ut felices esse velimus,
83  Inque Bonum ruere anplexu, et conjungier una.

80  Longe aversari, et mutarier omnibus horis;
81  Attamen oblito nunquam, quod quaerimus unum
82  Effugit ex animo, ut felices esse velimus,
83  Inque Bonum ruere anplexu, et conjungier una.
84  Propterea, cum res varie mutentur, oportet,
85  Tempore pro vario gratae videantur ut esse
86  Ingrataeque: ideo nunc aversamur easdem,
87  Nunc cupimus nobis: epulas

354  Turpiter ex homine ut demum jam bellua fiat.
355  Nempe hoc sunt magici cantus, hoc pocula Circes
356  Sunt ea, quae quondam Comites Ithacensis Ulyssei
357  In turpes vertere sues, qui volvier imo
358  Gaudebant coeno et limosa pascier ulva.
359  Neve putes hirtas crevisse in corpore setas,
360  Atque ora in nares foede producta repandas,
361  Illarum et pedibus

355  Nempe hoc sunt magici cantus, hoc pocula Circes
356  Sunt ea, quae quondam Comites Ithacensis Ulyssei
357  In turpes vertere sues, qui volvier imo
358  Gaudebant coeno et limosa pascier ulva.
359  Neve putes hirtas crevisse in corpore setas,
360  Atque ora in nares foede producta repandas,
361  Illarum et pedibus vestigia pressa bisulcis;
362  Mens ollis

375  Semper erit, quod deficiat, semperque quod optes.
376  Vis ea nimirum, qua nos impellit agitque
377  In summum Natura Bonum, movet irrequietam
378  Assiduo mentem, nunc hac nunc jungier illa
379  Semper ut exoptet cum re, quam credit habere,
380  Quo sibi felicem tum possit fingere vitam:
381  Praesertim si quid magnum mirumque novumque
382  Objiciatur, in id

exoptans lethum Regina Canopi?
530  Exoptans potius lethum, quam victa superstes
531  De se ut Romuleos possit spectare triumphos
532  Victorisque truces vultus, religataque curru
533  Ducier, atque suo pompas augere latinas
534  Dedecore: hinc mortem jam non invita subivit,
535  Barbaraque est Mulier Romanum imitata Catonem.
536  Quas ignoramus, quoque res non sponte geruntur.

colebant:
724  Quin etiam et sensum tribuebant, magnaque facta
725  Divinamque dabant vitam formamque decoram.
726  O Genus infelix humanum, adeone bonorum
727  Unius Auctoris potes obliviscier omnium?
728  Porro Naturae prima haec praecepta docentis
729  A quovis Hominum non ullo posse videntur
730  Unquam ignorari pacto; sit quamlibet ille
731  Et rudis et solis

vela procella;
924  At regere hos nostra quimus ratione, furenti
925  Diram in perniciem rapiant ne corda tumultu.
926  Ergo non ima debere a stirpe fatemur
927  Funditus ex animo motus evellier illos;
928  Verum, ne positis excurrant finibus usquam
929  Avecti, dominae Rationis fraena subire:
930  Inclinant animum tum namque in recta, feruntque:
931  Corripimur magno

certe expertes essemus in omni
948  Nil admirando: tamen hic quoque saepe cavendum,
949  Ne desiderium Ratio non temperet: illa
950  Nam sine saepe solet supera se tollier audax
951  Mens, et inaccessae scrutari aeterna Pronoeae
952  Consilia, omnipotens voluit quae Diva latere.
953  Si Ratio comitetur, et omnia dirigat adstans,
954  Ira suam

967  Ac velut indomiti veterino e semine pulli,
968  Insultant, turbasque cient sine lege furentes.
969  Aemula sic animum quae vis movet, esse videtur
970  Tum bona, virtutem cum tantum imitarier optat
971  Alterius; quoniam Rationis fraena momordit:
972  Prava sed est, faciat si moestam aegrescere mentem
973  Propterea tantum, quia, sola quod optat habere,
974  Alter

valeant prohibere a Fine Bonorum.
1189  Hae tibi sunt arcto sese inter foedere junctae
1190  Virtutes adeo, nimirum ut nulla suarum
1191   Spča choro Comitum possit divellier unquam:
1192  Namque Amor aeterni pariter complectitur omnes
1193  Aequi, quo sequimur rationi consona rectae.
1194  Nam neque Justus is est, qui non sibi temperet, atque

1254  Vitet, et offensu declinet cautus ab omni.
1255  Attamen interdum nihilo minus usque sagacis
1256  Solertis cautae et quantumvis omnituentis
1257  Fallier humanae videas ea prodita mentis
1258  Consilia, eventu nec saepe probata secundo.
1259  Scilicet humanis gaudet colludere rebus
1260  Fors, ut vulgus ait, nec opino vertere cuncta

undae,
1462  Naturae sibi nota et mecum limina adibat.
1463  Nunc vero de me quid poscit uterque? nisi una
1464  Ut pro tam magnis referatur gratia rebus;
1465  Scilicet ut possint laetarier ubere fructu
1466  Non curas caruisse suas, tantosque labores
1467  Incassum haud cecidisse. Utinam in me Pignora laeti
1468  Grata recognoscant, et me referente, quod optant,

1528  Te laudes vulgante, quibus mea carmina tantum
1529  Tollis, ut affectent vita gaudere perenni.
1530  Ambiri quid enim queat hac praeclarius in re,
1531  Quam prope divino celebrarier illius ore,
1532  Cujus Fama Viri per magnas inclita Gentes
1533  Fertur, et aeterno laudum praefulget honore?
1534  Justus is est quoque, qui pluris non aestimat aurum,

omnes
1657  Despectantem animis cunctorum facta superbis,
1658  Solus uti cupias sic princeps esse videri:
1659  Difficile est etenim cunctis praestare volentem
1660  Ullo jure pati te vincier, assuetusque
1661  Cedere nulli Animus potius superare volet vi,
1662  Quam par justitia fieri: hinc injuria manat.
1663  Vera animi Virtus tantum sibi quaerit honesta,

1789  Virtutum; hic animi Mens collustrata renidet,
1790  Pulchraque dote sua gemmas super astraque fulget:
1791  Nam neque gemmarum nitor astrorumque nec ullus
1792  Corporis ullius decor est, conferier illi
1793  Ut valeat, pulchro Sapiens quam ditat honore
1794  Virtutum. Felix, tanta qui dote coruscam
1795  Munerat, atque opibus facit hic ditescere Mentem
1796  Ast ubi

1861  Cunctorum aeternas post ultima fata malorum
1862  Aerumnas, miserae dira infortunia vitae.
1863  Atque utinam usque foret praesens vis tanta perîcli,
1864  Posse in perpetuum Bona summa amittier aevum
1865  Scilicet, in barathrum cunctorum et posse malorum
1866  Delabi, aeterno sepeliri denique luctu;
1867  Haud mora, se recta properaret sistere sanus

Pag. 105. ad vers. 115. lib. 3. extitetint, lege extiterint. Pag. 167. ad vers. 170. lib. 4. dissundier, lege disfundier. Pag. 208. ad vers. 1591. lib. 4. srigida, lege frigida. Pag. 229. ad vers. 438.

Moguntini, Franciscus Thauszy episcopus Zagrabiensis, comes Seilern caesareo regius ablegatus ad regem Angliae, comes Andler, comes Volkenstein, comes Enczenberg, comes Thurn, comes Khevenhüller. Parvae crucis: comes Kinigl, comes Vurmbrand, comes Niczki, dominus personalis Jacobus Szvetich, baro Cassier, reverendissimus Carolus Szalbeck praepositus et suffraganeus episcopatus Vaciensis, dominus Paulus Gundl consiliarius cancellariae imperialis, dominus Stephanus Nagy consiliarius camerae aulicae, dominus Josephus Pichler gabinetti reginae secretarius, dominus Ladislaus Ballogh consiliarius

si quis
Maluerit tenui formas incidere sulco;
110  Ille stylo tenuem, qua cuspis acuta, sagittam
Substituat, tractetque agilis. Demum ora colore
Qui vario, et cultum mentiri malit agrestem,
Is, calamo qua pluma levis defigier imo
Assolet, et tremulo zephyros agitare susurro,
115  Aut apri setas, aut crinem adstringat equinum:
His poterit mixtos per telam ducere fucos.
Fistula, pastorale pedum, et Parnassia laurus
Prodant Arcadicos insignia

tenuive papyro
Ipse suam lauro effigiem suspendet eadem
135  Affigens tantae signum memorabile palmae.
Vix ea Myrhaeus: pastorum effunditur ingens
Per sylvam, atque novum molitur turba laborem.
Ergo vides, jam fervet opus. Conjungier illis
Tu quoque vis, Lycida, et jaculo, et certare sagitta? Lyc.
140  Haud equidem tantum tribuo mihi, Tytire, dextra
Si jaculum vibrare gravi, si tendere nervos
Cornibus adductis, arcuque sonante

280   Sollicitum tenet, o Lycida, mentemque, animumque
Ad sese rapit, et calamos, dextramque reposcit.
Ille olim sanctae correptum ad templa Mathesis
Me traxit, sistens Divae, atque arcana latentis
Pandere naturae, et magni scrutarier ignes
285  Aetheris, ac noctes docuit vigilare serenas.
Centum igitur solidis pingam suffulta columnis
Templa Deae in medio: sculptis longa atria signis
Fulgebunt late: rutilanti hinc aurea Coelum
Uraniae et fixos,

Nec tibi praeteream, similes quaecumque figurae
Si crescunt, vel si major collata minori est,
Crescere plus ipsa facie molemque, locumque,
Majoremque magis multo distendier intra;
Nam facies tantum, qua longa est, lataque crescit
Mensura duplici; debetur terna sed ipsi
Moli, quandoquidem pariter procurrit in altum.
Propterea si sint

501  Has neque notitias non intus habere valemus,
502  Cum res poscit, uti cum sensus afficiuntur,
503   Aut mutare aliis; nec, cum dolor urget, eundum est
504  Non sentire potis mens, aut laetarier inde.
505  Quare in materia sensus, animumque movendi
506  Vires esse quidem has cognoscimus: at quid eadem
507  Sint, aut unde fluant, prorsum ignorare fatendum est.

566  Tempore post aliquo paulatim his addita quaedam:
567  Nam labefactari, validisque liquescere flammis
568   Conspectum est aurum, si quando incendia longa
569  Ferret, et in flavas corruptum solvier undas:
570  Quin etiam, flammis cum fusum est, atque liquescens,
571  Ipsum in particulas tenues fumosque vaporum
572  A se nulla vi divelli, ut plurima, posse,
573   Post

650  At quoniam hae partes, nisi tantùm mente, videri
651   Temporis, et spatii nequeunt, neque sensibus ullis
652  Discerni inter se, et nostris non sensibus uti
653  Difficile est nobis, et non impellier inde;
654  Propterea a veris longe confingimus ipsi
655  Diversas partes, et quas sentire queamus.
656   Et primò spatium vulgo, spatiique vocamus
657  Partem aliquam,

686   Rerum in judiciis, mentemque haud inde moveri.
687  Percipimus porro Tempus, sentimus ubi intus
688  Notitias aliis alias succedere semper
689  Mentis notitiis, seque inter nectier omnes
690  Continua serie, et constanti denique fluxu.
691   Propterea quid erit nobis durare, nisi ipsa
692  Nostrarum inter se distantia notitiarum,
693  Nimirum sibi

idem est.
770  Jam quid erit, si solis iter, si semita caeli
771   Illa ingens cursu certe haud contunditur aequo,
772  Ullis, jam quid erit, quod nos in motibus usquam
773  Ducier aequali noscamus denique lapsu,
774  Prendere possimus mensurâ ut tempora certâ?
775  Tardior esse potest nam motus, et ocyor omnis,
776   Temporis ast eadem est semper fuga; nec mage durant

partes,
832  Sic moto nucleum cum cortice, cum rate malum,
833  Aëra cum tellure, opus est, fateare moveri.
834  At veri qui sunt motus, existere primùm
835  Unde queant, porro mutarier unde, nisi ipsas
836   Per vires, quae tum praesentes corpora turbant,
837  Deque sui ratione status decedere cogunt?
838  Ergo qui motus nullis sunt viribus orti,

859  Undaï facies, licet et latera aerea propter
860  Raptentur, circumque ruant, immota quiescet:
861   Labri circuitu sed porro continuato
862  Paulatim incipient in gyrum vertier undae;
863  Donec conversis cum labri deproperare
864  Parjetibus possint haerentes semper ibidem.
865  Tum ratione sitùs aeris latera omnia eâdem
866   Respectant

929  Imparia ast eadem si sint, erit ille profecto
930  Motus inaequali pede se accelerans, tardansve.
931   Hìc opus est puncti nobis distinguere motum
932  (Puncti, quod pars est, vel fingier ultima possit
933  Corporis) a motu totius corporis ipso.
934  Excipe sed prius hoc animo memor, omnibus unà
935  Materiae e punctis, quae sunt conjuncta vicissim
936  

998  Ante erit hìc nobis, quaerendi quae via veri,
999  Firmandum: quippe hoc vertuntur cardine cuncta;
1000   Errandi vites hac scilicet arte pericla,
1001  Quae non effugere Viri, scrutarier ista
1002  Tempore qui a veteri tentârunt; proinde ruinam
1003  Fecere in rebus naturae perspiciendis.
1004  Nam multi prius ad causas, et semina, et ortus
1005  

1040   Conveniat tantum perpaucis, nec bene, rebus,
1041  Illa sit e cunctis una, et certissima causis;
1042  Cum valeant hoc Omne capaci prendere gyro
1043  Hae melius, quàm cui praeferrier obtigit uni.
1044  Non igitur fas est nosmet contendere primas
1045   Ad rerum causas, mortales, atque minutis
1046  Ingeniis natos, neque menti fidere tantùm

1077  Nec vidisse, recens qua mundus origine, et unde
1078  Fluxissent, per quos consistunt omnia, motus;
1079  Nec nimium vitae haec intersint instituendae,
1080   Ut bene, quodcumque est, queat hoc traducier aevi;
1081  In rebus sat erit nobis inquirere, quid sit
1082  Tantùm, et quid fiat, quasdam possimus ut inde
1083  Eruere, haec constet queis mundi machina, leges;

1134  Et quasdam verum quaerendi noscere normas.
1135   Et primò quaecumque eadem constare videmus
1136  In rebus semper, si stant paria omnia circum,
1137  Omnibus, ut nil fiat, ubi deprendier illa
1138  Non eadem possint, et quod connectier ipsis
1139  Perfacile, et nunquam cernas pugnare vicissim;
1140   illa quidem legum in numerum censumque repone

1135   Et primò quaecumque eadem constare videmus
1136  In rebus semper, si stant paria omnia circum,
1137  Omnibus, ut nil fiat, ubi deprendier illa
1138  Non eadem possint, et quod connectier ipsis
1139  Perfacile, et nunquam cernas pugnare vicissim;
1140   illa quidem legum in numerum censumque repone
1141  Naturae, quae non possint dissolvier unquam.

1138  Non eadem possint, et quod connectier ipsis
1139  Perfacile, et nunquam cernas pugnare vicissim;
1140   illa quidem legum in numerum censumque repone
1141  Naturae, quae non possint dissolvier unquam.
1142  Munera quandoquidem, quae nos communia toti
1143  Semper materiae sensuque et mente tuemur,
1144  Quaeque nec intendi valeant, nec deinde remitti,
1145  

1179  Dum trahit urbe moras; alios si funere deinde
1180   Sublatos simili, et pendentes gutture fracto
1181  Dicat idem patrâsse scelus, furesque fuisse,
1182  Fallitur interdum; letho quia plectier ipso,
1183  Si quis perjurus quoque sit, vel si quis adulter,
1184  Possit, et innocuum qui civem occiderit, et qui
1185   Prodere tentarit patriam, aut incendere templa,

1236  Hoc mage difficile est non invenisse quod optas,
1237  Conveniant rebus si partes quaeque repertis:
1238  Tum mage quandoquidem rarescunt, partibus illis
1239  Caetera sensa queant quae jungier omnibus apta.
1240   Sic itidem, quae consulimus, responsa latentis
1241  Naturae, prorsum innumeras sunt undique partes
1242  Complexa, et nodis variantibus indupeditas;

1256  Sunt loca, jam stadio discurrere tempus aperto est,
1257  Et cupide spectantum oculos, animosque tenere.
1258  Principio proprium generatim, ut diximus ante,
1259  Materiae officium est, ut non penetrarier ulla
1260   Parte queat, corpus neque corpore possit adiri,
1261  Ut duo tunc unâ simul in statione locentur:
1262  Omni quod nosmet nimirum ediscimus a re.

Omnia, quae circum nos tangimus, atque videmus,
1306  Extensa; extendi, quae sunt, opus esse fatendum est,
1307  Cuncta alia in rebus, spatiisque excurrere multis.
1308  Extenduntur item, quia non penetrarier ipsae
1309  Cum valeant partes, ut diximus, et simul uno
1310   Stare loco plures, aliquo diffundere debent
1311  Se spatio, quod eas velut aequo in vase receptet.

1334  Nec tibi praeteream, similes quaecumque figurae
1335   Si crescunt, vel si major collata minori est,
1336  Crescere plus ipsa facie molemque, locumque,
1337  Majoremque magis multo distendier intra;
1338  Nam facies tantùm, quà longa est, lataque, crescit
1339  Mensura duplici; debetur terna sed ipsi
1340   Moli, quandoquidem pariter procurrit in altum.

1448  In latus; a recta medius nisi forte lapillus
1449  Cogat abire via, aut secti pars edita trunci.
1450   Atque ea quo saxis, quo sit magis aspera glebis
1451  Planities, motum hoc citius tum sistier illum
1452  Est opus: ast idem laevi licet aequoro pergat,
1453  Aequatoque solo, et diuturno tempore, demum
1454  Sistitur haud alia de causa, quam quia motum

1601  Semitae ad extremas a primis sinibus oras.
1602  Quapropter vires multae uno tempore agentes
1603  Momine jam pollent aequali, ac una, queat quae
1604  Omnibus ex illis vis texier; oppositoque
1605   Ordine confingi poterit vis quaelibet una
1606  Non aliter, quam si de viribus exoriatur,
1607  Quot libeat, multis; sed enim sit ut aequa potestas

1606  Non aliter, quam si de viribus exoriatur,
1607  Quot libeat, multis; sed enim sit ut aequa potestas
1608  Cunctarum, illius, quae nempe est una, vigori.
1609  Proin quibus est vires rerum metirier usus,
1610   De multis unam ut componunt, sic quoque multas
1611  Ex una faciunt, detexuntque, atque resolvunt,
1612  Quarum quaeque plagam in diversam tendat agendo,

1683  Par sibi cursus erit, lapsuque feretur eodem
1684  Corpus, et aequato fient spatia omnia motu.
1685   Haec solet interdum vis extera tendere punctum
1686  Ad medium quoddam, et connitier undique in unum;
1687  Tum, quod iter circum signabitur, aequore eodem,
1688  Quo punctum, prior et projecti quo via perstat
1689  Corporis, illo, opus est, sit in aequore, planitiemque

1792  Semita respiciat, quod concava respiciebat,
1793  Interiusque sinu proprio includebat oberrans.
1794  At vis sive petens punctum sit, sive recedat
1795   Aversata; locis variis metirier ipsam
1796  Corporis evaleas abrepti mobilitatem;
1797  Tanto est mobilitas major, quanto magis ipsa
1798  Semita contingens, quà corpus labitur, arcum,
1799  Puncto,

et ab Urbe Sibyllae
1920  Venisse ad fanum? quamvis id fingere possit,
1921  Si libeat; quoniam non tum minus ille videbit
1922  Spumantes Anienis aquas de vertice summo
1923  Labier, et terrae sorberi faucibus imae.
1924   Jam superà a dictis facili deducere pacto
1925  Ipse potes, curvos cum debeat ire per arcus
1926  Incipere obliquis impulsum viribus illis

2085  Idem alias contra plerumque ignavus ad omnes:
2086  Nam studiis volupe est ipsis haerescere mentem
2087  Cuique suis, quodam et jucundo exinde tenetur
2088  Mens sensu, neque se patitur divellier a re,
2089   Quam gerit, atque, ultro quo fungitur ipsa, labore.
2090  Praeterea exortos, nos intra, saepe tumultus,
2091  Saeviter infestant qui pectora nostra, videmus

2189   Res aliae nequeant exiles, atque fugaces,
2190  Atque leves, animi tunc ad se vertere motus
2191  Contendentis eo, conatu, quo potis, omni,
2192  Atque male esse sibi, curaque urgerier acri
2193  Experientis, ubi meta procul errat ab illa.
2194   Felix, quem capiunt, quae summa, aeternaque constant,
2195  Illa fames quem vexat, et expectata voluptas

61  Fors etiam versis satis, et numine laevo
62  Accidet, ut, post nos quae venerit, addere rebus
63  Non modo nil valeat detectis, sed neque nostros
64  Conatus animo pertingere, et utier illis
65   Semper languidiore animorum percita motu
66  Progenies, memori dimittat et omnia mente;
67  Omnis uti fama, et tantarum gloria rerum
68  Excidat immani rursum

jam tempore novimus artem
93  Obstetricem operum, servatricemque laborum
94  Ingenii, possint diffundi ut multiplicati
95   Prela per, et formas, lateque per ora virorum
96  Spargier, et tanto renovarier incremento
97  Interdum, ex uno ut nascantur millia multa;
98  Longius idcirco nobis promittimus aevum,
99  Immensosque licet quoque spes extendere in annos,

artem
93  Obstetricem operum, servatricemque laborum
94  Ingenii, possint diffundi ut multiplicati
95   Prela per, et formas, lateque per ora virorum
96  Spargier, et tanto renovarier incremento
97  Interdum, ex uno ut nascantur millia multa;
98  Longius idcirco nobis promittimus aevum,
99  Immensosque licet quoque spes extendere in annos,
100  

116  Hoc etiam officium cujusvis corporis esse,
117  Ut sit opus, cum mutatur status unius, ipsum,
118  Qui status alterius constet tum corporis, oris
119  Tantundem oppositis mutarier; et quia nunquam
120   Inter se mutare status sic corpora remur,
121  Quin agere ipsa eadem sese inter, agique vicissim
122  Percipiamus, ut haec et agant, et agantur, oportet,

ert viribus aequis
190   A rebus, contra quas nitimur, experiemur.
191  Pressa premit digitum sic mollis cera prementem;
192  Luctantemque manus deducens arbore ramum
193  Ducier a viridi sentit se percita ramo.
194  Nitimur inflexi sic pondere corporis ipso,
195   Et pede pellentes quoque terram vincere magnum
196  Interdum lapidem, tensoque adducere fune.

267  Sublimi manibus validis compresserit arcte,
268  Et tristem vitam fudisse coëgerit auris.
269  At rerum in numero prorsus consistere dura
270   Corpora quis dicat? neque enim, quae flectier ulla
271  Non possint vi vel paulum, deprendimus usquam:
272  Nec quibus a pulsis itidem vis maxima, nullave
273  Exeritur, versae reparent ut damna figurae.
274  Nempe

412  Discrimen cape pro summa, quam diximus ante;
413  Caeteraque, ut supera, simili ratione gerantur.
414  Haec numeris pro re si certis omnia signes
415   (Num nequeant numeris supponier omnia veris,
416  Hoc genus, intendi quae possunt, quaeque remitti,
417  Atque, ipsi ut numeri, majora, minoraque fiunt?)
418  Protinus agnosces, quid fiet; tuta nec ulla est,

589  Verum et materia quem nos constare fatemur)
590   Auctus in immensumprae motu denique primi.
591  Hinc noscas non in corpus de corpore motum
592  Posse per impulsus tranferrier; anteriores
593  Usque sed extingui motus, gignique recentes
594  Ictibus in cunctis vi, quae reparare figuram
595   Cogit, in oppositas ea dum connititur oras.

617  Difficilesque diu res suavi efferre loquela.
618  Tute tamen per te rationem ut denique inire
619  Hanc possis, tantosque tuam distendere mentem
620   Per numeros, sine te hoc facili deducier illuc
621  Exemplo: decies hominum centena tenentem
622  Millia proin aliquam, velut est Aegyptia Memphis,
623  Finge urbem; genus hoc, dein urbes mille sub una

obstet, et illo
838  Detrahat ex auctu, restando, atque officiendo.
839  Propterea cum non obstans per inane feretur
840   Corpus, tempus erit quanto productius, ex quo
841  Labier incepit, majorem crescere tanto
842  Debebunt omnes in summam mobilitates;
843  Totaque temporibus respondeat illa, necesse est:
844  Proin breve per tempus quod decidit, illud, oportet,

894  Acquiret geminam, per quattuorintervalla
895   Pergere post alio qua sola tempore posset;
896  Sola tamen non est, quoniam novus advenit ictus
897  Continuò gravitatis, eo ut delabier uno
898  Per spatium possit simplex; quo protinus illis
899  Quattuor adjuncto confiant quinque, necesse est;
900   Post septem, post deinde novem, sic impare crescent

1383  Tum licet ex ima terra illi ad sidera currant
1384  Ultima, plusque, animi quam possint prendere nostri,
1385   Inter se tantum nunuqam inclinentur, oportet,
1386  (Non cessent rami licet inclinarier illi)
1387  Usque aliquid digito medium ut non restet ab uno.
1388  Tertia proscissi est haec forma, figuraque coni.
1389  Tres igitur sunt de cono, cum scinditur, ortae

1473  Missa, in eas si forte tubi direxeris ora.
1474  Jam si tantundem, quantum, eum rectus in auras
1475   Conscendit globus a succenso pulvere, confit,
1476  Bis capias spatii, et campo distendier aequo
1477  Fingas, illud erit medii longissima jactùs
1478  Mensuar; oppositas iterum hanc distende per oras
1479  Directam mensuram, et fines finibus apta
1480  

1564  Omnia verum aeque si summo vertice surgant,
1565   Aeque longa tamen non distendantur, oportet,
1566  Per mage longa, minus spatii, minus atque fugaï,
1567  Corpora cum facimus devolvier, aspiciamus:
1568  Atque illic nos haec metimur tractibus altis,
1569  Tractibus hic longis metimur, at ordine verso;
1570   Hoc mutantur enim duplici declivia pacto.

per auras,
1593  Ipse ruet deorsum pernicior, obstantemque
1594  Aëra disrumpet violentius accelerato
1595   Impete praecipitans, fuerit sublimius ipsum
1596  Si turris, caepit demittier unde, cacumen,
1597  Atque iter aërium, contracto fune, feratur
1598  Obliquum minus ad terram; mage proindum cavendum est;
1599  Ut molli excipiant objectu vellera lapsum:

1629  Quod non ipsa sibi Fors arroget ante, suumque
1630   Esse velit munus? Nostris quam multa profecto
1631  Saepe animis offert, et sensibus? Irrita cuncta
1632  Torpentes at abire sinunt, et spargier auris,
1633  Semina littorea veluti sparguntur arena:
1634  Sin rebus vigiles sensus, intentaque mens sit,
1635   Forte quod objectum est, rapiunt, recoluntque, foventque.

1729  Atque fugae semper discrimina, quantaque constent,
1730   Si libet, est alio rationum a fonte petendum.
1731  Sed prius aggrediar quam rem quoque cominus ipsam,
1732  Pergam usus varios imitarier agricolarum.
1733  Foecundae prius hi mandent quam semina terrae,
1734  Exurunt tribulos, et sontes funditus herbas
1735   Evellunt, subiguntque sola, invertuntque, fimoque

1742  Proin ut habere fidem, quam res inquirere malint.
1743  Jam primo cognôsse necesse est, cum grave corpus
1744  E declinato declivius aequore in aequor
1745   Transit, non tota transferrier incolumique,
1746  Qua primi sub fine ruebat mobilitate,
1747  Verum aliquam illius decussam perdere partem,
1748  Quantum conceptis tum scilicet officit aequor

1767  Rebus non novies, deciesve, sed infinitè,
1768  Scilicet infinitum aliud contingat ut infra.
1769  Quare, ita mutato quae perditur aequore quoque, est
1770   Tantula mobilitas, devolvier infinitè
1771  Ad parva ut si opus, rursusque ad parva, secundo
1772  Ordine proin possit sita dicier infinite
1773  Exiguorum. Admirari tam tenuia nobis
1774  Haec

1769  Quare, ita mutato quae perditur aequore quoque, est
1770   Tantula mobilitas, devolvier infinitè
1771  Ad parva ut si opus, rursusque ad parva, secundo
1772  Ordine proin possit sita dicier infinite
1773  Exiguorum. Admirari tam tenuia nobis
1774  Haec licet, et multis non irrita credere rebus;
1775   At non, qualia sint, nostrae supponere menti.
1776  Quin et

1959  Corpora; proinde pari delabi tempore debent,
1960   Delabi, seu forte illinc conscendere jacta
1961  Ad loca prima, pari simul ordine mobilitatum.
1962  Jam facili ad curvos ratione referrier arcus
1963  Possumus, unde sumus digressi, et noscere, parvâ
1964  Circuitùs in parte, prope aequas temporis ejus
1965   Esse moras, quo se labentia corpora volvunt.

2001  Stat quibus ars, et tractatis quibus omnia condit,
2002  Langueretque quibus velut exarmata negatis.
2003  Quapropter confinge animo, duo corpora eodem
2004  Lapsa loco simul in medium protrudier intro;
2005   Alterum ut illorum constans conatibus aequis
2006  Omnibus usque locis gravitas propellat, at alterum
2007  Haud constans, verùm quae decrescentibus aequè

2039  Vis gravitatis, at haec usque imbecillior exit,
2040   Quo mage surgit, et a dupla plus deficit usque.
2041  Verum haec qui propius velit, interiusque tueri,
2042  Atque alte penitus scrutarier insinuatus,
2043  Plus opus est rerum, quàm possint suaviloquenti
2044  Musarum per dulce melos quae inflectier ore.
2045   Quin vix sufficiant, Veteres quos rebus in istis

2041  Verum haec qui propius velit, interiusque tueri,
2042  Atque alte penitus scrutarier insinuatus,
2043  Plus opus est rerum, quàm possint suaviloquenti
2044  Musarum per dulce melos quae inflectier ore.
2045   Quin vix sufficiant, Veteres quos rebus in istis
2046  Invenere modos, sueti et quibus utier olim,
2047  Certe difficiles, implexique, inque pediti,

2043  Plus opus est rerum, quàm possint suaviloquenti
2044  Musarum per dulce melos quae inflectier ore.
2045   Quin vix sufficiant, Veteres quos rebus in istis
2046  Invenere modos, sueti et quibus utier olim,
2047  Certe difficiles, implexique, inque pediti,
2048  Atque per ambages ducti, longosque meatus:
2049  Prorsum at deficiant illis, quae deinde supersunt
2050  

2066  Magnaque item parvis adhibemus, non imitantes
2067  Pyramidum varias diversa in fronte figuras,
2068  Ast animi sustentantes et percipientis,
2069  Et memoris vim, nostra queat distendier auctu
2070   Immani ut ratio simul et comprendere multa.
2071  Scilicet eruimus multa hinc, sed plura supersunt,
2072  Quae retegi se mper valeant: inventa labores

2225   Denique cunctantem vel te quoque percutit hostis
2226  Protinus adveniens, circumventumve paratas
2227  Ducit in insidias, cogitque occumbere victum,
2228  Turpiter abiectis captivum aut dedier armis. LIBER TERTIUS
1   Naturae variam cupidus dum persequor artem,
2  Et leges Mundi,

455   Mente, oculisque suos sese vibrantia in arcus
456  Consequere, et mecum, quid prodeat inde, revolve.
457  Concipe propterea suspenso in corpore quidquid
458  Ponderis est, puncto compressum cogier uno,
459  Expertemque omni virgam gravitate relinqui,
460   Demissum aut filum. Punctum se flectet in arcus
461  Haud alia ratione means, salietque, cadetque,
462  Ductibus

582  Illa sinit subitum nos motum posse putare
583  Servantes quamvis animo vigilante, oculisque:
584  Exposcit mens nostra moras, oculique notantes;
585   Exiguusque, et qui nequeat vitarier error
586  Temporis in lapsu, subito discrimina magna
587  Efficiet spatiorum, et eam grandescere fraudem.
588  Tempora sin capias nimium non parva, sed ipsa
589  Paulo

590   Tum loca deberi nimium sublimia, lapsus
591  Unde oritur, fateare, necesse est; proptereaque
592  Praecipiti lapsu magnam quoque mobilitatem,
593  Dimotis magnos obices et gignier auris,
594  Quae faciant, certum ne possis prendere tempus.
595   At contra exiguos agitur cum pondus in arcus
596  Pendens, offensus patitur vix aëris ullos:
597  proin

663  Ludentesque velut, quo tum rapit aura, volamus
664  Parnassi vario redimentes tempora flore.
665   Non ita, cum longe provecti, cumque videmus
666  Nigrantes veluti fluctus advolvier, atramque
667  Undique nativis tenebris incumbere noctem,
668  Difficilemque viam, et multis vada plena periclis.
669  Tunc animi vires, artemque educere multam
670  

677  Curvae terga viae se circumflectere tensum
678  Efficias filum, jungique amplexibus arctis
679  Usque novis, latisque magis: dein inde referri
680   Avulsum filum, et de parte evolvier una;
681  Illius extremi progignet limitis ora,
682  Dum redit, in vacuo designans aëre curvum
683  Quoddam iter. Hoc porro plerumque orietur ab illo,
684  Quod generat,

696  Sic etenim efficies, ut dum it, redit istud, in arcus
697  Non alios, quam propositos eat, atque cupito
698  Tramite se flectat. Verùm sic lamina debet
699  Aptari, et puncto deorsum deflectier alto,
700   Ut, quod opus filum est evolvier ob gravitatem
701  Ponderis, id tantùm a convexa respiciatur
702  Parte, et propterea via sit nova concava sursum.

697  Non alios, quam propositos eat, atque cupito
698  Tramite se flectat. Verùm sic lamina debet
699  Aptari, et puncto deorsum deflectier alto,
700   Ut, quod opus filum est evolvier ob gravitatem
701  Ponderis, id tantùm a convexa respiciatur
702  Parte, et propterea via sit nova concava sursum.
703  Ergo ingens, genus hoc, rerum Monstrator, et Auctor,

858  Illa sit in puncto terraï, sciret aperte,
859  Atque id mole super terram referente notaret.
860   Nonne videas aequis virgae a procursibus omnem
861  Pendere hanc penitus rationem, et nitier illis.
862  Nam quae alia est ratio numerati temporis omne
863  Pro varia regione locorum percipiendi
864  Discrimen, veluti cum deficit intercepto
865   Lumine luna, jovis

973  pondera corporibus, non est, ut dicere possis
974  Vim quoque inaequalem gravitatis, dissimilemque
975   Aequales per materiae se fundere partes.
976  Hìc opus est igitur scrutarier, atque videre,
977  Num, quantum numerus punctorum, materiesque
978  Crescit, crescat item pondus: foret aequa per aequas
979  Tum gravitas partes divisaque, disque tributa.

1116  Si liquor ille fluens sit densior, aurave scissa:
1117  Plus retinent labens corpus, motumque retundunt.
1118  Denique si facias illas magis esse tenaces
1119  Particulas; mage difficili divellier a se
1120   Evaleant ratione, magisque obsistere pergant.
1121  Omnia quae faciunt porro, ut res ardua longe
1122  Scire sit, obstandi in summa quae quantaque vis sit,

1130   Conversae celeri minuant obstantia gyro.
1131  Inde novo at de fonte velut, de mobilitate
1132  Aucta, crescet item vis motibus illa resistens;
1133  Nam neque tam subito retrorsum flectier aër
1134  Ipse queat, neque non antrorsum densior esse.
1135   Si quaedam inspicias, paria et sint caetera circum,
1136  Ipsa obstans rerum fluidarum causa videtur

1275   Undaque fungetur laterum vice; proinde manebit
1276  Lamina, et ipse aër, qui sponda clauditur illa
1277  Lympharum, levior, quam moles aequa liquoris.
1278  Quod si non possit paries attollier undae
1279  Hinc, illinc, ut cum madefacta est lamina circum,
1280   Se super effundet subito liquor, et teget omnem,
1281  Paulatimque gravem faciet petere ima deorsum.

1394  Inniti facias, sic ut libretur ab omni
1395   Immotum latere atque aequaliter undique pendat,
1396  Scilicet id medium punctum gravitatis habendum est;
1397  Nam puncto hoc nixum corpus convertier unquam
1398  Per sese nequeat laterum gravitate suorum,
1399  Ni simul et punctum descendat; proinde manere
1400   Est opus immotum corpus, si immobile punctum est,

1398  Per sese nequeat laterum gravitate suorum,
1399  Ni simul et punctum descendat; proinde manere
1400   Est opus immotum corpus, si immobile punctum est,
1401  Scilicet ipsum si delabier impediatur.
1402  Propterea virgam sine pondere concipe longam,
1403  Et rigidam, cujus nectantur finibus ambis
1404  Aequales utrinque globi, suspensaque puncto
1405  

unde est.
1454  Vincimus hunc etiam per longum pondera vectem
1455   Magna, super nitente manu, quae innixa recedit
1456  Quo magis a fulcro, quam saxa movenda, videbis
1457  Pellier haec tanto leviori versa labore.
1458  Hinc nos et cuneis diffindere dura valemus
1459  Robora; dum penetrant hi multùm in viscera ligni
1460   Ictibus impulsi, tenues panduntur hiatus

1694  Ast, ut nuper erat, prorsus ratione manere.
1695   Namque ubi sunt motus aequales, oppositique,
1696  Non spatia a punctis simul omnibus omnia ducta
1697  Planitiem ad quamcumque queant mutarier; ergo
1698  illius et puncti spatia haud mutata manebunt.
1699  Nam si animo fingas, de punctis omnibus illis,
1700   Quae sunt, materiae, duo sese puncta vicissim

1718  Sola a vi, solis itidem cum viribus illis
1719  Internis, quibus inter agunt se corpora, junctâ;
1720   Id punctum commune suum tum sive quietis,
1721  Seu motùs servare statum, neque flectier inde
1722  Debet; nam internis sine viribus ante probatum est
1723  Sic servare statum, vim solam propter inertem,
1724  Punctum illud medium debere; sed addita nil vis

1749  Aequius idcirco est, quam tellus, marmor aquarum;
1750   Fiat inaequalis cum paulum montibus illa,
1751  Vallibus atque cavis; hic surgit, sidit at illic.
1752  At si de terra montes evellier alti
1753  Possent aut omnem tegerent maria undique terram,
1754  Aequor continuum foret, et nil surgeret usquam.
1755   Jam simul undarum facies, terraeque profecto

1791  Haec est nimirum connexaque, conque ligata
1792  Inter se certa ratione, atque ordine certo
1793  Utraque res, ut per numeros, quibus abdita rerum
1794  Quaerimus, ex una reperirier altera possit;
1795   Quod mihi posterius, cum res feret ipsa, docendum est.
1796  Ut, non esse viis aeque distantibus inter
1797  Sese directam gravitatem per loca terrae

1904  Sequanicas velut ad ripas, Thamesimque remotum,
1905   Atque suam quondam in terris qua condidit urbem
1906  Uranie procul a populo, strepituque reductam.
1907  Omnia servabant tractu protendier aequo.
1908  Non prior illa tamen ratio labefacta ruebat
1909  Propterea, quoniam non tantis, quae loca filum
1910   Aeque monstrabant aequo pro tempore longum,

1977  Scilicet hinc, et quae se terram fundere circum
1978  Debuerit gravitas, et qua ratione, patebat,
1979  Quasque vices varia regione subire locorum.
1980   Namque alter, super axe suo dum volvier amplam
1981  Perciperet terram, vidit quoque, consita tota
1982  Corpora quae terra circum sunt, omnia nisus
1983  Orbis de medio fugiendi, non tamen aequos,
1984  Edere;

1983  Orbis de medio fugiendi, non tamen aequos,
1984  Edere; nempe locis agitur queis maximus orbis,
1985   Majores aliis conatus esse calenti
1986  Scilicet in terra; breviores ducier orbes
1987  In geminos exinde polos; proin effugiendi
1988  Continuò quoque vim minui, et decrescere, donec
1989  Vis, et circuitus vanescat cardine in ipso.
1990   Vidit

2150   Mos etiam morbo, aut fato quocumque peremptos
2151  Mandere, visceribusque suis tumulare suorum
2152  Viscera: nostrorum quo, dicunt, membra sepulchro
2153  Condere possimus potiori? avellier unquam
2154  Quis ferat artubus a caris? nos reddere pacto,
2155   Quo licet, his vitam cupidi certamus ademptam
2156  Corpora corporibus miscentes mortua vivis,
2157  Et

acceleransque
222  Viribus, ut faxum quoque labitur, acceleratque.
223  Haec ergo paria inter se cum prorsus, et aequa
224   Sint, atque idcirco causa producier una
225  Possint; produci par est, fateamur, ab una,
226   A gravitate igitur, quae lunam, ut corpora cuncta
227  Hic gravia inter nos, semper deflectere cogit.

375  Stellarum, atque orbes ignotos ante fuisse,
376   Quanquam conspicuae servantius usque paterent.
377  Indigum caelo, et caelestibus esse putatum est,
378  Nempe vias varie curvarier, atque meari
379  Impetibus variis; proin et debere vagantis
380  Aequales astri motus, orbesque videri:
381   Quin etiam immotam Tellurem,

459  Margine in extremo quod circum ubicumque locatur,
460  Hos geminos tractus simul axem aequare necesse est;
461   Tractuum et istorum proin esse aequalia quaeque
462  Inter se paria, et spatio protendier aequo.
463  Hinc quoque, queis labor est florentes addere villis
464  Hortos, circum et humo varias inducere formas,
465  Hanc sic inducunt sola per variata figuram.

662  Respectare plagas mundi, sed tempore longo
663  (Parva etenim a saeclis discrimina percipiuntur,
664  Accumulantur ubi, et coalescunt multa, remotis)
665   Paulatim positus mutarier illius; orbem
666  Nam sinuat circum, nec jam ad loca prima revertit
667  Biscentum nisi post, decies et saecula sena.
668  Propterea quae verna, vel autumnalia puncta

954  Sic nubem, vel cum loca per sublimia longe
955   Densat se, cernunt alii se flectere ad ortum,
956  Ast alii haud multis distantes millibus atram
957  Surgere ab occasu, a gelida vel mittier Arcto.
958   Propterea nimis a terrae regione Cometae
959  Cum distent, opus est ingenti corporis auctu
960   Esse; quod apparens, ut lata est, indicat ejus
961  Frons

coortis
983  Sidera densentur quaedam, velataque circum
984  Et lucem amittant, et vires, credidit idem,
985   Nec proin tuta suo remanere in vortice posse,
986  Ast a finitimis sorberier, inque aliorum
987  Transire arbitrium veluti captiva, nec unquam
988  Cessare, inque alios fugitiva, aliosque meare,
989  Et sine lege viae, et sine motùs ordine certi,

995   Ultra Saturnum geminis de Fratribus alter,
996  Quos, ut Tyndaridas quondam, fama extulit ingens
997  Pugnaci ingenio claros, magnifique repertis,
998  Esse ait errantum de gente, et volvier astrum
999  Immenso circa phoebeam lampada gyro
1000   Ob spatia haud oculis deprensum immania nostris;
1001  Praeterea Comites, ut Saturnumque, Jovemque

coni?
1065   Non etenim aequalis parti queat orbis ab omni
1066  Esse, nec aequalem pariter qui accedit ad orbem;
1067  Illos quandoquidem prope semper templa per alta
1068  Volvier aspiceremus, ut et vaga cernimus astra,
1069  Quae tum dumtaxat nobis obtecta latescunt,
1070   Praetereunt supra cum Solem, infraque micantem;
1071  Ast, illi quia parva sui spectacula praebent,

1408  Et spatia, et cursus referentes ordine certo,
1409  Incipiant saeclis confectae errare vetustis,
1410   Mutato caelo haud mutatae scilicet ipsae,
1411  Poscere et incudi se reddier, et renovari,
1412  Atque iterum ex obitu florente aetate renasci.
1413   Simplice nitatur porro cum pergere semper,
1414  Quidquid agit Natura, via, nec in omnibus unam

1427  Quandoquidem par esse, ut, quidquid possit ab ipso
1428  Munere deduci, cum tu deduxeris, atque id
1429  Deductum porro servatis congruat apte,
1430   Res quoque, quae nequeant servarier, esse rearis
1431  Consimiles aliis, deductas utpote eadem
1432  Duntaxat ratione; super quia nulla profecto est
1433  Praeterea ratio, atque aditu praecludimur omni.

1540   Cortice dissimili, mage quae condensam, minusve,
1541  Obtegat; ille status puncti haud mutabitur, ut si
1542  Una sinu quaevis ex illis claudat inani:
1543  Propterea neque erit, queat ut mutarier una
1544  In crusta, quae, qua crassa est, hoc ordine eodem,
1545   Quo multae a medio, fiat mage densa, minusque.
1546   Extra materiae faciem nunc pone rotundae

et evulsas rupes a montibus altis
1667  Non cadere, in diram et semper pendere ruinam,
1668  Vertice deducto nec laeta arbusta, nec herbas
1669  Flectier ad vicina trahentum structa domorum,
1670   Plurima nec molem paulatim pergere in unam
1671  Undique saxa, lyrae nec prisca exempla novari,
1672  Quando Amphioniae coeperunt surgere Thebae.

1746  Signati filo sint a pendente: videbis
1747  Filum ibi, produci sursum quod concipis, an se
1748  Dirigat id caeli ad punctum, quod distet ab illo,
1749  In quod erat prima producier a statione
1750   Filum itidem visum, quantum mutata locorum
1751  Haec terrae spatia exposcunt; nam cognita moles
1752  Cum terrae circum, et pars orbis cognita magni

1815   Ancipites cieat, sed demum dulcia captet
1816  Otia, cumque suis tranquilla pace fruatur.
1817  Ergo age, finge loco supera a quocumque canalem
1818  Interius recta ad medias producier oras;
1819  Hunc quocumque velis, statuas, vertasque, videbis
1820   Pondus idem liquida semper constare columna;
1821  Hanc porro in multas animo dispesce columnam

1954  Illam nempe doces formam a tellure fuisse,
1955   Gyros agglomerat dum circa se, subeundam,
1956  Si liquida, et molem foret aeque densa per omnem,
1957  Atque, polos inter, medias attollier oras
1958  Mensura circum, dixi qua nuper, eadem
1959  Propterea debere, atque hinc quoque crescere eodem
1960   Ordine, quo dixi, paulatim pondera rerum,
1961  Inque

1981  Nam citius multo, quam Tellus, Juppiter ipse),
1982  Qua tumet, invenient decima consurgere supra
1983  Axem parte sui debere; at de duodenis,
1984  Si serves oculis, vix partibus addier unam
1985   Illic invenis: unde, haec discrimina tanta,
1986  Parva in re? Densatum aliquis fors autumet intus
1987  Esse Jovem varie, sive illic densius astrum,
1988  Qua

2000   Non simile, intertextam aequis aut partibus illam
2001  Scilicet, aut aeque saltem in regione remota
2002  Puncto de medio sese densare prope aeque,
2003  Formam et propterea prope eodem flectier extra
2004  Ordine, quo docui, nec posse recedere multum.
2005   At quia servantes gravitatum disseritatem,
2006  Quaeque utrisque polis, quaeque est regione calenti,

2051  Hanc igitur raptus rationem scire utriusque
2052  Possis, suspendi clinamen ponderis illud
2053  Si serves, aestus summo cum in culmine pendet.
2054  Terrae ad materiem, quanta est, delabier ex hoc
2055   Ut valeas, reperire modum, aut praenosse necesse est,
2056  Quo patefiat, uti pila punctum pertrahit ad se
2057  Desuper impositum, cujus sit cognita moles,

2175   Obductam circum crustam confregerit, atque
2176  Confractas vario partes colliserit ictu
2177  Inter se, interea cauda involvente ruinas.
2178   Non alii libitum est violento vertier omnia
2179  Excidio, atque extra subito, et mutarier intra
2180   Tellurem, sed paulatim per saecula longa
2181  Esse hanc ad speciem loquido de gurgite ventum.

2176  Confractas vario partes colliserit ictu
2177  Inter se, interea cauda involvente ruinas.
2178   Non alii libitum est violento vertier omnia
2179  Excidio, atque extra subito, et mutarier intra
2180   Tellurem, sed paulatim per saecula longa
2181  Esse hanc ad speciem loquido de gurgite ventum.
2182  Namque fuisse globum jam tum docet ille fluentem,

68  Multa docens; mox hunc longe, longeque receptum
69  Protulimus morem; pretium confingere quippe
70   Rebus inutilibus libuit tunc, utpote raris,
71  Et quae perpetuo possint servarier aevo,
72  Aes velut, argentum, atque aurum, atque adamantina saxa.
73  Hinc est signato pecore orta pecunia primum
74  Scilicet, hac nobis constant ab origine nummi.

normas
94  Praeciperent, lites ne litibus exciperentur.
95   Et quoniam cum nos procurrimus immoderate
96  In rebus, prima amota, nova surgere Egestas
97  Usque solet; debet nova suppeditarier usque
98  Ars etiam, multas post se tractura quoque artes.
99  Quare et praetentis finiti sepibus agri,
100   Et positus campis limes, mensuraque in arva

169  Praeterea neque sunt illo uno de rutilante
170   Emissi puncto radii, quibus ultimus umbrae
171  Finitur limes, sed limbo prorsus ab omni
172  Circum Solis, uti non possint fingier aeque
173  Distare inter se, quin sit discrimen in umbra.
174  Denique, quod superest, stadiorum millia quina
175   Urbibus esse putes illis intersita prorsus?
176  Posse

178  Singula quae possunt, quod tu deduxeris illinc,
179  Irrepente aliqua facili corrumpere fraude.
180   At non illa fagax ratio minus esse videtur
181  Idcirco, per quam Terrae metirier orbem
182  Scilicet inventum est, suaque ars exordia coepit.
183   Porro alium non Sol, nocturni at sideris ignis
184  Duxit, uti fines terrae

198  Extollebat, ubi jam summum culmen adiret.
199  Et quia utrumque ratus mediae esse sub orbe diei
200   Uno eodemque locum; pariter, sese inter, utrumque
201  Percepit tantis removerier intervallis,
202  Aequa illi parti Terraï ut totius extet
203  Pars se inflectentis circum, et redeuntis in orbem.
204  Sed spatium certis finibat millibus illud;

Uranies super omnia turrim
333  Attolli, qui jura Dae caelastia constent;
334  Tum subito in ritus veteris, legesque Academi
335   Conventus hominum fieri, doctumque Senatum
336  Cogier. Haec consulta Virum graviora fuere,
337  Primaque, mole super terrae, formaque videnda.
338  Jamque Duces lecti; gelidas metitur in oras
339  Alter ab urbe, gradus quantum protenditur unus,

450   A geminis pateat, surgentibus ante, sequentem.
451  His ita suppositis triquetram nunc concipe formam,
452  Finibus extremis quae tractus illius ante
453  Jam mensi, geminos habeat, metirier ipse
454  Quos debes, flexus, in primi vertice montis
455   Tertius extet; erit, latus ut deprendere utrumque
456  Possis in montem excurrens a finibus illis.

a nocte dieve,
534  Lumen id a prima carpi videatur utrisque
535   Nempe locis umbra; quod in illo tramite nullam
536  Significet fraudem, nec ad ortum vergier illinc,
537  Hinc contra occasum, medio sed pergier orbe.
538  Gaudebis tunc incassum haud cecidisse laborem;
539  Namque operum in serio tam longa, difficilique,
540  

utrisque
535   Nempe locis umbra; quod in illo tramite nullam
536  Significet fraudem, nec ad ortum vergier illinc,
537  Hinc contra occasum, medio sed pergier orbe.
538  Gaudebis tunc incassum haud cecidisse laborem;
539  Namque operum in serio tam longa, difficilique,
540   Qui, licet exiguus, subrepserit, omnia prorsus

598  Exortum desiderium cognoscere formam.
599  Protinus hinc etiam falsa ratione putatum est
600   Idcirco a gemino compressam cardine terram
601  Esse, et plus medio tumefactam augerier orbe;
602  Quippe his servatis a rebus, forma profecto
603  Debuerat Terrae prorsus contraria reddi,
604  Nempe in utrumque polum quae paulo longior esset,
605   Et

636  Imminuique gradus hoc viderat ordine notos.
637  Quin fuit et Lunae servatos ante labores
638  De tabulis qui cognoscens, numerisque retentans,
639  Diceret haud aequis curvarier arcubus umbras,
640   Sed flexis ovi in formam, qua praedita Tellus.
641  Scilicet haec illis pugnabat, diximus ante
642  Quae fluere ex ipsa gravitate, itidemque voluta

revoluta
646  Terra licet, possit longa consistere forma;
647  Nam visum est potius Terrae transire figura
648  Ante a servata ad garvitatem, quam gravitate
649  Ad Terrae formam delabier ante reperta,
650   Cum gravitas variis possit rationibus aeque
651  Aptari, at nequeat, quae jam servata, refingi
652  Forma, et non species ea,

857  Rerum non inter certantes scilicet harum
858   Exitus ambigitur; quin major constat ab ipsis
859  Litibus orta sides; cavere utrinque sagaces
860  Quippe Viri, ne parte queant culparier ulla,
861  Neve sui, in vulgus patefacto errore, puderet,
862  Cum spectant animo de se infrendente triumphum.
863   Ergo gradus certis comprensi, suppositique

946  Tellurem non prorsus ea constare figura,
947  Quam gravitas exposcit in aeque corpore denso;
948   Ejus nec facies, circum ut tornata, videri
949  Jam queat, et parili ratione inflectier, aeque
950  In spatio circum distante a cardine utrovis.
951  Propterea mensis cum Terrae inquirere formam
952  Tentamus gradibus; revera quid sit id ipsum,
953   Quo

a servato diversus cernitur ordo
1195  Ordine descensus interdum, pondera vivi
1196  Sursum cum ferimus vitreo conclusa cylindro
1197   Argenti, atque alia densarier aura videtur
1198  Tum ratione. Aliquis dum montem scanderet altum
1199  Paulatim, supraque maris consisteret aequor
1200  Sex pedibus decies; quae lympha argentea vitro

1214  Evecti queis consistant supra mare montes,
1215  Queis aliusque alio vincatur vertice vertex.
1216  At variantia dicendum haec discrimina posse
1217   Ponderis aurarum producier a calefactis
1218  Hic prope nos auris varia ratione, Calores
1219  Scilicet et terra clausi ( mons plurimus unde
1220  Saepe ignem eructat ), locaque aeris ima vapores

1244  Ire aequa retinet vi, nitentesque refrenat,
1245  Inque vicem simul his ipse interrumpitur auris.
1246   Namque quis esse suum magnum neget aera Soli
1247   Praeterea, immensis et fundier aetheris oris?
1248  Indico primum maculae sunt lucida Phoebi
1249  Turpantes ora, et quaedam velut aere in illo
1250  Nubila suspensa, et faciem radentia diam:

1303  Augmine vel proprium majori effundere lumen?
1304  Ipse suum jam Sol quia circa vertitur axem
1305  ( Ejus ut a maculis patefit, quas cernimus omnes
1306  tempore circuitus facere aequo, et volvier uno
1307   axe super, varias quanquam, et sine lege coortas
1308  ex improviso, certa nec lege obeuntes),
1309  atque suum fecum quia pertrahit aera raptans,
1310  ipsum

1345  Quae Solis lux sunt ad lumina nostra repulsa
1346  Corpore ab aerio: brevia, atque fugacia cum sint
1347   Illa, quater denis non plus quam millibus alte
1348  Posse repulsantes inventum attollier auras,
1349  Quin denis tantum his spatiis, si forte repulsu
1350  Bino ad nos dubiam credas descendere lucem.
1351  Aura at quae radios nequeat

1421   Scilicet illam ipsam, phoebeo funditur astro
1422  Quae circum, ut docui, atque apparet saepe sub orbe
1423  Signifero, cujus formam, loca, tempora dixi.
1424  Illius ut pars densa solet protendier ipsam
1425  Ad Terram interdum, procurrere forte vel ultra,
1426   Fiet, uti fines ea transmeet aetheris illos,
1427  Terram in vicinam gravitas quibus incipit esse

1486  Distendit longas, et claro tramite signat.
1487   At quae non vasto nimium se corpore deorsum
1488  Praecipitant guttae, varias formae columnas
1489  Dicendum est; siquidem casu producier illo
1490  Debent, nam crassae quae sunt mage, ad ima revolvunt
1491  Se partes loca, subtiles retinentur in altis
1492   Ordine quaeque suo, tenui pro mole, locatae.

1497   Praetendant, aut fixa altis tentoria stellis.
1498  Sic etiam longo si consita robora cernas
1499  Ordine, vel tristes praecelsa fronte cuperssos
1500  Hinc illinc tractu campis protendier aequo,
1501  Extremae longe quae sunt, conjungere ramos
1502   Inter se apparent nexos, truncisque coire.
1503  Postremo rubeus color ille, et sanguine splendens,

1806  Commune hoc Solisque, Cometarumque, vagantumque
1807  Astrorum punctum, fixum, immotumque vel esse
1808  Constituas semper, vel, si moveatur, eadem
1809  Usque via recta, et cursu sibi labier aequo;
1810  Scilicet ut vera, cum de communis agebam
1811   Puncti natura medii, ratione probavi.
1812  Jam quoniam positus sese inter semper eosdem
1813  Haerentes caelo

1940  Ire suos; at qui supra consisteret horum
1941   Alterutro, haud proprios motus sentiret, at omnes
1942  Qui fiunt, extra corpus transferret in alterum,
1943  Appareret et hoc majori flectier orbe,
1944  Unius ut radius spatio se extenderet omni,
1945  Quod geminum corpus jacet inter, dimidiosque
1946   Amborum simplex aequaret hic orbium hiatus.
1947  Sic

bina vicissim
2000  Sese ea respectant, turbabitur, atque meatus,
2001   Quo punctum inter se circa commune volarent,
2002  Invertent formas, seseque novo ordine flectant,
2003  Prendier haec sensu ut variantia possit ab illis,
2004  Desuper alterutro qui vitam corpore ducunt,
2005  De Terra incertos ut Lunae est prendere motus.
2006   Ergo hos incertos, age, motus, nitere, certa

nodos.2015
2012  Atque haec me temere aggressum non esse videri,
2013  Spero equidem, efficies: duri non parva laboris
2014  Laus est, si nequeant grandes reprendier ausus.
2015   Principio si vis, qua Terra, et Luna trahuntur
2016   In Solem, foret aequa atque aequis per loca distans
2017  Cuncta intervallis, quid eas turbaret euntes?

2256   Mensura, quam quae est spatiorum certa, minori.
2257  Nonne vides igitur, quod opus, cum dempseris illic,
2258  Quod tum exit, minus immutari lege recepta;
2259  cumque hic addideris, magis immutarier illa.
2260  Proin loca conjungens vicina remotaque tractus,
2261   Luna illic versante, antrorsum progredietur,
2262  Hic Luna versante, retrorsum deproperabit:

47  Quin et nobilior quo sit, jucundior omnis
48  Est opera, haec quanquam lasset magis: ire per altum
49  Mente juvat caelum, juvat ima in viscera rerum,
50   In Superumque domos, atque insinuarier artem,
51  Fataque, Naturamque, et eo lassarier ausu.
52  Me quoque causarum lassat labor, et juvat idem,
53  Me quoque Musarum, studia haec sociare vicissim
54  Durum

48  Est opera, haec quanquam lasset magis: ire per altum
49  Mente juvat caelum, juvat ima in viscera rerum,
50   In Superumque domos, atque insinuarier artem,
51  Fataque, Naturamque, et eo lassarier ausu.
52  Me quoque causarum lassat labor, et juvat idem,
53  Me quoque Musarum, studia haec sociare vicissim
54  Durum et dulce simul, curisque adjengere curas,
55   Et

170  Ad Lunae medium duci via fingitur, ipsa
171   Usque locum Lunae in facie tranaret eundem;
172  Proptereaque videns Lunam alto in vertice stantem
173  Aspiceret semper facie ad se vertier una;
174  Non ita, spectantis fuerit translatus in ortum
175  Si locus, occasumve; etenim mutabitur unam
176   Ad Lunae faciem positus; proin ipsa, vel illud,
177  Vel

178  Vertere sic latera, et nutare videbitur illo
179  Tempore, in occasum quo rubro transit ab ortu.
180  Et quia si Terram de Lunae corpore spectes,
181   Aspicias binis gradibus comprendier omnem;
182  Ille gradus nequeat binos excedere nutus,
183  Qui siet. Quin in Boream nutabit ab Austro
184  Tum quoque Luna, vel a Borea dum

recesus
441   Denorum graduum a media Tellure tumenti.
442  His a diveris repetendo flexibus ergo,
443  Mutaque signorum, et numerorum oracla movendo,
444  Anni regressus censerier incipientis,
445  Verus et inde potest servari, sidera fixa
446   Qui defert, motus. Non scilicet illa moveri
447  Apparent aliter, detectum quam fuit istis
448  Revera

498  Aequoris exundantis ad aequum culmen, at oras
499  Integere impariles vario discrimine; ut illo,
500  Abluit Europae qui lambens littora, ponto
501   Undas majori sit opus cumularier auctu,
502  Nimirum cum Luna terens Borealia signa
503  Conspicui sese per caeli sustulit oras;
504  majorique itidem, pedibus contraria nostris
505  Demisit cum se, et

597  Continuo, situs ad Solem, Lunamque trahentem
598  Continuo mutatur; ac ratione fatendum est
599  Nunc has nunc illas liquidas consurgere circum
600  Partes, et nunc has et nunc demittier illas;
601   Littore proin uno non una stare fluentes
602  Undas planitie; sed terrae unoque diei
603  Circuitu, varias, summas percurrere, et imas,
604  Allabique ideo

779  Littores nautis plusquam ullo tempore arenas,
780  Protinus haud illo pateat, quo caetera, pacto.
781   Est, super alterutro qui Lunam proinde polorum
782  Cardine perstantem fingat, mutarier undas
783  Et cum percipiat tum non debere, tumorem
784  Sed constare parem, qua Terrae ducitur axis;
785  Cardine disjungit paulum, parvasque creare
786   Tum noscit

1054  Haec Solis, Lunaeque trahentum, ut mille minorem
1055  Centenis decies repetitis partibus esse
1056   Dicendum sit; et hinc sursum quo scandere vivum
1057  Debeat argentum, vel quo demittier infra,
1058  Tam parvum constat spatium, ut nec cernere possis,
1059  Ulla nec ratione ullam sentire per artem.
1060  Nec maris aestus item revera perciperetur,
1061  

1131   Incolumes ad nos radios transire vetante.
1132  Praeterea toto Phoebus cum deficit orbe
1133  Luna interjecta, qui tum illam lucidus ambit
1134  Annulus, aeris progignier illius auris
1135  Creditur. At si vel longe tenuissimus illic
1136   Perpetuo circum amplexu dissunditur aer,
1137  Cur vaga non semper mutent frontemque, coloremque

lucem,
1250  Et distensa velut captare in retia raram.
1251  Reveraque illos per tractus aura Cometae
1252   Ulla a parte premi nullo queat aere Solis;
1253  In immensum proin fundier, et capiendae
1254  Tenuibus ut maculis fines distendere lucis.
1255  Inde fit, ut caeca pars nunquam nocte prematur
1256  Ulla; sed, ut Terrae, cum nubes lampada Solis

1480  Praeterea vel si non dispellatur, et ejus
1481  Jacta retrorsum illic sit corporis umbra, videri
1482   Attamen a nobis non jam queat, ire per axem
1483  Quae medium debet fumi, proin condier ipsa
1484  Dispersa in cauda, et sepeliri in lumine circum:
1485  Denique non tractu distincta est simplice semper
1486  Cauda, at multiplici maculantur lumina sulco

1512   Praeterea exortam urentis prope lampada Solis
1513  In loca mox caudam longe disjuncta abeuntem,
1514  Quanquam eadem in speciem sit, at isdem partibus unam
1515  Ne perstare putes; verum discindier usque,
1516  Ut tractam per humum vestem, et dispergier auris
1517   Percipe phoebeis parte involventibus omni.
1518  Exhalans circumpositis nam rarior auris
1519  Est

1513  In loca mox caudam longe disjuncta abeuntem,
1514  Quanquam eadem in speciem sit, at isdem partibus unam
1515  Ne perstare putes; verum discindier usque,
1516  Ut tractam per humum vestem, et dispergier auris
1517   Percipe phoebeis parte involventibus omni.
1518  Exhalans circumpositis nam rarior auris
1519  Est sumus, proprio proin quem cum sidere motum

1524  Densatis auris, alio aut quocumque liquore,
1525  Obsisti contra tanta vi, decutere omnem
1526  Quae motum queat hunc breviori tempore, quam quo
1527   Curritur id spatium, quo ter distendier auctus
1528  Ille globi possit. Quare cum tantulus auctus
1529  Fumantum constet nimirum particularum,
1530  Omnem momento debent in temporis uno
1531  Perdere, quem

1533  Aurarum dum librentur cum pondere eodem.
1534  Aurarum offensus circum vel si abforet omnis,
1535  Et pacto incolumes possent quocumque vapores
1536  Exire, et sursum vacuis illabier oris,
1537   Tum gravitas cadere hos demum compelleret intro,
1538  Et circumlabi, velut aer undique fusus,
1539  Longe et magnificam caudae dissolvere formam,
1540  Nam

Perfacile hoc animo, jamdudum ad prodita nobis
1839  Munera corporeae naturae accedere munus
1840  Posse modo inventum hoc, ut tendat in altera quodque
1841  Corpora corpus, iners quanquam, atque his jungier usque
1842   Nitatur, sed non ingratis, vique coactum;
1843  Ut faceret, si vel sunes, vel sentiat ictus;
1844  At veluti sponte, atque illectum ut amore, volensque;

1857   An pudeat diam hic pro causa adsciscere legem?
1858  At quocumque velis alio dissolvere pacto
1859  Naturam, venies ad quosdam denique fines
1860  Extremos, queis consistas, ut reddier ulla
1861  Non queat ulterius ratio, nisi sola voluntas.
1862   Sic et ab impulsu peragi qui singula rentur,
1863  Si causas iterumque roges,

1885  Praesertim vasto incolumnes, nihil inde videre
1886  Scilicet ut longa decerptum aetate queamus.
1887   Corporibus debes proin mixtum agnoscere inane
1888  Esse, atque aetheriis late diffundier oris,
1889  Astra pati offensus ubi non deprendimus ullos.
1890  Alma licet lux, et phoebeius imbuat aer
1891  Illa loca; usque adeo tenuis natura utrinsque est,
1892  

quot toto sidera caelo
1938  Fixa micant, proprio et dominari in vortice Solem:
1939  Cur sibi non fuerint damno, exitioque vicissim
1940  Tam varii motus? Turbarier, inque pediri
1941  Debebant occursantes in finibus altis
1942   Paulatim, multique a multis vincier, atque
1943  Confundi, fieri junctis et omnibus unus?
1944  Ultimus

damno, exitioque vicissim
1940  Tam varii motus? Turbarier, inque pediri
1941  Debebant occursantes in finibus altis
1942   Paulatim, multique a multis vincier, atque
1943  Confundi, fieri junctis et omnibus unus?
1944  Ultimus hic perstare diu tamen haud potuisset;
1945  Nam per se confusus, et in sua concitus isset
1946  Pernix

a natura particularum
2135  Vortex confieri non possit, qualis egemus,
2136  Dissimiles ad particulas tum protinus itur,
2137   Quae nequeant aeque densarier, et celerare.
2138  Densior in spatio est Soli propiore locanda
2139  Materies; quod qui possit? cum densior omnis
2140  Majores medio fugiendi a vortice nisus

2235  Quid teneram matris compellit ad ubera prolem?
2236  Implumes avium quid hiare coegit ad escam
2237   In nidis foetus, quid matrem ferre labores,
2238  Inque fovere diu, blandirier, atque tueri?
2239  Verna parat fieri cum primum mater hirundo,
2240  Fictile sub trabibus sibi par sobolique ferendae
2241  Condit opus: condunt de spinis undique lectis

minus aut spatium a medio est in se repetitum.
158  Quam tibi rem supera quoque dixi, quam quoque tentans
159   Deduxi loquerer, circum spatiis quae funditur amplis:
160  Nunc quantum est opus, ut possis reminiscier, edam.
161  Nocturnae a flamma remove candente lucernae
162  Paulatim ipsum te, peraratae verba papyri
163  Donec vix possis agnoscere; deinde recede
164   Tantundem,

241  Naturaeque exquisitas res undique et artis.
242  At quia trajiciens radius sublime foramen
243  Recta pergit, uti docui, a quocumque profectus
244   Puncto Solis, erit, flexum ut metirier ejus
245  Possis illud ad aes, tam qui nempe altior intus
246  Ducetur, quam qui depressior, inde utriusque
247  Prendere discrimen, nostrique a verticis oris

258  Inde petas festosque dies, normamque quotannis
259   Fastorum, et sacris praescribas tempora rebus;
260  Ut non dedeceat jam laxis talia templis
261  Addere, Naturaeque altos imitarier usus;
262  Namque colit Caeli in templo Natura Tonantem.
263   Hac ratione etiam cadet umbra a corpore semper
264   Oppositam luci in partem,

593   Divisis vel cum signamus jugera campis.
594  At nos ut moti possimus cernere, quod sit
595  Immotum, trans illa foramina, num manifestum
596  Non erit, haud debere tubum convertier illuc?
597  Pars etenim lucis jam primum ingressa foramen
598   Non poterit transire alio, sensumque ferire,
599  Deproperante tubo interea, sed proinde relicta

607  Inscius; ipso etenim praecurrere debuit ictu,
608   Posset ubi fieri celeri celer obvia ferro.
609  Ut queat illa igitur lux pertransire foramen
610  Inferius, tubus ad partem inclinarier illam,
611  In quam defertur, tantundem debet, ut intra
612  Particula ipsa tubum medium transcurrere possit,
613   Et medium inferius pariter

754  Res in eas directus item, ut paulo ante probavi,
755  Unde fluunt radii. Conjungi saepe necesse
756  Hunc foret errorem primo, atque excrescere tali
757  Foedere, saepe quoque aut partim adversarier ipsi,
758   Aut prorsus proin aut minui, aut vanescere prorsus.
759  Aequo cum motu, pariterque cientur eandem
760  Res, oculusque plagam spectantes, error uterque

1027  Majores hi deinde agitant, post denique magni
1028   Impelluntur, et in praeceps fit dira ruina.
1029  Aspicias lapides ingentes edere saltus
1030  Per montis devexa, et deorsum volvier actos
1031  Cum strepitu horrisono; subjectas proterit Urbes
1032  Interdum casus, ruiturisque imprimitur vis
1033   Moenibus illa furens; tum si super incidat aequor

genus; et primo, ut memini, jam diximus ante,
1047  Viribus interis oritur qui in corpore motus,
1048   Non facere, ut puctum medium gravitatis agatur,
1049  Verum hoc stare, ut erat, nec ab aestu pellier usquam;
1050  Diximus et, corpus cum corpus percutit alterum,
1051  Illud quam motus partem deperdit, eandem
1052  Esse, aliud quam corpus in ipso percipit ictu,
1053  

1248  Dicitur, illa ferax quo nempe est terra; renidet
1249  Ultima tum species violae pallentis amictu.
1250  Inter se sed uti rubra sunt diversa, suoque
1251  Cum fini fila accedunt, contingier auro
1252  Paulatim incipiunt, et in id transire, rubenti
1253  Sic opus est aurum paulum tunc esse nitore;
1254  Post suus est auro verus color; inde videbis

1277  Corpore ab hoc, nunc corpus in hoc transmigret ab illo;
1278  Nempe iplos flexus, quos tum concinnat et axis,
1279  Et radius citra procurrens, fractus et ultra,
1280  Mutua conspicies se permutarier inter:
1281  Nimirum flexus, veniet cum corpore ab illo
1282  Corpus in hoc radius, si sit, fuit ante refracti
1283  Qui radii, dum corpore ab hoc migrarat in illud,

1348  Quo coeptat retro primum, regione meantem
1349  Si statues adeo obliqua, deductus ab axe
1350  Ut quo intervallo est, vinci minus orbis ab axe
1351  Coeptet dimidio intervallum hoc, vincier illo
1352  Quam deberet idem spatio, distaret ab axe
1353  Quo radius, si jam fractus tranaret inane;
1354  Quod fieri ut possit, ratio manifesta

1449  Si speculum objectes, radium a laevore reflecti,
1450  Quamque viam signat veniens, quam deinde repulsus,
1451  Utramque ad speculum inclinari flexibus aequis;
1452  Circum et si vertas illud, mutarier ambos
1453  Advertes flexus, pariter perstare sed aequos.
1454  Pro speculo opponeus undam, resilire videbis
1455  Ex undae prima facie quoque flexibus aequis

1525  Illi cum migrant liquidas ex aere in undas,
1526  Aut quaecumque alia in liquentia, durave contra
1527  Corpora, sed luci sunt pervia quae subeunti.
1528   Ne tamen interea ad sensus traducier ipsos
1529  Atque ad opus, neu te procul a ratione querare
1530  Divelli: fecere fidem rationibus ipsis
1531  Sensus, mensque horum vario sinc claudicat usu.
1532  Ergo

visa fefellit;
1733   Nam speciem, vitrum prope, protinus excipientes,
1734  Et tingi umbrarum tantum ad confinia lucem,et
1735  Omnia praeterea cernentes alba, putabant
1736  Gignier ex umbrae permixa luce colores;
1737  Et quia miscetur varie, variare nitorem.
1738   Attamen et speciem cum longius excipis illam,
1739  Exortis nimium ne fide coloribus ejus;

2021  Nempe hac caeruleas, hac rubras ire phalanges,
2022  Hac canas, viridesque; suo quamque ordine ferri,
2023  Et glomerare suos motus, et inire figuras;
2024   Interdum et si forte ausint confundier omnes
2025  Una omnes, atque hac illac discurrere mixtim;
2026  Classica concinuere, ducum vox effera crudo
2027  Imperio intonuit, ruit ad sua signa repente,
2028  Et

2190  Nempe albens corpus vitro si transpicis, albens
2191  Apparet, quamquam radii quocumque fluentes
2192  A puncto in sua fila abeant; nam fila necesse est
2193  Punctorum filis aliorum jungier una
2194   Diversis aliis; radiis non proinde vacabit
2195  Confusis genere ex omni locus omnis ibidem.
2196  At si candenti confinia nigra colori
2197  Constituas, debet

2218   Si triquetrum trans vitrum itidem tueare papyrum,
2219   Cujus dextera pars minium, violamque sinistra
2220  Hinc illinc referat, medius stet limes utrique;
2221  Atque ita si vertas vitrum, sustollier ut res
2222  Infractis filis videatur; laeva videri
2223  Pars mage sustolli chartae, quam dextera, debet,
2224   Ut si revera sit in illo limite scissa.
2225  At

2408   Ingeniosus amor, Veneris qui furta ministris
2409  Floribus instituens affectus, verbaque pingit.
2410  At ne, quos praefers aliis, debere colores
2411  Per sese credas praeferrier; omnibus aequa est
2412  Natura, et nullum commendat, pulchrior ut sit,
2413   Gratior et nobis; sensus discrimina noster
2414  Ista parit, varia pro re, pro tempore, et usu,

27  Si vocemque suam cognosset rupe remitti,
28  Credita quae Nymphae jam vox fuit, unde superbo
29  Dicitur intumuisse animo, suaque ora, peribat
30  Quae demens, nitida simulata referrier unda.
31  Scilicent hoc animi est exemplum non sua, seque
32  Agnoscentis, et extra se plerumque abeuntis
33  Propterea, neque post in se redeuntis, ubi omnes

31  Scilicent hoc animi est exemplum non sua, seque
32  Agnoscentis, et extra se plerumque abeuntis
33  Propterea, neque post in se redeuntis, ubi omnes
34  Nascuntur motus varii, ne cernier a se
35  Ipse queat, nimium quoniam diffunditur extra.
36  Inde leves curae surgunt, et inania vota,
37  Et varii irrepunt intro, incertique tumultus
38  Humanam speciem

et illam
52  Libertatem animi sublatam; vincula rumpit
53  Porro, et se vitiis depulsis vindicat audax.
54  Sin vero pulchra noscat virtute potiri,
55  Et pravis animum nunquam turparier orsis,
56  Officiumque sequi; gaudet se teste, magisque
57  Hinc desiderium pulchri, et succedit honesti,
58  Quod videt, et cujus naturam percipit intra.
59  Tum sibi

540  Educta in Solem, radiisque objecta per auras
541  Plurima gutta cadit pluvias, vel spargitur humor
542  Fontibus erumpens, humectat et aëra circum
543  Rorans; semper eam curvarier orbis in aequi
544  Aspicies arcum; per Solem, oculumque meatus
545  Et qui rectus eat, medium ejus trajicit orbis.
546  Sed non integer est, neque junctis clauditur oris

et in nubem dispergitur ipsam.
565  Si pluvia uber erit, phoebeosque omnis ad ictus
566  Exposita, aspicies alia simul Iride caelum
567  Pingier, exterior cui sit, proin amplior arcus.
568  Ista pares praefert etiam, quos illa, colores,
569  Ast et pallidulos, inversoque ordine flexos:
570  Extimus híc violae color, at ruber intimus

620  Extremis flexus facit ambis partibus aequos;
621  Utque obliqua via est proin egredientibus, illis
622  Sic fuit ingressis. Filum quapropter in auras
623  Egressum debet quttae inclinarier aeque,
624  Ac prius, endogredi cum jam tentabat in undam.
625  Proin intercipiens radiis iter omnibus, unum
626  Si jubeas tantum in guttam transire, videbis,

625  Proin intercipiens radiis iter omnibus, unum
626  Si jubeas tantum in guttam transire, videbis,
627  Qua primum elabi molitur parte, resolvi
628  Filorum in seriem, queis non reflectier intra
629  Contigit; inter se quae rarescentia tractu
630  Post aliquo, notam speciem formare valerent,
631  Vitrum ut post triquetrum, si sat splendoris inesset.

631  Vitrum ut post triquetrum, si sat splendoris inesset.
632  Ex a?ia guttae fronte, ut reflexa fuere
633  Intus fila semel. series post altera prodit
634  Filorum, quae plus e jam disjungier est par,
635  Et notam speciem septem formare colorum.
636  Sic alio atque alio guttae latere altera porro,
637  Alteraque exibit, post plures nempe repulsus,

676  Certe illum agnosces, solerti singula mente
677  Si nectas, primo crescentem; proinde viarum
678  Protensarum inter ductus majora relinqui
679  Tum spatia, atque plagas magis a se avertier ambas.
680  At via quandoquidem, tumida quae confit in unda,
681  Paulatim decrescit, erit, decrescat et illud,
682  In quo lucis iter reditum mutatur ob unum.

vitri a bullis fecere sagaces
879  Ad guttas, pluviamque gradum; per roscida nempe
880  Nubila multiplices duci debere colores
881  Videre, et pulchra depingier Iride caelum.
882  Quaevis gutta facit, qua flexus maximus extat,
883  Aut minimus, pulchra luce apparete nitentem
884  Irim non unam:fit ab uno nempe repulsu

912  circa, quem radii de sole in nostra profusi
913  Lumina conficiunt; circum signabitur arcus
914  Per pluvias nubes rubicundus. Fila per orbem
915  Cum circumduci finges, describier auris
916  Finge etiam coni faciem; guttasque putato
917  Omnes, quae jactant rubeum, educuntque colorem,
918  Apparere super facie illa, et

miraberis Iridis orbem.
940  At quae celsa petunt aurarum, altoque volatu
941  Longe abeunt fretae volucres pernicibus alis,
942  Interdum totum videant de nubibus orbem
943  Pingier, atque Irim sua jungere cornua plenam.
944  Tu quoque conscenso ramorum culmine summo
945  Arboris, est ad rorantem quae consita fontem,
946  In guttis vacuas dispersis subter in auras,

976  Quamvis uberior, constetque valentior aureus
977  In ditione sua; flaventes inter, et aurei,
978  Et rubei irrepunt; potior flaventibus at vis.
979  Denique qua violae funduntur, fundier illa,
980  Parte minore sui tamen, omnes est opus ora.
981  Languescunt violae proin, pallescuntque per auras;
982  Praeterquam quod lux quoque per se pallida earum est;

1041  Et cum transpicitur quoque parvae pulvis arenae
1042  Ad solem vitro convexo; ut caetera multa
1043  Praeterea, postquam radios hausere, nitescunt.
1044  Interdum quoque Luna sua curvarier Irim
1045  Luce facit; sed rara quidem spectacula caelo
1046  Haec tuimur, quoniam reflexaque, fractaque saepe
1047  In guttis nimium tenuantur languida per se

1214  In res sponte velis, nequeas agnoscere rerum
1215  Distinctas intra effigies debere videri.
1216  Egressi radii de puncto quolibet uno,
1217  Scilicet in punctum non possint jungier unum,
1218  Atque adeo parvum circum effundantur in orbem,
1219  Ut tamen effigie rerum sit major earum
1220  Orbis hic, exigua quae nobis mole, sed ipsa
1221  Distincta

rebus in istis
1267  Tentatum, quid deinde, adjunctum denique quid sit,
1268  Mutatumque novis inventis, omnia pandam.
1269  Sensimus extemplo jam tum sustollier, atque
1270  Plus quam praepetibus procul ire per aëra pennis.
1271  Panditur illa ingens caeli domus, altaque nobis
1272  Cominus apparet; discedunt moenia mundi;

1376  Lens, mittitque, foco proprio ut jungantur; at illi
1377  Agmine densato inter se, lentisque petentes
1378  Alterius loca ficti foci, quae diximus, illa
1379  Franguntur rursus lente; haud conducier exin
1380  Debent, ast aequo distantes ordine ferri,
1381  Ut totidem veluti fasces de lente cavata
1382  Aeque densati radiorum progrediantur
1383  In sensum, quot ea

quem pupula pandit,
1500  Congesti totidem in fasces, sunt puncta quot illa:
1501  Ast ipsi conventuri erupere vicissim
1502  Fasces, contenduntque sui densarier omnes
1503  In regione foci; qua si regione locetur
1504  Ipsa adaperta acies oculorum, una excipit omnes,
1505  Excipit, et partem non parvam corporis haurit.

easdem;
1560  Fascium enim qui sunt radii, tunc egredientur
1561  Aut rarescentes inter se mutua paulum,
1562  Aut se densantes contra, ut diversa tuentum
1563  Lumina nimirum succurrier aegra reposcunt.
1564  Quin extrudendo, deducendoque valebis
1565  Illos dimoto quantumvis jungere tractu,
1566  Effigiemque super tabula, vel parjete longe

1635  Rerum ipsa debet cum mole, extendere forsan
1636  Si nimis hanc libeat, tantus debebit hiatus
1637  Esse, globum ut superet lentis quoque, nec fatis orbis
1638  Integer esse queat. Quantum at dispergier inde
1639  Esset opus radios! quod ne contingere possit,
1640  Nunc lens prima globi parvo de segmine confit.
1641  Si, quod difficile est, vitris tamen indere talem

1639  Esset opus radios! quod ne contingere possit,
1640  Nunc lens prima globi parvo de segmine confit.
1641  Si, quod difficile est, vitris tamen indere talem
1642  Contingat formam, faciat quae jungier uno
1643  In puncto radios de puncto corporis uno
1644  Emissos; illos an erit vitare tumultus
1645  Propterea ut possis? radios ita flectere vitrum
1646  Nam si deberet

1644  Emissos; illos an erit vitare tumultus
1645  Propterea ut possis? radios ita flectere vitrum
1646  Nam si deberet digressos corporis uno
1647  E medio puncto, medio ut post jungier axe
1648  Deberent itidem; certe no flectere posset
1649  Sic alio egressos e puncto, et cogere, ut una
1650  Hi coëant, verum latera ad sua quemque remittet.
1651  At

1669  Ista tubis augmen ne cum crescentibus aequum
1670  Accipiant; horum multo minus incrementum
1671  Sed sit, uti numeri est, in sese qui repetitus
1672  Evaleat cum mole tubi componier illa:
1673  Sic duplo fiat si rerum major imago,
1674  Majorem prima molem quater esse necesse est,
1675  Aut novies etiam, ter eam si increscere cordi est.
1676  Ipse

1746  Exiguum, sed quod capiat densissima lucis
1747  Spicula, cui facies plana, inclinataque constet
1748  Flexu, quem gradibus metiris quinque, quaterque
1749  Denis, ut radii reflectier in latus unum
1750  Inde tubi possint: vitreis hos lentibus alter
1751  Excipiebant ibi tubulus tribus, atque refractos
1752  Sic etiam spectantum oculis mittebat habendos.

1767  Contendant unum in punctum, et licet utraque flexu
1768  Diverso curvaretur, non talibus ausis
1769  Profectum est, eadem loca adirent ut radiorum
1770  Projectae species: totus vitarier error
1771  Non poterat certe, non tali vincier arte.
1772  Aequatas porro triquetri distendere frontes
1773  Usus erat vitri, et consternere,